Ѩ~Ö° ’Hõ ¢Ñ™¨ ê÷#~ 1 2
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO Name of the Title:
Compilation :
Editing & Proof reading:
All rights reserved with:
First Edition:
Copies:
Published by:
Type set by:
Printed at:
Price:
''^Õ=Ù_«∞ D "å_«ÇÍã¨∞Å #∞~_ç `Œ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jnè#~ KÕã#≤ ^è#°
(Hí#Hí)=ã¨∞Î ã¨~Ǩ^Ö° ’¡ ^Õ=ÙxH˜, ^≥=· „Ǩ=HíHÎ ∞í , |~^è∞° =ÙÅHí∞, J<®^èÅ° Hí∞,
¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞ ǨÏHí∞¯~k. ^è°#~ (ZšǨC_«¥) g∞Ö’x ^è°xHí
=O°~æ Ö’<Ë Hı~„nHí$`Œ=∞~Ú L~_«O®^°#fl ÅHí∆ º~`À D q^è®#~ xO°Ü ‚ µ~K«
|_ç~k.—— (k=ºY∞~üP<£–59:7) ====( See Page- 184 )====
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
Dhana Vikendreekarana
Telugu
(Decentralisation of Wealth)
ABUL IRFAN
Hyderabad-2
Hafiz, Moulvi S.M. Rasool
Jamiatul Qur'an, Hyderabad
Islamic Resource Centre
September, 2005
1000
Islamic Resource Centre
Lakkadkot, Chatta Bazar,
Hyderabad-2, Ph: 66710795
Alifain, Geeturai Graphics
Lakkadkot, Chatta Bazar,
Hyderabad-500002
Cosmic Printers
Lakkadkot, Chatta Bazar,
Hyderabad-500002
Rs. 75/-
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 3 4 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°

Dhana Vikendreekarana (Decentralisation of Wealth) q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ

<≥O. q+¨Ü∞« O ¿Ñl
1. `«xqf~°x ^èŒ#Ñ≤áê㨠011

^èŒ# qˆHO¢nHõ~}° 2. MÏ~°∂<£ Ѩ~°º=™ê#O

3. Ѩi^èŒ∞ÖË¡x ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO
4. Éèí∂™êfi=∞º, |∂~°∞˚"å =~åæÅ∞
5. áêi¢âßq∞Hõ qѨ=¡ OÖ’ L^•~°"å^Œ∞Å áê¢`«
6. P^èŒ∞xHõ ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷
7. ™È+¨e[O–Hõ=¸ºx[O
012
014
015
017
018
020
8. #∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=ã¨÷ 025
9. J"≥∞iHÍ lÜ≥∂xã¨∞ìÅ ¢‰õÄ¿ã_£ Ü«Ú^•úÅ∞ 031
10. QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£ (¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}) 038
11. W™ê¡O =∞øeHõ ^Œ$HõÊ^äŒO 042
ã¨OHõÅ#~ 12. Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ 045
J|∞Öò W~åÊù<£ 13. q+¨Ü«∞Ѩi*Ï˝#O P=â◊ºHõ`« 046
14. Pi÷Hõ <åºÜ«∞O 048
15. ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞ 051
16. ^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}–=∞øeHõ q+¨Ü«∂Å∞ 052
17. ã¨iѨ_» ã¨Ç¨Ï[ X#~°∞Å∞ 054
18. ™êfi~å÷xH˜ ¢Ñ¨u~°∂Ѩ"Õ∞ Hõ$`«Ñ¶¨∞fl`« 056
19. Ñ≤ã≤<åi`«#O =Ç≤ÏOK«HõO_ç 058
20. ã¨OѨ^Œ ‰õÄ_»Éˇ@ì‰õÄ_»^Œ∞ 060
21. HõѨ@ qâßfiã¨O, ¢Ñ¨^Œ~°≈<å|∞kú 062
22. J=HÍâ◊O KÕ*Ï~°Hõ =ÚO^Õ ^•#O KÕÜ«∂e 063
23. Hõeq∞ÖË=ÚÅ∞ ѨsHõ∆ 064
24. Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞, ^èŒx‰õΩŠѨiã≤÷u 067
W™®¡q∞H± i™ÈO∑û Ãã~@O∑, ã¨O^Õâò Éèí=<£ 25. ^•`«$`«fiO, ^•<À^ÕÌâ◊ºO 069
ÅHõ¯_£HÀ\ò,Kè«`ÍÎ|*ÏO∑, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2 26. ZO`« Y~°∞ÛÃÑ\Ïìe, ZÖÏ Y~°∞ÛÃÑ\Ïìe? 071
á¶È<ü: 040–66710795, 9441515414 27. ^•#ã‘fiHÍ~° Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞ 072
28. ¢H˜OkKÕ~Ú HõO>Ë ÃÑ·KÕ~Ú ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k 074
"≥Å..........................................................................~°∂. 85/–Å∞ 29. ^è#Œ `åºQÆO 076
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 5 6 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
30. Pi÷Hõ X#~°∞Å qxÜ≥∂QÆO 079 61. "åºáê~°O 135
31. á⁄^Œ∞Ѩٖ¿Ñ^ŒÅ ã¨OˆH∆=∞O 081 62. J|^ŒúO, "≥∂ã¨O 137
32. J¢Hõ=∞ (J^èŒ~°‡)ã¨Oáê^Œ# 083 63. ã¨~°∞‰õΩÅ HõbÎ, <å}º`«Å∞ 141
33. 㨢Hõ=∞ (^èŒ~°‡)ã¨Oáê^Œ# 084 64. ÉÏ¡H± =∂Ô~¯\ò 142
34. Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O 087 65. `«∂xHõÅ∞, H˘Å`«Å∞ 144
35. =∞^Œº x¿+^èŒO 089 66. `«Ñ¨ÙÊ_»∞ "åºáê~° Ѩ^Œú`«∞Å∞ 146
36. E^ŒO, =∞\ϯ, ÖÏ@sÅ∞ 091 67. ^ŒàÏs =º=ã¨÷ 146
37. ^ÀÑ≤_ç, ^˘OQÆ`«#O 094 68. =ã¨∞Î=∂iÊ_ç q^è•#O 148
38. =∞iH˘xfl J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ#Å∞ 095 69. "åºáê~° XѨÊO^•Å∞ 149
39. J<åºÜ«∞O, ^Ò~°˚#ºO 097 70. "åºáê~° ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO 150
40. aèH∆Í@# x+≤^ŒúO 099 71. ѨO_»∞¡, ѨO@Å "åºáê~°O 152
41. Hõëêìi˚`«O 101 72. ¿ã^ŒºÉèí∂=ÚÅ∞ H“Å∞‰õΩ W=fi_»O 153
42. ¢âßq∞‰õΩŠѨ@¡ Ü«∞[=∂x ¢Ñ¨=~°Î# 102 73. ¿+~ü =∂Ô~¯\ò 154
43. HÍ#∞Hõ ~°∂ѨOÖ’ ÅOK«O 103 F ¢ÃÑ·=∞s =∂Ô~¯\ò 154
44. =_ô¤ x¿+^èŒO 104 F i[~°∞fi_£ Ѷ¨O_£ 155
45. p\©áê@Ö’ =_ô¤ D>ˇ 107 F Ô~·\ò W+¨Øºãπ 155
46. W`«~° =∞`«¢QÆO^ä•Ö’¡ =_ô¤ 108 F HÀ\©â◊fi~°∞Ö’¡<Õ =∞m§ HÀ@∞¡ ˆHO¢nHõ$`«O 156
47. =_ô¤ u<Õ"å_ç Ѩ~°º=™ê#O 109 F ÃãHõO_»s =∂Ô~¯\ò 156
48. ~°∞}Ï#∞|O^èŒO 110 F Ããa áê¢`« 156
49. `åHõ@∞ì ÃÑ\˜ì JѨÙÊ fã¨∞HÀ=_»O 112 F Ѷ¨O_»"≥∞O@Öòû, eH˜fi_ç\© 157
50. ~°∞}¢QÆã¨∞Îx Ѩ@¡ =∞$^Œ∞"≥·Yi 113 F Ãã<≥ûH±û (WO_≥H±û) 157
51. JѨÙÊ f~°Ûx"å_ç Ѩ~°º=™ê#O 114 F ¿+~°¡ iyæOQ∑ 157
52. =_ô¤ ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞OÖËx ÉϺO‰õΩÅ∞ 116 F ÃãʉõΩºÖË+¨<£ 157
53. =∞Ô~ÛO\ò PѶπ "≥xãπ 118 F =¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£ 158
54. =_ô¤ ÖËx ~°∞}ã¨Oã¨÷Å∞ 123 74. W™ê¡q∞H± =∂Ô~¯\ò 159
55. =_ô¤x ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕ¿ã ™ê‰õΩÅ∞ 124 75. ¿Ñ^ŒÅ Pi÷HõǨωõΩ¯– [HÍ`ü 162
56. ‰õÄ~°∞Û#fl H˘=∞‡#∞ #~°∞HÀ¯=_»=∞O>Ë W^Õ 127 76. QÆ`« +¨sJ`üÅÖ’ [HÍ`ü ¢Ñ¨™êÎ=# 164
57. "å}˜[º ~°∞}ÏÅ∞ 129 77. Pi÷Hõ <Õ~ã° ∞¨ Å
Î ∞ 165
58. JѨÙÊÅ TaÖ’ ^ÕâO◊ 131 78. [HÍ`ü K≥e¡OK«x"åi Ѩ~°º=™ê#O 166
59. Öˇ·Ñ¶π W<£ã¨∂ºÔ~<£û 133 79. [HÍ`ü =º=ã¨÷ ÅHõ∆ºO 168
60. BáêkäHõ =º=Ǩ~åÅ∞ 134 80. [HÍ`ü qkè HÍ=_®xH˜ +¨~°`«∞Å∞ 170
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 7
81. [HÍ`ü #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOz# ã¨OѨ^ŒÅ∞
82. Ѩâ◊√ ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü
83. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞
84. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~åxH˜ J#~°∞›Å∞
85. [HÍ`ü‰õΩ ã¨O|OkèOz# W`«~° P[˝Å∞
86. ¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£
87. [HÍ`ü qkèOѨىõΩ =¸Å^èŒ# Ѩiq∞u (x™êÉò)
88. [HÍ`ü Ѩi=∂}O (ˆ~@∞)
89. L¢+π (=$Hõ∆ ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü)
90. L¢+π‰õΩ ã¨O|OkèOz# P^ÕâßÅ∞
91. iHÍ*ò (Yx[ ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü)
92. Ѷ≤¢`å ^•#O
93. Ѷ≤¢`å‰õΩ ã¨O|OkèOz# W`«~° P[˝Å∞
94. Y∞~åƒh (`åºQÆO)
95. ^•#O KÕÜ«∞_»OÖ’ [#¢âıÜ≥∂aèÖÏ+¨
96. "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤Ζ ¢áê^äŒq∞Hõ ã¨∂¢`åÅ∞
97. gÅ∞<å=∂ (=∞~°} âßã¨#O)
98. Pã≤ΠѨOѨHõO
99. ^Œ`«Îã‘fiHÍ~°O x+≤^ŒúO
100. =∞ǨÏ~ü– ¢ã‘Î Pã≤Î
101. ã¨=∞~° ™⁄`«∞Î (J<åÊùÖò, ÃѶ·)
102. áêѨ ѨiǨ~°O
103. ~°HõΠѨiǨ~°O
104. ¢Ñ¨*Ï¿ã"Õ Ñ¨~°=∂`«‡¿ã=
8 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
173 =ÚO^Œ∞ =∂@
174 D<å_»∞ =∞# Pi÷H~õ O° QÆO ^ŒQÍ, "≥∂ã¨O, ^ÀÑ≤_,ô ^Ò~°̊#ºO, Jqhu, J<åºÜ«∂
176 Å`À xO_çáÈ~ÚOk. ^èŒx‰õΩ_»∞, ¿Ñ^Œ"å_»∞ J#fl qK«Hõ∆} ÖˉõΩO_® ¢Ñ¨u =∞x+‘ XHõ
179 q^èŒ"≥∞ÿ# Jã¨O`«$Ñ≤ÎH˜ Ö’#~Ú Ö’Ö’# ã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∞<åfl_»∞. <åºÜ«∞¢Ñ≤Ü«ÚÖˇ·#
180 Pi÷Hõâߢã¨Î xѨÙ}∞Å∞ Ãã·`«O Ѩiëê¯~° =∂~°æO HõxÃÑ@ìÖËHõ `«ÅÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x ‰õÄ~°∞Û
182 <åfl~°∞. ~ÀA‰õΩ~ÀA Pi÷Hõ ¢`åã¨∞ J<ÕHõ X_ç^∞Œ _»∞‰õΩʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`«∂ áêʼnõΩefl zH͉õΩ
183 Ѩ~°∞™ÈÎOk. XHõ ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯iOK«É’`Õ =∞~˘Hõ ã¨=∞㨺 =zÛѨ_»∞`ÀOk.
186 QÆ`H« ÍÅѨ٠Éè∂í ™êfi=∞º, ÃÑ@∞ì|_ô^•s =º=ã¨Å÷ ∞ ¿Ñ^ŒÅ #_ç¤ q~°Q˘æ\ì˜ HÀ\©âfi◊ ~°∞Å
HÀ@∞*Ë|∞Å∞ xOѨÙ`«∞<åflÜ«∞x ™ê=∞º"å^Œ∞Å∞ QÀÅQÀÅ KÕã≤ =∞s ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x F
187 ÃÑ^ŒÌ Éèí∂ÉèÏQÆOÃÑ· ™ê=∞º"å^Œ Ѩ`åHõO ZQÆ~°"Õâß~°∞. HÍx "å~°∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ KÕã≤# Pi÷Hõ
189 ã¨=∂#`«fiѨ٠"åQÍÌ#O <Õuc~°HÍÜ«∞ =∂¢`«"Õ∞#x ~°∞A=ÙHÍQÍ<Õ ™ê=∞º"å^Œ =@=$Hõ∆O
191 ^ŒÉèËÅ∞# ‰õÄeáÈ~ÚOk. ^•O`À _èôÖÏѨ_ç F =¸Å Xky ‰õÄ~°∞Û#fl ÃÑ@∞ì|_ô^•s
192 =º=ã¨÷ HÀ~°Å∞ Kåz =∞s ¢Ñ¨Ñ¨OK« Pi÷Hõ ~°OQÆOÃÑ· ѨÙ#ifi[$OaèOzOk.
193 ¢Ñ¨Ñ¨OK«¢Ñ¨[Å∞ ÃÑ@∞ì|_ô^•s =º=ã¨÷Ö’x "≥∂™êÅ∞, J<åºÜ«∂Å∞ Wk=~°ˆH
195 K«qK«∂ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P `«~åfi`« ™ê=∞º"å^Œ =º=ã¨Ö ÷ ’x Ç≤ÏO™ê^Ò~°<˚ åºÅ∞, ~°HáÎõ ê`åÅ∞
197 ‰õÄ_® QÆ=∞xOKå~°∞. =∞iѨÙÊ_»∞ Z=iH˜ Ѩ@ìO Hõ\ÏìÖ’ J~°÷OQÍHõ, =∞~åæO`«~°OÖËHõ
200 H˘`«Î H˜s@O`À =zÛ# áê`«~åAˆH Ѩ@ìO Hõ\˜ì K«uH˜Å|_®¤~°∞. HÍx J<ÕHõ =∂#=
JO`«~å`«‡Å∞ =∂¢`«O ''=∂ ^ŒQÆæ~°∞flOz Ug∞ ÖÏHÀ¯HõO_ç, =∂‰õΩ g∞ˆ~g∞ J^Œ#OQÍ
203 W=fi#=ã¨~°=¸ ÖË^Œ∞. =∂‰õΩ <åºÜ«∞O KÕ‰õÄ~°ÛO_ç, KåÅ∞—— JO@∂ Ѷ¨∞’+≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
206 ã¨iQÍæ WHõ¯_Õ WÖÏO\˜"åà◊§ˆH ™êfiO`«# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ѨeH˜ ¿ã^Œ f~°Û_®xH˜ Pi÷Hõ
211 ¢`åã¨∞`À ã≤^ŒúOQÍ ‰õÄ~˘Ûx LOk W™ê¡O.
213 WHõ¯_» ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷Ö’x "≥∂™êÅ∞, J<åºÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. JÖψQ ™ê=∞º
215 "å^Œ =º=ã¨÷Ö’x Ç≤ÏO™ê^Ò~°˚<åºÅ∞ ‰õÄ_® ÖË=Ù. W™ê¡O ¢Ñ¨[Å ¢â◊=∞, ™ê=∞~å÷ºÅ‰õΩ
218 `«y# <åºÜ«∞O Åaèã¨∞ÎO^Œ#fl QͺÔ~O\© W™ÈÎOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷
221 Ö’x H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ KÕ`«∞Ö’¡, ™ê=∞º"å^Œ =º=ã¨÷Ö’x H˘O^Œ~°∞ 'ÃÑ^ŒÌÅ— *Ë|∞Ö’¡
ã¨q∞+≤ìQÍ JÜÕ∞º ã¨OѨ^Œ ˆHO¢nHõ~°}‰õΩ aè#flOQÍ WHõ¯_» x~°O`«~°O ^èŒ# qˆHO¢nHõ~°}
223 [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ#fl Ǩg∞ ‰õÄ_® LOk. Dq^èŒOQÍ Pi÷Hõ <åºÜ«∞O KÕ‰õÄ~°∞Û`å=∞O>Ë
U =∂#= JO`«~°OQÆO HÍ^ŒO@∞Ok?
W™ê¡OÖ’x P~å^èŒ<å â◊Hõ\ÏxH˜ Ô~O_Õ Ô~O_»∞ K«¢HÍÅ∞ L<åfl~Ú. D Ô~O_ç\˜Ö’
U XHõ¯ K«¢HõO qiyáÈ~Ú<å =∂#=Ùx P~å^è<Œ å â◊H@ õ O Ѩ~=° ∂`«∞‡x ã¨xflkèH˜ KÕ~∞° HÀ
*ÏÅ^Œ∞. P Ô~O_»∞ K«¢HÍÅÖ’ XHõ\˜– ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å∞, Ô~O_»∞– ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å∞.
D Ô~O_»= ǨωõΩ¯‰õΩ ã¨O|OkèOz#^Õ Pi÷Hõ ~°OQÆO. ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯ÅÖ’ U"≥·<å
á⁄~°áê@∞¡ [iy`Õ ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞™êÎ_»#fl Pâ◊ LO@∞Ok. HÍx ^•ã¨∞Å (=∂#=ÙÅ)
ǨωõΩ¯ÅÖ’ [iˆQ á⁄~°áê@¡#∞ (JO>Ë Ç¨Ï‰õΩ¯Å LÅ¡OѶ¨∞##∞) ã¨O|Okè`« ^•ã¨∞Å∞
Hõ∆q∞OK«#O`«=~°‰õÄ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® "åix Hõ∆q∞OK«_»∞.
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 9
g∞~°∞ ZO`À Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz# ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ Z=Ô~·<å "≥∂ã¨O KÕã≤
H˘Å¡Q˘_ç`Õ g∞~°`_« flç Hõq∆ ∞™êÎ~å? g∞Ö’ U"≥∞<ÿ å Hõ=∆ ∂QÆ∞}O LO>Ë ZѨÙÊ_»∞ Hõq∆ ∞™êÎ~∞° ?
H˘Å¡Q˘\˜ì# P ™⁄=Ú‡#∞ g∞‰õΩ uiyzÛ Hõ∆=∂Ѩ} HÀi`Õ JѨÙÊ_»∞ Hõ∆q∞™êÎ~°∞. HÍx
ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ã¨∞ÅÉèOí QÍ H˘Å¡Q˘\˜#ì "å_»∞ ^•xfl uiyKÕÛ"å_»~Ú`Õ JÖÏ "≥∂™êxˆH
áêÅÊ_Õ"å_»∞ HÍ^Œ∞. Pi÷Hõ ~°OQÆOÖ’ ¢Ñ¨`«ºHõ∆ Ѩ~ÀHõ∆ "≥∂™êÅ#∞, ^ÀÑ≤_ôÅ#∞ JiHõ>Ëì
<åºÜ«∞=º=¿ã÷ W™ê¡O ¢Ñ¨uáêkã¨∞Î#fl ''^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}—— q^è•#O.
<Õh ѨÙã¨ÎHõOÖ’ Pi÷Hõ <Õ~°ã¨∞÷ʼnõΩ qkèOKÕ tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz H͉õΩO_® ^èŒ#
qˆHO¢nHõ~} ° ‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∂« Å#∞ =∂¢`«"∞Õ Z‰õΩ¯=QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl#∞. D ^è#Œ
qˆHO¢nHõ~°} ^•fi~å W™ê¡O ™êkèOK«^ŒÅz# Pi÷Hõ<åºÜ«∞O ZÖÏO\˜^À, WO`«HõO>Ë
"≥∞~°∞ÔQ·# Pi÷Hõ<åºÜ«∞O =∞ˆ~^≥·<å LO^Õ"≥∂ J~°÷âߢã¨Î xѨÙ}∞ÖË K≥áêÊe.
J|∞Öò W~åÊù<£
(~°K~« Ú`«, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£)
~°K#« ‰õΩ P^è•~° ¢QÆO^ä•Å∞
(1) W™ê¡g∞ Ѷ≤Mϯ (L~°∂Ì)....................=∞øÖÏ<å =Úl|∞ÖÏ¡ #kfi
(2) P™ê<£ Ѷ≤Mϯ (L~°∂Ì).....................=∞øÖÏ<å Ü«¸ã¨∞Ѷπ W™ê¡Ç≤Ï
(3) [n^£ Ѷ≤v¯ =∞™êÜ≥∞Öò..................=∞øÖÏ<å MÏe^£ Ãã·Ñ¶¨ÙÖÏ¡ ~°Ç¨‡x
(4) [n^£ =∂+‘ #¢lÜ«∂`ü...................=∞øÖÏ<å J|∞ÖòPÖÏ =∞ø^Œ∂k
(5) ã¨∂^£................................................=∞øÖÏ<å J|∞ÖòPÖÏ =∞ø^Œ∂k
(6) ~°™êÜ≥∞Öò = =∞™êÜ≥∞Öò................=∞øÖÏ<å J|∞ÖòPÖÏ =∞ø^Œ∂k
(7) =∞™ê¡ q∞e¯Ü«∞`ü [g∞<£...............=∞øÖÏ<å J|∞ÖòPÖÏ =∞ø^Œ∂k
(8) W™ê¡OHÍ =∂+‘ x*ÏO....................._®Hõì~ü W¢™ê~ü JǨχ^£
(9) ¿+~üû ÉÏ*Ï~ü "≥∞ ã¨~å‡Ü«∂HÍi......_®Hõì~ü J|∞ÌÖò JrO W™ê¡Ç≤Ï
(10) ǨÏ"åÖ B~ü ÉÏ*Ï~ü ã≤Ü«∂ã¨`ü...._®Hõì~ü Ѷ¨[Å∞¢~°Ç¨‡<£ Ѷ¨sk
(11) ™êìH± =∂Ô~¯\ò.................................._®Hõì~ü H˜~°}ü ‰õΩ=∂~ü
(12) ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} (QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£)...........*Ï<£ "≥∞_»Öˇ
(13) ^•=`ü, ¢`≥·k# L~°∂Ì Ñ¨¢uHõ...........#∂º_èçb¡
(14) q∞ëê¯`ü +¨sѶπ (L~°∂Ì).................ǨÏH©"£∞ q∞™êƒÇ¨ïnÌ<£ =∞~åÌx
(15) `«ã‘ÌY∞Öò "åiã‘<£ =Y~å|`«∞Öò
=Úã¨ÎǨÏv<£...................................=∞øÖÏ<å =ÚǨÏ=∞‡^£ Ü«¸ã¨∞Ѷπ
J|∞Öò W~åÊù<£
5–9–2005 (––~°K«~Ú`«––)
10 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO
^èŒ# qˆHO¢n‰õ~°}
_»|∞ƒ! _»|∞ƒ!! _»|∞ƒ!!! _»|∞ƒ ã¨OáêkOKåe....ÉÏQÍ ã¨OáêkOKåe....WOHÍ
ã¨OáêkOKåe....
"≥O_ç|OQÍ~åÅ∞ áÈQÆ∞KÕÜ∂« e! =¢["≥_· ∂»è ~åºÅ∞ ‰õÄ_»É\ ˇ Ïìe!! |Ǩïà◊ JO`«ã∞¨ Î
Éèí=<åÅ∞ Hõ@∞ìHÀ"åe...."å}˜[º ã¨=Ú^•Ü«∂Å∞ xi‡OK«∞HÀ"åe.....HÀ@¡‰õΩ Ѩ_»QÆ
Öˇ`åÎe....HÀ\©â◊fi~°∞_Õ HÀ~°∞‰õΩ#flk ã¨OáêkOK«QÆÅ_»∞....Hõeq∞QÆÅ"å_Õ HõeÜ«ÚQÆ
g~°∞_»∞....ã≤iQÆÅ"å_ç^Õ ã¨=∞ã¨OÎ ™⁄O`«O....ã¨OѨ^Õ ã¨~åfi=ã¨~åÅ∞ f~°ÛQÆeQˆ ™ê^è#Œ O....
Hõ#∞Hõ gÖˇ·#O`« ^èŒ#O ã¨OáêkOKåe.....^èŒ<å~°̊<Õ ^èպܫ∞OQÍ ÃÑ@∞ìHÀ"åe..... ™ê^茺"≥∞ÿ
#O`« _»|∞ƒ ‰õÄ_»Éˇ\Ïìe.... ÉϺO‰õΩ ÉÏºÖˇ#∞ûÅ∞ ÃÑOK«∞HÀ"åe......
HÍ|\˜ì U q^èOŒ QÍ<≥<· å _»|∞ƒ ã¨OáêkOKåe....<åÅ∞QÆ∞ KÕ`∞« ÖÏ ã¨OáêkOKåe...
hux QÀuÖ’ ѨÓ_»Û~Ú<å ã¨OáêkOKåe....¿Ñ^Àà◊§ á⁄@ìÅ∞ H˘@ì~Ú<å ã¨~ˆ ....ZÖÏÔQ<· å
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ`À `«∞Å`«∂QÍe....J~°ú|Å"Õ∞ Jxfl\˜H© =¸Å=∞O¢`«O....J~°ú|ÅO`À<Õ
JOQÆ|ÅO =ã¨∞ÎOk.....J~°ú|ÅO`À JO^ŒÅO ‰õÄ_® ZHõ¯=K«∞Û....
^•Ç¨ÏO! ^•Ç¨ÏO!! ^•Ç¨ÏO!!! D ^èŒ#^•Ç¨ÏO fi^≥ÖÏ....?
WÖÏ.............
''„áåǨ~zHí "åº"≥∂ǨÏ~Ö’ ǨO㰠ʨ O°~ áÈ>©Ç_¨ ç gÖˇ#· ~`Œ ZHí∞¯= ã¨~áåk~KÍÅ#fl
`ŒÇ¨<Ë q∞=∞‡efl U=∞O°∞áå@∞Ö’ Ǩ_«"Õã≤~k. z=iH˜ (J^Õ O°~kÖ’) g∞O°∞ ã¨=∂kèH˜
KÕO°∞Hí∞~>ÏO°∞. (g∞~°ã¨Å∞ „áåǨ~zHí ã¨~Ǩ^Õ „ǨQõuH˜ zǨÏfl=∞x J#∞Hí∞~@∞<®flO°∞
HÍÉ’Å∞.) Z~`Œ=∂¢`Œ~ Hß^°∞. `ŒfiO°Ö’<Ë g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î~k ("åãÎ̈=O Uq∞\’). Z~`Œ
=∂„`Œ~ Hß^°∞. `ŒfiO°Ö’<Ë g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£.102:1-4)
''Z~`Œ=∂„`Œ~ Hß^°∞. qâ◊fiã¨hÜ«µ *Ï˝#~`À g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl „QõÇÏ≤ ¿ãÎ (g∞ "≥Y· i
WÖÏ L~_«^°∞). g∞O°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í #O°Hßxfl K«¥™®ÎO°∞. B#∞, g∞O°∞ #=∞‡Hí~Qå ^®xfl
g∞ Hõàϧ~å K«¥™®ÎO∞° . PO’A D ™œMϺÅ∞, ã≤iã¨~Ǩ^e° fl Qõ∞i~z q∞=∞‡efl `ŒÇʨ Hí∞~_Í
xÅnÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£.102:5-8)
^≥·ÇÍxfl, ǨO°Ö’Híz~`Œ##∞ q㨇i~z „áåǨ~zHí Çͺ"≥∂ǨÏǨO°∞_»~Ú áÈܵ#
=∞x+≤ `Œ# ã¨∞Yã¨~`Àë®Å H’ã¨~ gÖˇ·`Ë Zxfl J_«¤^®O°∞Öˇ·<® `˘H˜¯ _«|∞ƒ ã¨~áå
k™®Î_∞« . J<åºÜ«∞O, Jqhu, J„Hí=∂Å ^®fiO® H’@∞¡ ã¨~áåk™®Î_∞« . qÖÏ™®Å H’ã¨~
ÇÍ>˜x qK«ÛÅq_çQå YO°∞ÛÃÑ_ÍÎ_«∞.
HÍx J`Œ#∞ „ǨǨ~K«~Ö’ „ǨÉèí∞`Œfi~ Híà◊∞§ QõǨÊQõÅ_«∞ Qåx, qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù Híà◊∞§
QõǨÊÖË_«∞. J`Œ#∞ ã¨~áåk~z# rq`Í=ã¨O®Å∞, ^è°# Hí#Hí =ã¨∞Î=Ùefl Qõ∞i~z
Ѩ~°Ö’Hõ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ Híiî#~Qå ÖˇHí¯ fã¨∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞,
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 11
W`«~° rq`å=ã¨~åÅ∞ ZO`≥‰Ωõ ¯=QÍ LO>Ë qKÍO°} JO`« ã¨∞nO°…HßÅ~ ™®Qõ∞`Œ∞~k.
J`Œx J„Hí=∞ ã¨~áå^°#, ^è°# ^°∞ifixܡ∂QåÅ∞ O°∞AÇ‹·# `ŒO°∞ÇÍ`Œ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞
J`Œ_çfl #O°Hí~Ö’H˜ <ˇ>˜ì"Õ™®ÎO°∞.
1. `«xq f~°x ^è#Œ Ñ≤áêã¨
=∂#=Ùx ^èŒ#Ñ≤áê㨠`«xq f~°x q+¨Ü«∞O. J`«x J`åºâ◊‰õΩ ǨÏ^Œ∞ÌÖË¡=Ù. `å#∞
HÀ\©â◊fi~°∞_»~Ú áÈ=_»"Õ∞ Q͉õΩO_® `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞, ‰õÄ`«∞à◊√§, PÃÑ· `«# =∞#=à◊√§,
=∞#=~åà◊√§ ‰õÄ_® HÀ\©â◊fi~°∞Å~Ú áÈ"åÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. `«~åfi`« P ã≤iã¨OѨ^ŒÅ
Éèí¢^Œ`« HÀã¨O QÆ∂O_®Å#∞ áÈ+≤™êÎ_»∞. ¢Ñ¨Éèí∞`åfikèHÍ~°∞ʼnõΩ ÅOKåÅ∞ W™êÎ_»∞. "å\˜
=Å¡ ‰õÄ_® ѨÓiÎ Éèí¢^Œ`« ÅaèOK«HõáÈ`Õ ZxflHõÅ |iÖ’H˜ ky ~å[H©Ü«∞ ~°Hõ∆}Hõ=K«O
ã¨Oáêk™êÎ_»∞. g@xfl\˜H˜ ÃÑ\˜ì# Y~°∞ÛÅ∞ =_ô¤`À ã¨Ç¨ ~å|@ì_®xH˜ ~å[H©Ü«∞
=Úã¨∞QÆ∞Ö’ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩOÉèíHÀ}ÏʼnõΩ Ãã·`«O áêÅÊ_»`å_»∞.
J~Ú`Õ JѨÊ\˜H© =∂#=Ùx ^èŒ#Ñ≤áê㨠f~°^Œ∞† J`«x Hõ_»∞ѨÙ=∞O@ K«ÖÏ¡~°^Œ∞†
J`«xH˜ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ÅaèOK«^Œ∞. =∞Ô~ÖÏ.....?
D ¢Ñ¨â◊fl‰õΩ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''=∂#=ÙxH˜ ã≤iã¨OѨ^Å Œ `À (ÖËHõ |OQÍ~°O`À) xO_ç# F ÃÑ^ŒÌ Ö’Ü«∞ ÅaèOz
#ѨÊ\˜H©, JÖÏO\˜ =∞~À Ö’Ü«∞ ^˘iH˜`Õ ÉÏQÆ∞O@∞O^Œx ÉèÏq™êÎ_»∞. J`«x ¿Ñ~åâ◊
Hõ_∞» Ѩ٠(ã¨=∂kè)=∞\˜`ì À =∂¢`«"∞Õ xO_»∞`«∞Ok. J~Ú`Õ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO =^Œe
ѨâßÛ`åÎѨ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°e`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ =∞xfl™êÎ_∞» .
J`«x ѨâßÛ`åÎáêxfl ã‘fiHõi™êÎ_»∞. (J`«xH˜ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞.)——
''J`«ºkèHõ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ`À Hõeq∞ ~å^Œ∞. x["≥∞ÿ# Hõeq∞ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î =Å¡<Õ
X#QÆ∂_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi =∂`À
=ÚK«Û\˜ã¨∂Î ''g∞ q+¨Ü«∞OÖ’ <å‰õΩ Éèí∂â◊√ÉèÏÅ#∞ QÆ∞iOz ÉèíÜ«∞OQÍ LOk—— Jx
J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ''Éèí∂â◊√ÉèÏÅ∞ JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''Éè∂í â◊√ÉèÏÅ∞ JO>Ë ¢áêѨOzHõ ã≤iã¨OѨ^Å
Œ ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞.
JѨÙÊ_»∞ =∞~˘Hõ`«#∞ ''=∞Oz #∞O_ç ‰õÄ_® K≥_»∞ ѨÙ_»∞ÎO^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. JÖÏ KåÖÏ ¿ãѨÙ
L<åfl~°∞. ^•O`À "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)ÃÑ· k"åºq+¨¯$u (=Ç‘Ï) J=`«i™ÈÎO^Œx
ÉèÏqOKå=Ú. HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) #∞^Œ∞\˜H˜ Ѩ\#ì˜ K≥=∞@ `«∞_»∞K«∞‰õΩO@∂
''¢Ñ¨â◊fl J_çy# =∞x+≤ ZHõ¯_»∞<åfl_»∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_® =ºH˜Î ''<Õ#∞ WHõ¯_Õ
L<åfl#O_ô!—— J<åfl_»∞... JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''=∞Oz q+¨Ü«∞O =Å¡ ZѨÙÊ_»∂ =∞OKÕ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J~Ú`Õ D ¢áêѨOzHõ
ã¨OѨ^Œ (ÃÑ·H˜) `«à◊√‰õΩ ɡà◊√‰õΩÅ`À #=#=ÖÏ_»∞`«∂, ~°∞zÖ’ ZO`À =∞^èŒ∞~°OQÍ
12 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
LO@∞Ok. =~å¬HÍÅOÖ’ UѨÙQÍ ÃÑiy #Ü«∞<å#O^ŒHõ~°OQÍ LO_Õ Ñ¨zÛHõ#∞ QÆ#Hõ
Ѩâ√◊ =Ù q∞ug∞i "Õ∞¿ãÎ (JriÎ`À) ^•x á⁄@ì LaƒáÈ`«∞Ok. ^•O`À Jk Kå=#~Ú<å
K«ã¨∞ÎOk. ÖË^• Kå=Ù ^Œi^•Ñ¨ÙÅÔH·<å KÕ~°∞`«∞Ok. JÖÏQÍHõ P Ѩâ◊√=Ù HÍãÎ̈ q∞`«OQÍ
ѨzÛHõ "Õ∞ã≤, Hõ_»∞Ѩ٠xO_»QÍ<Õ ZO_»Ö’ÔHo§ xÅ|_ç <≥=∞~°∞"Õã≤, =∞Å=¸¢`« qã¨~°̊#
`«~°∞"å`« uiQ˘zÛ "Õ∞ã¨∞ÎO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. (#+¨ì"Õ∞g∞ LO_»^Œ∞.) D ¢áêѨOzHõ
Sâ◊fi~°ºO ‰õÄ_® JÖÏO\˜^Õ. Wk ÃÑ·H˜ ZO`À PHõ~°¬=O`«OQÍ, ~°∞zÖ’ =∞^èŒ∞~°OQÍ
LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ nxfl (J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« "Õ∞~°‰õΩ) ^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎOQÍ ã¨OáêkOz
^è~Œ ‡° Ü«ÚHõOÎ QÍ qxÜ≥∂yOKåe. JѨÙÊ_Õ Jk =∞x+≤H˜ ã¨`Ê« Å ù q∞ã¨∞OÎ k. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞
J^èŒ~°‡OQÍ, J¢Hõ=∞OQÍ `«#‰õΩ ÅaèOK«=Åã≤#^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= ã¨OáêkOz u<Õ
"å_»∞, ZO`«u<åfl Hõ_»∞Ѩ٠xO_»x"å_ç`À ã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^èŒ# ^•Ç¨ÏO, ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO ZO`«\˜ ¢Ñ¨=∂^ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Ö’ =∞Ǩ
¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz# D ¢H˜Ok =∞Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''Sâ◊fi~°º ѨÓ*Ïi (^èŒ# Ñ≤áêã≤) â◊Ñ≤OK«|_®¤_»∞.—— (ui‡l)
''PHõeQ˘#fl Ô~O_»∞ `À_Õà◊§#∞ "Õ∞HõÅ=∞O^ŒÖ’H˜ =ke`Õ P `À_Õà◊√§ "Õ∞HõÅ#∞
ZO`« #+¨ìѨ~°∞™êÎÜ≥∂, =∞x+≤Ö’x ^èŒ#Ñ≤áê㨠J`«x ^èŒ~å‡xfl JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯=
#+¨ìѨ~°∞ã¨∞ÎOk.—— (ui‡l, ^•i‡)
''Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Ö’¡ =$^Œ∞úx ǨÏ$^ŒÜ«∞O ‰õÄ_® Ü«Ú= ǨÏ$^ŒÜ«∞"≥∞ÿáÈ`«∞Ok.
XHõ\˜, ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO. Ô~O_»∞, ã¨∞n~°…HÍÅO ¢|`«HÍÅ#fl HÀiHõ.—— (|∞MÏi)
''=∂#=Ù_»∞ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ =$^Œ∞_ú ~» ÚáÈ`«∞O>Ë, =∞~À"≥Ñ· Ù¨ J`«xÖ’ ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∞
JkèHõ=∞=Ù`«∞O\Ï~Ú. (1) ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO, (2) n~å…Ü«Ú=٠Ѩ@¡ HÀiHõ.—— (=Úã≤¡O)
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ Ѩ@¡ =∞x+≤H˜ WO`«\˜ "åº"≥∂ǨÏO, J`åºâ◊Å∞ LO_»\ÏxH˜
=ÚYº HÍ~°}O ™êfi~°÷O, ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÖË. Y∞~üP<£ =¸_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ ¢H˜`«O
<å\˜ F ã¨OѶ¨∞@##∞ Dq^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
2. MÏ~°∂<£ Ѩ~º° =™ê#O
''MÏO°¥<ü J<ËÇÍ_«∞ =¸™® (¢Ñ¨=HõÎ) *ÏuH˜ K≥~k#"å_»∞. Jܵ`Ë J`Œ#∞ `Œ#
*ÏuH˜ =ºuOÕH~í Qå =º=ǨÏi㨥Πq„^ÀÇ≤ÏQå =∂O®_«∞. "Õ∞=∞`ŒxH˜ JáåO° ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞,
xHı∆áåÅ∞ „Ǩ™®k~KÍ=Ú. ÇÍ>˜H˜ ã¨~|~kè~z# `Íà◊Ѩ٠K≥=Ùefl |e+¨∞ªÖˇ·# HÁ~^°O°∞
=ºHí∞ÎÅ ã¨=¸Ç¨Ï~ JuHí+ì̈~ g∞^° ÃÑ·H≥`ŒÎ QõÅ∞Qõ∞`Œ∞~k.——
''F™®i J`Œx *Ïu„Ǩ[Å∞ J`ŒxH˜ÖÏ Ç≤Ï`ÀǨ^Õâ◊~ KÕâÍO°∞: 'q∞_çã≤Ǩ_«Hí∞.
q∞_çã≤Ǩ_Ë"åix ^Õ=Ù_«∞ „¿Ñq∞~K«_«∞. ^Õ=Ù_«∞ hHí∞ „Ǩ™®k~z# Sâ◊fiO°º~`À ǨO°Ö’Hí
Qõ$ǨÏ~ xi‡~K«∞H’=_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~K«∞. „ǨǨ~K«~ #∞~_ç Hí∂_Í h ÉèÏQåxfl
(ǨO°Ö’HßxH˜ fã≤H≥à◊§_«~) =∞O°záÈHí∞. ^Õ=Ù_«∞ hHí∞ "Õ∞Å∞ KÕã≤#@∞¡ h=Ù Hí∂_Í
(W`ŒO°∞ÅHí∞) "Õ∞Å∞ K≥ܵº. ^è°O°}˜Ö’ HíÅǨÅ∞, ã¨$+≤ì~K«Hí∞. ^Õ=Ù_«∞ HíÅǨÏHßO°∞efl
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 13
„¿Ñq∞~K«_«∞——. (Y∞~üP<£–28:76,77)
D =∂@Å∞ qx J`Œ_«∞ (=∞i~`Œ hÅ∞æ`Œ¥) ''W^°~`Í <®Hí∞ <® *Ï˝#~, `ˇeq
`Ë@Å =Å¡ Åaè~z~k—— J<®fl_«∞. ^Õ=Ù_«∞ ѨÓO°fi~ W`ŒxHí~>Ë ZHí∞¯= â◊HÎ̃™®=∞O®÷ºÅ∞,
=∞~n=∂O°ƒÅ~ HíÅÇÍix <®â◊#~ KÕâÍ_«∞. D ã¨~Qõu J`ŒxH˜ `ˇeÜ«µ^®? áåáå`Œ∞‡
Å#∞ ÇÍi áåáåÅ#∞ Qõ∞i~z J_«Q@õ ~ [O°Q^õ ∞° (x*Ïxfl XǨCH’O°∞ Qõ#Hí).—— (28:78)
''FO’A J`Œ#∞ ѨÓiÎ sîq, ^°O®ÊÅ`À `Œ#*Ïu „Ǩ[Å =Ú~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞.
JǨC_«∞ „áåǨ~zHí Çͺ"≥∂ǨÏǨO∞° Å∞ HÁ~^°O∞° J`Œ_flç K«¥ã≤ 'MÏO°¥<üH∞í Åaè~z# ã≤i
ã¨~Ǩ^Å° ∞ =∞#Hí∂ Åaè~z=Ù~>Ë ÉÏ=Ù~_«∞! MÏO°¥<ü Z~`À J^°$+¨=ì ~`Œ∞_«∞— J<®flO°∞.
Jܵ`Ë (^≥q· Hí)*Ï˝#~ HíÅÇÍO°∞ (ÇÍi PÖ’K«<® ^èÀO°}x˜ q=∞i≈㨥)Î 'g∞ "≥Y· i KÍÖÏ
qKÍO°HOí ~° . qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍiH˜ ^Õ=Ùx (^°QOæõ ∞° #fl) „ǨuǶŨ ~ Z~`À „âı+ª¨
Ç‹∞#· k. ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~KÕ"åiHı D =∞ǨÉèÏQõº~ Åaèã∞¨ ~Î k— J<®flO°∞.—— (28:79,80)
''z=iH˜ "Õ∞=Ú MÏO°¥<üx, J`Œx W~>˜x (ǨÏOî®`Œ∞ÎQå) Éèí¥q∞Ö’H˜ kQõ|_ç
áÈÜ˵ÖÏ KÕâÍ=Ú. JǨC_«∞ ^Õ=ÙxH˜ =ºuOÕHí~Qå J`Œ_çfl P^°∞Hí∞<Ë ÇÍO≥=O°¥
ÖËHáí ÈÜ«∂O°∞. J`Œ#∞ Hí∂_Í `Œ##∞ `Í#∞ Hßáå_«∞H’ÖËHí áÈÜ«∂_«∞.—— (28:81)
''x#fl>˜O’A J`Œx Ǩϟ^® J~`Œã∞¨ ÅÎ ∞ K«¥ã≤ JÖÏ~>˜q `Œ=∞Hí∞ Hí∂_Í HßÇÍÅx
H’O°∞Hí∞#flÇÍO°∞ WǨC_«∞ qKÍO°~ "≥e|∞K«∞Û`Œ¥ WÖÏ J<®flO°∞: '=∞#~ XHí q+¨Ü«µ~
=∞O°záÈÜ«∂O. ^Õ=Ù_«∞ Z=iH˜ ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè W=fi^°ÅK«∞Hí∞~>Ï_À ÇÍiH˜ =∂„`Œ"∞Õ
ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè Åaèã¨∞Î~k. PÜ«µ# =∞O≥=iH˜ Ǩiq∞`Œ~Qå Láåkè WÇÍfiÅx
ÉèÏq™®Î_À ÇÍiH˜ Ǩiq∞`Œ~Qå<Ë Åaèã∞¨ ~Î k. ^Õ=Ù_«∞ =∞#efl J#∞„QõÇÏ≤ ~z L~_«Háí È`Ë
PÜ«µ# =∞#efl Hí∂_Í Éèí¥q∞Ö’H˜ J}Qõ„^˘Hı¯"å_«∞. Jܡ∂º! JqâÍfiã¨∞Å∞ ™®Ç¶¨Åº~
K≥~^°O#° fl ã¨~Qõu (JǨC_«∞) =∞#Hí∞ HÁ~K≥~ Hí∂_Í Qõ∞O°∞HÎ ∞í O®ÖË^!Õ —— (28:82)
'^è°#=¸Åq∞^°~ [Qõ`Œ∞Η J#∞Hí∞<®fl_«∞ MÏO°¥<ü. J~^°∞Hı J`Œ#∞ =∞~z-K≥_«∞,
^è°O°‡~-J^è°O°‡~, J<Ë qK«Hí∆} Z~`Œ=∂„`Œ~ KÕÜ«µHí∞~_Í ÃÑ^°ÌZ`Œ∞Î# Ç‹~_ç-|~QåO®
Å∞, =„[-Ç‹·_è«¥O®ºÅ∞, W`ŒO° J<ËHí qÅ∞Ç‹·# =ã¨∞Î=Ùefl áÈQõ∞KÕã≤ ÇıÖÏk W#∞Ǩ
ÃÑ>ì̌ÅÖ’ ^®z, WHí „Ç¨Ç¨~K«~Ö’ Ƕ≤OÒ<üO®A `ŒO°∞ÇÍ`Œ `Œ# Hí~>Ë Q˘Ç¨ÊÇÍ_«∞ ÖË_«x
g∞ã¨~ Ç‹∞ÖËâÍ_«∞. |ǨïâÍ J`Œ#∞ <Ë>˜ Ç‹∞·„H’™®Ñ¶πì Hí~ÃÑh JkèǨu aÖòQÕ>òû Hí~>ı
Hí∂_Í ÃÑ^°Ì ^è°xHí∞_≥· L~_«=K«∞Û. Jã¨Å`Œ#∞ ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞ ^®z# ÃÑ>ì̌Å∞, cO°∞ÇÍ
ʼnõΩ ã¨O|OkèOz `Íà◊ÑÙ¨ K≥=ÙÖË Zxfl L<®flÜ≥∂ K«∂_»O_ç! P `Íà◊ÑÙ¨ K≥=ÙÅ Qõ∞K«Û#∞
Ç‹ØÜ«µ_ÍxHı ã¨∞=∂O°∞ ǨkǨ<ˇfl~_«∞ =∞~k =∞#∞+¨∞Å∞ Hß=Åã≤ =Ù~_Ë^°@!!
Hßx J~`Œ>˜ ^è°#~ Hí∂_Í D ^ÒO®ƒùQõ∞º_çfl Hßáå_«ÖËHí áÈܵ~k. J`Œ#∞ F
O’A ǨÏOî®`Œ∞ÎQå `Œ# ã≤iã¨~Ǩ^°Å`À ã¨Ç¨ <ËÅÖ’H˜ âÍâ◊fi`Œ~Qå kQõ|_ç áÈÜ«∂_«∞
áêѨO!. Jܵ`Ë D<®_«∞ HÁ~^°O°∞ D KÍi„`ŒHí ã¨~Ѷ¨∞@# #∞~_ç Qõ∞}áåOî°~ <ËO°∞Û
H’=_ÍxH˜ |^°∞Å∞, ѨÙO®=ã¨∞ΠǨiâ’^è°# ¿ÑO°∞`À Éèí¥q∞Ö’ Ö’`Œ∞Qå kQõ|_ç áÈܵ#
P ^è°#O®ã¨∞efl Ç‹eH˜fÜ«µ_ÍxH˜ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®flO°@!
14 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
3. Ѩi^è∞Œ ÖË¡x ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO
^èŒx‰õΩÅ∞ ™ê^è•~°}OQÍ ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú LO_»@O =Å¡ "å~°∞
^≥·"åxfl ¢áêi÷Oz<å ¢áêѨOzHõ ã¨OѨ^ŒÅ∞ ¢Ñ¨™êkOK«=∞<Õ ¢áêi÷™êÎ~°∞. nxH˜ aè#flOQÍ
Ѩ~°Ö’Hõ ["å|∞^•s ÉèÏ=# Hõey# UHõ^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ Hõ∆}ÉèíOQÆ∞~°OÖÏO\˜ ¢áêѨOzHõ
ã¨OѨ^Œ HõO>Ë Ñ¨~°Ö’Hõ ã¨OѨ^ŒˆH Z‰õΩ¯= ¢áê^è•#ºq∞™êÎ~°∞. D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å#∞
k=ºY∞~üP<£ Dq^èŒOQÍ z¢uOzOk:
''HÁ~^°O°∞ ^Õ=Ù_çfl „áåi÷㨥Π' „ǨÉèí¥! =∂Hí∞ (h=Ù „Ǩ™®k~KÕ=hfl) WǨÏÖ’Hõ~
Ö’<Ë „Ǩ™®k~K«∞— J~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ (WǨÏÖ’Hõ~Ö’<Ë `ŒÇʨ ) ǨOÖ° ’Hí(ã¨fiO°)æ ~Ö’
ZÖÏ~>˜ ÇÍ>Ï Åaè~K«^∞° .—— (2:199,200)
''=∞i HÁ~^°O°∞<®flO°∞. ÇÍO°∞ '„ǨÉèí¥! =∂Hí∞ WǨÏÖ’Hí~Ö’#¥, ǨO°Ö’Hí~Ö’#¥
=∞~zx „Ǩ™®k~K«∞. =∞=∞‡efl #O°Hí Ü«∂`Œ#Å #∞~_ç O°H˜∆~K«∞— Jx "Õ_«∞Hí∞~>ÏO°∞.
WÖÏ~>˜ÇÍiH˜ ÇÍi ã¨~áå^°##∞ |>˜ì LÉèíÜ«µÖ’HßÖ’¡#¥ `Œy# ÇÍ>Ï („ǨuǶ¨Å~)
Åaèã∞¨ ~Î k. ^Õ=Ù_«∞ `ŒfiO°Ö’<Ë (HíO‡° Å#∞ Qõ∞i~z) ÖˇH¯í fã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (2:201,202)
D HÍ~°}OQÍ<Õ Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ ^Õ=Ù_»∞ qâßfiã¨∞Å Hõ<åfl Z‰õΩ¯= ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞
¢Ñ¨™êkã¨∞<Î åfl_»∞. ^Õ=Ù_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë "å~°∞ HÀi#^•xHõO>Ë Z‰õΩ¯= W=fiQÆÅ_»∞. HÍx
WǨÏÖ’Hõrq`«OÖ’ D Éè’QÆÉÏè QͺÅ∞ ÃÑ·ÃÑ· "≥∞~°∞QÆ∞Å∞, =¸<åflà◊§ =ÚK«Û@ =∂¢`«"∞Õ .
Jã¨Å∞ Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞, âßâ◊fi`« ™œMϺÅ∞ Ѩ~°Ö’HõOÖ’<Õ ¢áêѨÎ=∞=Ù`å~Ú.
''=∂#=ÙÅ~`Í XˆH =O°=_çÖ’ HÁ@∞ìHí∞áÈ`ÍO°#fl ÉèíÜ«µ~ ÖËHõáÈ`Õ "Õ∞=Ú
HíO°∞}®=∞Ü«µ∞_≥·# ^Õ=Ù_çfl uO°ã¨¯i~KÕ"åi W~_«¡ HíǨCÅ#∞, "åO°∞ "Õ∞_«Å ÃÑ·H˜ ZHı¯
"≥∞@¡#∞, ÇÍi `ŒÅ∞ѨÙefl, "åO°∞ k~_«¡Hß#∞HÁx Hí∂O°∞Û<Ë Ç‘Oî®Å#∞, Jxfl>˜h Ç‹~_ç
|~QåO®Å`À KÕ¿ã¿ãÇÍO°~. Hßx Wk (=¸<®flà◊§ =ÚK«Û>ˇ#· ) „áåǨ~zHírq`Œ ã¨~Ǩ^°
=∂„`Œ"Õ∞. (ǨO°Ö’Híã¨~Ǩ^° W~`ŒHí~>Ë Z~`À „âı+ª̈"≥∞ÿ#k, âÍâ◊º`Œ"≥∞ÿ#k.) h „ǨÉèí∞=Ù
^°QõæO° ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞HíÅ"åiHı ǨO°Ö’Hí ã¨~Ǩ^° „áåÇÎ̈=∞=Ù`Œ∞~k.—— (43:33-35)
„áåǨ~zHí ã≤iã¨~Ǩ^°Å Ǩ@¡ L~_Ë PHíO°¬} =Å¡ =∂#=ÙÅ~`Í „ǨǨ~K«
ѨÓ*ÏO°∞Öˇ·áÈܵ ǨO°Ö’Híz~`Œ# ѨÓiÎQå =∞O°záÈ`ÍO°x, JÖÏ [iQÕ „Ǩ=∂^°~ QÆ#Hõ
ÖËHáí È`Ë Jqâßfiã¨∞efl ^Õ=Ù_«∞ "≥~_ç|~QåO®Å`À `Œ∞Å`Œ¥QÕÖÏ KÕ™®Î_x« ÃÑ·ã∂¨ H˜Î J~°O÷ .
Jܵ`Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ SÇ≤ÏHí rq`ÍxH˜ gã¨Ç‹∞`ŒÎܵ<® qÅ∞=ÖË^°x D „H˜~k
ǨÏnã¨∞ Hí∂_Í ã¨Ê+¨ì~ KÕ™ÈÎ~k:
''^Õ=Ùx ^°$+≤Öì ’ „ǨÇ~¨ K«~ qÅ∞= ^À=∞O≥H¯í ~`Œ L<®fl, PÜ«µ# D „ǨÇ~¨ K«~Ö’
ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞ÅHí∞ „`ÍQõ_ÍxH˜ Qõ∞H≥¯_«∞hà◊∞§ Hí∂_Í „Ǩ™®k~KÕÇÍ_«∞ Hß^°∞——. (|∞MÏi)
^èŒ#^•Ç¨~°∞ÎÅ∞, ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏѨ~°∞efl ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î ã¨$+≤ìHõ~°Î Y∞~üP<£Ö’
J=`«iOѨ*Ëã≤# D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''Hı=Å~ „áåǨ~zHí rq`Íxfl, ^®x `Œà∞◊ Hí∞ ɡà∞◊ Hí∞efl H’O°∞Hí∞<Ë ÇÍiH˜ ÇÍi HíO‡°
Ƕ֨ Ïxfl ѨÓiÎQå WHí¯_Ë WzÛ"Õ™®Î=Ú. J~^°∞Ö’ ÇÍiH˜ ZÖÏ~>˜ HÁO°`Œ KÕܵ« =Ú. Jܵ`Ë
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 15
ǨOÖ° ’Hí~Ö’ JÖÏ~>˜ "åiH˜ #O°Hßyfl `ŒÇʨ =∞OÕg∞ L~_«^∞° . "åO°∞ „ǨÇ~¨ K«~Ö’ ã¨=∞
Hí∂O°∞ÛHí∞#fl^°~`Í xO°O°÷Hí=∞ܵ áÈܵ~k† ÇÍO°∞ KÕã≤#^°~`Í q∞^èÕº (Jx JǨC_«∞
`ˇÅ∞ã¨∞Î~k ÇÍiH˜).—— (11:15,16)
WǨÏѨ~°Ö’HÍÅ ã≤÷uQÆ`«∞efl áÈÅ∞Û`«∂ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz# D Ç≤Ï`ÀHÎ̃
‰õÄ_® ZO`À QÆ=∞<å~°›"≥∞ÿ#k:
''`«# ¢Ñ¨Ñ¨OKåxfl ÉÏQÆ∞Ѩ~°K«∞HÀ=_»OÖ’<Õ =ÚxyáÈÜÕ∞"å_»∞ `«# Ѩ~°Ö’HÍxfl
#+¨ìѨ~°K«∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õq^èŒOQÍ `«# Ѩ~°Ö’HÍxfl ÉÏQÆ∞Ѩ~°K«∞‰õΩ<Õ"å_»∞ `«# WǨÏ
Ö’HÍxfl #+¨Ñì ~¨ K ° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ âßâ◊fi`«OQÍ LO_Õ q+¨Ü∂« Å#∞ J=ÅOaO
K«O_ç. `«fi~°Ö’ JO`«=∞ÜÕ∞º Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å#∞ J=ÅOaOK«HOõ _ç.—— (ɡǷ Ϩ d.)
'Ѩ~Ö ° ’HõO ã¨OQÆu Ѩ~=° ∂`«∞‡xH˜ =kÖˇ~Úº, ¢Ñ¨ÑO¨ K«"∞Õ =∞#H˜ÑÙ¨ Ê_»∞ ã¨~fi° ã¨fiO—
Jx ã≤^•úO`«HõiOK«∞‰õΩ#fl"åiH˜ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å, J#∞Hõ∆}O ™êfi~°÷O, ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÖË
Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. =º‰õΩÎÖˇ·<å, *Ï`«∞Öˇ·<å, P<å_»~Ú<å, D<å_»~Ú<å
™êfi~°÷Ѩ~°`«fi"Õ∞ "åi rq`« Ѩ~°=∂~°÷O. Éèí∂™êfi=ÚÅ∞, *Ïw~°∞^•~°∞Å Éèí∂™êfi=∞º
=º=ã¨÷~Ú<å† =~°Î‰õΩÅ∞, ^èŒx‰õΩÅ∞ HõxÃÑ\˜ì# |∂~°∞˚"å ã¨∂¢`åÖˇ·<å† ÃÑ@∞ì|_ç^•s
q^è•<åÖˇ·<å† "å\˜ |∂A ^Œ∞e¿Ñã≤ ¢Ñ¨`«ºHõ∆"≥∞ÿ# ™È+¨e[O, ™ê=∞º"å^•Ö~Ú<å 㨈~
"å@xfl\˜H© ¢¿Ñ~°HÍÅ∞ ™êfi~°÷O, ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÖË. "åi näã≤ãπ, ã≤O^äŒã≤ãπÅ ¢Ñ¨^è•#
ÅHõ∆ºO ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÖË. ¢H©.â◊. J~Ú^Œ= â◊`å|ÌOÖ’ áêâßÛ`«º ~À=∞<£ ™ê¢=∂[ºO
Ѩ`#« "≥∞áÿ È~Ú# `«~∞° "å`« LxH˜Ö’H˜ =zÛ# ''Éè∂í ™êfi=∞º =º=㨗÷ — (Feudal System)
QÆ∞iOKÕ =ÚO^Œ∞QÍ K«iÛ^•ÌO.
4. Éè∂í ™êfi=∞º, |∂~°∞"˚ å =~åæÅ∞
P<å_»∞ â◊HÎ̃=∞O`«"≥∞ÿ# S~Àáê ™ê¢=∂[ºO =ÚHõ¯K≥Hõ¯Å~Ú U~°Ê_ç# z#flz#fl
Éèí∂ÉèÏQÍʼnõΩ Éèí∂™êfi=ÚÖË áêʼnõΩÅÜ«∂º~°∞. Éèí∂=ÚÅ∞ HõÅ"å~°O`å áêʼnõΩÅ∞QÍ,
Éèí∂=ÚÅ∞ ÖËx"å~°∞ áêe`«∞Å∞QÍ =∂~å~°∞. D Éèí∂™êfi=∞º =º=ã¨÷Ö’ ~°∂Ѩ٠k^Œ∞Ì
‰õΩ#fl ã¨=∂[O XHõ xK≥Û#QÍ, |Ǩïà◊ JO`«ã∞¨ Å Î "Õ∞_»QÍ `«Ü∂« ~°~ÚOk. WO^Œ∞Ö’x
¢Ñ¨u "≥∞@∞ìÃÑ· ÖË^• ¢Ñ¨u JO`«ã∞¨ ÃÎ Ñ· L#fl"å_»∞ `«# ¢H˜Ok "≥∞@∞ì ÖËHõ JO`«ã∞¨ Î "åxH˜
^Õ=ÙxQÍ, ÃÑ·JO`«ã¨∞Î "åxH˜ ^•ã¨∞_çQÍ JÜ«∂º_»∞.
P HÍÅOÖ’<Õ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê ¢Ñ¨[ÅÃÑ· ÃÑ`«Î#O K≥ÖÏ~ÚOK«_®xH˜ Pq~°ƒù
qOz# ¢ÔH·ã¨Î= K«sÛ =º=ã¨÷ Éèí∂™êfi=ÚÅ JkèHÍ~åxfl ZkiOK«ÖËHõ "åi Éèí∂™êfi=∞º
=º=ã¨÷`À ~årѨ_çáÈ~ÚOk. `«`«Êùe`«OQÍ K«sÛ Éèí∂™êfi=ÚÅ Jaè=∞`åʼnõΩ J#∞
QÆ∞}OQÍ =∞`« xÜ«∞=∂Å∞, Hõ@∞ìÉÏ@∞Å∞ ~°∂á⁄OkOz ã¨=∂[OÖ’ Jkè‰õΩÅ∞,
J^è=Œ ÚÅ∞ J<Õ q=HõÅ ∆ ∞, Jã¨=∂#`«Å‰õΩ =∞iO`« TÑ≤i áÈã≤Ok. J~Ú`Õ Éè∂í ™êfi
=ÚÅ∞ ÃÑ`«Î#O =Ç≤Ïã¨∞Î#fl D z#fl ~å*ϺʼnõΩ "å\˜ ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ "≥Å∞ѨŠÉÏǨϺ
¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ã¨OÉèqí ã¨∞#Î fl =∂~°∞ÊʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ =º=ǨÏiOKÕ Hˆ O¢nÜ«∞ JkèHÍ~°O
ÖËHõáÈ~ÚOk. D ãÎ̈|Ì`« 13= â◊`åÉÏÌO`«O =~°‰õΩ H˘#™êyOk.
16 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
P `«~°∞"å`« 14= â◊`å|ÌO #∞O_ç 16= â◊`å|ÌO =~°‰õΩ ÃãÊ~Ú<£, ã≤ã≤bÅÃÑ·
=Úã≤¡OÅ PkèѨ`«ºO, ¢ÔH·ã¨Î= =∞`«Ü«Ú^•úÅ∞ (Crusades), áêâßÛ`«∞ºÅÃÑ· =Úã≤¡OÅ
<åQÆiHõ`å ã¨O㨯$`«∞Å ¢Ñ¨ÉèÏ=O, Éè∫uHõ "≥·^Œº QÆ}˜`« ™êOˆHuHõ âߢ™êÎÅ qHÍã¨O,
=º=™êÜ«∞ "å}˜[º ~°OQÍÅ ¢Ñ¨QÆu "≥Ú^ŒÖˇ·# =º=Ǩ~åÅ∞ H˘#™êQÍ~Ú. ^•O`À
S~Àáê ¢Ñ¨[Å, =ÚYºOQÍ q^•º=O`«∞Å PÖ’K«<å ^èÀ~°}Ö ˜ ’ ‰õÄ_® =∂~°∞Ê=zÛOk.
D =∂~°∞Ê Ü«∂=`«∞Î S~ÀáêÖ’ ѨÙ#~°∞r˚=<À^Œº=∂xH˜ <åOk ѨeH˜ ã¨O㨯~°}Å
Ѩ~åfixH˜ `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥izOk. #∂`«#Hõà◊Å∞, ™êOˆHuHõâߢã¨ÎO, ZQÆ∞=∞u–kQÆ∞=∞`«∞Å
"åºáê~åÅ∞, q^ÕâßÅ`À ~åHõáÈHõÅ ã¨O|O^è•Å‰õΩ Ѩ@ì}ÏÖË Ñ¨@∞ìH˘=∞‡Öˇ· áÈÜ«∂~Ú.
^•x=Å¡ ¢QÍ=∂Å ¢áê=ÚYºO `«yæáÈ~Ú Ñ¨@ì}ÏÅ ¢áê=ÚYºO ÃÑiyOk.
D #∂`«# Ѩi}Ï=∂ʼnõΩ, ѨÙ#~°∞r˚=<À^Œº=∂xH˜ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOz#
^èŒx‰õΩÅ∞, |_®"åºáê~°∞Å∞, ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞, =$uÎѨ#∞Å"åà◊√§ ''|∂~°∞˚"å—— =~°æOQÍ
U~°Ê_ç Pi÷Hõ, ™ê=∂lHõ ~°OQÍÖ’¡ *Ïw~ü^•~°∞Å PkèѨ`åºxfl† Éèí∂™êfi=∞º =º=ã¨÷Ö’x
q=Hõ∆`«, x"≥∂fl#fl`«Å#∞ ZkiOK«_»O ¢áê~°OaèOKå~°∞. ^•O`À H˘kÌHÍÅOÖ’<Õ *Ïw~ü
^•~°∞Å ÃÑ`«Î#O, Éèí∂™êfi=∞º =º=ã¨÷‰Ñ¨`«#"≥∞ÿ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ *ÏfÜ«∞ ~å*ϺÅ∞ ~°∂á⁄O^Œ
™êQÍ~Ú. Éèí∂™êfi=∞º =º=ã¨÷Ö’ *Ïw~ü^•~°¡ ÃÑ`«Î#O ¢H˜O^Œ J}˜y LO@∂ "åi
PHÍOHõÅ ∆ ‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ =∞`å[˝Å∞ *Ïs KÕã∞¨ OÎ _ç# K«sÛ=º=ã¨÷ `«# ^èÀ~°}˜ =∂~°∞Û
H˘x H˘`«ÎQÍ U~°Ê_ç# *ÏfÜ«∞~å*ϺŠJkèHÍ~° h_»Ö’ P¢â◊Ü«∞O á⁄OkOk.
K«sÛH˜, *Ïw~ü^•~°¡ =º=ã¨÷‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ |∂~°∞˚"å =~°æO ™êyOz# áÈ~å\ÏxH˜
(Liberalism) ''L^•~°"å^ŒO ÖËHõ qâßÅ ^Œ$HõÊ^äŒO—— ¢áêuѨkHõ~Ú áÈ~ÚOk. rq`«O
Ö’x U ~°OQÆO J~Ú<å D L^•~°"å^ŒO =Å¡<Õ ¢Ñ¨QuÆ ™ê^躌 =∞=Ù`«∞O^Œx |∂~°∞"˚ å
=~°æO"å~°∞ ¢Ñ¨[Å#∞ #q∞‡OK«_®xH˜ qã¨Î$`« ¢Ñ¨Kå~°O KÕâß~°∞. JO`ÕH͉õΩO_® "å~°∞
¢Ñ¨QÆujÅ =∞x+≤ =∂~°æOÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º ã¨=∞ã¨Î ¢Ñ¨u|O^èŒHÍÅ∞, J"åO`«~åÅ∞,
ã¨O‰õΩz`«`«`åfiÅ#∞ `˘ÅyOK«_®xH˜ ‰õÄ_® ZO`«QÍ<À ¢Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞.
D ã¨OѶ¨∞~°¬}Ö’ K«sÛ Hõeã≤# Éèí∂™êfi=∞º (Feudal) =º=ã¨÷ ÉèÏ"åÅ∞ XHõ
Ju"å^•xH˜ QÆ∞~°~Ú`Õ D |∂~°∞"˚ å "Õ∞^è•=ÙÅ L^•~°"å^Œ "≥Y · i =∞~À Ju"å^•xH˜
QÆ∞~°~ÚáÈ~ÚOk. J~Ú`Õ <åºÜ«∞O, ^èŒ~°‡O, hu, x*Ï~ÚfʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
PÖ’K«<å "≥·Yi D Ô~O_ç\˜Ö’ U =~°æOÖ’ ‰õÄ_® HÍ#~å^Œ∞. LÉèíÜ«∞ =~åæÅ ÉèÏ=
*ÏÖÏʼnõΩ =¸Å ¢¿Ñ~°HÍÅ∞ ™êfi~°÷O, ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÖË.
|∂~°∞˚"å =sæÜ«ÚŠѨÙ#~°∞r˚=<À^Œº=∞O, L^•~°"å^•Å∞ ™êy# ~ÀAÖ’¡<Õ
"≥∞H˜Ü«∂"Õ≥e J<Õ "Õ∞^è•q ~å[H©Ü«∞ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ q+¨Ü«∞OÖ’ <≥·uHõ ã¨∂¢`åÅ∞
áê\˜OKÕ J=ã¨~°O ZO`«=∂¢`«O ÖË^Œ<Õ ã≤^•úO`åxfl ÉÏǨ@OQÍ ã¨=∞i÷OKå_»∞. P
HÍÅOÖ’<Õ K«iÛ, Éèí∂™êfi=∞º =º=ã¨÷Å ™ê÷#OÖ’ *Ï`«∞ŠѶ¨∞~°¬}Å∞, "≥·+¨=∂ºÅ‰õΩ
^•if¿ã *ÏfÜ«∞`«, *ÏfÜ«∞~å[ºO, *Ï`«ºÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ q¢QÆǨÅ∞ ~°∂ѨÙk^Œ∞Ì
‰õΩ<åfl~Ú. P HÍÅOÖ’<Õ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ ™êiQÍ =_ô¤ 㨢Hõ=∞"≥∞ÿ#k, ^èŒ~°‡|^Œú"≥∞ÿ#k,
P"≥∂^ŒÜ≥∂Qƺ"≥∞ÿ#k J<Õ ÉèÏ=#‰õΩ JO‰õΩ~å~°Ê} [iyOk.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 17
5. áêi¢âßq∞Hõ qѨ¡=OÖ’ L^•~°"å^Œ∞Å áê¢`«
18= â◊`å|ÌOÖ’ ''Ü«∞O¢`«O—— Pq+¨¯~°} ^•fi~å |∂~°∞"˚ å L^•~°"å^Œ∞ŠѨÙ#~°∞
r˚=<À^Œº=∞O =∞iO`« f¢==∞~ÚáÈ~ÚOk. H˘`«Î âߢã‘ÎÜ«∞ Ѩi*Ï˝#O`À ã¨iH˘`«Î
Pq+¨¯~°}Å`À Ѩi¢â◊=∞Ö’¡, =$uÎѨ#∞Ö’¡, =º=™êÜ«∞OÖ’, ~°"å}Ï™œHõ~åºÖ’¡ =$nú
qHÍ™êÅ∞ [iQÍ~Ú. Ѩ@ì}ÏÖ’¡ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ á¶êºHõìsÅ∞, "å}˜[ºˆHO¢^•Å∞ "≥eâß~Ú.
ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# ™ê=∞¢y `«Ü«∂~°=_»O, ¢Ñ¨Ñ¨OK« #Å∞=¸ÅÖ’¡ `«Ü«∂~°ÜÕ∞º ™ê=∞¢y
J=Ú‡_»=_»O ¢áê~°OÉèí=∞~ÚOk.
J~Ú`Õ ÃÑ@∞ì|_ç, q^•º*Ï˝<åÅ∞, ™êOˆHuHõ<≥·Ñ¨Ù}ºO, HÍ~°ºx~åfiǨÏHõ ™ê=∞~°÷ºO
|∂~°∞"˚ å=~°Oæ KÕ`∞« Ö’¡<Õ LO_»@O =Å¡ áêi¢âßq∞Hõ qѨ=¡ O ^•fi~å KÕ‰Äõ i# Jaè=$kú
Ѷ¨ÖÏÅ∞ P =~°æO"åiˆH ^ŒHͯ~Ú. ^•O`À Ñ¨Öˇ¡Ö’¡ x=ã≤OKÕ =$uÎѨ#∞Å"åà◊√§, z#fl
z#fl ÃÑ@∞ì|_»∞Å`À "åºáê~°O KÕ¿ã"åà◊√§ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ á¶êºHõìsÅ Ü«∞[=∂#∞Å ^ŒQÆæ~°
‰õÄbÅ∞QÍ, |_®"åºáê~°∞Å ^ŒQÆæ~° L^ÀºQÆ∞Å∞QÍ Ñ¨xKÕÜ«∞=Åã≤# Ѩiã≤÷u =zÛOk.
ÉèÏsѨi¢â◊=∞Å`À, "åºáê~åaè=$kú`À |eã≤áÈ~Ú# |∂~°∞"˚ å =~°Oæ `«# L^•~°
"å^ŒO (Liberalism) PÜ«Ú^è•xH˜ =∞iO`« Ѩ^∞Œ #∞ÃÑ\˜ì f¢=OQÍ q[$OaèOzOk. K«sÛ
J~Ú<å, ¢Ñ¨Éèí∞`«fi"≥∞ÿ<å, ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷~Ú<å, =∞Ô~=Ô~·<å 㨈~ =ºH˜Î Kտ㠢ѨQÆu
Ü«∞`åflÅ#∞, ã¨fiÖÏÉèÏ~°˚<å Hõ$+≤x x~ÀkèOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯ ÖË^Œx† U ~°OQÆOÖ’<≥·<å ¢Ñ¨u
=∞x+≤H© ¿ãfiK«ÛùQÍ `«# â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ#∞ `«# Jaè~°∞K«∞ʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ qxÜ≥∂
yOK«∞HÀ=_®xH˜, ™ê^茺"≥∞ÿ# "Õ∞~°‰õΩ ѨÙ~ÀQÆq∞OK«_®xH˜ J=HÍâ◊O ÅaèOKåÅx† ¢Ñ¨u
=∞x+≤H© ã¨OѨÓ~°‚ ¿ãfiK«Ûùx=fi_»O ^•fi~å<Õ ^Õâ◊ ã¨=∂*ÏÅ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ ‰õÄ_® ™ê^茺
=∞=Ù`åÜ«∞x D =~°æO"å~°∞ ¢Ñ¨Kå~°O KÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞.
JO`ÕHÍ^Œ∞, |∂~°∞˚"å =~°æO `«# ÉèÏsѨi¢â◊=∞Å∞, ÃÑ@∞ì|_»∞Å |Å∞ѨÙ`À
áêʼnõΩÅ#∞, ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩefl Ãã·`«O âßã≤OKÕ ™ê÷~ÚH˜ ZkyOk. ¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜
Ѩ#∞flÅ∞ K≥e¡OKÕk ¢Ñ¨[ÖË QÆ#Hõ "åi Jaè=∞`åʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞
U~°Ê_»@OQÍx, Ѩ_çáÈ=_»OQÍx [~°QÍÅx† âßã¨#x~å‡} ǨωõΩ¯ ‰õÄ_® ¢Ñ¨[ňH
LO_®Åx D=~°Oæ "åkOzOk. JÖψQ Pi÷H~õ O° QÆOÖ’ =º‰õΩÅ Î ∞ `«=∞ Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ ™êyOKÕ ¢Ñ¨Ü∞« `åflʼnõΩ, "åi ¿ãfiKåÛù™êfi`«O¢`åºÅ‰õΩ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ZÖÏO\˜
J=~À^è•Å∞ ã¨$+≤ìOK«_»OQÍx, *’HõºO HõeyOK«∞HÀ=_»OQÍx KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx ‰õÄ_® D
=~°Oæ _ç=∂O_£ KÕãO≤ k. ¿ãfiKåÛùqѨ}˜ (Free Enterprise)H˜ ã¨O|OkèOz# D_ç=∂O_Õ
P^èŒ∞xHõ ÃÑ@∞ì|_ç^•s q^è•<åxH˜ =¸Åã¨∂¢`«=∞~Ú áÈ~ÚOk.
ѨÙ#~°∞r˚=# HÍÅOÖ’x L^•~°"≥·Yi =∂kiQÍ<Õ áêi¢âßq∞HõqѨ¡= HÍÅOÖ’x
L^•~°"≥·Yi ‰õÄ_® H˘xfl Ü«∞^•~å÷Å P^è•~°OQÍ ~°∂á⁄Ok, J"Õ ^•x q[Ü«∂xH˜
HÍ~°}Éèí∂`åÅÜ«∂º~Ú. J~Ú`Õ D Ü«∞^•~å÷Å`À áê@∞ |∂~°∞˚"å =~°æOÖ’ Ô~O_»∞
|ÅÇ‘Ï#`«Å∞ ‰õÄ_® KÀ@∞KÕã¨∞‰õΩ<åfl~Ú. J"Õ ™êfi~°÷Ѩ~°`«fiO, f¢="å^ŒO. "å~°∞
`«=∞‰õΩ UǨωõΩ¯Å∞ HÍ"åÅx _ç=∂O_»∞KÕâß~À "å\˜x ã¨fiÜ«∞OQÍ `«=∞ ^ŒQ~æÆ ° ѨxKÕ¿ã
HÍi‡‰õΩʼnõΩ, L^ÀºQÆ∞ʼnõΩ, x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ W=fi_®xH˜ ã¨Oã≤^ŒúO HÍÖËHõáÈÜÕ∞"å~°∞.
18 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
6. P^è∞Œ xHõ ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷
ã¨Oáê^Œ<å =∂~°æOÖ’ ǨÏ^Œ∞Ìg∞i# ¿ãfiK«Ûù`À ‰õÄ_ç# ''L^•~°"å^ŒO—— ã≤^•úO`«O
P^è•~°OQÍ ~°∂á⁄Ok# Pi÷Hõ =º=ã¨÷<Õ ''P^èŒ∞xHõ ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷—— (Modern
Capitalism) JO\Ï~°∞. WÅ∞¡, "åǨÏ#O, |@ìÅ∞, Ѷ¨sflK«~ü, =O@áê¢`«Å∞, ÃÑOѨÙ_»∞
Ѩâ◊√=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# x`åº=ã¨~åÅ`À áê@∞ Ü«∞O¢`åÅ∞, Ѩx=Ú@∞¡, Éèí∂=ÚÅ∞,
=Ú_çѨ^•~å÷Å∞ =ÔQ·~å =ã¨∞Î=Ùefl ‰õÄ_® D ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷ =∞x+≤ =ºH˜ÎQÆ`«
Pã¨∞ÎÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜ã¨∞ÎOk. D =º=ã¨÷ ¢Ñ¨HÍ~°O g@xfl\˜ÃÑ· =∞x+≤H˜ Ü«∂[=∂#ºÑ¨Ù
ǨωõΩ¯Å`À ã¨Ç¨ "å\˜x J=Ú‡HÀ=_®xH˜, =$kúKÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ѨÓiÎ ¿ãfiK«Ûù LO_®e.
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ `«=∞ "åºáê~åaè=$kú HÀã¨O J<ÕHõ ã¨∂¢`åÅ∞ HõxÃÑ\Ïì~°∞.
FÃÑ<£ =∂Ô~¯\òÖ’ L`«ÊuÎ^•~°∞Å =∞^茺 áÈ\© ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œx, `«^•fi~å L`åÊ^ŒHõ
=ã¨∞Î=ÙÅ <å}º`« ‰õÄ_® ÃÑiy ^èŒ~°Ö’¡ ^•#O`«@^Õ XHõ ã¨=Úz`« ¢áê=∂}˜Hõ`«
<≥ÅH˘O@∞O^Œx, JÖψQ ™ê=∞~°÷ºO HõÅ HÍi‡‰õΩʼnõΩ "åi Ѩx`«<åxfl |\˜ì JkèHõ
"Õ`«<åÅ∞ Åaè™êÎÜ«∞x D =º=ã¨÷ ã¨=∞~°÷‰õΩÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
HÍx ǨÏ^Œ∞Ìg∞i# ™êfi~°÷O, Jqh`«∞Å∞ "å\˜ =∂@Å∞ |∂@HõO Jx x~°∂Ñ≤
ã¨∞<Î åfl~Ú. ÖÏ~ü¤ Hˆ <£û J#fl@∞¡ ''¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ <≥u· Hõ, ã¨ÇϨ [ ã≤^•úO`åÅ PkèÑ`¨ º« O JO`«
Ѩ\˜+¨ªOQÍ ÖË^Œ∞. LO>Ë ^•x ^•fi~å =º‰õΩÎÅ ™⁄O`« ¢Ñ¨Ü≥∂[<åʼnõΩ, ã¨OѶ¨∞O
™ê=¸Ç≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åʼnõΩ =∞^茺 ã¨=∞#fiÜ«∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ^•#O`«@^Õ ‰õΩkˆ~k.
Pi÷Hõ ã¨∂¢`åÅ ^•fi~å 'JÉèí∞º^ŒÜ«∞Hõ~°"≥∞ÿ# ™êfi~°÷O ZšѨÙÊ_»∂ ™ê=¸Ç≤ÏHõ ¢âıÜ«∞O
HÀã¨"Õ∞ Hõ$+≤ KÕã¨∞ÎOk— Jx ã¨∂¢fHõiOK«_»O U=∂¢`«O ã¨Ô~·# ã¨∂¢fHõ~°} JxÊOK«∞
HÀ^Œ∞. JÖψQ ™êfi~°÷O ZšѨÙÊ_»∂ JÉèí∞º^ŒÜ«∞Hõ~°"≥∞ÿ#^Õ Jx K≥ѨÊ_»O ‰õÄ_® ã¨iHÍ^Œ∞.
ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O Hõ$+≤ KÕ¿ã"å~°∞ KåÖÏ =¸~°öOQÍ, |ÅÇ‘Ï#OQÍ =º=ǨÏi™êÎ~°∞.
XH˘¯Hõ¯™êi "å~°∞ `«=∞ ™⁄O`« ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ#∞ Ãã·`O« <≥~"° ~Õ ∞° ÛHÀÖË~∞° . JÖÏO@ѨÙÊ_»∞
"å~°∞ ™ê=¸Ç≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O ZšѨÙÊ_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ¿ã= KÕ™êÎ~°#fl q+¨Ü«∞O
=\˜ì |∂@HõO.——
|∂~°∞˚"å ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ `«=∞ ™êfi~°÷O JÉèí∞º^ŒÜ«∞Hõ~°=∞~Ú#k HÍ^Œx
ã¨fiÜ«∞OQÍ `«=∞ PK«~} ° ^•fi~å x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. áêi¢âßq∞Hõ qѨ=¡ O =Å¡ KÕ‰Äõ ~ˆ
¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅhfl `å"Õ∞ HÍ*ËÜ«∂Å#fl L^ÕÌâ◊ºO`À "å~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ‰õΩ=∞‡Hõ~Ú H˘#∞
QÀÅ∞^•~°∞Öˇ·# ¢Ñ¨[Å∞, "Õ`«<åxH˜ ѨxKÕ¿ã HÍi‡‰õΩÅ∞, âßOuÜ«Ú`« "å`å=~°}O
ã¨$+≤Oì KÕ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO– D =¸_çO\˜ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ ‰õΩ¢@Ѩ<åfl~°∞. z=iH˜
¿ãfiKåÛùqѨ}˜ (Free Enterprise)x ÉÏǨ@OQÍ ã¨=∞i÷OKÕ P^•"£∞ ã≤‡`ü ÖÏO\˜
"Õ∞^è•q Ãã·`«O WÖÏ "åºMϺxOK«=Åã≤ =zÛOk:
''"åºáê~°∞Å∞ XHõ KÀ@ HõÅ=_»O JO@∂ [iy`Õ "åi D ã¨=∂"Õâ◊O ¢Ñ¨[ʼnõΩ
=ºuˆ~HõOQÍ U^À ‰õΩ¢@ Ѩ#fl‰õΩO_®, ^è~Œ e° fl ÃÑOKÕ x~°Ü ‚ ∞« O [~°Q‰Æ Ωõ O_® =ÚyÜ«∞^Œ∞.
z=iH˜ U"≥·<å "Õ_»∞HõÖ’¡ áêÖÁæ<åfl JHõ¯_» HõÅã≤ ‰õÄ~°∞Û<Õ J=HÍâ◊O Åaè¿ãÎ ^•xfl
‰õÄ_® g~°∞ D <Õ~°O KÕÜ«∞‰õΩO_® =$^è• áÈx=fi~°∞.——
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 19
JO`ÕH͉õΩO_® D ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ `«=∞ ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O ã¨OѶ¨∞O
™ê=¸Ç≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ Z<Àfl J¢Hõ=∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å∞ J#∞ã¨iOK« ™êQÍ~°∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ WHõ¯_» ¿Ñ~˘¯#fl H˘xfl Ѩ^Œú`«∞Å∞ K«∂_»O_ç:
(1) ÉèÏs ÃÑ@∞ì|_»∞Å`À x`åº=ã¨~° =ã¨∞Î=Ùefl H˘x ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# xÅfiKÕÜ«∂e.
z=iH˜ |*Ï~°∞Ö’ "å\˜ ã¨~Ñ° ~¨¶ å H˘~°=_ç _ç=∂O_»∞ ÃÑ~°QÍe. WÖÏ ^è~Œ e° fl Hõ$¢u=∞OQÍ
ÃÑOK«_»O [~°QÍe.
(2) L`«ÊuÎ ^•~°∞Å∞, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å =∞^躌 ^ŒàÏs =º=ã¨#÷ ∞ ã¨$+≤Oì z Hˆ =ÅO
ÉϺO‰õΩ ÉÏºÖˇ#∞ûÅ∞, >ˇeá¶È#¡ P^è•~°OQÍ ã¨~°∞‰õΩ#∞ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ ¢HõÜ«∞q¢HõÜ«∂ʼnõΩ
QÆ∞iK≥Ü∂« ºe. Dq^èOŒ QÍ L`åÊ^Œ#, ~°"å}Ï `«k`«~° Ѩ#∞Å HÀã¨O U=∂¢`«O Y~°∞Û
ÃÑ@ì‰õΩO_®<Õ JkèHõ ^èŒ~°Å`À ^ŒàÏ~°∞ʼnõΩ ÖÏÉèÏÅ∞ KÕ‰õÄ~åÛe.
(3) L`«ÊuÎ J~Ú# ã¨~°∞‰õΩ =∂Ô~¯\ò‰õΩ `«~°e¿ãÎ ^èŒ~°Å∞ Ѩ_çáÈÜÕ∞ ¢Ñ¨=∂^ŒO
L#flѨÙÊ_»∞ ^•xfl HÍeÛ"ÕÜ«∞_»"≥∂ ÖËHõ ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ áê~°"ÕÜ«∞_»"≥∂ [~°QÍe.
(4) ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# qÖÏ㨠=ã¨∞Î=ÙÅ#∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ ¢Ñ¨Kå~°O, ¢¿Ñ~°}Å ^•fi~å
"≥Ú^Œ@ Lz`«OQÍ Ñ¨Oz, ~°Hõ~°HÍÅ =∂@Å∞ Je¡ "å\˜H˜ ÖËxáÈx _ç=∂O_»∞#∞
ã¨$+≤ìOKåe. `«~°∞"å`« "å\˜x x`åº=ã¨~åÅ#∞ Ãã·`«O <≥~°"Õ~°∞ÛHÀÖËx ¿Ñ^Œ, =∞^茺
`«~°QÆu ¢Ñ¨[Å rq`å=ã¨~åÖ’¡ J#=ã¨~°OQÍ K˘Ñ≤ÊOKåe.
(5) x`åº=ã¨~° =ã¨∞Î=ÙÅHõO>Ë qÖÏã¨=ã¨∞Î=ÙÅ "åºáê~°O ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞ʼnõΩ
Z‰õΩ¯= ÖÏÉèí™ê\˜QÍ LO@∞OkQÆ#Hõ [#™ê=∂#ºO J=ã¨~°"≥∞ÿ# "å\˜HõO>Ë J#=
ã¨~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ HÀã¨O _»|∞ƒ qK«ÛÅq_çQÍ Y~°∞ÛÃÑ>ËìÖÏ "å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOKåe.
(6) ¢Ñ¨[Å P~ÀQͺxH˜ ǨxHõ~°"≥∞ÿ#, <≥·uHõ`«#∞ <åâ◊#O KÕ¿ã, ã¨Éèíº`å ã¨O™ê¯
~åÅ#∞ =∞O@Hõe¿Ñ =ã¨∞=Î Ùefl JO^ŒOQÍ, PHõ~h¬° Ü«∞OQÍ ~°∂á⁄OkOz =∂Ô~¯\òÖ’H˜
q_»∞^ŒÅ KÕÜ∂« e. ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î ¢Ñ¨H@
õ #Å ^•fi~å ¢Ñ¨[Å =¸_è#» =∞‡HÍÅ#∞, "åi ‰õΩ∆ ¢^Œ
ÉèÏ"åÅ#∞ L`ÕÎ[Ѩ~°z, "åix Ñ≤KÀÛà◊√§QÍ KÕã≤ ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å#∞ Ãã·`«O áÈ+≤OK«∞HÀ=
_®xˆH ã¨iáÈx "åi ã¨fiÖÏÊ^•Ü«∞O #∞O_ç F ÃÑ^ŒÉÌ Ïè QÍxfl D =ã¨∞=Î ÙÅ HÀã¨O Y~°∞Û
ÃÑ>ËìÖÏ KÕÜ«∂e.
(7) "å}˜*Ϻaè=$kú, Pi÷Hõ ÖÏÉèÏÅ HÀã¨O |ÅÇ‘Ï# *Ï`«∞ŠǨωõΩ¯Å#∞ H˘Å¡
Q˘\Ïìe. ¢Ñ¨Ñ¨OKåxfl qaè#fl ¢Ñ¨ÉèÏ"åÅ =∞O_»ÖÏÅ∞QÍ qÉèílOz Ö’|~°K«∞HÀ"åe. P
*Ï`«∞Å (^ÕâßÅ)Ö’x ^èŒx‰õΩÅ∞, Éèí∂™êfi=ÚÅ∞, áêi¢âßq∞‰õΩÅ∞, "åºáê~°∞Å∞ `«=∞
`«=∞ *Ïu¢Ñ¨[efl q∞uÖËx `«=∞ ™êfi~°÷ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åʼnõΩ Ѩx=Ú@∞¡QÍ =∞ÅK«∞H˘x
"å~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O HõÅÇ≤ÏOK«∞‰õΩO@∂ âßâ◊fi`« ã¨OѶ¨∞~°¬}Ö’ Ѩ_ç=ÙO_ÕÖÏ KÕÜ«∂e. P
ã¨OѶ¨∞~°¬}Å∞ W@∞ Ü«Ú^ŒúO ^•fi~å Ѩi+¨¯$`«O H͉õÄ_»^Œ∞† J@∞ ã¨Okè X_»O|_çHõÅ
^•fi~å ‰õÄ_® F H˘eH˜¯ ~å‰õÄ_»^Œ∞.
W=hfl |∂~°∞˚"å =~°æO qâ◊$OYÅ"≥∞ÿ# ¿ãfiK«Ûù ^•fi~å q∞ug∞i# ÖÏÉèÏÅ`À
‰õÄ_ç# ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O KÕ¿ã JHõ$`åºÅ∞ HÍ"å? J=^èŒ∞ÖË¡x ™êfi~°÷O U "Õ∞~°‰õΩ
20 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
JÉèí∞º^ŒÜ«∞Hõ~°=∞=Ù`«∞Ok? ã¨=∂*ÏxH˜ ™ê=¸Ç≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ KÕ‰õÄ~°∞`åÜ«∞#fl
|∂@HõѨ٠¢Ñ¨Kå~°O ^•fi~å ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ `«=∞ ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ ™êkèOK«∞HÀ=_®
xH˜ KÕã¨∞Î#fl ‰õΩ\˜Å Ü«∞`åflÅ∞ HÍ"å Wq?
ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷Ö’ Hõ+ì̈r=ÙÖˇ·# ¿Ñ^Œ, =∞^茺 `«~°QÆu ¢Ñ¨[ÖË Z‰õΩ¯=QÍ #+ì̈
áÈÜÕ∞"å~°x `≥Å∞ã¨∂<Î Õ LOk. J~Ú`Õ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ JO`«\`˜ À `«$Ñ≤Î K≥O^ŒÖ^Ë ∞Œ .
Pi÷ H õ O QÍ zuH˜ á È~Ú# Hõ + ¨ ì r =Ùefl P^Œ ∞ HÀ=_®xH˜ J#fl@∞¡ =_ô ¤ =Ú㨠∞ QÆ ∞ `À
=ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞. =ÚO^Œ∞QÍ "å~°∞ "åºáê~°∞ʼnõΩ, ¢Ñ¨[ʼnõΩ, ¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ =_ô¤
ÖÏÉèÏÅ qâ◊fi~°∂ѨO ¢Ñ¨^iŒ ≈Oz "å}˜*Ϻaè=$kúHÔ <· å, ¢âßq∞‰õΩÅ ã¨OHˆ =∆ ∂xÔH<· å, ã¨=∂[
¢âıÜ«∞ã¨∞ûÔH·<å, ¢Ñ¨Éèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ J=∞Å∞ÔH·<å =_ô¤ =º=¿ã÷ HõÅÊ`«~°∞=x q¢ã¨Î$`«
¢Ñ¨Kå~°O KÕã≤ ¢Ñ¨[efl #=∞‡|eHÍ~°∞.
D ¢Ñ¨Kå~°OÖ’ q[Ü«∞O ™êkèOz# `«~åfi`« "å~°∞ "å}˜[º ã¨Oã¨÷ʼnõΩ, ¢Ñ¨Éèí∞`«fi
ã¨Oã¨÷ʼnõΩ =_ô¤ ¢áêuѨkHõÃÑ· ~°∞}ÏÅ∞ WKÕÛ"å~°∞. "å}˜[º ã¨Oã¨÷Å∞ =_ô¤ "≥Ú`åÎÅ#∞
`«=∞ ÖÏÉèÏÅ #∞O_ç fÜ«∞‰õΩO_® `«=∞ L`«Ê`«∞ÎÅ ^èŒ~°Å#∞ ÃÑOK«_»O ^•fi~å H˘#∞
QÀÅ∞^•~°∞Å *Ë|∞Å #∞O_ç fã≤KÕÛ"å~°∞. ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ~Ú`Õ =_ô¤ |~°∞=Ùx `˘ÅyOK«∞
HÀ=_®xH˜ Ѩ#∞flÅ∞, tã¨∞Å Î ∞ ÃÑOz ¢Ñ¨[Å #∞O_ç =ã¨∂Å∞ KÕ™êÎ~Ú. WHõ z#fl z#fl
"åºáê~°∞Å∞, ã¨#flHÍ~°∞ Ô~·`«∞Å∞, ѨÓ@QÆ_»=x ¢â◊=∞r=ÙÅ∞ QÆ`«ºO`«~°OÖËx Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡
=_ô¤"åºáê~°∞Å ^ŒQÆæ~° Pã¨∞ÎÅ∞ `åHõ@∞ìÃÑ\˜ì ~°∞}ÏÅ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. XH˘¯Hõ¯
™êi =_ô¤ f~°Û_®xH˜ ‰õÄ_® =∞m§ JѨÙÊ fã¨∞HÀ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ã¨HÍÅOÖ’ JѨÙÊÅ∞
f~°ÛÖËx ѨHõ∆OÖ’ =_ô¤"åºáê~°∞Å, ÉϺO‰õΩÅ x~°ÌÜ«∞‰õΩ QÆ∞~°~Ú `«=∞‰õΩ#fl H˘kÌáê\˜
Pã¨∞Îefl ‰õÄ_® áÈQ˘@∞ìHÀ=Åã≤# ^Œ∞ã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok.
7. ™È+¨e[O–Hõ=¸ºx[O
ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷Ö’ ¿Ñ^ŒÅ∞, HÍi‡‰õΩÅ∞ f¢="≥∞ÿ# J}z"Õ`«‰õΩ QÆ∞~°~Ú
ZO`À #+ì̈áÈÜ«∂~°∞. "åi ã¨Ç¨Ï#O ã¨iǨÏ^Œ∞ÌʼnõΩ KÕ~°∞H˘x ¢ÉˉõΩ Ѩ_ç# |O_çÖÏ Py
áÈ~ÚOk. "åi QÆ∞O_≥Ö’¡ QÆ∂_»∞Hõ@∞ì‰Ωõ #fl ¢HÀ^èOŒ JyflѨ~fi° `«OÖÏ ¢|^ŒÅ Ì ~Ú áÈ~ÚOk.
^•x ÖÏ"å #∞O_Õ =∞~À Ju"å^Œ=∞~Ú# ''™È+¨e[O—— ѨÙ@∞ìH˘zÛOk. ™ê^è•~°}OQÍ
ã¨Ô~·# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO ÖËxKÀ@ XHõ Ju"å^•xfl JO`«"≥ÚOkOKÕO^Œ∞‰õΩ ^•xH˜
aè#fl"≥∞#ÿ =∞~˘Hõ Ju"å^Œ"∞Õ LxH˜Ö’H˜ =ã¨∞OÎ k. ѨzÛ™êfi~°O÷ `À ‰õÄ_ç# ÃÑ@∞ì|_ç^•s
=º=ã¨÷#∞ HÍi‡‰õΩÅ ã¨∞fÎH˘_»=à◊§`À JO`«"≥ÚOkOK«_®xH˜ ™ÈqÜ«∞\ò ~°ëêº, K≥·<å
`«k`«~° ^ÕâßÖ’¡ ™È+¨eã¨∞ì =º=ã¨÷ |∞ã¨Å∞H˘_»∂Î =ÚO^Œ∞H˘zÛOk.
™È+¨e[O L^Œº=∞O =º‰õΩÅ Î Pã≤ΠǨωõΩ¯ÃÑ· ^•_çKÜ
Õ ∞« _»O`À ¢áê~°OÉè=í ∞~ÚOk.
™È+¨e[O JO>Ë ''™ê=¸Ç≤ÏHõ``« fi« O—— Jx ÉèÏ=O. D Ѩ^OŒ =ºH˜`Î åfixH˜ =ºuˆ~HÍ~°O÷ Ö’
ã¨$+≤ìOK«|_çOk. =ºH˜Î`«fiO (Individualism) P^è•~°OQÍ<Õ P^èŒ∞xHõ ÃÑ@∞ì|_ç^•s
=º=ã¨÷ ~°∂á⁄OkOk. nxH˜ ѨÓiÎ aè#flOQÍ HÍ~°Öò=∂~ü¯û Ü«∂=`«∞΢âıÜ«∞O ã¨=∂*ÏxH˜
ÅaèOѨ*Ë¿ã L^ÕÌâ◊ºO`À ™È+¨e*O ¿Ñ~°∞`À F ¢Ñ¨`ÕºHõ ™ê=¸Ç≤ÏHõ `«`åfixfl ¢Ñ¨"Õâ◊
ÃÑ\Ïì~∞° . n<Õfl Ãã·O\˜ÑH≤¶ ± ™È+¨e[O, =∂i¯û[O, Hõ=¸ºx[O =ÔQ~· å ¿Ñ~°`¡ À Ñ≤eKå~°∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 21
=º‰õΩÎÅ Pã¨∞ÎÅ#∞ ã¨=∂[Ѩ~°O KÕÜ«∞_»O ^•fi~å<Õ Pi÷Hõ ã¨=∂#`«fiO, Pi÷Hõ
<åºÜ«∞O <≥ÅH˘O@∞O^Œ<Õk ™È+¨e[OÖ’x =¸Åã¨∂¢`«O. =º‰õΩÎÅ∞ Pã≤ÎǨωõΩ¯
Hõey=ÙO_»@"Õ∞ Jã¨Å∞ K≥_»∞‰õΩ =¸Å=∞x ™È+¨eã¨∞ìÅ Jaè¢áêÜ«∞O. `˘_»∞‰õΩ¯<Õ
|@ìÅ∞, "å_»∞‰õΩ<Õ áê¢`«Å∞, WO\˜ Ѷ¨sflK«~ü, WOHÍ WÖÏO\˜"Õ W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅ∞
=ºH˜ÎQÆ`« Pã≤ÎÖ’ LO>Ë Ñ¨~°"åÖË^Œ∞. HÍx Éèí∂q∞, Ü«∞O¢`åÅ∞, "≥∞+‘#∞¡, ã¨Oáê^Œ<å
™ê^èŒ<åÅ~Ú# W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· =∂¢`«O =º‰õΩÎʼnõΩ Z\ì̃ Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ Pã≤ÎǨωõΩ¯
LO_»~å^Œ∞. XHõ =∞x+≤ D Pã¨∞ÎÅÖ’ U^≥·<å XHõ\˜ Hõey=ÙO>Ë ^•x ^•fi~å J`«#∞
^èŒ#O ã¨Oáêk™êÎ_»∞. ^èŒ#O ã¨Oáêk¿ãÎ ^•xfl ‰õÄ_»Éˇ_®Î_»∞. ‰õÄ_»Éˇ_ÕÎ ^•O`À =∞ˆ~^≥·<å
Ü«∞O¢`åxflQÍx, Éèí∂q∞xQÍx H˘x P^•Ü«∞ =#~°∞efl ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. =#~°∞Å∞
ÃÑiy`Õ H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎʼnõΩ r`«O ÖËHõ ‰õÄe WKÀÛ ÖË^• =∞ˆ~ Ѩ^Œúu ^•fi~å<≥·<å
XѨÊO^ŒO KÕã¨∞H˘x "åi KÕ`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. WO`«=~°‰õΩ =KåÛ_»O>Ë
J`«#∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ |∂~°∞˚"å ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞ KÕ¿ã^ŒO`å KÕ™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì D
Ñ≤âßK«O ѨÙ@∞ìHõ =¸ÖÏ<Õfl #iˆH¿ãÎ Ñ‘_» q~°QÆ_»~Ú áÈ`«∞Ok.
J~Ú`Õ =ºH˜ÎQÆ`« Pã¨∞ÎÅ#∞ JO`«"≥ÚOkOKÕ =∂~°æOÖ’ ™È+¨eã¨∞ìʼnõΩ =∞`«
ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å∞, <≥·uHõ K«\ÏìÅ∞ J=~À^è•Å∞QÍ xeKå~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ^èŒx‰õΩÅ,
Éèí∂™êfi=ÚÅ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ HÍáê_ÕO^Œ∞‰õΩ "åi `åÉË^•~°∞Öˇ·# H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞
¢Ñ¨=HõÎÅ∞QÍ, ~°∞+¨µÅ∞QÍ, <≥·uHõ`å ¢Ñ¨É’^茉õΩÅ∞QÍ, âßã¨#Hõ~°ÎÅ∞QÍ J=`å~°"≥∞uÎ D
ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å∞, K«\ÏìÅ∞ ~°∂á⁄OkOKå~°x, ZO`À HÍÅO #∞Oz "åi =∂Ü«∂*ÏÅO
Ö’ Ѩ_ç=Ù#fl Hõ+ì̈r=ÙÅ∞ ^•xfl KèÕkOzf~°∞`å~°x g~°∞ =∞`åÅ g∞^Œ ^•_çH˜ kQÍ~°∞.
D q^èŒOQÍ ™È+¨eã¨∞ìÅ∞ J<åkQÍ =ã¨∞Î#fl huã¨∂¢`åÅ#∞, =∞`«Ñ¨~°"≥∞ÿ# ã¨`«ûO¢Ñ¨^•
Ü«∂Å#∞ Ãã·`«O =ºuˆ~H˜Oz <åã≤ÎHõ, Éè∫uHõ "å^•Å#∞ LxH˜Ö’H˜ `≥KåÛ~°∞.
HÍx =∞`« ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å#∞, huã¨∂¢`åÅ#∞ JO`«"Ú ≥ OkOK«_O» JO`« `ÕeHÔ #·
ѨxHÍ^Œ∞. "å\˜x JO`«O KÕÜ«∞_®xH˜ ÃÑ^ŒÌ áÈ~å@O [~°Ñ¨=Åã≤ LO@∞Ok. ^•x
HÀã¨O ™È+¨eã¨∞ì ã≤^•úO`«Hõ~°ÎÅ∞ F z\ϯ HõxÃÑ\ì̃ ^•xH˜ ''QÆ`«OÖ’ =∂#= <åQÆiHõ`å
Ѩi}Ï=∞ ¢Ñ¨QÆ`«∞Åhfl =~°æáÈ~å@O ^•fi~å<Õ [iQÍÜ«∞#fl—— Kåi¢`«Hõ Ü«∞^è•~°÷Ѩ٠~°OQÆ∞
ѨÙeq∞ [#OÖ’H˜ =kÖÏ~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞ `«=∞ ™È+¨eã¨∞ì ã≤^•úO`åxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ
ã¨`«º¢áêuѨkHõÃÑ· ZÖÏO\˜ q+¨Ü«∞O =ÚO^Œ∞H˘zÛ<å ^•xfl "å~°∞ `«~°¯O`À YO_çã¨∂Î
Jã¨Å∞ ''x`«º ã¨`åºÅ<Õq Ug ÖË=——x ã¨∂¢fHõiOKå~°∞. Dq^èŒOQÍ "å~°∞ `å=Ú
HõxÃÑ\˜ì# ã¨∂¢`åÅ∞, ã≤^•úO`åÅ∞ =∂¢`«O x`«ºã¨`åºÖË#x K≥ѨÊHõ<Õ K≥áêÊ~°∞.
J~Ú`Õ ''áê`˘Hõ ~À`«, H˘`˘ÎHõ qO`«——J<Õ ™ê"≥∞`« ¢Ñ¨HÍ~°O S~Àáê [#™ê=∂#ºO
¢áê~°OÉèíOÖ’ ™È+¨e*Ïxfl XHõ qO`«QÍ K«∂ã≤, P `«~åfi`« áê`« q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ~À`«Ñ¨Ù\ì̃
H˘`«Î q+¨Ü«∞O Ѩ@¡ Pã¨HÎ̃ K«∂áê~°∞. J~Ú<å ™È+¨e[O â◊Hõ@O `«y#O`« =ÚO^Œ∞‰õΩ
™êQÆÖË^Œ∞. ^•x HÀã¨O Ô~O_»∞ ¢Ñ¨uáê^Œ#Å∞ =KåÛ~Ú. XHõ ¢Ñ¨uáê^Œ# ¢Ñ¨HÍ~°O D
=∂~°∞Ê HÀã¨O ¢Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ q^è•<åÅ∞ J=ÅOaOKåe. nxHõ#∞QÆ∞}OQÍ ¢Ñ¨*Ïaè
¢áêÜ«∂xfl =∞Åz ~å*ϺkèHÍ~åxfl ǨÏãÎ̈QÆ`«O KÕã¨∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« âßã¨# x~å‡}O
22 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
^•fi~å ¢Hõ=∞OQÍ "åº=™ê~ÚHõ Pã¨∞Îefl, áêi¢âßq∞Hõ, "å}˜[º ˆHO¢^•efl ™ê=¸Ç≤ÏHõ
Pã¨∞ÎÅ∞QÍ *ÏfÜ«∞O KÕÜ«∂e.
nxH˜ aè#flOQÍ Ô~O_À=~°æO ¢Ñ¨uáê^Œ# ¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ q^è•<åÅ`À D
=∂~°∞Ê ~å^Œ∞. nxH˜ qѨ¡"å`«‡Hõ q^è•<åÅ∞ HÍ"åe. ¿Ñ^Œefl, HÍi‡‰õΩefl ã¨OѶ¨∞\˜`«O
KÕÜ«∂e. ^èŒxHõ, Éèí∂™êfi=∞º, áêi¢âßq∞Hõ =~åæÅ#∞ ZkiOz gÖˇ·# Ѩ^Œú`«∞Åxfl\˜h
J=ÅOaOz áÈ~å@O [~°áêe. "åi Éè∂í =ÚÅ∞, Hõ~å‡QÍ~åÅ∞, "åºáê~° Hˆ O¢^•Å#∞
^ÀK«∞HÀ"åe. =ºuˆ~H˜OKÕ"åix JO`«"≥ÚOkOKåe. Dq^èŒOQÍ |∂~°∞˚"å áêÅ##∞
`«∞^Œ=Ú\˜ìOz ¢âßq∞Hõ =~°æ xÜ«∞O`«$`«fiO <≥ÅH˘ÖÏÊe.
`«~°∞"å`« (=∞#) K«@ìO ^•fi~å =ºHÎ̃ ÖËHõ =º‰õΩÎÅ KÕ`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞HÀ=_®xfl,
ÖÏÉèOí QÆ_Oç K«_®xfl x¿+kèOK«_O» [~°QÍe. D qѨ=¡ O q[Ü«∞=O`«O J~Ú# `«~åfi`«
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ =∞m§ ¢|uH˜ |@ìHõ>Ëì ¢Ñ¨=∂^ŒO LO_»^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ D HÍi‡Hõ
xÜ«∞O`«$`«fiO `«#O`«@^Õ ZO_ç ~åeáÈ`«∞Ok. ^•x ™ê÷#OÖ’ ZÖÏO\˜ |ÖÏ`å¯~åÅ∞
ÖËx, Ѩ~°ã¨Ê~å"≥∂^ŒO, ã¨ÅǨã¨O¢Ñ¨kOѨÙÅ`À ™êˆQ F H˘`«Î =º=ã¨÷ ^•#O`«@^Õ ^•x
™ê÷#O P¢Hõq∞OK«∞‰õΩO@∞Ok. (ZÖÏQÀ, U"≥∂!) D Ô~O_»= ѨO^ä• ¿Ñˆ~ qѨ¡=
™È+¨e[O. nxfl ÉÁÖò+≤fi[O, =∂i¯û[O Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
Hõ=¸ºxã¨∞ìÅ∞ Ô~O_»= ¢Ñ¨uáê^Œ##∞ J=∞Å∞Ѩ~°K«_®xH˜ x~°‚~ÚOK«∞H˘x
ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O xsH˜∆OKå~°∞. z=iH˜ 1914–18 =∞^茺 [iy# "≥Ú^Œ\˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«
Ü«Ú^ŒúO JÅ[_çx Pã¨~åQÍ fã¨∞H˘x ~°ëêºÖ’ F qѨ¡=O ÖË=nâß~°∞. P `«~°∞"å`«
`«=∞ ã≤^•úO`åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O JHõ¯_» F <åQÆiHõ`å =º=ã¨÷#∞ <≥ÅH˘ÖÏÊ~°∞. qѨ¡=O
`«~°∞"å`« ~°ë꺉õΩ Hõey# ÖÏÉèí#ëêìÅ#∞ QÆ∞iOz PÖ’z¿ãÎ ÖÏÉèÏÅÖ’ J`«ºkèHõ
ÉèÏQÆO ã¨=∞~°÷‰õΩÅ∞, x*Ï~ÚfѨ~°∞Öˇ·# =º‰õΩÎÅ HÍ~°}OQÍ X#QÆ∂_®Ü«∞x, JÖψQ
#ëêìÅ∞ Jã¨=∞~°‰÷ Ωõ Å∞, =OK«‰Ωõ Å =¸ÅOQÍ HõeQÍÜ«∞x `≥Å∞™ÈÎOk. H˘`«Î ã≤^•úO`åÅ
=Å¡ X#QÆ∂_ç# ÖÏÉèÏÅ∞ |Ǩïã¨fiÅÊO. #ëêìÖË Z‰õΩ¯=QÍ L<åfl~Ú.
ÖÏÉèÏÅ∞:– =º‰õΩÎÅ Jnè#OÖ’x Éèí∂=ÚÅ∞, Hõ~å‡QÍ~åÅ∞, "å}˜[º ã¨Oã¨÷efl
*ÏfÜ«∞O KÕÜ∞« _»O =Å¡ "å\˜ ^•fi~å =KÕÛ ÖÏÉèÏÅ#∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ™ê=¸Ç≤ÏHõ ã¨OHˆ =∆ ∞
HÍ~åºÖ’¡ qxÜ≥∂yOK«QeÆ yOk. D ÖÏÉèÏÅÖ’ H˘O`« ÉèÏQÍxfl ''™È+¨Öò W#∂ûÔ~#∞û——
(™ê=∂lHõ cè=∂) Ѩ^äŒHõO U~åÊ@∞KÕã≤ `«^•fi~å Hõ+ì̈Ѩ_ç Ѩx KÕÜ«∞ÖËx |ÅÇ‘Ï#∞Å∞,
=$^Œ∞úÅ∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åiH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∞_»O ™ê^茺=∞~ÚOk.
#ëêìÅ∞:– =º‰õΩÎÅ #∞O_ç Éèí∂=ÚÅ∞, Ѩi¢â◊=∞Å∞, W`«~° L`«ÊuÎ ™ê^èŒ<åÅ#∞
¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ^Œ∞~°ƒù~° Ç≤ÏO™êHÍO_»‰õΩ áêÅÊ_»=Åã≤ =zÛOk.
XHõ JOK«<å ¢Ñ¨HÍ~°O DѨ^HŒä Oõ PK«~}° Ö’ ^•^•Ñ¨Ù 19 ÅHõÅ ∆ =∞Ok ¢Ñ¨[Å∞ ¢áê}ÏÅ∞
HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞† 20 ÅHõ∆Å =∞OkH˜ Hõiî<åu Hõiî# tHõ∆Å∞ qkèOK«|_®¤~Ú† 40 ÅHõ∆Å
=∞OkH˜ ÃÑ·QÍ [#O ã¨fi^Õâ◊O =^Œe K≥@∞ìH˘Hõ~°∞, ѨÙ@ìH˘Hõ~°∞ HÍ=Åã≤ =zÛOk. XHõ¯
L=∞‡_ç =º=™êÜ«∞ Ѩ^HŒä Íxfl J=∞Å∞[~°Ñ_¨ ®xH˜ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ã¨#flHÍ~°∞ ~Ô `· ∞« Å∞, =∞^躌
`«~°QÆu Hõ=∞`«QÍà◊§#∞ QÆ∞_ç¤QÍ <åâ◊#O KÕã≤# f~°∞#∞ K«∂ã≤ J"Õâ◊Ѩ~°∞Öˇ·# ~°ëêº
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 23
ã¨=∞~°÷‰õΩÅ∞ Ãã·`«O <≥fΖ<À~°∂ ÉÏ^Œ∞H˘x ~ÀkOKå~°∞.
=º‰õΩÎÅ Pã¨∞ÎÅ∞ *ÏfÜ«∞O KÕÜ«∞|_ç ¢Ñ¨Éèí∞`«fiѨ~°O J~Ú#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi
Ü«∞O¢`åOQÆOÖ’ Jqhu, ÅOK«Q˘O_ç`«#O f¢=OQÍ qã¨ÎiOz ¢Ñ¨[Å#∞ Z<≥flxfl
WHõ¯@¡ áêÅ∞*Ëã¨∞ÎO^À JO^ŒiH© `≥eã≤O^Õ. ¢Ñ¨Éèí∞`«fi Ѩi‡@∞¡, Öˇ·Ãã#∞ûÅ∞, ˆ~+¨<£
HÍ~°∞¤Å∞, HÀ\ÏÅÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç# U rq`å=ã¨~° =ã¨∞Î=~Ú<å ^•x HÀã¨O ¢Ñ¨[Å∞
Ѩ_»~åx áê@∞¡ Ѩ_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ¢Ñ¨Éèí∞`åfikèHÍ~°∞Å∞ =∂¢`«O x`«ºHõÖϺ}O ѨK«Û
`À~°}OQÍ "≥eyáÈ`«∞O\Ï~°∞. Hõ=¸ºxãπì ~°ëêºÖ’ [iyOk W^Õ. ~°ëêº L‰õΩ¯`≥~Å ° =ºH˜ÎQÆ`« Pã¨∞ÎÅ#∞ JO`«"≥ÚOkOK«_®xH˜ Jã¨Å∞ HÍ~°}O W^Õ. HÍx "åã¨Î=OQÍ
#∞O_ç ¢Ñ¨HÍ∆ à◊# [iy JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞ |Ü«∞\˜H˜ á⁄ˆH¯ "å~°Ö
Î ’ XHõ\–˜ JHõ¯_» ¢Ñ¨É∞íè `åfikè
HÍ~°∞Å∞, qq^èŒ Pi÷Hõ ã¨Oã¨÷Å x~åfiǨωõΩÅ∞ ''Jqhu—— QÆ_»∞¤ ã¨=∞㨺#∞ ѨÙ\˜ìOz
JHõ¯_ç áêʼnõΩʼnõΩ `«Å<˘Ñ≤ÊQÍ `«Ü«∂~°Ü«∂º~°#flk ‰õÄ_® LOk.
™È+¨eã¨∞ì =º=ã¨÷Ö’ WÖÏ [~°QÆ_»O Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞g∞ HÍ^Œ∞. [~°QÆHõ
áÈ=_»"Õ∞ Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. XHõ =º=ã¨÷#∞ Jqhu, J<åºÜ«∞O, J¢Hõ=∂Å`À
qzÛù#flO KÕã≤ =∞~À =º=ã¨÷#∞ <≥ÅH˘eÊ#ѨÙÊ_»∞ P =º=ã¨÷Ö’ =¸_»∞ ѨÙ=ÙfiÅ∞ P~°∞
HÍÜ«∞Å∞QÍ =i÷Öq¡Ë Jqhu, J<åºÜ«∂Å∞ HÍHõáÈ`Õ hu, <åºÜ«∂Å∞ =i÷Å∞¡`åÜ«∂?
=∂#= <≥·[O, ã¨Ç¨Ï[ ¢Ñ¨=$`«∞ÎÅ∞, "å~°ã¨`«fiOQÍ =KÕÛ ÉèÏ"åÅ∞ Jhfl |∂~°∞˚"å
`«`«fiâߢã¨ÎO, Ãã·#∞û K≥¿ÑÊ |∂@HÍÅx, JÖÏO\˜"Õg =∂#=ÙxÖ’ Jã¨Å∞ ÖË=x,
`å=Ú ã¨fi¢Ñ¨Ü≥∂[<åaèÖÏ+¨#∞, ™êfi~°÷ ÉèÏ"åÅ#∞ ¢Ñ¨[Å PO`«~åºÅ #∞O_ç f¿ãã≤
"å`å=~°}OÖ’x =∂~°∞Ê ^•fi~å "åiÖ’ ™ê=¸Ç≤ÏHõ ÉèÏ=# [xOѨ*™Ë êÎ=∞x Hõ=¸º
xã¨∞ìÅ∞ ¢Ñ¨QÆÖσùÅ∞ ѨeHÍ~°∞. HÍx PK«~°}Ö’ "å~°∞ Ѷ¨∞’~°OQÍ qѶ¨Å=∞Ü«∂º~°∞.
¢Ñ¨Éèí∞`«fiO =º‰õΩÎÅ Pã¨∞ÎÅ∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ǨÏ^Œ∞Ìg∞i# ^Ò~°˚<åºÅ∞,
^ŒO_»#Å`À áê@∞ =OK«#, "åQÍÌ#ÉèíOQÍÅ∞, J|^•úÅ∞, J¢Hõ=∂ʼnõΩ Ãã·`«O áêÅÊ_»
=Åã≤ =zÛOk. D =∂~°Oæ Ö’ J=~À^è•Å∞QÍ xez# hu ã¨∂¢`åÅ∞, =∞`« ã¨O¢Ñ¨^•
Ü«∂Å#∞ `«∞OQÆÖ’ `˘H˜¯, x~°ã¨# `≥eÑ≤# =Úã≤¡O, ¢ÔH·ã¨Î= =∞`«=~åæÅ#∞, "åi
<åÜ«∞‰õΩefl L‰õΩ¯áê^ŒO`À J}z"ÕãO≤ k† ~°HÑÎõ Ù¨ >Ë~∞° Å∞ ¢Ñ¨=Ç≤ÏOѨ *ËãO≤ k. ™È+¨e[O
X_çÖ’ TÑ≤i áÈã¨∞‰õΩ#fl <åã≤ÎHõ ~°Hõ¯ã≤ ^Õâ◊=∞O`«\Ï Hõ~åà◊ #$`«ºO KÕã¨∂Î "ÕÖÏk
P~å^èŒ<åÅÜ«∂Å#∞, ÅHõ∆ÖÏk =∞`«¢QÆO^ä•Å#∞ <å=∞~°∂áêÖË¡‰õΩO_® `«∞_çzÃÑ\˜ìOk.
nx HÀã¨O Hõ=¸ºxã¨∞ì <åÜ«∞‰õΩÅ∞ F H˘`«Î <≥·uHõ ^Œ$HõÊ^äŒO ã¨$+≤ìOKå~°∞.
ã¨fiÜ«∞OQÍ Öˇx<£ J#fl D =∂@Å∞ q#O_ç:
''"Õ∞=Ú U ^≥·qHõ ÉèÏ"åxÔH·<å P^è•~°Ñ¨_Õ ¢Ñ¨u <≥·uHõ ^Œ$HõÊ^ä•xfl x~°ã≤ã¨∞Î<åflO.
ÖËHõ Jk '=~°æ qÉèí[#— ÉèÏ=#‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# U ÉèÏ"åÅ #∞O_ç ѨÙ>Ëì^Œ~Ú<å "Õ∞=Ú
^•xfl u~°ã¨¯iã¨∞Î<åflO. =∂ ^Œ$+≤ìÖ’ <≥·uHõ`« J<Õk ˆH=ÅO =~°æáÈ~å\ÏxH˜ Ö’|_ç
LOk.....¢âßq∞Hõ xÜ«∞O`«$`«fi ¢Ñ¨Éèí∞`åfixfl Ѩ\˜+¨ìOQÍ, ã¨∞ã≤÷~°OQÍ <≥ÅH˘ÅÊ_®xH˜
x~°O`«~° áÈ~°∞ ã¨ÅѨ_»O XHõ¯>Ë Hõ=¸ºxã¨∞ì <≥·uHõ`«. D HÍ~°ºOÖ’ Zxfl Z`«∞ÎÅ∞,
l`«∞ÎÅ∞, =OK«#Å∞, LáêÜ«∂Å∞, ™ê‰õΩÅ∞, ™ê^èŒ<åÅ∞, Jã¨`åºÅ∞, J¢Hõ=∂Å∞
24 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
J=ã¨~°"≥∞ÿ<å 㨈~ "å@xfl\˜h LѨÜ≥∂y™êÎO.——
=ã¨∞Î=ÙÅ L`«ÊuÎ Y~°∞ÛÅ∞, "å\˜ =∂Ô~¯\ò ^èŒ~°Å =∞^茺 L#fl =º`åºã¨O
JO>Ë ''ÖÏÉèÏÅ∞—— Hˆ =ÅO Éè∂í ™êfi=ÚÅ∞, áêi¢âßq∞Hõ"`Õ Å Î« ∞, |_® "åºáê~°ã∞¨ Å
Î ∞ =O\˜
H˘xfl ¢Ñ¨`ÕºHõ =~åæÅ *Ë|∞Ö’¡H˜ áȉõΩO_® "≥Ú`«ÎO ã¨=∂*ÏxH˜ K≥O^ÕÖÏ ™ê=¸Ç≤ÏHõ
(¢Ñ¨Éèí∞`«fi) Y*Ï<åÖ’H˜ KÕi`Õ "å\˜x Jxfl =~åæÅ ¢Ñ¨[ʼnõΩ ã¨=∂#OQÍ ÖË^• Hõhã¨O
ã¨=∞O[ã¨OQÍ<≥·<å ѨOÑ≤}© KÕÜ«∞=K«Ûx Hõ=¸ºxã¨∞ì <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ÉèÏqOKå~°∞.
[iyO^Õq∞\©?
"≥Ú`«ÎO ¢Ñ¨Éèí∞`«fi âßYÅ∞, Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÅ ã¨Oã¨÷ÅÖ’ ™ê^è•~°} L^ÀºQÆ∞Å
r`åʼnõΩ, L#fl`åkèHÍ~°∞Å r`åʼnõΩ =∞^茺 `Õ_® W`«~° |∂~°∞˚"å ã¨=∂*ÏÖ’¡ÖÏQÍ<Õ
LOk. JÖψQ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ ™ê^è•~°} HÍi‡‰õΩx "Õ`#« O, J`«x r=# ¢Ñ¨=∂}O J"≥∞iHÍ,
WOQÍ¡O_»∞ ^ÕâßÖ’¡x HÍi‡‰õΩÅ Hõ<åfl KåÖÏ `«‰õΩ¯=QÍ L<åfl~Ú. =∞~À"≥·Ñ¨Ù _≥·Ô~Hõì~°∞¡,
"Õ∞<Õ[~°∞¡, ¢Ñ¨Éèí∞`åfikèHÍ~°∞Å∞, Ãã·xHÍkèHÍ~°∞Å∞, Ãã·O\˜ã¨∞ìÅ∞, #\©#@∞Å∞, Z_ç@~°∞¡,
~°K«~Ú`«Å∞ =ÔQ·~å =~åæÅ"åi P^•Ü«∂Å∞ ÃÑiyáÈ`«∂ ÜÕ∞_®kH˜ H˘xfl ÅHõ∆Å
~°∂|∞à◊§‰õΩ KÕiáÈ~ÚOk. JO>Ë Ñ¨Ó~°fiO |∂~°∞˚"å ã¨=∂*ÏÖ’¡ ÃÑ·`«~°QÆ`«∞Å∞, ¢H˜Ok
`«~°QÆ`«∞Å =∞^茺 ZÖÏ Pi÷Hõ Jã¨=∂#`«Å∞ LO_Õ"À WѨÙÊ_»∞ ™È+¨eã¨∞ì ã¨=∂[OÖ’
‰õÄ_® JÖÏO\˜ Pi÷Hõ Jã¨=∂#`«ÖË KÀ@∞KÕã¨∞‰õΩ<åflÜ«∞#fl =∂@.
HÍHõáÈ`Õ ¢Ñ¨u =∞x+≤H© u#_®xH˜ Ô~O_»∞ ѨÓ@ÖÏ ‰õÄ_»∞, =à◊√§ HõѨÙÊHÀ=_®xH˜
HÍã¨ÎO`« |@ì, `«Å^•K«∞HÀ=_®xH˜ F H˘OѨ ÅaèOKÕ U~åÊ@∞ =∂¢`«O [iyOk.
^•O`Àáê@∞ =∞x+≤H˜ U^≥·<å QÆ_»∞¤HÍÅO =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ''™ê=∂lHõ cè=∂—— ^•fi~å
J`«_çfl P^Œ∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O ‰õÄ_® ÅaèOzOk.
J~Ú`Õ D =∂¢`«O ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O HÀã¨O ¢Ñ¨[Å∞ ZO`« =¸ÅºO K≥eO¡ K«=Åã≤
=zÛOk? ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ~°HõÎѨÙ>Ë~°∞Ö’¡ ÅHõ∆ÖÏk [#ã¨OǨ~°O! Ü«∂=r˚= HÍ~åQÍ~°
tHõ∆Å∞, ^Õâ◊ |Ç≤Ï+¨¯~°}Å∞!! f¢="≥∞ÿ# QÆ∂_è»Kå~° =º=ã¨÷Ö’ ã¨xflÇ≤Ï`«∞Å =∞^茺<Õ
ÖËxáÈx J#∞=∂#, q^Õfi+¨ÑÙ¨ HÍ~°∞ "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞!!! ¢Ñ¨[Å JO`«~O° QÍÅ`À =∞"Õ∞Hõ=∞~Ú
L#fl ^≥·qHõÉèÏ=#, huxÜ«∞=∂Å∞, =∞`«ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å ã¨~°fi<åâ◊#O!!!!
HÍx Hõ=¸ºxã¨∞ì <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ZO`« Hõiî#OQÍ ¢Ñ¨=iÎOz<å u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞
^èÀ~°}∞Å∞ JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ `˘OyK«∂ã¨∞ÎO_Õq. ZÖÏO\˜ xÜ«∞O`«$`«fi"≥∞ÿ<å =∂#=
ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ã¨Ç¨Ï[ã≤^ŒúOQÍ "Õà◊¥¡x L#fl ÉèÏ=¢Ñ¨Hõ@<å ™êfi`«O¢`«ºO, ^≥·qHõ ÉèÏ=#,
huxÜ«∞=∂Å#∞ ZO`À HÍÅO J}zÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . ÖÏ"å`À Ö’Ö’# ‰õΩ`«‰Ωõ `«ÖÏ_Õ Jyfl
Ѩ~°fi`«O ZѨÊ\˜ÔH·<å ¿ÑeáÈ=Åã≤O^Õ. D ¢Ñ¨=∂^•xfl Ѩã≤QÆ\˜ì# ~°ëêº <Õ`«Å∞ H˘xfl
LѨâ◊=∞#Ѩ٠=∞O^Œ∞Å`À zH˜`«û KÕÜ«∞_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞. HÍx JѨÊ\˜ˆH "åºkè
=ÚkiáÈ~Ú ™È+¨eã¨∞ì =º=ã¨÷ HÍ\˜H˜ HÍà◊√§ *ÏÑ≤Ok.
™È+¨eã¨∞ì ~°ëêº z=i J^茺‰õ∆Ω_»∞ Q˘~°ƒK≥"£ áêÅ#Ö’ ã¨fiÜ«∞OQÍ Hõ=¸ºxã¨∞ì
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 25
áêsì J¢QÆ<åÜ«∞‰õΩÖ’¡ XHõ_»~Ú# Zeû<£ ZO`À KåHõK«HõºO`À JkèHÍ~°O ǨÏã¨ÎQÆ`«O
KÕã∞¨ H˘x ^ÕâO◊ Ö’x ™È+¨eã¨∞ì =º=㨉÷ Ωõ âßâ◊fi`«OQÍ ã¨=∂kèH\
õ Ïì_∞» . K≥<· åÖ’ áêʼnõΩÅ∞
~°+¨º#¡‰õΩ =ÚO^Õ "Õ∞ÖÁ¯x H˘xfl ã¨O㨯~°}Å∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\Ïì~°∞. JO^Œ∞=Å¡ JHõ¯_»
™È+¨eã¨∞ì =º=ã¨÷ <å=∞=∂¢`«OQÍ<≥·<å q∞ye LOk.
~°ëêºÖ’ [iy# ™È+¨e[O ¢Ñ¨Ü∂≥ QÆO =Å¡ ÃÑ@∞ì|_ç^•s ^ÕâßÖ’¡ áêʼnõΩÅ∞ H˘xfl
ã¨O㨯~°}Å∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\Ïì~°∞. HÍx ÃÑ@∞ì|_ç^•i =º=ã¨÷Ö’¡x Jã¨Å∞ K≥_»∞Å∞ JÖψQ
LO_çáÈÜ«∂~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞, ~°ëêºÖ’ Hõ=¸ºx[O JO`«O HÍQÍ<Õ J"≥∞iHÍ, ¢a@<£
`«k`«~° ^ÕâßÖ’¡ ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷ qâ◊fi~°∂ѨO`À =ÚO^Œ∞H˘zÛOk.
8. #∂`«# ¢Ñ¨ÑO¨ K« =º=ã¨÷
ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷ D™êi ''#∂º =~°Öò¤ P~°¤~ü—— (#∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=ã¨÷)
J<Õ H˘`«Î =Úã¨∞QÆ∞ ^èŒiOz ¢Ñ¨Ñ¨OK« ^ÕâßÅ =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛOk. D q+¨Ü«∞OÃÑ·
¢uk# L~°∂Ì Ñ¨¢uHõ ''^•=`ü——Ö’ _®Hõì~ü J|∞ÌÖòÉÏs QÍ~°∞ 1992 "Õ∞Ö’ ~åã≤#
"庙êxH˜ JeÃѶ·<£ QÍ~°∞ KÕã≤# ã¨OH˜∆ѨΠJ#∞"å^•xfl WHõ¯_» Wã¨∞Î<åfl#∞:
¢Ñ¨ã¨∞Î`«O áêâßÛ`«º ¢Ñ¨Ñ¨OK«O, ^•x ‰õΩ\˜Å J#∞K«~°QÆ}O f¢= PO^Àà◊#‰õΩ
QÆ∞~°~Ú L<åfl~Ú. Jq `«=∞ áê^•Å H˜O^Œ Éèí∂q∞ HõOÑ≤ã¨∞Î#fl@∞¡ J^ŒiáÈ`«∞<åfl~Ú.
QÆÖòÊùÜ«Ú^ŒúOÖ’ W~åMòx ã¨~°fi<åâ◊#O KÕÜ«∞_»O, J~°Éò <Õ`«Å#∞ `«=∞ Hõ#∞ã¨#flÅÖ’
"≥∞eˆQÖÏ KÕã¨∞HÀ=_»O, "åi Jáê~° K«=Ú~°∞ã¨OѨ^ŒÃÑ· ÃÑ`«Î#O ã¨OáêkOK«_»O, PÃÑ·
™È+¨eã¨∞ì ~°ëêº =ÚHõ¯K≥Hõ¯Å~Ú ‰õÄ\˜ H˘~°‰õΩ `«=∞ =ÚOy@ xÖ’Û=_»O "≥Ú^ŒÖˇ·#
q[Ü«∂Å∞ ™êkèOz#ѨÊ\˜H© J"≥∞iHÍ, ^•x q∞¢`«^âÕ ßÅ#∞ F ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ J#∞=∂
#Ѩ٠ÃÑ#∞Éèí∂`«O "≥O\Ï_»∞`«∂ "å\˜H˜ x¢^•Ç¨~åÅ∞ ÖˉõΩO_® KÕã≤Ok.
D J#∞=∂#Ѩ٠ÃÑ#∞Éèí∂`«O Uq∞\©? "å\˜ #∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=ã¨÷ (#∂º
=~°Ö¤ò P~°~¤ )ü ÉÏ@Ö’ ''W™ê¡O ѨÙ#~°∞r˚=<À^Œº=∞O—— F ÃÑ^ŒÌ J=~À^èOŒ QÍ xez "å\˜
ã¨∞O^Œ~° TǨ ™œ^è•xH˜ `«∂@∞¡ "Õ™ÈÎOk. D<å_»∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x qq^èŒ ¢áêO`åÅÖ’
Zyã≤Ѩ_»∞`«∞#fl W™ê¡g∞Ü«∞ L^Œº=∞ ÔH~°\ÏÅ#∞ K«∂ã≤ Jq QÆQÀæÅ∞ÃÑ_»∞`«∂, D
#∂`«# K≥·`«<åºxH˜ =∞`«KèåO^Œã¨ "å^Œ=∞x, ѨÙ<åk"å^ŒO (Fundamentalism) Jx,
¿Ñ~°∞¡ÃÑ\˜ì ¢Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxH˜, Ãã‰õΩºÅi*ÏxH˜ |^Œúq~À^èŒx =∂#=ǨωõΩ¯Å‰õΩ, ¿ãfiKåÛù
¢Ñ≤Ü«∞`åfixH˜ ÃÑ^ŒÌ ¢Ñ¨=∂^ŒO =ÚOK«∞H˘zÛO^Œx ^Œ∞¢+¨ÊKå~°O KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
x*ÏxH˜ D ^ÕâߊѨiã≤÷u QÆ=∞xã¨∞ÎO>Ë ÃÑ@∞ì|_ç^•s "å^ŒO, Pi÷Hõ ^ÀÑ≤_ç,
E^ŒO, =_ô¤ ¢áêuѨkHõÅÃÑ· U~°Ê_ç# áêâßÛ`«º<åQÆiHõ`å ¢áê™ê^ŒO W™ê¡O ¢Ñ¨ÉOíè [<åxH˜
`«@∞ìHÀÖËHõ TyáÈ`«∞#fl@∞¡ QÀK«i™ÈÎOk. =∞~À"≥·Ñ¨Ù Jaè=$kú, P^èŒ∞xH©Hõ~°}, =∂#=
"≥∞ÿ¢u, L^•~°"å^ŒO (Liberalism), áêâßÛ`«º `«~°Ç¨ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO, S~Àáê `«~°Ç¨
r=# ã¨~°o J<Õ ¿Ñ~°¡`À "≥Ú#fl\˜^•HÍ "≥∂ã¨OÖ’ Ѩ_ç=Ù#fl Ñ‘_ç`« *Ï`«∞Å∞ WѨÙÊ_»∞
D "≥∂ã¨Ñ¨Ù Z`«∞ÎQÆ_»Å #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_»\ÏxH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O`À J"≥∞iHÍ, ^•x
q∞¢`«^ÕâßÅ∞ ɡkiáÈ`«∞<åfl~Ú.
26 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
S~ÀáêÖ’ Hõ=¸ºx[O `«∞_çzÃÑ@∞ì‰õΩáÈ=_»O, =∞^茺¢áêK«ºOÖ’ `«# ã¨~åfikèHÍ~°
Ѩ`åHÍxfl ZQÆ~"° ÜÕ ∞« _»O [iQÍHõ J"≥∞iHÍ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ UÔHH· õ J¢QÆ~å[ºOQÍ xezOk.
HÍx J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•xH˜ `«# Ѩ`#« KèåÜ«∞Å∞ ‰õÄ_® QÀK«iOK«™êQÍ~Ú. ã¨=∞`å
"å^•xH˜, qâ◊fi=∂#= ™œ¢ÉèÏ`«$`åfixH˜, Pi÷Hõ <åºÜ«∂x (Economical justice)H˜
¢Ñ¨fHõQÍ ÃÑ·H˜ Zky=ã¨∞#Î fl W™ê¡O#∞ K«∂ã≤ a`«~Î É° ’~Ú `«`~Ϋ á° ê@∞`À ^•xÃÑ· x~å^è•~°
"≥∞ÿ# ^Œ∞¢+¨ÊKå~åxH˜ áêÅÊ_çOk.
S~Àáê `«# ÃÑ@∞ì|_ç^•s â◊H˜Î, PÜ«Ú^è•Å∞ ~å[H©Ü«∞ l`«∞ÎÅ∞, ZO_»=∂q
ã≤^•úO`åÅ`À D â◊`å|ÌO P~°OÉèíOÖ’ Ü«∂=`ü ¢Ñ¨Ñ¨OKåxfl ¢Ñ¨ÉèÏq`«O KÕÜ«∞QÆeyOk.
¿Ñ^Œ, =~°=ú ∂# ^ÕâßÖ’¡ Jk `«# B#fl`«ºÑ¨Ù ÉÏ=Ù\Ï#∞ ZQÆ~"° Ü Õ ∞« _®xH˜ `«##∞`å#∞
JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê =∂#=q∞¢`«∞xQÍ, =∂#=ǨωõΩ¯Å Ѩi~°Hõ∆‰õΩxQÍ, ¿ãfiKåÛùâßO`«∞Å
HÍ=Ú‰õΩxQÍ x~°∂Ñ≤OK«∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOzOk. JO`ÕQÍHõ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º `«~°Ç¨
áêÅ<å=º=ã¨÷#∞ `«# ¢Ñ¨`ÕºHõ Pq+¨¯~°}QÍ ¢Ñ¨Kå~°O KÕã¨∞‰õΩ#flk. HÍx P `«~°∞"å`«
ã¨OÉèqí Oz# JO`«~å˚fÜ«∞ Ѩi}Ï=∂Å ¢Ñ¨ÉÏè =O`À ^•^•Ñ¨Ù Jxfl ^ÕâßÅ∞ POˆQÜ ¡ Ú
« Å
~å[H©Ü∞« ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz q=ÚH˜Î á⁄O^ŒQeÆ QÍ~Ú. J~Ú`Õ áêâßÛ`«º *Ï`«∞Å Pi÷H,õ
™êO㨯$uHõ ^•ã¨ºO #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_ÕO^Œ∞‰õΩ `«∂~°∞Ê *Ï`«∞Å∞ ™êyã¨∞Î#fl ™êfi`«O¢`«º
ã¨=∞~°O J"≥∞iH͉õΩ WOHÍ `«Å<˘Ñ≤ÊQÍ<Õ LOk.
J"≥∞iHÍ J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ *Ïi˚|∞+π, J`«x q∞¢`«‰Äõ @q∞ `«=∞ ã¨~fi° ™ê^è#Œ ã¨OѨu`Î À,
Ü«∂=`«∞Î Ü«∞O¢`åOQÆO`À, `«=∞ ~å[H©Ü«∞ K«^Œ~°OQÆO`À, Ãã·xHõâ◊HÎ̃`À nxfl x~ÀkèOK«
_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~Ú. D ¢Ñ¨Ü«∞`«flO #∞Oz ѨÙ@∞ìH˘zÛ# PÖ’K«<Õ New World
Order (#∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=ã¨÷). HÍx D #∂º =~°Öò¤ P~°¤~ü "åãÎ̈"åxH˜ H˘`«Îã‘™êÖ’
áÈã≤# áê`«™ê~å ÖÏO\˜^Õ `«Ñʨ =∞ˆ~g∞HÍ^Œ∞. nx L^ÕâÌ º◊ O Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨ÑO¨ K«*Ï`«∞Å∞
J"≥∞iHÍ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»∞ã¨∂Î ¿ãfiKåÛùÜ«Ú`« Pi÷Hõ =º=ã¨÷ (Free Economy)#∞,
L^•~° ã¨=∂*Ïxfl (Liberal Society) U~°Ê~°K«∞HÀ"åe† Ãã‰õΩºÅ~ü ¢Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxfl
ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe† =∞`«qâßfi™êÅ#∞ ¢Ñ¨[Å ™ê=¸Ç≤ÏHõ =º=Ǩ~åʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ
LOKåe† ~å[H©Ü∂« ÅÃÑ· <≥u· HõPOHõÅ ∆ ∞ LO_»‰Äõ _»^∞Œ † S~Àáê`«~Ç° ¨ ã¨=∂[ q^è•<åxfl,
L^•~°"å^•xfl H˘`«Î ã¨=∂[ x~å‡}ÏxH˜ ¢áêuѨkHõÅ∞QÍ KÕã¨∞HÀ"åe. D q^èŒOQÍ
¢Ñ¨Ñ¨OK«^ÕâßÅ#∞ #∂º =~°Öò¤ P~°¤~ü ¿Ñ~°∞`À `«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞H˘x,
"å\˜ÃÑ· ÃÑ`«#Î O K«ÖÏ~ÚOKåÅx J"≥∞iHÍ, ^•x q∞¢`«^âÕ ßÅ∞ HõÅÅ∞ HõO@∞<åfl~Ú.
J~Ú`Õ Ü«¸~°ÑπÖ’<Õ H˘xflKÀ@¡ áêâßÛ`«º=ºuˆ~Hõ Ѩ=<åÅ∞ gã¨∞Î<åfl~ÚѨÙÊ_»∞.
ѨtÛ=∞ Ü«¸~°ÑπÖ’ ¢Ñ¨ã¨∞Î`«O `˘Oɡ· ÅHõ∆Å =∞Ok =Úã≤¡OÅ∞ x=ã≤ã¨∞Î<åfl~°∞. ''#∂ºãπ
gH±—— Ѩ¢uHõ HÍÅq∞ã¨∞ì '™ê¯~üì ÃãÅ∂º<£— Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O W\©=Å Jb˚iÜ«∂Ö’ ã¨OÉèí
qOz# Ѩi}Ï=∂Å∞ Ü«∂=`«∞ΠѨtÛ=∞ Ü«¸~°Ñπ =Úã≤¡OÅ#∞ ZO`À ¢Ñ¨ÉèÏq`«O
KÕâß~Ú. ^•O`À `«=∞ L^ÀºQÆ, "åºáê~° =º=Ǩ~åÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂
QÆ∞@∞ìQÍ rq`«O ™êyã¨∞#Î fl D =Úã≤O¡ Å∞ `«=∞ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~° á⁄~°∞QÆ∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ "Õ~∞° QÍ
(W™ê¡g∞Ü«∞) rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜, `«=∞ ¢Ñ¨`ÕºHõ ¢Ñ¨uѨuÎx HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ J#∞"≥·#
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 27
"å`å=~°}O [xOzOk. Jb˚iÜ«∂ (™ê~°fi¢uHõ ZxflHõÖ’¡ q[Ü«∞^Œ∞O^Œ∞aè "≥∂yOz#)
W™ê¡q∞H± ™êÖËfi+¨<£ ¢Ñ¶¨O\ò g∞^Œ "å~°∞ Z#ÖËx Jaè=∂#O ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
`å K≥_»¤ HÀu =#"≥∞ÖÏ¡ K≥~°K«∞<£:– ™ê¯~üì ÃãÅ∂º<£ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O D
=Úã≤¡OÅÖ’ XHõ =~°æO PÜ«∞`«∞ÖÏ¡ Y∞"≥∞ÿh Ü≥ÚHõ¯ =∞`«KèåO^Œã¨ PÖ’K«<å"≥·Yi`À
UH©Éqíè ã¨∞#Î flk† Ü«¸~°Ñπ =Úã≤O¡ Å∞ `«=∞ (^è•i‡Hõ) ¢Ñ¨`ºÕ Hõ`Å
« #∞ U~°Ê~°K∞« ‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯
HÀã¨O áÈ~å_ÕO^Œ∞‰õΩ "åix Lã≤Q˘ÅÊ_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ QÆ=∞xOK«
=Åã≤# q+¨Ü«∂Å∞– áêºiãπÖ’ ã¨Öχ<£~°∞+≤ÌH˜ =ºuˆ~HõOQÍ =Úã≤¡OÅ∞ ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î#
¢Ñ¨^Œ~°≈#Å∞ [iáê~°∞. ~°∞+≤Ì ÃÑ·âßzHõ #=Å#∞ W\ÏeÜ«∞<£ ÉèÏ+¨Ö’ J#∞=kOz#
W@b ~°K~« Ú`«ÃÑ· ^•_ç ‰õÄ_® [iyOk. ¢á¶ê<£ûÖ’x XHõ HõàÏâßÅÖ’ K«^∞Œ =Ù‰õΩO@∞#fl
=ÚQÆ∞æ~°∞ "≥Ú~åHÀ ÉÏeHõÅ∞ '™ê¯~üÊù—x |∞~°MÏQÍ LѨÜ≥∂yOz ¢á¶ê<£û q^•ºâßMÏ
kèHÍ~°∞efl zH͉õΩ ѨiKå~°∞. g\˜`Àáê@∞ J<ÕHõ ¢áêO`åÅÖ’ ǨÏÖÏÖò =∂Oã¨O ÅaèOKÕ
U~åÊ@∞ KÕÜ«∂Å#fl _ç=∂O_»∞¡ ‰õÄ_® KÕÜ«∞_»O [iyOk.
#∂ºãπgH± Ѩ¢uHõ (27–1–92) ¢Ñ¨HÍ~°O áêâßÛ`«∞ºÅ∞ =Úã≤O¡ Å ^è•i‡Hõ ¢Ñ¨uѨuxÎ ,
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[H©Ü«∂Å#∞ U=∂¢`«O ã¨Ç≤ÏOK«~°∞. P¢ã≤ìÜ«∂, ã‘fi_»<£, ɡe˚Ü«∞O, [~°‡h
ÅÖ’ W\©=Å [iy# ZxflHõÅÖ’ =Úã≤¡O=ºuˆ~Hõ áêsìÅ∞ ™êkèOz# Ѷ¨∞#q[Ü«∂ÖË
WO^Œ∞‰õΩ `å~å¯}O. [~°‡hÖ’ <år=~åæÅ∞ q^Õjáœ~°∞ÅÃÑ· 2368 ™ê~°∞¡ ^•_çKÕâß~Ú.
giÖ’ J`«ºkèHõ =∞Ok @s¯, "≥Ú~åHÀ‰õΩ K≥Ok# ¢âßq∞‰õΩÖË L<åfl~°∞.
áêâßÛ`«º^ÕâßÖ’¡ W™ê¡O=ºuˆ~Hõ ¢Ñ¨Kå~°O ZO`«QÍ ™êQÆ∞`«∞#flѨÊ\˜H© ^≥"· å#∞¢QÆÇϨ O
=Å¡ W™ê¡O Ju"ÕQOÆ QÍ "åºÑ≤™ÈÎOk. =Úã≤O¡ Å∞ W™ê¡O É’^è#Œ Å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ PK«iO
K«_»"Õ∞QÍHõ "å\˜x =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ѨiK«Ü«∞O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. 1965Ö’ ¢á¶ê<£ûÖ’
Ѩk =∞ã‘^Œ∞ÖË LO_Õq. WѨÙÊ_»Hõ¯_» "Õ~ÚH˜ ÃÑ·QÍ "≥eâß~Ú. _≥|ƒ~Ú "ÕÅ =∞Ok
=Úã≤¡OÅ∞ x=ã≤ã¨∞Î#fl WOQÍ¡O_»∞Ö’ 34 =∞ã‘^Œ∞Å∞ L<åfl~Ú. ~À"£∞Ö’ Ü«∂=`«∞Î
S~ÀáêÖ’ÔHÖÏ¡ JuÃÑ^ŒÌ =∞ã‘^Œ∞ xi‡OK«|_»∞`ÀOk.
Ü«¸~°ÑπÖ’ =Úã≤¡OÅ∞ ZHõ¯_≥Hõ¯_»~Ú`Õ x=ã≤ã¨∞Î<åfl~À PÜ«∂ ¢áêO`åÖ’¡
Y∞~üP<£ É’^èŒ<å ˆHO¢^•Å∞ <≥ÅH˘<åfl~Ú. "å~°∞ `«=∞ ѨO_»∞QÆ k<åÅ#∞ ÃãÅ=ÙÅ∞QÍ
¢Ñ¨Hõ\˜OK«=∞x `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ#∞ HÀ~°∞`«∞<åfl~°∞. HÍ~åºÅÜ«∂Å, Hõ~å‡QÍ~åÅ =^ŒÌ
=∞ã‘^Œ∞Å∞ xi‡OK«∞HÀ=_®xH˜ ã¨÷ÖÏÅ∞ ˆH\Ï~ÚOK«=∞x, ǨÏÖÏÖò =∂Oã¨O ã¨~°Ñ¶¨~åÔH·
`«y# Ѩâ√◊ =^è⌠ßÅÅ∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« =∞x J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. WOQÍ¡O_»∞Ö’ HõbO ã¨ndÌ
=Úã≤¡OÅ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~°O H˘~°‰õΩ '=Úã≤¡O áê~°¡"≥∞O\ò—#∞ U~°Ê~°K«É’`«∞#fl@∞¡
¢Ñ¨Hõ\˜OKå~°∞. Wk ¢a@<£ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixfl f¢=OQÍ HõÅ=~°Ñ¨~°zOk.
L^•~° ã¨=∂[O, Ãã‰õΩºÅ~ü ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO, =∂#=ǨωõΩ¯Å∞, #=<åQÆiHõ`«Å
¿Ñi@ WѨÊ\˜^•HÍ `«∂~°∞Ê^ÕâßÅ#∞ "≥∂ã¨yã¨∞#Î fl áêâßÛ`«ºã≤^•úO`åÅ, `åufiHõzO`«#Å
QÆ∞@∞ì#∞ ~°@∞ìKÕ¿ã â◊HÎ̃ W™ê¡O‰õΩ =∂¢`«"Õ∞ LOk. D HÍ~°}OQÍ<Õ áêâßÛ`«º ^ÕâßÅ∞,
¢Ñ¨`ÕºHõOQÍ JHõ¯_ç ¢Ñ¨Kå~° ¢Ñ¨™ê~° ™ê^èŒ<åÅ∞ W™ê¡OÃÑ· HõuÎQÆ\Ïì~Ú. W™ê¡O g∞ r=#
ã¨~o° x <åâ◊#O KÕ¿ã Ju ¢Ñ¨=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ S_çÜ∂« År Jx, g∞ á⁄~°∞QÆ∞ =Úã≤O¡ Å∞
28 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
W™ê¡OÃÑ· `«=∞ Jaè=∂#O =ºHõÎѨ~°∞ã¨∂Î q∞=∞‡efl ¢Ñ¨=∂^ŒOÖ’ Ѩ_»"Õã¨∞Î#fl~°x D
¢Ñ¨Kå~° ™ê^è<Œ åÅ∞ áêâßÛ`«º ¢ÔHã· =Ψ , Ü«¸^Œ∞ ¢Ñ¨*ÏhHÍxfl ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î åfl~Ú. =Úã≤O¡ Å∞
S~Àáê r=#¢ã¨=Ou #∞O_ç "ÕÔ~·áÈ~Ú W™ê¡g∞Ü«∞ r=# ã¨~°ox J=ÅOa¿ãÎ, Jk
`«=∞ Éè’QÆÉèÏQͺʼnõΩ, qÖÏã¨rq`åxH˜, qâ◊$OYÅ`åfixH˜ P@OHõO Hõeæã¨∞ÎO^Œx
áêâßÛ`«∞ºÅ∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_çáÈ`«∞<åfl~°∞. JOKÕ`« =Úã≤¡O^ÕâßÅÖ’ W™ê¡g∞Ü«∞ L^Œº=∂Å∞
`«Öˇ`«Î_®xfl, JHõ¯_» W™ê¡OK«\ÏìÅ ¢Ñ¨"Õâßxfl "å~°∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõáÈ`«∞<åfl~°∞.
áêâßÛ`«∞ºÅ ^Œ$+≤Ö
ì ’ xÜ«∞O`«$`«fiO K≥_¤» =º=ã¨.÷ J~Ú`Õ P ™ê÷#OÖ’ W™ê¡g∞Ü«∞
áêÅ<å =º=ã¨÷ U~°Ê_ç`Õ Jk "åi ^Œ$+≤ìÖ’ =∞iO`« K≥_»¤ =º=ã¨÷ J=Ù`«∞Ok. ÃÑ·QÍ
Jk '#∂`«# ¢Ñ¨ÑO¨ K« =º=㨗÷ =∂~°Oæ Ö’ Jxfl\˜HOõ >Ë JuÃÑ^ŒÌ J_»∞Q¤ À_»QÍ xÅ∞ã¨∞OÎ k.
JO^Œ∞ˆH "å~°∞ W™ê¡g∞Ü«∞ =º=ã¨÷#∞ J¢Ñ¨u+ª̈ áêÅ∞KÕÜ«∞_®xH˜ HÍ"åÖ<Õ ^Œ∞¢+¨ÊKå~°
L^Œº=∂xfl ¢áê~°OaèOKå~°∞.
"åi Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O =∂#=ǨωõΩ¯Å#∞ Q“~°qOKÕ, ¢Ñ¨[ʼnõΩ Pi÷Hõ ¿ãfiK«Û,ù
Pi÷Hõ ã¨∞MÏÅ#∞ JO^Œ*ËÜ«∞QÆeˆQ qã¨Î$`« ^Œ$HõÊ^äŒOQÆÅ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixfl ™ê÷Ñ≤OKÕ ã¨`åÎ
W™ê¡O‰õΩ ÖË^Œ∞. "åi ^Œ$+≤ìÖ’ =∂#= ǨωõΩ¯Å#∞ Q“~°qOK«_»=∞O>Ë =ºH˜ÎH˜ J`«x
=ºH˜ÎQÆ`«, ™ê=¸Ç≤ÏHõ rq`åÖ’¡ Jxfl~°HÍÅ K≥_»∞ʼnõΩ, Jj¡Å KÕ+¨ìʼnõΩ, qK«ÛÅq_ç
`«<åxH˜ áêÅÊ_Õ ¿ãfiK«Ûù LO_®e. ¢á¶ê<£ûÖ’ ã¨fi*Ïuã¨OѨ~°¯O ÖÏO\˜ hK«HÍ~åºxH˜
=ºuˆ~HõOQÍ =Úã≤¡OÅ∞ =∂\Ï¡_ç`Õ, JHõ¯_ç ã¨=∂[=∞O`å JÉèíºO`«~°O `≥Å∞ѨÙ`«∂
=Úã≤¡OÅ∞ =ºH˜Î™êfi`«O¢`«ºOÖ’ *’HõºO KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°x QÆQÀæÅ∞ÃÑ\˜ìOk.
áêâßÛ`«∞ºÅ ^Œ$+≤Öì ’ Pi÷Hõ ¿ãfiK«Ûù JO>Ë– =_ô`¤ À ‰õÄ_ç# Pi÷Hõ q^è•<åÅ ^•fi~å
¿Ñ^ŒÅ ~°HÍÎxfl Ñ≤O_»∞‰õΩ<Õ ¿ãfiK«Ûù ÃÑ@∞ì|_ô^•~°∞ʼnõΩ LO_®e† ZÖÏO\˜ POHõ∆Å∞,
P@OHÍÅ∞ ÖˉõΩO_® "åi ǨÏ^Œ∞Ìg∞i# ÖÏÉèÏ~°˚<å HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ ™êˆQO^Œ∞‰õΩ ѨÓiÎ
™êfi`«O¢`«ºO LO_®e.
WÖÏ Jã¨Éºíè Hõ~åʼnõΩ, ‰õΩKÕ+Å ì¨ ‰õΩ Ãã·`O« áêÅÊ_ÕO^Œ∞‰õΩ =ºH˜HÎ ˜ qâ◊$OYÅ ¿ãfiK«Û†ù
¿Ñ^ŒÅ ~°HOÎõ Ñ‘Å∞Û‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞ʼnõΩ, Éè∂í ™êfi=ÚʼnõΩ POHõÅ ∆ ∞ÖËx Pi÷Hõ
™êfi`«O¢`«ºO LO_®Å#fl^Õ áêâßÛ`«ºã¨=∂[O ã≤^•úO`«O. D ã≤^•úO`«O ¢áêuѨkHõÃÑ·
¢Ñ¨Ñ¨OK« *Ï`«∞Å#∞ `«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞H˘x "å\˜ÃÑ· PkèѨ`«ºO =Ç≤ÏOK«
_®xH˜ Ü«¸~ÀÑ≤Ü«∞#∞¡ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú`Õ ã¨=∂#`«fiO, ™êOѶ≤∞Hõ<åºÜ«∂Å`À
‰õÄ_ç# W™ê¡g∞Ü«∞ =º=ã¨÷ =ÚO^Œ∞ D ã≤^•úO`«O ¢áêuѨkHõÅ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK« *Ï`«∞Å#∞
ZO`ÀHÍÅO Hõ\ì̃ LOK«Ö=Ë x Ü«¸~ÀÑ≤Ü∞« #∞¡ <Õ_∞» ÉèÏqOK«™êQÍ~°∞. D HÍ~°}OQÍ<Õ
"å~°∞ W™ê¡O‰õΩ |^Œú â◊¢`«∞=ÙÅ~Ú áÈÜ«∂~°∞.
áêâßÛ`«º^ÕâßÅ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ `å=Ú ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º *’ºux "≥eyOz Ç≤ÏO™ê
^Ò~°<˚ åºÅ pHõ@#¡ ∞ áê~°^ÀÅ_®xH˜ ZO`«QÍ<À Hõ$+≤ KÕã#≤ @∞¡ Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ÑÙ¨ ʉõΩO\Ï~°∞.
HÍx Pã≤Ü«∂, P¢Ñ¶≤HÍÅÖ’ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO =$kúK≥O^Œ_®xfl "å~°∞ U<å_»∂ z`«Îâ◊√kú`À
JOwHõiOK«Ö^Ë ∞Œ . ÃÑ·QÍ JHõ¯_» Ãã·xHõáêÅ#HÀ ÖË^• UHõáêsì xÜ«∞O`«$`åfixHÀ H˘=Ú‡
HÍã¨∂Î =ã¨∞Î<åfl~°∞. D â◊`å|ÌO Pã≤Ü«∂, P¢Ñ¶≤HÍ ^ÕâßÅÖ’ ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ#∞ #_çÑ≤#
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 29
xÜ«∞O`«ÅÖ’ ^•^•Ñ¨Ù JO^Œ~°∂ ѨtÛ=∞^ÕâßÖ’¡x q^•º<åQÆiHõ`«Å#∞ =O@|\˜ìOK«∞
H˘x =zÛ#"åˆ~. "å~°∞ `«=∞ ^Õâ◊¢Ñ¨[Å#∞ ÉèÏ=^•ã¨ºOÖ’ =∞yæáÈÜÕ∞ÖÏ LOK«_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞. áêâßÛ`«º^ÕâßÅ #∞O_ç ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# PÜ«Ú^è•Å∞ `≥Ñ≤ÊOK«∞H˘x `«=∞‰õΩ
=ºuˆ~HõOQÍ `«ÖˇuÎ# ¢Ñ¨u ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º L^Œº=∂xfl Hõiî#OQÍ J}z"Õâß~°∞. "åi
J}z"Õ`« K«~°ºÅ‰õΩ ѨtÛ=∞^ÕâßÅ∞ =`åÎã¨∞ ѨeHÍ~Ú.
W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºO HõO>Ë W™ê¡"Õ∞`«~° xÜ«∞O`«$`«fi"Õ∞ "Õ∞Å@!!
^≥·=cèu, Ѩ~°Ö’Hõ ["å|∞^•s ÉèÏ=# ¢áêuѨkHõÅÃÑ· U~°Ê_Õ W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨*Ï
™êfi=∞ºO =∂#=ǨωõΩ¯Å#∞ Q“~°qã¨∂Î ™êOѶ≤∞Hõ, Pi÷Hõ <åºÜ«∂xfl, <≥·uHõ ¢Ñ¨=∂}Ï
Å#∞, âßOf ã¨∞ã≤÷~°`«Å#∞ <≥ÅH˘ÅÊQÆÅ UÔH·Hõ Ãã·^•úOuHõ =º=ã¨÷ Jx ѨtÛ=∞^ÕâßʼnõΩ
`≥Å∞ã¨∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, áêâßÛ`«∞ºÅ∞ =∂#=ǨωõΩ¯Å H˘~°‰õΩ XHõ ÅH∆ͺxfl xˆ~ÌtOz
™êkèOK«ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºOÖ’ ^•xfl ã¨∞<åÜ«∂ã¨OQÍ ™êkèOK«
=K«Ûx ‰õÄ_® "åiH˜ `≥Å∞ã¨∞. J~Ú`Õ "å~°∞ ZÖÏO\˜ q+¨Ü∞« OÖ’#∂ `«∂~°∞Ê^ÕâßÅ
=ÚO^Œ∞ `«Å=OK«_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ ÖË~°∞.
Jb˚iÜ«∂ ™ê~°fi¢uHõ ZxflHõÖ’¡ W™ê¡q∞H± ™êÖËfi+¨<£ ¢Ñ¶¨O\ò Ѷ¨∞#q[Ü«∞O ™êkèOz
#ѨÙÊ_»∞ áêâßÛ`«º"Õ∞^è•=ÙÅ∞ z¢Ô~uÎáÈ~Ú JHõ¯_» =∞`«KèåO^Œã¨∞Å∞ JkèHÍ~°O KÕlH˜¯O
K«∞HÀÉ’`«∞<åfl~°O@∂ QÆQÀæÅ∞ ÃÑ\Ïì~°∞. D ZxflHõŠѶ¨e`åÅÃÑ· J"≥∞iHÍ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi
¢Ñ¨uxkè XHõ~°∞ "åºMϺxã¨∂Î ''"Õ∞=Ú ¢Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxfl `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Q“~°q™êÎO. HÍx
nx^•fi~å Jb˚iÜ«∂Ö’ q∞ug∞i# JkèHÍ~° ¢áê|źO`À ¢Ñ¨*Ï™êfi=∂ºxfl, =∂#=
ǨωõΩ¯Å#∞ Q“~°qOK«x =~°æO JkèHÍ~°OÖ’H˜ =¿ãÎ =∂¢`«O, Jk =∂‰õΩ ã¨O`À+¨Hõ~°
"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. W™ê¡O Ѩ@¡ J"≥∞iHÍ J=ÅOaOz# D "≥Y · i,
W™ê¡q∞ã¨∞ìʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ Jb˚iÜ«∂ Ãã·xHõxÜ«∞O`«Å∞ =∞iO`« |i`≥yOKå~°∞.
(`«`«Êùe`«OQÍ JHõ¯_» ZxflHõŠѶ¨e`åÅ#∞ ~°^Œ∞ÌKÕã≤ Z=∞Ô~˚hû qkèOK«_»O, Ãã·xHõ
áêʼnõΩÅ∞ W™ê¡O¢Ñ≤Ü«ÚÅÃÑ· Ç≤ÏO™ê^Ò~°˚<åºÅ‰õΩ áêÅÊ_»@O [iyáÈÜ«∂~Ú.)
áêâßÛ`«º PÖ’K«<åã¨~o° H˜ J^ŒOÌ Ñ¨>ìË '#∂ºãπgH±— Ѩ¢uHõ iáÈ~°~ì ü '\’h Z~Ú~°û<£—
~åK«iHõ=º=ã¨÷‰õΩ ^Œ∞+ì̈ ™ê‡~°HõzǨÏflOQÍ q∞ye# ëêÇπÏ Ç¨ïÃã·<£ (*’~å¤<£ ~åA) KÕã≤#
"åºYº#∞ WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞: ''Ѷ¨O_»"≥∞O@e[O (ѨÙ<åk"å^ŒO) ZO`À ¢Ñ¨=∂^ŒHõ~°
=∞~Ú#k. Wk xÜ«∞O`«$`åfixH˜ ã¨O|OkèOz U^À XHõ Ju ¢Ñ¨=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ áÈHõ_#» ∞
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® `≥zÛÃÑ_»∞ÎOk.—— JÖψQ ѨtÛ=∞^ÕâßʼnõΩ W+¨ì"≥∞ÿ# =∞~À Ãã·xHõ xÜ«∞O`«
*ˇ·#∞Öò Pan<£ (@∞x+≤Ü«∂ J^茺‰õ∆Ω_»∞) W™ê¡q∞ã¨∞ìÅ#∞ J}K«_®xH˜ Ãã·<åºxfl
J¢Ñ¨=∞`«ÎO KÕâß_»∞. W™ê¡q∞ã¨∞ìÖË ^ÕâßxH˜ J`«ºO`« ¢Ñ¨=∂^ŒHÍ~°∞ÅO@∂, PÜ«∞#
áêâßÛ`«º ¢Ñ¨Éèí∞=ÙŠѨ@¡ `«#‰õΩ#fl ™êfiq∞ÉèíH˜Îx Kå@∞‰õΩ<åfl_»∞.
¢Ñ¨ã∞¨ `Î O« W™ê¡O‰õΩ, J*Ï˝xH˜ =∞^躌 qâ◊fi"åºÑ¨Î ã¨OѶ∞¨ ~°}
¬ [~°∞QÆ∞`ÀOk. J"≥∞iHÍ
`«# '#∂º =~°Öò¤ P~°¤~ü— ^•fi~å Ü«∂=`«∞Î J*Ï˝#, J<åQÆiHõ â◊‰õΩÎʼnõΩ <åÜ«∞Hõ`«fiO
=Ç≤Ï™ÈÎOk. Pã≤Ü«∂, P¢Ñ¶≤HÍ ^ÕâßÅÖ’– ¢Ñ¨`ÕºHõOQÍ =Úã≤¡O^ÕâßÅÖ’ Éè’QÆÖÏÅã¨∞Öˇ·#,
áêâßÛ`«º <åQÆiHõ`åaè=∂#∞Öˇ#· xÜ«∞O`«Å#∞ ¢áÈ`«ûÇ≤Ï™ÈÎOk. `«#‰õΩ q^èÜ Õ Ú
« Å~Ú#
30 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
P xÜ«∞O`«Å ^•fi~å JHõ¯_ç ¢Ñ¨*Ï L^Œº=∂Å#∞ L‰õΩ¯áê^ŒO`À J}z"Õ™ÈÎOk.
W™ê¡O#∞ QÆ∞iOz, W™ê¡O Jaè=∂#∞Å#∞ QÆ∞iOz Jã¨`º« ¢Ñ¨Kå~°OKÕã∂¨ Î ¢Ñ¨ÑO¨ Kåxfl
JѨ=∂~°æO Ѩ\˜ì™ÈÎOk.
Dq^èŒOQÍ J"≥∞iHÍ ™ÈqÜ«∞\ò Ü«¸xÜ«∞<£ Ѩ`«<å#O`«~°O `«# '#∂º =~°Öò¤
P~°¤~ü—‰=∂~°æOÖ’ JuÃÑ^ŒÌ J=~À^èŒOQÍ q∞ye# W™ê¡g∞Ü«∞ â◊H˜Îx ‰õÄ_® `˘ÅyOz
Ü«∂=`ü ¢Ñ¨ÑO¨ KåxH˜ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOKåÅx Lqfià◊¥§~°∞`ÀOk. HÍx J"≥∞iHÍ ^Œ∞+¨ì
Ѩ^äŒHÍÅ∞ ZO`ÀHÍÅO ™êQÆ=Ù. D Jã¨`«ºO, J<åºÜ«∞O, J}z"Õ`«Å HÍ~°∞"Õ∞Ѷ¨∂Å
Kå@∞ #∞OKÕ U^À XHõ~ÀA âßOfã¨∞ã≤~÷ `° Å « ∞, hu<åºÜ«∂ʼnõΩ ¢Ñ¨fHõ J~Ú# W™ê¡O
ÉèÏ#∞_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® `«# ã¨Ç¨Ï¢ã¨ H˜~°}ÏÅ`À L^Œ~Ú™êÎ_»∞.
'#∂`«# ¢Ñ¨ÑO¨ K« =º=㨗÷ JO>Ë WÖÏ LO@∞O^Œ@!– J"≥∞iHÍ ã¨=∂Kå~°âßY
¢Ñ¨HÍ~°O ''#∂º =~°Öò¤ P~°¤~ü—— D ¢H˜Ok POâßÅ`À ‰õÄ_ç LOk:
(1) U ^ÕâßxÔH·<å `«# Éè∫QÀoHõ ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ Éèí¢^Œ`« HÀã¨O J=ã¨~°"≥∞ÿ# "Õ∞~°ˆH
Ãã·xHõ, ~°Hõ∆} â◊H˜Î Hõey LO_ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞uOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
(2) U ^Õâ◊=∞~Ú<å `«# ~°Hõ∆}, Ãã·xHõ â◊H˜Îx ÃÑOK«∞HÀ^Œe¿ãÎ Jk SHõº~å[º
ã¨q∞u J#∞=∞ux `«Ñʨ xã¨iQÍ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. (SHõº~å[º ã¨q∞u WѨÙÊ_»∞
ѨÓiÎQÍ J"≥∞iHÍ J_»∞QÆ∞ʼnõΩ =∞_»∞QÆ∞ÖÁ`ÕÎ ã¨Oã¨÷QÍ =∂iO^Œ#fl ã¨OQÆu `≥eã≤O^Õ.)
(3) J}ÏfiÜ«Ú^è•Å∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K« q<åâßxˆH LѨHiõ ™êÎ~Ú Hõ#∞Hõ, "å\˜x gÖˇ#· O`«
=~°‰õΩ JO`«"≥ÚOkOKåe. J}∞â◊H˜Î ¢Ñ¨[Å (z#fl^ÕâßÅ) KÕ`«∞Ö’¡ LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
(4) U ^Õâ◊OÖ’#~Ú<å ~å[H©Ü«∞ ѨikèH˜ ã¨O|OkèOz# =∂~°∞Ê ~å[H©Ü«∞
q^è•<åÅ ^•fi~å<Õ fã¨∞‰õΩ~å"åe.
(5) U ^Õâ◊OÖ’#~Ú<å áê~°¡"≥∞O@s =º=ã¨÷ ÖËHõ J^茺Hõ∆ `«~°Ç¨ =º=ã¨÷ =O\˜
áêÅ<å q^è•<åxfl =∂ˆ~Û q+¨Ü«∞OÖ’ áêʼnõΩÅ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ‰õΩO_®
¢Ñ¨[Å JcèëêìxH˜ =^ŒeÃÑ\Ïìe. (¢Ñ¨[Å Jcè+Oì¨ ) `«# Jaè=∞`åxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ LO>Ë
=∂¢`«O J"≥∞iHÍ ^•xfl x~°O‰õΩâ◊ áêʼnõΩÅ KÕ`« |Å=O`«OQÍ J}z"ÕÜ«∞=K«∞Û.
(Jb˚iÜ«∂, JѶ¨æx™êÎ<£ ã¨OѶ¨∞@#Å∞ nxH˜ =∞Oz L^•Ç¨Ï~°}Å∞.)
(6) "å}˜*ϺxH˜ ã¨O|OkèOz# JO`«~å˚fÜ«∞ ˆHO¢^•Å∞, =∂Ô~¯\òÅ∞, HÍÅh
ÅÃÑ· U XHõ¯iH© QÆ∞`åÎkÑè `¨ º« O LO_»‰Äõ _»^∞Œ . JO^Œ∞Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OK«_®xH˜ ¢Ñ¨u XHõ¯iH©
J#∞=∞u LO_®e. D q+¨Ü∞« OÖ’ JO`«~å˚fÜ«∞ Jcè+Oì̈ x~°Ü ‚ ∂« `«‡Hõ ™ê÷~Ú Hõey
LO_®e. (JO`«~å˚fÜ«∞ Jcè+¨ì=∞O>Ë WHõ¯_» J"≥∞iHÍ Jcè+¨ì"Õ∞.)
¢Ñ¨*Ï™êfi=∞ºqÅ∞=ʼnõΩ, =∂#=ǨωõΩ¯Å‰õΩ `å#∞ xÅ∞=Ù@^ŒÌO Jx K≥ѨÙʉõΩ<Õ
J"≥∞iHÍ D qÅ∞=Å#∞, ǨωõΩ¯Å#∞ `«# ™⁄O`« <ÕÅÃÑ· =∂¢`«"∞Õ Q“~°qã¨∞OÎ k HÍx
|Ü«∞\˜ ^ÕâßÅÖ’x, =ÚYºOQÍ Pã≤Ü«∂–P¢Ñ¶≤HÍÅ, ¿Ñ^Œ–=~°ú=∂# ^ÕâßÅÖ’x ¢Ñ¨*Ï
™êfi=∞ºqÅ∞=Å#∞, =∂#=ǨωõΩ¯Å#∞ H˜Oz`«Î~Ú<å Q“~°qOK«^Œx ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl
JOâßÅ∞ K≥ѨÊHõ<Õ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 31
9. J"≥∞iHÍ lÜ≥∂xã¨∞ìÅ ¢‰õÄ¿ã_£ Ü«Ú^•úÅ∞
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç#=hfl áê`« q+¨Ü«∂Å∞. J"≥∞iHÍ WѨÙÊ_»∞ "å\˜H˜ H˘`«Î~°OQÆ∞
ѨÙeq∞ =∞iO`« â◊HÎ̃`À q[$OaèOzOk. Jk `«# "å_çQÀà◊§ KÕ`«∞efl =∞iO`« ™êQÆnã≤
=Úã≤¡O ^ÕâßÅÃÑ· q~°∞K«∞‰õΩѨ_çOk. >ˇ¢~°i[OÃÑ· Ü«Ú^Œú¢Ñ¨Hõ@# ¿Ñ~°∞`À W™ê¡O^èŒ~å‡xfl
Jaè=∂xOKÕ, W™ê¡O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å#∞ J#∞ã¨iOKÕ =Úã≤¡OʼnõΩ, =Úã≤¡O^ÕâßʼnõΩ
=ºuˆ~HõOQÍ ¢‰õÄ¿ã_£ Ü«Ú^•úŠѨ~°OѨ~° ¢áê~°OaèOzOk. ''#∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=ã¨÷——
Ѩ^äŒHõOÖ’x Ô~O_»= Ѷ¨∞@ìOQÍ J"≥∞iHÍ JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º Ѩ^Œúu ^•fi~å
JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ# `åeÉÏ<£ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixfl ‰õÄÅ^Àã≤Ok.
W™ê¡g∞Ü«∞ qÅ∞=Å ¢áêuѨkHõÃÑ· K«@ì|^ŒúOQÍ U~°Ê_ç# `åeÉÏ<£ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixfl
‰õÄÅ^ÀÜ«∞_»O=Å¡ W™ê¡O ^Œ∞~°aè=∂#∞Öˇ·# lÜ≥∂xã¨∞ìÅ∞ ã¨O|~°Ñ¨_®¤~°∞ QÍx,
JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ J"≥∞iH͉õΩ ÅaèOz# ã≤~°∞Å∂y~°∞Å∂ Ug∞ ÖË=Ù. HÍHõáÈ`Õ `åeÉÏ<£
¢Ñ¨Éèí∞`«fiO x¿+kèOz# QÆO*Ï~Ú Ñ¨O@#∞ `«# H©Å∞ÉÁ=∞‡ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ^•fi~å =∞m§
ѨO_çOK«∞‰õΩO@∂ áêâßÛ`«º =∞`«∞ÎÉèÏ~¸Å ѨO@#∞ ѨO_ç™ÈÎOk. Jã¨Å∞ ã≤~°∞Å∂
y~°∞Å∂ L#fl W`«~° =Úã≤O¡ ^ÕâßÅÃÑ· ѨO*Ï *ÏѨ_®xH˜ JѶxæ¨ ™êÎ<ã Ñ· ^•_ç J"≥∞iH͉õΩ
XHõ "å~°kè =∂¢`«"Õ∞. =Úã≤¡O ^ÕâßʼnõΩ `åeÉÏ<£ Ü≥∂^èŒ∞Å >ˇ¢~°i[O |∂px =∂\˜
=∂\˜H˜ K«∂Ñ≤ã¨∂Î "å\˜x ɡ^Œ~°Q˘\˜ì ѨÓiÎQÍ Ö’|~°K«∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® J"≥∞iH͉õΩ
=∞Oz J=HÍâ◊O ÅaèOzOk.
JѶxæ¨ ™êÎ<Ö
£ ’ `åeÉÏ<£ ¢Ñ¨É∞íè `åfixfl ‰õÄÅ^Àã≤# `«~åfi`« D J=HÍâ◊O J"≥∞iH͉õΩ
W~åMòÖ’ ÅaèOzOk. HÍx JѶxæ̈ ™êÎ<£ q+¨Ü∞« OÖ’ K«∂Ñ≤# >ˇ¢~°i[O |∂p W~åMòÖ’
Un ÖËHáõ È~Ú<å Hˆ =ÅO K«=Ú~°∞ ã¨OѨ^Œ HÀã¨O JHõ¯_» r=~°™êÜ«∞xHõ PÜ«Ú^è•Å∞
L<åflÜ«∞O@∂ ¢Ñ¨ÑO¨ K«=∞O`«\Ï QÀÅQÀÅ KÕã≤ =∞s P ^Õâßxfl ã¨~fi° <åâ◊#O KÕãO≤ k.
