Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 61

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/
ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;
jidrf;csrf;a&;'dDrdkua&pDa&;vlYtcGifhta&;
aqmif;yg;rsm; twGJ 61
txl;aqmif;yg;
ေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ)
အမွတ္တရစာစု ------------ ေမာင္စြမ္းရည္
စစ္အာဏာရွင္တုိ႔ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ေ၀းကြာလွမ္း၏ ----------
-- ေၾကးမံုဦးေသာင္း
vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 1

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;
jidrf;csrf;a&;'dDrdkua&pDa&;vlYtcGifhta&;
aqmif;yg;rsm; twGJ 61
txl;aqmif;yg;
အမွတ္တရစာစု ------------ ေမာင္စြမ္းရည္
စစ္အာဏာရွင္တုိ႔ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ေ၀းကြာလွမ္း၏ ----------
-- ေၾကးမံုဦးေသာင္း
yHkEdSyfrSwfwrf;
vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) twGuftxl;xkwfa0onf

2008 ckESpf
pifumyledKifiH
POLARIS BURMESE LIBRARY ( SINGAPORE )


rmwdum
ျမန္မာျပည္သားခရီးသည္မ်ား ---------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
ႏွစ္ေထာင္မွ ႏွစ္သိန္းသို႔ ----------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
ဂ်မားတို႔အဖိုး ------------ ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
ေရထိုးသဲစီး ျဖတ္ကူးရေလဦးမည့္ ျမစ္ႀကီး -------------- ေအာင္သူၿငိမ္း
ဖိုးေသာင္ႏွင့္ လက္ျဖဴမ်ား --------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
စပါးလင္က သီးတဲ့ေငြ --------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
ၿမိဳ႔သူႀကီးႏွင့္ ကံႀကီးေမာင္ -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
မရိွထာထက္ မသိတာခက္ -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
သည္ေလာကႀကီးထဲ ျပဳတ္က်သြားျခင္း -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
“မင္းကုိႏုိင္” ------------ ေရးသူ....စုိးထြန္း
“သံမဏိလိပ္ျပာငယ္တုိ႔၏ ေတာင္ပံ႐ုိက္ခတ္သံမ်ား” ------------ ကုိေပါ
“မၿပီးေသးေသာ” --------------- ကုိေပါ
“ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒ” -------------- ကုိေပါ
“ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍”
“ျပည့္နား၊ ျပည့္မ်က္စိကုိ ေဖာက္ထုတ္ျခင္း” ------------ ကုိေပါ
Than Shwe’s Daughter Goes Shopping for Gold
Min Ko Naing Transferred from Rangoon’s Insein Prison to Maubin Prison
Burmese Daze ------------ By TOM KRAMER
Withdrawal Symptoms ------------ By MARTIN JELSMA
Capital Blues ------------ By MIN KHET MAUNG / NAYPYIDAW
The Joke’s on the Generals ------------ By YENI

‘Sickening’ Film on Plight of Burmese Migrant Fishermen
Burmese Journalist Wins Major International Press Award
Intelligence (November 2008)
News in Brief (November 2008)
တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္ ----------- ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၉-၉-၀၈)
ဒုတိယပင္လံု (သို႔မဟုတ္) ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ (စီအာပီပီ) ---------- ရာဇာဓိရာဇ္ (၃၀-၉-၀၈)
ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာေခါင္းႀကီး ------------ ေမာင္စြမ္းရည္/ ၃ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
ဘာသာစကား သခၤါရ ------------ ေစာလူ/ ၃ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၁) ------------ ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)
ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၂) ------------ ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)
ေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) အမွတ္တရစာစု ------------ ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၇-၁၀-၂၀၀၈)
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ ျမန္မာစစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိ ပိတ္ေတာ့မည္

ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးအခ်ိဳ ႔ ေဟာင္ေကာင္သြားမည္
ရပ္ကြက္အာဏာပုိင္မ်ားက မမွန္မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ထုတ္ျပန္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ခံမ်ားအထိတ္တလန္႔ျဖစ္

ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြအားလုံး ၂၀၁၁ ခုထိ ခုိင္မာေနေၾကာင္း ထုိင္းအစိုးရ အာမခံ
ရန္ကုန္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရးပိုင္ တိုက္ခန္းမ်ား ေလလံတင္ေရာင္းခ်
ေကအန္ယူ တပ္မဟာ(၆) နယ္ေျမမွာ ဒီေကဘီေအႏွင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္

ေကအန္ယူ(၂၀၁)စခန္းကုိသိမ္းဖို႔ၾကိဳးပမ္းမွဳမေအာင္ျမင္
ဒီေကဘီေအဦးစီးမည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲကုိ စစ္အစိုးရပိတ္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ၿခံထဲက အမႈိက္ကုိ စည္ပင္သာယာလာသိမ္း ရန္ကုန္မွာႏုိင္ငံေရးေကာလာဟလထြက္
လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီ ႏွစ္ (၂၀) ျပည့္အခမ္းအနား က်င္းပ

နာဂစ္ထက္ဆုိးမည့္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္မုန္တုိင္းၾကီး ျမန္မာႏုိင္ငံလာေနျပီ
ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအန္အယ္လ္ေအ) တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္

ေခတ္ၿပိဳင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္ ေဆြးေႏြးခန္း
အင္းစိန္ေထာင္တြင္ (၁၉)ႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရၿပီး ၂၃-၉-၂၀၀၈ က လြတ္ေျမာက္လာသည့္ သတင္း စာဆရာႀကီး

ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ပီတာေအာင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
စက္မႈ (၁) ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျဖစ္ခဲ့သည့္အမႈကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရာင္ျခည္ဦးကုမၸဏီပုိင္ရွင္ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္

အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္ ေမးျမန္းခ်က္
အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ႏွင့္ စီအန္အန္သတင္းေထာက္ မစၥဇိန္းဗားဂ်ီး ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းမွ

ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာေကာက္ႏုတ္ခ်က္
ေနျပည္ေတာ္လႊတ္ေတာ္ရုံးအဖြဲ႔ ၂၀၀၉ မွာ စတင္ရုံးထုိင္မည္
႐ုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္ဖြဲ႕လွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ သမၼတရာထူးယူမည္
ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္မွ ေငြလာမထုတ္ပါက ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာအျဖစ္သိမ္းမည္
ဧရာ၀တီတုိင္းမွာ စပါးေစ်းက် လယ္သမားမ်ားအခက္ေတြ႕

အာဏာရွင္ေမွာင္ရိပ္၌ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား က်ားမခြဲျခားဆက္ဆံမႈဆိုးရြားစြာခံေနရ
စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားသာ ဦးပိုင္တကၠစီကားမ်ား ေမာင္းႏွင္ခြင့္ရွိ
လြယ္ဟိန္းကုမၸဏီ စက္မွဳ(၁)၀န္ၾကီးဌာနကုိ က်ပ္သန္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္္ မေပးႏုိင္

ျမန္မာ့စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းပုိင္စက္ရုံမ်ား၀ယ္သူမရွိ
၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးကို ေထာင္ (၆)လစီ ျပစ္ဒဏ္ခ်
ထာဝရမိတ္ေဆြ၊ ထာဝရရန္သူႏွင့္ ထာဝရအက်ိဳးစီးပြားမ်ား ------------ ခြန္ဆိုင္း (၂၁.၇.၂၀၀၈)
၈၈ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို မအူပင္ေထာင္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕
ေကအန္ယူ တပ္မဟာ (၆) ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္ စခန္းကို ဒီေကဘီေအသိမ္းပုိက္

ေကအန္အယ္ေအတပ္သားႏွစ္ဦးက်ဆုံး
နအဖ၀န္ၾကီးမ်ားအား တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ လ်ာထား
India’s Burma Policy Built on Shifting Sands------------ By NEHGINPAO KIPGEN
(၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ (KNU) ကြန္ဂရက္က်င္းပၿပီး အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားေရြးခ်ယ္
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုးအေနျဖင့္ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ လက္တြဲတိုက္ပြဲဝင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား
ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္တဲ႔ အိမ္ ------------ မိုးခ်ိဳသင္း
ေလယာဥ္ႀကီး နဲ႔ ကိုယ္ ------------- မိုးခ်ိဳသင္း
ေဆး ------------ မိုးခ်ိဳသင္း

စုံေထာက္ႀကီး ျဖစ္ခ်င္တယ္ ------------- မိုးခ်ိဳသင္း
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ -------------- မိုးခ်ိဳသင္း
စစ္အာဏာရွင္တုိ႔ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ေ၀းကြာလွမ္း၏ ------------ ေၾကးမံုဦးေသာင္း
ျမန္မာျပည္မွ သူရဲေကာင္း သတင္းစာဆရာ ------------ ေမာင္ၾသ

မိဘေက်းဇူး တရားေဟာဆရာ ----------- စိုးသင့္ေဆြ
ရုပ္ရွင္မင္းသား ျမတ္ေလး ------------ ေမာင္စြမ္းရည္
ဘီဘီစီ၀က္ဘ္ဆုိက္မွာ ျမန္မာလုိဖတ္ႏုိင္ၿပီ
၀င္းေဖလြယ္အိတ္ အမွတ္ ၅ -------- ဦးသုခ၊ ဦးထြန္းေ၀၊ ဦးသိန္းေဖျမင့္ ႏွင့္ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းမ်ား
စစ္အစုိးရက ဘီဘီစီ၊ ဗီြအိုေအ၊ အာရ္အက္ဖ္ေအနဲ႔ ဒီဗီြဘီေလလႈိင္းမ်ားကိုပါ တိုက္ျပီ
ဆရာေတာ္တပါးနဲ႔ စကားလက္ဆုံ (ေမတၱာ၊ ဧည့္လာဖို႔ နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း …)--------- ေမာင္ရစ္
အဆိပ္အေတာက္ ေရႊၾတိဂံ ရွင္းတမ္း

ျမန္မာျပည္သားခရီးသည္မ်ား
(၁)၁၈၉ဝ ခုႏွစ္။ အထက္ ဗမာျပည္တခုလံုး အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ေရာက္ခဲ့တာ ငါးႏွစ္ရိွခဲ့ၿပီ။
ေခတ္ေျပာင္းေခတ္လဲ ႀကီးအတြင္း လူတုိင္းက်ပ္တည္းၾကသည္။ ေယာက္က်ားသားမို႔
မိသားစုတခုလံုးရဲ့ တာဝန္က သူ႔တြင္ပိုရိွသည္ဟု ေမာင္ေမာင္လတ္ ခံယူ မိသည္။ သူငယ္ခ်င္း
အေပါင္းအသင္းမ်ားက မုိးကုတ္သို႔တက္၍ ေက်ာက္တူးၾကရန္ တုိင္ပင္ လာသည္။
ေမာင္ေမာင္လတ္ႏွင့္ မုိးမိုးတို႔တြင္ သားတေယာက္ သမီးတေယာက္ ရိွသည္။ တကယ္တန္း
ေျပာရရင္ မိသားစုက မ်ားသည္ဟု မဆိုႏုိင္။ မိသားစုကို လူတန္းေစ့ ေနထုိင္ေစလိုေသာ စိတ္က
ေမာင္ေမာင္လတ္အား မိုးကုတ္သို႔ ေက်ာက္တူးသြားရန္ တြန္းပို႔ေနသည္။ မိုးကုတ္မွာ
ေက်ာက္တူး၍ ေအာင္ျမင္ပါက မႏၱေလးသို႔ ျပန္၍ ကေလးမ်ားအတြက္ အလွဴႀကီး ၿခိမ့္ၿခိမ့္သည္း
လုပ္မည္။ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္း တလံုး ေဆာက္၍ မိသားစု ထည္ထည္ ဝါဝါေနမည္ဟု
ရည္မွန္းထားသည္။
ထိုအိပ္မက္မ်ားကို ရင္မွာပိုက္၍ နီးစပ္ရာမွ လိုအပ္သည့္ ေငြေၾကးေခ်းငွားကာ မိုးကုတ္သို႔

ေက်ာက္တူးရန္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ တက္လာခဲ့သည္။ တႏွစ္ပင္ မျပည့္တတ္ေသး ငွက္ဖ်ား
အႀကီးအက်ယ္မိ၍ မိုးကုတ္ကေန လက္ဗလာ ျဖင့္ ျပန္လာခဲ့ရသည္။ မႏၱေလး ေရာက္ေတာ့
တလေလာက္ပဲ ေနလုိက္ရသည္။ ေမာင္ေမာင္လတ္ တေယာက္ ငွက္ ဖ်ားျဖင့္
ဆံုးေလေတာ့သည္။ မိသားတစုလံုးကား စီးပြားေရးအရ နာလန္မထူႏုိင္ သည့္အျပင္
လင္လည္းဆံုး ဖခင္ လည္းဆံုးရသည္။ တင္ေနသည့္ အေႂကြး မ်ားကိုလည္း မဆပ္ႏုိင္။
မိုးကုတ္တြင္ ေက်ာက္ေအာင္သည့္ တြင္းသမားဆို သည္မွာ တကယ္ေတာ့ လူနည္းစုသာ
ျဖစ္သည္။ ေမာင္ေမာင္လတ္လို အရံႈးႏွင့္ ရင္ဆုိင္၍ အသက္ပါ ဆံုးရသူေတြက မနည္းေတာ့။
(၂)
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္။ ခင္ေမာင္ထူး တေယာက္ ဖားကန္႔ရိွ ပုဂၢလိက ေက်ာက္စိမ္းတြင္း တခုတြင္
မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ စတင္လုပ္ ကုိင္ခဲ့ သည္။ ခင္ေမာင္ထူးက အိမ္ေထာင္မရိွေသး။ သို႔ေသာ္
ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ သံုးႏွစ္ေလာက္ ရိွပါက ရည္း စားျဖစ္သူ ႏွင့္ လက္ထပ္၍ မိသားစုဘဝတခုကို
ထူေထာင္ရန္ ရည္မွန္းထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ခင္ေမာင္ထူး တေယာက္
ေသဆံုးခဲ့သည္။ ဖားကန္႔ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္ထဲတြင္ ဘိန္းျဖဴစြဲသည္။ အေပါင္းအသင္းမ်ား
တေယာက္တ လဲ ဘိန္းျဖဴကို အရည္ေဖ်ာ္၍ အေၾကာ ထဲ ထိုးသြင္းရာမွ
ကုိယ္ခံအားက်ဆင္းသည့္ ေရာဂါကူးစက္ခံ ရသည္။ ထိုေရာဂါဆိုးျဖင့္ အရြယ္ေကာင္းတံုး
လူ႔ေလာကကို ေက်ာခုိင္းသြားခဲ့သည္။ မိဘမ်ားကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း လုပ္မေကၽြးခဲ့ရ။
ရည္းစားျဖစ္သူႏွင့္လည္း တအိုးတအိမ္ ထူေထာင္ သည့္အထိ မေရာက္လုိက္ရ။

(၃)
၁၉၉၄ ခုႏွစ္။ စိုးစိုးတေယာက္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးသို႔ ေျခခ်ခဲ့သည္။ မိန္းမႏွင့္
အခါလည္ သမီးေလးတို႔က ျမန္မာျပည္ မွာ က်န္ရစ္သည္။ သံုးေလးငါးႏွစ္ အလုပ္ကုန္းလုပ္၍
ပုိက္ဆံစုမည္။ ေလးငါးႏွစ္ ပင္ပန္းတာ အေၾကာင္း မဟုတ္။ မိသားစု ေရရွည္မွာ
တင့္တင့္တယ္တယ္ ေနႏိုင္ဖို႔ ဒီေလာက္ေတာ့ စြန္႔စားရမည္ေပါ့။ စိုးစုိးတေယာက္ အိမ္ ကို
ပုိက္ဆံမွန္မွန္ ပို႔သည္။ သူ႔ဇနီးကလည္း စီးတဲ့ေရဆည္တဲ့ကန္သင္း။ ငါးႏွစ္ျပည့္ခါနီးေတာ့
စိုးစိုးတေယာက္ သူ႔ဇနီးအား တယ္လီဖံုးဆက္၍ ေရွ႔ေရး ကိုေဆြးေႏြးသည္။ တိုက္ကေလး
တလံုးအဖတ္ တင္လာေသာ္လည္း တဖက္မွာက တရိပ္ရိပ္ တက္လာေသာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း မ်ားႏွင့္
က်ဆင္းလာေသာ ေငြတန္ဖိုးတို႔ေၾကာင့္ ဂ်ပန္တြင္ ေနာက္ထပ္ တႏွစ္တဝါ ေလာက္ေတာ့
ဆက္လုပ္ဦးမည္ဟု လင္ မယားႏွစ္ဦး သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္လုိက္သည္။
သို႔ေသာ္ တကယ္ထပ္ၾကာ သြားသည္က ေနာက္ထပ္ ငါးႏွစ္။ ေတာ္ေလာက္ၿပီ။ ဆယ္ႏွစ္လံုးလံုး

ကၽြန္တေယာက္လို ဂ်ပန္မွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရသည့္ ေငြက ဒီေခတ္အတုိင္း အတာႏွင့္ ဆုိပါက
မမ်ားလွ။ ကိုယ့္ထက္ ဆင္းရဲသူေတြ ေလာ ကႀကီးမွာ အပံုလုိက္။ သမီးေလးလည္း
ဆယ္ႏွစ္အတြင္း ဖေအလုပ္သူကို ဓာတ္ပံုသာ ျမင္ဖူးသည္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ ျပန္မည္ဟု
ဆံုးျဖတ္လုိက္ သည္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္တြင္ ကိုယ့္ေျပကုိယ့္ေျမ ျပန္ေရာက္ေတာ့သည္။ အားလံုး ေပ်ာ္
တျပံဳးျပံဳး။ ဒါေပမဲ့ ေလာကႀကီးသည္ ကိုယ္ ထင္သလို မေခ်ာေမြ႔။ ျပန္ေရာက္ၿပီး
ဆယ္ရက္ေလာက္ရိွေတာ့ စိုးစုိး ဆံုးရွာသည္။ လူေတြကေတာ့ ေအးသည့္ႏုိင္ငံမွ ပူသည့္ ႏုိင္ငံကို
အျပန္ ေရခ်ဳိးမွား၍ ျဖစ္ရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဆရာ ဝန္ႀကီးမ်ား အဆိုအရေတာ့
စိုးစိုးရုတ္တရက္ ေသဆံုးရျခင္းမွာ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ဟုဆို၏။ မိသားစုကို စြန္႔ခြာ၍
သူတပါးတုိင္းျပည္မွာ ဆယ္ႏွစ္ဆယ္မိုး ကၽြန္ခံခဲ့ရတာ ကၽြန္ခံရက်ဳိးမနပ္ခဲ့။
(၄)
၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ဖိုးေအး တေယာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္လာခဲ့သည္။ ဘာမွမတတ္သူ ဆိုေတာ့
အုတ္သယ္ ဘိလပ္ ေျမသယ္ က စလုပ္ရသည္။ ပင္ပန္းလုိက္သည္မွ လက္ကုန္။
ရသည့္ေန႔တြက္ကလည္း နည္းသည္။ တရက္မွ ဘတ္ေငြ ေလးဆယ္သာ။ ဒါေတြကို
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး အခုေတာ့ သံလက္ကုိင္ ပန္းရံဆရာအဆင့္။ အခု အလုပ္ ရွင္က
အရင္အလုပ္ရွင္ မ်ားလို အလုပ္သမားခ ေစ်းသိပ္မႏွိမ္။ သူ႔ကိုတေန႔ ဘတ္ေငြ (၂၂ဝ)
ေန႔တြက္ေပးသည္။ မဆိုးလွ။ ရြာမွာက်န္ခဲ့သည့္ အေမတို႔ အေဖတို႔အား ေငြမွန္မွန္ပို႔ႏုိင္သည္။
သူပို႔သည္ေငြကိုစု၍ ပ်ဥ္ေထာင္ႏွစ္ထပ္ အိမ္တလုံး ေဆာက္ဖို႔ သူ႔အေမကို မွာထားသည္။
ဝင္ေငြမွန္ေသာ အလုပ္ရွာရန္ခက္သည့္ ျမန္မာျပည္ကို အၿပီးျပန္ဖို႔ ေလာက္ေတာ့
သူမမွန္းႏုိင္ေသး။ ဘာဘဲေျပာေျပာ ထုိင္း ႏုိင္ငံမွာ ဆက္ေနရဦးမည္ကေတာ့ ေဗဒင္ေမးစရာမလို။
သို႔ေသာ္ ရြာတြင္ တဲပုတ္ကေန ႏွစ္ထပ္ အိမ္တလံုး ျဖစ္လာတယ္ ဆိုေတာ့ အရင္ကနဲ႔စာရင္
တုိးတက္လာတယ္လို႔ ဆိုရမွာေပါ့။ ရြာျပန္မေရာက္တာ ထုိင္းကို ထြက္လာကတည္းက။
ဒီႏွစ္ေတာ့ အလုပ္ရွင္ကို ခြင့္ေတာင္း၍ ရြာကိုျပန္လာလည္သည္။ ဖိုးေအး လည္ပင္းမွာေတာ့

ယိုးဒယားဘတ္ႀကိဳးက တရမ္း ရမ္းျဖင့္။ ရြာေရာက္ေရာက္ျခင္း ဖိုးေအး စိတ္ဓာတ္က်
သြားသည္မွာ ဟိုေအာက္ဆံုး အဆင့္အထိ။ သူတို႔အိမ္ သည္ အရင္ကလို တဲပုပ္သာသာ။
ဘယ္မွာလဲ ႏွစ္ထပ္ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္။ ဘာမွထူးၿပီး ေျပာင္းလဲ ျခင္းမရိွ။ ဒီႏွစ္ေပါင္း
မ်ားစြာအတြင္းသူပို႔ ထား သည့္ ေငြေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္ၿပီနည္း။ ရြာက သူငယ္ခ်င္းမ်ား
ေျပာျပမွ အျဖစ္မွန္အားလံုး ကို ဖိုးေအးသိရသည္။ အေဖက ဘာမွ်မလုပ္ေတာ့ သူပို႔သည့္ ေငြျဖင့္
အရက္ကေလးက တျမျမ။ အေမက ႏွစ္လံုး သံုးလံုးေတြ မွန္မွန္ကစားသည္တဲ့။ သည္ ၾကားထဲ
က်န္သည့္ အိမ္ေထာင္သည္ ေမာင္ႏွမေတြကလည္း အဆင္မေျပတာ မ်ားေသာေၾကာင့္
လာလာႏိႈက္ၾက ေသးသည္ တဲ့။ ဖိုးေအးကား ပုလုိင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္သူလို ခံစားရ သည္။
သူတပါး ေရေျမတြင္ အလုပ္သြားလုပ္ရသည္မွာ ဘာထူး ေတာ့မည္နည္း။
(၅)
ျမန္မာျပည္သားေတြ ဘဝ က်ပ္တည္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ကိုယ့္အရပ္ ကိုယ့္ေဒသကခြါ၍

တျခားအရပ္တပါးမွာ သြားအလုပ္ လုပ္ခဲ့ ၾကတာ ဟိုေရွးတံုးကတည္းက။ တရြာမေျပာင္း
သူေကာင္းမျဖစ္ ဆိုေသာစကားအတုိင္း ေရွးကတဲက တေနရာမွ တေနရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔
အေျခခ်ခဲ့ၾကသည္။
ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ၾကည့္ပါက ေမာင္ေမာင္လတ္တို႔ေခတ္ မုိးကုတ္ပတၱျမားေျမသို႔

ေက်ာက္တူးသြားျခင္း၊ ခင္ေမာင္ထူး တို႔ေခတ္ ဖားကန္႔မွာ ေက်ာက္စိမ္းသြားတူးျခင္းတို႔မွာ
အစမဟုတ္ေသး။ သူတို႔ထက္ ေစာသူမ်ား ရိွခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္ ေအာက္ ျမန္မာျပည္
သိမ္းထားသည့္ကာလ ကတည္းက အထက္ဗမာျပည္က လယ္သမားမ်ား ဘဝစိုေျပမည္ဟု
ထင္ရေသာ ေအာက္ ျပည္သို႔ အစုလုိက္အျပံဳလုိက္ ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္
နင္းျပားတို႔ကား ဘာမွထူး၍ တိုးတက္ခံစားရျခင္း မရိွ။ ကိုလိုနီ လက္ေအာက္မို႔ ဖိႏိွပ္ခံရသည္။
ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားပင္ ခ်စ္တီးလို လူ တန္းစားမ်ား၏ လက္ထဲသို႔ ေရာက္ကုန္သည္။ ၁၉၂၉-၁၉၃ဝ
ကမၻာ့စီးပြားပ်က္ကပ္မွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ကာလမ်ား အလယ္ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္
ကေန႔ လက္ထက္အထိ လူေတြ ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္ လုပ္ေနရတံုးပင္။
အခုေခတ္ေတာ့ ျပည္တြင္းေရႊ႔ေျပာင္းျခင္းကို ေက်ာ္၍ ျပည္ပသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔အလုပ္

လုပ္လာၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဘယ္ေရာက္၍ ဘာလုပ္လုပ္ အမ်ားစုကား ဆင္းရဲတြင္းက
မလြတ္ႏုိင္ေသး။ ႏုိင္ငံျခားကျပန္ပို႔ေသာ ေငြမ်ားသည္ ေလာက္သည္ဟု ဘယ္ေသာ အခါကမွ
မရိွခဲ့။ ျပည္တြင္းရိွ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ႏွင့္ စီးပြားေရးစနစ္က ပို႔သေလာက္ မေလာက္ ငွေစရန္
ဖန္တီးထား လို႔ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္လူမ်ဳိးတူ မ်ဳိးစိတ္တူမ်ား အစိုးရျဖစ္သည့္
ေခတ္ျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ဘာမွ တုိးတက္ျခင္းမရိွ။ မရိွျခင္းကလည္း မဆန္း။ ထိုသူတို႔ကိုယ္တုိင္
ကိုလုိနီလက္သစ္မ်ား ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ပင္။
(၆)
ျမန္မာျပည္သားတို႔သည္ မြန္ဂိုလီးယားကုန္းျပင္ျမင့္က ဆင္းသက္လာသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု

မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္မ်ားက ဆုိ သည္။ မ်ဳိးစိတ္တစိတ္က တိဗက္တြင္ ေခတၱဝင္ၿပီး
ေသာင္တင္၍ ေနာက္ပုိင္းတြင္ နန္ေခ်ာင္အင္ပုိင္ယာအတြင္း ဝင္ခိုရင္း ျမန္မာျပည္လြင္ျပင္ကို
ေရာက္လာ အေျခခ်သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိဗက္တိုဘားမဲန္း (သို႔မဟုတ္) တိဗက္
ျမန္မာ ဟုလည္း ထိုပညာရွင္တို႔က ေခၚသည္။ ထုိင္းခ်ဳိင္းနိစ္ (သို႔) ရွမ္းတရုတ္အႏြယ္
မ်ဳိးစိတ္သည္လည္း ျမန္မာျပည္ အေရွ႔ပုိင္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္အေျခခ်
ေနထုိင္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔အတူ မြန္ခမာ မ်ဳိးစိတ္ သည္လည္း ခရီးသည္ ႀကီးမ်ား
ျဖစ္သည့္ အားေလွ်ာ္စြာ ျမန္မာျပည္အတြင္း ေရႊ႔ေျပာင္း လာခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာျပည္ဆိုသည့္ ေနရာကို မေရာက္ခင္ မြန္ဂိုလီးယား ကုန္းျပင္ျမင့္ကစ၍ ထြက္ခြာလာရင္း

တေနရာမွ ေနာက္တေနရာ သို႔ ေရႊ႔ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္
ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း မေနရေသး၊ အေျခ မက် ႏုိင္ေသး။ ဆက္လက္၍
ခရီးႏွင္ေနၾက သည္မွာလည္း မဆံုးေသး။ ဒီတခါေတာ့ ပင္လယ္ေတြ သမုဒၵရာေတြကို ေက်ာ္၍ပင္
ခရီးႏွင္ေနၾကရသည္။ ေရွးတံုးက ခရီးႏွင္ခဲ့သည္မွာ၊ ေရႊ႔ေျပာင္းခဲ့ၾကသည္မွာ သဘာဝတရား၏
တြန္းပို႔မႈ ျဖစ္စဥ္ေအာက္က ႏုိင္ငံေရးေၾကာင့္ဟု ဆိုႏုိင္သည္။ အခုကေတာ့ ဇြတ္အတင္း
တြန္းပို႔ေနေသာ ကိုလိုနီ လက္သစ္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ဆိုးေၾကာင့္ သြားေနၾကရသည့္ မဆံုးႏုိင္ေသာ
ခရီးျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ခ်ရ ေပလိမ့္မည္။
ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
၃၁ ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္

ႏွစ္ေထာင္မွ ႏွစ္သိန္းသို႔
ဘယ္သူႀကိဳက္ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ႀကိဳက္ စစ္အစိုးရကေတာ့ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပဖို႔
စုိင္းျပင္းေနသည္။ ဇြတ္အတင္း အတည္ ျပဳထားေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အုတ္ျမစ္ထား၍
စစ္တပ္လူ႔မလိုင္မ်ား အထူးသျဖင့္ လက္တဆုပ္စာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ေကာင္းစားေရးအတြက္
ဆက္လက္ စုိင္းျပင္းလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တရားမွ်တမႈ ရိွမည္မဟုတ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲကို ျမန္မာႏုိင္ငံသားတို႔

လက္မခံေၾကာင္း သေဘာမတူေၾကာင္း အရိွန္ အဟုန္ႏွင့္ ျပသဖို႔ လိုအပ္လာသည္။
ဤအေျခအေနတြင္ က်ေနာ္တို႔သည္ မိမိလက္ရိွ ေရာက္ရိွေနသည့္ အေျခအေနကို ျပန္လည္

ဆန္းစစ္ဖို႔ အထူးလိုအပ္ ေန သည္။ တုိင္ပင္ေခၚ အခ်က္ေပးလုိက္သည္ႏွင့္ သူေထာင့္ သူေနရာ
အသီးသီးတြင္ ရိွေနေသာ ျပည္သူမ်ား အားေကာင္းေကာင္း ႏွင့္ ပါဝင္လာဖို႔ အသင့္ျဖစ္ၿပီလား
ဆိုေသာ ေမးခြန္းကို မိမိကိုယ္ကို ျပန္ေမးဖို႔လိုေနသည္။
ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုႀကီးကို ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားက မီးေတာက္ေစခဲ့သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ ေရးကို သံဃာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။
သည္အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ကာလကို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ အဖြဲ႔ ဝင္မ်ား အနစ္နာခံ၍
ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ရွစ္ေလးလံုး ေက်ာင္းသား မ်ဳိးဆက္မ်ား ျဖစ္ေသာ ယခုထပ္မံ
ဖမ္းဆီး ခံေနရေသာ ကိုမင္းကုိႏုိင္ အပါအဝင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
စက္တင္ဘာ အၿပီး တြင္လည္း ေျမေအာက္ လူငယ္ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႔ ထြက္ေပၚလာသည္။ သူတို႔
တတ္စြမ္းသည့္ အတုိင္းအတာထဲမွ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ တခုေျပာရန္
ရိွသည္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစု သည္တုိက္ပြဲထဲ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ပါဝင္လာဖို႔အထိ အေျခ
အေနက မျမင္ရေသး။
ရွစ္ေလးလံုးမွသည္ စက္တင္ဘာ ေရႊဝါေရာင္လႈပ္ရွားမႈအထိ သည္အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ ကာလအတြင္း

ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈ မ်ားတြင္ အဓိကေဆာင္ရြက္ ေနသူမ်ားမွာ ေက်ာင္းသားမ်ား၊
လူငယ္မ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေျမေပၚ ေျမေအာက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္
အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ထုတ္ေဝေသာ ေၾကျငာခ်က္မ်ားကို မၾကာမၾကာ ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္
သည္အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္အတြင္း လယ္သမားသမဂၢမ်ား (သို႔မဟုတ္) လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးကို
အေျခခံေသာ လူတန္းစား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈကို မေတြ႔ရေသး။ အနည္းဆံုး
အင္တာနက္ အီးေမးလ္မ်ားတြင္ တင္ေသာ ေၾကျငာခ်က္ပင္ မေတြ႔ရ။

ျမန္မာျပည္တြင္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္ ႏုိင္ငံ၏ ၈၅%ေသာ လူဦးေရကို

ကုိယ္စားျပဳသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အေျခခံေသာ၊ လယ္ယာကို
အေျခခံေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ အသံကို အခုအထိ မၾကားရ။ ျမန္မာျပည္တြင္ ႏုိင္ငံေရးကို
ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားကသာ ဦးေဆာင္သည္ ဆိုေသာ သမုိင္း အစဥ္အလာေအာက္တြင္
တိမ္ျမဳတ္ေနသလို ျဖစ္ေနရသေလာဟု စဥ္းစားမိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္
အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုသာ အေတြ႔မ်ား၍ လယ္သမား ယာ သမား အသင္းအပင္းမ်ား သမဂၢမ်ားမူ
မေတြ႔ရဘဲ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေတြးထင္မိသည္။
တဖက္တြင္ စဥ္းစားျပန္ေသာ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြထဲတြင္ လယ္သမားမ်ား၏ သားသမီးမ်ား

မရိွေတာ့ၿပီေလာဟု ေမး စရာျဖစ္လာသည္။ ထိုလူငယ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည့္ အဘယ္ေၾကာင့္
လယ္သမားလူတန္းစားကို ကုိယ္စားျပဳ၍ သူတို႔ေထာင့္ သူတို႔ေနရာမွ တုိက္ပြဲမဝင္ႏုိင္ဘဲ
ရိွေနရသနည္း။ လယ္သမား၊ ယာသမား၊ ကုိင္းသမား၊ ကြ်န္းသမား၊ ျခံ သမားတို႔သည္
ျမန္မာျပည္၏ လူမ်ားစု ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ ထိုလူမ်ားစုကို ကုိယ္စားျပဳေသာ အဖြဲ႔အစည္း
မရိွသင့္ၿပီေလာ။ ကေန႔ကာလတြင္ ၿမိဳ႔ေပၚက ေက်ာင္းသားလူငယ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏
အသံႏွင့္ေၾကျငာခ်က္ မ်ားကသာ အမ်ားစု ျဖစ္ေန သည္။ လြဲေနတာေတြ လိုေနတာေတြ
အမ်ားႀကီးရိွေနေသးသည္ဟု တြက္ထုတ္ယူႏုိင္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ေခတ္က တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ားက လြတ္လပ္ေရးအတြက္

ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ဤ အစဥ္အလာ ေကာင္းအရ ေနာင္တြင္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္၏အေရးကို
ေခတ္အဆက္ဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဆက္လက္ ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား၏
ဦးေဆာင္မႈသည္ ယခုအထိလည္း အေရးပါဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လယ္သမား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
မေပၚေပါက္ေသးသည္မွာ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားေလာက္ အေရးမပါဟု
ယူဆေသာေၾကာင့္ ေမ့ေလ်ာ့ခံေနရျခင္းမ်ား ျဖစ္သေလာဟု ေနာက္ေမးခြန္းတခု ေပၚလာျပန္၏။
ေသခ်ာတာ တခုကေတာ့ ယေန႔လက္ရိွ အခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ႔ေပၚက ေက်ာင္းသားလူငယ္

အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ လံႈ႔ေဆာ္မႈ၊ ႏိႈးေဆာ္မႈ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ေတာကလူထုေတြ၊
ေတာမက်ၿမိဳ႔မက်က လူထုေတြ သည္တုိက္ပြဲထဲ ပါလာတာ အခုအထိ မေတြ႔ရေသး။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ေခတ္ကလို ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ပါဝင္ဦးေဆာင္မႈ ဆက္လက္

လိုအပ္ဆဲျဖစ္သည္။ တခ်ိန္တည္းမွာ လည္း လူမ်ားစု ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား
ကိုယ္စားျပဳေသာ ေျမေအာက္လယ္သမား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေဘာက္မဲ့ေၾကာင့္
မေပၚေပါက္ရမည္နည္း။ လယ္သမား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား သည္လိုကာလမွာမွ မေပၚေပါက္ပါက
ဘယ္အခ်ိန္က်မွ ေပၚၾကမည္ နည္း။ ၂ဝ၁ဝ သည္မေဝးေတာ့သလို ၂ဝ၁ဝ
လြန္တုိက္ပြဲမ်ားကလည္း တန္းစီ၍ ရိွေနသည္။ လူမ်ားစုကို ကုိယ္စားျပဳေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ရိွလာဖို႔ အေလ့အက်င့္ကို အခုကတည္းက စတင္၍ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္ရန္ အထူးလိုအပ္သည္။
လူမ်ားစုကို ဆြဲ ေခၚလိုပါက လူမ်ားစုအသံကို တုိက္ရုိက္ ကိုယ္စားျပဳႏုိင္သည့္ စုဖြဲ႔မႈ တရပ္
ရိွသင့္သည္ မဟုတ္ေလာ။
ေနာက္တခ်က္ကလည္း ေက်ာင္းသားခ်ည္းဆိုပါက စစ္အစိုးရအတြက္ ပစ္မွတ္က သိသာ၍

ေခ်မႈန္းရန္ ေႏွာက္ယွက္ရန္ လြယ္ သည္။ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ သဘာဝကလည္း
အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႔ႀကီးမ်ားမွာသာ အေျခခံေသာေၾကာင့္ ေတာနယ္ႏွင့္ ေတာမက်ၿမိဳ႔မက် လူထုကို
ဆက္စပ္ႏုိင္ဖို႔ အကန္႔အသတ္ ရိွေနသည္။ လူမ်ားစုကို အေျခခံေသာ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေထြေထြေသာ
အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေပၚလာပါက စစ္အစိုးရအဖို႔ အကုန္လံုးကို တၿပိဳင္တည္း ေခ်မႈန္း
ေႏွာက္ယွက္ရန္ ခါတုိင္းလို မလြယ္ကူေတာ့။
လယ္သမားအဖြဲ႔အစည္းဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ အၿမဲတန္းေတာမွာသာ ေန၍

ေဆာင္ရြက္ေနရမည္ဟု မျမင္သင့္။ ကေန႔ ကမၻာ ရြာ ေခတ္ႀကီးတြင္ အခ်ဳိ႔ေသာ
ေျမေအာက္လယ္သမား ယူနစ္မ်ားလည္း ၿမိဳ႔ျပကို အေျချပဳ၍ မိမိတို႔ နစ္နာေန သည္မ်ားကို ႏိုင္ငံ
တကာသို႔ တင္ျပႏုိင္သည္။ ထို႔အတူ ၿမိဳ႔ျပအေျချပဳ ေက်ာင္းသားလူငယ္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္
လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ေသးသည္။
ေက်ာင္းသားလူငယ္ လူတန္းစားတရပ္ကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသာ လႈပ္ရွားတုိက္ပြဲ

ဝင္ေနရာမွ လူမ်ားစု စုိက္ပ်ဳိး ေရး လူတန္းစားကို အေျချပဳေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ေပၚေပါက္လာပါက စစ္အစိုးရအဖို႔ လူေတြကို ပို၍ ဖမ္းဆီး လာရေတာ့မည္။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လူဦးေရ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္လာေတာ့မည္။ ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရး
အက်ဥ္းသား ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ခန္႔ ရိွေနသည္ဟု သိရသည္။ ဘယ္ႏုိင္ငံ ဘယ္အစိုးရကိုမွ
အားမကိုးဘဲ၊ ကုလသမဂၢ ကိုလည္း အားမကိုးဘဲ ဒီမုိကေရစီေရးကို ေဖာ္ေဆာင္လုိပါက
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ေသာ ကာလတြင္ မိမိလိုခ်င္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔
ေရာက္ လိမ့္မည္ဟု တင္ျပ ေျပာၾကားလုိေပသည္။
၂၉ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္

ဂ်မားတို႔အဖိုး
သူ႔မွာ ဗမာနာမည္ ရိွေပမဲ့ သူငယ္ခ်င္း အားလံုးက ငယ္ငယ္တည္းက "ဂ်မား" ဆိုေသာ
အိမ္နာမည္ကိုသာ ေခၚၾကေသာ ေၾကာင့္ ဗမာနာမည္ကို ဘယ္သူမွ မမွတ္မိေတာ့။ ဂ်မား၊
နီတြတ္ႏွင့္ ကံသိန္းတို႔သည္ ႏွစ္တန္းေလာက္ ကတည္းက လည္ပင္းဖက္၍
ေက်ာင္းေနခဲ့သူမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ ဂ်မားမိဘေတြရဲ့ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းက
ဘဲေမြးျမဴျခင္း။ သူတို႔မိသားစုက အစၥလမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္၍ အိႏိၵယႏြယ္ဖြား
ေသြးေႏွာထားေသာ ရုပ္ေရ သြင္ျပင္ကို ပုိင္ဆုိင္ၾကသည္။ သူတို႔ရြာက လူအမ်ားစု သည္
မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုရြာသားတို႔သည္ ေရွးဗမာ ဘုရင္မ်ား အဆက္ဆက္
လက္ေအာက္တြင္ အမႈထမ္းခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာမြတ္စလင္ စစ္သည္ေတာ္ အႏြယ္မ်ားမွ
ဆင္းဆက္လာ သူမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။
ရြာသားအမ်ားစုသည္ ငါးဖမ္းျခင္း၊ ကုိင္းကၽြန္းလုပ္ျခင္းျဖင့္ အသက္ေမြးၾကသည္။ သို႔ေသာ္

ဂ်မား၏ မိဘမ်ားႏွင့္ ရြာသား အနည္းစုကေတာ့ ေတာင္သမန္အင္းႀကီးကို အေျချပဳ၍
ဘဲေမြးၾကသည္။ အဲသည့္ အခ်ိန္တံုးက နီတြတ္ မွတ္မိသေလာက္ ဂ်မား မိဘေတြမွာ
ေမြးထားေသာ ဘဲမ်ားက အေကာင္ရွစ္ရာ တေထာင္ေလာက္ ရိွမည္။
မိုးတြင္းကုန္လို႔ ေတာင္သမန္အင္းတြင္ ေရၾကသည့္ အခ်ိန္မ်ားမွစ၍ ဂ်မား အေဖႏွင့္အဖိုးတို႔

ေလွတစင္းစီျဖင့္ ဘဲ ေက်ာင္းေလ့ ရိွသည္။ ေရၾကသြား၍ ကုန္းေပၚလာေသာ ေနရာမ်ားတြင္
ယာယီတဲမ်ားထိုး၍ အေျချပဳကာ တေႏြလံုး၊ တေဆာင္းလံုး ဘဲ ေက်ာင္းျခင္း အမႈကိုျပဳၾကသည္။
ဝါဆိုဝါေခါင္ ေရျပန္တက္သည့္ သံုးလကာလသို႔ ေရာက္မွ ရြာကို ျပန္နားၾကသည္။
ဂ်မားေျပာေျပာေနေသာ သူ႔အဖိုး၏ စြန္းစားခန္းမ်ားကား နီတြတ္တို႔ သူငယ္ခ်င္း တအုပ္အတြက္

ဘယ္အခ်ိန္ နားေထာင္ နားေထာင္ မရိုးႏုိင္။ အဲတာ ဂ်ပန္ေခတ္တံုးက ဇာတ္လမ္းမ်ား။ "ဂ်မား
ေျပာစမ္းပါဦး။ မင္းအဖိုးက ဂ်ပန္စစ္သားေတြ ဘယ္လို ေဆာ္လိုက္တာလဲ" ဟု နီတြတ္က
အစေထာင္ေလ့ရိွသည္။ ဂ်မားကလည္း သူ႔အဖိုးစြန္႔စားခန္းကို ပြဲေတာင္းသူ ရိွတုိင္း ဘယ္ေတာ့မွ
မျငင္း။ "ဒီလိုကြ... မူးလာတဲ့ ဂ်ပန္စစ္သား ေလးေယာက္က ေတာင္ၿမိဳ႔ (အမရပူရ)
ေစ်းႀကီးနားမွာ မိန္းကေလး တေယာက္ကို ဆြဲလားရမ္းလား လုပ္တာေတြ႔လို႔ ငါ့အဖိုးက
ေစ်းသည္ တေယာက္ဆီက ဆုိင္းထမ္းကိုယူၿပီး တေယာက္ၿပီး တေယာက္ အလဲခ်ထ့ဲလုိက္တာ၊
ေနာက္ေတာ့ ဂ်ပန္စစ္တပ္က လုိက္ဖမ္းလို႔ တျခားရြာေတြမွာ သြားပုန္းေနရေသးတယ္ ငါ့လူ"။
ဂ်မား ကြယ္ရာၾကမွ ကံသိန္းက "ငါထင္တာေတာ့ ဂ်မားက ပိုေျပာတာ ေနမွာပါ။ သူ႔အဖိုး
ရိုက္ထည့္လုိက္တဲ့ ဂ်ပန္စစ္သားက ရိွလွမွ ႏွစ္ေယာက္ေပါ့။ ေလးေယာက္နဲ႔ တေယာက္

သတ္ရပုတ္ရတာ လြယ္တာ မွတ္လို႔" ဟု အထြန္႔တက္၏။ မည္သို႔ပင္ဆုိေစ နီတြက္တို႔
တအုပ္လံုးက ေတာ့ ဗိုလ္က်လာသည့္ လူမ်ဳိးျခား ဂ်ပန္ စစ္သားေတြကို ေဆာ္ပေလာ္
တီးထဲ့လုိက္သည့္ ဂ်မားတို႔ အဖိုးကို အားရလွသည္။
သည့္အျပင္ ေနာက္ထပ္ စြန္႔စားခန္းေတြလည္း ရိွေသးသည္။ ဂ်ပန္ကို ျပန္၍ေတာ္လွန္သည့္

ကာလမ်ားတြင္ ဂ်မားတို႔ အဖိုး သည္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္၏ ေဒသခံ
ေပ်ာ္က်ားရဲေဘာ္ တဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ "ငါ့အဖိုးက ေသနတ္ ပစ္တာ သိပ္လက္ေျဖာင့္တယ္။
တခါေတာ့ ရြာနဲ႔မလွမ္းကမ္း ေတာတန္းနားမွာ ျဗံဳးဆို ဂ်ပန္စစ္သားေတြ နဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္
ပက္ပင္း တိုးေရာတဲ့။ အဲတာ ငါ့အဖိုးက ခါးၾကားထဲမွာ ဖြက္ယူလာတဲ့ ေျခာက္လံုးပူးကို
အျမန္ထုတ္ ၿပီး သံုးခ်က္ဆက္တုိက္ ပစ္လုိက္တာ ေရွ႔ဆံုးက ဂ်ပန္စစ္သား သံုးေယာက္
ေခါက္ကနဲကို လဲတာတဲ့။ အဲဒါ ေနာက္က ဂ်ပန္စစ္သားေတြ ရုတ္တရက္ ေၾကာင္ေနတံုး
အျမန္ေျပးၿပီး ေပ်ာက္က်ားရဲေဘာ္ေတြ စခန္းျခေနတဲ့ေနရာကို သတင္း သြားပို႔တယ္။ ၿပီးေတာ့
ေျပာက္က်ားရဲေဘာ္ေတြက ငါ့အဖုိးနဲ႔အတူ အဲသည့္ ဂ်ပန္စစ္သားေတြ ေနာက္ကို လုိက္တုိက္တာ
ဂ်ပန္ေတြ တပ္လံုး ျပဳတ္ပဲတဲ့ေမာင္"။ ကံသိန္းကား ထံုးစံအတုိင္းပင္။ စြန္႔စားခန္းကို
ႀကိဳက္ေသာ္လည္း "ဂ်မား ဆိုတဲ့ေကာင္က နည္းနည္း ေတာ့ ပိုလုိက္ရမွ" ဟု ကြယ္ရာတြင္
ေဝဖန္လုိက္ေသးသည္။
သည္လိုႏွင့္ ရွစ္တန္းေက်ာင္းသားမ်ားဘဝ စာေမးပြဲအၿပီးတြင္ နီတြတ္တေယာက္

ေတာင္သမန္အင္းေစာင္း တေနရာတြင္ အေျခစိုက္ထားေသာ ဂ်မားတို႔ ဘဲၿခံကို
အလည္လုိက္သြားသည္။ သီခ်င္းထဲကလို ဘဲအုပ္က တရာႏွစ္ရာ မက ဘဲပင္လယ္ႀကီး
ျဖစ္ေနသည္။ သူေတြ႔ဖူးျခင္ေနေသာ ဂ်မားတို႔အဖိုး လူစြန္႔စားႀကီးကို ေတြ႔ရသည္။ ေထာင္ေထာင္
ေမာင္းေမာင္းႏွင့္ သန္သန္ မာမာႀကီး ရိွတံုး။ နီတြက္က သူသိလိုသည္မ်ားကို အဖိုးႀကီးအား
ေမးလုိက္မည္ဟု အားခဲ ထားသည္။ အဖိုးႀကီးက သေဘာ ေကာင္းပံု ရေသာ္လည္း တခြန္းေမးမွ
တခြန္းေျဖသည္။ သူ႔ၾကည့္ရသည္မွာ ခပ္ေအးေအး။ ၿပီးေတာ့ ေလွကေလး တစင္းႏွင့္
ဘဲေက်ာင္းထြက္ သြားသည့္အတြက္ နီတြတ္ေမးလိုသည္မ်ား ကုန္စင္ေအာင္ မေမးလုိက္ရ။
သည္ေတာ့ နီတြက္က ဂ်ပန္ ေခတ္တံုးက ကေလးသာသာသာ အရြယ္သာ ရိွေသးေသာ ဂ်မား
အေဖကို သူသိလိုသည္မ်ား ေလ်ာက္ေမးေတာ့သည္။ ညေနအိမ္ျပန္ေတာ့ ဂ်မားတို႔မိသားစုက
သူ႔ကို ဘဲဥမ်ား လက္ေဆာင္ ေပးလုိက္ေသးသည္။ ဝါးႏွီးျဖင့္ ရက္ထားေသာ ျခင္း ကေလးထဲတြင္
အစိမ္းေရာင္ သန္းေနေသာ ဘဲဥမ်ားက အစီအရီ။
သူတို႔တသုိက္လံုး ရွစ္တန္းေအာင္ၾကေသာ္လည္း ဂ်မားကားေက်ာင္း ထြက္သြားသည္။ သူအိမ္ရဲ့

အဓိကလုပ္ငန္း ျဖစ္ေသာ ဘဲေက်ာင္းျခင္း၊ ဘဲဥေကာက္ျခင္းမ်ား အတြက္ မိသားစုအတြက္
ကူဖို႔ျဖစ္သည္။
တေန႔ေတာ့ နီတြတ္တေယာက္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ ထုိင္ေနတံုး ေဘးဝုိင္းက

အဖုိးႀကီးမ်ား ဂ်ပန္ ေခတ္က အေၾကာင္းမ်ား ေျပာေနသည္ကို ၾကားေနရသျဖင့္ စပ္စုေလ့ရိွေသာ
သူ႔ဝသီအတုိင္း "အဘတို႔ကို ေမးရဦးမယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္ တံုးက ဦးဗကို (ဂ်မား၏အဖိုး) ဆုိတာ
ဂ်ပန္ကိုတုိက္တဲ့ ေနရာမွာ ေတာ္ေတာ္ လက္သံေျပာင္တယ္ ဆိုတာ ဟုတ္သလား"
ဟုေမးလုိက္သည္။ အဖိုးႀကီးအားလံုးက "ဟုတ္တယ္ကြ" ဟု တညီတညာတည္း
ျပန္ေျဖၾကသည္။ ထိုအထဲမွ အဖုိးႀကီးတဦးက "မင္းတို႔ေက်ာင္းက ေဘာ္လံုးကန္ ေကာင္းတဲ့
ဟိုေကာင္ေလးဟာ ဘယ္သူတဲ့ သူ႔နာမည္က" ဟု နီတြတ္ကို ေမးလုိက္၍ ဂ်မားပါ အဘဟု
ျပန္ေျဖလုိက္သည္။ "ေအး... ဂ်မားက ကိုဗကိုရဲ့ ေျမးေလး မို႔လား။ ဂ်ပန္ ေခတ္တံုးက ကိုဗကိုကို
ဂ်ပန္ေတြက သိပ္ ဖမ္းခ်င္တာ။ အေသရရ အရွင္ရရပဲ။ သူက လစ္ရင္ လစ္သလို ဂ်ပန္ေတြကို
ေဆာ္တာေဟ့။ ဂ်ပန္ေတြဆိုတာ သူ႔ကိုမိေအာင္ မဖမ္းႏုိင္ဖူး။ ေသနတ္ပစ္ကလည္း
ေကာင္းတယ္ေမာင္။ အဲသည့္ ေခတ္တံုးက လူေတြက သူ႔ကို "ေျခာက္လံုးပူးဗကို" ဆိုၿပီး
ေခၚၾကတယ္။ အဲသလို သတိၱဗ်တိၱ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ တာဝန္ ထမ္းခဲ့လို႔ ေမာ္ကြန္းဝင္
ဒုတိယဆင့္ေတာင္ ရထားတာ။"
အခုမွ နီတြတ္ အေတာ္ေလး ဘဝင္ၾကသြားသည္။ ဂ်မားတို႔အဖုိးက သူတို႔ငယ္ငယ္ကတည္းက

ပံုျပင္လာ သူရဲေကာင္း တေယာက္ေပကိုး။ ကံသိန္းကို ဘယ့္ႏွယ့္လဲ မင္းအခုယံုၿပီလား
ဆိုေသာသေဘာျဖင့္ ေမးေငါ့၍ အသံတိတ္ ေမးလုိက္ သည္။ လူႀကီးမ်ားက ဟုတ္သည္ဟု
ေထာက္ခံခ်က္ ေပးထားေသာေၾကာင့္ ကံသိန္းလည္း ခါတုိင္းလို အထြန္႔မတက္သာ။
သည္လိုႏွင့္ နီတြတ္ တေယာက္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဂ်မားႏွင့္ ဟိုအရင္

ငယ္ငယ္တံုးကလို မဆံု ျဖစ္ ေတာ့။ သို႔ေသာ္ ျမင္းလွည္း အမိုးပက္လက္ တစင္းျဖင့္
ေစ်းသို႔ဘဲဥပို႔ေလ့ရိွသည့္ ဂ်မားႏွင့္ တခါတရံ လမ္းတြင္ဆံု ပါက နီးရာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္
ႏွစ္ေယာက္သား အတူထုိင္ျဖစ္ေသးသည္။
"နီတြတ္ေရ ဂ်မားတေယာက္ မေတြ႔တာ အေတာ္ၾကာၿပီ။ မင္းနဲ႔ေကာ ဆံုျဖစ္ေသးလား"

လဖက္ရည္ဆိုင္ထဲ ဝင္ဝင္ျခင္း ကံသိန္းက လွမ္းေမးလုိက္သည္။ စားပြဲတြင္
ဝင္ထုိင္လုိက္ရင္း"ေအးကြ မင္းေျပာမွပဲ။ ဒီေကာင့္ကို မေတြ႔တာ ေလးငါး ေျခာက္ လ
ေလာက္ေတာင္ ရိွပလား မွတ္တယ္" ဟု နီတြက္က ျပန္ေျဖလုိက္သည္။ သည္လိုႏွင့္
ေရာက္တတ္ ရာရာမ်ားကို ေျပာေနရင္း အခ်ိန္လည္း အေတာ္ၾကာသြားၿပီးမို႔ လူစုခြဲမလို႔
လုပ္ေနတုန္း ဂ်မားတေယာက္ လဖက္ ရည္ဆုိင္ထဲသို႔ ဆုိက္ဆုိက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ဝင္ျခလာသည္။
ဂ်မားႏွင့္မေတြ႔တာ ၾကာၿပီဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း လူစုမခြဲျဖစ္ ေသးဘဲ ဂ်မားႏွင့္အတူ
ဆက္၍ထုိင္ရင္း ခါတုိင္း လုိ ေလကန္ဖို႔ တာစူလုိက္သည္။
ဂ်မားမ်က္ႏွာကား လန္းလန္းဆန္းဆန္း မရိွ။ တခုခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိတ္မေကာင္း

ျဖစ္ေနဟန္ရိွသည္။ လဖက္ရည္ခြက္ကို ျဖည္းျဖည္းမ၍ တက်ဳိက္ေသာက္လုိက္ၿပီးမွ
ဂ်မားကဤသို႔ ရင္ဖြင့္ေလသည္။ "တေလာကကြာ ငါ့အဖိုး မ်က္လံုးခြဲဖို႔ ရန္ကုန္ကို ဆင္းၾကတယ္။
အဖိုးက အဲသည့္အခ်ိန္အထိ မွတ္ပံုတင္ မရိွေသးေတာ့ ရန္ကုန္မသြားခင္ ၿမိဳ႔နယ္ လဝက ရံုးမွာ
မွတ္ပံုတင္ သြားလုပ္ရတယ္။ မွတ္ပံုတင္ေတာ့ ခ်က္ျခင္းလုပ္လို႔မရဖူး။ ဒါေပမဲ့ မွတ္ပံုတင္
လုပ္ထားဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာေတာ့ ေရးေပးလုိက္တယ္။
အဲတာ ရန္ကုန္အသြား ရထားေပၚမွာ ကြာ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ တက္ခဲ့လို႔။ အဖိုးလည္း
ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္သြားတာ အခုအထိပဲ။" နီတြတ္က "ဘယ္လို ျဖစ္တာတံုး" ဟု
ဂ်မားကို ေမးလုိက္သည္။
"ဒီလိုကြာ ေတာ္ေတာ္လည္း စိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ မႏၱေလးက ရထားထြက္လုိ႔

ေက်ာက္ဆည္ဘူတာ ေရာက္ေတာ့ ရဲေတြ တက္လာၿပီး မွတ္ပံုတင္စစ္တယ္။
ငါကရွစ္တန္းေျဖတံုးက မွတ္ပံုတင္ လုပ္ထားတာဆိုေတာ့ သူတို႔စစ္ေတာ့ ထုတ္ျပ လုိက္ တယ္။
ဒါေပမဲ့ ငါ့အဖုိးၾကေတာ့ ဒီလိုေထာက္ခံစာနဲ႔ ခရီးသြားခြင့္ မရိွဖူးဆိုၿပီး လုပ္လာတယ္။ ေနာက္
ဗမာစကား ေကာင္း ေကာင္း ေျပာတတ္ကဲ့လား ဘာလားနဲ႔လည္း စစ္ေၾကာေသးတယ္။
မင္းတို႔လည္း သိသားပဲ ငါတို႔တရြာလံုး ဗမာ စကားတမ်ဳိးပဲ ေျပာတာ ႏွစ္ေပါင္းသံုးရာေတာင္
ေက်ာ္ပလားမွတ္တယ္။ ကုလားလို လည္း ငါ့အဖိုးလို အရြယ္မ်ဳိးေတြက အစ ရြာမွာဘယ္သူမွ
မတတ္ေတာ့တာ။ အဲတာကြာ ရဲေတြက ဆက္ဆံတာကလည္း ရုိင္းခ်က္ကေတာ့။ မင္းတို႔
ကုလားေတြက လယ္ကိုလယ္တယ္ ဘာျဖစ္တယ္ညာျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံသား မဟုတ္ဖူးမို႔လား
မွန္မွန္ေျပာ၊ ဒီေထာက္ခံစာ ကေကာ စစ္ကဲ့လားဆိုၿပီး ညစ္က်ယ္က်ယ္ လုပ္ ေနတာေပါ့ကြာ။
ငါ့အဖုိးက ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပပါတယ္။ ငါတို႔က ျမန္မာ မြတ္စလင္ေတြပါ။ အခုမွ
ခိုးဝင္လာတဲ့သူေတြ မဟုတ္ပါဖူးေပါ့။ အသိသာႀကီးပဲ သူငယ္ခ်င္းရာ မင္းတို႔ စဥ္းစားသာၾကည့္
ငါတို႔ေျပာတဲ့ ဗမာစကားက မင္းတို႔လိုပဲ ဥစၥာ။ မေန႔တေန႔ ကမွ ဒီတုိင္းျပည္ကို ခိုးဝင္လာတဲ့သူက
ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဗမာလို ပီေအာင္ ေျပာႏုိင္မလဲ။ ဗမာလို ေျပာတတ္ရင္ ေတာင္ ေလသံက
ကုလားေလဝဲဦးမယ္။ "
ဂ်မားက စကားကို ခဏျဖတ္လုိက္ရင္း ဒူးယားတလိပ္ ေကာက္၍မီးညိႇလုိက္သည္။ ၿပီးမွ

"အဲေတာ့ ရဲေတြက ဘယ္လုိ ျပန္ေျပာ သလဲဆိုေတာ့ ျမန္မာမြတ္စလင္ဆိုတာ ဒီတုိင္းျပည္မွာ
မရိွဖူးတဲ့။ ျမန္မာမွန္ရင္ ဗုဒၶဘာသာပဲ ရိွတယ္တဲ့။ ကုလားဟာ ကုလား ပဲတဲ့။
ျမန္မာမြတ္စလင္ဆိုတာ မင္းတို႔ ေစာက္ကုလားေတြ လူလည္လုပ္ၿပီး ထြင္ထားတာ ဆိုၿပီး ကြာ
မေအႏွမနဲ႔တုိင္းၿပီး ဆဲ ေသးတယ္။ ဒီတုိင္းျပည္မွာေနရင္ ေကာင္းေကာင္းေနၾက
ဘာညာဆိုၿပီးလည္း သေဟာက္ သဟမ္း လုပ္ေသးတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေတာ့
ငါ့ကိုတြဲေထာင့္ေခၚၿပီး ပုိက္ဆံေတာင္းတယ္။ ေထာင့္ငါးရာေတာင္ ေပးလုိက္ရတယ္
သူငယ္ခ်င္းေရ။ အဲတာပဲေဟ့ ဇတ္လမ္းကေတာ့"။ ထိုအခ်ိန္က ေရႊတက်ပ္သားမွ သံုးေထာင္သာ
ရိွေသာေခတ္။ ေရႊငါးမူး သားဖိုး ရဲေတြက ဓါးျပတုိက္ သြားျခင္းပင္။
နီတြက္ေကာ ကံသိန္းပါ ဂ်မားတို႔ ေျမးအဖိုးႏွင့္ထပ္တူ စိတ္မေကာင္းျခင္း ႀကီးစြာျဖစ္ရသည္။

ကာယကံရွင္မ်ား ကေတာ့ ပို၍ စိတ္ႏွလံုးညိႇဳးျခံဳး ေပလိမ့္မည္။ ျမန္မာျပည္ဟာ ဘာသာေရး
လူမ်ဳိးေရး မခြဲျခားတဲ့ တုိင္းျပည္ဆိုတာ တကယ္တမ္း ေတာ့ မဟုတ္။ အထူးသျဖင့္
အာဏာပုိင္မ်ားတြင္ ခြဲျခားေရးစိတ္ ပိုရိွသည္။ ေတာင္ေပၚ ေျမျပန္႔ လူမ်ဳိးေရးလည္း ခြဲျခားသည္။
မြတ္စလင္၊ ဟိႏၵဴ၊ ခရစ္ယာန္ ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ သစၥာမရိွသလိုလို၊ ရာႏႈန္းျပည့္
ျမန္မာႏုိင္ငံသား မဟုတ္သလိုလိုလည္း လုပ္တတ္ေသးသည္။
ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ေပ်ာက္က်ားရဲေဘာ္ႀကီး၊ ေသနတ္ပစ္ေကာင္း၍ ေျခာက္လံုးပူးဗကိုဟု

သူတို႔နယ္တြင္ နာမည္ တြင္ခဲ့ သူႀကီး၊ နီတြတ္တို႔ ကံသိန္းတို႔ အားက်ခဲ့ေသာ
ေမာ္ကြန္းဝင္ဒုတိယဆင့္ သူရဲေကာင္းႀကီးကား ရုပ္ေရ လကၡဏာ ကုလားျဖစ္ရ ေသာေၾကာင့္၊
ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာက မြတ္စလင္ ျဖစ္ရေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား စစ္စစ္ မဟုတ္ဟု
ခြဲျခားခံရသည္။ ဖိႏိွပ္ခံရသည္။ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ၍ ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအဆက္ဆက္
တုိင္းျပည္တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရေသာ္ လည္း သူတို႔ကား အသိအမွတ္ ျပဳမခံရ။
"အဲေတာ့ အဖိုးက ေနာက္ဆိုရင္ ဘာကိစၥပဲရိွရိွ ခရီးမသြားေတာ့ဖူးလို႔ ဆိုတယ္ကြ။ ၿပီးေတာ့

ကိုယ့္ကိုလူေတြ ေကာင္းေကာင္း သိတဲ့ အရပ္မွာပဲေနရင္း ေသမယ္လို႔လည္းေျပာတယ္" ဟု
ဂ်မားက သူ႔စကားကို အဆံုးသတ္လုိက္ေတာ့ သည္။
သည္ေျမသည္ေရမွာ အတူမီွတင္း ေနထုိင္ၾကသည့္ လူအခ်င္းခ်င္း လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးအရ

မခြဲျခားသည့္ သူတို႔လို လူမ်ဳိး ေတြလည္း ရိွေသးေၾကာင္း ဂ်မားအဖိုးကို ေျပာျပလိုသည့္ ဆႏၵက
နီတြတ္ရင္ထဲမွာ တဖြားဖြား။ သို႔ေသာ္ သူ၏ သူရဲေကာင္းႀကီး ကား ႏွလံုးသားတြင္
ဒဏ္ရာရသြားခဲ့ေျခၿပီ။
၂၃ ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္

ေရထိုးသဲစီး ျဖတ္ကူးရေလဦးမည့္ ျမစ္ႀကီး

ေကအဲန္ယူ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံ က်င္းပၿပီးစီးသြားသည့္သတင္းႏွင့္
အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သည့္ ေနာ္စီဖိုးရာ စိန္ ကို အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္
ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အျခား မ်က္ႏွာသစ္
ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း တက္လာၾကသည္။ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ေနၿပီ ျဖစ္သူ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တာမလာေဘာမွ အပ က်န္ ေခါင္းေဆာင္အမ်ားအျပားက ငယ္ရြယ္ေသးသူမ်ားဟု
ဆိုလွ်င္ ရႏိုင္သလို၊ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးကို ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္သစ္ တခုထဲသို႔ စ၍
လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၿပီဟု ဆိုလွ်င္လည္း ရႏိုင္ပါသည္။ ယခု ေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုမွာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္
ကရင္ေတာ္လွန္ ေရးကို စတင္ခဲ့သူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ။ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားဟု ဆိုလွ်င္ ရႏိုင္ပါသည္။
အမ်ဳိးသမီးတဦးကို အေရးပါသည့္ ေနရာ တာ၀န္ေပးခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္းမွာလည္း ထူးျခားသည္ဟု

ဆိုႏိုင္သည္။ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ က႑ကို အေလးေပးလာသည္ဟု ဆိုႏိုင္သကဲ့သို႔၊
ေနာက္ထပ္ျဖစ္ထြန္းလာသည့္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈသစ္မ်ား (တနည္း စစ္တပ္အေျခခံမဟုတ္သည့္
အရပ္ဖက္လူမႈလႈပ္ရွားမႈ civil society, new social movement) မ်ားကို ေနရာ
ေပးလာျခင္းဟုလည္း ေျပာလွ်င္ ရႏိုင္မည္ဟု ထင္သည္။ အရပ္ဖက္အင္အားစု (civil society)
အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ပို၍ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းမႈ အားေကာင္းလာသည္ဟု ေျပာလွ်င္လည္း ရႏိုင္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ညီလာခံထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မ်ားကို မေတြ႔ရေသးပါ။ မည္သို႔ေသာ မူ၀ါဒမ်ား

ေခတ္ႏွင့္ အညီေျပာင္းလဲ က်င့္သံုးပါမည္နည္း။ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ေကာင္းေနသည္။
ေသခ်ာသည္ကေတာ့ ေကအဲန္ယူ ေခါင္းေဆာင္မႈသစ္အေနျဖင့္ ယခင္တႀကိမ္က
သူတို႔ဘိုးေဘးမ်ား ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟုေခၚသည့္ ေျမသို႔ ေရႊ႔ေျပာင္းလာစဥ္ကာလကလို
ေရထိုးသဲစီး ခက္ခဲေသာ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ လူမႈ လႈပ္ရွားမႈ ျမစ္ႀကီးကို ျဖတ္သန္းၾကရဦးမည္
ဆိုသည္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ အသစ္အတြက္ အခက္အခဲ၊ စိန္ေခၚမႈ မ်ားက
ဆီးႀကိဳေနၾကပါသည္။
(၁)
ကရင္လူမ်ဳိးတို႔တြင္ ေရွးအစဥ္အဆက္က ႏႈတ္တိုက္ခ်ေပးလာၾကသည့္ "ထားလကၤာ" မ်ားအရ
သူတို႔၏ သမုိင္းကို မွတ္ တမ္း တင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔က တခ်ိန္က မြန္ဂိုကုန္းျမင့္တြင္
ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ယူဆၿပီး ဘီစီ ၁၁၂၈ ခန္႔ တြင္ ေတာင္ဖက္သို႔ ေရႊ႔ေျပာင္း
အေျခခ်လာၾကသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ဒ႑ာရီဆန္လွသည့္ ေခါင္းေဆာင္ "ေထာ့မဲပါ" က
ဦးေဆာင္၍ အခက္အခဲမ်ား၊ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ ေတာင္တန္း အတန္တန္ကို ျဖတ္၍

ေျပာင္းေရႊ႔လာၾကသည္ဟု ယံုၾကည္ၾက ပါသည္။ ထီးဆဲမက္ရြာကို
ကရင္လူမ်ဳိးအေတာ္မ်ားမ်ားက သိၾကသည္။ "သဲစီးေသာေခ်ာင္း" ဟု အဓိပၸါယ္ရၿပီး မြန္ဂို
ကုန္းေျမျမင့္မွ ဆင္းသက္လာရာလမ္းတြင္ ဂိုဘီသဲႏၱာရကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္ဟုလည္း
ေဖာ္ျပေျပာဆိုၾကပါသည္။ ယေန႔ ကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ား၏ လူဦးေရကို
၃-၅ သန္းၾကားဟု ခန္႔မွန္းၾကသလို၊ စကၤာပူ ကရင္ဆယ္မီနာ တခု၏ မွတ္တမ္းအရ ၇ သန္း
(ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ၁। ၅ သန္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းတြင္ ၀. ၇၅ သန္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္းတြင္ ၁. ၅
သန္း၊ ပဲခူးတိုင္းတြင္ ၀. ၇၅ သန္း၊ တနသၤာရီတိုင္းတြင္ ၀. ၅ သန္း၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၁ သန္းႏွင့္
အျခားေနရာေဒသမ်ား တြင္ ၁ သန္းခန္႔ ရွိေနမည္ဟု တြက္ခ်က္ထားၾကသည္။)
သို႔ေသာ္လည္း ကရင္လူမ်ဳိး မိတ္ေဆြတဦးက ေျပာသည္ကို စိတ္မခ်မ္းေျမ့စြာ ၾကားခဲ့ရဖူးသည္။

"ခင္ဗ်ား စဥ္းစားၾကည့္ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြ အခုႏွစ္မ်ားမွာ
ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ေနၾကရတဲ့ျဖစ္ရပ္က အရင္ မြန္ဂိုကုန္းျမင့္က အစုအျပံဳလိုက္
ေျပာင္းေရႊ႔လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ေရႊ႔ေျပာင္းရမႈႀကီးလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္"။ သူက
ယခု တတိယႏိုင္ငံသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ေန ထိုင္ျခင္းမ်ားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္းရွိ သိန္းေက်ာ္ေသာ
ဒုကၡသည္မ်ား၊ ျပည္တြင္း၌ အိုးအိမ္အေျခပ်က္၍ ေရႊ႔ေျပာင္းထြက္ေျပး ေနၾကေသာ
ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ IDPs မ်ားကို ရည္ရြယ္ေျပာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သူေျပာသည္မွာ ျဖစ္ လည္း
ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ကရင္လူမ်ဳိး အေရအတြက္ ၂ သိန္းခန္႔ရွိေနၿပီး၊
(တီဘီဘီစီ) အဖြဲ႔အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႔ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ IDPs
အေရအတြက္ ၅ သိန္းေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းထားရာ၊ အမ်ားစုမွာ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား
ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထိုမွ်မက ထိုင္းႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တရားမ၀င္လာေရာက္ေရႊ႔ေျပာင္း
အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူ အမ်ားအျပားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။ မိန္းမပ်ဳိေလးဟုေခၚေသာ
ကရင္စကား "မူးေနာ္"က ယခု ေတာ့ "အိမ္ေဖာ္၊ အိမ္ေစ" ဟု အဓိပၸါယ္ျဖစ္လာေၾကာင္း
ထိုင္းနယ္စပ္ရွိ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား အေျခအေနကို မခိုင္မာေက်ာ္ေဇာ ကလည္း စာေရးဖူးသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ရြာမ်ားတြင္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ လူငယ္မက်န္ေတာ့၊ ကေလးမ်ား
ႏွင့္ က်ီးေစာင့္ၾကက္ႏွင္ အဖိုးအဖြားအိုမ်ားသာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္းလည္း မ်က္ျမင္အခ်ဳိ႔က
ေျပာျပၾကပါသည္။ ႏွစ္ရွည္ ၾကာျမင့္ လာၿပီ ျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္၏ ဒဏ္မ်ား ျဖစ္ႏိုင္သလို၊
စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းလာသည့္ တႏိုင္ငံလံုး အေျခအေန ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
(၂)
ဤဖက္ေပါင္းစံု အေျခအေနမ်ားကို ေတြးလွ်င္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မႈသစ္အတြက္ ေမးခြန္းမ်ားစြာ
ရွိလာႏိုင္ပါသည္။
အမ်ဳိးသားေရး အာမခံခ်က္အတြက္ႏွင့္ လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲကို ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲမည္ဟု
ဆိုပါသည္။ မလြတ္ေျမာက္ ေသာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးက ခုခံကာကြယ္စစ္ဆင္ေနရမည့္ အေရးကို
ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ မရွိပါ။ သို႔ေသာ္လည္း မၿပီးမစီးႏိုင္ စစ္ပြဲ ၏ အက်ဳိး ဆက္မ်ားကို ဆက္၍
က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စဥ္းစားသင့္ၿပီဟု ထင္လာမိသည္။
ပညာရွင္မ်ားက ေျပလည္မႈမရႏိုင္ေတာ့မည့္ ပဋိပကၡမ်ဳိး (Intractability of conflict) ရွိသည္ဟု

ေလ့လာခ်က္အရ ဆိုခဲ့ၾက ဖူးသည္။ ပဋိပကၡက ႏွစ္ရွည္လာၿပီး အမယ္ဘုတ္သူ႔ခ်ည္ခင္
ရွင္းရမရေတာ့မည့္ ကိစၥမ်ဳိးကို ဆိုၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဂၽြန္ ေပါလ္ လက္ဒရစ္ (John Paul
Lederach) က ေျပလည္မႈမရႏိုင္ေတာ့မည့္ ပဋိပကၡမ်ဳိးဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရာတြင္ ေခါင္းမာ
တင္းခံေန သည့္၊ ျပင္းထန္သည့္၊ ေရွ႔မတိုး ေနာက္မဆုတ္သာ ျဖစ္ေနသည့္၊ ေျပလည္မႈရရန္
ခက္ခဲသည့္ ပဋိပကၡမ်ဳိးဟု ဆိုသည္။ တိုင္းထြာမႈအရ တႏွစ္လွ်င္ လူ ၁၀၀၀+ ေသဆံုးေနရသည့္
လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ဳိးကို သူက "စစ္" ဟု သတ္ မွတ္သည္။ အကယ္၍ ဤသို႔ လူ ၁၀၀၀+
ေသဆံုးရမႈက ဆယ္စုႏွစ္တခု၊ ႏွစ္ခုထက္ပို၍ ၾကာရွည္ ျဖစ္လာၿပီဆိုလွ်င္ လက္ဒရစ္က
"ေျပလည္မႈ မရႏိုင္သည့္ပဋိပကၡ" ထဲသို႔ ထည့္လိုက္ပါသည္။ သူတင္ ကိုယ္တင္
ရန္ေႂကြးမ်ားေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ဤသတ္မွတ္ခ်က္အရဆိုလွ်င္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန႔မွ စတင္လာခဲ့ေသာ

ေကအဲန္ယူ၏ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဆယ္စုႏွစ္ ၆ ခုတိုင္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့သက္တမ္းအရွည္ဆံုး ေတာ္လွန္ေရးတခုဟု ဂုဏ္ယူဖို႔ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း
ဤစစ္ပြဲအတြင္းမွာပင္ အမ်ဳိးေကာင္းသား၊ အမ်ဳိးေကာင္းသမီးတို႔၏ အသက္အိုးအိမ္၊ စည္းစိမ္၊
ဘ၀၊ အနာဂတ္ အလား အလာ မ်ား ပ်က္စီးဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရသကဲ့သို႔ ေနာက္ဆံုး
ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးသည္ပင္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ က်ရႈံးႏိုင္ငံ (failed state) ျဖစ္လုတည္းတည္း
အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။
ဤအေျခအေနတြင္ ေကအဲန္ယူအေနႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေရး၊ ျပည္တြင္း

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မျငင္း ပယ္ခဲ့ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ဤသို႔ ေျပလည္မႈ မရႏိုင္ေတာ့သည့္
ပဋိပကၡအျဖစ္သို႔ က်ဆင္းရမည့္ ေထာင္ေခ်ာက္မွ ရုန္း ထြက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဤသို႔
ျဖစ္ေစရန္အတြက္လည္း ဖက္အသီးသီးမွ အားစိုက္ထုတ္ ႀကိဳးပမ္းရမႈမ်ား၊ သေဘာထား ႀကီးရမႈ၊
အနစ္နာခံရမႈမ်ားလည္း လိုအပ္လိမ့္ဦးမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း မိမိက မ်က္စိထဲ ျမင္ၾကည့္သည္။ ေကအဲန္ယူႏွင့္ စစ္အစိုးရ

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲသစ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးသစ္က
စားပြဲတဖက္တြင္ ေကအဲန္ယူ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ထိုင္ေနသည္ ဆိုပါစို႔။
ေရွးရိုးစြဲဆန္လြန္းေသာ၊ မဟာဖို၀ါဒီ၊ စစ္၀ါဒီ အယူအဆမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳထားသည့္
စစ္အစိုးရဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအဖို႔ အေတာ္ မသက္မသာ ရွိႏိုင္ပါသည္။ ယခင္က ေကအဲန္ယူႏွင့္
ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မပါ၀င္ခဲ့ၾကဖူးသည္ မဟုတ္ပါ။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီ ၆ ဖဆပလ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္သာ မစၥက္ ဘေမာင္ခ်ိန္က ၾကား
ခံုသမာဓိလူႀကီးအျဖစ္ ပါခဲ့ဖူးသည္။ ေနာက္ပိုင္း ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္
အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္မ်ား မေတြ႔ခဲ့ရပါ။ အကယ္၍ ယခုတႀကိမ္ ျပန္၍ စစ္အစိုးရႏွင့္
ေကအဲန္ယူအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ခဲ့လွ်င္ အသစ္အဆန္း အေတြ႔အၾကံဳ ျဖစ္ႏိုင္သလို၊
တိတ္ဆိတ္မႈမ်ား ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္ (တနည္း ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္း စစ္အစိုးရ၏
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို ဖြင့္ခ် ေဖာ္ ထုတ္ခဲ့သည့္ shattering silences report
ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္) အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္တဦးကို မည္သို႔မည္ပံု တုံ႔ျပန္မည္ ဆိုသည္ကလည္း
စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။
တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ ေကအဲန္ယူေခါင္းေဆာင္မႈ အေနႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးအရ

စဥ္းစားမည္ဆိုလွ်င္လည္း ေမးခြန္းမ်ား ရွိေနပါ သည္။ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ညည္းညဴေျပာဆိုခဲ့သလို
ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား အစုအျပံဳလိုက္ ေျပာင္းေရႊ႔ေနၾကရမႈက မြန္ဂိုလီးယား ေဒသမွ လြန္ခဲ့ေသာ
ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီသည့္ ကာလ၊ စတင္ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်လာခ်ိန္မွစ၍ ယခုအခ်ိန္သည္
ေနာက္ထပ္ "ဒုတိယအႀကိမ္ ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ရမႈ" (second migration) ဟု
ေခၚဆိုရေလာက္ေအာင္ ျပႆနာႀကီးက်ယ္ေနပါၿပီ လား။ သို႔ဆိုလွ်င္ ဤျပႆနာကို
လူမ်ဳိးေရးအရ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္လာၿပီဟု ျမင္လာပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ယေန႔ အေျခ
အေနသည္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအတြင္း ေသြးစည္းညီညြတ္မႈ၊ စုစည္းႏိုင္မႈ အားအနည္းဆံုး
အေျခအေနကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနပါ သည္။ စစ္အစိုးရတက္လာခ်ိန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွစ၍ နယ္စပ္ရွိ
လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ၊ အေျခစိုက္စခန္းမ်ား ဆံုးရႈံးခဲ့ရသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ အင္အားအႀကီးဆံုးျဖစ္သည့္ ေကအဲန္ယူမွ အင္အားမ်ား

(စစ္အစိုးရ၏ ေသြးခြဲသပ္လွ်ဳိ မႈေၾကာင့္ပင္ ဆိုဆို) ကြဲပဲ့ထြက္ခဲ့ၾကရသည္။ ဒီေကဘီေအ၊ ယခင္
ဗိုလ္မွဴးသုမူဟဲ ဦးေဆာင္သည့္ တပ္ရင္း ၁၆-အုပ္စုမ်ား၊ ဖဒိုေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္သည့္
ဘုရားကုန္း ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔မွသည္ ေနာက္ဆံုး တပ္မဟာ-၇ တပ္မွဴးေဟာင္း
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ဦးေဆာင္သည့္ အင္အားမ်ား ကြဲထြက္ခဲ့ရသည္။ ပိုဆိုးသည္မွာ အခ်င္းခ်င္း
ေသြးထြက္သံယို တိုက္ခိုက္ မႈမ်ားႏွင့္ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈမ်ားပါ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့ျခင္း
ျဖစ္ပါသည္။ ေကအဲန္ယူ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေဟာင္းဖဒိုမန္းရွာသည္ပင္
ဤသို႔လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရပါသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားထုမ်ားအတြင္း အမ်ဳိးသား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီဟု

က်ေနာ္ဆိုခ်င္ပါသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ အသစ္တက္လာသည့္ ေခါင္းေဆာင္မႈအဖို႔
ကရင္တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း ေသြးထြက္သံယို တိုက္ခိုက္ေနမႈ မ်ားကို အလွ်င္အျမန္
ရပ္စဲပစ္ရန္ လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။ စေကာ၊ ပိုး၊ ေတာင္ေပၚ၊ ေျမျပန္႔ စသည့္ ကရင္အမ်ဳိးသား
အုပ္စုမ်ား ၾကား သာမက ႏိုင္ငံေရးအရ အျမင္၊ မဟာဗ်ဴဟာ ကြဲျပားေနသည့္
အုပ္စုမ်ားၾကားတြင္ပါ ဘံုတူညီႏိုင္သည့္ အနိမ့္ဆံုး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကို ရွာေဖြ၍
အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးကို အေရးတႀကီး ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရေတာ့မည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါ သည္။
မည္သို႔ေသာ မဟာဗ်ဴဟာကို ခ်မွတ္သည္ျဖစ္ေစ အာဃာတမ်ားေဘးခ်ိတ္၍ အမ်ဳိးသား
ညီညြတ္ေရးကို ျပန္လည္ ေခါင္းငဲ့ၾကည့္ရေတာ့မည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။
ေကအဲန္ယူအေနႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဖြဲ႔အစည္း

ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ အမ်ဳိး သားေရး အက်ဳိးစီးပြားဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကိုလည္း
ဆက္လက္စဥ္းစားရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္ဟု ယူဆပါသည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္
ကရင္အမ်ဳိးသား ဆယ္မီနာတခု က်င္းပဖူးၿပီး၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပရွိ အခ်ဳိ႔ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသား
မ်ားက ကရင္အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေတာ္ (nation ဟု သံုးထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။)
ျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ က႑ ေပါင္းစံု လမ္းျပေျမပံု ၁၂ ခုကို ေရးခဲ့ဖူးၾကပါသည္။
(ရပ္ရြာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လမ္းျပေျမပံု၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စာေပႏွင့္ ဘာသာ စကား ဆိုင္ရာ လမ္းျပေျမပံု၊ စီးပြား
ဘ႑ာႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ လမ္းျပေျမပံု၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္
ေရွာက္မႈ၊ စရင္းအင္းႏွင့္ေဒတာေဘ့စ္ ဆိုင္ရာကိစၥ၊ ေနာက္ဆံုး ႏိုင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာႏွင့္
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အမ်ဳိး သား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုင္ရာ လမ္းျပေျမပံုမ်ားကို စိတ္ကူးမွန္းဆ၍
ပံုထုတ္ခဲ့ၾကဖူးပါသည္။) ဤအစည္းအေ၀း၏ စဥ္းစားခ်က္မ်ားက သိပ္ၿပီး လက္ေတြ႔မဆန္
စိတ္ကူးယဥ္လြန္းေနသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေရွ႔ကို ေရာက္ေနႏွင့္သည္ လည္း
ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ ေကအဲန္ယူ ေခါင္းေဆာင္မႈ အသစ္အေနႏွင့္ ပို၍
ဖက္ေပါင္းစံုသည့္ အနာဂတ္ ေရးစဥ္းစားခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္သည့္ အခ်ိန္ ျဖစ္သည္ကေတာ့
အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ညီလာခံရလဒ္မ်ားတြင္ အလားတူ စဥ္းစားခ်က္မ်ား ရွိခဲ့မည္ဟုလည္း
ယူဆပါသည္။ ထိုမွ်မက ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကရင္အမ်ဳိးသား အင္အားစုမ်ား ပူးေပါင္း၍
မိမိတို႔လူမ်ဳိး ဖြံ႔ၿဖိဳးတ္ိုးတက္ေရးႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ မည္သို႔ မည္ပံု
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ကိုလည္း ေခါင္းခ်င္း ရိုက္ရေတာ့မည့္ အခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွ်မက
အရည္အေသြးျမႇင့္တင္ေရးကိစၥမ်ားကိုလည္း အာရံုထားေဆာင္ရြက္ရန္ လို
အပ္လာပါလိမ့္ဦးမည္။
အနာဂတ္က ေ၀းပါေသးသည္ ထားဦး။ ေကအဲန္ယူ အဖြဲ႔အစည္း၏ ရပ္တည္ေရးကို အနီးကပ္

ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ကိစၥမ်ား လည္း ရွိေနပါေသးသည္။ သဘာ၀၀န္းက်င္ကို အကန္႔အသတ္မရွိ
ဖ်က္ဆီးအသံုးခ်ေနမႈမ်ားႏွင့္ သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ ဆည္မ်ား တည္ေဆာက္ေတာ့မည့္ ကိစၥ
ျဖစ္သည္။ စကၤာပူ၌ က်င္းပခဲ့သည့္ (၂၀၀၃) ကရင္ ဆယ္မီနာက အကယ္၍ ကရင္ျပည္နယ္တြင္
ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္ရခဲ့လွ်င္ ဘိလပ္ေျမစက္ရံု အပါအ၀င္၊
ေရအရင္း အျမစ္မ်ား အသံုးခ်မႈ (ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ဆည္မ်ား) ႏွင့္ အျခားလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္
လာမည့္ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း အမ်ဳိး သားစုစုေပါင္း ထြက္ကုန္ တန္ဖိုး (GDP) တႏွစ္လွ်င္
အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၅၀၀၀) မွ (၇၀၀၀) ၾကား ရရွိႏိုင္မည္ ဟု ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကဖူးသည္။
သို႔ေသာ္လည္း လက္ငင္း သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္ေတာ့မည့္ ဆည္မ်ားက ေကအဲန္ယူ
အဖြဲ႔၏ တည္ရွိမႈကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ေနခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ေဒၚလာ သန္း ၁,၀၀၀ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈရွိသည့္
ဟတ္ႀကီးဆည္ကို မၾကာ မီ စတင္တည္ ေဆာက္ မည္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔
လွ်ပ္စစ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်ႏိုင္မည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ EGAT ကုမၸဏီက ေၾကညာထား ၿပီးျဖစ္သည္။
ဟတ္ႀကီးဆည္ၿပီးလွ်င္ ၀ဲႀကီးႏွင့္ ဒါးကြင္းဆည္မ်ားကို ဆက္လက္တည္ေဆာက္ၾက ဦးမည္
ျဖစ္သည္။ ဤေနရာမ်ားက ကရင္ေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား အေျချပဳေနၾကသည့္ ေနရာမ်ား
ျဖစ္ေနပါသည္။ ေခါင္း ေဆာင္မႈအသစ္ အေနႏွင့္ ဤသို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လာေတာ့မည့္
ရပ္တည္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကိုလည္း ယွဥ္၍ စဥ္းစားရဖြယ္ ရွိေနပါသည္။
ေနာက္ဆံုး ေျပာရေသာလည္း အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥမ်ား ရွိပါေသးသည္။ ေကအဲန္ယူ

ေခါင္းေဆာင္မႈ အသစ္အေနႏွင့္ မိမိ လူမ်ဳိးတရပ္လံုးႏွင့္ အျခားေသာ ေတာ္လွန္ေရး
အင္အားစုမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ားအတြက္ မည္သို႔ စိတ္အားတက္ ဖြယ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊
ရည္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား (Vision, Hope) ေပးမည္နည္း ဆိုသည့္ ကိစၥပင္ ျဖစ္ပါသည္။ လူအမ်ားက
အလွည့္ အေျပာင္းကို ေတာင္းတေနၾကပါသည္။ ၀ါရင့္ သဘာရင့္အဖြဲ႔ႀကီးတခုျဖစ္သည့္
ေကအဲန္ယူအေနႏွင့္ ဤကိစၥကို လည္း ခၽြင္းခ်န္ ထား၍ စဥ္းစားရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
ေခါင္းေဆာင္မႈသစ္အတြက္ ေလွ်ာက္လွမ္းရမည့္ လမ္းက အခက္အခဲမ်ား မ်ားျပား

လြန္းေနပါသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္က ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား ျဖတ္သန္းခဲ့ရာ
ေရထိုးသဲစီး ျမစ္ႀကီးဧရာႏွင့္ ဤအခက္အခဲ ျပႆနာ မ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္၍ ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဒ႑ာရီထဲက ေထာ္မဲ့ပါလည္း သမိုင္းအသစ္တြင္ ရွိႏိုင္ပါေသး သည္။
ကရင္လူႀကီးမ်ား ဆိုခဲ့ၾကသည့္ ေရွးေဟာင္း ထားကဗ်ာတပုဒ္အတိုင္း ျဖစ္လာေစဖို႔သာ
ေမွ်ာ္လင့္စိတ္ကူးေနမိပါ ေတာ့သည္။
"သာယာဝေျပာေသာ ႏိုင္ငံ ............

ထုိေဒသ၌ ကေလးသူငယ္မ်ား ညိႇဳးႏြမ္းျခင္းမရွိဘဲ လွည့္ပတ္ေျပးကစားလွ်က္ ရွိၾကပါသည္။
သင္ေရာ ကြၽႏု္ပ္ပါ ႀကီးသူငယ္သူအားလံုး ျပန္လည္ဆံုဆည္း ျမင္ေတြ႔ၾကရလိမ့္ဦးမည္ဟု
ေမွ်ာ္လင့္လြမ္းဆြတ္ တသမိပါသည္။"
ေအာင္သူၿငိမ္း
ေအာက္တိုဘာ ၂၃၊ ၂၀၀၈။
အကို္းအကား
၁။ ကရင့္သမိုင္းႏွင့္ ရိုးရာျဖတ္ထံုးမ်ား။ (မန္းလင္းျမတ္ေက်ာ္၏ ေရးသားခ်က္ ေကာက္ႏႈတ္)
Drum Publication Group၊ ၂၀၀၆ ေအာက္တိုဘာလ။
၂။ Across the River of Running Sand: The Ethnic Karens of Burma – Origin and
Folktales, Pa Thoo Plie,
၃။ Building Our Nation, Singapore Karen Seminar 2003, Meeting Minute.
၄။ John Paul Lederach, Building Peace: Sustainable Reconciliation in Divided
Society, 1999, Third Printing, Washington D.C.: United States Institute of Peace
Press.
ဖိုးေသာင္ႏွင့္ လက္ျဖဴမ်ား
ကေလးမ်ားကား ေမွာင္စပ်ဳိးသည့္တုိင္ ေဆာ့ေကာင္းတုန္း။ ရံႈးသည့္ဖက္က ျပန္လည္ေခ်ပ
လုိေသးသည့္အတြက္ ေဘာ္လံုးပြဲကို မရပ္ခ်င္ေသး။ ဖိုးေသာင္ ႏွင့္ ဖိုးေဆာင္တို႔ ညီအကိုက
ရံႈးေနသည့္ ဖက္ကျဖစ္ေလေတာ့ အနည္းဆံုး သေရပြဲေလာက္ ျပန္ကန္ ႏုိင္မွ
ဂုဏ္မငယ္ရမွာျဖစ္လို႔ သည္ေဘာ္လံုးပြဲကို မရပ္ခ်င္ေသးတာလည္း ျဖစ္သည္။ ဖံု
အလိမ္းလိမ္းျဖင့္ ေဘာ္လံုးကန္ေနသည့္ ကေလးမ်ားကို ျမင္ရသည္မွာ ေပ်ာ္စရာ။
"ဟဲ့ .... ေကာင္ေလးေတြ မေတာ္ၾကေသးဖူးလား။ ဖိုးေသာင္ ဖိုးေဆာင္ အခုခ်င္းခ်င္း လာၾက။

ေရခ်ဳိးမယ္ ထမင္းစားမယ္။ ၿပီးရင္ အိမ္စာေတြလုပ္ စာလဲက်က္ရဦးမယ္ မဟုတ္လား"
ေဒၚလယ္ဝုိင္း တေယာက္ ခြန္ႏွစ္သံခ်ီ၍ ေဘာ္လံုးပြဲ အနားသို႔ ေရာက္လာၿပီး သူမ၏
သားမ်ားအား ႏြားသိမ္းသလို လာေရာက္ ေခၚေဆာင္ေလေတာ့သည္။
ညီအကို ႏွစ္ေယာက္ မလုိက္ခ်င္ လုိက္ခ်င္ႏွင့္ သူတို႔အေမေနာက္ကို လုိက္လာရင္း

"အေမကလည္း ၿပီးခါနီးၾကမွဗ်ာ၊ ငႀကိဳင္ တို႔က ဖင္ေခါင္းက်ယ္လြန္းလို႔၊ ပြဲကသေရက်ေတာ့မယ့္
ဥစၥာ" ဟု ဖိုးေသာင္က လမ္းတြင္ သူ႔အေမကို အထြန္႔ တက္လာသည္။ ဖိုးေသာင္က
ငါးတန္းတက္ေနျခင္း ျဖစ္၍ ဖိုးေဆာင္က ေျခာက္တန္း ေက်ာင္းသား။ "ငါ့သားတို႔ရဲ့ တခ်ိန္လံုး
ေဆာ့ခ်ည္းေနလို႔ ဘယ္ျဖစ္ပါ့မလဲ။ ေက်ာင္းသားဆိုတာ စာက်က္ဖို႔လည္း လိုေသးတာေပါ့။
စာေမးပြဲက်ရင္ ပညာမတတ္ရင္ မင္းတို႔ လူ႔ေအာက္ က်လိမ့္မယ္ သိရဲ့လား။"
သည္ေကာင္ေတြဟာ အလယ္ေတြဆိုေတာ့ ဖိုးေသာင္က "သိပါတယ္ အေမရယ္။ ဒါေၾကာင့္

ကေန႔ည က်ေနာ္တို႔ ညနက္တဲ့ အထိ စာက်က္မွာ၊ အေမမယံုရင္ ေစာင့္ၾကည့္" ဟု သူ႔အေမကို
အာမဘေႏၱခံလုိက္သည္။ သားမ်ား အေၾကာင္းကို ေနာေၾက ေနေသာ ေဒၚလယ္ဝုိင္းက
သူ႔မသားမ်ားကို နင္တို႔ေျပာတာေတာ့ မယံုေပါင္ ဆိုေသာ မ်က္ႏွာ ေပးျဖင့္ ၾကည့္လုိက္၍
တဟဲဟဲ ရယ္ရင္း "ဟုတ္မွလုပ္ပါ လက္ျဖဴရယ္" ဟုဆိုလိုက္သည္။
လက္ပံပင္တို႔ ရဲရဲနီသည့္ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္။ ဖိုးေသာင္တို႔ ဖိုးေဆာင္တို႔ကား

သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ကစားၾက ေဆာ့ၾက သည္မွာ လုိင္စင္ ရထားသည့္အလား မိီးကုန္ရမ္းကုန္။
ဟုတ္သည္ေလ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြကိုး။ ဒီကာလ အတြင္း ေဒၚလယ္ ဝုိင္းလည္း ဘာကိုမွ
အေၾကာင္းျပ၍ သူတို႔ကို ဖိအားေပးလို႔မရ။ အိမ္အလုပ္ကိုလည္း ခုိင္းလို႔မရ။ အိမ္နားမွာ ေဆာ့၍
အားရလွ်င္ ၿမိဳ႔ထဲသို႔ စက္ဘီးတစီးစီျဖင့္ ကိုးက်င္းကိုးေၾကာင္း လည္ၾကေသးသည္။ ဒါေတာင္
သူတုိ႔ၿမိဳ႔က ခပ္ေသးေသးမို႔ ေတာ္ေတာ့သည္။
"ငါ့သားတို႔ရဲ့ အေမတို႔ကိုလည္း ေက်ာင္းကေလး ပိတ္တံုး အနည္းအပါးေလာက္ ကူပါဦးကြဲ႔။

မင္းတို႔ အေဖကလည္း အားတာ မဟုတ္ဖူး။ မင္းတို႔ ေျမာက္ပုိင္း သြားလည္တံုး
စက္ဘီးေနာက္မွာ ငရုတ္သီးေျခာက္ တအိတ္ေလာက္ တင္သြားၿပီး မေငြဆယ္တို႔ ပြဲရံုမွာ
ခ်ထားေပးပါ လားလို႔။ ၿပီးေတာ့ ဦးေကာင္းတို႔ ဆီစက္ကေန ေျမပဲဆီ အခ်ိန္တဆယ္ေလာက္
ယူဖို႔ ရိွတာ အျပန္မွာ လွည့္ယူခဲ့ၾကပါဦး။ လမ္းသင့္ေနတဲ့ ဥစၥာ။ ညေနက်ရင္ ေတာင္ပုိင္းက
ကိုဖိုးေထာင္တို႔ ဆိုင္က မီးေသြး တအိတ္ေလာက္ အေမ႔ ကို သြားဝယ္ေပးဦး"။
သည္လိုဆိုေတာ့လည္း ညီအကိုႏွစ္ေယာက္ အတုိင္အေဖာက္ ညီလွသည္။ "စိတ္သာခ် အေမ့
ပစၥည္း ေတြ အကုန္သယ္ေပးမယ္"။ ေဒၚလယ္ဝုိင္းက သူတို႔ေျပာစကားကို ထံုးစံအတုိင္း
အကုန္မယံု ေတာ့" တကယ္လားဟဲ့၊ ဟုတ္မွ လုပ္ပါ လက္ျဖဴတို႔ရယ္။ အလယ္လြန္ၿပီး
ငါခုိင္းတာေတြ ဟိုဟာက်န္ သည္ဟာက်န္ ျဖစ္ေနဦးမယ္" ဟုဆို၏။
သည္လိုႏွင့္ ေႏြႏွစ္မ်ား အေတာ္ကုန္လာၿပီးေနာက္ ညီအကိုႏွစ္ေယာက္

ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားမ်ား ျဖစ္လာသည္။
"မယ္အိေရ ႔ ႔ ညည္းေမာင္ေတြကိုလည္း ေျပာပါဦးဟဲ့။ စာက်က္တာကို ေကာင္းေကာင္းမေတြ႔ဖူး။

ရြာရိုးကိုးေပါက္ လည္ေန ၾကတာခ်ည္းပဲ" ဟု ေဒၚလယ္ဝုိင္းက သမီးႀကီး မအိကိုလွမ္း၍
စစ္ကူေတာင္းလုိက္သည္။ သည္ႏွစ္ေကာင္က သူတို႔အမ ကိုေတာ့ ခ်စ္ၾကသည္မို႔ အမေျပာသည့္
စကားဆိုလွ်င္ နားေထာင္တာမ်ားသည္။
"ေကာင္ေလးေတြ ဆယ္တန္းေနာ္ ဆယ္တန္း။ ေပါ့ေပါ့ဆဆ မလုပ္ၾကနဲ႔။ ဆယ္တန္းက

နတ္ႀကီးတယ္။ စာကိုလည္း ဂရုစုိက္ ၾကဦး။ ငါ့လို မျဖစ္ေစျခင္လုိ႔ ေျပာေနတာ။ နင္တို႔ကို
နားပူေအာင္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဖူး။ " ဒါက ဆယ္တန္းကို ေလးခါက် ထားလို႔
ေက်ာင္းပညာေရးကို သံေယာဇဥ္ အၿပီးျဖတ္လုိက္တဲ့ မအိရဲ့အသံ။ အဲသည္ေတာ့ ဖိုးေသာင္ က
ထံုးစံအတုိင္း "စိတ္ခ် စမ္းပါ အမရ။ နွစ္ခ်င္းေပါက္ မေအာင္ေတာ့ က်ဳပ္ကိုေျပာျခင္တုိင္းေျပာ"
ဟု အာမခံျပန္၏။ ဖိုးေဆာင္ ကေတာ့ တုတ္တုတ္မွ မလႈပ္။ ထိုေသာအခါ၌ ေဒၚလယ္ဝုိင္းက
ခါးကိုေထာက္၍ "ဟုတ္မွလုပ္ပါ လက္ျဖဴရယ္၊ ဒါမ်ဳိးေတြက ေျပာေပါင္းမ်ားေနၿပီ" ဟု
ဖိုးေသာင္ကို လွမ္းေျပာလုိက္သည္။
တေန႔သားေတာ့ မေနႏုိင္၍ ဖိုးေသာင္က သူ႔အေမကို ေမးခြန္းတခု ေမးလာ၏။ "ဒါနဲ႔ အေမ၊

အေမေျပာေျပာ ေနတဲ့ ဟုတ္မွ လုပ္ပါ လက္ျဖဴရယ္ ဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာလဲ။ လက္ျဖဴဆိုတာ
ဘယ္သူတံုးဗ်။ က်ဳပ္တို႔ အမ်ဳိးထဲကလား။ ေမးမယ္ ေမးမယ္နဲ႔ မေမးျဖစ္လို႔"။
ဖိုးေသာင့္ အေမးကို မေျဖခင္ ေဒၚလယ္ဝုိင္း ရယ္လုိက္သည္မွာ မ်က္ရည္မ်ားပင္ ထြက္လာသည္။

"ဟဲ့ ... လက္ျဖဴဆိုတာ တို႔အမ်ဳိးထဲက မဟုတ္ပါဖူး။ ေအးေလ ငါ့သားတို႔က သည္ေခတ္မွာ
အဲတာေတြကို မမီွလုိက္ေတာ့ ဘယ္သိမတံုး။ သည္လိုကြဲ႔"။
ေဒၚလယ္ဝုိင္းက ဤသို႔ဇတ္စံု ခင္းျပေလသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး မၾကာခင္ ျမန္မာျပည္၌

လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေတာ္မ်ားေၾကာင္း၊ သူတို႔ ၿမိဳ႔ေလးထဲသို႔ ဝင္ခ်ည္ထြက္ခ်ည္
လုပ္ေနေသာ အစိုးရစစ္တပ္ အပါအဝင္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ မ်ား ရိွၾကေၾကာင္း ေျပာသည္။
ကြန္ျမဴနစ္က အျဖဴႏွင့္ အနီဟု ႏွစ္ဖြဲ႔ရိွသည္။ သတင္းစာမ်ားက သူတို႔ကို နစ္ျဖဴ နစ္နီဟု အတို
ေကာက္ ေဖာ္ျပေလ့ရိွသည္။ ၿမိဳ႔သူၿမိဳ႔သားေတြက ကြန္ျမဴနစ္အနီ အဖြဲ႔ကို အလံနီဟု
လည္းေခၚေလ့ ရိွသည္။ ၿမိဳ႔ကာကြယ္ေရး အတြက္ဆိုၿပီး ဖြဲ႔ထားေသာ ကာကြယ္ေရး
အဖြဲ႔ရိွေသာ္လည္း သူတို႔က ေခ်ာက္တီးေခ်ာက္ ခ်က္မွ်သာ။ ေနာက္တဖြဲ႔က ျပည္သူ႔ ရဲေဘာ္အဖြဲ႔။
သူတို႔ႏွစ္ျခမ္းကြဲေတာ့ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ရဲေဘာ္ဝါ ဆိုၿပီးလည္း ႏွစ္ဖြဲ႔ ျဖစ္သြားသည္။ အားလံုး က
လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူမ်ားက သူတို႔ကို ဂရုစုိက္၍
ဆက္ဆံရသည္။
ထိုအခ်ိန္တံုးက ၿမိဳ႔ကို အျမဲထိန္းထားႏုိင္သည့္ အဖြဲ႔ဟူ၍ မရိွ။ အလံျဖဴ ကြန္ျမဴနစ္

အားေကာင္းသည့္ အခါမ်ားတြင္ အစိုးရ စစ္တပ္က ဆုတ္ေပးရသည္။ အလံနီဝင္လာသည့္
အခါတြင္ အလံျဖဴက ဆုတ္ေပးရသည္လည္း ရိွသည္။ တခါ ရဲေဘာ္ဝါ အဖြဲ႔ ကလည္း
ဝင္လာေလ့ရိွသည္။ ရဲေဘာ္ျဖဴက အားေကာင္းသည့္ အခါတြင္လည္း တျခားအဖြဲ႔က
ဆုတ္ေပးရသည္။ ၿမိဳ႔ကို တဖြဲ႔ၿပီး တဖြဲ႔ ဝင္ခ်ည္ထြက္ခ်ည္။ သည္ၾကားထဲ ဓါးျပဂိုဏ္မ်ားကလည္း
ေခတ္စားေသးသည္။ မႏၱေလးတို႔ မိတၴီလာတို႔ကို ကရင္မ်ား သိမ္းေသာအခါက ကရင္တပ္မ်ားပင္
သူတို႔ၿမိဳ႔ထဲသို႔ ဝင္လာၿပီး စတည္းခ် သည္ကို ေတြ႔ဖူးသည္ဟု ေဒၚလယ္ဝုိင္းက ဆုိသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ကရင္တပ္မ်ား ေပၚမလာေတာ့။
ထိုအဖြဲ႔မ်ားအားလံုး ၿမိဳ႔သို႔ဝင္လာတုိင္း သူတို႔ရဲေဘာ္မ်ားကို ေကြ်းရန္အတြက္ အိမ္တုိင္းကို

ထမင္းထုပ္ ဆင့္သည္။ ေတာ္လွန္ေရး ရံပံုေငြဟုဆိုကာ အလွဴေငြ ေကာက္သည့္ အခါလည္း
ေကာက္သည္။ ထိုလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔မ်ား ဝင္ လာတုိင္း မရိုးတန္းလုပ္ေလ့ရိွသည့္
ေနာက္တခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးတရား ေဟာျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ တရားပြဲကို ေဘာလံုး ကြင္းထဲတြင္
လုပ္ေလ့ရိွသည္။ အလွဴ မဂၤလာေဆာင္မ်ားတြင္ ဓာတ္စက္အငွား လုိက္ဖြင့္သည့္ ဦးစံေမာင္ထံမွ
ေလာ္စပီကာမ်ား မုိက္ခြက္ မ်ားကို ယူ၍ ထိုတရားပြဲမ်ားအတြက္ တပ္ဆင္သည္။ သည့္ေနာက္
အဖိႏိွပ္ခံ ျပည္သူမ်ား အတြက္ သူတို႔ ဘယ္လိုအသက္စြန္႔၍ တုိက္ပြဲဝင္ေနေၾကာင္း
တရားေဟာၾကသည္။ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔မ်ားက ေဟာတာျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ အနည္းဆံုး
တအိမ္ တေယာက္ မျဖစ္မေန သြား၍ နားေထာင္ၾကရသည္။ တအိမ္က တေယာက္ေလာက္မွ
တရားပြဲ မသြားဖူးဆိုတာ သိသြားခဲ့ရင္ သူတို႔ ညိဳညင္မွာကိုလည္း စိုးရသည္။
သူတို႔နယ္တြင္ ထိုအခ်ိန္က ထိုလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔မ်ားအတြင္း ေရထြက္မတတ္ အေျပာဆံုး

အေဟာဆံုး အဖြဲ႔ကေတာ့ ျပည္သူ႔ ရဲေဘာ္ အျဖဴ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚလယ္ဝိုင္းက ရွင္းျပသည္။
ရဲေဘာ္ျဖဴဟု လူေတြက အလြယ္ေခၚေသာ ထိုအဖြဲ႔၏ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ စစ္ယူနီေဖာင္းမ်ား

ဝတ္ထားေသာ္လည္း အျခား အဖြဲ႔ မ်ားႏွင့္ လူေတြ မမွားရေလေအာင္ လက္ေမာင္း၌
လက္ပတ္အျဖဴမ်ား ပတ္ထားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရဲေဘာ္ျဖဴ အဖြဲ႔ကို လူေတြ က ကြယ္ရာတြင္
"လက္ျဖဴ" ဟု ေခၚေလ့ရိွသည္။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ေရွ႔တြင္ေတာ့ မေခၚရဲ။ ထို ရဲေဘာ္ျဖဴ မ်ားက
လူထုအတြက္ ဘယ္လိုလုပ္မည္၊ တုိင္းျပည္အတြက္ ဘယ္သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္ စသျဖင့္
အေဟာအေျပာ ေကာင္း လွသည္။ ဒါေပမဲ့ လက္ေတြ႔ တြင္ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ လုပ္ေပး
ႏုိင္ျခင္းမရိွသျဖင့္ ေနာက္ပုိင္း၌ ၿမိဳ႔လူထု က သူတို႔ တရားပြဲ ၿပီးတုိင္း "ဟုတ္မွလုပ္ပါ လက္ျဖဴ
ရယ္" ဟု တီးတိုးဆိုေလ့ ရိွရာမွ ဤစကား စခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚလယ္ဝုိင္းက ဇတ္စံု
ခင္းျပေလသည္။
"မင္းတို႔ ေဒၚေလး ေထြးေထြးဆိုရင္ ရုပ္ကလည္း လွေတာ့ ရဲေဘာ္ျဖဴဗိုလ္က လာေတာင္းလုိက္၊

ကြန္ျမဴနစ္ဗိုလ္က လာေတာင္း လုိက္နဲ႔ ျဖစ္ေနတာ။ အစိုးရတပ္က စစ္ဗိုလ္ေတာင္
ပါလုိက္ေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႔ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႔က ဗိုလ္ကလည္း မ်က္ေစာင္းတထိုးထိုး။
အေဖတို႔ အေမတို႔က ငယ္လြန္းေသးလို႔ ေစာင့္ပါဦးဆိုၿပီး ေတာင္းပန္ထားရတယ္။ ဒါေပမဲ့
သူတုိ႔က လက္နက္ကုိင္ ဗိုလ္ေတြဆိုေတာ့ ဇြတ္အတင္း ဆြဲမွာကိုေၾကာက္လို႔ ေနာက္ဆံုးေတာ့
မႏၱေလး ကိုပို႔ၿပီး ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္ သမီး မွာပဲ မင္းတို႔အဖိုးရဲ့ မိတ္ေဆြသား ျဖစ္တဲ့ ကိုထြန္းဝနဲ႔
ေပးစားလုိက္တယ္။ ငါ့ညီမဟာ ဉာဏ္ေကာင္း ရဲ့သားနဲ႔ ပညာဆံုးခန္း တုိင္ေအာင္
သင္ခြင့္မရလုိက္ဖူး" ဟု ေဒၚလယ္ဝုိင္းက ထပ္ျဖည့္လုိက္ရင္း ဇတ္ေၾကာင္းကို အဆံုးသတ္
လုိက္သည္။
ထိုအခါက်မွ ငယ္ငယ္ကတည္းက သူ႔အေမ ေျပာေျပာေနသည့္ "ဟုတ္မွလုပ္ပါ လက္ျဖဴရယ္"

ဆိုတာကို ဖိုးေသာင္ တေယာက္ သေဘာေပါက္ေတာ့ ေလသတည္း။
ေၾသာ္... ဟုတ္မွလုပ္ပါ လက္ျဖဴရယ္တဲ့လား။
၁၅ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္။
စပါးလင္က သီးတဲ့ေငြ
ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္က ရခုိင္ျပည္နယ္က လယ္ဧက ငါးေသာင္းကို ျမန္မာစစ္အစိုးရမွ ဘဂၤလားဒက္ရွ္
အစိုးရထံသို႔ ကန္ထရုိက္ေပးၿပီး စုိက္ပ်ဳိးဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာကို မေက်နပ္လို႔
ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးၿပီး တင္ခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ့္လယ္သမား ကိုယ္ျပန္နင္းတဲ့ လုပ္ရပ္မို႔
ေဒါသလည္း ထြက္ရပါတယ္။ အဲသည့္ေတာ့ က်ေနာ္ေရးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ေတာနယ္မွာ ေျမကို
ကေန႔အထိမီွၿပီး အသက္ေမြးရ တဲ့ လူဆင္းရဲေတြအတြက္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းဆိုတာ ေလ်ာ့ခ်ဖို႔
လယ္သမားေတြမွာ ကိုယ္ပုိင္ ထြန္ယက္ေျမ ရိွဖို႔လိုတယ္ဆိုၿပီး တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
အခု သူမ်ားႏုိင္ငံေတြမွာ ေျမကိုအားထားၿပီး လုပ္ကိုင္စားေသာက္ အသက္ေမြးရတဲ့

ေက်ာမြဲလူတန္းစားေတြရဲ့ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈကို နဂိုကထက္ ေလ်ာ့ၾကသြားေအာင္ ဘယ္လိုရင္ဆုိင္
ေျဖရွင္းၾကသလဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးတင္ျပ လိုပါတယ္။
ကတၱာပနားအရပ္၊ ကရယ္လာျပည္နယ္၊ အိႏိၵယႏုိင္ငံ။
ကတၱပနားအေဒသတြင္းက မရာေယာ္နဲ႔ ကန္သာလာ ေက်းရြာအုပ္စုႏွစ္ခုဟာ

ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ တည္ရိွပါတယ္။ အဲသည့္ အရပ္မွာ ေတာင္ေပၚသား ရြာသားေတြ
လယ္လုပ္စားဖို႔ ျပန္႔ျပဴးတဲ့ ေျမအေနအထား မရိွၾကပါဖူး။ ဒါေၾကာင့္ အစဥ္ အဆက္ ကတည္းက
ထင္းအပါအဝင္ သစ္ေတာထြက္ ပစၥည္းမ်ားကို မီွၿပီး အသက္ေမြးခဲ့ ၾကရပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း
သစ္ေတာ ဆိုတာ က အရုိင္းသဘာဝ အတုိင္းရိွေနတာမို႔ အကန္႔အသတ္ ရိွပါတယ္။
ကုိယ္လိုခ်င္သေလာက္ ေရာင္းခ်င္ သေလာက္ ပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုပ္လို႔မရပါ။ ဒါ့အျပင္
ကိုယ္လိုခ်င္သေလာက္ ထုတ္ယူမယ္ ဆိုရင္လည္း ေနာက္ဆံုးမွာ သစ္ေတာျပဳန္းတာကို
တဖက္မွာ ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။ သစ္ေတာျပဳန္းၿပီ ဆိုတာ သဘာဝအ ရင္းအျမစ္ေတြ ကုန္ၿပီလို႔
ေျပာျခင္း ပါပဲ။
တခ်ိန္တံုးက အဲသည့္ေက်းရြာအုပ္စုမ်ားက ရြာသားေတြရဲ့ တအိမ္ေထာင္စီက ဝင္တဲ့

လစဥ္ဝင္ေငြဟာ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ရူပီးေငြ (၇ဝဝ) ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္သာ ရိွခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ တြက္မယ္ဆိုရင္ တလကို ၁၅ ေဒၚလာနဲ႔ ၁၈ ေဒၚလာ ၾကားေလာက္သာ
ရိွမယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
အဲသည့္အရပ္ဟာ ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ တည္ရိွေနတဲ့ အရပ္ဆိုေပမဲ့ မုိးေခါင္ေရရွားျခင္းကို

မၾကာမၾကာ ရင္ဆုိင္ ရပါတယ္။ ႏွစ္တုိင္း မိုးမေကာင္းပါ။ အဆိုပါ ေတာင္ကုန္းေဒသ
သစ္ေတာအတြင္းမွာ အေျမာက္အမ်ား အေလ့က် ေပါက္ေနတဲ့ အပင္ေတြ ကေတာ့
က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ မုန္႔ဟင္းခါးခ်က္ရင္ ထည့္သံုးတဲ့ စပါးလင္ပင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ရြာသားေတြဟာ စပါးလင္ပင္ ေတြ ကို ႏႈတ္ယူၿပီး စပါးလင္အဆီ ထုတ္ယူပါတယ္။ ၿပီးရင္
အဲသည့္ စပါးလင္အဆီကို ျပန္ေရာင္းပါတယ္။
စပါးလင္ကေန ထုတ္ယူတဲ့ ဆီဟာ အခုအိႏိၵယႏုိင္ငံမွာ ေစ်းကြက္အသစ္ တခုအေနနဲ႔

ေပၚထြန္းလာတာလည္း တေၾကာင္းပါ။ စပါးလင္အဆီကို ဆပ္ျပာထုတ္တဲ့ေနရာ၊ အျခားလူသံုး
အေမႊးအႀကိဳင္မ်ား ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမ်ားမွာ သဘာဝ ပိုးသတ္ေဆး တမ်ဳိးအေနနဲ႔ ထည့္သြင္း
အသံုးျပဳလာၾကလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကမ္းတုိက္ဖို႔ အိမ္သာေဆးဖို႔ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြ
ထဲမွာလည္း စပါးလင္ဆီကို ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၾက ပါေသးတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း စပါးလင္ဆီ ေစ်းကြက္ေကာင္းတာေၾကာင့္ ေတာထဲမွာ အေလ့က်ေပါက္တဲ့

စပါးလင္ပင္ေတြကို လူကႏုိင္သလို ျဖစ္ လာေတာ့ စပါးလင္ပင္ေတြ ရွားပါးလာတာနဲ႔
ရင္ဆုိင္ရျပန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ေျခာက္ႏွစ္ ေလာက္ကစၿပီး အဲသည့္ ရြာသားေတြက
စပါးလင္ပင္မ်ားကို ကုိယ္တုိင္စုိက္ပ်ဳိး လာခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔စုိက္ပ်ဳိးမဲ့ လိုအပ္တဲ့ ေျမကို
ျပည္နယ္ သစ္ေတာ ဝန္ႀကီးဌာနကေန စီစဥ္ေပးပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ သစ္ေတာေတြကို
ခုတ္ၿပီး ေျမအသစ္ ထြင္ရင္ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီး သြား မွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ကာကြယ္တဲ့
အေနနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
စပါးလင္ပင္ဟာ ရာသီမေရြး စိုက္လို႔ရတဲ့ အပင္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ မိုးနည္းလို႔လည္း ျပႆနာမရိွတဲ့

အပင္မ်ဳိးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေျမ အမ်ဳိးအစားလည္း မေရြးပါဖူးတဲ့။ အခုဆိုရင္ အဲသည့္ မရာေယာ္နဲ႔
ကန္သာလာ ေက်းရြာအုပ္စု ႏွစ္ခု အတြင္းမွာ စပါးလင္ စုိက္ တဲ့ ေျမဧကေပါင္း (၁၅ဝဝ)
ေလာက္ရိွေနပါတယ္။ စပါးလင္စုိက္တာက က်န္တဲ့ အပင္မ်ားစုိက္ သလို အလုပ္မရႈပ္ဖူးလို႔ ဆိုပါ
တယ္။ စုိက္ၿပီးၾကားထဲမွာ ေရေလာင္းဦး ေပါင္းသင္ဦး ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းဦး စတဲ့ အလုပ္ေတြ
မလိုတဲ့ အတြက္လည္း အဲတာေတြ အတြက္ ထပ္ၿပီး စရိတ္ကုန္က်စရာ မလိုေတာ့ပါ။
စပါးလင္စုိက္ဖို႔ မ်ဳိးေစ့ေစ်းႏႈန္းဟာ တကီလုိဂရမ္ကို ရူပီးေငြ ၆ဝ က်သင့္ၿပီး တဧကမွာ စပါးလင္

စုိက္မယ္ဆိုရင္ စပါးလင္ မ်ဳိးေစ့ ၂ဝ ကီလိုဂရမ္လိုပါတယ္။ တဧကအတြက္ မ်ဳိးေစ့စရိတ္ ရူပီးေငြ
(၁၂ဝဝ) ကုန္ၾကပါတယ္။ စပါးလင္ တဧက စုိက္ရင္ တႏွစ္မွာ စပါးလင္အေလးခ်ိန္ ကီလိုဂရမ္
၃ဝ နဲ႔ ၄ဝ အၾကား ထြက္ရိွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စပါးလင္ အမ်ဳိးအစားကို လုိက္ၿပီး ျပန္ေရာင္း
တဲ့အခါမွာ စပါးလင္ တကီလိုဂရမ္ကို ရူးပီးေငြ ၃၅ဝ (သို႔) (၄ဝဝ) နဲ႔ေရာင္းခ်ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး
စပါးလင္ ၂၅ ကီလိုဂရမ္ ကေန အဆီ ထုတ္ယူရင္ ဆီအေလးခ်ိန္ ကီလိုဂရမ္ဝက္
ထုတ္ယူလို႔ရႏုိင္ၿပီး အခ်ိန္ ႏွစ္ရက္သာ ၾကာတယ္လို႔ လယ္သမားမ်ားက ဆိုပါတယ္။
အခုဆိုရင္ စပါးလင္ဆီ ဝယ္ယူႏႈန္းဟာ ေကာင္းလာတဲ့အတြက္ စပါးလင္စုိက္ပ်ဳိးၿပီး

ဆီထုတ္ယူတဲ့ လုပ္ငန္းဟာ ပိုမို ျမင့္တက္ လာ တယ္လို႔ နယ္ခံလယ္သမားမ်ား ရွင္းျပပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း စပါးလင္ဆီ ေကာက္တဲ့သူေတြက လယ္ သမားေတြ ဆီကေန တုိက္
ရိုက္ဝယ္ယူတဲ့ ေနရာမွာ ေခါင္းပံုျဖတ္တဲ့အတြက္ ပန္ခ်ာရပ္လို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး
ဖြဲ႔ထားတဲ့ ေက်းရြာ စည္းရံုးေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေစ်းႏႈန္းအမွန္အတုိင္းရဖို႔
ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။
စပါးလင္စုိက္တဲ့ လယ္သမားေတြရဲ့ အေျပာအရ သစ္ေတာဝန္ႀကီးဌာနက သူတို႔ကို

အျပည့္အဝပူးေပါင္း ကူညီတဲ့ အတြက္ စပါးလင္ စုိက္ပ်ဳိးတဲ့အခါမွာ အခုလို အဆင္ေျပရတာ
ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပၾကပါတယ္။
လယ္သမားတဦးဟာ မ်ားမ်ားစားစား မဟုတ္ဘဲ စပါးလင္စုိက္ဧက ၂ ဧက၊ ၃ ဧက

ေလာက္ရိွရင္ပဲ တႏွစ္စာရပ္တည္ ႏုိင္ဖို႔ အဆင္ေျပ လာၾကပါတယ္။ တကယ္သာ ျပည့္ျပည့္ဝဝ
အကူအညီရမယ္ဆိုရင္ အေသးစား လယ္သမားေတြဟာ သူတို႔ ရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့
ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို အဆင့္တခုအထိ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးၿပီး ေလ်ာ့ခ်လာႏုိင္ေၾကာင္း
ေတြ႔ရပါတယ္။ ရြာသားမ်ားရဲ့ အဆို အရ စပါးလင္စုိက္ပ်ဳိးျခင္းဟာ အခုဆိုရင္ သူတို႔ဆန္အိုးကို
ျဖည့္ဆည္းႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္း ျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ စနစ္က်တဲ့ စပါးလင္ဆီ ေစ်းကြက္တခု
ပီပီျပင္ျပင္ ျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းေနၾကပါတယ္။
ေျမကို အေျခခံၿပီး အသက္ေမြးရတဲ့ လူတန္းစားတရပ္ ဆင္းရဲျခင္းကေန အတုိင္းအတာ

တခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ဖို႔အတြက္ သက္ဆုိင္ရာမ်ားကေန (ထပ္၍ဖိႏိွပ္ျခင္းမျပဳဘဲ)
ကူညီဖို႔လိုသလို သူတို႔ရဲ့ နစ္နာခ်က္မ်ားကို တင္ျပႏုိင္ဖို႔၊ သူတို႔ရဲ့အသံကို အမွန္အတုိင္း ၾကားႏုိင္ဖို႔
သူတို႔ကုိယ္ ကိုယ္စားျပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း တဖက္မွာ လိုအပ္ပါတယ္။
ၿပီး။
သို႔ေသာ္။ ဘုရား... ဘုရား။ (နအဖ) စစ္အစိုးရမ်ား သည္သတင္းကို ၾကားလို႔

ၾကက္ဆူပင္စုိက္တာေတြ ျပန္ႏႈတ္ စပါးလင္ပဲ စုိက္ရမယ္လို႔ အမိန္႔ေပးလာပါလွ်င္၊
ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး စပါးလင္ဆီထုတ္ဖို႔ လြတ္ေနေသာ ေနရာတုိင္းမွာ စပါးလင္ပင္မ်ား မစုိက္
မေနရဟု လုပ္လာရင္ေတာ့ သည္ေဆာင္းပါး ေရးရက်ဳိးမနပ္ ျဖစ္ရပါေတာ့မယ္။
ၿမိဳ႔သူႀကီးႏွင့္ ကံႀကီးေမာင္
ဟိုတံုးက ေတာၿမိဳ႔ေလးေတြမွာ ၿမိဳ႔သူႀကီးမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။ ဗမာဘုရင္လက္ထက္
ကတည္းက ရိွခဲ့ေသာ အေခၚ အေဝၚ ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္ျဖစ္သည္။ ေတာၿမိဳ႔ေလးမ်ားဟာ
သာမန္ရြာေတြထက္ ႀကီးေသာ္ျငားလည္း ၿမိဳ႔ႀကီးတခုေလာက္ လည္း မႀကီးမားေသာေၾကာင့္
ထိုေတာၿမိဳ႔ေလးမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ သူႀကီးမ်ားကို ၿမိဳ႔သူႀကီး ဟု ေခၚေဝၚ ခဲ့ၾကျခင္းလည္း
ျဖစ္သည္။ ဗမာဘုရင္ လက္ထက္က ၿမိဳ႔သူႀကီးမ်ားကို ဘုရင္က တုိက္ရုိက္ခန္႔ထားသည္။
သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ တြင္ ၿမိဳ႔သူႀကီး ခန္႔ထားမႈကို ေရြးေကာက္ပြဲ မဲစနစ္ျဖင့္
စတင္ေရြးခ်ယ္ လာခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ ၾကာသည္အထိ ၿမိဳ႔သူႀကီး
စနစ္ ရိွခဲ့ဖူးသည္။
ေတာင္စိမ္းၿမိဳ႔ကေလးသည္လည္း အလားတူ ေတာၿမိဳ႔ငယ္ငယ္ေလးျဖစ္သည္။ ထူးျခားသည္က

ေတာင္စိမ္းၿမိဳ႔တြင္ ၿမိဳ႔သူႀကီး မ်ား ၾကာၾကာ မျမဲျခင္းျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
ေတာင္စိမ္းကား ေျမၾကမ္းေသာ အရပ္ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ပင္။ အျခားေသာ ေတာၿမိဳ႔မ်ားတြင္
ၿမိဳ႔သူႀကီးျဖစ္လိုသူေတြ ေပါလွေသာ္လည္း ေတာင္စိမ္း၌ ၿမိဳ႔သူႀကီးလုပ္ လိုသူက ေရႊထက္ ရွား
သည္။
လူသတ္မႈေတြက တလလွ်င္ ေလးငါးဆယ္မႈ။ ဓါးေျမာင္ႏွင့္ ထုိးသြားျခင္း၊ ပုဆိန္ျဖင့္

ခုတ္သတ္သြားျခင္း၊ ငွက္ႀကီး ေတာင္ဓါးႏွင့္ အပုိင္းခံရျခင္း၊ ထန္းလီွးဓါးႏွင့္
လည္ပင္းကိုလီွးသြားျခင္း၊ ေသနတ္ႏွင့္ ပစ္သြားျခင္း၊ ဟုိဖက္ရြာႏွင့္ သည္ဖက္ရြာ အခ်င္းမ်ား၍
အုပ္လုိက္ ရိုက္ႏွက္ထိုးခုတ္ၾကျခင္း စသျဖင့္ လူသတ္မႈမ်ားကလည္း မရိုးႏုိင္ေအာင္ အမ်ဳိးစံုလွ
သည္။ လူရိုက္မႈေလာက္ကို ဂတ္သြားတိုင္လွ်င္ ပုလိပ္မ်ားက အေရးလုပ္၍ လုိက္သည္မဟုတ္။
ရိုက္သည့္ဖက္ႏွင့္ အရိုက္ခံရသည့္ ဖက္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္သာ နားလည္သလို ရွင္းစတမ္း။
အရက္ပုန္း ခ်က္ျခင္း ေရာင္းျခင္း၊ ဖဲဝုိင္းႏွင့္ ေလးေကာင္ဂ်င္ဝုိင္းမ်ား အပါအဝင္ ေလာင္းကစား

မ်ဳိးစံုကလည္း ထြန္း ကားေသး သည္။ ဘယ္ရပ္ကြက္မွာ၊ ဘယ္ရြာမွာ ဓါးျပတုိက္သြားျပန္ၿပီ
ဆိုတာေတြကလည္း မၾကားခ်င္မွအဆံုး။ ဓါးျပ တုိက္ေနစဥ္ တန္းလန္း ဂတ္တဲသို႔သြား၍
အေၾကာင္းၾကားသည့္တုိင္ ပုလိပ္မ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈသည္ လိပ္တို႔ႏွင့္ အၿပိဳင္
ေႏွးေကြးလြန္းလွသည္။ အေၾကာင္းမွာ ဓါးျပဂိုဏ္းမ်ားကို ပုလိပ္ေတြကိုယ္တုိင္လည္း ခပ္လန္႔လန္႔
ျဖစ္သာေၾကာင့္ပင္။ ထို႔အျပင္ ဘယ္ဓါးျပဂိုဏ္းက ဘယ္ေန႔မွာ ဘယ္သူ႔အိမ္ကို
ဝင္တုိက္မည္ဆိုတာကို ပုလိပ္မ်ား သိထားၿပီးသား။ ပုလိပ္မ်ား ဝင္မေႏွာင့္ယွက္ဖို႔ ဓါးျပဂိုဏ္းဖက္
ကလည္း ညိႇထားၿပီးသား။ ရသည့္တုိက္ရာပါ ပစၥည္းႏွင့္ေငြ အေပၚမွာ အခ်ဳိးခ်၍ ပုလိပ္မ်ားကို
ေပးရသည္မွာလည္း ရိုးရာ တခုႏွယ္။ သည့္အတြက္ ဓါးျပမ်ား ထြက္သြားအၿပီး တဝါဆိုေလာက္
ရိွမွ ပုလိပ္မ်ား ေရာက္လာေလ့ရိွသည္။ ထိုအထဲမွာမွ လူျပန္ေပးကလည္း ၾကားညႇပ္၍
ပါလုိက္ေသးသည္။ ပုိက္ဆံ ရိွသူေတြ ခံေပေရာ့။ ထို႔အတြက္ ေတာင္စိမ္းသည္ ဆရာမႏုိင္
ႏွစ္ေဆာင္ၿပိဳင္ ဇတ္လမ္းကို ကေနသည့္ အရပ္ဟုလည္း ဆို ႏုိင္ေပ၏။
ေတာင္စိမ္းကား ရထားဘူတာရံု တခုကဲ့သို႔ပင္။ ၿမိဳ႔သူႀကီးမ်ား တေယာက္တက္ တေယာက္ဆင္း။

ထိုကဲ့သို႔ အရပ္မ်ဳိး၌ ၿမိဳ႔သူႀကီးလုပ္လိုသူ မရိွတာ ဘာမွမဆန္း။
ကံႀကီးေမာင္ ဦးေဆာင္ေသာ အုပ္စုကား ေတာင္စိမ္းၿမိဳ႔ေလးတြင္ အားအေကာင္းဆံုး

ဂိုဏ္းဟုဆိုႏုိင္သည္။ ကံႀကီးေမာင္၏ ဂိုဏ္းသည္ အရက္ပုန္းလည္း ခ်က္သည္၊
ေလာင္းကစားဝုိင္း မ်ဳိးစံုကိုလည္း ေထာင္ထားေသးသည္။ လက္နက္ပုန္းမ်ား လည္း
ပုိင္ဆုိင္ေသာေၾကာင့္ ဓါးျပလည္းတုိက္သည္။ ဓါးျပဂိုဏ္း အငယ္စားမ်ားကို ေသနတ္ငွား
စားသလို တုိက္ရာပါ ပစၥည္းအေပၚ အေျခခံ၍ ဆက္ေၾကးလည္း ေကာက္သည္။ အမွန္ကို ဆိုရရင္
ကံႀကီးေမာင္က သည္ ၿမိဳ႔ကို သြယ္ဝိုက္ေသာ နည္းျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေနသူ။ ေခတ္အဆက္ဆက္
ၿမိဳ႔သူႀကီးမ်ား သူ႔ကိုေက်ာ္လို႔မွ မရခဲ့သည္ပဲ။
"ဒကာႀကီးမွ ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ရင္ ဘုန္းႀကီးတို႔ၿမိဳ႔မွာ ၿမိဳ႔သူႀကီးမရိွလို႔ ေဘးၿမိဳ႔ေတြၾကားမွာ

အေတာ္မ်က္ႏွာ ငယ္ ရလိမ့္မယ္။" သည္တပတ္ ၿမိဳ႔သူႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ၿပိဳင္မည့္
ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးမွမရိွ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ဘုရား အပါ အဝင္ ၿမိဳ႔မိၿမိဳ႔ဖမ်ားက
ဆန္ပြဲစား ဦးဘအံုကို ၿမိဳ႔သူႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ဝုိင္းဝန္း နားခ်ၾကသည္။ တိုတိုေျပာရရင္
ၿမိဳ႔သူႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ရန္ ဦးဘအံုဖက္က သေဘာတူလုိက္သည္။
အားလံုး ဝုိင္းနားခ်သည့္ အေၾကာင္းကေတာ့ ကံႀကီးေမာင္သည္ ဦးဘအံုႏွင့္ တူႏွစ္ဝမ္းလား

သံုးဝမ္းကြဲလား ေတာ္ စပ္ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တူအရီးခ်င္းဆိုေတာ့ ေသြးနီးသည္မို႔
ဘာပဲေျပာေျပာ တခ်ဳိ႔ကိစၥေတြမွာ ညိႇႏုိင္းလို႔ရႏုိင္ သည္ဟု ၿမိဳ႔မ်က္ႏွာ ဖံုး လူႀကီးမ်ားက
တြက္ဆထား၍ ျဖစ္သည္။ တျခားၿပိဳင္ဖက္ သူႀကီးေလာင္း မရိွေသာေၾကာင့္ ဘာမွ
မပင္ပန္းလုိက္ရဘဲ ဦးဘအံု ၿမိဳ႔သူႀကီး ျဖစ္ေတာ့သည္။
"က်ေနာ့္ တာဝန္ရိွတဲ့ ၿမိဳ႔သူႀကီးသက္တန္းအတြင္း ၿမိဳ႔ရဲ့ေကာင္းရာ ေကာင္းက်ဳိးေတြကို

အတတ္ႏုိင္ဆံုး က်ေနာ္ သယ္ပိုးပါ့ မယ္"။ ၿမိဳ႔သူႀကီး ျဖစ္အၿပီး ပထမဆံုး အစည္းအေဝးတြင္
ဦးဘအံု ေျပာၾကားခဲ့ေသာ စကားျဖစ္သည္။ ဝတၱရား ရိွလို႔သာ ေျပာရေပမဲ့ သူေျပာသေလာက္
လုပ္ဖို႔ မလြယ္ေၾကာင္းကို ဦးဘအံု ကိုယ္တုိင္လည္း သေဘာေပါက္ၿပီးသား။ က်ားဖမ္းတာကမွ
ကံႀကီးေမာင္၏ ၾသဇာရိပ္ကို ေက်ာ္ဖို႔ထက္ လြယ္လိမ့္ဦးမည္။
ထို႔ေၾကာင့္ "ကံႀကီးေမာင္... ငါ့တူနဲ႔ ဦးေလး တခုေလာက္ေတာ့ ညိႇၿပီးလုပ္ျခင္တာ

ေလးေတြရိွတယ္" ဟု ဦးဘအံုက ေအာက္က်ဳိ႔ ေသာ ေလသံျဖင့္ ဆိုလာသည္။
တူအရီးခ်င္းဆိုေတာ့ ကံႀကီးေမာင္ကလည္း "ေျပာပါ ဦးေလး။ က်ဳပ္ႏုိင္ တာေတာ့ ဝန္မေလး
ပါဖူး။" "ဒီလိုကြာ... မင္းလဲသိသားပဲ။ တို႔ၿမိဳ႔ထဲမွာ ဖဲဝုိင္းေတြ၊ ဂ်င္ဝုိင္းေတြက မ်ားလြန္းေတာ့
တဝိုင္းႏွစ္ဝုိင္း ေလာက္ေတာ့ ဦးေလးအေနနဲ႔ အဖမ္းျပဖို႔လိုတယ္။ ေငြေလးအနည္းအက်ဥ္းနဲ႔
သံုးေလးဦးစ ဆိုသလုိ အဖမ္းျပ။ ၿပီးေတာ့ ဒဏ္ေငြေလးငါးက်ပ္ ေလာက္ ေဆာင္ခုိင္းၿပီး
ျပန္လႊတ္လုိက္မွာေပါ့။ ႏို႔မဟုတ္ရင္ မင္းနဲ႔ငါက တူအရီး ဆိုေတာ့ တို႔ႏွစ္ေယာက္ လက္ဝါးရုိက္ၿပီး
လုပ္ ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲၾကမွာ။" ဒီေလာက္ေတာ့ ကံႀကီးေမာင္အေနနဲ႔ ဝန္မေလး
သေဘာတူလုိက္သည္။
သည့္ေနာက္ေတာ့ ပုလိပ္သား သံုးေလးဦးကို ဦးေဆာင္၍ ၿမိဳ႔သူႀကီး ဦးဘအံု ဖဲဝုိင္းမ်ား

ဂ်င္ဝုိင္းမ်ားကို ဖမ္းေလေတာ့ သည္။ သို႔ေသာ္ တလမွ တေခါက္ႏွစ္ေခါက္ေလာက္
အဖမ္းျပျခင္းသာ။ ကစားသူမ်ား ထံကလည္း ေငြေၾကးမ်ားမ်ား စားစားမမိ။ ထို႔အျပင္
ကစားသူမ်ားက အေပ်ာ္ကစားတာပါဟု ေလွ်ာက္လဲေသာေၾကာင့္ ေနာက္ေနာင္
ေလာင္းကစားျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ သတိေပး၍ ဒဏ္ေငြ အနည္းအက်ဥ္းတပ္ကာ ျပန္လႊတ္လုိက္၏။
ကံႀကီးေမာင္လည္း မနာသလို ဦးဘအံုလည္း မင္းတုိင္းေၾက လုပ္ေနသည္ကို ၿမိဳ႔ကလူေတြ
သေဘာေပါက္သည္။ ဘာတတ္ႏုိင္မည္နည္း။ သူတို႔ ေရြးေကာက္ထားေသာ ၿမိဳ႔သူႀကီးေပကိုး။
သို႔ေသာ္ ခရုိင္မင္းႀကီးႏွင့္ အေရးပုိင္မင္းမ်ားကေတာ့ ဦးဘအံုကို ခ်ီးမြမ္းၾက သည္။ အရင့္အရင္
ၿမိဳ႔သူႀကီး မ်ားတံုးက သူတို႔ထံ တမႈတေလေတာင္ မတင္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
သည္ၾကားထဲ ဦးဘအံု နာမည္ပိုႀကီးဖို႔ အျဖစ္တခု ႀကံဳလာသည္။ "ဦးေလး ႏြားအိမ္ေတာင္ဖက္က

မဲေဇာ္တို႔အုပ္က က်ဳပ္တို႔ ေတာင္စိမ္းဖက္ကို မ်က္စပစ္ေနတယ္ဗ်။ လာမဲ့ ဘုရားပြဲရက္ေတြမွာ
တခ်ဳိ႔ေနရာေတြကို ဓါးျပဝင္တုိက္လိမ့္မယ္။ အဲတာ ဦးေလး စီစဥ္ႏုိင္ေအာင္ က်ဳပ္အသိေပးတာ။"
ေျပာရရင္ မဲေဇာ္တို႔ဂိုဏ္းက ကံႀကီးေမာင္တို႔ ဂိုဏ္းထက္ လက္နက္ ပိုေကာင္း သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ၿမိဳ႔သူႀကီးက ဦးေဆာင္ၿပီး ပုလိပ္အဖြဲ႔ႏွင့္ ႏိွမ္နင္းေပးရန္ ကံႀကီးေမာင္က သြယ္ဝုိက္၍
ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ သူပုိင္နယ္အတြင္း မဲေဇာ္က အခုလို တင္တင္စီးစီး က်ဴးလာသည္ကို
မခံခ်င္ တာကလည္း သဘာဝက်သည္ကိုး။ သည္လိုႏွင့္ ကိုယ့္ဖက္က သတင္းဦးထားတာတပုိင္း၊
ကံႀကီးေမာင္ရဲ့ ဂိုဏ္းက ပုလိပ္ေတြကို ဝင္ကူတာကလည္း တပိုင္းဆိုေတာ့ ေတာင္စိမ္းနယ္ကို
အဝင္မွာ မဲေဇာ္တို႔ တဂိုဏ္းလံုး အငိုက္မိ၍ ေသသူေသ ေျပးသူေျပးႏွင့္ ျဖစ္ကုန္ေတာ့သည္။
သို႔ေသာ္ မဲေဇာ္ကိုေတာ့ မမိလုိက္။
ရလဒ္ကေတာ့ ၿမိဳ႔သူႀကီး ဦးဘအံုအား ခရုိင္မင္းႀကီးမွေန၍ နာမည္ေကာင္းလက္မွတ္ႏွင့္

ႏွစ္လံုးပူးေသနတ္ တလက္ ဆုခ် သည္။ ေတာင္စိမ္း ၿမိဳ႔သူႀကီးကား ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို ဖိဖိစီးစီး
ႏိွမ္နင္းသည္ဟု အထက္လူႀကီးမ်ား အၾကား နာမည္ ရလာသည္။ ပုလိပ္မင္းႀကီး၊ ခရုိင္မင္းႀကီး
စသည္တို႔လည္း ေတာင္စိမ္းကို မၾကာခဏ ဆိုသလို အဝင္အထြက္ ရိွလာသည္။ ဒီမွာတင္
ဦးဘအံုလည္း ေအာက္ေျခ စလြတ္ေတာ့သည္။
သည့္ေနာက္ေတာ့ ႏွစ္လုံးပူးရ ၿမိဳ႔သူႀကီးဆိုေသာ ၾသဇာကိုသံုးကာ ၿမိဳ႔ထဲရိွ ဖဲဝုိင္းဂ်င္ဝုိင္းမ်ားကို

တကယ္ဖမ္းေလ ေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဓါးျပတုိက္မႈမ်ား ကိုေတာ့ ပုလိပ္မ်ားက အမွန္တကယ္
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း မရိွေသာေၾကာင့္ မႏိွမ္နင္းႏုိင္။ အလားတူပင္ ျဖစ္ေနၾက
လူသတ္မႈမ်ားကိုလည္း အမႈေပၚေအာင္ လုိက္ႏုိင္ျခင္းမရိွ။ ၿမိဳ႔တြင္ အရက္ပုန္း ေသာက္သံုးသူ
မ်ားသထက္ မ်ားလာေသာ္လည္း အရက္ပုန္းေရာင္းသူ ခ်က္သူမ်ားကို မိေအာင္မဖမ္းႏုိင္။
တကယ္တန္း ဆိုရပါက ကံႀကီး ေမာင္ႏွင့္ ပုလိပ္မ်ားက ပုလင္းတူ ဘူးစို႔ေတြ ျဖစ္ၾကသည္ကိုး။
ေနာက္တေၾကာင္း ကလည္း ၿမိဳ႔ထဲက ေလာင္းကစားဝုိင္းေတြမွ ပံုမွန္ရေသာ ဝင္ေငြက
အသက္ရင္း၍ ဓါးျပတုိက္တာထက္ အမ်ားႀကီးပိုသည္။ ၾကာေတာ့ ကံႀကီးေမာင္
သည္းမခံႏုိင္ေတာ့။ သူ႔စီးပြားေရးကို ထိခိုက္လာသလို ကံႀကီးေမာင္ကြ ဆိုေသာ သူရဲ့
အရိွန္အေစာ္ကိုပါ ထိပါးသလို ျဖစ္လာေတာ့သည္။
"ဦးေလး သလိုေတာ့ျဖင့္ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဖူး။ ေတာင္စိမ္းဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ဦးေလး ၿမိဳ႔သူႀကီး

မျဖစ္ခင္ ကတည္းက က်ဳပ္ အပုိင္နယ္ပါ။ တကယ္တန္း ေျပာရရင္ သည္နယ္မွာ
က်ဳပ္လက္ညိႇဳးၫႊန္ရာ ေရျဖစ္တယ္။ ဦးေလး လုပ္ေနတာေတြ ရပ္တန္းက ရပ္ပါ။ ႏို႔မဟုတ္ရင္
ေနာင္မွာ က်ဳပ္ကို အဆိုးမဆိုနဲ႔။" အရင္တံုးက ကံႀကီးေမာင္အား ခပ္မာမာပင္ မေျပာဝံ့ ေသာ
ဦးဘအံုကား ယခုေတာ့ ဘဝင္အဆိပ္ ငယ္ထိပ္ေရာက္၍ သတိၱမ်ားေကာင္းကာ "ေဟ့ေကာင္
ကံႀကီးေမာင္ ငါကႏွစ္လံုးပူးရ ၿမိဳ႔သူႀကီးကြ။ ငါ့နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြကို ႏိွမ္နင္းဖို႔
ငါ့မွာတာဝန္ ရိွတယ္" ဟု တုံ႔ျပန္ ေလေတာ့သည္။

ကံႀကီးေမာင္ဖက္မွ တြက္ေတာ့လည္း ဦးဘအံု အခုလို နာမည္ေကာင္းလက္မွတ္ႏွင့္
ႏွစ္လံုးပူးေသနတ္ ရတာ သူ႔ေၾကာင့္။ အခု ေတာ့ သည္ေက်းဇူးကိုမွ မေထာက္ သူ႔စီးပြားကိုလည္း
ဝင္ဖ်က္သလို သူ႔ကိုလည္း ကာျပန္သည္ဟု စိတ္နာလ်က္ ရိွသည္။
တခုေသာညေန။ တၿမိဳ႔လံုးတြင္ တလံုးတည္းသာရိွေသာ မီးသတ္ဌာနမွ ေရဒီယိုကို

အျခားသူမ်ားကဲ့သို႔ ဦးဘအံုလည္း သြားနား ေထာင္သည္။ မီးသတ္ဌာနေရွ႔ရိွ အုတ္ခံုေပၚ၌
ထုိင္နားေထာင္ေနသည္။ နားေထာင္သူ ပရိတ္သတ္ အားလံုး "ဟာ" ခနဲ ျဖစ္ရသည့္
သတင္းတပုဒ္ကို ေရဒီယိုမွ ေၾကျငာသည္။ ထိုေန႔နံနက္က ရန္ကုန္ရိွ အတြင္းဝန္ မ်ားရံုးတြင္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ား လုပ္ၾကံခံရေသာ သတင္းျဖစ္ေနသည္။
ေနာက္ဆက္တြဲ ေျပာၾကားလာသည့္ သတင္းကို ပရိတ္သတ္မ်ား အားလုံး အပ္က်သံပင္မၾကား
ၿငိမ္ၾက၍ နားေထာင္ေနစဥ္ "သူႀကီး သူႀကီး" ဟု ေအာ္ေခၚသံ ေၾကာင့္ အသံ လာရာသို႔
ဦးဘအံုေရာ ပရိတ္သတ္မ်ားပါ ၿပိဳင္တူ လွည့္ၾကည့္လုိက္ ၾကသည္။
ကံႀကီးေမာင္ႏွင့္ ေနာက္လုိက္တေယာက္။ လက္ထဲတြင္ ေျခာက္လံုးပူးေသနတ္ ကုိယ္စီ

ကုိင္ထားလ်က္။ ျခက္ခ်င္းဆို သလို အနီးကပ္၍ ဦးဘအံုကို တေယာက္ႏွစ္ခ်က္စီ
ပစ္ထည့္လိုက္သည္။ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ဦးဘအံု လဲက်သြားသလို ကံႀကီး ေမာင္ႏွင့္
သူ႔တပည့္တို႔လည္း ပရိတ္သတ္၏ ျမင္ကြင္းမွ တရိွန္ထိုး ထြက္ေျပးေပ်ာက္ကြယ္
သြားေတာ့သည္။
ဒဏ္ရာျပင္းလြန္းသျဖင့္ ခရုိင္ေဆးရံုႀကီးသို႔ အျမန္တင္လုိက္ ရသည္။ ဦးဘအံုကား မေသ။

ကံေကာင္းလွသည္။ ႏွစ္ခ်က္က ေပါင္ကိုသာ ထိသြားေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဆးရံုမွ
ဆင္းဆင္းျခင္း ၿမိဳ႔သူႀကီး အျဖစ္က ႏုတ္ထြက္လုိက္သည္။ ကုိယ္တကယ္ ခံလုိက္ရသည့္ အျပင္
ဘဝင္ေသြးကလည္း ေအးသြားၿပီဆိုေတာ့ အရင္က သတိၱမ်ား ၾကက္ေပ်ာက္ ငွက္ေပ်ာက္။
ကံႀကီးေမာင္ ေနာက္တေခါက္ ျပန္လာပါက ၿမိဳ႔သူႀကီးတဦး အေနျဖင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ရမည္ကို
စိုးရြံ႔မိသည္။ ဒါ့အျပင္ ကံႀကီးေမာင္၏ တပည့္တပန္းမ်ားႏွင့္ ေနာက္လုိက္မ်ားက ၿမိဳ႔ထဲတြင္
အေတာ္မ်ားမ်ား ရိွေနေသးသည္ မဟုတ္ေလာ။
ၿမိဳ႔ကလူအမ်ား ေရွ႔ေမွာက္တြင္ ဦးဘအံုကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၍

ကံႀကီးေမာင္လည္း ခ်က္ျခင္း ၿမိဳ႔သို႔ မျပန္ရဲေသး။ ထို႔ေၾကာင့္ လံုလံုျခံဳျခံဳ ပုန္းေအာင္းႏုိင္ရန္
နီးရာနယ္ကို ကူးလုိက္သည္။ ဤအခ်ိန္တြင္ ကံႀကီးေမာင္ တေယာက္ ကံမႀကီးႏုိင္ေတာ့။
ေက်ာင္းေတာ္ကရန္စ ရိွေသာ မဲေဇာ္တို႔ဂိုဏ္း ႀကီးစိုးရာ ႏြားအိမ္ေတာင္ဖက္ကို ကူးသြားခဲ့၍
ျဖစ္သည္။ ကံႀကီးေမာင္ကို မဲေဇာ္က အရွင္မိသြားသည္။ လက္ျပန္ႀကိဳး တန္းလန္းႏွင့္
ကံႀကီးေမာင္အား ႏြားအိမ္ေတာင္ ေတာင္ထိပ္ ေပၚတြင္ ပစ္သတ္လုိက္သည္။ သည့္ေနာက္
အေလာင္းကို ေခ်ာက္ထဲကန္ခ်၍ သူ႔ၿပိဳင္ဖက္တဦးအား မဲေဇာ္က လက္စတံုး လုိက္ေတာ့သည္။
သည္လိုစနစ္ႏွင့္ သည္လို အျဖစ္မ်ဳိးေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တခ်ိန္က ရိွခဲ့ဖူးသည္။ ေခတ္ျခင္းသာ

ကြာသြားသည္ အခုေကာ ထိုနည္းနည္း ႏွင္ႏွင္ရိွေသးသည္ဟု ဆိုလာလွ်င္လည္း မမွား၊
ဟုတ္သည္ဟုသာ ျပန္ေျဖရေပလိမ့္မည္။ ေနာင္တြင္လည္း သည့္ထက္ ပိုဆိုးတာမ်ဳိး ျဖစ္ေကာင္း
ျဖစ္လာႏုိင္သည္။ စဥ္းစားမိသည့္ တခ်က္ကေတာ့ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ႀကီး
ျဖစ္ေျမာက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါက ပါလီမန္ႀကီးသည္ ၾသဇာအာဏာ တကယ္မရိွေသာ
ဦးဘအံုႏွင့္တူ၍ စစ္တပ္ကေတာ့ ကံႀကီး ေမာင္တို႔ မဲေဇာ္တို႔ ေနရာမ်ားမွ ဆက္လက္ကျပ
ေပလိမ့္မည္။
ေရာင္္နီလာဖို႔ ေဝးေသးသည့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ အေမွာင္ထုက ဗိုလ္က် စိုးမိုးသည္ကိုး။
၁၄ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္
မရိွထာထက္ မသိတာခက္
ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က သတင္းတခု ဖတ္လုိက္ရသည္။ တျခားေတာ့ မဟုတ္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ
လယ္ေျမဧက ငါးေသာင္းကို ဘဂၤလား ဒက္ရွ္ႏုိင္ငံသို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ကန္ထရုိက္
တခုခ်ေပးကာ စုိက္ပ်ဳိးခိုင္းမည္ဆိုေသာ သတင္းပင္။ အဂၤလိပ္ ေခတ္တံုးက ေငြတိုးေခ်းစားသည့္
ခ်စ္တီးကုလားမ်ားကို တင္သြင္းလာသည့္ သေဘာႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္ကို
ေတြ႔လုိက္ရသည္။
(နအဖ) စစ္အစိုးရသည္ အၾကံတံုး ဉာဏ္တံုး ရိွလြန္းလွသည္။
လယ္စုိက္သည့္ ကိစၥကိုေတာင္မွ ကိုယ့္ျပည္သူ ကိုယ့္လယ္သမားႏွင့္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ၿပီေလာ။

သူတပါး လက္ထဲ ထိုးအပ္၍ လုပ္ခုိင္းရေအာင္ကလည္း အဆင့္ျမင့္ ညဴကလီးယားစက္ရံု
ေဆာက္ေနေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုလွ်င္ ထားဦးေတာ့။
စစ္တပ္က လုပ္သမွ် လူေတြက မေကာင္းေျပာၾကသည္၊ စစ္တပ္က ေကာင္းတာ လုပ္တာမ်ဳိး

ရိွလွ်င္လည္း မခ်ီးက်ဴးၾက၊ အဆိုး ျမင္ေဝဖန္ၾကဟု ဆိုေနေသာ သူမ်ားကိုလည္း သည္ေနရာက
ေျပာလိုသည္။ မိမိႏုိင္ငံက လယ္ေကာင္းယာေကာင္း ေတြကို သူမ်ားလက္ထဲ ထိုးအပ္တာ
ေကာင္းခ်ီးေပးဖို႔ လိုသလားဟု ေမးလိုသည္။
တဖက္မွာ ျပန္ၾကည့္ပါကလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က အဆုိပါ လယ္ဧက ငါးေသာင္းသည္ ရိုးရာအရ

ေဒသခံလယ္သမားမ်ား ေရွး ကတည္းက ပုိင္ဆုိင္ ထြန္ယက္လာေသာ ေျမမ်ားျဖစ္သည္။
ထိုလယ္မ်ားကို စစ္အစိုးရက မတရား သိမ္းယူထားခဲ့ျခင္း သာ ျဖစ္သည္။ ေဒသခံ ဓားမဦးခ်
လယ္သမားမ်ား ေျမလက္မဲ့ ျဖစ္ရသည့္ ကိစၥသည္ ဘယ္လိုမွ ဝမ္းသာ ႏုိင္စရာကိစၥ မဟုတ္သလို
သူတပါးလက္ေအာက္တြင္ လယ္စာရင္းငွား အခုိင္းအေစမ်ား ျဖစ္ၾကရဦးမည္။ တသက္လုံး
မိမိပုိင္ဆုိင္ခဲ့ ေသာ လယ္ယာေျမ ေပၚတြင္ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီ၏ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္
ကၽြန္ျပန္ခံရျခင္းကို ေကာင္းသည္ဟု ခ်ီးက်ဴး ရမည္ေလာ။
ကေန႔အထိ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးကို အားထားေနရေသာ၊ အေျခခံဆဲ ျဖစ္ေသာ ႏုိင္ငံတခုတြင္

မိမိ၏ တုိင္းရင္းသား လယ္ သမားမ်ားက လယ္မပုိင္ဘဲ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားက
ခ်ဳပ္ကုိင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းက ပို၍ေကာင္းသည္ဟု မည္သည့္ စီးပြားေရး ပညာရွင္ (အမာခံ
အရင္းရွင္ကိုယ္စားလွယ္ စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားမွလြဲ၍) ကမွ ေျပာလိမ့္မဟုတ္။ ထို႔အတူ
လယ္ေျမကို မီွတင္းေနထုိင္းရေသာ လူမ်ားအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ျခင္းကို သယ္ေဆာင္လာဖို႔
ဆိုတာကား အေဝးႀကီး မွာပင္။
စက္မႈထြန္းကား ဖြံ႔ၿဖိဳး၍ ခ်မ္းသာေနေသာ ဂ်ပန္ႏွင့္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတို႔တြင္ ယခုအခ်ိန္အထိ

သူတို႔လယ္သမားမ်ား သူတို႔ ေျမေပၚ တြင္ ထြန္ယက္စုိက္ပ်ဳိးေနဆဲ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္
ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီလက္ထဲသို႔မွ ထိုးမအပ္။ ၎တို႔ လယ္သမား မ်ားကို ဘ႑ာေရးအရ
ကူညီသည္။ ထို႔အျပင္ နည္းပညာအရ အကူအညီမ်ား ေပးေနသလို ေစ်းကြက္ အရလည္း
လိုအပ္သလို အကာ အကြယ္မ်ား ေပးထားသည္။
"လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိး တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေတာနယ္မ်ားရိွ လယ္ယာအေပၚ

မီွတင္းေနထုိင္သူမ်ား အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်သြားႏုိင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေတာေန လူတန္းစားမ်ား၏
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔
ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို တစုိက္မတ္မတ္ ေလွ်ာ့ခ်သြားႏုိင္မည္ဆိုပါက ေနာင္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္
ဆင္းရဲမြဲေတေန မႈကိုပါ အတုိင္းအတာ တခုအထိ ေလွ်ာ့ခ် သြားႏုိင္စြမ္းရိွသည္။"
"က်ေနာ္တုိ႔ အေနျဖင့္ အိႏိၵယႏုိင္ငံရဲ့ အေတြ႔အၾကံဳကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာႏုိင္သည္။ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏

အတုိင္းအတာတြင္ ေတာေန ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းကို တစတစ
ေလွ်ာ့ခ်လာႏုိင္ျခင္း အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ၿမိဳ႔ေန လူတန္းစား၏ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းကိုပါ
အဆင့္တခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်လာႏုိင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႔ေနလူတန္းစား တခုတည္း၏
ဆင္းရဲ မြဲေတမႈ တခုတည္းကိုသာကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ျခင္းသည္ ေတာေနလူတန္းစား
လယ္သမားမ်ား၏ ဆင္းရဲျခင္းကို မေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ ေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့ေလာ ေတြ႔ရိွရသည္။"
အထက္ပါ စကားစုမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့ သူမ်ားကေတာ့ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးဆုိင္ရာ

ပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ေသာ အက္ရွ္ေလ ႏွင့္ မက္စ္ဝဲ ဆိုသူတို႔ ျဖစ္သည္။ ထိုစကား၏ အဓိပၸါယ္သည္
ခ်မ္းသာၿပီး စက္မႈထြန္းကားေသာ ႏုိင္ငံမ်ား အတြက္ မဆိုလိုပါ။ လယ္ယာေျမကို
အာထားေနရဆဲ ျဖစ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြက္ အဓိက ဆိုလိုရင္းသာ ျဖစ္သည္။
ထိုပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာမႈမ်ားအရ ဘဂၤလားဒက္ရွ္၊ ကင္ညာ၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ ဘိုလစ္ဗီးယား

ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လယ္ယာ စုိက္ပ်ဳိးေရး တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေသာေၾကာင့္ ေတာနယ္မ်ားတြင္
ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို အတုိင္းအတာ တခုအထိ ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။
စုိက္ပ်ဳိးထုတ္ကုန္ တုိးတက္ျမွင့္မားလာျခင္းသည္ ဆင္းရဲတြင္း၌ ေနထုိင္ေနရေသာ ေတာေန
လူပုဂၢိဳလ္ တဦးခ်င္းစီအား ဆယ္မေပးႏုိင္ရန္ အလားအလာ ရိွေသာ ျဖစ္စဥ္ဟုလည္း
ဆိုထားသည္။
လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကြ်မ္းက်င္သူ ပညာရွင္တဦးျဖစ္ေသာ ေဒနင္းဂ်ားကလည္း

ဤသို႔ ဆိုထား ျပန္သည္။
"လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးကို မီွခုိေနရေသာ လူတန္းစားအတြက္ ၎တို႔ေနထုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္

ရိွေနသည့္ အေျခအေနမ်ား အေပၚ မီွတည္၍ လိုအပ္ပါက လိုအပ္သလို ေျမယာျပဳျပင္
ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ဖို႔လိုအပ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ လယ္ယာ မပုိင္ဆုိင္သည့္
လယ္သမားမ်ားအား လယ္ယာေျမ ပုိင္ဆုိင္လာရန္အတြက္ ျပန္လည္ေဝခ်မ္း ေပးရန္ ျဖစ္သည္။
(ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ား လက္ထဲသို႔ ေျမယာမ်ား ထိုးအပ္လုိက္သည္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေၾကာင္း
ႏုိင္းယွဥ္၍ ၾကည့္ႏုိင္သည္။) ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း ပုိင္ဆုိင္မႈအခြင့္အေရး မ်ားကို စနစ္တက်
ျပန္လည္ျပင္ဖို႔ လိုအပ္သည္။ ထိုသို႔ပုိင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးမ်ားကို လူ မ်ားစု မနစ္နာေစရဘဲ
ျပဌာန္းႏုိင္မွသာ လယ္ယာထြက္ကုန္ တိုးတက္ တည္ၿငိမ္မည္လည္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ တိုးတက္
တည္ၿငိမ္ ပါမွ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို အတုိင္းအတာ တခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။"
ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေအာင္ ထပ္မံတင္ျပပါမည္။ ႏုိင္ငံတခုတြင္ လူအမ်ားအစု ဆင္းရဲေမြေတ

ေနပါက ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ ခ်ဖို႔လိုသည္။ ထိုလူအမ်ားစုသည္ လယ္ယာကုိင္းကၽြန္း ျခံေျမ
အေပၚ မီွတင္း ေနထုိင္ရသည့္ သူမ်ားျဖစ္ပါက လယ္ယာ စုိက္ပ်ဳိးေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႔
အရင္လိုသည္ဟု ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။ လူအမ်ားစု ဆင္းရဲတြင္း နက္ျခင္းေအာက္၌
ေရရွည္ေနထုိင္ရျခင္းျဖင့္ တုိင္းျပည္တြင္းရိွ အျခားက႑မ်ားကိုပါ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔မလြယ္။
တိုးတက္လာဖို႔ အတြက္ ကာယကံရွင္မ်ားကို ေထာင့္စံုမွ ကူညီေပးရမည္။ လယ္ယာေျမ
တိုးတက္ေအာင္ဟု ဆိုကာ တပါးသူ လက္ထဲသို႔ ေျမမ်ားထိုးအပ္ ျခင္းကို ဆိုလုိသည္မဟုတ္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရိွေသာ ႏုိင္ငံတခုမဟုတ္ေသာေၾကာင့္

ခက္ေနသည္။ ဘာေျပာ ေျပာ ဘာလုပ္လုပ္ ေနရာတကာ စစ္အျမင္ စစ္ရႈ႔ေထာင့္မွ
ၾကည့္ေနေသာေၾကာင့္ ခက္ေနရျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွ လယ္ေျမမ်ား ဘဂၤလားဒက္ရွ္ လက္ထဲသို႔ အပ္သည္မွာ ပထမဆံုးကိစၥ

မဟုတ္သလို ေနာက္ဆံုးကိစၥလည္း မဟုတ္ပါ။ အျခား ျပည္နယ္မ်ားတြင္လည္း ဒါမ်ဳိးေတြ
ၾကံဳေနၾကရသည္။ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ မရိွသည့္ အတြက္ျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ဒီမိုကေရစီ တုိက္ပြဲကိုလည္း တုိက္ရမည္။ ထို႔အတူ ဆံုးရံႈးသြားေသာ လယ္ယာေျမမ်ားႏွင့္
ထိုေျမယာမ်ား ျပန္လည္ ပုိင္ဆုိင္ဖို႔အတြက္လည္း တခ်ိန္တည္း တုိက္ပြဲဝင္ရမည္။
စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္း

မ်ားသာမက အားေကာင္း ေသာ လယ္သမား၊ ယာသမား၊ ျခံသမားမ်ား တို႔၏
အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေပၚထြန္းဖို႔ အထူး လိုအပ္ေနသည္။
၁၃ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္
အက္ရွ္ေလႏွင့္ မက္စ္ဝဲ၊ ေဒနင္းဂ်ား တို႔၏ ေရးသားခ်က္မ်ားအား အက်ယ္ေလ့လာ

လိုသူမ်ားအတြက္ စာအုပ္ၫႊန္း။
Ashley,C and Maxwell, S, 2001 "Rethinking Rural Development", Development

Policy Review (December 2001).
Deininger, K, 2001 "Negotiated Land Reform as One Way of Land Access: Initial
Expression from Columbia, Brazil and South Africa", in A de Janvry et al, eds,
Access to Land, Rural Poverty and Public Action. UNU/WIDER and Oxford University
Press.

သည္ေလာကႀကီးထဲ ျပဳတ္က်သြားျခင္း
သူ႔နာမည္က "ေပါင္"။ ထုိင္းလိုနာမည္ အရွည္ရိွေပမဲ့ "ေပါင္" လို႔မွတ္ထားေတာ့ မွတ္မိ
လြယ္တာေပါ့။ ေပါင္ရဲ့ မိဘေတြက သူတို႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ အဆင့္အတန္းနဲ႔ဆိုရင္ မရိွမရွား
လူလတ္တန္းစားဟု ဆိုႏုိင္သည္။ ေပါင္ တေယာက္ အလယ္တန္းျပ ေက်ာင္းဆရာ ျဖစ္လာတာ
၁၉၇၅ ခုႏွစ္ေလာက္က။
ေပါင္ရဲ့ ရင္ထဲမွာ စိတ္ကူးေတြက အမ်ားႀကီး။ သည္စိတ္ကူးမ်ားထဲက တခုကေတာ့

ေက်းလက္က ထုိင္းျပည္သူေတြ ကို ပညာ တတ္ေစခ်င္သည္။ အထူးသျဖင့္ အနာဂတ္ရဲ့
မ်ဳိးဆက္ကေလးမ်ားအတြက္ ပညာပါရမီျဖည့္ဖို႔ "ေပါင္"တ ေယာက္ အာသီသ ျပင္းျပလွသည္။
တကယ္တန္းေတာ့ ေပါင္ ကၿမိဳ႔ႀကီးသား။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႔ေတာ္သား စစ္စစ္။ ဒါေပမဲ့

ဘန္ေကာက္ကို ေပါင္ စိတ္ကုန္ လြန္းလွ သည္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ ဗီယက္နမ္စစ္ႀကီး တရားဝင္
ၿပီးသြားေပမဲ့ ေပါင္တို႔ ဘန္ေကာက္မွာ ေျမာက္မ်ားလွတဲ့ အေဖၚအခၽြတ္ ႏုိက္ကလပ္ေတြ၊ ဂိုဂို
ကပြဲေတြ၊ အရက္ဘားေတြ၊ ျပည့္တန္ဆာရံုေတြဟာ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲရဲ့ အေမြေတြ အျဖစ္
က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ရွည္ၾကာလွတဲ့ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ ကာလေတြတံုးက အေမရိကန္ စစ္အေျခစိုက္
စခန္းေတြက ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ရိွခဲ့သည္ကိုး။ အေမရိကန္ စစ္သည္ေတြကို ေဖ်ာ္ေျဖဖို႔ကတေၾကာင္း
စီးပြားေရးအရလည္း တြက္ေျခကိုက္ တာကလည္း တေၾကာင္းဆိုေတာ့ ဒီနယ္ပယ္ဟာ
က်ယ္သထက္က်ယ္လာတာ မဆန္းဖူးဟုလည္း ဆိုႏုိင္သည္။
ဒီလိုနဲ႔ "ေပါင္" တေယာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းက တံငါရြာတရြာမွာ အလယ္တန္းျပ

ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ေရာက္ လာခဲ့သည္။ တံငါရြာ ဆိုေပမဲ့ လက္ထိုးေလွနဲ႔ ငါးဖမ္းတဲ့ေခတ္က
ကုန္သြားပါၿပီ။ အခုကေတာ့ စက္ေလွေတြနဲ႔ ငါးဖမ္း ၾကသည္။ ရြာက အိမ္ ေျခ
သံုးေလးရာေလာက္ေတာ့ရိွေတာ့ ရြာႀကီးဟု ဆိုလည္းမမွား။
"ဆရာေပါင္ ေက်ာင္းသြားၿပီလား" ေက်ာင္းသြားရာ လမ္းတေလ်ာက္ ရြာသားမ်ားက ေပါင္ကို

ႏုတ္ဆက္ၾကသည္။ တက္ႂကြ လန္း ဆန္းေသာ အၿပံဳးျဖင့္ ေပါင္ကလည္း "ဟုတ္တယ္
အရီးေလးေရ"၊ "အဘေရ သြားလုိက္ဦးမယ္ေနာ္" ဟု ေျဖရသည္ကို အေက်နပ္ႀကီး
ေက်နပ္ေနမိသည္။
သည္အလယ္တန္းေက်ာင္းကို တေန႔တြင္ အထက္တန္းေက်ာင္း အျဖစ္ တိုးခ်ဲ႔ႏုိင္ရမည္ဟု

ေပါင္တေယာက္ ရည္မွန္း ထား သည္။ ပညာေရးကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျမႇင့္ယူသြားမည္ဆိုတဲ့

စိတ္ကူး သူ႔မွာ ရိွေနသည္။ ေက်ာင္းက အလယ္တန္း ေက်ာင္း အဆင့္အထိ ရိွေနသည္ ဆိုေပမဲ့
ေက်ာင္းသားအေရအတြက္က မမ်ားလွ။ ထိုအထဲတြင္မွ ေက်ာင္းသူ အေရ အတြက္က
ေက်ာင္းသား အေရအတြက္ထက္ မ်ားေနသည္။ ျဖစ္ရပံုက သည္လို။ ေယာက္က်ားေလးေတြက
အသက္ ဆယ့္တႏွစ္၊ ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္ အရြယ္ေတြမွာ ေက်ာင္းကထြက္ၿပီး မိဘေတြအလုပ္လုပ္တဲ့
ငါးဖမ္းစက္ေလွေတြ ေပၚ ေရာက္ကုန္ၾက၍ ျဖစ္သည္။
ထိုငါးဖမ္းစက္ေလွေတြက ထုိင္းေရပုိင္နက္အတြင္း၌သာ ငါးဖမ္းသည္မဟုတ္။ ျမန္မာ၊

အင္ဒိုနီးရွား ေရပုိင္နက္မ်ားအထိ တရား မဝင္ သြားေရာက္ ငါးဖမ္းၾကသည္။ ရြာက
ငါးဖမ္းစက္ေလွ အမ်ားစုရဲ့ ပုိင္ရွင္ကေတာ့ တျခားသူမဟုတ္၊ "ကန္မနမ္" ဟုေခၚ ေသာ
ရြာသူႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ ရြာသူႀကီးသည္ စက္ေလွမ်ား ပုိင္ဆုိင္ယံုတင္ မက ရြာပတ္ဝန္းက်င္တြင္
စုိက္ပ်ဳိးထားေသာ ေရာ္ဘာၿခံမ်ားကိုလည္း ပုိင္ဆုိင္ေသးသည္။ သူႀကီးလည္းျဖစ္
ဓနအင္အားလည္း ေတာင့္ေသာ ကန္မနမ္ကား ထိုအနီး အနားဝန္းက်င္တြင္ ၾသဇာႀကီးလွသည္။
ေနာက္တေၾကာင္းကလည္း ဘန္ေကာက္မွ အာဏာရ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားက သူႀကီး
ႏွင့္ငါးလုပ္ငန္းကို ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ထားၾကေသးသည္။ သူတုိ႔ႏွင့္ သူႀကီးက တဦးႏွင့္တဦး
အျပန္အလွန္ အလုပ္ေႂကြးျပဳ ေန သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတာ္ရံု နယ္ခံ ရဲအရာရိွ မ်ားပင္
သူႀကီး ၾသဇာကို မလြန္ဆန္ရဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲရာသီ ေရာက္ ေလတုိင္း သူႀကီးက
ထိုႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား အတြက္မဲဆြယ္ ေပးႏုိင္ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းပင္
ေကာင္းေကာင္း မေနဖူးေသာ ရြာသားမ်ားကား သူႀကီးထည့္ခုိင္းသည့္ ကုိယ္စားလွယ္ ေလာင္း
အတြက္သာ မဲထည့္ၾကသည္။ သူႀကီးလုပ္ရပ္ကို မႀကိဳက္၍ အာခံဖို႔ ႀကိဳးစားသည့္ ရြာသား
တဦးစ ႏွစ္ဦးစ ဤရြာမွ ေပ်ာက္သြားခဲ့ဖူးသည္။ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ သူႀကီးကား ရုပ္ရွင္ထဲက
မာဖီးယားဂိုဏ္း ေခါင္းေဆာင္ ႏွင့္ပင္ တူေသးေတာ့ သည္။
သို႔ေသာ္ သူႀကီးကား ေခသူမဟုတ္။ ပညာေရးကို အားေပးရမည္ဆိုသည့္ ေခတ္အျမင္ေလး

နည္းနည္းေတာ့ ရိွသည္။ သူႀကီး တြင္ သမီးတေယာက္ သားတေယာက္ရိွသည္။ သူတို႔ကို
ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေစခ်င္သည္။ ပ်ဳိျမစ္၍ လန္းဆန္း တက္ႂကြေသာ ေပါင္ကို သူႀကီးကလည္း
သေဘာက်သည္။
လူခ်င္းေတြ႔တုိင္း သူႀကီးက "ဆရာေပါင္ရယ္ က်ဳပ္သားသမီးေတြကို သင္သာသင္စမ္းပါ။ သမီးကို

ဆရာဝန္ျဖစ္ေစ ခ်င္တာ။ သားကေတာ့ ေယာက္်ားေလးဆိုေတာ့ စစ္ဗိုလ္ျဖစ္ရင္ ပီးတာပဲ"
ဟုဆိုေလ့ရိွသည္။ ထိုေခတ္က ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေယာက္်ား ေလးတေယာက္ စစ္ဗိုလ္ျဖစ္ရခ်င္းမွာ
အနာဂတ္လွခ်င္း ဆိုသည့္သေဘာပင္။ ဆရာေပါင္က ေတာ့ "စိတ္ခ် သူႀကီးမင္း၊ က်ေနာ္
ကိုယ္စြမ္းညဏ္စြမ္း ရိွသေလာက္ သင္မွာပါ" ဟု ခင္မင္ႏွစ္လုိဖြယ္ ေကာင္းေသာ အျပံဳးျဖင့္
ျပန္ေျဖေလ့ရိွသည္။
သည္ရြာကို ေရာက္လာသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ဆရာေပါင္တေယာက္ ရြာကကေလးမ်ား၏

ပညာေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစား သည္။ အရင္ေရာက္ႏွင့္ေနေသာ ေက်ာင္းေဆြး
ဆရာဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးတို႔ကေတာ့ သည္ ဆရာ ေပါက္စေလး အခ်ိန္တန္လို႔
အေမာဆို႔သြားမွ သေဘာေပါက္မယ္ ဆိုေသာမ်က္ႏွာေပးမ်ားျဖင့္ ဘာမွဝင္မေျပာၾက။
အခြင့္အေရး ရလွ်င္ရသလို ဆရာေပါင္ကေတာ့ ကေလးမိဘမ်ားကို တုိက္တြန္း

တရားေဟာေလ့ရိွသည္။ "က်ေနာ့္ သေဘာ ကေတာ့ ကေလးေတြကို အတန္းကုန္ေအာင္
သင္ေစ့ခ်င္တယ္။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ငါးေလွ မလုိက္ခုိင္းေစ ခ်င္ဖူး။ ပညာေရး ဟာ
ေရရွည္အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။" ဆင္းရဲတြင္းနက္ေသာ ရြာသားမ်ားက ေခါင္းတၿငိမ့္ၿငိမ့္ႏွင့္
ဆရာေပါင္ ေျပာသမွ် နားေထာင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းထြက္ေသာ
ေက်ာင္းသားအေရအတြက္ကား ေလ်ာ့မသြား။
သည္လုိႏွင့္ ႏွစ္အတန္ ၾကာေညာင္းခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုကား အလယ္တန္းကိုပင္

အတန္းကုန္ေအာင္ မသင္ၾက။ ခါတုိင္းလိုပင္ ေက်ာင္းမွထြက္၍ ငါးေလွေပၚတက္၍
အလုပ္ခြင္ဝင္ၾကသည္။ ဆရာေပါင္၏ အထက္တန္း ေက်ာင္း ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မည္ဆိုသည့္
စိတ္ကူးလည္း အေကာင္အထည္ မေပၚႏုိင္ေသး။ ဤၾကားထဲတြင္ ဆရာေပါင္ အိမ္ေထာင္က်
သည္။ သူသည္လည္း ေသြးနဲ႔ကိုယ္ သားနဲ႔ကိုယ္ေပကိုး။
ဆရာေပါင္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ၾကေသာ မိန္းကေလးကား တျခားသူမဟုတ္ စာေမးပြဲ တဖုန္းဖုန္းက်၍

ေက်ာင္းထြက္လုိက္ ေသာ ကန္မနမ္၏ သမီးေခ်ာပင္ျဖစ္သည္။ ဆရာေပါင္ကား ၾသဇာႀကီးေသာ
သူႀကီး၏ သားမက္ ျဖစ္လာခဲ့ေျခၿပီ။ သူႀကီး၏ ၾသဇာကို တဖက္ကအသံုးျပဳ၍ ရြာ၏ပညာေရးကို
တိုးျမွင့္အံ့ဟု ဆရာေပါင္စိတ္ကူးရမိသည္။ သို႔ေသာ္ ကံၾကမၼာသည္ ဆရာေပါင္ကို
မ်က္ႏွာသာမေပးပါ။ ပထမဆံုးျဖစ္ပံုကေတာ့ သူႀကီး၏သား ဆရာေပါင္၏ ေယာက္ဖ ေသနတ္ႏွင့္
ေခ်ာင္းပစ္ ခံရ၍ ေသဆံုး ခဲ့သည္။ သူတို႔နယ္အတြင္းရိွ အျခားၿပိဳင္ဖက္ ကန္မနမ္တဦး၏သားႏွင့္
အခ်င္း မ်ားရာမွ စသည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ ဒုတိယ အျဖစ္ကေတာ့ သူႀကီးမင္း ေလျဖတ္၍
အိပ္ရာထဲလဲခ်င္းပင္ ျဖစ္သည္။
ဆရာေပါင္ကား ေရြးစရာလမ္း မရိွေတာ့။ ေယာကၡမ၏စီးပြားေရးကို ကယ္တင္ဖို႔အတြက္

ေက်ာင္းဆရာအလုပ္မွ ထြက္ လုိက္ရ သည္။ ငါးဖမ္းစက္ေလွမ်ား၊ ေရာ္ဘာၿခံ လုပ္ငန္းမ်ားကို
ဦစီးကြပ္ကဲရေတာ့သည္။ သူႀကီးမင္း ကြယ္လြန္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ၿမိဳ႔ေပၚမွ
သူႀကီး၏မိတ္ေဆြေဟာင္းမ်ား ျဖစ္ေသာ အာဏာရ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၏ ေစာင္မမႈႏွင့္ ရြာတြင္
သူႀကီးျဖစ္ေလေတာ့သည္။ ဆရာေပါင္ဘဝမွ ကန္မနမ္ ေပါင္ဘဝသို႔ ကူးေျပာင္းရေလၿပီ။
သူႀကီးမင္းဘဝတြင္ အလုပ္ ေတြက မ်ားလွသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ား ေပၚလာတုိင္း
ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအတြက္ မဲဆြယ္ရသည္။ ငါးေလွ၊ ေရာ္ဘာ ျခံလုပ္ငန္းမ်ားကလည္း တဖက္မွာ
ပိေန သည္။ ေက်ာင္းဆရာဘဝမွ လာသူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ၏ေယာက္ကၡမ သူႀကီးထက္
ပါးရည္နပ္ရည္ ပိုရိွသည္။ တံုးတုိက္တုိက္ က်ားကုိက္ကုိက္ မလုပ္။ ထို႔ေၾကာင့္
သူ၏ၾသဇာရိပ္သည္ ထို နယ္တဝိုက္တြင္ သူ၏ေယာက္ကၡမ လက္ထက္ကထက္ ပို၍ႀကီးမား
လာခဲ့သည္။ သူႀကီးေပါင္က ပိုလို႔ ဓါးထက္သည္ ဟု နယ္ခံလူမ်ားက ဆိုၾကသည္။
ကန္မနမ္ေလာကတြင္ ၾသဇာအာဏာ ႀကီးမားေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါက

စီးပြားပါပ်က္သြားႏုိင္သည္မဟုတ္ေလာ။ ၿပိဳင္ဖက္ ကန္မနမ္မ်ားကလည္း အခြင့္အေရးရရင္
ရသလုိ အၿမဲ ျပဴတစ္ျပဴတစ္ လုပ္ေနၾကသည္။ ထို႔အတြက္ ဆရာ ေပါင့္အေနျဖင့္ ၾသဇာႀကီးေသာ
သူႀကီးမင္း ဘဝကို ရရိွေသာ္လည္း အလယ္တန္းေက်ာင္းေလးကို အထက္တန္း ေက်ာင္း
ျဖစ္သည္အထိ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အခ်ိန္အားကမရိွေတာ့။
သူႀကီးေပါင္တြင္ သားသမီးေလးဦး ထြန္းကားသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔အားလံုးလည္း ပညာေရးတြင္

မခၽြန္ၾက။ အလယ္ တန္း ပညာ ကုန္လုကုန္ခင္ အဆင့္တြင္ ေက်ာင္းထြက္၍
အိမ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဝင္ကူၾကသည္။ သားႏွစ္ ေယာက္ကေတာ့ သိပ္သံုးမရ။
ဆုိင္ကယ္တစင္းစီႏွင့္ ေဝေလေလ လုပ္ခ်င္းျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနသည္။
ဆရာေပါင္ သည္ရြာကို ေရာက္လာခဲ့သည္မွာ အခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းသံုးဆယ္ စြန္းခဲ့ၿပီ။
"သူႀကီးမင္း ရိွပါသလားခင္ဗ်။ " အိမ္ေပါက္ဝမွ လွမ္း၍ေမးသံကို ၾကားလုိက္၍ သူႀကီးေပါင္

အိမ္ေရွ႔သို႔ထြက္ၾကည့္ လုိက္သည္။ မ်က္ႏွာခ်ဳိခ်ဳိႏွင့္ ရုပ္ရည္တင့္တယ္ေသာ လူငယ္တဦး
အိမ္ေပါက္ဝတြင္ ရပ္ေနတာကို ျမင္လုိက္ရသည္။ "က်ဳပ္ပါပဲ ဘာကိစၥ မ်ား ရိွလို႔လဲ ေမာင္ရင္၊
ေၾသာ္ ေအး... အိမ္ထဲဝင္ထုိင္ပါကြယ္"ဟု သူႀကီးေပါင္က ျပန္ေျဖလုိက္ သည္။
"က်ေနာ့္ နာမည္က ဘြန္ လို႔ေခၚပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ က်ေနာ္ မေန႔ကေရာက္လာတဲ့

အထက္တန္းျပဆရာ အသစ္ပါ သူႀကီးမင္း။ သူႀကီးမင္းကို လာႏႈတ္ဆက္တာပါ။ ၿပီးေတာ့
သူႀကီးမင္းမ်ား အခ်ိန္ရရင္ ေက်ာင္းကိစၥေလး အနည္းအပါး ေဆြးေႏြးခ်င္လို႔ပါ ခင္ဗ်။ "
ဟုတ္တာေပါ့။ အခုမွ သူႀကီးေပါင္ ေက်ာင္းကိစၥကို ေျပး၍သတိရလုိက္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္

ေလးႏွစ္ေလာက္က အစိုးရက သည္ရြာရဲ့ အလယ္တန္းေက်ာင္းကို အထက္ေက်ာင္းအျဖစ္
အဆင့္ျမႇင့္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အထက္တန္းျပ ဆရာကား အျပည့္ မရိွေသး။

ျမင္ျမင္ခ်င္း သည္ေက်ာင္းဆရာေလးကို သူႀကီးေပါင္ သေဘာက်သြားသည္။
ထမင္းစားခန္းဖက္သို႔ မ်က္ႏွာလွည့္ လုိက္ရင္း "သမီးေရ ဆရာေလး အတြက္
အေအးယူခဲ့ပါကြယ္။ "
၁ဝရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ http://fine-leaves.blogspot.com/2008/10/blog-
post_10.html
SUNDAY, OCTOBER 26, 2008
“မင္းကုိႏုိင္”
(ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမတုိင္မီလမ်ားဆီက က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္

ကုိစုိးထြန္းနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ရက္အနည္းငယ္ၾကာ ညအိပ္ညေန အတူေနျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။
ကုိစုိးထြန္းက ကုိမင္းကုိႏုိင္ ပထမအႀကိမ္ေထာင္က ထြက္လာၿပီးခ်ိန္ကစလုိ႔ ကုိမင္းကုိႏုိင္နဲ႔
ေတာက္ေလွ်ာက္ နီးနီးကပ္ကပ္ အတူလက္တြဲလုပ္ခဲ့သူတဦးဆုိေတာ့ သူ႕ကုိ က်ေနာ္က
တုိက္တြန္းရတယ္။ “သူငယ္ခ်င္း။ ကုိမင္းကုိႏုိင္အေၾကာင္းကုိ မင္း…ေရးေပးပါကြာ” ဆုိေတာ့
က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ မခြဲခြာခင္မွာ က်ေနာ့္ကုိ သူေရးၿပီးသား စာမူတခ်ဳိ႕ေပးခဲ့တယ္။ အဆုံးသတ္ကုိေတာ့
အခ်ိန္မရေတာ့တဲ့အတြက္ က်ေနာ့္ကြန္ျပဴတာထဲမွာဘဲ သူ႕ဘာသာ အသံသြင္းထားခဲ့တယ္။

ဒီေနာက္ပုိင္းမွာ က်ေနာ္ကလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္အလုပ္႐ႈပ္ေနတဲ့အတြက္ သူ႕လက္ေရးမူကုိ
ကြန္ျပဴတာစာလုံးဘ၀ကုိ မေျပာင္းလဲျဖစ္ခဲ့ဘူး။ အခု တႏွစ္ခြဲေလာက္ၾကာမွ သူ႕စာမူကုိ
ျပန္ထုတ္ၿပီး က်ေနာ့္ဘေလာ့ဂ္မွာ အမွတ္တရ တင္ေပးလုိက္ပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာထဲမွာ
သူသြင္းေပးတဲ့ အသံဖုိင္ကေတာ့ က်ေနာ့္ကြန္ျပဴတာထဲမွာ ျပန္ရွာလုိ႔ မေတြ႕ေတာ့တဲ့အတြက္
အဆုံးသတ္အပုိဒ္ကေလးမွာ မျပည့္မစုံျဖစ္ေနတာကုိ သည္းခံၾကပါ။)
မင္းကုိႏုိင္….
သူ႕ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေခၚၾကတာကေတာ့ ကုိေပၚဦး။ နာမည္အျပည့္အစုံကေတာ့ ေပၚဦးထြန္း။
သူ႕ကုိ က်ေနာ္ စတင္ၿပီး သိကၽြမ္းရင္းႏွီးခဲ့တာက ေထာင္ကေန လြတ္လာတဲ့

က်ေနာ္တုိ႔ရဲေဘာ္တေယာက္ရဲ႕ ရဟန္းခံအလွဴတခုမွာပါ။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္တုိ႔
ေက်ာင္းသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေထာင္က လြတ္ကာစေပါ႔။ အထဲက လြတ္လာသူအခ်င္းခ်င္း
ျပန္လည္ေတြ႕ဆုံၾက၊ အျပင္မွာ ရွိေနတဲ့ လူေဟာင္းမ်ားနဲ႔လည္း ျပန္လည္ဆုံဆည္းၾကရတဲ့
၀မ္းေျမာက္စရာ ေပါင္းစည္းမႈေလးတခု…….မွတ္မွတ္ရရျဖစ္ရတာကေတာ့
ဖက္ဆစ္အာဏာရွင္ေတြကုိ တတုိင္းျပည္လုံးေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေန႔မွာျဖစ္ေနတယ္။
က်ေနာ္လည္း သိကၽြမ္းခင္မင္ခဲ့ရတဲ့ ခရီးေဖာ္အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္မိတ္ဆက္လုိ႔အၿပီးမွာ

ခဏထုိင္ေနမိတယ္။ ခဏအၾကာမွာ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ဘ၀တကၠသုိလ္တခုမွာ အတူေနခဲ့ဘူးတဲ့
ကုိၿပဳံးခ်ဳိ၊ ကုိေဌးႂကြယ္၊ ကုိေဇယ်(လူ႕ေဘာင္သစ္) တုိ႔ ေရာက္လာတာေတြ႕လုိက္ရတယ္။ အဲဒီ
အုပ္စုထဲမွာ မင္းကုိႏုိင္ဆုိတဲ့လူ ပါတယ္ဆုိတာလည္း က်ေနာ္ၾကားလုိက္ရတယ္။ သူ႕ကုိ
၀ုိင္းၿပီးႏႈတ္ဆက္ေနၾကတာကုိလည္း ျမင္ေနရတယ္။ ခဏၾကာေတာ့ ကုိၿပဳံးခ်ဳိနဲ႔ က်ေနာ္
ႏႈတ္ဆက္ျဖစ္ၾကတယ္။ သူက ၀မ္းသာအားရနဲ႔ “လာ..လာ။ ခင္ဗ်ားကုိ က်ေနာ္ ကုိေပၚဦးနဲ႔
မိတ္ဆက္ေပးမယ္”လုိ႔ ေျပာၿပီး ကုိေပၚဦးဆီ ေခၚသြားတယ္။
ကုိေပၚဦးကုိ က်ေနာ့္အေၾကာင္းေျပာၿပီး မိတ္ဆက္ေပးေတာ့ က်ေနာ္က ပုံမွန္အတုိင္းဘဲ

လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္လုိက္မိတယ္။ အဲဒီမွာသူက…“ဟာ…ခင္ဗ်ား အဲဒီလုိေတာ့
သူစိမ္းမဆန္ပါနဲ႕ဗ်ာ” လုိ႔ ေျပာရင္း က်ေနာ့္ကုိ အားရပါးရဖက္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္တယ္။
က်ေနာ္လည္း အံ့ၾသသြားတယ္။ သူ႕ရဲ႕ မာန္မာနကင္းစင္မႈ၊ ႏွိမ့္ခ်မႈ၊ ႐ုိးသားျဖဴစင္မႈေတြ

ေတြ႕လုိက္ရတယ္။ က်ေနာ့္ရင္ထဲမွာ အေတာ္ၾကာ ခြဲေနရတဲ့ ငယ္ေပါင္းသူငယ္ခ်င္းတေယာက္နဲ႔
ျပန္ဆုံရသလုိ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈေတြ ခံစားလုိက္ရတယ္။ သူက “က်ေနာ္ စစ္ေတြေရာက္ေတာ့
ခင္ဗ်ားတုိ႔အေၾကာင္းေတြ ၾကားရတယ္။ အဲဒီကတည္းက ခင္ဗ်ားကုိ ေလးစားမိတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔က အဲဒီသတင္းေတြၾကားရရင္ အားပုိရွိတယ္”…..
႐ုိးသားပြင့္လင္းၿပီး သူတပါးအေပၚမွာ တန္ဘုိးထားေလးစားတဲ့ စိတ္ကုိလည္း သူ႕မွာ
ေတြ႕လုိက္ရတယ္။
သူနဲ႔ က်ေနာ္ တေနရာမွာ ထုိင္ၿပီး အတူစကားေျပာျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ သူက “က်ေနာ္ေတာ့

ႏုိင္ငံေရးသမား မလုပ္ခ်င္ဘူးဗ်ာ။ တုိင္းျပည္အေနအထား လမ္းေၾကာင္းတခုေပၚ မွန္မွန္ကန္ကန္
ေရာက္သြားၿပီဆုိရင္ စာေလးေရးလုိက္၊ ပန္းခ်ီဆြဲလုိက္နဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆး ေနခ်င္တယ္။
အခုေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္အခါက ေတာင္းဆုိေနေတာ့ မလုပ္မျဖစ္ လုပ္ၾကရဦးမယ္”..။
သူ႕ရဲ႕ ႐ုိးသားပြင့္လင္းတဲ့ စိတ္ကုိ ေလးစားမိၿပီး က်ေနာ္က “ေအးဗ်၊ က်ေနာ္လဲ ခင္ဗ်ားလုိဘဲ….။

တုိင္းျပည္နဲ႔လူထုက လုိအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေရွာင္ေနလုိ႔ မျဖစ္ဘူး။
တုိင္းျပည္ေအးခ်မ္းသြားရင္ေတာ့ ကုိယ္၀ါသနာပါရာ လုပ္ၾကတာေပါ႔ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္က်ေနာ္တုိ႔
တုိင္းျပည္မွာ ႐ုိးသားၿပီး တုိင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးအေပၚ ေစတနာထားတဲ့၊ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔တဲ့
ေခါင္းေဆာင္ေတြ အရမ္းလုိအပ္ေနတယ္ဗ်။ လူတေယာက္မွာ အေရးအႀကီးဆုံး လုိအပ္ခ်က္က
႐ုိးသားမႈဗ်။ မ႐ုိးသားရင္ ပညာေတြ ဘယ္ေလာက္ဘဲ တတ္တတ္ အလကားဘဲ” လုိ႔
က်ေနာ္ေျပာလုိက္တယ္။
သူနဲ႔အတူတြဲလုပ္ရင္းက်ေနာ္ေတြ႕ရတာက စာေပသမားေတြနဲ႔ ေတြ႕ရင္ စကားေကာင္းေနတာ၊

ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မထျဖစ္ဘူး။ တခါတေလ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥမရွိရင္ သူခ်န္ေနခဲ့ၿပီး
စကားလက္ဆုံက်ေနတတ္တယ္။ သူ႕အိမ္ကုိ က်ေနာ္ေရာက္တဲ့အခါေတြမွာ တခါတေလ
နားနားေနေန စကားေျပာၾကရင္း က်ေနာ့္ကုိ အထဲမွာ သူေရးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာနဲ႔ ၀တၳဳတုိေတြ
ေပးေတာ့၊ တခ်ဳိ႕၀တၳဳတုိေတြမွာ အေတြးအေခၚပုိင္းနဲ႔ဆုိင္တာေလးေတြကုိ သြားေတြ႕တယ္။
သူ႔ေနရာကေန က်ေနာ္၀င္ၿပီး စဥ္းစားၾကည့္မိတယ္။
သူဟာ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကတဲ့ ကာလရွည္ႀကီးတခုကုိ တေယာက္တည္းလုိလုိ ေနခဲ့ရတယ္။

အထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရတာက က်န္းမာေရးေတာင္ သိပ္မေကာင္းဘူးလုိ႔
ၾကားလုိက္ရေသးတယ္။ စစ္ေတြေထာင္ေရာက္မွ နည္းနည္း ထူထူေထာင္ေထာင္
ျပန္ျဖစ္လာတယ္လုိ႔ ၾကားလုိက္ရေတာ့ ၀မ္းသာရတယ္။ သူ႕မွာက တေယာက္တည္းလုိလုိ
ေနရတာမ်ားေတာ့ လူငတ္တဲ့ ျပႆနာရွိတယ္။ လူဆုိတဲ့ သတၱ၀ါမွာ အမ်ားစုက
စကားေျပာေဖာ္ေလးရွိမွ ေနတတ္ၾကတာကုိးဗ်။
အထဲမွာ ေနထုိင္မေကာင္းရင္ ပုိသိသာတယ္။ တခါတေလ အားငယ္စိတ္၀င္လာတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ

အခ်င္းခ်င္း မေတြ႕ရေပမယ့္ မနက္မုိးလင္းရင္ က်ေနာ္တုိ႔က “ေမာနင္းဗ်ဳိး” ဆုိတဲ့အသံ၊
“ေမာနင္းဗ်ာ” ဆုိတဲ့အသံေတြနဲ႔ ႏႈတ္ခြန္းဆက္ၾက၊ စိတ္ဓါတ္ေတြ ခုိင္မာေအာင္
စုစည္းႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေနခဲ့ရတဲ့
အင္းစိန္ေထာင္ႀကီးကုိ “မဟာကာလငရဲ”လုိ႕ ခုိင္းႏႈိင္းဖြဲ႕ဆုိခဲ့တယ္။ ပိဋကတ္လာ
ငရဲႀကီးရွစ္ထပ္ထဲက တခုေပါ႔ဗ်ာ။
သူ႕အျဖစ္က ငရဲထဲကုိ ေရာက္ေနရတာခ်င္းအတူတူ သူက နည္းနည္း ပုိၿပီးပူတဲ့ ေနရာမွာ

ေရာက္သြားတာလုိ႔ ဆုိရမွာေပါ႔။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႕မွာ စာေပ၀ါသနာေလးရွိခဲ့တာရယ္၊ အေဖက
ပန္းခ်ီဆရာႀကီးဆုိေတာ့ ပန္းခ်ီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အႏုပညာစိတ္ကူးေလးေတြရယ္၊
ကဗ်ာစိတ္ကူးေလးေတြရယ္ကုိ အေဖာ္လုပ္ၿပီး အတူေနထုိင္ႏုိင္ဘုိ႔ ႀကဳိးစားခဲ့ရမယ္လုိ႔
က်ေနာ္ျမင္မိတယ္။ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ စိတ္ဓါတ္နဲ႔ ဒီေလာက္ရွည္လ်ားတဲ့ ကာလႀကီးကုိ ဒီလုိ
ငရဲမ်ဳိးမွာ ေနထုိင္ျဖတ္သန္းဘုိ႔ သိပ္မလြယ္ဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ျမင္မိတယ္။
အထဲမွာ အခ်ိန္က ကုိယ့္ကုိ ၀ါးၿမဳိသြားတာ မခံရေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္

သင္ယူဖလွယ္ၾက၊ အျပင္အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျမင္ေတြဖလွယ္ၿပီး စိတ္ဓါတ္ေတြ
ခုိင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ၾကရတယ္။ စစ္ေတြေထာင္ကုိ ေရာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း
အိမ္နဲ႔ေတြ႕ခြင့္ရလုိ႔ သူက “ထမင္းငတ္တာထက္ သတင္းငတ္တာက ပုိဆုိးတယ္” လုိ႔
ေျပာတဲ့အေၾကာင္းၾကားရေတာ့၊ သူ႕မိသားစုနဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ရၿပီး သူ႕အသံကုိ ၾကားရလုိ႔ ၀မ္းသာရတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ေတြ မလြတ္ေျမာက္ၾကေသးေပမယ့္၊ လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈကုိ
တည္ေဆာက္ၾကမယ့္ စိတ္ဓါတ္ေတြ ေရာယွက္ၿပီး အခုိင္အမာ စုစည္းမိသလုိ ခံစားရတယ္။
အထဲမွာ စကားေတြ စုဖြဲ႕ေျပာၾကတဲ့အခါ “မင္းကုိႏုိင္” ဆုိတဲ့ နာမည္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတည္လုိလုိ

ေနာက္သလုိလုိ ေျပာၾကတာေတြ ၾကားခဲ့ရေသးတယ္။ မင္းကုိႏုိင္ဆုိတဲ့သူဟာ အစက မရွိဘူး။
ေၾကျငာခ်က္ (statement) ထုတ္တဲ့အခါမွာ သုံးဘုိ႔ နာမည္ေပးခဲ့တာ၊ ေနာက္ပုိင္းမွ
ေပၚဦးထြန္းဆုိတဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ကုိ “မင္းကုိႏုိင္” နာမည္ေပးၿပီး ေခါင္းေဆာင္လုပ္ဘုိ႔
ေ်ကာင္းသားေတြက ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာလုိ႔ ၾကားခဲ့ရတယ္။
အျပင္မွာ သူနဲ႔ဆုံမွ သူဟာ မြန္ေသြးေႏွာေနတာရယ္၊ မင္းဆုိတာ ေမာင္၊ ႏုိင္ ဆုိတာ ဦး….

မင္းကုိႏုိင္ဆုိေတာ့ ေမာင္ကုိဦးလုိ႔ သိရတယ္။ သူ႕နာမည္အရင္းကေတာ့ ေပၚဦးထြန္း… သူ႕ကုိ
က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္အမ်ားစုကေတာ့ ေပၚဦး(သုိ႔မဟုတ္) ကုိေပၚဦးလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။
မြန္ေသြးေႏွာေပမယ့္ မြန္စကားမေျပာတတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ရခုိင္(စစ္ေတြတကၠသုိလ္) မွာ
ေနလုိက္ရေတာ့ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ေတြ႕ရင္ေတာ့ ရခုိင္လုိ အတည္ေပါက္ေျပာေတာ့တာဘဲ။
ရခုိင္လုိ႔ေတာင္ ထင္သြားႏုိင္တယ္။
ေရးသူ....စုိးထြန္း

(ဒါကေတာ့ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ေရးေပးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္အေၾကာင္းပါ။

နိဂုံးခ်ဳပ္အသံဖုိင္ ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့အတြက္ ဤမွ်နဲ႔ ေက်နပ္ၾကပါ။ ေနာက္မွ
အေျခအေနေတြေပးမွ သူ႕ကုိ နိဂုံးအပုိင္းကုိ ဆက္လက္ေရးသားဘုိ႔ တုိက္တြန္းပါဦးမယ္။)
THURSDAY, OCTOBER 23, 2008
“သံမဏိလိပ္ျပာငယ္တုိ႔၏ ေတာင္ပံ႐ုိက္ခတ္သံမ်ား”
ဖိႏွိပ္တတ္တဲ့ အစုိးရတရပ္ (သုိ႔မဟုတ္) အခုိင္အခန္႔တည္ရွိတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ ႀကီးတခုလုံးကုိ
ၿဖဳိဖ်က္ဘုိ႔ ခက္ခဲလွတဲ့ အုတ္နံရံႀကီးနဲ႔ တင္စားတတ္ၾကပါတယ္။ အဲသည္လုိ အာဏာရွင္အစုိးရ
(သုိ႔မဟုတ္) အာဏာရွင္စနစ္တရပ္ကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဘုိ႔၊ လြတ္လပ္ေရးကို အရယူဘုိ႔
ႀကဳိးစားသူေတြကုိေတာ့ အုတ္နံရံကုိ ေခါင္းနဲ႔ တုိက္သူေတြဘဲရယ္လုိ႔
တင္စားေျပာေလ့ရွိၾကပါတယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ သူတုိ႔ေတြကို လွပတဲ့ လိပ္ျပာေလးေတြနဲ႔ တင္စားလုိပါတယ္။

သည္လိပ္ျပာေလးေတြဟာ အာဏာရွင္အစုိးရယႏၱရားႀကီးတခုနဲ႔ ယွဥ္ၿပဳိင္အံတုရတဲ့အခါ ႏူးညံ့တဲ့
လိပ္ျပာေလးေတြပီပီ အလြယ္တကူ အနာတရျဖစ္လြယ္၊ ပ်က္ျပဳန္းလြယ္တာ မွန္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ သံမဏိစိတ္ဓါတ္ခြန္အားနဲ႔ အလွတရားကေတာ့ ဖ်က္ဆီးလုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။
ကမၻာတဖက္က လိပ္ျပာငယ္တေကာင္ရဲ႕ ေတာင္ပံခတ္လုိက္တဲ့ တုန္ခါလႈိင္းေတြဟာ

ေဟာသည္ကမၻာဘက္ျခမ္းမွာ မုန္တုိင္းႀကီးတခု အစျပဳသြားေစဘုိ႔အတြက္ လုံေလာက္တဲ့
အေၾကာင္းတရားတခုလည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ပါသတဲ့။
အခုဆုိရင္ ကမၻာတလႊားမွာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔ သံမဏိလိပ္ျပာငယ္ေလးေတြရဲ႕

ေတာင္ပံခတ္သံက တစထက္တစ ပုိမုိေ၀စည္လုိ႔ လာပါၿပီ။ ဒီလိပ္ျပာငယ္ေတြရဲ႕
ေတာင္ပံ႐ုိက္ခတ္တဲ့လႈိင္းေတြေၾကာင့္ မၾကာခင္မွာ မုန္တုိင္းႀကီးတရပ္ တုိက္ခတ္လုိ႔
ေဟာင္းႏြမ္းတဲ့လူ႕အေဆာက္အဦးေတြ၊ ေဖာက္ျပန္တဲ့ လူတန္းစားေတြကုိ မုန္တုိင္းက
တုိက္စားသြားပါလိမ့္မယ္။
ေဟာသည္မွာ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ စကၤာပူႏုိင္ငံသား လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ဆီလန္ နဲ႔

အျခားလႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဂ်က္စလင္းဂုိ တုိ႔ရဲ႕ အျမင္ေတြကို က်ေနာ့္ဘေလာ့ဂ္မွာ
ဂုဏ္ျပဳေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။ မူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာ အတုိင္းဘဲ ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။

"What we must reclaim: Seelan Palay "
Since I began to read actively in my teens, I have been keeping myself aware of
civil disobedience and how it is effectively used by people all over the world. In
relation, I could always see the merit, reason and rationale in the actions of Dr
Chee Soon Juan. Meeting and befriending him a few years ago helped assure my
opinions.
I found that we shared a vision to see a freer, fairer, more compassionate

Singapore. But there was a burden to carry for that, which Dr Chee definitely
carried more than me. And so I decided that I must help him as much as I can,
because I could not just stand by and watch the Singapore government try to ruin
this honest man.
We mostly worked together from then on and then came March the 15th – a day I
knew was going to be different. On that day, we were going to send a strong and
clear message to the authorities that we've had enough.
Almost everyone was arrested, myself being dragged on the road by police officers
who refused to tell me what I was being arrested for. This Thursday all 18 of us
will be tried in court, and after that, probably jailed.

But I will continue participating in protests and demonstrations. My experiences in
Malaysia and Indonesia have taught me that protests are important because they
give people a sense of belonging, community and hope. And through my
participation in protests here I want to prove these values to be true.
In the years to come, I hope for you and I in Singapore to reclaim the term "nation
building" from the government, its institutions and its media. And in doing so, open
the way for Singaporeans to participate more actively in all facets of life so that we
may together build a future that we can call our own.
Note: Mr Seelan held a 5-day protest (watch video here) outside the Malaysian
High Commission in 2007, calling on the Malaysian government to release the five
Hindu Rights Action Force (HINDRAF) leaders who were detained without trial. He
also initiated the 400 frowns campaign in response to the Singapore government's
4 million smiles program during the World Bank-IMF meeting held here in 2006.
For that project, he was detained and investigated by the police, and had his
computer seized. He was not charged.
TUESDAY, OCTOBER 21, 2008
“မၿပီးေသးေသာ”
ႏွစ္ရွည္လမ်ား
လုံးပါး ပါးခဲ့တဲ့ လူမမာမုိ႔

တခ်ဳိ႕လည္း
ေဆးမသိတဲ့အဆုံး
လုံးလုံးလက္ေလွ်ာ့
သေဗၺသတၱာ
ကမၼသကာေပါ႔….တဲ့။
“ဘယ္သူေသေသ
ငေတမာရင္ ၿပီးေရာ”
ေတာက်ီးကန္းတစု
ဆင္ေသေပၚေနရာလုရင္း
ရာစုထက္၀က္မက
ေမွ်ာပါၿပီးလုိက္ေနၾက၊
“ငါမဆုိင္” မုိးခါးေရေတြေသာက္သုံးမိလုိ႔
ဆင္ျခင္တုံတရားေတြလည္း ေပ်ာက္ဆုံး
လႈိင္းေလ တ၀ုန္း၀ုန္း
ပ်က္သုဥ္းျခင္း ပင္လယ္ဆီကုိ
ခ်ီေလတဲ့ ခ်ီေလ….။
“ခပ္ကင္းကင္းေနပါရေစ”တဲ့
နင္းျပားေလးေတြရဲ႕ ေအာ္သံ
တြင္းထဲက လွ်ံတက္
ကယ္သူ႕လက္က ထြက္ေျပး
ေအးေလ…ေစာလူးမင္းနဲ႔ ႏုိ႕စုိ႔ဘက္ဇာတ္လမ္း
တေခတ္ဆန္းခ်ိန္ ထင္ပါရဲ႕။
ေဟာသည္မွာ တမ်ဳိး….
“ရန္သူကုိ ၀င္ေပါင္းၿပီး
အတြင္းက ေျပာင္းဦးမတဲ့”
အလဲ့…. တယ္ဆုိတဲ့စာပါလား
ထ႐ုိဂ်န္ျမင္း႐ုပ္
အလုပ္မျဖစ္တာ ၾကာၿပီအကုိ။
ေခတ္ပ်က္မုိးႀကီးက်ၿပီဆုိ
ဒီလုိအသံေတြ ေသာေသာညံေပါ႔။
ကိစၥမရွိ…..
(ဆရာဂ်မ္းနဲ႔ဆရာစြမ္းေရ)
“မီးအုပ္နဲ႔တုတ္”သာ
မစပါ ဆရာ။
လူမမာအတြက္ အာဟာရ
ေခတၱေတာ့ ဖူလုံေစ့မယ္။
အားျပတ္ေနတဲ့လူေကာင္းနဲ႔
ဗုိက္ေဖာင္းေနတဲ့လူဆုိး
ႀကဳိး၀ုိင္းအျပင္ဘက္
တဖက္သတ္ထုိးပြဲမွာ
ဒုိင္လူႀကီးပါ….တဲ့။
သမာဓိအျပည့္နဲ႔
ၾကားေနရဲတဲ့ သတၱိ
ေလးစားမိေတာ့သကြာ။
“အစြယ္လုိသူ မိဖုရား
အသြားေစခုိင္းသူ မင္းဧကရာဇ္
ေလးပစ္သူ ဘုရားကၽြန္ေတာ္
ဤႀကံေဖာ္ႀကံဖက္ သုံးေယာက္သားအနက္တြင္မွ” ဆုိၿပီး
ပု၀ါႏွစ္စ
ဘယ္ညာခ်လုိ႔
မ်က္ရည္စေတြနဲ႔ တေန႔
ေသာႏုတၳဳိရ္ ႀကဳံရပါေစ့မယ္။
ေမ့လုိ႔ မရဘူး….
ခ်စ္ေလသူတေယာက္ကေတာ့
ျပဴတင္းေပါက္ကေန အေ၀း
ေငးေမာရင္း ပင့္သက္႐ႈိက္ေနေလမလား။
သူ႕မ်က္ရည္တစ
ပါးျပင္ေပၚ စီးက်ခဲ့လွ်င္ေတာ့
အားလုံးရင္ထဲ
နာက်င္ေၾကကြဲ….
ေရာင္စုံပန္းခ်ီကားတခ်ပ္
အၿပီးမသတ္ေသးခင္
ေဆးစက္က်ရာ အ႐ုပ္ထင္ဘုိ႔
ႀကဳိးစားခ်င္ဆဲ။
ကုိေပါ (၂၀၀၆)
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က အုိးေ၀(စကၤာပူ) အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးခဲ့တဲ့

က်ေနာ့္ကဗ်ာေလးကုိ နည္းနည္း မြမ္းမံၿပီး ပိေတာက္ရိပ္မွာ ျပန္တင္လုိက္ပါတယ္။
THURSDAY, SEPTEMBER 25, 2008
“ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒ”
(စကၤာပူ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေ၀ါင္ကန္ဆင္းေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စကၤာပူလူမ်ဳိး နာမည္ေက်ာ္
ေဆာင္းပါးရွင္ Alex Au (yawningbread) ေရးသားေသာ Burmese patriots "undesirable",
says Singapore government ေဆာင္းပါးအား ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
“စကၤာပူအစုိးရမွ ျမန္မာအတုိက္အခံမ်ားအား ႏွင္ထုတ္ျခင္း” ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးထဲမွာ

၄င္းတုိ႔တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ စစ္အစုိးရအား ဆန္႔က်င္ေသာ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၏
ရလဒ္အျဖစ္ ျမန္မာအခ်ဳိ႕ကုိ စကၤာပူအစုိးရက ႏွင္ထုတ္ခဲ့ျခင္းအေၾကာင္းကုိ
“ေယာင္းနင္းဘရက္ဒ္”က ေရးသားခဲ့သည္။ ထုိျဖစ္ရပ္သည္ ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း
ပါလီမန္တြင္ ထပ္မံတင္ျပေဆြးေႏြးစရာျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္
ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးျဖစ္သူ ေ၀ါင္ကန္ဆင္းက စထရိတ္စ္တိုမ္းစ္ႏွင့္ တူေဒးသတင္းစာမ်ားထဲတြင္
ေရးသားထားသည့္အတုိင္း အစုိးရ၏ လုပ္ရပ္ကုိ ကာကြယ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ သူ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲတြင္ မစၥတာေ၀ါင္း ေျပာၾကားခ်က္မွာ

ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္မ်ား ျပည့္၀ေရးအတြက္
ဆႏၵျပပြဲမ်ားကဲ့သုိ႔ေသာ တရားမ၀င္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ စကၤာပူ၏ ဥပေဒကုိ
မထီမဲ့ျမင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ ဆုိ၏။
ဤသည္မွာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွသာ လုပ္ေဆာင္ရန္ စကၤာပူရဲတပ္ဖြဲ႕မွ အႀကိမ္ႀကိမ္အဖန္ဖန္

သတိေပးသည့္ၾကားမွ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဆုိ၏။
“အုိဘီပီ သည္သာ စကၤာပူတြင္ ရွိေသာ တဖြဲ႕တည္းေသာ မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕မဟုတ္။ ထုိ႔ျပင္

အုိဘီပီသည္ဟာ ျမန္မာ့အေရးကုိ စုိးရိမ္ပူပန္စိတ္ျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ကမကထျပဳ
ေဆာင္ရြက္ေသာ တဖြဲ႕တည္းေသာအဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဥပေဒကုိ
လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေသာ အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကဲ့သုိ႔မဟုတ္ဘဲ အုိဘီပီသည္ ေျဗာင္က်က်ပင္
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ဥပေဒမ်ားကုိ အစဥ္တစုိက္ ဖီဆန္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။”
ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွ တခုသည္ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္က အာဆီယံ

ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ လမ္းမေပၚထြက္ ဆႏၵျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
လူေလးဆယ္ခန္႔သည္ ဘန္နာမ်ားကုိ ကုိင္ေဆာင္လ်က္ စစ္အစုိးရအား မေက်နပ္မႈမ်ားကုိ
ေဖာ္ျပရန္ ေအာခ်ာ့ဒ္ပရိတ္ ဟုိတယ္ေရွ႕ ပလက္ေဖာင္းေပၚသုိ႔ ထြက္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းအျဖစ္အပ်က္ကုိ ကုိးကား၍ မစၥတာေ၀ါင္းက ေျပာၾကားသည္မွာ “ယင္းအုပ္စုသည္

အမ်ားျပည္သူႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ အာ႐ုံစုိက္မႈကုိ ရရွိေစရန္ တမင္သက္သက္
ရည္ရြယ္ကာ ထိပ္သီေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပရာ ရွန္ဂရီလာ ဟုိတယ္အနီးေနရာကုိ
ေရြးခ်ယ္ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္” ဟူ၏။ ( “ဟဲ့…. ဆႏၵျပပါတယ္ဆုိေနမွ ဘယ္..လူမသိ၊ သူမသိ
ေခ်ာင္ထဲမွာ သြားျပေနလုိ႔ျဖစ္မလဲဟဲ့”…။ ပုံ- ဘာသာျပန္သူ)
“၄င္းတုိ႔၏ ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ အျပဳအမူေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ လုံၿခဳံေရးမ်ားကုိ

မလုိလားအပ္ေသာ အာ႐ုံေထြျပားမႈျဖစ္ေပၚေစၿပီး ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္လာေသာ
ကုိယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီးမ်ား (ထုိအထဲတြင္ အခ်ဳိ႕မွာ
အာဆီယံအစုိးရေခါင္းေဆာင္မ်ားပါသည္)အတြက္ စီမံထားေသာ လုံၿခဳံေရးအစီအစဥ္မ်ားကုိ
ထိပါးေစသည္။”
-စထရိတ္စ္တုိင္းမ္စ္သတင္းစာ၊ ၁၈ ရက္ စက္တင္ဘာလ ၂၀၀၈ ခု
(ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား “ဥပေဒကုိ ဖီဆန္” ဆုိေသာ သတင္းမွ)
စထရိတ္စ္တုိင္းမ္စ္ႏွင့္ တူေဒးတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သတင္းအျပည့္အစုံကုိ ဒီမွာ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါသည္။
စထရိတ္စ္တုိင္းမ္စ္သတင္းစာတြင္ အုိဘီပီမွ ကမကထျပဳခဲ့ေသာ “ဥပေဒနဲ႔မညီသည့္”

လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အျခားျမန္မာအဖြဲ႕မ်ားမွ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ “ဥပေဒနဲ႔ညီသည့္” လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္
ႏႈိင္းယွဥ္ကာ စာရင္းဇယားႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားေပသည္။ ဇယားမွတဆင့္ အလြယ္တကူ
ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္မွာ ေအာက္ဒုိး (ျပင္ပတြင္) ျပဳလုပ္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမွန္သမွ်သည္
“ဥပေဒႏွင့္မညီ”သည့္လုပ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး အေဆာက္အဦးထဲတြင္ ျပဳလုပ္သမွ်ကုိမူကား ခြင့္ျပဳသည္
ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ ျဖစ္သည္။ ထုိအေၾကာင္းကုိ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေဆြးေႏြးမည္။
ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံသည္ တုိင္းျပည္ထဲသုိ႔ ဘယ္သူ၀င္သင့္သည္၊ ဘယ္သူ႕ကုိ ႏွင္ထုတ္သင့္သည္

စသျဖင့္ ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ရွိပါလား…။ ရွိပါသည္။ ထုိအခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားစရာမရွိပါ။
ေမးျမန္းစရာရွိသည္မွာ ဘယ္သူ႕ကုိ ႏွင္ထုတ္သင့္သည္ဟု ဆုံးျဖတ္ရာတြင္
မည္သည့္အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံစဥ္းစား၍ ဆုံးျဖတ္သနည္း
ဆုိသည့္ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ႀကဳိက္သလုိဆုံးျဖတ္ခ်က္
(သုိ႔မဟုတ္) က်ဳိးေၾကာင္းမခုိင္လုံဘဲ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ေနခဲ့လွ်င္ သင့္ေတာ္ပါမည္ေလာ။
“လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးမွ အာဏာပုိင္မ်ားသည္ ဤအုပ္စုငယ္အား မလုိလားအပ္ေသာ

ပုဂၢဳိလ္မ်ားအျဖစ္ ယူဆကာ ၄င္းတုိ႔အား ႏွင္ထုတ္ဘုိ႔ မွန္ကန္စြာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ”
…..၄င္းတုိ႔၏ ယခုျဖစ္ရပ္ကုိ မီဒီယာႏွင့္တကြ ျပည္ပရွိ မသိနားမလည္ေသာ

အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွတဆင့္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာသက္ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈအား
မစၥတာေ၀ါင္းက ႐ႈတ္ခ်လုိက္သည္။
သူက ၄င္းတုိ႔သည္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၏ အေရးယူမႈအား ႏုိင္ငံေရးအရအေရးယူမႈဟု

လုပ္ႀကံေျပာၾကားေနသည္ဟု စြပ္စြဲလုိက္သည္။
------- စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ ထုတ္ တူေဒးသတင္းစာပါ 'Undesirable' persons should
leave, House told သတင္းကုိ ကုိးကားသည္။
အထက္တြင္ ေတြ႕ခဲ့ရသည့္အတုိင္း ေ၀ါင္း၏ေျပာဆုိခ်က္မွာ ထုိသူမ်ားသည္ စကၤာပူ၏

ဥပေဒမ်ားကို အစဥ္တစုိက္ ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့သည္ ဆုိျခင္းျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္
ကၽြႏု္ပ္ေတြးမိသည္မွာ စကၤာပူႏုိင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ၄င္းတုိ႔ဖာသာ ျပန္ေမးသင့္သည္မွာ
“ဤဥပေဒမ်ားကုိယ္တုိင္က မည္မွ် ဥပေဒႏွင့္ ညီပါသနည္း” ဆုိသည့္ေမးခြန္းျဖစ္သည္။
သုိ႔တည္းမဟုတ္ ၄င္းဥပေဒမ်ားကုိ အနက္အဓိပၸါယ္ျပန္ဆုိရာတြင္ (ဥပေဒကုိ အသုံးခ်ဘုိ႔
စဥ္းစားရာတြင္) အဘယ္မွ် ဥပေဒႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ပါသနည္း ဟူေသာ
ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ဥပေဒကုိယ္တုိင္က ဥပေဒႏွင့္မညီညြတ္ပါက စကၤာပူအစုိးရ၏
လုပ္ရပ္သည္ စာရိတၱပုိင္းဆုိင္ရာတြင္ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္သည္ဟု မည္သုိ႔မွ် အေၾကာင္းျပ၍
မရေတာ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒမ်ား
ဤေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဥပေဒမ်ားကုိယ္တုိင္က ဥပေဒႏွင့္မညီႏုိ္င္ဆုိေသာ အယူအဆကုိ

ဆုပ္ကုိင္မိရန္အေရးႀကီးေပသည္။ ဥပမာတခုေပးရလွ်င္….
အတုိက္အခံပါတီတခုတည္ေထာင္ျခင္းအတြက္ မျဖစ္မေနေသဒဏ္ေပးရမည္ဟု ပါလီမန္တြင္
ဥပေဒတရပ္ကုိ ျပ႒ာန္းလုိက္ပါက အမ်ားျပည္သူအေနျဖင့္ ထုိဥပေဒ၏ မတရားမႈ၊ မွားယြင္းမႈကုိ
အႀကီးအက်ယ္ အံ့အားသင့္တုန္လႈပ္ၾကေပမည္။ တရားမွ်တမႈကို အစစ္အေဆးမခံႏုိင္ေသာ၊
တိမ္းမွားယြင္းေစာင္းေနေသာ ဥပေဒမ်ားသည္ ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒမ်ားျဖစ္သည္။
အလားတူပင္ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမူ၀ါဒမ်ားျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေနေသာ ဥပေဒမ်ားသည္
ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒမ်ားပင္ျဖစ္ေလသည္။
ဥပမာအေနျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အေထြေထြလူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းကုိ ၾကည့္ပါ။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အေထြေထြ လူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းဆုိသည္မွာ အဘယ္နည္း။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းသည္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတရပ္လုံးတြင္

ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႕၀င္အားလုံး၏ အေျခခံက်ေသာ၊ ခြဲခြာဖဲ့ထုတ္၍မရေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာမွ် သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေရးထုိးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၄၈ ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀
ရက္ေန႔တြင္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံႀကီးမွ လက္ခံအတည္ျပဳကာ
ဤေၾကညာစာတမ္းသည္ လူသားတုိ႔၏ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ရပုိင္ခြင့္မ်ား၊
လြတ္လပ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံမ်ားအၾကား ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္
သေဘာတူညီခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
ဤလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားထဲတြင္ ႏွိပ္စက္ညႇင္းပမ္းမႈမွ ကင္းလြတ္ပုိင္ခြင့္၊ ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္

တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရပုိင္ခြင့္၊ တရားမွ်တေသာ တရားစီရင္မႈကုိ ရပုိင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ
လႈပ္ရွားသြားလာခြင့္၊ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ေလွ်ာက္ထားပုိင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္၊
ယုံၾကည္ကုိးကြယ္ခြင့္၊ ေတြးေတာႀကံစည္ခြင့္၊ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ေသာ
လူမႈေရးႏွင့္ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားပါ၀င္သည္။ ေၾကညာစာတမ္းပါ
အခြင့္အလမ္းမ်ားတြင္ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအခြင့္အေရးမ်ားျဖစ္ေသာ
စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား၊ လူမႈလုံၿခဳံေရးမ်ား၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္၊
လုပ္အားခႏွင့္ထုိက္တန္ေသာ လုပ္ခရပုိင္ဆုိင္ခြင့္၊ သမဂၢမ်ားဖြဲ႕စည္းပုိင္ခြင့္နွင့္
ပညာသင္ၾကားခြင့္တုိ႔လည္း ပါ၀င္ေပသည္။
လူမ်ဳိးတုိင္း၊ ႏုိင္ငံတုိင္းအတြက္ တေျပးတည္းစံထားစရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းအျဖစ္

ရည္ရြယ္ခဲ့သည့္အားေလ်ာ္စြာ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္အတြင္းတြင္
ဤအေထြေထြလူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းသည္
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဥပေဒထုံးတမ္းစဥ္လာတြင္ သမုိင္းမွတ္တုိင္ မွတ္ေက်ာက္တခုျဖစ္လာၿပီး
အစုိးရတုိင္းအေနျဖင့္ ၄င္းမူ၀ါဒအေပၚတြင္ လုိက္နာက်င့္သုံးရန္
လုိအပ္ခ်က္တရပ္ျဖစ္လာခဲ့ေခ်သည္။

ယခု ေ၀ါင္ကန္ဆင္းက ျမန္မာမ်ား ခ်ဳိးေဖာက္သည္ဟုေျပာေနေသာ ဥပေဒမွာ လြတ္လပ္စြာ
စုေ၀းပုိင္ခြင့္ကုိ စည္းၾကပ္ေသာ ဥပေဒျဖစ္ေနသည္။ ေ၀ါင္းအဆုိအရ ထုိျမန္မာမ်ားသည္
အစုိးရထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္လုိင္စင္မပါဘဲ ဆႏၵျပျခင္းကုိ ကမကထျပဳခဲ့သည္ဆုိသည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ ျပင္ပတြင္ စုေ၀းပုိင္ခြင့္ကုိ စည္းၾကပ္ေသာဥပေဒသည္ လူအမ်ားစု၏

အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ (ဥပမာ လူအမ်ားလုံၿခဳံေရးအတြက္) လုိအပ္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္
စုေ၀းျခင္းမျပဳလုပ္မီ ခြင့္ျပဳခ်က္လုိင္စင္ ေတာင္းခံရန္လုိအပ္သည္ စသျဖင့္
အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးရန္ ျဖစ္ႏုိင္ေပသည္။ အျခား အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္ေသာ
အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကဲ့သုိ႔မဟုတ္ဘဲ ေယာင္းနင္းဘရက္ဒ္အေနျဖင့္ ထုိဥပေဒ ထားရွိရျခင္းကုိ
မူ၀ါဒအားျဖင့္ ေထာက္ခံပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ထုိလုိင္စင္ကုိ ခ်င္ေဂး စီတန္းလွည့္လည္ပြဲကဲ့သုိ႔ အစုိးရက အားေပးျမႇင့္တင္ေသာ

လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွလြဲ၍ မည္သည့္အခါကမွ် လုိင္စင္ထုတ္ေပးျခင္းမရွိခဲ့သည္မွာ
အျဖစ္မွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ထပ္တလဲလဲ ျပင္းထန္စြာ ပယ္ခ်ျခင္း (လုိင္စင္ခ်မေပးျခင္း)ျဖင့္
ဥပေဒ၏ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္ ဖ်က္ဆီးရာေရာက္ေပသည္။ မူလက
က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖစ္သည့္ အမ်ားစုလုံၿခဳံေရး ျဖစ္ရေတာ့မည့္အစား
အတုိက္အခံမ်ား (သေဘာထားအျမင္မတူညီသူမ်ား)ကုိ ႏွိပ္ကြပ္ရန္ျဖစ္လာခဲ့ေခ်သည္။
ဤသည္မွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာတြင္ လက္ခံက်င့္သုံးေနေသာ ဥပေဒျဖစ္သည့္
အေထြေထြလူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းပါ အခြင့္အေရးကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤဥပေဒ၏ အဓိပၸါယ္ကုိ အစုိးရက ျပန္ဆုိပုံ (တနည္း) အသုံးခ်ပုံမွာ ဥပေဒႏွင့္မညီ

ျဖစ္ေနသည္။
အကယ္၍ ဥပေဒကုိယ္၌က သုိ႔မဟုတ္ ဥပေဒကုိ အသုံးခ်ပုံက ဥပေဒႏွင့္မညီခဲ့လွ်င္ အစုိးရ၏

စြတ္စြဲခ်က္ျဖစ္ေသာ “ဤဥပေဒမ်ားကုိ ျမန္မာမ်ားက မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းသည္ ဥပေဒႏွင့္မညီ”
ဆုိေသာ ေျပာဆုိခ်က္သည္ တရားမွ်တေသာ၊ သမာသမတ္က်ေသာ
ေျပာဆုိမႈျဖစ္ႏုိင္ပါဦးေတာ့မည္ေလာ။ အလားတူပင္ ဤအက်ဳိးအေၾကာင္းမခုိင္လုံေသာ
အေၾကာင္းျပခ်က္သည္ ျမန္မာမ်ားကို ႏွင္ထုတ္ရျခင္းအတြက္ တရားမွ်တေသာ
အေၾကာင္းျပခ်က္ေကာင္းတခု ျဖစ္ႏုိင္ပါဦးမည္ေလာ။
တစုံတေယာက္အား ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သျဖင့္ အျပစ္ေပးမည္ဆုိလွ်င္ ထုိခ်ဳိးေဖာက္သည္ဆုိေသာ

ဥပေဒကုိယ္၌က မတရားသည့္ဥပေဒျဖစ္ေနခဲ့ပါက ထုိခ်ဳိးေဖာက္သူအား
အျပစ္ေပးသင့္ပါသေလာ။

သံ႐ုံးပိတ္ျခင္း
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ျပည္တြင္းသတင္းစာမ်ားတြင္ မေဖာ္ျပေသာ သတင္းမ်ားမွာ ျပည္ပရွိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏

သံ႐ုံးမ်ားသည္ ယခုအခါ ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ဦးတည္ခ်က္ ျဖစ္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သသည္။
ထုိဆႏၵျပပြဲမ်ားသည္ ေ၀ါင္းေျပာသလုိ မသိနားမလည္ေသာ ျပည္ပေရာက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ
လူအာ႐ုံစိုက္လာေစရန္ႏွင့္ မီဒီယာမ်ားမွ အာ႐ုံစုိက္လာေစရန္ ကမကထလုပ္ၿပီး
ျပဳလုပ္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေပမည္။
ဤဓါတ္ပုံမ်ားမွာ ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔က လန္ဒန္ရွိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ဟုိင္းေကာ္မစ္ရွင္

(သံ႐ုံး)အျပင္ဖက္တြင္ ဆႏၵျပခဲ့ေသာ ပုံမ်ားျဖစ္သည္။ ဤဆႏၵျပပြဲေၾကာင့္ သံ႐ုံးအမႈထမ္းတဦး
သံ႐ုံးအျပင္ထြက္ကာ ေန႔လည္ဘက္ သံ႐ုံးပိတ္ေၾကာင္း ႏုိ႕တစ္စာ ကပ္ရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့သည္။
(ဓါတ္ပုံကုိ မူရင္းေဆာင္းပါးတြင္ သြားၾကည့္ပါရန္)
စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ကလည္း အိႏၵိယျပည္ နယူးေဒလီၿမဳိ႕ရွိ စကၤာပူသံ႐ုံးေရွ႕တြင္

ဆႏၵျပပြဲျဖစ္ခဲ့သည္။
ဤအျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေရးတႀကီး ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္းမွာ လန္ဒန္ႏွင့္

နယူးေဒလီရွိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ သံ႐ုံးမ်ားအျပင္ဘက္တြင္ ေႂကြးေၾကာ္သံဆုိင္းပုဒ္မ်ားကုိင္ေဆာင္၍
ဆႏၵျပခဲ့သူမ်ားသည္ “ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ”လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနျခင္းေလာ၊ ထုိ႔အတြက္
သူတုိ႔ကုိ ၿဗိတိသွ်အစုိးရႏွင့္ အိႏၵိယ အစုိးရမ်ားမွ တုိင္းျပည္က ႏွင္ထုတ္မည္ေလာဆုိသည့္
ေမးခြန္းျဖစ္ပါသည္။
အကယ္၍သာ ၄င္းတုိ႔အေနျဖင့္ အဆုိပါကံၾကမၼာမ်ဳိးကုိ ခံရႏုိင္ဘြယ္မရွိဟု ကၽြႏု္ပ္တုိ႔

ေတြးထင္ခဲ့လွ်င္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ဘာသာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေအာက္ပါအတုိင္း ျပန္ေမးၾကည့္သင့္သည္။
“စကၤာပူက ဘာေၾကာင့္ သူမ်ားနဲ႔ မတူရသလဲ၊ ဥပေဒနဲ႔ညီျခင္း၊မညီျခင္းအေပၚ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏

ခံယူခ်က္(အေတြးအေခၚ) သည္ ဘာေၾကာင့္ သူမ်ားႏွင့္မတူ တမူထူးဆန္းေနရပါနည္း။”
မူရင္းဖတ္႐ႈရန္။
Burmese patriots "undesirable", says Singapore government

Yawning Bread. 20 September 2008
Burmese patriots "undesirable", says Singapore

government
In Singapore shows Burmese dissidents the door, Yawning Bread

wrote about some cases of Burmese being effectively deported, as a
result of their political activities against the military junta that is
ruining their country. This issue came up in Parliament this week.
Wong Kan Seng, Deputy Prime Minister and Home Affairs Minister,
defended the government's actions, as reported in the Straits Times
and Today.
In his reply, released yesterday, Mr Wong said the Myanmar nationals

disregarded Singapore laws by staging illegal activities, like outdoor
protests, to pursue their political agenda.
This was despite repeated police advice to stick to lawful avenues.
[snip]
'The OBP is by no means the only patriotic group in Singapore or the

only group that has organised activities to express their concern about
the situation in Myanmar. However, unlike other groups which have
conducted their activities in a lawful manner, the OBP has chosen to
do so in open and persistent defiance of our laws.'
One such activity was a street protest on Nov 20 last year during the
Asean Summit. Some 40 people, carrying banners, walked down a
pavement outside the Orchard Parade Hotel to voice their discontent
with the junta.
Citing the incident, Mr Wong said the group intentionally protested

near the summit's Shangri-La Hotel venue to court public and media
attention.
'Their unlawful behaviour was an unnecessary distraction to our

security forces and could have compromised the security
arrangements for the summit delegates, some of whom were heads of
Asean governments.'
-- Straits Times, 18 September 2008,

Myanmar activists 'defied our laws'
The full articles in the Straits Times and Today are archived here.
The Straits Times helpfully provided a list of the "unlawful" things that
the Overseas Burmese Patriots (OBP) organised, compared to the

"lawful" things that other Burmese groups did. You will see from the
list that everything that was outdoor was "unlawful", but indoor things
permitted, a point I will come to later.
Does a country have the right to decide who enters and who should
leave? Of course. On that principle, there should be no dispute. The
question is what considerations go into deciding who should leave? If
the considerations are arbitrary or poorly founded, are they rightful?
The [Immigration and Checkpoints Authority] considers this small

group to be "undesirable" persons and "rightly decided" they should
leave...
[snip]
... Mr Wong denounced them for politicising the issue through the
media and through "uninformed foreign groups".
He accused them of "distorting the (ICA's) actions... as being

politically motivated.
-- 'Today' newspaper, 18 September 2008,

'Undesirable' persons should leave, House told
As you can see above, Wong said these individuals had persistently
defied the laws of Singapore. I think Singaporeans need to ask
themselves, how lawful are these laws, or at least, how lawful is the
manner in which these laws are interpreted? Because if they are
unlawful, then there is no moral justification for doing what the
government did.
Unlawful laws
It is important in this discussion to grasp the concept that laws can be

unlawful. For example, if Parliament passed a law that made capital
punishment mandatory for organising an opposition party, many
people would be aghast by how unjust and disproportionate such a law
would be. Laws that do not meet a test of justice and proportionality
are unlawful, as are those that contradict some fundamental principles
of human rights.
For example, refer to the Universal Declaration of Human Rights:
What is the Universal Declaration of Human Rights?
The Universal Declaration of Human Rights is the primary international

articulation of the fundamental and inalienable rights of all members of
the human family. Adopted by the United Nations General Assembly on
December 10, 1948, the UDHR represents the first comprehensive
agreement among nations as to the specific rights and freedoms of all
human beings.
Among others, these include civil and political rights such as the right
not to be subjected to torture, to equality before the law, to a fair trial,
to freedom of movement, to asylum and to freedom of thought,
conscience, religion, opinion and expression. The rights outlined in the
UDHR also include economic, social and cultural rights such as the
right to food, clothing, housing and medical care, to social security, to
work, to equal pay for equal work, to form trade unions and to
education.
Originally intended as a "common standard of achievement for all

peoples and all nations", over the past fifty years the Universal
Declaration has become a cornerstone of customary international law,
and all governments are now bound to apply its principles.
The law the Wong claimed the Burmese broke was that regulating the
freedom the assembly. In essence, Wong said these individuals were
instrumental in organising protest marches without a licence from the
government.
It is possible to argue that this law regulating public assembly is lawful

in that there are public concerns, e.g. public safety, that justify having
to obtain a licence before going ahead. Unlike some anti-government
groups, Yawning Bread does not dispute the principle behind such a
law.
But the reality is that licences are almost never given, except for such
government-promoted events like the Chingay float parade. This
pattern of refusal strongly suggests that the intent of the law has been
thwarted; instead of applying a reasoned consideration of public
safety, it has been used to stifle dissenting opinion – a breach of the
Universal Declaration of Human Rights, now regarded as customary
international law.
Hence, the manner of implementation of this law is unlawful.
If the law itself, or its implementation, has been unlawful, how

justifiable is the government's claim that ignoring these laws is then
"unlawful"? And is a poorly founded claim a good enough reason to
justify deportation?
Can you penalise someone when the rule he is said to have broken is
an unjust rule in the first place?
Diplomatic mission closed
Our local newspapers have not reported that Singapore's diplomatic

missions abroad have been the target of protests. These must have
been organised by what Wong derisively referred to as "uninformed
foreign groups", out to "court public and media attention".

Here are pictures of protests mounted outside our High Commission in
London on 29 August 2008, forcing a staffer there to put up a notice
saying it's closed for the afternoon.

On 1 September, there were more protests, this time in front of our

High Commission in New Delhi.

A pertinent question would be whether these

protestors with placards outside our missions
in London and New Delhi were doing
"unlawful" things and if they would soon be
deported by the British and Indian
governments.
If we do not think it likely that they would

suffer such a fate, then we must ask
ourselves: Why is Singapore different? Why is
our idea of lawfulness so strange?
© Yawning Bread
Footnotes
None
Addenda
1. On 22 Sept 2008, Yawning Bread received an email from a Burmese

named "Han", who pointed out that a distinction made by Wong Kan Seng,
and reported in the Straits Times (see above), was incorrect. The email
said, "Both 'unlawful' and 'lawful' activities mentioned in the newspaper
were actually done by the SAME group, OBP and its supporters. But they
wrote in a way that only the 'unlawful' activities were done by OBP and the
rest of 'lawful' activities were done by OTHER groups. That is totally
wrong."
Yawning Bread wonders whether the attempt by the government to create

the impression of different groups might be one of trying to cause
dissension and confusion among one's enemies -- and age-old tactic. But
why would the Singapore government see Burmese patriots as enemies?
FRIDAY, SEPTEMBER 19, 2008
“ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍”
(ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စကၤာပူႏုိင္ငံ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္

ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးျဖစ္သူ ေ၀ါင္ကန္ဆင္း၏ ေျပာၾကားခ်က္အေပၚ စကၤာပူႏုိင္ငံသားတဦး
တုန္႔ျပန္ေရးသားခ်က္အား ဘာသာျပန္သည္။)
စကၤာပူတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းျခင္း၊ ဆႏၵျပျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္မ်ားအား ဗီဇာႏွင့္
အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ပါမစ္မ်ား သက္တမ္းတုိးမေပးရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္မွ တကယ့္
သေဘာထားအမွန္ကုိ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ေ၀ါင္ကန္ဆင္းမွ
အတည္ျပဳေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတုိင္းပင္ “ဥပေဒမ်ားအား အစဥ္တစုိက္ ဖီဆန္ျခင္း”သည္ စကၤာပူတြင္
အလုပ္လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိေသာ (သုိ႔မဟုတ္) ပညာသင္ယူေနေသာ ျမန္မာအခ်ဳိ႕အား ၄င္းတုိ႔၏
ေနထုိင္ခြင့္မ်ား ကုန္ဆုံးသည့္အခါ ထြက္သြားရန္ ေျပာၾကားရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္က
အေၾကာင္းရင္းမွန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေ၀ါင္းက အတည္ျပဳသည္။ ( စက္တင္ဘာလ ၁၈
ရက္ေန႔ထုတ္….စထရိတ္စ္တုိင္းမ္စ္ သတင္းစားပါ “ျမန္မာလႈပ္ရွားသူမ်ားသည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔
ဥပေဒမ်ားအား ဖီဆန္သည္” ဆုိေသာ သတင္းကုိ ကုိးကားသည္။)
ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ပါလီမန္တြင္ ႏုိမင္နိတ္တက္ အမတ္တေယာက္ျဖစ္သူ ယူနစ္ေအာ္လ္ဆင္
တင္ျပလာေသာ ေမးခြန္းကုိ တုန္ျပန္ရာတြင္ ေျပာဆုိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သူမ၏ ေမးခြန္းမွာ
“ျမန္မာစစ္အစုိးရမွ စကၤာပူအစုိးရအား ျမန္မာစစ္အစုိးရဆန္႔က်င္သူမ်ားအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ႏွိမ္နင္းရန္
(သုိ႔မဟုတ္) ၄င္းတုိ႔၏ ေနထုိင္ခြင့္မ်ားကုိ ျငင္းပယ္ရန္ ဖိအားေပးျခင္း၊ ေတာင္းဆုိျခင္းမ်ား
ရွိခဲ့သေလာ” ဟူေသာ ေမးခြန္းပင္ျဖစ္သည္။
ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အတြက္ အထူးတလည္ အံ့အားသင့္စရာ
မဟုတ္ေပ။ ေမးစရာ ရွိသည္မွာ “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလုံး သိၿပီးသားအခ်က္ကုိ အတည္ျပဳရန္
အစုိးရသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဤမွ်ၾကာျမင့္စြာ အခ်ိန္ယူခဲ့ရသနည္း” ဆုိသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္ ဇြန္လနဲ႔ ၾသဂုတ္လမ်ားအတြင္းက ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္ ၆ ဦး၏ ရီအင္ထရီပါမစ္၊ အီးပီ၊ ဒဗလ်ဴပီ
ႏွင့္ အလည္အပတ္ ေနထုိင္ခြင့္မ်ားကုိ စကၤာပူလူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္
အလုပ္သမားအင္အား၀န္ႀကီးဌာနမွ ျငင္းပယ္ခဲ့စဥ္အခါက မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္မွ်
အာဏာပုိင္မ်ားဘက္မွ ေပးခဲ့ျခင္းမရွိ။ အယူခံလႊာ (appeal)ကုိ ပယ္ခ်သည့္အခါတြင္လည္း
မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္မွ်မေပး။ ယခုကဲ့သုိ႔ တကယ့္အေၾကာင္းရင္းမွန္ကုိ ေျပာျပႏုိင္ရန္
အစုိးရအေနျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ ကာလၾကာျမင့္စြာ အခ်ိန္ယူခဲ့ရသနည္း။
ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိ႔သည္ “ျပင္ပတြင္ ဆႏၵျပျခင္းမ်ား” ကဲ့သုိ႔ေသာ တရားမ၀င္သည့္
လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ ၄င္းတုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့သည္ဟုလည္း ဒု-
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။
ဤေဆာင္းပါး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ လူငါးေယာက္ထက္ပုိ၍ စုေ၀ျခင္းကုိ တားျမစ္ေသာ
ဥပေဒသည္ မွ်တ၏၊ မမွ်တ၏ကုိ အကဲျဖတ္ရန္မဟုတ္။ သုိ႕မဟုတ္ အတုိက္အခံမ်ားကို
ႏွိပ္ကြပ္ရာတြင္ ဤဥပေဒကုိ လုိသလုိထုတ္ယူသုံးစြဲသေလာဆုိသည့္အခ်က္ေပၚတြင္
အေထာက္အထားႏွင့္တကြ ေျပာဆုိသုံးသပ္ရန္လည္းမဟုတ္။ ဤကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍
ကၽြႏု္ပ္အျမင္ကုိ စာဖတ္သူမ်ားအေနျဖင့္ ကာလၾကာျမင့္စြာကပင္ နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး
ျဖစ္သည္။
ကၽြႏု္ပ္ေထာက္ျပလုိေသာအခ်က္မွာ အာဏာပုိင္မ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္မ်ားအေပၚတြင္
စာနာေထာက္ထားငဲ့ညႇာျခင္း အလ်ဥ္းကင္းမဲ့သည့္အခ်က္ကုိပင္ ျဖစ္သည္။
ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္မ်ားသည္ စစ္အစုိးရမွ ရဟန္းရွင္လူမ်ားအေပၚ သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိ
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ စစ္အစုိးရေရးဆြဲေသာ အေျခခံဥပေဒအား
အတည္ျပဳရန္ႀကဳိးစားသည့္ အတုအေယာင္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲအား
ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအေရးမ်ားသည္ တိတ္ဆိတ္မေနဘဲ
ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိသင့္ေသာ အေရးကိစၥမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာတုိ႔၏ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ႏွင့္
မိသားစုေပါင္းမ်ားစြာကုိ ထိပါးေနေသာ အေရးကိစၥမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔စင္လ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
ဆႏၵျပခဲ့ေသာ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားအေပၚတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ အစုိးရသည္ ၄င္း၏ သိနားလည္စိတ္
ေခါင္းပါးမႈ၊ အၾကင္နာတရားေခါင္းပါးမႈကုိ ျပသခဲ့ရသနည္း။ ၄င္းမ်ဳိးခ်စ္ျမန္မာတုိ႔သည္ ၄င္းတုိ႔၏
လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပဳမူခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းတုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူအား
အေႏွာက္အယွက္မျဖစ္ေစခဲ့၊ အဆင္မေျပမႈမ်ားအားလည္း မျဖစ္ေစခဲ့။ သုိ႔စင္လ်က္
အဘယ္ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔အား သာမန္ရာဇ၀တ္သားမ်ားႏွင့္ တတန္းတစားတည္းထားကာ
ဆုံးျဖတ္သနည္း။
ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာလုိက္ေသးသည္။ “ျမန္မာတုိ႔သည္ စကၤာပူဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္စဥ္က
ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့ၿပီး ေနာက္တြင္ စကၤာပူ၌ ေနထုိင္ခြင့္ကုိ ၄င္းတုိ႔၏ ရပုိင္ခြင့္သဖြယ္ ဖီဆန္ကာ
ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကေသးသည္” ဟူ၏။
ဤေျပာၾကားခ်က္သည္ ပုံႀကီးခ်ဲ႕ကာ တဖက္သတ္ေျပာၾကားမႈျဖစ္သည္။
ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္မ်ားအေနျဖင့္ စကၤာပူတြင္ ေနထုိင္ခြင့္သည္ ၄င္းတုိ႔ ရပုိင္ခြင့္ျဖစ္သည္ဟု
၄င္းတုိ႔ယူဆေၾကာင္း မည္သည့္အခါကမွ် တုိးတုိးတိတ္တိတ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊
လူသိရွင္ၾကားေသာ္လည္းေကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ဘူးျခင္းမရွိ။ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔က
ပင္နင္ဆူးလား အိတ္ဇဲရွားဟုိတယ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ မစၥတာ
မ်ဳိးျမင္ေမာင္မွ အထူးတလည္ေဇာင္းေပးေျပာၾကားခဲ့ေသာအခ်က္မွာ ၄င္းတုိ႔အေနျဖင့္
အထူးမ်က္ႏွာသာေပးမႈမ်ားကုိ ေတာင္းဆုိေနျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ၄င္းတုိ႔အား တရားမွ်တစြာ
ဆက္ဆံမႈ (right to be treated fairly) ကုိသာ ေတာင္းဆုိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာၾကားသည့္ ေနာက္တခ်က္မွာ “၄င္းတုိ႔သည္ ယခုကိစၥကုိ မီဒီယာမွတဆင့္၊
အေၾကာင္းရင္းမွန္ကုိ ေသခ်ာမသိေသာ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွတဆင့္
ႏုိင္ငံေရးအသြင္မေရာက္ ေရာက္ရန္ ႀကဳိးပမ္းေနၾကသည္။ ထုိသုိ႔ႀကီးပမ္းရာတြင္ ၄င္းတုိ႔အား
စကၤာပူမွ ႏွင္ထုတ္ျခင္းသည္ ႏုိင္ငံေရးအရ တြန္းအားေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု
တမင္လုပ္ႀကံလီဆည္ခဲ့ၾကေသးသည္” ဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။
ကၽြႏု္ပ္အျမင္အရဆုိလွ်င္ ဤကိစၥကုိ ႏုိင္ငံေရးအသြင္မေရာက္ ေရာက္ေအာင္ ဖန္တီးေနသူမွာ
ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္မ်ားမဟုတ္။ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္သာျဖစ္သည္။ လူအမ်ား၏
အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ႏွင့္ မိသားစုမ်ားစြာအေပၚ ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္ေနၿပီဆုိလွ်င္
၄င္းတုိ႔၏ ေဘးဒုကၡကုိ အမ်ားသိေစရန္ အမ်ားေရွ႕ေမွာက္သုိ႔ ထြက္ျခင္းသည္ မွားယြင္းသည္ဟု
ဆုိႏုိင္မည္ေလာ။ အကယ္၍ စကၤာပူႏုိင္ငံသားအခ်ဳိ႕အေနျဖင့္ ျပည္ပႏုိင္ငံတခုတြင္ ယခုကဲ့သုိ႔
မတရားျပဳမူခံခဲ့ရမည္ဆုိလွ်င္ ဒု-၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၄င္းစကၤာပူႏုိင္ငံသားမ်ားအား
သူတုိ႔ဒုကၡအား ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ေနေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနဦးမည္ေလာ ဟု ေမးစမ္းခ်င္ပါသည္။
မူရင္းကုိ ဖတ္႐ႈရန္။
DPM Wong confirms true intent behind non-renewal of

visas/work permits of Burmese residents in Singapore
Posted by admin on September 19, 2008
Written by Ng E-Jay
19 Sept 2008
Deputy Prime Minister and Home Affairs Minister Wong Kan Seng has confirmed the true
intent behind the non-renewal of visas and work permits of some Burmese patriots in
Singapore who were involved in peaceful assemblies and demonstrations.
As expected, DPM Wong has affirmed that “persistent defiance of the laws” was the real
reason why a number of Burmese nationals
working or studying here were asked to leave
when their immigration passes expired. (ST,
“Myanmar activists ‘defied our laws’”, 18 Sept
2008)
DPM Wong was responding to a question raised

in Parliament by Nominated MP Eunice Olsen
who had asked if Burma’s military rulers had
pressured or requested the Government to clamp
down on anti-junta activists and deny them residence in Singapore.
DPM Wong’s statement does not come as a surprise to any of us. The question is, why has
the Government taken so long to confirm what we had known all along?
When 6 Burmese patriots were denied renewals of their PR re-entry permits, employment
passes, work permits, or social visit passes by the Immigration and Checkpoint Authority
(ICA) and the Ministry of Manpower (MOM) in July/Aug this year, no reason was provided
by the authorities. Even on appeal, no reason was given for the rejections. Why has the
Government taken so long to come clean as to the real reason for all this?
DPM Wong said the Burmese nationals disregarded Singapore laws by staging illegal
activities, like outdoor protests, to pursue their political agenda.
The purpose of this article is not to judge whether the laws against public assembly of 5 or
more persons are just or unjust, or to provide reasons whether this particular law has been
selectively applied to suppress dissent. Long time readers know my stand on this.
Rather, I would like to put forward the point that the authorities have displayed a distinct
lack of compassion towards the Burmese patriots.
The Overseas Burmese Patriots protested against the murderous actions of the junta against
monks and civilians, as well as the sham referendum on the new military-drafted
Constitution for Burma. These are just causes that deserve a voice, and these issues affect
the lives and families of all Burmese. Why has the Government displayed such insensitivity
and lack of compassion by castigating the Burmese who participated in these peaceful
demonstrations? These Burmese patriots conducted all their activities peacefully and did not
cause any public disturbance or inconvenience, so why are they being judged on the same
level as petty criminals?
DPM Wong said that these Burmese “chose to break the law and yet defiantly demand the
right to stay in Singapore as an entitlement“.
This statement is loaded and biased. The Burmese patriots never claimed, explicitly or
implicitly, that they felt their stay in Singapore was an entitlement. During a press
conference on 22 Aug at Peninsula Excelsior Hotel, the host, Mr Myo Myint Maung Marc,
emphasized that the Burmese were not seeking special favours, but only the right to be
treated fairly.
DPM Wong also said, “They have tried to politicize the issue through the media and
through uninformed foreign groups, in the process distorting the actions to remove them
from Singapore as being politically motivated.”
In my opinion, it is DPM Wong who is politicizing the issue, not the Burmese patriots.
When lives and families are at stake, is it so wrong to go public with the issue so as to make
known their plight? If it were a group of Singaporeans who was being victimized in another
foreign country, perhaps DPM Wong would also prefer them to remain silent about their
plight?

