DISPOZITA NORMATIVE (Pr arsimin parauniversitar)

KREU

PARIME T PRGJITHSHME Neni 1 Ligjet Veprimtaria msimore - edukative n kopshte e shkolla realizohet n prputhje me : 1. 2. 3. 4. Kushtetutn e Republiks s Shqipris. Ligjin ", nr. 7952, dat 21.06.1995, "Pr Sistemin Arsimor Parauniversitar ndryshuar me Ligjin nr. 8381, dat 30.07.1998 Pr disa shtesa dhe ndryshime n ligjin nr.7952 Pr sistemin Arsimor Parauniversitar. T gjitha aktet e tjera nnligjore n zbatim t tij. Dokumentet ndrkombtare ku aderon Republika e Shqipris.

Neni 2 Fusha e zbatimit t Dispozitave Normative Dispozitat Normative (DN) zbatohen n t gjitha institucionet shkollore dhe parashkollore publike ( kopshte, shkolla 8-vjeare dhe t mesme me koh t plot dhe t shkurtuar, si dhe n institucionet e arsimit special), q prfshihen n rrjetin e institucioneve shkollore parauniversitare t Republiks s Shqipris. Neni 3 Himni Kombtar. Flamuri Himni Kombtar kndohet n ceremoni festive n shkoll. Flamuri Kombtar Shqiptar vendoset n do shkoll.

Neni 4 Synimet e shkolls Shkolla n tr veprimtarin e saj gjithprfshirse synon: -emancipimin shpirtror dhe zhvillimin e personalitetit t nxnsve; -zhvillimin e mendimit dhe veprimit t tyre t pavarur, kritik, krijues, konstruktiv e tolerant; -edukimin e vlerave atdhetare, njerzore, morale e demokratike; -mundsimin e krijimit t shanseve t barabarta pr t gjith nxnsit dhe aftsimin e tyre pr prballimin e jets.

Synimet e kopshtit t fmijve N veprimtarin e tij kopshti i fmijve synon: -t zhvilloj personalitetin e fmijs parashkollor dhe ta paraprgatisi at pr shkoll; -t siguroj pr secilin fmij shanse t barabarta edukimi; -t edukoj fmijn si nj qnie t shoqrueshme dhe t aft t krijoj marrdhnie me t tjert; -t zgjeroj prvojn, njohjen, aftsit ndijore, aftsin pr t vepruar, folur, menduar dhe imagjinuar nprmjet ushtrimeve t vazhdueshme. Neni 5 Shkollat [1] N rrjetin e institucioneve shkollore t Republiks s Shqipris funksionojn : a) Shkolla me koh t plot. b) Shkolla me koh t shkurtuar. [2] Struktura e vitit msimor pr do kategori shkolle prcaktohet n planin msimor prkats t miratuar nga Ministri i Arsimit dhe e Shkencs. Kopshtet 1

[1] N rrjetin e institucioneve parashkollore t Republiks s Shqipris funksionojn: a) Kopshte me ushqim b). Kopshte pa ushqim Kopshtet funksionojn gjat gjith vitit. Programi edukativ n kopshte zbatohet n t njjtn periudh si dhe n shkollat fillore. N periudhn e vers, veprimtarit edukative t kopshtit programohen nga msueset dhe miratohen nga drejtoria e kopshtit. [2]

KREU

II

DETYRIMI SHKOLLOR DHE LIRIMI PREJ TIJ Neni 6 Mosha Arsimi parashkollor nuk prfshihet n arsimin e detyruar. [1] N kopsht regjistrohen fmij t moshs 3-6 vjeare. Fmija q ka mbushur 3 vje nj dit para fillimit t vitit msimor ka t drejt t regjistrohet ne kopsht. [2] Fmija 6 vje qndron n kopsht deri nj dit para se t filloj viti shkollor.

[3] Nxnsi q prjashtohet nga detyrimi shkollor ( Neni 8, pika [2] ), mund t qndroj n kopsht edhe nj vit. Mosha [1] Arsimi i detyruar sot sht arsimi 8 - vjear nga klasa I - VIII. [2] Arsimi i detyruar prfshin t gjith fmijt e moshs 6 - 16 vje, me prjashtim t rasteve kur parashikohet ndryshe n kto dispozita. [3] N Republikn e Shqipris fmija, q ka mbushur moshn 6 vje deri 1 dit para fillimit t vitit msimor, prfshihet n detyrimin shkollor. [4] Shkolla deri n muajin prill merr nga gjendja civile, q e mbulon at si zon, listn e fmijve 6-vjear dhe bn verifikimin e tyre. [5] Nxnsi ( klasa V - VIII ) q prfshihet n detyrimin shkollor, vendbanimi i t cilit ndodhet mbi 5 km larg nga shkolla, trajtohet n konviktet e shtetit. sht detyr dhe prgjegjsi e DA dhe e pushtetit vendor t kujdesen dhe t sigurojn shkollimin e ktij nxnsi. Neni 7 Lirimi [1] Nxnsi, nj dit pasi mbush moshn 16 vje, lirohet nga detyrimi shkollor. [2] Kur nxnsi mbush moshn 16 vje gjat vitit msimor, bhen prpjekje, n bashkpunim me t edhe prindrit e tij, q ai t vazhdoj msimet deri n prfundim t vitit msimor prkats. [3] Nxnsi, q prfshihet n detyrimin shkollor, n raste t veanta, kur aksidentohet apo smuret rnd dhe nuk mund t lviz e t ndjek msimet n shkoll, vrtetuar kjo nga shrbimi shndetsor, lejohet t marr msim n shtpi. Pr kta nxns shkolla kontribuon me programe t reduktuara msimore t hartuara nga msuesit dhe t miratuara nga DA. N kto raste nuk zbatohet neni 41 pika 1/ c. N vartsi t kushteve specifike t shkolls, drejtori cakton msues t veant pr ta konsultuar nxnsin n shtpi, t paktn nj her n muaj, duke e konvertuar kohn e konsultimeve n or msimore, q llogariten n ngarkesn javore t msuesit. Neni 8 Prjashtimi nga detyrimi shkollor [1] Nxnsi, i cili sht larguar me familjen pr emigrim jasht shtetit, vrtetuar kjo nga organet e pushtetit vendor, prjashtohet nga detyrimi shkollor, duke br shnimet prkatse n amzn e shkolls.

[2] N raste tepr t veanta, pr nj fmij 6-vjear q ka zhvillim shum t dobt, mbshtetur n krkesn me shkrim t prindit dhe bazuar n raportin mjeko-ligjor, me propozim t drejtorit t shkolls, DA mund t marr vendim pr shtyrjen e regjistrimit t nxnsit n klasn e par nj vit m von. Vendimi depozitohet n arkivin e DA, ndrsa kopja e tij n arkivin e shkolls.

K R E U III REGJISTRIMET N SHKOLL Neni 9 Koha. Dokumentet [1] Data e fillimit dhe mbarimit t vitit shkollor sht kompetenc e Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs. [2] Regjistrimet e fmijve n kopshte dhe e nxnsve n shkollat 8-vjeare dhe t mesme fillojn dy jav prpara fillimit t msimeve dhe mbyllen, si rregull, nj dit para fillimit t shkolls. [3] Regjistrimi i fmijs n kopsht dhe i nxnsit n klasn e par t shkolls 8- vjeare bhet me kto dokumente : a) ertifikata e lindjes. b) ertifikata e vaksinimeve e prcaktuar nga Ministria e Shndetsis. [4] Regjistrimi i nxnsit n klasat e tjera t shkolls 8-vjeare (Kp) bhet me kto dokumente : a) Dokumenti shkollor (dftesa) i prfundimit t klass paraardhse. b) ertifikata e vaksinimeve e prcaktuar nga Ministria e Shndetsis. [5] N klasn I t shkolls s mesme t prgjithshme nxnsi regjistrohet n baz t Dftess s Lirimit (ose kopjes s saj t noterizuar), me prjashtim t rasteve q parashikohen ndryshe n DN. [6] N klasn I t shkolls s mesme profesionale dhe socialkulturore nxnsi regjistrohet me kto dokumente : a) Dftesa e Lirimit. b) Dokumenti nga drejtoria arsimore e rrethit. [7] N klasat e shkolls 8-vjeare me koh t shkurtuar (KSH) nxnsi, q sht mbi moshn e detyrimit shkollor, regjistrohet n baz t dftess s prfundimit t klass paraardhse. N shkolln e mesme me koh t shkurtuar (KSH) nxnsi regjistrohet n klasn I me kto dokumente : a) Dftesa e Lirimit. b) ertifikata e lindjes me fotografi. [8] N klasat e ndrmjetme t t gjitha shkollave t mesme, me koh t plot apo me koh t shkurtuar, regjistrimi i nxnsit bhet n baz t dokumenteve shkollore (dftesave t prfundimit t klasave paraardhse). [9] Nxnsi, fitues i konkursit pr nj shkoll t mesme (ku pranimi bhet me konkurs), konsiderohet i regjistruar n shkolln prkatse. Neni 10 Raste t veanta [1] Dokumenti shkollor (dftesa) origjinal i prfundimit t nj klase i jepet nxnsit vetm nj her. [2] N raste t veanta, kur mungon dokumenti shkollor origjinal (dftesa) i prfundimit t nj klase, regjistrimi i nxnsit n klasn pasardhse, n t njjtn shkoll, bhet mbi bazn e amzs s shkolls. Regjistrimi i nxnsit n shkolla t tjera bhet mbi bazn e vrtetimit t prfundimit t klass, n t cilin shnohet dhe numri i amzs firmosur dhe vulosur nga drejtori i shkolls, ku nxnsi ka prfunduar klasn prkatse. Pr nxnsit e shkollave t mesme regjistrimi bhet mbi bazn e vrtetimit me notat e t gjitha klasave paraardhse. Neni 11 E drejta e regjistrimit [1] N kopsht fmijt kan t drejt t regjistrohen n moshn 3,4,dhe 5,vje. N varsi t vendeve t disponueshme, regjistrimet n kopsht vazhdojn deri n dhjetor t vitit kalendarik.

[2] N klasn e par t shkollave t mesme publike me koh t plot pranohen nxns jo m t mdhenj se 16 vje, deri 1 dit para fillimit t vitit shkollor, me prjashtim t rasteve t veanta t miratuara nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencs. ( Sipas LSAP - neni 29) [3] Nxnsi, i cili pr arsye t ndryshme i ka ndrprer msimet n shkolln e mesme me koh t plot, ka t drejt t regjistrohet prsri n kt lloj shkolle mbshtetur n dftesn e prfundimit t klass paraardhse, n qoft se plotson kriterin : Mosha e tij deri n 1 dit pas prfundimit t vitit (klass) t fundit t shkolls t jet jo m e madhe se 21 vje. Neni 12 Ndarja territoriale [1] Regjistrimi i fmijs n kopsht dhe i nxnsit n shkolln 8-vjeare (Kp) apo n shkolln e mesme t prgjithshme (Kp), si rregull, bhet n kopshtin dhe n shkolln e prcaktuar nga ndarja territoriale e vendbanimit e vendosur nga pushteti vendor me propozim t DA. [2] Fmija parashkollor mund t regjistrohet n nj kopsht, q ndodhet jasht ndarjes territoriale t vendbanimit t tij kur kt gj e lejojn kushtet dhe kapaciteti i lokalit. Nxnsi, me miratim t drejtorit t shkolls, mund t regjistrohet edhe n shkolla 8-vjeare (Kp) apo n shkolla t mesme t prgjithshme (Kp) jasht ndarjes territoriale t vendbanimit t tij, kur kt gj e lejojn kushtet e kapacitetet e lokaleve. [3] Regjistrimi i nxnsit n shkolln 8-vjeare me koh t shkurtuar (apo qendrat e korrespondencs pran nj shkolle 8-vjeare me koh t plot) dhe n shkolln e mesme me koh t shkurtuar, si rregull, bhet prkatsisht n shkolln brenda territorit t vendbanimit t tij. Neni 13 Nxnsit shqiptar (azilant dhe t huaj) t ardhur nga jasht shtetit [1] Nxnsi i moshs s shkolls 8-vjeare, i cili ka ndjekur msimet jasht shtetit dhe vjen n Shqipri pr t vazhduar kt shkoll, regjistrohet n baz t dokumentit shkollor t shtetit nga vjen, t prkthyer e t vrtetuar n noteri dhe t sigluar n DA : a) n klasn pasardhse, kur vjen n fillim t vitit shkollor; b) n klasn prkatse, kur vjen gjat vitit shkollor. [2] Nxnsi i moshs s shkolls 8-vjeare, q nuk provon me dokument shkollor t shtetit nga vjen vazhdimin apo prfundimin e nj klase, provohet pr shkalln e njohurive nga nj komision i posam q ngrihet n DA. Komisioni harton procesverbalin prkats t firmosur nga t gjith antart e tij (3 vet). Mbi bazn e ktij procesverbali, i cili depozitohet n DA, drejtori i DA lshon vrtetimin pr regjistrimin e nxnsit n klasn q miraton ky komision. Shkolla n t ciln regjistrohet nxnsi, mban n amzn e saj vrtetimin e msiprm. [3] a) Nxnsi, i cili ka kryer 8 klas shkoll dhe vjen nga nj vend jasht shtetit, ku arsimi i detyruar sht 8vjear ose m shum, ka t drejt t regjistrohet n klasn I t shkolls s mesme, apo t konkurroj pr pranim n nj shkoll t mesme me konkurs. b) Nxnsi, i cili ka kryer 9 klas n nj vend jasht shtetit, ku arsimi i detyruar sht mbi 8 vjet, ka t drejtn t regjistrohet n klasn e dyt t shkolls s mesme, mbas ekuivalentimit t dftess s klass s 9 -t, n baz t udhzimit t veant t MASh, pr ekuivalentimin e dokumentit shkollor t shtetit nga vjen, me PM t shkolls ku do t bhet regjistrimi. c) Nxnsi, i cili ka vazhduar n klasa t ndryshme t nj shkolle t mesme jasht shtetit, kur vjen gjat vitit shkollor, mund t regjistrohet n klasa t ndrmjetme t shkolls s mesme, mbas ekuivalentimit t dftesave. d) Pr pikat a), b) dhe c) nxnsi paraqet n DA dftesn (dftesat) shkollore t shtetit nga vjen t prkthyer dhe t vrtetuar n noteri. N rastin e piks a) DA bn siglimin mbi dftes. N rastin e piks b) dhe c) DA bn konvertimin dhe ekuivalentimin e dftesave sipas udhzimit t ekuivalentimit t MASh. N t gjitha rastet DA i drgon dokumentet n shkolln q shkon nxnsi, ku depozitohen dhe ruhen n amzn e shkolls. Neni 14 Pranimet n shkollat (Kp) me konkurs [1] Ministria e Arsimit dhe e Shkencs prcakton shkollat 8-vjeare dhe t mesme, ku pranimet e nxnsve bhen me konkurs. [2] Konkurset zhvillohen n baz t rregullores s konkurseve dhe udhzimeve t MASh pr kt qllim. 4

KREU

IV

PUNA MSIMORE - EDUKATIVE ( PME ) Neni 15 Puna msimore-edukative n kopshte [1] Veprimtaria msimore-edukative (VME) qndron n themel t funksionimit t kopshtit. [2] VME n kopsht, pr specifikn q ka edukimi n kt mosh, prfshin gjith kohn e qndrimit t fmijs aty. Pjes prbrse t VME pr zbatimin e programit t edukimit n kopsht jan puna n grupe t vegjl, si dhe puna me gjith grupin e fmijve; organizimi i lojrave t strukturuara dhe t lira; organizimi i shtitjeve, ekskursioneve, festave, ditlindjeve; shfaqe filmi; pritja, prcjellja, ngrnia dhe tualeti; organizimi i veprimtarive me pjesmarrjen e prindrve etj., q nuk bien ndesh me respektimin e individualitetit t fmijve dhe zhvillimin harmonik t tyre. [3] Realizimi i VME duhet t marr parasysh vshtirsit dhe ritmet e t msuarit t secilit fmij. PME. Ora e msimit [1] Puna msimore-edukative qndron n themel t t gjith veprimtaris s shkolls, brenda dhe jasht saj. [2] PME realizohet n forma t ndryshme, t larmishme dhe efektive. Ora e msimit sht forma kryesore dhe njsia baz e PME n shkoll. Kohzgjatja e saj sht 45 minuta. Ora e msimit sht e pacnueshme. [3] Msimi zhvillohet n klas ose jasht saj. [4] Pjes prbrse e t gjith PME dhe n shrbim t saj jan edhe detyrat me karakter praktik e krijues, ekskursionet msimore, testimet, diskutimet e konkurset msimore, si dhe veprimtari t tjera ndihmse e plotsuese, q nuk bien n kundrshtim me PM, por q n trsi kontribuojn n zhvillimin e individit, n mendimin e lir e t pavarur t nxnsve. [5] Pr organizimin e ekskursioneve dhe veprimtarive t ndryshme, drejtoria e shkolls u krijon mundsi msuesve pr grupim orsh. Neni 16 Kurrikula [1] Veprimtaria msimore-edukative (VME) n do kopsht mbshtetet n programin edukativ t kopshtit. Realizimi i programit edukativ nprmjet zbatimit t metodologjive bashkkohore t eksperimentuar n shkall vendi, t cilat vn n qendr t (VME) fmijn parashkollor, przgjidhen dhe miratohen nga Drejtoria Arsimore. [2] Puna msimore - edukative, PME, n do shkoll mbshtetet, n radh t par, n realizimin cilsor t 3 pjesve kryesore t Kurrikuls kombtare (plan msimor, programe, tekste). Shkolla 8-vjeare e llojit A dhe B, dhe shkolla e mesme e llojit A dhe B (neni 5, pika [1]) , punojn me planet msimore prkatse. [3] Planet msimore t t gjitha kategorive dhe llojeve t shkollave, miratohen nga Ministri i Arsimit dhe i Shkencs. Programi i edukimit n kopsht dhe programet msimore t lndve t ndryshme n shkoll porositen nga MASh n organet e specializuara dhe miratohen nga MASh. Pr tekstet msimore Konkurohet pran strukturave t autorizuara nga MASh. Pr shqyrtimin paraprak t teksteve dhe programeve msimore Ministri i Arsimit dhe i Shkencs formon komisionet e posame lndore q funksionojn pran MASh. Miratimi i tyre bhet nga Ministri i Arsimit dhe i Shkencs. Neni 17 Orari i msimit n shkoll (Kp) [1] Msimi, si rregull, n t gjitha shkollat fillon n orn 8, me prjashtim t rasteve kur kjo parashikohet ndryshe n kto Dispozita Normative. Ora e msimit sht 45 minuta. 5

[2] Regjimi ditor i funksionimit t kopshtit prcaktohet n Udhzimin e Ministrit pr Organikn tip t kopshteve . [3] N kopshtet dhe shkollat e zonave t thella malore apo n raste t kushteve t rnduara t motit, t terrenit ose pr arsye t transportit rrugor, msimi mund t filloj m von. Kjo sht n kompetenc t drejtorit t shkolls. N kto raste vihen n dijeni Drejtoria arsimore dhe organet e pushtetit vendor. [4] N shkollat, t cilat n varsi t kushteve q kan, e zhvillojn msimin me ndrresa - orn e fillimit t msimeve pr do ndrres e vendos drejtori i shkolls. [5] Ndrmjet orve t msimit bhen 5-10 minuta pushim. Pas ors s dyt ose t tret t msimit bhet nj pushim prej 20 - 30 minutash. [6] Nxnsi paraqitet n shkoll 20 minuta para fillimit t msimit. Msuesi paraqitet n shkoll 20 minuta para fillimit t msimit t tij.

