2 P`«‡Hõ^äŒ

Aatma Katha
(The Story of Soul - Telugu) Name of the Title: Aatma Katha
(The Story of Soul - Telugu)

Compilation : ABUL IRFAN

Hyderabad-2

'P`«‡—Hõ^äŒ All rights reserved with: Islamic Resource Centre

First Edition: November, 2008
(P`å‡=Ö’Hõ#O) Copies: 1000
Published by: Islamic Resource Centre

Lakkadkot, Chatta Bazar,

Hyderabad-2, Ph: 66710795
~°K«#
Type set by: Alifain, I.R.C. Graphics
J|∞Öò W~åÊù<£ Lakkadkot, Chatta Bazar,
Hyderabad-500002
Printed at: Unity Graphics
Chatta Bazar,
Hyderabad-500002
W™®¡q∞H± i™ÈO∑û Ãã~@O∑, ã¨O^Õâò Éè=í <£, Price: Rs. 50/-
ÅHõ¯_£HÀ\ò, Kè«`åÎ |*Ï~ü, ÃÇ·Ï^°O®ÉÏ^ü -2,
á¶È<ü <ˇ~. 66710795, 9441515414
"≥Å.........................................................~°∂. 50/–Å∞
 P`«‡Hõ^äŒ 3 4
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO
P`«‡Hõ^äŒ
P`«‡Hõ^äŒ J#QÍ<Õ ™ê^è•~°}OQÍ Z=i P`«‡Hõ^äŒ? J<Õ „Ѩâ◊fl
L^Œ~Úã¨∞OÎ k „Ѩu =∞x+≤ =∞kÖ’. Wk =∞#O^Œs P`«‡Hõ^.Œä =∞Ç≤ÏÖ’x
=∂#=ÙÅO^Œs P`«‡Hõ^äŒ. „|u‰õΩ#fl"åi P`«‡Hõ^äŒ, K«xáÈ~Ú#"åi
P`«‡Hõ^.Œä =∞# ^ÕÇϨ OÖ’x P`«‡Hõ^.Œä
K«xáÈ~Ú#"åi ^ÕǨÖ’¡ ‰õÄ_® P`«‡ LO@∞Ok. P ã¨OQÆu
WǨÏÖ’Hõ "åã¨∞ʼnõΩ J~°÷O HÍ^Œ∞. =∞$`«∞ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
Jã¨Å∞ P`«‡ JO>Ë Uq∞\’ =∞#ÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. P`«‡Å∞ ã¨$+≤Oì z#
â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙ_çHˆ `≥Å∞ã¨∞. Hõ#∞Hõ P ã¨$+≤Hì ~õ ΰ P`«‡#∞ QÆ∞iOz =∂#=ÙʼnõΩ
UO `≥eÜ«∞*Ëâß_À =∞#q∞Hõ¯_» q=~°OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
P`«‡ JO>Ë Uq∞\˜, ZÖÏ LO@∞Ok, Jk ^ÕǨÏOÖ’H˜ ZÖÏ
=ã¨∞ÎOk, ZÖÏ =∞m§ |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok? J<Õ ¢Ñ¨â◊flʼnõΩ D<å\˜H©
`«$Ñ≤HÎ ~õ "° ∞≥ #ÿ ã¨=∂^è•<åÅ∞ ÅaèOK«Ö^Ë ∞Œ . ÅaèOKÕ J=HÍâßÅ∞ ‰õÄ_®
HõxÊOK«_O» ÖË^∞Œ . HÍ~°}O P`«‡#∞ QÆ∞iOz J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_»O =∂#=
"Õ∞^艌 Ωõ Jf`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« O.
JOu=∞ ^≥=· „QÆO^äOŒ Y∞~üP<£ P`«‡#∞ QÆ∞iOz „Ѩ[Å∞ J_çy#
„Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ =∞øeHõ ã¨=∂^è•#OQÍ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞:
''"åO°∞ P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z „Ǩtflã¨∞<Î ®flO°∞. 'D P`Œ‡ <® „ǨÉ∞íè =Ù P[˝`À
=ã¨∞~Î k. (nxfl g∞O°∞ „QõÇÏ≤ ~K«ÖOË x° ,) g∞Hí∞ Ǩiq∞`Œ *Ï˝#~ „Ǩ™®k~K«
|_ç~^Œ—x K≥ÇC¨ .—— (k=ºY∞~üP<£–17:85)
^≥·=„Ѩ=HõÎ J#∞K«~°∞_»∞ Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (O°l)
Hí^#°ä ~: <Ë#∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) "≥~@ =∞n<® á⁄ÖÏÅ Qõ∞~_Í #_«z
"≥à∞◊ <Î ®fl#∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) YO°¥O˚ Ñ° Ù¨ Hí„O° Ǩ@∞ìHÁx ^®x T`Œ~`À
#_«=™®QåO°∞. "Õ∞=∞ÖÏ "≥à∞◊ ~Î >Ë ^®iÖ’ HÁ~^°O∞° Ü«µ¥^°∞Å∞ `ÍO°ã¨
P`«‡Hõ^äŒ
Ǩ_ͤO∞° . JǨC_«∞ ÇÍiÖ’ HÁ~^°O∞° ''P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z PÜ«µxfl J_«∞Qõ∞
^®~—— J<®flO°∞. =∞iHÁ~^°O∞° ''=^°∞,Ì =∞#Hí∞ #K«Ûx q+¨Üµ« ~ U^≥<· ®
PÜ«µ# =∞#Hí∞ qxÊ~K«=K«∞Û—— J<®flO°∞. Jܵ`Ë HÁ~^°O∞° PÜ«µxfl
P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z J_«Q=õ Åã≤~^Õ#x fO®‡x~KÍO°∞.
^®x „ǨHßO°~ ÇÍiÖ’ XHí`#« ∞ =zÛ ''J|∞ÖòMÏã≤~! P`Œ‡ J~>Ë
Uq∞\©?—— Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) "≥O@<Õ ã¨=∂^è®#O
W=fiHí∞~_Í Hí∆}~áå@∞ =∞∫#~Qå L~_çáÈÜ«∂O°∞. ^®~`À <Ë#∞
PÜ«µ#ÃÑ· kÇͺq+¨¯$u J=`Œi™ÈÎ~^°x ÉèÏq~z xÅ|_ͤ#∞. k"åºq
+¨¯$u J=`ŒO} ° ã¨=∞Ü«µ~Ö’ P=Ç≤Ï~KÕ Ç¨iã≤u÷ ^°¥O°"∞≥ #ÿ `ŒO∞° ÇÍ`Œ
PÜ«µ# Ãѷ㥨 H˜Î (17:85) Ǩi~î KÍO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
D ã¨∂H˜ÎÖ’ HÁ~^°O°∞ Y∞~üP<£ ÇͺMϺ#HíO°ÎÅ∞ 'WHí¯_« P`Œ‡
J~>Ë Ç¨iâ◊∞^®ú`‡Œ — Jx ÉèÏqOKåO°∞. J~>Ë ^≥=· „Ǩ=HíÅ Î Hí∞ ^≥=· ã¨~^Õâ~◊
KÕO"° ¿Õ ã ^≥=· ^°¥`Œ l„cÖò (J֡Ƿ Ï≤ ) ÖËHí 'kÇͺq+¨¯$u— (Revelation)
J#fl=∂@. =∞iHÁ~^°O∞° ÇͺMϺ#HíOŠΰ ∞ r=ÙÖ’¡ L~_Ë „áå}~ J<Ë
JO°~÷ Ö’ P`Œ‡ J~>Ë rÇÍ`Œ‡ Jx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO∞° . U"≥∞#ÿ ǨÊ>˜H© D
O≥~_«∞O°HßÅ P`Œ‡Å∞ =∂#= "Õ∞^èH° ∞í Jf`Œ"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å∞ Qõ#Hí g>˜x
Qõ∞i~z `ŒÅÉÏ^°∞H’=_«~ =$^讄â◊=∞. Jf~„kÜ«µ q+¨Ü∂« efl Qõ∞i~z
PO® fÜ«µHí∞~_Í ÇÍ>˜x qâ◊fiã≤~K«_"« ∞Õ |∞kú=∞~`Œ∞Å ÅHí} ∆ ~.
JfO„kÜ«∞ q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ =∂#=ÙÖˇ=iH© JO`«∞|@ìx F
J^Œ$â◊ºâ◊HxÎ̃ H˘O^Œ~∞° `«`fi« "Õ`ŠΫ ∞ 'Ѩ~=° ∂`«‡— J<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~∞°
'Ѩ~åâ◊H—Î̃ J<åfl~°∞. WOH˘O^Œ~∞° 'Ѩ~„° |Ǩχ— J<åfl~°∞. ^•<Õfl ™ê^è•~°}
ÉèÏ+¨Ö’ =∞#O '^Õ=Ù_»∞— JO@∞<åfl=Ú. JO>Ë Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤~ì åã¨∞Ö’¡x
P`«‡Åxfl\˜H© Jf`«"∞≥ #ÿ JQÀK«~° â◊HãΘ O¨ Ѩ#∞fl_»#fl =∂@. W™ê¡O „ѨHÍ~°O
PÜ«∞<Õ ã¨HÅ õ K«~åK«~åʼnõΩ, "å\˜ P`«‡Å‰õΩ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ Ü«∞[=∂x.
''PÜ«µ# =∂#= ã¨$+≤xì =∞#∞fl`À PO°~aè~KÍ_«∞. `Œ~∞° "å`Œ XHõ
hK«"∞≥ #ÿ (gO°º) a~^°∞=Ù`À J`Œx ã¨~`Œux L`ŒÊuÎ KÕܵ« ™®Qå_«∞. PÃÑ·
 P`«‡Hõ^äŒ 5 6
J`Œ_flç ǨiѨÓO°‚ =∂#=Ù_Qç å O°¥á⁄~k~z J`Œx (â◊sO°~)Ö’ `Œ# P`Œ‡#∞
T^®_«∞.—— (Y∞~üP<£–32:9)
ã¨$+≤ì"Õ~°∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î "Õ~°∞  r"å`«‡ "Õ~∞° Ѩ~=° ∂`«‡"Õ~∞°
D ã¨∂H˜Ö Î ’ =∂#=Ùx â◊sO°~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ `Œ# P`Œ‡#∞ T^®_«O>Ë,
=∂#=ÙÅ`À ã¨Ç¨ Ü«∂=`Œ∞Î ã¨$+≤Oì ®ã¨∞Å∞, z=iH˜ =∂#=ÙÅ P`Œ‡Å∞
Ãã·`~Œ ^Õ=Ùx"Õ#x, P P`Œ‡Å#∞ =∂#=ÙÅ â◊sO°~Ö’ T^®_«x JO°~÷ .
qâ◊fi~Ö’x ã¨=∞ãÎ̈ =ã¨∞=Î ÙÅHí∞ ^Õ=Ù_Ë Ü«µ[=∂x. JÖÏQÕ P`Œ‡ÅHí∞
Hí∂_Í PÜ«µ<Õ Ü«µ[=∂x. =∂#=Ùx ^°QõæO° `Œ#^°~@¥ Un ÖË^°∞.
J`Œx P`Œ‡, â◊sO°~, â◊H˜Î ™®=∞O®÷ºÅ∞ Jhfl ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z#"Õ.
PÜ«µ# `ŒÅK«∞Hí∞#flǨC_«∞ ÇÍ>˜x uiy fã¨∞H’QõÅ_«∞.
J~Ú`Õ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~° `«`fi« "Õ`ÅΫ ∞ D"åã¨"Î åxfl q㨇iOz ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ
qâ◊fiÜ«∞[=∂x J~Ú# ^Õ=ÙxH˜ ‰õÄ_® XHõ P`«‡ LO^Œx, Jk H˘O^Œ~∞°
„Ѩ`ºÕ Hõ =∂#=ÙÖ’¡ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ ^Œx, ^•O`À "å~°∞ ^Õ=Ùx J=`å~°=¸~°∞Î
Å=Ù`å~°x JO\Ï~°∞. D ÉèÏ=<Õ |Ǩï^≥·"å~å^èŒ#‰õΩ <åOn"åK«HõO
ѨeH˜Ok. Ü«∂=#‡Ok =∞`«ã∞¨ Å ÷ ∞ ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ Jx JOwHõi™êÎ~∞° .
J~Ú`Õ H˘O^Œ~∞° PK«~} ° Ö’ =∂„`«O `åufiHõ =ÅÜ«∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘x
|Ǩï^≥=· ÉèÏ=##∞ ã¨$+≤Oì K«∞‰õΩ<åfl~°∞. D ÉèÏ=OÖ’<Õ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«O
Ö’x J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅO`å P~å^躌 ^≥"· åÅÜ«∂º~°∞.
D "Õ^•O`«O D™ê „Ѩ=HõÎ (JÖÇ·ˇ Ï≤ ) `«^#Œ O`«~O° „ÔHã· =Ψ ÙÖ’¡H˜ ‰õÄ_®
K˘K«∞ÛH˘zÛOk. "å~°∞ ‰õÄ_® ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ#x JOwHõiã¨∂<Î Õ Uã¨∞„H©ã∞¨ Î
‰õÄ_® ^Õ=Ù_»x #=Ú‡`«∞<åfl~°∞. ("åiÖ’ XHõ =~°Oæ Uã¨∞x ^≥=· „Ѩ=HõQÎ Í
=∂„`«"∞Õ #=Ú‡`«∞Ok.) =ÚQÆ∞~æ ∞° ^Õ=Ùà◊§#∞ qâ◊fiã≤OKÕ „ÔHã· =Ψ Ùefl QÆ∞iOz
Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk:
''=∞O°º~ Hí∞=∂O°∞_«∞ D™® =∞ã‘ÇÏπ ^Õ=Ùx „Ǩ=HíÅÎ Ö’ XHí „Ç¨=HíÎ
`ŒÇʨ =∞OÕg∞ Hß^°∞. HßHíáÈ`Ë PÜ«µ# '=∞O°º~ ^°QOæõ H° ∞í ^Õ=Ù_∞« Ǩ~Ç≤# XHí
P`«‡Hõ^äŒ
P[˝† ^Õ=Ùx ^°QOæõ #° ∞~_ç Ǩ~Ǩ|_ç# XHí P`Œ‡ =∂„`Œ"∞Õ .— (D P[˝, P`Œ‡ÖË
=∞O°º~ QõOƒ° ~ù Ö’ a_«O¤ ¥° Ǩ~ ã¨~`Œi~K«∞Hí∞<®flܵ.)——– (4:171)
ÃÑ·ã∂¨ H˜Ö
Î ’ D™®„Ǩ=HíÎ (JÖˇ)· #∞ ^Õ=Ùx P[˝`À, PÜ«µ# "≥Ñ· Ù¨ #∞~_ç
Ǩ~Ǩ|_ç# P`Œ‡`À áÈÅÛ_«~ [iy~k. Jܵ`Ë „H≥ã· =Ψ ÙÅ∞ Juâ◊Ü∂« xH˜
áÈܵ D Ǩ^®xfl ^Õ=Ùx P`Œ‡Qå JO°~÷ fã¨∞Hí∞<®flO°∞.
''jÅ~ Hßáå_«∞Hí∞#fl ¢ãΑ =$`ÍÎ~`Œ~ Hí∂_Í. "Õ∞=∂"≥∞ (QõOƒ° ~ù )Ö’H˜
=∂ P`Œ‡#∞ T^®=Ú. P"≥∞#∞, P"≥∞ Hí∞=∂O°∞_çfl Ü«∂=`ü „ǨÇ~¨ KÍxH˜
x^°O≈° #~Qå KÕâÍO.—— (Y∞~üP<£–21:91)
D ã¨∂H˜Ö Î ’ ‰õÄ_® '=∂ P`Œ‡— J~>Ë, ^Õ=Ù_çfl F Éè“uHí O°¥Ç¨~`À
áÈeÛ r=O®ã¨∞ÅHí∞ =∂kiQå PÜ«µ#Hí∂ XHí P`Œ‡ L~^°x, P
P`Œ‡<Ë =∂ P`Œ‡ Jx K≥Çʨ _«~ [iy~^°x JO°~÷ Z~`Œ=∂„`Œ~ Hß^°∞.
Ü«∂=`Œ∞Î r=O®ã¨∞Å P`Œ‡Å∞ ^Õ=Ùx ™⁄`Ë,Î PÜ«µ# ã¨$¿+ì. Ü«∂=`Œ∞Î
ã¨$+≤ì ^Õ=Ùx ã¨~Ǩ^.Õ PÜ«µ# `Œ# 'P`Œ‡ ã¨~Ǩ^—° #∞~_ç XHí P`Œ‡#∞
fã≤ =∞O°º~ (JÖˇ)· QõOƒ° ~ù Ö’H˜ Ǩ~áå_«∞. ^®<Ëfl WHí¯_« '=∂ P`Œ‡— Jx
K≥Çʨ |_ç~k. Ü«∂=`Œ∞Î „ǨÇ~¨ K« ¢ã‘Å Î QõO®ƒùÅÖ’H˜ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_Ë P`Œ‡
Åhfl ^Õ=Ùx P`Œ‡ÖË. "≥Ú`Œ~Î P`Œ‡ÅHí∞ PÜ«µ<Ë Ü«µ[=∂x.
ã¨$+≤ì "Õ~∞° , ã¨$+≤Hì ~õ ΰ "Õ~∞° . r"å`«‡ "Õ~∞° , Ѩ~=° ∂`«‡ "Õ~∞° . ã¨$+≤ì
Z#fl\˜H© ã¨$+≤Hì ~õ `ΰ À ã¨OÜ≥∂QÆO K≥O^Œ^∞Œ . ã¨$+≤Hì ~õ ΰ Z#fl_»∂ ã¨$+≤ì J=`å~°
"≥∞`«_Î ∞» . JÖψQ r"å`«‡ "Õ~∞° , Ѩ~=° ∂`«‡ "Õ~∞° . r"å`«‡ ZѨÊ\˜H© Ѩ~°
=∂`«‡Ö’ qb#O HÍ*ÏÅ^Œ∞. Ѩ~°=∂`«‡ U<å\˜H© r"å`«‡ ~°∂ѨOÖ’
Pq~°ƒùqOK«_»∞.
Uq∞\©, =∞#O WHõ¯_» P`«‡Hõ^Œä QÆ∞iOz Hõ^• K≥ÑÙ¨ ʉõΩO@∞<åflO!
~°O_ç =∞# P`«‡#∞ QÆ∞iOz F™êi P`å‡=Ö’Hõ#O KÕã∞¨ ‰õΩO^•O.
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© ÃÑ· q=~°}#∞ |\ì̃ =∂#=Ù_»∞ P`«‡#∞ QÆ∞iOz
J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^茺O HÍ^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú`Õ
 P`«‡Hõ^äŒ 7 8
=∂#=Ù_»∞ `«#‰õΩ#fl Ѩiq∞`« *Ï˝#O`À |∞kúx LѨÜ≥∂yOz J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ D ã¨=∞㨺‰õΩ H˘O`«=~°ÔH·<å Ѩiëê¯~°O
ÅaèOK«=K«∞Û<Õ"∂≥ !
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, =∂#=Ùx P`«‡#∞ =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèlí OK«
=K«∞Û. (1) ¢áê}O, (2) =∞#ã¨∞, (3) =ºH˜`Î fi« O. =∞#ÉèÏ+¨Ö’ D =¸_çO\˜
HõeÜ«∞Hõ<Õ P`«‡ Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. ¢áê}O{=∞#ã¨∞û{=ºHÎ̃`«fiO´P`«‡.
â◊s~°O #∞O_ç ¢áê}O |Ü«∞\˜H˜ áÈQÍ<Õ =∞x+≤ K«xáÈ`å_»∞. ¢áê}O`À
áê@∞ =∞# =∞#ã¨∞û, =ºH˜`Î åfiÅ∞ ‰õÄ_® â◊s~åxfl g_çáÈ`å~Ú. J~Ú`Õ
D =¸_çO\˜ HõeÜ«∞Hˆ P`«‡ HÍ|\˜ì D =¸_»∞ Z#fl\˜H© q_çáÈ=Ù.
ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ Hõe¿ã LO\Ï~Ú.
P`«‡#∞ =ºH˜`Î fi« O J~°O÷ Ö’ fã¨∞‰õΩO>Ë P =ºH˜`Î åfixfl (1) =∂#ã≤Hõ
=ºH˜`Î fi« O, (2) Éè∫uHõ =ºH˜`Î fi« O, (3) P^蕺u‡Hõ =ºH˜`Î fi« O Jx =¸_»∞
~°HÍÅ∞QÍ qÉèlí OK« =K«∞Û. "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ@ =∞#O =∂#ã≤Hõ =ºH˜`Î åfixfl
QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
=∂#ã≤Hõ =ºH˜`Î fi« O JO>Ë =∞#ã¨∞‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∂« ÖË.
JO`«~O° QÆO, JO`«~å`«‡Å∞ ‰õÄ_® D HÀ=‰õΩ K≥Ok# q+¨Ü∂« ÖË.
qz„`«"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO!
=∂#= J~`ŒO~° Qõ~ |Ǩï qz„`Œ"∞≥ #ÿ k. Jk FǨ>Ïì# =∞#Hí∞
ÖÁ~Qõ^∞° . J#∞Hí} ∆ ~ Jk `Œ# Ǩikèx ^®>˜áÈ=_ÍxH˜ ǨiǨiq^è®Å
„Ǩܫµuflã¨∞Î~k. Z=O≥·<® ã¨<®‡O°æ~Ö’ #_«∞㨥Πã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã¨∞Î<®fl
_«~>Ë, J`Œ#∞ `Œ# J~`ŒO~° Qåxfl ^®x ã¨ÇϨ [ǨikèÖ’ |~kè~KÍ_«#fl
=∂@. x*ÏxH˜ J~`ŒO~° Qõ~ÃÑ· J^°∞Ѩ٠™®kè~K«_~« Q˘Ç¨Ê (Ѷ∞¨ #)HßO°º"Õ∞.
J~`ŒO~° Qõ~ÃÑ· J^°∞Ѩ٠™®kè~K«ÖxË ÇÍ_çfl =∞#~ ™®^è®O°}~Qå K«ÇÅ ¨ K≥_«∞Ǩ#∞Å *’eH˜ áÈx=fiHí∞~_Í J_«∞Qõ_«∞Qõ∞<® J_«∞¤ `ŒQõ∞Å∞Î~k.
z`Œ∞_Î ∞« ÖËHí K«~K«Å ã¨fiÉèÏ=Ù_«x J~>Ï=Ú. =∞x+≤ „Ǩ=O°#Î s`ͺ
k=ºY∞O∑P<£ D J~`ŒO~° Qåxfl =¸_«∞ ~°HÍÅ∞Qå qÉèlí ~z~k.
P`«‡Hõ^äŒ
Y∞O∑P<£ ǨiÉèÏ+¨Ö’ "≥Ú^°>O˜ H° Oõ J~`ŒO~° Qåxfl ''#Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O®——
J~>ÏO°∞. ã¨fiÉèÏ=~s`ͺ nxfl ''^°∞+¨=ì ∞#ã¨∞û—— ÖËHí ^°∞+¨|ì ∞kú Jx K≥Çʨ
=K«∞Û. H’O°Å∞ KÍz |∞ã¨Å∞ HÁ_«¥Î g∞kH˜ =KÕÛ ÉèÜ í µ« ~HíO° q+¨ãO¨ ®Êxfl
K«~Ǩ_~« Hí<®fl ^°∞+¨ì =∞#ã¨∞ûx K«~Ǩ_"« ∞Õ Q˘Ç¨Ê HßO°º=∞<®fl_«∞ F Híq.
nxfl|>˜ì Wk Z~`Œ „Ǩ=∂^°HOí "° ∞≥ #ÿ ^À TÇ≤Ï~K«=K«∞Û. Wk =∂#=Ù_çfl
O°HOí H° ßÅ K≥_∞« Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Lã≤Q˘Å∞Ê`Œ∞~k. ÉèÜí ∂« ~^Àà◊#Å∞ Híey~z
ã¨`ͯO®ºÅ #∞~_ç |Ü«µ>˜H˜ ÖÏQõ∞`Œ∞~k. qq^è° „Éèí=∞Å∞ HíeÊ~z
^°∞뮯O®ºÅ TaÖ’H˜ <ˇ>"ì˜ ãÕ ∞¨ ~Î k. O°HOí H° ßÅ „Ǩ֒ÉèÏÅ∞ K«¥Ç≤, z=iH˜
=∞x+≤x #>Ë@ ì =Ú~K«∞`Œ∞~k. #Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O® Qõ∞i~z Y∞O∑P<üÖ’
XHíKÀ@ WÖÏ L~k:
''<Õ#∞ <® P`Œ‡â◊∞kúx Qõ∞i~z Q˘Ç¨ÊÅ∞ K≥ǨCH’=_«~ ÖË^°∞. <®
„ǨÉ∞íè =Ù HßO°∞}º ÉèÏQõº~ Åaè¿ãÎ `ŒÇʨ (^°∞+ì̈) =∞#ã¨∞û ZÅ¡ÇC¨ _«¥ K≥_∞«
"≥·Ñ¨ÙHı ѨÙiQ˘Å∞Ê`Œ¥ L~@∞~k. xã¨û~^ÕǨÏ~Qå <® „ǨÉèí∞=Ù Q˘Ç¨Ê
Hí=∆ ∂je, Jq∞`Œ ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«∞.—— (12:53)
O≥~_«= O°HOõ J~`ŒO~° Qåxfl ''#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂—— J~>ÏO°∞. Wk KÕ¿ã
Ǩxx |>˜ì nxfl ''J~`ŒO®`Œ‡—— Jx ¿ÑO˘¯#=K«∞Û. ''J~`ŒO®`Œ‡
„Ǩɒ^è~° —— J<Õ=∂@ J~^°iH© ã¨∞Ǩiz`Œ"∞Õ . K≥_¤» Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ç#ǨC
_«ÖÏ¡ J~`ŒO®`Œ‡ =∞#efl x~kã¨∞Î~k, PHı∆Ç≤ã¨∞Î~k, JÉèíº~`ŒO°~
K≥|∞`Œ∞~k. ''P Ǩx KÕ¿ãÎ #∞=Ùfi <®â◊#=∞=Ù`Í=Ù, Ǩ@∞ì|_çáÈ`Í=Ù——
Jx ÃÇÏK«Ûiã¨∞~Î k.
J~`ŒO®`Œ‡ ã¨r=~Qå L~>Ë =∞x+≤ ZÖÏ~>˜ K≥_∞« "≥Ñ· Ù¨ PHíi~¬ K«
|_«ÖË_«∞. XHí"Õà◊ ZǨC_≥·<® PHíi¬~K«|_ç<® J~`ŒO®`Œ‡ ÃÇÏK«Ûi㨥Î,
x~k㨥ΠJ`Œ_flç „Ç¨âÍ~`Œ~Qå L~_«x=fi^°∞. WÖÏ J~`ŒO®`Œ‡ =∞#efl
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^è®xfl PÅH˜~KÕÇÍO°∞ WǨÏÖ’Hí~Ö’<Ë Hß^°∞, ǨOÖ ° ’Hí~
Ö’#¥ q[Ü«µtYO®Å∞ JkèO’Ç≤Ï~K« QõÅ∞QÆ∞`å~°∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 9 10
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^èŒO
J~`ŒO®`Œ‡ „Ǩɒ^èOŒ q#Hí∞~_Í ^®xfl J}K«_ÍxH˜ „Ǩܵ« ufl¿ãÎ
=∞#~ ^®i`ŒÇ≤Ê pHí>˜ JQå^è®Ö’¡H˜ Ǩ_çáÈܵ#>Ë¡. ZšǨC_«¥ =∞#
„âıܵ« ã¨∞û H’O°∞`Œ¥ =∞#Hí∞ O°HH∆í í Éè@ í ∞xQå, ÉÏ_ôQåO∑Q¤ å Ǩx KÕ¿ã D
J~`ŒO®`Œ‡ (#Ѷ¨ÙûÅ¡ÇÍfi=∂)#∞ J}z"ÕÜ«µ_«=∞~>Ë =∞# ÉÏ_ôQåO∑¤x
=∞#"Õ∞ KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ K«~ѨÙHí∞#fl@¡=Ù`Œ∞~k. ÉÏ_ôQåO∑¤ áÈÜ«∂Hí =∞# ã≤u÷
U=∞=Ù`Œ∞~^À `ˇeã≤~^Õ. J_«∞Qõ_∞« Qõ∞<® „Ǩ=∂^®ÖË Z^°∞O°=Ù`Íܵ. D
J~`ŒO®`Œ‡ Qõ∞i~KÕ ^Õ=Ù_«∞ Y∞O∑P<£Ö’ WÖÏ J~@∞<®fl_«∞:
''<Ë#∞ „Ǩà◊Ü«µ~ ™®H˜∆Qå K≥|∞`Œ∞<®fl#∞. (g∞O°#∞Hí∞<Õk Z~`Œ
=∂„`Œ~ x[~) Hß^°∞. <Õ#∞ `Œ##∞ `Í#∞ x~k~K«∞Hí∞<Õ P`Œ‡™®H˜∆Qå
K≥|∞`Œ∞<®fl#∞...—— (75:1-4)
ÃÑ· 㨥Hí∞Å Î Ö’ qâ◊fi„ǨÉ∞íè =Ù ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞Å Hí∞â◊~HíÅ#∞ Y~_ç㥨 Î
„ǨàÜ
◊ µ« k#~ `ŒÇʨ Hí =ã¨∞~Î ^°x, PO’A =∂#=ÙÅ~`Í =∞m§ „|uH˜~K«
|_«`ÍO°x, ÇÍi#∞~z HíO‡° Å ÖˇH¯í fã¨∞H’_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x „ǨàÜ ◊ µ«
k#~ g∞^°, J~`ŒO®`Œ‡ g∞^° „Ǩ=∂}~ KÕã≤ =∞s ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î ®fl_«∞.
#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂ (J~`ŒO®`Œ‡) Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ÇͺMϺx㨥Î
''U q+¨Üµ« "≥∞`ÿ Ë g∞ ǨÏ$^°Üµ« ~Ö’ PHıÇ∆ } ¨ [x~Ǩ*ãË ∞¨ ~Î ^À J^Õ K≥_∞« ——
J<®flO°∞. J~>Ë =∞#~ KÕã¨∞Î#flk `ŒÇ¨C_«∞ Ǩ#x =∞# J~`ŒO®`Œ‡
PHı∆Ç≤ã¨∞Î~k. D J#∞Éèí∂`Ë =∞x+≤x K≥_«∞ q+¨Ü«∂ÅHí∞ ^°¥O°~Qå
L~K«∞`Œ∞~k. J~`ŒO®`Œ‡#∞ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =∞i~`Œ q=O°~Qå
WÖÏ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞:
''*Ï„Qõ`QÎŒ å q#~_ç! =∞# ^ÕÇϨ ~Ö’ XHí =∂~ã¨ÑÙ¨ =Ú^°Ì L~k.
Jk =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~>Ë "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇϨ ~ =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~@∞~k.
