YAZLK DN CARLO GOLDONI NSZ Ksa bir hastaln ardndan Carlo Goldoni 1754 ylnda Modena kentinden Milano'ya,

oradan da Venedik'e gemiti. Goldoni Anlar'nda (II. ksm, XXIII. blm) yle anlatmaktadr: "Yolculuum srasnda Brenta rmann iki kys boyunca sralanan ve grkemleri oradaki zevk safa dknln yanstan birok villa gzme arpt. Bir zamanlar dedelerimizin gelirlerini toplamaya gittikleri o yerlere, imdi har vurup harman savurmaya gidiliyor. Yazlk yerlerinde yksek kumar oynanyor, zengin sofralar kuruluyor, balolar, elenceler dzenleniyor. talyanlarn dknl zellikle yazlk yerlerinde hibir glkle karlamayan byk bir gelime gstermektedir." Gldrlerinin konusunu gerek yaamdan karmay, yaad dnemin sosyete yaamnn balca kusurlarn belirtmeyi ilke edinmi ve bu ilkeden asla uzaklamam olan Goldoni perdelik La Villeggiatura (Yazlk) adl bir gldr yazd. Bu gldrde, kendi anlatmyla, "yazlk topluluklarndaki dknlk konusuna yle bir deinilmitir." Fakat kendisi bu konuya byk bir nem veriyordu; aradan biraz zaman getikten sonra, ayn oyunun perdesi saylabilecek, kibar ailelerin yazn yazlkta srdkleri yaam (hem de btn dedikodular, olaylar, patrtlaryla en kk ayrntsna kadar) inceleyen gldr yazd. Bu gldrler unlardr: Yazlk Merak, Yazlk Maceralar, Yazlk Dn. "talya'da ve zellikle Venedik'te, bu yazla gitme merak, maceralar ve btn dlnlyle, bir gldrde ele almaya deer gln olaylarla dolu bir konudur. Belki bu tutkunluk derecesinde olan ve bir elenceden ok bir lks sorununa dnen yazlk meraknn ne kadar alm yrm olduu konusunda Fransa'da hi kimsenin bilgisi yoktur. Byle olmakla birlikte ben Paris'te yerletiimden beri, toprak sahibi olmadklar halde, byk harcamalara katlanarak, villalar dayayp deyen ve bu yzden kendilerini, tpk talya'da olduu gibi, tmyle yok eden kimseler grdm. te benim bu gldrm, yurttalarmn delilii konusunda bilgi verirken unu da kantlayabilir ki, az bir paraya sahip olduklar halde kendilerini gerek zenginlerle bir tutanlar, dnyann neresinde olursa olsun yok olurlar." (Anlar, II. ksm, XXVII. blm.) Goldoni, gldrlerinde herhangi bir kiiden sz edildii duygusunu uyandrmamak, kusurlarn Venedikli kentdelerinin yzne vuruyor grnmemek iin sahneye koyduu olaylarn Venedik'te deil, Livorno'da ve Montenero'da gemesini yelemitir. Bu gldrnn ilkinde baz kimselerin yazlk harcamalarn karlamak iin yaptklar delice zveriler anlatlmaktadr. Yazlk Merak ilk kez 1761 ylnda, karnavalda Venedik'te sahneye konmutur. kinci gldrde, birka aylk tatil ve elence iin byk zverilere katlanldktan sonra, genellikle istenen sonuca varlmad ve Yazlktakilerin yaamn zehir eden dolap evirmeler, geimsizlikler, dedikodular karsnda bu kimselerin kente dnmeyi istedikleri gsterilmektedir. lk gldrdeki kiilerden baka yeni kiilerin de bulunduu Yazlk Maceralar ilk kez Venedik'te, 1762 karnavalnda sahnede oynanmtr. Bu delice davranlarn ahlaksal ve ekonomik sonular nc gldrnn konusunu oluturur. gldrnn en gzeli belki de bu sonuncusudur. II. perdede Leonardo, Bernardino ve Fulgenzio arasnda geen sahne (VI. sahne) Goldoni'nin kaleminden kan en gzel paralardan biridir. Bernardino dnda, btn kiiler ikinci gldrde grdmz kiilerdir. Yazlk Dn ilk kez 1763 karnavalnda Venedik'te sahneye konmutur. eviren

YAZLIK DN KLER FILIPPO. GIACINTA.

LEONARDO. VITTORIA. GUGLIELMO. COSTANZA. ROSINA. TOGNINO. BERNARDINO, Leonardo'nun days. FULGENZIO. FERDINANDO. BRIGIDA. PAOLINO. CECCO. UAKLAR.

PERDE I BRNC SAHNE Leonardo'nun evinde bir oda. LEONARDO, sonra CECCO. LEONARDO - Ben Livorno'ya dneli gn oldu; Sinyora Giacinta ile Sinyor Filippo hl grnmyorlar. Ksa bir sre iinde Montenero'ya dnmezsem, kendilerinin hemen buraya geleceklerine sz vermilerdi; oysa gelmediler, gelmedikleri gibi yazmadlar da; bense onlara yazdm, onlar yant vermediler. Mektubumu dn alm olmallar. Bugn de ben yant almalym. Ama artk ge oldu, imdiye kadar almalydm bile. Yazmadklarna gre, herhalde kendileri gelecekler. CECCO - Efendim... LEONARDO - Ne var? CECCO - Sizi aryorlar? LEONARDO - Kim aryor? CECCO -Bir gen, elinde bir pusula var. Yanlmyorsam, bakkaln ra. LEONARDO - Ah, niin burada olmadm sylemedin? CECCO - Buyruunuz zere, dn de, geen gn de yle syledim; fakat gnde , drt kez geliyor; iyisi mi, siz onu kabul edin de, sonra banzdan nasl isterseniz yle savarsnz. LEONARDO - Git, de ki hesab kapatmak iin Paolino'ya buyruk verdim, kendisinin her an Montenero'dan dnmesini bekliyoruz, dner dnmez hesab kapayacak. CECCO - Bastne, efendim. (kar.) LEONARDO - Ah! lerim gn getikte sarpa saryor. Bu yl yazlk da her zamankinden daha pahalya oturdu. CECCO - Efendim, mumcunun ra geldi. LEONARDO - yi ama aptal, niin evde yok demedin? CECCO - Her zamanki gibi: "Bilmiyorum evde olup olmadn, burada m bir bakaym" dedim, o da: "Evde deilse, dnnceye kadar burada beklemek iin buyruk aldm" dedi. LEONARDO - Bu ne kstahlk! Syle, hesab braksn; demek iin ben birini dkkna gnderirim. CECCO - Bastne, sylerim. (kar.) LEONARDO - Sanki bunlarn ileri gleri yok; sanki a kalmlar. deyecek paras olmayan insann

grtlana sarlmak iin her an tetikte duruyorlar. CECCO - Bu da gitti; pek honut deildi, ama sonunda gitti. te hesap. (Leonardo'ya pusulay verir.) LEONARDO - Tanr yok etsin u pusulalar! (Hesap pusulasn yrtar.) CECCO, kendi kendine. - Pusula yrtld, hesap dendi. LEONARDO - Git bakalm Sinyor Filippolara, acaba gelmiler mi? CECCO - Hemen, efendim. (kar). LEONARDO - ok sabrszlanyorum. nk her eyden nce, o hayrsz ve yabans Giacinta'ya vurgunum! Sonra iine dtm bu durumdan kendimi ancak onun eyiziyle kurtarabilirim. CECCO - Efendim... LEONARDO - Daha ne duruyorsun, yolladm yere niin gitmiyorsun? CECCO - Yeni bir ey daha var, sinyor. LEONARDO - Neymi o? CECCO - Bakn, mahkemeden bir ar kd. LEONARDO - Ben ar kd falan dinlemem, yle ey kabul etmem; avukatma gtrp versinler. CECCO - Avukat kentte deil ki. LEONARDO - Ya nerede? CECCO - Yazlkta. LEONARDO - Kr eytan! Avukatm da m Yazlkta? Elence uruna o da m kendi ilerini, mterilerinin karn bir yana brakyor? Bana yardm etsin, beni korusun diye ben ona para veriyorum, aylk balyorum; ona para vereyim diye herkesi atlatyorum; o ise, gerekli olduu zaman ortada yok, Yazlktadr! Bana bir ar kd ha? Nerede getiren adam? CECCO - oktan gitti! Bana verdi, adm defterine yazd ve hemen gitti. LEONARDO - Ne yapacam ardm, avukatmn dnmesini bekleyeceim. Haydi abuk ol, bak dnmler mi? CECCO - Hemen gidiyorum. (kar.) LEONARDO - Dava, mahkeme, bam dertten kurtulmuyor ki hi! Hey Tanrm! Yoksa, ben ne yapaym? Beni ille zmek, yapamayacam zorla yaptrmak istiyorlar. Azck sabretseler, deyeceim. deyebilecek durumda olursam, deyeceim elbet. CECCO - Efendim, tam merdivenleri inerken, Sinyor Filippo'nun uana rasladm: size ve Sinyora Vittoria'ya dndklerini bildirmek iin geliyormu. LEONARDO - Girsin ieri. CECCO - Hemen gitti. Efendilerinin geldiini leden nce otuz yedi eve bildirecekmi. Adres listesini gsterdi bana. LEONARDO - apkamla klcm getir. CECCO - Bastne, efendim. (kar). LEONARDO - Sinyora Giacinta'y yeniden grmeyi ok istiyorum. Kyde olup bitenlerden sonra, bakalm beni nasl karlayacak. Dier yandan Sinyor Guglielmo kz kardeimle evlenmek iini uzattka uzatyor. Bir dert denizi iindeyim; bu da yetmiyormu gibi, stelik borlar, alacakllar beni skyor, zyor. CECCO - Buyrun efendim. (Klla apkay verir.) LEONARDO - Bak bakalm, salonda, merdivenlerde veya aada kimse var m? CECCO - Bastne, efendim. (kar.) LEONARDO - Beni utandracak kimselere raslarm diye hep korku iindeyim. Sinyor Filippolara giderken, alacakllarn dkknlarnn nnden gememek iin, yolu iki kat uzatmak gerekecek. CECCO - Efendim, iki kii sizi bekliyor. LEONARDO - Bekliyor mu? Burada olduumu biliyorlar m? CECCO - Biliyorlar, nk o ahmak Berto evde olduunuzu sylemi. LEONARDO - Kimler, peki? CECCO - Terziyle ayakkabc. LEONARDO - Yol ver; bir aresine bak, gitsinler. CECCO - Onlara ne syleyeyim ben? Ne buyurursunuz? LEONARDO - Ne istersen syle. CECCO - Alacaklarna sayarak bir eyler verilse?.. LEONARDO - Yol ver onlara, diyorum sana. CECCO - Buna olanak yok, efendim. Bunlara ben baka zaman da attm. Akama kadar bekler, bunlar. LEONARDO - Gizli kapnn anahtar sende mi? CECCO - Kapnn zerindedir, efendim.

LEONARDO - yi, oradan gideceim. CECCO - Merdivenler karanlk ve dik, dikkatli olun. LEONARDO - nemi yok; oradan kacam. CECCO - rmcek alaryla kapl, giysinizi kirleteceksiniz. LEONARDO - Zarar yok, aldrma. (kmak zere.) CECCO - Onlar da orada beklesinler mi? LEONARDO - Evet, cehennem oluncaya kadar beklesinler. (kar.) KNC SAHNE CECCO, sonra VITTORIA. CECCO - te gzel Yazln ho sonular! VITTORIA - Aabeyim nerede? CECCO, yavaa. - Yok, dar kt. VITTORIA - Niye yle usulca sylyorsun? CECCO - Salonda bulunan baz kimseler iitmesin diye. VITTORIA - Salondalarsa, giderken kendisini grmlerdir. CECCO - Hayr, sinyora, gizli kapdan gitti. VITTORIA - Bu bence aptallk, terbiyesizliktir. Salondaki ziyaretileri kabul etmeden, uurlamadan m gidiyor? Kibar kimselerse, onlar ben kabul edeceim. CECCO - Siz mi kabul edeceksiniz? VITTORIA - Evet! Kimler? CECCO - Terziyle ayakkabc. VITTORIA - Kimin terzisi... CECCO - Efendimin. VITTORIA - Ya, ne istiyorlar? CECCO - Alacaklarnn denmesinden baka bir istedikleri yok. VITTORIA - Peki, aabeyim niye bunlarn hesaplarn kapamyor? CECCO - Bence, u an iin bunu yapacak durumda deil de ondan. VITTORIA, kendi kendine. - Zavall bizler! (Cecco'ya.) Dikkat: kimseye syleme, hatta kimsenin bilmemesini sala. Tatl szlerle onlar evden uzaklatrmann aresine, bak, ikyet etmesinler, evin namusunu lekelemesinler. Aabeyim bir trl anlamad, borcu olan ya demeli yahut da rica etmelidir. CECCO, kendi kendine. - Hanmefendim ok doru sylyor; ama o da syledii gibi davranmaz. VITTORIA - Ya Sinyor Leonardo nereye gitti? CECCO - Sinyora Giacinta'y grmeye. VITTORIA - Dnm m? CECCO - Evet, Sinyora Vittoria. VITTORIA - Ne zaman? CECCO - Bu sabah. VITTORIA, alnm. - Bana hi haber yollamad ha? CECCO - Hayr, efendim. Beyle size haber vermek iin uan yollad. VITTORIA - yleyse, neden sylemedin? CECCO - Balayn. Neredeyse serseme dndm. Bu sabah ne ok dalaverenin dndn bir bilseniz? VITTORIA - Bana kar grevini savsaklayacan sanmazdm. CECCO - Salondan bir grlt iitiyorum.zninizle. VITTORIA - Kovun u madrabazlar. CECCO, kendi kendine. - Elbette, hep yledir! Zavall iiler aln terlerinin karln istediler mi, hepsi de madrabazdr. (kar.) VITTORIA - Ziyaretine gitmem gerekecek. Son dnen olduu iin, ilk nce benim gitmem gerek. Gideceim, fakat istemeyerek gideceim. Hibir zaman onu ekemedim: fakat zellikle imdi, Yazlkta olan biten u kk olaylardan sonra, aklma geldike kan beynime sryor. Guglielmo evlenme szlemesini imzalamaktan ekiniyor. Bana da pek az grnyor; ok byk bir endie iindeyim. CECCO - Efendim, Sinyor Fulgenzio geldi. Beyi sordu, evde olmadn syledim; beklemek niyetinde. Siz onu kabul etmek isterseniz... VITTORIA - Evet, evet, buyursun; tekiler gitti mi? CECCO - Sinyor Fulgenzio ile konuuyorlar. (kar.)

VITTORIA - Yazln tam en gzel zamannda tadn kartan u yal adamla konuacama sevindim. NC SAHNE FULGENZIO ile nceki. FULGENZIO - Karayazl yuva! Ne duruma gelmisin! VITTORIA - Aferin, aferin, Sinyor Fulgenzio. FULGENZIO - Klenizim, Sinyora Vittoria. VITTORIA - Daymzn lmek zere olduunu yazmak, bizi yaka paa Livorno'ya getirtmek saygdeer beyefendilerinin aklna nereden geldi? FULGENZIO - Ben, sizler buradan yola ktnzdan beri, aabeyinize bir tek satr yazmadm; daynzn sal da yerinde: bu konuda sylediklerinizi anlamyorum. VITTORIA - Fakat mektubu ben kendi gzmle grdm. FULGENZIO - Hangi mektubu? VITTORIA - Sizin yazdnz mektubu. FULGENZIO - Kime yazmm? VITTORIA - Aabeyime. FULGENZIO - Sinyora, sakn dte grm olmayasnz. VITTORIA - D de ne demek ? Daym lmeden vaktinde yetielim diye Livorno'ya koup gelmedik mi? FULGENZIO - Byle aptalca bir ey yapmanz size kim syledi? VITTORIA - Siz, mektubunuzla? FULGENZIO, alnm. - Hey Tanrm! Siz beni ileden karacaksnz. Ben byle bir ey yazmadm diyorum, yazmadm ve yazmadm. VITTORIA - Peki, yleyse?.. FULGENZIO - yleyse... Ben size syliyeyim, bunlar sama, uydurma, delice eyler. VITTORIA - Peki, kim uydurmu olabilir? FULGENZIO - Aabeyiniz? VITTORIA - Aabeyim mi? FULGENZIO - Evet, bugne kadar gayet delice ve dzensiz bir yaam sren aabeyiniz. Baz kimseler ilerinin artk rndan ktn bana sylemilerdi; fakat bu kadarn sanmyordum. Onun bu evlenme iine burnumu soktuuma, Sinyor Filippo'ya, kzna layk olmayan bir adam tlediime bin bir kez pimanm. VITTORIA - Sinyor Fulgenzio, siz kibar bir insansnz, bizi vdnzden ve aabeyime kar beslediniz iyi niyetten dolay size minnet duyuyoruz. Siz onu yok etmek istiyorsunuz. FULGENZIO - O kendi kendini yok etti. Ben iyilik etmeyi severim, yeter ki bu iyilik bakasna zarar vermesin, bakasn lekelemesin. VITTORIA - yilik etmeyi sevseydiniz, birka metelik uruna evimizin namusunu tehlikeye sokan u kstahlardan bizi kurtarmann bir aresini bulurdunuz. FULGENZIO - imdiye kadar yapabildim, yaptm da. Yardmmla hepsi gitti. Kimseye hibir gvence vermedim, nk henz o kadar deli deilim; ama tatl szlerle, gitmelerini ve almak istedikleri karardan vazgemelerini saladm. Fakat, hanmefendi, alacaklarn veremediiniz kimseleri hi olmazsa aalamayn, onlara kstah demeyin. Aabeyiniz, bir gereksinimi olduunda, iinin grlmesi, iyi grlmesi iin, onlara kt davranmad, onlar aalamad. Tersine, tatl szlerle okayp kandrd. imdiyse onlar alacaklarn glkle alabilmek iin gnler yitirerek, haklarn beinci, altnc, belki de yedinci kez istemek iin gelmiken, aabeyiniz saklanyor, siz kz kardei de aalyorsunuz, deil mi? Bu hakszlktr, iyilik bilmezliktir, acmaszlktr. VITTORIA - Bu szleri bana sylemeniz neye yarar? FULGENZIO - Evet, bunu ok iyi biliyorum. Sara vaaz vermek gibi bir ey. VITTORIA - Gidin aabeyime vaaz verin, onun benden fazla gereksinimi var. FULGENZIO - Peki, aabeyiniz nerede? VITTORIA - Sinyora Giacinta'y grmeye gitti. FULGENZIO - Onlar da m dnd? Sevindim bu habere... VITTORIA - Sakn oraya gidip, anlamsz yere grlt karmayn. FULGENZIO - Ne yapmak gerekiyorsa, onu yapacam.

