Dinamika krutog tela

Vrste kretanja krutog tela (AP 52-53) Moment sile (AP 53-55) Moment inercije (AP 55-56) tajnerova teorema (AP 56-57)

Dinamika krutog tela

Vrste kretanja krutog tela.

Kruto telo
pod dejstvom sile ne menja oblik, meusobna rastojanja estica su ista.

Dve vrste kretanja krutog tela:

translacija, rotacija.

B A Translatorno kretanje tela:

pravac u prostoru;

B A

linija koja povezuje bilo koje dve estice krutog tela zadrava dovoljno je poznavati kretanje jedne take (npr. centra mase), sve take tela imaju iste brzine i ubrzanja u datom trenutku, svodi se na kretanje MT.

Dinamika krutog tela

Vrste kretanja krutog tela.

Dinamika krutog tela

Moment sile.

Rotaciono kretanje tela:

sve estice se kreu po krunim linijama, centri krune linije lee u jednoj taki (osa rotacije) sve estice imaju istu ugaonu brzinu.

Uticaj sile na rotaciju tela opisuje se momentom sile. Kretanje MT oko ose rotacije:
kretanje je ubrzano, periferijsko ubrzanje ima:

O

radijalnu komponentu, tangencijalnu komponentu. radijalnu komponentu, tangencijalnu komponentu.

sila koja deluje na MT ima:

Rotacija i translacija: A O O

B A

Fr = m 2 R

Ft = mR

samo dejstvo tangencijalne komponete

sile dovodi do rotacije.

Ft = F sin

A A

ugaono ubrzanje ima pravac ose rotacije

smer - pravilo desnog zavrtnja (od platna)

Dinamika krutog tela

Moment sile.

Dinamika krutog tela

Moment sile.

Tangencijalna komponenta sile pomnoena sa poluprenikom krune linije definie intenzitet momenta r sile (torziju). M = R Ft = R F sin Vektorski proizvod: r v r v r M = R F = R Ft Moment sile:
vektor, jednak vektorskom proizvodu radijusa

Intenzitet momenta sile jednak je proizvodu intenziteta sile i njenog kraka. r M = F R sin = F d O O O R=d d R F a) R, d = 0 F F b) c)

M=RxFt

vektora i tangencijalne komponente sile,

pravac je koaksijalan sa osom rotacije, smer se odreuje pravilom desnog zavrtnja, isti smer kao ugaona brzina i ugaono ubrzanje.

Ako na telo deluje vie sila ukupni moment bie jednak zbiru momenata pojedinih sila:

r r r M = M 1 + M 2 + ...

n r r M = Mi 1

Dinamika krutog tela

Moment sile.

Dinamika krutog tela

Moment inercije.

Par sila spreg sila. F2 x O d-x

d F1 M = M1 + M2 = F1x + F2 (d-x)= F1x + F2d - F2x , F1 = F2 = F M = Fx + Fd Fx M = Fd

Moment inercije je kvantitativna mera svojstva tela da se suprostavlja rotaciji. Moment inercije u rotacionoj dinamici je analogna veliina masi u dinamici. Predstavalja inerciju krutog tela koje rotira u odnosu na njegovu rotaciju. Moment inercije materijalne take:
Skalarna veliina jednaka proizvodu

mase i kvadrata njenog rastojanja od ose rotacije.

I = mR 2
Skakai minimiziraju moment inercije kako bi poveali brzinu rotacije.

Dinamika krutog tela

Moment inercije.

Dinamika krutog tela

tajnerova teorema.

Moment inercije tela u odnosu na osu rotacije. telo se podeli na elementarne mase mi, svaka elementarna masa ima svoje rastojanje do ose rotacije Ri, i moment inercije mi Ri2,
2 2 I = m1R12 + m2 R2 + K mn Rn = mi R12

Omoguava izraunavanje momenta inercije u odnosu na bilo koju osu rotacije.

Moment inercije u odnosu na proizvoljnu osu zz' jednak je

momentu inercije u odnosu na osu koja prolazi kroz teite tela (xx') i paralelna je datoj osi koji se uveava za proizvod mase tela i kvadrata rastojanja izmeu tih osa.

I = I 0 + md 2
I = R12 Vi

Ako je gustina tela:

mi V Ili u graninim sluajevima:

I = R 2 dm = R 2 dV
V

tajnerova teorema svodi izraunavanje momenta inercije u odnosu na proizvoljnu osu, na izraunavanje momenta inercije u odnosu na osu koja prolazi kroz teite tela.

Test pitanja - kolokvijum

1. Moment sile.

Test pitanja - kolokvijum

3. Moment inercije tela.

Uticaj sile na rotaciju tela opisuje se momentom sile. Moment sile je vektorska veliina jednaka vektorskom proizvodu radijusa vektora i tangencijalne komponente sile. Pravac je koaksijalna sa osom rotacije a smer se odreuje pravilom desnog zavrtnja.

Moment inercije tela u odnosu na osu rotacije:

2 2 I = m1R12 + m2 R2 + K mn Rn = mi R12

r v r v r M = R F = R Ft

4. tajnerova teorema.

2. Moment inercije.

Moment inercije u rotacionoj dinamici je analogna veliina masi u dinamici. Predstavalja inerciju krutog tela koje rotira u odnosu na njegovu rotaciju. Moment inercije materijalne take je skalarna veliina jednaka proizvodu mase i kvadrata njenog rastojanja od ose rotacije.

Omoguava izraunavanje momenta inercije u odnosu na bilo koju osu rotacije. Moment inercije u odnosu na proizvoljnu osu zz' jednak je momentu inercije u odnosu na osu koja prolazi kroz teite tela (xx') i paralelna je datoj osi koji se uveava za proizvod mase tela i kvadrata rastojanja izmeu tih osa.

I = I 0 + md 2

I = mR 2