1

Temat:
1.1. 1.2. 1.3. 1.4. Prkufizimi kuptimor i ndrmarrsit Veorit e ndrmarrsit Ideja e ndrmarrsit Procesi i ndrmarrsis

1.1. Prkufizimi kuptimor I ndrmarrsit

Ndrmarrsi sht person i cili sht i gatshm q me rrezik t vetin, duke aplikuar ide t reja(prodhuese, tregtare, menaxhuese), t ndrmerr dhe realizoj projekte t reja ekonomike me orientim fitimprurs. Ndrmarrsi pr dallim nga pronari, sht novator. Ai krkon mnyra pr zhvillimin dhe rritjen e veprimtaris s vet dhe vazhdimisht aplikon risi. Nga ana tjetr pronari q nuk ka afinitet dhe zotsi pr ndrmarrsi, prpiqet q afarizmin e vet ta mbaj n nivel aktual. Ndrmarrsi para s gjithash sht i orientuar n realizimin e fitimit, ngase mungesa e fitimit e bn at t pasuksesshm. Mirpo prkundr ksaj, rolet e ndrmarrsit jan t shumta: ai duhet t jet planer(planifikues), udhheqs, novator, organizator dhe kontrollor(kontrollues) i mir.

1.2. Veorit e ndrmarrsit

do ndrmarrs, q t jet i sukseshm duhet t posedoj veori t caktuara. Pothuajse sa her q bhet fjal pr veorit e ndrmarrsit, theksohen fjalt e Peter Druckerit i cili pr ndrmarrsit thot: disa jan ekscentrik, t tjert konformist shembullor, disa jan t trash, t tjert t dobt etj. Megjithat, marr n trsi, ndrmarrsi i sukseshm, pa marr parasysh sharmin dhe stilin e tij jetsor, duhet t jet novator, i gatshm t merr prsipr rrezikun, t ket vetbesim, t jet kmbnguls dhe prgjegjs pr realizimin e projketit t vet.
4

1.3. Ideja e ndrmarrsit

Se nuk sht e lht t jesh ndrmarrs cilsor dhe i suksesshm dshmon edhe fakti se shum ide t ndrmarrsve cilsor dshtojn. Pr fat t keq, suksesin nuk e garanton vetm ideja e mir ose fati i ndrmarrsit, por sht e nevojshme edhe dija interdisiplinare e menaxhimit me qllim t hartimit t nj stratexhie sa m t mir t afarizmit e cila on drejt qllimit t caktuar.
5

Kuptimi i ides s ndrmarrsit

sht e vshtir q ideja e ndrmarrsit t prshkruhet dhe definohet n mnyr njkuptimore. Nganjher ideja pr nj ndrmarrje t caktuar lind ngadal dhe i duhet nj koh e gjat pr t marr formen e plot. Pr t vlersuar se a sht ideja jon njkohsisht edhe rast i volitshm afarist duhet ti shtrojm kto pyetje: - A e do tregu at q ne e ofrojm ? - A sht i gatshm tregu pr ofertn ton ? - A do t na mundsoj ideja jon kthimin e investimit brenda afatit t knaqshm? - A sht ideja jon novacion? Cilat elemente prbjn dallimin ndrmjet oferts son dhe oferts s konkurrencs son n treg? Nse arrijm t japim prgjigje adekuate n kto pyetje, do t kuptojm se a sht ideja jon njkohsisht edhe rast i mir.
6

Burimet e ideve ndrmarrse

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Burimet e ideve ndrmarrse jan t shumta, kurse vijn nga sfera t ndryshme nga preferencat dhe preferencat dhe prvojat personale, informatat nga tregjet e jashtme dhe nga rrethanat makroekonomike sociale n sfern ose tregun e caktuar. Idet dhe rastet e volitshme shfaqen n kt mnyr: Analizojini shkathtsit tuaja lidhur me idet afariste, Mbajeni hapin me ngjarjet e prditshme dhe jini i gatshm ta shfrytzoni prparsin e rastit t volitshm, Shpikeni nj prodhim ose shrbim t ri, Shtojani vlern prodhimit ekzistues, Hulumtoni tregjet tjera, Pasurojeni prodhimin ose shrbimin ekzistues, Bashkangjitjuni pals ngadhnjimtare. Puna m e mir sht ajo q knaq nevojat e tregut Punt m t mira e gjejn nevojn dhe zbraztin n treg dhe e plotsojn at.
7

