Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 15

CHÆÅNG VIII: QUAÏ ÂIÃÛN AÏP NÄÜI BÄÜ

8-1 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP NÄÜI BÄÜ KHI CÀÕT ÂÆÅÌNG DÁY KHÄNG TAÍI

8-2 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP DO CHAÛM ÂÁÚT MÄÜT PHA BÀÒNG HÄÖ
QUANG TRONG MAÛNG COÏ ÂIÃØM TRUNG TÊNH CAÏCH ÂIÃÛN

8-3 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP CÄÜNG HÆÅÍNG


8-1 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP NÄÜI BÄÜ KHI CÀÕT ÂÆÅÌNG DÁY KHÄNG TAÍI

1 Khaïi niãûm
Âæåìng dáy khäng taíi coï doìng âiãûn dung , khi càõt âæåìng dáy seî coï hiãûn
tæåüng chaïy laûi cuía häö quang giæîa caïc tiãúp âiãøm cuía maïy càõt, gáy nãn
quaï âiãûn aïp. Trë säú quaï aïp coï thãø ráút låïn âuí âãø phaï hoaûi caïch âiãûn
âæåìng dáy hoàûc âäút chaïy caí maïy càõt.
2. Âàûc âiãøm
-Xeït âæåìng dáy daìi l, täøng tråí Z, càõt khäng taíi taûi thanh goïp cuía nguäön
vä cuìng låïn .
l
Z
- Træåïc khi càõt doìng trãn âæåìng dáy laì doìng âiãûn dung, væåüt træåïc âiãûn
aïp goïc 900.
- Khi càõt âiãûn, häö quang giæîa caïc tiãúp âiãøm tàõt luïc doìng âiãûn qua trë säú
khäng láön âáöu tiãn tæïc laì luïc âiãûn aïp âaût giaï trë cæûc âaûi
- Khi häö quang chaïy laûi, âæåìng dáy seî âæåüc naûp âiãûn tæì -Uf âãún +Uf
Váûy trãn âæåìng dáy coï soïng âiãûn aïp laì 2Uf vaì soïng doìng âiãûn laì i =
2Uf / Z lan truyãön âãún cuäúi âæåìng dáy.
- Âãún cuäúi âæåìng dáy, do håí maûch nãn:
+ Soïng âiãûn aïp laì : +4Uf - Uf = 3Uf
+ Soïng doìng âiãûn laì: i = 0 ( do doìng phaín xaû ngæåüc chiãöu )
- Khi doìng i = 0 truyãön vãö âãún nguäön thç häö quang tàõt láön hai, luïc âoï
âiãûn aïp trãn âæåìng dáy váùn laì 3Uf vaì sau 1/2 chu kyì tiãúp theo âiãûn aïp
nguäön laì -Uf , do âoï âiãûn aïp giæîa hai tiãúp âiãøm laì 4Uf .
Ufa

-Ufa
3Ufa
Ufa
i=0 i=4Ufa/Z

i=2Ufa/Z i=0
-Ufa -Ufa

3Ufa
Ufa
i=4Ufa/Z i=0
i=2Ufa/Z i=0
-Ufa

5Ufa
3. Caïc biãûn phaïp khàõc phuûc:
Duìng caïc loaûi maïy càõt coï täúc âäü càõt nhanh hån nãn haûn chãú âæåüc sæû
chaïy laûi cuía häö quang
Duìng loaûi maïy càõt coï hai tiãúp âiãøm càõt, mäüt trong hai chuïng coï gheïp
âiãûn tråí song song.

Âàût thiãút bë chäúng seït âãø baío vãû quaï aïp näüi bäü
Duìng TU gheïp vaìo âæåìng dáy (giaím âiãûn aïp âàût vaìo âæåìng dáy khi
càõt maûch)
Chuï yï: khi càõt bäü tuû ra khoíi nguäön cuîng coï hiãûn tæåüng tæång tæû, tuy
nhiãn mäùi tuû âæåüc baío vãû bàòng cáöu chç do âoï quaï âiãûn aïp khäng tàng
quaï giaï trë 2Ufa.
8-2 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP DO CHAÛM ÂÁÚT MÄÜT PHA BÀÒNG HÄÖ
QUANG TRONG MAÛNG COÏ ÂIÃØM TRUNG TÊNH CAÏCH ÂIÃÛN

