(a) Cetakan Timbulan (Relief)

Merupakan proses membuat cetakan dengan meletakkan dakwat atau warna pada
permukaan tapak cetakan yang biasanya terdiri daripada blok kayu atau lino.
Hasil permukaan acuan merupakan imej yang terhasil di permukaan kertas.
Contoh cetakan jenis ini ialah:
(a) Cetakan Kayu
(b) Cetakan ino
(c) Cetakan Kologra!
(d) Cetakan Kolaj
(b) Cetakan Stensil atau Skrin
Cetakan ini memerlukan kain sutera (organdi) yang direnggangkan di atas pemidang
kayu.
Cetakan "utera "aring # "tensil # "arigra!i.
$erdapat beberapa kaedah yang boleh digunakan dalam jenis cetakan ini iaitu:
(a) Kaedah %otongan Kertas %endua
(b) Kaedah &ilem eker
(c) Kaedah "krin &oto
(c) Cetakan Lithografi / Planograf / Cetakan datar
'uga dikenali sebagai cetakan %lonogra!i.
Cetakan datar menggunakan blok batu kapur sebagai blok persembahan imej.
$eknik yang digunakan ialah teknik penolakan minyak dengan air.
Kekalisan antara air dan minyak dapat menghasilkan cetakan seakanakan lukisan
pensil.
Cetakan dibuat menggunakan mesin cetak.
(d) Cetakan Benaman (Intaglio)
(erlawanan dengan cetakan timbulan. (agi cetakan timbulan) dakwat atau pewarna di
atas permukaan yang timbul manakala cetakan benaman pula dakwat atau warnanya di
dalam ukiran turisan yang akan menjadi imej.
Merupakan proses membuat cetakan melalui cara mengukir pada plat logam atau kayu
dan meletakkan dakwat atau warna ke dalam hasil turisan.
Contoh cetakan jenis ini ialah:
(a) Kaedah $urisan (engra*ing)
(b) Kaedah +urisan ,sid (etching)
(c) Kaedah ,kuantin (a-uantint)
(d) Kaedah Mesotin (me..otint)
(e) Cetakan Gurisan sid
Cetakan asid pertama kali digunakan pada awal kurun ke/01 selepas asid diketahui
boleh digunakan untuk mengguris imej ke dalam kepingan logam.
2embrandt 3an 2ijn) &rancisco +oya dan %ablo %icasso adalah antara artis yang
menggunakan tekni ini untuk mencipta dan menghasilkan sebahagian daripada karya
utama mereka.
Corak gurisan yang dihasilkan diatas permukaan logam yang telah disapu dengan
sejenis bahan yang kalis asid.
+urisan dibuat dengan jarum etching di atas permukaan logam.
Mesin digunakan untuk menghasilkan cetakan jenis ini.
(f) Cetakan !a"u
Kaedah yang paling awal digunakan.
Muncul di 4egeri China pada kurun ke/5.
(erkembang ke 6ropah sekitar tahun 0705 Masihi dan digunakan untuk mencetak rekaan
pada kain. Kemudian) cetakan dikembangkan untuk kegunaan pendidikan) keagamaan)
propaganda dan tekstil untuk pakaian.
Cetakan berwarna diperkenalkan pada kurun ke/08 Masihi. Manakala pada kurun ke/01)
cetakan muncul dan mencapai status sebagai satu bentuk seni yang penting dengan
penghasilan karya ,lbrecht 9urer dan karyawan 6ropah.
9i Malaysia) cetakan bermula dengan mencetak kain sarung.
Kaedah yang mudah dan murah kerana peralatan senang didapati.
Cara dan teknik sama dengan cetakan lino. %erbe.aannya hanya cetakan kayu
menggunakan kayu yang kesan cetakannya berira manakala cetakan lino menggunakan
lino kesannya yang licin.
%ermukaan kayu yang berira ini membawa kesan yang tersendiri yang amat menarik.
:leh itu) seorang pencetak dari 6ropah) 6d*ard Munch amat suka menggunakan teknik
ini.
(abo*e: 6dward 'ansen) 2ailroad (ridge) ;ood/block print on paper. +i!t o! the ;%,.
0<7=.>1.7?)
(abo*e: Minnie ois Murphy (,merican) 0<>0 / 0<1@)) 6lection 4ight) ca. 0<=8 / 0<=?) ;ood/
block print on paper. +i!t o! the ;%,. 0<7=.>1.0?)
(g) Cetakan Lino
Kaedah dan proses sama dengan cetakan kayu iaitu kaedah cetakan timbul.
(e.anya hanya imej yang hendak di cetak di ukir dengan pahat pengukir di atas lino
manakala kaedah cetakan kayu ukiran dibuat di atas blok kayu.
(h) Cetakan Lithografi
Cetakan ini dicipta pada tahun 0?<5 oleh ,loys "ene!elder.
%ada tahun 05<>/an) cetakan ini telah muncul dalam karya yang penuh artistik)
iaitu dalam bentuk warna oleh %iere (onnard dan Henri de $oulouse/eutrec.
'uga dikenali sebagai cetakan %lonogra!i.
Cetakan datar menggunakan blok batu kapur sebagai blok persembahan imej.
$eknik yang digunakan ialah teknik penolakan minyak dengan air.
