თქვენი შრომითი უფლებები

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 42

SromiTi uflebebi

Tqveni

saqarTvelos profesiuli kavSirebis gaerTianeba

Tqveni SromiTi uflebebi

Tbilisi 2013

dafinansebulia Sromis saerTaSoriso organizaciis mier

Tqveni

SromiTi

uflebebi

2013 wlis 12 ivniss, saqarTvelos Sromis kodeqsSi Sevida cvlilebebi, romelmac garkveulwilad gaaumjobesa dasaqmebulTa uflebebi kanonis doneze. Tumca es araa sakmarisi da aucilebelia kanonis cxovrebaSi realurad gatareba da darCenili mravali sakanonmdeblo xarvezis aRmofxvrisTvis brZolis gagrZeleba. kodeqsiT miniWebuli uflebebi aris saxelmwifos mier dadgenili minimumi da ar SeiZleba SromiTi xelSekrulebiT ganisazRvros misgan gansxvavebuli iseTi normebi, romlebmac SeiZleba gaauaresos dasaqmebulis mdgomareoba (muxli 1-me-3 punqti, muxli 6- punqti 10). Tqven kanoni gicavT ara mxolod uSualod dasaqmebis Semdeg, aramed dasaqmebamdec, samsaxuris Ziebis periodSi (anu winasaxelSekrulebo urTierTobebSi). damsaqmebels ara aqvs ufleba Tqveni, rogorc dasaqmebis kandidatis Sesaxeb mis xelT arsebuli informacia miawodis sxva pirs Tqveni Tanxmobis gareSe.

damsaqmebeli valdebulia mogawodoT samuSaosTan dakavSirebuli arsebiTi saxis Semdegi informacia, maT Soris: - dasaqmebis SemTxvevaSi ra saxis samuSaos Sesruleba mogiwevT; - ra formis da xangrZlivobis xelSekrulebis dadebas gTavazobT; - rogori samuSao pirobebi da ra odenobis anazRaureba geqnebaT. Tu Tqven uari geTqvaT dasaqmebaze, ufleba gaqvT ukan moiTxovoT yvela is dokumenti, romelic warudgineT damsaqmebels (muxli 5). damsaqmebeli valdebulia Sromis xelSekrulebis dadebamde gagacnoT Sromis Sinaganawesi da SegiTanxmoT SemdgomSi masSi Sesatani nebismieri cvlileba, Tuki SromiT xelSekrulebaSi miTiTebulia, rom Sromis Sinaganawesi xelSekrulebis nawilia (muxli 6-punqti 5). damsaqmebeli aseve valdebulia gagacnoT profkavSirTan dadebuli koleqtiuri xelSekrulebac (Tu sawarmoSi/kompaniaSi aseTi arsebobs), romelic individualur SromiT xelSek4

rulebasTan SedarebiT yovelTvis ukeTes pirobebs iTvaliswinebs. moqmedi Sromis kodeqsi aregulirebs SromiT da mis Tanmdev urTierTobebTan dakavSirebul mTel rig sakiTxebs, ris Taobazec Tqven unda icodeT, esenia: SromiTi xelSekrulebis forma da vada - SromiTi xelSekruleba SeiZleba daidos werilobiTi an zepiri formiT. Tu muSaobT sam Tveze met xans, SromiTi xelSekruleba unda gagiformon aucileblad werilobiTi formiT (me-6 muxli 1.1) - werilobiTi SromiTi xelSekruleba SeiZleba daidos ramdenime enaze, romelTagan erT-erTi unda iyos TqvenTvis gasagebi ena (muxli 6-2). - xelSekruleba SeiZleba daidos gansazRvruli (konkretuli vadis miTiTebiT) an ganusazRvreli vadiT (uvadod anu vadis miTiTebis gareSe) (muxli 6-1). - Tu damsaqmeblis mier SemoTavazebuli xelSekrulebis vada 1 welze nak5

lebia, damsaqmebeli valdebulia dagisabuToT mizezi Tu ratom gTavazobT moklevadian xelSekrulebas. aseT mizezad mas SeuZlia dagisaxeloT Semdegi: a) Sesasrulebelia konkretuli moculobis samuSao (magaliTad konkretuli kvleviTi samuSao, samecniero naSromi, sxvadasxva moklevadiani proeqtis farglebSi Sesasrulebeli samuSao, eqspertad miwveva sxvadasxva droebiT komisiebSi, raime saxis danadgaris an mowyobilobis SekeTeba/awyoba, gansazRvruli sigrZis milsadenis SeduReba da a.S.); b) Sesasrulebelia sezonuri samuSao; g) samuSaos moculoba droebiT izrdeba (magaliTad sakurorto zonaSi sezonis gaxangrZlivebis gamo, an proeqtis gadakeTebis gamo garkveul vadaSi dasasrulebeli samuSaos droulad ver dasrulebis gamo da a.S) d) xdeba samuSaoze droebiT armyofi dasaqmebulis Canacvleba (magaliTad TanamSromlis SvebulebaSi,
6

droebiTi Sromisuunarobis furcelze yofnis da sxva mizezebis gamo); e) arsebobs sxva obieqturi garemoeba, romelic amarTlebs xelSekrulebis gansazRvruli vadiT dadebas (me-6 muxli 12). am SemTxvevaSic damsaqmebeli valdebulia Tqven warmogidginoT namdvilad obieqturi mizezi (anu garemoeba) da araviTar SemTxvevaSi iseTi ram, rac mxolod mas SeiZleba miaCndes mizezad. am mizezebis (garemoebebis) Sefasebisas damsaqmebelTan molaparakebaSi sasurvelia Tqveni moTxovniT CarToT profkavSiric, romelic Tqvens interesebs daicavs. sabolood, SeTanxmebis miuRwevlobis SemTxvevaSi sakiTxs ganmartavs sasamarTlo. amaSic profkavSiri mniSvnelovan daxmarebas gagiwevT. - axali Sromis kodeqsis mixedviT, CaiTvleba, rom TqvenTan gaformebulia uvado SromiTi xelSekruleba, Tu igi daideba 30 Tveze meti vadiT, an Tu vadiani SromiTi xelSekrulebebi
7