FRIDAY, SEPTEMBER 12, 2008
“ျပည့္နား၊ ျပည့္မ်က္စိကုိ ေဖာက္ထုတ္ျခင္း”

International Herald Tribune သတင္းစာရဲ႕ Opinion က႑မွာ ေန႔စဥ္ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္
ႏွစ္ပုဒ္တင္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီအယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ေတြဟာ က်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔
အေၾကာင္းအရာတခုလုံးအေပၚမွာ ၿခဳံငုံမိသြားေအာင္ အၿမဲေရးႏုိင္တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ တပုဒ္ကုိ
စာတမ်က္ႏွာစာဘဲ ရွိတယ္။ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ ျမန္မာစာကုိ ႐ုိး႐ုိးရွင္းရွင္းနဲ႔
က်စ္က်စ္လစ္လစ္ေရးတတ္ေအာင္ ေလ့လာေနဆဲ က်ေနာ့္အတြက္ အဲသည္ႏွစ္ပုဒ္ကုိ အၿမဲလုိလုိ
ဖတ္႐ႈျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႔မနက္ ဖတ္ရတဲ့ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ တပုဒ္က စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလုိ႔

က်ေနာ္ဘာသာျပန္လုိက္ပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္က “Killing the messengers in Putin’s Russia”
ပါ။
“႐ုရွားျပည္ေထာင္စုရဲ႕ မြတ္ဆလင္လႊမ္းမုိးရာ ေကာ္ေကးဆပ္ေဒသမွာ

သတင္းသမားတေယာက္ျဖစ္တဲ့ မာဂုိမက္ ယက္ဗ္လုိယက္ဗ္ဟာ အာဏာပုိင္ေတြကုိ
အေႏွာင့္အယွက္ေပးေနခဲ့တယ္။ ယက္ဗ္လုိယက္ဗ္ဟာ အဲဒီေဒသက အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြနဲ႔ အတုိက္အခံႏုိင္ငံေရးသမားေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေနမႈကုိ
Ingushetia.ru ဆုိတဲ့ ၀က္ဆုိက္တခုေထာင္ၿပီး ေ၀ဖန္ေနခဲ့တယ္။ သူ႕ကုိ အာဏာပုိင္ေတြက
ႏႈတ္ဆိတ္သြားေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း သူတုိ႔သုံးစြဲခဲ့တဲ့ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္က
လွစ္ေဖာ္ျပသလုိက္တာကေတာ့ ႐ုရွားရဲ႕ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားကစလုိ႔ ကရင္မလင္
ျပသာဒ္ဘုံဖ်ားအထိ အျမစ္တြယ္ေနခဲ့တဲ့ လူဆုိးဓျမဂုိဏ္းဆန္ဆန္ ျပဳမူလႈပ္ရွားတတ္တဲ့
အၾကမ္းဖက္ဇာတ္႐ုပ္ႀကီးပါဘဲ။
ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔က ယက္ဗ္လုိယက္ဗ္ဟာ အရင္က ေကဂ်ီဘီ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္ဘူးသူ၊

ၿပီးေတာ့၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗလာဒီမာ ပုတင္ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ေဟာင္းလည္းျဖစ္ခဲ့ဘူးသူ
အစ္ဂူေရွးရွားျပည္နယ္မွဴး မူရတ္ ဇုိင္ယာဇီေကာ့ဗ္နဲ႔အတူ ေလယာဥ္တစီးတည္းစီးၿပီး အဲဒီေဒသရဲ႕
ၿမဳိ႕ေတာ္ကုိ ပ်ံသန္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ၀က္ဆုိက္ကတဆင့္ အာဏာပုိင္ေတြကို ခုိးလုိးခုလု
ျဖစ္ေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့သူဟာ ေလယာဥ္ပ်ံေပၚမွာ ျပည္နယ္မွဴးနဲ႔ အေခ်အတင္ ျငင္းခုန္ခဲ့တယ္လုိ႔
သတင္းေတြက ဆုိပါတယ္။ ေလယာဥ္လည္းဆုိက္ေရာ…သူ႕ကုိ ရဲကားတစီးေပၚတြန္းတင္ၿပီး
ေခၚေဆာင္သြားတာကုိ ခံရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ႕အေလာင္းကုိ လမ္းနေဘးမွာ ေတြ႕ရတယ္။
ေခါင္းမွာ က်ည္ဆံတစ္ေတာင့္ ၀င္ေနတယ္။ အဲသည္မွာ အာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔

လံၾကဳပ္ဇာတ္လမ္းတခုကုိ ထုတ္ျပန္ရပါတယ္။ ယက္ဗ္လုိယက္ဗ္ဟာ သူ႕ကုိ
ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတဲ့ ရဲအရာရွိေတြထဲက တေယာက္ရဲ႕ ေသနတ္ကုိ လုယူလုိ႔ႀကဳိးစားရင္း
မေတာ္တဆ ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ၿပီး ေသသြားတယ္ဆုိတဲ့ မယုံႏုိင္စရာ လံၾကဳပ္ဇာတ္လမ္းတခုကုိပါ။
စတာလင္လက္ထက္က အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သူေတြကုိ အမွတ္ရေနေစဘုိ႔ ရည္ရြယ္ရင္းနဲ႔

ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ မင္မုိရီယယ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ႐ုရွားလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းက
လုံး၀မညႇာမတာဘဲ ေ၀ဖန္လုိက္ပါတယ္။ ယက္ဗ္လုိယက္ဗ္ အသတ္ခံရမႈကုိ “အစုိးရႀကီးမွဴးတဲ့
အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး” လုိ႔ ေခၚဆုိလုိက္ပါတယ္။ သတင္းသမားမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တဲ့
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕ႀကီးတရပ္ျဖစ္တဲ့ နယ္ျခားမဲ့ သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕ကလည္း
ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္မိေၾကာင္းေဖာ္ျပၿပီး အျဖစ္အပ်က္မွန္ကုိ ေျဖရွင္းခ်က္ေပးဘုိ႔ ဥေရာပသမဂၢကို
ေတာင္းဆုိတုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
နယ္ျခားမဲ့သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕ဟာ အစုိးရတရပ္ကေန သတင္းသမားေတြကုိ

ေၾကာက္ရြံ႕သြားေအာင္၊ ႏႈတ္ပိတ္သြားေအာင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အသုံးျပဳေနတဲ့အေပၚ
မီးေမာင္ထုိးျပရင္းနဲ႔ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ သိရွိပုိင္ခြင့္ကုိ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္စြာ
အကာအကြယ္ေပးေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုရွားမွာဆုိရင္ အဲသည္လုိ မီးေမာင္းထုိးျပဘုိ႔
အရမ္းကုိလုိေနပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ႐ုရွားျပည္တလႊားမွာ အသက္ခံရတဲ့၊ ဒါမွမဟုတ္၊
ေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ့ သတင္းသမားေပါင္း ၂၉၁ ေယာက္ထက္မနည္း ရွိပါတယ္။
အမႈအနည္းငယ္မွာသာ တရားခံကုိ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
မင္မုိရီယယ္အဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ဟာ မေ၀းလွေသးတဲ့အတိတ္က

အျဖစ္အပ်က္ေဟာင္းေတြကုိပါ ျပန္ေျပာင္းသတိရေစပါတယ္။ အဲသည္အခ်ိန္က
ကရင္မလင္နန္းေတာ္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့လူဟာ တကယ့္အဆုံးစြန္
ထိပ္သီးအၾကမ္းဖက္သမားႀကီးေပါ႔။ အင္ဂူေရွးရွားျပည္မွာ
ဒီ၀က္ဆုိက္တည္ေထာင္သူအသတ္ခံရတဲ့ ျဖစ္ရပ္္ဟာ ဒီကေန႔ ကရင္မလင္နန္းေတာ္မွာ
အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့အစုိးရရဲ႕ စ႐ုိက္သဘာ၀ကုိ ထင္ဟပ္ျပရာေရာက္ေနပါတယ္လုိ႔
႐ုရွားလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕က အခုလုိ ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းျဖင့္ သတိေပးေနခဲ့တာလည္း
ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တက္တဲ့ အေမရိကန္သမၼတအေနနဲ႔ ပုတင္နဲ႔ သူရဲ႕ ေကဂ်ီဘီအေပါင္းအပါေဟာင္းေတြ

ဖန္တီးခဲ့တဲ့ အာဏာစနစ္နဲ႔ ပက္သက္လုိ႔ မင္မုိရီယယ္အဖြဲ႕က ေထာက္ျပတဲ့အခ်က္ေတြကုိ
အေသအခ်ာ ေစာေၾကာဆန္းစစ္ၾကည့္ဘုိ႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္သစ္ဟာ
အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားကုိ ဦးတည္တဲ့ အေျခခံေပၚမွာရပ္တည္ၿပီး ကရင္မလင္နဲ႔ အေပးအယူ
လုပ္ေကာင္းလုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုတင္ရဲ႕ အတြင္းသ႑ာန္နဲ႔ သူ႕အစုိးရရဲ႕
တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ ဘယ္လုိသေဘာထားသလဲဆုိတဲ့အခ်က္ေတြအေပၚမွာ
အလွည့္ျဖားမခံရဘုိ႔ေတာ့ လုိပါလိမ့္မယ္။”
ဒီသတင္းကုိ ဖတ္ရၿပီး နာရီပုိင္းအတြင္းမွာဘဲ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ စကၤာပူက စထရိတ္စ္တုိင္းမ္စ္

သတင္းစာမွာပါတဲ့ စက္ရပ္သတင္းတခုကုိ သြားဖတ္ရျပန္ပါတယ္။ မူရင္း လင့္ခ္ေတြကုိ
ပုိ႔စ္အဆုံးမွာ ထည့္ေပးထားပါတယ္။
အတုိခ်ဳပ္ကေတာ့ စကၤာပူမွာမၾကာခင္က ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ လီကြမ္းယူနဲ႔ ခ်ီဆြန္းဂၽြမ္တုိ႔အၾကား

အသေရပ်က္မႈတရားခြင္အေၾကာင္းနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဥပေဒရွင္မ်ားအဖြဲ႕ (ဘားေကာင္စီ)ရဲ႕
အစီရင္ခံစာအေၾကာင္းတုိ႔ကုိ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေ၀ါစထရိတ္ဂ်ာနယ္ကုိ စကၤာပူအစုိးရက
တရားစြဲေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ သတင္းပါဘဲ။ စကၤာပူအစုိးရဟာ သည္အမႈမ်ဳိးကုိ
တျခားလြတ္လပ္တဲ့တုိင္းျပည္က တရား႐ုံးေတာ္ေတြမွာ တရားမစြဲဆုိရဲပါဘူး။ သူ႕ႏုိင္ငံက
သူခ်ဳပ္ကုိင္ထားတဲ့ ကင္ဂ႐ူးကုတ္ လုိ႔ေခၚတဲ့ ဘက္လုိက္တဲ့ တရား႐ုံးေတြမွာဘဲ စြဲရဲတာပါ။
လီကြမ္းယူကုိယ္တုိင္ ဂုဏ္ယူ၀ံ့ႂကြားစြာေျပာခဲ့တာ ရွိပါေသးတယ္။ သတင္းစာေတြ သူ႕ကုိ
ေ၀ဖန္ေရးသားလာရင္ သူ႕အေနနဲ႔ သတင္းစာေတြရဲ႕ အထိနာဆုံးေနရာျဖစ္တဲ့
ထုတ္ေ၀သူအိပ္ကပ္ကုိ ဦးတည္ ထုိးႏွက္မယ္ဆုိတာေပါ႔။ သူလုပ္ေလ့ရွိတာကေတာ့
အဲဒီသတင္းစာေတြရဲ႕ စကၤာပူမွာ ျဖန္ခ်ီပုိင္ခြင့္လုိင္စင္႐ုတ္သိမ္းမယ္၊ ခြင့္ျပဳေစာင္ေရ ေလွ်ာ့ခ်မယ္။
အသေရပ်က္မႈနဲ႔ တရားစြဲ ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းမယ္၊ အခုေနာက္ဆုံး FEER နဲ႔
အမႈစၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ စကၤာပူအစုိးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသတင္းစာေတြ ဒီမွာ ျဖန္႔ခ်ီခ်င္ရင္ ဒီပုိ႔စစ္
တင္ရမယ္ဆုိတဲ့ ဥပေဒ သတ္မွတ္လုိက္တယ္။ ဒါမွ သူတုိ႔တရားစြဲတာကုိ တရားလာမဆုိင္ရင္
အဲဒီ ဒီပုိ႔စစ္ေငြကို အပုိင္သိမ္းလုိ႔ရမွာကုိး။
သည္အျဖစ္အပ်က္ေတြ ၾကားရဖတ္ရေတာ့ ေနဘုန္းလတ္အပါအ၀င္ သတင္းသမားေတြ၊

ဘေလာ့ဂါေတြကုိ မတရား ဖမ္းဆီး၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္၊ ေထာင္ခ်ခဲ့တဲ့ နအဖ အစုိးရကုိလည္း
သတိရမိတယ္။ ရြံလည္း ရြံရွာမိတယ္။ စက္လည္း စက္ဆုပ္မိတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ ရွိတဲ့ ဘယ္အစုိးရမဆုိ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေရးသားပုိင္ခြင့္ကုိ

တနည္းမဟုတ္တနည္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ထိန္းကန္႔သတ္ဘုိ႔ ႀကဳိးစားလာမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔
အမ်ားအက်ဳိးစီးပြား၊ ကုိယ့္အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ကန္႔ကြက္သင့္ၾကပါတယ္။
တုိင္းျပည္တျပည္မွာ စား၀တ္ေနေရးေခ်ာင္လည္ရင္ေတာ္ၿပီ။ ဘယ္အစုိးရတက္တက္

ထမင္း၀ရင္ေတာ္ၿပီ ဆုိတဲ့အေတြးအေခၚမ်ဳိးဟာ လြတ္လပ္တဲ့လူမ်ဳိးရဲ႕ အေတြးအေခၚမ်ဳိးမဟုတ္။
ကၽြန္စိတ္၀င္ေနသူေတြရဲ႕အေတြးအေခၚ (တနည္းေျပာရလွ်င္) ကၽြန္ေစာ္နံေသာ
အေတြးအေခၚသာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
မလြတ္လပ္တဲ့အေနအထားတခုမွာ အာဏာရပါတီကုိ မ်က္စိမွိတ္ေထာက္ခံသူေတြဟာ

ျမန္မာျပည္က ႀကံဖြံ႕ေတြနဲ႔ ဘာမွ မကြာျခားဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္ၾကဘုိ႔လုိပါလိမ့္မယ္။
ပူးတြဲဖတ္႐ႈရန္။
Than Shwe’s Daughter Goes

Shopping for Gold
By MIN LWIN Thursday, October 30, 2008
A BBC radio report that a daughter of Burmese junta leader Snr-Gen Than Shwe
went shopping for gold worth more than US $80,000 is a hot topic of discussion
these days at teashop tables in Mandalay.
The London-based BBC’s Burmese service reported that an unnamed daughter of

Than Shwe visited the Aung Tharmarde gold shop on Mandalay’s 22nd Street and
bought gold worth 100 million kyat ($80,645).
“People were shocked to hear about the extravagance,” said a Mandalay gold dealer.
“I’d like to ask her where the money came from when most Burmese people are
poor and some are starving.”
The report reignited anger over the extravagance of the marriage in July 2006 of
one of Than Shwe’s daughters, Thandar, who draped herself in the precious metal
when she married Maj Zaw Phyo Win. The bridal pair were showered with
expensive gifts estimated to have cost the equivalent of $50 million.
One Rangoon gold dealer suggested that Than Shwe’s family wanted to invest in the
precious metal at a time when the price of bullion had dropped.
Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Min Ko Naing Transferred from Rangoon’s

Insein Prison to Maubin Prison
By MIN LWIN Friday, October 31, 2008
Former student leader Min Ko Naing and eight leading political activists from the
88 Generation Students group were transferred on Friday morning from Rangoon’s
Insein Prison to Maubin Prison in Irrawaddy Division two days after they were
sentenced to six months imprisonment for disrespecting the court, according to
sources inside Insein Prison.
A staff member at Insein told The Irrawaddy on Friday that Min Ko Naing and
eight political prisoners were loaded into a prison truck, which left the prison at
about 7am escorted by two police vehicles.
The nine members of the

88 Generation Students
group were sentenced to
six months
imprisonment on
Wednesday under
Section 228 of the penal
code—for contempt of
court—by the Northern
District Court inside
Insein Prison in the
northwestern suburbs of
Rangoon.
According to the source,

the nine political
Min Ko Naing (Photo: Dominic Faulder) prisoners were named as
Min Ko Naing, Ko Ko
Gyi, Pyone Cho (aka Htay Win Aung), Htay Kywe, Mya Aye, Hla Myo Naung, Nyan
Lin, Aung Thu and Myo Aung Naing.
Several members of the 88 Generation Students group were arrested, including Min
Ko Naing, Ko Ko Gyi and Pyone Cho, after they led a march on August 19, 2007,
against sharp increases in the price of fuel and other commodities, which led to
mass demonstrations led by Buddhist monks the following month.
Since August 2008, more than 35 members of the 88 Generation Students group
have been charged by the Insein Prison Special Court under a variety of charges,
including Section 4 of the SPDC Law No. 5/96 (Endangering the National
Convention).
The joint-secretary of Thailand-based Assistance Association for Political Prisoners

(AAPP-Burma), Bo Kyi, said that the nine members of the 88 Generation Students
group were moved to Maubin Prison because they verbally appealed to the judge for
“free and fair justice.”
“They will not get regular family visits in Maubin,” Bo Kyi said. “The prison transfer
will cause trouble for the prisoners’ health, their families and their lawyers.”
According to the AAPP-Burma, a political prisoner, Kyaw Myo Thant, died in

Maubin Prison in 1990 under what it called “awful” conditions.
COVER STORY
Burmese Daze
By TOM KRAMER NOVEMBER, 2008 - VOLUME 16 NO.11
The decline of opium production in the Golden Triangle masks serious

flaws in the effectiveness of drug eradication efforts in the region
OPIUM cultivation in Burma, Laos and Thailand has decreased over the last ten
years. The region where these three countries meet—known as the Golden
Triangle—once produced most of the world’s opium. But that position has been
taken over by Afghanistan, which has seen a massive increase in poppy cultivation
and is today responsible for more than 90 percent of global opium production.
According to the United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), the Golden
Triangle region produced some 1,300 metric tons (tonnes), or one-third of the
world’s opium in 1998; by 2007, it produced 460 tonnes, or around 5 percent.
UN drug-control officials have hailed the decline as a great success. “The Golden
Triangle is closing a dramatic period of opium reduction,” said Antonio Maria
Costa, the director of UNODC. “A decade-long process of drug control is clearly
paying off.”

There is, however, little

reason for such a sanguine
view. First of all, the exact
size of the decline is
debatable, as there are
serious questions about the
accuracy of the high Burmese
production figures at the end
of the 1980s and in the early
1990s.
A woman in southern Shan State cuts a

US statistics claim that opium
poppy for its opium sap. (Photo: KADAC)
production in Burma doubled
from some 1,200 tonnes in 1988 to about 2,400 tonnes in 1989. UN figures for the
same period are a bit lower, but also estimate that annual opium production in
Burma remained at more than 2,000 tonnes until 1997.
But some observers believe that these figures were politically motivated, and were
used to later claim credit for a decline that only existed on paper. “The figures
bandied about in grand conferences and impressive reports are quite overblown, to
put it delicately,” wrote the late Shan opposition leader and academic Chao Tzang
Yawnghwe in 2005. By some estimates, annual opium production in Burma has
never exceeded 1,000 tonnes.
Furthermore, there has been a shift in cultivation patterns to new areas in Burma in
recent years, and the last two years have once again seen increases in opium
production. The main increase in opium cultivation has been in southern Shan
State. Research carried out in 2008 by Transnational Institute (TNI), an
Amsterdam-based think tank, showed that opium cultivation was also up in
townships in eastern and northern Shan State. Additionally, double cropping was
reported in areas near the Thai border, and also in Namsan, Kunhing and Mong Nai
townships.
TNI research confirms that the Wa, Kokang and Mong La regions, where the opium
bans are strictly implemented, remain poppy free. “We check every year in each
county in our area whether people grow opium,” a representative of the United Wa
State Party (UWSP) told TNI recently. “If we find people cultivating a mu (0.067
hectares) of opium, we send them to prison for three years, and fine them a few
thousand yuan [1 yuan=$0.15].”
However, there has been an increase in cultivation in areas under government

control bordering the Wa region, such as Hopang Township, where it is sometimes

cultivated by people who moved there after the UWSP imposed its opium ban.
In both northern Laos and the Wa region—once the main opium-producing areas of
Southeast Asia—opium cultivation declined due to a policy decision by local
authorities. In 2001, the Lao government announced its commitment to making the
country opium-free by 2005; it was declared opium-free in February 2006.
However, some small-scale opium cultivation continues, mainly in hidden plots in
remote mountainous areas.
Opium cultivation in Burma also dropped partly as a result of a number of opium

bans declared by ceasefire groups in northern Shan State. These include bans
imposed by the National Democratic Alliance Army in the Mong La region in 1997;
by the Myanmar National Democratic Alliance Army in the Kokang region in 2003;
and by the UWSP in the Wa region in 2005.
These were all previously key opium-cultivating areas. After decades of war and
isolation, these ceasefire groups hoped to gain international political recognition
and support for the development of their impoverished regions by removing the
stigma of involvement in the illicit drug business.
However, the decline of opium production in the Golden Triangle since 1997—
mostly in Burma—is not simply the result of policy interventions by local
authorities. It is clear that trends in the global market contributed significantly to
the shift of production from the Golden Triangle to Afghanistan. This is not a new
phenomenon. Throughout history, there have been remarkable shifts in the
international opium and heroin market. These include the shift in cultivation from
Turkey to Iran and Pakistan in the 1970s, and later to Afghanistan, and to new
cultivation in areas in Mexico and Colombia.
An important yet under-reported factor is that Burmese heroin has been almost
completely pushed out of the European and North American markets by heroin
originating from Afghanistan (in Europe and the US) and Latin America (in the
US). By the 1990s, Colombian heroin dominated the US market. Virtually all heroin
originating from Burma is currently consumed in Southeast Asia, China, India,
Australia and Japan.
There are also indications that some groups that formerly produced heroin have
simply switched to manufacturing amphetamine-type stimulants (ATS). Various
sources claim that Chinese criminal organizations operating in areas where
ceasefire groups have implemented bans on opium cultivation and heroin

production, such as in the Kokang and Wa regions, have simply shifted to

producing ATS.
What is more worrying is that the opium decline has caused major suffering among
former poppy-growing communities in Burma and Laos. It is therefore hard to
claim this as a “success story.” Some international aid has been provided to former
poppy farmers, and a number of international NGOs and UN agencies are carrying
out development projects in the Wa and Kokang regions, but this has clearly not
been enough to offset the impact of the ban on their livelihoods. The World Food
Program and China have provided emergency food assistance to communities in
former opium-growing regions in northern Burma, but this is not a sustainable
solution.
The greatest impact of the opium decline in the Golden Triangle has, without any
doubt, fallen on the poppy farmers. Opium poppy has been cultivated in the
mountains and hills of northern Burma, Laos and Thailand for more than 100
years. It is mostly grown in remote areas on steep slopes or in small valleys, usually
without the use of irrigation or fertilizer. Yields are relatively low, especially
compared to Afghanistan. The fact that most opium poppy is cultivated in remote,
mountainous areas with undeveloped infrastructure and transportation systems has
made opium poppy a crop with which it is difficult to compete. It is easy to cultivate
in difficult terrain and has a relatively high value.
Opium poppy cultivation is strongly linked to poverty. Most of the cultivators are
poor villagers from different ethnic minority groups, practicing upland cultivation.
These include the Wa, Akha, Lahu, Palaung, Pao, Shan, Karen, Karenni and Kachin
in Burma, the Yao, Hmong, and Akha in Laos, and the Hmong, Lahu and Akha in
Thailand.
Traditionally, they use opium as a medicine against malaria, respiratory diseases

and diarrhea, and as a painkiller. Opium is also used at traditional festivals and
ceremonies, including weddings and funerals. Furthermore, opium seeds are used
to produce cooking oil, and opium is also connected to nat (spirit) worship, and
sometimes used instead of money to pay for things or as savings.
Most importantly, opium poppy is the key cash crop for these communities. They
can produce only enough rice to feed their families for four to six months a year,
and according to a TNI researcher, “Opium cultivation pays for the household’s
needs, including their children’s education, healthcare, food and household
materials. ... People think that cultivation of opium poppy can help overcome the
problems they face in their lives.”
In order to try to find alternative sources of income, ceasefire groups in Burma

along the Chinese border, and local authorities in Laos, think they have found a new
solution to the problem. In the last decade, Chinese investment in commercial
plantations, especially rubber, but also tea, sugarcane and watermelons, has
increased tremendously. Local authorities in Laos and the Wa region of Burma
promote rubber as a cash crop to replace opium poppy, and have dedicated huge
tracts of land to planting rubber trees. The area, including the southern part of
China’s Yunnan Province, has been turned into a “rubber belt.”
“Rubber fetched about US $400-500 per hectare in 2007, compared to $200 per
hectare for opium,” says a representative of an international agency in Laos. “So
rubber sounds like a dream crop, and it has probably convinced several governors
that this is the silver bullet to take people out of poverty.”
However, as rubber is a long-term investment, there are concerns about the future
of the market for rubber and the stability of rubber prices. There are also serious
environmental concerns about the massive increase of rubber plantations in
Yunnan, northern Burma and Laos.
“Rubber is a good thing,” explains Hu Huabin from the Xishuangbanna Tropical

Botanical Garden in China’s Yunnan Province. “But the problem is that they are
growing too much.”
According to Hu Huabin, rubber was initially only grown at state farms, but has
spread all over the region since private farms in China were given permission to
grow it. “This has already had an impact on the micro-climate change, as the
traditional morning fog in the area is decreasing,” he said.
Large-scale investment in commercial plantations by Chinese companies and the

transformation of available arable land for commercial purposes has exacerbated
the land availability problem, impacting particularly hard on poor minority
villagers. They end up getting access only to the poorest quality land and are
routinely forced to work on the plantations.
“In the township I work in, there is a not a single household that does not have to
contribute to work on the rubber plantation,” said an international aid worker
based in the Wa region. “It is forced, but they receive some payment.”
But another aid worker in the Wa region said that even that is not guaranteed: “It
depends on the manager of the rubber plantation. In most cases they do not get any
salary, but in return do not have to pay tax. It is a huge problem.”

Meanwhile, local people are not the only ones with reason to be dissatisfied with the
impact of opium eradication efforts.
“The opium ban in our area was mainly implemented because of pressure from
China,” said a representative of the NDAA, a ceasefire group in the Mong La region.
“Now they ask us why there is still so much coming into China from our areas, even
though we were the first group to implement the opium ban.”
The Chinese government is clearly concerned about the recent increase in opium
cultivation in Burma. It has issued strong warnings to ceasefire groups such as the
New Democratic Army-Kachin to stop opium cultivation in the areas it controls.
The Chinese government is now carrying out its own opium surveys in Burma.
China has given emergency rice supplies to former opium-growing communities in

ceasefire areas across the border. Chinese assistance for crop substitution projects
in these areas has, however, only come through private companies that are mainly
interested in making a profit. The ceasefire groups are not happy with the Chinese
companies working in their regions in the name of alternative development because
they do not contribute positively to the development of the regions. These Chinese
companies receive loans from the Chinese government to carry out development
projects, but in reality they are just doing business. The poppy farmers do not
benefit from it.
To prevent exacerbating the hardships already being suffered by rural communities

and undermining the sustainability of achievements to date, drug-control policies
should be development-oriented. They should take a longer-term perspective and
concentrate on putting alternative livelihoods in place for opium farmers. It is vital
that the international community does not abandon the Golden Triangle at this
crucial time. Without such approaches, it is unlikely that the reduction in opium
production will be sustainable.
Tom Kramer is a researcher with the Drugs and Democracy Program of the
Transnational Institute (TNI). TNI’s study, “Withdrawal Symptoms—Changes in
the Southeast Asian drugs market,” is available at www.tni.org/drugs.

Farmers harvest opium poppies in northern Karenni State. (Photo: KADAC
COVER STORY
Withdrawal Symptoms
By MARTIN JELSMA NOVEMBER, 2008 - VOLUME 16 NO.11
The days of the opium pipe are passing. Nowadays, more Burmese
drug users are injecting heroin—while youngsters opt for
methamphetamines
THERE has been a substantial reduction in opium poppy cultivation in the

mountainous regions of northern Burma over the past 10 years. The prime factors
for this are Chinese pressure on local ceasefire authorities and the Burmese military
government’s decision to comply with Asean’s target to make the Golden Triangle
region drug-free by 2015.
However, the idea that a reduction in opium production automatically leads to less
drug use does not hold for Burma. Instead, the scarcity of opium and heroin has led
drug users to shift back and forth between different substances.

Less cultivation has led to an increase in the price of opium and heroin, and a
progressive pattern from smoking opium to smoking heroin to injecting heroin has
emerged.
So, while the numbers of

opium and heroin users may
be going down, a new and
expanding group of drug
users is becoming involved in
the most problematic form of
opiate consumption—
intravenous drug use, with its
consequent risk of HIV and
other blood-borne infections.
A man in Kachin State smoking opium in a

The price of opium and
pipe. (Photo: SKT)
heroin varies according to
season and region, indicating that the market is fragmented and in disarray.
Over the past three years, opium prices in Kachin State have doubled on average.
Raw opium seldom sells for less than US $1,000/kg, and for best quality dry opium
prices are as high as $1,400 to $1,600/kg. In southern Shan State, where
production has increased significantly in the past two years, raw opium “farm gate”
prices have remained relatively stable at around $200 to $300/kg, while the price
at the Thai border can reach $650.
And while the price has increased, the purity of heroin has decreased, as dealers
typically mix it with cheaper substances.
“In the past, 5 yuan ($0.73) a day would be enough to support a heroin habit,” said
a drug user in Ruili on the China-Burma border. “Now we have to spend at least 15
yuan ($2.19) a day.
“People have started to inject it, because they have no money and injecting is
cheaper,” he said. “Many begin by smoking heroin, but quickly realize the cost-
effectiveness of injecting, where they can achieve a stronger effect from a smaller
amount.”
One of the main causes of the HIV/AIDS epidemic in Burma is the sharing of
contaminated needles among drug users. Though some international NGOs are
active in this field, most addicts do not generally receive counseling on safer

consumption patterns and safe sex practices, and there exists little in the way of
treatment to reduce or end their drug use.
Ensuring wide availability of condoms and sterile needles and syringes, and offering
substitution therapy with methadone or buprenorphine would be the first logical
and necessary step.
In Burma, the law still prohibits the provision and possession of needles and
syringes without a license. In practice, though, needle exchange occurs daily.
Twenty-four locations currently operate in Burma. A pilot scheme for methadone
treatment started in 2006, but so far just six centers have opened.
According to the latest estimates of UNAIDS, only 3 percent of injecting drug users
in Southeast Asia have access to such harm reduction services. One international
NGO estimates that more than 40 percent of all intravenous drug users are HIV-
positive in Burma.
In Burma, few drug users receive anti-retroviral treatment (ART) for HIV/AIDS.
“Drug users are excluded from ART, apart from a few show cases—maybe 20
persons,” said an NGO representative.
Methamphetamine pills (ya ma or myin say in Burmese slang) have clearly become
the drug of choice for many of the newer generation.
“Fewer and fewer people in Rangoon use heroin,” said a drug user working for a
local self-help group. “It is not easy to find and the price is high. Most people use ya
ma nowadays. It’s easier to get hold of. People are trying out new drugs because
they cannot find heroin. Some kids even sniff glue and diesel.”
Amphetamine-type stimulants (ATS) first came into wider use in Rangoon at the
end of the 1990s, he said. “At that time, they were very cheap. Young people took
the pills at nightclubs. Businessmen, high school and university students and truck
drivers also took them,” he added.
“I use ya ma because life here is hard,” said a 25-year-old Burmese sex worker in
Ruili, who said she sometimes takes up to 20 tablets a day. “In the morning I take
five pills. If I do sex work, I will take some more, because sex work is very tough.
After taking the pills I feel fresh, and I am very patient with my clients.”
While some drug users have made a shift from opiates to ATS, many heroin users
seek pharmaceutical alternatives that have similar narcotic—rather than
stimulant—effects.
Addicts and users have a wide variety of strategies for coping with the scarcity or
unaffordable prices of heroin, including cocktails of pharmaceutical drugs in the
form of pills, cough syrups and injection ampoules.
Others cope by taking large amounts of detoxification pills or experiment with

drugs used in hospitals to anesthetize patients, incurring a high risk of overdose.
Some take pills with a low dosage of opiate inside that are normally used to treat
diarrhea or other illnesses. “They take 40 pills at once. You can get them at the
pharmacy,” said another user.
Apart from the obvious health and social problems that drug addiction causes, the
repressive legislation that criminalizes drug use hampers addicts’ access to health
services. Drug laws across the region are excessively harsh and penalties are
disproportionately high relative to the offense. In government-controlled areas in
Burma, possession of just a handful of pharmaceutical tablets—without a medical
prescription—can result in up to five years imprisonment. Anyone arrested with
more than 0.2 grams of heroin can be sentenced to 15 years and being caught with
more than five ya ma pills or five grams of cannabis can lead to 20 years in jail.
In areas controlled by ethnic ceasefire groups in Kachin or Shan states, those

arrested for drug use or for possession of small amounts of drugs for personal
consumption are usually imprisoned and then released after suffering “cold turkey”
in custody for a few months.
“We put many drug users in jail,” says an official of the Kokang ceasefire group. “We
give them a three-month sentence the first time they are arrested. If they are caught
again, they get 6 or 12 months. We make them work in the daytime and keep them
in prison at night. The work includes building roads and working on rubber and
sugarcane plantations. It is hard work.”
An official from the New Democratic Army-Kachin (NDA-K) ceasefire group said
that they had recently arrested about 40 drugs users and dealers in Pangwah.
“The dealers are also poor,” he said. “They sell ya ma and heroin just for their daily
needs. After arresting those users and sellers, we noticed that their families got into
difficulties, too.”
According to the NDA-K official, opium is still the most common drug in the
villages, while in the towns most users take heroin and ya ma. “We need programs
and medicines for drug users. But our region is very backward. The central
government does not provide anything for us,” he said.

The human tragedy is most visible in the Burmese-Chinese border areas. There are
many problem drugs users in every town and poverty, social exclusion and diseases
are widespread.
What is urgently needed in Burma is an upscaling of quality treatment and harm

reduction programs and a revision of drug laws with a view to treat drug users no
longer as criminals but as human beings with a right to health care. The issues of
human rights in drug control and proportionality of sentences should be high on
the policy agenda.
Martin Jelsma is the coordinator of the Drugs and Democracy Program of the
Transnational Institute (TNI) based in Amsterdam.
TNI’s study “Withdrawal Symptoms—Changes in the Southeast Asian drugs

market” is available at www.tni.org/drugs. A team of fifteen researchers is
involved in an ongoing TNI research effort in the region and a more detailed
report will be presented at the end of this year.
ARTICLE
Capital Blues
By MIN KHET MAUNG / NAYPYIDAW NOVEMBER, 2008 - VOLUME 16 NO.11
Naypyidaw, now three years old, was designed and built to serve as
the seat of Burma’s military government. For the ordinary Burmese
who have to live and work there, it’s a city without a heart
BROAD avenues lined by imposing public buildings crisscross an undulating

landscape where bamboo forests and sugar cane plantations once stood. This is
Naypyidaw, three years after the military regime moved its capital here from
Rangoon.

The contrast between then and now is spectacular—

even more so at night, when street lamps and the
lights that bathe the government offices illuminate the
black sky that covers an otherwise power-starved
Multimedia (View) country. The streets are eerily quiet, however, and an
11 p.m. curfew empties them altogether.
By day, at least half a dozen large markets draw crowds of shoppers, while off-duty
military officers play rounds of golf on one of the courses that have sprung up
around the new capital. Tourists are enticed to visit the new city by such attractions
as a zoo.
Most residents aren’t so impressed by the transition of this former central Burmese
backwater into the nation’s new capital, financed from the income raised by exports
of such resources as gems, teak, natural gas and even opium.
“This place may be Naypyidaw for them [the ruling generals], but it’s ‘lock-up land’
for us,” said one local resident, looking around to make sure he wasn’t overheard.
People have reportedly been arrested and jailed for cracking jokes about the
generals and their “Royal City”—the English meaning of Naypyidaw.
Most residents are wary about using the Internet for fear they’re being monitored.
Mobile phone service is unavailable in Naypyidaw for security reasons.
One visitor from Rangoon told me that while he was using the Internet a
government agent ordered him to hand over his memory stick to be checked for
possible anti-government content.
Naypyidaw-based journalists working for local publications complain of a lack of

cooperation by the authorities, who frequently prohibit them from photographing
government buildings.
Security officers are reportedly instructed to keep a close eye on the movements of
visitors and journalists.
Most residents I interviewed said their lives had not improved in the three years
since the seat of government moved from Rangoon to Naypyidaw.
Laborers drawn from many parts of the country who are still engaged in building
the new capital, work under severe conditions for the equivalent of US $1.50-$2 per
day, housed in makeshift huts and existing on poor food and well water.

Most construction companies working on completing the public buildings of

Naypyidaw have had to suspend operations there and move to the cyclone-
devastated areas of Rangoon Division and the Irrawaddy delta. Construction
workers receive no compensation for the days lost, and many of them have to take
out loans at 20 percent interest in order to survive.
Money is scarce in Naypyidaw, where business owners have to rely on well-paid,

free-spending senior government officials and their families to make a living.
As Naypyidaw grew to attain a population estimated to number 1 million, local

business people hoped the expansion would bring prosperity. It didn’t—and many
who moved to Naypyidaw in the expectation of making a good living are now
planning to leave. Most of those who chose to remain are struggling to keep above
water.
“I’m now thinking of closing my shop because I can no longer afford the rent,” said
a jeweler at Naypyidawmyoma Market.
There’s another reason why she is thinking of leaving Naypyidaw—she’s Chinese

and a victim of scarcely concealed official racial discrimination.
“The authorities have said Naypyidaw must be cleansed of the Chinese,” said a
Sino-Shan barbecue restaurant owner.
“My place was closed down twice,” he said. “We had to bribe the authorities to let us
reopen.” As he talked, a group of military officials chatted, laughed and ate heartily
at a nearby table.
Naypyidaw is no place for young people, either. Undergraduates at its Yesin

University of Agriculture have been told that after their second year they must leave
and follow practical courses of study in the countryside.
“We don’t want to interrupt our studies,” said one student. “We want to continue
and complete our fourth year at university.”
Many students see the government decree as a move to limit the number of
politically radical young people living in Naypyidaw.
“The authorities are afraid of an uprising occurring one day if there are too many
students on the university campus,” said one student. “They know we hate them.”
Naypyidaw also has its homeless—hundreds of families left without a roof over their

heads after their villages were commandeered by the army. They received
compensation equivalent to between $1,000 and $2,000, less than half the cost of
constructing a new house. Many farmers lost their means of making a living when
the army ordered them to leave their land.
“The name Naypyidaw leaves a bitter taste in my mouth,” said one woman,
contemplating her half-completed house.
Lower-ranking civil servants are as unhappy as most locals about life in Naypyidaw.
“I miss my family, but I don’t want to bring them here,” said one woman civil
servant, gazing sadly at a water fountain playing in the evening twilight.
“This place can’t afford my family any warmth as long as it’s the capital of the
country’s rulers. I want my children to grow up in a capital of the people.”
This desolate main street in Naypyidaw leads to the military headquarters in the mountains.
(Photo: Min Khet Maung / Naypyidaw)

CULTURE
The Joke’s on the Generals

By YENI NOVEMBER, 2008 - VOLUME 16 NO.11
Laughter is a sharp weapon in the hands of Burma’s regime critics
BURMA is under siege and the crackdown on anti-regime monks and activists has
intensified, continuing day and night. The bloodshed in Burma in September 2007
and the regime’s inadequate, heartless response to the cyclone the following May
ignited worldwide anger, directed at regime leader Snr-Gen Than Shwe. Yet
through it all, the callous, stubborn general remained a figure of fun, arousing mirth
as well as outrage.
Contrasting the conventional

image of a stony-faced
general are cartoons and
“doctored” photographs of
Than Shwe in humiliating
circumstances, placed on the
Internet and then
downloaded for distribution
wherever regime critics
gather.
The most popular features

Rambo meets “Rum Bo.”
depictions of Than Shwe
inspecting his troops with his underpants around his knees or from the back of a
hearse.
One picture of superimposed images shows him hobnobbing with al-Qaida boss
Osama Bin Laden. Another depicts him embracing a large bottle of rum next to a
poster advertising the latest Rambo film, which is set mostly in Burma. Than Shwe
is identified as “Rum Bo”—“rum” standing for alcohol and “bo” meaning bully.
Together, they stand as a metaphor for Than Shwe.
A poster plays with the names Chee Lay Chee & Kway Young Sone, referring to the
well-known traditional comedy troupe Thee Lay Thee & Say Young Sone. Chee is

Burmese for “excrement,” lay is “four” while the words Kway Young Sone mean
“dogs of different colors.” Put the words together and add portraits of the four
generals who rule Burma—and what do you have? Four disgusting objects and dogs
of different colors.
Dogs featured in one ruse to ridicule the

regime—pictures of Than Shwe were hung
around the necks of the stray dogs that roam
the streets of Rangoon.
The pictures, which rapidly found their way

onto the Internet, are the work of an exiled
Burmese satirist who goes by the name of Mr
Panties for peace game
Creator. Downloaded copies of his pictures
and cartoons are popular items among cyber dissidents.
Internet technology has given satirists like Mr Creator the tools to launch an
effective campaign of ridicule aimed at Burma’s military leaders.
“Older information technologies such as the telephone or fax are expensive and
often practically irrelevant when organizing international campaigns spanning
several cities or countries,” researcher Mridul Chowdhury wrote in his paper “The
Role of the Internet in Burma’s Saffron Revolution,” a case study for the Berkman
Center for Internet & Society at Harvard University.
“The distance between the campaign participants and the speed at which the
organizers have to strategize and make decisions necessitate heavy dependence on
the Internet,” he said.
Chowdhury is right. The Burmese people are more likely than ever to see the
Internet as a means of achieving freedom of expression with the advent of
information technology.
Since the September 2007 uprising led by Buddhist monks, the Internet has helped
to shape the way Burmese think, communicate and even have fun in their isolated,
military-ruled country. They usually chat away on G-talk, check out the social-
networking sites Facebook, Hi5 and Friendster, surf exiled Burmese Web sites and
blogs and even share information about how to slip past regime censors by using
proxy servers.
In their blogs and e-mail groups, they demonstrate the active role they play in

sharing information, debating important issues in politics and other areas of

domestic concern—and making the ruling generals angry with cartoons and games.
One such online game was an amusing part of the highly successful “Panties for
Peace” campaign, launched by a group of regime critics in Chiang Mai in Northern
Thailand. Players could bombard an image of Than Shwe with missiles in the shape
of women’s underwear, scoring points for direct hits. It was created by
READYAIMVOTE.com, a Web site containing political games.
Burmese cartoonists recently launched a similar game, in which players could use
catapaults to hit a flying bulldog representing Than Shwe.
Even a crisis as catastrophic as Cyclone Nargis

can’t suppress the Burmese people’s ability to
laugh in the face of adversity.
In August, while cleanup operations were

continuing in the cyclone-devastated areas, about
400 cartoons inspired by the disaster were
displayed at Rangoon’s well-known Lawkanat
Gallery in an exhibition titled “Wake from the
illustration: Storm.”
www.moemaka.com
The 70 contributing cartoonists knew they were
courting trouble with the censors, but they defied official disapproval in favor of
giving people something to smile about in their times of hardship.
By going ahead with the exhibition, they remained true to the Burmese tradition of
satire.
The Burmese people know very well that humor alone can not overthrow the brutal
military regime. But they understand that political humor is the most subtle form of
revolt, which destroys the self-esteem of tyrants and forms a means of surviving
under totalitarianism.
As the American writer and satirist Mark Twain once wrote: “The human race has
only one really effective weapon and that is laughter.”

THE BACK PAGE
‘Sickening’ Film on Plight of Burmese

Migrant Fishermen
NOVEMBER, 2008 - VOLUME 16 NO.11
A documentary film showing how Burmese seamen aboard Thai fishing boats are
abused, beaten and even murdered is now available for viewing on the Internet.
The 10-minute film, titled “Abandoned, not Forgotten,” was released on the official
Web site of the International Transport Workers’ Federation (ITWF), whose
General Secretary, David Cockcroft, described it as “a sometimes sickening but very
necessary addition to the evidence that many Burmese citizens forced to flee their
country are being appallingly treated.”
In one scene, an ex-fisherman

describes how a cook beat a
young Burmese crew member
with an iron bar. “The skipper
asked if the guy was dead or
not. I told him: ‘He hasn’t
died yet, leave him alone, I’ll
look after him.’ The guy was
hit again on the back of his
head and his brains spilled
Burmese fishermen dock in Ranong, out. He took an hour to die.”

Thailand.
(Photo: The Irrawaddy) The ex-fisherman concluded:
“I think our Burmese
boatman die like dogs and pigs.”
Cockroft said: “This is a 21st century scandal, and everyone involved—including

those who wittingly or not buy or sell fish products tainted by this horrible
exploitation—must examine their consciences and act.”
According to the London-based ITWF, 250,000 Burmese migrant fishermen and

women work in Thailand’s fishing industry, at sea and in fish-processing factories.

Only 70,000 are legally registered. With little or no legal status or protection, many
face brutality and near slavery.
“Abandoned, not Forgotten” can be viewed on the Web site

www.itfglobal.org/fisheries/film.cfm or on YouTube
http://www.youtube.com/watch?v=deCo_ZBSk-U
THE BACK PAGE
Burmese Journalist Wins Major

International Press Award
A Burmese journalist who works for The

Associated Press has received the 2008 Journalism
and Courage Award from the International
Women’s Media Foundation.
The journalist, Aye Aye Win, has worked as a

reporter in Burma for nearly 20 years—a “risky
business,” she said in a written acceptance speech.
Only a free press could guarantee a free society, she
said.
Aye Aye Win The award was accepted on her behalf by John
Daniszewski, AP’s international managing editor.
He said Aye Aye Win represented the best tradition of journalism—telling the truth
and helping to keep people informed and enlightened.
Among those attending the award ceremony in New York last month was the city’s
mayor, Michael Bloomberg.

INTELLIGENCE
Intelligence (November 2008)

Four Rising Stars
Military sources have reported that there are four army officers favored by Snr-Gen
Than Shwe who could potentially become commander in chief of Burma’s armed
forces: Lt-Gen Myint Swe, head of the Bureau of Special Operations (5) and a
member of the ruling junta; Lt-Gen Myint Hlaing, the air defense chief; Maj-Gen
Min Aung Hlaing, commander of the Triangle Region Command; and Gen Thura
Myint Aung, currently serving as adjutant general at the Defense Ministry.
Although Myint Swe has an advantage thanks to his close personal ties to Than
Shwe and his wife, the other contenders also warrant close attention. Thura Myint
Aung was formerly posted in Irrawaddy Division as the commander of the
Southeast Regional Command—a position that often leads to promotion to the top
post. Min Aung Hlaing, who has recently appeared in state-run newspapers and has
held a series of meetings with ceasefire groups in northern Shan State, also looks
like a serious candidate for the position.
The reports follow the apparent fall from grace of Gen Thura Shwe Mann, whose
two sons’ high-profile business activities have attracted the disapproving attention
of Than Shwe and his deputy, army chief Gen Maung Aye.

Cracks among the Wa?
The United Wa State Army (UWSA), a powerful

ceasefire group, is facing deepening divisions and
may soon split due to pressure from the Burmese
military regime to disarm, according to sources
close to the group.
Two factions have coalesced around rival leaders

Bao Yuxiang and Wei Hsueh-kang, who are
believed to be at loggerheads over how to respond
to demands from the junta, which wants the UWSA
Wei Hsueh-kang to lay down arms and participate in the upcoming
2010 election.
Sources on the Burma-China border said that Wei, an alleged drug trafficker who is
wanted in neighboring Thailand, wants to transform the Wa army into a pro-junta
militia group, while Bao has been more resistant to pressure from Naypyidaw.
Wei reportedly expressed a willingness to work more closely with the regime as it
makes a bid for legitimacy based on a new constitution and the 2010 election.
UWSA Chairman Bao and his supporters, meanwhile, are reportedly carrying out
military training exercises at the UWSA headquarters of Panghsang, perhaps in
anticipation of a clash with Burmese troops. The UWSA has an estimated 20,000
soldiers deployed along Burma’s borders with Thailand and China.
Refugee Resettlement Program

Under Review
The United Nations refugee agency, UNHCR, in October temporarily suspended its
resettlement program for asylum seekers in nine refugee camps along the Thai-
Burmese border in order to carry out a thorough review.
The move is believed to be in response to reports that some Burmese seeking to

migrate to Western countries were using the services of brokers to win recognition
as refugees so they could take advantage of the program. The scheme also allegedly
involved some camp authorities, members of nongovernmental organizations and
UN staff.
According to sources, brokers enabled Burmese without refugee status to resettle

overseas for a fee of between 50,000 and 100,000 baht (US $1,500-3,000). One
recently published report in a Burmese-language newspaper based in Thailand said
that a family paid about 300,000 baht ($9,000) to resettle in the US after moving
from Rangoon to the Noh Poe refugee camp in Thailand’s Umphang Province.
Such abuses have inevitably affected many legitimate asylum seekers. Sources say
that some refugees who applied to join the resettlement program were rejected
because their names were already on the list of applicants who had been resettled,
apparently as a result of identity theft.
The sources added that others, who have already been approved, are now stranded
in the camps, as the UNHCR conducts its investigation into these and other
irregularities.
NEWS IN BRIEF
News in Brief (November 2008)
Thai Opposition Seeks to Oust another PM
Anti-government protesters march during a

rally in Bangkok on October 20, 2008.
About 1,000 anti-government protesters
marched past Bangkok’s upmarket shopping
malls accusing police of brutality, upping Anti-government protesters
pressure on the increasingly isolated prime
seeking to oust Thai Prime
minister. (Photo: AFP)
Minister Somchai Wongsawat
continued to occupy Government House in Bangkok throughout September and
October. The protesters—supporters of the People’s Alliance for Democracy—have
already forced the resignation of former Prime Minister Samak Sundaravej, but
have vowed to maintain their vigil until all politicians loyal to convicted former
premier Thaksin Shinawatra have been purged from power. Meanwhile, a military
standoff between Thailand and Cambodia appeared to diffuse when the respective
prime ministers pledged to find a peaceful resolution after skirmishes broke out in
October over a disputed 900-year-old temple.
100 NLD Youth Members Resign
More than 100 youth members of Burma’s main opposition party, the National
League for Democracy (NLD), have resigned, complaining that the party did not
give them a democratic voice in the decision-making process. The group urged the
NLD to air discussions on the junta-drafted constitution as well as campaign for the
support of the people and conduct a dialogue with ethnic leaders. “The Burmese
public wants to know how the NLD will approach the election in 2010 and how the
party intends to lead the country,” said one youth member.
Authorities Deny Chin Villagers Food Aid
The local authorities in Chin State have prohibited the Country Agency for Rural
Development (CAD)—a Roman Catholic-based NGO in Rangoon that facilitates
sanitation, education and construction projects in the most remote parts of Chin
State in western Burma—from delivering emergency food aid to about 1,000 Chin
villagers. According to a CAD assessment, farmers from seven villages in Haka
Township face a food crisis while hundreds of acres of land lie fallow after an
infestation of rats destroyed rice crops followed by a drought earlier this year.
KNU Appoints First Female Leader
Zipporah Sein was elected general-secretary of the Karen National Union (KNU),
one of the strongest armed rebel groups in Burma. She assumes the position of the
late KNU General-Secretary Mahn Sha, who was assassinated on February 14,
2008, by two gunmen allegedly hired by a Karen breakaway rebel group. At the
recent congress meeting, the octogenarian soldier Gen Tamla Baw was named
chairman.
Burma’s Wild Cats Killed for Trade: WWF
Everything from the skin and bones to the teeth and claws of almost 1,200 wild cats
has been for sale at wildlife markets in Burma over a 15-year period, according to a
World Wildlife Fund (WWF) report. Three of the four markets surveyed were
located on international borders with Thailand and China, where there is a
flourishing demand for exotic animal parts used in traditional medicines. The WWF
urged a tightening of national legislation and better cross border co-operation with
neighboring countries, particularly Thailand and China.
Rangoon Commuters Afraid of Gas Explosions
Many Rangoon residents are afraid to ride the city’s buses and taxis after a pickup
truck exploded, with speculation rife that the blast which took seven lives was
caused by an exploding compressed natural gas (CNG) cylinder on the truck. Within
a two-week period, explosions occurred on three passenger-carrying vehicles
apparently powered by CNG. As one Rangoon resident put it, “Riding the bus is like
sitting on a time bomb.”
Appeal Filed against Suu Kyi’s Detention
A legal representative of Burma’s detained opposition leader Aung San Suu Kyi has
handed in to the military government in Naypyidaw a formal appeal against the
latest extension of her house arrest. No reply was received from the regime. Suu
Kyi’s latest five-year term of house arrest was extended in May for a further year.
She has spent more than 13 of the past 19 years confined to her Rangoon home.
Philippine Supreme Court Rejects Proposal for Muslim Autonomy

The Philippine Supreme Court

threw out a proposed accord to
grant minority Muslims
expanded autonomy after
Christian protests and
renewed fighting convinced
the government to abandon
the deal. The court had already
blocked the planned August 5
Armed separatist Muslim guerrillas of the signing of the agreement after
Moro Islamic Liberation Front raise their Christian politicians in the
rifles at a base in Maguindanao Province in
the southern Philippines. (Photo: AFP) southern region of Mindanao,
scene of a decades-long
Muslim rebellion, claimed it violated the constitution and could lead to the partition
of the Philippines. The move angered Moro Islamic Liberation Front guerrillas, who
went on a rampage August 18, shooting or hacking to death at least 37 people in
several southern towns.
UN Chief Says He’s Frustrated by Burma
UN Secretary-General Ban Ki-moon has said he is frustrated by the Burmese

government’s failure to take “meaningful steps” in response to appeals by the
international community. Ban called for the release of all political prisoners,
including detained pro-democracy leader Aung San Suu Kyi, as well as a time-
bound dialogue to include all stakeholders in Burma, such as opposition parties,
ethnic representatives and the Burmese generals. Earlier, the UN chief said he was
not certain he would make a tentatively scheduled trip to Burma in December,
saying so far he saw no tangible progress in achieving UN-mandated goals.
ICG Urges Cooperation with Junta
The Brussels-based International Crisis Group (ICG) has called for the international
community to consolidate relations with Burma’s military regime in the wake of
coordinated efforts made following the Cyclone Nargis disaster. The report said that
aid is essential for humanitarian reasons, but is also the best available opportunity
for the international community to promote positive change in Burma. The ICG
said that Burma’s political reform remained vital and should continue to be the

subject of high-level international diplomacy and pressure. The ICG claimed that it
was a mistake in the Burma context to use aid as a bargaining chip, to be given only
in return for political change.
UN Urges Indonesia to Stop Imprisoning Drug Users
The United Nations has urged Indonesia to treat drug abusers like patients, not
criminals, saying the shift could help prevent an explosion in HIV infections. The
roughly 28,000 drug users jailed by Indonesia should be in clinics, not detention
facilities, said Christian Kroll, the UN global coordinator for HIV/AIDS. Up to 25
percent of convicted drug users in Indonesian prisons are believed to have HIV, the
virus that causes AIDS, the National AIDS Commission estimates. Drug use is
rampant in detention facilities and each year dozens of inmates die of AIDS while in
custody.
China Jails 8 Tibetan Monks for Bombings
Eight Buddhist monks convicted of bombing a government building in Tibet during

an anti-government uprising in March have been sentenced to prison, two of them
for life. Chinese state media said eight monks from the Tongxia Monastery in
eastern Tibet confessed to planting a homemade bomb that exploded at a
government building in Gyanbe Township on March 23. No casualties or damage
were reported. The monks did not appeal their sentences.

BUSINESS
Burma’s Garment Industry Hit by Global Financial Crisis
Burma’s vital garment

industry is suffering factory
closures and layoffs due to a
sharp drop in orders as a
result of the global financial
crisis. “Orders for new
consignments have reduced,
and we will see a serious
impact by the middle of
December,” said Myint Soe,
A woman works inside a deserted garment the chairman of the Myanmar

factory in Rangoon. (Photo: AFP) Garment Manufacturers
Association. The fall in orders
could lead to workers being dismissed and the closure of some production facilities.
About 30 percent of Burma’s garment exports go to Japan, another 30 percent to
the EU and the rest to Latin America, Turkey and South Africa. The industry
suffered a setback early this year when South Africa’s largest clothing retailer
canceled orders, citing the military crackdown on anti-government protests in
September 2007. That ban led to the closure of about 35 factories in Burma. About
100 garment factories remain, employing from 80,000 to 100,000 workers,
compared to more than 270 factories before 2003, when the US imposed economic
sanctions. Burma earned US $282 million from garment exports in the 2007-08
fiscal year.
UN Chief: Millions of Migrant Workers at Risk
Protecting the rights and livelihoods of millions of migrant workers during the
global slowdown will benefit economies, UN Secretary-General Ban Ki-moon said at
the Global Forum on Migration and Development in Manila in October. Ban said
that constraining migration will only make lives more miserable for an estimated
200 million laborers, but will never stop them from crossing borders. With more
than 8 million overseas workers, the Philippines is among the world’s top exporters
of human labor, together with Mexico, India, Indonesia, Sri Lanka and Pakistan.
President Gloria Macapagal Arroyo of the Philippines also called on governments to
strengthen laws to protect migrant workers, saying, “All eyes may be glued to stock
markets, but we can’t lose sight of the poor.” Some US $14 billion in remittances
from Filipinos abroad last year amounted to 10 percent of the Philippines’ GDP.
Jade and Gem Sale Earns Burma US $175 million
Burma earned more than US $175 million from its latest government-sponsored
sale of gems, despite a US ban on their import. An organizer of the gems emporium
told The Associated Press that 2,648 gem merchants participated from nearly a
dozen countries, including China, Thailand, Japan and Canada, and that most of
the revenue from the 13-day auction in October was earned from the sales of jade,
which fetched more than $172 million. Burmese gem sellers say the sanctions have
very little impact on their business because they rely mainly on Chinese buyers. The
largest contingent at the latest sale was more than 2,200 gem merchants from
China, the main market for Burmese jade.
Hanoi, Ho Chi Minh City to Upgrade Urban Transport
Vietnam plans to build two new rail systems in Hanoi and Ho Chi Minh City at a
cost of nearly US $15 billion, hoping to help ease the overloaded traffic system in
the country’s two booming cities. Half of the amount will be spent on building
tramways for sky trains and subways in Hanoi. The other half will be invested in
constructing urban railways and a metro in Vietnam’s southern hub of Ho Chi Minh
City, the government said in a report posted on its Web site. Prime Minister Nguyen
Tan Dung has approved the project and instructed officials to prepare plans. Of the
total investment, some $12 billion is to be raised from foreign sources including
official development assistance for Vietnam, according to the announcement. The
projects are expected to be completed by 2020.
Falling Rubber Prices Hurt Burmese Companies
Falling rubber prices worldwide have caused many Burmese companies to curtail
exports and temporarily shut down. Most rubber trading businesses in Mon State, a
major source of rubber, are feeling the effects of falling prices and have cut back on
business. Many traders have leveraged loans and are worried about meeting their
repayment schedules. Companies are holding back shipping exports in the hope
that prices will turn around quickly. Rubber, a major agricultural export, is mostly
shipped to China, Singapore and Malaysia. During fiscal year 2007-08, Burma
cultivated more than 364,500 hectares of rubber, producing more than 80,000
metric tons.
တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္
ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၉-၉-၀၈)။ ။ http://www.newskhitpyaing.co.cc/?p=166
ဒီစကားဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြကို အေျခခံပညာသူငယ္တန္းက အစ၊

တကၱသိုလ္ မဟာဝိဇၨာအထိ တသက္ပန္လံုး ဆုိရမေလာက္ ျပဳစုရွာေဖြျပ႒ာန္းေပးခဲ့တဲ့
ပညာေရးသမားလည္းျဖစ္၊ ပညာရွိႀကီးတဆူလည္းျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ေျပာခဲ့တဲ့
စကားပါ။ တပည့္က ဆရာကို ေတာ္႐ံုေမးခြန္း တခုေလာက္ ျပန္ေမးတာေတာင္ မႀကိဳက္တတ္တဲ့
ဗမာျပည္မွာ ဒီလုိစကားမ်ိဳးကို ထုတ္ဟေျပာဆိုဖုိ႔ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့
ေစတနာနဲ႔ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ ဦးေႏွာက္က စိမ့္ထြက္လာတဲ့ “မဟာပညာေရးဝါဒ”
တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစကားဟာ ဒီမွာတင္ ဆံုးတာမဟုတ္ေသးဘူး။ “တပည့္တို႔ဟာ ဆရာ့ပခံုးေပၚတက္ၿပီး

တဆင့္ထက္တဆင့္ျမင့္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ဆရာ့တုိ႔ပခံုးေပၚကို တက္ၾကပါတဲ့။” ဒါဟာ သူက
တပည့္ေတြကို အခြင့္ႀကံဳတုိင္းေျပာေလ့ရွိတဲ့ စကားစု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေစတနာအတုိင္းလည္း
တသက္လံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့ၿပီး သူ႔တပည့္ ဗမာေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြကို
ေတာ္သထက္ေတာ္ေအာင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွာေဖြကူညီအားထုတ္ေပးခဲ့တယ္။
သူတပည့္ဆုိတာ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္တုိ႔ကအစ သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သိန္းေဖျမင့္၊
ဒဂံုတာရာ၊ ေဒၚအမာ၊ ေဒၚအုန္းအလယ္၊ ေအာင္သင္း၊ ထြန္းျမင့္ (မင္းေမာ္) တုိ႔အဆံုး
အားလံုးတပည့္ မ်ိဳးဆက္သံုး၊ ေလးဆက္ကို ဆုိလုိပါတယ္။
ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ႏုိင္ငံေရးသမားမဟုတ္လုိ႔ ဆရာႀကီး

သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းေလာက္ လူသိမမ်ားေပမယ့္ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းႏွင့္တကြေသာ
ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ ပညာရွိေတြ၊ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာေတြ စတဲ့ႏုိင္ငံေတာ္မ်က္ႏွာဖံုး
လူႀကီးလူငယ္အားလံုးက ၾကည္ညိဳေလးစားခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို ၁၉၂၀ ခုႏွစ္မွာ တည္ေထာင္တယ္။ အသက္ (၂၄) ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့

ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ဖြင့္လွစ္စ အေရွ႕တုိင္းဘာသာမ်ားဌာနမွာ ပါေမာကၡျဖစ္ေနရာက

အဂၤလန္ကိုပညာသင္သြားရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အသက္ (၃၂) ႏွစ္ပါ။ အဲဒီမွာ ဝိသုဒၶိမဂ္ကို
အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆုိလုိ႔ ပါဠိက်မ္းစာအသင္းက ေရႊဒဂၤါးတေထာင္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရပါတယ္။
အိႏၵိယနဲ႔ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ) တုိ႔မွာ အဂၤလိပ္စာတတ္
ပါဠိပညာရွင္အေက်ာ္အေမာ္ေတြရွိေပမယ့္ ေရႊဒဂၤါးဆုေငြ တေထာင္ေပးမယ္လုိ႔
ေၾကာ္ျငာတာေတာင္ ထြက္မလာခဲ့ပါ။ ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ဖခင္က ခရစ္ယာန္ျဖစ္လုိ႔ သားလည္း
ခရစ္ယာန္ျဖစ္ေပမယ့္ အေမဘက္ကအဘုိးက သာသနာပိုင္ဆရာေတာ္ ဦးဝိသုဒၶသီလာစာရ
ျဖစ္လုိ႔ ဗုဒၶစာေပျဖစ္တဲ့ ပါဠိစာေပက်မ္းဂန္ေတြကို နားလည္ႏုိင္တဲ့ အေျခခံေကာင္း
ရွိခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ပါဠိဘာသာနဲ႔ အိႏၵိယတကၠသိုလ္က မဟာ
ဝိဇၨာဘြဲ႔ရထားသူအျဖစ္နဲ႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ အေရွ႕တုိင္းဘာသာစကားဌာနမွာ ျမန္မာထဲက
ပထမဆံုး ပါဠိပါေမာကၡ ခန္႔အပ္ခံရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လန္ဒန္ပါဠိက်မ္းစာအဖြဲ႔ရဲ႕
ရန္ကုန္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လယ္တီ ဆရာ ေတာ္က အစ အရွင္ဇနကာဘိဝံသအဆံုး
ပါဠိက်မ္းတတ္ဆရာေတာ္ အေက်ာ္အေမာ္မ်ားနဲ႔လည္း ပါဠိဘာသာစကားကိစၥနဲ႔
ဗုဒၶစာေပကိစၥေတြကို နည္းခံေလ့လာသူတဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ျမန္မာမႈ၊ ျမန္မာစာေပကို အလြန္ေလးစားျမတ္ႏုိးၿပီး ဗုဒၶစာေပသာမက

ျမန္မာစာေပနဲ႔ ျမန္မာသမုိင္း ကိုလည္း ေခတ္မီသုေတသနနည္းနာမ်ားနဲ႔
ေရွးဦးေလ့လာလုိက္စားခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ လူငယ္တဦး အေနနဲ႔
တကၠသိုလ္ဆရာျဖစ္လာေပမယ့္ ေတာင္ရွည္ပုဆိုး၊ တုိက္ပံုအကၤ်ီနဲ႔ ေခါင္းေပါင္း
အုပ္ေပါင္းဝတ္ဆင္ၿပီး ေက်ာင္းတက္၊ စာသင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး
သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းလုိ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးက ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးၿပီး အားထားေလးစားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဖြင့္စမွာပဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတုိင္း တန္းနိမ့္ျမန္မာစာ

မသင္မေနရလုပ္ဖုိ႔နဲ႔ ဂုဏ္ထူးတန္းမ်ား ဖြင့္ဖုိ႔ကို အားထုတ္ခဲ့ရာမွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။
ပုဂံေက်ာက္စာေတြကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ကူးယူၿပီး စာအုပ္တြဲ (၅) တြဲထုတ္ေဝ
သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ “မင္းတုိ႔မွာ တကၠသိုလ္သင္ေလာက္တဲ့ ျမန္မာစာေပက်မ္းဂန္ေတြ
ရွိရဲ႕လား” လုိ႔ အဂၤလိပ္ေတြ ေမးတာကို တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ သူကိုယ္တုိင္ႀကီးမႉး အုပ္ခ်ဳပ္ေနရတဲ့
ဘားနာဒ္အခလြတ္ ပိဋကတ္တိုက္မွာ
ေပမူ ပုရပိုက္မူေတြနဲ႔ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာစာေပက်မ္းဂန္ေတြထဲက (၄၆) အုပ္ကို ျမန္မာပညာရွိေတြ
အကူအညီယူရင္း တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး ျမန္မာစာေပသမုိင္း က်မ္း
တေစာင္လည္း ျပဳစုထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ျမန္မာစာဂုဏ္ထူတန္းကေန သိပၸံေမာင္ဝ၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊
မင္းသုဝဏ္၊ ကုသ စတဲ့ ေခတ္ဆန္းစာေပသမားေတြကို ေမြးထုတ္ရင္း အမ်ိဳးသားေက်ာင္းေတြကုိ
အေျခခံလာတဲ့ ျမန္မာစာေပ သင္ၾကား ေလ့လာမႈကို တကၠသိုလ္ လက္ဆင့္ကမ္းယူ
ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့ႏုိင္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးမွာ အရင္က မရွိဖူးေသးခဲ့တဲ့ စနစ္သစ္ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာဖတ္စာ၊

ေက်ာင္းသံုးပါဠိသဒၵါ၊ ျမန္မာသဒၵါ၊ ျမန္မာ ဝါက်ဖြဲ႔ထံုးက်မ္း စတဲ့ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြကို
ျပဳစုေပးခဲ့ေပးၿပီးေနာက္ အၿငိမ္းစားယူၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း စာေပဗိမာန္၊
ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္းေကာ္မရွင္၊ သက္ႀကီးတကၠသိုလ္ စသည္တုိ႔မွာ
ႀကီးမႉးအုပ္ခ်ဳပ္မႈတာဝန္ေတြကိုလည္း ယူခဲ့ပါေသးတယ္။ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြထဲမွာ
ဇာတကဝတၳဳေတြ၊ ဇာတ္ႀကီး (၁၀) ဘြဲ႔ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဝင္စာေပေတြထဲက စာေပေတြ ထုတ္ႏုတ္
ျပ႒ာန္းေပးလုိ႔ ခရစ္ယာန္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ၿငိဳျငင္ပုတ္ခတ္မႈေတြကို ခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။ “မင္းတုိ႔ခရစ္ယာန္
သာသနာ ျပဳရာမွာျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ ဒါေတြမေလ့လာလုိ႔ရွိရင္
ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာေနၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အဆင္ေျပခ်င္ရင္ ဒါေတြကို
မင္းတုိ႔ကိုယ္တုိင္ ေလ့လာသင့္တယ္” လုိ႔ေျပာမွ ၿငိမ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္တဲ့။
ဆရာႀကီးဟာ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းလုိ ႏုိင္ငံေရးမွာ မပါဝင္ခဲ့ေပမယ့္ အႀကီးျမတ္ဆံုး

ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီး တဦးအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာစာေပ၊ ျမန္မာစကားတုိ႔ကို
ေစာင့္ေရွာက္ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သူအျဖစ္နဲ႔ေရာ ျမန္မာပညာေရးကို ပဲ့ကိုင္
ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သူအျဖစ္နဲ႔ေရာ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ထိပ္ဆံုးတန္းပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။
သူကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ပါဝင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသုေတသနအသင္း ၁၉၁၀ နဲ႔

ျမန္မာႏုိင္ငံပညာ ျပန္႔ပြားေရး အသင္း ၁၉၂၈ တုိ႔ကေန ျမန္မာစာေပ၊ ျမန္မာသမုိင္းနဲ႔
ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈတုိ႔ကို သုေတသနျပဳျခင္း၊ စာအုပ္ထုတ္ေဝျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ သုေတသနအသင္း ဂ်ာနယ္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ထိပ္တန္းအက်ဆံုး
သုေတသနဂ်ာနယ္အျဖစ္ ထင္ရွားပါတယ္။ ဆရာႀကီးကိုယ္တုိင္ အသင္းဥကၠ႒၊
ဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာ၊ ေငြထိန္း စသည္ျဖင့္ တႀကိမ္မက တာဝန္ယူခဲ့ရၿပီး သူတပည့္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့
ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္၊ ဦးမ်ိဳးမင္း၊ ေဒါက္တာ ညီညီ၊ ဦးေသာ္ေကာင္း၊ ေဒါက္တာ သန္းထြန္း စတဲ့
သုေတသီပညာရွင္မ်ားက ပခံုးေျပာင္းတာဝန္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတုိးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းတဲ့
စာအုပ္ထုတ္ေဝေရးအဖြဲ႔ငယ္မွာ ေမာင္စြမ္းရည္လည္း ပါဝင္ခဲ့ရေပမယ့္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊
ဆရာမင္းသုဝဏ္တို႔ ကိုယ္တုိင္ တာဝန္ေပး၊ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝခိုင္းထားတဲ့
ဗံုႀကီးသံေကာက္စုိက္သီခ်င္းမ်ား စာမူေတာင္ မထုတ္ေဝလုိက္ရဘဲ အသင္း
ဖ်က္သိမ္း၊ ခ်ိတ္ပိတ္ရာ သူ႔စာမူပါသြားခဲ့ပါတယ္။ အသင္းဖ်က္သိမ္းေစသူကေတာ့
ဗုိလ္ေနဝင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဗုိလ္ေနဝင္းဟာ သူေက်ာင္းထုတ္ခံခဲ့ရတဲ့တကၠသိုလ္၊ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္အုပ္စု ဗုိလ္ေအာင္ဆန္း၊

ဗုိလ္လက္်ာ စသူတုိ႔ ေမြးထုတ္ ေပးရာ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢေခါင္းေဆာင္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ရာ
တကၠသိုလ္ကို အာဃာတထားၿပီး တကၠသိုလ္သမဂၢ အသင္းႀကီးကိုပါ ဖ်က္ဆီးခဲ့တာ
ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ စတဲ့တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ေခတ္စမ္းစာေပသမားေတြကို လည္း
“ခရစ္ယာန္ႀကီးေဖေမာင္တင္ရဲ႕တပည့္ေတြ” အျဖစ္နဲ႔ အၿငိဳးထားပါတယ္။ ဦးေဖေမာင္တင္နဲ႔အတူ
ျမန္မာႏုိင္ငံ သုေတသနအသင္း တည္ေထာင္ခဲ့သူ သတုိးသီရိသုဓမၼဘြဲ႔ရ ဆရာႀကီး ဖာနီဗယ္နဲ႔
ဆရာႀကီး လုစ္တုိ႔ကိုလည္း CIA လုိ႔ စြပ္စြဲၿပီး တုိင္းျပည္က ႏွင္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းမွာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးတည္ေထာင္သူ

သခင္ဗေသာင္း၊ သခင္ေလးေမာင္ စတဲ့သခင္မ်ားနဲ႔ သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္လွေဖ
(ဗိုလ္လက္်ာ)၊ သခင္ဗဟိန္း၊ ဗုိလ္ေဇယ်၊ ဗုိလ္ရန္ႏုိင္စတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဖဆပလ၊ ဘီအုိင္ေအ
စတဲ့အဖြဲ႔အစည္းတည္ေထာင္သူေတြ အားလံုးဟာ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ရဲ႕ တပည့္ရင္းေတြ
ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ အဂၤလိပ္အစိုးရ အရာရွိႀကီးတဦးျဖစ္ေပမယ့္
တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးက တပည့္ေတြကို လစဥ္ေငြေၾကးရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့ခဲ့ပါတယ္။ ဘီအိုင္ေအ

၀င္လာေတာ့လည္း ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းတို႔ကို ရန္ပံုေငြ ဆီးၿပီး လႉခဲ့ပါတယ္။ ဒီတပည့္ေတြထဲမွာ
သူမပါဘူး။ ဒါေတြေၾကာင့္ ဆရာႀကီးကို ဗုိလ္ေနဝင္း အၿငိဳးထားခဲ့ပံုရပါတယ္။
“ခရစ္ယာန္ႀကီးေဖေမာင္တင္” လုိ႔ေခၚခဲ့တာဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ရန္တုိက္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပံုရၿပီး
တကယ္ေတာ့ သူကိုယ္တုိင္က ရတနာသံုးပါးနဲ႔ အလြန္ေဝးလုိ႔ ငါးပါးသီလေတာင္ေျဖာင့္ေအာင္
ဆုိတတ္ပံုမရပါ။
ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ဟာ အဂၤလိပ္အစုိးရေခတ္မွာ အဂၤလိပ္အရာရွိႀကီး ျဖစ္လာေပမယ့္

အေျခခံေက်ာင္းသားဘဝ ကတည္းက အဂၤလိပ္အရာရွိေတြကို လက္အုပ္ခ်ီႏႈတ္ဆက္ရမယ္ဆုိတဲ့
အမိန္႔ကို ဦးေဆာင္ဆန္႔က်င္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝမွာလည္း
ျမန္မာအသင္းမွာ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံေဟာင္းတဦး ဟာေဗးအဒမ္ဆင္နဲ႔ ဥကၠ႒ ရာထူးမွာ
ယွဥ္ၿပိဳင္အႏုိင္ယူခဲ့လုိ႔ ျမန္မာျပည္ကို အျမန္ျပန္လာခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးျဖစ္ေတာ့လည္း
အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႐ူပေဗဒပါေမာကၡ မစၥတာ ပီးေကာ့ဟာ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္း
လက္ေထာက္ျမန္မာတဦးကို လက္သီးနဲ႔ထုိးလုိ႔ အေရး ယူခဲ့ရာမွာ ပါေမာကၡႀကီးဟာ
အလုပ္ကႏုတ္ထြက္ၿပီး အဂၤလန္ျပန္ပို႔ခံရပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြကို
အန္တုအေရးယူရဲတဲ့ အျပဳအမူဟာ ေတာ္႐ံုသတၱိနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
သာသနာေရး ႐ႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ သူ႔ေခတ္မွာ အလြန္နည္းပါးလွတဲ့

ဗုဒၶသာသနာျပဳပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ သူ႔ေလာက္ (ဦးေဖေမာင္တင္) ထိေရာက္ေအာင္
ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သူ နည္းပါလိမ့္မယ္။ ဆရာႀကီးဟာ အ႒သာလိနီ၊ ဝိသုဒၶိမဂ္၊ ဓမၼစႀကၤာသုတ္၊
အနတၱလကၡဏသုတ္ ကအစ ေရႊတိဂံုဘုရားရွိခုိးအထိ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆုိခဲ့ၿပီး အေမရိကန္
တကၠသိုလ္တခု (ခ်ီကာဂုိ) မွာ ဗုဒၶစာေပကို ၁၉၅၇-၁၉၅၉ မွာ ပို႔ခ်ရင္းက
တျခားတကၠသိုလ္မ်ားကိုပါ သြားေရာက္ ေဟာေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
လန္ဒန္ပါဠိအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ျမန္မာျပည္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႔ ပါဠိပါေမာကၡျဖစ္စကေန ၁၉၇၂ ခုႏွစ္
ကြယ္လြန္ခါနီးအထိ ပါဠိအ႒ကထာအတြဲ (၅၀) ထုတ္ေဝေရးမွာလည္း တည္းျဖတ္သူ
(အယ္ဒီတာ) အျဖစ္ တာဝန္ ေပးခံရသူျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဟုတ္သူေရာ၊
မဟုတ္သူမ်ားကပါ ဗုဒၶစာေပပညာရွင္အျဖစ္ ေလးစားခံရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီး
လန္ဒန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝက ဝိသုဒၶိမဂ္ဘာသာျပန္လုိ႔ ရခဲ့တဲ့ ဆုေငြကိုေတာင္
ကိုယ္တုိင္မခ်မ္းသာပဲနဲ႔ ပါဠိက်မ္းစာအသင္းကို အားလံုးလႉခဲ့ပါတယ္။
ဆရာႀကီးဟာ အေျခခံပညာေရးနဲ႔ တကၠသိုလ္ပညာေရးအတြက္

လုိအပ္တဲ့ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပဳစုထုတ္ေပး ခဲ့သူ၊ ျမန္မာစာေပနဲ႔ ျမန္မာသမုိင္း၊
ျမန္မာဘာသာေဗဒ ေလ့လာေရးတုိ႔မွာ လမ္းခင္းေပးခဲ့သူ၊ ၁၉၂၀ အမ်ိဳးသားပညာ ေရးက
ေမြးထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းထြက္ လူငယ္ေတြကို တကၠသိုလ္က ဆီးႀကိဳၿပီး
ျမန္မာစာေပ သင္ယူ ေလ့လာမႈကို ျမႇင့္တင္ေပးရင္း ေခတ္စမ္းစာေပဆုိတဲ့
ျမန္မာစာေပသစ္က႑တခုကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့သူ၊ ဗုဒၶစာေပ၊ ပါဠိစာေပ ကမာၻျဖန္႔ရာမွာ
ေရွ႕တန္းကပါဝင္ခဲ့သူ ျမန္မာ့ေက်းဇူးရွင္ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးစင္စစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာႀကီးက ျမန္မာစာေပသမုိင္းကို ေဟာေျပာပို႔ခ်ရာမွာ “ငါတုိ႔စာေပဟာ ေက်းဇူးသိျခင္းတရားနဲ႔

စတင္ခဲ့တာ” လုိ႔ ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာကို လက္ညႇိဳးထိုးၿပီး ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆုိေလ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးဟာ ျမန္မာစစ္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕ေက်းဇူးကန္းတာကို ခံရင္း
ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရရွာပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္ တင္ဟာ ၁၉၃၆ ကိုႏု၊ ကိုေအာင္ဆန္း၊
မအမာ၊ မအုန္းတုိ႔ရဲ႕သပိတ္အၿပီး၊ ၁၉၃၇ မွာ ျမန္မာထဲက ပထမဆံုး တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းအုပ္
ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားအျဖစ္နဲ႔ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ေနဝင္းဟာလည္း
ဆရာႀကီးရဲ႕ တပည့္ျဖစ္ခဲ့ဖူးမွာပါ။ ဒီလုိေက်းဇူးကန္းတဲ့ တပည့္မ်ိဳးေတြ မေပၚေပါက္ေအာင္
က်ေနာ္တုိ႔ေခတ္ရဲ႕တာဝန္ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ေခတ္သစ္ျမန္မာစာေပသမုိင္းမွာ ေက်းဇူးသိျခင္းတရားနဲ႔ပဲ မႊမ္းထံုပါေစသတည္း။
ဒုတိယပင္လံု (သို႔မဟုတ္)
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ
(စီအာပီပီ)
ရာဇာဓိရာဇ္ (၃၀-၉-၀၈)။ ။
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီသည္ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္

အႏိုင္ရႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းထားေသာ
အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ စီအာပီပီ၏ အဓိကရည္မွန္းခ်က္သည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္
မေပၚေပါက္မီကာလအတြင္း လႊတ္ေတာ္ကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရးကိစၥ အဝဝကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရန္
ျဖစ္သည္။ ၁၆၊ ၉၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ စီအာပီပီ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္သက္တမ္းမွာ (၁ဝ)
ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလက ကၽြႏ္ုပ္ နယ္သာလန္ႏုိင္ငံတြင္ ရွိေနစဥ္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ၊ ပါရီၿမိဳ႕၌

ဦးႏြယ္ေအာင္ ဦးစီးေသာ ဘားမားဖုိရမ္အဖြဲ႕ႏွင့္ ဥေရာပေရာက္ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခဲ့ပါသည္။ ယင္းအစည္းအေဝးသို႔
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားၫြန္႔ေပါင္းအစုိးရ (အန္စီဂ်ီယူဘီ) ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ
စိန္ဝင္းလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းအစည္းအေဝး၌ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ
ဖြဲ႕စည္းျခင္းအေၾကာင္းကို ကၽြႏ္ုပ္တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ စီအာပီပီသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္
အဓိက အေရးႀကီးဆံုးေသာ ႏိုင္ငံေရးတပ္ေပါင္းစု အဖြဲ႕ျဖစ္၍ မည္သို႔စတင္ ႀကဳိးစားခဲ့ေၾကာင္း
သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကို အမ်ားသိရွိရန္ မဂၢဇင္း (သို႔မဟုတ္) ဂ်ာနယ္တခုခုတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပရန္
ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြေသာ လူငယ္အခ်ဳိ႕က အႀကံျပဳခဲ့သည္။
နဝတအစိုးရသည္ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးပါက အႏိုင္ရႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားအား

အာဏာအပ္ႏွင္းၿပီး ၎တုိ႔၏ စစ္တန္းလ်ားသို႔ ျပန္မည္။ အေျခခံဥပေဒကို
ျပည္သူ႔ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကသာ ေရးဆြဲရမည္။ ျပည္သူ႔အာဏာကို ျပည္သူ႔ လက္ဝယ္သုိ႔

ျမန္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္အပ္မည္ဟုဆုိခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ၌ စစ္အစုိးရက အမ်ဳိးသားညီလာခံ
က်င္းပေပး ခဲ့သည္။ ယင္းညီလာခံတြင္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ စစ္အစုိးရ
စိတ္ႀကိဳက္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစု ပါဝင္သည္။
ယင္းညီလာခံတြင္ စစ္အစိုးရ ခ်မွတ္ထားေသာ အေျခခံမူ (၆) ခ်က္ႏွင့္ အေသးစိတ္အေျခခံမူ

(၁ဝ၄) ခ်က္ကိုသာ ေဆြး ေႏြးခြင့္ရွိသည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တင္ျပေသာ
မည္သည့္ေဆြးေႏြးခ်က္ကိုမဆို ညီလာခံေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်ခဲ့ သည္။ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး
ညီလာခံကို ခဏခဏ ရပ္နားေနသည္မွာ စစ္အစုိးရ အခ်ိန္ဆြဲေနျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး
လက္ဝါးႀကီးအုပ္ႏုိင္ရန္ က်ားကြက္ေရႊ႕ေနျခင္းသာျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
အန္အယ္လ္ဒီကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ တခ်ဳိ႕ တသီး ပုဂၢလအမတ္တုိ႔က ေက်နပ္မႈမရွိ၍ ညီလာခံမွ
ႏုတ္ထြက္ရန္ အေျခအေနတခုကို ေစာင့္ေနၾကသည္။
၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္လာသည္ႏွင့္ ညီလာခံသို႔

တက္ေရာက္ေနေသာ အန္အယ္လ္ဒီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း ညီလာခံမွ
ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၾကသည္။ စစ္အစိုးရ က်င္းပေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံလည္း ေခတၱခဏ
ရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့သည္။ အန္အယ္လ္ဒီသည္ လူမ်ဳိးစု ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ တပ္ေပါင္း စု ဖြဲ႕ႏုိင္ပါက
အလြန္အင္အား ေတာင့္တင္းလာမည္ျဖစ္၍ လူမ်ဳိးစုႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ေရးကို
ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ဆႏၵျပင္းျပေနသည္။ မြန္အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕မွ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ႏုိင္ေငြသိန္းႏွင့္ နုိင္ထြန္းသိန္းတို႔ကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ာ
းခ်မွတ္ခဲ့ရာမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မေရွးမေႏွာင္းတြင္ ျပန္လည္ လြတ္လာသည္။
ပါတီဖ်က္သိမ္းခံထားရေသာ မြန္အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ေရွ႕သို႔ ခရီးဆက္ႏုိင္ရန္

ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ရခိုင္၊ ဇိုမီးႏွင့္ ရွမ္းအမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕တုိ႔ကို
စည္း႐ံုးၿပီး အန္အယ္လ္ဒီႏွင့္ပူးေပါင္း၍ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ လုိအပ္မည္ျဖစ္ရာ
မြန္အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕သည္ (၁၂၊ ၁၂၊ ၁၉၉၅) ရက္ေန႔တြင္ ဗဟိုေကာ္မတီ အခ်ဳိ႕
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ေရး မဟာဗ်ဴဟာတရပ္ ခ်မွတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ထုိေၾကာင့္ စီအာ ပီပီသည္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာပင္ သေႏၶတည္လာသည္ဟု ဆုိရေပမည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ဦးသာဘန္းအား ႏိုင္ေငြသိန္းႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံၿပီး

မြန္အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕မွ ခ်မွတ္ခဲ့ ေသာ အစီအစဥ္ကို တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။
စစ္အစိုးရႏွင့္ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈ Confrontation အစီအစဥ္ျဖစ္၍
အလြန္အႏၲရာယ္မ်ားေသာကိစၥဟု ဦးသာဘန္းက ဆုိပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္ရန္ စစ္အစိုးရက ေျခလွမ္းျပင္ေနသည့္ ကာလျဖစ္၍
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး အစိုးရတရပ္ဖြဲ႕မည္ကို သူတုိ႔ အလြန္စိုးရိမ္ေနၾကပါသည္။ နဝတ၏
စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက လူမ်ဳိးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အသြားအလာကို မ်က္ျခည္မျပတ္
ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး အန္အယ္လ္ဒီပါတီႏွင့္ မပူးေပါင္းရန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို
ေထာက္ခံျခင္း မျပဳရန္၊ လူမ်ဳိးစုႏုိင္ငံေရးပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ခဏခဏ
ေခၚယူသတိေပးေနသည္။

ထို႔ေနာက္ ရခုိင္အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕အား ရွင္းျပရန္ ဦးသာဘန္းက
တာဝန္ယူမည္ဟုေျပာပါသည္။ သူတုိ႔အဖြဲ႕ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့ၿပီးေသာအခါ ဦးသာဘန္း၊
ႏိုင္ေငြသိန္းႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ (၃) ေယာက္လည္း ခ်င္းအမ်ဳိးသား (ဇိုမီး ကြန္ဂရက္) ႏွင့္
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျပန္သည္။ မၾကာမီကာလအတြင္း ဇုိမီးကြန္ဂရက္အဖြဲ႕လည္း ယင္းကိစၥကို
သေဘာတူ လက္ခံေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ထံ အေၾကာင္းျပန္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္
တႏွစ္အတြင္းမွာ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔သည္ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း (ဇိုမီး) ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကို စုစည္းႏိုင္ခဲ့သည္။
(၁၂၊ ၂၊ ၁၉၉၇) တြင္ အန္အယ္လ္ဒီဦးေဆာင္က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စု ေန႔၌
တက္ေရာက္လာၾကေသာ လူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဟိုတယ္တခုတြင္ ထမင္းလက္ဆံုစားရင္း၊
စီအာပီပီ ဖြဲ႕စည္းရန္ကိစၥကို ရွမ္းအမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ဦးစုိင္းၫြန္႔လြင္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ရာ ဥကၠ႒
ဦးခြန္ထြန္းဦးႏွင့္ တုိင္ပင္ၿပီး အေျဖေပးမည္ဟု ေျပာပါသည္။
ရွမ္းအမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ အက္စ္အန္အယ္လ္ဒီသည္ ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အမတ္ (၂၃)

ဦး ရရွိထားေသာ အဖြဲ႕ ျဖစ္၍ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအဖြဲ႕မ်ားအနက္ အင္အားအေကာင္းဆံုးေသာ
ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕တခုျဖစ္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(ယူအန္အယ္လ္ဒီ) အဖြဲ႕မဝင္ဘဲ တသီးတျခား ရပ္တည္ေနေသာ အဖြဲ႕လည္းျဖစ္ သည္။ ရွမ္းတုိ႔က
အန္အယ္လ္ဒီပါတီအား သံသယမ်က္လံုးႏွင့္ ၾကည့္ေနေသာအဖြဲ႕လည္းျဖစ္၍ တပ္ေပါင္းစုတြင္
ပါဝင္ပါ့ မလားဟု ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔က စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ ဦးစိုင္းၫြန္႔လြင္ႏွင့္ ဒုတိယအႀကိမ္
ေတြ႕သည့္အခါတြင္မူ ဦးခြန္ထြန္းဦးမွ သေဘာတူေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္ရွိ ၎အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏
သေဘာတူညီမႈ ရယူၿပီးမွ ၎င္းကိစၥေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္၍ ဒီႏွစ္မကုန္မီ ရွမ္းျပည္သို႔တက္ရန္
သူႀကိဳးစားမည္ဟုဆုိသည္။
ကၽြႏ္ုပ္သည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ၏ ရက္တရက္တြင္ ကိုးမုိင္ဘက္သို႔ ခရီးႀကံဳရင္း

စုိင္းၫြန္႔လြင္အိမ္ကို ဝင္ၾကည့္ ရာ သူရွမ္းျပည္မွ ျပန္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
သူတုိ႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းရာတြင္ အားလံုး သေဘာတူညီမႈရၿပီျဖစ္၍ ေနာက္ (၂)
ပတ္ခန္႔အၾကာတြင္ ရန္ကင္းရွိ ႏုိင္ေငြသိန္း၏ၿခံတြင္ ေတြ႕ဆံုၾကပါသည္။ ယင္းကိစၥ မေအာင္ျမင္မီ
ေထာက္လွမ္းေရးမွ သိရွိမည္ကို ဦးခြန္ထြန္းဦးက အလြန္စိုးရိမ္ေနသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ႏုိင္ရန္ ၾကားလူအျဖစ္ ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ (အန္အယ္လ္ဒီ) ကို
ေရြးခ်ယ္ၾကပါသည္။
ဦးခင္ေမာင္ၾကည္၏ စီစဥ္ေပးမႈေၾကာင့္ (၅၁) ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔တြင္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္၌ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့သည္။
ယင္းေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ဦးေစာမရေအာင္၊ ဦးေအးသာေအာင္၊ ဦးအုန္းတင္၊ ဦးသာဘန္း (ရခုိင္အမ်ဳိး
သားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕)၊ ဦးပူက်င့္ရွင္းထန္ႏွင့္ ၎၏ အတြင္းေရးမႉး (ဇိုမီးကြန္ဂရက္)၊ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊
ဦးစိုင္းၫြန္႔လြင္ (ရွမ္းအမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕)၊ ဦးခြန္ထီး (ပင္လံုစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရး ထုိးသူ)၊
ကၽြႏ္ုပ္ အပါအဝင္ ႏုိင္ထြန္းသိန္း၊ ႏိုင္ေငြသိန္း၊ ေဒါက္တာမင္းစိုးလင္း (မြန္
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕)၊ ဦးေအာင္ေရႊ၊ ဦးလြင္၊ ဦးစိုးျမင့္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
(အန္အယ္လ္ဒီ) တုိ႔ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၾကသည္။
ဇိုမီးကြန္ဂရက္မွ (၂ဝ၊ ၂၊ ၉၈) ရက္တြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႔ကို ခ်င္းေရႊရည္ ဟုိတယ္တြင္

က်င္းပပါသည္။ ယင္းအမ်ဳိးသားေန႔သို႔ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔အဖြဲ႕ (၄) ဖြဲ႕မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလံုး
တက္ေရာက္ပါသည္။ ဦးတင္ဦး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔လည္း တက္ေရာက္လာေသာေၾကာင့္
စစ္အစိုးရက ယင္းဟိုတယ္အား အကန္႔အသတ္မရွိ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ လူ မ်ဳိးစု မ်ားအား
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လက္မခံရန္ႏွင့္ မပူးေပါင္းရန္ စစ္အစိုးရက
အခ်က္ျပလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အန္အယ္လ္ဒီက က်င္းပေသာ (၅၁) ႀကိမ္ေျမာက္
ေတာ္လွန္ေရးေန႔တြင္ ဦးလြင္တုိ႔အိမ္၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိညတြင္ ဗုိလ္မႉးေအာင္၏ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးေန႔
ဧည့္ခံေကၽြးေမြး ပြဲတြင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္အတူ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔အဖြဲ႕အားလံုး
တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ က်င္းပသည့္ (၂၇၊ ၅၊ ၉၈) ေန႔ (၈) ႏွစ္ေျမာက္

ေရြးေကာက္ပြဲေန႔တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔အဖြဲ႕ တတိယအႀကိမ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေနအိမ္တြင္
ေတြ႕ဆံုၿပီး တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္လည္း
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား တာဝန္ေပးအပ္္ခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယင္းအခ်ိန္တြင္
ေထာက္လွမ္းေရးမွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အဖြဲ႕ႏွင့္ အန္အယ္လ္ဒီအဖြဲ႕တုိ႔က တစံုတခုေသာ
ႏုိင္ငံေရးေဆာင္ရြက္မႈ စီစဥ္ေနသည္ကို ရိပ္မိေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔
အဖြဲ႕ေနာက္ကိုလည္း ထက္ၾကပ္မကြာ လုိက္လံေထာက္လွမ္းလ်က္ရွိေနရာ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔အဖြဲ႕ ေနာက္ထပ္ေတြ႕ဆံုရန္
အခြင့္အလမ္းနည္းေနၿပီျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ေရးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား
လႊဲအပ္ေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ညီၫြတ္မႈ စုစည္းႏိုင္သည္ကို ဒုတိယ ပင္လံုဟု
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဆုိသည္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား စု႐ံုးေနသည္ကို စံုစမ္းရန္ အမွတ္ (၇) စစ္ေထာက္လွမ္းေရး နယ္ေျမမႉးသည္

ႏုိင္ထြန္းသိန္းထံ လာၿပီး ေမးျမန္းပါသည္။ အန္အယ္လ္ဒီႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးကိစၥ
ေဆြးေႏြးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျဖဆိုခဲ့ေၾကာင္းသိရပါသည္။ ေနာက္ (၂) ပတ္ခန္႔အၾကာတြင္
ကၽြႏ္ုပ္အား ေထာက္လွမ္းေရးမွ စံုစမ္းရွာေဖြေနေၾကာင္းကို မြန္ျပည္သစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္တဦးက
ကၽြႏ္ုပ္ထံသို ့ အေၾကာင္းၾကားပါသည္။ ေနာက္မၾကာမီတြင္ ဦးသာဘန္းကို ေထာင္ (၁ဝ) ႏွစ္၊
ၾကားခံဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ေပးသူ ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ကိုလည္း ေထာင္ (၁ဝ) ႏွစ္
ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ႏုိင္ေငြသိန္းအား မြန္ျပည္သစ္ကို ေဝဖန္ သည္ဟုဆုိၿပီး ေထာင္ (၇) ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

ႏုိင္ေငြသိန္းႏွင့္အတူ ေဒါက္တာ မင္းစိုးလင္း၊ ေဒါက္တာ မင္းၾကည္ဝင္း တုိ႔ကိုလည္း ေထာင္ဒဏ္
(၇) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမွ သတင္းရရွိသြားၿပီျဖစ္၍
အခ်ိန္တုိအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က (၁၆၊ ၉၊ ၉၈) ေန႔တြင္ အန္အယ္လ္ဒီႏွင့္
မြန္အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕၊ ရခုိင္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕၊ ခ်င္း
ဇိုမီးကြန္ဂရက္စေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားျပဳေကာ္မတီ
(စီအာပီပီ) ဖြဲ႕စည္းေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
စီအာပီပီကုိ ဤသို႔ အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ျဖစ္ေျမာက္သည္အထိ အေကာင္အထည္ေဖာ္

ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ သမိုင္းေၾကာင္းအား လူအမ်ားသိရွိႏိုင္ရန္
မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားျပဳေကာ္မတီသည္
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၂၅၁) ဦး၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ Mandate ကို ရရွိထားသည္ျဖစ္၍
လႊတ္ေတာ္တရပ္ကဲ့သို႔ အာဏာစက္ရွိေသာအဖြဲ႕ျဖစ္ေပသည္။
ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ ဟံသာ၀တီ
သတင္းစာေခါင္းႀကီး
ေမာင္စြမ္းရည္/ ၃ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈။ ။
ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) ေလာက္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံထားရတဲ့ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္

ေထာင္ကေနလြတ္လာၿပီ။ လြတ္တာကလည္း ဦးမၫြတ္၊ ဒူးမၫြတ္ဘဲ လြတ္လာတာဆိုေတာ့
တကမာၻလံုးက ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ဂုဏ္ျပဳၾသဘာ ေပးလုိက္ၾကပါတယ္။
ဦး၀င္းတင္ကို အမ်ားျပည္သူ သတိမူမိၾကတာက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္

သတင္းစာဆရာႀကီးအျဖစ္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ အေတြးအျမင္၊ သူ႔ရဲ႕ ရဲစြမ္းသတၱိ၊ သူ႔ရဲ႕
ဦးေဆာင္မႈအရည္အခ်င္းတို႔ကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္ေတြ႔လာၾကရလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္ရဲ႕
သတင္းစာဆရာႀကီး ဘ၀ကဂုဏ္ရည္မ်ားကိုေတာ့ သိသူနည္းပါလိမ့္မယ္။ အထူးသျဖင့္
ေနာက္ပိုင္းမွ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာၾကရတဲ့ လူငယ္ေတြက အသိနည္းပါတယ္။ သိခြင့္လည္း
မသာခဲ့ၾကရွာပါဘူး။ စစ္ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေတြက လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေ၀ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေလ့လာခြင့္
မေပးခဲ့ၾကဘူးဆိုတာကိုေတာ့ သမိုင္းသက္ေသ တည္ထားရေပလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း
ျပင္ပက စာေပသမားမ်ားက ဦး၀င္းတင္ေရးခဲ့တဲ့ စာေပနဲ႔လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ စြမ္းေဆာင္မႈေတြကို
ျပန္လည္ေဖာ္္ထုတ္ၾကဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) နီးပါး ၾကာသြားေပမယ့္
ဦး၀င္းတင္ စာေပထုတ္ေ၀ေရး၊ လက္ေႏွးၾကတာကိုေတာ့ က်ေနာ္အပါအ၀င္
လူႀကီးစာေပသမားမ်ားကိုပဲ အျပစ္တင္ၾကရပါေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔
ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းေနၾကပါေၾကာင္းကိုေတာ့ သတင္းေကာင္းပါးပါရေစ။
ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ လက္ရာေတြထဲက က်ေနာ္သေဘာအက်ဆံုး ဟံသာ၀တီသတင္းစာ

ေခါင္းႀကီးပိုင္းတခုကို ဦးစြာတင္ျပ လိုက္ရပါတယ္။ (ရက္စြဲ ႐ုတ္တရက္ ရွာမရတာကိုေတာ့
ခြင့္လႊတ္ပါ) ဦး၀င္းတင္ေရးတဲ့ “ျပည္သူတို႔ရဲ႕ စကားျပန္ (၁၉၇၄)” ဆိုတဲ့
စာတမ္းထဲက ျပန္လည္ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလုိက္တာပါ။
ဦး၀င္းတင္ နိဒါန္းခ်ီထားတာက ဒီလုိပါ။ “ျပည္သူတို႔၏ စကားျပန္သတင္းစာသည္

လူႏွစ္ဦးအၾကား၌ ဘာသာျပန္ေပးသည့္ စကားျပန္ကဲ့သို႔ စက္႐ုပ္အလားလႈပ္ရွားသည့္
အရာမဟုတ္။ ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ သတၱရခ်ျခင္း၊ ေကာက္ခ်က္ခ်ျခင္း၊ မွတ္ခ်က္ေပးျခင္း
စေသာတည္းျဖတ္မႈျဖင့္ ဘာသာျပန္ေပးသည့္ အသိဥာဏ္ယႏၲရားျဖစ္သည္” တဲ့။ ဒါက
“ျပည္သူတို႔ရဲ႕ စကားျပန္” ဆုိတဲ့စကားကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့
ဦး၀င္းတင္က သူကိုယ္တိုင္ေရးခဲ့တဲ့ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာ ေခါင္းႀကီးပိုင္းတခုကို

ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပၿပီး အေျဖေပးပါတယ္။ ေခါင္းႀကီးပိုင္းမွာပါတာက ေမးခြန္း ေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေမးခြန္းေတြကို စာဖတ္သူေတြကိုယ္တုိင္ေျဖၾကည့္ရင္ ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ သတင္းစာ၀ါဒကို အလုိလုိ
သိလာႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေမးခြန္းေတြမွာ “ဆိုရွယ္လစ္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးတလံုးပါရွိေနတာကိုေတာ့ က်ေနာ္က

ၾကားျဖတ္မွတ္ခ်က္ေပးလုိပါတယ္။ ဒီစာကို ဦး၀င္းတင္ေရးထားတာက မဆလ ေခတ္ဦးမွာ
ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္အတြက္ စည္း႐ံုးေရးကာလအတြင္းျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္
ဆိုရွယ္လစ္သတင္းစာ၀ါဒကို ရွင္းလင္းတင္ျပရာမွာ တကယ့္ဆိုရွယ္လစ္ အစစ္တို႔ရဲ႕
သေဘာတရားနဲ႔ အညီ ရွင္းျပထားတာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္ဟာ (က်ေနာ္တုိ႔လုိပဲ)
ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒရဲ႕ အႏွစ္သာရတရပ္ျဖစ္တဲ့ တရားမွ်တလြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔အညီ
ေခါင္းပံုျဖတ္မႈကင္းတဲ့ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ဆင္းရဲသားတုိ႔ေကာင္းစားေရး၀ါဒကို
ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ယံုၾကည့္ခဲ့သူျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္နားလည္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဆလရဲ႕
ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကိုေတာ့ အဲဒီကာလကတည္းက လံုး၀ယံုၾကည္ခဲ့သူမဟုတ္ေၾကာင္းကို
ဟံသာ၀တီေခါင္းႀကီးနဲ႔တကြ သူ႔စာေတြက သက္ေသျပေန ပါတယ္။ သူတို႔ စစ္အစိုးရက
ဒုတိယ၀န္ႀကီး ရာထူးနဲ႔ သတင္းစာေလာကထဲက ဖယ္ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာကို သူက လံုး၀
ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ လူသိနည္းတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒီအခ်က္ဟာ ဦး၀င္းတင္အေနနဲ႔ ျပည္သူတို႔ရဲ႕
စကားျပန္ဘ၀ကိုသာ ျမတ္ႏိုးၿပီး ရာထူး၊ ဂုဏ္ထူးေတြ လံုး၀မမက္ခဲ့ေၾကာင္းကို
သက္ေသျပခဲ့တဲ့အခ်က္ တခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ
ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို အရင္းအတိုင္း ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္က “သတင္းစာဆိုတာ ဘာလဲ”
တဲ့။
၁။ ။ ၀ါဒျဖန္႔စာရြက္လား။ “မွန္ပါ့ဘုရား။ သံေတာ္ဦးတင္လႊာလား” “ေခါင္းေတာ္ညိတ္၊

စိတ္ေတာ္သိ” ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႔ စာတမ္းလား။ “အားလံုးေကာင္းပါသည္ခင္ဗ်ား” အစီရင္ခံစာလား။
“ခုိင္းရာေရး၊ ေပးရာထုတ္ျပန္သည့္ ျပန္ၾကားေရး စာစဥ္လား။ လက္ညႇဳိးၫႊန္ရာ
ေရျဖစ္ခ်င္သူတုိ႔၏ ေဖာင္ေတာ္စီး လက္မွတ္လား။
၂။ ။ အာဏာႏွင့္ ေငြကို ေရလိုသံုးကာ ကိုယ္က်ဳိးရွာသူ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ၀ါဒေရး

ေဖာက္ျပန္သူ၊ အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရး အလြဲသံုးသူတုိ႔၏ အသိပ်က္မႈ၊ အက်င့္ပ်က္မႈ၊
တာ၀န္ပ်က္မႈ၊ စည္းကမ္းပ်က္မႈ၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ခံယူခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္ပ်က္မႈမ်ားကို
ဖံုးကြယ္ေပးသည့္ စကၠဴကန္႔လန္႔ကာလား။
၃။ ။ အမွန္တရား၊ အရွိတရား၊ အျဖစ္တရားကို ပိတ္ဟဲ့၊ ဆုိ႔ဟဲ့၊ တားဟဲ့၊ ဆီးဟဲ့၊ လွ်ဳိ႕ဟဲ့၊

၀ွက္ဟဲ့ႏွင့္ သတင္းေထာက္က တေကာက္ေကာက္လုိက္ျခင္း၊ သတင္းစာက တစာစာေရးျခင္းကို
မခံႏိုင္မရပ္ႏိုင္ျဖစ္ကာ၊ ျပည္သူတုိ႔၏ နားမ်က္စိပိတ္ျခင္း၊ အႀကံတုံး၊ ဥာဏ္တုံး၊
နလပိန္းတုံုးမ်ားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရာ၌ အသံုးျပဳသည့္ စကၠဴမ်က္ႏွာဖံုးလား။
၄။ ။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီက အဓိပၸာယ္ဖြင့္သည့္အတိုင္း အမဲကို အျဖဴမလုပ္၊

အမွန္တရားကို မဖံုးအုပ္၊ ျပည္သူ႔ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကို မေႏွာင္ခ်ဳပ္ဘဲ ျပည္သူကို
အသိပညာေပး၊ ျပည္သူကို စည္း႐ံုး၊ ျပည္သူကို လႈံ႔ေဆာ္၊ ျပည္သူႏွင့္အစိုးရၾကားကို

ေပါင္းကူးေပးသည့္ ျပည္သူ႔ဆက္သြယ္ေရး ယႏၲရားႀကီး၊ ျပည္သူ႔ မ႑ိဳင္ႀကီး ျပည္သူ႔
အာေဘာ္ႀကီးလား။
အထက္ပါေမးခြန္းေတြဟာ ဦး၀င္းတင္အေနနဲ႔ မဆလေခၚ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ေခၚ

ဆိုရွယ္အတုအေယာင္ေခတ္ကို စိန္ေခၚခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းေတြဖတ္ၿပီး
ဖတ္ရသူေတြအားလံုး တုန္လႈပ္သြားခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဗို္လ္ေန ၀င္း စစ္အစိုးရဘက္က ၾကည့္ရင္
ဟံသာ၀တီသတင္းစာကို ပိတ္ပစ္လုိက္တာ “နည္းေတာင္နည္းေသး” လို႔ ဆိုၾကမွာ မလြဲပါဘူး။
အဲဒါ ဦး၀င္းတင္အစစ္ရဲ႕ လက္ရာအစစ္ပါပဲခင္ဗ်ား။
က်ေနာ္ကေတာ့ ရဲေဘာ္ႀကီး ဦး၀င္းတင္၊ ေရးေဘာ္ႀကီး ဦး၀င္းတင္၊ ေနာင္ေတာ္ႀကီး ကို၀င္းတင္

ေထာင္က ထြက္လာတဲ့ သတင္းကို ၾကားရင္ၾကားခ်င္း ကဗ်ာေလး တပုဒ္ေရးဖြဲ႔လုိက္မိပါတယ္။
သူစြဲလန္းခဲ့တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ရဲ႕ ေခါင္းစဥ္အတိုင္း “သူ႔လုိလူ” လို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္ပါတယ္။
“သူ႔လုိလူ”
သူနဲ႔သူသာ၊ ႏိႈင္းစရာမုိ႔
သူသာ “စံ” ထူ၊
“သူ႔လုိလူ” ကို
လူတိုင္းၾကည္ညိဳ ဆုေတာင္းဆိုၿပီ
သူ႔လိုလူေတြ မ်ားေစေသာ။
သူ႔လိုစိတ္ထား ပြားေစေသာ။
သူ႔သက္ရာေက်ာ္ ရွည္ေစေသာ။
ဘာသာစကား သခၤါရ
ေစာလူ/ ၃ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈။ ။
“အသံထြက္က အေရးႀကီးပါသဗ်ာ။ ေရွးကာလ ျမန္မာမင္းမ်ား ဘုန္းမီးေနလ

ေတာက္ပေတာ္မူစဥ္တုန္းက လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ “ဖုန္းေတာ္” လို႔ အသံမထြက္ဘဲ “ဘုန္းေတာ္”
လို႔မ်ား ဘကုန္းသံနဲ႔ ေျပာမိဆိုမိမွျဖင့္ ၿပံဳးစိစိျဖစ္တဲ့သူကျဖစ္၊ မေနႏိုင္လို႔ အသံထြက္ရယ္တဲ့သူက
ရယ္ေပါ့။ အခုကာလမ်ားမွာေတာ့ “ပန္တရာ”တဲ့။ ရေကာက္သံႀကီးနဲ႔ ထြက္ေနၾက တာ
ၾကားၾကသိၾကတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ “ယပင့္” နဲ႔ စာလံုးေပါင္းထားတာပါဗ်ာ။ “ပန္တယာ” လို႔
အသံထြက္မွ အမွန္ကို ေရာက္ပါတယ္။ ေနာက္ရွိပါေသးတယ္။ “ေၾကာင္ရွာသီး”တဲ့။
ေၾကာင္ရွာသီး မဟုတ္ေပါင္ဗ်ာ။ “ေၾကာင္ယာသီး” လုိ႔ အသံထြက္မွ မွန္ပါတယ္။
၁၉၅၉ ခုဆီေလာက္က မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ေအ၀မ္းခန္းမမွာ ဆရာႀကီး ေရႊျပည္ဦးဘတင္

ေဟာေျပာခဲ့တဲ့ ၾသ၀ါဒ စကားေတြပါ။ အေဟာအေျပာေကာင္းတဲ့ ဆရာႀကီးကို
ၾကည္ညိဳရင္းစြဲလည္းရွိ၊ မိမိအသက္ကလည္း (၂၀) ပင္ မေက်ာ္ေသးေတာ့ မွတ္စုစာအုပ္ထဲ
ေရးမွတ္ထားလိုက္႐ံုပါပဲ။ ေနာင္ အဲဒီစကားလံုးေတြကို ကိုယ္တိုင္သံုးတဲ့အခါ ဆရာႀကီး
ၾသ၀ါဒနဲ႔အညီ သံုးႏႈန္းေျပာဆိုလုိက္တာပါပဲ။ တျခား မိတ္ေဆြတပည့္တပန္းမ်ားနဲ႔
စကားစပ္တဲ့အခါ ဒါကေတာ့ ဒီလိုအသံထြက္မွ မွန္သတဲ့ေဟ့လို႔ ဗဟုသုတျဖန္႔လိုက္တာပါပဲ။
ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို ေျပာမွမွန္သလဲ။ ကိုယ္တုိင္လည္း အေလးအနက္ မစိစစ္မိ။
တျခားသူေတြကိုလည္း ရွင္းမျပမိ။ ဆရာသင္ျပထားတဲ့နည္း အာစရိေယာ၀ါဒ အေနနဲ႔ပဲ ေျပာျဖစ္
ဆိုျဖစ္ခဲ့တာပါပဲ။
ေနာင္အရြယ္ေလး ေတာ္ေတာ္ေရာက္လုိ႔ ဘာသာစကား ေလ့လာေရးဆုိင္ရာ နည္းပညာေတြ

အေတာ္အသင့္ တီးေခါက္ မိသလိုလို ရွိလာတဲ့အခါ ဘာသာစကားမွာ “ဘယ္လိုမေျပာရ၊
ဘယ္လိုမေရးရ” ဆိုၿပီး စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ေပးရင္း “ဆရာ” လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ေတြ
ေခါင္းပါးသလိုလို ျဖစ္လာပါတယ္။ ဘာသာေဗဒပညာမွာ သဒၵါက်မ္းဆိုတာေတြမွာ
“ဘယ္လုိေျပာေနတယ္” ဆိုတာကို ျပန္ေဖာ္ျပဖုိ႔တာ၀န္ပဲ ရွိတာကိုး။ “ဘယ္လိုေျပာရမယ္” ဆိုၿပီး
စည္းကမ္းသတ္မွတ္ ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ဖို႔မွ မဟုတ္တာ။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာစကားဆိုတာက
ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ျမစ္ေရစီးလို ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် စီးဆင္း ေျပာင္းလဲေနတာ။ ဒီေန႔လူေတြကို မေန႔ကလုိပဲ
ေျပာလုိ႔ အမိန္႔ေပးေနရင္ ကုိယ္လုပ္ေနတဲ့အလုပ္က ဟုတ္မွ ဟုတ္ႏိုင္ ပါ့မလား။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္
ျပန္ျပန္သတိေပးေနရတာ ခဏခဏပါပဲ။
အဲဒီလို သတိထားေနတဲ့ၾကားထဲက လြတ္လြတ္သြားတတ္ပါေသးတယ္။ တခါလြတ္သြားပံုက

ဒီလိုပါ။ “ဒီစာအုပ္နဲ႔စာရင္ ဟိုစာအုပ္က ေကာင္းတယ္” ဆိုတဲ့ အႏႈိင္းျပ၀ါက်မ်ဳိးကို
“ဒီစာအုပ္ထက္စာရင္ ဟိုစာအုပ္က ပိုေကာင္းတယ္”လို႔ ေရးၾက သားၾက ေျပာၾကဆိုၾကတာ
သတိထားမိၾကပါလိမ့္မယ္။ “နဲ႔စာရင္ ဆုိတာက ထံုးမီစံမွ် အ႐ိုးက်ၿပီး “ထက္စာရင္” ဆိုတာက
ျမန္မာဘာသာစကားကို သေဘာမေပါက္တေပါက္၊ စနစ္မသိတသိနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွ
ေရးလာေျပာလာၾကတဲ့ စကားဆုိတာကိုလည္း ပညာရွင္ေတြက သတိထားမိၾကပါလိမ့္မယ္။
ၾကားေနက်၊ ဖတ္ေနက်မဟုတ္ေတာ့ “ထက္စာရင္” ဆိုတာကို ၾကားရဖတ္ရတုိင္း

စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မေနႏိုင္တာနဲ႔ အေၾကာင္းသင့္တဲ့အခါ “နဲ႔စာရင္”
က အသံုးမွန္၊ “ထက္စာရင္” က အသံုးမွားတဲ့အေၾကာင္း ေရးဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
အခုစာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာက “ထက္စာရင္” ေတြက အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ ေနရာယူလာတာ
ေတြ႔လာရပါေရာ။
ေနာက္ၿပီး ႐ုပ္ရွင္ေတြမွာ ေျပာၾကဆိုၾကေတာ့လည္း “ထက္စာရင္” က

နားၿငီးေလာက္ေအာင္ၾကားေနရၿပီး “နဲ႔စာရင္” က ပိတ္ပိတ္သား ေပ်ာက္ေနပါေရာလား။
ဒီအေျခအေနမွာ တကယ္တမ္း ဘာသာစကားအသံုးျပဳေနသူေတြကို “ထက္စာ ရင္”လုိ႔
မသံုးၾကနဲ႔ေဟ့။ “နဲ႔စာရင္” လို႔ပဲ ေျပာဆိုၿပီး သြားတိုက္တြန္းလို႔ေကာင္းပါ့မလား။
တိုက္တြန္းလို႔ေကာ ရပါ့မလား။ ရတယ္ထားပါဦး။ ဘယ္ႏွေယာက္ကို
တိုက္တြန္းႏုိင္မွာလဲ။“ထက္စာရင္” လိႈင္းလံုးႀကီးကို ဘယ္လိုတြန္းလွန္ႏိုင္မွာလဲ။ ဧရာမ
ေက်ာက္တံုးႀကီးကို မႏိုင္ဘဲ သြားမလို႔ကေတာ့ ကိုယ့္မွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ႐ံုပဲ ရွိေတာ့မေပါ့။
အဲဒီလို ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဇေ၀ဇ၀ါေတြျဖစ္ေနတတ္တုန္း တခ်ိန္မွာေတာ့

ျမန္မာ့အသံက ပို႔ခ်ခ်က္တခုမွာ ၾကားလိုက္ရတယ္။ “ေ၀သန္ဒယာ” လို႔ အသံမထြက္နဲ႔ေဟ့၊
“၀စ္သန္ဒယာ” လို႔ အသံထြက္မွ မွန္တာ။ ေရးထားတာကိုက ၾကည့္ပါလား။ သႀကီး (ႆ) ကို

ေ၀ေနာက္မွာထားၿပီး “ေ၀ႆႏၲရာ”လို႔ေရးထားတာ ျမင္တယ္မဟုတ္လား။ ဒီလိုၾကားလိုက္ေတာ့
ဟုတ္သလိုလို မဟုတ္သလိုလို ဇေ၀ဇ၀ါ ထပ္ျဖစ္ရျပန္ပါတယ္။
ေနာက္ ေမာင္သာႏိုးက ေ၀ႆႏၲရာလုိ႔ေရးထားေပမယ့္ ျမန္မာေတြအတြက္ေတာ့ ထံုးမွီစံမွ်