VITTORIA - Sakn bu evlenme iine engel olaym demeyin; doru olmaz. FULGENZIO - Yok! Hanmefendiciim... Balayn... Ama ne doru deildir, biliyor musunuz? Harcayabileceinden fazlasn harcamak, elence iin borca girmek, alacakllar yormak ve aalamak... te asl bunlar doru deildir. (kar.) DRDNC SAHNE VITTORIA, sonra FERDINANDO. VITTORIA - Dorusunu sylemek gerekirse, hakl. Fakat durmadan ineledii iin insann cann skyor. FERDINANDO, ierden. - Kimse yok mu burada? VITTORIA - Hah!... te Sinyor Ferdinando. Ondan bir iki haber alrm. Buyurun, buyurun efendim, ben varm. FERDINANDO - Sayglarm sunarm, Sinyora Vittoria. VITTORIA - Saygmz karlkl, efendim: ho geldiniz. FERDINANDO - Teekkr ederim, ho bulduk. Bu kadar abuk dneceimi ben de sanmyordum. VITTORIA - Sinyor Filippo ve Sinyora Giacinta ile birlikte dnmsnzdr. FERDINANDO - Evet ve o kadar neeli bir yolculuk oldu ki, iki saat daha srseydi, az kald patlayacaktm. VITTORIA - Ya! Neden? FERDINANDO - nk Sinyora Giacinta iini ekip durdu. Sinyor Filippo, Montenero'dan Livorno'ya kadar uyudu. Hizmeti kz sevgilisinin peinden alyordu, ben de can skntsndan patladm. VITTORIA - Ya Sinyora Giacinta'nn byle iini ekecek nesi vard? FERDINANDO - Aklndan o kadar delice dnceler geiyordu ki, onun adna ben kendim utanyordum. VITTORIA - Peki, ama bu delilikler de neymi? FERDINANDO - Konuyu deitirelim. Son haberi iittiniz mi? VITTORIA - Neye konuda? FERDINANDO - Tognino hakknda. VITTORIA - u doktorun olu mu? FERDINANDO - Evet, babas dnd. O kzla evlenmek istediini duymasyla olunu evden kovmas bir oldu. ocuk nerede yiyeceini, nerede yatacan bilmiyordu. Sinyora Costanza da, ki yeeninin evlenmesi iin para harcamak niyetinde bile deildir, onu evine almaya nazland. Ama sonunda almak zorunda kald. Uann yannda bir yatak hazrlatt, yemek de veriyor. Fakat mideye indirecek fazla bir ey bulamad gibi, olan da fazla obur. Bugn Tognino'yu yanlarna alp, Livorno'ya gelmek niyetinde olduklarn, burada nafaka davas aacaklarn, sonra da evlendirip ahmaklar niversitesinden mezun edeceklerini sylyorlard. VITTORIA - yk kt deil, fakat beni ilgilendirmez. Sinyora Giacinta'nn niin bu kadar zgn olduunu anlatsanza! FERDINANDO - Balayn, fakat bakalarnn ilerine karmak gibi bir huyum yoktur benim. VITTORIA - Beni kukulandracak kadar kartnz ya... Artk her eyi anlatmanz gerekir. FERDINANDO - Neden kukulanabilirsiniz ki... VITTORIA - Montenero'dan ayrlmadan nce de kukulandm eyden. FERDINANDO - O zaman aklnzdan neler getiini bilmediim gibi, imdi de neler dndnz kestiremiyorum. VITTORIA - O kadar ok iini ekmesinin elbette bir nedeni var. FERDINANDO - Elbette. VITTORIA - Herhalde aabeyim iin zlmyor. FERDINANDO - Yok canm, aabeyiniz iin zleceini hibir zaman aklmdan bile geirmedim. VITTORIA - yleyse kimin iin? FERDINANDO - Kim bilir? Belki benim iin iini ekiyordur. VITTORIA - Yok, sizin iin olamaz; belki baka biri iin. FERDINANDO - Sras gelmiken syleyeyim, sevgilimi yitirdim. Sinyora Sabina artk beni istemiyor. Ona batan sz ettikten sonra suratn ast, korkun fkelendi, bir daha da beni grmek bile istemedi; hatta gln deil mi? Siz syleyin; birlikte yolculuk ederiz korkusuyla Livorno'ya dnmek istemedi. Orada Montenero'da kald, imdi de yapt ocukluklardan utandn ve elalemin elencesi olmamak iin kente dnmeyeceini sanyorum.

VITTORIA - Btn bunlar, sizin marifetleriniz olsa gerek... FERDINANDO - Amacm, kendi kendimi ve dostlar elendirmekti. VITTORIA, alayla. - Ne kadar vnseniz yeridir. FERDINANDO - Eletirilecek bir davranta bulunduumu sanmyorum. Bence bu iki gen kz idare etmekten, birine sevgi gstererek, tekine beslenen ak gizlemekten daha iyidir. VITTORIA - Ne demeye getiriyorsunuz? FERDINANDO - Rzgra atlm szler, bunlar; rzgr nereye isterse oraya gtrsn. VITTORIA - Korkun, zehirli szler sylyorsunuz; yle szler ki, yreim paralanyor. FERDINANDO - Siz niye zerinize alnyorsunuz? Bunlar sizin iin sylemedim ki. VITTORIA - Sinyora Giacinta, niye zlyordu? FERDINANDO - Kendisine sorun. VITTORIA - Ya iki kz birden idare eden kimdir? FERDINANDO - Ona sorun. VITTORIA - O dediiniz kim? FERDINANDO - O, o demek. Kimse kim. Sinyora Vittoria, bu sabah biraz sinirli gibi grnyorsunuz. Yine grmek umuduyla, sayglarm sunarm; kahveye gidiyorum; Montenero'da olup biteni merak edenler beni bekliyor. ki hafta durmadan anlatacak konu elimde hazr. Livorno'yu elendireceim. Herkesi gldreceim. (kar.) VITTORIA - Hay dili kopasca! Bundan beterini iitebilir miydim? Beni yle kukulandrd ki... Zaten uzun zamandan beri kuku, korku ve yrek arpntlar iinde yayordum. Bu da beni bsbtn ykt. ok kt bir durumdaym, evde iler ters gidiyor, kalbimse, sormayn. Ne mutsuzum! Yazln cezasn ekiyorum. Ah, keke gitmeseydim! (kar.) BENC SAHNE Filippo'nun evinde bir oda. GIACINTA ile BRIGIDA. BRIGIDA - Haydi, haydi hanmcm, bu kadar dmeyin. Elenin, neelenin. Bu kadar zgn olmak iyi deildir, siz de bilirsiniz. GIACINTA - u anda zgn olduumu hi sanmyorum; aksine o kadar honutum ki, durumumu bir kralieyle bile deimem. Onu grmediim gnden beri sanki yeniden dnyaya geldim. O kadar iyiyim ki, kendimi hibir zaman bu kadar iyi duyumsamadm. BRIGIDA - Balayn ama, yanlmak istemem: onu derken, kimi sylemek istiyorsunuz? GIACINTA - Amma aptalca soru! O deyince, Sinyor Guglielmo'dan sz ettiimi herkes bilmiyor mu? BRIGIDA, kendi kendine. - Bense damat beyden sz ediyor diye korkuyordum. GIACINTA - Hakknda bu kadar aalamayla, nefretle, kabaca konumakta hakl deil miyim. Yaptndan beterini yapabilir miydi? Beni daha kk drebilir miydi? Onun yznden dkn bir yaam srmedim mi? Bana heyecan, korku dolu anlar yaatmad m? Bir saat olsun, iim rahat etmedi. Daha ilk gnnden beni tuzaa drmeye alt. (Tutkuyla.) Hem de ruhuma, yreimin ta iine ne ustaca sokulmasn bildi! Ne byl szlerdi, ne alak, baygn baklard onlar! Ne byk ilgi gsterdi bana! Benimle ba baa kalmak iin nasl frsat bulup tatl szler sylemesini bilirdi, ne de kibarca yreindekileri dkerdi bana! BRIGIDA, kendi kendine ve alayla. - Belli, artk onu dnmyor, anlyorum. GIACINTA - Ama, Tanr'ya bin kr, artk kurtuldum. Sanki bir hastala tutulup tmyle iyilemiim gibi geliyor. BRIGIDA - Balayn, ama bana ancak iyileme dnemindeymi gibi gzkyorsunuz. GIACINTA - Hayr, yanlyorsun. Salm yerinde, hem de ok, eskiden olduu gibi; imdi aklm fikrim, dn iin yaplacak hazrlklarda. Babamn eyiz olarak bana verecei eyleri imdiden dndm. Sinyor Leonardo'nun getirecei eyize gelince, kz kardei burnunu soksun istemiyorum. Giysilerimle, amarlarmla, ilgilenmesini arzu etmiyorum, nk her eyden nce henz bir kz, sonra da zevki yok. Kendisi giyinmesini bilmezken, bana m akl retecek?.. te beni imdi uratran dnceler. Giysi, ss, mcevher, trl trl dantelalar, sa takm, ayakkab, apka, yelpaze ite benim aklmdan geenler, u anda bundan baka bir dncem yok. (Korkusuzca bir tavr taknmaya alarak.)

BRIGIDA - Bu kadar dnce arasnda evleneceiniz erkee kar biraz sevgi duymak aklnzdan gemiyor mu? GIACINTA - Onu bir gn sevecenlikle seveceimi umuyorum. Biroklarnn sevierek evlendikten sonra, arabuk birbirlerinden usandklarn ve piman olduklarn, tersine baz bakalarnn, verdikleri sz tutmak iin yazglarna boyun eerek az bir sevgiyle evlendiklerini, fakat sonra birbirlerine k olup lnceye kadar mutlu yaadklarn bilirim. BRIGIDA - Sinyora, uras kesin ki bugne kadar byk bir sevgi yznden bkknlk duyma tehlikesi karsnda deilsiniz. Tanr'ya dua edin. Nikhta keramet var derler. Belki ilerde kocanza daha ok balanrsnz. GIACINTA - Evet, yle olmal, yle de olacak. Ben Sinyor Leonardo'yu Tanr'nn yazd, babamn verdii bir koca olarak kabul ediyorum. Ona sayg gstermem, onu sevmem gerektiini biliyorum. Sayg gstermek konusunda grevimi yapacam; aka gelince, elimden geleni esirgemeyeceim. BRIGIDA - Balayn, ama eer siz dediiniz gibi ona sayg gstermek niyetindeyseniz, kocanzn her istediini yapacaksnz demektir. GIACINTA - Evet, ama sayg karlkl olmaldr. Ben ona sayg gsterirsem o da bana gstermelidir. Bunun iin bana kaba davranmamal, beni kle yerine koymamaldr. BRIGIDA, kendi kendine. - Evet, yle... Kocasna sayg gstermek istiyor, ama yine kendi bildiini okuyacak. GIACINTA - O atak Guglielmo'nun epey zamandr beni ziyaret etmek giriiminde bulunmam olmas alacak ey, deil mi? BRIGIDA - Gelse bile, kabul etmek istemeyeceinizi sanyorum. GIACINTA - Niye kabul etmeyecekmiim? Niin ondan ekinerek, korkaka davranacakmm? stemime egemen deil miyim ben? Karsna kp kendisiyle ilenmeden ilgilenecek kadar g bende yok mu sanki? Ona kar zayflk gstermedim deil, gsterdim; fakat kendisini grmediim bu gn iinde, gzm amak frsatn buldum, kalbimi, gnlm glendirdim. Birok kimseyle greceim gibi, onunla da gz gze gelmeye almalym. Sonunda grmcemin kocas olacak. Ara sra, az ok birlikte olacaz. Ben ondan kaacak olursam, elalem sonra ne der? Hayr, hayr, sras gelmiken, sanki kendisini hi sevmemi, tanmam gibi, onunla hi sevimemi ve tanmam gibi grmeye kendimi altrmalym; bunu yapmak iin gcm de, cesaretim de var. Sen de bunu ne kadar g ve dayankllkla yapabildiimi greceksin. BRIGIDA - Ya Sinyor Leonardo onunla grmenizi istemezse? GIACINTA - Kendisine deli derim. Niye kaynbiraderi olacak bir kimseyle grmemi yasaklayacakm? BRIGIDA - Kskanln ne kadar ineleyici bir duygu olduunu bilmiyor musunuz? GIACINTA - Sinyor Leonardo pekl biliyor, kskanlktan holanmadm. BRIGIDA - Ama, laf aramzda, kskanlk gstermesi iin baz nedenler vard. GIACINTA - Olan oldu. Kz kardeiyle evlenecei konusunda Guglielmo'nun verdii sz onu yattrd; Guglielmo da evlenecek, bu ona yetmeli. Sonu olarak, Guglielmo namuslu ve kibar bir gentir, ben de namuslu bir kadnm, baka trl dnmek iin cret ister. BRIGIDA, kendi kendine. - Ne derse desin, yarasnn kapandna asla inanmayacam. ALTINCI SAHNE Bir UAK ile ncekiler. UAK - Sinyora, Sinyor Guglielmo buraya, sizi grmeye gelmi. BRIGIDA, kendi kendine. - Grelim imdi dayanman. GIACINTA, kendi kendine. - Vay bama gelen! zerime ate bast, nedir bu byle? BRIGIDA, kendi kendine. - Zavallck, nasl da kpkrmz kesildi! GIACINTA, kendi kendine. - Cesaret ister. Bu irkin ak yenmeliyim. (Uaa.) Gelsin, buyursun. BRIGIDA - Haydi, cesaret gsterin, hanmm. GIACINTA - Cesaret mi? Niin beni cesur olmam sylyorsun? Neden korkacakmm ki? (Kendi kendine.) te geliyor. Tanrm! Her yanm titriyor, yreim bana oyun etti, gcm kalmad. (Brigida'ya.) Brigida, birden mideme bir sanc girdi... Odama ekilmek zorundaym. Sinyor Guglielmo'yu sen kabul et, beni balamasn syle... (Kendi kendine.) Ah! Kendimi kendi elimle ldrmek isterdim. (kar.) YEDNC SAHNE

BRIGIDA, sonra GUGLIELMO. BRIGIDA - Ne byk artam, ne yreklilik! Ne yapsn zavall! O da tekiler gibi etten kemikten bir kadn. GUGLIELMO - Sinyora Giacinta nerede? BRIGIDA - Balayn sinyor, sizden zr dilememi buyurdu. GUGLIELMO - Fakat ua bana kendisinin burada olduunu sylemiti. BRIGIDA - Evet, dorudur, buradayd; ama babas yanna ard. (Kendi kendine.) Midesi aryor dersem, inanmayacaktr, pek sama bir zr. GUGLIELMO - nemi yok, beklerim. BRIGIDA - Balayn, ondan ne istiyorsunuz? GUGLIELMO - Size mi hesap vereceim? Kendisine kar olan grevimi yapmak, sayglarm sunmak, dndne sevindiimi sylemek istiyorum. te istediim budur; meraknz da bylece gidermi oldunuz mu? BRIGIDA - Pekl, sinyor, hanmma bu nazik szlerinizi iletirim, sanki kendiniz sylemisiniz gibi olur. GUGLIELMO - Kendisini grmeme olanak yok mu? BRIGIDA - Daha ok frsat bulursunuz. Henz yol yorgunluu zerinde. GUGLIELMO - Bu bir aalama. Ben onurlu bir insanm, bana byle davranlmas doru deildir. BRIGIDA - Canm efendim, nasl isterseniz yle dnn; ben baka ey bilmiyorum. (Kendi kendine.) Bakalm, bu dostlua mmknse son verebilir miyim? GUGLIELMO - Sinyora Giacinta'ya Sinyora Vittoria ile szl olduumu syleyin. BRIGIDA - Sylemeye gerek yok, biliyor sanrm. GUGLIELMO - Ve ben bu yaratlta olmasaydm, buraya gelip kendisini rahatsz etmezdim. BRIGIDA - Siz bu yaratltayken, kendisini grmek ve yine grmek frsatn bulur ve her istediinizi sylersiniz. GUGLIELMO - Siz hibir ey sylemeyecek misiniz? BRIGIDA - zninizle hibir ey sylemeyeceim. GUGLIELMO - Sinyor Filippo evde mi? BRIGIDA - Bilmiyorum, sinyor. GUGLIELMO - Daha demin Sinyora Giacinta'y yanna ard demitiniz; imdi nasl bilmiyorum diyorsunuz? BRIGIDA - Sinyora Giacinta'y yanna ardn sylemisem, siz ne diye bana evde olup olmadn soruyorsunuz? GUGLIELMO - Dorusunu isterseniz, pek tuhafsnz. BRIGIDA - Balayn... Benim bamda birok dert var... (Kendi kendine.) Bir yandan da hakl; ii halledeyim derken, biraz fazla ileri gittim.

SEKZNC SAHNE LEONARDO ile ncekiler. LEONARDO, kendi kendine. - Acayip! Giacinta varr varmaz, Guglielmo burada ha? BRIGIDA, kendi kendine. - te Sinyor Leonardo. u Guglielmo denen adamcaz da bir trl gidemedi. LEONARDO, Brigida'ya. - Sinyora Giacinta nerede? BRIGIDA, Leonardo'ya. - eride, babasnn yannda. GUGLIELMO, Leonardo'yu selamlayarak. - Dostum, naslsn? LEONARDO, sert bir tavrla, Guglicelmo'ya. - Sayglarm sunarm. (Brigida'ya.) Kendisini grmem mmkn m, bir soruverin. BRIGIDA - Evet, sinyor, bastne. Balayn: Paolino henz dnmedi mi? LEONARDO - Hayr, henz dnmedi. BRIGIDA - Kusuruma bakmayn, acaba ne zaman dnecek? LEONARDO - Gidiyor musunuz, gitmiyor musunuz? BRIGIDA - Gidiyorum gidiyorum. (Kendi kendine.) Bu da gzel haa! Onlar kadar ben de merak ediyorum. (kar.) LEONARDO - Sinyora Giacinta'ya sayglarnz sunmakta pek erkencisiniz.

