POLMER MALZEMELER 2008-2009 BAHAR YARIYILI

Polimerlerin Snflandrlmas ve Polimer Zincirinde Konfigurasyon, Konformasyon, Taktisite

09.03.2009

Polimerlerin Snflandrlmas :

Polimerleri snflandrabilecek pek ok yol vardr. Bunlardan bir tanesi sya ve /veya zclere gsterdikleri davrana gre ayrmaktr : POLMER

Termoplastik

Termoset

Elastomer

rnekler III) Elastomerler :

1) Doal Kauuk (Natural Rubber NR) :

Monomer

izopren C5H8 cis-poliizopren (NR)

Polimer

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Brezilya kkenli bir aa olan kauuk aacndan (Hevea Brasiliensis) elde edilir. 1876 ylnda Brezilyadan alnan tohumlar ngilterede yetitirilip, Seylan ve Malezyada ilk kauuk iftlikleri kurulmutur. Gnmzde kauuk retiminin byk blm Malezya, Endonezya, Sri Lanka ve Vietnam plantasyonlarnda elde edilmektedir. Yaklak 500n zerinde bitkiden kauuk cinsleri elde edilebildii halde bunlarn ok az bir ksm ticari nem kazanmtr.
4

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Hevea Brasiliensisin i kabuunda bulunan lateks, gvdede alan yarklardan aktlarak toplanr ve phtlatrlr. En eski phtlatrma yntemi Gney Amerikada uygulanan dumanla phtlatrmadr (ttsleme). ada plantasyonlarda ise lateks, seyreltik asetik asit ya da formik asit gibi kimyasallarla su yzeyinde bir katman halinde toplanr. Daha sonra merdaneler arasndan sktrlarak geirilir ve fazla suyu atlr.

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Kauuk aacndan lateks eldesi

Seylanda bir kauuk plantasyonu

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Balangta kauuun scakta yumuamas ve yapkan bir hal almas, soukta sertleerek krlgan hale gelmesi nedeniyle kullanmnda zorluklar vard. 1839 ylnda Charles Goodyear, kauuun ergime noktas zerinde kkrt buharna tutulduunda, fiziksel zelliklerinde ok nemli deimeler olduunu grd. Ayn tarihlerde ngilterede Thomas Hancock ve Charles Macintosh benzer almalar yapyordu. Bylece kkrt vulkanizasyonu kefedilmitir.

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Vulkanizasyon, kauuun kimyasal yap deiikliine urayarak (apraz balanma reaksiyonu) ve geri dnmsz olarak elastik zelliklere sahip bir duruma getirilmesi iidir. apraz balanma sonrasnda kauuk, sertleir, mukavemeti artar, yapkan olmayan, sdan ve zclerden daha az etkilenen bir yap kazanr.

apraz balanmam yap

apraz balanm yap

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam):

Polimer zincirlerinin kkrt ile apraz balanma reaksiyonu; S8 halkas alr, aktif kkrt atomlar doymam karbon balarn krarak, ikinci ban yerine karbon atomlarna balanrlar.

rnekler III) Elastomerler (devam):

1) Doal Kauuk (devam) :

Kullanm yerleri : retilen doal kauuun 2/3 ara lastiinde kullanlr. Bunun dnda, konveyr bantlarnda, hortumlarda, ayakkab taban olarak, kablolarda, otomotiv paralarnda (contalar, krkler, cam silecek lastikler, paspas), ses ve ok emici paralarda, yer demelerinde, eldivenlerde, balonlarda, bebek emziklerinde kullanlr. Doal kauuk, ilk kez 1954 ylnda Goodrich firmas tarafndan sentetik olarak retilmitir (Poliizopren kauuk, IR).

10

rnekler III) Elastomerler (devam) :

2) Stiren Butadien Kauuk (SBR) : Monomer 1 butadien

Monomer 2

stiren

Polimer

SBR

11

rnekler III) Elastomerler (devam) :

2) Stiren Butadien Kauuk (devam) :

1929 ylnda E.Tchunkur ve A.Bock isimli kimyagerler 75/25 orannda butadien/stiren karmn kopolimerletirerek doal kauua benzer bir yap elde etmilerdir. lk retilen stiren butadien kauuklar, Buna S veya GR-S olarak adlandrlmtr. Trkiyede Tpra Krfez tesisleri SBR retimini, srekli emlsiyon polimerizasyonu teknii ile, gerekletirmitir. SBR, doal kauuk gibi, kkrt ile vulkanize edilebilir. Butadien/Stiren oranna (n/n) oranna bal olarak kauuun zellikleri deiir.

