ALBANIAN UNIVERSITY FAKULTETI I EKONOMIS DEPARTAMENTI FINANC-BANK MASTER NE MENAXHIM BANKAR

Detyr Kursi

Tema: Pushteti dhe sjellja politike

Punoi:
Tau an! D"#a$

Pranoi:
%on" a &ra'ani

Ktu do diskutojm natyrn e pushtetit, burimet e tij n organizata, dhe prdorimin efektiv dhe joefektiv t pushtetit. e gjithashtu do sh!yrtojm sjelljen politike n organizata, duke prfshir edhe marrdhniet ndrmjet personalitetit dhe sjelljes politike, si dhe do te fokusohemi ne disa nga strategjite politike kryesore. jerzit vazhdimisht tentojn t influen"ojn sjelljen e t tjerve n rrjedhn normale t jets s prditshme.Psh, ata prpi!en t prfor"ojn sjelljet e kna!shme ose t dshirueshme t mi!ve apo antarve t familjes.#jithashtu ata prpi!en t ndshkojn sjelljet e padshirueshme n mnyr ! t mos prsriten m.$jelljet e individve n pun nuk jan t ndryshme n kt kontekst nga ata t njerzve n prgjithsi.Pushteti sht nj term so"ial, pra nj individ ka pushtet n lidhje me njerz t tjer, nj skuadr ka pushtet n lidhje me grupe t tjra. kt mnyr kon"epti i pushtetit karakterizon ndrveprimet ndrmjet njerzve%duhet ! m shum se nj individ t jet i prfshir ! kon"epti t ket kuptim.Pr m tepr ky kon"ept nuk sht kurr apo i pandryshueshm.&sht nj marrdhnie dinamike ! ndryshon si' situatat apo njerzit ndryshojn.Pushteti dhe autoriteti jan dy no"ione baz, mbi t "ilt mbshteten mana(hert pr t realizuar me efektivitet rolet dhe detyrat e tyre n organizat. )illimisht sht e domosdoshme t japim dallimin ! ekziston midis tyre.Pushteti sht aftsia pr ta detyruar dik ! t bj di'ka ! t*i do ! t bhet ose aftsia pr t br gjrat n mnyrn ! ju doni ! ato t bhen.+i prfshin burimet fizike dhe njerzore dhe vendosjen e tyre n pun pr arritjen e nj !llimi., referohet kapa"itetit pr t mbajtur di'ka t br n organizat.&sht tipari kryesor i sjelljes politike dhe ka nj prezen" t pashmangshme n organizat.Pushteti mund t ndodh nga njerz n 'do nivel.Pushteti, si aftsia e individve -grupeve. pr t n(itur ose influen"uar mbi besimet apo veprimet e individve -grupeve. t tjer, sht nj kon"ept m i gjr se autoriteti.+utoriteti zakonisht rrjedh nga pozita e nj personi n nj organizat.+utoriteti ka !en dhe sht objekt i nj sr studimesh, autort t "ilve japin prkufizime t ndryshme pr t./.)ayol, e trajtonte autoritetin si 0e drejta pr t dhn urdhra dhe pr t krkuar bindje t plot1, ndrsa sipas /.$imon%it autoriteti 0sht pushteti ! ka mena(heri pr t marr vendime t "ilat shrbejn si guid pr veprimete tjera1.+utoriteti, si e drejt pr t komanduar veprimet e vartsve kalon n mnyr t shkallzuar ! nga aksionert, bordi i drejtorve e deri n nivelin e pozitat m t ulta t mana(himit. $a m e lart t jet pozita ! ka mena(heri, a! m i madh sht edhe autoriteti ! ai ka. ga ana tjetr madhsia e autoritetit t ushtruar varet nga gadishmria e eprorit pr ta deleguar at tek vartsit.+utoriteti sht nj pushtet i legjitimuar nga vet organizata dhe duke u pranuar nga t punsuarit si e drejt e tyre.