GUGLIELMO - Grevimi yapyorum. LEONARDO - Kendi nianlnza kar, ne bu kadar titiz, ne de bu kadar grevine dkn grnyorsunuz. GUGLIELMO - Ne bakmdan yanl davrandm ltfen syler misiniz? LEONARDO - Azm atrmayn imdi. GUGLIELMO - Aznz amazsanz, anlamama olanak yok. LEONARDO - Sinyora Giacinta'y grdnz m? GUGLIELMO - Hayr efendim. Kendilerine sayglarm sunmak istiyordum, fakat henz kabul edilmedim. Oysa bu sizin iin sz konusu deil; bu nedenle size rica ederim, araclk ederek grevimi yerine getirmeme yardm edin. LEONARDO - Sinyor Guglielmo kz kardeimle ne zaman evlenmeyi dnyorsunuz? GUGLIELMO - Sevgili dostum, bence akl banda bir erkek ancak ilerini yoluna koyduktan sonra evlenmeye kalkmaldr. LEONARDO - Peki, ama evlenme szlemesini imzalamaktan niye kanyorsunuz? GUGLIELMO - Ne zaman isterseniz imzalarm, bu olabilir. LEONARDO - Bugn olsun. GUGLIELMO - Pekl. LEONARDO - yleyse ltfen notere gidip haber verin. GUGLIELMO - Olur, gider haber veririm. LEONARDO - Fakat noteri evde bulmak isterseniz hemen imdi gidin. GUGLIELMO - Derhal gidiyorum. Siz de ltfen Sinyora Giacinta'ya sayglarm sunar, kendisini grmeye geldiimi sylersiniz. (Kendi kendine.) Durumu idare etmek gerek. Fakat Giacinta ile bir kerecik olsun konumazsam, rahat etmeyeceim. (kar.) DOKUZUNCU SAHNE LEONARDO, sonra BRIGIDA. LEONARDO - Bu yle bir adam ki, bir trl anlayamadm gitti. Beni kukulandracak davranlarda bulunuyor, sonra bazen kukulandma piman ediyor. Giacinta'y grmeye gelmekte gsterdii tela biraz ar gibi; fakat alaka bir tutkuya kaplm olsa, benimle konutuu gibi konuma ve kz kardeimle evlenme szlemesini bir an nce imzalamak iin acele etme cesaretini gsteremez. BRIGIDA - Sinyor, hanmn selam var, ilginize teekekr ediyor, kendisi biraz rahatsz, dinlenmeye gereksinimi olduundan bu sabah sizinle grme onurundan yoksun kalacaktr, balamanz diliyor. LEONARDO - Sinyora Giacinta yatakta m? BRIGIDA - Dorusu yatakta deil; amma kanepenin zerine uzanm. Ba aryor, evresinde konusunlar istemiyor. LEONARDO - Demek kendisini grp sayglarm sunmama ve nasl olduunu sormama izin yok, yle mi? BRIGIDA - Bana ne sylediyse aynsn yineledim. LEONARDO, alnm. - Peki. Rahatsz olduuna zlyorum, nedenini de anlar gibiyim. ifa bulmas iin ben de alacam. Kendisine sylersiniz. BRIGIDA - Sakn aklnza bir ey gelmesin, Sinyor... LEONARDO, yine alnm. - Gidin ve kendisine sylediklerimi bildirin. BRIGIDA, kendi kendine. - Hakl, Tanr iin hakl. Hanmn gzleri grmez oldu; o byk artam da yok oldu. (kar.)

ONUNCU SAHNE LEONARDO, sonra UAK. LEONARDO - Evet, hak ettim, beterini de hak ettim. nceden anlamalydm, o bana kar ne sevgi, ne sayg besliyor; ne de minnet duyuyor. Bo yere ilgi gsteriyorum; bo yere umuyorum; vay bama geleceklere, onunla evlenecek olursam! yleyse onu elimden karacak mym? Bana nispet olsun, ailemin onurunu ayak altna alarak Guglielmo'ya varsn, Guglielmo da benimle elensin ve kz kardeime

verdii sz hie saysn diye mi onu zgr brakacam? Hayr, bunu kesinlikle ummasnlar. O iyilikbilmezi unutacam, fakat beni aalamasna da alaka boyun emeyeceim. almak iin bir are bulacam. Her ne pahasna olursa olsun cm alacam; lecek, kendimi yok edecek olsam bile! lerim altst, evet, ama bu isteimi yerine getiremeyecek kadar da batm deilim. bret olacak. Kendini bilen onurlu bir insan olduumu herkese kantlayacam. Evet, iyilikbilmez kadn, evet, hain dost, cm alacam, siz de cezanz ekeceksiniz. UAK - Sinyor bir uanz size u mektubu getirdi. LEONARDO - Kendisi nerede? UAK - Burada olup olmadnz sordu; burada dedim, mektubu brakt gitti. LEONARDO - Peki, peki. Baka bir eye gerek yok. (Sessizce mektubu okur.) UAK, kendi kendine. - Bu Sinyor pek kzgn. Fakat hanmn fkesi de bununkinden aa deil. Yazla neeli neeli gittiler, babalar stnde geri dndler. (kar.) ON BRNC SAHNE LEONARDO, yalnz. LEONARDO - Vay bama gelenler! Neler iitiyorum! Ne mektuptur bu, neler yazyor Paolino! Kydeki malma mlkme el konmu, kkmdeki eyalara, hatta dn aldm amarlara, sofra takmlaryla gmlere haciz konmu ha?! Paolino da mahkeme karar zerine tutuklanm! Bu bana indirilen son darbedir. Namusum yok oldu. Montenero'da hl ok kimse var. Btn bunlar hakkmda neler syleyecekler? Adm nasl lekeleyecekler? Kendimi bu kadar grkemli ve parlak gstermi olmam neye yarad sanki? Ne kadar dkn olduum ortaya kt artk, her isteim suya dt. Ah! Bu darbe beni ykt, yerlere serdi. Giacinta, Guglielmo, onlar da benimle alay edecekler. Onlardan nasl alabilirim ben? Kendimin en byk dman kendim deil miyim? Deli, aptal, kendimin dman benim, ben kendimim!

PERDE II BRNC SAHNE Leonardo'nun odas. LEONARDO, yalnz. LEONARDO - Ne yapacam ardm. Dnyorum da, u kara dncelerim bana bir are gsterecek yerde beni umutsuzlua dryor. Livorno'da artk nasl kalabilirim, bilmiyorum; ama buradan uzaklamak iin de ne bir are gryorum, ne de buna cesaretim yetiyor. Sinyora Giacinta hakkmda ne dnecek? Bu perian durumumla Sinyor Filippo'dan kzn, sekiz bin altnlk eyizi hangi yzle isteyeceim? Yazk! Bunca karayazlyken beni bir de ak kasp kavuruyor. Hey Tanrm! te Sinyor Fulgenzio. Daha onu grr grmez yzm kzaryor; yapmam sylediklerini, tlerini anmsyorum da, bunlardan nasl hi yararlanmadm dnyorum. KNC SAHNE FULGENZIO ile nceki. FULGENZIO, kendi kendine. - Bizim deli, savurgan, kendini beenmi ite burada. LEONARDO - Pek sevgili Sinyor Fulgenzio, sayglarm sunarm. FULGENZIO, souk. - Ben de sunarm. Kyde iyi vakit geirdiniz mi? LEONARDO - Sevgili efendim, bir daha bana kyden sz etmeyin. yle byk bir nefret baladm ki, dnyann btn altnlarn verseler bir daha yazla gitmem. FULGENZIO - Evet, niyet ok iyi. Ne yazk ki biraz ge kalmsnz. LEONARDO - Hi olmamaktansa, varsn ge olsun. FULGENZIO, cokulu. - Ge olsun iyi, ama yalnzca i iten gemi olmasn, kararnz paraszlktan deil de, doru davranmak niyetinden ileri gelmi olsun.

LEONARDO - Byle bir uurum kysnda bulunduumu sanmyorum. FULGENZIO - Decek kadar dmsnz, daha ne olsun ki? Beni de mi kandrmaya kalkyorsunuz? ayorum size dorusu. Kendinize bir kz isteyerek, benim gibi onurlu bir insan bile g bir duruma soktuunuz iin aknlk iindeyim. Durumunuzu biliyorsunuz; bu yaptnz bal gibi insanlar aldatma, sahteliktir. Fakat ben kendimi temize karacam; Sinyor Filippo'ya her eyi olduu gibi anlatacam. Sonra, o ne isterse yapsn; ben bu iten elimi ekiyorum ve bir daha byle ilere karmayacam ant iiyorum. LEONARDO - Ah! Sinyor Fulgenzio, Tanr rzas iin, beni umutsuzlua drmeyin. Durumumu biliyorsunuz, acyn bana. Alanacak bir durumdaym, snacak bir kecik bile bulamyorum; aresiz bir karara bavurmak zorunda kalacam. Para yok, saygnlk yok, dost kalmad, koruyan yok... Yaamm benim iin bir yz kzarts, srekli bir sknt olacak. Bana yardm edin, Sinyor Fulgenzio, yardm edin, bamn stnde kara bulutlar olduunu seziyorum. Bu sorun bir aile facias ve cesedimin sokaklarda srnmesiyle son bulmasn. FULGENZIO - Olum olsaydnz, kemiklerinizi sopayla krmak isterdim. Sizin gibiler ite byle konuurlar: Bir umudum kalmad, kendimi asmak, denize atmak istiyorum, derler. Bu ii pek umursamamalydm, nk sizinle hibir ilgim yok. Fakat insanm, bende insanlk duygular var, herkese acyorum; bir banza braklmay hak ettiniz, ama sizi brakmaya kalbim yetmiyor. LEONARDO - Tanr sizden raz olsun! Bir insan kurtaryorsuunz, perian bir aileyi kurtaryorsunuz. Yz kzartsndan, yoksulluktan, alacakllar srsnden beni kurtarn! FULGENZIO - Fakat ne sanyorsunuz? Size yardm etmek iin kendimi mi yok edeceim? Yeniden borca giresiniz diye borlarnz m deyeceim? LEONARDO - Hayr, Sinyor Fulgenzio, bir daha borca girmeyeceim. FULGENZIO - Bir tek sznze dahi inanmyorum. LEONARDO - Peki, ama imdiye kadar sylediklerinizle ne demek istemitiniz? FULGENZIO - imdiye kadar sylediklerimle, benden daha fazla size yardm edebilecek ve benden daha fazla bu kt durumunuzda sizi korumak zorunda olan daynz Bernardino'dan size yardm etmesini isteyeceimi sylemek istiyorum. Ve eer sizin iin bu kadar zamandr didinip urayorsam, konuuyorsam, tler veriyorsam, sanrm bana den grevden fazlasn yapm oluyorum. LEONARDO - Sinyor, ben kendimi size teslim ediyorum; fakat daym Sinyor Bernardino'dan bir ey kmayacak. FULGENZIO - Niye kmayacakm? LEONARDO - nk pintinin biridir, eli ok skdr, lse bile kimseye on para vermez; sonra yle kk drc bir tavr vardr ki insan ekemez. FULGENZIO - Ne olursa olsun, bu adm atmak gerek, bulunduumuz durumdan kurtulmak iin bu noktadan hareket etmek gerek. Daynz size yardm etmezse, kim etsin istersiniz? LEONARDO - Doru, haklsnz; btn bu syledikleriniz doru. FULGENZIO - Haydi, yleyse benimle gelin. LEONARDO, kmak zere. - Geliyorum, fakat hi de istemeyerek. NC SAHNE stnde gala giysisiyle VITTORIA ve ncekiler. VITTORIA - Bir dakika, Sinyor Leonardo. LEONARDO - abuk syleyin, nk yitirecek vaktim yok. VITTORIA - Sinyora Giacinta'ya benimle gelmek ister misiniz diye soracaktm. LEONARDO - Sevinerek gelirdim, fakat imdi buna olanak yok. Siz gidin, saln, sizi nasl kabul ettiini, benim hakkmda nasl konutuunu, evlenmemiz hakknda neler dndn bana bildirirsiniz. VITTORIA - Siz henz kendisini grmediniz mi? LEONARDO - Hayr, henz grmedim. FULGENZIO, Leonardo'ya. - Haydi, abuk olun. LEONARDO, Fulgenzio'ya. - Hazrm. VITTORIA - Sevgili aabeyim, ona kar ilgi gstermezseniz, nasl bir kimse olduunu siz de biliyorsunuz, her umudu kesebilirsiniz. LEONARDO - Sinyor Fulgenzio, ha yarm saat nce, ha yarm saat sonra, fark etmez sanrm. FULGENZIO, Leonardo'ya. - Daynz, vakti geldi mi sofraya oturur, yemekten sonra da uyumay alkanlk edinmitir.

LEONARDO, Fulgenzio'ya. - yleyse vakit yitirmeyelim. VITTORIA - Sizden yaknr, kendisini grmekte kusur ettiinizi sylerse, sizi balatmak iin ne syleyeyim? LEONARDO, Fulgenzio'ya. - Dayy grmeye yemekten sonra gitsek, olmaz m? FULGENZIO, Leonardo'ya. - Evinizi yine bir sr alacakllarla dolu mu grmek istiyorsunuz? LEONARDO, kendi kendine. - Hay kr eytan! Yine bam belaya girdi! FULGENZIO, Leonardo'ya. - Haydi gidelim de u yrek arsndan kurtulun. VITTORIA - Yazlkta olupbitenlerden sonra, sizi son derece ilgilendirecek bir ite bu kadar souk davranmanza ayorum dorusu, aabey. LEONARDO, kendi kendine. - Ah, evet! Vittoria doru sylyor. lgisiz davranmak tehlikelidir. Giacinta bana kar byk bir sevgi gstermiyor, her ey onun iin bir bahane olabilir. FULGENZIO, Leonardo'ya. - Geliyorsanz, gelin, yoksa ben gidiyorum. LEONARDO, Fulgenzio'ya. - Bir saniye, ltfen. VITTORIA, Leonardo'ya. - Beni dinleyin, Sinyora Giacinta'nn Montenero'da kahyann karsna yapt ziyareti unutmayn. LEONARDO, kendi kendine. - Ah! Yreimi paralayan ineleyici bir uyar bu! Sinyor Fulgenzio, gidip Bernardino dayyla siz konuup grseniz olmaz m?.. FULGENZIO - Anlald! Hoa kaln, beyefendi. (kmak zere.) LEONARDO, Fulgenzio'ya. - Hayr, durun: Sizinle geliyorum. (Kendi kendine.) Nereye dnsem, her yanda kayalk, frtna ve uurumlarla karlayorum. (Vittoria'ya.) Gidin, Sinyora Giacinta'ya... ne diyeyim... Bir trl karar veremiyorum... Ne isterseniz onu syleyin. (Fulgenzio'ya.) Haydi, gidelim. Aklm bamda deil, ne istediimi kendim de bilmiyorum. imdeki korku, endie, zc umutsuzluk arttka artyor. (Fulgenzio ile kar.) DRDNC SAHNE VITTORIA, sonra GUGLIELMO ve FERDINANDO . VITTORIA - Pek mnasebetsiz, u yal adam. Fakat bu durumumuzla aabeyimin ona gereksinimi olduunu anlamal; dayanmalym. Hah! te Sinyor Guglielmo! Artk gnl indirmesinin zaman gelmiti. Fakat onunla birlikte o az yrtk Ferdinando da var. Sanki Guglielmo zellikle yapyor, sanki benimle ba baa grmekten kanyor bu adam. Btn bunlar az sevgi belirtisidir. Kukularm gitgide artyor. FERDINANDO, Guglielmo'ya. - Fakat sevgili dostum, benim iim var, fazla kalamam. GUGLIELMO, Ferdinando'ya. - Balayn; ziyaret ksa srecek. Sizinle grmem gerekiyor. (Kendi kendine.) Mademki buraya gelmek bamn derdi, bari nc bir kii yanmda bulunsun; bu iime gelir. VITTORIA, kendi kendine. - Bu sinyorlarn arasnda nemli gizler var, galiba. FERDINANDO - Sayglarm sunarm, Sinyora Vittoria. VITTORIA, Ferdinando'ya. - Bizi bu kadar sk sk onurlandrmanzn nedeni nedir acaba, Sinyor? FERDINANDO - Arkadamla birlikte geldik. VITTORIA - Yoksa Sinyor Guglielmo yalnz gelmekten korkuyor mu? GUGLIELMO - Balayn, Sinyora. Henz einiz olmak onuruna kavumadm; size kar saygl davranmam gerekmez mi? FERDINANDO - Sinyora, dn dernek ne zaman? VITTORIA - Bizim pek soylu Sinyor Guglielmo ne zaman dilerse. GUGLIELMO - Sinyora, benden daha iyi bilirsiniz ki, yle damdan der gibi evlenilmez. FERDINANDO - Evlenme szlemesini imzaladnz m? VITTORIA - Hayr, efendim, Livorno'ya gelir gelmez yaplacak olan u iki dakikalk ii yapmak iin henz kendileri vakit bulamadlar. GUGLIELMO - Henz noteri bulamadm. FERDINANDO - Notere ne gerek var? Bu gibi anlamalar zel olarak da yaplr. Montenero'da bu konuda size hizmet etmeye hazr olduumu sylemitim; imdi de hazrm, dilerseniz. VITTORIA - Sinyor Guglielmo razysa... GUGLIELMO - Dorusunu isterseniz, Sinyor Leonardo noteri bulmak grevini bana vermiti. Ben noteri grdm, bu akam bulumak zere szletik. Kendisine kar byle yersiz bir davranta bulunmamza ve bu ii zmlemek iin fazla acele etmemize hibir neden grmyorum. VITTORIA - Tabii, tabii, madem bu akam olacakm... FERDINANDO - Szlemenin bugn imzalanacan Sinyora Vittoria'nn nceden bildiini sanyorum.