J~Ú<å ^•x Ü«Ú^Œ^ú •Ç¨ÏO f~°Ö^Ë ∞Œ † W™ê¡O Ѩ@¡ ~°Q∞Æ Å∞`«∞#fl ^•x q^Õfiëêyfl ‰õÄ_®
K«ÖÏ¡~° ÖË^Œ∞. WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ ¿Ñ~åÖ’¡ ¿Ñ~˘¯#|_ç#@∞¡ J"≥∞iHÍ '#∂`«# ¢Ñ¨Ñ¨OK«
=º=ã¨÷— Ѩ^äŒHÍxH˜ Jxfl\˜HõO>Ë ÃÑ^ŒÌ J=~À^èŒOQÍ L#fl W™ê¡O#∞ ѨÓiÎQÍ `«∞_çz
ÃÑ>ËOì ^Œ∞‰õΩ P~å@Ѩ_∞» `ÀOk. JѶxæ̈ ™êÎ<,£ W~åMò Ѩ~º° =™ê<åÅ`À ɡOÉËÅ∞ Ѩ_áç È~Ú
J"≥∞iH͉õΩ ѨÓiÎQÍ ^•™ÈǨÏ"≥∞ÿáÈ~Ú# =Úã≤¡O ^ÕâßÅ∞ WѨÙÊ_»∞ J"≥∞iHÍ #∞Oz
W™ê¡O q+¨Ü«∞OÖ’ Uz#fl ÃÇÏK«ÛiHõ =zÛ<å =}˜H˜ áÈ`«∞<åfl~Ú.
lÜ≥∂xã¨∞Å ì Jã¨Å∞ ÅHõº∆ "≥∞#ÿ ''JYO_» W¢*Ï~¸Öò—— ™ê^è#Œ HÀã¨O ¢ÔHã· =Ψ [<åÉèÏ
JkèHõOQÍ=Ù#fl J"≥∞iHÍ, ¢a@<£, W`«~° Ü«¸~°Ñπ ^ÕâßʼnõΩ =Úã≤¡O^ÕâßÅÃÑ· ~å[H©Ü«∞
ÃÑ`«Î<åxfl, JHõ¯_ç ã≤iã¨OѨ^Œefl Z~°QÍ K«∂Ñ≤ "å\˜x áê=ÙÅ∞QÍ "å_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
D =∂~°æO ã¨∞QÆ=∞O KÕÜ«∞_®xH˜ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ JѶ¨æx™êÎ<£, W~åMòÅ #_»∞=ÚÅ∞
q~°Q˘æ\ì̃ `«^•fi~å =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍÅ#flk "åi ^Œ∞+ì̈Ѩ^äŒHõO. D ^Œ∞+ì̈Ѩ^äŒHõOÖ’ "å~°∞
KåÖÏ=~°‰õΩ q[Ü«∞O ™êkèOKå~°<Õ K≥áêÊe. J~Ú`Õ W™ê¡q∞ã¨∞ìÅ ~°∂ѨOÖ’ "åiH˜
HõxÊã¨∞#Î fl ''>ˇ¢~°i[OÉè∂í `«O—— "åixOHÍ "≥O\Ï_»∞`«∂<Õ LOk. =ÚYºOQÍ JѶxæ¨ ™êÎ<,£
áêH˜™êÎ<£, W~åMòÅÖ’ 'D Éèí∂`«O— =∂\˜=∂\˜H˜ HõxÊã¨∂Î "åix zH͉õΩ Ѩ~°∞™ÈÎOk.
32 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ W™ê¡OÜ≥∂^èŒ∞ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ `«=∞‰õΩ =∞^ŒÌ`«∞ xã¨∞Î#fl <å¢~°Î<£
JÖˇ·Ü«∞<£û ¢>ˇÿ|Öò =Úã≤¡OÅ =ÚO^Œ∞ J"≥∞iHÍ Ãã·xHÍkèHÍ~°∞Å∞ H˘xfl _®Å~ü <À@∞¡
Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O q∞#Ǩ "åix WѨÊ\˜H© ‰õΩHõ¯ÅHõ<åfl hK«OQÍ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. P <å¢~°Î<£
JÖˇ·Ü«∞<£ûÖ’ ѨxKÕã≤ =∂<Õã≤# XHõ =Úã≤¡O J#∞Éèí"åÅ∞ J`«x <À>Ë q#O_ç:
''<Õ#∞ K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=_®xH˜ =Úã≤O¡ <Õ. =Úã≤O¡ ‰õΩ@∞O|OÖ’<Õ Ñ¨Ù\Ïì#∞. W™ê¡O JO>Ë
Uq∞\’, qâßfiã¨O JO>Ë Uq∞\’, ã¨`º« O JO>Ë Uq∞\’, Jã¨`º« O JO>Ë Uq∞\’,
=∞OKÕq∞\’, K≥_Õq∞\’ <å‰õΩ ÉÁuÎQÍ `≥eÜ«∞^Œ∞. <Õ#∞ ѨÙ@∞ìHõ`À<Õ Ü«Ú^Œú¢Ñ≤Ü«Ú_çfl,
H˘O_»Q∞Æ Ç¨ÏÅÖ’ ÃÑiy"å_çfl. PÜ«Ú^è•Å∞ ¢Ñ¨Ü∂≥ yOK«_O» , PÜ«Ú^è•Å`À P_»∞HÀ=_»O
<å‰õΩ "å~°ã¨`«fiOÖ’ ÅaèOz# "åºÑ¨HÍÅ∞. =∂ `≥QÆÅÖ’ q~À^è•Å∞ `«~°`«~åÅ #∞Oz
™êQÆ∞`«∂ =ã¨∞Î<åfl~Ú......
JѶ¨æx™êÎ<£ÃÑ· J"≥∞iHÍ ^•_ç KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ J"≥∞iHÍ JkèHÍ~°∞Å∞ =∂‰õΩ ÃÑ^ŒÌ
Z`«∞#Î _®Å~°∞¡ ѨOzÃÑ\Ïì~∞° . _®Å~°∞¡ `«=∞ Ѩx KÕã∞¨ ‰õΩáÈÜ«∂~Ú. `åeÉÏ#∞¡, J~°Éò
Ü≥∂^èŒ∞Å∞ `«=∞ â◊H˜Î#O`å ^è•~°áÈã≤ z=i=~°‰õΩ f¢=OQÍ ¢Ñ¨uѶ¨∞\˜OKå~°∞. HÍx
J"≥∞iHÍ ÉèÏs PÜ«Ú^è•Å =ÚO^Œ∞ "å~°∞ xÅ∞=ÖËHõ áêiáÈÜ«∂~°∞. P `«~°∞"å`«
JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ J"≥∞iHÍ Ãã·x‰õΩÅ∞, <å¢~°Î<£JÖˇ·Ü«∞<£û "å~°∞ [iÑ≤#O`«\˜ ^Œ∞~°ƒù~°
^Ò~°˚#ºHÍO_» =∞Ô~Hõ¯_® [~°QÆ ÖË^Œ∞. Ç≤ÏO™ê^Ò~°˚<åºÅ∞ [iÑ≤# <å¢~°Î<£JÖˇ·Ü«∞<£ûÖ’
JѨÙÊ_»∞ <Õ#∂ L<åfl#∞. J"≥∞iHõ#∞¡ [iÑ≤# Ç≤ÏO™êHÍO_»#∞ ‰õÄ_® K«∂âß#∞.
JO`«OHÍx PQÆ_®Å∞:– <å¢~°Î<£JÖˇ·Ü«∞<£û "å~°∞ J"≥∞iHõ#¡‰õΩ =∞^ŒÌ`«∞ W=fi_»O
Ö’, "åiP[˝efl áê\˜OK«_»OÖ’ JuQÍ ¢Ñ¨=iÎOKå~°∞. "å~°∞ J"≥∞iHõ#¡ ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O
`«=∞ ã¨fi=∞`«ã¨∞÷Öˇ·#, `«=∞ ^Õâ◊áœ~°∞Öˇ·# "åiÃÑ·<Õ `«∞áê‰õΩÅ∞ Z‰õΩ¯ÃÑ\Ïì~°∞. "åà◊§#∞
WO_»Ö ¡ ’ =¸¿ãã≤ ã¨r=^ŒÇϨ #OKÕâß~°∞. "åi¢ã‘Å Î =∂<åÅ∞ ^ÀK«∞‰õΩ<åfl~°∞. J<ÕH=õ ∞Ok
‰õΩ@∞O| ¢ã‘Å Î #∞ "Õâº◊ QÆ$ǨʼnõΩ JѨÊyOKå~°∞. J~°Éò =Ú*ÏÇ≤Ï^£Å ¢ã‘Å
Î #∞, Ñ≤ÅÅ ¡ #∞
q=¢ã¨ÎKÕã≤ "åi #QÆflâ◊s~åÅÃÑ· J"≥∞iHÍ *ˇO_®Å∞ z¢fHõiOKå~°∞........ D Ç≤ÏO™ê
HÍO_»Ö’ Z‰õΩ¯=QÍ J"≥∞iHõ<£ Ü«¸^Œ∞ÖË áêÖÁæ<åfl~°∞.... <å¢~°Î<£ JÖˇ·Ü«∞<£û ã¨Ç¨Ü«∞
ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ ÖˉõΩO_® `åeÉÏ<£Å#∞, J~°Éò=Ú*ÏÇ≤Ï^£Å#∞ J}z"ÕÜ«∞_»O `«=∞‰õΩ
™ê^茺=∞ÜÕ∞ºk HÍ^Œx J"≥∞iHõ#∞¡ ‰õÄ_® XѨÙʉõΩO\Ï~°∞. HÍx "Õ∞=Ú WO`« KÕã≤<å
"å~°∞ =∞=∞‡efl (<å¢~°Î<£JÖˇ·Ü«∞<£û "åix) Ѩ~°=∞Jã¨Ç¨ÏºOQÍ ^Œ∂+≤OKÕ"å~°∞.
Mˇ·nÅ#∞ H˘<åflà◊√§ YO^è•~ü, |¢QÍ"£∞ Ѩ@ì}ÏÅÖ’ LOz# `«~°∞"å`« "åix
‰õĺÉÏ *ˇà· §◊ ‰õΩ `«~e° OKÕ"å~°∞. JÖÏ ‰õĺÉωõΩ ѨO¿Ñ Mˇn· Å`À ''g∞ HõëêìʼnõΩ "Õ∞=Ú
ÉÏ^èŒ∞ºÅO HÍ=Ú† g∞ÃÑ· Ç≤ÏO™êHÍO_» ™êyOz# g∞ ™È^Œ~° =Úã≤¡OÖˇ·# <å¢~°Î<£
JÖˇ·Ü«∞<£û"åˆ~ ÉÏ^èŒ∞ºÅ∞. ^èŒ<åâ◊`À "å~°∞ =∂ `«~°Ñ¶¨Ù# QÆ∂_è»Kå~°∞Å∞QÍ Ñ¨x KÕã¨∂Î
q∞=∞‡efl =∂HõѨÊyOKå~°∞—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞ J"≥∞iHõ#∞¡. ...."Õ∞=Ú J"≥∞iHõ#¡ `«~°Ñ¶¨Ù#
QÆ∂_è»Kå~°∞Å∞QÍ Ñ¨xKÕã¨∂Î `åeÉÏ#¡#∞, J~°Éò Ü≥∂^èŒ∞Å#∞ Ѩ\˜ìOz Wã¨∞ÎO>Ë "å~°∞
=∂‰õΩ Hõ$`«[˝`«Å∞ K≥ѨÊ_®xH˜ |^Œ∞Å∞ =∞=∞‡efl, ^èŒ<åâßѨ~°∞Öˇ·# ‰õΩHõ¯Åx, QÍ_ç^Œ
H˘_»∞‰õΩÅx, ѨO^Œ∞Åx Ñ≤eKÕ"å~°∞.....
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 33
YO^•~üÖ’ XHõ J"≥∞iHõ<£ Ãã·xHÍkèHÍi`À <å‰õΩ ¿ãflǨÏ=∞~ÚOk. "Õ∞q∞^ŒÌ~°O
Ñ≤KåÛáê\˜QÍ =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<Õ"åà◊§O. W^ŒÌ~°O HõÅã≤ =∞^ŒºO ¿ãqOKÕ"åà◊§O. JÖÏO\˜
Ѩiã≤÷uÖ’ XHõ™êi <Õ#∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞~°∞ `åeÉÏ#¡#∞, J~°ÉòÜ≥∂^èŒ∞Å#∞
^Œ∂+≤OK«_®xH˜ HÍ~°}O J~°÷=∞=Ù`ÀOk HÍx, "Õ∞=Ú â◊H˜Î=OK«#ÖˉõΩO_® g∞‰õΩ =∂
ã¨Ç¨Ü«∞ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ JO^Œ*Ëã¨∞Î#flѨÊ\˜H© =∞=∞‡efl g∞~°∞ ^Œ∂+≤OK«_»"Õ∞ <å‰õΩ J~°÷O
HÍ=_»O ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl#∞.——
J"≥∞iHÍ Jã¨Å∞ Ѩ^äŒHõO:– J"≥∞iHõ<£ JkèHÍi P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞^ŒºO
=∞`«∞ÎÖ’ L<åfl_»∞. J`«#∞ <å =∂@Å∞ q#QÍ<Õ "≥Ú^Œ@ ##∞fl, Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨Ñ¨OK«
=Úã≤O¡ Å#∞ Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ XHõu@∞ì u\Ïì_∞» . `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl_»∞: ''Z=Ô~<· å XHõ¯™êi
Hõe=∂ (ã¨^ŒfiK«#O) ѨiîOK«_»O QÍx ÖË^• =Úã≤¡O‰õΩ@∞O|OÖ’ ѨÙ@ì_»OQÍx [iy`Õ
J`«xÖ’ ZHõ¯_À FKÀ@ W™ê¡O qâßfiã¨H} õ O `«Ñʨ ‰õΩO_® q∞ye=ÙO@∞Ok. rq`«OÖ’
ZѨÊ\ỖH·<å ^•#fl`«#∞ =ºHõÎѨ~°∞™êÎ_»∞. Hõ#∞Hõ =∂ ^Œ$+≤ìÖ’ D ~ÀQÍxH˜ XˆHXHõ zH˜`«û
LOk. "≥Ú^Œ@ "Õ∞=Ú =Úã≤¡OʼnõΩ ^èŒ<åâ◊ K«∂Ñ≤ "åà◊§#∞ H˘x "åi =∞`«qâßfi™êxfl
|ÅÇ‘Ï#Ѩ~°∞™êÎ=Ú. `«~°∞"å`« "åà◊§#∞ âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"≥ÚOk™êÎO. É’ã≤flÜ«∂Ö’
"Õ∞=Ú D Ѩ<Õ KÕâß=Ú. áêÅã‘Î<åÖ’ ‰õÄ_® D Ѩ<Õ KÕã¨∞Î<åflO. WѨÙÊ_»∞ JѶæ̈x™êÎ<£,
W~åMòÖÖ’ ‰õÄ_® "Õ∞=Ú D Ѩ<Õ KÕã¨∞Î<åflO.——
''"≥∂q∞O^£MÏ<£! É’ã≤flÜ«∂ =Úã≤¡OÅ HõO>Ë g∞ˆ~=∞O`« ^è≥·~°º=O`«∞Å∞, ¿ãfiKåÛù
¢Ñ≤Ü«ÚÅ∞ HÍ^Œ∞. "åi Ô~O_»∞ =¸_»∞ `«~åÅ"å~°∞ =∂`À HõÅã≤ u<åfl~°∞, `åQÍ~°∞.
"åi =$^Œ∞úʼnõΩ Y∞~üP<£ Uq∞\’, =∞ã‘^Œ∞ÖËq∞\’ `≥eÜ«∞^Œ∞. "åi Ü«Ú=‰õΩÅ∞
=∂`À Hõeã≤ <≥·\òHõ¡|∞ƒÖ’¡ ˆ~~ÚO|=à◊√§ QÆ_ç¿Ñ"å~°∞. "å~°∞ =∂`À HõÅã≤ =∞^ŒºO
‰õÄ_® ¿ãqOKÕ"å~°∞, ѨOk=∂Oã¨O ‰õÄ_® u<Õ"å~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∂ =∞`«ã¨∞÷Å∞
"åiѨ@¡ ZÖÏ ¢Ñ¨=iÎOKå~À h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.——
''"≥∂q∞O^£MÏ<£! É’ã≤flÜ«∂ =Úã≤¡OÅ∞ PK«~°}Ѩ~°"≥∞ÿ# =Úã≤¡OÅ∞ HÍ^Œ#flk
x["Õ∞. HÍx "åi ¿Ñ~°∞¡ =Úã≤¡O¿Ñˆ~¡ Hõ^•! JÖψQ <å„~°Î<£JÖˇ·Ü«∞<£û =Úã≤¡OÅ∞ =∂‰õΩ
ѨÓiÎ ã¨Ç¨Ü«∞ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ JOkOz# =∂@ ‰õÄ_® x["Õ∞. HÍx gi ¿Ñ~°∞¡ ‰õÄ_®
=Úã≤¡O¿Ñˆ~¡ Hõ^•! ÃÑ·QÍ "å~°∞ =∂ HÀã¨O KÕã≤# Ѩ#∞Å∞ =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ KÕã≤#q HÍ=Ù,
^è<Œ åâ◊Ö’ Ѩ_ç KÕâß~°∞. ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ =Úã≤O¡ Å∞ =∂¢`«"∞Õ L<åfl~°∞. XHõ\,˜
`åeÉÏ<£Å∞, J~°ÉòÜ≥∂^èŒ∞ÖÏ¡O\˜ x™êfi~°÷Ѩ~°∞Öˇ·# =Úã≤¡OÅ∞. Ô~O_»∞, <å¢~°Î<£JÖˇ·P<£òû
=Úã≤¡=ÚÖÏ¡O\˜ ^èŒ<åâ◊Ѩ~°∞Öˇ·# ‰õΩHõ¯Å∞, ѨO^Œ∞Å∞,....——
''"åi =ÚO^Œ∞ F =∂Oã¨Ñ¨Ù=ÚHõ¯ Ѩ_»"Õ¿ãÎ KåÅ∞, "å~°∞ =∂K«∞@∂ì `ÀHõÅ∂ѨÙ
‰õΩO\Ï u~°∞QÆ∞`å~°∞† =∂ Ãã·QÆÅ`À `«=∞ ã¨fi=∞`«ã¨∞÷efl Ãã·`«O Hõ~°∞™êÎ~°∞. WÖÏO\˜
‰õΩHõ¯Å∞ =∂Oã¨Ñ¨Ù=ÚHõ¯Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞#flO`« HÍÅO q^èÕÜ«ÚÖˇ·LO\Ï~Ú. =∂Oã¨O
=ÚHõ¯Å∞ ^˘~°Hõ@O PyáÈQÍ<Õ Jq `«=∞ Ü«∞*=∂x<Õ Hõ~°z uO\Ï~Ú. JÖÏO\˜
Ѩiã≤÷u ~åHõ=ÚO^Õ "åiH˜ `«y# zH˜`«û ‰õÄ_® "Õ∞=Ú KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok——
''q∞¢`«=∂! q#∞. J"≥∞iHÍÖ’ =∂‰õΩ ZÖÏO\˜ ™œMϺÅ∞, ™œHõ~åºÅ∞ L<åflÜ≥∂
34 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ "å\˜x QÆ∞iOz TÇ≤ÏOK«<≥·<å ÖË=Ú. JѶ¨æx™êÎ<£ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# ^Õâ◊O
HÍ^Œ∞. WHõ¯_» |OQÍ~°∞ QÆ#∞Å∞ ‰õÄ_® ÖË=Ù. J~Ú<å JѶxæ̈ ™êÎ<ã Ñ· ^•_çKãÕ ≤ QÆ∞O`«Å∞
Ѩ_ç# ~À_»∞¡, ѨO[~°∞H˘O_»Å∞ L#fl D ^Õâ◊OÖ’ "Õ∞=Ú ‰õÄ~°∞Û<åfl=∞O>Ë ^•xH˜ F
¢Ñ¨`ÕºHõ HÍ~°}O LOk. ¢Ñ¨ã¨∞Î`« â◊`å|ÌO ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞–Ü«¸^Œ∞Å∞ ¢áê|źO =Ç≤ÏOKÕ,
=Úã≤O¡ Å∞ JO`«=∞ÜÕ∞º ^Œâß|ÌO HÍ#∞#flk. JѶxæ¨ ™êÎ<Ö £ ’ `åeÉÏ<£Å#∞, J~°ÉÜ ò ∂≥ ^è∞Œ
Å#∞ JO`«"≥ÚOkOK«‰õΩO_® W~åMòÃÑ· ^•_çKÕ¿ãÎ Jk =∂ÔH<Àfl W|ƒO^Œ∞Å∞ `≥zÛÃÑ@ì
=K«∞Û. JOKÕ`« W~åMòÃÑ· ^•_ç, P `«~åfi`« =∞^躌 ¢áêK«ºOÖ’ JYO_» Ü«¸^Œ™ê¢=∂[ºO
™ê÷Ѩ# HÀã¨O =ÚO^Œ∞QÍ JѶ¨æx™êÎ<£Ö’x W™ê¡g∞Ü«∞ Ü≥∂^èŒ∞Å #_»∞=ÚÅ∞ q~°Q˘æ@ì
=Åã≤# J=ã¨~°"≥ÚzÛOk.——
''=Úã≤O¡ ѨO‰õΩÅ
Î Ö’ hÖÏO\˜ ^è<Œ åâ◊Ñ~¨ ∞° Öˇ#· =Ú+≤"ì ^≥ =Œè Å∞ LO_»@O =∂ÔHO`À
P#O^ŒOQÍ LOk. hÖÏO\˜"åà◊§ ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À =∂‰õΩ JѶæ̈x™êÎ<£Ö’ q[Ü«∞O ÅaèO
zOk. P `«~°∞"å`« ‰õÄ_® "Õ∞=Ú =Úã≤¡O[QÆ`«∞ÎÃÑ· q[Ü«∞Ѩ~°OѨ~°Å∞ ™êkèOK«_®xH˜,
ã≤Å∞=¢áê|ź Ѩ`åHÍÅ∞ ZQÆ~°"ÕÜ«∞_®xH˜ ¢áê~°OaèOKÕ Ñ¨q¢`« Ü«Ú^ŒúOÖ’ =Úã≤¡O
[QÆ`«∞Î #∞Oz =∂‰õΩ "ÕÖÏk=∞Ok "≥∂q∞O^£MÏ<£Å∞ Åaè™êÎ~°∞....——
''q∞¢`«=∂! h‰õΩ K«i¢`« Ѩ@¡ Pã¨HΘ LO>Ë q#∞. áêÅã‘<Î å#∞ ™êkèOK«∞HÀ=_®xH˜,
ɡ·`«∞Öò=ÚY^ŒÌãπ (*ˇ~°∂ã¨ÖËO)#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ tÅ∞= Ü«Ú^Œú
Ѩ~°OѨ~°Å∞ ¢áê~°OaèOz#ѨÙÊ_»∞ P Ü«Ú^•úÅÖ’ áêÖÁæ#fl"å~°∞ D<å\˜ (¢ÔH·ã¨Î=)
Ãã·x‰õΩÅ HõO>Ë ZO`À Z‰õΩ¯= `åQÆ∞É’`«∞Å∞, =ºaèKå~°∞Å∞, ã¨O™ê¯~°Ç‘Ï#∞Å∞QÍ
LO_Õ"å~°∞. =∂ áêʼnõΩÅÖ’, áê^ŒsÅÖ’ ‰õÄ_® W^Õ Ñ¨iã≤÷u LO_Õk. "å~°∞
™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ =∞O^Œ∞–=∞QÆ∞= =∞`«∞Ö Î ’ =Úxy`ÕÅ∞`«∞O\Ï~°∞. HÍx ã≤Å∞=–
<≥Å=OHõ ã¨OѶ¨∞~°¬} ã¨=∞Ü«∞O =¿ãÎ =∂¢`«O â◊¢`«∞=ÙÅ`À ¢áê}ÏÅ∞ `≥yOz áÈ~å_»∞
`å~°∞. =∞^Œºáê#O =∂ =∞`«ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ#∞ Ô~K«ÛQ˘_»∞ÎOk.——
''™ÈqÜ«∞\ò ~°ëêº Ñ¨`«#O `«~°∞"å`« =Úã≤¡OÅ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ W™ê¡O PkèHõº`å
HõÅÅ∞ QÆ#_»O ¢áê~°OaèOKå~°∞. Ãã·#∞û, ™êOˆHuHõ ~°OQÍÅ ¢Ñ¨QÆu HÀã¨O "Õ∞=Ú
áê@∞Ѩ_®e† <ÕÅÃÑ·, h\˜ÃÑ· =∂ x~°fiǨÏ} ™êQÍe† JO`«iHõ∆ q[Ü«∂Å∞ "Õ∞=Ú
™êkèOKåe. HÍx ~å[H©Ü«∞, =∞`«Ñ¨~°"≥∞ÿ# Ѩ\˜+¨ª`«, ¢áê|ÖϺŠHõÅÅ∞ =∂¢`«O
=Úã≤¡OÅ∞ Hõ<åÖÏ! W^≥ÖÏ ™ê^茺O?—......
("≥∂q∞O^£MÏ<£ Hõ^äŒ#O:).......Ü«∞^蕢ѨHÍ~°O F~ÀA YO^è•~ü *ˇ·Å∞ #∞Oz
WO@~åˆQ+¨<£ HÀã¨O á⁄_»"≥·# QÆ_®¤Å∞#fl H˘O^Œ~°∞ J~°Éò Mˇ·nÅ#∞ YO^è•~ü Z~Ú~ü
áÈ~°∞ì‰õΩ fã¨∞‰õΩ~å=_»O [iyOk. "≥Ú^Œ@ "åix W#∞Ѩ ã¨OÔHà◊§`À HÍà◊√§KÕ`«∞Å∞
Hõ\ì̃"Õâß~°∞. `«~°∞"å`« "åi t~À*ÏÅ∞, QÆ_®¤Å∞, Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ Q˘iyOz "åix ÉèíÜ«∞O
Hõ~°"≥∞ÿ# z¢`«Ç≤ÏOã¨Å‰õΩ QÆ∞iKÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« XHõ J"≥∞iHõ<£ JkèHÍi "åi
=ÚO^Œ∞ xÅ|_ç WÖÏ ¢Ñ¨ã¨OyOKå_»∞:
''g∞~°∞ Q“~°=O, ™êѶ¨ÖϺÅ∞ ^èŒ~å‡xfl PK«iOK«_»O =Å¡ Åaè™êÎ~Úx JO\Ï~°∞.
g∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) P[˝ Hõ#∞Hõ QÆ_®¤Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞<åfl=∞x K≥|∞`å~°∞. W™ê¡O
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 35
¢áê|źO, ã≤Å∞=#∞ q~°Q˘>Ëì HõÅÅ∞ HõO@∞#fl =Úã≤¡OÖÏ~å! g∞ ™ê÷~Ú Uq∞\’,
g∞Ô~O`«\˜"åà’§ PÖ’zOK«∞HÀO_ç. g∞‰õΩ ZÖÏO\˜ Wà◊√§ ÖË=Ù, ã¨fiã¨÷ÖÏÅ∞ ÖË=Ù. g∞
=∂`«$^ÕâßÅÖ’ g∞ HÀã¨O Li`åà◊√§ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl~Ú. g∞ áê^•Å H˜Ok #∞Oz
"Õ∞=Ú JѶæ̈x™êÎ<£x ÖωõΩ¯<åfl=Ú. g∞ H˜Ñ¨ÙÊ_»∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ZHõ¯_® P¢â◊Ü«∞O ÖË^Œ∞.
JѶ¨æx™êÎ<£Ö’ g∞~°∞ xi‡OK«∞‰õΩ#fl WO_»¡#∞ "Õ∞=Ú <ÕÅ=∞@ìO KÕâßO. =∂ ÉÏO|∞
^•_»∞Å∞ g∞#∞O_ç g∞ Ѩã≤Ñ≤Å¡Å#∞ ÖÏy"Õâß~Ú. Ѩ~°^• áê\˜OK«_»O Y∞~üP<£ P[˝
Jx g∞~°∞ U_Õã≤ Ѩ~°^•Å Kå@∞# ^•z# g∞ `«Å∞¡Å∞, JHõ¯K≥Öˇ¡à◊√§, ÉèÏ~°ºÅ∞,
‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ =∂ Öˇ·OyˆHK«Ûù‰õΩ |Å~ÚáÈÜ«∂~°∞....——
''ÉÏQÍ q#O_ç. "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl J}z"Õ™êÎO, #e¿Ñ™êÎO, `˘H˜¯"Õ™êÎO. W`«~°
=Úã≤¡OʼnõΩ Hõ#∞qѨÙÊ HõeˆQÖÏ "Õ∞=Ú g∞‰õΩ Kå=Ù#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ@@∞=O\˜ #~°Hõ
Ü«∂`«#ʼnõΩ QÆ∞iKÕ™êÎO.....g∞~°∞ "≥Ú`«ÎO ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’<Õ ÃÑ^ŒÌ >ˇ¢~°iã¨∞ìÅ∞. g∞ ^èŒ~°‡O
>ˇ¢~°i*Ïxfl É’kèã∞¨ OÎ k. g∞ Y∞~üP<£ >ˇ¢~°iã¨∞ì tHõ}
∆ Wã¨∞OÎ k. g∞ ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’
JO^ŒiHõO>Ë JuÃÑ^ŒÌ >ˇ¢~°iã¨∞ì. (^≥·=O Hõ∆q∞OK«∞QÍHõ). "Õ∞=Ú g∞ =∞`åxfl `«∞_çz
ÃÑ_»`åO. g∞ Y∞~üP<£x HÍeÛáêˆ~™êÎO. (^≥·=O Hõ∆q∞OK«∞QÍHõ.)......——
J"≥∞iHõ<£ JkèHÍi KÕã≤# D ¢Ñ¨ã¨OQÆO `«~°∞"å`« ã¨OÔHà◊§`À |OkèOK«|_ç#
Mˇ·nÅÖ’ XHõ J~°Éò Mˇ·n =ÚO^Œ∞H˘zÛ J^Œ∞~°∂ ɡ^Œ∞~°∂ ÖˉõΩO_® WOw¡+¨µÖ’ WÖÏ
^è•~åà◊OQÍ =∂\Ï¡_®_»∞:
KÕã#≤ "Õ∞Å∞ =∞~°z# ¢ÔH·ãΨ =ÙÅ∞:– ''q∞ãì̈~!ü *Ï`«∞Å QÆ`K« i« ¢`« "å\˜ =~°=Î ∂#
K«i¢`«‰õΩ J^ŒÌOÖÏO\˜k. ~å. =∞# LÉèíÜ«∞*Ï`«∞Å QÆ`«K«i¢`«Å#∞ F™êi Ѩije^•ÌO.
q∞=∞‡efl g∞~°∞ Q˘Ñ¨Ê ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º ^èŒfi["åǨωõΩÅx, Ѩ~°=∞ âßOuHÍ=Ú‰õΩÅx
K≥ѨÙʉõΩO\Ï~°∞. "Õ∞=Ú =∂¢`«O g∞ ^Œ$+≤ìÖ’ >ˇ¢~°iã¨∞ÎÅO! "Õ∞=Ú HÍ^Œ∞, g∞ˆ~ ÃÑ^ŒÌ
>ˇ¢~°iã¨∞ìÅ∞. =∞# LÉèíÜ«ÚÅ QÆ`« K«i¢`«ÖËq∞\’ K«i¢`« ¢QÆO^ä•ÅÖ’ Éèí¢^ŒÑ¨~°K«|_ç
L<åfl~Ú. ã≤Å∞= ѨÓ*Ï~°∞Å∞ ɡ·`«∞Öò =ÚY^ŒÌãπ (*ˇ~°∂ã¨ÖËO)ÃÑ· q[Ü«∞Ѩ`åHõO
ZQÆ~°"Õã≤# "≥O@<Õ =Úã≤¡OÅÃÑ· =∂~°}HÍO_» [iÑ≤ ~°HõÎѨÙ>Ë~°∞Å∞ ¢Ñ¨=Ç≤ÏOѨ*Ëâß~°∞.
"åi QÆ∞¢~åÅ y@ìÅ∞ =Úã≤¡OÅ <≥`«∞Î\˜`À `«_çã≤áÈÜ«∂~Ú. Ѩ@ì}g^äŒ∞Ö’¡ =Úã≤¡OÅ
~°HõÎO =~°¬Ñ¨Ù h~°∞ÖÏ ¢Ñ¨=Ç≤ÏOzOk. g∞~¸ "≥·YiH˜ aè#flOQÍ ã¨∞ÖÏÎ<£ ã¨ÖÏǨïnÌ<£
JÜ«¸ºa ɡ`· ∞« Öò =ÚY^ŒãÌ xπ [~ÚOz# `«~∞° "å`« ¢ÔHã· =Ψ ÙŠѨ@¡ PÜ«∞# Hõ#|~°z#
<åºÜ«∞"≥·Yi ZÖÏO\˜^À g∞ K«i¢`«HÍ~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞.——
''ÃãÊ~Ú<£ K«i¢`«#∞ F™êi QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥K«∞ÛHÀO_ç. ÃãÊ~Ú<£Ö’ "Õ∞=Ú g∞‰õΩ
Z<≥fl<Àfl ÉèÏQͺÅ∞ WKåÛ=Ú. q^Œº, q"ÕHõO, "≥·^ŒºO, q*Ï˝#O, Sâ◊fi~°ºO– XHõ>Ëq∞\©,
J<ÕHõ ã¨OѨ^Å Œ `À ÃãÊ~Ú<£ Y*Ï<åÅ∞ xO¿Ñâß=Ú. "Õ∞=Ú Ü«¸~°Ñ‰π Ωõ ¢"ÕÅ∞ Ѩ@∞ì
H˘x #_çÑO≤ Kå=Ú† KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x ¢"å~ÚOK«_O» <Õ~åÊ=Ú. g∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Ö’¡,
Ѩiâ’^èŒ<åâßÅÖ’¡ =∂ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, "≥·*Ï˝x‰õΩÅ∞, `åufi‰õΩÅ∞ ¢"åã≤# ѨÙã¨ÎHÍÅ#∞
â◊`åÉÏÌÅ `«~°|_ç K«kqOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞O_Õk. Jk g∞ áê^ŒsÅ∞, áÈѨÙÅ∞ `å=Ú
J*Ï˝#∞Å∞QÍ LO_»\Ïxfl QÆ~°fiHÍ~°}OQÍ ÉèÏqã¨∞ÎO_ç# HÍÅO. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å
36 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
¢ÔH·ã¨Î=Ù_»∞ =Úã≤¡OÅ`À ¢Ñ¨ÉèÏq`«∞_»~Ú *Ï˝<å~°˚# HÀã¨O ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ K«sÛJkèHÍ~°∞Å∞
J`«_çfl ã¨r=ã¨=∂kè KÕ¿ã"å~°∞.——
''D Ü«∞^•~å÷Åhfl K«i¢`« ѨÙã¨HÎ ÍÅÖ’ Éè¢í ^ŒÑ~¨ K
° |« _ç L<åfl~Ú. g∞‰õΩ ^è~·≥ º° =ÚO>Ë
"å+≤OQÆ<ì Ö £ ’x U^≥<· å Öˇ¢· |s‰õΩ "≥àÏÌO Ѩ^OŒ _ç. #QÆ~O° g∞^Õ, Öˇ¢· |s g∞^Õ, JO^Œ∞Ö’x
ѨÙãÎ̈HÍÅ∞ ‰õÄ_® g∞"Õ. "Õ∞=Ú JkèHÍ~°OÖ’, LK«Ûù^Œâ◊Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ g∞Ѩ@¡ "Õ∞=Ú
ZÖÏ =º=ǨÏiOKå"≥∂ g∞ ѨÙã¨ÎHÍÖË fiÊ™êÎ~Ú. D<å_»∞ g∞~°∞ LK«Ûù^Œâ◊Ö’ LO_ç
=∂ Ѩ@¡ g∞~°∞ ZÖÏ ¢Ñ¨=iÎã¨∞Î<åfl~À áêÅã‘Î<åÖ’x ¢Ñ¨u JOQÆ∞à◊O Éèí∂ÉèÏQÆO ™êHõ∆ºO
W™ÈÎOk. Ü«¸^Œ∞Å∞ D<å_»∞ g∞ `«ÅÅÃÑ· |Å=O`«Ñ¨Ù H˜i\ÏÅ~Ú ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
"å~°∞ g∞ "≥∞_»ÅÃÑ· ZH˜¯ g∞KÕ`« =Úã≤¡OÅ g∞^Œ ^Ò~°˚#HÍO_»Å∞ [iÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. D
Ü«¸^Œ∞ňH "Õ∞=Ú ÃãÊ~Ú<£Ö’ KÀ\˜KåÛO, P¢â◊Ü«∞q∞KåÛO, P^ŒiOKåO, Q“~°qO
KåO=Ú. HÍx ÃãÊ~Ú<£ g∞ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ# `«~°∞"å`« g∞~°∞ D Ü«¸^Œ∞efl
^Õâ◊O #∞O_ç `«iq∞H˘\Ïì~°∞. JѨÙÊ_»∞ L™ê‡xÜ«∂ dÖÏѶ¨`ü ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO "åiHÀã¨O `«#
^•fi~åÅ∞ `≥~°zÃÑ\˜ìOk.——
''~°O_ç, g∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, K«i¢`«HÍ~°∞Å ã¨=∞Hõ∆OÖ’ <å`À ã¨OÉèÏ+¨} [~°Ñ¨O_ç.
"åãÎ̈"åÅ∞ g\˜H˜ =ºuˆ~HõOQÍ LO>Ë g∞~°#fl@∞¡ "Õ∞=Ú x[OQÍ >ˇ¢~°iã¨∞ìÅ"Õ∞. HÍx
"åã¨Î"åÅ∞ W"Õ J~Ú`Õ g∞ W+¨ìO† g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞, JO`«~å`«‡Å∞ ZÖÏ =∞ã≤ÉÏi
L<åflÜ≥∂, JÖÏ g∞ =ÚMÏʼnõį_® =∞ã≤ÑÓ¨ ã¨∞H˘x áê_»∞KÕã∞¨ HÀO_ç. #Å¡ ǨÏ$^ŒÜ∂«
Å`À, #Å¡ JO`«~å`«‡Å`À =Ù#fl `≥Å¡ "≥ÚǨʼnõΩ #šѨ#∞Å∞ â’aèOK«=Ù.... ã¨`åº
ã¨`åºÅ ã¨O¢QÍ=∞ Ѩ~O° Ѩ~° ¢áê~°OÉè=í ∞~ÚOk. D ã¨O¢QÍ=∞OÖ’ Jã¨`º« O Ѩ~å[Ü«∞O
áêÅ=Ù`«∞Ok. ã¨`«º"Õ∞ q[Ü«∞O ™êkèã¨∞ÎOk. D<å_»∞ "Õ∞g∞ ã¨`«ºq[Ü«∞O K«∂_»ÖËHõ
áÈ`Õ =∂ ÉèÏq`«~åÅ∞ ^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ `«Ñ¨ÊHõ K«∂™êÎ~Ú.——
''g∞~°∞ L™ê=∂ a<£ÖÏk<£, =ÚÖÏ¡L=∞~üÅ ¿Ñ~°#¡ ∞ Pã¨~Q° Í fã¨∞H˘x =Úã≤O¡
ÅÃÑ· Ç≤ÏO™êHÍO_»‰Ωõ áêÅÊ_®¤~∞° . g∞ Ü«Ú^ŒOú Jã¨Å∞ =Úã≤O¡ ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ HÍ^Œ∞,
W™ê¡O‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ [~°∞QÆ∞`ÀOk. g∞~°∞ W™ê¡O "åã¨qÎ Hõ`,« ã¨`º« `«Å Ѩ@¡ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞»
`«∞<åfl~°∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl W™ê¡O ¢Ñ¨ÉèÏ=O, ¢áê|ÖϺÅ∞ K«∂ã≤ ɡOÉËÖˇuÎ
áÈ`«∞<åfl~°∞. HÍx XHõ q+¨Ü«∞O QÆ~°∞ÎOK«∞HÀO_ç. W™ê¡O#∞ `«∞_çzÃÑ>ËìO^Œ∞‰õΩ g∞~°∞
Ѩ#∞fl`«∞#fl ‰õΩ¢@Å∞ ‰õΩ`«O¢`åÅ∞ z=iH˜ g∞ˆH Li¢`å_»∞Å∞QÍ =∂~°∞`å~Ú....——
''Ü«Ú^ŒúO f¢=~°∂ѨO ^•eÛ#ѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ Ñ≤iH˜Ñ¨O^ŒÖÏ¡ =∞_»=∞ uÑ≤Ê ~°OQÆO
#∞Oz áêiáÈ=_»O g∞ K«i¢`«Ö’ XHõ ÉèÏQÆ=∞~ÚáÈ~ÚOk. D™ê (J֡Ƿ Ï≤ )#∞ ^Õ=Ù_»∞
ã¨r=OQÍ PHÍâ◊OÖ’H˜ ÃÑÔH`«∞ΉõΩ<åfl_»x =∂ Y∞~üP<£ JO@∞#flk. nxH˜ aè#flOQÍ g∞
=∞`«¢QÆO^ä•Å∞ D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ ã≤Å∞=ÃÑ· ZH˜¯Oz#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# t+¨µºÅ∞ ¢áê}
`åºQÆO KÕã≤ PÜ«∞xfl HÍáê_»\ÏxH˜ |^Œ∞Å∞ áêiáÈÜ«∂~°x K≥|∞`«∞<åfl~Ú. g∞‰õΩ
QÆ∞~°∞ÎO^•? ã¨∞ÖÏÎ<£ ã¨ÖÏǨïnÌ<£ JÜ«¸ºa áêÅã‘Î<å Éèí∂ÉèÏQÆO #∞O_ç g∞ <åÜ«∞‰õΩ
Å#∞, ÃÑ^ŒÌÅ#∞ `«iq∞ `«iq∞ H˘_»∞Î#flѨÙÊ_»∞, g∞ <åÜ«∞‰õΩÖ’¡ XHõ`«#∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ
¢áê}ÏÅ∞ HÍáê_ÕO^Œ∞‰õΩ ÅOK«OQÍ `«# K≥Öˇ¡efl ã¨∞ÖÏÎ<£ ™È^Œ~°∞_»∞ =∞eH± PkÖò‰õΩ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 37
JѨÊyOK«_®xH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º_»∞.——
|uH˜`Õ ã¨=∞~°Ü∂≥ ^è∞Œ Å∞, K«¿ãÎ J=∞~°g~°∞Å∞:– ''q∞ã¨~ì !ü g∞~°∞ =∂ Ѩ~º° =™ê
#O QÆ∞iOz HÍ^Œ∞, (Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’) g∞ Ѩ~º° =™ê#O U=∞=Ù`«∞O^À PÖ’zOK«∞HÀO_ç.
"Õ∞=Ú ã¨r=OQÍ LO>Ë ã¨=∞~°Ü∂≥ ^è∞Œ Å∞ J#|_»`å=Ú. g∞ KÕuÖ’ =∞~°}¿˜ ãÎ J=∞~°
g~°∞Å=Ù`å=Ú. g∞iѨÙÊ_»∞ ~å#∞#fl ÉèíÜ«∞OHõ~° Ѩ~°º=™ê#O #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ^Œe¿ãÎ
XˆHXHõ =∂~°æO LOk. g∞~°∞ W™ê¡O ã‘fiHõiOz =∂Ö’ KÕiáÈO_ç. JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) P¢â◊Ü«∞O á⁄Ok UHõ^≥·"å~å^茉õΩÅ∞QÍ rq`«O QÆ_»Ñ¨O_ç. g∞~°∞
(Ѩ~°Ö’Hõ) ^Œ∞¢+¨Ê~°º=™ê#O #∞O_ç HÍáê_»∞‰õΩ<Õ UÔH·Hõ =∂~°æO W^Õ....——
P `«~°∞"å`« P J~°Éò Ü≥∂^èŒ∞_»∞ `«Å ÃÑ·ÔHuÎ PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î, KÕ`«∞Å∞
*’_çOz D q^èŒOQÍ ¢áêi÷OKå_»∞: ''^Õ"å! ^Õ"å! <Õ#∞ h ^èŒ~°‡ã¨O^Õâßxfl giH˜
JO^Œ*Ëâß#∞. nxH˜ h"Õ ™êHõ∆ºO. ^Õ"å! h~¸ ^•ã¨∞ʼnõΩ ~°∞A=∂~°æO Uq∞\’, JѨ
=∂~°æO Uq∞\’ `≥eÜ«∞^Œ∞. ã¨`«ºO Uq∞\’, Jã¨`«ºO Uq∞\’, ^èŒ~°‡O Uq∞\’,
J^èŒ~°‡O Uq∞\’ ÉÁuÎQÍ `≥eÜ«∞^Œ∞. h~¸ ^•ã¨∞ÅÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨÙ. gix #~°HÍyfl
#∞O_ç HÍáê_»∞. #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞.....——
J~°Éò Ü«Ú=‰õΩx ¢Ñ¨ã¨OQÆO =Úyã≤# `«~°∞"å`« P J"≥∞iHõ<£ JkèHÍi ÉˇÅ¡O
H˘\˜ì# ~å~ÚÖÏ HÍ¿ãûѨ٠=∞ø#OQÍ xÅ|_®¤_»∞. P `«~°∞"å`« F QÍ=ÙˆHHõ ÃÑ\˜ì
JHõ¯_»∞flOz "≥o§áÈÜ«∂_»∞. W`«~° JkèHÍ~°∞Å∞ ‰õÄ_® ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ JOQÆÅ∞ "Õã¨∞‰õΩO@∂
J`«x "≥#HÍÖË #_çKå~°∞....
D ã¨OѶ∞¨ @# "≥Ú^Œ\™˜ êiQÍ <å ~åuQÆ∞O_≥ÃÑ· ã¨∞uÎ^|≥ ƒ "ÕãO≤ k... P `«~∞° "å`«
YO^è•~ü Z~Ú~üáÈ~üì ^ŒQÆæ~° [iy# =∞~À ã¨OѶ¨∞@#`À <å‰õΩ ѨÓiÎQÍ Hõ#∞qѨÙÊ
HõeyOk. ã¨OÔHà◊§`À HÍà◊√§KÕ`«∞Å∞ Hõ\˜ì"ÕÜ«∞|_ç# `åeÉÏ<£, J~°Éò Mˇ·nÅ∞ XHõ"≥·Ñ¨Ù
xÅ∞Û<åfl~°∞. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ J~°ÉòÜ«Ú= Mˇ·n`À ã¨OÉèÏ+¨} [iÑ≤# J"≥∞iHõ<£
Ãã·xHÍkèHÍi, J`«x J#∞K«~°∞Å∞ "åi =ÚO^Œ∞ xÅ|_®¤~°∞. HÍ¿ãûѨ\˜ `«~°∞"å`«
J"≥∞iHõ<£ JkèHÍi ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ `«# *Ë|∞Ö’ KÕ~ÚÃÑ\ì̃ F ѨÙãÎ̈HõO |Ü«∞\˜H˜ fâß_»∞.
^•xfl Mˇ·nʼnõΩ K«∂Ñ≤ã¨∂Î WÖÏ J<åfl_»∞:
Y∞~üP<£ Ѩ@¡ JѨKå~°O:– ''=Úã≤¡OÖÏ~å! <å KÕuÖ’ L#fl D ѨÙã¨ÎHõO
Uq∞\’ g∞‰õΩ `≥Å∞™ê? g∞‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® `≥Å∞ã¨∞. g∞ ÉèÏ+¨Ö’ Y∞~üP<£ Jx K≥¿ÑÊ
ѨÙã¨ÎHõO Wk. Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O PK«i¿ãÎ WǨÏѨ~°Ö’HÍÖ’¡ ™êѶ¨ÅºO Åaèã¨∞ÎO^Œx
JO\Ï~°∞ g∞~°∞. Y∞~üP<£ g∞ ¢Ñ¨=HõÎÃÑ· ^Õ=Ù_»∞ J=`«iOѨ*Ëã≤# k=º¢QÆO^äŒO Jx
K≥|∞`å~°∞. g∞~°∞ nxfl ¢áê}OHõ<åfl q∞#flQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ nx^•fi~å g∞~°∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
Ö’ ¢áê|źO =Ç≤ÏOK«QÆÅ∞æ`å=∞x ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. g∞ ^Õ=Ù_»∞ Ü«∂=`«∞Î qâßfixH˜
¢Ñ¨Éèí∞=Ù, Ü«∞[=∂x Hõ^•! J~Ú`Õ g∞ ^Õ=Ù_çfl Ñ≤Å∞K«∞HÀO_ç, PÜ«∞# g∞‰õΩ ZO`«
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ™êÎ_À "Õ∞=Ú K«∂™êÎO. <ÕxѨÙÊ_»∞ g∞ Y∞~üP<£ Ѩ@¡ ZO`« K≥_»∞QÍ ¢Ñ¨=iÎ
™êÎ<À K«∂_»O_ç. #hfl Ѩx #∞O_ç g∞ ^Õ=Ù_˘zÛ J_»∞¤‰õΩO\Ï_Õ"≥∂ K«∂™êÎ#∞.——
38 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
D =∂@Å∞ K≥ÑÊ≤ P J"≥∞iHõ<J £ kèHÍi KÕuÖ’x Y∞~üP<£ ¢Ñ¨ux <ÕÅHˆ ã≤ qã≤i
H˘\Ïì_»∞. `«~°∞"å`« ^•x g∞^Œ HÍÅ∞ ÃÑ\˜ì `˘H˜¯"Õã¨∂Î ''=Úã≤¡OÖÏ~å! <ÕxѨÙÊ_»∞ g∞
Ѩq¢`« ¢QÆO^ä•xfl HÍà◊§`À `˘H˜¯ ZÖÏ áê_»∞KÕã¨∞Î<åfl<À J^Õq^èŒOQÍ "Õ∞=Ú ¢Ñ¨Ñ¨OK«O
Ö’x =Úã≤¡OÅO^Œih `˘H˜¯"Õã≤ JO`«"≥ÚOk™êÎO. =∞i g∞Ö’ Z=Ô~·<å ##∞fl J_»∞¤
‰õΩ<Õ "å~°∞<åfl~å?—— Jx J<åfl_»∞.
P `«~°∞"å`« P ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ =∞iH˘xfl Y∞~å<£ ¢Ñ¨`«∞Å∞ `≥Ñ≤ÊOz "å\˜Ö’
H˘xfl\˜x zOÑ≤ QÍeÖ’ ZQƈ~âß_»∞† q∞ye# ¢Ñ¨`«∞Å#∞ ѨHõ¯<Õ L#fl =∞Åqã¨~°˚#
¢_»=Ú‡ÅÖ’H˜ qã¨iѨ_Õâß_»∞....
(¢`≥·k# L~°∂ÌѨ¢uHõ '^•=`ü— 1–6–05, 4–6–05 ã¨OzHõÅ ™œ[#ºO`À)
10. QÀ¡|Öˇ·*+Ë <¨ £ (¢Ñ¨ÑO¨ pHõ~}
° )
ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=㨉÷ Ωõ [=r"åezÛ áÈ+≤ã∞¨ #Î fl UÔHH· õ J¢QÆ~å[ºO J"≥∞iHÍ `«#
"åºáê~åxH˜ J#∞"≥·# =∂Ô~¯\òÅ J<Õfi+¨}Ö’ Ü«∂=¢`«ÊOKåxfl =ÚYºOQÍ Pã≤Ü«∂
^ÕâßÅ#∞ `«# QÆ∞ÃÑÊ\’¡ ÃÑ@∞ì‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ WѨÙÊ_»∞ ''QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£—— (¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°})
¿Ñ~°∞`À =∞ã≤|∂ã≤# =∂ˆ~_»∞HÍÜ«∞ K«∂Ñ≤ã¨∂Î ¿Ñ^Œ, =~°ú=∂# ^Õâßefl Ti™ÈÎOk.
áêâßÛ`«º^ÕâßÅ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}#∞ JO`«~å˚fÜ«∞ "å^ŒOQÍ K«∂ÃÑ>Ëì ¢Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’
''P^è∞Œ xHõ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ^ÕâßÅ∞ XHõ^•xg∞^˘Hõ\˜ P^è•~°Ñ_¨ ∞» `«∞<åfl~Ú† XHõ^•xH˘Hõ\˜
J#∞ã¨O^è•xOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} JO>Ë W^Õ—— Jx ¢a\˜+π ã¨~å¯~°∞ âıfi`«
Ѩ¢`«O ¿Ñ~˘¯O@∞#flk. HÍx "åã¨Î=O nxH˜ aè#flOQÍ LOk. XHõ |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨÷
=∂r pѶπ Zy˚‰õĺ\˜"£ PѶ≤ã¨~ü =∂@Ö’¡ "åãÎ̈=O WÖÏ LOk:
''<å ã¨Oã¨÷‰õΩ ZHõ¯_» HÍ"åÅO>Ë JHõ¯_» ¿ãfiK«ÛùQÍ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ>Ëì J=HÍâßxfl
¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} HõeÊã¨∞ÎOk. U^Œ#∞‰õΩO>Ë ^•xfl L`«ÊuÎ KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯#∞ Wã¨∞ÎOk.
ZHõ¯_»#∞O_≥·<å =Ú_çã¨~°∞‰õΩÅ∞ `≥K«∞ÛHÀ=_®xH˜, L`«Ê`«∞Îefl U KÀ\<≥·<å J=Ú‡HÀ=
_®xH˜ Wk J=HÍâ◊O HõeÊã¨∞ÎOk. D ¢Ñ¨¢H˜Ü«∞Ö’ HÍi‡‰õΩŠǨωõΩ¯Å∞, ™ê=∂lHõ
xÜ«∞O¢`«}Å∞ =O\˜"Õg =∂‰õΩ J_»∞¤QÍ xÅ|_»=Ù.——
=∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨Å ÷ (Multi National Companies)
‰õΩ ǨÏ^Œ∞ÌÅ∞ÖËx ¿ãfiK«Ûù HõeÊOK«_®xH˜ ~°∂á⁄OkOz# ^Œ∞+ì̈¢Ñ¨¢H˜ÜÕ∞ D ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}.
¢Ñ¨Ñ¨OK«=∞O`å XˆH =∂Ô~¯\òQÍ ~°∂á⁄O^•Åx, ^•xH˜ ZÖÏO\˜ Pi÷Hõ J_»¤O‰õΩÅ∞
ÖˉõΩO_® `å=Ú Ü«∞^èÕK«ÛùOQÍ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀQÆÅQÍÅ<Õ^Õ D |Ǩïà◊
*Ïu ã¨Oã¨÷Å HÀiHõ. `«^•fi~å |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨÷Å ¿+~üǨϟŤ~°∞¡ qѨs`«OQÍ ÖÏÉèÏÅ∞
^ŒO_»∞HÀ"åÅ#fl=∂@!
¢a@<£ ¢Ñ¨^è•x \’hɡ¡Ü«∞~ü nxÃÑ· ã¨ÊOkã¨∂Î ''¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}#∞ =∂ˆ~ÛO^Œ∞‰õΩ
gÅ∞ÖË^Œ∞, nxfl J_»∞¤‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. JÖψQ J"≥∞iHÍ
=∂rJ^茺‰õ∆Ω_»∞ aÖòH˜¡O@<£ ''¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} J<Õk ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞‰õΩ#fl q^è•#O HÍ^Œ∞,
Wk Jx"å~°º"≥∞ÿ# J=ã¨~°O—— Jx J<åfl~°∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 39
<Õh ji¬Hõ q=~åÖ’¡H˜ áȉõΩO_® '¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}— ¢Ñ¨¢H˜Ü«∞Ö’x q<åâ◊ f¢=`«#∞
q=iOK«_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ WHõ¯_» H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞.
H˘`«Îã‘™êÖ’ áê`«™ê~å:– "≥∞H˜ûHÀ‰õΩ K≥Ok# QÆ∞ã¨Î<À ZÃãÎ"å ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}#∞
'H˘`«ãÎ ™‘ êÖ’ áê`«™ê~å—QÍ Ñ¨iQÆ}㘠∂¨ Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''UÔHH· õ ¢Ñ¨ÑO¨ K«=∞<Õ Ñ¨tÛ=∞^ÕâßÅ
ÉèÏ=#‰õΩ QÆ`« 300 Uà◊√§QÍ XHõ Pi÷Hõ ~°∂áêxflKÕÛO^Œ∞‰õΩ ¢Ñ¨Ü∞« uflã¨∞<Î åfl~°∞. ÃÑ@∞ì|_ç
J<Õ Q˘_»∞QÆ∞ H˜O^Œ nxfl qâ◊fi¢áê*ˇ‰õΩìQÍ áêâßÛ`«º^ÕâßÅ∞ ~°∂á⁄OkOKå~Ú. Ô~O_À
¢Ñ¨ÑO¨ K«ÜÚ « ^ŒOú `«~åfi`« J"≥∞iHÍ D ¢Ñ¨}ÏoHõ#∞ `«#PkèÑ`¨ º« O H˜OkH˜ fã¨∞H˘x `«#
¢Ñ¨u+¨,ª ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ ÃÑOѨÙ^ŒÅ‰õΩ "å_»∞‰õΩOk. 20–1–1949# J"≥∞iHÍ Hõ=¸ºx[OÃÑ·
¢Ñ¨KÛ« #ù flÜ«Ú^ŒOú ¢Ñ¨H\ õ O˜ zOk. nxHÀã¨O Jaè=$kú =∞O¢`åxfl x<å^ŒOQÍ ã‘fiHõiOzOk.
<åÅ∞æ ^ŒâßÉÏÌÖ `«~åfi`« P x<å^•xfl =∂iÛ ¢Ñ¨ÑO¨ pHõ~} ° [áêxfl ã‘fiHõiOzOk. ¢Ñ¨u
=∞x+≤x Pi÷HõrqQÍ =∂ˆ~Û Pi÷Hõ–™êO㨯$uHõ ¢áê*ˇ‰õΩì Wk. ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} ¢Ñ¨¢H˜Ü«∞‰õΩ
~å[H©Ü∞« HÀ}O ‰õÄ_® LOk. Jk ¢áêux^躌 ¢Ñ¨*Ï™êfi=∞º qãÎ̈~} ° , =∂#= ǨωõΩ¯Å
Ѩi~°Hõ∆}Å ¿Ñ~°¡`À nxH˘Hõ <≥·uHõ ^Œ$HÀ¯}O HõeÊOKÕO^Œ∞‰õΩ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î#flk.——
WOQÍ¡O_£‰õΩ K≥Ok# '=~°Öò¤ _≥=ÅÑπ"≥∞O\ò =Ú"£"≥∞O\ò _≥·Ô~Hõì~ü— ÉϺsHÀ\òû
WÖÏ J<åfl~°∞: ''¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ T`«O`À |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨÷Å∞ ™êyã¨∞Î#fl Pi÷Hõ UH©Hõ~°}
q^è•#"Õ∞ ¢Ñ¨ÑO¨ pHõ~} ° . ¢Ñ¨ÑO¨ K«ÉϺO‰õΩ (WB), JO`«~å˚fÜ«∞ ¢^Œ=ºxkè (WO@ˆ~fl+¨#Öò
=∂x@s Ѷ¨O_£–IMF), ¢Ñ¨Ñ¨OK« "å}˜[º ã¨Oã¨÷ (=~°Öò¤ ¢>Ë_£ P~°æ<≥·*Ë+¨<£–WTO)Å
ѨÓxHõ`À D ¢Ñ¨¢H˜Ü∞« ™ê^躌 =∞=Ù`«∞#flk. ¢Ñ¨É∞íè `åfiÅ∞ xÜ«∞O¢`«}Å∞ ZuÎ"Ü Õ ∞« _»O =Å¡
HÍ~˘Êˆ~\ò ã¨Oã¨÷Å <Õ`«$`«fiOÖ’x ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}‰õΩ =∂~°æO ã¨∞QÆ=∞=∞=Ù`«∞#flk. ¢Ñ¨Ñ¨Op
Hõ~°}‰õΩ, JO`«~å˚fÜ«∞Hõ~°}‰õΩ KåÖÏ `Õ_® LOk. aè#fl ã¨O㨯$`«∞Å∞, PǨ~°Ñ¨Ù@Å
"å@∞¡, ã¨Ow`«O, J#∞Éèí"åÅ∞ ѨOK«∞HÀ=_»"Õ∞ JO`«~å˚fÜ«∞Hõ~°}.——
''¢ÃѶO_£û PѶπ ^Œ Z~üÎ (Ü«Ú.ÔH.)——‰õΩ K≥Ok# ~ÀhǨÖò WÖÏ "åºMϺxOKå~°∞:
''¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} ¢Ñ¨¢H˜Ü«∞ PK«~°}Ö’ ^èŒxHõ^ÕâßÅ∞, ã¨OѨ#fl HõOÃÑhÅ∞, ÉèÏQƺ=O`«∞
ʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞ ÖÏÉèÏŠѨO@Å∞ ѨO_çã¨∞ÎOk. ¿Ñ^Œ^ÕâßÅ∞, z#fl "åºáê~°∞Å∞, c^Œ
¢Ñ¨*ÏhHõO, Ѩ~åº=~°}O D ¢Ñ¨¢H˜Ü∞« Ѩ~º° =™ê#OQÍ ^≥|ƒuO\Ï~Ú. Jã¨b ã≤^•úO`«"∞Õ
ѨÓiÎQÍ J<åºÜ«∞ѨÓi`«"∞≥ #ÿ k. nx=Å¡ =ÚYºOQÍ ¢Ñ¨H$õ u X#~°∞Å∞ ѨÓiÎQÍ ^èfiŒ Oã¨"∞≥ ÿ
áÈ`å~Ú. ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} Ѩ^ŒÑ¶¨∞@ì#ÅÖ’ <Õ\˜, ÉèÏq `«~åÅ ¢Ñ¨[Å∞ #eyáÈ`å~°∞.——
ÉèÏ~°`^« âÕ ◊ áê~°"¡ ∞≥ O\ò ã¨É∞íè º_»∞ c~üãO≤ Q∑ =∞ǨÏ`À "åºMϺxã¨∂Î ''|Å=O`«∞Å∞–
^Œ∞~°ƒÅ∞~°∞, ã¨OѨ#∞flÅ∞–¿Ñ^ŒÅ =∞^茺 áÈ\©`«`«fi"Õ∞ D ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}. D q^è•#O
=Å¡ ^èŒxHõ^ÕâßÅ∞ ÖÏÉèíѨ_®Î~Ú, ¿Ñ^Œ^ÕâßÅ∞ #+¨ìáÈ`å~Ú.——
¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} =Å¡ ã¨OѨ#fl–¿Ñ^Œ ^ÕâßÅ =∞^茺 JMÏ`«O =∞iO`« ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk.
JÖψQ qq^èŒ ^ÕâßÅÖ’x ^èxŒ Hõ–¿Ñ^Œ =~åæÅ =∞^躌 ‰õÄ_® Pi÷Hõ =º`åºã¨O JkèH=õ ∞=Ù
`ÀOk. 1960= ^Œâ◊HõOÖ’ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ J`«ºO`« ã¨OѨ#∞flÖˇ·# 20 âß`«O [<åÉèÏ
KÕuÖ’ H˜Ok`«~°QÆu 20 âß`«O ¢Ñ¨*ÏhHÍxHõ<åfl 30 âß`«O Z‰õΩ¯= ã¨OѨ^Œ LO_Õk.
1997 <å\˜H˜ Wk 74 âß`åxH˜ KÕ~°∞‰õΩOk. 1970–1995 =∞^茺HÍÅOÖ’ |Ǩïà◊*Ïu
40 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ã¨Oã¨Å ÷ ã¨OYº 7 "ÕÅ #∞O_ç 40 "ÕʼnõΩ ÃÑiyOk. 2005 <å\˜H˜ 46 ^ÕâßÅ ~å|_ç
Hõ<åfl J~Ú^Œ∞ QÆ∞`«Î HÍ~˘Êˆ~+¨#¡ "≥Ú`«ÎO P^•Ü«∞"Õ∞ JkèHõ"≥∞ÿáÈ~ÚOk.
''Jaè=$kú xkè (<åˆ~fi)—— ¢Ñ¨uxkè JÔHûÖò h~ü™êÎ^£ ѨijÅ# ¢Ñ¨HÍ~°O 143 ^ÕâßÅ
ã¨∂÷Å *ÏfÜ«∞ P^•Ü«∞O Hõ<åfl XHõ¯ Ѷ≤eÑπ "≥∂iãπ HõOÃÑh P^•Ü«∞"Õ∞ Z‰õΩ¯=.
JÖψQ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x 225 =∞Ok J`«ºO`« ã¨OѨ#∞flÅ "åi¬HÍ^•Ü«∞O Éè∂í =∞O_»ÅO
Ö’x 250 HÀ@¡ ¿Ñ^Œ ¢Ñ¨*ÏhHõÑÙ¨ ~å|_ç`À ã¨=∂#OQÍ LOk.
''ÃÑã≤ìÃã·_£ Ü«∂Hõ¬<£ <≥\ò=~ü¯—— ã¨Éèí∞º_»∞ *ˇxflѶ¨~ü =∞øs<£ WÖÏ J<åfl~°∞:
''¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} =∂ PǨ~°Ñ¨Ù@Å"å@¡#∞, =∂ ã¨O㨯$ux, =∂ r=#â‹·ex
f¢=OQÍ ^≥|ƒfã≤Ok. >ˇeq[#¡Ö’ <Õ_»∞ ZѨÙÊ_»∂ XˆH~°Hõ"≥∞ÿ# =ÚMÏÅ∞ ^Œ~°≈#q∞ã¨∞Î
<åfl~Ú. XˆH `«~Ç° ¨ ã¨Ow`«O qxÊ™ÈÎOk. Wq =∂ ã¨O㨯$ux U=∂¢`«O ¢Ñ¨uaOaO
K«_»O ÖË^Œ∞. =∂ ã¨O㨯$uH˜ ^Œ~°Ê}O Ѩ>Ëì "≥·q^茺Éèíi`«"≥∞ÿ# PǨ~°O <Õ_»∞ Hõ#∞=∞~°∞
QÆ=Ù`ÀOk. J`«∞ƒù`«"≥∞ÿ#, aè#fl~°∞K«∞Å`À ‰õÄ_ç# ã¨=∞¢QÆ"≥∞ÿ# Éè’[# Ѩ^•~å÷eѨÙÊ_»∞
=∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜ«∂~Ú. ѨÓ~°fiO =∂ rq`«O ZO`À "≥q· ^躌 Éèií `«OQÍ LO_Õk. J^Õ =∂
ã¨O㨯$u, J^Õ =∂ P`«‡. aè#fl`«fiO ÖˉõΩO>Ë WHõ JO`å q<åâ◊#"Õ∞. =∂ PǨ~°
Ѩ^•~å÷Å∞ =∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜ«∂~Ú. =∂ Éè∂í q∞ ^Œ∂~°"∞≥ áÿ È~ÚOk. ~Ô `· ∞« Å∞, =∞`«ûºHÍ~°∞Å∞
=ÚYºOQÍ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ J`«ºO`« ^Œ∞~°ƒù~° Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ =∞#∞QÆ_» ™êyã¨∞Î<åfl~°∞. =∂
ã¨fi`«O¢`« =ºH˜Î`åfixfl HÍáê_»∞HÀ=_»"Õ∞ KåÖÏ Hõ+¨ì"≥∞ÿáÈ`ÀOk. <Õ_»∞ J=∞Å=Ù`«∞#fl
¢Ñ¨ÑO¨ pHõ~} ° ¢Ñ¨¢H˜Ü∞« ¢Ñ¨ÑO¨ K«=∞O`«\Ï UHõtÖÏã¨^$Œ â◊"∞≥ #ÿ ã¨O㨯$ux ~°∂á⁄Ok™ÈÎOk.
D<å_»∞ =∞=∞‡efl "Õ∞=Ú HÍáê_»∞HÀÖËx ^Œ∞ã≤÷uÖ’ Ѩ_çáÈÜ«∂=Ú.——
¢Ñ¨=ÚY Pi÷Hõ"Õ`«Î ǨE<£ KåOQ∑ '¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}— ¿Ñ^ŒiHõO, x~°∞^ÀºQÆO, Pi÷Hõ
Jã¨=∂#`«efl ÃÑOzO^Œx q=∞i≈ã¨∂Î `«# Jaè¢áêÜ«∂xfl WÖÏ "≥e|∞KåÛ~°∞:
''¢Ñ¨ÑO¨ pHõ~}
° =Å¡ ^ÕâßÅ =∞^躌 Pi÷HÖ õ Ï"å^ÕgÅ∞ ZO`À ã¨~à° =◊ O`«=∞Ü«∂º~Ú.
nO`À ÃãʉõΩºÖË+<¨ £ "åºáê~°O qѨs`«OQÍ qãÎ̈iOzOk. Ѩ~º° =™ê#OQÍ ¿+~ü=∂Ô~¯@∞¡
^ÕâßÅ Pi÷Hõ ã≤÷uQÆ`«∞efl xˆ~ÌtOK«™êQÍ~Ú. Wq TÇ≤ÏOK«x suÖ’ ã¨OѨ#∞flʼnõΩ
ÖÏÉèÏÅ∞ ѨO_çã¨∞Î<åfl~Ú. =∞~ÀѨHõ¯ P\’"≥Úɡ·Öò á¶êºHõìsÅ#∞ `«‰õΩ¯= "Õ`«<åÅ∞O_Õ
^ÕâßʼnõΩ `«~°eã¨∞Î#flO^Œ∞# Jaè=$kúK≥Ok# ^ÕâßÅ HÍi‡‰õΩÅ∞ Ãã·`«O x~°∞^ÀºQÆ∞Å=Ù
`«∞<åfl~°∞. =~°=ú ∂# ^ÕâßÅ∞ QÆ`O« Ö’ `«=∞ Ѩi¢â◊=∞Å =∞#∞QÆ_‰» Ωõ gÖˇ#· ~°H`∆˜ « K«\ÏìÅ∞
J=∞Å∞KÕ¿ãq. WѨÙÊ_»∞ ¿ãfiKåÛù qѨ}˜ (Free Enterprise) ¢Ñ¨¢H˜Ü∞« g@xfl\˜x `«∞_çz
ÃÑ\ì̃Ok. q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å ~åHõ HÍ~°}OQÍ ^ÕjÜ«∞ Hõ~å‡QÍ~åÅ∞ =¸`«Ñ¨_»∞Î<åfl~Ú.
JO^Œ∞Ö’ ѨxKÕ¿ã HÍi‡‰õΩÅ∞ gkè# Ѩ_»∞Î<åfl~°∞.——
''Ü«∂O\˜ QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£ <≥\ò=~ü¯ (¢a@<£)—— ã¨Éèí∞º_˘Hõ_»∞ WÖÏ K≥|∞`«∞<åfl_»∞:
''|Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨÷Å∞ ¿Ñ^Œ =~°ú=∂# ^ÕâßÅÖ’ `«=∞ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ ¿ãfiK«ÛùQÍ x~°fi
Ç≤ÏOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J`«ºO`«#∞‰õÄŠѨiã≤÷`«∞efl U~°Ê~°K«∞HÀ=_»"Õ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}.
nxHÀã¨O `«‰õΩ¯= Ѩ#∞flÅ∞, ã¨fiÅÊ "Õ`«<åÅ∞, Juã¨~°à◊"≥∞ÿ# Ѩ~åº=~°} K«\ÏìÅ∞,
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 41
|ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# P~ÀQƺ–Éèí¢^Œ`å K«\Ïìefl Wq ^ŒÉÏ~ÚOz =∞s KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~Ú.——
~°K«~Ú`« Ñ‘@~ü ÃѶ¡q∞OQ∑ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}Ö’x F =ÚYºHÀ}Ïxfl q=iã¨∂Î WÖÏ
J<åfl~°∞: ''¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} JO`å KÒHõQÍ ÅaèOKÕ K«=Ú~°∞, Qͺãπ X#~°∞ÅÃÑ·# P^è•~°
Ѩ_ç #_»∞™ÈÎOk. Z~°∞=ÙÅ∞, ¿ã^ŒºO, ¢áêÃãã≤OQ∑, HÔ q∞HõÖûò , ~°"å}Ï `«k`«~° ~°OQÍʼnõΩ
Wq ¢Ñ¨`º« HõO∆ QÍ J=ã¨~=° ∞=Ù`å~Ú. K«=Ú~°∞, QͺãπÖË Ñ¨~ÀHõO∆ QÍ ¢Ñ¨ÑO¨ K« Pi÷H=õ º=ã¨÷
Jaè=$kúH˜, =∞~À"≥·Ñ¨Ù JkèHõ ÖÏÉèÏÅ∞ ™êkèOKÕO^Œ∞‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_»`å~Ú.——
''|OQÍ¡^âÕ ò Ñ‘ÑÙ¨ Öòû ™êe_®i\© ÃãO@~ü (¢|ÃãûÖòû)—— ã¨É∞íè º_»∞ Ñ‘@~ü ‰õΩã¨~ì ûü WÖÏ
K≥|∞`«∞<åfl~°∞: ''^ŒH˜∆}^ÕâßʼnõΩ K≥Ok# =Ú_çã¨~°∞‰õΩÅ∞, =º=™êÜ«∞ L`«Ê`«∞ÎÅ∞, áêi
¢âßq∞Hõ ѨiHõ~åÅ#∞ L`«Î~°^ÕâßÅ∞ kQÆ∞=∞u KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. g\˜H˜ |^Œ∞Å∞QÍ
Jq PÜ«∂ ~å*ϺʼnõΩ PÜ«Ú^虌 ê=∞¢yx JO@QÆ_∞» <Î åfl~Ú. nxfl =∞#O #+ì̈^•Ü«∞Hõ
=∂~°HOõ QÍ ¿Ñ~˘¯#=K«∞Û....L`«~Î åk ^ÕâßÅ∞, =ÚYºOQÍ J"≥∞iHÍ 1970= ^ŒâH◊ Oõ Ö’
Ѩxfl# =ÓºÇ¨Ï Ñ¶e¨ `«"∞Õ D `«~Ç° ¨ #+¨^ì •Ü«∞Hõ |^ŒÖÏ~ÚOѨÙ....™œnJˆ~aÜ«∂, D~å<£
=O\˜ ^ÕâßÅ∞ K«=Ú~°∞ ZQÆ∞=∞`«∞Å ^•fi~å =zÛ# P^•Ü«∂xfl Ys^≥·# PÜ«Ú^è•Å
H˘#∞QÀÅ∞ HÀã¨O "≥zÛOKÕÖÏ J"≥∞iHÍ "å\˜x ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOzOk.....——
J"≥∞iHÍ Ñ¨xfl# =ӺǨÏO Ѷ¨e`«OQÍ<Õ QÆÖòÊù^ÕâßÅ =∞^茺 PÜ«Ú^èŒ H˘#∞QÀÅ∞
áÈ\©`«`«fiO ÃÑiy 1980= ^Œâ◊HõOÖ’ Ѩ~°ã¨Ê~°O Ü«Ú^Œú*ÏfiÅÅ∞ ~°QÆ∞Å∞ÛH˘x ZO`À
^èŒ#, ¢áê} #ëêìʼnõΩ QÆ∞~°Ü«∂º~Ú. P `«~°∞"å`« J"≥∞iHÍ 1991Ö’ W~åMò#∞ ‰õΩ"≥·\ò
ÃÑ·H˜ ZQÆ^Àã≤, W~åMò ‰õΩ"≥·\ò#∞ P¢Hõq∞OK«∞HÀQÍ<Õ ™œn, ‰õΩ"≥·\òŠѨH∆Í# xÅ|_ç
W~åMòÃÑ· ¢Ñ¨`«ºHõ∆K«~°º‰õΩ áêÅÊ_çOk. D =ӺǨÏO =Å¡ J"≥∞iH͉õΩ ™œn, ‰õΩ"≥·\òÅ
#∞O_ç ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# K«=Ú~°∞ Ñ≤O_»∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O ^˘iH˜Ok. J~Ú<å ^•x K«=Ú~°∞
^•Ç¨ÏO f~°ÖË^Œ∞. z=iH˜ 11–9–2002# #∂ºÜ«∂~ü¯Ö’x =~°Öò¤ ¢>Ë_£ ÃãO@~üÃÑ·
[iy# ^•_çH˜ L™ê=∂ a<£ ÖÏk<£x ÉÏ^èŒ∞ºxQÍ KÕã≤ JѶ¨æx™êÎ<£ÃÑ· ^•_çKÕã≤ ã¨~°fi
<åâ◊#O KÕãO≤ k. Dq^èOŒ QÍ J"≥∞iHÍ ZO`À ѨH_õ ƒ» OnQÍ JѶxæ¨ ™êÎ<£ Éè∞í *ÏÅÃÑ· #∞Oz
W~åMò Éè∞í *ÏÅÃÑ· ^Œ∂H˜ ‰õÄ~°∞Û#flk. nx=Å¡ J"≥∞iH͉õΩ K«=Ú~°∞ ã¨OѨ^Œ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ
Åaèã¨∂Î LO_»@"Õ∞ H͉õΩO_® J"≥∞iHÍ Ü«¸^Œ∞ʼnõΩ =Úã≤¡O^ÕâßÖ’¡ `«=∞ =∞`«^Œ∞~°aè
=∂# Ѩ^äŒHÍÅ#∞ J=∞Å∞Ѩ~°K«∞‰õΩ<Õ =∂~°æO ‰õÄ_® ã¨∞QÆ=∞O J~ÚOk.
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© 'J"≥∞iHÍ =∂~°∞¯ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}— ^ŒH˜∆}^ÕâßÅ Pi÷Hõ, ™êO㨯$u
~°OQÍÅ#∞ J`«ÖωõΩ`«ÅO KÕ™ÈÎO^Œ#_»OÖ’ ZÖÏO\˜ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. nxH˜ ¢Ñ¨`åº
=∂flÜ«∞OQÍ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°} =ºuˆ~Hõ"å^Œ∞Å∞ ''™ê÷xH©Hõ~°}—— (Localisation) ã≤^•úO`«O
~°∂á⁄OkOz ѨxKÕÜ«∞_®xH˜ ã¨=∂Ü«∞`«Î=∞=Ù`«∞<åfl~°∞. HÍx ^ŒH˜∆}^ÕâßÅ∞ J"≥∞iHÍ
Hõ¢~°ÃÑ`«<Î åxfl ZkiOKÕ ã≤u÷ Ö’ L<åflÜ«∂ J#fl^Õ J#∞=∂#O. =Úã≤O¡ ^ÕâßÅ#∞ Jã≤~÷ °
Ѩ~°KÕ, W`«~°^ÕâßÅ ^Œ$+≤ìx `«#"≥·Ñ¨Ù uѨÙʉõΩ<Õ ¢Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’ J"≥∞iHÍ L™ê=∂ a<£
ÖÏk<£, JÖòMÏ~Ú^•Å#∞ ã≤OÉÏeH±QÍ "å_»∞‰õΩO@∂ >ˇ¢~°i[O Éèí∂`åxfl HÀ¡[ÑπÖ’
K«∂ѨÙ`«∞#flѨÙÊ_»ÖÏ¡ ^•x >ˇ¢~°i[O =∂@ʼnõΩ =O`«Ñ¨eˆH ^ŒH˜∆}^ÕâßÅ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OpHõ~°}
q+¨=ÅÜ«∞O #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_»`åÜ«∞x PtOK«ÖË=Ú.
42 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
11. W™ê¡O =∞øeHõ ^Œ$HõÊ^äOŒ
W™ê¡O #=∂*ò, LѨ"åã¨O, q"åǨÏO, q_®‰õΩÅ∞, Hõ~°‡HÍO_», ^•#^èŒ~å‡Å∞
ÖÏO\˜ H˘xfl P~å^èŒ#ʼnõΩ, P^ÕâßʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞ Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞. W^˘Hõ
ã¨OѨÓ~°‚ rq`«q^è•#O. =∂#= rq`«OÖ’x ã¨=∞ã¨Î ~°OQÍÖ’¡#∂ ^•x ã¨∂¢`åÅ∞,
xÜ«∞=∞ x|O^è#Œ Å∞ Ѩi"åºÑÎ̈=∞~Ú L<åfl~Ú. W™ê¡O <≥u· Hõ, P^蕺u‡Hõ, ™ê=∂lHõ,
H“@∞OaHõ, ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ q+¨Ü«∂ʼnõį_® ZO`À ¢áê=ÚYºO WzÛOk.
W™ê¡O JO>Ë Uq∞\© J<Õ ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ ™ê^è•~°}OQÍ ¢Ñ¨[Å∞ W`«~° =∞`åÖÏ¡ W™ê¡O#∞
‰õÄ_® XHõ =∞`«=º=ã¨÷QÍ ÉèÏqOz ''P... W™ê¡O JO>Ë U=ÚOk, ѨÓ*ÏѨÙ#™ê¯~åÖË
Hõ^•! HÍHõáÈ`Õ =Úã≤¡OÅ∞ "å\˜x #=∂*ò, ~À*Ï =ÔQ·~å ¿Ñ~°¡`À Ñ≤Å∞™êÎ~°——x JO\Ï~°∞.
HÍx W™ê¡O ¢áê~°OÉèí^Œâ◊Ö’ JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) D JáÈǨÏ#∞
`˘ÅyOK«_®xH˜ W™ê¡O JO>Ë Uq∞\x XHõ J#∞K«~°∞_»∞ ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ J|ã¨
(~°l) J_çy# ¢Ñ¨â◊fl‰õΩ ZÖÏO\˜ ã¨=∂^è•#O WKåÛ~À K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ J|㨠(~°l) LÖË¡Y#O– <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜
áÈ~Ú ''W™ê¡O JO>Ë Uq∞@——x ¢Ñ¨tflOKå#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''(W™ê¡O JO>Ë) =∞Oz
=∂@Å∞ K≥Ñʨ _»O, (PHõeQ˘#fl"åiH˜) J#flO ÃÑ@ì_O» —— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. <Õ#∞
=∞m§ ''qâßfiã¨O JO>Ë Uq∞@——x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ã¨=∂^è•#O Wã¨∂Î
''ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«_»O, ^•#O KÕÜ«∞_»O—— Jx J<åfl~°∞. (JǨχ^£– q∞ëê¯`ü)
D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’x D H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® K«^Œ=O_ç:
''HßÅK«„Hí~ ™®H˜!∆ =∂#=Ù_«∞ ÃÑ∞¶ ÏO°~Qå #+¨áì ÈÜ«∂_«∞. Jܵ`Ë ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z
(`Œ^#° ∞Qõ∞}~Qå) ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ㥨 ,Î ã¨`ºŒ ~, ã¨ÇϨ <®Å#∞ Qõ∞i~z ǨO㰠ʨ O°~ LǨ^tÕ ~K«∞
Hí∞<Ë"åO°∞ =∞@∞Hí∞ U=∂`Œ~ #+ì̈áÈO°∞.—— (103:1-3)
''J`Œ#∞ Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞ Qõ∞~_Í #_«=_ÍxH˜ ™®Ç¨Ïã≤~K«Ö^Ë ∞° . Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞
J~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? (Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞~>Ë) ÉÏxã¨#∞ |~^èq° =ÚH˜Î KÕܵ« _«~,
ÖË^® (HíO°∞=Ùk<®Ö’¡) PHíeQ˘#fl O’A ã¨g∞Ǩ J<®^è°Hí∞Qåx, ^®i„^°º~Ö’ =∞QÕæ xO°∞
¿Ñ^°Hí∞Qåx Ǩ>ì̌_«#fl~ ÃÑ@ì_«~, PÃÑ· FO°∞Ê, ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºefl Qõ∞i~z ǨO°ã¨ÊO°~ LǨ
^Õt~K«∞Hí∞<Ë qâÍfiã¨∞Ö’¡ KÕiáÈ=_«~.—— (90:11-17)
''h=Ù J<®^äQ° å L#flǨC_«∞ PÜ«µ# hHí∞ P„â◊ܵ« ~ HíeÊ~K«Ö^Ë ®? h=Ù =∂O°qæ Ç‘Ï#∞
_«"·≥ L~_«Qå PÜ«µ# hHí∞ =∂O°~æ K«¥Ç¨Ö^Ë ®? h=Ù xO°∞¿Ñ^°Qå L~_«@~ K«¥ã≤ PÜ«µ#
x#∞fl ^è#° =~`Œ∞_çfl KÕܵ« ÖË^®? Hí#∞Hí J<®^äÅ° Ǩ@¡ Híi#î ~Qå „Ç¨=iÎ~K«H∞í . Ü«∂K«H∞í _çfl
Híãi¨ HÁ@ìH∞í . h „ǨÉ∞íè =Ù J#∞„QõÇ¨ Å#∞ (Qõ∞i~z) KÍ@∞`Œ¥ L~_«∞.—— (93:6-11)
nxfl|\˜ì W™ê¡O âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å`À áê@∞ ^èŒ# ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# P~å^èŒ#ʼnõΩ
‰õÄ_® ZO`À ¢áê=ÚYºO Wã¨∞ÎO^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. =∞x+≤‰õΩ#fl ã¨OѨ^ŒÖ’ `«#HõO>Ë
kQÆ∞= ™ê÷~ÚÖ’ LO_Õ ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ZO`À H˘O`« ǨωõΩ¯ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ LO@∞Ok.
WHõ¯_»∞flOKÕ W™ê¡g∞Ü«∞ J~°÷âߢ™êÎxH˜ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`å~Ú.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 43
W™ê¡g∞Ü«∞ Pi÷Hõ q^è•<åxH˜ F ¢Ñ¨`ÕºHõ`« LOk. W™ê¡O ¢Ñ¨u =º=Ǩ~åxfl
Ѩ~°Ö’HõѨ٠["å|∞^•s ÉèÏ=#`À =Ú_çÃÑ_»∞ÎOk. ™ê^è•~°}OQÍ =∞x+≤ U Ѩ#~Ú<å
ÖÏÉè#í ëêìÅ P^è•~°OQÍ<Õ KÕ™êÎ_∞» . J~Ú`Õ W™ê¡O ¢áêѨOzHõ ÖÏÉè#í ëêìÅ Hõ<åfl Ѩ~Ö ° ’Hõ
ÖÏÉèí#ëêìÅ#∞ QÆ∞iOz# PâßÉèíÜ«∂Å<Õ Z‰õΩ¯=QÍ =∞x+≤Ö’ [xOѨ*Ëã¨∞ÎOk.
W™ê¡OÖ’ #=∂*ò, LѨ"å™êʼnõΩ ZO`« qÅ∞=, ¢áê=ÚYº`«Å∞ L<åflÜ≥∂ ^•#
^è~Œ å‡Å‰õΩ, W`«~ã° `¨ å¯~åºÅ HÀã¨O ^è#Œ qxÜ≥∂QÍxH˜ ‰õÄ_® JO`Õ qÅ∞=, ¢áê=ÚYº
`«Å∞ L<åfl~Ú. ^èŒ#`åºQÆO ÖËx P~å^èŒ#ʼnõΩ W™ê¡OÖ’ U=∂¢`«O qÅ∞= ÖË^ŒO>Ë
Juâ◊Ü≥∂H˜Î HÍ^Œ∞. #=∂*ò, LѨ"å™êÅ∞, ^≥·=<å=∞ 㨇~°}Å∞ ''âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å∞——
J#|_»`å~Ú. [HÍ`ü, ã¨^ŒMÏ, Ѷ≤¢`å, Ѷ≤kÜ«∂Å#∞ ''^èŒ#ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# P~å^èŒ#Å∞——
JO\Ï~°∞. |O_ç K«¢HÍÖÏ¡O\˜ D ~Ô O_»∞ q^è•Å P~å^è#Œ ÅÖ’ U XHõ¯\˜ ÖËHáõ È~Ú<å
''P~å^èŒ<å â◊Hõ@O—— XHõ¯ JOQÆ∞à◊O ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ^Œ∞.
^≥·=O xˆ~ÌtOz# âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å`À ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞OÖˉõΩO_® L#fl^ŒO`å ^•#
^èŒ~å‡Å‰õΩ "≥zÛ¿ãÎ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ =∞x+≤ ^•#Hõ~°∞‚_çQÍ, ǨuO`å~ÚQÍ MϺu á⁄O^Œ
QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞ HÍx, ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« =∂¢`«O á⁄O^ŒÖË_»∞. JÖψQ ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=Ǩ~åÅ∞
=^Œe UHÍO`«‰õΩǨï~åÖ’¡ ‰õÄ~˘Ûx rq`åO`«O Hõ~îÀ~° `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤<å Ѩ~°Ö’HõOÖ’
"≥∂Hõ∆O á⁄O^ŒÖË_»∞. ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O ^èŒ#O Y~°∞ÛÃÑ@ìx"å_»∞ `«##∞ `å#∞ ã¨~°fi<åâ◊#O
KÕã¨∞‰õΩ#fl>Ë¡#x Y∞~üP<£ ÃÇÏK«Ûi™ÈÎOk:
''^≥·==∂O°æ~Ö’ YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç. (JO>Ë ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O ã¨OѨ^Œ qxÜ≥∂yOK«O_ç.)
KÕ*Ë`Œ∞ÖÏ <®â◊#~ HÁx`ˇK«∞ÛH’Hí~_ç.—— (2:195)
ǨϢ[`ü Jn a<£ ǨuO (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)
WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:– ''Ju`«fi~°Ö’ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# g∞Ö’x ¢Ñ¨u =∞x+≤`À ¢Ñ¨`«ºHõ∆O
QÍ =∂\Ï¡_»∞`å_»∞. P~ÀA ^Õ=ÙxH˜, ^•ã¨∞xH˜ =∞^茺 ZÖÏO\˜ J#∞"å^Œ‰õΩ_»∞ LO_»_»∞.
^•ã¨∞_»∞ `«ÅÃÑÔHuÎ K«∂™êÎ_»∞. "≥Ú^Œ@ `«# =ÚO^Œ∞ Un HõxÊOK«^Œ∞. Ô~O_»= ™êi
=∞m§ `«Å ÃÑÔHuÎ K«∂™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»`«x =ÚO^Œ∞ Z@∞ K«∂ã≤<å J`«xH˜ ™êfiQÆ`«O
K≥|∞`«∂ (ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_Õ) Jyfl HõxÊã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ g∞Ö’ Z=Ô~·<å F Y~°∂˚~°Ñ¨Ù
=ÚHõ¯~Ú<å 㨈~ ^•#OKÕã≤ #~°HõO #∞O_ç HÍáê_»∞HÀQÆey`Õ HÍáê_»∞HÀO_ç.——
ǨϢ[`ü Jn (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) #~°HõO
QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''#~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞. D =∂@ K≥Ñ≤Ê PÜ«∞#
=ÚYO F ѨHõ¯‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞. (`å#∞ #~°HÍyflx ¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡) #~°HÍyfl
Ѩ@¡ ÉèíÜ«∞O, Jã¨Ç¨Ïº`«Å∞ "≥e|∞KåÛ~°∞. P `«~°∞"å`« uiy PÜ«∞# ''#~°HÍyfl #∞O_ç
~°HO∆˜ K«∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞. =∞m§ PÜ«∞# #~°HÍyfl Ѩ@¡ ÉèÜ
í ∞« O, Jã¨ÇϨ º`«Å∞ "≥e|∞KåÛ`«∂
=ÚYO F ѨHõ¯‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞.
Dq^èŒOQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =¸_»∞ ™ê~°∞¡ KÕâß~°∞. z=iH˜ PÜ«∞# x[OQÍ<Õ
#~°HÍyflx K«∂ã¨∞<Î åflˆ~"≥∂#x =∂‰õΩ J#∞=∂#O =zÛOk. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ
44 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
J<åfl~°∞: ''F Y~°∂˚~°Ñ¨Ù =ÚHõ¯~Ú<å 㨈~ ^•#OKÕã≤ #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞HÀO_ç.
Jn ^˘~°H¯õ áÈ`Õ F =∞Oz =∂@~Ú<å ѨÅHõO_ç. <À@ F =∞Oz =∂@ "≥Å∞=_»@O
‰õÄ_® ^•#O (ã¨^ŒMÏ)QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÖ’¡ W™ê¡O ÃÑ@∞ì|_ç^•s q^è•<åxH˜, ™ê=∞º"å^Œ Pi÷Hõ=º=ã¨÷‰õΩ
Jf`«OQÍ, "å\˜ Ju"å^Œ ^èÀ~°}∞ʼnõΩ aè#flOQÍ <åºÜ«∞=O`«"≥∞ÿ# F =∞^èÕº=∂~åæxfl
J=ÅOaOzOk. =ÚO^Œ∞QÍ Wk =∞x+≤Ö’x ¿Ñ~åâ◊, Ñ≤ã≤<åi`«#O, ǨÏ$^ŒÜ«∞ HÍiî
<åºÅ#∞ áÈQ˘\˜ì J`«xÖ’ ã¨fiÜ«∞O`«$Ñ≤Î, ^•#jÅ`«, `åºQÆx~°`«∞efl [xOѨ*Ëã¨∞ÎOk.
P `«~åfi`« ã¨=∂[OÖ’ Jqhu, J<åºÜ«∞O, Jj¡ÅO, Jã¨`º« O, =_ô,¤ "≥∂ã¨O, E^ŒO
=ÔQ~· å K≥_∞» Å#∞ "åºÑ≤OѨ*¿Ë ã ã¨Oáê^Œ<å Ѩ^`úŒ ∞« Åxfl\˜x x¿+kèã∞¨ OÎ k. ÃÑ@∞ì|_ç^•s,
™ê=∞º"å^Œ q^è•<åÅ∞ D K≥_»∞ʼnõΩ JO`«QÍ ¢áê=ÚMϺxfl W=fi=Ù.
¢Ñ¨u =º=ã¨÷‰=$núqHÍ™êʼnõΩ ¢¿Ñ~°}QÍ, =∞øeHõ q+¨Ü«∞O (Basic theme)QÍ
XHõ x<å^ŒO (Slogan) LO@∞Ok. ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷‰õΩ ¢¿Ñ~°}QÍ ''¿ãfiK«Ûù——
(Freedom) J<Õ x<å^ŒO LOk. ™ê=∞º"å^Œ =º=ã¨÷‰õΩ ¢¿Ñ~°}QÍ ''ã¨=∂#`«fiO——
(Equality) J<Õ x<å^ŒO LOk. W™ê¡g∞Ü«∞ Pi÷Hõ=º=ã¨÷‰õΩ ¢¿Ñ~°}QÍ, =∞øeHõ
q+¨Ü«∞OQÍ ''<åºÜ«∞O—— (Justice) J<Õ x<å^ŒO LOk.
ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨Ö ÷ ’x =º‰õΩÅ
Î ''¿ãfiK«Û—ù —Ö’ XHõi qâ◊$OYÅ¿ãfiK«Ûù =∞~˘HõiH˜
#+¨ìO HõeyOK«=K«Û<Õ q+¨Ü«∂xfl HͺÑ≤@eã¨∞ìÅ∞ Ѩ\˜ìOK«∞HÀ~°∞. JÖψQ ™ê=∞º"å^Œ
=º=ã¨÷Ö’x ''ã¨=∂#`«fiO—— J<Õ ¢¿Ñ~°HõO ¢Ñ¨[ÅÃÑ· áêʼnõΩʼn|ŢѨÜ≥∂QÍʼnõΩ ^•i
fã¨∞ÎO^Œ<Õ q+¨Ü«∂xfl ™È+¨eã¨∞ìÅ∞ ‰õÄ_® Ѩ\˜ìOK«∞HÀ~°∞. D Ô~O_ç\˜H˜ aè#flOQÍ
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ áêʼnõΩÅ∞, áêe`«∞Å∞ Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÅ`À áê@∞ ã¨=∞ã¨Î
=º=Ǩ~åÖ’¡ Ѩ~°Ö’HõѨ٠["å|∞^•s ÉèÏ=#`À ''<åºÜ«∂x——H˜ Hõ@∞ì|_ç LO\Ï~°∞.
ÃÑ@∞ì|_ç^•s, ™ê=∞º"å^Œ =º=ã¨÷ÅÖ’x Ju"å^Œ q^è•<åÅ∞ ã¨OѨ^Œ#∞ ˆHO¢nHõ
iOѨ*Ë™êÎ~Ú. =∞#O QÆ`«OÖ’ K≥ѨÙʉõΩ#fl@∞¡ ÃÑ@∞ì|_ç^•s q^è•#O ã¨OѨ^Œ#∞ H˘O`«
=∞Ok =º‰õΩÎÅ KÕ`«∞Ö’¡ ˆHO¢nHõiOѨ*Ë¿ãÎ, ™ê=∞º"å^Œ q^è•#O áêʼnõΩÅ KÕ`«∞Ö’¡
ˆHO¢nHõiOѨ*Ëã¨∞ÎOk. W™ê¡O D Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞ʼnõΩ aè#flOQÍ ã¨OѨ^Œ#∞ qˆHO¢nHõiOѨ
° —— (Decentralisation) nx =¸Åã¨∂¢`«O. nxfl W™ê¡g∞Ü«∞
*Ëã∞¨ OÎ k. ''^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
Pi÷Hõ =º=ã¨÷Ö’x ''=∞øeHõ q+¨Ü«∞O—— (Basic theme) Jx ‰õÄ_® K≥ѨÊ=K«∞Û.
ã¨OѨ^Œ U XHõ¯ KÀ\Ï, ÖË^• U"À H˘xfl KÀ\Ï¡ ¿Ñ~°∞‰õΩáȉõΩO_® Jk ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∞
ã¨=∂[OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_®Åx W™ê¡O HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. ã¨OѨ^Œ ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î ¢Ñ¨É∞íè `«fi
^èŒ<åQÍ~åÖ’¡, ÉϺO‰õΩÅÖ’, ^èŒx‰õΩÅ W#∞ѨÃÑ>ˇìÅÖ’ LO_»\Ïxfl, J=ã¨~åxH˜
q∞Oz#(Surplus) =ã¨∞ãÎ O¨ Ѩ^#Œ ∞ ¢áÈQÆ∞KÕÜ∞« _®xfl, ^Œ∞ÉÏ~åY~°∞Û#∞ Wk ã¨ÇÏ≤ OK«^∞Œ .
J^Õq^èŒOQÍ JkèHÀ`«Ê`«∞Îefl ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞_®xfl, L`åÊ^ŒHõ ™ê^èŒ<åefl x~°∞Ѩ
Ü≥∂QÆO (Idle)QÍ LOK«_®xfl ‰õÄ_® ã¨Ç≤ÏOK«^Œ∞. Wk ^èŒ# qˆHO¢nHõ~°} ^•fi~å
ã¨=∂[OÖ’ Pi÷Hõ <åºÜ«∂xfl <≥ÅH˘ÅÊ^ŒÅzOk. =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)
nxfl PK«~°}Ï`«‡HõOQÍ x~°∂Ñ≤OKå~°∞ ‰õÄ_®.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 45
12. Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞
U =ã¨∞Î=Ù g∞^Œ~Ú<å Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ "åãÎ̈"åxH˜ =∂#=Ùefl ã¨$+≤ìOz#
^Õ=ÙxˆH L<åfl~Ú. Éè∂í =∂ºHÍâßÅÖ’x ¢Ñ¨u =ã¨∞=Î Ù‰õÄ PÜ«∞<Õ Ü«∞[=∂x, "å~°ã∞¨ _»∞.
=∂#=ÙÅ∞ PÜ«∞# P[˝Å#∞ t~°™ê=Ç≤ÏOK«=Åã≤# ^•ã¨∞Å∞ =∂¢`«"∞Õ . "å~°∞ `«=∞‰õΩ
^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ `å`å¯eHõ Ü«∞[=∂#∞Å∞ =∂¢`«"Õ∞. Hõ#∞Hõ PÜ«∞#
xˆ~tÌ Oz# W™ê¡O ^è~Œ ‡° O ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ =∂#=ÙÅ∞ #_»K∞« HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ `«#k
J#∞‰õΩ#fl =ã¨∞Î=Ù Un x*ÏxH˜ `«#k HÍ^Œ∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''P^ŒO Ѩ٢`«∞_»∞ (=∂#=Ù_»∞), <å ^è#Œ O,
<å ^èŒ#O JO\Ï_»∞. HÍx P^ŒO Ѩ٢`«∞_®! h=Ù ux ǨÏ`«O KÕã≤#k, `˘_çy áê`«|@ì
QÍ KÕã≤#k, ^•#O KÕã≤ ѨOѨىõΩ#flk =∂¢`«"Õ∞ h ^èŒ#O J=Ù`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) (`«# J#∞K«
~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂) ''`«=∞ ™⁄O`« Sâ◊fi~°ºO HõO>Ë `«=∞ "å~°ã¨∞Å Sâ◊fi~åºxfl
Z‰õΩ¯=QÍ Jaè=∂xOKÕ"å~°∞ g∞Ö’ Z=Ô~<· å LO\Ï~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞
K«~°∞Å∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ JO^ŒiH˜ =∂ "å~°ã¨∞Å Sâ◊fi~°ºO HõO>Ë =∂ Sâ◊fi~°º"Õ∞
Z‰õΩ¯= ¢Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ k—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''(Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’ ѨÙ}º
Ѷ¨ÅO HÀã¨O) =ÚO^Œ∞ ѨOѨىõΩ#flk =∂¢`«"Õ∞ `«# ™⁄O`« ^èŒ#O J=Ù`«∞Ok. J`«#∞
=^Œe "≥o§#k J`«x "å~°ã¨∞Åk J=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''â◊=O "≥O@ =¸_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ "≥àÏÎ~Ú. "å\˜Ö’ XHõ\˜ =∂¢`«"Õ∞ =∞$`«∞x`À áê@∞
LO\Ï~Ú. q∞ye# Ô~O_»∞ "≥#H˜¯ uiQ˘™êÎ~Ú. J`«x Hõ~°‡Å∞ J`«x`À áê@∞
LO\Ï~Ú. J`«x ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞, |O^èŒ∞=ÙÅ∞ "≥#H˜¯ uiQ˘™êÎ~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
W™ê¡O ¢Ñ¨HÍ~°O Pã≤áÎ êã¨∞Å Î ∞, ã≤iã¨OѨ^Å
Œ ∞ ÖË^• =∞ˆ~ =ã¨∞=Î Ù g∞^Œ~Ú<å =ºHÎ̃
Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯ =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok. (1) Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz# Pã≤Î,
(2) "å~°ã¨∞Å #∞O_ç ã¨O¢Hõq∞Oz# Pã≤Î, (3) |kb KÕÜ«∞|_ç# Pã≤Î.
=ºH˜ÎQ`Æ « Ü«∂[=∂#ºO:– XHõ áœ~°∞_»∞ Hõ+Ñì¨ _¨ ç `«# â◊H™Î˜ ê=∞~å÷ºÅ ^•fi~å ZO`«
ã¨OáêkOz<å, "å~°ã¨∞Å #∞O_ç ZO`« Pã≤Î ÅaèOz<å, |kb KÕã≤# Pã≤Î ZO`«
ã¨O¢Hõq∞Oz<å JÖÏO\˜ Pã¨∞ÎÅxfl\˜H© W™ê¡g∞Ü«∞ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO J`«_Õfl Ü«∞[=∂xQÍ
QÆ∞iÎã¨∞ÎOk. J`«<å Pã¨∞ÎÅÃÑ· [HÍ`ü, L¢+π =ÔQ·~å qkè^•<åÅ∞ K≥e¡ã¨∞Î#flO`« =~°‰õΩ,
J`«x =Å¡ W`«~° ^≥=· ^•ã¨∞ʼnõΩ ZÖÏO\˜ ǨxQÍx, "åi‰Ç¨Ï‰õΩ¯Å‰õΩ ÉèOí QÆOQÍx HõÅQÆ
#O`«=~°‰õΩ ÖË^• J`«#∞ ã¨OáêkOz# Pã¨∞ÎÅ∞ W™ê¡g∞Ü«∞ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O
J¢Hõ=∂~°˚# Jx ~°∞A=ÙHÍ#O`«=~°‰õΩ ÖË^• `å#∞ ã¨OáêkOz# Pã¨∞ÎÅ∞ ^Œ∞ÉÏ~å,
^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞#O`«=~°‰õΩ W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO J`«x Pã≤Îáêã¨∞ÎÅÖ’ U
q^èŒ"≥∞ÿ# *’HõºO KÕã¨∞HÀ^Œ∞.
ÃÑ· # ¿Ñ~˘¯#|_ç # Ǩ Ï ^Œ ∞ Ì Å #∞ Ju¢Hõ q ∞Oz#Ѩ Ù Ê_» ∞ =∂¢`« O W™ê¡ g ∞Ü« ∞
46 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
¢Ñ¨Éèí∞`«fiO J`«x Pi÷Hõ=º=Ǩ~åÅÖ’ `«Ñ¨ÊHõ *’HõºO KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞,
J=ã¨~=° ∞~Ú`Õ P Pã¨∞Å Î ÃÑ· J`«xH˜ Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ ÖˉΩõ O_® KÕ¿ã JkèHÍ~°O
‰õÄ_® W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ LOk. JO`ÕQÍx Pi÷Hõ #=∂#`«fiO ¿Ñ~°∞`À ÖË^•
=∞ˆ~^≥·<å ¿Ñ~°∞`À ¢Ñ¨Hõ$uq~°∞^Œú"≥∞ÿ# q^è•<åÅ∞ J=ÅOaOz ¢Ñ¨[Å ™⁄O`« Pã¨∞ÎÅÖ’
J#=ã¨~°OQÍ `«Å^Œ∂~°Û_®xH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ ¢Ñ¨Ü«∞uflOK«^Œ∞.
JÖψQ W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiOÖ’ =ºH˜ÎQÆ`« Ü«∂[=∂<åºxH˜ qâ◊$OYÅ ¿ãfiK«Ûù
xzÛ =^Œe ÃÑ@ì_»O ‰õÄ_® [~°QÆ^Œ∞. W™ê¡g∞Ü«∞ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO D Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞ʼnõΩ
aè#flOQÍ XHõ x~°∞Ì+ì̈"≥∞ÿ# <≥·uHõ xÜ«∞=∂=o`À áê@∞ <åºÜ«∞=O`«"≥∞ÿ# =∞^èÕº=∂~°æO
J=ÅOaã¨∂Î =º‰õΩÎÅ Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å#∞ QÆ∞iÎã¨∞ÎOk.
<Õ_∞» H˘xfl ^ÕâßÖ’¡ ¢Ñ¨É∞íè `åfiÅ∞ ǨÏ^Œ∞gÌ ∞i# Pi÷Hõ Jã¨=∂#`«Å#∞ `«yOæ K«_®xH˜
^è#Œ qÉè[í # (Distribution of wealth) KåÖÏ J=ã¨~=° ∞x ÉèÏqOz =º‰õΩÅ Î #∞O_ç
Láêkè X#~°∞efl ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~Ú, JO>Ë *ÏfÜ«∞O KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. W™ê¡O
^èŒ# qÉèí[#‰õΩ |^Œ∞Å∞ ''^èŒ# qˆHO¢nHõ~°}—— (Decetralisation of wealth) Ѩ^Œúu
J=ÅOaOzOk.
^Õ=Ù_»∞ D Éè∂í q∞ÃÑ· ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O=~°‰Äõ Ü«∂=`«∞Î =∂#"åoH˜ ã¨iѨ_#ç O`« Láêkè
X#~°∞Å∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. =∂#=ÙʼnõΩ Láêkè ¢Ñ¨™êkOKÕ ÉÏ^茺`« ã¨fiÜ«∞OQÍ ^Õ=Ù_Õ
fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ =∂#=ÙÅ∞ `«=∞`«=∞ â◊HÎ̃™ê=∞~å÷ºÅ`À Láêkèx ã¨OáêkOK«∞HÀ
QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. D q+¨Ü«∂xfl Y∞~üP<£ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk:
''PǨO°~ Ji÷~KÕ ã¨=∞ãÎ̈ „áå}˜H’>˜H˜ ^Õ=Ù_»∞ J=ã¨OÇ° ∞‹ #· "Õ∞O°H∞í ÖˇH¯í „ǨHßO°~
^®xÃÑ· Láêkè ™®=∞„y Hí∂_Í UO®Ê@∞KÕâÍ_«∞.—— (41:10) ''Éè∂í =∞O_»ÅOÃÑ· ã¨OK«iOKÕ
¢Ñ¨u ¢áê}˜H© LáêkèxKÕÛ ÉÏ^茺`« ^Õ=ÙxÃÑ·<Õ LOk.—— (11:6)
13. q+¨Ü∞« Ѩi*Ï˝#O P=â◊ºHõ`«
WHõ¯_» Láêkè JO>Ë PǨ~°O =∂¢`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, =∂#= =∞#∞QÆ_»‰õΩ HÍ=Åã≤#
rq`å=ã¨~° =ã¨∞Î=ÙÅhfl Láêkè ¢H˜OkˆH =™êÎ~Ú. D rq`å=ã¨~° =ã¨∞Î=ÙÅ∞ =∂#=Ù
ÅO^ŒiH© <åºÜ«∞=O`«OQÍ JO^•ÅO>Ë ^èŒ#qÉèí[# q+¨Ü«∞OÖ’ x~°∞Ì+¨ì"≥∞ÿ# H˘xfl
ǨÏ^Œ∞ÌÅ#∞, Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# <≥·uHõ xÜ«∞=∂=ox ‰õÄ_® ~°∂á⁄OkOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
WÖÏO\˜ <≥·uHõ xÜ«∞=∂=o, x~°∞Ì+¨ì"≥∞ÿ# ǨÏ^Œ∞ÌÅ∞ W™ê¡OÖ’<Õ L<åfl~Ú.
W=hfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ=_»O KåÖÏ J=ã¨~°O. q^•º~°˚# ¢Ñ¨u
=Úã≤¡O q^èŒ∞ºHõÎ ^èŒ~°‡O. JO>Ë =Úã≤¡OÅO^Œ~°∂ qkèQÍ <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
q+¨Ü«∞Ѩi*Ï˝#O ã¨OáêkOK«_®xH˜ q^Œº XHõ =∂^茺=∞O. q^Œº, q+¨Ü«∞Ѩi*Ï˝#O
XHõ^•x #∞Oz =∞~˘Hõ\˜ q_»nÜ«∞~åx ã¨=Ú^•Ü«∞O. D ã¨=Ú^•Ü«∂xfl ''*Ï˝<å~°̊#——
Jx K≥Ñʨ =K«∞Û. J~Ú`Õ ZÖÏO\˜ *Ï˝#O Pi˚OKåe? ^è~Œ ‡° *Ï˝#O, Ö∫H˜Hõ *Ï˝#O (JO>Ë
Ãã·<û£ , QÆ}`˜ O« , K«i¢`« "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q) ~Ô O_»∂ <Õ~∞° ÛHÀ=Åã≤O^Õ. HÍHõáÈ`Õ W™ê¡O É’^è#Œ Å
¢Ñ¨HÍ~°O =Úã≤¡OÅ∞ ^èŒ~°‡*Ï˝#O `«Ñ¨Êxã¨iQÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åÅx `≥Å∞™ÈÎOk. ^èŒ~°‡*Ï˝#O
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 47
Ö’Ñ≤Oz# Ö∫H˜Hõ*Ï˝#O qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£)H˜ <≥~ÚºÖËx <Õuc~°HÍÜ«∞ =O\˜^Õ.
q^•º*Ï˝<åÅ q+¨Ü«∞OÖ’ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞:
''=¸_»∞ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz# *Ï˝<å~°˚<Õ q^Œº J#|_»∞`«∞Ok. XHõ\˜, =∞x+≤
Y∞~üP<£Ö’x ã¨Ê+ì̈"≥∞ÿ# ã¨∂‰õΩÎÅ∞ <Õ~°∞ÛHÀ"åe† Ô~O_»∞, ÖË^• x~°∂Ñ≤`« ã¨O¢Ñ¨Ü«∂Ö#∞
(ǨÏnã¨∞efl) <Õ~°∞ÛHÀ"åe† =¸_»∞, ÖË^• <åºÜ«∞=O`«"≥∞ÿ# ^èŒ#qÉèí[#‰õΩ ã¨O|OkèO
z# q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ"åe.—— (J|∂^•=Ó^£)
^Œ∞<Õfl"å_ç^Õ Éèí∂q∞:– Z=Ô~·<å 㨈~, ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# Láêkè X#~°∞efl
ã¨~°~Ú# Ѩ^ŒúuÖ’ LѨÜ≥∂yOK«HõáÈ`Õ ÖË^• ^•xfl "≥\˜ìQÍ =kÖË¿ãÎ ^•xÃÑ· LO_Õ
Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ J`«#∞ HÀÖ’ÊÜÕ∞ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok. nxfl QÆ∞iOz
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞:
''áê_»∞Ѩ_ç# ÖË^• c_»∞Ѩ_ç# Éèí∂q∞x Z=~°∞ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕ™êÎ~À P Éèí∂q∞
J`«x^Œ=Ù`«∞Ok. (^•xÃÑ· J`«xHˆ Ü«∂[=∂#ºÇ¨Ï‰õΩ¯Å∞O\Ï~Ú.)—— (JǨχ^£, ui‡l)
''Z=i Ü«∂[=∂#ºOÖ’ ÖËx |O[~°∞ Éèí∂q∞x Z=Ô~·<å ™êQÆ∞KÕã¨∞‰õΩO>Ë P
Éèí∂q∞ÃÑ· J`«xˆH Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ ã¨O¢Hõq∞™êÎ~Ú.—— (|∞MÏi, #™ê~Ú.)
''Z=Ô~·<å U^≥·<å |O[~°∞ Éèí∂q∞H˜ (™êQÆ∞KÕ¿ã L^ÕÌâ◊ºO`À) HõOK≥ Hõ\ì̃ ™êfinè#O
KÕã¨∞‰õΩO>Ë Jk J`«x^Õ J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
''Éèí∂q∞ ^Õ=Ùx ™⁄`«∞Î, ^•ã¨∞Å∞ (=∂#=ÙÅ∞) ‰õÄ_® ^Õ=Ùx ™⁄`ÕÎ. Hõ#∞Hõ Z=Ô~·`Õ
|O[~°∞ Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À P Éè∂í q∞ J`«x^Õ J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
''Z=i Ü«∂[=∂#ºOÖ’ÖËx, U "å~°ã∞¨ _»∞ ã¨O~°‰Ω∆õ _»∞ ÖËx Éè∂í q∞ ^Õ=ÙxH˜, ^≥=·
¢Ñ¨=HõΉõΩ K≥O^Œ∞`«∞Ok. P `«~°∞"å`« (J#∞K«~°∞ÖÏ~å!) Jk g∞^Œ=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì
Z=Ô~`· Õ |O[~°∞ Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À Jk J`«xHˆ K≥O^Œ∞`«∞Ok. |O[~°∞ Éè∂í q∞x
(`å#∞ ™êQÆ∞KÕÜ«∞‰õΩO_®, W`«~°∞ʼnõΩ W=fi‰õΩO_®) PÑ≤=ÙOKÕ"å_çH˜ =¸_»∞ ã¨O=`«û
~åÅ `«~°∞"å`« ^•xÃÑ· ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯ LO_»^Œ∞.—— (H˜`å|∞Öò d~å*ò)
(ǨϢ[`ü L=∞~ü–~°l. =∞#=_»∞) ™êÅ"£∞ a<£ J|∞ÌÖÏ¡ Hõ^äŒ#O: ''(=∞ã‘^Œ∞Ö’x)
¢Ñ¨ã¨OQÆ"ÕkHõÃÑ· xÅ|_ç 'Z=Ô~·`Õ |O[~°∞ Éèí∂q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À Jk J`«xˆH K≥O^Œ∞
`«∞Ok. |O[~°∞Éèí∂q∞x ™êQÆ∞KÕÜ«∞‰õΩO_® PÑ≤=ÙOKÕ"å_çH˜ =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ
`«~°∞"å`« ^•xÃÑ· ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯ ÖË^Œ∞— Jx |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ ¢Ñ¨Hõ\˜OKå~°∞. H˘O^Œ~°∞
¿ã^ŒºÉèí∂=ÚÅ#∞ ™êQÆ∞KÕÜ«∞‰õΩO_® c_»∞Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# WÖÏ
¢Ñ¨Hõ\˜OK«=Åã≤ =zÛOk.—— (H˜`å|∞Öò d~å*ò)
^˘iH˜# =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞:– ^˘iH˜# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `«‰õΩ¯=
qÅ∞= QÆÅ=~Ú`Õ "å\˜x KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î ™⁄O`«O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. XHõ"Õà◊ P
=ã¨∞Î=Ù Ü«∞[=∂x =zÛ P#"åÅ∞ K≥Ñ≤Ê J_çy`Õ J`«xH˜ "åѨã¨∞ KÕÜ«∞=Åã≤
LO@∞Ok. Z‰õ Ω ¯= qÅ∞= QÆ Å =~Ú`Õ "å\˜ x ™⁄O`« O KÕ ã ¨ ∞ HÀ‰õ Ω O_® "å\˜
48 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Ü«∞[=∂x =zÛ J_çˆQ =~°‰õΩ XHõ xs‚`«HÍÅO "ÕzK«∂_»=Åã≤ LO@∞Ok.
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''Ѩ@∞ìHõ¢~°, K«O¢_»HÀÅ, `å_»∞, JÖÏO\˜ W`«~°
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ ^˘iH˜`Õ "å\˜x ™⁄O`«O KÕã¨∞H˘x "å_»∞HÀ=_®xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
J#∞=∞u WKåÛ~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: F™êi Je (~°l) a<£ J|∂`åeÉò‰Ωõ
XHõ n<å~ü (_»|∞ƒ) ^˘iH˜Ok. ^•xfl PÜ«∞# á¶êu=∂ (~°l)‰õΩ `≥zÛKåÛ~°∞. `«~°∞"å`«
PÜ«∞# P ^˘iH˜# =ã¨∞Î=Ù QÆ∞iOz P[˝ Uq∞@x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ J_çQÍ~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''Jk ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# Láêkè—— J<åfl~°∞. P n<å~ü`À (H˘#fl
Ѩ^•~å÷Å∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ‰õÄ_® u<åfl~°∞† Je, á¶êu=∂ ‰õÄ_® u<åfl~°∞. P`«~åfi`«
XHõ ¢ã‘Î `å#∞ áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl n<å~üx "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ =zÛOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ''Jb! P"≥∞ n<å~üx P"≥∞‰õΩ WK≥Û~Úº—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü *Ï~°∂^£ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=Úã≤¡O áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl =ã¨∞Î=Ù (W`«~°∞Å∞ ™⁄O`«O KÕã¨∞‰õΩO>Ë Jk "åi HÀã¨O)
Jyfl*ÏfiÅ J=Ù`«∞Ok.—— (^•iq∞–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ +¨µSÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^˘iH˜# =ã¨∞Î=Ù QÆ∞iOz P[˝
Uq∞@x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨=∂^è•# q∞ã¨∂Î
''~åHõáÈHõÅ∞ [iˆQ ^•~°∞ÅÖ’, ¢Ñ¨[Å∞ x=ã≤OKÕ ¢QÍ=∂ÅÖ’ =ã¨∞Î=Ù ^˘iH˜`Õ ^•xfl
QÆ∞iOz XHõ ã¨O=`«û~°O áê@∞ ¢Ñ¨H@ õ # KÕã∞¨ OÎ _®e. DÖ’QÍ P =ã¨∞=Î Ù Ü«∞[=∂x
=¿ãÎ ^•xfl J`«xH˜ "åѨã¨∞K≥~Úº. ~åHõáÈ`Õ Jk h ™⁄O`«O J=Ù`«∞Ok. áÈ`Õ
áê_»∞Ѩ_#ç ¢Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ ^˘iH˜# =ã¨∞=Î ÙÅÖ’, QÆ#∞ÅÖ’x xˆHá∆ êÅÖ’ J~Ú^À =O`«∞
^Õ=ÙxH˜ K≥O^Œ∞`«∞Ok. (JO>Ë ¢Ñ¨Éèí∞`«fi Y*Ï<å‰õΩ KÕ~åÛe.) (J|∂^•=Ó^£)
14. Pi÷Hõ <åºÜ«∞O
''¿ãfiK«Û—— XHÀ¯™êi qâ◊$OYÅ ¿ãfiK«Ûù‰õΩ ^•if¿ã ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok. JÖψQ
''ã¨=∂#`«fiO—— |ŢѨÜ≥∂QÍʼnõΩ, ~°HõÎáê`åʼnõΩ ^•if¿ã ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok. Wq
Ô~O_»∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ J#∞Éèí"≥·Hõ q+¨Ü«∂ÖË. W™ê¡O WÖÏO\˜ ¿ãfiKåÛù ã¨=∂#`åfiʼnõΩ
¢áê=ÚYºO W=fi^Œ∞. Wk <åºÜ«∂xH˜ J`«ºO`« ¢áê=ÚYºO Wã¨∞ÎOk. <åºÜ«∞OÖËx
¿ãfiKåÛù ã¨=∂#`åfiÅ∞ =º‰õΩÎňH Q͉õΩO_® ã¨=∂*ÏxH˜, ~å*ϺxH˜ ‰õÄ_® #+¨ìO
Hõey™êÎ~Ú. W™ê¡O Pi÷Hõ ~°OQÆOÖ’ ‰õÄ_® <åºÜ«∂xˆH Éèí¢^ŒÑ‘~î°O "Õã¨∞ÎOk. Pi÷Hõ
<åºÜ«∞O ^•fi~å<Õ Pi÷Hõ ¢Ñ¨QÆu ™ê^茺=∞=Ù`«∞O^Œx K≥|∞`ÀOk.
Pi÷H<õ åºÜ«∞O ™êkèOK«_®xH˜ W™ê¡OÖ’ ~Ô O_»∞~°HÍÅ Pi÷Hõ q^è•<åÅ∞ L<åfl~Ú.
XHõ\˜, W™ê¡O ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷Ö’x ''¿ãfiK«Ûù——‰õΩ ^èŒ~°‡ã¨$‡u (Ѷ≤HõÇπÏ), K«\ÏìÅ
(MÏ#∂<£) ^•fi~å =Ú‰õΩ`å_»∞ Hõ\˜ì ''Ѩiq∞`« ÃÑ@∞ì|_ç^•s q^è•#O—— (Controlled
Capitalism)‰õΩ ^•fi~°O `≥~z ° ÃÑ\˜Oì k. ~Ô O_»∞, ™ê=∞º"å^ŒÑÙ¨ ''ã¨=∂#`«fiO——Ö’x |Å
¢Ñ¨Ü≥∂QÍʼnõΩ <≥·uHõ`«, P^蕺u‡Hõ`«Å ^•fi~å J_»∞¤Hõ@ì "Õã≤ ''P^蕺u‡Hõ ™ê=∞º"å^ŒO——
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 49
(Spiritual Socialism)‰õΩ ~åK«ÉÏ@ xi‡OzOk. D Ô~O_»∞ q^è•<åÅ ¢áêuѨkHõÅ
ÃÑ·<Õ W™ê¡O Pi÷Hõ<åºÜ«∞O <≥ÅH˘ÅÊ^ŒÅzOk.
W™ê¡g∞Ü«∞ qâßfiã¨O ¢Ñ¨HÍ~°O =∂#=ÙʼnõΩ U =ã¨∞Î=Ù ÃÑ·<å Ü«∂[=∂#ºÑ¨Ù
ǨωõΩ¯Å∞ ÖË=Ù. z=iH˜ =∂#=ÙʼnõΩ `«=∞ â◊s~åÅÃÑ·, P`«‡ÅÃÑ· ‰õÄ_® Ü«∂[=∂#ºÑ¨Ù
ǨωõΩ¯Å∞ ÖË=Ù. JO`ÕHÍ^Œ∞, "å\˜x `«=∞ W+¨ì"≥ÚzÛ#@∞¡ LѨÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ
JkèHÍ~°O ‰õÄ_® =∂#=ÙʼnõΩ ÖË^Œ∞. D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''Éè∂í =∂ºHÍâßÖ’¡x ã¨~fi° ã¨fiO ^Õ=Ùx^Õ. PÜ«∞<Õ "å\˜H˜ "å~°ã∞¨ _»∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞
g∞~°∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ ã¨OѨ^Œ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ Y~°∞ÛÃÑ@ì~°∞?—— (57:10)
''PÜ«∞<Õ ã¨∂~°º K«O¢^Œ #Hõ¢∆ `åÅ#∞ ã¨$+≤Oì z#"å_»∞. ã¨HÅõ ã¨$+≤~ì åã¨∞Å∂ PÜ«∞#
P*Ë̋ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. q#O_ç! ã¨$+≤ì PÜ«∞#^Õ, P[˝ (JkèHÍ~°O) ‰õÄ_® PÜ«∞#^Õ.
ã¨HÅõ Ö’Hõ ¢Ñɨ ∞íè =~Ú# P ^Õ=Ù_»∞ ZO`À â◊√Éè^í •Ü«∞‰õΩ_»∞.—— (7:54)
ã¨$+≤ìÖ’x =∂#=ÙÅ`À ã¨Ç¨ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· ã¨$+≤ìHõ~°ÎˆH Ü«∂[=∂#ºÑ¨Ù
ǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# P^ÕâßÅ ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ =∂#=ÙÅ∞ #_»K«∞HÀ=Åã≤
LO@∞Ok. ^è#Œ =Ú, W`«~° Pi÷Hõ X#~°∞Å∞ ‰õÄ_® ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ qâ◊fiáêʼnõΩ_»~Ú# ^Õ=Ùx
P^ÕâßÅ ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ qxÜ≥∂yOK«|_®e. '<å ã¨OѨ^Œ, <å _»|∞ƒ. <Õ#∞ <å W+ì̈ "≥ÚzÛ
#@∞¡ Y~°∞ÛÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï#∞— JO>Ë W™ê¡OÖ’ ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞
QÆ=∞xOK«O_ç:
''(=∂#=Ù_«∞ ¿ÑO°∞„Ǩu+¨Åª H’ã¨~ ^è<° ®xfl ZÖÏ ^°∞ifixܡ∂Qõ~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞! ÃÑ÷ ÑK«∞Û
„ǨQõÖσùÅ∞ ǨÅ∞Hí∞`Œ¥) ''<Ë#∞ ÅHí∆ÖÏk O°¥áåÜ«µÅ∞ =∞~z hà◊∞§ÖÏ YO°∞ÛÃÑ>Ïì#∞——
J~@∞<®fl_«∞. `Œ##∞ (ÃÑ#· ) Z=O°¥ K«¥_«@~ ÖË^x° ÉèÏqã¨∞<Î ®fl_Í J`Œ#∞? "Õ∞=∞`ŒxH˜
O≥~_«∞ Híà∞◊ §, XHí <ÀO°∞, O≥~_«∞ ÃÑ^°=ÙÅ∞ W=fiÖË^®? (=∞~zH˜, K≥_∞« Hí∞ ã¨~|~kè~z#)
O≥~_«∞ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ =∂O®æÅ∞ J`ŒxH˜ K«¥Ç¨Ö^Ë ®? (90:6-10)
''Hßx J`Œ#∞ Híiî#"≥∞ÿ# Hí#∞=∞ Qõ∞~_Í #_«=_ÍxH˜ ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖË^°∞. Híiî#"≥∞ÿ#
Hí#∞=∞ J~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? (Híiî#"≥∞ÿ# Hí#∞=∞~>Ë) ÉÏxã¨#∞ |~^è°q=ÚHÎ̃
KÕܵ« _«~, ÖË^® (HíO∞° =Ùk<®Ö’¡) PHíeQ˘#fl O’A ã¨g∞Ǩ J<®^äHŒ ∞í Qåx, ^®i„^°º~Ö’ =∞QÕæ
xO°∞¿Ñ^°Hí∞Qåx Ǩ>ì̌_«#fl~ ÃÑ@ì_«~, PÃÑ· FO°∞Ê, ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºefl Qõ∞i~z ǨO°ã¨ÊO°~
LǨ^Õt~K«∞Hí∞<Ë qâÍfiã¨∞Ö’¡ KÕiáÈ=_«~——. (90:11–17)
''=∞^°º<£*Ïu „Ǩ[Å ^°QõæO°Hí∞ "åi ™È^°O°∞_«∞ +¨∞SÉòx („Ǩ=HíÎQå xÜ«µq∞~z)
Ǩ~áå=Ú. J`Œ#∞ ("åix ^≥=· =∂O°~æ "≥Ñ· Ù¨ Ç≤Å∞㨥)Î WÖÏ J<®fl_«∞: '<® *Ïu„Ǩ[ÖÏO®!
UH≥·Hí ^Õ=Ù_çfl (=∂¢`«"Õ∞) PO®kè~K«~_ç. PÜ«µ# `ŒÇ¨Ê g∞Hí∞ =∞O’ PO®^è°º^≥·=~ ÖË_«∞.
`Œ¥xHíÖ’¡, HÁÅ`ŒÖ’¡ (ã¨O°∞Hí∞Å∞) `Œyæ~z W=fiHí~_ç. <Ëh O’A g∞O°∞ =∞~z ã≤÷uÖ’
L~_«@~ K«¥ã¨∞<Î ®fl#∞. Hßx (g∞ "≥Y· i WÖÏQÕ HÁ#™®y`Ë) OÕÑÙ¨ g∞g∞^° J~^°sfl K«∞@∞ì
=Ú>Ëì PǨ^° qO°∞K«∞Hí∞ Ǩ_=« K«Ûx ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ∞<®fl#∞. (11:84)
''Hí#∞Hí <®ºÜ«µ~Qå ã¨O°Üµ# HÁÅ=∂<®Å`À ѨÓiÎQå `Œ¥z, HÁez W=fi~_ç.
50 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
„Ǩ[ÅHí∞ O®=Åã≤# ã¨O∞° Hí∞Å∞ `Œy~æ z "åiH˜ #+¨~ì Híey~K«H~í _ç. Ö’Hí~Ö’ HíÖǨÅ∞,
HíÖ’¡ÖÏÅ∞ ˆ~H≥uÎ㨥ΠuO°QõHí~_ç. (J„Hí=∞ ÖÏÉèÏO°̊#Hí<®fl) ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~KÕ (㨄Hí=∞)
P^®Ü«µ"Õ∞ g∞Hí∞ „âı+=ª̈ ∞~Ú#k, g∞O°∞ x*ÏܵfǨO∞° Ö~Ú`Ë (^®~`À<Ë `Œ$Ç≤KÎ ~≥ ^®e).
U"≥∞#ÿ ǨÊ>˜H© <Ë#∞ =∂„`Œ~ g∞g∞^° Hß=eÇÍ_«∞Qå (J#∞Hí}∆ ~) HíxÃÑ@∞ìHÁx L~_«Ö#Ë ∞——.
(11:85,86)
''^®xH˜ "åiÖÏ J<®flO°∞: '+¨∞SÉò! =∂ `Í`Œ =Ú`ÍÎ`ÅŒ HßÅ~ #∞~_ç =ã¨∞#Î fl D
^≥Ç· ÍÅ#∞ PO®kè~K«_~« "Õ∞=Ú =∂#∞H’"åÖÏ? =∂ ^è<° ®xfl =∂ W+¨Çì ∞‹ ∞zÛ#@∞¡ YO°∞Û
ÃÑ@∞ìHí∞<Ë JkèHßO°~ Hí∂_Í ÖË^® =∂Hí∞? W^Õ<® h„áåO°÷# hHí∞ <ËO°∞Ê`Œ∞#flk? (=∂
J~^°iÖ’) ™®^è∞° ã¨fiÉèÏq, ã¨<®‡O°Qæ åq∞q hÇÁHí¯_ç"Õ q∞yÖÏ=Ù HßÉ’Å∞!—— (11:87)
qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ù Y∞~üP<£Ö’ `å#∞ Ö’HõOÖ’ ¢`åã¨∞#∞ ‰õÄ_® ã¨$+≤ìOKå#x `≥eÜ«∞
*Ëã¨∞Î<åfl_»∞. ¢`åã¨∞ JO>Ë <åºÜ«∞"Õ∞. <åºÜ«∞™ê÷<åÅÖ’ Hõà◊§‰õΩ QÆO`«Å∞ Hõ@∞ìH˘x
KÕuÖ’ ¢`åã¨∞ Ѩ@∞ìH˘x xÅ∞Û#fl ÉÁ=∞‡#∞ LOK«_®xH˜ HÍ~°}O ¢`åã¨∞ <åºÜ«∂xH˜
¢Ñ¨fHõ HÍ=_»"Õ∞. J~Ú`Õ D ¢áêѨOzHõ <åºÜ«∞™ê÷<åʼnõΩ K≥=ÙÖË QÍx Hõà◊√§O_»=Ù.
WÖÏO\˜ <åºÜ«∞™ê÷<åÅ∞ U "Õ∞~°‰Ωõ <åºÜ«∞O KÕ‰Äõ ~°∞Û`åÜ≥∂ P ÉÁ=∞‡ Hõà§◊ ‰õΩ Hõ\#ì˜
QÆO`Õ K≥|∞`«∞Ok. <åºÜ«∂xH˜ ¢Ñ¨fHõ J~Ú# ¢`åã¨∞#∞ ã¨$+≤ìOz# qâ◊fiáêʼnõΩxH˜
Hõà◊¥§, K≥=ÙÅ∂ Ô~O_»∂ L<åfl~Ú. <Õ~°O KÕã≤#"å_»∞ qâ◊fiáêʼnõΩ_ç #∞O_ç U=∂¢`«O
`«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË_»∞. PÜ«∞# Y∞~üP<£Ö’ WÖÏ P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞:
''"Õ∞=Ú =∂ ¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ xiÌ+¨ì"≥∞ÿ# ã¨∂K«#Å∞, x^Œ~°≈<åÅ∞ WzÛ Ñ¨Oáê=Ú.
"å\˜`Àáê@∞ k=º¢QOÆ ^ä•Å#∞, [#O <åºÜ«∂xH˜ Hõ@∞ì|_ç LO_ÕO^Œ∞‰õΩ ¢`åã¨∞#∞ ‰õÄ_®
J=`«iOѨ*Ëâß=Ú.—— (57:25)
''PÜ«∞<Õ ¢`åã¨∞#∞ (<åºÜ«∂xfl) ‰õÄ_® ã¨$+≤Oì Kå_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ¢`åã¨∞ ã¨=∞`«∂HÍxfl
K≥_Q» ˘@ìHOõ _ç. <åºÜ«∞OQÍ, ã¨=ºOQÍ `«∂z W=fiO_ç.—— (55:8,9)
''"åiH˜ÖÏ K≥ѨÙÊ: '<Õ#∞ ^Õ=Ù_»∞ ѨOÑ≤# ¢Ñ¨u ¢QÆO^ä•xfl qâ◊fiã≤ã¨∞Î<åfl#∞. g∞
=º=Ǩ~åÅhfl <åºÜ«∞OQÍ, x+¨ÊHõá∆ ê`«OQÍ Ñ¨i+¨¯iOKåÅx <å‰õΩ P[˝~ÚOk.—— (42:15)
''qâ◊fiã≤~z# „Ǩ[ÖÏO®! ^Õ=Ùx H’ã¨~ hu x*ÏܵfÅHí∞ Hí@∞ì|_çL~@¥,
<®ºÜ«µ"≥∞ÿ# ™®Hí∆ º~ W=fi~_ç. W`ŒO°∞ŠǨ@¡ qO’^è°~ L<®fl ã¨OÕ g∞O°∞ <®ºÜ«∂xH˜
uÖ’^°HßÅ∞ W=fiHí∂_«^∞° . ZÅ¡ÇC¨ _«¥ <®ºÜ«µ~Qå<Ë =º=ǨÏi~KÍe. ^≥=· cèu ǨO®Ü«µ}`Œ
J~>Ë J^Õ. „Ǩu q+¨Üµ« ~Ö’#¥ ^Õ=Ùx Ǩ@¡ ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ `À =∞ã¨Å∞H’ÇÍe. g∞O°∞ KÕ¿ã
^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍiH˜, ÇÍi á⁄O°áå@∞¡ =∞xfl~K«
|_«`ÍÜ«µx, ÇÍiH˜ Q˘Ç¨Ê„ǨuǶŨ ~ Åaèã∞¨ ~Î ^°x ^Õ=Ù_«∞ ÇÍQåÌ#~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞. JqâÍfiã¨∞
Ö~Ú ^Õ=Ùx 㨥Hí∞ÅÎ ∞ uO°ã¯¨ i~KÕÇÍO°∞ =∂„`Œ~ #O°HßxH˜ áÈ`ÍO°∞.—— (5:8-10)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! <®ºÜ«∂xH˜ Hí@∞ì|_ç L~_«~_ç. ã¨fiÜ«µ~Qå g∞Hí∞Qåx, g∞ `Œe¡
^°~„_«∞ÅHí∞Qåx ÖË^® g∞ |~^è°∞=ÙÅHí∞Qåx #+ì̈~ ÇÍ>˜e¡<®ã¨ˆ~ ^Õ=Ùx H’ã¨~ x[Ç‹∞·#
™®Hí∆ º~ W=fi~_ç. HíH^∆˜ ®O°∞_«∞ ^èx° Hí∞_≥<· ®, ¿Ñ^°ÇÍ_≥<· ® ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ g∞Hí~>Ë ^Õ=Ù_Ë
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 51
ZHí∞¯= „âıÜ∂ˇ aèÖÏ+≤. Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞ =∞<ÀÇÍ~Kèe« fl J#∞ã¨i㨥Π<®ºÜ«∂xH˜ uÖ’^°HßÅ∞
W=fiHí~_ç. XHí"àÕ ◊ g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl =„H©Hií ¿ãÎ ÖË^® x*Ïxfl ^®@"Õ¿ãÎ g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í
^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞xã¨∞~Î >Ï_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (4:135)
15. ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞
W™ê¡O ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛKÕÜ«∞_®xfl, ã¨OѨ^Œ#∞ =$^è•KÕÜ«∞_®xfl ã¨∞`«~å=¸ W+¨ì
Ѩ_»^Œ∞. Jk á⁄^Œ∞ѨÙ#∞ QÆ∞iOz É’kèã¨∞ÎOk. D<å_»∞ ã¨OѨ^Œ#∞, =ÚYºOQÍ PǨ~°
Ѩ^•~å÷Å#∞ ^Œ∞ÉÏ~å KÕÜ«∞_»"Õ∞ Q͉õΩO_® QÀ_®#¡Ö’ =ÚH˜¯áÈÜÕ∞ =~°‰õΩ xÅfi=ÙOK«
_»O, H˘xfl ^ÕâßÅÖ’ J=ã¨~åxH˜ q∞Oz ѨO_ç# PǨ~À`«Ê`«∞ÎÅ#∞ `«QÆÅɡ@ì_»O ÖË^•
ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ áê~°"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. Wq KåÖÏ ¿ÇÏÜ«∞"≥∞ÿ# K«~°ºÅx, ÃÑ·âßzHõ
KÕ+ì̈Åx W™ê¡O K≥|∞`ÀOk. D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''^Œ∞ÉÏ~å KÕÜ«∞HõO_ç. ^Œ∞ÉÏ~å KÕ¿ã"åix ^Õ=Ù_»∞ ¢¿Ñq∞OK«_»∞.—— (6:141)
''^°∞ÉÏO® YO°∞Û KÕÜ«µHí~_ç. ^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕ¿ãÇÍO°∞ Ã+·`Í<ü ™È^°O°∞Å∞Qå ǨiQõ
}˜~K«|_«`ÍO°∞. Ã+·`Í<ü `Œ# „ǨÉèí∞=ÙHí∞ Hí$`ŒÑ¶¨∞∞fl_≥· áÈÜ«∂_«∞.—— (17:26,27)
''g∞O°∞ g∞KÕux (U=∂„`Œ~ ^®#~KÕܵ« Hí∞~_Í) "≥∞_«Hãı ≤ Hí>ì˜ L~K«H~í _ç. JÖÏQÕ
^®xfl ѨÓiÎQå `ˇO°z L~K«_«~ Hí∂_Í ã¨iHß^°∞. JÖÏKÕ¿ãÎ g∞O°∞ x~k`«∞Å~Ú,
xã¨ûǨÜ«µ∞Öˇ· áÈ`ÍO°∞. h „ǨÉ∞íè =Ù `Í#∞ H’i# q^è~° Qå HÁ~^°iH˜ W`ÀkèH~í Qå Láåkè
x¿ã,Î =∞iHÁ~^°ix ÖËq∞H˜ Qõ∞iKÕ™®Î_∞« . PÜ«µ#Hí∞ `Œ# ^®ã¨∞Å ã≤u÷ Qõ`∞Œ Å∞ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.
PÜ«µ# ÇÍix K«¥ã¨¥<Î Ë L<®fl_«∞.—— (17:29,30)
''"åO°∞ (qâßfiã¨∞Å∞) `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° qxܡ∂yã¨∞Î#flǨC_«∞ ^°∞ÉÏO® YO°∞ÛKÕÜ«µO°∞†
W@∞ Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ Hí∂_Í =Ç≤Ï~K«O∞° . ÇÍi YO°∞Û P O≥~_«∞ JuK«Oº° ÅHí∞ =∞^躰 ã¨~Î Qå
L~@∞~k.—— (25:67)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''u#O_ç, `åQÆO_ç, ^•#O KÕÜ«∞O_ç, ^èŒiOK«O_ç.
J~Ú`Õ ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞ KÕÜ«∞HõO_ç† JǨÏOHÍ~åxH˜ Ö’#∞HÍHõO_ç.—— (#™ê~Ú)
ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’ Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ÖË#O`«
=~°‰õΩ g∞~°∞ HÀ~°∞‰õΩ#flk u#O_ç, `åQÆO_ç, ^èŒiOK«O_ç. P Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞–
^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞, JǨÏOHÍ~°O.—— (|∞MÏi)
¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+ª̈Å HÀã¨O, QÆ~fi° HÍ~°}O HÀã¨O ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ Éè=í <åÅ∞ xi‡OK«_®xfl ‰õÄ_®
W™ê¡O ǨÏi¬OK«^Œ∞. Y∞~üP<£Ö’ P^£*Ïu ¢Ñ¨[ʼnõΩ Ǩ˙^£ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï) KÕã≤# D
Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''g∞O°∞ Z`ŒÜÎ µ# „Ǩu KÀ\Ï Ç¨xH˜=∂e# ™®‡O°Hí Éè=í #~ xi‡ã¨∞<Î ®flOÕq∞>©? WHí¯_Ë
âÍâ◊fi`Œ~Qå L~_ÍÅ#fl@∞¡ ÃÑ^°ÃÌ Ñ^°Ì "Õ∞_«Å∞ Hí_∞« <Î ®flO°∞. g∞O°∞ Z=i<ˇ<· ® Ǩ@∞ìH∞í ~>Ë "åi
Ǩ@¡ KÍÖÏ „Hí∂O°~Qå =º=ǨÏi™®ÎO∞° . (WǨÊ>˜H<·≥ ®) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. <®Hí∞ q^èÜ
Õ µ« ∞Öˇ·
áÈ~_ç.—— (26:128–131)
52 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Y∞~üP<£Ö’ ã¨=¸^£*Ïu ¢Ñ¨[ʼnõΩ "åi ¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü ™êeÇπÏ (JÖˇ·Ç≤Ï) KÕã≤#
D LѨ^Õâ◊O ‰õÄ_® QÆ=∞xOK«O_ç:
''D `À@Å∞, HßÅ∞=Å∞, ǨK«Û>˜á⁄ÖÏÅ∞, Ǩ~_«¡`À x~_ç# D Z_Íi =<®Å
=∞^躰 q∞=∞‡efl ǨܵQå ZÅ¡HßÅ~ L~_«x=fi_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x ÉèÏqã¨∞<Î ®flO®? JnQåHí
g∞O°∞ HÁ~_«efl `˘Åz |_ÍܵH’ã¨~ ÃÑ^°ÌÃÑ^°Ì Hí@ì_ÍÅ∞ xi‡ã¨∞Î<®flOÕ. HßãÎ̈ ^Õ=ÙxH˜
ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. <®Hí∞ q^èÕÜ«µ`Œ K«¥Ç¨~_ç.—— (26:146–150)
ǨϢ[`ü J#ãπ(~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''Éè=í #x~å‡}O
HÀã¨O KÕ¿ãY~°∞Û `«Ñ¨Ê W`«~° Y~°∞ÛÅhfl ^≥·==∂~°æOÖ’ KÕã≤# Y~°∞ÛÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«
|_»`å~Ú. Éèí=#x~å‡}O HÀã¨O KÕ¿ãY~°∞ÛÖ’ ZÖÏO\˜ ѨÙ}ºO ÖË^Œ∞.—— (ui‡l)
D ǨÏnã¨∞Ö’ Éèí=#x~å‡}O JO>Ë |_®~Ú HÀã¨O, ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨ªÅ HÀã¨O
Éèí=<åÅ∞ xi‡OK«_»O Jx J~°÷O HÍ=K«∞Û.
16. ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° –=∞øeHõ q+¨Ü∂« Å∞
¢Ñ¨[ʼnõΩ Pi÷H<õ åºÜ«∞O KÕ‰Äõ ~°_®xH˜ ã¨OѨ^Œ U"À H˘xfl KÀ@¡, H˘O^Œ~∞° =º‰õΩÅ Î
^ŒQÆæ~° ¿Ñ~°∞H˘x LO_»‰õÄ_»^Œ∞. Jk ã¨=∂[OÖ’ x~°O`«~°O Ѩi¢Éèíq∞ã¨∞ÎO_®e. D
q^èOŒ QÍ ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}° q^è•#O ^•fi~å<Õ Pi÷H<õ åºÜ«∞O <≥ÅH˘O@∞Ok. ^è#Œ qˆHO¢n
Hõ~°}‰õΩ ã¨O|OkèOz# =∞øeHõ ã¨∂¢`«O Y∞~üP<£Ö’ WÖÏ LOk:
''^Õ=Ù_«∞ "åiJnè#~ #∞~_ç fã≤ `Œ# „Ǩ=HíÎHí∞ ǨÏã¨ÎQõ`Œ~KÕã≤# ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞,
x*ÏxH˜ (Ü«µ∞^°Oú ~° Qõ~Ö’) g∞O°∞ Qõ∞„O®Å∞, X~>ˇefl ǨO∞° Q≥u~Î z ™®kè~z# ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞
Hß=Ù. ^Õ=Ù_«∞ `Œ# „Ǩ=HíÎÅHí∞ `Í#∞H’i# "åiÃÑ· PkèHíº`Œx™®Î_«∞. PÜ«µ# „Ǩu Ǩh
KÕÜ«µQõÅ ã¨=∞O°∞÷_«∞, ã¨O°fi â◊HÎ̃=∞~`Œ∞_«∞.—— (59:6)
''^Õ=Ù_«∞ D "å_«ÇÍã¨∞Å #∞~_ç `Œ# „Ǩ=HíÎHí∞ Jnè#~ KÕã≤# ^è°# (Hí#Hí) =ã¨∞Î
ã¨~Ǩ^°Ö’¡ ^Õ=ÙxH˜, ^≥·=„Ǩ=HíÎHí∞, |~^è°∞=ÙÅHí∞, J<®^è°ÅHí∞, ¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞
ǨÏHí∞¯~k. ^è°#~ (ZšǨC_«¥) g∞Ö’x ^è°xHí =O°æ~Ö’<Ë Hı~„nHí$`Œ=∞~Ú L~_«O®^°#fl
ÅHí∆ º~`À D q^è®#~ xO°Ü ‚ µ~K«|_ç~k. ^≥=· „Ǩ=HíÎ g∞Hí∞ ^Õxfl™®Î_À ^®xfl fã¨∞HÁx,
^Õ#∞fl~_ç q∞=∞‡efl xO’kè™®Î_À ^®x *’eH˜ áÈHí~_ç. ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. ^Õ=Ùx tHí∆
KÍÖÏ Híiî#~Qå L~@∞~k.—— (59:7)
D 㨥ˆHÎ W™®¡~ Pi÷Hí q^è®<®xH˜ =¸Å㨥„`Œ~. ^è°#~ HÁ~^°O°∞ =ºHí∞ÎÅ ^°QõæO°
áÈQõܵ L~_«>Ïxfl, Jã¨Ç¨Ï[Ç‹∞·# Pi÷Hí ã¨=∂#`Œfi =∂~åæÅ∞ `ˇO°=_Íxfl W™®¡~
J~wHíi~K«^°∞. Wk Pi÷Hí <®ºÜ«∂xfl <ˇÅHÁÅÊ^°Åz~k. ^®xH’ã¨~ D 㨥H˜ÎÖ’
¿ÑO˘¯#fl ''^è#° qHı~„nHíO} ° —— q^è®<®xfl „Ǩuáåk™ÈÎ~k. W™®¡~ <ˇÅHÁÅÊ^°Åz# Pi÷Hí
<®ºÜ«µO ZÖÏ~>˜^À Ǩije^®Ì~:
W™®¡~ "≥Ú@ìÇ‹∞∞^°@ J^è°O°‡ ã¨~Ǩ^°<® =∂O®æÅ#∞ =¸¿ãã≤, ^è°O°‡ã¨=∞‡`ŒÇ‹∞·#
ã¨~Ǩ^°<® =∂O®æÅ#∞ =∂„`Œ"Õ∞ `ˇO°zÃÑ_«∞Î~k. Y∞O∑P<üÖ’ XHíKÀ@ WÖÏ L~k:
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 53
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ XHíi ™⁄=Ú‡ =∞O˘HíO°∞ J<®ºÜ«µ~Qå Hí|o~K«Hí~_ç.
ǨO°ã¨ÊO®"≥∂^°~`À ÇͺáåO° ÖÏÇÍ^ÕgÅ∞, WzÛѨÙK«∞ÛH’=_ÍÅ∞ [O°∞ѨÙH’=K«∞Û.
(J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∞~, ǨÏ`ŒºÅ ^®fiO®) q∞=∞‡efl g∞O°∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞ÛH’Hí~_ç——. (4:29)
ã¨~Ǩ^°<® =∂O®æÖ’¡ HÁxfl x+≤^°ú =∂O®æÅ∞ Y∞O∑P<ü „ǨHßO°~ Wq: 1- Å~K«~,
^ÒO°˚#º~, J<®ºÜ«µ~, JǨǨÏO°}Å ^®fiO® ã¨~áåk~K«_«~ (2:188). 2- J<®^è°Å
™⁄=Ú‡ Hß*ËÜ«µ_«~ ^®fiO® (4:1). 3- HÁÅ`ŒÖ’¡, `Œ¥xHíÖ’¡ "≥∂ã¨~ KÕÜ«µ_«~ ^®fiO®
(17:35, 55:9, 26:181, 83:4). 4- ^˘~Qõ`Œ#~ ^®fiO® (5:38). 5- q„QõǨÅ ^®fiO®
(5:90). 6- =∞^°º~ ^®fiO® (5:90). 7- E^°~, ÖÏ@sÅ ^®fiO® (5:90). 8- *’㨺~,
áåzHíÅ ^®fiO® (5:90). 9- =_ô¤ ÇͺáåO°~ ^®fiO® (2:277). 10- =ºaèKÍO°~,
Jã¨Éèíº`Œ, Jj¡Å`ŒÅ ^®fiO® (24:19,33).
^è°#~ ^è°O°‡ã¨=∞‡`ŒÇ‹∞·# =∂O®æÅ ^®fiO® ã¨~áåk~z<å ^®xfl Ç≤ã≤<®i`Œ#~`À
Hí∂_«Éˇ@ìHí∂_«^°∞ (3:180, 9:34, 2:268). ^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕÜ«µHí∂_«^°∞ (17:26,27).
Hí∞@∞~| J=ã¨O®ÅHí∞ áÈQå q∞ye~k ^≥·==∂O°æ~Ö’ YO°∞ÛKÕÜ«∂e (2:219). P
`ŒO°∞ÇÍ`Œ ^è°<®xfl ã¨kfixܡ∂Qõ~ KÕÜ«µ=Åã≤# Ǩ^°ú`Œ∞Å∞ J=Å~a~KÍe.
♦ [Hß`ü: xs‚`Œ"≥Ú`ŒÎ~ Hí~>ı ZHí∞¯= ã¨~áåk~z#ÇÍ_«∞ P "≥Ú`ŒÎ~ #∞~_ç
„ǨuÜ˵_«¥ O≥~_«∞#flO° âÍ`Œ~ fã≤ xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, JQõ`ŒºÇ¨O°∞ÅHí∞, J<®^è°ÅHí∞,
ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞, O°∞}„Qõã¨∞ÎÅHí∞, ÉÏxã¨`Œfi~ #∞~_ç q=ÚH˜Î Híey~K«_ÍxH˜, [Hß`ü
=㨥Å∞ KÕ¿ã L^ÀºQõ∞Å r`ÍÅ H’ã¨~, ^è°O°‡ ã¨~™®÷Ǩ<®HßO®ºÅ`À áå@∞ W`ŒO°
„Ǩ*Ïã¨~Hı∆=∞ HßO®ºÅ H’ã¨~ YO°∞ÛKÕÜ«∂e (9:60).
♦ L„+π: Éèí¥L`ŒÊ`Œ∞ÎÅ (=$Hí∆ã¨~Ǩ^°)ÃÑ· Hí∂_Í [Hß`ü L~k. nxfl L„+π
J~>ÏO°∞. Ǩ~@ KÕuHÁzÛ#ǨC_«∞ P Ǩ~@ #∞~_ç ^Õ=ÙxǨÏHí∞¯ (J~>Ë ¿Ñ^°ÅǨÏHí∞¯)
<ˇOÇ° Oı ®Ûe (6:141). ã¨ÇϨ [ h>˜X#O°∞Å ^®fiO® Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç ǨkâÍ`Œ~, Hí$„u=∞
X#O°∞Å ^®fiO® Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç S^°∞âÍ`Œ~ Ƕ¨Å™®Ü«µ~ L„+π K≥e¡~KÍe. WÖÏ
Ǩ~@Ǩ~_ç# „Ǩu™®s (Ü˵_ÍkH˜ Zxfl Ǩ~@Öˇ<· ®) L„+π fÜ«∂e. L„+π Hí∂_Í *Hß`ü
ã‘fiHßO° JO°∞›ÅHı J~^°*ËÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k.
♦ iHß*ò: Éèí¥á⁄O°ÅÖ’ xH˜∆ÇÎ̈ܵ L~_Ë Yx[ xHı∆áåÅ #∞~_ç WO°"≥· âÍ`Œ~
[Hß`ü fã≤ „ǨÉèí∞`Œfi ^è°<®QåO°~ (ɡ·`Œ∞Öò=∂Öò)Ö’ [=∞KÕÜ«∂e. nxfl „ǨÉèí∞`Œfi~
xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, W`ŒO° „Ǩ*Ïã¨~Hı∆=∞ HßO®ºÅ H’ã¨~ YO°∞ÛÃÑ_«∞`Œ∞~k. (ǨÏnã¨∞)
♦ Ƕ≤„`Í: „Ǩu ã¨~=`ŒûO°~ O°=∞*Ï<ü <ˇÅÖ’ ã≤÷uǨO°∞_«∞ `Œ# `ŒO°Ñ¶¨Ù#, `Œ#
Hí∞@∞~| ã¨Éèí∞ºÅ~^°i `ŒO°Ñ¶¨Ù# q_ç q_çQå 1100 „Qå=ÚÅ∞ (=∞O˘Hí Jaè„áåÜ«µ~
„ǨHßO°~ ^®^®Ñ¨Ù 1700 „Qå=ÚÅ∞ K˘Ç¨C# QÀ^è°∞=∞Å∞Qåx ÖË^® ^®x ^è°O°Qåx
¿Ñ^°ÅHí∞ ^®#~ KÕÜ«∂e. (ǨÏnã¨∞)
♦ J<®ÊùÖò (ã¨=∞~°™⁄`Œ∞Î): Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞Ö’ â◊„`Œ∞=O°æ~ #∞~_ç Åaè~z#
™⁄`Œ∞ÎÖ’ 80% Ãã·xHí∞ÅHí∞ Åaèã¨∞Î~k (r`ÍÅ∞ xO°‚ܵ~K«|_«x HßO°}~Qå). q∞Qõ`Í
54 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
20% „ǨÉ∞íè `Œfi^è<° ®QåO®xH˜, (¿Ñ^°) |~^è∞° =ÙÅHí∞, J<®^èÅ
° Hí∞, xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞
ÅHí∞ K≥~^°∞`Œ∞~k. (8:41)
♦ ÃѶ· (q[Ü«µ^è#° ~): Ü«µ∞^°~ú [O°QHõ ∞í ~_Í<Ë â◊„`Œ∞=Ù O®r XǨÊ~^®xH˜ =zÛ
JǨÊy~Kı Ǩ~@Éèí¥=ÚÅ∞, W~_«¡∞, =Q≥·O® ã≤÷O° K«O®ã¨∞Îefl 'ÃѶ·— J~>ÏO°∞. W~^°∞Ö’
Hí∂_Í „ǨÉèí∞`Œfi ÉèÏQõ~ áÈQå q∞ye#k J<®^è°ÅHí∞, ¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞
K≥~^°∞`Œ∞~k. (59:7)
♦ ÇÍO°ã` ¨ fiŒ Ѩ٠Pã≤Î: =∞x+≤ K«xáÈܵ# `ŒO∞° ÇÍ`Œ J`Œ#∞ =^°e "≥o§# Pã≤xÎ
J`Œx ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ Ǩ~K«_«~ [O°Qåe. Z=O≥=iH˜ Z~`ˇ~`Œ Pã≤ΠǨ~KÍÖ’ P
q=O®Åhfl Y∞O∑P<ü xO°‚ܵ~z~k. (4:11,12 㨥Hí∞ÎÅ∞) P ÇÍ>ÏÅ#∞ =∂O°Û_ÍxH˜
Z=iH© JkèèHßO°~ ÖË^°∞. =∞$`Œ∞_«∞ „Ǩ`˺Hí~Qå U xO°∞¿Ñ^° |~^è°∞=ÙH≥·<® ÖË^® =∞OÕ
ã¨`ͯO°º~ H’ã¨Ç‹∞·<® `Œ#Pã≤Î #∞~_ç HÁ~`Œ WÇÍfiÅx gÅ∞<®=∂ O®Ü«µ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë
"≥Ú`Œ~Î Pã≤Ö Î ’ =¸_À=~`Œ∞ =∂„`Œ"∞Õ O®Ü«∂e. q∞Qõ`Í O≥~_«∞=~`Œ∞Å∞ ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞
`ŒÇ¨Êxã¨iQå ã¨~„Híq∞~KÍe.
"åO°ã¨∞Ö’¡ ѨÙO°∞+¨∞xH˜ Åaè~KÕ ÇÍ>ÏÖ’, ¢ã‘ÎH˜ ã¨Qõ~ Åaè~KÍÅ#flk ÇÍO°ã¨`ŒfiѨÙ
Pã≤Î „áå^ä°q∞Hí 㨥„`Œ~. ¢ã‘ÎH˜ q"åǨÏ~Ö’ ÉèíO°Î #∞~_ç '=∞ǨÏO∑— O°¥Ç¨~Ö’ HÁ~`Œ Pã≤Î
Åaèã¨∞Î~^°<Ë q+¨Ü«µ~ Qõ=∞<®O°›~. =∞$`Œ∞xH˜ ã¨~`Í#~ ÖËHíáÈ`Ë Z=i<ˇ·<® ^°`ŒÎ`Œ
fã¨∞HÁx J`ŒxH˜ Pã≤Î Hí@ìɡ>ıì JkèHßO°~ ÖË^°∞. =∞$`Œ∞xH˜ ^°Qõæi |~^è°∞=ÙÖˇ=O°¥
ÖËHíáÈ`Ë ^°¥O°Ñ¨Ù |~^è°∞=ÙÅHí∞ J`Œx Pã≤Î Åaèã¨∞Î~k. ^°¥O°Ñ¨Ù|~^è°∞=ÙÅ∞ Hí∂_Í
ÖËHíáÈ`Ë J`Œx Pã≤Î „ǨÉèí∞`Œfi~ ™®finè#~ KÕã¨∞HÁx ¿Ñ^°ÅHí∞, „Ǩ*Ïã¨~Hı∆=∞ HßO®ºÅHí∞
qxܡ∂yã¨∞Î~k. 4= J^论ܫµ~ (x™®) K«∂_»O_ç.
D q^è°~Qå W™®¡~ ^è°<®xfl ÃÑ@∞ì|_ç^®s =º=ã¨÷Ö’ =∂kiQå HÁ~^°O°∞
=ºHí∞ÎÖ’¡, ™®=∞ºÇÍ^° =º=ã¨÷Ö’ÖÏQÍ áåÅHí∞Å KÕ`Œ∞Ö’¡ Hı~„nHí$`Œ"≥∞ÿ L~_«Hí∞~_Í
xO°~`ŒO°~ ã¨=∂[~Ö’ Ǩi„Éèíq∞~KÕÖÏ KÕã¨∞Î~k. W^Õ W™®¡~ „Ǩuáåkã¨∞Î#fl Pi÷Hí
<®ºÜ«µ~. W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉ∞íè `ÍfiÅ∞ #_ç¿Ñ WÖÏ~>˜ Pi÷Hí =º=ã¨Ö ÷ ’ U áœO°∞_«∞ Hí∂_Í
>Ï>Ï, aO®¡Å =∂kiQå H’>©â◊fiO°∞_«Ü˵º P™®¯O°O L~_«^°∞. XHí"Õà◊ Z=O≥<®
XHíi^°ÌO°∞ H’>©â◊fiO°∞Öˇ·áÈ`Ë Jk Z~`À J^°∞ƒù`Œ q+¨Ü«µ=∞x, „ǨǨ~K« q~`ŒÖ’¡ XHí
q~`Œx K≥ǨÊ=K«∞Û. XHõ =∞x+≤ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# =∂~åæÅ ^•fi~å x*Ï~ÚfQÍ
ã¨OáêkOz HÀ\©â◊fi~°∞_»~Ú`Õ W™®¡~ ^•xfl ^≥·"å#∞„QõǨÏ~ Jx Jaè=i‚ã¨∞Î~k.
17. ã¨iѨ_» ã¨ÇϨ [ X#~°∞Å∞
=∞# Éèí∂=∞O_»ÅO g∞^Œ Ü«∂=`«∞Î =∂#=ÙʼnõΩ HÍ=Åã≤# ã¨Ç¨Ï[ X#~°∞Å∞
ѨÙ+¨¯ÅOQÍ L<åfl~Ú. JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ =KÕÛ ¢Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ =Å¡ H˘O`« #+¨ìO
[~°∞QÆ∞`«∞#flѨÊ\˜H© JO^ŒiH© ã¨iѨ_Õ ã¨Ç¨Ï[ X#~°∞ÅÖ’ U=∂¢`«O H˘~°`« ~å^Œ∞.
^Õ=Ù_«∞ ã¨$+≤ìHíO°Î, PO®^è°∞º_«∞ =∂„`Œ"Õ∞ Hß^°∞† PÜ«µ# âÍã¨#HíO°Î, áÈ+¨Hí∞_«∞
Hí∂_Í. „áå}˜H’>˜x áÈ+≤~KÕ ÉÏ^è°º`Œ#∞ PÜ«µ<Ë fã¨∞Hí∞<®fl_«∞. Láåkè ã¨=ÚáåO°̊#Hí∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 55
=∂#=ÙÅ∞ Hí$+≤ =∂„`Œ"Õ∞ KÕÜ«µQõÅO°∞. Láåkè „Ç¨^®`Œ x*ÏxH˜ ^Õ=Ù_Ë. ÃÑO°∞Qõ∞`Œ∞#fl
[<®ÉèÏHí∞ J#∞Qõ∞}~Qå PÜ«µ# PǨO’`ŒÊuÎ Hí∞_Í ÃÑ~K«∞`Œ∞<®fl_«∞. JkèH’`ŒÊuÎ
H’ã¨~ <Ë_«∞ =º=™®Ü«µO°~Qõ~Ö’ J^°∞ƒù`Œ q^è®<®Å∞, J™®^è®O°} ™®~HıuHí Ǩ^°ú`Œ∞efl
=∂#=ÙÅHí∞ J#∞„QõÇ≤Ï~z#ÇÍ_«∞ P „ǨÉèí∞"Õ.
=∂#=Ù_»∞ ^Õ=Ù_»∞ xˆ~ÌtOz# ~°∞A=∂~°æO =^Œe JѨ=∂~°æO Ѩ\˜ìáÈ`Õ Ã+·`å<£
J`«_çfl ~°Hõ~°HÍÅ ÉèíÜ«∞¢Ñ¨Ö’ÉèÏʼnõΩ QÆ∞iKÕã≤ `«Ñ¨ÙÊ_»∞ Ѩ#∞ʼnõΩ áêÅÊ_ÕÖÏ KÕ™êÎ_»∞.
Pi÷Hõ q+¨Ü«∂ʼnõΩ =¿ãÎ Ã+·`å<£ =ÚO^Œ∞QÍ =∂#=Ù_çfl ¿Ñ^ŒiHõO QÆ∞iOz ÉèíÜ«∞
ÃÑ_»`å_»∞. ^•O`À J`«#∞ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞OKÕÜ«∞_»OÖ’, W`«~° ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O
_»|∞ƒ Y~°∞ÛÃÑ@ì_»OÖ’ Ñ≤ã≤<åi`«#O K«∂ѨÙ`å_»∞. Ñ≤ã≤<åi Ѩ#∞Å#∞ Y∞~üP<£ ã≤QÆ∞æ
=∂e# Ѩ#∞Å`À áÈÅ∞Û`ÀOk:
''Ã+`· Í<ü q∞=∞‡efl ¿Ñ^°iHí~ Qõ∞i~z ÉèÜ í µ« ÃÑ>ì̃ ã≤Q∞õ =æ ∂e# Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ËÖÏ
„¿ÑOÕÇ™≤ ®Î_∞« . Hßx ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl Híq∆ ∞™®Î#x, J#∞„QõÇÏ≤ ™®Î#x ÇÍQåÌ#~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.
PÜ«µ# Z~`À L^®O°ãfi¨ ÉèÏ=Ù_«∞, ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞.——(Y∞~üP<£–2:268)
z=iH˜ D ¿Ñ^ŒiHõO ÉèíÜ«∞O`À<Õ =∂#=Ù_»∞ `«# ã¨O`å<åxfl K«OѨÙHÀ=_®xH˜
‰õÄ_® ã≤^Œú=∞=Ù`«∞<åfl_»∞. D ^•i¢^ŒºÉèíÜ«∞"Õ∞ ™êfi~å÷xH˜ [#‡xã¨∞ÎOk. ™êfi~°÷O #∞O_ç
x~°ÌÜ«∞, ǨÏ$^ŒÜ«∞HÍiî#º`«Å∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú.
''¿Ñ^ŒiHõO ÉèíÜ«∞O`À g∞ ã¨O`å<åxfl (KÕ*Ë`«∞ÖÏ) ǨÏ`«=∂~°∞ÛHÀHõO_ç. "Õ∞=Ú
g∞‰õÄ PǨ~°q∞ã¨∞Î<åfl=Ú, "åiH© PǨ~°q∞ã¨∞Î<åfl=Ú.—— (Y∞~üP<£–6:151)
=∞#^Õâ~◊ Ö’ Ü«∂ÉèÜ ·ˇ µË à◊§ „H˜`~Œ <®>˜ 45H’@¡ [<®ÉèÏ r=#„Ǩ=∂}~ Hí~>Ë <Ë_∞«
100 H’@¡ [<®ÉèÏ r=#„Ǩ=∂}~ "≥∞O°∞QåæL~k. W`ŒO°^ÕâÍÖ’¡ Hí∂_Í J~`Ë. ZHí¯_À
HÁxflKÀ@¡ =∂„`Œ"Õ∞ HÁ~^°O°∞ Híh™®=ã¨O®Å∞ ^˘O°Hí¯ ÉÏ^è°Ç¨_«∞Î<®flO°∞. nxH߯O°}~
Éèí¥q∞ÃÑ· PǨO’`ŒÊuÎ `ŒyæáÈܵ~^°x JO°÷~ Hß^°∞. =∂#=ÙÅ∞ ^≥·=É’^è°#Å∞ =^°e
J#∞ã¨iã¨∞Î#fl Jã¨Ç¨Ï[ Pi÷Híq^è®<®ÖË Láåkè Ǩ~Ç≤}˜Ö’ JǨã¨=º`Œ, ã¨=∞`Œ∞Å<®
O®Ç≤Ï`ͺÅ#∞ ã¨$+≤ìã¨∞Î<®flܵ.
`Œ`ŒÊùe`Œ~Qå ÅHí∆ÖÏk @#∞flÅ PǨO°^è®<®ºÅ∞ y_«¤~Qõ∞ÅÖ’ Uà◊¡ `ŒO°|_ç
Ǩ~Ç≤}©H˜ <ÀK«∞H’ÖËHí =ÚH˜¯áÈ`Œ∞<®flܵ. HÁxfl ^ÕâÍÖ’¡ #ܵ`Ë J^°#~Qå Ǩ~_ç#
PǨÏO’`ŒÊ`Œ∞Îefl ÃÑ^°ÌZ`Œ∞Î# `ŒQõÅɡ@ì_«"≥∂, ã¨=Ú„^°~Ö’ áåO°"≥Ü«µº_«"≥∂ [O°∞Qõ∞
`À~k. D xO®fiHí~ H’ã¨~ P ^ÕâÍÅ∞ H’>Ï¡k _ÍÅO°∞¡ YO°∞ÛÃÑ_«∞`Œ∞<®flܵ. D
Jã¨ÇϨ [ Pi÷Hõ q^è•<åʼnõΩ ™êfi~°÷ ~å[H©Ü∂« Å∞ `À_»~Ú`Õ Ñ¨iã≤u÷ U ~°∂Ѩ٠^èiŒ ã¨∞OÎ ^À
TÇ≤ÏOK«=K«∞Û. <Õ_»∞ ''~å[H©Ü«∞ Pi÷HõO—— (Political Economy) J<Õ JO^Œ"≥∞ÿ#
¿Ñ~°∞`À J"≥∞iHÍ, ¢a@<£ =O\˜ |Å"≥∞ÿ# ^ÕâßÅ∞ Pã≤Ü«∂, P¢Ñ¶≤HÍÅÖ’x |ÅÇ‘Ï#
^ÕâßÅÖ’ Z<Àfl J~åK«HÍÅ∞, JÅ[_»∞Å∞ ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl~Ú.
<Ë>˜ áåÅHí∞Å∞, Pi÷H"í `Õ Å ÎŒ ∞ ã¨O#·≥ Pi÷Hqí ^è®<®Å`À PǨO’`ŒÊ`Œ∞Å Î ∞ 㨄Hí=∞~Qå
Ǩ~Ç≤}© KÕÜ«µÖËHí UHí~Qå ã¨~`Í<À`ŒÊuÎ<Ë JiHí>Ëì K«O°ºÅHí∞ áåÅÊ_«∞`Œ∞<®flO°∞. J~>Ë
56 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
`À>˜ =∂#= ã¨~`Œu<Ë Ç¨Ï`Œ=∂O°∞Û`Œ∞<®flO°#fl=∂@. W~`ŒHí~>Ë P`Œ‡Ç¨Ï`ͺ ã¨^°$â◊~
=∞O˘Hí>˜ L~_«^°∞.
''„Ǩ=HßÎ! "åiH© ã¨~Qõu K≥ÇC¨ : ''Hı=Å~ O≥~_«∞O’AÖ’¡ Éè¥í q∞x ã¨$+≤~ì z# ^Õ=Ù_çfl
g∞O°∞ uO°ã¯¨ iã¨∞<Î ®flO®? PÜ«µ#Hí∞ W`ŒO∞° Å#∞ ™®>˜Heí Êã¨∞<Î ®flO®? ã¨HÅí Ö’HßÅHí∞ PÜ«µ<Ë
Hí^® „ǨÉèí∞=Ù! PÜ«µ<Ë Éèí¥q∞ (^˘i¡áÈHí∞~_Í ^®x) g∞^° ǨO°fi`ÍÅ∞ áåuÃÑ>Ïì_«∞.
J~^°∞Ö’ J<ËHí â◊∞ÉèÏÅ∞ L~KÍ_«∞. J~`ËHß^°∞, PǨO°~ Ji÷~KÕ ã¨=∞ãÎ̈ „áå}˜H’>˜H˜
J=ã¨O°Ç‹∞·# "Õ∞O°Hí∞ ÖˇHí¯ „ǨHßO°~ ^®xÃÑ· PǨO°™®=∞„y Hí∂_Í UO®Ê@∞ KÕâÍ_«∞——.
(Y∞~üP<£–41:9,10)
J<®k #∞~_ç J~u=∞k#~ =O°Hí∞ ѨÙ>Ëì ã¨=∞ã¨Î „áå}˜H’>˜H˜ ã¨iǨ_« PǨO°
™®=∞„yx ^Õ=Ù_«∞ „ǨǨ~K«~Ö’ UO®Ê@∞ KÕâÍ_«x ÃÑ· ã¨∂‰õΩÎÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~Ú.
Jܵ`Ë D PǨO°O J=ã¨O°=∞~Ú# "Õ∞O°Hí∞ J~^®Å~>Ë ^Õ=Ù_«∞ xOÕÌt~z# r=#
q^è®#~ „ǨHßO°~ Pi÷Hí qÉèí[# „Ǩ„H˜Ü«µ <®ºÜ«µ~Qå, x+¨ÊHí∆áå`Œ~Qå xO°~`ŒO°~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~_Íe. Hßx ™®fiO°÷"Õ∞ ǨO°=∂O°÷~Qå ÉèÏq~z# <Ë>˜ =∂#=Ù_«∞ ^Õ=Ù_«∞
xO°Ü
‚ µ~z# ã¨`ºŒ ^èO° ®‡xfl, Pi÷Hí <®ºÜ«∂xfl „`Àã≤ ѨÙzÛ J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∞~, ^°Qå,
^ÀÇ≤_ô, Ç≤Ï~™®^ÒO°̊<®ºÅ`À HÁxfl =O®æÅHí∞ Hí$„u=∞ HÁO°`Œ ã¨$+≤ìã¨∞Î<®fl_«∞. P q^è°~Qå
Hí∂_«Éˇ>˜ì# Pi÷Hí X#O°∞efl ZO°Qå K«¥Ñ¨Ù`Œ¥ ^Õ=Ùx ^®ã¨∞efl `Œ# ^®ã¨∞Å∞Qå KÕã¨∞
H’=_ÍxH˜ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®fl_«∞.
18. ™êfi~å÷xH˜ ¢Ñ¨u~°∂Ѩ"∞Õ Hõ$`«Ñ∞¨¶ fl`«
<Õ\˜ =∂#=Ù_»∞ `«#‰õΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î KÕã≤# "Õ∞à◊§#∞ QÆ∞iÎOK«‰õΩO_® PÜ«∞# âßã¨<å
ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ Jã¨ÇϨ [ Ѩ^`úŒ ∞« Å∞ J=ÅOaOz Pi÷Hõ Jã¨=∂#`«Å∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl_»∞†
`«#HõO>Ë |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ·#"åiÃÑ· ÃÑ`«Î#O K«ÖÏ~Úã¨∂Î "åix ^ÀK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.
''PÜ«µ# O≥~_«∞ ã¨=Ú„^®Å∞ ǨO㰠ʨ O°~ HíÅã≤áÈÜ˵ÖÏ =^°eÃÑ>Ïì_∞« . Pܵ<® ÇÍ>˜
=∞^躰 XHí J_«∞`¤ Oˇ ° L~k. ^®x=Å¡ Jq XHí^®xÖ’ XHí>˜ K˘K«∞ÛHí∞ áÈÖË=Ù. =∞i g∞O°∞
g∞ „ǨÉèí∞=Ù â◊HÎ̃ǨikèÖ’x U =∞Ç≤Ï=∞#∞ xO®Híi™êÎO°∞? P ã¨=Ú„^®ÅÖ’ =Ú`ͺÅ∞,
ǨQõ_ÍÅ∞ Åaè™®Îܵ. Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞ „ǨÉèí∞=ÙÖ’ L#fl U B#fl`ͺxfl Hß^°#QõÅO°∞?
ã¨=Ú„^°~Ö’ HÁ~_«ÖÏ¡ Z`Œ∞QÎ å xÅ|_ç ™®yáÈÜ˵ F_«Å∞ Hí∂_Í PÜ«µ#"Õ. Hí#∞Hí g∞O°∞
g∞ „ǨÉèí∞=Ù KÕã≤# U Çı∞à◊∞§ uO°ã¨¯i~K«QõÅO°∞?—— (Y∞~üP<£–55:19–25)
Y∞~üP<£ 55= J^论ܫµ~Ö’x "≥Ú^°>˜ 25㨥Hí∞ÎÅÖ’ P<®>˜ „Ǩ[ÅHí∞ „Ǩ™®
k~K«|_ç# SÇ≤ÏHí "Õ∞à◊∞§ L^®Ç¨Ïi~K«|_ͤܵ. Jܵ`Ë D<®>˜ „Ǩ[ÅHí∞ ÇÍ>˜`À
áå@∞, J~`ŒHí~>Ë "≥∞O°∞Q≥·# Z<Àfl"Õ∞à◊∞§ J#∞„QõÇ≤Ï~K«|_ͤܵ. Ãã·#∞û, ™®~HıuHí Ǩi
*Ï˝<®Å∞ <Ë>˜ =∂#=ÙxH˜ J<ËHí ™œMϺÅ∞, ™œHíO®ºÅ∞, ™œÅÉèϺÅ∞ KÕHí∂O®Ûܵ.
L^®Ç¨Ï~°}‰õΩ q^°∞ºK«ÛùH˜Î =∂#=Ùx rq`Œq^è®<®<Ëfl =∂iÛ"Õã≤~k. Qõ`Œ~Ö’
J™®^è°º=∞#∞Hí∞#fl Z<Àfl Ǩ#∞efl <Ë_«∞ q^Œ∞ºK«ÛùHÎ̃`À #_çKÕ Ü«µ~„`ÍÖÁzÛ ã¨∞™®^è°º~
KÕâÍܵ. Ѩ@ì}ÏÅÖ’ D<å_»∞ Öˇ·@∞¡, á¶êº#∞¡ ÖËx WO_»∞¡ ^•^•Ñ¨Ù ÖË=Ù. XHõ¯~ÀA
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 57
HõÔ~O@∞ ÖËHõáÈ`Õ rq`«O ^Œ∞~°ƒù~°O J=Ù`«∞Ok. JÖψQ HßO°∞¡, |ã¨∞ûÅ∞, O≥·à◊∞§,
q=∂<®Å∞ „ǨÜ∂« } |_«eHí#∞ fO°Û_«Ç∞ı QåHí, ã¨=∞Ü«∂xfl Z~`À P^® KÕã∞¨ <Î ®flܵ.
q^°∞ºK«ÛùH˜Î =Å¡ „Ǩ[Å∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl ™œMϺÅ∞, ™œHíO®ºÅ#∞ Qõ=∞x¿ãÎ FQõ~@
¿ãǨܵ<® q^°∞ºK«ÛùH˜Î ÖËHíáÈ`Ë ÇÍi rq`Œ~ Qõ_«=<Ë Qõ_«=^°x JxÊã¨∞Î~k.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ZÖÏ„HßìxH±û Ǩi*Ï˝#~ Ǩiã≤÷`Œ∞Å ã¨fiO°¥áåxfl =∞i~`Œ =∂iÛ
Çıã~≤ k. rq`Œ~ =∞i~`Œ ã¨∞Y=∞Ü«µ=∞ܵ~k. D ZÖÏ„HßìxH±û Ѩi*Ï˝#O ã¨=∂KÍO°
O°~Qõ~Ö’ Q˘Ç¨Ê ã¨~K«Å#"Õ∞ ã¨$+≤ì~z~k. OÕ_çܡ∂, >ˇeá¶È<£, >ˇeq[<ü, >ˇe„Ç≤~@O∑,
á¶åºH±û, W-"≥∞ܵÖò, W~@O∑<ˇ>ò =ÔQ·~å =∂^茺=∂Å∞ =∂#=ÙxH˜ Qõ}hÜ«µÇ‹∞·#
¿ã=Å∞ J~^Œ*Ëã¨∞Î<®flܵ.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ Hí~ѨӺ@O°∞¡ =zÛ =∂#=Ùx rq`Œ~Ö’ F ÃÑ^°Ì J^°∞ƒù`Í<Ëfl
ã¨$+≤ì~KÍܵ. =~^°Å=∞~k Hßi‡Hí∞Å∞ HíÅã≤ <ˇÅÅ `ŒO°|_ç KÕ¿ã Ǩ#∞efl XHí
Hí~ѨӺ@O∑ HÁxfl Qõ~@ÅÖ’<Ë KÕã≤"Õã¨∞Î~k. D Hí~ѨӺ@O°¡ #∞~_Ë `ŒÜ«∂~°~Ú#
'O’É’>òÅ∞— J<ËHí O°~QåÅÖ’ =∂#=ÙÅ`À áÈ>© Ǩ_∞« `Œ∞<®flܵ. Jaè=$kú K≥~k# HÁxfl
^ÕâÍÅÖ’ Wq Qõ#∞ÅÖ’ „`Œ=fiHí~, HíO°‡QåO®ÅÖ’ "≥e¤~Q∑, ÉϺ~Hí∞ÅÖ’ ZH“~>òû
"≥Ú^°Öˇ·# Ǩ#∞Å∞ xO°fiÇ≤Ïã¨∞Î<®flܵ. J~`ËHß^°∞, J"≥∞iHß, „a@<üÅÖ’ =∞#∞+¨∞ÅHí∞
â◊GzH˜`ŒûÅ∞ [O°Ç¨_ÍxH˜ Hí∂_Í g>˜x LǨܡ∂yã¨∞Î<®flO°∞.
