HO AMCA'NIN DNDRDKLER

Aydnlk Sosyalist Dergi Ocak 1970 Say:l-15 5.9.1969

nsan Ortak Emei ve Sahip kanlar

Ho i Minh ld m? Bir insan son soluunu verdi. Yeryznde her an bir insan son soluunu veriyor. Bunda yayanlar dehete drecek bir ey bulunmuyor. nsan, herey gibi: Gelir, yaar, gider. Kendinden az ok bir ey brakr. Bir ocuk yahut bir an. Hepsi o kadar. Milyarlarca insan kollektifi iinde, kollektife adsz bir emek izi brakmyan yoktur. Ve sahici insan da budur. Milyarlarca insan arasnda bir kiinin ldkten sonra da kendisinin olan "zel mlk" maskaralna dmeksizin dnyaya gelmek. mr boyunca milyarlarn adsz emeine bir adsz emek daha yaratp katmak. Sosyalizmin, milyonlarla tarih-ncesi yllar byle gemi. Kimse milyarlarca insan iinden sivrilip kendi vlen yahut yerilen damgasn bireye vurmam. Modern sosyalizm insan niin o gerek rahatla kavumasn? nk, "zel mlk" yalan gelenekletirilmi. Her millette, yedisinden yetmiine her insann akd kvrak dil kimin "zel mlk"? Dnrken, davranrken, anlarken, seviirken konuulanlar hangi "dhi" yaratcnn "kiicil damgas"n tayor? Hi kimsenin ve herkesin. Gereklik bu. Sonra, o milyonlarca yllk insan topluluunun milyarlarca adsz emekleriyle yaratlm, doann en gzel varl insan dili hazinelerinden birka mcevheri kurnazca alm, babasnn mal gibi satm sivri kiileri dnelim Artistleri, romanclar, edebiyatlar, filozoflar, bilginleri, daha bini bir paraya "aydn kii"leri politikaclar, komutanlar, ve ilh., ve ilh. demek istiyoruz... Hep ayn kural: Milyonca insan yaatacak, birka "sivri" benimseyecek! Bezirgn ekonomi soygunundan nce yle "sivri insan"lar yoktu. En gzel halk havalar "kii" olarak kimin maldr? Bilinmez. Bezirgnlktan (snfl toplumdan), hele "modern" kapitalizmden beri insan tekleri azdlar. "u benimdir" demek iin yapmadk kalpazanlk brakmyorlar. Kendileri yok oluverdikleri gn neyi alp gtrebilirler toplumdan? Hibir eyi. Saatlerce katafalklar nnden kalabalk kervanlar da gese, altndan tabutlar ehram kaleleri iinde de saklansa, 0nlarn milyarlar iinde bir adsz emei, enerjisi varsa o kalmtr. 0nu da, varsa ve kaldysa, ne kendisi, ne bakas bilemez.

Kamu Ermilii ve Ho i Minh

nsanlk tarihi iinde her zaman bu sosyallik deimez kalmtr. Sosyalizm, nnde sonunda "zel kiicillie" ar basmtr. Ho Amca'ya ne mutlu. Byle nsz ve sonsuz bir sosyalizm abas iinde, en gerek emein adsz ruhu gibi gt. Btn mrnce "kii" olarak "sivri"lii ile hi kimseye batmad. En rezil dman Amerikan emperyalizmine bile, en yalnkat hakkn klc gibi batarken: "Tek kii" olarak deil, btn bir Vietnam halk olarak savat.0nun iin, Emperyalizm ondan ald yaray hi bir zaman onduramyacaktr. Onun iin, "Ho Amca"nn lmnde, "yayanlar dehete drecek hibir ey bulunmuyor!" sa'nn, Musa'nn, Solon'un, Muhammed'in, Marks-Engels'in, Lenin'in lmlerinde hi kimseyi "dehete drecek bir ey" olmad. Ho Amca'nn lm de yledir. "zel kii" olarak o gt m? sterseniz yle olsun. sa'nn, Musa'nn, Solon'un, Muhammed'in, Mark-Engels'in, Lenin'in emekleri milyarlarca kiinin adsz emei iinde bir kollektif btn olarak var oldu. Ho

Amca'nn emei de yle. Hazreti Muhammed'in l u idi: "M ene (Ben hibir ey deilim) ill (meer ki) beern mislikm (sizin gibi insan olaym)!" Marks'n benimsedii lk ta u oldu: "Homo sum (nsanm) humani nihli (insancl olan hibir ey yok ki) a me alienum puto (bana yabanc kalsn)!" Ve dnyada, "Bkiy kalan ho sad" onlar oldular. Ho Amca'nn tm mr h urada topland: "Ben sosyalistim. Sosyalizmden baka hibir eyim yoktur!" Onun iin "Ho Amca"nn lmnde "hi kimseyi dehete drecek hibir ey" olmad ve olamazd.

