Professional Documents
Culture Documents
Chuyên đề Dự Báo Tài Chính Của Doanh Nghiệp
Chuyên đề Dự Báo Tài Chính Của Doanh Nghiệp
TS.BCH C HIN
D BO TI CHNH CA DN
Nhng im ch : + Khi xem xt d bo cng cn thy rng kh c th hy vng t c vic d bo hon ton chnh xc. Vn quan trng t ra l cn c gng t c d bo mt cch tt nht trong iu kin c th c + Cng cn trnh tnh trng tm thng ha vic d bo, thc hin d bo mt cch my mc. + Thc hin d bo i hi phi c tm nhn, s phn tch v phn on mt cch sc xo a ra cc kch bn vi cc tnh hung khc nhau c th xy ra. iu ny s lm cho vic d bo tr ln linh hot 3 hn.
2. Qu trnh v cn c d bo ti chnh DN a. Qu trnh d bo ti chnh. Qu trnh lp k hoch ti chnh c th chia thnh 3 giai on: Giai on chun b, giai on son tho d tho , giai on hon chnh d tho. - Giai on chun b Cng vic ch yu ca giai on ny l thu nhp v phn tch thng tin. Nhng thng tin cn thu thp c th chia lm hai loi. + Thng tin v cc nhn t bn ngoi doanh nghip. + Thng tin v cc nhn t bn trong doanh nghip Thng tin sau khi thu thp cn phi tin hnh x l, 4 chn lc, phn tch
-Giai on son tho d bo Trn c s ti liu thng tin, s dng nhng phng php nht nh tin hnh v xc nh d bo v tnh hnh ti chnh ca doanh nghip. - Giai on hon chnh k hoch + Xem xt kt qu ti chnh d tnh vi mc tiu ban u. + Xem xt mc hp l ca nhng gi thit kinh t c dng d on, pht hin nhng sai st trong nhng thng tin hoc nhng khim khuyt trong cc hot ng.
5
b- Nhng cn c ch yu d bo ti chnh - Kt qu phn tch nh gi tnh hnh ti chnh k trc Nhng kin rt ra qua phn tch nh gi tnh hnh v kt qu ti chnh k trc cho thy nhng im mnh v nhng im yu trong hot ng ti chnh ca doanh nghip, t gi ln phng hng v bin php nhm khai thc th mnh, tim nng v iu chnh khc phc nhng im yu v ti chnh ca doanh nghip trong tng lai. - Cc chin lc hay nh hng ti chnh ca doanh nghip K hoch ti chnh l vic c th ho ti chnh ca doanh nghip. Do vy, khi lp ti chnh hng nm cn phi trn c s xem xt cc chin lc ti chnh ca doanh nghip nh: Chin lc u t, chin lc huy ng vn, chi n 6 lc v c tc v.v.
b- Nhng cn c ch yu lp k hoch ti chnh - Cc chnh sch, ch ti chnh ca Nh nc i vi doanh nghip, v nhng vn lin quan trc tip n mi trng kinh doanh ca doanh nghip Cn nm vng cc chnh sch kinh t - ti chnh ca Nh nc, cc lut thu, ch khu hao ti sn c nh, cc th l v quy ch vay vn... V nhng xu hng din bin thay i trong mi trng kinh doanh m trc tip l mi trng ti chnh nh s bin ng ca li sut , ca th trng chng khon, s pht trin ca cc Cng ty cho thu ti chnh... Nhng yu t trn u lin quan n vic d bo ti chnh ca doanh nghip.
7
II. D BO DOANH THU 1. Tm quan trng ca d bo doanh thu - D bo ti chnh c bt u bng d bo doanh thu.. - D bo doanh thu l vn cc k quan trng, bi l doanh thu l im khi u v chi phi n hu ht cc vn ti chnh v cc hot ng khc ca doanh nghip. - Vic d bo doanh thu qu sai lch s dn n nhng hu qu nghim trng: + Nu th trng m rng hn rt nhiu so vi d bo + Nu vic d bo doanh thu qu lc quan.