Kekalisan antara air dan minyak dapat menghasilkan cetakan seakan akan lukisan
pensil.
Cetakan dibuat menggunakan mesin cetak.
(i) Cetakan Sutera Saring
%ada sekitar tahun 0<=>/an) beberapa artis ,merika "yarikat memulakan hasil karya
mereka dengan menggunakan teknik cetakan ini.
'uga dikenali sebagai cetakan stensil dan sarigra!i.
Cetakan ini memerlukan kain sutera (organdi) yang diregangkan pada pemidang.
Amejnya dihasilkan melalui keratan kertas pendua) !ilem leker atau skrin !oto.
(erbe.a dengan cetakan lain) ia menggunakan sekuji untuk menyapu dakwat atau warna
di atas permukaan kertas.
$erdapat pelbagai kaedah stensil. 9i antaranya ialah:
(a) Kaedah %otongan Kertas %endua
(b) Kaedah &ilem leker
(c) Kaedah ilin
(d) Kaedah "utera "aring
(#) Cetakan Stensil !aedah Potongan !ertas Pendua
Kaedah ini ialah kaedah yang paling ringkas dan mudah. "ediakan sebuah pemidang skrin. ukis
dan gunting imej atas kertas pendua. "emasa mencetak) letakkan imej yang telah dipotong di
atas kertas permukaan dasar yang hendak dicetak. %emidang skrin diletakkan di atasnya
sebelum dituangkan dakwat atau warna. +unakan sekuji untuk meratakan warna di atas
pemidang skrin. ,ngkat perlahan/lahan pemidang skrin. (iasanya imej yang dipotong itu akan
terlekat pada belakang pemidang skrin. Cetakan ini tidak boleh menghasilkan edisi yang banyak
kerana kertas pendua yang dipotong itu akan lembap dan menyebabkan dakwat atau warna
terkeluar. "ila rujuk rajah/rajah berikut:
(k) Cetakan Stensil !aedah $ilem Laker
angkah 0 : "ediakan lakaran imej. Kemudian lukis imej pada muka belakang !ilem
leker.
angkah @ : %otong dan keluarkan bahagian/bahagian yang hendak didakwatkan atau
diwarnakan dengan pisau pemotong 4$. &ilem leker ini mempunyai dua
lapisan. "atu lapisan berlilin dan satu lapisan kertas biasa. (ahagian
yang dipotong ialah bahagian yang berlilin.
angkah = : "etelah selesai mengeluarkan bahagian yang ditembusi dakwat atau warna)
kertas !ilem leker itu diletakkan di bawah pemidang yang telah tersedia
dengan kain sutera. Kemudian) digosok dengan seterika elektrik yang
sederhana panas. "emasa menggosok) bahagian yang berlilin (leker) akan
melekat pada pemidang) sementara kertas biasa
Pengenalan Cetakan
Cetakan ialah proses terapan blok ke atas sesuatu permukaan.
Keistimewaan cetakan ini ialah mampu menghasilkan banyak keping karya yang serupa dan semua hasil
karya cetakan itu dianggap asli.
Cetakan pada awalnya digunakan untuk pendidikan) propaganda) keagamaan dan seni tekstil. Cetakan
berwarna muncul pada abad ke 08.
9i Malaysia) cetakan kayu digunakan dalam penghasilan kain batik saring.
%enis&#enis Cetakan
'( Cetakan timbulan)
Hasil imej berdasarkan kesan garisan di atas permukaan blok atau plat yang terlebih dahulu disapu
dengan dakwat atau pewarna.
Kaedah cetakan timbul ialah kolaj) lino) potongan kayu) kad bod bergelugor dan sayur/sayuran.
*( Cetakan benam)
Amej terhasil berdasarkan garisan di dalam blok atau plat.
$eknik yang digunakan ialah garisan asid) turisan) akuatin dan mesotin.
Kaedah yang berlawanan dengan cetakan timbul.
+( Cetakan ,lanograf)
9ihasilkan melalui permukaan cetakan yang mendatar.
9ikenali juga sebagai litogra!i.
Aa adalah teknik si!at penolakan minyak dengan air.
Menggunakan blok batu kapur.
Aa kelihatan seolah/olah lukisan pensel.
-( Cetakan stencil (sarigrafi))
Menggunakan kain sutera yang diregang pada kayu pemidang.
Amej terhasil melalui potongan kertas pendua) !ilem laker atau skrin !oto emulsi.
"ekuji digunakan untuk menyapu dakwat di atas skrin pemidang.
>>:71 B B > Comments
Catan
unde!inedundefined
Catan ialah proses menggambar menggunakan media warna di ataspermukaan rata.
11Fungsi catan
Menyampaikan mesej
Menyampaikan hasrat diri
Meluahkan perasaan
Merakam sejarah
Bahan
Cat .in"ak
0. %ewarna atau pigmen dalam bentuk tiub.
@. (ahan pengilat: minyak linsid) minyak poppy) atau minyak kacang untuk mencair atau memekatkan
cat.
=. (ahantara: turpentin.
7. Ciri/ciri : bersi!at legap) licin) dan berkilat atau kasar dan berjalinan terpulang kepada teknik yang
digunakan