TqvenTan daideba orjer an metjer mimdevrobiT (anu Tu momdevno daido wina xelSekrulebis vadis gasvlidan 60 dRis ganmavlobaSi) da amgvarad SromiTi urTierToba jamSi aRniSnul damsaqmebelTan aRemateba 30 Tves. erTaderT gamonaklis SemTxvevaSi SeuZlia damsaqmebels dasabuTebis gareSe dagidoT vadiani xelSekruleba 1 wlamde vadiT,oRond isic aranakleb 3 Tvianisa es SemTxveva exeba e.w. damwyeb sawarmoebs, anu iseT sawarmoebs/kompaniebs, romelTa saxelmwifo registraciidan jer ar gasula 48 Tve am vadis amowurvis Semdeg CaiTvleba, rom TqvenTan dadebulia uvado SromiTi xelSekruleba. (muxli 6-13). es ar gamoricxavs ormxrivi SeTanxmebis SemTxvevaSi Tqvensa da aseT kompanias Soris 1 welze meti vadis an Tundac uvado xelSekrulebis gaformebas. mniSvnelovania aseve gaiTvaliswinoT, rom Tu erTsa da imave damsaqmebelTan muSaobT 5 wlis an meti xnis ganmavlobaSi, TqvenTan unda daidos uvado xelSekruleba 2014 wlis 12 ivnisis Semdeg, xolo Tu erTsa da imave damsaqmebelTan muSaobT 5
8

welze naklebi xnis ganmavlobaSi TqvenTan unda daidos uvado xelSekruleba 2015 wlis 12 ivnisis Semdeg. (zemoT mocemuli TariRebi aTvlilia Sromis axali kodeqsis miRebis dRidan, anu 2013 wlis 12 ivnisidan). - Tqveni moTxovnis safuZvelze damsaqmebeli valdebulia mogceT cnoba dasaqmebis Sesaxeb, romelSic iqneba informacia Tqvens mier Sesasrulebeli samuSaos, Sromis anazRaurebis da SromiTi xelSekrulebis xangrZlivobis Taobaze (muxli 6-4). xelSekruleba gamosacdeli vadiT SesaZlebelia TqvenTan daidos SromiTi xelSekruleba gamosacdeli vadiT im mizniT, raTa dadgindes ramdenad Seesabameba Tqveni kompetencia Sesasrulebel samuSaos. aseTi tipis xelSekruleba SeiZleba daidos mxolod erTxel da isic mxolod werilobiTi formiT da misi xangrZlivoba ar SeiZleba aRematebodes 6 Tves. amasTan aucileblad unda mogeceT
9

Sesabamisi anazRaureba, romlis odenoba da wesi TqvenTan unda SeTanxmdes. gamosacdeli vadiT dasaqmebulze vrceldeba yvela is standarti da piroba, rac Cveulebrivi SromiTi xelSekrulebiT dasaqmebul pirze, maT Soris samuSao dro, zeganakveTuri Sromis anazRaureba, profkavSiris Seqmnisa da masSi gawevrianebis ufleba da a.S. gamonakliss warmoadgens gamosacdeli vadis amowurvamde daTxovnis SemTxvevaSi dasaqmebulisaTvis kompensaciis micema (muxli 9), ris valdebulebasac damsaqmebels, samwuxarod kanoni ar akisrebs. mxareebs SeuZliaT dadon SromiTi xelSekruleba cvlaSi muSaobis Sesaxeb, Tuki damsaqmeblis saqmianoba iTvaliswinebs warmoebis/SromiTi procesis 24 saaTian uwyvet reJims, im pirobiT rom samuSao dReebs (cvlebs) Soris dasvenebis xangrZlivoba ar unda iyos 12 saaTze naklebi. es ki niSnavs, rom samuSao dRe an cvla araviTar SemTxvevaSi ar unda aRematebodes 12 saaTs zeganakveTuri anazRaurebis CaTvliT (me-14 muxlis 11).

10

SromiT xelSekrulebis arsebiTi pirobebi SromiTi xelSekrulebis arsebiT pirobebs miekuTvneba: muSaobis dawyebis TariRi da SromiTi urTierTobis xangrZlivoba; samuSao dro da dasvenebis dro; samuSao adgili; Tanamdeboba da Sesasrulebeli samuSaos saxe; Sromis anazRaurebis odenoba da misi gadaxdis wesi; zeganakveTuri samuSaos anazRaurebis wesi; anazRaurebadi da anazRaurebis gareSe Svebulebis xangrZlivoba da Svebulebis micemis wesi (me-9 muxli). gaxsovdeT!!! aRniSnuli pirobebis Secvla dauSvebelia Tqveni Tanxmobis gareSe (muxli 11-2). samuSao, Sesvenebis da dasvenebis dro - normirebuli samuSao saaTebi srulwlovani dasaqmebulisTvis aris kviraSi 40 saaTi. - 16 wlidan 18 wlamde asakis arasrulwlovani dasaqmebulisTvis kviraSi ara umetes 36 saaTi.
11