Bezirgn Ham Ervahlar

Ama, lm herkesi "dehete dren" insanlar yok mu? ok. Tmen tmen. Hele bezirgn, yni sosyal snfl medeniyet patlad patlayal, yeryz, irili ufakl sryle "yayanlar dehete drecek" llerle doldu. Kendileriyle birlikte, karlarn, sazendelerini, askerlerini de ayn mezara diri diri gmdren nemrutlarn, firavunlarn bugn irenilen toyluklar bir yana. elik krallar, petrol imparatorlar yannda rahmetle anlan antika bn krallar, padiahlar, mparatorlar da artk ciddiye alan iki buuk "mukaddesat" adl Finans-Kapital seyyar satcsndan baka kimse kalmad. Adm banda "lm yayanlar dehete drecek" smkl bceklere basmadan yrnmyor bugn. En smarlama cumhurreisi, ya da tkrlm milletvekili, kokumu bakan, babakandan, en cieri be para etmez CIA ajanna, yahut "eline drt bin lira geen 600 lira aylkl" ikencec polis hafiyesine dek ortalk "yayanlar dehete dren" ls kandillilerle kapl. Onlara szmz yok. Onlarn "Allah bellarn vermi."

Szde "Sosyalist" Ham Ervahlar

u "bizim" denilen ortal kyl "Sol" yahut sal sollu "Sosyalist" kesilenlerimizin "yaayanlar dehete drme" zenlerine ne buyurulur? Kimi 40 yl, yerin altnda trnak ucuyla fiskelemekten usanlan yarm buuk barsak asala soulcan. Kimi i Snfnn gerisinde braklanlar her sabah hazrca yiye yiye itike, ne bok olduklarn kimse bilmiyor sananlar. Bunlar "kenefe jandarma yazlm" leleriyle "yayanlar dehete drmek" hevesindeler. Kimi krk yl, izini tozunu eytan grmemilerden. "demokratik" hrriyeti tatl su "sosyalist"leri, yahut ac su "reformcu"lar kesilmiler. 27 Mays furyasnda kellerine geiriliveren "kktenci, dnmc, dnk" "kahramanlk" klhlarna brnmler. ok bbrleniyorlar. Anasnn rahmine, kar kmaz kusan frengili "veled i zin" gibi, "kursak"larndaki rk ark dnce sprntlerini samalayanlar. Samalamak uruna, aylak aristokrat dknts akn rdek dlekliklerini tayor. Gz politika plnde kalarak geberileriyle "yaayanlar dehete drme" sevdasndalar.

Adsz Ho Yce Sosyalizm Mutulayc

Bu eit, sosyalizme gbre bile olamayanlara Ho Amca'y anmak, demez. O gibileri belki de hl: "Bir trl sosyalist" sayabilecek temiz ii, kyl, gen arkadalara Ho Amca'y anmak gerekir. Nedir bu Ho Amca? Yazk ki ne "paazde" ve ne "arkl kyl"... Nguyen Sinh Huy adl memurcuun dlnden. Doduu yl bilen yok. 1890 diyen de var, 1892 yazan da... Ya ad? O bsbtn hem var, hem yok. 15 addan,10 yandaki: Tt Thasih (Umutlu). 20 yanda Hue lisesinden, Fransa'da bahvanla geer. 1914 yl

ngltere'de sprgecilik, a yamakl yapan Nguyen AiKuok(Yurtsever Nguyen): 1931 yl gyben idama mahkm edilir, ve tam ngilizlerce Franszlara teslim edilecei sra, Honkong Hastahanesinde kan kusa kusa lr! Evet lr. Ve doumu ile olduu gibi lm ile de kimseyi "dehete drmez". 1945 yl, Hiroima'da Atom bombas patlar, 4 gn sonra Vietnam'a "Genel Ayaklanma" emri veren Ho i Min (Aydnlatc Adam) 2 Eyll'de Vietnam Bakan olur. Ellerinde ocuklar iin ekerleme ve portakallar. Yamurluun hav dklm. Sandallar delik. Kalar am. Bak ocuksu. Paltosunun tersi ile azn siliyor ve hasr stnde yatyor... Fukarack gibi yayor. Lenin gibi davranyor. Ekiyala km Eizzeden Fransuva." Avrupal onu byle gryor. O Paris'te smrgeci devlet adamna yle diyor: "Evet, bu iin dzelmesi otuz saniyede de olur, otuz ay da srebilir. Eer bizi sava zorunda brakrsanz, siz benim on insanm ldreceksiniz, ben sizin bir adamnz. Ama bu paha ile de gene ben kazanm olacam." Fransz gazeteciyle byle konuuyor: "Dnyaya kendi Hrriyetinin edebiyatn vermi sizinki gibi bir millet, ne yaparsa yapsn, bizde dostlarn bulacaktr; bilseniz Msy, nasl bir hrsla her yl Victor Hugo'yu, yahut Michelet'yi okurum... Bu diller yok mu, onlar insan yanltmaz, onlar sizdeki ufak halkn, bizimkine ylesine garipe benziyen kk insanlarn dilidir... Ah! Msy, smrgecilik insanlar bylesine deitirecek denli kt m olmalyd?"