Cat ir
0. %ewarna atau pigmen dalam bentuk kek atau tiub.
@. %engilat: gam arab.
=. (ahantara: air
7. Ciri/ciri: bersi!at lutsinar) boleh menimbulkan kesan legap jika disapu beberapa kali) membolehkan
kerja/kerja dilakukan dengan spontan.
Cat Poster
0. %ewarna dalam bentuk tiub atau botol.
@. Ciri/ciri: bersi!at legap.
=. (ahantara: air.
7. ,lat: berus pelabagai sai. jenis lembut atau keras.
8. Kertas katrij tebal atau licin.
Cat krilik
0. %ewarna ini dicampur dengan plastik cecair berwarna putih yang menjadi cerah apabila kering
@. 9iperkenalkan pada tahun 0<7>/an.
=. Cat sintetik ini cepat kering dan sesuai dengan teknik gla.ing) hard edge dan impasto
7. (ahantara: air) tidak akan melarut dalam air apabila kering
8. $eknik dan proses sama dengan catan cat minyak.

Cat Tem,era
0. %ewarna dalam bentuk tiub atau serbuk
@. %engilat: kuningg telur
=. (ahantara: air.
7. Ciri/ciri: lutsinar hampir lembut) sama seperti catan air di atas kertas. ,kan memberi kesan seperti
catan cat minyak jika pada permukaan keras dan tebal.
8. ,latan : berus pelbagai sai. dan jenis lembut atau keras seta tempat pembancuh warna.
1. Ketas: kertas tebal) kain) kan*as) papan dan sebagainya.
T/!0I! 1R0 IR
1Basah atas basah
Basah atas kering
1Kering atas basah
1 Kering atas kering
catan teknik basah atas kering
E=1+ =E +1 =
1Teknik glazing
1Teknik titik
1Teknik scumbling
1Teknik impasto
1Teknik hard edge

The Sunflowers, Vincent van Gogh, 1888.
>>:@5 B B > Comments
Lukisan
unde!inedundefined
P/0G/0L0
ukisan ialah seni yang menggambarkan objek atau pelan dengan garisan. ukisan ialah hasil seni @
dimensi dengan menggunakan media kering seperti pensil) krayon) pen) pestel)arang) pen merker) pensel
warna) pastel dan sebagainya. %enggunaan dakwat termasuk dalam kategori lukisan kerana dakwat tidak
perlu dilarutkan.
T/!0I!&T/!0I! L2!IS0
$eknik garisan yang biasa diguna dalam lukisan ialah teknik garisan silang) garisan berombak) garisan
selari) garisan menyilang dan garisan kontur. $eknik lain seperti teknik coreng) teknik gosok) teknik titik)
teknik lorek dan teknik campuran.
.edia Lukisan
'( Pensel
0. 9ibuat daripada arang dan tanah liat.
@. 'enis keras (H) digunakan untuk melakar manakala jenis lembut (() untuk membuat lorekan atau ton.
=. Kegelapan pensel ditentukan oleh gred pensel) kelajuan pensel semasa melukis dan tekanan pada
pensel.
pensel mempunyai pelbagai saiz
saiz yang berbeza memberi kesan ton yang berbeza
Contoh-contoh lukisan pensel
ontoh lukisan pensel
*( rang