1/ Khaïi niãûm:
Khi coï chaûm âáút laìm phaït sinh häö quang giæîa caïc pha våïi âáút seî gáy
nãn quaï âiãûn aïp keïo daìi, laìm phaït sinh caïc vë trê chaûm âáút khaïc gáy
ngàõn maûch nhiãöu pha.
2/ Hiãûn tæåüng.
Så âäö thay thãú hãû thäúng:
C

B
CAB
A
CB
Giaí sæí pha A chaûm âáút taûi thåìi âiãøm âiãûn aïp cæûc âaûi ám.
Luïc âoï UB = UC = 0,5Ufa vaì UAB = UCA = 1,5Ufa.
Ngay sau khi chaûm âáút hai âiãûn dung CB, CAB âæåüc gheïp song song
nhau, âiãûn aïp trãn caïc âiãûn dung cán bàòng ngay láûp tæïc vaì coï trë säú:
0,5U f .C + 1,5U f .C AB C AB
U0 = = 0,5U fa + KU f K=
C + C AB C + C AB
Váûy ngay sau khi chaûm âáút âiãûn aïp trãn caïc pha khaïc nhaíy voüt tæì
0,5Uf âãún (0,5Uf + KUf).
Âäúi våïi hãû thäúng 110kV tråí lãn thç C = 4CAB nãn K = 0,2
Âäúi våïi hãû thäúng 35kV tråí xuäúng thç C = 3CAB nãn K = 0,25
Giai âoaûn sau âoï laì quaï trçnh quaï âäü tæì giaï triû âiãûn aïp U0 âãún giaï trë
UAB = 1,5Uf.
Trong giai âoaûn naìy âiãûn aïp dao âäüng quanh vë trê äøn âënh våïi biãn âäü:

U1 = UAB - U0 = 1,5Uf - ( 0,5Uf + KUf ) = (1 - K )Uf


Táön säú dao âäüng: 1 1
ω1 = =
3.L.(C + C AB )
.L.2.(C + C AB )
3
2
Âiãûn aïp coï giaï trë cæûc âaûi laì:
α.π
Umax = 1,5Uf + (1-K).(1-d).Uf d=
ω1
α laì hãû säú tàõt dáön âàût træng cho täøn hao trãn dd vaì trong MBA.
Khi doìng âiãûn qua trë säú khäng láön âáöu tiãn thç häö quang seî tàõt nhæng
cuîng coï khaí nàng chaïy laûi do caïch âiãûn yãúu.
* Træåìng håüp häö quang bë dáûp tàõt :
Khi häö quang dáûp tàõt seî coï sæû phán bäú laûi caïc âiãûn dung trãn pha coï sæû
cäú vaì pha khäng sæû cäú.
Âiãûn aïp trãn caïc âiãûn dung laì:
ΔU = Umax.(2C/3C) = (2/3).Umax
Sau khi häö quang dáûp tàõt, âiãûn aïp trãn pha coï sæû cäú seî äøn âënh åí mæïc (
-Uf + ΔU ).
* Træåìng håüp häö quang chaïy laûi:
Xaíy ra caïc træåìng håüp:
-Cæåìng âäü caïch âiãûn låïn hån âiãûn aïp khäi phuûc: häö quang seî tæû dáûp
tàõt.

-Âæåìng cong phuûc häöi caïch âiãûn càõt âæåìng cong phuûc häöi âiãûn aïp taûi
âiãøm gáön cæûc âaûi: häö quang chaïy cháûp chåìn nhæng seî tàõt nhanh do caïc
nguyãn nhán khaïc nhæ gioï, âiãöu kiãûn laìm maït...