XHõ"Õà◊ Jk K≥_çáÈ`Ë "≥Ú`ŒÎ~ ^ÕǨÏ"Õ∞ K≥_çáÈ`Œ∞~k. (J<®O’Qõº~
áåÅ=Ù`Œ∞~k.) J^Õ Ç¨Ï$^°Üµ« ~.——
P`«‡Hõ^äŒ
D ǨÏ$^°Üµ« ~ <ˇu· Hí~Qå, P^论u‡Hí~Qå =∞~zã≤u÷ Ö’ L#flǨC_«∞
#Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂ (J~`ŒO®`Œ‡) J#|_«∞`Œ∞~k. =∞x+≤x K≥_∞« q+¨Ü∂« Å
#∞~z xO’kè~KÕ, =∞~z "≥·Ñ¨ÙHí∞ „¿ÑOÕÇ≤~KÕ '#Ѷ¨ÙûÅ¡ÇÍfi=∂— J`Œx
qâÍfi™®Å∞, PK«O} ° Å∞, hu #_«=_çHÅ í ÃÑ· 'ÃãHí∂ºi>© QåO∑—¤ Qå Ǩx
KÕã∞¨ ~Î k. â◊sO°~Ö’x D ÃãHí∂ºi>©QåO∑¤ J<®O’Qõº~ áåÖˇ· |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ
áÈÜ˵ HÁnÌ =∞x+≤ '#Ѷ٨ ûÖòJ=∂‡O®— (^°∞+¨=ì ∞#ã¨∞û)Hí∞ KÕO∞° ==Ù`Œ¥ K≥_¤«
Ǩ#∞Å∞ KÕܵ« _»O „áê~°~aè™®Î_∞« . nxH˜a#è fl~Qå =∞x+≤ #Ѷ٨ ûÅ¡ÇÍfi=∂
(J~`ŒO®`Œ‡) „Ǩɒ^èOŒ qx #_«K∞« Hí∞O>Ë „Hí"∞Õ }® J`Œ_∞« =¸_«= O°H~í
J~`ŒO~° Qõ"∞≥ #ÿ ''#Ѷ٨ ûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl—— (ã¨~`Œ$ǨΠǨÏ$^°Üµ« ~)Hí∞ ^°QOæõ =° Ù
`Í_«∞. DHÀ=‰õΩ K≥Ok# J~`ŒO~° Qõ~ Qõ∞i~z Y∞~üP<£Ö’ WÖÏ LOk:
''(ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞fl_«Üµ# =∞x+≤x L^ÕtÌ ~z)
'`Œ$Ç≤KÎ ~≥ k# =∞#™®! Ǩ^° h„ǨÉ∞íè =Ù ã¨xflkèH.˜ h=Ù PÜ«µ# Ǩ@¡ ã¨~`À
+≤~KÍ=Ù, PÜ«µ# h Ǩ@¡ „Ǩã#¨ ∞fl_«Ü∂« º_«∞. (WHí) <® ѨÙ}º^®ã¨∞ÅÖ’ KÕi
<® ã¨fiO°~æ Ö’ „Ǩ"tÕ ~K«∞— Jx K≥Çʨ _«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (89:27-30)
„ǨMϺ`Œ ÇͺMϺ#ã¨ÇÏ≤ `Œ Y∞~å<£ J#∞ÇÍ^° „Qõ~^ä"° ∞≥ #ÿ 'O°¥Ç¨ïÖò
|Ü«∂<ü—Ö’ ÇͺMϺ#HíO°Î #Ѷ¨ÙûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl Qõ∞i~z q=i㨥Î
''#Ѷ٨ ûÖò =Ú`Œ‡Üµ#fl J~>Ë ZÖÏ~>˜ K≥_∞« q+¨Ü∂« Å∞ ÖËx Ǩiâ◊∞^°ú
"≥∞#ÿ , J`Œ∞º#fl`Œ ã¨∞Qõ∞} ã¨~Ǩu`Î À ‰õÄ_ç# *’ºuO°‡Ü«µ ǨÏ$^°Üµ« ~
J#fl=∂@—— Jx ¿Ñ~˘¯<®flO°∞.
Éè“uHß=ã¨O®Å∞ <ˇO"° iÕ `Ë KÍÅ∞, WHí U ã¨=∞™®º L~_«^~° >ÏO°∞
Ǩ^®O°Ñ÷ Ó¨ *ÏO°∞Å∞. Wk HÁ~`Œ=O°H∞í x["Õ∞. Hßx ã¨HÅ í q^è®Å Éè’QõÉÏè Qåº
Å`À `Œ∞Å`Œ¥Qõ∞`Œ∞#fl áåâÍÛ`Œº^ÕâÍÖ’¡ Z~^°O’ „Ǩ[Å∞ =∞#âÍ≈~u
Åaè~K«Hí rq`Œ~ÃÑ·<Õ qO°H˜Î K≥~^°∞`Œ∞<®flO°∞. ÅHí∆Å∞ YO°∞ÛÃÑ>˜ì<®
á⁄~^°ÖxË =∞#âÍ≈~u ^Õ=Ùx 㨇O°} ^®fiO® =∂„`Œ"∞Õ „áåǨ=Î ∞=Ù`Œ∞~^°x
Y∞O∑P<£ K≥|∞`À~k. WHí¯_« ^Õ=Ùx㨇O°} J~>Ë F KÀ@ u+¨"ª ãÕ ≤ Híà∞◊ §
=¸ã¨∞HÁx ^≥=· <®=∞~ [Ç≤~K«_~« Hß^°∞. =∞x+≤ `Œ##∞ `Í#∞ ѨÓiÎQå
 P`«‡Hõ^äŒ 11
^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊ~K«∞HÁx rq`Œ ã¨=∞ã¨Î O°~QåÖ’¡ PÜ«µ# P[˝Å∞,
Ç≤Ï`Œ=ÙÅ∞ áå>˜~KÍe. JǨC_Ë J`ŒxH˜ x["≥∞#ÿ =∞#âÍ≈~u, ǨÏ$^°Üµ«
ã¨~`Œ$Ç≤Î Åaè™®Îܵ.
^≥·=㨇~°} ^•fi~å<Õ =∞#âß≈Ou
''PÜ«µ# `Œ# "≥Ñ· Ù¨ =∞O°ÖÇË ÍiH˜ =∂„`Œ"∞Õ `Œ# "≥Ñ· Ù¨ HÁKÕÛ =∂O°~æ
K«¥Ç≤™®Î_∞« . JÖÏ~>˜ ÇÍOÕ (D „Ǩ=HíÎ J~^°*ãË #≤ ) ã¨~^ÕâÍxfl qâ◊fiã≤™®ÎO∞° .
^≥=· 㨇O°}`À ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« ÅHí∞ âÍ~f, ã¨~`Œ$ѨÙÅÎ ∞ „áåÇÎ̈=∞=Ù`Íܵ.
Qõ∞O°∞Î~K«∞H’~_ç! ^≥·=㨇O°} =Å¡<Õ =∂#=ÙÅHí∞ =∞#âÍ≈~u Åaèã¨∞Î~k.
^≥·=ã¨~^Õâ◊~ ã‘fiHíi~z ã¨^®KÍ~°∞Öˇ·# ÇÍO°∞ Z~`À J^°$+¨ì=~`Œ∞Å∞.——
(Y∞~üP<£–13:27-29)
JÖÏ~>˜ =ºHÎ̃H˜ =∞O°}®=ã¨Ö ÷ ’, P `ŒO∞° ÇÍ`Œ HíeQÕ J#∞ÉèÇí Íxfl
Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) XHí ǨÏnã¨∞Ö’ Dq^è~° Qå Jaè=i‚~KÍO°∞:
''qâ◊fiã≤~z# ^®ã¨∞_«∞ K«xáÈÜ˵@ǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ J`Œx ^°Qiæõ H˜
W^°OÌ ∞° ^≥=· ^Œ∂`ŒÅ#∞ ã¨fiO°æ Hß#∞HíezÛ Ç¨~ѨÙ`Í_«∞. P ^Œ∂`ŒÅ∞ J`Œ
x`À ''ã¨~`Œ$ǨΠǨÏ$^°Üµ« =∂! ã¨∞YÉè’QåÅ "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞ Ǩ^.° h „ǨÉ∞íè =Ù h
Ǩ@¡ „Ǩã#¨ ∞fl_«Ü∂« º_«∞—— JxJ~>ÏO°∞. J`Œx ^ÕÇϨ ~#∞~_ç P`Œ‡ |Ü«µ
Öˇ_#ç ǨC_«∞ ^®x Ǩi=∞à◊~ Z=i =ÚHí∂¯ P„Ѷ∂¨ }˜~K«Ö#Ë ~`Œ PǨ^¡ °
HíO~° Qå L~@∞~k. Éè∂í Ö’Hí~ #∞~_ç XHí Ǩq„`Í`Œ‡ =™ÈÎ~^°x PHßâ◊ÑÙ¨
@~K«∞Ö’¡x ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ J~>ÏO°∞. P Ǩq„`Í`Œ‡ PHßâ◊~Ö’ UU ^®fiO®
Å ^°Qiæõ H˜ =ã¨∞~Î ^À PÜ«∂ ^®fiO®Å∞ `ˇO=° |_«`Íܵ. UU ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞
`ÍO°ãǨ _¨ `« ÍO’ PÜ«∂ ^≥=· ^°¥`ŒÅ~^°O¥° ^®xfl PjO°fik™®ÎO∞° .
`ŒO°∞ÇÍ`Œ P P`Œ‡#∞ qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù ã¨xflkèH˜ fã≤H≥à®ÎO°∞. JHí¯_«
^Õ=Ùx =Ú~^°∞ Jk ™®ë®ì~QõÇ_¨ ∞« `Œ∞~k. P `Œ~∞° "å`Œ D P`Œ‡#∞ fã≤
H≥o§ qâÍfiã¨∞Å P`Œ‡Å`À áå@∞ L~K«=∞x g∞HßܵÖò ^Œ∂`ŒH∞í P[˝
Åaèã¨∞Î~k. J`ŒxH˜ Y∞~üP<£ (㨥Hí∞ÎÅ∞ U"≥·<®) *Ï˝Ç¨Hí=Ú~>Ë ÇÍ>˜
12 P`«‡Hõ^äŒ
„ǨHßâ◊"∞Õ J`ŒxH˜ ã¨iáÈ`Œ∞~k. ã¨iáÈHíáÈ`Ë J`Œx ã¨=∂kèÖ’ 㨥O°∞ºx
"≥Å∞Qõ∞ UO®Ê@∞ KÕܵ« |_«∞`Œ∞~k. J~^°iHí~>Ë „Ç≤ܵ« "≥∞#ÿ ÇÍ_«∞`ŒÇʨ
=∞O≥=O°¥ "Õ∞ÖÁ¯ÅÊÖË#~`Œ „ǨâÍ~`Œ~Qå Ǩ_H« Ãí Ñ· Ǩ_∞« Hí∞<Ë #==^è∞° =ÙÖÏ
J`Œ#∞ ã¨=∂kèÖ’ ZO`À „ǨâÍ~`Œ~Qå L~>Ï_«∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
=∂#ã≤Hõ =ºH˜`Î fi« OÖ’ =∞#ã¨∞ ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞« O ZO`«\˜ Ѷ∞¨ #"≥∞#ÿ
áê„`« =Ç≤Ïã¨∞ÎO^À ÃÑ· q=~°}#∞ |\˜ì J~°÷=∞=Ù`ÀOk. „Ѩ`ÕºHõOQÍ
ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''q#~_ç! =∞# ^ÕÇϨ ~Ö’ XHí =∂~ã¨ÑÙ¨ =Ú^°Ì L~k. Jk =∞~z
ã≤u÷ Ö’ L~>Ë "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇϨ ~ =∞~z ã≤u÷ Ö’ L~@∞~k. XHõ"àÕ ◊ Jk
K≥_áç È`Ë "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇϨ "Õ∞ K≥_áç È`Œ∞~k. (J<®O’Qõº~ áåÅ=Ù`Œ∞~k.)
J^Õ Ç¨Ï$^°Üµ« ~.—— (q∞ëê¯`ü)
''=∞#ã¨∞û#∞ Jnè#OÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x (HÀÔ~¯ÅQÆ∞¢~åʼnõΩ Hõো O"Õã)≤
=∞~°}Ï#O`«~° rq`åxfl fiÛk^Œ∞ÌHÀ=_»OÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ LO_Õ"å_Õ
`≥eqQÆÅ"å_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ J^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ =∞<À"åOKèÅ « ‰õΩ ÉÏxã¨QÍ
=∂i, ^Õ=Ùx (HÍ~°∞}Ϻ#∞¢QÆÇ¨ Å)ÃÑ· ÖËxáÈx Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl"å_»∞
Ѩ~=° ∞=¸~°∞_ö ∞» .—— (ui‡l)
<ÒHõ (™êQÆ~)° [ÖÏÅÖ’ =∂„`«"∞Õ #_»∞ã¨∞OÎ k. ^•x ¢Ñ¨Ü∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ
‰õÄ_® `åQÆ_®xH˜, W`«~¢° `å J=ã¨~åʼnõΩ h~°∞ HÍ"åeûO^Õ. "å~°∞ `«=∞
J=ã¨~åÅ "Õ∞~°Hˆ ™êQÆ~O° #∞Oz h~°∞ fã¨∞HÀ"åe. JO`ÕQÍx J=ã¨~åʼnõΩ
q∞Oz# h~°∞ `À_»∞H˘x <ÒHõÖ’ áÈã¨∞‰õΩO>Ë U=∞=Ù`«∞Ok? |~°∞=Ù
Z‰õΩ¯=~Ú <ÒHõ =ÚxyáÈ`«∞Ok. JÖψQ ™êQÆ~O° J<Õ D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
#∞O_ç rq`« <ÒHõ ã¨=ºOQÍ ™êQÆ_®xH˜ HÍ=Åã≤# "Õ∞~°‰Ωõ =∂„`«"∞Õ ã¨OѨ^Œ
J<Õ h\˜x ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe. J=ã¨~åxH˜ q∞Oz# ã¨OѨ^Œ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
‰õΩO>Ë =∞# rq`«<ÒHõ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂Ç¨Ï ™êQÆ~O° Ö’ =Úxy, Ѩ~Ö ° ’Hõ
#~°Hõ Ü«∂`«#Ö’¡ `ÕÅ∞`«∞Ok.
 P`«‡Hõ^äŒ 13
=∞#ã¨∞û ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞« O, QÆ∞O_≥, "≥∞^Œ_∞» – D =¸_»∞ J=Ü«∞"åÅ∞
=∞# â◊s~°OÖ’ =∂#ã≤Hõ K«~º° efl xÜ«∞O„uOKÕ „Ѩ^•è # Ü«∞O„`åÅx K≥Ñʨ
=K«∞Û. g\˜x #_ç¿Ñ q^Œ∞ºK«ÛHù̂ Î P`«‡. P`«‡ J<Õ q^Œ∞ºK«ÛHù Î̃ ÖËHáõ È`Õ D
=¸_»∞ âßs~°Hõ Ü«∞O„`åÅ∞ =∞ø#„=`«O áê\˜OK«=Åã≤O^Õ.
=∂ºlH± =∞#ã¨∞û
D =¸_»∞ J=Ü«∞"åÅ K«~º° Å∞ ~°H~õ H° ÍÅ∞QÍ LO\Ï~Ú. ÉèÏ+¨#∞
|\˜ì ‰õÄ_® J~å÷Ö’¡ `Õ_® LO@∞Ok.
<Õh Ѩx =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ KÕâß#∞ : WHõ¯_» =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞«
ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕâß#∞ JO>Ë Z=i `«~Ñ° Ù¨¶ <å ZÖÏO\˜ |Å=O`«O, =uÎ_ç
ÖˉΩõ O_® KÕâß#x XHõ J~°O÷ . JÖψQ ZÖÏO\˜ ™êfi~°O÷ ÖˉΩõ O_® KÕâß#x
‰õÄ_® J~°O÷ LO_»=K«∞Û.
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í, ǨÏ$^ŒÜ∞« ѨÓ~°fiHõOQÍ J<Õ Ñ¨^•Å∞ z`«âÎ √◊ kúH˜ xÅ∞=Ù
@^•ÌÅ∞. =∞x+≤Ö’ z`«âÎ √◊ kú Ö’Ñ≤¿ãÎ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ áêѨHÍ~åº
Å∞QÍ =∂i J`«xH˜ #~°HÜ õ ∂« `«#Å∞ `≥zÛÃÑ>Ëì „Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok.
JO^Œ∞Hˆ ''z`«âÎ √◊ kú ÖËx t=ѨÓ[ ÖËÖÏ?——.... ''z`«OÎ t=Ùx g∞^Œ ÉèHí Î̃
K≥ÑÙ¨ ÊÅ g∞^Œ—— J<Õ ™ê"≥∞`«Å∞ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~Ú.
=∞x+≤ ã¨`å¯~åºÅ∞ ZÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’ KÕ™êÎ_∞» ? P ã¨`å¯~åºÅ∞
z`«âÎ √◊ kú`À ZѨÙÊ_»∞ KÕ™êÎ_∞» ? D „Ѩâfl◊ ʼnõΩ JOu=∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''(qâßfiã¨∞ÖÏ~å!) g∞Ö’ Z=~°∂ `«# HÀiHõÅ∞, PHÍOHõÅ ∆ hfl <Õ#∞
`≥zÛ# ^è~Œ ‡° âߢ™êÎxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ =∂~°#O`«=~°‰Äõ (x["≥∞#ÿ ) qâßfiã≤
HÍÖË_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
=∞x+≤ =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ^≥=· ^è~Œ å‡xfl ã‘fiHõi¿ãÎ J`«xHõ `«# =∞#ã¨∞,
"≥∞^Œ_»∞, „áê}ÏÅ`À ã¨Ç¨ ã¨=∞ã¨ÎO ^≥·"åcèëêìxH˜ ã¨=∞iÊOK« =Åã≤
LO@∞Ok. JѨÙÊ_Õ J`«x qâßfi™êxH˜ ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° QÆ∞iÎOѨ٠Åaèã∞¨ OÎ k.
14 P`«‡Hõ^äŒ
áêëê} ǨÏ$^ŒÜ∞« O : ™ê^è•~°}OQÍ =∞#O ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl =∂#ã≤Hõ
(Mental) q+¨Ü∞« OQÍ, QÆ∞O_≥#∞ Éè∫uHõ (Phisical) =ã¨∞=Î ÙQÍ ÉèÏq™êÎO.
J~Ú`Õ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ ÉèÏëêѨ~O° QÍ D ~Ô O_ç\x˜ XˆH q+¨Ü∞« OQÍ
ѨiQÆ}™˜ êÎO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ:– x~åÌH} ∆˜ ϺxH˜, HÍiî<åºxH˜ Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Å∞QÍ
''áêëê} ǨÏ$^ŒÜ∞« O ÖËHõ ~åuQÆ∞O_≥—— Jx K≥|∞`åO. áêëê}ǨÏ$^ŒÜ∞« O
QÆ∞iOz Y∞~üP<£ UO K≥|∞`«∞O^À K«∂_»O_ç:
''Jܵ`Ë J~`Œ>˜ Q˘Ç¨Ê =∞Ç≤Ï=∞ K«¥ã≤<® g∞Ö’ ZÖÏ~>˜ =∂O°∞Ê
O®ÖË^°∞. ÃÑ·Qå g∞ ǨÏ$^°Ü«∂Å∞ áåë®}®ÖÏ¡ Híiî#"≥∞ÿáÈÜ«∂ܵ. Hß^°∞,
J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í Híi#î "≥∞áÿ ÈÜ«∂ܵ. áåë®}®ÅÖ’ HÁxfl>˜ #∞~z h>˜
T@Å∞ LaH˜ =™®Îܵ. =∞iHÁxfl ǨyeáÈܵ ÇÍ>˜ #∞~z Hí∂_Í hà◊∞§
=™®Îܵ. W~Hß HÁxfl O®à◊§Üµ`Ë ^≥=· cèu`À Hí~Ç≤~z „H˜~^° Ǩ_áç È`Íܵ.
^Õ=Ù_«∞ g∞ KÕ+Åì¨ #∞ Qõ=∞x~K«_~« ÖË^x° ÉèÏq~K«H~í _ç.—— (2:74)
=∞# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’ =∞#ã¨∞û J~å÷xfl "Õ~ˆ J=Ü«∞"åʼnõΩ PáêkOz
K≥Ñʨ _»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ D„H˜Ok "åHͺÅ∞ K«∂_»O_ç.
=à◊√§ ^ŒQ~æÆ ° ÃÑ@∞ìH˘x Ѩx K≥~Úº : D "åHõºOÖ’ =à◊√§ (=_»Å∞)
JO>Ë =∞#ã¨∞û J<Õ J~°O÷ .
Hõ_∞» ѨÙÖ’ ÖËxk HÍ=eOK«∞‰õΩO>Ë =ã¨∞ÎO^• : D "åHõºOÖ’ ‰õÄ_®
Hõ_∞» Ѩ٠(á⁄@ì) JO>Ë =∞#ã¨∞û J<Õ J~°O÷ .
=∞#"åà◊√§ WHõ¯_» '„áê㨗 HÀã¨O =∞#ã¨∞û#∞ ÖËÑ≤ "≥Ú^Œ\"˜ åHõºOÖ’
=à◊√§#∞, ~Ô O_»="åHõºOÖ’ Hõ_∞» ѨÙ#∞ ‰õÄ~ÀÛɡ\ì̃ LO\Ï~°∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) (`«# J#∞K«~∞° ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊
KÕã∂¨ )Î ''W#∞=Ú‰õΩ h\˜ =Å¡ `«∞ѨÙÊ Ñ¨\#ì˜ >Ë¡ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ‰õÄ_® `«∞ѨÙÊ
Ѩ@∞ì`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx) ''J~Ú`Õ
ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ>Ëì `«∞ѨÙÊ ZÖÏ =^ŒÅ∞`«∞Ok?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ Ѩ\#ì̃ `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë
 P`«‡Hõ^äŒ 15
=∞$`«∞º=Ù#∞ J`«ºkèHOõ QÍ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO_®e† ^•O`Àáê@∞
(`«~K
° ∞« QÍ) Y∞~üP<£ Ѩiãî ∂¨ Î LO_®e—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ã¨`«ºã¨O^Œ~°≈#O HÀã¨O ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ HÍ"åe
XHí =ã¨∞=Î Ùx x[~Qå K«¥âÍ#x K≥Çʨ _ÍxH˜ LO°∞Ö Ì ’ ''<® O≥~_«∞
Híà§◊ `À K«¥âÍ#——x, `ˇÅ∞Qõ∞Ö’ ''<® Hí஧O® K«¥âÍ#——x ÖË^® <® K«O‡°
K«H∞∆í =ÙÅ`À gH˜~∆ KÍ#——x J~>ÏO°∞. Jܵ`Ë HÁ~^°O∞° O≥~_«∞ Híà∞◊ § Hß^°∞,
Ǩ^Ç° ¨ O°∞ Híà∞◊ §<®fl P K«O‡° K«H∞∆í =ÙÅ`À ã¨`ͺxfl K«¥_«ÖOË ∞° . ^®x H’ã¨~
ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ Hß"åe. ǨÏ$^°Ü«µ K«Hí∆∞=ÙÅ∞ ÖËxÇÍiH˜ ã¨`Œº~
Z#fl>˜H© QÀK«i~K«^x° , "åO°∞ Híà∞◊ §#fl Qõ∞_çǤ Íà◊∞§, K≥=ÙÅ∞#fl K≥q>˜ÇÍà◊§x
Y∞O∑P<ü É’^è°#Å∞ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ∞<®flܵ. „H˜O^Œ ¿Ñ~˘¯#|_ç# ã¨∂‰õΩÎefl
QÆ∞iOz =∞#O F™êi P`å‡=Ö’HõO KÕã∞¨ HÀ"åe.
''"Õ∞=Ú áåáå`Œ∞‡Å∞ L~_ç# Z<Àfl Ǩ@} ì ®Å#∞ <®â◊#~ KÕâÍ=Ú.
D<®_«∞ Jq `ŒÅ„¡ H˜~^°∞Å∞Qå Ǩ_ç (tkèÖÏ=ã¨Ö÷ ’) L<®flܵ. Zxfl ÉÏ=ÙÅ∞
áå_«∞Ǩ_ç L<®flܵ! =∞O≥xfl "Õ∞_«Å∞ tkèÖÏÅ∞Qå =∂iáÈÜ«∂ܵ!! gO°∞
¢ÑѨ O¨ K«OÖ’ uiy K«¥_«O®? (uiyK«¥¿ã)Î ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ ("åã¨"Î åxfl)
JO°÷~ KÕã¨∞Hí∞<ËqQå, ÇÍi K≥=ÙÅ∞ (ã¨`åºxfl) q<ËqQå =∂OÕqHí^®!
x*ÏxH˜ K«O‡° K«H∞∆í =ÙÅHí∞ J~^è`° fiŒ ~ÖË^∞° . ǨÏ$^°Üµ« K«H∞∆í =ÙňH J~^è`° fiŒ ~
L~k.—— (22:45–46)
''"Õ∞=Ú J<ËHí=∞~k =∂#=ÙÅ#∞, l#∞flÅ#∞ #O°Hí~ H’ã¨"Õ∞
ѨÙ>˜ì~KÍO. ÇÍiH˜ ǨÏ$^°Ü«∂Å∞<®flܵQåx, ÇÍ>˜`À JO°÷~ KÕã¨∞H’O°∞†
Híà∞◊ §<®flܵQåx, "å>˜`À K«∂_«O∞° † K≥=ÙÅ∞<®flܵQåx, "å>˜`À q#O°∞.
"åO°∞ Ǩâ∞◊ =ÙÖÏ¡~>˜ÇÍO°∞. "åO°ãŨ ∞ J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í kQõ*ÏiáÈÜ«∂O°∞.
"åO°∞ ѨÓiÎQå U=∞O°∞áå@∞Hí∞ Ö’#Ü«∂ºO°∞.—— (7:179)
ǨÏ$^°Üµ« =Ú~_ç PÖ’z~K«xÇÍO°∞, Híà∞◊ §~_ç K«¥_«xÇÍO°∞, K≥=ÙÅ∞
L~_ç q#xÇÍO°∞ Z=O°¥ L~_«O∞° . Hßx Y∞~å<£ WÖÏ PO’Ç≤ã∞¨ ~Î ^°~>Ë
16 P`«‡Hõ^äŒ
^®xH߯O°}~, ÇÍO°∞ ǨOÖ ° ’Hí q+¨Üµ« ~Ö’ =∂„`Œ"∞Õ WÖÏ „Ǩ=iΙ®ÎO∞° .
qâ◊fi=º=ã¨÷ "≥#∞Hí L#fl ã¨$+≤Hì Oí ΰ Ǩϙ®Îxfl Qõ∞i~z „ǨâÍ~`Œ~Qå PÖ’z~
K«O°∞. ã¨$+≤ì =º=ã¨÷Ö’ PÜ«µ# UHí`Ífixfl, B#fl`ͺxfl KÍ@∞`Œ∞#fl
Jã¨~MϺHí x^°O°≈<®Å#∞ Qõ=∞x~K«O°∞. ^≥·=~, ǨO°Ö’Hí~ Qõ∞i~z#
ã¨`ºŒ ÇÍHí∞¯Å∞ gi K≥=ÙÅH≥H¯í =Ù.
D"≥Y· i HßO°}~Qå<Ë ÇÍO°∞ =∂#=™®÷ܵ #∞~z kQõ*Ïi Ǩâ∞◊ =ÙÅ
Hí<®fl xHí$+¨∞Å
ª Ü«∂ºO°x Y∞O∑P<£ J~>’~k. WÖÏ~>˜ÇÍiH˜ „ǨÇ~¨ K«"∞Õ
ã¨Ofi° ã¨fi~. ZÖÏÔQ<· ® gÖˇ#· xfl „áåǨ~zHí ã¨∞MÏÅ∞ A„O°∞H’ÇÍÅ#fl^Õ gi
^èºÕ Ü«µ~. =∞~z K≥_∞« Å`À, ^èO° ®‡^èO° ®‡Å`À xq∞`Œ~Î ÖË^∞° . gi ^°$+≤Ö
ì ’
^°Qå, "≥∂ã¨~, Jqhu, J<®ºÜ«µ~, Jhfl ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ"∞Õ . h\˜|∞_»QÆ
ÖÏ~>˜ WÇ≤ÏHírq`Œ~ H’ã¨~ âÍâ◊fi`Œ ǨOÖ ° ’Hírq`Íxfl q㨇i~K«_~« Hí~>Ë
q∞~z# P`Œ‡=~K«# =∞OÕ^<·≥ ® L~^®?
=∂#= ã¨$+≤ì
=∞x+≤ =ºH˜`Î åfixH˜ ã¨O|OkèOz# ~Ô O_»= ~°HOõ Éè∫uHõ =ºH˜`Î fi« O
QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. =∞x+≤ Éè∫uHõ =ºHÎ̃`fi« O QÆ∞iOz Y∞~üP<£
WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''"Õ∞=Ú =∂#=Ù_çfl <®}º"≥∞ÿ# =∞>˜ì`À ã¨$l~KÍ=Ú. `ŒO°∞ÇÍ`Œ
J`Œ_flç XHí ã¨∞O°H`∆˜ Œ „Ǩ^âÕ ~◊ Ö’ HßiÛ# a~^°∞=ÙQå =∂O®Û=Ú. `ŒO∞° ÇÍ`Œ
P a~^°∞=Ù#∞ <ˇ`Œ∞Î>˜ =Ú^°ÌQå O°¥á⁄~k~KÍ=Ú. uiy P <ˇ`Œ∞Î>˜
=Ú^°Ì#∞ "≥∞`ŒÎ>˜ Ç≤~_«~Qå KÕâÍ=Ú. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ^®xfl Z=ÚHíÅ∞Qå
=∂O®Û=Ú. P Z=ÚHíÅÃÑ· =∂~ã¨~ HíáåÊ=Ú. PÃÑ· (J~^°∞Ö’ „áå}~
áÈã≤) F #¥`Œ# ã¨$+≤<ì Ë LxH˜Ö’H˜ `ˇKÍÛ=Ú.—— (23:12–14)
D 㨥H˜ÖÎ ’ =∂#=xO®‡}~ ¢ã‘QÎ Oõ ƒ° ~ù Ö’ HßiÛ# gO°ºa~^°∞=Ù`À
„áåO°~Éèí=∞=Ù`Œ∞~^°x, P gO°ºa~^°∞=Ù <ˇ`Œ∞Î>˜ =Ú^°ÌQå O°¥á⁄~^°∞
`Œ∞~^°x, P <ˇ`∞Œ > Î =˜ Ú^°Ì "≥∞`Œ>Πǘ ~≤ _«~Qå =∂O°∞`Œ∞~^°x, P `ŒO∞° ÇÍ`Œ
 P`«‡Hõ^äŒ 17
P Ç≤~_«~ Z=ÚHíÅ∞Qå =∂i ÇÍ>˜ÃÑ· =∂~ã¨~ UO°Ê_«∞`Œ∞~^°x `ˇeÜ«µ
*ËÜ«µ|_ç~k. Dq^è°~Qå ¢ã‘Î QõO°ƒù~Ö’ a_«¤ „Hí=∞„Hí=∞~Qå O°¥á⁄~k
z=iH˜ „áå}~ áÈã¨∞HÁx |Ü«µ>˜H˜ =™®Î_x« q=i~K«|_ç~k.
Wq P<®>˜ „Ǩ[ÅHí∞ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ|_ç# q=O®Å∞. JǨÊ>˜
„Ǩ[ÅHí∞~_ç# q^®º*Ï˝<®Å#∞ |>˜ì W~`ŒHí~>Ë ZHí∞¯= q=O®Å∞
`ˇeÜ«µ*Ëã≤<® ÇÍiH˜ JO°÷~Hß=Ù. Hßx D<®>˜ =∂#=Ù_«∞ =∂#=
^ÕǨÏxO®‡}®xfl â◊H˜Î=∞~`Œ"≥∞ÿ# ǨiHíO®Å^®fiO® Hí∆∞}‚~Qå Ǩiâ’kè~z
Z<Àfl HÁ`ŒÎ q+¨Ü∂« Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl_«∞. nx „ǨHßO°~ =∂#= â◊sO°
xO®‡}~ ^®^®=Ù 10,000,00 H’@¡ r=Hí}®Å ã¨=Ú^®Ü«µ~`À
[iy~k. XHí¯ "≥∞^°_∞« Ö’<Ë 300 H’@¡ ^®Hß r=Hõ}ÏÅ∞ L<®flܵ.