$hembulli m i !art sht marrdhnia epror% varts. j organizat ka nj struktur formale autoriteti me individt, skuadrat, departamentet dhe divizionet jan t ngarkuara me prgjegjsi pr aktivitete dhe funksione t "aktuara.Kur individt i bashkohen nj organizate ata n prgjithsi njohin strukturn autoritare si legjitime n at organizat2 prandaj punonjsit pranojn t drejtat e mena(herit pr t ndrmarr politika dhe pr t dhn orientime.Pr a! koh sa kto udhzime jan t arsyeshme dhe t lidhura me punn, punonjsit n prgjithsi i binden atyre -3ohen, +. 4., and 5radford, D. 6, 7898..+utoriteti ndahet n autoritet linear dhe i stafit, funksional.+utoriteti linear sht kshtu autoriteti kryesor i nj organizate, sht tipari kryesor i marrdhnieveepror%varts.Ky lloj

autoriteti ekziston n t gjitha pjest e organizats n prputhje me parimin e funksionimit t zin(hirit skalar. drsa autoriteti i stafit sht i kufizuar. jerzit ! mbajn pozitat e stafit kryejn funksione t ndihms dhe t kshillimit t mena(herve ! kan pozita lineare. +ta mund t*u rekomandojn mena(herve linear se si t veprojn, por nuk kan t drejtn e komandimit -:udge, Timothy +., and /erbert #. /eneman, ;<<=..+utoriteti funksional: Personave ! jan n pozitat e stafit,shpeshher mena(hert linear u delegojn nj autoritet t "aktuar, osenj t drejt komandimi e kontrolli t kufizuar pr 'shtje ! lidhen n mnyr t drejtprdrejt n fushn e tyre funksionale. 5renda ksaj fushe mund t prfshihen t gjitha ato aktivitete ! mbulon funksioni i tyre e ! kryhen nga persona t ve'ant apo grupe njerzish npr departamente t ndryshme. Kshtu pr shembull, juristi i kompanis,mund t ushtroj autoritet mbi mena(herin e burimeve njerzore pr mnyrn e marrjes n pun dhe t pushimit, duke e detyruar at ! t veproj sipas pro"edurave t pr"aktuara prej tij me !llim ! kompania t mos bjer ndesh me legjisla"ionin n fu!i pr marrdhniet e puns.>kzistojn shum teori t sjelljeve dhe t stileve t udhhe!jes.Katr llojet kryesore jan udhhe!ja autokratike, udhhe!ja demokratike ose parti"ipative, laiisez faire dhe udhhe!ja burokratike.Dy stilet e para -udhhe!ja autokratike dhe demokratike. jan stile opozite.?dhhe!sit n aplikimin e ktyre stileve mund t para!iten si pozitiv dhe negativ, t suksesshm dhe t pasuksesshm, t ashpr dhe t but, t jen shum negativ, si pr shembull stili autokratik sht negativ dhe shpie n sjellje negative.?dhhe!si autokratik, urdhron dhe pret realizimin e urdhrave, u jep detyra individve dhe n hierarkin e udhhe!jes disponon tr pushtetin.T gjitha marrdhniet e ndrsjella n ndrmarrje sillen rreth udhhe!sit, ai vet vendos dhe i realizon vendimet, pr"akton politikn e firms, pro"edurn, i jep detyrat.Disa nga udhhe!sit autokrat mund t jen edhe autokrat benevolent, me orientim pozitiv. +ta para se ta marrin vendimin krkojn mendimin nga t subordinuarit, kshtu ! vetm marrjen e vendimeve e kan n kompeten" t vet, mund t jen t gastshm t dgjojn dhe t sh!yrtojn idet e t subordinuarve, mirpo kur duhet t vendosin mund t jen m tepr autokrat se sa benevolent. gjashm me udhhe!jen autokratike sht edhe udhhe!ja burokratike.Te forma burokratike e udhhe!sit tr pushtetin e mban mena(heri kryesor.Te udhhe!ja burokratike detyrat ndahen sipas pozits s grupit, kshtu ! grupi m