"≥·^°ºO°~Qõ~Ö’#∂ q*Ï˝#âÍG~ Z<Àfl=∂O°∞ÊÅ∞ `ˇzÛ~k. „áåp# q^è®<åÖˇ·#
Ü«µ∞<®h, PÜ«Úˆ~fi^ŒO zH˜`ŒûÅ`À áå@∞ P^è°∞xHí "≥·^°ºq^è®<åÖˇ·# JÖ’¡Ç¨u,
Ǩϟq∞ܡ∂Ǩu zH˜`ŒûÅ∞ Hí∂_Í „Ǩ[ÅHí∞ Z~`À „Ǩܡ∂[#~ KÕHí∂O°∞Û`Œ∞<®flܵ.
â◊GzH˜`ŒûÅ H’ã¨~ HÁ`ŒÎ HÁ`ŒÎ ǨiHíO®Å∞ qxܡ∂y~K« |_«∞`Œ∞<®flܵ. ZHí∞¯= <˘Ç≤Ê
ÖËHí∞~_Í, ZHí∞¯= O°Hí΄™®=~ HßHí∞~_Í ÖË[O∑ zH˜`ŒûÅ∞ J~^°∞ÉÏ@∞Ö’H˜ =KÍÛܵ.
â◊sO°~Ö’ Hí$„u=∞ J=Ü«µÇÍÅ∞ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ_«∞<Î ®flO°∞. Hߺ#ûO∑, áåi¯<üã<¨ ûü ÖÏ~>˜ "≥Ú~_ç
Çͺ^è°∞efl #Ü«µ~ KÕÜ«µ_ÍxH˜, "Õ∞^è®â◊HÎ̃x, PÜ«µ∞+¨∞¬#∞ ÃÑ~K«_ÍxH˜ Hí∂_Í r<ü^ä≥O°Ç‘
([#∞ºzH˜`Œû) ^®fiO® Hí$+≤ [O°∞Qõ∞`À~k.
=º=™®Ü«µO°~Qõ~Ö’ Hí∂_Í Ãã·#∞û =∂#=ÙxH˜ Qõ}hÜ«µ"≥∞ÿ# ¿ã= KÕ™ÈÎ~k.
Ü«µ~„`ÍÅ∞, O°™®Ü«µxHõ ZO°∞=ÙÅ∞, #¥`Œ#q^è®<®Å ^®fiO® L`ŒÊ`Œ∞ÎÅ∞ J#¥Ç¨Ïº
"≥∞ÿ# suÖ’ ÃÑiyáÈÜ«∂ܵ. *ˇx>˜H± W~lhi~Q∑, |ܡ∂>ˇHßflÅrÅ∞ =º=™®
ܡ∂`ŒÊ`Œ∞ÎÅ#∞ ÃÑ~K«_«~Ö’ „Ǩ=ÚY áå„`Œ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flܵ. [áå<üÖ’ ''ÃÇÏ·„_ÀáÈxH±û——
J<Ë J`ͺ^è°∞xHí Ǩ^°úu ^®fiO® "≥ÚHí¯ÅHí∞ Hß=Åã≤# ÇÍ`Í=O°}~, áÈ+¨Hß~âÍÅ∞
Hí$„u=∞~Qå HíeÊ~z J@ìÅ g∞^° Hí∂O°QåÜ«µÅ∞ Ǩ~_çã¨∞Î<®flO°∞. D<®_«∞ „ǨǨ~K«~Ö’
L`ŒÊuÎ J=Ù`Œ∞#fl PǨO° ^è®<®ºÅ#∞ Qõ#Hí „Ç¨Ç~¨ K« „Ǩ[Å~^°iH© J=ã¨O"° ∞≥ #ÿ "Õ∞O°H∞í
<®ºÜ«µ~Qå Ǩ~K«_~« [iy`Ë, Jq áÈQå Ü˵_ÍkH˜ ÅHíÖ ∆ Ïk @#∞flÅ PǨO°^®è <®ºÅ∞
q∞yeáÈ`ÍÜ«µ~>Ë Juâ◊Ü∂ˇ H˜Ö Î ^Ë ∞° . Hßx ™®fiO°~÷ , ã¨~Hí∞z`Œ`ÍfiÅ∞ P^è∞° xHõ =∂#=Ùx
PÖ’K«#Å#∞ Éè“uHí, *ÏfÜ«∞`«`«fi ã¨iǨÏ^°∞ÌÅ#∞ ^®@x=fi_«~ ÖË^°∞.
U"≥∞ÿ#ǨÊ>˜H© W=hfl ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z# ™œHíO®ºÅ#_«~Ö’ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞.
58 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
P ^Õ=Ù_Ë =∂#=ÙÅHí∞ ã¨∞MÏÅ∞, ™œÅÉèϺÅ∞ á⁄~^°_ÍxH˜ Hß=Åã≤# *Ï˝#~, `ˇeq
`Ë@Å∞ J#∞„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞. =∞i JÖÏ~>˜ HíO°∞}®=∞Ü«µ∞xH˜ Hí$`ŒA˝Åܵ L~_«@~
=∂#=ÙÅ q^èŒ∞ºHíÎ ^è°O°‡~ Hß^®? ã¨$+≤ìHõ~°Î‰õΩ Hõ$`«A˝Å~Ú LO_»@=∞O>Ë PÜ«∞# `«#
¢Ñ¨=HõÎÅ ^•fi~å ѨOÑ≤# rq`« q^è•<åxfl, âßã¨<åÅ#∞ J#∞ã¨iOK«_»"Õ∞. nx=Å¡
ã¨$+≤ìHõ~°Î‰õΩ HÍ^Œ∞, ã¨fiÜ«∞OQÍ =∂#=ÙxˆH ¢Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°O.
19. Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ï~K«H~í _ç
ã¨$+≤ìHõ~°Î =∞x+≤Ö’x Ñ≤ã≤<åi`«<åxfl, ã¨O‰õΩz`«`åfiÅ#∞ x~°ã≤ã¨∂Î Y∞~üP<£Ö’
^Õ=Ù_»∞ WÖÏ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl_»∞:
''^≥=· =∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç. (JO>Ë ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O ã¨OѨ^Œ qxÜ≥∂yOK«O_ç.)
KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ <®â◊#~ HÁx`ˇK∞« ÛH’Hí~_ç. ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ㥨 Î L~_«~_ç. ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍix
^Õ=Ù_«∞ `ŒÇʨ Hí∞~_Í „¿Ñq∞™®Î_∞« .—— (2:195)
''JÖÏQÕ `Í=Ú Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ï~K«_«"Õ∞ QåHí∞~_Í W`ŒO°∞Å#∞ Hí∂_Í
Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ Qõ∞i~z ѨÙiQ˘ÖËÊ"åix Hí∂_Í ^Õ=Ù_∞« „¿Ñq∞~K«_∞« . (W^°~`Í `ˇeã≤ Hí∂_Í)
Z=O≥·<® ã¨`ͺxH˜ q=ÚY∞ÅܵáÈ`Ë ^Õ=Ù_«∞ Hí∂_Í "åix MÏ`ŒO°∞ KÕÜ«µ_«∞. PÜ«µ#
xO°¿ÑH∆ßǨO°∞_«∞, ã¨fi`ŒÇ¨Qå „Ç¨â◊~ã¨hÜ«µ∞_«∞.—— (57:23,24)
''JÖÏQÕ `Í=Ú Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ï~K«_"« ∞Õ QåHí W`ŒO∞° ÅHí∂¯_Í Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ #¥i
áÈ¿ãÇÍix Ãã`· ~Œ ^Õ=Ù_«∞ „¿Ñq∞~K«_∞« . ÇÍO°∞ `Œ=∞Hí∞ ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z# J#∞„QõÇ¨ xfl
(^è<° ®xfl) Hí∂_«É_ˇ ÍÎO∞° . WÖÏ~>˜ Hí$`ŒÑ∞¨¶ ∞flÅ H’ã¨~ "Õ∞=Ú hK«Ç∞‹ #· (#O°H)í Ü«∂`Œ##∞
ã≤^Çú° O¨ z° =Ù~KÍ=Ú. ÇÍO˘Hí"àÕ ◊ U^≥<· ® YO°∞ÛÃÑ>˜<ì ® Ö’Hí∞Å "≥∞ǨC H’ã¨~ =∂„`Œ"∞Õ YO°∞Û
ÃÑ_ÍÎO∞° . ÇÍO°∞ ^Õ=Ù_ôfl qâ◊fiã≤~K«O∞° , ǨOÖ° ’Hßhfl qâ◊fiã≤~K«O∞° . HßO°}~, JÖÏ~>˜ÇÍiH˜
Ã+`· Í<ü ã¨ÇϨ K«O∞° _≥· áÈÜ«∂_«∞. Ã+`· Í<ü ã¨ÇϨ K«Oº° ~ J`Œº~`Œ ^°∞+¨ãì Ǩ Ϩ K«Oº° ~.—— (4:37,38)
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À „Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~
=Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞ P Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ `Œ=∞Hí∞ "Õ∞Å∞ KÕH∂í O°∞ã¨∞~Î ^°x ÉèÏq~K«H∂í _«^∞° . Jk ÇÍiH˜
Ǩx Híeyã¨∞Î~k. ÇÍO°∞ U ^è°#~ q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flO’ Jk OÕѨÙ
„ǨàÜ ◊ µ« k<®# ÇÍi "≥∞_«H∞í Qõ∞k|~_«Qå =∂O°∞`Œ∞~k. Ü«∂=`Œ∞Î Éè¥í =∂ºHßâÍÅHí∞ ^Õ=Ù_Ë
ÇÍO°ã∞¨ _«∞. g∞O°∞ KÕã∞¨ #Î fl^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.—— (3:180)
''"åiÖ’ HÁ~^°O°∞ ''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À `Œ=∞Hí∞ ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞ „Ǩ™®k¿ãÎ
`Í=Ú (L^®O°~Qå) ^®#^èO° ®‡Å∞ KÕ™®Î=∞x, ã¨[#˚ ∞Åܵ L~>Ï=∞——x „Ǩ=∂}~ KÕâÍO°∞.
Hßx ^Õ=Ù_∞« `Œ# ^ŒÜ∞« `À ÇÍix ^èx° Hí∞Å∞Qå KÕܵ« Qå<Ë ÇÍO°∞ Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ï~KÍO°∞.
ÇÍO°∞ `Œ=∞ „Ǩ=∂}®xfl U=∂„`Œ~ MÏ`ŒO∞° KÕܵ« Hí∞~_Í Éè~í QõÇi¨ KÍO°∞. WÖÏ ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx
q+¨Üµ« ~Ö’ ÇÍQåÌ#Éè~í QåxH˜ áåÅÊ_«@~ =Å¡, ÇÍO°∞ ǨÅ∞Hí∞`Œ∞#fl J|^®úÅ =Å¡ ^Õ=Ù_«∞
ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« Ö’¡ HßǨ@º~ [x~Ǩ*âË Í_«∞. ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_Ë=O°H∞í
D HßǨ@º*Ï_«º~ "åix =^°Å^°∞.—— (9:75-77)
''"åi`À WÖÏ J#∞: 'XHí"àÕ ◊ g∞ Jnè#~Ö’ <® „ǨÉ∞íè =Ù HßO°∞}ºxHıá∆ åÅ∞ L~>Ë
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 59
ÇÍ>˜x g∞O°∞ YO°ÛܵáÈ`ÍÜ«µ#fl ÉèíÜ«µ~`À `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í ^®z=Ù~KÕÇÍO°∞. =∂#=Ù_«∞
x[~Qå KÍÖÏ ã¨~Hí∞z`Œ =∞#ã¨∞¯_«Üµ áÈÜ«∂_«∞——. (17:100)
^è°#"åº"≥∂ǨÏ~ =∞x+≤ KÕ`Œ =ÚYºOQÍ O≥~_«∞ `ŒÇ¨CÅ∞ KÕܵã¨∞Î~k. XHí>˜,
^è<° ®O°#˚ H’ã¨~ J„Hí=∞ Ǩ^`ú° ∞Œ Å∞ J=Å~a~K«_~« . O≥~_«∞, ^è<° ®xfl J`ŒºkèH~í Qå Hí∂_«
ɡ@ì_«~ ÖË^® ^°∞ÉÏO®, ^°∞뮯O®ºÖ’¡ ^°∞ifixܡ∂QõǨO°K«_«~. Wq O≥~_«∞ f„=Ç‹∞·#
<ËO®Å∞. g>˜H˜ ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÃѶ∞ÏO°tHí∆ K«qK«¥_«=Åã≤ =ã¨∞Î~k.
''x~kOKÕ, ¿ÇÏà◊#KÕ¿ã, KÍ_ôÅ∞K≥¿ÑÊ „Ǩu"å_çH© q<®â◊~ (O®ã≤ÃÑ>˜)ì L~k. J`Œ#∞
(q∞ug∞i# ^è#° "åº"≥∂ǨÏ~`À) _«|∞ƒ Hí∂_«É_ˇ ∞« <Î ®fl_«∞. (ǨO=° ∞Ö’aè Jܵ) ^®xfl =∂>˜
=∂>˜H˜ ÖˇHí¯ÃÑ>ì̃ ^®zÃÑ_«∞Î<®fl_«∞. J`Œh ã¨~Ǩ^° âÍâ◊fi`Œ~Qå `Œ# ^°QõæO° L~@∞~^°x
ÉèÏqã¨∞Î<®fl_«∞. Z~`Œ=∂„`Œ~ L~_«^°∞. J`Œ#∞ Híã¨Hí㨠#eÇ≤ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@ qã≤ˆ~Ü«µ
|_«`Í_«∞. HíãH¨ ãí ¨ #eÇ≤ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? ^Õ=Ùx (#O°Hß)Jyfl.
Jk ÉèQí Éõ Qíè õ =∞~_«∞`Œ¥ Qõ∞~_≥Å^®Hß KÕO∞° `Œ∞~k. "åix P Jyfl Qõ∞~_®ÅÖ’ Ǩ_"« ãÕ ≤
=¸ã≤"Ü Õ µ« _«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. Dq^è~° Qå "åO°∞ (<å<åÜ«∂`«#Å∞ J#∞Éèqí ã¨∂)Î á⁄_»"#·≥
(Jyfl)H©ÅÅ =∞^躰 zHí∞¯HÁx L~>ÏO°∞.—— (104:1-9)
''g∞Ö’ Z=~°~Ú<® ^Õ=ÙxH˜ „âı+¨ª"≥∞ÿ# O°∞}^®#~ J~^°*Ë¿ãÇÍO°∞ L<®flO®?
„ǨuǶ¨Å~Qå PÜ«µ# ^®xfl J<ËHí O≥@∞¡ ÃÑ~z uiy g∞Hí∞ J~^°*Ë™®Î_«∞. ^Õ=Ù_Ë g∞
Láåkèx `Œy~æ KÕÇÍ_«∞. ^®xfl =$kú KÕ¿ãÇÍ_«∞ Hí∂_Í PÜ«µ<Ë. z=iH˜ PÜ«µ# ã¨xflkèHı
g∞O°~`Í =∞O°e áÈ=Åã≤ L~k.—— (2:245)
WHõ¯_» „âı+ª̈Ç‹∞·# O°∞}^®#~ J~>Ë Hı=ÅO ^≥·=„Ǩã¨#fl`Œ H’ã¨~ ѨÙ}ºÇ¶¨ÖÏ¿ÑHí∆`À
WKÕÛ O°∞}~ J#fl=∂@. WÖÏ ^®ã¨∞_«∞ ^èO° ‡° ã¨~™®÷Ç<¨ ® Hí$+≤H,˜ W`«~ã° `¨ å¯~åºÅ HÀã¨O
WKÕÛ ^è<° ®xfl ^Õ=Ù_«∞ JǨCQå ǨiQõ}~˜ z, ^®xH˜ J<ËHOí @ ≥ ¡ „ǨuǶÅ
¨ ~ WKÕÛ ÉÏ^躰 `Œ#∞
ã¨fiÜ«µ~Qå fã¨∞Hí∞<®fl_«∞.
''Ã+`· Í<ü q∞=∞‡efl ¿Ñ^°iHí~ Qõ∞i~z ÉèÜ í µ« ÃÑ>ì̃ ã≤Q∞õ =æ ∂e# Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ËÖÏ
„¿ÑOÕÇ™≤ ®Î_∞« . Hßx ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl Híq∆ ∞™®Î#x, J#∞„QõÇÏ≤ ™®Î#x ÇÍQåÌ#~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.
PÜ«µ# Z~`À L^®O°ãfi¨ ÉèÏ=Ù_«∞, ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞. `Í#∞ `ŒÅK«∞Hí∞#fl ÇÍiH˜ qÇıH~í ,
qK«Hí∆} *Ï˝#~ „Ǩ™®k™®Î_«∞. qÇıHí~, qK«Hí∆}Å *Ï˝#~ Åaè~z#ÇÍ_«∞ Z~`À
J^°$+¨=ì ~`Œ∞_«∞. x[~Qå J`ŒxH˜ JáåO°ã~¨ Ǩ^Å° ∞ Åaè~z#>Ë.¡ |∞kú=∞~`Œ∞Å∞ =∂„`ŒÇ∞ı
(=∂) Ç≤Ï`ÀǨ^Õâ◊~ „QõÇ≤Ï™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:268,269)
''D „áåǨ~zHí rq`Œ~ XHí P@, `Œ=∂ë® (ÖÏO\˜ =¸<®flà◊§ =ÚK«Û@)
=∂„`Œ"∞Õ . g∞O°∞ qâÍfiã¨∞Öˇ· ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ `À #_«K∞« Hí∞~>Ë ^Õ=Ù_∞« g∞Hí∞ O®=Åã≤# „ǨuǶ֨ ~
`ŒÇʨ Hí∞~_Í „Ǩ™®k™®Î_∞« . PÜ«µ# q∞=∞‡efl g∞ ã≤iã¨~Ѩ^Å° ∞ W=fi=∞x J_«Q@õ ~ ÖË^∞° .
PÜ«µ# g∞ ^è°<®xfl J_çy`Ë, KÍÖÏ `ŒiyáÈÜ˵ =O°Hí∞ W=fi=∞x J_«∞Qõ∞`Œ∞~>Ë g∞O°∞
Ç≤ã≤<®i`Œ#~ K«¥Ñ¨Ù`ÍO°∞. Dq^è°~Qå ^Õ=Ù_«∞ g∞ |ÅÇ‘Ï#`ŒÅ#∞ |Ü«µ@ÃÑ_ÍÎ_«∞.——
(Y∞~üP<£–47:36,37)
60 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
''q#~_ç, (J=ã¨O®O°÷~) ^≥·==∂O°æ~Ö’ ^è°#~ YO°∞ÛÃÑ@ì=∞x q∞=∞‡efl H’O°_«~
[O°∞Qõ∞`À~k. Hßx g∞Ö’ HÁ~^°O∞° Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞<Î ®flO°∞. Jܵ`Ë Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~
=Ç≤Ïã¨∞#Î flÇÍ_«∞ x*ÏxH˜ `Œ# ™⁄~`Œ q+¨Üµ« ~Ö’<Ë Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞<Î ®fl_«∞ (Jx ÇÍO°∞
`ˇÅ∞ã¨∞H’ÖËHáí È`Œ∞<®flO°∞). ^Õ=Ù_«∞ xO°¿ÑH∆ßǨO∞° _«∞. g∞OÕ (ã¨=∞ã¨Î J=ã¨O®ÅHí∞) PÜ«µ#ÃÑ·
P^è®O°Ç_¨ ÇË ÍO°∞. g∞O°∞ Qõ#Hí (=∂ P[˝ÅHí∞) q=ÚY∞Öˇ`· Ë ^Õ=Ù_«∞ g∞ ™®÷#~Ö’ HÁ`ŒQÎ å
=∞O’*Ïux `ˇzÛÃÑ_«`Í_«∞. "åO°∞ g∞ÖÏ „Ǩ=iÎ~K«O°∞.—— (Y∞~üP<£–47:38)
''"åiH˜ÖÏ K≥ǨC: '<® „ǨÉèí∞=Ù `Œ# ^®ã¨∞ÅÖ’ `Í#∞H’i# q^è°~Qå HÁ~^°iH˜
qã¨Î $`Œ~Qå, =∞iHÁ~^°iH˜ ã¨fiÅÊ~Qå Láåkè „Ç¨™®kã¨∞<Î ®fl_«∞. g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) Uk
YO°∞ÛÃÑ>˜ì<® P "≥eÎx ÉèísÎKÕÜ«µ_ÍxH˜ PÜ«µ# g∞Hí∞ =∞i~`Œ „Ǩ™®k™®Î_«∞. PÜ«µ#
Ü«∂=`Œ∞Î Láåkè „Ç¨^®`ŒÖ’¡H≥ÖÏ¡ Q˘Ç¨Ê Láåkè„Ǩ^®`Œ——. (Y∞~üP<£–34:39)
''D Hß~kjHí∞Å∞ O®HíÑÓ¨ O°fi"Õ∞ qâ◊fiã≤Oz (=∞n<®) Ǩ@}ì ~Ö’ x=ã≤ã∞¨ #Î fl "åiH˜
Hí∂_Í (P ã¨~Ǩ^Ö° ’) ǨÏHí∞¯~k. (=∞H߯ #∞~_ç) `Œ=∞ ^°QOæõ H° ∞í (=∞n<®) =Å㨠=zÛ#
"åix gO°∞ Jaè=∂xã¨∞Î<®flO°∞. giH˜ UkzÛ<® Jk `Œ=∞Hí∞ J=ã¨O°=∞x gO°∞ `Œ=∞
ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ ã¨~Ú`Œ~ PHß~H˜∆~K«O°∞. "åO°∞ ã¨fiÜ«µ~Qå xO°∞¿Ñ^°Öˇ·#ǨÊ>˜H© W`ŒO°∞Å
J=ã¨O®ÅHı „áå^è®#º~ W™®ÎO°∞. ¿ÑO®â◊, Ç≤ã≤<®i`Œ<®Å #∞~_ç O°H˜∆~K« |_ç#"åOÕ
^è°#∞ºÅ∞.—— (Y∞~üP<£–59:9)
''ǨOÖ° ’Hí fO°∞Ê#∞ kèH¯í i~KÕ "å_çfl h=Ù Qõ=∞x~KÍ"å? J`Œ<Ë J<®^äÅ° #∞ Híãi¨
HÁ>Ë"ì å_«∞. ¿Ñ^°Å J#fl^®#~ H’ã¨~ (W`ŒO∞° efl) „áÈ`ŒûÇ≤Ï~K«xÇÍ_«∞. „áåO°#÷ Ǩ@¡ J„â◊^,ú°
U=∞O°∞áå@∞Å∞ =Ç≤Ï~KÕ"åiH˜ q<®â◊~ (O®ã≤ÃÑ>˜)ì L~k. "åO°∞ „ǨuǨh Ö’Hí∞Å "≥∞ǨC
H’ã¨~ „Ǩ^O° ≈° <®|∞kú`À KÕã∞¨ ~Î >ÏO°∞. (q∞ug∞i# Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~`À) "å_«∞Hí∞<Ë ™®^è®O°}
=ã¨∞Î=Ùefl Ãã·`Œ~ W`ŒO°∞ÅHí∞ W=fi_ÍxH˜ xO®Híi™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–107:1-7)
20. ã¨OѨ^Œ ‰õÄ_»É@
ˇ ì‰Äõ _»^∞Œ
"≥O_ç|OQÍ~åÅ#∞ ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O LѨÜ∂≥ yOK«‰Ωõ O_® ‰õÄ_»É> ˇ "ìË åix QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î Y∞~üP<£ WÖÏ ÃÇÏK«Ûi™ÈÎOk:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! „Qõ~^ä„° Ǩ[ÅHí∞ K≥~k# ^èO° ‡° "Õ`ÅÎŒ ∞, ™®^è∞° =ÙÅÖ’ J<ËH=í ∞~k J„Hí=∞
Ǩ^°ú`Œ∞Å ^®fiO® „Ǩ[Å ^è°<®xfl Hß*Ëã¨∞Î<®flO°∞. ÃÑ·Qå "åix ^≥·==∂O°æ~Ö’H˜ O®Hí∞~_Í
xO’kèã¨∞Î<®flO°∞. "≥~_ç|~QåO®Å∞ Hí∂_«Éˇ>˜ì ÇÍ>˜x ^≥·==∂O°æ~Ö’ qxܡ∂y~K«x
Ç≤ã<≤ ®O°∞ÅHí∞ ^°∞O°ƒOù Ü
° ∂« `Œ# HßK«∞HÁx L~^°x â◊∞ÉèÇí ÍO°Î qxÊ~K«∞! P "≥~_ç |~QåO®Å<Ë
#O°HßyflÖ’ ÉÏQå HßeÛ "åi #∞^°∞à◊§ÃÑ·, ǨHí¯ÅÃÑ·, gѨÙÅÃÑ· "å`ŒÅ∞ ÃÑ>Ëì O’A
(`ŒfiO°Ö’<Ë) =ã¨∞~Î k. 'W"Õ g∞O°∞ Hí∂_«É@ˇ ∞ìH∞í #fl ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞, WHí g>˜x K«qK«¥_«~_ç—
(Jx JǨC_«∞ "åiH˜ K≥Çʨ |_«∞`Œ∞~k).—— (9:34,35)
''x~kOKÕ, ¿ÇÏà◊#KÕ¿ã, KÍ_ôÅ∞K≥¿ÑÊ „Ǩu"å_çH© q<®â◊~ (O®ã≤ÃÑ>˜)ì L~k. J`Œ#∞
(q∞ug∞i# ^è#° "åº"≥∂ǨÏ~`À) _«|∞ƒ Hí∂_«É_ˇ ∞« <Î ®fl_«∞. (ǨO=° ∞Ö’aè Jܵ) ^®xfl =∂>˜
=∂>˜H˜ ÖˇHí¯ÃÑ>ì̃ ^®zÃÑ_«∞Î<®fl_«∞. J`Œh ã¨~Ǩ^° âÍâ◊fi`Œ~Qå `Œ# ^°QõæO° L~@∞~^°x
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 61
ÉèÏqã¨∞<Î ®fl_«∞. Z~`Œ=∂„`Œ~ L~_«^∞° .
J`Œ#∞ Híã¨Hí㨠#eÇ≤ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@ qã≤i "ÕÜ«µ|_«`Í_«∞. Híã¨Hí㨠#eÇ≤ `˘H˜¯
"Õ¿ã KÀ@~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? ^Õ=Ùx (#O°Hß)Jyfl. Jk ÉèíQõÉèíQõ =∞~_«∞`Œ¥
Qõ∞~_≥Å ^®Hß KÕO°∞`Œ∞~k. "åix P JyflQõ∞~_®ÅÖ’ Ǩ_«"Õã≤ =¸ã≤ "ÕÜ«µ_«~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k. D q^è°~Qå "åO°∞ (<å<åÜ«∂`«#Å∞ J#∞Éèíqã¨∂Î) á⁄_»=ܵ# (Jyfl)
H©ÅÅ =∞^躰 zHí∞¯HÁx L~>ÏO°∞.—— (104:1-9)
''Z=Ô~·`Õ ^èŒ#QÆ~°fiO`À ^èŒ#O JܵáÈ`«∞O^Œ#fl ɡOQÆ`À ^Œ∞~åâßѨ~°∞_»~Ú
^ŒÜ«∞ºOÖÏ ‰õÄ_»Éˇ_«`Í_À, Y~°∞ÛÃÑ@ìHí∞~_Í, ^•#~ KÕÜ«∞Hí∞~_Í L~>Ï_À J`«_»∞
'ã¨∂p=ÚY— J<Õ #~°HõOÖ’˜ Ǩ_«`Í_«∞. JHõ¯_» Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ J`«}˜‚ ã¨∂^Œ∞Å`À
á⁄_«∞ã¨∞Î~>Ï~°∞.—— (N=∞^£ ÉèÏQÆ=`«O–5:26)
ǨϢ[`ü JǨÏflѶπ a<£ Mˇ·ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ™êi Y∞Ô~·+π <åÜ«∞‰õΩÅ ^ŒQÆæ~°
‰õÄ~˘Ûx L#flѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞ =KåÛ_»∞. J`«#∞ =Ú`«Hõ |@ìÅ∞ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. `«Å
"≥O¢_»∞HõÅ∞ KåÖÏ a~°∞ã¨∞QÍ L<åfl~Ú. J`«x ~°∂ѨÙ~ˆ YÅ∞ K«∂¿ãÎ KåÖÏ "≥Ú~°@∞QÍ
L<åfl_»∞. J`«#∞ "åi ^ŒQÆæ~° xÅ|_ç ã¨ÖÏO KÕã≤ WÖÏ J<åfl_»∞:
''_»|∞ƒ ‰õÄ_»Éˇ>Ëì"åiH˜ â◊√Éèí"å~°Î K≥ѨÊO_ç! (^≥·=^Œ∂`«Å∞) #~°HÍyflÖ’ XHõ
~å~Úx HÍeÛ ^•xfl "åi QÆ∞O_≥Å g∞^Œ LOK«∞`å_»∞. Jk "åi Éèí∞[Ѩ٠>ˇ=ÚHõÅ
^ŒQ~æÆ ∞° flOz (^ÕÇ¨ xfl =∂_»∞Û`«∂) ~Ô O_À "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =KÕÛã¨∞OÎ k. `«~åfi`« ^•xfl "åi Éè∞í [ѨÙ
>ˇ=ÚHõÅ g∞^Œ LOK«∞`å_»∞. Jk "åi QÆ∞O_≥Å #∞O_ç Ô~O_À "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk. D
q^èŒOQÍ P ~å~Ú x~°O`«~åÜ«∞OQÍ J@∂W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.——
D =∂@Å∞ K≥Ñ≤Ê P =∞x+≤ (H˘OK≥O ^Œ∂~°OÖ’ L#fl) XHõ ã¨ÎOÉèíO ^ŒQÆæiH˜
"≥o§ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. P =∞x+≤ Z=~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. <Õ#`«x`À ''g∞ =∂@Å∞ "åiH˜
HÀѨO HõeyOKåÜ«∞#∞‰õΩO@∞<åfl#∞ <Õ#∞—— Jx J<åfl#∞. ^•xHÍ =∞x+≤ ''"å~°∞ |∞kú
Ç‘Ï#∞Å∞. <åH© q+¨Ü«∞O <å ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞—— Jx J<åfl_»∞. <Õ#∞
''g∞ ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ Z=~°∞?—— Jx J_çQÍ#∞.
JѨÙÊ_® =ºHÎ̃ WÖÏ J<åfl_»∞: ''<å ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). PÜ«∞#
<å`À ''J|∂[~ü! h‰õΩ LǨÏ^£ Ѩ~fi° `«O HõxÊ™ÈÎOk Hõ^∂Œ ?—— Jx J<åfl~°∞. D =∂@
qx WOHÍ ZO`« á⁄^Œ∞OÌ ^À#x <Õ#∞ ã¨∂~°∞ºx "≥Ñ· Ù¨ K«∂âß#∞. PÜ«∞# ##∞fl U^≥<· å
Ѩx g∞^Œ ZHõ¯_çHÔ <· å ѨOѨ^Å Œ K«∞‰õΩ<åflˆ~"≥∂#x ÉèÏqOKå#∞. <Õ#∞ ("≥O@<Õ PÖ’K«#
#∞Oz `Õ~°∞H˘x) ''HõxÊ™ÈÎOk ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''<å ^ŒQÆæ~° LǨÏ^£
Ѩ~fi° `«=∞O`« |OQÍ~°O LO_ç, =¸_»∞ =~°Ç¨ Å∞ `«Ñʨ P |OQÍ~°=∞O`å Y~°∞ÛKÕÜ∞«
‰õΩO_® J\˜ìÃÑ@∞ìHÀ=_»O <å‰õΩ (ZO`«=∂¢`«O) W+¨ìO ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
(ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi, ã¨ÇÏ‘ =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ~ÀA ™êÜ«∞O¢`«O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) "≥O@ =∞n<å Ѩ@flO "≥Å∞ѨŠHõOHõ~° <ÕÅÃÑ· #_»z"≥à◊√ÎO>Ë =∂ Z^Œ∞~°∞QÍ
62 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
LǨÏ^£ Ѩ~°fi`«O =zÛOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''J|∂[~ü! <å
^ŒQÆæ~° LǨÏ^£ Ѩ~°fi`«=∞O`« |OQÍ~°O LO_ç, XHõ~å¢u ÖËHõ =¸_»∞ ~å¢`«∞Å∞ QÆ_çz
#O`« HÍÅOÖ’ JѨÙÊ f~°Û_®xH˜ LOK«∞‰õΩ<Õ n<å~ü `«Ñʨ P |OQÍ~°OÖ’ XHõ n<å~ü
‰õÄ_® <å ^ŒQ~æÆ ° LO_çáÈ=_»O <åH˜+Oì¨ ÖË^∞Œ . <Õ<å ã¨OѨ^#Œ ∞ ^≥=· ^•ã¨∞Å HÀã¨O WÖÏ
JÖÏ Y~°∞Û ÃÑ_»`å#∞.—— ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ JO@∂ `«# KÕux J@∂ W@∂
uÑ≤Ê K«∂áê~°∞. (|∞MÏi)
21. HíÇ@
¨ qâÍfiã¨O, ¢Ñ¨^~Œ ≈° <å|∞kú
''"åiÖ’ HÁ~^°O°∞ '^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À `Œ=∞Hí∞ ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞ „Ǩ™®k¿ãÎ
`Í=Ú ^®#^èO° ®‡Å∞ KÕ™®Î=∞x, ã¨[#˚ ∞Åܵ L~>Ï=∞—x „Ǩ=∂}~ KÕâÍO°∞. Hßx ^Õ=Ù_«∞
`Œ# J#∞„QõÇϨ ~`À ÇÍix ^èx° Hí∞Å∞Qå KÕܵ« Qå<Ë ÇÍO°∞ Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Ç≤Ï~KÍO°∞. ÇÍO°∞
`Œ=∞ „Ǩ=∂}®xfl U=∂„`Œ~ MÏ`ŒO∞° KÕܵ« Hí∞~_Í Éè~í QõÇi¨ KÍO°∞. Dq^è~° Qå ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx
q+¨Üµ« ~Ö’ ÇÍQåÌ#Éè~í QåxH˜ áåÅÊ_«@~ =Å¡, ÇÍO°∞ ǨÅ∞Hí∞`Œ∞#fl J|^®úÅ =Å¡ ^Õ=Ù_«∞
ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« Ö’¡ HßǨ@º~ [x~Ǩ*âË Í_«∞. ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_Ë=O°H∞í
D HßǨ@º*Ï_«º~ "åix =^°Å^°∞.—— (Y∞~üP<£–9:75-77)
''"åi`À WÖÏ J#∞: 'XHí"àÕ ◊ g∞ Jnè#~Ö’ <® „ǨÉ∞íè =Ù HßO°∞}ºxHıá∆ åÅ∞ L~>Ë
ÇÍ>˜x g∞O°∞ YO°ÛܵáÈ`ÍÜ«µ#fl ÉèíÜ«µ~`À `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í ^®z=Ù~KÕÇÍO°∞. =∂#=Ù_«∞
x[~Qå KÍÖÏ ã¨~Hí∞z`Œ =∞#ã¨∞¯_«Üµ áÈÜ«∂_«∞——. (17:100)
''K≥ÇC¨ : 'g∞O°∞ g∞ ^è<° ®xfl (^≥=· =∂O°~æ Ö’) ã¨~`À+¨~Qå WzÛ<®, ÖËHí Jܵ+¨~ì Qå
WzÛ<® Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ ^®xfl ã‘fiHíi~K«_~« [O°Q^õ ∞° . g∞O°∞ ǨO=° ∞^°∞O®‡O°∞Åæ ∞—. "åiKÕÛ
^è°#~ ã‘fiHíi~K«HíáÈ=_ÍxH˜ HßO°}~- "åO°∞ ^Õ=ÙxǨ@¡, „Ǩ=HíÎǨ@¡ uO°™®¯O° "≥·Yi
J=Å~a~KÍO°∞. „áåO°#÷ KÕܵ« _ÍxH˜ ÖË¿ãÎ =à◊∞§ qO°∞K«∞Hí∞~@¥ KÍÖÏ |^°Hú ~í `À ÖË™®ÎO∞° .
^≥·==∂O°æ~Ö’ _«|∞ƒ YO°∞ÛÃÑ@ì=Åã≤=¿ãÎ U_«∞ÊQ˘@∞ì =ÚY~`À Jܵ+¨ì~Qå YO°∞Û
ÃÑ_«`ÍO°∞. Hí#∞Hí (qâÍfiã¨∞ÖÏO®!) ÇÍi ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ K«¥ã≤ Pâ◊ÛO°ºÇ¨_H« ~í _ç.
"å>˜ ^®fiO® ^Õ=Ù_«∞ ÇÍix WǨÏÖ’Hí rq`Œ~Ö’<Ë tH˜~∆ K«QÀO°∞`Œ∞<®fl_«∞. "åO°∞ „áå}®Å∞
=^°e<® JqâÍfiã¨ã≤÷uÖ’<Ë =^°Å∞`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–9:53-55)
''ÇÍO˘Hí"Õà◊ U^≥·<® YO°∞ÛÃÑ>ì̃<® Ö’Hí∞Å "≥∞ǨC H’ã¨~ =∂„`Œ"Õ∞ YO°∞ÛÃÑ_ÍÎO°∞.
ÇÍO°∞ ^Õ=Ù_ôfl qâ◊fiã≤~K«O°∞, ǨO°Ö’Hßhfl qâ◊fiã≤~K«O°∞. HßO°}~, JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ Ã+·`Í<ü
ã¨Ç¨ÏK«O°∞_≥· áÈÜ«∂_«∞. Ã+·`Í<ü ã¨Ç¨ÏK«O°º~ J`Œº~`Œ ^°∞+ì̈ã¨Ç¨ÏK«O°º~.—— (4:37,38)
''(=∂#=Ù_«∞ ¿ÑO°∞„Ǩu+ª̈Å H’ã¨~ „áåHí∞ÖÏ_«∞`Œ¥, ^è°<®xfl ZÖÏ ^°∞ifixܡ∂Qõ~
KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞! ÃÑ÷ ÑK«∞Û „ǨQÖõ σùÅ∞ ǨÅ∞Hí∞`Œ¥) ''<Ë#∞ ÅHíÖ∆ Ïk O°¥áåÜ«µÅ∞ =∞~z hà◊∞§ÖÏ
YO°∞ÛÃÑ>Ïì#∞—— Jx J~@∞<®fl_«∞. `Œ##∞ (ÃÑ#· ) Z=O°¥ K«¥_«@~ ÖË^x° ÉèÏqã¨∞<Î ®fl_Í
J`Œ#∞?—— (Y∞~üP<£–90:6,7)
Ü«¸^Œ∞Å#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''Ü«µ¥^°∞Å∞ '^Õ=Ùx KÕ`Œ∞Å∞ Hí>˜ì"ÕÜ«µ|_ͤܵ— J~>ÏO°∞. ÇÍi KÕ`Œ∞ÖË Hí>˜ì
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 63
"Õܵ« |_ͤܵ. WÖÏ~>˜ HßO°∞Hí∂`ŒÅ =ÖË¡ ÇÍiÃÑ· (^≥=· )âÍǨ~ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_~ç k. ^Õ=Ùx
KÕ`Œ∞Å∞ xHı∆Ǩ~Qå `ˇiKÕ L<®flܵ. PÜ«µ# `Í#∞ `ŒÅz#ÇÍiH˜ `ŒÅK«∞Hí∞#fl~`Œ
J#∞„QõÇÏ≤ ™®Î_∞« .—— (5:64)
^è°O°‡ã¨~™®÷Ǩ<® áÈO®>ÏxH˜ x^è°∞Å∞ Hß=Åã≤ =zÛ#ǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ =Úã≤¡~Å#∞
L^ÕÌt~z ''^Õ=ÙxH˜ „âı+ª̈Ç‹∞·# O°∞}^®#~ J~^°*Ë¿ãÇÍO°∞ g∞Ö’ Z=O≥·<® L<®flO®....——
(2:245) J~@¥ ÇÍix qO®à®Å H’ã¨~ „¿ÑOÕÇ~≤ KÍ_«∞. Ü«µ¥^°∞Å∞ ^®xfl QÕeKı㥨 Î
''áåǨ~ ^Õ=Ù_«∞ ^°i„^°∞_«Üµ áÈÜ«∂_«∞. (áåǨ~ Híq∆ ∞~K«∞QåHí) WǨC_ÍÜ«µ# QåO°∞ `Œ#
^®ã¨∞Å ^°QOæõ ° JǨC Hí∂_Í J_«∞Hí∞¯~@∞<®fl_«∞—— Jx K≥Çʨ ™®QåO°∞. ''^Õ=Ù_«∞ ^°i„^°∞_«∞,
"Õ∞=Ú ^è°xHí∞Å~—— (3:181) Jx Hí∂_Í K≥ÇC¨ Hí∞~@¥ q„O°gy áÈÜ«∂O°∞.
Jܵ`Ë HÁ~`ŒHßÖÏxH˜ Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞ =∂iáÈÜ«∂ܵ. ^≥·==∂O°æ~Ö’ ™®kè~z#
J<ËHí q[Ü«∂Å`À =Úã≤¡~Å∞ ã≤÷uǨO°∞ÅÜ«∂ºO°∞. J@∞ ã¨`ŒºuO°™®¯O°~ =Å¡
Ü«µ¥^°∞Å∞ ¿Ñ^°"åà◊§Üµ áÈÜ«∂O°∞. JǨC_«∞ Ü«µ¥^°∞Å∞ ''^Õ=Ù_«∞ ^è°xHí∞_«∞, "Õ∞"Õ∞
¿Ñ^°ÇÍà◊§O—— J#_ÍxH˜ |^°∞Å∞, ''^Õ=Ùx KÕ`Œ∞Å∞ Hí>˜ìÇıÜ«µ|_ͤܵ—— Jx K≥ǨÊ_»O
¢áê~°OaèOKåO°∞. J~>ı, ^Õ=Ù_«∞ `Œ=∞Hí∞ KÕ㨥ΠL~_ç# ã¨Ç¨Ü«∂xfl Ç≤ã≤<®i`Œ#~`À
xeÇ≤"ÕâÍ_«x JO°÷~. ^Õ=Ù_«∞ D 㨥HÎ̃Ö’ ÇÍiH˜ ã¨=∂^è®#q∞㨥Î, `Œ# KÕ`Œ∞Å∞ Ü«µ^è®
`Œ^ä°~Qå `ˇiKı L<®flÜ«µx, `Í#∞ H’i#ÇÍiH˜ H’i#~`Œ J#∞„QõÇ≤Ï㨥Î<Ë L<®fl#x
J<®fl_«∞.
''"ÕO˘Hí ã¨~Ѷ¨∞@# Qõ∞O°∞ÎHí∞ `ˇK«∞ÛH’~_ç: JÖÏ¡ÇπÏ#∞ `ŒÇ¨Ê =∞O≥=sfl PO®kè~K«
O®^°x† `Œe¡^°~„_«∞ÅHí∞, |~^è°∞=ÙÅHí∞, J<®^è°ÅHí∞, xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ "Õ∞Å∞ KÕÜ«∂Åx†
„Ǩ[Å`À zO°∞#=Ùfi "≥∂=Ú`À =∞~z=∂@Å∞ ǨÅHßÅx† „áåO°<÷ ® =º=ã¨÷ (#=∂*ò)#∞
™®÷Ç≤~KÍÅx† (¿Ñ^°Å Pi÷HíǨÏHí∞¯) [Hß`ü K≥e¡ã¨¥Î L~_ÍÅx "Õ∞=Ú W„™®Ü∂Öò
ã¨~`ŒuKÕ`Œ „Ǩ=∂}~ KÕܵ~KÍO. (Hßx P `Œ~åfi`Œ) g∞Ö’ HÁ~^°O∞° `ŒÇʨ J~`Í ^®xH˜
q=ÚY∞֡ᷠÈÜ«∂O°∞. „Ǩ=∂}~KÕã≤ LÅ¡~Ѷ∞≤ ~K«_~« g∞Hí∞ JÅÇÍ>ıQå!—— (Y∞~üP<£–2:83)
22. J=Hßâ◊~ KÕ*ÏO°Hí =Ú~^Õ ^®#~ KÕÜ∂« e
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) XHõ =ºHÎ̃H˜ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''h=Ù J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å#∞ =∞~À J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂ʼnõΩ ѨÓ~°fi"Õ∞ ¢âı+¨ª=∞~Ú#=x
`≥Å∞ã¨∞HÀ. =$^•úáêºxH˜ ѨÓ~°fiO Ü«∞ø=<åxfl, "åºkèH˜ ѨÓ~°fiO P~ÀQͺxfl, ^•i¢^•ºxH˜
ѨÓ~°fiO ÉèÏQƺ=O`åxfl, HÍ~°ºHõÖÏáêÅ =uÎ_çH˜ ѨÓ~°fiO fiHõ#∞, =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ѨÓ~°fiO
rq`åxfl ¢âı+¨ª=∞~Ú#=x `≥Å∞ã¨∞HÀ.—— (ui‡l)
W™ê¡O =∞x+≤Ö’x Ñ≤ã≤<åi`«#O, ã¨O‰õΩz`«`åfiÅ#∞ YO_çOz# `«~°∞"å`«
J`«_çfl ^•#jÅ`«, B^•~åºÅ "≥·Ñ¨Ù ¢áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞ÎOk. Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞
ѨijeOK«O_ç:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ZÖÏ~>˜ „HíÜ«µq„HíÜ«∂Å∞ [O°Qõx, ¿ãflǨÏã¨Ç¨ÏHßO®Å∞ LǨܡ∂Qõ
Ǩ_«x, Z=i ã≤á¶åO°ã¨∞ Hí∂_Í K≥Å¡x (ǨO°Ö’Hí fO°∞Ê) k#~ O®Hí=Ú~^Õ "Õ∞=Ú g∞Hí∞
64 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
„Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç (HÁ~`Œ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ Hí∂_Í) YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç. (=∂ =∂@Å∞
#=∞‡x) ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞ÖË Ç¨O°=∞ ^°∞O®‡O°∞æÅ∞.—— (2:254)
''Hí#∞Hí g∞O°∞ gÖˇ#· ~`Œ=O°H∞í („Ǩu=º=ǨO°~Ö’) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ rq`Œ~
Qõ_Ç« ~¨ _ç. q#~_ç, q^èÜ Õ µ« `Œ áå>˜~K«~_ç. (^≥=· =∂O°~æ Ö’) g∞ ^è<° ®xfl YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç. Wk
g∞ÔHO`À =∞Ozk. Ç≤ã≤<®i`Œ<®xfl ^°iH˜ KÕO°x=fix"åOÕ Hí$`ÍO°∞÷Å=Ù`ÍO°∞.—— (64:16)
''g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) YO°∞Û KÕã~≤ ^°Üµ<®, ÖËHí g∞O°∞ "≥ÚHí∞¯|_ç KÕã∞¨ Hí∞#fl^≥<· ®
ã¨O,Õ J~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ^°∞O®‡O°∞Åæ Hí∞ Z=O°¥ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« O°∞. g∞O°∞ ^®#^èO° ®‡Å∞
|Ç≤ÏO°~Qõ~Qå KÕã≤<® =∞~z^Õ† XHí"Õà◊ g∞O°∞ W`ŒO°∞Å Hí~@ Ǩ_«Hí∞~_Í O°Ç¨Ï㨺~Qå
JQõ`ºŒ ǨO∞° ÅHí∞ ^®#~ KÕ¿ãÎ Jk =∞s =∞~zk. JÖÏ~>˜ ^®#~ g∞ áåáåÅ#∞ Hí_yç
Çıã¨∞Î~k. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.—— (2:270,271)
''"åiH˜ÖÏ K≥ǨC: '<® „ǨÉèí∞=Ù `Œ# ^®ã¨∞ÅÖ’ `Í#∞H’i# q^è°~Qå HÁ~^°iH˜
qã¨Î $`Œ~Qå, =∞iHÁ~^°iH˜ ã¨fiÅÊ~Qå Láåkè „Ç¨™®kã¨∞<Î ®fl_«∞. g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) Uk
YO°∞ÛÃÑ>˜ì<® P "≥eÎx ÉèísÎKÕÜ«µ_ÍxH˜ PÜ«µ# g∞Hí∞ =∞i~`Œ „Ǩ™®k™®Î_«∞. PÜ«µ#
Ü«∂=`Œ∞Î Láåkè „Ç¨^®`ŒÖ’¡H≥ÖÏ¡ Q˘Ç¨Ê Láåkè„Ǩ^®`Œ——. (34:39)
23. Hõeq∞ÖË=ÚŠѨsHõ∆
D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O =∂#=ÙÅ áêe@ F ѨsH∆ÍQÆ$ǨÏO. WHõ¯_» =∂#=ÙÅ∞ ~°H~õ H° ÍÅ∞QÍ
ѨsH˜O∆ K«|_»`å~°∞. D ѨsHõÅ∆ Ö’ Hõ$`å~°∞Å÷ ~Ú#"åˆ~ Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’#∂ Hõ$`å~°∞Å÷ =Ù`å~°∞.
=∂#=Ù_»∞ ¿Ñ^ŒiHõO ^•fi~å, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ ^•fi~å ‰õÄ_® ѨsH˜∆OK«|_»`å_»∞. ¿Ñ^ŒiHõO
Ö’ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«‰õΩO_® J¢Hõ=∞ Ѩ^Œú`«∞ʼnõΩ, J^èŒ~°‡HÍ~åºÅ‰õΩ áêÅÊ_»@O =Å¡
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ #~°HõÜ«∂`«#Å∞ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. WHõ¯_» ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ‰õÄ_®
^Õ=Ù_»∞ `«#<˘ã¨@ ~åã≤# "Õ∞~°Hˆ Láêkè á⁄O^ŒQÅ Æ ∞æ`å_»∞QÍx, HÀ~°∞‰õΩ#fl Éè’QÆÉÏè QͺÅ∞
J#∞ÉèíqOK«ÖË_»∞. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''„Ǩ[Ö’¡ Z=O°∞ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ㨥Πã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞flÅ=Ù`ÍO’ ǨsH˜∆~K«_ÍxHı,
Çı∞=Ú ã¨HíÅ =ã¨∞Ι®=∞„y`À Éèí¥q∞x â’ÉèÏÜ«µ=∂#~Qå fiÛk^®Ì=Ú. z=iH˜ Çı∞=Ú
^®#fl~`Œ>˜h (`Œ∞_çzÃÑ>ì̃) |~[O°∞Éèí¥q∞Qå =∂iÛÇı™®Î=Ú.—— (18:7)
''PÜ«µ<Ë q∞=∞‡efl ^è°O°}˜ÃÑ· ^≥·=„ǨuxkèQå xÜ«µq∞~KÍ_«∞. g∞Hí∞ „Ǩ™®k~z#
^®x q+¨Ü«µ"≥∞ÿ q∞=∞‡efl ǨsH˜∆~K«_ÍxH˜ PÜ«µ# g∞Ö’ HÁ~^°iH˜ HÁ~^°iHí<®fl ZHí∞¯=
Ǩϟ^®, J~`Œã¨∞ÎÅ∞ „Ǩ™®k~KÍ_«∞.—— (6:165)
''"Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞Op–K≥_»∞ ã≤÷`«∞Å∞ HõeyOz ѨsH˜∆ã¨∞Î<åfl=Ú. z=iH˜ g∞~°O`å
=∂ ^ŒQiæÆ Hˆ uiy ~å=Åã≤ LOk.—— (21:35)
''PÜ«∞<Õ Éèí∂=∂ºHÍâßefl P~°∞ ~ÀAÖ’¡ ã¨$+≤ìOz#"å_»∞. nxH˜ ѨÓ~°fiO PÜ«∞#
(JkèHÍ~°) ã≤OǨã¨#O h\˜ g∞^Œ LO_Õk. g∞Ö’ Z=~°∞ huQÍ #_»∞K«∞‰õΩO\Ï~À
ѨsH˜∆OK«_®xˆH PÜ«∞# W^ŒO`å ã¨$+≤ìOKå_»∞.—— (11:7)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 65
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞: ''qâÍfiã≤ =º=ǨO°~ KÍÖÏ q~`ŒQå
L~k. J`Œx q+¨Üµ« ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ ZÖÏ~>˜ xO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞Hí∞<®fl Jk J`Œx áåe@
=∞~z q+¨Ü«µÇı∞ J=Ù`Œ∞~k. Híë®ìÅ∞ =zÛǨ_ç#ǨC_«∞ ã¨Ç¨Ï#~ =Ç≤Ï™®Î_«∞. D
ã¨Ç¨Ï#~ J`ŒxH˜ =∞~z q+¨Ü«µÇı∞. ™œMϺÅ∞ Híey#ǨC_«∞ Hí$`Œ[˝`Œ K«¥Ñ¨Ù`Í_«∞. D
Hí$`Œ[˝`Í ÉèÏ=~ Hí∂_Í J`Œx áåe@ =∞~z q+¨Ü«µÇı∞. D =∞ǨÉèÏQõº~ qâÍfiã≤H˜
`ŒÇ¨Ê =∞O≥=iH© „áåǨÎ~ Hß^°∞——. (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''Z=~°∞ `«# ^•i¢^ŒºO ÖËHõ PHõe
QÆ∞iOz Z=iH© K≥ѨÙÊHÀ‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤Ï™êÎ_À ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ XHõ U_®k áê@∞
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# Láêkè ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''Sâ◊fi~°ºO ^≥·=cèuѨ~°∞_çH˜ LO>Ë Ñ¨~°"åÖË^Œ∞. J~Ú<å ^≥·=cèuѨ~åÜ«∞}∞_ç
HÀã¨O Sâ◊fi~°ºO HõO>Ë ^ÕǨ~ÀQƺO, Jxfl ÉèÏQͺŠHõO>Ë P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ZO`À ¢âı+¨ª
"≥∞ÿ#q.—— (JǨχ^£–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü ã¨∞á¶êº<£ ™œi (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) LÖË¡Y#O: ''^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« =Ú`«Hõ |@ìÅ∞
^èŒiOK«_»OÖ’, ZO_ç# ~˘>ˇìÅ∞ u#_»OÖ’ ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ HÀÔ~¯Å#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’
LOK«∞HÀ=_»OÖ’<Õ (Jã¨Öˇ·#) ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« LOk.—— (+¨~üǨïã¨∞û#fl)
ǨϢ[`ü *ˇ^· £ a<£ ǨïÃã·<£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O:– W=∂"£∞ =∂eH±x Z=~À ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
Ö’ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« JO>Ë Uq∞@x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«
JO>Ë ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ#, HÀÔ~¯ÅÃÑ· J^Œ∞Ѩٗ— Jx K≥áêÊ~°∞. (ɡ·Ç¨Ïd)
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ã≤iã¨OѨ^ŒÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ZO`À *Ï¢QÆ`«ÎQÍ
=∞ã¨Å∞‰õΩ<Õ"å~°∞. PÜ«∞# ^•i¢^ŒºO H©_»∞ #∞O_ç ‰õÄ_® ^≥·"åxfl â◊~°}∞HÀˆ~"å~°∞†
JÖψQ Sâ◊fi~°ºO H©_»∞ #∞O_ç ‰õÄ_® ^≥·"åxfl â◊~°}∞HÀˆ~"å~°∞. ^èŒ# ѨsHõ∆ #∞O_ç QÆ>ì̌H˜¯
#"åˆ~ ^èŒ#∞ºÅ∞. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''g∞ ã¨O`å#O, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ g∞‰õΩ ѨsHõ∆QÍ KÕÜ«∞|_®¤~Ú. (D ѨsHõ∆ #∞O_ç
QÆ>ì̌H˜¯`Õ g∞ HÀã¨O) ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° Q˘Ñ¨Ê ¢Ñ¨uѶ¨ÅO LOk.—— (Y∞~üP<£–64:15)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ("åãÎ̈=~ `ˇeã≤Hí∂_Í) g∞O°∞ ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎHí∞ „^ÀǨÏ~
`ŒÅÃÑ@ìHí~_ç. g∞HíǨÊy~K«|_Ë ÉÏ^è°º`ŒÅ q+¨Ü«µ~Ö’ Hí∂_Í „^ÀǨÏ|∞kú`À =º=ǨÏ
i~K«H~í _ç. g∞ ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ g∞áåe@ ǨsH∆Í ™ê^è<Œ åÅx Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç.
g∞H’ã¨~ ^Õ=Ùx ^°QOæõ ° W~`ŒH~í >Ë Z~`À Q˘Ç¨Ê„ǨuǶŨ ~ L~k.—— (Y∞~üP<£–8:27,28)
=∞x+≤H˜ ™®^è®O°}~Qå ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Å ° Ǩ>¡Ë ZHí∞¯= ¢¿Ñ=∂Çͺ"≥∂ǨÅ∞
L~\Ï~Ú. ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^°ÖË J`ŒxH˜ ^≥·==∂O°æ~Ö’ J=O’^è®Öˇ· xÅ∞™®Îܵ.
J~^°∞Hı qâÍfiã≤ ÇÍ>˜ Ǩ@¡ J„Ǩ=∞`ŒÎ~Qå L~_ÍÅx D 㨥HÎ̃ K≥|∞`À~k. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨Å¡~) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKåO°∞:
''hÇÁHí â◊„`Œ∞=Ùx K«~Ç≤ q[Ü«µ~ ™®kè~KÍ#<À ÖËHí J`Œ#∞ x#∞fl K«~Ǩ_«~
=Å¡ hHí∞ ã¨fiO°æ„áåÇ≤Î HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°<À J#∞Hí∞~>Ï=Ù. Hßx h Jã¨Å∞ â◊„`Œ∞=Ù J`Œ#∞
66 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Hß^°∞. h Jã¨Å∞â◊„`Œ∞=Ù h Hí_∞« ѨÙ# ѨÙ>˜#ì Ç≤ÅÇ¡ Í_«∞ Hß=K«∞Û. J~`ŒH~í >Ë ÃÑ^°Ì â◊„`Œ∞=Ù
h Jnè#~Ö’ L#fl h ã≤iã¨~Ǩ^°ÖË—. (`«„ÉÏx)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõΠǨτ[`ü D™ê (JÖˇ·) F t+¨µº_çfl "≥O@ɡ@∞ìH˘x ZHõ¯_çHÀ
"≥à◊√Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ XHõ KÀ@ PQÆ=Åã≤=zÛOk. PÜ«∞# ^ŒQÆæ~° =¸_»∞ ~˘>ˇìÅ∞
<åfl~Ú. PÜ«∞# `«# t+¨µº_ç`˘ ''=∞# ^ŒQÆæ~° =¸_»∞ ~˘>ˇìÅ∞<åfl~Ú. XHõ\˜ <Õ#∞
uO\Ï#∞, XHõ\˜ #∞=Ùfi u#∞, XHõ\˜ ~ˆ Ѩ\˜ HÀã¨O =ÙOK«∞—— Jx K≥ÑÊ≤ `«#∞ XHõ ~˘>ì̌
u<åfl~°∞. u#fl `«~åfi`« PÜ«∞# ÃãÅÜÕ∞\˜ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ~°∞. h~°∞ „`åy uiy =KÕÛã¨iH˜
XHõ¯ ~˘>ì̌ ‰õÄ_® ÖË^Œ∞. PÜ«∞# =¸_À ~˘>ì̌ U"≥∞ÿO^Œx t+¨µº_çfl J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ
t+¨µº_»∞ `å#∞ XHõ ~˘>ˇì ux ÃãÅÜÕ∞\˜ ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ h~°∞ „`åy uiy=ã¨∞ÎO_»QÍ
Z=~À XHõ`#« ∞ =zÛ P ~˘>ì̌ fã¨∞‰õΩx áêiáÈÜ«∂_»x K≥áêÊ_»∞.
t+¨µº_ç ã¨OHõÅÊO K≥_çO^Œx Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ·) „QÆÇ≤ÏOKå~°∞. J`«<å ~˘>ì̌#∞
ã¨fiÜ«∞OQÍ u<Õã≤O^ÕQÍHõ J|^ŒúO ‰õÄ_® K≥|∞`«∞<åfl_»∞. t+¨µº_çx Uq∂ J#ÖË^Œ∞.
=¸_»∞ Wã¨∞Hõk|ƒÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ ^Õ=Ù_çfl „áêi÷OKå~°∞. ^•O`À P =¸_»∞ Wã¨∞Hõ
k|ƒÅ∞ |OQÍ~°∞ ~åã¨∞Å∞QÍ =∂iá⁄Ü«∂º~Ú. JѨÙÊ_®Ü«∂# t+¨µº_ç`À ''K«∂_»∞,
WHõ¯_» =¸_»∞ |OQÍ~°∞ ~åã¨∞Å∞ L<åfl~Ú. WO^Œ∞Ö’ XHõ\˜ hk, XHõ\˜ <åk, XHõ\˜
=¸_»= ~˘>ˇì u#fl"å_çk—— Jx J<åfl~°∞. Wk q#QÍ<Õ t+¨µº_çH˜ ^Œ∞~åâ◊ HõeyOk.
"≥O@<Õ J`«#∞ ''JÜ«∂º! =¸_»= ~˘>ì̌ u#flk <Õ<.Õ HÍ|\ì̃ D |OQÍ~°∞ ~åt <åˆH
^ŒHͯe—— Jx J<åfl_»∞.
Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ·) t+¨µº_ç ¿Ñ~åâ◊‰õΩ z~°∞#=Ùfi #"åfi~°∞. ''tëêº! =¸_»∞
~åã¨∞Å∂ #∞"Õfi fã¨∞HÀ. J~Ú`Õ WѨÙÊ_çHõ h‰õÄ <å‰õÄ á⁄`«∞Î ‰õΩ^Œ~°^Œ∞—— Jx K≥Ñ≤Ê
PÜ«∞# "≥o§á⁄Ü«∂º~°∞. t+¨µº_»∞ JHõ¯_Õ xÅ|_®¤_»∞, D =¸_»∞ ~åã¨∞bfl ZÖÏ
fã¨∞‰õΩáÈ"åÅx PÖ’zã¨∂Î. ‰õÄe"å_»∞ ^˘~°∞‰õΩ`å_Õ"≥∂#x Z^Œ∞~°∞K«∂âß_»∞. Z=~°∂
^˘~°Hõ¯áÈÜÕ∞ã¨iH˜ P ~å„u JHõ¯_Õ *ÏQÍ~°O KÕã¨∂Î LO_ç áÈÜ«∂_»∞.
P ~å„u ZHõ¯_»∞flOKÀ #Å∞QÆ∞~°∞ ^˘OQÆÅ∞ =zÛ P |OQÍ~°∞~åã¨∞bfl, JHõ¯_»
Ѩ_∞» ‰õΩ#fl"å_ôfl K«∂âß~°∞. "≥O@<Õ "å~°∞ J`«_flç K«OÑ≤ |OQÍ~åxfl KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
`«~∞° "å`« P ^˘OQÆÅ∞ ''D =¸_»∞ |OQÍ~°∞~åã¨∞efl =∞#O #Å∞QÆ∞~°O L^ŒÜ∂« <Õfl
`«∂HõO "Õã≤ ѨOK«∞‰õΩO^•O—— Jx K≥ѨÙÊH˘x |OQÍ~°∞~åã¨∞Å ^ŒQÆæˆ~ Ѩ_»∞H˘x x¢^Œ
áÈÜ«∂~°∞. L^ŒÜ«∞O "Õ∞Ö’¯QÍ<Õ "åà◊§‰õΩ PHõe"Õã≤Ok. `«=∞Ö’ XHõ~°∞ |*Ï~°∞‰õΩ
"≥o§ Éè’[#O fã¨∞‰õΩ~å"åÅx, q∞ye# =ÚQÆ∞~æ ∞° |OQÍ~åxH˜ HÍѨÖÏQÍ =ÙO_®Åx,
Éè’[#O KÕã≤ |OQÍ~åxfl ѨOK«∞‰õΩO^•=∞x K≥ѨÙʉõΩ<åfl~°∞.
^•x ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ_»∞ Éè’[#O fã¨∞‰õΩ~å=_®xH˜ |*Ï~°∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. q∞QÆ`å
=ÚQÆ∞æi |∞^Œ∞úÅ∞ =∂iáÈÜ«∂~Ú. ''Éè’[#O `Õ=_®xH˜ "≥o§#"å_çfl uiy~åQÍ<Õ
K«O¿Ñ^•ÌO. JѨÙÊ_»∞ =∞#O =ÚQÆ∞æ~°"Õ∞ =ÙO\ÏO. ~åã¨∞Å∂ =¸_Õ =Ù<åfl~Ú Hõ#∞Hõ
ѨOK«∞HÀ=_»O ã¨∞ÅÉèíO. `«ÖÏ XHõ ~åã≤ ѨOK«∞HÀ=K«∞Û—— Jx K≥ѨÙʉõΩ<åfl~°∞ "å~°∞.
J@∞ Éè’[#O `Õ=_®xH˜ |*Ï~°∞‰õΩ "≥o§#"å_çH˜ ‰õÄ_® ^Œ∞~°∞ƒkú HõeyOk. ZÖÏÔQ·<å
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 67
P =¸_»∞ |OQÍ~°∞~åã¨∞bfl `å<Õ KÕlH˜¯OK«∞HÀ"åÅx ÉèÏqOKå_»∞. P =ÚQÆ∞æsfl
K«O¿Ñ L^ÕÌâ◊O`À Éè’[#OÖ’ q+¨Ü«∞O HõeÑ≤ `≥KåÛ_»∞.
Éè’[#O `Õ=_®xH˜ "≥o§#"å_»∞ ~åQÍ<Õ P =ÚQÆ∞æ~°∞ ^˘OQÆq∞¢`«∞Å∞ J`«x
q∂^Œ Hõ„~°Å`À ^•_çKãÕ ≤ K«O¿Ñâß~°∞. `«~∞° "å`« =Úã≤=Úã≤ #=ÙfiÅ`À Éè’[#O KÕâß~°∞.
JO^Œ∞Ö’ q+¨O =ÙO^Œ#fl ã¨OQÆu `≥eÜ«∞x P =ÚQÆ∞~æ ∞° =¸~°∞Å ö ∞ u#QÍ<Õ yÅyÅ
H˘@∞ìH˘x „áê}ÏÖÁkÖÏ~°∞.
24. Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞, ^èxŒ ‰õΩŠѨiã≤u÷
=∞#ÔH=Ô~·<å F Ü«∂Éèˇ· ~°∂áêÜ«∞Å qÅ∞=QÆÅ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ¿ãÎ =∞#O J`«xH˜
ZO`À Hõ$`«[`˝ « K«∂ѨÙ`åO. =∞i HÍã¨Î Z‰õΩ¯= ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕ¿ãÎ '<Õ#∞ g∞ÔHO`À ~°∞}Ѩ_ç
L<åfl#∞, g∞ "Õ∞Å∞ Z#fl\˜H© =∞~°záÈÖË#∞— JO\Ï=Ú. `À\˜ =∂#=ÙÅ∞ KÕ¿ã D
z~°∞ã¨Ç¨Ü«∞O ã¨$+≤ìHõ~°Î KÕã≤#, KÕã¨∞Î#fl ã¨Ç¨Ü«∞OÖ’ 0.00000001 âß`«O ‰õÄ_®
LO_»^Œ∞. J~Ú<å D =∂#=Ù_»∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î#∞ =^Œe ã¨$+≤ì`åÅ "≥O@Ѩ_®¤_»∞!
J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞ `å#∞ ¢Ñ¨™êkOz# =∞ǨÉèÏQͺÅ#∞ QÆ∞iOz =∂#=ÙÅ #∞O_ç
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ÖˇHõ¯ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞† D =∞ǨÉèÏQͺÅ#∞ <å P^ÕâßÅ ¢Ñ¨HÍ~°O g∞~°∞ U
"Õ∞~°‰õΩ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕâß~°∞? Jx `«Ñ¨Ê‰õΩO_® xÅn™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·"å[˝Å#∞
q㨇iOz "å\˜x ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã≤#"åi QÆu U=∞=Ù`«∞Ok?
Wk f¢=OQÍ PÖ’zOKåeû# q+¨Ü∞« O. D =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOz# ã¨$+≤Hì ~õ ‰Î° Ωõ
Hõ$`«A˝Å~Ú PÜ«∞# P^ÕâßÅ ¢Ñ¨HÍ~°O, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎÅ Ç≤Ï`«=ÙÅ ¢Ñ¨HÍ~°O rq`åO`«O
ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOz#"åˆ~ #~°HõÜ«∂`«#Å #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏO\˜"åˆ~
ã¨fi~°æ¢Ñ¨"ÕâßxH˜, ^≥·=^Œ~°≈#ÉèÏQͺxH˜ <ÀK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
^≥·=¢Ñ¨™êk`« ÉèÏQͺŠqKå~°} QÆ∞iOz =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz J_çy# ¢Ñ¨â◊flʼnõΩ
ã¨=∂^è•#O W=fi#O`«=~°‰Ωõ =∂#=Ù_»∞ xÅ∞Û#fl KÀ@∞ #∞Oz XHõ¯ JOQÆ∞à◊O ‰õÄ_®
Hõ^ÅŒ ÖË_∞» . P J~Ú^Œ∞ q+¨Ü∂« eq: (1) h =Ü«∞ã¨∞û#∞ U HÍ~°ºHÍÖÏáêÅÖ’ JO`«
"≥ÚOkOKå=Ù? (2) h Ü«∞ø=<åxfl ZHõ¯_» =º~°÷ѨiKå=Ù? (3) h=Ù ^èŒ<åxfl ZÖÏ
ã¨OáêkOKå=Ù? (4) ^•xfl Uq^èŒOQÍ Y~°∞ÛÃÑ\Ïì=Ù? (5) h‰õΩ ¢Ñ¨™êkOz# (^èŒ~°‡)
*Ï˝<åxfl U"Õ∞~°‰õΩ PK«iOKå=Ù?—— (ui‡l)
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=Ù_»∞ ZÖÏO\˜ qÅ∞=, |ÅO ÖËx "Õ∞HõÑ≤Å¡ÖÏ fã¨∞‰õΩ~å
|_»`å_»∞. `«~°∞"å`« ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì|_»`å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl '<Õ#∞ h‰õΩ
Z<Àfl =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOKå#∞. "å\˜x UO KÕâß=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.
^•xH˜ =∂#=Ù_»∞ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î '¢Ñ¨Éèí∂! <Õ#∞ ^èŒ<åxfl ‰õÄ_»Éˇ\Ïì#∞. Z<Àfl
ÖÏÉèÏÅ`À ^•xfl Jaè=$kú ѨiKå#∞. ¢áê~°OÉèíOÖ’ L#fl Pã≤ÎH˜ Z<Àfl Ô~@∞¡ ÃÑOz
=kÖËã≤ =KåÛ#∞. g∞~°∞ J#∞=∞u¿ãÎ <Õ<å ã¨OѨ^ŒO`å fã¨∞H˘zÛ g∞ =ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#∞—
Jx JO\Ï_»∞.
68 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
'(WHõ¯_»∞flOz uiÔQàı§ ¢Ñ¨ã¨ˆHÎ ÖË^Œ∞.) h=Ù =ÚO^Œ∞QÍ WHõ¯_»‰õΩ ѨOѨىõΩ#fl ^Õq∞\’
K«∂Ñ≤OK«∞— JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞. =∂#=Ù_»∞ =∞m§ J^Õ ã¨=∂^è•#q∞™êÎ_»∞. `«##∞ "≥#H˜¯
uÑ≤ÊѨOÑ≤`Õ P ã¨OѨ^ŒO`å `≥zÛ g∞ =ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#O\Ï_»∞.
HÍx P =∂#=Ù_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ZÖÏO\˜ ã¨`«¯~°‡Å∞ ѨOѨÙHÀÖË#O^Œ∞# J`«_çfl
#~°HÍxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ =∂#=ÙÅO^Œsfl ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°z# `«~åfi`« ''D J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ¿Ñ^Œ"åà◊√§ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. P `«~°∞"å`«
''g∞ˆ~O KÕâß~°——x J_»∞QÆ∞`å_»∞ "åix. ^•xH˜ "åiÖÏ JO\Ï~°∞: ''g∞~°∞ JkèHÍ~°O,
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ =∂‰õΩ H͉õΩO_® "Õˆ~"åà◊§‰õΩ WKåÛ~°∞. =∞=∞‡efl ¿Ñ^Œ"åà◊√§QÍ KÕã≤
ѨsH˜∆OKå~°∞. "Õ∞=Ú (g∞ ¢Ñ¨ã¨#fl`å ÉèÏQƺO Ptã¨∂Î) ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKå=Ú.——
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl =∂@Å∞ K≥Ñ≤Ê ''P`«~åfi`« P ¿Ñ^ŒÅ∞ ã¨fi~åæxH˜
ѨOѨ|_»`å~°∞. ^èŒx‰õΩefl, JkèHÍ~°∞efl =∂¢`«"Õ∞ xÅnã≤ Hõiî#OQÍ ÖˇHõ¯ fã¨∞HÀ=_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (`«sæÉò, `«¢ÉÏh)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz# =∞iH˘xfl Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''P^ŒO Ѩ٢`«∞_»∞ (=∂#=Ù_»∞) Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å#∞ Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. XHõ\˜,
=∞$`«∞º=Ùx. HÍx qâßfiã≤H˜ =∞$`«∞º=Ù HõÖ’¡ÅO, ã¨OH∆ÀÉèÏÅ Hõ<åfl ¢âı+ª̈=∞~Ú#k. Ô~O_»∞,
^èŒ#O H˘~°`«#∞. HÍx ã¨fiÅÊ ^èŒ#O =Å¡ (Ѩ~°Ö’HõOÖ’ Hõ~°‡Å) ÖˇHõ¯ ‰õÄ_® `«‰õΩ¯=QÍ
LO@∞Ok.—— (JǨχ^£)
''U =∞x+≤Ö’ ~Ô O_»∞ ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ LO\ÏÜ≥∂ J`«_flç ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A_˝ Qç Í, ã¨ÇϨ #jeQÍ
ѨiQÆ}˜™êÎ_»∞. JO^Œ∞Ö’ XHõ\˜– ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«Ö’ `«# HõO>Ë Jkè‰õΩ_çfl K«∂ã≤ J`«_çfl
J#∞ã¨iOK«_»O. Ô~O_»∞– ¢áêѨOzHõ q+¨Ü«∂Ö’¡ (JO>Ë ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞, ã¨∞YÉè’QÍÅÖ’)
`«# HõO>Ë `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú "å_çfl K«∂ã≤, ^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ J`«x HõO>Ë Z‰õΩ¯= ÉèÏQƺO
¢Ñ¨™êkOKå_»#fl ÉèÏ=#`À ^≥·"åxfl ¢Ñ¨â◊Oã≤OK«_»O. WÖÏO\˜ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A˝_çQÍ,
ã¨Ç¨Ï#jeQÍ Ñ¨iQÆ}˜™êÎ_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«Ö’ `«# HõO>Ë `«‰õΩ¯=
™ê÷~Ú"å_çfl K«∂ã≤ ã¨O`À+≤OKÕ, ¢áêѨOzHõ q+¨Ü«∂Ö’¡ `«# HõO>Ë Jkè‰õΩ_çfl K«∂ã≤,
`«#‰õΩ JO`«\˜ ÉèÏQͺÅ∞ ÅaèOK«ÖË^Õ Jx qKåiOKÕ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A˝_çQÍ,
ã¨Ç¨Ï#jeQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«_»∞.—— (ui‡l)
''Z=Ô~·`Õ H˘OK≥O Láêkè (¢áêѨOzHõ ™ê=∞¢y)`À ^Õ=Ùx Ѩ@¡ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å_À
^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl H˘OK≥O ã¨`«¯~°‡Å Ѩ@¡ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''¿Ñ^Œ"å_»∞ ^èŒx‰õΩ_ç HõO>Ë J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åʼnõΩ =ÚO^Õ ã¨fi~°æOÖ’
¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. Wk (^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’) ã¨QÆO k#O`À ã¨=∂#O.—— (ui‡l)
H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞, =ÚǨl~üÅ∞ (â◊~°}Ï~°∞úÅ∞) ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^èŒx‰õΩÅ
HõO>Ë #ÅÉè̌· ã¨O=`«û~åÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°x LOk.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 69
XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `«# J#∞K«~∞° Å#∞ ''^Œi¢^Œ∞_»O>Ë Z=~À g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~°∞Å∞ ''_»|∞ƒ, W`«~° ã¨OѨ^ŒÅ∞ ÖËx"å_çfl "Õ∞=Ú ^Œi¢^Œ∞_»x
ÉèÏqã¨∞Î<åflO—— Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ_»∞ #=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ∞
=ÔQ·~å ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x =™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ Z=i<≥·<å ^Œ∂+≤Oz LO\Ï_»∞.
Z=iÃÑ·#~Ú<å JѨ"å^Œ∞ ÖËÑ≤ LO\Ï_»∞. Z=i ^èŒ<å#fl~Ú<å J<åºÜ«∞OQÍ HÍ*Ëã≤
LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å ǨÏ`«ºKÕã≤ LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å J<åºÜ«∞OQÍ H˘\ì̃ LO\Ï_»∞.
JOKÕ`« J`«#∞ Z=Ô~=ix "ÕkèOKå_À, Z=Ô~=i ǨωõΩ¯Å∞ H˘Å¡Q˘\Ïì_À "å~°O
^ŒiH© J`«x ѨÙ}ºHõ~°‡Å∞ ѨOz™êÎ~°∞. JѨÊ\˜H© "å~°O^Œi ǨωõΩ¯Å∞ ѨÓiÎQÍ <≥~°"Õ~°Hõ
=ÚO^Õ J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ JO`«=∞~ÚáÈ`Õ, P ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ J`«x
MÏ`åÖ’ "Õã≤ J`«_çfl #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
''XHíÇıà◊ ^°∞O®‡O°∞æÅ ^°QõæO° Ö’Hí~Ö’x Ü«∂=`Œ∞Î ã≤iã¨~Ǩ^°ÅHí∞ O≥>˜ì~Ѩ٠ã≤i
ã¨~Ǩ^°Å∞~>Ë, „Ǩà◊Ü«µk<®# HíeQÕ Ç¨O°=∞hK«"≥∞ÿ# ÃѶ∞ÏO°tHí∆ #∞~_ç |Ü«µ@Ǩ_Ë~^°∞Hí∞ P
ã¨~Ǩ^°#~`Œ>˜h (áåǨ)ǨiǨO°~ „H˜~^° W=fi_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_«`ÍO°∞. (Jܵ<® "åO® tHí∆
#∞~_ç `ŒÇ≤Ê~K«∞H’ÖËO°∞.) JHí¯_« ^Õ=Ùx Ç‹·Ñ¨Ù #∞~_ç ÇÍi ÃÑ·H˜ ÇÍO°∞ Z#fl_«¥ TÇ≤Ï~K«x
^®O°∞}~ =zÛǨ_«∞`Œ∞~k. "åi HíO°‡Å ^°∞+¨Êùe`ÍÅhfl "åi=Ú~^°∞ „Ǩ`ŒºHí∆=∞=Ù`Íܵ.
(DO’A) ÇÍO°∞ JǨǨ㨺~ KÕã¨∞Î#fl^Õ (OÕѨÙ) "åig∞^° qO°∞K«∞Hí∞ Ǩ_«∞`Œ∞~k.——
(Y∞~üP<£–39:47,48)
''JqâÍfiã¨∞efl #O°Hßyfl =Ú~^°∞ xÅɡ>ì̃ "åi`À (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) WÖÏ J~>ÏO°∞:
'g∞O°∞ „ǨǨ~K«rq`Œ~Ö’ g∞"å>ÏHí∞ =zÛ# ã≤iã¨~Ǩ^°Åhfl `ŒxqfO® J#∞Éèíq~z
Hß*ËâÍO°∞. JnQåHí JHí¯_« ZÖÏ~>˜ hu <®ºÜ«µ~ ÖËHí∞~_Í JǨÏ~HßO°~`À q„O°gQÕ
ÇÍO°∞. Z<Àfl J„Hí=∂ÅHí∞, J^è°O®‡ÅHí∞ áåÅÊ_ͤO°∞. `Œ`ŒÊO°º=™®#~Qå DO’A g∞O°∞
J`Œº~`«==∂#HíO°Ç‹∞·# tHí∆Qå Ü«∂`Œ#ÅHí∞ Qõ∞iHßÉ’`Œ∞<®flO°∞.—— (Y∞~üP<£–46:20)
25. ^®`«$`«fiO, ^•<À^âÌÕ º◊ O
''^≥·==∂O°æ~Ö’ ã¨~Ǩ^° YO°∞ÛKÕ¿ãÇÍi (YO°∞Û) áÈeHí, XHí q`ŒÎ#~ <®@Qå Jk
U_«∞ "≥#∞flÅ∞ Dx „Ǩu "≥#∞flÖ’ =~^Õã≤ y~[Å∞#fl@∞¡ L~@∞~k. J^Õ q^è~° Qå ^Õ=Ù_∞«
`Í#∞ `ŒÅK«∞Hí∞#fl ÇÍi HíO°‡Ç¶¨ÖÏxfl J<ËHí O≥@∞¡ ÃÑ~K«∞`Í_«∞. ^Õ=Ù_«∞ Z~`À L^®O°
ã¨fiÉèÏ=Ù_«∞, ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:261)
''áÈ`Õ Hı=Å~ ^≥·=„Ǩã¨#fl`Œ H’ã¨~ z`ŒÎâ◊∞kú`À `Œ=∞ ã¨~Ǩ^°#∞ YO°∞ÛKÕ¿ã ÇÍO°∞
"≥∞O°Hí„áå~`Œ~Ö’ L~_Ë `À@ ÖÏ~>˜ÇÍO°∞. P`À@ =O®¬Å∞ ÉÏQå L~>Ë O≥~_ç~`ŒÅ∞
Ƕ¨Å™®Ü«∂xflã¨∞Î~k. J~`ŒQå =O®¬Å∞ ÖËHí∞~_Í ã¨#fl>˜ [Å∞¡Å∞ Ǩ_ç<® ^®xH˜ ã¨i
áÈ`Œ∞~k. g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:265)
''g∞Ö’ Z=iH≥·<® XHí Ǩ~_«¡`À@ L~^°#∞H’~_ç. J~^°∞Ö’ HßÅ∞=Å∞ Hí∂_Í
„Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î~>Ïܵ. `À@Ö’ J`Œx H’ã¨~ O°HíO°HߊǨ~_«∞¡ Ƕ¨ÖÏÅ∞ ѨÙ+¨¯Å~Qå Ǩ~_ç
70 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ã≤^~ú° Qå L~>Ïܵ. J`ŒxH˜ =$^®úǺ¨ ~ Hí∂_Í =ã¨∞~Î k. Jܵ`Ë J`Œx Ç≤ÅÅ¡ ∞ W~Hß Ç≤#fl
=Ü«µã¨∞ûÖ’<Ë L~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ ã≤÷uÖ’ FO’A ǨÏOî®`Œ∞ÎQå f„=Ç‹∞·# =_«QåÅ∞ÊÅHí∞
`À@ "≥Ú`Œ~Î =∂_ç =∞ã¨ÜµáÈ`Œ∞~k. WÖÏ ã¨~Éèqí ~K«_Íxfl J`Œ#∞ W+¨Çì _¨ `« Í_Í? g∞O°∞
(ã¨`ͺxfl) JO°~÷ KÕã∞¨ H’=_ÍxH˜ ^Õ=Ù_«∞ WÖÏ `Œ# 㨥Hí∞eÎ fl g∞=Ú~^°∞ q=iã¨∞<Î ®fl_«∞.——
(Y∞~üP<£–2:266)
''ÇÍO°∞ SÇ≤ÏHírq`Œ~Ö’ KÕ¿ã ^è°#=ºÜ«µ~ =∞OK«∞`À ‰õÄ_ç# f„==∞~Ú# Qåe
=~>˜k. Jk P`Œ‡„^ÀǨÏ~ KÕã¨∞Hí∞#flÇÍi Ǩ~@á⁄ÖÏÅÃÑ· gz ã¨O°fi<®â◊#~ KÕã¨∞Î~k.
^Õ=Ù_«∞ ÇÍiH˜ J<®ºÜ«µ~ KÕÜ«µ_«~ ÖË^°∞. ÇÍO°∞ `Œ=∞Hí∞ `Í"Õ∞ J<®ºÜ«µ~ KÕã¨∞
Hí∞~@∞<®flO°∞.—— (Y∞~üP<£–3:117)
''g∞ã¨~Ǩ^° #∞~_ç g∞O°∞ (^≥·==∂O°æ~Ö’) Uk YO°∞ÛKÕã≤<® Jk g∞Hı ÖÏÉèí
^®Ü«µHí~. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨"∞Õ Hí^®! ^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ g∞O°∞ Uk
YO°∞ÛKÕã<≤ ® ^®x ѨÙ}ºÇ¶Å¨ ~ g∞Hí∞ ѨÓiÎQå Åaèã∞¨ ~Î k. g∞ˆH=∂„`Œ~ J<®ºÜ«µ~ [O°Q^õ ∞° .——
(Y∞~üP<£–2:272)
''O®„u~|=à◊∞§ |Ç≤ÏO°~Qõ~Qå#¥, QÀǨº~Qå#¥ (^≥·==∂O°æ~Ö’) `Œ=∞ ã¨~Ǩ^°#∞
YO°∞Û KÕ¿ãÇÍi H’ã¨~ `Œy# „ǨuǶ¨Å~ ÇÍi „ǨÉèí∞=Ù ^°QõæO° ã≤^°ú~Qå L~k. ÇÍiH˜
(JHí¯_«) ZÖÏ~>˜ ÉèÜ í µ« ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^∞° .—— (Y∞~üP<£–2:274)
''g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) YO°∞Û KÕã~≤ ^°Üµ<®, ÖËHí g∞O°∞ "≥ÚHí∞¯|_ç KÕã∞¨ Hí∞#fl^≥<· ®
ã¨O,Õ J~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ^°∞O®‡O°∞Åæ Hí∞ Z=O°¥ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« O°∞. g∞O°∞ ^®#^èO° ®‡Å∞
|Ç≤ÏO°~Qõ~Qå KÕã≤<® =∞~z^Õ† XHí"Õà◊ g∞O°∞ W`ŒO°∞Å Hí~@ Ǩ_«Hí∞~_Í O°Ç¨Ï㨺~Qå
JQõ`ºŒ ǨO∞° ÅHí∞ ^®#~ KÕ¿ãÎ Jk =∞s =∞~zk. JÖÏ~>˜ ^®#~ g∞ áåáåÅ#∞ Hí_yç
Çıã¨∞Î~k. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–2:270,271)
''^≥=· =∂O°~æ Ö’ ^è<Œ ®xfl YO°∞ÛKÕܵ« _«~`À áå@∞, KÕã#≤ "Õ∞Å∞ Qõ∞O°∞KÎ ãÕ ≤ (^®#„QõÇÏ‘ `Œ)
=∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~K«xÇÍi H’ã¨~ ÇÍi „ǨuǶŨ ~ ÇÍi „ǨÉ∞íè =Ù ^°QOæõ ° ã≤^~ú° Qå L~k. ÇÍiH˜
(ǨO°Ö’Hí~Ö’) ZÖÏ~>˜ ÉèíÜ«µ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^°∞. ^®#~KÕã≤ (^®#„QõÇ‘Ï`Œ)
=∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~KÕ Ç¨x Hí<®fl =∞$^°∞=ÙQå =∂>Ï¡_@« ~, Híq∆ ∞~K«_~« J<Ëq Z~`À „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
Ǩ#∞Å∞. ^Õ=Ù_«∞ xO°¿ÑH∆ßǨO°∞_«∞, qâÍÅǨÏ$^°Ü«Ú_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:262,263)
''(Hí#∞Hí) qâÍfiã¨∞ÖÏO®! Ö’Hí∞Å "≥∞ǨC H’ã¨~ ^®#^èO° ®‡Å∞ KÕ¿ãÇÍ_çÖÏ, g∞O°∞ g∞
^®#^èO° ®‡Å#∞ ZuÎá⁄_«∞Ѩ٠=∂@Å^®fiO®, („QõÇÏ‘ `Œ) =∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~z =$^è® KÕã∞¨ H’Hí~_ç.
J`ŒxH˜ ^Õ=Ùxg∞^°, ǨOÖ° ’Híg∞‡^° #=∞‡HíO ÖË^∞° . JÖÏ~>˜ =ºH˜ (Î KÕ¿ã ^®#O) ÉèÏs=O°¬~
Hí∞O°=Qå<Ë ÃÑ·#∞#fl ǨÅÛ>˜ =∞>ì̃á⁄O° Hß™®Î `Œ∞_çzÃÑ@∞ìHí∞áÈܵ #∞#flQå q∞yeáÈÜ˵
O®u („Ǩ^âÕ ~◊ )`À ã¨=∂#~. JÖÏ~>˜ÇÍO°∞ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã≤ ZÖÏ~>˜ ѨÙ}ºÇ¶Ö¨ ~ á⁄~^°
ÖËO∞° . ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞ÅHí∞ ^Õ=Ù_«∞ Z#fl>˜H© ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç¨_∞« .—— (Y∞~üP<£–2:264)
''^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ g∞O°∞ K≥e~¡ KÕ [Hß`ü (g∞Hí∞ â◊∞ÉèÏxfl ã¨∞~Î k). JÖÏ [Hß`ü
K≥e~¡ KÕ"åOÕ x*ÏxH˜ `Œ=∞ ^è<° ®xfl =$kúKãÕ ∞¨ Hí∞~>ÏO°∞. (Y∞~üP<£–30:39)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 71
''(=∂#=rq`åxH˜) =∂~°Oæ xOÕtÌ ~K«=Åã≤# ÉÏ^躰 `Œ =∂ÃÑ<· Ë L~k. WǨÏÖ’Hí~
=∂^Õ† ǨO°Ö’Hí=¸ =∂^Õ. Hí#∞Hí <Ë#∞ q∞=∞‡efl „Ǩ[fiiÖË¡ Jyfl Qõ∞i~z ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î
<®fl#∞. ã¨`ͺxfl xO®Híi~z =ÚY~ uǨCHí∞<Ë ^ÒO®ƒùQõ∞º_«∞ `ŒÇ¨Ê =∞O≥=O°¥ J~^°∞Ö’
Ѩ_áç ÈO°∞. Jܵ`Ë Ñ¨Ùh`Œ=∞=_ÍxH˜ ^è#° q∞KÕÛ ^≥=· cèuǨO∞° _«∞ =∂„`Œ~ JyflH˜ ^°¥O°~Qå
L~K«|_«`Í_«∞. (WÖÏ ^è°#q∞zÛ) |^°∞Å∞fO°Û_ÍxH˜ J`Œx g∞^° Z=i „Ǩ`Œ∞ºÇ¨HßO°~
ÖË^∞° . J`Œ#∞ =∞Ǩϟ#fl`Œ∞_≥#· `Œ#„ǨÉ∞íè =Ù „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨"∞Õ D(ѨÙ}º)HßO°º~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.
Hí#∞Hí J`ŒxǨ@¡ P „ǨÉ∞íè =Ù `ŒÇʨ Hí∞~_Í „Ǩã#¨ ∞fl_«=Ù`Í_«∞.—— (Y∞~üP<£–92:17-21)
26. Z~`« YO°∞ÛÃÑ>Ïìe, ZÖÏ YO°∞ÛÃÑ>Ïìe?
^≥=· =∂O°~æ Ö’ (ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O) ZO`« Y~°∞ÛÃÑ\Ïìe, ZÖÏ Y~°∞ÛÃÑ\Ïìe J<Õ
q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® QÆ=∞<å~°›"≥∞ÿ#q:
''^≥·==∂O°æ~Ö’ U~ YO°∞ÛÃÑ>ÏìÅx ÇÍO°∞ x#fl_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. `Œ=∞ J=ã¨O®ÅHí∞
áÈQå q∞ye~k YO°∞ÛKÕÜ∂« Åx K≥ÇC¨ ÇÍiH˜. g∞O°∞ W@∞ „ǨÇ~¨ K«~ Qõ∞i~z, J@∞
ǨO°Ö’Hí~ Qõ∞i~z ܡ∂z™®ÎO°x ^Õ=Ù_«∞ D q^è°~Qå `Œ# P[˝Å#∞ g∞Hí∞ ã¨Ê+¨ì~Qå
q=iã¨∞Î<®fl_«∞.—— (2:219)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ#∞~_ç g∞ H’ã¨~
L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç. ^≥=· =∂O°~æ Ö’ YO°∞Û
KÕܵ« _ÍxH˜ <®ã≤OH° ~í =ã¨∞=Î Ùefl Uif¿ã „Ǩܵ« `Œfl~ KÕܵ« Hí~_ç. JÖÏ~>˜ =ã¨∞=Î Ùefl g∞Hı
Qõ#Hí Z=Ô~<· ® W¿ãÎ g∞O°∞ fã¨∞H’=_ÍxH˜ W+¨Çì _¨ `« ÍO®? Híà∞◊ § =¸ã¨∞HÁx ã‘fiHíi™®ÎOHÕ ßx,
=∞#㨥ÊiÎQå g∞O°∞ Z#fl>˜H© ÇÍ>˜x ã‘fiHíi~K«O°∞. ^Õ=Ù_«∞ xO°¿ÑH∆ßǨO°∞_«∞, ã¨fi`ŒÇ¨Qå
„Ǩâ~◊ ã¨hÜ«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (2:267)
^Õ=Ù_«∞ =∂#=ÙxH˜ J`Œx =∞#∞Qõ_« H’ã¨~ „ǨǨ~K«~Ö’ J<ËHí O°HßÅ ã¨~Ǩ^°efl
„Ǩ™®k~KÍ_«∞. J~^°∞Hí∞Qå#∞ J`Œ_«∞ ^Õ=ÙxH˜ Hí$`ŒA˝_»~Ú L~_«@~`À áå@∞, P
ã¨~Ǩ^°Ö’ HÁ~`Œ ÉèÏQõ~ xO°∞¿Ñ^°Öˇ·# `À>˜ =∂#=ÙÅHí∂¯_Í J~^°*ËÜ«∂e. ™ÈÎ=∞`Œ
Híey#ÇÍO°∞ `Œ=∞ ^è°#, Hí#Hí, =ã¨∞Î, Ǩâ◊∞ ã¨~Ǩ^°Å #∞~_ç „Ç¨u U_»∂ O≥~_«∞#flO°
âÍ`Œ~ K˘Ç¨Ê# fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ ^®#~ KÕÜ«∂e. nxfl [Hß`ü J~>ÏO°∞.
J~`ËHßHí∞~_Í ÇÍO°∞ ^è®#º~, JǨO®Å∞, Ǩ~_«∞¡, Hí∂O°QåÜ«µÅ∞ `Œk`ŒO° Éèí¥
L`ŒÊ`Œ∞ÎÅ #∞~_ç Hí∂_Í [Hß`ü fÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k. nxfl ''L„+π—— J~>ÏO°∞.
Jܵ`Ë L„+π Ü˵_ÍkH˜ XHí™®i =∂„`ŒÇı∞ QåHí, ã¨~=`ŒûO®xH˜ Zxfl™®O°∞¡ Ǩ~_ç¿ãÎ
Jxfl™®O°∞¡ fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ ^®#~ KÕÜ«∂e. =O°¬~ =Å¡ Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç Ǩk âÍ`Œ~,
YO°∞Û`À Hí∂_ç# h>˜áåO°∞^°Å ™œHíO°º~ =Å¡ Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç Jܵ^°∞ âÍ`Œ~
K˘Ç¨C# L„+π fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ qkèQå J~^°*ËÜ«∂e.
''(qâÍfiã¨∞ÖÏO®!) g∞O°∞ Jq∞`Œ~Qå „¿Ñq∞~KÕÇÍ>˜x Ãã·`Œ~ (^≥·==∂O°æ~Ö’)
qxܡ∂y~K«#~`Œ =O°H∂í g∞O°∞ ^èO° ‡° ǨO®Ü«µ}∞Å∞ HßÖËO∞° . g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) Uk
qxܡ∂y~z<® Jk ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–3:92)
72 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
™®^è®O°}~Qå „Ç¨[Å∞ „áåO°÷#, ^论#~, ^≥·=<®=∞ 㨇O°}, „Qõ~^ä°áåO®Ü«µ}~,
LǨÇÍ㨠„=`Œ~, Ǩiq∞`Œ ™®÷ܵ֒ ^®# ^è°O®‡Å∞, F „Ǩ`˺Hí Ǩ~^ä®Ö’ ÉÏǨϺ
Çı+¨^è®O°} "≥Ú^°Öˇ·# ÇÍ>˜x =∂„`ŒÇı∞ Q˘Ç¨Ê ѨÙ}ºHßO®ºÅ∞Qå, ^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}`ŒHí∞
„Ǩ|Å x^°O°≈<®Å∞Qå ǨiQõ}˜ã¨∞Î<®flO°∞. Hßx Y∞O∑P<ü D JáÈǨÏ#∞ ^°¥O°~KÕ㨥Î,
^Õ=Ùx „Ǩã¨#fl`Œ H’ã¨~ J=ã¨O°=∞~Ú`Ë Z~`Œ>˜ „Ç≤Ü«µÇ‹∞·# =ã¨∞Î=Ù#ܵ<® `ͺQõ~
KÕÜ«∂Åx, JǨC_Ë =∞x+≤ ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ x[Ç‹∞·# ^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}∞_«∞Qå ǨiQõ}˜~K«
|_«`Í_«x K≥|∞`À~k.
''(g∞H’ã¨~) Ǩ~kà◊§ g∞^° „áåHı, „áåHíx K≥@`¡ À ã¨Ç¨ O°HOí H° ßÅ `À@Å∞, `ÀѨÙÅ#∞
ã¨$+≤ì~z#ÇÍ_«∞ P ^Õ=Ù_Ë. qq^è° O°HßÅ PǨO° Ǩ^®O®÷Å∞ L`ŒÊuÎ KÕ¿ã á⁄ÖÏÅ∞,
YO°¥˚O°Ñ¨Ù K≥@¡#∞ ã¨$+≤ì~z#ÇÍ_«∞ Hí∂_Í PÜ«µ<Ë. PÜ«µ<Ë PeDZ, ^®x=∞‡ =$H∆ßÅ#∞
ã¨$lã¨∞Î<®fl_«∞. ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡ K«¥_«>ÏxH˜ PHßO°~Ö’ W~K«∞q∞~K«∞ XHıÖÏ L#flǨÊ>˜H©
O°∞zÖ’ =º`ͺã¨~ L~@∞~k. Jq Ǩ~@Hí∞ =zÛ#ǨC_«∞ ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡ ǨܵQå u#~_ç.
^®~`Àáå@∞ Ǩ~@ HÀ`«‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J~^°∞Ö’ #∞~z ^Õ=Ùx ǨÏHí∞¯ (¿Ñ^°Å
Pi÷HíǨÏHí∞¯) Hí∂_Í <ˇO°"ÕO°Û~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕÜ«µHí~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕ¿ãÇÍix ^Õ=Ù_«∞
„¿Ñq∞~K«_«∞.—— (Y∞~üP<£–6:141)
''^èx° Hí∞_«∞ `Œ# Pi÷Hí ™ÈÎ=∞`Œ#∞ |>˜ì DáÈ+¨} YO°∞ÛÅ∞ Éèií ~KÍe. `ŒH∞í ¯= Láåkè
W=fi|_ç# (¿Ñ^°)"å_«∞ ^Õ=Ù_«∞ `Œ#H˜zÛ# ^®#∞fl~KÕ Z~`ÀHÁ~`Œ YO°∞ÛÃÑ>Ïìe. ^Õ=Ù_«∞
Z=iH≥~`Œ WKÍÛ_À J~`ŒHí∞q∞~z "åiÃÑ· ÉèÏO°~ "≥∂Ǩ_«∞. ^Õ=Ù_«∞ =∞x+≤H˜ ÖËq∞
`ŒO°∞ÇÍ`Œ Híeq∞ Hí∂_Í „Ǩ™®k~K«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–65:7)
''g∞O°∞ g∞KÕux (U=∂„`Œ~ ^®#~KÕܵ« Hí∞~_Í) "≥∞_«Hãı ≤ Hí>ì˜ L~K«H~í _ç. JÖÏQÕ
^®xfl ѨÓiÎQå `ˇO°z L~K«_«~ Hí∂_Í ã¨iHß^°∞. JÖÏKÕ¿ãÎ g∞O°∞ x~k`«∞Å~Ú,
xã¨ûǨÜ«µ∞֡ᷠÈ`ÍO°∞. h „ǨÉ∞íè =Ù `Í#∞ H’i# q^è~° Qå HÁ~^°iH˜ W`ÀkèH~í Qå Láåkèx¿ã,Î
=∞i HÁ~^°ix ÖËq∞H˜ Qõ∞iKÕ™®Î_«∞. PÜ«µ#Hí∞ `Œ# ^®ã¨∞Å ã≤÷uQõ`Œ∞Å∞ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.
PÜ«µ# ÇÍix K«¥ã¨¥<Î Ë L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–17:29,30)
27. ^®#ã‘fiHßO° ܡ∂Qõ∞ºÅ∞
^®#^èŒ~å‡Å∞ KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"åiH˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ J~°∞›Öˇ·# ^•#¢QÆÇ‘Ï`«Å‰õΩ,
W`«~° ã¨`å¯~åºÅ‰õΩ H˘^Œ∞= ÖË^∞Œ . ^•`«Å‰õΩ HÍ=Åã≤O^ŒÖÏ¡ qâߊǨÏ$^ŒÜ∞« O, L^•~°
ã¨fiÉèÏ"åÖË. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''ÇÍO°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) ã¨~Ǩ^° U q^è~° Qå YO°∞ÛKÕÜ∂« Åx J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. ÇÍiH˜
WÖÏ K≥ÇC¨ : ''g∞O°∞ YO°∞Û KÕܵ« ^°ÅK«∞Hí∞#flk g∞ `Œe^¡ ~° „_«∞Å∞, |~^è∞° =ÙÅ∞, J<®^äÅ° ∞,
JQõ`ºŒ ǨO∞° Å∞, ÉÏ@™®O°∞Å „âıܵ« ã¨∞û H’ã¨~ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç. Z=O°∞ U ã¨`ͯO°º~ KÕã<≤ ®
^®xfl Qõ∞i~z ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–2:215)
''=ÚYº~Qå ^≥·=HßO®ºÖ’¡ x=∞QÆ∞flÅ~ÚáÈܵ, r=<Àáåkè H’ã¨~ ^è°O°}˜ÃÑ· uiQÕ
J=Hßâ◊~ÖËx xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ (Pi÷Hãí Ǩ ¨ Ü«µ~ KÕܵ« ~_ç). ÇÍi ã≤u÷ Qõ`∞Œ Å∞ ZO°Qxõ ÇÍO°∞ ÇÍi
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 73
P`͇aè=∂#~ K«¥ã≤ ÇÍO°∞ ã≤u÷ ǨO∞° ÖË#x ÉèÏq™®ÎO∞° . Hßx ÇÍi =ÚMÏÅ∞ K«¥¿ãÎ g∞O°∞
ÇÍi "åã¨=Î ã≤u÷ „QõÇÏ≤ ™®ÎO∞° . ÇÍO°∞ (ã≤Q∞õ æ =^°e) „Ǩ[Å Ç‹~@|_ç Ji÷~KÕ (Ü«∂K«H∞í ÖÏ¡~>˜)
ÇÍO°∞ Hß^°∞. ÇÍi ã¨Ç¨Ü«∞O HÀã¨O g∞O°∞ KÕ¿ã U YO°Ûܵ<® ^Õ=ÙxH˜ `ˇeÜ«µHí∞~_Í
L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:273)
''(=∂#=Ù_«∞ ¿ÑO°∞„Ǩu+ª̈Å H’ã¨~ „áåHí∞ÖÏ_«∞`Œ¥, ^è°<®xfl ZÖÏ ^°∞ifixܡ∂Qõ~
KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞! ÃÑ÷ ÑK«∞Û „ǨQÖõ σùÅ∞ ǨÅ∞Hí∞`Œ¥) ''<Ë#∞ ÅHíÖ∆ Ïk O°¥áåÜ«µÅ∞ =∞~z hà◊∞§ÖÏ
YO°∞ÛÃÑ>Ïì#∞—— Jx J~@∞<®fl_«∞. `Œ##∞ (ÃÑ#· ) Z=O°¥ K«¥_«@~ ÖË^x° ÉèÏqã¨∞<Î ®fl_Í
J`Œ#∞? "Õ∞=∞`ŒxH˜ O≥~_«∞ Híà◊∞§, XHí <ÀO°∞, O≥~_«∞ ÃÑ^°=ÙÅ∞ W=fiÖË^®? (=∞~zH˜,
K≥_∞« Hí∞ ã¨~|~kè~z#) O≥~_«∞ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ =∂O®æÅ∞ J`ŒxH˜ K«¥Ç¨Ö^Ë ®? (90:6-10)
''Hßx J`Œ#∞ Híiî#"≥∞ÿ# Hí#∞=∞ Qõ∞~_Í #_«=_ÍxH˜ ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖË^°∞. Híiî#"≥∞ÿ#
Hí#∞=∞ J~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? (Híiî#"≥∞ÿ# Hí#∞=∞~>Ë) ÉÏxã¨#∞ |~^è°q=ÚHÎ̃
KÕܵ« _«~, ÖË^® (HíO∞° =Ùk<®Ö’¡) PHíeQ˘#fl O’A ã¨g∞Ǩ J<®^èH° ∞í Qåx, ^®i„^°º~Ö’ =∞QÕæ
xO°∞¿Ñ^°Hí∞Qåx Ǩ>ì̌_«#fl~ ÃÑ@ì_«~, PÃÑ· FO°∞Ê, ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºefl Qõ∞i~z ǨO°ã¨ÊO°~
LǨ^Õt~K«∞Hí∞<Ë qâÍfiã¨∞Ö’¡ KÕiáÈ=_«~——. (Y∞~üP<£–90:11–17)
^°Ü«∂^®H˜∆}®ºÅ#∞ Qõ∞i~z =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) =∞Ç≤Ï`ÀHí∞ÎÅ∞ K«¥_«~_ç:
''HíO°∞}˜~KÕÇÍi<Ë HíO°∞}®=∞Ü«µ∞_«∞ HíO°∞}˜™®Î_«∞. Éèí∞qÖ’ L~_ËÇÍix HíO°∞
}˜~K«~_ç, kqÖ’ L~_ËÇÍ_«∞ q∞=∞‡efl HíO°∞}˜™®Î_«∞——. (J|¥^®=Ó^ü, ui‡l)
''`À>˜ =∂#=Ùefl HíxHíi~K«xÇÍ_çfl ^Õ=Ù_«∞ (Hí∂_Í) HíxHíi~K«_«∞——. (|∞MÏi)
''=∞# Ç≤Å¡Å#∞ HíO°∞}˜~K«x, =∞# ÃÑ^°ÌÅ#∞ Q“O°q~K«xÇÍ_«∞ =∞#"å_«∞
Hß^°∞.—— (ui‡l)
''XHí =Úã≤¡~ `À>˜ =Úã≤¡~Hí∞ ™È^°O°∞x =~>˜ÇÍ_«∞. J`ŒxH˜ D =Úã≤¡~
J<®ºÜ«µ~ KÕÜ«µ_«∞. J`ŒxH˜ ã¨Ç¨Ü«µ~ KÕÜ«µHí∞~_Í ^°¥O°~Qå L~_«_«∞.
Z=O°∞ `Œ# `À>˜ ™È^°O°∞x J=ã¨O°~ fO°Û_«~Ö’ x=∞Qõ∞fl_«=Ù`Í_À, ^Õ=Ù_«∞
J`Œx J=ã¨O°~ fO°Û_«~Ö’ x=∞Qõ∞fl_«=Ù`Í_«∞. =∞O≥=O°∞ XHí =Úã≤¡~#∞ U^≥·<®
PǨ^°Ö’ P^°∞Hí∞~>Ï_À, ^Õ=Ù_«∞ „Ǩà◊Ü«µk#~ PǨ^°Ö’¡x XHí PǨ^° #∞~_ç J`Œ_çfl
P^°∞Hí∞~>Ï_«∞. Z=O°∞ XHí =Úã≤~¡ Ö’áåxfl =∞O°∞Qõ∞ ǨO∞° ™®Î_À ^Õ=Ù_«∞ „ǨàÜ ◊ µ« k<®#
J`Œx Ö’áåxfl =∞O°∞Qõ∞ ǨO°∞™®Î_«∞——. (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''`«# á⁄~°∞QÆ∞"å_»∞ Ѩã¨∞ÎO_»QÍ `å#∞ Hõ_»∞ѨÙ
xO_® u<Õ"å_»∞ x["≥∞ÿ# qâßfiã≤ (=Úã≤¡O) HÍ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''(^≥=· ã¨O^ÕâO◊ KÕ~"° ¿Õ ã ^≥=· ^Œ∂`«) l¢cÖò (J֡Ƿ Ï≤ )
á⁄~°∞QÆ∞"åx QÆ∞iOz ##∞fl =∂\˜=∂\˜H˜ `åH©^Œ∞ KÕ¿ã"å~°∞. D `åH©^Œ∞ f~°∞#∞
QÆ=∞xã¨∞ÎO>Ë P á⁄~°∞QÆ∞"åxH˜ (<å) Pã≤ÎÖ’ "å\Ï ‰õÄ_® WÑ≤Ê™êΈ~"≥∂#x <å‰õΩ
J#∞=∂#O HõeyOk.—— (|∞MÏi)
74 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
28. ¢H˜OkKÕ~Ú HõO>Ë ÃÑ·K~Õ Ú ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:–
''¢Ñ¨u~ÀE L^ŒÜ«∞O ¢Ñ¨[Å∞ x¢^Œ #∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯#QÍ<Õ W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞
J=`«i™êÎ~°∞. "åiÖ’ XHõ`«#∞ ^≥·"åxfl ¢áêi÷ã¨∂Î '^Õ"å! (^•#O) WKÕÛ"å_çH˜ =∞iO`«
(ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO) W=Ùfi— J#O\Ï_»∞. Ô~O_À ^Œ∂`« '^Õ"å! Ñ≤ã≤<åi ã¨OѨ^Œ#∞ <åâ◊#O
K≥~Úº— Jx ¢áêi÷™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
''^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ Ѩq¢`« =ã¨∞Î=Ù =∂¢`«"Õ∞ KÕ~°∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ Z=Ô~·<å `«#
Ѩq¢`« ã¨OѨ^Œ (Hõëêìi`˚ O« ) #∞O_ç XHõ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ @O`« ^•#O KÕã<≤ åã¨~ˆ , ^Õ=Ù_»∞ ^•xfl
‰õΩ_çK`Õ ÀÎ ã‘fiHõi™êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« g∞~°∞ QÆ∞¢~°ÑÙ¨ Ñ≤Å#¡ ∞ ÃÑOz ÃÑ^ŒK
Ì ãÕ #≤ @∞¡ PÜ«∞#
P ^•<åxfl =$kú Ѩ~°∞™êÎ_»∞. P q^èŒOQÍ =$kúK≥O^Œ∞`«∂ z=iHõk Ѩ~°fi`«O =∂kiQÍ
ÃÑiyáÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J™ê‡ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ É’kèOKå~°∞:– ''(^≥=· =∂~°Oæ
Ö’) Y~°∞ÛÃÑ@∞ì. ÖˇHõ¯ÃÑ@ì‰õΩ. ÖˇHõ¯ÃÑ\˜ì W¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® h‰õΩ ÖˇHõ¯ÃÑ\˜ì =∞s
W™êÎ_∞» . (JO>Ë hѨ@¡ L^•~°OQÍ =º=ǨÏiOK«_∞» .) JÖψQ ‰õÄ_»É\ ˇ ì̃ LOK«‰Ωõ . ‰õÄ_»
ɡ_ÎÕ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® (h‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ¢Ñ¨™êkOK«‰Ωõ O_®) PÑ≤ LOK«∞`å_»∞.—— (|∞MÏi)
|∞MÏi, =Úã≤O¡ ¢QÆO^ä•ÅÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞ `«Ñʨ
=∞Ô~ÖÏO\˜ KèåÜ«∞ ÅaèOK«x (¢Ñ¨à◊Ü«∞)k<å# ^Õ=Ù_»∞ U_»∞QÆ∞~°∞ =∞#∞+¨µÅ‰õΩ `«#
h_»Ñ¨@∞ì ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. P U_»∞QÆ∞iÖ’ ''‰õΩ_çKÕ`ÀÎ WzÛOk Z_»=∞KÕuH˜ ã¨~Ú`«O
`≥eÜ«∞#O`« QÀѨºOQÍ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕã≤# =∞x+≤—— ‰õÄ_® L<åfl_»∞.
XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! Z=i ^•#^èŒ~å‡Å ѨÙ}º
Ѷ¨ÅO JO^ŒiHõO>Ë JkèHõOQÍ LO@∞Ok?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
Dq^èŒOQÍ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''h=Ù P~ÀQƺOQÍ LO_ç, J`«ºkèHõ ^èŒ<åâ◊ Hõey=Ù#fl ~ÀAÖ’¡ (Y~°∞ÛKÕ¿ãÎ) ¿Ñ^Œ
"å}‚~Ú áÈ`å##fl ÉèíÜ«∞O`À áê@∞ ^èŒx‰õΩ_»~Ú áÈ"åÅ#fl HÀiHõ Hõey L#flѨÊ\˜H©
KÕ¿ã ^•#O J`«ºO`« ¢âı+¨ª=∞~Ú#k. Hõ#∞Hõ ^•#O KÕÜ«∞_»OÖ’ h=Ù JO`«ºHÍÅO
^•Ñ¨ÙiOKÕ ^•HÍ "Õz LO_»‰õΩ. ¢áê}O HõO~î°OÖ’H˜ =zÛ H˘# TÑ≤i`À H˘@∞ìq∞\Ïì_Õ
ã≤÷u =zÛ#ѨÙÊ_»∞, <Õ#∞ Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤H˜ JOu™êÎ#∞† Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤H˜ WOu™êÎ#∞
Jx K≥a`Õ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O LO_»^Œ∞. WѨÙÊ_»k Ѷ¨ÖÏ<å, Ѷ¨ÖÏ<å "åi^Œ~Ú
áÈ~Ú#>Ë¡ (hqKÕÛ^Õg∞ ÖË^Œ∞).—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Ǩi™ê a<£ =ǨÏÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''(ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞ á⁄Oyá⁄~°Ö)Ë XHõ HÍÅO ~å#∞#flk. JѨÙÊ_»∞ ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜
XHõ =ºHÎ̃ |Ü«∞Å∞^Õi`Õ J`«xH˜ ^•#O ã‘fiHõiOKÕ"åˆ~ ^˘~°H~õ ∞° . J`«#∞ Z=iH˜ ^•#O
KÕÜ«∂Å<åfl '<åH˜Ñ¨ÙÊ_»∞ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. h=Ù x#fl fã¨∞H˘x =zÛ=ÙO>Ë <Õh ^•#O
ã‘fiHõiOKÕ"å_çfl— J#O\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 75
¢Ñ¨[ÅO^Œ~°∂ ^èŒx‰õΩÖˇ·áÈ~Ú ^•#¢QÆÇ‘Ï`«Å∞ H˘~°=_Õ =~°‰õΩ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕÜ«∞
‰õΩO_® KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìH˘x LO_»‰õÄ_»^Œx, ã¨=∂[OÖ’ ¿Ñ^ŒiHõO L#flѨÙÊ_Õ gÖˇ·#O`«
Z‰õΩ¯=QÍ ^•#O KÕÜ«∂Åx D ǨÏnã¨∞ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O:– ''¢H˜OkKÕ~Ú HõO>Ë ÃÑ·KÕ~Ú ZO`À ¢âı+ª̈"≥∞ÿ#k.
ÃÑ·KÕ~Ú JO>Ë (^•#O) WKÕÛ, (ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O) Y~°∞ÛÃÑ>Ëì KÕ~Ú. ¢H˜OkKÕ~Ú
JO>Ë (^•#O) J_çy fã¨∞‰õΩ<Õ KÕ~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
¢áê~°÷#, ^•#O Ô~O_»∂ XHõ^•xH˘Hõ\˜ q_»nÜ«∞~åx P~å^èŒ#Å∞. ¢áê~°÷# ^Õ=Ùx
ǨωõΩ¯, ^•#O ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯. H˘O^Œ~°∞ 'L#fl"å_Õ ^•#O KÕÜ«∞QÆÅ∞æ`å_»∞, ÖËx"å_»∞
UO KÕ™êÎ_»∂?— J#O\Ï~°∞. WÖÏ ¢Ñ¨tflOKÕ"å~°∞ `«=∞‰õΩ kQÆ∞=#∞O_Õ "åi "≥·Ñ¨Ù
*ÏeQÍ K«∂¿ãÎ ã¨=∂^è•#O Åaèã∞¨ OÎ k. Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞ É’^è#Œ Å∞ QÆ=∞x¿ãÎ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ
^•#O KÕÜ«∞_»O, W`«~° ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O _»|∞ƒ Y~°∞ÛÃÑ@ì_»O ¢Ñ¨u =∞x+≤H© ^≥·=O
xˆ~ÌtOz# qkè Jx `≥Å∞™ÈÎOk.
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ ''Jxfl\˜HõO>Ë
¢âı+ª̈"≥∞ÿ# PK«~°} Un?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^Õ=Ù_çfl qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞#
=∂~°æOÖ’ áÈ~å_»@O—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''ÉÏx㨉õΩ ¿ãfiK«Ûùx=fi_»O (‰õÄ_®) ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#
PK«~°}Ë<å?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. ''qÅ∞=#∞ |\ì̃ Z‰õΩ¯= ^èŒ~°‰õΩ J=Ú‡_»∞áÈ=_»O
`Àáê@∞, Ü«∞[=∂xH˜ JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= W+ì̈"≥∞ÿ# ÉÏx㨉õΩ ¿ãfiK«Ûù ¢Ñ¨™êkOKåe——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). ''XHõ"Õà◊ <Õh Ѩx KÕÜ«∞ÖËx Ѩiã≤÷uÖ’ LO>Ë?—— Jx
J_çQÍ#∞ <Õ#∞. ''JѨÙÊ_»∞ U^≥·<å Ѩx KÕ¿ã"å_çH˜ P ѨxÖ’ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞ ÖË^• Ѩx
KÕÜ«∞_»O ~åx"å_çH˜ Ѩx KÕã≤ÃÑ@∞ì—— Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. ''=∞i <Õh Ѩx ‰õÄ_®
KÕÜ∞« ÖËx ã≤u÷ Ö’ LO>Ë =∞ˆ~O KÕÜ∂« e?—— Jx J_çQÍ#∞ =∞m§. ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨[Å#∞
ZÖÏO\˜ Hõ+¨ì#ëêìʼnõΩ QÆ∞iKÕÜ«∞‰õΩ. Wk ‰õÄ_® h áêe@ XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# ^•#"Õ∞——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) F™êi `«# J#∞K«~∞° Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''¢Ñ¨u =Úã≤O¡ qkèQÍ
^•#O KÕÜ∂« e—— J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D =∂@ qx ''=∞i Z=i ^ŒQ~ÔæÆ <· å ^•#O
KÕÜ«∞_®xH˜ Ug∞ ÖËHõáÈ`Õ ZÖÏ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''JѨÙÊ_®
=ºH˜Î Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz `å#∂ J#∞ÉèíqOKåe, ^•xfl (¿Ñ^ŒÅ‰õΩ) ^•#O ‰õÄ_®
KÕÜ«∂e—— J<åfl~°∞.
''XHõ"Õà◊ JÖÏ KÕ¿ã â◊HÎ̃ ‰õÄ_® ÖËHõáÈ`Õ ÖË^• JÖÏ ‰õÄ_® KÕÜ«∞HõáÈ`Õ?—— Jx
=∞m§ J_çQÍ~°∞ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞. ''JѨÙÊ_»∞ Z=Ô~·<å JQÆ`«ºÑ¨~°∞_»∞ U^≥·<å PѨ^ŒÖ’
z‰õΩ¯‰õΩO>Ë J`«_çfl P^Œ∞HÀ"åe—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O).
J#∞K«~°∞Å∞ =∞m§ ''Jk ‰õÄ_® KÕÜ«∞HõÖËHõ áÈ`Õ<À?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''(Jn KÕÜ∞« ÖËHáõ È`Õ) "Õ∞Å∞ KÕÜ∂« Åx ÖËHõ ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕÜ∂« Åx
W`«~°∞ʼnõΩ ã¨ÅǨe"åfie—— Jx K≥áêÊ~°∞.
76 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
''Jn KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`Õ...?—— Jx =∞m§ J_çQÍ~°∞ J#∞K«~°∞Å∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ''(JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ Hõhã¨O) `å#∞ K≥_»¤Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ«∞‰õΩO_®, W`«~°∞ʼnõΩ
K≥_»∞ `«ÅÃÑ@ì‰õΩO_® LO_®e. Wk ‰õÄ_® ^•#O (ã¨^ŒMÏ) H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü ǨÏH©"£∞ a<£ Ç≤Ï*Ï"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ#∞ (H˘O`«
^èŒ#O) J_çy`Õ PÜ«∞# WKÕÛâß~°∞. (Jk KåÅHõ) <Õ#∞ =∞m§ J_çQÍ#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) <å‰õΩ =∞iH˘O`« ¢Ñ¨™êkOKå~°∞. <Õ#∞ `«$Ñ≤ÎK≥O^ŒHõ =∞m§ J_çQÍ#∞. PÜ«∞#
<å‰õΩ =∞iHÍã¨Î ¢Ñ¨™êkOz WÖÏ J<åfl~°∞:
''ǨÏH©"£∞! D ¢áêѨOzHõ ã¨OѨ^Œ (ÃÑ·H˜) ZO`À (Hõ#∞ŠѨO_»∞QÆQÍ) ѨK«ÛѨK«ÛQÍ,
uÜ«∞ºQÍ LO_»=K«∞Û. HÍx ^•xfl P`«‡ã¨O`«$Ñ≤`Î À fã¨∞‰õΩ<Õ"åiˆH â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
J`åºâ◊`À J_çQˆ "å_çH˜ JO^Œ∞Ö’ ZÖÏO\˜ â◊√ÉèOí LO_»^∞Œ . J`«#∞ ZO`« u<åfl Hõ_∞» ѨÙ
xO_»x =ºHÎ̃ ÖÏO\˜"å_»∞. (QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ.) WKÕÛ KÕ~Ú Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩ<Õ KÕ~Ú HõO>Ë ZO`À
¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k.——
JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü ǨÏH©"∞£ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! q∞=∞‡efl ã¨`åºxzÛ
ѨOÑ≤# P ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õh Hõ∆}O #∞Oz WǨÏÖ’HõO g_çáÈÜÕ∞
=~°‰õΩ U =ã¨∞Î=Ù HÀã¨O ‰õÄ_® Z=i =ÚO^Œ∂ KÕ~Ú*ÏѨ#∞.——
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü ǨÏH©"£∞ (~°l) `å#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ KÕã≤# "åQÍÌ<åxH˜
Hõ@∞ì|_ç LO@∂ WǨÏÖ’HõO g_çáÈÜÕ∞ =~°‰õΩ Z=i #∞O_ô ^•#O ã‘fiHõiOK«ÖË^Œ∞.
29. ^è#Œ `åºQÆO
`åºQÆÉèÏ=OÖËx ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« x["≥∞ÿ# ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« JxÊOK«∞HÀ^Œ∞. P
`åºQÆÖ’¡ ‰õÄ_® ¢áê}`åºQÆO `«~∞° "å`« ^è#Œ `åºQÆO ZO`À Q˘Ñ¨Êq+¨Ü∞« O. D "åã¨"Î åxfl
QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''Éè¥í =∂ºHßâÍÖ’¡x ã¨Ofi° ã¨fi~ ^Õ=Ùx^Õ. PÜ«µ<Ë "å>˜H˜ "åO°ã∞¨ _«∞. JÖÏ~@ǨC_«∞
g∞O°∞ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ ã¨~Ǩ^#° ∞ Z~^°∞Hí∞ YO°∞ÛÃÑ@ìO∞° ? q[Ü«∂xH˜ ѨÓO°fi~ ^è#° `ͺQõ~
KÕã≤ Ü«µ∞^°~ú KÕã#≤ ÇÍi`À, q[Ü«∂#~`ŒO~° ã¨~Ǩ^° YO°∞ÛÃÑ>˜ì ã¨=∞O°~Ö’ áåÖÁæ<ÇË ÍO°∞
Z#fl>˜H© ã¨=∂#∞Å∞ HßÖËO°∞. ^Õ=Ù_«∞ LÉèíÜ«µ∞ÅHí∂ („ǨuǶ¨Å~ q+¨Ü«µ~Ö’) =∞~z
"åQåÌ#~ KÕã#≤ ǨÊ>˜H© Ǩϟ^®, J~`Œã∞¨ ÅÎ Ö’ giHí~>Ë q[Ü«∂xH˜ ѨÓO°fi~ ^è#° `ͺQõ~ KÕã≤
Ü«µ∞^°~ú KÕã#≤ "åˆ~ JkèH∞í Å∞. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y~üP<£–57:10)
''g∞Ö’ ^Õ=ÙxH˜ O°∞}q∞KÕÛ "åO≥=O≥<· ® L<®flO®? „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ O°∞}~? JÖÏ~>˜ "åiH˜
^Õ=Ù_«∞ P O°∞}®xfl J<ËHOí @≥ ∞¡ ÃÑ~z uiy WzÛ"Õ™®Î_∞« . ÃÑQ· å "åiH˜ J`Œº~`Œ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
„ǨuǶŨ ~ Hí∂_Í Åaèã∞¨ ~Î k.—— (Y∞~üP<£–57:11)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 77
Éèí¥=∂ºHßâÍÅhfl ^Õ=Ùx"Õ Jܵ#ǨC_«∞, P ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z# ^è°#Hí#Hí
=ã¨∞Î=Ùefl PÜ«µ# xˆ~ÌtOz# =∂O°æ~Ö’ (ѨÙ}ºHßO®ºÅ H’ã¨~) YO°∞Û KÕÜ«µ_ÍxH˜
=∂#=ÙÅHí∞ ZÖÏ~>˜ JÉèºí ~`ŒO~° L~_«H∂í _«^∞° . Hßx =∂#=Ù_«∞ Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ =Å¡
ã¨`ͯO®ºÅ H’ã¨~ _«|∞ƒ "≥zÛ~K«_ÍxH˜ "≥#∞Hí~[ "Õ™®Î_«∞. J~^°∞=Å¡ Láåkè „Ç¨™®
k~KÕk `Í<Ë#x, g∞OÕ^Œ~Ú<® ^®#~ KÕ¿ãÎ P HÁO°`Œ#∞ `Í#∞ fO°∞™®Î#x ^Õ=Ù_«∞
J~@∞<®fl_«∞ (34:39). J~`ËHß^°∞, <Ë#∞ „Ǩ™®k~z# P ^è°<®xfl <®Hí∞ O°∞}~Qå
J~^°*Ë¿ãÎ P O°∞}®xfl <Ë#∞ J<ËHí O≥@∞¡ ÃÑ~z uiy fO°∞Û`Í#x, PÃÑ· J^Œ#OQÍ
`Œy# „ǨuǶ¨Å~ ‰õÄ_® „Ǩ™®k™®Î#x PÜ«µ# ÇÍQåÌ#~ KÕã¨∞Î<®fl_«∞. D ÇÍQåÌ#~
ǨO°Ö’Hí~Ö’ <ˇO°ÇıO°∞`Œ∞~^°#_«~Ö’ ZÖÏ~>˜ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞.
Ǩτ[`ü J|∞^°ÌǨÌ J<®ûs (O°l) =ÚǨÏ=∞‡^ü =∞ǨÏhÜ«µ∞ (ã¨Å¡~)x <À@
D㨥H˜Î (57:11) qx ''^≥·=„=HßÎ! ^Õ=Ù_«∞ =∞#efl JǨC J_«∞Qõ∞`Œ∞<®fl_Í?—— Jx
„Ǩtfl~KÍO°∞. ^®xH˜ PÜ«µ# J=Ù#<®flO°∞. JǨC_«∞ J|∞^°ÌǨÌ (O°l) ''Jܵ`Ë HßãÎ̈ g∞
KÕܵ *ÏǨ~_ç—— J<®flO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) KÕܵ *ÏáåO°∞. Ǩτ[`ü J|∞^°ÌǨÌ (O°l)
PÜ«µ# KÕux `Œ# KÕuÖ’H˜ fã¨∞HÁx ''<Ë#∞ <® „ǨÉèí∞=ÙHí∞ <® `À@#∞ (JǨCQå)
Wã¨∞Î<®fl#∞—— Jx K≥áåÊO°∞.
Ǩτ[`ü J|∞^°ÌǨÌ (O°l) `À@Ö’ PO˘~^°Å YO°¥˚O° K≥@∞¡<®flܵ. `À@Ö’<Ë
PÜ«µ# WÅ∞¡ Hí∂_Í L~k. JHí¯_Ë PÜ«µ# ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ ¡ ∞ x=ã≤ã∞¨ <Î ®flO°∞. D =∂@
K≥Ç≤Ê PÜ«µ# <ËO°∞Qå `À@ ^°QõæiH˜ "≥o§ ''L"≥∞‡ ^°Ç¨Ì! |Ü«µ>˜H˜ =KÕÛ¿ãܵ. <Ëh
`À@#∞ <® „ǨÉèí∞=ÙHí∞ JǨCQå WKÕÛâÍ#∞—— J<®flO°∞. PÜ«µ# ÉèÏO°º Hí∂_Í Z~`À
™®nèfi=∞}˜. P"≥∞ D =∂@Å∞ qx ''g∞O°∞ KÍÖÏ ÖÏÉèí^®Ü«µHí"≥∞ÿ# ÇͺáåO°"Õ∞
KÕâÍO°∞—— J<®flO°∞. JǨÊ>˜HíǨC_«∞ PÜ«µ# `Œ# W~>˜ ™®=∞„yx, ÉèÏO®ºÇ≤Å¡Å#∞
fã¨∞HÁx `À@Ö’ #∞~z |Ü«µ>˜H˜ =KÕÛâÍO°∞. =∞#~ Qõ#Hí JǨC_Í ^®#jÅ∞_çfl
K«¥¿ãÎ PO˘~^°Å K≥@¡Hí∞ |^Œ∞Å∞ PO˘~^°Å H’@¡ O°¥áåÜ«µÅ∞ Pi˚~KÍ##fl nè=∂
PÜ«µ# =ÚY =O°Ûã¨∞ûÖ’ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í Qõ=∞x~K«QõÅ~.
O’=∞#∞¡ =∞n<®ÃÑ· ^®_çK≥Ü«µº_ÍxH˜ ã¨<®flǨÅ∞ KÕã¨∞Î<®flO°x ã¨=∂KÍO°~
J~^Œ_»O`À =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) "åix Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ ''`«|∂H±——
^ŒO_»Ü«∂¢`«‰õΩ ã¨<åflǨÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛOk. ã≤iÜ«∂ ã¨iǨÏ^Œ∞Ì# QÆÅ `«|∂H±
¢áêO`åxH˜ =Úã≤¡O Ü≥∂^èŒ∞Å∞ ã¨∞nO°… „Ǩܫ∂}~ KÕÜ«µ=Åã≤ L~_çOk. ÃÑ·Qå Jk
f„=Ç‹∞·# Z~_ÍHßÅ~. ǨHí_«ƒ~nQå ÉèÏsZ`Œ∞Î# ã¨<®flǨÅ∞ KÕÜ«µ_®xH˜ J`ŒºkèHõ
PÜ«µ∞^è®Å∞, PǨ~°Ñ¨^•~å÷Å∞, ÇÍǨÏ<®Å#∞ ã¨g∞Híi~K«=Åã≤ =zÛ~k. JO^Œ∞=Å¡
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ^è°#, Hí#Hí, =ã¨∞Î `ͺQåÅ H’ã¨~ „Ǩ[Å#∞ „¿ÑOÕÇ≤~KÍO°∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) É’^è`° À L`ËlÎ `Œ∞Öˇ#· „Ǩ[Å∞ qâÍÅǨÏ$^°Üµ« ~`À Éè¥í i qO®à®Å∞
J~^°*ˇÜ«µº_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞. HÁ~^°O°∞ ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ<å =∂O°æ~Ö’ `Œ=∞ ã¨~°fiã¨fiO
`ͺQõ~ K≥Ü«∂ºÅ#fl g~å"Õâ◊~`À `«=∞ â◊HÎ̃H˜ q∞~z# qO®à®Å∞ Hí∂_Í WKÍÛO°∞.
Ǩτ[`ü L™®‡<£ (O°l) "Õܵ n<®O∑Å qÅ∞=QõÅ =ã¨∞Î=Ùefl ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)Hí∞
78 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
J~^°*ËâÍO°∞. PÜ«∞# ^è°xHí∞Öˇ·#ǨÊ>˜H© D qO®à◊~ P HßÅ~Ö’ J`ŒºkèHí"≥∞ÿ#^Õ.
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) ^è#Œ `åºQÆO q+¨Ü∞« OÖ’ J|∂|Hõ~ü (~°l)x q∞OzáÈ"åÅx
x~°‚~ÚOK«∞H˘x `Œ# Ü«∂=^®ã≤ÎÖ’ JO°úÉèÏQõ~ fã¨∞H˘x =KÍÛO°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
Jk K«∂ã≤ ''ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O U"≥∞ÿ<å q∞yeÛ ÃÑ\Ïì"å ÖË^•?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü L=∞~ü ''"åà◊§ HÀã¨O ã¨QÆO =^ŒeÃÑ\Ïì#∞—— J<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) W~>’¡ L#fl^°~`Í T_çÛ `ˇzÛ „Ǩ=HíÎ
(ã¨Å¡~) áå^®Å K≥~`Œ áÈâÍO°∞. D J™®^è®O°} ^®`Œ$`Œfi~ K«¥ã≤ PÜ«µ# J|∞ƒO°Ç¨_ͤO°∞.
''J|¥|HíO∑! L#fl^°~`Í `ˇzÛ#@∞¡~k. =∞i W~>’¡ ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O U~
=^°e ÃÑ>Ïì=Ù?—— Jx J_çQåO°∞ PÜ«µ#.
''ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞, ^≥·=„Ǩ=HíÎ KÍÅ∞—— J<®flO°∞ J|¥|HíO∑ (O°l).
Wk ÉèÏQƺ=O`«∞ŠǨiã≤÷u. =∞i =∞^è°º`ŒO°Qõu ¢Ñ¨[ŠǨiã≤÷u Uq∞\©? "åà◊∞§
Hí∂_Í D =∞ǨHßO°º~ H’ã¨~ â◊HÎ̃=~K«# ÖËHí∞~_Í `Œ=∞Hí∞#fl ^®~>’¡<Õ J`«ºkèHí~Qå
qO®à®Å∞ J~^°*ËâÍO°∞. ¿Ñ^Œ"åà◊√§ ‰õÄ_® `«=∞ ã¨Oáê^Œ#Ö’ JO`À WO`À `≥zÛ
q~åàÏÖ QÆ∞@ìÖ’ ÃÑ>Ëìâß~°∞.
áêѨO J|∂YbÖò (~°l) ^ŒQ~æÆ ° q~åà◊O W=fi_®xH˜ Ug∞ ÖË^∞Œ . PÜ«∞# ‰õÄe<åe
KÕã≤ ¢|uˆH x~°∞¿Ñ^Œ ¢â◊=∞rq. XHÀ¯~ÀA P ‰õÄeѨx ‰õÄ_® ^˘iˆHkHÍ^Œ∞. JѨÙÊ_®Ü«∞#
‰õΩ@∞O|O Ѩã¨∞ÎÅ∞O_»=Åã≤ =KÕÛk.
J~Ú`Õ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨Hõ@# q#QÍ<Õ J|∂YbÖò (~°l) F
`À@Ü«∞[=∂x ^ŒQÆæiÔHo§ K≥@¡‰õΩ hà◊√§ `À_çáÈ™êÎ#x K≥a`Õ J`«#∞ XѨÙʉõΩ<åfl_»∞.
P~ÀA J|∂YbÖò (~°l) Wëê#=∂*ò `«~°∞"å`« `À@ÔHo§ ~å¢u `≥Å¡"åˆ~^•HÍ ÉÏq
#∞Oz hà◊√§ `À_®~°∞.
WO`« Hõ+ì̈Ѩ_ç`Õ `À@Ü«∞[=∂x ‰õÄe ¢H˜O^Œ PÜ«∞#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ ¿ã~°∞¡ Y~°∂˚~°
ѨO_»∞¡ WKåÛ_»∞. J|∂YbÖò (~°l) "å\˜x fã¨∞H˘x ã¨O`À+¨OQÍ WO\˜H˜ =KåÛ~°∞.
P Y~°∂˚~° ѨO_»¡Ö’ ã¨QÆO ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O =^ŒeÃÑ\ì̃ q∞QÆ`å ã¨QÆO ѨO_»∞¡
=¸@Hõ@∞ìH˘x PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ "≥àϧ~°∞. HÍx [#O ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ
q~åàÏÅ∞ Wã¨∞ÎO>Ë `å#∞ D z#fl q~åà◊O W"åfieû =ã¨∞Î#fl^Õ Jx ÉèÏqOz ã≤QÆ∞æѨ_ç
áÈ`«∞<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# F Hõ∆}O J@∂ W@∂ K«∂ã≤ P ѨO_»¡ =¸@#∞
q~åàÏÅ ‰õΩѨÊÖ’ ZHõ¯_À J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÍ# ÃÑ>Ëìâß~°∞ ã≤QÆ∞æѨ_»∞`«∂<Õ.
HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Jk QÆ=∞xOKå~°∞. "≥O@<Õ PÜ«∞# P ѨO_»¡ =¸@#∞
JHõ¯_»∞flOz fã≤ q~åàÏÅ ‰õΩѨÊÖ’ Jxfl\˜Hõ<åfl ÃÑ·ÉèÏQÍ# ÃÑ>Ëìâß~°∞. J|∂YbÖò
(~°l) Jk K«∂ã≤ ZO`À ã¨O`À+≤OKå~°∞.
J~Ú`Õ JѨǨ㨺O, ‰õΩq=∞~°≈Å∞ KÕÜ«∞_»"Õ∞ ѨxQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl HõѨ@ qâßfiã¨∞Å∞
z#flz#fl q~åàÏÅ∞ WzÛ# ¿Ñ^Œ =Úã≤¡OÅ#∞ ZQÆ`åo KÕÜ«∞™êQÍ~°∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 79
''g~°∞ =∞#㨥ÊùiÎQå qâÍfiã¨∞Å∞ KÕã¨∞Î#fl ^è°# `ͺQåefl Qõ∞i~z ZuÎá⁄_«∞㨥Î
=∂>Ï¡_∞« `Œ∞<®flO°∞. Hí+Çì̈ _¨ ç K≥=∞>’_çÛ Z~`ÀHÁ~`Œ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ ^®#q∞ã¨∞#Î fl (xO°∞¿Ñ^°)
qâÍfiã¨∞efl ZQõ`ÍoKÕã¨∞Î<®flO°∞. (JÖÏ ZHíã¨H≥¯~, ZQõ`Ío KÕã¨∞Î#fl D Ç≤ã≤<®O°∞Å ã¨~Qõu
^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.) Jã¨Å∞ ^Õ=Ù_Ë ÇÍix ZQõ`Ío KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞. ÇÍiH’ã¨~ ^°∞O°ƒOù Ç° ∞‹ #·
Ü«∂`Œ# HßK«∞HÁx L~k.—— (Y∞~üP<£–9:79)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l):– ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l) =∞n<åÖ’x J<åû~ü =Úã≤¡OÅÖ’
ÔHÖÏ¡ Q˘Ñ¨Ê ^èŒx‰õΩÅ∞. PÜ«∞#‰õΩ (J<ÕHõ) Y~°∂˚~°Ñ¨Ù `À@Å∞ LO_Õq. "å\˜Ö’ 'ɡ·~å›—
J<Õ `À@O>Ë PÜ«∞#‰õΩ ZO`À W+ì̈O. D `À@ =∞ã≤^˚ ≥ #|g =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÍ# LO_Õk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P `À@Ö’H˜ `«~°K«∞QÍ "≥à◊√ÎO_Õ"å~°∞. JHõ¯_» ÅaèOKÕ =∞Ozhà◊√§
¢`åˆQ"å~°∞. Y∞~üP<£Ö’ ''g∞‰õΩ J`«ºO`« ¢Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùx ^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û
KÕÜ«∞#O`« =~°‰õΩ g∞~°∞ ѨÙ}º™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖË~°∞—— J<Õ ã¨∂HÎ̃ (3:92) J=`«iOz#ѨÙ_»∞
ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l) ÖËz WÖÏ J<åfl~°∞:
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! 'g∞‰õΩ J`«ºO`« ¢Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùx ^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û ÃÑ@ì#O`«
=~°‰õΩ g∞~°∞ ѨÙ}º™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖË~°—x ^Õ=Ù_»∞ (Y∞~üP<£Ö’) ÃãÅqã¨∞Î<åfl_»∞ Hõ^•!
'ɡ·~å›— `À@ <åÔHO`À W+ì̈"≥∞ÿ#k. JOKÕ`« <Õ<å `À@#∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ ^•#O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
^≥·=O #∞O_ç ^•x ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Ptã¨∞Î<åfl#∞. Ѩ~°Ö’HõOÖ’ Jk <å HÀã¨O Q˘Ñ¨ÊxˆH∆ѨOQÍ
`«Ü«∂~°=Ù`«∞O^Œx #=Ú‡`«∞<åfl#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ ^≥·"å[˝ ¢Ñ¨HÍ~°O ^•xfl LѨ
Ü≥∂yOK«O_ç.——
JѨÙÊ_»∞ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''KåÖÏ =∞Ozk.
W^≥O`À ÖÏÉèí^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# ã¨OѨ^Œ. x[OQÍ W^≥O`À ÖÏÉèí^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# ã¨OѨ^Œ. h
=∂@Å∞ <Õ#∞ q<åfl#∞. J~Ú`Õ <å^˘Hõ ã¨ÅǨ. P `À@#∞ h (¿Ñ^Œ) |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ
ѨOzÃÑ@∞ì. ——ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l) D=∂@ qx ''<Õ#∞ g∞P[˝ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∞Î<åfl#∞——
J<åfl~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞# P `À@#∞ `«# ÃÑ^Œ<å#fl, z<åfl#fl H˘_»∞‰õΩʼnõΩ, W`«~°
|O^èŒ∞=ÙʼnõΩ ѨOz"Õâß~°∞. (|∞MÏi).
30. Pi÷Hí X#O°∞Å qxܡ∂Qõ~
Pi÷Hõ X#~°∞Å qxÜ≥∂QÆO QÆ∞iOz D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''„Ǩ=HíÖÎ ÏO®! ("Õ∞=Ú „Ǩ™®k~z#) Ǩiâ◊∞^°ú Ǩ^®O®÷Å∞ u~@¥ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ㥨 Î
L~_«~_ç. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. g∞ ã¨=∂[=∞~`Í XHı (^è°O®‡xH˜ K≥~k#)
ã¨=∂[~. <Ë#∞ g∞ „ǨÉ∞íè =Ù#∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ <®Hí∞ =∂„`Œ"∞Õ ÉèÜ
í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ L~_Íe— (Jx
K≥áåÊ=Ú).—— (Y∞~üP<£–23:51,52)
XHí"≥·Ñ¨Ù #=∂*ò, O’*Ï, [Hß`ü, ǨÏ*ò ÖÏ~>˜ ѨÙ}ºHßO®ºÅ∞ KÕ㨥Π=∞O’"≥·Ñ¨Ù
J„Hí=∞ Ǩ^°ú`Œ∞Å ^®fiO® ^è°<®O°˚# KÕã≤ ã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèíq~K«_«~ ^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}`Œ
JxÊ~K«∞H’^°∞. H˘O^Œ~°∞ ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O Hõ+¨ìѨ_ç ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ã¨OáêkOz#
ÃÑ·HÍ<Õfl qxÜ≥∂yOKåÅx, `å=Ú ã¨fiÜ«∞OQÍ J#∞ÉèíqOK«_®xÔH·`Õ J¢Hõ=∞ ã¨OѨ^≥·<å
80 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Ѩ~åfiÖË^Œx ÉèÏq™êÎ~°∞. Wk ã¨iHÍ^Œ∞. `å=Ú J#∞ÉèíqOKÕ^≥·<å, ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O
Y~°∞Û ÃÑ>Ëì^≥·<å huQÍ, ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ã¨OáêkOz# ÃÑ·Hõ"Õ∞ qxÜ≥∂yOKåe.
„Ǩ=HíÎ „Ǩ=K«#~: ''XHí =ºHÎ̃ ã¨∞^°¥O° „Ǩܫ∂}~ KÕã≤ ^°∞=Ú‡ ^è°¥o HÁ@∞ìHÁx
=™®Î_∞« . J`Œ#∞ PHßâ◊O "≥Ñ· Ù¨ KÕ`∞Œ ÖˇuÎ „Ǩɥíè ! „Ǩɥíè ! J~@¥ ¢áêi÷™êÎ_∞« . Hßx J`Œ#∞
u#flk J^è°O°‡Ç‹∞·# u~_ç, J`Œ#∞ Hí@∞ìHí∞#flq J^è°O°‡ =„™®ÎÅ∞, J`Œx â◊sO°~ J„Hí=∞
ã¨~áå^°#`À áÈ+≤~K«|_ç~k. JÖÏ~@ǨC_«∞ J`Œx ¢áê~°÷# ZÖÏ ã‘fiHíi~K«|_«∞
`Œ∞~k?—— (=Úã≤¡~, ui‡l)
''^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕÜ«µHí~_ç. ^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕ¿ãÇÍO°∞ Ã+·`Í<ü ™È^°O°∞Å∞Qå ǨiQõ
}˜~K«|_«`ÍO°∞. Ã+·`Í<ü `Œ# „ǨÉèí∞=ÙHí∞ Hí$`ŒÑ¶¨∞∞fl_≥·áÈÜ«∂_«∞.—— (Y∞~üP<£–17:26,27)
''g∞O°∞ g∞ KÕux (U =∂„`Œ~ ^®#~ KÕܵ« Hí∞~_Í) "≥∞_«Hãı ≤ Hí>ì˜ L~K«H~í _ç. JÖÏQÕ
^®xfl ѨÓiÎQå `ˇOz° L~K«_~« Hí∂_Í ã¨iHß^°∞. JÖÏKÕ¿ãÎ g∞O°∞ x~k`«∞Öˇ,· xã¨ûǨÜ«µ∞Öˇ·
áÈ`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–17:29)
''"åO°∞ `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° qxܡ∂yã¨∞#Î flǨC_«∞ ^°∞ÉÏO® YO°∞ÛKÕܵ« O°∞† W@∞ Ç≤ã<≤ ®i
`Œ#~ Hí∂_Í =Ç≤Ï~K«O°∞. ÇÍi YO°∞Û P O≥~_«∞ JuK«O°ºÅHí∞ =∞^è°ºãÎ̈~Qå L~@∞~k.——
(Y∞~üP<£–25:67)
''^Õ=Ù_∞« g∞Hí∞ r=<®^è®O°~Qå KÕã#≤ ã¨~Ǩ^#° ∞ =¸_è∞« ÅHí∞ JǨÊy~K«H~í _ç. Jܵ`Ë
ÇÍiH˜ u~_ô, |>Ïì (ÖÏ~>˜ rq`Í=ã¨O®Å∞) ã¨=∞Hí∂O°Û~_ç. ÇÍiH˜ Ç≤Ï`ŒÉ’^è° KÕ㨥Î
L~_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:5)
''^®xH˜ "åiÖÏ J<®flO°∞: '+¨∞SÉò! =∂ `Í`Œ =Ú`ÍÎ`ÅŒ HßÅ~ #∞~_ç =ã¨∞#Î fl D
^≥Ç· ÍÅ#∞ PO®kè~K«_~« =∂#∞H’"åÖÏ? =∂ ^è<° ®xfl =∂ W+¨"ì Ú≥ zÛ#@∞¡ YO°∞Û ÃÑ@∞ìH∞í <Ë
JkèHßO°~ Hí∂_Í ÖË^® =∂Hí∞? W^Õ<® h„áåO°÷# hHí∞ <ËO°∞Ê`Œ∞#flk? (=∂ J~^°iÖ’)
™®^è∞° ã¨fiÉèÏq, ã¨<®‡O°Qæ åq∞q hÇÁHí¯_ç"Õ q∞yÖÏ=Ù HßÉ’Å∞!—— (Y∞~üP<£–11:87)
=∂#=Ù_çfl ^Õ=Ù_»∞ ''Ybá¶ê——QÍ xÜ«∞q∞Oz Éèí∂Ö’HÍxH˜ ѨOÑ≤OKå_»∞. WHõ¯_»
`«# W+ì̈"Ú
rq`« ã¨HÅ
≥ zÛ#@∞¡ rqOK«_®xH˜ ^≥=· O J`«xH˜ qâ◊$OYÅ ¿ãfiK«Ûù W=fiÖË^∞Œ . J`«#∞
õ ~°OQÍÖ’¡#∂ ^≥"· å[˝Å‰õΩ |^Œ∞_ú ~» Ú rq`«OQÆ_á» êe. D q+¨Ü∞« O ''Ybá¶ê——
J<Õ Ñ¨^•<Õfl |>Ëì ã¨Ê+ì̈=∞=Ù`ÀOk. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Z=Ô~·<å ~å*¢Ñ¨uxkèQÍ xÜ«∞q∞OK«
|_ç#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ `«# W+¨ì"≥ÚzÛ#@∞¡ =º=ǨÏiOK«‰õΩO_® Uq^èŒOQÍ ~å*Ï[˝Å#∞
=∂¢`«"Õ∞ J=∞Å∞Ѩ~°∞™êÎ_À, J^Õq^èŒOQÍ ^Õ=Ùx ¢Ñ¨uxkèQÍ =∂#=Ù_»∞ ‰õÄ_® ^Õ=Ùx
P[˝Å#∞ =∂¢`«"Õ∞ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∂Î PÜ«∞# Jcèëêìxfl <≥~°"Õ~°Û=Åã≤ LO@∞Ok.
=∞# ^Õâßxfl POˆQ¡Ü«ÚÅ∞ ѨiáêeOz# q+¨Ü«∂xfl QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥K«∞Û‰õΩO>Ë D
q+¨Ü«∞O =∞iO`« ã¨Ê+ì̈OQÍ É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. WHõ¯_» áêÅ#KÕ¿ã POˆQ¡Ü«∞ ¢Ñ¨uxkèx
''"≥·¢™êÜü∞—— J<Õ"å~°∞. J`«#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ZÖÏO\˜ K«\ÏìÅ∞ KÕÜ«∞‰õΩO_® ¢a\˜+π ~åA
xi‡Oz# K«\ÏìÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ WHõ¯_» J=∞Å∞ѨiKÕ"å_»∞. J`«#∞ ~å*Ï[˝Å‰õΩ =ºuˆ~HõO
QÍ ¢Ñ¨=iÎOKå_»O>Ë ¢áêux^茺 JkèHÍ~åÅ#∞ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã≤#>Ë¡ ÖˇHõ¯.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 81
J^Õq^èŒOQÍ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ =∂#=Ù_»∞ ‰õÄ_® ^≥·=âßã¨<åÅ#∞ ¢`Àã≤~å[x qâ◊$OYÅ
rq`«O QÆ_Ñç `≤ ,Õ ÖË^• `«#ÖÏO\˜ =∂#=ÙÅ∞ xi‡Oz# HÍÅÊxHõ K«\ÏìÅ∞, ã≤^•úO`å
Å#∞ J#∞ã¨i¿ãÎ ^≥·=O ¢Ñ¨™êkOz# dÖÏѶ¨`ü JkèHÍ~åÅ#∞ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆ Ñ¨~°z#
"å_»=Ù`å_»∞.
''(Hß|>ì̃) qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ#∞~_ç g∞
H’ã¨~ L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+Ǫ¨ ∞‹ #· ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç. ^≥=· =∂O°~æ Ö’
YO°∞Û KÕܵ« _ÍxH˜ <®ã≤OH° ~í =ã¨∞=Î Ùefl Uif¿ã „Ǩܵ« `Œfl~ KÕܵ« Hí~_ç. JÖÏ~>˜ =ã¨∞=Î Ùefl
g∞Hı Qõ#Hí Z=~°~Ú<® W¿ãÎ g∞O°∞ fã¨∞H’=_ÍxH˜ W+¨ìǨ_«`ÍO®? Híà◊∞§ =¸ã¨∞HÁx
ã‘fiHíi™®ÎOÕHßx, =∞#㨥ÊiÎQå g∞O°∞ Z#fl>˜H© ÇÍ>˜x ã‘fiHíi~K«O°∞. ^Õ=Ù_«∞ xO°¿ÑH∆ß
ǨO∞° _«∞, ã¨fi`ŒÇ¨ Qå „Ç¨â~◊ ã¨hÜ«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–2:267)
31. á⁄^Œ∞Ѩٖ¿Ñ^ŒÅ ã¨OˆH=∆ ∞O
W™ê¡OÖ’ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞_»O JO>Ë Ñ≤ã≤<åi`«#O =Ç≤ÏOz XH˘¯Hõ¯ ~°∂áê~Ú
‰õÄ_»É_ˇ ∂» Î Pã¨∞Å Î ∞ ÃÑOK«∞HÀ=_»O HÍ^Œ∞. qÖÏ™êʼnõΩ áȉõΩO_® J#=ã¨~Ñ° Ù¨ Y~°∞ÛÅ∞
gÖˇ·#O`« `«yæOK«∞H˘x, P q^èŒOQÍ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞_»O ^•fi~å ¿Ñ^ŒÅ ã¨OˆH∆=∞O HÀã¨O
áê@∞Ѩ_®Å#fl^Õ á⁄^Œ∞Ѩ٠ÅHõ∆ºO. D ÅHõ∆ºO`À<Õ W™ê¡O ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ã¨fi~å‚Éèí~°}ÏÅ∞,
Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ∞ ^èŒiOK«‰õÄ_»^Œx POHõ∆Å∞ qkèOzOk.
ǨϢ[`ü |~å a<£ Pl"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∂‰õΩ U_»∞ ~°HÍÅ
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∂« Åx P^ÕtOKå~°∞. JÖψQ U_»∞ ~°HÍŠѨ#∞Å∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ =∞=∞‡efl
"åiOKå~°∞. KÕÜ«∞=∞x P^ÕtOz# U_»∞ Ѩ#∞Å∞ Wq–
(1) "åºkè¢QÆã¨∞Î_çfl Ѩ~å=∞i≈OK«_»O, (2) â◊=O "≥O@ (Y## "å\˜Hõ‰õΩ) "≥à◊§_»O,
(3) `«∞q∞‡ Z=Ô~·<å 'JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡ÇπÏ— JO>Ë, ^•xH˜ ã¨=∂^è•#OQÍ 'Ü«∞~°›=ÚHõÖÏ¡—
Jx ѨÅHõ_»O, (4) qO^Œ∞ PǨfi<åxfl ã‘fiHõiOK«_»O, (5) ã¨ÖÏO#∞ ã¨~°fi™ê=∂#ºO
KÕÜ«∞_»O, (6) Ñ‘_ç`«∞_çfl P^Œ∞HÀ=_»O, (7) "åQÍÌ#áêÅ# KÕÜ«∞_»O.
KÕÜ«∞=^ŒÌx "åiOz# U_»∞ Ѩ#∞Å∞– (1) |OQÍ~°Ñ¨Ù LOQÆ~°O ÃÑ@∞ìHÀ=_»O,
(2) "≥O_ç áê¢`«ÅÖ’ h~°∞ `åQÆ_»O, (3) Ѩ@∞ì r#∞#∞ "å_»@O, (4) dãπ (¢áêO`«O)
Ö’ `«Ü«∂Ô~·# |@ìÅ∞ "å_»@O, (5) Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ∞ ^èŒiOK«_»O, (6) =Ú`«Hõ Ѩ@∞ì
=¢™êÎÅ∞ ^èŒiOK«_»O, (7) ѨÅÛ\˜ Ѩ@∞ì =¢™êÎÅ∞ ^èŒiOK«_»O. (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢ã‘Å
Î ‰õΩ =∂¢`«"∞Õ "≥O_ç |OQÍ~åÅ#∞ PÉè~í }
° ÏÅ∞QÍ =∂¢`«"∞Õ
"å_»\ÏxH˜ J#∞=∞uKåÛ~°∞. J~Ú`Õ ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ Éèí~°ÎÅ HÀã¨O =∂¢`«"Õ∞ |OQÍ~°∞
#QÆÅ∞ ^èŒiOKåe. ¢Ñ¨^Œ~°≈<å|∞kú`À W`«~°∞Å "≥∞ѨÙÊ HÀã¨O ^èŒiOK« õÄ_»^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) D q+¨Ü∂« xfl K≥|∞`«∂ ''U ¢ã‘Î J~Ú<å [<åxH˜ K«∂¿Ñ L^ÕâÌ º◊ O`À |OQÍ~°∞
#QÆÅ∞ ^èŒi¿ãÎ P"≥∞ (#~°Hõ) Ü«∂`«#ʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ |OQÍ~°∞ Q˘Å∞ã¨∞Å∞, LOQÆ~åÅ∞, K≥qáÈQÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# #QÆÅ∞
"å_»\Ïxfl PÜ«∞# x¿+kèOKå~°∞. JÖψQ ¢ã‘ÎÖˇ·<å, ѨÙ~°∞+¨µÖˇ·<å áê¢`«Å∞, QÍ¡ã¨∞Å∞,
82 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
W`«~°¢`å ™ê=∞¢y HÀã¨O "≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ "å_»\Ïxfl ‰õÄ_® PÜ«∞# x¿+kèOKå~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''"≥O_ç |OQÍ~åÅ`À KÕã≤# áê¢`«ÅÖ’ QÍx,
ÖË^• "≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ HõeÑ≤ W`«~° ֒ǨÅ`À KÕã#≤ áê¢`«ÅÖ’QÍx Z=Ô~<· å uO>Ë,
`åy`Õ JÖÏO\˜"å_»∞ `«# á⁄@ì#∞ #~°HÍyfl`À xOѨىõΩ<åfl_»#fl =∂@. (^•~üYufl)
¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=Ô~·`Õ "≥O_çK≥O|∞`À =∞Ozhà◊√§ `åQÆ∞`å_À J`«#ã¨Å∞
XHÀ¯ QÆ∞Hõ¯`À áê@∞ `«# á⁄@ìÖ’ Jyfl áÈã¨∞‰õΩ#fl>Ë¡.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Je (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ F™êi ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ
[`« XHõ\˜ HÍ#∞HõQÍ ÅaèOzOk. ^•xfl =∂ WO\˜H˜ ѨOÑ≤¿ãÎ <Õ#∞ ^èŒiOKå#∞. HÍx
Jk K«∂_»QÍ<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚMÏ~°qO^ŒO P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ=∞~ÚOk. ^•O`À <Õ<å
Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ#∞ zOz =∂ ‰õΩ@∞O|OÖ’x ¢ã‘ÎʼnõΩ WzÛ"Õâß#∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: F~ÀA <Õ#∞ =∞ã≤˚^£ ^•fi~°O ^ŒQÆæ~°
ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ [`«#∞ K«∂ã≤ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D [`«|@ìefl g∞~°∞ H˘x â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀA#, |Ü«∞\˜ #∞O_ç q∞=∞‡efl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨uxkè =~åæÅ∞ =zÛ#ѨÙÊ_»∞
"å\˜x ^èŒi¿ãÎ ZO`« ÉÏQÆ∞O@∞Ok!—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
''Ѩ~°Ö’HõO (ã¨fi~°æO)Ö’ ZÖÏO\˜ (¢Ñ¨uѶ¨ÅO) "å\ωõΩ <ÀK«∞HÀx"å_Õ nxfl ^èŒi™êÎ_»∞——
Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ HÍ#∞HõQÍ XHõ
ã≤Å∞¯ HÀ@∞ ѨOѨ|_çOk. PÜ«∞# ^•xfl ^èŒiOz (=∞ã‘^Œ∞Ö’) #=∂A KÕâß~°∞.
J~Ú`Õ (WO\˜H˜) uiQ˘zÛ ^•xfl fã≤áêˆ~âß~°∞ `«#Hõk W+¨ìOÖË#@∞¡QÍ. `«~°∞"å`«
(Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» `«∂) ''^≥=· cèuѨ~∞° ʼnõΩ WÖÏO\˜ |@ìÅ∞ â’aèOK«=Ù——
Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞=∞‡efl |OQÍ~°Ñ¨Ù
LOQÆ~°O ^èŒiOK«_®xfl "åiOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) |OQÍ~°Ñ¨Ù
LOQÆ~O° KÕ~ÚOK«∞H˘x ^•x ~å~Ú KÕu֒ѨeH˜ LO_ÕÖÏ ^èiŒ OK«™êQÍ~°∞. Jk K«∂ã≤
PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® J^Õq^èŒOQÍ ^èŒiOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞. P `«~°∞"å`«
F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞ã‘^Œ∞ "ÕkHõ ZH˜¯ LOQÆ~åxfl f¿ãã≤ WÖÏ J<åfl~°∞. ''<Õh
LOQÆ~°O ^èŒiOKÕ"å_çfl. nx ~å~Ú KÕuH˜ ¢H˜Ok "≥·Ñ¨Ù LO_ÕÖÏ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å_çfl—— Jx
J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# P LOQÆ~åxfl áêˆ~ã≤ ''^≥=· ™êH˜!∆ <ÕxHõ #∞Oz D LOQÆ~O°
Z#fl\˜H© ÃÑ@∞ìHÀ#∞—— Jx J<åfl~°∞. D=∂@ q#QÍ<Õ J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® `«=∞`«=∞
LOQÆ~åÅ#∞ fã≤ áêˆ~âß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=ÚMϺ=ã¨~åÅ∞:– D<å\˜ á⁄^Œ∞Ѩ٠L^Œº=∂ÅÖ’ á⁄^Œ∞Ѩ٠JO>Ë J#=ã¨~°Ñ¨Ù
Y~°∞ÛÅ∞ `«yOæ K«∞H˘x gÖˇ#· O`«=~°‰Ωõ ‰õÄ_»É@ ˇ _ì O» , `«^•fi~å ã≤~÷ K
° ~« åã¨∞Å
Î ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
HÀ=_»O J<Õ J~°÷OÖ’ D Ѩ^•xfl ¢Ñ¨Ü≥∂yã¨∞Î<åfl~°∞. HÍx W™ê¡O ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞,
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 83
qÖÏ™êÅ∞ =∂#∞H˘x á⁄^Œ∞ѨÙQÍ rq`«O QÆ_»áêÅx É’kè™ÈÎOk.
rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ HÍ=Åã≤# uO_ç, |@ì, x"åã¨O ÖÏO\˜ Hõhã¨=ã¨~åÖË
=∞x+≤ =ÚMϺ=ã¨~åÅx, JO`«‰õΩ q∞Oz#"å\˜x HÀ~°∞HÀ=_»O `«QÆ^Œx K≥|∞`ÀOk
W™ê¡O. JO`«‰Ωõ q∞Oz# "å\˜x HÀ~°∞HÀ=_»=∞O>Ë qÖÏã¨rq`«O QÆ_Ñ» _¨ ®xH˜ L|ÖÏ@
Ѩ_@» "Õ∞ J#fl=∂@. qÖÏ㨠rq`åxH˜ XHõ ǨÏ^ŒOÌ @∂ LO_»^∞Œ . Jk ¢Hõ=∞OQÍ J¢Hõ=∞
r=<ÀáêkèH˜ ^•ifã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ‰õÄ_® =ÚMϺ=ã¨~åŠѨikèx
¿Ñ~˘¯O@∂ WÖÏ J<åfl~°∞:
''P^ŒO ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ (=∂#=Ù_çH)˜ D (=¸_»∞) q+¨Ü∂« Ö’¡ `«Ñʨ =∞Ô~O^Œ∞Ö’#∂
ǨωõΩ¯ ÖË^Œ∞– (1) `«Å ^•K«∞HÀ=_®xH˜ XHõ WÅ∞¡, (2) =à◊√§ ^•K«∞HÀ=_®xH˜ |@ì,
(3) (Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙHÀ=_®xH˜) J#fláêhÜ«∂Å∞.—— (ui‡l–q∞ëê¯`ü)
32. J„Hí=∞(J^èO° ‡° ) ã¨~áå^°#
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ XHíi ™⁄=Ú‡#∞ =∞O˘HíO°∞ J<®ºÜ«µ~Qå Hí|o~K«Hí~_ç.
ǨO°ã¨ÊO®"≥∂^°~`À ÇͺáåO° ÖÏÇÍ^ÕgÅ∞, WzÛѨÙK«∞ÛH’=_ÍÅ∞ [O°∞ѨÙH’=K«∞Û.
(J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∞~, ǨÏ`Œº, P`Œ‡Ç¨Ï`ŒºÅ ^®fiO®) q∞=∞‡efl g∞O°∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞ÛH’Hí~_ç.
^Õ=Ù_«∞ g∞ q+¨Üµ« ~Ö’ Z~`À ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∂Å`À
WÖÏ KÕ¿ãÇÍ_çfl "Õ∞=Ú `ŒfiO°Ö’<Ë #O°HßyflÖ’ q㨈~™®ÎO.—— (Y∞~üP<£–4:29,30)
''g∞O°∞ XHíi ^è<° ®xfl =∞O˘HíO∞° J„Hí=∞~Qå Hí|o~K«H~í _ç. JÖÏQÕ W`ŒO∞° Å ™⁄`Œ∞#Î ∞
J<®ºÜ«µ~Qå Hß*Ë¿ã L^ÕÌâ◊º~`À P =º=ǨO®xfl JkèHßO°∞Å ^°QõæO°Hí∞ fã≤ H≥à◊§Hí~_ç.——
(Y∞~üP<£–2:188)
''Éè¥í =∂ºHßâÍÅÖ’ L#fl ã¨=∞ã¨~Î ^Õ=Ùx^Õ. g∞O°∞ g∞ ǨÏ$^°Ü∂« Ö’¡ L#fl q+¨Ü∂« xfl
|Ç≤ÏO°`æ ~Œ KÕã<≤ ®, ^®z<® Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ ^®xfl Qõ∞i~z ^Õ=Ù_«∞ g∞#∞~_ç ÖˇH¯í fã¨∞
Hí∞~>Ï_«∞. P `ŒO®fi`Œ PÜ«µ# `Í#∞ `ŒÅz# q^è~° Qå HÁ~^°ix Híq∆ ∞™®Î_∞« . =∞iHÁ~^°ix
tH˜™∆ ®Î_∞« . ^Õ=Ù_«∞ „Ǩu Ǩh KÕܵ« QõÅ ã¨=∞O°∞_÷ ∞« , ã¨Ofi° â◊HΘ =∞~`Œ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:284)
''h=Ù K«¥ã¨¥<Î Ë L<®fl=Ù, ÇÍiÖ’ (JO>Ë Ü«¸^Œ∞ÅÖ’) KÍÖÏ=∞~k áåǨHßO®ºÅ∞,
Ç≤Ï~™®^ÒO®˚<®ºÅ∞, J<®ºÜ«∞~, J„Hí=∂Å∞ KÕܵ« _ÍxHı J#∞Hí}∆ ~ ǨO∞° Qõ∞Å∞ ÃÑ_«`ÍO°∞.
J„Hí=∞ ã¨~áå^°#`À Hí_«∞Ѩ٠x~ѨÙHí∞~>ÏO°∞. gO°∞ Z~`Œ>˜ ÃѶ∞ÏO°Ç‹∞·# qHí$`Œ KÕ+ì̈ÅHí∞
áåÅÊ_«∞`Œ∞<®flO°∞! ÇÍi Ǩ~_ç`Œ∞Å∞, ^è°O°‡Çı`ŒÎÅ∞ ÇÍix áåǨHßO®ºÅ #∞~_ç, J„Hí=∞
ã¨~áå^°#Å #∞~_ç Z~^°∞Hí∞ ÇÍi~K«O°∞? gO°∞ KÕã¨∞Î#flk Hí∂_Í KÍÖÏ K≥_«¤ Ǩ<Ë.——
(Y∞~üP<£–5:62,63)
=Úã≤O¡ ¢QÆO^äOŒ Ö’x XHõ LÖËY ¡ #OÖ’ ''P `«~åfi`« =KÕÛ"å~°∞ (ѨÓiÎQÍ ¢áêѨOzHõ
"åº"≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_áç È~Ú J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ#Å`À qÅ∞"≥#· PǨ~°O uO@∂) |eã≤áÈ=
_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å~°∞—— Jx LOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O:– ''XHí`#« ∞ ã¨∞^°¥O° „ǨÜ∂« }~ KÕã≤ ^°∞=Ú‡ HÁ@∞ì
84 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
HÁx =™®Î_«∞. J`Œ#∞ PHßâ◊O "≥·Ñ¨Ù KÕ`Œ∞ÖˇuÎ „ǨÉèí¥! „ǨÉèí¥! J~@¥ ¢áêi÷™êÎ_«∞. Hßx
J`Œ#∞ u#flk J^è°O°‡Ç‹∞·# u~_ç, J`Œ#∞ Hí@∞ìHí∞#flq J^è°O°‡ =„™®ÎÅ∞, J`Œx â◊sO°~
J„Hí=∞ ã¨~áå^°#`À áÈ+≤~K«|_ç~k. JÖÏ~@ǨC_«∞ J`Œx ¢áê~°#÷ ZÖÏ ã‘fiHíi~K«|_«∞
`Œ∞~k?—— (=Úã≤¡~)
''Z~`Œ=∂„`Œ~ Hß^°∞. qâ◊fiã¨hÜ«µ *Ï˝#~`À g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl „QõÇÏ≤ ¿ãÎ (g∞ "≥Y· i
WÖÏ L~_«^°∞). g∞O°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í #O°Hßxfl K«¥™®ÎO°∞. B#∞, g∞O°∞ #=∞‡Hí~Qå ^®xfl
g∞Hõàϧ~å K«¥™®ÎO°∞. PO’A D ™œMϺÅ∞, ã≤iã¨~Ǩ^°Å#∞ Qõ∞i~z q∞=∞‡efl
`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í xÅnÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£.102:5-8)
^≥Ç· Íxfl, ǨOÖ
° ’Híz~`Œ#∞ q㨇i~z „áåǨ~zHí Çͺ"≥∂ǨÏǨO∞° _≥· áÈܵ# =∞x+≤
`Œ# ã¨∞Yã¨~`Àë®Å H’ã¨~ gÖˇ·`Ë Zxfl J_«¤^®O°∞Öˇ·<® `˘H˜¯ _«|∞ƒ ã¨~áåk™®Î_«∞.
J<åºÜ«∞O, Jqhu, J„Hí=∂Å ^®fiO® H’@∞¡ ã¨~áåk™®Î_∞« . qÖÏ™®Å H’ã¨~ ÇÍ>˜x
qK«ÛÅq_çQå YO°∞ÛÃÑ_ÍÎ_«∞.
J`Œ#∞ „ǨǨ~K«~Ö’ „ǨÉèí∞`Œfi~ Híà◊∞§ QõǨÊQõÅ_«∞ Qåx, qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù Híà◊∞§
QõǨÊÖË_«∞. J`Œ#∞ ã¨~áåk~z# rq`Í=ã¨O®Å∞, ^è°# Hí#Hí =ã¨∞Î=Ùefl Qõ∞i~z
Ѩ~°Ö’Hõ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ Híiî#~Qå ÖˇHí¯ fã¨∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞,
W`«~° rq`å=ã¨~åÅ∞ ZO`≥‰õΩ¯=QÍ LO>Ë qKÍO°} JO`« ã¨∞nO°…HßÅ~ ™®Qõ∞`Œ∞~k.
J`Œx J„Hí=∞ã¨~áå^°#, ^è#° ^°∞ifixܡ∂QåÅ∞ O°∞AÇ‹#· `ŒO∞° ÇÍ`Œ ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ J`Œ_flç
#O°Hí~Ö’H˜ <ˇ>˜ì"Õ™®ÎO°∞.
33. 㨢Hõ=∞ (^è~Œ ‡° )ã¨Oáê^Œ#
<Õ\˜ hu~åÇ≤Ï`«º ã¨=∂[OÖ’ ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ# =Å¡ =∞x+≤ ÅHõ∆Å∞ Pi˚OK«ÖËHõ
áÈ~Ú<å J`«x =ÚMϺ=ã¨~åÅ∞ f~°Háõ È=Ù. ^Õ=Ù_»∞ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù, ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ Ü«∞[=∂x
=∂¢`«"Õ∞ Q͉õΩO_® PÜ«∞# =∞# áÈ+¨‰õΩ_»∞, Láêkè¢Ñ¨^•`« ‰õÄ_® J#fl q+¨Ü«∂xfl
xëêªÑ¨~°∞_»~Ú# =Úã≤¡O QÆ\ì̃QÍ #=Ú‡`å_»∞. ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ# =Å¡ WǨÏÖ’HõOÖ’ JkèHõ
ÖÏÉèÏÅ∞ ~åHõáÈ~Ú<å Ѩ~°Ö’HõOÖ’ =∞@∞‰õΩ `«#‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¢Ñ¨uѶ¨ÅO Åaèã¨∞ÎO^Œx
J`«#∞ qâ◊fiã≤™êÎ_»∞. J~Ú`Õ XH˘¯Hõ¯™êi WǨÏÖ’HõOÖ’ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ# =Å¡
J#∂ǨϺ"≥∞ÿ# â◊√ÉèÏÅ∞ KÕ‰õÄ~°∞`å~Ú. D q+¨Ü«∞OÖ’ F Kåi¢`«Hõ ã¨OѶ¨∞@##∞
QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O:
_èçb¡ K«¢Hõ=iÎ ^Œ~åƒ~°∞Ö’ H˘Å∞=Ùfi ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ZHõ¯_»∞flOKÀ
PÜ«∞# QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ XHÍÜ«∞# =KåÛ_»∞. QÆ~°∞=ÙQÍix K«∂_»QÍ<Õ K«¢Hõ=iÎ Jq∞`«"≥∞ÿ#
ã¨O`À+¨O`À Z^Œ∞ˆ~y ZO`À Q“~°==∞~åº^ŒÅ`À PÜ«∞xfl `«# ѨHõ¯<Õ ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ì
‰õΩ<åfl_»∞. Ü≥∂QÆHˆ =∆ ∂Å∞ qKåiOKå_»∞. P `«~∞° "å`« H˘<åflà◊§áê@∞ PÜ«∞xfl `«# ^ŒQ~æÆ °
JukäQÍ ÃÑ@∞ìH˘x ZO`À ¿ã= KÕâß_»∞.
K«¢Hõ=iÎ ^ŒQÆæ~° Pu^䌺O W=fi_®xH˜ H˘^Œ"Õ=ÚO@∞Ok? HÍx QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞
H˘<åflà◊§ `«~°∞"å`« WHõ WO\˜H˜ "≥o§áÈ=_®xH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º_»∞. JѨÙÊ_»∞ K«¢Hõ=iÎ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 85
QÆ∞~°∞=ÙQÍi Ѩ@¡ ZO`À q#Ü«∞O K«∂ѨÙ`«∂ z~°∞HÍ#∞HõQÍ PÜ«∞#‰õΩ F áê=ÖÏ
<å}ˇO ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. P z~°∞HÍ#∞Hõ K«∂ã≤ ^Œ~åƒ~°∞Ö’ ã¨aè‰õΩÅO`å Pâ◊º~°º
áÈÜ«∂~°∞.
''Uq∞\©! ZO`À qâßÅ"≥∞ÿ# ™ê¢=∂*Ϻxfl UÖË =∞# K«¢Hõ=iÎ JO`«ÃÑ^ŒÌ QÆ∞~°∞=Ù
QÍiH˜ HÍ#∞HõQÍ F áê=ÖÏ aàı§<å WKÕÛk!! Jx ÉèÏqã¨∂Î =∞O¢`«∞Å∞, JkèHÍ~°∞Å∞
qã¨∞ÎÉ’~Ú K«∂_»™êQÍ~°∞. Pq^èŒOQÍ K«¢Hõ=iÎ `«# QÆ∞~°∞=ÙQÍix H˜OK«Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl_»x
J#∞‰õΩ<åfl~°∞ "å~°∞. HÍx QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ JÅÊã¨O`À+≤ÖÏ P áê=ÖÏ HÍã¨∞<Õ fã¨∞H˘x
ã¨O`À+¨O`À á⁄OyáÈ`«∂ =∞#™ê~å K«¢Hõ=iÎx nqOz =∞s "≥o§áÈÜ«∂~°∞. Wk K«∂ã≤
ã¨ÉèÏã¨^Œ∞Å∞ =∞iO`« Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞.
''Uq∞\©, <Õ#∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ áê=ÖÏ =∂¢`«"Õ∞ WKåÛ#x g∞~°∞ Pâ◊Û~°º
áÈ`«∞<åfl~å? HÍx g∞‰õΩ "åã¨Î=O Uq∞\’ `≥eÜ«∞^Œ∞. JOKÕ`« QÆ∞~°∞=ÙQÍix <Õ<Õ^À
H˜OK«Ñ¨~°Kå#x g∞~°∞ JáÈǨÏѨ_»∞`«∞<åfl~°∞—— J<åfl_»∞ K«¢Hõ=iÎ. HÍx JÖÏ J<åfl_ÕQÍx
P "åã¨Î=O Uq∞\’ PÜ«∞# ã¨aè‰õΩʼnõΩ K≥ѨÊÖË^Œ∞. ã¨aè‰õΩÅ∞ ‰õÄ_» HÍ~°}O J_»QÆ
_®xH˜ ™êǨÏã≤OK«ÖË^Œ∞.
H˘<Õflà◊§ `«~°∞"å`« QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ Q˘Ñ¨Ê ^èŒx‰õΩ_»~ÚáÈÜ«∂_»∞. J<ÕHõ `À@Å∞,
á⁄ÖÏÅ∞, Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ PÜ«∞# Ü«∞[=∂x JÜ«∂º_»∞. ¢Ñ¨u~ÀE =O^ŒÖÏk =∞Ok
[<åxH˜ Pu^䌺O ‰õÄ_® W=fi™êQÍ_»∞. D ã¨OQÆu K«¢Hõ=iÎH˜ `≥eã≤ KåÖÏ ã¨O`À
+≤OKå_»∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ Pã≤ÎѨ~°∞_»~Ú# `«~°∞"å`« F ~ÀA =∞m§ K«¢Hõ=iÎx HõÅ∞ã¨∞
HÀ=_®xH˜ =KåÛ_»∞. K«¢Hõ=iÎ Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ J`«ºO`« Q“~°==∞~åº^ŒÅ∞
[iáê_»∞. JukäQÍ ã‘fiHõiOz Q˘Ñ¨Ê ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞.