- 14 wlidan 16 wlamde asakis arasrulwlovnisTvis - kviraSi ara umetes 24 saaTi (muxli 14-1,3,4,). specifikuri samuSao reJimis mqone sawarmoSi ki, sadac warmoebis/SromiTi procesi iTvaliswinebs 8 saaTze meti xangrZlivobis uwyvet reJims, - kviraSi 48 saaTi (muxli 14-1). aseTi gamonaklisi sawarmoebis sias adgens da amtkicebs saqarTvelos mTavroba. Tu damsaqmeblis saqmianoba iTvaliswinebs warmoebis/SromiTi procesis 24saaTian uwyvet reJims, SesaZlebelia daidos SromiTi xelSekruleba cvlaSi muSaobis Sesaxeb im pirobiT, rom samuSao dReebs (cvlebs) Soris dasvenebis xangrZlivoba ar unda iyos 12 saaTze naklebi (muxli 14-11,2) akrZalulia!!! o Ramis samuSaoze (22 saaTidan 6 saaTamde) arasrulwlovnis, orsuli, axalnamSobiarebi an meZuZuri qalis dasaqmeba,
12

o 3 wlamde asakis bavSvis momvlelis an SezRuduli SesaZleblobis mqone piris dasaqmeba - misi Tanxmobis gareSe (muxli 22). Tu dasaqmebuli meZuZuri qalia da kvebavs erT wlamde asakis bavSvs, mas ufleba aqvs moiTxovos damatebiTi Sesveneba dReSi aranakleb 1 saaTisa. es dro iTvleba samuSao droSi da anazRaurdeba (muxli19). zeganakveTuri samuSao da anazRaurebis wesi zeganakveTur samuSaod miiCneva mxareTa SeTanxmebiT dasaqmebulis mier samuSaos Sesruleba drois im monakveTSi, romlis xangrZlivoba aRemateba kviraSi: srulwlovanisTvis 40 saaTs; 16 wlidan 18 wlamde asakis arasrulwlovanisTvis - 36 saaTs; 14 wlidan 16 wlamde asakis arasrulwlovanisTvis - 24 saaTs. zeganakveTuri samuSao anazRaurdeba xelfasis saaTobrivi ganakveTis gazrdili odenobiT, romlis odenobac gani13

sazRvreba mxareTa SeTanxmebiT. (muxli17-3,4). Tu dafiqrdebiT mixvdebiT, rom individualurad gagiWirdebaT zeganakveTuri odenobis TqvenTvis Rirseuli (mosawoni) tarifis miReba, ZiriTadSi im sawarmoebSi sadac aris profkavSiri da koleqtiuri xelSekruleba mxolod iq regulirdeba es sakiTxi dasaqmebulisaTvis dadebiTad. gaxsovdeT!!! SesaZlebelia zeganakveTuri samuSaos anazRaurebis sanacvlod damsaqmebelma SemogTavazoT damatebiTi dasvenebis droiT sargebloba (e.w. dRemagieris micema), Tumca Tqven gaqvT ufleba da arCevani - daeTanxmoT an ar daeTanxmoT. anu dasaqmebuli irCevs miiRos zeganakveTuri anazRaureba fuladi saxiT, Tu amis sanacvlod miiRos damatebiTi dasvenebis dReebi(muxli-17-5). Svebuleba Tqven ufleba gaqvT isargebloT anazRaurebadi SvebulebiT - weliwadSi sul mcire 24 samuSao dRiT
14

anazRaurebis gareSe SvebulebiT - weliwadSi sul mcire 15 kalendaruli dRiT (21-e muxli). amas garda, mZime, mavne da saSiSpirobebian samuSaoebze dasaqmebuls eZleva damatebiT anazRaurebadi Svebuleba weliwadSi 10 kalendaruli dRiT. (261 muxli) mZime, mavne da saSiSpirobebiani samuSaoebis CamonaTvali dadgenilia mTavrobis mier da sajaroa. es sia nebismier dros SegiZliaT moikiTxoT profkavSirul organizaciaSi. Svebulebis moTxovnis ufleba warmogeSvebaT muSaobis TerTmeti Tvis Semdeg, Tumca damsaqmebelTan SeTanxmebiT Svebuleba SeiZleba mogeceT aRniSnuli vadis gasvlamdec. muSaobis meore wlidan dasaqmebuls Svebuleba SeiZleba mieces samuSao wlis nebismier dros. mxareTa SeTanxmebiT SeiZleba Svebulebis nawilnawil gamoyeneba. anazRaurebis gareSe Svebulebis aRebisas valdebuli xarT 2 kviriT adre gaafrTxiloT damsaqmebeli, garda im SemTxvevisa, rodesac gafrTxileba SeuZlebelia gadaudebeli samedicino an ojaxuri pirobebis gamo (23 muxli).
15

gaxsovdeT!!! Svebulebis gadatana momdevno wlisaTvis dasaSvebia mxolod im SemTxvevaSi, roca Svebulebis micemam SeiZleba uaryofiTad imoqmedos samuSaos normalur mimdinareobaze, magram aucilebelia Tqveni Tanxmoba. gaiTvaliswineT!!! samsaxuridan SromiTi xelSekrulebiT gansazRvrul vadaze adre daTxovnis SemTxvevaSi, damsaqmebeli valdebulia aginazRauroT wina wlis (wlebis) gamouyenebeli Svebuleba da aseve mimdinare wlis gamouyenebeli Svebulebac. mimdinare wlis gamouyenebeli Svebulebis anazRaureba unda ganxorcieldes imave wlis ganmavlobaSi dasaqmebulis samuSaoze yofnis xangrZlivobis proporciulad, anu namuSevari Tveebis (an dReebis) SvebulebisTvis gansazRvrul 24 samuSao dReze gadaangariSebiT. magaliTad, Tu daTxovnis momentisaTvis dasaqmebuls ara aqvs gamoyenebuli im wlis Svebuleba da namuSevari aqvs 6 Tve, mas ergeba 12 dRis Sesabamisi anazRaureba, rac gamoiTvleba Semdegi formuliT: 24 (samuSao dRe) / 12 (Tve) X6 (namuSevari Tveebi)= 12. gamouyenebeli Svebulebis anazRaurebis es ufleba dasaqmebuls war16