i lart hierarkik e ka tr pushtetin.?dhhe!ja burokratike mbshtetet n parime t tilla si: detyrat dhe pozitat do t duhej t jen t organizuara n at hierarki t autoritetit2 funksionart jan emruar e nuk jan zgjedhur2 udhhe!si u sht nnshtruar rregullave strikte, disiplins dhe kontrollit lidhur me sjelljen e tij derisa ka kryer detyrat zyrtare.?dhhe!si demokratik ose parte"ipativ, i konsulton t subordinuarit pr aksione dhe vendime t propozuara.Ky tip i udhhe!sit sht person i "ili nuk ndrmerr kurrfar aksionesh pa konsultim t subordinuarve.Te ky tip i udhhe!jes grupi m i ult hierarkik e ka pushtetin e barabart ose m t madh dhe prgjegjsia dhe pushteti ndahet n mes udhhe!sit dhe subordinatorit, kshtu ! mena(heri kryesor prmes delegimit bart pushtetin n subordinator t vet, u "akton detyra dhe autorizimet n realizimin e vendimeve -6u"as, :ames 4. 7889...Delegimi bazohet n komunikim t zhvilluar n mes t liderve dhe subordinatorve.Ky tip i udhhe!jes u jep m shum liri grupeve, megjithat kontrolli sht n

duart e mbik!yrsit.6idert demokratik, t subordinuarit i konsiderojn si !enie trndsishme individuale njerzore, t ngjashme me veten e tyre, si njerzme ide personale, t vullnetshm, ! diturin dhe fu!in e tyre e shfrytzojn sa her t*u jepet rasti.@etoda demokratike mund t jap rezultate m t mira, por nganjher, megjithat, sht e domosdoshme ! mbik!yrsi t jet autokratik.$tili demokratik kryesisht thekson rolin e grupit t t punsuar ven ndrmarrje, interaksionin e rndsishm n mes t antarve t grupit.6ideri i !asjes 0laissez faire1 sht i pritur ! grupit t*ia jap informatn, ta furnizoj me materiale dhe t lejoj individin ose grupin ! t vendos vet, ndrsa lideri kontrollon pak ose i "akton disa limite.Ky tip i udhhe!jes shfrytzon pak, 0rezultati netto1 sht shum shpesh dezorganizimi apo kaosi, pr shkak se u lejon individve t punojn n drejtime t ndryshme.$ipas ktij stili t udhhe!jes puntort jan t pavarur, ata krkojn nj ndihm minimale nga mana(heri dhe udhhe!si me vetdije u "akton mundsi t aksionit t lir puntorve.Pushteti ndahet n disa kategori, pushtet personal dhe so"ial -5eeman, D. 4., and $harkey, T. A, 789B..Pushteti personal mund t jet prdorimi i influen"s pr t 'uar prpara veten me 'do mnyr.+i sht kryesisht ndshkues, vetjak dhe imatur.Personat e motivuar nga ky lloj pushteti i referohen t tjerve si subjekte ! duhen dominuar. prgjithsi, kta persona kan nj munges t vetkontrollit dhe t vetvlersimit dhe mena(hojn m nj stil autokratik.@anifestimi i pushtetit personal inhibon efektivitetin e organizats.Psh duke pasur burimin e informa"ionit dhe duke ia br t njohur kt t tjerve, nj mana(her psh ndjehet m i pushtetshm, ndrsa t tjert m pak t till.Pushteti so"ial nnkupton prdorimin e influen"s pr motive prtej pushtetit personal.Pra motivohet nga interesa so"iale, pr arritjen e nj t mire t prbashkt.#jithashtu, psh ndjenjat e vetkna!sis, mund t jen t pranueshme.Por sigurisht altruizmi i pastr nuk ekziston, sepse edhe sakrifi"a m sublime rezulton n disa kna!si t brendshme.Personat ! prdorin pushtetin so"ial kan vetkontroll dhe posedojn nj sens t fort t drejtsis, ndrkoh ! vetimazhi i tyre nuk varet nga statusi ! kan.