=∂#= "≥∞^°_∞« J^°∞ƒù`"Œ ∞≥ #ÿ k. W~^°∞Ö’ „Ǩu ÃãHí~_«∞Hí∞ ÅHí∆
O°HßÅ O°™®Ü«µxHí K«Oº° Å∞ [O°∞Qõ∞`Íܵ. =∂#=Ùx "≥∞^°_∞« , "≥∞_«∞ÖÏ¡
JÉÏ¡~QÕ>ÏÅ#∞ XHí O°H~í Qå Hí~ѨӺ@O∑Ö’x ǨO∑¤ _çã¯π (HDD), O®ºÇò√
(RAM)Å`À áÈÅÛ=K«∞Û. =∂#= "≥∞^°_∞« UHíHßÅ~Ö’ 8H’@¡ 60ÅHíÅ ∆ Hí∞
ÃÑ·Qå z#flz#fl ã¨=∂KÍO° ã¨~Hˆ `ÍÅ∞ iHßO°∞¤ KÕã∞¨ H’QõÅ∞æ`∞Œ ~k. Jܵ`Ë
W~^°∞Ö’ 1% ã¨=∂KÍO®xfl =∂„`Œ"∞Õ ¿ãDZ (SAVE) KÕã∞¨ HÁx, q∞Qõ`Í
99% ã¨=∂KÍO®xfl ǨxH˜O®xkQå =kÖËã∞¨ ~Î k.
Z~`Œ ÃÑ^ŒÌ Hí~ѨӺ@O∑ Jܵ<® =∂#= "Õ∞^è`° À ã¨i`Œ¥QõÖ^Ë ∞° .
=∂#= "Õ∞^è°`À ã¨i`Œ¥ˆQ Hí~ѨӺ@O∑ `ŒÜ«∂O°∞ KÕÜ«∂Å~>Ë, Jk
#¥ºÜ«∂O∑¯Ö’x 1250 g∞@O°¡ Z`Œ∞QÎ Å õ Z~ÃÑ·O∑ ae¤~Q∑ J~`Œ ÃÑ^°QÌ å
`ŒÜ∂« O°=Ù`Œ∞~k. Wk Z#fl\˜H© ™®^躰 O Hß^°∞.
''`ŒfiO°Ö’<Ë "åiH˜ =∂ x^°O≈° <®Å∞ kV‡~_«ÖÏÖ’¡#¥ K«¥Ç≤™®Î=Ú†
ã¨fiÜ«µ~Qå ÇÍi (xO®‡}~)Ö’#¥ K«¥Ç≤™®Î=Ú. z=iH˜ D Y∞O∑P<£
x[~Qå ã¨`ŒºÇÍ}˜ J<Ë q+¨Ü«µ~ ÇÍi =Ú~^°∞ |@ì|Ü«µÅ=Ù`Œ∞~k.——
(Y∞~üP<£–41:53)
18 P`«‡Hõ^äŒ
¢ã‘Î QõOƒ° Hù ’â◊~Ö’x J~_«~ Hí∂_Í XHí r=Hí}"Õ∞. Wk ѨÙO°∞+¨ r=
Hí}~`À ã¨~ܡ∂Qõ~ K≥~k Ç≤~_À`ŒÊuÎ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨÊ>˜H© Jk UHí
Hí}"Õ∞. XHí Hí}~ O≥~_«∞Qå, O≥~_«∞ <®Å∞Qõ∞Qå, <®Å∞Qõ∞ Zxq∞kQå....
WÖÏ D q∞„â◊=∞Hí}~ H’>Ï#∞H’@¡ r=Hí}®Å∞Qå q_çáÈ`Œ∞~k. PÜ«∂
r=Hí}®Å∞ "ÕOfiÕ O°∞ ã¨fiÉèÏÇÍÅ∞ ã¨~`Œi~K«∞Hí∞~>Ïܵ. Dq^è~° Qå XHí
z#fl J~_«~ H’>Ï¡k r=Hí}®Å∞Qå qÉèlí `Œ=∞ܵ`ËQåx ѨÓiÎ =∂#"å
Hí$u ^èi° ~K«^∞° , tâ◊∞=Ù ÃÑiy ÃÑ^°^Ì =° ^°∞.
JÖÏQÕ =∞# â◊sO°~ g∞^° QåÜ«∞O J~Ú#ǨC_«∞, P QÍÜ«∞O
=∂<ËHÁnÌ JHí¯_ç K«O‡° ~, =∂~ã¨~ Hí∂_Í Hí}qÉè[í # ^®fiO® ÃÑO°∞Qõ∞
`Íܵ. JO>Ë #t~z O®eáÈÜ˵ Hí}®ÅHí∞ |^°∞Å∞Qå HÁ`ŒÎHí}®Å∞
ѨÙ@∞ìHÁ™®Îܵ« #fl =∂@. Jܵ`Ë QåÜ«µ~ ѨÓiÎQå =∂x# `ŒO∞° ÇÍ`Œ D
ÃÑO°∞Qõ∞^°Å P>’"Õ∞>˜Qåæ PyáÈ`Œ∞~k. =$^®úǺ¨ ~Ö’ #ܵ`Ë =Ü«µã¨∞û
g∞^° Ǩ_HË ÁnÌ Hí}qÉè[í # "ÕQOÆ „Hí=∞~Qå `Œyáæ È`Œ∞~k. J^Õ PO’Qõº
=~`Œ=∞~Ú# =∞x+≤ Hí}*ÏÖÏxH˜ Hˆ #ûO∑ ™ÈH˜`Ë Hí}ã¨~Yº ǨÏ^°¥ÇÌ ^¨ ¥° Ì
ÖËH∞í ~_Í qǨs`Œ"∞≥ #ÿ "ÕQ~õ `À ÃÑO°∞Qõ∞`Œ¥, z=iH˜ =∞x+≤ „áå}®xˆH
=ÚǨC `ˇzÛ ÃÑ_«∞`Œ∞~k.
D r=Hí}Ǩi=∂}~ Ju 㨥Hí;"≥∞#ÿ k. ™®^è®O°}~Qå XHí q∞b¡
g∞@O∑ Ǩi=∂}~Ö’ 100 r=Hí}®Å∞~>Ïܵ. HÁxfl ÃÑ^°qÌ Qå, HÁxfl
z#flqQå Hí∂_Í L~>Ïܵ. D ÖˇH¯í # XHí q∞e¡g∞@O∑ á⁄_«=ÙÖ’ 50
#∞~z 200 Hí}Å^®Hß L~>Ïܵ.
„Ǩu ã¨r=Hí}~Ö’ XHí Ãã·>’áå¡[~, XHí #¥ºH˜Ü ¡ µ« ãπ (Hı~„^°H~í )
L~>Ïܵ. Ãã·>’áå¡[~ J@∞ „^°==¸, W@∞ Ѷ¨∞#=¸ Hßx *ˇb¡
O°¥Ç¨~Ö’ L~@∞~k. W~^°∞Ö’ Hí}®Å∞ rq~K«_ÍxH˜ Hß=Åã≤#
PǨO°~† Z^°∞Qõ∞^°ÅHí∞, ѨÙ#O°∞`ŒÊuÎH˜ J=ã¨O°"≥∞ÿ# W`ŒO° Ǩ^®O®÷Å∞
‰õÄ_® L~>Ïܵ. âÍG"Õ`Å ÎŒ ∞ Ãã·>’áå¡[Çò√#∞ O°™®Ü«µ<®efl L`ŒÊuÎ
KÕ¿ã HßO®ö<®Qå =i‚~KÍO°∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 19
r=Hí}~Ö’x #¥ºH˜Ü ¡ µ« ãπÖ’ ^®O®Å=~>˜ xO®‡}OQõÅ „H’"≥∂
*’Çò√Å∞ xs‚`Œ ã¨~YºÖ’ L~>Ïܵ. D ã¨~Yº „Ǩu rqH˜ "ÕOfiÕ O°∞Qå
L~@∞~k. =∞x+≤Ö’ 46 „H’"≥∂*’=ÚÅ∞ (23 [`ŒÅ∞) L~>Ïܵ.
g>˜Ö’ 23 `Œe¡ #∞~_ç, 23 `Œ~„_ç #∞~_ç ã¨~„Híq∞™®Îܵ. D „H’"≥∂
*’=ÚÅ #∞~KÕ rq ã¨fiO°¥Ç¨ã¨fiÉèÏÇÍÅ∞ xO°‚ܵ~KÕ [#∞º=ÙÅ∞
(Genes) LxH˜Ö’H˜ =™®Îܵ.
D [#∞º=ÙÅ∞ „H’"≥∂*’=ÚÅÃÑ· XHí =O°∞㨄Hí=∞~Ö’ L~>Ïܵ.
„Ǩu „H’"≥∂*’"£∞Ö’ =~^°ÖÏk ÖËHí "ÕÖÏk [#∞º=ÙÅ∞ L~>Ïܵ.
Dq^è°~Qå =∂#=ÙxH˜ ã¨~|~kè~z# XHí r=Hí}~Ö’ 30 "ÕÅ
[#∞º=ÙÅ∞ L~>ÏÜ«µx `ˇÅ∞™ÈÎ~k. „H’"≥∂*’=ÚÅ∞ #¥ºH˜¡ÜµH±
Ü«∂ã≤_ûü , „áÈ>©#¡ HíÅܵHí =Å¡ UO°Ê_»∞`Íܵ. #¥ºH˜Ü ¡ µH± Ü«∂ã≤_ûü
(P=∂¡Å∞) O≥~_«∞O°HßÅ∞. (1) _çPH˜ûiÉ’ #¥ºH˜Ü ¡ µH± Ü«∂ã≤_ü (D.N.A.),
(2) iÉ’ #¥ºH˜Ü ¡ µH± Ü«∂ã≤_ü (R.N.A.). D _ç.Ü«µ<£.Z., PO∑.Ü«µ<£.Z.
Å∞ #¥ºH˜Ü ¡ ∂ˇ >ˇ_· Å
ü ∞ J<Ë Ç¨^®O®÷Å HíeÜ«µHí`À UO°Ê_»∞`Íܵ. XHÁ¯Hí¯
[#∞º=ÙÖ’ ^®^®Ñ¨Ù "ÕܵO°HßÅ #¥ºH˜¡Üˇ∂>ˇ·_üÅ∞ L~>Ïܵ.
_ç.Ü«µ<ü.Z. `ÍÅ¥Hí∞ J}∞=ÙÅ∞ "≥∞eHíÅ∞ uiy xK≥Û# PHßO°~Ö’
J=∞i L~>Ïܵ. xK≥Û#Hí∞ Hí∞_ç Z_«=∞Å "≥Ñ· Ù¨ # ^°~_ôÅ∞ L#fl@∞¡
Wq UO°Ê_«@~ =Å¡ g>˜x '_«|∞Öò ÃÇÏeH±û— J~>ÏO°∞.
D _ç.Ü«µ<ü.Z. áÈQõ∞Ö’<Ë =∞x+≤ O°¥Ñ¨ÙOÕYefl, =∂#ã≤HÅ í Hí}
∆ ®efl
xÜ«µ~„u~KÕ 320 H’@¡ [#∞ºã¨~Hı`ÍÅ∞ L<®flܵ. "≥Ú`Œ~Î =∂#=ÙÅ
[#∞ºã¨~Hı`ÍÅÖ’ 99.99 âß`«O ã¨~Hı`ÍÅ∞ XHı q^è~° Qå L~>Ïܵ.
0.01% =∂„`Œ"Õ∞ `Ë_ÍÅ∞ L~>Ïܵ. D `Ë_ÍÖˇ·<® qaè#fl *Ï`Œ∞Å
(`ˇQÅ õ )Ö’x =ºHí∞Å Î =∞^躰 Hí<®fl XˆH ã¨=∂[~Ö’x qaè#fl =ºHí∞Å
=∞^èÕº ZHí∞¯=Qå L~>ÏÜ«µx `ˇÅ∞™ÈÎ~k. D [#∞ºã¨~Hı`ÍÅ
O°ÇϨ ™®ºefl "≥eH˜ fÜ«µ_ÍxH˜ KÕã#≤ „Ǩܵ« `Œfl~Ö’ âÍG"Õ`Å ÎŒ ∞ 97%
q[Ü«µ~ ™®kè~z#@∞¡ 27-6-2000 `Ën, P `ŒO°∞ÇÍ`Œ 13-2-2001
20 P`«‡Hõ^äŒ
`Ën k#Ǩ„uHíÅhfl „ǨH> í ~˜ KÍܵ. 'Ǩ˙º=∞<ü *ˇ<ÀÇò√ „áå*ˇH—ì± ^®fi~å D
[#∞ºÇ¨>Ïxfl O°¥á⁄~k~z #@∞¡ (J"≥∞iHß) âÍG"Õ`Å ÎŒ ∞ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞.
q∞Qõ`Í 3% =∞O’ =¸_Ëà§◊ Ö’ ѨÓO°=Î Ù`Œ∞~^°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k.
Ǩ„uHíÅ Hí^#°ä ~ „ǨHßO°~ nx=Å¡ [#∞º Ö’áåÅ#∞ ã¨iKÕܵ« _«~
^®fiO® Hı#ûO∑, HíÜ ∆ µ« , L|ƒã¨~, =∞^è∞° "Õ∞ǨÏ~, JkèHí O°HáÎí È@∞, Zܵ_üû,
Qõ∞~_≥[|∞ƒÅ∞, "≥∞^°_«∞ÃÑ· „á⁄>©#∞¡ ¿ÑO°∞Hí∞áÈܵ =KÕÛ Jb˚Ç‹∞O∑û,
=}∞Hí∞`À Hí∂_ç ǨHí∆ÇÍ`Íxfl `ŒÅÇ≤~Ǩ*Ë¿ã áåi¯<üã¨<üû "≥Ú^°Öˇ·#
"≥Ú~_çÇͺ^è∞° Å∞, =~â◊áåO°~ǨOº° Çͺ^è∞° efl xO°¥‡e~K«=K«∞Û. á⁄QåHí∞
`À áå@∞ qq^è° =∞`Œ∞ÇÎ ^¨ ®O®÷Å ^°∞O°fiºã¨<®Å#∞ áÈQ˘@ì=K«∞Û. WO°Ç·‹
Ü˵à◊§ =Ü«µã¨∞û `Œ~åfi`Œ O®É’Ü˵ Çͺkèx Qõ∞i~z =Ú~^Õ ÃÇÏK«Ûi~K«
=K«∞Û. JáåO° "Õ∞^è®ã¨~ǨuQÎ Å õ =∞#∞+¨∞efl ã¨$+≤~ì K«=K«∞Û.
=∂#=Ù_Ë W~`Œ>˜ "Õ∞^è®ã¨~Ǩ#∞fl_≥`· ,Ë P =∂#=Ù_çfl ã¨$+≤~ì z#
^Õ=Ù_«∞ =∞O≥~`Œ>˜ "Õ∞^è®ã¨~Ѩ#∞fl_«Üµ L~>Ï_«∞! J~^°∞Hı W^Õ
J^论ܫµ~Ö’ k=º Y∞O∑P<ü =∂#= xO®‡}~ Qõ∞i~z „Ǩ™®Îq~z#
`Œ~°∞"å`Œ ''PÜ«µ# xO®‡`ŒÅ~^°i Ö’H≥ÖÏ¡ Q˘Ç¨Ê „ǨuÉèÏâÍe—— Jx
K≥|∞`À~k. J~`ËHß^°∞, ''=∂#=ÙÅ∞ (Z~`Œ>˜ ã¨∞nO°…HßÅ~ rq~z<®
U^À XHíO’A) K«xáÈHí `ŒÇʨ ^°∞. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ (HíO‡° qKÍO°} H’ã¨~)
„ǨàÜ◊ µ« k<®# ÇÍO°~^°sfl uiy „|uH˜~z ÖËÇ_¨ ~« [O°∞Qõ∞`Œ∞~k—— Jx
Hí∂_Í Y∞O∑P<£ K≥|∞`À~k. (23:15,16)
"≥·^°ºO°~Qõ~Ö’ qǨ¡ÇÍ`Œ‡Hí =∂O°∞ÊHí∞ `ˇO°ZuÎ# D _ç.Ü«µ<ü.Z.
„ǨÇ~¨ K«~Ö’x U W^°OÌ ∞° =∞#∞+¨∞Ö’¡#¥ XˆHÖÏ L~_«^∞° . J~>Ë „ǨÇ~¨ K«
[<®ÉèÏ 600 H’@∞¡ L~>Ë, _ç.Ü«µ<ü.Z. 600 H’@¡ O°HßÅ∞Qå L~@∞~
Î ^°#fl=∂@. D _ç.Ü«µ<ü.Z. áÈQõ∞ (Chain) Ǩk ǨO=° ∂}∞=ÙÅ "≥_Å « ∞Ê
L~_ç, HÁxfl H’@¡ ǨO=° ∂}∞=ÙÅ x_çq Híey L~@∞~k. Hí}Hı~„^°~
(#¥ºH˜Ü ¡ µ« ãπ) x_çq q∞b¡g∞@O∑Ö’ 1000= ÉèÏQõ~ =∂„`Œ"∞Õ Jܵ#ǨÊ
>˜H,© J~^°∞Ö’ K«∞@ìÅ∞Qå K«∞@∞ìHÁx L~_Ë _ç.Ü«µ<ü.Z. áÈQõ∞ ™®Qõn¿ãÎ
 P`«‡Hõ^äŒ 21
XHí g∞@O∑ á⁄_«=Ù L~@∞~k. XHí =∞x+≤Ö’ L~_Ë "≥Ú`ŒÎ~ r=
Hí}®ÅÖ’x _ç.Ü«µ<ü.Z. áÈQõ∞Å∞ HíeÇ≤`Ë, Jk H’>Ï#∞H’@¡ "≥∞ÿà◊∞§
K«∞@∞ìHÁÅ`Œ Híey# =∞# 㨥O°ºHí∞@∞~ÉÏ<Ëfl K«∞>˜"ì ãÕ ∞¨ ~Î ^Œ@!
P`å‡=Ö’Hõ#O :– ''PÜ«µ# J#∞Hí}∆ ~ ã¨$+≤Hì ˜ ã¨~|~kè~z# U^À
XHí J^°∞ƒù`Œ HßO°º~Ö’ x=∞Qõ∞fl_«Üµ L~>Ï_«∞. Hí#∞Hí (=∂#=ÙÖÏO®!)
g∞O°∞ g∞ „ǨÉ∞íè =ÙÖ’ L#fl U ã¨$[<®`Œ‡Hí ÅHí}∆ ®Å#∞ xO®Híi~K«QÅõ O°∞?——
(Y∞O∑P<£-55:29,30)
Ü«∂=`«∞Î qâ◊fi=º=ã¨#÷ ∞ ã¨$+≤Oì z, ^•xfl x~°O`«~O° x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î
Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞Î#fl Ѩ~°=∂`«‡–Ѩ~åâ◊HÎ̃–Ѩ~°„|Ǩχ UˆHâ◊fi~°∞_çfl =^ŒÖËã≤ `«=∞
P`«‡Å#∞ ã¨~Ú`«O HÍáê_»∞HÀÖËx ã¨$+≤ì`åÅ "≥O@Ѩ_Õ =∞#∞+¨µefl
QÆ∞iOz U=∞<åe?
''=∂#=ÙÖÏO®! XHí L^®Ç¨ÏO°} Wã¨∞<Î ®fl~, *Ï¢Q`Æ QΫ Í q#~_ç: g∞O°∞
^Õ=Ù_çfl =^°e ¢áêi÷ã¨∞Î#fl q∞^蕺^≥·ÇÍÅhfl HíÅã≤ Hõhã¨O XHí DQõ<≥·<®
ã¨$+≤~ì K« ^°ÅK«∞Hí∞O>Ë, ^®xfl Hí∂_Í ã¨$+≤~ì K«Ö=Ë Ù. ÃÑ÷ ÑK«∞Û P DQõ ÇÍ>˜
^°Q~æõ ∞° fl~z U^≥<· ® =ã¨∞=Î Ùx Qõ∞~AHí∞~>Ë P =ã¨∞=Î Ùx Hí∂_Í ^®#∞fl~_ç
q_çÇ≤~K«∞H’ÖË=Ù. ã¨Ç¨Ü«µ~ Ji÷~KÕÇÍO°∞, ã¨Ç¨Ü«µ~ Ji÷~K«|_ËÇÍO°∞
W^ŒÌ~°∂ |ÅÇ‘Ï#∞ÖË. Jã¨Å∞ â◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, Q“O°=hÜ«µ∞_«∞ ^Õ=Ù_«∞
=∂„`Œ"Õ∞.—— (Y∞~üP<£–22:73,74)
''O®„u, ǨQÅõ ∞, 㨥O°∞º_«∞, K«~„^°∞_«∞ ("≥Ú^ŒÖ#·ˇ ) „ǨH$í u â◊H∞í ÅÎ hfl)
^Õ=Ùx (UHí`ÍfixH˜, PÜ«µ# â◊H™Î˜ ®=∞O®÷ºÅHí∞) x^°O≈° <®ÖË. (Hí#∞Hí) g∞~°∞
㨥O°ºK«~„^°∞ÅHí∞ ™®ë®ì~QõǨ_«Hí~_ç. g∞O°∞ x[~Qå ^Õ=Ù_çfl PO®kè~KÕ
"åÔ~`· ,Ë "å>˜x ã¨$+≤~ì z# ^Õ=ÙxHı ™®ë®ì~QõÇ_¨ ~« _ç.—— (Y∞~üP<£–41:37)
''PÜ«µ# g∞Hí∞ K≥=ÙeKÍÛ_«∞, Hío§KÍÛ_«∞, ǨÏ$^°Ü∂« xflKÍÛ_«∞. Hßx
g∞O°∞ =∂„`Œ~ (PÜ«µ#Hí∞) KÍÖÏ `ŒHí∞¯=Qå Hí$`Œ[˝`Œ K«¥Ñ¨Ù`Œ∞<®flO°∞.——
(Y∞~üP<£–32:9)
22 P`«‡Hõ^äŒ
x„^•=ã¨÷Ö’ P`«‡Ñ¨~°º@#
x„^Œ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ™È^ŒiÖÏO\˜k. x„^•=ã¨Ö ÷ ’ =∞# P`«‡‰ZHõ¯
_≥H¯õ _À Ѩ~º° \˜ã∞¨ OÎ k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # =∞$`«∞ºx~°Ü ‚ ∞« O
[iyáÈ`Õ P`«‡ `«# Ѩ~º° @# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ J#O`«"åÜ«Ú=ÙÖ’¡ HõÅã≤
áÈ`«∞Ok. =∞$`«∞ºx~°Ü ‚ ∞« O [~°QHÆ áõ È`Õ P`«‡ Ѩ~º° @# =Úyã≤ áÈQÍ<Õ
uiy `«# ^ÕÇϨ OÖ’H˜ =zÛKÕ~∞° `«∞Ok. D q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOz Y∞~üP<£
WÖÏ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk:
''=∞O°} ã¨=∞Ü«µ~Ö’ (=∂#=ÙÅ) P`Œ‡Å∞ ™®finè#~ KÕã∞¨ Hí∞<ËÇÍ_«∞
^Õ=Ù_Ë. PÜ«µ# =∞O°}˜~K«xÇÍi P`Œ‡Å#∞ x„^®=ã¨÷Ö’ ™®finè#~ KÕã¨∞
Hí∞~>Ï_«∞. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ PÜ«µ# Z=i q+¨Üµ« ~Ö’ =∞$`Œ∞ºxO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞
Hí∞~>Ï_À ÇÍi P`Œ‡Å#∞ fã¨∞HÁx, q∞ye#ÇÍi P`Œ‡efl XHí xs‚`HŒ ßÅ~
H’ã¨~ "≥#H˜¯ Ǩ~ѨÙ`Í_«∞. „ǨâÍ~`Œ ǨÏ$^°Üµ« ~`À ܡ∂z~KÕÇÍi H’ã¨~
W~^°∞Ö’ Q˘Ç¨Ê 㨥K«#Å∞<®flܵ.—— (39:41–42)
x„^®=ã¨÷Ö’ Hí∂_Í P`Œ‡ ^ÕǨÏ~ #∞~_ç "≥Å∞=_ç ZHí¯_≥Hí¯_À
uO°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ P`Œ‡Hí∞, ^ÕÇ¨ xH˜ =∞^躰 ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ í Qõ∞}~HíÅ
=ã¨∞"Î ^Õ À L~@∞~k. D =ã¨∞"Î Õ P O≥~_ç>x˜ ѨÓiÎQå q_çáÈx=fiHí∞~_Í
Ǩ>ì̃ L~K«∞`Œ∞~k. P =ã¨∞=Î Ù `ˇyáÈ`Ë P`Œ‡ ^ÕÇϨ ~ #∞~_ç ѨÓiÎQå
"ÕOÜ ° µáÈ`Œ∞~k. J~>Ë =∞O°}~ ã¨~Éèqí ã¨∞~Î k. ^Õ=Ù_«∞ x„kã¨∞#Î fl F
=∞x+≤ q+¨Üµ« ~Ö’ =∞$`Œ∞º xO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞Hí∞#flǨC_«∞ D ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ í
=ã¨∞Î=Ùx „`ˇ~z"Õã≤ J`Œx ^ÕǨÏ~ #∞~_ç P`Œ‡#∞ ѨÓiÎQå ™®finè#~
KÕã∞¨ Hí∞~>Ï_«∞. =∞$`Œ∞ºxO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞H’HíáÈ`Ë D ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ í =ã¨∞=Î Ùx
„`ˇ~z"Õܵ« Hí∞~_Í `Í`ͯeHí~Qå ™®finè#~ KÕã∞¨ Hí∞#fl J`Œx P`Œ‡#∞
uiy J`Œx ^ÕÇϨ ~Ö’H˜ =kÖË™®Î_∞« .
XHí ¿Ñ^°ÇÍ_«∞ HíÅÖ’ J~^°"∞≥ #ÿ |~Qõà®Ö’ L#fl@∞¡, HßO°∞Ö’
+≤HßO°∞ HÁ_«∞`«∞#fl@∞¡, ™®ìO∑ Ǩϟ@Ö’¡ Éè’QõÉÏè QåºÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl@∞¡
K«∂™®Î_∞« . J~Ú`Õ P ã¨=∞Ü«µ~Ö’ `Í#∞ F z#fl ѨÓiáåHíÖ’ x=
 P`«‡Hõ^äŒ
ã≤ã∞¨ #Î fl x+¨^ì i° „^°∞}‚x, Ç‘HÅ í ^®Hß JǨCÖ’¡ =Úxy=Ù#fl ^ÒO®ƒùQ∞õ º}‚x,
ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ ¡ Híh㨠J=ã¨O®Å∞ Hí∂_Í fO°ÛÖËx ^°∞O°^$° +¨=ì ~`Œ∞}‚x U
=∂„`Œ~ ÉèÏq~K«_∞« . Hßx HíÅ Hß™®Î K≥^i° áÈQå<Ë ÇÍã¨=Î ~ qHí$`Œ<®@º~
KÕ㥨 Î J`Œx Híà§◊ =Ú~^°∞ HíxÊã¨∞~Î k. J^Õq^è~° Qå SÇ≤ÏHí rq`Œ~ Hí∂_Í
J~^°"∞≥ #ÿ HíÅÖÏ~>˜^.Õ Jã¨Å∞rq`Œ~ =∞O°}®#~`ŒO~° =KÕÛ Ç¨OÖ
rq`Œ"∞Õ . âÍâ◊fi`Œ"∞≥ #ÿ P ǨOÖ ° ’Hí rq`Œ~Ö’ Híë®ìÅ∞–Hõ_Q» OÆ _»∞¡ ÖËH∞í ~_Í
ã¨∞Mã¨O`ÀëêÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ J#∞Éèqí ~K«_ÍxH˜ WǨÏÖ’Hí~Ö’<Õ ã¨`ºŒ ^èO° ‡° ~
ã‘fiHíi~z ã¨^®K«O} ° H≥· xO°~`ŒO~° Hí$+≤KãÕ ¥¨ Î L~_ÍÅx D㨥H˜Î =∞#Hí∞
Ѩ~ÀHõO∆ QÍ K≥|∞`À~k.
Ǩτ[`ü W¢Hõ=∂ =Ú*ÏÇ≤Ï^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ã¨∂~°∞ºx H˜~} ° ÏÅ∞
Éè∂í q∞ÃÑ· "åºÑ≤™êÎ~Ú. "å\˜ "Õ~∞° Å∞ ã¨∂~°∞º_ç`À HõÅã≤LO\Ï~Ú. JÖψQ
=∞x+≤ x¢^ŒáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡ ¢`å_»∞ÖÏ á⁄_»∞QÔ á· È`«∞Ok. Jk
uiy ‰õΩ~°K~« ÚáÈQÍ<Õ =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.——
XHõ`«#∞ ǨϢ[`ü W¢Hõ=∂ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ''=∞x+≤ HõÅÖ’
ZHõ¯_≥H¯õ _À u~°∞QÆ∞`«∂ `«##∞ `å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Uq∞\Ï Ñ¨iã≤u÷ ?——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''WÖÏ uiˆQk
J`«x P`«‡. P`«‡ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À ÃÑ#"Õã∞¨ H˘x LO@∞Ok. ^ÕÇϨ OÖ’
LO_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O ZHõ¯_≥H¯õ _À uiˆQ P`«‡#∞ "≥#H˜¯ ÖÏy#ѨÙÊ_»∞ HõÅ
K≥^iŒ áÈ~Ú =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.—— (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)
ǨϢ[`ü Je (~°l)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''J|∞Öò ǨÏã¨<£! =∞x+≤ HõÅÅ∞
HõO@∞#flѨÙÊ_»∞ "å\˜Ö’ H˘xfl HõÅÅ∞ x[=∞=Ù`å~Ú† H˘xfl J|^Œú
=∞=Ù`å~Ú. g\˜x QÆ∞iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) J<åfl~°∞... '¢ã‘QÎ Íx ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍx x¢^ŒáÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡
23 24 P`«‡Hõ^äŒ
^≥=· ã≤OǨã¨#O "≥Ñ· Ù¨ Jkè~ÀÇ≤Ïã¨∞OÎ k. UP`«‡ ^≥=· ã≤OǨã¨#O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
áÈ~Ú HõÅ (x¢^Œ) #∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯O@∞O^À Jk Hõ#fl HõÅ x[=∞=Ù`«∞Ok.
^≥=· ã≤OǨã¨#O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áȉõΩO_® =∞^躌 Ö’<Õ "Õ∞ÖÁ¯O>Ë P HõÅ J|^Œú
=∞=Ù`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx, =Ú㨢Π^ŒH,± ǨH˜"∞£ )
° ’Hí
=∞~°}O JO>Ë Uq∞\©?