moeSveba Tu SromiTi xelSekrulebis Sewyvetis safuZvelia: an ekonomikuri garemoebebi, teqnologiuri an organizaciuli cvlilebebi, romlebic aucilebels xdis samuSao Zalis Semcirebas; an dasaqmebulis kvalifikaciis an profesiuli unar-Cvevebis Seusabamoba mis mier dakavebul TanamdebobasTan/Sesasrulebel samuSaosTan; an Tqvens mier individualuri SromiTi xelSekrulebiT an koleqtiuri xelSekrulebiT an/da Sromis SinaganawesiT dakisrebuli valdebulebis uxeSi darRveva; an Tqvens mier individualuri SromiTi xelSekrulebiT an koleqtiuri xelSekrulebiT an/da Sromis SinaganawesiT dakisrebuli valdebulebis darRveva, Tu Tqvens mimarT bolo 1 wlis ganmavlobaSi ukve gamoyenebul iqna individualuri SromiTi xelSekrulebiT an koleqtiuri xelSekrulebiT anda Sromis SinaganawesiT gaTvaliswinebuli disciplinuri pasuxismgeblobis romelime zoma da aseve

17

sxva obieqturi garemoeba, romelic amarTlebs SromiTi xelSekrulebis Sewyvetas. akrZalulia: arasrulwlovnis anazRaurebadi Svebulebis gadatana momdevno wlisaTvis. anazRaurebadi Svebulebis gadatana zedized 2 wlis ganmavlobaSi (muxli 25). saSvebulebo anazRaureba gamoiTvleba: bolo Tvis anazRaurebis mixedviT yovelTviuri fiqsirebuli anazRaurebis SemTxvevaSi; Svebulebis wina 3 Tvis saSualo anazRaurebidan Tuki fiqsirebuli anazRaureba ara gaqvT, namuSevari Tveebis saSualo anazRaurebidan im SemTxvevaSi, Tu muSaobis dawyebidan ar gasula 3 Tve (muxli 26). Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo dasaqmebuls eZleva Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo
18

(e.w dekretuli Svebuleba) - 477 kalendaruli dRis odenobiT. aqedan anazRaurebadia 126 kalendaruli dRe, xolo mSobiarobis garTulebis an tyupis Sobis SemTxvevaSi - 140 kalendaruli dRe. aRniSnuli Svebuleba dasaqmebuls Tavisi Sexedulebisamebr SeuZlia gadaanawilos orsulobisa da mSobiarobis Semdgom periodebze (muxli 27) gaiTvaliswineT! Sromis kodeqsis Canaweri am redaqciiT imoqmedebs 2014 wlis 1 ianvramde. am droidan ki amoqmeddeba normis axali redaqcia, romliTac dasaqmebulebs Tavisi moTxovnis safuZvelze eZleva Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo ukve 730 kalendaruli dRis odenobiT, saidanac anazRaurebadia 183 kalendaruli dRe, xolo mSobiarobis garTulebis an tyupis Sobis SemTxvevaSi - 200 kalendaruli dRe. Tuki dasaqmebuli iSvilebs erT wlamde asakis bavSvs eZleva Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo - bavSvis dabadebidan 365 kalendaruli dRis odenobiT. am
19

Svebulebidan anazRaurebadia 70 kalendaruli dRe (28 muxli). gaiTvaliswineT! 2014 wlis 1 ianvridan cvlileba Sedis Sromis kodeqsis 28-e muxlSic, kerZod, axali redaqciiT, Tuki dasaqmebuli iSvilebs erT wlamde asakis bavSvs eZleva Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo - bavSvis dabadebidan 550 kalendaruli dRis odenobiT. am Svebulebidan anazRaurebadia 90 kalendaruli dRe. Sromis kodeqsis es Canaweric 2014 wlis 1 ianvridan amoqmeddeba da gavrceldeba im dasaqmebulebze, romlebic 2014 wlis 1 ianvridan isargebleben orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo SvebulebiT. bavSvis movlis gamo SesaZlebelia anazRaurebis gareSe Svebulebis gamoyeneba 12 kviris odenobiT uwyvetad an nawil-nawil, magram aranakleb weliwadSi 2 kvirisa, sanam bavSvs Seusruldeba 5 weli. bavSvis movlis gamo damatebiTi Svebuleba SeiZleba mieces nebismier pirs, romelic faqtobrivad uvlis bavSvs, anu bavSvis mamasac (30 muxli).
20

Sromis anazRaurebis forma da pirobebi Sromis anazRaurebis forma da odenoba ganisazRvreba SromiTi xelSekrulebiT. Sromis anazRaureba gaicema TveSi erTxel, xolo nebismieri anazRaurebis Tu angariSsworebis dayovnebis yoveli dRisaTvis damsaqmebeli valdebulia gadauxados dasaqmebuls dayovnebuli Tanxis 0.07 procenti (muxli 31). damsaqmeblis braliT gamowveuli iZulebiTi mocdenis dros dasaqmebuls Sromis anazRaureba unda mieces sruli odenobiT, xolo dasaqmebulis braliT gamowveuli iZulebiTi mocdena ar anazRaurdeba. samsaxuridan gaTavisuflebisas (SromiTi urTierTobis Sewyvetisas) damsaqmebeli valdebulia dasaqmebulTan moaxdinos saboloo angariSsworeba ara ugvianes 7 kalendaruli dRisa. Sromis Sinaganawesi damsaqmebelma SeiZleba werilobiTi dokumentis saxiT daadginos samsaxurSi qcevis savaldebulo wesebi - Sromis Sinaganawesi, romelic aucileblad unda gagac21