+ta jan m shum t prirur pr t krkuar kshilla nga t tjert.+ta operojn zakonisht pr efikasitet afatgjat dhe marrin kna!si nga arritjet e t tjerve dhe mund t*i ln t tjert t bjn detyrat n vend ! t*i marrin prsipr t gjitha vet.$tudimet e kryera n kt fush, ndonse jo t mjaftueshme, tregojn se pushteti klasifikohet n disa tipe.Dy m kryeort lidhen me pushtetin e pozits -organiza"ional. dhe pushtetin personal.Tipet e pushtetit organiza"ional, jan: Pushteti i shprblimit, prdoret duke ofruar shprblime pr t inkurajuar nj performan" m t mir ndrmjet punonjsve brenda organizats.4ritjet n pag dhe 'mimet ! jepen bazuar n gjra t tilla si ndjekja e puns dhe produktiviteti jan shembuj t ktij llojpushteti.$hprblimet e dhna duhet t jen n propor"ion me performan"n e detyrave ose puns ! punonjsit kan realizuar ose ky lloj pushteti mund t dshtoj. j punonjs i "ili ka punuar efektivisht n nj pozi"ion pr nj vit pa pasur nj rritje page do t ndjehet i nnvlersuar nse nj tjetr punonjs merr nj rritje rroge pr di'ka si psh ndjekja e mir n pun. se shprblimet jepen shum shpesh, punonjsit do t punojn ndoshta efektivisht vetm kur shprblimi do t ofrohet.5uron nga kompeten"at e disa njerzve pr t dhn shprblime. $istemi i shprblimeve t nj organizate sht relativisht i gjr dhe nuk prfshin vetm pagat e shtesat e ndryshme ! jepen mbi pag,

por edhe elemente t till si ngritja n prgjegjsi, pjesmarrja n projekte, stimulimi moral, prfitimi i pushimeve suplementare etj.Pushteti i shtngimit lidhet me aftsin mena(huese pr t ndshkuar, kr"nuar ose disiplinuar sjelljet e paprshtatshme ose t papranueshme.Ky tip pushteti, bazohet n frikn e vartsit prpara eprorit.Caret nga pushteti i ekzekutivve pr t ndshkuar ose kr"nuar mosdisiplinn dhe sjelljet e padshiruara t punonjsve.Dllimi n prdorimin e pushtetit sht t bind punonjsit nprmjet friks pr t punuar n arritjen e objektivave t organizats.@ana(hert t "ilt prdorin kt pushtet mund t zbulojn se ata kan pak influen" pas nj fa kohe nse nuk e prdorin si' duhet dhe me kujdes pushtetin e tyre.Ceprimet disiplinuese duhet t jen t bazuara diku n mnyr ! ky lloj pushteti organiza"ional t funksionoj.T pushosh nga puna nj punonjs i "ili sht zakonisht n koh n pun dhe ! ka ardhur vetm nj her me vones, do t ishte nje penalitet i madh, ve'anrisht nse nj punonjs tjetr i "ili mungon zakonisht n pun dhe vjen me vones merr nj shkurtim n rrog por nuk pushohet nga puna.Kjo ul moralin ndrmjet punonjsve dhe mund t bj ! ata t jen m pak produktiv n punn e tyre.Penalitet duhet t lidhen me di'ka ! punonjsit nuk e pl!ejn dhe n kt mnyr ata do t prpi!en ta shmangin at. dshkimi mund t marr formn e ngarkimit t detyrave t padshirueshme, pezullim pa marr pagesen, ndjekje e ngurt e rregullave etj. dshkimi m i madh dhe i fundit ! ndrmerr organizata lidhet me pushimin nga puna t punonjsit.Pushteti i informa"ionit sht tipi i pushtetit ! buron nga privilegjet e mena(herit pr t pasur akses dhe kontroll mbi informa"ionin e rndsishm pr opera"ionet e organizats