THNH PH N HA H"C T% BO VI SINH V(T TNH THEO H)P CH+T KH Cc h,p ch.

t c- b2n: protein, glucid, lipid, acid nucleic... Cc h,p ch.t khc: vit, khong Cc nguyn t4 c- b2n: C, N, O, H Cc nguyn t4 khong: 6a l7,ng: P, S, Na, Ca, K, Mg, Fe, Cl... Vi l7,ng: Zn, Mn, Mo, Co... Theo Atkinson B. v Mavituna F., 1983: N.m men: C (47.0%), N (7.5%), O (31.0%), H(6.5%), Khong (8.0%)

Suy ra: -

29

DINH D89NG VI SINH V(T 1. 6;NH NGH=A Qu trnh dinh d7>ng: qu trnh h.p th? cc ch.t dinh d7>ng AB thEa mn mFi nhu cGu sinh tr7Hng v pht triBn. 2. PH8*NG PHP TING H)P NKNG L8)NG 2.1 VSV quang nMng: VSV tN d7>ng quang nMng (photoautotrophs) VSV dO d7>ng quang nMng (photoheterotrophs) VSV tN d7>ng ha nMng (chemoautotrophs) VSV dO d7>ng ha nMng (chemoheterotrophs)

2.2 VSV ha nMng: -

Hnh : MQt s4 ph7-ng php tRng h,p nMng l7,ng tS VSV

30

3. NHU C U NGUYN TU C* BVN - Nhu cGu C: C v c-: CO2 C hXu c-: Cc h,p ch.t A-n gi2n: A7Yng, acid hXu c-, r7,u Cc h,p ch.t phZc t\p: polysaccharide, hydrocarbon - Nhu cGu N: N phn t] (N2). N v c-: NH4+, nitrate, nitrite, ure... N hXu c-: cc acidamin, peptide, protein - Nhu cGu H, O: tN cn b^ng trong mi tr7Yng. 4. NHU C U KHONG - Hai nguyn t4 c- b2n: P, S l cofator, cQng t4 ion kim lo\i v vit, xy dNng c- quan t_ bo. - N`ng AQ khong trong mi tr7Yng 2nh h7Hng A_n sN sinh tr7Hng caa vsv v qu trnh tRng h,p cc s2n phbm trao ARi ch.t. 5. NHU C U Y%U TU SINH TR8cNG - MQt s4 ch.t sinh tr7Hng: purine, pyrimidine, vitamin, acid amin...

31

- Hm l7,ng t4i 7u ch.t sinh tr7Hng trong mi tr7Yng ph? thuQc vo loi vi sinh vdt v Au,c xc AOnh b^ng ph7-ng php thNc nghiem. 6. MI TR8fNG NUI C+Y VSV - M?c Ach s] d?ng: l hgn h,p ch.t ha hFc cGn thi_t cho vsv pht triBn. - Phn lo\i: theo ph7-ng php pha ch_ (mi tr7Yng tN nhin, mi tr7Yng tRng h,p); theo tr\ng thi vdt l (mi tr7Yng rin, mi tr7Yng bn rin, mi tr7Yng lEng). - So snh 7u nh7,c AiBm caa tSng mi tr7Yng: Mi tr7Yng tN nhin v mi tr7Yng nhn t\o - M?c Ach s] d?ng cc mi tr7Yng: Mi tr7Yng rin Mi tr7Yng lEng Mi tr7Yng bn rin

32

CC Y%U TU VNH H8cNG 6%N Sj SINH TR8cNG V PHT TRIkN ClA VI SINH V(T 1. CC Y%U TU V(T L 6Q bm Ho\t AQ caa n7nc trong mi tr7Yng

aw =
Trong A:

n2 P = P0 n1 + n2

P: p lNc h-i trn mi tr7Yng H mQt nhiet AQ nh.t AOnh P0: p lNc h-i trn n7nc c.t H cng nhiet AQ n1: s4 phn t] ch.t tan n2: s4 phn t] dung mi - VSV sinh tr7Hng t4t trn mi tr7Yng c aw = 0.900.99 - ong d?ng: gi2m AQ bm AB ko di thYi gian b2o qu2n thNc phbm. Nhiet AQ - DNa vo nhiet AQ ho\t AQng, vsv A7,c chia thnh 5 nhm: 7a l\nh, 7a mt, 7a .m, 7a nhiet v cNc k 7a nhiet. - Khi niem vp Tmin, Tmax, Topt. - 6` thO giXa T v v (t4c AQ sinh tr7Hng vsv). - ong d?ng: s] d?ng nhiet AQ th.p hoqc cao AB ko di thYi gian b2o qu2n thNc phbm
B2ng phn lo\i vsv theo nhiet AQ ho\t AQng (Leclerc et. al.,1994)
33