VITTORIA - Neden yle sanyorsunuz? FERDINANDO - nk gelinliinizi giymisiniz. VITTORIA - Hayr, yanlyorsunuz. Sinyora Giacinta'y grmeye gidecektim, onun iin beyaz giydim. GUGLIELMO - Sinyora Giacinta'ya bu saatte mi gideceksiniz? VITTORIA - Elbette: madem bu treniyapmak gerek, bir an nce kurtulaym. GUGLIELMO - Yalnz m gidiyorsunuz? VITTORIA - Aabeyimin de benimle gelmesini istiyordum, fakat ileriyle urayor. GUGLIELMO - zin verirseniz ben size elik edeyim. VITTORIA, alayla. - Ah! Sinyor Guglielmo, ok naziksiniz, teekkr ederim, bana bu kadar nazik davrandnz ilk kez gryorum. Hayr, hayr, efendim, rahatsz olmayn. FERDINANDO, kendi kendine. - Bu ziyaret imdi beni elendirmeye balad. GUGLIELMO - Balayn, sinyora. Bence birlikte gitmemiz yerinde olur. Sinyor Filippo ile Sinyora Giacinta'y ziyaret etmek benim de grevim; bu grevi sizinle birlikte yaparsam, herhalde siz de honut olursunuz. VITTORIA - Sizin pek yerinde dnz aklmda: einiz olmadka bizi birlikte grmeleri uygun dmez. FERDINANDO - Doru sylyor; saknmayla konuuyor. Siz gidip noteri bulun, elini abuk tutsun, bu arada ben sizin yerinize Sinyora Giacinta'y grmeye giderim. VITTORIA, Guglielmo'ya. - Bir saate kadar dnnce, sizi burada noterle bulsam, hi kt olmaz. GUGLIELMO - Sinyor Ferdinando ile mi gitmek istiyorsunuz? VITTORIA - Evet, yalnz gitmemek iin, onunla gideceim. GUGLIELMO - Ben, her ikinizi de honut etmek iin araya girdim. VITTORIA, Guglielmo'ya. - Sinyor Ferdinando'yu yanmda grrlerse, kimse bir ey sylemez. GUGLIELMO - Evet Sinyora, anladm. Ho olmayan yaratlm sizi rahatsz ediyor. Sinyor Ferdinando ise nkteli ve parlak bir gen. Pek mutlu bir koca olamayacam daha pek erkenden anlatmaya balyorsunuz. Aka konualm, sinyora, hounuza gitmiyorsam, istediinizi yapmakta zgrsnz. VITTORIA - Sizi sevmesem, soukluunuzdan endie eder, evlenme szlemesini bir an nce yapmak iin bu kadar stelemezdim. GUGLIELMO - Hem beni sevdiinizi sylyor, hem de benim yanmda baka birini yeliyorsunuz! FERDINANDO - Dostum, baksanza! Yoksa beni mi kskanyorsunuz? VITTORIA, Guglielmo'ya. - Aklnzdan byle eyler geeceini hi dnmezdim. GUGLIELMO - Yersiz dnmyorum; gzmle grdklerime inanyorum. VITTORIA - Sinyor Guglielmo, benimle ak konuun. GUGLIELMO - Bundan daha ak konuamam. Bana kar layk olduumu sanmadm bir biimde davranyorsunuz. VITTORIA, kendi kendine. - Demek beni sandmdan ok seviyormu! FERDINANDO - Bakn, sizleri rahatsz ediyorsam, hemen gideyim. GUGLIELMO - Hayr, hayr, kaln, Sinyora Vittoria'ya elik edin. VITTORIA - Yok, sevgili Sinyor Guglielmo, bu konuyu bu kadar ciddiye almayn. Sizi krmsam, zr dilerim. Sizi btn kalbimle seviyorum. Sizin einiz olacam; yalnzca size bal olmak istiyorum. Sinyora Giacinta'ya sizinle birlikte gideceim. Hatta isterseniz, gitmem bile. GUGLIELMO - Bu grenee uymak her ikimiz iin de ayn derecede bir bortur. VITTORIA - yleyse hemen gidelim. Beni onurlandrdnz, Sinyor Ferdinando, ama balayn beni,. FERDINANDO - Rica ederim. Benim iin hepsi bir. GUGLIELMO - Sinyor Ferdinando, isterse, bizimle birlikte gelsin. VITTORIA - Fakat gerek yok... GUGLIELMO - Gerek var, Sinyora, namus ve onurun korunmas iin benim gsterdiim, sizin de kabul ettiiniz nedenden dolay gerek var. FERDINANDO - Demek artk hizmetlerinizi greceim. VITTORIA - Ah! Sinyor Guglielmo, beni gerekten seviyorsanz... GUGLIELMO - Haydi, yemek saati gelmeden gidelim. VITTORIA - Nasl isterseniz, ben hazrm. GUGLIELMO, Ferdinando'ya. - Dostum, Sinyora Vittoria'ya elik eder misiniz? FERDINANDO, Guglielmo'ya. - Kolumu mu vereyim? GUGLIELMO - Evet, ltfen. VITTORIA, Guglielmo'ya. - Peki ama, niye sizin kolunuza girmemeyim? GUGLIELMO - Kendini bilen bir erkeim ben, Sinyora. Yeter ki bana haksz davranmayn.

VITTORIA - Fakat ben, doal olarak... GUGLIELMO - Sinyora, biraz anlayl olun; ltfen, rica ediyorum. VITTORIA - Pekl. (Kendi kendine.) imdi biraz daha honutum. (Ferdinando'ya elini verir.) FERDINANDO, kendi kendine. - Dorusu, beni yle durumlara sokuyorlar ki... Fakat neyse, hi olmazsa dnlerinde benim de bir yerim olacak (Vittoria ile kar.) GUGLIELMO, kendi kendine. - Giacinta'y grmek frsatn bulaym diye, ne hilelere bavurmak, ne glklere katlanmak zorunda kaldm! (kar.) BENC SAHNE Bernardino'nun evinde bir oda. BERNARDINO, eski zaman giyimiyle, PASQUALE (bir uak), sonra FULGENZIO. BERNARDINO, Pasquale'ye. - Beni kim aryor? Kim istiyor? PASQUALE - Sinyor Fulgenzio size sayglarn sunmaya gelmi. BERNARDINO - Buyursun, buyursun. Buyurun Sinyor Fulgenzio. FULGENZIO - Sayglar sunarm, Sinyor Bernardino. BERNARDINO - Gnaydn, sevgili dostum. Naslsnz, iyi misiniz? uzun zamandr ortaklklarda yoktunuz. FULGENZIO - Tanr'ya bin kr, yalln etkilerini duymaya balayan yal bir adama baland kadar iyiyim. BERNARDINO - Benim gibi yapn, umursamayn. Biraz da katlanmak gerek; fakat insan ne kadar az umursarsa, o kadar az ac eker. Ben, karnm ackt zaman yiyorum, uykum geldii zaman da uyuyorum, canm istedi mi de eleniyorum. Umursadm yok, hi tasa etmiyorum. Niye tasa edecek miim? (Glerek.) Ah, ah, ah, hepsi bir! Umursamak da neymi? FULGENZIO - Tanr iyiliini versin! Olaanst bir huyunuz var. Baa gelene eyvallah diyenlere ne mutlu! BERNARDINO, glerek. - Hepsi bir, hepsi bir. Hi tasa etmemeli. FULGENZIO - Olduka nemli bir i iin sizi rahatsz etmeye geldim. BERNARDINO - Sevgili Sinyor Fulgenzio, karnzda, buyruunuzdaym. FULGENZIO - Dostum, sizinle, yeeniniz Sinyor Leonardo hakknda konumalym. BERNARDINO - Saygdeer marki hakknda m? Neler yapyor Sinyor Marki? yidirler umarm. FULGENZIO - Dorusunu isterseniz, pek akllca iler yapmam. BERNARDINO - Akllca iler yapmam m? Yok, izninizle! Ben yle sanyorum, o bizden daha aklldr. Bizler glkle geinmek iin abalyoruz, o ise eleniyor, varn younu harcyor; nee iinde; nasl, sizce akllca davranmyor mu? FULGENZIO - Alayc bir tavrla konutuunuzu, fakat iinizden yaptklarn hi doru bulmadnz, hi beenmediinizi anlyorum. BERNARDINO, alayla. - Yok canm! Pek saygdeer Sinyor Marki Leonardo'nun yaamna karmaya cesaret edemem. Kendisine, artamlarna, o gzel srmal giysilerine ok saygm vardr. FULGENZIO - Sevgili dostum, ok rica ederim, biraz ciddi konualm. BERNARDINO - Tabii, tabii, ciddi konualm. FULGENZIO - Yeeniniz ok kt bir durumda. BERNARDINO - ok kt durumda m? Sakn arabadan dm olmasn? Yoksa arabann ift at gemi azya alp parlad m? FULGENZIO - Siz glyorsunuz, ama glecek bir ey yok. Yeeninizin o kadar ok borcu var ki, barnacak delik bulamyor. BERNARDINO - Yok canm! Sorun yalnzca buysa, zarar yok. Bor yznden o deil, alacakllar ekecek. FULGENZIO - Fakat mal mlk kalmamsa, saygnlk yoksa, nasl yaayabilir? BERNARDINO - Zarar yok, zarar yok. Her gn evinde yemee gelmi olanlardan birinin evine gitse, a kalmaz. FULGENZIO - Ayn perdeden konumay srdrdnze baklrsa, benimle alay ediyorsunuz. BERNARDINO - Sevgili Sinyor Fulgenzio, sizi ne kadar sevdiimi, ne kadar saydm bilirsiniz. FULGENZIO - Madem yle, beni dinleyin ve ciddi olarak yant verin. Bilmi olun ki Sinyor Leonardo

evlenmek iin ok gzel bir frsat ele geirmitir. BERNARDINO - Honut oldum, sevindim. FULGENZIO - Fakat dertlerine bir are bulunmazsa, ne kz alabilecek, ne de eyizi. BERNARDINO - Ne?! Onun gibi bir adam m? Ayan nereye dedirse, her yandan para kar. FULGENZIO, kendi kendine. - Sabrm tkeniyor. Sinyor Leonardo bana sylemiti bunu. (Bernardino'ya alnm.) Size sylyorum, yeeninizin durumu ok kt.. BERNARDINO, gya ciddi. - yle mi? Madem siz sylyorsunuz, yledir. FULGENZIO - Fakat durumunu kolayca dzeltebilir. BERNARDINO - Al, dzeltir. FULGENZIO - Ama size gereksinimi var. BERNARDINO - Yok! te bu olamaz! FULGENZIO - Size gveniyor. BERNARDINO - Bizim Sinyor Marki mi? Olanaksz! FULGENZIO - Byledir, diyorum, sizin iyi yreinize, sevginize gveniyor. Kt karlamayacanz bilsem, elinizi pmesi ve balanma dilemesi iin kendisini buraya arrdm. BERNARDINO - Balanma m? Niye benden balanmasn dileyecekmi? Ne yapt bana ki benden balanma dilesin? Yok canm, benimle alay etmeyin; bu kadar saygya layk deilim ben; bu kadar iltifat olmaz, arkadaz, akrabayz. Sinyor Leonardo mu? Yoo, Sinyor Leonardo ile aramzda byle trenin yeri yoktur. FULGENZIO - Buraya gelirse, onu iyi karlayacak msnz? BERNARDINO - Niye karlamayaym? FULGENZIO - yleyse izninizle, araym. BERNARDINO - Buyurun, ne zaman isterseniz buyurun. FULGENZIO - yleyse gidip araym. BERNARDINO - Sinyor Leonardo nerede ki? FULGENZIO - eride, salonda bekliyor. BERNARDINO biraz ararak. - Salonda m bekliyor? FULGENZIO - sterseniz araym. BERNARDINO - Evet, hay hay, arn. FULGENZIO kendi kendine. - Onu dinlerse belki bir ey yapar. Kendi adma, oynadm rol canm skmaya balad. (kar.) ALTINCI SAHNE BERNARDINO, sonra FULGENZIO ile LEONARDO, daha sonra PASQUALE. BERNARDINO - Ah, ah, ah, bizim yal onu birlikte getirmi. Gedie kendisi saldrd: akn desteklemek iin destek gleri varm! FULGENZIO - te, Sinyor Leonardo burada. LEONARDO - Oo! Yeen efendi, sayglar sunarm; naslsnz, iyisiniz umarm? Kz kardeiniz hanm nasllar? Pek sevgili yeen hanmm nasllar? Yazlkta elendiniz mi? Salnz yerinde ya! Nasl, iyi vakit geiriyor musunuz? Tabii, yledir, ok ok sevindim. LEONARDO - Kullandnz nazik szlerden sezdiim kadar byk bir sevgiyle karlanmaya layk deilim. Hak etmi olduum azarlar belki tatl szlerle gizlemek istiyorsunuz diye hakl olarak korkuyorum. BERNARDINO, Fulgenzio'ya. - Ne dersiniz? Ne akll delikanl, deil mi? Ne slubu var, ne gzel konuuyor! FULGENZIO - Brakalm u bo laflar. Size sylediklerimi duydunuz. Sizin iyi yreinize son derece gereksinimi var, btn itenliiyle size snyor. BERNARDINO - Yapabilseydim... Elimden gelseydi... Olabilseydi... LEONARDO, apkasn eline alarak. - Ah, daycm... BERNARDINO - Giyin apkanz. LEONARDO - zgnm, beni yanl davranlarm... BERNARDINO - apkanz banza koyun. LEONARDO - Beni batrd!

BERNARDINO - Ltfen. (apkay Leonardo'nun bana koyar.) LEONARDO - Eer siz bana yardm etmezseniz... BERNARDINO, Fulgenzio'ya. - Saat ka? FULGENZIO, Bernardino'ya. - Ltfen onu dinleyin. LEONARDO - Ne olursunuz, sevgili daycm... (apkasn karr.) BERNARDINO - Zavall kleniz. (Takkesini karr.) LEONARDO - Bana arkanz evirmeyin. BERNARDINO, takkesi elinde. - Yok! Byle bir terbiyesizlii dnyada yapmam. LEONARDO, apkasn elinde tutarak. - Btn zayflm, yazln gereinden fazla grkemli oluudur. BERNARDINO - zninizle. (Takkesini giyer.) ok kalabalk mydnz bu yl? Elenceli oldu mu? LEONARDO - Hep delilik bunlar, efendim; bunu itiraf ediyorum, her eyi anladm ve cidden piman oldum. BERNARDINO - Evlenecekmisiniz, yle mi? LEONARDO - Evet, dorudur, sekiz bin altnlk eyiz de belimi dorultabilir. Fakat siz beni u ufak tefek borlardan kurtarmazsanz... FULGENZIO - Gelin, Sinyor Filippo Ganganelli'nin kzdr. BERNARDINO - Gzel, kendisini tanyorum, efendi bir adamdr: gzel yazlk yerlerine gider, neeli, ho bir adamdr. ok iyi bir aile semisiniz. ok, ok honut oldum. LEONARDO - Fakat hi olmazsa bir ksmna bir are bulamazsam... BERNARDINO - Sinyor Filippo'ya ltfen selamlarm iletin. LEONARDO - Efendim, dertlerime bir are bulamazsam... BERNARDINO - Kendisini kutladm da syleyin. LEONARDO - Szlerime hi kulak asmyorsunuz, sinyor. BERNARDINO - Evet, sinyor, gvey olduunuzu anlyorum, sevindim de. LEONARDO - Bana yardm etmeyecek misiniz? BERNARDINO - Gelinin ad nedir? LEONARDO - Beni byle ortada brakmaya yreiniz elverecek mi? BERNARDINO - Ah! Yeen efendimin evlenecek olmasna ne kadar sevindim! LEONARDO - Gya sevindiniz, teekkr ederim, ama emin olun, sizi bir daha asla rahatsz etmeyeceim. BERNARDINO - Zavall kleniz. LEONARDO Fulgenzio'ya. - Ben size demedim mi? Sanki bir ey iimi kemiriyor; ekemem artk. (kar.) BERNARDINO - Sayglar sunarm, yeen efendi. FULGENZIO, Bernardino'ya fkeyle. - Klenizim. BERNARDINO - yi gnler, sevgili Sinyor Fulgenzio. FULGENZIO - Byle olacan bilseydim, sizi rahatsz etmezdim. BERNARDINO - Gnn, gecenin her saatinde gelmekte zgrsnz. FULGENZIO - Kpekten betersiniz! BERNARDINO - Aferin, aferin. Yaasn Sinyor Fulgenzio! FULGENZIO, kendi kendine. - Alimallah kendi ellerimle boazlarm u adam. (kar.) BERNARDINO - Pasquale! PASQUALE - Efendim. BERNARDINO - Sofray hazrla. (kar.) YEDNC SAHNE Filippo'nun evinde bir oda. GIACINTA ile BRIGIDA, sonra UAK. BRIGIDA - Hayr, sinyora: yle syleyeceim, yle yapacam, byle olacak, byle istiyorum demek botur. Baz durumlarda insan kendine egemen olamaz. GIACINTA - Demin bama gelen bir daha bama gelmeyecek. BRIGIDA - Umarm, dediiniz gibi olur, ama kukum var. GIACINTA - Benimse kesin bir gvenim var. BRIGIDA - Bu gven acaba nereden ileri geliyor? GIACINTA - Dinle; u kesin, Tanr bana yardm etmek istiyor. Endieler iindeyken, kendimi avutmak iin elime bir kitap aldm, yle, elime geen geliigzel bir kitap, ama bundan daha uygunu olamazd; ad