noT. Sromis SinaganawesiT SeiZleba ganisazRvros: a) samuSao kviris xangrZlivoba, yoveldRiuri samuSaos dawyebisa da damTavrebis dro, cvlaSi muSaobisas - cvlis xangrZlivoba; b) dasvenebis xangrZlivoba; g) Sromis anazRaurebis gacemis dro, adgili da wesi; d) anazRaurebadi Svebulebis xangrZlivoba da micemis wesi; e) anazRaurebis gareSe Svebulebis xangrZlivoba da micemis wesi; v) Sromis pirobebis dacvis wesebi; z) waxalisebisa da pasuxismgeblobis saxe da gamoyenebis wesi; T) gancxadebis/saCivris ganxilvis wesi. mniSvnelovania gaxsovdeT, rom ar SeiZleba Sinaganawesis romelime debuleba ewinaaRmdegebodes individualur SromiT xelSekrulebas an koleqtiur xelSekrulebas an Sromis kodeqss (muxli 13).

22

usafrTxo da jansaRi samuSao garemos ufleba damsaqmebeli valdebulia uzrunvelyos dasaqmebuli sicocxlisa da janmrTelobisaTvis maqsimalurad usafrTxo samuSao garemoTi da valdebulia gonivrul vadaSi mogawodoT informacia yvela im faqtoris Sesaxeb, romlebic moqmedebs Tqvens sicocxlesa da janmrTelobaze. Tqven ufleba gaqvT ar SeasruloT aseTi samuSao. Tuki Tqven samuSaos SesrulebasTan dakavSirebiT gagiuaresdaT janmrTeloba, damsaqmebeli valdebulia srulad aginazRauroT miyenebuli ziani da aucilebeli mkurnalobis xarjebi. gaiTvaliswineT!!! Tu damsaqmebeli am pirobebs ar asrulebs, profkavSiri mzadaa ufasod gagiwioT iuridiuli daxmareba da TqvenTvis moyenebuli zianis anazRaureba sasamarTlo wesiT mosTxovos damsaqmebels. damsaqmebeli aseve valdebulia uzrunvelyos orsuli qalis dacva iseTi Sromisagan, romelic safrTxes uqmnis mis an na23

yofis keTildReobas, fizikur da fsiqikur janmrTelobas (muxlis 35). SromiTi urTierTobis SeCerebis pirobebi SromiTi urTierTobis SeCereba aris samuSaos droebiT Seusrulebloba, romlis drosac ar SeiZleba SromiTi urTierTobis Sewyveta. SromiTi urTierToba SeCerdeba Semdeg SemTxvevebSi: a) gaficva; lokauti (koleqtiuri davis dros damsaqmeblis iniciativiT organizaciis/kompaniis saqmianobis droebiT SeCereba araumetes 90 dRisa); b) aqtiuri an/da pasiuri saarCevno uflebis ganxorcieleba; (arCevnebSi monawileobis ufleba amomrCevlis an kandidatis statusiT), g) sagamoZiebo, prokuraturis an sasamarTlo organoebSi gamocxadeba; d) samxedro savaldebulo samsaxurSi gawveva; e) samxedro sarezervo samsaxurSi gawveva; v) Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo, Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo da
24

damatebiTi Svebuleba bavSvis movlis gamo; z) ojaxSi Zaladobis msxverplis TavSesafarSi an/da krizisul centrSi moTavseba, romlis drosac SeuZlebeli xdeba mis mier samsaxureobriv movaleobaTa Sesruleba, magram ara umetes 30 kalendaruli dRisa weliwadSi; T) droebiTi Sromisuunaroba, Tu misi vada ar aRemateba zedized 40 kalendarul dRes, an 6 Tvis ganmavlobaSi saerTo vada ar aRemateba 60 kalendarul dRes; i) kvalifikaciis amaRleba, profesiuli gadamzadeba an swavla, romlis xangrZlivobac weliwadSi ar unda aRematebodes 30 kalendarul dRes; k) anazRaurebis gareSe Svebuleba;) l) anazRaurebadi Svebuleba(muxli 36). Tuki SromiTi urTierTobis SeCereba xdeba samxedro sarezervo samsaxurSi gawvevis an anazRaurebadi Svebulebis safuZliT, Tqven mogecemaT Sromis Sesabamisi anazRaureba.

25

SromiTi xelSekrulebis Sewyvetis safuZvlebi Sromis kodeqsSi ganxorcielebuli cvlilebebis Sedegad dauSvebelia dasaqmebulis samsaxuridan gaTavisufleba kanonieri mizezis miTiTebisa da winaswari gafrTxilebis gareSe. Sewyvetis safuZvlebi konkretulad gansazRvrulia kodeqsis 37-e muxliT. esenia: a) ekonomikuri garemoebebi, teqnologiuri an organizaciuli cvlilebebi, rac aucilebels xdis samuSao Zalis Semcirebas; b) SromiTi xelSekrulebis vadis gasvla; g) SromiTi xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli samuSaos Sesruleba; d) dasaqmebulis mier Tanamdebobis/samuSaos datoveba sakuTari nebiT, werilobiTi gancxadebis safuZvelze; e) mxareTa werilobiTi SeTanxmeba; v) dasaqmebulis kvalifikaciis an profesiuli unar-Cvevebis Seusabamoba dakavebul TanamdebobasTan; z) dasaqmebulis mier masze individualuri an koleqtiuri SromiTi xelSekrulebiT an/da SinaganawesiT dakisre26

