DIFUZIONIZAM

Istorijska ili geografska skola

Razvoj difuzionizma (istorijske skole)

Uticaj filologije (Max Mller) Uticaj antropogeografije (Freidrich Ratzel) Hiper-difuzionizam (Elliot Smith) Uenje o kulturnim krugovima (Leo Frobenius) Amerika kola difuzionizma (Franz Boas)

Filoloka tradicija kao prethodnica difuzionizma

Humbolt (povezanost jezika i kulture), Dons (veze izmeu sanskrita, grkog i latinskog), Bop (komparativno prouavanje indo-evropske gramatike), braa Grim (specifinosti germanskih jezika) Miler teza o psihikom jedinstvu oveanstva, teza da postoji difuzija izmeu jezika i mitologije antikih Grka, Rima i stare Indije (poreenjem pogrebnih obiaja i filolokim poreenjem imena boanstava); teza da ne prolaze sva drutva iste etape u svm religijskom razvoju Bastijan razlikovanje elementarnih ideja (kulturnih univerzalija) od narodnih ideja; evoluciona konvergencija postoji na nivou kulturnih univerzalija; na nivou narodnih ideja postoji stalna diverzifikacija

Nemako austrijski difuzionizam

Racel (mapiranje regiona i traenje tokova difuzije irom zemljine kugle, uzoroci kulturnih slinosti su kulturni kontakti; zadrao puno elemenata evolucionizma, pojam kulturnog kompleksa, razvoj kroz asimilaciju) Frobenius (pojam kulturnih krugova, uvodi pojam due kulture, npr. etiopijski i hamitski pogled na svet, preklapanje kulturnih krugova) Grebner (definisanje krakteristika pojedinih kulturnih krugova, npr. tasmanijski, krug australijskog bumeranga itd.)

Prouavanje kulturnih polja (culture-area research) u amerikoj antropologiji

(opte karakteristike: naglaavanje pojedinanog nad optim, kritika evolucionizma, detaljno sakupljanje etnografskh podataka) Herskovic pojam kulturne konfiguracije (zakonita pojava sklopa obeleja) Visler (hipoteza o poljima vremenskih razdoblja, centar je stariji od periferije)

Odnos izmedju difuzionizma i evolucionizma

dijahrona perspektiva (vreme) evolucija, progresivizam univerzalizam, uporedna analiza nomoteticki pristup teorijski rad inventivnost, svest, razum, intelekt

sinhrona perspektiva (prostor) difuzija, istoricnost relativizam, nesamerljivost ideografski pristup terenski rad neinventivnost, nesvesno, cuvstvenost, navika

Kljucni pojmovi

difuzija modifikacija akulturacija asimilacija (inkorporacija)

Franz Boas (1858-1942)

Glavna obelezja Boasovog pristupa

Svaka kultura predstavlja subjektivno opazenu celinu (princip ucelinjenja i nesamerljivosti) Kultura se pre uci nego izmislja (ne-inventivnost) Ljudske ustanove nisu racionalne (antiintelektualizam) Kriterijumi razvijenosti kultura su relativni (antiprogresivizam) Antropolog mora da bude terenski istrazivac

Glavna polja Boasovog interesovanja

Istorija i morfologija ogranicenih kulturnih podrucja Difuzija kulturnih odlika Klasifikacija indijanskih jezika Ideografska analiza kulture Kritika rasistickih teorija
Najvaznija terenska istrazivanja: Eskimi, Kvakiutl Indijanci

Invencija i stil

Indijanski jezici (Worf)

Boasov uticaj

Robert Lowie, A.L.Kroeber Edward Sapir, Benjamin Worf Clyde Kluckhon Abram Kardiner Ruth Benedict, Margaret Mead Claude Lvi-Strauss

Boasovo prouavanje primitivne umetnosti

Apstraktna i figuralna umetnost u primitivnim kulturama ta je starije? Uticaj tehnologije na stil i invenciju Rekonstrukcija subjektivnog sveta kroz analizu primitivne umetnosti kulturna semiotika

Ispitna pitanja
1.
2. 3. 4. 5. 6. 7.

Filoloka tradicija difuzionizam Bastian i MIler Nemako-austrijski difuzionizam Prouavanje kulturnih polja u amerikoj antropologiji Razlike izmeu difuzionizma i evolucionizma Glavne oblasti interesovanja i karakteristike Boasove antropologije Sapir-Vorfova teza o jezikoj relativnosti Poznavanje osnovnih pojmova: difuzija, modifikacija, akulturacija, asimilacija, ucelinjenje