Neni 18 Nxns pr klas - (Norma) Prcaktimi i norms s numrit t fmijve parashkollor dhe t nxnsve pr klas sht kompetenc e Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs dhe caktohet me udhzim t veant . Neni 19 Grupet e prziera dhe klasat kolektive [1] N kopshte t qytetit dhe veanrisht n ato t fshatit, pr shkak t numrit t vogl t fmijve pr do grup, veprimtaria mesimore-edukative zhvillohet me grupe t prziera. Pr kto raste, n programin edukativ t kopshtit jepen udhzime pr zhvillimin e VME. [2] N shkolla t zonave rurale pr shkak t numrit t vogl t nxnsve pr do klas puna msimore edukative mund t realizohet edhe n klasa kolektive. Pr kto raste Ministria e Arsimit dhe e Shkencs nxjerr udhzimet prkatse. Neni 20 Kohzgjatja e msimit. Semestrat [1] Puna msimore-edukative n kopsht dhe n shkoll (Kp) zhvillohet me 5 dit n jav. Ngarkesa javore e VME prcaktohet n programin e edukimit n kopsht. Ngarkesa javore e PME, sipas klasave, kategoris s shkolls, apo cikleve prcaktohet nga plani msimor dhe pasqyrohet edhe n Kontratn Kolektive. [2] PME realizohet n prputhje me PM t shkolls n dy semestra : semestri I dhe semestri II. N prfundim t vitit shkollor nxnsve u jepet dokumenti shkollor (dftesa) n nj takim ceremonial me nxns, prindr, komunitetin e pushtetin vendor. [3] N shkoll organizohet edhe sezoni II i provimeve (periudha 20 ditore para fillimit t vitit t ardhshm shkollor) pr nxnsit me prfundime vjetore jokaluese n jo m shum se dy lnd t PM dhe vlersime jokaluese n provimet e lirimit, pjekuris e t prfundimit. Neni 21. Vlersimi i fmijs parashkollor dhe i nxnsit [1] Vlersimi i fmijve parashkollor sht prshkrues dhe shrben pr t nxitur dhe mbshtetur zhvillimin e mtejshm t fmijs. Pr secilin fmij t kopshtit ka nj fletore vlersimi, q prmban: - vzhgimet periodike q bhen nga msuesja pr prvetsimin e programit t edukimit; - shnime pr prvetsimin e njohurive, sjelljeve, zakoneve pozitive, si dhe bashkveprimin me bashkmoshatart dhe t rriturit; - prindrit informohen rregullisht pr rezultatet e vlersimit; - fletorja e shoqron fmijn gjat gjith periudhs s kopshtit. Ajo shrben si mjet lidhs dhe komunikimi midis msueseve t kopshtit dhe prindrve. [2] Vlersimi i nivelit t dijeve, shprehive dhe aftsive praktike t nxnsit sht shtje e rndsishme dhe e pandar e t gjith PME n shkoll. Vlersimi bhet me shprehje dhe me nota. Vlersimi i prditshm bhet nga msuesi. Drejtoria e shkolls analizon do dy muaj prparimin e nxnsve t veant me grupet e msuesve sipas klasave. N shkolln e arsimit t detyruar me koh t plot vendimin pr klasifikimin e nxnsit mbets n nj 6

lnd t planit msimor e merr msuesi i klass n ciklin fillor, ndrsa n ciklet e tjera grupi i msuesve, q zhvillon msim n klasn e nxnsit q diskutohet. Mbledhjen q zhvillohet pr kto raste e kryeson drejtori i shkolls. Vendimi q merret i bashkngjitet amzs s shkolls pr t argumentuar ndryshimin e nots. Ky ndryshim pasqyrohet n amz e n dftesn shkollore. [3] Vlersimi me shkrim e me goj i nxnsit bhet nga msuesi n vijimsi, i motivuar dhe objektiv. Vlersimi i bhet i njohur nxnsit, si dhe prindrve n takimet periodike me ta, t paktn nj her n muaj. Nota prfundimtare nxirret pasi nxnsi t ket t paktn 3 nota. [4] Pr vlersimin me not t dijeve, shprehive dhe aftsive praktike t nxnsit gjat PME, me prjashtim t klasave I e II t ciklit fillor dhe piks [5], prdoret sistemi i notave 4 -10, ku nota 4 sht not jokaluese dhe notat 5 deri n 10 jan nota kaluese. [5] Vlersimi i njohurive t nxnsit t klass I, II t ciklit filllor t shkolls 8- vjeare bhet me shprehje: "Shum mir";"Mir"; "Mjaftueshm";"Dobt". [6] Vlersimi prfundimtar i aftsive dhe shprehive praktike t nxnsit n shkolln profesionale bhet me shprehje : "Shum mir"; "Mir"; "Mjaftueshm"; "Dobt". [7] Pr klasn e dyt t ciklit fillor t shkolls 8- vjeare dhe shkollat profesionale (pr aftsit dhe shprehit praktike), vlersimi "Dobt" sht jokalues. [8] N provimet me shkrim apo testimet e ndryshme n lnd t caktuara kontrolluesi (msuesi, drejtoria e shkolls, grupi i inspektimit shkollor i niveleve t ndryshme) mund t prdor edhe sistemin e pikve, q i duket i prshtatshm pr komponentet e prmbajtjes s tezs s provimit me shkrim apo t testimit. N raste t tilla kontrolluesi bn ekuivalentimin e pikve pr seciln nga notat e sistemit 4 - 10. Mbi kt baz bhet vlersimi prkats me not. [9] Nxnsi i rasteve t veanta, parashikuar n pikn [3] t nenit 7, n fund t vitit shkollor vlersohet nga msuesit e caktuar prej drejtorit t shkolls pr prvetsimin e njohurive m t domosdoshme, q prfshihen n programet msimore t reduktuara nga DA.

[10] Sjellja Sjellja e nxnsit vlersohet me kto shprehje sintetike : a) "Shum mir"; b) "Mjaftueshm"; c) "Keq". Ato pasqyrohen n regjistr, n amzn e shkolls dhe n dokumentin shkollor (dftes). Shprehjet sintetike shoqrohen dhe me karakteristikn prmbledhse pr veprimtarin e do nxnsi brenda dhe jasht shkolls. Karakteristika e nxnsit, ku pasqyrohen tiparet kryesore individuale, hartohet nga msuesi i klass pr ciklin fillor dhe msuesi kujdestar i klass n ciklet e tjera, mbshtetur dhe n mendimin e msuesve t tjer. Kalimi dhe mbetja n klas Neni 22 Kalimi [1] N fund t do semestri bhet vlersimi semestral i nxnsit pr t gjitha lndt e PM. Msuesi i klass n ciklin fillor dhe msuesi kujdestar n ciklet e tjera u bn t njohur nxnsve dhe prindrve prfundimet semestrale n do lnd. N prfundim t vitit shkollor, n baz t dy vlersimeve semestrale, msuesi i klass n ciklin fillor dhe msuesi i lnds prkatse n ciklet e tjera prcakton notn vjetore t nxnsit. [2] Nxnsi i klass I t shkolls 8-vjeare, n prfundim t vitit shkollor, kalon n klasn II me prjashtim t rasteve t parashikuara ndryshe n DN. [3] Nxnsi kalon n nj klas m t lart, kur prfundimet (notat) e tij vjetore n t gjitha lndt e PM jan nota kaluese. [4] Nxnsi i klass II, III dhe IV t shkolls 8-vjeare, q ka vlersime vjetore n 1 - 2 lnd prkatsisht "Dobt" dhe Jokaluese ngarkohet me detyra t veanta nga msuesi i klass (apo msuesit, sipas rastit) pr t'i kryer gjat pushimeve t vers. Pr kt vihen n dijeni dhe prindrit e nxnsit. N sesionin II msuesi i klass kontrollon njohurit e nxnsit dhe vendos kalimin ose jo t tij n klasn pasardhse. [5] Nxnsi i klasave V-VII t shkolls 8-vjeare, si dhe i klasave t shkolls s mesme, me prjashtim t klass s fundit, kur ka prfundime vjetore (nota) jokaluese n 1 apo 2 lnd t PM, merret n provim me goj n kto 7

lnd - gjat sesionit II - nga nj komision prej tre vetsh i caktuar prej drejtorit t shkolls. Datat e provimeve t klass s sesionit t dyt caktohen nga drejtoria e shkolls. N qoft se nxnsi nuk paraqitet pr arsye, q drejtoria i justifikon, caktohet nj dat tjetr brenda sesionit t dyt. Kur nxnsi vlersohet kalues n lndt prkatse nga komisioni, ai kalon n klasn pasardhse. [6] Nxnsi i shkolls 8-vjeare artistike, i klasave artistike e sportive, i cili n sesionin II vlersohet pakalues n lndn e profilit artistik apo sportiv, kalon n klasn pasardhse t shkolls 8-vjeare t zakonshme (joartistike apo josportive).

Neni 23 Mbetja [1] Nxnsi,i cili ka prfundime (nota) vjetore jokaluese n 3 a m shum lnd t PM, mbetet n klas, me prjashtim t rasteve t parashikuara ndryshe n DN. [2] Pr nxnsin e klass I t shkolls 8-vjeare : a) Nxnsi e prsrit klasn vetm n raste tepr t veanta, kur ka dobsi t theksuara n prvetsimin e programeve msimore, me gjith ndihmn e dhn nga shkolla, msuesi, familja edhe gjat pushimeve t vers. Vendimin pr prsritjen e klass I, pas konsultimit paraprak me prindrit e nxnsit, e merr dhe e firmos nj komision i prbr nga: msuesi i klass, drejtori apo zvendsdrejtori i shkolls, q mbulon ciklin fillor. b) Prsritja e klass I nga nxnsi bhet vetm nj her. c) N rastet kur prindi bn krkes me shkrim q fmija i tij n klasn I ta prsrit klasn, me propozimin e msuesit, drejtori i shkolls merr n konsiderat krkesn. [3] Nxnsi i rasteve t piks [5] t nenit 22 prsrit klasn kur : a) n sesionin II ai vlersohet jokalues qoft dhe n nj lnd; b) nuk paraqitet n sesionin II. Neni 24 Raste t veanta n edukimin fizik [1] Nxnsi, q me vendim t komisionit mjekoligjor kufizohet nga ngarkesa fizike ose sht me t meta fizike jo t lindura merr pjes n msimin e edukimit fizik mbi bazn e nj programi t reduktuar msimor t hartuar nga msuesi, q mban parasysh edhe kshillat e mjekut. [2] Pr rastet e piks [1] t ktij neni nxnsi vlersohet pr programin e reduktuar. Neni 25 Ndrprerja e PME [1] Ndrprerja e puns msimore - edukative n t gjitha kopshtet dhe shkollat e vendit, apo n rajone t caktuara me propozim t organeve t pushtetit vendor dhe t Ministris s Shndetsis miratohet dhe realizohet me vendim t posam t Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs n rastet si : a) smundje epidemike; b) kushte tepr t rnduara klimatike; c) fatkeqsi natyrore, si : trmete, prmbytje, zjarre etj. N kto raste DA harton planin e veprimit. Merr t gjitha masat e menjhershme e t domosdoshme pr prballimin dhe kaprcimin e situats, duke siguruar bashkrendim t ngusht me shkollat, organet e pushtetit vendor, t shndetsis, t ushtris etj., sipas kushteve konkrete. [2] N nj ndarje administrative t caktuar apo zon t saj, pr rastet a), b), c) t piks [1] t nenit 25, me propozim t drejtorit t shkolls apo t pushtetit vendor dhe me miratim t DA, msimi ndrpritet : * n shkollat 8-vjeare deri 3 jav, gjat gjith vitit shkollor; * n shkollat e mesme deri 2 jav, gjat gjith vitit shkollor. N raste t tilla, sipas udhzimeve zyrtare t DA, koha e humbur kompensohet nga pushimet e pranvers [1], reduktimi i planeve dhe programeve msimore, veprimtarive jashtshkollore etj. [2]; nse sht e domosdoshme dhe nga shtrirja e PME prtej prfundimit t vitit shkollor. Drejtoria arsimore pr ndrprerjet e PME informon menjher zyrtarisht MASh dhe organet e pushtetit vendor. [3] DA merr miratimin e Ministrit t Arsimit dhe Shkencs pr afatet e ndrprerjes s PME.

KREU

PROVIMET E LIRIMIT, T PJEKURIS, T PRFUNDIMIT (PL, PP, Pp) Neni 26 [1] N prfundim t vitit shkollor n t gjitha shkollat e vendit, me koh t plot dhe koh t shkurtuar, zhvillohen : a) Provimet e Lirimit pr nxnsit e klasave VIII t shkolls 8-vjeare. b) Provimet e Pjekuris pr nxnsit e klasave IV t shkollave t mesme me koh t plot dhe pr nxnsit e klasave V t shkollave t mesme me koh t shkurtuar. c) Provimet e Pjekuris pr shkollat profesionale t nivelit t dyt (5 - vjeare). d)Provimet Prfundimtare pr shkollat profesionale t nivelit t par (3-vjeare). [2] Provimet e Lirimit, Provimet e Pjekuris dhe Provimet Prfundimtare zhvillohen pr ato lnd, q jan prcaktuar n planet msimore t shkollave prkatse. Sipas prcaktimit n PM, kto provime zhvillohen : a) Me shkrim dhe me goj. N kto raste n fillim zhvillohet provimi me shkrim dhe m von ai me goj. b) Vetm me shkrim. c) Vetm me goj. [3] a) Tezat me shkrim pr Provimet e Lirimit, Provimet e Pjekuris dhe ato Prfundimtare hartohen nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencs. b) Pr hartimin e tezave me shkrim t sezonit t par pr Provimet e Lirimit, Provimet e Pjekuris dhe ato Prfundimtare, n kohn e prshtatshme nga drejtoria prkatse e MASh propozohen komisione t veant t specializuar, t cilt miratohen me vendim t Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs. c) Komisionet prkatse hartojn edhe tezat rezerv me shkrim. [4] Komisionet prkatse, pika [3], hartojn me kompetenc dhe me prgjegjsi tezat me shkrim, duke ruajtur plotsisht sekretin. Dalja e sekretit sht veprim i kundraligjshm. [5] Provimet e Lirimit, t Pjekuris dhe Prfundimtaret zhvillohen n sesionin I dhe n sesionin II. [6] Tezat me shkrim pr PL, PP dhe Pp pr sesionin II hartohen nga komisionet e ngritura posarisht pran DA, me vendim t drejtorit t DA. [7] Ministria e Arsimit dhe e Shkencs u drgon DA, t paktn 3 muaj prpara sesionit I, Udhzimin prkats pr zhvillimin e provimeve dhe pyetjet e pakombinuara pr provimet me goj t PL, PP dhe Pp. Neni 27 Data. Kohzgjatja. Orari [1] N shkolln e nj kategorie t caktuar provimet me shkrim t PL, PP dhe Pp zhvillohen n t gjith vendin n t njjtn dat dhe n t njjtn or t caktuar nga MASh. [2] Provimet me shkrim pr nxnsit zgjasin jo m shum se 5 or. N raste t veanta ajo prcaktohet n tezn e provimit. [3] Provimet me goj t PL, PP dhe Pp fillojn n orn 8 .

Neni 28 Organizimi [1] Realizimi i rregullt, n kushte normale i PL, PP dhe Pp sht detyr e DA dhe drejtorive t shkollave. Drejtori i DA organizon me prgjegjsi tr punn : - pr shumfishimin, sekretimin dhe shprndarjen n shkolla n kohn e duhur t tezave t provimeve me shkrim t PL, PP dhe Pp; - pr ruajtjen e sekretit; - pr rregullin dhe disiplinn gjat zhvillimit t provimeve me shkrim dhe me goj. [2] DA u shprndan zarfet e tezave t PL, PP dhe Pp me shkrim drejtorve t shkollave n t njjtn dat n nj interval kohor t caktuar t saj : a) Pr shkollat e fshatit - deri n 2 dit para dats s zhvillimit t tyre. b) Pr shkollat e qytetit - deri n 1 dit para ksaj date . 9