F~ÀA ^Œ~åƒ~°∞Ö’ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ K«¢Hõ=iÎ`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ 'P áê=ÖÏ HÍã¨∞—
¢Ñ¨™êÎ=# `≥KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ WÖÏ J<åfl_»∞: ''tëêº! P~ÀA h=Ù <åH˜zÛ#
áê=ÖÏ`À<Õ D~ÀA <ÕxO`« ^èŒx‰õΩ}‚Ü«∂º#∞. P áê=ÖÏ`À <Õ<˘Hõ z#fl "åºáê~°O
"≥Ú^ŒÖˇ\Ïì#∞. WOˆH=ÚOk, <å "åºáê~°O ¢Hõ=∞OQÍ k#k<åaè=$kú K≥O^Œ∞`«∂
H˘<Õflà◊§ˆH <Õ#∞ ÅH∆ÍkèHÍi #Ü«∂º#∞. 㨈~, WO`«‰õÄ h=Ù P áê=ÖÏ#∞ ZHõ¯_»∞flOz
`≥zÛKåÛ=Ù? ^•x Hõ^ä•Hõ=∂g∞+¨µ U"≥∞ÿ<å LO^•?——
K«¢Hõ=iÎ D=∂@Å∞ qx HÀâßkèHÍi "≥Ñ· Ù¨ uiy ''HÀâßkèHÍs! U^• Ѩ^∞Œ ÅÌ Ñ¨Ùã¨HÎ Oõ ,
HÍã¨Î W@∞ fã¨∞‰õΩ~å—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. HÀâßkèHÍi "≥o§ XHõ ÃÑ^ŒÌ il+¨ì~ü `≥zÛ
K«¢Hõ=iÎH˜ JOkOKå_»∞. K«¢Hõ=iÎ il+ì̈~üÖ’ H˘xfl ¿ÑrÅ∞ uiˆQã≤, F KÀ@ "ÕÅ∞ ÃÑ\ì̃
K«∂Ñ≤ã¨∂Î ''h=٠Ѷ¨ÖÏ<å `åsY∞# áê=ÖÏ Y~°∞Û ÃÑ\ì̃#@∞¡ il+ì̈~üÖ’ ~åâß=Ù. HÍx
P _»|∞ƒ UѨ^Œ∞Ì H˜O^Œ ZO^Œ∞‰õΩ Y~°∞ÛÃÑ\Ïì"À K«∂Ñ≤OK«ÖË^Õ?—— Jx J_çQÍ_»∞.
D =∂@Å∞ q#QÍ<Õ HÀâßkèHÍiH˜ =}∞‰õΩ ѨÙ\˜ìOk. ''Hõ∆q∞OK«O_ç =∞Ǩ~å*Ï!
á⁄~°áê@~ÚOk. g∞~°∞ J#∞=∞u¿ãÎ P áê=ÖÏ ã¨OQÆu q=i™êÎ#∞—— J<åfl_»`«#∞
q#Ü«∞OQÍ. ^•xH˜ K«¢Hõ=iÎ ''JÖψQ J#∞=∞uã¨∞Î<åfl=Ú, K≥ѨÙÊ—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞
HÀâßkèHÍi WÖÏ K≥ѨÊ_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞:
86 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
''=∞Ǩ~å*Ï! XHõ~ÀA L^ŒÜ«∞O #∞O_ç =~°¬O ¢áê~°OÉèí=∞~Ú ~å¢u á⁄^Œ∞Ì
áÈÜÕ∞^•HÍ ‰õΩiã≤Ok. P ~å¢u =~å¬xH˜ =∂ WÅ∞¡ HÍ~°_»O "≥Ú^ŒÖˇ\˜ìOk. ÃÑ·ÔHH˜¯
Hõ#flO Ѩ_ç#KÀ@ =∞\˜ì áÈÜ«∞=∞x <å ÉèÏ~°º K≥Ñ≤ÊOk. HÍx P =Úã¨∞~°∞Ö’,
Z=ÚHõÅ∞ H˘iˆH P K«eQÍeÖ’ |Ü«∞\˜HÔ o§ q∞^≥ÃÌ Ñ· ZHõ¯_®xH˜ <å‰õΩ ^è~·≥ º° O KåÖË^¡ ∞Œ .
UO K≥Ü∂« ºÖ’ `ÀK«Hõ Z=Ô~<· å ‰õÄe"å_»∞ =¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞O^Œx PÖ’zã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl.
J~Ú<å WO`« ~å¢u"Õà◊ D =~°¬OÖ’ U ‰õÄe"å_»∞ =™êÎ_»∞ J#∞‰õΩ<åfl#∞.
''JO`«Ö’ |Ü«∞@ Z=~À `«Å∞Ѩ٠`«\˜ì# K«Ñ¨ÙÊ_»~ÚOk. <Õ#∞ P^Œ∞~åÌQÍ
Z=~°∂? J<åfl#∞. '<Õ#∞ ‰õÄe"å}‚Ü∂« º!— JO@∂ |Ü«∞@∞flOz ã¨=∂^è•#"≥ÚzÛOk.
<Õ#∞ ã¨O`À+¨O`À `«Å∞Ѩ٠`≥~°z ‰õÄe"å}˜‚ ֒ѨeH˜ fã≤ÔHàϧ#∞. J`«xH˜ WÅ∞¡
HÍ~°∞`«∞#fl KÀ@∞ K«∂Ñ≤Oz =∞~°=∞‡`«∞Î KÕÜ∞« =∞x K≥áêÊ#∞. J`«#∞ =~°O¬ Ö’ `«_∞» ã¨∂Î
=∞\ì̃ QÆOѨ fã¨∞H˘x q∞^≥Ì ÃÑ·ÔHHͯ_»∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ HÍ~°∞`«∞#fl KÀ@ =∞\ì̃áÈã≤ ã¨iKÕã≤
H˜OkH˜ ky=KåÛ_»∞.
''J`«x Ѩiã≤u÷ K«∂ã≤ <å‰õΩ *Ïe "ÕãO≤ k. `«_ãç ≤ =Ú^Œ~Ì Ú K«eH˜ QÆ[QÆ[ =}˜H˜
áÈ`«∞<åfl_»∞. pHõ\’¡ J`«#∞ Z=~°~ÚOn <Õ#∞ QÆ=∞xOK«ÖËHõ áÈÜ«∂#∞. Z=Ô~·`Õ<ÕO,
"≥Ú`åÎxH˜ =∞=∞‡efl P ~å¢u PѨ^Œ #∞O_ç QÆ>ì̌H˜¯OKå_»∞. <Õ#∞ ã¨O`À+≤ã¨∂Î J`«xH˜
‰õÄe H˜O^Œ XHõ áê=ÖÏ WKåÛ#∞. P _»ÉƒË =∞# Ѩ^∞Œ Å Ì Ñ¨Ùã¨HÎ Oõ Ö’ ~åã≤# D áê=ÖÏ.——
HÀâßkèHÍi WÖÏ q=iOz# `«~°∞"å`« K«¢Hõ=iÎ UO K≥|∞`å_À#x PÖ’zã¨∂Î
QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞, ã¨ÉèÏã¨^Œ∞Å∞ K«¢Hõ=iÎ "≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì =∞o§Oz `«^ÕHõOQÍ K«∂_»™êQÍ~°∞.
''QÆ∞~°∞=~åº! P~ÀA =∂ HÀâßkèHÍi WO\˜x =∞~°=∞‡`«∞Î KÕã≤# P ‰õÄe"å_»∞
<Õ<Õ—— J<åfl_»∞ K«¢Hõ=iÎ. D =∂@Å∞ q#QÍ<Õ JO^Œ~°∂ x~å…O`«áÈÜ«∂~°∞. ''Uq∞\©!
=∞# K«¢Hõ=iÎ ‰õÄe Ѩx K≥Ü∞« º_»=∂!!—— JO@∂ ã¨ÉÏè ã¨^∞Œ Å∞ Pâ◊Û~°ºK«H`˜ ∞« ÅÜ«∂º~°∞.
K«¢Hõ=iÎ `«# =∂@#∞ H˘#™êyã¨∂Î WÖÏ J<åfl_»∞:
''QÆ∞~°∞=~åº! P ~ÀAÖ’¡<Õ g∞~°∞ ~å[^è•xH˘zÛ <å ^ŒQÆæ~° JukäQÍ LO_»
™êQÍ~°∞. g∞~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, Q“~°=hÜ«ÚÅ∞. JO^Œ∞Hõx <Õ#∞ <å ã¨fiǨϙêÎÅ`À Hõ+ì̈Ѩ_ç
ã¨OáêkOz# _»|∞ƒ<Õ g∞‰õΩ HÍ#∞HõQÍ W^•Ì=∞x ÉèÏqOKå#∞. ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O
Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î P ~å¢u ‰õÄe"å_ç "Õ+¨OÖ’ |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞.
''|*Ï~°∞Ö’ #_»∞ã¨∂Î =∞# HÀâßkèHÍi WO\˜ =ÚO^Œ∞ #∞Oz áÈ`«∞O>Ë J`«x
ÉèÏ~°º K≥|∞`«∞#fl =∂@Å∞ <å K≥qÖ’ Ѩ_®¤~Ú. "≥O@<Õ `«Å∞Ѩ٠`«\˜ì ##∞fl <Õ#∞
‰õÄe"å}˜‚QÍ K≥ѨÙʉõΩ<åfl#∞. P~ÀA JHõ¯_» ã¨OáêkOz# P áê=ÖÏ HÍã¨∞<Õ <Õ#∞
g∞‰õΩ HÍ#∞HõQÍ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl#∞.——
QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ D =∂@Å∞ qx ''x[OQÍ ^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ#Ö’ ZO`À â◊√ÉèOí LOk——
JO@∂ "åºMϺxOKå~°∞.
WO`«‰õÄ ‰õÄe"å_çQÍ áê=ÖÏ _»|∞ƒ ã¨OáêkOz `«# QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ HÍ#∞HõQÍ
WzÛ# P K«¢Hõ=iÎ Z=~À D "≥Ú`«ÎO ã¨OѶ¨∞@# ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ <Õ#∞ ¿Ñ~˘¯#ÖË^Œ∞.
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 87
q#O_ç. ¢Ñ¨[Å Hõ+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x "åiH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_OÕ ^Œ∞‰õΩ ‰õÄe"å_ç J=`å~°O
ZuÎx P K«¢Hõ=iÎ Z=~À HÍ^Œ∞, ¢Ñ¨MϺ`« "≥ÚQÆÖò K«¢Hõ=iÎ B~°OQ∑*ËÉò PÅ"£∞w~ü!
PÜ«∞# Y∞~üP<£ ¢Ñ¨`«∞Å∞ ~åã≤, \’Ñ‘Å∞ ‰õΩ\˜ì J=Ú‡‰õΩO@∂ =∞#∞QÆ_» ™êyOKÕ
"å_»x K«i¢`«HÍ~°∞Å∞ ~åã≤# ã¨OQÆu KåÖÏ =∞OkH˜ `≥Å∞ã¨∞.
nxfl|\˜ì ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ#‰õΩ W™ê¡O ZO`« qÅ∞= WzÛO^À, ^•x =Å¡ WǨÏѨ~°
Ö’HÍÖ’¡ Zxfl â◊√ÉèÏÅ∞ KÕ‰õÄ~°∞`åÜ≥∂ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
D HÍ~°}OQÍ<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O KÕ¿ã Hõ$+≤H˜, hu x*Ï
~ÚfÅÖ’ KÕ¿ã "åºáê~åxH˜ ZO`À ¢áê=ÚYºO WKåÛ~°∞. PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''W`«~°∞Å =ÚO^Œ∞ KÕ~Ú*ÏѨ‰õΩO_® LO_Õ, ÉèÏ~åº Ñ≤Å¡efl áÈ+≤OKÕ, á⁄~°∞QÆ∞
"åix HõxHõiOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ^èŒ<å~°˚# KÕã≤# =ºH˜Î ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥àı§@ѨÙÊ_»∞ J`«x =ÚYO ѨÙ#flq∞ K«O¢^Œ∞xÖÏ "≥ey
áÈ`«∞O@∞Ok. nxH˜ aè#flOQÍ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ^èŒ<å~°˚# KÕã≤#ѨÊ\˜H© W`«~°∞ÅHõO>Ë
Z‰õΩ¯= ‰õÄ_»Éˇ>Ëì, W`«~°∞ÅHõO>Ë `å#∞ ^èŒx‰õΩ_»flxÑ≤OK«∞‰õΩ<Õ, `«#HõO>Ë `«‰õΩ¯=
ã≤÷uѨ~°∞efl K«∂ã≤ q∞_çã≤Ѩ_Õ L^ÕÌâ◊ºO HõÅ"å_»~Ú`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JÖÏO\˜ =ºHÎ̃x
^Õ=Ù_»∞ P¢QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
JO`ÕHÍ^Œ∞, hux*Ï~ÚfÅ`À "åºáê~°O KÕ¿ã =~°Î‰õΩ_çfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, ã¨`«º
ã¨O^ä∞Œ Å∞, J=∞~°Q`Æ ∞« Å ã¨~ã° #¨ xÅɡ_∂» Î PÜ«∞# ''hu=∞O`«∞_≥#· "åºáêi JOu=∞
(¢Ñ¨à◊Ü«∞) k<å# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ, ã¨`«ºã¨O^äŒ∞Å, J=∞~°QÆ`«∞Å ã¨Ç¨ÏK«~°ºOÖ’ LO\Ï_»∞——
Jx ¢Ñ¨=zOKå~°∞. (ui‡l)
34. Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O
''=∂#=ÙÖ’¡ =∞#ã¨∞#∞ =∞ÉèíºÃÑ>Ëì =ºO°÷=ã¨∞Î=Ùx HÁx`ˇKÕÛÇÍ_«∞ Hí∂_Í XHí`Œ#∞
L<®fl_«∞. J`Œ#∞ (ã¨~°~Ú#) *Ï˝#~ ÖËHí∞~_Í „Ǩ[efl ^≥·==∂O°æ~ #∞~_ç `ŒÇ≤Ê~z, P
„ǨKÍO®xfl ǨiǨÏã≤~K«_ÍxˆH WÖÏ~>˜ KÕ+Åì¨ Hí∞ áåÅÊ_ͤ_∞« . W@∞=~>˜ "åiH˜ J==∂#
HíOÇ° ∞‹ #· tHí∆ HßK«∞HÁx L~k.—— (Y∞~üP<£–31:6)
D 㨥H˜Ö
Î ’ ''=∞#ã¨∞û#∞ =∞Éèºí ÃÑ>Ëì =ºO°=÷ ã¨∞=Î Ù—— J<Ë Ç¨^~° =zÛ#KÀ@ =¸Å
ÉèÏ+¨Ö’ ''ÅǨÏfiÖòǨÏnãπ—— J<Ë Ç¨^°~ ÇÍ_«|_ç~k. Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<ü =∞ãπ=Ó^ü
(O°l)x ÅǨÏfiÖòǨÏnãπ J~>Ë Uq∞@x J_çy`Ë, PÜ«µ# ^Õ=Ùx g∞^° „Ǩ=∂}~Kıã≤
''ÅǨÏfiÖòǨÏnãπ J~>Ë áå@Å∞ (ã¨~w`Œ~)—— Jx =¸_«∞™®O°∞¡ <˘H˜¯ K≥áåÊO°∞. (Wɡfl
[sO∑, ɡ·Ç¨Ïd)
''áå@Å∞áå_Ë ¢ã‘ÎÅ#∞ J=∞‡_«~, HÁ#_«~, ÇÍi ÇͺáåO°~ KÕÜ«µ_«~ ^è°O°‡ã¨=∞‡
`Œ~Hß^°——<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ )- (ui‡l). PÜ«µ# =∞O’ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’ ''áå@Å∞ áå_Ë
ÉÏx㨢ã‘Î ã¨ÉèíÖ’ Hí∂O˘Ûx, P"≥∞áå@Å∞ q<ËÇÍ_ç K≥qÖ’ „Ǩà◊Ü«µk<®# Híiy~z#
ã‘ã¨~ áÈÜ«µ|_«∞`Œ∞~^°——x J<®flO°∞. (JÇπÏHß=ÚÖò Y∞O∑P<ü- MÏr J|¥|HíO∑)
88 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
D<®_«∞ PO∑ì ¿ÑO° Jj¡ÖÏxfl ÇͺÇ≤~Ǩ*Ë㨥Î, HíÅÛO°Öò „áÈ„Qå~ ¿ÑO° JO°ú#Qõfl
q<®º™®efl „Ǩ^°i≈㨥Πrq`Œ „Ǩ^è®# ã¨=∞㨺Š#∞~_ç „Ç¨[Å ^°$+≤ìx =∞O°e~Ǩ*Ë¿ã
=ºO°÷ HßO°ºHíÖÏáåÅhfl 'ÅǨÏfiÖò ǨÏnãπ— „H˜~kHı =™®Îܵ.
''g∞ ÉÏx㨠=∞Ç≤Ïà◊Å∞ jÅ=`Œ∞Å∞Qå L~_«^°ÅK«∞Hí∞#flǨC_«∞, „áåǨ~zHí
„ǨÜ∂ˇ [<®Å H’ã¨~ "åix g∞O°∞ |Å=~`Œ~Qå Ǩ_∞« Ѩ٠=$uÎÖ’H˜ k~K«H~í _ç. "åix
Z=O≥<· ® |Å=~`Œ~Qå JÖÏ =∂iÛ`Ë P |ÖÏ`ͯO°~ `ŒO∞° ÇÍ`Œ ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞
Z~`À Hí∆q∞~KÕÇÍ_«∞, HíO°∞}˜~KÕÇÍ_«∞ (J=Ù`Í_«∞).—— (Y∞~üP<£–24:33)
^Õ=Ù_»∞ `«# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ Ñ≤`«$Ö’HõOÖ’ áêáê`«∞‡Å∞ J#∞ÉèíqOKÕ Ü«∂`«#
Å#∞ K«∂Ñ≤OK«_®xH˜ W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å#∞ ѨOÑ≤™êÎ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åi^ŒÌi
"≥O@ |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å~°∞. q∞ëê¯`ü +¨sѶπÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O P áêáê`«∞‡ÅÖ’
=ºaèKå~°O KÕã≤# ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ J#∞ÉèíqOKÕ ã¨=∂kèÜ«∂`«# WÖÏ LO@∞Ok:
''"Õ∞=Ú =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çKå=Ú. JÖÏ "Õ∞=Ú XHõ aÅO ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl=Ú.
P aÅO <ÕÅÖ’ áê`«|_ç# =∞\˜ìá⁄~ÚºÖÏ LOk. ^•x ÃÑ·ÉèÏQÆO ã¨#flQÍ, ¢H˜Ok
ÉèÏQÆO "≥_»Å∞ÊQÍ LOk. JO^Œ∞Ö’ Jyfl =∞O_»∞`ÀOk. P Jyfl*ÏfiÅÖ’ kâ◊"≥ÚÅ
Å`À L#fl H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ HÍeáÈ`«∞<åfl~°∞. P Jyfl*ÏfiÅÅ∞ ÃÑH˜ Zyã≤
#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å\˜`À áê@∞ P ¢ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® ÃÑ·H˜ ÖËã¨∞Î<åfl~°∞. =∞iHÍãÎ̈~Ú`Õ
"å~°∞ P á⁄~Úº #∞O_ç |Ü«∞@ Ѩ_çáÈÜÕ∞"å~°∞. HÍx JO`«Ö’<Õ Jyfl *ÏfiÅÅ∞
¢H˜OkH˜ áÈ=_»O, "å\˜`Àáê@∞ "å~°∞ ‰õÄ_® á⁄~ÚºÖ’ ¢H˜OkH˜ *ÏiáÈ=_»O [~°∞QÆ∞
`ÀOk. <Õ#∞ ''Uq∞\© =º=Ǩ~°O?—— J#_çQÍ#∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''=ÚO^Œ∞‰õΩ #_»=O_ç
(`«~°∞"å`« K≥|∞`åO)—— J<åfl~°∞..... P `«~°∞"å`« "å~°∞ P ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =ºaèKå~°∞Åx
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
JÖψQ "Õ∞~å*ò (ã¨áêÎHÍâߊѨ~°º@#) ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ºaè
Kå~°∞Å∞ J#∞ÉèíqOKÕ tHõ∆#∞ D q^èŒOQÍ L#fl@∞¡ K«∂âß~°∞:
''XHõKÀ@ H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ L<åfl~°∞. "åiH˜ XHõ "≥·Ñ¨Ù ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# Ѷ¨Ú=∞
Ѷ¨Ú=∞ÖÏ_Õ =∞Oz =∂Oã¨O LOk. =∞~À"≥·Ñ¨Ù ‰õΩo§ HõOѨÙH˘_»∞Î#fl =∂Oã¨O LOk.
J~Ú`Õ P =∞#∞+¨µÅ∞ =∞Oz =∂Oã¨O =kÖËã≤ HõOѨÙH˘_»∞#Î fl =∂Oã¨O uO@∞<åfl~°∞.
gà‹§=~°x J_çy`Õ, 'gà◊√§ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# Éèí~°ÎÅ#∞, ÉèÏ~°ºÅ#∞ =^Œe x¿+kè`åÅ`À
`«=∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞— Jx K≥áêÊ~°∞ l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).——
Ç≤ÏO^Œ∂ =∞`«¢QÆO^ä•ÅÖ’ ‰õÄ_® =ºaèKå~°∞ʼnõΩ qkèOKÕ tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz WÖÏ
¢Ñ¨™êÎqOK«|_çOk.
''JQõ=∞º— „ã‘Î ÖËHí ѨÙ~°∞+¨µx`À ã¨OÉè’yOKÕ"åix H˘~°_®Å`À H˘_»∞`«∂ '`«Ñ$¨ ã¨i‡—
J<Õ #~°HOõ Ö’H˜ fã≤Ho≥ § Ѩ_"» ™Õ êÎO∞° . P `«~åfi`« Z„~°QÍ HÍÅ∞`«∞#fl W#∞Ѩ q„QÆÇ¨ ʼnõΩ
"åix Hõ\˜ìѨ_Õ™êÎ~°∞. JHõ¯_» "å~°∞ HÍÅ∞`«∂ LO\Ï~°∞...—— (N=∞^£ÉèÏQÆ=`«O–5:26)
''Z=Ô~·`Õ XHí =ºHÎ̃x "≥∂ã¨yOz J`«x ÉèÏ~°º#∞ =ÅÖ’ "Õã¨∞‰õΩO\Ï_À J`«}˜‚
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 89
Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ JO^èŒHÍ~° xÅÜ«∞"≥∞ÿ# #~°HõOÖ’ Ǩ_»"Õ™êÎ~°∞. JO^Œ∞Ö’ Ѩ_ç# =∞x+≤
ÉÏ^èŒ`À =¸Å∞æ`å_»∞. =∞x+≤ JHõ¯_» "≥O@<Õ „QÆ∞_ç¤"åxQÍ, Ñ≤zÛ"åxQÍ =∂iáÈ`å_»∞.
WOHÍ J`«_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞ #iH˜# „=∂#∞ÖÏ Ñ¨_çáÈ`å_»∞.—— (^Õg ÉèÏQÆ=`«O: 8:5–6)
35. =∞^Œºx¿+^èOŒ
k=º Y∞O∑P<ü =¸_«∞™®O°∞¡ P^ÕâÍe㨥Π=∞^°º~, =∞`Œ∞ΠǨ^®O®÷Å#∞ J~K≥Å
ÇÍiQå x¿+kè~z~k. "≥Ú^°>˜ P^Õâ◊~ ''"å~°∞ x#∞fl =∞^ŒºO, E^•Å#∞ QÆ∞iOz
J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. D Ô~O_ç\ ˜Ö’#∂ ZO`À #+ì̈=ÚO^Œx K≥ѨÙÊ. g\˜Ö’ ¢Ñ¨[ʼnõΩ H˘xfl
ÖÏÉèÏÅ∞<åfl P ÖÏÉèÏÅHõ<åfl #ëêìÖË Z‰õΩ¯=QÍ L<åfl~Ú—— Jx 2:219 㨥H˜ÖÎ ’ =zÛ~k.
JO^Œ∞Ö’ =∞^°º~ #+¨^ì ®Ü«µHí"∞≥ #ÿ ^°x, ^Õ=ÙxH˜ Jܵ+¨Çì ∞‹ #· ^°x =∂„`ŒÇ∞ı K≥Çʨ |_ç~k.
P<®>˜ #∞~KÕ HÁ~^°O°∞ =Úã≤¡~Å∞ =∞^°º ¿ã=#~ =∂#∞Hí∞<®flO°∞.
Jܵ`Ë KÍÖÏ=∞~k =∂#∞H’ÖË^∞° . ÇÍO°∞ XHÁ¯Hí¯™®i =∞^°º~ =∞`Œ∞Ö Î ’ L~_Ë
#=∂A KÕã∞¨ ~Î _ËÇÍO°∞. ^®x=Å¡ #=∂AÖ’ UHß„Qõ`HŒ ∞í Éè~í Qõ~ Híey ÇÍO°∞ XHí ^®xH˜
|^°∞Å∞ =∞O˘Hí>˜ Ǩiãî ∞¨ ~Î _ËÇÍO°∞. J~KÕ`« "≥∞Hÿ ~í Ö’ L#flǨC_«∞ #=∂*ò KÕܵ« Hí∂_«^x°
WÖÏ P^Õt~K«_»O [iy~k: ''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ "≥∞ÿHí~Ö’ L#flǨC_«∞ „áåO°÷#
^°i^®Ñ¨ÙÅHí∞ áÈHí~_ç. „áåO°÷#Ö’ g∞O°∞ Ǩiîã¨∞Î#fl^Õq∞>’ g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î#flǨC_Ë
„áåO°#÷ KÕÜ∂« e—— (4:43)
D P^Õâ~◊ `À KÍÖÏ=∞~k =∞^°º¿ã=#~ =∂#∞Hí∞<®flO°∞. JÅÇÍ@∞ =∂#∞H’ÖËHí
áÈܵ# HÁ~^°O°∞ #=∂A "Õà◊Å∞ `ŒÇ≤Ê~z =∞^°º~ ¿ãqã¨∞Î~_ËÇÍO°∞. P `Œ~°∞"å`Œ
HÁ~`ŒHßÖÏxH˜ 5:90,91 㨥Hí∞Å Î Ö’ =∞^®ºxfl ѨÓiÎQå x¿+kè~K«_~« [iy~k. n~`À
áå@∞ W`ŒO° =∞`Œ∞ÎǨ^®O®÷Åhfl x¿+kè~K«|_ͤܵ.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! =∞^°º~, E^°~, ^≥·"Õ`ŒO®ÅÜ«∂Å∞, áåzHíÅ *’㨺~ - W=hfl
Jã¨Ç¨ÏºHíO°Ç‹∞·# ÃÑ·âÍzHí q+¨Ü«∂Å∞. ÇÍ>˜H˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí
=∞=Ù`Œ∞~k. =∞^°º~, E^®Å ^®fiO® Ã+`· Í<ü g∞ =∞^躰 qO’^è~° , q^Õfi+¨ c*ÏÅ∞ <®>˜
q∞=∞‡efl ^≥·=^论#~, „áåO°÷#Å #∞~_ç xO’kè~K«QÀO°∞`Œ∞<®fl_«∞. Hõ#∞Hõ WHí<ˇ·<® g∞O°∞
ÇÍ>˜x =∂#∞HÀO_ç.—— (Y∞~üP<£–5:90)
D P^Õâ◊~ Ç‹Å∞=_ç# `Œ~åfi`Œ =∞^°º~ x¿+kè~K«|_ç~^°x, WHí #∞~_ç Z=O°¥
=∞^°º~ =Ú@ì_«~Qåx, J=∞‡_«~Qåx KÕÜ«µHí∂_«^°x ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) XHí |Ç≤ÏO°~Qõ
ガH@
í # KÕܵ~KÍO°∞. D „ǨH@ í # q#Qå<Ë =Úã≤~¡ Å~`Í `Œ=∞ `Œ=∞ W~_«Ö ¡ ’ L#fl
=∞^®º#fl~`Œ>h˜ g^è∞° Ö’¡H˜ `ˇzÛ áåO°É’âÍO°∞. PO’A =∞n<® g^è∞° Ö’¡ =∞^°º~ UO°∞Öˇ·
„Ǩ=Ç≤Ï~z~k. ™®O®J~Qõà◊∞§ âÍâ◊fi`Œ~Qå Hõ#∞=∞O°∞Q≥· áÈÜ«∂ܵ.
=∞`«∞Î HõeyOKÕ ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ó =∞^ŒºO ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜^•xfl ¿ãqOK«
_»O, J=∞‡_»O, H˘#_»O x+≤^ŒúO.
HÁ~^°O∞° =∞^°º~ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) =Ú~^°∞ „Ǩ™®Îq㨥Π''nxfl Ü«µ¥^°∞
ÅHí∞ Hß#∞HíQå W=fiKÍÛ?—— J#_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ''=∞^®ºxfl x¿+kè~
90 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
z#ÇÍ_«∞(^Õ=Ù_«∞) ^®xfl W`ŒO°∞ÅHí∞ Hß#∞HíQå W=fi_Íxfl Hí∂_Í x¿+kè~KÍ_«∞——
J<®flO°∞. =∞O˘Hí`Œ#∞ nxfl =∞~^°∞Qå ÇÍ_«∞H’=_ÍxH˜ J#∞=∞u=fi=∞x J_çQå_«∞.
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) J#∞=∞u xO®Híi㨥Π''Jk =∞~^°∞ Hß^°∞, Çͺkè—— J<®flO°∞.
"ÕO˘Hí`Œ#∞ =zÛ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! "Õ∞=Ú f„==∞~Ú# K«e L~_Ë „áå~`Œ~Ö’
L~@∞<®fl~. HßÜ«µHí+ì̈~ Hí∂_Í ZHí∞¯=Qå KÕÜ«µ=Åã≤ =ã¨∞Î~k. =∞^°º~ =Å¡ =∂Hí∞
Hßã¨Î ¿ã^° fO°∞`Œ∞~k. K«eH˜ `Œ@∞ìHí∞<Ë â◊H˜Î Hí∂_Í =ã¨∞Î~k—— J<®fl_«∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨Å¡~) D=∂@ qx ''g∞O°∞ `ÍQÕ P áåhÜ«µ~ =Å¡ =∞`Œ∞Î HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^®?——Jx
J_çQåO°∞. ^®xHß =ºHÎ̃ ''HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k—— J<®fl_«∞. ''Jܵ`Ë ^®xfl =∂#∞H’ÇÍeû~^Õ——
J<®flO°∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~). ''HÍx =∂ „áå~`Œ~ [#~ XǨCH’OÕ ZÖÏ?——J<®fl_Í =ºHÎ̃.
''XǨCH’HíáÈ`Ë ÇÍi`À Ü«µ∞^°ú~ KÕÜ«µ~_ç—— J<®flO°∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~).
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJi (~°l), ǨϢ[`ü
=ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l)Å#∞ Ü«∞=∞<£ ^ÕâßxH˜ (áêʼnõΩÅ∞QÍ) ѨO¿Ñ@ѨÙÊ_»∞ "åiH˜
WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''(¢Ñ¨[ʼnõΩ) ™œÅÉèϺÅ∞ HõÅQÆ*ËÜ«∞O_ç. ("åix) HÍiî<åºÅÖ’H˜
<≥@ìHõO_ç. â◊√Éèí"å~°ÎÅ∞ qxÊOK«O_ç, ^Õfi+¨O HõeyOK«HõO_ç. Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À
"≥∞ÅQÆO_ç, ã¨O`À+¨OQÍ LO_»O_ç.——
P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ ¢áêO`«OÖ’ ÉÏs¡`À
XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ™ê~å~Ú `«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . `Õ<`≥ À 'a`å— J<Õ =∞~À q^è"Œ ∞≥ #ÿ ™ê~å ‰õÄ_®
`«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . (g\˜Q∞Æ iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©)?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''=∞`«∞Î HõeyOKÕ ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ó x+≤^Œú"Õ∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞Ö’ =∞`«∞Î HõeyOKÕ =∞^ŒºO =∂¢`«"Õ∞ x+≤^Œú=∞x LOk. HÍx "Õ~˘Hõ
ǨÏnã¨∞x |\˜ì U =∞^ŒºO JkèHõ Ѩi=∂}O =∞`«∞Î Hõeyã¨∞ÎO^À P =∞^ŒºO JÅÊ
Ѩi=∂}O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞#x ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. (W=∂"£∞ #=g–~°Ç¨Ï‡Öˇ·)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ™ê~å~ÚH˜ ã¨O|OkèOz#
Ѩ<≥flO_»∞ =∞Ok =º‰õΩÎÅÖ’ Ѩk (10) =∞Okx â◊Ñ≤OKå~°∞. "å~°∞–(1) ™ê~å~Ú Ñ≤O_Õ
"å_»∞ (JO>Ë `«Ü«∂~°∞KÕ¿ã"å_»∞), (2) ^•xfl Ñ≤O_çOKÕ"å_»∞ (`«Ü«∂~°∞ KÕ~ÚOKÕ
"å_»∞, (3) ^•xfl `åˆQ"å_»∞, (4) ^•xfl "≥∂¿ã"å_»∞, (5) "≥∂¿ã"å_ç #∞Oz fã¨∞‰õΩ<Õ
"å_»∞, (6) ^•xfl `åyOKÕ"å_»∞, (7) ^•xfl J"Õ∞‡"å_»∞, (8) ^•x ^èŒ~° u<Õ"å_»∞, (9)
^•xfl H˘<Õ"å_»∞, (10) Z=i HÀã¨O H˘O>Ë J`«#∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) HßÅ~Ö’ =∞^°º~ ¿ãq~z#"å_çH˜ tHí∆Qå Qõi+¨ª ™®÷ܵ֒
#ÅÉèˇ· =O°Hí∞ HÁO°_Í ^≥|ƒÅ∞ HÁ@ì_«~ [iQÕk. Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) áåÅ<®
HßÅ~Ö’ #ÅÉè̌· HÁO°_Í^≥|ƒÅ tHı∆ L~_Ëk. Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) áåÅ<®HßÅ~ `˘e
O’AÖ’¡ Hí∂_Í #O°Éè̌· HÁO°_Í^≥·|ƒÅ tHı∆ L~_Ëk. Hßx ^®x=Å¡ ™®O®Üµ „`ÍQÕÇÍO°∞
`Œ=∞ JÅÇÍ@∞ =∂#∞H’ÖËHí áÈÜ«∂O°∞. JǨC_«∞ Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) W`ŒO°
<®Ü«µHí∞Å`À ã¨~„Ǩk~z DtHí∆#∞ Z#Éè̌· HÁO°_Í^≥|ƒÅHí∞ ÃÑ~KÍO°∞. W=∂Çò√ =∂eH±
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 91
(O°ÇϨ ‡Öˇ)· , W=∂Çò√ J|¥Ç¨Ïhá¶å (O°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞ Z#Éè·ˇ HÁO°_Í^≥|ƒÅ tHí<∆ Ë xO°Ü
‚ µ~KÍO°∞.
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) áåÅ#Ö’ O°¥Ü«µ+≤^ü J<Õ =ºH˜Î O°Ç¨Ï㨺~Qå ™®O®Üµ J=Ú‡
`Œ∞#fl HßO°}~Qå J`Œx ^°∞Hß}®xfl HßeÛ"ÕÜ«µ_«~ [iy~k.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞: ''<å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ WÖÏ
J<åfl_»∞– '<å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~<· å ™ê~å `åy`Õ, ZO`« ™ê~å `åy=ÙO>Ë JO`« p=Ú
(#~°HõOÖ’) <Õ#`«xH˜ `åy™êÎ#∞. JÖψQ <å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å <å‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
=∞^Œºáê#O =∂#∞‰õΩO>Ë, J`«xH˜ <Õ#∞ (ã¨fi~°æOÖ’) Ѩiâ◊√^Œú HÀ<Õ~°∞ÅÖ’x (=∞^ŒºO,
=∞Hõ~°O^ŒO, áêÅ∞ =ÔQ·~å) áêhÜ«∂Å∞ `åy™êÎ#∞.—— (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞^ŒºO QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''=∞^Œº¿ã=<åxH˜ JÅ"å@∞ Ѩ_ç J^Õ ã≤÷uÖ’ K«xáÈ~Ú# =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞
(#~°HOõ Ö’) Q“`å ÃãÅÜÕ∞\˜ áêhÜ«∞O `åy™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@
qx ''Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë =ºaèKå~° ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ =∞~å‡=Ü«∞"åÅ #∞O_ç "≥Å∞=_Õ
¢^Œ"åÅ∞ Hõey# ÃãÅÜÕ∞~°∞ J#fl=∂@—— Jx K≥áêÊ~°∞. (JǨχ^£)
Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« ¢QÆO^ä•ÅÖ’ ‰õÄ_® =∞^Œºáê#O ¿ãqOz#"åiH˜ #~°HõtHõ∆Å∞ Ѩ_»`å
Ü«∞x LOk. HÍx ^Õ=`«ÖË ã¨∞~°áê#O KÕÜ∞« QÍ ÖËxk =∞#O `åy`Õ `«¿ÑÊ=ÚOk Jx
K≥|∞`«∂ KåÖÏ=∞Ok =∞^Œº¿ã=<åxfl ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. =∞i ^Õ=`«Å∞
KÕ¿ã Ѩ#∞Åhfl =∂#=ÙÅ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~å Jx J_çy`Õ "åi ^ŒQ~æÆ ° ã¨=∂^è•#O U=ÚO^À
`≥eÜ«∞^Œ∞. JÖÏO\˜"å~°∞ N=∞^£ÉèÏQÆ=`«OÖ’x D ã¨∂HÎ̃x QÆ=∞xOKåe:
''U „ÉÏǨχ}, Hõ∆„uÜ«ÚÅ∞, "≥·â◊√ºÅ∞ ÖËHõ "åi „ã‘ÎÅ~Ú<å ZÖÏO\˜ [O‰õΩ
ÖˉΩõ O_® =∞^•ºxfl ¿ãq™êÎ~À "åix 'JÜ«∞óáê#O—J<Õ #~°HOõ Ö’ Ѩ_"» ãÕ ≤ "åi <À\˜Ö’
Hõiy# W#∞Ѩ ~°ã¨~ áÈ™®ÎO°∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞....—— (N=∞^£ÉèÏQÆ=`«O–5:26)
36. E^ŒO, =∞\ϯ, ÖÏ@sÅ∞
áÈ`Ë E^°~ Hí∂_Í ÃѶ∞ÏO°Ç‹∞·# áåǨHßO°º"Õ∞. W~^°∞Ö’ J<ËHí=∞~k =ºHí∞ÎÅ
_«|∞ƒ ZÖÏ~>˜ „â◊=∞ ÖËHí∞~_Í<Ë XHí =ºH˜ÎH˜ Åaèã¨∞Î~k. D<®>˜ =∞>ϯ, ÖÏ@sÅ∞
Hí∂_Í D H’=Hí∞ K‹~k#"Õ. ÇͺáåO°ã¨∞÷Å∞ #_ç¿Ñ HÁxfl O°Hߊ㑯=ÚÅ∞ Hí∂_Í
E^°~ „H˜~kHı =™®Îܵ.
Y∞~üP<£ J=`«~°}‰õΩ ѨÓ~°fiO J~°Éò ã¨=∂[OÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú L#fl J<ÕHõ
~°∞QƇ`«ÅÖ’ ''E^ŒO—— ‰õÄ_® XHõ\˜. Y∞~üP<£ J=`«~°} HÍÅOÖ’ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) W`«~° ~°∞QƇ`«Å`À áê@∞ E^•xfl ‰õÄ_® x¿+kèOKå~°∞. áêzHõÅ
^•fi~å, ¿ÑHÍ@ ^•fi~å, K«^Œ~°OQÆO ^•fi~å, Ѩâ◊√Ѩ‰õ∆ΩŠѨO^ÕÅ ^•fi~å, ÖÏ@s ^•fi~å,
=∞Ô~ÖÏO\˜ Ѩ^Œúu ^•fi~å<≥·<å 㨈~ Ѩk=∞Ok *Ë|∞Å∞ MÏmKÕã≤ XHõ¯_ç *Ë|∞#∞ xO¿Ñ
E^•xfl W™ê¡O âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"≥ÚOkOzOk.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! =∞^°º~, E^°~, ^≥·"Õ`ŒO®ÅÜ«∂Å∞, áåzHíÅ *’㨺~ - W=hfl
92 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Jã¨Ç¨ÏºHíO°Ç‹∞·# ÃÑ·âÍzHí q+¨Ü«∂Å∞. ÇÍ>˜H˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí
=∞=Ù`Œ∞~k. =∞^°º~, E^®Å ^®fiO® Ã+`· Í<ü g∞ =∞^躰 qO’^è~° , q^Õfi+¨ c*ÏÅ∞ <®>˜
q∞=∞‡efl ^≥·=^论#~, „áåO°÷#Å #∞~_ç xO’kè~K«QÀO°∞`Œ∞<®fl_«∞. Hõ#∞Hõ WHí<ˇ·<® g∞O°∞
ÇÍ>˜x =∂#∞HÀO_ç.—— (Y∞~üP<£–5:90)
áåzHíÅ ^®fiO® *’㨺~ K≥ǨÊ_«=∞<Ëk J*Ï˝#HßÅ~ JO°|∞ƒÖ’¡ L~_Ë =¸_è«
#=∞‡Hí~. *Ï`ŒHí~, *’u+¨º~, ÇÍO°Ç¶¨ÖÏÅ ¿ÑO°∞`À D<®_«∞ Hí∂_Í J<ËHí=∞~k D
*Ï_ͺxH˜ Qõ∞O°=Ù`Œ∞<®flO°∞.
E^ŒOÖ’ ¢Ñ¨^•è <åOâ◊O ¢â◊=∞, "åºáê~°O Ug∞ ÖˉΩõ O_® yq∞‡‰õΩ¯Å ^•fi~å J<ÕHõ
=∞Ok =º‰õΩÅ Î ^è<Œ åxfl ^Àz XHõ¯_çH˜ Hõ@Éì > ˇ ìË J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ<.Õ _»|∞ƒ ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å
qÅ∞=QÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞O ÖˉõΩO_® U P@ P_ç<å Ѩ~åfiÖË^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ Jq
HÍÅǨÏ~°} ¢H©_Å » ∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å~Ú. HÍx HÍÅǨÏ~°} ¢H©_Å » ∞ ‰õÄ_® ã¨$+≤Hì ~õ #ΰ ∞,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ ^Œ$_è»OQÍ qâ◊fiã≤OKÕ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞ʼnõΩ â’aèOK«=Ù.
JÇπÏHÍ=ÚÖò Y∞~üP<£ ~°K«~Ú`« E^ŒOÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''ÖÏÉèí #ëêìʼnõΩ ã¨O|OkèOz# J`åºâ◊, ÉèíÜ«∂Å ¢áêuѨkHõÃÑ· KÕѨ>Ëì ¢Ñ¨u
=º=Ǩ~°=¸ E^ŒO ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.—— (JÇπÏHÍ=ÚÖò Y∞~üP<£–6= ÉèÏQÆO)
''J*Ï˝#HÍÅOÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ ^èŒ#O`À áê@∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ#∞ ‰õÄ_® E^ŒO,
ѨO^ÕÅ HÀã¨O LѨÜ≥∂yOKÕ"å~°∞. P HÍÅOÖ’ W=hfl ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ<Õ K«ÖÏ=∞}˜
JÜÕ∞ºq. QÔ Å∞Ѩ٠F@=ÚÅ ¢áêuѨkHõÃÑ· D =º=Ǩ~åÅhfl #_çKqÕ . JO>Ë Ñ¶Ö ¨ Ï<å
q+¨Ü«∞OÖ’ ''h=Ù ÔQe¿ãÎ <Õ#∞ h‰õΩ WO`« ™⁄=Ú‡ W™êÎ#∞. F_çáÈ`Õ JO`« ™⁄=Ú‡
h=Ù <å‰õΩ W"åfieû LO@∞Ok. ÖË^• D P@Ö’ h=Ù QÔ e¿ãÎ <å ÉèÏ~°º#∞ hH˜™êÎ#∞.
<Õ#∞ ÔQe¿ãÎ h ÉèÏ~°º#∞ <å‰õΩ JѨÊyOKåe—— Jx ѨO^ÕÅ∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞.
WÖÏ ÔQÅ∞ѨÙ, F@=ÚÅ P^è•~°OQÍ [iˆQ D =º=Ǩ~åÅxfl\˜ÃÑ· ¢Ñ¨u=ºH˜ÎH©
`«#‰õΩ ÖÏÉèíO =ã¨∞ÎO^Œ<Õ Pâ◊`Àáê@∞ #+¨ìáÈ`å#<Õ ÉèíÜ«∞O ‰õÄ_® Ѩ\˜ìÑ‘_çã¨∞ÎOk.
`«`«Êùe`«OQÍ WO^Œ∞Ö’ "≥∂ã¨O, =OK«#, JǨÏOHÍ~åÅ`À áê@∞ W~°∞=Ùi =∞^茺
q^Õfi+¨O, q~À^èŒ ÉèÏ"åÅ∞ [xOKÕ J=HÍâ◊O ‰õÄ_® ZO`À LO@∞Ok. z=iH˜ Wk
Ѩ~㰠ʨ ~°O [QÆ_®Å‰õΩ, ǨÏ`«ºÅ‰õΩ ‰õÄ_® ^•ifã¨∞OÎ k. D HÍ~°}OQÍ<Õ W™ê¡O =OK«#,
q^Õfi+¨O, q~À^èŒÉèÏ"åʼnõΩ ^•if¿ã E^ŒÑ¨Ù q^è•<åÅxfl\˜h x¿+kèOzOk.——
''W™ê¡O ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ ¢HõÜ∞« q¢HõÜ∂« ʼnõΩ, ^•#^è~Œ å‡Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# =º=Ǩ~å
ʼnõΩ =∂¢`«"∞Õ J#∞=∞u WzÛOk. ѨO^≥O +¨~`° ∞« ÃÑ· KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ ¢Ñ¨u XѨÊO^ŒO q∞^躌 ,
=∂Ü«∞ =∂¢`«"∞Õ #x ^è~Œ ‡° âߢãÎ̈O ¿Ñ~˘¯#flk. JO`ÕHÍ^Œ∞, Ñ¶Ö ¨ Ï<å =∞x+≤ D ^ÕâO◊ g_ç
áÈ"åe ÖË^• "Õˆ~ ^Õâ◊OÖ’ L#fl Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤ WHõ¯_çH˜ =KÕÛÜ«∂e J<Õ +¨~°`«∞ÃÑ·
D =ã¨∞Î=Ù#∞ J=Ú‡`å#x† ÖË^• =~°¬O ‰õΩi¿ãΠѶ¨ÖÏ<å =ã¨∞Î=Ù#∞ h‰õΩ |Ǩ˙Hõi™êÎ
#x +¨~°`«∞ qkèOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl J^èŒ~°‡HÍ~åºÖË...——
(JÇπÏHÍ=ÚÖò Y∞~üP<£, 6= ÉèÏQÆO– ¿Ñr 465)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 93
=∂#=ÙÅ |^Œâú ¢◊ `«∞=~Ú# Ã+·`å<£ =∞x+≤Ö’ ~°HOÎõ ÖÏ ¢Ñ¨=Ç≤Ïã¨∂Î J¢Hõ=∞(J^è~Œ ‡° )
=º=Ǩ~åÅ#∞ 㨢Hõ=∞(^èŒ~°‡) =º=Ǩ~åÅ∞QÍ K«∂Ñ≤Oz ÖËxáÈx ¢Éèí=∞Å∞ HõeÊ™êÎ_»∞.
H˘`«Î H˘`«Î ¿Ñ~°¡`À, ¢Ñ¨Hõ@#Å`À Pâ◊Å QÆ∞¢~åÅÃÑ· ZH˜¯Oz =^ŒeÃÑ_®Î_»∞. P ¿Ñ~°∞¡,
¢Ñ¨Hõ@#ÖËq∞\’ HÍã¨Î Ѩije^•ÌO:
(1) qq^èŒ ÃѶ·<å<£û HõOÃÑhÅ∞, ¢Ñ¨Éèí∞`«fiã¨Oã¨÷Å∞ ~°Hõ~°HÍÅ ¿Ñ~°¡`À ¢ÃÑ·*ò ÉÏO_£û,
¿ãqOQ∑û 㑯=ÚÅ ^•fi~å ÃÑ@∞ì|_»∞efl Jaè=$kú KÕ¿ã Ѩ^HŒä ÍÅ∞. =∞\ϯÅ∞, ÖÏ@sÅ
^•fi~å ÃÑ@∞ì|_»∞ʼnõΩ Éè¢í ^Œ`« KÕ‰Äõ ~°Û_»O`À áê@∞ ^è#Œ =O`«∞Å∞QÍ KÕ¿ã HÍ~°º¢Hõ=∂Å∞.
(2) qq^èŒ ~°HÍÅ ¿ãqOQ∑û ã¨iìѶ≤ÔH\òÅ∞. g\˜x H˘#_»O =Å¡ 㑯"£∞ ¢Ñ¨HÍ~°O
¢Ñ¨u <≥ÖÏ ÖÏÉèÏÅ`À áê@∞ ¢Ñ¨u =¸_»∞ <≥ÅÅHÀ ÖË^• ¢Ñ¨u PÔ~flÅÅHÀ p\˜ ÖËHõ
ÖÏ@s "Õã≤ JO^Œ∞Ö’ ¿Ñ~°∞ =¿ãÎ ÅHõ∆ÖÏk ~°∂áêÜ«∞Å |Ǩï=∂<åÅ∞ Åaè™êÎÜ«∞x
Kտ㠢ѨHõ@#Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú.
(3) qq^èŒ ~°HÍÅ =~°‰Î Ωõ Å∞ `«=∞ "åºáê~åxfl Jaè=$kú KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜, J`«ºkèHõ
ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_çOK«_®xH˜ 㑯=ÚÅ ^•fi~å, "å~Ú^• Ѩ^Œú`«∞Å ^•fi~å `«=∞ =ã¨∞Î=Ùefl
q¢Hõ~Ú™êÎ~°∞. D 㑯=ÚÖ’¡ Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ¢Ñ¨[Å#∞ ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ PHõi¬™êÎ~Ú.
XHõ\˜, H˘#^ŒÅz# =ã¨∞Î=Ù HÀã¨O XˆH™êi "≥Ú`«ÎO ^èŒ~° K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖˉõΩO_®
<≥ÅHÀ, Ô~O_»∞ <≥ÅÅHÀ WO`«x q_»`«Å (Instalments) ^•fi~å ÃÑ·HõO K≥e¡OK«_»O.
~Ô O_»∞, xs‚`« q_»`Å « hfl ѨÓiÎHÍHõ =ÚO^Õ U q_»`« `«~∞° "å`«~Ú<å p\˜ ÖË^• ÖÏ@s
^•fi~å =ã¨∞Î=Ù ÅaèOK«=K«∞Û J#fl Pâ◊#∞ HõeÊOK«_»O. q_»`«Å ^•fi~å ÃÑ·HõO Hõ\Ïìe
Hõ#∞Hõ P =ã¨∞Î=Ù Jã¨Å∞ ^èŒ~° HõO>Ë ZO`À Z‰õΩ¯= ^èŒ~° Hõey LO@∞Ok. =∞^茺֒
U^≥·<å XHõ q_»`« ÃÑ·HõO Hõ@ìHõáÈ`Õ ^•xH˜ H˘O`« ÃÑ<åeì Hõ@ì=Åã≤ LO@∞Ok.
D HõOÃÑhÅ∞ `«=∞ MÏ`å^•~°∞Å ¿Ñ~°∞# ÖÏ@sÅ∞ x~°fiÇ≤Ï™êÎ~∞° . D ÖÏ@sÖ’
Z=i ¿Ñ~°∞ =ã¨∞ÎO^À J`«xH˜ JѨÊ\˜=~°‰õΩ K≥e¡Oz# q_»`«Å ÃÑ·HõO`À<Õ =ã¨∞Î=Ù
Åaèã∞¨ OÎ k. ^•xHÀã¨O q∞ye# q_»`Å « ^•fi~å ѨÓiÎ ÃÑ·HOõ Hõ@#ì =ã¨~O° ÖË^∞Œ . XHõ"àÕ ◊
P MÏ`å^•~°∞_»∞ P =ã¨∞Î=Ù#∞ fã¨∞HÀHõáÈ`Õ ^•x Ys^Œ∞#∞ #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’<≥·<å
=Ú@ì*ˇ|∞`å~Ú HõOÃÑhÅ∞.
(4) H˘xfl |∂@HõѨ٠ã¨Oã¨÷Å∞ HõOÃÑhÅ ¿+~°∞¡ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î
ÖÏÉèÏÅ∞ W™êÎ=∞x ¢Ñ¨H\ õ ™˜ êÎ~Ú. =∞iH˘xfl ã¨Oã¨Å
÷ ∞ ÖÏ@sÅ ^•fi~å ÅHõÖ ∆ Ïk ~°∂áê
Ü«∞Å |Ǩï=∞`«∞Å∞ ¢Ñ¨^•#O KÕ¿ã Ѩ^äŒHÍÅ∞ KÕѨ_®Î~Ú. WÖÏ ~°Hõ~°HÍÅ ÉÏO_»∞¡,
ÖÏ@sÅ∞, 㑯=ÚÅ∞, Ѩlà◊√§ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =hfl E^ŒO, =_ô¤ =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèO
z#"Õ Hõ#∞Hõ W=hfl W™ê¡OÖ’ J^èŒ~°‡O, J¢Hõ=∞O, x+≤^ŒúO. E^ŒO ZO`« f¢="≥∞ÿ#
q+¨Ü«∞"≥∂ D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Ö’ QÆ=∞xOK«O_ç:
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O– ''Z=Ô~·<å `«# ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl E^ŒO P_»^•O
~°=∞‡x Ñ≤e¿ãÎ ^•xH˜ J`«#∞ áêѨÑi¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok.—— JO>Ë H˘O`«
ÃÑ·HõO ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ^•#O KÕÜ«∂e.
94 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
37. ^ÀÑ_≤ ,ç ^˘OQÆ`#« O
W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’ <Õ~ã° ∞¨ Å ÷ ‰õΩ qkèOKÕ tHõÅ ∆ ∞ KåÖÏ Ñ¶∞¨ ’~°OQÍ LO\ÏÜ«∞#fl
XHõ JáÈÇ¨Ï ¢Ñ¨[ÅÖ’ LOk. ™ê^è•~°}OQÍ =∞x+≤H˜ HÍ=Åã≤# Hõhã¨=ã¨~åÅ∞
ã¨=∞‰õÄi#ѨÙÊ_»∞ ^˘OQÆ`«<åxH˜ áêÅÊ_»=Åã≤# J=ã¨~°=ÚO_»^Œ∞. Pi÷Hõ<åºÜ«∞O`À
áê@∞ ã¨~°fi¢`å âßOuÉèí¢^Œ`«Å∞ <≥ÅH˘#fl W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ XHõ"Õà◊ ZHõ¯_»~Ú<å
=∞x+≤ QÆ`«ºO`«~°OÖËx Ѩiã≤÷uÖ’ Hõ_»∞ѨÙ=∞O@ K«ÖÏ¡~°∞ÛHÀ=_®xH˜ XHõ ~˘>ˇì=ÚHõ¯
^˘OQÆ`«#O KÕ¿ãÎ ^•xH˜ ZÖÏO\˜ tHõ∆ LO_»^Œ∞. ÃÑ·QÍ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºO =∞x+≤H˜
JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷u HõÅQÆ_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ Ѩiâ’kèOz ^•xfl x"åiOK«_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞ÎOk. JO`ÕQÍx ^˘OQÆ`«#O ZÖÏO\˜^≥·<å ^˘OQÆ`«#"Õ∞ J<Õ ^èÀ~°}˜Ö’
¢Ñ¨=iÎOz tHõ∆Å∞ qkèOK«^Œ∞.
Hõhã¨=ã¨~åʼnõΩ q∞Oz# ã¨∞MÏÅ HÀã¨O ^˘OQÆ`«<åxfl =$uÎQÍ KÕã¨∞‰õΩ<Õ"åix
W™ê¡g∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO U=∂¢`«O L¿ÑH˜O∆ K«^∞Œ . Wk =∞x+≤Ö’ <Õ~¢° Ѩ=$uÎx ã¨∂zOKÕ, `À\˜
áœ~°∞ŠǨωõΩ¯Å#∞ H˘Å¡Q˘>Ëì f¢="≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. WÖÏO\˜ <Õ~°ã¨∞÷ʼnõΩ Hõiî# tHõ∆Å∞
qkèOz#ѨÙÊ_Õ ^Õâ◊OÖ’ ^˘OQÆ`«<åÅ∞ `«QÆ∞æ=ÚYO Ѩ_®Î~Ú. QÆ`«HÍÅOÖ’ ѨxKÕã≤#
W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ Hõiî# tHõ∆Å ^•fi~å<Õ <Õ~åÅ ã¨OYº#∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ `«yæOK«
QÆeQÍ~Ú. Hõi#î tHõÅ ∆ ÉèÜí ∞« O =Å¡<Õ ¢Ñ¨[Å∞ <Õ~åÅ *’eH˜ áȉõΩO_® LO_»QÅ Æ ∞æ`å~°∞.
^≥·=cèu Ѩ~åÜ«∞}∞Å~Ú# ¢Ñ¨[Ö~Ú`Õ '¢Ñ¨Ñ¨OK« áÈbã¨∞Å Hõà◊√§QÆѨÊQÆÅOQÍx,
Ѩ~°Ö’Hõ áÈbã¨∞Å (JO>Ë ZšѨÙÊ_»∂ =∞x+≤x "≥#flO\˜ LO_Õ W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å)
Hõà√◊ § =∂¢`«O Z\˜ì Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡<À HõÑÊ≤ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀÖË=∞x ‰õÄ_® #=Ú‡`å~°∞. WÖÏO\˜
qâßfiã¨∞Å∞ ^˘OQÆ`«#O ÉèÏ"åxfl `«=∞ =∞#ã¨∞Ö’ˆH ~åx=fi~°∞.
''¢ã‘Î Jܵ<®, ѨÙO°∞+¨∞_≥·<® ^˘~Qõ`Œ#~ KÕ¿ãÎ W^°ÌiH© K≥ܵº #iH˜"ÕÜ«µ~_ç. Wk
ÇÍO°∞ ã¨~áåk~K«∞Hí∞#fl ^®xH˜ „ǨuǶŨ ~. ^Õ=Ùx `ŒOÑ° Ù¨¶ # Hí#∞qǨC Híey~KÕ tHí∆ Wk.
^Õ=Ù_«∞ ã¨O®fikèHßi, ã¨O°fiâ◊HÎ̃=∞~`Œ∞_«∞. PÜ«µ# Z~`À q"ÕHí=~`Œ∞_«∞ Hí∂_Í. Jܵ`Ë
`ŒÇ¨C KÕã≤# `ŒO°∞ÇÍ`ŒÜµ<® ǨâÍÛ`ÍÎǨ~ K≥~k `Œ=∞ #_«=_çHí ã¨ik^°∞ÌHí∞~>Ë, ^Õ=Ù_«∞
Q˘Ç¨Ê Hí=∆ ∂je, JáåO° Hí$áåjÅ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–5:38)
^˘~QõH∞í tHíQ∆ å XHíKÜÕ µ =∂„`Œ"∞Õ #O°H=í Åã≤ L~@∞~k. W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’
ã¨O°fi„`Í ''Pi÷Hí<®ºÜ«µ~—— <ˇÅHÁ#fl `Œ~åfi`Œ<Ë Ç¨Ïã¨ÎY~_«# tHí∆Å∞ J=∞Å∞ [O°áåe.
Jܵ`Ë (Ü«µ∞^°ú~Ö’ ÇÍ_Ë) XHí _ÍÅ∞ qÅ∞=Hí∞ ֒Ѩ٠=ã¨∞Î=Ùx ^˘~ye¿ãÎ KÕux
#O°HíHí∂_«^°x ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) J<®flO°∞. JÖÏQÕ Ç¨~_«∞¡, Hí∂O°QåÜ«µÅ∞, PǨO°
=ã¨∞Î=Ùefl (Ǩiq∞`Œ ™®÷ܵ֒) ^˘~ye~z<® ǨÏã¨ÎY~_«# tHí∆ L~_«^°x K≥áåÊO°∞.
W=∂Çò√ J|¥Ç¨Ïhá¶å (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) „ǨHßO°~ Ǩ~_«∞¡, Hí∂O°QåÜ«µÅ∞, =∂~ã¨~, =~_ç#
PǨO°~, #¥iÊ_çHßx ^è®#º~, P@=ã¨∞=Î ÙÅ∞, ÇÍܵ^°º ǨiHíO®Å∞ =ÔQ~· å q+¨Üµ« ~
Ö’ ǨÏãÎ̈Y~_«# tHí∆ ÖË^∞° . Jܵ`Ë g>˜H˜ `ËeHíáå>˜ tHíÅ ∆ ∞ L~>Ïܵ.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''™⁄O`« Pã≤Îx HÍáê_»∞‰õΩ<Õ ¢Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’ (^ÀÑ≤_ô
^˘OQÆÅKÕ`«) K«OѨ|_ç# =∞x+≤ J=∞~°QÆu (g~°=∞~°}O) á⁄O^Œ∞`å_»∞.—— (|∞MÏi)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 95
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖË¡dOz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ "åQÍÌ#O KÕã≤# ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ó g∞‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk. HÍx <å
^ŒQÆæ~°‰õΩ #~°HõO `Õ|_çOk. <Õ#∞ ^•x "Õ_ç ÉèíiOK«ÖËHõ "≥#H˜¯ `«QÆ∞æ`«∞#flѨÙÊ_»∞ g∞~°∞
##∞fl K«∂âß~°∞ Hõ^•! <Õ<å #~°HõOÖ’ =OHõ~°`«Å Hõ¢~° (Q˘_»∞QÆ∞Hõ¢~°) =∞x+≤x K«∂âß#∞.
J`«#∞ #~°HõOÖ’ `«# á⁄@ìÖ’x ¿ÑQÆ∞Å∞ ÖωõΩ¯O@∞<åfl_»∞. J`«#∞ (WǨÏÖ’HõOÖ’
L#flѨÙÊ_»∞ `«# Hõ¢~°`À ǨÏ*òÜ«∂¢u‰õΩÅ =ã¨∞Î=Ùefl ^˘Oyeã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. XHõ"Õà◊
Ѩ@∞ì|_ç`Õ '<å =OHõ~°`«Å Hõ¢~° P =ã¨∞Î=ÙÖ’ W~°∞‰õΩ¯áÈ~ÚOk— Jx K≥¿ÑÊ"å_»∞.
Ѩ@∞ì|_»HõáÈ`Õ P =ã¨∞Î=Ù#∞ fã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞.—— (=Úã≤¡O–q∞ëê¯`ü)
38. =∞iH˘xfl J^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ#Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ =∞ãπ=Ó^£ J<åûs (~°l) Hõ^#Œä O: ''‰õΩHõ¯ ^è~Œ #° ∞, =ºaèKå~° ã¨Oáê
^Œ##∞, *’ºu+¨µ¯x "Õ`«<åxfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) x¿+kèOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
J`«ºkèHõ =∞Ok ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ‰õΩHõ¯Å#∞ H˘#_»O, J=∞‡_»O
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. "Õ@ ‰õΩHõ¯~Ú<å, ÃÑOѨÙ_»∞ ‰õΩHõ¯~Ú<å =∞Ô~ÖÏO\˜ ‰õΩHõ¯~Ú<å
㨈~ Z=Ô~·<å K«OÑ≤`Õ ^•xH˜ #+¨ìѨiǨ~°O ‰õÄ_® W=fi#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. HÍx W=∂O
J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ# ‰õΩHõ¯Å#∞ H˘#_»O,
J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. "å\˜H˜ #+ì̈O Hõey¿ãÎ Ü«∞[=∂xH˜ #+ì̈ѨiǨ~°O K≥e¡OKåe.
D Jaè¢áêÜ«∂xfl H˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞ ‰õÄ_® ã¨=∞i÷ã¨∞Î<åfl~Ú. WHõ¯_» =∞K«∞Û‰õΩ
Ô~O_»∞ ǨÏnã¨∞Å#∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞:
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Z=Ô~·<å "Õ@ HÀã¨O ÖË^• Ѩâ◊√~°Hõ∆} HÀã¨O `«Ñ¨Ê W`«~°¢`å L^ÕÌâßÅ`À
‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOz`Õ J`«x ã¨`¯« ~°‡Å #∞O_ç ¢Ñ¨u~ÀE ~Ô O_»∞ Ü«¸x@¡ K˘Ñ¨ÙÊ# ѨÙ}ºO
`«QÆ∞æ`«∂ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=Ô~<· å ‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOz`Õ J`«x ã¨`¯« ~°‡Å #∞O_ç ¢Ñ¨u~ÀE XHõ Ü«¸x\ò K˘Ñ¨ÙÊ#
ѨÙ}ºO `«QÆ∞æ`«∂ LO@∞Ok. J~Ú`Õ á⁄ÖÏxfl, Ѩâ◊√=Ùefl HÍáê_»∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ =∂¢`«O
‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOK«∞HÀ=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=ºaèKå~° ã¨Oáê^Œ# ѨÓiÎQÍ J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ<Õ Jx ã¨Ê+ì̈OQÍ `≥Å∞ã¨∂Î<Õ LOk.
JÖψQ *’ºu+¨ºO, ™Èk, ǨÏãÎ̈™ê=Ú¢kHõO, *Ï`«HõO, "å~°Ñ¶¨ÖÏÅ∞ K≥¿ÑÊ"åi ã¨Oáê^Œ#
‰õÄ_® J^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ<Õ. *’ºu+¨µ¯Å, ǨÏãÎ̈™ê=Ú¢k‰õΩÅ, Éèí∂`«"≥·^Œ∞ºÅ ã¨Oáê^Œ#Å#∞
JiHõ@ì_»O (JO>Ë P ã¨Oáê^Œ<å =∂~åæÅ#∞ x¿+kèOK«_»O) áêʼnõΩÅ Hõ~°Î=º=∞x,
J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ JÖÏO\˜"åiH˜ tHõ∆Å∞ ‰õÄ_® qkèOKåÅx ǨϢ[`ü Y`åc (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `«#
¢QÆO^äŒO ''JǨ¯=Úã¨∞ûÖÏÎxÜ«∂——Ö’ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: =∞Hͯ [~ÚOK«|_ç# ã¨O=`«û~°O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞Hͯ֒<Õ L#flѨÙÊ_»∞ (¢Ñ¨[efl ã¨OÉ’kèã¨∂Î) ''™ê~å~Úx, =∞$`«
96 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Ѩâ◊√=Ùx, ѨOkx, q¢QÆǨÅ J=∞‡HõO–H˘#∞QÀà◊§#∞ ^Õ=Ù_»∞, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ x¿+kèOKå~°∞——
Jx J<åfl~°∞. (JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ÖËz) ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù H˘=Ùfi#∞ "Õ∞=Ú
<ÒHõʼnõΩ ѨÓ`«QÍ "å_»`å=Ú. ^•O`À K«~å‡xH˜ Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ_®Î=Ú. ¢Ñ¨[Å∞ ^•xfl
náêÅ∞ "≥eyOK«∞HÀ=_®xH˜ (#∂<≥QÍ) "å_»∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i WÖÏO\˜ H˘=Ùfi q+¨Ü∞« O
Ö’ g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''HÍ^Œ∞, Jk x+≤^ŒúO—— J<åfl~°∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’
PÜ«∞# (Ü«¸^Œ∞efl â◊Ñ≤ã¨∂Î) ''^Õ=Ù_»∞ Ü«¸^Œ∞efl <åâ◊#O KÕÜ«ÚQÍHõ! =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù
H˘=Ùfi#∞ ^Õ=Ù_»∞ x¿+kè¿ãÎ "å~°∞ ^•xfl Hõ~°QÆɡ\˜ì J=Ú‡H˘x u#_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞——
Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞Ö’ ''HÍ^Œ∞, Jk x+≤^ŒúO—— JO>Ë H˘=Ùfi#∞ J=∞‡_»O Z\ì̃ Ѩiã≤÷uÖ’
‰õÄ_® =∞Ozk HÍ^Œx J~°O÷ J<åfl~°∞ W=∂O #=g (~°ÇϨ ‡Öˇ)· . JO>Ë ^•x "åºáê~°O
=∂¢`«"Õ∞ x+≤^ŒúOHÍx, ^•x ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O x+≤^ŒúO HÍ^Œ#fl =∂@.
W=∂O ëêѶ¨~Ú (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù H˘=Ùfi ^•fi~å
¢Ñ¨Ü∂≥ [#O á⁄O^Œ_O» ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ #x fiÊKåÛ~°∞. JO>Ë ^•O`À F_»Å‰õΩ ÖËÑ#¨ O
ѨÓÜ«∞_»O, náêÅ∞ "≥eyOK«∞HÀ=_»O =O\˜ Ѩ#∞Å∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. D H˘=Ùfi#∞
PǨ~°OQÍ "å_»@O, =∂#= â◊s~åxH˜ ~åÜ«∞_»O =∂¢`«"Õ∞ x+≤^ŒúO. J`å a<£ ~°ÉÏÇπÏ
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ [s~ü `«¢c (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ.
J`«ºkèHõ =∞Ok ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O H˘xfl ¢Ñ¨`ÕºHõ Ѩ#∞ʼnõΩ
"å_»@O `«Ñ¨Ê =∞$`«Ñ¨â◊√=ÙÅ H˘=Ùfi ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O ZO`«=∂¢`«O
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ\ì̃# K«~°‡O =ÔQ·~å =O@#∂<≥, <≥~Úº
ÖÏO\˜ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å`À Hõeã≤ HõÅ∞+≤`«=∞~ÚáÈ`Õ ^•x P[˝Å∞ "Õ~°∞QÍ L<åfl~Ú.
náêÅ∞ "≥eyOK«∞HÀ=_®xH˜, PǨ~°OQÍ LѨÜ≥∂yOK«_®xH˜, =∂#= ^ÕǨxH˜
~åÜ«∞_®xH˜ `«Ñ¨Ê W`«~° Ѩ#∞Å HÀã¨O H˘=Ùfi#∞ LѨÜ≥∂yOK«_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
ã¨|∞ƒÅ`«Ü«∂s, Ѩâ◊√=ÙÅ^•}Ï HÀã¨O H˘=Ùfi "å_»HõO q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨ÅѶ‘ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅÖ’
aè<åflaè¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú.
HÍx W=∂"£∞ #=g (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. MÏr
JÜ«∂*ò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î#fl@∞¡ W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú
(~°ÇϨ ‡Öˇ)· , ã¨∞ѶÜ
≤ ∂« <£ ã¨∂s (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨`º« Hõ∆
J#∞K«~∞° Ö’¡ (JO>Ë ã¨Ç¨ cÅÖ’) J<ÕH=õ ∞Ok Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ. JѨiâ◊√¢Éè"í ∞≥ #ÿ
#∂<≥ Jx =ÚO^Œ∞QÍ `≥eÜ«∞*Ëã≤ ^•xfl J=∞‡_»O "åi ^Œ$+≤ìÖ’ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ =∂eH± a<£ =∂A+¨Ø<£ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)
Å ^Œ$+≤ìÖ’ U q^èŒOQÍ<≥·<å 㨈~ H˘=Ùfi "å_»HõO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
ZÖÏO\˜ JѨiâ◊√^Œú =ã¨∞Î=Ù<≥·<å J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œx ѨO_ç`«∞Å
Jaè¢áêÜ«∞O. Ü«Ú^ŒúOÖ’ K«xáÈ~Ú# Jqâßfiã≤ =∞$`«^ÕǨÏO, q¢QÆǨÅ#∞ J=∞‡_»O
‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞. J~Ú`Õ q¢QÆǨÅ =ÚHõ¯Å#∞ J"Õ∞‡ q+¨Ü«∞OÖ’ ÉèË^•aè¢áêÜ«∞O
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 97
LOk. H˘O^Œ~°∞ J=∞‡=K«Ûx, =∞iH˘O^Œ~°∞ J=∞‡‰õÄ_»^Œx J<åfl~°∞. HÍx =∞$`«
Ѩâ◊√=Ù, =∞^ŒºO, ѨO^Œ∞Å J=∞‡HõO ѨÓiÎQÍ Ç¨Ï~åO (x+≤^ŒúO) J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’
ZÖÏO\˜ ÉèË^•aè¢áêÜ«∞O ÖË^Œ∞.
(JÖòǨÏMò `≥Å∞QÆ∞ Ѩa¡ˆH+¨<£û"åi ''=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =∞Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ—— #∞O_ç)
39. J<åºÜ«∞O, ^Ò~°#˚ ºO
Y∞~üP<£ J=`«~°} ¢áê~°OÉèíO #∞Op W™ê¡O ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å`À áê@∞ ^•ã¨∞Å
ǨωõΩ¯Å‰õΩ ‰õÄ_® ZO`À ¢áê=ÚYºO WzÛOk. ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯ÅÖ’ `«e¡^ŒO¢_»∞Å
ǨωõΩ¯Å∞ ¢Ñ¨^=Œä ∞ ™ê÷#O =Ç≤Ï™êÎ~Ú. P `«~∞° "å`« J<å^äÅ Œ , x~å^è•~°∞Å(qHõÖÏOQÆ∞Å)
ǨωõΩ¯ÅˆH ¢áê^è•#ºO W=fi|_çOk. D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''Z~`Œ =∂„`Œ~ Hß^°∞. g∞O°ãŨ ∞ J<®^ä#° ∞ P^°i~K«O∞° † ¿Ñ^°"å_çH˜ Ǩ>_ìˇ #« fl~ ÃÑ>Ëì
q+¨Ü«µ~Ö’ XHíO˘flHíO°∞ „áÈ`ŒûÇ≤Ï~K«∞H’O°∞. (|~^è°∞=ÙÅ |ÅÇ‘Ï#Å`Œ#∞ Pã¨O®Qå
KÕã¨∞HÁx, "åiH˜ ^°Hí¯=Åã≤#) "åO°ã¨`ŒfiѨ٠Pã≤Î#~`Œ>˜h Hß*Ëã¨∞Î<®flO°∞. g∞O°ã¨Å∞
^è°#"åº"≥∂ǨÏ~ TaÖ’ ѨÓiÎQå Hí∂O°∞Hí∞áÈÜ«∂O°∞.—— (Y∞~üP<£–89:17-20)
''J<®^ä°ÅHí∞ O®=Åã≤# Pã¨∞ÎÅ∞ ÇÍiH˜ WzÛ"ÕÜ«µ~_ç. ÇÍiH˜ ^°Hí¯=Åã≤# =∞~z
™⁄=Ú‡Hí∞ |^°∞Å∞ <®ã≤OH° ~í ™⁄=Ú‡ JǨÊy~K«H~í _ç. ÇÍi ^è<° ®xfl g∞ ^è#° ~`À Híe¿Ñã≤
(ÖˇH߯Ǩ„`Œ~ ÖËH∞í ~_Í) u#Hí~_ç. JÖÏ KÕܵ« _«~ ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ áåǨ~.—— (Y∞~üP<£–4:2)
''J<®^ä° ÉÏÅÅHí∞ ÃÑm§_«∞ =KÕÛ=O°Hí∞ ÇÍi ã≤÷uQõ`Œ∞Å∞ Qõ=∞x㨥ΠL~_«~_ç. P
`ŒO°∞ÇÍ`Œ ÇÍiÖ’ `Œy# ܡ∂Qõº`ÍO°›`ŒÅ∞ L<®flÜ«µx g∞Hí∞ JxÊ¿ãÎ ÇÍi Pã≤Îx ÇÍiH˜
JǨÊy~K«~_ç. J~`ËQåx, ÇÍO°∞ ÃÑ^°ÇÌ Í~°~Ú# `ŒO∞° ÇÍ`Œ `Œ=∞ (Pã≤)ΠǨÏHí∞¯ J_«∞Qõ∞`ÍO°#fl
ÉèíÜ«µ~`À =Ú~^°∞Qå<Ë ÇÍi ™⁄=Ú‡#∞ (^Œ∞ÉÏ~å KÕã¨∂Î) `ŒfiO°`ŒfiO°Qå ux ǨÏi~z
"ÕÜ«µHí~_ç. (J<®^ä°) ã¨~O°Hí∆Hí∞_«∞ ã≤÷uǨO°∞_»~Ú`Ë JÖÏ~>˜ ™⁄=Ú‡ *’eHı áÈHí∂_«^°∞.
XHõ"Õà◊ J`Œ#∞ ¿Ñ^°ÇÍ_»~Ú`Ë ã¨=Úz`ŒsuÖ’ HÁ~`Œ ™⁄=Ú‡ ÇÍ_«∞H’=K«∞Û. ÇÍi Pã≤Î
ÇÍiH˜ JǨÊy~K«=Åã≤ =zÛ#ǨC_«∞ HÁ~^°O°∞ ™®Hí∆∞efl ‰õÄ_® ÃÑ@∞ìH’~_ç. ÖˇHí¯
fã¨∞H’=_ÍxH˜ ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ KÍÅ∞.—— (Y∞~üP<£–4:6)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''KÕu¢"Õà◊√§ Ô~O_»∞ XHõ
^•xH˘Hõ\˜ Ju ^ŒQÆæ~°QÍ L#fl@∞¡ J<å^äŒ#∞ áÈ+≤OKÕ =ºHÎ̃, <Õ#∞ ã¨fi~°æOÖ’ Ѩ~°ã¨Ê~°O
ZO`À ^ŒQÆæ~°QÍ LO\Ï=Ú.—— (|∞MÏi)
=∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''U =Úã≤¡O WO\’¡ J<å^äŒ Ñ¨@¡
=∞OzQÍ =∞ã¨Å∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^À P WÅ∞¡ =Úã≤¡OÅ WO_»¡xfl\˜ HõO>Ë ZO`À
¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. JÖψQ U =Úã≤¡O WO\’¡ J<å^äŒ Ñ¨@¡ K≥_»∞QÍ =º=ǨÏiOK«_»O [~°∞QÆ∞
`«∞O^À P WÅ∞¡ =Úã≤¡OÅ WO_»¡xfl\˜ HõO>Ë Ju K≥_»¤ WÅ∞¡.—— (Wɡfl=∂[)
LǨï^ü Ü«µ∞^°ú~ `ŒO°∞ÇÍ`Œ Ǩτ[`ü ™®^ü a<ü O°∞ɡ· (O°l) ÉèÏO°º `Œ# Hí∞=∂O≥Î
e^°Ìifl "≥~@ɡ@∞ìHÁx ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ã¨xflkèH˜ =KÍÛO°∞. P"≥∞ `Œ#Hí∞ [iy#
98 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
J<®ºÜ«∂xfl UHíO°∞=Ù ÃÑ_«¥Î WÖÏ J<®flO°∞: ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! go§^°ÌO°¥ ™®^ü Hí∞=∂O≥ÎÅ∞.
™®^ü g∞`Àáå@∞ LǨï^ü Ü«µ∞^°ú~Ö’ áåÖÁæx J=∞O°Qõ`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ D
ÉÏeHíÅ Ç≤#`Œ~„_ç =∂ Pã≤Î#~`Œ>˜h ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞<®fl_«∞. gi H’ã¨~ XHí¯ ÃÑ·™®
=^°eÃÑ@ì ÖË^°∞. WÖÏ~>˜ ã≤÷uÖ’ D ÉÏeHíefl Z=O°∞ ÃÑo§ KÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞?—— nxfl
Qõ∞i~Kı D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ 㨥Hí∞ÎÅ∞ J=`Œi~KÍܵ:
''„Ǩ[Å∞ K«xáÈ`Œ¥ `Œ=∞ Ǩã≤Ç≤Å¡Å#∞ xã¨ûǨÜ«µ ã≤÷uÖ’ =^°e "≥à◊§=Åã≤=¿ãÎ,
P `Œ~åfi`Œ ÇÍi Ǩiã≤u÷ Uq∞@x PÖ’z~z ÉèÜ í µ« Ǩ_Íe. Hí#∞Hí ÇÍO°∞ (W`ŒO∞° Å J<®^ä°
ÉÏÅÅ q+¨Üµ« ~Ö’#∂) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞» `«∂ ã¨=º"≥∞#ÿ =∂@<Ë Ç¨ÅHße. J<åºÜ«∞OQÍ
J<®^äÉ° ÏÅÅ Pã¨∞eÎ fl u~@∞#flÇÍO°∞ x*ÏxH˜ `Œ=∞ á⁄@ìÅ#∞ Jyfl`À x~ѨÙHí∞~@∞<®flO°∞.
ÇÍO°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í ÉèíQõÉèíQõ =∞~_Ë JyflQõ∞~_«~Ö’ qã¨i "ÕÜ«µ|_«`ÍO°∞.—— (4:9,10)
J<åºÜ«∞Ѩ~°∞Öˇ·# Éèí∂HõÉÏ˚^•~°∞Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ
ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞:
''W`«~°∞Å Éèí∂q∞x U H˘OK≥"≥∞ÿ<å 㨈~ J<åºÜ«∞OQÍ P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ#fl "å_çfl
áê`åà◊Ö’HõOÖ’H˜ kQÆ|_Õ =~°‰õΩ Éèí∂q∞Ö’H˜ J}z"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). "Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''Z=Ô~·<å J<åºÜ«∞OQÍ *Ï<≥_»∞ Éèí∂q∞x
P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# J`«x "≥∞_»Ö’ U_»∞ Éè∂í =ÚÅ HõO~î° áêâßxfl "ÕÜ∞« _»O
[~°∞QÆ∞`«∞O^Œ——x J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨Öχ (~°l) Hõ^äŒ#O: (XHõ ã¨÷ÅO q+¨Ü«∞OÖ’) H˘O^Œi`À <å‰õΩ
`«QÍ^• =zÛOk. <Õh =º=Ǩ~åxfl ǨϢ[`ü P~Úëê(~°l) QÍi =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOKå#∞.
P"≥∞ qx WÖÏ J<åfl~°∞: ''J|∂ã¨Öχ! ã¨÷ÖÏÅ =º=Ǩ~åxH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_»∞.
'Z=Ô~·<å W`«~°∞ʼnõΩ K≥Ok# ã¨÷ÖÏxfl J<åºÜ«∞OQÍ XHõ *Ï<≥_»∞ P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl
㨈~, (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#) J`«x "≥∞_»Ö’ U_çO`«Å Éèí∂Ѩi=∂}O QÆŠǨ~°O (QÆ∞k
|O_»QÍ) "ÕÜ«∞|_»∞`«∞O^Œ—x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ÃãÅqKåÛ~°∞.—— (=Úã≤¡O, |∞MÏi)
L~åfi a<£Î J"Õãπ (J<Õ ¢ã‘)Î XHõ ã¨Å ÷ O q+¨Ü∞« OÖ’ `«# Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯#∞
Kå@∞‰õΩO@∂ (^≥·=¢Ñ¨=HõΖã¨Å¡O ã¨fi~°æ"åã¨∞Å=Ù`å~°x ¢Ñ¨Hõ\˜Oz# Ѩk=∞Ok ¢Ñ¨=ÚY
J#∞K«~°∞ÅÖ’ XHõÔ~·#) ǨϢ[`ü ã¨~¸^£ a<£ *ˇ·^£ (~°l)‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ =∞~åfi<£ a<£
ǨÏHõ"£∞ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ XHõ "åº[ºO "Õã≤Ok. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü ã¨~¸^£ a<£ *ˇ·^£
(~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''Z=Ô~·<å W`«~°∞ʼnõΩ K≥Ok# XHõ *Ï<≥_»∞ ã¨÷ÖÏxfl P¢Hõq∞OK«∞
‰õΩ<åfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Éèí∂q∞H˜ U_»∞ Ô~@¡ Ѩi=∂}O QÆŠǨ~°O KÕã≤ J`«x "≥∞_»Ö’
(QÆ∞k|O_»QÍ) "ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `≥eáê~°∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ
<Õ#O^Œ∞‰õΩ ™êHõº∆ q∞ã¨∞<Î åfl#∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ <Õ<å"≥∞ ǨωõΩ¯#∞ ZÖÏ HÍ*ËÜ∞« QÆÅ#∞?——
Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞ '=Úã≤¡O— ¢QÆO^äŒOÖ’ =∞iO`« q=~°OQÍ =zÛOk. ǨϢ[`ü ã¨~¸^£
a<£ *ˇ·^£ ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨=K«#O qxÊOz# `«~°∞"å`« <åºÜ«∞=¸iÎ =∞~åfi<£ =∂\Ï¡_»∞`«∂
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 99
''<Õ#∞ g∞ #∞O_ç =∞Ô~ÖÏO\˜ ™êHõ∆ºO J_»QÆÉ’#∞—— Jx J<åfl_»∞. JnQÍHõ ǨϢ[`ü
ã¨~¸^£ (~°l) P ã¨Ö ÷ Ïxfl P ¢ã‘Î L~åfi‰õΩ =kÖËâß~°∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# P ¢ã‘xÎ â◊Ñã≤ ∂¨ Î
''^Õ"å! D ¢ã‘Î =∂@Å∞ J|^Œú=∞~Ú`Õ D"≥∞ Hõà◊√§ áÈQ˘@∞ì. D ã¨÷Å"Õ∞ D"≥∞‰õΩ
ã¨=∂kè J=ÙQÍHõ!—— Jx ¢áêi÷OKå~°∞.
ǨÏnã¨∞ LÖË¡Y‰õΩ_»∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl_»∞: ''P `«~°∞"å`« P"≥∞ x[OQÍ<Õ
JO^èŒ∞~åÅ~Ú áÈ~ÚOk. QÀ_»Å∞ "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ #_»∞ã¨∂Î '<å‰õΩ ã¨~¸^£ a<£ *ˇ·^£
(~°l) QÍi âßѨO `«yeOk— Jx K≥|∞`«∞O_Õk. z=iH˜ XHõ~ÀA P"≥∞ J^Õ ã¨Å ÷ OÖ’
Hõ@∞ì‰õΩ#fl `«# WO\’¡ #_»∞ã¨∂Î #∂uÖ’ Ѩ_ç K«xáÈ~ÚOk. Dq^èŒOQÍ P WÖË¡
P"≥∞‰õΩ ã¨=∂kè J~ÚáÈ~ÚOk.——
XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `«# J#∞K«~∞° Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^Œi¢^Œ∞_»O>Ë Z=~À
g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~°∞Å∞ ''_»|∞ƒ, W`«~° ã¨OѨ^ŒÅ∞
ÖËx"å_çfl "Õ∞=Ú ^Œi¢^Œ∞_»x ÉèÏqã¨∞Î<åflO—— Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ_»∞ #=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ∞
=ÔQ·~å ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x =™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ Z=i<≥·<å ^Œ∂+≤Oz LO\Ï_»∞.
Z=iÃÑ·#~Ú<å JѨ"å^Œ∞ ÖËÑ≤ LO\Ï_»∞. Z=i ^èŒ<å#fl~Ú<å J<åºÜ«∞OQÍ HÍ*Ëã≤
LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å ǨÏ`«ºKÕã≤ LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å J<åºÜ«∞OQÍ H˘\ì̃ LO\Ï_»∞.
JOKÕ`« J`«#∞ Z=Ô~=ix "ÕkèOKå_À, Z=Ô~=i ǨωõΩ¯Å∞ H˘Å¡Q˘\Ïì_À "å~°O
^ŒiH© J`«x ѨÙ}ºHõ~°‡Å∞ ѨOz™êÎ~°∞. JѨÊ\˜H© "å~°O^Œi ǨωõΩ¯Å∞ ѨÓiÎQÍ <≥~°"Õ~°Hõ
=ÚO^Õ J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ JO`«=∞~ÚáÈ`Õ, P ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ J`«x
MÏ`åÖ’ "Õã≤ J`«_çfl #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
40. aèHÍ∆ @# x+≤^OúŒ
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) aèH∆Í@##∞ QÆi›ã¨∂Î WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''ZšѨÙÊ_»∂ ¢Ñ¨[Å ^ŒQÆæ~° J_»∞‰õΩ¯O@∂ LO_Õ"å_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =ÚMÏ#
XHõ¯ =∂Oã¨Ñ¨Ù `«∞#Hõ~Ú<å ÖËx"å_»~Ú (qHõ$`« =ÚMÏHõ$u`À) =™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
''L^ŒÜ∞« O, ™êÜ«∞O¢`«O ~Ô O_»∞ ѨÓ@ÖÏ uO_ç LOK«∞H˘x ‰õÄ_® =ÚÃ+ì`"ÎÕ å_»∞
"åã¨Î"åxH˜ `«# HÀã¨O Jyfl ¿ãHõiOK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.—— (ǨÏnã¨∞)
''Ö’‰õΩÅ ^ŒQÆæ~° =ÚÃ+ì`«Î_»O Hõ<åfl (J_»q #∞O_ç) Hõ>ˇìÅ "≥∂Ѩ٠"≥∂ã¨∞H˘zÛ
J=Ú‡H˘x u#_»O =∞x+≤H˜ ZO`À "Õ∞Å∞. J`«xH˜ "å~°∞ U^≥·<å (^•#O) W=fiK«∞Û
ÖË^• W=fi_®xH˜ x~åHõiOK«#∂ =K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''x~°∞¿Ñ^Œ JO>Ë g^äŒ∞Å "≥O|_ç u~°∞QÆ∞`«∂ XHõ\˜ Ô~O_»∞ =Ú^ŒÌÅ∞ J#flO ÖËHõ
XHõ\˜ Ô~O_»∞ Y~°∂˚~°Ñ¨Ù ѨO_»∞¡ J_»∞‰õΩ¯<Õ"å_»∞ HÍ^Œ∞. ã≤ã¨Öˇ·# x~°∞¿Ñ^Œ JO>Ë
W`«~°∞efl Ji÷OK«#=ã¨~°O ÖË#O`« Pi÷Hõ ™ÈÎ=∞`« ÖËx"å_»∞. J@∞ ^•#O KÕÜ«∞_®xH˜
100 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
¢Ñ¨[Å ^Œ$+≤Ö ì ’ J`«#O`« ¿Ñ^Œ"å_çQÍ ‰õÄ_® HõxÊOK«_∞» . ÃÑ·QÍ J`«#∞ ¢Ñ¨[Å =ÚO^Œ∞
^Õaiã¨∂Î u~°QÆ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) <åˆH^≥·<å ¢Ñ¨™êkã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
''nxfl J`«xH˜=fiO_ç. <åHõO>Ë J`«xH˜ nx J=ã¨~O° Z‰õΩ¯=QÍ LOk—— Jx J<Õ"å_çfl
<Õ#∞. D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz (F~ÀA) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''J`åºâ◊‰õΩ
áȉõΩO_® LO_ç, Ji÷OK«‰õΩO_®<Õ g∞ˆH^Œ~Ú<å ã¨OѨ^Œ Åaè¿ãÎ x~°ÉèíºO`«~°OQÍ
fã¨∞HÀO_ç. P q^èŒOQÍ ÅaèOK«HõáÈ`Õ ^•xfl QÆ∞iOz Ѩ\ì̃OK«∞HÀHõO_ç—— Jx J<åfl~°∞.
(|∞MÏi–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: H˘O^Œ~°∞ J<åû~ü =Úã≤¡OÅ∞ ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ =zÛ H˘O`« ^èŒ#O Ji÷OKå~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åiH˜ H˘O`«
^èŒ#O WKåÛ~°∞. HÍx "å~°∞ =∞m§ J_çQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Ô~O_»=™êi ‰õÄ_®
WKåÛ~°∞. WÖÏ Wã¨∂ÎáÈÜ«∂~°∞. z=iH˜ PÜ«∞# ^ŒQÆæ~° L#fl^ŒO`å J~ÚáÈ~ÚOk.
JѨÙÊ_» PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''<å ^ŒQ~æÆ ∞° #fl ^è#Œ ã¨OѨ^Œ (ZO`«~Ú<å) g∞ H˜=fi_®xH˜
<åÔHÖÏO\˜ JÉèíºO`«~°O ÖË^Œ∞. g∞‰õΩ W=fi‰õΩO_® <Õ#∞ Un ^•K«∞HÀ#∞. HÍx (XHõ
q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç.) ^•#O J_»QƉõΩO_® LO_Õ"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷u
~å‰õΩO_® HÍáê_»∞`å_»∞. x~°¿ÑH∆Í "≥·Yi J=ÅOaOKÕ"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ JHõ¯~°ÖË#O`«QÍ
¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKÕ"å_çH˜ ã¨Ç¨Ï#â◊H˜Î ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. (^≥·"å#∞¢QÆǨÅÖ’)
ã¨Ç¨Ï<åxH˜ q∞Oz# =∞ǨÉèÏQƺO ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ Z=Ô~·<å PǨ~°
Ѩ^•~å÷Å∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ''Wk ^•#OQÍ Wã¨∞Î<åfl"å ÖËHõ HÍ#∞HõQÍ Wã¨∞Î<åfl"å?——
Jx J_ç̂Q"å~°∞ PÜ«∞# P =ºHÎ̃x. J`«#∞ QÆ#Hõ P =ã¨∞=Î Ùx ^•#OQÍ Wã¨∞<Î åfl#x
K≥a`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«# J#∞K«~°∞efl L^ÕÌtOz ''nxfl g∞~°∞ u#O_ç—— Jx
JO\Ï~°∞. PÜ«∞# =∂¢`«O ^•xfl =Ú@ì~°∞. XHõ"Õà◊ J`«#∞ P =ã¨∞Î=Ùx HÍ#∞HõQÍ
Wã¨∞Î<åfl#x JO>Ë =∂¢`«O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^•xfl ã‘fiHõiOz, W`«~°∞efl ‰õÄ_®
HõÅ∞ѨÙH˘x u<Õ"å~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:–
XHõ`«#∞ `åh ~ÀA (~å¢u) ^•#O KÕ™êÎ#x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x WO\˜ #∞O_ç
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ (`≥eÜ«∞Hõ) XHõ ^˘OQƉõΩ ^•#O KÕâß_»∞. =∞~°∞<å_»∞
L^ŒÜ«∞O [#O, XHõ`«#∞ ~å¢u XHõ ^˘OQƉõΩ ^•#O KÕâß_»x K≥ѨÙÊHÀ™êQÍ~°∞. D
=∂@ J`«#∞ qx ''^Õ"å! ã¨HÅ õ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ J~°∞›_çq—— J<åfl_»∞. `«~∞° "å`« J`«#∞
`åh ~ÀA (~å¢u) =∞m§ ^•#O KÕ™êÎ#x ã¨OHõeÊOK«∞H˘x WO\˜ #∞Oz |Ü«∞Å∞
^Õ~å_»∞. (HÍx P~ÀA ‰õÄ_® `≥eÜ«∞Hõ XHõ "Õâ◊º‰KÕuH˜ ^•#O JOkOKå_»∞.)
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ«∞O [#O =∞m§, XHõ`«#∞ ~å¢u XHõ "Õâ◊º‰õΩ ^•#O KÕâß_»x
QÆ∞ã¨QÆ∞ã¨ÖÏ_»∞‰õΩ<åfl~°∞. J`«h =∂@ qx ''^Õ"å! ã¨HõÅ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ J~°∞›_çq. <å
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 101
^•#O XHõ "Õâ◊º KÕuH˜ zH˜¯Ok—— Jx J<åfl_»∞. P `«~°∞"å`« `åh ~ÀA (~å¢u)
=∞m§ ^•#O KÕ™êÎ#x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. J~Ú`Õ (P~ÀA ‰õÄ_®)
J`«#∞ ^•#O XHõ ^èŒx‰õΩ_ç KÕuÖ’ ÃÑ\Ïì_»∞.
=∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA L^ŒÜ«∞O [#OÖ’, XHõ`«#∞ ~å¢u XHõ ^èŒx‰õΩ_çH˜ ^•#O
KÕâß_»x QÆ∞ã¨Q∞Æ ã¨Å∞ |Ü«∞Å∞^Õ~å~Ú. P ã¨OQÆu `≥eã≤ ''^Õ"å! ã¨HÅ õ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ
J~°∞›_çq. <å ^•#O XHõ™êi F ^˘OQƉΩõ , =∞~À™êi XHõ "Õâº◊ ‰õΩ ^˘iH˜Ok. WѨÙÊ_Õ"∂≥
XHõ ^èxŒ ‰õΩxH˜ zH˜¯Ok. ^Õ"å! Uq∞\© "≥Ñ· s¨ `«ºO!!—— Jx J<åfl_»∞. P `«~∞° "å`« (~å¢u)
XHõ =ºHÎ̃ HõÅÖ’ HõxÊOz WÖÏ J<åfl_»∞:
''(h ^•#O ã‘fiHõiOK«|_çOk.) ^˘OQÆ KÕuH˜ ÅaèOz# ^•#O =Å¡ P ^˘OQÆ
(`«fi~°Ö’<Õ) ^˘OQÆ`«<åÅ∞ =∂<ÕÜ«∞=K«∞Û. "Õâ◊º‰õΩ ^˘iH˜# ^•#O =Å¡ P "Õâ◊º `«#
"Õâ◊º=$uÎx =^ŒeÃÑ@ì=K«∞Û. JÖψQ ^èŒx‰õΩ_çH˜ ÅaèOz# ^•#O =Å¡ P ^èŒx‰õΩ_»∞
ã≤QÆ∞æѨ_ç `«#‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# ã¨OѨ^ŒÖ’ H˘O`« ÉèÏQÆO ^≥·==∂~°æOÖ’ LѨÜ≥∂
yOK«=K«∞Û.—— (ã¨Ç‘Ï |∞MÏi)
41. Hõëêìi˚`«O
Hõ+¨ìѨ_ç Pi˚OKÕ ã¨Oáê^Œ##∞ Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ ZO`À ¢Ñ¨â◊Oã≤OK«_»O
[iyOk. J~Ú`Õ Hõëêìi˚`«O ÃÑ@∞ì|_ç ã¨Oáê^Œ#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∞O
HÍ^Œ∞. Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOK«_»O, XHõi ^ŒQÆæ~° ‰õÄeѨx KÕÜ«∞_»O J==∂#Hõ~°"≥∞ÿ#
q+¨Ü«∞O HÍ^Œx K≥ѨÊ_»"Õ∞ nx JO`«~å~°÷O. Hõ#∞Hõ Hõ+ì̈Ѩ_ç Ѩx KÕÜ«∞_»O, ‰õÄbѨx
KÕÜ«∞_»O P`«‡Q“~°"åxH˜ ÉèíOQÆHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞OQÍ, <å"≥∂+≤QÍ ÉèÏqOK«‰õÄ_»^Œ∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) XHõ™êi WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''"Õ`«#OÃÑ· "Õ∞HõÅ∞
HÍÜ«∞‰õΩO_® LO_»x U ¢Ñ¨=HõÎ#∂ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨ÉèíqOѨ*ËÜ«∞ÖË^Œ∞.—— J#∞K«~°∞Å∞ D
=∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∞i g∞~°∞ ‰õÄ_® D Ѩx KÕâß~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<Õ#∞ H˘xfl ÃÑ·ã¨Å ("Õ`«#O)ÃÑ· =∞Hͯ"åi
Ѩâ◊√=ÙÅ∞ HÍ¿ã"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
=∞~˘Hõ™êi PÜ«∞# Hõëêìi˚`«O B#fl`«ºO QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''`«# KÕ`«∞Å`À
Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz# Láêkè HõO>Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# Láêkè u#fl"åÔ~=~°∂ ÖË~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
^•=Ó^£ `«# KÕ`«∞Å`À ѨxKÕã≤ Láêkè ã¨OáêkOKÕ"å~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Z‰õΩ¯= ã¨OáêkOKåÅ#fl Ü«∂=`À J¢Hõ=∞ Ѩ^`úŒ ∞« ʼnõΩ áêÅÊ_»‰Ωõ O_® H˘kÌQÍ<≥<· å
Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz u#_»O ZO`À "Õ∞Åx D ǨÏnã¨∞Å∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
=∞# ^Õâßxfl áêeOz# K«¢Hõ=~°∞ÎÅÖ’ <åã≤~°∞nÌ<£ =∞ÇπÏ=¸^£, B~°OQÆ*ËÉò
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~åÅÖ’x XHõ¯ ÃÑ·™ê ‰õÄ_® =Ú@∞ìHÀ‰õΩO_® Hõ+ì̈Ѩ_ç Ѩx
KÕã≤ `«=∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ áÈ+≤OK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ≤Ü«∞ J#∞K«~°∞_»∞ ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) |@ìÅ∞ Jq∞‡
‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OKÕ"å~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WǨÏÖ’HõO g_çáÈ~Ú# `«~∞° "å`« ǨϢ[`ü
102 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
J|∂|Hõ~ü (~°l) `˘e ¢âı+ª̈ Ybá¶êQÍ ZxflHõÜ∂« º~°∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# Ybá¶ê J~Ú#
=∞~°∞ã¨\˜ ~À*Ë |@ìÅ=¸@ Éèí∞*Ï# "Õã¨∞H˘x J=Ú‡HÀ=_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
^•iÖ’ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Z^Œ∞~°~Ú ''Uq∞\˜ g∞~°∞ KÕã∞¨ #Î fl D Ѩx? D |@ìÅ
=¸>Ëq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) ''D Ѩx KÕÜ«∞HõáÈ`Õ
ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å#∞ áÈ+≤OKÕ^≥ÖÏ?—— J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''WѨÙÊ_»∞ g∞ g∞^Œ =Úã≤¡OÅ <åÜ«∞Hõ`«fiѨÙ
(ѨiáêÅ<å) ÉÏ^茺`« =zÛѨ_çOk. P ÉÏ^茺`«`À áê@∞ D Ѩx á⁄ã¨QÆ^Œ∞. Ѩ^ŒO_ç,
(¢Ñ¨Éèí∞`«fi HÀâßkèHÍi) J|∂Lɡ·^• (~°l)#∞ HõÅã≤ =∂\Ï¡_»∞^•O—— J<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Ybá¶ê ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l)#∞ "≥O@
ɡ@∞ìH˘x ¢Ñ¨É∞íè `«fi HÍâßkèHÍi ǨϢ[`ü J|∂Lɡ^· • (~°l)x HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. PÜ«∞#`À
=∂\Ï¡_ç Ybá¶ê r`«Éèí`åºÅ HÀã¨O ã¨QÆ@∞ áœ~°∞x P^•Ü«∞O ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x
™êe<å ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ k~°›"£∞Å∞ x~°~‚ ÚOKå~°∞. J~Ú`Õ Ç¨Ï¢[`ü J|∂|Hõ~ü
(~°l) Ô~O_Õà◊§ áêÅ# `«~°∞"å`« =∞~°}ã¨=∞Ü«∞O ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ `«# Pã≤ÎÖ’
#∞Oz Zxq∞k "ÕÅ k~°›"£∞Å∞ fã≤ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~åxH˜ "åѨã¨∞ KÕÜ«∂Åx
gÅ∞<å=∂ ~åâß~°∞. (Hõ#∞˚Öò L=∂‡Öò)
42. ¢âßq∞‰õΩŠѨ@¡ Ü«∞[=∂x ¢Ñ¨=~°Î#
HÍi‡‰õΩŠǨωõΩ¯Å q+¨Ü«∞OÖ’ W™ê¡O xˆ~ÌtOz# =∞øeHõ ã¨∂¢`åÅ∞ ™È+¨eã¨∞ì
=º=ã¨÷Ö’ ‰õÄ_® HÍ#~å=Ù. D =∞øeHõ ã¨∂¢`åÅÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ ã¨∂¢`«O Wɡfl=∂[
¢QÆO^äŒOÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ K«∂_»=K«∞Û. JO^Œ∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞:
''¢âßq∞‰õΩx K≥=∞@ P~°Hõ =ÚO^Õ J`«xH˜ ~å=Åã≤# "Õ`«#O WKÕÛÜ«∞O_ç.——
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ^Õ=Ùx ѨÅ∞‰õΩÅ#∞ D q^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# <Õ#∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ =∞#∞+¨µÅ`À áÈ\Ï¡_»∞`å#∞. "åiÖ’ XHõ_»∞–
<å ¿Ñ~°∞`À ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ ^•xfl LÅ¡OѶ≤∞Oz#"å_»∞. Ô~O_À"å_»∞– ¿ãfiKåÛùѨ~°∞_≥·#
=ºHÎ̃x Ѩ@∞ìH˘x Jq∞‡ P ^èŒ~°#∞ u#fl"å_»∞. =¸_À"å_»∞– ‰õÄe_»|∞ƒÃÑ· XHõ ‰õÄe
"å_çfl ÃÑ@∞ìH˘x J`«x KÕ`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞H˘x J`«xH˜ W"åfieû# ‰õÄe_»|∞ƒ W=fi
‰õΩO_® ZQÆ"Õã≤#"å_»∞.—— (|∞MÏi–q∞ëê¯`ü)
Ô~O_»= =∞øeHõ ã¨∂¢`«O `«=∞ ¢H˜Ok L^ÀºQÆ∞ŠѨ@¡ JkèHÍ~°∞Å ¢Ñ¨=~°Î#‰õΩ
ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O. |∞MÏi, =Úã≤¡O ¢QÆO^ä•ÅÖ’ ǨϢ[`ü =∂=¸~ü Wɡfl ã¨∞"≥·^£
`≥eÑ≤# XHõ ǨÏnã¨∞ D q^èOŒ QÍ LOk:
<Õ<˘Hõ ™êi ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l)x, PÜ«∞# ¿ã=‰õΩ_çfl XˆH q^èŒ"≥∞ÿ#
^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz LO_»@O K«∂âß#∞. <Õ#∞ WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã¨∞Î<åfl~°x J_çQÍ#∞.
^•xHÍÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: <Õ<˘Hõ ™êi XHõ`#« ∞ `«# ÉÏxã¨#∞ ^Œ∂+≤ã∞¨ OÎ >Ë
K«∂âß#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞Å~Ú J`«x`À ''g~°∞ h ™È^Œ~°∞ÖË,
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 103
=∂#=ÙÖË, P^ŒO–ǨÏ"åfi (J֡Ƿ Ï≤ )Å ã¨O`«uH˜ K≥Ok# "åˆ~. ^Õ=Ù_»∞ gà◊§#∞ h Jnè#O
Ö’ LOKå_»∞—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# D q^èŒOQÍ P^ÕtOKå~°∞:–
''^Õ=Ù_»∞ XHõ =∞x+≤x =∞~˘Hõ =∞x+≤H˜ Jnè#O KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ P =∞~À =∞x+≤
`å#∞ u<Õ@@∞=O\˜ uO_Õ J`«xH˜ ÃÑ\Ïìe† `å#∞ ^èŒiOKÕ@@∞=O\˜ ^Œ∞ã¨∞ÎÖË
J`«xH˜ W"åfie. J`«#∞ "≥∂Ü«∞ÖË#O`« É~°∞=Ù J`«xÃÑ· "≥∂Ѩ‰Äõ _»^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ JO`«\˜
|~°∞=Ù "≥∂Ѩ_»O `«Ñ¨Êxã¨i J~Ú#ѨÙÊ_»∞ P ѨxÖ’ `å#∞ ‰õÄ_® áêÖÁæx J`«xH˜
ã¨Ç¨ÏHõiOKåe.——
43. HÍ#∞Hõ ~°∂ѨOÖ’ ÅOK«O
L^ÀºQÆ∞Å∞ ÅOK«O U ~°∂ѨOÖ’ fã¨∞‰õΩ<åfl Jk J^èŒ~°‡HÍ~°ºOQÍ<Õ, J¢Hõ=∞
ã¨Oáê^Œ#QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok. HÍ#∞Hõ ~°∂ѨOÖ’ W=fi|_ç<å 㨈~ ^•xfl fã¨∞HÀ
=_»O W™ê¡OÖ’ x+≤^ŒúO. D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞ K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü J|∂ ǨÏg∞^£ ™ê~Ún (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) [HÍ`ü,
ã¨^ŒMÏÅ∞ (Ô~"≥#∂º) =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ XHõ`«_çfl xÜ«∞q∞OKå~°∞. J`«#∞ `«#HõѨÊ
yOK«|_ç# Ѩx ѨÓiÎ KÕã¨∞H˘x uiQ˘zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! D ^èŒ#O g∞k, Wk <å‰õΩ
áêi`À+≤HõOQÍ ÅaèOzOk—— Jx J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''#∞=Ùfi
h `«e¡^ŒO¢_»∞Å WO\’¡<Õ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛÖË^Œ∞? JѨÙÊ_»∞ hÔH=Ô~·<å áêi`À+≤HõO
`≥zÛ™êÎ~À ÖË^À `≥Å∞ã¨∞ÎOk Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« PÜ«∞# Wëê #=∂*ò KÕã≤ (LѨ<åºã¨q∞=fi_®xH˜) xÅ|_®¤~°∞.
=ÚO^Œ∞QÍ PÜ«∞# ã¨`«º™êHõ∆º =K«#O ѨiîOz ^≥·=™È΢`«O KÕâß~°∞. ™È΢`«O ^Õ=ÙxˆH
â’aèã¨∞ÎOk. `«~°∞"å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''D HÍ~°ºx~åfiǨωõΩʼnõΩ U=∞~ÚOk? "Õ∞"≥ÚHõ =ºH˜Îx HÍ~°ºx~åfiǨωõΩxQÍ
(Ô~"≥#∂º =ã¨∂Å∞KÕ¿ã L^ÀºyQÍ) xÜ«∞q∞Oz ѨOÑ≤`Õ J`«#∞ uiQ˘zÛ 'Wk ##∞fl
=ã¨∂Å∞KÕã≤ fã¨∞‰õΩ~°=∞‡x ѨOÑ≤# ^èŒ#O, Wk <å‰õΩ áêi`À+≤HõOQÍ ÅaèOz# ^èŒ#O—
Jx JO@∞<åfl_»∞. J`«#∞ `«# `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å WO\’¡<Õ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛÖË^∞Œ ? JѨÙÊ_»∞
`≥Å∞ã¨∞ÎOkQÍ J`«xH˜ áêi`À+≤HõO Z=~°∞ `≥zÛ™êÎ~À! Z=i Jnè#OÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£
¢áê}=ÚO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! D (¢Ñ¨Éèí∞`«fi)~å|_çÖ’ Z=~°∞ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜
áêÅÊ_»`å_À ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ^˘OyeOK«|_ç# P ^è#Œ O J`«x "≥∞_»g∞^Œ ÃÑ#∞ÉèÏ~°OQÍ
Ѩi}q∞ã¨∞ÎOk. J`«#∞ XO>ˇ#∞ ^˘OyeOz LO>Ë, P XO>ˇ J`«x "≥∞_» g∞^≥H˜¯
J~°∞ã¨∂Î J`«xH˜ ^Œ∞~°ƒ~ù O° QÍ =∂~°=K«∞Û. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ P=Ù#∞ ^˘OyeOz LO>Ë,
P P=Ù J`«x "≥∞_» g∞^≥H¯˜ JOÉÏ JO@∂ J~°∞ã¨∞OÎ _»=K«∞Û. "Õ∞Hõ~Ú`Õ =∂º=∂º
JO@∂ J~°∞ã¨∞ÎO_»=K«∞Û. QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç! <Õ#∞ ^Õ=Ùx P[˝Åhfl g∞‰õΩ JO^Œ*Ëâß#∞.
(<å ÉÏ^茺`« fiáÈ~ÚOk. WHõ Z=i Hõ~°‡Å‰õΩ "åˆ~ ÉÏ^èŒ∞ºÅ∞.)—— (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞x |\˜ì ¢Ñ¨É∞íè `«fiL^ÀºQÆ∞Å∞ (¢Ñ¨[Å #∞O_ç) HÍ#∞HõÅ∞, áêi`À+≤HÍÅ∞
ã‘fiHõiOK«‰õÄ_»^Œx, Jk ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ#O ÖËHõ ã¨=∞~°™⁄`«∞Î #∞O_ç ^˘OyeOz #=∞‡Hõ
104 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_ç#@∞¡ J=Ù`«∞O^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. ¢Ñ¨É∞íè `«fi L^Àºy HÍ#∞HõÅ∞ (ÅOK«O)
ã‘fiHõiOK«_»=∞O>Ë `«# Ǩϟ^•, JkèHÍ~åÅ ^•fi~å J¢Hõ=∞ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ á⁄O^Œ_»"Õ∞†
`«# ÉÏ^茺`«Å#∞ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞_»"Õ∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨=∞~°
™⁄`«∞Î HÍ*Ë¿ã =∞x+≤H˜ ZÖÏO\˜ tHõ∆ Ѩ_»∞`«∞O^À, HÍ#∞Hõ (ÅOK«O) fã¨∞‰õΩ<Õ "å_çH˜
‰õÄ_® JÖÏO\˜ tˆH∆ Ѩ_»∞`«∞O^Œx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞.
44. =_ô¤ x¿+^èOŒ
''„Ǩ[Å ^è#° ~Ö’ Híeã≤áÈܵ =$kúK~≥ ^°∞`Œ∞~^°#fl L^ÕâÌ º◊ ~`À g∞iKÕÛ =_ô¤ ^Õ=Ùx
^°$+≤ìÖ’ Z#fl>˜H© =$kúK≥~^°^°∞. (nxH˜ aè#fl~Qå) ^≥·=„Ǩã¨#fl`Œ H’ã¨~ (¿Ñ^°Å Pi÷Hí
ǨÏHí∞¯Qå) g∞O°∞ K≥e~¡ KÕ [Hß`ü (g∞Hí∞ â◊∞ÉèÏxflã¨∞~Î k). JÖÏ [Hß`ü K≥e~¡ KÕ"åOÕ x*ÏxH˜
`Œ=∞ ^è°<®xfl =$kúKÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–30:39)
''áÈ`Ë =_ô¤ u<ËÇÍ_«∞ Ç≤âÍK«~ Ǩ>#ì˜ Ç≤zÛÇÍ_çÖÏ (a`ŒOÎ K° ¥« ѨÙÅ`À ã¨=∂kè #∞~_ç)
ÖË™®Î_∞« . D ^°∞ã≤u÷ H˜ HßO°}~, ÇÍO°∞ ÇͺáåO°~ Hí∂_Í =_ô¤ ÖÏ~>˜^Õ Hí^® Jx J~>ÏO°∞.
Hßx ^Õ=Ù_«∞ ÇͺáåO®xfl ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕâÍ_«∞. =_ô¤x J^è°O°‡HßO°º~Qå xO°‚ܵ~KÍ_«∞.
Hí#∞Hí D Ç≤Ï`ŒÉ’^è° J~k#ÇÍO°∞ WHí=Ú~^°∞ =_ô¤ u#>Ïxfl =∂#∞H’ÇÍe. [iy~^Õ^À
[iy~k. WHí #∞~_ç =∂„`Œ~ =∂#∞H’ÇÍe. PÖÏ~>˜ÇÍi =º=ǨO°~ (OÕѨÙ) ^Õ=Ù_«∞
Ǩi+¨¯i™®Î_«∞. XHíÇıà◊ D P^Õâ◊~ J~k# `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í =∞m§ Z=O≥·<® D
áåǨHßO®ºxH˜ áåÅÊ_ç`Ë ÇÍO°∞ #O°H~í áåÅ=Ù`ÍO°∞. #O°H~í Ö’<Ë ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_=ç Ù~>ÏO°∞.
^Õ = Ù_« ∞ =_ô ¤ x `Œ ∞ ^° = Ú>˜ ì ™ ®Î _ « ∞ . ^®#^è ° O ®‡ÅHí ∞ =$kú q Hß™®Å∞ Hí e y™®Î _ « ∞ .
(Y∞~üP<£–2:275,276)
D<®_«∞ Hí∂_Í HÁ~`Œ=∞~k 'ÇͺáåO°~ Hí∂_Í =_ô¤ ÖÏ~>˜^Õ Hí^®!— Jx J#_«~
=∞#~ q~@∞<®fl~. Hßx =_ô¤ =º=ã¨÷#∞ ^Õ=Ù_«∞ ѨÓiÎQå x¿+kè~KÍ_«∞. =_ô¤ u<Ë
(fã¨∞Hí∞<Ë) ÇÍ_çfl, uxÇ≤~Kı (WKıÛ) "å_çfl, ^®xH˜ ™®Hí∆∞Å∞Qå L~_ËÇÍix, =_ô¤ Ǩ„`Œ~
O®¿ãÇÍ_çfl- J~^°sfl ^Õ=Ù_«∞ â◊Ç≤~KÍ_«x ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) `ˇeáåO°∞. (J|¥^®=Ó^ü,
Wɡfl=∂[, #™®Üµ.)
_»|∞ƒ ^•fi~å _»|∞ƒ ã¨OáêkOKÕ ¿ÇÏÜ«∞"≥∞ÿ# Ѩ^Œú`Õ =_ô¤. =_ô¤ ‰õÄ_® "åºáê~°O
ÖÏO\˜^Õ ##fl J~°úO ã¨∞ÊùiOKÕÖÏ '=_ô¤"åºáê~°O— J<Õ Ñ¨^•xfl ã¨$+≤ìOz [#OÖ’H˜
=kÖËâß~°∞ =_ô¤HÀ~°∞Å∞. ^èŒ~°‡q^Œº JO`«QÍÖËx H˘O^Œ~°∞ =Úã≤¡OÅ∞ Ãã·`«O =_ô¤ ~°Hõ¯ã≤
Hõ|O^èŒÇ¨Ï™êÎÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x, ¢Hõ=∞OQÍ ã≤÷~°Ñ¨_ç z=iH˜ ^•x X_çÖ’ ^Œ`«ÎѨ٢`«∞Å~Ú
‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. HÍx _»|∞ƒ ^•fi~å _»|∞ƒ QÆ_çOKÕ, XˆH q^èŒ"≥∞ÿ# XˆH qÅ∞=QÆÅ =ã¨∞Î=Ù
^•fi~å ÖÏÉèíO á⁄O^Õ Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) x¿+kèã¨∂Î WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''XHõ k~°›"£∞ (~°∂áê~Ú)x Ô~O_»∞ k~°›"£∞ʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ J=∞‡HõO_ç. WÖÏ
KÕ¿ãÎ g∞~°∞ =_ô¤HÀ~°∞`«#OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO\Ï~°x <Õ#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞.—— (=Úã≤¡O)
''|~°∞=ÙÖ’, qÅ∞=Ö’ ã¨=∂#OQÍ Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ L#flѨÙÊ_»∞ `«Ñ¨Ê |OQÍ~åxH˜
|^Œ∞Å∞ |OQÍ~°O, "≥O_çH˜ |^Œ∞Å∞ "≥O_ç J=∞‡HõO_ç.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 105
''|OQÍ~åxH˜ |^Œ∞Å∞ |OQÍ~°O, "≥O_çH˜ |^Œ∞Å∞ "≥O_ç, QÀ^èŒ∞=∞ʼnõΩ |^Œ∞Å∞
QÀ^è∞Œ =∞Å∞, Ü«∞=ʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Ü«∞=Å∞, Y~°∂~˚ åʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Y~°∂~˚ åÅ∞, LѨÙʉõΩ
|^Œ∞Å∞ LѨÙÊ Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ `«Ñ¨Ê, KÕ|^Œ∞Å∞ `«Ñ¨Ê =∂iÊ_ç KÕÜ«∞HõO_ç. Z=Ô~·<å
`å#∞ fã¨∞‰õΩ#fl^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= WzÛ<å, WzÛ#^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= fã¨∞‰õΩ<åfl
J`«#∞ =_ô¤ =º=Ǩ~åxH˜ áêÅÊ_ç#>Ë¡. P q^èŒOQÍ WKÕÛ"å_»∞, fã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞ W^ŒÌ~°∂
áêѨOÖ’ ã¨=∂#∞Å=Ù`å~°∞.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O)
XHõ™êi ǨϢ[`ü aÖÏÖò (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ |sfl Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ (XHõ
q^èŒ"≥∞ÿ# "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂˚~åÅ∞) `≥KåÛ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "å\˜x K«∂ã≤ ''g\˜x
ZHõ¯_»∞flOz `≥KåÛ=Ù?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ aÖÏÖò (~°l) ''=∂ ^ŒQÆæ~° <åã≤~°HõO
Y~°∂˚~åÅ∞ LO>Ë "å\˜x Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞ΉõΩ |^Œ∞Å∞QÍ XHõ '™ê— Z`«∞Î D |sfl
Y~°∂˚~åÅ∞ H˘<åfl#∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''Wk
HõzÛ`«OQÍ =_ô¤ÜÕ∞, Wk HõzÛ`«OQÍ =_ô¤ H˜O^Œ‰õΩ =ã¨∞ÎOk. g∞~°∞ "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂˚~°
ѨO_»∞¡ H˘#^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ g∞ ^ŒQÆæ~°∞O_Õ <åã≤~°HõO ѨO_»¡#∞ #QÆ^Œ∞ ÃÑ·HÍxH˜QÍx, ÖË^•
=∞ˆ~^≥·<å =ã¨∞Î=Ù‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍx J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. P `«~°∞"å`« P ÃÑ·HõO`À "Õ∞Å∞*Ïu
Y~°∂˚~åÅ∞ H˘#∞HÀ¯O_ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=∞O˘Hí ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞: ''J^è°O°‡HßO°º HíÖÏáå
Å`À ã¨`ͺxfl J}z"Õ¿ã L^ÕâÌ º◊ ~`À J<®ºÜ«µÇ¨O∞° _çH˜ J~_«Qå xez# =ºHÎ̃ ^Õ=Ùx
O°Hí∆} #∞~_ç, ^≥·=„Ǩ=HíÎ O°Hí∆} #∞~_ç |Ü«µ>˜H˜ áÈܵ#>ı¡. XHí¯ kO°›~ (O°¥áåܵ)
Hí∂_Í =_ô¤ u#flÇÍ_ç áåǨ~ 33 ™®O°∞¡ =ºaèKÍO°~KÕã≤# áåǨ~`À ã¨=∂#~. J^è°O°‡
ã¨~áå^°#`À áÈ+≤~K«|_ç# â◊sO®xH˜ (#O°Hß)JQÕfl `«y# tHí∆——. (`«„ÉÏx)
"ÕO˘Hí ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«µ# WÖÏ É’kè~KÍO°∞: ''g∞Ö’ Z=~°~Ú<® "ÕO˘HíiH˜ JǨC
WzÛ#@¡Üµ`Ë (JǨC fã¨∞Hí∞#fl) J`Œ#∞ P =ºHÎ̃H˜ Hß#∞HíÅ∞ Ǩ~Ç≤#ǨC_«∞ ÖË^® `Œ#
"åǨÏ#g∞‡^° Hí∂O’Ûɡ@∞ìH’_ÍxH˜ =Ú~^°∞HÁzÛ#ǨC_«∞ (O°∞}^®`Œ) P Hß#∞Hí#∞
ã‘fiHíi~K«_«~Qåx, J`Œx "åǨÏ#g∞‡^° ZHí¯_«~Qåx KÕÜ«µHí∂_«^°∞. Jܵ`Ë D
Ǩ#∞Å∞ =Ú~^°∞#∞~p ™®Qõ∞`Œ¥ =ã¨∞~Î >Ë JÖÏ KÕܵ« _«~Ö’ `ŒÇʨ ÖË^∞° ——. (Wɡfl=∂*Ï)
H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=∞x+≤ J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ#–㨢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ# J<Õ q+¨Ü«∂xfl
Ѩ\ì̃OK«∞HÀ‰õΩO_® ZÖÏÔQ·<å ã¨OáêkOK«_»"Õ∞ ^èպܫ∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú——
Jx† =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=_ô¤ u#x"å~°O@∂ LO_»x ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú. XHõ"àÕ ◊
Z=Ô~·<å =_ô¤ u#HõáÈ~Ú<å "åiÃÑ· =_ô¤ ^èŒ∂o =∂¢`«O =zÛ Ñ¨_»∞`«∞O^Œ——x LOk.
D<å_»∞ =_ô"¤ åºáê~°O F ÃÑ^ŒÌ =∞ǨÏ=∂‡iÖÏ `«Ü∂« ~°~ÚOk. <åÅ∞QÆ∞ HÍã¨∞Å∞
"≥#ˆHã¨∞‰õΩ#fl ¢Ñ¨u"å_»∂ ã¨OѨ^ŒÖ’ `«# H˜Ok ™ê÷~Ú"å_çH˜ JÑ≤ÊzÛ =_ô¤ QÆ∞OA
`«∞<åfl_»∞. *Ïe, ^ŒÜ∞« , ™ê#∞Éè∂í `«∞Å∞ U=∂¢`«O ÖˉΩõ O_® _»|∞ƒã¨Oáê^Œ<Õ ^èºÕ Ü«∞OQÍ
ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl"å~°∞ ¿Ñ^Œ"å_ç Pi÷Hõ |ÅÇ‘Ï#`«#∞ =_ô¤ ~°∂ѨOÖ’ ™⁄=Ú‡ KÕã¨∞‰õΩO@∞fl
<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ `«=∞ q∞QÆ∞Å∞ ^èŒ<åxfl ÉϺO‰õΩÖ’¡ ÃÑ\˜ì ^•xÃÑ· =KÕÛ =_ô¤x
J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞.
106 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
<Õ_»∞ KåÖÏ=∞Ok =Úã≤¡OÅ∞ ‰õÄ_® nxH˜ Jf`«∞Å∞QÍ ÖË~°∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ "å~°∞
=_ô¤ fã¨∞HÀHõáÈ~Ú<å ÃÑo§à◊§Ö’ J#=ã¨~°"≥∞ÿ# Y~°∞ÛÅ HÀã¨O, P#O^À`«û"åÅÖ’
^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ HÀã¨O, qÖÏ™êÅ HÀã¨O =_ô¤ÃÑ· "ÕÖÏk ~°∂áêÜ«∞Å∞ JѨÙÊÅ∞
fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏO\˜"å~°∞ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ áêáê`«∞‡Å∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~°∞.
^•xH˜ |^Œ∞Å∞ "åº^èŒ∞Å∞, ^Œ∞~°ƒù~° ^•i¢^ŒºO ÖÏO\˜ QÆ`«ºO`«~°OÖËx Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡
=_ô¤ÃÑ· Ѩiq∞`« ™ê÷~ÚÖ’ JѨÙÊ fã¨∞‰õΩO>Ë Ñ¨~°"åÖË^Œ∞.
WHõ ÉϺO‰õΩÖ’¡ ^•K«∞‰õΩ<Õ _»|∞ƒÃÑ· =KÕÛ =_ô¤ ÃÑ·HÍxfl =Úã≤¡OÅ∞ fã¨∞HÀ"åÖÏ
ÖËHõ ÉϺO‰õΩʼnõΩ =kÖËÜ«∂ÖÏ J<Õ ¢Ñ¨â◊fl L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. nxH˜ =∞# ^Õâ◊OÖ’
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ ''=_ô¤ ÃÑ·HÍxfl ÉϺO‰õΩʼnõΩ =^Œe "å\˜ ÃÑ@∞ì|_ô^•~°∞ʼnõΩ
=∞iO`« |ÅO KÕ‰Äõ ~°Û_®xH˜ |^Œ∞Å∞, ^•xfl =Úã≤O¡ Å∞ fã¨∞H˘x ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O PtOK«
‰õΩO_® ^•i¢^ŒºOÖ’ =∞QÆ∞æ`«∂ =∂~åæO`«~°OÖËHõ JѨÙÊÅ∞ KÕ¿ã x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ W=fi_»O†
ÖË^• ¿Ñ^Œ =Úã≤¡OÅ ã¨OˆH∆=∞ HÍ~åºÅ HÀã¨O qxÜ≥∂yOK«_»O =∞Ozk—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ JÖÏO\˜ =_ô¤ ÃÑ·HÍxfl =∞ã‘^Œ∞Ö’¡
=∞~°∞QÆ∞^˘_»¡ x~å‡}O HÀã¨O qxÜ≥∂yOKåÅx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~∞° . D Jaè¢áêÜ«∂Å∞
ã¨~°~Ú#q, ã¨=∞O[ã¨"≥∞ÿ#"Õ.
Uk U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© ™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ =Úã≤¡OÅ∞ =_ô¤ fã¨∞HÀ=_»O, W=fi_»O
x+≤^OúŒ J<Õ q+¨Ü∞« OÖ’ Z=iH© ZÖÏO\˜ Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. ã¨$+≤Hì ~õ ΰ `«# ¢QÆO^äOŒ
Ö’ ã¨Ê+¨ìOQÍ WÖÏ ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î<åfl_»∞:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ
í µ« Ǩ_~« _ç. g∞O°∞ x[~Qå qâ◊fiã≤~z# ÇÍ~°~Ú`Ë g∞Hí∞
O®=Åã≤# =_ôx¤ =kÖËܵ« ~_ç. g∞iÖÏ KÕܵ« HíáÈÜ«∂O®, *Ï„Qõ`!ÎŒ ^Õ=Ùx `ŒOÑ° Ù¨¶ #, PÜ«µ#
„Ǩ=HíÎ `ŒO°Ñ¶¨Ù# g∞Hí∞ =ºuOÕHí~Qå Ü«µ∞^°ú„ǨHí@# "≥Å∞=_ç#>Ë¡#x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. Hí#∞Hí
WHí#~Ú<® ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ K≥~k (=_ô¤ fã¨∞H’=_Íxfl =∂<Ëã)≤ #@¡Üµ`Ë g∞Hí∞ g∞ =¸Å
^è°#~ fã¨∞Hí∞<Ë Ç¨ÏHí∞¯ L~@∞~k. ^®x=Å¡ g∞Hí∂ #+ì̈~ L~_«^°∞† W`ŒO°∞ÅHí∂ #+ì̈~
L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:278,279)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! O≥~_ç~`ŒÅ∞, <®eæ~`ŒÅ∞ ÃÑiQÕ D =_ôx¤ u#_«~ WHí<<·ˇ ® =∂#∞
H’~_ç. ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç, g∞ rq`ÍÅ∞ ™®O°÷Hí=∞=Ù`Íܵ. ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞Å H’ã¨~
ã≤^~ú° KÕܵ« |_ç# #O°Hßyfl #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞H’~_ç. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ·
L~_«~_ç, g∞O°∞ HíO°∞}˜~K«|_«`ÍO°∞. g∞ „ǨÉèí∞=Ù Hí∆=∂aèHí∆ "≥·Ñ¨Ù ǨO°∞ÔQ`ŒÎ~_ç. JÖÏQÕ
Éèí¥=∂ºHßâÍÅ~`Œ qâÍÅÇ‹∞·# ã¨fiO°æã‘=∞ Ç‹·Ñ¨ÙHí∂¯_Í Ç¨O°∞Q≥`ŒÎ~_ç. Jk ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞
HíÅÇÍi H’ã¨~ ã≤^°ú~ KÕÜ«µ|_çL~k.—— (Y∞~üP<£.3:130-133)
W™®¡g∞Ü«µ áåÅ#Ö’ L~_ËÇÍO°∞ =Úã≤¡=ÚÖˇ·<®, =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Öˇ·<® 㨈~ =_ô¤
ÇͺáåO°~ KÕÜ«µ_«~ <ËO°~. Ǩτ[`ü Wɡfl JÉσãπ, ǨÏã¨<ü |„ã‘, Wɡfl ã‘s<ü ÖÏ~>˜
„Ǩ=ÚY +¨sJ`ü"Õ`ŒÎÅ∞ D㨥H˜Îx |>˜ì =_ô¤ fã¨∞Hí∞<Ë =ºH˜ÎÃÑ· =uÎ_ç`ˇzÛ PǨx
=∂xÊ~Ǩ*ËÜ«∂Åx, =∂#∞H’HíáÈ`Ë J`Œ_çfl =kè~KÍÅx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO°∞. Jܵ`Ë
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 107
=∞iHÁ~^°O∞° +¨sJ`üÇ`ı Å
ÎŒ ∞, JÖÏ~>˜ =ºH˜xÎ =_ô¤ fã¨∞H’=_«~ =∂<Ë=O°H∞í *ˇÖ
· ’¡ ÃÑ_ËÎ
KÍÅx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO°∞. k=ºY∞~üP<£Ö’x 3,4 J^论ܫ∂Ö’¡ =_ç¤ fã¨∞H’=_Íxfl
ÇÍi~K«_«~ [iy~k.
45. p\© áê@Ö’ =_ô¤ D>ˇ
D<å_»∞ H˘O^Œ~°∞ p\©áê@ ¿Ñ~°∞`À Ѩ~ÀHõ∆OQÍ =_ô¤ q^è•<åxfl J#∞ã¨iã¨∞Î<åfl~°∞.
U^≥·<å J`«º=ã¨~°"≥∞ÿ# Ѩx HÀã¨O Y~°∞ÛKÕÜ«∞_®xHÀ ÖË^• `«=∞‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ# XHõ
qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=Ù H˘#_®xHÀ `«y#O`« _»|∞ƒ ÖËHõáÈ`Õ ^•x HÀã¨O D p\˜ Ѩ^Œúux
P¢â◊~Úã¨∞Î<åfl~°∞ ¢Ñ¨[Å∞. =ÚYºOQÍ D Ѩ^Œúux ‰õΩ@∞O| ¢ã‘ÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ
P¢â◊~Úã¨∞Î<åfl~°∞.
D Ѩ^Œúu ¢Ñ¨HÍ~°O H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ HõÅã≤ <≥ʼnõΩ WO`« _»|ƒx p\© Hõ_®Î~°∞.
<≥Å =Úyã≤# `«~°∞"å`« P "≥Ú`«ÎO ÃÑ·HÍxfl áê@ áê_»∞`å~°∞. WO^Œ∞Ö’ Z=Ô~O`«
`«‰Ωõ ¯= áê@ áê_ç`Õ P p\©ÃÑ·HOõ "åiH˜ Åaèã∞¨ OÎ k. áê@ _»|∞ƒ áÈQÍ q∞ye# _»|∞ƒ
p\© ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∂° ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏ D p\©q^è•#OÖ’ XHõ =ºHÎ̃ HÀÖ’Ê~Ú#
ÃÑ·HõO q∞ye# ã¨Éèí∞ºÅ∞ ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– XH˘¯Hõ¯~°∞ <≥ʼnõΩ 500/– ~°∂áêÜ«∞Å∞ K˘Ñ¨ÙÊ# Hõ_∂» ΠѨk=∞Ok
=º‰õΩÅ Î ∞ D p\© q^è•#OÖ’ ã¨É∞íè ºÅ∞QÍ KÕ~∞° `å~°∞. Dq^èOŒ QÍ Ñ¨k <≥ÅÅ∞ Hõ\ÏìÅx
x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. Ѩk=∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ Hõ\ì̃# ÃÑ·HõO <≥ʼnõΩ 5000/– ~°∂áêÜ«∞Å∞
J=Ù`å~Ú. <≥ŠѨÓ~°~Î Ú# `«~∞° "å`« ¢Ñ¨u <≥ÖÏ P 5000/– ~°∂áêÜ«∞Å p\© ÃÑ·HOõ ÃÑ·
áê@ áê_»∞`å~°∞. D áê@Ö’ z=iH˜ XHõ_»∞ 4500/– ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ áê_»∞`å_»#∞
‰õΩO^•O. JѨÙÊ_»∞ P 4500/– ~°∂áêÜ«∞Å∞ áê@ áê_ç# =ºHÎ̃H˜ Åaè™êÎ~Ú. q∞ye#
500/– ~°∂áêÜ«∞Å∞ ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∂° `«ÖÏ 50/– K˘Ñ¨ÙÊ# ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JO>Ë p\©
áê_ç#"å_çH˜ 4500{50´4550/– ~°∂áêÜ«∞Å∞ =∂¢`«"Õ∞ Åaè™êÎ~Ú. q∞ye# 450/–
~°∂áêÜ«∞Å∞ W`«~° `˘q∞‡k =∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ ѨOK«∞H˘x uO\Ï~°#fl =∂@.
Dq^èŒOQÍ Ñ¨k=∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ Ѩk <≥ÅÅ áê@∞ p\© Hõ_®Î~°∞. JO^ŒiHõO>Ë
`«‰õΩ¯= áê@áê_ç #+¨ìáÈ~Ú# ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ Ѩk <≥ÅÅ p\© =∂¢`«O Hõ@ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
D q^è•#OÖ’ Z=Ô~<· å J`«º=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Y~°∞ÛÅ HÀã¨O `«‰Ωõ ¯= áê@ áê_»∞`«∞<åfl_»O>Ë
Jk J`«x |ÅÇ‘Ï#`« ÖËHõ QÆ`º« O`«~O° ÖËx Ѩiã≤u÷ =∂¢`«"∞Õ . WÖÏ XHõ ã¨É∞íè ºx Pi÷Hõ
|ÅÇ‘Ï#`«#∞ ™⁄=Ú‡KÕã¨∞HÀ=_»O, J`«xH˜ #+ì̈O HõeyOz `«^•fi~å q∞QÆ`å ã¨Éèí∞ºÅ∞
¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O =_ô¤ H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
WÖÏO\˜ Ѩ^ŒúuH˜ |^Œ∞Å∞ p\© Hõ>Ëì ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∂ ÖÏ@s Ѩ^Œúu J=ÅOa¿ãÎ
ÉÏQÆ∞O@∞Ok. D ÖÏ@s (p\©)Ö’ ã¨É∞íè ºÅO^Œi ¿Ñ~°Ö ¡ ’ Z=~À XHõi ¿Ñ~°∞ =ã¨∞OÎ k.
"åiH˜ ѨÓiÎ ÃÑ·HõO Åaèã¨∞ÎOk. ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∂ W+¨ìѨ_ç`Õ `«=∞Ö’ Z‰õΩ¯= J=ã¨~°O
LO_Õ ã¨É∞íè ºxH˜ P ÃÑ·HOõ W=fiK«∞Û. D Ѩ^uúŒ ^•fi~å `À\˜ ã¨É∞íè º_çfl J=ã¨~åxH˜ P^Œ∞
‰õΩ#fl@¡=Ù`«∞Ok. WÖÏ Ñ¨Ù}ºO, ѨÙ~°∞ëê~°÷O Ô~O_»∂ HõÅã≤=™êÎ~Ú.
108 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
46. W`«~° =∞`«¢QÆO^ä•ÅÖ’ =_ô¤
Pi÷Hí K≥_«∞Åxfl>˜H© =_ô¤Ü˵ =¸ÅHßO°}=∞x ѨÓO°fi~ Pi÷HíâÍGÇı`ŒÎÅ~^°O°¥
J~wHíi~KÍO°∞. "≥#∞Hí>˜=∞`ÍÅ∞ Hí∂_Í =_ô¤x ^®^®=Ù x¿+kè~KÍܵ. „ǨMϺ`Œ „wHí∞
`Œ`ŒfiÇı`ŒÎÅ∞ ¿Ñ¡>’, Ji™®ì>˜Öò =_ô¤x xO°ã≤~KÍO°∞. ¿Ñ¡>’ Laws J<Ë `Œ# „Qõ~^ä°~Ö’
XHí P^°O°≈ #QõO®xfl =i‚㨥ΠJ~^°∞Ö’ =_ô¤x x¿+kè~KÍ_«∞. Ji™®ì>˜Öò ''áåe>˜H±û——
J<Ë `Œ# „Qõ~^ä°~Ö’ ''_«|∞ƒ ã¨~áåk~KÕ Ç¨^°ú`Œ∞ÖÖ’ =_ô¤ J`Œº~`Œ hK«"≥∞ÿ# Ǩ^°úu——
Jx J<®fl_«∞. =∞O˘Hí KÀ@ ''^è°<®O°̊# q^è®<®ÅÖ’H≥ÖÏ¡ =_ô¤ Z~`À „ǨHí$u qO°∞^°ú"≥∞ÿ#
Ǩx—— Jx ¿ÑO˘¯<®fl_«∞.
ɡ·aÖò áå`Œx|~^è°#Ö’ =_ô¤ x¿+^è°~ Qõ∞i~z# HÁxfl ÇÍHߺÅ∞ K«¥_«~_ç:
''<® „Ǩ[ÅÖ’ hܡµ^°Ì #∞~_«∞ XHí c^°ÇÍxH˜ ™⁄=Ú‡ JÇ≤ÊzÛ# ܡµ_«Å =_ô¤
H˜K«∞ÛÇÍx =Öˇ ÇÍx ܡµ_«Å „Ǩ=iÎ~K«Hí∂_«^°∞† ÇÍxHí_« =_ô¤ fã¨∞HÁ#Hí∂_«^°∞——.
(xO°æ=∞ Hß~_«=Ú-22:25)
''JÇ≤ÊzÛ =_ô¤ ѨÙK«∞ÛHÁ#∞@Ü«µ∞, ÖÏÉèí=Ú KÕǨ@ì∞@Ü«µ∞ =Ú#flQõ∞ Ǩ#∞Å∞
KÕܵ« ∞ÇÍ_«∞ „|`Œ∞Hí∞<®? „|`Œ∞Hí_∞« . D ¿ÇÏÜ«µHßO°º=ÚÅ∞ KÕÃã#∞ Qõ#Qõ P=â◊º=ÚQõ
ÇÍxH˜ =∞O°}tHí∆ qkè~K«=Öˇ#∞——. (ܡµÃÇÏ*˯Å∞- 18:13)
„H≥·ã¨Î= =∞`Œã¨~㨯O°ÎÖ’¡ J„QõQõ}∞º_≥·# =∂iì<ü Å¥^ä°O∑ =_ô¤x Qõ∞i~z O®ã≤#
q+¨Ü«∂xfl HßO°Öò =∂O∑¯û WÖÏ ¿ÑO˘¯<®fl_«∞: ''=_ô¤ XHí ÃÑ^°Ì O®Hí∆ã≤. Wk ã¨O°fi<®â◊#~
KÕã¨∞Î~k. =∞#~ ^ÀÇ≤_ô Qå~„_«#∞, ǨÏ~`ŒHí∞Å#∞, ^˘~QõÅ#∞ K«~ѨÙ`Í=Ú Hí^®! =∞i
D =_ô¤ fã¨∞Hí∞<Ë ÇÍix U~ K‹Ü∂« ºe? ÇÍix "Õ>Ï_ç `ŒÅHßÜ«µÅ∞ #iH˜"Ü Õ ∂« e——.
(HߺÇ≤@Öò 2= ÉèÏQõ~-¿Ñ.652)
=_ô¤ x¿+^è°~ Qõ∞i~z ɡ·aÖòÖ’ W~`Œ ã¨Ê+¨ìÇ‹∞·# P^ÕâÍÅ∞ L#flǨÊ>˜H© <Ë>˜
„H≥ã· =Ψ ÙÅ∞, Jk ã¨ÅǨ =∂„`ŒÇ∞ı #x, P[˝ Hß^°x K≥|∞`Œ∞<®flO°∞. =_ô"¤ åºáê~°O q+¨Ü∞« O
Ö’ ¢ÔH·ã¨Î=ÙʼnõΩ Ü«¸^Œ∞Å∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞. Ü«¸^Œ∞Å ¢QÆO^äŒ"≥∞ÿ# `Ò~å`üÖ’ ‰õÄ_® =_ô¤
x¿+kèOK«|_çOk. HÍx "å~°∞ ^≥·"å[˝Å#∞ LšѶ≤∞OKå~°∞.
''Ü«µ¥^°∞Å∞Qå =∂i#ÇÍO°∞ (Dq^è~° Qå) Z<Àfl J<®ºÜ«∂Å∞, J„Hí=∂ÅHí∞ áåÅÊ
_ͤO∞° . ÇÍO°∞ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ P@~HßÅ∞ ã¨$+≤™ì ®ÎO∞° . =_ô¤ x¿+kè~K«|_ç#ǨÊ>˜H© ÇÍO°∞ ^®xfl
(xã¨û~H’K«~Qå) fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. „Ǩ[Å ™⁄=Ú‡#∞ J„Hí=∞Ǩ^`ú° ∞Œ Å ^®fiO® Hß*Ë™®ÎO∞° . D
HßO°}®Å =Å¡ "Õ∞=Ú Qõ`~Œ Ö’ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕܵ« |_ç# J<ËHí Ǩiâ◊∞^°ú =ã¨∞=Î Ùefl ÇÍiH˜
x¿+kè~KÍ=Ú. ÇÍiÖ’ JqâÍfiã¨∞Öˇ#· ÇÍi H’ã¨~ "Õ∞=Ú ^°∞O°ƒOù Ç° ∞‹ #· (#O°H)í Ü«∂`Œ#efl
ã≤^°úǨO°z L~KÍ=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:160,161)
=∞#∞㨇$uÖ’ Hí∂_Í =_ô¤ x¿+kè~K«|_ç~k. =∞#∞=Ù =_ô¤ rq`Œ~ PǨ^°Å~^°∞
rqHíQå K≥|∞`Œ¥ „ÉÏǨχ}, Hí∆„uÜ«µ∞Å∞ =∂„`Œ~ PǨ^°Å~^°∞ ã¨Üµ`Œ~ =_ô¤ H˜zÛ
r=#~ KÕÜ«µO®^°x J<®fl_«∞. (IV- 220)
=∞~ÀKÀ@ ''x뮪ǨÏO°∞÷+≤Hí ™®º#fl~—— (=_ô¤Çͺáåi J#fl~ =∞Å~`À ã¨=∂#~)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 109
Jx ¿ÑO˘¯<®fl_«∞. Jܵ`Ë P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ^è°O°‡âÍ„ãÎ̈HßO°∞Å∞ "≥·â◊∞ºÅ H’ã¨~ =_ô¤ =$uÎx
^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕâÍO°∞. ÃÑ·Qå PO°º ^è°O°‡HßO°∞Å∞ Z=O≥=i =^°Ì Z~`ˇ~`Œ =_ô¤ fã¨∞
H’"åÖ’ Hí∂_Í xO°‚ܵ~KÍO°∞.
D<®_«∞ „áåp# =∞`ŒqÅ∞=Åhfl O®`ŒÅHí∞ =∂„`ŒÇı∞ Ǩiq∞`Œ=∞~Ú áÈÜ«∂ܵ.
W™®¡~ g@xfl>˜H© aè#fl~Qå O®`ŒÅHí∞, KÕ`ŒÅHí∞ á⁄~`Œ#ÖËx "≥·Yix Qõi›ã¨∞Î~k.
''P^Õâ◊~ J~k# `Œ~°∞"å`Œ =∞m§ Z=O≥·<® áåǨHßO®ºxH˜ áåÅÊ_ç`Ë ÇÍO°∞ #O°Hí~
áåÅ=Ù`ÍO°x—— f„=~Qå ÃÇÏK«Ûi™ÈÎ~k.
47. =_ô¤ u<Õ"å_ç Ѩ~º° =™ê#O
''=_ô¤ u<ËÇÍ_«∞ Ç≤âÍK«~ Ǩ>˜ì# Ç≤zÛÇÍ_çÖÏ (a`ŒÎO°K«¥Ñ¨ÙÅ`À ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
ã¨=∂kè #∞~_ç) ÖË™®Î_∞« —— JO\’Ok Y∞~üP<£ (2:275). =_ô¤ "åºáê~°ã∞¨ Å Î ∞ WǨÏÖ’HõO
Ö’ ‰õÄ_® Ñ≤zÛ"åà◊§~Ú áÈ~Ú# ã¨OѶ¨∞@#Å∞ L<åfl~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H© D<å_»∞
D =_ô¤ =º=ã¨÷ `å=∞~°`«OѨ~°ÖÏ ¢Ñ¨Ñ¨OK«=∞O`«\Ï qã¨ÎiOzOk. ÉϺO‰õΩÅ #∞O_ç
`«‰õΩ¯= =_ô¤`À JѨÙÊ fã¨∞H˘x ^•xfl Z‰õΩ¯= =_ô¤Å`À u¿ÑÊ ¢Ñ¨|∞^Œ∞úÅ∞ ‰õÄ_®
L<åfl~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, =_ô¤ x+≤^OúŒ Jx `≥eã≤# =Úã≤O¡ ÅÖ’ ‰õÄ_® J<ÕH=õ ∞Ok =_ôä Ñ·
JѨÙÊÅ∞ KÕÜ«∞_»O, =_ô¤ "åºáê~°O KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk.
=_ô¤ =Å¡ É’Öˇ_»∞ ÖÏÉèÏÅ∞<åflÜ«∞x, ¿Ñ^À_ç #_ç¤ q~°Q˘@ì~Ú<å 㨈~ =_ô¤
"åºáê~°O KÕÜ«∂Åx Ã+·`å<£ ^èŒx‰õΩefl Lã≤Q˘Å∞Ê`å_»∞. ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ÉϺO‰õΩÅ∞ ¿Ñ^Œ
Ô~·`«∞ʼnõΩ JO^Œ"≥∞ÿ# ¢Ñ¨Hõ@#Å∞ QÆ∞Ñ≤ÊOz, TiOz =∞s =_ô¤ÃÑ· JѨÙÊe™êÎ~Ú.
ѨO@á⁄ÖÏÅ∞ ¢Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ =Å¡ `«y# Ѷ¨ÖÏ™êÜ«∞O W=fiHõáÈ~Ú<å ÖË^•
ѨO@Å∞ ѨÓiÎQÍ `«∞_çz ÃÑ@∞ì‰õΩáÈ~Ú<å 㨈~ Ô~·`«∞Å∞ P JѨÙÊÅ∞ ã¨HÍÅOÖ’
f~°ÛÖËHõáÈ`Õ D ÉϺO‰õΩÅ∞ "åi Wà◊§#∞, WO\˜ ™ê=∞¢yx |Å=O`«OQÍ [ѨÙÎ
KÕ~ÚOK«_»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`ÀOk.
HÍx =_ô¤ u<Õ"å_ç #_ç¤ WǨÏÖ’HõOÖ’ ZO`« x\Ï~°∞QÍ=Ù<åfl Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’, P
`«~åfi`« #~°Hõ‰õÄѨOÖ’ J`«x #_ç¤ =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ q~°QÆ_»O =∞@∞‰õΩ MÏÜ«∞O.
[#O D "åã¨Î=O `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ =_ô¤ fã¨∞HÀ‰õΩO_® `å=Ú âßfi㨠fã¨∞HÀÖË=∞x
ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. z=iH˜ H˘O^Œ~°∞ `å=Ú Ñ¨ÓlOKÕ ^Õ=Ù_çH˜ Ãã·`«O =_ô¤ HÍã¨∞Å "å_»x
¿Ñ~°∞ÃÑ\˜ì, ^Õ=Ù_Õ `«=∞H© =_ô¤ Éèí∞HõÎO ¢Ñ¨™êkOKå_»x ¢Éèíq∞ã¨∞Î<åfl~°∞. =_ô¤ "åºáêiH˜
XHõ¯ Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º Ü«∂`«# QÆ∞iOz qO>Ë<Õ â◊s~°O QÆQÆ∞~˘Ê_»∞ã¨∞ÎOk.
Wɡfl ǨÏ[~ü =∞H˜¯ Hõ^äŒ#O: <ÕxOHÍ ÖË`« =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ L<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞
H©iÎ âı+¨µÅ~Ú# =∂ `«O¢_çQÍi ã¨=∂kèx ^Œi≈OK«_®xH˜, PÜ«∞# P`«‡âßOu HÀã¨O
Y∞~üP<£ ѨiîOz ^Œ∞P (¢áê~°÷#) KÕÜ«∞_®xH˜ `«~°K«∞QÍ "≥à◊√ÎO_Õ"å_çfl. XHõ ~ÀA
~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i ^ŒâH◊ Oõ Ö’ Ѷ¢¨ *ò #=∂*ò (¢Ñ¨ÉÏè `« ã¨=∞Ü«∞O ¢áê~°#÷ ) =ÚyOK«∞H˘x
â◊‡âß<åxH˜ "≥àϧ#∞. <Õ#∞ ã¨=∂kè g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx Y∞~üP<£ Ѩiãî ∞¨ <Î åfl#∞. P ã¨=∞Ü«∞O
Ö’ JHõ¯_» <Õ#∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ ÖË~°∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ''PÇπÏ...PÇπÏ...—— J<Õ
110 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ÉÏ^è•Hõ~°"≥∞ÿ# =¸Å∞æ_»∞ qxÊOK«™êyOk.
f¢="≥∞#ÿ D =¸Å∞æ_∞» â◊|OÌ qx <å QÆ∞O_≥ JkiáÈ~ÚOk. D â◊|OÌ |Ǩïâß
ѨHõ¯#∞#fl ã¨=∂kè #∞O_ç =™ÈÎO^Œx ÉèÏqOKå#∞. P ã¨=∂kè QÆK«∞Û`À Ѩ\˜+¨ªOQÍ
xi‡OK«|_ç LOk. <Õ<å ã¨=∂kè ^ŒQiæÆ HÔ o§ K≥=ÙÅ∞ iH˜¯Oz qO>Ë ã¨=∂kèÖ’x â◊=O
#∞O_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ q^•~°Hõ"≥∞ÿ# D â◊|ÌO =™ÈÎO^Œx ¢QÆÇ≤ÏOKå#∞.
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ "Õà◊~ÚOk. ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P =¸Å∞æ_»∞ ¢Hõ=∞OQÍ `«yæ
áÈ~ÚOk. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ J@∞QÍ XHõ =ºHÎ̃ =KåÛ_»∞. <Õ#`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú D ã¨=∂kè
Z=i^Œx J_çQÍ#∞. ''W^˘Hõ "åºáê~°ã¨∞÷_ç ã¨=∂kè. <Õ#`«_çfl K«∂âß#∞. KåÖÏ =∞Oz"å_»∞.
J~Ú^Œ∞ ѨÓ@Å #=∂A ¢Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® PK«i™êÎ_∞» . ZO`À =∞ø#OQÍ LO\Ï_»∞——
JO@∂ q=iOKå_»∞ P =ºHÎ̃. <å‰õΩ KåÖÏ Pâ◊Û~°ºO "Õã≤Ok. WO`« =∞Oz =∞x+≤
ã¨=∂kèÖ’ WÖÏ ÉÏ^è•Hõ~°OQÍ =¸Åæ_»O Uq∞\’ <å‰õΩ J~°÷O HÍÖË^Œ∞. "≥Ú`åÎxH˜ U^À
|Å"≥∞ÿ# HÍ~°}O LO_®e J#∞‰õΩ<åfl#∞.
`«~°∞"å`« <Õ#∞ P =∞x+≤ QÆ∞iOz =∞ixfl q=~åÅ∞ HÀã¨O P~å fâß#∞. JѨÙÊ_»∞
<å‰õΩ J`«#∞ Q˘Ñ¨Ê Éèí‰õΩÎ_»~Ú#ѨÊ\˜H© =_ô¤ u<Õ"å_»x `≥eã≤Ok. =_ô¤ fã¨∞‰õΩO>Ë h
ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œx Ã+·`å<£ ¢Éèí=∞Å∞ HõeÊOz J`«_çfl "≥∂ã¨O KÕâß_»∞. ^•O`À
P Éèí‰õΩÎ_»∞ "åºáêi ‰õÄ_® J~Ú#O^Œ∞# =_ô¤ fã¨∞HÀ=_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞. z=iH˜
WÖÏ ã¨=∂kè Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl_»∞. (["ål~ü–=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) `«# "Õ∞~å*ò Ѩ~°º@# ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’
[iˆQ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ K«∂™êÎ~∞° . XHõKÀ@ PÜ«∞# ÉÏ#Hõ_∞» ѨÙÅ∞ Hõey#"å~°∞ H˘O^Œix
K«∂™êÎ~∞° . "åi á⁄@ìÅ∞ áê=ÚÅ`À xO_çáÈ~Ú LO\Ï~Ú. gà‹§=~°x J_çy`Õ PÜ«∞#‰õΩ
^≥·=^Œ∂`« l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï), gà◊√§ =_ô¤ u<Õ"åà◊§x K≥|∞`å~°∞. ("Õ∞~å*ò ǨÏnã¨∞)
48. ~°∞}Ï#∞|O^èOŒ
JǨCKÕã≤ ѨǨC‰õÄ_»∞ u#_»O HõO>Ë L#fl^•O`À<Õ `«$Ñ≤ÎK≥O^Œ_»O =∞Oz^Œx
W™ê¡O É’^èŒ#Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú<å XHÀ¯™êi JѨÙÊKÕÜ«∞=Åã≤# Ѩiã≤÷u
=ã¨∞OÎ k. D<å_»∞ ¢Ñ¨u=∞x+‘ =ÚYºOQÍ =∞^躌 `«~Q° uÆ ¢Ñ¨[Å∞ H˘^ÀÌ Q˘áÈÊ KÕ|^Œ∞Å∞
fã¨∞HÀ=_»O ã¨~°fi™ê^è•~°} q+¨Ü«∞O. nxH˜ ÖˇHͯ Ѩ¢`«O LO_»=Ù. J~Ú`Õ JkèHõ
"≥Ú`åÎÅ∞ JѨÙÊQÍ WzÛ#ѨÙ_»∞ =∂¢`«O ^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞HÀ"åe.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ U^≥·<® XHí xs‚`Œ HßÖÏxH˜Qå#∞ JǨC WzÛѨÙK«∞ÛH’=_«~
Qõ∞i~z ǨO㰠ʨ O°~ =∂>Ï¡_∞« Hí∞~>Ë P q+¨Ü∂« xfl „"å`ŒÑÓ¨ O°fiHí~Qå #"≥∂^°∞ KÕã∞¨ H’~_ç.
Jܵ`Ë O°∞}Ǩ„`Œ~ O®¿ã=ºH˜Î Z=iH© ZÖÏ~>˜ #+¨ì~ HíÅQõhÜ«µHí∞~_Í <®ºÜ«µ~Qå,
x+¨ÊHí∆áå`Œ~Qå „"åÜ«∂e. ^Õ=Ù_«∞ `Œ#Hí∞ <ËiÊ#q^è°~Qå „"åÜ«∂e. J`Œ#∞ ^°™®ÎgA
„"åÜ«µ_ÍxH˜ xO®Híi~K«H∂í _«^∞° . ÉÏ^躰 `Œ ÃÑ#· |_ç# =ºH˜Î (O°∞}„Qõã∞¨ _Î ∞« ) =∂„`ŒÇ∞ı q+¨Üµ« ~
K≥ÇÊ≤ „"åܵ~KÍe. J`Œ#∞ `Œ# x[„ǨÉ∞íè "≥#· ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ xs‚`Œ =º=ǨO°~Ö’
ZÖÏ~>˜ `«yæOѨ٠KÕÜ«µHí∞~_Í „"åܵ~KÍe.—— (Y∞~üP<£–2:282)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 111
O°∞}^®`ŒHí∞ O°∞}„Qõã¨∞ÎÅÃÑ· Z~`Œ #=∞‡Hí~ L#flǨÊ>˜H© =Ú~^°∞*Ï„Qõ`ŒÎ H’ã¨~
^°™®ÎgA O®Üµ~K«∞H’=_«~ KÍÖÏ =∞~zk. ^°™®ÎgAÖ’ ™®Hí∞∆ efl Hí∂_Í ÃÑ@∞ìH’ÇÍe.
nx=Å¡ LÉèíÜ«µ∞Å =∞^è°º ã¨~|~^è®Å∞ ã¨=º~Qå L~>Ïܵ. ^°™®ÎgA O®Üµ~K«∞
H’Hí∞~_Í JÇ≤ÊzÛ#ǨC_«∞ qkè=âÍ`Œ∞Î O°∞}„Qõã¨∞Î_«∞ JǨC K≥e¡~K«Hí∞~_Í ZQõÇı¿ãÎ
O°∞}^®`ŒHí∞ [iy# D #ë®ìxH˜ ^Õ=Ù_«∞ Hí∂_Í ÉÏ^è°º`Œ fã¨∞H’_«∞. D ã¨~^°O°ƒù~Qå
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) WÖÏ J<®flO°∞:
''=¸_«∞ q^è®Å =ºHí∞ÎÅ∞ ^Õ=Ù_çfl "≥ÚO°ÃÑ@∞ìHí∞~>ÏO°∞. Hßx ^Õ=Ù_«∞ ÇÍi
Ç‹∞∞O°Å∞ PÅH˜~K«_∞« . XHí_∞« , ÉèÏO°º jÅ~ÖËx ¢ã‘Î Jx `ˇeã≤#ǨÊ>˜H© P"≥∞Hí∞ q_ÍHí∞
e=fix =ºHÎ̃. O≥~_ÀÇÍ_«∞, (`Œ# Jnè#~Ö’ L#fl) J<®^è° ÉÏÅ∞_«∞ Ü«µ∞HíÎ =Ü«µã¨∞ûHí∞
KÕO°∞H’Hí =Ú~^Õ J`Œx Pã≤Îx J`ŒxH˜ JǨÊy~z# =ºH˜Î. =¸_ÀÇÍ_«∞, Z=iH≥·<®
JÇ≤ÊzÛ ^®xH˜ ™®Hí∆∞Å∞ ÃÑ@∞ìH’x =ºH˜Î——.
Z~`À J=ã¨O°=∞ܵ`Ë `ŒÇ¨Ê JǨC KÕÜ«µ_Íxfl ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) W+ì̈Ǩ_ËÇÍO°∞
Hß^°∞. XHí =ºH˜Î ^èO° ‡° ã¨~™®÷Ç<¨ ® =∂O°~æ Ö’ J=∞O°Quõ (+¨Ç¨ ^°`)ü á⁄~k#ǨÊ>˜H© KÕã#≤
JǨC fO°ÛHíáÈ`Ë =∂„`Œ~ ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_çfl Hí∆q∞~K«_«x `ˇÅ∞™ÈÎ~k.
''^≥·==∂O°æ~Ö’ „áå}®ÅiÊ~z# =ºHÎ̃ áåáåÅhfl Hí∆q∞~K«|_«`Íܵ, XHí¯ JǨC
`ŒÇ¨Ê—— Px ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) `ˇeáåO°∞. (=Úã≤¡~)
PÜ«µ# XHí™®i ''^Õ"å! <Ë#∞ áåǨ~, O°∞}(ÉèÏ~°)O #∞~_ç h â◊O°}∞ H’O°∞
`Œ∞<®fl——#x J<®flO°∞. JǨC_«∞ XHí J#∞K«O°∞_«∞ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! g∞O°∞ `ŒO°K«∞Qå O°∞}
ÉèÏ~°O #∞~_ç â◊O°}∞ H’O°∞`Œ∞<®flOÕq∞>©?—— Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)
ã¨=∂^è®#q∞㨥Π''=∞x+≤ JǨCÅ áåÖˇ·#ǨC_«∞ =∂>Ï¡_ç`Ë J|^°ú=∂_«∞`Í_«∞† ÇÍQåÌ#~
KÕ¿ãÎ ^®xfl xÅɡ@∞ìH’ÖË_«∞—— J<®flO°∞. (|∞MÏi)
''XHí"Õà◊ JǨC fã¨∞Hí∞<Ë =ºH˜Î |∞kú=∂~^°º~ HíÅÇÍ_À, |ÅÇ‘Ï#∞_À Jܵ#
@¡Üµ`Ë ÖË^® K≥Ç≤Ê „"åܵ~KÕ â◊H˜Î ÖËxÇÍ_≥·`Ë J`Œx ã¨~O°Hí∆Hí∞_«∞ K≥Ç≤Ê <®ºÜ«µ~Qå
„"åܵ~KÍe. (D =º=ǨO°~ Qõ∞i~z) g∞Ö’ W^°OÌ ∞° ѨÙO°∞+¨∞efl ™®Hí∞∆ Å∞Qå ÃÑ@∞ìH’~_ç.
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ W^°OÌ ∞° Åaè~K«Háí È`Ë XHí ѨÙO°∞+¨∞_«∞, W^°OÌ ∞° ¢ãÅΑ ܵ<® KÍÅ∞. ÇÍiÖ’ XHí
¢ã‘Î =∞O°z áÈ`Ë O≥~_À ¢ã‘Î Jܵ<® Qõ∞O°∞ÎKÕã¨∞Î~k. ™®Hí∆∞Å∞ g∞Hí∞ P"≥∂^°Üˇ∂Qõº"≥∞ÿ#
ÇÍO°∞Qå L~_Íe. ™®Hí∆ º~ H’ã¨~ Ç≤ez#ǨC_«∞ ™®Hí∆∞Å∞ (™®Hí∆ ºO W=fi_ÍxH˜)
xO®Híi~K«H∂í _«^∞° .——
''QÆ_»∞=Ù x~°‚~ÚOK«|_ç# O°∞}=º=ǨO°~ z#fl^≥·<®ÃÑ^°Ì^≥·<® ^°™®ÎgAQå
~åÜ«µ_«~Ö’ J„â◊^°ú KÕÜ«µHí~_ç. Wk ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ Z~`À <®ºÜ«µÇ‹∞·# Ǩ^°úu.
™®Hí∆q∞=fi_ÍxH˜ Hí∂_Í KÍÖÏ =∞~z Ǩ^°úu. ^®x=Å¡ g∞O°∞ ZÖÏ~>˜ J#∞=∂<®ÅHí∞
Ö’#Ü˵º `Í=Ù~_«^°∞.——
''áÈ`Ë g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ ZǨÊ>˜HíǨC_«∞ JHí¯_çHíHí¯_« [O°∞ѨÙHí∞<Ë „HíÜ«µq„HíÜ«∂Å
q+¨Ü«µ~Ö’ ^°™®ÎgA „ÇÍã¨∞H’HíáÈܵ<® ǨO®fiÖË^°∞. g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ ÇͺáåO°
112 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
XǨÊ~^®Å∞ Hí∞^°∞O°∞ÛHí∞<Ë@ǨC_«∞ ™®Hí∆ º~ ÃÑ@∞ìH’~_ç. ^°™®ÎgA „ÇÍ¿ã =ºH˜ÎH˜Qåx,
™®Hí∞∆ Å∞Qå L~_Ë ÇÍiH˜Qåx #+¨~ì ÇÍ>˜Å~¡ å^°∞. JÖÏ~>˜ #+¨~ì U^≥<· ® [iy`Ë g∞Hík
áåǨHßO°º~Qå Ǩi}q∞ã¨∞~Î k. ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ =∞ã¨Å∞H’~_ç. K«¥_«~_ç, PÜ«µ#
g∞Hí∞ ZÖÏ~>˜ =∞~z q+¨Ü«∂Å∞ <ËO°∞Ê`Œ∞<®fl_À! ^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞
Ziy#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:282)
49. `åHõ@∞ì ÃÑ\˜ì JǨC¨ fã¨∞HÀ=O
D<å_» ∞ Pi÷ H õ =º=Ǩ  ~åÖ’¡ x*Ï~Úf Ö’Ñ≤ O zOk. ^è • i‡‰õ Ω Å∞, ^Œ Q Æ æ i
|O^èŒ∞=ÙÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ Ãã·`«O =∂@‰õΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»@OÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH Y∞~üP<£
JѨÙÊ q+¨Ü«∞OÖ’ ™ê‰õ∆ΩÅ`À ã¨Ç¨ ^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞HÀ"åÅx, =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õΩ^Œ∞=
ÃÑ@∞ìH˘x =∞s _»aƒ"åfiÅx K≥Ñ≤ÊOk.
''g∞O°∞ „Ǩܫ∂}®=ã¨÷Ö’ L#flǨC_«∞ ^°™®ÎgA „"å¿ãÇÍO°∞ Åaè~K«HíáÈ`Ë U^≥·<®
=ã¨∞Î=Ù `ÍHí@∞ìÃÑ>ì̃ JǨC fã¨∞H’~_ç. JÇ≤ÊKÕÛÇÍ_«∞ JǨCfã¨∞Hí∞<Ë =ºHÎ̃x x*Ïܵf
ǨO∞° _«x ÉèÏq~z `ÍHí@∞ì ÖËH∞í ~_Í<Ë JǨC W¿ãÎ O°∞}„QõÇÏ‘ `Œ x*ÏܵfQå ^®xfl (Qõ_∞« =Ù
fO°Qå<Ë) O°∞}^®`ŒH∞í uiy K≥e~¡ KÍe. J`Œ#∞ `Œ# x[„ǨÉ∞íè =ܵ# ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_Íe.
™®H∆ߺxfl ^®K«Hí∂_«^°∞. ™®H∆ߺxfl ^®KÕÇÍ_ç P~`ŒO°º~ áåǨǨ~H˜Å~`À x~_çáÈ`Œ∞~k.
g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:283)
=_ô¤ ÖˉõΩO_® JÑ≤Ê=fi_»O Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞, ã¨O^ÕǨÏOÖË^Œ∞. HÍx x*Ï~Úf
Ö’Ñ≤Oz# <Õ\˜ ã¨=∂[OÖ’ ¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ Ãã·`«O JÑ≤Ê=fi_»=∞O>Ë `«QÍ^• H˘x`≥K«∞Û
HÀ=_»"Õ∞. z#fl "≥Ú`«ÎOÖ’ JÑ≤Ê=fi =Åã≤=¿ãÎ Jk uiy ~åHõáÈ=K«Ûx ÉèÏqOz
JÑ≤Ê=fi_»O =∞Ozk. ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`«ÎOÖ’ JÑ≤Ê=fi=Åã≤=¿ãÎ U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù ‰õΩ^Œ∞= ÃÑ@∞ì
H˘x JÑ≤Ê"åfie. =∞x+≤ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ L#flѨÙÊ_ÕQÍHõ ã¨fiã¨÷ÅOÖ’ L<åfl㨈~ <Õ\˜
Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `åHõ@∞ì ÃÑ@∞ìH˘x =∞s JÑ≤Ê=fi_»O LÉèíÜ«∞¢`å ¢âıÜ«∞㨯~°O.
=_ô¤ ZÖÏ~>˜ Ǩiã≤÷uÖ’<ˇ·<® x+≤^°úÇı∞. z=iH˜ `ÍHí@∞ìQå ÃÑ>ì̃# =ã¨∞Î=Ù ^®fiO®
„Ǩܡ∂[#~ á⁄~^°_«~ Hí∂_Í x+≤^°úÇı∞. L^®Ç¨ÏO°}Hí∞- Z=O≥·<® WÅ∞¡ `ÍHí@∞ìÃÑ>˜ì
JǨC fã¨∞Hí∞~>Ë O°∞}^®`Œ P W~>˜H˜ =KÕÛ J^≥Ì ÃÑ·HOõ u~>Ë =_ô¤ u#fl>Ë¡ J=Ù`Œ∞~k.
Jܵ`Ë `ÍHí@∞ì =ã¨∞Î=Ù H’ã¨~ YO°∞Û KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛ#ǨC_«∞ JÖÏ~>˜ =º=ǨO®
ÅHí∞ D +¨O°`Œ∞ #∞~_ç q∞#Ǩܵ~Ѩ٠L~k. L^®Ç¨Ï~°}Hí∞- Z=O≥·<® QÕ^≥#∞
`ÍHí@∞ìÃÑ_ËÎ O°∞}^®`Œ P QÕ^≥#∞ "Õ∞Ǩ_ÍxH˜, áÈ+≤~K«_ÍxH˜ _«|∞ƒ YO°∞ÛKÕÜ«µ=Åã≤
=ã¨∞Î~k Qõ#Hí J`Œ#∞ ^®x áåÅ#∞ ÇÍ_«∞H’=K«∞Û.
`åHõ@∞ì =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· ~°∞}¢QÆã¨∞ÎxH˜ ã¨O|OkèOz# zǨflÅ∞ U"≥·<å LO>Ë ÖË^•
`åHõ@∞ì =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ~°∞}¢QÆã¨∞ÎxH˜ ã¨O|OkèOz# ^Œ™êÎgAÅ~Ú LO>Ë JÑ≤ÊKÕÛ"å_»∞
P =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õΩ^Œ∞= ÃÑ@∞ìHÀ=_»O`À áê@∞ ^Œ™êÎgA ‰õÄ_® ~å~ÚOK«∞HÀ"åe.
^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞HÀ‰õΩO_® `åHõ@∞ìÃÑ· JÑ≤Ê¿ãÎ `«~°∞"å`« ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ ÖËxáÈx
ã¨=∞㨺Å∞ ã¨$+≤ìOK« =K«∞Û.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 113
50. ~°∞}¢QÆã∞¨ Îx Ѩ@¡ =∞$^Œ∞"≥·Yi
''XHí"Õà◊ O°∞}„Qõã¨∞Î_«∞ W|ƒ~^°∞Å`À ã¨`Œ=∞`Œ=∞=Ù`Œ∞~>Ë Ç¨iã≤÷u K«Hí¯|_Ë =O°Hí∞
J`ŒxH˜ J=Hßâ◊q∞=fi~_ç. O°∞}~ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ =∞s =∞~zk. g∞O°∞ (q+¨Üµ« ~) „QõÇÏ≤ ~K«
Qõe`æ Ë Wk g∞ÔH~`À „âıܵ« 㨯O°"∞≥ #ÿ k. g∞O°~`Í z=iH˜ ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ KÕO∞° H’=Åã≤#
k#~ Qõ∞i~z ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. (PO’A) „Ǩu=ºH˜HÎ © J`Œ#∞ KÕã∞¨ Hí∞#fl HíO‡° ÅHí∞ ѨÓiÎ „Ǩu
Ƕ¨Å~ Åaèã¨∞Î~k. Z=iH© ZÖÏ~>˜ J<®ºÜ«µ~ [O°Qõ^°∞.—— (Y∞~üP<£– 2:280,281)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∂ WO\˜ =ÚO^Œ∞ Z=~À
`«QÍ^•ÖÏ_»∞HÀ=_»O q<åfl~°∞. W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ aQÆæ~°QÍ áÈ\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. "åiÖ’
XHõ`#« ∞ ~Ô O_»= =ºH˜HÎ ˜ ¢|u=∂Å∞`«∂ ''H˘O`« =kÖËÜ∞« O_ç. HÍã¨Î (<åѨ@)¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ
=º=ǨÏiOK«O_ç—— Jx J<åfl_»∞. ^•xH˜ Ô~O_»= =ºH˜Î ''^≥·=™êH˜∆! <ÕxÖÏ Z#fl\˜H©
=^ŒÅ#∞—— Jx J<åfl_»∞. JO`«Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) |Ü«∞\˜H˜ "≥o§ ''Z=~°`«#∞,
^Õ=Ùx g∞^Œ ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ =∞s `å#∞ ѨÙ}ºHÍ~°ºO KÕÜ«∞#O@∞<åfl_»∞?—— Jx
J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ XHõ`«#∞ (=ÚO^Œ∞H˘zÛ) ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! P =ºH˜Îx <Õ<Õ.
<Õx`«xH˜ (WѨÙÊ_»∞) `å#∞ HÀi# =ã¨∞Î=Ùx `å<Õ LOK«∞HÀ=K«Ûx J#∞=∞uã¨∞Î<åfl#∞——
Jx J<åfl_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü HÍÉò a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ~ÀA =∞ã‘^Œ∞Ö’ J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcǨϢ^£ (~°l)x <åH˜"åfieû# ÉÏH© W=fi=∞x xÅnâß#∞. "Õ∞q∞^Œ~Ì O° (J~°K∞« ‰õΩO@∂)
aQÆæ~°QÍ =∂\Ï¡_»∞HÀ™êQÍ=Ú. =∂ J~°∞ѨÙÅ∞ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO\’¡<Õ L#fl ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ qxÊOKå~Ú. PÜ«∞# "≥O@<Õ `«=∞ ‰õΩ\©~°O `≥~°#∞ ÃÑ·ÔHuÎ ''HÍÉò!——
Jx Ñ≤eKå~°∞. <Õ#∞ ''=ã¨∞<Î åfl#O_ô—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''h‰õΩ ~å=Åã≤# ÉÏH©Ö’
H˘OK≥O `«yæOK«∞HÀ—— Jx K≥áêÊ~°∞. KÕ`ÀÎ Ãã·QÆKÕã¨∂Î ''ã¨QÆO `«yæOK«∞HÀ—— J<åfl~°∞. <Õ#∞
''g∞Ô~ÖÏ P*Ï˝Ñ≤¿ãÎ JÖÏ KÕ™êÎ#∞—— J<åfl#∞. ''=∞~°~Ú`Õ ÖË, "≥O@<Õ J`«x ǨωõΩ¯
<≥~°"Õ~°∞Û—— Jx P^ÕtOKå~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''g∞ ѨÓsfi‰õΩÅÖ’ XHõ`«x
P`«‡‰õΩ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ =zÛ ™êfiQÆ`«O K≥áêÊ~°∞. ''(xxflO`«QÍ ™êfiQÆuOKåÅx P[˝
*ÏsHÍ=_®xH˜ HÍ~°}O) #∞"Õfi"≥∞ÿ<å (qâı+¨) ѨÙ}ºHÍ~°ºO KÕâß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞
^≥·=^Œ∂`«Å∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''<Õ#∞ <å ¿ã=‰õΩefl ¿Ñ^Œ(~°∞}¢QÆã¨∞Î)ʼnõΩ `«y# =º=kè
x=fi=∞x, ^èxŒ ‰õΩefl Hõq∆ ∞OK«=∞x P*Ï˝ÑO≤ KÕ"å_çfl—— Jx J<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ^Õ=Ù_»∞
J`«x `«Ñ¨ÙÊÅ∞ Hõ∆q∞Oz J`«x Ѩ@¡ =∞OzQÍ =º=ǨÏiOK«=∞x ^≥·=^Œ∂`«Å#∞
P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''(ѨÓ~°fiO) XHõ =~°Î‰õΩ_»∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ JѨÙÊeã¨∞ÎO_Õ
"å_»∞. "åiÖ’ Z=Ô~·<å ¿Ñ^Œ"å_»∞ L<åfl_»x `≥e¿ãÎ 'J`«_çfl Hõ∆q∞OK«O_ç. JѨÙÊ f~°Û
=∞x =uÎ_ç KÕÜ«∞HõO_ç. nx=Å¡ ^Õ=Ù_»∞ =∞# áêáêÅ#∞ Hõ∆q∞OK«=K«∞Û—— Jx
¿ã=‰õΩÅ`À JO@∞O_Õ"å_»∞. P ã¨`å¯~°ºO HÍ~°}OQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ J`«_ç áêáêÅ#∞,
á⁄~°áê@¡#∞ Hõ∆q∞OKå_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
114 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
51. JǨC f~°Ûx"å_ç Ѩ~º° =™ê#O
D<å_»∞ ~°∞}^•`«Ö’x =∞$^Œ∞"≥·Yi, =∞Oz`«<åÅ#∞ Pã¨~åQÍ KÕã¨∞H˘x
H˘O^Œ~°∞ ~°∞}¢QÆã¨∞ÎÅ∞ Pi÷Hõ ™ÈÎ=∞`« L#flѨÊ\˜H© ã¨HÍÅOÖ’ JѨÙÊ K≥e¡OK«‰õΩO_®
"å~Ú^•Å∞ "ÕÜ«∞_»O, =∞iH˘O^Œ~°∞ HõÅ¡ÉÁe¡ =∂@Å`À PÅ㨺O KÕã≤, z=iH˜
ѨÓiÎQÍ ZQÆ"Ü Õ ∞« _»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`ÀOk. D "≥Y · i ~°∞}¢QÆã∞¨ Å
Î ‰õΩ Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’ Ѷ∞¨ ’~°
Ü«∂`«#Å∞ `≥zÛÃÑ_»∞`«∞Ok. JѨÙÊ fã¨∞HÀ=_»O `«Ñ¨ÙÊ HÍ^Œ∞. HÍx ã¨HÍÅOÖ’ JѨÙÊ
f~°Û‰õΩO_® "å~Ú^•Å g∞^Œ "å~Ú^•Å∞ "ÕÜ∞« _»O ÖË^• =ÚYO Kå>ËÜ∞« _»"∞Õ `«ÑÙ¨ Ê.
Wk =∂=¸Å∞ `«ÑÙ¨ Ê HÍ^Œ∞, Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO J=Ù`«∞Ok. D q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) KÕã≤# D LѨ^ÕâßÅ∞ q#O_ç:
''^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_ç J=∞~°QÆu á⁄Ok# =∞x+≤ áêáêÅhfl Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú,
XHõ¯ JѨÙÊ `«Ñ¨Ê. (JѨÙÊ f~°Ûx áêѨO Hõ∆q∞OK«|_»^Œ∞.)—— (=Úã≤¡O)
=∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ, `å#∞ ^≥·=
=∂~°æOÖ’ lǨ^£ KÕÜ«∞_®xH˜ "≥à◊√Î<åfl#x K≥Ñ≤Ê, `«# áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O ¢áê~°÷#
KÕÜ«∞=∞x JO\Ï_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) 㨈~ JO\Ï~°∞. P =ºHÎ̃ "≥o§áÈ=_®xH˜ "≥#∞
u~°∞QÆ∞`å_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) J`«_flç Ñ≤ez ''h áêáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú
HÍx, JѨÙʉõΩ ã¨O|OkèOz# áêѨO =∞@∞‰õΩ Hõq∆ ∞OK«|_»^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
''Z=Ô~<· å ¢Ñ¨[Å#∞O_ç JѨÙÊ fã¨∞H˘x ^•xfl fˆ~Û L^ÕâÌ º◊ =ÚO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«x
^•fi~å P JѨÙÊ f~°∞Û`å_»∞. ¢Ñ¨[Å #∞O_ç JѨÙÊ fã¨∞H˘x (^•xfl f~°Û‰õΩO_®) #+ì̈O
HõeyOKÕ L^ÕÌâ◊ºO ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë JÖÏO\˜"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ #+¨ìO Hõey™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
''qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£) K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« J`«x P`«‡ Hˆ =ÅO JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ
(PHÍâßxH˜ ZHõ¯ÖËHõ) XHõ KÀ@ PyáÈ`«∞Ok. JѨÙÊ f~°Ûx^Õ J`«x P`«‡ ã¨fi~åæxH˜
KÕ~°∞HÀÖË^Œ∞. (ui‡l, Wɡfl=∂[, ɡ·Ç¨Ïd)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx
LO>Ë H˘O^Œ~°∞ ¢Ñ¨[Å∞ XHõ [<å*Ï (â◊=O) `≥zÛ [<å*Ï#=∂*ò (â◊=¢áê~°÷#)
KÕÜ«∞=∞<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åix ''D =∞$`«∞x g∞^Œ ~°∞}ÉèÏ~°O
U^≥·<å LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. "å~°∞ LOk J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@
qx WÖÏ J<åfl~°∞:
''WÖÏO\˜ =∞x+≤ HÀã¨O [<å*Ï#=∂*ò KÕÜ«∞_»O =Å¡ ÖÏÉèíO Uq∞\©? W`«x
P`«‡ ã¨=∂kèÖ’ PyáÈ~ÚOk. PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù Jkè~ÀÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞. g∞Ö’ Z=Ô~·<å W`«x
JѨÙÊ f~°∞™êÎ=∞x Ǩg∞ W¿ãÎ <Õx`«x [<å*Ï #=∂*ò KÕ™êÎ#∞. ÖËHõáÈ`Õ KÕÜ«∞ÖË#∞.