dhe planet e ardhshme t saj.Prve' ktij privilegji, mena(hert n disa raste, pr"aktojn edhe se "ila pjes e informa"ionit do t transmetohet tek vartsit e tyre.Pushteti legjitim i referohet m s shumti aftsis s nj mena(heri pr t influen"uar sjelljet e vartsve pr shkak t pozi"ionit t tij formal n organizat.Disa her punonjsit jomena(herial posedojn pushtet legjitim.Ky pushtet pozit ka n themel t tij sistemin e t drejtave, obligimeve dhe detyrave, t "ilat bjn ! 0pozita1 t pranohet nga vartsit si di'ka legjitime. organizatat e biznesit privat, kjo fu!i ligjore buron nga institu"ioni i prons private.Tipikisht, nj mana(her ka fu!in dhe pushtetin t marr vendime brenda nj fushe t "aktuar, spe"ifike brenda prgjegjsis s tyre dhe pret ! t ushtroj pushtetin legjitim pr t influen"uar sjelljen brenda ksaj fushe.@ tej mena(hert marrin nga fushat spe"ifike t prgjegjsis, a! m i dobt bhet pushteti i tyre legjitim.Punonjsit kan nj zon t indiferen"es ndaj pushtetit mana(herial.5renda ksaj zone,ata do t pranojn direktiva t "aktuara pa kundrshtuar pushtetin e mena(herve dhe mena(hert mund t ken pushtetin legjitim pr t influen"uar sjelljen e vartsve t tyre.:asht ksaj zone, megjithat, pushteti legjitim zhduket shum shpejt, me shpejtsi.Psh nj sekretare mund t shtyp letra, t prgjigjet n telefon, t kontrolloj e%mail dhe t bj detyra t ngjashme pr nje mana(her pa u pyetur, pa ia krkuar.@egjithat, mse mena(heri do t*i krkonte sekretares pr t dal pr nje darke pas pun, ajo do t mund refuzonte, sepse ai ktu nuk ushtron ndonj pushtet legjitim. kt rast sht e !art se krkesa e tij sht jasht zons s indifferen"es dhe mena(heri nuk e ka t drejtn legjitime ! t pres nga sekretarja ! t bjer dakort me t.6lojet e pushtetit personal, jan: Pushteti i ekspertit, sht nj aftsi individuale pr t influen"uar sjelljen e t tjerve pr

shkak t kompeten"ave t njohura, talentit ose dijeve t spe"ializuara. momentin ! mena(hert demonstrojn kompeten" n implementim, analiz, vlersim dhe n kontrollin e !llimeve dhe detyrave t vartsve, ata do krkojn t ken pushtetin e ekspertit, i "ili zakonisht sht i ngusht n !llim.&sht pushtet ! rrjedh nga njohurit e mana(herit si ekspert, gj ! i 0detyron1 vartsit t ken respekt e t*i binden atij.Pushteti referent, sht aftsia individit pr t influen"uar sjelljen e t tjerve si rezultat i t !enit i respektuar, admiruar ose i pl!yer.Psh, identifikimi i vartsve me nj mana(her shpesh formon bazat e pushtetit referent.Ky identifikim mund t prfshij dshirn e vartsve pr t rivalizuar mana(herin -lidhjet e ktij lloj pushteti me liderin karizmatik.. j mana(her i ri mund t kopjoj stilin e lidershipit t nj mana(heri m t vjetr, t admiruar dhe m me eksperien".