NRC WEEKBLAD

19-25 SEPTEMBER 2009

NRC HANDELSBLAD

reportage

Veilingmeesters met
X-factor
interview
ANC-politicus Carl Niehaus over
zijn ontmaskering als fraudeur
profiel
Paradox: Duitsers belonen stijle
Angela Merkel en straffen haar partij

NRC WEEKB LAD 1

 deze week

interview

6 ANC-politicus Carl Niehaus

‘Ik heb nog steeds veel schaamte over wat er gebeurd is.’
Oud-ambassadeur van Zuid-Afrika in Nederland Carl
Niehaus praat over zijn ontmaskering als fraudeur.

profiel

10 Angela Merkel
Een ‘Ossie-tante’ met zitvlees. Portret van de Duitse
bondskanselier, in de laatste campagneweek voor de
verkiezingen. Chef crisismanagement.

reportage

6 16 16 X-factor in de veilingzaal
Hoe word je veilingmeester? Verslag van een afvalrace
bij veilinghuis Christie’s.

onderzoek

24 Niet welkom
Winkels, stadions en café’s handhaven steeds meer hun
eigen openbare orde: wildgroei van gebiedsverboden.
Vin cen t van Gogh was n iet alleen een baan breken d sch ilder
4 m/v van de week Tom Yorke
m aar ook een ferven t briefsch rijver. H ij liet de wereld
4 beest van de week roodwangschildpad
een van de m eest in trigeren de en veelzijdige ku n sten aars- 15 in Washington Margriet Oostveen
correspon den ties n a. Sin ds de brieven van Vin cen t van Gogh 22 filosoferen Rob Wijnberg
door pu blicatie brede beken dh eid kregen – n u ru im 22 een moment Barbara Stok
een eeu w geleden – h ebben ze grote bewon derin g geoogst. 22 leven &cetera antipsychotica voor kinderen
31 Joris Luyendijk begint bij zichzelf
Ze zijn dan kbaar gebru ikt als bron van in form atie over
32 mode Aynouk Tan
Van Gogh s aan grijpen de leven en zijn bijzon dere werk, en er 32 binnen showroom Hessing
was volop erken n in g voor zijn literaire kwaliteiten . 34 buiten Nederlandse wijn
35 aan de wandel Joyce Roodnat
Ver sch ijn t 8 o k t o b er
Vijftien jaar werkten h et Van Gogh Mu seu m en h et H u ygen s In stitu u t-KNAW 37 eten Joep Habets
aan h et Van Gogh Brieven project. Een volledig n ieu we, rijkelijk geïllu streerde en 36 product en tips van de week Janneke Vreugdenhil
gean n oteerde u itgave van Van Gogh s volledige correspon den tie is h et resu ltaat. 38 kopen Renault Laguna
Vin cen t van Gogh – De brieven Deze versch ijn t zowel in boekvorm als digitaal. Voor h et eerst worden alle ku n st-
24 10 39 geld Erica Verdegaal
De vo lled ige, geïllu st r eer d e en gean n o t eer d e u it gave werken die in de brieven verm eld zijn , sam en m et de brieven afgebeeld.
40 overpeinzingen S. Montag
Cassette m et 6 delen / 2.180 bladzijden /
on geveer 4.300 illu straties / ISBN: 9789089641021 De nieuwe editie van de brieven van Vincent van Gogh is ,,een cassette om 40 familiefoto Bas de Geus
Norm ale prijs: € 395,00. Actieprijs t/m 3 jan u ari 2010: reikhalzend naar uit te zien. (..) Van Goghs brieven, meestal gericht aan
zijn broer Theo, behoren tot de mooiste bronnen in de kunstgeschiedenis.
32 41
42
waar is... Bokito
radio en tv zaterdag & zondag

325,00 Je hoort hem als het ware praten op papier.”