Ho'nun Evrencil Diyalektik Stili

Ho Amcy 1946 yl da, 1962 yl da: "Ha neredeyse baylacak" denli clz haliyle yakndan tanyan Fransz yazar Jean Laconture u sonuca varyor: "te, kvrak yumuaklk ile dizgin vurulamaz enerjinin, politika muhayyelesi ile prensipler zerinde sk duruun, yurtsever geleneklere bavuru i1e Marksist inceliyiin o taklit edilemez kaynamasdr ki, Ho'nun orijinalliini yapar. Bu sentezler srekli olacaklar m? Ho'dan sonra yayacaklar m? Otuz yl ardan beri Dong ve Giap gibi adamlar yetitirmeyi bildii iin, ondan baka, Hanoy iktidarna bir kollejyal (elbirlii ile alma) karakteri vermeyi bildii iin, yle grlyor ki, iktidarda ktye kullanlacak kiicillik ve ondan kacak veraset (yerine kimin geecei) meselelerinin tehlikesini nlemi bulunuyor. "Ho Amca"nn kendi halkna yapt hizmetlerin sonuncusu da bu olacaktr." (10 Eyll 1969) Yalnz "KEND HALKINA" m? Hayr. Btn yeryz halklarna verilmi en son ders olmaldr, "Ho Amca"nn yapabildikleri. Ve bu yalnz EN SON DERS deil, EN BYK DERS'te olmaldr hele geri lkeler Sosyalistlerine. Hele bizim gibi yar Bbil art, yan derebeyi art, bir hayli de Finans-Kapital kar bir lkede en ackl eksik Ho Amca'nn elikili btnlkleridir.

Bizim Ccelerin Dev Aynalar

Sosyalistlerimiz kazklamay "enerji" sanyorlar. be "Marksist" forml ezberlemekle politikada "std" geiniyorlar. Dnyann drt bir yanndan "evirme" bilgileri, kendi lkelerinin orijinal gelenekleri yerine koyuyorlar. Bu korkun teori ve pratik boluklarn doldurmak iin de: TEK balarna yanlmaz papa hazretleri olmaktan baka hi bir "elbirlii ile alma" zahmetine katlanamyorlar. O zaman karmza halk dmanlar iin gln, dostlar iin, alanacak pozlarla kyorlar. Herhangi "adam ktlnda" sakalna sarlnan kei, o saat kendisinin "Abdurrahman elebi" olduuna inanyor ve inanmyanlar boynuzlamakla, "snflar sava" yapmay birbirine kartryor. Burnunun altna bir

iki parmak byk takmakla, "Balkanlarda bir tne" ya benzemesin "Stalin" klnda hazr iktidar tahtrevnn bekliyor. Tahtrevn gelse, hele bir gelse, sen onlarda gr kerametlerin manda tezeinden iri kallvlerini. arabuk lkenin her kebana atk kal heykellerini diktirerek, "sosyalizm" adna en maydanozlu kftehorluklar yutturacaklardr. ki zart zurtla bir milleti o "aama"dan, bu "aama"ya terbiyeli maymunca hoplatmay becerivereceklerdir. Bu mrifetlerine bedel, "tarihe" gireceklerdir, "be birder!" Byle tarihe deil, hazr mezara bile girilemiyeceini, girilse bile, koskoca Stalin gibi adam mezarndan bile karacaklarn btn "sosyalizm" avantryelerine, btn anarist palavraclara, btn kendini devaynasnda grm kurusk teori ve pratik ccelerine en byk anlamcl silleyi hi iddiaszca ve btn yaay, dn, davran ile vuran adam Ho Amca'dr.

Tip Sosyalizm Kalpazan

"Krk yl" dile pelesenk olmu. Hangi "krk yl": Eksiksiz elli yldr yerin altnda, yerin stnde: Bu akam pye ver, ertesi sabah babasn asacak "sosyalizm kalpazanlar"ndan bu lke lkclerinin ektikleri, birinci ube ikenceleriyle yarmtr. Maksatlar nedir? Kendilerine sorsanz, alacanz karlk hep develeri gldrecek birbirini rten kk burjuva ermemlikleri, yahut ne oldum delilikleri gibi grnr. Byk altndan glerek, yahut burnunuzu tkayarak geersiniz. Gene de yaptklarndan utanmak yle dursun cesaret alrlar. t rr, kervan yrr. Gn gelir, neden yle "Namus korumakn horozdan katklar" anlalr. Ya falan yol kavana dek zor srklenen "Yolda seirticiler"dirler; ya "maan ka" olduunu sorup salama balamadka "Cehenneme" gidemiyen "kafasz igzar" kapkullardrlar; yahut da yerli yabanl binbir maskeli ajandrlar.