¢Ñ¨=ÚY ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O =∞~°}=∞O>Ë =∞x+≤
âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"∞≥ áÿ È=_»O HÍ^Œ∞. =∞~°}O =Å¡ P`«‡‰õΩ ^ÕÇ¨ xH˜ LO_Õ
ã¨O|O^èOŒ =∂¢`«"∞Õ `≥yáÈ`«∞Ok. ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ J|∞ÌÖò Jr*ò
(~°ÇϨ ‡Öˇ)· WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''=∞~°}O HÍ~°}OQÍ g∞~°∞ <åâ◊#"≥∞áÿ È~°∞. =∞~°}O ^•fi~å g∞~°∞
XHõ WÅ∞¡ =^Œe =∞~À WO\˜H˜ "≥à√◊ <Î åfl~°∞, JO`Õ.—— (J|∂#~¸"£∞)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) =∞~°}O QÆ∞iOz Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O qâßfiã≤
áêe@ HÍ~åQÍ~°O, Hõ~∞° =Ù¢áêO`«O. qâßfiã≤ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O #∞O_ç "Õ~~° Ú
áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«#∞ HÍ~åQÍ~°O #∞O_ç, Hõ~∞° =Ù¢áêO`«O #∞O_ç q=ÚHÎ̃
á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»#fl=∂@.—— (`«¢ÉÏx Ñ¶Ö ≤ ò Hõc~ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) =∞~°}O QÆ∞iOz WÖÏ `≥Å∞ѨÙ
`«∞<åfl~°∞: ''D ¢Ñ¨Ñ¨OK«O Jqâßfiã≤ áêe@ ã¨fi~°æO, qâßfiã≤ áêe@
HÍ~åQÍ~°O. qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞, *ˇÅ · ∞ #∞O_ç q_»∞^ŒÖ·ˇ ¿ãfiK«ÛQù Í
uiˆQ Mˇn· ÖÏ J=Ù`å_»∞.—— (Wɡfl =ÚÉÏ~°H)±
=∞~°}O QÆ∞iOz ÉèQí nÆ `æ « WÖÏ K≥|∞`ÀOk:
''Z=~°~Ú`Õ D P`«‡#∞ =∞~°}O˜ KÕk Jx J#∞‰õΩO\Ï_À, =∞Ô~=
~°~Ú`Õ nxfl =∞~°}˜OzOk Jx #=Ú‡`å_À P LÉèíÜ«ÚʼnõÄ Ug∞
`≥eÜ«∞^Œ∞.—— (â’¡HOõ –2:19)
 P`«‡Hõ^äŒ 25
''F J~°∞˚<å! P`«‡Å∞QÆÅ "å~°O`å ѨÙ@ìHõ =Ú#∞Ѩ٠xâ◊≈s~°∞Å∞.
=∞~°}˜Oz# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® xâ◊≈s~°∞Å∞QÍ<Õ LO\Ï~°∞. ˆH=ÅO
=∞^茺HÍÅOÖ’<Õ â◊s~°^è•~°∞Å∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ zOuOKÕ q+¨Ü«∞O
Uq∞\©?—— (â’¡HOõ –2:28)
=∞~°}O˜ z# `«~åfi`« ‰õÄ_® xâ◊≈s~°∞Å∞QÍ<Õ LO\Ï~°<Õ ÉèQí =Æ næ`«
=∂@ Y∞~üP<£ =∂@`À á⁄ã¨Q^Æ ∞Œ . J~Ú`Õ P`«‡ âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ k, â◊s~°O
=∞~°}O˜ z<å P`«‡‰=∞~°}O˜ K«^<Œ Õ q+¨Ü∞« OÖ’ =∂¢`«O w`å, Y∞~üP<£Å∞
UHÍaè¢áêÜ«∞O =ºHõÑÎ ~¨ ∞° ã¨∞<Î åfl~Ú.
ÃÑ· q=~°}#∞ |\ì̃ P`«‡‰õΩ Kå=Ù ÖË^xŒ ã¨Ê+¨Oì QÍ `≥Å∞™ÈÎOk.
áÈ`Õ â◊s~åxH˜ Kå=Ù ÖË^∞Œ QÍx, =∂~°∞Ê LOk. =∞x+≤ =∞~°}Ï#O`«~O°
J`«x P`«‡‰õΩ "Õ̂~ â◊s~°O Åaèã∞¨ OÎ k. Ñ≤„`«∞Ö’HõO, #~°HOõ , ã¨fi~°Oæ J<Õ
=¸_»∞ „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ =¸_»∞ ~°HÍÅ â◊s~åÅ∞ LO\Ï~Ú.
=∞~°}^Œ∂`«Å∞:
''^Õ=ÙxH˜ `Œ# ^®ã¨∞ÅÃÑ· ѨÓiÎ J^°∞ѨÙ, JkèHßO®Å∞<®flܵ. PÜ«µ#
q∞=∞‡efl ǨOº° ÇıHO∆˜ KÕÇÍix xÜ«µq∞~z Ǩ~ѨÙ`Œ∞<®fl_«∞. g∞Ö’ Z=iH≥<· ®
=∞O°} ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl"≥∞#ÿ ǨC_«∞ PÜ«µ# Ǩ~¿Ñ ^°¥`ŒÖË J`Œx „áå}~
fã≤Hà≥ ®ÎO∞° . ÇÍO°∞ HíO=ΰ ºxO°fiǨÏ}Ö’ ZÖÏ~>˜ Ö’@∞ O®x=fiO°∞. z=iH˜
J~^°O¥° `Œ=∞ Jã¨Å∞ Ü«µ[=∂x Jܵ# ^Õ=Ùx ^°Qiæõ Hı fã¨∞Hí∞ O®|_«`ÍO°∞.
Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç, xO°Ü‚ ∂« kèHßO®Åhfl PÜ«µ#Hı ǨÏãÎ̈Q`õ "Œ ∞≥ Lÿ <®flܵ. (g∞
Hõ~‡° Å) ÖˇH¯í `ËÅÛ_ÍxH˜ PÜ«µ#Hí∞ Z~`À¿ãѨ٠Ǩ@^ì ∞° .—— (Y∞~üP<£–6:61,62)
=∂#=ÙÅ P`«‡Å∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ xÜ«∞q∞OK«|_ç#
¢Ñ¨^•è # ^≥=· ^Œ∂`« ¿Ñ~°∞ ǨϢ[`ü W¢*Ï~¸Öò (J֡Ƿ Ï≤ ). PÜ«∞# Jnè#OÖ’
ÅHõÖ ∆ Ïk =∞Ok =∞~°} ^Œ∂`«Å∞ LO\Ï~°∞. ^≥"· å[˝ HÍQÍ<Õ "å~°∞ =∞#∞+¨µÅ
¢áê}ÏÅ∞ f™êÎ~∞° . ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ =KÕÛ =∞$`«∞º^Œ∂`«Å∞
™ê^è∞Œ ã¨fiÉèÏ=O Hõey# =ÚY=~°Ûã¨∞û`À, HÍOu=∞O`« "≥∞#ÿ ¿ãfi`«=¢™êÎÅ∞
26 P`«‡Hõ^äŒ
^èiŒ Oz =™êÎ~∞° . áêáê`«∞‡Å ¢áê}ÏÅ∞ fÜ«∞_®xH˜ =KÕÛ =∞$`«∞º ^Œ∂`«Å∞
ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ qHõ$`« ~°∂áêÅ`À =™êÎ~∞° .
W„*Ï~¸Öò (J Ö·ˇ ) x[~°∂ѨO : Wɡfl =∞ãπ=Ó^£, Wɡfl JÉσãπ
(~°l)Å Hõ^#Œä O: ^Õ=Ù_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ )#∞ `«# q∞¢`«∞_çQÍ
KÕã∞¨ ‰õΩ#fl@∞¡ ¢Ñ¨H\ õ O˜ Kå_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞~°}^Œ∂`« W„*Ï~¸Öò (JÖ)·ˇ
^Õ=Ùx`À ''<Õ#∞ g∞ q∞¢`«∞_ç ^ŒQ~æÆ HÔ° o§ '^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl `«# q∞¢`«∞_çQÍ
KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»x â◊√Éè"í å~°Î K≥|∞`å#∞, <å‰õΩ J#∞=∞u W=fiO_ç—— Jx
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ J#∞=∞u WKåÛ_»∞.
=∞~°}^Œ∂`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ PÜ«∞#‰õΩ
D â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*âË ß_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ^Õ=Ù_çfl
ã¨∞u÷ ã¨∂Î PÜ«∞#‰õΩ Hõ$`«[`˝ Å « ∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞#
=∞~°}^Œ∂`«`À ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! h=Ù U~°∂ѨOÖ’ Jqâßfiã¨∞Å P`«‡Å#∞
™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï"À <Õ#∞ K«∂_®Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞.
^•xH˜ =∞~°}^Œ∂`« ''g∞~°∞ <å ã¨fi~°∂áêxfl Éèií OK«Ö~Ë ∞° , g∞HÍ â◊HÎ̃
ÖË^∞Œ —— J<åfl_»∞. HÍx ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) K«∂™êÎ#x Ѩ@∞ì|\Ïì~∞° .
''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯uiy =ÚYO uѨÙÊHÀO_ç—— J<åfl_»∞ =∞~°}
^Œ∂`«. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) JÖψQ "≥#H˜¯ uiy K«∂âß~°∞.
JÖÏ "≥#H˜¯ uiy K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~°
"≥∞#ÿ PHÍ~°O ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~ÚOk. ZO`À á⁄_»"#·≥ #Å¡\˜ =∞x+≤ xÅ∞Û<åfl_»∞.
J`«x `«Å xOyx `å‰õΩ`ÀOk. J`«x <À\˜ #∞O_ç Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞
`«∞<åfl~Ú. J`«x ^ÕÇϨ OÃÑ· L#fl ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ =∞x+≤ PHÍ~°OÖ’ LOk.
P =∞#∞+¨µÅ <Àà◊§ #∞Oz, K≥=ÙÅ #∞Oz ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ZO`À cè`å=Ǩxfl Q˘e¿Ñ D J™ê^è•~°}
^Œ$âߺxH˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ã¨Ê$Ç¨Ï `«áêÊ~°∞. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ã¨Ê$Ç¨Ï =zÛ K«∂¿ãÎ
 P`«‡Hõ^äŒ 27
PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞QÍ =∞~°} ^Œ∂`« `«# ѨÓ~°fi~°∂ѨOÖ’ HõxÊOKå_»∞.
''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! Jqâßfiã≤H˜ hD qHõ$`« ~°∂Ѩ"∞Õ H͉õΩO_® =∞ˆ~^≥<· å
PѨ^,Œ ÉÏ^èŒ ÖËHáõ È~Ú<å Hˆ =ÅO h ÉèÜ í ∞« OHõ~åHÍ~°"∞Õ J`«xH˜ Hõi#î
Ü«∂`«# J=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ).
P `«~åfi`« PÜ«∞# ''ã¨~ˆ , WѨÙÊ_»∞ h=Ù qâßfiã≤ ¢áê}O f¿ã@ѨÙÊ_»∞
U ~°∂ѨOÖ’ f™êÎ"À K«∂Ñ≤OK«∞—— Jx J_çQÍ~°∞.
''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍãÎ̈ "≥#H˜¯ u~°QOÆ _ç—— J<åfl_»∞ =∞~°} ^≥=· ^Œ∂`«
=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) "≥#H˜¯ uiQÍ~°∞.
JÖÏ PÜ«∞# "≥#H˜¯ uiy K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ *’ºu~°‡Ü«∞
=ÚY =~°Ûã¨∞û`À, âıfi`« =¢ã¨Î^è•~°}Ö’ XHõ JO^Œ"≥∞ÿ# Ü«Ú=‰õΩ_»∞
¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~Ú L<åfl_»∞.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü!
qâßfiã≤ hD =ÚY=Ú, â◊s~åHõ$`«∞ÖË H͉õΩO_® =∞ˆ~ ã¨∞O^Œ~° ^Œ$â◊ºO
K«∂_»Háõ È~Ú<å Hˆ =ÅO JO^Œ"∞≥ #ÿ h "≥∂=Ú K«∂¿ãÎ<Õ J`«xH˜ Hõ_∞» ѨÙ
xO_çáÈ`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞~°}Ï=ã¨Ö÷ ’ =∂#=ÙŠѨiã≤u÷
''D ^°∞O®‡O°∞Åæ ∞ =∞O°}®=ã¨Ö÷ ’ ^°∞O°ƒOù Ü
° ∂« `Œ#`À Z~`Œ `ŒÅ_¡ eç á¡ È`ÍO’
h=Ù K«¥¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞. JǨC_«∞ ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ KÕ`∞Œ Å∞ =Ú~^°∞Hí∞ KÍѨÙ`Œ¥
WÖÏ J~>ÏO°∞: 'fÜ«µ~_çHí g∞ „áå}®Å∞ |Ü«µ>˜H.˜ g∞O°∞ ^Õ=Ùx g∞^°
Jã¨`ºŒ q+¨Ü∂« Å∞ "≥∂Ç≤ J<®ºÜ«µ~Qå HßO°∞Hí∂`ŒÅ∞ Hí∂âÍO°∞. `ŒÅaO°∞ã¨∞
`«#O`À PÜ«µ# 㨥Hí∞ÅÎ ÃÑ· Hí∞q=∞O°≈Å∞ KÕã∞¨ ~Î _ËÇÍO°∞. J~^°∞Hí∞ DO’A
g∞O°∞ J`Œº~`Œ J==∂#HíO"° ∞≥ #ÿ Ü«∂`Œ# K«qK«¥_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–6:93)
''Jã¨`ºŒ q+¨Ü∂« Å∞ HíeÊ~z "å>˜x ^Õ=ÙxH˜ Páåk~KÕ "å_çH~í >Ë,
ÖË^® ^Õ=Ùx 㨥Hí∞ÅÎ ∞ uO°ã¯¨ i~z# "å_çH~í >Ë Ç¨O=° ∞^°∞O®‡O°∞_æ ∞« Z=O°∞~
28 P`«‡Hõ^äŒ
>ÏO°∞? JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ "åi qkè„ÇÍ`ŒÖ’ O®Ü«µ|_ç#k =∂„`Œ"∞Õ (HÁ<®flà◊§
áå@∞) Åaèã∞¨ ~Î k. z=iH˜ "Õ∞=Ú Ñ¨O¿Ñ ^°¥`ŒÅ∞ "åi „áå}®Å∞ fÜ«µ_ÍxH˜
=™®ÎO∞° . JѨÙÊ_® ^Œ∂`«Å∞ 'Ui, ^Õ=Ù_çfl =^°e g∞O°∞ "≥ÚO°ÃÑ@∞ìH∞í #fl g∞
q∞^论^≥·ÇÍÅ∞ WǨC_≥Hí¯_çH˜ áÈÜ«∂O°∞?— Jx „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞
'"åO°~`Í =∂ #∞~_ç Hí#∞=∞O°∞Q≥· áÈÜ«∂O°∞— J~>ÏO°∞. (JO`ÕHÍ^Œ∞) '"Õ∞=Ú
x[~Qå ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞Å~— Jx ‰õÄ_® "å~°∞ `Œ=∞Hí∞ =ºuOÕH~í Qå `å"Õ∞
™®Hí∆ º~ K≥|∞`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–7:37)
''^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ JqâÍfiã¨∞Å „áå}®Å∞ fã¨∞#Î flǨÊ>˜ ã≤u÷ h=Ù K«¥¿ãÎ
ÉÏQõ∞~_«∞! ÇÍO°ÇC¨ _«∞ JqâÍfiã¨∞Å =ÚMÏÅÃÑ,· Ç≤O∞° ^°∞ÅÃÑ· HÁ_«∞`Œ¥ 'WHí
^°ÇϨ #Ü«∂`Œ# K«q K«¥_«~_ç. Wk g∞O°∞ KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ HÁx `ˇK∞« ÛHí∞#fl^®x
ǨO°º=™®#Çı∞. J~`ËQåx ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ J<®ºÜ«µ~
KÕ¿ãÇÍ_«∞ Hß^°∞— J#~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–8:50-51)
''"å~°∞ ^≥=· ^°¥`ŒÅHí∞ Ǩ@∞ì|_ç#ǨC_«∞ "≥~@<Ë (uO°™®¯O°~, `ŒÅaO°∞ã¨∞
`Œ<®Å∞ =^°e) ѨÓiÎQå ÖÁ~yáÈ`Œ¥ '"Õ∞=Ú U áåǨ~ ZO°Q~õ — J~>ÏO°∞.
^®xH˜ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ 'Z~^°∞Hí∞ ZO°QõO°∞, g∞KÕ+¨ìÅhfl ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.
g∞iǨC_«∞ #O°H~í Ö’H˜ áÈܵǨ_~« _ç. JHí¯_Ë g∞iHí âÍâ◊fi`Œ~Qå L~\Ï~°∞—
Jx K≥|∞`åO°∞——. (Y∞~üP<£–16:28,29)
=∞~°}Ï=ã¨Ö÷ ’ qâßfiã¨∞Å∞ : ^Õ=Ù_çfl, ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ )x
qâ◊fiã≤~z PÜ«µ# P[˝efl ѨÓiÎQå áå>˜~K«x =Úã≤~¡ Å∞ Ãã·`~Œ Ç≤„`Œ∞Ö’Hí
(|O°̊M)ò tHí∆ J#∞Éèqí ~K« =Åã≤=ã¨∞OÎ k.
=∞Ǩ„Ǩ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =∞n<®#∞ ^®O°∞ÖòW™®¡~Qå „Ç¨H> í ~˜ z
=Úã≤~¡ Å~`Í =∞n<®Hí∞ =Åã¨áÈÇÍÅx P^Õt~KÍO°∞. J~Ú`Õ =∞H߯֒
HÁ~^°O∞° =Úã≤O¡ Å∞ Hı=Å~ SÇ≤ÏHí Hí+#ì̈ ë®ìÅHí∞ ÉèÜ í µ« Ǩ_,ç Jqâßfiã¨∞Å
=∞^躰 ã¨ÇϨ r=#~ Qõ_∞« ѨÙ`Œ¥ ã¨fiã¨Å ÷ ~Ö’<Ë L~_çáÈÜ«∂O°∞. JÖÏ~>˜
ÇÍix „Ǩ™®Îq㨥ΠY∞O∑P<£ WÖÏ ¿ÑO˘¯#flk:
 P`«‡Hõ^äŒ 29
''^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ `Œ=∞Hí∞`Í=Ú J<®ºÜ«µ~ KÕã∞¨ Hí∞#flÇÍi „áå}®Å∞f㨥,Î
g∞i ǨC_«∞ Uã≤u÷ Ö’ L<®flO°x „Ǩtfl™®ÎO∞° . ^®xH˜ ÇÍO°∞ '"Õ∞=Ú ^Õâ~◊ Ö’
KÍÖÏ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞Qå, Ç‘_ç`Œ∞Å∞Qå L~_Ë"åà◊§~— J#~>ÏO°∞. JǨC_«∞
^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ '^Õ=Ùx Éè¥í q∞ qâÍÅ~Qå ÖË^®, g∞O°∞#flKÀ@∞ #∞~z =∞O’
KÀ>˜H˜ =Åã¨áÈ=_ÍxH˜?— JO\ÏO°∞.—— (k=ºY∞~üP<£–4:97)
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ¢áê}ÏÅ∞ f¿ã ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® q#O_ç:
''^≥=· cèuǨO∞° ŠǨq„`Í`Œ‡Å#∞ ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ ™®finè#~ KÕã∞¨ Hí∞~@¥
'g∞Hí∞ âÍ~u HíÅ∞Qõ∞ QåHí! g∞O°∞ KÕã∞¨ Hí∞#fl (ã¨`)ü HíO‡° ÅHí∞ „ǨuǶŨ ~Qå
ã¨fiO°~æ Ö’ „Ǩ"tÕ ~K«~_ç— J~>ÏO°∞.—— (k=ºY∞~üP<£–16:32)
=∞~°}^Œ∂`« qâßfiã≤ ¢áê}O f¿ã@ѨÙÊ_»∞ KåÖÏ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =º=ǨÏ
i™êÎ_x» ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. PÜ«∞# WÖÏ `≥eáê~°∞: ''`«e¡
`«# a_»¤ Ѩ@¡ ZO`« "å`«ûźO Hõ#|~°∞ã¨∞ÎO^À JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯=
"å`«ûźO =∞~°}^Œ∂`« qâßfiã≤ Ѩ@¡ Hõ#|~°∞™êÎ_∞» . P â◊√ÉèÏ`«‡ ^Õ=ÙxH˜
ZO`À ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ^Œx, ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° ^•xH˜ ZO`«QÍ<À Q“~°"å^Œ~} ° Å∞
L<åflÜ«∞x =∞~°}^Œ∂`«‰Ωõ `≥Å∞ã¨∞.
JO^Œ∞=Å¡ J`«#∞ qâßfiã≤ Ѩ@¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ ¢Ñ¨=iÎOz ^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`«
á⁄O^Œ QÀ~°∞`å_»∞. P ѨÙ}º^•ã¨∞x ¢áê}Ïxfl Ñ≤O_ç #∞O_ç "≥O¢_»∞Hõ#∞
fã≤#@∞¡ KåÖÏ `ÕeHõQÍ f™êÎ_∞» . P ^•ã¨∞x P`«‡ ^ÕÇϨ O #∞O_ç "≥_Å » QÍ<Õ
W`«~° =∞~°}^Œ∂`«Å∞ ^•xfl Pj~°fikã¨∂Î ''hÃÑ· âßOf ¢âıÜ«∂Å∞
=i¬OK«∞QÍHõ! h=Ù KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ã¨`¯« ~°‡Å‰õΩ ¢Ñ¨uѶŠ¨ OQÍ WѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"tÕ OK«∞—— JO\Ï~°∞. (Hõ+µ¨ Êù¢~°Ç¨ ‡<£)
J=∞~°Q`Æ ∞« _çH˜ ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¶Å¨ O Jáê~°O : ã¨`º« O HÀã¨O áÈ~å_ç
K«OѨ|_ç# qâßfiã≤x '+¨ÇÏ‘ ^£— JO\Ï~°∞. JO>Ë Ç¨Ï`«™êH˜∆ ÖËHõ J=∞~°Q`Æ ∞« _»∞
Jx J~°O÷ . ǨÏ`«™êH˜∆ q+¨Ü∞« "≥∞ÿ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''g∞‰õΩ
p=∞ ‰õΩ\ì̃#ѨÙÊ_»∞ ZO`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À ǨÏ`«™êH˜∆ ǨÏ`«=∂~°Û|_ç
#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«xH˜ JO`Õ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
30 P`«‡Hõ^äŒ
q∞MÏÌ"∞£ a<£ =∂^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ç≤Ï`ÀHÎ̃ :
''ǨÏ`«™êH˜∆ (+¨ÇÏ‘ ^£) HÀã¨O ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° P~°∞ |Ǩï=∂<åÅ∞ L<åfl~Ú.
(1) "≥Ú^Œ\˜ ~°HaÎõ O^Œ∞=Ù ¢H˜O^ŒÑ_¨ Q» Í<Õ J`«#∞ =∞xflOK«|_»`å_»∞.
ã¨fi~°Oæ Ö’ J`«x x"åã¨O J`«xH˜ K«∂Ѩ|_»∞`«∞Ok. (2) ã¨=∂kèÜ∂« `«#
#∞O_ç ~°H} ∆õ Åaèã∞¨ OÎ k. (3) (¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# â◊OMÏ~å=O QÍqOz#ѨÙÊ_»∞
HõeQˆ ) =∞Ǩ ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å #∞O_ç J`«#∞ ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LO\Ï_»∞.
(4) J`«x `«Å g∞^Œ Q“~°=¢Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ H˜s@O ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok. P H˜s@O
Ö’x XHõ ~°`fl« O ¢Ñ¨ÑO¨ K«O, ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x Ü«∂=`«∞Î =ã¨∞=Î ÙÅHõO>Ë ZO`À
¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ^Œ~Ú LO@∞Ok. (5) J`«xH˜ ™œYºO HÀã¨O _≥|ƒù~ÚÔ~O_»∞
=∞Ok ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞efl W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (6) _≥|ƒù~Ú=∞Ok
|O^è∞Œ =ÙʼnõΩ J#∞‰õÄÅOQÍ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ¿ã JkèHÍ~°O ‰õÄ_® J`«xH˜=fi
|_»∞`«∞Ok.—— (u~°‡l, Wɡfl=∂[)
=∞~°}ÉÏ^èŒ : ^ÕÇϨ O #∞O_ç „áê}O áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ „Ѩu =∞x+‘
H˘^ÀÌ Q˘áÈÊ ÉÏ^艌 Ωõ QÆ∞~°=Ù`å_»∞. qâßfiã≤H˜ `«‰Ωõ ¯= ÉÏ^èŒ LO@∞Ok†
Jqâßfiã≤H˜ D ÉÏ^èŒ f„=OQÍ LO@∞Ok.
H˘O^Œ~∞° Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ =KÕÛ PHõã‡≤ Hõ =∞~°}O=Å¡ "åi =∞~°}ÉÏ^èŒ
`«‰Ωõ ¯=QÍ LO_»=K«∞Û. =∞iH˘O^Œ~∞° Jqâßfiã¨∞Å∞ „ѨÑO¨ K«OÖ’ Z<Àfl
J„Hõ=∂ʼnõΩ, Ѷ∞¨ ’~°áêáêʼnõΩ áêÅÊ_ç<å "å~°∞ ZÖÏO\˜ HõëêìÅ∞, W|ƒO
^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O_® rq`åO`«O Éè’QÆÉÏè QͺÅ∞ J#∞Éèqí OK«_« "» ∞Õ Q͉õΩO_®
=∞~°}ÉÏ^èŒ ‰õÄ_® `«‰Ωõ ¯=QÍ LO_»=K«∞Û. HÍx â◊s~°O #∞O_ç P`«‡
"≥_Å » QÍ<Õ Ju f„="≥∞#ÿ Ü«∂`«#ŠѨ~O° Ѩ~° „áê~°OÉè=í ∞=Ù`«∞Ok.
áÈ`Õ H˘O^Œ~∞° ã¨^•K«~∞° Öˇ#· qâßfiã¨∞Å∞ „ѨÑO¨ K«OÖ’ J<ÕHõ HõëêìʼnõΩ
QÆ∞~°=_»"∞Õ H͉õΩO_® "åiH˜ =∞~°}ÉÏ^èŒ ‰õÄ_® f„=OQÍ LO@∞Ok Hõ^•,
ZO^Œ∞=Å¡? J<Õ „Ѩâ◊fl HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ ã¨=∂^è•#O D „H˜Ok
ǨÏnã¨∞Ö’ K«∂_»O_ç:
 P`«‡Hõ^äŒ 31
=Ç‘ÏÉò a<£ q~üÌ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· LÖËd¡ Oz# XHõ Y∞k㑠ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O
^Õ=Ù_»∞ Dq^èOŒ QÍ K≥|∞`«∞<åfl_»∞: ''<Õ#∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú`Õ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
#∞O_ç ÖËÑ≤ Hõ~°∞}˜OK« ^ŒÅK«∞‰õΩO\Ï<À P ^•ã¨∞xH˜ J`«#∞ KÕã≤#
áêáêʼnõΩ Ѷe¨ `«OQÍ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ "åº^è∞Œ Å∞, ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ QÆ∞iOz#
PѨ^Å Œ ∞, Pi÷Hõ ÉÏ^èÅŒ ∞ Hõey™êÎ#∞. JѨÊ\˜H© =∞iH˘xfl áêáêÅ∞ q∞ye
=ÙO>Ë <Õ#`«xH˜ =∞$`«∞ºHÍiî#ºO Hõey™êÎ#∞. (JO>Ë Hõi#î OQÍ ¢áê}O
f™êÎ#∞.) ^•O`À P ^•ã¨∞_»∞ ѨÙ\ì̃#ѨÙÊ_»∞ áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_»~Ú L#fl@∞¡
Ѩ~=° ∞ áê=#∞_»~Ú <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ_∞» .
<å Q“~°=¢Ñ¨Ñ`¨ ∞« Å
Î ™êH˜!∆ <Õ#∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú`Õ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O #∞O_ç
ÖËÑ≤ tH˜O∆ K« ^ŒÅK«∞‰õΩO\Ï<À P ^•ã¨∞_»∞ KÕã#≤ ¢Ñ¨u ѨÙ}ºHÍ~åºxH˜
¢Ñ¨uѶ¨ÅO <Õ#∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’<Õ J`«xH˜ P~ÀQƺO, Láêkä ã¨=∞$kú,
Éè’QÆÉÏè QͺŠ~°∂ѨOÖ’ „Ѩ™êk™êÎ#∞. JѨÊ\˜H© =∞iH˘xfl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞
q∞ye=ÙO>Ë <Õ#`«xH˜ =∞$`«∞º™œÅÉèºí O Hõey™êÎ#∞. (JO>Ë `ÕeHõOQÍ
¢áê}O f™êÎ#∞.) ^•O`À J`«#∞ #~°HOõ #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ ZÖÏO\˜
ѨÙ}ºHÍ~°ºO ÖËx"å_»~Ú Ñ¨~=° ∞áêÑ≤+Qª≤ Í <å^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞.——
(=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞$`«∞ºã¨‡~°} : XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À PÜ«∞# J#∞K«~∞° _˘HÍ
Ü«∞# =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# J=∞~°g~°∞Å`À áê@∞
ÖËÑ|¨ _Õ"å~°∞ Z=Ô~<· å LO\Ï~å?——Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''LO\Ï~°∞. ~ÀA‰õΩ (~å¢u–ѨQÅ Æ ∞) Hõhã¨O W~°"™·≥ ê~°∞¡ =∞$`«∞º=Ùx `«ÅK«∞
‰õΩ<Õ"å~°∞ J=∞~°g~°∞Å`À áê@∞ ÖËÑ|¨ _»`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (`«¢ÉÏx)
''=∞$`«∞º=Ùx QÆ∞iÎOz# =∞x+≤H˜ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ Z^Œ∞~°Ü∞Õ º PѨ^Œ
Åhfl `ÕeHõ~Ú áÈ`å~Ú—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü HÍÉò (~°l).
ǨϢ[`ü Wɡfl ™êa`ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ °
XHõ =ºHÎ̃x á⁄QÆ_@ » O [iyOk. ^•xÃÑ· ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''=∞i =∞~°}Ïxfl
32 P`«‡Hõ^äŒ
`«ÅK«∞ HÀ=_»OÖ’ J`«x Ѩiã≤u÷ Uq∞\©?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~∞° Å∞
ã¨=∂^è•#O W=fiÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ á⁄y_ç#
=∞x+≤ P á⁄QÆ_Šλ ‰õΩ J~°∞›_»∞ HÍ_»∞—— J<åfl~°∞. (JǨχ^£ ѶA ≤ Ç˚ Ϩ ^£)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''g∞~°∞ ã¨=∂^è∞Œ efl ã¨O^Œi≈ã¨∂Î LO_»O_ç.