0. ,salnya merupakan arang batang kayu yang terbakar.
@. Media yang tertua sekali.
=. Kelebihan arang ialah menghasilkan kesan gelap yan maksimum) lembut) lebih tepat dan tajam)
lorekan yang pantas dan mampu melukis dalam kawasan yang luas pada masa yang singkat.
7. $eknik/teknik melukis arang ialah teknik gosokan) lorekan) basah dan memadam.
arang yang !igunakan untuk melukis
arang "uga !ibuat seakan#akan pensel bagi memu!ahkan pengen!alian
$eberapa "enis arang yang ter!apat !i pasaran
%esan lorekkan !aripa!a arang
&asil karya !aripa!a me!ia arang
&asil karya lukisan me!ia arang
+( .edia Pen dan ink
0. %elbagai pen yang boleh digunakan untuk menghasilkan lukisan seperti) pen kaligra!i) pen teknikal)
pen marker dan sebagainya
@. %en/pen tersebut memberi kesan lorekan yang berbe.a
=. %en teknikal memberi kesan yang lebih halus dan terperinci
'en teknikal beri kesan halus pa!a lukisan
'en teknikal mempunyai pelbaga saiz
'en kaligrafi "uga mempunyai pelbagai saiz
lukisan me!ia pen
(ukisan pen menggunakan teknik titik
-( .edia Pastel
0. $erdapat dua jenis pastel iaitu) oil pastel dan so!t pastel) kedua/duanya memberi kesan lorekkan yang
berbe.a.
@. ukisan menggunakan pastel handaklah dimatikan menggunakan !iCer atau pemati warna bagi
menghalang dari warna tersebut tertanggal
%esan lorekan oil pastel !an soft pastel
)il pastel memberi kesan seperti lilin tetapi lebih lembut !ari krayon
Soft pastel # seperti kapur, !an !igunakan untuk menghasikan lukisan potret
lukisan me!ia pastel
(ukisan me!ia pastel
PR3S/S ./L2!IS
%ilih objek yang hendak dilukis. $entukan sudut pandangan) ton) perspekti!) ton) dan cahaya. (ahagikan
ruang kepada ruang latar belakang) ruang tengah) objek dan ruang hadapan. (uat lakaran kasar dengan
melukis garisan luar objek tersebut. +unakan teknik di atas untuk menunjukkan kesan cahaya) bentuk
dan ruang.
>>:0> B B > Comments
Prinsip Rekaan
unde!inedundefined
%rinsip rekaan amat penting dalam penghasilan sesebuah karya seni. 9engan adanya) prinsip/prinsip ini
kita dapat memberikan kritikan dan pandangan atau huraian terhadap sesebuah karya seni dalam bidang
seni *isual. ,ntara prinsip yang terdapat dalam prinsip rekaan dalam bidang seni *isual ialah seperti
berikut :
=! @I P4 ( singkatan nota untuk mudah diingati )
=! / D !ontra) !epelbagaian) !esatuan D
@I / D Imbangan ) Irama E pergerakan D
P / Penegasan
4 / 4armoni
0. Harmoni.
@. Kontra.
=. %enegasan.
7. Ambangan.
8. Arama dan %ergerakan.
1. Kepelbagaian.
?. Kesatuan.
4armoni