Z=Ô~·<å W`«x JѨÙÊ f~°Û_»OQÍx, ÖË^• f~°∞™êÎ=∞x Ǩg∞x=fi_»OQÍx [iy#ѨÙÊ_Õ
<Õ#∞ KÕ¿ã [<å*Ï#=∂A =Å¡ W`«xH˜ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
JѨÙÊ f~°Û_»O ZO`« =ÚYº"≥∞ÿ# ÉÏ^茺`À D ǨÏnã¨∞ <˘H˜¯ K≥|∞`ÀOk. =∞x+≤
`å#∞ rqOz LO_»QÍ<Õ JѨÙÊ f~°Û=Åã≤# J=ã¨~åxfl ‰õÄ_® D ǨÏnã¨∞ ã¨∂z™ÈÎOk.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 115
W=∂"£∞ #=g (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) D ǨÏnã¨∞ÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î ''~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞
J`«x (áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O) *<å*Ï #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) JOwHõiOK«
ÖË^ŒO>Ë, `«^•fi~å ¢|u‰õΩ#fl"å~°∞ ^≥·"åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç `«=∞ JѨÙÊÅ∞ fiÛ"ÕÜ«∞_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°x PÜ«∞# PtOK«_»"Õ∞——#x J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ~ÀA ¢Ñ¨ÉèÏ`«"Õà◊ ¢áê~°÷#
KÕã≤# `«~åfi`« ''WHõ¯_» Ǩï*ˇ·Öò`≥QÆ =∞x+≤ Z=Ô~·<å L<åfl_®? g∞ ™È^Œ~°∞_»∞ ã¨fi~°æ^•fi~°O
^ŒQÆæ~° x~ÀkèOK«|_®¤_»∞, J`«#∞ KÕã≤áÈ~Ú# JѶ¨ÙÊ HÍ~°}OQÍ—— Jx J<åfl~°∞. (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=Ô~·<å
JѨÙÊ KÕã≤ ^•xfl f~°Û‰õΩO_® K«xáÈ`Õ, Hˆ =ÅO P JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ J`«#∞ x~°ƒO^è•xH˜
QÆ∞~°=Ù`å_»∞. `«# Jã¨Ç¨Ü«∞`«, XO@i`«<åÅ#∞ QÆ∞iOz ^Õ=Ù_çfl "≥Ú~° ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞.
JѨÙÊ f~°QÍ<Õ J`«x P`«‡ QÆ=∂ºxH˜ KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü Ã+·ÉÏ<£ a<£ Aɡ·~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: =∂ <å#flQÍ~°∞, J|∞ÌÖò "åÇ≤Ï^£ a<£
*ˇ·^£ QÍ~°∞ XHõ Ü«Ú^ŒúOÖ’ áêÖÁæ#_®xH˜ "≥à◊√Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ XHõ KÀ@ F ÃÑ^ŒÌ Ö’`≥·#
ÉÏq HõxÊOzOk. P ÉÏqÖ’ #∞Oz ÉÏ^èŒ`À =¸Å∞æ`«∞#fl F =∞x+≤ HõO~î° ã¨fi~°O
qxÊã¨∞ÎO>Ë, J^Õq∞\’ K«∂_»\ÏxH˜ XHõ`«#∞ JO^Œ∞Ö’H˜ kQÍ_»∞. ky K«∂¿ãÎ XHõ
=∞x+≤ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl_»∞. Pã¨#O H˜O^Œ hà◊√§<åfl~Ú. ÉÏqÖ’ ky
K«∂ã¨∞Î#fl =ºH˜Î J`«x`À ''h=Ù =∞x+≤"å ÖËHõ Éèí∂`åx(l<£)"å? =∞x+≤=~Ú`Õ h
"åãÎ̈= Ѩiã≤÷u Uq∞\’ K≥ѨÙÊ—— J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ÉÏqÖ’ Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl =∞x+≤ `«# QÀ_»∞ K≥|∞`«∂ ''<Õ#∞
=∞x+≤<Õ. JO`åH˜Ü«∂ x"åã≤x. <Õ#∞ K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« WHõ¯_» |OkèOK«|_®¤#∞.
<åg∞^Œ H˘O`« ~°∞}ÉèÏ~°O LO_çáÈ~ÚOk. <å H˘_»∞‰õΩ JO`åH˜Ü«∂Ö’ L<åfl_»∞. HÍx
"å_»∞ ##∞fl *Ï˝Ñ¨HõO KÕÜ«∞_»OÖË^Œ∞. <Õ#∞ KÕã≤# JѨÙÊ ‰õÄ_® f~°Û_»OÖË^Œ∞. JѨÙÊ
fiÛ`Õ <Õh ^Œ∞~°uæ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_`» å#∞—— Jx J<åfl_»∞.
D=∂@ q#fl `«~°∞"å`« ÉÏqÖ’ ky# =ºHÎ̃ |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞. |Ü«∞\˜H˜ =zÛ
q+¨Ü«∞O `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞xH˜ q=iOKå_»∞. W^ŒÌ~°∞ XHõ x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩO@∂ `å=Ú
Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæx `«=∞‰õΩ ÅaèOKÕ ã¨=∞~°™⁄`«∞Ö Î ’ #∞Oz H˘O`« ™⁄=Ú‡ fã≤ J`«x
JѨÙÊ f~°∞Û^•O Jx K≥ѨÙʉõΩ<åfl~°∞. P q^èŒOQÍ "åi^ŒÌ~°∞ J`«x JѨÙÊ f~åÛ~°∞.
`«~°∞"å`« "å~°∞ =∞~À™êi J@∞QÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î P ÉÏq ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú
֒ѨeH˜ `˘OyK«∂âß~°∞. ÉÏqÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. P~ÀA ~å¢u "åi^ŒÌ~°∞
q∞¢`«∞Å∞ JHõ¯_Õ Ñ¨_»∞‰õΩ<åfl~°∞. P ~å¢u "åi HõÅÖ’ P =∞x+≤ HõxÊOz ''^≥·=O g∞‰õΩ
ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ¢Ñ¨™êkOK«∞QÍHõ! g∞~°∞ <å JѨÙÊ f~åÛ~°∞. ^•O`À <ÕxѨÙÊ_»∞ ã¨fi~åæxH˜
KÕ~°∞‰õΩ<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. (Wɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæiH˜ =zÛ
Ѩ~°∞+¨Ñ¨^Œ*ÏÅO`À `«# JѨÙÊ f~°Û=∞x XuÎ_ç KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ D
116 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
^Œ∞~°∞ã¨∞ =∂@Å∞ qx ^Œ∂+≤OK«_®xH˜ (ÖË^• QÆkOÌ K«_®xH˜) LѨ¢Hõq∞OKå~°∞. J~Ú`Õ
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ("åà◊§#∞ "åiã¨∂Î) ''J`«_çfl Ug∞ J#HõO_ç, =kÖËÜ«∞O_ç. `«#
™⁄=Ú‡ ~å|@∞ìHÀ=Åã≤# =∞x+≤H˜ WÖÏ (Hõi#î OQÍ) =∂\Ï¡_Õ JkèHÍ~°O LOk—— Jx
J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# ''J`«#∞ <åH˜zÛ# XO>ˇ =Ü«∞ã¨∞û ZO`«∞O^À JO`Õ
=Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XO>ˇ#∞ J`«xH˜KÕÛÜ«∞O_ç—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! J`«x XO>ˇÖÏO\˜ XO>ˇ ÖË^Œ∞. =∞# ^ŒQÆæ~° L#fl=hfl =∞Oz XO>ˇÖË——
J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''P =∞Oz XO>Ë W=fiO_»`«xH˜. JѨÙÊ
f~°Û_»OÖ’ L`«Î=Ú_Õ g∞Ö’ L`«Î=Ú_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
52. =_ô¤ ¢Ñ¨"∞Õ Ü«∞OÖËx ÉϺO‰õΩÅ∞
=_ô¤ ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞O ÖˉõΩO_® Profit sharings ã¨∂¢`«O P^è•~°OQÍ ÉϺOH˜OQ∑
=º=ã¨÷ ™ê÷Ñ≤OK«=K«∞Û. WÖÏO\˜ ÉϺOH˜OQ∑ =º=ã¨÷Å∞ <Õ_»∞ H˘xfl =Úã≤¡O ^ÕâßÅÖ’
L<åfl~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, áêH˜™êÎ<£Ö’x H˘xfl ™ê^è•~°} ÉϺO‰õΩÅ∞ =_ô¤ MÏ`åÅ`À
áê@∞ =_ô¤ ¢Ñ¨"∞Õ Ü«∞OÖËx MÏ`åÅ∞ ‰õÄ_® #_»∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú. D MÏ`åÅ∞ ÖÏÉè#í ëêìÅ
¢áêuѨkHõ (Loss and Profit basis)ÃÑ· #_»∞™êÎ~Ú. JO>Ë D MÏ`åÅÖ’ _»|∞ƒ
_çáêl\ò KÕã¨∞‰õΩ<Õ MÏ`å^•~°∞ʼnõΩ ÖÏÉèÏÅ∞ ‰õÄ_® =™êÎ~Ú† XH˘¯Hõ¯™êi #ëêìÅ∞
‰õÄ_® =KÕÛ J=HÍâ◊O LO^Œ#fl=∂@. J~Ú`Õ =~°Öò¤ ÉϺO‰õΩ ѨijÅ# ¢Ñ¨HÍ~°O D
MÏ`å^•~°∞ʼnõΩ WѨÊ\˜^•HÍ ÖÏÉèÏÖË =ã¨∞Î#fl@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk.
=_ô¤ ¢Ñ¨"∞Õ Ü«∞OÖËx MÏ`åÅÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ _çáêl\òÅ#∞ ÉϺO‰õΩ "å}˜[º
ã¨Oã¨Å÷ Ö’ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ_»∞OÎ k. "å}˜[º ã¨Oã¨Å ÷ ∞ P _çáêl\ò ÃÑ·HOõ `À "åºáê~°O KÕã≤
`«^•fi~å =zÛ# ÖÏÉèÏÅ#∞ x+¨ÊuÎ ¢Ñ¨HÍ~°O ÉϺO‰õΩ‰õΩ JO^Œ*Ë™êÎ~Ú. ÉϺO‰õΩ P
ÖÏÉèÏÅÖ’ `«# Wëêìa¡+π"≥∞O\ò Y~°∞ÛÅ∞ f¿ãã¨∞H˘x q∞ye# ÃÑ·HÍxfl _çáêl\òÅ
x+¨ÊuÎ ¢Ñ¨HÍ~°O MÏ`å^•~°∞ʼnõΩ (Account Holders) JO^Œ*Ëã¨∞ÎOk.
áêH˜™êÎ<£Ö’ WÖÏO\˜ MÏ`å^•~°∞ʼnõΩ `«=∞ _çáêl\òÅÃÑ· =_ô¤ fã¨∞‰õΩ<Õ MÏ`å
^•~°∞ÅHõ<åfl Z‰õΩ¯= ÖÏÉèÏÅ∞ Åaèã¨∞Î#fl@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk. D q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® =~°Öò¤
ÉϺO‰õΩ ѨijÅ#Ö’ "≥Å¡_»~ÚOk. J~Ú#ѨÊ\˜H© J"≥∞iHõ#∞¡, Ü«¸~ÀÑ≤Ü«∞#¡
¢áê|źO H˜O^Œ L#fl ¢Ñ¨Ñ¨OK« ÉϺO‰õΩ =_ô¤ ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞OÖËx WÖÏO\˜ ÉϺO‰õΩʼnõΩ,
MÏ`åʼnõΩ U =∂¢`«O ¢áê=ÚYºO W=fi_»O ÖË^∞Œ .
=~°Ö¤ò ÉϺO‰õΩ`À ã¨Ç¨ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ ÉϺO‰õΩÅÃÑ· Ü«¸^Œ∞Å ¢Ñ¨ÉÏè ="Õ∞
Z‰õΩ¯=QÍ LOk. Ü«¸^Œ∞ʼnõΩ =_ô¤ÜÕ∞ TÑ≤i. "åi =∞`«¢QÆO^äŒO `Ò~å`üÖ’ ^Õ=Ù_»∞
=_ôx¤ x¿+kèOKå_»∞. "åi ¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü =¸™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) ‰õÄ_® =_ô¤ *’eH˜ áÈ~å^Œx
Ç≤Ï`«=Ù KÕâß~°∞. J~Ú<å Ü«¸^Œ∞Å∞ P =∞`« É’^èŒ#Å#∞ `å~°∞=∂~°∞ KÕã≤ =_ô¤x
XHõ "åºáê~°OQÍ =∂iÛ ¿Ñ^Œ¢Ñ¨[Å ~°HÍÎxfl Ñ‘Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞. ǨϢ[`ü =¸™ê (JÖˇ·Ç≤Ï)
ã¨=∞HõO∆ Ö’<Õ q¢QÆÇ¨ ~å^è#Œ ‰õΩ áêÅÊ_ç# P *Ïu `Ò~å`üÖ’x ^≥"· å[˝efl `å~°∞=∂~°∞ KÕã≤
=_ô¤x Ãã·`«O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã¨∞‰õΩ#flk.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 117
''Ü«µ¥^°∞Å∞Qå =∂i#ÇÍO°∞ Z<Àfl J<®ºÜ«∂Å∞, J„Hí=∂ÅHí∞ áåÅÊ_ͤO°∞. ÇÍO°∞
^≥=· =∂O°~æ Ö’ P@~HßÅ∞ ã¨$+≤™ì ®ÎO∞° . =_ô¤ (=º=Ǩ~°O) x¿+kè~K«|_ç#ǨÊ>˜H© ÇÍO°∞ ^®xfl
(xã¨û~H’K«~Qå) fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. „Ǩ[Å ™⁄=Ú‡#∞ J„Hí=∞ Ǩ^`ú° ∞Œ Å ^®fiO® Hß*Ë™®ÎO∞° . D
HßO°}®Å =Å¡ "Õ∞=Ú Qõ`~Œ Ö’ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕܵ« |_ç# J<ËHí Ǩiâ◊∞^°ú =ã¨∞=Î Ùefl ÇÍiH˜
x¿+kè~KÍ=Ú. ÇÍiÖ’ JqâÍfiã¨∞Öˇ#· ÇÍi H’ã¨~ "Õ∞=Ú ^°∞O°ƒOù "° ∞≥ #ÿ (#O°H)í Ü«∂`Œ#efl
ã≤^°úǨO°z L~KÍ=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:160,161)
ѨzÛ ™êfi~°÷Ѩ~°∞Å∞, ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ‰õΩ¢@^•~°∞Å∞, J¢Hõ=∞ã¨Oáê^Œ<å Ѩ~°∞Öˇ·#
Ü«¸^Œ∞Å ÃÑ@∞ì|_ç^•s =º=ã¨÷ ~åHõ∆ã≤H˜ =_ô¤ÜÕ∞ ¢Ñ¨`«º~°∞÷efl á⁄_çKÕ XO\˜H˘=Ú‡. P
~åHõ∆ã≤H˜ ¢Ñ¨^è•# â◊¢`«∞=Ù W™ê¡g∞Ü«∞ Pi÷Hõ =º=¿ã÷. ^•x XO\˜H˘=Ú‡#∞ q~°Q˘æ>Ëì
ã¨`åÎQÅÆ W™ê¡g∞Ü«∞ Pi÷Hõ =º=ã¨÷ Ü≥∂^è∞Œ x ^ŒQ~æÆ ∞° #fl =ÚYº"≥∞#ÿ PÜ«Ú^è•Å∞ [HÍ`ü
qkè, =_ô¤ x¿+^è•ÖË. JO^Œ∞ˆH Ü«¸^Œ∞Å∞ ¢áê~°OÉèíO #∞Op =Úã≤¡OÅ ^ŒQÆæ~°∞#fl D
Ô~O_»∞ PÜ«Ú^è•Å#∞ ÖÏH˘¯x "åix âßâ◊fi`«OQÍ x~åÜ«Ú^èŒ∞Å∞QÍ, x~å¢â◊Ü«ÚÅ∞QÍ
KÕÜ«∞_®xH˜, W™ê¡g∞Ü«∞ r=#=º=ã¨÷ #∞O_ç ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ ~°OQÍÅ#∞ "Õ~°∞KÕÜ«∞
_®xH˜, ~°Hõ~°HÍÅ ‰õΩ¢@Å∞ Ѩ#fl_®xH˜ Ѩ_»~åx áê@∞¡ Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞.
=ÚO^Œ∞QÍ "å~°∞ ¢ÔHã· =Ψ Ùefl =∞zÛHõ KÕã∞¨ H˘x, "åiÃÑ· `«=∞ Pi÷HÍkèÑ`¨ åºxfl ~°∞kÌ
"åi ^•fi~å D ‰õΩ¢@Å∞, ‰õΩÜ«Ú‰õΩÎÅ∞ Ѩ#fl_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞. D ¢Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’
Ü«¸^Œ∞Å∞ KåÖÏ =~°‰õΩ ã¨Ñ¶¨ÅO ‰õÄ_® JÜ«∂º~°x K≥ѨÊ=K«∞Û. Hõ#∞Hõ #∂ºÜ«∂~ü¯
Ö’x =~°Öò¤ ¢>Ë_£ ÃãO@~üÃÑ·, ÅO_»<£Ö’x Ô~·ÖËfi¿ãì+¨#∞¡–|ã¨∞ûÅÃÑ· ÉÏO|∞^•_»∞ʼnõΩ
=ӺǨÏ~°K«# KÕã≤Ok Ü«¸^Œ∞ÖË J~Ú=ÙO\Ï~°x Z=Ô~·<å JO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°º
Ѩ_®eû# J=ã¨~°OÖË^Œ∞. "åi #~°#~åÖ’¡ ™êfi~°÷O, ^èŒ#Ñ≤áêã¨, "≥∂ã¨O, ‰õΩ¢@Å∞
ri‚OK«∞‰õΩ áÈÜ«∂~Ú. Ü«¸^Œ∞Å∞HÍx "åiÃÑ· ѨQÆѨ\˜ì ¢Ñ¨fHÍ~°O f~°∞ÛHÀ=_»OÖ’
"åiH˜ "åˆ~ ™ê\˜. "åi ~åuQÆ∞O_≥Ö’¡ ^ŒÜ«∞, ™ê#∞Éèí∂u J<Õ"Õ ÖË=Ù. k=ºY∞~üP<£
Ü«¸^Œ∞Å ~åuQÆ∞O_≥Å#∞ QÆ∞iOz WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk:
''g∞ ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ áåë®}®ÖÏ¡ Híi#î "≥∞áÿ ÈÜ«∂ܵ. Hß^°∞, J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í Híi#î "≥∞ÿ
áÈÜ«∂ܵ. áåë®}®ÅÖ’ HÁxfl>˜ #∞~z h>˜T@Å∞ LaH˜ =™®Îܵ. =∞iHÁxfl
ǨyeáÈܵ ÇÍ>˜ #∞~z Hí∂_Í hà◊∞§ =™®Îܵ. W~Hß HÁxfl O®à◊§Üµ`Ë ^≥·=cèu`À
Hí~Ç≤~z „H˜~^° Ǩ_áç È`Íܵ. ^Õ=Ù_«∞ g∞ KÕ+Åì̈ #∞ Qõ=∞x~K«_~« ÖË^x° ÉèÏq~K«H~í _ç.——
(Y∞~üP<£–2:74)
WÖÏO\˜ Ü«¸^Œ∞Å =∞#ãÎ̈`åfixfl "≥Ú^Œ\˜™êiQÍ ¢Ñ¨Ñ¨OKåxH˜ "≥Å¡_çOz# =ºHÎ̃
XHõ ¢ÔH·ãÎ̈=Ù_»∞. HÍx D<å\˜ ¢ÔH·ãÎ̈=ÙÅ∞ Ü«¸^Œ∞Å ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ HÍáê_»∞`«∂, "åi
JO`«~å˚fÜ«∞ ‰õΩ¢@ʼnõΩ áê=ÙÅ∞QÍ =∂iáÈ=_»O Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk. Ü«¸^Œ∞Å
ã¨fiÉèÏ"åxfl P™êO`«O J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ#fl D ¢ÔH·ã¨Î=Ù_Õ ¢Ñ¨MϺ`« POˆQ¡Ü«∞ =∞ǨHõq
qeÜ«∞O ¿+H±ã≤ÊÜ«∞~ü. DÜ«∞# ''=∞Ô~ÛO\ò PѶπ "≥xãπ—— J<Õ `«# <å@Hõ ~°K«#Ö’
Ã+·ÖÏH± áê¢`«^•è ix Ü«¸^Œ∞Å ^Œ∞+¨ãì fi¨ ÉèÏ"åxH˜ ¢Ñ¨uxkèQÍ z¢uOKå_»∞. D <å@HõOÖ’
Ã+·ÖÏH± Hõ^ä• Hõ=∂g∞ã¨∞ Uq∞\’ HÍã¨Î `≥Å∞ã¨∞O^•O:
118 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
53. =∞Ô~ÛO\ò PѶπ "≥xãπ
ѨÓ~°fiO W@b ^Õâ◊OÖ’x "≥xãπ Ѩ@ì}OÖ’ Ã+·ÖÏH±, JO\’xÜ≥∂ J<Õ W^ŒÌ~°∞
=~°Î‰õΩÅ∞ LO_Õ"å~°∞. JO\’xÜ≥∂ ¢ÔH·ã¨Î=Ù_»∞, ZO`À ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∞, ã¨HõÅ[#
¢Ñ≤Ü«Ú_»∞. ¿Ñ^ŒÅ J=ã¨~åÅ∞ f~°Û_»O `«# q^èŒ∞ºHõÎ^èŒ~°‡=∞x ÉèÏqOKÕ"å_»∞. PѨ^ŒÖ’
LO_ç ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞=∞x Z=Ô~·<å =¿ãÎ "åix Z#fl\˜H© x~åâ◊ѨiKÕ "å_»∞HÍ^Œ∞.
Ã+·ÖÏH± Ѩ~=° ∞ ^Œ∞~åâ◊Ñ~¨ ∞° _»∞, J`«ºO`« Hõi#î ǨÏ$^ŒÜÚ
« _»∞. J`«#∞ =_ô"¤ åºáê~°O
KÕã¨∂Î [<åxfl [ÅQÆÖÏ Ñ¨\ì̃ Ñ‘_çã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. D HÍ~°}OQÍ "≥xãπ ¢Ñ¨[Å∞ Ã+·ÖÏH±x
Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO@∂, J`«_çfl =∞x+≤ ~°∂ѨOÖ’ L#fl `À_ÕÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OKÕ"å~°∞.
JO\’xÜ≥∂‰õΩ |™êxÜ≥∂ J<Õ XHõ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ L<åfl_»∞. J`«xH˜ JO\’xÜ≥∂
`«~°K«∞QÍ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. XHõ™êi |™êxÜ≥∂‰õΩ _»|∞ƒ J=ã¨~°=∞~Ú
JO\’xÜ≥∂ WO\˜H˜ "≥o§ WÖÏ J<åfl_»∞:
''JO\’xÜ≥∂! <Õ<˘Hõ J=∂‡~Úx ¢¿Ñq∞OKå#∞. P J=∂‡~Ú ‰õÄ_® ##∞fl
¢¿Ñq∞OzOk. HÍx =zÛ# zˆH¯q∞@O>Ë P J=∂‡~Ú N=∞O`«∞Å a_»¤. <Õ<å
¿Ñ^Œ"å_çfl. ¢¿Ñ=∞‰õΩ ã≤iã¨OѨ^Å Œ J=ã¨~O° ÖË^#Œ ∞HÀ. HÍx ¿Ñ^ŒiHõO =Å¡ ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ
=∂=∞QÍi ^Œ$+≤ìÖ’ K«∞ÅHõ#~Ú áÈ=_»O ‰õÄ_® =∞OzkHÍ^Œ∞. JO\’xÜ≥∂! #∞=Ùfi
ZѨÙÊ_»∂ <å`À ã¨Ç¨ÏHõiã¨∂Î =KåÛ=Ù. D™êi ‰õÄ_® h ã¨Ç¨Ü«∞ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ HÍ"åe.
ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ <å‰õΩ =¸_»∞"ÕÅ∞ ã¨~°∞Ì, h "Õ∞Å∞ <Õ#∞ ZѨÊ\˜H© =∞~°záÈ#∞.——
^Œ∞~°^$Œ +¨=ì âß`«∞Î P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO\’xÜ≥∂ ^ŒQ~æÆ ° _»|∞ƒÖË^∞Œ . J`«x "åºáê~°
<ÒHõÅ∞ q^ÕâßʼnõΩ "≥o§=Ù<åfl~Ú. J~Ú`Õ JO\’xÜ≥∂ `«# ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl x~åâ◊
Ѩ~°K«^ŒÅK«ÖË^Œ∞. J`«#∞ HÍ¿ãûѨ٠PÖ’zOz WÖÏ J<åfl_»∞:
''q∞¢`«=∂! <å ^ŒQÆæ~°∞#fl _»|ƒO`å ¢Ñ¨ã¨∞Î`«O "åºáê~°OÖ’ ÃÑ\Ïì#∞. HÍx h‰õΩ
ZÖÏÔQ·<å 㨈~ h=Ù HÀi# ÃÑ·HõO ã¨~°∞Ì`å#∞, <å"≥O@ áÈ^•O, ~å.——
WÖÏ K≥Ñ≤Ê JO\’xÜ≥∂ `«# ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl "≥O@ɡ@∞ìH˘x "≥xãπ Ѩ@ì}OÖ’<Õ
L#fl Ã+·ÖÏH± ^ŒQÆæiÔHàϧ_»∞. J`«x`À ''Ã+·ÖÏH±! <å‰õΩ "≥O@<Õ =¸_»∞ "ÕÅ _»∂ºHõ@∞¡
HÍ"åe. D_»|∞ƒ KåÖÏ J=ã¨~O° . nxH˜ h=Ù HÀi#O`« =_ô¤ W™êÎ#∞—— Jx J<åfl_»∞.
JO\’xÜ≥∂ WÖÏ J~°˚O@∞QÍ _»|∞ƒ J_»QÍæ<Õ Ã+·ÖÏH± =∞#ã¨∞Ö’ ~°Hõ~°HÍÅ
PÖ’K«#Å∞ `«∞á¶ê#∞ÖÏ K≥Å~ˆ QÍ~Ú.... ''ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ ##∞fl `«∂Å<å_»∞`«∂, <å *Ïux
JQ“~°= Ѩ~°∞ã¨∞ÎO_Õ"å_çq Hõ^Œ∂! h =¸ÅOQÍ<Õ ZѨÙÊ_»∂ <å "åºáê~åxH˜ #+¨ìO
"å\˜Å∞¡`ÀOk. D~ÀA JѨÙÊ HÀã¨O <å ^ŒQÆæiH˘KåÛ=Ù. h g∞^Œ ¢Ñ¨fHÍ~°O f~°∞ÛHÀ=_®
xH˜ W^Õ =∞Oz J=HÍâ◊O. WHõ h=Ù <å =ÅÖ’ Ѩ_ç `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË=ÙÖË.——
Ã+·ÖÏH±Ö’ ¢Ñ¨fHÍ~° "åOKè« Ñ¨_»QÆqÑ≤ÊOk. J`«x PO`«~°ºOÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩ#fl Hõã≤
XHõ¯™êiQÍ ¢Ñ¨[fiie¡Ok. HÍx Ã+·ÖÏH± Ü«¸^Œ∞_»∞ Hõ^•! Ü«¸^Œ∞Å∞ `«=∞ ¢Ñ¨uHÍ~åxfl,
‰õΩ`«O¢`åÅ#∞ U =∂¢`«O |Ç≤Ï~°æ`«O HÍhÜ«∞‰õΩO_® x=Ù~°∞QÆÑ≤Ê# xѨÙÊÖÏ LO_ç
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 119
áÈ`å~°∞. Ã+·ÖÏH± ‰õÄ_® PO`«~º° OÖ’ ¢Ñ¨fHÍ~°*ÏfiÅÅ∞ Zyã≤Ñ_¨ ∞» `«∞<åfl "å\˜x J^Œ∞ѨÙ
Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x ÃÑ·H˜ ¢Ñ¨âßO`«OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞:
''JO\’xÜ≥∂! h=Ù J_çy# ÃÑ·HOõ `«Ñʨ ‰õΩO_® W™êÎ#∞. ^•xg∞^Œ ZÖÏO\˜ =_ô¤
‰õÄ_® <å‰õΩ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞.——
JO\’xÜ≥∂‰õΩ Pâ◊Û~°ºO "Õã≤Ok. Ѩ~°=∞ ^èŒ#Ñ≤âßz J~Ú# Ã+·ÖψH<å D
=∂@Å∞ JO@∞#flk J#∞‰õΩ<åfl_»∞ =∞#ã¨∞Ö’....''Ã+·ÖÏH±! K≥¿ÑÊ^Õ^À ã¨∂\˜QÍ K≥ѨÙÊ.
Pi÷Hõ =º=Ǩ~°O ^ŒQÆæ~° =Úã¨∞QÆ∞Ö’ QÆ∞^Œ∞ÌÖÏ@ ѨxH˜~å^Œ∞—— J<åfl_»∞ JO\’xÜ≥∂
Ã+·ÖÏH±x J#∞=∂<åã¨Ê^ŒOQÍ K«∂ã¨∂Î.
''x["Õ∞ K≥|∞`«∞<åfl JO\’xÜ≥∂! <Õ#∞ h ^ŒQÆæ~° =_ô¤ =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞#∞.
J~Ú`Õ XHõ +¨~°`«∞......—— J<åfl_»∞ Ã+·ÖÏH± "≥∞e¡QÍ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∂xH˘ã¨∂Î.
''Uq∞\Ï +¨~°`«∞?—— J_çQÍ_»∞ JO\’xÜ≥∂.
''P +¨~`° ∞« Uq∞\’ WHõ¯_» K≥Ñʨ #∞. =∞#O XHõ ÖÏÜ«∞~ü ^ŒQiæÆ H˜ "≥àÏÌO. JHõ¯_»
K≥|∞`å#∞—— J<åfl_»∞ Ã+·ÖÏH±. `«~°∞"å`« =ÚQÆ∞æ~°∂ HõÅã≤ ÖÏÜ«∞~ü ^ŒQÆæiH˜ "≥àϧ~°∞
J¢y"≥∞O@∞ ~å~ÚOK«∞HÀ=_®xH˜.
''<Õ#∞ JO\’xÜ≥∂‰õΩ =¸_»∞"ÕÅ∞ WzÛ ^•xg∞^Œ XHõ¯ ÃÑ·™ê ‰õÄ_® =_ô¤
fã¨∞HÀ#x K≥áêÊ#∞. J~Ú`Õ D =¸_»∞"ÕÅ∞ xs‚`« QÆ_»∞=ÙÖ’QÍ uiy W™êÎ#x
JOwHõiã¨∂Î W`«#∞ J¢y"≥∞O@∞ g∞^Œ ã¨O`«HõO KÕÜ«∂e. XHõ"Õà◊ xs‚`« QÆ_»∞=ÙÖ’QÍ
<å _»|∞ƒ uiy W=fiÖËHáõ È`Õ K«@¢ì ѨHÍ~°O W`«x g∞^Œ K«~º° fã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O <å‰õΩ
LO@∞Ok. W`«x ^ÕÇϨ OÖ’ <Õ#∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl KÀ@∞ #∞Oz XHõ áœO_»∞ =∂Oã¨O HÀã≤
fã¨∞‰õΩO\Ï#∞—— J<åfl_»∞ Ã+·ÖÏH± ÖÏÜ«∞~ü =ÚO^Œ∞.
Ã+·ÖÏH± ѨiǨã¨O KÕã¨∞Î<åfl_»x ÉèÏqOKå_»∞ JO\’xÜ≥∂. S<å Wk qz¢`«"≥∞ÿ#
+¨~°`«∞. WÖÏO\˜ +¨~°`«∞#∞ Z=~°∞ J=∞Å∞Ѩ~°∞™êÎ~°∞ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx D +¨~°`«∞
=∂@ q#QÍ<Õ |™êxÜ≥∂ HÀѨO`À kQÆ∞æ# ÖËzxÅ|_®¤_»∞. JO\’xÜ≥∂ J`«_çfl
"åiã¨∂Î ''|™êxÜ≥∂! ‰õÄ~ÀÛ. _»|∞ƒ fã¨∞‰õΩ<Õ =∞#O WHõ¯_»∞flOz "≥àÏÌO—— J<åfl_»∞.
`«~°∞"å`« J`«#∞ Ã+·ÖÏH± "≥·Ñ¨Ù uiy ''D +¨~°`«∞#∞ <Õ#∞ XѨÙʉõΩO@∞<åfl#∞.
J¢y"≥∞O@∞ g∞^Œ ã¨O`«HõO ÃÑ@ì_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ L<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞.
¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ x~åâ◊Ѩ_»@O J`«xH˜ W+¨ìO ÖË^Œ∞. JnQÍHõ `«# "åºáê~° <ÒHõÅ∞
ã¨HÍÅOÖ’ uiy=™êÎÜ«∞x, Ã+·ÖÏH± _»|∞ƒ "åѨã¨∞ KÕÜ«∞QÆÅ#x J`«xH˜ QÆ\ì̃ #=∞‡HõO
LOk. ÖÏÜ«∞~ü ã¨=∞Hõ∆OÖ’ J¢y"≥∞O@∞ ~åÜ«∞_»O ѨÓ~°Î~ÚOk. JO\’xÜ≥∂ ^•x
g∞^Œ ã¨O`«HõO ÃÑ\Ïì_»∞. Ã+·ÖÏH± Ö’Ö’# ZO`À ã¨O`À+≤OKå_»∞.
JO\’xÜ≥∂ Ã+·ÖÏH±#∞Oz fã¨∞‰õΩ#fl ÃÑ·HOõ |™êxÜ≥∂‰õΩ WKÕÛâß_»∞. |™êxÜ≥∂
_»|∞ƒ fã≤ÔHo§ ÃÑo§ã¨<åflǨÖ’¡ x=∞QÆ∞fl_≥·áÈÜ«∂_»∞. |™êxÜ≥∂ HÀã¨O J`«x ¢Ñ≤Ü«Ú
~åÅ∞ áÈi¬Ü«∂ f¢=OQÍ xsH˜∆ã¨∂Î ‰õÄ~°∞ÛOk. `å#∞ ¿Ñ^Œ"å}‚x, `«# ^ŒQÆæ~° ¢¿Ñ=∞
120 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
`«Ñ¨Ê =∞ˆ~n ÖË^Œx J`«#∞ J#flѨÙÊ_»∞ P"≥∞ =ÚYO `å=∞~°Ñ¨Ù=ÙfiÖÏ qK«∞Û‰õΩOk.
''|™êxÜ≥∂! ¢¿Ñ=∞‰õΩ ["å|∞QÍ <Õ#∞ ¢¿Ñ=∞<Õ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åflQÍx, _»|∞ƒ HÍ^Œ∞.
_»|∞ƒ q+¨Ü«∂xH˘¿ãÎ <å ^ŒQÆæ~°∞#fl Pã≤Î JO`å h^Õ—— JO@∂ áÈi¬Ü«∂ P#O^ŒO`À
`«# ¢"Õe‰õΩ#fl LOQÆ~°O fã≤ |™êxÜ≥∂ ¢"ÕeH˜ ÃÑ\ì̃Ok.
|™êxÜ≥∂ ã¨O`À+≤ã∂¨ Î ''áÈi¬Ü∂« ! <Õh LOQÆ~åxfl <å ¢áê}ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∞
‰õΩO\Ï#∞. ZÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’#∂ nxfl <å¢"Õe #∞Oz f¿ãÜ«∞#∞—— Jx J<åfl_»∞.
|™êxÜ≥∂ WOHÍ ÃÑo§ã¨<åflǨÅÖ’ LO_»QÍ<Õ J`«xH˜ JO\’xÜ≥∂ ^ŒQ~æÆ ∞° flOz
XHõ L`«~Î O° =zÛOk. P L`«~Î O° Ö’ WÖÏ LOk:
''|™êxÜ≥∂! ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=âß`«∞Î <å "åºáê~° <ÒHõÅhfl ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ =Úxy
áÈÜ«∂~Ú. _»|∞ƒ q+¨Ü«∞OÖ’ Ã+·ÖÏH±`À KÕã¨∞‰õΩ#fl XѨÊO^ŒO QÆ_»∞=Ù ‰õÄ_® =Úyã≤
áÈÉ’`«∞#flk. QÆ_∞» =Ù =Úy¿ãÎ =∂¢`«O P ^Œ∞~å‡~°Üæ ¸
« ^Œ∞_»∞ <å â◊s~°O #∞O_ç áœO_»∞
=∂Oã¨O `«Ñʨ ‰õΩO_® HÀ™êÎ_∞» WHõ <Õ#∞ rqOz LO\Ï#x #=∞‡HõO ÖË^∞Œ . K«xáÈÜÕ∞
=ÚO^Œ∞ x<˘flHõ™êi K«∂_®Åx=ÙOk. "≥O@<Õ WHõ¯_çH˜ =™êÎ=x Ptã¨∞Î<åfl.——
L`«~Î O° K«^=Œ QÍ<Õ |™êxÜ≥∂ =ÚYO "å_çáÈ~ÚOk. QÆ∞O_≥Å∞ "ÕQOÆ QÍ H˘@∞ì
HÀ=_»O ¢áê~°OaèOKå~Ú. HÍà◊√§KÕ`«∞Å∞ =}Hõ™êQÍ~Ú.
áÈi¬Ü«∂ J`«x "åÅHõO K«∂ã≤ PO^Àà◊# K≥OkOk. J`«x "≥·Ñ¨Ù HõOQÍ~°∞QÍ
K«∂ã¨∂Î ''|™êxÜ≥∂! Uq∞\Ï L`«~Î O° ? ZHõ¯_»∞flOz =zÛOk? U=ÚOk JO^Œ∞Ö’——
Jx ¢Ñ¨â◊flÅ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OzOk.
|™êxÜ≥∂ [iy# =$`åÎO`åxfl ѨÓã¨QÆ∞zÛ#@∞¡ K≥áêÊ_»∞.
''|™êxÜ≥∂! D ã¨OQÆu <å ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl ZO`À HõÅz"ÕãO≤ k. WѨÙÊ_»∞ =∞#q∞
^ŒÌ~°O "≥O@<Õ ÃÑo§KÕã¨∞HÀ=_»O =∞Ozk. ^•x=Å¡ K«@ìѨ~°OQÍ h=Ù <å Pã≤ÎH˜
"å~°ã∞¨ _»=Ù`å=Ù. P `«~∞° "å`« h=Ù D _»|∞ƒ`À JѨÙÊ f~°Û=K«∞Û. P Ü«¸^Œ∞_»∞ J_çy
#O`« =_ô¤ ‰õÄ_® W=fiK«∞Û. <å Pã≤Î WÖÏO\˜ PѨ^Œû=∞Ü«∞OÖ’ LѨÜ≥∂QÆѨ_»HõáÈ`Õ
WOÔHѨÙÊ_»∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok?—— J#flk áÈi¬Ü«∂.
|™êxÜ≥∂ P#O^ŒO`À "≥O@<Õ ÃÑo§H˜ LѨ¢Hõq∞OKå_»∞. ÃÑo¡ "≥·Éèí=OQÍ [iy
áÈ~ÚOk. ÃÑo¡HÍQÍ<Õ |™êxÜ≥∂ ÉèÏsZ`«∞Î _»|∞ƒ fã¨∞H˘x "≥xãπ Ѩ@_ì ®xH˜ "≥àϧ_»∞.
HÍx JѨÙÊ K≥e¡OKåeû# QÆ_»∞=Ù JѨÊ\˜ˆH ^•\˜áÈ~ÚOk. JѨÙÊ ÃÑ·HÍxH˜ W~°"≥·
Ô~@∞¡ Z‰õΩ¯= W™êÎ#<åfl_»∞ |™êxÜ≥∂. HÍx Ã+·ÖÏH± _»|∞ƒ fã¨∞HÀ=_®xH˜ XѨÙÊHÀ
ÖË^∞Œ . XѨÊO^ŒO ¢Ñ¨HÍ~°O JO\’xÜ≥∂ ^ÕÇϨ O #∞O_ç áœO_»∞ =∂Oã¨O fã¨∞HÀ=_®xˆH
J`«#∞ ã≤^Œú=∞Ü«∂º_»∞.
^•O`À |™êxÜ≥∂ z‰õΩ¯Ö’¡ Ѩ_çáÈÜ«∂_»∞. J`«x "≥·"åÇ≤ÏHõ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅhfl
ZyiáÈÜ«∂~Ú. `«# =¸ÅOQÍ `«# ¢áê}q∞¢`«∞_çH˜ ¢áê}ã¨OHõ@O =zÛѨ_çOk.
^•#∞flOz |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°æO HõxÊOK«_»O ÖË^Œ∞. UO K≥Ü«∂ºÖ’ k‰õΩ¯`ÀK«_»O ÖË^Œ∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 121
#Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ x~åâßpHõ@∞¡ Hõ=Ú‡H˘ã¨∞Î<åfl~Ú. JO\’xÜ≥∂ ZѨÙÊ_À x~åâ◊K≥O^•_»∞.
Ã+·ÖÏH± =∂¢`«O `«# ¢Ñ¨`«ºi÷ JO\’xÜ≥∂ÃÑ· ¢Ñ¨fHÍ~°O f~°∞ÛHÀÉ’`«∞<åfl##fl
ÉèÏ=O`À `≥QÆ ã¨O|~°Ñ¨_çáÈ`«∞<åfl_»∞. WO`«HÍÖÏxH˜ `«# HÀiHõ <≥~°"Õ~°É’`«∞#fl^Œx
=∞#ã¨∞Ö’<Õ =∞Ǩ =Úiã≤áÈ`«∞<åfl_»∞.
Ã+·ÖÏH±, JO\’xÜ≥∂Å ˆHã¨∞ "≥xãπ Ѩ@ì}ÏkèHÍi ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~ÚOk. Ѩ@ì}Ïkè
HÍi XѨÊO^ŒO Ѩ¢`åxfl Ã+·ÖÏH± ^ŒQÆæ~°∞flOz fã¨∞H˘x ѨijeOK«™êQÍ_»∞. JO`«Ö’ XHõ
Ü«Ú=‰õΩ_»∞ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. J`«#∞ <Õ~°∞QÍ Ñ¨@ì}ÏkèHÍi ^ŒQÆæiÔHo§
J`«xH˜ XHõ L`«Î~°O JOkOKå_»∞. Jk F ¢Ñ¨MϺ`« <åºÜ«∞"Õ`«Î ~åã≤# L`«Î~°O.
''=∞Ǩâ◊Ü«∂! <Õ#∞ JO\’xÜ≥∂ `«~°Ñ¶¨Ù# D ˆHã¨∞ÃÑ· "åkOK«_®xH˜ HÀ~°∞ì‰õΩ
~å"åÅx ÉèÏqOKå#∞. HÍx UO K≥Ü«∞º#∞, [|∞ƒÑ¨_ç=Ù<åfl#∞. HÀ~°∞ì‰õΩ ~åÖËHõ áÈ`«∞
#flO^Œ∞‰õΩ zOuã¨∞Î<åfl#∞. J~Ú`Õ <å^˘Hõ q#flѨO. JO\’xÜ≥∂ `«~°Ñ¶¨Ù# "åkOK«_®
xH˜ D ˆHã¨∞#∞ ^ŒÜ«∞KÕã≤ D ÖËY fã¨∞H˘zÛ# Ü«Ú=‰õΩxH˜ JѨÊyOK«O_ç. W`«x
¿Ñ~°∞ ÉÏÖòÇÏ≤ `å*Ï~ü. <å JÉèºí ~°#ú =∞xfl™êÎ~x° Ptã¨∞<Î åfl#∞—— Jx L`«~Î O° Ö’ LOk.
Ѩ@ì}ÏkèHÍiH˜ JO^Œ∞Ö’ JÉèíºO`«~°O U=ÚOk. "≥O@<Õ P Ü«Ú=‰õΩxH˜
JO\’xÜ≥∂ `«~°Ñ¶¨Ù# "åkOKÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u WKåÛ_»∞.
ÉÏÖòÇÏ≤ `å*Ï~ü =ÚO^Œ∞QÍ Ã+·ÖÏH±x L^ÕtÌ Oz =∂\Ï¡_®_»∞. J`«x =ÚO^Œ∞ `«#
Jã¨=∂# "åQÍú\˜`À ^ŒÜ«∞, *Ïe, HõxHõ~åÅ qÅ∞=efl QÆ∞iOz =∞#ã¨∞‰õΩ ǨÏ`«∞ΉõΩ<Õ
q^èŒOQÍ F z#fl LѨ<åºã¨q∞KåÛ_»∞. ^Œ`«∞ J<Õk F HÍ~°∞}º"Õ∞Ѷ¨∞=∞x, Jk ^ŒÜ«∞
K«∂¿Ñ"å_çH,˜ ^ŒÜ∞« K«∂Ѩ|_Õ "å_çH˜ LÉèÜ í Ú« ʼnõÄ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O Hõeyã¨∞OÎ ^Œx J<åfl_»∞.
WOHÍ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ #K«Û*ˇáêÊ_»∞.
HÍx D É’^è,Œ LѨ^âÕ ßÖËg Ã+·ÖÏH± áêëê}ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl HõiyOK«ÖHË õ áÈÜ«∂~Ú.
J`«#∞ Ѩ\˜ì#Ѩ@∞ì q_»∞=_®xH˜ U=∂¢`«O ã≤^ŒúOQÍ ÖË_»∞.
''<åHõ^ŒO`å `≥eÜ«∞^Œ∞. XѨÊO^ŒO ¢Ñ¨HÍ~°O JO\’xÜ≥∂ â◊s~°O #∞O_ç XHõ
áœO_»∞ =∂Oã¨O fã¨∞HÀ=_®xH˜ K«@ìѨ~°OQÍ <å‰õΩ ǨωõΩ¯Ok. D ǨωõΩ¯#∞ <Õ#∞
ZÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’#∂ =^ŒÅ∞‰õΩ<Õ ¢Ñ¨ã¨H˜Î ÖË^Œ∞—— J<åfl_»∞ Ã+·ÖÏH± "≥ÚO_çˆHã¨∂Î.
Ã+·ÖÏH±Ö’x ~åHõ∆㨠¢Ñ¨=$uÎ ã¨Ê+ì̈OQÍ |Ç≤Ï~°æ`«=∞~ÚOk. J`«#∞ HÀˆ~ XHõ áœO_»∞
=∂Oã¨O JO\’xÜ≥∂ `˘_» #∞OKÀ, KÕu #∞OKÀ HÍ^Œ∞. Z^Œ∞¢~˘=Ú‡ ^ŒQ~æÆ ° HõuÎ ÃÑ\ì̃
HÀã≤ fã¨∞‰õΩO\Ï#<åfl_»∞. ^•xHÀã¨O J`«#∞ HõuÎ ‰õÄ_® `≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. JO\’xÜ≥∂
â◊s~°O #∞Oz áœO_»∞=∂Oã¨O `«Ñʨ =∞ˆ~ =ã¨∞=Î Ùh ã‘fiHõiOKÕk ÖË^xŒ `≥Qˆ ã≤ K≥áêÊ_»∞.
J`«#ÖÏ "≥ÚO_çѨ@∞ì Ѩ@ì_»O K«∂ã≤ Ѩ@ì}ÏkèHÍi WHõ KÕ¿ãkÖËHõ K«@ì¢Ñ¨HÍ~°O
JO\’xÜ≥∂ â◊s~°O #∞Oz =∂Oã¨O HÀã≤ fã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞uOKå_»∞. Ѩ@} ì Ï
kèHÍi JÖÏ J#∞=∞u W=fiQÍ<Õ HÀ~°∞ìÖ’ JO^Œ~°∂ L`«¯O~î°`«`À Ã+·ÖÏH± "≥·Ñ¨Ù K«∂_»
™êQÍ~°∞. Ã+·ÖÏH± HõuHÎ ˜ =∞iO`« Ѩ^∞Œ #∞ÃÑ\˜ì JO\’xÜ≥∂‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í "≥àϧ_»∞. JO`«Ö’
''PQÆ∞—— J<åfl_»∞ Ü«Ú= <åºÜ«∞"åk ÉÏÖòÇ≤Ï`å*Ï~ü.
122 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
''Ã+·ÖÏH±! XѨÊO^ŒOÖ’x +¨~°`«∞ ¢Ñ¨HÍ~°O JO\’xÜ≥∂ â◊s~°O #∞Oz h=Ù XHõ
áœO_»∞ =∂Oã¨O =∂¢`«"Õ∞ HÀã≤ fã¨∞HÀQÆÅ=Ù. HÍx *Ï¢QÍ`«Î! JÖÏ HÀã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ XHõ¯
ÉÁ@∞ì ‰õÄ_® ~°HõÎO zO^Œ‰õÄ_»^Œ∞—— J<åfl_»∞ ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î.
D=∂@Å∞ q#QÍ<Õ Ã+·ÖÏH± `≥Å"¡ Ú ≥ ǨÏO "Õâß_»∞. `«# ‰õΩ¢@ ɡ_ãç H≤ ˘\ì̃#O^Œ∞‰õΩ
x"≥fi~°áÈÜ«∂_»∞. HÀ~°∞ìÖ’ ã¨~°fi¢`å xâ◊≈|ÌO `åO_»qOzOk.
''XѨÊO^ŒOÖ’ Ã+·ÖÏH± XHõ áœO_»∞ =∂Oã¨O fã¨∞‰õΩO\Ï_»x =∂¢`«"Õ∞ LOk.
HÍx JO^Œ∞Ö’ =∂Oã¨O`À áê@∞ XHõ¯ K«∞Hõ¯~Ú<å ~°HõÎO zOkOK«=K«Ûx ZHõ¯_®
¿Ñ~˘¯#ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ ~°HõÎO XHõ K«∞Hõ¯~Ú<å 㨈~ zOk`Õ K«@ìѨ~°OQÍ J`«x PãÎ̈O`å
[ѨÙÎ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl_»∞ Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk <˘H˜¯ ѨÅ∞‰õΩ`«∂.
Ã+·ÖÏH± JkiáÈÜ«∂_»∞. g∞^Œ Ñ≤_∞» QÆ∞ Ѩ_#ç @∞¡ ¢‰õΩOyáÈÜ«∂_»∞. J`«x "≥ÚǨÏO
=∞OQÆÅO ÉÁK≥ÛÖÏ #Å¡QÍ =∂_çáÈ~ÚOk. J~Ú<å Hõ$¢u=∞ QÍOcè~°ºO`À ''J^≥ÖÏ
‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? =∂Oã¨O HÀã≤#ѨÙÊ_»∞ ~°HOÎõ zO^Œ‰Ωõ O_® ZÖÏ LO@∞Ok?—— J<åfl_»∞
Ѩ@ì}ÏkèHÍi "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î.
''h=Ù =∂Oã¨O`À áê@∞ ~°HõÎO ‰õÄ_® fã¨∞HÀQÆÅ=x XѨÊO^ŒOÖ’ ZHõ¯_»∞Ok?
gÖË¡^Œ∞. XHõ¯ ~°HõÎѨ٠ÉÁ@∞ì ‰õÄ_® HÍ~°_®xH˜ gÖË¡^Œ∞—— J<åfl_»∞ Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk.
Ѩ@ì}ÏkèHÍi =∂\Ï¡_»‰õΩO_® Ã+·ÖÏH± "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î LO_çáÈÜ«∂_»∞, 'nxH˜ h
ã¨=∂^è•#O Uq∞@#fl@∞¡.
áêѨO Ã+·ÖÏH± W~°HÍ@OÖ’ Ѩ_áç ÈÜ«∂_»∞. JO\’xÜ≥∂, |™êxÜ≥∂Å∞ =∂¢`«O
`«=∞ Hˆ ã¨∞ <≥Q∞Æ `æ ∞« #flO^Œ∞‰õΩ Ö’Ö’# ã¨O`À+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. Ѩ@}
ì ÏkèHÍi Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk
"å^•xfl ã¨=∞i÷OKå_»∞. ^•O`À Ã+·ÖÏH± ѨÓiÎQÍ x~åâ◊K≥Ok HÍà◊§ÉË~åxH˜ =KåÛ_»∞.
''J~Ú`Õ =∞Ǩâ◊Ü«∂! JO\’xÜ≥∂ =∂Oã¨O =^Œ∞Ì áê_˘^Œ∞Ì. <å _»|∞ƒ <å‰õΩ
WÑ≤ÊOK«O_ç KåÅ∞. <Õ#∞ "≥o§áÈ`å—— J<åfl_»∞.
|™êxÜ≥∂ `«# "≥O@ `≥zÛ# ÃÑ·HÍxfl fã≤ Ã+·ÖÏH±‰õΩ W=fiÉ’Ü«∂_»∞. JѨÙÊ_»∞
Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk =∞m¡ J_»∞¤`«QÆ∞Å∞`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞:
''Ã+·ÖÏH±! hH© _»|∞ƒ uiy~å^Œ∞. h=Ù "≥xãπ Ѩ@ì}ÏxH˜ K≥Ok# XHõ áœ~°∞_ç
¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ ‰õΩ¢@ Ѩ<åfl=Ù. JO^Œ∞=Å¡ K«@ìO ¢Ñ¨HÍ~°O h Pã≤Îáêã¨∞ÎÅhfl [ѨÙÎ
KÕ¿ã JkèHÍ~°O HÀ~°∞ì‰õΩ LOk. J~Ú`Õ HÀ~°∞ì HÀi`Õ x#∞fl Hõ∆q∞Oz =kÖËÜ«∞=K«∞Û.——
Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk =∂@Å∞ q#QÍ<Õ Ã+·ÖÏH± =ÚYOÖ’ HõuÎ"å@∞‰õΩ <≥`«∞Î\˜
K«∞Hõ¯ÖˉõΩO_® áÈ~ÚOk. áêeáÈ~Ú# "≥ÚǨÏO`À ѨâßÛ`åÎѨѨ_»∞`«∂ `«Å H˜OkH˜
kOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
J~Ú`Õ HÀ~°∞ì Ã+·ÖÏH± Pã≤Îx [ѨÙÎ KÕã¨∞HÀÖË^Œ∞. J`«_çfl Hõ∆q∞Oz =^ŒeÃÑ\ì̃Ok.
HÍx J`«x Pã≤Îx J`«x ‰õÄ`«∞iH˜ ^Œ̂H¯ÖÏ f~°∞Ê WzÛOk.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 123
Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk ÉÏÖòÇÏ≤ `å*Ï~ü ã¨=∞Ü«∞ã¨∂ÊùiÎ `≥eq`Õ@Å =Å¡ JO\’xÜ≥∂
¢áê}O ^ŒH¯˜ Ok. Ã+·ÖÏH± ^Œ∞+¨Ñì ^¨ HŒä Oõ ɡ_ãç H≤ ˘@ì_O» `À J`«#∞ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ JO^Œi
=ÚO^Œ∂ JÉèÏã¨∞áêÅÜ«∂º_»∞. |™êxÜ≥∂ ã¨O`À+≤ã∂¨ Î Ü«Ú=<åºÜ«∞"åkH˜ (ÖÏÜ«∞~ü)
ѶA
‘ H˜O^Œ H˘O`« _»|∞ƒ W=fiÉ’Ü«∂_»∞. HÍx Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk ÉÏÖòÇÏ≤ `å*Ï~ü _»|∞ƒ
fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î, J`«x ¢"Õe‰õΩ#fl LOQÆ~°O W=fi=∞x J_çQÍ_»∞.
|™êxÜ≥∂‰õΩ D LOQÆ~°O J`«x ÉèÏ~°º ¢¿Ñ=∞HÍ#∞HõQÍ WzÛOk. ^•#fl`«#∞
¢áê}¢Ñ¨^ŒOQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. JOKÕ`« ^•xfl Ü«Ú=<åºÜ«∞"åkH˜ W=fi_®xH˜
=∞#™⁄Ñ¨Ê ÖË^Œ∞. HÍx ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_ç ¢áê}O HÍáê_ç#O^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+¨OQÍ<Õ P
LOQÆ~åxfl Ü«Ú=<åºÜ«∞"åkH˜ WKÕÛâß_»∞.
HÀ~°∞ìÖ’ `«=∞ ˆHã¨∞ <≥yæ#O^Œ∞‰õΩ JO\’xÜ≥∂, |™êxÜ≥∂Å∞ ã¨O`À+≤ã¨∂Î
Ѩ~°ã¨Ê~°O Jaè#OkOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. =∞~°∞<å_»∞ |™êxÜ≥∂ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_ç ^ŒQÆæ~° ÃãÅ=Ù
fã¨∞H˘x q[Ü«∂#O^ŒO`À `«# =∂=∞QÍi TiÔHàϧ_»∞. ÉèÏ~°º áÈi¬Ü∂« ^ŒQ~æÆ ° Ü«Ú=
<åºÜ«∞"åk ÉÏÖòÇ≤Ï`å*Ï~ü K«∂Ñ≤# ã¨=∞Ü«∞ã¨∂ÊùiÎx H˘xÜ«∂_»∞`«∂ HÀ~°∞ìÖ’ [iy#
=$`åÎO`«=∞O`å ѨÓã¨QÆ∞zÛ#@∞¡ q=iOKå_»∞. Ü«Ú=<åºÜ«∞"åk HÀiHõÃÑ· ÖÏÜ«∞~ü
Ѷ‘A H˜O^Œ `å#`«xH˜ `«# LOQÆ~°O WzÛ# q+¨Ü«∂xfl ‰õÄ_® K≥áêÊ_»∞.
''Uk WÖÏO\˜ LOQÆ~°"Õ∞<å g∞~°∞ <åºÜ«∞"åkH˜ Ѷ‘A H˜O^Œ WzÛOk?——
JO@∂ áÈi¬Ü«∂ `«# ÉϺQ∑Ö’#∞Oz XHõ LOQÆ~°O fã≤ K«∂ÃÑ\˜ìOk.
''WÖÏO\˜ LOQÆ~"° ∞Õ ... B#∞, WÖÏO\˜ LOQÆ~"° ∞Õ . Uq\©, D LOQÆ~"° ∞Õ <Õ#∞
<åºÜ«∞"åkH˜zÛOk. HÍx Wk h ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ZÖÏ =zÛOk!?—— J<åfl_»∞ |™êxÜ≥∂ ã¨O¢Éèí
=∂âßÛ~åºÅ∞ "≥e|∞K«∞Û`«∂.
''g∞~°∞ ZѨÙÊ_≥·`Õ g∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl XѨÊO^ŒO, ^•x=Å¡ J`«#∞
¢Ñ¨=∂^ŒOÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl ã¨OQÆu QÆ∞iOz <å‰õΩ K≥áêÊ~À, JѨÙÊ_Õ <Õ#∞ g∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl
ZÖÏÔQ·<å HÍáê_®Åx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞—— JO@∂ áÈi¬Ü«∂ `å#∞ =∞QÆ ÖÏÜ«∞~ü
"Õ+¨OÖ’ HÀ~°∞ì‰õΩ ZÖÏ =zÛOk "≥Ú^ŒÖˇ·# q=~åÅhfl `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok.
''J~Ú`Õ P Ü«Ú=ÖÏÜ«∞~üq #∞"Õfi##fl =∂@!—— J<åfl_»∞ |™êxÜ≥∂ Pâ◊Û~°ºO,
P#O^ŒO "Õ∞à◊qOz# ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ`À.
''B#∞ <Õ<Õ—— J#flk áÈi¬Ü«∂ z~°∞#=Ùfi`À.
W^ŒO_ô! =_ô¤ Ñ≤âßK«∞Å∞, ‰õΩ¢@HÀ~°∞Å~Ú# Ü«¸^Œ∞Å =∞#ã¨Î`«fiO!!
54. =_ôÖ¤ xË ~°∞}ã¨Oã¨Å÷ ∞
=∞# ^Õâ◊OÖ’ [=∂J`≥ W™ê¡q∞ ã¨Oã¨÷ =_ô¤ÖËx ~°∞}ã¨Oã¨÷Å∞ <≥ÅH˘eÊ J=ã¨~°
"≥∞ÿ#"åiH˜ Ѩiq∞`« ™ê÷~ÚÖ’ =_ô¤ ÖˉõΩO_® JѨÙÊÅ∞ W™ÈÎOk. ~°∞}ã¨Oã¨÷Å x~°fiǨÏ}
HÀã¨O [#¢âıÜ∂≥ aèÖÏ+¨µÖˇ#· ^èxŒ ‰õΩÅ #∞O_ç +¨~`° ∞« `À ‰õÄ_ç# JѨÙÊÅ∞ (Conditional
loans) fã¨∞‰õΩO@∞Ok. JnH͉õΩO_® ã¨Oã¨÷Å ã¨Éèí∞ºÅ #∞Oz ã¨Éèíº`«fiO Ѷ‘A H˜O^Œ
124 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
‰õÄ_® <≥ʼnõΩ H˘O`« ÃÑ·HõO =ã¨∂Å∞ KÕã¨∞ÎOk. ã¨Oã¨÷Å x~°fiǨÏ} Y~°∞ÛÅ∞ =∂¢`«O
ã¨Éèíº`«fi ÃÑ·HõO #∞O_ç q∞#Ǩ~Úã¨∞ÎOk.
D ã¨Oã¨÷Å∞ ~°∞}ÏÅ∞ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ =∞OE~°∞ KÕ™êÎ~Ú. XHõ\˜, =ã¨∞Î=ÙÅ∞
‰õΩ^Œ=ÃÑ@∞ìH˘x JÑ≤Ê=fi_»O. Ô~O_»∞, ã¨Oã¨÷ ã¨Éèí∞ºÅÖ’ Z=Ô~·<å Ǩg∞ W¿ãÎ ^•xÃÑ·
JÑ≤Ê=fi_»O. JѨÙÊÅ∞ HÍ=Åã≤#"å~°∞ ^Œ~°MÏã¨∞ÎÅ∞ KÕã¨∞‰õΩO>Ë |OQÍ~°O ÖË^•
=∞ˆ~"≥·<å qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `åHõ@∞ì ÃÑ@∞ìH˘xQÍx, ÖËHõ ã¨Oã¨÷ã¨Éèí∞ºÅ∞ WKÕÛ Ç¨g∞
ÃÑ·QÍx "åiH˜ ~°∞}ÏÅ∞ JO^Œ*Ë™êÎ~°∞.
=∞# ~å¢+ì̈OÖ’ [=∂J`ü P^èŒfi~åº# WÖÏO\˜ =_ô¤ÖËx ~°∞}ã¨Oã¨÷Å∞ 28 =~°‰õΩ
Ѩx KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. D ã¨Oã¨Å
÷ ^•fi~å [=∂J`ü ã¨O=`«û~åxH˜ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ÃÑ·QÍ
¢Ñ¨[ʼnõΩ =_ô¤ ÖˉõΩO_® ~°∞}ÏÅ∞ JO^Œ*Ë™ÈÎOk. HõsO#QÆ~ü Ѩ@ì}OÖ’ ™ê÷Ñ≤Oz#
WÖÏO\˜ XHõ ã¨Oã¨÷ (Interest free money bank)‰õΩ 2000 ÃÑ·QÍ MÏ`å^•~°∞Å∞
(Account holders) L<åfl~°∞. "åiÖ’ 250 =∞Ok =Úã≤" ¡ ∞Õ `«~° MÏ`å^•~°∞Å∞ ‰õÄ_®
L<åfl~°∞. D ÉϺO‰õΩ ã¨O=`«û~åxH˜ 35 ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞Å∞ =_ô¤ ÖˉõΩO_® ¢Ñ¨[ʼnõΩ
JѨÙÊe™ÈÎOk. nx @~üflF=~ü ã¨O=`«û~åxH˜ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ÃÑ·QÍ LOk.
[=∂J`≥ W™ê¡q∞ Ç≤ÏO^£ P^èŒfi~°ºOÖ’ =_ô¤ÖËx D ~°∞}ã¨Oã¨÷Å∞ q[Ü«∞=O`«O
QÍ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~Ú. WzÛ# ~°∞}ÏÅ#∞ ~°∞}¢QÆã¨∞ÎÅ #∞O_ç q_»`«Å (Instalments)
"åiQÍ =ã¨∂Å∞ KÕã∞¨ OÎ k. D q^èOŒ QÍ [=∂J`≥ W™ê¡q∞ ã¨Oã¨÷ Ѩiq∞`« ™ê÷~ÚÖ’<≥<· å
H˘O^Œ~°∞ ¢Ñ¨[efl =_ô¤ Éèí∂`«O #∞O_ç HÍáê_»∞`ÀOk.
55. =_ôx¤ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O KÕ¿ã ™ê‰õΩÅ∞
=_ô¤x W™ê¡O ѨÓiÎQÍ x¿+kèOz#ѨÊ\˜H© K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ ^•xfl
^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O KÕÜ∞« _®xH˜ ~°H~õ H° ÍÅ ™ê‰õΩÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞. WÖÏO\˜"åà◊√¡ =ÚYºOQÍ
=¸_»∞ ™ê‰õΩÅ∞ K≥|∞`å~°∞. XHõ\˜: g~°∞ =_ô¤ ‰õÄ_® "åºáê~°O ÖÏO\˜^Õ Hõ^•
JO\Ï~°∞. Ô~O_»∞: JѨÙÊ fã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ JÑ≤ÊzÛ# _»|∞ƒ`À ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ∞`«∞
#flѨÙÊ_»∞ JÑ≤ÊzÛ#"å_çH˜ `«# ÃÑ@∞ì|_ç ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Õ Ç¨Ï‰õΩ¯ ZO^Œ∞‰õΩ
LO_»‰õÄ_»^Œx "åk™êÎ~°∞. =¸_»∞: Wà◊√§, Ѷ¨sflK«~ü "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ W`«~°∞ʼnõΩ
`å`å¯eHõOQÍ "å_»∞HÀ=_®xH˜ WzÛ#ѨÙÊ_»∞ "å\˜H˜ J^≥Ì =ã¨∂Å∞ KÕã≤#>Ë¡ `«=∞
_»|∞ƒ‰õΩ ‰õÄ_® =_ô¤ ~°∂ѨOÖ’ J^≥Ì =ã¨∂Å∞ KÕ¿ãÎ `«¿ÑÊq∞@x ¢Ñ¨tfl™êÎ~°∞.
D "å^Œ#Å∞ q#_®xH˜ ÉÏQÍ<Õ L<åfl~Ú. HÍx ^•x "åãÎ̈qHõ`« Uq∞\’ qâ◊n
Hõi¿ãÎQÍx Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O É’^èŒÑ¨_»^Œ∞. ^≥·=K«\ÏìÅ#∞, "åã¨Î= ^Œ$HõÊ^ä•xfl =kÖËã≤
`«~¯° âߢãÎ̈OÖ’ xëê‚`∞« Å~Ú#"å~°∞ uq∞‡x |q∞‡ KÕÜ∞« QÆÅ~°∞† K«zÛ#"å_çfl |uH˜OK«
QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. JO`«=∂¢`å# x[O J|^ŒOú QÍ =∂~°^∞Œ . ''QÍ_£ D*ò Å"£—— J<Õ ™ê"≥∞`«
LOk. JO>Ë ^Õ=Ù_»∞ ¢¿Ñ=∞ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ Jx J~°Oú . JÖψQ ''Å"£ D*ò |¡~ÚO_£—— J<Õ
=∞~À ™ê"≥∞`« ‰õÄ_® LOk. JO>Ë ¢¿Ñ=∞ QÆ∞_ç¤k Jx J~°úO. J_»¤QÀÅ∞QÍ "åkOKÕ
"åÔ~=Ô~<· å D ~Ô O_»∞ ™ê"≥∞`«Å#∞ fã¨∞H˘x ''™È, QÍ_£ D*ò |¡~ÚO_£—— (HÍ|\˜ì ^Õ=Ù_»∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 125
QÆ∞_ç¤"å_»∞) J<åfl_»#∞HÀO_ç. JѨÙÊ_»∞ [#O JÖÏO\˜"å_çfl U=∞O\Ï~°∞? ''áÈ~å QÆ∞_ç¤
"≥^èŒ"å!—— Jx J#~å? WÖÏ LO@∞Ok "åã¨Î"åxfl HõÑ≤ÊѨÙKÕÛ q`«O_»"å^ŒO!
㨈~, WѨÙÊ_»∞ =∞#O Jã¨Å∞ q+¨Ü«∂xH˜ =^•ÌO. =_ô¤x ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕ¿ã
™ê‰õΩÅ#∞ QÆ∞iOz "å\˜ "≥#∞Hõ L#fl x*Ïx*ÏÖËq∞\’ Ѩije^•ÌO:
(1) =_ô¤ ‰õÄ_® "åºáê~°O ÖÏO\˜^Õ J<Õ q+¨Ü«∂xfl Ѩije^•ÌO. "åºáê~°OÖ’
=~°Î‰õΩ_»∞ `«# ÃÑ@∞ì|_ç`À ã¨~°‰õΩ H˘O\Ï_»∞. P ã¨~°‰õΩÃÑ· H˘O`« ÖÏÉèíO ÃÑ@∞ìH˘x
J=Ú‡‰õΩO\Ï_»∞. ^•x HÀã¨O ¢â◊q∞™êÎ_»∞† ã¨=∞Ü«∂xfl qxÜ≥∂y™êÎ_»∞. WO`Õ KÕ¿ãÎ
`«Ñʨ ‰õΩO_® ÖÏÉè"í ∞Õ =ã¨∞OÎ ^Œ#fl Qͺ~°O\© Ug∞ ÖË^∞Œ . J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§Ö’ "åºáê~°
=ã¨∞Î=ÙʼnõΩ #+ì̈O HõeˆQ ¢Ñ¨=∂^ŒO ‰õÄ_® LO@∞Ok. H˘OK≥O ÃÑ^ŒÌ "åºáê~°O J~Ú`Õ
^Œ∞HÍ}ÏxH˜, ã¨~°‰õΩÅ xÅfi‰õΩ fã¨∞‰õΩ<Õ Éèí=<åʼnõΩ J^≥ÌÅ∞ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
=∞~À"≥Ñ· Ù¨ ã≤|ƒOk "Õ`<« åÅ∞ ‰õÄ_® W"åfieû =ã¨∞OÎ k. HÍx ~°∞}^•`«‰Ωõ D ÉÏ^èÖ Œ gË ∞
LO_»=Ù. `åHõ@∞ì =ã¨∞Î=ÙÅ∞ LO_»@O =Å¡ `«# ÃÑ@∞ì|_çÃÑ· XHõ¯ ÃÑ·™ê ‰õÄ_® #+ì̈O
=KÕÛ ¢Ñ¨ã¨H˜ÎÖË^Œ∞. Dq^èŒOQÍ HÍÅ∞g∞^Œ HÍÖËã¨∞H˘x ‰õÄ~˘Ûx _»|∞ƒ ^•fi~å _»|∞ƒ
ã¨OáêkOKÕ D =_ô¤ =º=ã¨#÷ ∞ "åºáê~°O J#QÆÅ=∂? "åºáê~°=∞x K≥áêÊÅO>Ë Wk
¿Ñ^ŒÅ ~°HõÎO Ñ‘ÖËÛ "åºáê~°=∞x xã¨ûOHÀK«OQÍ K≥ѨÊ=K«∞Û.
(2) JѨÙÊfã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ P _»|∞ƒ#∞ =∂iÛ `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# =ã¨∞Î=ÙÅ∞
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩO\Ï_»∞. JÑ≤ÊzÛ#"å_»∞ ‰õÄ_® `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ P _»|∞ƒ`À
ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ =K«∞ÛHõ^•! J`«_çfl D Ѩx #∞O_ç Z=~°∞ x~Àkè™êÎ~°∞? x*ÏxH˜ JÑ≤ÊKÕÛ
"åÔ~=~°∂ `«=∞ J=ã¨~åÅ#∞ `åºQÆO KÕã≤ ÖË^• "å~Ú^• "Õã¨∞H˘x P _»|∞ƒ#∞
W`«~°∞ʼnõΩ JѨÙÊQÍ W=fi~°∞. P _»|∞ƒ "åi W#∞ÃÑÊ@ìÅÖ’<À, ÉϺO‰õΩÖ’¡<À
=¸Å∞æ`«∂ LO@∞Ok. Pq^èŒOQÍ W#∞ÃÑÊ@ìÅÖ’, ÉϺO‰õΩÖ’¡ =$^è•QÍ Ñ¨_ç=ÙO_Õ
q∞QÆ∞Å∞ (Surplus) ÃÑ·HÍxfl ¿Ñ^Œ"åà◊§‰õΩ =_ô¤ ÖˉõΩO_® `åHõ@∞ìÃÑ· JѨÙÊQÍ W¿ãÎ
"åà◊§‰õΩ =KÕÛ #+¨ìO Uq∞\©? ¿Ñ^ŒÅÃÑ· P =∂¢`«O ™ê#∞Éèí∂u K«∂Ѩx =Úã≤¡O
^èŒx‰õΩÅ ^è•i‡Hõ qâßfi™êxfl QÆ∞iOz U=∞x '=i‚OK«—QÆÅO?
~°∞}^•`« =∞ǨJO>Ë '<å _»|∞ƒ`À W`«~°∞ʼnõΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O HõÅ∞QÆ∞`«∞#flѨÙÊ_»∞
JO^Œ∞Ö’ <å‰õį_® H˘O`« ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O HõÅQÍe— J#O\Ï_»∞. ~°∞}¢QÆÇÏ‘ `«‰Ωõ ^•x =Å¡
XHõ J=ã¨~°O =∂¢`«O f~°∞`«∞Ok. JO`ÕHÍx ÖÏÉèÏÅ∞ Ug∞ ~å=Ù. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ–
F ¿Ñ^Œ"å_»∞ ~°∞}^•`«`À ''<å‰õΩ Ü«∂Éè·ˇ ~°∂áêÜ«∞Å∞ JÑ≤Ê=fiO_ç, ^•O`À <Õ#∞ Q˘_»e¤
H˘x Hõ>Å ì̌ ∞ H˘\ì̃ J=Ú‡‰õΩO\Ï#∞—— Jx JO\Ï_»#∞HÀO_ç. ^•xH˜ ~°∞}^•`« ''#∞=Ùfi
<å _»|∞ƒ`À ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ∞`«∞<åfl=Ù QÆ#Hõ JO^Œ∞Ö’ <å "å\ÏQÍ =_ô¤ ~°∂ѨOÖ’
H˘O`« W"åfie—— JO>Ë ¿Ñ^Œ"å_»∞ QÆ`«ºO`«~°OÖËHõ XѨÙʉõΩO\Ï_»∞.
P `«~°∞"å`« J`«#∞ Hõ>ì̌Å∞ H˘\ì̃ J=Ú‡‰õΩ<åfl P =zÛ# _»|∞ƒ`À J`«x rq`«
Hõh™ê=ã¨~åÅ∞ ‰õÄ_® f~°∞ÛHÀÖËHõ ã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∂ JѨÙÊ f~°Û_®xH˜ H˘OK≥O H˘OK≥O
q∞yeÛ ÃÑ_®Î_»#∞‰õΩO^•O. JÖÏ fˆ~Û<å\˜H˜ =_ô¤`À ã¨Ç¨ "≥Ú`«ÎO ÉÏH© #∂@ Ü«∂Éè̌·
~°∂áêÜ«∞Å∞ J~Ú#ѨÙÊ_»∞, J`«x ^ŒQ~æÆ ° JO`« Hõ+Ñì̈ _¨ ç q∞yeÛ<å =O^Œ ~°∂áêÜ«∞Å∞
126 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
‰õÄ_® [=∞ HÍHõáÈ`Õ J`«<ÕO KÕÜ«∂e?
~°∞}^•`« |Å=O`«∞_»~Ú`Õ QÆ∂O_®Å KÕ`<« À ÖË^• áÈbã¨∞Å KÕ`<« À P ¿Ñ^À_çfl
z`«HÉõ ÏkOz J`«x WO\˜™ê=∞¢yx ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. W^Õ<å ~°∞}^•`« #∞O_ç
¿Ñ^Œ ~°∞}¢QÆÇ‘Ï`« á⁄O^Õ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O? ~°∞}^•`« ¿Ñ^À_çH˜zÛ# _»|∞ƒ ^•fi~å á⁄O^Õ
¢Ñ¨Ü≥∂[#O J`«x #_ç¤ q~°Q˘æ@ì_»O HÍ^•? ¿Ñ^À_ç Pi÷Hõ |ÅÇ‘Ï#`«#∞ Pã¨~åQÍ
KÕã∞¨ H˘x á⁄O^Õ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O J¢Hõ=∞ ÖÏÉèOí HÍ^•? =_ô¤ ~°∂ѨOÖ’x D J¢Hõ=∂~°#˚ ‰õΩ
|^Œ∞Å∞ ''<Õ#∞ hH˜KÛÕ _»|∞ƒ`À Hõ>Å ìˇ ∞ J=Ú‡HÀ. =zÛ# ÖÏÉèOí Ö’ <å‰õΩ H˘O`« W=Ùfi——
J#O>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. JѨÙÊ_»∞ _»aƒKÕÛ"å_»∞ ÖÏÉèíOÖ’#∂ ÉèÏQÆã¨∞Î_»=Ù`å_»∞, #+¨ìO
Ö’#∂ ÉèÏQÆã¨∞Î_»=Ù`å_»∞. _»aƒKÕÛ"å_»∞ `åxKÕÛ _»|∞ƒ ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O
JO>Ë W^Õ. W^Õ ã¨¢Hõ=∂~°˚#, ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# ¢Ñ¨Ü≥∂[#O.
XHõ"àÕ ◊ <å _»|∞ƒÃÑ· ÖÏÉè"í ∞Õ ~å"åeQÍx, #+¨Oì U=∂¢`«O LO_»‰Äõ _»^xŒ ¿Ñ^ŒÅ
#_ç¤ q~°Q˘æ\ì̃ "åi#∞O_ç =_ô¤ =ã¨∂Å∞KÕ¿ã Hõiî#∞_ç ~åuQÆ∞O_≥#∞ Z=~°∞ Hõiy™êÎ~°∞?
''g∞ ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ áåë®}®ÖÏ¡ Híi#î "≥∞áÿ ÈÜ«∂ܵ. Hß^°∞, J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í Híi#î "≥∞ÿ
áÈÜ«∂ܵ. áåë®}®ÅÖ’ HÁxfl>˜ #∞~z h>˜T@Å∞ LaH˜ =™®Îܵ. =∞iHÁxfl
ǨyeáÈܵ ÇÍ>˜ #∞~z Hí∂_Í hà◊∞§ =™®Îܵ. W~Hß HÁxfl O®à◊§Üµ`Ë ^≥·=cèu`À
Hí~Ç≤~z „H˜~^° Ǩ_áç È`Íܵ. ^Õ=Ù_«∞ g∞ KÕ+Åì̈ #∞ Qõ=∞x~K«_~« ÖË^x° ÉèÏq~K«H~í _ç.——
(Y∞~üP<£–2:74)
^ÕâßxH˜ "≥<≥fl=ÚHõ, J#fl^•`« Jx á⁄QÆ_»|_Õ Ô~·`«#fl‰õΩ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ã¨fiÜ«∞OQÍ
Éèí∞[O`«_»∂Î ÉϺO‰õΩÅ #∞Oz JѨÙÊ WÑ≤Êã¨∞ÎOk. P _»|∞ƒ`À Ô~·`«#fl q`«Î<åÅ∞,
Z~°∞=ÙÅ∞ H˘x Ô~Hõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞ KÕã¨∞H˘x ѨO@ ѨO_ç™êÎ_»∞. PtOz# ѨO@ KÕuH˜
=¿ãΠ㨈~, XHõ"Õà◊ ¢Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ =Å¡ <åâ◊#=∞~Ú #+ì̈"≥Ú¿ãÎ ÉϺO‰õΩÅ∞ J`«x
~°∞}Ïxfl =∂ѶK ‘ ™Õ êÎÜ∂« ? JѨÙÊ f~°Û_»OÖ’ PÅ㨺"≥∞#ÿ H˘nÌ ^•x =_ô¤ áêѨÑÙ¨ H˘O_»ÖÏ
ÃÑiyáÈ`Õ ¿Ñ^ŒÔ~·`«∞ ^•xfl ZÖÏ f~°ÛQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞? f~°ÛÖË_»∞. JO^Œ∞ˆH =∞# ^Õâ◊OÖ’
¿Ñ^ŒÔ~·`«∞Å∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
(3) =¸_À q+¨Ü∞« O J^≥.Ì _»|∞ƒ‰õΩ J^≥!Ì D =∂@ qO>Ë<Õ Pâ◊Û~°ºO "Õã∞¨ OÎ k.
™ê^è•~°}OQÍ J^≥̉õΩ WKÕÛ =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ x~°fiǨÏ} Y~°∞ÛÅ∞ (Maintanance charges)
Ü«∞[=∂<Õ Éèíi™êÎ_»∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– WÅ∞¡ J^≥ÌH˜zÛ#ѨÙÊ_»∞ ^•x =∞~°=∞‡`«∞Î =ÔQ·~å
Y~°∞ÛÅ∞ Ü«∞[=∂<Õ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. JÖψQ HÍ~°∞ J^≥ÌH˜zÛ#ѨÙÊ_»∞ ¢_≥·=~ü r`«O,
ÃÑ¢\’Öò Y~°∞ÛÅ∞ ^•x Ü«∞[=∂<Õ Éèíi™êÎ_»∞. JnQÍHõ J^≥̉õΩ WKÕÛ =ã¨∞Î=Ù rq`«O
HÍÅO ¢Hõ=∞OQÍ `«yæáÈ`«∞Ok. JO>Ë ^•x J~°∞QÆ∞^ŒÅ Y~°∞ÛÅ∞ (Depreciation
charges) ‰õÄ_® Ü«∞[=∂<Õ Éèíi™êÎ_»∞. D HÍ~°}OQÍ<Õ W`«~°∞ÅH˜KÕÛ =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ·
J^≥Ì =ã¨∂Å∞KÕ¿ã ǨωõΩ¯ J`«xH˜ LO@∞Ok. ~°∞}^•`« `å#∞ ^•K«∞‰õΩ#fl _»|∞ƒ
W`«~∞° ʼnõΩ JѨÙÊQÍ WzÛ#O`«=∂¢`å# J`«xÃÑ· =zÛѨ_Õ Pi÷Hõ ÉÏ^躌 `«ÖgË ∞ LO_»=Ù.
JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ ~°∞}¢QÆÇ‘Ï`« #∞O_ç =_ô¤ ~°∂ѨOÖ’ J^Œ#OQÍ _»|∞ƒ =ã¨∂Å∞ KÕ¿ã
JkèHÍ~°O ~°∞}^•`«‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩO_®e?
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 127
56. ‰õÄ~°∞Û#fl H˘=∞‡#∞ #~°∞HÀ¯=_»=∞O>Ë W^Õ?
=∞# ^Õâ◊OÖ’ =Úã≤¡=ÚÅ∞ ÉϺO‰õΩÅ #∞O_ç ÅaèOKÕ =_ô¤x J#∞ÉèíqOKÕ
q+¨Ü«∞OÖ’ H˘O^Œ~°∞ =∞iHÍã¨Î =ÚO^Œ∞‰õΩáÈ~Ú D =_ô¤ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞#x x~°∂
Ñ≤OK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞. g~°∞ ''^•~°∞ÖòW™ê¡O, ^•~°∞Öò‰õΩ¢Ñ¶π, ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò—— J<Õ
áêiÉèÏ+≤Hõ Ѩ^•Å#∞ `«=∞ "å^Œ#ʼnõΩ P^è•~åÅ∞QÍ K«∂ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞.
^•~°∞ÖòW™ê¡O JO>Ë ~å[ºK«@ìO (Law of the land) W™ê¡g∞Ü«∞ K«\ÏìÅ∞QÍ
J=∞Ö’¡ L#fl =Úã≤¡O ^Õâ◊O Jx J~°÷O. ^•~°∞Öò‰õΩ¢Ñ¶π JO>Ë ~å[ºK«@ìO W™ê¡"Õ∞`«~°
K«\ÏìÅ∞QÍ J=∞Ö’¡L#fl =Úã≤¡"Õ∞`«~° ^Õâ◊=∞x J~°÷O. ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò JO>Ë W™ê¡g∞Ü«∞
~å[ºO Ü≥ÚHõ¯ ¢Ñ¨`º« i÷ ^Õâ=◊ ∞x J~°O÷ . ^•~°∞ÖòÇϨ ~°Éò ¢Ñ¨[Å #∞O_ç ÅaèOKÕ ZÖÏO\˜
ã¨OѨ^Œ<≥·<å =Úã≤¡OÅ∞ fã¨∞HÀ=_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞#x Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O.
WѨÙÊ_»∞ =Úã≤¡OÅ∞ ÉϺO‰õΩ=_ô¤ fã¨∞HÀ=_®xfl ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OKÕ¿ã Ѷ¨`åfiÅ∞ *ÏsKÕã≤#
^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ =∞# ^Õâßxfl ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò ^Õâ◊OQÍ z¢uOK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl~°∞.
HÍx ^•~°∞ÖòÇϨ ~°Éò ¢Ñ¨™êÎ=# ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ^•~°∞ÖòW™ê¡O ^ÕâO◊ L#flѨÙÊ_Õ L`«Ê#fl
=∞=Ù`«∞Ok. JÖÏO\˜ ^Õâ◊O WѨÙÊ_»∞ ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. Hõ#∞Hõ =∞# ^Õâßxfl ^•~°∞Öò
ǨÏ~°ÉòQÍ z¢uOK«_»O U=∂¢`«O ã¨iHÍ^Œ∞. W™ê¡O=ºuˆ~Hõ K«\ÏìÅ#∞ =Úã≤¡OÅÃÑ·
|Å=O`«OQÍ ~°∞^Œ|Ì _»#O`«=~°‰Ωõ "å~°∞ =∞# ^ÕâßxH˜ ã¨O|OkèOz# W`«~° K«\ÏìÅ#∞
Q“~°qOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∞# ^Õâ◊K«@ìO ¢Ñ¨HÍ~°O =∞^ŒºO ¿ãqOK«_»O, J=∞‡_»O, H˘#_»O
K«@ìã¨=∞‡`«"Õ∞ J#∞HÀO_ç. J~Ú#ѨÊ\˜H© WHõ¯_» =Úã≤¡OÅÃÑ· =∞^•ºxfl |Å=O`«OQÍ
~°∞^Œ_Ì O» [~°Q_Æ O» ÖË^∞Œ . Hõ#∞Hõ "å~°∞ W™ê¡O ¢Ñ¨HÍ~°O =∞^ŒºO *’eH˜ áȉõÄ_»^∞Œ . JÖψQ
=∞# ^Õâ◊K«\ÏìÅÖ’ ÅOK«O, =ºaèKå~°O, E^ŒO "≥Ú^ŒÖˇ·#q <Õ~åÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OKÕ
K«\ÏìÅ∞ ‰õÄ_® L<åflÜ«∞#∞‰õΩO^•O. JѨÙÊ_»∞ D ^Õâ◊ =Úã≤O¡ Å∞ P K«\ÏìÅ∞ W™ê¡O‰õΩ
=ºuˆ~HõO HÍHõáÈ~Ú<å "å\˜x Q“~°qOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
ÃÑ·# ¢Ñ¨™êÎqOz# =¸_»∞K«~°ºÅ∞ W™ê¡OÖ’ ‰õÄ_® <Õ~åÅ∞QÍ<Õ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú.
=∞^Œºáê#OÃÑ· x¿+^èŒO ^•~°∞ÖòW™ê¡OÖ’ L#fl>Ë¡ ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò ÖË^• ^•~°∞Öò‰õΩ¢Ñ¶π ^Õâß
ÅÖ’ ‰õÄ_® L#flѨÙÊ_»∞ =Úã≤¡OÅ∞ Ô~O_»∞ KÀ\Ï¡ P x¿+^è•xfl áê\˜OKåe. J~Ú`Õ
P Ô~O_»∞ ¢áêO`åÅ =∞^茺 `Õ_® XHõ¯>Ë. ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò ÖË^• ^•~°∞Öò‰õΩ¢Ñ¶π ^Õâ◊OÖ’
=∞^ŒºO ¿ãqOK«_»O HõO>Ë ^•~°∞ÖòW™ê¡O ^Õâ◊OÖ’ =∞^ŒºO ¿ãqOK«_»O f¢="≥∞ÿ# <Õ~°O
J=Ù`«∞Ok.
D q+¨Ü«∂xfl =∞~À q^èŒOQÍ K≥áêÊÅO>Ë WO\˜x, =∞ã‘^Œ∞#∞ fã¨∞HÀO_ç.
=∞^ŒºO WO\˜Ö’ ¿ãqOz<å, =∞ã‘^Œ∞Ö’ ¿ãqOz<å áêѨO áêѨ"Õ∞. HÍHõáÈ`Õ =∞^ŒºO
=∞ã‘^Œ∞Ö’ ‰õÄ~˘Ûx ¿ãq¿ãΠѶ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨ=∞=Ù`«∞Ok. QÆ_»¤O ÃÑ@∞ìH˘x =∞ã‘^Œ∞Ö’
¿ãq¿ãΠѶ¨∞’~åuѶ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨO J=Ù`«∞Ok. WÖÏO\˜ =Úã≤¡OÅ∞ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ì #∞O_ç
‰õÄ_® kQÆ*Ï~°∞`å~°∞, ^≥·=^•ã¨∞Å ^Œ$+≤ì #∞O_ç ‰õÄ_® kQÆ*Ï~°∞`å~°∞.
128 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
™È+¨e*Ïxfl ¢áê}¢Ñ¨^ŒOQÍ ¢¿Ñq∞OKÕ XHõ HÍ¢"Õ∞_£ =∂~åæO`«~°O ÖËx Ѩiã≤÷uÖ’
U^≥<· å HͺÑ≤@eãπì ^ÕâßxH˜ =Å㨠áÈÜ«∂_»#∞HÀO_ç. JHõ¯_» D HÍ¢"Õ∞_£ =∞Ǩâ◊ÜÚ « _»∞
HͺÑ≤@eã¨∞ìÅ`À KÕ`«∞Å∞ HõeÑ≤ ÃÑ^ŒÌ HõOÃÑh ™ê÷Ñ≤Oz HÍi‡‰õΩÅ KÕ`« "≥\˜ìKåH˜i
KÕ~ÚOK«∞HÀQÆÅ_®? JHõ¯_ç ÃÑ@∞ì|_ç^•s q^è•<åÅ#∞ J=ÅOaOz =O^ŒÅ ZHõ~åÅ
=º=™êÜ«∞ Éè∂í =ÚʼnõΩ Éè∂í ™êfiq∞ HÍ=_®xH˜ L|ÖÏ@ Ѩ_`» å_®? `«# ã≤^•úO`«OÃÑ·
^Œ$_è»#=∞‡HõO, Pâ◊Ü«∞™ê^èŒ#Ö’ z`«Îâ◊√kú L#fl U HÍ¢"Õ∞_£ ‰õÄ_® WÖÏ KÕÜ«∞ÖË_»∞.
™êfi`«O¢`åºxH˜ ѨÓ~°fiO =∞# ^Õâ◊OÖ’ QÍOnè, <≥¢Ç¨˙ =ÔQ·~å ™êfi`«O¢`À^Œº=∞
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ Y^ŒÌ~°∞ |@ìÅ∞ ^èŒiOz q^Õj=ã¨∞Î |Ç≤Ï+¨¯~°}‰õΩ Ñ≤Å∞Ѩ٠xzÛ#ѨÙÊ_»∞
`å#∞ Q˘Ñ¨Ê QÍO^èÕÜ«∞ "åk#x K≥ѨÙʉõΩ<Õ, =∂`«$^Õâ◊OÃÑ· ZÅ¡Å∞ÖËx ¢¿Ñ=∞ LO^Œx
¢Ñ¨H\õ O˜ K«∞‰õΩ<Õ =∞x+≤ Z=Ô~<· å ÅO_»<Ö £ ’ `«Ü∂« ~°~Ú# Ys^≥#· ã¨∂@∞ ^èiŒ OK«_®xH˜,
ÅO_»<£Ö’<Õ `«Ü«∂~°~Ú# QÆ_çÜ«∂~°O ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å_®? U=∂¢`«O W+¨ì
Ѩ_»_»∞. P<å_»∞ ÅO_»<£Ö’ K«kq `≥K«∞Û‰õΩ#fl S.ã≤.Ü«∞ãπ. Ѩ\ÏìÅ∞ Ãã·`«O zO¿Ñã≤
^Õâ◊™êfi`«O¢`À^Œº=∞OÖ’ ^Œ∂H˜# `åºQÆ=¸~°∞ÎÅ∞ L<åfl~°∞.
`å#∞ #q∞‡# ã≤^•úO`åʼnõΩ, Pâ◊Ü«∂ʼnõΩ q~°∞^ŒúOQÍ U HÍ¢"Õ∞_»~Ú<å, U
QÍO^èÕÜ«∞"å^Œ~Ú<å D q^èŒOQÍ Z#fl\˜H© KÕÜ«∞_»∞. =∞i UˆHâ◊fi~°∞_≥·# JÖÏ¡ÇπÏ#∞,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ#∞ ^Œ$_è»OQÍ qâ◊fiã≤Oz Jq∞`«OQÍ P~åkèOKÕ Jaè=∂xOKÕ, `«##∞
`å#∞ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ =Úã≤O¡ Jx K≥ÑÙ¨ ʉõΩ<Õ U =∞xÃ+·<å "åi P[˝Å‰õΩ É’^è#Œ ʼnõΩ, "å\˜
Pâ◊Ü«∂xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ LO_Õ q+¨Ü«∂Å#∞ ZÖÏ áê\˜OK«QÆÅ∞æ`å_»∞? W™ê¡O ^èŒ~°‡
âߢã¨ÎO Ѩ@¡ ã¨~°~Ú# J=QÍǨÏ#, ^Œ$_è»"≥∞ÿ# qâßfiã¨O L#fl U =Úã≤¡O ‰õÄ_® `«#
ã≤^•úO`åʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ LO_Õ U q+¨Ü«∂#fl~Ú<å J=ÅOaOz `å#∞ ‰õÄ~°∞Û#fl
K≥@∞ìH˘=∞‡#∞ `å<Õ #~°∞‰õΩ¯<Õ ^Œ∞™êûǨϙêxH˜ 㨿ãq∞~å áêÅÊ_»Ö_Ë ∞» . XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å
JÖÏ KÕ¿ãÎ JO`«HõO>Ë P`«‡Ç¨Ï`åº ã¨^Œ$â◊O ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ =∞~˘Hõ\˜ LO_»^Õ"≥∂!
QÆ=∞<å~°›"≥∞ÿ# =∞~À q+¨Ü«∞O. =∞# ^Õâ◊OÖ’x ¢\ÏѶ≤H± ~°∂Öòû ¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨[Å∞
`«=∞ "åǨÏ<åefl ~À_»∞‰¤ Ωõ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ # #_»áêe, D ~°∂Öòû#∞ =Úã≤O¡ Å∞ ‰õÄ_® áê\˜O
Kåe. "å~°∞ J"≥∞iHÍ ÖË^• QÆÖòÊù^ÕâßʼnõΩ "≥àıÎ JHõ¯_ç ~°∂Öòû ¢Ñ¨HÍ~°O "åǨÏ<åÅ#∞
~À_»∞¤‰õΩ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# #_»áêe. XHõ"Õà◊ D ~°∂Öòû‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ ¢Ñ¨=iοãÎ ¢Ñ¨=∂^•Å∞
ã¨OÉèqí Oz Pã¨Ê¢u áêÅ∞HÍ=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. ÃÑ·QÍ JÖÏO\˜ "åiH˜ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO tHõ∆ ‰õÄ_®
qkèã¨∞ÎOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, =∞~°}Ï#O`«~° rq`«OÖ’ ^≥·=tHõ∆‰õΩ ‰õÄ_® QÆ∞iHÍ=K«∞Û.
D ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ =∞# ^Õâ◊OÖ’ ÉϺO‰õΩ =_ô¤ fã¨∞HÀ=_®xfl =∂¢`«"Õ∞ ZO^Œ∞‰õΩ
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕÜ«∂e? E^ŒO, =∞\ϯÅ#∞ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕÜ«∞=K«∞ÛHõ^•,
ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞~°∞? KÕÜ«∞~°∞. g\˜x ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕ¿ãÎ ^Õâ◊ áÈbã¨∞Å∞ ã¨O|Okè`«
<Õ~°ã¨∞Îefl Ѩ@∞ìÔHo§ "åi ÉÁq∞HõÅ∞ q~°Q˘æ_®Î~°#fl ÉèíÜ«∞O LO@∞Ok. =∞i ÉϺO‰õΩ
=_ô¤ fã¨∞‰õΩO>Ë ^≥·= áÈbã¨∞Å∞ =∞ÔH¯Å∞ q~°QÆ`«O`å~°#fl ÉèíÜ«∞O ÖË^•? ¢Ñ¨Ñ¨OK«
áÈbã¨∞ÅO>Ë D =Úã≤O¡ ʼnõΩ ZO`« ÉèÜ í ∞« O! Ѩ~Ö
° ’Hõ áÈbã¨∞ÅO>Ë HÍã¨~Î Ú<å ÉèÜ
í ∞« O
ÖË^Œ#fl =∂@!! Uq∞ ^è≥·~°ºO gik!!
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 129
57. "å}˜[º ~°∞}ÏÅ∞
áÈ`Õ H˘O^Œ~°∞ '¢Ñ¨=ÚY∞Å∞— =ºH˜ÎQÆ`« J=ã¨~åÅÔH·`Õ JÑ≤ÊzÛ# _»|∞ƒ‰õΩ =_ô¤
fã¨∞HÀ=_»O `«¿ÑÊQÍx, "åºáê~° J=ã¨~åÅ HÀã¨O JÑ≤ÊKÕÛ _»|∞ƒ‰õΩ =_ô¤ =ã¨∂Å∞
KÕÜ«∞_»OÖ’ ZÖÏO\˜ `«Ñ¨ÙÊ ÖË^Œx "åk™êÎ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) HÍÅOÖ’ J~°|∞ƒÅ∞
J=ÅOaOz# ~°∞} q^è•<åňH Y∞~üP<£ qkèOz# =_ô¤ x¿+^èOŒ =iÎã∞¨ OÎ ^Œx, P<å\˜
~°∞} q^è•<åÅÖ’ "å}˜[º J=ã¨~åÅ ¢Ñ¨™êÎ=<Õ ÖË^Œ∞ HÍ|\˜ì D<å\˜ "å}˜[º
~°∞}ÏÅÃÑ· LO_Õ =_ô¤ x¿+^èŒO ¢H˜OkH˜ ~å^Œx JO\Ï~°∞ g~°∞.
HÍx g~°∞ XHõ q+¨Ü«∞O =∞~°záÈ`«∞<åfl~°∞. =_ô¤ HÀã¨O Y∞~üP<£Ö’ "å_»|_ç#
''iÉÏ—— J<Õ Ñ¨^•xH˜ ''=¸Å^èŒ#O (Capital amount)ÃÑ· J^Œ#Ѩ٠^èŒ#O (Extra
amount)—— Jx J~°÷O. D J^Œ#Ѩ٠^èŒ<å<Õfl Y∞~üP<£ x¿+kèOzOk. n<Õfl =∞#O
WѨÙÊ_»∞ =_ô¤ JO@∞<åfl=Ú. P<å_»∞ J~°|∞ƒÅ∞ JѨÙÊ U L^ÕÌâ◊ºO`À fã¨∞‰õΩ<åfl~°<Õ
q+¨Ü«∂xfl Ѩ~°QÆ}#Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞ HÍ^Œ∞. WKÕÛ"å_çH˜ fã¨∞‰õΩ<Õ"å_ç J=ã¨~°O`À
¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞O ÖË^Œ∞. '<ÕxKÕÛ ÃÑ·HÍxfl #∞=Ùfi Ѷ¨ÖÏ<å ѨxH˜ =∂¢`«"Õ∞ qxÜ≥∂yOKåe—
J<Õ +¨~°`«∞ qkèOKÕ"å_»∞ HÍ^Œ∞. J`«xH˜ HÍ=Åã≤O^ŒÖÏ¡ `å#∞ JѨÙÊ~°∂ѨOÖ’ ÃÑ>Ëì
ÃÑ@∞ì|_çH˜ ¢Ñ¨u Ѷ¨ÅOQÍ xs‚`« +¨~°`«∞ ¢Ñ¨HÍ~°O J^Œ#Ѩ٠"≥Ú`«ÎO (Extra amount),
JO>Ë =_ô¤ ÅaèOK«_»"Õ∞.
JO^Œ∞=Å¡ P HÍÅOÖ’ ~°∞}=º=Ǩ~åÅ∞ =ºH˜ÎQÆ`« J=ã¨~åÅ HÀã¨=∞x,
"å}˜[º J=ã¨~åÅ HÀã¨=∞x, =º=™êÜ«∞ J=ã¨~åÅ HÀã¨=∞x LO_Õq HÍ=Ù. =ºHÎ̃QÆ`«
~°∞}=∞~Ú<å, "åºáê~° ~°∞}=∞~Ú<å, =∞Ô~ÖÏO\˜ ~°∞}=∞~Ú<å Jk ~°∞}O H˜O^Õ
ÖˇHõ¯. JѨÙÊ q+¨Ü«∞OÖ’ =¸Å^èŒ#O HõO>Ë Z‰õΩ¯= ^èŒ#O fã¨∞‰õΩ<Õ ¢Ñ¨u =º=Ǩ~°O
=_ôÜ ¤ ∞Õ #x "å~°∞ ÉèÏqOKÕ"å~°∞. P<å\˜ #∞Oz D<å\˜ =~°‰Ωõ W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ ëêÃѶ· (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `«k`«~° W=∂=ÚÅ∞,
¢Ñ¨MϺ`« ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ JO^Œ~∂° =¸Å^è#Œ OÃÑ· J^Œ#OQÍ fã¨∞‰õΩ<Õ D ÃÑ·HÍxfl Y∞~üP<£
x¿+kèOz# =_ô¤QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜ã¨∂Î =KåÛ~°∞. D q+¨Ü«∞OÃÑ· Z=iH© ZÖÏO\˜ ÉèË^•aè
¢áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù.
¢áêp# ÉèÏ+¨ºHÍ~°∞ÅÖ’ '[ǨH±— Y∞~üP<£Ö’x ''g∞O°∞ x[~Qå qâ◊fiã≤~z#
ÇÍ~°~Ú`Ë g∞Hí∞ O®=Åã≤# =_ô¤x =kÖËÜ«µ~_ç—— (2:278) J<Õ ã¨∂HÎ̃ÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î
''J<åQÆiHõ HÍÅOÖ’ (J~°Éò) ¢Ñ¨[Å∞ J=∞‡HõO H˘#∞QÀà◊§ =º=Ǩ~°OÖ’ WzÛѨÙK«∞Û
‰õΩ<Õ =_ô¤ WÖÏO\˜^Õ—— Jx J<åfl~°∞. (Wɡfl[s~ü)
ǨϢ[`ü Y`å^• P<å\˜ "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''P<å_»∞ XHõ =ºHÎ̃ =∞~˘Hõ`«xH˜ `«# ã¨~°∞‰õΩ J=Ú‡`«∞#flѨÙÊ_»∞ ^•x
^èŒ~° K≥e¡OѨ٠HÀã¨O XHõ QÆ_»∞=Ù x~°‚~Ú™êÎ_»∞. P QÆ_»∞=٠֒Ѩ٠H˘#fl"å_»∞ xs‚`« ^èŒ~°
K≥e¡OK«ÖËHõáÈ`Õ J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ QÆ_»∞=Ù#∞ =∞iH˘O`«HÍÅO á⁄_çyOz "≥Ú^Œ\’¡ x~°‚
~ÚOz# ^èŒ~°#∞ ÃÑOK«∞`å_»∞. W^Õ P<å\˜ J<åQÆi‰õΩÅ "åºáê~° q^è•#O.——
(Wɡfl[s~ü)
130 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Wk ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞ =~°Î‰õΩxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’ WKÕÛ "å}˜[º
~°∞}O HÍ^Œ∞. Wk J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«# ã¨~°∞‰õΩ#∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞xH˜ JѨÙÊQÍ WKÕÛ
Ѩ^Œúu. D Ѩ^Œúu D<å_»∞ ‰õÄ_® J<ÕHõ ^ÕâßÅÖ’ H˘#™êQÆ∞`ÀOk. QÆ_»∞=Ù ^•\˜#
`«~∞° "å`« ^•xfl =∞iH˘O`«HÍÅO á⁄_çyOz =ÚO^Œ∞QÍ x~°~‚ ÚOz# ^è~Œ #° ∞ ÃÑOK«_O»
+¨sJ`ü ¢Ñ¨HÍ~°O =_ô¤ H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
~Ô O_»= Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ [iy# ã¨OѶ∞¨ @#. DlѨÙì
QÆ=~°fl~ü ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ‰õΩ=∂~°∞Å∞
J|∞ÌÖÏ¡, Lɡ·^Œ∞ÖϡʼnõΩ "åºáê~°O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~°O #∞Oz H˘O`«
_»|∞ƒ JѨÙÊQÍ WKåÛ~°∞. J~Ú`Õ P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ~°∞}Ïxfl
JÉèíºO`«~°Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞OQÍ Ñ¨iQÆ}˜Oz =¸Å^èŒ#O`À áê@∞ "åºáê~°OÖ’ =zÛ#
ÖÏÉèí=∞O`å WKÕÛÜ«∂Åx _ç=∂O_£ KÕâß~°∞. z=iH˜ PÜ«∞# H˘O^Œi ã¨ÅǨ`À
¢Ñ¨Éèí∞`«fi^èŒ<åQÍ~°O #∞Oz fã¨∞‰õΩ#fl ÃÑ·HÍxfl JѨÙʉõΩ |^Œ∞Å∞ "åºáê~° ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO
(Bussiness partnership)QÍ Ñ¨iQÆ}˜Oz ã¨QÆO ÖÏÉèíO =ã¨∂Å∞ KÕâß~°∞. (=Ú=`åΖ
H˜`å|∞Öòd~å*ò)
¢áêp#HÍÅOÖ’ =_ô¤ ÖˉΩõ O_®<Õ "åºáê~° J=ã¨~åÅ HÀã¨O ~°∞}ÏÅ∞ WKÕÛ Ñ¨^uúŒ
‰õÄ_® LO_Õ^Œx XHõ ǨÏnã¨∞ ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. JO^Œ∞Ö’ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨Å¡O) D q^èŒOQÍ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''ѨÓ~°fiO W¢™ê~¸Öò ã¨O`«uÖ’ XHõ =ºH˜Î =∞~˘Hõ`«x ^ŒQÆæ~° "åºáê~°O HÀã¨O
"Õ~Ú n<å~°∞¡ (D<å\˜ ^èŒ~° ¢Ñ¨HÍ~°O ÅH∆Í J~°"≥· "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞) JѨÙÊ fã¨∞
‰õΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_»`«#∞ ~°∞}^•`«`À 'D =º=Ǩ~°OÖ’ <å‰õΩ, h‰õΩ =∞^茺 ^Õ=Ù_Õ ™êH˜∆!
^Õ=Ù_Õ *Ïg∞#∞^•~°∞_»∞—— Jx J<åfl_»∞. WÖÏ K≥ÑÊ≤ J`«#∞ F_»Ö’ ѨÜ∞« #=∞Ü«∂º_»∞.
JHõ¯_» `«# "åºáê~° =º=Ǩ~åÅ∞ =ÚyOK«∞H˘x u~°∞QÆ∞ ¢Ñ¨Ü«∂}O HÀã¨O ˆ~=Ù
^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx JHõ¯_» KåÖÏ ~ÀAÅ^•HÍ ZÖÏO\˜ <ÒHõÅ∞ ^˘~°HõÖË^Œ∞.
DÖ’QÍ JѨÙÊ QÆ_»∞=Ù =Úyã≤áÈ =zÛOk.
''z=iH˜ P =ºH˜Î XHõ Hõ¢~°‰Ωõ ~°O¢^èOŒ KÕã≤ P ~°O¢^èOŒ Ö’ "Õ~Ú n<å~°¡ (<å}ÏÅ)`À
áê@∞ XHõ ÖËY ‰õÄ_® ÃÑ\ì̃ ^•x Ô~O_»∞ z=~°∞¡ =¸ã≤"Õâß_»∞. JÖÏ =¸¿ãã≤# P
Hõ¢~°#∞ ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ =^ŒeÃÑ_»∂Î '^Õ"å! <Õ#∞ x#∞fl ™êH˜Q∆ Í, ѨÓpHõ`∞« QÎ Í KÕã≤ D ÃÑ·HOõ
J`«x ^ŒQÆæ~° JѨÙÊQÍ fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. WѨÙÊ_»∞ h"Õ nxfl J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞Û—— Jx
¢áêi÷OKå_»∞. qkè=âß`«∞Î J@∞ ~°∞}^•`« `«# ^Õâ◊OÖ’ F~ÀA ã¨=Ú¢^Œ f~°O g∞^Œ
‰õÄ~˘Ûx LO>Ë JHõ™ê‡`«∞QÎ Í P Hõ¢~° h\˜ JÅÅÃÑ· `ÕeÜ«∂_»∞`«∂ J`«x =ÚO^Œ∞‰õΩ
=zÛ PyáÈ~ÚOk. ~°∞}^•`« P Hõ¢~°#∞ KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘x Ѩije¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ "Õ~Ú
n<å~°¡`À áê@∞ `«# ¿Ñ~° XHõ L`«Î~°O ‰õÄ_® HõxÊOzOk.
''`«~°∞"å`« H˘O`«HÍÖÏxH˜ ~°∞}¢QÆÇ‘Ï`« ã¨fi^ÕâßxH˜ uiQ˘KåÛ_»∞. J`«#∞ JѨÙÊ
f~°Û_®xH˜ "Õ~Ú n<å~°∞¡ fã¨∞H˘x ~°∞}^•`« ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈÜ«∂_»∞. HÍx ~°∞}^•`« P
_»|∞ƒ fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î '<å _»|∞ƒ <å‰õΩ ÅaèOzOk KåÅ∞— J<åfl_»∞.——
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 131
(D LÖË¡Y#O |∞MÏiÖ’ U_»∞ KÀ@¡, x™ê~ÚÖ’ XHõ KÀ@ =zÛOk.)
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© "å}˜[º ~°∞}ÏÅÃÑ· WKÕÛ ÖË^• fã¨∞‰õΩ<Õ =_ô¤ ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞#x
ÃÑ· q=~°}#∞ |\ì̃ ã¨Ê+ì̈OQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. ™ê^è•~°}OQÍ ¿Ñ^ŒÅ∞, =∞^茺`«~°QÆu ¢Ñ¨[ÖË
=ºH˜ÎQÆ`« J=ã¨~åÅ HÀã¨O Ѩiq∞`« ™ê÷~ÚÖ’ JѨÙÊ KÕ™êÎ~°∞. |_® "åºáê~°ã¨∞ÎÅ∞,
áêi¢âßq∞Hõ"Õ`«ÎÅ∞ ÅHõ∆Ö’¡, HÀ@¡Ö’ ~°∞}ÏÅ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ Hõ~°∞}Ï
=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# ^Õ=Ù_»∞ ÃÑ^ŒÌ KÕѨÅ#∞ =^Œe z#fl KÕÑ¨Öˇ·# ¿Ñ^ŒÅÃÑ·
=∂¢`«"Õ∞ =_ô¤ x¿+^èŒO ¢"Õ@∞ ZO^Œ∞‰õΩ "Õ™êÎ_»∞? ^Õ=ÙxH˜ ¿Ñ^ŒÅÃÑ· HõO>Ë ^èŒx‰õΩÅÃÑ·<Õ
Jaè=∂#O Z‰õΩ¯=x D JÉèíºO`åÅ∞ ÖË=n¿ã"åi ÉèÏ==∂??
58. JǨCÅ TaÖ’ ^ÕâO◊
D<å_»∞ *ÏfÜ«∞ÉϺO‰õΩÅ∞, ^ÕâßÅ∞ ~°∞}ÏÅ∞ =∞OE~°∞ KÕÜ∞« _®xH˜ ~°H~õ H° ÍÅ
+¨~°`«∞Å∞ qkèã¨∞Î<åfl~Ú. XHõ =ºH˜Î "åºáê~°O HÀã¨O ÖË^• =º=™êÜ«∞O HÀã¨O ÖË^•
ÃÑ·K^« ∞Œ =ÙÅ HÀã¨O JѨÙÊ J_çy#ѨÙÊ_»∞ ÉϺO‰õΩÅ∞ JѨÙÊ =∞OE~°∞KÕã∂¨ Î ã¨^~Œ ∞° =ºH˜Î
"åºáê~°O ÖË^• =º=™êÜ«∞O ÖË^• ÃÑ·K^« ∞Œ =ÙʼnõΩ =∂¢`«"∞Õ D ÃÑ·HÍxfl qxÜ≥∂yOKå
Åx ÉϺO‰õΩÅ∞ +¨~°`«∞ qkè™êÎ~Ú. D +¨~°`«∞#∞ LÅ¡OѶ≤∞¿ãÎ Jq ~°∞}¢QÆÇ‘Ï`« #∞O_ç
=_ô`¤ À ã¨Ç¨ "≥Ú`«OÎ _»|∞ƒ ~å|@∞ìHÀ=_®xH˜ J`«xÃÑ· =uÎ_ç fã¨∞H˘™êÎ~Ú. ~°∞}¢QÆÇÏ‘ `«
|ÅÇ‘Ï#∞_»~Ú`Õ J`«xÃÑ· f¢="≥∞ÿ# K«~°ºÅ∞ ‰õÄ_® fã¨∞‰õΩO\Ï~Ú.
WHõ XHõ |Å"≥∞ÿ# ^Õâ◊O XHõ |ÅÇ‘Ï# ^ÕâßxH˜ JѨÙÊÅ∞ W=fi_»OÖ’ Z<≥fl<Àfl
+¨~°`«∞Å∞ qkèã¨∞ÎOk. JÖψQ J¢QÆ~å[ºO K≥ѨÙÊKÕ`«Ö’¡ L#fl ¢Ñ¨Ñ¨OK«ÉϺO‰õΩ ‰õÄ_®
JO`Õ. Pi÷Hõ, PÜ«Ú^èŒ, ™êOˆHuHõ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ∞ QÆÅ J¢QÆ~å*ϺÅ∞ ¿Ñ^Œ ^ÕâßʼnõΩ
=_ô¤`À ‰õÄ_ç# JѨÙÊÅ∞ Ãã·`«O x™êfi~°÷OQÍ W=fi=#fl ã¨OQÆu KåÖÏ =∞OkH˜ `≥Å∞ã¨∞.
P^ÕâßÅ∞ ¿Ñ^Œ^ÕâßÅ ~°∞}ÏÅ ^•fi~å "≥∞_»Å∞ =Oz gÖˇ·#O`« Z‰õΩ¯= ¢Ñ¨Ü≥∂[#O
á⁄O^Œ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~Ú.
Jq `åq∞KÕÛ ~°∞}ÏÅ∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å ѶÖ
¨ Ï<å Ѩ#∞Å HÀã¨"∞Õ qxÜ≥∂yOKåÅx, `«=∞
^Õâ◊ L`«Ê`«∞eÎ fl J=Ú‡HÀ=_®xH˜ P ^ÕâßÅ `«Å∞ѨÙÅ∞ ÉÏ~å¡ `≥~z ° LOKåÅx, Jq
`«=∞ HõÔ~hû qÅ∞=Å#∞ `å=Ú HÀi# q^èŒOQÍ `«yæOK«∞HÀ"åÅx, `«=∞ =∞`åxfl
¢Ñ¨Kå~°O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ѨÓiÎ ¿ãfiK«Ûùx"åfiÅx, P ^ÕâßÅÖ’ `«=∞ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞
ZÖÏO\˜"≥·<å "å\˜H˜ ~å[H©Ü«∞ J"åO`«~åÅ∞ LO_»‰õÄ_»^Œx ¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ<À, Ѩ~ÀHõ∆O
QÍ<À ~°Hõ~°HÍÅ +¨~°`«∞Å∞ qkè™êÎ~Ú. D +¨~°`«∞Å =¸ÅOQÍ<Õ ¿Ñ^Œ ^ÕâßÅÖ’ q^Õj
~°∞}ÏÅ =Å¡ Pi÷Hõ ã¨OHˆ =∆ ∂xH˜ |^Œ∞Å∞ Pi÷Hõ ã¨OH∆ÀÉèOí U~°Ê_»∞`ÀOk. WѨÙÊ_»∞ =∞#
^Õâ◊OÖ’ ‰õÄ_® J^Õ Ñ¨iã≤÷u <≥ÅH˘#flk.
QÆ`«^Œâß|ÌO =∞# ^Õâ◊OÖ’ U~°Ê_ç# f¢="≥∞ÿ# Pi÷Hõã¨OH∆ÀÉèíO Ѩ@¡ [#™ê=∂#ºO
PO^Àà◊#Ѩ_»∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ áêi¢âßq∞Hõ"Õ`«ÎÅ∞, ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ ã¨O|~°Ñ¨_çáÈÜ«∂~°∞.
P<å_»∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ~°∂áê~Ú qÅ∞=#∞ Ѷ¨∞’~°OQÍ `«yæOz, J`«ºkèHõ q^Õj =∂~°Hõ
¢^Œ=ºO ~å|>ËìO^Œ∞‰õΩ ZQÆ∞=∞`«∞efl ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOK«_»"Õ∞ "åi ã¨O`ÀëêxH˜ HÍ~°}O. HÍx
132 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
#ÅÉèí~Ú Uà◊§ ã¨∞n~°… áêÅ# KÕã≤# HÍO¢ÔQãπ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ^Õâßxfl Ñ‘HõÅ^•HÍ JѨÙÊÅ
TaÖ’H˜ kOz ã¨QÆ@∞ áœ~°∞_çÃÑ· "≥∂Ü«∞ÖËx ÉèÏ~°O "Õâß~°∞.
ˆHO¢^ŒOÖ’ HÍO¢ÔQãπ áêsì uiy JkèHÍ~°O KÕѨ@ìHõ =ÚO^Œ∞ 1980Ö’ J"≥∞iHõ<£
_®Å~ü qÅ∞= 21.08 ~°∂áêÅ∞O_»QÍ Jk 1991Ö’ 25.95 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ÃÑiyOk.
JO>Ë =∞# ~°∂áê~Ú qÅ∞= 18.74 âß`«O `«yæO^Œ#fl=∂@. 28–6–1981 <å\˜H˜
¢a@<£ áœO_£ qÅ∞= 34.36 ~°∂áêÜ«∞Å∞O_»QÍ 1991Ö’ Wk 41.59 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ
KÕ~∞° ‰õΩOk. JO>Ë ~°∂áê~Ú qÅ∞= 17.38 âß`«O `«yáæ È~ÚOk. JÖψQ Ѩ_áç È~Ú#
~°∂áê~Ú qÅ∞= ¢Ñ¨HÍ~°O 1991 =∞^茺HÍÅOÖ’ P¢¿ãìeÜ«∞<£ _®Å~ü qÅ∞= 19.88
~°∂áêÜ«∞Å∞, ¢ÃѶOz ¢á¶êOH± qÅ∞= 4.16 ~°∂áêÜ«∞Å∞, [áê<£ 100 Z<£Å qÅ∞=
18.65 ~°∂áêÜ«∞Å∞, ™œn iÜ«∂Öò qÅ∞= 6.90 ~°∂áêÜ«∞Å∞, |¢ÃÇÏ~Ú<£ n<å~ü
qÅ∞= 68.96 ~°∂áêÜ«∞Å∞, ‰õΩ"≥\ · ò n<å~ü qÅ∞= 88.18 ~°∂áêÜ«∞Å∞ JÜ«∂º~Ú.
1957–58Ö’ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\˜ì# =∞# "≥∞¢\˜H± q^è•#Ѩ٠~°∂áê~Ú Z<Àfl =_ç^Œ∞_»∞‰õΩ
ʼnõΩ Ö’#=Ù`«∂ =zÛOk. P<å\˜ ~°∂áê~ÚÖ’x XHõ #Ü«∂ÃÑ·™ê D<å\˜ XHõ
~°∂áê~Ú`À ã¨=∂#=∞O>Ë Juâ◊Ü∂≥ H˜Î HÍ^Õ"∂≥ ! 1970‰õΩ ѨÓ~°fi"Õ∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ~°∂áê~Ú
qÅ∞=#∞ ÉÏQÍ ‰õΩkOzOk. 1970–71x ¢Ñ¨=∂}OQÍ fã¨∞H˘x =∞m§ ~°∂áê~Ú
ÖˇH¯õ #∞ ¢áê~°OaèOzOk. P `«~∞° "å`« ‰õÄ_® ~°∂áê~Ú qÅ∞=#∞ `«yOæ zOk. 1991Ö’
=∞~À™êi `«yáæ È~ÚOk. D q^èOŒ QÍ 1970–71Ö’ L#fl =∞# ~°∂áê~Ú qÅ∞= 1991
<å\˜H˜ 11 ÃÑ·ã¨Å‰õΩ kQÆ*ÏiOk. JO>Ë 1971 <å\˜ XHõ ~°∂áê~ÚH˜ 100 ¢QÍ=ÚÅ∞
=KÕÛ =ã¨∞=Î Ù 1991 <å\˜ ~°∂áê~ÚH˜ 11 ¢QÍ=ÚÅ∞ =∂¢`«"∞Õ Åaèã∞¨ OÎ k. =∞~À=∂@Ö’
K≥áêÊÅO>Ë 1971 Ö’ XHÍ<˘Hõ =ã¨∞=Î Ù ^è~Œ ° XHõ¯ ~°∂áê~Ú =∂¢`«"∞Õ LO^Œ#∞‰õΩO>Ë
Jk 1991 <å\˜H˜ 9 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ÃÑiyáÈ~ÚO^Œ#fl =∂@!
P<å_»∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ~°∂áê~Ú qÅ∞=#∞ `«yæOK«_®xH˜ Jã¨Å∞ HÍ~°}O Uq∞\’
qO>Ë Pâ◊Û~°ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q^ÕâßÅ #∞O_ç `≥zÛ# ÉèÏs ~°∞}ÏÅÃÑ· áê=ÚѨÙ@ìÖÏ
ÃÑiyáÈ`«∞#fl HÀ\Ï¡k ~°∂áêÜ«∞Å =_ôx¤ fˆ~ÛO^Œ∞‰õΩ =∞m§ JѨÙÊÅ∞ fã¨∞‰õΩ~å=_®x
Hõ@! ~°∂áê~Ú qÅ∞= `«y¿æ ãÎ<Õ =∞#‰õΩ S~Àáê"åi Jnè#OÖ’x ''JO`«~å˚fÜ«∞ ¢^Œ=º
xkè—— #∞Oz JѨÙÊ Ñ¨Ù_»∞ÎO^Œ@!!
1980Ö’ =∞# q^Õj ~°∞}O 20 aeÜ«∞#¡ _®Å~°∞¡ =∂¢`«"Õ∞ LO_»QÍ 1990
<å\˜H˜ D ~°∞}ÉèÏ~°O 60 aeÜ«∞#¡ _®Å~°‰¡ Ωõ (6000 HÀ@¡ _®Å~°‰¡ Ωõ ) KÕ~∞° ‰õΩOk. JO>Ë
1990 <å\˜H˜ ^•^•Ñ¨Ù 2,00,000 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ =∞#O q^ÕâßʼnõΩ JѨÙÊ Ñ¨_®¤
=∞#fl=∂@! =∂i# =∂~°HOõ qÅ∞= ¢Ñ¨HÍ~°O D ~°∞}O g∞^Œ ã¨∞=∂~°∞ #ÅÉè"·ˇ Å Õ HÀ@¡
~°∂áêÜ«∞Å∞ =_ô¤ f~°Û_®xˆH ã¨iáÈ`«∞Ok!!
WHõ ~°∂áê~Ú qÅ∞= `«yæOѨ٠=Å¡ ZQÆ∞=∞`«∞Å∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ ÃÑiy q^Õj
=∂~°Hõ ¢^Œ=ºO ¢Ñ¨"åǨÏOÖÏ =zÛ Ñ¨_»∞`«∞O^Œx K≥Ñ≤ÊOk JѨÊ\˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO. 1949Ö’,
uiy 1966Ö’ ~°∂áê~Ú qÅ∞=#∞ `«yOæ z#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® WÖψQ K≥ÑÊ≤ Ok. 1950Ö’
¢Ñ¨Ñ¨OK« "åºáê~°OÖ’ =∞# ZQÆ∞=∞`«∞Å "å\Ï 2.2 âß`«O LO_»QÍ, 1960Ö’ 1.1
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 133
âß`åxH˜, 1970Ö’ 0.7 âß`åxH˜, 1980Ö’ 0.5 âß`åxH˜, 1990Ö’ 0.45 âß`åxH˜
Ѩ_áç È`«∂ =zÛOk. ZQÆ∞=∞uKÕ¿ã ^ÕâßÖ’¡ =∞# ^ÕâO◊ 1950Ö’ 16= ™ê÷#OÖ’ LO>Ë,
1989Ö’ 43= ™ê÷<åxH˜ kQÆ*ÏiáÈ~ÚOk. JÖψQ 1987 =∂~üÛÖ’ =∞# q^Õj
=∂~°HõO xÅfiÅ∞ 7645 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞O_»QÍ 1990 E<£ <å\˜H˜ Jq 2640
HÀ@¡‰õΩ Ѩ_çáÈÜ«∂~Ú.
XHõ"Õà◊ ~°∂áê~Ú qÅ∞= `«yæOѨ٠=Å¡ ZQÆ∞=∞`«∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`åÜ«∞#∞‰õΩ<åfl
=∞Ǩ J~Ú`Õ J~Ú^Õà§◊ Ö’ 1 âß`«O =∂¢`«"∞Õ ÃÑ~°Q=Æ K«∞Û. ¢Ñ¨ÑO¨ K«"åºÑ¨Î ZQÆ∞=∞`«∞efl
^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë Wk ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ HÍH˜Ô~@ì ÖÏO\˜^Õ. J~Ú<å ZQÆ∞=∞`«∞Å∞
ÃÑ~°QÆ_»O =Å¡ J`«ºkèHõOQÍ ÖÏÉèíѨ_Õ^≥=~°∞? ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞, |_® "åºáê~°ã¨∞ÎÖË
Hõ^•! ã¨QÆ@∞ áœ~°∞_çH˜ q∞yÖË^Õq∞\©? ‰õÄ~°ÖËHõ Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙHÀ=_®xH˜ =∞l˚QÆ,
ѨÙhflà◊§Ö’ Le¡QÆ_»¤ #OA‰õΩ<Õ ¿Ñ^À_çÃÑ· nx ¢Ñ¨ÉèÏ=O Ѩ_»^•?
1991 AÖˇ· ¢áê~°OÉèOí Ö’ H˜fiO\ÏÖò 150 ~°∂áêÜ«∞Å∞#fl Le¡áêÜ«∞Å ^è~Œ ° J^Õ
ã¨O=`«û~°O AÖˇ· =∂™êO`åxH˜ 325 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ KÕ~∞° HÀ=_»O ZQÆ∞=∞`«∞ŠѨÙ}ºO
HÍ^•? ^Õâ◊ Pi÷Hõ ^Œ∞ã≤÷uH˜ Jã¨Å∞ HÍ~°}ÏÖˇ·# Jqhux, J¢Hõ=∞ "åºáê~åxfl JiHõ>Ëì
|^Œ∞Å∞ [#™ê=∂<åºxfl HõëêìÅ Hõ_e» Ö’ <≥\"ì̃ ¿Õ ã WÖÏO\˜ Pi÷Hõ q^è•<åÅ =¸ÅO
QÍ<Õ P<å_»∞ ^Õâ◊O |OQÍ~åxfl ‰õΩ^Œ∞=ɡ>ËìO`«QÍ k"åàÏ fÜ«∞=Åã≤# ^Œ∞ã≤÷u
U~°Ê_çOk. q^Õj ~°∞}ÉèÏ~°O =∞iO`« ÃÑiy, ~°∂áê~Ú qÅ∞= J^èóŒ áê`åàÏxH˜ *Ïi#
2005= ã¨O=`«û~°O [~°∞QÆ∞`«∞#fl D<å_»∞ ¢Ñ¨[Å r=# ¢Ñ¨=∂}O HÍãÎ̈O`« "≥∞~°∞QÆ∞
Ѩ_ç H˘#∞QÀÅ∞ â◊H˜Î ÃÑiy#ѨÊ\˜H© Ѩiã≤÷u =∂¢`«O ZHõ¯_» "Õã≤# Q˘OQÆo JHõ¯_Õ
J#fl@∞¡Ok.
59. Öˇ·Ñπ¶ W<£+ب ºÔ~<£û
rq`«cè=∂ (Öˇ·Ñ¶π W<£+¨ØºÔ~<£û) ‰õÄ_® WѨÙÊ_»∞ F ÃÑ^ŒÌ "åºáê~°"≥∞ÿ áÈ~ÚOk.
rq`«c=è ∂ J<Õk E^ŒO, =_ôÅ ¤ ã¨"∞Õ ‡à◊# q^è•#O. Wk =∞x+≤ rq`åxˆH Ѩiq∞`«
=∞~ÚáÈÖË^Œ∞† "åǨÏ<åÅ∞, Ü«∞O¢`åÅ∞, Ѩi¢â◊=∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å@xfl\˜H© W<£+¨Øº
Ô~<£û =iÎOѨ*Ëã¨∞Î<åfl~°∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ rq`åʼnõΩ ¢Ñ¨=∂^ŒO [iˆQ W<£+¨ØºÔ~<£û
áêÅã‘Å HõO>Ë ¢Ñ¨=∂^ŒO [~°QÆx áêÅã‘ÖË Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
U^≥·<å W<£+¨ØºÔ~<£û HõOÃÑh =O^Œ áêÅã‘Å∞ ¿ãHõi¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ =∞ǨJ~Ú`Õ Ñ¨k
áêÅã‘ʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞ ¢Ñ¨=∂^•Å∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. Jk ‰õÄ_® Z‰õΩ¯"Õ. q∞ye# `˘OÉè̌·
áêÅã‘ÅÃÑ· =KÕÛ =_ô¤Ö’ J`«ºkèHõ ÉèÏQÆO HõOÃÑhˆH Åaèã¨∞ÎOk.
D cè=∂ q^è•#OÖ’ =¸_»∞ q+¨Ü∂« Å∞ QÆ=∞<å~°›"≥∞#ÿ q L<åfl~Ú. D =¸_»∞
q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢ™êÎxH˜ (+¨sJ`ü‰õΩ) q~°∞^Œú=∞~Ú#q.
XHõ\˜, W<£+¨ØºÔ~<£û HõOÃÑhÅ∞ ¢Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂¿Ñ} =ã¨∂Å∞KÕ¿ã ÃÑ·HõOÖ’
J`«ºkèHõ ÉèÏQÍxfl =_ô¤ =º=Ǩ~åÖ’ qxÜ≥∂yOz ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_ç™êÎ~Ú. D J¢Hõ=∞
ÖÏ"å^ÕgÅÖ’ `«# rq`åxflQÍx, ÖË^• U^≥<· å =ã¨∞=Î Ù#∞QÍx W<£+ب ºÔ~<£û KÕã#≤ =ºH˜Î
134 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
‰õÄ_® ÉèÏQÆã¨∞Î_»~Ú áÈ`å_»∞. JO>Ë J`«#∞ ‰õÄ_® W<£+¨ØºÔ~<£û HõOÃÑh x~°fiÇ≤ÏOKÕ
=_ô¤"åºáê~°OÖ’ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ<≥·<å áêÅ∞ѨOK«∞‰õΩO@∞<åfl_»#fl =∂@.
~Ô O_»∞, =∞~°}O ÖË^• ¢Ñ¨=∂^ŒO ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å #+¨Oì [iy# ѨHO∆õ Ö’ W<£+ب º
Ô~<£û HõOÃÑh áêÅã‘^•~°∞xH˜ WO`« ÃÑ·HõO K≥e¡™êÎ#x fã¨∞‰õΩ#fl ÉÏ^茺`«Ö’ E^ŒO
ã¨∂¢`«"Õ∞ Wq∞_ç LOk.
=¸_»∞, áêÅã‘^•~°∞_»∞ K«xáÈ~Ú# ѨHõ∆OÖ’ W<£+¨ØºÔ~<£û HõOÃÑh K≥e¡OKÕ
ÃÑ·HõO W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O J`«#∞ ''K«xáÈ`«∂ =^ŒeÃÑ\˜ì# Pã≤Η— (`«~å¯)QÍ
ѨiQÆ}O˜ K«|_»∞`«∞Ok. JÖÏO\˜ Pã≤Î +¨sJ`ü K«@Oì ¢Ñ¨HÍ~°O =∞$`«∞x "å~°ã∞¨ ÅO^ŒiH©
ÅaèOKåe. HÍx JÖÏ [~°Q_Æ ®xH˜ |^Œ∞Å∞ W<£+ب ºÔ~<£û HõOÃÑh x|O^è#Œ Å ¢Ñ¨HÍ~°O
áêÅã‘^•~°∞_»∞ cè=∂ ÃÑ·HõO `«# `«^Œ#O`«~°O `«# "å~°ã¨∞Ö’¡ Z=iH˜ K≥O^•Åx
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ ¢"å™êÎ_À J`«xH˜ =∂¢`«"Õ∞ Åaèã¨∞ÎOk.
60. BáêkèHõ =fi=Ǩ~åÅ∞
r=<Àáêkä HÀã¨O J<ÕHõ X#~°∞Å∞, =∂~åæÅ∞ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ ™ê^è•~°}OQÍ
¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ "åºáê~°O, =º=™êÜ«∞O, ‰õÄe<åe, ~°∞}O–`åHõ@∞ì, ÃÑ@∞ì|_ç–¢â◊=∞,
ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO =ÔQ·~å =∂~åæÅ ^•fi~å =∞x+≤ Láêkè ã¨OáêkOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. Láêkä
J<Õfi+¨}Ö’ =∞x+≤ J<ÕHõ q^è•ÖÏ PÖ’zOz `«# Pi÷Hõ™ÈÎ=∞`«, "Õ∞^è• ™ê=∞~°÷ºO,
âßs~°Hõâ◊H˜Î, <≥·Ñ¨Ù}ºO, P㨉õΩÎÅ#∞ |\˜ì U Ѩx KÕÜ«∂Å#fl x~°‚Ü«∂xH˜ =™êÎ_»∞.
J~Ú`Õ BáêkäHõ =fi=Ǩ~åÖ’¡ W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢãÎ̈O ¢Ñ¨HÍ~°O H˘xfl KÕÜ«∞=Åã≤#q,
H˘xfl KÕÜ«∞‰õÄ_»xq LO\Ï~Ú. KÕÜ«∞=Åã≤# "å\˜Ö’ ¢áê^äŒq∞Hõ q+¨Ü«∞O– Ô~O_»∞
ѨH∆ÍÅ∞ P"≥∂kOKåe, W+¨ìѨ_®e. W~°∞=ÙiÖ’ U XHõ¯iH˜ W+¨ìO ÖËHõáÈ~Ú<å
=º=Ǩ~°O ™êQÆ^Œ∞. JO>Ë ¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍQÍx, Ѩ~ÀHõ∆OQÍQÍx ZÖÏO\˜ |ŢѨÜ≥∂QÍʼnõΩ
`å=ÙO_»‰Äõ _»^∞Œ . KÕÜ∞« ‰õÄ_»x"å\˜Ö’ ¢áê^äqŒ ∞Hõ q+¨Ü∞« O– J¢Hõ=∞"≥∞#ÿ k, J^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ k
H͉õÄ_»^Œ∞.
LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍÅ P"≥∂^ŒO q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§ =º=Ǩ~°OÖ’
^Œ∞HÍ}^•~°∞_»∞, H˘<Õ"å_»∞ W^ŒÌ~°∂ W+¨ìѨ_®e. J^Õq^èŒOQÍ Ü«∞[=∂x, HÍi‡‰õΩÅ
=∞^茺 U^≥·<å =º=Ǩ~°O x~°‚Ü«∞=∞~Ú`Õ Jk LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍʼnõΩ P"≥∂^ŒÜ≥∂QƺOQÍ
LO_®e. J~Ú`Õ "åi =º=Ǩ~°OÖ’ J^èŒ~°‡ =ã¨∞Î=ÙÅ∞, J^èŒ~°‡ HÍ~åºÅ∞ =∂¢`«O
LO_»‰Äõ _»^∞Œ . L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– "åºáê~° =º=Ǩ~°OÖ’ "≥∂ã¨O, J|^ŒOú , "åQÍÌ#ÉèOí QÆO,
ÅOK«O, =_ô¤, Jj¡Å™ê=∞¢y, =∞`«∞ÎѨ^•~å÷Å∞ LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎ Láêkä =∂~åæÅÖ’ Hõ+ì̈Ѩ_ç ã¨Oáê
kOKÕ Ñ¨xH˜ J`«ºkèHõ ¢áê^è•#ºO WKåÛ~°∞. PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Hõ+ì̈Ѩ_ç, ‰õÄe<åe KÕ¿ã ã¨OáêkOKÕ Láêkä HõO>Ë ¢âı+ª̈"≥∞ÿ# Láêkä =∞~˘Hõ\˜
ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi) ''<Õ#∞ XHõ d~å`ü (~°∂áê~Ú) ~ÀA"åi "Õ`#« O g∞^Œ Y∞Ô~+· Ü ‘ Ú« Å
"Õ∞HõÅ#∞ HÍã¨∞ÎO_Õ"å}˜‚.—— (|∞MÏi)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 135
J^Õq^èŒOQÍ Ç¨Ï¢[`ü ^•=Ó^£ (JÖˇ·Ç≤Ï), ǨϢ[`ü W¢nãπ (JÖˇ·Ç≤Ï), =∞iH˘O^Œ~°∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ ‰õÄ_® Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOz# Láêkä<Õ J#∞ÉèíqOKÕ"å~°x JOu=∞ ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ `≥eáê~°∞. ^èŒ~å‡^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ#Å#∞
QÆ∞iOz PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O áê@∞Ѩ_»@O ¢Ñ¨u =Úã≤¡O‰õΩ qkèQÍ x~°‚
~ÚOK«|_çOk.——
''^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O áê@∞Ѩ_ç#O^Œ∞# ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¶¨ÅO lǨ^£
ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO`À ã¨=∂#O.——
''J¢Hõ=∞ ã¨OѨ^Œ`À áÈ+≤OK«|_ç# â◊s~°O ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«ÖË^Œ∞.——
''J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ# ux KÕ¿ã P~å^èŒ##∞ ^Õ=Ù_»∞ P"≥∂kOK«_»∞. J`«x ^Œ∞P
("Õ_»∞HÀÅ∞)#∞ PÜ«∞# ã‘fiHõiOK«_»∞.——
''Z=Ô~·<å J<åºÜ«∞OQÍ W`«~°∞Å Éèí∂q∞x *Ï<≥_»∞ P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞
k<å# ^Õ=Ù_»∞ J`«x "≥∞_»Ö’ J==∂#Hõ~°"≥∞ÿ# QÆ∞k|O_» Hõ_®Î_»∞.——
61. "åºáê~°O
¢Ñ¨[Å∞ uO_ç, |@ì, W`«~° rq`å=ã¨~åÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ Jxfl\˜HõO>Ë
Q˘Ñ¨Ê ™ê^èŒ<åÅ∞ Ô~O_»∞<åfl~Ú. XHõ\˜, "åºáê~°O. Ô~O_»∞, =º=™êÜ«∞O. HÍx D<å_»∞
=º=™êÜ«∞O, Ѩi¢â◊=∞Å∞, W`«~° Láêkä =∂~åæÅhfl "åºáê~°O Jnè#OÖ’H˜ =KÕÛâß~Ú.
"åºáê~°O ã¨Ô~·# q^è•<åÅ`À ™êQÆHõáÈ`Õ ^Õâ◊OÖ’ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞, W`«~° rq`å=
ã¨~åÅ∞ ZO`« ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î L`«ÊuÎ J~Ú<å "å\˜ H˘~°`« LO@∂<Õ LO@∞Ok. JÖψQ
"å\˜ ^èŒ~°Å∞ <å<å\˜H˜ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO\Ï~Ú. "åºáê~åx‰õΩ#fl D ¢áê=ÚYºO
^Œ$ëêìº<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''¢Ñ¨[ʼnõΩ Láêkä =∂~åæÅ∞ ѨkÖ’ `˘q∞‡k =O`«∞Å∞
(`˘OÉèˇ· âß`«O) "åºáê~°O ^•fi~å<Õ Åaè™êÎ~Ú—— Jx J<åfl~°∞.
=~°Î‰õΩÅ PÖ’K«<å "≥·Yix, "åi =∞#ãÎ̈`åfixfl ã¨O㨯iOz ãÔ̈~·#QÍ_çÖ’ ÃÑ>ËìO
^Œ∞‰õΩ W™ê¡O "åºáê~åxH˜ ã¨O|OkèOz# J<ÕHõ ã¨HÍ~å`«‡Hõ, #HÍ~å`«‡Hõ ã¨∂K«#Å∞
KÕã≤Ok. D ã¨∂K«#Å∞ Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ L<åfl~Ú. XHõ\˜, huѨ~°"≥∞ÿ#q. Ô~O_»∞,
K«@ìѨ~°"≥∞ÿ#q. huѨ~°"≥∞ÿ#q JO>Ë, D q+¨Ü«∂Å∞ =Úã≤¡O =∞`«qâßfi™êʼnõΩ,
™ê^è•~°} =∂#= qÅ∞=ʼnõΩ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#=x, JO^Œ∞=Å¡ "å\˜ Ѷ¨e`åÅ∞ Ѩ~°Ö’HõO
Ö’ KåÖÏ ^•~°∞}OQÍ LO\ÏÜ«∞x É’kèOK«_O» . K«@Ñì ~¨ "° ∞≥ #ÿ q JO>Ë, "å\˜x LÅ¡O
Ѷ≤∞¿ãÎ D ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ‰õÄ_® tHõ∆ qkèOK«|_»=K«∞Û.
"åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅÖ’ [iˆQ J|^ŒOú , =OK«#, "åQÍÌ#ÉèOí QÆO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ K≥_∞» Å∞
™ê^è•~°} <≥·uHõ qÅ∞=ʼnõΩ, W™ê¡g∞Ü«∞ qâßfi™êʼnõΩ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#q. g\˜H˜ Ѩ~°Ö’HõO
Ö’ tHõÅ ∆ ∞ LO\Ï~Ú. Ѩ^•~åúÅÖ’ HõbK Î Ü
Õ ∞« _»O, `«∂xHõÖ’¡ H˘Å`«Ö’¡ `«yOæ z W=fi_»O
ÖÏO\˜ J¢Hõ=∂Å∞ ^Õâ◊K«\ÏìŠѨikèÖ’H˜ ‰õÄ_® =™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ =∞x+≤ Ѩ@∞ì|_ç`Õ
136 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
D <Õ~åʼnõΩ Ѩ~°Ö’HõOÖ’<Õ Q͉õΩO_® ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ‰õÄ_® tHõ∆Å∞ Ѩ_»`å~Ú. WÖÏO\˜
K≥_∞» ʼnõΩ–J¢Hõ=∂ʼnõΩ áêÅÊ_»‰Ωõ O_®, H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞x J*Ï˝<åxfl Pã¨~åQÍ KÕã∞¨ H˘x
ǨÏ^Œ∞gÌ ∞i# ÖÏÉèÏ~°#˚ ‰õΩ áȉõΩO_® x*Ï~ÚfQÍ "åºáê~°O KÕ¿ã =~°‰Î Ωõ _çfl W™ê¡O ¢Ñ¨âO◊
ã≤ã¨∞ÎOk. J`«x "åºáê~°OÖ’ =núqHÍ™êÅ∞ HõÅQÆ*Ëã¨∞ÎOk.
XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) XHõ`x« H˜ XHõ n<å~ü (ÃÑ·HOõ ) WzÛ, Y∞~åƒh Ѩâ√◊ =Ù#∞
H˘x fã¨∞‰õΩ~°=∞‡x K≥Ñ≤Ê Ñ¨Oáê~°∞. P =ºHÎ̃ "≥o§ XHõ n<å~ü`À XHõ á⁄>ËìÅ∞#∞ H˘x
^•xfl Ô~O_»∞ n<å~°¡‰õΩ J=∂‡_»∞. `«~°∞"å`« XHõ n<å~ü`À Y∞~åƒh Ѩâ◊√=Ù#∞ H˘x,
q∞ye# XHõ n<å~ü`À uiQ˘zÛ "å\˜x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰JO^Œ*Ëâß_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) P n<å~üx ^•#O KÕã≤, J`«x "åºáê~°OÖ’ â◊√ÉèíO, =$kú HõÅ∞QÆ∞QÍHõ Jx
nqOKå~°∞. (ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
D<å_»∞ ¢Ñ¨u =º=Ǩ~°O "åºáê~°OQÍ =∂iáÈ`«∂ "åºáê~° Ѩikè <å<å\˜H˜ qã¨Î
iã¨∂Î áÈ`ÀOk. q^•º, "≥·^ŒºO, <åºÜ«∞O– XHõ>Ëq∞\©, ¢Ñ¨fk "åºáê~°OQÍ =∂i
áÈ~ÚOk. z=iH˜ ^èŒ#Ñ≤áêã¨∞Öˇ·# ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ =∂#= J=Ü«∞"åÅ`À Ãã·`«O
"åºáê~°O KÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, HÍ~˘ÊÔ~\ò ã¨Oã¨÷Å∞ ~°OQÆOÖ’H˜ ky#
`«~°∞"å`« PÜ«∂ "åºáê~° ~°OQÍÅ∞ ¢Ñ¨[Å rq`åÅÃÑ· f¢="≥∞ÿ# ¢Ñ¨ÉèÏ"åxfl ‰õÄ_®
K«∂ѨÙ`«∞<åfl~Ú. ѨÓ~°fiO #∞Oz =ã¨∞Î#fl "åi ã¨Éèíº`åã¨O㨯$`«∞Å∞ =∂iáÈ~Ú "å\˜
™ê÷#OÖ’ "åºáê~° ã¨O㨯$u (Market Culture) KÀ@∞KÕã¨∞‰õΩOk.
q^Œº =∞x+≤H˜ ã¨Éèíº`å ã¨O㨯$`«∞Å∞ <Õ~°∞Ê`«∞Ok† ã¨OѶ¨∞¿ã=‰õΩ ã¨=∂Ü«∞`«ÎO
KÕã¨∞ÎOk. HÍx <Õ\˜ HÍ~˘ÊÔ~\ò q^Œº =∞x+≤x Ѩ^•~°úѨÓ*Ïi (Materialist)QÍ =∂iÛ
''q^Œº L#fl qO`«Ñ¨â◊√=ÙQÍ, hux kQÆ*ÏiÛ HÀuHõO>Ë áê_»∞=∞x+≤——QÍ `«Ü«∂~°∞
KÕ™ÈÎOk. ^Õâ™◊ êfi`«O¢`åºxH˜ ѨÓ~°fiO ''ZHõ¯_≥`· Õ q^•º*Ï˝<åÅ∞ Lz`«OQÍ Åaè™êÎÜ∂≥ .....
JÖÏO\˜ ã¨fi~°æOÖ’ ##∞fl ¢Ñ¨"ÕtOѨ*ˇ~Úº ¢Ñ¨Éèí∂!—— Jx ^≥·"åxfl ¢áêi÷Oz# =∞ǨHõq
~°gO¢^Œ<å^ä£ ~îåQÆ∂~ü <Õ_»∞ ¢|u‰õΩO>Ë =∞# q^•ºã¨Oã¨÷Å f~°∞`≥#∞flefl K«∂ã≤ PÜ«∞#
=∞#ã¨∞ ZO`« H∆Àaèã¨∞ÎO^À Hõ^•!
=∞x+≤ ¢áê^äŒq∞Hõ J=ã¨~åÖ’¡ XHõ>ÿ̌# "≥·^ŒºO ‰õÄ_® <Õ_»∞ ã¨QÆ@∞áœ~°∞xH˜ QÆQÆ#
‰õΩã¨∞=∞"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. HÍ~˘ÊÔ~\ò Pã¨Ê¢`«∞Ö’¡ aÅ∞¡ ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ KÕ~°∞‰õΩ<åfl
~Ày ѨÓiÎQÍ HÀÅ∞H˘x ¢|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_»`å_»#fl #=∞‡HõO ÖË^Œ∞. =∞^茺`«~°QÆu ¢Ñ¨[Å
P^•Ü«∞OÖ’ ã¨QÍxH˜ ÃÑ·QÍ q^Œº, "≥·^Œº Y~°∞ÛňH ã¨iáÈ`«∞Ok. `«Å‰õΩ q∞Oz# D
Y~°∞ÛÅ∞ ¢Ñ¨[Å#∞ J¢Hõ=∞ã¨Oáê^Œ#‰õΩ Q˘xáÈ`«∞O^Œ<åfl Pâ◊Û~°ºO ÖË^Œ∞.
hu–x*Ï~ÚfÅ∞ J_»∞QÆO\˜áÈ~Ú, J<åºÜ«∞O–J¢Hõ=∂Å∞ H˘O_»Öˇ‰õΩ¯`«∞#fl
D<å\˜ ã¨=∂[OÖ’ ¿Ñ^Œ"å_çH˜ <åºÜ«∞O ÅaèOK«_O» JO>Ë ZO_»=∂qÖ’ h\˜ HÀã¨O
J<Õfi+≤OK«_»"Õ∞. Hõhã¨=ã¨~åÖË f~°∞ÛHÀÖËHõ ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º ¿Ñ^Œ"å_»∞ <åºÜ«∞™ê÷#O
"≥∞@∞¡ ZHõ¯ÖË_»∞. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å JѨÙÊKÕã≤ HÀ~°∞ìQÆ_»Ñ¨ ^•HÍ KÕ~°∞‰õΩ<åfl J`«xHõHõ¯_»
<åºÜ«∞O Åaèã∞¨ OÎ ^Œ#fl Qͺ~°O\© ÖË^∞Œ . J=`«e ѨHO∆õ "å_»∞ HÀ\©âfi◊ ~°∞_≥L· O_ç, ¢Ñ¨fHÍ~°
"åOKè«`À ~°QÆeáÈÜÕ∞"å_»~Ú`Õ P ¿Ñ^Œ"å_»∞ Hõ@Hõ\ÏÅ "≥#H˜¯ ‰õÄ_® áÈ"åeû#
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 137
^Œ∞~°æu Ѩ@ì=K«∞Û. HÍ~°}O =∞x+≤ huH˜, ^≥·=cèuH˜ ^Œ∂~°=∞~Ú Ñ¨zÛ ^èŒ#Ñ≤áêã≤QÍ,
Ѩ^•~°÷ѨÓ*ÏiQÍ =∂iáÈ=_»"Õ∞.
¢Ñ¨u q+¨Ü«∂xfl "åºáê~° ^Œ$+≤ì`À K«∂ã¨∂Î =∞<À"åOKè«Å‰õΩ ÉÏxã¨~Ú áÈ~Ú#
^èŒ#Ñ≤áêã¨∞Å#∞ QÆ∞iOz k=ºY∞~üP<£ U=∞O@∞#fl^À K«∂_»O_ç:
''`Œ# =∞<ÀÇÍ~Kèe« fl ^≥=· ~Qå KÕã∞¨ Hí∞#flÇÍ_çfl Qõ∞i~z h"≥ÇC¨ _≥<· ® PÖ’z~KÍÇÍ?
J`Œ#∞ q^®º*Ï˝<®Å∞ Híey L<åfl ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_çfl ^•i `«Ñ≤ÊOKå_«∞. J`Œx ǨÏ$^°Ü«µ
Hí"å>ÏÅ∞ =¸ã≤"âÕ Í_«∞† K≥=ÙÅHí∞ ã‘Å∞"ÕâÍ_«∞† Híà§◊ Hí∞ Qõ~`ŒÅ∞Hí>Ïì_∞« . ^Õ=Ù_Ë JÖÏ KÕã#≤
`Œ~åfi`Œ WHí J`ŒxH˜ Z=O°∞ ^®i K«¥Ç¨QÅõ O°∞? g∞O°∞ Qõ∞}áåOî~° <ËO∞° ÛH’O®? 'rq`Œ=∞~>Ë
D „ǨÇ~¨ K«rq`Œ"∞Õ . WHí¯_Ë =∞#~ KÍÇÍe, WHí¯_Ë „|`ŒHße. HßÅK«„Hí „Éè=í ∞}~ `ŒÇʨ
=∞#efl Un <®â◊#~ KÕܵ« ÖË^∞° — J~>ÏO°∞ gO°∞. gi ^°QOæõ ° ZÖÏ~>˜ (ã¨`ºŒ )*Ï˝#~ ÖË^∞° .
gO°∞ ˆH=Å~ TǨQå<®Å∞ KÕã¨∞Î<®flO°∞.—— (45:23,24)
''h=Ù =∞@∞Hí∞ "åiH˜ U=∂„`Œ~ ÖÁ~QõHí∞. (=ÚYº~Qå) p>˜H˜ =∂>˜H˜ X@∞¡
"Õã¨∞Hí∞<Ë `Œ∞K«∞Ûù_«∞, ZuÎá⁄_çKÕÇÍ_«∞, KÍ_ôÅ∞ K≥|∞`Œ¥ uiQÕ"å_«∞, ã¨`ͯO®ºÅ #∞~_ç
(„Ǩ[Å#∞) xO’kè~KÕÇÍ_«∞, q∞ug∞i# ^ÒO°̊<®ºÅHí∞ áåÅÊ_ËÇÍ_«∞, ÃѶ∞ÏO°áåÇ≤, ǨO°=∞
^°∞O®‡O°∞_æ ∞« , g@xfl>˜H˜ `À_«∞ U=∂„`Œ~ huÖËx xHí$+¨∞ì _«∞... (WÖÏ~>˜"å_çH˜ ÖÁ~QõH∞í ).
J`Œ#∞ `Œ# ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ K«¥ã¨∞HÁx q∞_çãÇ≤ _¨ ∞« `Œ∞<®fl_«∞. =∂ 㨥Hí∞ÅÎ ∞ K«kq
qxÊã¨∞#Î flǨC_«∞ 'Wq ѨÓsfiHí∞ŠѨÙH˜¯>˜ ѨÙO®}®Å∞ =∂„`Œ"∞Õ — J~>Ï_«∞. `ŒfiO°Ö’<Ë "Õ∞=Ú
J`ŒxH˜ =ÚHí∞¯ g∞^° "å`Œ ÃÑ>ì̃ J`Œx Ç‘K~« J}z"Õ™®Î~.—— (68:10-16)
''¢ã‘ÎÅ∞, ã¨~`Í#~, "≥~_ç |~Qå~°O O®â◊∞Å∞, "Õ∞Å∞*Ïu Qõ∞„O®Å∞, Ǩâ◊∞ã¨~Ǩ^°,
¿ã^°ºÉè¥í =ÚÅ∞ (=ÔQ~· å) "åº"≥∂ǨÏ=ã¨∞=Î ÙÅ∞ =∂#=ÙÅHí∞ =∞<ÀǨÏO°Ç∞‹ #· qQå KÕܵ« |_ͤܵ
Hßx W^°~`Í WǨÏÖ’Hí~Ö’ =¸<®flà◊§ =ÚK«Û@Qå W=fi|_ç# r=# ™®=∞„y =∂„`Œ"∞Õ .
(âÍâ◊fi`Œ ™œMϺÅ`À Hí∂_ç#) „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ xÇÍã¨~ ^Õ=Ùx ^°QOæõ Õ Åaèã∞¨ ~Î k.—— (3:14)
62. J|^ŒOú , "≥∂ã¨O
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ XHíi ™⁄=Ú‡#∞ =∞O˘HíO°∞ J<®ºÜ«µ~Qå, J„Hí=∞~Qå
Hß*Ëܵ« Hí~_ç. WzÛѨÙK«∞ÛH’=_ÍÅ∞ [O°Q=õ Åã≤~^Õ. Jܵ`Ë Jq ǨO㰠ʨ O°~ P"≥∂^°~`À
[O°Qåe. q∞=∞‡efl g∞O°∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞ÛH’Hí~_ç. (P`Œ‡=~K«#Hí∞ áåÅÊ_«Hí~_ç.) ^Õ=Ù_«∞
g∞Ǩ@¡ Z~`À ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«x „QõÇÏ≤ ~K«~_ç. Z=O°∞ J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∂Å ^®fiO® WÖÏ
KÕ™®Î_À J`Œ_çfl "Õ∞=Ú `ŒÇ¨Êxã¨iQå #O°Hí~Ö’ Ǩ_«"Õ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:29,30)
ã¨`«º¢Ñ≤Ü«ÚʼnõΩ Jã¨`«ºO Uq^èŒOQÍ#∂ â’aèOK«^Œ∞. Jã¨`«ºO U =º=Ǩ~°OÖ’
<≥<· å, U ™ê÷~ÚÖ’<≥<· å, ZO`« z#fl q+¨Ü∞« OÖ’<≥<· å QÆi›OK«^yŒ #^Õ. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
J|^ŒúO, #=∞‡Hõ¢^ÀǨÅ#∞ QÆ∞iOz WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£) ã¨fiÉèÏ=OÖ’ Jxfl q^è•Å áêáêÅ∞ LO_»@O ™ê^茺"Õ∞.
(JO>Ë qâßfiã≤ =Å¡ U áêѨ"≥∞ÿ<å [~°QÆ_»O ã¨OÉèí="Õ∞.) HÍx Jã¨`«ºO, #=∞‡Hõ¢^ÀǨÏO
138 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
qâßfiã≤ B#fl`åºxH˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#q.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''=∞x+≤ U^≥<· å J|^ŒOú ѨeH˜#ѨÙÊ_»∞ J`«x <À\˜#∞O_ç XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ^Œ∞~°Oæ ^èOŒ
"≥Å∞=_»∞`«∞Ok. ^•O`À HÍ~°∞}º (^≥·=)^Œ∂`« J`«x ^ŒQÆæ~°∞flOz `˘Åy "≥∞ÿÅ∞ ^Œ∂~°O
áÈ~Ú xÅ∞ÛO\Ï_»∞.—— (JǨχ^£)
''g∞~°∞ J|^•úxH˜ ^Œ∂~°OQÍ =∞ã¨Å∞HÀO_ç. J|^ŒúO ^ÒëêìºxH˜, =ºaèKå~åxH˜
^•ifã¨∞ÎOk. ^Ò+ì̈ºO, =ºaèKå~åÅ∞ #~°HÍyfl "≥·Ñ¨Ù‰õΩ fã≤ÔHàÏÎ~Ú. =∞x+≤ ZšѨÙÊ_»∂
J|^•úÖÏ_»∞`«∞O\Ï_»∞. J|^•úxfl QÆ∞iOz ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. WÖÏ z=iH˜ J`«x
¿Ñ~°∞ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° Ѩ~°=∞ J|nú‰õΩ_»x ~åÜ«∞|_»∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
WHõ Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}O ‰õÄ_® KåÖÏ f¢="≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞. KÕã≤Ok KÕÜ«∞#@∞¡,
KÕÜ«∞xk KÕã≤#@∞¡, L#flk ÖË#@∞¡, ÖËxk L#fl@∞¡ K≥Ñ≤Ê ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O
J`«ºO`« Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# <Õ~°O. J¢Hõ=∞ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O Z^Œ∞\˜"åix #q∞‡OK«_®xH˜
H˘O^Œ~°∞ WÖÏ Jã¨`«º ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. ™ê^è•~°}OQÍ "åºáê~°ÖÏ"å^ÕqÖ’¡
D ^Œ∞~°¡Hõ∆}O HõxÊã¨∞ÎOk.
Jã¨`«º ¢Ñ¨=∂}O `«=∞ÔHO`À ÖÏÉèíO KÕ‰õÄ~°∞Û`«∞O^Œ#∞‰õΩO\Ï~°∞ KåÖÏ=∞Ok
"åºáê~°∞Å∞. HÍx ^•x=Å¡ [iˆQ Ѩ~ÀHõ∆ #+¨ìO ã¨OQÆu "å~°∞ ¢QÆÇ≤ÏOK«~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) =ÚYºOQÍ "åºáê~°ã¨∞Îefl ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x WÖÏ J<åfl~°∞:
''(Jã¨`«º)¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O =Å¡ ã¨~°∞‰õΩ J=Ú‡_»∞áÈ`«∞Ok QÍx, "åºáê~°O
Ö’x â◊√ÉèOí =∂¢`«O `«iyáÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
''Jã¨`«º ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ XHõ =Úã≤¡O ^èŒ<åxfl `«#kQÍ KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ ^≥·=
ã¨xflkèH˜ áÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J`«xÃÑ· f¢="≥∞ÿ# P¢QÆǨÏO "≥e|∞K«∞Û`å_»∞. (JO>Ë
WHõ J`«xH˜ Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# tHõ∆ Ѩ_çO^Œ#fl =∂>Ë.)——
''Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}O KÕã#≤ "å_»∞ `«# x"åã¨O #~°HOõ Ö’ U~°Ê~°K∞« ‰õΩ#fl>Ë.¡ —— (ǨH˜O)
Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}O J<Õk f¢="≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞. ¢Ñ¨=HõÎ=∞ã‘^Œ∞Ö’x ¢Ñ¨ã¨OQÆ"ÕkHõ
^ŒQÆæ~° Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O =∞iO`« f¢="≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. ''XHõ z#fl ѨÅ∞^À=Ú
ѨÙÅ¡ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨ã¨OQÆ"ÕkHõ ^ŒQÆæ~° Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}O KÕ¿ãÎ JÖÏO\˜
=ºH˜HÎ ˜ #~°Htõ Hõ∆ Ѩ_@
» O `«Ñʨ xã¨i ("ålÉò) J=Ù`«∞O^Œ——x ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l)
LÖË¡dOKå~°∞. (Wɡfl=∂[)
Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}ÏxH˜ =∞x+≤ #~°HõOÖ’<Õ Q͉õΩO_® ã¨=∂kèÖ’ ‰õÄ_® ^Œ∞~°ƒù~° tHõ∆
K«qK«∂_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, nx ^Œ∞+¨Êi}Ï=∂Å∞ XHÀ¯™êi WǨÏÖ’HõOÖ’
Ãã·`«O |Ç≤Ï~°æ`«=∞ÜÕ∞º J=HÍâ◊O ÖËHõáÈÖË^Œ∞. <ÕxHõ¯_» WÖÏO\˜ Ô~O_»∞ ã¨OѶ¨∞@#Å∞
¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞. =∞x+≤H˜ Hõ#∞qѨÙÊ HõeyOKÕO^Œ∞‰õΩ D Ô~O_»∞ L^ŒO`åÅ∞ KåÅ∞:
Ybá¶ê J|∞ÌÖò =∞eH± áêÅ<åHÍÅOÖ’ [iy# ã¨OѶ¨∞@#. XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞
`«~°K«∞QÍ ã¨=∂^èŒ∞Å∞ `«qfi â◊"åÅg∞k HõѶ¨<£ =¢™êÎÅ∞ ^˘Oyeã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. z=iH˜
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 139
J`«#∞ ã¨=∂^èŒ∞Ö’¡ H˘xfl ÉèíÜ«∂#Hõ ^Œ$âߺÅ∞ K«∂âßHõ KÀ~°=$uÎ =∂<Õã≤ hu=∞O`«∞
_»=Ù`å_»∞. J`«#∞ XHõ~ÀA â◊‡âß#OÖ’ [#O XHõ =∞$`«^ÕǨxfl ѨÓ_çÛ "≥o§áÈQÍ<Õ
=zÛ P ã¨=∂kèx `«"åfi_»∞. K«∂¿ãÎ ã¨=∂kèÖ’ â◊s~°O QÆQ∞Æ ~˘Ê_çKÕ ^Œ$â◊ºO HõxÊOzOk.
â◊=O Jyfl=∞O@Ö’ HÍeáÈ`ÀOk. ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J`«_flç H˘~°_®Å`À H˘_»∞<Î åfl~°∞. J`«#∞
ÉÏ^èŒ`À á⁄eˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞Î<åfl_»∞.
^˘OQÆ`<« åxH˜ =zÛ# Ü«Ú=‰õΩ_»∞ D ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ÉèÜ í ∞« O`À Ѩ~∞° QÆ∞ÅOH˜OK«∞
‰õΩ<åfl_»∞. J`«#ÖÏ H˘OK≥O ^Œ∂~°O áÈ~Ú# `«~∞° "å`« ^•iÖ’ XHõ J^Œ$â◊º"å}˜ J`«_flç
Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''D tHõ‰∆ Ωõ HÍ~°}O Uq∞\’ #∞=Ùfi =∞$`«∞_çfl J_»Q"Æ qÕ ∞\©?——Jx ¢Ñ¨tflOzOk.
^•xHÍ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ''tHõ∆ QÆ∞iOz J_çˆQ FÑ≤Hõ ‰õÄ_® ÖË^Œ∞ <åÖ’ WѨÙÊ_»∞—— Jx
J<åfl_»∞. JѨÙÊ_® J^Œ$â◊º"å}˜ tHõ∆‰õΩ HÍ~°}O `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î ''W`«#∞ Jã¨`«º"åk,
Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞ KÕã¨∞ÎO_Õ"å_»∞—— Jx K≥Ñ≤ÊOk.
~Ô O_»= ã¨OѶ∞¨ @# Ybá¶ê Ǩ~°∂<£ ~°+^‘ £ áêÅ<åHÍÅOÖ’ [iyOk. XHõ ~ÀA
Ybá¶ê`À Ü«∞Ǩº a<£ J|∞ÌÖÏ¡, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =ÚãπJÉò J<Õ"å~°∞ ã¨=∂"Õâ◊=∞~Ú
L#flѨÙÊ_»∞ Ü«∞Ǩº Ybá¶ê#∞ L^ÕtÌ Oz ''J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =ÚãπJÉò ~åã≤# XHõ Qˆ Ü«∞O
LOk, áê_ç qxÊ™êÎ#∞—— JO@∂ ˆQÜ«∞O áê_®_»∞. Ybá¶ê P ˆQÜ«∞O qx ZO`À
ÉÏ^èÑŒ _¨ ®¤_∞» . J`«x =ÚY Hõ=oHõÅ∞ =∂iáÈÜ«∂~Ú. Jk K«∂ã≤ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#ç J|∞ÌÖÏ¡
"≥O@<Õ D ˆQÜ«∞O `«#k HÍ^Œx ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ K≥áêÊ_»∞.
Ü«∞Ǩº ‰õÄ_® ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ ''Jg∞~°∞Öò "≥∂q∞h<£! D ˆQÜ«∞O =Ú=∂‡\˜H©
W`«x^Õ. `«#kHÍ^Œx W`«#∞ x~åHõi¿ãÎ, W`«x =∂@Å#∞ Jã¨`º« Ѩ~z ° "≥O@<Õ W`«#∞
^≥·=tHõ∆‰õΩ Ѩ@∞ì|_Õ@@∞=O\˜ f¢="≥∞ÿ# ¢Ñ¨=∂}O KÕ™êÎ <Õ#∞, J#∞=∞uOK«O_ç—— Jx
J<åfl_»∞. Ybá¶ê J#∞=∞uOKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ Ü«∞Ǩº FÃÑ^ŒÌ ¢Ñ¨=∂}OKÕâß_»∞. J|∞ÌÖÏ¡
P ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ¢`Àã≤ѨÙKåÛ_»∞. ^•xfl Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ uiy ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.
J`«x ^èÀ~°}˜ K«∂ã≤ Ybá¶ê L¢QÆ∞_≥·áÈ~Ú ''J|∞ÌÖÏ¡ ã¨`«º=O`«∞_≥·`Õ ¢Ñ¨=∂}O
ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ∞« _»∞?—— Jx `«# JOQÆ~H° ‰∆õ Ωõ _»∞ Ѷ[¨ Öò`À J<åfl_»∞. J`«#∞ `«# ^ŒQ~æÆ ∞° #fl
^Œ∞ѨÊ\˜x K«∂Ñ≤ã¨∂Î ''D ^Œ∞ѨÊ\˜ q+¨Ü«∞OÖ’ Z=Ô~·<å ##∞fl ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞=∞O>Ë
Wk <å^Õ#x `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ¢Ñ¨=∂}O KÕ™êÎ#∞—— Jx J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ J|∞ÌÖÏ¡#∞
Ѷ¨[Öò XHõ `«#∞fl `«xfl ''¢Ñ¨=∂}O K≥Üü∞—— J<åfl_»∞ QÆkÌã¨∂Î. J|∞ÌÖÏ¡ QÆ`«ºO`«~°OÖËHõ
¢Ñ¨=∂}O KÕâß_»∞.
J|∞ÌÖÏ¡ ¢Ñ¨=∂}O KÕâß_ÕHÍx, ¢Ñ¨=∂}O KÕâßHõ xÅ∞"≥ÖÏ¡ =}˜H˜áÈ™êQÍ_»∞.
J`«x =ÚYO q=~°‚"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. nxH˜`À_»∞ Ü«∞Ǩº J`«x ^ŒQÆæiÔHo§ Éèí∞[O `«\ì̃
''J|∞ÌÖÏ¡! #∞=Ùfi Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}O KÕâß=Ù. WHõ h‰õΩ H©_∞» `«Ñʨ ^Œ∞—— Jx =∞iO`« ÉèÜ í ∞«
ÃÑ\Ïì_»∞. ÉèíÜ«∞ÃÑ\ì̃#O`« =∂¢`å# ¢Ñ¨=∂^ŒO Ug∞ LO_»^Œ∞. HÍx Jã¨`«º ¢Ñ¨=∂}O
=Å¡ ѨzÛ J|^•úÅ~åÜ«Ú_»∞ ‰õÄ_® ÉèÜ í ∞« Ѩ_\ » ÏxHͯ~°}O ^•x `«H} ∆õ ^Œ∞¢+¨ÊÉèÏ="Õ∞.
áêѨO! J|∞ÌÖÏ¡ WO\˜H˜ "≥àı§O^Œ∞‰õΩ Ybá¶ê ^Œ~åƒ~°∞ #∞Oz ÖËz ^•fi~°O ^ŒQÆæ~°‰õΩ
KÕ~°∞‰õΩ<åfl_À ÖË^À J`«xH˜ ‰õΩ+¨µª"åºkè ™ÈH˜Ok. K«~°‡O "å_ç z\˜¡áÈ~Ú =ÚHõ¯Å∞
140 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
=ÚHõ¯Å∞QÍ H˜O^ŒÑ¨_»@O "≥Ú^ŒÅ~ÚOk. J`«xÃÑ· ^≥·"å¢QÆǨÏO q~°∞K«∞‰õΩѨ_çOk.
J|∞ÌÖÏ¡ D q^èOŒ QÍ =¸_»∞ ~ÀAÅáê@∞ ^Œ∞~°ƒ~ù ° Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèqí Oz K«x
áÈÜ«∂_»∞. Ybá¶ê JOQÆ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ Ѷ¨[Öò ‰õÄ_® J`«x JO`«º¢H˜Ü«∞Ö’¡ áêÖÁæ<åfl_»∞.
[#O J|∞ÌÖÏ¡ =∞$`«^ÕǨxfl ã¨=∂kèÖ’ ÃÑ\˜ì ѨÓ_»Û_®xH˜ W@∞HõÅ∞ ¿Ñ~°∞ã¨∞ÎO>Ë
ã¨=∂kè XHõ¯™êiQÍ ZO`À ֒ѨeH˜ ¢‰õΩOyáÈ~ÚOk. ^•O`À â◊=O ¢Ñ¨[ʼnõΩ HõxÊOK«
‰õΩO_® Éè∂í q∞Ö’H˜ kQÆ|_çáÈ~ÚOk. P `«~∞° "å`« ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ã¨=∂kè #∞O_ç f¢="≥∞#ÿ
^èŒ∂o `«∞á¶ê#∞ ÖËzOk. Ѷ¨[Öò ÉèíÜ«∞Ѩ_çáÈ~Ú ''=∞\˜ì `≥zÛ áÈÜ«∞O_ç, =∞\˜ì `≥zÛ
áÈÜ«∞O_ç—— JO@∂ Hˆ HõÅ∞ ÃÑ\Ïì_∞» . HÍx =∞\ì̃ ZO`« áÈã¨∞<Î åfl P Q˘~ÚºÖ’ JO`«∂
ѨO`«∂ ÖˉõΩO_® áÈ`ÀOk. =∞\˜ì J~ÚáÈÜ«∂Hõ [#O ^ŒQÆæ~À¡ L#fl =Úà◊§á⁄^ŒÅ∞
`≥zÛ áÈâß~°∞. Jq ‰õÄ_® P QÀsÖ’ J_»∞H˜¯ áÈ~Ú =∂Ü«∞=∞Ü«∂º~Ú. z=iH˜ Ѷ[¨ Öò
P[˝`À "å~°∞ ã¨=∂kè g∞^Œ Hõ¢~°Å`À XHõ `«_çHõ Hõ\ì̃ ^•xfl =¸¿ãâß~°∞.
(HõÃ+ÊùÇ¨ Å∞Öò =Öò Y|∂~ü– =∞ø`ü ~°≠\ϯ)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O ¢Ñ¨HÍ~°O =¸_»∞
~°HÍÅ =∞#∞+¨µÅ "≥·Ñ¨Ù ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^ŒÜ«∂ÉèÏ=O`À Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»_»∞.
"åi áêáêÅ∞ Hõ∆q∞Oz "åix Ѩiâ◊√^ŒúѨ~°K«_»∞. ÃÑ·QÍ "åiH˜ f¢="≥∞ÿ# (#~°Hõ) tHõ∆
qkè™êÎ_»∞. "åiÖ’ XHõ HÀ=‰õΩ K≥Ok# =∞x+≤ J=ã¨~åxH˜ q∞Oz# ¢Ñ¨Ü«∂}™ê=∞¢y
Hõey=Ù<åfl `À\˜¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩʼnõΩ "å\˜xzÛ P^Œ∞HÀ=_®xH˜ x~åHõi™êÎ_»∞. Ô~O_»=
=∞x+≤ ¢áêѨOzHõ ã¨fiÖÏÉèÏ¿ÑHõ∆`À ~å*Ϻkè<Õ`«‰õΩ =∞^ŒÌ`«∞xã¨∂Î ¢Ñ¨=∂}O KÕ™êÎ_»∞.
J~Ú`Õ P ~å*Ϻkè<`Õ « ^è#Œ q∞¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ_∞» , W=fiHõáÈ`Õ =ÚYO =∂_»∞Û‰õΩO\Ï_»∞.
=¸_»= =∞x+≤ ™êÜ«∞O¢`«O"Õà◊ `«# "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩ`À xÅ|_ç ''™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜
J~Ú# ^Õ=Ùx ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õh ã¨~°∞‰õΩ#∞ WO`« ^èŒ~°‰õΩ H˘<åfl#∞—— Jx
(J|^ŒúO) K≥|∞`å_»∞. ¢Ñ¨[Å∞ J`«#∞ x["Õ∞ K≥|∞`«∞<åfl_»x ÉèÏq™êÎ~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) P `«~∞° "å`« Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂H˜Î Ѩi™î êÎ~∞° : ''H˘O^Œ~∞° `«=∞
"åQÍÌ<åÅ#∞, ^Õ=Ùx q+¨Ü∞« OÖ’ KÕã#≤ ¢Ñ¨=∂}ÏÅ#∞ Juã¨fiÅÊ =¸ÖϺxH˜ J=Ú‡
‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏO\˜ (J=Ú‡_»∞É’~Ú#)"åiH˜ Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ZÖÏO\˜ (ã¨∞Hõ$`«Ñ¶¨ÅO)
"å\Ï ÅaèOK«^Œ∞. "åi`À ^Õ=Ù_»∞ =∂\Ï¡_»_»∞. z=iH˜ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# "åi"≥·Ñ¨Ù Hõ<≥fluÎ
‰õÄ_® K«∂_»_∞» . "åix Ѩiâ◊√^ŒÑú i¨ KÕ ¢Ñ¨ãH¨ Î̃ JO`«H<õ åfl ÖË^∞Œ . ÃÑ·QÍ "åiH˜ (#~°HOõ Ö’)
=º^è•Éèíi`«"≥∞ÿ# tHõ∆ Ѩ_»∞`«∞Ok.—— (3:77) (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇá· ê¶ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∂‰õΩ (Éèqí +¨º`ü ¢Ñ¨H@
õ #ʼnõΩ
ã¨O|OkèOz#) Ô~O_»∞ ǨÏnã¨∞Å∞ qxÊOKå~°∞. WO^Œ∞Ö’ XHõ\˜ x[=∞=_»O <Õ#∞
K«∂âß#∞. Ô~O_»=^•x HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∂ =ÚOn
q+¨Ü«∞O ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''x*Ï~Úf, qâ◊fiã¨hÜ«∞`«Å∞ ¢Ñ¨[ŠǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ "Õà◊¥§x
L<åfl~Ú. P `«~°∞"å`« ¢Ñ¨[Å∞ "å\˜x QÆ∞iOz Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å q=~°OQÍ
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞—— Jx J<åfl~°∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 141
¢Ñ¨[ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Å #∞O_ç x*Ï~Úf, qâ◊fiã¨hÜ«∞`«Å∞ H©} ∆ O˜ záÈ=_»O QÆ∞iOz
PÜ«∞# =∂\Ï¡_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: ''XHõ =∞x+≤ HÍ¿ãûѨ٠Ѩ_»∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞
J`«x ǨÏ$^ŒÜ∞« O #∞O_ç x*Ï~Úf fã≤"Ü Õ ∞« |_»∞`«∞Ok. QÍÜ«∞O #Ü«∞"≥∞#ÿ `«~∞° "å`«
^•xQÆ∞~°∞Î q∞yeáÈ~Ú#@∞¡ J`«x x*Ï~ÚfH˜ ã¨O|OkèOz# F z#fl QÆ∞~°∞Î =∂¢`«"∞Õ
LO_çáÈ`«∞Ok.