[3] DA harton : "Lista e trheqjes s zarfeve t PL, PP dhe Pp me shkrim". Kjo list prmban detyrimisht : emrin e shkolls, emrin e drejtorit t saj, numrin e zarfit, datn e trheqjes, vendin e siglimit pr trheqjen. DA merr t gjitha masat pr njoftimin n kohn e duhur t drejtorive t shkollave pr trheqjen e zarfeve. [4] a) Drejtori i shkolls, pasi ka trhequr zarfet e PL, PP dhe Pp (me shkrim), i siguron ato. Ruajtja e zarfeve dhe e sekretit t prmbajtjes s tyre sht prgjegjsi e drejtprdrejt e drejtorit t shkolls. b) Mosrespektimi i piks a) sht veprim i kundraligjshm. [5] Vetm n raste tepr t veanta, t pamundsis s motivuar t trheqjes s zarfave t PL, PP e Pp nga drejtori i shkolls (smundje, aksidente, ndodhur jasht shtetit), ngarkohen pr trheqjen e tyre : a) zvendsdrejtori apo nj nga zvendsdrejtort e shkolls (kur ka t till). b) N munges t tyre, kur jan mundsit, nj msues i autorizuar me shkrim nga drejtori i shkolls. c) Kur nuk jan as kto mundsi, drejtori i DA autorizon me shkrim nj msues t shkolls. Pr rastet a), b), c) i ngarkuari prmbush detyrat e piks [4]. [6] Zarfet e tezave me shkrim t PL, PP dhe Pp hapen n datn dhe orn e caktuar, sipas nenit 27, prpara nxnsve q presin (n klas) t zhvillojn provimin me shkrim. [7] Pr sigurimin e rezultateve sa m t larta n sesionin e PL, PP dhe Pp, drejtori i shkolls apo drejtoria n bashkpunim me msuesit e lndve prkatse t provimeve, sipas nj plani t veant, konsultojn e ndihmojn nxnsit n periudhn prgatitore para sesionit t provimeve. Ktij qllimi i shrbejn edhe pyetjet e pakombinuara t drguara nga MASh (neni 26, pika [7]). [8] N raste t veanta, pr arsye tepr t motivuara, PL, PP dhe Pp me shkrim, n sesionin I e II, mund t zhvillohen me tezn rezerv : a) N t gjitha shkollat q mbulon DA, kur gjykohet e arsyeshme nga MASh. b) N shkolla t veanta, kur gjykohet e arsyeshme nga DA. c) Pr nxns t veant (neni 30). d) Teza rezerv hapet 2 dit pas dats s hapjes s tezs efektive (sipas prcaktimit n nenin 26), kurse pr sesionin e dyt data e hapjes caktohet nga DA. Neni 29 Pranimi i nxnsve n PL, PP dhe Pp [1] N PL, PP dhe Pp pranohet nxnsi, i cili ka plotsuar t gjitha detyrimet q prmban plani msimor dhe q sht vlersuar me sjelljen "Shum mir" n prfundim t vitit shkollor. Drejtori i shkolls afishon para fillimit t sesionit I t provimeve n nj vend t caktuar listn e nxnsve, q pranohen n kto provime. [2] Nxnsi, i cili nuk futet n provimin me shkrim, nuk ka t drejt t pranohet n provimin me goj t lnds. Ai ka t drejt t pranohet n PL, PP dhe Pp n lndn prkatse n sesionin II. Kur PL, PP dhe Pp zhvillohen vetm me shkrim, apo vetm me goj (neni 26, pika [2.b, 2.c]) dhe nxnsi nuk paraqitet n sesionin I, ai ka t drejt t pranohet n sesionin II. [3] Nxnsi i klass VIII t shkolls 8-vjeare, i cili ka 1 - 2 lnd me prfundime (nota) vjetore jokaluese, ka t drejt t'i jap ato provim klase, me goj, brenda muajit qershor. Kur nxnsi vlersohet kalues n provimet e klass, ai pranohet n Provimet e Lirimit t atij viti shkollor n sesionin II. Kur nxnsi vlersohet jokalues n provimet e klass, ai ka t drejt t'i jap kto provime n sesionin II t atij viti shkollor. Nse nuk i fiton provimet e klass n sesionin II nxnsi prsrit klasn; nse i fiton ato, ai ka t drejt t pranohet n PL n sesionin e dyt t po atij viti shkollor. [4] Nxnsi i klass IV t shkolls s mesme me koh t plot, i klass V t shkolls s mesme teknike me koh t plot, i klass III t shkolls profesionale trevjeare me koh t plot, i klass V t shkolls s mesme me koh t shkurtuar, i cili ka nj apo dy lnd me prfundime (nota) vjetore jokaluese, ka t drejt t'i jap ato provime klase me goj n sezonin e dyt t po atij viti shkollor. Kur nxnsi vlersohet kalues n provimet e klass, ka t drejt t pranohet n sesionin II t PP dhe Pp t po atij viti shkollor. [5] a) Nxnsi, i cili vlersohet jokalues n provime t PL, PP dhe Pp n sesionet e vitit shkollor, ka t drejt t'i prsris provimet q nuk ka fituar n vitin e ardhshm shkollor dhe t mos e frekuentoj at vit shkolln. b) Nxnsi, i cili nuk i ka fituar PL, PP dhe Pp, ka t drejt t'i jap ato edhe n sesionet prkatse t do viti shkollor , deri n 5 vjet pas prfundimit kalues t klass s fundit t shkolls prkatse, duke mbajtur parasysh dhe ndryshimet eventuale n PL, PP, Pp, q caktohen n PM. Pr raste t veanta mbi 5 vjet DA merr miratim n MASh. 10

[6] Nxnsi i vlersuar n prfundim t vitit shkollor me sjellje "Mjaftueshm" ka t drejt t pranohet n PP dhe Pp vitin e ardhshm shkollor. [7] Komisioni i provimit t klass pr lnd t veanta dhe data e zhvillimit t tij pr pikat [3], [4] t ktij neni, caktohen nga drejtori i shkolls brenda periudhave respektive. Neni 30 Raste t veanta [1] Nxnsi, i cili n kohn e sesionit I t PL, PP dhe Pp me shkrim smuret ose aksidentohet, vrtetuar kto nga komisioni mjekoligjor, pson fatkeqsi familjare ose natyrore, ka t drejt t pranohet me tezn rezerv. N rastet (neni 26, pika [2.a]) kur nxnsi smuret, vrtetuar kjo me raport mjeksor, apo pson fatkeqsi familjare n kohn e provimit me goj, vrtetuar nga drejtori i shkolls, ai ka t drejt t provohet brenda sesionit I, n ditn e caktuar nga drejtori i shkolls. N pamundsi, provohet n sesionin II, duke i njohur vlersimin n provimin me shkrim t sesionit I, nse ai sht kalues. Nse ky vlersim sht jokalues, nxnsi i nnshtrohet provimit me shkrim dhe me goj. [2] Nxnsi, i cili ka prfundime vjetore shum t mira (nota 9 e 10) n t gjitha lndt e PM, por smuret n kohn e provimeve t sesionit I, vrtetuar kjo nga raporti i komisionit mjekoligjor, lirohet nga dhnia e PL, PP dhe Pp. N kto raste hartohet procesverbal i veant, q nnshkruhet nga komisioni i provimit dhe drejtori i shkolls dhe vendosen n t si nota t PL, PP dhe Pp notat vjetore t lndve prkatse. Kto nota pasqyrohen n regjistr, n amz dhe n Dftesn e Lirimit, t Pjekuris apo t Prfundimit t shkolls profesionale trevjeare.

Neni 31 Komisionet e PL, PP dhe Pp [1] Provimet e Lirimit, PP dhe Pp zhvillohen me komision. Komisionet e PL, PP dhe Pp prbhen nga 3 veta. Prbrja e komisioneve caktohet me vendim t drejtorit t shkolls. Kryetar i komisionit t PL, PP e Pp, sipas lndve prkatse, sht nj antar i drejtoris s shkolls. Antart e tjer t komisionit jan dy msues t lnds, njri antar mund t jet edhe msuesi i lnds s prafrt, kur nuk ka msues t lnds. [2] Kur n provim mungon msuesi i lnds, pr arsye t justifikuara, dhe shkolla nuk ka msues t tjer t asaj lnde, drejtori i shkolls v n dijeni n koh DA. Ajo bn zgjidhjet e nevojshme pr plotsimin e krkesave t piks [1], duke autorizuar zyrtarisht msues t tjer, nga shkollat fqinje apo t rajonit. Neni 32 Vlersimi n PL, PP dhe Pp [1] Vlersimi i formimit t nxnsve n PL, PP dhe Pp bhet nga komisionet prkatse. Punimet me shkrim t nxnsve dhe prgjigjet e tyre me goj kontrollohen, dgjohen dhe vlersohen nga t gjith antart e komisionit. N provimet me goj nxnsit pyeten brenda tezs, ndrsa jasht saj nxnsit pyeten me dshirn e tyre. Secili nga antart e komisionit bn vlersimin vetjak t punimit me shkrim dhe prgjigjeve me goj t do nxnsi. Kto pasqyrohen n procesverbalin prkats q hartohet pr do provim. [2] Nxnsi ka t drejt t ndrroj vetm nj her biletn e provimit me goj. N kt rast i zbriten dy nota n vlersim. [3] N procesverbalin e provimit pr pikn [2.a] t nenit 26 hidhen rezultatet prfundimtare pr do nxns n tre kolona: a) me shkrim; b) me goj; c) prfundimi. Procesverbali i provimit nnshkruhet nga t gjith antart e komisionit. [4] Pas nnshkrimit t procesverbalit t provimit komisioni afishon n nj vend t caktur rezultatet e PL, PP dhe Pp (me shkrim, me goj, prfundimi). Rezultatet hidhen jo m von se 2 dit n regjistrat e klass dhe n amzn e shkolls nga personi i ngarkuar me kt prgjegjsi sipas prcaktimit n DN. [5] Nxnsi, q kopjon n provimin me shkrim ose me goj, prjashtohet nga ai provim dhe konsiderohet mbets i asaj lnde. [6] N prfundim t sesionit I t PL, PP dhe Pp, jo m von se 10 dit, drejtoria e shkolls harton relacionin prfundimtar me prfundimet pr secilin provim, me vrejtjet, mendimet e propozimet dhe e drgon n DA. DA, jo m von se 20 dit pas prfundimit t sesionit I, pasi prpunon informacionin, i drgon MASh (drejtorive prkatse t saj) relacionin prfundimtar. 11

Neni 33 Rregulli [1] N provimet e PL, PP dhe Pp, me shkrim dhe me goj, nuk ka t drejt t futet asnj person i paautorizuar. [2] Persona t autorizuar q mund t jen t pranishm n PL, PP dhe Pp jan : a) Drejtori i shkolls. b) Komisioni i PL, PP dhe Pp (prcaktuar n DN). c) Msuesit e shkolls t caktuar nga drejtori i shkolls. d) Drejtori i DA. e) Inspektort e DA pr mbikqyrjen e zhvillimit t PL, PP dhe Pp. f) Prfaqsuesit e MASh pr mbikqyrjen e zhvillimit t PL, PP dhe Pp. g) do person tjetr i caktuar zyrtarisht me shkrim nga drejtori i DA ose drejtori i drejtoris prkatse t MASh. Prfaqsuesit e DA dhe MASh duhet t jen t pajisur me autorizim t posam t firmosur respektivisht nga drejtori i DA dhe nga drejtori i drejtoris prkatse t MASh. [3] Pr ndjekjen dhe mbikqyrjen e PL, PP dhe Pp caktohen inspektort e MASh dhe DA. Ata jan persona t autorizuar (sipas nenit 33). Inspektort kontrollojn zbatimin e rregullave t caktuara n DN pr kto provime. Kur inspektort konstatojn shkelje t neneve t DN lidhur me PL, PP dhe Pp, ata kan t drejtn e detyrn t pezullojn provimin, t marrin masat pr t rivendosur rregullin dhe zhvillimin normal t tij. N prfundim t provimit inspektori harton relacionin pr MASh dhe DA, sipas prkatsis.

KREU

VI

VEPRIMTARI, OLIMPIADA, KONKURSE Neni 34

[1] Shkolla, n prputhje me kushtet, mundsit e objektivat e saj, zhvillon veprimtari jashtshkollore me nxnsit. Ato synojn n zhvillimin e intelektit tek nxnsit, demokratizimin e tr veprimtaris shkollore, edukimin e nxnsve, kulturimin dhe argtimin e tyre. [2] Gama e veprimtarive duhet t jet e larmishme : a) aktivitete kulturore - artistike; b) fiskulturore - sportive; c) letrare; d) higjieno - shndetsore e t mbrojtjes s mjedisit; e) ekskursione, vizita e pikniqe. f) veprimtari t tjera me pjesmarrjen e gjer t t gjith nxnsve. Pr realizimin e tyre shkolla bashkpunon me prindrit dhe komunitetin, dhe i fton ata t marrin pjes n veprimtarit e saj. [3] Konkurset n klasa, grup-klasash e lnd t ndryshme jan nj fush tjetr e veprimtaris jashtshkollore. Ato synojn, krahas piks [1], n zhvillimin e prirjeve t nxnsve, n thellimin e dijeve e aftsive, n zhvillimin e pavarsis dhe mendimit t tyre kritik e krijues. Konkurset zhvillohen t hapura me pjesmarrje t gjer t nxnsve, msuesve, prindrve, prfaqsuesve t komunitetit dhe gjith t interesuarve. [4] Olimpiadat jan veprimtari t rndsishme pr nxitjen e zhvillimin e prirjeve, interesave e dshirave t nxnsve. Organizimi i olimpiadave mund t bhet n nivel lokal me kritere e procedura t caktuara nga drejtoria e shkolls dhe DA. Organizimi i Olimpiadave Kombtare bhet me rregullore t veanta t miratuara nga MASh. [5] Shkollat sipas kushteve dhe mundsive krijojn traditat, prvojat, fizionomin dhe identitetin e tyre n shum fusha. Neni 35

[1] Pikat [2], [3] t nenit 34 jan veprimtari t iniciativs s lir t vet shkolls. Msuesi i ciklit fillor dhe msuesi kujdestar n ciklet e tjera pasqyron veprimtarit jashtklase, duke i zgjedhur n prputhje me interesat e 12

nxnsve, n planin e puns edukative pr klasn q ka n kujdestari. Drejtoria e shkolls harton planin vjetor t veprimtaris jashtshkollore, duke mbajtur parasysh kushtet dhe mundsit konkrete. [2] Olimpiadat, konkurset dhe veprimtari t tjera realizohen pa cnuar planin msimor dhe pa mbingarkuar nxnsit. [3] Pr veprimtari jashtshkollore n rang kombtar DA dhe drejtorit e shkollave marrin me koh masat e nevojshme dhe zbatojn me korrektsi orientimet, kriteret dhe procedurat e prcaktuara n udhzimet prkatse t MASh.

KREU

VIII

FMIJA PARASHKOLLOR DHE NXNSI Neni 36 T drejtat [1] Fmija parashkollor dhe nxnsi kan t drejt t edukohen dhe msohen n kopsht dhe n shkoll n kushte normale, t sigurta dhe t prshtatshme shndetsore, t cilat prcaktojn dhe kohn pr pushim, pr aktivitete t lira n prputhje me psikologjin, aftsit, interesat dhe moshn e tij, si dhe t ndjek rrugt e format e mundshme, q zbulojn dhe zhvillojn prirjet e tij n fushn e shkencs, artit dhe sportit. [2] Individualiteti dhe dinjiteti njerzor i fmijs parashkollor dhe i nxnsit respektohet; ai mbrohet nga dhuna fizike e psikologjike, diskriminimi e veimi. N kopsht dhe n shkoll jan kategorikisht t ndaluara ndshkimet fizike apo trajtimet poshtruese e denigruese t fmijve. [3] Nxnsi ka t drejt : a) T shfaq lirisht mendimin e tij n t gjitha format: me goj, me shkrim, publikisht, pa cnuar t drejtat e t tjerve n prputhje me mundsit q jep pika 3/g e ktij neni . b) T njihet me t drejtat e tij (dokumentet ndrkombtare e kombtare), t'i prhap ato dhe t krkoj prmbushjen dhe respektimin e tyre prej t tjerve. c) T marr pjes aktive n PME; t shfrytzoj laboratort, kabinetet, bibliotekn, palestrn e shkolls, kompjutert, mjedise e pajisje t shkolls, sipas rregullave prkatse. d) T marr pjes n aktivitete t ndryshme edukative, argtuese, shkencore, kulturore - artistike, sportive. e) T bj zgjedhje t lir t orientimit shkollor pr lndt me zgjedhje apo fakultative. f) T marr pjes n mbledhje t ndryshme t klass e shkolls. T shpreh opinionin e vet pr PME, programet e tekstet dhe pr punn e msuesve; t informohet pr probleme, q lidhen me personin e tij, t'u paraqes drejtorit t shkolls dhe msuesve probleme, q kan t bjn me t, dhe t marr prgjigje jo m von se 30 dit nga koha e paraqitjes s tyre. g) T zgjidhet dhe t zgjedh t tjert n kshilla, shoqata, organizma t ndryshme, q prcaktohen n ligj apo n DN, si dhe t prfaqsoj interesat e klass apo t nj grupi nxnsish n to. T aderoj n organizata shoqrore n prshtatje me statusin e tyre, apo n shoqata shkencore, klube sportive, grupe kulturore-artistike, brenda e jasht shkolle. h) T marr prkujdesin shndetsor e stomatologjik nga qendrat mjeksore sipas organizimit prkats, q lejon legjislacioni n fuqi. i) T marr n koh (jo m von se 10 dit) nga msuesi punimet e tij me shkrim (provime, hartime etj.) pr t'i studiuar e pr t reflektuar mbi to. j) T ankohet pr vlersimin nga msuesit te drejtori i shkolls, i cili, kur e shikon t arsyeshme, ngre nj komision me 3 msues (ku merr pjes dhe msuesi i lnds) q shqyrton ankesn. Drejtori merr vendim n mbshtetje t vlersimit t komisionit. N rast se nxnsi mbetet i paknaqur edhe nga ky vendim, ka t drejt t ankohet n DA, e cila, kur e sheh t arsyeshme, ngre nj komision pr rishqyrtimin e ankess dhe merr vendim t forms s prer. [4] Nxnsit t shkolls s mesme profesionale apo shkolls s specializuar, ve pikave [1], [2], [3] i sigurohen kushte t sigurta pune gjat praktikave profesionale; ai trajtohet si praktikant, si prodhues edhe si prfitues n baz t rregullave prkatse t ktyre shkollave t miratuara nga MASh. [5] Uniforma shkollore e nxnsit, prdorimi apo mosprdorimi i saj sht eshtje q vendoset n RBSh n baz t konsensusit t kshillit t msuesve, kshillit t prindrve dhe qeveris s nxnsve t shkolls.

13

Neni 37 Qeveria e nxnsve [1] "Qeveria e nxnsve" sht nj struktur organizative e pavarur e nxnsve n shkoll. Ajo prfaqson mendimin e mass s nxnsve pr eshtjet e shkolls, msimit dhe edukimit t tyre. Nprmjet "Qeveris s nxnsve" sigurohet pjesmarrja aktive e tyre n proceset e ndryshme demokratike n shkoll dhe n komunitet. [2] "Qeveria e nxnsve" (n vijim quhet qeverisje) ngrihet n baz shkolle me pjesmarrjen e gjith nxnsve t shkolls dhe sht eshtje e iniciativs s lir sipas kushteve dhe mundsive konkrete q ka shkolla. [3] Organet e qeverisjes jan prfaqsuese t mass s nxnsve t shkolls.