8
2. Nhng yu t cn xem xt trong d bo doanh thu D bo doanh thu l vn phc tp. S phc tp trong vic d bo doanh thu l do doanh thu ca mt doanh nghip chu s tc ng ca mt lot cc yu t: + Trin vng ca nn kinh t + Th phn v kh nng cnh tranh ca DN + Chnh sch gi c ca Doanh nghip + Chnh sch Marketing v chnh sch tn dng thng mi vi khch hng + Yu t lm pht
3. Cch thc d bo doanh thu Vic d bo doanh thu cn bt u t vic xem xt nh gi tnh hnh thc hin doanh thu ca doanh nghip trong thi k trc , thng thng, xem xt doanh thu trong khong t 3 - 5 nm trc . - Cn phn tch nh gi mc tng gim doanh thu v nguyn nhn dn n s tng gim trn c s xc nh tc tng trng bnh qun hng nm ca doanh thu. - d bo doanh thu cho mt nm no trong tng lai, cn xem xt cc yu t nh hng n doanh thu nh nu trn. - Tnh ton, xem xt tc tng trng ca thi k qua v d kin cho k sp ti cho tng loi sn phm. Trn c s , tp hp nh gi v iu chnh a ra 10 d bo doanh thu ca ton b doanh nghip
Qua xem xt tnh hnh thc t ca cng ty cho thy, nm N3 do thi tit xu dn n cafe b mt ma, nng sut t c mc thp, do vy doanh thu nm N3 gim xung kh thp so vi nm N1. Nm sau, thi tit thun li, mt khc gi cafe trn th trng th gii tng do vy doanh thu ca cng ty tng ln 15% y l mc tng trng cao kh bt thng. Cng ty xc nh mc tng trng doanh thu bnh qun hng nm trong 5 nm qua l 9,1%. Trn c s xem xt mc tng trng doanh thu nh trn, ng thi phn tch v d bo nn kinh t v cc yu t khc, cng ty d tnh mc tng trng doanh thu trong nm ti l 10%, vi mc tng trng ny mc doanh thu s t c l: 3.000 x (1+10%) = 3.300 triuUSD 11
III. D bo Bo co ti chnh. Mc tiu ch yu d bo Bo co kt qu kinh doanh l xc nh li nhun sau thu m cng ty c kh nng t c, trn c s d bo c tc mi c phn v li nhun gi li ti u t. Bc 1: D bo doanh thu (nh nu phn trn) Bc 2: D kin s b kt qu kinh doanh. a- D kin t l cc chi ph trn doanh xc nh t l chi ph trn doanh thu ca k trc, t c th iu chnh thch hp d kin cho k ny. b- Xut pht t chnh sch c tc ca cng ty d kin c tc 1 c phn k ny v s li nhun sau thu dnh tr c tc. c- Trn c s xc nh cc yu t trn, d kin s b Bng 12 kt qu kinh doanh.
Th d v cng ty X
Bo co kt qu kinh doanh ca cng ty X nm N0
STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Doanh thu Tng chi ph cha k khu hao Chi ph khu hao Tng chi ph sn xut kinh doanh EBIT Li vay (I) Li nhun trc thu (EBT) Thu thu nhp (40%) Li nhun sau thu C tc u i Li nhun sau thu thuc c ng ph thng C tc cho c ng ph thng Li nhun li Ch tiu 3.000 2.616 100 2.716 284 88 196 78 118 4 114 58 56
13
Vtnh: Triu USD 10 375 615 1.000 1.000 2.000 60 110 140 310 754 1.064 40 130 766 896 2.000
14
- D kin c tc. + Li tc c phn nm trc l 1,15 USD/c phn. + Theo chnh sch c tc, d kin c tc nm N+1 l 1,25 USD/c phn. + Tng s c phn ang lu hnh ca cng ty l 50 triu c phn. Nh vy, li nhun sau thu d kin s b dnh tr c tc l: 1,25 x 50.000.000 = 62,5 triu USD v lm trn l 63 triu USD.