12

rnekler III) Elastomerler (devam) :

2) Stiren Butadien Kauuk (devam) :

Kullanm yerleri : SBRda doal kauuk gibi genel amal bir kauuk trdr ve en byk kullanm alan ara lastii retimidir. Bunun dnda, konveyr bantlarnda, kablo ve elektrik sanayiinde, V-kaylarnda, yer demelerinde vb. kullanlr.

13

rnekler III) Elastomerler (devam) :

3) Kloropren Kauuk veya Polikloropren (CR) :

Monomer

2-kloro-1,3butadien CR

Polimer

14

rnekler III) Elastomerler (devam) :

3) Kloropren Kauuk (devam) :

lk kez 1930 ylnda Carothers ve grubu 2-kloro-1,3-butadienin polimerizasyonunu gerekletirmilerdir. Genel amal ilk kloropren 1939 ylnda NEOPREN GN adyla retilmitir. Kloropren kauuun kullanmn etkin klan zellikleri :

Hava, ozon ve yalanmaya dayanm Yanmaya kar diren Su ve kimyasallara uzun sreli dayanm Dk gaz geirgenlii Yksek mekanik zellikler Tekstil ve metallere yapma kuvveti
15

rnekler III) Elastomerler (devam) :

3) Kloropren Kauuk (devam) :

Kloropren kauuklarn yksek kristallenme zellii, yaptrc imalatnda kullanlmalarna olanak salar. Kloropren kauuk da, doal kauuk gibi, kkrt ile vulkanize edilebilir. Kullanm yerleri : retilen kloropren kauuun %73 kauuk sanayiinde, %17i yaptrc imalatnda, %10u lateks imalatnda kullanlmaktadr. Kauuk sanayiinde; yakt hortumlarnda, hidrolik hortumlarnda, fren hortumlarnda, Oringlerde, takozlarda, tamponlarda, contalarda, silecek lastiklerinde vb. kullanlr.

16

rnekler III) Elastomerler (devam) :

4) Akrilonitril Butadien Kauuk (NBR) : Monomer 1 butadien

Monomer 2

akrilonitril
CN

Polimer

NBR
CN

17

rnekler III) Elastomerler (devam) :

4) Akrilonitril Butadien Kauuk (devam) :

Akrilonitril ve butadienin kopolimerizasyonu ilk kez 1930 ylnda E.Konrad tarafndan tanmlanmtr. Ticari olarak ilk kez 1934 ylnda I.G.Farbenindustrie firmas tarafndan Almanyada retilmitir. Balangta kauua Buna N ad verilmitir. Gnmzde nitril kauuk olarak da tanmlanr. Nitril kauuun zellikleri, butadien/akrilonitril oranna (n/n) bal olarak deiiklik gsterir. Nitril kauuun kkrt ile vulkanizasyonu mmkndr.

18

rnekler III) Elastomerler (devam) :

4) Akrilonitril Butadien Kauuk (devam) :

Kullanm yerleri : Contalarda (O-ringler, gaz szdrmazlk contalar, membranlar, krkler), hortumlarda (yakt hortumu, hidrolik hortumu, yangn hortumu), silindir kaplamalarnda, ayakkab tabanlarnda, konveyr kaylarnda, tel kablo izolasyonunda vb.

19

rnekler III) Elastomerler (devam) :

5) Polibutadien Kauuk (BR) veya cis-Polibutadien Kauuk (CBR) : Monomer butadien

Polimer

CBR

20

rnekler III) Elastomerler (devam) :

5) Polibutadien Kauuk (devam):

XX. Yzyln balarnda doal kauua benzer malzeme araylar srasnda, butadien (metil butadiene benzer zellikler gsterdii iin) polimerletirilmeye allmtr. 1926 ylnda alkali metaller katalizr olarak kullanlm ve butadien polimerletirilmitir. Butadienin sodyum kullanlarak polimerizasyonu sonucu oluan polimere BUNA ad verilmitir. BR, doal kauuk gibi, kkrt ile vulkanize edilebilir. Gnmzde SBRden sonra dnyada en ok kullanlan sentetik kauuktur. NR ve SBR ile birlikte ara lastii retiminde geni bir kullanm alan bulmutur.
21

rnekler III) Elastomerler (devam) :

5) Polibutadien Kauuk (devam):

Kullanm yerleri : retilen BRn %90 ara lastii imalatnda kullanlmaktadr. Konveyr bantlar, hortumlar, ayakkab tabanlar, silindir kaplamalar, yer demeleri vb. dier kullanm alanlardr.