@ana(heri m i vjetr n kt mnyr ka disa aftsi%disa pushtet referent%pr t influen"uar sjelljen e mana(herve m t rinj.Ky lloj pushteti sh i lidhur me individt t "ilt posedojn karakteristika personaliteti ! admirohen, karizma ose nj reputa"ion t mir. 5azohet n influen"n ! njerz t ve'ant,ose grupe njerzish, ushtrojn mbi t tjert pr shkak t besimit ! ata kan n idet e ktyre individve -grupeve..Pushteti i lidhjeve sht nj pushtet personal ! bazohet tek relatat e mana(herit me njerz me influen" brenda dhe jasht organizats. Ktolidhje mund t sjellin avantazhe t ndjeshme pr zgjidhjen e problemeve apo pr situata kur nuk jan t mjaftueshme llojet e tjera t pushtetit.Kshtu pr shembull, n !oft se kompania e ndodhur n vshtirsi finan"iare nuk mund t kthej n afatin e "aktuar kredin e marr ngabanka, mana(heri mund t gjej nj zgjidhje t pranueshme n saj t lidhjeve ! ka me drejtorin e banks ose me kreditor t tjer.@nyra se si mana(hert dhe punonjsit prdorin nj tip pushteti mund t rris ose t kufizoj efektivitetin e pushtetit nga nj tjetr burim.Psh, mana(hert t "ilt administrojn shprblimet e vartsve gjithashtu tentojn t pl!ehen m shum dhe duket se kan nj pushtet referent m t madh se sa mana(hert t "ilt nuk japin shprblime.@egjithat, prdorimi i pushtetit shtrngues mund t reduktoj pushtetin referent.Kr"nimi ose prdorimi aktual i ndshkimit duket se redukton pl!imin ose admirimin, duke 'uar n nj reduktim t pushtetit referent.Pr m tepr, punonjsit shpesh i shohin mana(hert si zotrues t dijes s nevojshme dhe t vlefshme pr ta sikur kan nj pushtet legjitim m t madh se pushtet eksperti.Erganizata mund t ndryshoj pushtetin legjitim t punonjsve duke ndryshuar pozi"ionet e tyre n hiearkin autoritare ose duke ndryshuar prshkrimet n pun, rregullat dhe pro"edurat.Punonjsit mund t fillojn t humbin moralin kur ndodh nj mbiprdorim t pushtetit shtrngues, duke i br shprblimet t pakuptimta.Kjo mund t rezultoj n nj produktivitet m t ult dhe punonjsit do t bjn vetm at ! sht e nevojshme pr t realizuar detyrat ! u jan ngarkuar.4eagimet ndaj prdorimit t pushtetit jan katr.4ezisten"a% t thuash jo, t n(jerrsh jusifikime, t*i prgjigjesh nj krkese n mnyr arrogante etj.Kjo sht nj prgjigje tipike ndaj pushtetit shtrngues.Komplian"a%individt konformohen me dshira dhe direktivat e t tjerve pr t marr t ardhura t prshtatshme pr veten e tyre.Pushteti legjitim dhe ai i shprblimit zakonish rezultojn n komplian".,dentifikimi%individt pranojn drejtimin ose influen"n e t tjerve pr shkak se ata identifikohen me t tjert dhe krkojn t ruajn lidhjet me ta. ,nternalizimi% individt pranojn

influen"n e t tjerve Fme gjith zemr* pr shkak t natyrs n thelb t kna!shme t adoptimit t !ndrimeve ose sjelljeve t tyre.>lementt e prbashkt t aktiviteteve politike -@ayes, 5.T., G +llen, 4.A. -78BB..7%kto jan aktivitete t "ilat nuk konsiderohen pjes e puns individuale t pasanksionuara nga organizata2 ;%ato jan vetshrbyese, t 'ojn drejt t ardhurave dhe prfitimeve t dshiruara pr individin, ndoshta n dm t t tjerve ose organizats2 H% sjellja politike priret t ndodh n mjedise kompetitive me rregulla t pa!arta rreth shprndarjes s burimeve dhe t ardhurave2 I%motiva"ionet e vrteta pas sjelljes shpesh fshihen nga t tjert. se n nj organizat njihet gjersisht se nj individ po angazhohet n sjellje jo t sanksionuara ose jo t etiketuara n pun ! mund t rris prfitimet dhe t ardhurat e tij n kurriz t t tjerve apo organizats, dy pasoja t mundshme mund t ndodhin pr individin.