buli valdebulebis uxeSi darRveva; (gaxsovdeT, rom SinaganawesiT dakisrebuli valdebulebis darRveva mxolod maSin SeiZleba gaxdes samsaxuridan daTxovnis safuZveli, Tu Sinaganawesi SromiTi xelSekrulebis nawiladaa aRiarebuli damsaqmeblisa da Tqveni saerTo SeTanxmebiT. aseT SemTxvevaSi Sinaganawesi da masSi cvlilebebis Setana TqvenTan unda SeTanxmdes, zustad ise, rogorc Sromis xelSekruleba da masSi mocemuli pirobebi). T) dasaqmebulis mier masze individualuri an koleqtiuri SromiTi xelSekrulebiT an/da SinaganawesiT gaTvaliswinebuli valdebulebis darRveva, Tu dasaqmebulis mimarT bolo erTi wlis ganmavlobaSi ukve gamoyenebulia individualuri an koleqtiuri SromiTi xelSekrulebiT an/da SinaganawesiT gaTvaliswinebuli disciplinuri pasuxismgeblobis romelime zoma; i) Tu SromiTi xelSekrulebiT sxva ram ar aris gaTvaliswinebuli, xangrZlivi Sromisuunaroba - Tuki Sromisuunarobis vada aRemateba zedized 40 ka27

lendarul dRes, an 6 Tvis ganmavlobaSi aWarbebs 60 kalendarul dRes, amasTanave, dasaqmebuls gamoyenebuli aqvs am kanoniT gansazRvruli Svebuleba; k) sasamarTlo ganaCenis an gadawyvetilebis kanonier ZalaSi Sesvla, romelic samuSaos Sesrulebis SesaZleblobas gamoricxavs; l) sasamarTlos mier miRebuli kanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetileba gaficvis ukanonod cnobis Sesaxeb; m) damsaqmebeli fizikuri piris an dasaqmebulis gardacvaleba; n) damsaqmebeli iuridiuli piris likvidaciis warmoebis dawyeba; o) sxva obieqturi garemoeba, rac amarTlebs SromiTi xelSekrulebis Sewyvetas (muxli 37). Tuki SromiTi xelSekruleba wydeba: ekonomikuri garemoebebis, teqnologiuri an organizaciuli cvlilebebis, gamo, rac aucilebels xdis samuSao Zalis Semcirebis: an dasaqmebulis kvalifikaciis an profesiuli unar-Cvevebis Seusabamobis gamo dakavebul TanamdebobasTan;
28

an xangrZlivi Sromisuunarobis an sxva obieqturi garemoebis safuZvlebiT, maSin damsaqmebeli valdebulia aranakleb 30 kalendaruli dRiT adre gaafrTxilos dasaqmebuli winaswari werilobiTi Setyobinebis gagzavnis gziT. amasTan, dasaqmebuls miecema kompensacia aranakleb erTi Tvis Sromis anazRaurebis odenobiT 30 kalendaruli dRis vadaSi. im SemTxvevaSi, Tu damsaqmebels igive safuZvlebiT SromiTi xelSekrulebis Sewyvetisas ar surs 30 dRiani vadis dacva, damsaqmebeli valdebulia aranakleb 3 kalendaruli dRiT adre gaafrTxilos dasaqmebuli winaswari werilobiTi Setyobinebis gagzavniT, magram gadauxados kompensacia aranakleb ori Tvis Sromis anazRaurebis odenobiT, SromiTi xelSekrulebis Sewyvetidan 30 kalendaruli dRis vadaSi. roca SromiTi xelSekruleba wydeba dasaqmebulis mier sakuTari nebiT werilobiTi gancxadebis safuZvelze, dasaqmebuli valdebulia aranakleb 30 kalendaruli dRiT adre gaafrTxilos damsaqmebeli
29

winaswari werilobiTi Setyobinebis gagzavnis gziT. dasaqmebuls ufleba aqvs SromiTi xelSekrulebis Sewyvetis Taobaze damsaqmeblisagan Setyobinebis miRebidan 30 kalendaruli dRis vadaSi damsaqmebels werilobiT mosTxovos xelSekrulebis Sewyvetis safuZvlis werilobiT dasabuTeba. xolo damsaqmebeli Tavis mxriv valdebulia, aseTi moTxovnis miRebidan 7 kalendaruli dRis vadaSi werilobiT daasabuTos xelSekrulebis Sewyvetis safuZveli. dasaqmebuls ufleba aqvs werilobiTi dasabuTebis miRebidan 30 kalendaruli dRis vadaSi sasamarTloSi gaasaCivros gadawyvetileba xelSekrulebis Sewyvetis Sesaxeb. am SemTxvevaSic profkavSiri mzadaa dasaqmebul wevrebs ufasod gauwios iuridiuli daxmareba, rogorc sasamarTlomde, ise sasamarTlo instanciebis yvela doneze. xolo diskriminaciis aSkara eWvis SemTxvevebSi profkavSiri dagexmarebaT sasamarTlosTan erTad mimarToT prokuraturas da Sinagan saqmeTa organoebs vinaidan diskriminacia sisxlis samarTlis danaSaulia.
30