"Ruh Hastalklarna Kar areler." Bu kitaptan rendiim eyler arasnda u da var; zc bir dnceden kurtulmak iin, insan bunun tersi olan bir dnceyi aklna getirmelidir. Kitapta, beynimizin trl trl dncelerin kapal bulunduu saysz hcreyle dolu olduu, istemin bu hcreleri diledii gibi ap kapatabildii, mantn da u veya bu hcreyi ap kapamak konusunda isteme yol gsterdii yazl. rnein, beynimde beni Guglielmo'yu dnmeye ynelten hcre ald m,ben manta bavuracam, mantk da, grev, namus, doruluk dncelerinin bulunduu ekmeceleri amam iin isteme yol gsterecek. Bunlar arabuk bulunmazsa, giysi, elii, kt oyunlar, piyango, ene alma, toplant, gezinti ve bunlara benzer nemsiz eylerle ilgilenmek bile yetiyor; eer mantk ilemiyor, istem de grevini yapmyorsa, o zaman zihnimiz aydnlanncaya, balama hcresi alncaya kadar, makineyi sarsmak, sert devinimler yapmak, kahkahalarla glmek gerekiyor. BRIGIDA - Ne yazk ki okumasn bilmiyorum; u kitab biraz ben de okuyaym diye sizden ricada bulunurdum. GIACINTA - Seni de zen baz dncelerin mi var, yoksa? BRIGIDA - Uyurken bile yakam brakmayan bir dncem var, sinyora. GIACINTA - Nedir, syle, kurtulman iin hangi hcreyi amak gerektiini belki ben sana retebilirim. BRIGIDA - Sorun u ki, hanmm -itiraf edeyim- ben Paolino'ya delice m, siz de bana onunla evlenebilmem konusunda umut vermitiniz; kendisi efendisine hizmet etmek iin Montenero'da kald, ne zaman dnecei de belli deil. GIACINTA - Ah! Brigida, bu senin dncen o kadar kt bir dnce olmad gibi, onu aklndan karman iin seni uratracak kadar zc de deil. Byle bir evlenme ikiniz iin de uygundur. Senin bu evlenmene hibir engel grmyorum; ak hcresini kapamadan, umut hcresini aman yeter. BRIGIDA - Dorusu, her ikisinin de ardna kadar ak olduunu sanyorum. UAK - Sinyora, Sinyora Vittoria ile Sinyor Ferdinando ve Sinyor Guglielmo sizi grmeye gelmiler. GIACINTA, kendi kendine. - Heyhat! (Uaa.) Hay, hay, gelsinler, buyursunlar. (Uak kar.) BRIGIDA - te denemenin tam sras, sinyora. GIACINTA - Evet, tam sras; buna ok sevindim. BRIGIDA - Dersi unutmayn. GIACINTA - Derhal uygulamaya getim. Kt bir dnce kafama saplanp beni zmeye balar balamaz, neeli bir insan olan ve beni pek ok gldreceini umduum Sinyor Ferdinando'yu dnerek, onu derhal aklmdan kardm. BRIGIDA - Gln, makinay sarsn ve elenin. SEKZNC SAHNE VITTORIA, GUGLIELMO, FERDINANDO ile ncekiler. VITTORIA - Ho geldiniz, sevgili Giacintacm. GIACINTA, byk bir neeyle. - Ho bulduk, ho bulduk. Buyurun. abuk sandalye getirin. FERDINANDO - Naslsnz, iyisiniz umarm, Sinyora Giacinta? GIACINTA - Hamdolsun, kendimi hibir zaman bu kadar iyi duyumsamadm. GUGLIELMO - ok sevindim. GIACINTA - Teekkr ederim, teekkr ederim. abuk sandalyeleri. Verin buraya, buraya bir sandalye. (Seri bir davranla bir sandalye alr.) BRIGIDA, kendi kendine. - Makinay sarsmak gereksinimi duyuyor. GIACINTA - Haydi, buyurun, oturun. (Neeyle.) Ne var ne yok, Livorno'da? VITTORIA - nemli bir ey iitmedim. GIACINTA - Sinyor Ferdinando her eyi bilir, her yanda dolar; o bize imdi ehirdeki haberleri syleyecektir. FERDINANDO - Sinyora, ben bu sabah buraya sizinle birlikte geldim, Sinyor Guglielmo bir eyler bilmedikten sonra, ben ne bilebilirim ki? GUGLIELMO - Yeni haberlerim var, ama burada syleyemem. GIACINTA, Ferdinando'ya, koluna gl bir biimde vurarak. - Haydi! Bizlere ho bir ey anlatn. FERDINANDO - Ne syleyeyim ben?

VITTORIA - Sinyor Guglielmo'nun sylemek istedii eyin, hepsini deilse de, hi olmazsa birazn renelim. GIACINTA, Ferdinando'ya, yine koluna gl bir biimde vurarak. - Siz, siz anlatn. BRIGIDA, kendi kendine. - imdi de Sinyor Ferdinando'nun makinasn sarsyor. FERDINANDO - Sinyora, siz kolumu krmak m istiyorsunuz? GIACINTA - Zavallck! Vah zavall, ne kadar da narin! Acttm m? GUGLIELMO - Biraz acyn, sinyora, biraz acyn. GIACINTA, kendi kendine. - Yok olas! (Yksek sesle.) Ne kadar da sevimli u Sinyor Ferdinando! Beni gldryor, glmekten bayltyor, iimden gele gele gldm zaman da soluum kesiliyor. VITTORIA - Sinyora Giacinta, acaba niye bu kadar neelisiniz? GIACINTA - Ben de bilmiyorum. Hibir zaman bugnk kadar neeli olmadm, adeta iim glyor. FERDINANDO - Kesinlikle bir nedeni vardr. GUGLIELMO - Herhalde neden, yaknda yaplacak olan dndr. GIACINTA, kendi kendine. - Ah! Dilin kurusun inallah! (Vittoria'ya.) ok gzel bir giysiniz var, Vittoriacm. VITTORIA - Eh! Zararsz. FERDINANDO - Gelin olaca nasl da belli. GIACINTA - Bu yl m diktirdiniz? VITTORIA - Dorusunu isterseniz, geen yl diktirmitim. GIACINTA - Yine de modas gememi. VITTORIA - Evet, baz yerlerini deitirttim. GIACINTA - Monsieur de la rejouissance m dikti? VITTORIA - Evet, "mariage"m (*) diken terzi. FERDINANDO - Hazr "mariage"dan sz ediyorsunuz, hanmlar, dnnz ne zaman? GIACINTA, Ferdinando'yu drter. - Konuurken insann szn kesmek! ok kt bir huyunuz var sizin! FERDINANDO - Siz de bu sabah aklnz benimle bozdunuz, galiba! GIACINTA - Evet, yakanz brakmayacam. Bir hayli hrpaladnz o zavall yal teyzemin cn alacam. FERDINANDO - Sinyora Sabina'ya ne yaptm sanki ben? GIACINTA - Ne mi yaptnz? Yapabileceiniz en kt davranta bulundunuz. (Bu konuma srasnda Giacinta Guglielmo'ya bakar.) Zayf yann buldunuz. Onu kandrdnz, delicesine k ettiniz. Onurlu bir erkek byle davranlarda bulunmamaldr; bir erkek, temiz bir amac olmadka, yal olsun, gen olsun, karsndakini k etmeye almamaldr; stelik ister dul, ister kz olsun, bir kadnn karlarna veya saygnlna zarar getirebileceini grd m, ziyaretleriyle, yersiz ve yapmack davranlaryla ikence etmektense, onu tuzaa drmeye almaktansa, bu iten vazgemeli, ekinmelidir. Bunlar vahice, tehlikeli, insanla uymayan eylerdir. (Ferdinando, dnerek Guglielmo'ya bakar.) GIACINTA, Ferdinando'ya. - Size sylyorum, size sylyorum. Ne bakyorsunuz o yana? Sizinle konuuyorum. FERDINANDO, kendi kendine. - aka rndan kt artk. Buna mnasebetsizlik derler. VITTORIA, kendi kendine. - Sinyora Giacinta adamakll kzm. Bir bakma hakl, ama zavally biraz fazla hrpalad. GUGLIELMO, kendi kendine. - Zavall Ferdinando! O szlerin kimin iin sylendiini anlamyorum. Benim yzmden arada o yand. FERDINANDO, kendi kendine. - Bundan fazlasna katlanmaya niyetim yok. (Yksek sesle.) Bayanlar, izninizle. (Ayaa kalkar.) GIACINTA - Nereye gidiyorsunuz? FERDINANDO - Fazla rahatsz etmeyeyim. GIACINTA, neeli. - Haydi canm! Sorun karmayn, kaln burada. VITTORIA - Zavallcaz biraz fazla hrpaladnz. GIACINTA - Haydi canm, oturun ukaya, aka ettim. (Zorla oturtur.) Zavall Sinyor Ferdinando, gcendiniz mi? FERDINANDO - Sinyora, akalar byle ineleyici oldu mu... GIACINTA, neeli. - Hah! te babam geldi. imdi meclis tamam olur. Tanr iyiliini versin, o yallyla dnyaya nee saar. Benden bin kez daha neelidir. VITTORIA, yavaa Guglielmo'ya. - Giacinta bugn olaanst neeli.

GUGLIELMO, yavaa Vittoria'ya. - Evet, yle. (Kendi kendine.) Bense, onun kendini iin iin yediini sanyorum. Fakat ben ekiyorum ya, biraz o da eksin. DOKUZUNCU SAHNE FILIPPO ile ncekiler, sonra UAK. FILIPPO - Klenizim, efendiler. VITTORIA - Ho geldiniz, Sinyor Filippo. FILIPPO - Bize le yemeine mi geldiniz? VITTORIA - Ah! Hayr, ben grevimi yapmaya, ziyarete geldim. GIACINTA, kendi kendine. - Onsuz da gelebilirdi. FILIPPO - Buyurun, dilerseniz. ok sevinirim. Tutun ki yazlktayz. VITTORIA - Bana kalrsa, teekkr ederim. Bugn konuklarm gelecek, evde bulunmam gerek. FILIPPO, Vittoria'ya. - Ya Sinyor Leonardo'dan ne haber? VITTORIA - yidir. Henz grmediniz mi kendisini? FILIPPO - Daha onurlandrmad, onu da grmek isterdim Amcas ld m, kald m, ne oldu? VITTORIA - Sadr, sadr; geri dnd, henz lmek niyetinde deil. FILIPPO - Ah, u ie bakn! Hekimler de onun iin artk ld diyorlard. Sevindim, zavall adamcaz! Sinyor Leonardo'ya buraya gelmesini syleyin, onunla konuacaklarm var. Kzmla evlenme iini bitirmemiz gerek. GIACINTA, kendi kendine. - Al sana bir tane daha! Sanki evlenme sznden baka konuulacak ey yok! VITTORIA - Sylerim, sinyor, onun da ok honut olacan sanyorum. GUGLIELMO - Sinyor Leonardo ilgisiz grnyor. Sinyora Giacinta'nn deerini bilmiyor. GIACINTA, kendi kendine. - u irkin szlerle beni terletecek ne var sanki? (Mendilini karr, terini siler.) UAK - Efendiler, Sinyora Costanza sayglarn sunuyor ve yeeniyle Livorna'ya dndn bildiriyor. GIACINTA, kendini neeli gstererek. - Aferin, ok sevindim. Kk doktor bey de gelmitir. O da evlenecek! Hem ne evlenme! Bakalm, ne haberler var. u sevimli Tognino ile adamakll elenmek istiyorum. FERDINANDO - Hem ne evlenmeler, ne dnler! te Sinyora Rosina, Sinyora Vittoria, Sinyora Giacinta buradalar. GIACINTA, kendi kendine. - Hay kudurasn inallah! (Yksek sesle.) Ah! Hemen evlerine gitmek istiyorum. ok merak ediyorum. Siz de gidecek misiniz, Vittoria? (Ayaa kalkar.) VITTORIA - Gideceim, fakat bu saatte olmaz. FILIPPO - Evet, yemek saati. imdi gitmeye ne gerek var? GIACINTA - Evet, doru, yemekten sonra giderim. Giyinip taranmam, tuvalet yapmam gerek. VITTORIA, ayaa kalkarak. - Sinyora Giacinta, fazla rahatsz etmeyelim. GIACINTA - Gle gle, Vittoriacm. VITTORIA - Cariyenizim, Sinyor Filippo. FILIPPO - Sayglar sunarm. Sinyor Leonardo'ya sylemeyi unutmayn. GIACINTA, Filippo'ya fkeyle. - Sizin de bir eyi bin kez yineleme huyunuz var. Herkesi kendiniz gibi belleksiz mi sanyorsunuz? FILIPPO, Giacinta'ya. - Haydi, haydi sinyora, canm skmayn. VITTORIA - Hoa kaln. (kar.) GIACINTA - Gle gle. GUGLIELMO, Filippo ve Giacinta'y selamlayarak. - Klenizim, efendiler. FILIPPO - Sayglar sunarm, Sinyor Guglielmo. GUGLIELMO, karak. - Klenizim, Sinyora Giacinta. GIACINTA, Guglielmo'ya. - Cariyenizim, cariyenizim, efendim. (Ferdinando'ya.) Kk doktor beyle eleneceiz. FERDINANDO, karak. - ok, ok eleneceiz. Klenizim, efendim. FILIPPO Ferdinando'ya. - Yine bekleriz. GIACINTA, Ferdinando'ya. - Yine buyurun. (Yukarda ad geen kar.) FILIPPO - Daha sslenecek misiniz, elinizi abuk tutun, nk karnm a, yemek yemek istiyorum. (kar.)

ONUNCU SAHNE GIACINTA, sonra BRIGIDA. GIACINTA - Kendimde deilim. Ne olduumu bilmiyorum. BRIGIDA - Hanmefendi, makine ne durumda? GIACINTA - Tanr akna, sus. aka ederek acm artrmaya urama. BRIGIDA - Sinyora, size bir syleyeceim var, fakat daha ok fkelenmenizi istemem. GIACINTA - Neymi o syleyecein? BRIGIDA - Sakin olun, yoksa sylemem. GIACINTA - Haydi, bala beni; balanacak durumdaym. Syle; seni fkelenmeden dinleyeceim. BRIGIDA - Sinyora Vittoria Sinyor Ferdinando ile merdivenleri indii srada... GIACINTA - Guglielmo ile deil miydi? Sinyor Ferdinando ile miydi? BRIGIDA - Evet, Sinyora, Sinyor Ferdinando ile kol kola idi. GIACINTA, kendi kendine. - Ben her zaman dememi miydim? Guglielmo onu ekemez. BRIGIDA - te, merdivenleri indii srada, Sinyor Guglielmo geri kald. Usulca beni ard... GIACINTA - Ne syledi sana o kstah? BRIGIDA - Kzarsanz, baka bir ey sylemem. GIACINTA - Hayr, kzmyorum. Seni sakin sakin dinliyorum. Ne syledi sana? BRIGIDA - Elinde bir mektup vard... GIACINTA - Kimin iin, bir mektup? BRIGIDA - Sizin iin. GIACINTA - Benim iin bir mektup ha? Sakn saknmasz davranarak onu almayasn? BRIGIDA - Hayr, sinyora, hayr. Almadm. (Kendi kendine.) Aldm sylersem, urackta iki gzm oyar. GIACINTA, kendi kendine. - Bana bir mektup ha? Acaba ne yazm olabilir? BRIGIDA, kendi kendine - stemiyordum, zorla verdi. GIACINTA, kendi kendine. - te yandan onun imdiki dncelerini renmek benim iin ok yararl olurdu. BRIGIDA, kendi kendine. - Atee atarm, olur biter. GIACINTA - Mektubu sana verirken bir ey sylemedi mi? BRIGIDA - Hayr, bir ey sylemedi, Sinyora. GIACINTA - Sana mektup vermek istediini nasl anladn? BRIGIDA - Beni ard; baktm, elinde bir kt vard. GIACINTA - Peki, o kdn bana verilmesini istediini nereden anladn? BRIGIDA - Kendisi syledi! GIACINTA - Demek ki konutu! BRIGIDA - ki szck abuk sylenir. GIACINTA - Ya sen niye geri evirdin, niye mektubu almadn? BRIGIDA - Almadm, nk o sizi rahatsz etmekten ekinmeyen, utanmazn biridir. GIACINTA - Bamn belas, hep byle kafaszca iler yaparsn. ok merak ediyorum, geri evirip almadn u mektubu grmek iin varm youmu verirdim. BRIGIDA - Fakat ben, Sinyora... GIACINTA - Sen daima aklllk, politika, bilginlik taslarsn sen. BRIGIDA- Ah! Sizi iyi bilirim ben, Sinyora, mektubu alp almadm anlamak iin byle konuuyorsunuz. GIACINTA, tatllkla. - Brigida, yoksa mektubu aldn m? BRIGIDA - Aldysam, bana dayak m atacaksnz? GIACINTA - Hayr, canm, sana teekkr ederim. Tanr raz olsun, derim. Seni honut edecek bir armaan veririm. BRIGIDA, kendi kendine. - Acaba inanaym m? GIACINTA, tatllkla. - Brigida, aldn m? BRIGIDA - Dorusunu sylememi isterseniz, baka birine vermesin diye ben aldm. Daha iyi deil mi? GIACINTA - Ah, ver onu bana! ldrme beni! BRIGIDA - te. Aldm da, kt m yaptm? GIACINTA - Hayr, Tanr senden raz olsun. Dur bir greyim.