P `«~°∞"å`« P =ºH˜Î =∞iHÍ¿ãûѨ٠Ѩ_»∞‰õΩO\Ï_»∞. q∞yeáÈ~Ú# P HÍã¨Î
x*Ï~Úf ‰õÄ_® fã≤"Ü Õ ∞« |_»∞`«∞Ok. xѨÙÊHõ}O HÍÅ∞ g∞^Œ Ѩ_#ç ѨÙÊ_»∞ ÉÁaƒ =zÛ
K«~°‡O ZÖÏ Lɡƒ`«∞ÎQÍ HõxÊã¨∞ÎO^À JÖÏ LO@∞Ok q∞ye# D x*Ï~ÚfH˜
ã¨O|OkèOz# QÆ∞~°∞.Î ÉÁaƒ ֒ѨŠUg∞ LO_»^∞Œ (ѨÅÛ\˜ ~°ã≤ `«Ñʨ ). D x*Ï~Úf
ã≤u÷ ‰õÄ_® JO`Õ. (=∞~À =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë Wk <Õu c~°HÍÜ«∞ =O\˜ x*Ï~Úf
J#fl=∂@). ¢Ñ¨[Å∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§~Ú`Õ KÕ™êÎ~∞° . HÍx U XHõ¯~°∂ x*Ï~Úf`À
=º=ǨÏiOK«~°∞. z=iH˜ 'Ѷ¨ÖÏ<å `≥QÆ =∞x+≤ ZO`À x*Ï~ÚfѨ~°∞_»∞, Ѷ¨ÖÏ<å =ºHÎ̃
ZO`À =∞Oz"å_»∞, ZO`À |∞kú=∞O`«∞_»∞— Jx ¢Ñ¨â◊Oã≤™êÎ~°∞. HÍx J`«xÖ’ J}∞
=∂¢`«O x*Ï~Úf ‰õÄ_® LO_»^Œ∞.
XHõѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ Z=i #∞O_ç H˘#∞QÀÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl##fl q+¨Ü«∞O Ѩ\˜ìOK«∞‰õΩ<Õ
"å_çfl HÍ#∞. P =ºHÎ̃ =Úã≤O¡ J~Ú=ÙO>Ë J`«x ^è~Œ ‡° =∞~Ú# W™ê¡O <å‰õΩ ~å=Åã≤#
ǨωõΩ¯ J`«x #∞O_ç WÑ≤Êã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊ P =ºHÎ̃ ¢ÔH·ãÎ̈=Ù_»~Ú LO>Ë J`«x JkèHÍi
P ǨωõΩ¯ <å‰õΩ WÑ≤ÊOKÕ"å_»∞. D<å_»∞ Ѩiã≤÷u =∂iáÈ~ÚOk. WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞
Ѷ¨ÖÏ<å =º‰õΩÎÅ`À =∂¢`«"Õ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ KÕã¨∞Î<åfl#∞.
(ã¨Ç‘Ï|∞MÏi: 81= ¢Ñ¨Hõ~°}O, 35= J^蕺ܫ∞O† ã¨Ç‘Ï=Úã≤¡O)
63. ã¨~‰° Ωõ Å HõbÎ, <å}º`«Å∞
^ŒQÍ, "≥∂ã¨O, ^ÀÑ≤_ç, ^Ò~°˚#ºO, J|^ŒúO, J¢Hõ=∞ =∂~åæÖÏ ^•fi~å "åºáê~°O
KÕÜ«∞_»O P`«‡Ç¨Ï`åº ã¨^Œ$â◊=∞x, Ѩ~°Ö’HõOÖ’ q<åâßxH˜ HÍ~°}Éèí∂`«=∞=Ù`«∞O^Œx
Y∞~üP<£ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk. ¿Ñ~åâ◊ =∞x+≤x J¢Hõ=∞ ÖÏÉèÏ~°˚# "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ¢¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞ÎOk.
J¢Hõ=∞ ÖÏÉèÏÅ HÀã¨O J`«#∞ J|^Œú=∂_»`å_»∞. ã¨~°∞‰õΩÅ∞ HõbÎKÕã≤ J=Ú‡`å_»∞.
`«∂xHõÖ’¡, H˘Å`«Ö’¡ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `«yæOz W™êÎ_»∞. ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\ò KÕ™êÎ_»∞. qK«ÛÅq_çQÍ
^è~Œ Å
° ∞ ÃÑOz J`«ºkèHÖ õ ÏÉèÏÅ∞ QÆ_Oç K«_®xH˜ J=ã¨~=° ∞~Ú`Õ JkèHÍ~°∞ʼnõΩ ÅOKåÅ∞
‰õÄ_® W™êÎ_∞» . J|^ŒOú , =OK«# J<Õ ^Œ∞~°∞} æ ÏÅ∞ D<å_»∞ "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÖ’¡ ã¨~fi°
™ê=∂#º"≥∞ÿáÈÜ«∂~Ú. D"≥·Yi =Úã≤¡OÅ qâßfi™êxH˜ f¢="≥∞ÿ# qѶ¨∂`«O HõeyOz
"åi Ѩ~°Ö’Hõ rq`åxfl <åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi (=∂Ô~¯\òÖ’ #_»∞ã¨∂Î) XHõ ^è•#ºÑ¨Ù ^Œ∞HÍ}O ^ŒQÆæi
H˘zÛ ^è•#ºÑ¨Ù ‰õΩѨÊÖ’ KÕ~Ú ^Œ∂~åÛ~°∞. K«∂¿ãÎ KÕuH˜ `«_ç JO@∞‰õΩOk. Jk K«∂ã≤
PÜ«∞# ''^è•#ºÑ¨Ù =~°‰Î Ωõ _®! Uq∞\˜k?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =~°‰Î Ωõ _»∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
Wk =~å¬xH˜ `«_ãç O≤ k—— Jx J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''=∞i P ^è•<åºxfl
142 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ÃÑ·# ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@ì ÖË^Œ∞? ÃÑ·# ÃÑ\ì̃=ÙO>Ë [#O K«∂¿ã"å~°∞Hõ^•! "≥∂ã¨O KÕ¿ã"å_»∞
<å"å_»∞ HÍ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖò ǨÏg∞^£ a<£ =∞Ǩ˙‡^£ =∞¢ya Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F™êi J|∞ÌÖÏ¡
a<£ JÉσãπ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§#ѨÙÊ_»∞ JHõ¯_çH˜ H˘O^Œ~°∞ =∞#∞+¨µÅ∞ =zÛ F
ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz WÖÏ `≥eáê~°∞: ''"Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ«∂¢`«‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi AÖòã¨á¶ê
¢áêO`åxH˜ KÕ~°∞‰õΩ<Õ@ѨÊ\˜H˜ =∂ ã¨Ç¨ÏK«~°∞_˘Hõ`«#∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. "Õ∞=Ú ™êfl#O,
=¢ãÎ̈ã¨O™ê¯~°O KÕ~ÚOz ã¨=∂kè `«=fi_»O ¢áê~°OaèOKåO. ¢`«=fiHõO ѨÓ~°Î~Ú# `«~åfi`«
â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ kOK«∞^•=∞x J#∞‰õΩO@∞O_»QÍ JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ ã¨=∂kèÖ’ F ÃÑ^ŒÌ
#Å¡¢`åK«∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞~ÚOk. P áê=Ú ZO`« ÃÑ^ŒÌ^ŒO>Ë Jk "≥Ú`«ÎO ã¨=∂kèx
P¢Hõq∞OK«∞‰õΩOk. "Õ∞=Ú P ã¨=∂kèx =kÖËã≤ "Õˆ~ KÀ@ =∞~À ã¨=∂kè `«"åfi=Ú.
HÍx JHõ¯_» ‰õÄ_® ã¨=∂kè ¢`«=fiHõO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ ZHõ¯_»∞flOKÀ WÖÏO\˜ áê"Õ∞ =zÛ
K«∞@ìK∞« @∞ìH˘x Ѩ_∞» ‰õΩ#flk. "Õ∞=∂ ã¨=∂kèx =kÖËã≤ g∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =KåÛO (D qz¢`«
ã¨OѶ¨∞@#‰õΩ HÍ~°}O Uq∞\’ K≥|∞`å~°x).——
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) D ã¨OQÆu qx ''Jk =∞$`«∞_ç PK«~°}, #Å¡
¢`åK«∞ ~°∂ѨOÖ’ =zÛOk. g∞~°∞ Ü«∂=`«∞Î Éèí∂=∞O_»ÅOÖ’ ZHõ¯_» ã¨=∂kè `«qfi<å
JHõ¯_çH˜ D áê=Ú =ã¨∞ÎOk. JOKÕ`« g∞~°∞ U^À XHõ ã¨=∂kèÖ’ "Õã≤ ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç——
Jx K≥áêÊ~°∞. "Õ∞=Ú JÖψQ XHõ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛ"ÕâßO. `«~°∞"å`« "Õ∞=Ú Ç¨Ï*òÜ«∂¢`«
[iÑ≤ =KåÛ=Ú. ~åQÍ<Õ =∞$`«∞x WO\˜H˜ "≥o§ J`«x ÉèÏ~°º‰õΩ q+¨Ü«∞O q=iOz
J`«x PK«~} ° QÆ∞iOz J_çQÍ=Ú. ^•xHÍ"≥∞ WÖÏ K≥ÑÊ≤ Ok:
''=∂ PÜ«∞#QÍ~°∞ ^è•#ºÑ¨Ù "åºáê~°O KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩ #∞Oz
WO\˜Y~°∞ÛÅ HÀã¨O ZO`« ^è•#ºO f™êÎ~À JO`Õ á⁄@∞ì, ѨÙÅ¡Å∞, QÆ_ç¤Ñ¨~°HõÅ∞ "åºáê~°
^è•#ºOÖ’ HõeÑ≤ J"Õ∞‡"å~°∞. D ^Œ∞ëê¯~°º"Õ∞ PÜ«∞#‰õΩ ã¨=∂kèÖ’ Ü«∂`«#‰õΩ
HÍ~°}=∞~ÚOk.—— (ɡǷ Ϩ d, Wɡfl Ja^Œ∞<Ì åº)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O:– ''J=Ú‡`Œ∞#fl ã¨O°∞Hí∞Ö’x Ö’áåÅ#∞ HÁ#∞QÀÅ∞
^®O°∞ÅHí∞ |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕã≤ =∞s J=∞‡_«~ (^è°O°‡Ü«µ∞HíÎ"≥∞ÿ# Ǩ^°úu. Jk) `ŒÇ¨Ê =∞OÕ
Ǩ^°úu#ܵ<® J#∞ã¨i~z ã¨O°∞Hí∞ q„Híܵ~K«_«~ Z>˜ì Ǩiã≤÷uÖ’#¥ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~
Hß^°∞. J~`ËHß^°∞, P ֒Ǩ~ `ˇeã≤=Ù#fl =ºHÎ̃ ^®xfl |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕÜ«µHí∞~_Í =∞∫#~
=Ç≤Ï~K«_«~ Hí∂_Í ^è°O°‡ ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞——. (=Ú#ÎMÏ)
64. ÉÏ¡H=± ∂Ô~¯\ò
W™ê¡OÖ’ "åºáê~°ÖÏ"å^ÕgÅ∞ ‰õÄ_® XHõ ÉèÏQÆ"∞Õ . J~Ú`Õ D "åºáê~°O ѨÓiÎQÍ
x*Ï~Úf`À ‰õÄ_ç#^≥· LO_®e. <Õ\˜ =Úã≤¡OÅ∞ #=∂*ò, ~À*ÏÖÏ¡O\˜ q+¨Ü«∂ÅÃÑ·
K«∂ѨÙ`«∞#flO`« Pã¨HΘ Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÖ’ K«∂ѨHáõ È=_»O ZO`À â’K«hÜ«∞O. W™ê¡O#∞
qâ◊fiã≤OKå#x K≥ѨÙʉõΩ<Õ =ºHÎ̃ =∞ã‘^Œ∞Ö’<ÕQÍHõ =∂Ô~¯\òÖ’ ‰õÄ_® x["≥∞ÿ# =Úã≤¡OQÍ
=º=ǨÏiOKåe. JÖÏ H͉õΩO_® ˆH=ÅO ^èŒ<å~°˚#<Õ ^èպܫ∞OQÍ ÃÑ@∞ìH˘x H˘#∞QÀÅ∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 143
^•~°∞efl ^ÀK«∞‰õΩO@∂ J¢Hõ=∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å`À "åºáê~°O KÕ¿ãÎ, ^•x=Å¡ J`«#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
Ö’ HÀ\©â√◊ fi~°∞_»~Ú ‰õΩÅHõQÅ Æ _Õ"∂≥ QÍx, Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’ =∂¢`«O Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ #~°Hõ tHõÅ
∆ ‰õΩ
QÆ∞iHÍ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.
J¢Hõ=∞ ÖÏÉèÏ~°˚# Ѩ^Œú`«∞Ö’¡ ÉÏ¡H± =∂Ô~¯\ò XHõ\˜. D ~ÀAÖ’¡ z<åfl ÃÑ^•Ì
"åºáê~°ã¨∞ÎÅO`å D *Ï_®ºxH˜ Ö’#~Ú qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å ~°HÍÎxfl Ñ‘eÛ"Õã¨∞Î<åfl~°∞.
g~°∞ gÅ~Ú#O`« Z‰õΩ¯=QÍ ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_Oç KåÅ#fl P`åºâ◊`À x`åº=ã¨~° =ã¨∞=Î Ùefl
<≥ÅÅ `«~°|_ç ^•zÃÑ\˜ì J¢Hõ=∞OQÍ xÅ∞= KÕ™êÎ~°∞. JÖÏ Hõ$u=∞ Hõ~°∞=Ù ã¨$+≤ìOz
qѨs`«"∞≥ #ÿ ^è~Œ Å° `À "å\˜x "≥∞Å¡"∞≥ Å¡QÍ =∂Ô~¯\òÖ’H˜ ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ_®Î~∞° . WÖÏO\˜ J¢Hõ=∞
"åºáê~°ã¨∞ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) KÕã≤# D =∞Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
QÆ=∞xOK«O_ç:
''J¢Hõ=∞ xÅfiÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞ áêáê`«∞‡_»=Ù`å_»∞.—— (=Úã≤¡O–q∞ëê¯`ü)
''J¢Hõ=∞xÅfiÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞. ^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°Å∞ `«yæ¿ãÎ J`«#∞ ã¨O`À+≤
™êÎ_»∞, ^èŒ~°Å∞ ÃÑOz`Õ `≥QÆ ÉÏ^èŒÑ¨_çáÈ`å_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd–q∞ëê¯`ü)
''x`ͺ=ã¨O° =ã¨∞=Î Ùefl xÅ∞=K≥ܵ« ºHí ã¨=∞Ü«∂xH˜ |*ÏO°∞Hí∞ `ˇzÛ J"Õ∞‡ =ºH˜Î
^≥Ç· Í#∞„QõÇ¨ xH˜ JO°∞›_«=Ù`Í_«∞. ^Õ=Ù_«∞ J`ŒxH˜ ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè ¢Ñ¨™êk™®Î_∞« . nxH˜
aè#fl~Qå (ã¨O°∞Hí∞Å∞) xÅ∞=KÕ¿ã =ºH˜Î ^≥·=âÍáåxH˜ Qõ∞O°=Ù`Í_«∞——. (Wɡfl=∂[)
''XHõ =∞x+≤ #ÖÉèˇ· ~ÀAÅ^•HÍ ^è•<åºxfl (|*Ï~°∞‰õΩ `«~°eOK«‰õΩO_®) PÑ≤
=ÙOz ^è~Œ Å ° ∞ ÃÑiˆQO^Œ∞‰õΩ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl_»O>Ë J`«#∞ ^Õ=Ùx Ѩ@¡ qã≤QÔ uÎ áÈÜ«∂
_»#fl =∂@. ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«x Ѩ@¡ qã≤ÔQuÎáÈ`å_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
''Z=Ô~·<å #ÅÉèˇ· ~ÀAÅ^•HÍ ^è•#ºO (=∂Ô~¯\òÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ~å‰õΩO_®) PÑ≤
=ÙOz# `«~°∞"å`« ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# ^•#O KÕ¿ãÎ P ^•#O J`«xH˜ áêѨ Ѩi
Ǩ~°OQÍ =∂~°^Œ∞.—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
D ǨÏnã¨∞efl|\ì̃ ^è•#ºO, JѨ~åÅ∞ =O\˜ x`åº=ã¨~° =ã¨∞Î=ÙÅ∞ QÀ^•=ÚÖ’¡
QÆi+¨ªOQÍ #ÅÉèˇ· ÖËHõ JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ∞ xÅ∞= LOK«‰õÄ_»^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞™ÈÎOk. Ô~·`«∞QÍx, Ô~·`«∞ ^ŒQÆæ~° H˘#fl"å_»∞QÍx ^è•<åºxfl gÖˇ·#O`« `«fi~°QÍ
=∂Ô~¯\ò‰õΩ `«~°eOKåe. JO`ÕQÍx ^èŒ~°Å∞ ÃÑOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À ^•xfl <≥ÅÅ `«~°|_ç
xÅfi LOK«‰õÄ_»^Œ∞.
^˘OQÆ "åºáê~°∞Å∞ ^Õâ◊OÖ’ Hõ~°∞=ÙHÍ@HÍÅ∞ =¿ãÎ =∞iO`« ã¨O|~°Ñ¨_çáÈ`å~°∞.
PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ PHÍâß#flO>Ë ^èŒ~°Å‰õΩ J=Ú‡HÀ=_®xH˜ "åiH˜ =∞Oz J=HÍâ◊O
Åaèã¨∞ÎOk. QÀ^•=ÚÖ’¡ #∞Oz ã¨~°∞‰õΩefl H˘kÌH˘kÌQÍ q_»∞^ŒÅKÕã¨∂Î =∞O_Õ ^èŒ~°Å`À
Jq∞‡ qѨs`«"∞≥ #ÿ ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_™ç êÎ~∞° . WÖÏO\˜ p_»ÑÙ¨ ~°∞QÆ∞Å =¸ÅOQÍ ã¨=∂[OÖ’
JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞ PHõe Kå=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ã¨OÉèqí ã¨∂Î LO_»@O =∞#‰õΩ `≥eã≤# q+¨Ü∞« "Õ∞.
Hõ~°∞=Ù =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J#∞K«~°∞Å∞ Ѩiã≤÷ux ZÖÏ Z^Œ∞~˘¯<Õ
"å~À K«∂_»O_ç: XHõ™êi =∞n<åÖ’ f¢="≥∞ÿ# H∆Í=∞O U~°Ê_çOk. D ^Œ∞ã≤÷u K«∂ã≤
144 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L™ê‡<£(~°l) ^è•<åºQÍ~åÅ#∞ `≥iÑ≤Oz, ^è•#ºO HÍ=Åã≤# "åà◊§O`å
=zÛ Ñ¨@∞ìÔHà◊§=K«Ûx |Ç≤Ï~°OQÆ ¢Ñ¨Hõ@# QÍqOKå~°∞. P q^èŒOQÍ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^è•<åº
QÍ~åÅ∞ MÏm JÜ«∂º~Ú.
JÖψQ =∞n<åÖ’ =∞~À™êi Hõ~°∞=Ù U~°Ê_Õ ã¨∂K«#Å∞ HõxÊOK«QÍ<Õ ¢Ñ¨[Å∞
PO^Àà◊# K≥Ok PǨ~° ^è•<åºÅ J<Õfi+¨}ÔH· J<ÕHõ W|ƒO^Œ∞Å∞ Ѩ_»∞`«∂ T~°∂~°∞
u~°QÆ™êQÍ~°∞. W=∂"£∞ *ˇ·#∞Öò Pan<£ (~°l) ¢Ñ¨[Å JQÆKå@¡#∞ QÆ=∞xOz `«#
™⁄O`« ^è•<åºQÍ~åxfl x~°fiÇ≤ÏOKÕ =ºHÎ̃x Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. J`«x`À, ¢Ñ¨ã¨∞Î`«O =∞# ^ŒQÆæ~°
ZO`« ^è•#ºO LO^Œx J_çQÍ~°∞. Hõ~°∞=٠Ѩiã≤÷ux "å_»∞H˘x JkèHõ ÖÏÉèÏÅ∞ Pi˚OK«
_®xˆH W=∂"£∞QÍ~°∞ WÖÏ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°x ÉèÏqOz P =ºH˜Î Ѩ~°=∞ ã¨O`À+¨O`À
=∞# ^ŒQÆæ~° ^è•#ºO KåÖÏ LO^ŒO_ô Jx K≥áêÊ_»∞.
"≥O@<Õ W=∂"£∞ ''J~Ú`Õ P ^è•#ºO "≥Ú`åÎxfl =∂Ô~¯\ò‰õΩ `«~°eOK«∞—— Jx
P^ÕtOKå~°∞. HÀâßkèHÍi qã¨∞ÉÎ ’~Ú ''JÜ«∂º! D ^è•#ºO HÍ™êÎ J~ÚáÈÜ«∂Hõ =∞#
Ѩiã≤÷u Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ W=∂"£∞ ''¢Ñ¨[ÅO^Œi Ѩiã≤÷u Uq∞\’ J^Õ
=∞# Ѩiã≤÷u ‰õÄ_®. "å~°∞ ‰õÄ_® =∞# ™È^Œ~°∞ÖË Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞.
=∂#=`å ^Œ$+≤ì L#fl U "åºáês JkèHõ ÖÏÉèÏÅ HÀã¨O ¢Ñ¨[Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ<Õ
ZÖÏO\˜ J_»¤^•s `˘Hõ¯_»∞. JO^Œ∞Ö’ qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ùx, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞,
Ѩ~°Ö’Hõ Ѩi}Ï=∂Å#∞ qâ◊fiã≤Oz ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`Õ `«# rq`« Ѩ~°=∂=kèQÍ ÉèÏqOz#
=Úã≤¡O J~Ú`Õ "åºáê~°OÖ’ Z#fl\˜H© hK«"≥∞ÿ# Ѩ^Œú`«∞Å∞ J=ÅOaOK«ÖË_»∞.
65. `«∂xHõÅ∞, H˘Å`«Å∞
Pi÷Hõ =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞ P[˝Å#∞ áê\˜OK«_»O
‰õÄ_® ^≥·"å~å^èŒ# ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å q+¨Ü«∞OÖ’ U"≥·<å á⁄~°áê@∞¡
[iy`Õ ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞™êÎ_»x PtOK«QÆÅO. HÍx J~°÷ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# P~å^èŒ#Å q+¨Ü«∞O
Ö’ [iy# áêáêÅ#∞ ã¨O|Okè`« =º‰õΩÎÅ∞ Hõ∆q∞OK«#O`«=~°‰õÄ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_®
Hõ∆q∞OK«_»x H˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞ <˘H˜¯ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
J~Ú`Õ D<å_»∞ W™ê¡O#∞ J#∞ã¨iã¨∞Î#fl KåÖÏ=∞Ok =Úã≤¡OÅ∞ #=∂*ò,
^≥·=<å=∞ ã¨O㨇~°}, LѨ"å™êÅ∞ =O\˜ ÃÑ·™ê Y~°∞ÛHÍx q+¨Ü«∂Ö’¡ =∂¢`«"Õ∞
Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞ P[˝Å#∞ Ѩ\˜ìѨ\˜ì K«∂™êÎ~°∞. HÍx Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÖ’¡ qkèQÍ
xˆ~ÌtOz# P[˝Å#∞ Ãã·`«O MÏ`«~°∞KÕÜ«∞_»O ÖË^ŒO>Ë, Jk "åi U=∞~°∞áê@∞
J#∞HÀ"åÖÏ ÖËHõ ^≥·=^èŒ~°‡O Ѩ@¡ "åiH˜ ѨÓiÎQÍ ã¨^Œ=QÍǨÏ# ÖË^Œx ÉèÏqOKåÖÏ?
D „H˜~k Y∞O∑P<ü 㨥Hí∞ÎÅ∞ K«¥_«~_ç:
''ã¨O#·≥ áå„`Œ`À HÁÅz W=fi~_ç. `Œ¥K«=Åã≤ =¿ãÎ ã¨O#·≥ „`Íã¨∞`À `Œ¥z=fi~_ç. W^Õ
ã¨O#·≥ Ǩ^uú° . Ƕe¨ `Œ~ s`ͺ Hí∂_Í D Ǩ^`ú° Ë =∞~zk——. (17:35)
''PÜ«µ<Ë „`Íã¨∞#∞ (<®ºÜ«∂xfl) Hí∂_Í ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ „`Íã¨∞ ã¨=∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 145
`Œ¥Hßxfl K≥_Q« ˘@ìH~í _ç. <®ºÜ«µ~Qå, ã¨=º~Qå `Œ¥z=fi~_ç——. (55:8,9)
''`Œ¥xHíÖ’¡, HÁÅ`ŒÖ’¡ <®ºÜ«µ~ áå>˜~K«~_ç. Z=iH© #+¨~ì HíÅQõ*Ü Ë µ« Hí~_ç. ã¨O#·≥
„`Íã¨∞`À `Œ¥z W=fi~_ç. „Ǩ[ÅHí∞ O®=Åã≤# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `Œyæ~z W=fiHí~_ç. ^è°O°}˜Ö’
JÅ¡O°∞¡, JÅ[_«∞Å∞ OÕѨÙ`Œ¥ uO°QõHí~_ç. q∞=∞‡efl, g∞Hí∞ ѨÓO°fi=Ú~_ç# `ŒO®Å#∞
ã¨$+≤~ì z# ^Õ=ÙxH˜ HßãÎ̈ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç——. (26:181-184)
''`Œ¥xHíÖ’¡, HÁÅ`ŒÖ’¡ <®ºÜ«µ~ áå>˜~K«~_ç. Z=iH© #+¨~ì HíÅQõ*Ü Ë µ« Hí~_ç. ã¨O#·≥
„`Íã¨∞`À `Œ¥z W=fi~_ç. „Ǩ[ÅHí∞ O®=Åã≤# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ `Œyæ~z W=fiHí~_ç. ^è°O°}˜Ö’
JÅ¡O°∞¡, JÅ[_«∞Å∞ OÕѨÙ`Œ¥ uO°QõHí~_ç. q∞=∞‡efl, g∞Hí∞ ѨÓO°fi=Ú~_ç# `ŒO®Å#∞
ã¨$+≤~ì z# ^Õ=ÙxH˜ HßãÎ̈ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç——. (26:181-184)
''`Œ¥Hí~ `Œy~æ KÕ"åiH˜ q<®â◊~ `ŒÇʨ ^°∞. "åO°∞ „Ǩ[Å #∞~_ç (ã¨O∞° Hí∞) fã¨∞Hí∞<Ë
@ǨC_«∞ ѨÓiÎQå `Œ¥z ÖËHí HÁÅz fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞† WKÕÛ@ǨC_«∞ `Œy~æ z W™®ÎO∞° . XHõ
ÉèÜ
í µ« ~HíO° k<®# `Í=Ú ÖËÇ≤ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_«`Í=∞x "åiH˜ `ˇeÜ«µ^®? PO’A Ü«∂=`Œ∞Î
=∂#=ÙÅ∞ qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù =Ú~^°∞ (`ŒÅÅ∞ =~z) xÅ|_«`ÍO°∞.—— (83:1-6)
W™®¡~ =∂#=Ùx ã¨HíÅ r=#O°~QåÅ#∞ Ǩi"Õ+≤ª~z =Ù#fl ã¨=∞„Qõ r=#=º=ã¨÷.
J~^°∞Ö’ ÇͺáåO° ÖÏÇÍ^ÕgÅ∞ Hí∂_Í L<®flܵ. Jܵ`Ë P "åºáåO°~ ѨÓiÎQå
<®ºÜ«µ~, x*ÏܵfÅ`À Hí∂_ç#^°Üµ L~_Íe. =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) hu=∞O`«∞_≥·#
"åºáêix QÆ∞iOz U=∞<åfl~À K«∂_»O_ç:
''hu=∞~`Œ∞_«Üµ# Çͺáåi J~u=∞ („Ǩà◊Ü«µ) k<®# ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ, ã¨`Œº
=~`Œ∞Å, J=∞O°Qõ`Œ∞Å ã¨Ç¨ÏK«O°º~Ö’ L~>Ï_«∞——. (ui‡l)
k=ºY∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® ѨijeOK«O_ç:
''"Õ∞=Ú =∞^°º<ü „Ǩ[Å ^°QOæõ H° ∞í ÇÍi ™È^°O∞° _«∞ +¨∞SÉò#∞ Ǩ~áå=Ú. J`Œ#∞ `Œ#
*Ïu„Ǩ[Å`À WÖÏ J<®fl_«∞: '<® *Ïu„Ǩ[ÖÏO®! ^Õ=Ù_çfl PO®kè~K«~_ç. PÜ«µ#`ŒÇʨ "Õ~ˆ
PO®^è∞Œ º_»∞ ÖË_∞« . g∞ ^°QOæõ H° ∞í g∞„ǨÉ∞íè =Ù #∞~_ç ã¨Ê+¨Çì ∞‹ #· x^°O≈° #~ =zÛ~k Hí#∞Hí g∞O°∞
`Œ¥xHíÅ∞, HÁÅ`ŒÅ∞ ѨÓiÎQå áå>˜~K«~_ç. „Ǩ[ÅHí∞ O®=Åã≤# ã¨O∞° Hí∞ `Œy~æ z W=fiHí~_ç.
^è°O°}˜Ö’ âÍ~f™®=∞O°™®ºÅ∞ UO°Ê_®¤Hõ JO®K«Hí~, JÅ[_«∞Å∞ ã¨$+≤ì~K«Hí~_ç. g∞O°∞
qâÍfiã¨∞Å~Ú`Ë (q+¨Üµ« ~ „QõÇÏ≤ ~K«~_ç), J~^°∞Ö’<Ë g∞ „âıܵ« ã¨∞û L~k——. (7:85)
''Éèí¥=∞~_«Å~ÃÑ· ã¨~K«i~KÕ „Ǩu„áå}˜H© LáåkèxKÕÛ ÉÏ^è°º`Œ ^Õ=ÙxÃÑ·<Ë L~k.
JÖÏQÕ U„áå}˜ ZHí¯_« x=ã≤ã¨∞Î~^À, ZHí¯_« (^®x„áå}~) Éèí„^°Ç¨O°K«|_«∞`Œ∞~^À Hí∂_Í
^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü∂« Å∞ ã¨Ê+¨~ì Qå „Qõ~^ä~° Ö’ „"åÜ«µ|_ç L<®flܵ.—— (11:6)
''XHí"Õà◊ ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞Å~^°iH© ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkèx¿ãÎ, "åO°∞ „ǨǨ~K«~Ö’
Qõifi+¨∞ªÅܵ uO°∞Qõ∞ÉÏ@∞Hí∞ áåÅÊ_«`ÍO°∞. J~^°∞=Å¡ PÜ«µ# `Í#∞ `ŒÅz# q^è°~Qå
XHí xs‚`Œ Ǩi=∂}~Ö’ (Láåkè) k~K«∞`Œ∞<®fl_«∞. PÜ«µ#Hí∞ `Œ# ^®ã¨∞Å (ã¨fiÉèÏ=~)
Qõ∞i~z ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞. "åix PÜ«µ# FHí~@ Qõ=∞xã¨∞<Î ®fl_«∞.—— (42:27)
146 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
66. `«ÑÙ¨ Ê_»∞ "åºáê~° Ѩ^`úŒ ∞« Å∞
ѨÓ~°fiO Jˆ~aÜ«∂Ö’ H˘xfl `«Ñ¨ÙÊ_»∞ "åºáê~°Ñ¨^Œú`«∞Å∞ WÖÏ LO_Õq:
! ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ''=ã¨∞Î=Ùx KÕ`ÀÎ `åHõ_»O ^•fi~å, KÕu
Ö’H˜ fã¨∞H˘x q㨈~Ü«∞_»O ^•fi~å "åºáê~° x~åú~°} KÕÜ«∞_®xfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
x¿+kèOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞ =¸ÅÉèÏ+¨Ö’ ''=ÚÖÏ=∞ã¨, =Ú<å|[—— J<Õ Ñ¨^•Å∞ =KåÛ~Ú.
Wq "åºáê~° x~åú~°} HÀã¨O ѨÓ~°fiO Jˆ~aÜ«∂Ö’ "å_Õ Ñ¨^•Å∞. (1) h=Ù QÆ#Hõ <å
=¢™êÎxfl `åH˜`Õ ÉË~°O ‰õΩki#>Ë¡ Jx J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_ç`À JO\Ï_»∞.
nxfl ''=ÚÖÏ=∞㨗— "åºáê~°O JO\Ï~°∞. D "åºáê~°OÖ’ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_»∞ |@ì
<å}º`«#∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨ijeOK«_®xH˜ gÖË¡^Œ∞. (2) Ô~O_À q^è•#OÖ’ J=∞‡HõO^•~°∞_»∞
D =¢™êÎxfl =O^Œ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ h"≥Ñ· Ù¨ qã¨∞~°∞`«∞<åfl#∞ JO\Ï_»∞. H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_»∞
^•xH˜ JOwHõiOz P =¢™êÎxfl Ѩ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. ^•O`À ÉË~°O J~ÚáÈ~Ú#>Ë¡. nxfl
''=Ú<å|[—— JO\Ï~°∞. D Ô~O_»∞ "åºáê~° q^è•<åÅ∞ x¿+kèOK«|_®¤~Ú.
! ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü Hõ^äŒ#O: XO>ˇ (D#Hõ =ÚO^Õ ^•x)
Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#fl Ñ≤Å#¡ ∞ Jq∞‡ "ÕÜ∞« _®xfl x¿+kèOKå~°∞. WÖÏO\˜ "åºáê~°O (W™ê¡O‰õΩ
ѨÓ~°fiO) J*Ï˝#HÍÅOÖ’ LO_Õk. P<å_»∞ XHõ =∞x+≤ (LxH˜Ö’ˆH ~åx) XO>ˇ#∞
H˘<Õ=ÚO^Œ∞ J"Õ∞‡"å_ç`À XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩO@∂ ''ã¨∂_çXO>ˇ Hõ_»∞ѨÙÖ’ L#fl Ñ≤Å¡
(|Ü«∞\˜H˘zÛ) ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ^Œ~Ú D<åe—— Jx =∂\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï_»∞. (|∞MÏi).
! ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''"Õ∞Hõ á⁄^Œ∞QÆ∞Ö’ áêÅ#∞ PÑ≤ LOK«‰Äõ _»^∞Œ .
XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å ("≥∂ã¨áÈ~Ú) JÖÏO\˜ Ѩâ◊√=Ù#∞ H˘#fl ѨHõ∆OÖ’, áêÅ∞ Ñ≤`«∞‰õΩ¯#fl
`«~°∞"å`« P "Õ∞Hõ#∞ W+¨ì=∞~Ú`Õ LOK«∞HÀ=_®xH˜, W+¨ìOÖËHõáÈ`Õ XHõ ''™ê—— Z`«∞Î
Y~°∂˚~° ѨO_ç¡zÛ "åѨã¨∞ KÕÜ«∞_®xH˜ J`«xH˜ ǨωõΩ¯Ok.—— (|∞MÏi)
! ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ =Úã≤¡O `À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞_»∞ ÉË~°O
KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ J^Õ =ã¨∞Î=Ù HÀã¨O áÈ\ÏáÈ\©QÍ ÉË~°O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi)
67. ^ŒàÏs =º=ã¨÷
U =ã¨∞Î=Ù<≥·<å ã¨fiÜ«∞OQÍ H˘x =∞# ™êfinè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀ#O`«=~°‰õΩ ^•xfl
W`«~°∞ʼnõΩ J=∞‡_»O W™ê¡OÖ’ x+≤^ŒúO. ''g∞ ^ŒQÆæ~°ÖËx =ã¨∞Î=Ù#∞ J=∞‡‰õÄ_»^Œ——x
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P^ÕtOKå~°∞. (ui‡l) JO`ÕHÍ^Œ∞, ''U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù#∞ H˘#_»O
[iy`Õ ^•xfl g∞~°∞ g∞ Jnè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀHõ =ÚO^Õ W`«~°∞ʼnõΩ J=∞‡‰õÄ_»^Œ——x
‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P^ÕtOKå~°∞. (JǨχ^£)
''¢Ñ¨[Å∞ =∂Ô~¯\òÖ’ ^è•#ºÑ¨Ù ~åã¨∞Å#∞ xÅ∞Û#flѨà◊OQÍ H˘x JHõ¯_çHõHõ¯_Õ
J"Õ∞‡™êÎ~°∞. HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^è•#ºÑ¨Ù ~åã≤x H˘#flKÀ@∞ #∞Oz "Õ̂~ KÀ@∞‰õΩ
`«~°eOK«#O`« =~°‰õΩ ^•xfl W`«~°∞ʼnõΩ J=∞‡‰õÄ_»^Œx ÃãÅqKåÛ~°∞.—— (|∞MÏi)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 147
D Ѩ^Œúu J<ÕHõ KÀ@¡ D<å_»∞ ‰õÄ_® ™êQÆ∞`ÀOk. XHõ`«#∞ XHõKÀ@ ã¨~°∞‰õΩ#∞
ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ''|∞H±—— KÕã¨∞H˘x ^•xfl =∞~˘Hõ`«xH˜ |Ü«∂<å (J_®fi<£û) fã¨∞H˘x
ÅHõ∆#fl~° ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ J=Ú‡`å_»#∞HÀO_ç. ÖË^• "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î ã¨~°∞‰õΩ#∞ Ѩk"ÕÖ’
W~°"≥· "ÕÖ’ |Ü«∂<å =∂¢`«"Õ∞ WzÛ H˘#fl `«~°∞"å`« ^•xfl ÖÏÉèíO g∞^Œ =∞~˘Hõ`«xH˜
J=Ú‡`å_»∞. JÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’ "≥Ú^Œ\˜ =ºHÎ̃ J=∞‡HõO^•~°∞xH˜, H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞xH˜
=∞^茺 ^ŒàÏsQÍ =º=ǨÏiOz#@∞¡ J=Ù`«∞Ok. D Ѩ^Œúu<Õ W™ê¡O x¿+kèOzOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''g∞~°∞ J=∞‡HõOÖ’ J`«ºkèHõ ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_çOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À Ѩ@ì}O
"≥Å∞ѨÅHÔ o§ =~°HÎ õ a_®~åÅ#∞ =ÚO^Œ∞QÍ HõÅ∞ã¨∞HÀHõO_ç. Ѩ@} ì "åã≤ |Ü«∞@ #∞O_ç
ã¨~°∞‰õΩÅ`À =KÕÛ ¢QÍg∞}∞x ã¨~°∞‰õΩ J=∞‡‰õÄ_»^Œ∞.——
D ǨÏnã¨∞x LÖË¡dOz#"å~°∞ ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l)x ''Ѩ@ì}"åã≤
¢QÍg∞}∞x H˘~°‰õΩ ã¨~°∞‰õΩ J=∞‡_»O JO>Ë Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''JO>Ë ^ŒàÏiQÍ =∂~°‰õÄ_»^Œx J~°÷O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''Ѩ@ì}O "≥Å∞ѨŠ"å}˜[º
|$O^•Å‰õΩ Z^Œ∞~ˆ y ã¨~∞° ‰õΩ (=∂Ô~¯\ò‰Ωõ KÕ~∞° HÀHõ=ÚO^Õ) H˘#_®xfl ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
=ºuˆ~H˜OKå~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''¢Ñ¨[Å∞ ÃÑ^ŒÌ =∂Ô~¯\òÖ’ ã¨~°∞‰õΩ
H˘x JHõ¯_Õ XHõKÀ@ "å\˜x J"Õ∞‡"å~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨~°∞‰õΩ#∞ J^ÕKÀ@
J=∞‡‰õÄ_»^Œx, ^•xfl fã≤ÔHo§ "Õˆ~KÀ@ J=Ú‡HÀ"åÅx P^ÕtOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''^è•#ºO ÖËHõ JѨ~åÅ#∞ H˘#fl `«~°∞"å`« "å\˜x ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ#O`«
=~°‰õΩ =∞~˘HõiH˜ J=∞‡‰õÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^è•#ºO, JѨ~åÅ#∞ (J=∞‡HõO
^•~°∞_ç #∞O_ç) ™êfinè#O KÕã¨∞HÀHõ =ÚO^Õ (=∞~˘HõiH˜) J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) POHõ∆ qkèOKå~°∞.—— ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) L^ÕâÌ º◊ OÖ’ D P[˝ WÖÏO\˜
=ã¨∞Î=ÙʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞QÍx Jxfl =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ =iÎOK«^Œ∞. (|∞MÏi)
HÍx W=∂O ëêѶ¨~Ú (~°Ç¨Ï‡) ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ¯ ^è•#ºO, JѨ~åÖË HÍ^Œ∞ ã≤÷~°, K«~°
=ã¨∞Î=ÙÅhfl ™êfinè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀHõ =ÚO^Õ J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ
W=∂O J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O Éèí∂q∞, WÅ∞¡, `À@ "≥Ú^ŒÖˇ·#
ã≤÷~åã¨∞ÎÅ∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ =ÚO^Õ J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. Z‰õΩ¯==∞Ok
^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ D Jaè¢áêÜ«∂<Õfl ã¨=∞i÷OKå~°∞.
D<å_»∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ HõOÃÑhÅ∞ Hõg∞+¨<£ ¢áêuѨkHõÃÑ· U*ˇO@¡#∞ xÜ«∞q∞Oz
"åºáê~°O #_»∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú. D Ѩ^Œúu H˘O`«=~°‰õΩ #Ü«∞"Õ∞. HÍx U*ˇO@∞¡ ^ŒàÏ~°∞Öˇ·
ã¨Oã¨÷ #∞Oz Hõg∞+¨<£`À áê@∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å #∞Oz ‰õÄ_® ^ÀK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
148 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
68. =ã¨∞Î=∂iÊ_ç q^è•#O
=ã¨∞Î=∂iÊ_ç q^è•#O D<å_»∞ ‰õÄ_® J#∞ã¨iOK«_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. J~Ú`Õ
D q^è•#O =Å¡ ~Ô O_»∞ ѨHÍ∆ ÅÖ’ Z=iH© #+ì̈O [~°Q‰Æ Ωõ O_® L#flѨÙÊ_Õ nxfl J#∞ã¨
iOKåe. ^•x HÀã¨O =∂iÊ_çH˜ ã¨O|OkèOz# Ô~O_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ XˆH qÅ∞= ÖË^•
^èŒ~° Hõey LO_®e. Ô~O_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ XˆH qÅ∞= HõeyÖË#ѨÙÊ_»∞ JOK«<åÅ`À =ã¨∞Î
=∂iÊ_ç KÕã∞¨ HÀ=_»O ã¨~Ô #· Ѩ^uúŒ HÍ^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ =∞x+≤ `«# ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ P =ã¨∞=Î Ù#∞
#QÆ^Œ∞ ÃÑ·HÍxH˜ Jq∞‡ P ÃÑ·HõO`À W`«~° =ã¨∞Î=Ùefl H˘#∞HÀ¯"åe. W™ê¡O D z=i
Ѩ^Œúux J#∞ã¨iOK«_®xˆH J#∞=∞uxã¨∞ÎOk.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l), ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l)Å Hõ^äŒ#O:
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi Mˇ·|~ü ¢áêO`«Ñ¨Ù tã¨∞Î =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ XHõ`«_çfl
xÜ«∞q∞OKå~°∞. J`«#∞ "≥o§ (tã¨∞Î ¢H˜O^Œ) "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ (=ã¨∂Å∞KÕã≤)
fã¨∞H˘KåÛ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''Mˇ·|~üÖ’ ÅaèOKÕ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡hfl WÖψQ
LO\ÏÜ«∂?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ÖË^Œ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
^≥=· ™êH˜Q∆ Í K≥|∞`«∞<åfl#∞. Jhfl WÖÏ LO_»=Ù. "Õ∞=Ú WÖÏO\˜ XHõ '™ê— Z`«∞Î ("Õ∞Å∞
~°HõO) Y~°∂˚~° ѨO_»¡#∞ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Ô~O_»= ~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ
H˘O\Ï=Ú. ÖË^• WÖÏO\˜ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ =¸_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î
<åã≤~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ H˘O\Ï=Ú—— Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''JÖÏ KÕÜ«∞HõO_ç. "≥Ú^Œ@ (<åã≤~°HõO) Y~°∂˚~°
ѨO_»¡hfl k~°›OʼnõΩ (JO>Ë #QÆ^Œ∞ ÃÑ·HÍxH˜) J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. `«~°∞"å`« P k~°›OÅ`À
(#QÆ^Œ∞ÃÑ·HõO`À) "Õ∞Å∞~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ H˘#O_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü aÖÏÖò (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ |sfl (J`«ºO`« "Õ∞Å∞)*ÏuH˜ K≥Ok# Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ `≥KåÛ~°∞. ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "å\˜x K«∂ã≤ ''Wq ZHõ¯_»∞flOz `≥KåÛ=Ù?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
ǨϢ[`ü aÖÏÖò (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''=∂ ^ŒQÆæ~° "≥Ú^Œ\’¡ H˘xfl <åã≤~°HõO Y~°∂˚~°
ѨO_»∞¡ LO_Õq. "Õ∞=Ú "å\˜Ö’ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î WzÛ D Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ XHõ '™ê—
Z`«∞Î K˘Ñ¨ÙÊ# fã¨∞‰õΩ<åflO g∞‰õΩ ã¨=∞iÊOK«_®xH˜—— Jx J<åfl~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''KåÖÏ qKå~°Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. Wk ѨÓiÎQÍ
=_ô¤ ¢H˜OkH˜ =ã¨∞ÎOk. (WHõ =ÚO^Œ∞) JÖÏ KÕÜ«∞HõO_ç. WÖÏO\˜ (=ã¨∞Î=∂iÊ_ç)
"åºáê~°O KÕÜ«∂Å#∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ g∞ ^ŒQÆæ~° LO_Õ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ #QÆ^Œ∞
ÃÑ·HÍxH˜ J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. `«~°∞"å`« P ÃÑ·HõO`À =∞~À ~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ H˘#∞HÀ¯O_ç——
Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: =∂‰õΩ Jxfl ~°HÍÅ∞ Hõeã≤# <åã≤
~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ ÅaèOKÕq. "Õ∞=Ú JÖÏO\˜ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 149
|^Œ∞Å∞QÍ J"Õ∞‡"åà◊§=Ú. HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) (WÖÏO\˜ =ã¨∞Î=∂iÊ_ç "åºáê~åxfl
x¿+kèã∂¨ )Î ''XHõ '™ê— Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞ ~Ô O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»#¡ ∞
QÍx, XHõ k~å›xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ Ô~O_»∞ k~°›OÅ∞ QÍx Un J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O
HÍ^Œ∞—— Jx K≥ѨÊ~°∞. (|∞MÏi)
69. "åºáê~° XѨÊO^•Å∞
"åºáê~° XѨÊO^•Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ P^ÕtOKå~°∞:
''H˘<Õ"å~°∞, J"Õ∞‡"å~°∞ W^ŒÌ~°∂ "åºáê~°O [~°∞QÆ∞`«∞#fl KÀ@ L#flO`«=~°‰õΩ
"åiH˜ "åºáê~° =º=Ǩ~åxfl H˘#™êyOK«_®xH˜ ÖËHõ ~°^Œ∞Ì KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ǨωõΩ¯Ok.
J~Ú`Õ Ç¨Ï‰õΩ¯‰õΩ ã¨O|OkèOz# +¨~°`«∞ U^≥·<å ÃÑ_ç`Õ P +¨~°`«∞#∞ |\ì̃ P ǨωõΩ¯
LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''H˘#fl"å_»∞, Jq∞‡#"å_»∞ "åºáê~° =º=Ǩ~°O [iy# KÀ@ Hõeã≤ L#flO`«
=~°‰õΩ "åi~°∞=ÙiH˜ "åºáê~° =º=Ǩ~°O MÏÜ«∞Ѩ~°K«_®xH˜ ÖË^• ~°^Œ∞ÌѨ~°K«_®xH˜
ǨωõΩ¯O@∞Ok. ÖË^• ^•xfl MÏÜ«∞Ѩ~°K«_®xH˜ ÖËHõ ~°^Œ∞ÌѨ~°K«_®xH˜ XHõiH˘~°‰õΩ
JkèHÍ~°O WK«∞ÛHÀ=K«∞Û. P `«~°∞"å`« "åi^ŒÌ~°∞ "åºáê~° =º=Ǩ~åxfl J=∞Å∞Ѩ~°K«
_®xH˜ JOwHõi¿ãÎ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® P =º=Ǩ~°O MÏÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok. XHõ"Õà◊ "åi^ŒÌ~°∞
"åºáê~° =º=Ǩ~°O [~°∞ѨىõΩ#fl `«~°∞"å`« Ѩ~°ã¨Ê~°O q_çáÈ`«∂ W^ŒÌiÖ’ U XHõ¯~°∂
ã¨~°∞‰õΩ#∞ =∂#∞‰õΩ<Õ q+¨Ü«∞O ¢Ñ¨™êÎqOK«HõáÈ`Õ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® "åºáê~° =º=Ǩ~°O
MÏÜ«∞=∞~ÚáÈ`«∞Ok. (WHõ ^•xfl ~°^Œ∞ÌKÕ¿ã ǨωõΩ¯ LO_»^Œ∞.)—— (|∞MÏi)
''H˘<Õ"å~°∞, J"Õ∞‡"å~°∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O q_çáÈ#O`«=~°‰Ωõ "åi^ŒiÌ H˜ ("åºáê~° =º=Ǩ
~åxfl ~°^∞Œ ÑÌ ~¨ K
° _« ®xH˜ ÖË^• MÏÜ«∞Ѩ~K ° _« ®xH˜) ǨωõΩ¯O@∞Ok. "åºáê~° =º=Ǩ~°OÖ’
"åi^ŒÌ~°∞ U q+¨Ü«∂hfl ^•K«‰õΩO_® x[O K≥Ñ≤Ê Ñ¨~°ã¨Ê~°O ã¨Ê+¨ìOQÍ =∞ã¨Å∞‰õΩO>Ë
JÖÏO\˜ "åºáê~°OÖ’ W^ŒÌiH© â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ aè#flOQÍ "åi^ŒÌ~°∞ J|^Œú
=∂_ç Ѩ~㰠ʨ O (ã¨~∞° ‰õΩ) Ö’áêÅ#∞ ^•z#@¡~Ú`Õ P "åºáê~°OÖ’ "åi^ŒiÌ H© ZÖÏO\˜
â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: "åºáê~°OÖ’ `«~°K«∞QÍ "≥∂™êxH˜
QÆ∞~°=Ù`«∞#fl XHõ =ºH˜Îx QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''h=Ù U^≥·<å H˘<Õ@ѨÙÊ_»∞QÍx ÖË^• J"Õ∞‡@ѨÙÊ_»∞QÍx
"≥∂ã¨O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx =ÚO^Õ K≥¿ÑÊÜ«∂e—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞n<å `«~°e
=zÛ# `«~°∞"å`« (K«∂¿ãÎ WHõ¯_») =∞n<åáœ~°∞Å∞ Ô~O_»∞ =¸_ÕO_»¡ J_®fi#∞û K≥e¡OѨÙ
¢áêuѨkHõÃÑ· "åºáê~°O KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''U^≥·<å ã¨~°∞‰õΩ
q+¨Ü«∞OÖ’ J_®fi#∞û K≥e¡OѨ٠¢áêuѨkHõÃÑ· "åºáê~°O KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë P ã¨~°∞‰õΩ
|~°∞=Ù, H˘Å`«, Ѩi=∂}ÏÅ`À áê@∞ QÆ_∞» =Ù ‰õÄ_® x~°~‚ ÚOK«|_®e—— Jx J<åfl~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤¡O)
150 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
70. "åºáê~° ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO
"åºáê~° ÉèÏQÆ™êfi=∞ºOÖ’ =ÚYºOQÍ ~Ô O_»∞ q^è•<åÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ\,˜ ÃÑ@∞ì
|_ç XHõi^Œ~Ú`Õ ¢â◊=∞ =∞~˘Hõi^Œ=Ù`«∞Ok. nxfl +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''=Ú*Ï~°|`ü——
JO\Ï~°∞. Ô~O_»∞, W^ŒÌ~°∞ ÖËHõ W^ŒÌiHõO>Ë Z‰õΩ¯= =∞Ok "å\Ï^•~°∞Å`À "åºáê~°O
KÕÜ«∞_»O. nxfl +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''+≤~åHõ`ü—— JO\Ï~°∞.
=Ú*Ï~°|`ü "åºáê~°OÖ’ "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩ, "åºáê~° ˆHO¢^ŒO, "åºáê~° HÍÅO,
ÖÏÉèÏÅ "å\ÏÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ѨxKÕÜ«∞x ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_ç (Sleeping Partner)H˜,
ѨxKÕ¿ã "å\Ï^•~°∞x (Working Partner)H˜ =∞^茺 U^≥·<å XѨÊO^ŒO ‰õΩki`Õ P
XѨÊO^ŒOÖ’x +¨~`° ∞« ʼnõΩ W^Œ~Ì ∂° Hõ@∞ì|_ç LO_®e. J~Ú`Õ W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O P W^ŒÌiÖ’ U XHõ¯iÔH·<å
`å=Ú HÀ~°∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ XѨÊO^•xfl ~°^Œ∞ÌKÕã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O LO@∞Ok.
ѨxKÕÜ«∞x ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞ "åºáê~°O ™êQÆ∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ =∞^茺֒ *’HõºO
KÕã∞¨ HÀ‰õÄ_»^∞Œ . JÖψQ J`«#∞ `«# "≥Ñ· Ù¨ # ¢Ñ¨uxkèxQÍx, L^ÀºyxQÍx "åºáê~°OÖ’
ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞. XѨÊO^ŒOÖ’ JÖÏO\˜ +¨~°`«∞ qkèOK«_»O ‰õÄ_® ãÔ̈~·# q^è•#O HÍ^Œ∞.
XHõ"Õà◊ =i¯OQ∑ áê~üì#~ü XѨÊO^ŒOÖ’x +¨~°`«∞ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ Ñ¨xKÕã≤QÍx, ÖË^•
=∞ˆ~^≥·<å "≥∂™êxH˜ áêÅÊ_çQÍx "åºáê~°OÖ’ #+ì̈O Hõey¿ãÎ ^•xH˜ J`«<Õ ÉÏ^èŒ∞º_»=Ù
`å_»∞. "≥Ú`«OÎ ÃÑ@∞ì|_çÖ’ ZO`« #+¨Oì Hõey¿ãÎ JO`«ÃÑ·HOõ J`«#∞ ã‘Ñ¡ O≤ Q∑ áê~ü#ì ~ü‰Ωõ
K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
''HíÅã≤"≥∞Åã≤ ǨxKÕ¿ãÇÍà◊∞§ ™®^è®O°}~Qå ǨO°ã¨ÊO°~ J<®ºÜ«∂xH˜ áåÅÊ_«`ÍO°∞.
Jܵ`Ë ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍO°∞ =∂„`Œ~ JÖÏ KÕÜ«µO°∞. JÖÏ~>˜
x*ÏܵfǨO°∞Å∞ |ǨïHÁkÌ =∞~k =∂„`Œ"Õ∞ L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–38:24)‰
ã¨O=`«û~åO`«OÖ’ ÖËHõ xs‚`«HÍÅO z=~À¡ =KÕÛ ÖÏÉèÏÅ#∞ XѨÊO^ŒOÖ’x
"å\ÏÅ âß`«O ¢Ñ¨HÍ~°O 50, 50 âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ<À ÖËHõ 65, 35 âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ<À W^ŒÌ~°∞
ѨOK«∞HÀ"åe. xs‚`« "å\ÏŠѨOÑ≤}©H˜ =ÚO^Õ ÖÏÉèíOÖ’ H˘O`« "≥Ú`«ÎO (Amount)
ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞ `«# HÀã¨O ¢Ñ¨`ÕºH˜OK«∞HÀ=_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. JÖψQ ѨxKÕ¿ã
"å\Ï^•~°∞_»∞ (Working Partner) ‰õÄ_® "åºáê~° x~°fiǨÏ} ÖËHõ á¶êºHõìs x~°fiǨÏ}
¿Ñ~°∞`À `«# HÀã¨O H˘O`« "≥Ú`åÎxfl ˆH\Ï~ÚOK«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
JÖÏO\˜ +¨~°`«∞Å`À ‰õÄ_ç# XѨÊO^ŒO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞.
J~Ú`Õ J`«xH˜ ÖÏ_ç˚OQ∑, É’i¤OQ∑, ¢\Ï"≥eOQ∑ Y~°∞ÛÅ∞ fã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O
LOk. `å<˘Hõ¯_Õ Ñ¨xKÕÜ«∞ÖËx Ѩiã≤÷uÖ’ L^ÀºQÆ∞efl ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O ‰õÄ_®
LOk. "≥Ú`«ÎO ~å|_çÖ’ D Y~°∞ÛÅhfl q∞#Ǩ~ÚOz# `«~°∞"å`«<Õ q∞ye#
xHõ~å^ŒÜ«∞O (Net Profit) W^ŒÌ~°∞ ѨOK«∞HÀ"åe. áÈ`Õ ÖÏÉèí#ëêìÅ q+¨Ü«∞O `ÕÅHõ
=ÚO^Õ U^≥·<å HÍ~°}O`À XѨÊO^ŒO ~°^ŒÌ~ÚáÈ=_»O [iy`Õ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ\˜ì#
ÉèÏQÆ™êfiq∞ (Sleeping Partner) ѨxKÕ¿ã ÉèÏQÆ™êfiq∞ (Working Partner)H˜ ѨxKÕã#≤
HÍÖÏxH˜ ã¨=Úz`«suÖ’ `«y# "Õ`«#O K≥e¡OKåe.
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 151
ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO (Partnership) "åºáê~°O, =º=™êÜ«∞O, Ѩi¢â◊=∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
J<ÕHõ =º=Ǩ~åÅÖ’ LO@∞Ok. J~Ú`Õ ZÖÏO\˜ ÉèÏQÆ™êfi=∞º =º=Ǩ~°"≥∞ÿ<å
JO^Œ∞Ö’x ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ W™ê¡g∞Ü«∞ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O hu x*Ï~ÚfʼnõΩ
Hõ@∞ì|_ç LO_®e. JѨÙÊ_Õ P =º=Ǩ~°OÖ’ ^≥·=ã¨Ç¨Ü«∞O, â◊√ÉèÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eáê~°∞:
''W^ŒÌ~°∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ HõÅã≤ U^≥·<å Ѩx KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ "åi^ŒÌ~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O
#=∞‡Hõ ¢^ÀǨxH˜, "≥∂™êxH˜ áêÅÊ_»‰Ωõ O_® x*Ï~ÚfQÍ =º=ǨÏiã¨∞#Î flO`«=~°‰Äõ <Õ#∞
"åi`À LO\Ï#∞. (JO>Ë <Õ#∞ "åiH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã¨∂Î "åiH˜ â◊√ÉèÏÅ∞ ¢Ñ¨™êkã¨∂Î
LO\Ï#∞.) XHõ"Õà◊ "å~°∞ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_ç`Õ =∂¢`«O <Õ#∞
"åiH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_»O =kÖË™êÎ#∞.—— (q∞ëê¯`ü)
D ǨÏnã¨∞ "≥Å∞QÆ∞Ö’ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å`À ‰õÄ_® "åºáê~°
ÖÏ"å^ÕgÅ∞ [i¿Ñ@ѨÙÊ_»∞ ZO`À x*Ï~ÚfQÍ =º=ǨÏiOKå~°x W™ê¡O K«i¢`« ^•fi~å
`≥Å∞™ÈÎOk. Mˇ·|~üÜ«Ú^ŒúOÖ’ [iy# XѨÊO^Œ ¢Ñ¨HÍ~°O =Úã≤¡OÅ Ü«∂[=∂#ºOÖ’H˜
=zÛ# Ü«¸^Œ∞Å ¿ã^ŒºÉè∂í =ÚÅ#∞ Ü«¸^Œ∞Å∞ ¿ã^ŒºO KÕã≤ J~°Ñú O¨ @ =Úã≤O¡ ʼnõΩ
WKÕÛ +¨~°`«∞ÃÑ· "å\˜x Mˇ·|~ü Ü«¸^Œ∞Å Jnè#OÖ’<Õ W=fi_»O [iyOk. =∞~°∞ã¨\˜
ã¨O=`«û~°O ѨO@Å∞ ѨO_ç# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ѨO@ =ã¨∂Å∞KÕã≤ fã¨∞‰õΩ
~å=_®xH˜ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ ~°"åǨ (~°l)#∞ Mˇ·|~ü‰õΩ ѨOÑ≤OKå~°∞.
PÜ«∞# "≥o§ Ü«¸^Œ∞Å`À ''g∞~°∞ ѨOK«∞`å~å ÖËHõ ##∞fl ѨOK«=∞O\Ï~å?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ g∞ˆ~ ѨOK«O_»x J<åfl~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# "≥Ú`«OΠѨO@#∞
Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ ''g\˜Ö’ g∞~°∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl ÉèÏQÆO fã¨∞HÀO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞.
Ü«¸^Œ∞Å∞ D <åºÜ«∞"≥Y · i K«∂ã≤ ''D <åºÜ«∞ "≥Y · i HÍ~°}OQÍ<Õ Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∞
xÅHõ_»QÍ L<åfl~Ú. (ÖˉõΩO>Ë ZѨÙÊ_À ¢Ñ¨à◊Ü«∞O =zÛѨ_Õk.)—— Jx J<åfl~°∞.
+≤~åHõ`ü (Partnership) "åºáê~°OÖ’ áêÖÁæ<Õ"å~°O^ŒiH© `«=∞`«=∞ ÃÑ@∞ì|_»∞Å
s`åº P "å}˜[ºã¨Oã¨Ã÷ Ñ· L=∞‡_ç Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ LO\Ï~Ú. "åºáê~åaè=$kú
HÀã¨O JO^Œ~∂° ѨxKÕ™êÎ~∞° . XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å U^≥<· å HÍ~°}OQÍ ã¨Oã¨÷ HÍ~°ºHõÖÏáêÖÖ’
áêÖÁæ#ÖËHáõ È~Ú<å ÖÏÉèÏÅÖ’ J`«xH© "å\Ï Åaèã∞¨ OÎ k† HÍ~°}O #+ì̈O =zÛ#ѨÙÊ_»∞
W`«~° "å\Ï^•~°∞Å`À áê@∞ J`«#∂ #+¨ìO ÉèíiOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
WÖÏ\˜ "åºáê~°OÖ’ ‰õÄ_® "å\Ï^•~°∞Å∞ XѨÊO^ŒO KÕã¨∞HÀ"åe. ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞
ã¨=∂#OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ ÖÏÉèÏÅ∞ ‰õÄ_® ã¨=∂#OQÍ LO_®e. ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ ã¨=∂#O
QÍ ÖË#ѨÙÊ_»∞ "å\˜ x+¨ÊuÎ ¢Ñ¨HÍ~°O ÖÏÉèÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ"åe. JÖψQ "å\Ï^•~°∞ÅO`å
UHÍaè¢áêÜ«∞O`À ã¨Oã¨÷ q^è•#x~°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞HÀ"åe. "å\Ï^•~°∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å
"Õ∞<ÕlOQ∑ _≥·Ô~Hõì~°∞QÍ ZOÑ≤Hõ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ `«#‰õΩ#fl J`«ºkèHõ â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ`À
Ѩx KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ J^Œ#Ѩ٠ÖÏÉèíO ÖËHõ ¢Ñ¨`ÕºHõ "Õ`«#O fã¨∞HÀ=_»O ã¨iHÍ^Œ∞.
JÖÏO\˜ q+¨Ü«∂Å∞O>Ë =ÚO^Õ x~°‚~ÚOK«∞H˘x XѨÊO^ŒOÖ’ KÕ~åÛe. ÖË^• ã¨Oã¨÷
ÉèÏQÆ™êfi=ÚÖ’¡ ÖËx =ºH˜Îx "Õ∞<Õ[~üQÍ xÜ«∞q∞Oz J`«xH˜ `«y# "Õ`«#O W=fiK«∞Û.
152 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
71. ѨO_»∞¡, ѨO@Å "åºáê~°O
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''ѨO_»∞¡ "å_ÕO^Œ∞‰õΩ Ü≥∂Qƺ"≥∞#ÿ =x
ã¨Ê+¨ìO HÍ#O`«=~°‰õΩ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åiOKå~°∞. PÜ«∞#
H˘<Õ"å_çx ‰õÄ_® "åiOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ѨO_»∞,¡ HÍÜ«∞Å∞ HÀÜ«∞x=fi‰õΩO_® K≥@Hˆ¡ LO_»x"åfiÅx +¨~`° ∞« ÃÑ\ì̃ "åºáê~°O
KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. "åºáê~°O [iy# `«~°∞"å`« Jq p_»Ñ¨\ì̃ K≥_çáÈ=K«∞Û ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å
HÍ~°}O =Å¡ ѨO@‰õΩ #+¨ìO HõÅQÆ=K«∞Û. JѨÙÊ_»∞ J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«# ™È^Œ~°∞x
_»|∞ƒ JѨÊ#OQÍ ZQÆ̂~ã¨∞‰õΩ#fl "å_»=Ù`å_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ ZÖÏO\˜ +¨~°`«∞ ÖˉõΩO_®
J=∞‡_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ Ñ¨O_»∞¡ ÉÏQÍ Zky ѨO@‰õΩ =zÛ#
ѨÙÊ_»∞ J=∞‡_»O, H˘#_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
ã¨ÃÇÏÖò a<£ J|∂ǨÏëê‡ (~°l) LÖËY ¡ #O: ZO_»∞ Y~°∂~˚ ° ѨO_»‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞ K≥@¡
g∞^Œ∞#fl ѨO_»∞¡ J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åiOKå~°∞. J~Ú`Õ K≥@¡ g∞^Œ∞O_Õ
ѨO_»∞¡ ѨHÍfixH˜ =zÛ# ã¨OQÆu JOK«<å "Õã≤ J=∞‡=K«Ûx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''ѨO_»∞¡ ÉÏQÍ Zky ѨO@‰õΩ
~å#O`«=~°‰õÄ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åiOKå~°∞. JÖψQ P
ѨO_»#¡ ∞ J~åÜ«∂ (JO>Ë #QÆ^∞Œ KÕuÖ’ÖËx x~°∞¿Ñ^Œ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å) q+¨Ü∞« OÖ’
`«Ñʨ k~°›O, n<å~üʼnõΩ (JO>Ë #QÆ^∞Œ ÃÑ·HÍxH˜) =∂¢`«"∞Õ J=∂‡Åx PÜ«∞# (ã¨ÅO¡ )
P^ÕtOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ a<£ ™êa`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''#QÆ^Œ∞ _»|∞ƒ KÕuÖ’ÖËx x~°∞¿Ñ^Œ
J=∞‡HõO^•~°∞Å∞ `«=∞ (`À@Ö’x ѨzÛ) Y~°∂˚~° ѨO_»¡#∞ ZO_»∞ Y~°∂˚~° ѨO_»¡‰õΩ
|^Œ∞Å∞ J=Ú‡HÀ=K«Ûx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J#∞=∞uOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡ u#_®xH˜ Ü≥∂Qƺ
=∞=#O`« =~°‰õΩ ÖË^• |~°∞=~Ú#q HÍ#O`«=~°‰õΩ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) "åiOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞ ''|~°∞=~Ú#q JO>Ë Uq∞\©?—— Jx J_çy`Õ
''JO>Ë xÅfi KÕÜ«∞_®xH˜ gÅ~Ú#q (ÉÏQÍ Ñ¨O_ç ѨO@‰õΩ =zÛ#q) Jx J~°÷O——
Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: ѨO_»¡ g∞^Œ ~°OQÆ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ =ºHõÎO
HÍ#O`«=~°‰Ωõ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) P^ÕtOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞
''~°OQÆ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ =ºHõÎ=∞=_»O JO>Ë Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ''ѨO_ç ^•xÃÑ· Z~°∞ѨÙ^Œ#O ~å#O`«=~°‰õΩ—— Jx K≥áêÊ~°∞.
P `«~°∞"å`« PÜ«∞# ''HÍã¨Î g∞ˆ~ PÖ’zOK«O_ç. (HÍѨىõΩ ~åHõ=ÚO^Õ ÖÏ"å
^ÕgÅ∞ [iy# ѨHõ∆OÖ’) XHõ"Õà◊ ^Õ=Ù_»∞ ѨO_»¡#∞ PÑ≤ LOz`Õ (JO>Ë Ñ¨O@ #+ì̈O
[iˆQ`Õ) J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«#™È^Œ~°∞x ÃÑ·HõO U =ã¨∞Î=Ù‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ fã¨∞
‰õΩO\Ï_»∞?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 153
72. ¿ã^ŒºÉè∂í =ÚÅ∞ H“Å∞‰õΩ W=fi_»O
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: =∂Ö’ H˘O^Œi ^ŒQ~æÆ ° c_»∞Éè∂í =ÚÅ∞
=$^è•QÍ Ñ¨_ç=Ù<åfl~Ú. JÖÏO\˜ Éèí∂=ÚÅ#∞ "å~°∞ J~°ú ѨO@, áê=ÙѨO@, ÖË^•
=¸_À=O`«∞ ѨO@ +¨~°`«∞ÃÑ· áêeH˜"åfiÅx ÉèÏqOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''Éèí∂q∞ L#fl"å_»∞ JO^Œ∞Ö’ ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºO KÕÜ«∂e ÖË^•
`À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞xH˜ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO PtOK«‰õΩO_® ¿ã^ŒºO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
WKÕÛÜ«∂e. WÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ P Éè∂í q∞x JÖψQ Ѩ_ç LO_»x"åfie.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=i ^ŒQ~æÆ ~° Ú<å Éè∂í q∞ LO>Ë J`«<å Éè∂í q∞Ö’
ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºO KÕã¨∞HÀ"åe ÖË^• `À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞xÔH=iÔH·<å ^•xfl ZÖÏO\˜
¢Ñ¨uѶ¨ÅO PtOK«‰õΩO_® ¿ã^ŒºO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ WKÕÛÜ«∂e. JÖÏ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ ^•xfl
JÖψQ PÑ≤ LOKåe.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü [Ç‘Ï~ü a<£ ~åÃѶ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞=∞‡efl =∂‰õΩ
¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õĈ~Û XHõ Ѩx #∞O_ç "åiOKå~°∞.—— (D ǨÏnã¨∞ LÖË¡dOz# ~åÃѶ
a<£ Y∞^≥·*ò =∂\Ï¡_»∞`«∂) ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) K≥Ñ≤ÊOk "åãÎ̈=O, ã¨`«ºO`À ‰õÄ_ç#k.
WO`«‰õÄ J^Õq∞\©?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞.
^•xH˜ [Ç‘Ï~ü (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ##∞fl Ñ≤ez 'h=Ù h
¿ã^ŒºÉè∂í =ÚÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ZÖÏ KÕã∞¨ <Î åfl=Ù?— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ 'J^≥‰Ì Ωõ Wã¨∞<Î åfl#∞
ÖË^• <åÅæ= ÉèÏQÆO ѨO@ÔH· áêeH˜ã¨∞Î<åfl#∞ ÖË^• H˘xfl =ã¨MòÅ Z`«∞Î Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡,
QÀ^èŒ∞=ÚʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ Wã¨∞Î<åfl#∞— Jx K≥áêÊ#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''JÖÏ KÕÜ«∞‰õΩ. #∞=Ùfi ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºO K≥~Úº
ÖË^• (¢Ñ¨uѶ¨ÅO fã¨∞HÀ‰õΩO_®) W`«~°∞ʼnõΩ ¿ã^ŒºO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ WKÕÛ~Úº, ÖË^•
^•xfl JÖψQ Ѩ_ç LO_»x=Ùfi—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü [Ç‘Ï~ü a<£ ~åÃѶ (~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''<Õ#∞ g∞ P[˝ q<åfl#∞, ^•xH˜
Hõ@∞ì|_ç LO\Ï#∞—— Jx J<åfl#∞. (=Úã≤¡O)
Wq ¿Ñ^Œ=Úã≤O¡ Å#∞ L^Œiú OK«_®xH˜ W=fi|_ç# ¢áê^äqŒ ∞Hõ Ç≤Ï`«=ÙÅ∞. P `«~åfi`«
¿ã^ŒºÉèí∂q∞x H“Å∞‰õΩ ÖËHõ áêeH˜KÕÛ J#∞=∞u ÅaèOzOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =º=™êÜ«∞
Éèí∂q∞x áêeH˜=fi‰õÄ_»^Œx =∞=∞‡efl "åiOK«ÖË^Œ∞. xs‚`« ÃÑ·HõO`À Éèí∂q∞x J^≥̉õΩ
W=fi_»O HõO>Ë ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO fã¨∞HÀ‰õΩO_® ^•xfl `À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞xH˜
Lz`«OQÍ W=fi_»O ZO`À =∞Oz^Œx =∂¢`«"Õ∞ PÜ«∞# J<åfl~°∞.—— (|∞MÏi)
¿ã^ŒºÉèí∂q∞ H“Å∞H˜zÛ#ѨÙÊ_»∞ #QÆ^Œ∞ ÃÑ·HõO, ѨO@Å∞, HÍÅѨiq∞ux QÆ∞iOz
XѨÊO^ŒO ¢"åã¨∞HÀ"åe. áêeH˜zÛ#ѨÙÊ_»∞ q`«<Î åÅ∞, Z~°∞=ÙÅ∞, ¢â◊=∞ `«k`«~° q+¨Ü∂«
Å#∞ QÆ∞iOz Z=Ô~=~°∞ U ÉÏ^茺`« fã¨∞HÀ"åÖ’ Éèí∂q∞ Ü«∞[=∂x, Ô~·`«∞ HõÅã≤
`«y# x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ"åe.
154 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
73. ¿+~ü =∂Ô~¯\ò
¿+~ü =∂Ô~¯\ò JO>Ë "å\Ï^•~°∞Å =∂Ô~¯\ò Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. D =∂Ô~¯\òÖ’
|_® "å\Ï^•~°∞Å∞, z<åflz`«HÍ "å\Ï^•~°∞Å∞ Jx Ô~O_»∞ q^è•Å "å\Ï^•~°∞Å∞
LO\Ï~°∞. |_® "å\Ï^•~°∞ÖË Z‰õΩ¯=QÍ =∂Ô~¯\òÃÑ· ÃÑ`«#Î O K≥ÖÏ~Ú™êÎ~∞° . =∂Ô~¯\ò
q^è•#x~°‚Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® "åˆ~ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. z#fl "å\Ï^•~°∞Å∞ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ\˜ì
T~°∞‰õΩO\Ï~°∞. g~°∞ÉèíÜ«ÚÅ =∞^茺 =º=Ǩ~°O J@∞#∞Oz W@∞, W@∞#∞Oz
J@∞ #_»Ñ_¨ ®xH˜ ¢É’Hõ~Å ü ∞ (=∞^躌 ^ŒàÏ~°∞Å∞) LO\Ï~°∞. giÖ’ ‰õÄ_® ''POÉ’`«∞Å∞
(Bulls), ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡ (Bears) Jx ~ Ô O_»∞ ~°HÍÅ ¢É’Hõ~∞° ¡ LO\Ï~°∞. ''POÉ’`«∞Ö’¡
H˘xfl ''H˘=Ú‡Å∞ uiy# POÉ’`«∞Å∞—— (Big Bulls) ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. JÖÏO\˜
H˘=Ú‡Å∞ uiy# POÉ’`«∞ÅÖ’ ¢Ñ¨É∞íè `åfixH˜ Ѩ@∞ì|_ç *ˇÅ · ∞áêÅ~Ú, QÆ∞O_≥áÈ@∞`À
ǨÏs J#fl ǨÏ~°¬^£ "≥∞ǨÏ`å ‰õÄ_® L<åfl_»∞.
Wn ¿+~ü=∂Ô~¯\ò ã¨OH˜∆ѨΠѨiK«Ü«∞O. HÍã¨Î q=~åÖ’¡H˜ áÈ`Õ ¿+~°∞¡ H˘#_®xH˜
(1) ¢ÃÑ·=∞s =∂Ô~¯\ò, (2) ÃãHõO_»s =∂Ô~¯\ò Jx Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ L<åfl~Ú.
¢ÃÑ·=∞s =∂Ô~¯\ò JO>Ë XHõ HõOÃÑh H˘`«ÎQÍ <≥ÅH˘ÅÊ|_»∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ `«#‰õΩ
HÍ=Åã≤# =¸Å^èŒ#O HÀã¨O ¢Ñ¨[ʼnõΩ ¿+~°¡#∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ J=Ú‡`«∞Ok. HõOÃÑh
Ѩ¢uHõÅÖ’ ''Ѩa¡H± W+¨Øº—— ¿Ñ~° ¢Ñ¨Hõ@#ezÛ WÖÏ KÕã¨∞ÎOk. nx ¿+~ü =ÚYqÅ∞=
(¿Ñ¶ãπ"åºÅ∞º) 10 ÖËHõ 100 ~°∂áêÜ«∞Å∞ LO@∞Ok. D ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\òÖ’ xs‚`«
¿+~°¡ HõO>Ë ¢Ñ¨[Å #∞O_ç Z‰õΩ¯= ^Œ~M° Ïã¨∞Å Î ∞ =¿ãÎ ÖÏ@s "Õã≤ ¿+~°#¡ ∞ Hˆ \Ï~Ú™êÎ~∞° .
ÖÏ@s `«QÆÅx"åiH˜ ÃÑ·HõO uiyKÕÛ™êÎ~°∞.
H˘O`«HÍÅO `«~°∞"å`« P ¿+~°∞¡ ™êìH±=∂Ô~¯\òÖ’ eã¨ì=Ù`å~Ú. JO>Ë WO`«‰õΩ
=ÚO^Õ L#fl qq^èŒ HõOÃÑhÅ ¿+~°¡ *Ïc`åÖ’H˜ Z‰õΩ¯`åÜ«∞#fl=∂@. P ¿+~°∞¡ HÍ=Å
ã≤#"å~°∞ "å\˜x ™êìH=± ∂Ô~¯\òÖ’ ÉÏ¡HÖ ± ’ H˘#∞‰õΩ¯O\Ï~°∞. D ™êìH=± ∂Ô~¯\ò<Õ ÃãHõO_»s
=∂Ô~¯\ò Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
#Å∞QÆ∞~°∞ q∞¢`«∞Å∞ W~°"≥· HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å`À XHõ HõOÃÑh ™ê÷Ñ≤OK«^ŒeKå~°#∞
HÀO_ç. HÍx "åiH˜ `«ÖÏ Ô~O_»∞HÀ@∞¡ =∂¢`«"Õ∞ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ>Ëì ™ÈÎ=∞`« LO@∞Ok.
J¢y"≥∞O@∞¡, Qͺ~°O\©Å ^•fi~å ÉϺO‰õΩÅ∞, ÃѶ·<å<£û HõOÃÑhÅ #∞O_ç =∞~À <åÅ∞QÆ∞
HÀ@∞¡ `≥K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú<å ÃÑ@∞ì|_ç ã¨iáÈ^Œ∞. JѨÙÊ_® HõOÃÑh ¢Ñ¨"≥∂@~°∞¡
q∞QÆ`å Zxq∞kHÀ@¡ HÀã¨O =∞iH˘O`«=∞Okx ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ KÕ~∞° Û‰õΩO\Ï~°∞ ÖË^•
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ ¢Ñ¨[Å #∞O_ç ~°∂.10/– ¿Ñ¶ãπ"åºÅ∂º K˘Ñ¨ÙÊ# ¿+~°¡ ~°∂ѨOÖ’ ÃÑ@∞ì
|_»∞Å∞ PǨfix™êÎ~°∞. P q^èŒOQÍ ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\òÖ’ ¿+~°∞¡ H˘#∞QÀÅ∞KÕã≤# =ºHÎ̃ P
HõOÃÑh "å\Ï^•~°∞_»∞ J=Ù`å_»∞. J`«xH˜ H˘xfl Ѩiq∞`« ǨωõΩ¯Å∞ ã¨O¢Hõq∞™êÎ~Ú.
HõOÃÑh ™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ HÍ=Åã≤# ã¨Å ÷ O{ae¤OQ∑ HÀã¨O HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å∞, Ü«∞O¢`åÅ
HÀã¨O 6 HÀ@∞¡, =Ú_çѨ^•~å÷Å HÀã¨O 4 HÀ@∞¡, =i¯OQ∑ HͺÑ≤@Öò HÀã¨O 8 HÀ@∞¡,
W`«~° Y~°∞ÛÅ HÀã¨O HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÅaèOz# `«~åfi`« Ѩx ¢áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ ^Œ#∞HÀO_ç.
P `«~åfi`« =ã¨∂`Î Ê« uÎ ¢áê~°OÉèOí HÍ"åe. ¢Ñ¨[Å∞ ¿+~°∞¡ H˘#fl ã¨=∞Ü«∞O #∞O_ç L`«ÊuÎ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 155
¢áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞º <å\˜H˜ Ѩ>ËìHÍÖÏxfl ''ÔQ¿ãì+¨<£ Ñ‘iÜ«∞_£—— JO\Ï~°∞. D ÔQ¿ãì+¨<£
Ñ‘iÜ«∞_£ ZO`« `«‰õΩ¯=QÍ=ÙO>Ë JO`«`«fi~°QÍ P^•Ü«∞O ¿+~üǨϟŤ~üʼnõΩ Åaèã¨∞ÎOk.
XHõ ã¨O=`«û~°O `«~∞° "å`« qq^èŒ Ñ¨#∞flÅ∞, ÉϺO‰õΩ =_ôŤ ∞, x~°fiǨÏ} Y~°∞ÛÅ∞,
L^ÀºQÆ∞Å "Õ`<« åÅ∞, Ü«∞O¢`åÅ J~°∞QÆ∞^ŒÅ Kås˚Å∞ =ÔQ~· å Y~°∞ÛÅ∞ áÈQÍ q∞ye#
xHõ~å^•Ü«∞O (<≥\ò¢áêѶ≤\ò) Ô~O_»∞ HÀ@∞¡ `ÕeO^Œ#∞‰õΩO^•O. JѨÙÊ_»∞ Ô~O_»∞ HÀ@¡
~°∂áêÜ«∞Å#∞ HÀ\˜ ¿+~°`¡ À ÉèÏy¿ãÎ =KÕÛk XHõ ¿+~ü Pi˚Oz# ÖÏÉèOí QÍ ÖˇH¯˜ OKåe.
JÖÏ ÖˇH¯˜ ¿ãÎ 100 ¿+~°∞¡ H˘#fl =ºHÎ̃H˜ `å#∞ ÃÑ\ì̃# ~°∂.1000/– ÃÑ@∞ì|_çÃÑ· ~°∂.200/
ÖÏÉèíO Åaèã¨∞ÎOk. JO>Ë U_®k HÍÅ=º=kèÖ’ 20% ÖÏÉèíO =zÛO^Œ#fl =∂@.
i[~°∞fi_£ Ѷ¨O_£: Wk ¿+~üǨϟŤ~ü‰õΩ <åºÜ«∞OQÍ ÅaèOK«=Åã≤# ÖÏÉèíO. HÍx
"åã¨Î=OQÍ JÖÏ [~°QÆ^Œ∞. U HõOÃÑh `«#H˘zÛ# ~å|_ç "≥Ú`åÎxfl "å\Ï^•~°∞ʼnõΩ
ѨOK«^Œ∞. Éèíq+¨º`ü J=ã¨~åÅ HÀã¨O JO^Œ∞Ö’ F ÃÑ^ŒÌ ÉèÏQÍxfl i[~°∞fi_£ Ѷ¨O_£Ö’H˜
=∞o§ã¨∞OÎ k. WÖÏ 50% ~å|_ç i[~°∞fi_£ÑO¨¶ _£‰Ωõ áÈQÍ q∞ye# 50% "å\Ï^•~°∞ʼnõΩ
ѨOK«∞`«∞O^Œ#∞‰õΩO>Ë, 100 ¿+~°∞¡ H˘#fl =ºHÎ̃H˜ `«# ~°∂.1000/– ÃÑ@∞ì|_çÃÑ· ~°∂.100/
=∂¢`«"Õ∞ _çq_≥O_£ ~°∂ѨOÖ’ ÖÏÉèíO =ã¨∞ÎOk.
Ô~·\ò W+¨Øºãπ: XHõ HõOÃÑh `«# "åºáê~° qã¨~Î } ° HÀã¨O =∞iO`« _»|∞ƒ HÍ=Åã≤
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ =_ô¤ÅÃÑ· ~°∞}ÏÅ∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® ™ê^è•~°}OQÍ `«# ™⁄O`« W<≥fiã¨ì~°¡
#∞O_Õ P _»|∞ƒ#∞ ¿ãHõiOKÕ ¿+~°¡ q^è•<åxfl Ô~·\ò W+¨Øºãπ JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ P
W<≥fiã¨ì~°∞¡ `«=∞ "≥Ú^Œ\˜ ¿+~ü ''¿Ñ¶ãπ"åºÅ∂º——(=ÚYqÅ∞=)ÃÑ· ¢Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ѨOÖ’
=∞iH˘O`« ™⁄=Ú‡ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO>Ë "≥Ú^Œ\˜ ¿+~ü =ÚYqÅ∞=
~°∂.10/– LO>Ë ^•xH˜ ~°∂.20/– HõeÑ≤ "≥Ú`«ÎO ~°∂.30/– K≥e¡OKåÅ#fl =∂@. J^Õ
¿+~ü=∂Ô~¯\òÖ’ J~Ú`Õ ~°∂.50/– ÖËHõ ~°∂.60/– LO_»=K«∞Û.
U"≥∞#ÿ ѨÊ\˜H© ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\òÖ’ ¿+~°∞¡ H˘#_»O H˘O`« ÖÏÉè™í ê\˜ =º=Ǩ~°"∞Õ #x
K≥ѨÊ=K«∞Û. J~Ú`Õ ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\ò#∞ ѨÓiÎQÍ 'iãπ¯¢Ñ¶‘— =º=Ǩ~°=∞x ÉèÏqOK«~å^Œ∞.
=ÚYºOQÍ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO Pi÷Hõ ã¨O㨯~°}Å∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\ì̃# `«~°∞"å`« HõOÃÑhʼnõΩ x^èŒ∞Å
¿ãHõ~°} `ÕeHõ~ÚáÈ~ÚOk. 'HõO¢\’Öò PѶπ HͺÑ≤@Öò W+¨Øºãπ—#∞ ~°^Œ∞ÌKÕÜ«∞_»O`À
x^èŒ∞Å ¿ãHõ~°}‰õΩ ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\ò‰õΩ =KÕÛ HõOÃÑhÅ∞ `å=∞~°`«OѨQÍ ÃÑiQÍ~Ú.
^•O`À ¿Ñ~°∞–T~°∞ÖËx ¢Ñ¨"≥∂@~°∞¡ ¢Ñ¨[Å#∞ =∞ÉèíºÃÑ\˜ì `ÕeQÍæ "åi *Ë|∞Å∞ H˘Å¡
Q˘>Ëì ^•~°∞Å∞ "≥`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞. H˘xfl HõOÃÑhÅ∞ x^èŒ∞Å∞ =ã¨∂Å∞KÕã≤ ™êìH±ZˆHûO*òÖ’
'eãπì— KÕã¨∞HÀ=Ù. ^•x =Å¡ P HõOÃÑh ¿+~°¡#∞ W<≥fiãì̈~°∞¡ J=Ú‡HÀ_®xH˜ gÅ∞Ѩ_»^Œ∞.
=∞iH˘xfl HõOÃÑhÅ∞ J¢_»ã¨∞ÖˉõΩO_® =∂Ü«∞=∞=_»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
WHõ W™ê¡O ^Œ$HõÊ^äŒO`À PÖ’zOz#ѨÙ_»∞ =∞#O H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞ QÆ=∞xOKåe.
¿+~°∞¡ H˘<Õ=ÚO^Œ∞ HõOÃÑhÅ ZxflHõ Ѩ@¡ *Ï¢QÆ`Ϋ =Ç≤ÏOKåe. ÉϺO‰õΩÅ∞, W<£+ب ºÔ~<£û
ã¨Oã¨÷ÖÏ¡O\˜ '<å<£¢á⁄_»H˜ì"£— HõOÃÑhÅ *’eH˜ áȉõÄ_»^Œ∞. JÖψQ =∞`«∞ÎѨ^•~å÷Å#∞
L`«ÊuÎKÕ¿ã, Jj¡Å q+¨Ü«∂ʼnõΩ `åqKÕÛ HõOÃÑhÅ ¿+~°∞¡ ‰õÄ_® H˘#‰õÄ_»^Œ∞.
156 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
HÀ\©â◊fi~°∞Ö’¡<Õ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ˆHO¢nHõ$`«O: ¢ÃÑ·=∞s=∂Ô~¯\òÖ’ XHõ™êi
ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ_ÕÎ WHõ Z#fl\˜H© JHõ¯_»∞flOz =∞#O ^•xfl "åѨã¨∞ fã¨∞HÀÖË=Ú. JO`«QÍ
_»|∞ƒ J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ =∞# ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ ¿+~ü ã¨iÑì HÔ≤¶ \ò#∞ ™êìH=± ∂Ô~¯\òÖ’ W`«~° =º‰õΩÅ Î ‰õΩ
JѨÊ\˜ =∂Ô~¯\ò^~Œè ° ¢Ñ¨HÍ~°O J=Ú‡HÀ"åe. J`«#∞ HÍ"åÅO>Ë =∞~˘Hõ`x« H˜ J=Ú‡HÀ
=K«∞Û. JO`ÕQÍx HõOÃÑh ¢Ñ¨[Å #∞O_ç fã¨∞‰õΩ#fl _»|∞ƒ#∞ Z#fl\˜H© "åѨã¨∞KÕÜ«∞^Œ∞.
Dq^èŒOQÍ ã¨OѨ^Œ ¢Ñ¨[Å #∞O_ç áÈ~Ú HÀ\©â◊fi~°∞Å KÕ`«∞Ö’¡ ˆHO¢nHõ$`«=∞=Ù`«∞Ok.
Wk W™ê¡O ™ê÷Ñ≤OK«^ŒÅz# '^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}— ã¨fiÉèÏ"åxˆH q~°∞^ŒúO.
ÃãHõO_»s =∂Ô~¯\ò: nxfl ™êìH±=∂Ô~¯\ò ÖËHõ ™êìH±ZˆHûO*ò Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
™êìH±ZˆHûO*òÖ’ 'eãπì— J~Ú# HõOÃÑhÅ (ÃãHõO_£Ç¨ºO_£) ¿+~°¡ J=∞‡HÍÅ∞, H˘#∞QÀà◊√§
[~°∞QÆ∞`å~Ú. ¢Ñ¨Éèí∞`«fi QÆ∞iÎOѨ٠á⁄Ok# ™êìH±ZˆHûO*òÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ D J=∞‡HõO,
H˘#∞QÀà◊√§ x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤ LO@∞Ok. WHõ¯_» ¿+~°¡#∞ J=∂‡Å<åfl, H˘<åÅ<åfl
H˘O`«=∞Ok P^è•i`« =º‰õΩÎÅ∞ LO\Ï~°∞. gi<Õ ¢É’Hõ~°∞¡ (^ŒàÏ~°∞Å∞) JO\Ï~°∞. D
¢É’Hõ~°∞¡ ™êìH±ZˆHûO*òÖ’ _»|∞ƒ K≥e¡Oz ¢É’Hõ~ü+≤Ñπ HÍ~°∞¤ á⁄O^Œ∞`å~°∞. g~°∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ
¿+~°∞¡ H˘xzÛ#O^Œ∞‰õΩ ÖË^• Jq∞‡ÃÑ\˜ì#O^Œ∞‰õΩ ¿+~°¡ "≥Ú`«ÎOÖ’ 0.5% #∞O_ç 1%
^•HÍ Hõg∞+¨<£ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
¿+~°¡ ÖÏ"å^ÕgÅ HÀã¨O W<≥fiãì̈~°¡‰õΩ ™êìH±=∂Ô~¯\òÖ’ J#∞=∞u ÖË#O^Œ∞# "å~°∞
¢É’Hõ~°¡#∞ P¢â◊~ÚOKåeû LO@∞Ok. D ¢É’Hõ~°¡Ö’ "≥∂ã¨QÍà◊√§ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞.
JOKÕ`« JkèHõ ^èŒ~°Ö’¡ ¿+~°∞¡ H˘#_»O, Z‰õΩ¯= Hõg∞+¨<£ fã¨∞HÀ=_»O, ¿+~ü ã¨iìѶ≤ÔH@∞¡
PÅ㨺OQÍ W=fi_»O, K≥Åx¡ ã¨iÑì HÔ≤¶ @∞¡ W=fi_»OÖÏO\˜ "≥∂™êÅ∞ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`å~Ú.
^Õâ◊OÖ’ qq^茢áêO`åÖ’¡ ¢É’Hõ~°∞¡ LO\Ï~°∞. "å~°O^ŒiH© HõOѨӺ@~°∞¡O\Ï~Ú.
P HõOѨӺ@~üx ã¨O|Okè`« ZˆHûO*òH˜ âß\˜Ö\ ·ˇ ^ò •fi~å Hõ<H≥ ì± KÕÜ∞« QÍ<Õ qq^èŒ HõOÃÑhÅ
¿+~°¡^èŒ~°Å∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞ø`å~Ú. UÜÕ∞ ¿+~°∞¡ UÜÕ∞ ^èŒ~°Å`À ZO`«=∞Ok J=Ú‡`«∞<åfl~À,
^•x HÀã¨O UÜÕ∞ ^è~Œ Å ° `À ZO`«=∞Ok H˘#∞QÀÅ∞‰õΩ ã≤^OúŒ QÍ L<åfl~À P HõOѨӺ@~ü
¢ã‘¯<£Ö’ HõxÊ™êÎ~Ú. JÖÏ ^ÕâO◊ Ö’ ¢É’Hõ~O¡° ^Œi HõOѨӺ@~°∞¡ ™êìHZ± Hˆ ûO*òÖ’x ÃãO¢@Öò
HõOѨӺ@~ü`À J#∞ã¨O^è•#O KÕÜ«∞|_ç ¿+~°∞¡ XHõ^•xH˜ (H˘<Õˆ~@∞) =∞~˘Hõ\˜ (J"Õ∞‡
"åiˆ~@∞‰õΩ) '=∂ºKü— J~Ú H˘#∞QÀà◊√§, J=∞‡HÍÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú.
™êìH±ZˆHûO*ò WÖÏ ZÖÏ¢HÍìxH± ¢>Ë_çOQ∑ ^•fi~å [iˆQ ÖÏ"å^ÕgÅ#∞ Ѩ~°º"ÕH˜∆OK«
_»O, ¢É’Hõ~°¡ ^•fi~å [iˆQ ¢HõÜ«∞q¢HõÜ«∂ʼnõΩ K≥e¡OѨÙÅ∞ 㨢Hõ=∞OQÍ [iˆQ@@∞¡
K«∂_»@O, U ¢É’Hõ~ü g∞^≥·<å W<≥fiãì̈~°∞¡ P~ÀѨ}KÕ¿ãΠѨijeOz <åºÜ«∂<åºÜ«∂Å#∞
`ÕÅÛ_»O, J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ¢É’Hõ~ü g∞^Œ K«~°º fã¨∞HÀ=_»O ÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕѨ_»∞`«∞Ok.
Ããa áê¢`«: JÖψQ Ü«∂=`«∞Î ™êìH±ZˆHûO*òÅ∞, ¢É’Hõ~°¡ g∞^Œ PkèѨ`«ºO =Ç≤ÏOK«
_®xH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO XHõ ã¨Oã¨÷#∞ <≥ÅH˘eÊOk. nxfl ''Ããa—— (Securities Exchange
Board of India) JO\Ï~°∞. D Ããa P^ÕâßÅ ¢Ñ¨HÍ~°O ™êìH±ZˆHûO*òÅ∞, ¢É’Hõ~°∞¡
#_»∞K«∞HÀ"åeû LO@∞Ok. ¿+~°¡ ^è~Œ Ö ° ’¡ iyæOQ∑, ¢É’Hõ~¡° J¢Hõ=∂Å∞, il¢¿ãì+<¨ £ `«k`«~°
=º=Ǩ~åÅ g∞^Œ Ããa x~°O`«~°O F Hõ<Õflã≤ LOK«∞`«∞Ok.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 157
ѶO¨ _»"∞≥ O@Öòû, eH˜fi_ç\:© ¿+~ü U ^è~Œ ‰° Ωõ H˘<åÖ’, J=∂‡Ö’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
HõOÃÑh ѶO¨ _»"∞≥ O@Öòû#∞ qâı+¡ O≤ K«=Åã≤ LO@∞Ok. P ѶO¨ _»"∞≥ O@Öòû– 1. _çq_≥O_£,
2. ZiflOQ∑ Ѷ~¨ ü ¿+~ü (W.Ñ≤.Zãπ.), 3. |∞H± "åºÅ∂º, 4. ¢ÃÑ·ãπ ZiflOQ∑ ~ˆ +≤Ü∂≥ (Ñ≤.W.).
qâı¡+≤Oz# Ѷ¨e`åÅ∞ `«$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ LO>Ë ¿+~ü J=∞‡=K«∞Û ÖËHõ H˘#=K«∞Û.
J~Ú`Õ Jxfl\˜HõO>Ë =ÚYºO P ¿+~ü ZѨÙÊ_»∞ J=∞‡HÍxH˜ ÃÑ_ç`Õ JѨÙÊ_»∞
`ÕeQÍæ J=Ú‡_»∞áÈ"åe. JO>Ë P ¿+~ü‰Ωõ JkèH™õ ê÷~ÚÖ’ ÖÏ"å^ÕgÅ∞ [iy LO_®e.
nxfl ''eH˜fi_ç\—© — JO\Ï~°∞. nxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ Ѩ¢uHõÖ’¡ ¿+~ü H˘>Ë+<¨ £ (^è~Œ )° ѨH¯õ
#∞O_Õ ã¨OYº#∞ K«∂_®e. L^•– 18,550 ã¨OYº "Õ™êÎ~#° ∞HÀO_ç. J^Õ iÅÜ«∞<£û¿+~ü
J~Ú`Õ P ã¨OYº ÅHõÖ ∆ ’¡ LO@∞Ok. JO>Ë P ¿+~üÖ’ JO`« ™ê÷~ÚÖ’ J=∞‡HÍÅ∞,
H˘#∞QÀà◊√§ [iQÍÜ«∞#fl=∂@. ™ê^è•~°}OQÍ XHõ ¿+~ü‰õΩ 50,000 ÖÏ"å^ÕgÅ∞ [~°∞QÆ∞
`«∞O>Ë ^•xH˜ F "≥∂ã¨Î~°∞ eH˜fi_ç\© L#fl@∞¡ ÖˇHõ¯. =∂Ô~¯\ò '¢HÍ+π— J~Ú#ѨÙÊ_»∞
Hõhã¨O 25,000 ÖÏ"å^ÕgÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl ^•x ¿+~ü‰õΩ eH˜fi_ç\© L#fl>Ë¡.
Ãã<≥ûH±û (WO_≥Hû± ): =∂Ô~¯\ò QÆ=∞<åxfl H˘eKÕ ¢Ñ¨=∂}q^è•<åxfl Ãã<≥ûH±û ÖËHõ
WO_≥Hû± JO\Ï~°∞. nxH˜ 1978–79 ã¨O=`«û~åxfl ¢áêuѨkHõ HÍÅOQÍ x~°~‚ ÚOKå~°∞.
ÉÏOɡ ™êìH± ZˆHûO*òÖ’ L#fl qq^èŒ HõOÃÑhÅÖ’ Jaè=$kú K≥Ok# 30 HõOÃÑhÅ
¿+~°¡#∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞H˘x, ¢Ñ¨u ¿+~ü‰õΩ XHõ qÅ∞= W™êÎ~°∞. ¢Ñ¨u Ô~O_»∞
xq∞ëêÅ ã¨=∞Ü«∞Ü«∞OÖ’#∂ Ãã<≥ûH±û 30 ¿+~°¡ =∂Ô~¯\ò ÃÑ@∞ì|_ç qÅ∞=x ÖˇHõ¯
Hõ_»∞`«∞Ok. =∞#O ¢Ñ¨u~ÀE Ãã<≥ûH±û áê~ÚO@∞¡QÍ K≥|∞`«∞#fl JOÔHÅ∞ 1978–79
ã¨O=`«û~°O <å\˜ 30 ¿+~°¡H˜ D<å\˜ =∂Ô~¯\ò ÃÑ@∞ì|_ç qÅ∞= J#fl=∂@.
¿+~°¡ iyæOQ∑: ¿+~°¡ ^èŒ~°Å∞ ™ê^è•~°}OQÍ U_®k HÍÅOÖ’ 50% #∞Oz 150%
=~°‰õΩ ÃÑiˆQ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. HÍx XHÀ¯™êi ¢É’Hõ~°∞¡, HõOÃÑhÅ L^ÀºQÆ∞Å∞
‰õΩ=∞‡Hõ¯~Ú Ç¨Ï~îå`«∞ÎQÍ ¿+~°¡ ^èŒ~°Å#∞ qѨs`«OQÍ ÃÑOz W<≥fiãì̈~°¡#∞ ^ÀK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, |ÅÇ‘Ï#OQÍ L#fl XHõ HõOÃÑh Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# =∞~À HõOÃÑhÖ’
qb#O HÍ=_®xfl ''>ËH±F=~ü—— JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ >ËH±F=~ü "å~°Î |Ü«∞\˜H˜ á⁄Hõ¯Hõ
=ÚO^Õ ¢É’Hõ~°∞¡ ^•x P^è•~°OQÍ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# HõOÃÑh ¿+~°∞#∞ =^ŒO`«∞Å ^•fi~å
LK«Ûùã≤÷uH˜ fã¨∞‰õΩ"≥àÏÎ~°∞. ^•O`À ¿+~°∞ ^èŒ~° qѨs`«OQÍ ÃÑiyáÈ`«∞Ok. JÖψQ XHÍ
<˘Hõ HõOÃÑh ¿+~°∞‰õΩ =∂Ô~¯\ò H˘~°`« U~°Ê_Õ ''ëê~üì á⁄l+¨<£—— ^•fi~å ‰õÄ_® ¢É’Hõ~°∞¡
¿+~ü qÅ∞=#∞ ÃÑOKÕ™êÎ~°∞. áÈ`Õ ¢É’Hõ~°∞¡ XHõ HõOÃÑh Ѷ¨e`åÅ∞ Pâß[#HõOQÍ ÖË=#fl
~°Ç¨Ï㨺 ã¨=∂Kå~åxfl P HõOÃÑh L^ÀºQÆ∞Å ^•fi~å ¿ãHõiOz Kå~°ì_£ ZH“O>ˇO\ò`À
‰õΩ=∞‡Hõ¯~Ú ¿+~ü ^èŒ~°#∞ gÖˇ·#O`« kQÆ∞=™ê÷~ÚH˜ Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. ¿+~°¡ qѨs`« ÃÑ~°∞QÆ∞^Œ
Å#∞ JiHõ@ì_®xH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ¿+~°¡‰õΩ Ѩiq∞`«∞Å∞, ã‘eOQÆ∞Å∞, ã¨ÃãÊO_»∞Å∞
qkèã¨∞ÎOk. J~Ú<å ¢É’Hõ~°¡‰õΩ U"À H˘xfl ^˘_ç¤^•~°∞Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∂<Õ LO\Ï~Ú.
ÃãʉõΩºÖË+¨<£: ™êìH±=∂Ô~¯\òÖ’ x["≥∞ÿ# ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞ÖË H͉õΩO_® ã¨fiÅÊHÍÅO
Ö’ ÉèÏsÖÏÉèÏÅ∞ Pi˚OK«_®xH˜ Ãã‰õĺi\©Å#∞ H˘x J"Õ∞‡"åà◊√§<åfl~°∞. "åix ÃãʉõΩº
ÖË@~°¡x, "å~°∞ KÕ¿ã "åºáê~åxfl ÃãʉõΩºÖË+¨<£ "åºáê~°=∞x JO\Ï~°∞. Éèíq+¨`«∞Î#∞
158 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
QÆ=∞xOK«_»O, ^èŒ~°ÅÖ’ `å=Ú ÉèÏqOKÕ =∂~°∞Ê =ã¨∞ÎO^Œ#fl Pâ◊`À Ãã‰õĺi\©Å
H˘#∞QÀà◊√¡, J=∞‡HÍÅ∞ ™êyOK«_®xfl ÃãʉõΩºÖË+¨<£ JO\Ï~°∞. Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ ÖÏÉèÏxH˜
J"Õ∞‡ L^ÕÌâ◊O`À Ãã‰õĺi\©Å#∞ H˘O\Ï~°∞. JÖψQ Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ `«‰õΩ¯= ^èŒ~°‰õΩ H˘#
=K«Û<Õ L^ÕÌâ◊O`À ¿+~°¡#∞ J=Ú‡`å~°∞. D q^èŒOQÍ ÃãʉõΩºÖË@~°∞¡ ã¨fiÅÊHÍÅOÖ’
ˆH=ÅO ¿+~°¡ ^èŒ~°Ö’¡x `Õ_®Å P^è•~°OQÍ ÖÏÉèÏÅ∞ Pi˚OKåÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞.
''™êìH±=∂Ô~¯\ò—— ~°K«~Ú`« _®Hõì~ü H˜~°}ü ‰õΩ=∂~ü Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ''ÃãʉõΩº
ÖË+¨<£ x["≥∞ÿ# ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À ‰õÄ_ç# K«~°º HÍ=K«∞Û. ÖË^• E^ŒO H˜OkH˜ kQÆ*Ï~°#∂
=K«∞Û.—— D ÃãʉõΩºÖË+¨<£ QÆ∞iOz XHõ¯ =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë ''`˘O_» =Úki`Õ
Tã¨~°"≥e¡ J=Ù`«∞Ok—— J#fl K«O^•# ÃãʉõΩºÖË+¨<£ =º=Ǩ~°O =Úki`Õ Jk
E^ŒOQÍ =∂~°∞`«∞Ok. P E^ŒOÖ’ Z=~°∞ QÔ Å∞™êÎ~À, Z=~°∞ F_çáÈ`å~À K≥Ñʨ ÖËO.
J~Ú`Õ F_çáÈÜÕ∞"åˆ~ Z‰õΩ¯==∞Ok LO\Ï~°x =∂¢`«O K≥ѨÊ=K«∞Û.
¿+~ü=∂Ô~¯\òÖ’ ¿+~üǨϟŤ~üûQÍ =∞^茺`«~°QÆu ¢Ñ¨[ÖË J`«ºkèHõ=∞Ok LO\Ï~°∞.
"åiH˜ [iˆQ ÖÏÉèí#ëêìÅ q+¨Ü«∂xH˘¿ãÎ ^•xfl XHõ L^•Ç¨Ï~°} ^•fi~å K≥ѨÊ=K«∞Û.
=∞^茺`«~°Ç¨ "åºáê~°O KÕ¿ã =O^Œ=∞Ok =~°Î‰õΩÅ∞ =O^Œ~°HÍÅ "åºáê~åÅ∞ KÕ™êÎ~°#∞
HÀO_ç. JѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ =∞ǨJ~Ú`Õ Ñ¨k=∞OkH˜ =∂¢`«"Õ∞ #+ì̈O =ã¨∞ÎOk. J^Õ ¿+~ü
a*ˇflãπ KÕ¿ã =O^Œ=∞Ok ¿+~üǨϟŤ~üû =O^Œ~°HÍÅ ¿+~°∞¡ H˘x Jq∞‡#ѨÙÊ_»∞ "åiÖ’
`˘OÉè~í Ú =∞OkH˜ #+¨Oì =KÕÛ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok. "≥Ú`«OÎ g∞^Œ ÃãHõO_»s =∂Ô~¯\ò
¿+~ü al<≥ãπ KåÖÏ 'iãπ¯—`À ‰õÄ_ç# =º=Ǩ~°=∞x K≥ѨÊHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£: ¿+~ü=∂Ô~¯\òÖ’ 'iãπ¯— fã¨∞H˘x ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ@ìÖËx"å~°∞
=¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£Ö’ `«=∞ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ@ì=K«∞Û. =¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£ x~åfiǨωõΩÅ∞
JÖÏO\˜"åiH˜ "åi_»|∞ƒ‰õΩ ã¨=∂#OQÍ 'Ü«¸x\ò—Å∞ (¿+~°∞H¡ Í^Œ∞) WzÛ, P _»|∞ƒ#∞
~°Hõ~°HÍÅ HõOÃÑh ¿+~°¡Ö’ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ_»`å~°∞. ^•x=Å¡ =KÕÛ ÖÏÉèÏÅ#∞ uiy
Ü«¸x\ò "å\Ï^•~°∞ňH ѨOK«∞`å~°∞. =¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£ Ѩ^äŒHÍÅ#∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi J#∞
|O^èŒ ã¨Oã¨÷Ö~Ú# ZÖò.S.ã≤., Ü«Ú.\˜.S. ÖÏO\˜ ã¨Oã¨÷Å∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú.
¿+~ü=∂Ô~¯\ò`À áÈeÛ`Õ =¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£Ö’ iãπ¯ `«‰õΩ¯=. ÃÑ·QÍ W<≥fiã¨ì~°¡
_»|∞ƒ‰õΩ ~°Hõ∆} LO@∞Ok. J~Ú`Õ =¸ºK«∞=Öò Ѷ¨O_£x x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∞ XHÀ¯™êi
H˘xfl HõOÃÑhÅ ¢Ñ¨Ö’ÉèÏʼnõΩ Ö’|_ç Ѩ\˜+¨ìOHÍx ¿+~°¡#∞ H˘#=K«∞Û. ^•x=Å¡ "å\˜
qÅ∞= Ѩ_çáÈ~Ú "å\Ï^•~°∞_çH˜ #+ì̈O ~å=K«∞Û. áÈ`Õ W<≥fiãì̈~°¡ _»|∞ƒ#∞ Ѷ¨O_£ x~åfi
ǨωõΩÅ∞ =∞`«∞ÎѨ^•~å÷Å∞ L`«ÊuÎKÕ¿ã, =_ô¤"åºáê~°O KÕ¿ã ã¨Oã¨÷ÅÖ’ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ_ç`Õ
Jk ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ^Œ$+≤ìÖ’ x+≤^Œú=∞=Ù`«∞Ok.
¿+~ü=∂Ô~¯\ò ÖËHõ =¸ºK«∞=ÖòѶ¨O_£Ö’ ÃÑ>Ëì ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ PÜ«∂ HõOÃÑhÅ
#∞O_ç uiQ˘KÕÛ ¢Ñ¨ã¨H˜Î ÖË#O^Œ∞# WÖÏO\˜ "åºáê~°¢Ñ¨¢H˜Ü«∞Å∞ W™ê¡O ¢Ñ¨uáêkOKÕ
Pi÷H<õ åºÜ«∞O, ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}° Å ÅH∆ͺxH˜ q~°∞^Œ=ú ∞x K≥Ñʨ Hõ `«Ñʨ ^Œ∞. Hõ#∞Hõ ¿+~üû‰õΩ
ã¨O|OkèOz# HÍ~°ºHõÖÏáêÖ’¡ áêÖÁæ#_®xfl D ~°K«~Ú`« ã¨=∞i÷OK«ÖËHõáÈ`«∞<åfl_»∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 159
74. W™ê¡q∞H± =∂Ô~¯\ò
W™ê¡O J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§ q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨q=~°"≥∞ÿ# P^ÕâßÅ∞ WzÛOk.
=∞n<åÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ™ê÷Ñ≤Oz# "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ =∂Ô~¯\òÖ’ =∂Ô~¯\ò
q^è•<åxH˜ ã¨O|OkèOz# Ju z#fl JOâßÅ#∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# q=iOKå~°∞.
Pi÷Hõ =º=ã¨÷Ö’ =∂Ô~¯\ò ÖËHõ =∞O_ç F H©ÅHõ JOâ◊O. =∂Ô~¯\ò J<Õk q¢ãÎ̈$`«
ÉèÏ=O`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl Ѩ^OŒ . J~Ú`Õ ™ê^è•~°}OQÍ =∞#O =∂Ô~¯\ò J<Õ Ñ¨^•xfl qq^èŒ
ã¨~°∞‰õΩÅ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀÅ∞ Kտ㠢Ѩ^Õâ◊O J<Õ J~°÷OÖ’ "å_»`åO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
ѨO_»∞¡ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å =∂Ô~¯\ò, ^è•#ºÑ¨Ù =∂Ô~¯\ò =ÔQ·~å.
k=ºY∞~üP<£Ö’ ^≥·=^•™êºxH˜ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂Åhfl ã¨∂¢`«¢áêÜ«∞OQÍ
¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk. JÖψQ =∂#=ÙÅ∞ âßOuÜ«Ú`«"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜
HÍ=Åã≤# K«\ÏìÅ∞ ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞|_®¤~Ú. D K«\ÏìÅ∞, ã¨∂¢`åÅ PK«~°
}Ï`«‡Hõ ~°∂Ѩ"Õ∞ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) Ѩq¢`« r=# ã¨~°o. Wk "ÕÖH˘Åk
ǨÏnã¨∞Ö’¡ qã¨ÎiOz LOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å‰õΩ =Å㨠=zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∞n<åÖ’x
Pi÷Hõ, "å}˜[º ÖÏ"å^ÕgÅhfl Ü«¸^Œ∞Å ™êfinè#OÖ’ LO_Õq. Ü«¸^Œ∞Å∞ "å\˜x
`«=∞H˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ suÖ’ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î q∞ug∞i# ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_ãç ∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. P<å_»∞ =∞n<å
Ö’x XˆHXHõ =ÚYº"≥∞#ÿ "å}˜[º Hˆ O¢^ŒO Ü«¸^Œ∞Å "å_≥#· |#∂Mˇ#· ∞MÏÖ’ LO_Õk.
"ås "åºáê~° ˆHO¢^ŒOÃÑ· QÆ∞`åÎkèѨ`«ºO =Ç≤ÏOz ^ŒQÍ, "≥∂ã¨O, HõbÎ, ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\˜OQ∑
"≥Ú^ŒÖˇ·# Jqhu K«~°ºÅhfl Ü«∞^èÕK«ÛùOQÍ ™êyã¨∂Î ¢Ñ¨[Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D J<åºÜ«∞O, J¢Hõ=∂Å∞ K«∂ã≤# `«~åfi`« ZÖÏO\˜ xÜ«∞O
¢`«}Å∞ÖˉΩõ O_® qK«ÛÅq_çQÍ ™êQÆ∞`«∞#fl D Pi÷H^õ ÀÑ≤_ô #∞Oz ¢Ñ¨[efl HÍáê_ÕO^Œ∞‰õΩ
"Õ̂~ =∂Ô~¯\ò#∞ <≥ÅH˘ÖÏÊÅx xâ◊Û~ÚOKå~°∞. "≥O@<Õ PÜ«∞# `«# =ÚYº J#∞K«
~°∞Å`À ã¨O¢Ñ¨kOz |#∂Mˇ#· ∞MÏÖ’x Ü«¸^Œ∞Å =∂Ô~¯\ò ^ŒQ~æÆ À¡<Õ =∞~˘Hõ =∂Ô~¯\òx
<≥ÅH˘ÖÏÊ~°∞. =∂Ô~¯\ò HÀã¨O xˆ~ÌtOz# ¢Ñ¨^Õâ◊OÖ’ PÜ«∞# _Õ~å`À ‰õÄ_ç# XHõ
ta~åxfl "Õ~ÚOKå~°∞. Wk =∂Ô~¯\ò LxH˜x `≥eÜ«∞*Ë¿ã zǨÏflO. P~ÀA #∞Oz
¢Ñ¨[Å∞ D ta~°O K«∞@∂ìKÕi ã¨~°∞‰õΩÅ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ x~°fiÇ≤ÏOK«™êQÍ~°∞.
D H˘`«Î =∂Ô~¯\ò <≥ÅH˘#_»O`À Pi÷Hõ ~°OQÆO g∞^Œ Ü«¸^Œ∞ʼnõΩ#fl QÆ∞`åÎkè
Ѩ`«ºO ¢Hõ=∞OQÍ `«yæáÈ=_»O ¢áê~°OaèOzOk. ÃÑ·QÍ WHõ¯_» "åºáê~°ã¨∞ÎÅ∞ J=∞‡HõO,
H˘#∞QÀà◊§Ö’ <≥·uHõ ã¨∂¢`åÅ∞ áê\˜ã¨∞Î#flO^Œ∞ =Å¡ ¢Ñ¨[Å∞ Ü«¸^Œ∞Å =∂Ô~¯\òx
=kÖËã≤ W™ê¡q∞H± =∂Ô~¯\ò "≥·¿Ñ Jq∞`«OQÍ PHõi¬`«∞Å=™êQÍ~°∞.
D =∂~°∞Ê K«∂ã≤ Ü«¸^Œ "åºáê~°ã¨∞ÎÅ∞ P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞ÅÜ«∂º~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) <≥ÅH˘eÊ# D H˘`«Î =∂Ô~¯\òx JO`«"≥ÚOkOK«_®xH˜ ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
W™ê¡O‰õΩ |^Œúq~Àkè J~Ú# HÍÉò a<£ J¢+¨Ñ¶π J<Õ Ü«¸^Œ<åÜ«∞‰õΩ_»∞ =∂Ô~¯\˜OQ∑
HÀã¨O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "Õ~ÚOz# ta~åxfl Ñ‘H˜"Õâß_»∞.
160 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) J`«x F~°fiÖËx`«#O, ^Œ∞â◊Û~°ºefl ã¨Ç≤ÏOKå~°∞.
¢Ñ¨ã¨∞Î`« Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ J`«_çfl tH˜∆OK«_»O =Å¡ QÍx, J`«x #∞O_ç #+ì̈ѨiǨ~°O =ã¨∂Å∞
KÕÜ∞« _»O =Å¡ QÍx ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O LO_»^xŒ ÉèÏqOKå~°∞. PÜ«∞# ¢Ñ¨[Ö’¡ XHõ ¢Ñ¨H@ õ #
KÕã¨∂Î ''<Õh =∂Ô~¯\òx J`«xÖ’ =∞iO`« HÀáêxfl ~°QÆÅÛ QÆeˆQ@@∞=O\˜ (H©ÅHõ)
¢Ñ¨^ÕâßxH˜ `«~°e™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞n<åÖ’ XHõ qâßÅ"≥∞ÿ# |Ç≤Ï~°OQÆ ¢Ñ¨^Õâßxfl
ZOÑ≤HõKÕã≤ ''WHõ#∞Oz Wn =∞# =∂Ô~¯\ò. Wk KåÖÏ qâßÅ"≥∞ÿ# ã¨÷ÅO. ~åà◊§`À
ã¨iǨÏ^Œ∞Ì QÀ_»Å∞ ‰õÄ_® xi‡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞.
W^Õ W™ê¡g∞Ü«∞ "å}˜[º ˆHO¢^ŒO. nx "åºáê~° Ѩ^Œú`«∞Å∞, ã¨∂¢`åÅ∞, x|O^èŒ
#Åhfl Ü«¸^Œ∞Å =~°ÎHõ ˆHO¢^ŒO q^è•<åʼnõΩ ѨÓiÎ aè#flOQÍ LO_Õq. W^Õ W™ê¡q∞H±
ZHÍ<åq∞H± =∂Ô~¯\ò. WHõ¯_» ^ŒQÍ, "≥∂ã¨O, HõbÎ, ^ÀÑ≤_ô, #Å¡|*Ï~°∞ (ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\ò)
=O\˜ J¢Hõ=∂ÖËg [iˆQq HÍ=Ù. D HÍ~°}OQÍ Wk H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å#∞ qѨs`«OQÍ
PHõ@∞ì‰õΩ<Õk. WÖÏ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ÖÏ"å^ÕgÅ HÍ~°}OQÍ D =∂Ô~¯\ò J#uHÍÅOÖ’<Õ
q#∞uÔHH˜¯ J#∂ǨϺ"≥∞ÿ# ¢Ñ¨QÆu ™êkèOzOk.
D =∂Ô~¯\òÖ’ ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ù‰õÄ "Õˆ~fi~°∞ ã¨÷ÖÏÅ∞ ˆH\Ï~ÚOK«|_®¤~Ú. XO>ˇÅ
HÀã¨O XHõãÅ ÷¨ O, Q˘¢Ô~Å∞–"Õ∞HõÅ HÀã¨O XHõãÅ ÷¨ O, ^è•#ºO HÀã¨O XHõãÅ ÷¨ O, ѨO_»¡ HÀã¨O
XHõã¨÷ÅO– WÖÏ "Õ̂~fi~°∞ JOQÆà◊√§ "≥eâß~Ú. ¢Ñ¨u =ºH©Î `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# =ã¨∞Î=Ù#∞
xˆ~tÌ `« JOQÆ_ç #∞Oz H˘#∞QÀÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞. D =∂Ô~¯\ò ¢Ñ¨`ºÕ Hõ`Å « ∞ WÖÏ LO_Õq:
♦ W^˘Hõ FÃÑ<£ =∂Ô~¯\ò. D =∂Ô~¯\òÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«_®xH˜ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞
ÅO^ŒiH© ѨÓiÎ ¿ãfiK«Ûù LO_Õk.
♦ WHõ¯_» ¢Ñ¨[ÅO^ŒiH© ã¨=∂# J=HÍâßÅ∞ LO_Õq. Z=iH© U ¢áêuѨkHõÃÑ·
‰õÄ_® ¢Ñ¨`ÕºHõ ~å~ÚfÅ∞ W=fi_»OQÍx, qK«Hõ∆} K«∂Ѩ_»OQÍx [iˆQk HÍ^Œ∞.
♦ =∂Ô~¯\òÃÑ· QÆ∞`åÎkèѨ`«ºO x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜ Z=~°∞ ¢Ñ¨Ü«∞uflOz<å "åi
J¢Hõ=∞ ¢Ñ¨Ü«∞`åflÅ#∞ ==Ú‡KÕÜ«∞_»O [iˆQk.
♦ W`«~°∞ʼnõΩ #+ì̈O HõÅQÆ*Ë¿ã ~°Ç¨Ï㨺 ÖÏ"å^ÕgʼnõΩ WHõ¯_» `å"Õ ÖË^Œ∞. W@∞
J=∞‡HõO^•~°∞ʼnõΩ, J@∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞ʼnõÄ =∂Ü«∞=∂@Å∞ K≥Ñ≤Ê LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍÅ
#∞O_ç Hõg∞+¨#∞¡ H˘Å¡Q˘>Ëì =∞^茺^ŒàÏ~°∞Å Éˇ_»^Œ Jã¨ÖË LO_Õk HÍ^Œ∞.
♦ D =∂Ô~¯\òÖ’ U =~°‰Î Ωõ xH© `«#HõO@∂ XHõ âßâ◊fi`«"∞≥ # ÿ KÀ@∞#∞ ¢Ñ¨`ºÕ H˜OK«
_»O [iˆQk HÍ^Œ∞. nx=Å¡ JÖÏO\˜ H©ÅHõ ã¨÷ÅO á⁄Ok# XHõi^ŒÌ~°∞ =~°Î‰õΩÖË
ZšѨÙÊ_»∂ JkèHõ ÅÉèÏÅ∞ QÆ_ç™êÎ~°∞† W`«~°∞Å "åºáê~åÅ∞ H©∆}˜™êÎ~Ú. D =∞O_çÖ’
P<å_»∞ ZÖÏO\˜ ã¨∞OHÍÅ∞ ‰õÄ_® =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_»O [iˆQk HÍ^Œ∞.
D =∂Ô~¯\òx ã¨fiÜ«∞OQÍ ^≥·=¢Ñ¨=ˆHÎ (ã¨Å¡O) Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. PÜ«∞#
`«~K ° ∞« QÍ =∂Ô~¯\ò Ѩiã≤`÷ ∞« efl, JHõ¯_» ^è~Œ =° ~°efl ã¨g∞H˜ã∆ ∂¨ Î LO_Õ"å~°∞. JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 161
PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ =∂Ô~¯\ò ¢áêO`åxfl Ѩ~°º\˜Oz JHõ¯_ç ã≤÷uQÆ`«∞efl qKåiOz
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. hu x*Ï~Úf ã¨∂¢`åʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ U"≥·<å J¢Hõ=∂Å∞, J=Hõ
`«=HõÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡ `«# ^Œ$+≤ìH˜ =¿ãÎ `«Hõ∆}"Õ∞ PÜ«∞# ã¨O|Okè`« =~°Î‰õΩefl
=∞O^ŒeOKÕ"å~°∞. PÜ«∞# =∂Ô~¯\òÖ’ "åºáê~°ã¨∞Îefl L^ÕÌtOz ''^ŒQÍ, "≥∂ã¨O KÕ¿ã
"å~°∞ =∂Ö’x "å~°∞HÍ^Œ∞—— Jx =¸_»∞ ™ê~°∞¡ <˘H˜¯ K≥¿ÑÊ"å~°∞.
"åºáê~° =º=Ǩ~åÖ’¡ ‰õÄ_® #¢=∞`«#∞, =∞$^Œ∞ "≥·Yix áê\˜OKåÅx, hu
x*Ï~ÚfÅ`À =º=ǨÏiOKåÅx PÜ«∞# WÖÏ É’kèOKÕ"å~°∞:
''H˘#∞QÀÅ∞Ö’, J=∞‡HõOÖ’, WzÛ# JѨÙÊ#∞ uiy ~å|@ì_»OÖ’ <≥=∞‡kx,
#¢=∞`«#∞, =∞Oz #_»=_çHõ#∞ ¢Ñ¨^Œi≈OKÕ =ºH˜Îx ^≥·=O Hõ~°∞}˜OK«∞QÍHõ.—— (|∞MÏi)
''hu=∞~`Œ∞_»~Ú# Çͺáåi „Ǩà◊Ü«µ k<®# ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ, ã¨`Œº=~`Œ∞Å,
J=∞O°Qõ`Œ∞Å ã¨Ç¨ÏK«O°º~Ö’ L~>Ï_«∞——. (ui‡l)
=OK«#, Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞, SÇ≤ÏHõrq`«OÖ’ Hõ} ∆ H˜ õ ÖÏÉèÏÅ∞ `≥zÛÃÑ\˜<ì å Jq
=~°Î‰õΩx Ѩ~°Ö’Hõ rq`åxfl áê_»∞KÕ™êÎ~Ú. Jã¨`«º¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ `«# ã¨~°‰õΩ#∞
J=Ú‡‰õΩ<Õ =∞x+≤ "≥·Ñ¨Ù ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) =~°Î‰õΩʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. PÜ«∞# XHõ™êi "åºáê~°ã¨∞Îefl
ã¨OÉ’kèã∂¨ Î ''ã¨~‰° Ωõ #∞ J=∞‡_®xH˜ =∂\˜=∂\˜H˜ X@∞¡ "Õã∞¨ HÀ=_»O =∂#∞HÀO_ç. Wk
=$kú ѨiKÕkQÍ HõxÊOz<å z=iH˜ #+¨ì"Õ∞ HõÅQÆ*Ëã¨∞ÎOk. ÃÑ·QÍ â◊√ÉèÏxfl ^Œ∂~°O
KÕã¨∞ÎOk—— Jx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. (=Úã≤¡O)
ã¨~°‰õΩÅ#∞ J¢Hõ=∞OQÍ xÅ∞= LOz Hõ$¢u=∞ H˘~°`« ã¨$+≤ìOK«_»O, Kå@∞
=∂@∞QÍ J`«ºkèHõ ^èŒ~°Å‰õΩ J=Ú‡HÀ=_»O =O\˜ K«~°ºÅ∞ Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# <Õ~åÅ∞QÍ
PÜ«∞# ѨiQÆ}˜OKå~°∞. ã¨HÍÅOÖ’ ã¨~°‰õΩefl =∂Ô~¯\ò‰õΩ `≥zÛ J"Õ∞‡ =~°Î‰õΩefl ^≥·=
=∂~°æOÖ’ ^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúO KÕ¿ã Ü≥∂^èŒ∞Å (=Ú*ÏÇ≤Ï^£Å) =O\˜"å~°x Jaè=i‚OKå~°∞.
''x`ͺ=ã¨O° =ã¨∞=Î Ùefl xÅ∞=K‹Üµ« ºHí ã¨=∞Ü«∂xH˜ |*ÏO°∞Hí∞ `ˇzÛ J"Õ∞‡ =ºH˜Î
^≥Ç· Í#∞„QõÇ¨ xH˜ JO°∞›_«=Ù`Í_«∞. ^Õ=Ù_«∞ J`ŒxH˜ ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè ¢Ñ¨™êk™®Î_∞« . nxH˜
aè#fl~Qå (ã¨O°∞Hí∞Å∞) xÅ∞=KÕ¿ã =ºHÎ̃ ^≥·=âÍáåxH˜ Qõ∞O°=Ù`Í_«∞——. ''J¢Hõ=∞ xÅfiÅ∞
(Hoarding) KÕ¿ã"å_»∞ Ѩ~°=∞áêÑ≤+≤ª.—— (Wɡfl=∂[)
=∞`« q+¨Ü«∞O "Õ~°∞, ¢Ñ¨Ñ¨OK« =º=Ǩ~°O "Õ~°x `«eKÕ =Úã≤¡OÅ∞ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) É’kèOz# D ¢Ñ¨=K«<åÅ∞ K«∂ã≤ UO ™ê‰õΩÅ∞ K≥|∞`å~À! W`«~°
=∞`åÅ q+¨Ü«∞OÖ’ D=∂@ H˘O`«=~°‰õΩ x[O HÍ=K«∞Û<Õ"≥∂ HÍx, ã¨=∞¢QÆ r=#
=º=ã¨÷ J~Ú# W™ê¡OÖ’ =∂#=Ùx rq`«O JqÉèÏ[º"≥∞ÿ# UHÍOHõO. WHõ¯_» =∞`«
q+¨Ü∂« Å∞, ¢Ñ¨ÑO¨ K« q+¨Ü∂« Å∞ "Õ̂~fi~°∞ ã¨∂¢`åÅ g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ ç LO_»=Ù. x["≥∞#ÿ
=Úã≤¡O rq`«OÖ’x qq^èŒ HÀ}ÏÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O q~°∞^Œú"≥∞ÿ#q HÍ=Ù. W=hfl XHõ^•x
H˘Hõ\˜ Jq<åÉèÏ= ã¨O|O^èŒO Hõey=ÙO_ç XˆH =º=ã¨÷ ã¨∂¢`åʼnõΩ, xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#
ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO_Õ qq^èŒ HÀ}ÏÅ∞.
162 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
JO^Œ∞=Å¡ D =º=ã¨÷#∞, WO^Œ∞Ö’x ã¨∂¢`åÅ#∞, P^ÕâßÅ#∞ qâ◊fiã≤Oz#
=ºH˜Î =∞ã≤˚^£Ö’<Õ HÍ^Œ∞ =∂Ô~¯\òÖ’#∂, <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’#∂, K«@ìã¨ÉèíÖ’¡#∂ =Úã≤¡O
QÍ<Õ =∞ã¨Å∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. J`«#∞ =ºHÎ̃QÆ`« rq`«OÖ’<Õ H͉õΩO_® ™ê=¸Ç≤ÏHõ
rq`«OÖ’#∂ ^≥·=^•ã¨∞_»∞QÍ<Õ =º=ǨÏiOKåeû LO@∞Ok. JѨÙÊ_Õ J`«#∞ ^Õ=Ùx
^Œ$+≤ìÖ’ ѨiѨÓ~°‚ =Úã≤¡OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å_»∞. D "åã¨ÎqHõ`«<Õ ã¨$+≤ìHõ~°Î `«#
¢QÆO^äŒOÖ’ WÖÏ P^ÕtOKå_»∞:
''qâ◊fiã≤~z# „Ǩ[ÖÏO®! W™®¡~Ö’ ѨÓiÎQå „Ç¨"tÕ ~K«~_ç. Ã+`· Í<ü J_«∞Qõ∞*Ï_«ÅÖ’
#_«=Hí~_ç. J`Œ#∞ g∞Hí∞ PQõOƒ° âù „◊ `Œ∞=Ù. ã¨Ê+¨Çì ∞‹ #· É’^è#° Å∞ J~k#ǨÊ>˜H© g∞O°∞ uiy
`ŒÇ¨Ê@_«∞Qõ∞Å∞ "Õ¿ãÎ =∞@∞Hí∞, ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç! ^Õ=Ù_«∞ ã¨O°fiâ◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, ã¨O°fi~
`ˇeã≤# =∞Ǩq"ÕH˜.—— (k=ºY∞~üP<£–2:208,209)
75. ¿Ñ^ŒÅ Pi÷HÇõ Ϩ ‰õΩ¯–[HÍ`ü
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ZÖÏ~>˜ „HíÜ«µq„HíÜ«∂Å∞ [O°Qõx, ¿ãflǨÏã¨Ç¨ÏHßO®Å∞ LǨܡ∂Qõ
Ǩ_«x, Z=i ã≤á¶åO°ã¨∞ Hí∂_Í K≥Å¡x (ǨO°Ö’Hí fO°∞Ê) k#~ O®Hí=Ú~^Õ "Õ∞=Ú g∞Hí∞
„Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç (HÁ~`Œ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ Hí∂_Í) YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç. (=∂ =∂@Å∞
#=∞‡x) ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞ÖË Ç¨O°=∞ ^°∞O®‡O°∞æÅ∞.—— (Y∞~üP<£–2:254)
[Hß`ü J~>Ë Ç¨q„`Œ`,Œ Ǩiâ◊∞^°`ú Œ Jx âÍaÌHí JO®÷Å∞<®flܵ. WHí¯_« „Ǩ`ºË Hí áåi
ÉèÏ+¨Ö’, ^è°xHí∞_«∞ Ǩq„`Œ∞_«Ü˵º L^ÕÌâ◊º~`À Ü˵_ÍkHÁHí™®i `Œ# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç
O≥~_«∞#flO° âÍ`Œ~ K˘Ç¨C# xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, ^è°O°‡ ã¨~™®÷Ǩ<® HßO®ºÅHí∞ ^®#~ KıÜ«∞
=Åã≤# ^è°#Hí#Hí =ã¨∞Î=Ùefl [Hß`ü J~>ÏO°∞. D q+¨Ü«∂xfl Qõ∞i~z =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ
=ÚǨÏ=∞‡^ü (㨨š~) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞:
''^Õ=Ù_«∞ [Hß`ü K≥e¡~ѨÙ#∞ =Úã≤¡~ÅHí∞ qkèQå KÕâÍ_«∞. Wk ÇÍi ^è°xHí∞Å
#∞~_ç =㨥Å∞ Kıã≤, ÇÍi xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ J~^°*ËÜ«µ|_«∞`Œ∞~k——. (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
W™ê¡O ™œ^è•xH˜ LO_Õ J~Ú^Œ∞ =¸Åã¨ÎOÉèÏÅÖ’ qâßfi㨠¢Ñ¨Hõ@#, #=∂*òÅ
`«~°∞"å`« '[HÍ`ü— =¸_»= ãÎ̈OÉèíOQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞O^Œ. Y∞~üP<£Ö’ Hõhã¨O 32
KÀ@¡ #=∂*ò`À áê@∞ [HÍ`ü ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. nxfl|\˜ì [HÍ`ü‰Ωõ ZO`« ¢áê=ÚYºO
LO^À `≥Å∞ã¨∞ÎOk. JnQÍHõ PK«~°} ^Œ$ëêìº D Ô~O_»∞ P~å^èŒ#ÖË "≥Ú`«ÎO ^èŒ~å‡xH˜
¢Ñ¨fHõÅ∞QÍ xez#@∞¡ ‰õÄ_® =∞#O ¢QÆÇ≤ÏOK«QÆÅO. k=º Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok
ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«^Œ=O_ç:
''(ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞flÅܵ #=∂A (qkè) xO°fiÇ≤Ï㨥,Î (¿Ñ^°Å
Pi÷HíǨÏHí¯Üµ#) [Hß`ü#∞ <ˇO°ÇıO°∞㨥ΠL~_ËÇÍiH˜ ÇÍi„ǨuǶ¨Å~ ÇÍi„ǨÉèí∞=Ù =^°Ì
ã≤^°ú~Qå L~k. ÇÍiH˜ (ǨO°Ö’Hí~Ö’) ZÖÏ~>˜ ÉèíÜ«µ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^°∞.——
(Y∞~üP<£–2:277)
''"åO°∞ #=∂*ò ™®÷Ç™≤ ®ÎO∞° † [Hß`ü K≥e™¡ ®ÎO∞° † ^Õ=ÙxH˜ `ŒÇʨ =∞O≥=iH© ÉèÜ
í µ« Ǩ_O« ∞° .
JÖÏ~>˜"åOÕ ã¨<å‡~°Oæ Ö’ #_«∞™®ÎOx° Pâ◊ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–9:18)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 163
''qâ◊fiã≤~z# ¢ãÅΑ ∞, ѨÙO°∞+¨∞Å~`Í XHíiHÁHíO∞° ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞, „âıÜ∂ˇ aèÖÏ+¨∞Å∞. "åO°∞
(„Ǩ[ÅHí∞) =∞~zq+¨Ü«∂Å∞ É’kè™®ÎO°∞. K≥_«∞q+¨Ü«∂Å #∞~_ç "åi™®ÎO°∞. #=∂*ò
(=º=ã¨÷)#∞ ™®÷Ç≤™®ÎO°∞. [Hß`üx <ˇO°"ÕO°∞™®ÎO°∞. ^Õ=Ùx Ǩ@¡, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎǨ@¡ q#Ü«µ
q^èÕÜ«µ`ŒÅ`À =∞ã¨Å∞Hí∞~>ÏO°∞. giÃÑ·<Ëfl ^≥·=HßO°∞}º~ =i¬ã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£–9:71)
W™ê¡O =∂#=ÙÅÃÑ· ~Ô O_Õ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ ÉÏ^躌 `«Å#∞ "≥∂ѨÙ`ÀOk. XHõ\,˜ ^Õ=Ùx
ǨωõΩ¯Å∞† Ô~O_»∞, ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å∞. #=∂*ò =∞x+≤x ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å∞ <≥~°"Õˆ~ÛO
^Œ∞‰õΩ ã¨=∂Ü«∞`«Î Ѩ~°∞ã¨∞ÎOk. HÍQÍ [HÍ`ü ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å∞ <≥~°"Õ~°Û_»O QÆ∞iOz#
ÉÏ^茺`åÉèÏ"åxfl [xOѨ*Ëã¨∞ÎOk. D Ô~O_»∞ ǨωõΩ¯efl 㨢Hõ=∞OQÍ <≥~°"Õ~°Û_®<Õfl W™ê¡O
JO\Ï~°∞. Y∞~üP<£Ö’ J<ÕHõ KÀ@¡ 'D=∂<£— (qâßfiã¨O) `«~åfi`« DÔ~O_»∞ PK«~} ° Å<Õ
¢Ñ¨™êÎqOz, W"Õ "≥Ú`«ÎO ^èŒ~å‡xH˜ =ÚYº ¢áêuѨkHõÅ#fl ÉèÏ"åxfl ã¨∞ÊùiOѨ*Ëã¨∞ÎOk.
|Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ QÆ#Hõ W™ê¡O ã‘fiHõiOz #=∂*ò, [HÍ`ü P[˝Å#∞ áê\˜¿ãÎ "å~°∞
g∞ ^è•i‡Hõ ™È^Œ~°∞Å=Ù`å~°x Y∞~üP<£ =Úã≤¡OʼnõΩ `≥Å∞ѨÙ`ÀOk.
''WǨÊ>˜H≥·<® ÇÍO°∞ ǨâÍÛ`ÍÎǨ~ K≥~k #=∂*ò, [Hß`ü q^è°∞Å∞ áå>˜~K«_«~
„áåO°~aè¿ãÎ ÇÍO°∞ g∞ ^è®i‡Hí ™È^°O°∞Å=Ù`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–9:11)
[HÍ`ü K≥e¡OK«x"å~°∞ ~°∞A=∂~°æO á⁄O^ŒÖË~°x, XHõ"Õà◊ ~°∞A=∂~°æO ¢áêÑÎ̈"≥∞ÿ<å
JO^Œ∞Ö’ "å~°∞ ã≤÷~°OQÍ LO_»ÖË~°x Y∞~üP<£ É’^èŒ#Å∞ ã¨Ê+ì̈OKÕã¨∞Î<åfl~Ú. JÖÏO\˜
"å~°∞ Jqâßfiã¨∞Å∞, |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅx QÆ∞iÎOK«|_»\ÏxH˜ "å~°∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«Hõ
áÈ=_»"Õ∞ ÃÑ^ŒÌ x^Œ~°≈#=∞x Y∞~üP<£ J^茺ܫ∞#O ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
''Ѩ~°Ö’HÍxfl u~°ã¨¯iOz [HÍ`ü (qkè) <≥~°"Õ~°Ûx |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ q<åâ◊O
(~åã≤ÃÑ\ì̃) LOk.—— (Y∞~üP<£–41:6,7)
W™ê¡O ã‘fiHõiOz#"åi ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« ZO^Œ∞Ö’ LOk? Jã¨Å∞ ѨÙ}ºHÍ~°ºO
Uq∞\©? nxH˜ ["å|∞QÍ Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''g∞ =ÚMÏÅ∞ `Œ¥O°∞Ê ÖËHí Ǩ_=« ∞O°H∞í uǨCH’=_«"∞Õ Ñ¨Ù}ºHßO°º~ Hß^°∞. ^Õ=Ù_çfl,
J~u=∞ k<®xfl, ^≥=· ^°¥`ŒÅ#∞, ^Õ=Ù_∞« Ǩ~Ç≤# (J~u=∞) „Qõ~^ä®xfl, PÜ«µ# „Ǩ=HíÅÎ #∞
ǨÏ$^°Üµ« ѨÓO°fiHí~Qå qâ◊fiã≤~z, ^Õ=Ùx g∞k „¿Ñ=∂aè=∂<®Å`À g∞Hí`ºŒ ~`Œ „Ç≤ܵ« Ç‹∞#·
^è<° ®xfl |~^è∞° =ÙÅ H’ã¨~, J<®^äÅ° H’ã¨~, xO°∞¿Ñ^°Å H’ã¨~, ÉÏ@™®O°∞Å H’ã¨~, ã¨Ç¨
Ü«∂O°∞Å÷ H’ã¨~, ÉÏxã¨Åq=ÚH˜Î H’ã¨~ YO°∞ÛKÕÜ∂« e† „áåO°<÷ ®=º=ã¨÷ <ˇÅHÁÖÏÊe† (¿Ñ^°Å
Pi÷HÇí Ϩ ‰õΩ¯) [Hß`ü K≥e~¡ KÍe† WzÛ# =∂@ xÅɡ@∞ìH’ÇÍe† Hí+Hì¨ ßÅ~Ö’, (ã¨`ͺã¨`ͺÅ
=∞^è°º [iQÕ) áÈO®@~Ö’ ã¨Ç¨Ï#~ =Ç≤Ï~KÍe. WÖÏ~>˜ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍOÕ ã¨<®‡O°æ
Qå=ÚÅ∞. ÇÍOÕ (^Õ=ÙxǨ@¡) ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ Híey#ÇÍO°∞.—— (2:177)
^Õ=Ù_«∞ =∂#=ÙxH˜ =∞#∞Qõ_« H’ã¨~ D „ǨǨ~K«~Ö’ J<ËHí O°HßÅ ã¨~Ǩ^°Å∞
„Ǩ™®k~KÍ_«∞. J~^°∞Hí∞Qå#∞ J`Œ_«∞ ^Õ=ÙxH˜ Hí$`ŒA˝_≥· L~_«@~`À áå@∞, P
ã¨~Ǩ^°Ö’ HÁ~`Œ ÉèÏQõ~ xO°∞¿Ñ^°Öˇ·# `À>˜ =∂#=ÙÅHí∂¯_Í J~^°*ËÜ«∂e. ™ÈÎ=∞`Œ
Híey#ÇÍO°∞ `Œ=∞ ^è°#, Hí#Hí, =ã¨∞Î, Ǩâ◊∞ ã¨~Ǩ^°Å #∞~_ç „Ç¨u U_»∂ O≥~_«∞#flO°
164 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
âÍ`Œ~ K˘Ç¨Ê# fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ ^®#~ KÕÜ«∂e. nxfl '[Hß`ü— J~>ÏO°∞.
J~`ËHßHí∞~_Í ÇÍO°∞ ^è®#º~, JǨO®Å∞, Ǩ~_«∞¡, Hí∂O°QåÜ«µÅ∞ `Œk`ŒO° Éèí¥
L`ŒÊ`Œ∞ÎÅ #∞~_ç Hí∂_Í [Hß`ü fÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k. nxfl ''L„+π—— J~>ÏO°∞.
Jܵ`Ë L„+π Ü˵_ÍkH˜ XHí™®i =∂„`ŒÇı∞ QåHí, ã¨~=`ŒûO®xH˜ Zxfl™®O°∞¡ Ǩ~_ç¿ãÎ
Jxfl™®O°∞¡ fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ ^®#~ KÕÜ«∂e. =O°¬~ =Å¡ Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç Ǩk âÍ`Œ~,
YO°∞Û`À Hí∂_ç# h>˜áåO°∞^°Å ™œHíO°º~ =Å¡ Ǩ~_Ë Ç¨~@ #∞~_ç Jܵ^°∞ âÍ`Œ~
K˘Ç¨C# L„+π fã≤ ¿Ñ^°ÅHí∞ qkèQå J~^°*ËÜ«∂e.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ#∞~_ç g∞ H’ã¨~
L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+Ǫ¨ ∞‹ #· ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç. ^≥=· =∂O°~æ Ö’ YO°∞Û
KÕܵ« _ÍxH˜ <®ã≤OH° ~í =ã¨∞=Î Ùefl Uif¿ã „Ǩܵ« `Œfl~ KÕܵ« Hí~_ç. JÖÏ~>˜ =ã¨∞=Î Ùefl g∞Hı
Qõ#Hí Z=Ô~<· ® W¿ãÎ g∞O°∞ fã¨∞H’=_ÍxH˜ W+¨Çì _¨ `« ÍO®? Híà∞◊ § =¸ã¨∞HÁx ã‘fiHíi™®ÎOHÕ ßx,
=∞#㨥ÊiÎQå g∞O°∞ Z#fl>˜H© ÇÍ>˜x ã‘fiHíi~K«O°∞. ^Õ=Ù_«∞ xO°¿ÑH∆ßǨO°∞_«∞, ã¨fi`ŒÇ¨Qå
„Ǩâ~◊ ã¨hÜ«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–2:267)
''Ǩ~@ HÀ`«‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J~^°∞Ö’ #∞~z ^Õ=ÙxǨÏHí∞¯ Hí∂_Í <ˇO°"ÕO°Û~_ç.
^°∞ÉÏO® KÕܵ« Hí~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕ¿ãÇÍix ^Õ=Ù_«∞ „¿Ñq∞~K«_∞« .—— (Y∞~üP<£–6:141)
''(Hí#∞Hí =Úã≤¡OÖÏ~å! g∞O°∞ ^≥·=^è°O°‡~ÃÑ· ѨÓiÎQå ^°$+≤ì Hı~„nHíi~z) #=∂*ò
(„áåO°÷<®) =º=ã¨÷#∞ <ˇÅHÁÅÊ~_ç. (¿Ñ^°Å Pi÷Hí ǨÏHí¯Üµ#) [Hß`ü K≥e¡ã¨¥Î L~_«~_ç.
g∞ ǨOÖ° ’Hí„âıܵ« ã¨∞û H’ã¨~ g∞O°∞ U ã¨`ͯO°º~ KÕã<≤ ® Jk ^Õ=Ùx =^°Ì g∞Hí∞ Åaèã∞¨ ~Î k.
g∞O°∞ KÕã∞¨ #Î fl Ǩ#∞Åxfl>˜h ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:110)
=Úã≤¡~ÅHí∞ #=∂*ò KÕÜ«µ_«~ Z~`Œ qkèܡ∂ [Hß`ü K≥e¡~K«_«~ Hí∂_Í J~`Ë
qkè. [Hß`ü K≥e¡~K«x =ºH˜Î áåe@ J`Œx _«|∞ƒ ǨO°Ö’Hí~Ö’ q+¨ã¨O°Ê~Qå =∂O°∞
`Œ∞~^°x HÁxfl ǨÏnã¨∞Å∞ ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î<®flܵ. [Hß`ü K≥e¡~K«xÇÍ_«∞ KÕ¿ã #=∂*òx
^Õ=Ù_«∞ ã‘fiHíi~K«_«x =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^ü (ã¨Å¡~) ã¨Ê+¨ì~Qå `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞.
76. QÆ`« +¨sJ`üÅÖ’ [HÍ`ü ¢Ñ¨™êÎ=#
JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)‰õΩ ѨÓ~°fiO QÆ`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∂ʼnõΩ ‰õÄ_® #=∂*ò ™ê÷Ñ#¨ `À áê@∞ [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠qkèOK«|_çOk. k=º
Y∞~üP<£ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ~Ú# ǨϢ[`ü =¸™ê, ǨϢ[`ü Ǩ~°∂<£, ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘Ï"£∞,
ǨϢ[`ü Å∂`ü, ǨϢ[`ü WãπǨMò, ǨϢ[`ü Ü«∂Y∂Éò (JÖˇ·Ç≤Ï=Úã¨ûÖÏO)Å#∞ QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqOz# `«~°∞"å`« WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk:
''ÇÍix "Õ∞=Ú =∂P[˝ „ǨHßO°~ („Ǩ[ÅHí∞) =∂O°^æ O° ≈° Hí`fiŒ ~ =Ç≤Ï~KÕ <®Ü«µHí∞Å∞Qå
KÕâÍO. ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã∞¨ ~Î _ÍÅx, #=∂A (=º=ã¨)÷ <ˇÅHÁÖÏÊÅx, (¿Ñ^°Å Pi÷HÇí Ϩ ‰õΩ¯)
[Hß`ü K≥ e ¡ ~ KÍÅx ÇÍiH˜ kÇͺq+¨ ¯ $u ^®fiO® LǨ ^ Õ t ~KÍ=Ú. ÇÍO° ∞ =∂
(„Ç≤Ü«µ)ÉèíHí∞ÎÅ∞.—— (21:73)
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 165
WÖÏO\˜ P[˝Å∞ ǨϢ*Ï`ü W™ê‡~¸Öò, D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï)Å q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_®
W=fi_»O [iyOk. ^Õ=ÙxH˜, W¢™ê~¸Öò ã¨O`«u"åiH˜ =∞^躌 [iy# XHõ X_»O|_çH#õ ∞
QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ J<ÕHõ KÀ@¡ ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. D X_»O|_çHõÖ’ W¢™ê~¸Öò
ã¨O`«u ¢Ñ¨[Å∞ [HÍ`ü K≥e¡OKåÅ#fl Ju =ÚYº"≥∞ÿ# x|O^èŒ# WÖÏ XHõ@∞Ok:
''„Qõ~^ä„° Ǩ[Å ^°QOæõ H° ∞í (O°∞A=∂O®æxH˜ ã¨~|~kè~z#) ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ É’^è#° Å∞ =zÛ#
`ŒO∞° ÇÍ`Ë "åiÖ’ qÉè^Ë ®Å∞ UO°Ê_ͤܵ. (`Œ=∞) r=# q^è®<®xfl ^Õ=Ùx H’ã¨~ „Ǩ`ºË H˜~z
UHß„Qõ z`Œ∞ÖÎ ·ˇ PÜ«µ<Ëfl PO®kè~KÍÅx, „áåO°<÷ ® =º=ã¨÷ <ˇÅHÁÖÏÊÅx, (¿Ñ^°Å Pi÷HÇí Ϩ Hí∞¯)
[Hß`ü K≥e¡~KÍÅx, J^Õ ã¨`Œº^è°O°‡=∞x =∂„`Œ"Õ∞ "åiH˜ P^Õt~K«|_ç~k.—— (98:4,5)
=¸™® „Ǩ=HíÎ (JÖˇ·Ç≤Ï) J#∞K«O° ã¨=∂*ÏxH˜ Hí∂_Í Wk qkè~K«|_ç~k. Hßx
Ü«µ¥^°∞Å∞ ¿Ñ^°ÅHí∞ [Hß`ü W=fi_ÍxH˜ |^°∞Å∞, "åi #∞~_ç =_ô¤ =㨥Å∞Kıã≤
u#_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞. "åiH˜=fi|_ç# P^Õâ◊O Y∞~üP<£Ö’ WÖÏ LOk:
''áåO°÷<® =º=ã¨÷ <ˇÅHÁÅÊ~_ç. ¿Ñ^°Å Pi÷HíǨÏHí∞¯ ([Hß`ü) K≥e¡ã¨¥Î L~_«~_ç.
<®=Ú~^°∞ "≥∂HíiÖË¡ÇÍi`À áå@∞ g∞O°∞ Hí∂_Í <®=Ú~^°∞ "≥∂HíiÅ¡~_ç.—— (2:43)
^≥·=¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü W™ê‡~¸Öò (JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î Y∞~üP<£ WÖÏ
¿Ñ~˘¯#flk: ''D „Qõ~^ä°~Ö’ W™®‡Ü∂Öò Qå^è°#∞ Hí∂_Í „Ǩ™®Îq~K«∞. J`Œ#∞ =∞~z
ÇÍQåÌ#áåÅHí∞_«∞, ã¨~^ÕâÇ◊ Ϩ O°∞_»~Ú# ^≥=· „Ǩ=Hí.Î J`Œ#∞ `Œ# Hí∞@∞~|ã¨É∞íè ºÅHí∞ #=∂*ò,
[Hß`ü q^è°∞efl Qõ∞i~z P*Ï˝Ç≤ã¨∞Î~_ËÇÍ_«∞.—— (19:54,55)
JÖψQ ^≥·=¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) K«O\˜Ñ≤Å¡"å_çQÍ L#flѨÙÊ_Õ PÜ«∞#
<À@ "≥Å∞=_ç# =∂@Å#∞ Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk: ''<Ë#∞ „|uHí∞#fl~`Œ HßÅ~
#=∂*ò, [Hß`ü q^è∞° Å∞ áå>˜ã¥¨ Î L~_ÍÅx PÜ«∞# ##∞fl P^Õt~KÍ_«∞.—— (19:31)
77. Pi÷Hõ <Õ~ã° ∞¨ ÎÅ∞
Pi÷Hí ™ÈÎ=∞`Œ Híey# =Úã≤¡~Å∞ `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° #∞~_ç O≥~_«∞#flO° âÍ`Œ~ [Hß`ü
fã≤ W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`ÍfixH˜ qkèQå K≥e¡~Kåe. W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`Œfi~ ÖËx KÀ@¡
=Úã≤¡~Å∞ =ºH˜ÎQõ`Œ~QÍQåx, ÖË^® U^≥·<® ã¨~Ѷ¨∞~ ^®fiO®Qåx D [Hß`üx JO°∞›Öˇ·#
ÇÍiH˜ ^®#~ KıÜ«∂e. [Hß`ü K‹e¡~K«_ÍxH˜ xO®Híi~KÕÇÍO°∞ W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`Œfi~
^°$+≤ìÖ’ Pi÷Hí <ËO°ã¨∞÷Å∞Qå ǨiQõ}˜~K«|_«`ÍO°∞. JÖÏ~>˜ =Úã≤¡~Å #∞~_ç |Å
=O`«OQÍ [Hß`ü =㨥Å∞ KÕ¿ã JkèHßO°~ „ǨÉèí∞`ÍfixH˜ L~@∞~k.
Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) Ybá¶å Jܵ# `Œ~åfi`Œ HÁxfl `ˇQõÅ∞ [Hß`ü K≥e¡~K«
_ÍxH˜ xO®Híi~KÍܵ. JǨC_®Ü«∞# P `ˇQÅ õ `À Ü«µ∞^°~ú KÕã≤ ÇÍ>˜#∞~_ç |Å=~`Œ~
Qå [Hß`ü =㨥Å∞ KıÜ«µ_ÍxH˜ xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®flO°∞. Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) D
xO°‚Ü«µ~ Ǩ@¡ JÉèíº~`ŒO°~ ÖË=nã≤#ǨC_«∞ PÜ«µ# WÖÏ ã¨=∂^è®#q∞KÍÛO°∞:
''^≥·=™®H˜∆! #=∂*ò, [Hß`üÅ =∞^è°º qK«Hí∆} Kտ㠄Ǩu =ºH˜Î`À <Ë#∞ Ü«µ∞^°ú~
KÕ™®Î#∞. [Hß`ü ã¨~Ǩ^° ǨÏHí∞¯. (J~>ı ã¨~Ǩ^° Híey#ÇÍO°∞ ^®xg∞^° ¿Ñ^°Å Pi÷Hí
166 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ǨÏHí∞¯ Jܵ# [Hß`üx qkèQå K≥e¡~KÍe.) ^≥·=™®H˜∆! ÇÍO°∞ Qõ#Hí ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)
HßÅ~Ö’ W㨥ΠL~_ç# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç X~>ˇ `Í_«Üµ<® ã¨OÕ W=fi_ÍxH˜ xO®Híi¿ãÎ
<Ë#∞ "åi`À `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í áÈO®_«∞`Í#∞——.
P `ŒO°∞"å`Œ Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ ''^≥·=™®H˜∆! ^Õ=Ù_«∞ ã¨`ͺ=
QåǨÏ# H’ã¨~ J|¥|HíO∑ ǨÏ$^°Ü«µHí"å>ÏÅ∞ `ˇiKÍ_«∞. J|¥|HíO∑ ^°$HíÊ^ä°"Õ∞ ã¨O≥·#
^°x <Ë#∞ P `ŒO°∞ÇÍ`Œ „QõÇ≤Ï~KÍ#∞—— Jx J<®flO°∞. (ã¨Ç‘Ï |∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨϢ[`ü =ÚP*ò (~°l)x Ü«∞=∞<£ ~å¢ëêìxH˜ QÆ=~°fl~üQÍ
xÜ«∞q∞Oz ѨOѨÙ`«∂ WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞:
''=ÚP*ò! hqѨÙÊ_»∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞O_Õ ¢áêO`åxH˜ "≥à◊√Î<åfl=Ù. JO^Œ∞=Å¡ "≥Ú@ì
"≥Ú^Œ@ h=Ù "åix UˆHâ◊fi~å^èŒ# "≥·Ñ¨Ù‰õΩ Ñ≤Å∞"åe. "å~°∞ QÆ#Hõ UˆHâ◊fi~°∞_»~Ú#
JÖÏ¡ÇπÏ#∞ ^èŒ$gHõiOK«_»O [iy`Õ, PÜ«∞# "åiH˜ ~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞ ™ê~°∞¡ qkèQÍ
#=∂A KÕÜ«∂Åx P^ÕtOKå_»x K≥ѨÙÊ. nxH˜ "å~°∞ JOwHõi¿ãÎ "å~°∞ `«=∞ ã≤i
ã¨OѨ^ŒÅ #∞O_ç qkèQÍ [HÍ`ü fã≤ K≥e¡OKåÅx PÜ«∞# P*Ï˝Ñ≤OKå_»x `≥eÜ«∞
*ˇ~Úº. D [HÍ`ü ™⁄=Ú‡ "åiÖ’ ^èxŒ ‰õΩÅ #∞O_ç =ã¨∂Å∞ KÕã≤ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ѨOK«|_»∞
`«∞Ok. D P^Õâßxfl ‰õÄ_® t~°™ê=Ç≤ÏOz [HÍ`ü K≥eO¡ K«_®xH˜ JOwHõi¿ãÎ "åi ^ŒQ~æÆ °
[HÍ`ü =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∂e. J~Ú`Õ XHõ q+¨Ü«∞O ÉÏQÍ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ. ¢Ñ¨[Å ^ŒQÆæ~°∞O_Õ
Ju ¢âı+ª̈"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ *’eH˜ =∂¢`«O áȉõÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Pi÷Hõ <Õ~°ã¨∞ÎÅO>Ë ™ê^è•~°}OQÍ [#O ^˘OQÆÅ∞, JqhuѨ~°∞Å∞ =∂¢`«"Õ∞
J#∞‰õΩO\Ï~°∞. ^˘OQÆʼnõΩ ǨÏã¨ÎYO_»# tHõ∆ÖË LO\Ï~Ú. HÍx ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å‰õΩ
ã¨O|OkèOz# Ju=ÚYº"≥∞ÿ# [HÍ`ü qkè <≥~°"Õ~°Û_®xH˜ u~°ã¨¯iOz# =Úã≤¡OÅ∞
Jqâßfiã¨∞Öˇ·áÈ`å~°∞. JÖÏO\˜"åiH˜ W™ê¡OÖ’ =∞~°}^ŒO_»# tHõ∆Å∞ Ѩ_»`å~Ú. [HÍ`ü
K≥e¡OK«x <Õ\˜ ^èŒxHõ =Úã≤¡OÅ∞ D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz HÍã¨Î PÖ’zOKåe.
78. [HÍ`ü K≥e¡OK«x"åi Ѩ~º° =™ê#O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ÃãÅqKåÛ~°∞: ''Z=iÔH·`Õ ^Õ=Ù_»∞ Sâ◊fi~°ºO ¢Ñ¨™êkOKå_À
J`«#∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«HõáÈ`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P ^èŒ#O FÃÑ^ŒÌ H˘O_»zÅ∞=QÍ =∂~°∞`«∞Ok.
^•x <≥uÎ g∞^Œ Ô~O_»∞ K«∞Hõ¯Å∞O\Ï~Ú. P áê=Ú#∞ HõO~î°áêâ◊OQÍ KÕã≤ J`«x "≥∞_»Ö’
"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_® áê=Ú <À\˜`À J`«x ^Ò_»Å∞ Ѩ@∞ìH˘x '<Õ#∞ h
^èŒ<åxfl, h xkèx— JO@∞Ok.—— P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dã¨∂HÎ̃ ѨiîOKå~°∞:
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À „Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~
=Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞ P Ç≤ã≤<®i`Œ#~ `Œ=∞Hí∞ "Õ∞Å∞ KÕHí∂O°∞ã¨∞Î~^°x ÉèÏq~K«Hí∂_«^°∞. Jk
ÇÍiH˜ Ǩx Híeyã¨∞Î~k. ÇÍO°∞ U ^è°#~ q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flO’ Jk
OÕѨ٠„Ǩà◊Ü«µk<®# ÇÍi "≥∞_«Hí∞ Qõ∞k|~_«Qå =∂O°∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–3:180)
[HÍ`ü K≥e¡OK«‰õΩO_® ^èŒ#O ‰õÄ_»Éˇ>Ëì"åi Ѩ~°º=™ê#O QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’
=∞~ÀKÀ@ WÖÏ ÃÇÏK«ÛiOK«|_çOk:
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 167
''(=ÚǨÏ=∞‡^£!) "≥~_ç|~QåO®Å∞ Hí∂_«Éˇ>ì̃ ÇÍ>˜x ^≥·==∂O°æ~Ö’ qxܡ∂y~K«x
Ç≤ã≤<®O°∞ÅHí∞ ^°∞O°ƒùO°Ü«∂`Œ# HßK«∞HÁx L~^°x â◊∞ÉèíÇÍO°Î qxÊ~K«∞! P "≥~_ç |~QåO®
Å<Ë #O°HßyflÖ’ ÉÏQå HßeÛ "åi #∞^°∞à◊§ÃÑ·, ǨHí¯ÅÃÑ·, gѨÙÅÃÑ· "å`ŒÅ∞ ÃÑ>Ëì O’A
(`ŒfiO°Ö’<Ë) =ã¨∞Î~k. 'W"Õ g∞O°∞ Hí∂_«Éˇ@∞ìHí∞#fl ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞, WHí g>˜x K«qK«¥_«~_ç—
(Jx JǨC_«∞ "åiH˜ K≥ǨÊ|_«∞`Œ∞~k).—— (9:34,35)
"≥O_ç |OQÍ~åÅ#∞ ‰õÄ_»Éˇ>Ëì Ñ≤ã≤<å~°∞Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''"≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ Hõey =Ù#fl"å_»∞ "å\˜ ǨωõΩ¯ ([HÍ`ü) <≥~°"Õ~°ÛHõáÈ`Õ
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P "≥O_ç|OQÍ~åÅ#∞ JyflÖ’ HÍeÛ Ñ¨ÅHõÅ∞QÍ KÕã≤ =∞O_»∞`«∞#fl P
ѨÅHõÅ`À J`«x gѨÙÃÑ·, ѨHõ¯ÅÃÑ·, #∞^Œ∞\˜ÃÑ· "å`«Å∞ ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ѨÅHõ
ÅÅ∞ K«ÖÏ¡i#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å\˜x =∞m§ HÍeÛ J`«x â◊s~°O g∞^Œ "å`«Å∞ ÃÑ_®Î~∞° . D
q^èOŒ QÍ Ü«∂Éè̌"· ÅÕ ã¨O=`«û~åÅ ã¨∞n~°…k<å# Ü«∂=`«∞Î =∂#"åo f~°∞Ê =Úy¿ã^•HÍ
=∂\˜=∂\˜H˜ "å`«Å∞ ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. z=iH˜ J`«#∞ (`«# qâßfiã¨O, Hõ~°‡Å#∞
|\ì̃) ã¨fi~åæxH˜ ÖËHõ #~°HÍxH˜ ѨOѨ|_»`å_»∞..... (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''U ã¨~Ǩ^° #∞~_ç [Hß`ü fÜ«µHí∞~_Í J~^°∞Ö’<Ë
HíÅã≤ L~@∞~^À P ã¨~Ѩ^#° ∞ Wk <®â◊#~ KÕã∞¨ ~Î k——. (q∞뮯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜
"≥àϧ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# HÍÉÏ (QÀ_») h_»Ö’ ‰õÄ~˘Ûx ''HÍÉÏ ¢Ñ¨É∞íè =Ù ™êH˜!∆ JO^ŒiHõO>Ë
"åàı§ Z‰õΩ¯=QÍ #+ì̈áÈÜÕ∞"åà◊√§. HÍÉÏ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ™êH˜∆!! JO^ŒiHõO>Ë "åàı§ Z‰õΩ¯=QÍ
#+¨ìáÈÜÕ∞"åà◊√§—— Jx J<åfl~°∞.
<Õ#∞ (Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂) ''Uq∞\©, <å Ѩiã≤÷u Uq∞\©? <åÖ’ JÖÏO\˜ ^Õ^Œ~Ú<å
HõxÊã¨∞ÎO^•?—— Jx J_çQÍ#∞. P `«~°∞"å`« <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæiÔHo§ ‰õÄ~°∞Û
<åfl#∞. PÜ«∞# uiy J"Õ =∂@Å∞ L^•…\˜OKå~°∞. <Õ#∞ f¢=OQÍ zOuã¨∂Î LO_»
|@ìÖËHõ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ g∞ HÀã¨O JiÊ`«=∞=Ù QÍHõ, Z=~°∞ "åà◊√§?——
Jx J_çQÍ#∞ =∞m§. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''J`«ºkèHõ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ HõÅ"åà◊√§. J~Ú`Õ Dq^èŒOQÍ, Pq^èŒOQÍ (JO>Ë
=ÚO^Œ∂, "≥#∞HÍ, ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù) ^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û ÃÑ>Ëì"åà◊√§ =∂¢`«O
HÍ^Œ∞. XO>ˇÅ∞, P=ÙÅ∞ ÖË^• "Õ∞HõÅ∞ Hõey=Ù#fl"å_»∞ "å\˜ ǨωõΩ¯ ([HÍ`ü) QÆ#Hõ
<≥~°"Õ~°ÛHõáÈ`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ÉÏQÍ ÃÑiy |Åã≤áÈÜÕ∞ÖÏ KÕã≤ fã¨∞‰õΩ
~å|_»`å~Ú. P `«~åfi`« Jq XHõ^•x `«~åfi`« =∞~˘Hõ\˜ =~°∞ã¨QÍ P =ºHÎ̃x H˘=Ú‡
Å`À á⁄_çz, HÍà◊§`À `˘H˜¯"Õ™êÎ~Ú. z=i Ѩâ◊√=Ù ‰õÄ_® á⁄_çz, `˘H˜¯"Õã≤# `«~°∞"å`«
uiy "≥Ú^Œ\˜ Ѩâ◊√=Ù =KÕÛã¨∞ÎOk. Dq^èŒOQÍ D Ü«∂`«# Ü«∂=`«∞Î =∂#=Ùefl
QÆ∞iOz f~°∞Ê =Úy¿ã^•HÍ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''QÆ∞¢~åÅ∞ =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ
LO\Ï~Ú. H˘O^ŒiHõq ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏxH˜ L^ÕÌtOz#q. =∞iH˘O^ŒiH˜ Ö’áêÅ#∞ HõÑ≤Ê
ѨÙKÕÛqQÍ LO\Ï~Ú. WOHÍ H˘O^ŒiH˜ (#~°Hõ)Ü«∂`«#‰õΩ HÍ~°}Éèí∂`«=∞=Ù`å~Ú.
168 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_ÕO^Œ∞‰õΩ QÆ∞¢~åxfl ÃÑOKÕ =∞x+≤H˜ Jk ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Pi˚Oz
ÃÑ_»∞`«∞Ok. J`«<å QÆ∞¢~åxfl á⁄_»∞QÍ\˜ ¢`å\˜`À Hõ\˜ì"Õã≤ U^≥·<å ѨzÛHõ |Ü«∞Å∞Ö’
QÍx ÖË^• `À@Ö’QÍx =^ŒeÃÑ_ç`Õ, P ¢`å\˜ á⁄_»=Ù P ѨzÛHõ |Ü«∞Å∞Ö’ ÖËHõ
`À@Ö’ ZO`« "Õ∞~°‰õΩ qã¨Îiã¨∞ÎO^À Jxfl ѨÙ}ϺÅ∞ J`«x Hõ~°‡Å z\ÏìÖ’ ¢"åÜ«∞
|_»`å~Ú. XHõ"Õà◊ P QÆ∞¢~°O `å_»∞ `≥OK«∞H˘x XHõ\˜ Ô~O_»∞ QÆ∞@ìÅ∞ ^Œ∂H˜ "≥àıÎ ^•x
ÅkÌ, ^•x y@ìÅ QÆ∞~°∞ÎÅ∞ Ãã·`«O J`«x HÀã¨O ѨÙ}ϺÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~Ú.
JO`ÕHÍ^Œ∞, P QÆ∞¢~åxH˜ ^•x Ü«∞[=∂x hà◊√§ `åyOKÕ L^ÕÌâ◊ºO ÖËHõáÈ~Ú<å 㨈~
Jk `«#O`«@`å#∞ U^≥<· å #k ^ŒQ~æÆ HÔ° o§ hà◊√§ `åy`Õ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«x MÏ`åÖ’
ѨÙ}ϺÅ∞ ¢"åÜ«∞|_»`å~Ú.
nxH˜ aè#flOQÍ Z=Ô~·<å ¢Ñ¨^Œ~°≈<å |∞kú`À, QÆ~°fiHÍ~°}O HÀã¨O QÆ∞¢~åxfl
ÃÑOK«∞`«∂, W™ê¡O â◊‰Ωõ Å
Î ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_Õ L^ÕâÌ º◊ O`À Hõ\ì˜ LOz`Õ J`«x HÀã¨O
P QÆ∞¢~°O áêѨѶ¨ÖÏxH˜ HÍ~°}Éèí∂`«=∞=Ù`«∞Ok.——
P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ =∞i QÍ_ç^Œ#∞ QÆ∞iOz Uq∞\© Jx
J_çy`Õ PÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''P q+¨Ü«∞OÖ’ <åÃÑ· ZÖÏO\˜ ^≥·"å[˝
J=`«iOK«ÖË^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ =∞xflOѨ٠s`åº ZO`À ã¨=∞¢QÆ"≥∞ÿ# J™ê^è•~°} ã¨∂HÎ̃ XHõ\˜
J=`«iOzOk. J^Õq∞@O>Ë –
''PO’A =∂#=ÙÅ∞ qaè#fl =O®æÅ∞Qå q_çáÈܵ (<®ºÜ«µ™®÷#~ #∞~_ç)
uiQ˘™®ÎO°∞. JǨC_«∞ "åiH˜ "åi HíO°‡Å∞ K«¥Ç≤~K«|_«`Íܵ. P `Œ~åfi`Œ Z=O≥·<®
J}∞=∂„`Œ~ ã¨`ͯO°º~ KÕã≤=Ù<®fl J`Œ#∞ ^®xfl (Hí஧O®) K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞. JÖÏQÕ
Z=O≥·<® J}∞=∂„`Œ~ ^°∞뮯O°º~ KÕã≤=Ù<®fl J`Œ#¥ ^®xfl (Hí஧O®)K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.——
(k=ºY∞~üP<£–99:6,7,8)
79. [HÍ`ü =º=ã¨÷ ÅHõº∆ O
[HÍ`ü=º=ã¨÷ ^•fi~å W™ê¡O =Úã≤¡O ǨÏ$^ŒÜ«∞O #∞Oz ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂Ǩxfl,
^•x q+¨=$H∆ÍÅ#∞ x~°∂‡eOz ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ^≥·=¢¿Ñ=∞#∞ [xOѨ*ËÜ«∞^ŒezOk.
=Úã≤¡O ˆH=ÅO [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O`À<Õ ã¨O`«$Ñ≤ÎK≥O^Œ‰õΩO_®, ^•x Jã¨Å∞ L^ÕÌâßxfl
¢QÆÇ≤ÏOz `«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ #_»K«∞‰õΩ#flѨÙÊ_Õ D ÅHõ∆ºO <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
=∞# ^ŒQÆæ~° L#fl^ŒO`å x*ÏxH˜ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz#^Õ. ^•xfl PÜ«∞# K«∂¿Ñ
=∂~°æOÖ’, PÜ«∞# P^ÕtOz# suÖ’ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã≤#ѨÙÊ_Õ =∞#O PÜ«∞#
¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^ŒQÆÅ=Ú. D ÉèÏ=<Õ =Úã≤¡O ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ x~°O`«~°O "≥∞^Œ∞Å∞`«∂
LO_®e. D ÉèÏ=#ÖËx =Úã≤¡O `«# `À\˜ ^≥·=^•ã¨∞efl z`«Îâ◊√kú`À, ˆH=ÅO ^≥·=
¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O ¢¿Ñq∞OK«ÖË_»∞. JÖÏO\˜ =Úã≤¡O ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯efl ‰õÄ_® qâßÅ
ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ <≥~°"Õ~°ÛÖË_»∞.
[HÍ`ü =º=ã¨÷ "åã¨Î"åxH˜ ã¨=∂[OÖ’ ¢Ñ¨[ʼnõΩ Pi÷Hõ <åºÜ«∂xfl KÕ‰õĈ~Û
JѨÙ~°∂Ѩ ™ê^è#Œ O. Wk ¢Ñ¨[ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Å #∞O_ç ™êfi~°O÷ , ã¨O‰õΩz`«`fi« O, Ö’Éè`í fi« O,
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 169
Jã¨∂Ü«∞, ^Õfi+¨O, HÍiî#º`«, ^ÀÑ≤_ç ÖÏO\˜ K≥_»∞ ÉèÏ"åÅ#∞ f¿ãã≤ "å\˜ ™ê÷#OÖ’
¢¿Ñ=∞, Ѩ~ÀѨHÍ~°O, `åºQÆO, ™ê#∞Éèí∂u, ¢âıÜ≥∂aèÖÏ+¨, ã¨Ç¨ÏHÍ~°O, ¿ãflǨÏjÅ`«,
z`«Îâ◊√kú, B^•~°ºO =O\˜ ã¨^•ƒù"åÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOѨ*Ëã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞ˆH [HÍ`ü ¢Ñ¨u ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~° ã¨=∂[O H˘~°‰õΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ áê\˜OK«
=Åã≤# qkèQÍ x~°~‚ ÚOK«|_çOk. QÆ`¢« Ѩ=HõÅ Î HÍÅOÖ’ [HÍ`ü ZO`« K≥eO¡ Kåe, U
"Õ∞~° ã¨OѨ^Œ L#flѨÙÊ_»∞ K≥eO¡ Kåe "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ѶM≤ Ï q+¨Ü∂« Ö’¡ =º`åºã¨O LO^Œ#flk
x["Õ∞ HÍ=K«∞Û. HÍx [HÍ`ü `«Ñ¨Êxã¨iQÍ W"åfiÅ#fl ^≥·"å[˝ =∂¢`«O ¢Ñ¨u +¨sJ`ü
(^èŒ~°‡âߢã¨ÎO)Ö’#∂ LO@∂ =zÛOk.
[HÍ`ü ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ `«=∞ ¢Ñ¨[ÅÃÑ· qkèOKÕ Ñ¨#∞fl ÖÏO\˜k HÍ^Œ∞. W^˘Hõ ^èŒ#
ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ^≥·"å~å^èŒ#. #=∂*ò, ~À*Ï, ǨÏ*òÜ«∂¢`«Å =∂kiQÍ<Õ [HÍ`ü W™ê¡O
™œ^è•xH˜ K≥Ok# XHõ =¸Åã¨ÎOÉèíO. Y∞~üP<£Ö’ #=∂*ò`À áê@∞ [HÍ`üx QÆ∞iOz
‰õÄ_® J<ÕHõ KÀ@¡ ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. ¢Ñ¨u Ü«ÚQÆOÖ’#∂ ¢Ñ¨u ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ áê\˜ã¨∂Î
=zÛ# ^≥·=^èŒ~°‡O (W™ê¡O)Ö’ [HÍ`ü Ju=ÚYº"≥∞ÿ# JOâ◊OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_çOk.
[HÍ`ü=º=ã¨÷ =Å¡ =ºH˜HÎ ,˜ ã¨=∂*ÏxH˜ J`«∞º#fl`« <≥u· Hõ`,« Jáê~°"∞≥ #ÿ P^蕺u‡Hõ
¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ X#QÆ∂_»∞`å~Ú. J~Ú`Õ ^èŒ# ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# D ^≥·"å~å^èŒ#‰õΩ, Ѩ#∞fl
(\ϺH±û)‰õΩ =∞^躌 LO_Õ =∞øeHõ =º`庙êxfl ^Œ$+≤Ö ì ’ ÃÑ@∞ìH˘x, [HÍ`üx ^≥"· å~å^è#Œ QÍ
ÉèÏqã¨∂Î K≥e¡ã¨∞Î#flѨÙÊ_Õ D <≥·uHõ, P^蕺u‡Hõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
[HÍ`üx =ã¨∂Å∞KÕã≤ ѨOÑ≤}K © ¿Õ ã ÉÏ^躌 `« W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO g∞^Œ LO^Œ#fl
ã¨OQÆu x["Õ∞. J~Ú`Õ W^Õ^À \ϺH±û J~Ú#O^Œ∞# ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx
Jx =∂¢`«O nx J~°÷O HÍ^Œ∞. W™ê¡O‰õΩ ã¨O|OkèOz# "≥Ú`«ÎO ™ê=¸Ç≤ÏHõ P~å^èŒ#
ÅÖ’ ¢Hõ=∞tHõ∆} fã¨∞‰õΩ~å=_»O ‰õÄ_® W™ê¡g∞Ü«∞ áêʼnõΩÅ ÉÏ^茺`Õ.
x["≥∞ÿ# =Úã≤¡OÅ∞ ~å[H©Ü«∞, ѨiáêÅ<å =º=Ǩ~åÅÖ’ ‰õÄ_® W™ê¡g∞Ü«∞
xÜ«∞=∂Å∞, q^è•<åÅ#∞ J#∞ã¨i™êÎ~∞° . "åi ѨiáêÅ#‰"≥#∞Hõ =ÚYºOQÍ <åÅ∞QÆ∞
ÅH∆ͺÅ∞ LO\Ï~Ú. áêʼnõΩÅ∞ ™êkèOK«=Åã≤# P <åÅ∞QÆ∞ ÅH∆ͺÅ∞ Uq∞\’
k=ºY∞~üP<£ D q^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk:
''^Õ=Ù_«∞ (`Œ# ^èO° ®‡xH˜) ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕ¿ãÇÍix `ŒÇʨ Hí∞~_Í P^°∞Hí∞~>Ï_«∞. ^Õ=Ù_«∞
Z~`À |ÖÏ_è∞« º_«∞, ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞. gO°∞ (Z~`À hu=∞~`Œ∞Å∞), giH˜ "Õ∞=Ú ^èO° }° Ö˜ ’
O®*ϺkèHßO°q∞¿ãÎ #=∂*ò =º=ã¨÷ <ˇÅHÁÅ∞Ê`ÍO°∞. (¿Ñ^°Å Pi÷HÇí Ϩ Hí∞¯) [Hß`ü K≥e™¡ ®ÎO∞° .