Nhm vi sinh vdt 8a l\nh (psychrophile) 8a mt (psychrotrophe) 8a .m (mesophile) 8a nhiet (thermophile) CNc k 7a nhiet (extreme thermophile)

Tmin(0C) Topt(0C) Tmax(0C) -7 0 10 40 65 13 22 37 62 95 18 32 48 72 110

p lNc thbm th.u - DNa vo kh2 nMng chOu A7,c nhXng n`ng AQ mu4i NaCl khc nhau trong mi tr7Yng, vsv A7,c chia lm 3 nhm:
N`ng AQ NaCl trong mi tr7Yng < 0.2M 0.20.5M >0.5M Nhm vi sinh vdt Kr mu4i (non-halophile) 8a mu4i (halophile) ChOu mu4i (tolerant halophile)

34

- ong d?ng: tMng p lNc thbm th.u AB ko di thYi gian b2o qu2n thNc phbm. nh sng (tia UV), tia bZc x\ (tia gamma, tia X) ong d?ng: V trng d?ng c?, thi_t bO, nh x7Hng ... Chi_u x\ thNc phbm AB ko di thYi gian b2o qu2n s2n phbm.

2.

CC Y%U TU HA H"C pH

- Thng th7Yng pHopt cho sN sinh tr7Hng caa vi khubn l

6.57.5, caa n.m men v n.m m4c l 3.06.0. - Khi niem vp pHmin, pHmax, pHopt.
35

- 6` thO giXa gi trO pH v v (t4c AQ sinh tr7Hng vsv). - ong d?ng: gi2m pH nh^m m?c Ach ch_ bi_n k_t h,p ko di thYi gian b2o qu2n thNc phbm. Oxy phn t]: DNa vo nhu cGu oxy phn t], VSV A7,c chia lm 5 nhm: - Hi_u kh bit buQc (strict aerobe): dng oxy AB h h.p - Vi hi_u kh (micro-aerophile) - Kr kh bit buQc (strict anaerobe): oxy l ch.t AQc A4i vni c- thB - Kr kh chOu d7>ng: - Kr kh khng bit buQc (facultative anaerobe) ong d?ng: t\o mi tr7Yng c thnh phGn kh thch h,p AB ko di thYi gian b2o qu2n thNc phbm, Aipu khiBn qu trnh ln men AB A\t A7,c s2n phbm trao ARi ch.t mong mu4n. Cc ch.t ha hFc khc R7,u Phenol Halogen Cc ch.t oxy ha m\nh Ch.t khng sinh

36

3.

CC Y%U TU SINH H"C Kn thOt: K sinh: CQng sinh: Hg sinh: Trung tnh: C\nh tranh: 64i khng:

SN t7-ng tc (m4i quan he) giXa cc vi sinh vdt -

37

PH8*NG PHP 6NH GI Sj SINH TR8cNG ClA VI SINH V(T 1. 6NH GI Sj SINH TR8cNG THNG QUA SU

T% BO 6_m vsv trn bu`ng A_m chuyn dng: Bu`ng A_m Thoma, Malassez Kt thudt Breed (A_m vi khubn): s] d?ng 0.01mL muu 6_m khubn l\c trn hQp petri 6NH GI Sj SINH TR8cNG THNG QUA Xc AOnh hm l7,ng ch.t kh b^ng ph7-ng php s.y Xc AOnh AQ A?c caa canh tr7Yng 6NH GI Sj SINH TR8cNG THNG QUA Ph7-ng php AOnh l7,ng ATP 6NH GI Sj SINH TR8cNG THNG QUA MZc AQ s] d?ng c- ch.t MZc AQ hnh thnh s2n phbm

c4 AOnh trn 1cm2 phi_n knh, nhuQm mu vsv r`i A_m 2.

L8)NG SINH KHUI A_n trFng l7,ng khng ARi 3.

HM L8)NG CC CH+T NvI BO 4.