BRIGIDA - Aln. GIACINTA - Ah! Tanrm! Yreim arpyor, elim titriyor. Ah u mektup beni yok edebilir! BRIGIDA - Benim dediim gibi yapn, sinyora; yakverin, okumayn. GIACINTA - Git buradan, yalnz brak beni. BRIGIDA - Ah! Hayr, balayn, fakat sizi yalnz brakamam. GIACINTA, fkeyle. - Sana sylyorum, git buradan; beni kzdrma! BRIGIDA - Evet, Sinyora, nasl isterseniz. (Kendi kendine.) Eh! Elbet, hi aalama, azar dururken armaan beklenir mi? Biliyordum zaten... (kar.) ON BRNC SAHNE GIACINTA, yalnz. GIACINTA - Beni ziyaretleriyle zmesi yetmiyormu gibi, bir de mektuplaryla canm skmak istiyor. Ne derse desin, benim iin hepsi bir. Karar verilmitir. yle bir biimde yant vereceim ki, utanacak, vazgeecek, deliye dnecek. Montenero'da, korulukta kendisine sylemek cesaretini bulduum eyleri unutmusa, ona yazarak anmsatabilirim. Bakalm, bana ne yazmak cretini buldu. (Mektubu aar ve okur.) Kk hanm; bu sabah sayglarm sunmak zere sizi grmeye geldim. Fakat izin vermediler. Hizmetiniz, bana olduka kaba davrand... Brigida, bazen ok cesur ve edepsiz oluyor. una bana kt davranmak da neymi? Ben Sinyor Guglielmo'yu kabul etmek istemedimse, kendisinin ona terbiyesizce yant vermeye hakk yoktur. Bu arada elinize ve yreinize sahip olmak mutluluuna ulaacak gelecekteki kocanz gelerek... Ah, Bilmiyorum, yreime sahip olup olmayacan bilmiyorum. O da, Brigida'nn szlerinden aa kalmayan sert ve aalayc szlerle beni oradan uzaklamaya zorlad... Nasl! Benim evimde ha! Evimde efendilik mi taslamaya balad? Vaktinden nce mi buyurmak istiyor? Yok! Dorusu buna dayanamam. Fakat, zavall Leonardo, onun kukulanmas iin neden yok mu? Beni deli gibi sevdikten sonra, takn davranlar balanmaz m? Kocam olacak olduktan sonra, kendisine glge yapan, sinirlendiren, cann skan kimseleri ho mu grmeli? Evet, Leonardo hakl. Su Guglielmo'da. Sizi yeniden grmek mutluluuna ne zaman kavuacam bilmiyorum. Tanr vere de bir daha grmesem. Bundan tr, iki ey iin size bu zavall satrlar yazmak cesaretini buluyorum. Birincisi, verdiim szden geri dnmediimi bildirmek... Kibar ve nazik olduu yadsnamaz. Ve lmek pahasna olsa dahi, cannz skacak raslantlardan kanacama namusum zerine sz vererek, tarafmdan rahatsz edilmeyeceinize gvence vermek iindir. Bu erdemli boyuneiin artam dzeyi hi de az deil. Ah! O gzel yreinin deerini nceden bilmi olsaydm... Fakat artk are yok. Namusum, verdiim sz, bana dman yazg byle istiyor. Bu mektubumla sizi rahatsz etmeye iten ikinci neden, bana gvenin, kt yrekliliimden deil, iten ve doru olmamdan ileri geliyor. Sinyor Leonardo'nun evlenme harcamalarn karlayamayacak derecede kt ve bitkin bir durumda olduu, babanzn da ykmnza raz olmayaca kesinlikle biliniyor ve herkese syleniyor. Ah Tanrm! Ne darbedir ki bu! ler altst oldu! Ne beklenmedik haber! Kocanz olacak kimseyi sevmeyi srdrn. Fakat byle olmazsa, eer sulu duruma dmeden sznz geri alp zgr olursanz, her eye karn balanm olmadm, evlenme szlemesini henz imzalamadm ve sizi evlenmi grmeden hibir zaman imzalamaya raz olmayacam sylememe izin verin. Burada fazlasn sylemeye cesaret edemiyorum; beni balayn; en derin sayglarmla ve en iten boyuneile, zavall kleniz... Ah! Byle bir haberle karlaacam hi aklma getirmezdim. bittim ben! Bu satrlara inanaym m? Fakat doru olup olmad abucak anlalacak; byle bir yalan uydurmaya cesaret edemez; ya Leonardo gerekten perian bir durumdaysa, onu brakabilir miyim? Bu babama bal. Ya babam da beni gzden karacak kadar zayf davranrsa, kendi ykmm kabul etmek zorunda mym? Hayr, byle bir zorunluluum yok. Byle bir szlemeyi bozmam iin bin bir akla yakn neden var. Bu evlenme sznden kurtulduum takdirde, Guglielmo ile hi duraksamadan evlenebilir miyim? Yreim ne diyor? Aklm ne diyor? Ah! Aklmla yreim ayr dil konuuyorlar. Yreim umutlan diyor, dieri ise, daha doru, daha erdemli dncelere yneltiyor. Bozulmas olanaksz olan bir szden geri dnmekten ve pek az sevdiim birine ok beendiim birini yelemekten beni imdiye kadar alkoyan ey nedir? Ancak namusum, eletirilmek korkusu; korkmakta da haklym; karayazl Leonardo'nun kt bir duruma dm olmas benim yanlm rtmez. Vittoria ile Guglielmo'nun evlenmeleri iin benim araya girmi olmam, onlarn ayrlmalarna neden olmama kesin bir engeldir. Guglielmo bu mektubuyla beni kandrmaya alyor. Her ne pahasna olursa olsun, dayanmak lazm. Bana layk deilse Leonardo'yu brakabilirim, fakat kz kardeinin eini elinden almak olmaz. Neler ekeceim! lm bu sanki! Fakat yenmek, utkuya

erimek gerek! (kar.)

PERDE III BRNC SAHNE Filippo'nun evinde bir oda. FULGENZIO, LEONARDO ve bir UAK. FULGENZIO, uaa. - Sinyor Filippo sofraya otural ok mu oldu? UAK - Bir hayli, Sinyor. imdi meyva yiyorlar, birazdan kalkarlar. sterseniz kendisine haber vereyim. FULGENZIO - Hayr, hayr, brakn yemeini yesin. Sofra onun en byk zevkidir, sofradayken rahatsz edilmek ok gcne gider, biliyorum. imdilik bir ey sylemeyin; benim burada olduumu sofradan kalknca bildirirsiniz. UAK - Bastne. (kar.) LEONARDO - Tanr vere de Sinyor Filippo kt durumumu, bama gelen ykm bilmese. FULGENZIO - Kente geleli birka saat oldu. Evden de kmad; herhalde bir ey bilmiyordur. LEONARDO - O kadar utanyorum, yle bir akna dndm ki, kimsenin nne kmaya cesaret edemiyorum. En sonunda daym olacak o pinti beni utandrd, yerin dibine batrd. FULGENZIO - Geberesice hasis! LEONARDO - Ben size sylememi miydim, Sinyor Fulgenzio? nsanlk adna ne kalm ki yreinde? Ne bekleyebileceimizi ben size nceden sylememi miydim? FULGENZIO - nanlr ey deil! "Param yok, veremem, ben anlamam!" dese, haydi neyse. Fakat asl bize kt davranmas, durmadan alaya almas, bizimle aka eglenmesi benim gcme gitti. LEONARDO - Bu skntl duruma sizin iin dtm, hatrnz iin katlandm. FULGENZIO - Ne syleyeyim? Ben de ok zldm; fakat te yandan bu giriimde bulunmamz gerekiyordu, bunu yaptmz iin de honutum. Bir sonu kmamsa ne yapalm? Ben sizi brakmayacam. Her zaman sizinle ok ilgilendim. Size yardm etmek zorundaym, yardm edeceim de. Sakin olun, yreinizi yattrn; ben size yardm edeceim. LEONARDO - Ah! Doru, Tanr byktr. Sizin bana beslediiniz sevgi, bu yce yrekliliiniz Tanr'nn beni brakmadnn kantdr. FULGENZIO - imdi Sinyor Filippo ile ikinci bir giriimde bulunalm. Baarl olacam umuyorum. Fakat bir aksilik olursa, umudunuz krlmasn, herhalde sizi perian durumunuzla ba baa brakmayacam. LEONARDO - Sizin dndnz en dorusu; Sinyor Filippo'nun da uysal oluu, bize bu iin olumlu bir sonuca varaca umudunu verebilir. Ancak yle sanyorum ki Giacinta'y Livorno'dan ayrlmaya, yerini yurdunu brakp benimle gelmeye raz etmek g olacak. FULGENZIO - Evlenmenizi nleyecek daha nemli engeller kmazsa, Giacinta ister istemez sizinle gitmek zorunda kalacaktr. LEONARDO - Evet, doru, fakat onun seve seve gelmesini isterdim; inat eder diye korkuyorum. FULGENZIO - Gerekten Sinyora Giacinta olduka huysuz ve inatdr. O zppenin birlikte gelmesi iin direttiinde bunun farkna vardm. Ya sonra, yazlk yaam nasl geti? Anlatn, bakalm. LEONARDO - Ne anlataym! Az sklmadm, az zlmedim. Sonunda Sinyor Guglielmo, kz kardeimle evleneceine sz verdi. FULGENZIO - Evet, evet, biliyorum, yazln baka bir rn. Her ey yolunda giderse, mucizedir, mucizedir denebilir. (Kendi kendine.) Ah zgrlk, zgrlk! Zamane kzlar nasl evleniyorlar! LEONARDO - te Sinyor Filippo. FULGENZIO - sterseniz siz gidin. Brakn konuyu ben aaym. LEONARDO - Sonucu ok byk bir sabrszlkla bekliyorum. (kar.) KNC SAHNE FULGENZIO, sonra FILIPPO. FULGENZIO - Bak u ie! etrefil ilerden hi holanmam, ama imdi her naslsa iinde bulunuyorum.

yle bir daldm ki... Bakalm u hayr iini becerebilecek miyim? FILIPPO - Oo, oo! te burada benim sevgili Fulgenziocuum. FULGENZIO - Ho geldiniz, Sinyor Filippo. FILIPPO - Ho bulduk, sevgili dostum. FULGENZIO - Nasl, yazlkta elendiniz mi? FILIPPO - ok elendik; ok en arkadalar vard. Gzel yemekler yedik. Ne lezzetli dana paralar, ne bldrcnlar, ne kazlar, ne keklikler! Emin olun, grkemli lenler verdim. FULGENZIO - yi vakit geirdiinize sevindim. Artk, madem ki dndnz... FILIPPO - u Ferdinando yok mu? Bizi ldresiye gldrd. FULGENZIO - Evet, yazlkta nee yaratacak bir kimsenin bulunmas gerek. FILIPPO - O aklsz kz kardeimi batan karmay aklna koymu. Dinleyin u ii... FULGENZIO - Sonra rahat rahat anlatrsnz: izin verin de imdi size bir ey syleyeyim... FILIPPO - Hayr, hayr, glmek istiyorsanz beni dinleyin. FULGENZIO - imdi glmek istemiyorum. Sizinle konumam gerek. FILIPPO - Pekl, buyurun konuun. FULGENZIO - Bakn, Sinyor Filippo, madem ki artk kente dndnz... FILIPPO - Montenero'daki hekimi tanyor musunuz? FULGENZIO - Evet, tanyorum. FILIPPO - Olunu da tanyor musunuz? FULGENZIO - Hayr, onu hi grmedim. FILIPPO - Ah! Ne olaanst! Ne aptal kafal! Ah ne irin huylu! Glmekten insan kendini tutamaz karsnda. FULGENZIO - leride bol vaktimiz olacak. Ben de sevinerek dinlerim. FILIPPO - O aptalla bezik oynamak bana dmesin mi? FULGENZIO - Dostum, dinlemek istemiyorsanz aka syleyin, gideyim. FILIPPO - Ah! Ne sylyorsunuz? Sizi dinlemek mi? O da sz m? Sevgili Sinyor Fulgenzio, gece yars bile olsa ben sizi yine dinlerim. FULGENZIO - Uzun lafn ksas. Artk Livorno'ya dndnz, kznzn evlenme sorununu bitirmeyi dnyor musunuz? FILIPPO - Bu konuyu dndm, daha da dneceim. FULGENZIO - Sinyor Leonardo'yu bir daha grdnz m? FILIPPO - Hayr, grmedim. Buraya geldiini biliyorum; fakat henz kendisini grmedim. Zaten her eyde en sonda gelirim, bunda da yine sonuncu olacam. FULGENZIO, kendi kendine. - Anlalan, Leonardo'nun kt durumundan henz haberi yok. FILIPPO - Montenero'da her eyde sonuncu bendim. Kahvehanede bile kahveci raklar bana herkesten sonra hizmet ederlerdi. FULGENZIO - Bu kez, sz konusu olan ite en bata siz geleceksiniz. FILIPPO - Elbet! Niin bata geleceimi biliyorum. eyizi oluturan sekiz bin altn sklmek iin. FULGENZIO - Laf aramzda, u sekiz bin altn hazrda m? Syleyin bana. FILIPPO - Size gerei btn itenliimle sylememi istiyorsanz, u anda sekiz bin metelik dahi veremem. FULGENZIO - Peki, ne yapmay dnyorsunuz? FILIPPO - Bilmem. Yatrlm param, sermayelerim var; bunlardan bir ey kar m dersiniz? FULGENZIO - Faizini demek kouluyla olabilir. FILIPPO - Demek oluyor ki faiz demem gerekecek. FULGENZIO - Evet, hem de en aa yzde drt faiz demelisiniz. FILIPPO - Yzde drt faiz ha? FULGENZIO - Sekiz bin altnlk bir sermayenin yzde drt faizinin bir ylda yz yirmi altn ettiini biliyor musunuz? FILIPPO - Vay canna! yz yirmi altn eksik ha? FULGENZIO - Her eye karn bu evlenme ii sonulandrlmaldr. Szleme yazld. eyizi de siz sz verdiniz. FILIPPO - Ben unu bunu yapyorum, sz veriyorum, nk bana yaptryorlar, sz verdiriyorlar. Siz benimle konumaya gelmitiniz: imdi sylediklerinizi niin o zaman sylemediniz? Balayn, ama yanlmyorsam, yaknmakta haklym. Sylediiniz gibi iyi bir dostumsanz... FULGENZIO - Evet, evet, dostunuzum. Bir dncem var, ki her eyi yoluna koyacak, siz de bu iin

iinden yznzn akyla kacaksnz. Kznz, on para harcamadan, kimseye boyun emeden evlendirmenizi istiyorum. Ayn zamanda kz honut olacak, "eyizinize" de el srlmeyecek. FILIPPO - Bunu yaparsanz, sizi dnyann en byk, en kafal adam bileceim. FULGENZIO - Syleyin bana: Genova'da sizin malnz mlknz yok mu? FILIPPO - Evet, daymdan kalma bir eylerim var; fakat ne olduunu pek bilmiyorum. Onun adam olan biri bu ilerle ilgileniyor. Alt yldr iki sepet makarnadan baka bir ey yollamad. FULGENZIO - Daynz yaarken de, lmnden sonra da Genova'da bulundum; orada ne var ne yok, her eyi biliyorum. O adam her eyinizi yiyor, siz de ilgilenmediiniz iin, hibir yarar salayamyorsunuz; yle yapn: kznza eyiz olarak Genova'daki mal ve mlknz verin. Ben de bunu kabul etmesi ve honut olmas iin Leonardo'yu kandrrm. Eiyle birlikte Genova'ya gider, kars adna ilerle kendisi ilgilenir ve eyiz, tutu altnda olduu iin, hibir eyi yiyip harcayamaz; daha akas, bu servetin size hi yarar yok; halbuki o biraz urarsa, Livorno'da sekiz bin altnn getirecei kazancn iki katn elde eder. Eh? Ne dersiniz? FILIPPO - yi, ok iyi, sevinerek veririm. Gitsinler Genova'ya; istedikleri gibi kullansnlar, ne kazan salarlarsa salasnlar, ben hi dnmyorum. FULGENZIO - Sorun yok. tesini ben zmlerim. FILIPPO - Ha! Bakn; Leonardo'yu bana birka sepet makarna yollamaya zorlayamaz myz? FULGENZIO - Elbette, ne kadar isterseniz, Genova ekerlemesi, portakal da gnderir. FILIPPO - Ah! Portakala dorusu baylrm! ekerlemeye de baylrm. Bu i oldu artk. FULGENZIO - Oldu saylr. FILIPPO - Hem de nasl! FULGENZIO - Kznz da honut olacak m? FILIPPO - te btn sorun burada. FULGENZIO - Fakat siz istediinizi ona yaptramaz msnz? FILIPPO - Byle bir eye alk deilim. FULGENZIO - Bu sefer yapmanz lazm. FILIPPO - Yaparm. FULGENZIO - Yaam lm sorunu. FILIPPO - Yaparm, dedim ya, yaparm. FULGENZIO - Kendisiyle ne zaman konuacaksnz? FILIPPO - imdi, derhal. Hemen gidiyorum; yant iin beni bekleyin. (kmak zere.) Buraya arsam, siz de ona bir eyler syleseniz, daha uygun olmaz m? FULGENZIO - Kznzla kendiniz konumak istemiyor musunuz? FILIPPO - Sonra ben de konuurum. FULGENZIO - Haydi, gidin, isterseniz buraya artn. FILIPPO - Hemen, derhal. (Kendi kendine.) Ne mutlu bana, bu i olursa! Yalnz bama kalrsam, gelirim de eksilmezse, ahlar gibi yaayacam! (kar.) NC SAHNE FULGENZIO, sonra LEONARDO. FULGENZIO - imdilik her ey yolunda, yeter ki o mbarek kz bamza bir dert amasn. LEONARDO - Sinyor Fulgenzio, galiba esenlie ktk. FULGENZIO - Dinlediniz mi? LEONARDO - Her eyi dinledim. Giacinta'nn bu yeni karara uymas iin Tanr'ya yalvaryorum. FULGENZIO - imdi anlarz. Babas sersemin biri deilse, kz, eninde sonunda boyun eecektir. LEONARDO - Beni bir ey daha dndryor, Sinyor Fulgenzio. Livorno'daki borlarm nasl kapatacam? Buradan gizlice mi gideyim? Rezil mi olacam. FULGENZIO - Bunu da dndm. Sinyor Filippo ile sorunu zdkten sonra, siz bana genel veklet verirsiniz. Malnz mlknz bana teslim edersiniz. Ben de sizin iin kefil olurum; alacakllara borlarnz der ve gn gelir, servetinizi size her bortan kurtulmu, tertemiz, iyi korunmu olarak geri veririm. LEONARDO - Ah, Tanrm! Size nasl teekkr edeceimi bilmiyorum. FULGENZIO - Bernardino daynza kredin. LEONARDO - Niye o pintiye kredecekmiim?