[4] Organi kryesor i qeverisjes sht Senati, i cili prbhet nga senatort. N rastet kur shkolla ka 8 klas e lart, do klas prfaqsohet n Senat me nj senator. Kur shkolla ka deri n 7 klas, athere klasat e larta (klasat e shtata e t teta t shkolls 8 - vjeare dhe klasat e treta e t katrta t shkolls s mesme) prfaqsohen n Senat me nga dy senator. Parimet e zgjedhjes dhe aktivitetet e organeve t qeverisjes s nxnsve i prcakton rregullorja e miratuar me shumic votash me votim t fsheht, t barabart dhe t prgjithshm. [5] Rregullorja e Qeveris s nxnsve nuk lejohet t bjer ndesh me legjislacionin e arsimit parauniversitar n fuqi (Ligji pr SAP, Dispozitat Normative pr shkollat publike parauniversitare, rregulloria e brendshme e shkolls etj.) [6] Qeveria e nxnsve mund t'i paraqes drejtorit t shkolls apo kshillit t msuesve krkesa pr t gjitha eshtjet e shkolls, n mnyr t veant ato q kan t bjn me realizimin e t drejtave themelore t nxnsve, t tilla si: a) E drejta pr t'u njohur me programet msimore, q zhvillohen n shkoll, prmbajtjen, realizimin dhe krkesat e tyre. b) E drejta pr vlersim publik dhe t motivuar t prparimit n msim dhe n sjellje. c) E drejta pr organizimin e jets n shkoll, duke ruajtur raportet e vendosura midis angazhimit msimor dhe mundsive pr zhvillimin e interesave vetjake. d) E drejta pr organizimin e veprimtarive kulturore, arsimore, sportive dhe argtuese n marrveshje me drejtorin e shkolls, duke bashkpunuar edhe pr zbatimin e respektimin e planit vjetor t puns s shkolls. e) E drejta pr botimin e gazets s shkolls. f) E drejta pr t zgjedhur msuesin q do t kryej rolin e msuesit koordinator t Qeveris s nxnsve, n bashkpunim me drejtorin e shkolls. g) E drejta pr t mos u keqtrajtuar e diskriminuar n shkoll etj. [7] Qeveria e nxnsve n shkoll, me qllim mbshtetjen e veprimtaris statutore t shkolls prkatse, grumbullon fonde nga burime t ndryshme si kartat e regjistrimit, kontributet vullnetare, donator etj. Parimet dhe rregullat e prdorimit t ktyre fondeve jan t prcaktuara n rregulloren e qeverisjes. [8] Karta e regjistrimit u jepet nxnsve t shkolls prkatse mbi baza vullnetare kundrejt nj vlere t caktuar, sipas rregullave financiare t prcaktuara n rregulloren e qeverisjes. Fondet e mbledhura nga kartat e regjistrimit menaxhohen nga vet nxnsit nn kujdesin e msuesit koordinator. [9] Msuesi koordinator n shkollat e mesme, q prkujdeset pr qeverisjen, ngarkohet gjithashtu edhe me ndjekjen e veprimtarive artistike t shkolls, duke realizuar pr kt msues uljen e ngarkess msimore, n mbshtetje t Udhzimit t Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs pr ngarkesat msimore. Sipas mundsive t shkolls, msuesit koordinator, mund t mos i jepet klas n kujdestari. [10] Brenda shkolls, sipas mundsive, Qeveris s nxnsve i caktohet nga drejtoria e shkolls nj mjedis, i cili prdoret nga Senati si zyr dhe vend mbledhjesh. [11] N shkollat ku vepron struktura e qeverisjes, Presidenti dhe Kryetari i Senatit t nxnsve jan antar t bordit t shkolls, si prfaqsues t mass s nxnsve. [12] N mbledhje t Kshillit t msuesve ose t drejtoris s shkolls, n prshtatje me tematikn e mbledhjes, ftohen t marrin pjes prfaqsues t Qeveris s nxnsve. Neni 38 Stimuli moral e material

14

[1] Nxnsi gzon t drejtn e stimulit moral dhe stimulit material pr rezultate t larta n PME dhe sjellje shum t mir. Pr nxnsin ka kta stimuj moral e material, sipas rastit : a) Lavdrim prpara kolektivit t klass. b) Lavdrim prpara kolektivit t shkolls. c) Afishim i fotografis n tabeln : "Nderi i shkolls", "Krenaria e shkolls", "Nxns t dalluar" etj. d) Akordimi i "Fleta e nderit". e) Akordimi i ertifikats "Nxns i dalluar" . f) Akordimi i dhuratave t ndryshme, nga fondi i shkolls, i DA, i pushtetit vendor; nga sponsor t ndryshm, miq t shkolls, nga komuniteti, nga organizma, fondacione e shoqata t ndryshme bamirse. g) Akordimi i ertifikats : "Nxnsi i talentuar n ......." (p.sh. n sport, matematik, letrsi etj.) pr nxns q fitojn n konkurse, olimpiada dhe veprimtari t ndryshme artistike e sportive, q organizon me iniciativn e saj vet shkolla apo me iniciativn e DA. h) Akordimi i ertifikats:"Fitues i mimit I (apo II, III) dhe inkurajues n Olimpiadn Kombtare" pr lnd t ndryshme t organizuar n shkall kombtare nga MASh. [2] Pr pikat a), b), c), vendos msuesi i klass n ciklin fillor, apo msuesi kujdestar n ciklet e larta, pas konsultimit me msuesit e tjer. Pr pikat d), e), me propozim t msuesit t klass n ciklin fillor dhe msuesit kujdestar n ciklet e tjera, vendos drejtoria e shkolls. Ato shprndahen me ceremoni. Pr pikn e), nxnsi duhet t'i ket prfundimet vjetore pr do lnd : "shum mir" (klasa I, II e shkolls 8-vjeare) dhe notat 10 (pr klast e tjera t shkolls). Pr rastin e par t piks g) ertifikata prgatitet e shprndahet nga drejtoria e shkolls me ceremoni; pr rastin e dyt nga DA. Pr pikn h) ertifikata prgatitet nga MASh, e cila, gjithashtu, i shprndan me ceremoni. [3] Me propozim t drejtorit t shkolls, DA u propozon organeve t pushtetit vendor regjistrimin n librin e nderit t institucionit t nxnsit, q ka spikatur pr nj talent t rrall n fushat e artit, shkencs e sportit, n veprimtari kombtare apo ndrkombtare dhe q ka nj formim t lart msimor dhe sjellje t lavdrueshme. Neni 39 Medalja e Art [1] Nxnsit i akordohet "Medalje e Art", kur ai plotson nj nga dy kriteret e mposhtme : 1. a) Mbaron shkolln e mesme me koh t plot me rezultate t shklqyera, me prfundime (nota) vjetore 10 n t gjitha lndt e PM n t gjitha vitet e shkolls dhe n provimet e pjekuris. b) Ka sjellje t vlersuar "Shum mir". c) sht fitues i nj prej tri mimeve t para n olimpiadat kombtare, q organizon MASh apo n olimpiada ndrkombtare, kur merr pjes si prfaqsues nga MASh. 2. a) sht fitues i mimit I n olimpiadat kombtare q organizon MASh. b) Ka sjellje "Shum mir". c) N Provimet e Pjekuris sht vlersuar me notn 10 dhe, kur n jo m shum se 10% t lndve t PM n t gjitha vitet e shkolls s mesme, sht vlersuar me notn 9. d) Nxnsi fitues i medaljes s art przgjidhet me prparsi ndr kandidatt e planifikuar pr studime jasht shtetit. [2] Drejtoria e shkolls, mbshtetur n opinionin e msuesve, bn propozimin e akordimit t"Medalje e Art" pr nxnsin n DA, duke drguar kto dokumente: - Dftesn e pjekuris (kopja e noterizuar). - Diplomn q konfirmon mimin e marr n olimpiada (kopja e noterizuar). - Propozimin e drejtoris s shkolls. Kjo e fundit, brenda dats 10 korrik, i prcjell MASh vendimin e saj dhe dokumentet prkatse. Ministria e Arsimit dhe e Shkencs i akordon nxnsit "Medaljen e Art", brenda dats 20 korrik, n nj ceremoni t posame t organizuar nga shkolla dhe DA, ku ftohen prindrit e familja e nxnsit, autoritetet e pushtetit vendor, personalitete t ndryshme etj. Medalja e art, kur plotsohen kushtet e msiprme, i akordohet si nxnsve t shkollave publike ashtu edhe nxnsve t shkollave jopublike.

Neni 40 Detyrat [1] a) T mbaj qndrim t drejt e t kulturuar n shkoll e jasht saj. b) T njoh dhe t respektoj detyrimet e prcaktuara n PM t shkolls (lndt, ngarkesn msimore pr do lnd dhe at javore). c) T zbatoj me prpikmri orarin e msimeve. 15

d) T msoj dhe t prgatitet sistematikisht n do lnd; t kryej me korrektsi e n prputhje me aftsit e veta detyrat, q i ngarkohen nga msuesit e drejtoria e shkolls. e) T respektoj rregulloren dhe disiplinn n shkoll, t mos pengoj mbarvajtjen e PME n klas, shkoll apo studimin e punn e nxnsve t tjer. f) T respektoj e t mbaj qndrim korrekt ndaj msuesve, instruktorve, drejtoris, personelit administrativ, teknik e ndihms t shkolls, n mjediset brenda e jasht saj. g) T siguroj pajisjen me tekste, fletore dhe bazn e nevojshme materiale. T jet i pajisur do dit me bazn materiale msimore sipas krkesave t do lnde. h) T mos cnoj pronn e shtetit dhe t t tjerve. T kujdeset dhe t kontribuoj pr mbrojtjen e saj. Prindi t zhdmtoj dmet q ai shkakton kundrejt vlerave sipas rregullave n fuqi. i) T mbroj mjedisin nga t gjith llojet e ndotjeve. T mbaj higjien vetjake, t kujdeset dhe t kontribuoj pr higjienn e klass e t shkolls . j) Veshja dhe paraqitja e tij t jet korrekte, pa teprime, e prshtatshme me moshn q ai ka, n prputhje me krkesat e normat e bashkjetess n shoqri dhe me rregulloren e brendshme t shkolls. k) Nxnsi konviktor ka pr detyr t zbatoj me korrektsi krkesat, normat dhe rregullat e jetess n konvikt t prcaktuara n rregulloren e konviktit. a) Ndalohet shkelja e cnimi i t drejtave t t tjerve. b) T mos ushtroj asnj lloj dhune fizike apo psikologjike dhe t mos pajtohet me akte t pakulturuara, vagabondazhi, fyese dhe poshtruese n mjediset e shkolls dhe t mbaj qndrim kritik ndaj tyre. c) Jan kategorikisht t ndaluara pr nxnsin pirja e duhanit, pijet alkoolike, prdorimi dhe shprndarja e drogs, mbajtja e armve t zjarrit dhe atyre t ftohta. d) Gjat punimeve me shkrim (hartime, provime, testime e t tjera t ksaj natyre) n klas sht i ndaluar kopjimi nga ana e nxnsit. e) Nxnsi i shkolls me koh t shkurtuar mund t pij duhan vetm n nj vend t caktuar n rregulloren e brendshme t shkolls. Neni 41 Frekuentimi [1] a) N qoft se nxnsi i moshs 6-16 vje, t cilin e prfshin detyrimi shkollor, mungon pa arsye n shkoll ose e braktis at, prindrit e tij dnohen pr kundrvajtje administrative dhe gjob n baz t ligjit prkats. b) Numri i mungesave, masa e gjobs, autoriteti q vendos gjobn, ankesa dhe prjashtimi nga gjoba prcaktohen n dispozitat e Ligjit prkats. c) Nxnsi i shkolls 8-vjeare, i cili ka munguar mbi 40% t orve t msimit t zhvilluara gjat nj semestri n nj lnd, me dhe pa arsye, kontrollohet n javn e fundit t semestrit, sipas grafikut t caktuar nga drejtori i shkolls, duke i br dhe vlersimin prkats pr at pjes t programit ku ka munguar. d) Nxnset, q mbesin shtatzn, gjat kohs q vijojn msimet n shkolla me koh t plot, me vendim t drejtoris s shkolls kalojn n shkolla me koh t shkurtuar. [2] Nxnsi i shkolls s mesme prsrit klasn pr at vit shkollor, kur ka munguar m tepr se 30% t orve vjetore t zhvilluara t msimit. N regjistr vihet shnimi "pk" - (i paklasifikuar), n fund t regjistrit shnohet "prsrit klasn". E njjta gj shnohet edhe n amz. [3] a) Nxnsi i shkolls s mesme, i cili ka munguar me arsye n lnd t veanta nga 20-50% t orve t msimit t nj semestri kontrollohet, sipas grafikut t caktuar nga drejtori i shkolls, n javn e fundit t semestrit. Vlersimi i msuesit t lnds shnohet n nj kolon t veant t regjistrit t klass dhe konsiderohet vlersim pr at pjes t programit ku ka munguar. Kur nxnsi nuk paraqitet, vlersohet me not negative, pr at semestr. b) Nxnsi, i cili ka munguar m tepr se 50% t orve t msimit t zhvilluara gjat semestrit n nj lnd, pavarsisht nga notat q mund t ket marr, vlersohet me not jokaluese. [4] a) Nxnsi i shkolls s mesme, i cili bn 30 mungesa t paarsyeshme (or msimi) n msim apo n praktik profesionale, paralajmrohet pr prjashtim nga shkolla pa pasoj t vlersimit n sjellje. b) Kur nxnsi (pika a) ) bn dhe 15 mungesa t tjera t paarsyeshme (or msimi), prjashtohet nga shkolla pr at vit. Pr kt drejtori i shkolls merr vendimin prkats dhe e depoziton n arkivin e shkolls. Pr pikat a) dhe b) vihen n dijeni prindrit. c) Nxnsi ka t drejtn e ankess n DA brenda 7 ditve nga marrja e mass, vendimi i s cils sht i forms s prer. [5] Kur nxnsi merr pjes n veprimtari kombtare e ndrkombtare, jo politike dhe jo fetare, mungesat e shkaktuara nga pjesmarrja n kto veprimtari (jo m tepr se 15 dit msimi n vit), konsiderohen t justifikuara dhe nuk ndikojn n numrin e prgjithshm t mungesave. [2]

16

[6] a) Nxnsi i shkolls s mesme, i cili e ka prfunduar semestrin I me vlersime kaluese dhe gjat semestrit II e ndrpret shkolln pr arsye t mobilizimit n shrbimin e detyruar ushtarak, ka t drejt : * t vazhdoj vitin shkollor n shkolla me koh t shkurtuar kur jan kushtet; * t vazhdoj rregullisht semestrin II n vitet e ardhshme shkollore n shkolln me KSh, pasi ka kryer shrbimin ushtarak. b) Nxnsi i shkolls s mesme, i cili e ka prfunduar semestrin I me vlersime kaluese dhe gjat semestrit II ndrpret shkolln pr arsye shndetsore t rnduara dhe vazhdon t jet smur pr disa muaj , vrtetuar nga raporti i komisionit mjekoligjor, ka t drejt t vazhdoj rregullisht semestrin II n vitet e ardhshme shkollore, kur ia lejon gjendja shndetsore dhe mosha sipas nenit 11 pika 2 t DN. c) Nxnsi q prfshihet n kt nen dhe q ka rifilluar shkolln sipas pikave a) dhe b), u prgjigjet ndryshimeve q mund t jen br n PM n fuqi, n baz t krkesave prkatse. Neni 42 Disiplina, masat [1] Disiplina n shkoll ka karakter edukativ. Ajo sht pjes e pandar e tr veprimtaris shkollore. [2] a) Masat disiplinore merren pasi sht br nj pun e gjer edukative paraprake pr njohjen e nxnsit me prgjegjsit dhe t drejtat e tij, pr njohjen me rregullat n fuqi etj. b) Masat disiplinore prcaktohen me kujdes, mbajn parasysh vlerat dhe dobin e tyre, moshn, psikologjin dhe personalitetin e nxnsit. c) Nxnsi i shkolls 8-vjeare nuk lejohet t nxirret nga klasa. d) N raste tepr t rralla, msuesi mund ta nxjerr nxnsin e shkolls s mesme jasht klass, kur ai bhet penges serioze pr zhvillimin normal t msimit. Pas msimit njofton msuesin kujdestar, duke argumentuar veprimin e tij dhe propozon pr mas disiplinore. [3] Masat disiplinore merren n rastet q jan n kundrshtim me nenin 40 t rregullores s brendshme t shkolls dhe rregullores s konviktit (aty ku ka). [4] Masat disiplinore q mund t zbatohen n shkoll, jan: a) "Qortim". b) "Vrejtje". c) "Prjashtim deri n tri dit nga shkolla"(vetm pr nxnsin e shkolls s mesme). d) Paralajmrim pr prjashtim nga shkolla, e)"Prjashtim nga shkolla", pr at vit shkollor (vetm pr nxnsin e shkolls s mesme). f) Rastet e pikave [4. a) dhe b)] jan kompetenc e msuesit kujdestar. Vendimin pr rastet e pikave [4. c), d) dhe e)] e merr drejtori i shkolls me plqimin e jo m pak se 2/3 e antarve t kshillit t disiplins. Ai harton nj qarkore t posame me t ciln njihen t gjitha klasat e shkolls. Vendimi dhe qarkorja depozitohen n arkivin e shkolls pr 4 vjet. [5] a) Pr rastet e piks [4.d)] sjellja e nxnsit vlersohet "Mjaftueshm" dhe ai nuk ka t drejt t pranohet n PP dhe Pp, por ka t drejt t kaloj n klasat e ndrmjetme. b) Pr rastet e piks [4.e)] sjellja e nxnsit vlersohet "Keq" dhe ai humbet vitin shkollor. [7] Masat a) dhe b) t piks [4] pasqyrohen n regjistr. Ato konsiderohen t shlyera, si rregull, pas nj afati dymujor, pa ndrmarr veprime. Masat c, d dhe e) t piks [4], gjithashtu, pasqyrohen n regjistr. [8] N t gjitha rastet, kur ndaj nxnsit merret mas disiplinore (pika [4]), informohen me shkrim prindrit, t cilt njoftojn msuesin kujdestar se kan marr dijeni. [9] do mas tjetr dnimi, q nuk prfshihet n nenin 46, pika [4], sht e ndaluar. [10] Nxnsi, ndaj t cilit sht marr masa disiplinore, ka t drejtn e ankess brenda 7 ditve pran drejtoris s shkolls pr pikat [4].a),b) dhe pran DA pr pikat [4.c),d),e)]. Vendimet e tyre, sipas prkatsis, jan t forms s prer. [11] Drejtori i shkolls, me propozim t msuesit kujdestar dhe me plqim t jo m pak se 2/3 t antarve t kshillit t disiplins, ka t drejt t marr vendimin pr prmirsimin e vlersimit t sjelljes "Mjaftueshm" t nxnsit, q prfshihet n pikn [4].d). [12] Masat disiplinore q jan dhn gjat nj viti shkollor nuk transferohen (mbarten) vitin e ardhshm.