HOwT TNH ClA SINH KHUI -

38

CC QUY LU(T SINH TR8cNG VI SINH V(T 1. CC KHI NIxM C* BVN Sinh tr7Hng: tMng s4 l7,ng t_ bo v l7,ng ch.t kh 67Yng cong sinh tr7Hng caa vi sinh vdt: X=f(t) T4c AQ sinh tr7Hng: dX/dt H^ng s4 t4c AQ sinh tr7Hng: =
dX 1 dt X

X 2 X1 Hieu su.t tRng h,p sinh kh4i: S S 1 2

Trong A: - X1, X2: l7,ng sinh kh4i t\i thYi AiBm ban AGu v k_t thc qu trnh nui c.y - S1, S2: l7,ng c- ch.t t\i thYi AiBm ban AGu v k_t thc qu trnh nui c.y

39

2. PH8*NG PHP NUI C+Y T=NH 67Yng cong sinh tr7Hng g`m 4 giai Ao\n: thch nghi, sinh tr7Hng logarit, Rn AOnh v suy vong. Ph7-ng trnh Monod:
max X [S ] X = K S + [S ]

Trong A:

yx : t4c AQ sinh tr7Hng chdm

[S]: n`ng AQ c- ch.t trong mi tr7Yng nui c.y Ks : h^ng s4 bo ha 3. PH8*NG PHP NUI C+Y LIN TzC
dX Cng thZc tRng qut: dt = ( D) X

T4c AQ pha long:

D=

F V

Trong A F: t4c AQ n\p c- ch.t vo thi_t bO ln men V: thB tch s] d?ng caa thi_t bO ln men Cc tr7Yng h,p:

yx < D : t4c AQ pha long lnn yx = D : ph7-ng php turbidostate yx < D : ph7-ng php chemostate

40

BVO QUVN GIUNG VI SINH V(T 1. MzC 6CH B2o t`n ho\t tnh caa vi sinh vdt theo thYi gian Nguyn tic: giX gi4ng d7ni d\ng t_ bo sinh d7>ng

(gi2m c7Yng AQ trao ARi ch.t) hoqc d\ng bo t] 2. PH8*NG PHP Ph7-ng php c.y chuypn AOnh k ong d?ng: vi khubn, n.m men, n.m m4c Mi tr7Yng: s] d?ng mi tr7Yng Aqc 6ipu kien b2o qu2n: nhiet AQ th.p 4060C, n-i t4i ThYi gian giXa 2 lGn c.y chuypn: 36 thng Ph7-ng php b2o qu2n H nhiet AQ th.p ong d?ng: vi khubn, virus Mi tr7Yng: s] d?ng mi tr7Yng Aqc c nhiet AQ th.p Quy trnh: nui vsv trn mi tr7Yng tRng h,p giu

tS -200 -400C, -800C hoqc -1960C dinh d7>ng, sau A h\ nhiet AQ vp gi trO A chFn r`i b2o qu2n 6ipu kien b2o qu2n: s] d?ng thm ch.t b2o ve glycerol, demethylsulfolcid ). Tr7nc khi s] d?ng cGn lm tan gi canh tr7Yng v lm ho\t ha vi sinh vdt.

41

Ch : thYi gian {t0C trong qu trnh nng nhiet v Ph7-ng php Ang kh

gi2m nhiet. ong d?ng: vi khubn, n.m men, n.m m4c, t2o, virus Mi tr7Yng: s] d?ng mi tr7Yng Aqc c nhiet AQ th.p Quy trnh: h\ nhiet AQ muu chZa vsv AB n7nc chuyBn

tS -200 -400C, -800C hoqc -1960C tS tr\ng thi lEng sang tr\ng thi rin, sau A t\o p lNc chn khng v nng nhiet AQ AB n7nc chuyBn tS tr\ng thi rin chuyBn trNc ti_p sang tr\ng thi h-i 6ipu kien b2o qu2n: s] d?ng thm ch.t b2o ve glycerol, demethylsulfolcid ). Tr7nc khi s] d?ng cGn lm tan gi canh tr7Yng v lm ho\t ha vi sinh vdt. Ch : thYi gian {t0C trong qu trnh nng nhiet v Cc ph7-ng php b2o qu2n khc B2o qu2n vsv trn A.t, ct, trn h\t ng| c4c gi2m nhiet.

42