ã¨=∂kè ã¨O^Œ~≈° # =∞$`«∞º=Ùx QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥ã∞¨ OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
=∞~À™êi PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ Wk=~°‰Ωõ q∞=∞‡efl
ã¨=∂^è∞Œ efl ã¨O^Œi≈OK«‰=^ŒxÌ "åiOKå#∞. WѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ ã¨=∂^è∞Œ efl
^Œi≈ã¨∂L Î O_»O_ç. ã¨=∂kèãO¨ ^Œ~≈° # =∞#ã¨∞#∞ "≥∞`«Î Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k† HõO@`«_ç
ÃÑ\ì̃ã∞¨ OÎ k† Ѩ~Ö ° ’HÍxfl QÆ∞~°∞KÎ ãÕ ∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞$`«∞º=ÚYOÖ’ LO_Õ"åix QÆ∞iOz J#∞K«~∞° ʼnõΩ
WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞ : ''g∞~°∞ Z=i<≥<· å =∞~°}ÏxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ LO_»@O
K«∂¿ãÎ J`«xH˜ (Ѩ~°Ö’Hõ) â◊√Éèí"å~°Î qxÊOK«O_ç. ^•x=Å¡ J`«#∞
(^≥=· HÍ~°∞}Ϻxfl) Ptã¨∂Î ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. (JO>Ë
^≥=· HÍ~°∞}ºO Ѩ@¡ x~åâ◊ K≥O^Œ‰Ωõ O_® ^Õ=Ù_»∞ `«# áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞™êÎ_#» fl
Pâ◊`À `«#∞=Ù KåeOKåÅ#fl =∂@.) JÖψQ g∞~°∞ Z=i<≥<· å Éè’QÆÉÏè QͺÅ
rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∞O_»QÍ K«∂¿ãÎ J`«_çfl (Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz)
ÉèÜ í ∞« ÃÑ@ìO_ç. ^•x =Å¡ J`«#∞ (^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_)ç ѨâßÛ`åÎÑO¨ K≥Ok
`«# #_»=_çH#õ ∞ ã¨ik^Œ∞HÌ À=K«∞Û.—— (Wɡfl =ÚÉÏ~°H)±
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) F™êi ''W#∞=Ú‰õΩ h\˜=Å¡ `«∞ѨÙÊ
Ѩ\#ì˜ >Ë¡ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ‰õÄ_® `«∞ѨÙÊ Ñ¨@∞ì`∞« Ok.—— J<åfl~°∞. (J#∞K«~∞° Å∞
D=∂@ qx) ''J~Ú`Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xH˜ Ѩ>ìË `«∞ѨÙÊ ZÖÏ =^ŒÅ∞`«∞Ok?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜
Ѩ\#ì˜ `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë =∞$`«∞º=Ù#∞ J`«ºkèHOõ QÍ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂
LO_®e† ^•O`Àáê@∞ (`«~°K«∞QÍ) Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∂Î LO_®e—— Jx
J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 33
=∞~°}ÏxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»x"å~°∞
=∞~°}O JO>Ë ã¨ÇϨ [OQÍ Z=iÔH<· å ÉèÜ í ∞« "Õ∞. HÍx ^Õ=ÙxÃÑ·,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÃÎ Ñ· (ã¨ÅO¡ ) ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ qâßfiã¨O Hõey=ÙO_ç, "åi P[˝Å#∞
ѨÓiÎQÍ áê\˜OKÕ qâßfiã≤ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. ÃÑ·QÍ J`«#∞
ã¨O`À+¨OQÍ =∞$`«∞º=Ù#∞ ™êfiQÆu™êÎ_∞» . ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=zOz#
H˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
''=∂#=Ù_»∞ (WǨÏÖ’Hõ) rq`åxfl ¢¿Ñq∞™êÎ_»∞. HÍx (ã¨`åºxfl
qâ◊fiã≤Oz ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞fl_»~Ú LO>Ë) J`«xH˜ =∞$`«∞º=Ù ZO`À
¢âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ k.—— (ɡǷ Ϩ d)
''=∞x+≤ =∞~°}Ïxfl Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍx (WǨÏÖ’Hõ) ѨsHõÅ ∆ ∞,
LѨ¢^Œ"åÅ HõO>Ë =∞~°}O ZO`À =∞Ozk. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞~°}O ZO`«
`˘O^Œ~Q° Í =¿ãÎ JO`« `˘O^Œ~Q° Í J`«#∞ D ѨsHõÅ ∆ ∞, LѨ¢^Œ"åÅ #∞O_ç
|Ü«∞@Ѩ_`» å_»∞.—— (JǨχ^£)
'=∞~°}O qâßfiã≤ áêe@ HÍ#∞Hõ.— (q∞ëê¯`ü)
J|∂^•=Ó^£Ö’x XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ''JHõã≤‡Hõ =∞~°}O
^≥"· å¢QÆÇ¨ xH˜ ã¨∂K«#—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ).
''ǨÏ~îå#‡~°}O Jqâßfiã≤ áêe@ =∂¢`«"∞Õ ^≥"· å¢QÆÇ¨ xH˜ ã¨∂K«#†
qâßfiã≤ áêe@ ^≥=· HÍ~°∞}ϺxH˜ ã¨∂K«# J=Ù`«∞Ok.—— (ɡǷ Ϩ d–q∞ëê¯`ü)
F™êi ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) XHõ`_« flç ''ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞<åfl=Ù?——
J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''É*Ï~°∞‰õΩ "≥à√◊ <Î åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. JѨÙÊ_»∞
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ''gÖˇ`· Õ <å HÀã¨O =∞~°}O H˘x fã¨∞‰õΩ~å——
J<åfl~°∞. (+¨¢~°∞ã¨∞û^Œ∂~ü)
JO>Ë ''<åH© Ö’HõOÖ’ J>Ëì ZO`À HÍÅO LO_»@O W+¨Oì ÖË^∞Œ †
_»|∞ƒ`À =∞~°}O ^˘iH˜`Õ H˘x fã¨∞‰õΩ~å—— Jx J~°O÷ .
34 P`«‡Hõ^äŒ
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) LÖËY ¡ #OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°∞ (=∞~°}O ^•fi~å) ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+¨ìѨ_»`å_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å_»∞.
=∞Ô~=~°∞ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+ì̈Ѩ_»_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl
HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+ì̈Ñ_¨ _» ∞» .——
¢Ñ¨=HõÎ N=∞u XHõ~∞° ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ JO^ŒiH© =∞~°}=∞O>Ë W+¨Oì
ÖË^∞Œ —— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''JÖÏ HÍ^Œ∞, qâßfiã≤H˜ =∞~°}O ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ (=∞~°}^Œ∂`«Å∞)
J`«xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`«, Q“~°"À#fl`«efl QÆ∞iOz# â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*™Ë êÎ~∞° .
J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü∂« Å HõO>Ë =∞ˆ~g∞ ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ q HÍÖË=Ù.
J`«xH˜ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë ZO`À W+ì̈O. ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_flç
HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+ì̈Ñ_¨ `» å_»∞. ^•xH˜ aè#flOQÍ Jqâßfiã≤H˜ =∞~°}O
ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ^Õ=Ù_»∞ qkèOKÕ Ü«∂`«#Å#∞ QÆ∞iOz#
^Œ∞~åfi~°Î JO^Œ*Ü Ë ∞« |_»∞`«∞Ok. J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü∞« O
HõO>Ë =∞ˆ~n J¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k HÍ*ÏÅ^Œ∞. JOKÕ`« Jqâßfiã≤ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞
HÀ=_®xH˜ U=∂¢`«O W+ì̈Ñ_¨ _» ∞» . ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_flç HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+ì̈Ñ_¨ _» ∞» . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , q∞ëê¯`ü)
^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) `«∞kѶ∞¨ _çÜ∞« Å∞ ÖˇH¯õ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∞#fl XHõ Ü«Ú=‰õΩx
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ''WѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤u÷ Uq∞\——x J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ Ü«Ú=‰õΩ_»∞
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºO Ptã¨∞<Î åfl#∞. <å áêáêŠѨ@¡ ÉèÜ í ∞«
Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. ^•xÃÑ· ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''WѨÙÊ_»∞#fl@∞¡ D ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∞ U ^•ã¨∞x ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’
‰õÄ_® HõÅã≤LO_»=Ù. J~Ú`Õ =∞~°}Ï=ã¨Ö ÷ ’ L#fl qâßfiã≤H˜ ^Õ=Ù_»∞ J`«#∞
PtOz#^•xfl ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» † JÖψQ J`«#∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞#fl ^•xfl ^Œ∂~°O
KÕã≤ âßOuÜ«Ú`«OQÍ LOK«∞`å_»∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[, q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 35
ѨÙ\ì˜# rq y@ìHõ `«Ñʨ ^Œ∞
Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ D ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ ÃÑ\˜#ì qâßfi㨠ѨsHõ∆ =Úyã≤#
`«~∞° "å`« =∞x+≤ =∞~°}ÏxH˜ KÕ~∞° ==Ù`å_»∞. =∞~°}O JO>Ë P`«‡ ^ÕÇϨ O
#∞O_ç q_çáÈ=_»"∞Õ . =∞~°}O U Hõ} ∆ OÖ’ #~Ú<å q[$OaèOz =∞x+≤
¢áê}O fã¨∞OÎ k. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''„Ǩuáå}© KÍ=Ù#∞ K«qK«¥_«=Åã≤~^Õ. "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞~p–K≥_∞«
ã≤`÷ ∞Œ Å∞ Híey~z ǨsH˜ã∆ ∞¨ <Î ®fl~. z=iH˜ g∞O°~`Í =∂^°Qiæõ Hı uiyO®=Åã≤
L~k.—— (21:34,35)
''=∞$`Œ∞º q+¨Ü∂« xHÁ¿ã,Î Jk g∞O°∞ ZHí¯_«∞<®fl, Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’ =Ù<®fl,
z=iH˜ Ǩ>+˜ Ǫ̈ ∞‹ #· Éè=í <®Ö’¡ =Ù<®flã¨OÕ =zÛfO°∞`Œ∞~k. ^®xfl Z=O°¥
J_«∞H¤ ’ÖËO∞° .—— (4:78)
''^Õ=Ùx J#∞[˝ ÖËx^Õ xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞ U „áå}˜H© KÍ=Ù
O®^°∞. „Ǩu „áå}˜H© =∞O°}HßÅ~ „ÇÍÜ«µ|_ç L~k. Hı=Å~ „áåǨ~zHí
„ǨuǶ֨ Ï¿ÑHí`∆ À ǨxKÕ¿ãÇÍiH˜ "Õ∞=Ú „ǨÇ~¨ K«~Ö’<Ë ÇÍi „ǨuǶ֨ ~ WzÛ
"Õ™®Î=Ú. ǨO°Ö’Hí „Ç¨uǶ¨ÖÏ¿ÑHí∆`À ǨxKı¿ãÇÍiH˜ ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÇÍiH˜
O®=Åã≤# „ǨuǶ֨ ~ J#∞„QõÇÏ≤ ™®Î=Ú.—— (3:145)
''=∂#=Ù_Í! h=Ù (rq`Œ ã¨`ºŒ ~ Qõ∞i~z PÖ’z~K«H∞í ~_Í SÇ≤ÏHí
HßO°ºHíÖÏáåÖ’¡) Z~`Œ x=∞Qõ∞fl_«"L·≥ <®fl, h Ǩܵ« #~ =∂„`Œ~ h „ǨÉ∞íè =Ù
"≥Ñ· Ù¨ Hı xO®Ñ¶∂¨ @~Qå ™®yáÈ`À~k. z=iH˜ PÜ«µ# ã¨xflkèHı h=Ù KÕO∞°
H’=Åã≤ L~@∞~k.—— (84:6)
J~Ú`Õ =∞~°}O `«Ñʨ ^ŒO\Ï~å? `«Ñʨ ^Œ∞ =∞i! =∞~°}O˜ z# =∞x+≤
uiy „|`«H_õ O» Jã¨OÉè=í O. HÍHõáÈ`Õ =∂#=ÙÅ QÆ∞}áê~îO° HÀã¨O HÀ\˜HÀ,
â◊`«HÀ\˜HÀ ZHõ¯_À XHõ ã¨OѶ¨∞@# KåÖÏ J~°∞^Œ∞QÍ ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∞$`«∞º =ÚYOÖ’H˜ áÈ~Ú=zÛ# =∞x+≤ QÆ∞iOz# F
ã¨OѶ∞¨ @# <ÕxHõ¯_» ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞.
36 P`«‡Hõ^äŒ
K«zÛ „|uH˜# =∞x+≤ : ^•^•Ñ¨Ù J~°"·≥ ÜÕ∞à◊§ „H˜`O« ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’
XHõ`#« ∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. JO^Œ~∂° K«xáÈÜ«∂_»<Õ ÉèÏqOKå~°∞. =∞$`«∞x
WÅ∞¡ qëê^Œ xÅÜ«∞=∞~Ú áÈ~ÚOk. â◊"åxH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz, HõÑ<¨¶ £
=¢™êÎÅ∞ `˘_çyOKå~°∞. [#O [<å*Ï #=∂*ò ‰õÄ_® KÕâß~°∞. P `«~∞° "å`«
â◊‡âß<åxH˜ fã≤HÔ o§ ã¨=∂kè KÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞. ã¨=∂kèÖ’ =∞#∞fl
áÈÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ JOu=∞ ^Œ~≈° #O HÀã¨O XHõ Hõ@∞ì =Ó_»nã≤ â◊=O
=ÚYO g∞k =¢ã¨OÎ `˘eyOKå~°∞. JO^Œ~∂° ã¨=∂kèÖ’H˜ `˘Oy K«∂ã¨∂Î
JOu=∞ ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ HÀ™êQÍ~°∞.
JO`«Ö’ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í â◊=OÖ’ K«Å#O HõeyOk. P "≥#∞"≥O@<Õ
Hõà√◊ § `≥~z
° ''<Õ#∞ K«xáÈÖË^∞Œ , ¢|uˆHL<åfl#∞, |Ü«∞\˜H˜ fÜ«∞O_ç——
JO@∂ =∂\Ï¡_@ » O "≥Ú^ŒÖˇ \Ïì_∞» . J#∞HÀx D ã¨OѶ∞¨ @#‰õΩ [#O
Hõ}
∆ Oáê@∞ a`«~Î á° ÈÜ«∂~°∞. H˘O^Œ~∞° ÉèÜí ∞« Ѩ_®¤~∞° ‰õÄ_®.
P`«~åfi`« W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅÎ ∞ ã¨=∂kèÖ’H˜ ky Hõ@∞¡ T_»nâß~°∞.
JѨÙÊ_® =∞x+≤ ¢|`«∞‰õΩr=Ù_® JO@∂ x\Ï~°∞QÍ ÖËz xÅ|_®¤_∞» .
xÅ|_»@O Uq∞\˜, W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ Î ã¨Ç¨ Ü«∞O`À |Ü«∞\˜H˜ ‰õÄ_® =zÛ
[#OÖ’ HõÅã≤áÈÜ«∂_»∞.
D"å~°Î P ¿Ñ@Ö’ HÍiÛK«∞ÛÖÏ ¢áêH˜Ok. [#O `«O_ÀѨ`O« _»Å∞QÍ
=zÛ J`«_flç qO`«QÍ K«∂_»™êQÍ~°∞. H˘O^Œ~∞° ''WO`«‰Äõ h=Ù K«xáÈ~Ú#
`«~∞° "å`« h Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO_çOk. h P`«‡ ZHõ¯_çH˜ áÈ~ÚOk?——
JO@∂ ¢Ñ¨âfl◊ Å =~°O¬ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. P qO`« =∞x+≤ ''<åP`«‡ â◊s~°O
#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ ~åQÍ<Õ....—— JO@∂ PyáÈÜ«∂_»∞. P `«~∞° "å`« K≥Ñʨ ÖËHõ
áÈÜ«∂_»∞. P q+¨Ü∂« Å∞ =^Œe WǨÏÖ’Hõ q+¨Ü∂« Å∞ =∂¢`«O K«H¯õ QÍ
=∂\Ï¡_®_»∞. HÍx K«xáÈÜ«∂Hõ `«# J#∞Éèí=O Uq∞\’ K≥ѨÊ_®xH˜
¢Ñ¨Ü∞« uflOK«QÍ<Õ J`«x <À@ =∂>Ë ÃÑQÆÖ^¡Ë ∞Œ . D q^èOŒ QÍ Zxfl ~ÀAÅ∞
¢Ñ¨Ü∞« uflOz<å P q+¨Ü∂« Å∞ K≥Ñʨ ÖËHõ áÈÜÕ∞"å_»∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 37
=∞~°}O JO>Ë P`«‡ â◊s~°O =^Œe |Ü«∞\˜ "≥o§áÈ=_»"∞Õ . J~Ú`Õ
JÖÏ â◊s~°O =kÖËã#≤ P`«‡ ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞O^À, ZÖÏO\˜ Ѩiã≤`÷ ∞« ʼnõΩ
Ö’#=Ù`«∞O^À, ^•x JOu=∞ QÆ=∞ºO Uq∞\’ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q+¨Ü∂« Å∞
=∂#=Ùx *Ï˝# ѨikèÖ’H˜ D<å\˜H© ~åÖË^∞Œ . WHõ =ÚO^Œ∞ =KÕÛ J=HÍâßÅ∞
ÖË=x ÃÑ· ã¨OѶ∞¨ @# ^•fi~å ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`ÀOk. HÍ~°}O Jq =∂#= "Õ∞^艌 Ωõ
JO`«∞zHõ¯x JfO„kÜ«∞ q+¨Ü«∂Å∞. "å\˜x QÆ∞iOz =∂#=ÙʼnõΩ
k"åºq+¨¯$u ÉèÏQƺO á⁄Ok# ^≥=· „Ѩ=HõÅ Î ^•fi~å =∂„`«"∞Õ `≥Å∞™êÎ~Ú.
=∞x+≤ K«xáÈQÍ<Õ [#O J`«x â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ ÃÑ_»`å~°∞.
H˘O^Œ~∞° ^•xfl `«QÅÆ Éˇ_®Î~∞° . â◊"åxfl ZÖÏ Y##O KÕã<≤ å ^•x `åÅ∂‰õΩ
P`«‡ =∞@∞‰õΩ Ñ≤„`«∞Ö’HÍx (PÅ"≥∞|~°M˚ )ò H˜ KÕ~∞° ‰õΩO@∞O^Œx ^≥=· „Ѩ=HõÅ
Î ''h=Ù x[OQÍ P ^Œ$â◊ºO K«∂âß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ x[OQÍ<Õ
É’^èŒ#Å#∞ |\˜ì `≥Å∞™ÈÎOk. W^Õ P`«‡ KÕ¿ã ã¨∞n~°… „Ѩ™ê÷#OÖ’
Z^Œ∞~°Ü∞Õ º `˘e =∞le. D `˘e =∞lbH˜ W™ê¡O ^è~Œ ‡° OÖ’ 'ã¨=∂kè—
Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^OŒ J~ÚOk.
D `˘e =∞lbÜÕ∞ P`«‡‰õΩ ''J_ç‡+¨<£ >ˇã.ìπ —— D >ˇãÖ ìπ ’ QÆ#Hõ
P`«‡ áêã¨~Ú`Õ q∞QÆ`å =∞lbÅ∞ ã¨∞ÅÉèOí QÍ ^•@QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ¯_»
ÃѶ~ÚÖò J~Ú`Õ =∂„`«O P `«~∞° "å`« =KÕÛ „Ѩu =∞lbÖ’#∂ Ü«∂`«#ÖË
Ü«∂`«#Å∞ K«qK«∂_»=Åã≤ LO@∞Ok.
Kåi„`«Hõ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞
JOu=∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) HÍÅOÖ’, P `«~∞° "å`«
ã¨g∞ѨHÍÅOÖ’ ã¨=∂kè qâıëêʼnõΩ ã¨O|OkèOz# H˘xfl Kåi„`«Hõ
ã¨OѶ∞¨ @#Å#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
J|∂[ǨÏÖò Ѩ~º° =™ê#O: ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)
Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ~ÀA |^Œ~¢ü áêO`«O QÆ∞O_® "≥à√◊ OÎ >Ë Ç¨Ï~îå`«∞QÎ Í XHõ`#« ∞
F QÆ∞O@Ö’ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ ~å=_»O HõxÊOzOk. J`«x "≥∞_»Ö’ XHõ
W#∞Ѩ Q˘Å∞ã¨∞ LOk. J`«#∞ ##∞fl ˆHHõ"Õã≤ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡!
38 P`«‡Hõ^äŒ
<åH˘¯OK≥O `åQÆ_®xH˜ ho§=Ùfi—— J<åfl_»∞. J`«#∞ ##∞fl QÆ∞~°∞ÑÎ \ ¨ ì̃ <å
¿Ñ~°∞ÃÑ\˜ì Ñ≤eKå_À, ÖËHõ J~°|∞ƒÅ∞ ¢Ñ¨u JѨiz`« =ºH˜xÎ Ñ≤ez#@∞¡
J|∞ÌÖÏ¡ (^≥=· ^•ã¨∞_®) Jx Ñ≤eKå_À <å‰õΩ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . JO`«Ö’ P
QÆ∞O@Ö’ #∞OKÕ =∞~˘Hõ`#« ∞ ¢Ñ¨`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ =KåÛ_»∞. J`«x KÕuÖ’ H˘~°_®
LOk. J`«#∞ ##∞fl Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡! W`«#∞ ã¨`º« u~°™ê¯i. W`«xH˜
ho§=fi‰õΩ—— J<åfl_»∞. P `«~åfi`« J`«#∞ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜xÎ H˘~°_®`À H˘_»∞`«∂
uiy P QÆ∞O@Ö’H˜ fã≤HÔ àϧ_»∞.
D ÉèÜ í ∂« #Hõ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤# `«~∞° "å`« <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
ã¨xflkèH˜ =zÛ q+¨Ü∞« O `≥eÜ«∞*Ëâß#∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx
K«∂âß#x K≥áêÊ#∞. ''J~Ú`Õ h=Ù P QÆ∞O@Ö’ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜
=ã¨∞ÎO_»QÍ K«∂ã≤# "≥Ú^Œ\˜ =ºHÎ̃ ^≥·=q~Àkè J|∂[ǨÏÖò. J`«xH˜
J^Õq^èOŒ QÍ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k#O ^•HÍ Ü«∂`«# [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) (`«¢ÉÏx)
J=∞~°Q`Æ ∞« _≥·# Ѩ֡ˇ"åã≤ : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)
Hõ^#Œä O: XHõ ѨÖ"¡ˇ åã≤ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À áê@∞ XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ<åfl_»∞.
J`«<å Ü«Ú^ŒOú Ö’ J=∞~°QuÆ á⁄O^•_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«x
Éè∫uHõHÍÜ«∞O ^ŒQ~æÆ ° `«Å"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~˘Ûx ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #=fi™êQÍ~°∞.
J~Ú`Õ HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ JHõ™ê‡`«∞QÎ Í J`«x "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç "Õ̂~ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy
=ÚYO Kå@∞KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂ q+¨Ü«∞O
Uq∞@x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° J`«xH˜ ÅaèOz# Q“~°"Ò#fl`åºÅ∞ K«∂ã≤ <Õ#∞
ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #"åfi#∞. HÍx P `«~°∞"å`« ã¨fi~°æOÖ’x
ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Ö’¡ #∞Oz J`«x ÉèÏ~°º =zÛ J`«x `«ÖÏѨÙ# ‰õÄ~°∞Û#flk.
JOKÕ`« <Õ#∞ (Ѩ~^° • xÜ«∞=∂xfl ^Œ$+≤Ö ì ’ ÃÑ@∞ìH˘x) "≥O@<Õ =ÚYO
uѨÙʉõΩ<åfl#∞.—— (ɡǷ Ϩ d)
 P`«‡Hõ^äŒ 39
J^Œ$â◊º=∞~Ú# â◊=O : ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: L=∞~ü a<£
Y`åÎÉò (~°l) XHõ Ãã·xHõ^àŒ O◊ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ^•xH˜ WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞
(~°l)x ¿ã<åѨuQÍ xÜ«∞q∞OKå~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® P Ãã·#ºOÖ’ KÕi Ü«Ú^ŒOú
KÕâß#∞. "Õ∞=∂ Ü«Ú^ŒOú #∞O_ç uiQ˘ã¨∞OÎ >Ë ^•iÖ’ =∂ ¿ã<åѨu (~°l)
K«xáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=∂ ¢áêO`«OÖ’<Õ XHõ KÀ@ ã¨=∂kè `«qfi
PÜ«∞# Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl ѨÓ_çÛÃÑ\Ïì=Ú.
JѨÙÊ_˘Hõ`#« ∞ =zÛ 'Wk Z=i ã¨=∂kè?— Jx J_çQÍ_»∞. 'Wk
WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞ J<Õ F ã¨`∞« Ê~°∞+¨µ_ç ã¨=∂kè— Jx K≥áêÊO. J`«h
=∂@ qx 'Wk =~°^Ö Œ ÁKÕÛ <ÕÅ. =~°^Œ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ <ÕÅÖ’x =ã¨∞=Î ÙÅ∞
|Ü«∞\˜H˜ =™êÎ~Ú. â◊=O |Ü«∞\˜H˜ =KÕÛã¨∞OÎ k. JO^Œ∞Hõx D ã¨`∞« Ê~°∞+¨µx
Éè∫uHõHÍÜ«∞O "Õ̂~KÀ\˜H˜ `«~e° Oz ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ_»∞.
"Õ∞=Ú J`«x ã¨ÅǨ áê\˜ã∂¨ Î ã¨=∂kè `«"åfi=Ú. KåÖÏ Ö’`«∞QÍ
`«qfi K«∂âßO. HÍx =∂ ¿ã<åѨu â◊=O HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . ^•xH˜ |^Œ∞Å∞
ZO`À qâßÅ"≥∞#ÿ ™⁄~°OQÆO HõxÊOzOk. JO^Œ∞Ö’ XHõ *’ºu ^ÕnѨº
=∂#OQÍ "≥eyáÈ`ÀOk. D ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ "Õ∞=Ú "≥O@<Õ ã¨=∂kèx
Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O =¸¿ãâß=Ú. (ɡǷ Ϩ v)
Ô~O_»∞ ã¨fi~°=æ <åÅ∞ : ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ѨiáêÅ<å HÍÅOÖ’
XHõ`#« ∞ ^Õ=ÙxH˜ Z‰õΩ¯=QÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞O_Õ"å_»∞. XHõ~ÀA ~å¢u"Õà◊
J`«#∞ ZO`À ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ Å
Î `À ¢áê~°#÷ KÕã∂¨ Î ''qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç
`«# Hõ~°‡Å‰õΩ ã¨=∂^è•#O WK«∞ÛHÀ=Åã≤ LO@∞O^Œx ÉèÏqOz
ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À rq`«O QÆ_çÑ≤# ¢Ñ¨u =ºH˜ÎH© Ô~O_»∞ (ã¨fi~°æ) =<åÅ∞
Åaè™êÎ~Ú—— (Y∞~üP<£–55:46) J<Õ ã¨∂HÎ̃ =∂\˜=∂\˜H˜ ѨiOî K«™êQÍ_»∞.
Dq^èŒOQÍ Jq∞`«"≥∞ÿ# ^≥·=cèu`À J<ÕHõ™ê~°∞¡ ѨiîOK«_»O`À J`«#∞
ã¨Ê$ǨÏ`«ÑÊ≤ Ѩ_áç È~Ú ¢áê}O HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞.
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ã¨OQÆu `≥eÜ«∞QÍ<Õ =zÛ J`«x
[<å*Ï #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ J`«x â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ÃÑ\˜ì
40 P`«‡Hõ^äŒ
ѨÓ_çÛ"Õâß~°∞. `«~∞° "å`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) P ã¨=∂kè ÃÑ·# =ÚYO
PxzÛ ÃÑ\ì̃ ÃÑ· ã¨∂HÎ̃<Õ Ñ¨iOî Kå~°∞. JѨÙÊ_»∞ ã¨=∂kè #∞O_ç ''L=∞~ü!
D ~Ô O_»∞ =<åÅ∞ <å‰õΩ ÅaèOKå~Ú—— J<Õ <å^ŒO qxÊOzOk. (Wɡfl
Ja^Œ∞<Ì åº, ɡǷ Ϩ v, Wɡfl J™êH˜~)ü
ã¨=∂kèÖ’ Jyfl*ÏfiÅÅ∞: ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) áêÅ<å HÍÅOÖ’
[iy# XHõ ã¨OѶ∞¨ @# WÖÏ LOk: XHõ ~“`«∞ ~å¢u"Õà◊ =∞Hͯ, =∞n<åÅ
=∞^躌 ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕã∂¨ Î XHõ ã¨=∂kè ѨH¯õ QÍ áÈ`«∞O>Ë, JHõ™ê‡`«∞QÎ Í P
ã¨=∂kèÖ’ #∞Oz XHõ =ºH˜Î |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞. J`«#∞ W#∞Ѩ ã¨OHÔ à◊§`À
|OkèOK«|_ç Jyfl*ÏfiÅÅ =∞^躌 =∂_çáÈ`«∞<åfl_»∞. J`«#∞ P ÉÏ@™êix
Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''<å g∞^Œ H˘OK≥O hà◊√§ ‰õΩ=∞‡iOK«∞—— J<åfl_»∞. JO`«Ö’ J^Õ
ã¨=∂kè #∞Oz =∞~˘Hõ`«#∞ |Ü«∞\˜H˘zÛ ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''F
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! J`«x g∞^Œ hà◊√§ á⁄Ü«∞º‰õΩ—— J<åfl_»∞. D J™ê^è•~°}
^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ~“`«∞ ÉèÜ í ∞« O`À =}˜HᘠÈ`«∂ ã¨Ê$ǨÏ`«ÑÊ≤ Ѩ_áç ÈÜ«∂_»∞.
=∞~°∞<å_»∞ `≥Å"¡ åˆ~@ѨÊ\˜H˜ J`«x `«Å "≥O¢_»∞HõÅhfl `≥Å|¡ _ç áÈÜ«∂~Ú.
ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) D ã¨OѶ∞¨ @# QÆ∞iOz qx ''WHõ #∞Oz Z=~°∂
XO@iQÍ ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ —— J<åfl~°∞.
¢uâ◊O‰õΩ ã¨fi~°æOÖ’ ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞:– ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l)
Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) XHõ~ÀA ¢Ñ¨ÉÏè `« "Õà◊ ¢áê~°#÷ (Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò)
KÕã≤# `«~åfi`« ''WHõ¯_» Ǩï*ˇ·Öò`≥QÆ =∞x+≤ Z=Ô~·<å L<åfl_®? g∞
™È^Œ~∞° _»∞ ã¨fi~°^æ •fi~°O ^ŒQ~æÆ ° x~ÀkèOK« |_®¤_∞» , J`«#∞ KÕãá≤ È~Ú#
JѶ٨ Ê HÍ~°}OQÍ—— Jx J<åfl~°∞. (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''Z=Ô~<· å JѨÙÊ KÕã≤ ^•xfl f~°Û‰õΩO_® K«xáÈ`Õ, Hˆ =ÅO P
JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ J`«#∞ x~°ƒO^è•xH˜ QÆ∞~°=Ù`å_»∞. `«# Jã¨Ç¨ Ü«∞`«,
XO@i`«<åÅ#∞ QÆ∞iOz ^Õ=ÙxH˜ "≥Ú~° ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. JѨÙÊ f~°QÍ<Õ
J`«x P`«‡ QÆ=∂ºxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
 P`«‡Hõ^äŒ 41
ǨϢ[`ü Ã+·ÉÏ<£ a<£ Aɡ~· ü (~°l) Hõ^#Œä O: =∂ <å#flQÍ~°∞, J|∞ÌÖò
"åÇ≤Ï^£ a<£ *ˇ^· £ QÍ~°∞ XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#_®xH˜ "≥à√◊ <Î åfl~°∞. ^•iÖ’
XHõ KÀ@ F ÃÑ^ŒÌ Ö’`≥#· ÉÏq HõxÊOzOk. P ÉÏqÖ’ #∞Oz ÉÏ^è`Œ À
=¸Å∞æ`∞« #fl F =∞x+≤ HõO~î° ã¨fi~°O qxÊã¨∞OÎ >Ë, J^Õq∞\’ K«∂_»\ÏxH˜
XHõ`#« ∞ JO^Œ∞Ö’H˜ kQÍ_»∞. ky K«∂¿ãÎ XHõ =∞x+≤ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx
L<åfl_»∞. Pã¨#O H˜O^Œ hà◊√§<åfl~Ú. ÉÏqÖ’ ky K«∂ã¨∞#Î fl =ºH˜Î J`«x`À
''h=Ù =∞x+≤"å ÖËHõ Éè∂í `åx(l<£)"å? =∞x+≤=~Ú`Õ h "åã¨=ΠѨiã≤u÷
Uq∞\’ K≥ÑÙ¨ Ê—— J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ÉÏqÖ’ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl =∞x+≤ `«# QÀ_»∞ K≥|∞`«∂
''<Õ#∞ =∞x+≤<.Õ JO`åH˜Ü∂« x"åã≤x. <Õ#∞ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« WHõ¯_»
|OkèOK«|_®¤#∞. <åg∞^Œ H˘O`« ~°∞}ÉèÏ~°O LO_çáÈ~ÚOk. <å H˘_»∞‰õΩ
JO`åH˜Ü∂« Ö’ L<åfl_»∞. HÍx "å_»∞ ##∞fl *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕÜ∞« _»OÖË^∞Œ . <Õ#∞
KÕã#≤ JѨÙÊ ‰õÄ_® f~°Û_»OÖË^∞Œ . JѨÙÊ fiÛ`Õ <Õh ^Œ∞~°uæ #∞O_ç |Ü«∞@
Ѩ_`» å#∞—— Jx J<åfl_»∞.