17

KREU IX MSUESI, T DREJTAT DHE DETYRAT Neni 43 T drejtat [1] Msuesi gzon t gjitha t drejtat q prcaktohen n Kodin e Puns dhe n zbatim t tij n Kontratn Kolektive. [2] Msuesi gzon lirit sindikaliste t prcaktuara me ligj n prputhje me statusin e organizats sindikaliste, ku ai aderon. [3] Msuesit kan t drejtn: e mbledhjeve t sindikats s tyre n mjediset e shkolls jasht orarit t msimeve; e afishimit n vende t caktuara t mjedisit shkollor t njoftimeve, propozimeve, krkesave, peticioneve etj., t aktiviteteve me karakter sindikalist. [4] Msuesi ka t drejt: a) t shfaq opinionin e vet: pr probleme t PME n shkoll; pr planet, programet e tekstet msimore; pr veprimtarit, prvojat, problemet e shqetsimet e klass, lnds dhe shkolls; pr veten, kolegt, drejtuesit e shkolls; pr arsimin n komunitetin ku punon e jeton, apo n rajonin e tij e n shkall vendi etj.; b) t marr pjes : n mbledhje t ndryshme t klass, t shkolls; n seminare, takime, konsulta, analiza, tryeza t rrubullakta etj. dhe n aktivitete t ndryshme brenda dhe jasht shkolls; n mbledhje me prindrit, me komunitetin dhe pushtetin vendor, apo t organeve dhe institucioneve t tjera t interesuara pr shkolln, kur ai ftohet, por pa cnuar orarin e msimeve; c) t kualifikohet; d) t zgjedh metodat dhe mekanizmat e prshtatshme pr realizimin e PME, duke u bazuar n aftsit dhe prgatitjen e tij profesionale; e) t zgjidhet, t zgjedh t tjer n organizma konsultative, q veprojn n shkoll n prputhje me DN dhe t prfaqsoj n to interesat e nj grupi msuesish, kur autorizohet prej tij; f) t krkoj t shqyrtohen eshtje q shqetsojn klasn, shkolln, mjedisin social, komunitetin ku vepron shkolla dhe at vet n drejtorin e shkolls, n bordin e shkolls apo n organizma konsultative t saj, n organet e pushtetit vendor, n DA etj; g) msuesi gzon t drejtn t trajtohet me respekt, me dinjitet njerzor, n mnyr t kulturuar dhe t moralshme nga kushdo, pa presione, pa padrejtsira, pa fyerje, pa poshtrime, pa denigrime, pa dhun; h) ta zhvilloj PME n kushte normale, shndetsore, t qeta dhe t sigurta. [5] Msuesi gzon t drejtn e stimulit moral dhe stimulit material pr PME me nivel t lart dhe pr kontribut me vler n fushn e arsimit. a)Pr stimulin moral msuesit i akordohen medalje, urdhra dhe tituj sipas legjislacionit n fuqi. b) Pr stimulin material ai gzon t drejtn e shprblimit nga fondi i veant, sipas kritereve t prcaktuara n Vendimin e Kshillit t Ministrave (VKM), KK. Neni 44 Detyrimet, detyrat [1] Norma e ngarkess msimore (NNM) : a) NNM e nj msuesi, n prputhje me lndn , ciklin dhe shkolln prcaktohet me udhzim t veant t Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs. b) Kur msuesi mungon, drejtoria e shkolls dhe DA marrin masa pr plotsimin e orve t tij t msimit. Kto or mund t'u ngarkohen msuesve t t njjtit profil nn ngarkes, nse ka, msuesve n pritmri apo msuesve t atij profili me ngarkes t plot, duke i konsideruar si or suplementare. [2] Msuesi ka pr detyr: a) t njoh, t respektoj dhe t mbroj ligjin si qytetar; t zbatoj me korrektsi legjislacionin shkollor; b) ta vlersoj e ta realizoj rolin, prgjegjsin dhe misionin fisnik q ai ka si msimdhns dhe edukator; c) n veprimtarin e tij ta karakterizoj pasioni, krijimtaria dhe humanizmi; t kontribuoj pr demokratizimin e jets dhe tr procesit shkollor; d) t sillet n mnyr t kulturuar, me etik demokratike e profesionale, me respekt dhe toleranc, pa fyerje e pa dhun, brenda dhe jasht shkolls; e) ta njoh mir lndn apo lndt q jep n shkoll, krkesat shkencore dhe pedagogjike q prcaktojn programet e tekstet msimore, si dhe tekstet e msuesit; t prdor instrumentet, aparaturat, teknikat laboratorike, metodikat e praktikave profesionale etj.; f) t hartoj dhe t dorzoj n afatet e caktuara nj kopje t planeve msimore dhe t puns edukative n drejtorin e shkolls; 18

g) t azhurnohet n vazhdimsi me informacion t ri shkencor, psikologjik e pedagogjik; t vetkualifikohet dhe t kualifikohet pr procedime e mekanizma didaktike m t prparuara, q shtron koha; h) t njoh mir dhe t vlersoj n punn e tij psikologjin e moshs apo grup-moshave t nxnsve, karakteristikat themelore, veorit, nevojat, interesat, motivet, t drejtat, kapacitetin intelektual, formimin moral e qytetar dhe shqetsimet e tyre; i) t realizoj nj prgatitje sistematike ditore, t strukturuar dhe t dokumentuar t orve t msimit, t realizoj me kompetenc, prgjegjsi dhe me efektivitet sa m t lart PME. T nxit pavarsin e mendimit e t veprimit individual e t lir t nxnsit gjat PME, n klas dhe jasht saj; j) t zbatoj me korrektsi detyrat specifike t msuesit kujdestar, orarin msimor t caktuar nga drejtori i shkolls dhe paraqitjen n shkoll; k) t marr pjes dhe t ndihmoj, sipas rastit e mundsive, n organizimin e aktiviteteve jashtshkollore, konkurseve dhe olimpiadave; l) t kontribuoj, kur sht i zgjedhur n organizmat kolegjiale t shkolls, apo n mbledhje e analiza t ndryshme me diskutime e propozime konkrete pr mbarvajtjen e PME; m) t zbatoj me korrektsi kriteret, procedurat e rregullat e caktuara n DN: pr PL, PP dhe Pp, kur sht caktuar n komisionin e provimit; pr konkurse, olimpiada etj., t rregulluara sipas parashikimeve n DN; n) t kujdeset pr mirmbajtjen, pasurimin dhe prdorimin me efikasitet t bazs materiale msimore, didaktike, laboratorike; t mbaj prgjegjsi pr at q ka n ngarkim, deri n zhdmtim; p) msuesit i ndalohet q, pr eshtje e nevoja t tij private, ta largoj nxnsin nga PME; q) msuesit i ndalohet t bj kurse private me nxnsit e tij; r) msuesit i ndalohet t pij duhan n koridore e klasa; s) msuesit i ndalohet prdorimi i pijeve alkoolike gjat orarit t puns. Neni 45 Msuesi kujdestar i klass [1] Msues kujdestar i klass sht nj msues i shkolls, i cili ngarkohet q t kujdeset pr nj klas t caktuar dhe ta ndihmoj at n PME gjat nj viti shkollor. [2] Msuesi kujdestar i klass caktohet nga drejtori i shkolls pr do klas jo m von se 5 dit para dats s fillimit t msimeve t vitit shkollor. Pr kt mbahen parasysh ciklet, vijimsia dhe interesat e prgjithshme t mbarvajtjes s PME n shkoll, brenda dhe jasht saj. Msuesi i ciklit fillor t shkolls 8-vjeare sht msues kujdestar i klass s tij. [3] Detyra specifike t msuesit kujdestar t klass : a) t ndihmoj pr mbarvajtjen e PME t klass n kujdestari; b) t bashkrendoj punn, ngarkesat dhe veprimtarit e klass me t gjith msuesit e tjer, q japin msim n at klas; c) t njoh mir psikologjin, veorit, interesat dhe prirjet e do nxnsi t klass n kujdestari, duke bashkpunuar me punonjsin social t shkolls pr shqetsimet dhe problemet e nxnsve t veant; d) t siguroj rregull, disiplin, frym demokratike, harmoni dhe marrdhnie t ngrohta, miqsore me nxnsit dhe ndrmjet tyre ; t luftoj veset, veprimet e pahijshme dhe t ndaluara, t prcaktuara n DN dhe rregulloren e brendshme t shkolls; e) t kujdeset pr mirmbajtjen e regjistrit t klass, sipas rregullave; t plotsoj dokumentecionin shkollor prkats t klass q ka n kujdestari; f) t siguroj nj partneritet t frytshm e konstruktiv me prindrit n dobi t PME; t'i informoj rregullisht ata pr rezultatet msimore, edukimin dhe sjelljen e fmijve t tyre. [4] Msuesi kujdestar jep leje dhe justifikon mungesat e nxnsve t klass q ka n kujdestari. [5] Msuesi kujdestar harton dhe ndjek realizimin e planit edukativ pr klasn q ka n kujdestari. [6] Puna e msuesit kujdestar barazvlersohet me nj or msimore n jav. Msuesit, q e ka t plot ngarkesn msimore javore, kjo or i paguhet si or suplementare. Neni 46 Masa disiplinore pr msuesin [1] Masat disiplinore pr msuesit parashikohen n Kodin e Puns t RSh dhe n Kontratn Kolektive.

KREU X PRINDRIT 19

Neni 47 T drejtat. Detyrimet [1] Bashkpunimi i institucionit shkollor me prindrit sht prparsi n arsimin shqiptar. [2] T drejtat e prindrve : a) t'u krkojn organeve arsimore dhe autoriteteve sigurimin e kushteve normale dhe shndetsore pr msim dhe edukim; b) t kontribuojn n realizimin e detyrave t shkolls, n mbarvajtjen e PME, n integrimin optimal t fmijve n jet, pun dhe shoqri; c) t bjn zgjedhje t lir t institucionit shkollor t fmijve, q i prfshin detyrimi shkollor, brenda rregullave dhe mundsive t prcaktuara n DN; d) t krkojn informacion pr programet msimore, pr objektivat, rregullat dhe vepimtarit shkollore; e) t krkojn rregullisht informacion t qart pr zhvillimin e fmijve, pr sjelljet e rezultatet n shkoll; t krkojn kshilla dhe ndihm pr edukimin familjar t fmijs; f) t zgjidhen dhe t zgjedhin t tjer n bordin e shkolls apo n organizmat konsultative t saj t prcaktuara n DN dhe t prfaqsojn interesat e nj grupi prindrish, kur autorizohen prej tij; g) t marrin pjes n veprimtarit jashtshkollore dhe n ato msimore, q prcakton rregullorja e brendshme e shkolls; h) t ankohen dhe t propozojn me shkrim pran drejtorit t shkolls, personelit msimor apo bordit t shkolls dhe t marrin prgjigje jo m von se 30 dit nga dorzimi i tyre. [3] Detyrime specifike t prindrve : a) t sigurojn frekuentimin n shkoll t fmijve, n mnyr t veant t atyre q prfshin detyrimi shkollor; b) t njohin dhe t respektojn detyrimet ligjore, rregullat dhe procedurat e PME, q prcaktohen n DN apo n rregulloren e brendshme t shkolls; c) t marrin masat e nevojshme dhe n koh pr pajisjen e fmijve me tekstet msimore e bazn materiale q krkojn lndt msimore; d) t respektojn t drejtat e fmijve dhe t ndihmojn n edukimin e tyre; e) t vendosin kontakte t rregullta me msuesit e fmijve t tyre; f) t ndihmojn fmijt e tyre t prshtaten me krkesat e rregullat e shkolls dhe t integrohen n jetn e komunitetit. Neni 48 Kshilli i prindrve t klass [1] Pr do klas, brenda 20 ditve, q nga data e fillimit t vitit shkollor me prkujdesjen e msuesit kujdestar bhet mbledhja e prgjithshme e prindrve t nxnsve, e cila zgjedh me votim t lir kshillin e prindrve t klass (3-5 veta). Kryetar i ktij kshilli zgjidhet njri prej prindrve - antar t tij. [2] Kshilli i prindrve t klass mblidhet, si rregull, 1 her n 2 muaj, mbshtetur n planin q harton vet. [3] Funksionet: a) njihet sa m afr me ecurin e PME, arritjet dhe problemet e klass; b) shpreh mendime dhe kshillon, sipas rastit, pr prparimin e PME apo prmirsimin e saj; pr zbatimin sa m mir t rregullave t shkolls dhe t kompetencave t msuesve dhe t kshillit t msuesve; c) ndihmon pr krijimin e nj fryme demokratike, bashkpunimi, respekti, tolerance ndrmjet nxnsve, nxnsve dhe msuesve, msuesve dhe prindrve; d) zhvillon takime t veanta apo t prbashkta, sipas rastit, me msuesit, nxnsit, prindrit; e) bn propozime konkrete pr mbarvajtjen e PME n: kshillin e prindrve t shkolls, kshillin e msuesve, drejtorin e shkolls, bordin e shkolls; f) raporton, si rregull, 2 her gjat vitit shkollor n mbledhjen e prgjithshme t prindrve t klass; g) parashtron mendimin e vet pr raste q prfshin neni 46 (pikat [4.c) dhe d)] lidhur me masat disiplinore pr nxnsin. Neni 49 Kshilli i prindrve t shkolls [1] N do shkoll, brenda 30 ditve, q nga data e fillimit t vitit shkollor, me prkujdesjen e drejtorit t shkolls, bhet mbledhja e prgjithshme, si rregull, e prfaqsuesve t kshillave t prindrve t do klase (1-2 persona nga do kshill), e cila zgjedh me votim t lir kshillin e prindrve t shkolls. 20

[2] Kshilli i prindrve t shkolls prbhet nga 5-15 vet, n varsi nga numri i klasave t shkolls, prcaktuar n rregulloren e brendshme t shkolls. Kshilli zgjedh kryetarin e tij me jo m pak se 2/3 e votave t antarve. [3] Kshilli i prindrve t shkolls mblidhet, si rregull, 1 her n do semestr. Ai mblidhet edhe sa her e gjykon t arsyeshme apo pr probleme t posame, q shqetsojn gjith shkolln. [4] T drejtat dhe funksionet: a) bashkpunon me drejtorin e shkolls pr mbarvajtjen e PME t shkolls brenda dhe jasht saj; b) bashkpunon me kshillat e prindrve t klasave; c) siguron nj bashkpunim sa m t ngusht me familjet e nxnsve, me komunitetin, me autoritetet e pushtetit vendor, klient t interesuar apo sponsorizues t ndryshm pr mbshtetjen, sigurin dhe kushtet normale t msimit dhe edukimit n shkoll; d) ndihmon, kshillon dhe i propozon drejtoris s shkolls zgjidhje edukative efikase pr demokratizimin e vazhdueshm t shkolls, pr zhvillimin e vlerave morale, atdhetare, etike, kulturore, shndetsore e qytetare t nxnsit; pr mbarvajtjen, ruajtjen dhe pasurimin e prons s shkolls; e) pr probleme t rndsishme dhe emergjente, t cilat diktohen nga fatkeqsi natyrore, aksidente t rnda, zjarre etj., q cnojn jetn e fmijve; kshilli i prindrve t shkolls bn mbledhje urgjente dhe i parashtron drejtoris s shkolls, bordit t saj dhe personelit msimor e administrativ propozime konkrete pr kaprcimin e situatave. N raste t tilla kshilli, kur e shikon t arsyeshme, organizon dhe mbledhjen e prgjithshme t prindrve t nxnsve t shkolls; f) pr probleme t veanta, prfaqsues t kshillit t prindrve t shkolls marrin takime t herpashershme me drejtorin e shkolls apo grupe msuesish dhe asistojn n mbledhjet e kshillit t prindrve t klass etj; g) prfaqsues t kshillit t prindrve t shkolls marrin pjes n analizat kryesore t puns t kshillit t msuesve t ftuar nga drejtori i shkolls; h) pr raste q prfshin neni 42, (pikat [4. c) dhe d)]), kshilli i prindrve t shkolls ka t drejt t parashtroj mendimin e vet te drejtori i shkolls. Neni 50 Shoqatat e prindrve Pr nj ndihmes dhe pjesmarrje sa m efektive t prindrve n fushn e msimit dhe t edukimit t brezit t ri shoqatat prindrore, q mund t ngrihen mbi bazn e iniciativs s lir t prindrve n shkall bashkie apo komune (unioni prindror, federata e prindrve), n shkall kombtare ( konfederata e prindrve), vlersohen nga autoritetet e arsimit t t gjitha niveleve si partner dhe njkohsisht oponent t rndsishm, veprimtaria e t cilve mund t zhvillohet mbi bazn e t drejtave dhe funksioneve t prcaktuara n statusin e ktyre shoqatave t miratuara n prputhje me dispozitat prkatse ligjore n fuqi. [1] Autoritetet e arsimit mbshtesin dhe inkurajojn shoqatat e prindrve pr realizimin dhe mbrojtjen e t drejtave t tyre ligjore, duke krijuar kushte favorizuese pr shfrytzimin e mjediseve t shkolls n funksion t veprimtaris s tyre, mbshtetje materiale financiare, t drejtn pr informim ose lehtsi t tjera, pacnuar veprimtarin e tyre. [2] Autoritetet e arsimit nuk ndrhyjn n jetn e brendshme t shoqatave t prindrve, por organet kompentente shtetrore, sipas regullave n fuqi, kan t drejt t krkojn respektimin e dispozitave ligjore n veprimtarin e tyre.

KREU

XI

ORGANE KOLEGJIALE N SHKOLL Neni 51 Kshilli i msuesve [1] Kshilli i msuesve t shkolls sht organ konsultativ i drejtorit t shkolls, q kontribuon pr mbarvajtjen dhe cilsin e PME n kushtet konkrete t shkolls. [2] Antar t kshillit t msuesve jan personeli msimor, personeli edukativ i konviktit, pununjsi social i shkolls (atje ku ka). Kryetar i kshillit t msuesve sht drejtori i shkolls. [3] Kshilli i msuesve mblidhet, si rregull, 1 her n 2 muaj. Kshilli mblidhet edhe n rastet kur e gjykon t arsyeshme drejtori i shkolls ose kur e krkon jo m pak se 1/3 e antarve t tij. Kshilli i msuesve mbledhjen e 21

tij t par e zhvillon brenda 10 ditve para fillimit t vitit shkollor. N kt mbledhje ai i parashtron drejtorit t shkolls mendime pr: - formimin dhe prbrjen e klasave; -hartimin e orarit msimor t PME n shkoll; -planifikimin e aktiviteteve vjetore kryesore t shkolls; -veprimtarin kualifikuese brenda shkolls, n baz t mundsive, interesave dhe aftsive t vet personelit msimor etj. [4] a) Kshilli i msuesve ndihmon e rekomandon pr gjetjen e rrugve e formave sa m t frytshme n prparimin e vazhdueshm t PME, si dhe n konsolidimin e arritjeve dhe prvojave konkrete brenda shkolls n lnd t ndryshme. b) Trajton herpashere probleme shkencore e pedagogjike dhe informacion bashkkohor me interesa t prgjithshme. c) Vlerson periodikisht ecurin e PME, efikasitetin e saj prkundrejt krkesave themelore t programeve msimore, objektivave q ka caktuar vet kshilli apo n trsi shkolla dhe, sipas rastit, bn propozime konkrete pr konsolidime t mtejshme apo prmirsime t nevojshme. d) I parashtron drejtoris krkesa pr bazn materiale msimore t lndve, klasave, cikleve dhe krejt shkolls dhe bn prpjekje pr t ndihmuar n kt drejtim, brenda mundsive. [5] N kshillin e msuesve, kur gjykohet e arsyeshme, ftohen nga drejtori i shkolls : kryetari, antar t kshillit t prindrve t bordit t shkolls, nxns, specialist t arsimit, prfaqsues t pushtetit vendor, personeli mjeksor i shkolls (kur ka t till) etj. Neni 52 Bordi i shkolls [1] Bordi i shkolls sht institucion q prfaqson interesat e komunitetit ku vepron shkolla dhe funksionon si organ vendimmarrs, q kontribuon n mnyr konstruktive n drejtimin demokratik t problemeve administrative e financiare t shkolls dhe t menazhimit t saj. [2] Bordi i shkolls ngrihet n do shkoll dhe, pr kushte t veanta (pr shkolla t vogla n fshat) ngrihet mbi bazn e 2 - 3 shkollave t nj komune. Pr ato shkolla q nuk ka kushte edhe n baz komune mund t mos ngrihet bordi. [3] Kompetencn dhe procedurat pr ngritjen e bordit i ka dhe i organizon drejtori i shkolls, i cili brenda 10 ditve nga formimi i tij v n dijeni me shkrim DA dhe autoritetet e pushtetit vendor. Kur bordi i shkolls formohet mbi baz komune (n 2 - 3 shkolla t vogla), iniciativn pr ngritjen e tij e merr drejtori i shkolls, q ka personelin m t madh pedagogjik. N kto raste ai emrtohet "Bordi i shkollave" dhe t gjith drejtuesit e shkollave t tjera jan antar t tij. [4] Bordi i shkolls ka kt prbrje : a) 5 ose 7 prindr t nxnsve t shkolls (shkollave), t zgjedhur me votim nga kshilli i prindrve t shkolls (shkollave). N kt prfaqsi bjn pjes edhe kryetari i kshillit (kshillave) t prindrve t shkolls(shkollave). b) 2 prfaqsues t stafit t msuesve t zgjedhur nga kshilli (kshillat) i msuesve t shkolls (shkollave). c) 1-2 nxns, prfaqsues t zgjedhur midis nxnsve t shkolls (shkollave). N shkollat ku funksionon qeveria e nxnsve prfaqsues jan presidenti dhe kryetari i senatit t nxnsve. Pr shkollat 8- vjeare nxnsit, si rregull, jan nga klasat VII- VIII. d) 1 prfaqsues i pushtetit vendor. e) 1-2 klient apo sponsorisues me reputacion dhe t interesuar pr prparimin e shkolls, kur ka t till, dhe q e pranojn ftesn e drejtorit t shkolls. [5] Numri i antarve t bordit duhet t jet gjithmon tek. N t gjitha rastet e zgjedhjes pr antar t bordit t shkolls (prjashto pikn c) merr pjes drejtori i shkolls, i cili bn propozimet prkatse. [6] Kryetar i bordit t shkolls (shkollave) zgjidhet me votim nj nga prfaqsuesit e prindrve. [7] Drejtori i shkolls, i cili sht antar i bordit, njhersh sht edhe sekretar i tij. N rastet kur bordi i shkollave funksionon n baz komune, drejtuesit e shkollave, t cilt jan antar t bordit, gjithashtu jan edhe sekretar t tij pr shkollat e tyre. [8] Prindrit, prfaqsues n bordin e shkolls, zgjidhen pr 2 vjet, ndrsa antart e tjer zgjidhen pr 1 vit, me t drejt rizgjedhje. 22