Gijsbert van der Wal in NRC H an delsblad, vrijdag 21 au gu stu s 2009
47 puzzelen scrypto, sudoku, gezocht

cover Veilingmeester in opleiding Benthe Tupker

Best el o p n r c.n l/acad em ie leidt een benefietveiling op de renbaan Duindigt
in Wassenaar. Foto Bob van der Vlist. Pagina 16-21
Ter gelegen h eid van d e lan cer in g van d e n ieu w e Van Go gh -b r ieven ed it ie w o r d t van 9 o k t o b er 2009 t o t 3 jan u ar i 2010 in
h et Van Go gh Mu seu m in Am st er d am d e t en t o o n st ellin g Van Goghs brieven. De kunstenaar aan het woord geo r gan iseer d .
colofon
Lezin g Bas H eijn e
Sch rijver en NRC-colu m n ist Bas H eijn e verzorgt, exclu sief voor d e lezers van NRC
H an delsblad, een literaire, persoon lijke lezin g over de brieven van Vin cen t van Gogh .
Wo r k sh o p De Br ieven
H et Van Gogh Mu seu m verzorgt een exclu sieve worksh op over de brieven van Van Gogh
op zaterdag 31 oktober om 15.30 u u r.
22 NRC Weekblad is een Vormgeving
uitgave van NRC Media en Jade van Beek
De lezin g vin dt plaats in h et Van Gogh Mu seu m op zaterdag 17 oktober om 11.00 u u r en Toegan g € 25,- per persoon .
om 14.00 u u r. verschijnt iedere zaterdag Reinout Versteeg
Toegan g € 25,- per persoon . bij NRC Handelsblad Fotoredactie
Toegan g tot de ten toon stellin g en h et m u seu m zijn in begrepen Hoofdredacteur Birgit Donker Nicole Robbers
(geen kortin g van toepassin g voor h ou ders van een m u seu m jaarkaart of an dere kortin gskaart).
Redactie Jaco Alberts Infographics NRC Studio
Aan m eld en vo o r d e lezin g van Bas H eijn e en d e w o r k sh o p via n r c.n l/acad em ie
Gijsbert van Es (chef) Organisatie Nicole Knijnenburg
Marcel Haenen Productie Ron Fontijn
Rinskje Koelewijn Lithografie NRC Fotodienst
Arjen Ribbens Drukkerij Roto Smeets
Monique Snoeijen (plv. chef) Contact NRC Weekblad,
Dick Wittenberg Postbus 8987 3009 TH