Analiza dhe realizimi i aksionit

Me rastin e analizs s ides dhe gjat t menduarit pr realizimin e saj sht e nevojshme t prfshihen m shum sfera t afarizmit. Sferat q duhet shqyrtohen dhe definohen jan: Presupozimet e prgjithshme: forma juridike e ndrmarrjes, emri i firms, logotipi, hapat e nevojshm pr zbatimin e ides,etj. Prodhimi dhe/ose shrbimi: madhsia e tregut total, cikli jetsor i prodhimit, vlera e shtuar etj. Menaxhimi: organizimi i puns dhe skema organizative, ndarja e prgjegjsive dhe autorizimeve T punsuarit: nevojat pr punonjs jan harmonizuar me prgatitjen profesionale t krkuar, me prvojn e shkathtsit e nevojshme pr kryrjen e puns dhe kompensimet Tregu: definimi i qllimeve t tregut, numri i blersve t ardhshm dhe shitja e mundshme, motivet pr blerje, trendt n tregje, analiza e konkurrences(e tanishme dhe e ardhshme), analiza e pozits n raport me konkurrencn Stratexhia e marketingut: pozita e synuar n treg, pozicionimi n lidhje me mimet, strategjia e distribuimit, plani i aktiviteteve normative dhe shpenzimet e promovimit, Zinxhiri i furnizimit: lndt e para t nevojshme dhe furnitort, krkesat teknike pr kryerjen e punve, procesi i prodhimit, shpenzimet e prodhimit, lokacioni dhe teknologjia Analiza financiare: burimet e financimit, mjetet e nevojshme t prhershme dhe t xhiros, projektimi i t hyrave dhe t dalave, projektimi i raporteve financiare dhe vlersimi i efektivitetit t projektit

1.4. Procesi i ndrmarrsis

Q t mund t realizohet nj ide sht e nevojshme, para s gjithash, t definohen qllimet q dshirojm ti arrijm. Pastaj, sht e nevojshme t definohet stratexhia, prkatsisht mnyra sipas s cils do ti realizojm qllimet e prcaktuara dhe vetm pas ksaj do ti qasemi zbatimit t ksaj strategjie. Njherazi kjo sht prmbajtja e procesit t ndrmarrsis.
9

Definimi i qllimeve

Definimi i qllimeve nnkupton caktimin e gjendjes s ardhshme t subjektit ekonomik. Kjo sht pika e fundit drejt s cils jan orientuar aktivitetet, e ato jan rezultatet prfundimtare. Kjo do t thot se ndrmarrsi ka qllimin e vet t cilin e synon. Ndrmarrja gjithher ka m shum qllime, ndrkaq me rastin e definimit t tyre duhet pasur parasysh q t gjitha kto qllime t jen reciprocikisht t harmonizuara. Qllimet e definuara duhet t jen t shprehura me shkrim, duhen t jen t arritshme, prkatsisht t realizueshme, t shprehura n aspektin sasior dhe t kufizuara n aspektin kohor, prkatsisht duhet ta 10 kemi planin kohor deri kur duhet t realizohet qllimi.

Prcaktimi i strategjis

Pasi t kemi prcaktuar se ka dshirojm t realizojm, sht e nevojshme q t definojm edhe mnyrn e realizimit t ktij qllimi, prkatsisht duhet ta prcaktojm strategjin. Strategjia e definon mnyrn e realizimit t qllimeve t ndrmarrsit, prkatsisht trsin e synimeve pr menaxhmentin nprmjet t cilave do t realizohen qllimet e parashtruara. Ajo duhet ti definoj udhzimet e sakta lidhur me ndrmarrjen, dhe duhet t jet e kuptueshme pr t punsuarit n ndrmarrje. Strategjia duhet t jet e lidhur ngusht me aktivitetin afarist t ndrmarrjes.
11

Realizimi i strategjis

N kt faz ndrmarrsi duhet ti testoj mundsit e veta dhe ti krahasoj ato me hapat e nevojshm pr realizimin e projektit. N kt faz ndrmarrsi do t duhej t verifikonte: - A ka burime dhe mjete t mira? - Sa sht e fort ndrmarrja? - far jan mundsit dhe afinitetet e saj?
12

Burimi

www.Menaxherat.com

13