[9] Bordi i shkolls (shkollave) mblidhet, si rregull, nj her n do 3 muaj pr t analizuar veprimtarin e tij. Ai mblidhet, sa her q gjykohet e arsyeshme, me propozimin e kryetarit apo sekretarit (sekretarve) t tij. [10] Bordi i shkolls (shkollave) merr vendime me miratimin e 2/3 t antarve t tij. [11] Veprimtaria e bordit t shkolls (shkollave) dhe vendimet q ai merr pasqyrohen n nj dokument (libr) t veant q emrtohet "Protokoll mbi veprimtarin e bordit t shkolls (shkollave)". Funksionet e bordit [12] a) N bashkpunim me pushtetin vendor dhe drejtorin e shkolls harton e miraton planin ekonomik financiar pr vitin e ardhshm shkollor, detajon buxhetin e vn n dispozicion nga shteti, sipas nevojave t planifikuara t shkolls dhe ndjek realizimin e tij n baz t relacioneve, q drejtori i shkolls i paraqet bordit her pas here (shih manualin e buxhetit t shkolls). b) Siguron bashkpunimin me autoritetet e pushtetit vendor pr t garantuar prioritetet e arsimit e t shkolls n jetn komunitare, pr mbshtetjen e vazhdueshme financiare dhe materiale t shkolls (shkollave), pr lvrimin e buxhetit vjetor t shkolls dhe zbatimin e t gjitha detyrimeve ekonomiko - financiare q ka pushteti vendor ndaj shkolls, pr t drejtat e msuesve etj. c) Siguron nj bashkpunim t ngusht me komunitetin ku ndodhet shkolla (shkollat) dhe synon t motivoj angazhimin e tij pr mbshtetjen e veprimtaris s shkolls, si dhe pjesmarrjen e gjer t komunitetit n jetn e saj. d) Bordi i shkolls punon pr mbshtetjen financiare n realizimin e objektivave themelore t veprimtaris s shkolls, planin vjetor t aktiviteteve t saj, nevojat dhe problemet, q shqetsojn shkolln. e) Kontribuon pr t siguruar kushte normale, t sigurta dhe shndetsore n shkoll. f) Prpiqet pr t siguruar ndihma dhe mbshtetje financiare e materiale pr shkolln nga komuniteti ku ndodhet shkolla, nga shoqata e fondacione joshtetrore e bamirse, nga individ e sponsorizues t ndryshm, t cilat regjistrohen n librin : "Mbshtetje financiare suplementare joshtetrore" dhe n librin e inventarit t shkolls. g) Administron edhe t ardhurat e tjera, q burojn nga: - prfitimet q siguron shkolla gjat veprimtaris q kryen ajo pr t trett. - sponsorizimet nga komuniteti, fondacionet, shoqatat dhe individ t ndryshm. - t ardhura t tjera q siguron shkolla. N kto raste bordi i shkolls (shkollave), mbi bazn e prioriteteve t prcaktuara n planin vjetor, me propozim t drejtorit t shkolls (sekretarit t bordit) vendos pr shpenzimet e t ardhurave n varsi t nevojave q kan institucionet shkollore pr zhvillimin normal t procesit msimor-edukativ, si dhe n fusha t tjera q e gjykon ai t arsyeshme. h) Administrimi i burimeve dhe i t ardhurave financiare, ekonomike dhe materiale nga bordi i shkolls (shkollave) bhet sipas legjislacionit n fuqi dhe pasqyrohet n nj dokumentacion t regullt. i) do shkoll mund t hap numr llogarie n bank pr t ardhurat e prfituara n pikn g) . j) Procedurat pr realizimin e shpenzimeve t piks g) jan: sekretari i bordit (drejtori i shkolls) i paraqet bordit t shkolls planin e shpenzimeve sipas aktiviteteteve q do t realizoj shkolla; bordi i shkolls, pas diskutimit miraton planin e shpenzimeve pr kto aktivitete, i cili firmoset nga kryetari dhe sekretari i bordit; pas ktij miratimi drejtori i shkolls mund t trheq n bank fondet e nevojshme sipas ktij plani; pr realizimin e shpenzimeve drejtori raporton n bordin e shkolls. [13] Bordi prfaqson shkolln n gjykat pr t gjitha vendimet q merr. Neni 53 Kshilli i klass [1] Kshilli i klass sht organ q merret me eshtje dhe probleme msimore, edukative t mbarvajtjes s shkolls; t disiplins, mjeksore, sociale etj. , q lidhen me klasn. Kshilli i klass n shkollat e mesme propozon edhe orientimin e nxnsve. [2] Kshilli i klass formohet n baz klase, kur shkolla ka nj paralele ose n baz t disa paraleleve s bashku.

Prbrja [3] Kshilli i klass prbhet nga kta antar: T gjith msuesit q japin msim n klas ose n klasat q jan paralele; 2 nxns, prfaqsues t klass ose klasave, q zgjidhen nga t gjith nxnsit me votim n nj mbledhje t organizuar nga msuesi kujdestar n muajin tetor; 2 prindr nga klasa apo klasat, q zgjidhen nga prindrit e klass ose nga shoqata e tyre (kur ka t tilla); mjeku ose infermieri i shkolls; punonjsi social (n se ka). 23

Funksioni [3] -Kshilli i klass mblidhet 3 her n vit, por edhe her t tjera, kur e sheh t arsyeshme drejtori i shkolls. -Kshilli nuk ka kryetar, por mbledhjet e tij i kryeson drejtori ose nj nga zvendsdrejtort e shkolls. -Mbledhjet e kshillit t klass i prgatit msuesi (msuesit) kujdestar, sipas nj tematike t miratuar n mbledhjen e par t kshillit. -Kshilli nuk merr vendime me votim, por me maxhoranc diskutimesh, kurse drejtori (zvendsdrejtori) prpiqet q t arrij konsensusin. -Vendimet e prgjithshme iu transmetohen t gjith prindrve t klass, kurse me ato pr nxns t veant njihen vetm prindrit prkats. -Mbledhjet, zakonisht, fillojn me prezantimin nga msuesi (msuesit kujdestar) t problemeve korente si: prparimi n msime, vijimi, disiplina, puna n klas, prgatitja dhe studimi n shtpi, arritja e rezultateve n veprimtari t ndryshme, detyrat me shkrim, provimet, menaxhimi i kohs nga nxnsit, aktivitetet jashtshkollore etj. Nxnsit e zgjedhur, n mbledhjet e kshillit t klass nuk shprehin opinionet e tyre, por ato t nxnsve q prfaqsojn. Neni 54 Kshilli i disiplins [1] Kshilli i disiplins sht organ kshillimor i drejtorit, q vepron n shkoll dhe merret me shqyrtimin e rasteve t shkeljes s disiplins nga nxnsit, n prputhje me masat disiplinore t nenit 42 (pika 4) t DN. Prbrja [2] Drejtori i shkolls, njri nga zvendsdrejtort, punonjsi social (nse ka), 4 msues t zgjedhur me votim nga personeli i msuesve, 4 prindr t zgjedhur nga kshilli i prindrve t shkolls, 2 ose 3 nxns t zgjedhur nga qeveria e nxnsve dhe nj prfaqsues nga pushteti vendor. Funksionimi a) Kshilli i disiplins mblidhet me krkesn e drejtorit t shkolls, i cili paraqit problemin. b) Propozimin pr shqyrtimin e sjelljes s nxnsit n kshillin e disiplins e bn msuesi, msuesi kujdestar etj. c)N mbledhjen e kshillit t disiplins dgjohet nxnsi q diskutohet, t ftuarit si dhe nj mbrojts i tij , q mund t jet nj nxns ose nj person nga brenda ose jasht shkolls, i zgjedhur nga vet nxnsi. Shqyrtimi i gabimit t nxnsit nuk ndikohet nga vendi se ku e ka br: n shkoll apo jasht saj. Kshilli i disiplins i propozon drejtorit t shkolls masn q e gjykon t arsyeshme. Drejtori i shkolls ka t drejtn e vendimit pr masn disiplinore. Familja ose nxnsi kan t drejt t bjn ankim brenda 8 ditve tek autoritet arsimore m t larta, t cilat marrin vendimin prkats t forms s prer. [3]

KREU

XII

TRANSFERIME, LVIZJE T MSUESVE DHE NXNSVE

Neni 55 Pr msuesin [1] Lvizjet n pun t msuesve, si punmarrs, bhen n prputhje me Kodin e Puns (Kapitulli III). [2] Largimi me dshir nga detyra e msuesit sht nj e drejt e individit, q prcaktohet n Kodin e Puns. N kto raste ai njofton me shkrim drejtorin e shkolls 30 dit prpara nga data e shkputjes. Drejtori i shkolls njofton organin e emrtess dhe ky i fundit bn zvendsimin e nevojshm.

Neni 56 Pr nxnsin [1] Nxnsi i shkolls 8-vjeare ka t drejt t transferohet n nj shkoll tjetr brenda apo jasht juridiksionit t DA me krkesn e prindit ose t personit q e ka at n kujdestari. 24

a) Transferimi, si rregull, bhet pas prfundimit t semestrit. N kt rast nxnsit i lshohet vrtetimi i prfundimeve (notave) semestrale t lndve sipas PM, nnshkruar e vulosur nga drejtori i shkolls. b) Kur transferimi sht i detyruar t bhet gjat vitit, nxnsi pajiset me vrtetimin e notave (shprehjeve pr klasat I, II) t periudhs s deriathershme, t nnshkruar dhe vulosur nga drejtori i shkolls. c) Drejtori i shkolls, ku transferohet nxnsi, ka pr detyr t njoftoj menjher zyrtarisht (me flet pranimin) shkolln nga vjen nxnsi, pr regjistrimin e tij. Drejtori i shkolls drguese, mbi bazn e ktij dokumenti, bn regjistrimin (jep flet regjistrimin) e nxnsit nga detyrimi shkollor. T dy shkollat bjn shnimet prkatse n amz. [2] Nxnsi i shkolls 8-vjeare ka t drejt t transferohet nga nj shkoll jopublike, q funksionon n prputhje me LSAP, n nj shkoll publike n baz t dokumentit t nnshkruar e vulosur nga drejtori i shkolls jopublike, pa ekuivalentim t PM. Dokumenti pasqyron prfundimet vjetore t lndve t PM t shkolls jopublike, kur transferimi bhet n fillim t vitit shkollor; prfundimet semestrale, kur transferimi bhet pas prfundimit t semestrit dhe vlersimet lndore t periudhs s deriathershme, kur transferimi sht i detyruar t bhet gjat vitit. Procedura e transferimit t nxnsve pr shkollat jopublike sht e njjt si ajo e shkollave publike. [3] a) Transferimi i nxnsit nga nj shkoll e mesme n nj shkoll tjetr t atij profili, brenda apo jasht juridiksionit t DA, mund t bhet me miratim t drejtorit t shkolls pritse. N kto raste nxnsi pajiset me vrtetimin e prfundimeve (notave) semestrale t lndve dhe me notat prfundimtare t viteve q ka kryer, sipas PM, t nnshkruar dhe vulosur nga drejtori i shkolls. b) Transferimi i nxnsit n nj shkoll tjetr t mesme t t njjtit profil, ku pranimet i nnshtrohen konkursit, bhet vetm pas prfundimit t vitit I, me miratim t drejtorive prkatse t shkollave. [4] Transferimi i nxnsit t shkolls s mesme n nj shkoll t nj profili tjetr, n raste t veanta pr klasat I, II mund t bhet pasi prfundon viti shkollor, me miratim t MASh, me propozim t DA. Nxnsi plotson detyrimet, q rrjedhin nga ndryshimet n planet msimore t shkollave, n prputhje me ekuivalencat e prcaktuara nga MASh n sesionin II. Kohn pr kt e cakton drejtoria e shkolls.

KREU

XIII

ARSIMIMI I NXNSVE ME NEVOJA T VEANTA Neni 57 [1] a) Me termin -nxns me nevoja t veanta -do t kuptojm t gjith ata fmij ose t rinj q paraqesin veori anatomo-funksionale specifike. Ata mund t jen: - me prirje dhe aftsi t veanta (t talentuar), duke u dalluar n mnyr t dukshme nga norma e zakonshme; - me aftsi t kufizuara t natyrs mendore, fizike, shqisore ose organike. b) Pr t dy kategorit e prmendura m lart, pr shkak t vshtirsive ose krkesave q lindin n edukimin dhe arsimimin e tyre, shteti prkujdeset dhe krijon mundsi me struktura mbshtetse dhe organizma t tjera t larmishme brenda dhe jasht shkolle, pr zhvillimin n maksimum t potencialeve t tyre. c) Me termin -nxns me aftsi t kufizuara - do t kuptojm t gjith ata fmij apo t rinj, q paraqesin veori anatomo funksionale specifike dhe q pr edukimin dhe arsimimin e tyre shkolla publike ndesh vshtirsi. [2] Arsimimi i nxnsve me aftsi t kufizuara realizohet n dy forma: integrimit t tyre n shkollat e arsimit publik (shkollat e zakonshme) n kuadrin e gjithprfshirjes dhe nprmjet trajtimit t tyre n shkolla apo klasa publike t veanta (speciale), sipas kategorive e specifikave q ata paraqesin, t cilat jan pjes e rrjetit t institucioneve shkollore parauniversitare publike t R Sh. [3] Hapja e shkollave t veanta sht kompetenc e Ministris s Arsimit dhe e Shkencs. [4] Veprimtaria msimore-edukative n institucionet e veanta realizohet n dokumentacionin ligjor, q zbatohet n shkollat publike. prputhje me t gjith

[5] Nga pikpamja strukturore shkollat e veanta organizohen n prputhje me specifikn e vshtirsive q paraqesin kta nxns. 25