41 Art direction
Danusia Schenke
Rotterdam, tel 010 406 6111,
e-mail weekblad@nrc.nl

NRC WEEKB LAD 3

 reportage opleiding tot veilingmeester
‘Veilen is één grote valkuil’
Hoe word je veilingmeester?
Verslag van een afvalrace bij
veilinghuis Christie’s. ‘Veilen
is topsport.’ Vorige week begon
het nieuwe veilingseizoen.
tekst Arjen Ribbens
16
et een glimlach van oor tot oor be-
M treedt Arno Verkade de veilingzaal
van Christie’s aan de Cornelis
Schuytstraat in Amsterdam. Nog vijf
minuten, dan begint de middagsessie van Nineteen to
now, de eerste kunstveiling van het najaar. De 41-ja-
rige veilingmeester, strak in het pak ondanks de
warmte, schudt handen, kust een paar bekenden en
maakt grapjes. Als hij al last van plankenkoorts
heeft, is daar niks van te merken.
Vandaag is het voor de ervaren veilingmeester een
eitje vergeleken met een benefietveiling eind mei.
Toen moest Verkade voor een volle zaal uit de kleren
omdat een conceptueel werk van de Duitse kunste-
naar Christian Jankowski, ‘Strip the auctioneer’, dat
vereiste. Verkade verkocht zijn pochet, zijn das, col-
bert, sokken, schoenen en veilinghamer voor in to-
taal 27.000 euro.
Een veilingmeester is marktkoopman en entertainer
tegelijk. Goed kunnen rekenen en overweg kunnen
met de merkwaardige biedstappen is een eerste ver-
eiste. Daarnaast moet een veilingmeester een
arendsoog hebben voor wat er in de veilingzaal ge-
beurt en daar adequaat op kunnen inspelen. Ook
moet hij met flair en humor voor een geanimeerde
stemming kunnen zorgen, zodat de notaris naast
hem wakker blijft en de handelaren in de zaal niet in
hun Telegraaf duiken in afwachting van het schilderij
waar ze een oogje op hebben. En dat alles uiteraard
met één oogmerk: maximalisering van de opbreng-
sten. Een goede veilingmeester, zegt de Britse top
auctioneer Hugh Edmeades van Christie’s, weet zeker
10 procent meer uit een zaal te halen dan een min-
der ervaren collega. Met zijn charme weet hij twijfe-
lende klanten te verleiden tot nog één extra bod, en
dan nog eentje… en nóg eentje.
Hoe word je veilingmeester? Bij het grootste veiling-
huis ter wereld is het geen beroep, maar een bijbaan
naast het gewone werk. Van de vijftienhonderd per-
soneelsleden die Christie’s wereldwijd heeft, zijn er
75 die ook veilingen leiden. Gezamenlijk hamerden
zij vorig jaar voor ruim 5 miljard dollar aan kunst
weg.
Veilingmeesters werft het bedrijf onder het eigen
personeel. In Amsterdam gebeurt dat eens in de
twee jaar na een oproep die openstaat voor alle per-
soneelsleden, van de medewerkers van de postkamer
tot de kunstspecialisten. Deze afvalrace, een soort
‘Je speelt met het geld van onze klanten
en indirect met ons geld’
Idols-verkiezing die ruim een half jaar duurt, moet
resulteren in één of twee nieuwe veilingmeesters.
Betere standen
Op 16 februari, een druilerige maandagmiddag,
heet Jop Ubbens, directeur van Christie’s Nederland,
eenentwintig van zijn medewerkers welkom. Veel
keurig geklede en deftig articulerende jonge men-
sen. Hoewel minder dan vroeger is het veilingwezen
nog altijd een bastion van de betere standen.
Ubbens legt uit dat hij versterking zoekt voor zijn
team van zes veilingmeesters. De opleiding is geen
Bob van der Vlist
‘Dames, daar gaan we dan.’ Met die woorden begint
Benthe Tupker, veilingmeester in opleiding (mid-
den), op 20 juni een benefietveiling van de dames-
rotary Zonta op de renbaan Duindigt in Wassenaar.
sinecure, waarschuwt de directeur, zelf ‘chief auctio-
neer ’. „Veilen is topsport”, zegt hij. „Je speelt met het
geld van onze klanten en indirect ook met ons geld.”
Bij de eerste selectieronde moet iedere kandidaat
drie kavels veilen, rekening houdend met de limieten
en de schriftelijke biedingen in het bidbook, het boek-
werk met informatie dat alleen voor de veilingmees-
ter bestemd is. In de zaal bieden Ubbens en twee me-
dewerkers tegen elkaar op. Telefonische bieders en
internetbieders zijn er niet bij deze eerste oefening.
Niet iedereen heeft zijn huiswerk gedaan en de
juiste biedstappen geoefend. Ook het Engels, de
voertaal in de veilingzaal, zorgt voor problemen. Na
de zoveelste onderbreking van Ubbens verzucht een
kandidaat: „Veilen is één grote valkuil.”
Herhaaldelijk houdt Ubbens de aspirant-veiling-
meesters voor de onderbieders niet te vergeten, de-
genen die het een na hoogste bod uitbrachten. >
NRC WEEKB LAD 17
 reportage opleiding tot veilingmeester
> „Vraag: Sir, are you still interested? Als je vergeet credits
te geven aan een handelaar die serieus heeft meege-
boden, dan loopt hij chagrijnig weg.”
Ubbens legt ook uit hoe je met een brutaal grapje
klanten kunt prikkelen, mits op de goede toon ge-
presenteerd. „Als een echtpaar in de zaal afhaakt en
de vrouw schudt nee, vraag dan aan de man: You are
not allowed, sir?”
Aan het einde van de middag adviseert Ubbens om
op de fiets en in de file de biedstappen te blijven oe-
fenen. En hij geeft zijn cursisten een richtlijn mee
voor de toekomst. „Door de crisis is de markt strope-
rig. We zullen op een aardige manier agressief moet
zijn. Ethisch, netjes, maar wél gericht op verkopen.”
Drie weken later zijn er nog maar zeven kandidaten
over. De rest is afgewezen of heeft er zelf de brui aan-
gegeven. „Het wordt nu serieus, een beetje X-factor”,
begint Ubbens de tweede selectieronde. Aan het
eind van de middag, als iedereen tien lots heeft ge-
veild, zullen opnieuw drie kandidaten afvallen.
Een jonge vrouw met lang blond haar stapt als
eerste in de veilingstoel, het rostrum. Jurylid Pauli-