15
Bc 3: D bo s b Bng cn i k ton (Giai on1) a- D kin nhu cu ti sn tng thm Phng php d bo Bng cn i k ton theo t l phn trm trn doanh thu da trn c s nguyn l mi lin h gia doanh thu v ti sn: - tng doanh thu i hi phi gia tng ti sn tng ng to ra nn tng cho vic tng doanh thu. + Ti sn lu ng nhn chung thay i tng ng vi doanh thu: Khi c s bin ng v doanh thu th thng thng lp tc ko theo s bin ng vn bng tin, khon phi thu v hng tn kho. + Ti sn c nh s khng nht thit phi thay i tng ng vi tc tng doanh thu( c bit l khi cng ty hot ng cha huy ng ti a cng sut nng lc sn xut hin c ) 17
b- D bo v ngun ti tr v cn i vi nhu cu Khi ti sn tng ln th n v vn ch s hu cng tng ln. S ti sn tng thm s c ti tr bng nhng phng thc nht nh. * Trc ht, s vn thiu ht s c b p bi cc khon phi tr nh cung cp v cc khon n phi tr khc pht sinh t ng c tnh cht chu k. Li nhun li s tng nhng khng cng t l tng nh doanh thu: Mi mt mc mi ca li nhun li s c tr thnh mc c cng vi mc tng thm ca li nhun li, v mc mi li nhun li phi c tnh ton thng qua bo co kt qu kinh doanh Nu vn cha , s vn thiu ht s c ti tr t ngun vn bn ngoi bng cch vay vn hoc pht hnh thm c phiu thng bn ra cng chng ty thuc vo cc chi n 18 lc ti tr ca DN
Th d v cng ty X (tip tc): - D kin tc tng ti sn cng vi tc tng doanh thu l 10% Gi tr TS tng thm: 2.000tr 2.000trx11o% = 200tr - Khon phi tr ngi bn v khon n phi tr c tnh cht chu k c d bo tng ln cng vi tc tng trng ca doanh thu l 10%: + Khon phi tr ngi bn tng thm: 60tr x 10% = 6tr + Khon n phi tr c tnh cht chu k tng thm: 140tr x 10% = 14t + Cc khon vay ngn hn, vay di hn v c phiu u i, c phiu thng l ty thuc vo quyt nh ca nh cc qun l cng ty. i vi cng ty X, cc khon ny theo nh d bo ban u l duy tr mc nh nm bo co + S li nhun gi li ca nm d bo t li nhun sau thu nh d bo phn trn l: 68 triu
19
Ch tiu Tin mt N phi thu Hng tn kho - Tng ti sn lu ng - Tng ti sn c nh A-Tng ti sn N phi tr nh cung cp Vay ngn hn N phi tr khc(c tnh chu k) Tng n ngn hn Vay di hn - Tng s n C phiu u i C phiu thng Li nhun gi li - Tng s vn ch s hu B-Tng n v vn ch s hu Nhu cu vn cn b sung *
Nm bo co (Nm N0) 10 375 615 1.000 1.000 2.000 60 110 140 310 754 1.064 40 130 766 896 2.000
D kin ln 1 11 412 677 1.100 1.100 2.200 66 110 154 330 754 1.084 40 130 834 961 2.088
20
Bc 4: D kin to lp ngun ti tr b sung v d bo Bng cn i k ton giai on hai. Khi xut hin du hiu nhu cu vn tng thm, i n quyt nh ti tr, nh qun l ti chnh cn phi xem xt mt s nhng yu t nht nh nh: - C cu ngun vn mc tiu ca doanh nghip. - S tc ng ca cc khon vay ngn hn n h s thanh ton hin thi. - Tnh hnh ca th trng vn v th trng tin t. - Nhng rng buc bi cc ch n hin hnh. .. Trn c s cn nhc ton b cc yu t s quyt nh cch thc huy ng ngun ti tr p ng nhu cu s vn tng thm.