22

Polimerlerin Snflandrlmas :

Polimerler kimyasal yaplarna gre aadaki gibi snflandrlrlar.

POLMER

Homopolimer

Kopolimer

Rastgele (Random, Geliigzel)

Ardarda (Alternatif, Ardk)

Blok

Graft (A)
23

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Homopolimer :

Polimer zinciri boyunca tekrar eden birim (mer) ayndr. Zincir AAAAAA eklinde bir yap gsterir (A=mer). Bu tr polimerler tek bir tr monomerden elde edilirler. rnek : Polietilen (PE) -CH2-CH2- n A = -CH2-CH2-

24

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Kopolimer :

Polimer zinciri boyunca tekrarlanan birim tr birden fazladr. Yani bu polimerler iki veya daha fazla deiik trde monomerden elde edilmitir. Bu monomerlerin polimer zincirindeki dizili ekline gre kopolimerler birka farkl tipte olabilmektedir.

a) Rastgele (Random, Geliigzel) Kopolimer ; Bu kopolimerde farkl trdeki monomer birimleri yani merler (rnein A ve B), zincir boyunca geliigzel dizilir ve zincirin yaps aada gsterildii gibidir.

25

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Kopolimer (devam) :
b) Ardarda (Alternatif, Ardk) Kopolimer ; Bu kopolimerde farkl trdeki monomer birimlerinin yani merlerin (rnein A ve B), zincir boyunca diziliinde belirli bir dzen vardr ve zincirin yaps aada gsterildii gibidir.

26

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Kopolimer (devam) :
c) Blok Kopolimer ; Bu kopolimerde polimer zinciri, her bir monomerin belirli boyutlardaki polimerlerinin bloklar halinde birbirine balanmas ile olumaktadr. Polimer zincirinin yaps aada gsterildii gibidir.

27

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Kopolimer (devam) :
d) Graft (A) Kopolimer ; Bir monomerden elde edilen polimer zincirine bir baka monomerden, nispeten daha ksa polimer zinciri yan zincir olarak balanmaktadr. Polimer zincirinin yaps aada gsterildii gibidir.

28

Polimerlerin Snflandrlmas (devam):

Kopolimer (devam) :

Kopolimerler, metallerin alamlanmasna benzer. rnein, polistiren rijit bir malzemedir, polibutadien ise kauuumsudur. Her ikisinin monomerleri kopolimerize edilerek SBR elde edilir. Kopolimerlerin farkl tipleri yanda bir arada gsterilmitir. Farkl merler farkl renklerle belirtilmitir.
29

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerler zincir yaplarna gre aadaki gibi snflandrlrlar :

POLMER

Dorusal (Lineer, Dz)

Dallanm

apraz bal (Network)

30

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

a) Dorusal (Lineer, Dz) Polimerler :
Polimer moleklleri uzun zincir eklindedir. rnek : Termoplastikler

b) Dallanm Polimerler :
Uzun polimer zincirlerine bal baz yan zincirler vardr. Bu yan zincirler ksa ya da uzun olabilir. rnek : Termoplastikler

c) apraz bal (Network) Polimerler :

Polimer zincirleri birbirine ara zincirlerle balanarak boyutlu bir a yap oluturur. apraz bal polimerlerde bir zincirle dieri arasnda zayf Van der Waals balar yerine kovalent balar vardr. rnek : Termosetler
31

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Aadaki ekillerde farkl zincir yaplarna sahip polimerler gsterilmitir :

a) Dorusal

b) Dallanm

c) apraz bal
32

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Termosetler apraz balar nedeniyle znmez ve ergimez. apraz balarn says (younluu) malzemenin zelliklerini belirler. apraz ba younluu kontrol edilerek, viskoz svdan rijit katlara kadar birok deiik malzeme elde edilir. Doal ya da sentetik kauuklar kkrtle vulkanize edilerek kovalent apraz balar oluturulur. Bylece kauuklar sertlik kazanr, aldklar ekli korurlar. Ara lastiklerinde kullanlmalar bu sayede olur.