na Cramer, een van de vier vrouwelijke veilingmees-
18
‘Als je iemand aan de haak hebt,
probeer hem dan ook binnen te halen’
ters bij Christie’s Amsterdam, noteert in haar bloc-
note: ‘Lippenstift, make-up, haren niet los.’
De vrouw hamert steeds af zonder de zaal in te kij-
ken. Tot tweemaal toe mist ze daardoor een bod dat
Ubbens bij het vallen van de hamer uitbrengt. Als
een veilingmeester zo’n laat bod ziet, moet hij de vei-
ling heropenen. Al leidt dat soms tot hoogoplopen-
de kwesties. Zo spande een Griekse scheepsmagnaat
in New York in mei een rechtszaak aan tegen Chris-
tie’s, omdat de veilingmeester na zijn winnende bod
van drie millioen dollar op een schilderij van Sam
Francis de veiling heropende. Volgens de veiling-
meester had een bieder in de zaal bij het vallen van
de hamer zijn paddle, het biedbordje, opgestoken.
De oudste overgebleven kandidaat, een grijzende
man met een leesbril op het puntje van zijn neus,
spreekt de zaal even later toe met een zachte, zware
stem. Ubbens grijpt al snel in. „Michiel, je speelt Sin-
terklaas. Ga rechtop staan, schouders naar achteren.”
De man begint opnieuw. Als de biedingsstrijd bij
5.000 euro stokt, probeert hij de onderbieder te ver-
leiden: „You like to bid, sir? It’s just a small step...”
„…for mankind”, vult Ubbens pesterig aan. „Beter
Michiel, maar nog steeds niet heel spannend.”
„Misschien ben ik niet zo spannend”, antwoordt
de man.
Ubbens: „Dat moet je aan je vrienden vragen.
Maar in het rostrum moet je meer energie uitstra-
len. En wat voor bril heb je op?”
Een ander jurylid, veilingmeester Nicole Verkade-
Schraven, knikt instemmend. „Met zo’n bril kan je
geen topprestatie leveren. Ik moet in het rostrum
ook een speldje in mijn haar doen.”
Een onberispelijk geklede jongeman doet het daarna
een stuk beter. De juryleden houden zich stil, tot de
kandidaat zich bij het derde lot vergist en hem een
‘fuck’ ontsnapt. Briesend springt Ubbens van zijn
stoel. „Dit is geen spel, we zijn hier serieus bezig.”
Ademhalingstechniek
Na de eerste rondes oefent Ubbens regelmatig met de
vier overgebleven kandidaten. Trainingsessies die
steeds meer lijken op echte veilingen, dus met tele-
foon- en internetbieders. Ook krijgen de aspirant-
veilingmeesters les van buitenstaanders. Acteur Gijs
Scholten van Aschat zal de kandidaat-veilingmees-
ters leren hoe zij de aandacht van het publiek in de
veilingzaal kunnen vasthouden met hun stem door
hun houding en ademhalingstechniek te verbeteren.
Bij de derde selectieronde is Hugh Edmeades te
gast. De ervaren Britse veilingmeester reist een
groot gedeelte van het jaar de wereld over om de vei-
lingmeesters van Christie’s te beoordelen. Met zijn
dvd-camera maakt hij opnamen, die hij later met de
betrokkene bespreekt.
De enig overgebleven man begint, degene die bij
de vorige sessie zo op zijn donder kreeg omdat hij
vloekte. Ubbens daagt hem uit, door af te wijken van
het gangbare biedpatroon. Na 10.000 euro steekt hij
niet zijn hand op voor een bod van 11.000 euro maar
roept hij op agressieve toon: „10.500”.
Edmeades geeft advies. „Accepteer het met een
glimlach, zo’n split bid. Maar laat meteen weten dat
het volgende bod 12.000 euro moet zijn. Zo maak je
duidelijk dat je controle hebt over de veiling.”
Ubbens vult zijn collega aan: „Handelaren probe-
ren onervaren veilingmeesters uit. Ze ruiken bloed.”
Edmeades houdt de kandidaten voor zuinig te zijn
met woorden, stiltes te laten vallen, de hamer op een
elegante manier te gebruiken en bieders op een char-
mante manier te prikkelen. „Als je iemand aan de
haak hebt, probeer hem dan ook binnen te halen.”
Aan het eind van de middag vraagt de Brit of er in
Amsterdam ook straatverkopers zijn. „Ga de kunst
afkijken”, zegt hij. Ook adviseert hij de cursisten op
YouTube te kijken naar opnames van Christopher
Burge, de Brit die in Londen en New York sinds jaar
en dag de belangrijkste veilingen bij Christie’s leidt.
Burge kent zijn gelijke niet, zegt Edmeades. „Zijn
dictie, houding en enthousiasme zijn fenomenaal.
Hij is fun to watch en hij kan de lichaamstaal van
klanten lezen. Dat is echt een trick of the trade. Je moet
Op 9 maart, bij de derde selectieronde, zijn er nog
vier kandidaat-veilingmeesters over. In het midden
Sophie Bremers en rechts Benthe Tupker, de latere
winnaars van de interne opleidingscompetitie.
Bob van der Vlist
aanvoelen wanneer je een klant net iets meer tijd
moet geven om over een bod na te denken.”
Intuïtie
Een filmopname op YouTube van 7 mei maakt dui-
delijk wat een topverkoper Burge is. Met een mini-
mum aan woorden en de timing van een groot ac-
teur krikt hij de verkoopprijs van een schilderij met
één miljoen dollar op.
Plaats van handeling is de veilingzaal van Chris-
tie’s op Rockefeller Plaza in New York. Ondanks de
financiële crisis is de kunstwereld uitgelopen voor de
Impressionist and Modern Art Evening Sale, traditiege-
trouw een van de belangrijkste voorjaarsveilingen.
Het filmpje begint met Burge’s aankondiging van
de verkoop van lot nummer 7, ‘Mousquetaire à la pi-
pe’, een groot en kleurrijk doek van Pablo Picasso.
Het schilderij is ingebracht door Jerome Fischer, een
Amerikaanse schoenfabrikant die slachtoffer is ge-
worden van topzwendelaar Bernie Madoff.
Met zijn rechterhand wijst Burge naar het doek en
dan laat hij een zeven seconden durende pauze val-
len waarin hij kort in het bidbook kijkt en daarna zijn
blik over de zaal laat gaan. Dan zegt hij: „We begin- >
NRC WEEKB LAD 19
 reportage opleiding tot veilingmeester