Teorik ve Pratik Ho
Yeni sosyalist kuamzn btn o bitmez, tkenmez fklardan kurtulmas iin gerekli en yanlmaz sosyalist mihenk tan (Kriteryumu) Ho Amca veriyor. Bu veri iki noktada toplanyor: 1 - Teoride: Kendi tarihinin ve toprann dncesini yapmak; 2 - Pratikte: Kii sivriltmiyen elbirliki davran yapmak. Ho Amca'nn bu iki alanda ayk ve alakgnll emeini burjuva basnndan olsun edinebiliriz. Bakn Bat Emperyalist anayurtlarnn kapitalist kltrlleri ne yazyorlar Ho Amca iin: 1 - TEORCE: Gelenek-grenek retici glerine temelli nem verildi. "Vietnam'n tarihi ve medeniyeti: Orann aratrclarnca modern adan hayli nce, komnist partisi davranndan hayli nce balatlyor; Hanoy insanlarna gre komnist partisi, toparlasan, ancak bin yllk gelene tamamlayp devam ettirmekten baka birey yapmamtr." 2 - PRATKE: Her kim olursa olsun "K TAPINCI" ile sivriltilmemeye nem verildi. "Ho i Minh"in konumalarda mevcut bulunmay hi salacak ey deildir... Kuzey Vietnam'da Bakana sonsuz sayg besleniyor; ama ne bulutlara karlyor, ne putlatrlyor... Kollektif bir zihniyet rejime adamakll damgasn vurmu, ve dzeni Marksizm yanl olan baka lkelerdeki yanltlardan sakndrmtr. " "Ho'nun cezaevi karneleri, bir milliyetinin ektikleri zerine yaplm dncelerden kuruludur. O milliyeti de tekilerden biridir; yazlanlar halkn elinden drmeyecei bir incil deildir. Ho'nun resimleri mi? ok az var... yahut hi yok. Evlerin duvarlar zerinde, kooperatiflerde arasra Ho i Minh'in bir dergiden kesilmi

fotoraf gzkr; ama orada Ho, hi bir vakit yalnz deildir. "

Mill Putsuz Mill Mcadele

Vietnam'n (Trkiye'deki 30 Austos kadar) alnyazsn deitiren byk zaferi, Dien-Bien-Phu sava mdr? Mzesini geziyorsunuz: "Dien-Bien-Phu muharebesinin, bakentteki gepgeni salonda tasviri: Giap'n kiiliinden ok Vietnamllarn kiiliini deerlendiriyor. Mill Tarih Mzesinde olduu gibi, tara sergilerinde de blgenin gemii canlandrlrken, sunulan, aklanan, kutlanan ey bir ulusu zafere ve bamszla yetmi bir canl Buda deil, btn bir kollektif varlktr." (J. Decarnay; 4 Eyll 1969)

Mill Kurtulu Sava m? Onu millet yapmtr.

"Basnda ve radyoda birisi rnek olarak verilirse, o kimse ya bir kprnn savunucusudur, yahut bir Gney etesinin badr. Gnn kahraman sorguya ekildi mi; yaptklarn anlatyor, mcadele arkadlarn ite ortak gsteriyor, ama arasra onlar ziyarete gelen kei sakall ihtiyar azna almyor." (Keza) Dorusu da, sosyalistlik bir etiket deilse: Sosyalistesi de bu deil midir? Birisi geride akln, tekisi cephede cann ortaya koymu. Aklsz can kayb boa gider, ama cann atee atan bulunmasa akl ka para ederdi? Neden cann veren unutulsun da, akln veren gklere karlp tanrlatrlsn? Bezirgn dzen iin bu, kanlmaz olabilir. Sosyalizme nasl sdrlabilir? eylerin kr ak ile sdrld: Hatt Paranoid (zincirleme hezeyanl) lgnlklara dek sdrld. nne geilemezdi, o zaman. Ama "Kyamete dek" geilemiyecek miydi? Ho Amca onun karln verdi. Halkn deyimi ile "Gt boklu" kiilere tapnmay kaldrd. Kii tapnc maskaralnn hi deilse bundan byle gerekmediini ispatlad. Sosyalizmin gelecei iin az byk kazan m bu? 5-7-1969 Aydnlk Sosyalist Dergi, Ocak l970

www.solplatform.org