D=∂@ q#fl `«~∞° "å`« ÉÏqÖ’ ky# =ºH˜Î |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞.
|Ü«∞\˜H˜ =zÛ q+¨Ü∞« O `«# ã¨ÇϨ K«~∞° xH˜ q=iOKå_»∞. W^Œ~Ì ∞° XHõ
x~°Ü‚ ∞« O fã¨∞‰õΩO@∂ `å=Ú Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæx `«=∞‰õΩ ÅaèOKÕ ã¨=∞~°
™⁄`«∞Ö Î ’ #∞Oz H˘O`« ™⁄=Ú‡ fã≤ J`«x JѨÙÊ f~°∞Û^•O Jx K≥ÑÙ¨ Ê
‰õΩ<åfl~°∞. Pq^èOŒ QÍ "åi^Œ~Ì ∞° J`«x JѨÙÊ f~åÛ~°∞.
`«~°∞"å`« "å~°∞ =∞~À™êi J@∞QÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î P ÉÏq
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈ~Ú Ö’Ñ¨eH˜ `˘OyK«∂âß~°∞. ÉÏqÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ .
P~ÀA ~å¢u "åi^Œ~Ì ∞° q∞¢`«∞Å∞ JHõ¯_Õ Ñ¨_∞» ‰õΩ<åfl~°∞. P~å¢u "åi
HõÅÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOz ''^≥=· O g∞‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ¢Ñ¨™êkOK«∞QÍHõ!
g∞~°∞ <å JѨÙÊ f~åÛ~°∞. ^•O`À <ÕxѨÙÊ_»∞ ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl#∞—— Jx
K≥áêÊ_»∞. (Wɡfl Ja^Œ∞<Ì åº)
42 P`«‡Hõ^äŒ
HõbÎ "åºáêi Ѩ~fi° =™ê#O : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖò ǨÏg∞^£ a<£ =∞Ǩ˙‡^£
=∞¢ya Hõ^#Œä O: <Õ#∞ F™êi J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§
#ѨÙÊ_»∞ JHõ¯_çH˜ H˘O^Œ~∞° =∞#∞+¨µÅ∞ =zÛ F ã¨OѶ∞¨ @# QÆ∞iOz WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''"Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ«∂¢`«‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi AÖòã¨á¶ê ¢áêO`åxH˜
KÕ~∞° ‰õΩ<Õ@ѨÊ\˜H˜ =∂ ã¨ÇϨ K«~∞° _˘Hõ`#« ∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. "Õ∞=Ú ™êfl#O,
=¢ã¨Îã¨O™ê¯~°O KÕ~ÚOz ã¨=∂kè `«=fi_»O ¢áê~°OaèOKåO. ¢`«=fiHõO
ѨÓ~°~Î Ú# `«~∞° "å`« â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ kOK«∞^•=∞x J#∞‰õΩO@∞O_»QÍ<Õ
JHõ™ê‡`«∞QÎ Í ã¨=∂kèÖ’ F ÃÑ^ŒÌ #Å¡¢`åK«∞ ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~ÚOk. P áê=Ú
ZO`« ÃÑ^Œ^Ì OŒ >Ë Jk "≥Ú`«OÎ ã¨=∂kèx P¢Hõq∞OK«∞‰õΩOk. "Õ∞=Ú P
ã¨=∂kèx =kÖËã≤ "Õ~ˆ KÀ@ =∞~À ã¨=∂kè `«"åfi=Ú. HÍx JHõ¯_» ‰õÄ_®
ã¨=∂kè ¢`«=fiHõO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ ZHõ¯_»∞flOKÀ WÖÏO\˜ áê"Õ∞ =zÛ K«∞@ì
K«∞@∞ìH˘x Ѩ_∞» ‰õΩ#flk. "Õ∞=∂ ã¨=∂kèx =kÖËã≤ g∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =KåÛO
(D qz¢`« ã¨OѶ∞¨ @#‰õΩ HÍ~°}O Uq∞\’ K≥|∞`å~°x).——
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) D ã¨OQÆu qx ''Jk =∞$`«∞_ç
PK«~} ° , #Å¡ ¢`åK«∞ ~°∂ѨOÖ’ =zÛOk. g∞~°∞ Ü«∂=`«∞Î Éè∂í =∞O_»ÅOÖ’
ZHõ¯_» ã¨=∂kè `«qfi<å JHõ¯_çH˜ D áê=Ú =ã¨∞OÎ k. JOKÕ`« g∞~°∞
U^À XHõ ã¨=∂kèÖ’ "Õã≤ ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. "Õ∞=Ú JÖψQ
XHõ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ"ÕâßO. `«~∞° "å`« "Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ∂« ¢`« [iÑ≤ =KåÛ=Ú.
~åQÍ<Õ =∞$`«∞x WO\˜H˜ "≥o§ J`«x ÉèÏ~°º‰õΩ q+¨Ü∞« O q=iOz J`«x
PK«~} ° QÆ∞iOz J_çQÍ=Ú. ^•xHÍ"≥∞ WÖÏ K≥ÑÊ≤ Ok:
''=∂ PÜ«∞#QÍ~°∞ ^è•#ºO "åºáê~°O KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. "åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩ
#∞Oz WO\˜Y~°∞ÛÅ HÀã¨O ZO`« ^è•#ºO f™êÎ~À JO`Õ á⁄@∞ì, ѨÙÅ¡Å∞,
QÆ_Ѥç ~¨ H° Åõ ∞ ^è•#ºOÖ’ HõeÑ≤ J"Õ∞‡"å~°∞. D ^Œ∞ëê¯~°º"Õ∞ PÜ«∞#‰õΩ
ã¨=∂kèÖ’ Ü«∂`«#‰õΩ HÍ~°}=∞~ÚOk.—— (ɡǷ Ϩ d, Wɡfl Ja^Œ∞<Ì åº)
=_ô"¤ åºáêi Ѩ~º° =™ê#O : Wɡfl ǨÏ[~ü =∞H˜¯ Hõ^#Œä O: <ÕxOHÍ
ÖË`« =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ L<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ H©iÎ âı+µ¨ Å~Ú# =∂ `«O¢_çQÍi
 P`«‡Hõ^äŒ 43
ã¨=∂kèx ^Œi≈OK«_®xH˜, PÜ«∞# P`«‡âßOu HÀã¨O Y∞~üP<£ ѨiOî z
^Œ∞P (¢áê~°#÷ ) KÕÜ∞« _®xH˜ `«~K ° ∞« QÍ "≥à√◊ OÎ _Õ"å_çfl. XHõ ~ÀA ~°=∞*Ï<£
<≥Å z=i ^ŒâH◊ Oõ Ö’ Ѷ¢¨ *ò #=∂*ò =ÚyOK«∞H˘x â◊‡âß<åxH˜ "≥àϧ#∞.
<Õ#∞ ã¨=∂kè g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx Y∞~üP<£ Ѩiãî ∞¨ <Î åfl#∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
JHõ¯_» <Õ#∞ `«Ñʨ =∞Ô~=~°∂ ÖË~∞° .
HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ''PÇπÏ...PÇπÏ...—— J<Õ ÉÏ^è•Hõ~"° ∞≥ #ÿ =¸Å∞æ_∞»
qxÊOK«™êyOk. f¢="≥∞#ÿ D =¸Å∞æ_∞» â◊|OÌ qx <å QÆ∞O_≥ Jki
áÈ~ÚOk. D â◊|ÌO |Ǩïâß Ñ¨Hõ¯#∞#fl ã¨=∂kè #∞O_ç =™ÈÎO^Œx
ÉèÏqOKå#∞. P ã¨=∂kè QÆK∞« Û`À Ѩ\+˜ Oª¨ QÍ xi‡OK«|_ç LOk. <Õ<å
ã¨=∂kè ^ŒQÆæiÔHo§ K≥=ÙÅ∞ iH˜¯Oz qO>Ë ã¨=∂kèÖ’x â◊=O #∞O_Õ
ǨÏ$^ŒÜ∞« q^•~°H"õ ∞≥ #ÿ D â◊|OÌ =™ÈÎO^Œx ¢QÆÇÏ≤ OKå#∞.
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ "Õà~◊ ÚOk. ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ P =¸Å∞æ_∞»
¢Hõ=∞OQÍ `«yæ áÈ~ÚOk. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ J@∞QÍ XHõ =ºH˜Î =KåÛ_»∞. <Õ#`«x
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈ~Ú D ã¨=∂kè Z=i^Œx J_çQÍ#∞. ''W^˘Hõ "åºáê~°ã∞¨ _÷ ç
ã¨=∂kè. <Õ#`«_flç K«∂âß#∞. KåÖÏ =∞Oz"å_»∞. J~Ú^Œ∞ ѨÓ@Å #=∂A
¢Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® PK«i™êÎ_∞» . ZO`À =∞ø#OQÍ LO\Ï_»∞—— JO@∂
q=iOKå_»∞ P =ºHÎ̃.
<å‰õΩ KåÖÏ Pâ◊Û~°ºO "ÕãO≤ k. WO`« =∞Oz =∞x+≤ ã¨=∂kèÖ’
WÖÏ ÉÏ^è•Hõ~O° QÍ =¸Åæ_O» Uq∞\’ <å‰õΩ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . "≥Ú`åÎxH˜
U^À |Å"≥∞#ÿ HÍ~°}O LO_®e J#∞‰õΩ<åfl#∞.
`«~∞° "å`« <Õ#∞ P =∞x+≤ QÆ∞iOz =∞ixfl q=~åÅ∞ HÀã¨O P~å
fâß#∞. JѨÙÊ_»∞ <å‰õΩ J`«#∞ Q˘Ñ¨Ê Éè‰í Ωõ _Î ~» Ú#ѨÊ\˜H© =_ô¤ u<Õ"å_»x
`≥eã≤Ok. =_ô¤ fã¨∞‰õΩO>Ë h ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œx Ã+·`å<£ ¢Éè=í ∞Å∞
HõeÊOz J`«_flç "≥∂ã¨O KÕâß_»∞. ^•O`À P Éè‰í Ωõ _Î ∞» "åºáêi ‰õÄ_®
J~Ú#O^Œ∞# =_ô¤ fã¨∞HÀ=_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞. z=iH˜ WÖÏ ã¨=∂kè
Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl_»∞. (["ål~ü–=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
44 P`«‡Hõ^äŒ
ǨÏ`«º ÃÑ·HOõ `À ǨÏ*òÜ∂« ¢`« : ǨϢ[`ü ã¨^MŒ Ï a<£ MÏe^£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)·
¢Ñ¨HÍ~°O H˘O^Œ~∞° =∞ëêÜ≥∞MòÅ Hõ^#Œä O: "Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ∂« ¢`« [~°Ñ_¨ ®xH˜
"≥àϧ=Ú. uiQ˘KÕÛ@ѨÙÊ_»∞ =∂ |$O^ŒOÖ’ XHõ`#« ∞ ^•iÖ’ K«xáÈÜ«∂_»∞.
"Õ∞=Ú JHõ¯_ç ¢QÍ=∞OÖ’ XHõ`x« ^ŒQ~æÆ ° QÆ_᤻ ê~° J_çy fã¨∞H˘x ã¨=∂kè
`«"åfi=Ú. P ã¨=∂kèÖ’ =∂ ã¨ÇϨ K«~∞° _ç â◊"åxfl ѨÓ_çÛÃÑ\Ïì=Ú.
J~Ú`Õ â◊"åxfl ѨÓ_çÛ# `«~∞° "å`« QÆ_᤻ ê~° ã¨=∂kèÖ’<Õ =kÖËâß"Õ∞
J#fl ã¨OQÆu QÆ∞~˘ÎzÛOk. JOKÕ`« "Õ∞=Ú ã¨=∂kèx =∞m§ `«=fi=Åã≤
=zÛOk. HÍx HÍã¨ÎO`« `«=fiQÍ<Õ ã¨=∂kèÖ’ F ÉèíÜ«∞OHõ~° ^Œ$â◊ºO
HõxÊOzOk. P QÆ_᤻ ê~° â◊=O "≥∞_»‰Ωõ , KÕ`∞« ʼnõΩ =∞^躌 LOz Hõ\ì̃
"ÕÜ«∞|_ç LOk. "Õ∞g∞ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ "≥O@<Õ ã¨=∂kèx =∞\˜ì`À
ѨÓ_ÕÛâß=Ú. ã¨=∂kèÖ’ #∞Oz QÆ_᤻ ê~°#∞ fÜ«∞ÖËHõ áÈÜ«∂=Ú. QÆ_᤻ ê~°
Ü«∞[=∂xH˜ ^•x ^è~Œ ° WzÛ =KåÛ=Ú.
"Õ∞=Ú ã¨fiã¨Å ÷ O KÕ~∞° HÀQÍ<Õ =∞$`«∞x ÉèÏ~°º ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ=Ú.
P"≥∞‰õΩ [iy# ã¨OѶ∞¨ @# q=iOz Ѩiã≤u÷ Uq∞@x J_çQÍO. ^•xH˜
P"≥∞ ''=∂ PÜ«∞# XHõ`x« `À HõÅã≤ ZHõ¯_çHÀ "≥àϧ_»∞. P =∞x+≤ ^ŒQ~æÆ °
_»|∞ƒOk. =∂ PÜ«∞# ^•iÖ’ J`«_flç ǨÏ`«º KÕã≤ J`«x ^ŒQ~æÆ ∞° flOz P
_»|∞ƒ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. P _»|∞ƒ`À<Õ PÜ«∞# D ǨÏ*òÜ∂« ¢`« KÕÜ∞« _®xH˜
"≥àϧ_»∞—— Jx K≥ÑÊ≤ Ok. (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞~°}O˜ KÕ"åi =∂@Ö’¡ „|u‰õΩ#fl"åiH˜ QÆ∞}áê~îO° : =∞~°}O˜ KÕ
"åi ѨÅ∞‰õΩÖ’¡ ¢|u‰õΩ#fl"åiH˜ ZO`≥<· å QÆ∞}áê~îO° LO@∞Ok. =∂
Tà’§ XHõ`«#∞ LO_Õ"å_»∞. â◊√¢Hõ"å~°O ‰õÄ_® #=∂A‰õΩ "≥àı¡"å_»∞
HÍ^Œ∞. ÃÑ·QÍ J`«xÖ’ H˘xfl ^Œ∞~°fiºã¨<åÅ∞ ‰õÄ_® LO_Õq. J`«#∞ K«x
áÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ''J=∞‡ÉÏÉ’Üü∞! Z=~À QÆO¢_»Q˘_»à¤ √◊ §
fã¨∞H˘ã¨∞<Î åfl~°∞—— JO@∂ QÍ=ÙˆHHõ ÃÑ\Ïì_∞» . P QÍ=ÙˆHHõ qx J`«x K«∞@∂ì
‰õÄ~°∞Û#fl J`«x |O^èŒ∞=ÙÅ∞ ǨÏ_»eáÈÜ«∂~°∞. P `«~°∞"å`« H˘xfl
ÃãHõO_»Ö¡ ’<Õ J`«#∞ TÑ≤i q_çKå_»∞.
 P`«‡Hõ^äŒ 45
Wk ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú# áêáê`«∞‡Å Ѩiã≤u÷ .
áÈ`Õ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨OÉèqí Oz# ã¨OѶ∞¨ @# ‰õÄ_® XHõ\˜
q#O_ç. W~°"·≥ ÜÕ∞à◊§ ¢H˜`O« <å\˜ =∂@. [=∂J`≥ W™ê¡g∞ Ç≤ÏO^£ (aǨ~ü)
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ J|∞ÌÖòÉÏs =∞OKå# Ѩ_®¤~°∞. |O^èŒ∞=ÙÅ∞ PÜ«∞xfl F
¢Ñ¨=ÚY _®Hõ~ì ü ^ŒQiæÆ H˜ fã≤HÔ àı§O^Œ∞‰õΩ ã¨<åflǨÅ∞ ¢áê~°OaèOKå~°∞.
Jk AǨÏ~ü"àÕ .◊ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J|∞ÌÖò ÉÏs ^ŒQ~æÆ ° PÜ«∞# JÅ∞¡_∞»
¢á⁄ÃѶã~¨ ü á¶ê~°∂Mò =∂¢`«"∞Õ L<åfl~°∞. PÜ«∞# U^À =∞OkzÛ JO|∞Öˇ<û£
HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. JO`«Ö’ J|∞ÌÖÉò Ïs QÍ~°∞ ''Jã¨ûÖÏ=Ú
JÖˇ·‰õΩO—— J<åfl~°∞ aQÆæ~°QÍ. ¢á⁄ÃѶã¨~ü á¶ê~°∂Mò LeH˜¯Ñ¨_ç K«∞@∂ì
HõeÜ«∞E¿ãÎ, QÆkÖ’ "åi^Œ~Ì ∞° `«Ñʨ =∞Ô~=fi~°∂ ÖË~∞° . `«~∞° "å`« "≥O@<Õ
J|∞ÌÖÉò Ïs QÍ~°∞ z~°∞#=Ùfi`À ''g∞~°∞ =KÕÛâß~å? =∞Ozk—— J<åfl~°∞,
=ÚO^Œ∞#∞OKÕ Z=i HÀã¨"∂≥ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡. P `«~∞° "å`« PÜ«∞#
P`«‡ J#O`« "åÜ«Ú=ÙÖ’¡ HõÅã≤áÈ~ÚOk.
=∞~°}Ï#O`«~° rq`«O QÆ∞iOz# WÖÏO\˜ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ D<å_»∞
áêâßÛ`«º ^ÕâßÖ’¡ =∂¢`«"∞Õ "Õ∞^è•=ÙÅ∞ #"≥∂^Œ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. D<å\˜
=Úã≤O¡ Å∞ D ã¨OѶ∞¨ @#ŠѨ@¡ Pã¨HÎ̃ Hõ#|~°KH« õ áÈ=_»O qKå~°H~õ O° .
W™ê¡g∞Ü«∞ ѨiáêÅ# ™êy# HÍÅOÖ’ =Úã≤O¡ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, ^è~Œ ‡° "Õ`ŠΫ ∞
`«y# ™êH∆ͺ^è•~åÅ`À #"≥∂^Œ∞ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. W™ê¡g∞Ü«∞ ѨiáêÅ#
JO`«"∞≥ #ÿ `«~∞° "å`« D Ѩx PyáÈ~ÚOk.
â◊=Ü«∂„`«
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞$`«^ÇÕ ¨ xfl fã≤HÔ à◊§_»OÖ’
`˘O^Œ~K ° ÜÕ ∞« O_ç. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞$`«∞_»∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥L · O>Ë J`«_flç g∞~°∞
ã¨`Ê« ~°º=™ê#O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°#fl =∂@. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_≥·
LO>Ë J`«<˘Hõ K≥_∞» =∞Ü«∞O. ^•xfl g∞~°∞ g∞Éè∞í *ÏÅ #∞O_ç kOz"ÕÜ∞« _®
xH˜ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°#fl=∂@. (JO^Œ∞=Å¡ =∞$`«^ÇÕ ¨ xfl ZO`« `«fi~°QÍ â◊‡âßxH˜
fiÔHo`Õ JO`« =∞Ozk.) (|∞MÏi)
46 P`«‡Hõ^äŒ
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨[Å∞ =∞$`«∞_ç Éè∫uHõ
HÍÜ«∞O Z`«∞HÎ ˘x (â◊‡âßxH˜) fã≤HÔ à◊√#Î flѨÙÊ_»∞, J`«#∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»~Ú=ÙO>Ë
'##∞fl `˘O^Œ~Q° Í fã≤HÔ à◊§O_ç— JO\Ï_»∞. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_»~Ú
=ÙO>Ë 'JÜ«∞ºÜ≥∂º, <åáê_»∞ QÍ#∞! g∞~°∞ ##∞fl ZHõ¯_çH˜ fã≤HÔ à◊√<Î åfl~°∞—
J#O\Ï_»∞. J`«x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ `«Ñʨ Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤ì
~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ J`«x HõO~îã° fi¨ ~°O qO>Ë
ã¨Ê$ǨÏ`«ÑÊ≤ áÈ`å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
™œYºO á⁄O^Õ"å_»∞, ™œYºO WKÕÛ"å_»∞ : F™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
`«# =ÚO^Œ∞#∞Oz XHõ â◊=O áÈ`«∞O>Ë K«∂ã≤ ''™œMϺxfl á⁄O^Õ"å_»∞
ÖËHõ ™œMϺxflKÕÛ"å_»∞—— J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ q+¨Ü∞« O J~°O÷ QÍHõ ''™œMϺxfl
á⁄O^Õ"å_»∞ ÖËHõ ™œMϺxflKÕÛ"å_»∞ JO>Ë Uq∞\˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ?—— J#_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''qâßfiã≤ (K«xáÈÜ«∂Hõ) WǨÏÖ’Hõ
HõëêìÅ#∞O_ç q=ÚHÎ̃á⁄Ok ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞ (ã¨fi~°Oæ )Ö’ ™œYºO
á⁄O^Œ∞`å_»∞. áêÑ≤ K«xáÈ`Õ ¢Ñ¨[Å∞, Ѩ@flO, ^ÕâO◊ , K≥@∞¡, K«`∞« ëêÊ^•Å∞,
ã¨~åfixH˜ J`«x H©_∞» #∞O_ç q=ÚHÎ̃ HõÅ∞æ`∞« Ok—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ WǨÏÖ’Hõ PѨ^Å Œ #∞O_ç
âßâ◊fi`«OQÍ q=ÚHÎ̃ Åaèã∞¨ OÎ k. áêáê`«∞‡_»∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ
J`«x H©_∞» #∞O_ç âßâ◊fi`«OQÍ q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. F Hõq WÖÏ J<åfl_»∞:
''#∞=Ùfi K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« "≥∂HõO∆ á⁄O^ŒQeÆ Qˆ ÖÏ WǨÏÖ’HõOÖ’
rq`«O QÆ_∞» ѨÙ. JO`ÕQÍx, #∞=Ùfi K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« ¢Ñ¨[ʼnõΩ h
^Ò~°̊<åºÅ #∞O_ç q=ÚHÎ̃ ÅaèOKÕÖÏ =∂¢`«O rq`«O QÆ_Ñ» ‰¨ Ωõ . h‰õΩ
`≥Å∞™ê? #∞=Ùfi ѨÙ\ì̃#ѨÙÊ_»∞ JO^Œ~∂° (ã¨O`À+¨O`À) #=Ùfi`«∞O_Õ"å~°∞.
#∞"Õfi"≥∂ U_»∞ã¨∞ÎO_Õ "å_çq. #∞=Ùfi K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ JO^Œ~°∂
U_»∞ã¨∞OÎ >Ë #∞=Ùfi #=Ùfi`«∂ LO_ÕÖÏ WHõ¯_» rq`«O QÆ_∞» ѨÙ.——
â◊"åxfl Q“~°qOKåe:– â◊=O U =∞`«ã∞¨ x÷ ^Œ~Ú<å ã¨~ˆ =∞# ã¨g∞ѨO
#∞Oz áÈ`«∞O>Ë ^•xH˜ Q“~°= ã¨∂K«HOõ QÍ xÅ|_çáÈ"åe. ''g∞~°∞ â◊=O
 P`«‡Hõ^äŒ 47
=ã¨∞OÎ _»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_»O_ç. Jk =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈÜÕ∞ =~°‰Ωõ ÖË^•
<ÕÅ g∞^Œ kOK«|_Õ =~°‰Ωõ JÖψQ xÅ|_»O_ç—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
F™êi. (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) WÖÏ¡ LÖËd¡ ã¨∞<Î åfl~°∞:: =∂
=ÚO^Œ∞ #∞Oz XHõ â◊=O "≥à√◊ OÎ >Ë ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^•xH˜ Q“~°=ã¨∂K«HOõ QÍ
xÅ|_ç áÈÜ«∂~°∞. PÜ«∞#`À áê@∞ "Õ∞=¸ xÅ|_çáÈÜ«∂O. `«~åfi`«
"Õ∞=Ú ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Wk Ü«¸^Œ∞x â◊=O Hõ^•?—— J<åflO. ^•xH˜ PÜ«∞#
''â◊=O (Z=i^≥<· å) =ã¨∞OÎ _»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_ç áÈ"åe—— J<åfl~°∞. "Õ~˘Hõ
LÖËY ¡ #OÖ’ ''Wk Ü«¸^Œ∞x â◊=O Hõ^• J#O>Ë, Ü«¸^Œ∞xÖ’ LO_Õk
P`«‡ HÍ^•? Jx PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞¢Ñ¨âfl◊ "Õâß~°∞—— Jx LOk. (|∞MÏi)
Ñ≤„`«∞Ö’HõOÖ’ „áê~°OÉèí ã≤u÷
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú# ^ŒQ~æÆ ∞° flOz ѨÙ#~°∞`å÷# k#O =~°‰Ωõ P`«‡Å∞
LO_Õ qz¢`« Ѩiã≤u÷ Hõey# `å`å¯eHõ Ö’HÍxfl Ñ≤¢`«∞Ö’HõO (PÅ"≥∞|~°M˚ )ò
JO\Ï~°∞.
ǨOÖ
° ’Hí tHí∆ J~>Ë „ǨàÜ◊ µ« ~ O®ÇÍe, `Œ∞kk#~ fO°∞Ê [O°Qåe,
P `Œ~åfi`Œ Hí^® D tH∆ß J#∞Hí∞~>ÏO°∞ HÁ~^°O∞° . Hßx áåáå`Œ∞‡_«∞ #O°Hí
tHí∆ K«qK«¥_«>ÏxH˜ =Ú~^°∞ Ü«µ=∞H˜~HíO∞° Å`À #_ç¤ qO°Q˘æ>~ì̃ K«∞HÁx
fO°∞Êk#~ =O°H∞í ã¨=∂kèÖ’ ^°∞O°ƒOù ° rq`Œ~ Qõ_Ç« =¨ Åã≤ L~@∞~k.
WÖÏ~>˜ Ǩiã≤u÷ <Ë ^≥=· uO°™®¯O°∞Å∞ =∞O°}®=ã¨Ö ÷ ’ ‰õÄ_® Z^°∞O˘¯~>Ï~°∞.
WǨÏÖ’HõOÖ’ ǨÏ`ͺ, ^ÀÇ≤à◊∞§ KÕã≤# <ËO°ã¨∞÷_«∞ áÈbã¨∞ÅHí∞
Ǩ@∞ì|_ÍQå<Ë ''ÉÏÉ’Üòµ! ##∞fl =^°Å~_ç, <ËxHí =Ú~^°∞ U<ËO~° KÕܵ«
Hí∞~_Í ™®^è®O°} áœO°rq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Í——#~>ı áÈbã¨∞Å∞ J`Œ_flç =^°e
ÃÑ_«`ÍO®? Z#fl>˜H© =^°eÃÑ@ìO∞° . Ѩ~Ö ° ’Hõq+¨Ü∞« O ‰õÄ_® JÖÏO\˜^.Õ
KÕ`«∞Å∞ HÍÖÏHõ P‰õΩÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩO>Ë : ''z=iH˜ ÇÍiÖ’ Z=iH≥<· ®
KÍ=Ù =¸_ç#ǨC_«∞ J`Œ#∞ (ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ `À) '„Ǩɥíè ! <Ë#∞ =^°e=zÛ#
48 P`«‡Hõ^äŒ
„ǨÇ~¨ K«~Ö’H˜ ##∞fl =∞O’™®i Ǩ~Ç≤~K«∞. <ËxǨC_«∞ (<® „Ǩ=O°#Î =∂O°∞Û
HÁx) ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ™®Î#∞— J~>Ï_«∞. JÖÏ Z#fl>˜H© [O°Q^õ ∞° . J`Œ#∞
ǨxH˜=∂e# =∂@Å∞ =^°O∞° `Œ∞<®fl_«∞. (K«xáÈܵ#) ÇÍO°~^°i Ç‹#∞Hí
WǨC_˘Hí J_«∞`¤ Oˇ ° (|O°̊M)ò UO°Ê_ç~k. ѨÙ#O°∞`Í÷# k#~ =O°H∞í ÇÍ~å
ã≤u÷ Ö’<Ë L~>ÏO°∞——. (Y∞O∑P<ü- 23:99,100)
Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅÖ’ KåÖÏ=∞Ok ѨÙ#~°#˚ ‡ ã≤^•úO`åxfl #=Ú‡`å~°∞. HÍx
HÍx _®Hõ~ì ü ã¨~ˆ fiѨe¡ ~å^è•Hõ$+¨<‚ £ `«# ''WO_çÜ∞« <£ Ñ¶Ö ≤ Ïã¨Ñ—‘¶ — ¢QÆO^äOŒ
XHõ@= ã¨OѨÙ@O, 113–116 ¿ÑrÅÖ’ ''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°˚#‡ ã≤^•úO`«O
ÅaèOK«^∞Œ —— Jx ~åâß~°∞.
ã¨`åº~°÷ q^•ºÅOHÍ~ü ‰õÄ_® `«# ѨÙ#~°̊#‡ ¢QÆO^äOŒ 104= ¿ÑrÖ’
''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°#˚ ‡ ã≤^•úO`«O ÖË^∞Œ . D q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz <Õ#∞ E^ŒO
‰õÄ_® P_»QÅ Æ #∞—— Jx ~åâß~°∞. WÖψQ J<ÕH=õ ∞Ok W`«~° Ç≤ÏO^Œ∂
ѨO_ç`∞« Å∞ ‰õÄ_® ѨÙ#~°̊#‡ LO^Œ<Õ "å^Œ##∞ YO_çOKå~°∞.
¢áêK«º=∞`åÅ J^躌 Ü«∞#Hõ~ΰ '=∂H±û=ÚÅ¡~—ü "Õ^•Å#∞ J^躌 Ü«∞#O
KÕã#≤ `«~∞° "å`« ''"Õ^•Ö’¡ ѨÙ#~°̊#‡ ã≤^•úO`«O ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Ö’ Ѩ~Ö ° ’Hõ
"å^Œ"∞Õ LOk—— Jx ~åâß~°∞.
=∞ǨτǨ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡~) Ç≤„`Œ∞Ö’Hí~Ö’ ã¨~Éèíq~Kı
Ǩi}®=∂efl Qõ∞i~z WÖÏ `≥eáêO°∞:
''=∞x+≤ â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜#ì `«~∞° "å`« J`«x (â◊"åxfl
"≥∂ã¨∞H˘zÛ#) ã¨ÇϨ K«~∞° Å∞ uiy "≥o§áÈ`å~°∞. "å~°ÖÏ "≥à√◊ OÎ >Ë P =∞x+≤
"åi K≥ÑÙ¨ ÊÅ ã¨=fi_ç qO\Ï_»∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W^Œ~Ì ∞° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
J`«x ^ŒQiæÆ H˜ =™êÎ~∞° . J`«_flç ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ\ì˜ H˘xfl ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞
.....—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=Úx¯~ü, #H©~ü (ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞) : =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `«# ¢Ñ≤Ü∞«
ã¨ÇϨ K«~∞° _»∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''L=∞~ü! ¢Ñ¨[Å∞
 P`«‡Hõ^äŒ 49
x#∞fl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ "≥o§áÈÜ«∂Hõ h^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞ =zÛ
#ѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞O^À!! (=Úx¯~ü, #H©~ü J<Õ) P ^Œ∂`«Å
HõO~îã° fi¨ ~°O QÆ∞O_≥Å#∞ J^Œ~Q° ˘>Ëì ("Õ∞Ѷ∞¨ )QÆ~#˚° ÖÏ LO@∞Ok. "åi Hõà√◊ §
=∞# K«∂ѨÙefl áÈQ˘>Ëì "Õ∞Ѷ∞¨ "≥∞~°∞ѨÙÖÏ¡ LO\Ï~Ú. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~∞° ,
J^Œ~Q° ˘_®Î~∞° . (ɡ^~Œ Q° ˘_»∂)Î JkèHÍ~° ™ê÷~ÚÖ’ =∂\Ï¡_∞» `å~°∞. JѨÙÊ_»∞
h Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞O^À PÖ’zOK«∞—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D =∂@Å∞ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
=∂ |∞nú, q"ÕK#« Å∞ ã¨iQÍæ LO\ÏÜ«∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) ''LO\Ï~Ú. WѨÙÊ_»∞#fl>Ë¡ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® |∞núq"ÕK#« Å∞ ã¨iQÍæ<Õ
LO\Ï~Ú—— J<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ <Õ#∞ "åi ã¨OQÆu K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞——
J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l). (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
ã¨=∂kè qâıëêÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''L=∞~ü! [#O x#∞fl =¸_»∞
ÉÏ~°Å∞, XHõ =¸Ô~_»∞ QÆ∞O@ `«qfi JO^Œ∞Ö’ x#∞fl ѨÓ_ÕÛ ã¨=∞Ü«∞O
HÀã¨O ã≤^OúŒ QÍ LO_»∞. JѨÙÊ_»∞ h ^ŒQiæÆ H˜ =Úx¯~ü, #H©~Å ü ∞ =™êÎ~∞° .