links Benthe Tupker (links) en Sophie Bremers (rechts)

op 8 september vlak voor hun debuut als veiling-
meester.
rechtsboven De veilingzaal van Christie’s Amsterdam.
rechtsonder Tupker en Bremers na hun debuut in de
Eén veilingzaal, 35 medewerkers boardroom van het veilinghuis.

De auction room van Christie’s in Am sterdam .

Ongeveer
Ongevee r 35 van d e 70 m e d e w e rke rs va n h e t
spotter 7 telefonische bieders veilin g -h u is zijn re ch ts tre e ks b ij e e n ve ilin g

nb
oar
d notaris
sales
clerk
veilingmeester schildersezel
Ñ b e tro kke n . Christie’s organiseert 22 veilinge
pe
perr jaar.
jaa r.
veilingen

En g e ls is d e vo e rta a l in d e ve ilin g za a l, d ie
n

io
s
ver + rm 4 5 6 ru im te b ie d t a a n zo’n 125 b e zo e ke rs .
co n che 3
tv-s
Ñ
1 spotter
2 6 Ezel waarop de lots worden gepresen-
teerd. Zes porters zorgen ervoor dat steeds
het goede kunstwerk wordt getoond. Tien
tot vijftien medewerkers van Christie’s
Stoelen Stoelen online 8 bieden namens klanten aan de telefoon.
bid clerk

8 De online bid clerk zorgt dat de biedingen

(zaal, telefoon en internet) op de biedscher-
men verschijnen.

9 Boven de entree, in het zicht van de

veilingmeester, hangt het biedscherm de zaal
waarop de internetbiedingen verschijnen.