33

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerler sentez yntemlerine gre aadaki gibi snflandrlrlar :

POLMERLER

Katlma Polimerleri (Addition Polymers)

Younlama Polimerleri (Condensation Polymers)

34

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

a) Katlma Polimerleri :

Sentez reaksiyonu bir ift ban almas ve merlerin bir birine katlmas (ilavesi) ile oluursa katlma polimerleri elde edilir. Bu ilem sonunda polimer dnda hibir yan rn olumaz. rnek : PE, PVC

b) Younlama Polimerleri :

ki veya daha fazla tip molekln younlamas (birikmesi, kondenzasyonu) ile elde edilir. Reaksiyon sonunda polimer dnda baka bir kk molekl de aa kabilir. Ancak bu her zaman gerekli deildir. rnek : Fenol formaldehit reine
35

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerler morfolojilerine gre aadaki gibi snflandrlrlar :

POLMER

Amorf

Kristalli

Oryente Edilmi (Ynlendirilmi)

36

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

a) Amorf Polimerler :

Polimer zinciri yapsal bir dzen gstermez. Molekller arasnda kendi kendini tekrar eden dzenli boluklar veya mesafeler yoktur. Bu tr polimerler, bir tabak pimi spagettiye benzeyen, kark ve dank olarak bir arada bulunan polimer zincirlerinden oluur.

37

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

b) Kristalli Polimerler :

Bu tr polimerlerde, polimer zincirlerinin baz blmleri bir araya gelerek dzenli bir biimde dizilebilmekte, molekller arasnda kendi kendini tekrar eden dzenli boluklar ve mesafeler oluabilmektedir. Bylece polimer yap iinde, boyutlu ve dzenli yaplar meydana gelebilmektedir. Zincirlerin uzunluu nedeniyle, kristal derecesi yksek polimerlerde bile belirli miktarlarda dzensiz amorf blgeler bulunmaktadr. Bu dzensiz blgeler toplam hacmin minimum %5-15ini olutururlar.

38

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

b) Kristalli Polimerler (devam) :

Ergitilmi bir polimer madde, aniden soutularak katlatrlrsa, ergimi halde dzensiz biimde olan polimer zincirleri amorf blgeler olarak kat halde aynen aktarlabilir. Ancak kat polimer, polimer zincirlerinin hareketine olanak salayan bir scakln (Tg = cams gei scakl) zerinde bekletilirse, zamanla polimer zincirleri dzenli biimde dizilmeyi baarabilir ve polimer maddenin kristal yaps geliebilir. Polimer maddelerde bulunan kristalli ksmlarn bykl, ekli ve miktar malzeme zelliklerini nemli lde etkiler ve bu nedenle nemli parametrelerdir.

39

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

b) Kristalli Polimerler (devam) :

kristal blge (katlanm zincir) amorf blge kristal blge (demet tipi)
40

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

c) Oryente Edilmi (Ynlendirilmi) Polimerler :

Bu tr polimerler, bir polimer maddenin belirli bir ynde gerdirilmesi sonucu, polimer zincirlerinin gerdirme ynne paralel olarak dizilmesi ile elde edilmektedir. Bu ilem hem amorf hem de kristalli polimerlere uygulanabilmektedir. Polimer zincirlerinin dizildii yn ile buna dik olan ynlerde malzeme zellikleri nemli boyutlarda deiebilmektedir. rnein elyaflarda bu tr gerdirme ile elyafn kopma dayanm gerdirme ynnde nemli llerde artrlabilmektedir.