=∞~zx Qõ∞i~z P^Õtè™®ÎO°∞. K≥_«∞Å#∞ JiHí_ÍÎO°∞. ã¨=∞ãÎ̈ =º=ǨO®Å ǨO°º=™®#~
^Õ=Ùx KÕuÖ’<Ë L~k.—— (22:41)
W™®¡g∞Ü«µ ǨiáåÅ<® ^èպܫµ~ Uq∞>’ D 㨥H˜Î Ǩije~z# ÇÍiH˜ W>Ëì
`ˇeã≤áÈ`Œ∞~k. W™®¡g∞Ü«µ áåÅ#, J~>Ë =Úã≤~¡ Å áåÅ# Hß^°∞. Hı=Å~ =Úã≤~¡ Å∞
JkèHí ã¨~MϺHí „Ç¨[Å∞Qå, áåÅHí∞Å∞Qå L~_Ë ^ÕâÍÅ#∞ <Ë_«∞ W™®¡g∞Ü«µ ^ÕâÍÅ∞Qå
¿ÑO˘¯#_«~ [O°∞Qõ∞`À~k. Wk ã¨iHß^°∞. g>˜x =Úã≤¡~ ^ÕâÍÅx =∂„`Œ"Õ∞ K≥ǨÊQõÅ~.
170 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
W™®¡~ „ǨHßO°~ „Ǩ*Ï™®fi=∞º Ǩ^uúŒ Ö’ „Ǩ*τǨux^è∞° Å ^®fiO® dÖÏǶ`¨ ü (^≥=· „áåux^躰 )
=º=ã¨÷ UO°Ê_ç# `ŒO°∞ÇÍ`Œ JÖÏ~>˜ „ǨÉèí∞`ÍfixH˜ „Ǩ[efl ã¨<®‡O°æ~Ö’ #_çÇ≤~K«=Åã≤#
ÉÏ^躰 `Œ Hí∂_Í L~@∞~k. ^®xH’ã¨~ D 㨥H˜Ö Î ’ <®Å∞Qõ∞ „áå^äq° ∞Hí㥨 „`ÍÅ∞ `ˇeÜ«µ
*ËÜ«µ|_ͤܵ:
(1) áåÅHí∞Å∞ „Ǩ[Ö’¡ #=∂*ò =º=ã¨÷#∞ <ˇÅHÁÖÏÊe.
(2) ÇÍO°∞ ^èx° Hí∞Å #∞~_ç [Hß`ü =㨥Å∞ KÕã≤ ^®xfl ¿Ñ^°Å∞, J<®^äÅ ° ∞, q`Œ~
`Œ∞=ÙÅ H’ã¨~, W`ŒO° [#ã¨~Hı=∆ ∞ HßO°ºHíÖÏáåÅ H’ã¨~ qxܡ∂y~KÍe.
(3) ã¨`ͯO®ºÅ#∞ Qõ∞i~z qã¨Î$`Œ „ǨKÍO°~ KÕÜ«∂e.
(4) qq^è° ™®÷ܵ֒¡ L~_Ë K≥_«∞Åxfl>˜x ã¨=¸Å~Qå `Œ∞_çzÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ Hõ$+≤
KÕÜ∂« e.
D q^è°~Qå [iy#ǨC_Ë Jk x["≥∞ÿ# W™ê¡g∞Ü«∞ áêÅ#QÍ, „âıܡ∂O®[º~Qå
=i÷Å∞¡`Œ¥ âÍ~u, ™®=∞O°™®ºÅ∞ <ˇÅHÁ~>Ïܵ.
80. [HÍ`ü qkè HÍ=_®xH˜ +¨~`° ∞« Å∞
[HÍ`ü ^èŒ#=O`«∞_≥·# ¢Ñ¨u =Úã≤¡O ¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O `«Ñ¨Êxã¨iQÍ áê\˜OK«
=Åã≤# qkè (Obligatory duty). [HÍ`ü qkèx x~åHõiOz# =∞x+≤ HÍѶ~≤ (ü Jqâßfiã≤)
J=Ù`å_»∞. qkè Jx `≥eã≤ ‰õÄ_® [HÍ`ü K≥e¡OK«x =Úã≤¡O áêáê`«∞‡_çQÍ, Ѩ~°=∞
^Œ∞~å‡~°∞æ_çQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å_»∞.
[HÍ`ü qkè ("ålÉò) HÍ=_®xH˜ U_»∞ +¨~°`«∞Å∞ L<åfl~Ú. D U_»∞ +¨~°`«∞Å∞
ѨÓiÎ J~Ú`Õ [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ U XHõ¯ +¨~°`«∞
ѨÓiÎ HÍHõáÈ~Ú<å [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O qkè HÍ*ÏÅ^Œ∞.
(1) [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤# =∞x+≤ =Úã≤¡O J~Ú LO_®e. W™ê¡O#∞ `«# ^è~Œ ‡° OQÍ
JOwHõiOz `«##∞ =Úã≤¡O Jx ¢Ñ¨Hõ\˜OK«∞‰õΩ#fl =∞x+≤ =∂¢`«"Õ∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O
qkè ("ålÉò)QÍ x~°‚~ÚOK«|_çOk. [HÍ`ü K≥e¡OKÕ ÉÏ^茺`« =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ʼnõΩ ÖË^Œ∞.
XHõ"Õà◊ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_»∞ Z=Ô~·<å W™ê¡O ã‘fiHõi¿ãÎ W™ê¡O ã‘fiHõiOK«Hõ ѨÓ~°fiO LO_Õ
[HÍ`ü#∞ J`«#∞ K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. W™ê¡O ã‘fiHõiOz# ^ŒQÆæ~°∞flOKÕ J`«xÃÑ·
[HÍ`ü K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« U~°Ê_»∞`«∞Ok.
(2) =∞x+≤ K≥·`#« º=O`«∞_»~Ú LO_®e. |∞kú, q[˝`,« K≥`· #« ºO Hõey=Ù#fl "åi
g∞^Œ<Õ [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠ÉÏ^躌 `« LO@∞Ok. =∂#ã≤HOõ QÍ Z^ŒQxÆ "åiÃÑ·, =∞<Àã≤q÷ ∞`«O
HÀÖ’Ê~Ú#"åiÃÑ·, L<å‡^Œ∞ÅÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« ÖË^Œ∞.
(3) [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤# =ºH˜Î =Ü≥∂[#∞_»~Ú LO_®e. Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û~åx
Ñ≤Å¡Å∞ ZO`« Pã≤ÎѨ~°∞Öˇ·#ѨÊ\˜H© "åiÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkèQÍ ÖË^Œ∞. "åi ã¨O~°Hõ∆‰õΩ
ÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü qkèQÍ ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ D +¨~°`«∞ q+¨Ü«∞OÖ’
qÉèËkOKå~°∞. ¢Ñ¨MϺ`« `«`«fi"Õ`«Î =∞øÖÏ<å J|∞Öò PÖÏ =∞ø^Œ∂k (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) "å\˜
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 171
q=~åÅ#∞ QÆ∞iOz J_çy# XHõ ¢Ñ¨â◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û~åx Ñ≤Å¡Å q+¨Ü«∞OÖ’ ÉèË^•aè¢áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú. XHõ
^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O, J<å^äŒ Ñ≤Å¡ÅÃÑ· [HÍ`ü qkèQÍ ("ålÉò)QÍ ÖË^Œ∞. Ô~O_»= ^Œ$HõÊ^äŒO
¢Ñ¨HÍ~°O, J<å^äŒ ÉÏÅ∞_»∞ Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ =zÛ# `«~°∞"å`« J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞
J`«x Pã≤xÎ JѨÊyã¨∂Î [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠q=~åÅ#∞ QÆ∞iOz J`«xH˜ `≥eÜ«∞*ËÜ∂« e.
JѨÙÊ_»∞ J<å^ä=Œ Ü«∞ã¨∞û QÆ_Ñç #≤ HÍÖÏxH˜ ã¨O|OkèOz# "≥Ú`«OÎ [HÍ`üx K≥eO¡ K«_O»
J`«x ÉÏ^茺`« J=Ù`«∞Ok. =¸_»= ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O, J<å^äŒ ÉÏÅ∞x ã¨OѨ^Œ#∞
J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞ U^≥·<å "åºáê~°OÖ’ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ\˜ì JO^Œ∞Ö’ ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ#Hõ
=ã¨∞OÎ >Ë ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _»∞ J`«x ã¨OѨ^Œ #∞O_ç [HÍ`ü K≥ÅO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok. ÖÏÉèÏÅ∞
~åx ѨHõ∆OÖ’ =∂¢`«O [HÍ`ü K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
<åÅæ= ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O, J<å^äÉŒ ÏÅ∞x Pã≤ÃÎ Ñ· ‰õÄ_® [HÍ`ü qkèQÍ K≥eO¡ Kåe.
D [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« P ÉÏÅ∞x ã¨O~°Hõ∆‰õΩxÃÑ· LOk. <å ^Œ$+≤ìÖ’ D <åÅæ=
^Œ$HõÊ^äŒ"Õ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ã¨~°~Ú#k. XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ D ¢Ñ¨™êÎ=# WÖÏ LOk–
''*Ï¢QÆ`!Ϋ ã¨OѨ^Œ Hõey=Ù#fl J<å^äŒ ÉÏÅ∞xH˜ ã¨O~°H‰∆õ Ωõ xQÍ L#fl"å_»∞ P ^è#Œ O
`À U^≥·<å "åºáê~°O KÕÜ«∂e. JO`ÕQÍx P ÉÏÅ∞x ^èŒ#=∞O`å [HÍ`ü K≥e¡OѨوH
ǨÏiOzáÈÜÕ∞ÖÏ ^•xfl JÖψQ LOK«‰õÄ_»^Œ∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd, ui‡l)
''D ǨÏn¿ã H͉õΩO_® WÖÏO\˜ ÉèÏ"å<Õfl ã¨∞ÊùiOѨ*Ë¿ã =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞
J<ÕHõ =∞Ok ã¨Ç¨cÅ, `å|~¸Å PK«~°}Å∞, ¢Ñ¨=K«<åÅ∞ ‰õÄ_® D ^Œ$HõÊ^ä•<Õfl
ã¨=∞i÷ã¨∞Î<åfl~Ú.——
(q=~åÅ HÀã¨O ''~°™êÜ«∞Öò = =∞™êÜ«∞Öò—— Ô~O_»= ÉèÏQÆO K«∂_»O_ç.)
(4) [HÍ`ü K≥e¡OKÕ"å_»∞ ^èŒ#=O`«∞_»~Ú LO_®e. JO>Ë [HÍ`ü qkèOѨىõΩ
HÍ=Åã≤# Hõh㨠ã¨OѨ^Œ Hõey# ã≤÷uѨ~°∞_»~Ú LO_®e.
(5) ã¨OѨ^Œ ÅaèOz# `«~°∞"å`« XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»"åe. [HÍ`ü qkèOѨىõΩ
J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« ã¨OѨ^Œ ÅaèOK«QÍ<Õ [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò) HÍ*ÏÅ^Œ∞. ã¨OѨ^Œ
ÅaèOz# `«~∞° "å`« XHõ ã¨O=`«û~°O ѨÓiÎQÍ QÆ_z » áÈ"åe. JѨÙÊ_Õ P ã¨OѨ^"Œ ∞≥ ÿ [HÍ`ü
K≥e¡OѨ٠"ålÉò J=Ù`«∞Ok. P ã¨O=`«û~°O KåO¢^Œ=∂#O ¢Ñ¨HÍ~°O LO>Ë =∞Ozk.
ã¨∂~°º=∂#O ¢Ñ¨HÍ~°O ‰õÄ_® ã¨O=`«û~°O ÖˇHõ¯ Hõ@ì=K«∞Û.
D<å\˜ ¢Ñ¨Éèí∞`åfiÅ∞ =∞x+≤H˜ Z=i ^ŒQÆæ~°∞flOK«~Ú<å U^≥·<å HÍ~°}OQÍ ã¨OѨ^Œ
ÅaèOz# =∞~°∞Hõ∆}"Õ∞ J`«x #∞O_ç P^•Ü«∞Ѩ٠Ѩ#∞fl (WOHõ"£∞ \ϺH±û) =ã¨∂Å∞
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. ã¨OѨ^Œ á⁄Ok# =∞x+≤ ^•xfl J#∞ÉèíqOK«Hõ =ÚO^Õ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO WOHõ"£∞
\ϺH±û =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _»O ZO`« J<åºÜ«∞"≥∂ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û. nxH˜ aè#flOQÍ W™ê¡O,
ÅaèOz# ã¨OѨ^Œ#∞ J#∞ÉèíqOK«_®xH˜ U_®káê@∞ QÆ_»∞qã¨∞ÎOk. U_®k ֒Ѩ٠P
ã¨OѨ^Œ Y~°Û~ÚáÈ`Õ J`«xÃÑ· [HÍ`ü qkèOѨ٠LO_»^Œ∞. JÖψQ [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè
J~Ú# `«~°∞"å`« ^èŒ#O U^≥·<å HÍ~°}O`À =$^è• J~ÚáÈ`Õ ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
172 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ã¨O=`«û~å~°OÉèOí Ö’ [HÍ`ü qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤# ã¨OѨ^Œ LO_ç, =∞^躌 Ö’ H˘O`«
HÍÅO ã¨OѨ^Œ `«yáæ È=_»OQÍx ÖË^• ѨÓiÎQÍ Y~°Û~ÚáÈ=_»OQÍx [iy, P `«~∞° "å`«
ã¨O=`«û~°O QÆ_»=Hõ =ÚO^Õ [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« ã¨OѨ^Œ =∞m§ Åaè¿ãÎ
P ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. ã¨O=`«û~°O =∞^茺֒ H˘O`«HÍÅO
ã¨OѨ^Œ `«yæ<å ÖËHõ ѨÓiÎQÍ Y~°Û~ÚáÈ~Ú<å Jk ÖˇHõ¯Ö’H˜ ~å^Œ∞.
(6) ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»~Ú LO_»‰õÄ_»^Œ∞. XHõ =ºH˜Î ^ŒQÆæ~° [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°
"≥∞ÿ#O`« ã¨OѨ^Œ L#flѨÊ\˜H© J`«x g∞^Œ JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= ~°∞}ÉèÏ~°O LO>Ë
J`«xÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠`«Ñ¨Êxã¨i HÍ^Œ∞. ÖË^• JѨÙÊÅ∞ f~åÛHõ [HÍ`ü qkèOѨىõΩ
J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ O`« Hõh㨠ã¨OѨ^Œ q∞QÆÅ#O`«QÍ ~°∞}ÉèÏ~°O L<åfl [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠ÉÏ^躌 `«
LO_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ JѨÙÊÅ∞ fiÛ# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`«
ã¨OѨ^Œ q∞ye`Õ JѨÙÊ_»∞ [HÍ`ü `«Ñ¨Êxã¨iQÍ K≥e¡OKåe.
`åHõ@∞ì =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞. ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞QÍx, ~°∞}^•`«QÍx "å\˜ÃÑ·
[HÍ`ü K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
(7) ã¨OѨ^Œ Hõhã¨=ã¨~åʼnõΩ q∞Oz LO_®e: Hõh㨠J=ã¨~åÅO>Ë =∞x+≤
=∞#∞QÆ_»‰õΩ, J`«x Q“~°=¢Ñ¨u+¨ªÅ‰õΩ HÍ=Åã≤# x`«º rq`å=ã¨~åÅ∞ J#fl=∂@.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– uO_ç, |@ì, WÅ∞¡, =$uΙê^èŒ<åÅ∞, "åǨÏ#O, (QÆ∞¢~°O, |wæ, Ãã·H˜Öò,
ã¨∂¯@~ü, HÍ~°∞ =ÔQ·~å), QÆ$ǨϟѨHõ~°}ÏÅ∞, ™⁄O`« ¢QÆO^ä•ÅÜ«∞O. WÖÏO\˜=hfl Hõhã¨
J=ã¨~åÅ ¢H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. g\˜ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^Œ∞. JÖψQ W`«Î_ç, ~åy, HõOK«∞,
[~°‡<£ã≤Åfi~ü, JÅ∞ºq∞xÜ«∞O, ã‘ìÖò =O\˜ Ö’Ç¨Ï áê¢`«Å∞† ^Œ∞ѨÊ@∞¡, HõO|à◊√§,
=∞OKåÅ∞, Ѷ¨sflK«~ü "≥Ú^ŒÖˇ·# WO\˜ ™ê=∞¢yÃÑ·† "≥O_ç |OQÍ~åʼnõΩ K≥O^Œx W`«~°
֒ǨÅ`À `«Ü«∂Ô~·# #QÆÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞. D J=ã¨~åʼnõΩ q∞Oz [HÍ`ü
qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« ã¨OѨ^Œ LO>Ë ^•xÃÑ· [HÍ`ü LO@∞Ok.
XHõ"Õà◊ Hõhã¨=ã¨~åÅ HÀã¨O fã≤# ÃÑ·HõO XHõ ã¨O=`«û~°O^•HÍ Éèí¢^ŒÑ¨i¿ãÎ
JѨÙÊ_»∞ P ÃÑ·HõOÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. ã¨O=`«û~°O Ö’¿Ñ P ÃÑ·HÍxfl
Hõhã¨=ã¨~åÅ HÀã¨O Y~°∞ÛÃÑ_ç`Õ ^•xÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
=∞~À =¸_»∞ =ÚYº q+¨Ü∂« Å∞– [HÍ`ü K≥eO¡ KÕ =ºHÎ̃ =∞~À =¸_»∞q+¨Ü∂« Å∞
QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe:
F J~°∞›Öˇ·#"åiH˜ [HÍ`ü Wã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ [HÍ`ü Wã¨∞Î<åflx =∞#ã¨∞Ö’ ã¨OHõ
eÊOK«∞HÀ"åe. ÖË^• ã¨OѨ^Œ #∞O_ç [HÍ`ü ^èŒ#O fã≤ÃÑ>Ëì ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [HÍ`ü
fã¨∞<Î åfl#x ã¨OHõeÊOK«∞HÀ"åe. [HÍ`ü QÆ∞iOz =∞#ã¨∞Ö’ ã¨OHõeÊOK«∞HÀHõáÈ`Õ [HÍ`ü
K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~°^Œ∞.
F [HÍ`ü WKÕÛ@ѨÙÊ_»∞ *HÍ`ü fã¨∞‰õΩ<Õ =ºH˜Îx [HÍ`ü Ü«∞[=∂xQÍ Ñ¨iQÆ
}˜OKåe. J`«_flç ѶM≤ Ï Ñ¨iÉèÏ+¨Ö’ '`«g∞¡H—± JO\Ï~°∞. D `«g∞¡H± [HÍ`ü ã‘fiHÍ~°J~°∞›_≥#·
=ºHÎ̃ Z=Ô~·<å HÍ=K«∞Û. ÖË^• [HÍ`ü =ã¨∂Å∞KÕã≤ ѨOÑ≤}©KÕ¿ã =º‰õΩÎÅ∞QÍx, ã¨Oã¨÷Å∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 173
QÍx ÖËHõ W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiOQÍx HÍ=K«∞Û.
F [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° J~°∞›Å∞QÍ Y∞~üP<£Ö’ ã¨∂zOK«|_ç# Ѩ^Œ∞ÌÅÖ’ =∂¢`«"Õ∞
[HÍ`ü ^è<Œ åxfl "≥zÛOKåe. D MÏ`åÅ#∞ `«ÑÊ≤ Oz =∞ˆ~ W`«~° MÏ`åÅÖ’ "≥zÛOz<å
[HÍ`ü ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~°^Œ∞.
81. [HÍ`ü #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOz# ã¨OѨ^ÅŒ ∞
(1) x"å㨠QÆ$ǨÅ∞ ZO`« qÅ=~Ú#"≥·<å "å\˜ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^Œ∞. "å\˜ g∞^Œ
=KÕÛ J^≥ÌÅÃÑ· =∂¢`«"Õ∞ [HÍ`ü LO@∞Ok.
(2) =∞}∞Å∞, =∂}˜HͺÅ∞, =Ú`åºÅ∞, =∞~°Hõ`åÅ∞, ѨQÆ_®Å∞, =¢*ÏÅ∞,
"≥·_è»∂~åºÅ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
(3) ¿ã^•ºxH˜, hà◊√§ `À_»\ÏxH˜ LѨÜ≥∂yOKÕ Ñ¨â◊√=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞. =º=
™êÜ«∂xH˜ LѨÜ≥∂yOKÕ ¢\ÏHõì~üÅ∞, W`«~° Ü«∞O¢`åÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞. JÖψQ
"åºáê~°OÖ’ LѨÜ≥∂yOKÕ L`«ÊuÎ ™ê^è•<åÅhfl [HÍ`ü #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOK«
|_®¤~Ú. JO>Ë L`«ÊuÎ HÀã¨O "å_Õ Jxfl ~°HÍŠѨiHõ~åÅÃÑ·, Ѩx=Ú@¡ÃÑ· [HÍ`ü
K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ#fl =∂@.
(4) Hõ~å‡QÍ~åÖ’¡x Ü«∞O¢`åÅÃÑ·, Ü«∞O¢`«Ñ¨iHõ~åÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞. J^Õq^èŒOQÍ
á¶êºHõìs Éèí=<åÅÃÑ·, ^Œ∞HÍ} Éèí=<åÅÃÑ·, á¶êºHõìsÅÖ’, ^Œ∞HÍ}ÏÅÖ’ "å_Õ Ñ¶¨sflK«~üÃÑ·,
"å\˜Ö’ LѨÜ≥∂yOKÕ ¿ãì+¨#s ™ê=∞¢yÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
(5) áêÅ L`«ÊuÎH˜ ã¨O|OkèOz# _≥·sá¶ê~åÅÖ’x Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ·, QÆ∞_»¡ L`«ÊuÎ
HÀà◊§ á¶ê~åÅÖ’x HÀà◊§ÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞. HÍ~°}O Wq ‰õÄ_® L`«ÊuÎ ™ê^è•<åÅ ¢H˜OkˆH
=™êÎ~Ú. J~Ú`Õ _≥·sá¶ê~åÅÖ’, HÀà◊§á¶ê~åÅÖ’ `«Ü«∂~°ÜÕ∞º L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· [HÍ`ü
LOk. JÖψQ P Ѩâ√◊ =ÙÅ, HÀà◊§ J=∞‡HÍÅÖ’ =KÕÛ ÖÏÉèÏÅ ÃÑ· [HÍ`ü LO@∞Ok.
(6) J`«ºO`« qÅ∞"≥·#, JѨÙ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùefl *Ï˝Ñ¨HÍ~°÷O =ã¨∞΢Ѩ^Œ~°≈#
âßÅÖ’ LOz`Õ "å\˜ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^Œ∞. HÍx P =ã¨∞Î=Ùefl "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩÅ∞QÍ
KÕã≤ J=Ú‡`«∞O>Ë =∂¢`«O "å\˜ÃÑ· [HÍ`ü LO@∞Ok.
(7) ™⁄O`« J=ã¨~åÅ HÀã¨O "åǨÏ<åÅ∞QÍ, ¢Ñ¨Ü«∂} ™ê^èŒ<åÅ∞QÍ "å_»∞‰õΩ<Õ
|O_»∞¡, Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
(8) J^≥ÌH˜KÕÛ Éèí=<åÅ∞, "åǨÏ<åÅ∞, Ü«∞O¢`åÅ∞, Ѷ¨sflK«~ü, ¢HÍHõs =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ·
[HÍ`ü ÖË^∞Œ . "å\˜ÃÑ· =KÕÛ J^≥Å Ì ÃÑ· =∂¢`«"∞Õ [HÍ`ü ã¨OѨ^Œ Ѩi=∂}ÏxH˜ (x™êÉò‰Ωõ )
KÕi#ѨÙÊ_»∞ [HÍ`ü LO@∞Ok.
(9) ^èŒ~å‡Éèí∞º#flu HÀã¨O JOH˜`«O KÕã≤#, lǨ^£ HÀã¨O ÃÑOz# [O`«∞=ÙÅÃÑ·
[HÍ`ü ÖË^Œ∞. lǨ^£‰õΩ ã¨O|OkèOz# ™ê=∞¢y, "åǨÏ<åÅ∞, PÜ«Ú^è•ÅÃÑ·† ^èŒ~°‡¿ã=
HÀã¨O qxÜ≥∂yOKÕ W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
174 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
82. Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ g∞^Œ [HÍ`ü
(1) áêÅ HÀã¨O, Ѩâ◊√=$kú HÀã¨O ÃÑOKÕ [O`«∞=ÙÅÃÑ· ™ê^è•~°} ѨzÛHõ "≥∞ÿ^•<å
ÅÖ’ "Õ∞¿ã ÃÑOѨÙ_»∞ [O`«∞=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü LOk. WÖÏO\˜ [O`«∞=Ùefl Ѷ≤Mϯ
ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''™êÜü∞=∂—— JO\Ï~°∞. "åǨÏ#OQÍ, =∂Oã¨O HÀã¨O ÃÑOK«∞‰õΩ<Õ [O`«∞=Ù
ÅÃÑ·† lOHÍ, ^Œ∞Ñ≤Ê, Z#∞É’`«∞, ѨÙe "≥Ú^ŒÖˇ·# J_»q [O`«∞=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
J~Ú`Õ D [O`«∞=Ùefl "åºáê~°OHÀã¨O ÃÑOz`Õ "å\˜ÃÑ· "å}˜[º ã¨~°∞‰õΩʼnõΩ
ã¨O|OkèOz# [HÍ`ü=O\˜ [HÍ`Õ K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok. JO>Ë "å}˜[º =ã¨∞=Î ÙÅ
qÅ∞= ã¨O=`«û~å~°OÉèíOÖ’, JO`«OÖ’ 630 ¢QÍ=ÚÅ "≥O_ç qÅ∞=QÍx, ÖË^•
JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= qÅ∞=QÍx LO>Ë "å\˜ g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
(2) J_çq [O`«∞=ÙÅ∞, ÃÑOѨÙ_»∞ [O`«∞=ÙÅ HõÅ~ÚHõ`À ѨÙ>Ëì ã¨OHõ~° *Ïu
Ѩâ◊√=ÙÅ q+¨Ü«∞OÖ’ [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè HÍ=_®xH˜ JÖÏ Hõe¿ã [O`«∞=ÙÖ’¡
ÃÑOѨÙ_»∞ [O`«∞=Ù ÃÑO\˜ (Female)^Œ~Ú LO_®e† J_»q [O`«∞=Ù áÈ`«∞ (Male)
^Œ~Ú LO_®e. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– ÃÑO\˜ "Õ∞Hõ`À áÈ`«∞ lOHõ [`«H_õ ÎÕ Ñ¨Ù>Ëì ã¨OHõ~° *Ïu
Ѩâ◊√=ÙÅ g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞Ok.
(3) ^èŒ~å‡Éèí∞º#fluH˜ JOH˜`«O KÕ¿ã ''™êÜü∞=∂—— ~°HõO [O`«∞=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü
ÖË^Œ∞. J^Õq^èŒOQÍ ^èŒ~å‡Éèí∞º#fluH˜ JOH˜`«O KÕ¿ã QÆ∞¢~åÅÃÑ·, lǨ^£ HÀã¨O ÃÑOKÕ
QÆ∞¢~åÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
(4) ˆH=ÅO Ѩâ◊√QÆ}Ïaè=$kú HÀã¨O ''™êÜü∞=∂—— ~°HõO [O`«∞=Ùefl ÃÑOK«∞`«∂,
ã¨O=`«û~°O =∞^茺֒ "å\˜ "åºáê~°O KÕÜ«∂Å#fl PÖ’K«# Hõey`Õ P U_»∞ "å\˜
g∞^Œ "åºáê~°ÑÙ¨ [HÍ`ü LO_»^∞Œ . "åºáê~°O KÕÜ∂« Åx x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ#fl ~ÀA #∞OKÕ
''"å}˜[º ã¨O=`«û~°O—— P~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. P "å}˜[º ã¨O=`«û~°O ѨÓ~°Î~Ú# `«~åfi`Õ
''"å}˜[ºÑ¨Ù [HÍ`ü—— K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
"Õ∞HõÅ, Q˘¢Ô~Å [HÍ`ü:– [HÍ`ü q+¨Ü«∞OÖ’ "Õ∞Hõ, Q˘¢Ô~, á⁄>ËÅ∞ Jhfl XˆH ÖˇHõ¯
H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. Jxfl\˜H© XˆH''x™êÉò——, XˆH [HÍ`ü Ѩi=∂}O =iΙêÎ~Ú. Z=i ^ŒQ~ÔæÆ <· å
"Õ∞HõÅ∞, Q˘¢Ô~Å∞– ~Ô O_»∞ *Ï`«∞ŠѨâ√◊ =ÙÅ∞ LO_ç, ~Ô O_ç\˜ x™êÉòÅ∞ ѨÓiÎQÍ LO>Ë
Ô~O_ç\˜ [HÍ`üÅ∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ W"åfie. JO>Ë "Õ∞HõÅÃÑ· "Õ∞Hõefl, Q˘¢Ô~ÅÃÑ· Q˘¢Ô~efl
=∂¢`«"∞Õ [HÍ`üQÍ W"åfie. XHõ"àÕ ◊ ~Ô O_»∞ *Ï`«∞ŠѨâ√◊ =ÙÅ ã¨OMϺ Ѩiq∞u (x™êÉò)
q_çq_çQÍ `«‰Ωõ ¯=QÍ LO_ç, ~Ô O_ç\x˜ HõeÑ≤`Õ ã¨OYº (x™êÉò)H˜ KÕ~∞° ‰õΩ#fl ѨHO∆õ Ö’–
U*Ïu Ѩâ√◊ =ÙÅ ã¨OYº Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë P*Ïu Ѩâ√◊ ÖËfl [HÍ`üQÍ W"åfie. ~Ô O_ç\˜
ã¨OYº ã¨iã¨=∂#OQÍ LO>Ë =∞# W+¨ì"≥ÚzÛ# *Ïu Ѩâ◊√=Ùefl [HÍ`üQÍ W=fiK«∞Û.
"Õ∞HõÅ∞ ÖËHõ Q˘¢Ô~Å∞ 1 #∞O_ç 39 =~°‰õΩO>Ë [HÍ`ü ÖË^Œ∞. 40 #∞O_ç 120
=~°‰õΩO>Ë XHõ ^•xfl [HÍ`üQÍ W"åfie. 121 #∞O_ç 200 =~°‰õΩO>Ë Ô~O_ç\˜x W"åfie.
201 #∞O_ç 399 =~°‰Ωõ O>Ë =¸_çO\˜x W"åfie. 400 =~°‰Ωõ O>Ë <åeæO\˜x W"åfie.
400‰õΩ ÃÑ·|_ç`Õ ¢Ñ¨u =O^Œ‰õΩ XHõ\˜ K˘Ñ¨ÙÊ# W"åfie. =O^Œ‰õΩ `«‰õΩ¯=~Ú`Õ [HÍ`ü
ÖË^∞Œ . [HÍ`ü Ѩâ√◊ =Ù XHõ ã¨O=`«û~°O ÖË^• JO`«‰Ωõ ÃÑ·|_ç# =Ü«∞ã¨∞û HõÅ^≥· LO_®e.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 175
ˆQ^ŒÅ∞, P=ÙÅ [HÍ`ü:– [HÍ`ü q+¨Ü«∞OÖ’ ˆQ^≥Å∞, ^Œ∞#flÅ∞, P=ÙÅ∞, Z^Œ∞ÌÅ∞
Jhfl XˆH ÖˇHõ¯ H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P=ÙÅ HÀã¨O x~°‚~ÚOz# [HÍ`ü
¢Ñ¨=∂}Ï<Õfl ˆQ^≥Å HÀã¨O ‰õÄ_® x~°‚~ÚOKå~°∞. D Ô~O_»∞ *Ï`«∞ŠѨâ◊√=ÙʼnõΩ ‰õÄ_®
XˆH x™êÉò (ã¨OMϺѨiq∞u), XˆH '[HÍ`ü ¢Ñ¨=∂}O— =iΙêÎ~Ú. Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å D
Ô~O_»∞ *Ï`«∞ŠѨâ◊√=ÙÅ∞ LO>Ë, D Ô~O_ç\˜ ã¨OYº#∞ HõÅѨQÍ x™êÉò ѨÓ~°Î~Ú`Õ
"å\˜ [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ "å\˜Ö’ U *Ïu Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ J`«x ^ŒQ~æÆ °
Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë "å\˜<Õ [HÍ`üQÍ W"åfie.
D *Ïu Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ· [HÍ`ü Dq^èŒOQÍ LOk: 1 #∞O_ç 29 =~°‰õΩ [HÍ`ü
ÖË^∞Œ . 30 #∞O_ç 39 =~°‰Ωõ O>Ë U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_»#∞ W"åfie. 40 #∞O_ç
59 =~°‰Ωõ O>Ë ~Ô O_Õà√◊ § xO_ç# XHõ ^Œ∂_»#∞ W"åfie. 60 #∞O_ç 69 =~°‰Ωõ O>Ë U_®k
=Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ ~Ô O_»∞ ^Œ∂_»Å#∞ W"åfie. 70 #∞O_ç 79 =~°‰Ωõ O>Ë U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ
XHõ ^Œ∂_»`À áê@∞ Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ =∞~˘Hõ ^Œ∂_»#∞ W"åfie. 80 #∞O_ç 89
=~°‰õΩO>Ë Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ Ô~O_»∞ ^Œ∂_»Å∞ W"åfie. 90 #∞O_ç 99 =~°‰õΩO>Ë
U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ =¸_»∞ ^Œ∂_»Å∞ W"åfie. 100 #∞O_ç 109 =~°‰õΩO>Ë U_®k
=Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ Ô~O_»∞ ^Œ∂_»Å`À áê@∞ Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_»#∞ W"åfie.
WÖÏ D ã¨OYº ÃÑiy# H˘nÌ [HÍ`ü ˆ~@∞ ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. [HÍ`ü#∞ x~°‚
~ÚOK«_®xH˜ ã¨∞Å∞"≥·# Ѩ^Œúu, 30,40 ã¨OYºÅ#∞ ¢Ñ¨=∂}OQÍ fã¨∞HÀ"åe. 60‰õΩ
q∞Oz ZO`« ã¨OYº L<åfl 30,40 ã¨OYºÅ<Õ ¢Ñ¨=∂}OQÍ fã¨∞H˘x [HÍ`ü W"åfie.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å 70 Ѩâ◊√=ÙÅ∞ LO>Ë "å\˜Ö’ 40 Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ·
Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_»#∞, 30 Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ· U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_»#∞
[HÍ`üQÍ W"åfie. XHõ"Õà◊ 80 Ѩâ◊√=ÙÅ∞ LO>Ë 40 ã¨OYº#∞ Ô~O_»∞ ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞QÍ
fã¨∞H˘x, Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_» K˘Ñ¨ÙÊ# "≥Ú`«ÎO Ѩâ◊√=ÙÅ g∞^Œ Ô~O_»∞
^Œ∂_»Å#∞ [HÍ`üQÍ W"åfie. XHõ"Õà◊ 90 Ѩâ◊√=ÙÅ∞ LO>Ë 30 ã¨OYº#∞ =¸_»∞
¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞QÍ fã¨∞H˘x, U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ ^Œ∂_» K˘Ñ¨ÙÊ# "≥Ú`«ÎO Ѩâ◊√=ÙÅ
g∞^Œ =¸_»∞ ^Œ∂_»Å#∞ [HÍ`üQÍ W"åfie.
P=ÙÅ∞, ˆQ^≥Ö’¡ U *Ïu Ѩâ◊√=ÙÅ∂ "Õˆ~fi~°∞QÍ x™êÉò‰õΩ ã¨iѨ_ç#xfl ÖˉõΩO_®
Ô~O_ç\˜ ã¨OYº#∞ HõeÑ≤# ѨHõ∆OÖ’ x™êÉò ѨÓ~°Î~Ú`Õ "å\˜ g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
áÈ`Õ Ñ¨â◊√=ÙʼnõΩ |^Œ∞Å∞ "å\˜ ^èŒ~°#∞ ‰õÄ_® #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’ [HÍ`üQÍ W=fiK«∞Û.
XO>ˇÅ [HÍ`ü:– J~Ú^Œ∞ XO>ˇÅ #∞O_ç [HÍ`ü ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. Z=i
^ŒQÆæÔ~·<å J~Ú^Œ∞ XO>ˇÅ∞ LO>Ë J`«#∞ qkèQÍ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
JO`«‰õΩ `«‰õΩ¯= XO>ˇÅÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
q=~åÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú: 1 #∞O_ç 4 =~°‰õΩO>Ë [HÍ`ü ÖË^Œ∞. 5 #∞O_ç 9
=~°‰õΩO>Ë XHõ "Õ∞Hõ#∞ [HÍ`üQÍ W"åfie. 10 #∞O_ç 14 =~°‰õΩO>Ë Ô~O_»∞ "Õ∞HõÅ#∞
W"åfie. 15 #∞O_ç 19 =~°‰Ωõ O>Ë =¸_»∞ "Õ∞HõÅ#∞ W"åfie. 20 #∞O_ç 24 =~°‰Ωõ O>Ë
176 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
<åÅ∞QÆ∞ "Õ∞HõÅ#∞ W"åfie. 25 #∞O_ç 35 =~°‰õΩO>Ë U_®k =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ Ñ≤Å¡
XO>ˇ#∞ W"åfie. 36 #∞O_ç 45 =~°‰Ωõ O>Ë ~Ô O_Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ XO>ˇ Ñ≤Å#¡ ∞
W"åfie. 46 #∞O_ç 60 =~°‰õΩO>Ë =¸_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ XO>ˇ Ñ≤Å¡#∞ W"åfie.
61 #∞O_ç 75 =~°‰õΩO>Ë <åÖËæà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ XHõ XO>ˇ Ñ≤Å¡#∞ W"åfie. 76 #∞O_ç
90 =~°‰õΩO>Ë Ô~O_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ Ô~O_»∞ XO>ˇ Ñ≤Å¡Å#∞ W"åfie. 91 #∞O_ç 120
=~°‰õΩO>Ë =¸_Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ =¸_»∞ XO>ˇ Ñ≤Å¡Å#∞ W"åfie.
XO>ˇÅ∞ 120‰õΩ q∞Oz# `«~°∞"å`« W^Õ [HÍ`ü ÖˇHõ¯ =∞m§ "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
JO>Ë 5 XO>ˇÅ g∞^Œ XHõ "Õ∞Hõ, 10 XO>ˇÅ g∞^Œ Ô~O_»∞ "Õ∞HõÅ∞ K˘Ñ¨ÙÊ# W"åfie.
áÈ`Õ Ñ¨â◊√=ÙʼnõΩ |^Œ∞Å∞ "å\˜ Ys^Œ∞ ‰õÄ_® #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’ [HÍ`üQÍ W=fiK«∞Û.
83. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞
''Jã¨b ^®#^è°O®‡Å∞ ([Hß`ü) JQõ`ŒºÇ¨O°∞ÅHí∞–1, P`͇aè=∂#∞Öˇ·# x~°∞
¿Ñ^°ÅHí∞–2, "å>˜x =㨥Å∞KÕ¿ã L^ÀºQÆ∞Å HÀã¨O–3, ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ K«¥O°Q˘#_ÍxH˜–4,
ÉÏxã¨Å q=ÚH˜ÎH˜–5, O°∞}„Qõã¨∞ÎÅ O°∞}ÉèÏO°~ `Œyæ~K«_ÍxH˜–6, ^≥·==∂O°æ~Ö’
qxܡ∂y~K«_ÍxH˜–7, (xO°#ú ∞Öˇ#· ) ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞–8 =∂„`Œ"∞Õ Hı>Ïܵ~K«|_ͤܵ. Wk
^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ # xO°Ü
‚ µ~K«|_ç# qkè. ^Õ=Ù_«∞ ã¨Ofi° ~ Ziy#ÇÍ_«∞, =∞Ǩ q"ÕH=í ~`Œ∞_«∞.——
(Y∞~üP<£–9:60)
(1) JQÆ`º« Ѩ~∞° _»∞ (ѶH¨ ~© )ü :– ^èxŒ ‰õΩ_»∞ J<Õ Ñ¨^•xH˜ =ºuˆ~Hõ ÉèÏ=OÖ’ Wk LѨ
Ü≥∂yOK«|_çOk. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ 'Ѷ¨H©~ü— JO>Ë [HÍ`ü qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤#O`«
ã¨OѨ^ÖŒ xË "å_»x J~°O÷ . W@∞ [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Pã≤áÎ êã¨∞Å Î ∞QÍx, J@∞
r=<Àáêkè HÀã¨O ѨxKÕ¿ã â◊HÎ̃QÍx, Ü≥∂Qƺ`«QÍx, J=HÍâ◊OQÍx ÖËx "åºkè¢QÆã¨∞ÎÅ∞,
qHõÖÏOQÆ∞Å∞, J<å^äÅ Œ ∞, q`«O`«∞=ÙÅ∞ =ÔQ~· å =º‰õΩÅ Î O^Œ~∂° D Ѩ^∞Œ Ì H˜OkH˜ =™êÎ~∞° .
(2) P`å‡aè=∂x J~Ú# x~°∞¿Ñ^Œ (q∞㑯<£):– q∞㑯<£ JO>Ë ZO`« Hõ+Ñì¨ _¨ <ç å
ã¨iQÍ WÅ∞¡ ‰õÄ_® QÆ_»=x, XH˘¯Hõ¯™êi XHõѨÓ@ uO>Ë =∞~ÀѨÓ@ Ѩã¨∞ÎO_Õ, Z=i
=ÚO^Œ∂ KÕ~Ú *ÏѨ_®xH˜ W+¨Ñì _¨ x» P`å‡aè=∂#OQÆÅ x~°∞¿Ñ^Œ Jx J~°O÷ . q∞㑯<£
QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ Jaè=i‚OKå~°∞:
''J`«#∞ `«# J=ã¨~åʼnõΩ ã¨iѨ_» ã¨OѨ^Œ á⁄O^ŒÖËx"å_»∞† ¢Ñ¨[Å∞ Pi÷Hõ
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_®xH˜ J=HÍâ◊OÖˉõΩO_® (`«# P`å‡aè=∂#O =Å¡) QÆ∞iÎOK«|_»x
"å_»∞† ¢Ñ¨[Å =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç (Pi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞O) J_»QÆx"å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
(3) [HÍ`ü =ã¨∂Å∞ KÕ¿ã L^Àºy (Pq∞Öò ã¨^MŒ Ï):– W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO [HÍ`ü
=ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ xÜ«∞q∞Oz# L^Àºy ZO`« ã≤÷uѨ~°∞_≥·<å 㨈~ J`«x r`«O
[HÍ`ü ^èŒ#O #∞O_Õ W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
(4) ǨÏ$^ŒÜ∂« Å#∞ K«∂~°Q˘#_®xH˜ (`åeѶπ Y∞Å∂Éò):– Ju =ÚYº"≥∞#ÿ ^è•i‡Hõ,
*ÏfÜ«∞ (q∞Å¡`ü‰õΩ ã¨O|OkèOz#) ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O =º‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞
PHõ@∞ìHÀ=_®xH˜ "åiH˜ ‰õÄ_® [HÍ`ü W=fiK«∞Û. ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O WѨÙÊ_ô Ѩ^∞Œ Ì
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 177
ÖË^∞Œ . W=∂"£∞ =∂eH± (~°ÇϨ ‡Öˇ)· ^Œ$HõÊ^äOŒ ‰õÄ_® W^Õ. HÍx =∞iH˘O^Œ~∞° W=∂"£∞Å∞,
+¨sJ`ü"Õ`«ÎÅ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O D Ѩ^Œ∞Ì Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ LOk. J=ã¨~°O s`åº
ZѨÙÊ_≥·<å D Ѩ^Œ∞ÌÖ’ [HÍ`ü ^èŒ<åxfl qxÜ≥∂yOK«=K«∞Û.
D z=i ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O H˘`«ÎQÍ W™ê¡O ã‘fiHõiOz#"å~°∞ W™ê¡OÖ’ ã≤÷~°OQÍ
LO_ÕO^Œ∞‰õΩ "åiH˜ D Ѩ^Œ∞Ì H˜O^Œ [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û. JÖψQ W™ê¡O =ºuˆ~Hõ
â◊‰õΩÎÅ q~À^èŒÉèÏ=O `«yæOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ [HÍ`ü ÃÑ·HõO Y~°∞Û ÃÑ@ì=K«∞Û.
(5) ÉÏx㨠q=ÚH˜Î (iMÏÉò):– ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyOK«_®xH˜ [HÍ`ü
ÃÑ·HõO Y~°∞ÛÃÑ@ì=K«∞Û. WO`« _»aƒ¿ãÎ ÉÏxã¨`«fiO #∞Oz q=ÚHÎ̃ HõeyOK«_»O [~°∞QÆ∞
`«∞O^Œx Ü«∞[=∂x`À XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩ<Õ ÉÏxã¨#∞ +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''=∞HÍ`«Éò——
JO\Ï~°∞. WÖÏO\˜ ÉÏx㨉õį_® [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û. D<å_»∞ ÉÏxã¨`«fiO
PKå~°O ÖË#O^Œ∞=Å¡ *ˇÅ · ∞tHõ∆ J#∞Éèqí OKÕ J=∂Ü«∞‰õΩefl *ˇÅ · ∞ #∞O_ç q_çÑO≤ K«_®xH˜
[HÍ`ü ÃÑ·HõO Y~°∞ÛÃÑ@ì=K«Ûx H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J<åfl~°∞.
(6) ~°∞}ÉèÏ~°O`À ã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∞#fl ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ (QÍi"£∞):– ~°∞}ÉèÏ~°O ¢H˜O^Œ
#Å∞QÆ∞`«∂ `«# rq`å=ã¨~åÅ #∞O_ç q∞yeÛ JѨÙÊ f~°ÛÖËx ~°∞}¢QÆã¨∞ÎxH˜ ‰õÄ_®
[HÍ`ü #∞O_ç Pi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∞=K«∞Û. JO`ÕH͉õΩO_® Pã≤Î ^èŒfiO™êxH˜
QÆ∞~°~Ú#"å~°∞, J™ê^è•~°} [i=∂<å qkèOK«|_ç#"å~°∞, "åºáê~°OÖ’ n"åàÏ fã≤#
"å~°∞, ¢Ñ¨H$õ u qѨ`∞« Å Î ∞ ã¨OÉèqí Oz ã¨~fi° ã¨fiO HÀÖ’Ê~Ú#"å~°∞ ‰õÄ_® D MÏ`å ¢H˜OkH˜
=™êÎ~°∞. J~Ú`Õ =ºaèKå~°O, =∞^Œº¿ã=#O, ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ`À JѨÙÊÅáêÅ~Ú#
=∞x+≤H˜ [HÍ`ü W=fi_»O =∞Ozk HÍ^Œx ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J<åfl~°∞.
(7) x~°#ú ∞Öˇ·# ÉÏ@™êi (W|∞flã¨ûcÖò):– ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’ L#fl"å~°∞ Z=Ô~<· å ã¨~ˆ ,
QÆ$ǨÏrq`«OÖ’ "å~°∞ ZO`« P#O^ŒOQÍ QÆ_ç¿Ñ"åÔ~·<å, [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#
ã¨OѨ^Œ Hõey# ã≤u÷ Ѩ~∞° Öˇ<· å ¢Ñ¨Ü∂« }Ï=ã¨Ö ÷ ’ XH˘¯Hõ¯™êi ǨÏ~îå`«∞QÎ Í U^≥<· å PѨ^‰Œ Ωõ
QÆ∞~°~Ú Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ QÆ∞~°Ü∞Õ º J=HÍâ◊O LO@∞Ok. JÖÏO\˜ ÉÏ@™ê~°∞Å#∞
P^Œ∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û.
(8) ^≥·==∂~°Oæ Ö’ (Ѷ㑠c¨ eÖÏ¡ÇÏπ ):– ÃÑ·ã∂¨ H˜ÖÎ ’x Ѩ^∞Œ ÅÌ Ö’ XHõ\˜ ''^≥=· =∂~°Oæ Ö’——
Jx LOk. JO>Ë ^≥·==∂~°æOÖ’ [i¿Ñ áÈ~å@O Jx J~°÷O. ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ# HÀã¨O,
^è~Œ ‡° ¢Ñ¨Kå~°O HÀã¨O Kտ㠢ѨuѨh ''^≥=· =∂~°Oæ —— Ѩ^∞Œ Ì ¢H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k. ''Ѷ㑠c¨ eÖÏ¡ÇÏπ ——
(^≥·==∂~°æOÖ’) J<Õ Ñ¨^ŒO KåÖÏ qã¨Î$`«"≥∞ÿ# J~°úO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk.
[HÍ`ü ã¨OѨ^ŒÖ’ =zÛ# XO>ˇÅ#∞ ǨÏ*òÜ«∂¢u‰õΩʼnõΩ W=fiK«Ûx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) J#∞=∞uOz#@∞¡ H˘xfl ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. D HÍ~°}OQÍ<Õ Ç¨Ï#Ѷ‘
Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅÖ’ W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ J|∂Ü«¸ã¨∞Ѷπ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·),
ǨÏã¨<£ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ¢Ñ¨Éèí$`«∞Å∞ '^≥·==∂~°æO— Ѩ^Œ∞ÌÖ’ ǨÏ*òÜ«∂¢u‰õΩÅ ¢Ñ¨Ü«∂}O HÀã¨O
"åǨÏ<åÅ U~åÊ@∞#∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕâß~°∞. ''ëêg∞—— Ô~O_»= ÉèÏQÆO, 25= ¿ÑrÖ’
^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ q^•º~°∞÷efl ‰õÄ_® '^≥·==∂~°æO— Ѩ^Œ∞ÌÖ’ KÕ~åÛ~°∞.
178 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
JÖÏ¡=∂ PÅ∂ã‘ (~°Ç¨Ï‡) `«# ¢QÆO^äŒO '~°∂ǨïÖò=∂x—Ö’ ''^≥·==∂~°æOÖ’—— J<Õ
Ѩ^•xH˜ ~åã≤# "åºMϺ#OÖ’ ǨÏ#Ѷ≤Ü«∂ ^Œ$HõÊ^ä•xfl L@OH˜ã¨∂Î WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''WO^Œ∞Ö’ q^•º~°∞÷Å<Õ ÉèÏ=O ‰õÄ_® LOk. 'Ѷ¨`å"å [Ç‘ÏiÜ«∂—Ö’ D Ѩ^Œ∞Ì
q^•º~°∞÷Å =~°ˆH Ѩiq∞`«O KÕÜ«∞|_çOk. 'JÖò|^•~Ú=Ù*Ï˚~Ú—Ö’ nx "åºMϺ#O
WÖÏ LOk– D Ѩ^∞Œ Ö Ì ’ ^Õ=ÙxH˜ ã¨xflÇ≤Ï`«O KÕ¿ã Ѩ#∞Åhfl L<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ ^Õ=Ùx
q^èÕÜ«∞`«, ã¨`å¯~åºÅ =∂~åæÅÖ’ Kտ㠢Ѩܫ∞`åflÅhfl D Ѩ^Œ∞Ì ¢H˜OkH˜ =™êÎ~Ú.——
=∞øÖÏ<å ã¨∞Öˇ=· ∂<£ #kfi (~°ÇϨ ‡Öˇ)· `«# ¢QÆO^äOŒ ''ã‘~`° ∞« #flc—— J~Ú^À ÉèÏQÆOÖ’
''Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ—— Ѩ^•xfl "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ ¢"åâß~°∞: ''KåÖÏ=∞Ok Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ Ѷ‘
ã¨ceÖÏ¡ÇÏπ (^≥=· =∂~°Oæ Ö’) JO>Ë ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ [i¿Ñ áÈ~å@O Jx =∂¢`«"∞Õ J~°O÷
fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. HÍx WÖÏ XHõ ǨÏ^Œ∞Ì U~°Ê~°K«_»O ã¨=∞O[ã¨OQÍ `ÀK«_»O ÖË^Œ∞. ÃÑ·#
'^≥·==∂~°æOÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ·áÈ~Ú, r=<Àáêk èHÀã¨O ^èŒ~°}˜ ÃÑ·uiˆQ J=HÍâ◊OÖËx x~°∞
¿Ñ^ŒÅ‰õΩ (ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞O_ç)— (2:273) J<Õ ã¨∂HÎ̃ =zÛOk. WHõ¯_» '^≥·==∂~°æOÖ’—
JO>Ë lǨ^£ HÍ^Œ#fl ÉèÏ=O JO^Œ~∂° JOwHõiOz# q+¨Ü∞« "Õ∞. WHõ¯_» '^≥=· =∂~°Oæ Ö’—
JO>Ë ^èŒ~å‡xH˜ ã¨O|OkèOz# ¢Ñ¨u Ѩh, ¢Ñ¨u ã¨`å¯~°º=¸ Jx J~°÷O.——
''J=∂~°`≥ +¨iP—— (aǨ~ü) <åÜ«∞‰õΩÅ∞ =∞øÖÏ<å J|∞Ìã¨û=∞^£ ~°Ç¨‡h QÍ~°∞
‰õÄ_® ''H˜`å|∞Öò L¢+π =[˚HÍ`ü—— J<Õ `«# ¢QÆO^äOŒ Ö’ 'Ѷ㑠c¨ eÖÏ¡ÇÏπ — Ñ¨^∞Œ Ì ¢H˜O^Œ '^≥=·
=∂~°æOÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ·áÈ~Ú# "åix KÕ~åÛ~°∞.
''`«Ñ¶πÇ‘Ï=ÚÖò Y∞~üP<£—— ¢QÆO^äŒHõ~°Î =∞øÖÏ<å =∞ø^Œ∂n (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) 'Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ—
J<Õ Ñ¨^Œ∞Ì#∞ QÆ∞iOz P ¢QÆO^äŒOÖ’ WÖÏ "åºMϺxOKå~°∞:
''^≥·==∂~°æO J<Õ Ñ¨^ŒO ã¨~°fi™ê^è•~°}"≥∞ÿ#k. ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O KÕ¿ã ã¨`å¯~åº
Åhfl '^≥·==∂~°æO— ѨikèÖ’H˜ =™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ 'D P^Õâß#∞
™ê~°O [HÍ`ü ÃÑ·HÍxfl Jxfl q^è•Ö ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O "≥zÛOK«=K«Ûx Jaè¢áêÜ«∞O
=ºHõÎѨiKå~°∞.....J~Ú`Õ Ñ¨Ó~°fiHÍÅO <åÜ«∞‰õΩÅ∞ Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ J<Õ Ñ¨^•xfl 'lǨ^£
Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ— (^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å@O) J<Õ J~°÷OÖ’ ¢Ñ¨Ü≥∂yOKå~°∞. D áÈ~å@O
J<Õ Ñ¨^•xfl "å~°∞ ™ê^è•~°}OQÍ Ü«Ú^ŒúO J<Õ ÉèÏ=OÖ’ fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. D HÍ~°}O
QÍ<Õ ¢Ñ¨[Å∞ [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° Ѩ^Œ∞ÌÅÖ’x Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ J<Õ Ñ¨^Œ∞Ì Ü«Ú^ŒúO HÀã¨O
=∂¢`«"Õ∞ ¢Ñ¨`ÕºH˜OK«|_çO^Œx JáÈǨÏѨ_®¤~°∞. HÍx "åã¨Î=O Jk HÍ^Œ∞.
'lǨ^£ Ѷ‘ã¨c eÖÏ¡ÇπÏ— J<Õ Ñ¨^ŒO Ü«Ú^ŒúO HõO>Ë ‰õÄ_® ZO`À qã¨Î$`«"≥∞ÿ#
ÉèÏ=O ã¨Êù$iOѨ*Ëã¨∞ÎOk. Wk '^Œ∞+¨ì=K«<åxfl— J}z '^≥·==K«<åxfl— L^ŒúiOK«_®xH˜,
^≥·=^èŒ~å‡xfl XHõ r=#=º=ã¨÷QÍ <≥ÅH˘ÅÊ_®xH˜ KÕ¿ã ã¨=∞ãÎ̈ ¢Ñ¨Ü«∞`åflʼnõΩ =iÎã¨∞ÎOk.
P ¢Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ ¢Ñ¨Kå~°–ѨiK«Ü«∂Å ¢áê~°OÉèí ^Œâ◊Ö’ L<åfl ÖËHõ ã¨OѶ¨∞~°¬}–ã¨=∞~åÅ
JOu=∞ ^Œâ◊Ö’ L<åfl 㨈~ ã¨HõÅ q^è•Å ¢Ñ¨Ü«∞`åflʼnõΩ D ÉèÏ=O =iÎã¨∞ÎOk.——
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl Zxq∞k Ѩ^Œ∞ÌÅÖ’ `«Ñ¨Ê [HÍ`ü ^èŒ<åxfl =∞ˆ~ W`«~° MÏ`åÅÖ’
qxÜ≥∂yOK«‰Äõ _»^∞Œ . J~Ú`Õ [HÍ`ü K≥eO¡ KÕ =ºH˜Î `«Ñʨ xã¨iQÍ D "≥Ú`«OΠѨ^∞Œ Å Ì Ö’
`«# [HÍ`ü#∞ qxÜ≥∂yOKåÅ#fl x|O^è#Œ Un ÖË^∞Œ . g\˜Ö’ H˘xfl Ѩ^∞Œ Å Ì Ö’<À ÖË^•
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 179
XˆH Ѩ^Œ∞ÌÖ’<À ‰õÄ_® "≥Ú`«ÎO [HÍ`ü#∞ qxÜ≥∂yOK«=K«∞Û. 'L¢+π— (=$Hõ∆ã¨OѨ^Œ‰õΩÃÑ·
K≥e¡OKÕ [HÍ`ü)‰õΩ ‰õÄ_® D P[˝ÖË =iΙêÎ~Ú.
''XHõ™êi XHõ =ºHÎ̃ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ =zÛ [HÍ`ü ^èŒ#O #∞O_ç H˘O`«
`«#‰õį_® W=fi=∞x J_çQÍ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J`«xH˜ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î '[HÍ`ü
qxÜ≥∂QÆ Ñ¨^Œ∞ÌʼnõΩ ã¨O|OkèOz# (Y∞~üP<£Ö’x) x~°‚Ü«∂xfl ^Õ=Ù_»∞ U ¢Ñ¨=HõΉõÄ,
U ¢Ñ¨=ˆHÎ`«~°∞xH© =^ŒeÃÑ@ìÖË^Œ∞. PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ (Y∞~üP<£Ö’) [HÍ`ü Ѩ^Œ∞ÌÅ#∞
x~°‚~ÚOKå_»∞. ^•xfl Zxq∞k ÉèÏQÍÅ∞ (Ѩ^Œ∞ÌÅ∞)QÍ x~°‚~ÚOKå_»∞. h=Ù D Ѩ^Œ∞Ì
ÅÖ’ U^≥·<å Ѩ^Œ∞Ì ¢H˜OkH˜ =¿ãÎ <Õ#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® h‰õΩ [HÍ`ü ÃÑ·HõO H˘O`« W=fi
QÆÅ#∞— Jx J<åfl~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
áÈ`Õ 2,7 Ѩ^Œ∞ÌÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨Ü≥∂yOz# Ѩ^•Å#∞ QÆ=∞x¿ãÎ D ¢H˜Ok
Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î QÆ∞~°∞ÎH˘ã¨∞ÎOk:
''=ÚYº~Qå ^≥·=HßO®ºÖ’¡ x=∞QÆ∞flÅ~ÚáÈܵ, r=<Àáåkè H’ã¨~ ^è°O°}˜ÃÑ· uiQÕ
J=Hßâ◊~ÖËx xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ (Pi÷Hãí Ǩ ¨ Ü«µ~ KÕܵ« ~_ç). ÇÍi ã≤u÷ Qõ`∞Œ Å∞ ZO°Qxõ ÇÍO°∞ ÇÍi
P`͇aè=∂#~ K«¥ã≤ ÇÍO°∞ ã≤u÷ ǨO∞° ÖË#x ÉèÏq™®ÎO∞° . Hßx ÇÍi =ÚMÏÅ∞ K«¥¿ãÎ g∞O°∞
ÇÍi "åã¨=Î ã≤u÷ „QõÇÏ≤ ™®ÎO∞° . ÇÍO°∞ (ã≤Q∞õ æ =^°e) „Ǩ[Å Ç‹~@Ѩ_ç Ji÷~KÕ (Ü«∂K«H∞í ÖÏ¡~>˜)
ÇÍO°∞ Hß^°∞. ÇÍi ã¨Ç¨Ü«∞O HÀã¨O g∞O°∞ KÕ¿ã U YO°Ûܵ<® ^Õ=ÙxH˜ `ˇeÜ«µHí∞~_Í
L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:273)
XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''u#_®xH˜ uO_ç L#fl"å_»∞, ã¨OáêkOKÕ â◊HÎ̃
L#fl"å_»∞ [HÍ`ü fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. J~Ú`Õ =∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ''JiúOKÕ
"å_»∞ QÆ∞¢~°"≥∞H˜¯ =zÛ<å Jk J`«x ǨωõΩ¯—— Jx K≥áêÊ~°∞.
84. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~åxH˜ J#~°∞›Å∞
U_»∞ q^è•Å =º‰õΩÅ Î ‰õΩ [HÍ`ü W=fi_»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. XHõ"àÕ ◊ "åiH˜zÛ<å
[HÍ`ü K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~°^Œ∞. JÖÏO\˜ =º‰õΩÎÅ q=~åÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
(1) `«e¡, `«O¢_ç, `å`«, =Ú`åÎ`«, J=∞‡=∞‡, J=∞‡=∞‡ `«e¡, <åÜ«∞#=∞‡,
<åÜ«∞#=∞‡ `«e¡.
(2) H˘_»∞‰õΩÅ∞, ‰õÄ`«∞à◊√§, =∞#=∞à◊√§, =∞#∞=∞~åà◊√§, =∞#∞=∞à◊§ ã¨O`å#O,
=∞#∞=∞~åà◊§ ã¨O`å#O.
(3) ÉèÏ~°º `«# Éèí~°Î‰õΩ [HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
(4) Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º‰õΩ [HÍ`ü W=fi_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ `«Ñ¨Ê q∞ye# |O^èŒ∞=ÙÅO^ŒiH©
[HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. ÃÑ·QÍ "åiH˜=fi_»O =Å¡ J`«ºkèHõ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ÅaèOKÕ
J=HÍâ◊O ‰õÄ_® LO@∞Ok.
180 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
(5) [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Hõh㨠=¸Å^èŒ#O QÆÅ =ºH˜Î (™êÃÇÏɡ
x™êÉò)H˜, ã≤u÷ Ѩ~∞° _çH˜ [HÍ`ü W=fi_»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. x~°∞¿Ñ^Œ ''™êÃÇÏɡ x™êÉò——
JÜÕ∞º@O`« Z‰õΩ¯= ^èŒ#O Hõey=ÙO>Ë J`«x‰õį_® [HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O
HÍ^Œ∞. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ ~°∞}ÉèÏ~°O H˜O^Œ Ѩ_áç ÈÜ≥∂ ÖË^• ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ
L#fl HÍ~°}OQÍ<À ^Œ∞~°ƒ~ù ° Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞Å∞ Ѩ_∞» `«∞O>Ë J`«xH˜ gÖˇ#· O`« Z‰õΩ¯=QÍ
[HÍ`ü ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∞=K«∞Û. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''^èŒx‰õΩ_çH˜ [HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞, D J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ =º‰õΩÎʼnõΩ
`«Ñ¨Ê– 1. ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_Õ Ü≥∂^èŒ∞_»∞† 2. ^•#^èŒ~å‡Å =ã¨∂Å∞, ѨOÑ≤}© ÖÏO\˜
Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã"å_»∞† 3. ~°∞}¢QÆã∞¨ _Î ∞» † 4. _»|∞ƒ`À ã¨^MŒ Ï (^•#O) =ã¨∞=Î ÙÅ∞ H˘<Õ"å_»∞†
5. `«# á⁄~°∞QÆ∞# ¿Ñ^Œ"å_»∞ Hõey=Ù#fl =ºH˜Î. P ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ã¨^ŒMÏ Åaè¿ãÎ J`«#∞
^•xfl `«# ^èŒx‰õΩ_≥·# á⁄~°∞QÆ∞"åxH˜ HÍ#∞HõQÍ WKÕÛ =ºHÎ̃.—— (=ÚJ`åΖW=∂"£∞=∂eH±)
(6) =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞xH˜ ‰õÄ_® [HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
(7) Ǩ+≤O ã¨O`«uÖ’x =¸_»∞ ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ K≥Ok#"åiH˜ [HÍ`ü W=fi_»O
^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞: 1. ǨϢ[`ü JÉσãπ (~°l) ã¨O`«uH˜† 2. Ǩiãπ ã¨O`«uH˜† 3. J|∂
`åeÉò ã¨O`«uH˜. |há¶êu=∂‰õΩ K≥Ok# ã¨~Úº^£ =OjÜ«ÚÅ∞, JÅg ã¨O`«uH˜
K≥Ok# ã¨~Úº^£ =OjÜ«ÚÅ∞ =¸_»= HÀ= H˜OkH˜ =™êÎ~°∞. g~°O`å J|∂`åeÉò
‰õΩ=∂~°∞_»∞ ǨϢ[`ü Je (~°l) ã¨O`«uH˜ K≥Ok#"å~°∞.
J~Ú`Õ D~ÀAÖ’¡ g~°O`å x[OQÍ Ç¨+≤O ã¨O`«uH˜ K≥Ok# "åˆ~<å Jx
Ѩiâ’kèOK«_»O KåÖÏ Hõ+ì̈"≥∞ÿ# Ѩx. JO^Œ∞=Å¡ ɡ·`«∞Öò=∂Öò #∞O_ç ¢Ñ¨u x~°∞¿Ñ^Œ‰õΩ,
JQÆ`«ºÑ¨~°∞xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∂e. HÍHõáÈ`Õ Z=iÔH·<å `å=Ú Ç¨+≤O ã¨O`«uH˜
K≥Ok# "å~°"Õ∞#x QÆ\˜ì #=∞‡Hõ=ÚO>Ë JÖÏO\˜ "å~°∞ [HÍ`ü fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''ã¨^ŒMÏ ¢Ñ¨*ʼnõΩ K≥Ok# ™⁄`«∞Î J~Ú#O^Œ∞# ã¨^ŒMÏ ([HÍ`ü) ™⁄=Ú‡ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨Å¡O) ã¨O`«uH˜ W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.—— (P™ê<£ Ѷ≤Mϯ Ô~O_À ÉèÏQÆO)
(8) ^èŒx‰õΩÅ Ñ≤šʼnõΩ [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
(9) =∞ã≤˚^£ x~å‡}O HÀã¨O [HÍ`ü ^èŒ<åxfl Y~°∞Û ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞.
(10) =∞$`«∞x =¢ã¨Î ã¨O™ê¯~åxH˜, =∞$`«∞x JѨÙÊÅ K≥e¡OѨىõΩ [HÍ`ü ÃÑ·HõO
qxÜ≥∂yOK«‰õÄ_»^Œ∞. (W™ê¡g∞ Ѷ≤Mϯ "≥Ú^Œ\˜ ÉèÏQÆO, ¿Ñ. 250)
85. *HÍ`ü‰Ωõ ã¨O|OkèOz# W`«~° P[˝Å∞
(1) U^≥·<å ™⁄O`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞H˘x ^•xH˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅOQÍ ÖËHõ "Õ`«#OQÍ [HÍ`ü
ÃÑ·HõO W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
(2) ãÔ̈~#· [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠HÀã¨O, J~°∞›Öˇ#· "åiH˜ [HÍ`ü JO^Œ*ãË ∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ Wk
[HÍ`ü ÃÑ·Hõ=∞x K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ "åiH˜ HÍ#∞HõQÍ<À, Ñ≤Å¡ÅÔH·`Õ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 181
áêi`À+≤HõOQÍQÍ<À [HÍ`ü JO^Œ*ˇÜ«∂ºe.
(3) U =ã¨∞Î ÖËHõ Ѩâ◊√ ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞O^À [HÍ`üQÍ
^•xflQÍx ÖË^• ^•x ^èŒ~°#∞QÍx W=fi=K«∞Û. ^èŒ~°#∞ [HÍ`üQÍ WKÕÛ@ѨÙÊ_»∞ JѨÊ\˜
=∂Ô~¯\ò ^èŒ~°<Õ W"åfie.
(4) [HÍ`üQÍ <åã≤~°HõO =ã¨∞Î=ÙÅ∞ W=fi‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ [HÍ`ü =ã¨∂Å∞KÕ¿ã
=ºH˜Î ZO`À <å}º"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ fã¨∞HÀ=_»O ‰õÄ_® =∞Oz Ѩ^Œúu HÍ^Œ∞.
(5) W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi=Ú#fl KÀ@ JHõ¯_ç =Úã≤¡OÅ∞ `«=∞ [HÍ`ü ™⁄=Ú‡#∞
¢Ñ¨É∞íè `«fi ^è<Œ åQÍ~°OÖ’<Õ [=∞KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok. W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ÖËx ^ÕâßÅ
=Úã≤¡OÅ∞ `«=∞O`«@`å=Ú ''=Úã≤¡O ^èŒ<åQÍ~°O——#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞H˘x, ^•x^•fi~å [HÍ`ü
=ã¨∂Å∞, ѨOÑ≤}© Ѩ#∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀ=_»O =∞Ozk. JÖÏ HÍHõáÈ`Õ "å~°∞ =ºH˜QÎ `Æ «
™ê÷~ÚÖ’ `«=∞ [HÍ`ü ™⁄=Ú‡Å#∞ J~°∞›Öˇ·#"åiH˜, ã¨Oã¨÷ʼnõΩ JO^Œ*ËÜ«∂e.
(6) "åºáê~°O ¢áê~°OaèOz# `Õn #∞O_ç ã¨O=`«û~°O QÆ_z ç # `«~åfi`« HõOÃÑhÖ’
q∞ye# "åºáê~°ã¨~°∞‰õΩ (Stock in Trade) qÅ∞= ZO`«∞Ok, #QÆ^Œ∞ ÃÑ·HõO ZO`«
J<Õ q+¨Ü«∂Å∞ ÖˇHõ¯"Õã¨∞H˘x P "≥Ú`«ÎO x™êÉò‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO>Ë ^•xÃÑ· 2–1/2 âß`«O
K˘Ñ¨ÙÊ# ''"åºáê~°[HÍ`ü—— fÜ«∞=Åã≤=ÙO@∞Ok. JÖÏ [HÍ`ü fã≤# `«~åfi`Õ q∞ye#
ÖÏÉèÏÅ#∞ "å\Ï^•~°∞Å∞ `«=∞ "å\ÏÅ x+¨ÊuÎ ¢Ñ¨HÍ~°O ѨOK«∞HÀ"åe. HÍx "åºáê~°
ã¨~°∞‰õΩ, #QÆ^Œ∞ÃÑ·HõOÅ "≥Ú`«ÎO #∞O_ç ¿ãÖòû\ϺH±û f¿ãÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
(7) =ºHÎ̃QÆ`« J=ã¨~åÅ HÀã¨O Hõhã¨O x™êÉò‰õΩ ã¨iѨ_ç#O`« JѨÙÊ fã¨∞‰õΩ#fl
ѨÙÊ_»∞ ã¨O=`«û~°O QÆ_çzáÈÜÕ∞ =~°‰õΩ P ÃÑ·HõO Y~°∞ÛKÕÜ«∞HõáÈ`Õ ^•xÃÑ· [HÍ`ü
K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok. "åºáê~° J=ã¨~åÅ HÀã¨O fã¨∞‰õΩ#fl JѨÙÊJ~Ú`Õ, "åºáê~°
Y~°∞ÛÅ∞ áÈQÍ=KÕÛ ÖÏÉèOí x™êÉò‰Ωõ KÕi#O`« ™⁄=∞‡~Ú LO_ç ^•xÃÑ· XHõ ã¨O=`«ûO
QÆ_»záÈ`Õ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
(8) WzÛ# JѨÙÊÅ∞ ã¨HÍÅOÖ’ uiy=KÕÛ J=HÍâ◊O L#flѨÙÊ_»∞ "å\˜ÃÑ· [HÍ`ü
K≥e¡OKåe. H˘O^Œ~°∞ Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O P ~°∞}ÏÅÃÑ· ¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O
[HÍ`ü K≥eO¡ Kåe. Wk ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£L=∞~ü (~°l), *Ïa~ü a<£
J|∞ÌÖÏ¡ (~°l), `å=Óãπ, ǨÏã¨<£ |¢ã‘ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å ^Œ$HõÊ^äŒO. =∞i H˘O^Œi Jaè¢áêÜ«∞O
¢Ñ¨HÍ~°O JѨÙÊ =ã¨∂ÅÜ«∂ºHõ QÆ_»z#áÈ~Ú# ã¨O=`«û~åÅHõxfl\˜H© [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
Wk ǨϢ[`ü Je (~°l), J|∂™œ~ü, ã¨∞á¶êº<£ ™œi, ǨÏ#Ѷ‘Ü«ÚÅ ^Œ$HõÊ^äŒO.
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O JѨÙÊ ÃÑ·HõO uiQ˘ã¨∞ÎO^À ÖË^À J#fl
J#∞=∂#O L#flѨÙÊ_»∞, z=iH˜ ZѨÙÊ_À uiy ÅaèOz# ѨHO∆õ Ö’ XHõ ã¨O=`«û~åxH˜
=∂¢`«"∞Õ [HÍ`ü K≥eO¡ Kåe. Wk ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ J|∞ÌÖò Jr*ò (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , ǨÏã¨<,£
Öˇ·ãπ, B*Ï~Ú, W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å ^Œ$HõÊ^äŒO.
(9) q"å^•ã¨Ê^Œ"≥∞ÿ# Pã≤Î Z=i Jnè#OÖ’ LO>Ë J`«#∞ ^•xÃÑ· [HÍ`ü
K≥e¡OKåe. `«~°∞"å`« f~°∞Ê ¢Ñ¨HÍ~°O Pã≤Î Z=iH˜ Åaè¿ãÎ J`«#∞ [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
182 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
(10) =∞#O Z=iÔH·<å JÑ≤ÊzÛ# `«~°∞"å`« JѨÙÊ fã¨∞‰õΩ#fl =ºHÎ̃ WOHÍ Pi÷Hõ
W|ƒO^Œ∞ÅÖ’<Õ H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∞#fl ѨHõ∆OÖ’ P JѨÙÊ#∞ [HÍ`ü ~°∂¿Ñ} =∂Ѷ‘KÕ¿ãÎ
=∞# [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~°^Œ∞. ^•x HÀã¨O "≥Ú^Œ@ [HÍ`ü ™⁄=Ú‡#∞
~°∞}¢QÆã¨∞Î_çH˜ JO^Œ*ËÜ«∂e. P `«~°∞"å`« ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ JѨÙÊ K≥e¡ã¨∞Î#fl@∞¡ K≥Ñ≤Ê P
™È=Ú‡#∞ =∞#‰õΩ uiy¿ãÎ =∞# [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
(11) ¿Ñ^Œ"åà◊§‰õΩ [HÍ`ü ÃÑ·HõO`À |@ìÅ∞, ^Œ∞ѨÊ@∞¡, HõO|à◊√§ H˘x W=fiK«∞Û.
JÖψQ q"åÇ¨Ï J=ã¨~åÅ HÀã¨O ‰õÄ_® "åiH˜ [HÍ`ü ÃÑ·HõO JO^Œ*ËÜ«∞=K«∞Û.
(12) XHõ`x« H˜ =∞#O [HÍ`üãfi‘ HÍ~° J~°∞›_»x `«Åz J`«xH˜ [HÍ`ü JO^Œ*™Ë êÎO.
HÍx P`«~åfi`« J`«#∞ [HÍ`üã‘fiHÍ~° J~°∞›_»∞ HÍ^Œx =∞#‰õΩ `≥eã≤<å [HÍ`ü K≥e¡OѨÙ
qkè <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok. ^•x HÀã¨O =∞~˘Hõ™êi [HÍ`ü K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
(13) HõÔ~hû<À@∞¡, <å}ÏÅ∞, "å}˜[º ã¨~°∞‰õΩÅ∞ U"≥·<å 㨈~ |OQÍ~°O ÖË^•
"≥O_çH˜ ã¨O|OkèOz# ''x™êÉò—— (=¸Å^èŒ# Ѩi=∞u) qÅ∞=‰õΩ ã¨iѨ_ÕO`« LO>Ë
"å\˜ÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– XHõ`«x ^ŒQÆæ~° H˘xfl HõÔ~hû
<À@∞¡, =∞iH˘xfl <å}ÏÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ LO\Ï~Ú. J=hfl HõeÑ≤`Õ 52–1/2 `«∞ÖÏÅ
''"≥O_ç x™êÉò——‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO>Ë, ÖË^• JO`Õ 'x™êÉò—‰õΩ ã¨iѨ_ÕO`« qÅ∞=QÆÅ "åºáê~°
ã¨~∞° ‰õΩ LO>Ë "å\˜ÃÑ· [HÍ`ü K≥eO¡ Kåe. J`«x ^ŒQ~æÆ ∞° #fl D ^è#Œ =∞O`å ''|OQÍ~°O x™êÉò——‰õΩ
KÕ~∞° HÀHõáÈ~Ú<å J`«#∞ qkèQÍ [HÍ`ü K≥eO¡ K«=Åã≤O^Õ.
86. ¢áêq_≥O\ò ѶO¨ _£
H˘xfl ¢Ñ¨Éèí∞`«fiâßYÅ L^ÀºQÆ∞ʼnr`åÅ #∞O_ç f¿ã ¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£‰õΩ =_ô¤
HõeÑ≤ W™êÎ~°∞. =_ô¤ x+≤^ŒúO Hõ#∞Hõ ^•xfl ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO PtOK«‰õΩO_® ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ^•#O
KÕÜ«∂e. JÖÏHÍx W`«~° ¢Ñ¨Éèí∞`«fiL^ÀºQÆ∞Å r`åÅ #∞O_ç f¿ã ¢áêq_≥O\òѶ¨O_£
ÃÑ·HõO [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« =¸Å^èŒ<åx (x™êÉò)H˜ KÕ~°∞‰õΩO>Ë, ^•x
g∞^Œ ¢Ñ¨uÜÕ∞_»∂ [HÍ`ü K≥e¡OKåe. ¢áêq_≥O\òѶ¨O_£ MÏ`åÖ’ ã¨O=`«û~åO`åxH˜
ZO`« [=∞J~Ú`Õ JO`« "≥Ú`«ÎOÃÑ· ¢Ñ¨u ÜÕ∞_»∂ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ.
¢áêq_≥O\ò ѶO¨ _£ ÃÑ·HOõ ¢Ñ¨ã∞¨ `Î O« L^Àºy ^ŒQ~æÆ ° ÖËHáõ È~Ú<å Jk J`«x ™⁄O`«
Pã≤ÎQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok. J`«#∞ L^ÀºQÆO =∂<Õã≤<å ÖË^• i>ÿ̌~ü J~Ú<å P
™⁄=Ú‡ J`«xH˜ ZÖÏQÆ∂ Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ#∞Hõ ¢áêq_≥O\òÑO¨¶ _£ g∞^Œ [HÍ`ü K≥eO¡ K«=Åã≤
LO@∞Ok. "≥Ú`«ÎO ¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£ ™⁄=Ú‡ KÕuHõOk# `«~°∞"å`«, QÆ_»záÈ~Ú#
ã¨O=`«û~åÅ HõO`«\˜H© ÖˇHõ¯QÆ\˜ì [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ ¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£x JѨÙÊQÍ Ñ¨iQÆ}˜Oz, P "≥Ú`«ÎO KÕuH˜
JOk# `«~°∞"å`«<Õ ^•x g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞O^Œx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
''W™ê¡g∞ Ѷ≤Mϯ—— ¢QÆO^äŒHõ~°Î =∂¢`«O ¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£x ÉϺO‰õΩÖ’¡ ÖËHõ áÈ™êìѶ‘ã¨∞Ö’¡
^•K«∞‰õΩ#fl _çáêl\òÅ H˜O^Œ ѨiQÆ}˜OKå~°∞. "≥Ú`«ÎO g∞^Œ D Ô~O_»∞ Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂
¢áêq_≥O\ò Ѷ¨O_£ÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OKåeûO^Õ. (W™ê¡g∞ Ѷ≤Mϯ "≥Ú^Œ\˜ÉèÏQÆO–¿Ñ.224)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 183
87. [HÍ`ü qkèOѨىΩõ =¸Å^è#Œ Ѩiq∞u (x™êÉò)
[HÍ`ü qkèOѨ٠HÀã¨O =¸Å^èŒ# Ѩiq∞u JO>Ë [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò)
HÍ=_®xH˜ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO (+¨sJ`ü) x~°‚~ÚOz# Hõh㨠=¸Å^èŒ#O Jx J~°÷O. nxfl
''x™êɡ [HÍ`ü—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. x™êÉòJO`« ÖËHõ x™êÉò‰õΩ q∞Oz# =¸Å
^èŒ#O Hõey=Ù#fl =ºHÎ̃x ''™êÃÇÏɡ x™êÉò—— JO\Ï~°∞. JO>Ë [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°
"≥∞ÿ# Hõh㨠=¸Å^èŒ#O Hõey=Ù#fl =ºH˜Î J#fl =∂@.
[HÍ`ü qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤# Hõh㨠=¸Å^èŒ#O ZO`« LO_®Å#fl q+¨Ü«∂xfl
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''J~Ú^Œ∞ TdÜ«∂Å∞ Hõ<åfl `«‰Ωõ ¯= "≥O_çÃÑ· [HÍ`ü ÖË^∞Œ . S^Œ∞ HõO>Ë `«‰Ωõ ¯=
XO>ˇÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^∞Œ . JÖψQ J~Ú^Œ∞ =ã¨MÅ ò Hõ<åfl Y~°∂~˚ O° ÖËHõ ^è•#ºOÃÑ·
‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü ëêÇπÏ =eÜ«ÚÖÏ¡ÇπÏ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) D ǨÏnã¨∞Ö’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_ç# H˘Å
=∂<åÅ#∞ QÆ∞iOz q=iã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''P HÍÅOÖ’ J~Ú^Œ∞ '=ã¨M—ò Å∞ JO>Ë
=ÚѨÊù~Ú =∞}∞QÆ∞Å (^•^•Ñ¨Ù 609 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ) Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡. Jq XHõ z#fl
‰õΩ@∞OÉO U_®káê@∞ QÆ_»Ñ¨\ÏxH˜ ã¨iáÈÜÕ∞q. W^Õ qÅ∞= J~Ú^Œ∞ 'Tv—Å,
JO>Ë Ô~O_˘O^ŒÅ k~°›"£∞Å "≥O_çH˜ (ÖËHõ) J~Ú^Œ∞ XO>ˇÅ ^èŒ~°‰õΩ ã¨=∂#OQÍ
LO_Õk. JO^Œ∞=Å¡ D Ѩi=∂}=∞O`« ã¨OѨ^Œ Hõey=ÙO_Õ =ºHÎ̃x ^èŒx‰õΩ_çQÍ Ñ¨iQÆ
}˜ã¨∂Î J`«xÃÑ· [HÍ`üx qkè ("ålÉò)QÍ x~°‚~ÚOK«_»O [iyOk.
"≥O_ç, |OQÍ~åŠѨiq∞u (x™êÉò):– [HÍ`ü qkèOѨىõΩ |OQÍ~°O Ѩiq∞u
(x™êÉò) W~°"≥· 'q∞™êöÖò—Å∞. nx |~°∞=Ù J~Ú^Œ∞ `«∞ÖÏÅ Ô~O_»∞#fl~° =∂ëêÅ
(^•^•Ñ¨ Ù 5–1/2 `« ∞ ÖÏÅ∞´ 65 ¢QÍ=ÚÅ)‰õ Ω 㨠= ∂#O. JO>Ë Hõ h 㨠O JO`«
Ѩi=∂}OÖ’ Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å |OQÍ~°O LO_ç, XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»záÈ`Õ J`«xÃÑ·
[HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞O^Œ#fl =∂@. JO`«HOõ >Ë `«‰Ωõ ¯= |OQÍ~°OÃÑ· [HÍ`ü ÖË^∞Œ .
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O |OQÍ~°O Ѩiq∞u (x™êÉò) 7–1/2
`«∞ÖÏÅ∞ (JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 87 ¢QÍ=ÚÅ∞). D q+¨Ü«∞"Õ∞ ¢Ñ¨ã≤kú K≥OkOk. ''ɡÇ≤Ï+≤Î
*Ë=~ü—— ¢QÆO^äŒOÖ’ ‰õÄ_® |OQÍ~°O Ѩiq∞u 7–1/2 `«∞ÖÏÖË#x ¿Ñ~˘¯#|_çOk.
"≥O_çѨiq∞`« (x™êÉò) Ô~O_˘O^ŒÅ k~°›"£∞Å∞. nx |~°∞=Ù =ÚѨÊù~Ú Zxq∞k
`«∞ÖÏÅ J~Ú^Œ∞#fl~° =∂ëêÅ (^•^•Ñ¨Ù 38–1/2 `«∞ÖÏÅ∞´ 455 ¢QÍ=ÚÅ)‰õΩ
ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok. Hõhã¨O JO`« Ѩi=∂}OÖ’ Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å "≥O_ç LO_ç, XHõ
ã¨O=`«û~°O QÆ_»záÈ`Õ J`«xÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞Ok. JO`«HõO>Ë `«‰õΩ¯=
"≥O_çÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O "≥O_ç Ѩiq∞u (x™êÉò) 52–1/2
`«∞ÖÏÅ∞ (JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 609 ¢QÍ=ÚÅ∞). D q+¨Ü«∞"Õ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ¢Ñ¨ã≤kú K≥OkOk.
''ɡÇ≤Ï+≤Î *Ë=~ü—— ¢QÆO^äŒOÖ’ ‰õÄ_® "≥O_ç Ѩiq∞u 52–1/2 `«∞ÖÏÅ<Õ LOk.
184 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
HõÔ~hû<À@∞¡, <å}ÏŠѨiq∞u (x™êÉò):– Hõ~Ô hû<À@∞¡, <å}ÏÅ q+¨Ü∞« OÖ’ "≥O_ç
|OQÍ~åÅ ^èŒ~°Å<Õ Ñ¨iQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe. Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å "≥O_ç, |OQÍ~åÅ
Ѩiq∞uH˜ ã¨=∂#"≥∞ÿ# HõÔ~hû <À@∞¡, <å}ÏÅ∞ LO_ç, XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»záÈ`Õ
J`«#∞ qkèQÍ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
J~Ú`Õ "≥O_ç, |OQÍ~åÅÖ’ U XHõ¯^•x x™êÉò ѨÓiÎ J~Ú<å ^•x ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ
ÖˇHõ¯ Hõ\˜ì [HÍ`ü K≥e¡OKåÅ#fl q+¨Ü«∂xfl ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ–
D<å_»∞ Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å U_»∞"ÕÅ (7,000/–) ~°∂áêÜ«∞Å∞ #QÆ^Œ∞O>Ë J`«xÃÑ· [HÍ`ü
K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞Ok. HÍ~°}O U_»∞"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ |OQÍ~°O Ѩiq∞u (x™êÉò)
qÅ∞=‰õΩ (JO>Ë 87 ¢QÍ=ÚÅ |OQÍ~°O ^èŒ~°‰õΩ) ã¨=∂#O HÍHõáÈ~Ú<å, P ÃÑ·HõO
"≥O_ç Ѩiq∞u (x™êÉò) qÅ∞=‰õΩ (609 ¢QÍ=ÚÅ "≥O_ç ^èŒ~°‰õΩ) q∞OzáÈ`«∞Ok.
D<å_»∞ (2005 ã¨O=`«û~°OÖ’) =∂Ô~¯\ò ^èŒ~°Å∞ |OQÍ~°O 10 ¢QÍ=ÚÅ∞
~°∂.6,000/–Å∞† "≥O_ç H˜Ö’ ^•^•Ñ¨Ù ~°∂.10,000/–Å∞ L<åfl~Ú. W™ê¡O ¢áê~°OÉèí
HÍÅOÖ’ "≥O_ç, |OQÍ~°O ^èŒ~°Å∞ 1:7 x+¨ÊuÎÖ’ LO>Ë, <Õ_çq 1:60 x+¨ÊuÎÖ’
L<åfl~Ú. JO>Ë D<å_»∞ |OQÍ~°O ^èŒ~° =ÚO^Œ∞ "≥O_ç ^èŒ~° ^•^•Ñ¨Ù `˘q∞‡k Ô~@∞¡
`«yæáÈ~ÚOk. [HÍ`ü x™êÉò HÀã¨O <Õ\˜ 1:60 x+¨ÊuÎH˜ |^Œ∞Å∞ P<å\˜ 1:7 x+¨ÊuÎ<Õ
¢áêuѨkHõQÍ fã¨∞HÀ=_»O [iyOk. D HÍ~°}OQÍ<Õ H˘O`« "≥O_ç ÖËHõ HõÔ~hû<À@¡`À
áê@∞ 15¢QÍ=ÚÅ∞ |OQÍ~°O L<åfl KåÅ∞, [HÍ`ü K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok. HÍ~°}O
D 15 ¢QÍ=ÚÅ |OQÍ~°O ^è~Œ ° (~°∂. 9,000/–) "≥O_ç Ѩiq∞u (x™êÉò) qÅ∞= (~°∂.
6,100/–) Hõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ LO_»@"Õ∞. JO>Ë D<å_»∞ =∞# ^ŒQÆæ~° ~°∂.6,100/–Å∞
#QÆ^Œ∞ XHõ U_®káê@∞ LO>Ë KåÅ∞, [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞O^Œ#fl =∂@.
"åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩ g∞^Œ [HÍ`ü:– "åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩ g∞^Œ [HÍ`ü K≥eO¡ KÕ Ñ¨^uúŒ WÖÏ
LOk– "åºáê~°O ¢áê~°OaèOz# `Õn #∞O_ç XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»z# `«~°∞"å`«
"åºáê~°ã~¨ ∞° ‰õΩ (Stock in Trade) ZO`«∞O^À, ~˘Y¯O (Stock in Hand) ZO`«∞O^À
ÖˇHõ¯QÆ\Ïìe. D Ô~O_ç\˜ qÅ∞= (Cost) HõÅã≤ x™êÉò‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO>Ë [HÍ`ü W"åfie.
JO>Ë "åºáê~°ã¨~°∞‰õΩ, ~˘Y¯O Ô~O_ç\˜ ã¨=Ú^•Ü«∞OÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OKåÅ#fl =∂@.
XHõ"Õà◊ "åºáê~° ™ê=∞¢y, #QÆ^Œ∞ÃÑ·HõO qÅ∞= 'x™êÉò— Hõ<åfl `«‰õΩ¯=QÍ LO_ç,
H˘<åflà◊§‰õΩ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ^èŒ~°Å∞ ÃÑ~°QÆ_»O =Å¡ "åºáê~° ™ê=∞¢y ^èŒ~° x™êÉò JO`« ÖË^•
JO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= J~ÚáÈ`Õ ^è~Œ Å ° ∞ ÃÑiy# `Õn #∞O_Õ '[HÍ`ü ã¨O=`«û~°O— ¢áê~°OÉèí
=∞=Ù`«∞Ok. JO>Ë "åºáê~°O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì# `Õn #∞O_ç Q͉õΩO_® ^èŒ~°Å∞ ÃÑiy#
^ŒQÆæ~°∞flOz XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»z# `«~°∞"å`« [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
#QÆʼnõΩ ã¨O|OkèOz# [HÍ`ü:– |OQÍ~°O, "≥O_ç U ~°∂ѨOÖ’ L<åfl ã¨~ˆ "å\˜
g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ. "≥O_ç |OQÍ~åÅ`À KÕÜ«∞|_ç# <å}ÏÅ∞, Hõ_ô¤Å∞,
a㨯@∞¡, fQÆÅ∞, ˆ~‰õΩÅ∞, PÉèí~°}ÏÅ∞, |@ìÅÖ’ HõeÑ≤ <ÕÜ«∞|_ç# "≥O_ç |OQÍ~°∞
[ÖÏÎ~°∞, ZO¢ÉÏ~Ú_»s "≥Ú^ŒÖˇ·# ¢Ñ¨u ^•xÃÑ· [HÍ`ü LO@∞Ok.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 185
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ (KÕ`«∞ʼnõΩ) Hõ_çÜ«∂Å∞ ^èŒiOKÕ^•xfl.
(JO^Œ∞=Å¡) <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! Wq ‰õÄ_® xkè (Y*Ï<å) H˜OkH˜
=™êÎÜ«∂?—— Jx J_çQÍ#∞. JѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''[HÍ`ü K≥e¡OѨىõΩ
J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« Ѩi=∂}ÏxH˜ KÕ~°∞‰õΩ#fl ^èŒ#O LO>Ë ^•xÃÑ· [HÍ`ü ‰õÄ_® Wã¨∞ÎO>Ë
P ^èŒ#O xkè H˜OkH˜ ~å^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
¢Ñ¨MϺ`« `«`«fi"Õ`«Î =∞øÖÏ<å =∞ø^Œ∂n (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ''~°™êÜ«∞Öò = =∞™êÜ«∞Öò——
Ô~O_»= ÉèÏQÆOÖ’ XHõ ¢Ñ¨â◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''PÉèí~°}ÏÅ [HÍ`ü q+¨Ü«∞OÖ’ J<ÕHõ ^Œ$HõÊ^ä•Å∞ L<åfl~Ú. XHõ ^Œ$HõÊ^äŒO
¢Ñ¨HÍ~°O PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^Œ∞. "å\˜x KÕ|^Œ∞Å∞QÍ W=fi_»"Õ∞ "å\˜ [HÍ`ü
J=Ù`«∞Ok. Wk J#ãπ a<£ =∂eH±, ã¨~¸^£ a<£ =∞ã‘É,ò Y`å^•, ëêc (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å
Jaè¢áêÜ«∞O. Ô~O_»= ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O rq`«OÖ’ ˆH=ÅO XHõ™êi #QÆÅÃÑ· [HÍ`ü
W¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. =¸_»= ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘ÎÅ∞ ~ÀE ^èŒiOKÕ PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ
[HÍ`ü ÖË^Œ∞. `«~°K«∞QÍ fã≤ ^•K«∞‰õΩ<Õ PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ =∞@∞‰õΩ [HÍ`ü `«Ñ¨Êxã¨iQÍ
K≥e¡OKåe. <åÅæ= ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O Jxfl ~°HÍÅ PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ [HÍ`ü LOk. <å
^Œ$+≤ìÖ’ D <åÅæ= ^Œ$HõÊ^äŒ"Õ∞ ãÔ̈~·#k.——
''"≥O_ç, |OQÍ~åÅÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠"ålÉò (qkè)QÍ P^ÕtOK«|_ç# ǨÏnã¨∞Å
"åHͺÅ∞ ã¨~°fi™ê=∂#º"≥∞ÿ#q.——
''"≥O_ç g∞^Œ ~Ô O_»∞#fl~° âß`«O [HÍ`ü LOk. J~Ú^Œ∞ ''Tv——ʼnõΩ ֒Ѩ٠LO>Ë
[HÍ`ü ÖË^Œ∞.—— JnQÍHõ J<ÕHõ ǨÏnã¨∞Ö’¡, LÖË¡Y<åÅÖ’, PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ [HÍ`ü
LO^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ q=iOK«_»O [iyOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ J|∂^•=Ó^£, ui‡l,
#™ê~Ú ¢QÆO^ä•Ö’¡ |Å"≥∞ÿ# P^è•~åÅ`À ‰õÄ_ç# D ǨÏnã¨∞ ¿Ñ~˘¯#|_çOk:
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ F™êi Ü«∞=∞<£‰^ÕâßxH˜ K≥Ok# XHõ ¢ã‘Î =zÛOk.
P ¢ã‘Î "≥O@ P"≥∞ ‰õÄ`«∞~°∞ ‰õÄ_® LOk. P J=∂‡~Ú KÕ`«∞ʼnõΩ |~°∞"≥·# Ô~O_»∞
|OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å∞ L<åfl~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P ¢ã‘Îx L^ÕÌtOz 'h=Ù D
|OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡ã¨∞Î#fl"å?— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞HÍ"≥∞ ÖË^ŒO_ô
J#flk. ^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) 'J~Ú`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ nx Ѩ~°º=™ê#OQÍ
h‰õΩ Jyfl =Ú~°∞QÆ∞Å∞ `˘_çyOK«_»O W+¨ì"Õ∞<å?— Jx J_çQÍ~°∞.
(D =∂@Å∞ q#QÍ<Õ) P ¢ã‘Î P Ô~O_»∞ |OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å∞ fã≤ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ )‰õΩ WzÛ"Õã∂¨ Î '^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã#¨ fl`«, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ‘u HÀã¨O <Õ#∞ g\˜x
g∞‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞— Jx J#flk.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ W^ŒÌ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ =KåÛ~°∞. "åi KÕ`«∞ʼnõΩ
|OQÍ~°∞ QÍAÅ∞ L<åfl~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "å\˜x K«∂ã≤ ''D |OQÍ~°∞QÍAÅÃÑ·
g∞~°∞ [HÍ`ü K≥e¡ã¨∞Î<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''ÖË^Œ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx
J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''=∞i (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) g\˜H˜ |^Œ∞Å∞ g∞‰õΩ Jyfl
186 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
QÍAÅ∞ `˘_çyOK«_®xfl g∞~°∞ W+¨ìѨ_»`å~å?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''W+¨ì
Ѩ_»O ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''J~Ú`Õ g\˜ÃÑ· [HÍ`ü
K≥e¡OK«O_ç—— J<åfl~°∞. (ui‡l)
™ê^è•~°}OQÍ ¢ã‘ÎʼnõΩ PÉèí~°}ÏÅ∞ JO>Ë ZO`À W+¨ìO. Wk ã¨Ç¨Ï[ã≤^Œú"≥∞ÿ#
HÀiˆH. J~Ú`Õ H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ Ǩϟ^•–JO`«ã¨∞ÎÅ∞, ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨ªÅ HÀã¨O PÉèí~°}ÏÅ∞
^èiŒ ™êÎ~∞° . =ÚYºOQÍ q"åǨk â◊√ÉèHí Í~åºÅ‰õΩ, _ç#fl~ü áêsìʼnõΩ áÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ `å=Ú
W`«~° ¢ã‘ÎÅ HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê JxÊOK«∞HÀ=_®xH˜ H˘`«ÎH˘`«Î pÔ~Å`À áê@∞ Ys^≥·# #QÆÅ∞
^èŒi™êÎ~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ PÉèí~°}ÏÅ ~°∂ѨOÖ’ Pã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_»Éˇ@∞ìHÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl
™êÎ~°∞. U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© "≥O_ç, ÉOQÍ~°∞ PÉèí~°}ÏÅÃÑ· ¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O [HÍ`ü K≥e¡OK«Hõ
áÈ`Õ =∂¢`«O Ѩ~°Ö’HõOÖ’ f¢= Ü«∂`«#ʼnõΩ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =ã¨∞ÎO^Œx ÃÑ· ǨÏnã¨∞Å
^•fi~å ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. D q+¨Ü«∂xfl ¢ã‘ÎÅ∞ ã¨^• QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe.
Wɡfl ǨÏ["£∞ `«# ¢QÆO^äŒO ''=ÚǨÏb¡——Ö’ ¿Ñ~˘¯#fl^•x ¢Ñ¨HÍ~°O Ô~O_»= Ybá¶ê
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) `«# QÆ=~°fl~ü ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l)H˜ ѨOÑ≤# XHõ
L`«Î~°∞fiÖ’ ''`«=∞ PÉèí~°}ÏÅ g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OKåÅx =Úã≤¡O ¢ã‘ÎÅ#∞ P*Ï˝Ñ≤OK«∞——
Jx P^ÕtOKå~°∞.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l)x XHõ`«#∞ ''PÉèí~°}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz P[˝
Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''Jq Ô~O_˘O^ŒÅ k~°›"£∞ʼnõΩ KÕ~°∞‰õΩO>Ë
"å\˜ÃÑ· [HÍ`ü LOk—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.
W^Õ q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê# ã¨Ç¨ÏcÅÖ’ Wɡfl JÉσãπ (~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£
J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l), ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)† `å|~¸ÅÖ’ ã¨~¸^£ a<£ =∞ã‘Éò
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), ã¨~¸^£ a<£ [c~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), [¢Ç‘φ W=∂=ÚÅÖ’ ã¨∞á¶êº<£ ™œi
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), "åi J#∞K«~°∞Å∞ L<åfl~°∞. g~°O`å W^Õ Jaè
¢áêÜ«∂xfl "≥e|∞KåÛ~°∞.——
–––(=∞øÖÏ<å J|∞Öò PÖÏ =∞ø^Œ∂n)
88. [HÍ`ü Ѩi=∂}O (ˆ~@∞)
(1) "≥O_ç, |OQÍ~°O PÉè~í } ° ÏÅ∞, "åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩÅÃÑ·† ֒ǨÏѨ٠<å}ÏÅ∞, Hõ~Ô hû
<À@∞¡, _®Å~ü, áœO_£, iÜ«∂Öò, n<å~ü, k~°›"£∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ·HõOÃÑ· #ÅÉèíÜ≥∂º
=O`«∞, JO>Ë Ô~O_»∞#fl~° (2–1/2) âß`«O [HÍ`ü qkèQÍ K≥e¡OKåe.
(2) "≥O_ç, |OQÍ~°O PÉèí~°}ÏÖ’¡ #ÅÉèíÜ≥∂º =O`«∞ |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_çx
[HÍ`üQÍ W"åfie. J~Ú`Õ [HÍ`üQÍ "≥O_ç, |OQÍ~åÅ<Õ W=fi#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ^•x
^è~Œ ° ÖˇH¯õ QÆ\ì˜ #QÆ^∞Œ ~°∂ѨOÖ’<≥<· å W=fiK«∞Û. #QÆ^∞Œ H͉õΩO_® |@ìÅ∞ ÖË^• =∞ˆ~"≥<· å
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® W=fiK«∞Û. #QÆ^Œ∞QÍx, "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩÅ qÅ∞=QÍx "≥O_ç,
|OQÍ~åÅÖ’ U XHõ¯^•x x™êÉò (=¸Å^è#Œ Ѩiq∞u)‰õΩ KÕi<å "å\˜ÃÑ· ~Ô O_»∞#fl~°
âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ# [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 187
(3) Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å "≥O_ç ÖËHõ |OQÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz# =¸Å^èŒ#O (x™êÉò)
Ѩiq∞uH˜ H˘OK≥O q∞Oz# "≥O_ç, |OQÍ~°O ÖËHõ "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩ LO>Ë– Jk P
x™êÉòÖ’ J~Ú^À ÉèÏQÆ=∞O`« L#fl ѨHO∆õ Ö’ [HÍ`ü K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞Ok. JO`«
HõO>Ë `«‰õΩ¯= LO>Ë =∂Ѷ‘ LOk.
(4) "≥O_ç, |OQÍ~°O Ô~O_»∂ HõÅã≤ L#fl #QÆÅ∞, áê¢`«Å∞ ÖËHõ |@ìÅ∞ L#fl
ѨHõ∆OÖ’– P Ô~O_ç\˜Ö’ Uk Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë ^•<Õfl ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe.
|OQÍ~°O áêÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë "≥Ú`«OÎ |OQÍ~°OQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ z |OQÍ~°O x™êÉò
¢Ñ¨HÍ~°O [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
(5) |OQÍ~°O, "≥O_ç #QÆÅÖ’ ~åy, W`«Î_ç ÖÏO\˜ ֒ǨÅ∞ HõÅã≤ L#flѨÙÊ_»∞
P ֒ǨÅѨi=∂}O |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_çH<õ åfl `«‰Ωõ ¯=QÍ L<åfl Jk ÖˇH¯õ Ö’H˜ ~å^Œ∞.
"≥Ú`«OÎ =ã¨∞=Î Ù |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_ç`À KÕÜ∞« |_çO^Œx `«Åz [HÍ`ü K≥eO¡ Kåe. XHõ"àÕ ◊
D =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ ~åy, W`«Î_ç ÖÏO\˜ ֒ǨÅ HõO>Ë |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_ç Ѩi=∂}O
`«‰õΩ¯=QÍ LO>Ë, P "Õ∞~°‰õΩ#fl |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_ç<Õ ÖˇHõ¯Ö’H˜ fã¨∞H˘x, Jk
x™êÉò‰Ωõ ã¨iáÈ`Õ [HÍ`ü W=fi=Åã≤ LO@∞Ok. q∞¢â◊=∞Ö’Ç¨Ï =ã¨∞=Î ÙÅÖ’ L#fl "≥O_ç
|OQÍ~åÅ∞ x™êÉò‰õΩ ã¨iѨ_ÕO`« ÖËHõáÈ`Õ =∂¢`«O [HÍ`ü K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
(6) XHõ`«x ^ŒQÆæ~° H˘O`« |OQÍ~°O, H˘O`« "≥O_ç L#flѨÙÊ_»∞ "å\˜Ö’ U XHõ¯\˜
x™êÉò‰õΩ (JO>Ë [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Hõh㨠^èŒ#O) HÍ=Åã≤# Ѩi=∂}OÖ’
L<åfl㨈~, ^•x ^èŒ~°`À áê@∞ Ô~O_»=^•x ^èŒ~° ‰õÄ_® HõeÑ≤ "≥Ú`«ÎO qÅ∞= g∞^Œ
Ô~O_»∞#fl~° âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ# [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
(7) XHõ`«x ^ŒQÆæ~° |OQÍ~°O, "≥O_ç L#flѨÊ\˜H© "å\˜Ö’ U XHõ¯\© x™êÉò‰õΩ
ã¨iѨ_ÕO`« Ѩi=∂}OÖ’ ÖË#ѨÙÊ_»∞ P Ô~O_ç\˜x HõÅѨQÍ =KÕÛ "≥Ú`«ÎO qÅ∞=
|OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_ç x™êÉò‰Ωõ ã¨iѨ_OÕ `« J=Ù`Õ ^•x g∞^Œ ~Ô O_»∞#fl~° âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ#
ÖˇHõ¯QÆ\ì̃ [HÍ`ü K≥e¡OKåe. J^Õq^èŒOQÍ H˘O`« #QÆ^Œ∞, H˘O`« "≥O_ç, H˘O`« "åºáê~°
ã¨~°∞‰õΩ L#flѨÙÊ_»∞ Jxfl\˜ qÅ∞= HõeÑ≤ |OQÍ~°O ÖËHõ "≥O_ç x™êÉò‰õΩ KÕi`Õ ^•xÃÑ·
‰õÄ_® [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
(8) PÉè í ~ ° } ÏÖ’¡ LO_Õ =Ú`åºÅ∞, =∞}∞Å∞, =∂}˜ H ͺÅ∞, =¢*ÏÅ∞,
"≥_· ∂»è ~åºÅ g∞^Œ [HÍ`ü ÖË^∞Œ . "å\˜ |~°∞=Ù#∞ q∞#Ǩ~ÚOz# `«~∞° "å`« PÉè~í }
° ÏÖ’¡
q∞ye# "≥O_ç ÖËHõ |OQÍ~°O |~°∞=Ù g∞^Œ (Jk x™êÉò‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO>Ë) Ô~O_»∞#fl~°
âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ# [HÍ`ü K≥e¡OKåe.
89. L¢+π (=$Hõã∆ O¨ Ѩ^ÃŒ Ñ· [HÍ`ü)
''L¢+π—— JO>Ë âßaÌHõ ÉèÏ=O Ѩ^À =O`«∞. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ L¢+π JO>Ë H˘xfl
ѨO@ Éè∂í =ÚÅ L`«Ê`«∞ÅÎ ÃÑ· Ѩ^À =O`«∞QÍ, =∞iH˘xfl ѨO@ Éè∂í =ÚÅÃÑ· W~°=Ü≥∂º
=O`«∞QÍ qkèOK«|_ç# ''L`«ÊuÎ ã¨O|Okè`« [HÍ`ü—— Jx J~°÷O. ¢Ñ¨Hõ$u ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#
=~å¬Å∞, #^Œ∞Å∞, "åQÆ∞Å∞, K≥~°∞=ÙÅ =¸ÅOQÍ Ñ¨O_Õ Éèí∂=ÚÖ’¡QÍx ÖË^• #n
188 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
f~åÅ `Õ=∞ HÍ~°}OQÍ Ñ¨O_Õ z`«_Î ç <ÕÅÖ’¡QÍx L`«ÊuÎ JÜÕ∞º ѶŠ¨ ™êÜ«∞O #∞Oz
Ѩ^À ÉèÏQÍxfl L¢+πQÍ K≥e¡OK«_»O qkè J=Ù`«∞Ok. JÖψQ Hõ$¢u=∞ HÍÅ∞=Å∞,
[ÖÏâ◊Ü«∂Å∞, ™ê^è•~°} ÉÏ=ÙÅ∞, Q˘@ìѨ٠ÉÏ=ÙÅ =¸ÅOQÍ Ñ¨O_Õ Éèí∂=ÚÖ’¡QÍx,
ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å ¢â◊=∞ ÖËHõ _»|∞ƒ ^•fi~å ÅaèOKÕ h\˜ =Å¡ ѨO_Õ Éèí∂=ÚÖ’¡QÍx
L`«ÊuÎ JÜÕ∞º Ѷ¨Å™êÜ«∞O J~Ú`Õ W~°=Ü≥∂º ÉèÏQÍxfl L¢+πQÍ K≥e¡OKåe.
L¢+π P^Õâ◊O:– Éèí∂ ã¨O|O^èŒ L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò)QÍ x~°‚
~ÚOK«|_çOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– ^è•#ºO, JѨ~åÅ∞, "Õ~°∞Ãã#QÆ, ѨO_»∞¡, Ѷ¨ÖÏÅ∞,
ѨÙëêÊÅ∞, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞, P=Ú^•Å∞, `Õ<≥ "≥Ú^ŒÖˇ·#q. WÖÏO\˜ Ѷ¨Å™êÜ«∂ÅÃÑ·
'L¢+π— K≥e¡OKåÅx Y∞~üP<£ ã¨Ê+¨ìOQÍ P^ÕtOzOk.
JÃÇϡǨÏnãπ‰õΩ K≥Ok# H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) HÍÅOÖ’
QÀ^èŒ∞=ÚÅ∞, Ü«∞=Å∞, Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡, ¢^•H∆ÍѨO_»∞¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ÃÑ· =∂¢`«"Õ∞ L¢+π
K≥e¡OѨ٠LO_Õ^Œx, xÅfiKÕÜ«∞_®xH˜ gÅ∞HÍx ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, P‰õΩ‰õÄ~°Å∞ ÖÏO\˜
"å\˜ÃÑ· L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠LO_ÕkHÍ^Œx JO\Ï~°∞. W=∂"£∞ =∂eH±, W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O ZO_çáÈ~Ú xÅfiKÕÜ«∞_®xH˜ gÖˇ·# PǨ~° =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ·
=∂¢`«"∞Õ L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞Ok. HÍx W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°ÇϨ ‡Öˇ)· ^Œ$HõÊ^äOŒ
¢Ñ¨HÍ~°O L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ Ñ¨O_çOz#, J=∞‡_®xH˜ gÖˇ·# Éèí∂L`«Ê`«∞ÎÅxfl\˜ g∞^•
L¢+π qkèQÍ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. D ^Œ$HõÊ^ä•xfl Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞
‰õÄ_® ^èŒ$=Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ#∞~_ç g∞ H’ã¨~
L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+Ǫ̈ ∞‹ #· ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç.—— (2:267)
''(g∞H’ã¨~) Ǩ~kà◊§ g∞^° „áåHı, „áåHíx K≥@`¡ À ã¨Ç¨ O°HOí H° ßÅ `À@Å∞, `ÀѨÙÅ#∞
ã¨$+≤ì~z#ÇÍ_«∞ P ^Õ=Ù_Ë. qq^è° O°HßÅ PǨO° Ǩ^®O®÷Å∞ L`ŒÊuÎ KÕ¿ã á⁄ÖÏÅ∞,
YO°¥˚O°Ñ¨Ù K≥@¡#∞ ã¨$+≤ì~z#ÇÍ_«∞ Hí∂_Í PÜ«µ<Ë. PÜ«µ<Ë PeDZ (*Î̌`«∂<£), ^®x=∞‡
=$H∆ßÅ#∞ ã¨$lã¨∞Î<®fl_«∞. ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡ K«¥_«>ÏxH˜ PHßO°~Ö’ W~K«∞q∞~K«∞ XHıÖÏ
L#flǨÊ>˜H© O°∞zÖ’ =º`ͺã¨~ L~@∞~k. Jq Ǩ~@Hí∞ =zÛ#ǨC_«∞ ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡
ǨܵQå u#~_ç. ^®~`Àáå@∞ Ǩ~@ HÀ`«‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J~^°∞Ö’ #∞~z ^Õ=Ùx
ǨÏHí∞¯ (¿Ñ^°Å Pi÷HÇí Ϩ Hí∞¯) Hí∂_Í <ˇO"° OÕ Û° ~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕܵ« Hí~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕ¿ãÇÍix
^Õ=Ù_«∞ „¿Ñq∞~K«_«∞.—— (6:141)
ǨѶ≤*ò WɡflǨÏ[~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) '`«böã¨∞Öò[c~ü— ¢QÆO^äŒOÖ’ ^Àã¨HÍÜ«∞Å∞, QÆ∞=∞‡_ç
HÍÜ«∞Å∞, ^•x=∞‡Ñ¨O_»∞¡, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å g∞^Œ L¢+π ÖË^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) K≥Ñ≤Ê#
XHõ ǨÏnã¨∞#∞ LÖËd¡ Oz# `«~∞° "å`« D ǨÏnã¨∞ |ÅÇ‘Ï#"≥∞#ÿ ^Œx, ^•x ¢Ñ¨=∂}OÖ’
HõO\˜#∂º\˜ ÖË^Œx ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# ui‡r (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè¢áê
Ü«∂xfl ‰õÄ_® WÖÏ L^•Ç¨ÏiOKå~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, fÔQ™êQÆ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ q+¨Ü«∞OÖ’ K≥Ñ≤Ê# U ǨÏnã¨∞ ‰õÄ_® ã¨iQÍ LÖË¡dOK«|_»ÖË^Œ∞.——
L¢+π (Éèí∂ ã¨O|O^èŒ L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· K≥e¡OKÕ [HÍ`ü–L¢+π)#∞ QÆ∞iOz =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 189
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) LѨ^ÕtOz# D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
''=~°¬O ÖËHõ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å (#^Œ∞Å∞, "åQÆ∞Å) ^•fi~å h~°∞ á⁄O^Õ Éèí∂=ÚÅ
(L`«Ê`«∞ÎÅ)ÃÑ·QÍx, ã¨fi`«Ç¨QÍ (#^Œ∞Å ^ŒQÆæ~À¡ LO_»@O =Å¡) h~°∞ á⁄O^Õ Éèí∂=ÚÅ
(L`«Ê`«∞ÎÅ)ÃÑ·QÍx L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. ÉÏ=ÙÅ #∞O_ç `À_»@O
^•fi~å h~°∞ á⁄O^Õ <ÕÅÅ (L`«Ê`«∞ÎÅ)ÃÑ· J~°ú 1/2 L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò)
J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi, ɡ·Ç¨Ïd)
''#^Œ∞Å∞, =~°¬O =Å¡ ѨO_ç# ѨO@ÃÑ· Ѩ^À =O`«∞, "≥∂@ÉÏq ^•fi~å ѨO_Õ
ѨO@ÃÑ· W~°=ÜÕ∞º =O`«∞ L¢+π ([HÍ`ü) LOk.—— (=Úã≤¡O)
`Õ<≥‰õΩ ã¨O|OkèOz# [HÍ`ü QÆ∞iOz PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`Õ<≥ (ã¨OѨ^Œ)ÃÑ· L¢+π K≥e¡OK«O_ç.—— (ɡ·Ç¨Ïd, ui‡l)
''Ѩk q∞+¨µ¯Å `Õ<≥ (ã¨OѨ^Œ)ÃÑ· XHõ q∞+π¯ `Õ<≥ W=fi_»O qkè.—— (ui‡l)
90. ''L¢+π——‰õΩ ã¨O|OkèOz# P^ÕâßÅ∞
(1) L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠qkè HÍ=_®xH˜ ZÖÏO\˜ ã¨OѨ^Œ Ѩiq∞u(x™êÉò) LO_®Å#fl
x|O^èŒ# ÖË^Œ∞. L`«ÊuÎ H˘OK≥O L<åfl, Z‰õΩ¯= L<åfl "≥Ú`«ÎO g∞^Œ L¢+π `«Ñ¨Êx
ã¨iQÍ K≥e¡OKåe. HÍHõáÈ`Õ XHõ '™ê— JO>Ë 1.75 H˜Ö’¢QÍ=ÚʼnõΩ `«‰õΩ¯=QÍ LO_»
‰õÄ_»^Œ∞. Wk W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ^Œ$HõÊ^äŒO. W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú (~°Ç¨Ï‡Öˇ·),
JÃÇϡǨÏnã¨∞Å ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O J~Ú^Œ∞ '=ã¨Mò—Å HõO>Ë `«‰õΩ¯=QÍ LO>Ë L¢+π
qkèOK«‰õÄ_»^Œ∞. XHõ =ã¨Mò J~°"≥· '™ê—ʼnõΩ ã¨=∂#O. Dq^èŒOQÍ J~Ú^Œ∞ =ã¨MòÅ∞
JO>Ë 666 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ#fl =∂@.
(2) L¢+π qkèOѨ٠HÀã¨O 'ÅaèOz# ã¨OѨ^—Œ ÃÑ· XHõ ã¨O=`«û~°O HÍÅO QÆ_"» åÅ#fl
x|O^èŒ# Un ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ U^≥·<å ѨO@Éèí∂q∞Ö’ Ô~O_»∞, =¸_»∞ ѨO@Å∞ ѨO_ç`Õ
¢Ñ¨u ѨO@ g∞^Œ L¢+π K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. Jxfl ~°HÍŠѨO_»∞¡, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å
g∞^Œ L¢+π qkèOK«|_çOk. Z‰õΩ¯= HÍÅO xÅfi LOK«_®xH˜ gÅ∞HÍx ‰õÄ~°QÍÜ«∞Öˇ<· å
J~°\˜, =∂q∞_ç, *Ï=∞ ÖÏO\˜ ѨO_»¡~Ú<å 㨈~ L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞Ok.
(3) Éè∂í q∞ Ü«∞[=∂x Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ~åx Ñ≤Å"¡ å_≥<· å, =∂#ã≤HOõ QÍ Z^ŒQxÆ
=ºH˜Î J~Ú<å, Ñ≤zÛ"å_»~Ú<å L¢+π K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ. WO^Œ∞Ö’ =Ü≥∂[#∞_»∞,
K≥·`«#º=O`«∞_»∞ J~Ú=ÙO_®Å#fl +¨~°`«∞ ÖË^Œ∞.
(4) W`«~°∞ŠѨO@Éèí∂q∞x Z=Ô~·<å H“Å∞‰õΩ fã¨∞‰õΩO>Ë P Éèí∂q∞Ö’ L`«ÊuÎ
JÜÕ∞º ѨO@ÃÑ· H“Å∞^•~°∞_Õ L¢+π K≥e¡OKåe. L¢+π qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤# Jã¨Å∞
=ã¨∞Î=٠ѨO@ =∂¢`«"Õ∞QÍx, ѨO@Éèí∂q∞ HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ H“Å∞^•~°∞x ÃÑ·<Õ L¢+π
K≥e¡OѨ٠ÉÏ^茺`« Ѩ_»∞`«∞Ok.
(5) ¿ã^ŒºÉèí∂q∞x áêÅ∞H˜=fi_»O [iy`Õ áêÅ∞H˜zÛ#"å_»∞, áêÅ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ#fl
"å_»∞ W^ŒÌ~°∂ L¢+π K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ.
190 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
(6) ¢Ñ¨H$õ u X#~°∞Ö~Ú# =~å¬Å∞, #^Œ∞Å =¸ÅOQÍ#∞, W@∞ Hõ$¢u=∞ X#~°∞
Å~Ú# HÍÅ∞=Å∞, ÉÏ=ÙÅ =¸ÅOQÍ#∞ ѨO_Õ Ñ¨O@Éèí∂=ÚÅ LO>Ë, Z‰õΩ¯=QÍ
U X#~°∞Å =¸ÅOQÍ Ñ¨O@Å∞ ѨO_ç`Õ P X#~°∞efl ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞H˘x L¢+π
K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. Z‰õΩ¯=QÍ ¢Ñ¨Hõ$u X#~°∞Å g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_Õ Éèí∂q∞ J~Ú`Õ
^•x L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· ѨÓiÎ L¢+π (JO>Ë Ñ¨^À =O`«∞ Ѷ¨Å™êÜ«∞O) K≥e¡OKåe. Z‰õΩ¯=QÍ
Hõ$¢u=∞ X#~°∞Å g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ Õ Éè∂í q∞ J~Ú`Õ J~°ú L¢+π (JO>Ë W~°=Ü≥∂º =O`«∞
Ѷ¨Å™êÜ«∞O) K≥e¡OKåe.
(7) "≥Ú`«ÎO L`«ÊuÎÃÑ· Ѩ^À=O`«∞ L¢+π K≥e¡OK«_»O qkè ("ålÉò). L`«ÊuÎ
Y~°∞ÛÅ∞ áÈQÍ q∞ye# ѨO@ g∞^Œ [HÍ`ü K≥e¡OK«‰õÄ_»^Œ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– =O^Œ
H˜fiO\Ïà◊√§ QÀ^èŒ∞=∞ ѨO_ç`Õ ^•xÃÑ· Ѩk H˜fiO\Ïà◊§ QÀ^èŒ∞=∞#∞ L¢+πQÍ K≥e¡OKåe.
L`«ÊuÎ Y~°∞ÛÅ∞ P `«~°∞"å`« "Õ~°∞QÍ ÖˇHõ¯"Õã¨∞HÀ"åe.
(8) U ѨO@ÃÑ· L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠qkè J=Ù`«∞O^À ^•xflQÍx ÖË^• ^•x ^è~Œ #° ∞QÍx
L¢+πQÍ K≥e¡OK«=K«∞Û. JO>Ë =O^Œ H˜fiO\Ïà◊§ QÀ^èŒ∞=∞ L`«ÊuÎÃÑ· Ѩk H˜fiO\Ïà◊§
QÀ^èŒ∞=∞eflQÍx ÖË^• P Ѩk H˜fiO\Ïà◊§ QÀ^èŒ∞=∞ ^èŒ~°#∞ #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’QÍx L¢+πQÍ
K≥e¡OK«=K«∞Û.
(9) UU ã¨`å¯~åºÅ‰õΩ, UU =º‰õΩÎÅ HÀã¨O [HÍ`ü Y~°∞Û KÕÜ«∂Ö’ PÜ«∂
ã¨`å¯~åºÅ‰õΩ, PÜ«∂ =º‰õΩÎÅ HÀã¨"Õ∞ L¢+π#∞ ‰õÄ_® "≥zÛOKåe.
(ѶM≤ ϯ W™ê¡q∞, "≥Ú^Œ\˜ ÉèÏQÆO– ¿Ñ.220,221)
(10) Z=Ô~·<å `«# á⁄ÅO ÖËHõ `À@Ö’ L`«ÊuÎ J~Ú# ѨO_»¡#∞ Jq ѨO_ç
ѨHÍfixH˜ ~åHõ=ÚO^Õ Jq∞‡# ѨHõ∆OÖ’ ѨO_»¡#∞ H˘#fl"å_»∞ L¢+π K≥e¡OKåe. XHõ"Õà◊
Ѩ O _» ∞ ¡ Ѩ H ÍfixH˜ =zÛ# `« ~ ° ∞ "å`« < Õ J=∞‡^Œ Å K« ∞ ‰õ Ω O>Ë P á⁄ÅO ÖË H õ `À@
Ü«∞[=∂<Õ L¢+π K≥e¡OKåe.
(11) =º=™êÜ«∞OÖ’ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ LO>Ë, q`«Î<åÅ Y~°∞Û Z=~°∞
ÉèíiOz<å L¢+π K≥e¡OKÕ ÉÏ^茺`« W^ŒÌi g∞^• LO@∞Ok.
(12) =H±Êù Éèí∂q∞x Z=Ô~·<å ™êQÆ∞KÕ¿ãÎ, ™êQÆ∞KÕ¿ã"å_Õ L¢+π K≥e¡OKåe.
(13) ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ =Úã≤O¡ Å Ü«∂[=∂#ºOÖ’ L#fl ѨO@Éè∂í =ÚÅ∞ L¢+π‰Ωõ
ã¨O|OkèOz# Éèí∂=ÚÅ∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "å\˜ L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ·
=Úã≤¡OÅ∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ L¢+π K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
(P™ê<£ Ѷ≤Mϯ, Ô~O_»= ÉèÏQÆO #∞O_ç ¢QÆÇ≤ÏOK«|_®¤~Ú.)
(14) Z=Ô~<· å `«# ™⁄O`åxH˜ "å_»∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ WO\˜ ÃÑ~°\’¡QÍx, ¢áêOQÆ}OÖ’
QÍx ѨO_»∞¡, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ ѨO_ç¿ãÎ "å\˜ÃÑ· J`«#∞ L¢+π K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
(W™ê¡g∞ ѶM≤ ϯ). XHõ"àÕ ◊ "å\˜x ÃÑ^ŒZÌ `«∞#ΠѨO_çOz "åºáê~°OKÕ¿ãÎ "åºáê~° ã¨~∞° ‰õΩÃÑ·
K≥e¡OKÕ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 191
91. iHÍ*ò (Yx[ã¨OѨ^ÃŒ Ñ· [HÍ`ü)
''iHÍ*ò—— JO>Ë xH˜Ñ∆ Î̈ =ã¨∞=Î ÙÅ∞, Yx*ÏÅ∞ Jx J~°O÷ . Yx[ xˆHá∆ êÅ∞ Éè∂í q∞
֒Ѩe á⁄~°ÅÖ’ ^•y=ÙO\Ï~Ú QÆ#Hõ g\˜x iHÍ*ò JO\Ï~°∞.
(1) "≥eH˜fã≤# Yx[ ã¨OѨ^ŒÃÑ· J~Ú^À=O`«∞ ã¨OѨ^Œ#∞ ɡ·`«∞Öò=∂Öò‰õΩ
(W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~åxH˜) K≥e¡OKåe. ǨÏnã¨∞Ö’ ''Yx[ ã¨OѨ^ŒÃÑ· J~Ú^À
=O`«∞ K≥e¡OKåe—— Jx LOk.
(2) QÆ#∞Å #∞O_ç "≥eH˜f¿ã W#∞=Ú, |OQÍ~°O, "≥O_ç, `«QÆ~°O, J¢ÉèíHõO,
QÆO^èŒHõO, "≥Ú^ŒÖˇ·# ZÖÏO\˜ Yx*ÏÖˇ·<å "å\˜Ö’ J~Ú^À =O`«∞ ''ɡ·`«∞Öò=∂Öò——‰õΩ
K≥O^Œ∞`«∞Ok. q∞ye# <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞ QÆx Ü«∞[=∂xH˜ Åaè™êÎ~Ú.
(3) <ÕÅÖ’ ÅaèOKÕ"å\˜Ö’ JyflH˜ "≥∞`«Î|_»x =¢*ÏÅ∞ =ÔQ·~å =ã¨∞Îã¨OѨ^ŒÃÑ·
L¢+πQÍx, [HÍ`üQÍx ÖË^Œ∞. JÖψQ Éèí∂q∞Ö’ ÅaèOKÕ ÃÑ¢\’Å∞, ã¨Ç¨Ï[ "åÜ«Ú=Ù
ÖÏ¡O\˜ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# ѨÅÛ\˜ Yx[ã¨OѨ^ŒÃÑ· ‰õÄ_® L¢+πQÍx, [HÍ`üQÍx ÖË^Œ∞.
D q+¨Ü«∞OÃÑ· W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `«# Jaè¢áêÜ«∞O
=ºHõÎѨ~°∞ã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''Ö’Ç¨Ï ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# Yx*ÏÖˇ·<å, (QÆO^èŒHõO ÖÏO\˜)
Jã¨Å∞ (ã≤÷~°) ã≤÷uÖ’ LO_Õ Yx*ÏÖˇ·<å ÖËHõ (ÃÑ¢\’Å∞, áê^Œ~°ã¨O ÖÏO\˜) ¢^Œ=~°∂Ѩ
Yx*ÏÖˇ<· å ã¨~ˆ x™êÉò‰Ωõ ã¨iѨ_Õ Ñ¨i=∂}OÖ’ LO>Ë, Jq ¢ÃÑ·"@ Õ ∞ Ü«∂[=∂#ºO
Ö’ LO>Ë Jxfl~°HÍÅ Yx[ ã¨OѨ^Å Œ ÃÑ· ~Ô O_»∞#fl~° âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ# [HÍ`ü K≥eO¡ K«_O»
qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.——
(JÖò=∞yfl– Ô~O_»= ã¨OѨÙ\O, P™ê<£ Ѷ≤Mϯ–Ô~O_»= ÉèÏQÆO)
¿ã^ŒºÉèí∂q∞Ö’<≥·<å, c_»∞Éèí∂q∞Ö’<≥·<å, x"åã¨ã¨÷ÅOÖ’<≥·<å, =∞ˆ~ ™⁄O`«
ã¨÷ÅOÖ’<≥·<å |OQÍ~°OQÍx, "≥O_çQÍx, =∞Ô~ÖÏO\˜ qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ^˘iH˜<å 㨈~,
Jq Éèí∂q∞ Ü«∞[=∂xˆH K≥O^Œ∞`å~Ú. ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO "å\˜x |Å=O`«OQÍ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ^Œ∞. J~Ú`Õ JÖÏO\˜ Éèí∂q∞x Z=Ô~·<å H˘O>Ë JO^Œ∞Ö’ ÅaèOKÕ xˆH∆áêÅ∞
Z=iH˜ K≥O^Œ∞`å~Ú J<Õ ã¨=∞㨺 =zÛ#ѨÙÊ_»∞ UO K≥Ü«∂ºe? nxfl QÆ∞iOz XHõ
ǨÏnã¨∞ WÖÏ LOk:
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
`≥eáê~°∞: ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ XHõ`«#∞ =∞~˘Hõ =ºH˜Î ^ŒQÆæ~° H˘O`« Éèí∂q∞x H˘<åfl_»∞. P
Éèí∂q∞Ö’ XHõ =∞\˜ì=ÚO`« |Ü«∞ÅÊ_çOk. P =ÚO`«Ö’ |OQÍ~°O HõxÊOzOk.
Éèí∂q∞x H˘#fl"å_»∞ Jq∞‡#"å_ç ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ''h ^ŒQÆæ~° H˘#fl ã¨÷ÅOÖ’ F =ÚO`«Ö’
^•z# |OQÍ~°O |Ü«∞ÅÊ_çOk. WkQÀ D |OQÍ~°O h^Õ, fã¨∞HÀ. <Õ#∞ Éèí∂q∞x
=∂¢`«"∞Õ h ^ŒQ~æÆ ° H˘<åfl#∞, JO^Œ∞Ö’x |OQÍ~åxfl H˘#ÖË^∞Œ —— Jx J<åfl_»∞. Éè∂í q∞x
Jq∞‡#"å_»∞ (P |OQÍ~åxfl fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î) ''<Õ#∞ h‰õΩ Éèí∂q∞x,
JO^Œ∞Ö’ L#fl"å\˜x ‰õÄ_® J"Õ∞‡âß#∞—— Jx J<åfl_»∞.
192 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
z=iH˜ "åo§^ŒÌ~°∞ D q"å^•xfl (Ti ÃÑ^ŒÌ~Ú#) XHõ`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã≤ÔHàϧ~°∞.
J`«#∞ "åi^ŒiÌ =∂@Å∞ qx ''g∞‰õΩ Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ L<åfl~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. P W^ŒiÌ Ö’
XHõ`#« ∞ ''<åHÀ H˘_»∞‰õΩ<åfl_»——x K≥áêÊ_»∞. ~Ô O_À"å_»∞ ''<åH˘Hõ ‰õÄ`«∞~°∞Ok—— J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_® =∞^躌 =iÎ fiÊã¨∂Î ''J~Ú`Õ P W^ŒiÌ fl HõeÑ≤ ÃÑo§KÕ¿ãÜ«∞O_ç. D |OQÍ~åxfl
"åo§^ŒÌi HÀã¨O Y~°∞Û KÕÜ«∞O_ç. H˘O`« ^•#O ‰õÄ_® KÕÜ«∞O_ç—— Jx J<åfl_»∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ , q∞ëê¯`ü)
92. Ѷ¢≤ `å ^•#O
''Ѷ¢≤ `ü—— JO>Ë âßaÌHõ ÉèÏ=O LѨ"å㨠q~°=∞}. ã¨^MŒ ÏÜ≥∞ Ѷ¢≤ `ü JO>Ë LѨ"åã¨
q~°=∞}‰õΩ ã¨O|OkèOz# (Ѷ≤¢`å) ^•#O Jx J~°÷O. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ã¨^ŒMÏÜ≥∞
Ѷ≤¢`ü JO>Ë LѨ"å™êÅ áê\˜OѨÙÖ’ [iy# Ö’áêʼnõΩ, á⁄~°áê@¡‰õΩ ѨiǨ~°OQÍ,
~°=∞*Ï<£ <≥ÖÏY~°∞Ö’ LѨ"å㨠¢=`åÅ∞ =ÚQÆ∞ã¨∞Î#fl ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ qkèQÍ JO^Œ*ËÜ«∞
=Åã≤# ^•#O Jx J~°÷O. =Úã≤¡OÅÃÑ· ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ qkè (Ѷ¨~ü˚) J~Ú#
ã¨O=`«û~°"Õ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Ѷ≤¢`å ^•#O K≥e¡OKåÅx P^ÕtOKå~°∞.
~° = ∞*Ï<£ LѨ " å™êÅ#∞ "å\˜ xÜ« ∞ =∞ x|O^è Œ # Å`À ZO`« Hõ z Û`« O QÍ
áê\˜Oz#ѨÊ\˜H© =∂#=^Ò~°ƒÅºO =Å¡ U"ÀH˘xfl á⁄~°áê@∞¡, Ö’@∞áê@∞¡ [~°∞QÆ∞`«∂<Õ
LO\Ï~Ú. "å\˜H˜ ѨiǨ~°"Õ∞ Ѷ≤¢`å ^•#O. Ѷ≤¢`å ^•#O KÕâßHõ =∞# LѨ"å™êÅ#∞
^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõi™êÎ_»#fl #=∞‡HõO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Ѷ≤¢`å qkè ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êʼnõΩ
=∂¢`«"Õ∞ =iÎã¨∞ÎOk. WzÛùHõ (#Ѷ≤Öò) LѨ"å™êʼnõΩ =iÎOK«^Œ∞.
=∞~À"≥·Ñ¨Ù D Ѷ≤¢`å ^•#O =Å¡ ã¨=∂[OÖ’x x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞ ‰õÄ_® ѨO_»∞QÆ â◊√Éèí
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ =∞iO`« P#O^À`åûǨÅ`À uO_ç, |@ìÅ∞ =O\˜ =ÚMϺ=ã¨~åÅ#∞
ѨÓiÎQÍ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛH˘x W`«~° =Úã≤¡OÅ`À HõÅã≤ 'D^•æÇπÏ— "≥à◊§ QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. D
q^èŒOQÍ D^•æÇπÏÖ’, D^•æÇπωõΩ "≥àı§, uiQ˘KÕÛ =∂~åæÖ’¡ HõxÊOKÕ J`«ºkèHõ =Úã≤¡O
[#ã¨OYº`À W™ê¡O B#fl`«ºO, "≥·Éèí"åÅ∞ =ºHõÎ=∞=Ù`å~Ú.
D^Œ∞Öò Ѷ≤¢`ü (~°=∞*Ï<£ ѨO_»∞QÆ) ~ÀA LëÈ^ŒÜ«∞O ¢áê~°OÉèíO HÍQÍ<Õ Ñ¶≤¢`å
K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. LëÈ^ŒÜ«∂xH˜ ѨÓ~°fi"Õ∞ Z=Ô~·<å ^èŒx‰õΩ_»~ÚáÈ`Õ
ÖË^• =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_≥=Ô~·<å W™ê¡O ã‘fiHõi¿ãÎ JÖÏO\˜ "å~°∞ ‰õÄ_® qkèQÍ Ñ¶≤¢`å ^•#O
W=fi=Åã≤ LO@∞Ok. ѨO_»∞QƉõΩ Ô~O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ =ÚO^Õ Ñ¶≤¢`å K≥e¡OK«_»O
=∞Ozk. ^•x=Å¡ ¿Ñ^Œ"åà◊√§ ‰õÄ_® ѨO_»∞QÆ U~åÊ@∞¡ KÕã¨∞H˘x JO^Œi`À áê@∞
ѨO_»∞QÆ #=∂*ò HÀã¨O D^•æÇπωõΩ "≥à◊§_®xH˜ gÅ∞Ѩ_»∞`«∞Ok.
''ѨO_»∞QÆ #=∂*ò‰õΩ ѨÓ~°fi"Õ∞ Ѷ≤¢`å K≥e¡¿ãÎ Jk 'ã‘fiHõ$`« ^•#O— J=Ù`«∞Ok.
ѨO_»∞QÆ #=∂*ò =Úyã≤# `«~°∞"å`« Ѷ≤¢`å K≥e¡¿ãÎ Jk ™ê^è•~°} ^•#O J=Ù`«∞Ok——
Jx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨ÅO¡ ) `≥eÑ≤# Ѷ¢≤ `å Pâ◊Ü∂« efl WɡflJÉσãπ (~°l) WÖÏ q=iOKå~°∞:
''LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ"åi =Å¡ [iˆQ ѨxH˜=∂e# Ѩ#∞Å #∞O_ç, huÉÏǨϺ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 193
"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« Å #∞O_ç "åix Ѩiâ◊√^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜, ¿Ñ^Œ"åà◊§‰õΩ PǨ~° áêhÜ«∂Å∞
ã¨=∞‰õÄ~°_®xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ѷ¢≤ `å^•#O K≥eO¡ ѨÙ#∞ qkèQÍ x~°~‚ ÚOKå~°∞. Hõ#∞Hõ
ѨO_»∞QÆ #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Õ Ñ¶≤¢`å ^•#O K≥e¡OKÕ"åi ^•#O ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok.
ѨO_»∞QÆ #=∂*ò =Úyã≤# `«~°∞"å`« K≥e¡OKÕ"åi Ѷ≤¢`å ^•#O ™ê^è•~°} ^•<åÅÖ’
=∂¢`«"Õ∞ XHõ ^•#OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
Hõ#∞Hõ Ѷ≤¢`å ¢Ñ¨u =Úã≤¡O K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ. J`«#∞ ^èŒx‰õΩ_≥·<å, c^Œ"å_≥·<å,
ã¨fi`«O¢`«∞_≥<· å, ÉÏxÃã·<å, ¢ã‘J
Î ~Ú<å, ѨÙ~°∞+¨µ_≥<· å, Ñ≤ÅÖ¡ <·ˇ å, ÃÑ^ŒÖ
Ì <·ˇ å ã¨~ˆ JO^Œ~∂°
Ѷ≤¢`å K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ. z=iH˜ Ѷ≤¢`å ã‘fiHõiOKÕ JQÆ`«ºÑ¨~°∞_»∞ Ãã·`«O `«# Ѷ≤¢`å#∞
=∞~˘HõiH˜ K≥e¡OKåeûO^Õ#x XHõ Jaè¢áêÜ«∞O. HÍ~°}O Ѷ≤¢`å â◊s~° ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#
^•#O =∂¢`«"∞Õ QÍx, ^è#Œ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ ^•#O HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ^Œ$+≤ìÖ’ [HÍ`ü K≥e¡OKÕ@O`« ™ÈÎ=∞`«QÆÅ"åiˆH Ѷ≤¢`å K≥e¡OѨ٠=iÎã¨∞ÎOk.
Ѷ≤¢`å Ѩi=∂}O:– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) HÍÅOÖ’ P<å\˜ ¢Ñ¨*ÏhHõO u<Õ
=ÚMϺǨ~° Ѩ^•~å÷Å<Õ Ñ¨iQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞H˘x Ѷ≤¢`å ^•#O K≥e¡OK«_»O [~°∞QÆ∞
`«∞O_Õk. D Ѩ^•~å÷ÅÖ’ U^≥·<å XHõ\˜ XHõ ''™ê—— Ѩi=∂}=∞O`« Ѷ≤¢`å ^•#O
K≥e¡OK«_»O =Úã≤¡OʼnõΩ qkèQÍ KÕÜ«∞|_çOk.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) HÍÅOÖ’
D^Œ∞Öò Ѷ≤¢`ü (ѨO_»∞QÆ) ^•#OQÍ XHõ '™ê— (Ѩi=∂}=∞O`«) PǨ~° Ѩ^•~å÷xfl WKÕÛ
"åà◊§=Ú. JѨÙÊ_»∞ =∂ PǨ~°OQÍ Ü«∞=Å∞, ZO_»∞ ¢^•Hõ∆ѨO_»∞¡, A#∞fl =ÔQ·~å
LO_Õq. JÖψQ Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡ ‰õÄ_® PǨ~°OQÍ LO_Õq.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) <À@ JÜ«∂*ò a<£ J|∞ÌÖÏ¡ q#fl q+¨Ü∞« O:
''"Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) xˆ~ÌtOz# '™ê—`À XHõ '™ê— QÀ^èŒ∞=∞Å∞QÍx, XHõ '™ê—
Ü«∞=Å∞QÍx, XHõ '™ê— Y~°∂~˚ ° ѨO_»∞Q¡ Íx, XHõ '™ê— A#∞flQÍx, XHõ '™ê— ZO_»∞ ¢^•Hõ∆
ѨO_»∞¡QÍx fã¨∞H˘x Ѷ≤¢`å ^•#O KÕÜ«∞_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õˆ~ "åà◊§=Ú—— (=Ú=`åÎ)
ǨÏnã¨∞Ö’¡ =zÛ# ''™ê—— J<Õ `«∂HõѨ٠H˘Å=∂<åxfl "≥∞¢\˜H± H˘Å=∂#O ¢Ñ¨HÍ~°O
ZO`« J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅO^Œ~°∂ UHÍaè¢áêÜ«∂xH˜ ~åÖËHõáÈÜ«∂~°∞. H˘O^Œ~°∞
^èŒ~°‡"Õ`«ÎŠѨiâ’^èŒ# ¢Ñ¨HÍ~°O '™ê— JO>Ë 1.11 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ∞, =∞iH˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ
Ѩiâ’^èŒ# ¢Ñ¨HÍ~°O 1.75 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ∞, WOH˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎŠѨiâ’^èŒ# ¢Ñ¨HÍ~°O
2.20 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ∞ Jx `≥Å∞™ÈÎOk. ¢Ñ¨[ÅÖ’ KåÖÏ=∞Ok 1.75 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ<Õ
Ѷ≤¢`å K≥e¡OѨىõΩ ¢Ñ¨=∂}OQÍ fã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. <å Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ.
93. Ѷ¢≤ `å‰õΩ ã¨O|OkèOz# W`«~° P^ÕâßÅ∞
(1) ã≤÷uѨ~°∞_≥·# ¢Ñ¨u =Úã≤¡O `å<˘Hõ¯_Õ Q͉õΩO_® Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û‰õΩ ~åx `«#
Ñ≤Å¡Å `«~°Ñ¶¨Ù# ‰õÄ_® Ѷ≤¢`å K≥e¡OKåe. ã¨O`å#O ã¨Oáê^Œ<åѨ~°∞Öˇ·`Õ `«=∞ Ѷ≤¢`åÅ∞
`å"Õ∞ K≥e¡OK«∞HÀ"åe. "åi `«~°Ñ¶¨Ù# `«O¢_ç ‰õÄ_® K≥e¡OK«=K«∞Û. ã¨Oáê^Œ<åѨ~°∞Å∞
HÍHõáÈ`Õ "åi `«~Ñ° Ù¨¶ # `«O¢_ç `«Ñʨ xã¨iQÍ K≥eO¡ Kåe. JO>Ë XHõ ‰õΩ@∞O|OÖ’ K«O\˜
194 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Ñ≤Å¡Å`À ã¨Ç¨ ZO`«=∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞O>Ë JO`«=∞Ok `«~°Ñ¶¨Ù<å Ѷ≤¢`å K≥e¡OKåe.
(2) ã≤÷uѨ~°∞_≥·# =ºH˜Î `«# ã¨O~°Hõ∆}Ö’, `«# áÈ+¨}Ö’ LO_Õ ¿ã=‰õΩʼnõΩ
ã¨O|OkèOz# Ѷ≤¢`å ^•<åÅ∞ ‰õÄ_® "åi `«~°Ñ¶¨Ù# qkèQÍ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
(3) Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û‰õΩ ~åx Ñ≤Å¡Å `«O¢_ç K«xáÈ`Õ "åi Ѷ≤¢`å ^•<åÅ K≥e¡OѨÙ
ÉÏ^茺`« `å`« g∞^ŒQÍx, ã¨O~°Hõ∆‰õΩx g∞^ŒQÍx LO@∞Ok.
(4) Pi÷H™õ ÈÎ=∞`« QÆÅ ¢ã‘Î `«~Ñ° Ù¨¶ # P"≥∞ `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞, ã¨O`å#O, Éè~í ΰ ÖËHõ =∞ˆ~
W`«~° |O^è∞Œ =ÙÅ∞ ‰õÄ_® Ѷ¢≤ `å K≥eO¡ K«=Åã≤# J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . P ¢ã‘Î ã¨fiÜ«∞OQÍ `«#
Ѷ≤¢`å K≥e¡OK«∞HÀ"åe.
(5) ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ U^≥<· å HÍ~°}O =Å¡ LѨ"å㨠¢=`åÅ∞ áê\˜OK«Háõ È~Ú<å
Ѷ≤¢`å =∂¢`«O `«Ñ¨Êxã¨iQÍ K≥e¡OKåe. Ѷ≤¢`å K≥e¡OѨ٠qkè HÍ=_®xH˜ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OKåÅ#fl +¨~°`«∞ ÖË^Œ∞.
(6) Z=Ô~·<å U^≥·<å HÍ~°}O =Å¡ ѨO_»∞QƉõΩ =ÚO^Œ∞QÍx, ѨO_»∞QÆ ~ÀAQÍx
Ѷ≤¢`å K≥e¡OK«ÖËHõáÈ`Õ Jk =∂Ѷ‘ HÍ^Œ∞. P `«~°∞"å`«~Ú<å J`«#∞ K≥e¡OKåe.
(7) XHõ Ѷ≤¢`å#∞ H˘O^Œ~°∞ ¿Ñ^Œ"åà◊§ÔH·<å W=fiK«∞Û ÖË^• J<ÕHõ Ѷ≤¢`åÅ#∞ XˆH
¿Ñ^Œ"å_çÔH·<å W=fiK«∞Û. Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∂ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
(8) Ѷ¢≤ `åQÍ QÀ^è∞Œ =∞Å∞ ÖËHõ Ü«∞=Å∞ W=fi_®xH˜ |^Œ∞Å∞ "å\˜H˜ =∂Ô~¯\ò ~ˆ @∞
¢Ñ¨HÍ~°O "≥ÅHõ\˜ì #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’ ‰õÄ_® W=fiK«∞Û. ¿Ñ^ŒÅ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ ^Œ$+≤ìÖ’
ÃÑ@∞ìH˘x ZÖÏ ÉÏQÆ∞O>Ë JÖÏ Ñ¶≤¢`å W=fi_»O ã¨=∞O[ã¨OQÍ LO@∞Ok.
(Ѷ≤Mϯ W™ê¡g∞–"≥Ú^Œ\˜ ÉèÏQÆO)
(9) Ѷ≤¢`å ^•#OQÍ QÀ^èŒ∞=∞Å∞ ÖËHõ Ü«∞=Å∞ H͉õΩO_® *Á#flÅ∞, ã¨[˚Å∞,
Ãã#QÆÅ∞, aÜ«∞ºO =ÔQ·~å W`«~° ~°HÍÅ ^è•#ºO W=fi^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë "å\˜x QÀ^èŒ∞=∞Å
^èŒ~°QÍx ÖË^• Ü«∞=Å ^èŒ~°QÍx ÖˇHõ¯Hõ\˜ì W"åfie.
(10) J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ Ñ¶≤¢`å ^•<åÅ#∞ W`«~° ¢áêO`åʼnõΩ ‰õÄ_® ѨOѨ=K«∞Û. HÍx
ã¨Ô~·# HÍ~°}O, J`«º=ã¨~°O ÖËx^Õ JÖÏ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
(11) [HÍ`ü ^èŒ<åxfl Z=Ô~=i HÀã¨O, UU Ѩ#∞ʼnõΩ Y~°∞Û KÕÜ«∂Ö’ Ѷ≤¢`å^•#O
‰õÄ_® PÜ«∂ MÏ`åÅÖ’<Õ qxÜ≥∂yOKåe. JO>Ë– 1. JQõ`ŒºÇ¨O°∞ÅHí∞, 2. P`͇aè
=∂#∞Öˇ#· x~°∞¿Ñ^°ÅHí∞, 3. "å>˜x =㨥Å∞KÕ¿ã L^ÀºQÆ∞Å HÀã¨O, 4. ǨÏ$^°Ü∂« Å∞
K«¥O°Q˘#_ÍxH˜, 5. ÉÏxã¨Å q=ÚHÎ̃H˜, 6. O°∞}„Qõã¨∞ÎÅ O°∞}ÉèÏO°~ `Œyæ~K«_ÍxH˜, 7.
^≥·==∂O°æ~Ö’ qxܡ∂y~K«_ÍxH˜, 8. (xO°ú#∞Öˇ·#) ÉÏ@™®O°∞ʼnõΩ.
(P™ê<£ ѶM≤ ϯ– ~Ô O_»= ÉèÏQÆO)
QÆ=∞<å~°›O:– ^•#¢QÆÇ‘Ï`« q+¨Ü«∞OÖ’ [HÍ`ü‰õΩ, Ѷ≤¢`å‰õΩ F z#fl `Õ_® LOk.
[HÍ`ü =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ʼnõΩ W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. Ѷ≤¢`å =∂¢`«O =Úã≤¡"Õ∞`«~°
¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ‰õÄ_® W=fiK«∞Û. (W™ê¡g∞ Ѷ≤Mϯ–"≥Ú^Œ\˜ ÉèÏQÆO)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 195
94. Y∞~åƒx (`åºQÆO)
''Y∞~åƒx—— JO>Ë `åºQÆO. [O`«∞|ex ‰õÄ_® Y∞~åƒx JO\Ï~°∞. [O`«∞|e
^•fi~å qâßfiã≤ ^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ<å =∂~°æOÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü
W¢ÉÏÇ‘Ï"£∞ (JÖˇ·Ç≤Ï) =∂kiQÍ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ `«#‰õΩ J`«ºO`« ¢Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# ZÖÏO\˜
=ã¨∞Î=Ù<≥·<å, `«# Ü«∂=^•ã≤Î<≥·<å, z=iH˜ `«# ¢áê}ÏÅ<≥·<å 㨈~ `åºQÆO KÕÜ«∞_®xH˜
ã≤^ŒúѨ_»`å#x ÉèÏq™êÎ_»∞. Y∞~åƒh ã≤Êi\òx, ^•x =∞~°‡¿ÇÏ`«∞=Ùx J~°÷O KÕã¨∞HÀ"å
ÅO>Ë Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''(¢Ñ¨=HÍÎ!) WÖÏ K≥ѨÙÊ: ''<® „áåO°÷#-PO®^è°#Å∞, <® r=#‡O°}®Å∞ ã¨=∞ã¨Î~
ã¨O°fiÖ’Hí „Ç¨Éèí∞=~Ú# JÖÏ¡ÇπψH ã¨=∞iÊ`Œ~. PÜ«µ#Hí∞ ZÖÏ~>˜ ÉèÏQõ™®fi=ÚÅ∞ ÖËO°∞.
nxfl Qõ∞i~KÕ <®Hí∞ P[˝ Åaè~z~k. J~^°∞Hı <Ë#∞ J~^°iHí<®fl =Ú~^°∞ PÜ«µ#Hí∞
q^èÕÜ«µ∞}‚ܵ áÈÜ«∂#∞.—— (6:162,163)
''^Õ=Ùx ^°QOæõ H° ∞í ÇÍ>˜ O°H=Îí ∂~™®Å∞ KÕO=° Ù. g∞ ÉèÜ
í µ« ÉèHí ∞í ÖÎ Ë PÜ«µ# ^°QOæõ H° ∞í KÕO∞°
Hí∞~>Ïܵ. g∞Hí∞ ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç≤#~^°∞Hí∞ Hí$`Œ[`˝ QŒ å `Œ##∞ ã¨∞uÎ ~K«_ÍxHı ^Õ=Ù_«∞ D
Ǩâ∞◊ =Ùefl g∞ J^°∞ѨÙÖ’ L~KÍ_«∞. „Ǩ=HßÎ! ã¨[#˚ ∞ÅHí∞ â◊∞ÉèÇí ÍO°Î J~^°*Ü Ë µ.—— (22:37)
^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Y∞~åƒh WKÕÛ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O QÆ`« ¢Ñ¨=HõÎÅ ^èŒ~°‡âߢ™êÎÅÖ’
‰õÄ_® LO_Õk. HÍHõáÈ`Õ Y∞~åƒh Ѩ^Œú`«∞Å∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ LO_Õq.
''„Ǩ[Å∞ `Œ=∞Hí∞ ^Õ=Ù_çzÛ# Ǩâ◊∞=Ùefl ^Õ=Ùx¿ÑO°∞ 㨇i~z |e=fi_ÍxH˜ "Õ∞=Ú
„Ǩu ã¨=∂*ÏxH˜ XHí |eq^è®#~ xO°Ü ‚ µ~KÍ=Ú. Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç, g∞PO®^è∞° º_«∞ XHí¯
^Õ=Ù_«∞ =∂„`Œ"∞Õ . PÜ«µ# P[˝Å<Ë tO°™®=Ç≤Ï㨥ΠPÜ«µ#Hı g∞O°∞ q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ· L~_Íe.——
(k=º Y∞~üP<£–22:34)
W™ê¡OÖ’ Y∞~åƒhH˜ ZO`« ¢áê=ÚYºO LO^À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz#
D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞Ok. PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''(Pi÷Hõ) ™ÈÎ=∞`« LO_ç ‰õÄ_® Y∞~åƒh W=fix =∞x+≤ =∞# D^•æÇπÏ (ѨO_»∞QÆ
#=∂*ò KÕ¿ã ã¨÷ÅO) ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~å‰õÄ_»^Œ∞.—— ([=∂ Ѷ¨"å~Ú^£–H˜`å|∞Öò W*ÏÇ≤Ï)
''^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ lÖòǨÏ[˚ Ѩ^À ~ÀA Y∞~åƒh ~°HõÎO zOkOK«_»O HõO>Ë Z‰õΩ¯=
JaèÅ+¨hÜ«∞"≥∞ÿ# Ѩ<Õn ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Y∞~åƒh Ѩâ◊√=Ù#∞ `«# H˘=Ú‡Å∞,
y@ìÅ∞, "≥O¢_»∞HõÅ`À ã¨Ç¨ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Y∞~åƒh Ѩâ◊√=Ù ~°HõÎO <ÕÅ
g∞^Œ zO^ŒHõ =ÚO^Õ P ѨÙ}ºHÍ~åºxfl ^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì ã¨O`À+¨OQÍ,
=∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ Y∞~åƒh W=fiO_ç.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ F™êi ''Y∞~åƒh JO>Ë Uq∞\©?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''Wk g∞ `«O¢_ç W¢ÉÏÇ‘Ï"£∞ (JÖˇ·Ç≤Ï) ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O—— Jx
K≥áêÊ~°∞. ''J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! WO^Œ∞Ö’ =∂‰õΩ ZÖÏO\˜ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Åaèã¨∞ÎOk?——
Jx J#∞K«~°∞Å∞ =∞m§ ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''Ѩâ◊√=Ù â◊s~°O g∞^Œ
196 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
LO_Õ ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ‰Ωõ XH˘¯Hõ¯ Ü«¸x\ò K˘Ñ¨ÙÊ# ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k—— Jx J<åfl~°∞.
''=∞i LxflH˜ |^Œ∞Å∞QÍ UO Åaèã∞¨ OÎ k?—— Jx J#∞K«~∞° Å∞ J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ =∞Ǩ
¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ ''¢Ñ¨u LxflH˜ |^Œ∞Å∞QÍ ‰õÄ_® XH˘¯Hõ¯ Ü«¸x\ò ѨÙ}ºO
Åaèã¨∞ÎOk—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡l, Wɡfl=∂[)
D Y∞~åƒh =ÚYºOQÍ Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ LOk. XHõ\˜, Ñ≤Å¡"å_»∞ ѨÙ\˜ì#
U_»= ~ÀA XHõ\˜ ÖËHõ Ô~O_»∞ "Õ∞HõÅ<À, Q˘¢Ô~Å<À |e=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Wk ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O. Ô~O_»∞ D^Œ∞ÖòJ*Ï› (|¢H©^Œ∞ ѨO_»∞QÆ) <å_»∞ ™ÈÎ=∞`«
QÆÅ"å~°∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ W=fi=Åã≤# [O`«∞|e ‰õÄ_® Y∞~åƒhÜÕ∞. WÖÏ Y∞~åƒh
W=fi_»O ^•fi~å P Ѩâ◊√=Ù =∂Oã¨OÖ’ |O^èŒ∞q∞¢`«∞ʼnõΩ, ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ‰õÄ_® ǨωõΩ¯
Åaèã¨∞ÎOk. JO>Ë Y∞~åƒh =∂Oã¨O ~°∂ѨOÖ’ ‰õÄ_® ¢Ñ¨u ÜÕ∞_»∂ ^èŒx‰õΩÅ #∞O_ç
ÅHõ∆ÖÏk =∞Ok ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ZO`ÀH˘O`« ã¨OѨ^Œ ã¨O¢Hõq∞ã¨∞ÎO^Œ#fl =∂@. ™ê^è•~°}OQÍ
Y∞~åƒhѨâ◊√=Ù =∂Oã¨OÖ’ =¸_À=O`«∞ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ W=fi_»O Ѩiáê\˜.
ǨÏ*òÜ«∂¢`« [~°Ñ¨_®xH˜ áÈÜÕ∞ ¢Ñ¨u Ü«∂¢u‰õΩ_»∂ =∞Hͯ֒ XHõ Ѩâ◊√=Ù#∞
`«Ñʨ xã¨iQÍ |eK«∞ÛHÀ=Åã≤ LO@∞Ok. JÖÏ Y∞~åƒh W=fiHõáÈ`Õ Ü«∂¢u‰õΩx ǨÏ*ò
qkè <≥~°"Õ~°^Œ∞. ǨÏ*òÜ«∂¢`«‰õΩ áÈx"å~°∞ ‰õÄ_® Y∞~åƒh W=fiQÆÅ ™ÈÎ=∞`«HõÅ"å~°∞
¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O D^Œ∞ÖòJ*Ï› <å_»∞ qkèQÍ Y∞~åƒh W"åfie.
''"Õ∞=Ú |e Ǩâ◊∞=Ùefl g∞ H’ã¨~ ^≥·=zǨflÅ *Ïa`ÍÖ’ KÕO®Û=Ú. ÇÍ>˜Ö’ g∞
„âıܵ« ã¨∞û L~k. Hí#∞Hí ÇÍ>˜x (X~>ˇÅ#∞) xÅɡ>ì˜ ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞ LK«Ûi~K«~_ç. (J~>Ë
^Õ=Ùx ¿ÑO°∞ 㨇i~z l|ÇπÏ KÕܵ« ~_ç. |eKÕã#≤ HÁkÌ Hí}∆ ®ÅHí∞) ÇÍ>˜ gѨÙÅ∞ <ËÅg∞^°
(K«Å#O°Ç≤Ï`Œ~Qå) xezáÈܵ# `ŒO°∞ÇÍ`Œ ÇÍ>˜ =∂~™®xfl g∞O°¥ u#~_ç† Ji÷~KÕ
ÇÍiH˜, Ji÷~K«xÇÍiH˜ Hí∂_Í W=fi~_ç. g∞O°∞ =∂ Ǩ@¡ Hí$`ŒAÖ˝ ·ˇ L~_«>ÏxHı "Õ∞q∞ÖÏ
Ǩâ◊∞=Ùefl g∞H’ã¨~ J^°∞ѨÙÖ’ L~KÍ=Ú.—— (Y∞~üP<£–22:36)
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl ã¨∂HÎ̃Ö’ =∞# ã¨$+≤ìHõ~°Î Y∞~åƒh Ѩâ◊√=Ùx ^≥·=zǨflÅ *Ïa`åÖ’
KÕ~åÛ#x K≥|∞`«∞<åfl_»∞. XHõ^Õâ◊ áœ~°∞Å∞ `«=∞ *ÏfÜ«∞zǨÏfl"≥∞ÿ# Ѩ`åHÍxfl ZO`À
Q“~°q™êÎ~°∞. JÖψQ =Úã≤¡OÅ∞ ^≥·=zǨflÅÖ’ XHõ>ÿ̌# Y∞~åƒh Ѩâ◊√=Ùx ‰õÄ_® ZO`À
Q“~°qOKåe. JO>Ë Y∞~åƒh qkèx `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OKåe. Y∞~åƒh Ѩâ√◊ =Ù#∞ Q“~°
qOK«x, Y∞~åƒh qkèx áê\˜OK«x =Úã≤O¡ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö ì ’ x["≥∞#ÿ qâßfiã≤QÍ Ñ¨iQÆ
}˜OK«|_»ÖË_»∞.
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© Y∞~åƒh J<Õk ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O KÕ¿ã `åºQÍxH˜ =∂~°∞ ¿Ñ~°x
ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. ^≥·=^èŒ~å‡xfl PK«iOK«_»OÖ’, ^•xfl `À\˜ =∂#=ÙʼnõΩ JO^Œ
*ËÜ«∞_»OÖ’ qâßfiã≤ ã¨^• ZÖÏO\˜ `åºQÍxÔH·<å ã≤^ŒúOQÍ LO_®e. XHÀ¯™êi =∞#
HÀiHõÅ∞, Jaè~°∞K«∞Å∞, Wëêì~ÚëêìÅ#∞ ‰õÄ_® `åºQÆO KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.
=∞x+≤ `«# Hõ`«ºO`« ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ù#∞ Ãã·`«O ^≥·==∂~°æOÖ’ qxÜ≥∂yOK«#O`«
=~°‰õΩ J`«#∞ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖË_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ‰õÄ_® <˘H˜¯
K≥áêÊ~°∞.
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 197
95. ^•#O KÕÜ∞« _»OÖ’ [#¢âıÜ∂≥ aèÖÏ+¨
[HÍ`ü J~Ú<å, L¢+π J~Ú<å Ѷ≤¢`å J~Ú<å, =∞ˆ~ ^•#"≥∞ÿ<å z`«Îâ◊√kú`À
ˆH=ÅO ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ W"åfie. ^•#O KÕÜ«∞_»OÖ’ ZÖÏO\˜ ™êfi~°÷O, ã¨O‰õΩz`«
`«`«fiO, ¢Ñ¨^Œ~°≈<å |∞kú, Ñ≤ã≤<åi`«<åÅ∞ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. ^•#O KÕ¿ã =ºH˜Î ^Œ$+≤ìÖ’
ZšѨÙÊ_»∂ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`å HÍOHõ∆, [#¢âıÜ«∂aèÖÏ+¨ÖË LO_®e. =∂#=Ùx ^ŒQÆæ~°∞O_Õ U
=ã¨∞=Î Ó Jã¨Å∞ `«#k HÍ^Œ∞. J`«x ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞ ‰õÄ_® `«#q HÍ=Ù. "å\˜
Ü«∞[=∂x ã¨$+≤ìHõˆ~Î. =∂#=Ùx ^ŒQÆæ~°∞#fl =ã¨∞Î=ÙÅhfl ã¨$+≤ìHõ~°Î ¢Ñ¨™êk`åÖË. Hõ#∞Hõ
^•#O KÕ¿ã"å_»∞ ^•#O KÕ¿ã =ã¨∞=Î ÙʼnõΩ `å#∞ Ü«∞[=∂x HÍ^Œx, `å#∞ Z=Ô~=iH˜
^•#O KÕ™êÎ_À "åˆ~ "å\˜H˜ Ü«∞[=∂#∞Åx ÉèÏqOKåe.
ã≤÷uѨ~°∞_»∞ `«# ã¨OѨ^Œ #∞O_ç [HÍ`ü, L¢+π, Ѷ≤¢`å ^•<åÅ HÀã¨O XHõ ™êi
ÃÑ·HOõ fâß_»O>Ë WHõ PÃÑ·HOõ J`«x ™⁄`«∞Î HÍ*ÏÅ^Œ∞. Jk ^≥=· O x~°~‚ ÚOz# ¿Ñ^ŒÅ,
JQÆ`º« Ѩ~∞° ŠǨÏHõ¯~Ú áÈ`«∞Ok. nxfl|\ì̃ [HÍ`üQÍx, Ѷ¢≤ `åQÍx ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ WKÕÛ =ºHÎ̃
"åiH˜ `å<Õ^À LѨHÍ~°O KÕã¨∞Î#fl@∞¡ ÉèÏqOK«_®xH˜ P™ê¯~°"Õ∞ ÖË^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞™ÈÎOk. HÍ|\ì̃ J`«#∞ ¿Ñ^ŒÅ ǨωõΩ¯efl ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ JO^Œ*ãË ∞¨ <Î åfl#x, `«# g∞^Œ∞#fl
XHõ ÉÏ^茺`å ÉèÏ~åxfl kOK«∞‰õΩO@∞<åfl#x ÉèÏqOKåe.
JO^Œ∞=Å¡ [HÍ`ü, Ѷ≤¢`å ^•<åÅ∞ Wã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ =∞# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ZÖÏO\˜
^Œ∞~åÖ’K«#Å∞, ^Œ∞~åƒù=#Å∞ KÀ@∞ KÕã¨∞HÀh‰õΩO_® ZO`À *Ï¢QÆ`«Î =Ç≤ÏOKåe. XHõ
"Õà◊ ^•#O Wã¨∂Î =∞#O U^À Ѩ~ÀѨHÍ~°O KÕã∞¨ #Î fl=∞x ÉèÏqOK«_O» QÍx ÖË^• ^•#O
ã‘fiHõiã¨∞Î#fl"åi #∞Oz ¢Ñ¨â◊Oã¨efl, Hõ$`«[˝`«efl PtOK«_»OQÍx ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å ¢Ñ¨=~°Î#
=¸ÅOQÍ "åi =∞#ã¨∞û#∞ <˘Ñ≤ÊOK«_»OQÍx [iy`Õ =∞# ^•#^èŒ~å‡Å‰õΩ J~°÷"Õ∞
LO_»^Œ∞. ^•x=Å¡ Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ^≥·"å¢QÆǨxH˜ QÆ∞iHÍ=Åã≤# Ѩiã≤÷u Z^Œ∞~°∞HÍ=K«∞Û.
WÖÏO\˜ K≥_»∞ÉèÏ"åÅ∞ ÖˉõΩO_® z`«Îâ◊√kú`À ^•#O KÕ¿ã"åi QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz
k=ºY∞~üP<£ WÖÏ Jaè=i‚OzOk:
''^≥=· =∂O°~æ Ö’ ^è<° ®xfl YO°∞ÛKÕܵ« _«~`À áå@∞, KÕã#≤ Çı∞Å∞ Qõ∞O°∞KÎ ãÕ ≤ (^®# „QõÇÏ‘ `Œ)
=∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~K«xÇÍi H’ã¨~ ÇÍi „ǨuǶŨ ~ ÇÍi „ǨÉ∞íè =Ù ^°QOæõ ° ã≤^~ú° Qå L~k. ÇÍiH˜
(ǨO°Ö’Hí~Ö’) ZÖÏ~>˜ ÉèíÜ«µ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^°∞.—— (2:262)
''Hı=Å~ ^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ z`ŒâÎ ∞◊ kú`À `Œ=∞ ã¨~Ǩ^#° ∞ YO°∞ÛKÕ¿ã ÇÍO°∞ Ç‹∞O°Hí
„áå~`Œ~Ö’ L~_Ë `À@ ÖÏ~>˜ÇÍO°∞. P`À@ =O®¬Å∞ ÉÏQåL~>Ë O≥~_ç~`ŒÅ∞ ǶŨ ™®
Ü«∞O Wã¨∞~Î k. J~`ŒQå =O®¬Å∞ ÖËH∞í ~_Í ã¨#fl>˜ [Å∞¡Å∞ Ǩ_<ç ® ^®xH˜ ã¨iáÈ`Œ∞~k.
g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L<®fl_«∞.—— (2:265)
^•`«Å∞ ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+ª̈Å HÀã¨O ^•#O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ , ZuÎá⁄_»∞Ѩ٠=∂@Å`À ^•#
¢QÆÇÏ‘ `«Å ǨÏ$^ŒÜ∂« Å#∞ <˘Ñ≤ÊOK«‰Äõ _»^xŒ † JÖÏ KÕ¿ãÎ "å~°∞ KÕ¿ã ^•#^è~Œ å‡Å∞ =$^è•
J=Ù`åÜ«∞x Y∞~üP<£ =Úã≤¡OʼnõΩ Ç≤Ï`«=Ù KÕ™ÈÎOk. JO>Ë "åi ^•#^èŒ~°‡Å‰õΩ Ѩ~°
Ö’HõOÖ’ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO ÅaèOK«^Œx ÃÇÏK«Ûi™ÈÎOk. D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
198 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! Ö’Hí∞ÅÇ‹∞ǨC H’ã¨~ „Ǩ^°O°≈<®|∞kú`À ^®#^è°O®‡Å∞KÕ¿ã ÇÍ_çÖÏ,
g∞O°∞ g∞ ^®#^èO° ®‡Å#∞ ZuÎá⁄_«∞Ѩ٠=∂@Å^®fiO®, („QõÇÏ‘ `Œ) =∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~z =$^è®
KÕã¨∞H’Hí~_ç. J`ŒxH˜ ^Õ=Ùxg∞^°, ǨO°Ö’Híg∞‡^° #=∞‡HíO ÖË^°∞. JÖÏ~>˜ =ºHÎ̃ (KÕ¿ã
^®#^èO° ®‡Å∞) ÉèÏs=O°¬~ Hí∞O°=Qå<Ë ÃÑ#· ∞#fl ǨÅÛ>˜ =∞>˜áì ⁄O° Hß™®Î `Œ∞_çz ÃÑ@∞ìH∞í áÈܵ
#∞#flQå q∞yeáÈÜ˵ O®u(„Ǩ^âÕ ~◊ )`À ã¨=∂#~. JÖÏ~>˜ÇÍO°∞ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã≤ ZÖÏ~>˜
ѨÙ}ºÇ¶Ö¨ ~ á⁄~^°ÖOË ∞° . ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞ÅHí∞ ^Õ=Ù_«∞ Z#fl>˜H© ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç¨_∞« .—— (2:264)
''^®#~KÕã≤ (^®#„QõÇÏ‘ `Œ) =∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~KÕ Ç¨x Hí<®fl =∞$^°∞=ÙQå =∂>Ï¡_@ « ~,
Híq∆ ∞~K«_~« J<Ëq Z~`À „âı+Ǫ̈ ∞‹ #· Ǩ#∞Å∞.—— (Y∞~üP<£–2:263)
~åu ¢Ñ¨^ÕâßÅ g∞^Œ U~°Ê_Õ =∞\˜ìá⁄~°Å∞ `å`å¯eHõ"≥∞ÿ#q. JÖÏO\˜ <ÕÅÖ’
q`«<Î åÅ∞ <å\˜<å XHõ™êi ‰õΩi¿ã ÉèÏs=~å¬xHˆ JO`å H˘@∞ì‰Ωõ áÈ~Ú x~°∞ѨÜ∂≥ QÆ=∞=Ù
`«∞Ok. J^Õq^èŒOQÍ z`«Îâ◊√kú Ö’Ñ≤Oz# [HÍ`ü, Ѷ≤¢`å `«k`«~° ^•#^èŒ~å‡Å∞ ‰õÄ_®
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ x+¨ÊùÅ=∞=Ù`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ [HÍ`ü JO^Œ*Ë¿ã@ѨÙÊ_»∞ ¢QÆÇ‘Ï`«#∞ P
ÃÑ·HÍxH˜ Ü«∞[=∂xQÍ Ñ¨iQÆ}˜OKåÅx +¨sJ`ü `åH©^Œ∞ KÕ™ÈÎOk. z=iH˜ "å~°∞ JO^Œ
*Ë¿ã D ÃÑ·HOõ [HÍ`ü, L¢+π, Ѷ¢≤ `åʼnõΩ ã¨O|OkèOz#k Jx ‰õÄ_® ¢QÆÇÏ‘ `«Å‰õΩ K≥Ñʨ
‰õÄ_»^Œx† ^•x=Å¡ "åi P`å‡aè=∂#O ^≥|ƒu#=K«Ûx +¨sJ`ü K≥|∞`ÀOk.
''g∞Ö’ Z=iH≥<· ® XHí Ǩ~_«`¡ À@ L~^°#∞H’~_ç. J~^°∞Ö’ HßÅ∞=Å∞ Hí∂_Í „Ǩ=
Ç≤Ïã¨∞~Î >Ïܵ. `À@Ö’ J`Œx H’ã¨~ O°HOí H° ߊǨ~_«∞¡ Ƕ֨ ÏÅ∞ ѨÙ+¨¯Å~Qå Ǩ~_ç ã≤^~ú° Qå
L~>Ïܵ. J`ŒxH˜ =$^®úǺ¨ ~ =ã¨∞~Î k. Jܵ`Ë J`Œx Ç≤ÅÅ¡ ∞ W~Hß Ç≤#fl=Ü«µã¨∞ûÖ’<Ë
L~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ ã≤÷uÖ’ FO’A ǨÏOî®`Œ∞ÎQå f„=Ç‹∞·# =_«QåÅ∞ÊÅHí∞ `À@ Ç‹∞∞`ŒÎ~
=∂_ç =∞ã¨ÜµáÈ`Œ∞~k. WÖÏ ã¨~Éèíq~K«_Íxfl J`Œ#∞ W+ì̈Ǩ_«`Í_Í? g∞O°∞ (ã¨`ͺxfl)
JO°~÷ KÕã∞¨ H’=_ÍxH˜ ^Õ=Ù_çÖÏ `Œ# 㨥Hí∞eÎ fl g∞=Ú~^°∞ q=iã¨∞<Î ®fl_«∞.—— (2:266)
[HÍ`ü, L¢+π, Ѷ≤¢`å =ÔQ·~å ^•<åÅ#∞ ^è•#ºO, =ã¨∞Î=ÙÅ ~°∂¿Ñ} W=fi^ŒÅK«∞
‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ <åã≤~H° Oõ W=fi‰õÄ_»^xŒ Y∞~üP<£ `åH©^∞Œ KÕ™ÈÎOk. qâßfiã¨∞Å∞ `«=∞ HÀã¨O
W+¨ìѨ_ç# ^•<Õfl W`«~°∞Å HÀã¨O ‰õÄ_® W+¨ìѨ_®Åx ‰õÄ_® É’kè™ÈÎOk.
''(Hß|>˜)ì qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ #∞~_ç g∞
H’ã¨~ L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+Ǫ¨ ∞‹ #· ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç. ^≥=· =∂O°~æ Ö’
YO°∞Û KÕܵ« _ÍxH˜ <®ã≤OH° ~í =ã¨∞=Î Ùefl Uif¿ã „Ǩܵ« `Œfl~ KÕܵ« Hí~_ç. JÖÏ~>˜ =ã¨∞=Î Ùefl
g∞Hı Qõ#Hí Z=~°~Ú<® W¿ãÎ g∞O°∞ fã¨∞H’=_ÍxH˜ W+¨ìǨ_«`ÍO®? Híà◊∞§ =¸ã¨∞HÁx
ã‘fiHíi™®ÎOHÕ ßx, =∞#㨥ÊiÎQå g∞O°∞ Z#fl>˜H© ÇÍ>˜x ã‘fiHíi~K«O∞° . ^Õ=Ù_∞« xO°¿ÑH∆ßǨO∞° _«∞,
ã¨fi`ŒÇ¨ Qå „Ç¨â~◊ ã¨hÜ«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (2:267)
x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ, ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~° HÍ~åºÅ‰õΩ Pi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*Ë¿ã"å~°∞ Ju
=ÚYº"≥∞ÿ# =∞~˘Hõ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. =∞x+≤ `«# ^ŒQÆæ~°∞#fl ã≤i
ã¨OѨ^ŒÅ∞ `«# ¢â◊=∞, ™ê=∞~å÷ºÅ Ѷ¨e`«"Õ∞#x ÉèÏqOz#ѨÙÊ_»∞ ˆH=ÅO ^≥·= ¢Ñ¨ã¨#fl`«
HÀã¨O "å\˜Ö’ H˘O`« Y~°∞ÛÃÑ@ì_®xH˜ ''W"åfiÖÏ, =^•Ì?—— Jx XHõ\˜H˜ Ѩk ™ê~°∞¡
PÖ’zã¨∂Î Tyã¨ÖÏ_»∞`å_»∞. ''W¿ãÎ `å#∞ ÅH∆ÍkèHÍi #∞Oz aH∆ÍkèHÍiH˜ kQÆ*Ïi
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 199
áÈ`å<Õ"∂≥ ——#x ã¨O^ÕÇϨ O, ã¨OkQÍúÅÖ’ Ѩ_ç ã¨`=« ∞`«=∞=Ù`å_»∞. WÖÏO\˜ Ñ≤ãx≤ Q˘@∞ì
PÖ’K«#ʼnõΩ áȉõΩO_® ^Õ=Ùx J#∞¢QÆǨÏO g∞^Œ QÆ\ì̃ #=∞‡HõO LOz ^≥·==∂~°æOÖ’
L^•~°OQÍ Y~°∞ÛÃÑ\ÏìÅx Y∞~üP<£ WÖÏ =Úã≤¡OʼnõΩ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ LѨ^Õt™ÈÎOk:
''Ã+`· Í<ü q∞=∞‡efl ¿Ñ^°iHí~ Qõ∞i~z ÉèÜ í µ« ÃÑ>ì̃ ã≤Q∞õ =æ ∂e# Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ËÖÏ
„¿ÑOÕÇ™≤ ®Î_∞« . Hßx ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl Híq∆ ∞™®Î#x, J#∞„QõÇÏ≤ ™®Î#x ÇÍQåÌ#~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.
PÜ«µ# Z~`À L^®O°ãfi¨ ÉèÏ=Ù_«∞, ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞. `Í#∞ `ŒÅK«∞Hí∞#fl ÇÍiH˜ qÇıH~í ,
qK«Hí∆} *Ï˝#~ „Ǩ™®k™®Î_«∞. qÇıHí~, qK«Hí∆}Å *Ï˝#~ Åaè~z#ÇÍ_«∞ Z~`À
J^°$+¨=ì ~`Œ∞_«∞. x[~Qå J`ŒxH˜ JáåO°ã~¨ Ǩ^Å° ∞ Åaè~z#>Ë.¡ |∞kú=∞~`Œ∞Å∞ =∂„`ŒÇ∞ı
(=∂) Ç≤Ï`ÀǨ^Õâ◊~ „QõÇ≤Ï™®ÎO°∞.—— (2:268,269)
''g∞O°∞ (^≥=· =∂O°~æ Ö’) YO°∞Û KÕã~≤ ^°Üµ<®, ÖËHí g∞O°∞ Ç‹∞∞Hí∞¯|_ç KÕã∞¨ Hí∞#fl ^≥<· ®
ã¨O,Õ J~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ^°∞O®‡O°∞Åæ Hí∞ Z=O°¥ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« O°∞. g∞O°∞ ^®#^èO° ®‡Å∞
|Ç≤ÏO°~Qõ~Qå KÕã≤<® =∞~z^Õ† XHí"Õà◊ g∞O°∞ W`ŒO°∞Å Hí~@ Ǩ_«Hí∞~_Í O°Ç¨Ï㨺~Qå
JQõ`ŒºÇ¨O°∞ÅHí∞ ^®#~ KÕ¿ãÎ Jk =∞s =∞~zk. JÖÏ~>˜ ^®#~ g∞ áåáåÅ#∞
Hí_çyÇıã¨∞Î~k. g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞.—— (2:270,271)
''O®„u~|=à◊∞§ |Ç≤ÏO°~Qõ~Qå#¥, QÀǨº~Qå#¥ (^≥·==∂O°æ~Ö’) `Œ=∞ ã¨~Ǩ^°
YO°∞Û KÕ¿ãÇÍi H’ã¨~ `Œy# „ǨuǶ¨Å~ ÇÍi „ǨÉèí∞=Ù ^°QõæO° ã≤^°ú~Qå L~k. ÇÍiH˜
(JHí¯_«) ZÖÏ~>˜ ÉèÜ í µ« ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^∞° .—— (2:274)
D Ç≤Ï`« É’^èŒ#Åhfl W™ê¡O ¢Ñ¨uáêkOz# ''^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}—— =º=ã¨÷#∞ Ѩ\˜+ª̈
Ѩ~°z ã¨=∂[OÖ’ ''Pi÷Hõ<åºÜ«∞O—— <≥ÅH˘ÅÊ_®xˆH W=fi|_®¤~Ú. HÍHõáÈ`Õ D ^•#
^èŒ~å‡ÅÖ’ H˘xfl `«Ñ¨Êxã¨iQÍ K≥e¡OK«=Åã≤# ''qkè^•<åÅ∞——, =∞iH˘xfl W+¨ìѨÓ~°fi
HõOQÍ W=fi=Åã≤# ''SzÛùHõ^•<åÅ∞—— L<åfl~Ú.