"å~°∞ #Å¡QÍ (ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ) LO\Ï~°∞. `«=∞ á⁄_»"#·≥ t~À*ÏÅ#∞ <ÕÅ
g∞^Œ D_»∞ã¨∂Î =™êÎ~∞° . "åi HõO~îã° fi¨ ~°O "Õ∞Ѷ∞¨ QÆ~#°̊ ÖÏ LO@∞Ok. "åi
he~°OQÆ∞ Hõà√◊ § ^èQŒ ^Æ QŒè Æ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. "å~°∞ `«=∞ á⁄_»"#·≥ ^ŒO`åÅ`À
<ÕÅ#∞ `«=Ùfi`«∂ h ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ~∞° . "å~°∞ x#∞fl ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ_®Î~∞° .
h=Ù ÉèÜ í ∞« ¢ÉèÏO`«∞_»=Ù`å=Ù. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~∞° . ÉèÜ í ∞« ÃÑ_®Î~∞° . zH͉õΩ
Ѩ~∞° ™êÎ~∞° . (JѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞O^À!)—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å∞ HõeyOKÕ D =∂@Å∞ qx
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P~ÀA <å Ѩiã≤u÷ D~ÀA L#fl>Ë¡ LO@∞O^•? (JѨÙÊ_»∞
<å‰õΩ ѨÓiÎ ã¨Ê$ǨÏ, |∞nú q"ÕK#« Å∞ LO\ÏÜ«∂?) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
LO\ÏÜ«∞<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ <å‰õΩ ^Õ=Ù_Õ KåÅ∞. P ÉèÜ í ∂« #Hõ Hõ}∆ O
#∞O_ç ##∞fl ^Õ=Ù_Õ HÍáê_»∞`å_»∞—— J<åfl~°∞. (ɡǷ Ϩ d)
50 P`«‡Hõ^äŒ
ã¨=∂kè ѨÅ∞‰õΩÅ∞ : XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WO\’¡ #∞Oz
|Ü«∞\˜H˘zÛ K«∂¿ãÎ JHõ¯_» H˘O^Œ~°∞ q~°QÆ|_ç #=Ùfi`«∂ LO_»@O
HõxÊOzOk. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åi`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''*Ï¢QÆ`!Ϋ g∞~°∞
QÆ#Hõ ~°∞K«∞Å#∞ HÀã≤"¿Õ ã ^•xfl, JO>Ë =∞$`«∞º=Ùx Z‰õΩ¯=QÍ QÆ∞~°∞‰Î Ωõ
`≥K∞« Û‰õΩO@∞O>Ë <Õ#∞ q∞=∞‡efl D Ѩiã≤u÷ Ö’ K«∂¿ã"å}˜‚ HÍ#∞. Hõ#∞Hõ
g∞~°∞ ~°∞K«∞Å∞ HÀã≤"Õ¿ã^•xfl (=∞$`«∞º=Ùx) Z‰õΩ¯=QÍ *Ï˝Ñ¨HõO
KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO_»O_ç. ã¨=∂kè ¢Ñ¨u~ÀE '<Õ#∞ JѨiz`«"∞≥ #ÿ QÆ$Ǩxfl,
<Õ#∞ XO@i`«#OQÆÅ QÆ$Ǩxfl, <Õ#∞ =∞\ì̃Å∞¡x, <Õ#∞ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞O_Õ
QÆ$Ǩxfl— Jx JO@∞Ok.——
P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
qâ◊fiã≤Oz# ^•ã¨∞_çfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ# `«~°∞"å`« J`«x`À ã¨=∂kè
WÖÏ JO@∞Ok: ''ã¨∞™êfiQÆ`O« ! h=Ù h WO\˜Hˆ =KÕÛâß=Ù. <å (Éè∂í q∞)
g∞^Œ #_çK"Õ å~°O^ŒiÖ’ h"Õ <åÔH‰õΩ¯= ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å_»=Ù. D~ÀA h=Ù
<åHõÑʨ yOK«|_ç <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =KåÛ=Ù. WHõ h Ѩ@¡ <Õ#∞ ZO`« ÉÏQÍ
¢Ñ¨=iΙêÎ<À K«∂_»∞.—— P `«~°∞"å`« ã¨=∂kè Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~° =~°‰õΩ
qãÎ̈iã¨∞OÎ k. P qâßfiã≤ HÀã¨O (^≥=· ^Œ∂`«Å∞) ã¨=∂kèÖ’ ã¨fi~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ
H˜\H˜ © `≥~z
° ÃÑ_®Î~∞° .
Jqâßfiã≤x ÖË^• áêÑ≤x ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜#ì `«~åfi`« ã¨=∂kè
WÖÏ JO@∞Ok: ''h ~åHõ K≥_~¤» åHõ. #∞=Ùfi K≥_K ¤» À\˜H˜ =KåÛ=Ù. <å (Éè∂í q∞)
g∞^Œ #_çKÕ "å~°O^ŒiÖ’ h"Õ <åÔH‰õΩ¯= Jã¨ÇϨ ºHõ~"° ∞≥ #ÿ "å_çq. D~ÀA
x#∞fl <åHõÑʨ yOK«_O» [iyOk. #∞=Ùfi <å Jnè#OÖ’H˜ =KåÛ=Ù. WHõ
K«∂_»∞, h Ѩ@¡ <å ¢Ñ¨=~°#Î ZÖÏ LO@∞O^À.——
WÖÏ J#fl `«~åfi`« ã¨=∂kè J`«_flç QÆ\Qì˜ Í Jk"Õ∞ã¨∞OÎ k. ^•O`À
J`«x ѨH¯õ >ˇ =ÚHõÅ∞ qiy ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ Z=ÚHõÅ∞ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ Z=ÚHõÅÖ’H˜
K˘K«∞Û‰õΩ =™êÎ~Ú. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D =∂@ K≥|∞`«∂ `«# Z_»=∞KÕu
¢"Õà§◊ #∞ ‰õΩ_çKuÕ ¢"Õà§◊ Ö’H˜ *ÁÑ≤ÊOz K«∂ѨÙ`å~°∞. (q∞ëê¯`ü)
 P`«‡Hõ^äŒ 51
ǨϢ[`ü P~Úëê(~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞) =Úx¯~ü, #H©~Å ü ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
QÆ~°˚#Å∞, ã¨=∂kè (=∞$`«∞_çfl) Jk"Õ∞Ü«∞_»O QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞.
JѨÊ@∞flOz <å‰õΩ Uq+¨Ü∞« O =Å¡ ‰õÄ_® =∞#âß≈Ou ÖˉΩõ O_®áÈ~ÚOk——
J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx WÖÏ J<åfl~°∞:
''P~Úëê! Hõà§◊ ‰õΩ ã¨∞~å‡ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë ZO`« K«ÅQ¡ Í LO@∞O^À
=Úx¯~ü, #H©~Å ü HõO~îã° fi¨ ~°O ‰õÄ_® qâßfiã≤ K≥=ÙʼnõΩ JO`« Ǩ~ÚQÍ
LO@∞Ok. JÖψQ Z=iÔH<· å `«Å<˘Ñ≤Ê =¿ãÎ J`«x `«e¡ ZO`À ¢¿Ñ=∞`À
J`«x `«Å =uÎ#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ZO`« Ǩ~ÚQÍ LO@∞O^À qâßfiã≤x
ã¨=∂kè Jkq∞#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® JO`Õ Ç¨~ÚQÍ LO@∞Ok. P~Úëê!
^Õ=Ùx q+¨Ü∞« OÖ’ J#∞=∂xOKÕ"åiH˜ <åâ◊#O `«Ñʨ ^Œ∞. HÀ_çQ∞Æ _»∞¤ g∞^Œ
~å~Ú ÃÑ\˜ì Jkq∞#@∞¡ JÖÏO\˜"åix ã¨=∂kè Jk"Õ∞ã¨∞OÎ k.—— (u~°‡l)
ã¨=∂kè ѨsHõ∆ : ''g∞O°∞ ã¨=∂^è∞° ÅÖ’ ǨsH˜~∆ K«|_«`ÍO°∞. qâÍfiã≤x
ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œx HõO‡° Å∞ (Éè“uHíO¥° Ǩ~Ö’ =zÛ) J`Œx
K«∞@¥ì KÕO°∞`Íܵ. ǨsHí∆ (#O°Hí)^°¥`ŒÅ∞ Z@∞ #∞~_ç O®=_ÍxH˜
„Ǩܵ« ufl~z<® P HíO‡° Å∞ ÇÍix xO’kè™®Îܵ.
~Ô O_»∞ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
`ŒO∞° ÇÍ`Œ XHí ^≥=· ^°¥`Œ =zÛ, 'P =ºHÎ̃ Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~
Uq∞>©?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞. qâÍfiã≤ 'Z=ifl Qõ∞i~z?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞.
'=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å~¡ )x Qõ∞i~z— J#~>Ï_«∞ ^≥=· ^°¥`Œ. JǨC_«∞ qâÍfiã≤
'DÜ«µ# xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå ^Õ=Ùx „Ǩ=HíxÎ <Ë#∞ ™®Híº∆ q∞ã¨∞<Î ®fl#∞— J~>Ï_«∞.
'Jܵ`Ë DÜ«µ# ^Õ=Ùx „Ǩ=HíxÎ hH≥ÖÏ `ˇÅ∞ã¨∞?— Jx ^≥=· ^°¥`Œ =∞m¡
„Ǩtfl™®Î_«∞. qâßfiã≤ 'DÜ«µ# ^≥·=„Ǩ=HíÎx <Ë#∞ ™®Hí∆º q∞ã¨∞Î<®fl#∞—
J#~>Ï_«∞. JǨC_«`xŒ H˜ ã¨fiO°âæ ∞◊ ÉèÇí ÍO°Î qxÊ~K«_~« [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.
Hßx ã¨`ºŒ uO°™®¯ix ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œ_flç ǨsHõ∆ ^°¥`ŒÅ
#∞~_ç Hßáå_Ë U ã¨`¯Œ O®‡ J`Œx ^°QOæõ ° L~_«^∞° . ^≥=· ^°¥`Œ J_çy#
52 P`«‡Hõ^äŒ
„Ǩâ◊flÅHí∞ J`Œ#∞ ã¨O≥·# ã¨=∂^è®#Å∞ W=fiÖË_«∞. JǨC_«∞ `ŒÅÃÑ·
JyflHí}=Ú~_Ë XHí K«`∞Œ ë®Ê^°~ „Ǩ`ºŒ Hí"∆ ∞≥ ,ÿ J`Œ_flç HÁO°_Í`À HÁ@ì_~«
„áåO°~aèã∞¨ ~Î k. J`Œ#∞ Z~`Œ Jiz w ÃÑ>˜<ì ® ^®xÃÑ· ZÖÏ~>˜ „ǨÉÏè =~
L~_«^∞° .—— (JǨχ^ü)
Wk L^®Ç¨ÏO°}Hí∞ ¿Ñ~˘¯#|_ç# tHí∆ =∂„`ŒÇ∞ı . W^ÕHßHí∞~_Í W~Hß
J<ËHíO°HßÅ tHí∆Å∞ ã¨=∂kèÖ’ ^°∞O°˚#∞Å∞ J#∞Éèíq™®ÎO°∞. ǨO°Ö’Hí
„ǨÜ∂« }~Ö’x D`˘e =∞lb tHí∆ #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞Hí∞#flÇÍ_Ë x*ÏxH˜
Hí$`ÍO°∞_÷ ∞« . ^®xH’ã¨~ ã¨<®flǨÅ∞ KÕã∞¨ H’ ÇÍeû# KÀ@∞ WǨÏÖ’HíÇ∞ı .
|~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^#Œä O: "Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "≥O@
XHõ J<åfls =Úã≤¡O [<å*ÏÖ’ áêÖÁæ#_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õi â◊‡âßxH˜
KÕ~∞° ‰õΩ<åfl=Ú. â◊"åxfl WOHÍ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ ÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) â◊‡âß#OÖ’ FKÀ@ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. "Õ∞=Ú ‰õÄ_® PÜ«∞# K«∞@∂ì
‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. =∂ `«ÅÅÃÑ· Ѩ‰Ω∆õ Å∞ ‰õÄ~°∞Û<åflÜ«∂ J#flO`« ™ê=^è•#OQÍ,
xâ◊≈|ÌOQÍ "Õ∞=Ú ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) KÕuÖ’ XHõ Hõ¢~°
LOk. PÜ«∞# P Hõ¢~°`À <ÕÅ g∞^Œ wã¨∂Î HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ `«Å ÃÑ·HÔ uÎ ''g∞~°∞
ã¨=∂kè tHõ∆ #∞O_ç ^Õ=Ù_çfl â◊~}° ∞ "Õ_∞» HÀO_ç—— J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞#
ã¨=∂kèÖ’ qâßfiã≤ Ѩiã≤÷u:– ''ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz# ^•ã¨∞_»∞
¢áêѨOzHõ Éè=í |O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x Ѩ~Ö ° ’HõO "≥Ñ· Ù¨ ^Œ$+≤ì ™êi™êÎ_∞» .
PHÍâ◊O #∞O_ç HÍOu=∞O`«"≥∞ÿ# =ÚY=~°Ûã¨∞û Hõey# J<ÕHõ=∞Ok
^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ~°∞. "åi =ÚMÏÅ∞ ã¨∂~°∞ºxÖÏ
^ÕnǨº=∂#~Qå "≥eyáÈ`«∞~>Ï~Ú. ÇÍ~å qâÍfiã≤ H’ã¨~ ã¨fiO°æ =¢™®ÎÅ∞,
ã¨fiO°æ ã¨∞ÇÍã¨#Å∞ fã¨∞HÁzÛ J`«x Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~° =~°‰Ωõ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞.
`«~∞° "å`« ¢Ñ¨^•è # =∞~°}^Œ∂`« (ǨϢ[`ü W¢*Ï~¸Öò) J֡Ƿ Ï≤ ã¨ûÖÏO =zÛ
J`«x `«Å"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~˘Ûx ''Ѩq¢`å`͇! h „ǨÉ∞íè =Ù =∞xflOѨÙ, „Ǩã#¨ fl`Í
ÉèÏQͺŠNj·Ñ¨ÙHí∞ |Ü«µÅ∞^ÕO°∞—— J~>ÏO°∞. JǨC_«∞ qâÍfiã≤ P`Œ‡
 P`«‡Hõ^äŒ 53
ǨO°=∞ã¨~`À+¨~`À =∞O°∞Hí∆}Çı∞ ^ÕǨÏ~#∞~_ç J`Œº~`Œ ã¨∞ÅÉèí~Qå
Ç‹Å∞=_«∞`Œ∞~k. ^®xfl PÜ«∞# KÕuÖ’ Ѩ@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞.
JO`«Ö’ W`«~° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ~Ô Ñ¨Êáê@∞Ö’ P P`«‡#∞ PÜ«∞#
^ŒQ~æÆ ∞° flOz fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. "å~°∞ ^•xfl ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x J`«ºO`« ã¨∞"åã¨#
Hõã∂¨ iÎ `À ‰õÄ_ç# =¢ãÎ̈O Ö’ K«∞@∞ìH˘x fã≤Hà≥ ®ÎO∞° . ^•iÖ’ J<ÕH=õ ∞Ok
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ `å~°ãѨ _¨ `» å~°∞. "å~°O`å ''D Ѩq¢`å`«‡ Z=ik?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''Wk Ñ¶Ö ¨ Ï<å =ºHÎ̃ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å
=∞x+≤ P`«‡—— Jx WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å=|_Õ Ju ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞#∞
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞.
Dq^èOŒ QÍ P ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ WǨÏÖ’HõO ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜
KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. "å~°∞ PHÍâ◊ ^•fi~åÅ∞ `≥~=° =∞O\Ï~°∞. ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞
PHÍâ◊^•fi~åÅ∞ `≥~°∞™êÎ~°∞. qâßfiã≤ P`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl ^≥·=^Œ∂`«Å∞
֒ѨeH˜ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. "åix "≥Ú^Œ\˜ PHÍâ◊O Ö’x ^≥·=^Œ∂`«Å∞
J#∞ã¨iã¨∂Î P qâßfiã≤P`«‡ "≥O@ ~Ô O_»=PHÍâßxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏ
„Ǩu PHßâ◊~Ö’x ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ ^®fiO®Å∞ `ˇOz ° P â◊∞ÉèÏ`Œ‡#∞ Ѷ∞¨ #~Qå
™®fiQõuOz PjO°fikã¨∂Î ^•x "≥O@ U_»= PHÍâßxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞.
U_« = PHßâ◊ ~ Ö’H˜ "≥ o § P P`« ‡ #∞ 㨠$ +≤ ì H í O ° Π㨠x flkè Ö ’
„Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ_«`ÍO°∞. (JHí¯_« P P`Œ‡ ã¨$+≤Hì Oí Hΰ ∞í ™®ë®ì~Qõ„Ǩ}®=∞~ KÕã∞¨ ~Î k.)
ã¨$+≤Hì Oí ΰ ''<®D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Wb¡<ü (ã¨`¯« ~°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤ J`Œ_flç
uiy Éè¥í Ö’HÍxH˜ fã≤Hà≥ §◊ ~_ç. <Õx`«_flç (Éè∂í Ö’HõÑÙ¨ ) =∞\˜`ì À ã¨$+≤Oì Kå#∞.
JO^Œ∞Ö’ˆH W`«_flç ѨOÑ≤ÃÑ_®Î#∞. JO^Œ∞Ö’ #∞OKÕ W`«_flç uiy ¢|uH˜Oz
ÖËѨÙ`å#∞—— Jx P*Ï˝Ç≤™®Î_«∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ P P`Œ‡#∞
ã¨=∂kèÖ’x P qâÍfiã≤ ^ÕÇϨ ~Ö’ uiy „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ_«`ÍO°∞.
ã¨=∂kèÖ’ #Å¡x â◊s~°O`À, he Hõà§◊ `À LO_Õ (=Úx¯~ü, #H©~ü
J<Õ) W^°OÌ ∞° ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ =zÛ J`«_flç ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛ Éˇ_®Î~∞° . J`Œx ã¨=∂kè
54 P`«‡Hõ^äŒ
J`Œx Hí#∞K«¥Ñ¨Ù "Õ∞O°H∞í qâÍÅO KÕÜ∞« |_»∞`Œ∞~k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J`«xH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞ã¨∞Î#fl@∞¡ QÀK«iã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»`«#∞ Hõà◊√§
#∞Å∞ѨىõΩO@∂ ÖËz ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. ^≥=· ^Œ∂`«Å#∞ K«∂_»QÍ<Õ (`«##∞
"å~°∞ ¢Ñ¨tflOK«_®xH˜ =KåÛ~°x ÉèÏqOz) ''=ÚO^Œ∞ ##∞fl (Jã¨~)ü #=∂*ò
KÕÜ∞« x=fiO_ç.—— JO\Ï_»∞.
(J`«x #=∂*ò =Úyã≤#) `«~°∞"å`« ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''h „ǨÉèí∞=Ù
Z=O°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHÍ =ºHÎ̃ '' <å ¢Ñ¨É∞íè =Ù JÖÏ¡ÇÏπ —— Jx
ã¨=∂^è•#q∞™êÎ_»∞. uiy ^≥·= ^Œ∂`«Å∞ ''h ^è°O°‡~ Uq∞>©?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å~°∞. ''<å ^è~Œ ‡° O W™ê¡O—— JO\Ï_»`#« ∞. ''ã¨~ˆ , (O°∞A=∂O°~æ
K«¥Ç¨_ÍxH˜) g∞Ö’ ¢Ñ¨Éqíè Oz# =∞x+≤ Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~ Uq∞>©?——
J~@¥ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ =∞m§ „Ǩtfl™®ÎO∞° . ^®xH˜ P ѨÙ}®º`Œ∞‡_«∞ ''PÜ«∞#
^Õ=Ùx ¢Ñ¨=Hõ—Î — Jx K≥|∞`Í_«∞. ''PÜ«∞# ^≥=· ¢Ñ¨=HõxÎ hÔHÖÏ `≥eã≤Ok?——
Jx J_»∞QÆ∞ `å~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ''<Õ#∞ ^≥=· ¢QÆO^äOŒ (Y∞~üP<£) K«k"å#∞,
^•xfl #q∞‡ Jk ^≥=· ¢QÆO^ä"Œ ∞Õ #x ^è$Œ =ѨiKå#∞—— JO\Ï_® qâßfiã≤.
JǨC_«∞ PHßâ◊~ #∞~_ç ''<® ^®ã¨∞_«∞ x[~ K≥áåÊ_«∞. J`ŒxH˜
ã¨fiO°æ =„™®ÎÅ∞ ^èi° ~Ǩ*ãË ,≤ ã¨fiO°æ ǨO∞° Ѩ٠ǨOK° ~« _ç† (ã¨=∂kèÖ’) ã¨fiO°~æ
Ç‹Ñ· Ù¨ ~_Ë H˜>H˜ x© `ˇOz ° ÃÑ@ì~_ç—— Jx Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞OÎ k. J~Ú`Õ
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ ã¨=∂kèÖ’ #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . J@∞"≥Ñ· Ù¨
#~°HOõ Ö’x Jyfl*ÏfiÅÅ∞ XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ZO`À ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ
HõxÊ™êÎ~Ú. (qâßfiã≤ P cèH~õ ° ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ Ö’Ö’# ÉèÜ í ∞« Ѩ_`» å_»∞.)
JO`«Ö’<Õ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ZÖÏO\˜ PѨ^Œ #∞O_ç
~°HO∆˜ Kå_À K«∂_»∞—— JO\Ï~°∞.
P `«~∞° "å`« ã¨=∂kèÖ’ #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © =¸¿ãã≤, ã¨fi~°Oæ
"≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . ^•O`À P qâÍfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ ã¨fi~°æ "åÜ«Ú=Ù,
ã¨∞"åã¨#Å∞ =™êÎ~Ú. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''W^Õ h
(âßâ◊fi`«)x"åã¨O. h=Ù (¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ W™ê¡O Ѩ@¡) qâßfi㨠ã≤÷uÖ’
 P`«‡Hõ^äŒ 55
rqOKå=Ù. qâßfi㨠ã≤u÷ Ö’<Õ h‰õΩ =∞$`«∞º=Ù =zÛOk. ^≥=· z`«Î =∞~Ú`Õ
qâßfiã¨ãu÷≤ Ö’<Õ h=Ù ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# (ã¨=∂kè) #∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— J#O\Ï~°∞.
P `Œ~åfi`Œ Ѷ∂¨ >ˇ#· ã¨∞Qõ~^è° Ç¨i=∞à◊~`À Ys^≥#· ^Œ∞ã¨∞Å Î ∞ ^èiŒ Oz#
™œO^Œ~º° =O`«∞_≥#· XHõ`#« ∞ =zÛ ''h‰õΩ Ѩ~=° ∂#O^ŒO HõeOæ KÕ â◊∞ÉèÇí ÍO°Î
q#∞—— J~\Ï_»∞. qâßfiã≤ J`«_flç K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù, h =ÚYOÖ’
=∞Oz`«#O zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» . ^•xHÍ =∞x+≤
''<Õ#∞ h ã¨`¯« ~°‡Å ~åã≤x—— JO\Ï_»∞. qâßfiã≤ (D=∂@ q#QÍ<Õ ã¨O`À+¨O
`À) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨É∂íè ! (WѨÙÊ_Õ) ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O fã¨∞‰õΩ~å, <Õ#∞ (ã¨fi~°Oæ Ö’x)
<å"åà◊√§ (ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞), Éè’QÆÉÏè QͺŠ^ŒQiæÆ H˜ "≥àÏÎ#∞—— JO\Ï_»∞.
ã¨=∂kèÖ’ Jqâßfiã≤ Ѩiã≤u÷ : WHõ Jqâßfiã≤ q+¨Ü∂« xH˜ =¿ãÎ
J`«#∞ ‰õÄ_® ¢áêѨOzHõ Éè=í |O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x Ѩ~Ö ° ’HõO "≥Ñ· Ù¨ ^Œ$+≤ì
™êi™êÎ_∞» . J~Ú`Õ J`«x ¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ (ÉèÜ í ∞« OHõ~∞° Öˇ#· ) #Å¡x
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ F QÀ<≥Ñ\ ¨ Ïì fã¨∞H˘x =™êÎ~∞° . "å~°`x« =ÚO^Œ∞ Hõ#∞K«∂ѨÙ
"Õ∞~°^•HÍ (J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. `«~åfi`« ¢Ñ¨^•è # =∞~°}^Œ∂`«
(=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü) =zÛ J`«x `«Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~˘Ûx ''^Œ∞~å`å‡! ^≥"· å¢QÆÇϨ O
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° —— JO\Ï_»∞.
HÍx P ^Œ∞~å`«‡ f¢="≥∞#ÿ ÉèÜ í ∞« O`À â◊s~°O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
~å‰õΩO_® ֒ѨÖË J@∞W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ =∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü
=Úà◊§ HõOѨÃÑ· #∞Oz `«_ãç #≤ QÆ∞_»¤ ÖÏy#@∞¡ J`«x ^ÕÇϨ O #∞Oz
P`«‡#∞ |Å=O`«OQÍ ÖÏy f™êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« W`«~° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
~Ô Ñ¨Êáê@∞Ö’ J`«x KÕu #∞O_ç ^•xfl fã¨∞H˘x QÀ<≥Ñ\ ¨ ÏìÖ’ K«∞\˜ì "≥Ú^Œ\˜
PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ fã≤HÔ àÏÎ~∞° .
P ^Œ∞~å`«‡ #∞Oz ‰õΩo§áÈ~Ú# â◊=O #∞Oz "≥Å∞=_Õ@@∞=O\˜
f¢="≥∞#ÿ ^Œ∞~°Oæ ^èOŒ "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. ^•iÖ’ `å~°ãѨ _¨ Õ W`«~° ^≥=· ^Œ∂`«
ÅO`å ''D ^Œ∞~å`«‡ Z=i^Œ——x J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^Œ∞~å`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ #fl
56 P`«‡Hõ^äŒ
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ''Wk Ñ¶Ö ¨ Ï<å =ºHÎ̃ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ѶÖ
¨ Ï<å =∞x+≤ P`«‡—— Jx
WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å∞=|_Õ Ju xHõ$+¨"ì ∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞.
Dq^èOŒ QÍ "å~°∞ WǨÏÖ’Hõ ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜ KÕ~∞° H˘x ^•x ^•fi~°O
`≥iÑ≤OK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« ufl™êÎ~∞° . HÍx JHõ¯_ç ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ (^Œ∞~å`«‡#∞
Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO@∂) ^•fi~°O `≥~=° ~°∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) WÖÏ „Ǩ=z㨥ΠWHí¯_« ''=∂ 㨥Hí∞ÅÎ ∞ uO°ã¯¨ i~z
ÇÍ>˜ Ǩ@¡ `ŒÅaO°∞ã¨∞`À =º=ǨÏi~z#ÇÍi H’ã¨~ PHßâ◊ ^®fiO®Å∞ Z#fl>˜H©
`ˇO=° |_«=Ù. 㨥k ɡ[~˚ Qõ∞~_Í X~>ˇ ^°¥O°_~« Z~`Œ J™®^躰 Ç‹Ø ÇÍO°∞
ã¨fiO°~æ Ö’ „ǨÇtı ~K«_~« Hí∂_Í J~`Ë J™®^躰 ~—— (7:40) J<Õ Y∞~üP<£
ã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞.
P `ŒO∞° ÇÍ`Œ ã¨$+≤Hì Oí ΰ ''D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Ü«∂=`Œ∞Î Éè¥í Ö’HßÅ
Hí~>Ë J^äó° áå`Íà◊~Ö’ L~_Ë 'ã≤r<˚ —ü (^°∞+¨¯O°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤, J`Œx
P`Œ‡#∞ Éè¥í Ö’HõO Ç‹Ñ· Ù¨ fã≤Hà≥ §◊ ~_ç—— Jx P*Ï˝Ç™≤ ®Î_∞« . =∞O°}^°¥`ŒÅ∞
P ^°∞O®`Œ‡#∞ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_«Û|_ç# ^®x ^ÕÇϨ ~Ö’H˜ qã≤iǨ_™Õ ®ÎO∞° .
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) D ã¨~Qõu K≥|∞`Œ¥ ''^Õ=ÙxH˜ ™®>˜ HíeÊ~z#ÇÍ_«∞
PHßâ◊~ #∞~_ç J=∂~`Œ~ J^äó° áå`Íà◊~Ö’H˜ Ǩ_áç Èܵ#>ı.¡ WHí J`Œ_flç
ǨH∞∆í Öˇ<· ® á⁄_«∞K«∞Hí∞ u~>Ïܵ, ÖË^® Qåe Jܵ<® ZuÎ ^°¥O°~Qå qã≤i
Ǩ_Ç« ãı ∞¨ ~Î k—— (22:31) J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂HÎ̃ ѨiOî Kå~°∞.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ P JqâÍfiã≤ ^°QõæO°Hí∞ W^°ÌO°∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ =zÛ
qâÍfiã≤x J_çy#>ı¡ HÁxfl „Ǩâfl◊ Å∞ J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xHí`#Œ ∞ ã¨=∂^è®#~
K≥Çʨ ÖËHí ''JÜ«µºÜˇ∂º, <®Hıg∞ `ˇeÜ«µ^Õ!—— J~>Ï_«∞. JǨC_«∞ PHßâ◊~
#∞~_ç ''J`Œ#∞ J|^°=ú ∂_Í_«∞. J`ŒxH˜ Jyfl =„™®ÎÅ∞ Hí@Éì > ˇ ,ì˜ JyflǨ_H« í
g∞^° Ǩ~_«É@ ˇ ~ì _ç. J`Œx H’ã¨~ ã¨=∂kèÖ’ #O°H~í Ç‹Ñ· Ù¨ ~_Ë H˜>H˜ © `ˇOz°
ÃÑ@ì~_ç—— Jx Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞OÎ k. ^®x „ǨHßO°~ P ã¨`ºŒ uO°™®¯iH˜
„ǨàÜ ◊ µ« ~^•HÍ ^°∞O°ƒOù É° Ï^èÅ ° ∞ HíeQÕÖÏ UO®Ê@=Ù`Œ∞~k.
P`«‡Hõ^äŒ 57
J~Ú`Õ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ J`«x ã¨=∂kèÖ’ ã¨fi~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ
H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° . J@∞"≥Ñ· Ù¨ ã¨fi~°Oæ Ö’x ™œO^Œ~º° O, Éè’QÆÉÏè QͺŠ^Œ$â◊ºO
J`«xH˜ Hõ#∞ÅѨO_»∞QÆQÍ HõxÊã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J`«x`À
''(ã¨`åºxfl u~°ã¯¨ iOK«_O» =Å¡) ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ZÖÏO\˜ =∞ǨÉèÏQͺxH˜
^Œ∂~°O KÕâß_À K«∂_»∞—— J#O\Ï~°∞. P `«~åfi`« "å~°∞ P H˜\H˜ x© =¸¿ãã≤
#~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~z
° ÃÑ_»`å~°∞. J@∞"≥Ñ· Ù¨ #~°HOõ Ö’x Jyfl*ÏfiÅÅ∞
XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''WHõ h (âßâ◊fi`«) x"åã¨O W^Õ. #∞=Ùfi
(¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ rq`åO`«O W™ê¡O Ѩ@¡) JѨ#=∞‡HõO`À rqOKå=Ù.