41

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

c) Oryente Edilmi (Ynlendirilmi) Polimerler :

Gerdirme ncesinde polimer zincirler

Gerdirme sonrasnda ynlenmi zincirler

Gerdirme yn
42

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerler kullanm yerlerine gre aadaki gibi snflandrlrlar :

POLMERLER

Plastikler

Kauuklar

Elyaflar (Fiberler)

Kaplamalar

Yaptrclar

43

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerler kimyasal esaslara gre aadaki gibi snflandrlrlar :

POLMERLER

Organik Polimerler

norganik Polimerler

44

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

Polimerlerin kimyasal esaslara gre snflandrlmas :

Bir atomun polimer ana zinciri zerinde yer alabilmesi iin birinci koul en az iki deerlikli olmas gerekir. Bu nedenle hidrojen ve halojenler ana zincir zerinde yer alamazlar (nk sadece bir ba yapabilirler).

H

(X = F, Cl, Br, I)

Kararl yaplar elde edilebilmesi iin ikinci koul da, ana zincir zerinde yer alan atomlar arasndaki ba enerjisinin yeterli olmasdr.
45

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

a) Organik Polimerler :

Bunlar bata karbon atomu olmak zere, H, O, N ve halojen atomlar ierirler. Birok organik polimerde ana zincir karbon homozincirlerinden oluur (homozincir : zincir zerinde dizili atomlarn hepsi ayn trden ; heterozincir : zincir zerinde dizili atomlar farkl trden). C-C ba enerjisi 83 kcal/mol olup yeterli kararllk salanmaktadr. Buna karn, O-O ba enerjisi 34 kcal/mol, N-N ba enerjisi 37 kcal/moldr. Bu ba enerjileri dk olduu iin bu atomlardan homozincir polimerler hazrlanamaz. Organik polimerler, alifatik veya aromatik olarak alt gruplara ayrlabilirler.

46

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

a) Organik Polimerler (devam) :

Genellikle, tekrarlanan grubun kimyasal adnn nne poli n eki konularak polimer ad retilir. Eter R-O-R Ester R-COOR
O O O

Polieter

Poliester (Polyester) Poliamid

47

Amid

Polimerlerin Snflandrlmas (devam) :

b) norganik Polimerler :

Organik polimerler kadar yaygn kullanlmayan inorganik polimerlerde ana zincirde karbon atomu yerine periyodik tablodaki IV, V, VI grup elementler yer alr. Si, Ge, B, P ve dierleri homo veya hetero zincir yaplar olutururlar. B-O ba enerjisi 119.3 kcal/mol, Si-O ba enerjisi 88 kcal/moldr. Dolaysyla bu polimerler daha yksek sl ve mekanik dayankllk gsterirler. rnek : Silikon kauuklar

48

Polimer Zincirinde Konfigurasyon :

Konfigurasyon :

Bir molekl oluturan atomlarn kesin bir dzen iinde yerlemesi anlamna gelir. Balar krlmadan dzen bozulmaz. Polimer zincirlerinin dorusal veya dallanm olmalar yannda (yapsal izomerler) pek ok organik bileikte olduu gibi, deiik atomlarn ve/veya gruplarn polimer zincirine yerleme ekillerine bal olarak (kimyasal forml ayn olsa da) polimer zincir yapsnda farkllklar oluur. Bylece polimer zincirinin deiik konfigurasyonlarndan sz edilebilir. Bu erevede iki tr izomerizm ortaya kmaktadr. 1) Geometrik zomerizm 2) Optik zomerizm
49

Polimer Zincirinde Konfigurasyon (devam) :

1) Geometrik zomerizm (cis, trans) : Karbon karbon ift bana (C=C) veya aromatik halkaya gre deiik gruplarn balanma konumundaki farkllklar nedeniyle ortaya kar. Genel forml :
cis trans

rnek :
50

Polimer Zincirinde Konfigurasyon (devam) :

2) Optik zomerizm :
Polimer zincirindeki simetrik olmayan karbon atomuna gre deiik gruplarn balanmas halinde oluan farkllklar nedeniyle ortaya kar.