[6] Arsimimi n kto shkolla, normalisht, kryhet n 9 vjet (arsimi 8-vjear), duke prfshir ktu dhe vitin prgatitor pr ata fmij, q kan nevoj pr paraprgatitje. [7] Fmijt me aftsi t kufizuara mendore apo fizike t rnda, n pamundsi t trajtohen n shkollat e veanta, mund t trajtohen n institucione t tjera, sipas rastit. [8] Shkollat e veanta varen nga DA ku ndodhen. Pranimi [9] a) Mosha e pranimit n shkollat e veanta sht 6 - l0 vje n klasn e par dhe pr mbarimin e shkolls nxnsi mund t qndroj deri n moshn 19 vje. b) Nxnsi n kto shkolla pranohet nga nj komision i veant i prbr nga drejtori i shkolls (kryetar), dy msues specialist dhe mjeku specialist prkats. Pranimet bhen mbi bazn e kritereve t pranimit, t prcaktuara me akte nnligjore t Kshillit t Ministrave (LSAP). c) Nxnsi regjistrohet n kto shkolla me kto dokumente: - ertifikata e lindjes. - Raporti mjeksor pr njohjen e gjendjes s fmijs. - Vendimi i komisionit t pranimit. - ertifikata e vaksinimit. d) N rast se nj nxns vjen nga shkolla publike ose jopublike e zakonshme (sipas piks 2/a) i nnshtrohet komisionit pr t'u pranuar n klasn e prshtatshme. N kt rast pr nxnsin paraqitet nj karakteristik nga shkolla q vjen. [10] Nxnsit me aftsi t kufizuara, vrtetuar si t till nga organet shndetsore, kan t drejt t arsimohen n shkolla publike t zakonshme (sipas piks 2/a) 1-2 nxns pr klas. Pr kta nxns shkolla merr masa dhe bn prpjekje t gjithanshme pr arsimimin, edukimin dhe integrimin e tyre n jetn e klass dhe t shkolls. [11] Pasi t jet marr miratimi nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencs hapja e klasave t veanta n qytet sht kompetenc e bashkive, ndrsa n komuna, e kshillit t qarkut. Numri i nxnsve pr klas sht 10 -12 fmij. [12] Nxnsit e rasteve t piks 10 dhe 11, ndjekin msimet me programet e zakonshme msimore, duke br prshtatjet e duhura sipas nevojave dhe mundsive t tyre (ose me programet msimore t shkollave t veanta). [13] Pr t'u ardhur n ndihm dhe pr t lehtsuar punn e msuesve, q japin msim n klasa ku ka nxns me aftsi t kufizuar (1-2 nxns pr klas), mund t prfitojn nj nga alternativat e mposhtme: a) Pr do nxns me aftsi t kufizuara ulet me 3 (tre) numri i nxnsve t klass. b) Msuesit i ulet me 2 (dy) or msimore ngarkesa javore. c) Pr do 4 (katr) or msimi t zhvilluara, msuesi paguhet 1 (nj) or suplementare . [14] DA u bn t njohur drejtorve t shkollave t veanta listat e fmijve 6-vjear me aftsi t kufizuara, q nuk jan regjistruar n klasn e par t shkollave t zakonshme. Pr kontingjentet e nxnsve t rinj shkollat e veanta marrin informacion edhe n zyrat e prkrahjes sociale pran bashkive ose komunave. Mbshtetur n kto t dhna, drejtoria e shkolls s veant bn verifikime pr pranimet e reja. Largimet e nxnsve [15] Nxnsi me aftsi t kufizuara, mbshtetur n krkesn me shkrim t prindrve dhe pas nj konsultimi me personelin e msuesve, mund t largohet nga shkolla n do koh, kur gjykohet se ata nuk prfitojn nga kto institucione, apo kur ekzistojn forma e mundsi t tjera m efikase. [16] Personeli msimor-edukativ bn prpjekje q nxnsit me aftsi t kufizuara t mos largohen nga shkolla. N rast se ata largohen, sipas parashikimit t piks [15], arsimimi i tyre mund t vijoj n shtpi, nse prindi e dshiron nj gj t till. Arsimimi n shtpi kryhet edhe pr ata nxns q mungojn n shkoll me periudha t gjata. Msuesit q do t konsultojn nxnsit n shtpi, sipas mundsive q ka shkolla speciale, lehtsohen nga ndonj detyr tjetr ose caktohen msues q nuk kan plotsuar ngarkesn msimore javore. Planet, programet, tekstet [17] a) Nxnsit e verbr marrin po at vllim njohurish q marrin edhe nxnsit e shkollave 8-vjeare t zakonshme. b) Nxnsit q nuk dgjojne, si dhe nxnsit me aftsi t kufizuara, marrin njohuri n baz t programeve msimore t thjeshtuara t arsimit 8-vjear, t prshtatura sipas mundsive dhe aftsive t tyre. Prve njohurive 26

msimore, me nj program t zgjeruar n msimin e puns, nxnsve me aftsi t kufizuara u jepen njohuri fillestare praktike n profesione t thjeshta. c) Pr nxnsit e shkollave t veanta prdoren tekste t arsimit t prgjithshm, duke br prshtatjet e nevojshme sipas programeve t miratuara dhe sipas aftsive t nxnsve. Pr nxnsit e verbr prdoren edhe tekste speciale me zmadhim dhe t shtypura n teknikn e brailit, si dhe kaseta, ndrsa pr nxnsit q nuk dgjojn e nuk flasin, edhe tekste pr msimin e gjuhs s folur dhe komunikimin global. d) N zbatimin e teksteve e programeve msimore mbahen parasysh nevojat dhe specifikat e fmijve. Sipas vshtirsive q paraqesin nxnsit, zbatimi i tyre bhet n mnyr krijuese . e) Pr nxns t veant, gjendja e t cilve sht nn nivelin minimal t programit msimor ose kur ai paraqet specifika krejtsisht t veanta, do t punohet me plane edukative individuale. Integrimi,vlersimi, aftsimi [18] Integrimi i nxnsve me aftsi t kufizuara me nxnsit e shkollave t zakonshme sht nj proces i domosdoshm bashkkohor, q zbatohet n praktikn e shkollave t veanta dhe vlersohet si nj proces i rndsishm n zhvillimin e fmijve. Ky proces sht i ndrsjell dhe pr raste t veanta mund t kalohet n integrim t plot. [19] Drejtorit e shkollave t veanta krijojn mundsi q pr disa lnd msimore, nxnsit me aftsi t kufizuara ta zhvillojn msimin s bashku me nxnsit e shkollave 8-vjeare t zakonshme, duke vendosur lidhje bashkpunimi me to. Nxnsit gjat ksaj kohe shoqrohen dhe ndihmohen nga personeli msimor- edukativ i shkolls s veant. Bashkpunimi me shkollat e tjera 8-vjeare bhet me miratimin e drejtorive arsimore. Prve msimit organizohen dhe aktivitete edukative argtuese t prbashkta. [20] Vlersimi i nxnsve me aftsi t kufizuara bhet me nota ose me shprehje sintetizuese njsoj si pr t gjith nxnsit e tjer, por ata kalojn nga klasa n klasn pasardhse pa mbetje (prve nxnsve n Institutin e t verbrve). [21] N prfundim t klass s tet: -Nxnsit me aftsi t kufizuara n shkollat e veanta provohen n drejtim t aftsimit t tyre t prgjithshm shoqror dhe t njohurive praktike profesionale t fituara n msimin e puns; nxnsit q nuk dgjojn, do t provohen edhe n drejtim t aftsimit t tyre pr t komunikuar; ndrsa pr nxnsit e verbr organizohen provimet e lirimit. -Nxnsit me aftsi t kufizuara n shkollat e zakonshme n provimet e lirimit vlersohen n baz t programit t veant q sht aplikuar pr ta. Tezat e provimeve t lirimit pr kt kategori nxnsish hartohen nga vet shkolla dhe miratohen n DA. [22] a) Nxns t veant, jo t verbr, q kan prparim t dukshm, mund t kalojn n klasn pasardhse edhe gjat vitit shkollor, kur gjykohet e arsyeshme nga nj komision msuesish. Kjo bhet duke plotsuar nj procesverbal, i cili firmoset nga antart e komisionit dhe drejtori i shkolls. Pr kta nxns, n kto raste, mund t avancohet n sasin e njohurive edhe mbi nivelin e ciklit fillor. Pr nxns t veant, t cilt kan zhvillim anatomo-fiziologjik normal, por q mosha e tyre pr arsye t ndryshme sht m e madhe se mosha pr klasn n t ciln ndodhen, mund t punohet me programe t veanta dhe t marr deri edhe n dy vite msimore brenda nj viti. Pr kt plotsohet nj procesverbal i firmosur nga msuesi, drejtori i shkolls dhe inspektori, q ndjek arsimin special n DA. Neni 58 Organika, emrimi, pr shkollat e veanta [1] a) Realizimi i procesit msimor-edukativ kryhet nga nj personel i prbr nga specialist, msues, ndihmsmsues dhe personeli ndihms i shrbimit dhe ai administrativ. b) Organikn e do tipi shkolle si dhe normativat pr do punonjs i miraton Ministria e Arsimit dhe e Shkencs me akte nnligjore. a) Msuesit dhe ndihmsmsuesit jan emrtes e DA. b) do kandidat i ri fillimisht punon si ndihmsmsues. c) Pranimi si ndihmsmsues i ri bhet me konkurs, i cili organizohet nga nj komision, q funksionon pran drejtoris s shkolls i prbr nga pes antar : drejtori i shkolls (kryetar), dy msues, nj ndihmsmsues (nga specialistt m t mir t shkolls) dhe kryetari i kshillit t prindrve t shkolls. Ky komision bn testimin apo intervistn e kandidatve mbi bazn e kritereve t miratuara nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencs dhe m pas bn klasifikimin e tyre sipas pikve t grumbulluara, duke i propozuar DA 3 (tre) kandidaturat m t mira. Mbi kt baz DA cakton kandidatin fitues, i cili provohet nj vit n pun dhe n fund t ktij viti bhet emrimi i tij definitiv, duke marr n konsiderat mendimin e drejtorit t shkolls. 27 [2]

Sipas nevojave, kalimi nga ndihmsmsues n msues, bhet nga drejtori i shkolls. [3] Drejtori dhe zvendsdrejtori i shkolls jan emrtes e Ministris s Arsimit dhe e Shkencs. Detyra specifike t personelit msimor-edukativ [4] Prve detyrave t parashikuara n DN pr msuesit e shkollave t zakonshme, msuesit dhe ndihmsmsuesit e shkollave t veanta (speciale) ngarkohen edhe me detyra t tjera specifike jasht norms msimore, q diktohen nga vet specifika e ktyre institucioneve. [5] a) Msuesi q drejton procesin e formimit t nxnsve ka pr detyr t'i pajis ata me njohuri msimore t parashikuara n programin msimor, t'u qendroj sa m afr, t komunikoj me ta pr do lloj shqetsimi n mnyr q t'i lehtsoj sa m shum t jet e mundur nga vshtirsit q ndeshin. Ai interesohet pr mbarvajtjen e nxnsve n msime, shndetin, paraqitjen e jashtme etj. b) Pas mbarimit t msimit msuesit ua dorzojn nxnsit ndihmsmsuesve. [6] Msuesi paraqitet n shkoll 20 minuta para fillimit t msimit. [7] Msuesit punojn me norma t ngarkess msimore (NNM) t prcaktuara n akte ligjore e nnligjore. [8] a) Ndihmsmsuesi n punn e tij i jep prparsi prgatitjes s nxnsve pr jetn, duke trajtuar n shkall t gjer elemente t vetshrbimit t gjithanshm, duke u qndruar afr dhe duke komunikuar pr do lloj shqetsimi q mund t ken ata. Ai organizon aktivitete t ndryshme sipas nj plani edukativ vjetor. Mban lidhje t ngushta me msuesit, duke e konsideruar procesin edukativ dhe studimin pasdite si vazhdimsi t msimit. b) Ndihmsmsuesi, n varsi t nevojave t klass, nn drejtimin e msuesit angazhohet n procesin msimor 2 ose 3 or n dit (sipas nj orari t miratuar nga drejtori i shkolls), pjesn tjetr t kohs s puns e plotson me aktivitete edukative argtuese dhe zhvillimin e studimit pasdite, duke realizuar objektivat pr secilin nxns. c) Ndihmsmsuesi bashkpunon me msuesin pr prgatitjen e bazs msimore-didaktike. Ndjek me prparsi nxnsit, q kan m tepr probleme e vshtirsi. d) Ndihmsmsuesi pas mbarimit t puns ia dorzon nxnsit kujdestarve t konviktit. [9] [l0] Ndihmsmsuesi punon 6 dit n jav me 6 or n dit (36 or/jav). do ndihmsmsues ka n varsi nj klas nxnsish.

[l1] Msuesi dhe ndihmsmsuesi mbajn secili dokumentacion t rregullt pr ecurin dhe zhvillimin e nxnsve me aftsi t kufizuara (skeda ose dosje pr secilin nxns). [12] a) Nj klas ka 10 - 12 nxns. Kur shkalla e paaftsis s fmijve paraqitet m e rnduar, pr numrin e nxnsve t klass merret miratimi n MASh. b) Kur numri i nxnsve pr klas n shkollat e veanta gjat vitit bie nn 7 nxns, bhet bashkimi i klasave. Msimi zhvillohet n klasa kolektive. Numri i nxnsve n klasat kolektive nuk duhet t jet m i madh se 12. [l3] N ditt e diela dhe t festave nxnsit i mbajn kujdestart e konviktit.

Prindrit [l4] a) Personeli msimor-edukativ mban lidhje t ngushta me prindrit. Ata ftohen her pas here t marrin pjes n procesin msimor-edukativ, mbahen afr dhe trajnohen pr mnyrn e sjelljes dhe t trajtimit t fmijve n shtpi. b) Pr hartimin e planeve (vjetore, mujore) dhe pr organizimin e aktiviteteve edukative-argtuese, t cilat kan vlera t mdha pr zhvillimin e ktyre fmijve, bashkpunimi dhe marrja e mendimit t prindrve konsiderohet norm e domosdoshme. T ndryshme [15] Drejtori i shkolls s veant harton rregulloren e brendshme. N rrethana t veanta regjimi ditor ndryshon me urdhr t drejtorit t shkolls. [16] Shkolla vendos marrdhnie bashkpunimi me shkolla t tjera t vendit ose t huaja n baz t marrveshjeve dypalshe. 28

[17] Shkolla e veant hap n bank numr llogarie, ku depoziton t ardhura nga ndihmat e dhna prej donatorve apo fondacioneve t ndryshme humanitare. [18] Kualifikimi i prgjithshm i msuesve bhet nga DA, ndrsa kualifikimi special bhet nga ISP apo organe t tjera t specializuara. [19] Drejtorit e shkollave bashkpunojn n mnyr t vazhdueshme me shoqata t ndryshme humanitare. [20] Pr probleme apo aspekte t tjera t arsimimit t nxnsve me aftsi t kufizuara, t cilat nuk trajtohen n kt kapitull, jan t vlefshme nenet e DN pr shkollat publike (t zakonshme).

KREU

XIV

AUTORITETET E ARSIMIT Neni 59 Autoritetet e arsimit ne RSh jan n 3 nivele : 1. N nivel kombtar : Ministria e Arsimit dhe e Shkencs [MASh] 2. N nivel vendor : Drejtoria Arsimore [DA] 3. Ne nivel shkolle : Drejtoria e Shkolls. Neni 60 Ministria e Arsimit dhe e Shkencs [1] Sipas prcaktimit n LSAP, Ministria e Arsimit dhe e Shkencs n RSh sht organi m i lart administrativ publik i arsimit. [2] T drejtat, detyrat themelore dhe kompetencat e MASh prcaktohen n LSAP. [3] Pran MASh ngrihet dhe funksionon Kshilli Shtetror i Arsimit Parauniversitar si organ kshillimor. Neni 61 Inspektoriati Shtetror pr Arsimin Parauniveristar (I Sh A P ) [1] IShAP sht organizm i veant n vartsi t drejprdrejt t Ministrit t Arsimit dhe t Shkencs. [2] IShAP bn vlersimin e jashtm t pavarur dhe objektiv t cilsis s shkolls, mbshtet institucionet arsimore (shkollat) n procesin e vetvlersimit n partneritet me punn kshilluese dhe kualifikuese t Drejtoris Arsimore pr prmirsimin e cilsis s shkolls. [3] Funksionet dhe kompetencat e IShAP prcaktohen me udhzime t vecanta.

Neni 62 Instituti i Studimeve Pedagogjike [ISP] [1] ISP sht organizm publik kombtar, q varet nga Ministri i Arsimit dhe i Shkencs. [2] ISP siguron kshilla dhe mbshtetje profesionale pr Ministrin e Arsimit dhe t Shkencs dhe harton prbrs t caktuar kurrikular pr sistemin e arsimit parauniversitar. [3] ISP ofron e garanton shrbime arsimore pr shkollat dhe drejtorit arsimore. [4] Funksionet dhe kompetencat e ISP prcaktohen me udhzime e rregullore t veanta. Neni 63 Qendra Kombtare Arsimore e Vlersimit dhe e Provimeve (QKAVP) [1] QKAVP sht organizm publik i veant n varsi t Ministris s Arsimit dhe t Shkencs. [2] QKAVP vepron si njsi teknike, profesionale e mbshtetse pr punonjsit e arsimit.

29

[3] Pr kryerjen e detyrave t saj QKAVP mbshtetet n funksionimin e rrjetit t bashkpuntorve qendror e vendor. [4] Funksionet dhe kompetencat e QKAVP prcaktohen me udhzime e rregullore t veanta.

Neni 64 Drejtoria arsimore [1] DA sht organi m i lart administrativ publik i arsimit n nivel vendor. [2] DA drejton, organizon dhe prgjigjet pr funksionimin e tr puns s institucioneve arsimore dhe cilsin e arsimit n juridiksionin e saj. [3] Nj her n do 4 vjet mblidhet Konferenca e Arsimit nga ku zgjidhet Kshilli i Arsimit. Pr detyrat dhe kompetencat q ka ky Kshill, MASh drgon udhzime t veanta. [4] Emrimi i drejtorit t DA bhet me konkurs (pr postet e lira). Emrimi i gjith personelit t DA dhe i drejtorve t shkollave bhet me konkurs. Kriteret e pranimit n konkurs dhe procedura e zhillimit t konkursit drgohen me udhzim t veant nga MASh. [5] Shkarkimi i drejtorit, personelit t DA dhe drejtorve t shkollave bhet n raste shkeljesh t rnda n zbatimin e detyrs. Pr drejtorin e DA vendimin e merr Ministri i Arsimit dhe i Shkencs. Pr personelin tjetr t DA dhe drejtort e shkollave vlersimin e bn drejtori i DA. [6] T drejtat, detyrat dhe kompetencat e DA prcaktohen n akte nnligjore. Disa prej tyre jan vendosur n kto DN, n nene t veanta. [7] a) Inspektimi n PME n shkolla sht nj e drejt dhe detyr vetm e DA apo e grupeve t specialistve, q ajo autorizon zyrtarisht. b) Kualifikimi i msuesve sht nj e drejt dhe detyr e DA. Kualifikime t ksaj shkalle mund t realizohen dhe nga ekspert t institucioneve t specializuara me miratim t DA. c) Studimet pr nevojat e personelit msimor, numrin e klasave, fondin e pags si dhe pr prognozn e zhvillimeve arsimore jan nj e drejt dhe detyr e DA, q realizohet n bashkpunim me organet e pushtetit vendor. d) Institucione t tjera, organizata, shoqata, fondacione, etj., mund t hyjn n shkolla, vetm me miratimin e DA. [8] DA bashkpunon me autoritetet e pushtetit vendor pr zgjidhjen e problemeve t ndryshme dhe mbarvajtjen e PME n institucionet arsimore t juridiksionit t saj. [9] Shrbimi shndetsor Mbshtetur n akte nnligjore t prbashkta t MASh dhe Ministris s Shndetsis, a) DA n bashkpunim me drejtorin e shndetit publik, caktojn shkollat ku do t ngrihen e funksionojn kabinetet dentare, t cilat jan administrativisht n varsi t drejtoris s shkolls dhe ekonomikisht e teknikisht n varsi t sektorit stomatologjik t shrbimit shndetsor parsor. b) Kabinetet dentare ngrihen n shkolla q i shrbejn nj minimumi prej 800 nxnsish. Ky numr mund t plotsohet nga angazhimi i m shum se nj shkolle. Kto kabinete mbulojn edhe deri n 400 punonjs t organizuar ose jo n institucionet e fmijve, q ndodhen n territorin q mbulon shkolla. c) N kabinetet dentare t shkollave nuk lejohet t kryhet ndonj lloj i aktivitetit privat. [10] DA gzon t drejtn e lidhjeve, binjakzimeve dhe shkmbimit t prvojave, vizitave dhe materialeve t ndryshme arsimore me organizata t tjera t interesuara brenda dhe jasht vendit, n prputhje me aktet nnligjore t Kshillit t Ministrave dhe MASh. Drejtori i shkolls Neni 65 [1] Drejtori sht titullari i shkolls, personi juridik, q ka t drejtn e firms dhe t prdorimit t vuls s institucionit shkollor. Neni 66 T drejta, detyra dhe funksione specifike 30