Harmoni ialah tindak balas tampak di dalam alam dan karya seni yang menyepadukan unsur/unsur seni
seperti garisan) warna) rupa) bentuk) jalinan dan ruang. "usunan atau ulangan unsur/unsur seni mengikut
cara yang tertentu. Harmoni tidak wujud jika ada ciri/ciri yang bercanggah. Harmoni mewujudkan
keselesaan) kesesuaian) keseragaman) ketenangan dan kesatuan.
Harmoni (entuk
!ontra
Kontra wujud jika ada unsur/unsur seni yang bertentangan atau bercanggah dalam sesuatu
gubahan. &ungsi kontra ialah untuk menarik perhatian) memberi !okus) mengelakkan kebosanan dan
kesan pergerakan. Kontra dapat dihasilkan melalui penggunaan unsur seni) teknik dan bahan yang
berlainan.
Kontra dari segi warna.
Penegasan
%enegasan wujud apabila terdapat sesuatu unsur yang menonjol) kontra atau ganjil dalam sesuatu
gubahan. &ungsi penegasan ialah untuk menarik perhatian) memberi !okus) dan mengelakkan
kebosanan. %enegasan dapat dihasilkan melalui penggunaan unsur seni yang kontra atau asingkan
objek yang hendak ditegaskan.

%enegasan pada (pulau) %enegasan pada (tajuk buku)
Imbangan
Ambangan bermaksud kesamaan dan kesepadanan dari segi berat) tarikan dan tumpuan. $erdapat @ jenis
imbangan iaitu:
0. Ambangan simetri F unsur seni yang sama antara kiri dan kanan atau atas dan bawah (garisan
GaCisHdilukis di tengah/tengah pembahagian tersebut).
Ambangan "imetri.
@. Ambangan tidak simetri F unsur seni tidak sama di kedua/dua bahagian tetapi mempunyai cirri/ciri yang
menimbulkan kesan keseimbangan.
Ambangan $idak "imetri.
Irama dan Pergerakan

%ergerakan ialah keadaan yang bergetar) bergoyang) berayun) berpancar) bersinar/sinar dan
sebagainya. &ungsi irama dan pergerakan ialah untuk memberi kesan lebih hidup dan realistik terhadap
sesuatu gubahan. %ergerakan dapat dilihat melalui kesan angin) air) ombak) tau!an dan sebagainya.