Bromoklorofloro metann optik izomerleri (iral Molekl)

51

Polimer Zincirinde Konformasyon :

Konformasyon :

Bu kavram konfigurasyondan olduka farkldr. Bir polimer zincirinin konfigurasyonu, polimer zincirindeki atomlar aras balar koparlmadka ve polimer zinciri kimyasal olarak yeniden dzenlenmedike deitirilemez. Buna karlk, polimer zinciri atomlar arasndaki tek balar etrafnda dnebilir (ba krlmas olmadan). Yani, doymu molekllerde karbon atomuna bal sbstitentler, ba krlmas olmadan tek balar etrafnda dnebilir. Bylece eitli dzenlemeler olasdr. Polimer zincirinde eitli birimlerin sl hareketlilii veya bir d etki, konformasyon deiimlerine yol aar.
52

Polimer Zincirinde Konformasyon (devam) :

1) Sert ubuk : Polimer zinciri gerdirilerek bir dzlem zerinde zig-zag grnmne sokulabilir veya sl hareket yumaklamaya yetmiyorsa ubuk eklinde, aya bal olarak zig-zag yap elde edilir.

53

Polimer Zincirinde Konformasyon (devam) :

2) Esnek Zincir : Zincir, daha az gerdirildiinde veya yeterli sl hareketlilik varsa, geliigzel sarlm halde yumak ekline girer. Bylece yzey alann ve sonu olarak da serbest enerjisini drm olur.

54

Polimer Zincirinde Konformasyon (devam) :

3) Sarmal : Biyomolekllerde grlr. Hidrojen balar ile salanan kararl bir yapdr.

rnek : DNA moleklnn ift sarmal yaps

55

Polimer Zincirinde Taktisite :

Taktisite :

Polimer zincirinin konfigurasyonuna bal olarak taktisite kavram ortaya kar. Polimer zincirinin taktisitesi, zincirdeki karbon atomlarnn zerinde bulunduu dzleme gre, deiik gruplarn ne ynde sralandna bal olarak tanmlanmaktadr. Bylece deiik uzay yapl polimerler ortaya kar. Polimerler, ayn kimyasal formle sahip olduklar halde, farkl taktisiteye (zincir oluumuna) sahip olabilirler. Bunlar ; 1) zotaktik 2) Sindiotaktik 3) Ataktik gibi yaplardr.

56

Polimer Zincirinde Taktisite (devam) :

1) zotaktik : Bu yapda sbstite gruplar (R) karbon atomlarnn zerinde bulunduu dzleme gre hep ayn tarafta sralanr. Dzenli yapdr.

57

Polimer Zincirinde Taktisite (devam) :

2) Sindiotaktik : Bu yapda sbstite gruplar (R) karbon atomlarnn zerinde bulunduu dzleme gre bir taraftan dier tarafa deierek sralanr. Dzenli yapdr.

58

Polimer Zincirinde Taktisite (devam) :

3) Ataktik : Bu yapda sbstite gruplar (R) karbon atomlarnn zerinde bulunduu dzleme gre rastgele sralanr. Dzensiz yapdr.

59

Polimer Zincirinde Taktisite (devam) :

Taktisite polimer zelliklerini etkiler. rnek : zotaktik ve sindiotaktik PP polimer malzeme olarak ska kullanld halde, ataktik PP uygun olmayan mekanik zellikleri nedeniyle kullanm alan olduka kstl bir polimerdir.

60

Polimerlerde Dzensizliin Dier Nedenleri :

rn zellikleri asndan polimerlerde dzensizlik ok nemlidir. Dzensiz yaplar AMORFtur. Dzenlilik arttka KRSTALLENME eilimi artar ve rnn tm zellikleri deiir. Bir polimer zincirinde dzensizlik, taktisite dnda, baka nedenlerden tr de olabilir.

61

Polimerlerde Dzensizliin Dier Nedenleri (devam) :

Dorusal bir polimerde, sbstite gruplar birbirine gre deiik konfigurasyonlarda bulunabilirler. Genellikle eklenme ba-kuyrua (head-to-tail) biiminde oluur. Baz polimerlerde, zincirin baz blmlerinde ba-baa (head-tohead) veya kuyruk-kuyrua (tail-to-tail) biiminde eklenme gzlenir ki bu durum yapda dzensizlik yaratr.

DZENL

DZENSZ
62

Polimerlerde Dzensizliin Dier Nedenleri (devam) :

Dzensizliin dier bir nedeni, polimer zincirinde say ve uzunluk olarak farkl derecelerde dallanma olmasdr.

uzun dallanma

ksa dallanma

63

Polimerlerde Dzensizliin Dier Nedenleri (devam) :

Gene kopolimerlerde monomerin geliigzel yerletii trlerde (rastgele veya geliigzel kopolimer) dzensizlik sz konusudur.

64