JѨ#=∞‡HõOÖ’ L#fl ã≤u÷ Ö’<Õ h‰õΩ =∞$`«∞º=Ù HÍ>ËãO≤ k. ^≥=· z`«"Î ∞≥ `ÿ Õ
#∞=Ùfi JѨ#=∞‡HõO`À<Õ (¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#) ã¨=∂kè #∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— Jx
JO\Ï~°∞. `«~åfi`« J`Œx ǨH¯í >ˇ=ÚHíÅ∞ qiy XHí Ç‹Ñ· Ù¨ #∞~z =∞O˘Hí
Ç‹Ñ· Ù¨ Hí∞ á⁄_«∞K«∞Hí∞ =KÕÛ@~`ŒQå ã¨=∂kè Hí∞~z~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞~k.
P `ŒO∞° ÇÍ`Œ J`«ºO`« ^°∞O®fiã¨#`À Hí∂_ç# =ÚiH˜ |@ìÅ∞ ^èi° ~z#
F Hí∞O°¥Ç≤ J`«x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ_∞» . Jqâßfiã≤ J`«_flç K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù,
h =ÚYOÖ’ H©_∞» zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú—— JO\Ï_»∞. ^•xH˜ ‰õΩ~°∂Ñ≤
''<Õ#∞ h ^°∞+¨¯O°‡Å O®ã≤x—— Jx K≥|∞`å_»∞. ^®~`À J`Œ#∞ (f¢=OQÍ
ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∂) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨É∂íè ! ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O fã¨∞‰õΩ ~å‰õΩ—— JO\Ï_»∞.
(JǨχ^£, J|¥^®=Ó^£, q∞뮯`ü ǨÏnã¨∞Å P^è•~°OQÍ)
ã¨=∂kèÖ’ ^•ã¨∞_çfl ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ ¢Ñ¨tflOK«_O» J~Ú# `«~∞° "å`«
J`«x P`«‡#∞ J`«x ^ÕÇϨ O #∞O_ç "Õ̂~ KÀ\˜H˜ `«~e° ™êÎ~∞° . ã¨[#˚ ∞Å
P`«‡Å#∞ ã¨Ñ=Ψ ∂HÍâ◊OÖ’x ''Wb¡<—£ — J<Õ KÀ\˜H,˜ ^Œ∞~°#˚ ∞Å P`«‡Å#∞
U_»= áê`åà◊Ö’HõOÖ’x ''ã≤r<˚ —£ — J<Õ KÀ\˜H˜ `«~e° ™êÎ~∞° . (+Ô̈~ã¨∞#fl)
Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« qâßfi™êÅ∞ : =∞~°}ÏxH˜, JOu=∞k<åxH˜ =∞^躌 LO_Õ
ã≤u÷ x Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« âߢ™êÎÅ∞ ''Ñ≤`$« Ö’HõO—— JO@∞<åfl~Ú. Ñ≤`$« Ö’HõO
58 P`«‡Hõ^äŒ
¢Ñ¨™êÎ=#Å∞ "Õ^•Ö’¡#∂ L<åfl~Ú, ѨÙ~å}ÏÖ’¡#∂ L<åfl~Ú.
''Z=Ô~`· Õ JyflÖ’ HÍÅÛ|_®¤~À, Z=Ô~`· Õ HÍÅÛ|_»Ö^Ë À "å~°∞ =∞^躌
PHÍâ◊OÖ’, `«=∞ "≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ K≥e¡OK«_»O ^•fi~å ã¨∞MÏÅ#∞
á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞.—— (Ü«∞Aˆ~fi^ŒO. J^蕺ܫ∞O–19, =∞O¢`«O–60)
''Ü«∞=∞^Œ∂`« ZO`À qA˝_∞» . PÜ«∞# K«xáÈ~Ú# =∞x+≤ P`«‡#∞
Ñ≤`«$Ö’HÍxH˜ 'Ñ≤`«$—QÍ =∂ˆ~O^Œ∞‰õΩ ѨOÑ≤™êÎ_»∞.—— (J^èŒ~°fi}"Õ^ŒO.
HÍO_»O18, ã¨∂HõOÎ 2, =∞O¢`«O27)
''Ü«∞=Ú_çfl ^Œi≈OK«∞HÀ. ÃÑ^ŒÅ Ì P`«‡Å`À HõÅ∞ѨÙ. ™êfi`«O¢`«ºO
=∞iÜ«Ú Ñ¨Ù}º HÍ~åºÅ ¢Ñ¨uÑ¶Ö ¨ Ïxfl L#fl`«"∞≥ #ÿ ã¨fi~°Oæ Ö’ á⁄O^Œ∞.
áêáêÅ#∞, ^ÒëêìºÅ#∞ áê~°¢^Àe ^ÕnѨº=∂#"≥∞#ÿ â◊s~åxfl ã¨OáêkOK«∞.——
(~°∞Qˆ fi^ŒO)
''+¨¢_»O¢^è•Å (^ÕÇϨ O) #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç P`«‡ `«# ~°OQÆ∞, PHÍ~°O
¢Ñ¨HÍ~°O J^Œ$â◊º"≥∞ÿ# â◊s~°OÖ’xH˜ ¢Ñ¨"Õtã¨∞ÎOk. Z=~°∂ P P`«‡#∞
K«∂_»Ö~Ë ∞° . Jëêì=Ü«∞"åÅ∞ Hõ#|_»x P P`«‡ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ K«Å#O HõeQˆ
LO@∞Ok. Jk ZÖÏO\˜ =∂~°∞Ê =Å¡QÍx, q<åâ◊O =Å¡QÍx JO`«O
HÍ^Œ∞.... ^Œ∞+¨µÅ ì ∞ ~Àkã¨∂,ΠǨǨHÍ~åÅ∞ KÕã∂¨ Î cèuÅ∞¡`∂« , ÉèÜ
í ∞« O`À
HõOÑ≤ã∂¨ Î `«=∞ â◊s~°OÃÑ· ^≥|ƒÅ∞ Ѩ_∞» `«∞O_»QÍ Ü«∞=∞~åA QÆ$ǨxH˜
"≥àÏÎ~∞° .—— (=∞ǨÉèÏ~°`O« – ¿Ñr.370)
ã¨=∂kèÖ’ Y∞~üP<£ áê¢`«
k=ºY∞~üP<£ Hˆ =ÅO áê~åÜ«∞}O KÕÜ∞« _®xH˜ =∂¢`«"∞Õ J=`«
iOK«Ö^Ë ∞Œ . Y∞~üP<£x ^≥=· ¢áÈHõÎ ¢QÆO^ä=Œ ∞x qâ◊fiã≤Oz# ¢Ñ¨u =Úã≤O¡
^•xfl ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ K«^∞Œ =Ù`«∂, ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iã¨∂Î
LO_®e. JѨÙÊ_Õ Jk =∞#‰õΩ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂
¢Ñ¨Ü∂≥ [#HÍi J=Ù`«∞Ok. ã¨=∂kèÖ’ ‰õÄ_® Jk =∞#‰õΩ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O
KÕ~∂° ~°∞Û`«∞Ok.
 P`«‡Hõ^äŒ 59
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ~å¢u"Õà◊ g∞~°∞ #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜
xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ (aQÆ~æ Q° Í Ñ¨iOî K«O_ç. P â◊|OÌ qx Ã+·`å#∞Å∞,
^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ Éè∂í `åÅ∞ áêiáÈ`å~Ú. QÍeÖ’ (`Õe Ü«∂_»∞`«∂) =KÕÛáÈÜÕ∞
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ‰õÄ_® P â◊|OÌ qO\Ï~°∞. WO\’¡ L#fl"å~°∞ ‰õÄ_® qx
g∞`Àáê@∞ #=∂*ò KÕ™êÎ~°∞. D~å¢u =KÕÛ~å¢uH˜ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î
''W`«x z=i~å¢f! hq`«xH˜ ™œÅÉèºí O HõeyOK«∞—— JO@∞Ok.
qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ =zÛ J`«x `«Å"≥Ñ· Ù¨ xÅ|_ç
(â◊=) ™êfl<åxfl Ѩ~º° "ÕHã∆˜ ∞¨ OÎ k. J`«xH˜ =¢ãÎ̈ãO¨ ™ê¯~°O [iy# `«~∞° "å`«
J`«x =¢™êÎʼnõΩ, =Hõã∆ Ö ÷¨ ÏxH˜ =∞^躌 ^Œ∂~°∞`«∞Ok. P ^•ã¨∞_çfl Y##O
KÕã#≤ `«~∞° "å`« ã¨=∂kèÖ’ ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ (=Úx¯~ü, #H©~)ü =zÛ#ѨÙÊ_»∞
Y∞~üP<£ =∞$`«∞_çH,˜ ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å‰õΩ =∞^躌 =zÛ xÅ|_»∞`«∞Ok. ѨsHõ∆
^Œ∂`«Å∞ Y∞~üP<£`À ''h=Ù =∂=∞^躌 #∞O_ç `˘Å∞QÆ∞. "Õ∞=Ú W`«_flç
¢Ñ¨tflOKåe—— JO\Ï~°∞. ^•xH˜ Y∞~üP<£ ''^≥=· ™êH˜!∆ <Õx`«_flç ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"tÕ OѨ*~Ë ÚOKÕ =~°‰Äõ =^Œe áÈÖË#∞. g∞i`«x Ѩ@¡ U^≥<· å =º=Ǩ~°O
[~°áêÅx ^≥"· å[˝ Åaè¿ãÎ g∞Ѩx g∞~°∞ KÕã∞¨ HÀO_ç—— Jx JO@∞Ok.
P `«~∞° "å`« ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ P ^•ã¨∞xH˜ H˘xfl ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞.
Y∞~üP<£ J`«x "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ''<Õ<=≥ ~À h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_»∞QÆ∞`«∞Ok.
^•xHõ`«#∞ `≥eÜ«∞^Œ∞ JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ `«##∞ `å#∞
ѨiK«Ü∞« O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ ''<Õ#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ x#∞fl ~å¢u"ÕàÖ ◊ ’¡ "Õ∞ÖÁ¯x
LO_ÕÖÏ, ѨQ\ Æ ˜ "ÕàÖ
◊ ’¡ PHõe ^ŒÑÙ¨ ÊÅ`À LO_ÕÖÏ KÕã#≤ Y∞~üP<£x.
Hõà◊√§, K≥=ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz# K≥_»∞ʼnõΩ x#∞fl ^Œ∂~°OQÍ LOz#
Y∞~üP<£x. WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ h ¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀˆ~ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl, L`«=Î ∞ ™È^Œ~∞° _çfl.
Hõ#∞Hõ ã¨O`À+≤OK«∞. ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å qKå~°} `«~∞° "å`« WHõ hÔHÖÏO\˜
^Œ∞óYO LO_»^∞Œ —— Jx K≥|∞`«∞Ok. ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ qKå~°} `«~∞° "å`«
"≥o§áÈ`å~°∞.
60 P`«‡Hõ^äŒ
JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ ‰õÄ_® `«# ¢Ñ¨É∞íè =Ù ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ã¨=∂kèÖ’x
P ^•ã¨∞x HÀã¨O Ѩ_»Hõ WÑ≤ÊOK«=∞x JÉèíºi÷ã¨∞ÎOk. ^•xH˜ Ѩ_»Hõ,
*’ºu~°‡Ü«∞ nѨO W=fi=∞x ^Õ=Ù_»∞ P*Ï˝Ñ™≤ êÎ_∞» . "å\˜x _≥|ƒù~Ú"ÕÅ
=∞Ok ^≥=· ã¨xflÇ≤Ï`« ^Œ∂`«Å∞ fã¨∞H˘x "≥àÏÎ~∞° . Y∞~üP<£ "åiH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ
P ^•ã¨∞x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° H˘x ''^≥=· ^•ã¨∞_®! <Õ#∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~∞° "å`«
hˆHg∞ ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å∞ HõÅQÆÖ^Ë ∞Œ Hõ^•? <Õ#∞ h HÀã¨O Ѩ_H» õ U~åÊ@∞
KÕ~ÚOK«_®xH˜ ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ#∞. JO^Œ∞Hˆ HÍ¿ãûѨ٠h#∞O_ç <Õ#∞
"Õ~∞° HÍ=Åã≤ =zÛOk. <Õ<å =ã¨∞=Î ÙÅ∞ fã¨∞H˘KåÛ#∞—— Jx JO@∞Ok.
JO`«Ö’ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ P =ã¨∞=Î ÙÅ∞ fã¨∞H˘zÛ J`«xH˜ Ѩ_H» õ U~åÊ@∞
KÕ™êÎ~∞° . `«~∞° "å`« "å~°`_« flç ‰õΩ_ç ѨH¯õ ‰õΩ uÑ≤Ê Ñ¨_∞» HÀɡ\ì̃ PHÍâ◊OÖ’H˜
Jkè~ÀÇ≤ÏOK«_O» ¢áê~°Oaè™êÎ~∞° . ^•ã¨∞_»∞ "åix K«∂ã¨∞OÎ \Ï_»∞. Y∞~üP<£
dÉÏ¡ "≥Ñ· Ù¨ #fl <ÕÅ g∞^Œ F ^≥|ƒ "Õã∞¨ OÎ k. ^•O`À ã¨=∂kè Hõ#∞K«∂ѨÙ
"Õ∞~°‰Ωõ qâßÅ=∞=Ù`«∞Ok. (Wɡfl Ja^Œ∞<Ì åº)
Ñ≤`«$Ö’HõOÖ’ áêѨѨÙ}ϺŠѨ~°º=™ê#O
XHõ™êi ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^ŒQÆæiH˜ XHõ Ü«¸^Œ¢ã‘Î =zÛ
ã¨=∂kètHõ∆ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ã¨=∂kètHõ‰∆ Ωõ ^Œ∂~°OQÍ
LOK«∞QÍHõ!—— J#flk. P `«~∞° "å`« ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) =ÚO^Œ∞ P q+¨Ü∂« xfl ¢Ñ¨™êÎqOz, Wk x["Õ∞<å? Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''x["Õ∞. ã¨=∂kètHõ∆ Ü«∞^•~°O÷ —— J<åfl~°∞. P<å\˜
#∞Oz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) #=∂A KÕã#≤ ѨÙÊ_»ÖÏ¡ ã¨=∂kètHõ∆ #∞O_ç ^Õ=Ù_çfl
â◊~}
° ∞ "Õ_∞» ‰õΩ<Õ"å~°x P"≥∞ J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ã¨=∂kèÖ’ `ÕeHõáê\˜ tHõÅ ∆ ∞, |Ǩï=∂<åÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.
JO>Ë `ÕeHõáê\˜ ÉÏ^èÅ Œ ∞, `ÕeHõáê\˜ ã¨∞MÏÅ∞ LO\ÏÜ«∞#fl =∂@.
Wq =∞x+≤H˜ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k#O ^•HÍ H˘#™êQÆ∞`å~Ú. D tHõ,∆ |Ǩï=∂<åÅ
HÀã¨O `«Ñʨ xã¨iQÍ ã¨=∂^èÕ LO_»#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . =∞x+≤ Éè∫uHõHÍÜ«∂xfl
HÍeÛ"Õã<≤ å, ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ qã≤~ˆ ã≤<å, H͉õΩʼnõΩ QÆ^Å ÌŒ ‰õΩ =kÖËã<≤ å,
P`«‡Hõ^äŒ 61
â◊=|∂_ç^#Œ ∞ QÍeÖ’H˜ qã≤~ˆ ã≤<å, Uq^èOŒ QÍ Y##O KÕã<≤ å ã¨~ˆ tHõ,∆
|Ǩï=∂<åÅ∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® LO\Ï~Ú. ã¨=∂kè J<Õk tHõ,∆ |Ǩï=∂<åÅ∞
J#∞Éèqí OK«_®xH˜ L#fl XHõ QÆ∞~°∞Î (Symbol) =∂¢`«"∞Õ .
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇá· ê¶ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: XHõ =ºHÎ̃H˜ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞~ÚOk. J`«xH˜
WHõ rqOKÕ Pâ◊ HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . JѨÙÊ_»`#« ∞ `«# ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ#∞
Ñ≤ez WÖÏ K≥áêÊ_»∞: ''<Õ#∞ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« Hõ>Å ìˇ ∞ ¿ÑiÛ ^•xH˜
xѨÙÊÃÑ@ìO_ç. P xѨÙÊÖ’ <å â◊"åxfl "Õã≤ HÍeÛ "ÕÜ∞« O_ç. xѨÙÊÖ’ <å
â◊s~°O, =∂Oã¨O, Z=ÚHõÅ∞ ÉÏQÍ HÍeáÈ~Ú |∂_ç^QŒ Í =∂i áÈ~Ú#
`«~∞° "å`« P |∂_ç^#Œ ∞ `«∞á¶ê#∞ =KÕÛ~ÀA QÍeÖ’ ZQÆ~° "ÕÜ∞« O_ç.——
WÖÏ K≥ÑÊ≤ J`«#∞ K«xáÈÜ«∂_»∞.
JѨÙÊ_»`x« ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ∞ J`«#∞ K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ KÕâß~°∞. J~Ú`Õ
^Õ=Ù_»∞ P =ºH˜HÎ ˜ K≥Ok# J}∞=}∞#∞ Hõe¿Ñã≤ (¢áê}O áÈã≤) ''^•ã¨∞_®!
#∞qfiÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß=Ù?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ P =∞x+≤ ''¢Ñ¨É∂íè !
h‰õΩ ÉèÜí ∞« Ѩ_ç WÖÏ KÕâß#∞—— J<åfl_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D ã¨=∂^è•#O qx
J`«_flç Hõq∆ ∞OKå_»∞. (|∞MÏi)
=ÚÖò¯, ã¨*ÏÌ ã¨∂~åÅ ¢Ñ¨uѶ∞¨ @# : Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ
(~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ <Î åfl~°∞: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) J#∞K«~∞° _˘HÍÜ«∞# F
ã¨=∂kè ^ŒQ~æÆ ° QÆ∞_®~°O "Õã∞¨ H˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. PÜ«∞#‰õΩ JHõ¯_» ã¨=∂kè
L#fl ã¨OQÆu `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í P ã¨=∂kèÖ’ XHõ =∞x+≤
Y∞~üP<£Ö’x (67= J^蕺ܫ∞O) =ÚÖò¯ ã¨∂~å ѨiOî K«_O» ¢áê~°OaèO
Kå_»∞. P q^èOŒ QÍ J`«#∞ ã¨∂~å "≥Ú`«OΠѨiOî Kå_»∞. P `«~∞° "å`« P
J#∞K«~∞° _»∞ D ã¨OѶ∞¨ @# QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎ
qOKå~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''Wk (ã¨=∂kè) Ü«∂`«##∞
x~ÀkèOKÕ ã¨∂~å (J^蕺ܫ∞O), J`«_flç P Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞`ÀOk——
Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
62 P`«‡Hõ^äŒ
ǨϢ[`ü MÏe^£ a<£ =∂^•<£ (`å|~Ú–~°ÇϨ ‡Öˇ)· Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞
*Ëã∞¨ <Î åfl~°∞ : `«ÉÏ~°HÅ
õ l¡ aÜ«∞kÇ≤ÏÖò =ÚÖò¯ (67= J^蕺ܫ∞O), JeѶπ
ÖÏ"£∞ g∞"£∞ ã¨*ÏÌ (32= J^蕺ܫ∞O)– D ~Ô O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ `«=∞#∞
ѨiOî z#"åi HÀã¨O ã¨=∂kèÖ’ ^Õ=Ùx`À "åk™êÎ~Ú. "å\˜Ö’ ¢Ñ¨u ã¨∂~å
''<Õ#∞ h (Y∞~üP<£) ¢QÆO^äOŒ Ö’ LO>Ë #∞qfi`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ <å
ã≤áê¶ ~°ã∞¨ P"≥∂kOK«∞. XHõ"àÕ ◊ <Õ#∞ h ¢QÆO^äOŒ Ö’ ÖËHáõ È`Õ JO^Œ∞Ö’
#∞Oz ##∞fl `«∞_çK~≥ Úº—— Jx JO@∞Ok. D ~Ô O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ Ѩ‰Ω∆õ Å∞
=∂kiQÍ `«=∞#∞ ѨiOî KÕ "åxÃÑ· ~Ô Hõ¯Å∞ *ÏÑ≤, J`«_flç ã¨=∂kè Ü«∂`«#
#∞O_ç HÍáê_»∞`å~Ú. (q∞ëê¯`ü)
#=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ ¢Ñ¨uѶ∞¨ @# : ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: ''<å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HÎ̃ã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆!
ã¨=∂kèÖ’ â◊"åxfl ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì [#O "≥o§ áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ P â◊=O `åÅ∂‰õΩ
=∞x+≤ "åi K≥ÑÙ¨ ÊÅ ã¨=fi_çx (Ãã·`O« ) qO\Ï_»∞. J`«#∞ QÆ#Hõ qâßfiã≤
J~Ú=ÙO>Ë J`«x #=∂A (¢áê~°#÷ ) J`«x `«Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok.
J`«x LѨ"å™êÅ∞ J`«x ‰õΩ_ç "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =zÛ KÕ~∞° `å~Ú. J`«x [HÍ`ü
J`«x Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok. J`«x SzÛùHõ #=∂AÅ∞, SzÛùHõ
^•#^è~Œ å‡Å∞, J`«#∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ KÕã#≤ "Õ∞à◊§‰õΩ ã¨O|OkèOz# ѨÙ}º
HÍ~åºÅ∞ J`«x HÍà◊§ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ KÕ~∞° `å~Ú.
J`«x `«ÖÏѨىõΩ U^≥<· å Ü«∂`«# (J*ÏÉò) =¿ãÎ J`«x #=∂*ò '<å
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ~å=_®xH˜ hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^∞Œ — JO@∞Ok. ^•O`À Ü«∂`«#
J`«x ‰õΩ_ç "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =ã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»`x« LѨ"å™êÅ∞ '=∂ "≥Ñ· Ù¨ # hÔHÖÏO\˜
KÀ@∞ÖË^∞Œ — JO\Ï~Ú. Ü«∂`«# =∞m§ J`«x Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =ã¨∞OÎ k.
JѨÙÊ_»`x« [HÍ`ü '<å "≥Ñ· Ù¨ # hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^∞Œ — JO@∞Ok. Ü«∂`«#
uiy J`«x HÍà◊§ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»`«x SzÛùHõ #=∂AÅ∞,
^•#^è~Œ å‡Å∞, W`«~° ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ Ü«∂`«#‰õΩ J_»∞`¤ Q« ∞Æ Å∞`«∂ '=∂
"≥Ñ· Ù¨ # ‰õÄ_® hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ ÖË^∞Œ — JO\Ï~Ú.—— (J`«sÎ Éæ )ò
 P`«‡Hõ^äŒ 63
q+¨ã~¨ åÊÅ∞, W#∞ѨQ^Æ ÅŒ ∞: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨=∂kèÖ’
Jqâßfiã≤x tH˜O∆ K«_®xH˜ `˘OÉè`·ˇ ˘q∞‡k (99) ã¨~åÊÅ∞ LO\Ï~Ú. P
áê=ÚÅ∞ J`«_flç ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k#O ^•HÍ HÍ>Ëã∂¨ Î LO\Ï~Ú. "å\˜Ö’ XHõ¯\˜
‰õÄ_® =∞# Éè∂í =∞O_»ÅO "≥Ñ· Ù¨ |∞ã¨H˘_ÕÎ Éè∂í q∞ g∞^Œ (ã¨=∞ã¨OÎ HÍeáÈ~Ú
WHõ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O^•HÍ) XHõ¯ "≥ÚHõ¯ ‰õÄ_® "≥ÚÅ=^Œ∞. (^•i‡)
~Ô O_»= ¢Ñ¨ÑO¨ K« Ü«Ú^ŒOú Ö’ [áê<£Ö’x Ç≤Ï~À+≤=∂, <åQÆ™êH˜ Ѩ@} ì Ï
ÅÃÑ· J"≥∞iHÍ "Õã#≤ JѨÊ\˜ z#fl J}∞ÉÏO|∞ ZO`« Ѷ∞¨ ’~°Heõ ã¨$+≤Oì zO^À
KåÖÏ=∞OkH˜ `≥Å∞ã¨∞. D ^Œ∞~°…@# [iy J~°"Ü ·≥ ∞Õ à◊√§ QÆ_z » <å P
ÉÏO|∞ =^Œe# ^Œ∞¢+¨ÊÉèÏ=O #∞Oz [áêhÜ«ÚÅ∞ WѨÊ\˜H© |Ü«∞@Ѩ_»
ÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. WHõ ã¨=∂kèÖ’x ã¨~Ê° O "Õ¿ã HÍ@∞ ZO`« ÉÏ^è•Hõ~O° QÍ
LO@∞O^À TÇ≤Ï¿ãÎ<Õ QÆ∞O_≥ ~°≠Å∞¡=∞O@∞Ok.
Jqâßfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ #~°HÍyfl #∞O_ç "≥Å∞=_Õ f¢="≥∞#ÿ =_»
QÍÅ∞ÊÅ∞ ~å=_»O`À áê@∞, J`«_flç tH˜O∆ K«_®xH˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ^≥=· ^Œ∂`«
xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. P ^≥=· ^Œ∂`« JO^è∞Œ _»∞, K≥q\˜"å_»~Ú LO\Ï_»∞.
J`«x ^ŒQ~æÆ ° XHõ W#∞Ѩ QÆ^Œ LO@∞Ok. P QÆ^`Œ À Jqâßfiã≤x H˘\˜#ì ѨÙÊ_»∞
P ^≥|ƒ ¢Ñ¨ÉÏè =O ZO`« f¢=OQÍ LO@∞O^ŒO>Ë, ^•O`À U^Œ~Ú<å
Ѩ~fi° `«O g∞^Œ F^≥|ƒ "Õ¿ãÎ P ^≥|ƒ‰õΩ Ѩ~fi° `«O `«∞`«∞xÎ Ü«∞Öˇ· áÈ`«∞Ok.
`«~∞° "å`« P Jqâßfiã≤H˜ =∞m§ ¢áê}O áÈÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞ `«∞Ok. (JǨχ^£,
J|∂^•=Ó^£)
|∞MÏi, =Úã≤¡O ¢QÆO^ä•ÅÖ’x XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O QÆ^Œ`À
H˘\ì̃#ѨÙÊ_»∞ P ã¨`º« u~°™ê¯i ÃÑ>Ëì QÍ=ÙˆHHõ#∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞
(Éè∂í `åÅ∞) `«Ñʨ ã¨g∞ѨOÖ’x Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. XHõ"àÕ ◊
=∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ ã¨=∂kè tHõ#∆ ∞ Hõàϧ~å K«∂¿ãÎ ÖË^• P QÍ=ÙˆHHõ#∞
qO>Ë "å~°∞ QÆ∞O_≥Å∞ Ѩye K«xáÈ=K«∞Û. JO^Œ∞Hˆ ã¨=∂kètHõ#∆ ∞ ^Õ=Ù_»∞
~°ÇϨ 㨺OQÍ LOKå_»∞. JnQÍHõ =∞x+≤ JQÀK«~åÅ∞, JfO¢kÜ«∂Å#∞
qâ◊fiã≤OKåÅx ^Õ=Ù_»∞ qâßfiâ◊Ñs¨ HõÖ ∆ ’ XHõ +¨~`° ∞« QÍ ÃÑ\Ïì_∞» .
64 P`«‡Hõ^äŒ
P`å‡=Ö’Hõ#O
™®Ü«µ~HßÅѨ٠ZO°∞ѨÙ^°#~ ™®H˜Q∆ å, O®„u ™®H˜Q∆ å, Jk ã¨g∞Híi~KÕ
"å>˜ ™®H˜Q∆ å, ѨÓO°K‚ ~« „^°∞x ™®H˜Q∆ å K≥|∞`Œ∞<®fl#∞. g∞O°∞ `ŒÇʨ Hí∞~_Í XHí
ã≤u÷ #∞~_ç =∞O˘Hí ã≤u÷ H˜ „Hí"∞Õ }® =∂O°∞`Œ¥ áÈ=Åã≤ L~@∞~k. (k=º
Y∞~üP<£–84:16-19)
™®Ü«µ~HßÅѨ٠ã¨~^论Hß~`Œ∞Å∞, `Œ~åfi`Œ O®„u"Õà◊ =∞ã¨H"í Å ≥ ∞ÎO∞° ,
P `Œ~åfi`Œ pHí>O˜ ®„u, PÃÑ· Ǩ~_«∞"≥<fl≥ Å......WÖÏ J<ÕHí ã≤u÷ Qõ`∞Œ efl
=∂#=Ù_«∞ `Œ# ^≥#· ~k# rq`Œ~Ö’ K«¥ã¨∞<Î ®fl_«∞. J^Õq^è~° Qå =∂#=Ù_«∞
WǨÏÖ’Hí~Ö’ ÉÏź~ #∞~_ç Ü«µ∫=#~, H“=∂O°~, =$^®úǺ¨ ^°âÅ ◊ ∞ ^®>˜
z=iH˜ =∞O°}®=ã¨H÷ ∞í KÕO∞° Hí∞~>Ï_«∞.
P `Œ~åfi`Œ ǨOÖ ° ’HíÑÙ¨ =∞lbÅ∞ „áåO°~Éè=í ∞=Ù`Íܵ. =∞O°}®=ã¨÷
#∞~_ç XHõ¯™êiQÍ Ç≤„`Œ∞Ö’Hí~Ö’H˜ „Ǩ"Õt™êÎ_»∞. JHí¯_« qq^è° ã≤÷u
Qõ`∞Œ Å∞ K«qK«¥âÍHí „Ç¨àÜ ◊ µ« k<®# „|uH˜~K«|_ç ѨÙ#O°∞`Í÷# (Ǩτ+π)
"≥∞^ÿ ®#~Ö’H˜ =™®Î_∞« . JHí¯_« HíO‡° qKÍO°} [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. „ǨuǶŠ¨ ~
J#∞Éèqí OK«_®xH˜ xs‚`Œ xÇÍã¨ãÖ ÷¨ ÏxH˜ Ǩܵ« x™®Î_∞« . D Ǩܵ« #~Ö’
Hí∂_Í J`Œ#∞ pHí>˜ "≥Å∞Qõ∞efl, Hí+¨ìã¨∞MÏÅ ^°â◊Å∞ ^®@=Åã≤
L~@∞~k. D ^ŒâÅ ◊ ∞ ^•\˜# `«~åfi`« Hõ~‡° efl |\˜ì âßâ◊fi`« QÆ=∞º™ê÷#
"≥∞#ÿ ã¨fi~åæxHÀ, #~°HÍxHÀ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞.
u#_«~, „`ÍQõ_~« , J#∞Éèqí ~K«_"« ∞Õ rq`Œ ÅHíº∆ =∞x, =∞x+≤ K«x
áÈQå<Õ J`Œx rq`Œ~ âÍâ◊fi`Œ~Qå ã¨=∂Ǩ=Î ∞=Ù`Œ∞~^°x JqâÍfiã¨∞Å∞
ÉèÏqã¨∞<Î ®flO°∞. WÖÏ~>˜ PÖ’K«<®ã¨Oo° x Y∞~å<£ Y~_ç㥨 Î D =¸<®flà◊§
„ǨÇ~¨ K«~Ö’ Åaè~z# Hí∞∆ „^° Éè’QõÉÏè QåºÅ∞ K«¥ã¨∞HÁx =Úiã≤áÈHí∂_«
^°x, âÍâ◊fi`Œ"∞≥ #ÿ Jã¨Å∞ rq`Œ~ =Ú~^°∞#fl^°x ÃÇÏK«Ûi™ÈÎ~k.
(–ã¨=∂ѨÎO–)