21
i vi cng ty X, p ng nhu cu vn tng thm l 112 triu ng, gi s nh qun l phi hp cc ngun ti tr nh sau: VT: triu USD Cc ngun ti tr Vay ngn hn Vay di hn C phiu thng Tng cng Tng s ngun vn mi T l % 25 25 50 100 S tin 28 28 56 112 Li sut (%) 8 10 -
Nh vy, d bo: Gi tr ti tr bng vay ngn hn: 110 triu + 28 triu = 138 triu USD Vay di hn: 754 triu + 28 triu = 782 triu USD C phiu thng: 130 triu + 56 triu = 186 triu USD
22
D bo bng cn i k ton ln 2
Ch tiu Nm bo co (Nm N5) T l d bo (%) Nm d bo (Nm N6+1) D kin ln 1 11 412 677 1.100 1.100 2.200 110 110 66 110 154 330 754 1.084 40 130 834 961 2.088 112 +112 +56 +28 +28 Nhu cu vn tng thm D kin ln 2
Tin mt N phi thu Hng tn kho - Tng ti sn lu ng - Tng ti sn c nh A- Tng ti sn N phi tr nh cung cp Vay ngn hn N phi tr khc(c tnh chu k) Tng n ngn hn Vay di hn Tng s n C phiu u i C phiu thng Li nhun gi li Tng vn ch s hu Tng n v vn ch s hu Nhu cu vn cn b sung *
10 375 615 1.000 1.000 2.000 60 110 140 310 754 1.064 40 130 766 896 2.000
11 412 677 1.100 1.100 2.200 66 138 154 358 782 1.140 40 186 834 1.060 2.200
23
Bc 5: iu chnh nhng khon c lin quan bi nh hng ca vic b xung ngun ti tr v hon thin vic d bo. - Khi s dng ngun ti tr b xung t bn ngoi p ng nhu cu vn cho vic tng thm ti sn mi => cn tnh n tc ng ca n n cc khon c lin quan, t c s iu chnh thch hp i vi Bng kt qu kinh doan v Bng cn i k ton.
24
C tc
Li nhun Gi li u t
Tip tc xem xt cng ty X: - Nhng nh hng t vic tng thm vn vay. + Chi ph li tin vay tng thm do tng khon vay ngn hn + Khon li tc tri phiu phi tr tng thm: Tng chi ph li vay tng thm Tng chi ph li vay S thu thu nhp gim i
26
Tip tc xem xt cng ty X: -Nhng nh hng t vic vic pht hnh thm c phiu thng mi: + Gi c phiu cui nm bo co l 23 USD/c phn v d kin gi pht hnh 1 c phiu mi cng l 23 USD + vy s c phiu mi cn pht hnh + s c tc tng thm => Tng s tin tr c tc s l S tin ny cn phi c phn nh iu chnh d bo ln hai. nh hng ca vic iu chnh ti tr n Bng bo co kt qu kinh doanh dn n phi tip tc gim s li nhun li l: 68 triu - 62 triu = 6 triu USD. 27
STT Ch tiu
Nm bo co (Nm N5)
3.000 2.616 100 2.716 284 88 196 78 118 4 114 58 56
T l d bo (%)
110 110 110
Nm d bo D kin ln 1
3.300 2.878 110 2.988 312 88 224 89 135 4 131 63 68 +3 -6
Cc iu chnh
0 0 0 0 0 +5 0 -2
D kin ln 2
3.300 2.878 110 2.988 312 93 219 87 132 4 128 66 62
D kin ln cui
3.300 2.878 110 2.988 312 93 219 87 132 4 128 66
28 62
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Doanh thu Tng chi ph cha k khu hao Chi ph khu hao Tng chi ph sn xut kinh doanh EBIT Li vay (I) Li nhun trc thu (EBT) Thu thu nhp (40%) Li nhun sau thu C tc u i Li nhun sau thu dnh cho c ng ph thng C tc cho c ng ph thng Li nhun li
Ch tiu
Nm bo co (Nm N5)
T l d bo (%)
D kin ln 1
Nm d bo (Nm N6-)
D kin ln 3
D kin ln cui
A- Tng ti sn
N phi tr ngi bn Vay ngn hn N phi tr khc(c tnh CK) Tng n ngn hn Vay di hn - Tng s n C phiu u i C phiu thng Li nhun gi li - Tng s vn ch s hu
2.000
60 110 140 310 754 1.064 40 130 766 896
2.200
66 110 154 330 754 1.084 40 130 834 961
2.200
66 138 154 358 782 1.140 40 186 828 1.014
2.200
66 140 154 360 783 1.143 40 189 828 1.057
B-Tng n v vn ch s hu
Nhu cu vn cn b sung *