FULGENZIO - nk ben size hep iyilik etmek istedim, ama onun yznden bu ie o kadar sk bir biimde sarldm ki, artk gereinde servetimden de zveride bulunurum. LEONARDO - Evet, ama iyi yrekli olmasaydnz, bunu yapmazdnz. DRDNC SAHNE FILIPPO ve ncekiler. FILIPPO - Ne oldu, biliyor musunuz?.. Ah! Klenizim, Sinyor Leonardo. LEONARDO - Sayglar sunarm, Sinyor Filippo. FULGENZIO, Filippo'ya. - Ne olmu, bakalm? FILIPPO - Kzm evde yok; Sinyora Costanza'y grmeye gitmi. LEONARDO - Ah! ok zgnm. FILIPPO, Leonardo'ya. - Sinyor Fulgenzio size bir eyler syledi mi? LEONARDO - Evet, sinyor. Bir eylerden sz etti. FILIPPO, Leonardo'ya. - Peki, honut musunuz? LEONARDO - ok honutum. FILIPPO - Tanr'ya bin kr, hepimiz honutuz. LEONARDO - Fakat ya Sinyora Giacinta? FILIPPO - Sinyora Costanza'ya gidip bulalm. FULGENZIO - Dnmesini bekleyebiliriz. LEONARDO - Kz kardeim de gidecekti. Belki de birliktedirler. FILIPPO - Biz de gitsek hi kt olmaz. LEONARDO - Doru, Sinyora Costanza'y biz de ziyaret etmeliyiz. FILIPPO- Bu vesileyle Giacinta ile konuuruz. FULGENZIO - Fakat bakasnn evinde rahat konuulamaz ki... FILIPPO - Konumazsak onu alp geliriz. LEONARDO - Siz ne dersiniz, Sinyor Fulgenzio? FULGENZIO - Bana kalrsa ha bir saat nce, ha bir saat sonra... FILIPPO, fkeyle. - Ben de size diyorum ki hemen gitmeliyiz. LEONARDO - Haydi gidelim, kzdrmayalm adam. (kar.) FULGENZIO - ok inatsnz, Sinyor Filippo. (kar.) FILIPPO - Eh! Erkeim ben! Yaptm, sylediimi bilirim. Politikada, yneticilikte dnyada kimseye boyun emem ben. (kar.) BENC SAHNE Costanza'nn evinde bir oda. COSTANZA ve ROSINA. COSTANZA - Rosina, ziyarete gideceiz, hazrlann. ROSINA - Bu kadar abuk nereye byle? Daha yeni geldik. COSTANZA - Sinyora Giacinta ve Sinyora Vittoria'ya gitmek istiyorum. ROSINA - Balayn, hanm teyze, ama biz onlardan sonra Livorno'ya geldiimize gre, nce onlarn bizi ziyarete gelmeleri gerekmez mi? COSTANZA - Ben de bunu istemiyorum ya! Buraya gelirlerse, onlar nasl kabul edebilirim? Grmyor musunuz evin durumunu? Doru drst bir oda yok, her ey eski, krk dkk, darmadank. ROSINA - Dorusunu isterseniz, u berbat evle yazlktaki kk arasnda dalar kadar fark var. COSTANZA - Fark undadr ki, brn ben kendi zevkime gre dedim, bu evse kocamn yaban dehasnn rndr. ROSINA - Ah! Amca bey dnmez. Onun ii gc bakkallarla; temizlik hi umurunda deil ki... COSTANZA - Ben de buna dayanamam; bundan byle, yln on ayn yazlkta geirmek istiyorum. Hi olmazsa orada bana sayg gsteriyorlar.

ROSINA - Doktor beyden hayr yok artk. COSTANZA - Dorusu doktorun dostluunu yitirdiime zldm. Bu zveriye sizin iin katlandm. Sizi severim, evlendirmek istiyordum; eyiziniz yok, ben de size veremiyordum, u ocuk da kmasayd, korkarm orada hayli beklerdiniz. ROSINA - Artk evliyim, doru; fakat bu evlenmenin henz pek hayrn gremedim. Deersiz olsun, bir yzm bile yok, bir gelin giysim, herkesin karsna kacak temiz bir giysim yok, eller ne sylese, hakldr. COSTANZA - Zamanla her ey yerine gelir. imdilik evlendiinizi sylemeye gerek yok. Her ey gizlice yapld, kimse bilmemeli. Doktor bey oluna aylk bir para vermek zorunda kaldnda, ite o zaman evlendiinizi herkese duyururuz. ROSINA - Btn sorun u: Tognino gidip saa sola anlatmasn. COSTANZA - Bunu tembih etmek yeter. Tognino nerede? Hi grnmyor. ROSINA - tede, giyiniyor. COSTANZA - Giyiniyor mu? Ne giyiniyor? ROSINA - Kentte olduu iin iyi giyinmek istiyormu. COSTANZA - Montenero'dayken srtna geirdii o antika giysiden baka nesi var ki giymek istiyor? ROSINA - Babasnn bir giysisini karvermi. COSTANZA - Babas ondan bir kar boylu! ROSINA - Ah! Tognino da bcr deil ya? COSTANZA - Derhal Pisa'ya gidip derslerine balamal. ROSINA - Derhal mi Pisa'ya gitmesi gerek? COSTANZA - Zaman yitirmesini mi istiyorsunuz? ROSINA - Hayr, ama bu kadar abuk mu? COSTANZA - Daha ne kadar kalmasn isterdiniz? ROSINA - Hi olmazsa bir ay daha. COSTANZA - Bu kadar yeter, bir ay fazla, bir ay eksik, bir ey kmaz. ROSINA - te geldi, giyinmi bile. ALTINCI SAHNE ncekiler ve srtnda ok uzun bir giysi, banda dml bir perukayla eski moda tyl bir apka olduu halde TOGNINO, sonra bir UAK. TOGNINO - te geldim. Nasl? Yakt m? COSTANZA - Bu ne hal! (Rosina'ya.) uvala girmie benziyor. Size sylememi miydim ben? ROSINA - Evet, biraz uzun gelmi, ama pek de kt deil. COSTANZA - Haydi gidin, u giysiyi karn. Sanki gecelik giymisiniz. TOGNINO - Yolda giydiim cppeyle mi dolaaym kentte? COSTANZA - Her zaman giydiiniz bir giysiniz yok mu? TOGNINO - Yok, Sinyora. COSTANZA - Ne yaptnz ki? TOGNINO - Babamdan bunu almama yardm etmesi iin, uaa verdim. COSTANZA - yi bir dei toku yapmsnz! TOGNINO - Hem gzel, hem de srmal bu. Biraz uzun, ama onun nemi yok. zerimde iyi durmuyor mu? Siz ne dersiniz, Rosina. Ah! ROSINA - Belden biraz daraltmak lazm. TOGNINO, Costanza'ya. - Kusurlarn dzelttirir misiniz, teyzeciim. COSTANZA - Sus, musibet! Bana teyze demeyin; evli olduunuzu imdilik kimse bilmemeli. Kimseye sylemeyin, aklnz banza toplayn, durumu belli etmeyin. TOGNINO - Merak etmeyin, ben azmdan bir ey karmam. ROSINA - Aklnz da banza toplamak sras geldi artk. TOGNINO - Akl baa toplamak ne demektir? ROSINA - Ciddi olmak, almak, hekimlik mesleini iyi renmek demektir. TOGNINO - almak m? stediiniz kadar alrm. Yalnzca siz beni a brakmayn, beni gezdirin, bezik oynamama izin verin, yeter.

COSTANZA - Ah! Zavall ahmak! TOGNINO - u ahmak dediiniz nedir? COSTANZA - Akllanmazsanz... TOGNINO - Beni hrpalamayn. UAK, Costanza'ya. - Sinyora... TOGNINO - stelik evliyim, azar iitmek de istemiyorum. COSTANZA - Sus! ROSINA - Sus! UAK - Sinyor Tognino evli mi? COSTANZA, uaa. - Ne sylediini bilmiyor, o. Sen de kendi iine bak, her eye burnunu sokma. UAK - zr dilerim: Sinyora Giacinta ziyaretinize geliyormu. COSTANZA, kendi kendine. - Vay bama gelenler! (Rosina'ya.) Sinyora Giacinta geliyor! ROSINA, Costanza'ya. - Ne are! Kabul etmek gerek. COSTANZA, uaa. - Evde olduumu biliyor mu? UAK - Kesin biliyordur. Uan yollam, uak da biliyor. COSTANZA, kendi kendine. - Ne are, kabul etmek gerek. (Uaa.) Syle buyursunlar... Dur, dinle: zr dilediimi syle, kyden henz dndm, ev de altst. Sonra bakkala git, kahve al. Hey! Dinle, kocam eve gelirse, dkknda bulunduu klkla karma dikilmesin; syle kendisine, ya iyi giyinsin, ya odasnda otursun. UAK, kendi kendine. - Ah, ne kadar da ilenilesi gururu var! (kar.) COSTANZA, Tognino'ya. - Siz de buradan gidin. Bu maskara halinizle grnmeyin. TOGNINO - Tabii, kahve imeyeyim diye gitmemi istiyorsunuz, bense burada kalacam. COSTANZA - Gidin diyorum size. Babalarm tutarsa, sizi evden bir haydut kovar gibi kovarm. TOGNINO - Evliyim ben. COSTANZA - Rosina, artk sabrm tkendi. ROSINA - Haydi haydi, ekerim, br yana gein, ben size kahvenizi getiririm. TOGNINO - Evliyim ben, evliyim! (kar.) YEDNC SAHNE COSTANZA, ROSINA, sonra GIACINTA. COSTANZA, Rosina'ya. - Bakn, bu i byle srerse, kesinlikle katlanamam. ROSINA - Balayn, daha ocuk. COSTANZA - Evet, yle, ondan yana kn. ROSINA - Ama hanm teyze, kocam deil mi, elbette ondan yana kacam. Sonu olarak, onu bana veren sizsiniz, ben de ona tnz zerine vardm. COSTANZA - te Sinyora Giacinta. (Kendi kendine.) Oh olmu, beterini hak ettim. ROSINA - Elinden ancak bu kadar geliyorsa, kzmak neye yarar? GIACINTA - Cariyenizim, Sinyora Costanza. COSTANZA - Sayglar sunarm. ROSINA - Sadk cariyenizim. GIACINTA - Sayglar sunarm, Sinyora Rosina. COSTANZA - Zahmet ettiniz, Sinyora Giacinta. GIACINTA - Rica ederim, grevimi yapyorum. COSTANZA - Evi bu kadar bakmsz bir durumda grmenize ok zldm, adeta utancmdan yzm kzaryor. GIACINTA - Ah! Hi de deil, her ey ok gzel. Aramzda teklif mi var sanki? COSTANZA - Ben eve daha yeni tandm, sonra yazla gittim, bu yzden her ey ireti. Rica ederim, buyurun. Sandalye pek rahat deilse, balayn. GIACINTA - Tersine, ok rahat. (Kendi kendine.) Yazlkta o kadar grkem; sonra gelip burada ahr gibi bir evde yayor. ROSINA, yavaa Costanza'ya. - Ne dersiniz? Gzel giyinmi deil mi? COSTANZA, yavaa Rosina'ya. - Daha neler! Ziyaretime plak gelmeyecekti ya?! GIACINTA - Teyzemden ne haberler var?

ROSINA - Hi sormayn! Zavall Sinyora Sabina ok dertli. Yola kmadan nce grmeye gittim, bana Sinyor Ferdinando iin bir mektup verdi. GIACINTA - Ah! Neler yazdn ok merak ediyorum. ROSINA - yle sanrm ki Sinyor Ferdinando mektubu herkese gstermekten ekinmeyecektir. GIACINTA, kendine kendine. - Kendimi avutmak iin her areye bavuruyorum; ama yreimde sanki bir diken var. COSTANZA - Sinyor Leonardo iyiler mi, Sinyora Giacinta? GIACINTA - yiler, efendim. ROSINA - Ya Sinyora Vittoria? GIACINTA - O da iyi, ok kr. COSTANZA - Ya Sinyor Guglielmo? GIACINTA - Sinyor Tognino sizinle birlikte Livorno'ya gelmi, yle mi? COSTANZA - Evet, Sinyora, birka gn iin gelmiti. ROSINA - Pisa'ya gidecek de... GIACINTA - Orada okuyacak. ROSINA - Doktor olacak. GIACINTA - Evet, tabii, Pisa'ya gitmek zere buraya geldi, dedikodu yapan baz kimselerse Sinyora Rosina ile evlendiini sylyorlar. ROSINA - Byle sylyorlar ha? GIACINTA - Ben sizin hibir zaman byle bir ey yapmayacanz hep syledim. ROSINA - Gerekten aptalca bir ey olurdu! COSTANZA - Ne dnyorsunuz, dnnz yaknda m? GIACINTA - Henz bilmiyorum. Babama bal. ROSINA - Ya Sinyora Vittoria ile Sinyor Guglielmo? GIACINTA - Nasl oldu da siz bu yl her zamankinden erken dndnz? COSTANZA - Yazlkta kimse kalmamt. Sinyor Leonardo ile Sinyora Vittoria oyun bozanlk ettiler. ROSINA, Giacinta'ya. - Ya Sinyora Vittoria ne zaman evlenecek? GIACINTA - Ben bilmiyorum, sinyora; kendisine sorun. ROSINA, Giacinta'ya. - Yanlmyorsam, Sinyora Vittoria'nn evlenmesi de sizce aptallk. GIACINTA - zninizle fazla rahatsz etmeyeyim. (Ayaa kalkar.) COSTANZA - Rica ederim, biraz oturun, birer kahve ielim. GIACINTA - Rahatsz olmayn, ok teekkr ederim. COSTANZA - Rahatszlk da ne demek? te geldi. Ne olur biraz daha oturun. GIACINTA - Hatrnz krmayaym. (Otururlar, kahve gelir. Kendi kendine.) Sanki ikence etmek iin zellikle yapyorlar. COSTANZA - Buyurun. (Giacinta'ya kahve fincann uzatr.) ROSINA - zninizle. (Kahveyi Tognino'ya gtrmek ister, fincan uaa verir ve hemen yerine dner.) Teyzeciim, yine ziyaretiler var; bakalar geliyor. COSTANZA - Kim geliyor? ROSINA - Sinyora Vittoria ile Sinyor Ferdinando: Sinyor Guglielmo da onlarla. GIACINTA, kendi kendine. - Vay bama gelenler! ROSINA - Bakn, bakn, kahveyi zerinize dktnz! GIACINTA, kendi kendine. - Beni burada oturmaya zorlayan Tanr yok etsin! (stn siler.) ROSINA - Biraz su getireyim mi, ister misiniz? GIACINTA, fkeli. - Hayr! Rahatsz olmayn, nemi yok. ROSINA - te, ite geldiler. SEKZNC SAHNE VITTORIA, GUGLIELMO ve ncekiler. VITTORIA - Cariyenizim, ho bulduk. COSTANZA - Cariyenizim. ROSINA - Ho geldiniz. GUGLUELMO - Sayglar sunarm.

VITTORIA - Siz de mi buradasnz, Sinyora Giacinta? GIACINTA - Ben de ziyaret borcumu demeye geldim. ROSINA - Onur verdiniz. GIACINTA, kendi kendine. - Buraya geleceime bacam krlayd! COSTANZA - Buyurun. Sinyora Giacinta'dan zr diledim bile: Henz evi deyemedim; nasl isterseniz yle buyurun, oturun. GUGLIELMO - Ben de rahatsz ettiimden dolay sizden zr dilerim, Sinyora Costanza. Yolda Sinyora Vittoria'ya rasladm, kendisine elik etmek zorunda kaldm. GIACINTA, kendi kendine. - Ah alak! Anlyorum, ne demek istediini anlyorum! ROSINA - Tersine, onur verdiniz; bunun iin Vittoria'ya teekkr borluyum. GIACINTA - Sylesenize, Sinyora Vittoria, Sinyor Ferdinando sizinle birlikte deil miydi? VITTORIA - Evet, le yemeinde bizdeydi. Sinyor Guglielmo pek ilgi gstermiyor, ben de yalnz gelmemek iin Sinyor Ferdinando'nun arkadalndan yararlandm. GIACINTA - Peki, sizi ne diye Sinyor Guglielmo ile yalnz brakt? GUGLIELMO - Bu odann kapsna kadar bizimle birlikte geldi. VITTORIA, Guglielmo'ya. - Benimle konuuyor, niin siz yant veriyorsunuz? Sonra Sinyor Ferdinando gelmi veya gelmemi Sinyora Giacinta'nn nesine gerek? GIACINTA - Yoo, yle deil, nk Sinyora Sabina bu bayanlara bir mektup vermi; onlar da kendisine verecekler. ROSINA - Evet, elbette, ite burada; kendi eline verilecek. COSTANZA - Ben de buradan, onu salonda grdm; nerede kaldn bilmiyorum. ROSINA - Evde olmal; belki de odadadr. Herhalde ben onu arayacak deilim. COSTANZA, kendi kendine. - ster misin, imdi u ahmak Tognino'yu konuturmaya kalksn? GUGLIELMO - Demek ki Sinyora Sabina, Sinyor Ferdinando'ya bir mektup yazm. ROSINA - Evet, Sinyor, hem de bana teslim etti. GUGLIELMO - Sinyor Ferdinando'nun yantlamas doru olur. ROSINA - Can isterse yantlar. GUGLIELMO, Giacinta'ya bakarak. - Grg kurallar, alnan mektuplara yant verilmesini buyurur. GIACINTA - Bakalm mektuba yant vermeye deer mi? GUGLIELMO - Terbiyeli bir insan ald mektuba yant verir; hele mektup itenlikle, akla yazlmsa. GIACINTA - Herkesin ak dolu mektuplar yazmaya hakk yoktur: Onur bazen karla karr. VITTORIA - ittiklerime baklrsa, Sinyor Guglielmo ile Sinyora Giacinta mektupta yazl olan pekl biliyorlar. GUGLIELMO - Sinyora Sabina'nn delice k olduunu bilmeyen yok ki! GIACINTA - Bu akn karlk vermeye demediini de bildikleri gibi... VITTORIA - u mektupta yazlm olan satrlar ben de sevinerek okurdum. te, ite Sinyor Ferdinando.