-Caïch âiãûn phuûc häöi cháûm: häö quang chaïy laûi våïi thåìi gian ráút ngàõn
sau khi dáûp tàõt. Tuy nhiãn nãúu doìng âiãûn táön säú cäng nghiãûp quaï låïn
thç häö quang váùn khäng bë dáûp tàõt vaì xaíy ra ngàõn maûch chaûm âáút duy
trç.
3. Âàûc âiãøm.
Âiãûn dung CAB caìng låïn thç giao âäüng caìng khoï phaït triãøn
Hãû säú biãøu thë täøn hao d caìng låïn thç trë säú quaï aïp caìng nhoí.
Daûng soïng dao âäüng cao táön xãúp chäöng lãn âiãûn aïp táön säú cäng nghiãûp.
Thåìi gian täön taûi quaï aïp bàòng thåìi gian täön taûi cuía häö quang
Khi chaûm âáút mäüt pha thç råle khäng taïc âäüng càõt âæåìng dáy nãn thåìi
gian täön taûi quaï aïp keïo daìi vaì lan truyãön âi toaìn bäü hãû thäúng, gáy
phoïng âiãûn åí nåi coï caïch âiãûn yãúu.
8-3 QUAÏ ÂIÃÛN AÏP CÄÜNG HÆÅÍNG
1/ Khaïi niãûm chung
Hãû thäúng âiãûn coï chæïa L, C coï thãø xaíy ra cäüng hæåíng.
Phán loaûi cäüng hæåíng:
r UC
+ Cäüng hæåíng âiãöu hoaì táön säú cäng nghiãûp.
+ Cäüng hæåíng cao táön: 2ω, 5ω, ...

+ Cäüng hæåíng táön säú tháúp: ω/3 U UL
+ Cäüng hæåíng tham säú.
2/ Cäüng hæåíng âiãöu hoaì:
Xeït maûch dao âäüng thay thãú cuía âæåìng dáy nhæ hçnh veî.
Nãúu boí qua âiãûn tråí taïc duûng ta coï:
&= U
U & +U&
L C

Vãö trë säú: ±U = UL - UC hay UL = ±U + UC = ±U + I/Cω


Giaíi phæång trçnh bàòng phæång phaïp âäö thë:
Giao âiãøm cuía âæåìng thàóng U U+I/C ω
+ I/Cω vaì âæåìng thàóng -U + U -U+I/C ω
I/Cω våïi âàûc tuyãún Vän - UL=f(i) a
Ampe cuía cuäün dáy (UL) cho c
tháúy caïc âiãøm cäüng hæåíng.
Caïc âiãøm äøn âënh: b
+U I
âiãøm a (maûch tênh dung)
âiãøm b (maûch tênh caím) -U

Caïc âiãøm khäng äøn âënh: âiãøm (c). Doìng âiãûn tàng hay giaím âãöu dáùn
âãún quaï trçnh quaï âäü vãö âiãøm (a) hoàûc (b).

Váûy våïi cuìng mäüt tham säú cuía hãû thäúng coï thãø xaíy ra ba tçnh traûng
váûn haình khaïc nhau.
Nãúu xeït âãún aính hæåíng cuía âiãûn tråí thç:
I
U L = f(I) = U − (Ir) +
2 2


Cuîng bàòng phæång phaïp âäö thë giaíi phæång trçnh trãn ta âæåüc ba âiãøm
laìm viãûc vaì coï mäüt âiãøm khäng äøn âënh.
U+I/C ω
U -U+I/C ω
UL=f(i) a
c

+U b
I

-U
3/ Âàûc âiãøm
Caïc træåìng håüp xaíy ra cäüng hæåíng âiãöu hoaì:
Âoïng càõt caïc pha khäng âäöng thåìi
Âæåìng dáy váûn haình mäüt hoàûc hai pha
Âæït cáöu chç mäüt hoàûc hai pha
a/ Træåìng håüp mäüt dáy bë âæït vaì âoaûn dáy phêa nguäön chaûm âáút trong
hãû thäúng coï âiãøm trung tênh caïch âiãûn:
âiãûn aïp trãn cuäün dáy laì: UL = +_1,5Uf + I/ C0ω
Luïc naìy thæï tæû pha åí phêa taíi ngæåüc våïi phêa nguäön, goüi laì hiãûn tæåüng
láût pha vaì coï khaí nàng laìm cho caïc âäüng cå cäng suáút nhoí quay ngæåüc
chiãöu gáy nguy hiãøm cho ngæåìi vaì thiãút bë.
b/ Âæït dáy trong hãû thäúng coï âiãøm trung tênh træûc tiãúp näúi âáút:
Khi âoïng càõt khäng âäöng thåìi coï thãø âiãûn aïp væåüt quaï 3Uf
Muäún giåïi haûn trë säú quaï âiãûn aïp trãn ngæåìi ta choün chiãöu daìi âæåìng
dáy phuì håüp âãø âiãûn dung âæåìng dáy khäng kãút håüp våïi âiãûn khaïng
khäng taíi maïy biãún aïp taûo ra maûch dao âäüng.

You might also like