1 Twee spotters registreren de
onderbieders, de klanten die het
een na hoogste bod uitbrachten.
Zo verzamelt het veilinghuis
9 biedscherm internet
2 Conversion-board waarop de
biedingen in drie valuta (euro’s,
Britse ponden en dollars)
worden weergegeven. Daar-
3 De notaris controleert
of de veiling reglementair
verloopt.
4 De sales clerk assisteert
telefonische bieders
5 De auctioneer, de veilingmeester,
leidt de verkoop vanuit het rostrum.
Op vier manieren kan worden
geboden: schriftelijk, voorafgaand aan
Niet zichtbaar:
- de drie receptionisten bij de entree die
veilingdeelnemers inschrijven. Voor een
paddle, een biedbordje met het
inschrijvingsnummer, is identificatie
vereist. Ook wordt de kredietwaardigheid
van deelnemers geverifieerd.
- de twee kassiers bij wie na afloop van de
veiling kan worden afgerekend. Betaalde
goederen kunnen meteen worden mee-
genomen.
- de zes medewerkers die de schriftelijke

marketinginformatie.
onder een tv-scherm met foto’s
van de te veilen kunstwerken.
de veilingmeester.
de veiling, en live vanuit de zaal, aan
de telefoon of via internet. Met een
hamerslag bezegelt de veiling-meester
de verkoop van een lot, een kavel.
Mieke Meesen
biedingen registreren en zorgdragen voor
de administratieve afhandeling.
- gastheer Jop Ubbens, de directeur van
het veilinghuis