[HÍ`ü =Å¡ SÇ≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞:– [HÍ`ü, L¢+π, Ѷ≤¢`å ^•<åÅ =Å¡ Ѩ~°Ö’Hõ
¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ`À áê@∞ SÇ≤ÏHõ ¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ ‰õÄ_® Z<Àfl L<åfl~Ú:
F [HÍ`ü, L¢+π, Ѷ≤¢`å ^•<åÅ∞ K≥e¡OKÕ =∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ≤ã≤<åi`«#O
áÈ~Ú B^•~°ºO, ^•`«$`åfiÅ∞ [x™êÎ~Ú.
F J`«xÖ’ ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO `«yæáÈ`«∞Ok. ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO `«yæáÈ=_»O =Å¡
J`«x ã¨fiÉèÏ=OÖ’ JǨÏOHÍ~°O áÈ~Ú J}∞‰õΩ= KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok.
F [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠=Å¡ ã¨=∂[OÖ’ HÍiî#º`«, Hõ~°¯â◊`åfiÅ∞ `«yæáÈ~Ú ^ŒÜ«∞,
™ê#∞Éèí∂`«∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú.
F [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠=Å¡ ^Õâ◊OÖ’x HÀ\Ï¡k ¿Ñ^Œ¢Ñ¨[Å Hõh㨠J=ã¨~åÅ∞
f~°∞`å~Ú. U XHõ¯~°∂ ^•i¢^Œºˆ~Y‰õΩ kQÆ∞=#∞O_Õ Ñ¨iã≤÷u LO_»^Œ∞.
F [HÍ`ü=º=ã¨÷ =Å¡ ÃÑ@∞ì|_ç^•s=º=ã¨Ö ÷ ’x ^ÀÑ≤_,ç J¢Hõ=∂~°#˚ Å∞† ™È+¨eã¨∞ì
=º=ã¨÷Ö’x ~°HõÎáê`åÅ∞ÖˉõΩO_® ã¨~åfi"≥∂^ŒÜ≥∂Qƺ"≥∞ÿ# Pi÷Hõ<åºÜ«∞O <≥ÅH˘O@∞Ok.
200 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
96. "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤Ζ¢áê^äqŒ ∞Hõ ã¨∂¢`åÅ∞
^èŒ#qˆHO¢nHõ~°} q+¨Ü«∞OÖ’ [HÍ`ü `«~°∞"å`« "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤ÎѨOÑ≤}©H˜ ZO`À
¢áê=ÚYºO W=fi|_çOk. Pã≤ÎѨOÑ≤}©H˜ ã¨O|OkèOz# q^Œº ¢Ñ¨u =Úã≤¡O ã¨fiÜ«∞OQÍ
`å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞ Q͉õΩO_® W`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_® <Õ~åÊÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =Úã≤¡O
ʼnõΩ `åH©^∞Œ KÕâß~°∞. "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤ÑÎ O¨ Ñ≤}Ö
© ’ ã¨OѨ^Œ XHõ\˜ ~Ô O_»∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’
ˆHO¢nHõ$`«"≥∞ÿ LO_»‰õΩO_® ^•^•Ñ¨Ù |O^èŒ∞=ÙÅO^ŒiÖ’ qˆHO¢nHõ~°} K≥O^Œ∞`«∞Ok.
W™ê¡O ã¨=∞ã¨Î r=#~°OQÍÅ#∞ Ѩi"Õ+≤ªOz=Ù#fl ã¨=∞¢QÆ r=#=º=ã¨÷. ^Õ=Ù_»∞
ã¨fiÜ«∞OQÍ `«# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^•fi~å ѨOÑ≤# ^èŒ~°‡O Wk. JO^Œ∞=Å¡ ¢Ñ¨u =Úã≤¡O
#=∂*ò, ~À*Ï =O\˜ P~å^èŒ#Å#∞ QÆ∞iOKÕ H͉õΩO_®, ™ê=∂lHõ ÉÏ^茺`«Å∞, Pã≤Î
ѨOѨHõO, W`«~° Pi÷Hõ q+¨Ü«∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# W™ê¡O É’^èŒ#Å#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_®
‰õΩ∆ }‚OQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x LO_®e. J*Ï˝#O =∞x+≤x ^≥"· å¢QÆÇϨ O #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«*ÏÅ^Œ∞.
*Ï˝<å~°˚# ‰õÄ_® =Úã≤¡OÅ q^èŒ∞ºHõÎ ^èŒ~°‡"Õ∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) D q+¨Ü«∂xfl ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''g∞ q^èŒ∞ÖËq∞\’
`≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. JO>Ë g∞~°∞ Pã≤ΠѨOѨHõO Ѩ^Œú`«∞efl <Õ~°∞ÛHÀO_ç. W`«~°∞ʼnõį_®
<Õ~Ê° O_ç. Pã≤ΠѨOѨHÍxH˜ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O ã¨QOÆ *Ï˝#O`À ã¨=∂#O—— Jx `«=∞
J#∞K«~°∞ʼnõΩ LѨ^ÕtOKå~°∞. (Wɡfl=∂[)
D ǨÏnã¨∞Ö’ Pã≤ÑÎ O¨ Ñ≤}© *Ï˝<åxfl "≥Ú`«OÎ W™ê¡g∞Ü«∞*Ï˝#OÖ’ ã¨QOÆ *Ï˝#=∞x
K≥ѨÊ|_çOk. HÍx D *Ï˝<å<Õfl <Õ\˜ =Úã≤¡OÅ∞ =∞~°záÈÜ«∂~°∞. ÖË^• ^•xH˜ `«y#
¢áê=ÚYºO W=fi_»OÖË^Œ∞. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''Pã≤ΠѨOѨHOõ QÆ∞iOz# *Ï˝<åxfl ¢Ñ¨[Å∞ =∞~°záÈ`å~°∞. <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•
Ü«∞O (L=∞‡`ü)Ö’ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ@ (PHÍâßxH˜) Z`«∞HÎ À|_Õ q+¨Ü∞« O W^Õ.—— (Wɡfl=∂[)
"å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤ÎѨOÑ≤}©H˜ ã¨O|OkèOz# P[˝Å∞ J=`«iOK«Hõ ѨÓ~°fiO ¢Ñ¨u
=Úã≤O¡ `«Ñʨ x ã¨iQÍ gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∂Åx Y∞~üP<£Ö’ XHõ P^ÕâO◊ J=`«iOzOk.
Pã≤ÎѨOÑ≤}© q=~åÅ∞ J=`«iOz# `«~°∞"å`« D P^ÕâßxH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨∂‰õΩÎÅ∞
~°^~ÌŒ ÚáÈÜ«∂~Ú. Hõ#∞Hõ WHõ#∞Oz Z=~°∂ "≥Ú`«OÎ Pã≤xÎ `«# W+ì̈"Ú ≥ zÛ# q^èOŒ QÍ
gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞_®xH˜ gÖË¡^Œ∞. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å JÖÏ gÅ∞<å=∂ ~å¿ãÎ Jk
W™ê¡g∞Ü«∞ +¨sJ`ü ¢Ñ¨HÍ~°O K≥Å¡^Œ∞.
J~Ú`Õ "≥Ú`«OÎ Pã≤Ö Î ’ =∞x+≤ `å#∞ J~°∞›Åx ÉèÏqOz# ^Œ∂~°ÑÙ¨ |O^è∞Œ =ÙÅ
HÀã¨O ÖË^• W`«~° ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O 1/3 =O`«∞ ֒Ѩ٠gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞_®xH˜ W™ê¡O
J#∞=∞uOzOk. `«~°∞"å~Ú J^蕺ܫ∞OÖ’ nx ¢Ñ¨™êÎ=# =ã¨∞ÎOk.
''`Œe¡^°~„_«∞Å∞, W`ŒO° |~^è°∞=ÙÅ∞ =^°e "≥o§# Pã≤Î HÁkÌQå =Ù<®fl, ZHí∞¯=Qå
=Ù<®fl J~^°∞Ö’ ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∂ "å>Ï L~k† ¢ãÅΑ Hí∂ "å>Ï L~k. Wq (^≥=· ) xs‚`Œ
"å>ÏÅ∞. ("å>˜x `Œy~æ K«_ÍxH˜ Qåx, ÃÑ~K«_ÍxH˜ Qåx Z=iH© JkèHßO°~ ÖË^∞° .) Pã≤Î
Ǩ~ǨHí~ [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åO°ã¨∞Å∞Hßx (xO°∞¿Ñ^°) |~^è°∞=ÙÅ∞, J<®^ä°Å∞,
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 201
JQõ`ºŒ ǨO∞° Å∞ Z=~°~Ú<® =¿ãÎ ÇÍiH˜ Hí∂_Í g∞~°∞ Z~`À HÁ~`Œ WzÛ Ç¨~Ǩ~_ç. ÇÍi`À
=∞$^°∞=ÙQå =∂>Ï¡_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:7,8)
^Œ∂~°Ñ¨Ù |O^èŒ∞=ÙÅÖ’ Z=Ô~·<å x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞, J<å^äŒÅ∞ LO>Ë Pã≤ÎѨ~°∞_»∞
K«xáÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ `«# Pã≤Ö Î ’ 1/3 =O`«∞ ֒Ѩ٠ÉèÏQÍxfl JÖÏO\˜ JQÆ`º« Ѩ~∞° ʼnõΩ
K≥O^ÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞_»O =∞Ozk. XHõ"Õà◊ J`«#∞ JÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ Un
¢"åÜ«∞‰õΩO_® K«xáÈ`Õ J`«x "å~°ã∞¨ Å∞ qâߊǨÏ$^ŒÜ∞« O`À `«=∞ "å\ÏʼnõΩ =zÛ#
^•xÖ’ #∞OKÕ P JÉèÏQÆ∞ºÅ‰õΩ ZO`ÀH˘O`« WzÛ "åix ã¨O`À+¨ÃÑ\ÏìÅx D ã¨∂‰õΩÎ
ÅÖ’ ^Õ=Ù_»∞ P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''"å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤Îx ^•x ǨωõΩ¯^•~°∞ʼnõΩ (JO>Ë
"å~°ã¨∞ʼnõΩ) WKÕÛÜ«∞O_ç. JO^Œ∞Ö’ U^≥·<å q∞ye`Õ ^•xfl ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ =∞$`«∞xH˜
ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ·#"åiH˜ W=fiO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''^Õ=Ù_∞« g∞Hí∞ r=<®^è®O°~Qå KÕã#≤ ã¨~Ǩ^#° ∞ =¸_è∞« ÅHí∞ JǨÊy~K«H~í _ç. Jܵ`Ë
ÇÍiH˜ u~_ç, |@ì ã¨=∞Hí∂O°Û~_ç. ÇÍiH˜ Ç≤Ï`ŒÉ’^è° KÕ㥨 Î L~_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:5)
ã¨OѨ^Œ#∞ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕ¿ã ™ê=∞~°÷ºOÖËx =¸_è»∞ʼnõΩ ^•xfl JѨÊyOK«‰õÄ_»
^Œx D ã¨∂H˜ÎÖ’ ã¨$+≤ìHõ~°Î =∞#‰õΩ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl_»∞. HÍHõáÈ`Õ "åiH˜ Hõh㨠rq`å=
ã¨~åÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~åÛÅx, "åiH˜ =∞Ozx QÆ∞iOz, ^èŒ~å‡xfl QÆ∞iOz É’kèã¨∂Î LO_®
Åx =∞~À"≥·Ñ¨Ù ^Õ=Ù_»∞ =∞#efl P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞.
''„Ǩ[Å∞ K«xáÈ`Œ¥ `Œ=∞ Ǩã≤ Ç≤ÅÅ¡ #∞ xã¨ûǨÜ«µ ã≤u÷ Ö’ =^°e "≥à§◊ =Åã≤ =¿ã,Î
P `ŒO∞° ÇÍ`Œ ÇÍi Ǩiã≤u÷ Uq∞>© Jx PÖ’z~z ÉèÜ í µ« Ǩ_Íe. Hí#∞Hí ÇÍO°∞ (W`ŒO∞° Å
J<®^ä° ÉÏÅÅ q+¨Ü«µ~Ö’ Hí∂_Í) ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_»∞`«∂ ã¨=ºÇ‹∞·# =∂@<Ë Ç¨ÅHße.
J<åºÜ«∞OQÍ J<®^ä° ÉÏÅÅ Pã¨∞eÎ fl u~@∞#flÇÍO°∞ x*ÏxH˜ `Œ=∞ á⁄@ìÅ#∞ Jyfl`À
x~Ѩ Ù Hí ∞ ~@∞<®flO° ∞ . ÇÍO° ∞ `Œ Ç ¨ Ê Hí ∞ ~_Í Éè í Q õ É è í Q õ =∞~_Ë JyflQõ ∞ ~_« ~ Ö’ q㨠i
"ÕÜ«µ|_«`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:9,10)
LǨï^ü Ü«µ∞^°ú~ `ŒO°∞ÇÍ`Œ Ǩτ[`ü ™®^ü a<ü O°∞ɡ· (O°l) ÉèÏO°º `Œ# Hí∞=∂O≥Î
e^°Ìifl "≥~@ɡ@∞ìHÁx ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ã¨xflkèH˜ =KÍÛO°∞. P"≥∞ `Œ#Hí∞ [iy#
J<®ºÜ«∂xfl UHíO°∞=Ù ÃÑ_«¥Î WÖÏ J<®flO°∞: ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! go§^°ÌO°¥ ™®^ü Hí∞=∂O≥ÎÅ∞.
™®^ü g∞`Àáå@∞ LǨï^ü Ü«µ∞^°ú~Ö’ áåÖÁæx J=∞O°Qõ`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ D
ÉÏeHíÅ Ç≤#`Œ~„_ç =∂ Pã≤Î#~`Œ>˜h ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞<®fl_«∞. giH’ã¨~ XHí¯ ÃÑ·™®
=^°eÃÑ@ì ÖË^°∞. WÖÏ~>˜ ã≤÷uÖ’ D ÉÏeHíefl Z=O°∞ ÃÑo§ KÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞?—— nxfl
Qõ∞i~Kı ÃÑ· 㨥Hí∞ÎÅ∞ J=`Œi~KÍܵ.
"å~°ã¨∞Å∞ =∞$`«∞xH˜ ã¨O|OkèOz# =¸_»∞ q^è•Å Y~°∞ÛÅ∞ K≥e¡OK«#O`«
=~°‰õΩ J`«x Pã≤Î #∞O_ç `«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=_®xH˜ gÖË¡^Œ∞.
(1) J`«#∞ KÕã≤# JѨÙÊÅhfl f~åÛe. J`«x Pã≤ÎHõO>Ë KÕã≤# JѨÙÊÖË Z‰õΩ¯=QÍ
LO>Ë, â◊=ã¨O™ê¯~°O Y~°∞ÛÅ∞ áÈQÍ q∞ye# Pã≤xÎ JѨÙÊÅ x+¨ÊuÎ ¢Ñ¨HÍ~°O JѨÙÊÅ
202 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
"åà◊§‰õΩ K≥e¡OKåe. q∞ye# ~°∞}^èŒ#O ~°∞}^•`«Å∞ =∂Ѷ‘ KÕ¿ãÎ =∞Ozk. =∂Ѷ‘
KÕÜ«∞‰õΩO_® x~åHõiOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯ ‰õÄ_® "åi‰õΩOk. W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO LO>Ë
q∞ye# JѨÙÊÅ∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi"Õ∞ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. Pã≤Î"å\ÏÅ∞ ^ŒHõ¯x "å~°ã¨∞
ÅÃÑ· D ÉÏ^躌 `« ÖË^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ "å~°∞ ã≤u÷ Ѩ~∞° Å~Ú LO>Ë =∞$`«∞x JѨÙÊÅ∞ f~°Û_»O
"åi <≥·uHõ qkè J=Ù`«∞Ok. Z=~°∂ JѨÙÊÅ∞ f~°ÛHõáÈ`Õ, ~°∞}^•`«Å∞ ‰õÄ_® "å\˜x
=∂Ѷ‘ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆‰õΩ QÆ∞~°ÜÕ∞º ¢Ñ¨=∂^ŒO LOk.
=∞$`«∞x ÉèÏ~°º‰õΩ Éèí~°Î #∞O_ç WOHÍ =∞ǨÏ~ü ™⁄=Ú‡ ÅaèOK«HõáÈ`Õ Jk ‰õÄ_®
JѨÙÊ H˜O^Œ‰õΩ =ã¨∞ÎOk QÆ#Hõ ^•xfl ‰õÄ_® "å~°ã¨∞Å∞ P"≥∞‰õΩ K≥e¡Oz# `«~°∞"å`«<Õ
`«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. J^Õq^èŒOQÍ =∞$`«∞_»∞ Z=iÔH·<å #+¨ìO
HõeyOz LO>Ë P #+ì̈ѨiǨ~°O ‰õÄ_® "å~°ã¨∞Å∞ #+ì̈áÈ~Ú# =ºHÎ̃H˜ K≥e¡OK«=Åã≤
LO@∞Ok.
áÈ`Õ =∞x+≤ `«# Pã≤ÎÃÑ· ã¨HÍÅOÖ’ [HÍ`ü K≥e¡OK«‰õΩO_® PÅ㨺O KÕ¿ãÎ,
DÖ’QÍ J`«#∞ K«xáÈ=_»O [iy`Õ J`«x "å~°ã¨∞Å∞ P [HÍ`üÃÑ·HõO K≥e¡Oz#
`«~°∞"å`Õ `«=∞ Pã≤Î"å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. [HÍ`ü ¿Ñ^Œ(^•ã¨∞)ŠǨωõΩ¯.
^•xfl Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ K≥e¡OKåe. =∞$`«∞_»∞ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞HõáÈ~Ú<å 㨈~
"å~°ã¨∞Å∞ ^•xfl K≥e¡Oz# `«~°∞"å`Õ `«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
Ѷ¨~°*ò #=∂AÅ∞, ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ ^≥·=ǨωõΩ¯Å *Ïa`åÖ’H˜ =™êÎ~Ú.
Hõ#∞Hõ =∞$`«∞x Ѷ~¨ *° ò #=∂AÅ∞ U"≥<· å Y*Ï J~ÚáÈ`Õ ÖË^• ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞
U=~Ú<å `«Ñ≤ÊáÈ`Õ "å\˜ áêѨѨiǨ~°O (Ѷ≤kÜ«∂ ÖËHõ HõáêÊù~å) K≥Å¡OK«=Åã≤
LO@∞Ok. áêѨÑi¨ Ǩ~°O QÆ∞iOz ~åÉ’ÜÕ∞ J^蕺ܫ∞OÖ’ =ã¨∞OÎ k. "≥Ú`«OÎ Pã≤Ö Î ’
1/3 =O`«∞֒Ѩ٠áêѨѨiǨ~°O ÃÑ·HõO LO_ç ѨiǨ~°O K≥e¡OKåÅx =∞$`«∞_»∞
gÅ∞<å=∂ ¢"åã≤áÈ`Õ ^•xfl "å~°ã¨∞Å∞ qkèQÍ K≥e¡OKåe. áêѨѨiǨ~°O ÃÑ·HõO
JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= LO>Ë P J^Œ#Ѩ٠ÃÑ·HõO K≥e¡OKÕ ÉÏ^茺`« "å~°ã¨∞Å Wëêì~Úëêì
ÅÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok.
(2) J`«x â◊=ã¨O™ê¯~åxH˜ ã¨O|OkèOz# Y~°∞ÛÅ∞fÜ«∂e. J~Ú`Õ W™ê¡O
ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂ŠѨikèÖ’ÖËx ^Œâ◊k# Hõ~°‡Å∞, #ÅÉèˇ·k<åÅ Hõ~°‡Å∞, "åi¬Hõ Hõ~°‡Å∞
ÖÏO\˜ #g# ^Œ∞~åKå~åÅ HÀã¨O _»|∞ƒ Y~°∞ÛÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞. W=hfl áêѨHÍ~åºÅ∞.
(3) J`«#∞ +¨sJ`ü ¢Ñ¨HÍ~°O gÅ∞<å=∂ ~åã≤áÈ`Õ ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O Z=Ô~=iH˜,
UU ã¨`å¯~åºÅ‰õΩ ZO`≥O`« W"åfiÖ’ P_»|∞ƒ ‰õÄ_® PÜ«∂ =º‰õΩÅ Î ‰õΩ, ã¨`å¯~åºÅ‰õΩ
WKÕÛÜ«∂e. P `«~°∞"å`«<Õ "å~°ã¨∞Å∞ `«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
=∞$`«∞xH˜ ZÖÏO\˜ Pã≤Îáêã¨∞ÎÅ∞ ÖËx ѨHõ∆OÖ’ J`«x JѨÙÊÅ∞, â◊=ã¨O™ê¯~°O
Y~°∞ÛÅ∞ J`«x "å~°ã¨∞ÖË ÉèíiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. =∞$`«∞xH˜ Pã≤Î L#fl ѨHõ∆OÖ’
J`«x "å~°ã∞¨ ʼnõΩ ZO`≥O`« "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎÜ∂≥ P "Õ∞~°‰Ωõ "å~°ã∞¨ Å∞ D Y~°∞ÛÅ∞
ÉèíiOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 203
97. gÅ∞<å=∂ (=∞~°} âßã¨#O)
''g∞ÃÑ· (=∞O’) ÉÏ^躰 `Œ "≥∂Ǩ|_«∞`À~k (q#~_ç). g∞Ö’ Z=iH≥<· ® =∞O°} HßÅ~
Pã¨#fl=∞ܵ`Ë, J`Œ#∞ Pã≤Î Hí∂_Í =^°eáÈ`Œ∞#fl ǨH~∆í Ö’ `Œe^¡ ~° „_«∞ÅHí∞, |~^è∞° =ÙÅHí∞
Pã≤ÇÎ ~¨ Ç≤}© q+¨Üµ« =∞ܵ `Œy# gÅ∞<®=∂ O®ã≤áÈÇÍe. Wk (^Õ=Ùx Ǩ@)¡ ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ ∞
=Ù#flÇÍO°∞ <ˇO°ÇıO°Û=Åã≤# q^èŒ∞ºHíÎ^è°O°‡~.—— (Y∞~üP<£–2:180)
''XHí"Õà◊ gÅ∞<®=∂Ö’x q+¨Ü«∂Å∞ q#fl `Œ~åfi`Œ ÇÍ>˜x Z=O≥·<® =∂iÛÇı¿ãÎ
=∂„`Œ~ PáåǨ~ ÇÍi<Ë K«∞@∞ìHí∞~@∞~k. xã¨û~^ÕǨÏ~Qå ^Õ=Ù_«∞ ã¨O°fi~ q<ËÇÍ_«∞,
ã¨=∞ã¨~Î `ˇeã≤#ÇÍ_«∞. gÅ∞<®=∂ O®ã≤# =ºH˜Î ǨHá∆í å`ÍxH˜ áåÅÊ_ͤ_x« Qåx, ÖË^® Z=i
ǨÏH≥·¯<® ǨÏi~z "ÕâÍ_«xQåx (ÇÍO°ã¨∞Ö’¡) Z=iH≥·<® J#∞=∂#~ =¿ãÎ, J`Œ#∞
(gÅ∞<®=∂#∞ =∂iÛ "Õã≤) ÇÍO°ã¨∞Å =∞^è°º O®r Hí∞^°∞O°Û=K«∞Û. J~^°∞Ö’ ZÖÏ~>˜
^À+¨~ ÖË^°∞. ^Õ=Ù_«∞ Hí∆q∞~KÕÇÍ_«∞, HíO°∞}˜~KÕÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:181,182)
D ã¨∂‰õΩÎÖ’¡ ÇÍO°ã¨`ŒfiѨ٠Pã≤ΠǨ~ǨHí~ q+¨Ü«µ"≥∞ÿ W~Hß ZÖÏ~>˜ ^≥·=K«@ì~
xO°‚ܵ~K«Hí|_«Hí =Ú~^°∞ D P^Õâ◊O W=fi|_ç~k. P<®_«∞ ÇÍO°ã¨∞Ö’¡ ZÖÏ~>˜
Q˘_«=Å∞ O®Hí∞~_Í L~_Ë~^°∞Hí∞ „Ǩu =ºH©Î (`Œ# =∞O°}®xH˜ =Ú~^°∞Qå) gÅ∞<®=∂
^®fiO® qkèQå `Œ# ÇÍO°ã¨∞Å ÇÍ>ÏÅ#∞ xO°‚ܵ~KÍÅx ÃÑ· 㨥H˜ÎÖ’ K≥ǨÊ|_ç~k.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ HÁ<®flà◊§Hí∞ ^Õ=Ù_«∞ ã¨fiÜ«µ~Qå ÇÍO°ã¨∞Å ÇÍ>ÏÅ#∞ xO°‚ܵ~K«_«~`À
D 㨥H˜ÎÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# P[˝ O°^°ÌܵáÈܵ~k. (D q+¨Ü«µ~ x™® („ã‘ÎÅ∞) 4=
J^论ܫµ~Ö’ =zÛOk.)
^®x „ǨHßO°~ ^Õ=Ù_«∞ xO°Ü ‚ µ~z# ÇÍ>ÏÅÖ’ U q^è~° Qå#¥ ZHí∞¯= `ŒH∞í ¯=Å∞
KÕÜ«µHí∂_«^°x, ÇÍO°ã¨∞Å∞HßxÇÍiH˜ U^Œ~Ú<® ã¨Ç¨Ü«µ~ KÕÜ«µ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë "≥Ú`ŒÎ~
Pã≤Ö Î ’ =¸_À=~`Œ∞Hí∞ ֒ѨÙQå =∂„`Œ"∞Õ (JÖÏ~>˜ÇÍiH˜) gÅ∞<å=∂ O®Ü«∂Åx ^≥=·
„Ǩ=HíÎ (ã¨) É’kè~KÍO°∞. =¸_À=~`Œ∞Hí∞ q∞~z gÅ∞<®=∂ O®Üµ~K«_ÍxH˜ Z=iH©
ZÖÏ~>˜ JkèHßO°~ ÖË^°∞. JÖÏQÕ qâÍfiã≤, JqâÍfiã¨∞Å∞ XHíi Pã¨∞ÎÅHí∞ =∞O˘HíO°∞
ÇÍO°ã¨∞Å∞ Hß*ÏÅO°x Hí∂_Í ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) K≥áåÊO°∞.
gÅ∞<å=∂ q+¨Ü«∞OÖ’ =ÚYºOQÍ =¸_»∞ +¨~°`«∞Å∞ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. D
=¸_»∞ +¨~°`«∞Ö’¡ U XHõ¯\˜ <≥~°"Õ~°ÛHõáÈ~Ú<å gÅ∞<å=∂, Pã≤ÎѨOѨHÍÅ∞ K≥Å¡=Ù.
P =¸_»∞ +¨~`° ∞« Å∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
(1) =∞$`«∞x â◊=ã¨O™ê¯~°O (HõѶ¨<£, ^ŒÑ¶¨<£) Y~°∞ÛÅ∞, JѨÙÊÅ`Àáê@∞ gÅ∞
<å=∂Ö’ ~åÜ«∞|_ç# ÃÑ·HõO f¿ãã≤# `«~åfi`Õ "å~°ã¨∞Å∞ `«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ"åe.
(2) +¨sJ`ü (^èŒ~°‡âߢãÎ̈O) ã¨∂zOz# "å~°ã¨∞ÅÖ’ Z=iÔH·<å "åi xs‚`« "å\Ï
HõO>Ë Z‰õΩ¯= ã¨O¢Hõq∞OKÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . ''^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨u ǨωõΩ¯^•~°∞x
("å~°ã¨∞x) ǨωõΩ¯ WKÕÛâß_»∞. Hõ#∞Hõ U "å~°ã¨∞x q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® gÅ∞<å=∂
¢"åÜ«∞‰õÄ_»^Œ——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏi). J~Ú`Õ W`«~° "å~°ã¨∞Å∞
W+¨ìѨ_ç`Õ JÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞=K«∞Û.
204 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O Pã≤ÎѨ~°∞x rq`«HÍÅOÖ’<Õ `«# ã¨O`å#OÖ’ XHõ
‰õΩ=∂~°∞_»∞ K«xáÈ=_»O [iy`Õ J`«x H˘_»∞H˜¯ (JO>Ë =∞#=_çH˜) `å`« Pã≤ÎÖ’
ÉèÏQÆO ÅaèOK«^Œ∞. JÖÏO\˜ J<å^äŒ =∞#=_çH˜ `å`« `«# rq`«HÍÅOÖ’<Õ 1/3 =O`«∞
֒Ѩ٠Pã≤Î "å\Ï ÅaèOKÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞=K«∞Û. JÖÏ ¢"åÜ«∞_»O ZO`À
ѨÙ}ºHÍ~°ºO ‰õÄ_®.
J<å^äŒ =º=Ǩ~°O QÆ∞iOz ''J<åºÜ«∞O, ^Ò~°#˚ ºO—— J<Õ J^蕺ܫ∞OÖ’ K«iÛOK«
_»O [iyOk. WHõ¯_» ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) É’kèOz# =¸_»∞ Ç≤Ï`À‰õΩÎefl =∂¢`«"Õ∞
¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞. PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''ˆH=ÅO ^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O J<å^äŒÉÏÅ∞_ç `«Å#∞ xq∞ˆ~ =ºH˜Î Hõ~°‡Å
z\ÏìÖ’ P J<å^äŒÉÏÅ∞_ç `«ÅÖ’x ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ XH˘¯Hõ¯ ѨÙ}ºO
¢"åÜ«∞|_»∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
''Z=Ô~·`Õ `å#∞ u<Õ `åˆQ PǨ~°áêhÜ«∂ÅÖ’ J<å^äŒÉÏÅ∞_çfl KÕ~°∞Û‰õΩO\Ï_À
^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ ã¨fi~°æ¢Ñ¨"Õâ◊O qkèQÍ KÕ™êÎ_»∞.—— (Wɡfl=∂[)
''<Õ#∞ g∞‰õΩ W^ŒÌ~°∞ |ÅÇ‘Ï#∞ŠǨωõΩ¯Å#∞ QÆ∞iOz `åH©^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞. P
W^ŒÌ~°∞ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞– J<å^äŒ ÉÏÅÅ∞, ¢ã‘ÎÅ∞.—— (x™ê~Ú)
WHõ¯_» XHõ ¢Ñ¨â◊fl L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. H˘O^Œ~°∞ D <≥·uHõ É’^èŒ#Å#∞ Z=~°∞
MÏ`«~°∞ KÕ™êÎ~°x ¢Ñ¨tfl™êÎ~°∞. ^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞, Ѩ~°Ö’Hõ f~°∞Êk<åxfl
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í qâ◊fiã≤Oz# =Úã≤O¡ #=∂A, LѨ"å™êÅ#∞ áê\˜OK«_O» ÖË^•? XHõ"àÕ ◊
#=∂A, LѨ"å™êÅ#∞ áê\˜OK«x =Úã≤¡O D <≥·uHõ É’^èŒ#Å<Õ HÍ^Œ∞, +¨sJ`ü
Ѩ~°"≥∞ÿ# U P[˝Å<≥·<å MÏ`«~°∞ KÕ™êÎ_»x PtOK«ÖË=Ú. +¨sJ`ü K«\ÏìÅ#∞ Q“~°qOKÕ
"å~°∞ <≥·uHõ É’^èŒ#Å#∞ ‰õÄ_® Q“~°q™êÎ~°∞. Wq Ô~O_»∂ XHõ^•xH˘Hõ\˜ Jq<åÉèÏ=
ã¨O|O^èŒO Hõey L<åfl~Ú.
(3) "≥Ú`«OÎ Pã≤ÖÎ ’ 1/3 =O`«∞ ֒ѨÙÃÑ· =∂¢`«"∞Õ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∂e. JO`«‰Ωõ
q∞Oz# ÃÑ·HõOÃÑ· gÅ∞<å=∂ ~åã≤<å Jk K≥Å¡^Œ∞.
ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ Jc=MÏãπ (~°l) Hõ^#Œä O: g_À¯Å∞ ǨÏ*òÜ∂« ¢`« [iy# ÜÕ∞_»∞
<Õ#∞ [|∞ƒ`À f¢=OQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞O>Ë ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ##∞fl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜
=KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å [|∞ƒ ÉÏQÍ =Úki
áÈ~ÚOk. <Õ#∞ ^èŒ#=O`«∞_çfl. <å‰õΩ XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ `«Ñ¨Ê "å~°ã¨∞Å∞ ÖË~°∞. D ã≤÷uÖ’
<Õ#∞ =¸_çO@ ~Ô O_˘O`«∞Å∞ Pã≤xÎ ^•#O KÕÜ∞« =KåÛ?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''ÖË^Œ∞, J~°úÉèÏQÆO ‰õÄ_® KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
P `«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''=¸_çO@ XHõ=O`«∞ Pã≤Î ^•#O K≥~Úº.
x*ÏxH˜ Wk ‰õÄ_® Z‰õΩ¯"Õ. h "å~°ã∞¨ Å∞ Ö’‰õΩÅ =ÚO^Œ∞ KÕ`∞« Å∞ *ÏÑ≤ ^Õ|iOKÕÖÏ
"åix x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞QÍ, x~å^è•~°∞Å∞QÍ KÕã≤ "≥à◊§_»O HõO>Ë ã≤÷uѨ~°∞Å∞QÍ KÕã≤ "≥à◊§_»O
ZO`À L`«Î=∞O. h=Ù Uk Y~°∞ÛÃÑ\˜ì<å Y~°∞ÛÃÑ>Ëì@ѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^Œ_»O
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 205
h L^ÕÌâ◊º"≥∞ÿ =ÙO>Ë h‰õΩ ^•x ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaèã¨∞ÎOk. z=iH˜ h ÉèÏ~°º
HÀã¨O "≥zÛOKÕ ^èŒ#O ‰õÄ_® h‰õΩ ѨÙ}ºO Pi˚Oz ÃÑ_»∞`«∞Ok.——.....(|∞MÏi, =Úã≤¡O)
"å~°ã¨∞ʼnõΩ #+ì̈O HõeyOKÕ ZÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ¢"åã≤<å Jk
K≥Å¡^Œ∞. ÃÑ·QÍ JÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ =Å¡ Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.
Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂H˜Î QÆ=∞xOK«O_ç:
''=∞$`«∞_»∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, JǨCÅ∞ fiÛ# `Œ~åfi`Œ<Ë "å~°ã¨∞ʼnõΩ
"å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. Jܵ`Ë gÅ∞<®=∂ (Z=iH©) ÉÏ^è®HíO~° Qå L~_«~å^°∞. Wk ^Õ=Ù_«∞
*ÏsKÕã∞¨ #Î fl P[˝. ^Õ=Ù_«∞ ã¨~fi° A˝_∞» † Z~`À =∞$^°∞ǨÏ$^°Üµ« ∞_«∞.—— (4:12)
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) D ã¨∂H˜Î QÆ∞iOz "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''ZO^Œ~À ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, ¢ã‘ÎÅ∞ WÖÏO\˜ "å~°∞<åfl~°∞– "å~°∞ J~°"≥· Uà◊§ =Ü«∞ã¨∞û
=KÕÛ^•HÍ "≥Ú`«ÎO rq`åxfl ^Õ=Ùx q^èÕÜ«∞`«Ö’ QÆ_»∞ѨÙ`å~°∞. HÍx f~å =∞~°}HÍÅO
Pã¨#fl=∞~Ú#ѨÙÊ_»∞ "å~°∞ `«=∞ gÅ∞<å=∂ ^•fi~å ("å~°ã¨∞ʼnõΩ) #+¨ìO Hõey™êÎ~°∞.
(ÖË^• J~°∞›Å HÀã¨O gÅ∞<å=∂Ö’ Un ~åÜ«∞~°∞.) D HÍ~°}OQÍ "å~°∞ #~°HÍxH˜
J~°∞›Å~Ú áÈ`å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
WÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ K≥Å^¡ ∞Œ . ^•xfl J=∞Å∞Ѩ~K ° åeû# J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . =∞$`«∞x
Pã≤ÎÖ’ =¸_»∞q^è•Å "å~°ã¨∞ʼnõΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ xs‚`«"å\ÏÅ∞ ÅaèOKåe. "å~°∞ (1)
H˘_»∞‰õΩÅ∞, ‰õÄ`«∞à◊√§, (2) `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞, (3) ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÖ’¡ ¢|uH˜ LO_Õ"å~°∞.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞Ö’ Z=iH≥·<® =∞O°} ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl=∞~Ú#ǨC_«∞ J`Œ#∞
gÅ∞<®=∂ O®Ü«µ^°e¿ã,Î J~^°∞Hí∞ g∞Ö’ x*ÏܵfǨO∞° Öˇ#· W^°OÌ ∞° =ºHí∞ÅÎ ∞ ™®Hí∞∆ Å∞Qå
L~_Íe. XHí"Õà◊ g∞O°∞ „Ǩܫ∂}~Ö’ L#flǨC_«∞ JHí¯_« =∞O°} ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#flÇ‹∞·`Ë
=Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Å #∞~_«Üµ<® ã¨OÕ W^°iÌ fl ™®Hí∞∆ Å∞Qå ÃÑ@∞ì H’~_ç. XHí"àÕ ◊ "åi x*Ïܵf
Ǩ@¡ g∞Hı^°Üµ<® J#∞=∂#~ =¿ãÎ, „áåO°÷# `ŒO°∞ÇÍ`Œ "åi^°Ìi KÕ`Œ (=∞ã‘^°∞Ö’)
„Ǩ=∂}~ KÕܵ~KÍe. ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx g∞^° „Ǩ=∂}~ KÕ㨥ΠWÖÏ Ç¨ÅHße: '"Õ∞=Ú
ZÖÏ~>˜ ™®fiO°÷„Ǩܡ∂[<®Å H’ã¨~ D ™®H∆ߺxfl ÇÍ_«∞HÀ=Ú, =∂ |~^è°∞=ÙÖˇ·<® ã¨OÕ
("Õ∞=Ú Ç¨Hí∆áå`Œ~ K«¥Ç¨=Ú). ^Õ=Ùx H’ã¨~ K≥¿ÑÊ ™®H∆ߺxfl "Õ∞=Ú Z#fl>˜H© ^®K«=Ú.
JÖÏ KÕ¿ãÎ "Õ∞=Ú áåáå`Œ∞‡ÅÖ’ KÕiáÈ`Í=Ú.—— (5:106)
''Jܵ`Ë JÖÏ „Ǩ=∂}~ KÕã≤ Hí∂_Í ÇÍO°∞ J<®ºÜ«µ~, ǨHí∆áå`ÍÅHí∞ áåÅÊ_ç`Ë
"åi ™®÷#~Ö’ "åiHí~>Ë HÁ~K≥~ ܡ∂Qõ∞ºÖˇ·# =∞O’ W^°ÌO°∞ ™®Hí∆∞Å∞Qå =Ú~^°∞Hí∞
O®ÇÍe. D™®Hí∆∞Å∞ J<®ºÜ«∂xH˜ Qõ∞O°Üµ#ÇÍÔ~· L~_Íe. =∞$`Œ∞xH˜ ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Ö~Ú
Hí∂_Í L~_Íe. "åO°∞ (=∞ã‘^∞° Ö’ xÅ|_ç) ^Õ=Ùx g∞^° „Ǩ=∂}~ KÕã≤ 'ÇÍi ™®Hí∆ º~
Hí~>Ë =∂™®Hí∆ º~ x[=∞ܵ#k† "Õ∞=Ú =∂ ™®Hí∆ º~Ö’ ZÖÏ~>˜ ǨÏ^°∞Ì g∞O°Ö^Ë ∞° . JÖÏ
KÕ¿ãÎ "Õ∞=Ú ^°∞O®‡O°∞æÅÖ’ KÕi#ÇÍO°=∞=Ù`Í=Ú— Jx ǨÅHße.—— (5:107)
''WÖÏ~>˜ Ǩ^°úu =Å¡ „Ǩ[Å∞ ã¨O≥·# ™®Hí∆ ºq∞™®ÎO°x Pâ◊ L~@∞~k. ÖË^® ÇÍO°∞
`Í=Ú „Ǩ=∂}~ KÕã≤# `ŒO°∞ÇÍ`Œ O≥~_À =O°æ~ Kտ㠄Ǩ=∂}~ `Œ=∞Hí∞ =ºuOÕHí~Qå
206 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
L~@∞~^Õ"≥∂#x ÉèÏq~K«Üµ<® ÉèíÜ«µÇ¨_«`ÍO°∞. ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. q#~_ç,
huÖËxÇÍiH˜ ^Õ=Ù_«∞ Z#fl>˜H© ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç¨_∞« . (Y∞~üP<£–5:108)
^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ =Úã≤O¡ U^≥<· å Pã≤Î Hõey=ÙO_ç ^•x q+¨Ü∞« O
Ö’ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ ("≥O@<Õ ¢"åÜ«∂e.) Ô~O_»∞ ~å¢`«∞Å∞ QÆ_»z
áÈ~Ú<å gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õΩO_® LO_»@O J`«xH˜ "åOKèh« Ü«∞O HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
^Õ=Ù_»∞ "å~°ã¨∞Å∞ "å\ÏÅ#∞ x~°‚~ÚOz# `«~°∞"å`« gÅ∞<å=∂ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ
~åÜ«∂Å#fl qkè ~°^ŒÌ~ÚáÈ~ÚOk. ~åÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë "≥Ú`«ÎO Pã≤ÎÖ’ =¸_À
=O`«∞‰õΩ q∞Oz ~åÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. Jã¨Å∞ gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞_®xH˜ q+¨Ü«∞O Un
ÖË#ѨÙÊ_»∞ gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞HõáÈ=_»OÖ’ `«Ñ¨ÙÊ ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü `«ÖÏ› a<£ =∞㨢~°Ñ¶π (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ™êi ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcBá¶ê (~°l) QÍix ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) gÅ∞<å=∂ ~åâß~å?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•x
HÍÜ«∞# ÖË^Œ<åfl~°∞. ''=∞i ¢Ñ¨[ʼnõΩ gÅ∞<å=∂ (P[˝)#∞ ZÖÏ qkèOKå~°∞? ¢Ñ¨[ʼnõΩ
gÅ∞<å=∂ P[˝ ZÖÏ WKåÛ~°∞?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcBá¶ê (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''¢Ñ¨[Å∞ ^≥=· ¢QÆO^ä•xfl QÆ\Qì˜ Í Ñ¨@∞ìH˘x ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O
#_»K«∞HÀ"åÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P^ÕtOKå~°∞ Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ZÖÏO\˜ Pã≤Îáêã¨∞ÎÅ∞ =^ŒeÃÑ\˜ì áÈÖË^Œ∞ QÆ#Hõ ^èŒ# =º=
Ǩ~°OÖ’ PÜ«∞# gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ ^≥·=¢QÆO^ä•xfl (JO>Ë Y∞~üP<£x)
QÆ\˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKåÅx =∂¢`«O gÅ∞<å=∂ ~åã≤ áÈÜ«∂~°∞.
"å~°ã¨∞ʼnõΩ Pã≤ÎѨOѨHõO q+¨Ü«∞OÖ’ gÅ∞<å=∂ qkè QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ LOk.
J~Ú`Õ H˘O`« HÍÖÏxH˜ "å~°ã¨∞Å "å\ÏÅ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ^Õ=Ù_»∞ x~°‚~ÚOz#O^Œ∞#
gÅ∞<å=∂ qkè ~°^ŒÌ~ÚáÈ~ÚOk. WѨÙÊ_»∞ 1/3 =O`«∞ Pã≤ÎÃÑ· =∂¢`«"Õ∞ gÅ∞<å=∂
~åÜ«∞_®xH˜ gÅ∞Ok.
98. Pã≤ΠѨOѨHOõ
U =∞x+¨~Ú<å K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`Õ J`«x Pã≤Î "å~°ã∞¨ Ö’¡ ѨOK«_O» [~°QÍe.
`«O¢_ç ¢|u‰õΩO_»QÍ<Õ `«# "å\Ï W=fi=∞x J_ç̂Q JkèHÍ~°O H˘_»∞‰õΩ¯ ÖË^Œ∞. JÖψQ
`«# `å`« Pã≤Î W=fi=∞x `«O¢_çx J_çˆQ JkèHÍ~°O ‰õÄ_® J`«xH˜ ÖË^Œ∞. `å`«
K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_Õ J`«x Pã≤Î H˘_»∞‰õΩʼnõΩ, ‰õÄ`«∞à◊§‰õΩ ã¨O¢Hõq∞ã¨∞ÎOk.
¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ Pã≤Î "å\ÏÅ#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ F ¢áê^äŒq∞Hõ ã¨∂¢`åxfl D
q^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯#flk:
''g∞ ã¨~`Í#~ q+¨Üµ« ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl WÖÏ P^Õtã¨∞<Î ®fl_«∞: XHí ѨÙO°∞+¨∞x
"å>Ï W^°OÌ ∞° ¢ãÅΑ "å>ÏÅ`À ã¨=∂#~.—— (4:11)
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– =∞$`«∞xH˜ W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å∞, =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õΩ=∂Ô~Å
Î ∞ L#flѨÙÊ_»∞
J`«#∞ =^ŒeáÈ~Ú# 7 ÅHõ∆Å ~°∂áêÜ«∞Å Pã≤ÎÖ’ XH˘¯Hõ¯ ‰õΩ=∂~°∞xH˜ 2 ÅHõ∆Å∞
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 207
K˘Ñ¨ÙÊ# W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ 4 ÅHõ∆Å∞, XH˘¯Hõ¯ ‰õΩ=∂Ô~ΉõΩ 1 ÅHõ∆ K˘Ñ¨ÙÊ# =ÚQÆ∞æ~°∞
‰õΩ=∂Ô~ÎʼnõΩ 3 ÅHõ∆Å∞ Åaè™êÎ~Ú.
WÖÏ Ñ¨ÙO°∞+¨∞xH˜ Åaè~KÕ ÇÍ>ÏÖ’ ¢ã‘ÎH˜ ã¨Qõ~ Åaèã¨∞ÎOk. Wk Pã≤ÎѨOÑ≤}©
q+¨Ü«∞OÖ’ W™ê¡O xˆ~Ìtã¨∞Î#fl ã¨∂¢`«¢áêÜ«∞"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ ¢ã‘ÎѨÙO°∞+¨∞
e^ŒÌO°¥ ã¨=∂#"≥∞ÿ<å D Pi÷Hí =º`ͺ™êxH˜ =ÚYºOQÍ =¸_«∞ HßO°}®Å∞<®flܵ.
(1) Hí∞@∞~|áÈ+¨} ÉèÏO®xfl W™®¡~ ѨÙO°∞+¨∞_ç g∞^°<Ë "≥∂Ç≤~k. ÉèOí ΰ ã¨~áåk~K«
Hí∞~_Í ™È=∞iáÈ`Œ∞ÖÏ uiy ÖË^• ã¨~áå^Œ#O`å ™®fiO®÷xH’, =ºã¨<®ÅH’ YO°∞ÛKÕã≤
ÉèÏO®º Ç≤Å¡efl xO°¡Hí∆º~ KÕ¿ãÎ W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`Œfi~ J`Œx g∞^° K«@ìǨO°Ç‹∞·# K«O°º
fã¨∞Hí∞~@∞~k. ǨO°Ö’Hí~Ö’#¥ ^≥·=tHí∆Hí∞ Qõ∞iHß=Åã≤ =ã¨∞Î~k.
(2) ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ XˆH =OâßxH˜ K≥Ok#"å_≥·LO\Ï_»∞. HÍx ¢ã‘Î Ô~O_»∞ =OâßʼnõΩ
K≥Ok#^Œ~Ú LO@∞Ok. P"≥∞ W@∞ ѨÙ\ì̃O\˜ Pã≤Ö Î ’#∂, J@∞ "≥∞\ì̃O\˜ Pã≤Ö Î ’#∂
ÉèÏQÆã¨∞Î~åÖ=Ù`«∞Ok. ѨÙ~°∞+¨µxH˜ `«# =Oâ◊Ѩ٠Pã≤Î =∂¢`«"Õ∞ ã¨O¢Hõq∞ã¨∞ÎOk.
(3) qÇÍÇ¨Ï ã¨~^°O°ƒù~Ö’ ¢ã‘ÎH˜ =O°∞_ç #∞~z =∞ǨÏO∑ O°¥Ç¨~Ö’ HÁ~`ŒPã≤Î
Åaèã¨∞Î~k. <Ë_«∞ =∞# ^Õâ◊~Ö’ =Úã≤¡~Å∞ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# D ^≥·ÇÍ[˝#∞ xO°¡Hí∆ºO
KÕã,≤ ã¨ÇϨ ÇÍ㨠^À+¨~`À Hí@fl Hß#∞HíÅ O°¥Ç¨~Ö’ "ÕÖÏk, Hß^°∞ ÅHíÖ ∆ Ïk O°¥áåÜ«µÅ∞
xÅ∞=Ù^ÀÇ≤_ç KÕã¨∞Î<®flO°∞. Wk f„=Ç‹∞·# <ËO°~, ÃѶ∞ÏO°Ç‹∞·# áåǨ~.
D q^è°~Qå W™®¡~ ѨÙ\˜ìO\˜ |O^èŒ∞=ÙÅ #∞~_ç Pã≤ÎÇÍ>Ï ^®fiO®, ÉèíO°Î #∞~_ç
=∞ǨÏO∑ ^®fiO®, "≥∞\˜ìO\˜ |O^èŒ∞=ÙÅ #∞O_ç Pã≤Î"å\Ï ^•fi~å ¢ã‘ÎH˜ "≥Ú`ŒÎ~ g∞^°
ѨÙO°∞+¨∞x`À áå@∞ Pi÷Hí ã¨=∂#`Œfi~ „Ǩ™®k~z~k. D HÍ~°}OQÍ<Õ ¢ã‘ÎÅ "å\Ï#∞
ѨÙ~°∞+¨µÅ "å\Ï HõO>Ë `«‰õΩ¯=QÍ x~°‚~ÚOK«|_çOk.
Pi÷Hõ ~°OQÆOÖ’ =∞Ç≤Ïà◊ŠѨ@¡ WO`«\˜ L^•~°`« Hõ#|~°z# Y∞~üP<£ =∞ǨÏ`«∞Î#∞
QÆ∞iOz HÍã¨Î PÖ’zOKåe Ü≥∂K«<åѨ~°∞Å∞. D ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’<Õ ^≥·=O ¢Ñ¨™êkOz#
¢Ñ¨Hõ$u ^èŒ~å‡Å∞ q㨇iOz H˘O^Œ~°∞ `«=∞ ™⁄O`« PÖ’K«#Å`À =∞Ç≤ÏàÏ Pi÷Hõ™êfi`«O¢`åº
xH˜ ã¨∂K«#Å∞ KÕã¨∞ÎO>Ë, =∞iH˘O^Œ~°∞ =Úã≤¡OÅ∞ ¢ã‘ÎʼnõΩ ~å=Åã≤# K«@ìѨ~°"≥∞ÿ#
Pã≤ΠǨωõΩ¯efl ‰õÄ_® ǨÏiã¨∞Î<åfl~°∞.
ÃÑ· ¢áê^äŒq∞Hõ ã¨∂¢`«O `«~°∞"å`« "å~°ã¨∞Å∞, "åiH˜ ~å=Åã≤# Pã≤Î "å\ÏÅ#∞
QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ q=~°OQÍ ¿Ñ~˘¯O\’Ok:
''(=∞$`Œ∞xH˜) W^°OÌ ∞° ÖËHí W^°iÌ Hí<®fl ZHí∞¯==∞~k Hí∞=∂O≥ÅÎ ∞ L~>Ë, ÇÍiH˜ J`«x
Pã≤ÖÎ ’ =¸_ç~@ O≥~_«∞ =~`Œ∞Å∞ (2/3) Åaè~KÍe. XHí"àÕ ◊ XHı Hí∞=∂O≥Î L~>Ë, P"≥∞Hí∞
Pã≤ÖÎ ’ JO°É÷ Ïè Qõ~ (1/2) Åaè~KÍe.—— (4:11)
q∞ye# 1/3 =O`«∞ ÖËHõ 1/2 J~°úÉèÏQÆO W`«~° "å~°ã¨∞ʼnõΩ Åaèã¨∞ÎOk.
''=∞$`Œ∞_«∞ ã¨~`Í#~ Híey=Ù#flÇÍ_≥`· Ë J`Œx `Œe^¡ ~° „_«∞ÅÖ’ „Ǩu XHí¯iH© J`Œx
Pã≤ÖÎ ’ PO’=~`Œ∞ (1/6) Åaè~KÍe.—— (4:11)
208 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
q∞ye# 2/3 =O`«∞ ã¨O`å<åxH˜ Åaèã∞¨ OÎ k. =∞$`Œ∞xH˜ XHí¯ HÁ_«∞Hí∞ =∂„`ŒÇ∞ı
LO_ç W`«~° "å~°ã∞¨ Å∞ Z=~°∂ ÖˉΩõ ~>Ë, 2/3 =O`«∞ Pã≤Î J~`Í J`ŒxHˆ ^°H∞í ¯`Œ∞~k.
W`ŒO° ÇÍO°ã∞¨ Å∞O>Ë 2/3 ÉèÏQÆOÖ’ "åi"å\ÏÅ∞ áÈQÍ q∞ye#k H˘_»∞‰õΩ¯ Åaèã∞¨ OÎ k.
=∞$`«∞xH˜ H˘_»∞‰õΩ¯ |^Œ∞Å∞ ‰õÄ`«∞~°∞O_ç W`«~° "å~°ã¨∞Å∞ Z=~°∂ ÖˉõΩO>Ë, P"≥∞‰õΩ
1/3 =O`«∞ =∂¢`«"Õ∞ Åaèã¨∞ÎOk. q∞QÆ`å 1/3 =O`«∞ `«O¢_çH˜ =ã¨∞ÎOk. D q^èŒOQÍ
`«O¢_çH˜ "≥Ú`«ÎO 1/6{1/3´1/2 =O`«∞ Åaèã¨∞ÎOk.
WHõ¯_» =∞~À q+¨Ü«∞O q=iOK«_»O ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ LO@∞Ok. =∞$`«∞xH˜
XHõ ÉèÏ~°º, `«O¢_ç, XHõ H˘_»∞‰õΩ =∂¢`«"Õ∞ L#flѨÙÊ_»∞ `«O¢_çH˜ 1/6 =O`«∞, ÉèÏ~°º‰õΩ
1/8 =O`«∞, H˘_»∞‰õΩ¯ 1–(1/6{1/8)´ 17/24 =O`«∞ Pã≤Î Åaèã∞¨ OÎ k. XHõ"àÕ ◊ =∞$`«∞xH˜
XHõ ÉèÏ~°º, `«O¢_ç, XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ =∂¢`«"Õ∞ L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ 1/8 ÉèÏQÆO, ‰õÄ`«∞iH˜
1/2 ÉèÏQÆO, `«O¢_çH˜ 1–(1/8{1/2)´9/24 ÉèÏQÆO Åaèã∞¨ OÎ k.
''J`ŒxH˜ ã¨~`Í#~ ÖËH∞í ~_Í `Œe^¡ ~° „_«∞ÖË J`Œx ÇÍO°ã∞¨ Öˇ`· ,Ë `ŒeH¡ ˜ =¸_ç~@ XHí
ÉèÏQõ~ (1/3) WÇÍfie.—— (4:11)
D ã¨∂HÎ̃Ö’x q∞ye# 2/3 ÉèÏQõ~ W`«~° "å~°ã¨∞Å∞ Z=~°∂ ÖË#ѨÙÊ_»∞ `Œ~„_çH˜
Åaèã¨∞Î~k. W`«~° "å~°ã¨∞Å∞ LO>Ë 2/3 ÉèÏQÆOÖ’ "åi "å\ÏÅ∞ áÈQÍ q∞ye#k
`«O¢_çH˜ Åaèã¨∞ÎOk. JO>Ë =∞$`«∞xH˜ `«O¢_ç, `«e¡, XHõ ÉèÏ~°º L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ
1/4 =O`«∞, `«e¡H˜ 1/4 =O`«∞, `«O¢_çH˜ 1–(1/4{1/4)´1/2 =O`«∞ Åaè™êÎÜ«∞#fl =∂@.
''=∞$`Œ∞xH˜ J#fl^°=Ú‡Å∞, JHí¯K≥Öà¡ˇ ∞◊ § Hí∂_Í L~>Ë, `ŒeH¡ ˜ PO°= ÉèÏQõ~ (1/6)
O®ÇÍe.—— (4:11)
D ã¨∂H˜ÎÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# `«e¡ "å\Ï P~°=ÉèÏQÆO (1/6) áÈQÍ q∞ye# 5/6
ÉèÏQõ~ `Œ~„_çH˜ Åaèã∞¨ ~Î k. =∞$`«∞x `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞ rqOz=ÙO>Ë J`«x J#fl^Œ=ڇʼnõΩ,
JHõ¯K≥Öˇ¡à◊§‰õΩ ZÖÏO\˜ "å\ÏÅ∞ ÅaèOK«=Ù.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞$`«∞xH˜ `«e¡ ÖËxѨHõ∆OÖ’ J`«x <åÜ«∞#=∞‡‰õΩ
P~°=ÉèÏQÆO (1/6) Åaèã¨∞ÎOk.—— (J|∂^•=Ó^£)
''=∞$`Œ∞_«∞ O®ã≤áÈܵ# gÅ∞<®=∂ (Ö’x q+¨Ü«∂Å∞) <ˇO°ÇıO°Û_«~`À áå@∞,
J`Œ#∞ KÕã#≤ JǨCÅhfl fiÛ# `ŒO∞° ÇÍ`Œ<Ë D "å>ÏÅhfl Ǩ~KÍe.—— (4:11)
=ÚO^Œ∞QÍ JǨCÅhfl f~åÛe. `«~°∞"å`« q∞ye# Pã≤ÎÖ’ 1/3 ÉèÏQõ~ "Õ∞O°Hí∞
=∂„`Œ"Õ∞ gÅ∞<®=∂ =iÎã¨∞Î~k.
''g∞ `Œe^¡ ~° „_«∞ÅÖ’, g∞ ã¨~`Í#~Ö’ „ǨÜ∂ˇ [#~s`ͺ Z=O≥H∞í ¯= ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Ö’
g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞. Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# ÇÍ>ÏÅ∞. ^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞
Ziy#ÇÍ_«∞, Z~`À q"ÕK«<®Ç¨O°∞_«∞.—— (4:11)
''g∞ ÉèÏO°ºÅHí∞ ã¨~`Í#~ ÖË#ǨC_«∞ ÇÍO°∞ =^°e"≥o§# Pã≤ÖÎ ’ g∞Hí∞ JO°÷ ÉèÏQõ~
(1/2) Åaèã¨∞Î~k. ã¨~`Í#~ L~>Ë, g∞Hí∞ <®eæ~@ XHí ÉèÏQõ"Õ∞ (1/4) ^°Hí∞¯`Œ∞~k.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 209
Jܵ`Ë ÇÍO°∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, KÕã≤# JǨCÅhfl fiÛ# `Œ~°∞"å`Ë WÖÏ
[O°Qåe.—— (4:12)
''g∞Hí∞ ã¨~`Í#~ ÖËHíáÈ`Ë g∞O°∞ =^°e# Pã≤ÎÖ’ g∞ ÉèÏO°ºÅHí∞ <®Ö’æ=~`Œ∞
(1/4) ÇÍ>Ï Åaèã∞¨ ~Î k. ã¨~`Í#~ LO>Ë Zxq∞^À=~`Œ∞ (1/8) =∂„`Œ"∞Õ ^°H∞í ¯`Œ∞~k.
g∞O°∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO"° iÕ Û, JǨCÅhfl fO°Û_«~ [iy# `Œ~∞° "å`Ë D ÇÍ>ÏÅ∞
Åaè™®Îܵ.—— (4:12)
=∞$`«∞xH˜ ã¨O`å#O rqOz L#flѨÙÊ_»∞ J`«x =∞#=à◊§‰õΩ, =∞#=~åà◊§‰õΩ
ZÖÏO\˜ Pã≤Î"å\ÏÅ∞ ÅaèOK«=Ù. ã¨O`å#O rqOz ÖˉõΩO_® XHõ ÉèÏ~°º, XHõ
=∞#=_»∞, XHõ =∞#=~åÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ 1/4 =O`«∞ Åaèã¨∞ÎOk.
q∞ye# 3/4 =O`«∞Ö’ =∞#=_çH˜, =∞#=~åeH˜ 2:1 x+¨ÊuÎÖ’ "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
JO>Ë 1/2 =O`«∞ =∞#=_çH˜, 1/4 =O`«∞ =∞#=~åeH˜ Åaè™êÎÜ«∞#fl=∂@.
Éè~í ΰ "åºkè¢QÆãΨ ã≤u÷ Ö’ LO_ç ÉèÏ~°º‰õΩ `«ÖÏMò WzÛ#ѨÙÊ_»∞ W^Œ`Ì ü (=¸_»∞ ~°∞`«∞
HÍÖÏÅ QÆ_»∞=Ù) =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Õ J`«#∞ K«xáÈ`Õ J`«x Pã≤ÎÖ’ K«@ì¢Ñ¨HÍ~°O
ÉèÏ~°º‰õΩ ÅaèOK«=Åã≤# "å\Ï Åaèã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊ P "åºkè¢QÆãÎ̈ Éèí~°Î W^ŒÌ`ü =Úyã≤#
`«~°∞"å`« K«xáÈ=_»O [iy`Õ J`«x Pã≤Î #∞O_ç ÉèÏ~°º‰õΩ "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞.
Éèí~°Î "åºkè¢QÆãÎ̈ ã≤÷uÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º HÀiHõ«ÃÑ· J`«#∞ q_®‰õΩe=fi_»O [iy`Õ
Éèí~°Î W^ŒÌ`ü =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Œ∞ K«xáÈ~Ú<å ÖË^• W^ŒÌ`ü =Úyã≤# `«~åfi`« K«xáÈ~Ú<å
J`«x Pã≤ÎÖ’ P"≥∞‰õΩ "å\Ï =∂¢`«O ÅaèOK«^Œ∞. XHõ"Õà◊ ÉèÏ~°º `«# "åºkè¢QÆãÎ̈ Éèí~°Î‰õΩ
'Y∞ÖÏ— WzÛ ^•xfl P"≥∂kOѨ*Ëã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« W^ŒÌ`ü QÆ_»∞=Ù =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Õ
Éèí~°Î K«xáÈ=_»O [iy`Õ J`«x Pã≤ÎÖ’ P"≥∞‰õΩ "å\Ï Åaèã¨∞ÎOk.
"åºkè¢QÆãÎ̈ Éèí~°Î `«#ÉèÏ~°º`À 'h=Ù WO\˜#∞O_ç "≥o§áÈ`Õ h‰õΩ `«ÖÏMò— Jx K≥Ñ≤Ê<å
ÉèÏ~°º q#‰õΩO_® "≥o§áÈ=_»O [iy`Õ P"≥∞‰õΩ Éèí~°Î Pã≤Î #∞O_ç "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞.
''ѨÙO°∞+¨∞xH˜ ÖËHí ¢ãHΑ ˜ ã¨~`Í#~Qåx, `Œe^¡ ~° „_«∞Å∞Qåx ÖËH∞í ~_Í XHí ™È^°O∞° _À,
XHí ™È^°iܡ∂ L~>Ë ÇÍi^°iÌ Ö’ XHÁ¯Hí¯iH˜ PO’=~`Œ∞ (1/6) Åaèã∞¨ ~Î k. ™È^°O∞° Å∞,
™È^°sÅ∞ XHíi Hí~>Ë ZHí∞¯=Çí∞~k L~>Ë "≥Ú`Œ~Î Pã≤ÖÎ ’ =¸_ç~@ XHíÉÏè Qõ~ (1/3)
ÇÍiH˜ Åaèã¨∞Î~k. J^≥·<® O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, JǨCÅ∞ fiÛ# `Œ~åfi`Œ<Ë
Åaèã¨∞Î~k. Jܵ`Ë gÅ∞<®=∂ (Z=iH©) ÉÏ^è®HíO°~Qå L~_«~å^°∞. Wk ^Õ=Ù_«∞
*ÏsKÕã∞¨ #Î fl P[˝. ^Õ=Ù_«∞ ã¨~fi° A˝_∞» † Z~`À =∞$^°∞ǨÏ$^°Üµ« ∞_«∞.—— (4:12)
q∞ye# 5/6 ÖË^® 2/3 ÉèÏQõ~ W`ŒO° ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ Åaèã¨∞Î~k. W`ŒO° ÇÍO°ã¨∞Å∞
ÖË#ǨC_«∞ q∞ye# Pã≤Îx Qõ∞i~z gÅ∞<®=∂ O®¿ã JkèHßO°~ =∞$`Œ∞xH˜ L~k.
=∞$`«∞xH˜ XHõ ‰õÄ`«∞~°∞, XHõ ÉèÏ~°º, XHõ ™È^Œi L#flѨÙÊ_»∞ J`«x Pã≤ÎÖ’
‰õÄ`«∞iH˜ 1/2 ÉèÏQÆO, ÉèÏ~°º‰õΩ 1/8 ÉèÏQÆO, ™È^ŒiH˜ 3/8 ÉèÏQÆO Åaè™êÎ~Ú.
JÖψQ =∞$`«∞~åeH˜ Éèí~°Î, `«e¡, XHõ ‰õÄ`«∞~°∞, XHõ ™È^Œ~°∞_»∞, XHõ ™È^Œi L#fl
ѨHõ∆OÖ’ P"≥∞ Pã≤ÎÖ’ Éèí~°Î‰õΩ 1/4 ÉèÏQÆO, `«e¡H˜ 1/6 ÉèÏQÆO, ‰õÄ`«∞iH˜ 1/2 ÉèÏQÆO,
210 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
™È^Œ~°∞_çH˜ 1/18 ÉèÏQÆO, ™È^ŒiH˜ 1/36 ÉèÏQÆO Åaè™êÎ~Ú.
''Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# Ǩiq∞`Œ∞Å∞. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎHí∞ q^èÕÜ«µ∞Öˇ·
#_«K∞« Hí∞<ËÇÍix ^Õ=Ù_«∞ ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~KÕ ã¨fiO°=æ <®ÅÖ’ „Ǩ"tÕ ~Ǩ*™Ë ®Î_∞« . JHí¯_Ë
ÇÍO°∞ HíÅHßÅ~ (ã¨∞Y~Qå) L~>ÏO°∞. W^Õ Jã¨Å∞ Ѷ∞¨ #q[Ü«µ~. nxH˜ aè#fl~Qå ^Õ=ÙxH˜,
PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jq^èÜ Õ µ« ∞Öˇ,· ^Õ=Ù_«∞ xOÕtÌ ~z# Ǩiq∞`Œ∞efl Ju„Híq∞~KÕÇÍix PÜ«µ#
#O°HßyflÖ’ Ǩ_«"Õ™®Î_«∞. JHí¯_Ë ÇÍO°∞ ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_çL~>ÏO°∞. ÇÍiH˜ J`Œº~`Œ
J==∂#HíOÇ° ∞‹ #· tHí∆ ã≤^~ú° Qå L~k.—— (Y∞~üP<£–4:13,14)
D ã¨∂‰õΩÎÖ’¡ ^Õ=Ù_»∞ x~°‚~ÚOz# Ѩiq∞`«∞efl (ǨÏ^Œ∞Ìefl) LÅ¡OѶ≤∞¿ãÎ ÖË^•
PÜ«∞# x~°‚~ÚOz# Pã≤Î "å\ÏÅ#∞ =∂iÛ"Õ¿ãÎ #~°HõtHõ∆ qkèOK«|_»∞`«∞O^Œx
ÃÇÏK«ÛiOK«_»O [iyOk. HÍx <Õ_»∞ =Úã≤¡OÅÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ^≥·=xs‚`« "å\ÏÅ#∞
q㨇iã¨∂Î "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤Îx ‰õΩ=∂Ô~ÎʼnõΩ W=fi‰õΩO_® ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞ Hõ@ì
ɡ_»∞Î<åfl~°∞. W^≥O`À qKå~°Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
q`«O`«∞¢ã‘ΠѨÙ#ifi"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩO>Ë ™ê^è•~°}OQÍ D<å\˜ =Úã≤¡OÅ∞ H˘O^Œ~°∞
P"≥∞‰õΩ "≥Ú^Œ\˜ Éè~í ΰ #∞O_ç ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ ¢Ñ¨HÍ~°O ~å=Åã≤# "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤xÎ W=fi_»O
ÖË^Œ∞. ѨÙ#ifi"åǨÏO KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® LO>Ë<Õ "å\Ï Wã¨∞Î<åfl~°∞. XHõ"Õà◊ P q`«O`«∞
=∞Ç≤Ïà◊‰õΩ ã¨O`å#O ÖËHõáÈ`Õ Pã≤Î"å\Ï W=fiHõáÈ=_»"Õ∞ Q͉õΩO_® P"≥∞#∞ Hõ@∞ì|@ì
Å`À Éè~í #ΰ ∞O_ç `«i"Õ∞Ü«∞_»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`ÀOk. Wk KåÖÏ ¿ÇÏÜ«∞"≥∞#ÿ áêѨHÍ~°ºO.
q`«O`«∞ =∞Ç≤Ïà◊ ѨÙ#ifi"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl, ã¨O`å#O ÖËHõáÈ~Ú<å 㨈~ P"≥∞‰õΩ
"≥Ú^Œ\˜ Éèí~°Î #∞O_ç Pã≤Î"å\Ï ÅaèOzf~åe.
J^Õq^èOŒ QÍ D<å_»∞ H˘O^Œ~∞° =Úã≤O¡ Å∞ `«=∞ ã¨O`å#OÖ’ Z=Ô~<· å Jq^èÜ Õ Ú
«
_»~Ú `åQÆ∞É’`«∞QÍ, =ºaèKåiQÍ, AÖÏ~ÚQÍ =∂iáÈ`Õ J`«xH˜ "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤Î
"å\Ï W=fi~°∞. H˘_»∞‰õΩ WÖÏ ^Œ∞~°∞æ}∞_»∞QÍ =∂iáÈ~Ú#O`« =∂¢`å# J`«xH˜ Pã≤Î
"å\Ï ÖˉõΩO_® KÕÜ«∞_»O ã¨=∞O[ã¨O HÍ^Œ∞. W`«~° ã¨O`å#O`À áê@∞ +¨sJ`ü
¢Ñ¨HÍ~°O J`«xH© K«xáÈ~Ú# `«# `«O¢_ç #∞O_ç Pã≤Î"å\Ï ÅaèOKåe. H˘_»∞‰õΩ W™ê¡O
^è~Œ å‡xfl u~°ã¯¨ iOz =∞`«¢Éè+í µ¨ _ì á·≥ È`Õ ÖË^• `«O¢_çx ǨÏ`«ºKÕ¿ãÎ =∂¢`«O J`«xH˜ `«O¢_ç
Pã≤Î #∞O_ç "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞.
W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O =Úã≤¡O "Õ∞`«~°∞xH˜ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞. JÖψQ
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_»∞ =Úã≤¡O‰õΩ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞. J^Õq^èŒOQÍ Ñ≤`«$ǨÏO`«‰õΩ_»∞ ‰õÄ_®
`«# `«O¢_çH˜ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞.
áÈ`Õ ~°HõÎã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨O`å#O =∂¢`«"Õ∞ `«=∞ `«e¡^ŒO¢_»∞Å Pã¨∞ÎʼnõΩ "å~°ã¨∞
Å=Ù`å~°∞. ã¨=u H˘_»∞‰õΩÅ∞, ã¨=u ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ "å~°ã¨∞Å∞ HÍÖË~°∞. JÖψQ Z=iÔH·<å
W^Œ~Ì ∞° ÉèÏ~°ºÅ∞#flѨÙÊ_»∞ P W^ŒiÌ ã¨O`å<åxH˜ `«O¢_çPã≤Î #∞O_ç "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
J~Ú`Õ P ã¨O`å#OÖ’ U XHõ¯iH© `«=∞ ã¨=u `«e¡ Pã≤Î #∞O_ç "å\Ï ÅaèOK«^∞Œ .
"åiH˜ "åi Hõ#fl`«Å∞¡Å Pã¨∞ÎÅ #∞O_Õ "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 211
=∞$`«∞xH˜ "å~°ã∞¨ Å∞ Z=~°∂ ÖËHáõ È`Õ J`«x J#fl^Œ=Ú‡Å∞, JHõ¯K≥Öà¡ˇ √◊ § J`«x
"å~°ã¨∞Å=Ù`å~°∞. "åiH˜ J`«x Pã≤Î #∞O_ç "å\ÏÅ∞ eaè™êÎ~Ú. XHõ"Õà◊ "å~°∞ ‰õÄ_®
ÖËHáõ È`Õ J`«x "≥Ú`«OÎ Pã≤Î (Unclaimed Property)x ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O
¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ LO@∞Ok.
J~Ú`Õ XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü
P~Úëê (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ÉÏx㨠XHõ`#« ∞ ¿ãfiK«Ûáù ⁄Ok#
`«~∞° "å`« (H˘<åflà◊§‰õΩ) K«xáÈÜ«∂_»∞. J`«#∞ H˘O`« Pã≤Î =^Œe áÈÜ«∂_»∞. HÍx J`«xH˜
ã¨O`å#OQÍx W`«~° "å~°ã¨∞Å∞QÍx Z=~°∂ ÖË~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J`«x
Pã≤Îx J`«x Tà’¡x (¿Ñ^Œ) =ºH˜Î Z=iÔH·<å WKÕÛÜ«∞=∞x K≥áêÊ~°∞.—— (ui‡l,
J|∂^•=Ó^£)
''„Ǩ[Å∞ x#∞fl xO®fiO°ã∞¨ _ç q+¨Üµ« ~Ö’ ^≥Ç· Í[˝ Uq∞@x J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. ÇÍiH˜
K≥ÇC¨ : ^Õ=Ù_«∞ g∞H˜ÖÏ `Œ# P[˝ qxÊã¨∞<Î ®fl_«∞- Z=O≥<· ® ã¨~`Í#O°ÇÏ≤ `Œ∞_«∞Qå K«xáÈ`Ë,
J`ŒxH˜ XHí ™È^°i =∂¢`Œ~ L#fl ǨHí∆~Ö’ J`Œx Pã≤ÎÖ’ P"≥∞Hí∞ JO°úÉèÏQõ~ (1/2)
Åaèã∞¨ ~Î k. ™È^°i ã¨~`Í#~ ÖËH∞í ~_Í K«xáÈ`Ë P"≥∞ ™È^°O∞° _Ë P"≥∞ Pã≤HÎ ˜ ÇÍO°ã∞¨ _«=Ù
`Í_«∞. =∞$`Œ∞xH˜ ÇÍO°ã¨∞Å∞Qå W^°ÌO°∞ ™È^°sÅ∞ L#flǨC_«∞ ÇÍi^°ÌiH˜ J`Œx Pã≤ÎÖ’
=¸_ç~@ O≥~_«∞=~`Œ∞Å (2/3) Pã≤Î Åaèã∞¨ ~Î k. J<ËH=í ∞~k J#fl^°=Ú‡Å∞, JHí¯K≥Öà¡ˇ ∞◊ §
Qõ#Hõ L~>Ë ¢ãÅΑ Hí∞ XHíÇÍ>Ï, ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ ^®xH˜ O≥>~ì˜ Ñ¨Ù ÇÍ>Ï Åaèã∞¨ ~Î k.——
''g∞O°∞ ^•i`ŒÇÊ≤ uO°QHõ ∞í ~_Í L~_Ë~^°∞Hı ^Õ=Ù_çÖÏ g∞‰õΩ `Œ# P[˝efl q_«=∞O°z
`ˇeÜ«µ*Ëã∞¨ <Î ®fl_«∞. PÜ«µ# ã¨=∞ãÎ̈ q+¨Ü∂« Å∞ Ziy#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:176)
99. ^Œ`Ϋãfi‘ HÍ~°O x+≤^OúŒ
™ê^è•~°}OQÍ ã¨O`å#O ÖËx `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ `«=∞ |O^èŒ∞=ÙÅ #∞OKÀ ÖË^•
W`«~°∞Å #∞OKÀ XHõ Ñ≤Å¡"å_çfl ^Œ`«Î`« fã¨∞H˘x ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. P ÃÑOѨÙ_»∞
H˘_»∞‰õΩ#∞ Hõ#flH˘_»∞‰õΩQÍ ÉèÏqOz |O^èŒ∞`«fi ã¨O|O^è•Å#∞ U~°Ê~°∞™êÎ~°∞. ÃÑ·QÍ `«=∞
`«^Œ#O`«~°O `«=∞ Pã≤Îáêã¨∞ÎʼnõΩ "Õ̂~ ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ áȉõΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ "å\˜x
^Œ`«ÎH˘_»∞‰õΩ¯ Hõ@ìɡ_®Î~°∞. nx=Å¡ =∞$`«∞x Jã¨Å∞ "å~°ã¨∞Ö~Ú# ^ŒQÆæi |O^èŒ∞=ÙÅ∞,
~°HõÎã¨O|Onè‰õΩÅ∞ `«=∞‰õΩ ^ŒHõ¯=Åã≤# Pã≤Î"å\ÏÅ#∞ HÀÖ’ÊÜÕ∞"å~°∞. ÃÑ·QÍ Wk
W™ê¡O Pi÷Hõ =º=ã¨÷ ÅHõ∆º=∞~Ú# ^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}‰õΩ q~°∞^ŒúO ‰õÄ_®. JO^Œ∞=Å¡
W™ê¡O D Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞efl x¿+kèOzOk.
W™ê¡O Pq~°ƒùqOz# ¢áê~°OÉèíHÍÅOÖ’ H˘<ÕflO_»¡ =~°‰õΩ Jˆ~aÜ«∂Ö’ D ^Œ`«Î
ã‘fiHÍ~°Ñ¨^Œúu J=∞Ö’¡ LO_Õk. ^≥·=^Ò`åºxH˜ ѨÓ~°fiO =∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)
‰õÄ_® *ˇ·^£ a<£ Ǩiãπ (~°l)x ^Œ`«ÎѨ٢`«∞xQÍ ã‘fiHõiOKå~°∞. HÍx P `«~°∞"å`« Wk
ѨHõ$uq~°∞^Œú"≥∞ÿ# J"åãÎ̈qHõ Ѩ^Œúu J~Ú#O^Œ∞# W™ê¡O nxfl x¿+kèOzOk. ÃÑOѨÙ_»∞
H˘_»∞‰õΩ Z#fl\˜H© Hõ#flH˘_»∞‰õΩ HÍÖË_»∞.
''PÜ«µ# (^Õ=Ù_»∞) g∞ ÃÑ~ѨÙ_«∞ HÁ_«∞Hí∞efl ™⁄~`Œ HÁ_«∞Hí∞Å∞Qå KÕܵ« ÖË^∞° . W=hfl
212 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
g∞O°∞ <À>˜HÁzÛ#@∞¡ HíeÊ~K«∞Hí∞#fl =∂@ÖË. ^Õ=Ù_«∞ ã¨`Œº~`À Hí∂_ç# =∂@
K≥|∞`Œ∞<®fl_«∞. PÜ«µ<Ë g∞Hí∞ ã¨O#·≥ =∂O°~æ K«¥¿ÑÇÍ_«∞. ÃÑ~ѨÙ_«∞ HÁ_«∞Hí∞efl "åi Hí#fl
`Œ~„_«∞Å ã¨~|~^è~° `À<Ë Ç≤Å=~_ç. W^Õ ^Õ=Ùx ^°$+≤Öì ’ <®ºÜ«µÇ‹∞#· q+¨Üµ« ~. XHí"àÕ ◊
"åi Hí#fl`Œ~„_«∞Öˇ=O’ g∞Hí∞ `ˇeÜ«µHíáÈ`Ë ÇÍix g∞ ^è®i‡Hí ™È^°O∞° Å∞Qå, ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞Qå
ǨiQõ}˜~K«~_ç.—— (Y∞~üP<£–33:4,5)
"å~°ã¨`«fiѨ٠ǨωõΩ¯Å q+¨Ü«∞OÖ’ Y∞~üP<£ ~°HõÎã¨O|O^èŒOQÍx, ^•OѨ`«º
ã¨O|O^èOŒ QÍx, ^ŒQiæÆ |O^è∞Œ `«fiOQÍx ÖËx"åiH˜ ZÖÏO\˜ ¢áê=ÚYºO W=fiÖË^∞Œ . "åiH˜
"å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤ÎÖ’ ZÖÏO\˜ "å\Ï LO_»^Œ∞. JÖψQ q"åǨÏO q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_®
Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ x+≤^ŒúO, ^Œ`«ÎѨ٢`«∞Å ÉèÏ~°ºÅ∞ HÍ~°x Y∞~üP<£
ã¨Ê+¨ìOQÍ ¿Ñ~˘¯#flk.
ѨÓ~°fiO Jˆ~aÜ«∂Ö’ `«O¢_ç K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« J`«x "≥Ú^Œ\ɘ Ïè ~°º H˘_»∞‰õΩ
`«# ã¨=u `«e¡x q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨^Œúu LO_Õk. HÍx ÃÑOѨÙ_»∞ H˘_»∞‰õΩ ÉèÏ~°º
qO`«O`«∞ =~Ú#ѨÙÊ_»∞ ÖËHõ q_®‰õΩÅ∞ W=fi|_ç#ѨÙÊ_»∞ P"≥∞#∞ J`«#∞ KÕã∞¨ HÀ=_»O
ÃÑ^ŒÌ `«ÑÙ¨ ÊQÍ ÉèÏqOK«|_»∞`«∞O_Õk. Y∞~üP<£ D ~Ô O_»∞ ^Œ∞~åKå~åÅ#∞ x¿+kèOzOk.
''^≥·=¢QÆO^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O ~°HõÎã¨O|Onè‰õΩÖË XHõiH˘Hõ~°∞ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞.
xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨u q+¨Ü«∂hfl Ziy#"å_»∞.—— (Y∞~üP<£–8:75)
''Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ (q`«O`«∞=ÙÖˇ#· ÖËHõ q_®‰õΩÅ∞ á⁄Ok#) ÉèÏ~°ºÅ∞ (JO>Ë HÀ_»à√◊ §)
‰õÄ_® g∞‰õΩ x¿+kèOK«|_®¤~∞° .—— (Y∞~üP<£–4:23)
Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ x¿+kèOK«|_®¤~°O>Ë, Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ =∂¢`«"Õ∞
x¿+kèOK«|_®¤~°x, ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ HÍ^Œx J~°÷O.
D q=~°} =Å¡ |O^èŒ∞`«fiO, "å~°ã¨`åfiÅ s`åº ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ Z#fl\˜H©
™⁄O`«H˘_»∞‰õΩ HÍÖË_x» , J`«x ÉèÏ~°º ™⁄O`«HÀ_»Å∞ HÍÖË^xŒ ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`ÀOk. ã¨O`å#O
ÖËx"å~°∞ J<ÕHõ=∞Ok =∂`«$=∞=∞HÍ~°O, Ñ≤`«$¿Ñ=∞Å#∞ J}K«∞HÀÖËHõ |O^èŒ∞=ÙÅ
#∞OKÀ ÖËHõ U^≥·<å J<å^äŒâ◊~°}ÏÅÜ«∞O #∞OKÀ XHõ Ñ≤Å¡"å_çfl `≥K«∞ÛH˘x ÃÑOK«∞HÀ
=_»O <Õ\˜H© [~°∞QÆ∞`ÀOk. Wk =∞Oz q+¨Ü«∞"Õ∞. WO^Œ∞Ö’ JÉèíºO`«~°Hõ~°"≥∞ÿ#
q+¨Ü«∞"Õ∞n ÖË^Œ∞. ѨÙ}ºO s`åº J<å^äŒÑ≤Å¡"å_»~Ú`Õ =∞s =∞Ozk. U WO\’¡
J<å^äŒ Ñ¨@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iÎOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^À P WÅ∞¡ Jxfl\˜HõO>Ë ¢âı+ª̈"≥∞ÿ#^Œx
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ‰õÄ_® K≥áêÊ~°∞.
J~Ú`Õ ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ =¸ÅOQÍ x["≥∞ÿ# "å~°ã¨∞Öˇ·# |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ "åi
Pã≤ÎǨωõΩ¯Å∞ ^ŒHõ¯hÜ«∞‰õΩO_® KÕÜ«∞_®xH˜ gÖË¡^Œ∞. ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ¯ W™ê¡g∞Ü«∞
K«@Oì ¢Ñ¨HÍ~°O J`«x Hõ#fl `«O¢_ç #∞OKÕ Pã≤Î "å\Ï Åaèã∞¨ OÎ k. áÈ`Õ J<å^äŒ J~Ú`Õ
J`«_flç ÃÑOK«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î `«# Pã≤Ö Î ’ 1/3=O`«∞#∞ P ÃÑOѨÙ_»∞ H˘_»∞‰õΩ¯ ã¨O¢Hõq∞OѨ
*Ëã¨∂Î gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞=K«∞Û. J~Ú`Õ +¨sJ`ü K«@ìO ¢Ñ¨HÍ~°O P gÅ∞<å=∂ Pã≤Î
"å\Ï 1/3 =O`«∞‰õΩ Ö’¿Ñ LO_®eQÍx, ^•xH˜ q∞OK«‰õÄ_»^Œ∞.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 213
100. =∞ǨÏO∑ (¢ã‘Î Pã≤Î)
''=∞ǨÏ~ü—— J<Õk ѨÙ~°∞+¨µ_ç #∞O_ç ¢ã‘ÎH˜ ã¨O¢Hõq∞OK«=Åã≤# Pi÷HõǨωõΩ¯. Hõ#∞Hõ
=^èŒ∞=Ù‰õΩ =~°∞_»∞ =∞ǨÏ~ü (=^èŒ∞Hõ@flO) K≥e¡OKåe. U^≥·<å HÍ~°}O =Å¡ =∞ǨÏ~ü
q"åÇ¨Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥eO¡ K«ÖHË áõ È`Õ P `«~∞° "å`«~Ú<å gÖˇ#· O`« `«fi~°QÍ K≥eO¡ Kåe.
Wk ¢ã‘Î Pã≤ÎǨωõΩ¯. ^•xfl P"≥∞‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® WKÕÛÜ«∂e. W=fiHõáÈ`Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞
Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨO KÕã≤#"å_»=Ù`å_»∞† ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Ѩ@∞ì|_»`å_»∞.
=∞ǨÏ~ü `«fi~°QÍ K≥e¡OK«‰õΩO_® Uà◊§`«~°|_ç QÆ_»Ñ¨_»O =∞Ozk HÍ^Œ∞. JO^Œ∞<å
~ÀA~ÀA‰õΩ ^èŒ~°Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂, ~°∂áê~ÚqÅ∞= `«~°∞QÆ∞`«∞#fl D~ÀAÖ’¡ =∞ǨÏ~ü
K≥e¡OѨÙÖ’ *ÏѨºO K≥Ü«∞º_»=∞O>Ë ÉèÏ~°ºÇ¨Ï‰õΩ¯#∞ `˘H˜¯Ñ¨@ì_»"Õ∞. ¢ã‘ΠǨωõΩ¯#∞ `«fi~°QÍ
<≥~°"ÕiÛ#ѨÙÊ_Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Î`À HÍѨÙ~°O KÕÜ«∞_®xH˜ J~°∞›_»=Ù`å_»∞.
W™ê¡O ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘ÎH˜ `«# `«O¢_ç #∞Oz `«# ™È^Œ~°∞xH˜ ÅaèOKÕ Pã≤Î"å\ÏÖ’
ã¨Q"Æ ∞Õ Åaèã∞¨ OÎ k. q∞QÆ`å ã¨QOÆ =∞ǨÏ~ü ~°∂ѨOÖ’ Éè~í ΰ #∞O_ç Åaèã∞¨ OÎ k. D =∞ǨÏ~ü
q"åǨÏã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ W=fiÖËHáõ È`Õ P `«~∞° "å`« ZѨÊ\˜HÔ <· å Éè~í ΰ ^•xfl JѨÙÊQÍ ÉèÏqOz
`«# ÉèÏ~°º‰õΩ W=fi=Åã≤O^Õ. q"åǨÏOÖ’ =∞ǨÏ~ü K≥eO¡ Ѩ٠‰õÄ_® XHõ +¨~`° ∞« QÍ LOk.
D +¨~`° ∞« áê\˜OK«x^Õ q"åǨÏO HÍ^Œ∞. =∞ǨÏ~üx QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ K≥|∞`ÀOk:
''¢ã‘ÎÅHí∞ Åaè~K«=Åã≤# =∞ǨÏO∑ (=^è°∞ Hí@fl~)#∞ (qkèQå ÉèÏq~z) ÇÍiH˜
ã¨~`À+¨~Qå WzÛ"Õܵ« ~_ç. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ Qõ#Hí ã¨~`À+¨~Qå HÁ~`Œ =∞ǨÏO∑ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ
^®xfl g∞O°∞ xO°Éèíº~`ŒO°~Qå J#∞Éèíq~K«=K«∞Û.—— (4:4)
''g∞O°∞ ÇÍi =Å¡ J#∞Éèqí ~KÕ ^®~Ǩ`ºŒ ã¨∞MÏxH˜Qå#∞ ÇÍiH˜ K≥e~¡ K«=Åã≤# xs‚`Œ
=∞ǨÏO∑^è°<®xfl qkèQå ÉèÏq~z K≥e¡~KÍe.—— (4:24)
HÍx ¢ã‘Î^èŒ#O q+¨Ü«∞OÖ’ <Õ\˜ =Úã≤¡OŠѨiã≤÷u KåÖÏ â’K«hÜ«∞OQÍ LOk.
ZO`À <åQÆiHõ`« Jaè=$kú K≥Ok# <Õ_∞» ‰õÄ_® ¢ã‘Å Î ‰õΩ W=fi_®xH˜ |^Œ∞Å∞ ¢ã‘Å Î #∞O_Õ
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ Hõ\ÏflÅ∞–HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ ÅHõ∆Å∞ QÆ∞OA`«∂ "åi rq`åÅ#∞ ^Œ∞~°ƒù~°O
KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ^Œ™êÎgAÖ’¡ =∞@∞‰õΩ =∞ǨÏ~ü K≥e¡™êÎ=∞x ¢"å~Ú™êÎ~°∞. HÍx P ¢ã‘Î
K«xáÈÜÕ∞ =~°‰õÄ W=fi~°∞. ¢ã‘ÎH˜ =ÚO^Œ∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ K«xáÈ`Õ =∞ǨÏ~ü ÃÑ·HõO =∂Ѷ‘
KÕÜ«∞=∞x P"≥∞ÃÑ· |O^èŒ∞=ÙÅ∞ =uÎ_ç KÕ™êÎ~°∞. â’Hõ=¸iÎ J~Ú# P ¢ã‘Î Éèí~°Î‰õΩ
K≥e¡OKåeû# =∞ǨÏ~ü#∞ =∂Ѷ‘ KÕÜ«∞_»O `«Ñ¨Ê QÆ`«ºO`«~°O LO_»^Œ∞.
áÈ`Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ ÃÑà◊§~Ú# `«~°∞"å`« ÉèÏ~°º‰õΩ WzÛ# #QÆÅ∞ `«k`«~° HÍ#∞Hõefl
`«#qQÍ ÉèÏqOz ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! |Å=~`Œ~Qå ¢ãÅΑ (Pã≤)Î H˜ ÇÍO°ã∞¨ Öˇ· áÈ=_«~ g∞Hí∞ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~
Hß^°∞. JÖÏQÕ g∞O°∞ g∞ ÉèÏO°ºÅH˜zÛ# =∞ǨÏO∑ ^è#° ~Ö’ HÁ~`ŒÉÏè Qõ~ Hß*Ë¿ã L^ÕâÌ º◊ ~`À
ÇÍix Çık~è K«_~« Hí∂_Í g∞Hí∞ ÉèÏ=º~Hß^°∞.—— (Y∞~üP<£–4:19)
=∞ǨÏ~ü ™⁄`«∞Î, W`«~° HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘ÎH˜ ZO`« ÃÑ^ŒÌ ^èŒ#~åã≤
WzÛ L<åfl J=hfl P"≥∞ ™⁄O`« Pã¨∞ÎÅ ¢H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. "å\˜x ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =∞m§
214 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ =∞ǨÏ~ü‰õΩ Ѩiq∞u qkèOz JO`Õ K≥e¡OKåÅx +¨~°`«∞Å∞
ÃÑ@ì_®xH˜ ‰õÄ_® Z=iH© JkèHÍ~°O ÖË^Œ∞.
''g∞O°∞ Qõ#Hí XHíÉèÏO°º ™®÷#~Ö’ =∞O˘Hí ÉèÏO°º#∞ KÕã¨∞H’=_ÍxH˜ xO°‚ܵ~K«∞
Hí∞~>Ë, "≥Ú^°>˜ ÉèÏO°ºHí∞ g∞O°∞ (=∞ǨÏO∑Qå) Z~`ŒÃÑ^°Ì ^è#° O®ã≤ WzÛ=Ù<®fl ^®xfl ZÖÏ~>˜
Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ =∞m§ fã¨∞H’O®^°∞. g∞O®"≥∞ÃÑ· hÖÏǨx~^°Å∞ "Õã,≤ =∞sJ~`Œ J<®ºÜ«µ~Qå
^®xfl uiy fã¨∞Hí∞~>ÏO®? (Z~`Œ ã≤Q∞õ Kæ @ı ∞!) g∞i^°OÌ ∞° XHíi ^®fiO® =∞O˘HíO∞° ã¨∞Y~
J#∞Éèqí ~KÍO°∞. P"≥∞ g∞^°QOæõ ° (qÇÍǨÏ~ ^®fiO®) Qõ>Çì˜ ÍQåÌ#~ fã¨∞Hí∞~k. JÖÏ~@ǨC_«∞
g∞O®Ç‹∞ ^è°<®xfl |Å=~`Œ~Qå ZÖÏ fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞?—— (Y∞~üP<£–4:20,21)
=∞ǨÏ~ü K≥e¡OѨ٠q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ZQÆ"Õ¿ã
L^ÕÌâ◊ºO ÃÑ@∞ìH˘x =∞ǨÏ~ü H˜O^Œ H˘O`« ÃÑ·HõO K≥e¡OKÕ XѨÊO^ŒO`À U^≥·<å ¢ã‘Îx
q"åǨÏ=∂_ç# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ "åã¨Î=OQÍ XHõ =ºaèKåi. JѨÙÊ fã¨∞H˘x uiy K≥e¡OKÕ
L^ÕÌâ◊ºO ÖËx"å_»∞ "åã¨Î=OQÍ XHõ ^˘OQÆ.—— (ǨÏnã¨∞)
=Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Ö’¡ Z=Ô~<· å q"åÇ≤Ï`«∞Å∞ W™ê¡O ã‘fiHõi¿ãÎ "åi ѨÓ~°fiѨ٠ÉèÏ~°º ÖËHõ
Éèí~°Î`À ã¨O|O^èŒO `≥yáÈ`«∞Ok. JÖÏO\˜"å~°∞ =Úã≤¡OÅ#∞ q"åÇ¨Ï =∂_»@O [iy
#ѨÙÊ_»∞ "åi =∞ǨÏ~ü ã¨=∞㨺#∞ Y∞~üP<£ Dq^èŒOQÍ Ñ¨i+¨¯iã¨∞ÎOk:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! qâ◊fiã≤~z# ¢ã‘ÎÅ∞, Ç≤Ï„[`ü (=Åã¨) KÕã≤ g∞ ^°QõæO°Hí∞ (=∞n<®)
=zÛ#ǨC_«∞ ("åi qâ◊fiã¨hÜ«µ`Œ#∞) g∞O°∞ F™®i ǨsH˜∆~K«∞H’~_ç. x*ÏxH˜ "åi
qâÍfiã¨ãu÷≤ ^Õ=ÙxHı ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞. "åO°∞ x["≥∞#ÿ qâÍfiã¨∞ÖË Jx g∞O°∞ xO®÷i~K«∞Hí∞~>Ë
WHí "åix JqâÍfiã¨∞Å ^°QõæiH˜ uÇ≤Ê Ç¨~ǨHí~_ç. "åO°∞ JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ (ÉèÏO°ºÅ∞Qå)
^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ HßÖËO°∞. JqâÍfiã¨∞Å∞ Hí∂_Í "åiH˜ (ÉèíO°ÎÅ∞Qå) ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ HßÖËO°∞. P
¢ãÅΑ Hí∞ W=fi|_ç# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl "åi (ÉèOí Åΰ )H˜ uiy WzÛ "Õܵ« ~_ç. JǨC_«∞ g∞O°∞
P ¢ãÅΑ Hí∞ =∞ǨÏO∑ K≥e~¡ z "åix qÇÍǨÏ=∂_«=K«∞Û. J~^°∞Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇC¨ ÖË^∞° .——
''ã¨fiÜ«µ~Qå g∞O°∞ Hí∂_Í JqâÍfiã¨∞Åܵ# ¢ãÅΑ #∞ g∞ Ç‹"· åÇ≤ÏHí |~^è~° Ö’ J>Ëì
PÇ≤ L~K«H~í _ç. JqâÍfiã¨∞Öˇ#· g∞ ÉèÏO°ºÅHí∞ g∞izÛ# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl J_çy fã¨∞H’~_ç.
JÖÏQÕ JqâÍfiã¨∞Å∞ Hí∂_Í `Œ=∞ =Úã≤~¡ ÉèÏO°ºÅHí∞ Ö’Qõ_« WzÛ# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl "åi
#∞~_ç J_çy fã¨∞H’=K«∞Û. Wk ^≥"· å[˝. ^Õ=Ù_«∞ g∞=∞^躰 (Dq^è~° Qå) fO°∞Ê KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.
PÜ«µ# ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞. Z~`À q"ÕH=í ~`Œ∞_«∞.——
''XHí"Õà◊ g∞O°∞ (JqâÍfiã¨∞Öˇ·#) g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ WzÛ# =∞ǨÏO∑ JqâÍfiã¨∞Å #∞~_ç
g∞Hí∞ uiy Åaè~K«x ǨHí∆~Ö’, g∞=~`Œ∞ =zÛ#ǨC_«∞, JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ g∞O°∞ K≥e¡~K«
=Åã≤# ^è<° ®xfl ("åiH˜ J~^°*Ü Ë µ« Hí∞~_Í) W@∞ =∞ǨÏO∑ #+¨áì Èܵ#"åiH˜ WzÛ"Õܵ« ~_ç.
g∞O°∞ qâ◊fiã≤~z# ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ =∞ã¨Å∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£– 60:10,11)
¢ã‘Î q_®‰õΩÅ∞ W=fi|_ç#ǨC_«∞QÍx, q`«O`«∞=~Ú #ǨC_«∞QÍx xs‚`« HÍÅʼnõΩ
P"≥∞‰õΩ Éè~í ΰ ÖË^• Éè~í ΰ `«~Ñ° Ù¨¶ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ `«y# r=#Éè$í u W"åfieû LO@∞Ok. nxfl
QÆ∞iOz k=º Y∞~üP<£ Dq^èŒOQÍ K≥|∞`ÀOk:
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 215
''g∞Ö’ Z=iH≥<· ® =∞O°}HßÅ~ Pã¨#flÇ‹∞#· ǨC_«∞ ÇÍi ÉèÏO°ºÅ∞ rq~z=Ù~>Ë, XHí
U_®káå@∞ ÇÍi (áÈ+¨}) YO°∞ÛÅ∞ Éèií ~KÍÅx, W~>˜#∞~_ç Ç‹_Å« Q˘@ìO®^°x ÇÍO°∞
(`Œ=∞ ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞) qÅ∞¡ O®ã≤áÈÇÍe. P ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞~`Œ@`Í=Ú W~>˜ #∞~_ç Ç‹o§áÈܵ
`Œ=∞Hí∞ #zÛ# Ǩx (ѨÙ#ifiÇÍǨÏ~) ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~Qå KÕã∞¨ H’^°e¿ãÎ ^®xH˜ g∞ÃÑ· ZÖÏ~>˜
ÉÏ^è°º`Œ L~_«^°∞. ^Õ=Ù_«∞ ã¨O°fiâ◊HÎ̃=∞~`Œ∞_«∞, Z~`À qÇıK«<® ǨO°∞_«∞.—— (2:240)
''q_ÍHí∞Å∞ á⁄~k# =∞Ç≤Ïà◊ÅHí∞ Hí∂_Í ã¨=Úz`Œ suÖ’ r=#Éè$í u WzÛ Ç¨~áåe.
Wk ^≥=· cèuǨO∞° Å∞ <ˇOÇ° Oı Û° =Åã≤# q^è∞Œ ºHí^Î O°è ‡° ~. g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl JO°~÷ KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°x
^Õ=Ù_«∞ Dq^è~° Qå `Œ# P[˝Å#∞ g∞Hí∞ q_«=∞O°z É’kèã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (2:241,242)
101. ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î (J<®ÊùÖò, ÃѶ·)
Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊¢`«∞=~°æO F_ç áêiáÈ`«∂ Ü«Ú^Œú"≥∞ÿ^•#OÖ’ =^ŒeÃÑ\˜ì# qq^èŒ
=ã¨∞Îã¨OѨ^Œ#∞ ''ã¨=∞~°™⁄`«∞Η— JO\Ï~°∞. Wk q*Ë`«=~åæxH˜ Åaèã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ D
ã¨=∞~°™⁄`«∞ÎÖ’ Ü«Ú^ŒúOÖ’ áêÖÁæ#fl Ãã·x‰õΩÅ`À áê@∞ ¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ ‰õÄ_® "å\Ï
LO@∞Ok. ¢Ñ¨É∞íè `«fiO ^•xfl ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ, W`«~° ¢Ñ¨*Ïã¨OHˆ =∆ ∞HÍ~åºÅ‰õΩ qxÜ≥∂yã¨∞OÎ k.
D Ѩ^Œúu ѨÓ~°fiO #∞Op =™ÈÎOk. Y∞~üP<£Ö’ Ü«Ú^Œú¢Ñ¨™êÎ=# ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ J=`«
iOz# D ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ K«∂_»O_ç:
''=ÚǨÏ=∞‡^ü (ã¨Å~¡ )! "åO°∞ x#∞fl ã¨=∞O° ™⁄`Œ∞Î Qõ∞i~z J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. "åiH˜
K‹ÇC¨ : D ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í =∂„`Œ"∞Õ K≥~^°∞`Œ∞~k. Hí#∞Hí g∞O°∞
x[Ç‹∞#· qâÍfiã¨∞Öˇ`· Ë (Jxfl>˜H<í ®fl =Ú~^°∞) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_ç g∞ ǨO㰠ʨ O° ã¨~|~^è®Å∞
Ç‹∞O°∞Qõ∞ǨOK° ∞« H’~_ç† ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í ѨÓiÎQå q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ· =∞ã¨Å∞H’~_ç.—— (k=º
Y∞~üP<£–8:1)
Ü«µ∞^°ú~Ö’ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ F_çáÈܵ KÍ=_«"≥∂, áåiáÈ=_«"≥∂ [iy# `Œ~°∞"å`Œ
ÇÍO°∞ =^°e "≥o§# ™®=∞„yx q*Ë`ŒÅ∞ ǨÏã¨ÎQõ`Œ~ KÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. n<Ëfl ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î
(J<åÊùÖò ÖËHõ =∂ÖˇQõh=∞`ü) J~>ÏO°∞. D ã¨=∞O°™⁄`Œ∞ÎÖ’ PÜ«µ∞^è®Å∞, PǨO°
=ã¨∞Î=ÙÅ∞, ÇÍǨÏ<®Å∞, =¢™®ÎÅ∞ `Œk`ŒO° ™®=∞„y`À áå@∞ Ü«µ∞^°ú Mˇ·nÅ∞ Hí∂_Í
L~>ÏO°∞. W^°~`Í ã¨=∞O°™⁄`Œ∞ÎQå q*Ë`Œ =O®æxH˜ ^°Hí∞¯`Œ∞~k. D ã¨=∞~°™⁄`«∞Î#∞
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*Ϻkè<Õ`« ^≥·=xs‚`« "å\ÏÅ ¢Ñ¨HÍ~°O ѨOÑ≤}© KÕ™êÎ_»∞.
''ã¨`ͺxfl xO®Híi~z#ÇÍO°∞ ^≥=· =∂O°~æ #∞~_ç („Ǩ[Å#∞) xO’kè~KÕ HßO°ºHíÖÏáåÅ
H’ã¨~ `Œ=∞ ^è<° ®xfl "≥zÛã¨∞<Î ®flO°∞. WHí=Ú~^°∞ Hí∂_Í =∞i~`Œ "≥zÛ™®ÎO∞° . Jܵ`Ë z=iH˜
D (ÃÑ·âßzHõ) HßO°ºHíÖÏáåÖË "åi ǨâÍÛ`ÍÎáåxH˜ HßO°}=∞=Ù`Íܵ. P `ŒO®fi`Œ ÇÍO°∞
(=∂Hí∞) ÖÁ~yáÈ`ÍO°∞. PÃÑ· D uO°™®¯O°∞Å∞ #O°Hí~ "≥·Ñ¨Ù `ÀÅ|_«`ÍO°∞. Ǩiâ◊∞„Éèí`Œ
#∞~_ç =∂e<®ºxfl "ÕO∞° KÕã,≤ P =∂e<®ºÅxfl>˜x XHí^®xÃÑ· XHí>˜ Hí∞ǨÊQåáÈã≤, P
Hí∞ǨÊ#∞ #O°H~í Ö’ Ǩ_"« Ü Õ µ« _ÍxHı ^Õ=Ù_çÖÏ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞. WÖÏ~>˜Ç͈~ #+¨áì ÈÜ˵ÇÍO°∞.——
(Y∞~üP<£–8:36,37)
''g∞Hí∞ Åaè~z# ã¨=∞O°™⁄`Œ∞ÖÎ ’ Jܵ^À=~`Œ∞ ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í , |~^è∞° =Ù
216 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
ÅHí∞, J<®^è°ÉÏÅÅHí∞, xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞ K≥~k#^°x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. g∞O°∞
^Õ=Ù_çfl, (ã¨`ͺã¨`ͺÅ#∞) "ÕO∞° KÕã#≤ O’A, J~>Ë O≥~_«∞Ãã<· ®ºÅ∞ ǨO㰠ʨ O°~ _èHô Á#fl O’A
"Õ∞=Ú =∂ ^®ã¨∞xÃÑ· J=`Œi~Ǩ*ãË #≤ ^®xfl qâ◊fiã≤~z# ÇÍO°Üµ`Ë (D Jܵ^À =~`Œ∞
ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î ã¨~`À+¨~Qå WKÕÛÜ«µ~_ç).—— (Y∞~üP<£–8:41)
D J~Ú^À=O`«∞ 1/5 ã¨=∞~°™⁄`«∞Î ¢Ñ¨*Ïã¨OˆH∆=∞HÍ~åºÅ qxÜ≥∂QÆO HÀã¨O
¢Ñ¨Éèí∞`«fi^èŒ<åQÍ~°OÖ’ [=∞ J=Ù`«∞Ok.
áÈ`Õ Ü«Ú^ŒúO [~°QƉõΩO_® â◊¢`«∞=~°æO ÖÁOyáÈ~Ú U^≥·<å XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩ#fl
ѨÙÊ_»∞ P XѨÊO^ŒO ¢Ñ¨HÍ~°O W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜ ÅaèOKÕ ã¨OѨ^Œ#∞ +¨sJ`ü
ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''ÃѶ·—— JO\Ï~°∞. JÖψQ Ü«Ú^ŒúO [~°QƉõΩO_®<Õ â◊¢`«∞=ÙÅ∞ áêiáÈ~Ú
HÀÖ’Ê~Ú# Éèí∂ÉèÏQÆO ‰õÄ_® W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºO Jnè#OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜
Éèí∂ÉèÏQÆOÖ’x ã¨OѨ^Œ ‰õÄ_® ''ÃѶ·—— ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO WÖÏO\˜ ã¨OѨ^Œ#∞
Ãã·x‰õΩÖ‰õΩ ѨOK«‰Ωõ O_® ^•xfl ^≥=· xs‚`« Ѩ^∞Œ Å Ì ¢H˜O^Œ Y~°∞ÛÃÑ_»∞OÎ k. "å\˜ q=~åÅ∞
Y∞~üP<£Ö’ Dq^èŒOQÍ L<åfl~Ú:
''^Õ=Ù_«∞ "åi Jnè#~ #∞~_ç fã≤ `Œ# „Ǩ=HíHÎ ∞í ǨÏã¨QÎ `õ ~Œ KÕã#≤ ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞,
x*ÏxH˜ (Ü«µ∞^°~ú Ö’) g∞O°∞ Qõ∞„O®Å∞, X~>ˇefl ǨO∞° Q≥u~Î z ™®kè~z# ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ Hß=Ù.
^Õ=Ù_«∞ `Œ# „Ǩ=HíÅÎ Hí∞ `Í#∞ H’i# "åiÃÑ· PkèHºí `Œx™®Î_∞« . PÜ«µ# „Ǩu Ǩh KÕܵ« QõÅ
ã¨=∞O°∞_÷ ∞« , ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞. ^Õ=Ù_∞« D "å_«ÇÍã¨∞Å #∞~_ç `Œ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jnè#~ KÕã#≤
^è#° (Hí#Hí) =ã¨∞Î ã¨~Ǩ^Ö° ’¡ ^Õ=ÙxH˜, ^≥=· „Ǩ=HíHÎ ∞í , |~^è∞° =ÙÅHí∞, J<®^èÅ° Hí∞, ¿Ñ^°ÅHí∞,
ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞ ǨÏHí∞¯~k. ^è#° ~ (ZÅ¡ÇC¨ _«¥) g∞Ö’x ^èx° Hí =O°~æ Ö’<Ë Hı~„nHí$`Œ=∞~Ú
L~_«O®^°#fl ÅHí∆ º~`À D q^è®#~ xO°Ü ‚ µ~K«|_ç~k.—— (59:6,7)
''(=∞H߯֒x) `Œ=∞ W~_«¡ #∞~_ç, `Œ=∞ Pã≤Îáåã¨∞ÎÅ #∞~_ç "≥_«ÅQ˘@ì|_ç# ¿Ñ^°
Hß~kjHí∞ÅHí∞ Hí∂_Í (P ã¨~Ǩ^°Ö’) ǨÏHí∞¯~k. "åO°∞ ^Õ=Ùx J#∞„QõǨxfl, PÜ«µ#
„Ǩã#¨ fl`Œ#∞ Pt㨥Π^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jxfl q^è®ÖÏ =∞^°`Ì ∞Œ x=fi_ÍxH˜ #_«∞~
ay~KÍO°∞. "åOÕ ã¨`Œºã¨~^ä°∞Å∞, ã¨<®‡O°æQå=ÚÅ∞.—— (59:8)
''D Hß~kjHí∞Å∞ O®Hí ѨÓO°fi"Õ∞ (W™ê¡O ^è~Œ å‡xfl) qâ◊fiã≤Oz (=∞n<®)Ǩ@}ì ~Ö’
x=ã≤ã∞¨ #Î fl"åiH˜ Hí∂_Í (P ã¨~Ǩ^Ö° ’) ǨÏHí∞¯~k. (=∞H߯#∞~_ç) `Œ=∞ ^°QOæõ H° ∞í (=∞n<®)
=Åã¨=zÛ# "åix gO°∞ Jaè=∂xã¨∞<Î ®flO°∞. giH˜ UkzÛ<® Jk `Œ=∞Hí∞ J=ã¨O=° ∞x
gO°∞ `Œ=∞ ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ Ãã·`Œ~ PHß~H˜∆~K«O°∞. "åO°∞ xO°∞¿Ñ^°Öˇ·#ǨÊ>˜H© W`ŒO°∞Å
J=ã¨O®ÅHı „áå^è®#º~ W™®ÎO°∞. ¿ÑO®â◊, Ç≤ã≤<®i`Œ<®Å #∞~_ç O°H˜∆~K«|_ç#"åOÕ
^è°#∞ºÅ∞.—— (59:9)
''áÈ`Õ gO°~^°i `«~°∞"å`Œ (W™®¡~Ö’H˜) =zÛ#"åiH˜ ‰õÄ_Í (P ã¨OѨ^ŒÖ’
ǨÏHí∞¯~k). "åiÖÏ „áåi÷™®ÎO°∞: ''„ǨÉèí¥! =∞=∞‡efl, =∂Hí∞ ѨÓO°fi~ qâ◊fiã≤~z# =∂
™È^°O°∞Å~^°sfl Hí∆q∞~K«∞. qâÍfiã¨∞ŠǨ@¡ =∂ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ ZÖÏ~>˜ J㨥ܫ∂^Õfië®Å∞
L~K«H∞í . „Ǩɥíè ! h=Ù Q˘Ç¨Ê Hí=∆ ∂jeq, JáåO° ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«=Ù——. (59:10)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 217
l*Ϻ (Éè¢í ^Œ`å~°∞ã¨∞O):– â◊¢`«∞^ÕâO◊ Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« Hõ=ÚO^Õ W™ê¡g∞Ü«∞ ¿ã#ʼnõΩ
ÖÁOyáÈ~Ú x~°∞º^èúŒ X_»O|_çHõ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë P ^ÕâO◊ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜ ¢Ñ¨u U_»∂
H˘O`« Ѩ#∞fl Hõ@ì=Åã≤ LO@∞Ok. Wk ™ê=∞O`«~åAÅ∞ `«=∞ q*Ë`« K«¢Hõ=iÎH˜
K≥e¡OKÕ HõѨÊO ÖÏO\˜k. nxfl W™ê¡g∞Ü«∞ +¨sJ`üѨiÉèÏ+¨Ö’ ''l*Ϻ—— JO\Ï~°∞.
''„Qõ~^ä„° Ǩ[Ö’¡ Hí∂_Í ^Õ=Ù_flç , J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤~K«xÇÍi`À Ü«µ∞^°~ú KÕܵ« ~_ç.
^Õ=Ù_«∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ x¿+kè~z#"å>˜x "åO°∞ x¿+kè`ÍÅ∞Qå ǨiQõ}~˜ K«_~« ÖË^∞° . ã¨`ºŒ
^èO° ®‡xfl `Œ=∞ r=#^èO° ‡° ~Qå KÕã∞¨ H’=_«~ ÖË^∞° . Hí#∞Hí ÇÍO°∞ g∞Hí∞ ѨÓiÎQå ÖÁ~yáÈܵ
`Œ=∞ KÕ`∞Œ ÖÏO® l*Ϻ (Éè„í ^°`ÍO°∞ã¨∞~) K≥e~¡ K«#~`Œ=O°H∂í ÇÍi`À áÈO®_«~_ç.—— (9:29)
l*Ϻ J~>Ë, W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’x =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Å∞ `Œ=∞ =∞`ÍKÍO®Å∞
(Ѩ~°û#Öò ÖÏ) áå>˜~K«_ÍxH˜ á⁄~^Õ ¿ãfiKÍÛù™®fi`Œ~„`ͺÅHí∞, q^Õjâ◊Hí∞ÎÅ ^®_«∞Å
#∞~z „ǨÉèí∞`Œfi~ HíeÊ~KÕ O°Hí∆}Hí∞ „ǨuǶ¨Å~Qå W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`ÍfixH˜ „ǨuÜ˵>Ï
K≥e¡~K«=Åã≤# ''Éèí„^°`Í O°∞ã¨∞~—— J#fl=∂@.
W=∂~ J|¥ Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) „ǨHßO°~ =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Ö’¡ ™ÈÎ=∞`Œ Híey#
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ =∂„`Œ"Õ∞ l*Ϻ K≥e¡~K«=Åã≤ L~@∞~k. ¢ã‘ÎÅ∞, Ç≤Å¡Å∞, =$^°∞úÅ∞,
J~^è°∞Å∞, ã¨<®ºã¨∞Å∞, ^ÕÇÍÅÜ«∂Ö’¡ ǨxKÕ¿ã L^ÀºQõ∞Å∞ l*Ϻ K≥e¡~Ѩ٠#∞~_ç
q∞#Ǩܵ~K«|_ͤO°∞.
nxH˜ aè#fl~Qå Pi÷Hí ™ÈÎ=∞`Œ Híey# „Ǩu =Úã≤~¡ [HÍ`ü `ŒÇʨ xã¨iQå „Ç¨É∞íè `Ífi
xH˜ K≥e¡~K«=Åã≤ L~@∞~k. ¢ã‘ÎÖˇ·<®, Ç≤Å¡Öˇ·<®, =$^°∞úÖˇ·<®, qHíÖÏ~Qõ∞Öˇ·<®, =∞O≥=
O≥·<® ã¨OÕ ã≤÷uǨO°∞Öˇ· L~>Ë KÍÅ∞, ÇÍO°∞ qkèQå [Hß`ü K≥e¡~K«=Åã≤~^Õ. J~`ËHß^°∞,
q^Õjâ◊H∞í Å Î #∞~_ç „Ç¨=∂^°~ Z^°∞O≥#· ǨC_«∞ âÍsO°Hâí H◊ Θ L~_Ë „Ǩu =Úã≤~¡ ѨÙO°∞+¨∞_«∞
`ŒÇ¨Êxã¨iQå Ü«µ∞^°ú~Ö’ áåÖÁæ#=Åã≤ L~@∞~k. =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Å∞ P Ü«µ∞^°ú~Ö’
áåÖ’æ#=ã¨O°~ ÖË^°∞. =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Å∞ l*Ϻ K≥e¡ã¨∞Î#fl~^°∞# ÇÍiH˜ O°Hí∆} KÕHí∂O°Û_Í
xH˜ =Úã≤¡~ÖË q^Õjâ◊Hí∞ÎÅ`À áÈO®_«=Åã≤ L~@∞~k.
„ǨMϺ`Œ Ü«µ¥^° Ǩ~_ç`Œ∞_«∞ [iÌ *ˇ·^®<ü ''W™®¡g∞Ü«µ ã¨~㨯$f K«i„`Œ—— J<Ë
`Œ# „Qõ~^ä°~Ö’ 'l*Ϻ— #∞ Qõ∞i~z O®ã¨¥Î WÖÏ ¿ÑO˘¯<®fl_«∞:
''=Úã≤¡~Å∞ Ü«µO°¥‡H± Ü«µ∞^°ú~Ö’ â◊„`Œ∞=ÙÅ`À `ŒÅǨ_«=Åã≤# Ǩiã≤÷u O®Hí
=Ú~^°∞ =O°Hí∂ ǨÏ=∂ãπ Ǩ@ì}~ =Úã≤¡~Å Jnè#~Ö’<Ë L~_Ëk. Jܵ`Ë ÇÍO°∞
Ǩiã≤u÷ Qõ=∞x~z ǨÏ=∂ãπÇÍã¨∞Å #∞~_ç Ö’Qõ_« =㨥Å∞*Ëã#≤ l*Ϻ (Éè„í ^°`ÍO°∞ã¨∞~)
ǨÏ=∂ãπ ÇÍã¨∞ÅHí∞ uiy WzÛ"Õ㨥Î- '"Õ∞q∞ǨC_«∞ ÃÑ^°Ì ã¨=∞㨺 (Ü«µ∞^°ú~)Ö’ zHí∞¯
Hí∞<®fl=Ú. D Ǩiã≤÷uÖ’ "Õ∞=Ú g∞Hí∞ O°Hí∆} HíeÊ~K«ÖËO. J~^°∞=Å¡ g∞Hí∞ W+ì̈"≥∞ÿ#
suÖ’ g∞O°~`Œ@ g∞OÕ ã‘fiÜ«µO°Hí∆} UO®Ê@∞¡ KÕã¨∞H’~_ç— J<®flO°∞. ǨÏ=∂ãπ ÇÍã¨∞Å∞
D =∂@Å∞ qx '"Õ∞q∞~`ŒHí∞ =Ú~^°∞ J#∞Éèíq~z# ^ÒO°˚<®ºÅHí<®fl g∞ O®[º~,
g∞ <®ºÜ«µ^°$¿+ì =∂H≥~`À „Ç≤Ü«µ"≥∞ÿ#q. "Õ∞=Ú g∞ ܡ∂^è°∞Å`À HíÅã≤ ǨÏ=∂ãπ
Ǩ@ì}®xfl ÃÇÏO°∞¯ºÅãπ ¿ã#Å #∞~_ç Hßáå_«∞`Í~— Jx K≥áåÊO°∞.——
218 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
102. áåǨ ǨiÇ̈O~°
~°HõÎѨiǨ~°O, #+¨ìѨiǨ~°O, áêѨѨiǨ~åÅ∞ ‰õÄ_® ^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}Ö’x
ÉèÏQÍÖË. D ѨiǨ~åÅ ^•fi~å ‰õÄ_® ^èŒ#O XHõi #∞O_ç =∞~˘HõiH˜ ã¨O¢Hõq∞ã¨∞ÎOk.
^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã≤# q+¨Ü«∂ʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O
J^èŒ~°‡HÍ~°ºO J=Ù`«∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ u#_®xH˜ ^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã≤# H˘xfl
PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ rq`«OÖ’ WHõ Z#fl\˜H© u#=Ú Jx ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ∞« _»O† ÖË^•
¢áêѨOzHõ ã¨∞MÏÅ∞ ѨÓiÎQÍ `«ºlOz ZšѨÙÊ_»∞ ^≥·"å~å^èŒ#Ö’<Õ rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å
=∞x ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O. WÖÏO\˜ Ѩ#∞ʼnõΩ áêÅÊ_Õ"å~°∞ `«Ñ¨ÙÊ `≥eã≤# `«~°∞"å`«
"å\˜H˜ áêѨѨiǨ~°O K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. nxfl QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞ Y∞~üP<£Ö’
Dq^èŒOQÍ P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞:
''g∞O°∞ KÕ¿ã JO°÷~ ǨO°÷~ÖËx L`Œ∞ÎuÎ „Ǩ=∂}®Å#∞ Qõ∞i~z ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl
Ǩ@∞ìH’_«∞. Hßx |∞kúÑÓ¨ O°fiHí~Qå Kտ㠄Ǩ=∂}®Å q+¨Üµ« ~Ö’ =∂„`Œ~ PÜ«µ# q∞=∞‡efl
`ŒÇʨ Hí∞~_Í xÅn™®Î_∞« . (JÖÏ |∞kúÑÓ¨ O°fiHí~Qå U^≥<· ® `ŒÇC¨ _«∞ „Ǩ=∂}~ KÕã=≤ Ù~>ı)
^®xH˜ x+¨¯ $u- g∞O°∞ g∞ ÉèÏO®ºÇ≤Å¡ÅHí∞ ÃÑ>Ëì@@∞=~>˜ ã¨Qõ@∞ O°Hí~ Éè’[#~
Ǩk=∞~k xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ ÃÑ>Ïìe, ÖË^® |@ìÅ∞ WÇÍfie, ÖË^® XHí ÉÏxã¨Hí∞ ¿ãfiK«Ûù
HõeyOKåe. WÇıg∞ ÖËxÇÍO°∞ =¸_«∞ O’AÅ∞ LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe.—— (5:89)
^Õ=Ù_«∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕã≤# =ã¨∞Î=Ùefl, q+¨Ü«∂efl x¿+kè~K«∞Hí∞<Ë JkèHßO°~
Z=iH© ÖË^°x D 㨥HÎ̃ ã¨Ê+ì̈~ KÕ™ÈÎ~k. ^è®i‡Hí∞ÅÖ’ HÁ~^°O°∞ D<®>˜H© P`Œ‡qHßã¨~
HÁO°Hí∞ ^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# Ǩ^®O®÷Å∞, ^®~Ǩ`Œºã¨∞Y~ „áåǨ~zHí ™œMϺÅ#∞ `Œºl~z
"≥·O®QõºÉèÏ=~`À â◊sO®Å#∞ Hí$t~Ǩ*Ëã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞. Y∞O∑P<ü nxfl Y~_ç™ÈÎ~k.
ѨÓO°fi~ HÁ~^°O∞° „Ǩ=HíJ
Î #∞K«O∞° Ö’¡ Hí∂_Í WÖÏ~>˜ "≥Y
· i `ŒÖuˇ ~Î k. ZÅ¡ÇC¨ _«¥
LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜™®Î=∞x† O®„`Œ∞à◊§Ö’ x„^°áÈHí∞~_Í PO®^è°#Ö’<Ë Qõ_«∞ѨÙ`Í=∞x†
=∂~ã¨~, <ˇÜµº, #¥<ˇÅ∞ ÇÍ_«=∞x† ÉèÏO°ºÅHí∞ ^°¥O°~Qå L~>Ï=∞x ÇÍO°∞ „Ǩu[˝
KÕâÍO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)Hí∞ D ã¨~Qõu `ˇeã≤ XHí „Ç¨ã¨~Qõ~Ö’ WÖÏ J<®flO°∞:
''WÖÏ~>˜ Ǩ#∞Å∞ KÕܵ« =∞x <®Hí∞ P[˝ ÖË^∞° . g∞ÃÑ· g∞ P`Œ‡Å ǨÏHí∞¯ Hí∂_Í
L~k. Hí#∞Hí LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜~K«~_ç, u#_«~ „`ÍQõ_«~ Hí∂_Í KÕÜ«µ~_ç. O®„`Œ∞à◊§
Ö’ PO®^è°# Hí∂_Í KÕÜ«µ~_ç, x„^° Hí∂_Í áÈ`Œ¥L~_«~_ç. ##∞fl K«¥_«~_ç, <Ë#∞
x„^°áÈ`Í#∞, *ÏQõO°} KÕ™®Î#∞. LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜™®Î#∞, ÇÍ>˜x qO°q∞™®Î#∞ Hí∂_Í.
=∂~ã¨~ u~>Ï#∞, <ˇÜµº Hí∂_Í u~>Ï#∞. <® q^è®#~, <å ã¨~„Ǩ^®Ü«∂Å#∞ W+ì̈
Ǩ_«x (áå>˜~K«x) ÇÍ_«∞ <®ÇÍ_«∞ Hß^Œ∞.——
P `Œ~åfi`Œ PÜ«µ# WÖÏ J<®flO°∞: ''giHı=∞ܵ~k ¢ã‘ÎÅ#∞, =∞~z PǨO°
Ǩ^®O®÷Å#∞, ã¨∞ÇÍã¨#Å#∞, x„^°#∞, (W`ŒO°) „áåǨ~zHí ™œMϺÅ#∞ x¿+kè~K«∞
Hí∞<®flO°∞? <Ë#∞ g∞Hí∞ qO®Qõ∞Å∞Qå, ã¨<®ºã¨∞Å∞Qå =∂O°=∞x É’kè~K«ÖË^°∞. <®
^è°O°‡~Ö’ ¢ã‘ÎÅ#∞, =∂~™®Ç¨O®xfl `Œºl~KÍÅx ÖË^°∞. JÖÏQÕ Éˇ·O®Qõ∞Åܵ UHß~`Œ
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 219
Hí∞ǨïO®Ö’¡ u+ª̈"ÕÜ«∂Åx Hí∂_Í ÖË^°∞. P`Œ‡x„QõǨÏ~ HÁO°Hí∞ <å ^èŒO°‡~Ö’ LǨÇÍã¨
„=`Œ=Ú~k. "≥·O®Qõº „Ǩܡ∂[<®Åhfl WHí¯_« lǨ^ü ^®fiO® ã¨=∞Hí∂O°∞`Íܵ. (Hí#∞Hí)
JÖÏ¡ÇπÏ#∞ PO®kè~K«~_ç. PÜ«µ#Hí∞ =∞O≥=ih ™®>˜HíeÊ~K«Hí~_ç. ǨÏ*ò, L„=∂
(q^è°∞)Å∞ xO°fiÇ≤Ï~K«~_ç. #=∂*ò ™®÷Ç≤~K«~_ç. [Hß`ü K≥e¡~_ç. O°=∞*Ï<ü LǨÇÍ™®Å∞
áå>˜~K«~_ç. g∞Hí∞ ѨÓO°fi~ Qõu~z# „Ǩ[Å∞ `Œ=∞ÃÑ· ÖËxáÈx ÉèÏO°~, Hßiî<®ºÅ∞
"≥∂ѨÙH’=_«~ =Å¡<Ë ã¨O°fi<®â◊#~ JÜ«∂ºO°∞. ÇÍO°∞ `Œ=∞ g∞^° ÖËxáÈx |O°∞=ÙÅ∞,
Hßiî<®ºÅ∞ "≥∂ѨÙHí∞#flǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ Hí∂_Í ÇÍiÃÑ· |O°∞=ÙÅ∞, Hßiî<®ºÅ∞ "≥∂áå_«∞.
g∞Hí∞ =∞Oî®ÅÖ’, P„â◊=∂Ö’¡, UHß~`ŒHí∞ǨÏO®Ö’¡ HíxÊã¨∞Î#fl J=âıë®Å∞ ÇÍO°∞ =^°e
ÃÑ>˜ì áÈܵ#"Õ.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
JÖψQ =∞~˘Hõ q^èŒ"≥∞ÿ# áêѨѨiǨ~°O QÆ∞iOz D ¢H˜Ok ã¨∂HÎ̃ QÆ=∞xOK«O_ç:
''LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÕ â◊H˜Î L~_ç Hí∂_Í ^®xx áå>˜~K«xÇÍO°∞ =∂„`Œ~ áåǨ
ǨiǨO°~ K≥e~¡ K«=Åã≤ L~@∞~k. XHí LǨÇÍ㨠k<®xH˜ ǨiǨO°~Qå XHí xO°∞¿Ñ^°H∞í
Éè’[#~ ÃÑ>Ïìe. (D q+¨Ü«µ~Ö’) Z=O≥·<® `Œ=∞~`Œ@ `Í=Ú ã¨~`À+¨~Qå =∞i~`Œ
ѨÙ}º~ KÕÜ«µ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë Jk ÇÍiˆH "Õ∞Å∞ KÕHí∂O°∞Û`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–2:184)
D ã¨∂H˜ÎÖ’x q+¨Ü«∞O LǨÇÍã¨~ QÆ∞iOz J=`Œi~z# "≥Ú@ì"≥Ú^°>˜ P[˝.
W~^°∞Ö’ â◊HÎ̃ L~_ç Hí∂_Í LǨÇÍã¨~ áå>˜~K«x =ºHÎ̃ xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl^®#~ KÕ¿ãÎ
ã¨iáÈ`Œ∞~^°x K≥ǨÊ|_ç~k. Jܵ`Ë P `ŒO°∞ÇÍ`Œ 㨥HÎ̃Ö’ O°=∞*Ï<ü LǨÇÍ™®Å∞ â◊HÎ̃
Híey#ÇÍO°∞ qkèQå áå>˜~KÍÅx P[˝Üµ~k.‰
~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ â◊H˜ÎÖËx =$^Œ∞úÅ∞, âßâ◊fi`« ~ÀQÆ¢QÆã¨∞ÎÅ∞ XHõ
LѨ"å™êxH˜ ѨiǨ~°O (Ѷ≤kÜ«∂)QÍ XHõ x~°∞¿Ñ^Œ‰õΩ Ô~O_»∞ ѨÓ@Å∞ Hõ_»∞ѨÙxO_®
uO_çÃÑ\Ïìe ÖË^• Ѷ≤¢`å^•#O Ѩi=∂}=∞O`« (1.75 H˜Ö’Å) QÀ^èŒ∞=∞Å∞QÍx, ^•x
^èŒ~°#∞QÍx ¿Ñ^ŒÅH˜"åfie. WÖÏ P <≥Å "≥Ú`«ÎO LѨ"å™êʼnõΩ ѨiǨ~°O W"åfie.
XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å LѨ"åã¨O LO_ç á⁄~°áê@∞# `«# ÉèÏ~°º#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»O
[iy`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ ^•xH˜ áêѨÑi¨ Ǩ~°O (HõáêÊù~å)QÍ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅáê@∞ x~°O`«
~åÜ«∞OQÍ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKåe ÖË^• ÃÑ·# K≥ѨÊ|_ç# q^èŒOQÍ áêѨѨiǨ~°O
K≥e¡OKåe. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ XHõ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆѨi¿ãÎ J`«#∞ P
XHõ¯ LѨ"å™êxˆH áêѨѨiǨ~°OQÍ Ô~O_»∞ <≥ÅÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»OQÍx ÖË^•
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç# q^èŒOQÍ áêѨѨiǨ~°O K≥e¡OK«_»OQÍx KÕÜ«∂e.
^•OѨ`«ºrq`«OÖ’ KÕ¿ã H˘xfl `«Ñ¨ÙÊʼnõΩ ‰õÄ_® áêѨѨiǨ~°O K≥e¡OK«=Åã≤
LO@∞Ok. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂HÎ̃ K«∂_»O_ç:
''(¢Ñ¨=HÍÎ!) h`À `«# Éèí~°Î q+¨Ü«∞OÖ’ "åkã¨∂Î ^≥·"åxfl "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl ¢ã‘Î
=∂@efl ^Õ=Ù_»∞ q<åfl_»∞. ^Õ=Ù_»∞ g∞ W^ŒÌi ã¨OÉèÏ+¨} qO@∞<åfl_»∞. PÜ«∞# ã¨~°fiO
q<Õ"å_»∞, ã¨=∞ãÎ̈O K«∂¿ã"å_»∞. g∞Ö’ Z=O°∞ `Œ=∞ÉèÏO°ºefl `ŒÅ∞¡Å =~>˜ÇÍO°x K≥Ç≤Ê,
ÇÍiǨ@¡ ^®~Ǩ`ºŒ qzÛù#fl "≥Y· i J=Å~a™®ÎO’ "åi ÉèÏO°ºÅ∞ x*ÏxH˜ "åiH˜ `ŒÅ∞¡Å∞
220 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
HßÖËO°∞. "åi `ŒÅ∞¡Å∞ "åix Hí#fl"åOÕ J=Ù`ÍO°∞. gO°∞ J#∞z`Œ"≥∞ÿ# J|^°ú~ ǨÅ∞Hí∞
`Œ∞<®flO°∞. (D"≥·Yi Ǩ@¡ "åiÃÑ· ^≥·=tHí∆ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_Ëk, Hßx) ^Õ=Ù_«∞ JáåO° ^°Ü«∂
=∞Ü«µ∞_«∞, Q˘Ç¨Ê Hí∆=∂je.—— (Y∞~üP<£–58:1,2)
''Z=O°∞ `Œ=∞ ÉèÏO°ºefl `ŒÅ∞¡Å =~>˜"åO°x K≥Ç≤Ê "åi Ǩ@¡ ^®~Ǩ`Œº qzÛù#fl
"≥·Yi J=Å~a™®ÎO’ "åO°∞ (`ŒÇ¨C `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞#fl `ŒO°∞ÇÍ`Œ) ^®~Ǩ`Œº ã¨~|~^è®xfl
ѨÙ#O°∞^°iú ~K«∞H’=_ÍxH˜ ã≤^"ú° ∞≥ #ÿ ǨC_«∞, ^°~Ǩ`∞Œ Å∞ ǨO㰠ʨ O°~ HíÅ∞ã¨∞H’Hí =Ú~^Õ (ÉèOí )ΰ
XHí ÉÏxã¨H∞í q=ÚH˜Î Híey~KÍe. nx ^®fiO® g∞Hí∞ Ç≤Ï`ÀǨ^âÕ ~◊ KÕܵ« |_«∞`À~k. g∞O°∞
KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. XHí"àÕ ◊ ÉÏx㨠ÖËHáí È`Ë, W^°OÌ ∞° HíÅ∞ã¨∞H’Hí =Ú~^Õ J`Œ#∞
O≥}ˇ‚Å∞¡ xO°~`ŒO®Ü«µ~Qå LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe. Jn KÕÜ«µÖËHíáÈ`Ë JO°Ç‹· =∞~k
¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl^®#~ KÕÜ«∂e.—— (Y∞~üP<£–58:3,4)
ÃÑ· ã¨∂‰õΩÅ Î Ö’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_»Ñ#≤ D ¢ã‘Î ¿ÑO°∞ Ǩτ[`ü M∫ÖÏ a<üÎ ™®ÅÉÏ (O°l).
J*Ï˝#HßÅ~Ö’ JO°|∞ƒÅ∞ `Œ=∞ÉèÏO°ºÅ`À áÈ>Ï¡_ç "åix =ke~K«∞H’=_ÍxH˜ ''#∞=Ùfi
<®Hí∞ `Œe=¡ ~>˜^®#=Ù—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. nxfl +¨sJ`ü ǨiÉèÏ+¨Ö’ ''lǨO∑—— J~>ÏO°∞.
Ǩτ[`ü M∫ÖÏ (O°l)Hí∞ Hí∂_Í WÖÏ~>˜ Ǩiã≤÷`Ë Z^°∞O≥·~k. P"≥∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)
ã¨xflkèH˜ =zÛ, ÉèíO°Î ^°¥O°=∞ܵ`Ë `Í#∞ zHí∞¯Ö’¡ Ǩ_«=Åã≤ =ã¨∞Î~^°x, `Œ# Ç≤Å¡Å∞
<®â◊#=∞=Ù`ÍO°x q#flq~K«∞Hí∞<®flO°∞. ^Õ=Ù_«∞ D "≥·Yix Qõi›~KÍ_«∞. P `«~°∞"å`«
JÖÏO\˜ Éèí~°Î ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ áêáêѨiǨ~°O K≥e¡OKåÅx P[˝=Ù`«∞Ok.
ǨÏ*òÜ∂« ¢`« ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ Z=~Ú<å J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ Ѩ#∞Å∞ [iyáÈ`Õ "å\˜H˜
‰õÄ_® áêѨÑi¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok. k=º Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÅ Î ∞
‰õÄ_® QÆ=∞xOK«O_ç:
''^Õ=Ùx „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ ǨÏ*òÜ∂« „`Œ KÕܵ« ~_ç. L„=∂ PKÍ~°O Hí∂_Í áå>˜~K«~_ç.
=∂O°æ=∞^è°ºÖ’ g∞Hı^≥·<® J=O’^è°~ Z^°∞O≥·`Ë, g∞Hí∞ J~^°∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl |e^®<®<Ëfl
^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊ~K«∞H’~_ç. Jܵ`Ë |e (Ǩâ◊∞=Ù) ^®#~, ^®x ™®÷<®xH˜ KÕO°∞H’#~`Œ
=O°Hí∞ g∞O°∞ tO’=Ú~_«#~ KÕܵ~K«∞H’Hí~_ç. XHíÇıà◊ g∞Ö’ Z=O≥·<® Çͺkè„Qõã¨∞ÎÖˇ·`Ë
ÖË^® tO’ÉÏ^è°Hí∞ Ö’#ܵ (|eǨâ◊∞=Ù xs‚`Œã¨÷ÖÏxH˜ KÕO°∞H’Hí=Ú~^Õ) tO’=Ú~_«#~
KÕܵ~K«∞H’=Åã≤=¿ãÎ ^®xH˜ ǨiǨO°~Qå LǨÇÍ㨄=`Œ~ áå>˜~KÍe† ÖË^® ^®#^èO° ®‡Å∞
KÕÜ∂« e† ÖË^® |e^®#~ (Y∞O®ƒx) WÇÍfie.—— (Y∞~üP<£–2:196)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ǨÏ*ònHí∆ (W„Ǩ~)Ö’ L#flǨC_«∞ "Õ>Ï_«H~í _ç. XHíÇàı ◊ Z=O≥<· ®
HßÇÍÅx WÖÏ KÕ¿ãÎ J`Œ#∞ `Í#∞ "Õ>Ï_ç# [~`Œ∞=ÙHí∞ ã¨=∂#Ç‹∞#· =∞O’ [~`Œ∞=Ù#∞
ã¨=∞iÊ~z "≥ÚHí∞¯|_ç K≥e~¡ K«=Åã≤ L~@∞~k. nxfl Qõ∞i~z g∞Ö’ W^°OÌ ∞° x*Ïܵf
ǨO∞° Å∞ xO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞H’ÇÍe. `ŒO∞° ÇÍ`Œ D (|eǨâ∞◊ =Ù) Hß#∞Hí#∞ HßÉÏQõ$ǨxH˜ KÕO®Ûe.
JÖÏ~>˜ "≥ÚHí∞¯|_ç K≥e¡~KÕ ™ÈÎ=∞`Œ ÖËxÇÍO°∞ `Œ=∞áåáåxH˜ x+¨¯ $uQå H˘O^Œ~°∞
¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl^®#~ KÕÜ∂« e. ÖË^® ^®xH˜ ã¨=∂#Ç‹∞#· LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜~KÍe. D
q^è~° Qå ÇÍO°∞ `Í=Ú KÕã#≤ <ËO®xH˜ tHí∆ J#∞Éèqí ~KÍe. Qõ`~Œ Ö’ KÕã#≤ ^®xfl ^Õ=Ù_«∞
Hí∆q∞™®Î_«∞.—— (Y∞~üP<£–5:95)
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 221
103. ~°HÎõ ѨiǨ~°O
H˘xfl <Õ~åʼnõΩ W™ê¡g∞Ü«∞ +¨sJ`üÖ’<Õ Q͉õΩO_® ¢Ñ¨Ñ¨OK«^ÕâßʼnõΩ ã¨O|OkèO
z# K«\ÏìÅÖ’ ‰õÄ_® tHõ∆Å∞ LO\Ï~Ú. g\˜x ''ÖÏ PѶπ k ÖϺO_£—— JO\Ï~°∞.
WÖÏO\˜ K«\ÏìÅ∞ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. D tHõÅ ∆ Ö’ H˘xfl [i=∂
<åÅ ~°∂ѨOÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ WHõ¯_» ǨÏ`åº<Õ~åxfl fã¨∞‰õΩO^•O.
ǨÏ`«º á⁄~°áê@∞# KÕã≤<å ÖËHõ L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ KÕã≤<å tHõ∆ XHõ>Ë.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞H’ã¨~ ǨÏ`Œº =º=ǨÏO®ÅHí∞ ã¨~|~kè~z# P[˝ *Ïs
KÕã¨∞Î<®fl=Ú. ¿ãfiKÍÛùǨO°∞xH˜ |^°∞Å∞ ¿ãfiKÍÛùǨO°∞_çfl, ÉÏxã¨Hí∞ |^°∞Å∞ ÉÏxã¨#∞, ¢ã‘ÎH˜
|^°∞Å∞ ¢ã‘Îx =∂„`Œ"Õ∞ (ǨÏ`Œ=∂O®Ûe). XHí"Õà◊ ǨÏ~`ŒHí∞x Ǩ@¡ J`Œx (=∂#=`Í)
™È^°O°∞_«∞ (J~>Ë Ç¨Ï`Œ∞x |~^è°∞=Ù) HÁ~`Œ =∞$^°∞Ç‹·Yi J=Å~a~K«_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_ç`Ë,
O°HíÎǨiǨO° ã¨=∞㨺 ™®=∞O°ã¨º~Qå Ǩi뮯O°=∞ÇÍfie. ^®x„ǨHßO°~ ǨÏ~`ŒHí∞_«∞ xs‚`Œ
O°HíÎǨiǨO®xfl ã¨~`À+¨~Qå WzÛÇıÜ«∂e.
''Wk g∞ „ǨÉ∞íè =Ù #∞~_ç Åaèã∞¨ #Î fl ™œÅÉèºí ~, ^≥Ç· Í#∞„QõÇϨ ~. PÃÑ· Hí∂_Í Z=O≥<· ®
ǨÏ^°∞Ìg∞i`Ë J`ŒxH˜ (ǨO°Ö’Hí~Ö’) ^°∞O°ƒùO°tHí∆ Ǩ_«∞`Œ∞~k. Hí#∞Hí |∞kú=∞~`Œ∞ÖÏO®!
(WÖÏ~>˜) „Ǩu„H˜Ü«µÖ’<Ë =∂#= rq`ÍxH˜ Éèí„^°`Œ L~^°x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. `Œ^®fiO®
=∂¢`«"Õ∞ g∞O°∞ ǨÏ`ͺ O°HíÎáå`ÍÅHí∞ ^°¥O°~Qå L~_«QõÅO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:178,179)
ÃÑ· ã¨∂‰õΩeÎ fl |\˜ì ǨÏ`«∞x|O^è∞Œ =ÙÅ∞ (XHõ¯~Ô <· å) Hõq∆ ∞Oz ~°HÑÎõ i¨ Ǩ~°O (kÜ«∞`ü)
fã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_ç`Õ Ç¨ÏO`«‰õΩxH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO tHõ∆ qkèOK«^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. ~°HõÎѨi
Ǩ~°O ¢H˜O^Œ ǨÏO`«‰Ωõ _»∞ ǨÏ`«∞x|O^è∞Œ =ÙʼnõΩ =O^Œ XO>ˇÅ∞ WK«∞ÛHÀ"åe. ÖË^• "Õ~Ú
n<å~°∞¡ ÃÑ·HõO K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. ÃÑ·QÍ Ç¨ÏO`«‰õΩ_»∞ áêѨѨiǨ~°O ‰õÄ_® <≥~°
"Õ~Û° =Åã≤ LO@∞Ok. áêѨÑi¨ Ǩ~°OQÍ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅ∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OKåe ÖË^• 60=∞Ok ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ J#fl^•#O KÕÜ«∂e. J^Õ q^èŒOQÍ Z=Ô~·<å
XHõ_flç H˘\ì̃ f¢=OQÍ QÍÜ«∞Ѩ~K ° _« O» [iy`Õ, â◊s~°OÖ’x qaè#fl J=Ü«∞"åÅ #ëêìxH˜
‰õÄ_® xs‚`« ѨiǨ~åÅ∞ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü ~°c (~°l) J<Õ =∞Ç≤Ïà◊ XHõ
J<åûs Ü«Ú=uH˜ =ÚO^Œi Ѩà◊√§ <åeæO\˜x T_»Q˘\ì̃Ok. P ¢ã‘Î `«~°Ñ¶¨Ù |O^èŒ∞=ÙÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæiÔHo§ d™êãπ (¢Ñ¨fHÍ~°O) [~°QÍÅx Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) d™êãπ P[˝ *ÏsKÕâß~°∞. J~Ú`Õ Ç¨Ï¢[`ü J#ãπ a<£ #[~ü (~°l) *’HõºO
KÕã¨∞‰õΩO@∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. D"≥∞ Ѩà◊§#∞ T_»Q˘@ì_»O
[~°Q^Æ ∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''J#ãπ! d™êãπ x~°Ü ‚ ∞« O ^≥=· ¢QÆO^äOŒ
Ö’xk Hõ^•! (#∞=fiÖÏ JO\Ï"Õq∞\©!) Jx J<åfl~°∞ (Pâ◊Û~°ºO "≥e|∞K«∞Û`«∂).
P `«~°∞"å`« ÉÏkè`«∞~åe |O^èŒ∞=ÙÅ∞ xOk`«∞~åex Hõ∆q∞Oz #+¨ìѨiǨ~°O
fã¨∞HÀ_®xH˜ XѨÙʉõΩ<åfl~°∞. nxÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åºMϺxã¨∂Î ''xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ
^Õ=Ùx ^•ã¨∞Ö’¡ H˘O^Œ~∞° ¢Ñ¨`ºÕ Hõ ^•ã¨∞Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "å~°∞ ^Õ=Ùx (J#∞¢QÆÇ¨ xfl)
222 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
#=Ú‡H˘x ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ "åi ¢Ñ¨=∂}Ïxfl x[O KÕ™êÎ_»∞—— Jx
J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞Ö’ ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ #[~ü (~°l) ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ JÖÏ J<åfl~°O>Ë
^•#~°÷O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P[˝#∞ ¢`Àã≤ѨÙK«Û_»O ZO`«=∂¢`«O HÍ^Œ∞. Hõ∆`«QÍ¢`«∞~åe
|O^èŒ∞=ÙÅ∞ #+¨ìѨiǨ~°O fã¨∞H˘x =^ŒeÃÑ>ËìO^Œ∞‰õΩ g∞~°∞ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞O_»x
PÜ«∞# |Ǩïâß ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ HÀi LO_»=K«∞Û. PÜ«∞# ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«∞O
g∞^Œ #=∞‡Hõ=ÚOz ¢Ñ¨=∂}O KÕâß~°∞ QÆ#Hõ ^Õ=Ù_»∞ ^•xfl x[Ѩ~°z K«∂áê_»∞.
''á⁄O°áå@∞# `ŒÇʨ `À>˜ qâÍfiã≤x ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ U qâÍfiã≤H© â’aè~K«^∞° . XHíÇàı ◊
á⁄O°áå@∞# ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ [iy`Ë J~^°∞Hí∞ XHí ÉÏxã¨=Úã≤¡~Hí∞ ¿ãfiK«Ûù xÇÍfie.
=∞O’Ç‹Ñ· Ù¨ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞ O°HÇÎí i¨ ǨO°~ Hí∂_Í K≥e~¡ KÍe. XHíÇàı ◊ ÇÍO°∞ Híq∆ ∞~zÇı¿ãÎ
Jk "ÕOÕ q+¨Üµ« ~. Jܵ`Ë Ç¨Ï`Œ∞_«∞ g∞ â◊„`Œ∞=O®æxH˜ K≥~‹ k#ÇÍ_«Üµ, J`Œ#∞ qâÍfiã≤
Hí∂_Í Jܵ LO>Ë, XHí =Úã≤¡~ ÉÏxã¨Hí∞ ¿ãfiK«Ûùx¿ãÎ KÍÅ∞. JÖÏ HßHí∞~_Í Ç¨Ï`Œ∞_«∞
g∞O°∞ âÍ~u X_«~|_çHí KÕã∞¨ Hí∞#fl *ÏuH˜ K≥~k#ÇÍ_≥· L~>Ë, g∞O°∞ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞
O°HÇÎí i¨ ǨO°~`À áå@∞ XHí ÉÏxã¨=Úã≤~¡ Hí∞ ¿ãK«Ûù Hí∂_Í WÇÍfie.——
''¿ãfiK«Ûùx=fi_ÍxH˜ ÉÏx㨠ÖËHíáÈ`Ë Ç¨Ï~`ŒHí∞_«∞ =O°∞ã¨Qå O≥~_«∞ <ˇÅÅáå@∞
LǨÇÍ㨄=`Œ~ áå>˜~KÍe. Wk KÕã#≤ `ŒÇC¨ #∞ ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ `À ã¨ik^°∞HÌ ’=_ÍxH˜ ^Õ=Ù_«∞
xO°Ü ‚ µ~z# x+¨¯ $f q^è®#~. ^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ã¨~Î `ˇeã≤#ÇÍ_«∞, Z~`À q"ÕK<« ®Ç¨O∞° _«∞.——
(Y∞~üP<£–4:92)
O°HíÎǨiǨO°~Qå 100 X~>ˇÅ∞ ÖË^® 200 P=ÙÅ∞ ÖË^® 2000 "Õ∞HíÅ∞ K≥e¡~KÍ
Åx ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) xO°Ü ‚ µ~KÍO°∞. `ŒO®fiu HßÅ~Ö’#∞ W"Õ HÁÖ=∂<®Å∞Qå ǨiQõ
}˜~K«|_ͤܵ. ǨÏO`«‰õΩ_»∞ Z=Ô~·#n x~åú~°}HÍx ѨHõ∆OÖ’ ǨÏ`«∞x "å~°ã¨∞ʼnõΩ
¢Ñ¨Éèí∞`«fi"Õ∞ ~°HõÎѨiǨ~°O K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) (¢Ñ¨=ÚY ã¨Ç¨cÅ~Ú#) ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å
a<£ ëêÉÏ (~°l), ǨϢ[`ü =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ =Úã¨=¡ ∂ (~°l)Å#∞ ã¨O¢Ñ¨kã¨∂Î ''¢ã‘Î Hõ_∞» ѨÙ
Ö’x Ñ≤Å¡"å_»∞ (Z=Ô~·<å H˘@ì_»O =Å¡O) QÆ~°ƒù¢™ê==∞~Ú K«zÛáÈ`Õ ^•xH˜ ~°HõÎѨi
Ǩ~°O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''XHõ
ÉÏxã¨#∞ QÍx ÖË^• ÉÏxã¨~åex QÍx WK«∞ÛHÀ"åÅx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) fiÊKåÛ~°∞——
Jx K≥áêÊ~°∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ =Úã¨=¡ ∂ (~°l) ™êHõº∆ q∞ã¨∂Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) D fiÊKÕÛ@ѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ JHõ¯_» L<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞ QÆ∞iOz W=∂"£∞ #=g (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) WÖÏ "åºMϺxOKå~°∞: P_»
Ñ≤Å¡~Ú<å, =∞QÆÑ≤Ö’¡_»~Ú<å =∂`«$QÆ~°ƒùOÖ’ ¢áê}O HÀÖ’Ê~Ú |Ü«∞\˜H˜ =¿ãÎ ^À+≤
`«Ñʨ xã¨iQÍ ~°HÑÎõ i¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. ã¨r=OQÍ |Ü«∞\˜H˜ =zÛ P
`«~°∞"å`« (J^Õ ^≥|ƒ =Å¡) K«xáÈ~Ú<å 㨈~ =∞QÆ^À+≤ #∞O_ç ѨÓiÎ ~°HõÎѨiǨ~°O–
JO>Ë =O^Œ XO>ˇÅ∞, P_»^À+≤ #∞O_ç J~°ú ~°HõÎѨiǨ~°O– JO>Ë Ü«∂Éèˇ· XO>ˇÅ∞
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ =ã¨∂Å∞KÕÜ«∂e.
 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
° 223
104. ¢Ñ¨*Ï¿ã"Õ Ñ¨~=° ∂`«‡¿ã=
W™ê¡OÖ’ ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å∞, ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Åx Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞<åfl~Ú. #=∂*ò,
LѨ"åã¨O, ǨÏ*òÜ∂« ¢`« "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ^Õ=ÙxǨωõΩ¯Å∞. Pi÷Hõ q+¨Ü∂« Å`À áê@∞ =∂#=
ã¨O|O^è•Å‰õΩ K≥Ok# =º=Ǩ~åÅhfl ^•ã¨∞ÅǨωõΩ¯Å H˜OkH˘™êÎ~Ú. =∞# ¢áê~°÷#Å∞,
LѨ"å™êÅ∞ ѨÙ}ºˆH∆¢`« Ü«∂¢`«ÖË ^Õ=Ùx ^≥·=`åfixfl xÅɡ_®ÎÜ«∞x, PÜ«∞# LxH˜x
HÍáê_»∞`åÜ«∞x Z=Ô~<· å ÉèÏq¿ãΆ ÖË^• J"Õ =∞#HõãÅ ¨ ∞ =ÚH©"Î ∂≥ H∆ÍÅ∞ ¢Ñ¨™êk™êÎ~Úx
J#∞‰õΩO>Ë JO`«HõO>Ë ÃÑ^ŒÌ á⁄~°áê@∞, JáÈÇ¨Ï =∞ˆ~g∞ ÖË=Ù.
~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞ ™ê~°∞¡ KÕ¿ã #=∂*òÖ’ Éè‰í Ωõ _Î ∞» Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÖ Î Ë =∂\˜=∂\˜H˜
Ѩiî™êÎ_»∞. Y∞~üP<£Ö’ `˘OÉè̌·âß`«O =∂#= ã¨O|O^è•Å∞, "å\˜ LÅ¡OѶ¨∞# =Å¡ [iˆQ
WǨÏѨ~°Ö’HÍÅ #ëêìÅ#∞ QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂ÖË L<åfl~Ú. LѨ"å™êÅ áê\˜OѨÙ
^•fi~å ¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ÉÏ^èŒÅ∞ PK«~°}Ï`«‡HõOQÍ J~°÷=∞=Ù`å~Ú. â◊√¢Hõ"å~°O #=∂*ò,
ѨO_»∞QÆ #=∂*ò, ǨÏ*òÜ«∂¢`«Å∞ `À\˜ =∂#=ÙÅ Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜,
JO`«~å˚fÜ«∞ ã¨O|O^è•Å∞ Ѩ\˜+ì̈O HÍ=_®xH˜ ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»`å~Ú. Dq^èŒOQÍ W™ê¡OÖ’
^≥·=ǨωõΩ¯Å x~°fiǨÏ} ‰õÄ_® ^•ã¨∞ÅǨωõΩ¯Å x~°fiǨÏ}ˆH `À_»Ê_»∞`«∞Ok.
D HÍ~°}OQÍ<Õ W™ê¡O JO>Ë Ug∞\© J<Õ ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)
''(W™ê¡O JO>Ë) =∞Oz =∂@Å∞ K≥ѨÊ_»O, (PHõeQ˘#fl"åiH˜) J#flO ÃÑ@ì_»O—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. JÖψQ 'qâßfiã¨O— JO>Ë Uq∞@x J_çy# =∞~À ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ PÜ«∞#
''ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«_»O, ^•#O KÕÜ«∞_»O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (JǨχ^£– q∞ëê¯`ü)
^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# D ¢Ñ¨^è•# ÅHõ∆ºO (^èŒ#qˆHO¢nHõ~°}Ö’x)
¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú# *HÍ`ü, |O^èŒ∞=ÙÖ’¡ Pã≤ÎѨOÑ≤}© =ÔQ·~å q^èŒ∞Å x~°fiǨÏ}
^•fi~å<Õ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok. D q^èŒ∞Å∞ Ѩ~°Ö’HõѨ٠["å|∞^•s ÉèÏ=#, ¢Ñ¨Éèí∞`«fi =º=ã¨÷
Ö’x âßOuÉèí¢^Œ`«Å∞– <åºÜ«∞ âßYÅ ^•fi~å<Õ ã¨¢Hõ=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«|_»`å~Ú.
Ѩ~°Ö’HõѨ٠["å|∞^•s ÉèÏ=#`À áê@∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi =º=ã¨÷ L#flѨÙÊ_Õ ^èŒ#Ñ≤áêã≤,
Ñ≤ã≤<åi J~Ú# ^èŒx‰õΩ_»∞ ã¨~Ú`«O [HÍ`ü K≥e¡™êÎ_»∞. JѨÙÊ_Õ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞
''¢âßq∞‰õΩxH˜ K≥=∞@ P~°Hõ =ÚO^Õ J`«x "Õ`«#O WKÕÛÜ«∞O_ç—— J<Õ ¢Ñ¨=HõÎ P^Õâßxfl
áê\˜™êÎ_»∞. JѨÙÊ_Õ ^èŒx‰õΩefl =∞iO`« ^èŒx‰õΩÅ∞QÍ, ¿Ñ^ŒÅ#∞ =∞iO`« ¿Ñ^ŒÅ∞QÍ KÕ¿ã
=_ô¤=º=ã¨÷ JO`«=∞=Ù`«∞Ok. JѨÙÊ_Õ Pi÷Hõ <Õ~°ã¨∞÷Å P@Å∞ PyáÈ`å~Ú.
J~Ú`Õ K≥Öˇ¡e Ñ≤Å¡Å PHõeÉÏ^èŒ f~°Û_®xH˜ XHõ ~˘>ˇì =ÚHõ¯#∞ ^˘OyeOz#
'r<£"åÖòr<£—‰õΩ áêâßÛ`«º¢Ñ¨É∞íè `«fiO qkèOz# tHõÖ
∆ Ï W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨É∞íè `«fiO PHõe f~°∞Û
HÀ_®xH˜ H˘xfl ~˘>ˇÅ ì ∞ ^˘OyeOz# =∞x+≤x J`«x rq`åO`«O "≥O@Ѩ_ç "ÕkOè K«^∞Œ .
ÃÑ·QÍ JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uH˜ HÍ~°}O ѨijeOz J`«xH˜ `«y# ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã¨∞ÎOk.
áêÅ#Ö’ U"≥∞ÿ<å Ö’áêÅ∞O>Ë ã¨iKÕã≤ x["≥∞ÿ# Pi÷Hõ<åºÜ«∞O <≥ÅH˘Å∞Ê`«∞Ok.
WÖÏO\˜ Pi÷Hõ <åºÜ«∞O =¸ÅOQÍ<Õ ''g∞H˘Hõ HÍÅO ~å#∞#flk. P HÍÅOÖ’
=∞x+≤ ^•#O fã¨∞H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å_»∞. HÍx ^•#O ã‘fiHõiOKÕ"åÔ~=~°∂ ^˘~°Hõ~°∞.
224 ^è#Œ qˆHO¢nHõ~}
°
Z=iÔH·<å W^•Ì=∞x "≥àıÎ J =ºH˜Î 'h=Ù x#fl =zÛ=ÙO>Ë <Õh ^•#O ã‘fiHõiOKÕ"å_çfl.
D~ÀA <å‰õΩ nx J=ã¨~°O ÖË^Œ∞— J#O\Ï_»∞—— J#fl ¢Ñ¨=HõÎ Éèíq+¨º`ü"å}˜ Ybá¶ê
ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ J|∞ÌÖòJr*ò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) áêÅ<åHÍÅOÖ’ <≥~°"ÕiOk.
^è#Œ qˆHO¢nHõ~}° =º=ã¨Ö ÷ ’ |O^è∞Œ =ÙÅ∞, ¿Ñ^ŒÅ `«~åfi`« á⁄~°∞QÆ∞"åà◊√§, Ju^ä∞Œ Å∞
‰õÄ_® L<åfl~°∞. =∞xO\˜H˜ W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞# L#fl"åàı§QÍHõ, ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ =∞#‰õΩ
KÕ~°∞=Ö’ LO_Õ"åà◊√§ ‰õÄ_® á⁄~°∞QÆ∞ ¢H˜OkˆH =™êÎ~°∞. =∞# ã¨OѨ^ŒÖ’ "åi‰õį_®
ǨωõΩ¯Ok. J=ã¨~°O =zÛ#ѨÙÊ_»∞ WÖÏO\˜ "åà◊§O^ŒiH© ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»@O =Úã≤¡OÅ
q^èŒ∞ºHõÎ^èŒ~°‡O. á⁄~°∞QÆ∞"åi ǨωõΩ¯efl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`«# á⁄~°∞QÆ∞# L#fl"å_»∞ Ѩã¨∞ÎO_»QÍ `å#∞ Hõ_»∞ѨÙxO_® u#fl"å_»∞ x["≥∞ÿ#
qâßfiã≤ (=Úã≤¡O) HÍ_»∞.——– ''^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ#∞ ¢¿Ñq∞OK«_®xfl W+¨ìѨ_Õ"å_»∞
=∂\Ï¡_ç`Õ x["Õ∞ =∂\Ï¡_®e† Z=Ô~·<å #q∞‡ J`«x ^ŒQÆæ~° U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù ÃÑ_ç`Õ
J`«<å =ã¨∞Î=Ù#∞ ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ ^•x Ü«∞[=∂xH˜ JѨÊyOKåe† `«# W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞
"åi Ѩ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iÎOKåe.—— (q∞ëê¯`ü)
''(^≥·=^Œ∂`«) l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï) á⁄~°∞QÆ∞"åi Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# Hõey LO_®Åx
=∂\˜=∂\˜H˜ ##∞fl `åH©^Œ∞ KÕ¿ã"å~°∞. PÜ«∞# KÕã¨∞Î#fl `åH©^Œ∞ QÆ∞iOz PÖ’z¿ãÎ
XHõ á⁄~°∞QÆ∞"åx Pã≤ÎH˜ =∞~˘Hõ á⁄~°∞QÆ∞"å_çfl "å~°ã¨∞_çQÍ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^•
JxÊOzOk <å‰õΩ.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''^Õ=Ù_çfl, JOu=∞ k<åxfl qâ◊fiã≤Oz#"å_»∞ `«# JukäH˜ =∞~åº^Œ KÕÜ∂« e. XHõ
ѨQÆÅ∞, XHõ ~å¢u Ju^䌺q∞=fi_»O J`«x qkè. =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ Pu^䌺q∞¿ãÎ KåÖÏ
=∞Ozk. JO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ∞ Pu^二 q∞¿ãÎ Jk ^•#O (ã¨^MŒ Ï)QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«
|_»∞`«∞Ok. J~Ú`Õ Jukä Pu^二 q∞KÕÛ"åx WO@ J`«xH˜ Hõ+Oì̈ HõeQˆ @O`« HÍÅO
=~°‰õΩ u+¨ª"Õã≤ ‰õÄ~ÀÛ=_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞~°∞ =∞=∞‡efl ZHõ¯_çÔH·<å ѨOÑ≤#ѨÙÊ_»∞ XHÀ¯™êi "Õ∞=Ú =∂‰õΩ
Pu^䌺O W=fix"åi ^ŒQÆæiÔHo§ |ã¨KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ "Õ∞=Ú
UO KÕÜ«∂e?—— Jx J_çQÍ=Ú. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''g∞ˆ~^≥·<å
`≥Q"Æ åi ¢áêO`åxH˜ "≥o§ q_çk KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ P `≥Q"Æ åà◊√§ g∞‰õΩ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O
Pu^䌺q∞=fi_®xH˜ =ÚO^Œ∞H˘¿ãΠ㨈~, ÖËHõáÈ`Õ g∞~°∞ g∞‰õΩ ^ŒHõ¯=Åã≤# ǨωõΩ¯#∞
"åi #∞O_ç ~å|@∞ìHÀO_ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
nxfl|\˜ì =∞x+≤ `«#‰õΩ ~å=Åã≤# ǨωõΩ¯ HÀã¨O â◊H˜Î LO>Ë |Å=O`«OQÍ<≥·<å
~å|@∞ìHÀ=K«Ûx `≥Å∞™ÈÎOk. ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO L#flѨÙÊ_»∞ |ŢѨÜ≥∂QÍʼnõΩ `å=ÙÖˉõΩO_®
Z=i ǨωõΩ¯Å∞ "åiH˜ ã¨∞ÅÉèíOQÍ ÅaèOKÕ "å`å=~°}O ã¨$+≤ìOKåe. JѨÙÊ_Õ ^èŒ#O
ZšѨÙÊ_»∂ H˘O^Œ~°∞ ^èŒx‰õΩÖ’¡<Õ ˆHO¢nHõ$`«"≥∞ÿ LO_»‰õΩO_® qˆHO¢nHõ~°}`À x["≥∞ÿ#
Pi÷Hõ <åºÜ«∞O <≥ÅH˘O@∞Ok.
(–ã¨=∂ѨOÎ –)

=∂#"åoH˜ "≥Å∞QÆ∞ÉÏ@
Y∞~å<£ W™ê¡O =∞`« ¢áê=∂}˜Hõ ¢QÆO^äŒO. k=ºY∞~å<£ =ÚǨÏ=∞‡^£ ¢Ñ¨=HõÎ
^•fi~å "≥Å∞=_ç# ÉèíQÆ=O`«∞x "å}˜ Jx W™ê¡O =∞`«ã¨∞ÎÅ qâßfiã¨O. Ybá¶ê
J|∂|Hõ~ü HÍÅOÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨=K«<åÅhfl ¢QÆO^äŒã¨Î=∞Ü«∂º~Ú.
Y∞~å<£ =∞`«¢QÆO^äŒ"Õ∞ HÍ^Œ∞, <åºÜ«∞âߢãÎ̈¢QÆO^äŒO ‰õÄ_®. WO^Œ∞Ö’ r=#Ѩ^Œúu,
PKå~°=º=Ǩ~åÅ#∞ ¢Hõ=∞|núHiõ OKå~°∞. E^•xfl, =∞^•ºxfl x¿+kèOKå~°∞. tâ◊√
ǨÏ`«º#∞ x~°ã≤OKå~°∞. ÉÏxã¨ÅѨ@¡ =∞iO`«^ŒÜ«∞`À ¢Ñ¨=iÎOK«=Öˇ#x K≥áêÊ~°∞.
Y∞~å<£ |ǨïÉèÏ~åº`åfixfl J#∞=∞uOK«_»"Õ∞ H͉õΩO_® ã¨=∞i÷OK«_»O "≥#∞Hõ
P<å\˜ Pi÷Hõ, ™ê=∂lHõ Ѩi}Ï=∂Å qâı¡+¨} Hõ#|_»∞`«∞Ok. P<å\˜ J~°Éò
`≥QÆÅÖ’ ¢ã‘ÎÅ™ê÷~Úx ÃÑOK«_®xH˜ W™ê¡O ¢Ñ¨Ü«∞uflOz# "≥·#O WO^Œ∞Ö’ QÆ∞iÎO
K«=K«∞Û. áêâßÛ`«∞ºÅ^Œ$+≤`ì À Y∞~å<£#∞ qâı+¡ O≤ K«_O» QÍx, XHõJOK«<å‰õΩ ~å=_»O
QÍx Hõ+ì̈"Õ∞. Y∞~å<£#∞ ÉÏQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë ¢â◊^ŒúQÍ, ѨÓiÎQÍ K«^Œ"åe.
Meanin of Holy Quran
ÉèÏ"å=∞$`«O Y∞~å<£ ÉèÏ"å=∞$`«O
ÉèÏ"å#∞"å^ŒO: J|∞Öò W~åÊù<£
ÉèÏ"å#∞"å^ŒO
J|∞Öò W~åÊù<£ ¢Ñ¨`«∞ʼnõΩ
W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü
Kè`« åÎ|*Ï~ü, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2
W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü
Kè«`åÎ|*Ï~ü, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2 "≥Å: ~°∂. 250/–Å∞
Y∞~å<£ JO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ÖËx HÍÅOÖ’ H˘O`«=∞Ok ™êfi~°÷Ѩ~°∞Å∞
Y∞~å<£É’^èŒ#Å#∞ =¢H©HõiOz# ã¨OѶ¨∞@#Å∞ K«i¢`«Ö’ Z<Àfl Hõ#|_»`å~Ú.
¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x =∂~°∞=¸Å ¢áêO`åʼnõΩ ‰õÄ_® ɡ·aÖò J#∞"å^•Å∞ K˘~°|_ç
#O`« ã¨∞ÅÉèíOQÍ, "ÕQÆOQÍ Y∞~å<£ KÕ~°HõáÈ=_»O =Å¡ KåÖÏ#+¨ì"Õ∞ [iyOk.
¢áêOfÜ«∞ÉèÏ+¨ÅÖ’ Y∞~å<£ J#∞"å^•Å∞ "≥Å∞=_»HõáÈ=_»O "≥#∞Hõ H˘O`«
=∞Ok ™êfi~°÷Ѩ~°∞Å POHõ∆Å∞, J#=ã¨~° ÉèíÜ«∂Å∞‰õÄ_® XHõ HÍ~°}=∞<Õ K≥áêÊe.
D ¢Ñ¨Ü∞« `åflÖ’¡ ÉèÏQÆOQÍ =zÛ# ¢áêOfÜ«∞J#∞"å^•Ö’¡ =ÚYºOQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’
QÆ`«OÖ’ =zÛ# J#∞"å^•Å∞ ‰õÄ_® ã¨=∞¢QÆOQÍ ÖËHõáÈ=_»O, ¢QÍOkäHõOÖ’
LO_»_»O=Å¡ Z=~°∂ JO`«QÍ Ñ¨\˜ìOK«∞HÀÖË^Œ∞.
W<åflà◊§H˜ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ã¨∞ÅÉèí ã¨∞O^Œ~°â‹·eÖ’, JO^ŒiH© J~°÷=∞ÜÕ∞º q^èŒOQÍ
J#∞=kOK«_O» Ö’ J`«ºO`«¢Ñ¨uÉèí Hõ#|~°z# J|∞ÖòW~åÊù<£ Jaè#O^ŒhÜ«Ú_»∞.
Y∞~å<£ J#∞"å^ŒOÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º W|ƒO^Œ∞Å#∞, H˜¡+¨ì`«Å#∞ q=iOz#
=ÚO^Œ∞=∂@Å ^•fi~å J#∞"å^ŒH~õ ΰ x*Ï~Úfx, x|^Œ`ú #« ∞ QÆ∞iÎOK«QÆ Å Æ O. D
ѨÙã¨ÎHÍxfl J~°aH± eÑ≤`À, ^•x J#∞"å^ŒO`À áê@∞ WzÛ# áê^ŒÑ‘iîHõÅ∞
q+¨Ü«∂xfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ q=i™êÎ~Ú. D Hõ$+≤ q*Ï˝#^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#k.
–ÔH.Ñ≤. Jâ’H± ‰õΩ=∂~ü ('"å~°Î— k#Ѩ¢uHõ–22.5.2005)
=∂ ¢Ñ¨K∞« ~°}Å∞
1. Y∞O∑P<ü ÉèÏÇÍ=∞$`Œ~..........(¿Ñ: 915, "≥Å: ~°∂.250/–)
(¢Ñ¨u ã¨∂~å‰õΩ, ã¨∂‰õΩÎʼnõΩ ѨÓ~°fiѨ~åÅ∞, ǨÏnã¨∞–Ãã·#∞û`À ‰õÄ_ç#
"åºMϺ#O, 36 ¿ÑrÅ ¢Ñ¨`ÕºHõã¨=∂Kå~°O, 20 ¿ÑrÅ \ÏÑ≤HõÖòWO_≥H±û)
2. =ÚǨÏ=∞‡^£(ã¨)P^Œ~≈° rq`«O...(¿Ñ: 504, "≥Å: ~°∂.170/–)
J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å Pã¨H˜Î ˆ~ÔHuÎOKÕ, Hõà◊§#∞ K≥=∞ˆ~Û, Hõ#∞qѨÙÊ HõeyOKÕ
~åuQÆ∞O_≥efl HõiyOKÕ Ñ¶¨∞\ÏìÅ`À ‰õÄ_ç# ^è•~å"åÇ≤ÏHõ #=ÖÏ ¢ã¨=Ou)
3. Ѩ~Ö° ’Hõ ¢Ñ™¨ ê÷#O..................(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.85/–)
P`«‡‰õΩ Kå=Ù LO^À ÖË^À, ^•x Ñ¢ Ü ¨ ∂« } =∞lbÅ∞ Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ
"åÅO>Ë DѨÙã¨HÎ Oõ K«^=Œ O_ç. WO^Œ∞Ö’ =∞~°}Ï=ã¨,÷ ¢Ñà¨ Ü ◊ ∞« O, Ñ≤¢`∞« Ö’HõO,
Hõ~°‡qKå~°}, ã¨fi~°æ#~°HÍÅ∞, ^≥·=^Œ~°≈#O =ÔQ·~å qâıëêÅ∞<åfl~Ú.
4. =Úã≤O¡ =∞Ç≤Ïà◊.....................(¿Ñ: 240, "≥Å: ~°∂.100/–) =Úã≤O¡ =∞Ç≤Ïà◊
H˘_ÕÎ U_»∞ã¨∞OÎ k! H˘@ìHáõ È`Õ ZQÆ|_»∞OÎ k!! =∞ˆ~O KÕÜ«∂e? nx Ѩi
ëê¯~åxH˜ DѨÙã¨HÎ Oõ K«^=Œ O_ç. WO^Œ∞Ö’ q"åǨÏO, ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ÉÏ^躌 `«Å∞,
Ѩ~°^•, q_®‰õΩÅ∞, Pi÷HõǨωõΩ¯Å∞, ¢ã‘ÎÅ PO`«~°OyHõ q+¨Ü«∂Å∞ =ÔQ·~å.
5. ^è#Œ qˆHO¢nHõ~} ° ...................(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.75/–)
_»|ƒO>Ë Z=iH˜ KÕ^OŒ _ô? HÍx J¢Hõ=∞OQÍ ã¨Oáêkã¨∂Î qK«ÛÅq_çQÍ
Y~°∞ÛKÕ¿ã"åi Ѩ~°º=™ê#O? D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO, QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£,
=_ô¤, ^ŒàÏs=º=ã¨÷, ¿+~ü=∂Ô~¯\ò, [HÍ`ü, Pã≤ÎѨOÑ≤}© =ÔQ·~å L<åfl~Ú.
6. ~°=∞*Ï<£ Pâ◊Ü∂« Å∞..............(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.75/–)
Y∞~üP<£ B#fl`«ºO, SHõ=∞`«ºO, #=∂*ò, LE, QÆ∞ã¨∞Öò, ^Œ∞PÅ∞,
^≥·=cèu, ~À*ÏÅ∞, ^•<åÅ∞, `«~åg#=∂*ò, Öˇ·Å`«∞ÖòY¢^£, Ѷ≤¢`å =ÔQ·~å.
7. HÍÉÏ ã¨O^ÕâO◊ ......................(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.75–)
UHõ ^≥·"å~å^èŒ#, JO^è•#∞Hõ~°}, W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) q∞+¨<£, `åºQÆO, |e
^•#O, ["£∞["£∞ ѨÙ@∞ìѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞, ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O, ǨÏ*ò ã¨<åflǨÅ∞,
â◊√Éèíã¨=∂kè ^Œ~°≈#O, ǨÏ*ò–L¢=∂ qâıëêÅ∞, ǨÏ*ò J#∞Éèí"åÅ∞ âßOu =ÔQ·~å.
8. âßOu–ã¨=∞~°O–<åºÜ«∞O...(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.85/–) ã¨=∞~°O
<åºÜ«∞O
W™ê¡O JO>Ë<Õ âßOu. x["≥∞ÿ#âßOu HÀã¨O W™ê¡g∞Ü«∞ rq`å#∞ã¨~°}Ë
â◊~°}ºO. âßOu{ã¨=∞~°O{<åºÜ«∞O´W™ê¡O. âßOf–<åºÜ«∂ÅÔH· áÈ~å_Õ
W™ê¡O#∞ Y_»æO ^•fi~å qãÎ̈iOzO^Œ<Õ =∂@ ѨzÛ ^Œ∞„+¨ÊKå~°O =∂„`«"Õ∞. ‰õÄ~°∞Ê:J|∞ÖòW~åÊù<£
ÉèÏ"å=∞$`«O 9. Ѷ٨ ~üMÏ<£ ÉèÏ"å=∞$`«O...(¿Ñ: 400, "≥Å: ~°∂.150/–)
Ѷ٨ ~üMÏ<£
Y∞~üP<£Ö’ U q+¨Ü∞« O UU ã¨∂‰õΩÖÎ ’¡, UU ã¨∂~åÅÖ’ LO^À "å@xfl
\˜x ѨO_»∞=Åz KÕuÖ’ÃÑ\˜ì#@∞¡ ¿ãHõiOz ~åÜ«∞|_ç# UÔH·Hõ„QÆO^äŒO.
‰õÄ~°∞Ê:J|∞Öò W~åÊù<£
ǨÏnãπÇ≤Ï`À‰õΩÅ
Ç≤Ï`À‰õΩÎÅÎ ∞ ∞
10. ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÅÎ ∞.....(¿Ñ: 608, "≥Å: ~°∂.200–)
W™ê¡OÖ’ Ô~O_»= J`«ºkèHõ „áê=ÚYº=Ú#fl ǨÏnãπ „QÆO^ä•Å #∞Oz
^≥#· Ok# rq`åxH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ǨÏnã¨∞efl ZOÑ≤HKõ ãÕ ≤ ‰õÄ~°Û|_ç# „QÆO^äOŒ . ‰õÄ~°∞Ê:J|∞ÖòW~åÊù<£
W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü, Kè«`åÎ|*Ï~ü, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2, á¶È<£: 66710795