အ႐ိုးက်ေနၿပီျဖစ္တဲ့အတုိင္း “ေ၀သန္ဒယာ” လို႔ အသံထြက္တာ ျပႆနာမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း
ျပန္ေရးတာ ဖတ္ရေတာ့မွ ဘ၀န္က်မိသြားတာေပါ့။ ေမာင္သာႏုိးဆိုတာကလည္း
ကိုယ့္ငယ္ဆရာမွ တကယ့္ငယ္ဆရာ။ ဆရာႀကီး ေရႊျပည္ဦးဘတင္ထက္ေတာင္ အရင္ က်ေသး။
၁၉၅၆ ခု မႏၲေလးတကၠသိုလ္ေရာက္၊ အဂၤလိပ္စာ သင္ရတဲ့အခါ အိႏိၵယႏုိင္ငံသားဆရာေတြန႔ဲ
နဖူးေတြ႔ ဒူးေတြ႔ႀကံဳေတာ့ သူတုိ႔အသံထြက္ကို တခြန္းတပါဒမွ နားမလည္ဘဲ
ဒုကၡလွလွႀကီးေရာက္။ ဒီတုနး္က အခမဲ့ အဂၤလိပ္စာအကူသင္တန္းေတြ ဖြင့္ၿပီး မိမိနဲ႔တကြ
ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ရာေက်ာ္ကို ကယ္္ဆယ္ေရးလုပ္ခဲ့တာ ေမာင္သာႏုိးေပါ့။
သင္တန္းကလည္း သင္တန္းမည္ကာမတၱမဟုတ္။ ရွင္းကနဲ လင္းကနဲ ရင္ထဲကို စြဲစြဲနစ္နစ္
ျဖစ္သြားေအာင္ကို သင္ေပးလုိက္တဲ့အတန္း။
ကိုယ့္တသက္မွာ ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္ခံရတဲ့ စာမူဟာ အဲဒီအတန္းတက္ရင္းက ရလာတဲ့ အသိပညာနဲ႔

စိတ္ကူးကို အေျခခံၿပီး ေရးခဲ့တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေမာင္သာႏုိးကို မိတ္ေဆြလိုထက္ ဆရာလို
ေလးစား ၾကည္ညိဳရင္းစြဲရွိၿပီးသား။ ပုဂၢိဳလ္ခင္လုိ႔ တရားမင္တာမဟုတ္ဘဲ တရားမင္လုိ႔
ပုဂၢိဳလ္ခင္ခဲ့တာလုိ႔ေတာင္ ေျပာႏုိင္မယ္ ထင္ပါရဲ႕။
၂၀၀၄ ခု ေမ မေဟသီမဂၢဇင္းမွာ ဆရာႏိုးတေယာက္ အသံထြက္ေတြနဲ႔ စိတ္အခ်ဥ္ေပါက္ေနတာ

ဖတ္လိုက္ရေတာ့ ဘာေျပာျပရမွန္းကို မသိေအာင္ ျဖစ္သြားပါေလေရာ။ ဆရာႏုိးက ျမန္မာေတြ
အဂၤလိပ္စကားလံုး တခ်ဳိ႕ အသံထြက္ မွားေနပံုေတြကို ေထာက္ေထာက္ျပထားတာကိုး။ ပါ့ကင္
(Parking) နဲ႔ ပက္ကင္း (packing) တို႔၊ စတီယာတုိင္တို႔၊ ေရွာ့အိတ္ေဇာ့ဘားတုိ႔။
နမူနာေတြေပးထားတာ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ မဖတ္မိလို္က္ရင္ အဲဒီစာေစာင္ကိုသာ ရွာဖတ္ပါေတာ့။
စိတ္၀င္စားစရာလည္း ေကာင္းပါေပရဲ႕။ အမွန္ကို ထုတ္ျပတာလည္း ဗဟုသုတေတြရလုိ႔
ေက်းဇူးတင္ထုိက္ပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၆၉ ခုက ဆရာႏိုးေထာက္ျပခဲ့တဲ့ ေ၀ႆႏၲရာအသံထြက္
ပို႔ခ်ခ်က္ဆရာနဲ႔မ်ား ဆရာႏိုးကိုယ္တုိင္ တူသြားၿပီလား။ စိုးရိမ္လိုက္မိပါရဲ႕။
စိုးရိမ္မိတယ္ဆိုလို႔ ဆရာႏုိးရဲ႕ ေစတနာကို သေဘာမေပါက္ဘူး မထင္လိုက္ပါနဲ႔။ အခ်ိန္ကုန္

လက္ေညာင္းခံ ဦးေႏွာက္ အေညာင္းခံၿပီး အဲဒီေဆာင္းပါးကိုေရးလိုက္တဲ့ ဆရာႏုိးရဲ႕ ေစတနာကို
ခန္႔မွန္းလို႔ရပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားသံေတြကို ျမန္မာအသံဖလွယ္ရာမွာေတာ့
မူလအသံထြက္အမွန္နဲ႔ ကြာတာေတြမ်ားခဲ့ၾကၿပီေဟ့။ သိပ္ကြာလြန္းရင္မေကာင္းဘူး။
“ေနာက္ပိုင္းစကားလံုးေတြကို ဒီလိုမျဖစ္ရေအာင္ ဆင္ျခင္ရမယ္”။ အဲဒီလို ဆရာႏိုး
သတိေပးလိုက္တာပါပဲ။ ဒီလို သတိေပးတာကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ရပါတယ္။
စိုးရိမ္မိတာက အသံထြက္ဖလွယ္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စိတ္ခ်ဥ္ေပါက္ေနတဲ့ အျဖစ္ကိုပါ။

“ေဘာလံုးပြဲ မၾကည့္ဘဲ၊ နာမည္မရြတ္တတ္ဘဲနဲ႔မ်ား ေဘာလံုးသမားအေၾကာင္းေရးတာ အံ့ပါရဲ႕”
တဲ့၊ “Dylan” ကိုလည္း “ဒီလန္” မထြက္တတ္၊ “ဒိုင္လန္” ဖတ္ၾကပံု၊ Seamus ကို “ေရွးမာစ္”
အသံထြက္ရမွန္းမသိ၊ “ဆီးမာတ္စ္” ဖတ္ၾကပံု ေျပာမိၾကတယ္။ ဆန္း တာက “လိုင္းရစ္” ငနဲေရာ၊

“ဆီးမတ္စ္” ဖတ္သူပါ အေမရိကန္ျပန္ေတြခ်ည္း။ တဦးက ပညာသင္သြားခဲ့တာ၊ တဦးက
ေလ့လာေရးခရီကို သြားခဲ့တာ” တဲ့။ ဒီလို စိတ္ခ်ဥ္ေပါက္ေနတာ ေတာ္မွေတာ္ပါ့မလား။ စာေရးသူ
ျမန္မာျပည္ျပန္ ေရာက္တဲ့အခါ မေတာ္တေရာ္ အဂၤလိပ္အသံထြက္ေတြ ၾကားရရင္ ဆရာႏိုး
ရင္က်ဳိးေပလိမ့္မယ္။ ငါလည္း သင္ေပး ဖူးေသး၊ ဟိုမွာလည္း အၾကာႀကီး ေနခဲ့ေသး။ ခုထိေတာင္
အသံထြက္ ကေပါက္ကခ်ာပါလားဆိုၿပီး စိတ္ညစ္သြားမွာ အေသအခ်ာ။
ဘာသာစကားေတြမွာ ေဒသိယစကားရယ္လုိ႔ ရိွတတ္ၾကတာ ဆရာႏုိုးကုိယ္တိုင္

ေရးဖူးသားဖူးသားပဲ။ အဂၤလိပ္စကားက ေနရာအမ်ားႀကီးမွာ ျပန္႔ေနတာဆိုေတာ့ ေဒသိယ
အဂၤလိပ္စကားေတြက မ်ားသြားၿပီပဲ။ ၀ါက်အဆင့္ေတြဘာေတြ ထည့္မေျပာဘဲ ဖယ္ထားဦး။
စကားသံအဆင့္မွာကိုပဲ တေနရာနဲ႔ တေနရာ အသံက တူမွ မတူႏိုင္တာ။ ေ၀းေ၀းမၾကည့္နဲ႔
အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာ ေျပာေနတဲ့ အဂၤလိပ္စကားသံ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေျပာေနတဲ့ အဂၤလိပ္စကားသံ၊
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေျပာေနတဲ့ အဂၤလိပ္စကားသံေတြဟာ တူႏုိင္ပါ့မလား။ စင္ကာပူသားေတြကေတာ့
သူတို႔ေျပာတဲ့ အဂၤလိပ္စကားကို ဆင္းဂလစ္ (Singlish) တဲ့။ နာမည္ေပးထားေလရဲ႕။ ဒီလိုပဲ
အသံုးမ်ားလာရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသံုး အဂၤလိပ္စကားကို ျမန္မဂၤလစ္ရွစ္ေတြ ဘာေတြ
လုပ္ရဦးမွာပါပဲ။
တျခားႏိုင္ငံေတြ ေျပာမေနပါနဲ႔။ အဂၤလိပ္စကားေျပာ မူလက်တဲ့ အဂၤလန္တို႔၊ ၾသစေၾတးလ်တို႔၊

အေမရိကတို႔မွာ ေျပာၾကတဲ့ အဂၤလိပ္စကားေတြေတာင္ ကြဲေနၾကတာ။ အသံထြက္ေရာ
အသံုးအႏႈန္းေတြေရာ။ မႏၲေလး၊ ရန္ကုန္ ျမန္မာစကားေတြနဲ႔ ထား၀ယ္၊ ရခိုင္ ျမန္မာစကားေတြ
ကြဲသလုိပဲ မဟုတ္လား။ (neither, either) နီးသား အီးသား ေျပာမလား။ ႏိုက္သား
အိုက္သားေျပာမလား။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ေရာက္ဖူးတဲ့ ျမန္မာေတြက ၀ါက်ဆံုး သေကၤတကို
ဖူးလ္စေတာ့ပ္လို႔မ်ား အေမရိကမွာ သြားေျပာလိုက္ရင္ နားမလည္တဲ့ အေမရိကန္ေတြ အပံု။
သူတုိ႔ကက် ပီးရီးေယာ့လို႔ သံုးေနတာကိုး။ အသံုးအႏႈန္းေတြထားပါေတာ့။ အသံထြက္ကိုပဲ
ဦးတည္ၿပီး ၾကည့္ရေအာင္။ ဆရာႏုိးနဲ႔လည္း ခင္မင္ ရင္းႏွီးစြဲရွိတဲ့ အဂၤလန္ႏိုင္ငံက ဆရာႀကီး
ဂၽြန္အုပ္ခဲအေၾကာင္း သာဓကထား ေျပာပါရေစ။ အေမရိကကို အေၾကာင္း အားေလ်ာ္စြာ
အဲဒီဆရာႀကီး ေရာက္ေရာက္ လာပလားဆို အေမရိကန္ အသံထြက္ေတြကို ဟားေတာ့တာ။
အေမရိ ကန္အသံမွာက အားစိုက္မႈေတြ အဂၤလန္မွာလိုမွ မျပင္းပဲကိုး။ ေနာက္ၿပီး တခ်ိဳ႕မူရင္း
အဂၤလိပ္အသံေတြဆို ေပ်ာက္ ေနၿပီ။ အေမရိကန္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းေၾကညာတဲ့အခါ
(news) ကို တခ်ဳိ႕က နယူးစ္လို႔ အဂၤလိပ္သံ ပီပီသသမွ မေျပာပဲ။ “ႏူးစ္” ဆုိၿပီး ေျပာေတာ့တာ။
အဲဒီလိုဆို ဆရာအုတ္တို႔ ရယ္ကြက္ေပါ့။ နယူးေယာက္ကို ျမန္မာလိုေရးစမ္းပါလို႔

ျမန္မာစာေရးတတ္ကာစ တပည့္ေတြကို ခိုင္းရင္ “ႏူးယာ့” လို႔ေရးေတာ့တာ။
အသံေတြေျပာင္းေနတာေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ ေတြ႔ေသးတာေပါ့လို႔ေျပာတဲ့အခါ (See you) လို႔
ေျပာၾကတယ္ မဟုတ္လား။ ကေလးမေလးေတြေျပာတဲ့အခါ “ဆီးယူ” မဟုတ္ေတာ့ဘဲ
“ဆီးယာ”လို႔ေျပာရာက “ဆရာ” လိုလုိအသံၾကားလုိက္လို႔ တပည့္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား
ထင္ၿပီး လွည့္ၾကည့္မိ မွားတာေတြလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ပါ။ ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းသင္စာေတြမွာ
(Plastic) ဆိုတာကို အဂၤလိပ္အသံထြက္မွီးၿပီး ျမန္မာအေခၚ ပလတ္စတစ္လို႔ ေရးျပတဲ့အခါ
ဆိုပါစုိ႔။ ပလတ္စတစ္လို႔ေတာ့ ဖတ္တတ္္ၾကပါရဲ႕။ (Plastic) ကိုေျပာမွန္း မသိရွာၾကဘူး။

ဘယ္သိၾကပါ့မလဲ။ အေမရိကန္ေတြက ပလက္စတစ္လို႔ ေျပာမွ နားလည္တာကိုး။
တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ စကားသံမတူတာ ထားပါဦး။ အေမရိက တႏိုင္ငံတည္းမွာကိုပဲ စကားသံေတြ

ကြဲျပားေနတာ အမ်ားႀကီးပါ။ ေဒသကိုလုိက္ၿပီး ကြဲတာလည္းရွိ၊ မ်ဳိး႐ိုးဇာတိကိုလိုက္ၿပီး
စကားသံကြဲတာေတြလည္း ရွိေပါ့။ လက္ရွိအေမရိကန္ သမၼတဆိုရင္ တက္ကဆက္ကလာတဲ့
ပုဂၢဳိလ္ဆိုေတာ့ ေတာင္ပိုင္းသံ၀ဲသတဲ့။ သူ႔အရင္ သမၼတ ကလင္တန္ဆိုတာလည္း သူ႔ေဒသသံ
၀ဲသတဲ့။ ေဟာ ေနာက္မွာေတာ့ အေမရိကမွာက ႏိုင္ငံတကာလူမ်ဳိးေတြ လာဆံုေနတာ
မဟုတ္လား။
ဒီေတာ့ ကိုယ့္မ်ဳိး႐ိုး ဇာတိအသံေလးေတြက အဂၤလိပ္စကားေျပာတဲ့အခါ ကပ္ကပ္ပါလာတာပါပဲ။

ဂ်ာမန္က ဂ်ာမန္သံ၊ ျပင္သစ္က ျပင္သစ္သံ၊ အာရွသားေတြက ကိုယ့္အာရွႏိုင္ငံအသီးသီးက
အာရွသံ ၀ဲ၀ဲေတြနဲ႔ေပါ့။ ဒီၾကားထဲ ျမန္မာေတြက ေျပာေတာ့လည္း ျမန္မာသံ၀ဲ၀ဲေတြနဲ႔ပါပဲ။
ျမန္မာကေတာ့ ေရႊေတြမဟုတ္လား။ ၀ဲတာခ်င္းအတူတူေတာင္ ျမန္မာ၀ဲတာက အဂၤလိပ္သံနဲ႔
ပိုနီးစပ္တယ္လုိ႔ လက္မေထာင္ခ်င္ေသးတာ။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းဆိုေတာ့ နားယဥ္ေနမဟုတ္လား။
၀ဲေန လြဲေနေတာင္ မ၀ဲဘူး မလြဲဘူး ထင္ေနၾကတာေပါ့။
တပည့္ အေမရိကန္တေယာက္ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ ျမန္မာ၀ဲတာလည္း တျခား

အာရွသားေတြထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ အ၀ဲမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ စကားသံ အမွန္ရဖို႔က
ခဲယဥ္းလိုက္တာ လြန္ပါေရာ။ အဲဒီ အေမရိကန္တပည့္မေလးက သူ႔အသံေတာင္ မပီလွပါဘူးတဲ့။
ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မ်ဳိး႐ိုးက အေမရိကန္နီေသြးပါေတာ့ ခပ္၀ဲ၀ဲပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
ေဒသတုိ႔ မ်ဳိး႐ိုးဇာတိတို႔ကိုလိုက္ၿပီး အသံကြဲႏုိင္တာအျပင္ ေနာက္တေၾကာင္းက

အေရးအသားစနစ္ကို မကၽြမ္း၀င္လုိ႔ အသံကြဲႏိုင္ လြဲႏုိင္တာကလည္း ရွိပါေသးတယ္။
အိုင္အိုး၀ါျပည္နယ္ထဲက (Des Moines) ဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕နဲ႔ အီလီႏိြဳင္း ျပည္နယ္ထဲက (Des Plaines)
ဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ ဆိုပါေတာ့။ နာမည္ႏွစ္ခုလံုးက (Des) နဲ႔ စတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ တၿမိဳ႕ကိုေတာ့
ဒီမိြဳင္းလို႔ အားလံုးက ေခၚၾကပါရဲ႕။ ေနာက္တၿမိဳ႕က်ေတာ့ ဒက္စ္ပလိန္းလို႔ အားလံုးက
ေခၚေနၾကေရာ။ ျပင္သစ္နာမည္ဆိုေတာ့ ဒီမိြဳင္းလို႔ေခၚတာက ပိုမွန္မွာေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္
ျပင္သစ္စကား၊ ျပင္သစ္အေရးအသား မကၽြမ္း၀င္တဲ့ နယ္ခံေတြက သူတုိ႔ေနရာ သူတို႔
ဒက္စ္ပလိန္းလို႔ေခၚေတာ့ ေျပာေတာ့လည္း တြင္သြားတာပါပဲ။ တြင္းသြားသမွ ဒီပလိန္းလို႔
အမွန္အတိုင္း အသံထြက္ရင္ေတာင္ နယ္ခံေတြက မဲ့ခ်င္ခ်င္ ရွိတတ္ေသးရဲ႕။ အသံမွား
ထြက္ေပမယ့္ ျပႆနာမဟုတ္လွပါဘူး။ အခုအခါမွာ ဆန္ဟိုေဇးလို႔ စပိန္စကားသံနဲ႔ ပီပီသသ
ေခၚေနၾကေသးတဲ့ (San Joes) ဟာလည္း ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတဲ့အခါမွာ စံဂ်ဳိစီတုိ႔
ဆန္ဂ်ဳိေဆးတုိ႔ ျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္လာဦးမွာပါပဲ။
လူသားေတြလုိပါပဲ။ ဘာသာစကားဆိုတာလည္း သခၤါရတရားကို လြန္ဆန္ႏိုင္တာမွတ္လို႔။

သခၤါရတရားလို႔ ေျပာမိေတာ့ မခင္ႏွင္းဆီထဲက စာသားတခုက ေခါင္းထဲေရာက္လာပါေရာ။
ဘာတဲ့။
“သခၤါရကို အစဥ္ထာ၀ရမွတ္ေတာ့
သင္သာလွ်င္ အနာတရျဖစ္မည္” ဆို မဟုတ္လား။ သခၤါရကို သခၤါရမွန္း သတိရွိရွိသိေနမွ
အနာတရျဖစ္တာ သက္သာ ေတာ့မေပါ့။ ေျပာင္းခ်င္ၾကရန္ေကာ၊ ေျပာင္းတတ္ၾကရန္ေကာလို႔
ေဒါသူပုန္ထ အူပြေနမွျဖင့္ ကိုယ့္ေဒါသနဲ႔ကိုယ္ ပူေလာင္ေနေတာ့မွာေပါ့။ အဆင္မသင့္ရင္
ကိုယ့္ေဒါသနဲ႔ကိုယ္ ျပာက်လို႔ေတာင္ သြားႏုိင္ေသး။ ဒီလို အေရးေတြမွာ ရာမရကန္ဆရာႀကီး
ဦးတုိးရဲ႕ စကားက သတိသမၸဇဥ္အတြက္ ေကာင္းေကာင္းအေထာက္အကူျပဳမယ္ ထင္ပါတယ္။
ကိုယ့္ကို ထိရွစရာ၊ ကိုယ္ခံစရာ ႀကံဳလာရင္ “အခံသာမွ ဒဏ္နာခ်က္ နည္းမည္တည့္” တဲ့။
သခၤါရ လိႈင္းလံုးႀကီးေတြကို ေယာနိေသာ မနသိကာရနဲ႔ ဆင္ျခင္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္တဲ့ သတၱိ

ျပည့္စံုၾကပါေစသတည္း။ ။
(မေဟသီမဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္သည့္ ဆရာေစာလူ၏ ေဆာင္းပါးကုိ

ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္)
ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္
မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၁)
ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)
စာေရးတတ္လုိ႔ေတာ့မဟုတ္ပါ။ ဆရာေတာ္မ်ား၏ အဆုံးအမႏွင့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကုိ ပူေဇာ္သည့္

ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားသာ ေရးသားခဲ့ဖူးပါသည္။ ယခုလည္း မျဖစ္လုိ႔
ေရးလုိက္ရတယ္ဆုိရင္ ပုိမွန္ပါလိမ့္မယ္။ ၂၄-ဝ၉-ဝ၈ ေန႔က ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ ေရးသားခဲ့တဲ့
‘အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ၾကာေသၿပီဆရာ’ ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးကုိ ေခတ္ၿပိဳင္မွာ ဖတ္မိရင္း အမ်ားသူငါ
အေတြးအျမင္မမွားၾကဖုိ႔၊ အယူအဆမလြဲၾကဖုိ႔ သိခဲ့သမွ်၊ ၾကားခဲ့သမွ်
ေဖာက္သည္ခ်ရတယ္ဆုိရင္လည္း ဆုိလုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြရဲ႕
ေဆာင္းပါးကို ေခ်ပါ ေရးသားတာမဟုတ္သလုိ မ်ဳိးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ
ကာကြယ္ေျပာဆုိလုိျခင္းလည္းမဟုတ္ပါ။ အမွန္ကုိအမွန္အတုိင္း သိျမင္ႏုိင္ၾကၿပီး
ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ ပံ့ပုိးမႈေလးတခုျဖစ္ႏုိင္ရင္ပဲ ေက်နပ္ပါၿပီ။
ဒီေနရာမွာစၿပီးေျပာရရင္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္

အေရးအခင္းကာလအတြင္းမွာပဲ တပ္မႉးေဟာင္းမ်ား (၈၅) ဦးနဲ႔ စတင္ဖြဲ႕ စည္းခဲ့ၿပီး
နဝတအစုိးရေပၚေပါက္ၿပီးေနာက္ တရားဝင္ပါတီအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ ရပ္တည္ခဲ့တာရယ္၊
အန္အယ္လ္ဒီပါတီ စတင္ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္မွာ ‘ေအာင္၊ စု၊ တင္’ ရယ္လုိ႔ (၃) ဖြဲ႕ စုစည္းမိၾကရာမွာ
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရတင္ဦး ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕အျဖစ္
ရပ္တည္ပါဝင္ခဲ့တာေတြေတာ့ အမ်ားသိၿပီး ျဖစ္ၾကပါလိမ့္မယ္။

ဒီေနရာမွာ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားရဲ႕ အခ်င္းခ်င္းစည္းလုံးညီၫြတ္မႈ၊ တုိင္းျပည္အေပၚမွာ

သစၥာရွိမႈေလးတခုကုိ ဥပမာေျပာရရင္ အေရးအခင္းကာလ အတြင္း တုိင္းျပည္ရဲ႕လုိအပ္ခ်က္အရ
မျဖစ္မေနစတင္ဖြဲ႕စည္းရာမွာ အဲဒီအခ်ိန္ တေနရာနဲ႔တေနရာ
သြားလာဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲမႈေတြေၾကာင့္ ဦးေဆာင္စည္း႐ုံးသူေတြအေနနဲ႔ ပါဝင္သင့္သူေတြရဲ႕
အမည္ေတြကုိ ေဖာ္ျပ၊ သူတုိ႔ကုိယ္စား လက္မွတ္ေတြ ေရးထုိးလုိက္ရၿပီး အေရး
ေပၚေၾကညာခ်က္ေတြထုတ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရပါတယ္။
အေရးအခင္းၿပီးတဲ့ေနာက္ နဝတအစုိးရကေန အဲဒီအဖြဲ႕အေပၚ အန္အယ္လ္ဒီအေပၚ

ခ်ဳပ္ကုိင္ကန္႔သတ္အေရးယူခ်င္တဲ့အခါမွာ ပါဝင္ေနသူ တဦးခ်င္းကုိ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးကေန
အဲဒီအဖြဲ႕မွာပါဝင္ေနတာ ဟုတ္ရဲ႕လား၊ လက္မွတ္ေရးထုိးတာ အမွန္လားဆုိတာေတြကုိ
ေမးျမန္းစစ္ေဆးတဲ့အခါ လက္ မွတ္မထုိးလုိက္ရသူေတြက သူတုိ႔လက္မွတ္မဟုတ္ေပမယ့္
သူတုိ႔အေနနဲ႔ သေဘာတူ တာဝန္ယူပါေၾကာင္းကုိ တုိင္းျပည္အေရးအတြက္ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး
တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိရင္း စည္းလုံးမႈ၊ သစၥာရွိမႈတုိ႔ကုိ ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
အန္အယ္လ္ဒီအေနနဲ႔ ေအာင္၊ စု၊ တင္ကေန ဦးေအာင္ႀကီးကုိ ထုတ္ပယ္ခဲ့ရတဲ့ျဖစ္စဥ္မွာလည္း

အဖြဲ႕အစည္းမၿပိဳကြဲေရးအတြက္ ဦးေအာင္ႀကီးကုိ နည္းလမ္း စုံနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းခဲ့ၿပီး မရတဲ့အဆုံး
ဦးေအာင္ႀကီးရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဦးေအာင္ႀကီးအိမ္အေရာက္
သြားေရာက္ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးႏုိင္ ေရး၊ မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕မွပင္ စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး
မေျပလည္တဲ့အျပင္ ဦးေအာင္ႀကီးကုိယ္တုိင္ ဦးေအာင္ေရႊထံ ဖုန္းဆက္သြယ္ၿပီး သူ႔အေနနဲ႔
ဝါးလုံးရွည္နဲ႔ရမ္းမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ပဲ သတိထားေနပါဆုိတဲ့အေၾကာင္း
အသိေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ အန္အယ္လ္ဒီမွာ ဒီမုိကေရစီနည္းအရ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ၾကရာမွာ
မ်ဳိးခ်စ္တဖြဲ႕လုံးနဲ႔အတူ ဦးေအာင္ႀကီးအဖြဲ႕မွ ဦးၾကည္ေမာင္ပါဝင္လ်က္ ဦးေအာင္ႀကီးကုိ
ဆန္႔က်င္ၿပီး လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား
ေထာက္ခံပံ့ပုိးခဲ့ၾကပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အာဇာနည္ေန႔အခမ္းအနားျဖစ္စဥ္ကုိ ျပန္သုံးသပ္ရရင္ ၁၈-၇-၈၉ ရက္ေန႔

အန္အယ္လ္ဒီဗဟုိမွာ အစည္းအေဝးလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မ်ဳိးခ်စ္အေနနဲ႔
အာဇာနည္ေန႔အခမ္းအနားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္
အာဇာနည္ႀကီးမ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္သလုိ တမ်ဳိးသားလုံးနဲ႔
ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာလည္းျဖစ္တဲ့အတြက္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္တဲ့လုပ္ရပ္မ်ဳိး

မလုပ္မိေစဖုိ႔၊ ေရွာင္ရွားဖုိ႔ အေလးထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ တဖက္ကလည္း အစုိးရအေနနဲ႔
တပ္အင္အားကုိ လုိအပ္တာထက္ အဆမတန္တုိးခ်ဲ႕ခ်ထားတဲ့အတြက္ လူထုအတြက္
ထည့္သြင္းစဥ္းစားရတာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ လူထုေခါင္းေဆာင္ကုိ
ႏုိင္ငံေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု မွားယြင္းသြားမွာစုိးလုိ႔ တင္ျပခဲ့ၾကတာပါ။
အစည္းအေ၀းအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “အန္ကယ္တုိ႔အေနနဲ႔ က်မေဖေဖ

ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ေနာက္ကုိလုိက္မွာလား၊
ဗုိလ္ေန၀င္းရဲ႕တပ္မေတာ္ေနာက္ကုိလုိက္မွာလား” လုိ႔ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီမွာပဲ မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕ရဲ႕
အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးလည္းျဖစ္တဲ့
(ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့) ဦးခ်စ္ခုိင္ကေန “ဒါဆုိရင္ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ေရာ မစုေနာက္ကို
လုိက္ရမွာလား၊ အန္အယ္လ္ဒီေနာက္ကုိ လုိက္ရမွာလား” လုိ႔ ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ပဲ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
အဓိကေဆြးေႏြးေနၾကတာကေတာ့ အစုိးရနဲ႔ဆန္႔က်င္ၿပီး အာဇာနည္ေန႔အခမ္းအနားကုိ

လူစုလူေ၀းနဲ႔ ခ်ီတက္ဖုိ႔၊ မခ်ီတက္ဖုိ႔ အေခ်အတင္ျဖစ္ေနရတာပါ။ ဒီလုိနဲ႔ပဲ ေနာက္ေန႔
အာဇာနည္ေန႔ နံနက္ (၄) နာရီခန္႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေျပာင္းၿပီး
ရန္ကုန္တုိင္းအတြင္း ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးခြဲေတြကုိ ခ်ီတက္မယ့္အစီအစဥ္ ဖ်က္သိမ္းဖုိ႔
အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတန္ငယ္ေနာက္က်ေနတဲ့အတြက္ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ
လမ္းေပၚေရာက္ႏွင့္ေနၾကၿပီး အခ်ဳိ႕ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ၾကရပါတယ္။
သမုိင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းသုံးသပ္ရလွ်င္ အဲဒီအခ်ိန္က အန္အယ္လ္ဒီအတြင္းမွာလည္း

“မတရားတဲ့အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက” ဆုိတဲ့စကားက ေရပန္းစားေနသလုိ
အစုိးရအေနနဲ႔လည္း ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမယ့္အေနအထား ဦးတည္ေနတဲ့အတြက္
ခ်ီတက္မႈသာျဖစ္ေပၚခဲ့ရင္ ေသြးထြက္သံယုိမႈနဲ႔အတူ ျပည္သူေတြ
အသက္စေတးရမယ့္အေနအထားပါ။ ဒီလုိသာျဖစ္ေပၚခဲ့ရင္ ၁၉၉၁ မွာလည္း
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏုိဘယ္လ္ဆုခ်ီးျမႇင့္ႏုိင္ေရးဆုိတာလည္း အေကာင္အထည္ ေပၚလာႏုိင္မယ္မထင္ပါ။
တကယ္ေတာ့ မ်ဳိးခ်စ္ေတြအေနနဲ႔ လူထုေခါင္းေဆာင္အေပၚမွာေရာ၊ အန္အယ္လ္ဒီအေပၚမွာေရာ၊
တုိင္းျပည္နဲ႔လူမ်ဳိးအေပၚမွာပါ အဘက္ဘက္က အျပည့္အ၀ သစၥာ ရွိခဲ့ၾကတာပါ။
အဲဒီကေန တဆက္တည္း ေနာက္တေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္မွာ

ထိန္းသိမ္းလုိက္တဲ့ အခ်ိန္ပုိင္းေလးမွာတင္ အန္အယ္လ္ဒီ စီးအီးစီ (၄) ဦးနဲ႔
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ ေနအိမ္ၿခံ၀င္းအတြင္းမွာပင္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခြင့္တခု ရရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိယ္တုိင္ကပဲ မ်ဳိးခ်စ္ႀကီးမ်ားကုိ ယုံၾကည္ေလးစားပါေၾကာင္းႏွင့္
သူမမရွိစဥ္ အန္အယ္လ္ဒီကုိ ဦးေဆာင္မႈေပးၿပီး ဒီမုိကေရစီရရွိေရး
ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ အပ္ႏွင္းခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ျဖည့္စြက္ေျပာျပလုိတာကေတာ့ အဲဒီေန႔မတုိင္ခင္ ၁၄-၇-၈၉ ေန႔ဟုမွတ္သားမိပါတယ္။

အဲဒီေန႔က ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္ကုန္းရွိ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ရဲ႕
ဗဟုိအစည္းအေ၀းကေန လက္ရွိ အန္အယ္လ္ဒီတြင္းျဖစ္ေပၚေနတဲ့ Confrontation

လမ္းစဥ္အပါအ၀င္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မ်ိဳးခ်စ္အဖြဲ႕အေနနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီမွေန၍
ႏုတ္ထြက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာဇာနည္ေန႔ ကိစၥအပါအ၀င္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အထိန္းသိမ္းခံရမႈတုိ႔ ေပၚေပါက္ခဲ့အၿပီး မ်ဳိးခ်စ္မ်ားအေနနဲ႔
ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အေျခအေနအရ က်ရာတာ၀န္ကုိ
မညည္းမညဴ ဆက္ၿပီး ထမ္းခဲ့ၾကရတာပါ။
တဆက္တည္း ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔လည္း ေျပာျပပါရေစ။

မ်ဳိးခ်စ္မ်ားအေနျဖင့္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ဆုိတာ လုပ္ႀကံဖန္တီးယူလုိ႔ရတဲ့
အရာမဟုတ္ဘူးဆုိတာ သမုိင္းအေတြ႕အႀကံဳေတြအရ အျပည့္အ၀
နားလည္လက္ခံထားၾကပါတယ္။ တကယ္ဆုိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အရြယ္ဟာ
ဦးေအာင္ေရႊတုိ႔အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ သမီးအရြယ္ပါ။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က
(၄၃) ႏွစ္၊ ဦးေအာင္ေရႊက အသက္ (၇၀) အရြယ္ပါ။ မ်ဳိးခ်စ္ေတြအဖုိ႔ တဖက္မွာလည္း
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက သူတုိ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခဲ့သလုိ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြဆုိလည္း
မမွားႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိအေနအထားနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚမွာ
အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အျပည့္အ၀ လက္ခံထားၾကပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အမ်ားမသိႏုိင္ေသးတဲ့ကိစၥတရပ္ကေတာ့ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလေတြအထိ

အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ န၀တတုိ႔အေနနဲ႔ တရားမ၀င္ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ အမ်ားအျပားရွိခဲ့ဖူးတာပါ။
ေနာက္ဆုံးေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔ကုိယ္တုိင္က
အန္အယ္လ္ဒီေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ေရႊနဲ႔ ဦးခ်စ္ခုိင္တုိ႔ကုိ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး
ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကုိ စြဲကုိင္ၿပီး အန္အယ္လ္ဒီကုိ ဦးေဆာင္လ်က္ အစုိးရဖြဲ႕လွ်င္ န၀တမွ
အျပည့္အ၀ေထာက္ခံရပ္တည္ေပးမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ပါတီက
ဖယ္ထုတ္ဖုိ႔နဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႕ထဲ ဘယ္ေသာအခါမွ မပါ၀င္ေစဖုိ႔ဆုိတဲ့ ႃခြင္းခ်က္နဲ႔
ကမ္းလွမ္းခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒါေတြကုိ သက္ရွိထင္ရွားရွိေနေသးတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္

ေခါင္းေဆာင္ေတြအမ်ားအျပား သိရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္ကုိ
လက္မခံပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသူေတြရွိသလုိ အခ်ဳိ႕လဲ
ေထာင္ခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ မ်ဳိးခ်စ္ေတြအေနနဲ႔ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာေရာ၊
လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚမွာေရာ၊ ဒီမုိကေရစီက်င့္စဥ္အေပၚမွာေရာ
သစၥာေဖာက္မႈေတြ ေသြဖည္မႈမရွိခဲ့ဘူးဆုိတာကုိပဲ ေျပာျပခ်င္တာပါ။
က်ေနာ့္ရည္ရြယ္ရင္းက မ်ဳိးခ်စ္မ်ားအေနနဲ႔ န၀တ(နအဖ) အေပၚ ကပ္ဖားရပ္ဖား

လုပ္ေနတာမဟုတ္သလုိ လူထုနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအေပၚမွာ သစၥာေစာင့္သိခဲ့တယ္။
ကုိယ္က်ဳိးမဖက္ခဲ့ဘူးဆုိတာ တင္ျပလုိတာပါ။ တနည္း လူထုေခါင္းေဆာင္အေပၚမွာ
အျပည့္အ၀ယုံၾကည္ေထာက္ခံမႈ ျပဳခဲ့တာပါ။

ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္
မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၂)
ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)
ဒီေနရာမွာ ဦးေအာင္ေရႊအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း တင္ျပလုိပါတယ္။ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ

ဦးေအာင္ေရႊဟာ အသက္အားျဖင့္ (၉၀) စြန္းလာပါၿပီ။ အေရးအခင္းစတင္ခ်ိန္ (၇၀) ကေန
ဒီေန႔ထိ အႏွစ္ (၂၀) ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳဟာ ခါးသည္းလွပါတယ္။
အေရးအခင္းကာလအတြင္း အန္အယ္လ္ဒီအတြင္းေရးမႉးျဖစ္လာမယ့္ ဦးခ်စ္ခုိင္ကုိယ္တုိင္
တုိင္းျပည္မွာ ေဘးဒုကၡႀကံဳေနခ်ိန္ ေဘးထြက္ထုိင္ေန၍ မျဖစ္ေၾကာင္း၊
အသက္အရြယ္ရလာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း မျဖစ္မေန တုိင္းျပည္အတြက္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ရန္
လုိအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ အဖြဲ႕အတြင္း ပါ၀င္လာခဲ့တာပါ။
မ်ဳိးခ်စ္ေတြရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ ၀ိေသသေတြတင္ျပရရင္ျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ၊ အဂၤလိပ္ေခတ္၊

ႏုိင္ငံေရးတုိက္ပြဲမွသည္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး BIA, BDA, Burma Army ေခတ္အထိ
ပါ၀င္ခဲ့ၾကရၿပီး လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈျပႆနာေျဖရွင္းရတာနဲ႔အတူ
ေနာက္ဆုံး ဦးေန၀င္းရဲ႕ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္မယ့္အခ်ိန္မွာ
ျပတ္ျပတ္သားသားဆန္႔က်င္ၿပီး ထြက္လာၾကသူအမ်ားစုပါ။ ကေန႔ နအဖကုိင္စြဲထားတဲ့
ဒုိ႔တာ၀န္အေရးသုံးပါးျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊
တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္မႈမၿပိဳကြဲေရး၊
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးဆုိတာေတြဟာ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ မ်ဳိးခ်စ္ေတြ
ကုိယ္တုိင္ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္ေတြပါ။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆုံး႐ႈံးျခင္း၊ လြတ္လပ္ေရးဆုံး႐ႈံးျခင္း၊
တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးမႈ ၿပိဳကြဲျခင္းတုိ႔ရဲ႕ ခါးသည္းတဲ့အရသာေတြနဲ႔ အဲဒီကေန ျဖစ္ေပၚလာတဲ့
ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ခံစားခဲ့ဖူးသူေတြပါ။ ဒီေတာ့ တုိင္းျပည္မွာ
ေနာက္တႀကိမ္ျဖစ္ေပၚမွာကုိ လုံး၀မလုိလားၾကပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔အေပၚ ေဘာင္းဘီ၀တ္၊ ေဘာင္းဘီခၽြတ္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔အတူ စြပ္စြဲမႈကုိ

ခံေနၾကရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြဘက္ကေရာ နအဖဘက္ကပါ သံသယနဲ႔ စြပ္စြဲမႈကုိ
အၿမဲခံေနၾကရတာပါ။ တဖက္မွာလည္း ကမာၻ႕ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံအေနအထား၊
ျပည္ပအကူအညီေတြနဲ႔အတူ ေပၚေပါက္လာႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ ဆုိးက်ဳိးေတြကုိလည္း
ႀကိဳတင္သုံးသပ္မိထားၾကပါတယ္။ တဖက္ကလည္း နအဖရဲ႕ သေဘာထားကုိ သိေနၾကသလုိ
ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ “ျပည္သူ႔အား” ကုိသာ
ယုံၾကည္အားထားရမယ္ဆုိတာကုိလည္း စြဲကုိင္ထားၾကသူေတြပါ။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔လုပ္ကုိင္ေနရတဲ့
ဦးေဆာင္ေနရတဲ့ လမ္းဟာ အင္မတန္က်ဥ္းေျမာင္းလွပါတယ္။ မလြယ္ကူလွပါဘူး။
တဖက္ကၾကည့္ရင္လည္း ဇရာေထာင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့ ဘ၀ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္ေတြကုိ သံသရာမွာ

ဘ၀ကူးေစာင္းေစဖုိ႔အတြက္ ဗုဒၶအဆုံးအမနဲ႔အညီ တရားဘာ၀နာနဲ႔ ျဖတ္သန္းခ်င္တဲ့ ဆႏၵလည္း
ရွိေနၾကသူေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြကုိ စြန္႔လႊတ္ထားၾကရပါတယ္။ ကုိယ္ရဲ႕ အဖုိး၊
အေဖသာဆုိရင္ဆုိတဲ့ ေမတၱာစိတ္နဲ႔ ျဖည့္စြက္နားလည္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဆုံး႐ႈံးမႈအျပည့္နဲ႔ပါ။
ဒါ့အျပင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး စတဲ့နယ္ပယ္အသီးသီးမွာလည္း ဆုံးရႈံးေနရပါတယ္။

ေနအိမ္တယ္လီဖုန္းအျဖတ္ခံထားရတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပါ။ အသက္ႀကီးသူမ်ားအတြက္ သာေရး၊
နာေရးပင္ ဆက္သြယ္ရန္ ဖုန္းမရွိပါ။ လုိအပ္ရင္ အိမ္အျပင္ထြက္ၿပီး အနီးဆုံး
လမ္းေဘးဖုန္းကေန ဆက္သြယ္ၾကရပါတယ္။ ေန႔ညမေရြး ေပၚေပါက္ႏုိင္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ နာေရး
ကိစၥေတြမွာ အင္မတန္ခက္ခဲပါတယ္။ ကုသေပးမယ့္ဆရာ၀န္မရွိပါ။ ေဒါက္တာ
တင္မ်ဳိး၀င္းဆုိတာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ပါ။ တကယ္ေတာ့
ေဆးခန္းသြားျပခဲ့ရင္လည္း ကုသေပးတဲ့ဆရာ၀န္တုိင္း သူတုိ႔ျပန္သြားတာနဲ႔ စစ္ေဆး
ေမးျမန္းတားဆီးခံရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း သိရင္မကုရဲၾကေတာ့ပါ။ သူတုိ႔အိမ္ကုိ သာေရး၊
နာေရး သြားေရာက္လည္ပတ္လုိ႔မရသလုိ သူတုိ႔ကလည္း လာေရာက္လည္ပတ္လုိ႔မရပါ။
အားလုံးျဖတ္ေတာက္ခံထားရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စီးပြားေရးလည္းမရွိပါ။ ရွိတာေလးနဲ႔အတူ
သားသမီးေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့လစာေလးေတြနဲ႔ ၿခိဳးၿခံေခၽြတာ ရပ္တည္ေနရတာပါ။
ဒီအေျခအေနမွာ နအဖနဲ႔ အေပးအယူလုပ္ထားၾကတယ္လုိ႔ဆုိလာရင္ သူတုိ႔ဟာ ဘာအက်ဳိးရွိလုိ႔

ဒီလုိအဖိႏွိပ္ခံေနၾကတာလဲဆုိတာကုိေတာ့ ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရွိလာပါတယ္။
နအဖအေနနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီ႐ုံးထဲအထိ ထဲထဲ၀င္၀င္ ထုိးေဖာက္ထားႏုိင္တဲ့အတြက္ ဘာကုိမွ

စိတ္မခ်ရႏုိင္လုိ႔ အသက္ႀကီးကာမွ လုံၿခံဳေရးအရ ႐ုံးအလုပ္ေတြ ကုိယ္တုိင္လုပ္ေနရပါတယ္။
စာကုိယ္တုိင္႐ုိက္ရတယ္၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ က်ီးေပါင္းတက္ေရာဂါနဲ႔ အျခားေတြလည္း
အရြယ္နဲ႔အမွ် ဖိစီးခံေနရတာပါ။ ဒီေန႔အေျခအေနဟာ နအဖအေနနဲ႔
ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြအေပၚမွာ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ကန္႔သတ္မႈေတြ၊ ပုိမုိလုပ္လာတာကုိ
သတိထားမိၾကမွာပါ။ ျပည္တြင္းျပည္ပ အင္အားစုေတြအေနနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈမရေသးတာနဲ႔အမွ်
အားမလုိအားမရျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႔အတြင္းမွာပင္ အျငင္းအခုံေတြနဲ႔အတူ လူႀကီးမ်ားကုိ
ျဖဳတ္ခ်ထုတ္ပစ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ တြန္းတင္ႀကိဳးစားလာၾကတာကုိ အင္မတန္မွပင္
သတိထားဖြယ္ ေတြ႕ျမင္ၾကားေနရပါတယ္။ ေသြး႐ုိးသား႐ုိးျဖစ္စဥ္ေတြမွပင္
ဟုတ္ပါေလစလုိ႔လည္း အထူးပင္ သံသယ၀င္ေနမိပါတယ္။
ဒီေန႔ပဲ အန္အယ္လ္ဒီ လူငယ္ (၁၀၀) ေက်ာ္ ႏုတ္ထြက္စာတင္တဲ့အေၾကာင္း

သတင္းၾကားလုိက္မိပါတယ္။ လူငယ္ေတြရဲ႕ တက္ႂကြတဲ့ ႏုိးၾကားတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊
အေတြးအေခၚအယူအဆေတြကုိ ေလးစားဂုဏ္ယူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ရင္း
လုပ္ငန္းစဥ္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ သတိႀကီးစြာထားၿပီး ေဆာင္ရြက္ၾကပါလုိ႔ပဲ
တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ တစိမ္းေတြ ၀မ္းသာေနၾကပါလိမ့္မယ္၊
လက္ခုပ္တီးၾကပါလိမ့္မယ္။
တကယ္ေတာ့ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့အထိ

အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ သည္းညည္းခံၿပီး ညီၫြတ္မႈကုိသာ ေရွး႐ႈသင့္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေလးစားၾကည္ညဳိရင္ ၎ကုိယ္တုိင္ေလးစားခဲ့ရတဲ့
အန္အယ္လ္ဒီေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚမွာ ေလးစားၿပီး ဦးေဆာင္မႈကုိ

မမွိတ္မသုန္ခံယူသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
လူထုေခါင္းေဆာင္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့တေန႔ သူ႕ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ

ေျပာင္းၿပီးခံယူသြားႏုိင္တဲ့အထိ အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ညီၫြတ္မႈကုိ ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔
ဆႏၵျပဳပါတယ္။
အမွတ္တရစာစု
ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၇-၁၀-၂၀၀၈)
မုိးမခအမွတ္တရ စာစုမ်ား
ထုတ္ေ၀လုိက္ျခင္း
ေၾကးမုံဦးေသာင္းလုိ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ စာေရးဆရာႀကီး ေအာင္ဗလဟာ အသက္ (၈၂) ႏွစ္အရြယ္၊
၂၀၀၈ ဧၿပီ (၃) ရက္ေန႔က ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာ မကြယ္လြန္မီ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ထဲမွာ
ေၾကးမုံဦးေသာင္းရဲ႕ သတင္းစာဆရာ ဘ၀ ႏွစ္ (၆၀) ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ဂုဏ္ျပဳပဲြကုိ
နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၊ ဘုရင္မရပ္ကြက္ (ကြင္း)၊ ၀င္းေရႊ၀ါခန္းမမွာ ျပည္သူ႔အျမင္ အယ္ဒီတာ
ဦးေက်ာ္၀င္း (ေရႊျပည္စုိး)၊ ပန္းခ်ီမင္းေက်ာ္ခုိင္၊ ဦး၀င္းေဖ၊ ေဒၚမာမာေအး၊ ခင္္ေမာင္ႀကီး
(ရွမ္းျပည္) ေမာင္စြမ္းရည္ စတဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားက ဦးေဆာင္ စီစဥ္က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။
၀ါရွင္တန္မွာလည္း ေခတ္ၿပိဳင္ဦးခင္ေမာင္၀င္း (ဦးတုိး) အစရွိတဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားက အလားတူ

ဂုဏ္ျပဳပဲြတရပ္ကုိ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္း စာအုပ္ကေလး
တအုပ္လည္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဆရာေသာင္းကို က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ဆံုးႏႈတ္ဆက္
ဂါရ၀ျပဳပဲြေလးတခု ျပဳလုပ္လုိက္သလုိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အထူးဧည့္သည္ေတာ္အျဖစ္
တုိင္းမ္မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာႀကီးတဦးနဲ႔ လန္ဒန္က ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱရတုိ႔
တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

တေန႔ က်ေနာ္ ၀ါရွင္တန္ကုိ ေရာက္ေနတုန္း ကုိ၀င္းေဖ (ပန္းခ်ီဆရာ၊ ႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ုိက္တာ) က

ကားေမာင္းၿပီး က်ေနာ့္ကုိ ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တုိက္ႀကီးကုိ လုိက္ပုိ႔တယ္။
ကားရပ္ကြင္းတေနရာမွာ ေရာက္ေနတုန္း ဆရာ့ဆီက ဖုန္းလာတယ္။ “ဆရာတုိ႔ မုိးမခမွာ
က်ေနာ္လည္း ၀င္ေရးပါရေစ”လုိ႔ ေနာက္ေျပာင္တာမဟုတ္ဘဲ တ႐ုိတေသအသံနဲ႔ ေျပာလာေတာ့
က်ေနာ္တုိ႔ အံ့အားသင့္ၿပီး ႐ုတ္တရက္ ဘာမွ ျပန္မေျပာႏုိင္ပါ။
ဆရာႀကီး ဦးေသာင္းလုိ အသက္ေရာ၊ ၀ါပါႀကီးတဲ့ သတင္းစာဆရာ စာေရးဆရာႀကီးတဦးက

ေမာင္ရစ္ဆုိတဲ့ သူ႔ေျမးအရြယ္ေလး လုပ္ေနတဲ့ မုိးမခမွာ စာေရးခြင့္ကုိ က်ေနာ္ကတဆင့္
ခြင့္ေတာင္းေနလုိ႔ အ့ံၾသမိတာပါ။ ေမာင္ရစ္တုိ႔အေနနဲ႔က သူ႔အဘုိးအဘြားေတြနဲ႔ လုပ္ေဖာ္
ကုိင္ဖက္ျဖစ္ခဲ့သူ၊ သူလုိဆရာႀကီးတဦးထံ စာမူေတာင္းရဲမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာႀကီးဟာ
အသက္ႀကီးၿပီ။ စာအုပ္ေတြလည္း မနားမေနေရးသားျပဳစုေနၿပီး ေဆာင္းပါးေတြလည္း
တကမၻာလံုးက ျမန္မာဒီမုိကေရစီစာေစာင္ေတြမွာ မနားမေနေရးသူ တဦးဆီက (စာမူခ
မေပးႏုိင္ဘဲ) စာမူတခု စြန္႔စားေတာင္းဆုိရမွာ အလြန္အားနာစရာပါ။ တကယ္ေတာ့ ဆရာက
စာမူခ စကားလံုး၀ မေျပာနဲ႔ဆုိၿပီး ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ စာေပဒါန ျပဳေနသူပါ။
ဆရာႀကီးေသာင္းက က်ေနာ့္ဆီဖုန္းဆက္လွ်င္ဆက္ျခင္းပဲ မုိးမခကုိ က်ေနာ္ကလည္း လွမ္းၿပီး

၀မ္းပန္းတသာ ဖုန္းဆက္လုိက္ပါတယ္။ မုိးမခကလည္း ဆရာႀကီးဆီကုိ လွမ္းၿပီး ၀မ္းပန္းတသာနဲ႔
စာေရးေပးဖုိ႔ ပန္ၾကား ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။
ေတာင္းတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း စာမူပုိ႔လုိက္ပါတယ္။ ေၾကးမုံဦးေသာင္း အမည္နဲ႔ေရာ ေအာင္ဗလ

အမည္နဲ႔ေရာ ေဆာင္းပါး ႏွစ္မ်ဳိး တၿပိင္တည္းေရးေပးတဲ့အျပင္ မုိးမခကိုလည္း “ေလခ”ၿပီး
အဖုိးတန္အႀကံဥာဏ္ေတြ ေရးေပးလိုက္ပါေသးတယ္။ “ဟလုိ-ျမန္မာ့အလင္း” “ဟလုိ-
ျမန္မာတုိင္းမ္” ဆုိတဲ့ ေအာင္ဗလ တယ္လီဖုန္း ေဆာင္းပါး (၃) ပုဒ္၊ အာစရိယ အဆူဆူ” ဆုိတဲ့
ေၾကးမုံဦးေသာင္း အမည္နဲ႔ ေရးတဲ့ “႐ုပ္ပံုလႊာ” ေဆာင္းပါး (၅) ပုဒ္နဲ႔၊ တျခားေဆာင္းပါး (၄) ပုဒ္
အားလံုး (၁၂) ပုဒ္ပဲ ေရးလုိက္ရပါေသးတယ္။ မၾကာမီ အဆုတ္အေအးပတ္ၿပီး
ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရွာပါတယ္။
“ဟလုိ” ေဆာင္းပါးေတြဟာ ဆရာ့ငယ္လက္ရာေတြအတုိင္းပဲ အထူးဟာသေျမာက္တဲ့

သေရာ္စာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ့ သေရာ္စာေတြဟာ “သေရာ္ေမာ္ကား” ေျပာတာေတြ
မဟုတ္ဘဲ “နာသာခံခက္” ကလိတဲ့ စာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ခုေခတ္မွာ သေရာ္စာ၊ ကေလာ္စာ၊
ဟာသစာ၊ ျပက္လံုးစာဆုိတာေေတြ မကဲြျပားဘဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာ့
သေရာ္စာေတြကုိ နည္းယူေလ့လာဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ “အာစရိယ အဆူဆူ” ဆုိတဲ့
ေဆာင္းပါးေတြကေတာ့ (၅) ပုဒ္ေရးလုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ အာစရိယ (၅) ဆူမက ဆရာ့မွာ ေရးစရာ
ဆရာေတြ အဆူဆူ ရွိပါေသးတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီ (၅) ဆူကလည္း
ဆရာ့ဘ၀အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆရာႀကီးတဆူကုိ ၾကားညႇပ္ေရးထားတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
အဲဒါကေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ေလာကမွာ “ဆရာႀကီး” လုိ႔ ေခၚေလ့ရွိတဲ့ “သခင္းစုိး”ပါပဲ။ သခင္စုိး
ေတာတြင္းမွာရွိစဥ္ ဆရာေသာင္းက စာအုပ္ေတြ ၀ယ္ပုိ႔ခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းကုိ
ၾကားညႇပ္ေရးထားပါတယ္။
အာစရိ (၅) ဆူကေတာ့ ဗမာ့ေခတ္ ဦးအုန္းခင္၊ အုိးေ၀ဦးညိဳျမ၊ သခင္ဘေသာင္း၊

စာေရးဆရာႀကီး ေမာင္ထင္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ဆုိတဲ့ ဆရာႀကီး (၅) ဆူျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဆရာႀကီးေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ႀကီးေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဆရာရဲ႕ အာစရိယအဆူဆူ
ေဆာင္းပါးေတြဟာ ျမန္မာစာေပသမုိင္းအရ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးသမုိင္းအရ အထူးအေရးပါတဲ့
ေဆာင္းပါးေတြျဖစ္သလုိ ဆရာေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) ရဲ႕
ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္းေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဆရာက “ဗမာ့ေခတ္မွ ေၾကးမုံသုိ႔” အမည္နဲ႔
ဆရာ့အတၳဳပၸတၱိစာအုပ္ တအုပ္ထြက္ခဲ့ဖူးပါၿပီ။ ေနာက္တခါ အဲဒီစာအုပ္ ျပန္ထြက္ရင္ ဒီေဆာင္းပါး
(၅) ပုဒ္ပါ ေနာက္ဆက္တဲြ ထည့္ေပးရပါေတာ့မယ္။ ဒါမွ ျပည့္စံုပါမယ္။
တကယ္လုိ႔ ဆရာ အသက္ရွည္အုံးမယ္ဆုိရင္ ဆရာဇ၀န၊ ဆရာတက္တုိး၊ ဆရာထင္ႀကီး၊

ဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၊ ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ အစရွိတဲ့ ဆရာႀကီးမ်ား
အေၾကာင္းကိုလည္း ဆက္လက္ေရးလိမ့္အံုးမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္။
ဒီဆရာႀကီးေတြဟာလည္း ဆရာနဲ႔ လက္ပြန္းတတီး ေနခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ၿပီး ဆရာ့စာေတြမွာ
သူတုိ႔အမည္ေတြကုိ ႀကိဳးၾကားရန္ခါ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပေနခဲ့တာေတြ ေတြ႔ခဲ့ရလုိ႔ပါ။ တကယ္ေတာ့
ဆရာဟာ တကၠသုိလ္ကုိ ဆက္မတက္ဘဲ တကယ့္ ထိတ္ထိတ္ႀကဲ ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ႀကီးေတြဆီမွာ
တပည့္ခံရင္ ေခတ္သစ္ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္း က႑ကုိ သတင္းသမားအျဖစ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္
ျဖတ္သန္းခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေတြဟာ တန္ဖုိးႀကီးလွပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ရဲ႕ ေရွ႕ပုိင္းမွာ မိတ္ဆက္နိဒါန္းအျဖစ္ ေၾကးမံုဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ)

အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းနဲ႔တကြ ျပည္ပေရာက္ စာေပအႏုပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းစာ ဆရာမ်ားရဲ႕

ဂုဏ္ျပဳဂါရ၀ေဆာင္းပါးမ်ားလည္း ပါရွိပါတယ္။ ေမာင္ရစ္၊ မာမာေအး၊ ခင္ေမာင္ႀကီး (ရွမ္းျပည္)၊
ေမာင္စြမ္းရည္၊ ၀င္းေဖတုိ႔ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါး (၅) ပုဒ္ပါ။ ဒီစာမ်ားကလည္း ဆရာရဲ႕ ဘ၀နဲ႔
စာေပအေပၚ ေဘးလူ ေဘးအျမင္ ေကာက္ေၾကာင္းမ်ားအျဖစ္နဲ႔ ဆရာ့ရဲ႕ ႐ုပ္ပံုလႊာကုိ ႐ႈျမင္ရာမွာ
အေထာက္အကူျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ေမာင္ရစ္က ဆရာႀကီးဦးေသာင္း ဖေလာ္ရီဒါဘက္ကေန ကယ္လီဖုိးနီးယားဘက္၊ အေမရိကန္

ျပည္ေထာာင္စု တဖက္စြန္းက တျခားတဖက္စြန္းရွိ မုိးမခကုိ ႏႈတ္ဆက္သလုိ ေနာက္ဆံုး
ေရာက္လာတုန္းက ဆုံးမၫႊန္ၾကားစကား လက္ေဆာင္ပါးခဲ့ပံုမ်ားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္
မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။
ေဒၚမာမာေအးကေတာ့ ဆရာေသာင္း ေဆး႐ုံတက္တယ္လုိ႔ သတင္းရေတာ့

ဆရာ့မိတ္ေဆြအေပါင္း ေသာကေရာက္ၾကရပံုေတြကုိ ေရးထားပါတယ္။ ခင္ေမာင္ႀကီး (ရွမ္းျပည္)
ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အမႈေဆာင္အျဖစ္
ပါ၀င္လႈပ္ရွားရင္းက သတင္းစာေလာကထဲ ေရာက္လာပံုနဲ႔ ဦးေသာင္းနဲ႔
ေတြ႕ဆံုရင္းႏွီးခဲ့ၾကရပံုမ်ားကုိ ေရးထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မဆလ လက္ထက္က
သတင္းစာသင္တန္းမွာ သင္တန္းအတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရင္း ေၾကးမံုဦးေသာင္း စတဲ့
သတင္းစာဆရာႀကီးမ်ားကုိ ဖိတ္ေခၚၿပီး သတင္းစာလုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳမ်ားကုိ သန္ရာ သန္ရာ
တာ၀န္ခဲြေ၀ ပုိ႔ခ်ၾကပံုအေၾကာင္းေတြကုိ ေနာက္ခံျပဳၿပီး ေဖာ္ျပထားလုိ႔ သတင္းစာ သမုိင္းရဲ႕
ထူးျခားတဲ့ က႑တခုကုိ အျမြက္မွ်ဆုိသလုိ သိႏုိင္ၾကပါတယ္။
ေမာင္စြမ္းရည္ကေတာ့ ဆရာႀကီးေသာင္းရဲ႕ သတင္းစာဆရာ ဘ၀ ႏွစ္ (၆၀) ကုိ

ၿခံဳငံုသံုးသပ္တင္ျပထားေလရဲ႕။ ၀င္းေဖကေတာ့ သူ သိတဲ့ ဆရာေအာင္ဗလရဲ႕
လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ အံ့ၾသအားက်မိေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။ သတင္းစာ ဆရာဘ၀
ႏွစ္ (၆၀) ဂုဏ္ျပဳပဲြအခမ္းအနားမွာ ေညာင္ဦးသား ပန္းခ်ီဆရာ မင္းေက်ာ္ခုိင္က သူတုိ႔
ေညာင္ဦးရဲ႕ ဂုဏ္ယူစရာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး ဦးေသာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာေရးဆရာ
သတင္းစာဆရာမႀကီး အေမလူထုေဒၚအမာရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္အျမင္ကုိ မရရေအာင္ အဆင့္ဆင့္
ဖုန္းဆက္ေတာင္းေတာ့ စာမေရးႏုိင္ရွာတဲ့ ဆရာမႀကီးက အားခဲၿပီး ေျပာျပခဲ့တဲ့
အဖုိးတန္စကားစုကုိလည္း မုိးမခ ဆရာမ်ားက ေရွ႕တန္းတင္ ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။
“ေအာင္ဗလဟာ တကယ့္သတင္းစာဆရာပဲ၊ ဘယ္အေျခအေနပဲ ေရာက္ေနပါေစ၊ သတင္းစာ

အလုပ္ဆုိရင္ စုိက္လုိက္မတ္တတ္ လုပ္တတ္တဲ့သူ။ က်မ သူ႔ကုိၾကည့္ၿပီး အားက်မိတယ္”
လူထုေဒၚအမာ (၁၂၊ ၃၊ ၀၇)
ႏွစ္ေၾကာင္း သံုးေၾကာင္းသာျဖစ္ေပမယ့္ ဆရာေသာင္း မကြယ္လြန္ခင္မွာ ဒီစာေလး

ဖတ္သြားခဲ့ရလုိ႔ အထူး၀မ္းသာသြားခဲ့ရပါတယ္။ ဦးေသာင္းနဲ႔ မုိးမခ၀ုိင္းေတာ္သားမ်ား
ဆန္ဖရန္ဆစၥကုိမွာ ေနာက္ဆံုးဆံုၾကေတာ့ ဆရာေသာင္းအေနနဲ႔ မုိးမခ၀ုိင္းေတာ္သားမ်ားကုိ
အထူးေျပာၾကားသြားတဲ့ စကားေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဆရာက “သူ႔တသက္မွာ ဂုဏ္အယူဆံုး၊
ေက်နပ္မႈအရွိဆံုးနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာင္တမရတဲ့ ဘ၀ဟာ အခုတသက္လံုး ရပ္တည္ေနခဲ့တဲ့
သတင္းစာသမား၊ စာေရးဆရာတေယာက္ရဲ႕ဘ၀ပါပဲတဲ့” ဆရာထည့္သြင္း ေျပာျပမသြားေပမယ့္

ဆရာ့ကုိေမးရင္ ဆရာေျပာသြားအံုးမွာလုိ႔ ယံုၾကည္မိတဲ့ အခ်က္တခ်က္ရွိ္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့
“ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ေနာင္ဘ၀မွာလည္း သတင္းသမား၊ စာေရးဆရာပဲ ျဖစ္ခ်င္တယ္” ဆုိတဲ့ စကားပါပဲ။
ဆရာ ေနာင္ဘ၀မွာလည္း သတင္းသမား စာေရးဆရာျဖစ္ပါေစလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔
၀ုိင္း၀န္းဆုေတာင္းေပးၾကပါစုိ႔။
“ေၾကးမံုဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) မုိးမခရဲ႕ အမွတ္တရစာစု” ဆုိတဲ့ စာအုပ္ကေလးဟာ စာမ်က္ႏွာ

(၆၆) မ်က္ႏွာပဲ ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဧၿပီက ထုတ္ေ၀တယ္လုိ႔ ေရးထားပါတယ္။
က်ေနာ္လက္ထံကုိေတာ့ ၂၀၀၈ ေအာက္တုိဘာ တတိယပတ္ထဲမွာမွ ေရာက္လာပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ကေလးကုိ ျပည္တြင္းအထိ ျဖန္႔ခ်ိခြင့္ရရင္ ေကာင္းေလစြလုိ႔ တမ္းတမိပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီရရင္ရျခင္း ဒီစာအုပ္ကေလးကုိ ျပည္တြင္းမွာ ျပန္႐ုိက္ၾကမယ္။ ျပည္ပရွိ
စာေပ၀ါသနာရွင္မ်ားကေတာ့ ခုကတည္းက ရေအာင္ရွာဖတ္သင့္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း
ပါးလုိက္ရပါေၾကာင္း။ (တန္းဖုိးေရးမထား။ အခမဲ့ေ၀ဟန္ရွိပါတယ္။)
နာဂစ္ထက္ဆုိးမည့္
ေငြေၾကးစီးပြားကပ္မုန္တုိင္းၾကီး
ျမန္မာႏုိင္ငံလာေနျပီ
၃၀ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
ယေန႔ကမၻာတ၀ွမ္းတြင္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးဆုိက္ေန၏။ အေမရိကန္ဥေရာပမွသည္

အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဆုံး ထုိစီးပြားကပ္ဒဏ္ခံႏုိင္ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးၾကိဴးစား၏။
အာရွစေတာ့ေစ်းကြက္မ်ား အလူးအလဲခံေနရေသာ္လည္း အာရွဘဏ္မ်ား
စီးပြားကပ္ၾကီးဒဏ္ေၾကာင့္ မယိမ္းယုိင္ရေအာင္္ အာရွအစိုးရမ်ား အားထုတ္သည္မွာ
အားက်စရာေကာင္း၏။
ကမၻာတ၀ွမ္း ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ထုိင္းဘဏ္မ်ား

ေငြေၾကးျပႆနာၾကံဳေတြ႔ရျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း လာမည့္ ၂ ႏွစ္မွ ၃ ႏွစ္အတြင္း
ထုိင္းဘဏ္မ်ားအေပၚ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္၏ ဂယက္ရုိက္ခတ္မွဳမ်ား ရွိလာႏုိင္သည္ဟု
ထုိင္းအစိုးရက ယူဆ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကမၻာတ၀ွမ္း ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးကုိ
ကာကြယ္သည့္အေနႏွင့္ ထုိင္းဘဏ္မ်ားမွာထားရွိသည့္ စုေဆာင္းေငြကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထိ
ရာႏွဳန္းျပည့္ ထုိင္းအစိုးရက အာမခံေပး၏။
သေဘာမွာ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးကုိ စိုးရိမ္ျပီး Bank run ေခၚ ဘဏ္စုေဆာင္းေငြေတြ

အေျပးအလႊား ျပန္ကုန္ထုတ္မွာ စိုးရိမ္သည့္အတြက္ ကမၻာ့အစိုးရအသီးသီးက
ဘဏ္စုေဆာင္းေငြ အာမခံခ်က္ကုိ အျမန္သက္တမ္းတုိးေပးသည့္ အဓိပၸါယ္ျဖစ္၏။

ျမန္မာစစ္အစိုးရမွလြဲ၍ အာရွ အစုိးရအသီးသီးကလည္း ဘဏ္စုေဆာင္းေငြ အာမခံခ်က္ကုိ
အျမန္သက္တမ္းတုိးေပးၾက၏။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခအေနမွာမူ တမ်ိဳးုျဖစ္၏။
ပုဂၢလိကဘဏ္စနစ္မေပၚခင္အထိ အစိုးရဘဏ္ေတြမွာ ျပည္သူေတြ စုေဆာင္းေငြ ထားေလ့မရွိ။

စစ္အစိုးရကုိ အယုံအၾကည္မရွိသည့္ သေဘာျဖစ္၏။ တဖန္ ပုဂၢလိကဘဏ္စနစ္
ေခါင္းေထာင္မည္မွ မၾကံေသး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အက်ိဳးေဆာင္ကုမၸဏီမ်ားေငြလိ္မ္မွဳေပၚေပါက္၏။
မၾကာခင္ ပုဂၢလိကဘဏ္မွ အပ္ေငြမ်ားကုိ ျပည္သူေတြ အေျပးအလႊား ျပန္ထုတ္ကုန္၏။
ထုိအခ်ိန္မွစျပီး ပုဂၢလိကဘဏ္စနစ္အေပၚ ျပည္သူေတြ အယုံအၾကည္ကင္းမဲ့သြားသည္မွာ
ယေန႔တုိင္ျဖစ္၏။ သည္ၾကားထဲ အာရွဓနဘဏ္ ေမဖလား၀ါးဘဏ္ႏွင့္ ယူနီဗာဆယ္ဘဏ္ ၃ ခုကုိ
ေငြမဲခ၀ါခ်မွဳႏွင့္ပတ္သက္သည္ဟု အေမရိကန္ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ
နာမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းျပီးေနာက္ပုိင္း အဆုိပါဘဏ္ေတြကုိပါ စစ္အစိုးရက ဖ်က္သိမ္းရသည့္
အျဖစ္ေရာက္၏။
ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိလည္း ခ်န္ထားလိမ့္မည္မဟုတ္။ ယခုကုိ

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ျပည္တြင္း စီးပြားေရး ကေမာက္ကမ ျဖစ္စျပဳေနျပီ။ စစ္အစိုးရကလည္း
ႏုိင္ငံတကာမွာ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီး မည္သို႔ျဖစ္ပ်က္ေနသည္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ျပည္သူကုိ
ပညာေပးရမွန္းမသိ။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ အာရွေငြေၾကးကပ္ဆုိက္တုံးကလည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက
မသိက်ိဳးက်ြံ လုပ္ခဲ့၏။ ဧရာ၀တီၤ တတုိင္းလုံး မုန္တုိင္းေၾကာင့္ လူသိန္းနဲ႔ခ်ီေသကုန္သည္ကုိပင္
မ်က္ႏွာလြဲ ခဲပစ္လုပ္ရက္သည့္ စစ္အစိုးရမ်ိဳးအေနနွင့္ ကမၻာ့ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးေၾကာင့္
ျမန္မာျပည္သူေတြ ထပ္ဒုကၡေရာက္လည္း ပူပန္မည့္ လကၡဏာမရွိ။ ယခုလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၌
တျခားအာရွအစိုးရမ်ားလုိ ဘဏ္စုေဆာင္းေငြအာမခံဥပေဒမ်ိဳးမရွိ။ ထုိ့ေၾကာင့္
ကမၻာ့ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီး တလိမ့္လိမ့္တက္လာေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ
လက္က်န္ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားကုိ မည္သို႔ကာကြယ္ရမွန္း စစ္အစိုးရမသိျဖစ္ေနပုံရ၏။
ျပည္သူေတြ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မွဳမျဖစ္ေအာင္ မည္သို့ ကာကြယ္ရမွန္းမသိျဖစ္ေန၏။
ဤတြင္ ေရႊဥာဏ္ေတာ္စူးေရာက္သည့္ စက္မွဳ(၁) ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ေသာင္းက

ကမၻာ့ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီး ျမန္မာႏုိ္င္ငံသို့မကူးစက္ႏုိင္ဆုိျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊထံ
သံေတာ္ဦးတင္၏။ ထုိအခ်က္ကုိ သက္ေသျပဖို့အတြက္ အသက္ ၇၂ ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္သည့္
၀န္ၾကီးဦးေအာင္ေသာင္း ေခါင္းေဆာင္သည့္ ေနျပည္ေတာ္ ကုန္ေစ်းႏွုန္းက်ဆင္းေရး
ေကာ္မီတီက ေနျပည္ေတာ္၀န္းက်င္ရွိ ေစ်း ၃-၄ ခုက ေန့စဥ္ကုန္ေစ်းႏွဳန္း ၁၄ မ်ိဳးကုိ္ ေကာက္ျပီး
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊထံ ဆက္သ၏။ အလြန္ရွက္ဖို႔ေကာင္းသည့္ လုပ္ရပ္မွန္း
ဦးေအာင္ေသာင္း သိပုံမရ။ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊလည္း သိပုံမရ။ ဘုန္းၾကီးရူုးႏွင့္ ေလွလူး
ကုိက္ေန၏။
နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူေတြ သိန္းနဲ့ခ်ီေသခဲ့ရျပီ။ စစ္အစိုးရအေပၚ ျပည္သူေတြ

ေဒါသအမ်က္ ေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္ခဲ့ရျပီ။ ယခုလည္း ေငြေၾကးနာဂစ္စီးပြားကပ္ၾကီးလာေနျပန္ျပီ။
ယခုတၾကိမ္ၾကံဳရမည့္ ေငြေၾကးနာဂစ္စီးပြားကပ္ မုန္တုိင္းၾကီးသည္ ဧရာ၀တီတုိင္းသာမက

တျပည္လုံးကုိ ရက္ရက္စက္စက္ တုိက္ခတ္မွာျဖစ္၏။ တျပည္လုံး စီးပြားပ်က္လ်င္
ျပည္သူတရပ္လုံး မည္သူမွ် တရားေဟာစရာမလုိဘဲ အုံၾကြေတာ့မည္။
ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္
(ေကအန္အယ္လ္ေအ) တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္
ေခတ္ၿပိဳင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္ ေဆြးေႏြးခန္း
(၁၉-၉-၀၈)။ ။
ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ျခမ္းရွိ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္

(ေကအန္အယ္လ္ေအ) တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္မႉးအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္အယ္ဒီတာခ်ဳပ္
ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္တုိ႔ မၾကာခင္က တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွာ ဒူးတုိက္ေဆြးေႏြးခြင့္ရခဲ့သည္။
အဆုိပါ ေဆြးေႏြး၀ုိင္းတြင္ ဘားအံခ႐ုိင္ ေကအန္ယူအတြင္းေရးမႉး ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအး၊
တပ္မဟာ (၇) တပ္မႉး ဗိုလ္ႀကီးေစာလင္းႏွင့္ တပ္မဟာ (၇) ႐ုံးထုိင္မႉး ဗိုလ္ႀကီး အဲေဆးေဆးတုိ႔
ပါ၀င္ေဆြးေႏြး ခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအပုိင္း
ေမး။ ။ ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဘားအံခ႐ုိင္အတြင္းေရးမႉး ေကအန္ယူ ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအးကုိ

က်ေနာ္ ေမးပါရေစ။ က်ေနာ္တုိ႔ အခုလက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဗမာ့ႏုိင္ငံေရးအေျခအေန၊ ေနာက္တခါ
က်ေနာ္တို႔ ေကအန္ယူ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ စစ္ေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
အၾကမ္းဖ်င္းေပါ့ေလ ဒီျမန္မာ ႏုိင္ငံထဲက ျပည္သူေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေတြသိေအာင္ ဘာမ်ား
ေျပာခ်င္လဲခင္ဗ်။
ဖဒုိေအာင္ေမာ္ေအး။ ။ အခုဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကေတာ့

ဥပမာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ေမတၱာတရားထားၾကၿပီးေတာ့ မေျပလည္တဲ့
ျပႆနာေတြကုိ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းသြားမယ္ဆုိရင္ ေျပလည္တာၾကာၿပီ။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ
အုပ္စုိးသူ စစ္အစုိးရအေနနဲ႔က ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျပလည္သင့္တဲ့အရာတခုက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
မေျဖရွင္းဘဲနဲ႔ လက္နက္အားကုိးၿပီး ေျဖရွင္းတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး
ျပႆနာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ လူမ်ဳိးစု ႏုိင္ငံေရးျပႆနာပဲျဖစ္ျဖစ္ မေျပလည္သြားဘူးေပါ့။
မေျပလည္တဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ဟာလည္းပဲ ဒီအုပ္စုိးသူ စစ္အစုိးရက အုပ္စုိးသူလူတန္းစား

အေနနဲ႔ ခံယူၿပီး ဒီလူနည္းစုေတြအေပၚမွာ အုပ္စုိးခံလူတန္းစားအေနနဲ႔ သြားတဲ့အခါက်ေတာ့
ဒီျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးဟာ လြယ္လြယ္နဲ႔ မေျပလည္သြားဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ေျပေျပ
လည္လည္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကုိ ႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းသြားမယ္၊ စားပြဲေပၚမွာပဲ ေျဖရွင္း
သြားမယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ေမတၱာတရားထားၿပီး ေျဖရွင္းသြားမယ္၊ တေယာက္နဲ႔
တေယာက္ ႏုိင္ထက္စီးနင္းမျပဳၾကဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ေနထုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပႆနာ
ေျဖရွင္းႏုိင္တာေပါ့။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ အခုက အုပ္စုိးသူစစ္အစုိးရအေနနဲ႔က ဒီလုိ
မသြားတဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကေတာ့ ေကာင္းလာဖုိ႔ ၾကာအုန္းမယ္လုိ႔
က်ေနာ္ယူဆတယ္။
လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲအပုိင္း
ေမး။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ဗိုလ္ႀကီးေစာလင္း တပ္မဟာ (၇) တပ္္မႉးရဲ႕ အျမင္လည္း သိပါရေစ ခင္ဗ်။
ဗိုလ္ႀကီးေစာလင္း။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ေကအန္အယ္လ္ေအ

တပ္မဟာက ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ မိခင္ေကအန္ယူရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ က်ေနာ္တုိ႔
တာ၀န္ယူ ထမ္း ေဆာင္ေနရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ မိခင္ေကအန္ယူရဲ႕
ၫႊန္ၾကားခ်က္အေပၚမွာပဲ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ
က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေရးတုိက္ပြဲဟာ က်ေနာ္တုိ႔
တုိက္ခ်င္လုိ႔တုိက္တာမဟုတ္ဘူး။ လက္နက္အားကိုးၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဖိႏွိပ္ကၽြန္ျပဳေနတဲ့
ဖက္ဆစ္စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆုိးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဒီ မဟာ
ဗမာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကုိပဲ တုိက္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဗမာအမ်ဳိးသားကုိ တုိက္ေနတာမဟုတ္ဘူး၊ ဒါကုိ
လူထု သိေစခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ အခုတုိက္ေနတာလည္း တုိက္ပြဲက ေတာ္ေတာ္ၾကာလာၿပီ။ ဒီစစ္အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး၊

က်ေနာ္တုိ႔ လက္ရွိ အာဏာရွင္စစ္အစုိးရကုိ ျဖဳတ္ခ်ေရးဆုိၿပီး ေႂကြးေၾကာ္တုိက္ေနတဲ့အခါမွာ
ႏွစ္ပရိေစၧဒ ၾကာလာေတာ့ ဒီဗိုလ္ႀကီး ေစာလင္းရဲ႕ အျမင္ေပါ့ေလ၊ အေနနဲ႔ဆုိရင္ အေကာင္းဆုံး
တျခားနည္းလမ္းေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲကုိ အေကာင္းဆုံးနည္းနဲ႔ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္လုိ႔
ထင္လဲခင္ဗ်။
လင္း။ ။ က်ေနာ့္အျမင္အရေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူလူထုေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေရး ေနႏုိင္ဖုိ႔

အတြက္က ဒီစစ္ေရးနဲ႔ စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းလုိ႔မရဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ (၆၀) ကာလနီးပါးမွာ
ေတာ့ လက္ေတြ႕ျပသေနတယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ဒီလက္နက္တုိက္ပြဲနဲ႔ပဲ ဆင္ႏႊဲလုိ႔
မရဘူးဆုိတာ မွန္ေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ရွိအေနအထားအရ လက္နက္ကုိင္ရေသးတယ္ဆုိတာ
က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရး၊ က်ေနာ္တုိ႔အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ကာကြယ္ေရးအတြက္
ေနာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ခုခံကာကြယ္ေရးအတြက္ပဲ ဆက္ၿပီးေတာ့
လက္နက္ကုိင္ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ျပည္သူလူထုကုိ သိေစခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ဟာ စစ္တုိက္ခ်င္လုိ႔
တုိက္တာမဟုတ္ဘူး၊ အၾကမ္းဖက္ ခ်င္လုိ႔ လုပ္တာမဟုတ္ဘူး၊ တကယ္လုိအပ္လုိ႔။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအပုိင္း
ေမး။ ။ ဗိုလ္ႀကီး အဲေဆးေဆးခင္ဗ်။ ဒီတပ္မဟာ (၇) ႐ုံးထုိင္မႉးေပါ့ေနာ္။ ဒီစစ္အစုိးရက သူက

အထူးသျဖင့္ ေကအန္ယူ။ ေကအန္ယူဟာ သူနဲ႔စကားေျပာမယ္ဆုိရင္ လက္နက္အရင္ ခ်ရမယ္၊
လက္နက္ခ်ၿပီးမွ သူတုိ႔နဲ႔ ေစ့စပ္ရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ စုိက္လုိက္မတ္တတ္ စစ္အစုိးရဘက္က
ေျပာလာ ခဲ့တာကုိ ေကအန္ယူကလည္း လက္မခံခဲ့ဘူး။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့
ျပည္သူေတြကုိ ဘာမ်ား ရွင္းျပခ်င္လဲခင္ဗ်။

ဗုိလ္ႀကီးအဲေဆးေဆး။ ။ ျပည္သူေတြကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ သိၾကပါၿပီ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိ
ေတာ့ အေျခအေန အရပ္ရပ္ကုိလည္း သူတုိ႔ သုံးသပ္လွပါၿပီ။ ေတာ္လွန္ေရးဆုိတာကေတာ့
ဖိႏွိပ္မႈ ေတြကုိ တြန္းလွန္တာကုိး။ ဒီဖိႏွိပ္မႈကုိ တြန္းလွန္တဲ့ ေနရာမွာ
လက္နက္အားကုိးၿပီးတုိက္ေနရင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ေရပက္သလုိ သူစင္ကုိယ္စင္မွာပဲ။
ျပည္သူလူထုေတြေရာ၊ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ရွိ လက္နက္ကုိင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ဟိုဘက္၊ ဒီဘက္
ႏွစ္ဖြဲ႕စလုံးကေတာ့ ေျမဇာပင္ေတြ ပဲျဖစ္တယ္။ တကယ္ အျမတ္အစြန္းရတာကေတာ့
အာဏာလုိခ်င္တဲ့ လူပုဂၢိဳလ္တစုပဲ ျဖစ္တယ္။
အဲဒါေၾကာင့္မုိ က်ေနာ္တို႔ ဒီလုိအာဏာရွင္ ျပဳတ္က်ေရးတုိ႔၊ အာဏာရွင္မရွိေရးတုိ႔ကေတာ့

က်ေနာ္တုိ႔ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစုံ၊ ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ေပါင္းစုံနဲ႔အတူ
ျပည္သူလူထု ေက်ာင္းသားမိဘတရပ္လုံးက ၀ုိင္း၀န္းကူညီလုပ္ေဆာင္ၾကမယ္။
စိတ္သေဘာထားတခုတည္းနဲ႔၊ ရည္မွန္းခ်က္တခုတည္းနဲ႔ ဗမာျပည္ေကာင္းက်ဳိးအတြက္ သူတုိ႔
သံႏၷိ႒ာန္ခ်ၿပီး လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္မွန္းေနတဲ့
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ျပည္တြင္းအေျခအေနေတြ အားလုံးဟာ ေအးေအးခ်မ္း ခ်မ္းနဲ႔ ေရွ႕ကုိ
တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးဖုိ႔က အမ်ားႀကီး အလားအလာ ရွိတယ္ေလ။
ေမး။ ။ ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအးခင္ဗ်။ ခုဏက ႏုိင္ငံေရးကုိ ႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းတာ အေကာင္း

ဆုံးနည္းလမ္းဆုိတာ သီအုိရီအရေတာ့ မွန္သလုိရွိေပမယ့္လုိ႔ စစ္အစုိးရဘက္က ကမ္းလွမ္းတဲ့
နည္းေတြက ေကအန္ယူက လက္မခံႏုိင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ေစာေစာပုိင္းျဖစ္ေနတာက
လက္နက္ခ်ၿပီးမွ သူတုိ႔နဲ႔ စကားေျပာရမယ္။ ဆုိရင္ အဲ့လုိႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔
စကားေျပာႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ကုိ ဘယ္လုိ အေျခအေနေတြဟာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္မယ္လုိ႔
ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအး ယူဆလဲ ခင္ဗ်။
ေအး။ ။ စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ သူကေတာ့ လက္နက္ခ်ဖုိ႔ အရင္ကတိေပးၿပီးမွ တျခားလုိအပ္

ခ်က္ေတြကုိ သူက ေပးခ်င္ေပးမယ္၊ မေပးခ်င္လည္းမေပးဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ ေကအန္ယူ
အေနနဲ႔က က်ေနာ္တုိ႔ကုိ လက္နက္ခ်ခုိင္းတာ၊ က်ေနာ္တုိ႔လက္နက္က က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ဳိးသားကုိ
ကာကြယ္ဖုိ႔ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီရသင့္ရထုိက္တဲ့အခြင့္အေရးေတြက ဘာတခုမွ အာမခံခ်က္
မရေသးဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာကုိသြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါက်ေနာ္တုိ႔ ေကအန္ယူအေနနဲ႔
လက္ခံလုိ႔မရဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ လက္နက္မရွိေတာ့ဘူးဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ဳိးသားရပုိင္ခြင့္ေတြက
က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လုိရယူသြားမလဲ။ အကယ္၍ သူတုိ႔ကသာ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ လက္နက္ကုိင္ဖုိ႔
မလုိေတာ့ပါဘူး။ ဟုတ္ၿပီ လက္နက္ကုိင္ဖုိ႔မလုိေတာ့ဘူးဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔အမ်ဳိးသားအတြက္
လုိလားေတာင့္တေနတဲ့အရာေတြ ရရွိေရးအတြက္ ဘာအာမခံခ်က္ရွိမလဲ။ အာမခံခ်က္
ဘာမွမရွိေသးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီလက္နက္ကုိ မစြန္႔ႏုိင္ဘူး။ ဆက္လက္ကုိင္စြဲထားရမယ္။
ေမး။ ။ အဲေတာ့ ဒီၿပီးခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားေနရတာက စစ္အစုိးရ

ဘက္ကေန က်ေနာ္တုိ႔ ေစာေစာပုိင္းကာလမွာ မၾကာခဏေအာက္ေျခ တပ္မ (၇) ဘာတုိ႔ထိ
လာေရာက္စည္း႐ုံးတာေတြဘာေတြ ရွိတယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ အစုိးရဘက္က ခ်ဥ္းကပ္တာတုိ႔၊
ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမလည္း သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ စစ္အစုိးရဘက္က ကမ္းလွမ္းခ်က္တဲ့
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြဟာ တကယ္အစစ္အမွန္ေရာ ဟုတ္သလား၊ ဘာေၾကာင့္
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ပ်က္ခဲ့တယ္လုိထင္သလဲ။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာလုိ႔ရွိရင္ေပါ့။
ေအး။ ။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သူတုိ႔လာတယ္။ လာတာ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာက

သူတုိ႔လာတာက တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေပးဖုိ႔မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ
အမွည့္ေခၽြတဲ့နည္းလာၿပီး စည္း႐ုံး သြားတယ္၊ ဖဲ့ထုတ္သြားတယ္။ သူတုိ႔ စစ္ေရးနဲ႔
တုိက္တဲ့အေပၚမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြ ေလးေလးတုိ႔ ငါးငါးတုိ႔ေခတ္ တကယ့္တုိက္တဲ့ေနရာမွာ
သူတုိ႔တပ္ေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ဆုံး႐ႈံးမႈရွိခဲ့တယ္။ ဆုံး႐ႈံးမႈ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတုိ႔လည္း
နည္းလမ္းရွာတယ္။ သူတုိ႔က စစ္ေရးအရ တုိက္သလုိ၊ ႏုိင္ငံေရး အရလည္းတုိက္မယ္။
ဖဲ့ထုတ္စည္း႐ုံးတယ္။
အဲဒီစည္း႐ုံးလုိက္တဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မက္လုံးေပးခံရၿပီး ပါသြား

တာေတြရွိတယ္။ ပါသြားတဲ့ တပ္မႉးေတြရွိမယ္၊ ရဲေဘာ္ေတြရွိမယ္။ သူတုိ႔ကေတာ့
ကရင္အမ်ဳိးသား အတြက္ ဆုိရင္ေတာ့ လုိလားတာခ်ည္းပဲ၊ ကရင္ျပည္နယ္ကုိလည္း
လုိလားတာပဲ။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ သူတုိ႔က အလိမ္ခံရတာေပါ့။ ကန္ေတာ့ပြဲ၊ အုန္းပြဲနဲ႔
တုိက္ခံရတာပဲလု႔ိ က်ေနာ္ တခါတေလ ေျပာဖူးတယ္။
အကယ္၍သာ သူတုိ႔က တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ လုိလားတယ္၊ ကမ္းလွမ္းတယ္၊

ေစ့စပ္တယ္ဆုိရင္ ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေကအန္ယူတဖြဲ႕လုံးအေနနဲ႔ပါသြားရင္ေတာ့
ပုိေကာင္းတာေပါ့။ အဲဒီလုိလည္း မလာဘဲနဲ႔ ဟုိ ေအာက္ေျခကုိလာစည္း႐ုံးတယ္၊
ဖဲ့ထုတ္သြားတယ္၊ စီးပြားေရးနဲ႔ မက္လုံးေပးသြား တယ္၊ လုပ္ငန္းကုိင္ငန္းေတြကုိ
မက္လုံးေပးသြားတဲ့အေပၚမွာ ပါသြားတဲ့လူေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ပါသြားတဲ့ဒီလုိလူေတြကေတာ့
က်ေနာ္တုိ႔ထင္တယ္၊ ဒါသူတုိ႔အမ်ဳိးသားေရးကုိ သူတုိ႔ေမ့သြားတယ္။
ေမး။ ။ သေဘာကေတာ့ ဒီ စစ္အစုိးရဘက္က အေစာပုိင္းကာလေတြမွာ

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေခါင္းစဥ္နဲ႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္ေတြဟာ ႐ုိးသားမႈ မရွိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့။
ေအး။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီလုိပဲျမင္တယ္၊ ႐ုိးသားမႈမရွိဘူးလုိ႔။ အကယ္၍သာ တကယ္႐ုိးသားမႈ

ရွိတယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ရသင့္ရထုိက္တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင့္အခြင့္အေရးေပါ့ေလ။ တျခားလူမ်ဳိးစု
အခြင့္အေရးေတြေရာ သူေပးခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီလုိသူလာမွာမဟုတ္ဘူး။
ေမး။ ။ ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအးေျပာတဲ့ အယူအဆမ်ဳိးကုိ အားလုံး ေကအန္ယူအဖြဲ႕၀င္ေတြ၊ ေနာက္

တခါ လက္နက္ကုိင္တဲ့ ေကအန္အယ္လ္ေအအဖြဲ႕၀င္ေတြ နားလည္မယ္ဆုိရင္ စစ္အစုိးရဘက္က
ေနာက္ထပ္ အဲလုိမ်ဳိး စည္း႐ုံးႏုိင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး ရႏုိင္ပါ့မလား။
ေအး။ ။ က်ေနာ္တို႔လည္း အခု ကြဲၿပဲေနတဲ့အေပၚမွာေတာ့ စိတ္ထိခုိက္ၾကတာပဲ။

အနည္းအက်ဥ္း ေတာ့ ရွိၾကမွာပဲေလ။ သုိ႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္တဲ့
အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ က အလိမ္ခံခဲ့ရတာခ်ည္းပဲ။ ဦးႏုေခတ္ကတည္းက က်ေနာ္တို႔
ေခါင္းေဆာင္ေတြ အလိမ္ခံရတယ္။ အလိမ္ခံရတာ အႀကိမ္ေပါင္း မ်ားလာတဲ့အခါက်ေတာ့
က်ေနာ္တို႔လူေတြလည္း အခုက က်ေနာ္တုိ႔ လူေတြက ကုိယ္သြားေနတဲ့လမ္းစဥ္က
ဘာလမ္းစဥ္လဲဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ေလ့လာၿပီး က်ေနာ္တို႔ လမ္းစဥ္ေပၚမွာ

ျပန္မားမားရပ္ၿပီးေတာ့ သြားတဲ့အခန္းက႑က်ေတာ့ ပုိၿပီးေတာ့ မ်ားလာတဲ့အေပၚမွာ အဲဒီလုိ
လာၿပီးေတာ့ လာဖဲ့ထုတ္စည္း႐ုံးတဲ့အေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ေအာက္ေျခထုက ပါသြားမယ့္
အလားအလာေတာ့ မေတြ႕ရေတာ့ဘူး။
အန္အယ္လ္ဒီအေပၚသေဘာထား
ေမး။ ။ ဗိုလ္ႀကီးေစာလင္းခင္ဗ်။ အခုလက္ရွိ ျပည္တြင္းမွာရွိေနတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ ေဒၚေအာင္

ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕အေနအထားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္လဲခင္ဗ်။
လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမွာေပါ့ေနာ္။
လင္း။ ။ အခုလက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအန္အယ္လ္ဒီ အတြင္းမွာ

ျဖစ္ျဖစ္၊ အျပင္မွာျဖစ္ျဖစ္။ သူတုိ႔ရည္မွန္းခ်က္၊ သူတုိ႔လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ ပုိၿပီးေတာ့ ဒီထက္
ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔၊ ထိေရာက္မႈရွိဖုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လုိလားတယ္။
ေမး။ ။ ဗိုလ္ႀကီး အဲေဆးေဆးအေနနဲ႔ေရာ ဘာမ်ား ဒီအန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔၊ ေဒၚေအာင္

ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒိထက္ႏုိင္ငံေရးအရွိန္ျမင့္လာေအာင္ ဘာေတြလုပ္ သင့္တယ္လုိ႔
ထင္လဲ ခင္ဗ်။
ေဆး။ ။ အေရးႀကီးတာကေတာ့ ဒီျပည္သူလူထုေထာက္ခံမႈက အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္

တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အခု သူက ဘာမွလႈပ္ရွားပုိင္ခြင့္မရွိတဲ့အေပၚမွာ
ဒီျပည္တြင္းမွာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆုိရင္ လူမ်ဳိးမေရြး၊ သက္ႀကီးရြယ္ အုိေတြကအစ
က်ေနာ္တုိ႔သိရသေလာက္ ဆုိရင္ ဟုိေရြးေကာက္ပြဲကတည္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ
အမ်ားႀကီး ေထာက္ခံခဲ့ၾကတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခုထိတုိင္ ဇြဲနဲ႔ သူ
လႈပ္ရွားေနတဲ့အေပၚမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ မလႈပ္ရွားႏုိင္သည့္တုိင္ ဗမာျပည္တျပည္လုံးကုိ
ကုိယ္စားျပဳေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ သူတုိ႔က လမ္းရွာၿပီးေတာ့
အေကာင္းဆုံးျဖစ္အေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္တယ္။ ျပည္သူလူထုေထာက္ခံမႈရေအာင္ ပုိၿပီးေတာ့
လႈပ္ရွားသင့္တယ္။
အမ်ားအက်ဳိးေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ေသသြားလုိ႔ရွိရင္လည္း နာမည္ေကာင္းရတာပဲေလ။

အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ အခုဆုိ လက္ရွိ စစ္အာဏာရွင္
ရဲ႕ထိန္းသိမ္းမႈေအာက္မွာ ဘယ္လုိ မွမလႈပ္ရွားႏုိင္ေပမယ့္လည္း တာ၀န္ရွိတဲ့
ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ ရွိေသးတယ္။ အဖြဲ႕၀င္ေတြ ရွိေသး တယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ကလည္း
လႈပ္ရွားသင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိ က်ေနာ္တုိ႔
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြအားလုံးက ေထာက္ခံအားေပးေနသလုိ ကမာၻကလည္း
အားေပးေနတာပဲ။
ေမး။ ။ ပဒုိေအာင္ေမာ္ေအးရဲ႕အျမင္လည္း သိပါရေစခင္ဗ်။ ဒီအန္အယ္လ္ဒီ ေဒၚေအာင္ဆန္း

စုၾကည္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒိထက္ႏုိင္ငံေရးကုိ တခ်ဳိ႕က အားမရတဲ့အပုိင္းေတြ ရွိလာတယ္။
အထူးသျဖင့္ အန္အယ္လ္ဒီေပါ့ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနေတာ့ သူ
ဘာမွမလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ေလာေလာဆယ္မွာလည္း သူ႕ရဲ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
တုိက္ပြဲ၀င္ေနရတယ္။ လက္ရွိအျပင္မွာ ရွိေနတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီလည္းပဲ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္
လုပ္ေနတယ္ဆုိေပမယ္လုိ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပက အားမရတဲ့အပုိင္းေလးေတြ ရွိလာတဲ့အခါ
ဒိထက္ႏုိင္ငံေရးအရွိန္တက္လာေအာင္ ဘာမ်ား အႀကံေပးခ်င္လဲ။
ေအး။ ။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ လမ္းစဥ္ဟာ ေအာင္ပြဲအတြက္ အာမခံခ်က္ပဲ။

အန္အယ္လ္ဒီအေနနဲ႔ သူ႕ရဲ႕လမ္းစဥ္ဟာ သူ ခ်မွတ္ထားတာရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တကယ့္
ေအးခ်မ္းသာယာၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္တဲ့ႏုိင္ငံျဖစ္ေအာင္ သူက ဆက္ၿပီးသြားမယ္။ ဆက္သြားမယ့္
အေပၚမွာ ဒီလမ္းစဥ္ဟာ ေကာင္းသည္ထက္ေကာင္းေအာင္ လုပ္သြားသင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့
လမ္းစဥ္အေပၚမွာလည္း မားမားမတ္မတ္ ရပ္သြားသင့္တယ္။ အကယ္၍ သူက လမ္းစဥ္ ေကာင္း
ေကာင္းခ်ႏုိင္တယ္၊ အန္အယ္လ္ဒီအဖြဲ႕၀င္ေတြအေနနဲ႔ အာမခံခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္
သြားမယ္ဆုိရင္ လမ္းေကာင္းရရွိမယ္။ လမ္းေကာင္းရရွိၿပီဆုိရင္ ဒီလမ္းေကာင္းဟာေတာ့ အမ်ား
ျပည္သူေတြရဲ႕ေထာက္ခံမႈကုိ ရရွိမယ္၊ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကုိလည္း ရရွိမယ္။ ဒါမွပဲ က်ေနာ္
တုိ႔ ပန္းတုိင္ကုိ ေရာက္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လမ္းစဥ္ကုိ ခုိင္ခုိင္မာမာ ခ်ၿပီးေတာ့
ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္ေရးအတြက္ တကယ့္အာမခံခ်က္ရွိရွိ လမ္းစဥ္ေတြခ်သြားမယ္ဆုိရင္
ပန္းတုိင္ ေရာက္မွာ ေသခ်ာတယ္။
ေနာက္တခုအေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလမ္းစဥ္ေပၚမွာ ရပ္တည္ၿပီး တုိက္ပြဲ၀င္

သြားတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အန္အယ္လ္ဒီ ပါတီ၀င္ေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေလ
ကုိယ့္လမ္းစဥ္ေပၚမွာ မေသြဖည္ဘဲ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္သြားမယ္ဆုိရင္
က်ေနာ္တုိ႔ရည္မွန္းတဲ့ ပန္းတုိင္ဟာ ေရာက္မွာပဲဆုိတာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျငင္းလုိ႔မရဘူးေလ။
ေမး။ ။ ေနာက္တခ်က္က ဗုိလ္ႀကီးေစာလင္းအေနနဲ႔ေပါ့။ အန္အယ္လ္ဒီဟာ သူက ေတြ႕ဆုံေဆြး

ေႏြးေရးနည္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေျဖရွင္းရမယ္ဆုိတာ အခုထိယုံၾကည္တယ္လုိ႔ သူေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္
မစၥတာဂမ္ဘာရီအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာႀကိဳးစားတာကလည္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးလုိ႔မရဘူး၊
စစ္အစုိးရ ကလည္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးေတြ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ မလုပ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔
ျငင္းဆုိထားတယ္။ ဆုိရင္ အန္အယ္လ္ဒီ ေနာက္ထပ္ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္လုိ႔
ထင္ပါသလဲခင္ဗ်။
ေစာ။ ။ က်ေနာ္က စစ္သားတေယာက္ပဲ။ ႏုိင္ငံေရး သိပ္နားမလည္လုိ႔။ သိပ္မကၽြမ္းက်င္လုိ႔ေပါ့

ဗ်ာ။ မရင္းႏွီးေတာ့လည္း က်ေနာ္ သိပ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာျပလုိ႔ မႏုိင္ဘူးေလ။
ေမး။ ။ ေနာက္ထပ္ ဒီေဆြးေႏြး၀ုိင္းအေနနဲ႔ေပါ့ နိဂုံးခ်ဳပ္ ဘာမ်ားျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာေတြ

ရွိပါသလဲ ဗုိလ္ႀကီးအဲေဆးေဆး။
ေဆး။ ။ အခုက က်ေနာ္တုိ႔သိရသေလာက္ က်ေနာ္တုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့

အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေပါ့။ သူက ျပည္တြင္းမွာေရာ၊ ျပည္ပမွာေရာ ေတာ္ေတာ္ေလး
ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၾကတာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဘယ္အလုပ္မဆုိ ဇြဲမွေအာင္ပြဲပဲ၊ မဇြဲရင္ေတာ့
မေအာင္ပြဲဘူး။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ေတာင္မွပဲ သူ ဇြဲနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနလုိ႔ ရေသးတာပဲ။ က်ေနာ္တို႔
အမ်ားေကာင္းစားေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔
ဒီမုိကေရစီဘက္ေတာ္သားအားလုံး ဟာလည္း ဇြဲနဲ႔ ညီညီၫြတ္ၫြတ္နဲ႔ ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္ၿပီး
ေတာ့ ႀကိဳးစားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈကေတာ့ မေ၀းပါဘူး။
အင္းစိန္ေထာင္တြင္ (၁၉)ႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရၿပီး

၂၃-၉-၂၀၀၈ က လြတ္ေျမာက္လာသည့္ သတင္း
စာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ႏွင့္
ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ပီတာေအာင္
ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
(၂၄-၉-၀၈)။ ။
[simage=72,144,y,left](သတင္း စာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္သည္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ (၂၃)

ႏွစ္အရြယ္တြင္ အဂၤလိပ္စာေပ၊ ေခတ္သစ္ရာဇ၀င္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ ဘာသာတဲြျဖင့္
ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွ ၀ိဇၨာဘဲြ႕ရခဲ့သည္။ အသက္ (၁၃) ႏွစ္အရြယ္ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္
“အက်ဳိးေဆာင္” ဂ်ာနယ္တြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ဖူးသည္။ စာေပဗိမာန္၌လည္း လက္ေထာက္
အယ္ဒီတာအျဖစ္ ၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသးသည္။ ၁၉၅၄ မွ ၁၉၅၇
ခုႏွစ္ထိ နယ္သာလန္ (ေဟာ္လန္) ႏုိင္ငံ၊ အမ္စတာဒမ္ၿမိဳ႕၊ ဂ်မ္ဘာတန္ (Jambarton)
စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရး ကုမၸဏီတြင္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀မႈပညာႏွင့္ စာနယ္ဇင္းပညာဆည္းပူးခြင့္
ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ေၾကးမံုသတင္းစာ စတင္ထူေထာင္စဥ္ကလည္း ေၾကးမံုဦးေသာင္း
(ေအာင္ဗလ) ႏွင့္ အတူ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ေၾကးမံုသတင္းစာ ဦးစီးအယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။
ေၾကးမံုသတင္းစာ ခ်ိပ္ပိတ္ခံရၿပီးေနာက္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထိ မႏၲေလး
“ဟံသာ၀တီသတင္းစာ” အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ (ဆရာဇင္လင္း၏ ေဆာင္းပါမွ
ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္

တာ၀န္ယူခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၉ ခု ဇူလိုင္ (၄) ရက္မွ ၂၀၀၈ ခု စက္တင္ဘာ (၂၃) ရက္အထိ
အင္းစိန္ေထာင္၌ (၁၉) ႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းက် ခံခဲ့ရသည္။ ဦး၀င္းတင္သည္ အာဏာရွင္
စစ္အစိုးရကို ႏွလံုးရည္ျဖင့္ ဆန္႔က်င္တိုက္ပြဲ၀င္ရာတြင္ နာမည္ႀကီးၿပီး ဦး၀င္းတင္ေရးသားခဲ့သည့္
“အမ်ားျပည္သူ၊ သေဘာမတူတဲ့၊ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ်၊ တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက”
ဟူေသာေဆာင္ပုဒ္မွာ လူသိမ်ားသည္။ ဆရာဦး၀င္းတင္အား အႏွစ္ ၂၀ နီးပါးေနခဲ့ရသည့္
ေထာင္တြင္းကာလမ်ား ကုိ မည္သည့္ ယုံၾကည္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ျဖတ္သန္းခဲ့ေၾကာင္း
ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ပီတာေအာင္က ေမးျမန္းရာ ဆရာ ဦး၀င္းတင္က ယခုကဲ့သို႔
စတင္ေျဖၾကားသည္။)
ေျဖ- အေျခခံကေတာ့ က်ေနာ္ ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္လိုေနခဲ့တယ္ဗ်။

ဘာလို႔ႏိုင္ငံေရးသမားလုိေနလဲဆိုရင္ က်ေနာ္ေထာင္ထဲေရာက္တာက က်ေနာ္က

သတင္းစာဆရာျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရာက္ တာျဖစ္ေနတာကို။
ဟုိမွာေတြ႕တာလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ပဲ ေတြ႕ တဲ့အခါက်ေတာ့။ အၿမဲတမ္း က်ေနာ္
သတိထားတာက ႏိုင္ငံေရးပဲဗ်။ ႏိုင္ငံေရးမွာ က်ေနာ္ ဘာနဲ႔ေနလဲဆိုေတာ့ စုလႊတ္ေတြ႕ဆိုတဲ့ မူကို
က်ေနာ္ တုိ႔က ကိုင္လုပ္တယ္ဗ်။ စုလႊတ္ေတြ႕ဆိုတာ ေဒၚစုနဲ႔ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို
ႃခြင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူက်င္းပေရး၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပေရး အဲဒီ (၃)ခ်က္ကို က်ေနာ္က ကိုင္တယ္။ ဒါက ရပ္တည္ခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။
ေနာက္ေႂကြးေၾကာ္ခ်က္ကဘာလဲဆိုရင္ ေဒၚစုရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈကို ၀န္းရံၾက၊ လႊတ္ေတာ္ကို
၀န္းရံၾက။ အန္အယ္လ္ဒီကို ၀န္းရံၾကဆိုတဲ့ ၀န္းရံေရး (၃) ပါးနဲ႔ က်ေနာ္က တိုက္ေနတယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီေႂကြးေၾကာ္သံ (၃) ရပ္နဲ႔ပဲလုပ္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ သိပ္မ်ားမ်ားႀကီး
စဥ္းစားမေနဘူး။ အမ်ားႀကီးဆို ေ၀းသြားမွာဆိုးတယ္။ က်ေနာ္က ဒီအေျခခံ (၃)
ရပ္ကိုကိုင္ၿပီးေတာ့ ဒါကိုမူအေနနဲ႔ကိုင္ၿပီး ဒီကေန သိပ္မေရြ႕ေအာင္လုပ္တာ။
ဒီေန႔ထိ ထြက္ခါနီး ေနာက္ဆံုးပိတ္အထိ မနက္ (၆) ခြဲကေန က်ေနာ့္ကို လႊတ္ဖို႔လာေခၚတာ

ညေန (၄) နာရီမွ ထြက္ျဖစ္တယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္က (၄၀၁) ကို လက္မခံဘူး။
အိုနာက်ဳိးကန္းစီမံခ်က္လို႔ က်ေနာ္ေျပာ တဲ့ က်န္းမာေရးအေၾကာင္းျပခ်က္၊
အသက္ႀကီးတာအေၾကာင္းျပခ်က္၊ ဒါေတြကို က်ေနာ္လက္မခံဘူး။ အဲဒါေတြျငင္းရၿပီး
ေနာက္ဆံုးပိတ္က်ေတာ့ ေထာင္ကအ၀တ္အစားနဲ႔ပဲ က်ေနာ္ထြက္လာခဲ့တာ။
ပစၥည္းလည္း က်ေနာ္မယူဘူး ဘာညာဆိုေတာ့ သူတုိ႔ေတြ အကုန္လံုး ထုပ္ပိုးၿပီးေတာ့

လာၿပီးေတာ့ ပစၥည္းေတြ ဘာေတြ လာပို႔သြားတယ္။ လက္မွတ္မထိုးတာက ဒီႏွစ္ က်ေနာ္
ေဆး႐ံုတက္ေနတုန္းအခ်ိန္တုန္းကလည္း က်ေနာ့္ကို လာၿပီးေတာ့ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းဖူးတယ္။
က်ေနာ္ျငင္းခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါတင္မဟုတ္ဘူး ၁၉၉၀ တုန္းက က်ေနာ့္ကို ေထာက္လွမ္းေရးက
က်ေနာ္ ေထာင္ထဲကို၀င္ၿပီး တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးရွိေသးတယ္ က်ေနာ့္ကို
လက္မွတ္လာထိုးခိုင္းတယ္။ အဲဒီတုန္းကတည္းက ျငင္းခဲ့တဲ့ဟာ။ ဒါက်ေနာ္လံုး၀
လက္မခံတဲ့ဟာ။ ေတာင္းဆို ခ်က္ကေတာ့ စုလႊတ္ေတြ႕ထဲမွာပါတဲ့
ေဒၚစုနဲ႔တကြႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုးကို လႊတ္ေပး။ ဒါပဲ။ ဒါနဲ႔ ရပ္တည္ခဲ့တာ ဒီလိုနဲ႔ပဲ
က်ေနာ္အႏွစ္ (၂၀) ၾကာခဲ့တာ။
ေမး- အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ မစၥတာပီညဲ႐ိုးတို႔လို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြ

လာေရာက္ ေတြ႕ဆံုမႈဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအတြက္ ဘယ္လို အက်ဳိးရလဒ္မ်ဳိးေတြ
ျဖစ္ေစခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ- သူတုိ႔နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးစံုေျပာၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ေျပာတာေတာ့ မွားတယ္မွန္တယ္

က်ေနာ္၀င္ မေျပာခ်င္ဘူး။ ဒါႏိုင္ငံတခုလံုးမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြကို
သူတုိ႔လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္မႈ ဘယ္ေလာက္ အထိ ထိေရာက္တယ္၊ မထိေရာက္တယ္
အေပၚမွာမူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဘာသူတို႔ ေ၀ဖန္ၾကတယ္၊ ခ်ီးမြမ္းၾက တယ္။ ေထာင္ထဲမွာေတာ့
မစၥတာပီညဲ႐ိုးတုိ႔က အမ်ားႀကီးလုပ္ေပးသြားႏိုင္တယ္လုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္ယူဆတယ္။
ဘာလုိ႔ဆိုေတာ့ ေထာင္ထဲမွာက က်ေနာ္တုိ႔မွာ ထမင္းမစားရဘူး။ ထမင္းေဂၚေလး
တေဂၚပဲေႂကြးတယ္။ ထမင္းတေဂၚထက္ ပိုေတာင္းရင္ မ၀လို႔ အလုပ္သမားေတြဗ်ာ၊

လယ္သမားေတြဗ်ာ၊ ေထာင္က်ေနတဲ့ ႐ိုး႐ိုးတန္းတန္းလူေတြ အဲဒီလူေတြက ထမင္းမ၀လို႔ထပ္ၿပီး
ထမင္းနည္းနည္းေပးပါဆို တုတ္နဲ႔႐ိုက္တယ္ဗ်။ က်ေနာ့္မ်က္စိနဲ႔ျမင္တာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ၁၉၉၅ မွာ
ကုလသမဂၢကို စာေရးတဲ့အထဲမွာ ထမင္း၀ေအာင္ေႂကြးဖုိ႔ပါ တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီကိစၥကို
က်ေနာ္တို႔က အၿမဲတမ္းတိုက္တယ္။ ထမင္းေတာ့၀ေအာင္ေႂကြးပါ ခင္ဗ်ားတု႔ိ ဆိုၿပီး။ ဆိုေတာ့
မစၥတာပီညဲ႐ိုးတို႔ကလည္း အဲဒါကို ေတာ္ေတာ္ေလး တြန္းတယ္။ တြန္းေတာ့ ၂၀၀၂ ခု ၂၀၀၃
ခုႏွစ္ေလာက္ၾကေတာ့ ေထာင္ထဲမွာ ဘာေရးထားလဲဆိုေတာ့ နံရံမွာ စာေရးထားတယ္။ ပံုစံမလို
အ၀စား
ဆုိတဲ့ဟာ။ အဲဒါ က်ေနာ္တို႔တိုက္တာ ၁၉၉၅ မွာတုိက္တာ။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ (၇) ႏွစ္ (၈) ႏွစ္
ေလာက္ၾကာတဲ့ အခါမွာ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္ကရတယ္ဗ်။
အခုက်ေနာ္ေထာင္ထဲက ထြက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒါနံရံမွာေရးထားေတာ့

က်ေနာ္ကားေပၚက ေနၾကည့္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ပါလာတဲ့ အရာရွိေတြကိုျပေသးတယ္။ အဲေတာ့
ခင္ဗ်ားတို႔ ေထာင္ထဲမွာေနတုန္းမွာ ဘာမ်ားအသံုးက်ခဲ့သလဲလို႔ က်ေနာ့္ကိုေမးရင္ ဒီတိုက္ပြဲမွာ
က်ေနာ္ပါခဲ့တယ္၊ ထမင္း၀ေအာင္ေႂကြးဖို႔ နံရံမွာေတာင္ေရးထားရတယ္။ အဲဒါက
မစၥတာပီညဲ႐ိုးက အမ်ားႀကီးပါခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕တိုက္ပြဲကို အမ်ားႀကီးကူခဲ့တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္
ထမင္း၀ေအာင္စားရတဲ့အထဲမွာ မစၥတာပီညဲ႐ိုးတို႔ လုပ္ရပ္ေတြပါတယ္။
ေမး- ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ ဆရာႀကီးကို ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြက ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုၿပီး

ေထာင္ဘူး၀ထိ ထုတ္ၿပီးကာမွ ျပန္ၿပီး အက်ဥ္းခ်ထားခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ- ဒီလိုရွိတယ္ဗ်။ က်ေနာ့္ကို သာမန္အားျဖင့္ဆိုရင္ ေထာင္ အႏွစ္ (၂၀) ခ်ထားလုိ႔မရဘူးဗ်။

ေထာင္က (၁)ႏွစ္ ကို (၃) လေလာက္ ေလ်ာ့ရက္ရတယ္ဗ်။ က်ေနာ္က အႏွစ္ (၂၀) က်ေတာ့
(၁၆) ႏွစ္ဆိုရင္ သာမန္အားျဖင့္ လြတ္ရမယ္ဗ်။ အဲ့ေတာ့ က်ေနာ့္ကိုလာၿပီး ပစၥည္းသိမ္းပါ
လႊတ္ေပးမယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္သံသယျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္ေျပာတယ္ ဟုတ္မွဟုတ္ရဲ႕လားဗ်ာ။
ဟုတ္ပါတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္လိုက္သြားတယ္။ ႏွစ္ေစ့လုိ႔ လႊတ္တယ္လို႔
က်ေနာ္ကထင္တာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္က (၁၆) ႏွစ္ကိုဗ်။ (၁၆) ႏွစ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္လြတ္ၿပီေလ။
အဲေတာ့ က်ေနာ္လိုက္သြားတယ္။ ဟိုေရာက္ေတာ့ လူ (၁၀၀) ေလာက္မွာ က်ေနာ္က

ေနာက္နားမွာထိုင္ေနတာ အတင္းေခၚၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကိုတင္တယ္။ က်ေနာ္နာမည္လည္း
ထုတ္ေျပာတယ္။ ဆရာဦး၀င္းတင္ ဘာညာေပါ့ဗ်ာ ေလွ်ာက္ေျပာတာေပါ့။ ၫႊန္ခ်ဳပ္က သူလည္း
၀မ္းသာအားရေျပာတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးလဲၿပီးေရာ ဘာလုပ္လဲဆိုေတာ့ လူ (၁၀)
ေယာက္ေနခဲ့ပါတဲ့ ၀န္ႀကီးက ေတြ႕ခ်င္လို႔တဲ့ေျပာတယ္။ အမ်ဳိးသမီး (၂) ေယာက္နဲ႔ အမ်ဳိးသား
(၈) ေယာက္။ အဲမွာ က်ေနာ္နဲ႔ အမတ္ (၁) ေယာက္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို ထမင္းေႂကြးတယ္။
ၿပီးလဲၿပီးေရာ က်ေနာ့္ကို ေထာင္ထဲျပန္သြင္းထားတယ္ဗ်။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္ အခုထြက္သလို ကန္႔ကြက္တာေတြ ဘာေတြမလုပ္ခဲ့ဘူး။

က်ေနာ္လြတ္ရက္ေစ့ လုိ႔ လြတ္တာပဲလုိ႔ က်ေနာ္ထင္လုိ႔လုိက္တာတာ။ ဟိုလည္းက်ေရာ
မဟုတ္ဘူး ၀န္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔မယ္ဆိုၿပီး ၀န္ႀကီးနဲ႔လည္း မေတြ႕ဘူး။ မေတြ႕ဘဲနဲ႔ က်ေနာ့္ကို

ေထာင္ထဲျပန္ထည့္ထားတာ။ အဲဒီတုန္းက သူတို႔ ကလိမ္က်တာ။ သို႔မဟုတ္ရင္လည္း လူေတြကို
စိတ္ဓာတ္အားျဖင့္ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးလုပ္တာေပါ့။
အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၫႊန္ခ်ဳပ္က က်ေနာ့္ဆီ လာၿပီး ဒီလိုျဖစ္သြားတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဦး၀င္းတင္

ဘယ္လို သေဘာထားလဲတဲ့။ က်ေနာ္က ဘယ္လိုမွသေဘာမထားဘူး၊ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီအစိုးရ
လိမ္ေနတဲ့ဟာလို႔ဘဲ က်ေနာ္သေဘာထားတယ္လို႔။ ကိစၥမရွိပါဘူးလုိ႔။ ဖဆပလေခတ္တုန္းက
ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခင္ေမာင္ေလး ကေနၿပီး လူေတြကိုလႊတ္ဖို႔ဆိုတာ
ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းကေတာင္းဆိုလို႔၊ ကက္ဘိနက္က ေတာင္းဆိုလုိ႔၊ သူက ေထာင္သားေတြကို
ဘူးကိုလႊတ္တယ္၊ လႊတ္၀ရမ္းေပးတယ္။ ေထာင္သားေတြက လက္မွတ္ ထိုးၿပီးတာနဲ႔
တၿပိဳင္နက္တည္း ဖမ္း၀ရမ္းကိုျပန္ေပးၿပီး ေထာင္ထဲျပန္သြင္းတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ ၁၉၅၀
ေက်ာ္ေက်ာ္ တုန္းကဆိုရင္ သတင္းစာေလာကမွာ ခင္ေမာင္ေလး
ကာလနာတိုက္တယ္လို႔ေခၚတယ္ဗ်။
အဲေတာ့ က်ေနာ္ကေျပာတယ္။ ဟိုေခတ္ကတည္းက

ခင္ေမာင္ေလးကာလနာတိုက္တယ္ဆိုတဲ့စကားကေခတ္ စားခဲ့တယ္။ အခုလည္း
က်ေနာ့္ကိုဘယ္သူက ကာလနာတိုက္တယ္ေတာ့မသိဘူး က်ေနာ္ေထာင္ထဲျပန္ ေရာက္တယ္။
ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ဘာသေဘာထားမွမရွိပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ က်ေနာ့္ကို ေထာင္ထဲမွာ တသက္လံုး
ထားလည္း ေနမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တသက္လံုးတိုက္ေနမွာပဲ။ မူအရလည္းမလုပ္ဘူး၊
စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔လည္း မလုပ္ဘူး။ ဥပေဒအရလည္းမလုပ္ဘူးလို႔ ဒါ က်ေနာ္ၫႊန္ခ်ဳပ္ကိုေျပာတယ္။
ၫႊန္ခ်ဳပ္ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ့္ကို လာေတြ႕တယ္၊ ေထာင္ကေနျပန္ပို႔ၿပီး ေနာက္တရက္ျခားမွာ။
ခုတခါက်တဲ့အခါကေတာ့ ဒီတခါလာထုတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္လက္ခံေတာ့ဘူး။ (၄၀၁)

လည္း က်ေနာ္လက္မခံဘူး။ အိုနာက်ဳိးကန္းစီမံကိန္းလုိ႔ေခၚတဲ့ က်န္းမာေရးတုိ႔၊
အသက္ႀကီးတာတို႔၊ က်ေနာ္ လက္မခံဘူး။ က်ေနာ္မလုိက္ဘူးဆိုၿပီး (၆) နာရီခဲြကတည္းက စၿပီး
က်ေနာ္ျငင္းတာ ညေန (၄) နာရီမွ ထြက္ရတယ္။ က်ေနာ္က ေထာင္အ၀တ္အစားပဲ၀တ္ၿပီးေတာ့
မခၽြတ္ႏိုင္ဘူးဆိုေတာ့ ေထာင္ကဟာတဲ့ ေထာင္ကပစၥည္းဆို ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခၽြတ္ယူ
က်ဳပ္ကိုယ္တုံးလံုးနဲ႔ထြက္မယ္ဆိုေတာ့။ ဟာအဲလိုလည္း မလုပ္ပါဘူးတဲ့။ က်ေနာ့္ပစၥည္းလည္း
က်ေနာ္မစစ္ဘူးဆိုေတာ့ က်ေနာ့္ပစၥည္းေတြ သူတို႔ ဘာသူတို႔သိမ္းၿပီး က်ေနာ့္ကို ျပန္ပို႔ေပးတယ္။
ေမး- အက်ဥ္းေထာင္တြင္းမွာေနတုန္းကာလမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတေယာက္အေနနဲ႔

စာအုပ္စာ တမ္းဖတ္႐ႈခြင့္အပါအ၀င္ အျခားရသင့္ရထုိက္တဲ့ ရပိုင္ခြင့္ေတြ ရရွိခဲ့ပါသလား။
ေျဖ- ရွိတယ္ဗ်။ ဟိုတုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ လူငယ္ေတြေပါ့ဗ်ာ ေတာင္းဆိုခ်က္ (၈) ခ်က္ရွိတယ္ဗ်။

ေရး၊ ဖတ္၊ က်န္း ဘာ၊ အား၊ လည္၊ ေထာင္၀င္စာ၊ ခ်က္စား (၈) ခ်က္ ေတာင္းတယ္။
အဲဒါေလးက က်ေနာ္တို႔ထဲက မိုးေဇာ္ဦးဆို တာ ကဗ်ာေလးစပ္ၿပီးေတာ့ အဲကဗ်ာေလးက
ဖတ္ရလြယ္ၿပီး မွတ္ရလြယ္ေနတာေပါ့။ အဲဒီတုန္းကတည္းက စာေရးစာဖတ္ခြင့္ေတာင္းခဲ့တာဗ်။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက မရဘူးဗ်။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေက်ာ္မွ က်ေနာ္တုိ႔ကို
ဘာသာေရးစာအုပ္ဖတ္ခြင့္ေပးတယ္ ၂၀၀၁ ခုေလာက္မွာ။ လြန္ခဲ့တဲ့ (၂) ႏွစ္ေလာက္ကေတာ့
က်ေနာ္တို႔ကို စၿပီး သတင္းစာေပးတယ္ အစိုးရသတင္းစာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး

ဂ်ာနယ္ေတြ ဘာေတြဖတ္ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ စာပဲဖတ္ေနရတာေပါ့။
ေရြးေတာ့မဖတ္ႏိုင္ဘူးေပါ့။ ေရာက္တဲ့ဟာ ဖတ္ရေတာ့ေပါ့။
ေမး- ေထာင္ကျပန္လြတ္လာၿပီဆုိေတာ့ ေရွ႕ဆက္ ဘ၀ကိုဘယ္လုိျဖတ္သန္းမလဲ။

အန္အယ္လ္ဒီပါတီမွာျပန္ၿပီး တာ၀န္ယူသြားမလား။ ဘယ္လိုဆက္လုပ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိပါသလဲ။
ေျဖ- အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ္တိုတိုေလးေျပာခ်င္တာက (၁) ကေတာ့ ဘာလဲဆိုရင္