!e,elbagaian
Kepelbagaian wujud hasil penggunaan pelbagai gaya) nilai) dan idea yang berbe.a dalam sesuatu
gubahan. Kepelbagaian dapat memberi gaya) *ariasi) tenaga) dan daya tarikan dalam sesuatu
gubahan. Kepelbagaian dapat dihasilkan melalui penggunaan unsur seni seperti garisan) rupa dan warna
yang pelbagai dalam sesuatu gubahan.
!esatuan
Kesatuan bermaksud satu tema atau satu idea bagi semua unsur dalam sesuatu gubahan. Kesatuan
dapat menimbulkan suasana yang tenteram) teratur dan selesa.
@=:85 B B > Comments
Unsur Seni
unde!inedundefined
$erdapat enam unsur seni dalam pendidikan seni *isual. ,ntaranya ialahgarisan5 ru,a5 bentuk5 #alinan5
ruang dan 6arna( $idak dina!ikan keenam/enam unsur ini amat penting dalam penghasilan karya
sesebuah seni mahupun dari segi seni sentuhan ataupun seni tampak. 9alam sesebuah karya seni
sekurang/kurangnya terdapat satu unsur seni.
Insur/unsur seni.
'( Garisan
*( Ru,a
+( Bentuk
-( %alinan
7( Ruang
8( 1arna
Garisan(
+arisan merupakan cantuman titik/titik yang bersambungan atau yang mempunyai jarak tertentu.
+arisan memainkan peranan yang amat penting dalam menwujudkan rupa) bentuk) jalinan) pergerakan)
ton dan corak.
+arisan juga memainkan peranan yang penting dalam menunjukkan seseorang perasaan dalam
sesebuah karya.


Ru,a(
2upa merupakan sambungan penghujung garisan ke titik permulaannya. 2upa tiada jisim dan hanya
mempunyai satu permukaan sahaja.

2upa terbahagi kepada empat iaitu :
2upa geometri
2upa organik
2upa negati!
2upa positi!

2upa +eometri 2upa :rganik
Bentuk
(entuk ialah merupakan objek yang mempunyai keluasan) ketinggian) jisim dan mempunyai permukaan
yang lebih daripada satu.
(entuk terbahagi kepada dua iaitu :
(entuk konkrit
(entuk ilusi
(entuk Konkrit (entuk Alusi
%alinan(
'alinan bermaksud kesan yang terdapat dalam seseuatu permukaan objek.
'alinan terbahagi kepada dua iaitu :
'alinan sentuh
'alinan tampak
'alinan "entuh 'alinan $ampak
Ruang(
2uang ialah kawasan kosong yang terdapat dalam sesuatu objek ataupun jarak yang ada pada di antara
kedua/dua objek dalam sesebuah karya seni.
2uang mudah diwujudkan dalam menggunakan garisan grid perspekti!.
2uang terbahagi kepada dua iaitu :
2uang terbuka
2uang tertutup
2uang $erbuka 2uang $ertutup
1arna(
;arna memainkan peranan yang penting dalam menwujudkan suasana yang tidak bosan.
;arna dapat menunjukan perasaan seseorang pelukis semasa menggunakan jenis/jenis warna dalam
penghasilan lukisan. ;arna merupakan elemen yang amat penting dalam bidang seni *isual.
;arna terbahagi kepada :
;arna asas / merah) biru dan kuning
;arna sekunder / campuan dua warna sahaja daripada warna/warna asas
;arna tertiar
;arna monokrom / sewarna yang dicampur dengan warna putih dan hitam untuk mengawal
kegelapan warna yang diingini.
;arna penggenap

finasi Stensil&T/!0I! PS9

"abtu) Mac 0@) @>00 B
96&A4A"A "$64"A,4
0.
+ambar yang ada ditebuk mengikut kehendak supaya meninggalkan ruang kosong di atas alat stensil
tersebut.
@.
+ambar yang ditebuk diletakkan di atas kertas lukisan.
;arna disapu di atas stensil yang diletakkan atas kertas lukisan tadi.
=.
;arna akan melalui ruang kosong atau lubang di atas stensil dan diserap oleh kertas.
+aris luar pada lubang itu memberi kesan kepada si!at garis luar rupa bentuk yang dihasilkan.
TEKNIK-TEKNIK MENGGAMBAR
') T/!0I! CT0
Teknik catan ialah cara menghasilkan karya dengan menggunakan bahan mengecat seperti cat air, cat poster,
cat emulsi, cat gloss dan lain-lain lagi. Berus dan alat improisasi lain boleh digunakan untuk menyapukan bahan cat
di atas sesuatu permukaan. Selalunya, sapuan cat akan menon!olkan karya dan memberi kesan kepada kandungan
dan penyampaian gambar.
C30T34 G.BR T/!0I! CT0