> nen met 6,5 miljoen dollar.”
Met stappen van een half miljoen dollar racet de
veilingmeester in een halve minuut naar twaalf mil-
joen dollar, ruim voorbij de limiet. Maar dan stokt
de biedingsstrijd, die ging tussen een paar bieders
aan de telefoon. Niemand die het volgende bod van
12,5 miljoen dollar voor zijn rekening neemt.
Na een lange stilte roept iemand voorin de zaal
„12,2 miljoen”.
Blij verrast buigt Burge zich over het rostrum om
de bieder van het ongewone bod, de Brusselse
kunsthandelaar Vedovi, aan te kijken. Lachend zegt
hij: „Geaccepteerd.” In één adem laat hij weten als
volgend bod alleen 12,5 miljoen dollar te accepte-
ren. Dat komt van een telefonische bieder. Daarna
valt het opnieuw stil.
Burge buigt zich opnieuw over het rostrum. Met
een lach op de lippen vraagt hij aan Vedovi: „Twelve
point eight, sir?”
De handelaar schudt het hoofd en doet opnieuw
een ongebruikelijk bod: 12,6 miljoen dollar. Met
verhoogd. Als het bij 13 miljoen echt stil blijft, wijst
Burge met zijn rechterhand naar Vedovi, zegt „For
you, sir”, en bezegelt tegelijk met een parmantige tik
van zijn hamer de verkoop van Lot 7.
Damesrotary
In juni zijn in Amsterdam nog maar twee kandida-
ten over: Sophie Bremers (28), een specialiste oude
meesters, en Benthe Tupker (26), deskundig op het
terrein van impressionistische en moderne kunst.
Volgens Ubbens weten de twee kunsthistorica’s pro-
blemen net iets beter op te lossen dan de andere kan-
didaten. Ook hun houding, stemgeluid en gezichts-
uitdrukking is bij de juryleden iets beter in de
smaak gevallen.
Op 20 juni, een stralende zomerdag, wacht een eer-
ste test. Op de renbaan Duindigt in Wassenaar moe-
ten Bremers en Tupker een benefietveiling van de da-
‘Ze hebben het in de vingers, de grapjes
mesrotary Zonta leiden. Het thema van de verkoop is
‘Voor talenten door talenten’. De rotaryleden (lange
rokken, strooien hoedjes) bieden hun diensten te
koop aan om drie talentvolle jonge vrouwen te hel-
pen, een costumière die „een stukje budget zoekt”,
een architecte die een stageplaats wil bekostigen en
een 18-jarige zangeres die graag naar het conservato-
rium wil. Het veilingboek telt 34 lots, van een cursus
wichelroedelopen tot een workshop parels knopen
en ‘een dag leiderschap spiegelen met paarden’.
Met een enthousiast „Dames, daar gaan we dan”
begint Tupker om elf uur ’s ochtends de veiling.
Vaardig speelt de veilingmeester de enige twee man-
nen in de businessclub van de renbaan uit tegen de
vrouwen. „Zestig euro voor een sollicitatieadvies?
Dames, het is nota bene een meneer die dat bod
heeft uitgebracht. Laat u niet kennen.”
Als Sophie Bremers het laatste lot heeft geveild
staat de teller op 8.000 euro. De voorzitter van de
Zonta-afdeling Den Haag dankt „het wereldbe-
roemde Christie’s” hartelijk voor de medewerking.
Na nog twee maanden droog oefenen zijn Benthe
Tupker en Sophie Bremers klaar voor hun echte de-
buut. Op 8 september, bij de eerste veiling van het
nieuwe seizoen, mogen ze ieder 35 lots veilen. ’s
Middags om half vier, bij lot nummer 294, laat vei-
lingmeester Arno Verkade weten dat collega Benthe
Tupker het van hem overneemt. Achter de schermen
bevestigt een van de porters, de schilderijenophou-
ders, de microfoon op haar felgroene colbertje. Ub-
bens had haar een dag eerder geadviseerd iets kleur-
rijks aan te doen. Omdat haar eigen garderobe alleen
grijze en zwarte kleding bevat, heeft ze van een
vriendin een wollen jasje geleend. Een ongelukkig
keuze, want door het warme weer en de kapotte air-
conditioning is het tropisch in de veilingzaal.
Zelfverzekerd, gedecideerd en soms met een vrolij-
ke lach op de lippen gaat Tupker van start. Van plan-
schijnt op het bord boven de deur nog een internet-
bieding. Ze excuseert zich bij de bieder in de zaal en
heropent de biedingsstrijd. Een paar tellen later ver-
wisselt het schilderijtje voor 1.100 euro van eigenaar.
Net zo professioneel kwijt Sophie Bremers zich
even later van haar taak. Ze vergist zich een paar keer,
maar raakt niet van haar stuk en herneemt zich ogen-
blikkelijk. Net als Tupker krijgt ook zij na 35 lots van
de Christie’s-medewerkers in de zaal applaus.
Guido van Groeningen, al vier decennia kunstma-
kelaar, is onder de indruk van de veilingmeesters.
„Het voelde gelijk goed. Ze hebben het in de vingers.
De grapjes komen hopelijk later wel.”
Ook de Britse veilingmeester Hugh Edmeades is
onder de indruk. Bij een glas champagne in de board-
room, na afloop van de veiling, complimenteert hij
beide vrouwen met hun prestaties. Hij knikt als Tup-
ker vraagt of zij met haar 26 jaar de jongste van alle
veilingmeesters is. Bremers vertelt dat ze last van ze-
nuwen had. Edmeades lacht. Hij weet dat zelfs Chris-
topher Burge na bijna vier decennia voor een veiling
Directeur Ubbens feliciteert de twee nieuwkomers.
Beiden zijn glansrijk geslaagd voor hun toelatings-
examen, vertelt hij. „Jullie zijn allebei ingedeeld
voor de volgende veiling. Maar bedenk wel dat het
de tweede keer moeilijker is.”
Bremers en Tupker horen het stralend aan. Ze be-
seffen dat ze geen euro extra gaan verdienen, dat ze
hun nieuwe functie niet op visitekaartjes mogen
vermelden. Maar ze weten ook dat ze voortaan
hoofdrolspeler in de veilingzaal mogen zijn, de
meest dynamische plek van het veilinghuis.
Twee dagen na de veiling bespreekt Edmeades
met de nieuwe veilingmeesters zijn dvd-opnamen
van hun eerste optreden. Lang, los haar kan eigen-
lijk niet in het rostrum, dat kan maar voor je ogen
vallen. En sommige bewegingen kunnen minder
houterig, houdt hij hen voor. Maar Edmeades wijst
ze vooral op hun vriendelijke lach. „Let eens op de
zaal”, zegt hij. „Elke keer als jullie lachen, reageert
de zaal daar meteen op.” <

een lachje zegt Burge dat hij als volgende bod 12,7
miljoen dollar accepteert.
Nog drie keer wordt het bod zo met slechts een ton
komen hopelijk later wel’ kenkoorts is geen sprake. Bij lotnummer 314, een
landschapje van schilder Dirk Filarski, slaat ze af op
800 euro. Maar net voor het vallen van de hamer ver-
nog altijd een „snifter of scotch”’ drinkt om zijn zenu-
wen te kalmeren. „Als je voor een veiling geen adre-
naline meer voelt, moet je stoppen”, zegt Edmeades.
De opname van veilingmeester Christopher
Burge is te zien op www.youtube.com,
zoekwoorden ‘mousquetaire’ en ‘christie’s’.

20 NRC WEEKB LAD 21