က်ေနာ္က ႏိုင္ငံေရးကိုလုပ္ဦးမွာ။ က်ေနာ္၀တၱရားရွိတယ္ဗ်။ ေထာင္ထဲမွာလည္း
အၿမဲတမ္းေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ လုပ္ႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာအစြမ္းအစရွိတယ္။
လုပ္ဖုိ႔လူေတြရွိတယ္။ လုပ္ဖုိ႔အင္အားရွိတယ္။ ဒီလုိဟာေတြ က်ေနာ္မေျပာဘူး။
က်ေနာ္အသက္လည္းႀကီးၿပီဗ်ာ။ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ကေတာ့ က်ေနာ္လုပ္မယ္။ စစ္မွန္ေသာ
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးအတြက္လုပ္မယ္။ လုပ္ရမယ္ က်ေနာ့္မွာ၀တၱရားရွိတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီထဲ
၀င္လုပ္ေရး မလုပ္ေရးဆိုတာကေတာ့ သူတုိ႔ကို အစိုးရကေန ၫႊန္ၾကားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၁၉၉၀
ခုႏွစ္ကတည္းက ေဒၚစုတို႔၊ ဦးၾကည္ေမာင္တို႔၊ ဦးတင္ဦးတုိ႔၊ က်ေနာ္တို႔ကို ထုတ္ၿပီးသားဗ်။
အဲဒါကို က်ေနာ္ အန္အယ္လ္ဒီထဲျပန္ လုပ္ႏိုင္လား၊ မလုပ္ႏိုင္လား က်ေနာ္မသိဘူး။
လုပ္လို႔ရသည္ျဖစ္ေစ၊ မရသည္ျဖစ္ေစ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ေတာ့ လုပ္မွာပဲ။
ပါတီ၀င္ျဖစ္ျဖစ္၊ ပါတီ၀င္မျဖစ္ျဖစ္။
သုိ႔ေသာ္ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အန္အယ္လ္ဒီဟာ ဒီေန႔ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔

အန္အယ္လ္ဒီဟာ အေတာ္အတန္ေကာင္းတယ္၊ အေတာ္အတန္တိုးတက္တယ္၊
အေတာ္အတန္မွန္တယ္လုိ႔ ယူဆတဲ့အတြက္ အန္အယ္လ္ဒီဘက္ေတာ့ က်ေနာ္ရပ္ေနမွာပဲ။
အကယ္၍ အန္အယ္္လ္ဒီဟာ ခၽြတ္ေခ်ာ္ေနရင္လည္း က်ေနာ္ အန္အယ္လ္ဒီဘက္ကရပ္ၿပီးေတာ့
အန္အယ္လ္ဒီကိုဆက္ၿပီးေတာ့ ေနေနမွာပဲ။ မွားေတာင္မွ ျပင္ယူမယ္ဗ်ာ။
ကိုယ့္ကိုအကပ္မခံလည္း အတင္းကပ္မွာပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီဟာ အားပဲ၊
အန္အယ္လ္ဒီဟာ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္း၊ ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ မပ်က္သုဥ္းေကာင္းဘူးလို႔
က်ေနာ္ယူဆတယ္။
ေနာက္တခုက က်န္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ လက္တြဲေရး၊ စုစည္းေရးကို က်ေနာ္ ႀကိဳးစားလုပ္မယ္။
က်ေနာ္လုပ္မယ့္ဟာ ခ်ဳပ္လုိက္ရင္ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ က်ေနာ္အဓိကထားၿပီး လုပ္မယ္။ (၂)

က အန္အယ္လ္ဒီမွာ စုစည္းေရး၊ အန္အယ္လ္ဒီကို ၀န္းရံေရးအတြက္ က်ေနာ္ဆက္ၿပီးလုပ္မယ္။
ေနာက္တခုက က်န္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ လက္တြဲႏိုင္သမွ်လက္တြဲေရး၊ က်န္တဲ့အင္အားစုမ်ားနဲ႔
တူတာျဖစ္ျဖစ္ မတူတာျဖစ္ျဖစ္ တြဲေရး အဲဒါလုပ္မယ္ အဲဒီအတိုင္းသေဘာထားတယ္ ။
အဲလိုသေဘာထားတဲ့အခါမွာ လုပ္ဟန္ကေတာ့ဘာလဲဆိုရင္ အာဏာရွင္စနစ္တို႔၊

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေ႐ႊတို႔ ဘယ္သူ႔ကိုဘာညာဆိုၿပီး ဒီလိုပုဂၢိဳလ္ေရးကို အဖြဲ႕အစည္းႀကီးကို
တိုက္တာမ်ဳိး က်ေနာ္ဘာမွမလုပ္ဘူး။ သူတုိ႔လုပ္ေနတာ စစ္အာဏာယႏၱရားကို က်ေနာ္
ဒါလက္မခံဘူး။ ဒါသူတုိ႔ကို က်ေနာ္သူတုိ႔ကိုလည္း ေျပာခဲ့ၿပီးၿပီ။ ဒီလူေတြ အျပင္ထြက္ၿပီး
ႏိုင္ငံေရးလာလုပ္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔အထဲလာလုပ္မလား၊ တျခားပါတီမွာလုပ္မလား။

သူတု႔ိအဖြဲ႕အစည္းမွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕၀င္ေတြက ေထာက္ခံရင္ သူတုိ႔ဘာသူတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြအျဖစ္
ညိႇႏိႈင္းလုပ္ေပါ့။
သုိ႔ေသာ္ တပ္ကေနၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ေပၚမွာ၊ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အေပၚမွာ တိုင္းျပည္

ျပည္သူျပည္သားရဲဲ႕ ဆႏၵအေပၚကေနၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္သည္
ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာပါရမည္ဆိုတာ က်ေနာ္လက္မခံဘူးဗ်။
အဲလိုလက္မခံတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ကေတာ့ ဘယ္လို စကားလံုးသံုးလည္းဆိုေတာ့ စစ္အာဏာ
ယႏၱရားကို ဖ်က္သိမ္းပါ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဟာ ေထာက္လွမ္းေရးယႏၱရားႀကီးကိုေတာင္ဖ်က္ႏိုင္ခဲ့ရင္
ဘယ္ေလာက္ပ်က္တယ္၊ မပ်က္တယ္ကေတာ့ တပိုင္းေပါ့ဗ်ာ။ တခ်ဳိ႕ေထာက္လွမ္းေရးေတြ
ရာထူးႀကီးေတြ လုပ္ကိုင္ေနတာ ဒါထား။
ေထာက္လွမ္းေရး ယႏၱရားပ်က္စီးသြားတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔တိုင္းျပည္မွာေတာ့

ဘယ္ေလာက္သက္သာသလဲ ေတာ့ က်ေနာ္မသိေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေထာင္ထဲမွာေတာ့
အမ်ားႀကီး သက္သာသြားတယ္။ ေထာက္လွမ္း ေရးေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွိပ္စက္၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးညႇဥ္းပန္း၊
အမ်ဳိးမ်ဳိးညစ္လုပ္ခဲ့တယ္ ဒီယႏၱရားက။ အဲဒီလုိပဲ အခုရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားက
စစ္အာဏာယႏၱရားႀကီးကိုဖ်က္သိမ္းပါ။ အမွတ္ (၆)လိုဟာမ်ဳိး ဖ်က္သိမ္းပါ။ ဒီလိုလုပ္ရင္
အမ်ားႀကီးတိုင္းျပည္ရဲ႕ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္မယ္။
အဓိက က်ေနာ္လုပ္မယ့္ဟာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးကိုလုပ္မယ္။ ေနာက္တခုက

အလုပ္လုပ္မယ့္ဟန္က သေဘာထားက ဘာလဲဆိုရင္ စစ္တပ္မုိ႔လို၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊမိုလို႔၊
ဘာလို႔၊ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ က်ေနာ္ ဘယ္သူ႔မွ အျပစ္မတင္ဘူး။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မ႐ႈတ္ခ်ဘူး၊
ဘယ္သူ႔ကိုမွ မကန္႔ကြက္ဘူး။ လက္တြဲလုပ္ႏိုင္ ရင္လုပ္မယ္။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ ႏိုင္ငံေရးကို
ႏိုင္ငံေရးသမားအေနနဲ႔လုပ္ပါ။ စစ္တပ္ကေန စစ္အာဏာယႏၱရားႀကီးကို ဖ်က္သိမ္းပါလို႔
အဲဒီေတာင္းဆိုခ်က္နဲ႔ က်ေနာ္ရပ္မယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္စုစည္းႏိုင္သမွ် စုစည္းမယ္။
ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ျဖစ္ အကုန္လံုးကိုလက္တြဲၿပီးေတာ့ လုပ္သြားမယ္။
ေမး- ဆရာႀကီးအေနနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီမွာ ျပန္ၿပီးတာ၀န္ယူမယ္ဆိုရင္ တာ၀န္ျပန္ေပးမွာျဖစ္ၿပီး

လက္ခံမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း အန္အယ္လ္ဒီ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလြင္ကေခတ္ၿပိဳင္ကို
ေျပာပါတယ္။ ဆရာႀကီးအေနနဲ႔ ဒီကမ္းလွမ္းမႈအေပၚ ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။
ေျဖ- သူတို႔မွာ ဒီသေဘာထားရွိတာကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ၀မ္းလည္းသာတယ္။

ဒီသေဘာထားမ်ဳိးဟာ က်ေနာ့္အေပၚမွာထားသလို လူတိုင္းအေပၚမွာထားႏိုင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
က်ေနာ္တေယာက္တည္းတင္ ဘယ္တာ၀န္ဘာညာ ဒါကအေရးမႀကီးမပါဘူး။ ဒီသေဘာထားက
အားလံုးကို ကမ္းလွမ္းမယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြကို စုစည္းႏိုင္သမွ်စုစည္းမယ္ဆိုတဲ့
သေဘာထားရွိရင္အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ က်ေနာ္
ဒီသေဘာထားကိုႀကိဳဆိုပါတယ္လုိ႔ေျပာခ်င္တယ္။ ဦးလြင္တို႔ဘက္က ဒီလုိသေဘာထားတာ
သိပ္ေကာင္းတဲ့ဟာ၊ သိပ္လည္းမွန္တဲ့ဟာ လုပ္တာမလုပ္တာတို႔၊ ဘာတို႔ဆိုတာတပိုင္း။
ဘာလို႔လုပ္တာမလုပ္တာ တပိုင္းလုိ႔ ေျပာရလည္းဆိုရင္ သူတို႔ေရာ
ဘယ္ေလာက္လုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ ၾကည့္ရဦးမယ္ ဒါတခုေပါ့။

ေနာက္တခုက သူတို႔ေခါင္းေဆာင္မႈရွိေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈကို က်ေနာ္တို႔က ေလွတခုကို
မလႈပ္ခ်င္ေတာ့ဘူးဗ်၊ ဒါလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ့္ဟာေပါ့။ ဦးလြင္တုိ႔ေခါင္းေဆာင္ေနတာ
မွားယြင္းေနရင္ေတာ့ ၀မ္းသာပါတယ္ဗ်ာ ခင္ဗ်ားတို႔ႂကြပါေတာ့လုိ႔ ေျပာ႐ံုပဲရွိတယ္။
မမွားယြင္းဘူးဗ်။ သူတုိ႔မွန္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။
အခုရပ္တည္ခ်က္ဟာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ အဲလိုဟာမ်ဳိးမွာ

က်ေနာ္တုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ဖို႔ေနရာက အေရးမႀကီးဘူးဗ်။ က်ေနာ္တို႔ စုစည္းႏိုင္ဖို႔ပဲ။
စုစည္းႏိုင္ဖို႔သေဘာထားကို က်ေနာ္တို႔အျပင္ ဥပမာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္တို႔၊ ကို၀ံသတို႔၊
ကိုခ်မ္းေအးတို႔ စသည့္ပုဂၢိဳလ္ေတြအားလံုးကုိ စုစည္းႏိုင္သမွ်စုစည္းဖုိ႔ႀကိဳးစားပါ။
အဲဒီသေဘာထားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႕ျဖန္႕ၾကက္ပါလို႔၊ ျဖန္႔ၾကက္လိမ့္မယ္လုိ႔
က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ က်ေနာ္တိုက္တြန္းတာမဟုတ္ဘူး က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။
ျဖန္႔ၾကက္ႏုိင္ရင္ အေကာင္းဆုံးပဲလုိ႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ လုပ္ေရးမလုပ္ေရး ဒါအေရးမႀကီးပါဘူး။
အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ အန္အယ္လ္ဒီကုိ ၀န္းရံၾကဆိုတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံကို
တေလွ်ာက္လံုးရပ္ေနတဲ့အတြက္ အန္အယ္လ္ဒီကို အၿမဲတမ္းေထာက္ခံၿပီးသား။
ေခါင္းေဆာင္မႈဟာလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီႏွစ္ပိုင္းမွာ သိပ္ကိုမွန္တယ္လို႔ေတာင္ ထင္ပါတယ္။
ေမး- နအဖရဲ႕ ႐ုဒ္မက္ကလြဲၿပီး တျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္းမရွိေတာ့ဘူးဆိုၿပီး၊

ထြက္ေပါက္ပိတ္ေနၿပီဆုိၿပီး လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအေပၚမွာ
စိတ္ပ်က္မႈေတြျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ဆရာႀကီးရဲ႕ အျမင္ဘယ္လုိရွိပါသလဲ။
ေျဖ- ဒါကဒီလိုရွိတယ္ဗ်။ စိတ္ပ်က္တဲ့လူေတြကို က်ေနာ္ အျပစ္မတင္ခ်င္ပါဘူး။

စိတ္လည္းပ်က္ေလာက္တယ္ဗ်။ စိတ္ပ်က္ေလာက္တဲ့အေၾကာင္းကဘာလဲဆိုရင္ စစ္အစိုးရဟာ
တံခါးေတြပိတ္ေနၿပီဗ်၊ လမ္းေတြပိတ္ပစ္ေနၿပီ၊ ဒီဖြဲ႕စည္းပံုဆိုတာလည္း ဒီကေနထြက္လာမယ့္
ေရြးေကာက္ပြဲတုိ႔၊ ပါတီေတြရပ္တည္ခြင့္တို႔ဆိုတာေတြဟာ အဲဒီမွာ တံခါးပိတ္ေနၿပီဗ်။ ဒါေၾကာင့္
က်ေနာ္တို႔က ခင္ဗ်ားတို႔ပိတ္ခ်င္တာပိတ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ခ်ခ်င္တာခ်။ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံဘူး။
ဖဲြ႕စည္းပံုကို က်ေနာ္တုိ႔ကလက္မခံတဲ့အတြက္ ဒီကေနေပါက္ဖြားလာမယ့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ရပ္
တည္ခြင့္တို႔၊ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥတို႔ ဘာတို႔ ဒါေတြပါ က်ေနာ္တို႔လက္ခံလုိ႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္
က်ေနာ္တုိ႔က တခုရွိတယ္ လက္မခံဘူးဆိုၿပီး မ်က္စိမိွတ္ၿပီး ၿငိမ္ေနတာမဟုတ္ဘူး။
ေဆြးေႏြးၾကဦးစို႔။ ဘယ္လိုမ်ား လုပ္လုိ႔ ရမလဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔အတိုင္းဆိုရင္ လမ္းကပိတ္ေနတယ္။
ဒီလိုပိတ္သြားရင္ ႏိုင္ငံေရးက တလမ္းသြားပဲျဖစ္ ေတာ့မယ္။ တဖက္ပိတ္ပဲျဖစ္ေတာ့မယ္။
လမ္းထဲ၀င္တဲ့လူပဲရွိတယ္။ က်န္တဲ့လူေတြအကုန္လံုးဟာ လမ္းေပၚ မွာ
ေလလြင့္ေနရမယ့္သေဘာမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါမ်ဳိး က်ေနာ္လက္မခံဘူး။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တခ်ဳိ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ၿပီးသြားၿပီ လမ္းပိတ္သြားၿပီဆိုၿပီး
ေျပာတယ္။
က်ေနာ္က အဲ့လုိမထင္ဘူးဗ်။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးက လုပ္ရမွာပဲ။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးစရာေတြ

အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ တမ်ဳိးတည္းပဲ တဖက္တည္းပဲၾကည့္ရင္၊
အစိုးရလုပ္တဲ့ဟာ ေလာက္ပဲၾကည့္ရင္ေတာ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးမလိုေတာ့ဘူးေပါ့။
က်ေနာ္တို႔ဘက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးစရာေတြ

အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို ပစ္ပယ္တာကို
က်ေနာ္လက္မခံဘူး။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးလုိ႔ေကာ ဘာထူးမွာလဲ။ အကုန္လံုးလမ္းေတြပိတ္ေနၿပီဆိုၿပီး ဒါအစိုးရမ်က္စိ

နဲ႕ၾကည့္ေနတာကိုးဗ်။ ဒီလမ္းႀကီးကို ခင္ဗ်ားတု႔ိမပိတ္နဲ႔ဦး စက္ႀကီးေတာ့ႏိႈးေနၿပီဗ်ာ လမ္းပိတ္တဲ့
Road Block ေတြခ်ေနၿပီဗ်ာ။ တုန္းေတြဘာေတြခ်ေနၿပီ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က ခင္ဗ်ားမခ်နဲ႔ဦး၊
ဒီလမ္းကို ဒီလိုမလုပ္နဲ႔ဦး၊ ဒီလမ္းကေနသြားစရာေတြ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ေျပာႏိုင္ရင္
ဒါၿပီးတာပဲ။ အဲဒါေတြခ်ေနတဲ့ဟာကို ေရွ႕ဆက္ခရီးသြားမယ့္ဟာကို မေျပာပါနဲ႔ေတာ့ဗ်ာ
ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး။ လမ္းေတြပိတ္ေနတာနဲ႔တင္ ေရွ႕ခရီးကို က်ေနာ္တို႔ကဆက္ၿပီးေတာ့
ဘယ္လိုခရီးသြားမယ္ဆိုတာ မေျပာေတာ့ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ကမွားတာေပါ့ဗ်။
က်ေနာ္တို႔ခရီးသြားမယ့္ဟာကို က်ေနာ္တို႔ေျပာမွာပဲ။ သြားစရာခရီးရွိေသးတယ္။
သြားမယ့္ခရီးအတြက္ကို က်ေနာ္တို႔မွာလုပ္စရာကိုင္စရာေတြ အလုပ္ေတြအမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။
ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္းေတြ က်ေနာ္တို႔မွာ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ ဒါေတြအတြက္ Road Block
ေတြမခ်ပါနဲ႔။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြး ရမွာေပါ့။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးက လုပ္ကိုလုပ္ရဦးမယ္လို႔
က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။
ေမး- လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအားလံုးကုိ ၿခံဳငုံသိရွိႏိုင္ေအာင္

ဆရာဦး၀င္းတင္အေနနဲ႔ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ယူ ေလ့လာၿပီး ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါလဲ။
ေျဖ- အဲဒါေတာ့ ႏုိင္ငံေရးကလည္း အလြန္က်ယ္ျပန္႔တဲ့အေျခအေန၊ ႏိုင္ငံေရးက အလြန္႐ႈပ္ေထြး

ေနတဲ့အေျခအေန၊ ေနာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တုိင္ကလည္း လူေတြနဲ႔
ေတြ႕ရဆံုရတာမလြယ္ဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ စကားေျပာဖုိ႔ဆိုဖို႔ အၿမဲတမ္းႀကိဳးစားေနတာပဲ။
က်ေနာ္ကေတာ့ အဓိကလုပ္မယ့္အလုပ္က စုစည္းဖို႔ပဲ လုပ္မယ့္အခါကေတာ့
က်ေနာ္နားေထာင္မယ္၊ က်ေနာ္မွားတာေတြျပင္မယ္ က်န္တဲ့လူေတြလုပ္ေနတာ
က်ေနာ္နားေထာင္မယ္၊ လူေတြကိုတတ္ႏိုင္သမွ် မသင့္တင့္တဲ့လူ အလွမ္းကြာေနတဲ့လူ အဲဒါေတြ
စုစည္းမယ္လုိ႔ က်ေနာ္မွန္းထားတယ္။ အဲဒါေတြအတြက္ပဲ က်ေနာ္လုပ္သြားမယ္၊ အဲေတာ့
ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္ မၾကာမယ္ဆိုတာေတာ့ အတိအက်ေတာ့ေျပာလုိ႔မရဘူး။
ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ကိစၥျဖစ္ေနလို႔ အလြန္က်ပ္တည္းက်ဥ္းေျမာင္းတဲ့
အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။
ေမး- သတင္းစာဆရာႀကီးတေယာက္အေနနဲ႔ စာနယ္ဇင္းေလာကကိုေရာ

ျပန္၀င္ဖုိ႔အစီစဥ္ရွိပါေသးလား။ သတင္းစာတုိ႔၊ ဂ်ာနယ္တို႔ စသည္ျဖင့္ ထုတ္ဖုိ႔ အလားအလာေပါ့
ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ေျဖ- အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ က်ေနာ့္လူပုဂၢိဳလ္အရေျပာရရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္နည္းသြားၿပီဗ်။

ဘာလု႔ိလဲဆိုေတာ့ ဒီလိုအလုပ္မ်ဳိးက လူငယ္မ်ားလုပ္တဲ့အလုပ္ဗ်။ စိတ္ဓာတ္တက္ႂကြၿပီးေတာ့
လႈပ္ရွားေနတဲ့ဟာ။ အပင္ပန္းခံႏိုင္မွဗ်။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္က သတင္းစာလုပ္ခဲ့ဖူးတာ
တေန႔ကို (၁၅) နာရီအထက္ လုပ္ၾကတာ။ ဆိုေတာ့ အခုဒါေတြမလုပ္ႏို္င္ေတာ့ဘူး။ ဒါကတခု၊
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ေတြက ေခတ္ေတြဘာ ေတြအမ်ားႀကီးကြာေနၿပီးေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)

ေလာက္ေ၀းေနၿပီဆိုေတာ့ က်ေနာ္လည္း အေတာ္နပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ေတြးတာေခၚတာ၊
သိတာျမင္တာ အခ်က္အလက္ေတြဘာေတြ အမ်ားႀကီးနသြားၿပီဗ်။
ဒီလုိအခ်က္ေတြတင္ မကဘူး၊ စာနယ္ဇင္းေလာကမွာ လုပ္တယ္ဆိုတာကလည္း

ဗမာျပည္ႀကီးဟာ ရွင္းရွင္းေျပာရ ရင္ တနည္းအားျဖင့္ ေထာင္က်တုန္းပဲဗ်။ တျပည္လံုးက
ေထာင္က်ေနတုန္းပဲ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ တက္ကေနာ္ေလာ္ဂ်ီအရသာ
ဆက္သြယ္ႏိုင္တာကို သာမန္အားျဖင့္ဆို ခင္ဗ်ား က်ေနာ့္လာေတြ႕လို႔မရဘူး။ က်ေနာ္လည္း
ခင္ဗ်ားဆီ လာေတြ႕လုိ႔မရဘူး။ ခင္ဗ်ားနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ နယ္စပ္မွာဆံုရေအာင္ ဒါမွမဟုတ္
ၿမိဳ႕ထဲကတေနရာမွာ ဆံုေတြ႕ရေအာင္ လုပ္လုိ႔မရဘူး။ ဗမာျပည္ႀကီးက
ေထာင္က်ေနတုန္းပဲရွိပါေသးတယ္။ ဗမာျပည္ႀကီးက မ်က္စိပိတ္နားပိတ္
အကုန္းလံုးပိတ္ထားတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အဲေတာ့ က်ေနာ္
သတင္းစာေလာကထဲ၀င္လုပ္မယ္ဆိုရင္ စာေပစိစစ္ေရးတို႔ဘာတုိ႔က တျခားမေျပာနဲ႔ဗ်ာ
က်ေနာ္အလုပ္ လုပ္ဖို႔လည္းမလြယ္ဘူး စာေရးဖုိ႔လည္းမလြယ္ဘူး။
က်ေနာ့္နာမည္ကို လူတေယာက္ကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္နာမည္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးသံုးခြင့္မရွိဘူး။

ဆရာဦး၀င္းတင္ အေၾကာင္းဆို ဆရာဦး၀င္းတင္ရဲ႕နာမည္ႀကီး တလံုးသံုးခြင့္မရွိဘူး
အကုန္ဖ်က္ပစ္တာဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ လူငယ္ေတြလုပ္ၾကပါ။
က်ေနာ္တုိ႔ေတြ အႀကံေပးခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ေတြ ၀ိုင္း၀န္းကူညီခ်င္တယ္။
လူငယ္ေတြလုပ္တာကို အားေပးခ်င္တယ္။ လူငယ္ေတြလုပ္တာကို က်ေနာ္တုိ႔ ဖတ္ခ်င္တယ္။
ဒါပဲက်ေနာ္တို႔ကေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မယ္။ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဒါေတာ့ လုပ္ဖုိ႔ကေတာ့
မေျပာႏိုင္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ လုပ္ဖို႔တာ၀န္က်လာလို႔ လုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့
လုပ္ရမွာပဲေပါ့ဗ်ာ။ လုပ္စရာလိုတယ္ဆိုရင္၊ လုပ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ လုပ္မွာပဲ သုိ႔ေသာ္
အေျခအေနအရေတာ့ လူငယ္ေတြကိုပဲ အားကိုးပါတယ္။
ေမး- ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ဆရာႀကီးရဲ႕ ေထာင္အတြင္း အႏွစ္ (၂၀) အေတြ႕အႀကံဳကို တခြန္းတည္း

ေျပာပါဆိုရင္ ဆရာ ဘယ္လိုေျပာမလဲခင္ဗ်။
ေျဖ- တခြန္းတည္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္ ငရဲကလြတ္လာတယ္လို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။

အတိုင္းအတာ တခုအထိ ငရဲပဲ။ က်ေနာ္ ငရဲဘာလုိ႔ ေျပာလဲဆိုရင္ က်ေနာ့္ကို
ေနာက္ထပ္သက္ေသခံမယ့္လူေတြ၊ ေနာက္ထပ္ မင္းကိုႏိုင္တို႔ ထပ္ထြက္လာ၊ ဇာဂနာတုိ႔
ထြက္လာ၊ ေနာက္ထပ္က်န္တဲ့လူေတြ ထြက္လာရင္ ထပ္ေမးၾကည့္ပါ ဒီလူေတြလည္း
ဒီအတိုင္းေျပာမွာပဲ။ မစၥတာပီညဲ႐ိုးတုိ႔ဘာတုိ႔ အပါအ၀င္ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းတဲ့အတြက္ ထမင္းေလး
ေတာ့ ၀ေအာင္စားရတယ္တုိ႔၊ ဘာတုိ႔ရွိေသာ္ျငားလည္း သူတုိ႔က ပိတ္ထားေလွာင္ထား၊
မ်က္စိပိတ္ထားနား ပိတ္ထား၊ အဆက္သြယ္မလုပ္ရဘာမလုပ္ရ က်ေနာ္ဆိုရင္ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)
က ပိတ္ထား႐ံုတင္မကဘူး ဘယ္သူနဲ႔ မွေတြ႕ရတာမဟုတ္ဘူး သီးျခား ေနရာမွာျဖစ္ေနတယ္။
က်ေနာ္ ဆိုရင္ က်ေနာ့္အထဲမွာဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ မဆိုင္တဲ့က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ဘာမွႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္

ဘာမွ အဆက္အစပ္မရွိဘူးဆိုတဲ့ လူေတြနဲ႔ေရာထားတာ။ ဒီလူေတြနဲ႔ ရန္မျဖစ္ေအာင္။ စိတ္ထဲမွာ

တေယာက္နဲ႔တ ေယာက္ မနာၾကည္းေအာင္ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အေျခအတင္မျဖစ္ေအာင္
မနည္းလုပ္ယူရတာ။ အဲဒါေၾကာင့္ တခြန္းတည္းေျပာရရင္ ဒါငရဲပဲဗ်။
စက္မႈ (၁) ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျဖစ္ခဲ့သည့္အမႈကိစၥႏွင့္

ပတ္သက္၍ ေရာင္ျခည္ဦးကုမၸဏီပုိင္ရွင္ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုႏွင့္
ေခတ္ၿပိဳင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္ ေမးျမန္းခ်က္
(ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုပုိင္ စင္ကာပူအေျခစုိက္ ေရာင္ျခည္ဦးကုမၸဏီႏွင့္ စက္မႈ
(၁) ၀န္ႀကီးဌာနတို႔ ၁၉၉၂ ခုမွစၿပီး မႏၱေလး ဘီယာလုပ္ငန္းကုိ
ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္လာရာ ၁၉၉၈ ခု ႏုိ၀င္ဘာတြင္
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ အမိန္႔အရဆိုၿပီး ျမန္မာ့ ေရာင္ျခည္ဦး
ဘီယာဖက္စပ္လုပ္ငန္းကုိ စစ္အစိုးရက လက္နက္ကုိင္စစ္သားမ်ားျဖင့္
အဓမၼ ျပည္သူပုိင္သိမ္းခဲ့သည္။ အစိုးရႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ေနသည့္
ကုမၸဏီတခုအား ျပည္သူပုိင္သိမ္းျခင္းသည္ ျမန္မာစစ္အစိုးရလက္ထက္ ပထမဆုံး အႀကိမ္ျဖစ္ျပီး
အဆိုပါသတင္းအား ႏုိင္ငံတကာသတင္းဌာနမ်ားက ေရးသားခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၉၈ ခု ဒီဇင္ဘာတြင္
အဓမၼ ျပည္သူပုိင္သိမ္းခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ေရာင္ျခည္ဦးမႏၱေလးဘီယာ လုပ္ငန္းအား
၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကေတာ္ ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္၏သား
ဦးထြန္းႏုိင္ေရႊအား လာဘ္ထိုးခဲ့သည္ဟု ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုက ေျပာသည္။ မၾကာခင္ ဦးထြန္းႏုိင္ေရႊက
ထုိင္းႏုိင္ငံဘန္ေကာက္မွ ဆင္းကား ဘီယာလုပ္ငန္းပုိင္ရွင္ကုိ ဖိတ္ၾကားၿပီး ျမန္မာ့ေရာင္ျခည္ဦး
မႏၱေလးဘီယာ လုပ္ငန္းအား ေရာင္းခ်ရန္ ႀကိဳးစားေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
ေရာင္ျခည္ဦးကုမၸဏီမွ ရရန္ေငြရွိေနသည့္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ တရား႐ုံးတြင္

စာရင္းရွင္းဖ်က္သိမ္းသူႏွင့္ရွင္းခုိင္းရန္ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္း မၾကာခင္က
ၫႊန္ၾကားထားသည္ဆုိသည့္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေရာင္ျခည္ဦးကုမၸဏီပုိင္ရွင္ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုအား
ေခတ္ၿပိဳင္အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္က ေမးျမန္းရာ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုက ယခုကဲ့သို႔
စတင္ေျဖၾကားသည္။)
ေဒၚ၀င္း၀င္းႏု။ ။ အခု ဦးစိန္ေက်ာ္လႈိင္ဆုိလုိတာက ဦးေအာင္ေသာင္းက က်မဆီကရရန္၊

က်မကေနၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ေပးစရာရွိတယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာလား။
ေမး။ ။ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုတုိ႔ဆီကေန ရရန္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာတယ္တဲ့။

ဘယ္အပုိင္းကုိ ရရန္ရွိေနတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မသိပါဘူး။
အမႈေတြျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းေပါ့ေနာ္။ သူတုိ႔က ဒီအမႈကုိလည္း
စာရင္းရွင္းမယ္ဆုိတဲ့သေဘာေပါ့။ အဲကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုတုိ႔ ဘာေျပာခ်င္လဲ
ခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ က်မက ႐ုိး႐ုိးရွင္းရွင္းနဲ႔ ဗမာစကားနဲ႔ ေျပာရင္ သူခုိးက လူကုိ ဟစ္တာေလ။

ဘာျဖစ္လုိ႔ဆုိေတာ့ ဦးေအာင္ ေသာင္းက က်မဆီက ပုိက္ဆံတင္မဟုတ္ဘူး၊ ႏုိင္ငံေတာ္က

ပုိက္ဆံကုိ ခုိးေနတယ္ဆုိတာ လူတုိင္းသိတာပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔စက္႐ုံကုိ
သိမ္းတဲ့အခ်ိန္တုန္းက ဗမာျပည္မွာ က်မတုိ႔ စက္႐ုံတခုတည္းကေန အခြန္အမ်ားဆုံး
ေပးသြားတာ။ အဲလုိေပးသြားတဲ့ စက္႐ုံတ႐ုံရဲ႕၀င္ေငြဟာ ဘယ္ေလာက္ရွိမယ္ဆုိတာ လူတုိင္း
ခန္႔မွန္းလုိ႔ရတယ္ေလ။ ဒါ စာရင္းအင္းနဲ႔တကြလည္း ရွိတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔ကလည္း
ဘယ္လုိေခၚမလဲ စာရင္းမဲ့အင္းမဲ့လုပ္သြားတာမဟုတ္ဘူး။ က်မတုိ႔ကုိ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးကလည္း
လာစစ္တယ္ ေန႔တုိင္း။ ၿပီးေတာ့ စက္မႈ (၁) ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း အၿမဲစစ္တယ္။
က်မတုိ႔စာရင္းအင္းေတြက က်မတုိ႔ေရာင္းတဲ့ဟာေတြနဲ႔ အၿမဲတမ္း ကုိက္တယ္။ ကုိက္တာက

ငါးျပား၊ ျပားစြန္းေတာင္ မကြာဘူး က်မတုိ႔ေတြက။ က်မတုိ႔ဆီက ရရန္ရွိပါတယ္လုိ႔
ေျပာတယ္ဆုိတာက ဟုိ ငါ့တုိင္းျပည္မွာ ငါ့ျမင္းငါစုိင္း စစ္ကုိင္း ေရာက္ေရာက္ဆုိတဲ့စကားပုံနဲ႔
ႏႈိင္းမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သူလုပ္ခ်င္တာ လုပ္လုိ႔ရမွာပဲ။
ဒါေပမယ့္ တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန ၾကည့္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ စာရင္းအင္းရဲ႕စည္းကမ္း

နည္းလမ္းထဲကေန ၾကည့္ခဲ့ မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သူ႔ဆီက က်မက ရစရာရွိတာပါ။ သူတုိ႔က
မတရားလည္းသိမ္းေသးတယ္၊ ပုိက္ဆံလည္း က်မကို ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ပုိက္ဆံကုိလည္း
ျပန္မေပးဘူး။ ၿပီးေတာ့ စက္႐ုံမွာ က်မတုိ႔ ထြက္လာစဥ္အခါက ဗမာက်ပ္ေငြအားျဖင့္ အျမတ္
ေငြသားခ်ည္းသက္သက္ ဘဏ္ထဲမွာ သိန္း (၆) ေထာင္ေက်ာ္ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့
ယူအက္စ္ေဒၚလာ အားျဖင့္ ေဒၚလာ (၅) သန္းေက်ာ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက စာရင္းအရ က်မ
ၾကည့္ေျပာေနတာ။
ေမး။ ။ အခု ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုတုိ႔ေျပာတဲ့စာရင္းက ဘယ္ကာလကစာရင္းလဲ၊ ျပည္သူပုိင္သိမ္းတဲ့

အခ်ိန္မွာ ရွိတဲ့ စာရင္းလား။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း တရားစြဲတာေတြ အမႈေတြျဖစ္ၿပီးေနာက္ပုိင္းမွ
စာရင္းလား၊ ဘယ္စာရင္းကုိ ဆုိလုိတာလဲခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ က်မတုိ႔ဆီမွာ ဘ႑ာေရးႏွစ္က မတ္ (၃၁) ရက္ အၿမဲစာရင္းပိတ္တာပါ။ က်မတုိ႔ရဲ႕

စာရင္းစစ္က ဦး၀င္းသင္။ ဦး၀င္းသင္က အခုထက္ထိလည္း ဆက္စစ္ေနတယ္။ အခုခ်ိန္ထိလည္း
ဦး၀င္းသင္ကုိ စစ္ခုိင္းေနတယ္လုိ႔ က်မ နားလည္ တယ္။ ဦး၀င္းသင္ရဲ႕ စာရင္းဇယားကုိၾကည့္ၿပီး
က်မေျပာေနတာ။ က်မဆီမွာ စာရင္းရွိေနတယ္အခုက။ အဲစာရင္းအင္း ကုိၾကည့္ၿပီး
က်မေျပာေနတာ။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဆုိလုိတာက အဲဒီစာရင္းက ဘယ္ႏွခုႏွစ္ေလာက္က စာရင္းလဲခင္ဗ်၊

ခုႏွစ္နဲ႔ဆုိရင္ေပါ့။
၀င္း။ ။ ၁၉၉၉။ က်မတုိ႔စက္႐ုံကုိ သူတုိ႔၀င္သိမ္းတာက ႏုိ၀င္ဘာမွာ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းတာကိုး။

၁၉၉၈ ႏုိ၀င္ဘာမွာ သိမ္းတယ္။ ဒီဇင္ဘာ၊ ဇန္န၀ါရီထိ က်မတုိ႔က လည္ပတ္လုိ႔ရတဲ့ ပစၥည္းေတြ
က်န္ခဲ့ေသးတာကုိ။ အဲေတာ့ သူတုိ႔က စာရင္းခ်ဳပ္တဲ့ရက္က (၃၁) ရက္ မတ္လ ၁၉၉၉ မွာ
ခ်ဳပ္တာေပါ့ေနာ္။ ခ်ဳပ္ေတာ့ အဲဒီခ်ဳပ္တဲ့ ဦး၀င္းသင္က Auditor General ကေန ၀င္စစ္တယ္။
အဲဒီမတုိင္ခင္မွာ က်မ နားလည္ထားေၾကာင္းကုိ Auditor General ဌာနကေနၿပီးေတာ့ (၂)
လတိတိ၀င္စစ္တယ္။ ၀င္စစ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က လုပ္သြားတာကုိ။ စစ္ၿပီးမွ ဒါေတြအားလုံးက
မွန္ကန္ပါတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ေျပာသြားတဲ့စာရင္းကုိ က်မက ကုိင္ၿပီး ေျပာေနတာ။
ေမး။ ။ ေနာက္တခုက ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုတုိ႔အမႈ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကစၿပီးေတာ့ အုိင္စီေဂ် (ႏုိင္ငံတကာ

တရား႐ုံး) က တဆင့္ထင္တယ္ေနာ္။ အဲဒီမွာ စၿပီးေတာ့ တရားရင္ဆုိင္တယ္။
ေနာက္ဆုံးအေျခအေန ဘယ္လုိျဖစ္သြားလဲခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ အဲဒီအမႈမွာ အုိင္စီေဂ်က ဘာေျပာလဲဆုိေတာ့ စက္မႈ (၁) ၀န္ႀကီးဌာနလုိ႔ေတာ့

မသုံးဘူးေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရက ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ လုပ္ငန္းတခုကုိ
၀င္သိမ္းပါတယ္ဆုိတာ ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ရတာ၊ သက္ေသ နဲ႔တကြ ေတြ႕ရပါတယ္တဲ့။
အဲဒါလည္း မတရားသျဖင့္ သိမ္းၿပီးေတာ့ ျပန္ေပးစရာ ေလ်ာ္ေၾကးေတြဘာေတြ မေပးဘူး
ဆုိတာလည္း မွတ္တမ္းအရ ေတြ႕ရပါတယ္တဲ့။
ဒါေပမယ့္္ က်မတုိ႔နဲ႔သူနဲ႔ စလုပ္တာ ၁၉၉၂ မွာစလုပ္တယ္။ သူတုိ႔၀င္သိမ္းသြားတယ္ဆိုတာက

၁၉၉၈ ကုန္ပုိင္းျဖစ္တယ္။ ဗမာျပည္အစုိးရကေနၿပီးေတာ့ အာဆီယံကုိ ၀င္တဲ့အခ်ိန္မွာ ၁၉၉၇
ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ သူတုိ႔မွာ သူတုိ႔အတြက္ jurisdiction မရွိဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔
တကယ္လုိ႔ က်မတုိ႔က ထပ္ၿပီးေတာ့ ဆက္ၿပီးလုပ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အာဆီယံအဆင့္ ေတြ
ျပန္လည္တင္ျပၿပီးေတာ့ အာဆီယံရဲ႕ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ကာကြယ္မႈ ဥပေဒေအာက္မွာ

တုိက္႐ုိက္၀င္တဲ့အတြက္ ေၾကာင့္မုိ႔ ျပန္ၿပီးေဆြးေႏြးပါတဲ့ က်မကို အဲလုိေျပာလာတယ္။
ဆုိလုိတာက အဂၤလိပ္လုိေျပာလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ merit အရဆုိရင္ က်မႏုိင္တယ္။ ဘာလုိ႔ဆုိေတာ့

သူတုိ႔က သိမ္းသြားတာကုိ မတရားသျဖင့္ သိမ္းတာကုိလည္း ေတြ႕ရတယ္၊ မတရားသျဖင့္
က်မတုိ႔ဘက္က သေဘာမတူဘဲနဲ႔ ကုမၸဏီကုိ တဖက္သတ္ liquidation လုပ္တာလည္း
ေတြ႕ရတယ္။ တရားဥပေဒလမ္းေၾကာင္းအရလည္း ဒါဟာ သူတုိ႔လုပ္တာ
မွားေနတယ္ဆုိတာလည္း ေတြ႕ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးကုိလည္း
မေပးဘူးဆုိတာ ေတြ႕ရပါတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ဒါ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေလး ေရးထားတာ။
ေမး။ ။ အဲေတာ့ ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုတုိ႔ကုိ စြဲတုန္းက အာဆီယံကတဆင့္ စြဲတာထင္တယ္ဟုတ္လား။
၀င္း။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အာဆီယံဘယ္အဖြဲ႕လည္း ခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ အာဆီယံဆုိတာ ဟုိဥစၥာေပါ့။ အခု အာဆီယံ Investment Protection Regulation Law

ဆုိတာ ၁၉၈၇ ဆုိတာ ရွိတယ္ေလ။ အဲဒီ ဥပေဒေအာက္မွာ စြဲတာ။
ေမး။ ။ စြဲၿပီးေတာ့ အုိင္စီေဂ်က ခုနကလုိ ဗမာ အာဆီယံ၀င္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ ဒီအမႈျဖစ္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔က

ကြာျခားမႈရွိေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတုိ႔တရားစီရင္ႏုိင္တဲ့ ခြင္ထဲမွာ မရွိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့။
၀င္း။ ။ ဟုတ္တယ္။ အာဏာမရွိဘူးဆုိတဲ့သေဘာေပါ့။ ေလ်ာ္ေၾကးဘယ္ေလာက္ဆုိတာ သူက

ဆုံးျဖတ္ႏုိင္ခြင့္ မရွိပါဘူးလုိ႔ ေျပာတယ္။
ေမး။ ။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္အစုိးရဘက္က ဘယ္လုိ တု႔ံျပန္ခဲ့လဲမသိဘူး

အဲဒီတုန္းက။
၀င္း။ ။ ဟုိတုန္းက က်မကုိ သူတုိ႔ ညႇိတယ္။ ညႇိေတာ့ ဦးေအာင္ေသာင္းက အဲတုန္းက

ဟုိဥစၥာလုပ္ေနတယ္။ liquidator လုပ္ေနတဲ့ ဦးတင္၀င္းကို။ က်မ စင္ကာပူေရာက္ေတာ့
ဦးတင္၀င္းက က်မကုိ စင္ကာပူမွာလာညႇိတယ္။ သူက ဘာေျပာလဲဆုိေတာ့ က်မတုိ႔
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတာက ေဒၚလာ (၆.၅) သန္း ရွိတယ္ဆုိတာ လက္ခံပါတယ္တဲ့။
သူစာရင္းအရလည္း ေတြ႕ပါတယ္တဲ့ ။ ဒါေပမယ့္ ၀န္ႀကီးက က်မကုိ (၂) သန္းခြဲေလာက္ေပးရင္
ေက်နပ္မလားလုိ႔ သူက က်မကုိ လာေမးတယ္။ အဲဒီအမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ။ ဒါေပမယ့္
က်မရဲ႕ ရသင့္ရထုိက္တဲ့ အျမတ္အစြန္းက က်မေျပာတယ္ေလ ေဒၚလာ (၅)
သန္းေက်ာ္တယ္ဆုိေတာ့ က်မတုိ႔ အဲမွာတင္ ရစရာရွိတာ (၂) သန္းေက်ာ္ေနၿပီ။
ေမး။ ။ အဲဒါက (၂) သန္းခြဲဆုိတာက ေဒၚလာလား။
၀င္း။ ။ ဟုတ္တယ္ ေဒၚလာ (၂) သန္းခြဲ။ က်မကုိ ဦးတင္၀င္းက လာေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့

ဦးေအာင္ေသာင္းက လႊတ္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ က်မကုိ ဖုိးနီ (ပက္စီ ဦးသိန္းထြန္းရဲ႕သား ) က
က်မကုိ တေခါက္လာေျပာေသးတယ္။ ႏွစ္ေယာက္လာေျပာတယ္။ ေနာက္

က်န္တဲ့လူေတြကုိလည္း က်မကုိ ေျပာခုိင္းပါေသးတယ္ သူက။ အဲလုိ ေက်ေအးလုိက္ေပါ့ အမႈကုိ
ဦးေအာင္ေသာင္းက အဲလုိေျပာတယ္၊ ေျပာခုိင္းေတာ့ ၀န္ႀကီးက ေျပာခုိင္းတာေပါ့ေနာ္။
က်မက သူတုိ႔ကုိ ျပန္ေျပာလုိက္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔ေရွ႕ေနကုိ သူတုိ႔ေရွ႕ေနအဖြဲ႕က

လာၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က လာညႇိေပးတယ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ။ ဘယ္ေလာက္ရယ္ေပးမယ္လုိ႔
မဟုတ္ေပမယ့္ သူတုိ႔က က်မကုိ အဲဒီအစည္းအေ၀းမွာ လုံး၀မပါေစရပါဘူးဆုိၿပီးေတာ့
စင္ကာပူျမန္မာသံ႐ုံးကေနၿပီးေတာ့ က်မကုိ ညႇိတယ္။ က်မက က်မေရွ႕ေနကုိေျပာတယ္၊
ကိစၥမရွိဘူး။ လာတဲ့လူကလည္း ဟုိက ေျပာခုိင္းတာ ေျပာရတယ္ဆုိေတာ့
ငါတုိ႔နားေထာင္႐ုံပဲရွိတယ္၊ ျပန္ေျပာေနလည္း သူတုိ႔မွာ ဘာမွ လုပ္ပုိင္ခြင့္မရွိဘူး၊ ကိစၥမရွိဘူး
ငါပါလည္း အေရးမႀကီးဘူး၊ ငါမပါလည္း အေရးမႀကီးဘူး သြားေျပာၾက ဆုိၿပီးေတာ့ေျပာတယ္။
အဲဒီတုန္းက က်ေတာ့ က်မတုိ႔ဘက္က ဘယ္ေလာက္လုိခ်င္သလဲတဲ့၊ အဲလုိေမးလာတယ္။ က်မ

ေျပာတာက ရွင္းရွင္း ေလး။ က်မ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ပုိက္ဆံ (၆.၅) သန္း ယူအက္စ္ေဒၚလာကုိ
ျပန္ေပးပါ။ ၿပီးေတာ့ က်မ ရသင့္ရထုိက္တဲ့ စာရင္းအင္းမွာပါရွိတဲ့ ပုိက္ဆံ ရသင့္ရထုိက္တဲ့အတုိင္း
က်မကုိ ျပန္ေပးပါ၊ ဒါပဲ ျပန္ေပးပါလုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ ေျပာ လုိက္ေတာ့ သူတုိ႔ကလည္း
ျပန္သြားတယ္။ က်မေရွ႕ေနက အဲလုိပဲေျပာလုိက္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း ဦးေအာင္ေသာင္းက ဘာျဖစ္လာလဲဆုိေတာ့ သူက သတင္းလႊင့္လာတယ္။

က်မကုိ သူ ေပးစရာ ရွိတာေတြအားလုံးကုိ ေပးၿပီးပါၿပီတဲ့။ အဲေတာ့ က်မကေျပာတယ္
ကဲေကာင္းၿပီ၊ ေပးၿပီးသြားလုိ႔ရွိရင္လည္း သက္ေသနဲ႔ တကြျပ၊ ဘယ္နားမွာ
ဘယ္သူ႔ကုိေပးလုိက္သလဲ။ အဲလုိ သက္ေသနဲ႔တကြျပမယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်မအေနနဲ႔ ရရွိၿပီးဆုိတာ
သူ ဘယ္သူ႔ကုိ ေပးလုိက္ပါတယ္ဆုိတာ သိရမွာေပါ့လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။
အဲေတာ့ က်မတုိ႔ ပုိက္ဆံေတြ ဒီေလာက္အမ်ားႀကီးခ်န္ခဲ့တဲ့ဟာကုိ ဦးေအာင္ေသာင္းက

အလြဲသုံးစားေတြအကုန္လုပ္၊ သူရာထူးတက္ဖုိ႔အတြက္ ေပးရ၊ ကမ္းရ သူ လုပ္ထားတာဆုိေတာ့
ကုန္ေလာက္ေရာေပါ့။ ၿပီးေတာ့လည္း ဘာေခၚမလဲ ဗမာျပည္မွာ စက္႐ုံတခုတည္းကေန
အမ်ားဆုံး tax ေပးႏုိင္တဲ့ စက္႐ုံတခုကုိ အခု ခ်ဳံးခ်ဳံးက်ၿပီးေတာ့ လုံး၀႐ႈံးၿပီးမြဲသြား ေအာင္
လုပ္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ အရည္အခ်င္းကလည္း (၀န္ႀကီး) ဦးေအာင္ေသာင္းရဲ႕
ထူးျခားတဲ့အရည္အခ်င္းတခုလုိ႔ပဲ က်မက ေျပာရမွာပဲေလ။
ေမး။ ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္မိတာက ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုကုိ အုိင္စီေဂ်က

ဆုံးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ျမန္မာ စစ္အစုိးရကေန ေဒၚ၀င္း၀င္းႏုကုိ စင္ကာပူထိလုိက္ၿပီး
ျပန္တရားစြဲတယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိရတယ္ေလ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအမႈက ဘယ္အေျခအေန
ေရာက္သြားလဲခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ သူတုိ႔ဘက္က ျပန္ၿပီး withdraw လုပ္သြားတာ။
ေမး။ ။ ဘာေၾကာင့္ withdraw လုပ္သြားလဲခင္ဗ်။
၀င္း။ ။ ဘာေၾကာင့္ withdraw လုပ္တယ္ဆုိတာက သူတုိ႔အခု ဗမာျပည္မွာေတာ့

ခုနကေျပာသလုိေပါ့။ ငါ့တုိင္းျပည္မွာ ငါဘာလုပ္လုပ္ လုပ္လုိ႔ရတဲ့ တုိင္းျပည္မွာေတာ့
တရားဥပေဒမွမရွိဘဲ။ သူတုိ႔ ၀န္ႀကီးက ခုနကေျပာသလုိ စာရင္းစစ္ ခ်ဳပ္ကုိ ငါေျပာလုိက္အုံးမယ္၊
တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ကုိ ငါေခၚေျပာအုံးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေခၚေျပာလုိ႔ရတဲ့အေနအထားမွာရွိတဲ့
အေနအထားဆုိေတာ့ တရားဥပေဒမစုိးမုိးဘူးေပါ့။ သူ လုပ္ခ်င္တာ အကုန္လုပ္လုိ႔ရတာေပါ့။
စင္ကာပူလုိႏုိင္ငံမ်ဳိးမွာက်ေတာ့ တရားဥပေဒဆုိတာ အမႈတခုကုိ စြဲၿပီဆုိရင္ေတာ့

ေနာက္ကြယ္မွာရွိတဲ့ သက္ေသသာဓက စာရြက္စာတမ္းေတြ အကုန္ပါလာရမယ္ေလ။ ဒါ
မွန္ကန္ပါေၾကာင္းဆုိတာေတြ။ သူက အစစ္အေဆးလဲ ခံႏုိင္ရမယ္ေလ။ က်မတုိ႔ဘက္က
ေရွ႕ေနက စစ္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ဘက္က (စာရင္း) စာအုပ္ေတြအကုန္လုံး ဖြင့္ေပးၿပီး အစစ္ခံႏုိင္တဲ့
အေနအထားမ်ဳိးရွိရမွာ။ စင္ကာပူလုိတုိင္းျပည္မ်ဳိးမွက်ေတာ့ အဲလုိက်ေတာ့ သူတုိ႔က
အစစ္မခံရဲဘူးေလ။ အဲလို စာရင္းစာအုပ္ကုိဖြင့္ေပးလုိ႔မရဘူးေလ။ သူက အကုန္လိမ္ထားတာကုိ။
သူတုိ႔ဘက္က ေနာက္ဆုံးက်ေတာ့ အုိင္စီေဂ်က အဲလုိသူတုိ႔ မွာ အာဏာမရွိပါဘူးလုိ႔

ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔က ကမန္းကတန္း သူတုိ႔က က်မကုိ လာညႇိတယ္။ သူတုိ႔
ဒီအမႈကုိ ျပန္ၿပီးေတာ့ withdraw လုပ္ပါမယ္တဲ့။ ဒါနဲ႔ က်မ ေရွ႕ေနကုိ က်မက ေျပာတယ္။ ဟုိ
က်မတုိ႔ဘက္က ႏုိင္အုံးေတာ့ ဗမာအစုိးရဆီက ပုိက္ဆံရဖုိ႔ဆုိတာ လြယ္တာ မဟုတ္ေတာ့
ဆက္လုပ္ေနလုိ႔လည္း က်မအတြက္ အခ်ိန္ကုန္႐ုံပဲရွိမယ္၊ လုံး၀အဖတ္တင္မွာမဟုတ္ေတာ့
အဲေတာ့ က်မက မလုပ္ခ်င္ေတာ့ဘူးလုိ႔။ တခုပဲ က်မတို႔ ေျပာလုိက္တာက က်မတုိ႔ ဒီလုိအမႈနဲ႔
အလားတူတဲ့အမႈမ်ဳိး ဘယ္ေတာ့မွ လာမစြဲေတာ့ပါဘူးဆုိတာကုိ က်မတုိ႔ကုိ
ကတိခံ၀န္ခ်က္လက္မွတ္ထုိးလုိ႔ က်မက ေျပာလုိက္တယ္။ သူက ထုိးေပးတယ္။
ေမး။ ။ ဘယ္သူလက္မွတ္ထုိးသြားလဲခင္ဗ် အစုိးရဘက္ကေန။
၀င္း။ ။ အဲဒါ ဦးေက်ာ္ျမင့္လုိ႔ပဲ က်မထင္တယ္။ က်မေတာင္ မွတ္မိေတာ့ဘူး။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိၿပီဆုိေတာ့။ သူတုိ႔ ဘက္က ေရွ႕ေနကေနၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔ကုိ
လက္မွတ္ထုိးသြားေပးတယ္။ ေနာက္ေနာင္ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လာမေျပာ
ေတာ့ပါဘူးဆုိၿပီးေတာ့ က်မတသက္မဟုတ္ဘူး၊ ဒီအစုိးရတသက္ လုံး၀ လာစြဲခြင့္မရွိဘူး
က်မကုိ။
အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ႏွင့္
စီအန္အန္သတင္းေထာက္ မစၥဇိန္းဗားဂ်ီး
ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းမွ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာေကာက္ႏုတ္ခ်က္
၂၄ စက္တင္ဘာ ၂၀၀၈
ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကို စၿပီ္းေျပာၾကပါစို႔။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚကို ႏိုင္ငံတကာကေန

ဘယ္လိုဖိအားမ်ဳိးေတြ ခ်မွတ္က်င့္သံုး တာကို ေတြ႔ျမင္လိုပါသလဲ။မစၥဘုရွ္။ ။ က်မအေနနဲ႔
ႏိုင္ငံအားလံုးက ဖိအားေပးတာကို ျမင္ေတြ႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့

တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊနဲ႔ တျခားဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအေပၚမွာ ဖိအားေပးမႈမ်ဳိးကို
တကယ္အားထုတ္ႀကိဳးစားတာကို ျမင္လိုပါတယ္။
ေမး။ ။ ဘယ္လိုမ်ဳိး အားထုတ္တာမ်ဳိးကို ဆိုလိုတာပါလဲ။

မစၥဘုရွ္။ ။ သူတို႔အေနနဲ႔ ဖိအားေပးတဲ့ေနရာမွာ
ဘ႑ာေရးနဲ႔ စီးပြားေရး နည္းလမ္းေတြ သံုးလို႔ရပါတယ္။
သူတို႔ဟာ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ အႀကီးဆံုး
ကုန္သြယ္ဖက္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ
ျမန္မာရဲ႕ ကုန္သြယ္ဖက္ႏိုင္ငံႀကီးတခု ျဖစ္ၿပီး
အဲဒီအခ်က္ဟာ စစ္အစိုးရကို ပိုၿပီးခိုင္မာေစတာပါ။
ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို
ျပည္ပကို ေရာင္း ခ်တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ
သဘာ၀သယံဇာတအင္မတန္ေပါႂကြယ္တဲ့ႏိုင္ငံပါ။ ေရနံနဲ႔
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေတြရွိတယ္။ ကၽြန္းသစ္ အပါအ၀င္
သစ္မ်ဳိးစံု အေျမာက္အျမားကို ျမန္မာနယ္စပ္ကိုျဖတ္ၿပီး
တ႐ုတ္ထဲကို ေရာင္းခ်ေနတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို
ဖိအားေပးဖို႔ ကိစၥဟာ ႏိုင္ငံအားလံုးအတြက္
သိပ္ကိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ က်မယူဆပါတယ္။ အဲဒီကိစၥဟာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းလို႔လည္း
ယူဆပါတယ္။
က်မတို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ သူတို႔အုပ္စုကို တိုက္႐ိုက္ဦးတည္တဲ့
ဘ႑ာေရးပိတ္ဆို႔မႈအပါအ၀င္ ပိတ္ဆို႔ မႈေတြ ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန
ဘယ္လိုေက်ာက္မ်က္မ်ဳိးမွ အေမရိကန္ေစ်းကြက္ထဲသုိ႔ တင္သြင္းတာကို အေရးယူတားျမစ္တဲ့
JADE Act ဥပေဒအသစ္ကို သမၼတက မၾကာေသးမီကဘဲ လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳလိုက္ပါၿပီ။
ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ။
မစၥဘုရွ္။ ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေက်ာက္မ်က္ေရာင္း၀ယ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြ၊
ကုမၸဏီႀကီးေတြနဲ႔ အလွျပင္ဆင္သူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကလာတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ေတြကို
မသံုးၾကေတာ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ဒီနည္းနဲ႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအေပၚ စီးပြားေရးအရ ဖိအားေပးႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့သေဘာလား။
မစၥဘုရွ္။ ။ အကယ္၍ သူတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီလိုမ်ဳိး စီးပြားေရးအရ ဖိအားေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္
တကယ္ထိေရာက္မွာပါ။ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယကေနရတဲ့ ေငြေတြနဲ႔
သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ က်ားကန္ထားၿပီး တရား၀င္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေန တာပါ။
ေမး။ ။ သမၼတကေတာ္အေနနဲ႔ ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့ (ျမန္မာ) ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးနဲ႔
စကားေျပာခြင့္ရခဲ့တယ္ေနာ္။
မစၥဘုရွ္။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အဲဒီဘုန္းႀကီးထံကေန ဘာေတြ သိခဲ့ပါသလဲ။ ဘာေတြေျပာခဲ့ၾကလဲ။ ဒီေန႔
လက္ရွိအေျခအေနကေရာ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲ နည္းနည္းေျပာျပေပးပါ။
မစၥဘုရွ္။ ။ အဲဒီဦးဇင္းဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ကမွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ခိုလံႈခြင့္ရတဲ့
ရဟန္းငယ္တပါးပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္ ေသာႀကၤာေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕

ရက္ရက္စက္စက္ ၿဖိဳခြင္းတာကို ခံခဲ့ရတဲ့ ေ႐ႊ၀ါေရာင္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္လႈပ္ရွား မႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူပါ။
သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ဆိုတာသိႏုိင္ဖို႔
ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းတခုလုံးက ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥ ၾကည့္ေစခ်င္တယ္။
ကုလသမဂၢကလည္း (ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ) ကိုယ္စားလွယ္ တႀကိမ္မက လႊတ္ၿပီးပါၿပီ။
ဘန္ကီမြန္းကိုယ္တိုင္လည္း သြားခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ သူက ကုလသမဂၢနဲ႔
ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းအေနနဲ႔ ဖိအားေတြ ဒီထက္ပိုၿပီးေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ
ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြဟာ ၾကာျမင့္ေနပါၿပီ။ ၁၉၉၀ ခု ေရြးေကာက္ပြဲမွာ
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (အန္အယ္လ္ဒီ) က အႏိုင္ရခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္
ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို သူတို႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်လိုက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခဏခဏခံေနရတယ္။
ၿပီးေတာ့ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထားေတြလည္း
တႀကိမ္မွ် ေဖာ္ျပခြင့္ မရေတာ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက အာဏာကုိ ၿမဲၿမဲကုိင္ထားတာဆုိေတာ့ကာ ခုန သမၼတကေတာ္
စကားေျပာခဲ့တဲ့ ဦးဇင္းေလးအေနနဲ႔ အရာအားလုံးကုိ အေကာင္းျမင္တဲ့သေဘာရွိပါသလား။
မစၥဘုရွ္။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ အာဏာကုိ ၿမဲၿမဲ ကုိင္ထားႏုိင္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရာက္လာတဲ့အကူအညီေတြ၊ ဆုိက္ကလုန္းမုန္တုိင္းအၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံေရာက္လာတဲ့
အကူအညီေတြႏွစ္မ်ိဳးလုံး ေနာက္ဆုံး စစ္အစိုးရ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ျဖစ္ကုန္တယ္ေလ။
ဘာလုိလဲဆုိေတာ့ ျပည္သူေတြကလည္း ဒီအကူအညီေတြနဲ႔ အစိုးရက သူတုိ႔ကုိ ကူေနသလုိ
ဒီအကူအညီေတြကပဲ စစ္အစိုးရကုိ သက္ဆုိးရွည္ေအာင္ ပံ့ပုိးေပးေနတယ္လို႔ ျမင္ေနၾကတယ္။
ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးကို စိတ္၀င္စားၿပီး လႈပ္ရွားဖို႔ ျဖစ္လာရတာ
ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ပါလဲ။
မစၥဘုရွ္။ ။ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေၾကာင္းကို က်မ ပထမဆံုး ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ
က်မ ေလ့လာခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသမီးတဦးပါပဲ။ သူေရးတဲ့ Freedom From Fear ဆိုတဲ့
စာအုပ္ကိုဖတ္ၿပီးေတာ့ သူ႔ကုိသေဘာက်မိတယ္။ သူ႔ကုိေထာက္ခံတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ
အေမရိကန္မွာအမ်ားႀကီးပဲ၊ က်မမိတ္ေဆြေတာင္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ က်မရဲ႕
၀မ္းကြဲေဆြမ်ဳိးတေယာက္ေတာင္ပါတယ္။
အဲဒီမိတ္ေဆြေတြဆီကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေၾကာင္း အရင္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။
သူ႔အေၾကာင္း ပိုၿပီးေလ့လာေလ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ပိုသိေလ ပုိၿပီးစိတ္ပ်က္ေလပါပဲ။
ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အရင္ကဆို ျမန္မာႏိုင္ငံကို စပါးက်ီတခုလို႔
တင္စားၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စဥ္းစားေတြး ေခၚဥာဏ္ျမင့္တယ္၊
ပညာတတ္ေတြေပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုခ်ိန္မွာ အဲဒီလိုမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အထူးသျဖင့္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ စုေ၀းမွာေၾကာက္ၿပီး တကၠသိုလ္ေတြအပါအ၀င္
စာသင္ေက်ာင္းေတြကို ပိတ္ပစ္ခဲ့လို႔ အိမ္ေတြမွာပဲ ေလ့လာေနရတယ္။
တိုင္းျပည္ကေတာ့ အဖက္ဖက္ကေန ယိုယြင္းပ်က္စီးေနၿပီ။ တခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ
တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သြားက်မွာပဲ။ သူတုိသြားၿပီဆုိရင္ ျပည္သူေတြလည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔
ကုိယ့္ဆႏၵကုိ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရလာမွာပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြ သူတို႔တိုင္းျပည္ကို အစကေန
ျပန္တည္ေဆာက္ၾကရမွာပါ။ တာလီဘန္ေခတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အာဖဂန္နစၥတန္ကို
ျပန္ထူေထာင္ရသလိုမ်ဳိးေပါ့။

(Source: U.S State Department )
ေနျပည္ေတာ္လႊတ္ေတာ္ရုံးအဖြဲ႔ ၂၀၀၉ မွာ

စတင္ရုံးထုိင္မည္
NEJ/ ၂၇ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ေပၚေပါက္လာမည့္ ရုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္အတြက္

ရည္ရြယ္ေဆာက္လုပ္ေနသည့္ ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အဦတြင္ ၂၀၀၉ ခု
စက္တင္ဘာလမွ စတင္၍ ရုံး၀န္ထမ္းမ်ား စတင္ရုံးထုိင္ေတာ့မည္ဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရုံး
သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ က်င္းပခြင့္ရမည္ မရမည္

မေသခ်ာေသးေသာ္လည္း ၂၀၀၉ ခု စက္တင္ဘာလမွ စတင္ျပီး ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္မွာ
ရုံးအဖြဲ့ စတင္ရုံးတက္ဖို႔ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက စီစဥ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနျပည္ေတာ္
လႊတ္ေတာ္ရုံးအဖြဲ႔တြင္ တာ၀န္ေပးႏုိင္ေရးအတြက္ စစ္တပ္မွ ဗိုလ္ၾကီးအဆင့္ႏွင့္
အရာခံဗိုလ္မ်ားကုိ စတင္ေရြးခ်ယ္ေနျပီဟုပါ အဆုိပါ သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
တည္ေဆာက္ေနဆဲ လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦၾကီးမွာလည္း ၅၀ ရာႏွဳန္းေက်ာ္ျပီးစီးေနျပီ

ျဖစ္သည့္အတြက္ ရုပ္လုံးေပၚေနေသာ္လည္း အေပၚပုိင္းတြင္ သံမဏိဂေဟလုပ္ငန္းမ်ား
လုပ္ကုိင္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ေဆာက္လုပ္ေရးတာ၀န္ခံတဦးက ေျပာသည္။
႐ုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္ဖြဲ႕လွ်င္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ သမၼတရာထူးယူမည္
NEJ/၂၇ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေပၚေပါက္လာမည့္ ႐ုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္တြင္

သမၼတအျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊက တာ၀န္ယူမည္ျဖစ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ဒုတိယ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သီဟသူရ တင္ေအာင္ျမင့္ဦးကုိ ခန္႔ထားမည္ဟု ေနျပည္ေတာ္
နအဖအတြင္းေရးမႉး႐ုံးႏွင့္ နီးစပ္သည့္ သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
ဒုတိယ သမၼတအျဖစ္ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေမာင္ေအးကုိ လ်ာထားၿပီး တပ္မေတာ္

ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူူးအတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေရႊမန္းကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးရာထူးတုိးေပးၿပီး
ကုိင္ခုိင္းမည္ဟုလည္း အဆုိပါ သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
႐ုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ သမၼတျဖစ္မည္ဆုိသည့္ သတင္းမွာ
ယခုရက္ပုိင္းအတြင္း ေနျပည္ေတာ္တြင္ ပ်ံံ႕ႏွံ႔ေနသည္။

၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ မည္သည့္လတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမည္ကုိ စစ္အစိုးရ
မေၾကညာေသးေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္၌ ေဆာက္လက္စ သမၼတအိမ္ေတာ္ႏွင့္ ဒုသမၼတ
အိမ္ေတာ္ႏွစ္လုံးမွာ ေခါင္းမုိးအနီေရာင္မ်ားျဖင့္ ၿပီးသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီဟု ေနျပည္ေတာ္
အင္ဂ်င္နီယာတဦးက ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ လက္ရင္းတဦးျဖစ္သူ အသက္ (၇၂) ႏွစ္ရွိ

၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္းကမူ မႏၱေလးတုိင္းကုိ အေျခခံၿပီး တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္အဆင့္္
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ႏွစ္ႀကိမ္ (၈) ႏွစ္တိတိ ဆက္ၿပီး အေရြးခံမည္
ျဖစ္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္း မႏၱေလးတုိင္း ႀကံ့ဖံြ႕မ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆုံရာတြင္ ၀န္ႀကီး
ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္မွ ေငြလာမထုတ္ပါက
ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာအျဖစ္သိမ္းမည္
ပီတာေအာင္/ ၂၇ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈႏွင့္ပါတ္သက္၍ အပိတ္ခံထားရသည့္ ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္ (MUB)တြင္

ေငြအပ္ႏွံ ထား သူမ်ားအေနျဖင့္ ေငြမ်ားလာေရာက္ ထုတ္ယူႏိုင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မထုတ္ယူပါက
ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာ အျဖစ္ သိမ္းယူ ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္က
ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။
ေငြေၾကးအပ္ႏွံထားသူ ၿမီရွင္တို႔အေနျဖင့္ ေအာက္တိုဘာလ (၂၂)ရက္မွ စတင္၍ လာမည့္ ၂၀၀၉

ခု မတ္လ (၃၁) ရက္ ေနာက္ဆံုးထား၍ အေထာက္အထားအျပည့္အစံုျဖင့္ ရန္ကန္ၿမိဳ႕
ပန္းဆိုးတန္းလမ္းရွိ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဘဏ္ခြဲ (၁) အေပၚထပ္၌
လာေရာက္ထုတ္ယူႏိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဘဏ္ခြဲ (၁)ရွိ ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္ေရးရာ တာ၀န္ရွိသူတဦးက “

ေငြစုစာအုပ္ရယ္၊ လူကိုယ္တိုင္ရယ္၊ မွတ္ပံုတင္ရယ္ ယူလာခဲ့ပါ။ ေန႔ခ်င္းထုတ္ေပးပါတယ္။
ကာယကံရွင္ကေတာ့ ကိုယ္တိုင္ လာရမွာပါ။ တျခားေထာက္ခံစာေတြမလိုပါဘူး။ MUB
ကေတာ့လံုး၀ပိတ္သိမ္းလိုက္ၿပီး ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္က ဆက္ၿပီးေတာ့တာ၀န္ယူထားတာပါ။
အပ္ထားတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ သိပ္အမ်ားအစားႀကီးေတာ့မရွိပါဘူး။ (၃)ႏွစ္ အတြင္းမွာ
အေတာ္မ်ားမ်ားလာထုတ္ၿပီးၾကပါၿပီ။ စားရင္းပိတ္ဖုိ႔အတြက္ကို ႏိႈးေဆာ္လိုက္တာပါ” ဟု
ေျပာၾကား သည္။
ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္ကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ၂၀၀၅ ခု

ၾသဂုတ္လတြင္ စတင္ပိတ္သိမ္းအေရးယူခဲ့ၿပီး ၂၀၀၇ခု ဧၿပီလတြင္ ဘဏ္ပိုင္ရွင္ ဦးတင္စိန္ကို
မူူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစတတ္ေသာဥပေဒ၊
တရားမ၀င္ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၁၀)ႏွစ္

အျပစ္ေပးအေရးယူခဲ့သည္။
ဘဏ္ပိတ္သိမ္းၿပီး (၃)နွစ္တာကာလအတြင္း ေငြေၾကးအပ္ႏွံထားသူမ်ားအား

ျမန္္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္က အပ္ႏွံေငြမ်ားကို ျပန္ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္၏
အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အားလံုးကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္က ေအာက္တိုဘာ (၁)ရက္မွ စတင္၍
လြဲေျပာင္းယူကာ လာမထုတ္ယူေသးပဲ က်န္ရွိ ေနသူတုိ႔၏ ေငြမ်ားကို ယခု ေနာက္ဆံုးအေနျဖင့္
ျပန္ထုတ္ေပးရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
အလားတူ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ပါတ္သက္သည္ဟု အေမရိကန္၏ စြပ္စြဲခံထားရၿပီး ၂၀၀၅ မတ္လ

ကုန္က ပိတ္ သိမ္းခံခဲ့ရသည့္ အာရွဓနဘဏ္ႏွင့္ ျမန္မာေမဖလား၀ါးဘဏ္တို႔ကလည္း လာမည့္
ဒီဇင္ဘာလ ေနာက္ ဆံုး ထား၍ ေငြမ်ားလာေရာက္ထုတ္ယူၾကရန္ ယင္းဘဏ္ (၂)ခု၌
ေငြအပ္ႏွံထားမ်ားအား ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလိုင္လ က တည္းက အသိေပးၾကညာထားသည္။
ဧရာ၀တီတုိင္းမွာ စပါးေစ်းက်
လယ္သမားမ်ားအခက္ေတြ႕
NEJ/ ၂၈ ေအာက္တိုဘာ
ဧရာ၀တီတိုင္းအတြင္း မိုးစပါးေပၚကာစတြင္ စပါးအသစ္ေစ်းမ်ား က်ဆင္းေနေသာေၾကာင့္

လယ္သမားမ်ား အခက္ႀကဳံေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္၌ စပါးတင္း (၁၀၀) ေပါက္ေစ်း က်ပ္ (၃) သိန္းခန္႔ရိွရာမွ ယခုႏွစ္တြင္ က်ပ္ (၂)
သိန္း (၆) ေသာင္းခန္႔သာရိွေၾကာင္း ဧရာ၀တီတိုင္း ၀ါးခယ္မၿမိဳ႕မွ လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။
၎က “က်ေနာ့္လယ္ အထြက္ေစာလို႔ ႏွံကားအမ်ဳိးအစား စပါးကို ကုန္သည္ေတြဆီ

စပ္ေရာင္းတာ၊ ကုန္သည္ေတြကေရာ ဆန္စက္ေတြကပါ ေစ်းေပးတာ အေတာ္နိမ့္ေနတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေရာင္းလို႔မျဖစ္ေသးဘူး၊ တျခားလူေတြလည္း ဒီလိုပဲ” ဟု ေျပာသည္။
မိုးစပါးအသစ္မ်ား လက္ငင္းတြင္ ေစ်းနိမ့္ေနေသာ္လည္း ေပၚဆန္းေမႊး ဆန္ေကာင္းမ်ားမွာမူ

ဆန္ေစ်းေရာ စပါးေစ်းပါ အလြန္ျမင့္ေနၿပီး အိမ္အေရာက္ပို႔ သန္႔စင္ၿပီးေပၚဆန္းေမႊး
တတင္းခြဲတအိတ္လွ်င္ က်ပ္ (၄) ေသာင္း (၁) ေထာင္ထိေစ်းေပါက္ေနကာ
ေပၚဆန္းေမႊးစပါးကလည္း ဧရာ၀တီတိုင္းမွာတင္ က်ပ္ (၇) သိန္းေက်ာ္ ေပါက္ေစ်းရိွေၾကာင္း
ဘုရင့္ေနာင္ကုန္စည္ဒိုင္မွ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးတဦးက ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ဆန္ၾကမ္းစပါးေစ်း က်ဆင္းရျခင္းသည္ မိုးကာလတေလွ်ာက္လုံး ဧရာ၀တီတိုင္းမွ

ေရစိုဆန္၀ါမ်ား ေစ်းကြက္ထဲ အဆက္မျပတ္၀င္ေရာက္လာျခင္း၊ နာဂစ္ေလေဘးကာလအတြင္း
အဓိကပ်က္စီးသည့္ဆန္မ်ားမွာ ေပၚဆန္းကဲ့သို႔ ဆန္အေကာင္းစားမ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ကုလသမဂၢ

ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္မွ ေလေဘးကူညီမႈအျဖစ္ ဆန္မ်ားအိႏၵိယႏိုင္ငံမွ
၀ယ္ယူတင္သြင္းျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆန္ကုန္သည္မ်ားက ရွင္းျပသည္။
ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိးေရးပညာရွင္တဦးက “ခုလို ဆန္ၾကမ္းစပါးေစ်းေတြက်ၿပီး လယ္သမားေတြ

ထိုက္သင့္သေလာက္မရရင္ အေႂကြးပတ္လည္ ၀ိုင္းေနမယ္၊ စီးပြားေရးဘ၀ မတိုးတက္ဘူး။
ေနာက္ႏွစ္တျခားဟာ ေျပာင္းစိုက္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္လာမယ္။ လယ္ယာစီးပြားေရးထိခုိက္မွာ
ျဖစ္သလို ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကိုလည္း ထိခိုက္တာျဖစ္တယ္ဟု” ေျပာသည္။
ေလာေလာဆယ္ ဆန္ၾကမ္း မိုးစပါးေစ်း အလြန္အမင္းက်ဆင္းေနေသာ္လည္း လာမည့္ (၂)

လအတြင္း ဧရာ၀တီတိုင္းမွ စပါးထြက္အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီးမွသာ စပါးေစ်းအမွန္ကို
သိႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆန္ကုန္သည္မ်ားက ေျပာသည္။
ယခုလေႏွာင္းပိုင္း ဧရာ၀တီတုိင္း (၀ါးခယ္မ) စပါးေပါက္ေစ်းမွာ
စပါးတင္း (၁၀၀) ေစ်းႏႈန္း

၁။ မိုးႏွံကား စပါး (၂၆၀,၀၀၀) က်ပ္
၂။ ေႏြႏွံကားေဟာင္း (၃၀၀,၀၀၀) က်ပ္
၃။ ႏွံကားအေဟာင္း (၃၂၀,၀၀၀) က်ပ္
၄။ ေပၚဆန္းေဟာင္း (၇၁၀,၀၀၀) က်ပ္
၅။ မေနာ ဆန္ေခ်ာအေဟာင္း (၅၆၀,၀၀၀) က်ပ္
၆။ ဧရာ၀တီ ေပၚဆန္း (၆၅၀,၀၀၀) က်ပ္
၇။ ေရႊ၀ါယဥ္အေဟာင္း (၆၆၀,၀၀၀) က်ပ္
၈။ ေကာက္ႀကီး (၄၃၀,၀၀၀) က်ပ္
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ ျမန္မာစစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိ
ပိတ္ေတာ့မည္
NEJ/၂၈ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ကကၾကည္း ႏုိ္င္ငံျခားေငြ ျပတ္လတ္ေနသည့္အတြက္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္

ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားရွိ စစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိ မၾကာခင္ ပိတ္ေတာ့မည္ဟု သံတမန္သတင္းရပ္ကြက္က
ေျပာသည္။
စစ္အစိုးရသည္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားရွိ စစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိ ပိတ္ျပီး

အာဆီယံႏုိင္မ်ားျဖစ္သည့္ စကၤာပူႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ၂ ႏုိင္ငံမွာသာ စစ္သံမႉးရုံး ဖြင့္ေတာ့မည္ဟု
ရန္ကုန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန အရာရွိတဦးကလည္း ေျပာသည္။ ကကၾကည္းအေနနွင့္
ႏုိင္ငံျခားေငြျပတ္ေနသည့္ျပင္ စစ္သံမွဴးမ်ားကုိ စိတ္မခ်သည့္အခ်က္သည္လည္း စစ္သံရုံးမ်ား

ပိတ္ရသည့္အေျခအေန ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု သံတမန္အသုိင္းအ၀ုိင္းက ယူဆသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနမွာ ႏုိ္င္ငံျခားေငြ ျပတ္လတ္ေနသည့္အတြက္ အိႏၵိယႏွင့္

နီေပါႏုိင္ငံမ်ားရွိ ျမန္မာသံရုံးမ်ား ပိတ္ရမည့္ကိန္းဆုိက္ေနသည့္ သတင္းမ်ားထြက္ျပီး မၾကာခင္
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားရွိ စစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိပိတ္ဖို႔ စစ္အစိုးရမွ
စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နာဂစ္မုန္တုိင္းအျပီးတြင္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဒုတိယ၀န္ၾကီး ဦးေက်ာ္သူ ဆားဗီယားႏုိင္ငံႏွင့္

အျခားႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔သြားေရာက္ျပီး ေငြေခ်းဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ဟု
စုံစမ္းသိရသည္။
ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးအခ်ိဳ ႔
ေဟာင္ေကာင္သြားမည္
NEJ/ ၂၈ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး(၃)ဦးတို႔ သည္ ေဟာင္ေကာင္ရွိ တကၠသိုလ္တခုတြင္

ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြး တင္ျပရန္ လာမည့္ ဒီဇင္ဘာလ၌ ေဟာင္ေကာင္သို႔
သြားေရာက္ရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း ကာယကံရွင္မ်ားက ေခတ္ျပိဳင္သို႔ ေျပာျပသည္။
ထိုသို႔သြားေရာက္ရန္ ေဟာင္ေကာင္ၿမိဳ႕ေတာ္တကၠသိုလ္ အာရွႏွင့္ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန

လက္ေထာက္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လိႈင္က စီစဥ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဖိတ္ၾကားခံရသူမ်ားအနက္
သခင္လွကြန္း၊ သခင္ တင္ျမႏွင့္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးေရႊအံုးတို႔ပါ၀င္ေၾကာင္းႏွင့္
ရဲေဘာ္ခ်စ္လိႈင္မွာ မ်က္စိမေကာင္းသျဖင့္ သြားႏိုင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း သခင္လွကြန္းက
ေခတ္ၿပိဳင္သုိ႔ေျပာသည္။
၎က “ ဒီဇင္ဘာက်မွပါ။ ရက္လည္းမသိေသးဘူး။
ပထမအပတ္အကုန္ေလာက္ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ အခုႀကိဳး စားတုန္းပဲ။
ပတ္စ္ပို႔ေတြဘာေတြရေအာင္၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ေခါင္းစဥ္ေတာင္မသိရေသးဘူး။
ေက်ာ္ရင္လိႈင္လာတုန္းက ျပည့္ျပည့္စံုစံုေျပာမသြားဘူး။
ဗမာျပည္အေၾကာင္းေဆြးေႏြးၾကမွာနဲ႔တူပါတယ္။ ဗမာျပည္မွထြက္တဲ့ တခ်ဳိ႕ဂ်ာနယ္ ေတြထဲမွာ
က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္လုိ႔ပါသြားတာေတြ၊ တခ်ဳိ႕ထင္ျမင္ခ်က္ေလးေတြေျပာတာေတြကို
ေတြ႕ၿပီး ေတာ့ေခၚတာလုိ႔ထင္ပါတယ္”ဟုေျပာသည္။
မည္သည့္ အေၾကာင္းအရာကိုေဟာေျပာရမည္ဆိုသည္ကို မစဥ္းစားရေသးေၾကာင္းႏွင့္

ေျပာခြင့္ရမည္ဆိုပါက သခင္သိန္းေဖႏွင့္၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးမ်ား၏ သူမနာကိုယ္မနာ
ညီညြတ္ေရးၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို ေျပာျပလိုသည္ဟု သခင္လွကြန္း ကေျပာသည္။

ရွမ္း၀ါရင့္ႏို္င္ငံေရးသမားႀကီး ဦးေရႊအံုးကလည္း ေဟာင္ေကာင္သုိ႔ သြားခြင့္ရပါက
၎ေရးသားျဖန္႔ခ်ိထားသည့္ မၿပိဳကြဲသင့္ေသာျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ၾကပါဆိုသည့္
စာတမ္းကို အေျခခံ၍ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးမည္ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ေျပာသည္။
သခင္တင္ျမႏွင့္ သခင္လွကြန္းတို႔သည္
၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအဖြဲ႕ႏွင့္လံုး၀သက္ဆိုင္မႈမရွိ ေၾကာင္း ႏွင့္
၎တို႔၏ေဟာင္ေကာင္ခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေ၀ဖန္ေျပာၾကားစရာမရွိေၾကာင္း
သခင္သိန္းေဖေခါင္းေဆာင္ သည့္ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ားအဖြဲ႕ကေျပာသည္။
၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးမင္းလြင္ က “ သူတုိ႔က အဘတို႔ထဲမွာမပါဘူး။ အျမင္ေတြလဲမတူဘူး။

လံုးလံုးကြဲ တယ္။ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္တို႔ ေရာဘတ္ေတလာတို႔ကလည္းသူတုိ႔နဲ႔
တေပါင္းတစည္းထဲပါ။ ဒီမိုကေရစီအင္ အားစုေတြက အထူးသျဖင့္ အန္အယ္လ္ဒီက
တင္းမာေနလုိ႔ ဒီမုိကေရစီမရတာလို႔ အျမင္ရွိသူေတြပါ။ ဒီ အယူအဆကို ရွင္းရွင္း ေျပာရရင္
သခင္တင္ျမတို႔ သခင္လွကြန္းတို႔က သေဘာက်တာ။ အထူးသျဖင့္ ဖြဲ႕ စည္းပံုနဲ႔ပတ္သက္ရင္
မႀကိဳက္ဘူး။ ႀကိဳက္တယ္မေျပာဘဲနဲ႔ မရွိတာထက္ ရွိတာေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ အယူ
အဆမ်ဳိးရွိသူေတြပါ” ဟုေျပာၾကားသည္။
ရပ္ကြက္အာဏာပုိင္မ်ားက
မမွန္မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ထုတ္ျပန္
ရန္ကုန္ျမိဳ႔ခံမ်ားအထိတ္တလန္႔ျဖစ္
ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း နအဖစစ္အစိုးရ၏ မမွန္ မုန္တိုင္းႀကိဳတင္သတိေပးခ်က္ေၾကာင့္

ျပည္သူအမ်ား ထိတ္လန္႔ စိုးရိမ္ခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ စိတ္ဆိုးေဒါသထြက္ေနၾကေၾကာင္း
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာ (၂၅) ရက္ စေနေန႔ညေနႏွင့္ ညဘက္ပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဆင္ေျခဖုံး

လိႈင္သာယာ၊ ေရႊျပည္သာ၊ လွည္းတန္းစသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တုိ႔တြင္ သက္ဆိုင္ရာ
ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္မ်ားက ေနာက္ထပ္ (၃၆) နာရီအတြင္း မုန္တိုင္းတခု ၀င္စရာရိွေၾကာင္း၊
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သတိရိွရိွေနထိုင္ၾကရန္ႏွင့္ လိုအပ္သည္မ်ားကို
ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားၾကရန္ လိုက္လံႏိႈးေဆာ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
လွည္းတန္းတြင္ ေနထိုင္သူတဦးက “စေနေန႔ ညေန (၆) နာရီခြဲေလာက္က လမ္းထဲမွာ

အသံခ်ဲ႕စက္နဲ႔လွည့္ၿပီးေအာ္တယ္။ ေနာက္ထပ္ (၃၆) နာရီအတြင္း မုန္တိုင္းႀကီးတခု ၀င္ႏိုင္တယ္၊
ဒါေၾကာင့္ လိုအပ္သလို ျပင္ဆင္ထားဖို႔ လိုက္ေၾကညာတယ္ေလ” ဟု ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း မုန္တိုင္းသတိေပး ႏႈိးေဆာ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရန္ကုန္ပတ္၀န္းက်င္တြင္

မုန္တိုင္း၀င္ရန္ ရိွ မရိွ၊ မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒ ၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနသို႔ ေခတ္ၿပိဳင္က
ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့သည္။
တာ၀န္ခံေျဖဆိုသူက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေနာက္အလယ္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္

မုန္တိုင္းငယ္သည္ ပိုမိုအားေကာင္းလာၿပီး ေျမာက္အေရွ႕ယြန္းယြန္းသုိ႔
ဆက္လက္ေရြ႕ရွားေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေနာက္ (၃၆) နာရီအတြင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ
အေရွ႕ေျမာက္ကမ္းေျခႏွင့္ ၎ႏွင့္ဆက္စပ္ေနသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ
အေနာက္ဘက္ကမ္းေျခကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ကုန္းတြင္းပိုင္းကို ၀င္ေရာက္မည့္အေၾကာင္း၊
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းတို႔တြင္ မိုးႀကီးႏိုင္ေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕တြင္ မုန္တိုင္း၀င္မည္ဆိုကာ အသံခ်ဲ႕စက္မ်ားနွင့္

လိုက္လံေၾကညာေနျခင္းသည္ ၎တို႔မိုးေလ၀သဌာန၏ အေၾကာင္းၾကားခ်က္ျဖင့္
လုပ္ေဆာင္္ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ မုန္တိုင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေမးခြန္းမ်ားကို ၎တို႔အေနျဖင့္
အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျဖၾကားေနရေၾကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ အာဏာပိုင္မ်ား၏
ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ ရပ္ကြက္အာဏာပိုင္မ်ားက လုပ္ျခင္းျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါ ေျဖၾကားသူက
ရပ္ကြက္အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေၾကညာခ်က္ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားမွာ ေနအိမ္ေခါင္မိုးျပဳျပင္ျခင္း၊

တန္ဖိုးႀကီးပစၥည္းမ်ားကို လုံၿခံဳသည့္အေဆာက္အဦမ်ားျဖစ္သည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊
ေဆြမ်ဳိးေနအိမ္မ်ားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း လုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ေနာက္ေန႔ တနဂၤေႏြထုတ္ အစုိးရသတင္းစာမ်ားတြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွ မုန္တိုင္းသည္

ေနာက္ (၃၆) နာရီအတြင္း အိႏၵိယႏွင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အေနာက္ဘက္ကမ္းေျခကို ျဖတ္ၿပီး
ကုန္းတြင္းပိုင္းကို ၀င္ေရာက္မည္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္သက္၍ တခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းတုိ႔တြင္
မိုးႀကီးမည္၊ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္တြင္ တနာရီမိုင္ (၄၀) ႏႈန္းခန္႔ ေလတိုက္ခတ္ႏိုင္သည္ဟုသာ
ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေၾကညာခ်က္အရ စိုးရိမ္ပူပန္ခဲ့ၾကသည့္
ျပည္သူမ်ားက စိတ္ဆိုးေဒါသထြက္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ နာဂစ္မုန္တိုင္း မတိုင္မီကာလႏွင့္ မုန္တိုင္းၿပီးကာလတြင္

မိုးေလ၀သဦးစီးဌာန၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို သုေတသနျပဳလုပ္ေနသည့္
ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႔အစည္းတခုမွ ႏိုင္ငံျခားသားသုေတသီတဦးကမူ
နအဖအာဏာပိုင္အဖြဲ႕၏ ယႏၱရားကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္သည္။
၎က “ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြက တကယ္မုန္တိုင္း၀င္မယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေပၚခဲ့တုန္းကေတာ့

ျပည္သူေတြကို တိတိက်က် အသိေပးဖို႔၊ လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။ အခု
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ မိုးေလ၀သသတင္းကိုေတာ့ မလုိအပ္ဘဲ သတင္းမွားေတြ
ေပးေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူေတြ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ၿပီး တကယ့္မုန္တိုင္း
၀င္ေရာက္မယ့္အေျခအေနရိွရင္ ယုံၾကည္မႈမရိွေတာ့ဘဲ အသက္အိုးအိမ္ေတြ ဆုံး႐ႈံးမွာ
စိုးရိမ္ရတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
URL: http://www.newskhitpyaing.co.cc/?p=752

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး(၃)ဦးတို႔ သည္ ေဟာင္ေကာင္ရွိ တကၠသိုလ္တခုတြင္

ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြး တင္ျပရန္ လာမည့္ ဒီဇင္ဘာလ၌ ေဟာင္ေကာင္သို႔
သြားေရာက္ရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း ကာယကံရွင္မ်ားက ေခတ္ျပိဳင္သို႔ ေျပာျပသည္။
ထိုသို႔သြားေရာက္ရန္ ေဟာင္ေကာင္ၿမိဳ႕ေတာ္တကၠသိုလ္ အာရွႏွင့္ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန

လက္ေထာက္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လိႈင္က စီစဥ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဖိတ္ၾကားခံရသူမ်ားအနက္
သခင္လွကြန္း၊ သခင္ တင္ျမႏွင့္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးေရႊအံုးတို႔ပါ၀င္ေၾကာင္းႏွင့္
ရဲေဘာ္ခ်စ္လိႈင္မွာ မ်က္စိမေကာင္းသျဖင့္ သြားႏိုင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း သခင္လွကြန္းက
ေခတ္ၿပိဳင္သုိ႔ေျပာသည္။
၎က “ ဒီဇင္ဘာက်မွပါ။ ရက္လည္းမသိေသးဘူး။
ပထမအပတ္အကုန္ေလာက္ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ အခုႀကိဳး စားတုန္းပဲ။
ပတ္စ္ပို႔ေတြဘာေတြရေအာင္၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ေခါင္းစဥ္ေတာင္မသိရေသးဘူး။
ေက်ာ္ရင္လိႈင္လာတုန္းက ျပည့္ျပည့္စံုစံုေျပာမသြားဘူး။
ဗမာျပည္အေၾကာင္းေဆြးေႏြးၾကမွာနဲ႔တူပါတယ္။ ဗမာျပည္မွထြက္တဲ့ တခ်ဳိ႕ဂ်ာနယ္ ေတြထဲမွာ
က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္လုိ႔ပါသြားတာေတြ၊ တခ်ဳိ႕ထင္ျမင္ခ်က္ေလးေတြေျပာတာေတြကို
ေတြ႕ၿပီး ေတာ့ေခၚတာလုိ႔ထင္ပါတယ္”ဟုေျပာသည္။
မည္သည့္ အေၾကာင္းအရာကိုေဟာေျပာရမည္ဆိုသည္ကို မစဥ္းစားရေသးေၾကာင္းႏွင့္

ေျပာခြင့္ရမည္ဆိုပါက သခင္သိန္းေဖႏွင့္၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးမ်ား၏ သူမနာကိုယ္မနာ
ညီညြတ္ေရးၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို ေျပာျပလိုသည္ဟု သခင္လွကြန္း ကေျပာသည္။
ရွမ္း၀ါရင့္ႏို္င္ငံေရးသမားႀကီး ဦးေရႊအံုးကလည္း ေဟာင္ေကာင္သုိ႔ သြားခြင့္ရပါက

၎ေရးသားျဖန္႔ခ်ိထားသည့္ မၿပိဳကြဲသင့္ေသာျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ၾကပါဆိုသည့္
စာတမ္းကို အေျခခံ၍ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးမည္ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ေျပာသည္။
သခင္တင္ျမႏွင့္ သခင္လွကြန္းတို႔သည္
၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအဖြဲ႕ႏွင့္လံုး၀သက္ဆိုင္မႈမရွိ ေၾကာင္း ႏွင့္
၎တို႔၏ေဟာင္ေကာင္ခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေ၀ဖန္ေျပာၾကားစရာမရွိေၾကာင္း
သခင္သိန္းေဖေခါင္းေဆာင္ သည့္ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ားအဖြဲ႕ကေျပာသည္။
၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးမင္းလြင္ က “ သူတုိ႔က အဘတို႔ထဲမွာမပါဘူး။ အျမင္ေတြလဲမတူဘူး။

လံုးလံုးကြဲ တယ္။ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္တို႔ ေရာဘတ္ေတလာတို႔ကလည္းသူတုိ႔နဲ႔
တေပါင္းတစည္းထဲပါ။ ဒီမိုကေရစီအင္ အားစုေတြက အထူးသျဖင့္ အန္အယ္လ္ဒီက
တင္းမာေနလုိ႔ ဒီမုိကေရစီမရတာလို႔ အျမင္ရွိသူေတြပါ။ ဒီ အယူအဆကို ရွင္းရွင္း ေျပာရရင္

သခင္တင္ျမတို႔ သခင္လွကြန္းတို႔က သေဘာက်တာ။ အထူးသျဖင့္ ဖြဲ႕ စည္းပံုနဲ႔ပတ္သက္ရင္
မႀကိဳက္ဘူး။ ႀကိဳက္တယ္မေျပာဘဲနဲ႔ မရွိတာထက္ ရွိတာေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ အယူ
အဆမ်ဳိးရွိသူေတြပါ” ဟုေျပာၾကားသည္။
အာဏာရွင္ေမွာင္ရိပ္၌ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား
က်ားမခြဲျခားဆက္ဆံမႈဆိုးရြားစြာခံေနရ
ပီတာေအာင္/ ၂၈ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
အာဏာရွင္စနစ္ႀကီးစိုးသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္

က်ားမခြဲျခားဆက္ဆံမႈကို အစီစဥ္တက် က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ခံေနရသည္ဟု
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) WLB က အစီရင္ခံစာ ယမန္ေန႔က
ထုတ္ျပန္ကာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။
‘အာဏာရွင္ႀကီးစိုးမႈေမွာင္ရိပ္’ ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ယင္းအစီရင္ခံစာ၌ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္

မိန္းခေလးငယ္မ်ား လူကုန္ကူးခံေနရမႈ၊ ပညာေရးတြင္ သမီးမိန္းခေလး၏ ပညာေရးကို
သားေယာက္က်ားေလး၏ ပညာေရး ေလာက္ဦးစားေပးမခံရမႈ ၊
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုး၀ါးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီး(၁၂)ဦးတြင္ (၁) ဦး ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနစဥ္
ေသဆံုးေနရမႈႏွင့္ ေက်းလက္ႏွင့္တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ား၌ နအဖ စစ္တပ္၏
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ မ်ားကို ေဒသခံအမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္
ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ တကြ တင္ျပ ထားသည္။
ထို႔ျပင္ အာဏာရွင္စနစ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔က်င့္သံုးေနမႈေၾကာင့္ ျမန္မာ့လူမႈအသိုင္းအ၀န္း၌

အမ်ဳိးသား မ်ားလႊမ္းမိုးေနၿပီး စစ္တပ္သည္ ၿမိဳ႕တိုင္း၊ ရြာတိုင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္တိုင္း၊
အသင္းအဖြဲ႕တုိင္းကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း လတ္တေလာ ေရးဆြဲအတည္ျပဳထားသည့္
အေျခခံဥပေဒသည္လည္း က်ား၊မတန္း တူေရးကိုအာမခံခ်က္ မေပး႐ံုသာမက
အမ်ဳိးသားမ်ားႀကီးစိုးသည့္ စစ္တပ္ကို လႊတ္ေတာ္အရပ္ရပ္တြင္ ေလးပံုတပံုခ်ုဳပ္ကိုင္ရန္
သတ္မွတ္ထားသည္ဟုလည္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ရွိေနသည့္ ေရွး႐ိုးစြဲ ပံုစံခြက္ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ

နဂိုကတည္းက ႏွိပ္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနၾကရရာမွ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေၾကာင့္ ပို၍
ခြဲျခားႏွိပ္ခ်ဆက္ဆံခံေနရသည္ဟု WLB အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး မနန္းယဥ္ကေျပာသည္။
၎က “ အမ်ဳိးသမီးေတြ ကိုခြဲျခားဆက္ဆံမႈကေရွးရိုးစြဲကမၻာႀကီးမွာရွိခဲ့တယ္။
အဲဒါေတြကိုပယ္ဖ်က္ဖုိ႔ ႏိုင္ငံ တကာသေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြမွာ ေျပာထားတယ္။ ဒါေပမယ့္
လက္ေတြ႕စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ေအာက္မွာ ဒီဟာ ပယ္ ဖ်က္ဖုိ႔ လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဆက္ၿပီးေတာ့
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ႀကီးစိုးေနသေရြ႕ေတာ့ က်ား၊ မတန္းတူေရး ဆိုတာ
ကိုဘယ္လိုမွေမွ်ာ္လင့္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ စစ္တပ္အာဏာပုိင္ေတြကေနခ်ဳိးေဖာက္တဲ့
အမ်ဳးိသမီးေတြေပၚအၾကမ္း ဖက္မႈေတြကို အေရးယူလုိ႔မရဘူးပါဘူး။ မရတဲ့အခါ
ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြပိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာပါတယ္ ”ဟု ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးႏိုင္ငံတကာသေဘာတူစာခ်ဳပ္

(CEDAW) ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္မွတ္ေရးထုိးထား၍ စာခ်ဳပ္ပါကတိမ်ားအတိုင္း
ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိ ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပခ်က္မ်ားကို လာမည့္ ႏို၀င္ဘာ
(၃)ရက္ ဂ်နီဗာ၌ က်င္းပမည့္ (၄၂)ႀကိမ္ေျမာက္ စီေဒါ ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းသုိ႔
တင္ျပသြားမည္ဟု WLB ကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ)ကို
ကရင္၊ကရင္နီ၊ရွမ္း၊ကခ်င္၊ရခိုင္၊ဗမာ၊ထား၀ယ္၊ပအို၀့္၊ပေလာင္၊ လားဟူ၊ ကူကီး စသည့္
တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိး သမီးအဖြဲ႕ (၁၂)ဖြဲ႕ျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္သည္။
ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြအားလုံး ၂၀၁၁

ခုထိ ခုိင္မာေနေၾကာင္း ထုိင္းအစိုးရ အာမခံ
NEJ/ ၂၉ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ကမၻာတ၀ွမ္း ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးကုိ ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္

ထုိင္းဘဏ္မ်ားမွာထားရွိသည့္ စုေဆာင္းေငြကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထိ ရာႏွဳန္းျပည့္ သက္တမ္းတုိးျပီး
အာမခံေပးရန္ ထုိင္းအစိုးရ၀န္ၾကီးအဖြဲ႔ ယမန္ေန႔က အတည္ျပဳလုိက္ျပီ ျဖစ္သည္။
ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြကုိ စိုးရိမ္ျပီး အေျမာက္အမ်ားတျပိဳင္ထည္း ျပန္ထုတ္ၾကမွာ

တားဆီးသည့္သေဘာျဖင့္ ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထိ
ထုိင္းအစိုးရက၀င္ျပီး အာမခံေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခု ၾသဂုတ္လမွစတင္ခဲ့သည့္ ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြကုိ အစိုးရက အာမခံေပးေရး

စီမံကိန္းသည္ မူလက ၂၀၀၉ တြင္ သက္တမ္းကုန္ဖုိ႔ လ်ာထားခဲ့ရာမွ ၂၀၁၁ ခု ၾသဂုတ္လ ၁၀
ရက္ထိ ထုိင္းအစိုးရက သက္တမ္းတုိးေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိင္းဘဏ္မ်ားရွိ စုေဆာင္းေငြကုိ
ထုိင္းအစိုးရက၀င္ျပီး အာမခံေပးေသာ္လည္း အမ်ားအျပား အရွဳံးေပၚေနသည့္
ထုိင္းစေတာ့ေစ်းကြက္ကုိမူ အာမခံဖို႔ အစီအစဥ္မရွိေသးဟု ထုိင္း ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီး ဆူခ်တ္က
ကမၻာတ၀ွမ္း ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္ၾကီးေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ထုိင္းဘဏ္မ်ား

ေငြေၾကးျပႆနာၾကံဳေတြ႔ရျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း လာမည့္ ၂ ႏွစ္မွ ၃ ႏွစ္အတြင္း
ထုိင္းဘဏ္မ်ားအေပၚ ေငြေၾကးစီးပြားကပ္၏ ဂယက္ရုိက္ခတ္မွဳမ်ား ရွိလာႏုိင္သည္ဟု ဆူခ်တ္က

စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားသာ
ဦးပိုင္တကၠစီကားမ်ား ေမာင္းႏွင္ခြင့္ရွိ
ရန္ကုန္တြင္ ပါရမီအမည္ရိွ တကၠစီကားမ်ားကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားသာ ေမာင္းႏွင္ခြင့္ရရိွသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လက္ေအာက္ခံ ဗႏၶဳလသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီလီမိတက္က ဂ်ပန္မွ

တင္သြင္းသည့္ ရန္ကုန္အတြက္ ပါရမီအမည္ရိွ တကၠစီမ်ား ေမာင္းႏွင္ခြင့္ကို
စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားသာ ရရိွေၾကာင္း အဆိုပါကုမၸဏီမွ ၀န္ထမ္းတဦးကေျပာသည္။
ဂ်ပန္မွ မွာယူထားသည့္ Toyota Mark II ယာဥ္စီးေရ (၁၀၀) ကို ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလမွ

စတင္ေျပးဆြဲေနျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ကားမ်ား ေျပးဆြဲရန္အတြက္ ဗႏၶဳလသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီက ယာဥ္ေမာင္းမ်ား

ေခၚယူရန္ ေလွ်ာက္လႊာေပါင္း (၃) ေသာင္းေက်ာ္ ရရိွခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎တို႔အနက္
စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားကို ဦးစားေပးေရြးေၾကာင္း၊ စေပၚေငြ (၃) သိန္းတင္ရကာ တေန႔
အုံနာေၾကး (၁) ေသာင္းေပးေဆာင္ရေၾကာင္း၊ နံနက္ (၆) နာရီမွ ည (၆) နာရီထိျဖစ္ၿပီး
ေန႔လည္ (၁၂) နာရီ အ၀င္ျပရေၾကာင္း၊ ကားကို ကားေမာင္းသူကိုယ္တိုင္ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္သုံး
လုံျခံဳေရး လက္ေဗြႏွိပ္ျပီးမွ ထုတ္ယူခြင့္ရရိွေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားသူ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက
“ဦးပိုင္ဆိုတာက စစ္အစိုးရရဲ႕လူေတြနဲ ့ဖြဲ ့ထားတာပဲ၊ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြပဲ ရမွာေပါ့၊

စစ္တပ္နဲ႔နီးစပ္တဲ့ အသိုင္းအ၀န္းေတြ ေကာင္းစားေနခ်ိန္ပဲ၊ သူတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္း ေကာင္းစားဖို
့ဒီကားေတြကို စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြကို ေပးတာေပါ့။ စည္း႐ုံးထားတာလည္း ပါတယ္” ဟု မ ထ
သ ယာဥ္ေမာင္းတဦးက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တြင္ ယခုအခါ ပါရမီတကၠစီ စီးေရ (၂၃၄) စီး ရိွၿပီျဖစ္ေၾကာင္း

ဗႏၶဳလသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး မွ တရား၀င္စားရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
ပါရမီတကၠစီမ်ားကို ေမာင္းခ်င္သူမ်ားၾကေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ စေပၚနည္းၿပီး ျပင္ဆင္စားရိတ္

မရိွသည့္အတြက္ ရသည့္ေငြမွာ အသားတင္ျဖစ္သည့္အျပင္ လမ္းတြင္ မီးနီျဖတ္မိျခင္း၊
လမ္းေၾကာမွားျခင္းတို႔မွအစ ယာဥ္ထိန္းရဲႏွင့္ ရွင္းပါက ပါရမီမို႔ အဆင္ေျပေၾကာင္း၊
အျပင္ကားမ်ားမွာမူ စေပၚတင္ပါက (၁၀) သိန္း ၀န္းက်င္ေပးရၿပီး ျပင္ဆင္စားရိတ္မ်ားလည္း
ကိုယ္တိုင္ၾကခံၾကေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ကားေမာင္းသူမ်ားက ယာဥ္အသစ္ျဖစ္သည့္
ပါရမီယာဥ္မ်ားကို ႀကိဳက္ႏွစ္ၾကေၾကာင္း တကၠစီသမားမ်ားက ေျပာသည္။
ပါရမီယာဥ္ေမာင္းတဦးက “က်ေနာ္ တေန႔ကို (၂) ေသာင္းခြဲကေတာ့ ရတယ္၊ တခါတခါ (၃)

ေသာင္းထိရဖူးတယ္၊ အုံနာေၾကး (၁) ေသာင္းဆိုေတာ့ ပါရမီယာဥ္ေမာင္းတာ ကိုက္တယ္” ဟု
လြယ္ဟိန္းကုမၸဏီ စက္မွဳ(၁)၀န္ၾကီးဌာနကုိ က်ပ္သန္း

၆၀၀၀ ေက်ာ္္ မေပးႏုိင္
ျမန္မာ့စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းပုိင္စက္ရုံမ်ား၀ယ္သူမရွိ
NEJ/ ၂၉ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာနႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ခဲ့သူ

လြယ္ဟိန္းကုမၸဏီပုိင္ရွင္ စုိင္းစံထြန္းႏွင့္ စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာန
ျမန္မာ့စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းတို႔ စာရင္းရွင္းၾကရာ စုိင္းစံထြန္းဘက္မွ ေပးရန္ရွိေငြ
က်ပ္သန္းေပါင္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္ မေပးႏုိင္ျဖစ္ေနသည္ဟု စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးရုံး သတင္းရပ္ကြက္က
သို႔ေသာ္ စုိင္းစံထြန္းပုိင္ Great Myanmar အခ်ိဳရည္စက္ရုံ၏ ရွယ္ယာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စက္မွဳ

(၁) ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ေသာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည့္အတြက္ စုိင္းစံထြန္း က်ပ္သန္းေပါင္း ၆၀၀၀
ေက်ာ္ ျပန္မဆပ္လ်င္ စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာနမွ မည္သို႔ အေရးယူမည္ကုိ
ရန္ကုန္စီးပြားေရးေလာကမွ စိတ္၀င္တစား ျဖစ္ေနၾကသည္ဟု အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ေနျပည္ေတာ္၀န္ၾကီးဌာနမ်ားကုိ ေအာက္တုိဘာ ၃၁

ရက္ေနာက္ဆုံးထားျပီး စာရင္းစစ္ေပးဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊက အမိန္႔ေပးျပီး ေနာက္ပုိင္း
စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာနကုိ စာရင္းပိတ္ရာမွ ယခုကဲ့သို႔ ပုဂၢလိက အပုိင္းမွ စာရင္းမရွင္းႏုိင္သည့္
အမွဳမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိအေတာအတြင္း ရန္ကုန္ျမိဳ့မွာ အမ်ားဆုံးရွိျပီး ျမန္မာ့စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္း ေအာက္ရွိ

အရွဳံးေပၚေနသည့္ စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ားကုိ ပုဂၢလိပုိင္လုပ္ဖို႔ အက်ိဳးတူလုပ္ဖို႔ေၾကျငာထားရာ
စက္ရုံမ်ားကုိ ၀ယ္မည့္သူ တဦးမွ်မရွိဘဲ ေျမ၀ယ္ခ်င္သူေတြသာ မ်ားေနသည္ဟု
လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
၂၀၀၆ ခု ဒီဇင္ဘာလကုန္တြင္ စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာနလက္ေအာက္ခံ စက္ရုံအားလုံးမွ

ေရာင္းမထြက္သည့္ ကုန္ေခ်ာလက္က်န္တန္ဘုိးမွာ က်ပ္ေငြသန္းေပါင္း ၉၀၀၀
ေက်ာ္ရွိသည့္အတြက္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကုန္ေခ်ာလက္က်န္တန္ဘုိးထက္ ၁၂၅ ရာႏွဳန္း ပုိရွဳံးခဲ့သည္။
“ စက္မွဳ (၁) ၀န္ၾကီးဌာန ျမန္မာ့စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းေအာက္မွာ ပင္မစက္႐ံု(၂၂)႐ံုနဲ႔

စက္႐ံုခြဲေပါင္း (၂၅)႐ံု၊ စုစုေပါင္း(၄၇)႐ံု႐ွိတယ္ ဒီေရာင္းမဲ့ စက္ရုံအမ်ားစုကုိၾကည့္ရင္
စက္ပစၥည္းေတြက ခ်ဳိ႔ယြင္းေနတယ္၊ ထုတ္လုပ္တဲ့ စားကုန္ပစၥည္းကလဲ ထုိင္းတုိ႔ တရုတ္တုိ့က
ကလာတဲ့ စားကုန္ေတြနဲ႔ မယွဥ္ႏုိင္ေအာင္ အရည္အေသြးညံ့တယ္ ေစ်းကြက္လဲမရွိဆုိေတာ့
ဘယ္သူမွ မလုိခ်င္ဘူးေပါ့။ စက္မွဳ (၁) သၾကားလုံးစက္ရုံဆုိလဲ ရွဳံးေနတယ္၊ စက္မွဳ (၁) က
ေခ်ာကလက္ကုိ ထုတ္တာ ထန္းလ်က္နဲ႔ ထုတ္ရမယ္လုိ႔ ၀န္ၾကီးက အမိန္႔ေပးထားေတာ့

ဘယ္လုိလုပ္ပီး တရုတ္ ထုိင္းကလာတဲ့ ေခ်ာကလက္ေတြနဲ႔ ယွဥ္လုိ႔ရေတာ့မလဲ ဘယ္သူမွ
မစားေတာ့ဘူး” ဟု စက္ရုံမွဴးတဦးက ေျပာသည္။
စက္မွဳ ၁ ထုတ္ သၾကားလုံး ဧရာမ ေၾကာ္ျငာဆုိင္းဘုတ္ၾကီးမ်ားကုိ ၀န္ၾကီးဦးေအာင္ေသာင္း၏

ေျမးပုံတူမ်ားျဖင့္ တခ်ိန္က ေၾကာ္ျငာခဲ့သည့္အတြက္ ၀န္ထမ္းမ်ား မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရးပိုင္ တိုက္ခန္းမ်ား

ေလလံတင္ေရာင္းခ်
NEJ/ ၂၉ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ႏိုင္ငံပိုင္အျဖစ္သိမ္းဆည္းထားသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဟာင္းခင္ညႊန္႔ႏွင့္ ၄င္္း၏အဆက္အႏႊယ္မ်ား

ပိုင္ဆိုင္သည့္ တိုက္ခန္းမ်ား အပါအ၀င္ တိုက္ခန္း (၅၀)ေက်ာ္ကို စစ္အစိုးရက
ေစ်းၿပိဳင္တင္ဒါစနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်လ်က္ရွိ ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာန (အိုးအိမ္)
သတင္းရပ္ကြက္မွ သိရသည္။
ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ႏိုင္ငံပိုင္သိမ္းဆည္းထားေသာပစၥည္းမ်ား

စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီက တိုက္ခန္းမ်ားကို ျပန္ေရာင္းခ်ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရာင္းခ်သည့္
တိုက္ခန္း(၅၂)ခန္း အနက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဟာင္း ခင္ၫႊန္႔ပုိင္ တိုက္ခန္း (၁)ခန္း၊ ၎၏သား
ရဲႏိုင္၀င္း၏တိုက္ခန္း (၁)ခန္း၊ ၎၏ ကိုယ္ေရး အရာရွိ ႏိုင္ေဌး၏ တိုက္ခန္း (၁၃) ခန္းႏွင့္
၎၏သားမက္ပုိင္ တိုက္ခန္း(၆)ခန္းတို႔ပါ၀င္သည္ဟု အိုးအိမ္ဌာနႏွင့္ နီးစပ္
သူတဦးကေျပာသည္။
တုိက္ခန္း၀ယ္ယူလိုသူတို႔အေနျဖင့္ ရန္ကုန္ရွိ အိုးအိမ္ဦးစီးဌာနသို႔ ေအာက္တိုဘာလ (၃၁)

ရက္ေန႔ေနာက္ဆံုး ထား၍ တင္ဒါတင္သြင္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊
တိုက္ခန္း၀ယ္ယူခြင့္ရရွိထားသူတို႔အေနျဖင့္ တိုက္ခန္းတန္ဖိုးအျပင္ အခြန္ေငြ (၁၅)
ရာခိုင္ႏႈန္းကိုပါ တပါတည္း ေပးသြင္းရမည္ျဖစ္ၿပီး တိုက္ခန္းလႊဲေျပာင္းလက္ခံျခင္းႏွင့္ လူေန ထိုင္
ခြင့္ကိစၥကို သက္ဆိုင္ရာက ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အိုးအိမ္ဌာနက ေၾကညာထားသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ၫႊန္႔ကို ၂၀၀၄ ေအာက္တိုဘာ (၁၉)ရက္တြင္ နအဖ စစ္အစိုးရက

က်န္းမာေရး အ ေၾကာင္း ျပခ်က္ျဖင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တာ၀န္မွအနားေပးလိုက္ၿပီး ၂၀၀၅ ဇူလိုင္တြင္
အဂတိလိုက္စားမႈ အပါအ၀င္ စြဲခ် က္ (၈)ခုျဖင့္ တရားစြဲဆိုကာ ဆိုင္းငံ့ ေထာင္ဒဏ္ (၄၄)ႏွစ္
ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၎၏အဂတိလိုက္ စားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားျပည္သူမ်ားသိရွိရန္
ယခုအခ်ိန္အထိ စစ္အစိုးရက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေခ်။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ၫႊန္႔ ႏွင့္ဆက္ႏႊယ္သည့္

ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္(၃၀၀)ေက်ာ္ကိုလည္း စီးပြားေရး မသမာမႈ၊ လာဘ္စားမႈမ်ားျဖင့္
ထိုစဥ္က ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ၿပီး အခ်ဳိ႕ကို ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ (၁၀၀) ေက်ာ္ အထိခ်

မွတ္ခ့ဲေသာ္လည္း အဆုိပါ လာဘ္စားမွဳမ်ားကုိ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ စစ္အစိုးရမွ
ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာနက သိမ္းဆည္းထားေသာတိုက္ခန္းမ်ားအား

ျပန္ေရာင္းခ်ေနသည့္နည္းတူ ဗဟိုစက္ပစၥည္း စာရင္းအင္းႏွင့္ စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာနကလည္း
ႏိုင္ငံပိုင္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားေသာ ကားအစီး (၁၀၀) ေက်ာ္ကို ေတာင္ငူၿမိဳ႕၌
ေလလံတင္ေရာင္းခ်ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္၌လည္း ထပ္မံေရာင္းခ်ရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။
၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးကို
ေထာင္ (၆)လစီ ျပစ္ဒဏ္ခ်
ပီတာေအာင္/၃၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ကိုမင္းကိုႏိုင္အပါအ၀င္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးတုိ႔အား တရား႐ံုးကို

မထီမဲ့ျမင္လုပ္မႈျဖင့္ ယမန္ ေန႔က အင္းစိန္ေထာင္တြင္း သီးသန္႔တရား႐ံုး၌ ေထာင္ (၆) လစီ
ခ်မွတ္လိုက္ေၾကာင္း ၎တို႔အတြက္ အမႈ လိုက္ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေန
ဦးေအာင္သိန္းကေျပာသည္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးအနက္ မင္းကိုႏိုင္၊ကိုကိုႀကီး၊ ကိုၿပံဳးခ်ိဳ၊ ကိုမင္းေဇယ်၊

ကိုေဌးၾကြယ္၊ ကိုျမေအး၊ ကိုေအာင္သူ၊ ကိုလွမ်ဳိးေနာင္ႏွင့္ ကိုေအာင္ႏိုင္တို႔ပါ၀င္သည္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက တရားခြင္၌
မိသားစုၾကားနာခြင့္မရသည့္အေပၚဆႏၵျပသည့္အေနျဖင့္ ေရွ႕ေန မ်ား၏ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားအား
ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္း မရိွသျဖင့္ တရား႐ံုးက ျပစ္ဒဏ္စီရင္လုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေရွ႕ေနဦးေအာင္သိန္းက “ ၿပီးခဲ့တဲ့႐ံုးခ်ိန္းေတြမွာ
ႏွစ္ရက္သံုးရက္ေလာက္ကတည္းကတင္ျပတာေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့
မိသားစုၾကားနာခြင့္မရမခ်င္း က်ေနာ္တို႔ေရွ႕ေနေတြကို သူတို႔နဲ႔ပတ္သက္တာ မေမးျမန္းပါနဲ႔ သူတို႔
လည္း မေမးျမန္းဘူးဆိုၿပီး တရား႐ံုးကို တင္ျပတာရွိတယ္ေပါ့။ အဲဒီအေပၚမွာ
ခ႐ိုင္ဥပေဒအရာရွိက ပုဒ္မ ၂၂၈ ေပါ့ေလ တရားစစ္ေဆးတာကို အေႏွာက္အယွက္ေပးတယ့္
အေရးယူေပးပါဆိုၿပီး တရားသူႀကီးကို ေလွ်ာက္တယ္။ တရားသူႀကီးက လက္ခံၿပီးေတာ့ ျပစ္ဒဏ္
(၆)လ ခ်လိုက္တာပဲ” ဟုေျပာၾကားသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္သည့္ အေပၚ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ားက

အယူခံ၀င္မည္မထင္ေၾကာင္း၊ ယခုျပစ္ ဒဏ္သည္ ၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား
မူလရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အမႈစြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ မသက္ဆိုင္ဘဲ သီးသန္႔ ျပစ္ဒဏ္
ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးတုိ႔အေနျဖင့္ မူလအမႈမ်ားကို

အခ်ဳပ္ ေထာင္က် အက်ဥ္းသားမ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း
ဦးေအာင္သိန္းက ရွင္းျပသည္။
၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ယမန္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ေလာင္စာဆီေစ်းခ်ေပးေရး

လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵျပမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး အေရးေပၚစီမံခ်က္အက္ဥပေဒ၊
မတရားသင္းဆက္သြယ္မႈ၊ တရားမ၀င္ ႏိုင္ ငံျခားေငြကိုင္ေဆာင္မႈ၊ ပံုႏွိပ္ဥပေဒတို႔ အပါအ၀င္
အနည္းဆံုးပုဒ္မ (၁၀)ခုခန္႔ျဖင့္ စစ္အစိုးရက စြဲခ်က္မ်ား တင္ထားသည္။
၎တို႔အမႈရင္ဆိုင္ေနရစဥ္အတြင္း မိသားစု၀င္မ်ား တရား႐ံုးသို႔လာေရာက္ၾကားနာခြင့္ကို
အာဏာပိုင္မ်ားက ယခုလဆန္းပိုင္းက ပိတ္ပင္တားျမစ္ခဲ့ၿပီး ေထာင္၀င္စာေတြ႕ခြင့္သာ
ေပးထားသည္။
ေကအန္ယူ တပ္မဟာ(၆) နယ္ေျမမွာ ဒီေကဘီေအႏွင့္

တုိက္ပြဲျဖစ္
ေကအန္ယူ(၂၀၁)စခန္းကုိသိမ္းဖို႔ၾကိဳးပမ္းမွဳမေအာင္ျမင္
NEJ/၃၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
ယေန႔ နံနက္(၅)နာရီက ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ၊

တပ္မဟာ(၆)နယ္ေျမအတြင္း ရွိ တပ္ရင္း(၂၀၁)တပ္စခန္းအား DKBAႏွင့္
နအဖ ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ရာ
ႀကိဳၾကားပစ္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသတြင္းအေျခ အေနမွာတင္းမာ
လ်က္ရွိသည္။
(၂၀၁)တပ္စခန္းလက္ေအာက္ခံ တပ္ခြဲ(၃)အေျခစိုက္ရာ (ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္)စခန္းသည္

မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕မွ ေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ (၁၄၀)အကြာ အုန္းဖန္ၿမိဳ႕နယ္တဖက္ကမ္း
နယ္စပ္မ်ဥ္းမွ ျမန္မာ ဘက္အျခမ္း (၅)ကီလိုမီတာ အကြာအေဝးတြင္ရွိသည္။
ထိုင္းဘက္ျခမ္းရြာမွာ မယ္ပေလာခီးထိုင္းရြာ ျဖစ္သည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း(၂၀၁)လက္ေအာက္ခံ တပ္ခြဲ(၃)မွ

အရာခံဗိုလ္ ေစာထိခုက
“ဒီမနက္ ငါးနာရီမွာ DKBA တပ္ရင္း (၃၃၃)၊ (၉၀၇)၊ (၉၀၆)၊ နအဖတပ္ေတြ ပူးေပါင္းၿပီး

က်ေနာ္တို႔ တပ္ခြဲ(၃)စခန္းေနရာကို တက္သိမ္းဖို႔ႀကိဳးစားတယ္။ ဒါေပမယ့္
က်ေနာ္တို႔ေထာင္ထားတဲ့ မိုင္း(၅)လုံး ေပါက္ကြဲၿပီး သူတို႔ေရွ႕ဆက္မတက္ရဲေတာ့ဘူး။
နအဖစစ္တပ္က အေနာက္ကေနၿပီး (၈၁မမ)၊ (၇၅မမ)၊ (၆၀မမ) လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔
က်ေနာ္တို႔စခန္းထဲ ပစ္ခ်တာ အလုံး(၄၀)ေလာက္ ရွိ ၿပီ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ခ်ဥ္းကပ္လို႔ မရဘူး။
က်ေနာ္တို႔ ရရွိတဲ့ၾကားျဖတ္ စက္သတင္းအရ ဒီညသူတို႔စစ္ ကူေတြ လာမယ္။ ၿပီးရင္
က်ေနာ္တို႔စခန္းကို တက္ရွင္းမယ္လို႔ သိရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဖက္ကလည္း သူ တို႔နဲ႔ ရင္ဆိုင္ဖို႔
အဆင္သင့္ပဲ။ DKBAနဲ႔ နအဖစစ္တပ္ေတြဟာ ထိုင္းဖက္ကဝင္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ကိုပိုင္းဖို႔
လုပ္ေနတယ္လို႔ သိရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မရအရခုခံသြားရမွာပဲ”ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔
နံနက္လင္းအားႀကီးအခ်ိန္က စတင္ခဲ့သည့္ ပစ္ခတ္မႈမ်ားသည္

ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ပစ္ခတ္ျခင္းအဆင့္ မ်ိဳးမရွိေသးသည့္အတြက္ ႏွစ္ဖက္အက်အဆုံး
အေျခအေနကို မသိရွိရေသးေသာ္လည္း မိမိတို႔မိုင္း(၅) လုံးေပါက္ကြဲခဲ့မႈတြင္ DKBA
တပ္ဖြဲ႔ဝင္အခ်ိဳ႕ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိမႈမ်ား ရရွိႏိုင္သည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာ သည္။
ေနာက္ထိုင္ ျမန္မာစစ္တပ္မွ အကူပစ္ေပးသည့္ လက္နက္ႀကီးက်ည္ အလုံး(၄၀)ခန္႔မွာ

ထိုင္းႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲျခင္း မရွိေသးဟု အုန္းဖန္ႏွင့္မဲေဆာက္
လိုင္းကားေမာင္းသူတဦးက ေျပာသည္။ အဆိုပါ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ထိုင္းလုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား
ေဒသတြင္းလုံၿခဳံေရး တိုးျမင့္ခ်ထား ေၾကာင္း ျမန္မာဘက္ျခမ္းမွ ရြာသားမ်ား ထိုင္းဘက္ျခမ္းသို႔
တိမ္းေရွာင္လာမႈမ်ား မရွိေသးေၾကာင္း သိ ရွိရသည္။
ယခုတိုက္ပြဲျဖစ္ပြားရာေဒသတြင္ နယ္ေျမစိုးမိုးေရးရရွိေရးအတြက္ DKBAႏွင့္

ျမန္မာစစ္တပ္တို႔သည္ ယခုႏွစ္အတြင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း
စခန္းသိမ္းႏိုင္သည့္ အေနအ ထား မရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရသည္။
နအဖႏွင့္ DKBA၏ ထိုးစစ္ဆင္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး

တပ္မေတာ္ ဒုတိယစစ္ဦးခ်ဳပ္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာဖလဲခို႔(ေခၚ) ေစာေအာ္လီဗာက
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘက္ကေတာ့ စစ္ေရးနည္းနဲ႔ေျဖ႐ွင္းတာကို မလိုခ်င္ေပမဲ့ သူတို႔ဘက္က
ထိုးစစ္ဆင္လာရင္ေတာ့ ေတာ္လွန္စစ္ရဲ႔့ သေဘာအရ ခုခံကာကြယ္စစ္ကိုဆင္ႏြဲဘို႔
အရံသင့္႐ွိတယ္ လက္ေအာက္ခံ တပ္မဟာ တပ္ရင္း တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ညြန္ၾကားထားၿပီးျဖစ္တယ္
အဓိက ခံစစ္႐ွင္ေျပာက္ၾကားစနစ္ကို သံုးၿပီး ရန္သူ ကို ရင္ဆိုင္မွာျဖစ္တယ္”ဟုေျပာသည္။
နအဖအေနႏွင့္ ျမန္မာျပည္၏ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ားကို စစ္ေရးနည္းျဖင့္ေျဖ႐ွင္း၍ မရေၾကာင္း

KNUႏွင့္ တိုက္ေနသည္မွာႏွစ္ (၆၀)႐ွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို
အေျပာႏွင့္မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚမွသာ စစ္မွန္သည့္
တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရမည္ဆိုသည့္အခ်က္ကို သ ေဘာေပါက္သင့္သည္
ဟုလည္းျဖည့္စြက္ေျပာသည္။

၈၈ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
မအူပင္ေထာင္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕
ပီတာေအာင္/၃၁ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈
တရား႐ံုးကို မထီမဲ့ျမင္လုပ္မႈျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေထာင္ (၆)လစီ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရေသာ

၈၈မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္း သား ေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးကို အင္းစိန္ေထာင္မွ
မအူပင္ေထာင္သုိ႔ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ေၾကာင္း ၎တို႔အတြက္ အမႈ လိုက္ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေနက
ဗဟိုတရား႐ံုးေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအာင္သိန္းက “ ဟုတ္ပါတယ္။ မနက္ေစာေစာက

လံုျခံဳေရးကားနဲပို႔လိုက္တာ။ သူ႔တို႔ မိသားစုေတြ ေထာင္ကိုသြားေမးလို႔ သိရတာပါ။ မင္းကိုနိုင္တို႔
မိသားစုေတြ ေထာင္ကိုသြားေမးတယ္တဲ့။ ေထာင္ကေျပာတာ Confirm ျဖစ္တယ္တဲ့။ မနက္
(၇)နာရီေက်ာ္ေလာက္ကေရြ႕လိုက္တာပါ ” ဟုေျပာသည္။
ေထာင္ေျပာင္းေရြ႕ခံရသည့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးမွာ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊

ကိုကိုႀကီး၊ ကိုၿပံဳးခ်ိဳ၊ ကိုမင္းေဇယ်၊ ကိုေဌးၾကြယ္၊ ကိုျမေအး၊ ကိုေအာင္သူ၊ ကိုလွမ်ဳိးေနာင္ႏွင့္
ကိုေအာင္ႏိုင္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
၎တို႔အား မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေထာင္ေျပာင္းေရြ႕လိုက္သည္ကိုမသိရွိရေသးေၾကာင္း၊

အာဏာပိုင္တို႔ အေနျဖင့္ အမႈစစ္ေဆးရာတြင္ မ်က္ကြယ္၌ အမႈကို ျမန္ျမန္သြက္သြက္
စစ္ေဆးခ်င္၍ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေရွ႕ေနဦး ေအာင္သိန္းက ေျပာၾကားသည္။
ေထာင္ေျပာင္းေရြ႕လိုက္သျဖင့္ မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္လည္း ေထာင္၀င္စာသြားေတြ႕ရာ၌

သြားေရးလာေရး အခက္အ ခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မအူပင္ေထာင္၌
ၾကာသပေတး၊ ေသာၾကာ၊ စေန (၃)ရက္ ေထာင္၀င္ စာေတြ႕ႏိုင္သျဖင့္ မနက္ျဖန္ မအူပင္သို႔
လုိက္သြား၍ ေထာင္၀င္စာသြားေတြ႕မည္ဟုကိုေဌးၾကြယ္၏ မိသားစု၀င္ တဦးကေျပာသည္။
၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ေထာင္ေျပာင္းေရြ႕သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား

ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေရးအသင္း ေအေအပီပီဘီ အတြင္းေရးမႉး ဦးတိတ္ႏိုင္က “
ဘာေၾကာင့္ေျပာင္း လိုက္တာလ ဲေတာ့ မသိပါဘူး။ အာဏာပို္င္ေတြအေနနဲ႔
လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္လို႔ရေနတာပါ။ မိသားစုနဲ႔အနီးအနားမွာ မထားခ်င္တာရယ္။ ႏိုင္ငံ
တကာအသိုင္းအ၀န္းနဲ႔ ေ၀းရာကိုေရြ႕ထားလုိက္တာလို႔ထင္ပါတယ္” ဟုေျပာသည္။
၈၈မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၉)ဦးတို႔သည္ တရားခြင္၌

မိသားစုၾကားနာခြင့္မရသည့္အေပၚ ဆႏၵျပ သည့္အေနျဖင့္ ေရွ႕ေနမ်ား၏ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားအား
ျပန္ေျဖျခင္းမျပဳသျဖင့္ တရား႐ံုးကို မထီမဲ့ျမင္ျပဳသည္ဆိုကာ အာဏာပိုင္မ်ားက ၿပီးခဲ့သည့္

ဗုဒၶဟူးေန႔၌ ေထာင္ဒဏ္ (၆) လစီခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေကအန္ယူ တပ္မဟာ (၆) ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္ စခန္းကို

ဒီေကဘီေအသိမ္းပုိက္
ေကအန္အယ္ေအတပ္သားႏွစ္ဦးက်ဆုံး
NEJ/ ၃၁ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
ဒီေကဘီေအ ႏွင့္ နအဖ ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ားသည္ ယမန္ေန႔က

တုိက္ခဲ့သည့္ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ တပ္ရင္း (၂၀၁) လက္ေအာက္ခံ
တပ္ခြဲ(၃)စခန္း (ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္)အား ယေန႔နံနက္ (၆)နာရီမွာ အင္အားအလုံးအရင္းႏွင့္
မိုးထဲေရထဲ ထပ္မံဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ရာ စခန္းကို လက္လႊတ္ခဲ့ရေၾကာင္း ဒုအရာခံဗိုလ္
ေစာထိခုက ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
ယေန႔နံနက္ (၁၁)နာရီ အခ်ိန္တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ တပ္မဟာ (၆)

တပ္ရင္း (၂၀၁) စခန္း၏ လက္ေအာက္ခံ တပ္ခြဲ(၃) စခန္းကုိ ဒီေကဘီေအက
သိမ္းလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ မၾကာခင္မိမိတို႔ ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရန္ တန္ျပန္ထိုးစစ္ဆင္မည္ဟု
ဒုအရာခံဗိုလ္ ေစာထိခုက ေျပာသည္။
တပ္ရင္း (၂၀၁) လက္ေအာက္ခံ တပ္ခြဲ(၃)မွ ဒုအရာခံဗိုလ္ ေစာထိခုက

“မေန႔မနက္ကေနစၿပီးေတာ့ သူတို႔ တိုက္တာ မရဘူး။ ဒီမနက္ (၆)နာရီမွာ က်ေတာ္တို႔
စခန္းကိုအင္အား အလုံးအရင္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာတယ္။ ဗမာစစ္တပ္က အေနာက္ ထိုင္ၿပီး(၆၀)မမ၊
(၈၁)မမ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ကူပစ္ေပးတာ အလုံး(၅၀)ေလာက္ ရွိတယ္။ ဒီမနက္
(၁၁)နာရီက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စခန္းကို ယာယီလက္လြတ္လိုက္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစခန္းက
ယာယီစခန္းပဲ။ တပ္ရင္း ဌာနခ်ဳပ္ ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ေလာေလာဆယ္ အေသအေပ်ာက္ ထိခိုက္
ဒဏ္ရာ ရတာေတြကေတာ့ အေသးစိပ္မသိရ ေသးဘူး”ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
(၂၀၁)တပ္စခန္းလက္ေအာက္ခံ တပ္ခြဲ(၃)အေျခစိုက္ရာ ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္စခန္းသည္

မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ (၁၄၀)အကြာ အုန္းဖန္ၿမိဳ႕နယ္တဖက္ကမ္း နယ္စပ္မ်ဥ္းမွ
ျမန္မာဘက္ျခမ္း (၅)ကီလိုမီတာ အကြာအေဝးတြင္ရွိသည္။ ထိုင္းဘက္ျခမ္းရြာမွာ
မယ္ပေလာခီးထိုင္းရြာ ျဖစ္သည္။
ယမန္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ခိုက္မႈတြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ဖက္မွ

ထိခိုက္က် ဆုံးမႈ မရွိေၾကာင္း ေကအန္ယူက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ မဲေဆာက္အေျခစိုက္ STV
ရုပ္ျမင္သံ ၾကားလိုင္းမွ ယမန္ေန႔ည ထုတ္ျပန္သည့္သတင္းတြင္မူ
ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ဖက္မွ စစ္သည္ႏွစ္ဦး တိုက္ပြဲတြင္ က်ဆုံးသည္ဟု
သတင္းထုတ္လြင့္ခဲ့သည္။
နအဖ၀န္ၾကီးမ်ားအား တုိင္းေဒသၾကီး
လႊတ္ေတာ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ လ်ာထား
NEJ/ ၃၁ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ေပၚေပါက္လာမည့္ ရုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရ

ဖြဲ႔သည့္အခ်ိန္တြင္ တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္အသီးသီး ၁၃ ခု၏ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ လက္ရွိ
နအဖ စစ္အစိုးရ ၀န္ၾကီးမ်ားကုိ ခန္႔ထားဖို႔ လ်ာထားသည္ဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရုံးႏွင့္ နီးစပ္သည့္
သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ လ်ာထားသည့္ ၀န္ၾကီးမ်ားကုိ ၄င္းတုိ႔၏

ဇာတိေျမႏွင့္ နီးစပ္သည့္ တုိင္းမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေရးစည္းရုံးမွဳမ်ားလုပ္ရန္ တာ၀န္ေပးထားသည္ဟုပါ
အဆုိပါ သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။ ဥပမာ-ျမင္းျခံခရုိင္ ေတာင္သာျမိဳ့နယ္
ေက်ာက္ကာေက်းရြာဇာတိ္ျဖစ္သည့္ စက္မွဳ(၁)၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ေသာင္းကုိ
မႏၱေလးတုိင္းတုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ လ်ာထားသည္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒကုိ ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း မၾကာခင္

ၾကံဖံြ႔အဖြဲ႔အား ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ တရား၀င္ေၾကျငာဖုိ႔ရွိသည္ဟု ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ေသာင္းႏွင့္
နီးစပ္သည့္ သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
ၾကံဖံြ႔အသြင္ေျပာင္း ႏုိင္ငံေရးပါတီကုိ မည္သည့္အမည္ႏွင့္ဖြဲ႔မည္၊ ပါတီခြဲမည္မွ်ထားမည္စသည့္

အေသးစိတ္ အခ်က္မ်ားကုိမူ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးေပ။ ထူးျခားသည့္အခ်က္မွာ
ၾကံ့ဖြံ႔ေခါင္းေဆာင္ စစ္အရာရွိမ်ား၏ ရာထူးမ်ားႏွင့္ တြဲျပီး ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည့္ ၾကံ့ဖြံရာထူးမ်ားကုိ
လြန္ခဲ့သည့္ တပတ္ေက်ာ္မွစျပီး ျမန္မာသတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပျခင္းမရွိေတာ့ဟု
ရန္ကုန္ျမိဳ့မ်ားက ေျပာသည္။
ဒီေကဘီေအဦးစီးမည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲကုိ
စစ္အစိုးရပိတ္
NEJ/ ၃ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၀၀၈
ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခ အေရွ႕ဘက္ ခေလာက္ႏို႔ရြာဘက္ျခမ္းတြင္ တိုး

တက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္အဖြဲ႔ (ဒီေကဘီေအ) မွ
ကမကထျပဳက်င္းပမည့္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုအားလုံးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ကရင္မ်ား လူမႈေရး၊
ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားပါဝင္ႏိုင္မည့္ ကရင္အမ်ိဳးသား ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပခြင့္ကို
စစ္အစိုးရက ပိတ္ပင္လိုက္သည္။
ပြဲေတာ္က်င္းပေရးေကာ္မတီဝင္ တဦးက “ဒီပြဲလုပ္ႏိုင္ဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြဆီက

ခြင့္ျပဳခ်က္ရထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လလယ္ေလာက္က အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိဘဲ
ပြဲက်င္းပခြင့္ကို ပိတ္လိုက္တယ္။ ဒီႏွစ္ က်င္းပမယ့္ပြဲဟာ ျမန္မာျပည္ ကရင့္သမိုင္းမွာ အေတာ့္ကို
ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ စီစဥ္ထားတဲ့ပြဲ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့
ကရင္တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုေတြအျပင္ ႏုိင္ငံတကာေရာက္ ကရင္ေတြကိုလည္း ဖိတ္ၾကားဖို႔
စီစဥ္ထားပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (ေကအန္ယူ) ကိုလည္း ဖိတ္ဖို႔
စီစဥ္ထားပါတယ္။ အဲဒါကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ
ျဖစ္မွာကိုစိုးရိမ္တာရယ္၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကိုပါ ဖိတ္မွာဆိုေတာ့ ကရင္ေတြ
ရင္းႏွီးစည္းလုံးသြားမွာကို မလိုလားလို႔ ပိတ္တယ္လို႔ပဲထင္တယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
အည္မေဖာ္လိုသူ ဒီေကဘီေအ အရာရွိတဦးကလည္း “ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခမွာ လုပ္မယ့္ပြဲကို

ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က က်င္းပခြင့္မျပဳတာကေတာ့ ေသခ်ာသြားၿပီ။ အေၾကာင္းျပန္တာ
ရက္ပိုင္းေလာက္ပဲရွိ ေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီပြဲကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျဖစ္ေအာင္လုပ္မွာပါ။
အရင္စီစဥ္ထားတဲ့အတိုင္းပဲ ပြဲကိုက်င္းပမယ္၊ အားလုံးကိုလည္း ဖိတ္မယ္။ ေနရာကိုေတာ့
ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဒီေကဘီေအ (၉၉၉) တပ္မဟာ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့
လိႈင္းဘြဲ႔ၿမိဳ႕နယ္က ကြမ္ဘီရြာမွာပဲ က်င္းပမွာျဖစ္တယ္။ ကရင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ
အကုန္လုံးဖိတ္မယ္၊ အကုန္လုံးလာလို႔ရတယ္။ လက္နက္ေတြ ဘာေတြေတာ့
ယူေဆာင္ခြင့္မေပးဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဒီေကဘီေအမွက်င္းပမည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ အခမ္းအနားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကရင္အမ်ိဳးသား

အစည္းအ႐ုံး ေကအန္ယူအဖြဲ႔၏ ဒု-ဥကၠ႒ ပဒိုေဒးဗစ္သာကေပၚက “အခုလို ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခမွာ
လုပ္မယ့္ပြဲကို လုပ္ခြင့္မေပးတာကေတာ့ နအဖဟာ ဒီေကဘီေအကို တပည့္ပီပီ
လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ပဲ ေနေစခ်င္တယ္။ နအဖက ဖက္ဆစ္ဆိုေတာ့ ဖက္ဆစ္ဝါဒအတိုင္း
လူေတြနဲ႔ လူေတြရဲ႕အေတြးအေခၚကို ထိန္းခ်ဳပ္မယ္။ ဒီေကဘီေအက တမူဆန္းၿပီး ဟိုလူဖိတ္မယ္၊
ဒီလူဖိတ္မယ္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေတြလုပ္ေတာ့ သိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ နအဖဆိုတာက
ကရင္ေတြကို မ်ိဳးျဖဳတ္ဖို႔ပဲရွိတယ္။ ဒီပြဲကို ဒီေကဘီေအနဲ႔ နအဖလိုလားသူတစုကေန
က်င္းပမွာျဖစ္တယ္။ သူတို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က နအဖကို လူထုေထာက္ခံမႈ
ပိုရေအာင္လုပ္ေပးတာပဲျဖစ္တယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းတြင္ ဒီေကဘီေအမွ ကရင္အမ်ိဳးသား

ႏွစ္သစ္ကူးအခမ္းအနား က်င္းပမည့္သတင္းမ်ားကို ျပည္တြင္းသတင္းဂ်ာနယ္ တေစာင္ျဖစ္သည့္
Bi Weekly Eleven သတင္းဂ်ာနယ္ႏွင့္ အျခားျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္အခ်ိဳ႕တြင္
ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္၏ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔သည္ ကရင္သကၠရာဇ္ ၂၇၄၈ ခုႏွစ္ သေလထိုင္ေခါင္ဖိုး၊ လဆန္း

(၁) ရက္၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၀ ခုႏွစ္၊ ျပာသိုလဆန္း (၁) ရက္ေန႔၊ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္
ဒီဇင္ဘာ လ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။

CONTRIBUTOR
India’s Burma Policy Built on

Shifting Sands
By NEHGINPAO KIPGEN Monday, November 3, 2008
While the international community continually casts a disapproving eye over the
political turmoil in military-ruled Burma, its neighbors play a more supportive role.
India, for its part, has a seemingly lukewarm interest in the Burmese democratic
movement and has adopted a double-standard policy toward Burma.
It was the 1988 students’ uprising in Burma which brought India significantly into
the equation. The failed uprising forced hundreds of refugees across the
international border into India. From 1988 to 1992, India’s policy vacillated
between support for the pro-democracy movement and diplomatic isolation.
Former Indian premier P.V. Narasimha Rao’s “Look East” policy of 1991-96
initiated a change in foreign policy toward Burma. The dramatic policy shift,
however, happened during Atal Bihari Vajpayee’s administration (1998-2004).
There were two major factors responsible for India’s policy shift: to counter the
strategic influence of the People’s Republic of China; and to deal with insurgency
problems in the northeast of India. There was also an element of economic interest
involved.
Of the two, countering China’s regional influence was the number one concern for
India. Having experienced a bitter war with China in 1962, India felt insecure and
threatened by China broadening its sphere of influence in the region.
Last year, China-Burma bilateral trade hit US $2.057 billion, up 40.9 percent from
2006. China’s exports to Burma totaled $1.686 billion, up 39.6 percent, while its
imports from Burma stood at $371 million, up 46.9 percent. China therefore
currently enjoys a trade surplus of $1.315 billion.
India’s has upped its exports to Burma in 2007-2008 to about $185 million, while
its imports from Burma were valued at around $810 million for this year. In

addition to the Tamu-Kalay-Kalewa highway upgrade, India has made investments

in energy and gas exploration projects.
All these moves and counter-moves are the direct result of a scramble for influence
between the two Asian powers. India, at least for now, sees engaging with the
Burmese military regime an effective means to narrowing Chinese influence.
Another important factor in Indian foreign policy shift was the rise of insurgency in
the restive northeastern provinces of India. About 20,000 insurgents from different
groups have bases in Burma, mostly in northwestern Sagaing Division.
Talks on coordination between Indian and Burmese security forces in

counterinsurgency operations have gained momentum in recent years. During his
visit to New Delhi in 2004, Snr-Gen Than Shwe assured the Indian government
that he would not allow his country to be used by anti-India elements.
Although the Burmese military, on a number of occasions, has asked the Indian
government to silence Burmese dissidents, to date New Delhi has made little more
than a wishy-washy response to the request. Similarly, Naypyidaw does not appear
to be concentrated on dismantling the bases of Indian insurgents operating from
Burma.
India is not totally ignoring the Burmese pro-democracy movement as is evident by

the presence of more than 50,000 Burmese refugees in India, including some
leading dissidents.
India acts in tandem with her national interests and security in the face of China’s
influence in the region. By engaging with the Burmese junta, India feels better
served. To many, this looks as if India has adopted a double-standard policy toward
Burma.
In the event of Burma becoming a democratic country, India is expected to be one

of the first to throw her support behind the movement. Until then, India will
continue to compete with China, while the Western world will likely continue with
its traditional of economic sanctions.
Nehginpao Kipgen is the General Secretary of the US-based Kuki International

Forum (www.kukiforum.com) and a researcher on the rise of political conflicts in
modern Burma (1947-2004).

လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီ ႏွစ္ (၂၀) ျပည့္အခမ္းအနား က်င္းပ

႐ိုးမ ၃။ ေအာက္တိုဘာ ၁၄၊ ၂၀၀၈
လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ တည္ေထာင္ျခင္း ႏွစ္ (၂၀) ျပည့္အခမ္းအနားကုိ

ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေနရာတြင္ ယေန႔နံနက္ပိုင္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီအေနျဖင့္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းမ်ားကို

ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ နအဖစစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား
အားလံုး ခၽြင္းခ်က္မရွိအျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ ေပးရန္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေခၚေပးရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး
အရ တန္းတူရည္တူ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာရန္ စသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ (၃) ရပ္ကို အျမန္ဆံုး
စတင္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္လိုေၾကာင္းႏွင့္ ၎လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေတာင္းဆိုေန႐ံုမွ်ျဖင့္ စစ္အစိုးရ
က အသာတၾကည္ လိုက္ေလ်ာမည္မဟုတ္သျဖင့္ တိုက္ပြဲဖန္တီးယူရမည္ဟု လူ႔ေဘာင္သစ္
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
“အဓိကေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပႆနာကို က်ေနာ္တို႔ဘာသာ ေျဖရွင္း

ၾကရမွာျဖစ္တယ္၊ တိုက္ပြဲနဲ႔ ဖန္တီးယူရမယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ ဆုပ္ကိုင္ရမဲ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕
အဓိကအင္အားက ျပည္သူ၊ အဲဒီအားကို က်ေနာ္တို႔ ဆုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားရမယ္၊ အဲဒီအားကို
က်ေနာ္တို႔ဆုပ္ကိုင္ၿပီးေတာ့ နအဖကို အင္အားခ်ိနဲ႔သြားေအာင္ လုပ္ရမယ္၊ အဲဒါက ကေန႔
လတ္ကေလာလုပ္ရမဲ့ အလုပ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ပါတီအေနနဲ႔ အဲဒီအားေတြကို
စုစည္းၿပီး တစိုက္မတ္မတ္ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တယ္ ”ဟု ပါတီဥကၠဌ
ဦးေအာင္မိုးေဇာ္က ေေျပာသည္။
နအဖစစ္အစိုးရသည္ ၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္အား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း

မရွိသည့္အျပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ေမလအတြင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ျပည္သူ႔ဆႏၵကို
အတင္းအၾကပ္ လုယူျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည့္အတြက္ ၎တို႔ ေရးဆြဲထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
အေျခခံဥပေဒအား ဥပေဒအရေသာ္၎၊ အႏွစ္သာရအားျဖင့္၎ လက္ခံႏိုင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း
ဦးေအာင္မိုးေဇာ္က ဆက္ေျပာသည္။
လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသည္ ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီေရး လူထုအံုႂကြမႈႀကီးႏွင့္အတူ

ေပါက္ဖြားလာသည့္ လူငယ္ေက်ာင္းသားအမ်ားစုပါဝင္သည့္ ပါတီျဖစ္သည့္အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္း ဒုတိယအင္အားအႀကီးဆံုး ပါတီလည္းျဖစ္သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၁၄) ရက္ေန႔တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး မိုးသီးဇြန္

ဦးေဆာင္ၿပီး တရားဝင္ ေတာ္လွန္ေရးပါတီအျဖစ္ ျမန္မာျပည္တြင္း ရပ္တည္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၁ ခုႏွစ္
ဒီဇင္ဘာ (၆) ရက္ေန႔တြင္ စစ္အစိုးရက တရားဝင္ပါတီအျဖစ္မွ ဖ်က္သိမ္းျခင္းခံခဲ့ရသည္။
ထို႔အျပင္ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဥပေဒတြင္းျဖတ္သန္းမႈမွ ဥပေဒျပင္ပ ျဖတ္သန္းမႈ

အေျခအေနမ်ားကို ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္က ဆက္ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ေျပာခ်င္တာက ေျမေပၚႏိုင္ငံေရးကိုလႈပ္ရွားၿပီးတဲ့ေနာက္မွ ျပည္ပကို ထြက္လာခဲ့တာ

မဟုတ္ဘူး၊ အဓိကကေတာ့ တုိင္းရင္းသားဧရိယာေတြမွာရွိတဲ့ ညီအကိုေမာင္ႏွမေတြ
တိုင္းရင္းသားအင္အားစုေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပမဲ့ မာနယ္ပေလာဌာနခ်ဳပ္
က်ဆံုးသြားတဲ့ေနာက္ ေနာက္တေနရာကို သြားတယ္၊ အဲဒီေနရာထပ္က်သြားတဲ့ေနာက္မွ
က်ေနာ္တို႔ ျပည္ပကို ေရာက္လာတာပါ”ဟု ေျပာသည္။
လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ အႏွစ္ (၂၀) ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားသို႔ နယ္စပ္

အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးမွ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အင္အား (၁၀၀) နီးပါး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

(၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ (KNU) ကြန္ဂရက္က်င္းပၿပီး

အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားေရြးခ်ယ္
ၿဖိဳးႀကီး။ ေအာက္တိုဘာ ၁၉၊ ၂၀၀၈
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး(KNU) (၁၄)ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္ကို က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး

အလုပ္အမႈေဆာင္သစ္မ်ား ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၾကသည္။
ယခုလ (၆) ရက္ေန႔မွ (၁၈) ရက္ေန႔ထိ (KNU) လက္ေအာက္ခံခ႐ုိင္တခုတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့

ျခင္းျဖစ္ၿပီး အလုပ္ အမႈေဆာင္ (၁၁) ဦးကို ဒီမုိကေရစီနည္းအရ မဲစနစ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္တင္
ေျမႇာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရသူမ်ားမွာ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး ဥကၠ႒အျဖစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္

ေစာတာမလာေဘာ၊ ဒုဥကၠ႒အျဖစ္ ပဒိုေဒးဗစ္သာကေပါ၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္
ဆရာမ ေနာ္စီဖိုးရာစိန္၊ တဲြဘက္အတြင္းေရးမွဴး(၁) ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြ၊
တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး(၂) ေစာေဒါေလမူး တို႔ျဖစ္ၿပီး အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီအဖြဲ႔တြင္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာမူတူး ေဆးဖိုး၊ ပဒိုေဒးဗစ္ေထာ၊ ပဒိုေရာဂ်ယ္၊ ပဒိုအားတိုး၊ ပဒိုဖိုးေခး၊
ပဒိုလားေဆး တို႔ျဖစ္သည္။
(KNU)အဖြဲ႔၏ စစ္ေရးႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစံုတရာ အေျပာင္းအလဲမရွိ

ေၾကာင္းကို (KNU) စစ္႐ံုးခ်ဳပ္အရာရွိတဦးက အတည္ျပဳေျပာဆိုသည္။

“စစ္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္ကေတာ့ ဘာမွအေျပာင္းအလဲမရွိဘူး။ ဥကၠ႒ႀကီး ေစာဘဦးႀကီး
ခ်မွတ္သြားတဲ့ မူ (၄) ခ်က္ေပၚမွာဘဲ ဆက္ၿပီးသြားမယ္၊ ဘာမွ ေျပာင္းလဲတာမရွိဘူး၊
မဟာမိတ္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ဆံုးခမ္းတိုင္းထိ
က်ေနာ္တို႔ တိုက္ပြဲဝင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
(KNU)ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး စတင္တည္ေထာင္ခ်ိန္မွစ၍ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ဥကၠ႒ (၇) ဦး

ရွိခဲ့ၿပီး ၎တို႔မွာ ေစာစံဖိုးသင္၊ ေစာဘဦးႀကီး၊ ေစာဟန္တာတာေမြး၊ မန္းဘဇံ၊ ေစာဘိုျမ၊
ပဒိုေစာဘသင္စိန္ႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေစာတာလာေဘာ တို႔ျဖစ္သည္။
(KNU) အေထြေထြညီလာခံကို (၄) ႏွစ္တႀကိမ္ က်င္းပျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးႏိုင္ငံေရးေပၚမူတည္၍

ေျပာင္းလဲ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားလည္းရွိသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုးအေနျဖင့္ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္
အနီးကပ္ လက္တြဲတိုက္ပြဲဝင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား
႐ုိးမ ၃။ ေအာက္တုိဘာ ၂၈၊ ၂၀၀၈
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး(KNU)အေနျဖင့္ ယခင္ခ်မွတ္ထားသည့္ လမ္းစဥ္မ်ားကို ျပန္လည္

သံုးသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ စစ္အာဏာရွင္က်ဆံုးေရး၊ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ေပၚလာ
ေရးတို႔အတြက္ ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ဆက္လက္ လက္တြဲသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
(၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ (KNU)ကြန္ကရက္တြင္ တြဲဘက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (၁) အျဖစ္

ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရသူ ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြက ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က အမ်ဳိးသားေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးမွာ ခြဲမထားဘူး၊ ဒီမိုကေရစီမရွိဘဲ တကယ့္

အမ်ဳိးသားေရးမျဖစ္ႏိုင္သလို အမ်ဳိးသားေရးကို တကယ္မတည္ေဆာက္ဘဲလုပ္ရင္လဲ
တကယ့္ဒီမိုကေရစီဆိုတာလဲ မျဖစ္လာႏိုင္ဘူး၊ ဒီနည္းႏွစ္ရပ္စလံုးကို တန္းတူထားၿပီး
ေဆာင္ရြက္သြားမယ္၊ မဟာမိတ္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လဲ ခိုင္ခိုင္မာမာ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ”ဟု
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးအေပၚ စိတ္ဝင္စား ျခင္း

မရွိေၾကာင္း မိမိတို႔အေနျဖင့္ သံုးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို
ခ်မွတ္ထားသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“နအဖအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးလာရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ျပန္လည္ခုခံဖို႔၊

ေနာက္တခုက ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြကို ဖမ္းဆီးတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဲဒီအေပၚ
က်ေနာ္တို႔က စာနာေထာက္ထားၿပီး သူတို႔တေတြရဲ႕ တိုက္ပြဲ၊ သူတို႔တေတြရဲ႕
လြတ္ေျမာက္လႈပ္ရွားမႈနဲ႔အတူ က်ေနာ္တို႔ရွိတယ္”ဟု ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ျမန္မာျပည္ဒီမိုကေရစီရရွိေရးႏွင့္ စစ္မွန္သည့္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္

မည္သူမဆို ဘယ္လိုအေျခအေနေရာက္ေရာက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားရန္ လိုအပ္

ေၾကာင္းႏွင့္ အမွန္တရားေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ကိုယ့္ကံၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က
ဆက္ေျပာသည္။
“အမွန္တရားဆိုတာ တေန႔ေပၚေပါက္မယ္၊ အဲလို အမွန္တရားေပၚေပါက္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ့္ ၾကမၼာ

ကိုယ္ဖန္တီးရမယ္။ အဲလိုဖန္တီးရာမွာ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ကမၻာေပၚ မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊
ေဒသအတြင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ေဆာင္သြားတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တို႔ ေအာင္ပြဲခံႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္၊
က်ေနာ္တို႔က သန္းေခါင္ေတာ့ေက်ာ္ေနၿပီ မိုးေသာက္ခ်ိန္နီးရင္ ပိုေမွာင္လာတယ္ ဆိုေပမဲ့ အဲဒါၿပီးရင္
အလင္းေရာက္မယ္ဆိုတဲ့အတြက္ အားလံုး ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ လုပ္ၾကပါလို႔ က်ေနာ္
တိုက္တြန္းေျပာခ်င္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ (KNU)အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ဆရာမေနာ္စီဖိုးရာစိန္အား ေရြးခ်ယ္တင္

ေျမႇာက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္းရွိသည့္အတြက္ ေရြးခ်ယ္
လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြက ဆက္ေျပာသည္။
“ဆရာမစီဖိုးရာစိန္က သူတို႔ ကရင္အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွာကတည္းက အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးေတြ အတြက္

လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္၊ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ မွာေရာ၊
အမ်ဳိးသမီးေရးမွာေရာ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးမွာပါ ေခါင္ေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ယူဆလို႔ အမ်ားက
အခုလိုေရြးခ်ယ္လိုက္တာလို႔ ယံုၾကည္တယ္၊ ဒါဟာလည္း ျဖစ္သင့္ပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္းက ဖဒိုမန္းရွားလားဖန္း လုပ္ႀကံခံလိုက္ရမႈႏွင့္ပတ္သက္၍

ကြန္ကရက္အတြင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း (KNU)အတြက္ တန္းဖိုး
မျဖတ္ႏိုင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္ဟု ေျပာသည္။
“တဦးက လုပ္ႀကံခံရတယ္၊ တဦးက က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးသြားတယ္၊ ဘယ္သူေတြက

ညႊန္ၾကားတယ္။ ဘယ္သူက လုပ္တယ္ဆိုတာေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔သိၿပီးသားပါ၊ အခ်ိန္အခါ
က်ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ တရားမွ်တတဲ့ ခံု႐ုံးမွာ တရားခံအစစ္အမွန္ေတြကို တင္ၿပီးေတာ့
အေရးယူႏိုင္ဖို႔ပဲ၊ ဂလဲ့စားေခ်ေရး မုန္းတီးေရးတို႔ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ပါဘူး၊ ကိုယ္စိုက္တဲ့စပါးေတာ့
ကိုယ္ရိတ္သိမ္းရမွာပဲ၊ က်ေနာ္တို႔က အဲလိုပဲ သေဘာထားပါတယ္”ဟု ဆက္လက္ ေျပာဆိုခဲ့ သည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းမွ လက္နက္အားကိုးျဖင့္ တိုင္းျပည္အာဏာကို

သိမ္းယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ပိုင္း အတိုက္အခံတိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္
တရၾကမ္းႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း “မဆလ” တစ္ပါတီအာဏာရွင္တို႔တြင္
စစ္ေရးအသံုးစရိတ္ ႀကီးမားမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းဘ႑ာေငြ အတိုင္းထက္အလြန္
လိုအပ္လာေလသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရအတြင္း ျခစား မႈမ်ား၊ ေငြေၾကးအလြဲသံုးစားမႈမ်ား၊
လာဒ္စားမႈမ်ား မ်ားစြာရွိလာသည့္အတြက္ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ မ်ား၊ တိုင္းျပည္တြင္းရွိ
သံယံဇာတပစၥည္းမ်ားကို ရသည့္ေစ်းျဖင့္ အလွ်င္စလို ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ကို
ျပဳလုပ္လာရေလသည္။ အထူးသျဖင့္ “မဆလ” တစ္ပါတီအာဏာရွင္တို႔က ျပည္ေထာင္စု
မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္၏ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရန္ဟု အေၾကာင္းျပခ်က္
ျဖင့္ တိုင္းျပည္ရိကၡာအတြက္ သိုေလွာင္ထားရွိေသာ ဆန္စပါးမ်ားကို
ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားသို႔ အဆမတန္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ခဲ့ေလသည္။
တပါတီအာဏာရွင္တုိ႔သည္ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္အတြင္း ဗမာျပည္တြင္ နာဂစ္ကဲ့သို႔ မုန္တိုင္း

ဒဏ္ေၾကာင့္ ရာသီဥတု ဆိုးဝါးမႈျဖစ္ေစကာ လယ္ယာစိုက္ခင္းမ်ား၊ စားပင္သီးပင္မ်ား
ပ်က္စီးခဲ့ ေလသည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ တိုင္းျပည္၌ ဆန္ေရစပါး
အခက္အခဲရွိမည္ကိုသိေသာ္လည္း ထိုသို႔ ဆန္စပါးမ်ားကို အတိုင္းအတာမရွိ ျပည္ပသုိ႔
ေရာင္းခ်ခဲ့သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းစားသံုးရန္ မလံု မေလာက္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ယင္းဂယက္ေၾကာင့္ ဗမာျပည္အလယ္ပိုင္းတြင္သာမက ရခိုင္ျပည္ အတြင္း အေျခခံလူထုမွာ
ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈျပႆနာကို အႀကီးမားဆံုး ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရၿပီး၊ ထိုျပႆနာကို
ေျဖရွင္းေပးရန္အတြက္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုမွ ႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔ရန္ ဂိုေဒါင္မ်ား အတြင္း၌
သိုေလွာင္လွ်က္က်န္ရွိေသာ “ဆန္” မ်ားကို ရခိုင္ျပည္သူတို႔အား ေဝငွေရာင္းခ်ေပးရန္ ၁၉၆၇
ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ထို႔သို႔ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ကို တစ္ပါတီအာဏာရွင္အစိုးရမွ

မလိုက္ေလ်ာ သည့္အျပင္ ပုဒ္မ (၁၄၄) အေရးေပၚဥေပဒတရပ္ကို ထုတ္ျပန္ကာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစာျဖဴမွ အၾကမ္း ဖက္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္ႏွင္းသျဖင့္ တစ္ေနရာထဲမွာပင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထု
(၂ဝဝ) ေက်ာ္ ပြဲခ်င္းၿပီး၊ ဒါဏ္ရာရသူ (၁ဝဝ) ေက်ာ္ခန္႔မွာ မိမိတို႔အေနျဖင့္
မေသေသးေၾကာင္း ေအာ္ဟစ္ေျပာဆို ေတာင္းပန္ေသာ္လည္း အရွင္လတ္လတ္
ေျမျမႇဳပ္သၿဂႋဳဟ္ျခင္း၊ အခ်ဳိ႕ကို မီးေလာင္တိုက္သြင္း၍ သတ္ပစ္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလိုက္ေလသည္။
ယင္းသို႔ စစ္အစိုးရမွ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့စဥ္တြင္ စစ္ေတြလမ္းမႀကီးတေလွ်ာက္
ေသြးေခ်ာင္းစီးသြားခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္ေန႔ သည္
ရခုိင္ျပည္သူလူထု၏ရင္ဝယ္ နာက်ည္းမႈ၊ ဝမ္းနည္းမႈကိုျဖစ္ေစၿပီး ေၾကကြဲဖြယ္ေကာင္း ေသာ
ေန႔ပင္ျဖစ္ေပသည္။
ယခုလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ စပါးက်ီကုိ နာဂစ္ေလမုန္တိုင္းဝင္ဖ်က္လို႔ ပ်က္စီး

သြားေပၿပီ။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ကကဲ့သို႔ ဗမာျပည္၏ သမိုင္းတေက်ာ့မွာ ျပန္၍
လည္ပတ္လို႔လာၿပီျဖစ္ သည္။ ဗမာျပည္သူလူထုမ်ားအေနျဖင့္ မ်ားစြာ သတိထားၾကရမည့္
အခ်ိန္ျဖစ္ေပၿပီ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လက္ရွိစစ္အာဏာရွင္တုိ႔သည္

တစ္ပါတီအာဏာရွင္အစိုးရထက္ ပို၍မိုက္မဲသူ မ်ား ျဖစ္သည္။ တစ္ပါတီအာဏရွင္အစုိးရကိုမွ
အာဏာသိမ္း၍တက္လာသူမ်ား ျဖစ္ေပသည္။ မိမိတို႔အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ဆိုလွ်င္
လူသတ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးရန္ ဝန္ေလးသူမ်ားမဟုတ္ေပ။ ၎၏ သစၥာခံမ်ားမွာလည္း
ကိုယ့္အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ဆိုလွ်င္ လူသတ္ရန္ ဝန္ေလးသူမ်ား မဟုတ္ေပ။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊
ၾသဂုတ္ (၁၃) ထက္ပင္ ပို၍ဆိုးဝါးသည့္ ဝမ္းနည္းရင္ႏွစ္ဖြယ္ရာမ်ား ႀကံဳလာႏိုင္သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ဗမာျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ ထိုသို႔ေသာ ျပႆနာမ်ားႀကံဳလာ လွ်င္
မည္သို႔ရင္ဆိုင္ၾကမည္မွာ စဥ္းစားဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္၌ အငတ္ေဘးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရေပၿပီ။

မုန္တိုင္းက်ေရာက္သြားေသာ နယ္ေျမအတြင္း တစ္သန္းေက်ာ္ေသာ လူမ်ားမွာ
စားဝတ္ေနေရး ဒုကၡျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ဆန္ေစ်းသည္လည္း အတိုင္းထက္လြန္
ျမင့္တက္ေနသည္။ ထို႔အျပင္ ဧရာဝတီတိုင္းႏွင့္ ထိုတိုင္းႏွင့္နီးစပ္ေနသည့္ ေဒသမ်ား၊
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္ နယ္၊ မြန္ႏွင့္ တနသာၤရီတိုင္းတို႔တြင္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာ
ျပည္သူလူထုမွာ စားဝတ္ေနေရးဒုကၡ ေရာက္လွ်က္ ေတာင္းရမ္းစားေသာက္ေနသူက
စားေသာက္ေနရ၊ ျပည္ပသို႔ထြက္ခြါ၍ ယင္းသို႔ ေသာ အခက္အခဲမ်ားကို
ေျဖရွင္းေနရသူမ်ားလည္း ဒုနဲ႔ေဒး ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။
ပ်က္စီးသြားၿပီျဖစ္ေသာ အာရွ၏စပါးက်ီမွာလည္း သက္ဝင္လႈပ္ရွားမႈမရွိခဲ့ေပ။

ကုန္ေစ်း ႏႈန္းမွာလည္း ႏွစ္(၂ဝ) ကာလအတြင္း အတိုင္းထက္ လြန္
အဆမတန္ျမင့္မားလို႔လာသည္။ စစ္အာဏာရွင္အစိုးရတို႔က အၿပံဳးမပ်က္၊ ေလလံုးက
ႀကီးေနသည္။ တိုင္းျပည္၏ အေျခအေန မွန္ကို သိလွ်က္ႏွင့္ မိုက္႐ူးရဲဆန္စြာျဖင့္
ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ျပည္သူလူထုကို ဥပကၡာျပဳလွ်က္ ႏိုင္ငံတကာမွ အကူအညီမ်ားကို
ျငင္းပယ္ေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ လွဴဒါန္းသည့္ ပစၥည္းမ်ားမွာ လည္း ဆယ္ပံုတစ္ပံုပင္
ဒုကၡသည္ျပည္သူလူထုထဲ မေရာက္ေသးေပ။ စစ္အစိုးရႏွင့္ ေပါင္းၿပီး
စီးပြားေရးေတြလုပ္သူမ်ားကလည္း နာဂစ္မုန္တိုင္းကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ခ်မ္းသာသြားေပသည္။
နာဂစ္၏အႏၱရာယ္သည္လည္း ဗမာျပည္သာမက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ထိုင္း၊
တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ စသည့္အျပင္ စကၤာပူ၊ မေလးႏိုင္ငံမ်ားသို႔ပင္ ယခင္ထက္ပို၍
ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔လာေတာ့ ေပမည္။
လက္ရွိစစ္အစိုးရ၏ ဤအေျခအေနအား သံုးသပ္ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ျပည္တြင္းစားသံုး

ရန္ ဆန္ျပတ္လပ္မည္ထက္ လူထုအံုႂကြမႈျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ပူပန္ေနပံုရသည္။ အကယ္၍
တိုင္းျပည္၌ စပါးဆန္ေရ ျပတ္လပ္သြားလွ်င္ ဘာလုပ္မည္နည္းဆိုသည့္ အစီအစဥ္
ခ်မွတ္ထား သည္ကိုလည္း မေတြ႔ရေပ။ လံုၿခံဳေရးတင္းၾကပ္စြာ ခ်ထားျခင္းႏွင့္ ပုိက္စိပ္တိုက္
ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်မႈမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔အာဏာတည္ၿမဲေရးကို ထိခိုက္လာလွ်င္
အျပတ္အသတ္ ႏွိမ္ႏွင္းမည္ဆိုသည့္ အစီအစဥ္သာ ရွိဟန္ထင္သည္။ ၿခံဳငံု၍
သံုးသပ္ၾကည့္မည္ဆိုပါက ၾသဂုတ္ (၁၃) သည္ ဗမာျပည္၏သမိုင္းကို
တေက်ာ့ျပန္လည္လာေပေတာ့မည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဗမာျပည္ သားမ်ားအေနျဖင့္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္၊
ၾသဂုတ္ (၁၃) ကို မေမ့ေစခ်င္ပါ။ သတိရပါ။ ထိုနည္းတူ ႀကံဳေတြ႔လာႏိုင္ဖြယ္ရွိေသာ
အခက္အခဲမ်ားကို စနစ္တက် ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ထားရန္
လိုအပ္ေပသည္။
ထာဝရမိတ္ေဆြ၊ ထာဝရရန္သူႏွင့္
ထာဝရအက်ိဳးစီးပြားမ်ား
ခြန္ဆိုင္း (၂၁.၇.၂၀၀၈)
ေမလရဲ႕နာဂစ္ အေလာင္းသိန္းေသာင္းေတြေပၚနင္းျပီး နအဖက တိုင္းျပည္ စစ္ကၽြန္ျပဳေရး

ဖြဲ႔စည္းပုံကို အဲဒီေမလထဲမွာတင္ ေျပာစမွတ္ျဖစ္က်န္ရစ္ေလာက္ေအာင္ မေအာင္႔္နိုင္၊ မေစာင္႔
ႏိုင္၊ မရွက္ႏိုင္မေၾကာက္ႏိုင္ အႏိုင္က်င့္ အတည္ျပဳလိုက္ၾကတာ။ ၉၂ ရာႏႈန္း ေထာက္ခံ တယ္လို႔
အံ့ဘြယ္ ေျပာင္ေျပာင္စာရင္းေတြျပလိုက္ၾကတာ။ ခုေတာ့ သူ႕လူေတြ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဘို႔
ျပင္ၾကေတာ႔လို႔ အခ်က္ျပေနပါျပီ။ ဒီတခါ ထူးထူးျခားျခား ကိုယ္ဘက္ကစလုိ႔ ဂန္ဘာရီကို
ဖိတ္ရတာက သူ႔အက်ဳိးစီးပြား နအဖမွာ သိပ္ေျပာခ်င္ေနတဲ့စကားေတြ ရွိတယ္။ ေျပာမယ့္စကား
အႏွစ္ခ်ဳပ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ လမ္းျပေျမပုံ(၇)ဆင္႔ခ်- မေနမနားလုပ္လာတာ အခု အဆင္႔
(၄)ျဖစ္တဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံအတည္ျပဳ ျပီးသြားျပီခင္ဗ်။ ၂၀၁၀ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ျပီးရင္
ဘယ္သူႏိုင္ႏုိင္ အႏိုင္ရပါတီကို စနစ္တက် အာဏာလႊဲေပးမွာပါ။ NLD အပါအဝင္
အတိုက္အခံေတြအားလုံး ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ၾကဘို႔ ခြင္႔ျပဳထားပါတယ္။
ဖိတ္ေခၚထားပါတယ္။(က်ဳပ္တို႔သေဘာထားၾကီးပါတယ္ ေပါ႔)။
ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ႔အဖြဲ႔ေတြလည္း လက္နက္စြန္႔ျပီး (လက္နက္မခ်ခုိင္းပါဘူး) ပါတီ ေထာင္၊
ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္နိုင္ၾကပါတယ္ေပါ႔။
မုန္တိုင္းဒဏ္ခံျပည္သူေတြအတြက္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔က စနစ္တက်ပ့ံပိုး၊ ႏိုင္ငံတကာ

အကူအညီေတြလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ကူညီေစျပီးပါျပီေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔ ေငြေတြေတာ့ ထပ္လို
ေနပါေသးတယ္ခင္ဗ်။ ကူပါဦးေပါ႔။
ဒါေတြ အဓိကထားေျပာဘို႔ေခၚတာပါ။
ေအာ္- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ရဟန္းသံဃာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ

ဆိုတာလား။ အတိုက္အခံေတြ လႊတ္ေပးဘုိ႔ဆိုတာလား။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးရင္ အားလုံးကို
တေယာက္မက်န္ အေသအခ်ာ လႊတ္ေပးမွာပါ။ ခုေတာ႔ စိစစ္တုန္းပါ။
ျခင္းထဲ အားလုံးထည့္ျပီးသြားျပီ။ ၁၄ ႏွစ္ေတာင္ ၾကာသြားတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြေတာ့

အရပ္သားခ်င္း ႐ုိက္သတ္ခုိင္း၊တခ်ိဳ႕ေတြေတာ႔ ေထာင္ေတြြထဲထည္႔ထားရတာ။ သိပ္မမ်ားပါ ဘူး။
ႏွစ္ ၂၀ ထဲပါ။ ဒီေလာက္ပါ။ တရားမဝင္ဝင္ေအာင္ လုပ္ရတာဆိုေတာ ့နဲနဲေတာ႔ အ႐ုပ္ဆိုး
တာေပါ႔။ ၂၀၁၀ မွာ စစ္တပ္ထဲဆက္ေနဘို႔ အရြယ္ရွိေသးသူေတြကေတာ႔ ဆက္ေန။ ျမဲမယ္႔
အာဏာထဲမွာ ဒါက အေသခ်ာဆုံး။ စစ္တပ္မွာမလုိလုိ႔ အုိလို႕မွ ပယ္ခံရေတာ႔မယ္႔ စစ္သားေတြ
တြက္ေတာ႔ ပါတီတခု ဖြဲ႔ေတာ႔ေပါ႔။ ခက္တာက ခုလို ေန႔စားခေပးျပီး ဒုိင္နာကားေတြနဲ႔ လုိက္ေခၚ
တင္မွ လူစုလို႔ရတဲ့ ဝါးရင္းတုတ္တရမ္းရမ္း လူေတြနဲ႔ လူရုိေသရွင္ရုိေသ ပါတီတခုေထာင္ဖို႔
မလြယ္တာ၊ လူေတြၾကား စည္းရုံးေရးဆင္းဖို႔ခက္တာ သူတို႔သိတယ္။ အျမီးက်က္အျမီးစား၊
ေခါင္းက်က္ေခါင္းစား သမၼတ လူၾကမ္းနဲ႔ ဘနဖူးသိုက္တူးပါတီမ်ိဳးေတြဘဲ ျဖစ္လာမွာ။ ရုပ္ျပ
ေကာင္းေအာင္ ျမိဳ႕မိျမိဳ႕ဖဆိုတာေတြ ေခါင္းအငွါး ရွာၾကမယ္ဆိုျပန္ေတာ႔ သိကၡာသမာဓိနဲ႔
တသက္လုံးေနလာတဲ႔ လူၾကီးလူေကာင္း စစ္စစ္ေတြက ပတ္သက္ခ်င္မွာမဟုတ္ဘူး၊ ေဝးေဝးဘဲ
ေနခဲ႔ၾကတာကလား။ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို စီးပြါးတြက္ တြက္တဲ႔ ခါေတာ္မွီသူေဌးတခ်ိဳ႕ေလာက္ဘဲ
ၾကံ႔ဖြတ္ေလလည္တာကို ဝမ္းသာမွာ။ စည္းရုံးလို႔ရမွာ။ ဒါလည္း ျပည္တြင္းျဖစ္ကိုအားေပးပါဆိုတဲ႔
စကားလုံးသက္သက္ တန္ဆာဆင္ ျမန္မာ႔နည္းျမန္မာ႔ဟန္ စည္းကမ္းျပည္႔ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ
ပါတီအတြက္ အေရးေပၚမူဝါဒတို႔၊ လုပ္ငန္းလမ္းစဥ္တို႔ဆိုတာေတြကို ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ
ေက်ာင္းေတာ္သားဆိုတာေတြဆီ သြားေရးခုိင္းျပီးမွ အဲဒီ ခါေတာ္မွီအမတ္ေလာင္းေတြကို
က်က္ခိုင္းရဦးမွာ။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ပူစရာ ေတာ႔ မရွိပါဘူး။ ျခင္းထဲၾကက္ေတြဆိုေတာ႔လည္း
အေတာင္မခတ္ႏိုင္၊ ေအာက္အီးမတြန္ႏိုင္ပါဘူး။ ျခင္းၾကားက တခါတခါ ေခါင္းထြက္တာ
ေလာက္၊ အခ်င္းခ်င္း တေကာင္ေခါင္းတေကာင္ ဆိတ္တာေလာက္ လုပ္နိုင္ေတာ႔မွာပါ။
သမဂၢေတြ၊ အသင္းအပင္းေတြဖြဲ႔ဖို႔ ေခါင္းထြက္ေျပာလာ ရင္လား။ ကုိယ္႔ဘက္မွာ တည္ဆဲဥပေဒ
ေတြ ရွိတာဘဲ။ အဲဒီႏွဳတ္သီး ကပ္ေက်းနဲ႔ညႇပ္ေပးလိုက္၊ ေတာင္ပံၾကား လက္ဝါးေစာင္း
တင္ေပးလိုက္။ ဒါမွမရရင္ ထိပ္အေလးနဲ႔ထုထည့္လိုက္။
ဒါနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဦးေအာင္ၾကည္ကိုေတာင္ ေမ့ေနတယ္။ ႏွိဳးျပီး အိမ္ျပန္ပို႔

လိုက္ၾကေတာ့ေလ။ ဂန္ဘာရီလာလို႔ အလိုက္ကန္းဆိုးမသိ ေတာင္ေမးေျမာက္ေမး ေမးေနဦး
မယ္။ သရုပ္ေဆာင္ အေရးေပၚခန္႔လုိက္ရတာ ေတာ္ေတာ္ပင္ပန္းသြားျပီ။
……………………။။။။။။။။။။။။။……………….။။။။။။။။။။ ……………….
NLD ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ေတာ႔ဘူးဆိုတာေတာ႔ အေတာ္ဝမ္းသာဂုဏ္ယူစရာ ဆုံးျဖတ္

ခ်က္။ ဒါ ၁၉၉၀ လူထုဆႏၵအစစ္ကို ေလးစားျပလိုက္တာဘဲ။ ပါတီဖ်က္ခံရမွာလား။ မပူပါနဲ႔။
ဘာသာ၊ သာသနာကိုေစာင္႔တာ ဝိနည္းအဘိဓမၼာဆိုရင္ တကယ္႔လူထုပါတီကို ေစာင္႔ေရွာက္တဲ႔
အသက္က ဒီမုိကေရစီ၀ိဉာဥ္လုိ႔ေျပာလိုက္။ ဒီမိုကေရစီဝိဉာဥ္ လူထုၾကားရွင္သန္ေနသေရြ႕
လူထုကို အခ်ိန္မေရြး ႏွိဳးလို႔ရပါတယ္။ လိပ္ျပာလုံလုံေခၚလို႔ရတယ္။ လူစုလို႔ရတယ္။ ေခၚတဲ႔ေနရာ
ကို ကိုယ္႔ထမင္းကိုယ္စား ခ်ီတက္လာၾကလိမ္႔မယ္။ အဲဒီ၀ိဉာဥ္ေသသြားရင္ေတာ႔
လူထုကိုမေခၚနဲ႔ ေတာ႔။ အေယာင္အေခ်ာင္သမားေတြသာ ဒိုင္နာကားနဲ႔ေခၚ၊ ေန႔စားခနဲ႔ေခၚ၊
အရက္တုိက္ေခၚ၊ လူစုလို႔ရေတာ႔မယ္။ ဗမာ႔ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါတီမရိွလည္း
လုပ္တတ္တဲ႔လူေတြလုပ္လို႔ ေခတ္ေျပာင္း သြားတာ ေတြ႔ခဲ႔ၾကမို႔လား။ ႏွစ္ ၂၀ စုထားတဲ႔
အထုအေထာင္းခံ၊ မီးျပင္းတိုက္ခံ၊ ေလမိုးဒဏ္ခံ အင္အားစုၾကီးက ဂုဏ္သိကၡာရွိရိွ လူထုၾကားမွာ
ပုံစံမ်ိဳးစုံနဲ႕ ဆက္ရွိေနတယ္။ လူထုဘက္ကရပ္ အကိ်ဳးမေဆာင္ႏိုင္ပဲနဲ႔ေတာ႔
ဘာနံမည္ခံျပီးလိမ္လိမ္ လူထုကို လိမ္လို႔မရဘူး။ လူထုက မအူဘူး။ မနဘူး။ စစ္အာဏာရွင္ကို
မၾကိဳက္၊ ဆန္႔က်င္ပါတယ္ဆိုျပီး ပါတီေထာင္ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္၊ ဒီႏွစ္၂၀အတြင္း
တေယာက္မွအဖမ္းမခံရဘူးဆိုတဲ႔ အဲဒီပါတီမ်ိဳးကို လူထုက ယုံမယ္ပုံမယ္ထင္လား။
ျပႆနာနဲနဲရွိတာက တတိယအင္အားစုုဆိုတာေတြ။ တခ်ိန္က
စစ္အာဏာရွင္ျဖဳတ္ခ်ေရးလုပ္ခဲ႔တဲ႔ေနရာမွာ တခ်ိဳ႕လည္း ဦးေဆာင္ခဲ႔။ ဦးသန္႔၊ ဘုန္းေမာ္ စတဲ႔

အေရးေတြမွာ ပါခဲ႔ၾကတာဘဲ။ ေနာက္ေတာ႔ ေရြးေကာက္ပြဲက တပ္အလွန္ ရဲမြန္ကအျပန္လမ္း
ေတြမွာ ဓါတ္ေတြပ်က္ျပီး ကိုယ္႔တပ္ကိုယ္ျပန္နင္း လူထုကို ဒုကၡတြင္းကထုတ္ရမယ္႔အစား
သမင္နဲ႔က်ား တျခံထဲထားလုိ႔ရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ အာဏာရွင္ၾကား ပါးပါးေလးပါ။ ေရာသမ
ေမႊလုိ႔ ရပါတယ္ လုပ္ၾကတယ္။ ခု သူတို႔စဥ္းစားေနရတဲ႔အခ်ိဳးအေကြ႔က စစ္တပ္ေက်ာေထာက္
ေနာက္ခံျပဳ ပါတီကို ဝင္ရမွာလား။ ၾက႔ံဖြတ္နဲ႔ေပါင္းရမွာလား။ တသီးပုဂၢလရပ္မယ္ဆို လူထုက
ဘယ္အားကိုးပါ႔မလဲ။ NLD နဲ႔ ၈၈မ်ိဳးဆက္ေတြကို သစၥာေဖါက္ျပီး တသီးပုဂၢလ နာမည္ခံခဲ႔ၾက
တာ။ ခုေတာ႔ နအဖနဲ႔ NLD ၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အာဏာရွင္ေတြၾကားမွာ တတိယအင္အားေတြ
ျဖစ္လာမလား။ တသီးပုဂၢလ နတ္အိုးကြဲေတြဘဝနဲ႔ လူထုယုံၾကည္ေထာက္ခံမွဳ ရဦးမလားဆိုတာ
ဘဲ။
ဗိုလ္မွဴးေအာင္လင္းထြ႗္ဟာ တခ်ိန္က နအဖအတြင္းစည္းထဲကလူ၊ ဒီမိုကေရစီရဲ႕

အတိုက္အခံရန္သူတဦးလုိ႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ နာဂစ္ျပီးတဲ႔အခါ နအဖလုပ္ပုံကိုင္ပုံေတြ
ၾကည့္၊ သူစိတ္ေျပာင္းျပီး အာဏာရွင္ေတြကို ရြံမုန္းတာေတြ ျဖစ္လာတယ္တဲ႔။ သူတတ္ႏိုင္တဲ႔
နည္းနဲ႔ အာဏာရွင္ေတြကို ပုံေဖၚဘို႔၊ ဆန္႔က်င္ေခ်ဖ်က္ဘို႔ ၾကိဳးစားပါတယ္။ ဒီေန႔ ဒီမိုကေရစီေရး
မွာ မိတ္ေဆြေကာင္းျဖစ္ဘို႔ သူၾကိဳးစားရပ္တည္ စြမ္းေဆာင္လာတာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔
အသိအမွတ္ျပဳရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ နားလည္မွဳနဲ႔ လက္ကမ္းၾကိဳပါတယ္။
ဂန္ဘာရီက ခရီးစဥ္အလည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သေဘာထားပန္ၾကားလႊာ ကို

သယ္သြားေပးျပီး စကၤာပူသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကေန ေဝခ်လိုက္တဲ႔အခါတုန္းက နအဖ ေဒါပြျပီး
ဂန္ဘာရီဆိုတဲ႔လူ သံတမန္က်င္႔ဝတ္ ေဖါက္တယ္။ ကုလသမဂၢကလည္း ႏိုင္ငံၾကီးေတြ ဘက္က
လိုက္ေနတယ္။ အတိုက္အခံေတြဘက္က ပင္းေနပါတယ္လုိ႔ ေဒါနဲ႔ေမာနဲ႔ ေျပာခဲ႔ တာေတြ။
ဂန္ဘာရီထပ္လာဘို႔လုပ္တာကို ဂန္ဘာရီမလာနဲ႔ေတာ႔လို႔ မေျပာရုံတမယ္ ေန႔ေရႊ႕ ညေရႊ႕
လုပ္ေနခဲ႔တာ ပူပူေႏြးေႏြးၾကီးရွိတုန္း အားလုံးအသိ။ ေနာက္ ကုလက အခ်ိဳးျပင္ျပီး
အတိုက္အခံေတြ လႊတ္ပါ။ အားလုံးပါၾကမွျဖစ္မယ္။ ျမင္သာထင္သာလုပ္ပါ ဆိုတဲ႔ ေလေတြ
ေဖ်ာက္ ကိုယ္႔စကားကိုယ္ျမိဳ ေအာက္က်ိဳ႕ဝင္ျပီး ခင္ဗ်ားတို႔ေျမပုံ ျမန္ျမန္တူး၊ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ
ျမန္ျမန္ျပီးေအာင္ လုပ္လို႔လည္း ဆိုလိုက္ေရာ အခ်ိဳးက ေျပာင္းသြားျပန္တယ္။ ကုလသမဂၢ
ခင္မ်ာ သူကျပစရာ အခန္းက႑ေတာင္မရွိေတာ႔သလို ျဖစ္ေနလို႔ ျငိမ္ေနတဲ႔အခ်ိန္က်မွ
တကူးတက ဖိတ္တယ္္ျဖစ္ ျပန္တယ္။ နအဖ သူလုပ္ခ်င္တာလုပ္ျပီးျပီဆိုေတာ႔ ပုဏၰတိုင္ထူဘို႔
လိုလာျပီေလ။ ဒီတခါ ကုလ သမဂၢကို သူအသုံးခ်ရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တယ္လို႔ သူတြက္သကိုး။
၁၉၅၈ ကတည္းက ကရင္အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ KNU ကို ဝင္ခဲ႔တဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး

သမား ဒုဗိုလ္မွဴးၾကီး ေစာေဂထူးဟာ မၾကာခင္က နအဖဖက္ကမ္းကိုကူးျပီး ကရင္အမ်ိဳးသား
ေတြရဲ႕ျပႆနာ အေျဖထြက္မလား သြားရွာၾကည္႔တယ္။ ေနာက္ အေျဖမထြက္ႏုိင္ေလာက္ဘူး၊
မယံုၾကည္ေလာက္ဘူးလုိ႔ ခံစားရလို႔ မေန႔တေန႔က KNU ဘက္ကမ္း ျပန္ကူးလာတဲ႔အခါ သူ႔
တိုက္ေဖၚတိုက္ဘက္ေတြက ေမတၱာမပ်က္ ၾကိဳဆိုတာၾကားရလို႔ ပီတိျဖစ္မိတယ္။
ရဲေတြေထာင္က်တဲ႔အခါ ေထာင္ထဲမွာ သူတို႔ဟာ သနားဘုိ႔ေကာင္းေနတတ္ျပီး သူတို႔

အတြက္ အသက္အႏၱရာယ္လည္း အရမ္းၾကီးေနတတ္တယ္။ ေထာင္က်ေဆာင္မွာပို႔လိုက္လို႔
လူဆိုးေတြနဲ႔ တူတူသြားေနရတဲ႔အခါ လူဆိုးေတြက သူတို႔ကို ႏွိပ္စက္ခဲ႔ဘူးတဲ႔ ရဲေတြဆိုျပီး

ညက်ေတာ႔ ေစာင္အုပ္ျပီး ဝိုင္းကန္ၾက၊ ထုိးၾကိတ္ၾက လုပ္တယ္။ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ကြဲျပဲ
ဖူးဖူးေယာင္ျပီး တိုက္ထဲေရာက္ေရာက္လာတာေတြ မၾကာမၾကာ ေတြ႔ခဲ႔ရဖူးတယ္။ ဒုကၡေပး
ႏိွပ္စက္ခဲ႔တဲ႔ ျပစ္မွဳအကုသုိလ္အလိုက္ သူတို႔က သားေကာင္ေတြျပန္ျဖစ္။ သူတို႔ကို သတ္ဖို႔
ေခ်ာင္းတာ တခါျပန္ခံၾကရတာ။ ဒီလိုျပန္အႏိုင္က်င္႔တာခံရတာေတြ႔ေတာ႔႔ ေအာ္ - ဝဋ္ဆိုတာ
ဒါလားလို႔ ေတြးမိဖူးတယ္။ ရဲေတြ မၾကာခဏအသတ္ခံရတတ္လို႔ ေနာက္ဆို လူဆိုးေတြရွိတဲ႔
အေဆာင္ေတြမွာ မထားရဲေတာ႔ပဲ က်ဥ္းက်ဥ္းၾကပ္ၾကပ္ ၅(ည)ေတြရွိတဲ႔ တိုက္ေတြမွာ လာထည္႔
ထားတယ္။ ဒီမွာလည္း ဒုကၡကမေသးဘူး။ စိတ္က်ဥ္းၾကပ္ရတဲ႔အထဲ တိုက္က ၅(ည)ေတြက
တရားေဟာေသးတယ္။ ပုလိပ္က်င္႔ပုလိပ္ၾကံမေပ်ာက္ရင္ေတာ႔ မ်က္ႏွာသာမေပးဘူး။ လူထုကို
ဒုကၡေပးတဲ႔ျပစ္မွဳေတြ တသီတတန္း ထထရြတ္ေတာ႔႔ ရဲေတြ စိတ္ညစ္တယ္။ ေနာက္ေတာ႔
ေမွာ္ဘီတိုက္ၾကီးဘက္မွာ ရဲေတြအတြက္ သီးသန္႔ရဲဘက္စခန္းဆိုတာ သက္သက္ထြင္ေပးရ
တယ္။ ရဲေတြေထာင္က်လာတာနဲ႔ ျမန္ျမန္ေထာင္ျပင္ထုတ္ျပီး အဲဒီသီးသန္႔ရဲဘက္စခန္းက
ိုပို႔တယ္။
ခုဆို ျဖဳတ္ထုတ္ရွင္းခံထားရတဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးေတြ ေထာင္ေတြထဲမွာ ထားရတာ

ေတာ္ေတာ္ခက္သတဲ႔။ အေဆာင္မွာလည္းမထားရဲ။ တိုက္ေတြမွာလည္း သဟဇာတမျဖစ္နဲ႔
ေထာက္လွမ္းေရးရဲဘက္စခန္းဆိုတာလည္း ဘယ္ထြင္ရဲမွာလဲ။ နအဖ ဒုကၡမ်ားတယ္။ သီးသန္႔
ေနရာေတြရွာရတာ ေထာင္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ခက္။ ဒီေန႔ဗမာျပည္ၾကီးက ေထာင္ပါဘဲ။
ဘုရားပြဲေလးေတာင္ ဘယ္မွာလြတ္လြတ္လပ္လပ္ က်င္းပခြင္႔ရလို႔လဲ။ အထက္အမိန္႔ခံရတာ
ကလား။
အာဖရိကမွာ ဇင္ဘာေဘြသမတ မူဂါဘီဆိုတာ တခ်ိန္က လူျဖဴေျမေတြသိမ္း ေျမယာ

ေဝျခမ္းေရးေတြ ဇြတ္လုပ္ျပီး တုိင္းျပည္မွာ ေတာ္ေတာ္လူၾကိဳက္မ်ားခဲ႔ဘူးတာပါ႔။ ႏွစ္ေတြၾကာ
အာဏာေတြရူးသြားေတာ႔ ဒီေန႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၆ ေယာက္ ဇက္ခ်ဳပ္တဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမရဏရထားကို
ဆြဲေနရရွာပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အတိုက္အခံ ေမာ္ဂန္ခ်န္ကရိုင္း ႏိုင္သြားေတာ႔
အေၾကာင္းေတြအမ်ိဳးမိ်ဳးျပ အာဏာလႊဲရမွာ မလႊဲဘဲ ထပ္ျပိဳင္မယ္တဲ႔။ ခေလးေတြကစားသလို
ဘြာေတးလုပ္တာေပါ႔။ ေနာက္ထပ္ ေရြးေကာက္ပြဲထပ္လုပ္တယ္။ ဒီတခါ မရွဳံးရေအာင္
မႏိုင္ႏိုင္တဲ႔နည္းနဲ႔ အတိုက္အခံေတြကို လုိက္ရုိက္သတ္တယ္။ လူတရာေက်ာ္ ေသတယ္။
ခ်န္ကရုိင္းကိုလည္း သတ္မယ္ေပါ႔။ ျခိမ္းေျခာက္တယ္။ ခ်န္ကရုိင္းတေယာက္ သူ႔လူေတြက
မတရားေသ၊ သူလည္း အသက္ေဘးနီးဆိုေတာ႔ ၾကံဳရာသံရုံးတခုထဲ ဝင္ေျပးရရွာျပီး
ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ေတာ႔ပါဘူး ေျပာတယ္။ ဒါနဲ႔ မူဂါဘီက ျပိဳင္ဘက္မရွိသမတ ျပန္လုပ္တယ္။
ပြဲက သရုပ္ပ်က္လြန္းေနေတာ႔ တကမာၻလုံးပြက္ေလာရုိက္ေနျပီး ဒီေန႔ဘဲ ေတာင္အာ

ဖရိကသမတ အမ္ဘီကီဝင္ညႇိျပီး ေအာင္ျမင္တယ္ဆိုတယ္။ ညီညီညြတ္ညြတ္ ျပန္လုပ္ၾကဘို႔
သေဘာတူသြားၾကသတဲ႔။ အာဏာခြဲေဝၾကရမွာေပါ႔။ ၁ဝ ႏွစ္ၾကာ ရန္သူျပိဳင္ဘက္ေတြ ခုေတာ႔
လည္း လက္ဆြဲႏွုတ္ဆက္ေနၾက။ ဒါ ေကာင္းတဲ႔လကၡဏာပါ။ တဖက္မွာေတာ႔ ေျမဇာပင္ျဖစ္တဲ႔
ျပည္သူေတြက ေသေၾကေနတုန္း။ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ အသုဘခ်ေနတဲ႔ သတင္းကို ျပေန
တုန္းဘဲ။ တရားခံဘယ္မိမွာလဲ။

သတင္းထဲမွာ သိသာတာက သူတို႔ႏွစ္ဖက္ လက္ဆြဲႏွုတ္ဆက္တဲ႔အခ်ိန္မွာ တခိ်န္လုံး
အရုိက္အႏွက္ခံရ၊ ေသေျပးရွင္ေျပး ေျပးခဲ႔ရတဲ႔ ထာဝရအ႐ႈံးသမား ခ်န္ကရုိင္းအျပဳံးက
ေတာက္ပေနျပီး သမတၾကီး မူဂါဘီမ်က္ႏွာက ေမ်ာက္သံပုရာသီးခြံ႕ခံထားရသလို အေတာ္
က်ဥ္းၾကပ္ျပီး ဒုကၡေရာက္ေနတဲ႔ ပုံေတြ႔ရတယ္။
ဒါေတြကေ လာကသဘာဝဘဲ။ သာသနာေရးကိစၥလုပ္တာမွာေတာင္ လူထုေတြရဲ႕ဒုကၡ

ေတြကို မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနျပီး နအဖေျမႇာက္စားတာတခုပဲ သာယာမိရင္ နအဖအၾကိဳက္
ဘက္လိုက္လုိ႔မ်ား တရားေဟာမိရင္ နအဖဘုန္းၾကီးျဖစ္ရတာဘဲ။ ဒီမိုကေရစီဘက္ကရပ္ရင္
လည္း ဒီမိုကေရစီဘုန္းၾကီးျဖစ္မွာဘဲ။ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားဆုံးမေတာ္မူခဲ႔တဲ႔ ၃၈ ျဖာ
မဂၤလာမွာ "အေသ၀နာစဗာလာနံ"လို႔ဘဲ ေဟာျမြက္ေတာ္မူခဲ႔တယ္မဟုတ္လား။ လူမိုက္ကို
ေရွာင္ဘို႔ ေဟာျမြက္ေတာ္မူခဲ႔တာ။ ေပါင္းဘို႔ ျမြက္ေတာ္မမူခဲ႔ဘူးေလ။
Wednesday, October 22, 2008
ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္တဲ႔ အိမ္

အိမ္ လို႔ စဥ္းစားလိုက္ရင္ မိသားစု စုံစုံညီညီနဲ႔ ညေနထမင္း၀ိုင္းမွာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး
စကားေျပာၾက၊ ေပ်ာ္ရႊင္ရတဲ႔ အိမ္ေလးေတြကိုပဲ သတိရမိတယ္။ အိမ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္မွာကိုက
ခ်စ္ခင္မွဳ၊ ေႏြးေထြးမွဳေတြ ပါ၀င္ ေနတဲ႔ သေဘာမဟုတ္လား။
ေလာကထဲကို ေရာက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ အိမ္ေတြ တအိမ္ၿပီး တအိမ္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ

ေျပာင္းေရႊ႔ေနခဲ႔ရေတာ႔ တခါတေလက်ေတာ႔လည္း အိမ္ဆိုတာကို စြဲလန္း ခ်စ္ခင္ဖို႔ဆိုတာလဲ
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ကိုယ္႔အိမ္လို႔ သတ္မွတ္ လက္ခံပါမွ။ ေနရသမွ် စိတ္ၾကည္ႏူး ေအးခ်မ္းပါမွ
အိမ္ ျဖစ္တာလို႔ နားလည္မိသူကိုး။
ကိုယ္႔ကို ေမြးေတာ႔ တကၠသိုလ္၀န္ထမ္း ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ေနခြင္႔ေပးတဲ႔

တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းက ပုံဂံျခံ၀င္းဆိုတဲ႔ အိမ္ေလးမွာ။ ဆရာ၊ ဆရာမ မိသားစု အသိုက္အ၀ိုင္း
ၾကားမွာ ၾကီးျပင္းခဲ႔ရေတာ႔ ကေလးဘ၀ဆိုတာလဲ မရွိမရွားဆိုေပမဲ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္
ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းပဲ။
အဆင္႔အတန္းခြဲမွဳဆိုတာလဲ မရွိ၊ အျပိဳင္အဆိုင္ဆိုတာလဲ မသိ၊ သူ႔ရွိရင္ ကိုယ္ၾကည္ႏူးလုိ႔၊

ကိုယ္႔ရွိရင္ သူ၀မ္းသာပဲ။ လူႀကီးေတြကလဲ ကိုယ္တို႔ကေလးေတြကို ကိုယ္႔တူ၊ တူမေတြလို။
ကိုယ္တို႔ကလဲ ကိုယ္႔ အေဒၚေတြ၊ ဦးေလးေတြလို ေနခဲ႔ၾကတာ။
ဒီလို ေနလာလိုက္တာ ကိုယ္ ဆယ္တန္းေရာက္ေတာ႔ အိမ္ေျပာင္းရဖို႔ ၾကံဳလာတယ္။

အစိုးရမင္းမ်ားက တကၠသိုလ္မွာ အေဖ အလုပ္လုပ္စရာ မလိုေတာ႔ လို႔ဆိုတာမို႔ ကိုယ္တို႔
၀ယ္ထားတဲ႔ အင္းစိန္ မင္းႀကီးလမ္းက ျခံေလးမွာ အိမ္ေဆာက္ဖို႔ စဥ္းစားၾကတယ္ေလ။
အဲဒီျခံေလးက ျခံေဘးပတ္ပတ္လည္မွာ ကသြယ္ေခ်ာင္းလို႔ ေခၚတဲ႔ေခ်ာင္းေလးတခု

ပတ္စီးေနတယ္။
ျခံေလးကို ၀ယ္စ က မိုးရြာႀကီးထဲ ျခံထဲမွာ ေရေတြေဖြးေနတဲ႔ အိမ္ေသးေသးေလးကို

ကဗ်ာဆန္တယ္ဆိုၿပီး အေဖနဲ႔အေမက ခ်က္ခ်င္း ႀကိဳက္ခဲ႔ၾကတာ။ တကယ္အိမ္ေဆာက္မယ္
ဆိုေတာ႔ အဲဒီကဗ်ာဆန္တဲ႔ ေခ်ာင္းက ေတာ္ေတာ္ပိုက္ဆံကုန္တာပါ။ အိမ္ရဲ႔ သုံးဖက္ သုံးတန္မွာ
ေခ်ာင္းက ပတ္စီးေနေလေတာ႔ ေျမေတြပါမွာစိုးလို႔ ေျမဖို႔ရ၊ ေျမႀကီးအနက္ ၈ေပ တံတိုင္းတူးၿပီး
အုတ္တံတိုင္းကာရလို႔ေလ။
အခု လက္ရွိအိမ္ေသးေသးေလးကို ဖ်က္ၿပီး မိသားစု ေနလို႔ရေအာင္ အိမ္ကေလး တလုံး

ေဆာက္မယ္လို႔ ၾကံစည္လိုက္တာနဲ႔ ကိုယ္႔မိသားစုတင္ မဟုတ္၊ အေဖရဲ႔ မိတ္ေဆြ
အေပါင္းအသင္းမ်ားကပါ သူတို႔ပါ အိမ္ေဆာက္မေလာက္ ၀ိုင္းစဥ္းစားရေတာ႔တာ။
ပထမဆုံး အေဖ႔ဆီကို RIT က ဗိသုကာဆရာ၊ ဆရာေရႊက အိမ္ပုံစံေလး ႏွစ္ခု ဆြဲလာတယ္။

တခုက တထပ္အိမ္ လုံးခ်င္းေလး။ ခ်စ္စရာေလးပါ။ ေနာက္တခုကေတာ႔ အိမ္အခၽြန္ေလးမွာ
လမ္းမကို တံတားေလး ထိုးထားတဲ႔ပုံ။ အိမ္ပုံစံက ဆန္းဆန္း၊ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေပါ႔။ အိမ္က
လမ္းမထက္ နိမ္႔ေနတာမို႔ မင္းႀကီးလမ္းကို အိမ္ရဲ ႔ ဒုတိယထပ္နဲ႔မွ တံတားထိုးၿပီး ၀င္ထြက္ရတဲ႔
ပုံစံမ်ိဳးေပါ႔။
အဲဒီတုန္းက ကိုယ္တို႔က သိတတ္တဲ႔ အရြယ္ေရာက္ေနၿပီမို႔ အေဖ အဲဒီအိမ္ပုံစံေလး ယူလာေတာ႔

ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ အိမ္ပုံစံကို ျဖန္႔ခင္းၿပီး မိသားစု ၀ိုင္းအုံၾကည္႔ၾကရတာကို မွတ္မိေနတယ္။
ပထမဆုံးကိုယ္႔ကိုယ္ပိုင္ ျဖစ္ရမဲ႔ အိမ္ေလးဆိုေတာ႔ စိတ္၀င္စားၿပီး သေဘာက်တာေပါ႔။
စိတ္ကူးေတြလည္း ယဥ္ၾကတာေပါ႔။
ဒါေပမဲ႔ လက္ထဲမွာက ပိုက္ဆံ ၁ ေသာင္းပဲ ရွိတာ ကိုယ္တို႔အားလုံး သိေနတယ္။

တထပ္အိမ္ေလးက ၃ေသာင္းေလာက္ ကုန္မယ္တဲ႔ (၁၉၈၇ က ေစ်းေပါ႔ေလ)၊ ဆရာေရႊက
ခန္႔မွန္းတယ္။ တံတားနဲ႔ အိမ္ေလးက ၁သိန္းခြဲေလာက္ က်မယ္ တဲ႔။ တကယ္က
ကိုယ္တို႔ဘတ္ဂ်တ္နဲ႔က ဘယ္တခုမွ မမီဘူး။ ဒါေပမဲ႔လဲ အေဖေရာ၊ အေမေရာ ကိုယ္တို႔အားလုံး
ဟိုကဗ်ာဆန္တဲ႔ အိမ္ေလးပဲ ႀကိဳက္ေနၾကတယ္။
အေဖ႔မိတ္ေဆြေတြက အေဖ႔ကို ခ်စ္စႏိုးနဲ႔ ၀ိုင္းေမးၾကေသးတာပါ။ ဆရာ ဘယ္အိမ္ ႀကိဳက္သလဲ

တဲ႔။ အေဖက အိမ္အဆန္းေလးကို လက္ညိွဳးထိုးျပေတာ႔ သေဘာက်လိုက္တာ။ သူတို႔ထင္တာ
တထပ္အိမ္ေလးကိုပဲ ေရြးမယ္ထင္တာ။ အေဖက ကဗ်ာဆန္တဲ႔အိမ္ေလးကို ေရြးလိုက္ေတာ႔
တကယ္႔ကဗ်ာဆရာပဲ လို႔ ျပံဳးၾကတာေပါ႔။ အင္မတန္ စိတ္ကူးယဥ္တာကိုး။
ဒါနဲ႔ လူရင္းေတြြက အေဖ အိမ္ေဆာက္မယ္လို႔ ပါးစပ္ေၾကျငာေမာင္းခတ္လိုက္ေတာ႔

သတင္းၾကားတာနဲ႔ မိတ္ေဆြေတြ အလွ်ိဳလွ်ိဳေပါက္လာၿပီး ၀ိုင္းကူၾကပါတယ္။ က်ေနာ္႔ သစ္ ၁၀
တန္ ပါမစ္က်ထားတာ ဆရာ၊ ဆရာ သုံးပါ၊ ပိုက္ဆံ အဆင္ေျပမွ ေပးေပါ႔ တဲ႔။ အဲဒီလူက
ကိုျမတ္စံ တဲ႔။ သစ္စက္ပိုင္တဲ႔ ဦးေရႊမန္းကလဲ က်ေနာ္႔သစ္ေတြ ႀကိဳက္သေလာက္ သုံး တဲ႔။

ဆရာ႔အတြက္ ကၽြန္းေတြခ်ည္း က်ေနာ္ ဖယ္ေပးထားမယ္တဲ႔။ ေငြစကား မေျပာပါနဲ႔ တဲ႔။
ပိုက္ဆံေတြကေတာ႔ ဘယ္သူ႔ဆီမွ မေခ်းရပါဘူး။ မိတ္ေဆြေတြက သူတို႔ဖာသာ သူတို႔

လာေပးၾကတာ။ ေရႊလက္ေကာက္ေတြကို အ၀တ္နဲ႔ထုပ္ၿပီး လာေပးတဲ႔သူေတာင္ ရွိပါတယ္။
အေဖက ေမတၱာနဲ႔ စာျပတ႔ဲ ေက်ာင္းဆရာ။ ဘာရာထူးရာခံမွလဲ မရွိ။ အေမက ကိုယ္႔တႏိုင္
မူႀကိဳေက်ာင္းေလး ဖြင္႔ထားတာ။ မ်က္ႏွာလုပ္စရာ အေၾကာင္းလဲ မရွိ။ အဲဒါေၾကာင္႔ အေဖနဲ႔
အေမက အျမဲေျပာခဲ႔တာ။ ဒီအိမ္ေလးက ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္တဲ႔ အိမ္ တဲ႔။
ဒီလိုနဲ႔ အဲ႔ဒီ အင္းစိန္ မင္းႀကီးလမ္းက အိမ္ေလးကို ၃လ နဲ႔ အၿပီး ေဆာက္ခဲ႔တာပါ။ ဗိသုကာ

ဆရာေရႊ က ဂ်ပန္မွာ ၈ႏွစ္ေက်ာ္ ဗိသုကာပညာကို သင္ခဲ႔တာမို႔ ေျမကြက္နည္းနည္းမွာ အထပ္နဲ႔
အိမ္ေလးကို ဂ်ပန္ပုံစံ ဆန္းဆန္းေလး ေဆာက္တတ္တယ္။ သူ႔ ပညာဖိုး ကေတာ႔ ေစ်း
ႀကီးလွပါတယ္။ အိမ္ပုံစံဆြဲတာေရာ၊ ေဆာက္တ႔ဲအိမ္မွာ လာေန၊ လာအိပ္ၿပီး ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်
ႀကီးၾကပ္ခေရာ တျပားတခ်ပ္မွ မေပးရပါဘူး။ ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္ေပးတာမို႔ ပိုက္ဆံေပးရင္
မိတ္ပ်က္မယ္ တဲ႔။
ေဆာက္တဲ႔ အိမ္ပုံစံကလဲ အဆန္း၊ ေခါင္မိုးက တျခမ္းအခၽြန္ပဲ ပါတယ္။ အိမ္က ၂ထပ္ခြဲ။ ေပ ၅၀

ေလာက္ ရွည္တဲ႔ တံတားနဲ႔ လမ္းကို ဆက္ထားတာမို႔ အိမ္ေဆာက္တုန္းကဆိုရင္
အထူးအဆန္းပဲ။ ညေန အလုပ္ဆင္းခ်ိန္ဆို အင္းစိန္တ၀ိုက္ကလူေတြက
ကိုယ္႔အိမ္ကိုယ္မျပန္ေသးဘဲ လမ္းမေပၚမွာ ထိုင္ၿပီး ဘယ္လိုပုံစံ ထြက္လာမလဲ ခန္႔မွန္းၾကတာ။
ျဖတ္သြားတဲ႔ ဆိုက္ကားေတြ အိမ္ကို ေငးရင္း တိုက္ၾကတာလဲ ခဏခဏ။
အဲဒီလို ေဆာက္တုန္း ကိုယ္တို႔မိသားစုက ပုဂံျခံ၀င္းအိမ္မွာေနတုန္းမို႔ တပတ္ကို တခါ ပုံမွန္

အင္းစိန္ကို သြား သြားၾကည္႔ၾကတယ္။ က်န္တာက အေဖေရာ အေမေရာ ဘာမွလဲ နားမလည္၊
ၾကီးလဲ မၾကီးၾကပ္တတ္ေတာ႔ ဆရာေရႊပဲ အကုန္စီစဥ္တယ္။ ကိုယ္တို႔သြားတဲ႔အခ်ိန္ဆို
လက္သမားေတြ ပန္းရံဆရာေတြက ေပ်ာ္လြန္းလို႔။ တပတ္ တပတ္ကို ဘာေလး တိုးတက္လာၿပီ၊
ဘယ္သူ႔အခန္းေလး ၿပီးသြားၿပီဆိုတာ ျပခ်င္လြန္းလို႔။ ကိုယ္တို႔ကလဲ အဲဒါေလးေတြ ၾကည္႔ၿပီး
အရမ္းေပ်ာ္ၾကတာကိုး။
ေနာက္ေတာ႔ လမ္းထဲကလူေတြက အေဖ႔ကို လာေျပာရတယ္။ ညႀကီးသန္းေခါင္ေတာင္

လက္သမားေတြက မီးထြန္းၿပီး အိမ္ေဆာက္ေနတာမို႔ တဒုန္းဒုန္းနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း မအိပ္ရလို႔ပါ
တဲ႔။ ေန႔ခင္းဖက္ပဲ ေဆာက္ခိုင္းပါ တဲ႔။
တံတားေဆာက္တဲ႔ေန႔ကေတာ႔ အဆိုးဆုံးပါ။ မနက္ေရာက္ေတာ႔ တံတားႀကီး ဘြားကနဲ

ေပၚလာၿပီး လမ္းမနဲ႔ အိမ္နဲ႔ ဆက္ေနေလေတာ႔ ထူးဆန္းၿပီး ဘယ္ႏွယ္႔အိမ္ပါလိမ္႔လို႔
အလုပ္သြားရတာေတာင္ မသြားခ်င္ သြားခ်င္နဲ႔ ဆိုပဲ။ ေဘးပတ္ပတ္လည္ကလဲ ေခ်ာင္း က
စီးလို႔။ ညေနခင္း အလုပ္ကအျပန္ အိမ္မျပန္ႏိုင္ဘဲ ထမင္းဗူးေလးေတြ ေဘးခ်ၿပီး ေငးၾကတာ
မိုးခ်ဳပ္တဲ႔အထိပါပဲ။

ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္းမွာ ကဗ်ာဆရာ႔အိမ္ ဆိုၿပီး အိမ္ပုံစံေလး ပါလာေတာ႔ လူေတြက
ပိုစိတ္၀င္စားၾကတယ္။ အေဖကလဲ အိမ္က အခၽြန္ေလးမို႔ “ကဗ်ာေတြ တိမ္အေရာက္ ေရးေရာ႔ဟဲ႔
လို႔၊ ဆရာေရႊ အိမ္ေဆာက္ေပးခဲ႔တယ္” လို႔ ကဗ်ာစပ္ေသးတယ္။
လူေတြကေတာ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေခၚၾကတာပဲ။ သူတို႔အိမ္ေတြကို လမ္းညႊန္ရင္လဲ ကိုယ္တို႔အိမ္ကို

ဆြဲဆြဲထည္႔တယ္။ “အိမ္အခၽြန္ေလးေလ သိတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒီအိမ္ေလးကို ေက်ာ္သြားရင္
ငါတို႔အိမ္ကို ေရာက္ၿပီ” ဆိုတာမ်ိဳး။ “ဟို တံတားေလးနဲ႔ အိမ္ကေလးဟာေလ” (တံတားေလးနဲ႔
အိမ္ဆိုတာေတာ႔ သိပ္မမိုက္ဘူးေပါ႔။ ကိုယ္တို႔က တံတားေလးမွာ ေနသလို ျဖစ္ေနတာကိုး)။
တခါကေတာ႔ ေၾကးနန္းရုိက္တာမ်ား “ကဗ်ာဆရာတင္မိုး၊ ဂ်ပန္အိမ္ကေလး၊ မင္းႀကီးလမ္း၊
အင္းစိန္” တဲ႔။ အဲဒါလဲ ကိုယ္တို႔ဆီ ေရာက္တာပဲ။
အဲဒီအိမ္ေလးမွာ ကိုယ္တို႔ မိသားစု စုံစုံညီညီနဲ႔ ေနခဲ႔၊ ေပ်ာ္ခဲ႔ၾကတာ..။ ညေနခင္း မိသားစု

ထမင္း၀ိုင္းေတြက အရမ္းလြမ္းစရာေကာင္းတဲ႔ အတိတ္ေတြ ျဖစ္သြားၿပီ။ မိုးတြင္းမွာ
ေခ်ာင္းေရစီးသံေလးကို နားေထာင္ရင္း “ကသြြယ္ေခ်ာင္းငဲ႔၊ ငယ္ေပါင္းတမွ်၊ ခ်စ္ခဲ႔ၿပီ” လို႔
ကဗ်ာစပ္တဲ႔ အေဖလဲ အိမ္ေလးဆီ ျပန္မလာႏိုင္ေတာ႔။ စြယ္ေတာ္ပင္ေလးေတြ၊
ေဆာင္ေတာ္ကူးပင္ေလးေတြ၊ စံပယ္ပင္ေလးေတြ စိုက္တတ္တဲ႔ အေမလဲ မရွိေတာ႔။ ကိုယ္တို႔
ညီအမေတြလဲ ရုန္းရ၊ ကန္ရ တို႔ဘ၀လဲ တစစီ တကြဲစီပါတကား လို႔ ဆိုရမလို..။
အခုေတာ႔ အဲဒီအိမ္ကေလးမွာ ကိုယ္႔အမအႀကီးဆုံး မစံ ေနေနတယ္။ ဘ၀ဒဏ္ကို

ကိုယ္တို႔နဲ႔အတူ အိမ္ေလးလဲ အတူခံခဲ႔၊ ရင္ဆိုင္ခဲ႔တယ္။ ဒီအိမ္ေလးကေနပဲ လုံျခံဳေႏြးေထြးမွဳေတြ၊
ေအးခ်မ္းတဲ႔ ေမတၱာေတြ၊ ရင္ဆိုင္ရဲတဲ႔ သတၱိေတြကို ကိုယ္တို႔ ႏွလုံးသားေတြထဲ
ထည္႔ေပးခဲ႔တာပါ။
အိမ္ျပန္ခ်င္လိုက္တာ..။
မိုးခ်ိဳသင္း
Saturday, October 18, 2008
ေလယာဥ္ႀကီး နဲ႔ ကိုယ္

တေန႔က မိတ္ေဆြတေယာက္ျပန္တာ ေလဆိပ္လိုက္ပို႔ရင္း ေလယာဥ္စီးရတာေတြ၊
ေလဆိပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ္ေတြ႔ၾကံဳရတာေတြ ေရးခ်င္စိတ္ ေပၚလာတယ္။
ကိုယ္က ေလဆိပ္ေတြ ေရာက္တိုင္း၊ လိုက္ပို႔၊ လာႀကိဳရတိုင္း ေပ်ာ္ၿပီး ခရီးထြက္ခ်င္စိတ္

အျမဲျဖစ္တယ္။ လူေတြ ဥဒဟုိ သြားေနတာ အားက်ၿပီး ကိုယ္လဲ ခရီး ထြက္ပစ္လိုက္ခ်င္တာ။
ဘူတာရုံက်ေတာ႔ ၀မ္းနည္းတာ။ ကိုယ္သာ ရထားႀကီးနဲ႔ လိုက္မသြားရဘူးဆိုရင္ ဘယ္ေတာ႔မွ
ဘူတာရုံကို လိုက္မပို႔ခ်င္ဘူး။ ဘာမွန္းမသိ ၀မ္းနည္းတတ္လို႔။ ေလဆိပ္နဲ႔ ဘူတာမွာ

ခြဲခြာရျခင္းေတာင္ ခံစားမွဳက မတူဘူး။
ေလယာဥ္ေတြကို ျမင္ဖူးတာ ငယ္ငယ္က တိုင္းမ္တို႔ နယူးစ္၀ိခ္ မဂၢဇင္းေတြထဲက

ေၾကာ္ျငာေတြမွာပါ။ ေလယာဥ္မယ္ေလးေတြက လွလိုက္တာ။ အမ်ားအားျဖင္႔
ထိုင္းေလေၾကာင္းလိုင္း ေၾကာ္ျငာေတြ ထင္ပါရဲ႔။ တခါတေလ ႏိုင္ငံေပါင္းစုံက အ၀တ္အစားေတြ
၀တ္ၿပီး ေလယာဥ္မယ္ေလးေတြ တန္းစီၿပီးေနရင္ ကိုယ္တို႔မွာ ဘယ္တေယာက္ကို အလွဆုံးလဲ
အႀကိဳက္ဆုံးလဲဆိုၿပီး ေရြးရတာ အေမာ။
ပထမဆုံး ေလယာဥ္စီးေတာ႔ စင္ကာပူကိုေပါ႔။ စီးရတာ ေၾကာက္ေတာ႔ ေၾကာက္တယ္။ အဲဒီေတာ႔

ေလယာဥ္ တက္တဲ႔အခ်ိန္နဲ႔ ဆင္းတဲ႔အခ်ိန္ လက္ရန္းကို ကုပ္ၿပီး ကိုင္ထားရတာေပါ႔။
ကိုယ္႔တူေလးကို တခါက ၾကြားၿပီး အံတီခ်ိဳက တိုက္ေလယာဥ္ေမာင္းမွာ လို႔ ေျပာဖူးတာ
သြားသတိရမိတယ္။ ဘယ္လို စိတ္ရူးေပါက္ၿပီး ေျပာမိပါလိမ္႔လို႔ အဲဒီလို ေလယာဥ္အတက္
အဆင္းေတြမွာ ေနာင္တ ရတတ္ပါတယ္။ အခုလို ျငိမ္႔ျငိမ္႔ေလး တက္ေန၊ ဆင္းေနတာေတာင္
ဘုရားတ ေနရတာ မဟုတ္လား။ တိုက္ေလယာဥ္ဆို အသဲေတြ အူေတြ ေျဗာင္းဆန္ကုန္မွာေပါ႔။
ေလထဲေရာက္သြားရင္ေတာ႔ ေအးေဆးပါ။ ေလယာဥ္ထဲမွာေပးတဲ႔ သတင္းစာဖတ္၊ ေစ်း၀ယ္

လမ္းညႊန္ ေၾကာ္ျငာေလးေတြေလွ်ာက္္ၾကည္႔ ၿပီးရင္ ျပဴတင္းေပါက္ကေန တိမ္ေတြနဲ႔ လွေနတဲ႔
ေကာင္းကင္အျပာႀကီးကို တေမ႔တေမာ ေငးေတာ႔တာပါပဲ။ ၿပီးေတာ႔ လာေကၽြးသမွ်စား၊
တိုက္သမွ် ေသာက္ေပါ႔။ တခါမွ မျငင္းဖူးဘူး ထင္တာပဲ။ စားသမွ်လဲ အကုန္ေကာင္းတယ္
ထင္တာပဲ။ အဲဒါ အာရွတြင္း သြားတဲ႔ ေလယာဥ္ေတြ စီးလို႔ပါ။
အေမရိကန္ ျပည္တြင္းသြား ေလယာဥ္ေတြကေတာ႔ ေလေၾကာင္းလိိုင္းေတြ မ်ားသေလာက္

ကိုယ္စီးသမွ်ေတာ႔ service မေကာင္းဘူး။ ေလယာဥ္မယ္ေလးေတြကလဲ ငယ္ငယ္လွလွ
ေလးေတြ သိပ္မေတြ႔ရသလိုပဲ။ အသက္ႀကီးႀကီး ႏွဳတ္ခမ္းနီရဲရဲႀကီးေတြ ဆိုးထားၿပီး မုန္႔လဲ
မေကၽြးဘူး။ အမ်ားဆုံးေကၽြးမွ မုန္႔က်ိဳးလိမ္ တခုေလာက္ ပစ္ေပးလိုက္တာပါပဲ။ သူတို႔ဆီမွာ
ခရီးသြားတဲ႔သူက မ်ားလြန္းေတာ႔ ထူးၿပီး ခရီးသည္ကို ေခ်ာ႔ေနစရာ မလိုဘူးလို႔မ်ား ထင္သလား
မသိ။
နယူးေယာက္ခ္သြားတုန္းကလဲ ေလယာဥ္လက္မွတ္ ၀ယ္မယ္ဆိုေတာ႔ ဆင္းမဲ႔ ေလဆိပ္က

လဂြားဒီးယား တဲ႔။ ဘယ္႔ႏွယ္ နံမည္ႀကီးပါလိမ္႔ဆိုၿပီး ကိုယ္က အဲဒီေလဆိပ္ကို မဆင္းဘူး။ နံမည္
မလွလို႔။ JFK ဂၽြန္ အက္ဖ္ ကေနဒီ ေလဆိပ္ကို ဆင္းတဲ႔လက္မွတ္ပဲ ေရြး၀ယ္တယ္။
အဲဒီေလဆိပ္က ျမိဳ႔နဲ႔ လွမ္းတာမို႔ မိတ္ေဆြေတြ အေ၀းႀကီး လာႀကိဳရတယ္။ လုပ္လိုက္ရင္
တလြဲပဲ။
ေနာက္ထပ္ ေလဆိပ္အေတြအၾကံဳတခုက အယ္လ္ေအမွာပါပဲ။ အဲဒီတုန္းက ကိုယ္က ဗိုက္ခြဲၿပီး

ေအာ္ပေရးရွင္း လုပ္ထားလို႔ အိမ္မွာ bed rest နားေနရတဲ႔ ကာလ။ ဆန္ဖရန္စစ္စကိုက မိုးမခ
စကား၀ိုင္းအတြက္ အေဖ သြားေတာ႔ ဟိုမွာ အေဖ ေနမေကာင္းျဖစ္လို႔ ေဆးခန္းသြားျပရမယ္ တဲ႔။
မိုးမခက ကိုေမာင္ရစ္က ဖုန္းဆက္လာတယ္။ ဒါနဲ႔ ဖုန္းခ်ခ်ခ်င္း ထူပူၿပီး ေလယာဥ္နဲ႔

လိုက္သြားမယ္ဆိုၿပီး ထြက္ခဲ႔ၾကတယ္။
ေလယာဥ္လက္မွတ္ကို အနီးဆုံးအခ်ိန္ ခ်က္ခ်င္း၀ယ္ၿပီး အိမ္က ခ်က္ခ်င္းထြက္ရတာမို႔

ေလယာဥ္ မမီမွာစိုးလို႔ ေလဆိပ္မွာ ကိုယ္႔အမ်ိဳးသားက ေရွ႔က ေျပးသြားတယ္။ ကိုယ္က
ဗိုက္ခြဲထားလို႔ ေျဖးေျဖးပဲ ေနာက္က လိုက္ရတယ္။ ခါးမွာလဲ ခါးပတ္ျပားႀကီး ပတ္ထားရၿပီး အက်ီ
ၤနဲ႔ ဖုံးထားရတာ။ security စစ္တဲ႔ ေနရာလဲ ေရာက္ေရာ ကိုယ္႔ကိုေတြ႔တာနဲ႔ လုံျခံဳေရး
၀န္ထမ္းေတြ အကုန္ပ်ာကုန္တာ။ သူတို႔က ပုံမွန္မဟုတ္တာ ခ်က္ခ်င္းသိတယ္။
VIP မို႔လို႔ မဟုတ္ဘူး။ Suicide Bomber ထင္လို႔ေလ။ ကိုယ္႔ကို မလွဳပ္နဲ႔၊ ေရွ႔မတိုးနဲ႔ တဲ႔။ ခါးမွာ
ထိုးထားတဲ႔ ေသနတ္ေပၚကို လက္ေတြတင္ရင္း ေျပာတယ္။ အားလုံးက ကိုယ္႔ကို ၾကည္႔လို႔။
ကိုယ္ကလဲ ေလယာဥ္ မမီလိုက္မွာစိုးလို႔ ေရွ႔ကို ေျဖးေျဖးခ်င္း တိုးမလို႔။ တေယာက္က
ခပ္က်ယ္က်ယ္ ေအာ္တယ္။ မင္းအက်ီ ၤေအာက္မွာ ဘာလဲ တဲ႔။ တခုခု ရွိတယ္ တဲ႔။ (ဗုံးေတြ
ခ်ိတ္ထားတာေဟ႔ လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ေတာ႔ ပြဲၿပီးၿပီ။ ဒီဘေလာ႔ဂ္ေတာင္ လုပ္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။)
အဲဒီေတာ႔ ကိုယ္ကလဲ ျပန္ေျပာရတယ္။ ငါအခုမွ ေဆးရုံက ဆင္းတာ ရက္ပိုင္းပဲ ရွိပါေသးတယ္

လို႔။ ေအာ္ပေရးရွင္း လုပ္ထားရလို႔ ခါးပတ္ပတ္ထားရတာပါ လို႔။ အခု ငါ႔အေဖ ေနမေကာင္းလို႔
သြားေတြ႔မွာ လို႔။ သူတို႔က ေၾကာက္ေတာ႔ ခပ္လွမ္းလွမ္းက ေအာ္ေမးတာမို႔ ကိုယ္ကလဲ
ေအာ္ေျပာရတာ။ အဲဒီေတာ႔ သူတို႔က အေဖ႔ကို စိတ္ပူလို႔ ငိုခ်င္သလို ျဖစ္ေနတဲ႔
ကုိယ္႔ပုံကိုၾကည္႔ၿပီး ယုံသြားလား မသိဘူး။
အခန္းတခန္းထဲေခၚသြားၿပီး အမ်ိဳးသမီး ေအာ္ဖစ္ဆာ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ တကုိယ္လုံး

စစ္ေဆးေတာ႔တာပဲ။ ၿပီးမွ မွန္ကန္ေတာ႔မွ “ငါတို႔ တြန္းလွည္းနဲ႔ လိုက္ပို႔ေပးရမလား” ဘာညာ
ေမးတာ။ အေဖာ္ေရာ မပါဘူးလား တဲ႔။ ဒီလိုအခ်ိန္ ခရီးမသြားသင္႔ဘူးလဲ ေျပာေသးတယ္။
ကိုယ္ကလဲ အမ်ိဳးသားပါပါတယ္။ သူလဲ စိတ္ပူလို႔ ေရွ႔က ေျပးၿပီလို႔ ေျပာလိုက္ရတယ္။
ျဖစ္လိုက္ရင္ အရာရာနဲ႔ အေၾကာင္းေၾကာင္းပဲေလ။
ပထမဆုံး အေမရိကားကို လာတုန္းကေတာ႔ ေလယာဥ္ကို ၁၆နာရီေက်ာ္ၾကာေအာင္ စီးရတာ။

အၾကာႀကီးစီးရတာ အဲဒီအႀကိမ္ ပထမဆုံးဆိုေတာ႔ ေလယာဥ္ႀကီးက အႀကီးႀကီးမို႔
သေဘာက်လိုက္တာ။ လူတေယာက္ကို ကိုယ္႔ေရွ႔မွာ တီဗီ တလုံးနဲ႔။ ရုပ္ရွင္ေပါင္း ၅၀ေက်ာ္
ေရြးၿပီး ၾကည္႔လို႔ရတယ္။ ဂိမ္းေတြေဆာ႔၊ စတိတ္ရွိဳးေတြ ၾကည္႔သြားလဲ ရတယ္။
ခက္တာက ထိုင္ခုံမွာ ခလုတ္ေတြ စုံေနတာပါ။ ကိုယ္ကလဲ ေလာကဓာတ္ပညာေတြကို လန္႔တဲ႔

အခံကလဲ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ရုပ္ရွင္ကလဲ အရမ္းႀကိဳက္ေတာ႔ ၾကည္႔လဲ ၾကည္႔ခ်င္တယ္။ ဒါနဲ႔
တခုၾကည္႔ခ်င္တိုင္း ေဘးနားက ကိုယ္႔အမ်ိဳးသားကို လုပ္ေပးပါအုံး၊ ခ်ယ္နယ္ ေျပာင္းေပးပါအုံး
ေျပာရတယ္။
ေနာက္ေတာ႔ သူလဲ အိပ္ေရာ ကိုယ္လဲ မႏွိဳးခ်င္တာနဲ႔ ကိုယ္႔ဖာသာကိုယ္ စမ္းသပ္မယ္

ဆိုၿပီးစိတ္ထဲက ျဖစ္လာတယ္။ ဒါနဲ႔ ဟိုခလုတ္ေလး ႏွိပ္ၾကည္႔လိုက္၊ တီဗီက ဖလပ္ဆို

ပိတ္သြားလိုက္၊ ခ်ယ္နယ္ေျပာင္းမယ္ဆိုၿပီး ခလုတ္တခု ႏွိပ္လိုက္ ေျခနင္းခုံက ျဗဳန္းဆို
ေျမာက္တက္လာလိုက္နဲ႔..။
ေတာ္ပါၿပီေလ မစမ္းေတာ႔ပါဘူးဆိုၿပီး ဇိမ္နဲ႔ၾကည္႔မယ္ လုပ္ျပန္ေတာ႔ တံေတာင္နဲ႔ ရီမုဒ္ကို ဖိမိၿပီး

တခုၿပီးတခု ေျပာင္းကုန္လို႔ ဟိုက္ ေသာက္ပလုတ္တုပ္ ျဖစ္ရေသး။ ေနာက္ေတာ႔
ကိုယ္႔ဖာသာကိုယ္ အတင္းႀကိဳးစားၿပီး ဒါက ဒါကို ႏွိပ္တာ၊ ဟိုဟာက ဟုိဟာကို ႏွိပ္တာနဲ႔
တတြတ္တြတ္ ရြတ္ၿပီး သိသလိုလို ရွိၿပီဆိုေတာ႔ ေလယာဥ္က အယ္လ္ေအျမိဳ႔ေပၚမွာ ဆင္းဖို႔
၀ဲေနၿပီ။ ကိုယ္က လုပ္တတ္တုန္းေလး ခဏ စမ္းၾကည္႔ခ်င္လို႔ပါဆိုၿပီး ေနခဲ႔လိုက္ခ်င္ေသးတာ။
အဲဒီခရီးမွာပဲ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အိမ္သာကိုသြားေတာ႔ တံခါးလက္ကိုင္ကို ကိုင္လိုက္တာနဲ႔

ဓာတ္လိုက္တာပါ။ ဘယ္႔ႏွယ္ဟာႀကီးပါလိမ္႔ လို႔ စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတုန္း၊ ဟုတ္မွ ဟုတ္ရဲ႔လား
လို႔လဲ ထင္မိေသးတယ္။ အမွန္ပဲ။ အေမရိကားအလာ ေလယာဥ္ေပၚမွာကတည္းက စ လိုက္တာ
သတၳဳပစၥည္းေတြနဲ႔ ဓာတ္လိုက္တာ အခုထိပဲ။
ကိုယ္႔ကုိယ္မွာ မတရား ဓာတ္ေတြ စီးေနၿပီထင္တယ္ လို႔ စိတ္ေတာ႔ ပူမိသား။ ေနာက္မွ

သူမ်ားေတြလဲ ဓာတ္ေတြ လိုက္ၾကတာ ေမးၾကည္႔လို႔ သိရတယ္။ လူတိုင္းေတာ႔ မဟုတ္ဘူး။
တခ်ိဳ႔ေပါ႔။ ကိုယ္လဲ တဖ်ပ္ဖ်ပ္နဲ႔ ဓာတ္လိုက္တာမ်ား တခါတေလ မီးေတာင္ပြင္႔တယ္။ လာမထိနဲ႔
မီးပြင္႔သြားမယ္ ဆိုတာ ကိုယ္က တကယ္ႀကီး ေျပာတာ..။
တခါကေတာ႔ Mall ထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနတုန္း ေဘးနားက မွန္မွာ ကိုယ္႔ပုံကို ၾကည္႔မိေတာ႔

ဆံပင္ေတြ အကုန္လုံး ေထာင္လို႔။ ကာတြန္းကားထဲက ဆံပင္ေတြေထာင္ေနတဲ႔
ရုပ္ေျပာင္ပုံလိုမ်ိဳးပဲ။ သူကလဲ အံ႔ၾသလို႔။ အဲဒီေန႔က သိုးေမႊးအက်ီ ၤ ေခါင္းစြပ္၀တ္ထားတယ္။
သတိထားမိတာ သိုးေမႊးအက်ီ ၤ၀တ္ရင္ ပိုျဖစ္သလိုပဲ။ လွ်ပ္ကူးျမန္လို႔ ထင္ပါရဲ႔။
အခုေတာ႔ ကိုယ္က သံေတြ၊ သတၳဳေတြဆို ဘာမွ မကုိင္ရဲေတာ႔တာမို႔ အခန္႔ႀကီးစားလိုေတာင္

ျဖစ္ေနတယ္။ ဥပမာ စတိုးဆိုင္ထဲ ၀င္မယ္ဆိုရင္ ခပ္တည္တည္နဲ႔ ေလွ်ာက္လာ၊
တန္း၀င္သြားရုံပဲ။ တံခါးလက္ကိုင္က သံမို႔ မကိုင္ရဲလို႔ သူက တံခါးဖြင္႔ေပးထားတယ္ေလ။
စတိုင္ေပါ႔။ ကုသိုလ္ကံမ်ား ေျပာပါတယ္။ သူကလဲ ကားတံခါး၊ ဆိုင္တံခါး ဖြင္႔ဖြင္႔ေပးရတာ Lady
first မို႔ ဦးစားပဲ ေပးေနရသလိုလို။ တကယ္က ဓာတ္လိုက္မွာ ေၾကာက္လြန္းလို႔ ကိုယ္႔အေၾကာင္း
ကိုယ္တို႔ပဲ သိတယ္ေလ။
အဲဒါ ေလယာဥ္ေပၚကတည္းက စ တဲ႔ဇာတ္လမ္း။ ခုထိ မဆုံးေသးဘူး။

Wednesday, October 29, 2008
ေဆး
ဘေလာ႔ဂ္ကို ပစ္ထားတာလဲ ၾကာၿပီ။
ဘေလာ႔ဂ္မွာ ၃ရက္ေလာက္ ခြင္႔ယူမည္ဆိုၿပီး သတင္းစကားမွာ ေရးၿပီးတင္ထားတာလဲ
စိတ္ထဲမွာေတာ႔ ၃ ေနာက္က သုညတလုံးေလာက္ တိုးလိုက္ရမလား စဥ္းစားေနတာ။ သုည
ႏွစ္လုံးေလာက္ဆိုရင္ေတာ႔ ေအးေဆးပဲ။
လူကလဲ ေနလို႔ကို မေကာင္းဘူး။ အဖ်ားက တေငြ႔ေငြ႔။ ဆီးခ်ိဳေတြကလဲ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းလိုပဲ။

ဘယ္လိုခ်ခ် မက်ဘူးဆိုတဲ႔အထဲကပဲ။ ဒါေပမဲ႔ ကိုယ္႔မွာ ဂရုစိုက္ မခံရရွာပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ
ဆိုေတာ႔ ကိုယ္က ျဖစ္လာရင္ ကိုယ္႔ဖာသာကိုယ္ ပိုပိုသာသာ သနားၿပီး ၀မ္းနည္းပစ္လိုက္
တတ္လို႔ပါ။ အဲဒီေတာ႔ ေဘးက သနားမဲ႔လူေတာင္ ကိုယ္ျဖစ္ေနတာကို ၾကည္႔ၿပီး
သူတို႔သနားတာေတြ ရပ္ပစ္ခ်င္စိတ္ေပါက္သြားတယ္ေလ။
အေဖကေတာ႔ ကိုယ္႔ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ ခဏခဏ ျပိဳက်သူပဲ။ အေဖရွိတုန္းကဆိုရင္ ကိုယ္က

ေနမေကာင္းျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ေခြေနတာ။ အဲဒီအခါ အေဖက သူ႔လက္တုတ္တုတ္ႀကီးေတြနဲ႔
ကိုယ္႔နဖူးကို လာစမ္းၿပီး သက္သာလား သမီး လို႔ အင္မတန္ပူပန္တဲ႔ အသံနဲ႔ ေမးတတ္တယ္။
ဒါဆို ကိုယ္က အေဖ႔ကို မၾကည္႔ဘဲ အသံတိုးတိုး နဲ႔ “အေဖ၊ ခ်ိဳသင္းေတာ႔ ဒီေတာင္
မေက်ာ္ႏိုင္ေတာ႔ဘူး ထင္တယ္” လို႔ ေျပာလိုက္တာ။
အေဖ႔အဖို႔မွာေတာ႔ ဟာ ကနဲေပါ႔။ ရင္ကို တိုက္ရုိက္မွန္သြားတာ။ ငါ႔အသည္းႏွလုံး ေၾကျပဳန္း..