Tu damsaqmebeli moTxovnis wardgenidan 7 kalendaruli dRis vadaSi werilobiT ar daasabuTebs xelSekrulebis Sewyvetis safuZvels, dasaqmebuls ufleba aqvs, 30 kalendaruli dRis vadaSi sasamarTloSi gaasaCivros damsaqmeblis gadawyvetileba xelSekrulebis Sewyvetis Sesaxeb. am SemTxvevaSi davis faqtobriv garemoebebze mtkicebis tvirTi ekisreba damsaqmebels, anu damsaqmebels mouwevs sasamarTlosTvis damtkiceba, ramdenad kanonierad gaaTavisufla dasaqmebuli da ara piriqiT amisTvis damsaqmebels mouwevs faqtebis motana, mowmeebis miyvana sasamarTloSi da a.S. rac Zveli Sromis kodeqsiT dasaqmebuls ekisreboda. aucilebelia yuradRebiT movekidoT zemoaRniSnul vadebs, gansakuTrebiT ki gaTavisuflebis brZanebis gasaCivrebis 30 dRian vadas, ramdenadac am vadis gasvlis Semdeg SeuZlebeli xdeba darRveuli uflebis aRsadgenad sasamarTlosTvis mimarTva. Cveni rekomendaciaa, rom aqtiurad mimarToT profkavSirs rogorc am, ise Tqveni uflebebis Selaxvis sxva nebismier SemTxvevebSi. Tu sasamarTlo SromiTi xelSekrulebis Sewyvetis Sesaxeb damsaqmeblis gadawyve31

tilebas baTilad cnobs, maSin damsaqmebeli valdebulia, pirvandel samuSao adgilze aRadginos piri, romelsac Seuwyda SromiTi urTierToba, an uzrunvelyos is tolfasi samuSaoTi, an gadauxados mas kompensacia, romlis odenobasac adgens sasamarTlo. profkavSiris Seqmnisa da masSi gawevrianebis ufleba Tqven ufleba gaqvT damsaqmeblis winaswari nebarTvis gareSe SeqmnaT da/an gawevriandeT profesiul kavSirSi (muxli 401). gaxsovdeT!!! akrZalulia dasaqmebulis diskriminacia profesiul kavSirSi misi wevrobis da saqmianobis gamo, aseve dasaqmebulisaTvis samuSaoze miRebis an samuSaos SenarCunebis pirobis wayeneba profkavSirSi gawevrebaze uaris Tqmis an profkavSiridan gamosvlis sanacvlod. kanoni aseve krZalavs dasaqmebulTan SromiTi urTierTobis Sewyvetas an mis sxvagvarad Seviwroebas profkavSirSi wevrobis an mis saqmianobaSi nebismieri kanoniT daSvebuli saxiT monawileobis gamo (muxli 402).
32

gaxsovdeT!!! rom damsaqmeblis mxridan aRniSnuli saxis zewola sisxlis samarTlis danaSaulia da moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad isjeba damsaqmeblis CamocilebiT dakavebuli Tanamdebobidan da/an 3 wlamde patimrobiT. koleqtiuri SromiTi xelSekruleba koleqtiuri SromiTi xelSekruleba aris werilobiTi dokumenti, romelic ideba damsaqmebelsa (an damsaqmeblebsa) da profkavSirs Soris. koleqtiuri xelSekrulebiT SeiZleba mowesrigdes da gaumjobesdes Tqveni Sromis pirobebi Tqvens individualur SromiT xelSekrulebebTan SedarebiT. Tu profkavSiri gamova koleqtiuri xelSekrulebis dadebis iniciativiT damsaqmebeli valdebulia keTilsindisierad awarmoos molaparakeba yvela im sakiTxze, romlis Sesaxebac SromiT koleqtivs surs SeTanxmebis miRweva. (41-e muxli).

33

koleqtiur xelSekrulebaSi SeiZleba aisaxos dasaqmebulis Sromis pirobebTan dakavSirebuli yvela sakiTxi, magaliTad: xelfasis zrda; zeganakveTuri anazRaurebis odenoba/ tarifebi; samuSao dro; SromiTi xelSekrulebis vadebi an uvadoba; premirebis da bonusebis odenoba; Svebulebis xangrZlivoba; Sromis usafrTxoeba; SromiTi davebis gadaWris wesi; cvlianobis grafiki; SeRavaTebi qalebisa da axalgazrdebisaTvis; profesiuli gadamzadeba da kvalifikaciis amaRleba; sapensio fondis Seqmna; dasveneba, swavla, dazRveva da a.S. koleqtiuri xelSekruleba SeiZleba daidos gansazRvruli an ganusazRvreli vadiT (43-e muxli).

34

gaxsovdeT!!! koleqtiuri xelSekrulebis pirobebi ufro maRla dgas, vidre Sromis Sinaganawesi da SeiZleba mogceT meti vidre amas gaZlevT Sromis Sinaganawesi da kodeqsi. (muxli 13-4) gaiTvaliswineT!!! koleqtiuri molaparakebebi es aris evropul-amerikuli SromiTi urTierTobis kulturis umaRlesi gamovlineba, romelic dasaqmebulebs saSualebas gaZlevT sistematurad gaaumjobesoT da aamaRloT Tqveni: SromiTi pirobebi; cxovrebis done; ojaxebis keTildReoba da samarTlianad gadaanawiloT dovlaTi, romelic iqmneba damsaqmeblebis niWiT da finansebiT da Tqveni niWiTa da SromiT. gaxsovdeT!!! koleqtiuri molaparakebebis warmarTvaSi profkavSiris roli aris umTavresi da Seucvleli, radgan koleqtiur SromiT urTierTobebSi warmatebis miRweva mxolod mSromelTa Zlieri solidarobiTa da erTsulovnebiTaa SesaZlebeli.
35