$ pari, t ardhurat e dshiruara ! ai i nidvid po prpi!et t prfitoj mund t arrihen m me vshtirsi kur t tjert zbulojn !llimin e tij pas sjelljes politike, sidomos nse objektivi i taktiks politike beson se ai ose ajo do t jet i drejt n ndarjen e burimeve dhe performan"n e mundshme n ndarjen e prfitimeve pozitive.$ dyti, individi mund t ndshkohet pr sjelljen e tij politike nse motive i tij i fshehur zbulohet.Ky ndshkim mund t vij nga mana(heri, ose sht m e mundur t vij nga punonjsit e tjer t "ilt krkojn ndshkim kur t zbulojn se ata nuk kan marr vlersimet dhe t ardhurat n mnyr t drejt pr shkak t sjelljeve politike t nj individi.Politikat organiza"ionale nnkuptojn pro"esin ku nj person prpi!et t grumbulloj sa m shum ! t mundet pushtet organiza"ional dhe ta prdor at pr prfitime personale. prgjithsi politikat organiza"ionale jan disfunksionale pr organizatn, ai mund t jet funksional vetm kur prdort pr prfitime t organizats -Pfeffer, :. 788;..$jellja politike konsiston n veprime jo t sanksionuara zyrtarisht nga nj organizat t "ilat ndrmerren pr t influen"uar t tjert me !llim arritjen e !llimeve personale. nkupton marrjen, zhvillimin dhe prdorimin e pushtetit pr t arritur nj rezultat t dshiruar.$hpesh shfa!et n situata pasigurie ose konflikt mbi zgjedhjet.$hpesh ndodh jasht kanaleve t pranuara t autoritetit.&sht nj sjellje e pasanksionuar pr t arritur nj !llim. drton bazat e pushtetit.Disa individ jan m t prirur pr t*u angazhuar n sjelljen politike se t tjert. ve'anti disa tipare t personalitetit jan t lidhura me dshirn pr t prdorur pushtetin dhe ndrmarrjen e sjelljes politike.Disa prej tyre jan nevoja pr pushtet, makiavelizmi, lokusi i kontrollit dhe krkimi i rrezikut. evoja pr pushtet sht nj motiv ose nj dshir baz pr t influen"uar dhe pr t kontrolluar mjedisin vetjak t nj personi.$i rrjedhoj, individt e nj dshir t fort pr pushtet kan m shum mundsi pr t*u prfshir n sjelljen politike t organizats.@ana(hert e suksesshm shpesh kan dshir t fort pr pushtet.Dshira pr t patur nj impa"t, pr t kontrolluar ngjarjet dhe pr t influen"uar t tjert sht shpesh e lidhur me sjelljen mana(heriale efektive, trajtimin e njjt t punonjsve dhe me nj moral m t lart ndrmjet vartsve.@egjithat nj sre aspektesh t nevojave t forta pr pushtet mund t mos jen t dobishme apo efektive n mana(him. Kjo nevoj pr pushtet mund t marr dy forma kryesore: pushtet personal dhe pushtet institu"ional.@ena(hert t "ilt krkojn pushtetin personal mund t prpi!en t dominojn t tjert2 ata duan besnikri ndaj tyre n vend t organizats.Kur ky tip mana(heri largohet nga organizata, vartsit e tij nuk do t