[1] Drejton dhe organizon veprimtarit kryesore t shkolls, pr mbarvajtjen e PME. Ai prgjigjet pr t gjith mbarvajtjen e shkolls, si dhe t kopshtit t fmijve, kur ka t till n varsi, para DA, MASh dhe autoriteteve t pushtetit vendor sipas problemeve prkatse. [2] Prgjigjet pr respektimin n shkoll t legjislacionit n prgjithsi dhe atij arsimor n veanti. (LSAP, vendime t Qeveris, akte nnligjore t MASh). [3] Siguron zbatimin korrekt t dokumenteve themelore t prmbajtjes s shkolls (planet msimore, programet dhe tekstet). [4] Zbaton detyrat dhe kompetencat q prcaktohen n nene t DN. [5] Rregullorja e brendshme e shkolls - RBSh Drejtori, duke u mbshtetur n DN dhe n legjislacionin n fuqi, n mendimet e msuesve, prindrve dhe t personelit administrativ, edukativ e teknik (kur ka t till), harton rregulloren e brendshme t shkolls, duke mbajtur parasysh kushtet konkrete, specifike t shkolls dhe komunitetit. Rekomandohet q n RBSh t gjejn zgjidhje praktike shtje t tilla si : * uniforma e nxnsit; * dezhurni i shkolls; * veprimtaria e sekretaris s shkolls (aty ku ka); * puna e punonjsve t shrbimit dhe rojeve n prputhje me Kodin e Puns. .... etj. [6] Sipas udhzimeve n fuqi, mbshtetur n mendimin e msuesve, vendos ndarjen e klasave, ngarkesn msimore t msuesve, vendos msuesit kujdestar, harton orarin msimor t shkolls dhe planin vjetor t saj. [7] Harton parashikimet e buxhetit pr vitin e ardhshm shkollor dhe ia drgon DA dhe pushtetit vendor. [8] a) Harton planin vjetor t vlersimit t PME, q mban parasysh raporte t harmonizuara midis lndve, klasave e cikleve. Paraprgatitja pr vlersim sht detyr. Drejtori njofton msuesin t paktn 10 minuta prpara ushtrimit t kontrollit pr objektin e tij. Si rregull, pas kontrollit n or msimore i parashtron msuesit prkats mendimin, vlersimin dhe sugjerimet e tij sipas rastit. b) Vlerson e ndihmon msuesit n prgjithsi e msuesit kujdestar n veanti, pr realizimin e veprimtarive edukative. c) Kontrollon planifikimin vjetor t PME t msuesve para fillimit t vitit shkollor. [9] a) Drejtori i shkolls bn t gjitha prpjekjet pr t shmangur mbingarkesn e kontrollit me shkrim (provime, testime) t nxnsve, duke siguruar harmonizimin pedagogjik dhe psikologjik t tij. b) Si rregull nxnsit, t cilt provohen apo testohen me shkrim n nj lnd, njoftohen t paktn nj jav m par. [10] Prgjigjet pr sigurimin e kushteve normale, t prhershme e shndetsore, pr sigurimin e ngrohjes e t ndriimit pr msimin e edukimin n shkoll dhe n konvikt (aty ku ka), pr pajisjen, ruajtjen dhe mirmbajtjen e prons s shkolls. [11] a) Merr masa dhe ndjek realizimin e detyrimit shkollor, pr kontingjentet e planifikuara dhe bn t gjitha prpjekjet pr ruajtjen e tyre n vazhdimsi, duke bashkpunuar ngusht me prindrit, organet e pushtetit vendor etj. b) N fund t semestrit dhe vitit shkollor bn bilancin prfundimtar t gjendjes s kontingjenteve t shkolls (transferime, largime, smundje, mbushje moshe, vdekje etj.). Kjo dokumentohet n "Fletoria e kontingjenteve t nxnsve t shkolls". c) Plotson n koh, me saktsi dhe prgjegjsi statistikn zyrtare, t prcaktuar nga MASh, si dhe do informacion tjetr, q mund t krkohet nga DA dhe MASh. [12] Merr t gjitha masat e duhura pr organizimin dhe zhvillimin e PL, PP dhe Pp n prputhje me nenet prkatse t DN. [13] Pr amzn e shkolls : a) Drejtori mban n vend t siguruar amzn e shkolls. b) Plotsimi i amzs bhet nga sekretari i shkolls, kur ka t till. Ai prgjigjet penalisht pr rregullime e pasaktsira. c) N munges t sekretarit t shkolls drejtori nxjerr vendim me shkrim pr msuesin q autorizon t plotsoj amzn n prputhje me krkesat e saj. Msuesi i autorizuar mban prgjegjsi sipas piks b). 31

d) Asnj person tjetr, ve atyre q caktohen n pikat b) dhe c), nuk sht i autorizuar t shnoj n amz. Veprimi i kundrt sht i kundrligjshm. e) Nxnsi i klass I t ciklit fillor dhe klass I t shkolls s mesme regjistrohet n amz brenda semestrit t par. f) Pr nxnsit e tjer (me prjashtim t atyre q mbeten pr n sesionin II), plotsimi i amzs bhet brenda 30 ditve pas prfundimit t vitit shkollor. Msuesit q plotson amzn i ulet ngarkesa 10 or n vit, kur shkolla ka deri 500 nxns; 20 or n vit, kur shkolla ka deri 1000 nxns; 30 or n vit, kur shkolla ka mbi 1000 nxns. [14] Bashkpunime e koordinime: a) Bashkpunon me organet e pushtetit vendor. b) Bashkpunon dhe koordinon t gjith punn n dobi t shkolls me kshillin e prindrve t shkolls, bordin e shkolls, kshillin e msuesve; me specialist t fushave psikologjike e pedagogjike, mjeksore, sociale etj., sipas mundsive. c) Bashkpunon, me miratim t DA, me shkolla e institucione t tjera arsimore, fondacione, shoqata joshtetrore brenda dhe jasht shtetit pr shkmbimin e prvojave, vizitave t puns etj., pa cnuar PME dhe brenda rregullave t DN. [15] Kujdeset pr kushtet e jetess, ushqimit, edukimit dhe argtimin e nxnsve me konvikt (kur ka t till). [16] Merr masa displinore pr msuesit dhe personelin tjetr t shkolls, n prputhje me KK. Lavdron, propozon pr dekorim apo shprblim msues t ndryshm, sipas legjislacionit n fuqi. Neni 67 Drejtoria e shkolls [1] Drejtoria e shkolls prbhet nga drejtori dhe zvendsdrejtort (kur ka t till). Numri i antarve t drejtoris, ve drejtorit, prcaktohet n udhzime t veanta t MASh. [2] Drejtori i shkolls prcakton ndarjen e detyrave t antarve t drejtoris. Zvendsdrejtort prgjigjen prpara drejtorit t shkolls pr realizimin e detyrave. [3] Pr emrimin e zvendsdrejtorve, DA konsultohet paraprakisht me drejtorin e shkolls, kshillin e prindrve dhe organet e njsis s pushtetit vendor ku ndodhet shkolla. [4] N shkolln e mesme profesionale njeri nga antart e drejtoris duhet t jet me arsim t lart profesional sipas profilit t shkolls. [5] VIII. a) N shkolln 8-vjeare, q ka vetm drejtor, drejtimi i PME realizohet n mnyr trsore nga klasa I -

b) N shkolln 8-vjeare q ka edhe zvendsdrejtor, si rregull, nj antar i drejtoris mbulon ciklin fillor. Pr kt detyr preferohen msuesit q kan mbaruar universitetin pr kt cikl. Veprimtaria drejtuese realizohet sipas grupimeve lndore nga klasa I - VIII n prputhje me profilin e antarve t drejtoris. c) N shkollat 8 - vjeare, q kan edhe shkolla vartse t ciklit fillor, nj nga msuesit e ktyre shkollave zgjidhet n rolin e kryemsuesit dhe kujdeset pr zbatimin e regullores s brendshme t saj. d) N shkolln e bashkuar (8-vjeare plus t mesme), veprimtaria drejtuese realizohet sipas ndarjes s grup-lndve dhe sipas shkollave (pr shkolln 8-vjeare dhe pr shkolln e mesme). [6] Drejtoria e shkolls garanton mjediset, kushtet pr funksionimin normal t kabineteve dentare (aty ku ka), punn normale t specialistit stomatologjik, me nxnsit apo fmijt q mbulon kabineti, n kushtet dhe ort q do t programohen, pa prjashtuar edhe orarin e msimit. [7] Rregullorja e konviktit (pr shkollat me konvikt) hartohet nga drejtoria e shkolls n prputhje me DN dhe n bashkpunim me personelin e konviktit. Ajo prcakton krkesat, normat dhe rregullat q sigurojn jetes normale, kushte pr studim dhe edukim, disiplin, argtim t kulturuar etj. Neni 68 Eksperimentimi, pilotimi [1] Eksperimentimet n institucionet arsimore, n zbatim t LSAP, miratohen nga MASh. Pr realizimin dhe ndjekjen e eksperimentimeve MASh ngarkon Institutin e Studimeve Pedagogjike (ISP) dhe institucione t tjera t specializuara.

32

[2] a) Zgjedhja e institucioneve arsimore pr pilotim dhe udhheqja shkencore e pilotimit sht e drejt ekskluzive e ISP. b) Miratimi i shkollave pilot bhet nga MASh. [3] Shkollat pilot funksionojn n baz t nj statusi t prgjithshm t miratuar nga MASh n akte nnligjore t veanta nga t cilat burojn t drejtat, hapsirat e aktivitetit eksperimental e detyrat, si dhe detyrimet ndaj ktyre shkollave. Neni 69 Vetvlersimi i shkolls [1] Vlersimi i brendshm i shkolls (vetvlersimi i saj) nprmjet bashkrendimit me vlersimin e jashtm (inspektimin) i shrbejn prmirsimit t saj t vazhdueshm nprmjet rritjes s kapaciteteve t brendshme.

[2] Vetvlersimi i shkolls realizohet nga vet kolektivi msimor nn drejtimin e drejtorit t shkolls. [3] Vetvlersimi i shkolls prfshin identifikimin e problemeve, analizn e tyre, zgjedhjen prshtatshme, planifikimin dhe monitorimin e puns. e strategjive t

[4] Struktura e vlersimit t brendshm t shkolls prbhet nga fushat e vlersimit, indikatort prkats pr seciln fush, temat dhe nivelet e vlersimit. [5] Fushat, indikatort dhe temat e vlersimit prcaktohen n nivel qendror (MASh, IShAP, DA). [6] Nivelet e vlersimit prcaktohen nga shkolla. [7] MASh stimulon , inkurajon dhe legjitimon vlefshmrin e vetvlersimit t shkolls.

K R E U XV PRONA, INVENTARI DHE BUXHETI I SHKOLLS Neni 70 Prona dhe mjetet kryesore [1] Pron dhe mjete kryesore n prdorim dhe administrim t shkolls konsiderohen: ndrtesa apo ndrtesat, sipas rastit; muret rrethuese t shkolls; orendit, biblioteka, pajisjet e laboratorve, kabineteve, palestrs; baza msimore prodhuese; kndet sportive; kopshti shkollor; punishtet; toka n territorin e shkolls, toka e bazs prodhuese; dhuratat nga sponsorizimet; bustet, bazorelievet, veglat e puns; kompjuterat, shumfishuesit, aparatet telefonike, fakset etj. [2] Prona dhe mjetet kryesore t shkolls jan n funksion t PME dhe n prgjithsi t veprimtaris shkollore. [3] Prgjegjsin pr ruajtjen dhe mirmbajtjen e prons s shkolls e ka drejtori i shkolls. [4] a) Pr kujdesin dhe funksonimin e laboratorve, kabineteve msimore, biblioteks, palestrs, kndeve sportive, bazs prodhuese, kopshtit shkollor etj., drejtori i shkolls ngarkon personat prkats. b) Ata marrin masat e nevojshme pr ruajtjen e pajisjeve dhe prgjigjen prpara drejtorit pr materialet, q u jan ngarkuar n baz t inventarit. c) Personi prkats, n rast transferimi, ka pr detyr t bj dorzimin e inventarit q ka n ngarkim. Neni 71 Inventari [1] do shkoll ka inventarin e pajisjeve dhe mjeteve kryesore t prmendura n pikn [1] t nenit 71 dhe t mjeteve msimore. [2] Inventari bhet do vit dhe me komision nga organi administrativ prej t cilit varet shkolla. Nj kopje mbahet n organin administrativ t prmendur.

33

[3] Inventarin e mban sekretari apo sekretar-llogaritari i shkolls, kur ka t till, dhe, n munges t tyre, drejtori i shkolls. [4] Pr shkollat e mesme, q kan baz prodhuese, drejtori i shkolls prgjigjet edhe pr inventarizimin e tyre. [5] do mjet me vler (me prjashtim t mjeteve me prdorim pr konsum t brendshm) q hyn n shkoll ( i bler, i dhn nga ndrmarrje, shoqata, fondacione, sponzorizues t ndryshm apo i bler me burimet e shkolls) inventarizohet menjher nga drejtori i shkolls n pranin e punonjsit inventarizues t organit administrativ dhe t nj punonjsi t caktuar nga drejtori i shkolls. [6] Dmtimet, shprdorimet e mjeteve dhe gjith inventarit zhdmtohen sipas ligjeve n fuqi. [7] Dorzimi i inventarit nga nj drejtues te tjetri bhet me procesverbal. Neni 72 Buxheti [1] Buxheti i shkolls administrohet nga bashkia apo komuna n bashkpunim me bordin e shkolls, sipas juridiksionit prkats, n baz t Ligjit t Buxhetit dhe akteve t tjera nnligjore. [2] a) Shkollat e arsimit t detyruar e t mesm mund t kryejn edhe veprimtari ekonomike me prfitime financiare n fushat, q kan lidhje me zbatimin e programeve msimore n prputhje me dispozitat ligjore. b) Shkolla kryen, krahas aktivitetit kryesor, dhe aktivitete e shrbime t tjera pr t trett pa cnuar aktivitetin pr t cilin jan krijuar (N zbatim t udhzimeve t veanta t MASh). c) Arktimi i vlers pr shrbimin e kryer, sipas tarifave t caktuara, bhet me urdhr xhirimi ose me para n dor. Kto arktime derdhen nga institucioni, q i realizon n llogari t veant, q do t hapet pr kt qllim pran degs s banks ku institucioni ka llogarin n emr t tij :"T ardhura t institucionit nga shrbime pr t trett". d) Pr procedurn e prdorimit t ktyre t ardhurave zbatohen aktet ligjore e nnligjore n fuqi, si dhe udhzime t veanta nga MASh. Neni 73 Hapja e shkolls [1] Hapja e shkolls s arsimit t detyruar dhe t arsimit t mesm t prgjithshm bhet n prputhje me LSAP, me prjashtim t rasteve t parashikuara ndryshe n kt ligj. Studimin pr hapjen e shkolls e bn Drejtoria Arsimore. Ky studim duhet t prmbaj: - Sigurimin e kontigjenteve t nxnsve n vijimsi. - Alternativat e sigurimit t lokalit shkollor. - Nevojat pr personelin msimor. - Nevojat pr baz materiale dhe mundsit e sigurimit t saj. [2] Hapja e shkolls profesionale, e shkolls speciale dhe e shkollave artistike, social-kulturore etj. sht kompetenc e Ministris s Arsimit dhe t Shkencs.

KREU

XVI

DOKUMENTACIONI. HISTORIKU I SHKOLLS Neni 74 Dokumentacioni, ruajtja [1] Shkolla, si institucion i rndsishm arsimor, ka pr detyr t sistemoj, t mirmbaj dhe t ruaj dokumentacionin. [2] Shkolla mban n mnyr t detyrueshme disa dokumente kryesore dhe n afatet e caktuara, si m posht : 01. Ligje dhe vendime t Qeveris q i drgohen shkolls. Ruhen prgjithmon. 34

02. Akte nnligjore t MASh. Ruhen prgjithmon. 03. Plane dhe programe msimore. Ruhen prgjithmon. 04. Amza e shkolls dhe indeksi alfabetik i amzs. Ruhen prgjithmon. 05. Regjistri i klass, i cili plotsohet n lidhje me krkesat e caktuara n t, do dit pas msimit sigurohet n zyrn e drejtorit apo t zvendsdrejtorit t ngarkuar, ose n sekretari (aty ku ka). Ndalohet dhnia e regjistrit nxnsve apo personave t jashtm. Regjistri i klass ruhet pr 8 vjet. 06. Regjistri i veant ku nnshkruajn nxnsit q marrin dftesn e lirimit, t pjekuris apo t prfundimit.Ruhet prgjithmon. 07 Procesverbalet e komisioneve t PL, PP apo Pp. Ruhen pr 1 vit. 08. Protokollet e akteve zyrtare. Ruhen prgjithmon. 09. Provimet me shkrim t lirimit, t pjekuris apo t prfundimit. Ruhen pr 1 vit. 10. Plani dhe lista e kontingjenteve t nxnsve t rinj dhe dokumentet zyrtare, q pasqyrojn lvizjet e nxnsve, evidencat e regjistrimit n shkoll. Ruhen pr nj cikl shkollor. 11. Libri i inventarit t shkolls. Ruhet pr 10 vjet. 12.Evidenca e treguesve antropometrik dhe cilsive fizike t nxnsve, sipas niveleve pr do mosh. Ruhet prgjithmon. 13. Libri i procesverbaleve t mbledhjeve t drejtoris dhe t kshillit t msuesve. Ruhet pr 2 vjet. 14. Plani vjetor i prgjithshm i puns n shkoll. Ruhet pr 2 vjet. 15. Vendimi i DA (kopja) pr shtyrjen e regjistrimit t nxnsit n klasn I t shkolls 8-vjeare 1 vit m von. Ruhet pr 2 vjet. 16. Punimet e nxnsve n konkurset e pranimit n shkollat me konkurse. Ruhen pr 1 vit. [3] Vula : Shkolla ka vuln e vet, t miratuar nga MASh. Ajo prdoret vetm nga nj person i autorizuar me shkrim nga drejtori i shkolls.

Neni 75 Historiku i shkolls [1] a) Nn prgjegjsin dhe organizimin e drejtorit t shkolls krijohet libri Historiku i shkolls. N kt libr plotsohen momentet, ngjarjet dhe t dhnat m t rndsishme t jets s shkolls pr do vit shkollor. b) Libri "Historiku i shkolls" ruhet prgjithmon. [2] Shkolla ruan prgjithmon trofet q fitohen n aktivitete t ndryshme t saj, si : dekorata, diploma, flamuj, kupa etj. Shkolla krijon album me fotografi ku pasqyrohen aktivitetet kryesore t klasave apo t shkolls, personelit msimor etj. Ruhet prgjithmon. KREU XVII

DISPOZITA T FUNDIT Neni 76 [1] Pr rastet q n DN konsiderohen "veprim i kundraligjshm", zbatohet ligji n fuqi pr kundrvajtjet administrative. [2] T gjitha aktet nnligjore t MASh, udhzime t ndryshme t mparshme, q bien n kundrshtim me kto DN, shfuqizohen. Neni 77 [1] Kto DN hyjn n fuqi duke filluar nga viti shkollor 2002 2003.

M I N I S T R I

Luan MEMUSHI

35