Me rendesi eshte vlera, e jo cmimi

ROBERT T. LINDGREN

Metodat e Formimit te Cmimit

Prof. Dr. Nail Reshidi

Marketingu eshte zemra e ndermarrjes

R&D Finance Marketing Manufacturing

IT HR

Produkti

Promocioni

mimi

Distribucioni

Objektivat Pas ligjerates te sotme, Ju do te jeni ne mundesi te dini se:

Ceshte cmimi? Qellimet e MxhC Faktoret qe ndikojne ne Mxh C Ceshte elasticiteti cmimor i
kerkeses? Metodat e formimit te cmimeve ..........

`eshte cmimi?
. Cmimi paraqet sasine e parase

qe jepet per blerjen e nje produkti. mimi sht elementi i marketingut miks q prodhon t ardhura, elementt e tjer prodhojn kosto.

Ne disa raste vendimet pr mimet nuk jan optimale, sepse:

mimi i shitjes mund t jet prcaktuar vetm

orientuar n kostot). mimi i shitjes nuk ka marr parasysh modifikimet e shpejta dhe zhvillimet q kan ndodhur n treg, mimi i shitjes sht caktuar pa iu referuar variablave t tjer t marketingut miks, mimi i shitjes nuk ka marre parasysh sa duhet llojshmrin e produkteve t ofruara dhe segmentet e tregut.

mbi bazn e mimit t blerjes, (mjaft t

2. Qellimet e cmimit
Cmimi shites si instrument I MM-it kur nuk eshte qellim per vete. Qellimet e cmimeve duhet te kordinohen me qellimet tjera te marketingut dhe me qellimet e biznesit ne teresi.
Konkurenca (3)

Shitja (2)

Imazhi (4)

Fitimi (1)

Ruajtja e Gjendjes ekzistues Ne treg (5)

Qellimet e cmimit

Qellimet e cmimeve jane te lidhura me ato te Marketingut e qe mund t jen:

Sigurimi I ekzistences, Maksimizimi I fitimit, Rritja e pjesemarrjes ne treg (Qp=?) Kthimi I investimeve (ROI), Pushtimi dhe zhvillimi I tregjeve, Krijimit t reputacionit, 4P ( Zhvilimi I produkteve te reja,..)

3. Faktoret qe percaktojne cmimin

Konkurenca (3)

Shpenzimet (2)

Fazat e CJP (4)

Ndermjeteuseit (5)

Kerkesa (1)

Shteti (6)

Vendimi mbi cmimin

Kerkesa P P=30 P=20 q

q=10 q=20

Eck =Q /Q // P /p
Me koeficient elasticiteti kuptojm raportin e shprehur me
formuln :

ku: EcP - koeficienti i elasticitetit t nj sasie t shitur n

Eck =Q /Q // P /p

lidhje me mimin. Q - ndryshimi i sasis s shitur pr nj njsi kohe pas modifikimit t mimit. Q - sasia e shitur pr njsi kohe para modifikimit t mimit. P - ndryshimi i mimit. P - mimi i mparshm.

ECK - eshte numer negativ. ECK = 1?

Kerkesa
p p po p1 p1 qo q1

po

D
q qo q1 q

Kerkesa joelastike
D
p p1 p2 qo q1 q p

Kerkesa elastike

Totalisht joelastike

Totalisht elastike

Cmimi /njesi
Di D1

De Di

Kerkesa - sasia
D1 : kerkesa eshte elastike- zvogelimi I vogel I cmimit shkakton nderimi te madh te kerkeses. Di : Kekresa eshte joelastike ndryshimi I madh I cmimit do te kete nje ndryshim te vogel te kerkeses

Ela sticiteti i krkess nga ndryshimi n mim mimi prkats 100 Vllimi i shitjeve (pr njsi ) 100

Hapi 1 mimi barabart 90 Hapi 2 mimi m i ult 110 95 Elasticiteti = krkess -5% -0.5% +10% = 115 Elasticiteti= krkess +15% -10% = -1.5%

Hapi 3 mimi m i lart

Nga se varet elasticiteti i mimeve?

Prgjithsisht krkesa do t jet m pak elastike kur:

Nuk ka zvendsues, e as konkurrenc. Blersit nuk i kushtojne shum kujdes mimit. Blersit ndryshojn m ngadal traditat e tyre. Prdorin mimin si tregues t cilsis.

* Kerkesa inverze.