2.000
2.088
2.194
2.200
29
Phn tch d bo - Sau khi hon thnh c bn d tho cc bo co ti chnh, cn tin hnh phn tch nh gi cc H s ti chnh quan trng nhm xem xt vic d bo c p ng c cc mc tiu ti chnh ra hay khng. - Nu cha tht ph hp th cn phi thay i mt s yu t ca bn d bo iu chnh sao cho t c cc mc tiu ra mt cch ph hp, nh: + Xem xt kh nng gim chi ph SXKD. + Xem xt k hn vic cung cp tn dng thng mi cho khch hng t c th rt ngn k thu tin + Kh nng tng thm vng quay hng tn kho + v.v. T , cn phi xem xt tc ng ca nhng thay i n 30 Bng d bo v bo co ti chnh
a thm kch bn - Cn a ra nhng kch bn vi tc tng trng doanh thu khc nhau v phn tch nh gi xem xt n nh hng nh th no n tnh hnh ti chnh ca cng ty. - M hnh d bo s c thay th bng nhng bin s khc nhau, t xem xt nh hng ca n n k hoch hot ng la chn cng nh tnh hnh ti chnh ca cng ty nh th no nh: nh gi nh hng ca n n chnh sch c tc v c cu ngun vn ca cng ty. - Nhng kt qu Trn s c xem xt iu chnh d bo mt cch hp l hn
31
Vn cn thit b sung
S li nhun gi li ti u t
(6.2)
Th d : Xem xt cng ty X : + T l ti sn trn doanh thu l: RAS = 2.000 triu : 3.000 triu = 0.667. + T l cc khon n phi tr c tnh cht chu k so vi doanh thu: RLS = (60 triu + 140 triu) : 3.000 triu = 0.067. + Mc thay i doanh thu ca nm d bo so vi nm BC: S = 3.300 triu 3.000 triu = 300 triu USD. + T sut li nhun sau thu trn doanh thu: M = 114 triu : 3.000 triu = 0,038. + H s tr c tc: Rp = 58 triu : 114 triu = 0,509 Vy, cng ty X cn b sung s vn cn thit : AFN = 0,667 x S 0,067 x S - 0,038 x S1 x (1 - 0,509) = 0,667 x 300 triu 0,067 x 300 triu 0,038 x 3.300 triu x 0,491 = 118 triu USD.
33
Ch : - Kt qu d bo theo cng thc trn cng khng phi lun lun ng tin cy. - Cng thc d bo trn c s dng d bo nhanh s b ban u v c coi nh s dng b sung cho phng php d bo Bng cn i k ton
34
35
Mi quan h gia tng trng v nhu cu ti tr 2- Chnh sch c tc v chnh sch ti tr: Chnh sch c tc nh hng khng nh n chnh sch ti tr ca doanh nghip. + Chnh sch c tc nh hng n nhu cu s dng ngun vn t bn ngoi: Nu h s tr c tc cao th li nhun gi li ti u t s nh v do vy, nhu cu vn huy ng t bn ngoi cng ln. + Do vy, khi c nhu cu u t ln, c th iu chnh gim h s tr c tc tng thm li nhun li cho u t. Tuy nhin, i n quyt nh , nh qun l cn phi cn nhc tc ng ca quyt nh n gi c 36 phiu trn th trng.
Mi quan h gia tng trng v nhu cu ti tr 3- Hm lng vn: - nh gi khi qut mc vn cn thit s dng cho hot ng ca doanh nghip ngi ta c th s dng ch tiu hm lng vn. - Ch tiu ny c th xc nh bng cch ly gi tr tng ti sn chia cho tng doanh thu. Ch tiu hm lng vn cho bit c c 1 ng doanh thu cn bao nhiu ng ti sn hay ng vn. - Yu t hm lng vn tc ng ch yu n nhu cu vn cho mt n v doanh thu gia tng. Nu hm lng vn thp, th doanh thu tng nhanh cng cha cn huy ng vn t bn ngoi.
37
Mi quan h gia tng trng v nhu cu ti tr 4. T sut li nhun sau thu trn doanh thu: y cng l mt trong nhng yu t quan trng trong phng trnh xc nh nhu cu vn tng thm. - Nu ch s ny t c mc cao th c th gim bt c nhu cu vn tng thm trong khi cc yu t khc khng thay i. - i khi c nhng doanh nghip tng trng nhanh, nhng do t c t sut li nhun sau thu trn doanh thu mc cao v cc yu t khc khng thay i, cng ty vn khng cn ti tr t bn ngoi
38