*) T/!0I! !3L%
$eknik kolaj ialah cara menghasilkan karya dengan menggunakan tampalan dari gubahan bahan/
bahan seperti pelbagai jenis kertas) bahan buatan manusiadan bahan semulajadi ke atas sesuatu
permukaan seperti kertas) plastik atau papan secara bebas dan boleh bertindih.
C30T34 G.BR T/!0I! !3L%

+) T/!0I! C/T!0
$eknik cetakan ialah cara menghasilkan karya dengan cetakan. $eknik cetakan menggunakan si!at
timbul dan tenggelam pada sesuatu blok atau skrin. ,ntara bahan cetakan ialah blok) cetakan lino)
Dstrawboar!D) DpolyfoamD dan sebagainya.
C30T34 G.BR T/!0I! C/T!0

-) T/!0I! R/SIS
$eknik resis menggunakan bahan yang tidak bercampur antara satu sama lain. 9engan menggunakan
lilin atau krayon untuk melukis corak pada permukaan kertas lukis) selepas itu) guna warna air untuk
sapu di atasnya. 9i kawasan yang tidak berlilin atau krayon) warna air akan diserap. Manakala kawasan
yang berlilin atau krayon) warna air tidak akan diserap.
C30T34 G.BR T/!0I! R/SIS

7) T/!0I! G3S3!0
$eknik gosokan ialah menggunakan krayon atau pensil warna dan gosokkannya di atas kertas yang
diletak di atas sesuatu permukaan yang kasar) misalnya atas objek dengan jalinan yang berlainan.
'alinan di atas objek akan memberi kesan kepada hasil gosokan.
C30T34 G.BR T/!0I! G3S3!0

8) T/!0I! ST/0SIL0
$eknik stensilan ialah teknik di mana rupa bentuk gambar dihasilkan dari alat stensil dengan sesuatu
cara supaya meninggalkan ruang kosong di atas alat stensil. ,pabila bahan warna disapu atas alat
stensil yang dilletakkan atas kertas) bahan warna akan melalui ruang yang kosong di atas stensil dan
diserap oleh kertas.

C30T34 G.BR T/!0I! ST/0SIL0

:) T/!0I! P/RCI!0
$eknik percikan ialah menggunakan bahan warna boleh dipercik dari sesuatu alat) misalnya warna air
boleh dipercik dari berus. Hasilnya ialah jalinan bertitik/titik.
C30T34 G.BR T/!0I! P/RCI!0

;) T/!0I! G2RIS0
$eknik gurisan boleh dihasilkan dengan menggunakan sesuatu alat yang tajam untuk mengguris keluar
sesuatu bahan yang lembut dari sesuatu permukaan. Misalnya menggunakan krayon untuk mewarna
kertas lukis secara berlapis/lapis. "elepas itu) gunakan alat yang keras atau tajam seperti kayu) plastik
dan paku untuk mengguris pada krayon yang tebal supaya menghasilkan gambar.
C30T34 G.BR T/!0I! G2RIS0

<) T/!0I! CP0
$eknik capan juga boleh digolongkan dalam kategori cetakan. $eknik capan ialah cara menghasilkan
karya dengan menggunakan bahan yang disapukan warna (cat air atau cat poster) dan dicat ke atas
sesuatu permukaan.
C30T34 G.BR T/!0I! CP0

<) T/!0I! .3=/!
$eknik mo.ek ialah cara menghasilkan karya dengan menyusun dan menambah bahan/bahan seperti
kertas warna) plastik) kepingan jubin dan sebagainya ke atas sesuatu permukaan seperti kertas) plastik
dan papan secara tersusun) bersebelahan dan tidak bertindih.
C30T34 G.BR T/!0I! .3=/!