DOKUZUNCU SAHNE FERDINANDO, TOGNINO ve ncekiler. FERDINANDO - Gelin buraya, hayatm, ekerim, benim sevgili Togninocuum. VITTORIA, kendi kendine. - Tamam ite. COSTANZA, kendi kendine. - Demitim ben! ROSINA, kendi kendine. - Amma da saygsz ey u Sinyor Ferdinando! TOGNINO - Klenizim, efendiler. COSTANZA, Tognino'ya. - Gidin uradan! FERDINANDO - Onu rahat brakn, sinyora, ona sayg gsterin, evlidir. COSTANZA - Evli olduunu size kim syledi? FERDINANDO - Kendisi syledi. COSTANZA, Ferdinando'ya. - Yalan! FERDINANDO, Tognino'ya. - Yalan m? TOGNINO, Ferdinando'ya, ezilip bzlerek. - Yalan. FERDINANDO - Al! yle ise ok iyi, ok sevindim. Sinyora Rosina ile evli deilsiniz, bilmi olun, onu ben istiyorum; asla sizin olmayacak, onunla ben evleneceim.

TOGNINO, kendi kendine, onunla alay ederek guguk kuu gibi ter. - Guguk! FERDINANDO - Guguk mu? Bu guguk da ne demek? TOGNINO - Hay kr eytan! u demektir, Rosina... ROSINA - Siz susun. Syleyin, Sinyor Ferdinando gitsin de Sinyora Sabina ile evlensin. te kendisine gnderdii mektup. FERDINANDO - Sevgili Sabinamn mektubu mu? ROSINA - Evet, Sinyor, bana bu sabah teslim etti. FERDINANDO - Ah! Canm! Dnyann en byk zevkiyle okuyacam. VITTORIA - Biz de dinlemek istiyoruz. COSTANZA - Evet, tabii, biz de istiyoruz. GUGLIELMO, Ferdinando'ya. - Mektuplara yant verilir, bunu unutmayn. GIACINTA, Ferdinando'ya. - Yantlanmaya dedii zaman. FERDINANDO - Pekl olur. VITTORIA - Yksek sesle okuyun da herkes iitsin. FERDINANDO - Bir virgl bile atlamayacama sz veriyorum. (Mektubu aar.) UAK, Costanza'ya. - Sinyora, Sinyor Filippo ile Sinyor Leonardo ve Sinyor Fulgenzio sizi grmek istiyorlar. COSTANZA, uaa. - Buyursunlar, buyursunlar. Sandalye getirin. UAK, kendi kendine. - Olsa neyse; yetecek sayda yok ki! (kar.) VITTORIA - Mektubun okunmayacana zldm, bir grmek isterdim. Verin bana, bizsiz okumayn. (Mektubu Ferdinando'nun elinden alr.) ONUNCU SAHNE FILIPPO, LEONARDO, FULGENZIO ve ncekiler. FILIPPO - Efendiler, klenizim. (Herkesle selamlar.) TOGNINO - Vay! Buyurun, Sinyor Filippo! FILIPPO - Vay, bizim nono! TOGNINO - Bezik oynar msnz? FILIPPO - Yok! Canm skmayn! Giacinta, ev sahibinin izniyle size bir ey syleyeceim. CONSTANZA - Rica ederim, buyurum. LEONARDO, Filippo'ya. - zr dilerim, efendim, ama buraya Sinyora Costanza'y ziyarete geldik; Sinyora Giacinta ile konumak frsatn elbette bulursunuz. FILIPPO - Ben aklma bir ey koydum mu, sabrszlanrm. Sinyora Costanza ok naziktir, izin verir. COSTANZA - Rica ederim, efendim, kendi evinizdeymi gibi davrann. GIACINTA, kendi kendine. - Acaba babam ne syleyecek bana? ok merak ediyorum. FILIPPO, Costanza'ya. - Baka bir odaya ekilmemize izin verirseniz, iki szm syler, sonra dnp sevimli arkadalnzdan yararlanrz. GIACINTA, Costanza'ya. - Bize bu iyilii etseniz... COSTANZA - Balayn, odalar hl altst. sterseniz, salona buyurabilirsiniz. FILIPPO - Evet, ok iyi; haydi gidelim. zninizle. (Kendi kendine.) A! abuk ve iyi yaplacak bir i oldu mu, ben... GIACINTA - zninizle. imdi gelirim. (Kendi kendine.) Yreim titriyor. (kar.) FULGENZIO, Leonardo'ya. - Nasl, umudunuz var m? LEONARDO, Fulgenzio'ya. - Pek az. (Kendi kendine.) Ah! Guglielmo ykmma neden olacak. (kar.) FULGENZIO, kendi kendine. - Benim kzm olsayd, ya dediimi yapar yahut da gebertirdim onu! (kar.) TOGNINO, kendi kendine. - Mutfaa gidip ne konutuklarn dinleyeceim. (kar.) ON BRNC SAHNE VITTORIA, GUGLIELMO, COSTANZA, ROSINA ve FERDINANDO. GUGLIELMO, kendi kendine. - Sanki hakkmda verilen idam kararn dinleyecek gibi bir duygu var bende. Kim bilir, acaba kimin yann tutuyor?

FERDINANDO - Kim bilir ne uzun grecekler; ben de u mektubu okumak iin can atyorum. VITTORIA - Haydi okumak istiyorsanz, okuyun. Biz dinleriz; Sinyora Giacinta'ya da okumak frsatn bulursunuz. COSTANZA - unu syleyeyim ki ben de sevinerek dinlerim. ROSINA - Zavall kadncaz! Bana verirken alyordu. FERDINANDO - Vay canna! Sanki Arapa yazlm! VITTORIA - Sinyor Guglielmo, uyuyor musunuz? GUGLIELMO - Hayr Sinyora, uyumuyorum. VITTORIA, kendi kendine. - u adamla nasl geineceimi bir trl kestiremiyorum. O buz gibi, bense ate gibiyim. FERDINANDO - Sonunda bir eyler anlamaya baladm. VITTORIA - Hepsini okuyun. Birka airane tmceyi okumama mzkln yapmayn. FERDINANDO - Hayr, onurum zerine sz veriyorum. Dinleyin: Acmasz! (Herkes hafif hafif glmser.) Siz kalbimi yaraladnz. Benim ak yznden aladm grmek yalnzca size nasip oldu. Bilesiniz, size her eyi syleyebilsem belki acr, durumuma alardnz. Ah! Gururum fazla yazmama engel oluyor. Siz buradan gideli beri, bir ey yemedim, bir ey imedim, uyuyamadm. Ne mutsuzum! Aynaya bakyorum da, neredeyse kendimi tanyamyorum. Yanaklarm soldu ve dktm sonsuz gzyalar gzlerimi o kadar zayflatt ki u satrlar yazdm kd zor gryorum. Ah! Ferdinando, hayatm, umudum, gzelim! (Herkes gler.) Ne o? Yoksa bana gzelim dedi diye mi glyorsunuz? VITTORIA - Zavallck, pek iyi gremiyormu. ROSINA - ipil gzl. COSTANZA - Gzleri hep sulu. FERDINANDO - Al, deer biliyor ya, yeter. VITTORIA - Mektubun sonunu dinleyelim. FERDINANDO - Geri kalan okumasam, iyi olur; hak etmiyorsunuz. VITTORIA - Haydi canm, dinlemek istiyoruz. FERDINANDO - Neredeyim, nerede kalmtm? VITTORIA - Uyuyor musunuz, Sinyor Guglielmo? GUGLIELMO - Hayr, Sinyora. FERDINANDO - Hah! te buldum. Umudum, gzelim, ne olursunuz, yalvarrm, gelin beni avutun; gelin beni seviyorsanz, deerinizi bileceim ve eer size verdiim u kalbim yetmiyorsa, gelin, sevgilim, size... Vay canna! yle yazm ki, bir trl okunmuyor. Bu iki satr yazd vakit elinin ok titremi olduu anlalyor. Hah! imdi okuyabildim. Gelin sevgilim, size bata bulunacam sz veriyorum. (Yine.) Her eyimi balayacama sz veriyorum. Sadk sevgiliniz ve gelecekteki karnz, Sabina Borgna. VITTORIA - Aferin! COSTANZA - Honut oldum. ROSINA - Yaasn Sinyor Ferdinando'nun incelii! VITTORIA - Peki, ne karar verdiniz? FERDINANDO - Kahramanca bir karar. Derhal posta arabasna binip sevgili Sabina'm avutmaya, ona yardm etmeye koacam. Hepinizin zavall klesi. (kar.) VITTORIA - Bala avutulmaya gidiyor. COSTANZA - Zavall kadn, zavall bunak! VITTORIA - Sinyor Guglielmo, uyuyor musunuz? GUGLIELMO - Hayr, Sinyora. VITTORIA - Niye glmyorsunuz bu eylere? GUGLIELMO - Canm glmek istemiyor. VITTORIA, kendi kendine. - f, ne souk herif! ROSINA - Ah! te, gizli toplant sona erdi. GUGLIELMO, kendi kendine. - ok merak ediyorum, acaba neler konutular. (Ayaa kalkar.) VITTORIA, Guglielmo'ya. - Galiba imdi uyanyorsunuz. GUGLIELMO - Emin olun, hi uyumadm. (Hepsi ayaa kalkar.) ON KNC SAHNE

GIACINTA, FILIPPO FULGENZIO, LEONARDO ve ncekiler. FILIPPO - te geldik; zr dilerim, Sinyora Costanza. COSTANZA - Rica ederim, Sinyor Filippo. VITTORIA, alayla. - Ne haberler, aabey? LEONARDO - ok iyi haberler kardeiim; yarn sabah erkenden Genova'ya gitmek zere yola kacam. VITTORIA - Genova'ya m? LEONARDO - Evet, Sinyora. VITTORIA - Yalnz m, yoksa birileriyle mi? LEONARDO - Birileriyle. VITTORIA - Kiminle, sormas ayp olmasn? LEONARDO - Sinyora Giacinta ile. VITTORIA - nce evleneceksiniz, sanyorum. LEONARDO - Hi kukusuz. VITTORIA - Ya biz, Sinyor Guglielmo? GUGLIELMO - Sinyora Giacinta Genova'ya gidiyor mu? GIACINTA - Evet, Sinyor; Genova'ya gidiyorum. Tanr'nn, babamn ve sevgili Sinyor Fulgenzio'nun iyiliiyle. Benim Genova'ya gittiime aacaksnz, byle ani bir karara srklendiime hayret edeceksiniz. Yurdumdan uzaklatmdan dolay ve kendimden fazla sevdiim bir insandan ayrldm iin, sizden sz ediyorum sevgili, sevecen babacm, sizin gibi ok sevdiim birinden ayrldm iin yreimin paralandn itiraf ediyorum, lmemem de mucizedir. Fakat durumum bunu gerektiriyor, erdem bunu buyuruyor, onur beni buna yneltiyor. Beni bilen anlar. Siz, eim, beni anlyorsunuz. Bulunduumuz durum karsnda bundan daha iyisini bekleyemezdiniz. Benim iin uursuz olan bu kentten gideceim, yaptm delilikleri, lgnlklar, zayflm unutacam... Evet, unu demek istiyorum, her trl hrs, gsterii, grkemli yazlklar merakn brakacam. imdiye kadar tuttuum yolda gitseydim, kim bilir hangi uurumda bulunurdum imdi? Kent deitirince grenekleri de deitirmek gerek. te eim, tanrlarn bana balad ve babamn bana verdii erkek. Ben grevimi yapacam, herkes de kendine den grevi yapsn. Sinyor Leonardo, yarn sabah yola kacaz; ilerinizi yola koymanz gerekecek. Benim iin de i, engel eksik olmayacak. arabuk yaplabilecek bir i iin vakit yitirmenin anlam yok; babamn, ev sahibinin ve buradaki sinyorlarn nnde size elimi veriyorum ve sizin elinizi istiyorum. FILIPPO, Fulgenzio'ya. - Ah! Ne dersiniz? Heyecandan alayacam. LEONARDO - Evet, sevgili Giacinta, babanz raz olursa... FILIPPO - Ben ok, ok honutum. LEONARDO - yleyse elimi kalbimle birlikte size veriyorum. GIACINTA - Evet, ben de... (Kendi kendine.) Heyhat! Gzm kararyor, ayakta duramyorum. LEONARDO - Tanrm! Ne o? Sarardnz, titriyorsunuz ha? Bu sevginizin zayf olduunu gsterir. Eer bana istemeye istemeye varyorsanz... GIACINTA - Hayr, sizinle evlenmeyi istemeyerek kabul etmi deilim. ten inanmadka, kimse beni zorlayamaz. Utan sizce beenilmeye deerse, biz kadnlarn zayflmz balayn. zgr bir yaamdan evlilie gemek, heyecanlanmadan, ruhta ve dncelerde iten bir sarslma duyumsamadan mmkn deildir. Yeni bir sevgiyi kabul etmek iin dier bir sevgiyi gsten koparmak, kocay izlemek iin babay brakmak, sevgi dolu bir yrei, duygulu ve zayflam bir yrei kesinlikle heyecana drr. Mantk beni doru yola yneltti. Erdem bana elini uzatt. Sizinim, einizim. (Leonardo'ya elini uzatr.) LEONARDO - Evet, sevgilim, ben sizinim, siz benimsiniz. (Giacinta'ya elini verir.)

SON SAHNE TOGNINO ve ncekiler. TOGNINO, zplayarak. - Nikh yaasn nikh; nikh oldu! COSTANZA - Aptal! ROSINA, Costanza'ya. - Haydi canm! Onu daima incitiyorsunuz.

LEONARDO - Sinyor Guglielmo, yola kmdan nce sizinle kz kardeim arasndaki szlemenin biraz daha kesinlemesini bekliyorum. VITTORIA - Bu akam yazlacak, umarm. GIACINTA - Kda kaleme ne gerek var? Bunlar yrekleri bulandrmak, endieye drmekten baka hibir eye yaramaz. Keke kt zerinde sz verdiim gn Sinyor Leonardo ile evlenseydim. Birok kargaalk kmazd. Sinyora Vittoria'nn eyizi hazr: Sinyor Guglielmo kendisine den grevleri unutmasn, elini istesin ve evlensin. VITTORIA - Sinyor Guglielmo, uyuyor musunuz? GUGLIELMO - Uyumuyorum, sinyora, uyumuyorum. Bakalarnn sylediklerini duyacak ve grevlerimi bilecek kadar uyanm. Ben onurlu bir insanm; byle olmasaydm, sz vermezdim. Sinyora Giacinta ve verdii tler beenilmeye deer: erdemine hep hayran oldum ve kendisine kar duyduum saygnn son kant olarak, ite Sinyora Vittoria, sizinle evlenmeye hazrm. VITTORIA - Beni sevdiiniz iin deil de, onu saydnz iin mi evlenmeye hazrsnz? GIACINTA - Sinyora Vittoria hakl, ben sizin bu kadar ilgisiz olmanza ayorum. GUGLIELMO - Ltfen sinirlenmeyin; sandnzdan ok daha aklm bamda. Sinyora Vittoria, artamlarnza deer vereceime, sadk bir e, sayg bilen bir koca olacama inanabilirsiniz. VITTORIA - Sevgiden baka bir ey. LEONARDO - Brakn artk u sama laflar. Ya nerimi kabul edersiniz, yahut sizi manastra kapattrrm. VITTORIA - Aabeyim beni gldryor. Sinyor Guglielmo, sizin grndnz gibi zorla deil, nerinizi btn kalbimle kabul ediyorum. GUGLIELMO - Ben de sizi eim olarak kabul ediyorum. VITTORIA, Guglielmo'ya sevecenlikle. - Hi olmazsa bana acyn. GUGLIELMO, kendi kendine. - Benim ondan ok acnmaya gereksinmem var. TOGNINO yerinden srayarak. - Evlenme, evlenme, bir evlenme daha! FILIPPO, Tognino'ya. - Evlenme, evet, evlenme. Ya sizinki ne zaman olacak? TOGNINO - Oldu bile, oldu. Evet, evet syleyeceim artk, ben evliyim! COSTANZA, Tognino'ya. - Aptal, budala, ahlaksz! ROSINA - Evet, yle, artk saklanamaz. Herkes bilmeli, sylediine sevindim. GIACINTA - Sinyora Costanza'nn eletirilebilecek bir evlenmeyi gizli tutmak isteini anlyorum; Tanr vere de bu iki evli gnn birinde gereinden fazla zgr olan yazln rahatlndan yaknmasalar. Bundan fazlasn sylemeyeceim; duyduum zevkin, elencelerin ne pahalya mal olduunu ben bilirim. Tanr'ya bin kr, evliyim; Genova'ya gidiyorum ve ancak grevimi bilmek kararyla gidiyorum. Kendim iin istediim dinginlik ve rahatl grmceme de dilerim. Ne kadar uzakta olursa olsun sevgili babamn beni hep sevmesini dilerim; fazla ileri gitmek gibi olmasn, ilerini biraz daha iyi dzenlemesini, yazlkta daha akllca davranmasn, parasn daha dikkatli harcamasn isterdim. Bana ettii iyilikten dolay Sinyor Fulgenzio'ya teekkr ederim; iyiliini yaammn sonuna kadar unutmayacama emin olabilirsiniz. Bu evin sahibine kar grevimi yapyor, yeenlerine iyilikler diliyorum. (Duygulu bir edayla.) Sinyor Guglielmo'ya sayglarm sunarm. (Kararl.) Sevgili eimle Genova'ya doru yola kyorum. Gitmeden nce, beni dinleyen ve bana onur veren kimselere birka sz sylememe izin verin. Yazlk merakn, yazlktakilerin maceralarn zevkle seyrettiniz. Dn de hogrn; bakalarnn yanl davranlarna glme frsatn bulmusanz, kendinizin saknmal ve ll olduunuzu dnerek kendinizle vnn, bizden de honut kaldysanz, bu honutluu gsterme inceliini esirgemeyin.