3.b. Faktoret e brendshme:

Cikli JP Vleresimi I kostos Pozicionimi I produkteve te tjera te
ndermarrjes ( Pareto 80/20)

Cikli i jets s nj produkti dhe strategjia e mimit

Shitjet

HYRJA mim i lart

RRITJA mim i ult

PJEKURIA mim konkurrues

RNIA Ulje mimi Koha

*Nese merren parasysh mimi dhe promocioni, mund t fitohen katr strategji:
PR OMOCI ON I I LART I LA M RT I M I I UL T STRATEGJI AJKE E SHPEJT STRATEGJI DEPRTIMI MASIVE I ULT STRATEGJI AJKE PROGRESIVE STRATEGJI DEPRTIMI PROGRESIVE

4. Metodat e formimit te cmimit

1. Shpenzimeve + Fitimit te planifikuar, 2. Shpenzimeve + Fitimit + kerkesa e tregut 3. Kushteve te tregut Maksimizimi I firimit ( HMgj=SHMgj).

Llojet e shpenzimeve
Shp. Fikses
Rrogat e garantuara Qirraja Amortizimi

Shp. Variabile
Lenda e pare Rryma

Shp. Totale

1. Metoda Shpenzimet Plus:

Sasia e prodh. Shp. Fikse Shp. Variabil e
0 55 80 100 114 125 142 165 220 306

Shp. Totale

Shp. Shp. Margjinale Mesatar e Fikse

55 25 20 14 11 17 23 55 86 pakufi 300 150 100 75 60 50 42.86 37.50 33.33

Shp/ mes. Variabil e

0 55 40 33.33 28.5 25 23.67 23.57 27.5 34

Shp. Mes. Totale

pakufi 355 190 133.33 103.5 85 73.67 66.43 65 67.33

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

300 300 300 300 300 300 300 300 300 300

300 355 380 400 414 425 442 465 520 606

Sa do te jete cmimi: Kur ndermarrja prodhon 5 produkte me norme te fitimit prej 10%? Kur ndermarrja prodhon 8 produkte me norme te fitimit prej 50%? Cmimi 5 = ? Cmimi 8 = ?

 1. Shprenzimet Plus. Ndermarrja tenton qe te mbuloje shpenzimet totale

dhe te shtoje fitimin. Cmimi shites perbehet nga dy pjese, dhe ate: (1) Shpenzimet totale te prodhimit dhe (2) Fitimi qe I ahtohet shpenzimeve te realizuar.

1.

Shpenzimet mes. direkte (materijali dhe puna) Shpenzimet mes. tjera Shpenzimet mes. Totale Norma e fitimit mbi shpenzimet (10 %) Cmimi shites (3 + 4)

60 40 100 10 110

2. 3. 4.

Shembull . Metoda e formimit te cmimit : Shpenzimet e prodhimit

+ Fitimi

* Sa do te jete cmimi shites kur ndermarrja prodhon 2 produkte me norme te fitimit prej 100%? CSH(2) = __??

Sasia e prodh.

Shp. Fikse

Shpenzimet Variabile

Shp. Totale

Shp. Mesatare Fikse

Shp. Mesatare variabile

Shp. Mes. Totale

100 10

CSH=_______ ?

2. Metoda II e formimit te cmimit Raporti ndermjet PKR, te hyres, Kerkese dhe Rezultatit Financiar.

Cmimi per nje product 80 100 150 200

Kerkesa sipas cmimit per njesi 8 7 5 2

E hyra

PKR

Shpenzimet Rezultati Totale financiar

640 700 750 400

10 6 3 2

700 650 550 400

shmv= 50 euro

- 60 50 200 0

* Verejtje: Shpenzimet fikse = 300euro,

Pyetje: Tregoni se me cilin cmimi ndermarrja ka llogari me te mire financiare qe ti shese produktet e veta ne treg?

Prezentimi grafik i PKR

HT PKR SHT

SHF

1.Politika e cmimit Raporti ndermjet pikes kritike te rentabilietit, te hyres, kerkeses dhe rezultatit financiar:
cmimi per njesi 150 Kerkesa sipas cmimit 20 Te hyrat Shpenzimet totale Pika kritike e Rezultati rentabiliteti financiar

200

10

Shenime: Shpenzimet mesatare variabile jane 10 njesi; Shpenzimet fikse : 100 njesi

Pyetje: Tregoni se me cilin cmim ndermarrja ka leverdi me te mire ekonomike te shese produktet e veta ne treg?