ဘာညာ စိတ္ထဲက ကဗ်ာစပ္ခ်င္စပ္ေနမွာ။ ကဗ်ာဆရာမို႔ စိတ္က ႏုႏုေလးပါဆိုမွ သမီးက
ဒီေတာင္ မေက်ာ္ႏိုင္ေတာ႔ဘူးဆိုေတာ႔ တကယ္ပ်ာသြားတယ္။ အေဖ ဘာလုပ္ေပးရမလဲ၊
ေဆးခန္းသြားမလားေတြ ျဖစ္သြားတယ္။
ၿပီးေတာ႔ လာ လာ သမီး၊ အခန္းထဲမွာ ေနမေနနဲ႔၊ အခန္းျပင္ကိုထြက္၊ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွား

ေလးဘာေလးလုပ္ေတာ႔ ေခၽြးေတြထြက္သြားမယ္၊ ဧည္႔ခန္းမွာ ထိုင္၊ အေဖ စႏၵယားတီး
ျပမယ္တဲ႔။ ဒါနဲ႔ ေအာင္ျခင္းရွစ္ပါးကို ေအာ္ဂင္ေလးနဲ႔ တီးေတာ႔တာပါပဲ။ ေဆးလဲ မတိုက္တတ္၊
ေအာင္ျခင္းရွစ္ပါး နားေထာင္လိုက္ရင္ သမီးေရာဂါေတြ ေပ်ာက္ကုန္မယ္ ထင္ေနတယ္။
ကိုယ္႔မွာလဲ အိပ္ယာထဲ လွဲမေနႏိုင္၊ တီးလုံးကို နားေထာင္ေနရတယ္။ ေတာင္မေက်ာ္ႏိုင္တာ

မွားၿပီလို႔ေတာ႔ ထင္မိသား။ ဒါေပမဲ႔ အေဖ႔ေမတၱာကို ခံစားရတာမို႔ ပိုေတာင္ မ်က္ရည္၀ဲမိတယ္။
အေဖကလဲ ေပ်ာက္ေစခ်င္ေဇာနဲ႔ ကိုယ္႔ကို ျပဳံးၿပီးၾကည္႔လိုက္၊ သီခ်င္းကို ေက်ာ႔ေက်ာ႔ၿပီး
တီးလိုက္ေသးတယ္။ ဒါက အေဖ႔ေဆး ေလ။

“သမီးခ်ိဳကေလး
ဆီးခ်ိဳ ေ၀းပါေစ။
အစားသန္သန္နဲ႔
တအားျမန္တဲ႔ သမီးကေလး
ေသြးတိုးနဲ႔လဲ ေ၀းပါေစ”
အဲဒီလိုလဲ စပ္လိုက္ေသးတာပါ။ ကိုယ္႔မလဲ ကိုယ္အစားသန္တာ ကဗ်ာေတြျဖစ္ကုန္ေပါ႔ ဆိုၿပီး

အဲဒီကဗ်ာကို သူမ်ားမျမင္ေအာင္ ဖြက္ထားလိုက္ရပါတယ္။
အမေတြက်ေတာ႔ တမ်ိဳးပူတာပါ။ အႀကီးဆုံးျဖစ္တဲ႔ မစံကိုေတာ႔ ကိုယ္က ေနမေကာင္းျဖစ္ရင္

အီးေမးလ္ထဲမွာ “ငါလဲ အခုတေလာ ေနမေကာင္းဘူး၊ ဘာမွကို စိတ္သြားတိုင္း ကိုယ္မပါဘူး။
ဘုရားကိုပဲ အပ္လိုက္ပါၿပီ။ ကံစီမံရာပါပဲ” လို႔ ေရးလိုက္တာ။ အဲဒါဆိုရင္ မစံက ခ်က္ခ်င္း
စာျပန္လာတယ္။
“မိခ်ိဳ၊ နင္ ေဆး မွန္မွန္ မေသာက္ဘူးလား၊ အစားသိပ္ေသာင္းက်န္းေနသလား။

က်န္းမာေရးေတာ႔ ဂရုစိုက္မွေပါ႔၊ အေ၀းမွာဆိုေတာ႔ ငါတို႔ကလဲ မလာႏိုင္၊ မျပဳစုႏိုင္” စသျဖင္႔ေပါ႔။
အႀကီးပီပီ အကုန္ပူပန္ၿပီး အရွည္ႀကီး ေရးေတာ႔တာပါ။ အဲဒါကို ကိုယ္က ျပံဳးၿပီး ဖတ္ေနတာ။
အမအလတ္ မေအးက်ေတာ႔ တမ်ိဳးပါ။ “မေအးေရ ငါေနမေကာင္းဘူးေဟ႔” လို႔ တခြန္းပဲ

ေျပာလိုက္၊ ပြဲၿပီးၿပီ။ သူက သဲသဲ မို႔ ငိုသံပါႀကီး တန္းျဖစ္သြားတာပါ။ “အမေလး မိခ်ိဳေလးရယ္၊
ျဖစ္မွ ျဖစ္ရေလ။ ငါဘာလုပ္ေပးရမလဲဟင္။ လုပ္ၾကပါအုံး၊ မိခ်ိဳ ေနမေကာင္းဘူး” တဲ႔။ ဒါနဲ႔
ကိုယ္လဲ ေသမ်ား ေသေတာ႔မွာလားလို႔ ကိုယ္႔ဖာသာကိုယ္ေတာင္ ေတြးပူသြားတယ္။
ေနစမ္းပါအုံး၊ ငါဘာမွ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ေနေကာင္းပါတယ္ဟ လို႔ မနည္း ျပန္ေျပာရတယ္ေလ။

အဲဒါနဲ႔ ေနေကာင္းပါေစ ဘာညာနဲ႔ ဆုေတြ အရွည္ႀကီးေပးတာ အဖြားႀကီးတေယာက္လိုပဲ။ မနည္း
သည္းခံ နားေထာင္ရတာပါ။ “နင္ဘာမွ မပူနဲ႔ သိလား။ နင္ေနမေကာင္းရင္ ငါတို႔ျပဳစုမွာေပါ႔” လို႔
ေျပာလို႔ အသက္ႀကီးလို႔ ငါေနမေကာင္းျဖစ္ရင္ ငါေတာင္ အိုေနၿပီမို႔ နင္က ငါ႔ထက္
ပိုအိုေနၿပီေပါ႔ဟ လို႔ ေျပာရတယ္။ အဲဒီေတာ႔လဲ ေအး ဟုတ္တာပဲ တဲ႔။
အမ အငယ္ မႏွင္းကေတာ႔ ဆရာ၀န္ပီပီ ေနမေကာင္းဘူးလို႔ ၾကားတာနဲ႔

ကိုယ္စားေသာက္တာေတြ အကုန္စစ္ပါေတာ႔တယ္။ ဟုိေန႔က ဘာစားလဲ၊ မေန႔က ဘာစားလဲ။
အျပင္မွာစားသလား၊ ခ်က္စားသလား။ ေအး၊ အဲဒါေတြ စားတာကိုး။ အသီးအရြက္
မ်ားမ်ားစားရမယ္။ နင္က အသားခ်ည္း စားတာကိုး။ အဲဒီေတာ႔ ဆရာ၀န္ကို သြားျပၿပီးပလား တဲ႔။
ေျဖေပေတာ႔ ေမးခြန္းေတြ တသီႀကီး။
ကိုယ္႔အမ်ိဳးသားကေတာ႔ ကိုယ္ေနမေကာင္းျဖစ္တယ္ဆိုရင္ တကယ္ဟုတ္သလား၊

မဟုတ္သလား အရင္ေသခ်ာ အကဲခတ္ စူးစမ္းလိုက္တယ္။ အေတြ႔အၾကံဳကလဲ
မ်ားေနၿပီဆိုေတာ႔..။ “မွန္း..ကိုယ္ကလဲ ပူလိုက္တာ မီးခဲလိုပါပဲလား၊ ေသြးေတြတိုးတာလဲ

မီးရထား ခုတ္ေနသလိုပဲ” အဲဒီလို ကိုယ္႔ထက္ ဦးေအာင္ ေျပာလိုက္တယ္။ ဂြတိုက္တယ္
ေခၚရမွာေပါ႔။
ဒီေတာင္ မေက်ာ္ႏိုင္ေတာ႔ဘူး ဆိုတာလဲ ခဏခဏ ေျပာေနက်ဆိုေတာ႔ ေအး၊ ေအး တဲ႔။

ေတာင္မေက်ာ္ဘဲ ေတာင္ေအာက္မွာပဲ ေအးေအးေဆးေဆး ေပ်ာ္ပြဲစားမဲ႔ အေပါက္ပါ။
ကိုယ္ကလဲ က်ား က်ား ခဏခဏ လုပ္ေလေတာ႔ တကယ္႔က်ားလာရင္ေတာင္ ေၾကာင္ကေလး
ထင္ၿပီး မီ မီ ေခၚမဲ႔သူပဲ။ ဒါနဲ႔ ကိုယ္လဲ လက္လြန္သြားၿပီဆိုတာ သိလိုက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔
ကိုယ္တကယ္ ေနမေကာင္းရင္ေတာ႔ အခု တကယ္ျဖစ္ေနတာေနာ္ လို႔ ျဖည္႔ ျဖည္႔
ေျပာရေသးတာ။
ေဆးေတြကေတာ႔ အမ်ားႀကီး ေသာက္ရ ထိုးရတာ ေန႔တိုင္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ႔

ဒီေမတၱာေဆးေတြေလာက္ေတာ႔ ဘယ္ေဆးမွ အစြမ္းမထက္ဘူး ထင္တာပဲ။ ပုံမွန္ေဆးေတြနဲ႔
မသက္သာရင္ ေမတၱာေဆးေတာ႔ ကူရေသးတာပဲေလ။
Sunday, November 2, 2008
စုံေထာက္ႀကီး ျဖစ္ခ်င္တယ္
ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ႔ လူႀကီးေတြက သမီးႀကီးလာရင္ ဘာလုပ္မလဲ လို႔ အေဖနဲ႔ အေမတို႔က
အျမဲေမးခဲ႔ဖူးတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္ကလဲ ကေလးဆိုေတာ႔ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေတြ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာေတြ

ေျပာလိုက္တာပဲ။ အေျဖေတြက တခါနဲ႔ တခါလဲ မတူျပန္ဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ကိုယ္႔စိတ္ကူးထဲမွာေတာ႔
ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ႔တာပဲေလ။ အခုအခ်ိန္မွာ ျပန္ေတြးေတာ႔ အဲဒါေတြနဲ႔
ေတာ္ေတာ္အလွမ္းေ၀းတဲ႔ ေနရာမွာ..။
ကိုယ္ အမွတ္မိဆုံးက ငယ္ငယ္က စုံေထာက္ျဖစ္ခ်င္ခဲ႔တာပါ။ စုံေထာက္ေတြက ဥာဏ္ရွိတယ္၊

အကင္းပါးတယ္၊ အမွန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တယ္၊ လူဆိုးေတြက ေၾကာက္ရတယ္
ဆိုတဲ႔အခ်က္ေတြက ကိုယ္႔ကို ဆြဲေဆာင္ခဲ႔တယ္ ထင္ပါရဲ႔။ ကိုယ္က ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း
ဘာသာျပန္တ႔ဲ ဦးစံရွားအမွဳေတြကို စာစဖတ္တတ္တဲ႔ အရြယ္ကတည္းက အထပ္ထပ္ ဖတ္ခဲ႔တာ
အလြတ္ရတဲ႔အထိပဲ။
အဲဒီတုန္းက ကိုယ္႔ဖာသာကိုယ္ ဦးစံရွားလို႔ ထင္ေနၿပီး ကိုယ္႔ကို ထိန္းတဲ႔ အမ မခင္ဆင္႔ကို

ေခၚတာမ်ား ကိုသိန္းေမာင္ တဲ႔။ ကိုယ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ပ်င္းရင္ မခင္ဆင္႔က စာအုပ္ကိုင္ၿပီး ကိုယ္႔ကို
စာေမးတယ္။ “မီးရထား မီးအတိုင္း ဆို ဘာမွဳလဲ” တဲ႔။ အဲဒါဆို ကိုယ္က “ထူးဆန္းေသာ

အိမ္ငွားမွဳ ေပါ႔” လို႔ ေျဖလိုက္တာ။ ဇာတ္လမ္းထဲမွာ ပါတဲ႔ စာေၾကာင္းေတြကို ရြတ္ျပရုံနဲ႔ ကိုယ္က
တမွဳလုံး မွတ္မိသြားၿပီ။ ေက်ာင္းစာသာ အဲဒီေလာက္မွတ္မိရင္ ေတာ္ေတာ္ ဟုတ္မွာ။
ေနာက္ေတာ႔ တီဗီမွာ စုံေထာက္ဇာတ္လမ္းေတြ လာေတာ႔ ပိုေရာဂါသည္း သြားတယ္။ Charlie’s

Angels ဇာတ္လမ္းတြဲေတြလာရင္ ကိုယ္က တီဗီေရွ႔မွာ ေအာက္ေမးျပဳတ္တယ္။
ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုလဲ ဦးစံရွားကေန ဖာရာေဖာဆက္ ျဖစ္သြားတယ္။ ကိုယ္႔စိတ္ကူးေလးနဲ႔ကိုယ္
ျပဳံးေနေတာ႔ ဖာရာေဖာဆက္မဟုတ္ပါဘူး၊ အဖာတရာ ေဖာက္စက္ ပါလို႔ သူငယ္ခ်င္းက စေတာ႔
ေဒါသထြက္လိုက္တာ။ စိတ္ကူးကို ပ်က္ေရာ။
အဲဒီတုန္းက ၉တန္းထင္ပါရဲ႔။ မနက္ေစာေစာႀကီး မခင္ဆင္႔က ကိုယ္႔ကို သထုံလမ္းမွာ လူသတ္မွဳ

ျဖစ္လို႔ တဲ႔၊ သြားၾကည္႔ရေအာင္ ဆိုၿပီးေျပာေတာ႔ ကိုယ္လဲ ဂ်င္းဂ်ာကင္ေလး ေကာက္၀တ္ၿပီး သူနဲ႔
ထြက္ခဲ႔တယ္။ ဦးစံရွားေတာ႔ ကိုသိန္းေမာင္နဲ႔ အမွဳလိုက္ဖို႔ ထြက္လာၿပီေပါ႔။
ဒါနဲ႔ သြားေနက်လမ္းေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမသြားဘူး။ ေျခရာေတြဘာေတြ ေကာက္လို႔။ ညက

မိုးကေလး တဖြဲဖြဲက်ထားေတာ႔ ေျခရာေတာ႔ မပ်က္ေလာက္ေသးဘူး ထင္ရတာပဲ
ကိုသိန္းေမာင္ေရ လို႔ ေျပာလိုက္ေသး။ ကိုယ္႔စိတ္ကူးထဲမွာေတာ႔ အမွဳလိုက္ဖို႔
ထြက္လာခဲ႔တာပါပဲ။ တခါမွလဲ လူသတ္မွဳဆိုတာ အျပင္မွာ မၾကံဳဖူး မၾကားဖူးေတာ႔ ပထမဆုံး
အေတြ႔အၾကံဳလဲ ျဖစ္ေနတယ္။
ကိုယ္တို႔ေနတဲ႔ေနရာနဲ႔ သထုံလမ္းက နီးပါတယ္။ လမ္းထဲ၀င္လိုက္တာနဲ႔ လူအုပ္ႀကီး ကို

တန္းေတြ႔ရတာပါ။ ဟိုက္..ကိုအုန္းေဖတို႔ေတာ႔ ႏြားအုပ္ေမာင္းသြင္းထားတာမွ ေတာ္လိမ္႔အုံးမယ္
ျဖစ္သြားတယ္။ သဲလြန္စေတြ ေပ်ာက္ကုန္မွာကိုး။ လူေတြကလဲ တိုးတိုးႀကိတ္ႀကိတ္ပဲ
၀ိုင္းအုံေနၾကတယ္။ ဦးစံရွားလာလို႔လဲ ဖယ္ေပးရေကာင္းမွန္းလဲ မသိ။
ဒါနဲ႔ ဦးစံရွားလဲ လူအုပ္ၾကားထဲက မနည္းတိုးၿပီး ၾကည္႔လိုက္တာ လူငယ္တေယာက္ ေမွာက္ခုံႀကီး

လဲေနတာ ေတြ႔တာကိုး။ သူက ေျမာင္းထဲမွာ။ ဖိနပ္လဲ မပါ၊ အသက္လုၿပီး ေျပးခဲ႔ရပုံပါပဲ။
ေျမာင္းထဲ ေျခေခ်ာ္က်သြားတုန္း သူ႔ကို လိုက္တဲ႔လူေတြက မိသြားသလား မသိ။ ဓားနဲ႔
အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိုးထားတယ္ တဲ႔။ ေတာ္ေတာ္ရန္ျငိဳးႀကီးပုံပါ။
ကိုယ္လဲ ေက်ာထဲက စိမ္႔လာတာနဲ႔ မ်က္ႏွာလႊဲထားလိုက္ရတယ္။ သတၱိေကာင္းတယ္

ေခၚရမွာေပါ႔။ ျဖစ္တဲ႔ေနရာက သထုံလမ္းက တကၠသိုလ္ေရကူးကန္နဲ႔ ေဘာလုံးကြင္းၾကား
ထဲမွာပါ။ ေျမာင္းေဘးမွာလဲ ျမက္ပင္ေတြ လဲျပိဳေနတယ္။ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ထားပုံပဲ။
ေျခေခ်ာ္က်သြားပုံရတဲ႔ စြတ္ေၾကာင္းႀကီး တခုလဲ ေတြ႔တယ္။ သူ ကၽြတ္က်န္ခဲ႔ပုံရတဲ႔
ဖိနပ္တဖက္လည္း ေဘာလုံးကြင္း ဟိုဖက္ထိပ္မွာ ေတြ႔သတဲ႔။
ဘာေၾကာင္႔ ဒီလိုမ်ား အျဖစ္ဆိုးပါလိမ္႔။ အသက္က ငယ္ငယ္၊ ၂၀ေလာက္ေတာင္ ရွိပါအုံးမလား

ထင္မိတယ္။ သူ႔မိဘေတြေတာ႔ ရင္ကြဲရွာမွာပဲ။ မူးယစ္ေဆး၊ ေလာင္းကစားေတြနဲ႔မ်ား
ပတ္သက္ေနမလား၊ အေပါင္းအသင္းမွားေလသလား။ ဒီအရြယ္ေလးေတြ ရည္းစားလု

ၾကတာမ်ားလား။
သူ႔အေမကေတာ႔ ညက သားျပန္မလာလို႔ ေမွ်ာ္ေနရွာမယ္။ ညက မိုးေတြကလဲ တစိမ္႔စိမ္႔နဲ႔။

ကိုယ္တို႔က မိဘအရိပ္အေငြ႔ေအာက္မွာ ေစာင္ေလးျခံဳ၊ စာအုပ္ေလးဖတ္ေနတုန္း ကိုယ္တို႔နဲ႔
မတိမ္း မယိမ္း လူငယ္ေလးတေယာက္ကေတာ႔ျဖင္႔ အသက္လုၿပီး ေျပးေနရွာတယ္။
သူ႔ေနာက္ကလိုက္တဲ႔လူမွာလဲ ဘယ္လို ေဒါသ ေမာဟေတြနဲ႔မ်ား လူတေယာက္လုံး
သတ္ပစ္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ အဲဒီစိတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေနရတာပါလိမ္႔။
ကိုယ္က လူအုပ္ရဲ႔ေရွ႔ဆုံးမွာ အဲဒီလို ေ၀ဖန္ စပ္စု ေတြးေနမိတုန္း ကိုယ္႔ကို မွဳခင္းလိုက္တဲ႔

ရဲေတြက အတင္းေနာက္ဆုတ္ခိုင္းတယ္။ ဖယ္၊ ဖယ္ အေလာင္းထုတ္မယ္ တဲ႔။ ဒီလူေတြ
ဦးစံရွားမွန္း မသိေသးဘူးထင္တယ္ လို႔ နံေဘးက ကိုသိန္းေမာင္ကို ရယ္ရယ္ေမာေမာ
ေျပာလိုက္မိၿပီး မခင္ဆင္႔နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္သား လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ျပန္ခဲ႔ၾကတယ္။
အဲဒါ ပထမဆုံး ၾကံဳရတဲ႔ ရာဇ၀တ္မွဳ အေတြ႔အၾကံဳပါပဲ။ တရားခံကို ဖမ္းမိသြားသလားလဲ

မေမးျမန္းမိေတာ႔ဘူး။ ဒီလို အျဖစ္အပ်က္ေတြရဲ႔ ေနာက္ေၾကာင္းေတြ၊ ျဖစ္ေပၚေစတဲ႔
စိတ္အေျခခံေတြကိုပဲ ပိုစဥ္းစားမိတယ္။ အဲဒီလို ျငိမ္ျငိမ္သက္သက္ ေတြးေနရတာကိုပဲ
ေက်နပ္လိုက္တယ္ ထင္ပါရဲ႔ေလ။
အခုထိလဲ တီဗီမွာလာတဲ႔ စုံေထာက္ကားေတြ ၾကည္႔တုန္းပါပဲ။ CSI Miami ဆိုရင္

အျမဲၾကည္႔ျဖစ္တာေပါ႔။ ၾကည္႔တုန္းမွာေတာ႔ ဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ႔ ရာဇ၀တ္မွဳေတြ ေျပးမလြတ္တာကို
၀မ္းသာၿပီး စိတ္အာသာေျပ ၾကည္႔ေနမိသလား မေျပာတတ္ဘူး။ အျပင္မွာ လြတ္ေျမာက္ေနတဲ႔
လူဆိုးေတြကို အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနတာကိုး။
အင္း..အဲဒီလူဆိုးေတြကိုေတာ႔ ဘယ္သူမ်ား ဖမ္းပါ႔မယ္လို႔လဲ ေတြးမိေသးတယ္။
Thursday, October 2, 2008
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္
ဒီေန႔ေတာ႔ မိုးေလးကလဲ အုံ႔၊ ညဖက္မွာလဲ မိုးေလးက နည္းနည္းပါးပါး ရြာထားျပန္၊
ေဆာင္းဦးရာသီလဲ ၀င္လာၿပီဆိုေတာ႔ ရာသီဥတုက မွဳန္မွဳန္ မွိဳင္းမွဳိင္းေလး ျဖစ္ေနတယ္။
အဲဒီေတာ႔ လူ႔စိတ္က ဘာရယ္မဟုတ္ဘူး၊ ဟိုေတြး ဒီေတြးနဲ႔ ဟိုကို လြမ္းသလိုလို၊ ဒီကို
လြမ္းသလိုလို ျဖစ္မိတယ္။
လြမ္းတယ္ဆိုတာကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္ ထင္တာပဲ။ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လို႔ လြမ္းသြားတာ၊

၀မ္းပန္းတနည္း လြမ္းမိတာ၊ တခါတေလက်ျပန္ေတာ႔ ေကာင္းေသာ သတိရျခင္းနဲ႔

လြမ္းလိုက္တာ ဆိုၿပီးေတာ႔ေပါ႔။ ဒါေပမဲ႔ ကိုယ္လြမ္းခ်င္လို႔ လြမ္းေနမိတာကို သတိမထားမိ
တတ္တာမ်ိဳးကလဲ ရွိတတ္ေသးတယ္။
ကိုယ္ဘေလာ႔ဂ္ေရးခါစက စာ ျပန္ေရးေတာ႔ အေဖ႔အေၾကာင္းေတြကို ရီစရာေလးေတြ စြက္ၿပီး

ေရးမိတယ္။ အဲဒီေတာ႔ ခင္မင္ရတဲ႔ မိတ္ေဆြေတြက အားေပးၾကတာေပါ႔ေလ။ ရီရတယ္ေနာ္၊
ဖတ္ရတာ စိတ္ေပါ႔ပါးသြားသလိုပဲ ဆက္ေရးပါ စသျဖင္႔ေပါ႔။ အဲဒီေတာ႔ ကိုယ္လဲ စဥ္းစားတယ္။
ကိုယ္လဲ ဟာသေတာ႔ မေရးဖူးလို႔ မေရးတတ္ဘူး၊ ဘာျဖစ္လို႔ သိပ္ရီရတာပဲလို႔ ေျပာတာပါလိမ္႔
ေပါ႔။
အေဖကိုယ္တိုင္က အမ်ားနဲ႔မတူ ရုိးရုိးႀကီးေနတတ္တာမို႔ သူလုပ္သမွ်ေတြက သေဘာက်စရာ၊

ျပံဳးစရာ ျဖစ္ေနတာပါ။ အဲဒါေၾကာင္႔မ်ားလား လို႔ စဥ္းစားေနတုန္း မိတ္ေဆြတေယာက္က
ဖုန္းဆက္လာတယ္။ ခ်ိဳသင္းစာေတြကို ဖတ္ရတာ ခ်ိဳသင္း အေဖ႔ကို ဘယ္ေလာက္ေတာင္
လြမ္းေနမွန္းမသိ-တဲ႔၊ ရီစရာေတြလို႔ ထင္ရေပမဲ႔ တကယ္က အလြမ္းစာေတြ- တဲ႔။ အဲဒီမွာ
ကိုယ္က အေဖ ကိုယ္တို႔ကို ေျပာေျပာဖူးေနတဲ႔ ေကာင္းေသာ သတိရျခင္းနဲ႔ လြမ္းပါ ဆိုတာကို
သြားသတိရမိတာပါပဲ။
ကိုယ္တို႔အေမ ဆုံးခါစက အေဖက အဲဒီစကားကို ခဏခဏ ေျပာတာပါ။ ငယ္ရြယ္ေသးတဲ႔၊

မရင္႔က်က္ေသးတဲ႔ သား သမီးေတြကို ႏွစ္သိမ္႔တာလဲပါ၊ အေဖ ကိုယ္တိုင္လဲ ေျဖယူတာလဲ
ပါမွာပါ။ “မလြမ္းရဘူး မေျပာပါဘူး၊ လြမ္းႏိုင္ပါတယ္ တဲ႔၊ ဒါေပမဲ႔ ေကာင္းေသာ သတိရျခင္းနဲ႔
လြမ္းပါ” တဲ႔။ အဲဒီေတာ႔ ကိုယ္လဲ အက်င္႔ပါၿပီး အေ၀းကလူတေယာက္ကို သတိရၿပီဆိုတာနဲ႔
သူနဲ႔အတူ ေပ်ာ္ခဲ႔တာ၊ သူကိုယ္႔အေပၚမွာ ေကာင္းခဲ႔တာ၊ သူ႔ရဲ႔ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ႔
အျပဳအမူေလးကိုပဲ ေရြးၿပီး သတိရခ်င္မိေတာ႔တာေလ။
အဲဒီလိုနည္းနဲ႔ သတိရခ်င္စရာ အေကာင္းဆုံးကေတာ႔ ကိုယ္႔အမအလတ္ မေအးပါ။ ကိုယ္႔မွာ

အမ ၃ေယာက္ ရွိပါတယ္။ မစံ၊ မေအး၊ မႏွင္း တဲ႔။ မစံကေတာ႔ မိသားစုထဲမွာ အႀကီးပီပီ
အားအကိုးရဆုံး။ သူပဲ အကုန္ စီမံ ခန္႔ခြဲတယ္။ အေဖနဲ႔ အေမကလဲ မစံကို အားအကိုးဆုံးပဲ။ အမ
အငယ္ မႏွင္းကေတာ႔ မိသားစုထဲမွာ အထက္ဆုံး၊ အႏုပညာမွာ အခံစားတတ္ဆုံး။ အေဖ႔စိတ္ကုိ
နားလည္မွဳ အေပးႏိုင္ဆုံးပဲ။
မေအးနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ကေတာ႔ ၾကားထဲမွာ ေ၀ေလေလ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုရမွာေပါ႔။ တျခားကိြက်ိ

ကြက်ေတြလဲ သိပ္နားမလည္၊ ထူးလဲ မထူးခၽြန္၊ ရီစရာပဲ မက္ၿပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ပဲ ေနခ်င္တယ္။
မေအးက မိသားစုထဲမွာ စိတ္ထားအေကာင္းဆုံး။ ေနာက္ၿပီး သူက မိသားစုထဲမွာ ဂ်ိဳကာလို
ျဖစ္ေနတာမို႔ ဘယ္သူနဲ႔ တြဲတြဲ အဆင္ေျပတယ္ေလ။
သူက ဘ၀ကို ရုိးရုိးနဲ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ပဲ ျဖတ္သန္းခ်င္တဲ႔သူ။ ဘုရား တရား၊ လူႀကီးမိဘကို ရုိေသ

ကိုင္းရွဳိင္းမယ္၊ အကုန္လုံး လုပ္ကိုင္ေပးမယ္၊ ဒါေပမဲ႔ ဘာ ဘ၀အခက္အခဲမွ မသိခ်င္ဘူး၊
ပိုက္ဆံမရွိလို႔လဲ သူ မပူဘူး။ သူ႔ဖာသာ သူ ျဖစ္သြားလိမ္႔မယ္ ပဲ။ ဘယ္ေတာ႔မွ ေမာင္ႏွမ
အေပၚမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သူမ်ားအေပၚမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မာနလဲ မထားတတ္ဘူး။ အျမဲ ေအာက္က်ိဳ႔ၿပီး

ဆက္ဆံတတ္တယ္။
သူ႔လက္သုံးစကားက ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ တဲ႔။ သူ႔မွာ ဘာေလးျဖစ္ျဖစ္ ေက်းဇူးတင္လို႔

မၿပီးဘူးေလ။ စားေသာက္ဆုိင္သြားလို႔ စားၿပီးေသာက္ၿပီးလို႔ စားပြဲထိုးေလးကို tips ေပးရင္လဲ
သူက ခါးကိုက်ိဳးၿပီး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ေျပာေနတာ။ ကိုယ္လဲ ၾကည္႔ေနရင္း ဘယ္သူက tips
ေပးလို႔၊ ဘယ္သူက ယူေနတာလဲ ဆိုတာေတာင္ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္သြားရတာ။
ဖုန္းတခါဆက္ရင္လဲ ဖုန္းကဒ္က မိနစ္ ၂၀ေလာက္ ပဲ ရတာမို႔ ေျပာခ်င္တာေတြ မက်န္ရေအာင္

အလုအယက္ေျပာမလို႔ ၾကံစည္တုန္း သူက ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ေတြ အထပ္ထပ္ေျပာေနတာနဲ႔
မိနစ္က ကုန္ေရာ။ တခါတေလက်ေတာ႔လဲ နင္႔ ေက်းဇူးတင္တာေတြ ခဏထားစမ္းပါအုံး
လုပ္ရတာ။ အဲဒီေတာ႔လဲ ရီေနေရာ။
ကိုယ္႔အမ်ိဳးသားနဲ႔ မေအးနဲ႔ စကားေျပာၾကရင္လည္း သူတို႔ႏွစ္ေယာက္က အထာနဲ႔။ သူ႔ထက္ငါ

ဦးေအာင္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ေျပာၿပီး ႏွဳတ္ဆက္ၾကတာ။ မေအး၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ေနာ္ လို႔
တေယာက္က ေျပာရင္ မေအးကလဲ ေက်ာ္၀ဏၰကို အမ ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ ျပန္လုပ္တာ။
ၿပီးရင္ သူတို႔ပဲ တခြိခြိနဲ႔။
သူက သေဘာေကာင္းေလေတာ႔ သူ႔ကို ႏိုင္ၾကတဲ႔သူကလဲ အမ်ားသား။ အိမ္မွာ အလုပ္လုပ္တဲ႔

ေကာင္မေလးေတြက အစ သူ႔ကိုဆို တို႔ မမေအးႀကီးက ရပါတယ္၊ ေအးေဆးပါ တဲ႔။ တခါတေလ
မေအးက မ်က္ရည္ေလး ၀ဲတဲ ၀ဲတဲ နဲ႔ ဘယ္သူကေတာ႔ သူ႔ကို ဘယ္လို ေျပာလိုက္ျပန္ၿပီ၊
ဘယ္လိုလုပ္လိုက္ျပန္ၿပီ နဲ႔ ကိုယ္႔ကို လာေျပာျပေသးတာ။
ကိုယ္ကလဲ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ၊ ဘြင္းဘြင္းသမားဆိုေတာ႔ ခ်ိဳသင္းအမကို မထိနဲ႔ေနာ္၊

သည္းမခံဘူး တို႔ဘာတို႔ သြားေျပာပစ္တာ။ အဲဒီကိစၥ မနက္ေလာက္က ျဖစ္သြားရင္
ညေနက်ေတာ႔ သူ႔ကို ေျပာတဲ႔လူနဲ႔ သူက ျပန္တည္႔လို႔။ ဟီးဟီး ဟားဟားနဲ႔ အတူတူ ရီၾကတာ
မ်က္ရည္မ်ားေတာင္ ထြက္လို႔။ ကိုယ္က သီးျခားႀကီး ေဘးမွာ ၾကည္႔ေနရတတ္တာမ်ိဳး။
နင္႔ဟာက ဘယ္လိုႀကီးလဲ၊ ငါ႔မွာျဖင္႔ နင္႔ဖက္က နာလိုက္ရတာ၊ ရန္ေတာင္ျဖစ္ၿပီးေနၿပီ လို႔

ေျပာေတာ႔ သူက “သူလဲ အဆိုးႀကီး မဟုတ္ရွာပါဘူးဟယ္၊ တခါတေလေတာ႔ ဒီလိုေပါ႔၊ နင္ကလဲ”
တဲ႔။ ကိုယ္႔မွာသာ ဟတ္ေကာ႔ႀကီး က်န္ခဲ႔ရတာ ခဏခဏ။
သူက ေငြေရးေၾကးေရးလဲ ခုထိ နားမလည္ဘူး။ ကိုယ္တို႔ ခက္ခဲတဲ႔ အခ်ိန္ေတြတုန္းက

အေမ႔မူႀကိဳေက်ာင္းေလးကို သူပဲ ဦးေဆာင္ ဆက္လုပ္ၿပီး တအိမ္လုံးကို ေကၽြးထား၊
ကိုယ္တို႔အငယ္ေတြကို ေက်ာင္းထားခဲ႔တာ။ ေမာေမာပန္းပန္း စာသင္ၿပီး ျပန္လာတာနဲ႔
ပိုက္ဆံအိတ္ကို မစံဆီ ေပးလိုက္တာပဲ။ ဘယ္ေလာက္ရလို႔၊ ဘယ္လိုဆိုတာလဲ မသိ၊
ေစ်းဘယ္လို ၀ယ္ရတယ္၊ ဘယ္လို စားရမယ္ ဆိုတာလဲ မသိ။ သူ႔ကို အလုပ္သြားဖို႔
ဘတ္စ္ကားခပဲ ျပန္ေပးရတယ္။

အဲဒီတုန္းကဆို ကိုယ္တို႔က သိပ္ေခၽြတာေနရတဲ႔အခ်ိန္။ အေမ မဆုံးခင္က အျမဲေျပာတယ္။
သမီးမိန္းကေလးေတြ ေမြးထားတာေနာ္၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အကူအညီမေတာင္းရေအာင္ ေနရမယ္၊
ကိုယ္႔အားကိုယ္ကိုး ႀကိဳးစားရမယ္ လို႔ သမီးေတြကို အျမဲဆုံးမတယ္။ အဲဒီေတာ႔ ညီအမ
၄ေယာက္က အုတ္တံတိုင္း ေလးဖက္ လို ျဖစ္ေနတယ္။ မာလဲမာတယ္၊ ညီလဲ ညီတယ္။
အဲဒီတုန္းက အေမ မရွိေတာ႔ ပိုၿပီး ကသီတယ္။ အေဖ႔ကို ေထာင္၀င္စာ မ်ားမ်ား ပို႔ခ်င္တယ္။

အဲဒီေတာ႔ တေန႔ကို ေစ်းဖိုး ၁၅က်ပ္ပဲ သုံးမယ္လို႔ ညိွၿပီး ဆုံးျဖတ္ၾကတယ္။ ေစ်း၀ယ္ရတာမ်ား
စဥ္းစားရတာ ေခါင္းေျခာက္ပါရဲ႔။ ေစ်းပတ္ၿပီး ဘယ္လို ဖြယ္ရာေအာင္ လုပ္ရပါ႔မလဲ လို႔ေလ။
အဲဒီလို ကိုယ္တို႔ ေစ်းပတ္ေနခ်ိန္မွာ မေအးက ေစ်းမပတ္ပါဘူး။ ေစ်းထိပ္က ေစာင္႔တာပါ။
ဘုရားပန္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ၀ယ္ၿပီး ေစာင္႔ေနတာ။
ကိုယ္တို႔မွာ ေစ်းပတ္ၿပီး ျပန္လာေတာ႔ သူက ဘုရားပန္းေတြ ၀ယ္ၿပီးၿပီ။ အလွဆုံး၊ ေစ်းႀကီးတဲ႔

ပန္းေတြပဲ ေရြးထားတာ။ သူသိတာ ဘုရားပန္းလွလွ ထိုးမယ္၊ ဒါပဲေလ။ (ပန္းသည္ေတြကလဲ
သူ႔နားမွာ ၀ိုင္းေနတယ္) ၀ယ္တာကလဲ ဘုရားပန္း ဆိုေတာ႔ ကိုယ္တို႔မွာ ေျပာရခက္ႀကီး။
ဘတ္ဂ်က္လဲ နားမလည္။ သူ႔ကို ေျပာတုန္းကေတာ႔ ေအးပါ ေအးပါ တဲ႔။ ကိုယ္တို႔လဲ ပန္းေတြ
တေပြ႔ႀကီးနဲ႔ သူ႔ကို ျမင္တာနဲ႔ သက္ျပင္းခ်ရေတာ႔တာပဲ။
ဟာသဥာဏ္လဲ သူက အရႊင္ဆုံး။ အေဖ႕မိတ္ေဆြေတြလဲ သူေျပာင္တာ ကုန္ေပါ႔။

နံမည္၀ွက္ေလးေတြလဲ ေပးထားေတာ႔ အေဖနဲ႔အေမက အဲဒီမိတ္ေဆြနဲ႔ ျပန္ေတြ႔ရင္ မေအး
လုပ္ျပထားတာေတြ သတိရၿပီး မိတ္ေဆြေရွ႔မွာ မရီမိေအာင္ မနည္း ထိန္းေနရတတ္တာ။
အေဖကဆို ရီရလြန္းလို႔ ငါ႔သမီးရယ္၊ ေတာ္ပါေတာ႔ တဲ႔။
တခါကေတာ႔ သူဗမာျပည္မွာ ရွိတုန္း သူ႔ဆီဖုန္းဆက္ေတာ႔ သူက ေလသံတိုးတိုးနဲ႔ “မိခ်ိဳေရ၊

ဆိုးဂ်ား (soldiers) ေတြကေတာ႔ ဆိုးမန္းနီး (so many) ပဲ” တဲ႔။ သတင္းေပးရွာတယ္။ ဒါနဲ႔
ကိုယ္က “မေအးရယ္၊ စစ္သားေတြက သူတို႔ကို soldier ေခၚတာေလာက္ေတာ႔ သိမွာေပါ႔ဟ” လို႔
ေျပာရတယ္။ အဲဒီေတာ႔ သူက “မသိဘူးေလ၊ ငါ႔မလဲ လွ်ိဳ႔၀ွက္ ေျပာရတာ၊ ဟီးဟီး” တဲ႔။
အင္း.. ဒီလို အမမ်ိဳးရတာ ကိုယ္ကေတာ႔ ေလာကႀကီးကို သူ႔စကားအတိုင္း

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ပဲ အထပ္ထပ္ ေျပာရမွာပါပဲေလ။

စစ္အာဏာရွင္တုိ႔ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ
ေ၀းကြာလွမ္း၏
ေၾကးမံုဦးေသာင္း
၁၉၄၇ ခု၊ စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔က အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒသည္
လူ႔ဂုဏ္သိကၡာအား ႐ုိေသမႈကုိ ဦးတည္သည္။ ႏုိင္ငံသား လူမ်ိဳးစု အားလံုးတုိ႔ လြတ္လပ္စြာ
ေရာင္း၀ယ္လုပ္ကုိင္ခြင့္၊ ကုိးကြယ္မႈ စေသာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးတုိ႔ကုိ အာမခံသည္။
တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္စုိးမည့္ အစုိးရ ရာထူးကုိ လူထုကုိယ္စားလွယ္တုိ႔က ငါးႏွစ္တၾကိမ္
ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရသည့္ တာ၀န္ကုိ ရယူသည့္ အာဏာကုိ ပုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
ထုိစဥ္က ငယ္ရြယ္ေသာ ဥပေဒပညာရွင္ကေလး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က “အေျခခံဥပေဒသည္
ရဲရင့္ေျပာင္ေျမာက္သည္။ ၾကံ႕ခုိင္စြာ တည္ေန၏။ ေခတ္ႏွင့္ယွဥ္၍ ၾကံဳေတြ႔လာေသာ
ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ၾကီးမား က်ယ္ျပန္႔စြာ တည္ေနမည္”ဟု ခ်ီးက်ဳးခဲ့၏။
သုိ႔ျငားေသာ္လည္း ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ အေဆာက္အအံုၾကီးကုိ ၁၉၆၂ ခု၊ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္

စစ္တပ္အၾကီးအကဲ ဗိုလ္ေန၀င္းက လက္နက္ႏွင့္ ျဖိဳဖ်က္ကာ စစ္အာဏာရွင္ အစုိးရ
တည္ေထာင္ခဲ့သည္။

ေတာ္လွန္ေရးအစုိးရအျဖစ္ အာဏာကုိ သိမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းအာဏာကုိ ျပည္သူ႔လက္သုိ႔
ျပန္လည္ အပ္ႏွင္းလုိသည္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသစ္ ျပဳစုမည္ဟု ၁၉၇၁ ခု၊
ၾသဂုတ္ ၂၁ ရက္မွ စတင္ကာ အားထုတ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္တဦး အျဖစ္မွ လူထုက
ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္သူဟု လူထုႏွင့္ ကမၻာက လက္ခံေလေအာင္ အားထုတ္ရန္ ျဖစ္သျဖင့္
နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ပံုၾကီးခ်ဲ႕ရေလသည္။
ပထမ - ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေရး အဖြဲ႕မ်ားကုိ ဖြဲ႕သည္။ ေနာက္

ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ လူထုက အၾကံေပးရန္ ဖိတ္သည္။ ျပည္သူ ၁၀၅,၀၀၀ တက္ျပီး ၃၄၅၈ ဦး
အၾကံေပးသည္ဟု ဆုိသည္။ ေနာက္ မဲေရြးပြဲအတြက္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္သည္။ ထုိစဥ္က
လူဦးေရ ၂၈,၉၂၁,၂၂၆ ရွိသည္ဆုိ၏။ ေနာက္ မဲေပးပြဲ က်င္းပသည္။ မဲေပးလာသူ ၁၃,၄၆၁,၄၄၈
တုိ႔တြင္ ၁၂,၇၀၉,၉၈၇ တုိ႔က ေထာက္ခံမဲေပး၍ အတည္ျပဳသည္ ဆုိ၏။ ေနာက္ဆံုးမွ
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ ဗိုလ္ေန၀င္းက ျပည္သူတုိ႔က ေရြးေကာက္သူ
ပါလီမန္အမတ္ၾကီးအျဖစ္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကုိ လႊဲေျပာင္းလက္ခံသည္။ ၁၉၇၁ မွ ၇၄ အထိ
သံုးႏွစ္ၾကာ ဥပေဒျပဳေသာ္လည္း အာဏာမွာ သူ၏ လက္တြင္း၌သာ ရွိေနသျဖင့္ ႏုိင္ငံႏွင့္
လူထု၏ အေျခအေနမွာ ေျပာင္းလဲမႈ နတၱိပါေပ။
ယေန႔ လာျပန္ျပီ။ နအဖ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗုိလ္သန္းေရႊက ေမလတြင္ အေျခခံဥပေဒ ေရးမည္၊

၂၀၁၀ တြင္ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည္၊ နအဖ ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံသစ္ကုိ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္
ေဆာက္လုပ္မည္ဟု အားထုတ္ေနျပန္ျပီ။
စစ္အာဏာရွင္တုိ႔က ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္မည္ဆုိသည္မွာ လက္ေတြ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါမည္ေလာ။

မျဖစ္ႏုိင္သျဖင့္ ၀ါဒျဖန္႔သည္သာ။
ဗိုလ္သန္းေရႊ၏ လက္ေအာက္မွ ႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးကလည္း ပ်က္စီးေနသည္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အၾကီးစားမ်ားမွာ အစုိးရႏွင့္ နီးစပ္သူတုိ႔သာ ပုိင္ၾကသျဖင့္ အစုိးရသာ
နစ္နာေစသည္။ ကုိေတဇကုိ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းသစ္ တီထြင္ေပးေနစဥ္ သူပုိင္သည့္
ပုဂံေလေၾကာင္း ေလယာဥ္ပ်ံ ပ်က္က်သည္။ ခရီးသည္အားလံုး ေသရ၏။ ဤအတြင္း
အေမရိကန္ အစိုးရက မလုိလားေသာ ျမန္မာလုပ္ငန္းရွင္တုိ႔ကုိ အေမရိကန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက
ဆက္သြယ္၍ စီးပြားမျပဳရဟု ဥပေဒအမိန္႔ ထုတ္သျဖင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ၾကီးစြာ
က်ဆင္းရျပန္သည္။
ဤဥပေဒအမိန္႔အရ အေမရိကန္မ်ားႏွင့္ ဘိန္းသူေဌးၾကီး ေလာ္စစ္ဟန္ သားအဖတုိ႔ႏွင့္

စီးပြားဆက္ခြင့္ ရပ္စဲသြားရ၏။ ထုိမွ်မက ဘိန္းသားအဖ၏ ကုမၸဏီ၌ မန္ေနဂ်ာျဖစ္သူ
သား၏ဇနီးပါ အက်ံဳး၀င္သျဖင့္ ပုိင္ဆုိင္ေသာ စင္ကာပူရွိ လုပ္ငန္းမ်ားပါ အေရးယူသည္။
ဘိန္းလုပ္ငန္းရွင္ သားေလာ္စစ္ဟန္ ဇနီး၏ လုပ္ငန္းအားလံုး ပ်က္ရသည္။ အစုိးရ ဖြဲ႕စက စတင္၍
ဘိန္း၀င္ေငြကုိ မွီခုိေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ နအဖ အစုိးရ အထိနာရသည္။
ယင္းသုိ႔ အဖက္ဖက္က ပ်က္ျပားေနေသာ္လည္း နအဖ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးသန္းေရႊက

ေမလတြင္ အေျခခံဥပေဒ ေရးမည္၊ ၂၀၁၀ တြင္ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည္၊ နအဖ
ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံသစ္ကုိ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာက္လုပ္မည္ဟု အားထုတ္ေနေၾကာင္း၊
သူ၏လမ္းစဥ္ ေအာင္ျမင္ပါမည္ေလာဟု ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေအးက
သံသယျဖစ္ကာ ေသြးကြဲေနၾကေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ သံဃာေတာ္မ်ားကုိ
႐ုိက္ႏွက္ႏွိမ္နင္းသည္ကုိ လူငယ္မ်ားက မျပဳသင့္ဟု ယူဆၾကသည္။ ဗိုလ္သန္းေရႊက မိမိသည္
မည္သူ႔ကုိမွ် တုိင္ပင္ရန္ မလုိဟု ျပတ္သားစြာ ေျပာသည္ကုိ လူငယ္မ်ားက
မေက်နပ္ၾကေၾကာင္းႏွင့္ သတင္းကုိ ဖတ္ၾကရသည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ မညီမညြတ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ဒီမုိကေရစီစကား ေျပာသည္မွာ မုိက္မဲသျဖင့္ ျပည္ပကပင္

ဆန္႔က်င္ေနျပီ။ သူက ျပည္တြင္း အင္အားစုကုိ ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္ရဟု ဟန္႔တားသည္မွာ ပုိ၍
မုိက္မဲသည္။
အခ်ဳပ္ဆုိရလွ်င္ စစ္ဗိုလ္မ်ား၌ ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ရန္ အရည္အေသြး မရွိရွာၾကေၾကာင္း။
(၇-၃-၀၈)

ျမန္မာျပည္မွ သူရဲေကာင္း သတင္းစာဆရာ

ေမာင္ၾသ
ႏုိ၀င္ဘာ ၃၊ ၂၀၀၈
ေထာင္ထဲမွာ ... က်ား
အျပင္မွာ ... က်ား
အာဂသတိၱ ျမန္မာျပည္သား။
ေထာင္ထဲမွာ ရဲစိတ္မွန္
အျပင္မွာ ဇဲြစိတ္သန္
ယံုၾကည္ခ်က္ကို ဦးထိပ္ပန္ ...
ေထာင္ထဲမွာ ဒီစိတ္
အမ်ဳိးသားေရး ခ်စ္တဲ့စိတ္ ...
ေထာင္ထဲမွာ ဒီႏွလံုးသား
အျပင္မွာလည္း ဒီႏွလံုးသား
ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ဘက္ေတာ္သား ...
ေထာင္ထဲမွာ ဒီဝတ္စံု
အျပင္မွာလည္း ဒီဝတ္စံု
လူ႔အခြင့္အေရး နိမိတ္ပံု ...

ေထာင္ထဲမွာ ဒီစကား
အျပင္မွာလည္း ဒီစကား
ေျဖာင့္မတ္ခိုင္က်ည္ သစၥာတရား ...
ေထာင္ထဲမွာ ဒီအၿပံဳး
အျပင္မွာလည္း ဒီအၿပံဳး
ျပည္သူ႔အတြက္ သူ႔မ်က္လံုး
ႏိုင္ငံအတြက္ သူ႔မ်က္လံုး
အႏွစ္ ၂ဝမွ်
အက်ဥ္းက်ခံ အုတ္နံရံထဲ
ဆင္းရဲမြန္းက်ပ္ ေနခဲ့လတ္လည္း
စိတ္ဓာတ္ခိုင္က်ည္ ရဲရဲနီလ်က္
အႏိုင္မခံ အ႐ႈံးမေပး
သတၱိေသြးကို ေလးစားပါသည္
တို႔ ယံုၾကည္ ...
အို ... ျပည္သူခ်စ္ေသာ သတင္းစာဆရာ
သင္၏ ႏွလံုးသားမွ ...
NLD ကို ဝန္းရံ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဝန္းရံ
လႊတ္ေတာ္ကို ဝန္းရံ
ရံသံုးရံသည္၊ အမွန္တရား
တို႔ရင္ၾကားကို အပ္ဖ်ားႏွင့္ဆြ

ႏိွဳးတက္ၾကြဖုိ႔ တပ္လွန္႔ႏွိဳးေဆာ္လိုက္ပါၿပီ ...။
သင္၏ စကား
သစၥာတရားကို ... အားလံုးငါတို႔ လိုက္နာဖို႔
စည္းလံုးညီညြတ္႐ွိၾကစို႔။ ။
(၂၃.၉.ဝ၈ေန႔က လြတ္ေျမာက္လာေသာ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္ ... သို႔)
မိဘေက်းဇူး တရားေဟာဆရာ
စိုးသင့္ေဆြ
ႏုိ၀င္ဘာ ၂၊ ၂၀၀၈
ဒီ္ထမင္းဆုိင္ကုိ ဒီအခ်ိန္ဆုိ သူလာေနက်၊ ဒီအခ်ိန္ဆုိတာက ေန႔လည္

၃နာရီေလာက္ကုိေျပာတာ။ ေန႔လည္စာ စားေသာက္တဲ့လူေတြလည္း ရွင္းၿပီ။ ၿပီးေတာ့
ဟင္းေတြကုိ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႔ စေရာင္းတဲ့အခ်ိန္။ ဆုိင္က ညေန ၆နာရီေက်ာ္ရင္ ပိတ္ၿပီဆုိေတာ့
မနက္ပုိင္းေရာင္းမကုန္တဲ့ ဟင္းေတြကုိ ေနာက္ေန႔ထိ ဆက္ထားလုိ႔မျဖစ္၊ ဒီေတာ့
၂နာရီခြဲေက်ာ္ရင္ စၿပီး ေလွ်ာ့ေရာင္းေတာ့တာပဲ။ ဆုိင္ကလည္း ခမ္းခမ္းနားနားမဟုတ္ အိမ္ေရွ႕မွာ
ဓနိမုိး အဖီထုိးၿပီး ေရာင္းတဲ့ဆုိင္။ ခုံတန္းလ်ားရွည္ေပၚမွာ ဟင္းအုိးေတြ တင္ထားမယ္၊
ခုံနဲ႔တဆက္ထဲမွာ ပ်ဥ္ျပားတခ်ပ္ကုိ ပတၱာနဲ႔တြဲ႐ုိက္ၿပီး မလုိခ်င္ရင္ ျဖဳတ္ထားလုိ႔ရမယ္၊
စားပြဲလုပ္ခ်င္ရင္ ပ်ဥ္ျပားကုိ ဆြဲမ ၿပီး ေအာက္က တုတ္နဲ႔ေထာက္ထားလုိက္ရုံ
အလြယ္လုပ္ထားတဲ့စားပြဲ။ ဒီစားပြဲေပၚမွာပဲ လာစားတဲ့သူေတြက ပန္းကန္တင္စားတယ္၊ ၿပီးေတာ့
ငါးပိရည္ တုိ႔စရာပန္းကန္ ရွိမယ္၊ ငရုတ္သီးစိမ္း ၾကက္သြန္ျဖဴခြက္ရွိမယ္။ ဒါပဲ
ဆုိင္အျပင္အဆင္က။
သူက ဒီအခ်ိန္ဆုိ လာေနက်ဆုိတာ ကုိယ့္အေၾကာင္းနဲ႔ကုိယ္။

ေလွ်ာ့ေစ်းရတာလည္းတေၾကာင္းေပါ့။ ၿပီးေတာ့ သူ႔အလုပ္က ညပုိင္းဆင္းရတဲ့အလုပ္။ ဒီေတာ့
တမနက္လုံး သူအိပ္ေနၿပီး ႏုိးလာေတာ့ ေရမုိးခ်ဳိး ေဝယ်ာဝစၥ လုပ္ၿပီးတာကပဲ ေန႔လည္၁၂နာရီ
ရွိသြားၿပီ။ ၿပီးရင္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ဘက္ကုိထြက္။ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ရင္း ဆုိင္ရွင္နဲ႔
နည္းနည္းပါးပါး ရပ္ေၾကာင္း႐ြာေၾကာင္းေလး ေျပာ။ အိမ္ကုိျပန္ဝင္ေတာ့ ၁နာရီ။ သတင္းစာေလး၊
ဂ်ာနယ္ေလးေတြ နည္းနည္းပါးပါးဖတ္ၿပီးလုိ႔ နာရီၾကည့္လုိက္ရင္ ၂နာရီေက်ာ္ၿပီ။

အလုပ္သြားဖုိ႔ျပင္ဆင္တာနဲ႔ ၂နာရီခြဲေက်ာ္ေတာ့ ဗုိက္က အသံေပးလာၿပီ။ ဒါနဲ႔ပဲ ေန႔တုိင္း ၃နာရီ
နီးပါးမွ ဒီဆုိင္ကုိ ေရာက္ေလ့ရွိတာ။
ဆုိင္ကုိသူေရာက္ေတာ့ လူရွင္းစျပဳေနၿပီ။ ဒီနားမွာ အစုိးရ႐ုံးတ႐ုံးရွိေတာ့

ေန႔လည္ထမင္းစားခ်ိန္ဆုိ လူရႈပ္တယ္။ ၆ေပေတာင္ မျပည့္ခ်င္တဲ့စားပြဲေလးမွာပဲ လူေတြက
က်ပ္က်ပ္သိပ္သိပ္ထုိင္၊ ဟင္းခ်ဳိပန္းကန္၊ ငါးပိတုိ႔စရာ ပန္းကန္ေတြနဲ႔ ျပည့္ၿပီး လက္ေတြက
ေယာက္ယက္ခက္ေန။ ဒါေတြကုိ သူစိတ္ညစ္လုိ႔ မနက္တုိင္း ပုိက္ဆံ အကုန္ခံၿပီး
လက္ဖက္ရည္သြားေသာက္ထားၿပီး ဗုိက္ကုိ ေခၽြးသိပ္ထားရတယ္။ လူရွင္းခ်ိန္နဲ႔
သူဗုိက္ဆာလာတဲ့ အခ်ိန္က အံကုိက္။ ေန႔စဥ္လာေနက်ျဖစ္တဲ့သူ႔ကုိ
မနက္ပုိင္းတာဝန္ၿပီးဆုံးသြားတဲ့ ဆုိင္ရွင္အေဒၚႀကီးက ဝတ္ေက်တမ္းေက် ၿပံဳးျပရင္း
အိမ္ေပၚကုိတက္သြားတယ္။ သူ႔သမီးအႀကီးမက ညေနဆုိ ဆုိင္ထုိင္ေနၾက။ ဟင္းအုိးေတြကုိ သူ
တခုစီလွန္ၾကည့္ေနမိတယ္။
ဟင္းေတြက သိပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မက်န္ခ်င္ေတာ့။ အသားေတြေတာင္

ေက်တဲ့ဟာက ေက်ေနၿပီ။ ဒီဆုိင္က ဟင္းေကာင္းေကာင္း ေရာင္းလုိ႔မရဘူး။
လက္လုပ္လက္စားေတြ ဝယ္စားတဲ့ ဆုိင္ဆုိေတာ့ ေတာ္ရုံသင့္ရုံ ဟင္းမ်ဳိးကုိပဲ ခ်က္ေရာင္းမွ
ေရာင္းရတာ။ ဘဲဥ၊ ၾကက္ဥနဲ႔။ ငါးဆုိလည္း ပင္လယ္ငါးေလာက္ပဲ တင္ႏုိင္တာ။ အမဲသား၊
ၾကက္သားဆုိလည္း အသားေကာင္းမဟုတ္။ အျမစ္ေလာက္၊ အ႐ြတ္ေလာက္ပဲ ေရာင္းတာ။
လူေတြကလည္း တျခားဆုိင္ေတြထက္ ပုိေစ်းခ်ဳိေတာ့ သိပ္မေကာင္းတဲ့ ဟင္းေတြကုိပဲ မညီးမညဴ
ဝယ္စားေနတာပဲ။ ထမင္းနဲ႔ဟင္းမွာရင္ ဟင္းခ်ဳိတခြက္ အလကား ေပးေသးတယ္။
ဟင္းခ်ဳိကေတာ့ ဘာဟင္းခ်ဳိဆုိတာေျပာရခက္တဲ့ ေစ်းေပါေပါရတဲ့ ဟင္းသီး ဟင္း႐ြက္ေတြကုိ
ျဖစ္သလုိျပဳတ္ထားေတာ့ က်ဲတဲ့အခါလည္းက်ဲေတာက္လုိ႔၊ ျပစ္ခၽြဲတဲ့ အခါလည္းျပစ္ခၽြဲလုိ႔။ အင္း -
ဒါေတြကုိပဲ သူေန႔တုိင္းစားျဖစ္ေနက်။
"ဒီေန႔လည္း ခါတုိင္းလုိ ဘဲဥေၾကာ္ပဲလား" ကေလးမေလးက သူ႔ကုိ လွမ္းေမးလုိက္တယ္။

သူက မေန႔က လခထုတ္ထားတဲ့ အားကုိးနဲ႔ "ဟင့္အင္း ၾကက္ျမစ္နဲ႔ေပးပါ" လုိ႔ ေျပာလုိက္ေတာ့
ေကာင္မေလးက အံၾသသလုိ မ်က္လုံးဝုိင္းနဲ႔ ၾကည့္ရင္း ထမင္းျပင္ေနတယ္။ ခဏေနေတာ့
သူ႔ေရွ့မွာ ထမင္းနဲ႔ ဟင္းရယ္ ဟင္းခ်ဳိပန္းကန္ေတြရယ္ စီရီလုိ႔။ ပထမဆုံး ပါးစပ္ထဲထည့္တဲ့
ထမင္းတလုပ္ဟာ အရသာအရွိဆုံးဆုိတဲ့ သူ႔အယူအဆက ဒီေန႔က် လုံးဝမွန္သြားတယ္။
ဒါေတာင္ ၾကက္ျမစ္က သိပ္မႏူးခ်င္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ဖိဝါးလုိက္ရတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
စားလုိ႔ေတာ့ ေကာင္းသား။ ေကာင္မေလးက ေစတနာပုိပုိနဲ႔ ဟင္းဆီမ်ားမ်ားေလး
ထည့္ေပးထားေသးတယ္၊ စားေနက် ေဖါက္သည္မို႔ျဖစ္မယ္။ စားရင္းနဲ႔ နင္ လာလုိ႔
ဟင္းခ်ဳိေသာက္မလုိ႔ လက္လွမ္းလိုိက္ခ်ိန္မွာ သူလက္ေတြ ေလထဲမွာ တန္႔သြားတယ္။
"ကာလနာေလး … နင္လုပ္လုိက္ရင္ .. ဒီလုိခ်ည္းပဲ … ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္မခ်ရဘူး ..

ပုိက္ဆံဘယ္ကရတယ္ထင္ေနလဲ"
"ေခြးမ်ဳိးေလး ..@#&!!!! ေလး ……. မ်ဳိးမစစ္ေလး … မသာေလး"
ဟင္းခ်ဳိေသာက္ဖုိ႔ မေျပာနဲ႔ ခုနကအရသာ႐ွိေနတဲ့ ထမင္းလုပ္ေတြေတာင္ လည္ပင္းမွာ

တစ္သြားတယ္္။ လာၿပီ .. ဒီဆုိင္အေၾကာင္း သူေျပာျပဖုိ႔ ေမ့ေနတာတခု႐ွိတယ္။ ဒီလုိပဲ
ေစ်းေရာင္းမေကာင္းတဲ့ေန႔ျဖစ္ျဖစ္၊ လင္မယားရန္ျဖစ္တဲ့ေန႔ျဖစ္ျဖစ္၊ မြန္းၾကပ္မႈေတြကုိ
ထြက္ေပါက္႐ွာတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆုိင္ရွင္အေဒၚႀကီးရဲ့ ဖ႐ုႆဝါစာေတြကုိ သူ ၾကားေနက်။ ဆုိင္မွာ
လူ႐ွင္းေနေတာ့ ေအာ္ခ်င္တုိင္းေအာ္လုိက္၊ ဆဲခ်င္တုိင္းဆဲလုိက္နဲ႔ ထင္တုိင္းကုိ ႀကဲလုိ႔။
လူ႐ွင္းတဲ့အခ်ိန္ အၿမဲလာေနက် သူ႔အတြက္ေတာ့ ဒီ မ႐ုိးႏုိင္တဲ့သံစဥ္နဲ႔ ေ႐ွာင္လုိ႔မရ။
ဒီလုိေပါက္ကြဲသံစဥ္ေတြန႔ဲ ထမင္းစားလာတာ ရက္ေပါင္းေတာင္ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ။
"ထမင္းအုိးေလးၾကည့္ထားပါဆုိၿပီး စိတ္မခ်လုိ႔ ေရခ်ဳိးရတာေတာင္ မေျဖာင့္ဘူး …

ျပန္လာေတာ့တူးခ်စ္ေနၿပီ"
"ပုိက္ဆံကုိ ဘယ္ကရတယ္ထင္လည္း ေစ်းေရာင္းမေကာင္းလုိ႔ အရင္းေတာင္

အႏုိင္ႏုိင္လုေနရတာ။ နင္တုိ႔က အိမ္မွာ စားလုိက္ေသာက္လုိက္နဲ႔ ဘာေသာက္သုံးက်လုိ႔တုန္း…"
" မိဘကုိေက်းဇူးေလးေတာ့ သိတတ္ဦးမွေပါ့..."
အေဒၚႀကီးကေတာ့ မီးကုန္ယမ္းကုန္ က်ိန္လည္းက်ိန္၊ ဆဲလည္းဆဲနဲ႔။ သူဘယ္လုိ

ကေလးေတြကုိ ပုလုေကြးအ႐ြယ္ကတည္းက ထိန္းခဲ့ရတာ အလြန္ပင္ပန္းေၾကာင္း၊ ဖ်ားနာရင္
ဘယ္လုိ ပုိက္ဆံကုန္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ရာဇဝင္နဲ႔ကုိ ခ်ီၿပီးေတာ့ မိဘေက်းဇူးအထူးသိဖုိ႔ ျမည္တြန္
ေတာက္တီးေနတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ၁၂ႏွစ္အ႐ြယ္သားကေတာ့ မ်က္ရည္ေတြန႔ဲ ရႈိက္လုိ႔။ ကေလးကုိ
ရုိက္လည္း ရုိက္ထားပုံပဲ။ ဒီကေလးေလးလည္း တကယ္ေတာ့ အားရတယ္ကုိ မရွိေအာင္
အ႐ြယ္နဲ႔မလုိက္ အေမကုိကူၿပီး ဟင္း႐ြက္ေခၽြေပးလုိက္၊ ဟင္းအိုးၾကည့္လုိက္ လုပ္ေပးေနတာ
သူ႔အျမင္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ အေဒၚႀကီးက ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္တုိင္းမက်ႏုိင္။ ဆုိင္မွာထုိင္ေနရတဲ့
ကေလးမေလးကလည္း သူ႔ဘက္ကုိ လွည့္အမဲခံရမွာစုိးလုိ႔ သူ႔ေမာင္ေလးငုိေနတာကုိပဲ
ကြက္ၾကည့္ကြက္ၾကည့္နဲ႔။ သြားလည္းမဆြဲရဲဘူး။
"ဟုိေကာင္မလည္းဒီလုိပဲ .. ေက်ာင္းထားေတာ့လည္း စာေကာင္းေကာင္းမသင္ ..

အိမ္မွာေနေတာ့လည္း အလွေလး ျပင္ၿပီး လမ္းသလားခ်င္။ … လင္ျမန္ျမန္ရသြားလည္း
ေကာင္းတယ္။ ေကၽြးရသက္သာတယ္ .. မိဘေက်းဇူး ဘာ ဆုိတာ တေန႔က်
ေကာင္းေကာင္းသိမယ္။ …ငါတုိ႔မ႐ွိမွသိမယ္။ .. အဲဒီခ်ိန္က်မွ အေမဆုိလာမေခၚနဲ႔.."
ေကာင္မေလးခမ်ာလည္း မလြတ္ပါဘူး။ သူ႔အေမႀကီးက မေမ့မေလ်ာ့

လွမ္းတြယ္လုိက္လုိ႔ မ်က္ႏွာေလးကုိ ပ်က္လုိ႔။ သူ႔ကုိေတာ့ ေန႔တုိင္း အေမႀကီး
တရားနာေနက်လူမို႔ထင္တယ္ သိပ္႐ွက္မေနေတာ့။ ဒီတရားကလည္း ခုတေလာမွ ေန႔တုိင္း
စိပ္စိပ္လာသလုိပဲလုိ႔ သူသတိထားမိတယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းနဲ႔လည္း တုိက္ရုိက္ ပတ္သက္ေနပုံပဲ။
မြန္းက်ပ္ေနတဲ့ဘ၀ေတြက ဒီလုိပဲေလ ထြက္ေပါက္ကုိ မရရတာနဲ႔႐ွာတာ။
"မိဘကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္တဲ့ဟာေတြ …. ငါလုိစိတ္မဆင္းရဲရပါေစနဲ႔ေတာ္ …"

ဒီလုိ က်ိန္လုိက္တာကလည္း အခါခါ။
သူလည္း ထမင္းကုိ မိဘေက်းဇူးတရားနားေထာင္ရင္းနဲ႔ ဘယ္လုိဝင္သြားမွန္းကုိ

မသိေတာ့။ ေနာက္ဆုံးတလုတ္ကုိ အၿပီးသတ္ရင္း ဟင္းခ်ဳိကုိ လွမ္းခပ္ေတာ့ ဟင္းခ်ဳိက
ေအးေနၿပီ။ ေကာင္မေလးကုိ ညစာအတြက္ ဟင္းနဲ႔ထမင္း ဗူးထဲထည့္ခုိင္းရင္း
ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္လဲ တြက္ခုိင္းရတယ္။ ေကာင္မေလးလွမ္းေပးတဲ့ ထမင္းဗူးကုိ
ယူၿပီးျပန္ထြက္ေတာ့ ၃နာရီခြဲေက်ာ္ၿပီ။ ကားဂိတ္ကုိ ျမန္ျမန္ေရာက္မွျဖစ္မယ္၊ ႐ုံးဆင္းခ်ိန္နဲ႔
တုိးေနရင္ ကားေတြ အရမ္းၾကပ္မွာ စုိးရတယ္။ ဆုိင္ကထြက္ၿပီး ခပ္ေဝးေဝးေရာက္ေတာ့
ဘာရယ္မဟုတ္ ဆုိင္ေလးကုိ ျပန္လွည့္ ၾကည့္မိတယ္။ ဒီမွာ သူတခု သတိထားမိသြားတယ္။
ဒီဆုိင္မွာ ဆုိင္းဘုတ္ေတြဘာေတြ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္မထားမိ။ ခုမွေသခ်ာသြားေတြ႔တယ္

ႀကိဳးတုိး ႀကဲတဲ ဓနိမိုးေပၚမွာ အေရာင္လြင့္ေဆးျပယ္၊ ယုိင္နဲ႔ေနတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္တခု။ စာလုံးေတြက
အျပာေရာင္အခံေပၚမွာ အျဖဴနဲ႔ ေရးထားတယ္။ ေလေတြေရေတြဒဏ္ေၾကာင့္ ေဆးကြာၿပီး
မႈန္၀ါးေနေပမဲ့ ဘာေရးထားတယ္ ဆုိတာေတာ့ ဖတ္လုိ႔ရေသးတယ္။
ဆုိင္းဘုတ္မွာေရးထားတာက "မိဘေမတၱာ"တဲ့။ သူအေတြးေပါက္ၿပီး တေယာက္ထဲ
ၿပံဳးမိသြားတယ္။ မိဘေက်းဇူးတရားကုိ ေဟာေဟာေနတဲ့ အေဒၚႀကီးရဲ့ဆုိင္နာမည္ က
မိဘေမတၱာတဲ့ေလ။ ။
မူရင္း - http://yawnathanzinyaw.blogspot.com
ရုပ္ရွင္မင္းသား ျမတ္ေလး
ေမာင္စြမ္းရည္
ေအာက္တုိဘာ ၃၁၊ ၂၀၀၈
ျမတ္ေလး (ပန္းခ်ီ ညဳိ၀င္း)

ရုပ္ရွင္မင္းသားေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အေနမ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္က

မႏၱေလးမွာ ဆိုေတာ့ ရုပ္ရွင္မင္းသားေတြနဲ႔ နီးစပ္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ရုပ္ရွင္မင္းသားျမတ္ေလးနဲ႔
ေကာလိပ္ဂ်င္ေနဝင္းတို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္ေနလို႔
ရင္းႏီွးခြင့္ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။
က်ေနာ္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ေရာက္တဲ့ကာလ ၁၉၅၆-၆ဝ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္
မႏၱေလးတကၠသိုလ္ နဲ႔ ေမာ္လၿမိဳင္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းသားညီညြတ္ေရးတပ္ဦးနဲ႔
ေက်ာင္းသားသမဂၢ အမႈေဆာင္အဖြဲ႔ဝင္မ်ားဟာ မၾကာခဏ ေတြ႔ဆံုရင္းႏီွးခြင့္ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။
ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္မ်ား ပညာေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမ်ား မၾကာခဏလုပ္ပါတယ္။ အားကစားအဖြဲ႔၊
စာေပအဖြဲ႔ (ကေလာင္ရွင္အသင္း)၊ အႏုပညာအဖဲြ႔ေတြလည္း ပါဝင္တတ္ ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားကဖိတ္တဲ့ လူငယ္ပြဲေတာ္ေတြကိုလည္း တကၠသိုလ္ေပါင္းစံုက
ေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြ လႊတ္ၿပီး ပါဝင္ဆင္ႏႊဲေလ့ ရွိပါတယ္။
ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ေတြ လုပ္ရင္ ဘယ္မွာလုပ္လုပ္ သီခ်င္းစပ္ဖို႔ ကိုျမတ္ေလး
ပါလာတတ္ပါတယ္။ အားကစားသမားထဲမွာ ေဘာ္လံုးသမား ကိုေနဝင္း ပါလာတတ္ပါတယ္။
မင္းေနာင္၊ ေမာင္ေမာင္ႀကီး၊ ေမာင္ေမာင္ေနညြန္႔ စတဲ့အဆိုေတာ္ေတြလဲ ပါလာတတ္ပါတယ္။
ကိုျမတ္ေလးကေတာ့ စာေပသမားလဲျဖစ္ သီခ်င္းလည္းစပ္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ခ်ေပးရတာဆိုေတာ့
ပိုၿပီးရင္းႏွီးခြင့္ႀကံဳတယ္။ သူနဲ႔အတူ စႏၵယားခ်စ္ေဆြလည္း ပါလာတတ္ပါတယ္။
ကိုျမတ္ေလးက မႏၱေလးက ဘဏ္တခုမွာ လုပ္ဖူးသလိုလို ၾကားဖူးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔
ေက်ာင္းမေရာက္ခင္ကတည္းက ကိုသာႏိုး နဲ႔ ရင္းႏွီးေနၾကတယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္
“ေဟ့ေကာင္ သာႏိုး၊ ေဟ့ေကာင္ ျမတ္ေလး” လို႔ ေျပာေလ့ရွိၾကပါတယ္။ သီခ်င္းေရးရင္ ကိုသာႏိုး
အခန္းမွာပဲ ေရးေလ့ရွိပါတယ္။
သီခ်င္းေလာကမွာ နေဘထပ္ေတြေရးတာကို ကိုျမတ္ေလးကပဲ စတင္တယ္ ထင္ပါတယ္။
က်ေနာ္က ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းရဲ႔ ေလးခ်ိဳးႀကီး အသံေတြကို မိဘေတြဆီကနာခံရင္း
ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရလို႔ ကာရန္နေဘ ႀကိဳက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္သီခ်င္းစာအုပ္ ဆိုလို႔ ကိုျမတ္ေလးရဲ႕
ေတးကဗ်ာ ဆိုတာ တအုပ္ပဲ ဝယ္ယူ ဖတ္ရႈဖူးပါတယ္။ ကိုျမတ္ေလးက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ
ျမန္မာစာဂုဏ္ထူးတန္း တက္ဖူးတယ္လို႔ ၾကားဖူး ပါ တယ္။ ဟုတ္ရဲ႕လားလို႔ေတာ့ မေမးဖူးပါဘူး။
အဲဒီေခတ္က ျမန္မာစာယူသူေတြဟာ အမွတ္နည္းလို႔ယူၾကတာမဟုတ္ဘဲ ဝါသနာပါလို႔
ယူၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ကိုျမတ္ေလးက ျမန္မာစာအုပ္ေတြသာမက အဂၤလိပ္စာအုပ္ေတြလဲ
ဖတ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ရုပ္ရွင္အေၾကာင္း အဂၤလိပ္ စာအုပ္ေတြပဲ
အဖတ္မ်ားပါေတာ့တယ္။
ကဗ်ာဆရာတင္မိုးကေတာ့ သီခ်င္းဆိုရင္ ၿမိဳ႔မနဲ႔ ဂီတ နက္သန္ပဲ အႀကိဳက္မ်ားၿပီး အၿမဲတန္း
သီခ်င္းဆိုေလ့ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ တကၠသိုလ္ ေရာက္ၿပီး ေနာက္တႏွစ္မွ သူေရာက္လာေတာ့
က်ေနာ့လြယ္အိတ္ထဲက ကိုျမတ္ေလး ေတးကဗ်ာမ်ားကို ေတြ႔သြားၿပီး လက္က မခ်ေတာ့ပါဘူး။
ျပန္လည္း မေပးေတာ့ပါဘူး။
ကိုျမတ္ေလးရဲ႕ အမ်ားစုဆႏၵ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္း တပ္ဦးသီခ်င္း မႏၱေလး သီးျခား
တကၠသိုလ္အႀကိဳသီခ်င္း တစ္ေထာင့္သံုးရာျပည့္ အေရးေတာ္ပံု သီခ်င္းတို႔ကို
ညည္းေလ့ရွိပါတယ္။ မခင္ႏွင္းဆီတို႔ ဂိုယာရမ္တို႔လည္း ရပါတယ္။ ကိုျမတ္ေလးကလည္း
တင္မိုးရဲ႕ ကဗ်ာတခ်ိဳ႕ကို သီခ်င္း လုပ္ဖူးပါတယ္။ “ငဘ” ရုပ္ရွင္ကားထဲက မိုးက်၍ ပ်ိဳးခ်ရမည္
ကဗ်ာအပါအဝင္ ကေလးကဗ်ာေတြကိုပါ ေတးသံသြင္းဖူးပါတယ္။ က်ေနာ့ ကဗ်ာထဲကေတာ့
“လိႈင္း” တပုဒ္တည္း သြင္းဖူးတယ္လို႔ မွတ္မိပါတယ္။
ျမတ္ေလးက အသားညိုညို ေထာင္ေထာင္ ေမာင္းေမာင္းနဲ႔ ေယာက်္ားပီသတဲ့ ရုပ္လကၡဏာ
ရွိပါတယ္။ အျမင္ရိုးမွာစိုးလို႔ဆိုၿပီး လူေတာမတိုးတဲ့ ဇတ္မင္းသားဟန္မ်ိဳးလည္း မရွိပါဘူး။
အညာသားမဟုတ္ေပမဲ့ ၾကက္တိုက္တာ ဝါသနာပါေတာ့ အညာေဒသ ေတာရြာေတြလဲ အႏွံ႔
ေရာက္ပါတယ္။ ျမင္းၿခံအနီးက တင္မိုးတို႔ရြာ က်ေနာ္တို႔ရြာေတြကို တိုက္ၾကက္ရွာရင္း
ေရာက္ဖူးပါတယ္။ တခါတေလ အညာကို က်ေနာ္တို႔စာေပ ေဟာေျပာပြဲေတြသြားရင္းလည္း သူ
တိုက္ၾကက္ရွာတာနဲ႔ ဆံုရတတ္ပါတယ္။ တခါက သာစည္နားက ရြာတရြာမွာ က်ေနာ္စာေပ
ေဟာေျပာေနတုန္း ေရွ႔က ဝင္ထိုင္တယ္။ ေဟာစင္ကလည္း နိမ့္ေတာ့
သူနဲ႔မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ျဖစ္ေနၿပီး အျပန္အလွန္ ႏႈတ္ဆက္စကား ေျပာၾကတာနဲ႔ က်ေနာ္ ဘာေျပာ
ေနမွန္း မသိေတာ့ဘဲ ပြဲပ်က္ရမလို ျဖစ္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပရိသတ္က က်ေနာ္တို႔ရဲ႔ႏွစ္ပါးသြားကို
သေဘာက်ၿပီး ဆက္ေျပာၾကပါလို႔ အားေပး ၾကပါ တယ္။
က်ေနာ္ ရန္ကုန္ေျပာင္းေတာ့ ၿမိဳ႔ထဲမွာ လည္ပတ္စရာ အထူးေနရာ ႏွစ္ေနရာ ရွိပါတယ္။
ကိုထြန္းေဝ (ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီး ) ရဲ႕ ရန္ကင္း ရုပ္ရွင္ ရံုးခန္းနဲ႔ ကိုျမတ္ေလးရဲ႕
ေလးႏွင့္အေပါင္းအသင္းမ်ား ရံုးခန္းျဖစ္ပါတယ္။ အသိုင္းအဝိုင္းေတြကလည္း ဒီလူ
ဒီလူေတြပဲမ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ရုပ္ရွင္ေလာကနဲ႔ မနီးစပ္ေတာ့ ရုပ္ရွင္ပညာအေၾကာင္း
ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရဲေဘာ္ေတြအေၾကာင္း ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြနဲ႔
စာေပအေၾကာင္းပဲ ေျပာၾကရတာမ်ားပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေရာ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ေရာ
သူ႔ေခတ္ၿပိဳင္ေက်ာင္းသားေတြက ဖိုးျမတ္လို႔ သူ႔ကို ေခၚၾကတာ မ်ားပါတယ္။ နယ္ကလာတဲ့ ဗ က
သ ရဲေဘာ္ေတြက ကိုျမတ္ေလးကို သူတို႔သူငယ္ခ်င္း သူတို႔ရဲေဘာ္ ဆိုၿပီး ရင္းႏွီးခဲ့ၾကတယ္။
ရန္ကုန္ဝင္ရင္ သူ႔ဆီ ဝင္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ တခြက္ျဖစ္ေစ ေသာက္သြားၿပီးမွ
ျပန္တက္ၾကပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္းေရးတဲ့ သီခ်င္းဆရာရဲ႕ဘဝဟာလည္း သိပ္ေတာ့ မၿငိမ္းခ်မ္းပါဘူး။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေထာင္ထဲကို ေရာက္ရဖူးပါတယ္။ သူေရာ ကိုထြန္းေဝေရာ
ေရာက္ၾကရတာပါ။ သူကေထာင္ထဲမွာ ငိုတယ္ၾကားလို႔ တဲ့ ကိုထြန္းေဝက စိတ္ဆိုးဖူးတာ
ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေျပပံု မရပါဘူး။ လူပံုက ႀကီးက်န္းေပမဲ့ ႏွလံုးသားက ႏုပံုရပါတယ္။
လူတိုင္းကိုလည္း အလိုလိုက္တတ္ပါတယ္။ လူတိုင္းကလည္း ဖိုးျမတ္ႀကီးဆိုၿပီး ခင္ၾကပါတယ္။
သူကလဲ လမ္းေပၚေနတဲ့ လူမ်ိဳးပါ။ သူ႔ကိုခင္လို႔ စႏၵရားခ်စ္ေဆြတို႔ မာမာေအးတို႔လည္း
တကၠသိုလ္ေမာင္ႏွမေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။ တင္မိုးလိုပဲ မာမာေအးလည္း ကိုျမတ္ေလးရဲ႕
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္းေတြ ရကုန္ ဆိုကုန္ပါပဲ။
သူ႔ရဲ႕ အေပါင္းလကၡဏာ ရုပ္ရွင္ ေလးနဲ႔အေပါင္းအသင္းမ်ား အခန္း ျဖဳတ္လိုက္ေတာ့ ေရေက်ာ္က
သူေနထိုင္ေနက် လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာပဲ ျဖစ္ေစ ၿမိဳ႔လယ္ ၃၃ လမ္းက ေလထန္ကုန္း
လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာျဖစ္ေစ ဆံုတတ္ပါတယ္။ စာေရးဆရာ ျမသန္းတင့္ အိမ္ကိုလည္း
မၾကာခဏ လာေလ့ရွိပါတယ္။ သူ႔ရုပ္ရွင္ရံုတင္ရင္လည္း သူနဲ႔ရင္းႏွီးတဲ့ စာေပအသိုင္းအဝိုင္းကို
ရုပ္ရွင္လတ္မွတ္ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က သူ႔ရုပ္ရွင္ကားေတြကို သိပ္ အေကာင္း
မေျပာတတ္ၾကပါဘူး။ သူက ရုပ္ရွင္သေဘာတရားေတြ ေျပာလြန္းလို႔ သူ႔ကို ပိတ္ေျပာၾကတာပါ။
သူကလည္း က်ေနာ္တို႔မို႔ သီးခံတာပါ။ သူေပါင္းတဲ့ အညာသားေတြက ေမာင္သာႏိုး ေမာင္ရိုးသူ
တင္မိုး ျမသန္းတင့္ နဲ႔ ေမာင္စြမ္းရည္ စသူတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ မွာ ဒီလူေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ တ-

က-သ ရဲေဘာ္ေတြပဲ အေဖၚလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ သည္းညည္းလည္း ခံပါတယ္။
ရုပ္ရွင္ေလာကမွာ ရုပ္ရွင္သေဘာတရားေတြကို စာနဲ႔ေပနဲ႔ တကယ္ေလ့လာသူတဦးျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ရုပ္ရွင္သမားအခ်င္းခ်င္းက သူေရးတဲ့ အေတြး၊ သူေျပာတဲ့ စကားေတြကို
နားစြင့္ၾကရပါတယ္။ တင္မိုးက ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္းကို ကိုင္ေတာ့ သူက ငါမင္းကို
ေဆာင္းပါးေရးေပးရအံုးမယ္ လို႔ ေလထန္ကုန္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ေျပာပါတယ္။ တင္မိုးက
“ငါမင္းကို မေတာင္းဘူး၊ ငါလုပ္မွာက စာေပ မဂၢဇင္း၊ မင္းေရးတဲ့ ဘာစကီ ညာစကီဆိုတာေတြ
ငါလည္း နားမလည္ဘူးလို႔ ျငင္းလိုက္ေတာ့ ဟ-ဘဂ်မ္းရ ငါလည္း ဒါပဲ ေရးတတ္တာ ဆိုၿပီး
ေျပာရွာ ပါတယ္။
ဆရာ ျမသန္းတင့္ရယ္ မင္းသားႀကီး ကိုထြန္းေဝရယ္၊ တင္မိုးရယ္၊ ကိုျမတ္ေလးရယ္ သူတို႔
ေလးေယာက္ အညာကို ဦးသိန္းေဖျမင့္ ဂူဗိမာန္ဖြင့္ပြဲ အျပန္မွာ ခ်ိန္းခ်က္ၿပီး အညာတခြင္
ေလွ်ာက္လည္ၾကတယ္။ ပန္းခ်ီ ယဥ္မင္းပိုက္လည္း ပါတယ္။ ခြဲလိုက္ဆံုလိုက္ အႀကိမ္ႀကိမ္
လုပ္ၾကေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးက သူတို႔ခရီးစဥ္ကို ေတာ္ေတာ္ အံ့ၾသ ထိတ္လန္႔ခဲ့ပံုရပါတယ္။
တခါေတာ့ ဆရာတင္မိုးနဲ႔ ကိုျမတ္ေလးတို႔ ေဟာေျပာပြဲ ထြက္ၾကတယ္။ သူတို႔သံုးေယာက္
ေနာက္ဆံုး ဆံုၾကတဲ့ပြဲပါပဲ။ အညာတခြင္ေလွ်ာက္သြားၿပီး ရန္ကုန္ေရာက္လာၾကတာ
က်ေနာ႔္အိမ္ကို ဦးဆံုးေရာက္လာသူက ဆရာျမသန္းတင့္ပါ။ သူက တင္မိုးနဲ႔
ကိုျမတ္ေလးအေၾကာင္းကို ခုလိုေျပာျပပါတယ္။ “ဗိုလ္မိုးကြာ ေဟာေျပာပြဲမတိုင္ခင္ ေနရာတိုင္းမွာ
ဖိုးျမတ္ကိုမ်ား ႀကိမ္းေမာင္းလိုက္တာ စာေပေဟာေျပာပြဲမွာ ရႈဘင္စကီးဘူနင္ကိန္း ဆိုတာ
ေတြမေျပာရဘူး။ ရုပ္ရွင္သေဘာတရားေတြ မေျပာရဘူး။ ေျပာရင္ ငါေအာက္ကေန ခဲနဲ႔ ထုမယ္။
ေအာ္မယ္ ဟစ္မယ္ မ်က္ႏွာထားႀကီးနဲ႔ကို ခ်ဲတာ။ ဖိုးျမတ္ကလဲ ဟ-ဘဂ်မ္းရ ငါက
စာေပအေၾကာင္းေျပာစရာမွ မရွိဘဲ မေျပာတတ္ဘူးကြ လို႔ ျပန္ေျပာရွာတယ္။ မင္းရဲ႕
ေတးကဗ်ာေတြ အေၾကာင္းေျပာေပါ့။ ဒါစာေပပဲ တဲ့။ ဖိုးျမတ္က အဲဒါေတြ မရဘူးကြ။
ရထားတာေတြက တပိုင္းတစဘဲ။ အဲဒါေတြလဲ ေမ့ကုန္ၿပီဆိုေတာ့ ငါအကုန္ရတယ္။ မင့္စာေတြ
ငါေရးေပးမယ္။ ဘယ္ဟာပီး ဘယ္ဟာဆို၊ ဆိုၿပီးေတာ့ ျမတ္ေလးကိုမ်ား ခ်ေရးေပးေသးတယ္။
ဟိုေကာင္ကလည္း စင္ေပၚတက္ၿပီးေျပာေတာ့ က်ေနာ္ ျပင္ဆင္ထားတာကို
ဟိုဘဂ်မ္းဆိုတဲ့အေကာင္က မေျပာရဘူး။ သူေျပာခိုင္းတာပဲ ေျပာရမယ္။
သူေျပာခိုင္းတာမေျပာရင္ ေအာက္က ခဲနဲ႔ေပါက္မယ္ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင္ ့ဟိုေကာင္
ေျပာခိုင္းတဲ့အတိုင္း ေျပာပါမယ္ဆိုၿပီး တကယ္ပဲ ဗိုလ္မိုးေျပာခိုင္းတာေတြပဲ ေျပာတယ္။
ေမ့ေနရင္ေအာက္ကို လွမ္းေမးတယ္။ ဗိုလ္မိုးက ေအာက္က လွမ္းေထာက္တယ္။ သီခ်င္းေတြ
တပုဒ္ၿပီးတပုဒ္ ေနာက္ေၾကာင္းေျပာသြားလိုက္တာ ပရိတ္သတ္ကလဲ လက္ခုပ္သံ
တေျဖာင္းေျဖာင္းနဲ႔ သူတို႔ႏွစ္ပါး သြားတာကို သေဘာက်လိုက္ၾကတာ။ စင္ေပၚက ဆင္းေတာ့
ဗိုလ္မိုးက ေအာက္ကေန မတ္တတ္ရပ္ၿပီး ဆီးႀကိဳေပြ႔ဖက္ၿပီး ခ်ီးက်ဴးလိုက္ေသး။
ကိုျမတ္ေလးဟာ အလြန္မာေၾကာတဲ့ လူပါ။ ဒါေပမဲ့ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္း
ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြအေပၚမွာ အလြန္သည္းခံပါတယ္။ သူ႔ ရဲေဘာ္ေတြကို တျခားလူေတြက
ထိပါးတယ္ ထင္ရင္ေတာ့ သည္းမခံပါဘူး။ ဦးျမသန္းတင့္ရဲ႕ စ်ာပနမွာ ဦးေအာင္သင္းက
“သူငယ္ခ်င္းကိုျမသန္းေရ သြားႏွင့္ေပေတာ့” ဟု ထ-ေအာ္လိုက္တယ္။ ေနာက္နားေလးမွာ
ႀကိတ္ငိုေနတဲ့ ကိုျမတ္ေလး ၾကားေတာ့ “ေအာင္မာ ဘယ္ေကာင္လဲကြ သူငယ္ခ်င္း လုိ႔
ေခၚရဲတာ” ဆိုၿပီး ထေအာ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ မနည္း ပါးစပ္ပိတ္ယူရပါတယ္။ တကယ္က

ဦးေအာင္သင္းဟာ ဆရာျမထက္ အသက္လည္းႀကီးတယ္။လူခ်င္းကလည္းအလြန္
ရင္းႏွီးၾကပါတယ္။ ကိုျမေလးကေတာ့ ကိုျမသန္းေရ သူငယ္ခ်င္းေရ လို႔ေခၚတာကို လံုးဝ
သေဘာမက်ေၾကာင္း တဖြဖြ ေျပာလို႔ မၿပီးပါဘူး။ တေနရာမွာလည္း သာႏိုး မထိနဲ႔
မီးပြင့္သြားမယ္။ စြမ္းရည္မထိနဲ႔ မီးပြင့္သြားမယ္လို႔ သြားေအာ္ဖူးသတဲ့။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတပါးက
အမူးသမား တေယာက္ေယာက္ ေအာ္ေနတယ္ ထင္လို႔ ထြက္ၾကည့္ေတာ့ ကိုျမတ္ေလး တဲ့။
က်ေနာ္ကေတာ့ ကိုယ့္ ငါးခ်ဥ္မို႔ ခ်ဥ္ရတာမဟုတ္ပါ။ သူနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ထဲမွာ ေတးကဗ်ာဆိုတဲ့
သီခ်င္းမ်ိဳးနဲ႔ သူ႔ဟန္အမူအရာ သရုပ္ေဆာင္ပံုမ်ိဳးဟာ သူလို တေခတ္ ထူႏိုင္သူ ရွားပါတယ္။
မင္းသားထဲမွာ ပညာတတ္ စကားေျပာဟန္တမ်ိဳးကို အမူအရာနဲ႔တကြ ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး
သီခ်င္းေတြကိုလဲ ကဗ်ာဟန္နဲ႔ ကာရန္ နေဘသံုးၿပီး ထူေထာင္ခဲ့တာပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္းေတြနဲ႔ေက်ာင္းသား သီခ်င္းေတြလည္း သူမို႔သာ ေရးရဲၿပီး ေရးလဲ
ေရးတက္ႏုိင္စြမ္းသူျဖစ္ပါတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔သီခ်င္းေတြကို ခ်ီးမြမ္းရင္ ငါေကာင္းလို႔
မဟုတ္ဘူး။ ခ်စ္ေဆြ ေကာင္းလို႔ ဆိုၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ သူ႔အမူအရာကိုလဲ
တျခား သူငယ္ခ်င္းေတြ စ သလို မစ ပါဘူး။ ကဗ်ာဆရာ ၾကည္ေအာင္ဟာ
ခင္ဗ်ားနဲ႔မသိခင္ကတည္းက ခင္ဗ်ားရဲ႕အမူအရာ ကို အတုခိုးခဲ့တာ လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
ရုပ္ရွင္ကားထဲမွာေတာ့ သူနဲ႔ေကာလိပ္ဂ်င္ေနဝင္းတို႔ ႏွစ္ေယာက္တြဲ သရုပ္ေဆာင္တဲ့
“ပန္းပန္လ်က္ပါ” ထဲက သရုပ္ေဆာင္တာကို အႀကိဳက္ဆံုးပါဘဲ။
အညာသားေတြနဲ႔တြဲၿပီး အညာရုပ္ေပါက္သူျဖစ္လို႔ သူ႔ကို တခ်ိဳ႔က အညာသားလား လို႔
ေမးဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူဟာ ဆိပ္ႀကီး ခေနာင္တိုသားပါ။ ၁၉၂၈ မွာေမြးၿပီး ၂၀ဝဝ
ျပည့္ႏွစ္မွာ ဆံုးရွာပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ကားေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ ရိုက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ပင္လံုထိပ္ထားဦး
ဇာတ္ကားမွာ တင္တင္မူနဲ႔ တြဲၿပီး စတင္ ပါဝင္ သရုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ “အမုန္း၏ေနာက္ဝယ္” နဲ႔
“ရင္ထဲမွာရြာတဲ့မိုး” ဇတ္ကားမ်ားနဲ႔ အကယ္ဒမီရဖူးပါတယ္။ သီခ်င္းေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္
ေရးခဲ့ပါတယ္။ ကိုျမႀကီးဆိုတဲ့ မခင္ႏွင္းဆီ သီခ်င္းနဲ႔ စတင္ၿပီး ဟိုးေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ကြယ္လြန္ေတာ့ အသက္ ၇၂ ႏွစ္ပါ။ အသဲေရာင္ေရာဂါနဲ႔ ဆံုးရတာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ေတးသံရွင္ခမ်ာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကို ျမင္မသြားရရွာပါ။
“အမ်ားစုဆႏၵ” ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္း၊ ေက်ာင္းသားတပ္ဦးသီခ်င္း နဲ႔ မႏၱေလးသီးျခားတကၠသိုလ္
အႀကိဳသီခ်င္းေတြကို က်ေနာ္ေမတၱာရပ္ခံလို႔ သူငယ္ခ်င္းတင္မိုးက ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ကိုျမတ္ေလးရဲ႔
ရဲေဘာ္မ မာမာေအး နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ေဘးက ေထာက္ေပးႏိုင္တာ ေထာက္ေပးၿပီးရင္ စည္းဝါး
လိုက္ၾကပါတယ္။ ေက်ာ္သက္က အသံဖမ္းထားပါတယ္။ တင္မိုး ကြယ္လြန္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔
အလြမ္းေျပ ျပန္ၿပီးနားဆင္ၾကပါတယ္။ တင္မိုးနဲ႔ ကိုျမတ္ေလး ခ်စ္သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ဦး
ေနာင္ဘဝမွာ ျပန္လည္ ဆံုေတြ႔ၾကပါေစ။ အဲဒီအခါ ဗမာျပည္လဲ
ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေနပါေစသတည္း။

ဘီဘီစီ၀က္ဘ္ဆုိက္မွာ ျမန္မာလုိဖတ္ႏုိင္ၿပီ
မုိးမခအေထာက္ေတာ္ ၂
ေအာက္တုိဘာ ၃၀၊ ၂၀၀၈
ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္း အသံလႊင့္႒ာနက ၎၏ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာကုိ

ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေဖာ္ျပလုိက္သည္။
ယခင္က အဂၤလိပ္ဘာသာကုိသာ အသုံးျပဳခ့ဲရာမွ ယမန္ေန႔က စတင္ၿပီး

ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေျပာင္းလဲေဖာ္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခင္ကက့ဲသုိ႔ပင္ ထိပ္တန္းေရာက္
ျမန္မာ ႏွင့္ ကမၻာ့သတင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။ ပုံမွန္အစီအစဥ္မ်ားကုိလည္း
အနည္းငယ္ မိတ္ဆက္ ရွင္းလင္းထားသည္။ ၇ ရက္စာ ထုတ္လႊင့္ခ်က္မ်ား၊
ပုံမွန္အစီအစဥ္မ်ားကုိ ျပန္လည္နားဆင္ႏိုင္သည္။
၎၏ၿပိဳင္ဘက္ DVB, RFA, VOA စသည့္ ျမန္မာပုိင္းအသံလႊင့္ဌာန

အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားကမူ သတင္းမ်ားကုိ အစအဆုံး ေဖာ္ျပေလ့ရိွသည္။
ဘီဘီစီက အင္တာနက္လိပ္စာကုိမူ ေျပာင္းလဲလုိက္သည္။

hwww.bbc.co.uk/burmese ဟူေသာ လိပ္စာေဟာင္းတြင္ myanmar ဟူေသာစကားလုံးကုိ
ေျပာင္းလဲထည့္သြင္းထားသည္။
အေျပာင္းအလဲအသစ္တြင္ ဘီဘီစီက myanmar1 ေဖာင့္ကုိ အသုံးျပဳထားသည္။

ပီသရွင္းလင္းစြာ ဖတ္ရွဳႏုိင္ေရးအတြက္ အဆုိပါေဖာင့္ကုိ ကြန္ပ်ဴတာတြင္ ထည့္သြင္းရန္
လုိအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ညာဘက္ေထာင့္ရိွ “ျမန္မာေဖာင့္ရယူရန္” ဟူေသာေနရာကုိႏွိပ္ၿပီး
myanmar1 ေဖာင့္ကုိ ရယူႏုိင္သည္။

အသံလႊင့္႒ာန ၀က္ဆုိက္မ်ားတြင္ အသုံးျပဳသည့္ ေဖာင့္ (font) မ်ား
DVB - Wwin_Burmese
RFA - BIT
VOA - Zawgyi-One
BBC - Myanmar1
၀င္းေဖလြယ္အိတ္ အမွတ္ ၅
ဦးသုခ၊ ဦးထြန္းေ၀၊ ဦးသိန္းေဖျမင့္ ႏွင့္

ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းမ်ား
၀င္းေဖ
ေအာက္တုိဘာ ၂၉၊ ၂၀၀၈
ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား၊ ဒီတပတ္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲကေလး ျဖစ္သြားေအာင္

“၀င္းေဖလြယ္အိတ္”ထဲက ရုပ္ရွင္နဲ႔ ပတ္သက္တာကေလးေတြကုိ ဆဲြထုတ္ျပဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။
အကယ္ဒမီဆုေတြ အမ်ားႀကီး ရထားၾကတ့ဲ ရုပ္ရွင္ဒါရုိက္တာႀကီး ဦးသုခ၊
ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီးဦးထြန္းေ၀၊ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေတြ ေရးခ့ဲဖူးတ့ဲ စာေပပညာရွင္ႀကီး
ဦးသိန္းေဖျမင့္တုိ႔အေၾကာင္း က်ေနာ္ ေတြ႔ဖူးသလုိ ေျပာျပပါမယ္။
က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္မွ ရုပ္ရွင္ တကားႏွစ္ကားပဲ ဒါရုိက္တာလုပ္ၿပီး ရုိက္ရေသးတယ္၊

၀တၳဳဇာတ္ညႊန္းကေလး သုံးေလးပုဒ္ပဲ ေရးရေသးတယ္၊ ဆရာႀကီးဦးသုခက က်ေနာ့္ကုိ
၀တၳဳဇာတ္ညႊန္းေရးေပးဖုိ႔ အလုပ္အပ္ပါတယ္။ အပ္တာမွ တခါတည္းနဲ႔ သုံးပုဒ္ေတာင္
အပ္ပါတယ္။ ဆရာဦးသုခဟာ ကိုယ္တုိင္ စိတ္ႀကိဳက္ ၀တၳဳဇာတ္ညႊန္းေတြ ေရးၿပီး ကုိယ္တုိင္
ဒါရုိက္တာလုပ္ ကုိယ္တုိင္လည္း သရုပ္ေဆာင္တတ္တ့ဲ ရွားပါး ရုပ္ရွင္ပညာရွင္ႀကီးတေယာက္
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ က်ေနာ္ ဆရာႀကီးအတြက္ ဇာတ္ညႊန္း ေရးမေပးရဲပါဘူး လုိ႔

အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးက က်ေနာ့္စကားကုိ လက္မခံပါဘူး။
သူဟာ အသက္ႀကီးပါၿပီ တ့ဲ။ generation gap ေခတ္ကာလခ်င္း ဟ သြားပါၿပီ တ့ဲ။
ေခတ္လူငယ္ေတြရဲ႕ စရိုက္ လကၡဏာေတြကုိ မသိေတာ့တ့ဲအတြက္ အက်င့္စရုိက္က အစ
စကားအသုံးအႏႈန္းေတြအဆုံး အဆက္ျပတ္ေနပါၿပီတ့ဲ။ ဒီတုန္းက က်ေနာ့္အသက္က ၄၀
ေတာင္ မျပည့္ေသးပါဘူး။ က်ေနာ့္ကုိပဲ ဇြတ္ အလုပ္အပ္ပါတယ္။
ဆရာႀကီး ဦးသုခလုိ ပညာရွင္ႀကီးက က်ေနာ့္ကုိ ယုံလုိ႔ တာ၀န္ေပးတယ္ ဆုိေတာ့

က်ေနာ့္မွာ အကယ္ဒမီဆုေတြ အမ်ားႀကီး ရတာထက္ အမ်ားႀကီး တန္ဖုိးႀကီးတ့ဲ ဂုဏ္သိကၡာ
တက္ခ့ဲရပါတယ္။ အဲဒါထက္ တန္ဖုိးႀကီးတာကေတာ့ ၀တၳဳဇာတ္ညႊန္း ေရးၾကတ့ဲေနရာမွာ
ကုိယ္သိတ့ဲေခတ္ ကုိယ္သိတ့ဲကာလ ကုိယ္သိတ့ဲေနရာေဒသ သဘာ၀ စရုိက္၀န္းက်င္ကုိသာ
ပီျပင္ေအာင္ ေရးႏုိင္ၾကမွာျဖစ္တယ္၊ ကုိယ္မသိလုိ႔ မကြ်မ္းက်င္တာေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးရင္
မပီျပင္ႏုိင္ဘူး ဆုိတ့ဲ ပညာအသိ ပညာသတိကုိ သင္ၾကားေပးသြားတာပါပဲ။
အခု လက္ေတြ႔ ဒီေန႔ ေခတ္လူငယ္ေတြရဲ႕ အက်င့္စရုိက္နဲ႔ စကားအသုံးအႏႈံးေတြ က်ေနာ္

လုိက္မမီေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္ကုိ ျမင္တ့ဲ ခဲြျခမ္းစိတ္ျဖာႏုိင္တ့ဲ အလြန္ေတာ္တ့ဲ ေခတ္လူငယ္
ရုပ္ရွင္ပညာရွင္ကေလးေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္ေနပါတယ္။
က်ေနာ္ ျမန္မာရုပ္ရွင္ေလာကကုိ ၀င္လာတ့ဲအခါမွာ လက္ေတြ႔က်က်

ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစာင္မ ၾကည့္ရွဳကူညီခ့ဲတ့ဲ ေက်းဇူးရွင္ ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီး
ဦးထြန္းေ၀ဟာ ထိပ္တန္းမွာ ရိွပါတယ္။ က်ေနာ္ အႏုပညာေက်ာင္းအုပ္ လုပ္ေနစဥ္ကတည္းက
မင္းသားႀကီးနဲ႔ ခင္မင္ခ့ဲရတာမုိ႔ ဦးထြန္းေ၀က က်ေနာ့္ကုိ ဆရာႀကီးလုိ႔ ေခၚဖုိ႔ ႏႈတ္က်ဳိးေနပါတယ္။
ဒါက ၀ယ၀ုဒၶိ၊ ဂုဏ ၀ုဒိၶ ဆုိတာေတြနဲ႔ မဆုိင္ပါဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ မင္းသားႀကီးကုိ
တေလးတစားနဲ႔ ေလးေလးထြန္းေ၀လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ သဘာ၀အမူအရာရိွတယ္ လုိ႔ ေက်ာ္ၾကားၿပီး
သဘာ၀မင္းသားႀကီး လုိ႔ လူသိမ်ားတ့ဲ ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီးဦးထြန္းေ၀က “ဒီမယ္ ဆရာႀကီး၊
အုိက္တင္ဆုိတာ အုိက္တင္လုပ္ေနမွန္း သိေနရင္ မနိပ္ဘူးဗ်။ သဘာ၀အတုိင္း လုပ္လုိ႔
ဆုိျပန္ရင္လည္း လုပ္ၾကည့္ပါ၊ မရပါဘူး၊ အုိက္တင္လုပ္ေနတာမွန္း မသိေအာင္ လုပ္တ့ဲ
အုိက္တင္မ်ဳိးကမွ တကယ့္ အႏုပညာပါဗ်ာ” လုိ႔ အေလးအနက္ ေျပာဖူးပါတယ္။
အႏုပညာဆုိတာ လူက လုပ္တာပါ တ့ဲ။ သဘာ၀အတုိင္း ရိွေနတာေတြကုိ ရုိက္ၿပီး သူ႔ဟာသူ
ၾကည့္လုိ႔ေကာင္းေနတာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ မွတ္တမ္းတင္သေဘာပါပဲ လုိ႔ ရွင္းျပပါတယ္။
က်ေနာ္နဲ႔ ကားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရုိက္ျဖစ္ၾကေတာ့ မင္းသားႀကီးထြန္းေ၀ရဲ႕
လက္ေတြ႔အႏုပညာကုိ မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ခ့ဲရပါတယ္။ ေလးေလးထြန္းေ၀ ေျပာျပတာေတြ
အမ်ားႀကီး ရိွပါေသးတယ္။ ေနာက္မွ ႀကဳံသလုိ တင္ျပပါ့မယ္။
စာေပပညာရွင္ႀကီး ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္ဟာ မင္းသားႀကီး ဦးထြန္းေ၀ရဲ႕

ဆရာရင္းတေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းသားႀကီးကတဆင့္ ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္နဲ႔ က်ေနာ္
ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္ခြင့္ ရခ့ဲပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္ခင္က ၿဗိတိသွ် ဘားမား ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီမွာ
ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္ ရုပ္ရွင္ ၀တၳဳဇာတ္ညႊန္း ေရးေပးခ့ဲေၾကာင္း က်ေနာ္ သိရေတာ့
က်ေနာ္ကလည္း ဆရာႀကီးထံမွာ က်ေနာ့္အတြက္ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေရးေပးဖုိ႔ ပူဆာဖူးပါတယ္။
ဆရာႀကီးက “ကုိ၀င္းေဖေရ အရင္က က်ဳပ္ ဇာတ္ညႊန္း ေရးခ့ဲဖူးတာေတာ့ မွန္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္

ခုေတာ့ မေရးေတာ့ဘူးဗ်” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဘာျပဳလုိ႔တုန္း ဆုိေတာ့ ဇာတ္ညႊန္းေရးရင္
စာပ်က္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းဆုိတာ စာမဟုတ္ဘူး တ့ဲ။ ရုပ္ရွင္ရုိက္ဖုိ႔
အညႊန္းေတြ ေရးရတာ တ့ဲ။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္ စာေကာင္းေပေကာင္း ေရးတ့ဲအခါမွာ
စာပ်က္တယ္ တ့ဲ။ ဟာ ဟုတ္ေပသားပဲ ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္လည္း ခ်က္ခ်င္း
မွတ္သားထားလုိက္ပါတယ္။
ေနာက္ က်ေနာ္ႀကဳံႀကိဳက္လုိ႔ Iowa တကၠသုိလ္ International Writing Program ကုိ

တက္ေရာက္ခြင့္ ရတ့ဲအခါမွာေတာ့ က်ေနာ္ေရးခ့ဲဖူးတ့ဲ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
ဒါေတြဟာလည္း စာေပပါပဲ လုိ႔ ေဆြးေႏြးသတ္မွတ္ေပးခ့ဲၾကပါတယ္။ အရွည္ကုိေတာ့ ေနာက္မွ
ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။ ဒီတပတ္ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ နားလုိက္ပါရေစ။ က်န္းမာ
ခ်မ္းသာၾကပါေစ၊ က်ေနာ္ ၀င္းေဖပါ။ ။
(မူရင္း - ဘီဘီစီအသံလႊင့္႒ာန၊ ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္)
ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရားပြဲ
ဓာတ္ပုံသတင္း
ေအာက္တုိဘာ ၂၄၊ ၂၀၀၈
၂၀၀၈ခုႏွစ္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ အင္းေလးေဒသ ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ေလွျဖင့္

ဘုရားပင့္ေဆာင္လာေသာ ေဒသခံ အင္းသားမ်ား။ (ေအာက္တုိဘာ ၁၂ တြင္
ရုိက္ကူးထားေသာပုံမ်ားျဖစ္သည္။) (photos:AFP)


စစ္အစုိးရက ဘီဘီစီ၊ ဗီြအိုေအ၊

အာရ္အက္ဖ္ေအနဲ႔ ဒီဗီြဘီေလလႈိင္းမ်ားကိုပါ
တိုက္ျပီ
ညြန္႔ေထြး
ေအာက္တိုဘာ ၂၂၊ ၂၀၀၈
နံနက္ခင္း မဂၤလာအခ်ိန္ခါ သတင္းသံသာအျဖစ္ ဘီဘီစီ၊ ဗီြအိုေအ၊ အာရ္အက္ဖ္ေအနဲ႔

ဒီဗီြဘီတုိ႔ အားေပးသူ ျမန္မာပရိသတ္အေပါင္းခင္ဗ်ာ ေနျပည္ေတာ္က ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့
ပိေတာက္ေျမ ေရဒီယို ေလလႈိင္းရဲ႔ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ မရႈမလွျဖစ္ေနၾကရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ ဧျပီလကတည္းက ေနျပည္ေတာ္ရဲ႔ လ်ဳိ႔၀ွက္တဲ့ေနရာက မနက္တၾကိမ္၊

ညတၾကိမ္ ျပည္ပအသံလႊင့္ဌာနမ်ားထုတ္လႊင့္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ ကိုက္ျပီး စစ္အစိုးရအလိုေတာ္ရိ
သတင္းမ်ားနဲ႔ ျပည္ပအသံလႊင့္ဌာနမ်ားကို ျပန္လည္ တုံျပန္တိုက္ခိုက္ထုတ္လႊင့္ခဲ့ရာမွာ
ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္ပအသံလႊင့္ေလလႈိင္းမ်ားကိုပါ ပူးကပ္ျပီး နားေထာင္သူမ်ားကို
အေႏွာက္အယွက္ေပးတဲ့အထိ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“ဥပမာ ဘီဘီစီက ဆင္းရဲတဲ့သတင္းလႊင့္ေနရင္ ေဘးက အသံေၾကာင္နဲ႔ ဗမာျပည္မွာ

ငတ္ေသတဲ့မသာ မရွိဘူးလို႔ အသံေတြ ၀င္လာတယ္။ နားေထာင္တဲ့သူက လိုင္းမၾကည္ေတာ့
ဟိုလွည့္ ဒီလွည့္လုပ္။ သူတို႔က ခပ္တည္တည္နဲ႔ ျပည္တြင္းသတင္းေတြ လႊင့္ေနေတာ့
အဟုတ္မွတ္လို႔ နားေထာင္မိ။ နည္းနည္းၾကာေတာ့မွ သန္းေရႊၾကီး အေၾကာင္း၊
စြမ္းအားရွင္အေၾကာင္းေတြ အမႊန္းတင္ေနတာေတြ ၾကားမွ ပိေတာက္ေျမပဲ ဆိုျပီး မေအ ႏွမ
ကိုင္တုတ္မိေတာ့တာကိုး …”
လုိ႔ ပရိသတ္တေယာက္က သူ႔အျဖစ္ကို ေျပာျပပါတယ္။
ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီး ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းက မီဒီယာကို မီဒီယာနဲ႔ တိုက္မယ္လို႔

ေၾကြးေၾကာ္ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ေလလႈိင္းေပၚကေန အသံလႊင့္လႈိင္းမ်ားကို ပူးကပ္တာေတြ၊ တမင္
တိုက္ျပီး လႊင့္တာေတြနဲ႔ လုပ္တာဟာ တရားနည္းလမ္းက်က် ယွဥ္ျပိဳင္ေျဖရွင္းတာ မဟုတ္ဘဲ
ေကာက္က်စ္တဲ့ ေအာက္လမ္းနည္း သုံးတာျဖစ္တယ္လို႔ ျပည္တြင္းက စာနယ္ဇင္းသမားတဦးက
သုံးသပ္ျပပါတယ္။
“ျပည္ပက သတင္းစာေစာင္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ရင္ ဖတ္ရင္ ဖမ္းတယ္၊ ေထာင္ခ်တယ္။

တရားမ၀င္ စာရြက္စာတမ္း ကိုင္ေဆာင္မႈ၊ ဟုတ္လား။ အင္တာနက္ ၀က္ဆိုက္ေတြကို

ပိတ္တယ္။ ခိုးျပီး ေက်ာ္ခြျပီး ၾကည့္ရင္ ဖမ္းမယ္၊ ဆီးမယ္ စသည္ျဖင့္ ျခိန္းေျခာက္တယ္။
သူမ်ားဆိုက္ေတြကို တိုက္ခိုက္တယ္။ ဖ်က္ဆီးတယ္။ သူတို႔ သတင္းစာေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ၊
စာေစာင္ေတြ၊ ဘေလာ့ေတြ ၀က္ဆိုက္ေတြကေန အတိုက္အခံေတြကို တိုက္ခိုက္ ေစာ္ကား
၀ါဒျဖန္႔တယ္။ ျပည္သူကိုေတာ့ ဟိုက ဘာျပန္ေျပာလဲ ဆိုတာကို နားေထာင္ခြင့္၊ ၾကားခြင့္
မေပးဘူး။ အခု တိုက္ရိုက္ေလလႈိင္းကေနျပီးေတာ့ သူမ်ား လႊင့္တာေတြကို လိုင္းပူးတာတို႔၊
ေႏွာက္ယွက္တာတို႔ လုပ္လာျပီ။ ဒီလို လုပ္ေနေတာ့ စစ္အစိုးရရဲ႔ လမ္းျပေျမပုံဆိုတာ
ျပည္သူေတြအတြက္ သခ်ဴိ ၤင္းကုန္းမွာ တြင္းတူးျပီး ေသဖုိ႔သာ ရွိတဲ့ ေျမပုံပဲ။ ၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲသာ ျပီးလို႔ကေတာ့ မေတြးရဲစရာပဲ …”
ဟု ျပည္တြင္း စာနယ္ဇင္းသမားတဦးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ယခုအခ်ိန္မွာ မီဒီယာသမားမ်ားကို စစ္အစုိးရက မက္လုံးမ်ဳိးစုံေပး သိမ္းသြင္းေနပါတယ္။

သတင္းစာထုတ္ခ်င္သလား၊ ၂၀၁၀ ျပီးလ်င္ စိတ္ၾကိဳက္ သတင္းစာမ်ဳိးစုံ ေပးထုတ္မယ္လို႔
စစ္အစုိးရက စရန္သတ္ေနပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေရးကို မ်က္ေျခမျပတ္ၾကဖို႔လိုတယ္လို႔
သတင္းစာဆရာၾကီးတဦးက သတိေပးစကား ေျပာပါတယ္။ စစ္အစုိးရ မ်က္ႏွာ၊
အာဏာရွင္မ်က္ႏွာကို ၾကည့္မိရင္၊ သူတုိ႔ကုိ မ်က္ႏွာလိုက္မိရင္၊ ေျပာေရးဆိုခြင့္
အသိပညာဆည္းပူးခြင့္ အပိတ္ခံထားရတဲ့ အဖိႏွိပ္ခံထားရတဲ့ ျပည္သူလူထုၾကီးရဲ႔ မ်က္ႏွာေတြကို
မင္းတို႔ မျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေငြေၾကး၊ အာဏာ၊ ၾသဇာေတြေနာက္ ယစ္မူးသာယာျပီး
အာဏာရွင္ေတြရဲ႔ “လ္ိုင္းသြင္း”တာခံၾကရတဲ့ “မီဒီယာပိုင္းလုံး”ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကလိမ္မယ္လို႔
ေျပာလိ္ုက္ပါတယ္။ (သူေျပာတာက - “စာနယ္ဇင္း ဖာေခါင္း၊ ဖာသည္”ေတြ လို႔ ေျပာတာပါ၊
ယဥ္ေက်းေအာင္ ျပင္ျပီး ေျပာတာ၊ အခုေတာ့ အရင္းအတိုင္းပဲ ထည့္ေပးလိုက္တယ္)
(ပိေတာက္ေျမ ေရဒီယိုအေၾကာင္းကို ဒီ၀က္ဆိုက္မွာ ဖတ္ၾကည့္ပါ -

http://www.democraticforumburma.org/art_yoma_maung.html )
ဆရာေတာ္တပါးနဲ႔ စကားလက္ဆုံ
(ေမတၱာ၊ ဧည့္လာဖို႔ နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း …)

ေမာင္ရစ္
ေအာက္တိုဘာ ၂၁၊ ၂၀၀၈
အစကေတာ့ ျမန္မာျပည္က
ေခတၱလာေရာက္တဲ့ ဆရာေတာ္တပါးက
စာအုပ္စာတမ္းတခ်ဳိ႔ ဖတ္ခ်င္တာေတြရွိလုိ႔
ရွာေဖြေပးမိတာပါ။ ျပီးေတာ့ ဆရာေတာ္နဲ႔ စကားစျမည္
ေျပာဆို တင္ေလွ်ာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ရစ္က စကားလည္း ၄ လုံးကြဲေအာင္ မေျပာတတ္၊ (ဒီ မို
က ေရ စီ … ဟုိက္ ၅ လုံး ျဖစ္သြားျပီ)။ စာလည္း တည့္တည့္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ မေရးတတ္ပါဘူး။
(ဒီေကာင္က ေစာင္းျပီးေျပာတယ္ တဲ့၊ လက္ေရးမလွဘူးလို႔ ဆိုတာနဲ႔တူရဲ႕)။ ဆရာေတာ္ကို
အင္တာဗ်ဴးဖို႔ မစဥ္းစားရဲပါ။ ေနာက္ေတာ့လည္း ေမးျဖစ္တာေလးေတြကို ဆရာေတာ္က
ေစတနာ ေမတၱာထားျပီး ေျဖခဲ့ေတာ့ အဲသည္အေၾကာင္းေတာ့ ေရးဦးမွပဲဆိုျပီး ေရးပါတယ္။
ဆရာေတာ္က ျပည္ပခရီးလွည့္ျပီး ျမန္မာေတြနဲ႔ေတြ႔ဆုံ၊ တရားေရေအး

တိုက္ေကၽြးခဲ့ေလေတာ့ လမ္းမွာ ေတြ႔သမွ်ျမန္မာေတြ၊ ျမန္မာမိသားစုေတြကို ဘယ္လုိ
ျမင္မိပါတုန္းလို႔ ေမးပါတယ္။
"ျမန္မာေတြက မညီညြတ္ၾကဘူး …" တဲ့
ဆရာေတာ္က ေျဖတယ္။
ဒါကလည္း ျမန္မာေတြ မညီညြတ္တာက ေပါရာဏေတာင္ ျဖစ္သြားျပီ။ ေမာ္ဒန္

မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ေျပာေနစရာေတာင္ မလိုဘူး။ တမာၻလုံးေတာင္ သိတယ္ … လို႔ ေျပာရမလို
ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကို ဆရာေတာ္က အဆန္းလုပ္ျပီး ေျပာေတာ့ ေမာင္ရစ္စိတ္ထဲ ဘယ္လိုမွ
မေနဘူးေလ။
ျမန္မာေတြ မညီညြတ္တာကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းၾကမလဲ … လို႔ ေမာင္ရစ္က

ဆက္ေမးပါတယ္။ ဆရာေတာ္က ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားဓမၼနဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။
ဟိုက္ေရာ … လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ ဗိုလ္သန္းေရႊတပ္ၾကီးကို ေမတၱာပို႔ရေခ်ဦးေတာ့မည္ လို႔
ခပ္တုံးတုံးပဲ ေမာင္ရစ္က ေတြးမိပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္ ေျပာတာက ဒီလိုပါ။ မိမိနဲ႔ ဆက္စပ္ ပတ္သက္ေနသမွ်

ပုဂၢဳိလ္ေတြကို မ်က္ေမွာက္မွာေကာ၊ မ်က္ကြယ္မွာေကာ၊ ကိုယ္ ႏႈတ္ ႏွလုံး ၃ ပါးလုံးနဲ႔
ေမတၱာထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။
မ်က္ေမွာက္မွာလည္း စိတ္ကေန ေမတၱာထားတာ၊ ႏႈတ္ကလည္း ေမတၱာထားတဲ့

စကားကို ဆိုတာ။ ကိုယ္ကာယအားျဖင့္လည္း သူ ခ်မ္းသာေအာင္ ျပဳစု ေဆာင္ရြက္ေပးတာ
ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။ ျပီးေတာ့ မ်က္ကြယ္မွာလည္း သူ႔ကို မွန္းဆ ေမတၱာပို႔တာ၊ ႏႈတ္ကလည္း သူ႔ကို
ရည္ရြယ္ေသာ ေမတၱာ စကားသာ ဆုိတာ။ ျပီးေတာ့ သူ႔အေၾကာင္းကိစၥ ၾကဳံလာလ်င္လည္း
သူ႔ကိုယ္စား ေဆာင္ရြက္ေပးတာ ျဖစ္ပါသတဲ့။
ဘုရားရွင္ လက္ထက္မွာ သာ၀ကေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြဟာ အဲသည္လို က်င့္ၾကံၾကပါ

သတဲ့။ ရဟန္းအခ်င္းခ်င္း မ်က္ေမွာက္ေကာ၊ မ်က္ကြယ္မွာပါ ေမတၱာထား ေစာင့္ေရွာက္
ကာကြယ္ၾကပါသတဲ့။ တစုံတဦးက ျပစ္တင္စကား ဆိုလာလွ်င္၊ မေကာင္းၾကံစည္လာလွ်င္
သံဃာတို႔က စိတ္ကို သန္႔ရွင္း တည္ျငိမ္စြာနဲ႔ ေမတၱာထားျပီး ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ၾကပါသတဲ့။
အဲသည္ေတာ့ သံဃာဆိုတာ သာမဂၢီ ဆိုတဲ့ စည္းလုံးညီညြတ္ေသာ အစုအေ၀းျဖစ္

အဓြန္႔ရွည္ျပီး သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္ ထြန္းကားေစပါ သတဲ့။ အဲသည္လို "သမဂၢါနံ တေပါ
သုေခါ …" ဆိုျပီး ဒီလို သံဃာေကာင္း သံဃာျမတ္တို႔ စုေ၀းေပါင္းဖက္ျခင္းကေနျပီးေတာ့ နိဗၺာန္
ခ်မ္းသာအထိ ရရွိေစေအာင္ အက်ဳိးမ်ားႏိုင္ပါသတဲ့ လို႔ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပပါတယ္။
ေမာင္ရစ္လည္း သူ႔ပါရမီ မမွီမကန္း ရွိသေလာက္နဲ႔ မရွိတဲ့ ဉာဏ္အလင္းေလး ဘာေလး

နည္းနည္းေတာ့ မီးျခစ္ေက်ာက္ေလာက္ အလင္းပြင့္သြားပါတယ္။
" ဟာ … ဆရာေတာ္ေျပာတာ သေဘာေပါက္ျပီ။ တပည့္ေတာ္တို႔ အခ်င္းခ်င္း

အတင္းေျပာတဲ့ အက်င့္ကို စြန္႔လႊတ္ခိုင္းတာပဲ မဟုတ္လား …" ဆိုျပီး ေမာင္ရစ္က တရား
ေထာက္လိုက္မိပါတယ္။
သာဓကအေနနဲ႔ ပူပူေႏြးေႏြး ယူအင္မွာ ထိုင္ခုံသြားဖယ္ခိုင္းတဲ့ အေရးကိစၥကို

ဆရာေတာ္က ေထာက္ျပပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္းမွာ ေၾကလည္ေအာင္၊ ညီညြတ္ေအာင္
မလုပ္ႏိုင္ေသးဘဲ၊ အေလာတၾကီးနဲ႔ ေလ်ာက္လႊာသြားတင္တဲ့အခါမွာ ဟိုကျဖင့္ ဘာမွ
မေျပာရေသးဘူး၊ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ထုတ္ေျပာ အျပစ္တင္ေနတာက ေရွ႕က သြားေနျပီ။ ဘာတဲ့
… ဒီကိစၥ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ျဖင့္ မိမိတို႔ တာ၀န္မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ မိမ္ိတို႔ ေခၚတုန္းက မလိုက္ဘဲ
ေနခဲ့တဲ့ ဟို … အုပ္စုမွာ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း စတဲ့ဟာေတြက မိုးလုံးျပည့္ကုန္ေတာ့ ဘယ္လုိလုပ္
စည္းရုံးညီညြတ္တာေတြ၊ ေအာင္ျမင္တာေတြ ရွိမွာလဲ လို႔ ဆရာေတာ္က သာဓက ျပျပီး
ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။
ေမာင္ရစ္ကလည္း "ဆရာေတာ္ ဘာသိလို႔လဲ သူတို႔ေတြက ဒီလို …" ဆိုျပီး

အင္တာဗ်ဴးတာ ေဘးခ်ျပီး အတင္းထိုင္ေျပာေတာ့မလို႔ နည္းနည္းပဲ လိုေတာ့တဲ့ဆီမွာ တရားကို
သတိရျပီး ဘရိတ္အုတ္လိုက္မိပါတယ္။ ဆရာေတာ္ကို ဆင္ေျခ လက္ေျခေပးမိရင္၊
သူတို႔ကိုယ္စား ျပန္ေျဖရွင္းမိရင္ "အတင္း" ေျပာမိ၊ အဲေလ … မ်က္ကြယ္ ၀စီကံေမတၱာ
မထားမိရာ ေရာက္ေတာ့မလို႔ နည္းနည္းေလး လိုေတာ့တာ ကလား။
ဟုတ္တာေပါ့ ဘုရား၊ ကိုယ့္အိမ္မွ မသာရင္ ဧည့္ ဘယ္လာမလဲ လို႔ မတတ္တတတ္

ျမန္မာဆိုရိုးေတြ ဘာေတြနဲ႔ ဆရာေတာ္ကို တရားေထာက္လိုက္ရတာေပါ့ေလ။
ဆရာေတာ္က ေျပာပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း စစ္အာဏာရွင္ေတြေအာက္မွာ ပိျပားျပီး

ေၾကာက္ရြံျပီး ေနထိုင္ေနရတဲ့ သူေတြ အမ်ားၾကီးပါပဲ … တဲ့။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြထဲမွာအထိကို မလုပ္၊
မရႈပ္၊ မျပဳတ္ ဆိုျပီး ေနထိုင္ေနတဲ့ လူေတြလည္း ရွိတာပါပဲ တဲ့။ သူတို႔ေတြဟာ ဒီဖက္က
အင္အားေတာင့္တင္းလာရင္၊ စည္ပင္ထြန္းကားလာလွ်င္ သူတို႔ဉာဏ္အသိစိတ္ေလးေတြမွာ
ေမာဟအမိုက္ဖုံးေနရာက ျပင္ဆင္ျပီး ဒီဖက္ကို လာေရာက္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကမွာပါတဲ့။
နီးရာ ဓားကို ေၾကာက္ေနရခ်ိန္ ဟုိဖက္ကမ္းကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဟိုမွာဖက္ကမ္းကလည္း
တျခိမ္းျခိမ္းနဲ႔ တကြဲတျပားဆိုရင္ျဖင့္ ဘယ္လိုမ်ိဳး ပူးေပါင္းလာၾကမလဲ … တဲ့။ သူတို႔တေတြကို
လက္ကမ္းၾကိဳဆိုဖို႔ မဆိုထားနဲ႔ ဘယ့္ႏွယ္ လုပ္ထည့္လိုက္မယ္၊ ဘယ္ညာ
လုပ္ပစ္လိုက္မယ္ဆိုတဲ့ မိုးၾကိဳးသြား စကားေတြ လွမ္းပစ္ေနတဲ့အခါ၊ နီးရာဓားေအာက္မွာ
ၾကိတ္မွိတ္ျပီး ငရဲလမ္းကို နတ္လမ္းပဲဆိုျပီး မိုက္သည့္ထက္ မိုက္၊ တြင္းတူးျပီးေတာ့ကို
မိုက္ေနၾကေတာ့တာေပါ့ … တဲ့။

ေမာင္ရစ္ကလည္း ေထာက္ခံရေတာ့တာေပါ့ေလ။ မွန္ပါတယ္ ဘုရားေပ့ါ။ အခုဆိုရင္
ဆရာေတာ္တို႔ေတြဟာ ျပည္တြင္း ျပည္ပမွာ ခရီးဆန္႔လို႔ ျပည္သူေတြကို အခုလို ေဟာၾကား
ဆုံးမေနျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဟိုဖက္ကေကာ၊ ဒီဖက္ကေကာ လိမၼာယဥ္ေက်း
ေမတၱာထားႏိုင္တဲ့ ကိုယ္ေတြ ျဖစ္လာေတာ့မွာေပါ့ ဆိုျပီး ကိုယ္ထင္ရာ ျမင္ရာေတြကို
၀င္ေျပာရေတာ့တာေပါ့ေလ။
အဲဒီမွာ ဆရာေတာ္က ေမာင္ရစ္ဆိုတဲ့ အမိုက္အမဲေလးကို ေနာက္ထပ္

အေၾကာင္းအရင္းတခုကို ရွင္းျပပါတယ္။
ဒကာၾကီး … တဲ့ ဘုန္းၾကီးတို႔က ဆရာေတာ္ေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြက

ဘုရားရွင္ေဟာၾကားတဲ့ တရားဓမၼကို က်င့္ၾကံအားထုတ္လို႔ ပရိသတ္ကိုလည္း
တတ္ႏိုင္သေလာက္ အက်ဳိးျပဳ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေနတဲ့ေနရာမွာ တိုင္းျပည္အေရး၊
လူမ်ဳိးအေရး၊ အမ်ဳိးသားအေရးကို အကုန္လုံးကိုေတာ့ မရြက္ေဆာင္ႏိုင္ပါဘူးတဲ့။ သင့္တင့္
ဆီေလွ်ာ္တဲ့ အရပ္၊ ေနရာ၊ က႑ေတြကေန ေထာက္ခံ အားေပး ကူညီတဲ့ ေနရာကပဲ
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာပါ …တဲ့။
"ဒကာၾကီး … ဦးဇင္းတို႔ဆီမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိး လိုတယ္ …" တဲ့
ဟာ … ေမာင္ရစ္ကလည္း ဒီကိစၥမ်ဳိးဆိုရင္ ငါ ေျဖႏိုင္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ စတိုင္နဲ႔ ၾကား၀င္

ျဖတ္ျပီးတဲ့အခါ … ျမန္မာျပည္မွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိပါေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊
ဦးတင္ဦး၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဇာဂနာ၊ ေက်ာ္သူ နဲ႔ ဦး၀င္းတင္ အစရွိသျဖင့္
ျပည္သူေတြ ေရွ႔က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ ေဆာင္ရြက္သူေတြကို ႏႈတ္အာ ရြရြ
ရြတ္ဆိုျပမိပါေတာ့တယ္။ သာသနေမာဠိ သံဃာ့အဖြဲ႔မွာ ဆိုလ်င္လည္း
ပီနန္ဆရာေတာ္ၾကီးႏွင့္တကြ ဦးေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ဆရာေတာ္မ်ားလည္း ရွိပါေၾကာင္း၊
သူတို႔ေတြဟာ ျပည္သူေတြအတြက္ ကိုယ္က်ဳိးကို စြန္႔လႊတ္ျပီး ေရွ႔က စံျပျပီး အနစ္နာခံ
ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထုၾကီးတရပ္လုံးကလည္း ထိုထို ပုဂၢဳိလ္မ်ားကို
မိမိတို႔ေရွ႔က ဦးေဆာင္သူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပမိပါတယ္။
အလြတ္က်က္ထားတဲ့ စာရင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ အမတ္စာရင္းကို ရြတ္မလို႔
ခါးေတာင္းက်ဳိက္လိုက္စဥ္မွာပဲ ဆရာေတာ္က ၾကားျဖတ္ျပီး ၀င္ေျပာပါတယ္။
"ဟုတ္ေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ဆီမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ

ပါရမီရွင္ ေခါင္းေဆာင္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။ သူ ဘယ္ေလာက္ပဲ အသက္ရွင္သြားသလဲ
စဥ္းစားၾကည့္စမ္းပါ။ အသက္ ၃၂ မွာတင္ လုပ္ၾကံခံရလို႔ ကြယ္လြန္ခဲ့ေပမယ့္
တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးကို အရ ဦးေဆာင္ ေပးသြားခဲ့တယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ အသက္တုိေပမယ့္
သူလုပ္ရမယ့္အလုပ္ကို ျပီးေအာင္ ျပတ္ေအာင္ လုပ္ျပႏိုင္တယ္ေလ။ ပါရမီရွင္ေခါင္းေဆာင္
ဆိုတာ အလုပ္တခုကို ျပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္တဲ့အထိ လုပ္ေပးႏိုင္တာကို ေျပာခ်င္တာပါ …"
ဆရာေတာ္က အဲသလို ေျပာလိုက္ေတာ့လည္း ေမာင္ရစ္ခမ်ာ ဉာဏ္ကေလး

ရွိသေလာက္ တတို တထြာနဲ႔ ေငါင္ေငါင္ေလး နားေထာင္ေနရတာေပါ့ခင္ဗ်ာ။ ေမာင္ရစ္ခမ်ာ
တေန႔ တေန႔ ကိုယ္လုပ္သမွ်ကို ဟုတ္လွျပီ ဆိုျပီး ေက်နပ္ေနတာ မဟုတ္လား။ တြန္းေတာ့
တြန္းေနပါရဲ႔၊ မေရြ႕တာကို အေရးမလုပ္ဘဲ အားစိုက္ျပီး တြန္းေနရတာနဲ႔ ေမာင္ရစ္က
မိန္းေမာေနမိေတာ့ ဆရာေတာ္ ေျပာတာကို နား၀င္မခ်ဳိဘူးေပါ့ခင္ဗ်ာ။
"ဆရာေတာ္ ဆိုလိုတာက ရူပေဗဒက အလုပ္ကို ေဖာ္ျမဴလာ ထုတ္သလိုေပါ့ေနာ္၊

အေရြ႕မရွိရင္ အလုပ္ မျဖစ္ဘူးေပါ့။ သိပၸံနည္းက် ေခါင္းေဆာင္ေပါ့ ဟုတ္လား ဘုရား …"
ဒါကေတာ့ တတ္သမွ် မွတ္သမွ်နဲ႔ အာ ၾကည့္တာေပါ့ေလ။
"ဦးဇင္းတို႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ေဂါတမဗုဒၶရဲ႕ ျဖစ္စဥ္ေတြကို ၾကည့္ပါ။ နိဗၺာန္မရခင္

စပ္ၾကား သူ ပါရမီျဖည့္စဥ္ကာလေတြမွာ ရခဲ့တဲ့ ဘ၀၊ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရတဲ့ ဘ၀၊ ငုံးမင္း၊
ေမ်ာက္မင္း ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ ေနာက္လိုက္ေတြ၊ သားခ်င္းေတြ၊ အစုအဖြဲ႔ေတြအတြက္
ျပီးေျမာက္ေအာင္ ကယ္တင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တယ္။ သူတို႔ေတြကို ဒုကၡ၊ အခက္အခဲ၊
အၾကပ္အတည္းေတြက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ထေျမာက္သည္အထိ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
အဲဒီဘ၀ေတြမွာ နိဗၺာန္ေတာ့ ရမသြားခဲ့ေပမယ့္ သူ ေရြ႕ေေအာင္ ေရႊ႕ခဲ့တယ္ မဟုတ္လား …"
ဆရာေတာ္က ေဂါတမဗုဒၶရဲ႕ အတိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းကိုပါ ထည့္သြင္းျပီး ေမာင္ရစ္ကို ထပ္

ရွင္းျပပါတယ္။
ေမာင္ရစ္ကလည္း -
"အခုခ်ိန္မွာ တဖက္က ဒီမိုကေရစီေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ တိုက္ပြဲ၀င္သူေတြကို

အျမစ္ကလွန္၊ အညြန္႔အခက္ေတြ ျဖတ္၊ အကိုင္းအခက္ေတြကို ခ်ဳိင္ စသည္ျဖင့္
စစ္အာဏာရွင္ေတြက လုပ္ေနေလေတာ့ ဒီဖက္က ေနာက္ထပ္ မဆုတ္ႏိုင္ေအာင္ ၾက့ံၾကံ့ခံ
ရပ္ေနရတာကလည္း ရွိေသးတာကိုး ဘုရား …" လို႔
လက္ရွိအေနအထား ျမင္မိသမွ်ကို ေျပာမိပါရဲ႕။
ဆရာေတာ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
"ဦးဇင္း နားလည္ပါတယ္။ အခုလက္ရွိ အေျခအေန၊ အခက္အခဲ၊

အၾကပ္အတည္းေတြကို နားလည္ပါတယ္။ ဦးဇင္းစိတ္ထဲမွာ ရွိတာကိုလည္း ေျပာျပတာပါ။
ဒကာၾကီး ေမးတာကို ဦးဇင္းက ဒီေနရာ ဒီအခ်ိန္ ဒီအေျခအေနမ်ဳိးမွာမို႔လို႔ ေျဖလိုက္တာ၊
ေျပာလိုက္တာပါေလ။ ဦးဇင္းတရားပြဲမွာလည္း အခုလို ေျပာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္တြင္းကို
ျပန္ေရာက္သြားခ်ိန္မွာလည္း ဦးဇင္းက ဒါကို ေျပာႏိုင္မွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ကို
ဦးဇင္းက ဘယ္လိုမ်ဳိး ေမွ်ာ္လင့္တယ္၊ ၾကိဳဆိုေနတယ္ ဆိုတာကို ေျပာျပတာ။ အႏွစ္ ၂၀ ရွိပါျပီ။
ဒကာၾကီး ေျပာသလို ၾကံ့ၾကံ့ခံ ရပ္ေနၾကရတာ။ ဦးဇင္းက ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ထဲကပဲ
ေပၚလာ ေပၚလာ၊ ျပည္သူေတြထဲကပဲ ေပၚလာ ေပၚလာ၊ ပါတီထဲကပဲ ေပၚလာ ေပၚလာ …
ၾကိဳဆိုပါတယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။"
ကဲ … ဆရာေတာ္ရဲ႔ စကားလက္ေဆာင္ေလး အတတ္ႏိုင္ဆုံး ေရးျပီး

တင္ဆက္လိုက္ပါရဲ႔။

ေမာင္ရစ္လို အမိုက္အမဲကေလးကေတာ့ "ခရီးမတ္တပ္ လမ္းခုလပ္မွာ
ကိုယ္လြတ္ေရွာင္ခြာ စြန္႔ခဲ့ပါ၍ အားနာခဲ့ေၾကာင္း ေျပာပါေလ … " ဆိုတဲ့ စာသားေလးကို
ရက္ပ္သံစဥ္ထဲ ထည့္ျပီး ရြာအျပင္ ထန္းပင္ေပၚကပဲ "ဟဲ" လိုက္ရေလမလား မသိ။
အဆိပ္အေတာက္ ေရႊၾတိဂံ ရွင္းတမ္း

တရုတ္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား ေရးသည္။ ျဖဴစင္ ဘာသာျပန္သည္။
အခန္းဆက္ ဘာသာျပန္ မွတ္တမ္း - ၂
ေအာက္တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၀၈
အပုိင္း (၁)
ေရႊႀတိဂံရဲ႕ အႀကီးမားဆံုးေသာ ကိန္းဂဏန္းအေျပာင္းအလဲ
အေမရိကန္ျပည္က ၿဂိဳဟ္တုအာ႐ံုခံနည္းပညာကုိ သံုးၿပီး ထပ္ တဖန္
ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာနဲ႔ပါ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္လာတဲ့အခါ ျမန္မာ ျပည္ေျမာက္ပုိင္း
ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသမွာ ဝ အဖဲြ႕အစည္းေဒသ က ပင္မ အဓိကထားၿပီး ေပၚပီပင္ (poppy
ဘိန္းပင္) စုိက္ပ်ဳိးမႈေျမဧရိယာတုိးခ်ဲ႕မႈက မႏွစ္ကထက္ ကိန္းဂဏန္း အဆေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ
တုိးျမင့္လာတာကုိ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈအတြက္ ရည္စူးၿပီး

လက္နက္တပ္ဆင္ၾကတဲ့ အႀကီးမားဆံုး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြအထဲမွာ အေမရိကန္ရဲ႕
ေဆာင္ရြက္ခ်က္က ဒီလုိရွိေနပါတယ္။ အေမရိကန္က ထုိင္းျမန္မာ
နယ္စပ္မ်ဥ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာ စစ္ေရးနဲ႔ ကုိင္တြယ္ ရာမွာ ဝ ၫြန္႔ေပါင္း မဟာမိတ္ စစ္တပ္

အဖြဲ႕အစည္းကို စစ္ဆင္ေရးပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ၿပီး ေလျပင္ေဝဟင္ကေန ထုိးႏွက္ တုိက္ခုိက္
လုိ႔ ေနပါတယ္။
xxx
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦး။ ေရႊႀတိဂံသမုိင္းတေလွ်ာက္လံုး အႀကီးမားဆံုး ေသာ ကိန္းဂဏန္း
ေျပာင္းလဲမႈႀကီး စတင္ ေပၚထြန္း လာေတာ့မယ့္ အာ႐ုဏ္ဦး။
ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရးဌာနႀကီးက
ႏွစ္ခ်ဳပ္အစီရင္ခံခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္လုိက္တယ္။ 'ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္ကာလမွာ
ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈအမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံျဖစ္တယ္။ တစ္ကမၻာလံုး ဘိန္းထြက္ရွိမႈရဲ႕ ၅ဝ%-၆ဝ% ကို
ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ထုတ္လုပ္ေနပါတယ္' ယခင္အတိတ္က အခ်က္အလက္ေတြက
အထင္အရွားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေရႊႀတိဂံဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈက ျမန္မာႏုိင္ငံက ၈၉%၊ ေလာႏုိင္ငံက
၈% ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံက ၂% အသီးသီးရွိၾကပါတယ္။ ေရႊႀတိဂံရဲ႕
မူးယစ္ေဆးဝါးပိတ္ပင္ဟန္႔တားတုိက္ဖ်က္ေရးဆုိတဲ့ လုပ္ေဆာင္ ခ်က္က
ျမန္မာျပည္ေျမာက္ဘက္ နယ္ေျမေဒသကုိ အဓိကထား ကုိင္တြယ္
ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း
တစ္ကမၻာလံုးရဲ႕ မ်က္လံုးေတြက ေႏြဦးသစ္ကာလပုိင္းေတြမွာ ျမန္မာ
ျပည္ေျမာက္ဘက္နယ္ေျမေဒသကုိ ဆံုခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾက ပါၿပီ။
၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းကေန ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦး ဇန္နဝါရီနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလ
ၾကားကာလအခ်ိန္ပုိင္းဟာ ေရႊႀတိဂံေတာင္ေၾကာအႏွံ႔ ေပၚပီပန္း (ဘိန္းပန္း) ေတြ ေဝေဝဆာဆာ
ပြင့္လန္း ၾကတဲ့အခါသမယ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဝသီေခါင္ဖ်ားျမင့္ျမင့္မားမား
ေကာင္းကင္ေဝဟင္ဆီကေန ေစာင့္ၾကပ္တုိင္း ထြာတဲ့ ၿဂိဳဟ္တုဆီက ေအာက္ေျမလႊာဘက္ဆီမွာ
ဘယ္ဟာကျဖင့္ သဘာဝ သစ္ပင္ ပန္းမာလ္ေတြ ျဖစ္တယ္၊ ဘယ္ဟာကျဖင့္ လူတုိ႔ရဲ႕
လံု႔လအားနဲ႔ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္ထားတဲ့ ေပၚပီ (ဘိန္းပင္) ေတြ ျဖစ္ေခ်သလဲဆုိတာကုိ အလြယ္
တကူခြဲျခားႏုိင္ပါတယ္။ ေပၚပီပင္ စုိက္ပ်ဳိးမႈ ေျမဧကအက်ယ္အဝန္းကို

ေစာင့္ၾကပ္တုိင္းထြာျခင္းဆုိတာက မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈကုိ တုိက္႐ုိက္ ေထာက္ျပခ်က္ထဲက
ဆန္းစစ္ခ်က္ တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၿဂိဳဟ္တုအာ႐ံုခံနည္းပညာသံုးၿပီး ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာနဲ႔ပါ
ထပ္ဆင့္ ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း ေရႊႀတိဂံေဒသ ဝအဖြဲ႕အစည္းနယ္ေျမက
ေပၚပီပင္ (ဘိန္းပင္) အဓိက စိုက္ပ်ဳိး တဲ့ ေျမဧက မႏွစ္ကထက္ ကိန္းဂဏန္းအဆေပါင္းမ်ားစြာ
တုိးလာတာကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ေၾကာင့္ တမဟုတ္ခ်င္းမွာပဲ အေနာက္ႏုိင္ငံတခြင္လံုး ရယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ
လူ႕ေဘာင္ေလာကႀကီးကုိပါ ကိုင္လႈပ္လုိက္ပါတယ္။ ကမၻာ့တစ္ခြင္လံုး ေသာေသာညံ ဂယက္
႐ုိက္ခတ္ သြားပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆုိတာက ေရွးဦးကတည္းက လူသားမ်ဳိးဆက္တစ္ခုလံုးရဲ႕
ဘံုရန္သူ ျဖစ္ခဲ့ ၿပီးျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕ေဘာင္တစ္ခုလံုး ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ားစြာ
မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈရဲ႕ ရလာဒ္အက်ဳိးပါပဲ။ ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ က
အၾကြင္းအက်န္ကေလးေတာင္ ဘာတစ္ခုမွမရွိေတာ့ဘဲ ဗလာနတၲိ အျဖစ္
ခံလုိက္ရသေယာင္ေယာင္ျဖစ္သြားပါတယ္။
မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔။
အတင္းအၾကပ္ဖိအားေပးမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက
ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ၁၇ ႏုိင္ငံ သံအမတ္ႀကီးမ်ားနဲ႔ ေရႊႀတိဂံ မူးယစ္ေဆးဝါး
ဟန္႔တားတုိက္ဖ်က္ေရး စူးစမ္းေလ့လာေရးအဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ပါတယ္။
ဒီမတုိင္ခင္ ရက္သတၲ တစ္ပတ္ေလာက္က ကမၻာ့ကုလသမဂၢ
မူးယစ္ေဆးဝါးဟန္႔တားတုိက္ဖ်က္ေရး ဌာနက နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း စူးစမ္းေလ့လာဖုိ႔
အလားတူအဖြဲ႕အစည္းမ်ဳိးကုိ ဖြဲ႕စည္းထားႏွင့္ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့
အဖြဲ႕အစည္း ႀကီးရဲ႕ စူးစမ္းေလ့လာမႈအရ ေတြ႕ရွိခဲ့ရတာကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ေဆာင္းရာသီႏွင့္
ဒီႏွစ္ ေႏြဦးရာသီကာလေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ဘက္ နယ္ေျမေဒသက မူးယစ္ေဆးဝါး
အေနအထားဟာ တကယ့္ကိုပဲ အရမ္းကို ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းေနတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ၾကရတာပါတယ္။

မတ္လဆန္း …
ထုိင္းႏုိင္ငံက ထုိင္းႏုိင္ငံသစ္ျပည္သူ႔ပါတီ ဥကၠ႒ ပုဆာခ်ဳတိခု ေရးသားတဲ့ ေဆာင္းပါးရဲ႕
ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခ်က္က အေမရိကန္ရဲ႕ အသစ္လြင္ဆံုးသတင္းအခ်က္အလက္အျဖစ္
ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားပါတယ္။
'ကမၻာေပၚက အင္အားအႀကီးမားဆံုး မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား ေရး
လက္နက္ကုိင္ ေတြထဲက လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကုိ ရည္စူးၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက
ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္ ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ပံုက ထုိင္းျမန္မာ
နယ္ျခားမ်ဥ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ စစ္ေရးနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈကုိ မဖယ္ရွားဘဲ၊ ဝ မဟာမိတ္
ၫြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕အစည္းကုိ စစ္ဆင္ေရးအသြင္သ႑ာန္နဲ႔ ေလေၾကာင္းကေန ထုိးႏွက္မွာျဖစ္တယ္ '
ဒီသတင္း တမဟုတ္ခ်င္းပဲ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသက မ်ားျပားလွတ့ဲ တုိင္းရင္း
သားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ ေယာက္ယတ္ခတ္သြားပါ တယ္။
မတ္လ ၁၈ ရက္ …
ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္က အဂၤလိပ္ဘာသာ နဲ႔ ထုတ္တဲ့ 'စာပုိ႔သတင္း' မွာ
အမ်ားသိရွိေအာင္ ေျဗာင္က်က် စီရင္ခံ ထုတ္လႊင့္လုိက္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
ျပည္ထဲေရးဌာန မူးယစ္ ေဆးဝါး ဆုိင္ရာ တာဝန္ခံႏွင့္ တရားဥပေဒေရးရာ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ
အေထာက္အကူျပဳ ဝန္ႀကီး နန္တက္-ပီၾသရယ္၊ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုႏွိမ္နင္းေရး အထူးသံတမန္
စူဖရန္စီစူ-ထုိင္းက်ဲ႕တုိ႔က အေမရိကန္ ဆီးနိတ္ၾကားနာမႈညီလာခံမွာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားပါတယ္။
သူရဲ႕ ထုတ္ေဖာ္ခ်က္ထဲမွာ ဝ မဟာမိတ္ (ၫြန္႔ေပါင္း) တပ္ဖြဲ႕ကုိ ေဟာသလုိ
ျပစ္တင္စကားေျပာၾကားပါတယ္။
'တစ္ေယာက္မက်န္ အားလံုးက သိႏွင့္ၿပီးသားလည္း ျဖစ္တယ္။ ကမၻာ တခြင္လံုးက
မူးယစ္ေဆးဝါး ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းႀကီးတုိ႔ႏွင့္ ေပါင္းကူးဆက္ သြယ္ေနေသာ
အၾကမ္းဖက္ဝါဒီအဖြဲ႕အစည္း' ဆုိၿပီး စကားလံုးၾကမ္းၾကမ္းနဲ႔ ဝ အဖြဲ႕အစည္းကို

လက္ညႇဳိးေငါက္ေငါက္ထုိးၿပီး ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါကုိ သတင္းစားေတြရဲ႕ ေဝဖန္ခ်က္ကလည္း
'ဒါဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေရွးဦးဆံုးအႀကိမ္ လက္နက္ကုိင္
မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ အဖြဲ႔ကို အၾကမ္းဖက္ဝါဒီအဖြဲ႔အစည္းရယ္လုိ႔
အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိလုိက္ ျခင္းျဖစ္တယ္'
၂-၆-၂ဝဝ၂ ေန႔မွာ တစ္ကမၻာလံုးမွာရွိတဲ့ ဘိန္းရာဇာႀကီး ၁၂ ဦးရဲ႕
အမည္စာရင္းအသစ္ကုိ အေမရိကန္အစုိးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္ ပါတယ္။
ဘိန္းရာဇာႀကီး ၁၂ ဦးထဲက - မကၠဆီကုိ ၆ ဦး၊ ျမန္မာ ၁ ဦး (ခြန္ဆာ)၊
ျမန္မာႏုိင္ငံသားတ႐ုတ္ႏြယ္ဖြား ၁ ဦး (ေဝ့ေရႊကန္း)၊ အာဖရိက တုိက္ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ၂ ဦး၊
ကယ္ရီဘီယန္ပင္လယ္ ေဒသ စိန္႔က်ီးခ်ဳ-နီေဝးစ္လူမ်ဳိး ၂ ဦး။ ဒီ ကမၻာ့အဆင့္ျမင္ဆံုး ဘိန္းရာဇာ
ႀကီး ၁၂ ဦးထဲပါဝင္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏြယ္ဖြား ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ ခြန္ဆာတုိ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစုိးရထံ
၁၉၉၆ ခုႏွစ္က လက္နက္ခ်ီအည့ံခံလုိက္ၾကၿပီး ျဖစ္တယ္။
ဘန္ေကာက္ 'စာပုိ႔သတင္းစာ' က ေစာေစာကတည္းက ေဖာ္ျပ ခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္။ ခြန္ဆာ
လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က လက္နက္ခ် အည့ံခံသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ
ေဝ့ေရႊကန္းက တစတစနဲ႔ ခြန္ဆာရဲ႕ ေနရာ ကုိ ဝင္ယူလာပါတယ္။ ေရႊႀတိဂံမွာ
အင္အားအႀကီးဆံုး၊ အေတာင့္တင္းဆံုး ဘိန္းရာဇာႀကီးျဖစ္လာပါတယ္။
ေဝ့ေရႊကန္းဟာ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တုန္းက တ႐ုတ္ျပည္၊ ယူနန္ျပည္နယ္မွာ ေမြးဖြားပါတယ္။
ဒီႏွစ္အပုိင္းအျခား ကာလ ေတြမွာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသ ျမန္မာႏုိင္ငံအပုိင္း နယ္စပ္တဝုိက္မွာ
က်င္လည္က်က္စားေနပါတယ္။ သူ႔ဖခင္က မူလက ကူမင္တန္စစ္ဗုိလ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။
သူ႕ဖခင္လည္းပဲ တေလွ်ာက္လံုး မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔
ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာတာျဖစ္တယ္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္ တ႐ုတ္ျပည္မႀကီး လြတ္ေျမာက္လုနီးတဲ့ အာ႐ုဏ္ဦး ပုိင္းမွာ
ကူမင္တန္တ႐ုတ္ျဖဴစစ္ ဗုိလ္ေဝ့ေရႊကန္းရဲ႕ ဖခင္ဟာ မိသားစု အားလံုးကိုေခၚငင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ဝ
ေဒသဆီ ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ၿပီး အေျခခ် ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ထုိစဥ္တုန္းက

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဗဟုိေထာက္ လွမ္းေရး CIA ရဲ႕ အားေပးကူညီမႈကို
အျပည့္အဝရရွိတဲ့သူေတြပါ။
ေဝ့ေရႊက်န္းရဲ႕ ဖခင္က ဘိန္းေရာင္း ဘိန္းဝယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ၿပီး ကူမင္တန္
အၾကြင္းအက်န္တပ္ဖြဲ႕အသက္ဆက္ရပ္တည္ႏုိင္ေရးကုိ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါ တယ္။ ဘိန္းကရရွိတဲ့
ေငြေၾကးနဲ႔ တပ္အင္အား၊ လက္နက္အင္အား၊ ျမင္း၊ လားအင္အားေတြ တုိးခ်ဲ႕ေလတယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္က အင္အားေတာင့္တင္း လာတဲ့တစ္ေန႔မွာ အလံုးအရင္းနဲ႔ ျပည္မႀကီးကို
တန္ျပန္ထုိးစစ္ဆင္ေရးပါပဲ။
ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ အစ္ကုိ ေဝ့ေရႊလံု၊ ညီ ေဝ့ေရႊစင့္တုိ႔ ဒီလုိနဲ႔ပဲ ဒီလုိမ်ဳိး ပတ္ဝန္းက်င္မွာ
ႀကီးျပင္းလာၾကရတယ္။ ၂ဝ ရာစုေခတ္ ၉ဝ ႏွစ္ အစဦး ပုိင္းတုန္းက ငယ္ရြယ္တဲ့
ေဝ့ညီေနာင္သံုးေဖာ္တုိ႔ ဝ ျပည္ေထာင္စုတပ္ဖြဲ႔ထဲ ဝင္လုိက္ၾကတယ္။
ဝင္လုိက္တဲ့အတြက္ အက်ဳိးဆက္က သူတုိ႔အုပ္စုရဲ႕ အား တစထက္တစ
ခုိင္မာေတာင့္တင္းလာတယ္။ သူတုိ႔ စုိးမုိးတဲ့ ကန္႔သတ္မႈ နယ္ေျမကုိ အဆက္မျပတ္
ခ်ဲ႕ထြင္လာတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တည္ေဆာက္ လာလုိက္တာမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္ေဖာက္ထြက္ၿပီး
အမွီအခုိကင္းတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈ 'ဘုရင့္တုိင္းႏုိင္ငံႀကီး' ကုိ
ကိုယ္ပုိင္အျဖစ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္လုိက္ေလတယ္။
'ဟီး႐ုိးအင္းဘုရင္' ခြန္ဆာနဲ႔ ပခံုးခ်င္းယွဥ္ နယ္ေျမေတြ လုၾက၊
မူးယစ္ေဆးဝါးလမ္းေၾကာင္း ႀကီးကုိ ဖြင့္ၾကနဲ႔ ထင္တုိင္းက်ဲေနၾကတယ္။
ေဝ့ညီေနာင္သံုးေဖာ္တပ္ဖြဲ႔ဟာ တျခားလက္နက္ကုိင္ အင္အားစုေတြနဲ႔
မဟာမိတ္ဖြဲ႔ေပါင္းစည္းၾကၿပီး ၿပိဳင္ဘက္ ခြန္ဆာကုိ ဝုိင္းတုိက္ၾကတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္တုန္းက ဝအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အကူအညီရယူၿပီး
ခြန္ဆာကုိ ဝုိင္းထားၾကၿပီး အျမစ္ျပတ္သုတ္သင္တဲ့ တုိက္ပြဲ မွာ စြမ္းစြမ္းတမံတုိက္ခဲ့တဲ့
စြမ္းအားအက်ဳိးေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ရွမ္းျပည္နယ္ပုိင္နက္ နယ္ေျခထဲက ဧရိယာ ၁၄ဝဝဝ

ကီလုိမီတာ အက်ယ္ အဝန္း နယ္ေျမကုိ ဝကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမအျဖစ္ ဆုလာဘ္အပ္ႏွင္း
လုိက္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ ေဝ့ေရႊကန္းလည္းပဲ ေဝးသီေခါင္ဖ်ား ေခ်ာင္က်က် ေတာင္ႀကိဳေတာင္ၾကားမွာ
မူးယစ္ေဆးဝါးကုိ စိတ္ႀကိဳက္ထုတ္လုပ္၊ စိတ္ ႀကိဳက္ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေလတယ္။
ခြန္ဆာတပ္ဖြဲ႕ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရဆီ လက္နက္ခ်
အလင္းဝင္ေရာက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ေရႊႀတိဂံမွာ ေဝ့ေရႊကန္းတုိ႔ မူးယစ္ ေဆးဝါးအုပ္စုႀကီးဟာ ဝ
လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အျမင့္မားဆံုး ေခါင္းေဆာင္ထဲက
ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္သြားပါတယ္။
ေဝ့ညီေနာင္ တုိ႔ ဝတပ္ဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ ၫြန္႔ေပါင္းဖြဲ႕ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီနယ္ေျမဒီေဒသက ဝအဖြဲ႕
ေတာင္ပုိင္းနယ္ေျမေဒသျဖစ္သြားပါတယ္။ ဝၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ ေတာင္ပုိင္း စစ္ေဒသဆုိၿပီး
တည္ေထာင္လုိက္တယ္။ ေဝ့ေရႊကန္းက ဝ ေတာင္ပုိင္း စစ္ေဒသမွဴး ျဖစ္သြားပါတယ္။
ခုတေလာေတာ့ ေဝ့ေရႊကန္းဟာ ဝၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္သြားၿပီး၊
တပ္သားအင္အား ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိၿပီး အထူးေခတ္မီဆန္းသစ္တဲ့ လက္နက္ေကာင္း ေတြ
တပ္ဆင္ထားတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးလက္နက္ကုိင္ စစ္တပ္ႀကီးကို ဦးစီးအုပ္ခ်ဳပ္ ေနပါတယ္။
၄င္း နယ္ေျမေဒသမွာ မူးယစ္ေဆးဝါး မြမ္းမံထုတ္လုပ္တဲ့ စက္႐ံုေတြကုိ လံုျခံဳေရး
တင္းတင္း ၾကပ္ၾကပ္ ခ်ထားပါတယ္။ (S-W) စာလံုး တပ္မထားတဲ့ ကားႀကီး ကားငယ္တုိင္း
စက္႐ံုအနားကို နည္းနည္းေလးေတာင္ သီခြင့္မရပါ။ သံသယ ျဖစ္တဲ့ လူသူမွန္သမွ်ကုိ
အေစာင့္တုိ႔က ဘာတစ္ခြန္းမွ ေမးျမန္းေနမွာ မဟုတ္ဘဲ ေတြ႕တာနဲ႔ ပစ္သတ္မွာပါပဲ။
ခုတေလာ ေဝ့ညီေနာင္တုိ႔ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ကုိ ထပ္ဆင့္ တုိးခ်ဲ႕လုိက္ျပန္တယ္။
ေခတ္မီလက္နက္ႀကီးေတြ ထပ္မံဝယ္တယ္။ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ ေလာ နယ္ျခားမ်ဥ္းတေလွ်ာက္လံုးကို
စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ထားႏုိင္တယ္။

သူ႕ လက္ေအာက္မွာ တပ္ရင္း ၆ ရင္းရွိတဲ့ တပ္အင္အားက ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ ပုိင္း
မယ္ဆုိင္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ တာခ်ီလိတ္တဝုိက္က နယ္ျခားမ်ဥ္း တဝုိက္ မွာ အခုိင္အမာ
တပ္ခ်ထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာ၊ ထုိင္းနယ္စပ္နဲ႔ မဲေခါင္ ျမစ္ဝွမ္းလမ္းေၾကာင္းကိုပါ အသံုးခ်ၿပီး
ထုိင္းႏုိင္ငံက အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း၊ အလယ္ပုိင္းနဲ႔ ေတာင္ပုိင္းေတြ၊ ဒါ့အျပင္
မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းတေလွ်ာက္ ကမ္းေျခ က ထိုိင္း/ေလာနယ္ျခားတေၾကာလံုးကုိ
ေရခဲမူးယစ္ေဆးေတြကုိ လြတ္လြတ္ ကြၽတ္ကြၽတ္ ခုိးသြင္းၾကပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းတုိက္ ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားတဲ့
စာရင္းဇယားအရ သိရတာ ကေတာ့ ေဝ့ေရႊကန္းတုိ႔ လက္နက္ကုိင္တပ္ႀကီးဟာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမ
မူးယစ္ ေဆးဝါး အေရာင္းအဝယ္လုပ္ငန္းရဲ႕ အနည္းဆံုး ၇ ခ်ဳိးေလာက္ကုိ စုိးမုိးထား
ႏုိင္ၿပီးျဖစ္တယ္။
ဒါ့အျပင္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈဟာ ပုိၿပီး ပုိၿပီး နည္းပညာ ေတြ
ဆန္းသစ္ေနၿပီျဖစ္တယ္။ ေရွး႐ုိးအစဥ္အလာ မူးယစ္ေဆးဝါး ဘိန္းအျပင္၊ သူတုိ႔တေတြဟာ
ေငြလံုးေငြရင္း အလံုးအရင္း ျမႇဳပ္ႏွံထားၿပီး ဆန္းသစ္တဲ့ပံုစံ၊ အေပ်ာ့စား
ေဆးစြမ္းသတၲိမူးယစ္ေဆးဝါး 'ဝမ့္ေဝါ ေမ့ေလ်ာ့ေဆး' (ecstasy) မူးယစ္ေဆးဝါးကုိ
တီထြင္ထုတ္လုပ္လုိက္တယ္။
ဘန္ေကာက္ 'စာပုိ႔သတင္းစာ' ရဲ႕ သတင္းအစီရင္ခံခ်က္အရ သိရတာကေတာ့
ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ ခ်င္းမုိင္မွာ အနီးကပ္ေပါင္းသင္းခဲ့တဲ့သူဆီက တဆင့္ ၾကားရတာကို ျပန္ၿပီး
ေဖာက္သည္ခ်ရရင္ ခုတေလာ ထုိင္းအာဏာပုိင္တုိ႔ ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးမိတဲ့ ေခါင္းခါရမ္း
မူးယစ္ေဆးလံုး အလံုးေပါင္း (၁ သန္း ၆ သိန္း)၊ ဒီ အမႈအခင္းမွာ မိမိတုိ႔ႏွင့္ဘာမွ မပတ္သက္တဲ့
အေၾကာင္း၊ ေဝ့ေရႊကန္း အျပင္းအထန္ျငင္းဆုိ ေနရပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘဲ ခုတေလာ
ထုိင္းႏုိင္ငံက ဖမ္းဆီးရမိၿပီး သိမ္းဆည္းလုိက္တဲ့ ေငြေၾကးဓနဥစၥာေတြ၊ မူးယစ္
ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားၾကသူေတြဟာ သူနဲ႔ လံုးလံုးကုိ မပတ္သက္ ေၾကာင္းရယ္၊ သူ႕ရဲ႕

လက္ေအာက္ခံေတြလည္း မဟုတ္၊ သူပုိင္ပစၥည္းနဲ႔ ေငြေၾကးေတြလည္း မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းကို
ဘက္စံုခြန္အားစုိက္ထုတ္ၿပီး အစြမ္းကုန္ အလြတ္႐ုန္းေနရပါတယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံ ၾကည္းတပ္စစ္ေထာက္လွမ္းေရး တာဝန္ခံအရာရွိ ဆံုဆက ေျပာပါတယ္။
'ေဝ့ေရႊကန္း အဲဟုိမွာ ဘာလဲဆုိတာ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိထားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တပ္ေစလႊတ္ၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံထဲ ဝင္ေရာက္ဖမ္းႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းရွိမေနလုိ႔ပါ'
အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု ျပည္ထဲေရးရာ႐ံုးက အရာရွိအရာခံေတြကလည္း
ေျပာၾကပါတယ္။ ဝ ၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ႀကီးဟာ မ်က္ေမွာက္ကာလမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွကေန ၿပီး
ကမၻာအႏွံ႔ ဟီး႐ုိးအင္းမူးယစ္ေဆးဝါးေဖာက္ကားတဲ့ ပင္မအဓိကက်တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး
ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ထပ္ဆင့္ ၫႊန္းဆုိ ေထာက္ျပျပန္ပါေသးတယ္။
ေဝ့ေရႊကန္းပါဝင္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ မုိင္းယန္းက ဝနီလူမ်ဳိးစုကုိ ဦးစီးဦးေဆာင္ၿပီး
မူးယစ္ေဆးဝါးေတြ ထုတ္လုပ္ တာတုိ႔၊ ကမၻာ့ေနရာအႏွံ႔ ဟီး႐ုိးအင္းေမွာင္ခုိေရာက္ရွိသြားဖုိ႔ကုိ
အင္တုိက္ အားတုိက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကမၻာတခြင္မွာ ဖမ္းဝရမ္း
အထုတ္ခံထားရတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာနဲ႔ အဆင့္တူတဲ့ ဆုေၾကးေငြ
အေမရိကန္ေဒၚလာႏွစ္သန္းထုတ္ခံထုတ္ရတဲ့ ေဝ့ေ၇ႊကန္းပါပဲ။
ျမန္မာအစုိးရ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေမာင္ေအး ၂၃-၄-၂ဝဝ၂ ေန႔မွာ ဘန္ေကာက္ကုိ သံုးရက္
အလည္အပတ္ခရီးနဲ႔ ေရာက္သြားပါတယ္။ သူဟာ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သက္ဆင္၊ ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔
ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးကုိပါ ပူးတြဲ ထမ္းေဆာင္တဲ့ ေက်ာက္ဝါလိ အစရွိတဲ့ ထုိင္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔
ေတြ႕ဆံု ခဲ့ပါတယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံ စစ္ဖက္ဆုိင္ရာႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးဖမ္း ဝရမ္း ထုတ္ျပန္ေရးဌာနတုိ႔က
ထုိင္းအစုိးရကုိ ေမတၲာရပ္ခံပန္ၾကားလုိက္ပါတယ္။
ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ အာဏာကုိခ်ဳပ္ကုိင္ထားတဲ့ 'ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္း သာယာေရးနဲ႔
ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီအဖြဲ႕' ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေအး ထုိင္းႏုိင္ငံ

အလည္အပတ္ခရီး မလာေရာက္ခင္မွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရက နာမည္ပုတ္သုိး ေက်ာ္ၾကားတဲ့
ဘိန္းရာဇာႀကီး ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ စူလာခ်ဳိင္း (ပန္းလံု၊ ဝူထုန္းဖူးလုိ႔လည္း
နာမည္တြင္ပါတယ္။ အခု မုိင္းယန္းနဲ႔ ကီလုိမီတာ ၃ဝ ကြာေဝးတဲ့ ပန္းဟုန္းမွာ ပုန္းခုိေနပါတယ္)
တုိ႔ကုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ဖမ္းဆီး ေပးေစလုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားေရးဌာနဆီပုိ႔ၿပီး
တရားစီရင္ေစမွာ ျဖစ္တယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရနဲ႔ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေအး နဲ႔ ေဝ့ေရႊကန္း၊
စူလာခ်ဳိင္းတုိ႔ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီးၾကမယ့္ အေရးကုိ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ဖုိ႔ကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံထုတ္
'စာပုိ႔သတင္းစာ' က ေမတၲာရပ္ခံပန္ၾကား လုိက္ပါတယ္။
စူလာခ်ဳိင္းကုိ 'ပန္းလံု' ဆုိတဲ့ နာမည္နဲ႔ လူသိပုိမ်ားတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့
ေလးႏွစ္ေလာက္တုန္းက ထုိင္းႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ စူလာခ်ဳိင္းရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ငယ္သားေတြ
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ဘက္မွာ ရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ၾကပါတယ္။ ထုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႕က
မူးယစ္ေဆးဝါးေမွာင္ခုိသမားတစ္ဦးကုိ အေသဖမ္းမိ လုိက္တယ္။ စိတ္ၾကြေဆး အလံုးေရ ၇ သိန္း
၅ ေသာင္းကုိပါ ဖမ္းမိလုိက္ တယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံဖက္က ေဖာ္ျပခ်က္ကေတာ့ စူလာခ်ဳိင္းဟာ
အထူးလမ္း ေၾကာင္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ ဝင္ေရာက္ ပုန္းခုိေနျခင္းျဖစ္တယ္။
၄င္းပုိင္ဆုိင္ တဲ့ ဓနေငြေၾကးအမ်ားအျပားကုိ ရွာေဖြသိမ္းဆည္းခံရျခင္း မရွိေသးပါ။
အကယ္၍ တစ္စံုတစ္ေယာက္က စူလာခ်ဳိင္းရဲ႕ ဓနေငြေၾကးေတြကုိ
ထိန္းသိမ္းေပးထားတယ္ဆုိရင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံရမယ့္အျပင္ တရား႐ံုတင္ စြဲဆုိျခင္းကိုလည္း
ခံရမွာျဖစ္တယ္။ ထုိင္းအစုိးရက ေဝ့ေရႊကန္း ထုိင္းႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ ထားသိုထားတဲ့
ဓနေငြေၾကးစာရင္းေတြကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိထားၿပီး ျဖစ္တယ္။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ အေနအထား မေကာင္းလွတာကို
အထင္အရွား သတိျပဳမိတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝင္းေအာင္က မတ္လ
၂ဝ ရက္ေန႔မွာ 'ႏုိင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရး' ဆုိတဲ့ တင္းမာတဲ့
ေဝါဟာရ အသံုးအႏႈန္းကုိ ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။

မတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံစစ္အစုိးရ တတိယေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ နအဖ
အဖြဲ႕အစည္း ပထမ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ဗဟုိစစ္ဘက္ဆုိင္ရာ သတင္းတပ္ဖြဲ႕ တပ္ဖြဲ႕မွဴး ဗုိလ္ခ်ဳပ္
ခင္ၫြန္႔ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းက ကုိးကန္႔၊ ဝ ျပည္ေထာင္စု၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း အထူးေဒသေလးခု
(ႏုိင္ငံတကာက ဒီေလးေနရာကုိ ဘိန္းပင္မ ထြက္ရွိရာ ေဒသလုိ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္)
ေရာက္လာၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးပိတ္ပင္ ဟန္႔တားတုိက္ဖ်က္ေရး ညီလာခံႀကီးကို က်င္းပပါတယ္။
ဒီညီလာခံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔ ေျပာခဲ့တာကေတာ့
'အေမရိကန္ႏုိင္ငံ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕ ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ
မူးယစ္ေဆးဝါးပ်ံ႕ႏွံ႔ေသာင္းက်န္းတဲ့ ႏုိင္ငံရယ္လုိ႔ အျပစ္ဖုိ႔ေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အင္မတန္ ေဘးအႏၲရာယ္ ႀကီးလွပါတယ္။ တ႐ုတ္ျမန္မာ မဟာမိတ္အျဖစ္
ပူးေပါင္းၿပီး ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အထူးေဒသအသီးသီးဆီ ဝင္ေရာက္ၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါး
လံုးဝပေပ်ာက္ေရးကို ရွာေဖြစစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္၊
ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရးအတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ ေရးကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔
မျဖစ္မေန လုပ္ၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ အခြင့္အေရးပဲျဖစ္တယ္'
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔က ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပျပန္တယ္။
'အေမရိကန္ အမွဴးျပဳတဲ့ အေနာက္တုိင္းႏုိင္ငံေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရကုိ
ျပင္းထန္တဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ အမွာစာ ေပးပုိ႔ထားပါတယ္။ အမွာစာထဲမွာ ေျပာထားတာက
တကယ္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ေရႊႀတိဂံရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာကုိ အၿပီးအပုိင္
ထပ္ဆင့္ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳလုပ္ဘူးဆုိရင္ အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ားက ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းတဲ့
ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ၾက ရပါလိမ့္မယ္တဲ့။ မူးယစ္ေဆးဝါးရင္းျမစ္နယ္ေျမကုိ
အၿပီးပုိင္ သုတ္သင္ ရွင္းလင္းပစ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွသာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ရဲ႕ ဘံုရန္သူဟာ ၂၁
ရာစုေခတ္မွာ ေသရာကေန အသက္ျပန္ရွင္မလာႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္'
လုိ႔ စကားလံုး ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း သံုးႏႈန္းထားပါတယ္။ လား႐ႈိးညီလာခံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ခင္ၫြန္႔
အႀကိမ္ႀကိမ္ ထပ္ဆင့္ထပ္ခါ သတိေပးတာကေတာ့

'ကြၽန္ေတာ္ လား႐ႈိးကို ခုလုိ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် လာေရာက္ရျခင္းက ျပႆနာေတြဟာ
အင္မတန္ဆုိးရြားေနၿပီဆုိတာကုိ ေဖာ္ျပေနတာပါပဲ။ အေနာက္တုိင္းႏုိင္ငံ အခ်ဳိ႕နဲ႔
သတင္းမီဒီယာေတြက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ တခ်ဳိ႕တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမ ေဒသမွာ
မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာဟာ အေတာ့္ကုိ ဆုိးရြားေနၿပီရယ္လို႔ အတိအလင္းေဖာ္ျပထားၿပီး
အျပစ္တင္ ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုတစ္ႀကိမ္ ညီလာခံရဲ႕ ဗဟုိစင္တာအခ်က္အျခာဟာ
ရန္ကုန္မဟုတ္ဘဲ ရန္ကုန္ထက္ ပိုၿပီး အႏွစ္သာရ အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္မႈရွိၿပီး ရန္ကုန္ထက္
အားသာပါ တယ္ခင္ဗ်ာ'
ဟုိယခင္က အာဖဂန္ရဲ႕ က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) ဘိန္းပင္ စုိက္ပ်ဳိးမႈျပႆနာကုိ
ေျဖရွင္းၿပီးစီးသြားၿပီးတဲ့ေနာက္၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္တုိင္းႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ မ်က္လံုး
အၾကည့္ေတြက ေႏြဦး ရာသီသစ္မွာ ေရြ႕လ်ားမႈေတြ ရွိလာၿပီး ေရႊႀတိဂံဘက္ဆီကုိ အၾကည့္စူးစူးနဲ႔
ေျပာင္းေရႊ႕ ၾကည့္လာၾကပါၿပီ။
၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၉/၁၁ အေရး အခင္းႀကီးေပၚေပါက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္
အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္တုိ႔ တပ္ေစလႊတ္ ၿပီး အာဖဂန္ကုိ တုိက္ၾကတယ္။ ၿဗိတိန္နန္းရင္းဝန္ႀကီး
တုိနီဘလဲက ၿဗိတိန္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူျပည္သားေတြကုိ သိမ္းသြင္းနားခ်ႏုိင္ခဲ့ၿပီး အာဖဂန္ဆီ
တပ္ေစလႊတ္ တုိက္ခုိင္းႏုိင္ခဲ့တယ္။
တုိနီဘလဲ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းႏုိင္ခဲ့တဲ့ အဓိကအေၾကာင္းျပခ်က္က ဘာလဲဆုိရင္
'လန္ဒန္ၿမိဳ႕ႀကီးရဲ႕ လမ္းမေတြ ေပၚက မူးယစ္ေဆးဝါး ၉ဝ% က အာဖဂန္ က်င္းစင္းယြဲ႕
(ေရႊလျခမ္းသစ္) က စီးဝင္လာတာျဖစ္တယ္'
က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) က အာဖဂန္၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္ သံုးႏုိင္ငံ
နယ္စပ္ႀတိဂံေဒသ ပဲျဖစ္တယ္။ ယင္းနယ္ေျမေဒသရဲ႕ နယ္ျခား မ်ဥ္းအရွည္အလ်ားက ကီလုိမီတာ
၃ ေထာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ ရွည္လ်ားပါတယ္။ ေျမေနရာ အသြင္ဟာ
လဆန္းေကြးေကြးေလးအသြင္ရွိလုိ႔ က်င္းစင္းယြဲ႕လုိ႔ ေခၚတြင္ပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္-
က်င္းစင္းယြဲ႕ဆုိတဲ့ တ႐ုတ္အေခၚအေဝၚက ေရႊအဆင္း ဆန္းသစ္တဲ့ လစႏၵာျဖစ္တယ္

က်င္းစင္းယြဲ႔ ေရႊအဆင္းသစ္လြင္တဲ့ လဆန္းေကြးေဒသမွာ ဘိန္း႐ုိင္း (ဘိန္းစိမ္း)
အေျမာက္အမ်ား စုိက္ပ်ဳိးထြက္ရွိပါတယ္။ ယင္းနယ္ေျမ ေဒသထဲမွာ အီရန္ရဲ႕ စိစတန္-
ေဘလုခ်ီစတန္ျပည္နယ္၊ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေဘလုက်ီျပည္နယ္၊ အာဖဂန္ႏုိင္ငံအေနာက္ဘက္
နယ္စပ္ ျပည္နယ္အသီး သီးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒီေနရာေျမမွာ မွီတင္းေနထုိင္ၾကသူေတြ
နည္းပါး လွပါတယ္။ ေျခာက္ေသြ႕လြန္းတဲ့ ရာသီဥတုရယ္၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈ
လံုးဝမေကာင္းတာတုိ႔ရယ္ေၾကာင့္ ကမၻာနဲ႔ တဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ အဆက္ျပတ္ေနတဲ့
အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။
သဘာဝေဘးဒုကၡကပ္ဆုိးႀကီးေတြ က်ေရာက္မႈရယ္၊ ႏွစ္ေတြ အဆက္မျပတ္တုိက္ေန
ခုိက္ေနၾကတဲ့ စစ္မီးေတာက္ႀကီးေတြ တဟုန္းဟုန္း ေလာင္ကြၽမ္းမႈေတြေၾကာင့္၊ ဒီက်င္းစင္းယြဲ႕
(ေရႊလျခမ္းသစ္) ေဒသဟာ ၂ဝ ရာစုေခတ္ ၈ဝ ခုႏွစ္ေတြမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈက
အစားထုိး ဝင္ေရာက္လာတဲ့အတြက္ အေတာ္ေလးကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာပါတယ္။
ဒီေဒသရဲ႕ ေပၚပီပင္ (ဘိန္းပင္) စုိက္ပ်ဳိးမႈေျမဧရိယာအက်ယ္အဝန္း ဟာ ဟက္တာ ၆
ေသာင္းရွိပါတယ္။ ဒီဟက္တာ ၆ ေသာင္းထဲက အီရန္ ေပၚပီစုိက္ပ်ဳိးမႈက ဟက္တာ ၃ ေသာင္း၊
အာဖဂန္က ဟက္တာ ၂ ေသာင္း၊ ပါကစၥတန္ရဲ႕ ေပၚပီပင္ စုိက္ပ်ဳိးမႈက အနည္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။

ဟက္တာ ၅ဝဝဝ ငါးေထာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္သာ ရွိတယ္။ ၈ဝ ခုႏွစ္ အလယ္ပုိင္း ေတြမွာ
က်င္းစင္းယြဲ႕ရဲ႕ ဘိန္းစိမ္းထြက္ရွိႏႈန္းက တန္ ၈ဝဝ ဝန္းက်င္ ရွိပါ တယ္။ ေနာက္ပုိင္းႏွစ္ေတြမွာ
ထြက္ရွိမႈႏႈန္း ျမင့္သထက္တုိးၿပီး မ်ားမ်ားစားစား ျမင့္မားလာပါတယ္။
ဘိန္းစိမ္းအထြက္ႏႈန္းမ်ဥ္းက မတ္မတ္ႀကီးကို ထုိးတက္ သြားပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ တန္ခ်ိန္
၁၃၆ဝ။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ တန္ခ်ိန္ ၂၅ဝဝ ေက်ာ္ တက္သြားတယ္။
အာဖဂန္ရဲ႕ ဘိန္းထြက္ရွိရာ ပင္မေဒသႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏွစ္ေတြဆက္တုိက္
စစ္မက္တုိက္ခုိက္ ေနရတဲ့ အာဖဂန္ျပည္သူေတြဟာ လယ္ယာသီးႏွံမ်ားကို ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း
စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ ရတယ္ ရယ္လုိ႔မရွိပါ။
စားသံုးသီးႏွံပင္ေတြကုိ ထြန္ယက္ စုိက္ပ်ဳိးရတာထက္၊ မပင္မပန္း စုိက္ပ်ဳိးရတဲ့ ေပၚပီပင္
(ဘိန္းပင္) က ေငြအရျမန္ေနပါတယ္။ ဘိန္းတစ္ရာသီ စုိက္လုိက္တာနဲ႔ တျခားလယ္ယာ
သီးႏွံစုိက္တာကုိ ႏႈိင္းယွဥ္လုိက္ရင္ ဘိန္းရဲ႕ ရေငြက တျခားသီးႏွံထက္ အဆေပါင္း ၂ဝ၊ ၃ဝ
ကြာျခားေနပါတယ္။
၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အာဖဂန္ရဲ႕ ဘိန္းစိမ္း ထြက္ႏႈန္းက တန္ခ်ိန္ေပါင္း ၄၆ဝဝ အထိ
ျမင့္တက္သြားတယ္။ တစ္ကမၻာ လံုး ဘိန္းစိမ္းအထြက္ႏႈန္းရဲ႕ ၇ဝ% ေတာင္ ရွိေနပါတယ္။
၈ဝ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္က ဘိန္းစိမ္းျပဳျပင္ထုတ္လုပ္မႈနည္းပညာ ေခတ္
ေနာက္က်ေနပါေသးတယ္။ ဘိန္းစိမ္းထြက္ရွိမႈက အာဖဂန္က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) ေဒသရဲ႕
အမ်ားဆံုး မူးယစ္ေဆးထုတ္ကုန္သာ ရွိေနပါေသး တယ္။
ဒီေနာက္ပုိင္းေတြမွာ အေနာက္တုိင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ေစ်းကြက္က ဟီး႐ုိးအင္း
ဘိန္းျဖဴလိုအပ္မႈႏႈန္းထား တဟုန္ထုိးျမင့္မားတုိးတက္လာတဲ့ အတြက္ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးသူတုိ႔ႏွင့္
မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္သူတုိ႔ မ်က္စိပြင့္ နားပြင့္လာၾကပါတယ္။
ဘိန္းစိမ္းကုိ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္မႈ ကုန္ပစၥည္း အစား
ပမာဏအင္မတန္က်င္လ်စ္နည္းပါးသြားတဲ့ ဟီး႐ုိးအင္းမူးယစ္ေဆးဝါး ကို အေရာင္းအဝယ္ျပဳရင္
ပိုၿပီး အက်ဳိးအျမတ္ရွိမွာကုိ ေတြ႕ျမင္လုိက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ေခတ္မီ

နည္းပညာေတြနဲ႔ မူလဘိန္းစိမ္း ကုိ ျပဳျပင္မြမ္းမံတဲ့ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုေတြ ဒီနယ္ေျမမွာ
တမဟုတ္ခ်င္းပဲ မုိးဦးကာလ မႈိပြင့္ေတြ လႈိင္လႈိင္ပြင့္သလုိ အေျမာက္အမ်ား ေပၚေပါက္လာ
ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ေနရာတစ္ေနရာထဲကပဲ စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ခ်ိ ေရာင္းခ်မႈေတြ
လုပ္ကုိင္ႏုိင္ၿပီျဖစ္တယ္။
ဒီေတာ့လည္း ထုထည္ပမာဏ မ်ားမ်ားစားစားႀကီး သယ္ေဆာင္ျပဳရလြယ္တဲ့
ကုန္က်စရိတ္ေတြ နည္းပါးသြား ေလတယ္။ က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) က ႏုိင္ငံတကာ
ဟီး႐ုိးအင္း ေစ်းကြက္မ်က္ႏွာစာထဲ ေနာက္က်မွ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ လာတယ္ဆုိေပမယ့္ လည္း
သူ႕ရဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈႏႈန္းဟာ တုန္လႈပ္စရာေကာင္းလြန္းလွပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ ဟီး႐ုိးအင္းထုတ္လုပ္မႈက သန္႔စင္မႈ (၈ဝ%) အထက္ ျမင့္ျမင့္မားမား
ရွိေနတဲ့အတြက္ အေနာက္တုိင္းႏုိင္ငံ ေတြရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါးေစ်းကြက္မွာ အင္မတန္
မ်က္ႏွာပန္းလွေနပါတယ္။ ခုေခတ္ႏွစ္ကာလပုိင္းေတြမွာ က်င္းစင္းယြဲ႕ရဲ႕
မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာရပ္ႀကီးဟာ တ႐ုတ္ျပည္အေနာက္ ေျမာက္ပုိင္းနယ္ေျမကုိ အႀကီး
အက်ယ္ ၿခိမ္းေျခာက္လုိ႔ေနပါၿပီ။
ခုတေလာရရွိတဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြမွာ အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္တုိ႔က လက္ရွိ
အာမခံနယ္ေျမအတြင္းက အေျမာက္အမ်ားစုိက္ပ်ဳိး ထားတဲ့ ေပၚပီပင္ေတြကုိ
ဖ်က္ဆီးၿဖိဳခြင္းတဲ့နည္းနဲ႔ အျပတ္ရွင္းပစ္မယ္လုိ႔ သတင္းထြက္ေနပါတယ္။
ထပ္ဆင့္ရရွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္အရ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတုိ႔ကေန
အာဖဂန္ယာယီအစုိးရနဲ႔ ဒီအေရးကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးေနၿပီရယ္လုိ႔ သတင္းရရွိပါတယ္။ ၄င္းတုိ႔က
ဘိန္းစုိက္ေတာင္သူ တုိ႔ကုိ အျခားသီးႏွံအစားထုိးေျပာင္းစုိက္ဖုိ႔ကုိ ေဖ်ာင္းဖ်အားေပးၾကပါလိမ့္
မယ္။ ဒီလုိ အေပးအယူလုပ္ၿပီး ေတာင္သူလယ္သမားတုိ႔ရဲ႕ လုိအပ္တဲ့ စီးပြားေရးကုိ
ျဖည့္ဆည္းေပးပါလိမ့္မယ္။
တကယ္လုိ႔မ်ား ဒီေတာင္သူေတြက နားမဝင္၊ မလုိက္နာဘဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မျပဳရင္
'မီးေလာင္ျပင္ မူဝါဒ' ကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ က်င့္သံုးသြားမွာျဖစ္တယ္။ ေလယာဥ္

ေတြနဲ႔ ေဆးဝါးေတြ ဖ်န္းခ်မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႕ ကို သံုးၿပီး
လယ္ထြန္စက္ႀကီးေတြနဲ႔ ေျမလွန္ပစ္လုိက္မယ္။
ဘိန္းစိမ္း သိမ္းဆည္းေတာ့မယ့္ ရာသီအခါသမယေရာက္လုနီးနီးမွာ အာဖဂန္နယ္ေျမ
အတြင္းက ေပၚပီပင္စုိက္လယ္ကြင္းေတြအားလံုးကို ေျမလွန္ပစ္ၿပီး ဥေရာပ တုိက္နဲ႔
အေမရိကတုိက္ဆီ စီးဝင္ေနတဲ့ ဟီး႐ုိးအင္းကုိ ႀကိဳတင္သုတ္သင္ ရွင္းလင္းထားတဲ့
အလုပ္ေတြကုိ မပ်က္မကြက္ အင္တုိက္ အားတုိက္ လုပ္ၾက မွာျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာ့ေအာ့ေၾကာလန္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ ဘင္လာဒင္ နဲ႔အတူ
နာမည္ဆုိးထြက္ခဲ့တဲ့ တာလီဘန္ေတြ အာဏာရယူအုပ္ခ်ဳပ္စဥ္တုန္းက
'မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္မႈစြမ္းအားရွင္' ရယ္လုိ႔ သတင္းေမႊးပ်ံ႕ ခဲ့ဖူးပါတယ္။
တာလီဘန္တို႔ အာဏာလည္းရေရာ လယ္ယာသီးႏွံေတြ တုိးထုတ္ဖုိ႔ကို ဘာတစ္ခုမွ
ေဆာင္ရြက္မႈမရွိေသးတာေၾကာင့္ တာလီဘန္ တက္စမွာ ေပၚပီပင္ကုိ အာဖဂန္မွာ
အႀကီးအက်ယ္စိုက္ၾကပါတယ္။
ႏုိင္ငံ တကာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတုိင္းက မူးယစ္ေဆးဝါးထြက္ရွိမႈႏႈန္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးဖုိ႔
တာလီဘန္တုိ႔ကို ေတာင္းဆုိလာၾကပါတယ္။
တာလီဘန္တုိ႔က အခြင့္ ေကာင္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔
ေစ်းေခၚေစ်းဆစ္ေလတယ္။ ကမၻာ့ရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေၾကာင့္ တာလီဘန္တုိ႔ဟာ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္
ဇူလုိင္လမွာ အျမင့္ဆံုးစိတ္ဓာတ္ေရးရာ ေခါင္းေဆာင္ ေအာက္မာက ေပၚပီပင္ စုိက္ပ်ဳိးမႈ ကုိ
ရပ္ဆုိင္းလုိက္တဲ့ အမိန္႔ကုိ တစ္ခ်က္လႊတ္အမိန္႔အျဖစ္ ခ်မွတ္လုိက္ တယ္။
တာလီဘန္တုိ႔ ခ်မွတ္တဲ့ တားျမစ္အမိန္႔က အင္မတန္ျပင္းထန္လြန္း လွပါတယ္။
အမိန္႔ေဖာက္ဖ်က္သူကို နည္းနည္းကေလးမွ ညႇာမေနပါ။ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ကို
ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ တာလီဘန္ တုိ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမမွာ
ဘိန္းအထြက္ႏႈန္းဟာ သကၠရာဇ္ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္က တန္ခ်ိန္ ၃၇၅ဝ ထြက္ရာကေန တဟုန္ထုိး
တန္ခ်ိန္ ၇၄ တန္အထိ ေဇာက္ထုိး ထုိးဆင္းသြားေလတယ္။

ဒီရလာဒ္အက်ဳိးကို ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ႀကီးရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳ အားေပးေထာက္ခံမႈကုိ
အျပည့္အဝရရွိသြားပါတယ္။ သတင္းအရ သိရွိရတာက အေမရိကန္ရဲ႕ ၿဂိဳဟ္တုတုိင္းထြာခ်က္က
ထုိႏွစ္ တုန္းက တာလီဘန္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမအတြင္းေပၚပီပင္ စုိက္ပ်ဳိးတဲ့
ေျမဧရိယာအက်ယ္အဝန္းဟာ သိသိသာသာႀကီး က်ဆင္းသြားပါတယ္။ တကယ့္ကို
မယံုႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အ့ံၾသဘနန္းျဖစ္သြားရပါေသးတယ္။ ၿဂိဳဟ္တုကေပးပုိ႔တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြမွာ
အထင္အရွားေတြ႕ေနရပါတယ္။
အာဖဂန္ ရဲ႕ ေပၚပီပင္စုိက္ပ်ဳိးတဲ့ နယ္ေျမေဒသဟာ ထုိစဥ္က တာလီဘန္ကုိ ဆန္႔က်င္
ကန္႔ကြက္တဲ့ နယ္ေျမေဒသေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္စုိက္ပ်ဳိးထားတာကုိ
ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။
လူေတြက မလႊဲသာ မေရွာင္သာ ဝင္ဟန္႔တားတုိက္ဖ်က္မႈ စြမ္းပကားကား
အ့ံမခန္းႏုိင္ပါတကား'

အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္တုိ႔ စစ္ေရးပူးေပါင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ တာလီဘန္တုိ႔
အာဏာလက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးသြားရေလတယ္။ အာဖဂန္ရဲ႕ ျပည္နယ္အမ်ားအျပားက လက္နက္ကုိင္
ေဒသခံစစ္ဘုရင္ေတြရဲ႕ လက္ထဲ က်ဆင္းသြားရျပန္တယ္။ တာလီဘန္တုိ႔ လက္ထက္က
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈ အမိန္႔လည္းပဲ အလုိအေလ်ာက္ ရပ္ဆုိင္း
သြားရေလတယ္။ ခုတေလာရရွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြက အထင္
အရွားေဖာ္ျပလုိ႔ေနပါတယ္။
အာဖဂန္ရဲ႕ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေပၚပီပင္ (ဘိန္းပင္) စုိက္ပ်ဳိးမႈေတြ အသစ္တဖန္
ေခါင္းေမာ့လာျပန္တယ္။ နယ္ေျမ ေဒသအခ်ဳိ႕ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္အင္အားစုေတြက
အေပၚယံေၾကာက ၾကည့္ လုိက္ရင္ေတာ့ ခဇုိင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ယာယီအစုိးရအဖြဲ႕ကုိ ေထာက္ခံ
သေယာင္နဲ႔ တကယ့္ တကယ္မွာေတာ့ မိမိတုိ႔ရဲ႕ အင္အားကိုသာ အင္တုိက္
အားတုိက္စုစည္းထားၾကတာကုိပဲ လုပ္ေနၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း တာလီဘန္ေတြ လက္ထက္က တအားဖိထားတဲ့ ဘိန္းထုတ္လုပ္တဲ့
ထိန္းခ်ဳပ္ ထားမႈလုပ္ရပ္ေတြဟာ တာလီဘန္ေတြ ဆင္းသြားတဲ့ေနာက္ပုိင္း၊ ေရာင္းဝယ္
ေဖာက္ကားမႈေစ်းကြက္ထဲ ျပန္လည္ မင္းမူလာရျပန္ေလတယ္။ ဝင္ေငြ
လမ္းေၾကာင္းခ်ဲ႕ထြင္ေရးအတြက္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားက လက္နက္ကုိင္ အင္အားစုေတြက
အေပၚယံေၾကာက ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈကုိ ပိတ္ပင္တားျမစ္တဲ့ ေလသံေတြ ေပးၿပီး၊
ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားေတြကုိ မ်က္စိတစ္ဖက္ မွိတ္၊ တစ္ဖက္ဖြင့္ေပၚလစီေတြသံုးၿပီး
လိမ္ညာေနၾကပါတယ္။ ေတာင္သူ လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈက
ေငြဝင္လမ္းျမန္ဆန္ေန တယ္ေလ။ ဒီေတာ့ ဘယ္ႏွယ့္လုပ္ၿပီး တျခားသီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးရမွာကုိ စိတ္ဝင္
စားေနေတာ့မွာလဲ။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈကုိ ရပ္ဆုိင္း ပစ္ဖုိ႔ အာဖဂန္ယာယီအစုိးရက
အမိန္႔ထုတ္ျပန္လုိက္တယ္။ ဒီအမိန္႔မထုတ္ ခင္မွာပဲ ေတာင္သူလယ္သမားေတြက
ဘိန္းပင္အမ်ားအျပားကို စုိက္ပ်ဳိး ၿပီးစီးလုိ႔ သြားႏွင့္ၾကပါၿပီ။ ဒီလုိနဲ႔ မတ္လ လလယ္ကုိ
ေရာက္လာပါတယ္။ အာဖဂန္တခ်ဳိ႕ေနရာက အရာရွိ၊ အရာခံေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ သေဘာထားကို

ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားပါတယ္။ ဘာမ်ားလဲဆုိေတာ့ လယ္ထြန္စက္ႀကီးေတြ သံုးၿပီး အမိန္႔မနာခံဘဲ
စုိက္ပ်ဳိးထားတဲ့ ဘိန္းပင္ေတြကုိ ေျမလွန္ဖ်က္ဆီးပစ္ ၾကမယ္ဆုိၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႀကိမ္းဝါးတဲ့အသံေတြသာ ပြက္ေလာညံခဲ့တယ္။
လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းကုိေတာ့ တစ္ခ်က္ကေလးမွ မၾကားရပါ။
အာဖဂန္မွာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရး ဆုိတာကေတာ့ အလွမ္းေဝးကြာေနၿပီး တကယ့္ကုိ
ႀကီးေလးတဲ့ တာဝန္ႀကီး တစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြတုန္းက အာဖဂန္ျပည္တြင္း ဟီး႐ုိးအင္း ျဖဳန္းအား (၆ဝ%)
ခန္႔ေလာက္က အာဖဂန္က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) က ဝင္ေရာက္ လာတာျဖစ္တယ္။
အလားတူပဲ ဥေရာပတုိက္ မူးယစ္ေဆးဝါးေစ်းကြက္ထဲဆီ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဟီး႐ုိးအင္း
(၈ဝ%) လည္းပဲ အဲဒီက်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) ေဒသကပစၥည္းေတြပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။
အေမရိကန္ ၿဗိတိန္တုိ႔ အာဖဂန္ဆီ တပ္အင္အားအလံုးအရင္းေစလႊတ္ၿပီး စစ္တုိက္လုိက္
ေတာ့ ကမၻာ့မူးယစ္ေဆးဝါးအမ်ားဆံုးထြက္ရွိတဲ့ ႐ုိးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစဥ္ အဆက္က
ထုတ္လုပ္တဲ့ နယ္ေျမႀကီးသံုးခုအထဲက က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္း သစ္) ရဲ႕
ထုတ္လုပ္မႈႏႈန္းထားအႀကီးအက်ယ္က်ဆင္းသြားပါတယ္။
ဒီ အက်ဳိး ဆက္ရလာဒ္က သြယ္ဝုိက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက မူးယစ္ေဆးဝါးေစ်းႏႈန္း
တန္ဖုိးဟာ လပုိင္းအတြင္းမွာပဲ ေပါက္ကြဲမႈမ်ဳိး တဟုန္ထုိး ထုိးတက္သြားပါ တယ္။
ထုတ္လုပ္မႈႏႈန္းထား၊ အာဖဂန္မွာ က်ဆင္းသြားတဲ့ ဟာကြက္ကုိ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျမန္မာ၊ ေလာ၊
ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ေရႊႀတိဂံက အစားထုိးဝင္ေရာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးေလတယ္။
ဒါဟာျဖင့္ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသက ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလက အစျပဳၿပီး ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈ
တဟုန္ထုိး ထုိးတက္လာရျခင္း ရဲ႕ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲသလုိမ်ဳိး ႏုိင္ငံတကာ ျဖစ္စဥ္ေနာက္ခံသမုိင္းေၾကာင္းႀကီးကေန မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈ
အကြက္အကြင္းအခ်ိန္ အေျပာင္းႀကီး ေပၚေပါက္ လာရသလုိ၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ

ဒီအခ်ိန္အေျပာင္းႀကီးက ေရႊႀတိဂံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ကုိလည္း နက္႐ႈိင္းတဲ့
အက်ဳိးဆက္ႀကီး ထင္ဟပ္လုိ႔ေပၚလာပါတယ္။
၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလပုိင္းက စတင္ၿပီး ထုိင္းျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဟာ နယ္ေျမပုိင္ဆုိင္
စုိးမုိးမႈျပႆနာေပၚေပါက္ၿပီး နယ္စပ္မွာ အခ်င္းပြားမႈ ေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္
ကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ပစ္ခတ္ တုိက္ခုိက္မႈအႀကီးေရာ၊ အေသးအမႊားေလးေတြ
အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ သြားပါတယ္။ ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ကူးသန္းမႈ ပိတ္ပစ္လုိက္ရပါတယ္။
၁၁-၂-၂ဝဝ၂ ေန႔ နံနက္။
ထုိင္းႏုိင္ငံေျမာက္ဘက္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္စပ္က ယဲ့ဟြာယြမ္ခ႐ုိင္႐ံုးစုိက္တဲ့ ခ်င္းလုိက္ၿမိဳ႕၊
မယ္ဆုိင္ခ႐ုိင္ႏွင့္ မယ္ဆုိင္ ခ႐ုိင္ ႐ံုးစုိက္တဲ့ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ အဲဒီေနရာေတြမွာ ထုိင္းျမန္မာစစ္တပ္ေတြ
ပစ္ခတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္က ပစ္ခတ္တဲ့ ေမာ္တာက်ည္ထိမွန္ၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ေန
အနည္းဆံုးထုိင္းျပည္သူတစ္ေယာက္ ေသဆံုးပါတယ္။ ထုိင္းျပည္သူ ၁၂ ေယာက္၊ ထုိင္းတပ္သား
၉ ေယာက္ ဒဏ္ရာရရွိသြား ၾကတယ္။ ျမန္မာဘက္က အဆုိအရ ျမန္မာ့စစ္တပ္ႏွင့္
ပူးတြဲစစ္ဆင္တုိက္ ခုိက္လာတဲ့ ဝ တပ္သား အေယာက္ ၂ဝ ေသဆံုးတယ္ရယ္လုိ႔ ထြက္ဆုိ
ပါတယ္။
ထုိင္း ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္တပ္ခ်င္း တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားရျခင္း အေၾကာင္းက-
လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးရက္ (၈-၂-၂ဝဝ၂) က ျမန္မာ့စစ္တပ္နဲ႔ ဝ စစ္တပ္ တုိ႔
ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္မွာ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာအစုိးရကို ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ တဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္တပ္ဖြဲ႕ကုိ
ဝုိင္းရံလုိက္ၿပီး တုိက္ၾကေလတယ္။
တုိက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ေပၚတာနဲ႔ ထုိင္းစစ္တပ္က ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ကုိယ္စားလွယ္ေစလႊတ္ ၿပီး
ျမန္မာအစုးိရနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္က ထုိင္းနယ္ေျမ ပုိင္နက္ထဲ ေက်ာ္ၿပီး
ဝင္မတုိက္ဖုိ႔ကုိ ထုိင္းစစ္တပ္ကုိယ္စားလွယ္က ေတာင္းဆုိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ရွမ္းလက္နက္ကုိင္ သူပုန္တပ္ဖြဲ႕ကုိ ရွင္းလင္း သုတ္သင္ေရးအတြက္
ျမန္မာတုိ႔ဘက္က လုိက္နာျခင္းမရွိပါ။
ျမန္မာ တပ္သားတပ္မွဴး အေယာက္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ဟာ ၁၁-၂-၂ဝဝ၂ နံနက္မွာ
ယဲ့ဟြာဟြမ္ခ႐ုိင္ ႐ံုးစုိက္တဲ့ ခ်င္းလုိင္ၿမိဳ႕၊ မယ္ဆုိင္ခ႐ုိင္ႏွင့္ မယ္ဆုိင္ခ႐ုိင္ ႐ံုးစုိက္တဲ့ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕၊
ဒီသံုးေနရာကုိ နယ္စပ္မ်ဥ္းေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္ထဲ
အတင္းဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္ၾကၿပီး ယဲ့ဟြာဟြမ္ခ႐ုိင္က ထုိင္းႏုိင္ငံစစ္တပ္ တပ္သားအင္အား ၁၉
ေယာက္နဲ႔ တပ္စြဲထားတဲ့ စခန္း တစ္ခုကုိ အတင္းဝင္ေရာက္သိမ္းပုိက္လုိက္ပါတယ္။
ထုိင္းစစ္တပ္ဘက္က မတတ္သာလုိ႔ ျပန္လည္တုိက္ခုိက္ၾကျပန္တယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ
ၾကည္းတပ္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္စူလာရီ အခင္းျဖစ္တဲ့ေန႔မွာပဲ အဲဒီနယ္ေျမဆီကုိ
အေရာက္သြားပါတယ္။ စစ္မီးရွိန္ျပင္းလြန္းတဲ့ အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ မယ္ဆုိင္ က အေရအတြက္
ရာေပါင္းအေတာ္မ်ားတဲ့ အရပ္သူ အရပ္သားေတြ မိမိ တုိ႕ရဲ႕ အုိးအိမ္ကုိ ပစ္ၿပီး ထြက္ေျပး
ၾကရပါတယ္။ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းအျဖစ္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့
စာသင္ေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္းမွာ ဝင္ေရာက္ခုိလႈံၾကရရွာတယ္။ အျမဲတမ္း ၾကက္ပ်ံမက် စည္ကား
လွတဲ့ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ေစ်းကြက္ႀကီးကို ပိတ္ပစ္လုိက္ရေလတယ္။
အခ်ိန္မီ ထုိင္းျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ ကူးလူးဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညႇိႏႈိင္းၾကတဲ့အတြက္ ၁၁-
၂-၂ဝဝ၂ ည (၇း၃ဝ) မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ ဖုိ႔ကုိ သေဘာတူလုိက္ၾကတယ္။ တုိက္ပြဲလည္းပဲ
အဲဒီညမွာပဲ ရပ္သြားပါ တယ္။ ျမန္မာတပ္ေတြ ထုိင္းနယ္ေျမထဲက ျပန္ဆုတ္လာၾကပါတယ္။
၁၂-၂-၂ဝဝ၂ ေန႔မွာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးၾကတဲ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြ တျဖည္းျဖည္း
ျပန္ေရာက္လာၾကပါတယ္။ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးေစ်းတန္း ႀကီးလည္း တစတစ ျပန္လည္
စည္ကားျပန္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ နယ္ေျမေက်ာ္ျဖတ္တုိက္ခုိက္တဲ့ စစ္ပြဲေၾကာင့္ နယ္စပ္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ
တုိင္းရင္းသားအမ်ားအျပား ထုိင္းနယ္ေျမထဲ ေျပးဝင္သြားၾကၿပီး ေနထုိင္တဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြ

ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ယခု ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ထုိင္းနယ္ေျမဘက္မွာ အေရအတြက္ ရာေပါင္း
အေတာ္မ်ားတဲ့ ျမန္မာတုိင္းရင္းသား စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းမွာ ခုိလႈံေနၾက တုန္းပါပဲ။
ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ျမန္မာစစ္ေျပးဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၄ဝဝဝဝ
(တစ္သိန္းေလးေသာင္း) အေရအတြက္ရွိေနပါတယ္။ ၉-၂-၂ဝဝ၂ ေန႔က
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အသစ္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ သက္စင္ စီနာဝါ့က ထုတ္ေဖာ္ေျပာ သြားပါတယ္။
အစုိးရသစ္အျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာရလုိက္တာနဲ႔ သူ ေရွးဦးဆံုးျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ စစ္ေရး၊ နယ္စပ္အေရးကိစၥ၊ လံုျခံဳေရးအစရွိတဲ့ ကိစၥေတြကုိ
ေဆြးေႏြးသြားမယ္လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ႏွစ္ႏုိင္ငံမွာ မူလကတည္းက တင္းမာမႈေတြ ရွိေနရတဲ့အထဲ ေမလ
ကုန္ပုိင္းေရာက္လာေတာ့ ျပႆနာႀကီးတစ္ရပ္ ဘြားကနဲ ေပၚေပါက္လာ ျပန္တယ္။
'အာရွတုိက္ထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ ဘိန္းရာဇာႀကီး ေဝ့ေရြကန္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဓားဆြဲ၊
လွံဆြဲ ရန္ပြဲႀကီးျဖစ္ရျပန္တယ္။ ထုိင္းျမန္မာ ႏွစ္ ႏုိင္ငံစလံုး ဘိန္းရာဇာႀကီး ေဝ့ေရႊကန္းေၾကာင့္
ေခါင္းေတြခဲကုန္ၾကပါၿပီ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ဆုေၾကးေငြေဒၚလာ ႏွစ္သန္း ဖမ္းဝရမ္း
ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ဘိန္းရာဇာႀကီး ၁၂ ဦးရဲ႕ အမည္စာရင္းကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။

ဒီထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက တ႐ုတ္ႏြယ္ဖြား ေဝ့ေရႊကန္း ပါဝင္ေနပါတယ္။
ဒီႏွစ္ကာလတေလွ်ာက္ အသစ္ တက္တက္လာၾကတဲ့ ထုိင္းအစုိးရတုိင္းက ဘိန္းရာဇာႀကီး
ေဝ့ေရႊကန္းကုိ ဖမ္းဆီးပစ္မယ္ရယ္လုိ႔ ေၾကြးေၾကာ္ ခဲ့ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။
ဘန္ေကာက္မီဒီယာေလာကရဲ႕ သတင္း အဆုိအရ၊ ထုိင္းတုိ႔ဘက္က စစ္ဆင္ေရးအမွတ္
'၁၄၃' စစ္ေလ့က်င့္ေရး အေၾကာင္းျပ အကာအကြယ္ျပဳၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံေျမာက္ဘက္ နယ္စပ္
တေလွ်ာက္မွာ တပ္အင္အားျဖန္႔ခ်လုိက္တယ္။
တကယ့္အစစ္အမွန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသလုိ
ျဖစ္ေနတဲ့ အာရွတုိက္ အႀကီးမားဆံုး ဘိန္းရာဇာႀကီး ေဝ့ေရႊကန္းရဲ႕ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕အင္အား
ႀကီးကို အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းေရးကို ျပင္ဆင္လုိက္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။ ဒါကုိ ျမန္မာ တုိ႔ဘက္က ဒီလုိမ်ဳိး
လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လံုျခံဳေရး ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတာျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး
ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္က အေရးပါတဲ့ ဂိတ္သံုးဂိတ္ကုိ ပိတ္ပစ္လုိက္တယ္။ ျမန္မာတုိ႔ဘက္က
ဒီလုိဂိတ္ေတြကုိ ပိတ္လုိက္တယ္ဆုိတာက ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကုိ လက္တုန္႔ျပန္
လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားကို ျပသလုိက္တာပါပဲ။
စာေရးသူ အသစ္လြင္ဆံုးသတင္းတစ္ခုကုိ ရထားပါတယ္။ ထုိင္းတုိ႔ဘက္က အမွတ္
'၁၄၃' စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈျပပြဲစီမံခ်က္ကုိ ရပ္ဆုိင္းဖုိ႔ အမိန္႔ကုိ ထုတ္ျပန္လုိက္တယ္။ ေထာင္ခ်ီတဲ့
ထုိင္းတပ္သားေတြ ထုိင္းျမန္မာ နယ္စပ္က ဆုတ္ခြာခုိင္းလုိက္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သက္ဆင္က သစၥာဆုိၿပီး ေျပာလုိက္ပါတယ္။
'ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ေနပါေစ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံက ျမန္မာ ႏုိင္ငံဘိန္းရာဇာႀကီး ေဝ့ေရႊကန္းကုိ
လက္ရဖမ္းဆီးျပီး အမႈလႊဲအပ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္' ေရႊႀတိဂံရဲ႕ အနာဂတ္ ဘယ္သုိ႔ ဘယ္ပံု
ျဖစ္ေလမလဲဆုိတာ လူတကာ စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလ။ ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာ တက္တက္ၾကြၾကြ
သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနတဲ့ မူလက ခြန္ဆာ့လက္ေအာက္ခံ ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔ဘက္က စစ္ေရးနဲ႔ အားေပးကူညီခ်က္ေတြေၾကာင့္

ေဝ့ေရႊကန္းအမွဴးျပဳတဲ့ ေတာင္းပိုင္း စစ္ေဒသ ဝ ၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕နဲ႔
အႀကိတ္အနယ္စစ္ျဖစ္ၾကေလတယ္။
ရြက္ဆစ္ တုိ႔ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕အင္အားဟာ ေတာင့္တင္းခုိင္မာလွၿပီး တုိက္ရည္
ခုိက္ရည္ျပည့္ဝတဲ့ ဝ စစ္တပ္ကုိ ဘယ္လုိမွယွဥ္ၿပိဳင္မတုိက္ခုိက္ႏုိင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ရြက္ဆစ္တုိ႔ဟာ
အင္အားႀကီးမားလွတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေနာက္ခံအားေပး ေထာက္ခံမႈေတြေၾကာင့္ ေခတ္မီဆန္းျပားတဲ့
လက္နက္ေကာင္းေတြ တပ္ဆင္ လုိက္တဲ့အခါမွာ အရည္အေသြးထက္ျမက္လာၾကပါတယ္။
သူတုိ႔လက္ထဲမွာ ေခတ္မီ ဆန္းျပားတဲ့ အေျမႇာက္ႀကီးေတြ၊ အေပါ့စားလက္နက္ေတြ
အေျမာက္ အမ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားၿပီးျဖစ္တယ္။ လက္နက္အင္အား အသာစီးနဲ႔ မူလက ဝ
အဖြဲ႕အစည္း ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမေဒသေတြကုိ အတင္းတုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ လုိက္တယ္။
တၿပိဳင္တည္းမွာပဲ ႏွစ္ဘက္တုိက္ပြဲဟာ အဆင့္ျမင့္သထက္ တုိးျမႇင့္လုိက္ၾကတယ္။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၇၊ ၈ ေန႔ရက္ေတြမွာ ဝၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ နဲ႔ ရြက္ဆစ္တုိ႔ ႀကီးက်ယ္တဲ့
စစ္ပြဲႀကီး ရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ၾကပါတယ္။ ဝတပ္ဖြဲ႕ က ဝေျမာက္ပုိင္းေဒသက ဒီဝီဇံတပ္မ (၂၁၈) ၊
သီးျခားလြတ္လပ္ေရး တပ္ရင္း၊ အေျမႇာက္တပ္ရင္း၊ တပ္အင္အား ၃၄ဝဝ ရွိတဲ့ အင္အားကုိ
ေတာင္ပုိင္းေဒသဆီ အလံုးအရင္းေရႊ႕ေျပာင္းလုိက္တယ္။
ေတာင္ပုိင္းေဒသဆုိတာက ဝ တပ္ဖြဲ႕အဓိကအခ်က္အျခာနယ္ေျမ ေဒသျဖစ္သလုိ ဖြံ႕ၿဖိဳး
တုိးတက္ေရး ေဒသလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနယ္ေျမေဒသ ကုိ ေျခာက္ႏွစ္တာ ခဲရာခဲဆစ္
အႀကိတ္အနယ္ ရင္ဆုိင္ တုိက္ခုိက္ ခဲ့ရတဲ့ ခြန္ဆာရဲ႕ လက္ထဲကေန သိမ္းပုိက္ခဲ့ရတဲ့
နယ္ေျမေဒသျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ ဝ အဖြဲ႕အစည္းေတာင္ပုိင္း စစ္ေဒသႀကီးကုိ ေဝ့ေရႊကန္းကုိ ဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္
ခန္႔အပ္ထားပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွဴးကေတာ့ ဝ ၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေပါင့္ယုရွန္ရဲ႕
အစ္ကုိရင္း ေပါင့္ယုယိပါပဲ။ ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ သူ႔တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အမ်ားစု က ဝ တုိင္းရင္းသား
ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ေဝ့တပ္ဖြဲ႕က ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ဝ ၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ထဲ ဝင္ေရာက္

ပူးေပါင္းျခင္းျဖစ္တယ္။ ေဝ့ေရႊကန္းတပ္ဖြဲ႕ ဝၫႊန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ထဲ ပူးေပါင္းလုိက္တာနဲ႔
တုန္႔ဆုိင္းမေနဘဲ ခြန္ဆာတပ္ဖြဲ႕ နဲ႔ တုိက္ၾကေတာ့တယ္။
ဒီလုိ ေျချမန္လက္ျမန္စစ္ပြဲဆင္တုိက္ခုိက္ရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့ ဝ
အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားမႈ လမ္းပန္းနယ္ေျမကုိ ရယူပုိင္ဆုိင္
ထားေရးျဖစ္တယ္။ အဲဒါရဲ႕ မီးပြားအစက ေဝ့ေရႊကန္းအားထားရတဲ့ ေတာင္ပုိင္းကုိ သြားေရာက္ၿပီး
မူးယစ္ေဆးဝါး ေမွာင္ခုိေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ ဒုတပ္မမွဴးကုိ ခြန္ဆာက ဖမ္းဆီးလုိက္တယ္။
ဒ့ါအျပင္ သတ္ပါ သတ္ပစ္လုိက္တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ ရန္ုၿငိႇဳးေတြ ေပၚေပါက္လာရေလတယ္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ခြန္ဆာ ေနာက္လုိက္ပါၿပီး ျမန္မာအစုိးရဆီ
လက္နက္ခ်အည့ံခံျခင္းမျပဳတဲ့၊ တပ္အင္အားသံုးေထာင္ေက်ာ္ ေလးေထာင္ ရွိတဲ့ ရြက္ဆစ္တုိ႔ဟာ
သမုိင္းတေလွ်ာက္လံုး ဝ တုိ႔အေပၚ အၿငႇိဳးအေတးေတြ နက္သထက္ နက္၊ ႀကီးသထက္
ႀကီးထြားလာပါတယ္။
ဝ တပ္ဖြဲ႕တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ ေတာင္ပုိင္းနယ္ေျမေဒသဟာ မူလက
ခြန္ဆာထိန္းခ်ဳပ္ ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕နယ္ေျမေတြဆုိရင္ ခြန္ဆာ စုိးမုိးစဥ္တုန္းက
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ရြက္ဆစ္တုိ႔ တပ္ဖြဲ႕ ဟာ အေပၚယံေၾကာက ၾကည့္လုိက္ရင္ေတာ့
ေခါင္းေဆာင္ခြန္ဆာေနာက္ လုိက္ပါၿပီး ျမန္မာအစုိးရဆီ လက္နက္ခ် အညံ့ခံတာမ်ဳိး
မလုပ္ေပမယ့္၊ အတြင္းသိ အေၾကာင္းသိသူေတြရဲ႕ ထုတ္ေျပာခ်က္အရ သိရတာကျဖင့္
ခြန္ဆာဟာ ရြက္ဆစ္တုိ႔တပ္ဖြဲ႕အေပၚ ၾသဇာအာဏာအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ေတြ ရွိေနဆဲပါ။
ဒါဟာလည္း ထုိစဥ္ႏွစ္ကာလေတြမွာ ခြန္ဆာဟာ မလႈပ္ သာ မဝင့္သာ ေဘးၾကပ္
နံၾကပ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ယဲ့ယ့ဲကေလးျဖစ္ေနတဲ့ အေန အထားမွာ အားအထားရဆံုးအင္အားကို ျမႇဳပ္ႏွံ
ထားလုိက္ ပါတယ္။

ခုဆုိရင္ ခြန္ဆာရဲ႕ စတုတၳေျမာက္သားျဖစ္သူဟာ ကေန႔အထိ တပ္အင္အား ႏွစ္ေထာင္ကို
ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ေတာင္တန္းေတြထဲမွာ ပုန္းခိုေနရင္း မူးယစ္ ေဆးဝါးလုပ္ငန္းေတြကုိ ဆက္လက္
လုပ္ကုိင္ေနတုန္းပါပဲ။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ မူလက ခြန္ဆာခ်ဳပ္ကုိင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ထုိင္း၊ ေလာ၊ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ နယ္ေျမကုိ
လွလွပပအကြက္ဆင္လႊားေက်ာ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံထဲ ေျပးဝင္သြားေလတယ္။ ထုိင္းစစ္တပ္ဆီ
ဝင္ေရာက္ ပူးေပါင္းလုိက္တယ္။ ထုိင္းစစ္တပ္ကလည္း အားရဝမ္းသာစြာနဲ႔ ဖက္လွဲတကင္း
ေဖးမေထာက္ခံ ေပးေလတယ္။
ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း သံုးႏုိင္ငံ ဂြဆံုေဒသမွာ လက္ေတြ႕
က်က်အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈအင္အားရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသား (အမ်ဳိးသား) လက္နက္ကုိင္တပ္ကုိ
အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳလုိက္ျခင္းျဖစ္တယ္။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ ထုိင္းစစ္တပ္ရဲ႕ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေတာင့္ခံ ေပးတဲ့ အားကုိ
ရရွိတဲ့အျပင္၊ ထပ္ဆင့္ရရွိတဲ့ အားကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အားပါပဲ။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလမွာ 'ဝ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕ေဘာင္ႀကီးကို
မူးယစ္ေဆးဝါး အဖုအက်ိတ္နာ ေဘးဒုကၡဆုိးႀကီးေပးေနတဲ့ ဝအဖြဲ႕အစည္းႀကီးကုိ ရွင္းပစ္ေရး'
ဆုိတဲ့ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ႀကီးက ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ကုိ
ထပ္ဆင့္ေတာင့္ခံအားေပးလုိက္ျခင္းပါပဲ။
အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာက 'လက္နက္ကုိင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္း
ဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီအုပ္စု' ဆုိၿပီး သတ္မွတ္လုိက္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ
ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဆီကုိလည္း အမွာစာေပးပုိ႔လုိက္ ပါတယ္။ အမွာစာက ျမန္မာအစုိးရက
အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းေဒသက မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကုိ
ေျဖရွင္းပစ္ရပါမယ္။

အကယ္၍ ၄င္းတုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမေဒသ မွာ
မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကုိ အလ်င္အျမန္ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳလုပ္ရင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဦးေဆာင္တဲ့
အေနာက္ ႏုိင္ငံတုိ႔က အာဖဂန္က က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) နယ္ေျမေဒသကုိ
သုတ္သင္ရွင္းလင္းပစ္လုိက္တဲ့ စံနမူနာ အတုိင္း လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ
ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အသြင္သ႑ာန္ ႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာစြာ ခုိင္ျမဲေနတဲ့
မူးယစ္ေဆးဝါးရင္းျမစ္ေနရာကို တစ္ခ်က္ တည္းနဲ႔ ရွင္းလင္းပစ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္းကို အမွာစာထဲမွာ
ေရးထည့္ထားပါ တယ္။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ အဲသလုိမ်ဳိးႏုိင္ငံတကာ အင္အားစုႀကီးေတြရဲ႕ ေက်ာေထာက္
ေနာက္ခံကုိ ရရွိထားပါတယ္။ ဒီအင္အားနဲ႔ ရြက္ဆစ္တို႔ ခုန္ထြက္လာၿပီး မူလက
ခြန္ဆာ့ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမကုိ ဝတုိ႔လက္ထဲကေန အတင္းထုိးစစ္ဆင္သိမ္းပုိက္လုိက္ေလတယ္။
ဝ ေတာင္ပုိင္း နယ္ေျမကုိ စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ေဝ့ေရႊကန္ရဲ႕ တခ်ဳိ႕ နယ္ေျမေတြက မူလက
ခြန္ဆာအုပ္စုဝင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ပုိင္နယ္ေျမ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ့္နယ္ေျမ ကိုယ္ျပန္
သိမ္းပိုက္ျခင္း ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ကုိ ေၾကြးေၾကာ္ရင္း ရြက္ဆစ္ဟာ
တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္လုိက္ေလတယ္။

၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလ။ ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာ တက္တက္ၾကြၾကြ
သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနတဲ့ မူလက ခြန္ဆာ့လက္ေအာက္ခံ ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔ဘက္က စစ္ေရးနဲ႔ အားေပးကူညီခ်က္ေတြေၾကာင့္
ေဝ့ေရႊကန္းအမွဴးျပဳတဲ့ ေတာင္းပိုင္း စစ္ေဒသ ဝ ၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕နဲ႔
အႀကိတ္အနယ္စစ္ျဖစ္ၾကေလတယ္။
ရြက္ဆစ္ တုိ႔ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕အင္အားဟာ ေတာင့္တင္းခုိင္မာလွၿပီး တုိက္ရည္
ခုိက္ရည္ျပည့္ဝတဲ့ ဝ စစ္တပ္ကုိ ဘယ္လုိမွယွဥ္ၿပိဳင္မတုိက္ခုိက္ႏုိင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ရြက္ဆစ္တုိ႔ဟာ
အင္အားႀကီးမားလွတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေနာက္ခံအားေပး ေထာက္ခံမႈေတြေၾကာင့္ ေခတ္မီဆန္းျပားတဲ့
လက္နက္ေကာင္းေတြ တပ္ဆင္ လုိက္တဲ့အခါမွာ အရည္အေသြးထက္ျမက္လာၾကပါတယ္။
သူတုိ႔လက္ထဲမွာ ေခတ္မီ ဆန္းျပားတဲ့ အေျမႇာက္ႀကီးေတြ၊ အေပါ့စားလက္နက္ေတြ
အေျမာက္ အမ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားၿပီးျဖစ္တယ္။ လက္နက္အင္အား အသာစီးနဲ႔ မူလက ဝ
အဖြဲ႕အစည္း ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမေဒသေတြကုိ အတင္းတုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ လုိက္တယ္။
တၿပိဳင္တည္းမွာပဲ ႏွစ္ဘက္တုိက္ပြဲဟာ အဆင့္ျမင့္သထက္ တုိးျမႇင့္လုိက္ၾကတယ္။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၇၊ ၈ ေန႔ရက္ေတြမွာ ဝၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ နဲ႔ ရြက္ဆစ္တုိ႔ ႀကီးက်ယ္တဲ့
စစ္ပြဲႀကီး ရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ၾကပါတယ္။ ဝတပ္ဖြဲ႕ က ဝေျမာက္ပုိင္းေဒသက ဒီဝီဇံတပ္မ (၂၁၈) ၊
သီးျခားလြတ္လပ္ေရး တပ္ရင္း၊ အေျမႇာက္တပ္ရင္း၊ တပ္အင္အား ၃၄ဝဝ ရွိတဲ့ အင္အားကုိ
ေတာင္ပုိင္းေဒသဆီ အလံုးအရင္းေရႊ႕ေျပာင္းလုိက္တယ္။
ေတာင္ပုိင္းေဒသဆုိတာက ဝ တပ္ဖြဲ႕အဓိကအခ်က္အျခာနယ္ေျမ ေဒသျဖစ္သလုိ ဖြံ႕ၿဖိဳး
တုိးတက္ေရး ေဒသလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနယ္ေျမေဒသ ကုိ ေျခာက္ႏွစ္တာ ခဲရာခဲဆစ္
အႀကိတ္အနယ္ ရင္ဆုိင္ တုိက္ခုိက္ ခဲ့ရတဲ့ ခြန္ဆာရဲ႕ လက္ထဲကေန သိမ္းပုိက္ခဲ့ရတဲ့
နယ္ေျမေဒသျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ ဝ အဖြဲ႕အစည္းေတာင္ပုိင္း စစ္ေဒသႀကီးကုိ ေဝ့ေရႊကန္းကုိ ဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္
ခန္႔အပ္ထားပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွဴးကေတာ့ ဝ ၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေပါင့္ယုရွန္ရဲ႕

အစ္ကုိရင္း ေပါင့္ယုယိပါပဲ။ ေဝ့ေရႊကန္းနဲ႔ သူ႔တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အမ်ားစု က ဝ တုိင္းရင္းသား
ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ေဝ့တပ္ဖြဲ႕က ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ဝ ၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ထဲ ဝင္ေရာက္
ပူးေပါင္းျခင္းျဖစ္တယ္။ ေဝ့ေရႊကန္းတပ္ဖြဲ႕ ဝၫႊန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ထဲ ပူးေပါင္းလုိက္တာနဲ႔
တုန္႔ဆုိင္းမေနဘဲ ခြန္ဆာတပ္ဖြဲ႕ နဲ႔ တုိက္ၾကေတာ့တယ္။
ဒီလုိ ေျချမန္လက္ျမန္စစ္ပြဲဆင္တုိက္ခုိက္ရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့ ဝ
အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားမႈ လမ္းပန္းနယ္ေျမကုိ ရယူပုိင္ဆုိင္
ထားေရးျဖစ္တယ္။ အဲဒါရဲ႕ မီးပြားအစက ေဝ့ေရႊကန္းအားထားရတဲ့ ေတာင္ပုိင္းကုိ သြားေရာက္ၿပီး
မူးယစ္ေဆးဝါး ေမွာင္ခုိေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ ဒုတပ္မမွဴးကုိ ခြန္ဆာက ဖမ္းဆီးလုိက္တယ္။
ဒ့ါအျပင္ သတ္ပါ သတ္ပစ္လုိက္တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ ရန္ုၿငိႇဳးေတြ ေပၚေပါက္လာရေလတယ္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ခြန္ဆာ ေနာက္လုိက္ပါၿပီး ျမန္မာအစုိးရဆီ
လက္နက္ခ်အည့ံခံျခင္းမျပဳတဲ့၊ တပ္အင္အားသံုးေထာင္ေက်ာ္ ေလးေထာင္ ရွိတဲ့ ရြက္ဆစ္တုိ႔ဟာ
သမုိင္းတေလွ်ာက္လံုး ဝ တုိ႔အေပၚ အၿငႇိဳးအေတးေတြ နက္သထက္ နက္၊ ႀကီးသထက္
ႀကီးထြားလာပါတယ္။
ဝ တပ္ဖြဲ႕တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ ေတာင္ပုိင္းနယ္ေျမေဒသဟာ မူလက
ခြန္ဆာထိန္းခ်ဳပ္ ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕နယ္ေျမေတြဆုိရင္ ခြန္ဆာ စုိးမုိးစဥ္တုန္းက
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ရြက္ဆစ္တုိ႔ တပ္ဖြဲ႕ ဟာ အေပၚယံေၾကာက ၾကည့္လုိက္ရင္ေတာ့
ေခါင္းေဆာင္ခြန္ဆာေနာက္ လုိက္ပါၿပီး ျမန္မာအစုိးရဆီ လက္နက္ခ် အညံ့ခံတာမ်ဳိး
မလုပ္ေပမယ့္၊ အတြင္းသိ အေၾကာင္းသိသူေတြရဲ႕ ထုတ္ေျပာခ်က္အရ သိရတာကျဖင့္
ခြန္ဆာဟာ ရြက္ဆစ္တုိ႔တပ္ဖြဲ႕အေပၚ ၾသဇာအာဏာအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ေတြ ရွိေနဆဲပါ။
ဒါဟာလည္း ထုိစဥ္ႏွစ္ကာလေတြမွာ ခြန္ဆာဟာ မလႈပ္ သာ မဝင့္သာ ေဘးၾကပ္
နံၾကပ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ယဲ့ယ့ဲကေလးျဖစ္ေနတဲ့ အေန အထားမွာ အားအထားရဆံုးအင္အားကို ျမႇဳပ္ႏွံ
ထားလုိက္ ပါတယ္။

ခုဆုိရင္ ခြန္ဆာရဲ႕ စတုတၳေျမာက္သားျဖစ္သူဟာ ကေန႔အထိ တပ္အင္အား ႏွစ္ေထာင္ကို
ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ေတာင္တန္းေတြထဲမွာ ပုန္းခိုေနရင္း မူးယစ္ ေဆးဝါးလုပ္ငန္းေတြကုိ ဆက္လက္
လုပ္ကုိင္ေနတုန္းပါပဲ။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ မူလက ခြန္ဆာခ်ဳပ္ကုိင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ထုိင္း၊ ေလာ၊ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ နယ္ေျမကုိ
လွလွပပအကြက္ဆင္လႊားေက်ာ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံထဲ ေျပးဝင္သြားေလတယ္။ ထုိင္းစစ္တပ္ဆီ
ဝင္ေရာက္ ပူးေပါင္းလုိက္တယ္။ ထုိင္းစစ္တပ္ကလည္း အားရဝမ္းသာစြာနဲ႔ ဖက္လွဲတကင္း
ေဖးမေထာက္ခံ ေပးေလတယ္။
ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း သံုးႏုိင္ငံ ဂြဆံုေဒသမွာ လက္ေတြ႕
က်က်အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈအင္အားရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသား (အမ်ဳိးသား) လက္နက္ကုိင္တပ္ကုိ
အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳလုိက္ျခင္းျဖစ္တယ္။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ ထုိင္းစစ္တပ္ရဲ႕ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေတာင့္ခံ ေပးတဲ့ အားကုိ
ရရွိတဲ့အျပင္၊ ထပ္ဆင့္ရရွိတဲ့ အားကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အားပါပဲ။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေႏြဦးကာလမွာ 'ဝ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕ေဘာင္ႀကီးကို
မူးယစ္ေဆးဝါး အဖုအက်ိတ္နာ ေဘးဒုကၡဆုိးႀကီးေပးေနတဲ့ ဝအဖြဲ႕အစည္းႀကီးကုိ ရွင္းပစ္ေရး'
ဆုိတဲ့ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ႀကီးက ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ကုိ
ထပ္ဆင့္ေတာင့္ခံအားေပးလုိက္ျခင္းပါပဲ။
အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာက 'လက္နက္ကုိင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္း
ဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီအုပ္စု' ဆုိၿပီး သတ္မွတ္လုိက္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ
ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဆီကုိလည္း အမွာစာေပးပုိ႔လုိက္ ပါတယ္။ အမွာစာက ျမန္မာအစုိးရက
အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းေဒသက မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကုိ
ေျဖရွင္းပစ္ရပါမယ္။

အကယ္၍ ၄င္းတုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမေဒသ မွာ
မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကုိ အလ်င္အျမန္ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳလုပ္ရင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဦးေဆာင္တဲ့
အေနာက္ ႏုိင္ငံတုိ႔က အာဖဂန္က က်င္းစင္းယြဲ႕ (ေရႊလျခမ္းသစ္) နယ္ေျမေဒသကုိ
သုတ္သင္ရွင္းလင္းပစ္လုိက္တဲ့ စံနမူနာ အတုိင္း လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ
ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အသြင္သ႑ာန္ ႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာစြာ ခုိင္ျမဲေနတဲ့
မူးယစ္ေဆးဝါးရင္းျမစ္ေနရာကို တစ္ခ်က္ တည္းနဲ႔ ရွင္းလင္းပစ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္းကို အမွာစာထဲမွာ
ေရးထည့္ထားပါ တယ္။
ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ဟာ အဲသလုိမ်ဳိးႏုိင္ငံတကာ အင္အားစုႀကီးေတြရဲ႕ ေက်ာေထာက္
ေနာက္ခံကုိ ရရွိထားပါတယ္။ ဒီအင္အားနဲ႔ ရြက္ဆစ္တို႔ ခုန္ထြက္လာၿပီး မူလက
ခြန္ဆာ့ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမကုိ ဝတုိ႔လက္ထဲကေန အတင္းထုိးစစ္ဆင္သိမ္းပုိက္လုိက္ေလတယ္။
ဝ ေတာင္ပုိင္း နယ္ေျမကုိ စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ေဝ့ေရႊကန္ရဲ႕ တခ်ဳိ႕ နယ္ေျမေတြက မူလက
ခြန္ဆာအုပ္စုဝင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕ပုိင္နယ္ေျမ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ့္နယ္ေျမ ကိုယ္ျပန္
သိမ္းပိုက္ျခင္း ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ကုိ ေၾကြးေၾကာ္ရင္း ရြက္ဆစ္ဟာ
တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္လုိက္ေလတယ္။

ရြက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႕နဲ႔ ဝ တပ္ဖြဲ႕တုိ႔ စစ္ပြဲစတင္ကာစတုန္းက ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ အေနအထားက
ဘာမွမဆုိင္သလုိ ၾကက္ႏွစ္ေကာင္ခြပ္တာကုိ ဝမ္းသာအားရ ထုိင္လုိ႔သာ ၾကည့္ေနပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့မွ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေတာ္နယ္ေျမပုိင္းရဲ႕ လံုျခံဳေရးျပႆနာပုိင္းနဲ႔
ပတ္သက္ေနတာကုိ သံုးသပ္ မိေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ရြက္ဆစ္ရဲ႕ ေနာက္ေက်ာဘက္မွာ ပုန္းလွ်ဳိး
ကြယ္လွ်ဳိး လုပ္ေနတဲ့ အေနာက္ အင္အားစုႀကီးရဲ႕ အရိပ္ကုိ ဘြားကနဲ ေတြ႕ျမင္လုိက္ တယ္။
ဒီေတာ့မွ ဝ ၫြန္႔ေပါင္းတပ္ဖြဲ႕ကို အင္တုိက္ အားတုိက္ အကူအညီေတြ ေပး ပူးေပါင္းလုိက္ၿပီး
ရြက္ဆစ္တုိ႔ကုိ ဝုိင္းတုိက္ေလတယ္။
ပင္ကုိယ္က တုိက္ရည္ခုိက္ရည္ ဝ ေနတဲ့ ဝ တုိ႔ဟာ တစ္လအတြင္းမွာပဲ
လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံး သြားတဲ့နယ္ေျမေတြကုိ ျပန္လည္တုိက္ယူႏုိင္ခဲ့တယ္။ မူလက ခြန္ဆာပိုင္
ခဲ့ပါတယ္ဆုိတဲ့ နယ္ေျမကုိ ဝ တုိ႔ျပန္ၿပီး သိမ္းပုိက္လုိက္တယ္။
ထုိင္းျမန္မာတပ္-ထုိင္းေလာ-ျမန္မာ သံုးႏုိင္ငံ နယ္စပ္တဝုိက္ မွာ တုိက္ၾက
ခုိက္ၾကေလၿပီ။ ဒီစစ္မီးေတာက္ႀကီးဟာ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးကိုပါ အပူဟပ္ေခ်ေလတယ္။
ေရွး႐ုိးအစဥ္အလာ မူးယစ္ေဆးဝါး လမ္းမႀကီး စစ္မီးရွိန္ေၾကာင့္

ပိတ္ဆုိ႔ျပတ္ေတာက္သြားေလတယ္။ ဒီေတာ့လည္း သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး ခရီးလမ္းေၾကာင္း
တ႐ုတ္ျပည္နယ္နိမိတ္အတြင္းပိုင္းဆီ တသြင္သြင္စီးဝင္သြားေလတယ္။
ဒီအေျပာင္းအလဲကုိ တုိက္႐ုိက္႐ႈျမင္ႏုိင္ဆံုး သက္ေသျပခ်က္ကေတာ့
ယူနန္ျပည္နယ္ျပည္သူ႕လံုျခံဳေရး၊ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ ေရးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့
အခ်က္အလက္ေတြက အထင္းသား ေဖာ္ျပလုိ႔ေနပါတယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဦးပုိင္းသံုးလမွာ
နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ၿပီး စစ္ေဆးဖမ္းဆီးမိတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးအမႈနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း တူညီတဲ့ ကာလ
ပုိင္းကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်ိန္ထုိးၾကည့္လုိက္ေတာ့ ထူးထူးျခားျခား တုိးပြားမ်ားျပား လာတာကုိ
ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္မႈ ဖိအားကလည္း မၾကံဳစဖူး
ထူးထူးကဲကဲ ႀကီးထြားလာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ၾကသူေတြ ျဖတ္သန္းရမယ့္ လမ္းေၾကာင္းသစ္
ဖုတ္ပူမီးတုိက္လုိအပ္ေနတဲ့ အေနအထားကုိ ဆုိက္ေရာက္လုိ႔ ေနေခ်ၿပီ။ ဒီအခ်က္ကုိ
သတိထားမိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ ျပည္သူ႕လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ ဟာ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလပုိင္းကေန
ဇူလုိင္လအထိ ႏုိင္ငံတဝွမ္းမွာ 'မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရး' စစ္ဆင္ေရးတရပ္ႀကီးကုိ
ခင္းက်င္းလုိက္ေလတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းကုိ လမ္းေၾကာင္း
အလယ္ေၾကာက ျဖတ္တုိက္တာထက္ ရင္းျမစ္ဆီကုိ ထုိးႏွက္ျခင္း ဆီ ဦးတည္
ေရႊ႕ေျပာင္းလုိက္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ 'ရန္သူ' ကုိ ႏိုိင္ငံ့တံခါးျပင္ပမွာတင္ ခုခံ
တုိက္ခုိက္ျခင္း ပဲျဖစ္တယ္။
၇-၃-၂ဝဝ၂ ေန႔မွာ သံုးရက္ၾကာတဲ့ 'တ႐ုတ္ျမန္မာ မူးယစ္ ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈညီလာခံ' ခြန္မင္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ ျပည္သူ႕လံုျခံဳေရးႏွင့္
မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ ႏွိမ္နင္းေရးဌာန ဌာနမွဴး ရန္ဖုန္းေရႊက ေဟာသလုိ ေျပာပါတယ္။
" 'ဒီ ညီလာခံ ႀကီးက တ႐ုတ္ျမန္မာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး ပူးေပါင္းေဆာင္
ရြက္မႈရဲ႕ ပုိၿပီး နက္႐ႈိင္းတဲ့အဆင့္ဆီ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္လုိ႔ လာပါၿပီ' 'နယ္ေျမ ျဖတ္ေက်ာ္

ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္မႈကုိ ႏွိမ္နင္းရာမွာ ႏုိင္ငံတြင္း နယ္ေျမ ျဖတ္ေက်ာ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔
လုိအပ္ပါတယ္' တ႐ုတ္ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ခုတေလာဖြဲ႕စည္းလုိက္တဲ့
မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္း ေရး ပူးေပါင္းအဖြဲ႕အစည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက
တစ္ခုမကမ်ားျပားလွတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးရင္းျမစ္ေဒသကုိ ရွာေဖြစစ္ေဆးရပါလိမ့္မယ္။"
ဒီအႀကိမ္ ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရးလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးရဲ႕
ေဘးဒုကၡအႏၲရာယ္ဆုိးႀကီးကုိ ကမၻာသူ ကမၻာသားေတြ ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ သိရွိရေလေအာင္
အႀကီးအက်ယ္ ဝါဒျဖန႔္ခ်ိေလတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က ႏုိင္ငံတကာ
မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းမႈႀကီးရဲ႕ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္မႈ ရလာဒ္ကုိ
ခင္းက်င္းျပသလုိက္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။ ဒါဟာလည္း ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါး
တုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး ဝါဒျဖန႔္ခ်ိတဲ့ အသံကုိ ထပ္ဆင့္ တုိးျမႇင့္ လုိက္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။
ဧၿပီလဆန္းပုိင္းမွာ တ႐ုတ္ျပည္ သတင္းေထာက္အဖြဲ႕ ႏွင့္ ျပည္သူ႕လံုျခံဳေရးအဖြဲ႕၊ ႏုိင္ငံေတာ္
မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ ႏွိမ္နင္းေရး ေကာ္မတီတုိ႔ရဲ႕ သေဘာထားကို ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။
ယူနန္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႕လံုျခံဳေရးဌာနႏွင့္ ျပည္နယ္မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး
ေကာ္မတီတုိ႔က 'ယူနန္ျပည္နယ္ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရး
တ႐ုတ္ျပည္သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕' ကုိ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ပါတယ္။
'ရန္ခ်ဲန္ညေနသတင္းစာ' ဆုိတာက အထူးသတင္းေပးပို႔ရမယ့္ မီဒီယာသတင္းဌာနထဲက
တစ္ခုျဖစ္တယ္။ ခြန္မင္းၿမိဳ႕ကေန စူးေရွာင္၊ စီးစြမ္း ပန္နနယ္ေျမ။ ခ်န္က်န္းျမစ္
(ျပည္ပဘက္ေရာက္ေတာ့ မဲေခါင္ျမစ္ျဖစ္သြား) ကို ေက်ာ္လႊားၿပီး ႏုက်န္းျမစ္
(ျပည္ပဘက္ေရာက္ေတာ့ သံလြင္ျမစ္ ျဖစ္သြား) ကုိ အေရာက္သြားႏုိင္တယ္။
နယ္ေျမေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ေရႊႀတိဂံဝမ္းဗုိက္က မူးယစ္ေဆးဝါးရင္းျမစ္ေဒသအထိ
စူးစမ္းေလ့လာႏုိင္တယ္။ နယ္ေျမျဖတ္ ေက်ာ္ၿပီး
မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရးအတြင္းသတင္း ရယူႏိုင္ရမယ္။ နယ္ေျမျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး
မူးယစ္ေဆးဝါးထြက္ရာ ရင္းျမစ္ေဒသကုိ ဘိန္း အစားထုိးသီးႏွံစုိက္ပ်ဳိးေရးကို
အားေပးကူညီၾကမယ္ အစရွိတဲ့ ရလာဒ္ အက်ဳိး ေတြကို ရရွိပါတယ္။

၂၂-၄-၂ဝဝ၂။
AP၊ ႐ုိက္တာ၊ CNN အစရွိတဲ့ သတင္းဌာန ၁၃ ခုက နာမည္ေက်ာ္သတင္းမီဒီယာေတြ
ခြန္မင္းၿမိဳ႕မွာ ယူနန္ရဲ႕ မူးယစ္ ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရးသတင္းရယူဖုိ႔
လာေရာက္စုေဝးၾကပါတယ္။
ထုိ႔ေနက က်င္းပတဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ယူနန္္ျပည္နယ္ မူးယစ္
ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရးဌာန ဌာနမွဴး စြန္းတဟုန္ရဲ႕ ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ၾကားသြားပါတယ္။
"၁၉၉ဝ-၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္၊ ၁၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ယူနန္ ျပည္နယ္က
မူးယစ္ေဆးဝါးအမႈေပါင္း ၇.၄ ေသာင္းေက်ာ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ ဖမ္းမိပါတယ္။
တရားခံေပါင္းတစ္သိန္းေက်ာ္၊ မူးယစ္ေဆးဝါးေပါင္း ၅၇ တန္ ေက်ာ္
ဖမ္းမိသိမ္းဆည္းလုိက္တယ္။ 'ရင္းျမစ္စီးဆင္းမႈကုိ ပိတ္ဆုိ႔ေရး' ဦးတည္ခ်က္အရ
နယ္စပ္ခ်င္းကပ္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ ဗဟုိအဖြဲ႕အစည္းအျပင္၊ နယ္ေျမေဒသခံတုိ႔နဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီး
နယ္ေျမျပင္ပ ထြက္ဘိန္းအစားထုိး သီးႏွံ စိုက္ပ်ဳိးေရးကုိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉ဝ

ခုႏွစ္ကအစျပဳၿပီး တ႐ုတ္ ျပည္သံုး ရင္မင္ပိ ယြမ္ေငြသန္းသံုးရာေက်ာ္ကုိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖုိ႔ရာ
ထည့္ဝင္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျပန္လည္ေပးဆပ္ရန္ မလုိတဲ့ သုိ႔တည္းမဟုတ္ အခ်ဳိသာဆံုး အတုိးႏႈန္းနဲ႔
ပ့ံပုိးေပးအပ္တဲ့ စားနပ္ရိကၡာ သီးႏွံမ်ဳိးစံုနဲ႔ စီးပြားျဖစ္စုိက္ပ်ဳိးတဲ့ မ်ဳိးေစ့တန္ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး
ေပးအပ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အဖက္ဖက္က ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ပါရဂူမ်ားႏွင့္ အတတ္ပညာရွင္ေပါင္း ၃ဝဝဝ
ေက်ာ္ (အႀကိမ္) ကုိ ေစလႊတ္ ၿပီး ေလာေျမာက္ပုိင္း၊ ျမန္မာေျမာက္ပုိင္းေတြမွာ
အစားထုိးလယ္ယာသီးႏွံ စိုက္ပ်ဳိးေျမဧကေပါင္း ၄.၄၅ သိန္းကုိ ကူညီပ့ံပုိးစုိက္ပ်ဳိးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။"
ကမၻာ့ကုလသမဂၢႀကီးရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရးဌာန က တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕
ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမဘိန္းအစားထုိးလုပ္ရပ္ကုိ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴး လုိက္ပါတယ္။
'ဒီလုပ္ရပ္က ကမၻာတဝွမ္း မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္း ေရးမွာ
သမုိင္းတြင္ေလာက္တဲ့ တီထြင္ၾကံဆမႈႀကီးျဖစ္ပါတယ္'
ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကိုဖီအာနန္၊ ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ႏွင့္
တြဲဘက္ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းေရးဌာန တာဝန္ခံ မစၥတာ အာလာခ်ီတုိ႔က
လူသားတစ္ရပ္လံုး ခ်မ္းသာသုချဖစ္ေစတဲ့ ဒီတီထြင္ၾကံဆ ခ်က္ကုိ ျမင့္ျမင့္မားမား
ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴးၾကပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ ႏွိမ္နင္းေရး လုပ္ငန္းရပ္မွာ တစ္ကမၻာလံုးက
တ႐ုတ္ျပည္ကုိ အတုယူၾကဖုိ႔ကုိ တုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္လုိက္ပါတယ္။ ယူနန္ဆုိတာက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕
စံထား ေလာက္တဲ့ နယ္ေျမေဒသျဖစ္သလုိ၊ တစ္ကမၻာလံုးရဲ႕ စံျပလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းေထာက္ေတြ နယ္ေျမေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး သတင္းရယူစုေဆာင္းျခင္းဟာ
နယ္ေျမေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးကုိ တုိက္ဖ်က္ႏွိမ္နင္းျခင္း ျဖစ္တယ္။ အစားထုိးသီးႏွံ
စိုက္ပ်ဳိးေရး လႈပ္ရွားမႈႀကီးကိုေဆာင္ရြက္ေစၿပီး ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသ ႏွစ္တစ္ရာေက်ာ္
သမုိင္းရွည္လ်ားတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေဆာက္အအံုႀကီးဟာ
ဒီနယ္ေျမေဒသကေန တိတ္ တဆိတ္ ဆုတ္ခြာသြားၿပီး ႀကီးမားတဲ့
ေျပာင္းလဲမႈႀကီးေပၚေပါက္လာေခ် ေတာ့မည္တည္း။


Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 61

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Polaris Burmese Library - Singapore - Collection - Volume 61

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 2

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) twGuftxl;xkwfa0onf

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 3

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 4

ႏွစ္ေထာင္မွ ႏွစ္သိန္းသို႔ ----------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

ဂ်မားတို႔အဖိုး ------------ ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

ေရထိုးသဲစီး ျဖတ္ကူးရေလဦးမည့္ ျမစ္ႀကီး -------------- ေအာင္သူၿငိမ္း

ဖိုးေသာင္ႏွင့္ လက္ျဖဴမ်ား --------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

စပါးလင္က သီးတဲ့ေငြ --------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

ၿမိဳ႔သူႀကီးႏွင့္ ကံႀကီးေမာင္ -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

မရိွထာထက္ မသိတာခက္ -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

သည္ေလာကႀကီးထဲ ျပဳတ္က်သြားျခင္း -------------- ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)

“မင္းကုိႏုိင္” ------------ ေရးသူ....စုိးထြန္း

“သံမဏိလိပ္ျပာငယ္တုိ႔၏ ေတာင္ပံ႐ုိက္ခတ္သံမ်ား” ------------ ကုိေပါ

“မၿပီးေသးေသာ” --------------- ကုိေပါ

“ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ဥပေဒ” -------------- ကုိေပါ

“ျပည့္နား၊ ျပည့္မ်က္စိကုိ ေဖာက္ထုတ္ျခင္း” ------------ ကုိေပါ

Than Shwe’s Daughter Goes Shopping for Gold

Min Ko Naing Transferred from Rangoon’s Insein Prison to Maubin Prison

Burmese Daze ------------ By TOM KRAMER

Withdrawal Symptoms ------------ By MARTIN JELSMA

Capital Blues ------------ By MIN KHET MAUNG / NAYPYIDAW

The Joke’s on the Generals ------------ By YENI

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 5

‘Sickening’ Film on Plight of Burmese Migrant Fishermen

Burmese Journalist Wins Major International Press Award

Intelligence (November 2008)

News in Brief (November 2008)

တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္ ----------- ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၉-၉-၀၈)

ဒုတိယပင္လံု (သို႔မဟုတ္) ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ (စီအာပီပီ) ---------- ရာဇာဓိရာဇ္ (၃၀-၉-၀၈)

ဦး၀င္းတင္ရဲ႕ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာေခါင္းႀကီး ------------ ေမာင္စြမ္းရည္/ ၃ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၀၈

ဘာသာစကား သခၤါရ ------------ ေစာလူ/ ၃ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈

ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၁) ------------ ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)

ဦးေအာင္ေရႊႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား(၂) ------------ ဦးေအာင္ဆက္ပုိင္ (၂၀ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈)

ေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) အမွတ္တရစာစု ------------ ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၇-၁၀-၂၀၀၈)

အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ ျမန္မာစစ္သံမႉးရုံးမ်ားကုိ ပိတ္ေတာ့မည္

ရပ္ကြက္အာဏာပုိင္မ်ားက မမွန္မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ထုတ္ျပန္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ခံမ်ားအထိတ္တလန္႔ျဖစ္

ရန္ကုန္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရးပိုင္ တိုက္ခန္းမ်ား ေလလံတင္ေရာင္းခ်

ေကအန္ယူ တပ္မဟာ(၆) နယ္ေျမမွာ ဒီေကဘီေအႏွင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္

ဒီေကဘီေအဦးစီးမည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲကုိ စစ္အစိုးရပိတ္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ၿခံထဲက အမႈိက္ကုိ စည္ပင္သာယာလာသိမ္း ရန္ကုန္မွာႏုိင္ငံေရးေကာလာဟလထြက္

လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီ ႏွစ္ (၂၀) ျပည့္အခမ္းအနား က်င္းပ

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 6

ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအန္အယ္လ္ေအ) တပ္မဟာ (၇) ဌာနခ်ဳပ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္

အင္းစိန္ေထာင္တြင္ (၁၉)ႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရၿပီး ၂၃-၉-၂၀၀၈ က လြတ္ေျမာက္လာသည့္ သတင္း စာဆရာႀကီး

အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ႏွင့္ စီအန္အန္သတင္းေထာက္ မစၥဇိန္းဗားဂ်ီး ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းမွ

ေနျပည္ေတာ္လႊတ္ေတာ္ရုံးအဖြဲ႔ ၂၀၀၉ မွာ စတင္ရုံးထုိင္မည္

႐ုပ္ေသးအရပ္သားအစိုးရသစ္ဖြဲ႕လွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ သမၼတရာထူးယူမည္

ျမန္မာယူနီဗာဆယ္ဘဏ္မွ ေငြလာမထုတ္ပါက ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာအျဖစ္သိမ္းမည္

ဧရာ၀တီတုိင္းမွာ စပါးေစ်းက် လယ္သမားမ်ားအခက္ေတြ႕

လြယ္ဟိန္းကုမၸဏီ စက္မွဳ(၁)၀န္ၾကီးဌာနကုိ က်ပ္သန္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္္ မေပးႏုိင္

ထာဝရမိတ္ေဆြ၊ ထာဝရရန္သူႏွင့္ ထာဝရအက်ိဳးစီးပြားမ်ား ------------ ခြန္ဆိုင္း (၂၁.၇.၂၀၀၈)

၈၈ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို မအူပင္ေထာင္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕

ေကအန္ယူ တပ္မဟာ (၆) ခလုန္းေလာင္ခ်ယ္ စခန္းကို ဒီေကဘီေအသိမ္းပုိက္

နအဖ၀န္ၾကီးမ်ားအား တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ လ်ာထား

India’s Burma Policy Built on Shifting Sands------------ By NEHGINPAO KIPGEN

(၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ (KNU) ကြန္ဂရက္က်င္းပၿပီး အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားေရြးခ်ယ္

ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုးအေနျဖင့္ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ လက္တြဲတိုက္ပြဲဝင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား

ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္တဲ႔ အိမ္ ------------ မိုးခ်ိဳသင္း

ေလယာဥ္ႀကီး နဲ႔ ကိုယ္ ------------- မိုးခ်ိဳသင္း

ေဆး ------------ မိုးခ်ိဳသင္း

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) aqmif;yg;rsm; twGJ 61 7