SromiTi davis gadawyvetis wesi da pirobebi, SemaTanxmebeli procedurebi SromiT urTierTobaSi davis warmoSobis safuZveli SeiZleba iyos: - saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis darRveva; - individualuri an koleqtiuri SromiTi xelSekrulebis an Sromis pirobebis darRveva; - dasaqmebulsa da damsaqmebels Soris individualuri SromiTi xelSekrulebis arsebiT pirobebTan an/da koleqtiuri xelSekrulebis pirobebTan dakavSirebuli uTanxmoeba (47-e muxli). individualuri SromiTi urTierTobis dros warmoSobili dava unda gadawydes qvemoT CamoTvlili SemaTanxmebeli procedurebis dacviT an/da sasamarTlos an arbitraJisaTvis mimarTviT. SemaTanxmebeli procedura gulisxmobs dasaqmebulsa da damsaqmebels Soris pirdapir molaparakebebs. am procedurebis dawyebis Sesaxeb mxare, meore mxares ugzavnis werilobiT Setyobinebas, sadac zustad unda iyos gansazRvruli davis
36

warmoSobis safuZveli da moTxovnebi. meore mxare valdebulia werilobiTi Setyobineba ganixilos da Tavisi gadawyvetileba werilobiT acnobos mxares, Setyobinebis miRebidan 10 kalendaruli dRis ganmavlobaSi. Tu werilobiTi Setyobinebis miRebidan 14 kalendaruli dRis ganmavlobaSi SeTanxmeba ver iqna miRweuli, mxares ufleba aqvs mimarTos sasamarTlos (48-e muxli). gaficva gaficva aris davis SemTxvevaSi dasaqmebulis droebiTi nebayoflobiTi uari SromiTi xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli valdebulebebis mTlianad an nawilobriv Sesrulebaze. gaficvis periodSi mxareebi valdebulni arian ganagrZon SemaTanxmebeli procedurebi. gaficvas, rogorc wesi, xelmZRvanelobs profkavSiri, sagaficvo komitetis saxiT. samwuxarod, gaficvis dros kanonis mixedviT damsaqmebeli ar aris valdebuli misces dasaqmebuls Sromis anazRaureba, Tu gaficulTa moTxovnis erT-erT piro37

bad warmoCinda da warmatebiT ar dasrulda. gaficva ar aris SromiTi urTierTobis Sewyvetis safuZveli da dauSvebelia is CaiTvalos Sromis disciplinis darRvevad (49-e muxli). Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro da mediacia koleqtiuri davis ganxilvisa da gadawyvetis procesSi koleqtiuri SromiTi dava anu dava damsaqmebelsa da dasaqmebulebs Soris unda gadawydes Semdegi procedurebis dacviT: - Tavdapirvelad profkavSirma unda gaugzavnos damsaqmebels sadao sakiTxebis sia da gamoxatos dasaqmebulTa pozicia werilobiT; - Semdeg unda gaimarTos molaparakebebi damsaqmebelsa da profkavSirs Soris sadao sakiTxebTan dakavSirebiT; - Tu damsaqmebeli Tavs aridebs molaparakebebs profkavSirs SeuZlia mimarTos saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrs Sesabamisi werilobiTi SetyobinebiT ko38

leqtiuri SromiTi davis da problemebis Sesaxeb da moiTxovos misgan mediatorebis daniSvna da CarTva molaparakebebSi; - werilobiTi Setyobinebis miRebis safuZvelze ministri niSnavs davis mediators. davis nebismier stadiaze ministrs ufleba aqvs, maRali sazogadoebrivi interesis arsebobis SemTxvevaSi, mxaris werilobiTi mimarTvis gareSe, sakuTari iniciativiT daniSnos davis mediatori, rac werilobiT unda ecnobos mxareebs; - davis nebismier stadiaze ministrs ufleba aqvs, miiRos gadawyvetileba SemaTanxmebeli procedurebis Sewyvetis Sesaxeb; - mxareebi valdebulni arian, monawileoba miiRon SemaTanxmebel procedurebSi da daeswron am mizniT davis mediatoris mier gamarTul Sexvedrebs. - ministris moTxovnis SemTxvevaSi, davis mediatori valdebulia gaugzavnos mas angariSi davasTan dakavSirebiT. - davis mediatori valdebulia ar gaamJRavnos informacia an dokumenti, romelic misTvis, rogorc davis media39

torisTvis, gaxda cnobili molaparakebebis dros (muxli 481) koleqtiurma molaparakebebma 21 dRis ganmavlobaSi Sedegi Tu ver moitana, dasaqmebulebs ufleba eZlevaT daiwyon gaficva. gaficvis xangrZlivoba SezRuduli araa. am bukletSi gadmocemuli nebismieri uflebis efeqturad ganxorcieleba da samarTlianobisaTvis warmatebiT brZola SesaZlebelia mxolod dasaqmebulTa Soris urTierTsolidarobiT. Zlieri, xangrZlivi da Sedegiani solidarobis miRweva mxolod dasaqmebulTa koleqtiur da organizebul moZraobas SeuZlia.

40

q.Tbilisis ofisi E-mail: info@gtuc.ge iuridiuli samsaxuri: tel: 239-03-55 saorganizacio samsaxuri: tel: 239-02-68 Sromis dacvis samsaxuri tel: 239-02-14 q.quTaisis ofisi i. WavWavaZe #33; tel: 0-431-22-40-59 EE-mail: ofce.imereti@gmail.com q.rusTavis ofisi m.kostavas #16; tel: 0-341-22-88-48 E-mail: rustavi@gtuc.ge q.goris ofisi stalinis gamz. 6, 1 sarTuli; tel: 0-370-27-66-71 E-mail: gori@gtuc.ge q.foTis ofisi wminda ninos quCa #3/2; tel: 0-493-22-40-50 E-mail: poti@gtuc.ge q. baTumis ofisi gamsaxurdias gamz. #13 tel.: 0-422-27-50-48 E-mail: batumi@gtuc.ge

www.gtuc.ge

You might also like