Metoda III Maksimizimi I fitimit HMgj=SHmgj

Sasia e shitur Cmimi njesi E hyra Totale E hyra Shpen. Shpen. Rezultat Margjin Margjin Mesat/to i ale ale tale financia r 90 80 70 60 50 40 -10 -30 -50 55 25 20 14 11 17 23 55 86 114 355,0 190,0 133,3 103,5 85,0 73,6 66,4 65,0 67,3 72,0 -255,0 -95,0 -43,3 -18,5 -5,0 1,3 3,6 -5,0 -17,3 -32,0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

100 95 90 85 80 75 70 60 50 40

100 190 270 340 400 450 490 480 450 400

HM = HT/Q SHM= SHT/Q

Profit = Total Revenues - Total Costs

**Metoda e Marzhit ( markup metod - n etapat e kalimit t produkteve nga prodhuesi te konsumatori
MARZHI I TREGTARIT ME PAKIC 600 LEK

KOSTOJA (MIMI) PR KONSUMAT ORIN 1500 LEK

MARZHI I TREGTARIT ME SHUMIC

180 LEK

KOSTOJA E TREGTARIT ME PAKIC 900 LEK

KOSTOJA DHE FITIMI I PRODHUESIT 720 LEK

KOSTOJA E TREGTARIT ME SHUMIC 720 LEK

9.2.1. Metoda e kostos +fitimi

mimi i shitjes duhet, t paktn, t mbuloj koston e
prgjithshme pr njsi prodhimi. Ajo bazohet n caktimin e mimit duke u nisur nga nj koeficient marke (marzh) standard q llogaritet si raport i mimeve t shitjes me mimin e blerjes. Pra:

ku: - Km - koeficienti i marks, - Psh - mimi i shitjes, - Pb - mimi i blerjes. Kshtu, nj bizhutier mund t blej nj produkt 1000 euro pr ta rishitur me 2000 euro, d.m.th. koeficienti i marks sht 2. Ndrsa marzhi do t llogaritej me formuln:

Psh Km = Pb

( Psh Pb )* 100 M= Psh

B. Metoda e piks kritike

Edhe prcaktimi i piks kritike bazohet n ndarjen e
shpenzimeve n dy grupe: fikse dhe variable. Le t jen: Q- sasit e shitura t nj produkti. P- mimi i shitjes pr njsi produkti. v- kostoja variable pr njsi. f- kostoja fikse. C- kostoja e prgjithshme. V- vllimi i shitjeve gjithsej (vllimi i i biznesit). Le ta supozojm se pika kritike arrihet me sasit e shitura Q. D.m.th. kur V=C me mimin P. Q.P = Q.v+f Nga ku: f Q= P ' v

 Kjo mnyr t ndihmon pr t prcaktuar mimin minimum

duke ditur parashikimin e sasive q mendohet t shiten. Pra, kemi t bjm me prcaktimin e mimit dysheme P pr nj produkt kur dim krkesn, q shprehet me formuln e mposhtme:

P= v +

f Q '

(8.6)

ku: P- mimi n pikn kritike. Ndrmarrja arrin pikn kritike duke shitur nj sasi Q me nj

mim pr njsi P. Duke ditur disa elemente, mund t gjejm mimin pr produktin pr nj periudh t dhn. P.sh., le t supozojm se pr nj produkt t ri ndrmarrja ka parashikuar q kostoja variable pr njsi sht 100 euro, ndrsa kostoja fikse 5 milion euro. Nj studim tregu ka treguar q krkesa mund t jet 250 mij njsi. N baz t shpjegimeve t msiprme mimi do t jet: P= 100 +(5000000/250000) = 120 euro.

C. Metoda e mbajtjes parasysh s rentabilitetit

Supozojm se nj ndrmarrje industriale ka investuar

10 milion euro n nj biznes dhe dshiron t ket nj rentabilitet prej 2 milion euro ose 20 pr qind. mimi do t llogaritet kshtu:
m im i = K ostoprnjsi + (P rqindjaerentabilitetit tdshiruar*Investim et) Sasiaeshitjeve

N qoft se kostoja pr njsi sht 12,5 euro dhe

shitjet jan 800 mij njsi, athere mimi do t jet: 12,5 + (20/100 * 10000000/800000) = 12,5 + 2,5 = 15 euro pr njsi.

Perfundim: Gjate percaktimit te cmimit menaxhmenti duhet te percjelle keto 6 hapa (3K...):
1. Percaktimi I objektivave te cmimit 2. Percaktimi I kerkeses 3. Perllogaritja e kostos 4. Analiza e konkurences Kostoja, cmimi dhe ofertes 5. Zgjedhja e metodes per cmimin 6. Zgjedhja e cmimit perfundimtar