jen n gjendje ! t funksionojn gjat n mnyr efektive.@ena(hert t "ilt pr!afojn formn e dyt t nvojs pr pushtet, shfa!in nj nevoj m t pranueshme so"ialisht t dshirs s tyre pr pushtet -+rkin, 4.@. 7897...+ta krijojn nj klim ose nj kultur pr nj pun efektive dhe vartsit e tyre zhvillojn nj kuptim dhe besnikri ndaj organizats dhe jo ndaj individit.Disa krkime tregojn se femrat mena(here shpesh shfa!in nj nevoj m t madhe pr pushtet institu"ional dhe m pak nevoja pr pushtet personal sesa partnert meshkuj n kt aspe"t. @akievelianizmi%T till !uhen ata persona t "ilt shohin dhe manipulojn t tjert pr interes t !llimeve vetjake.$i nj stil sjellje personale rreth t tjerv, makiavelinizmi karakterizohet nga prdorimi i mashtrimit n marrdhniet ndrpersonale, nga nj pamje "inike e natyrs s personave t tjer dhe nga nj munges sh!etsimi pr moralin konven"ional.Kta persona priren t jen manipulues t t tjerve2 ata shpesh jan n gjendje t influen"ojn t tjert, sidomos n kontaktet ball pr ball dhe tentojn t fillojn dhe t kontrollojn ndrveprimet so"iale.$tudimet konkludojn se makiavelianizmi mund t jet nj parashikues i mir i sjelljes politike n shum situate n organizat. 6okusi i kontrollit, i referohet shtrirjes n t "iln individt besojn se kan kontroll mbi ngjarjet !e ndikojn dhe i prekin ata.+ta t "ilt kan nj lokus t madh kontrolli t brendshm besojn se gjith'ka vjen si pasoj e sjelljeve t tyre. drsa ata me nj lokus t kontrollit t jashtm besojn se 'do gj varet nga for"a ! s*jan n dorn e tyre, si psh fati, t tjert etj.T part priren t kryejn m tepr sjellje politike se sa ata me lokus t jashtm kontrolli dhe kan m shum mundsi ! t prpi!en t ndokojn mbi t tjert.Pr m tepr, ata jan m t prirur t pohojn se prpjekjet e tyre do t jen t suksesshme. nivel individual, krkimet kan zbuluar disa tipare personaliteti, nevoja dhe faktor t tjer ! lidhen me sjelljen politike.,nvenstimi i nj individi n organizat, per"eptimi i alternativave dhe i pritshmrive pr sukses do t influen"ojn shkalln n t "iln individi do t ndjek mjete ilegale pr veprimin politik.$a m shum nj person t ket invenstuar n organizat n termat e rritjes s pritshmrive pr prfitimet e ardhshme, a! m shume ky individ ka pr t humbur dhe ka m pak mundsi ka ! t prdor mjete ilegale.$a m shum mundsi pune nj individ t ket pr shkak t tregut t favorshm ose zotrimit t aftsive s"ar"e ose dijes nj ket ose kontakte me influen" jasht organizats a! m shum kta individ jan n rrezik t kryerjes s vepimeve ilegale politike.$ fundi nse nj individ ka nj pritshmri t vogl pr suksesin n prdorimi ne mjeteve ilegale ai ka mundsi t mos veproj n kt mnyr.$trategjit politike prdoren n zgjedhjen e mana(herve, vendimet e vet karriers, vendimet pr rritjen e rrogs, ndryshimet e mdha n organizat -Jukl, #., #uinan, P. :., and $ottolano, D, 788K. etj. j strategji e detyrimit me ann e for"s, prdor pushtetin e bazuar n legjitimitet, shprblime dhe ndshkime si n(itje primare t ndryshimit. j agjent i ndryshimit i "ili krkon t krijoj kt ndryshim me ann e detyrimit beson se njerzit jan prgjithsisht t motivuar nga interesi vetjak dhe n at se "far situate mund t ofrohet bazuar n terma t prfitimeve personale ose dshtimeve personale.Ky agjent i ndryshimit beson se njerzit ndryshojn vetm n prgjigje ndaj motiveve, duke u prpjekur t zbuloj se ku !ndrojn t prfshira interesat dhe m pas te vendosi presion mbi ato. nj koh ! gjendet nj dobsi ajo shfrytzohet. nj strategji direkte t detyrimit agjenti , ndryshimit ndrmerr

veprime direkte dhe unilaterale pr 0t komanduar1 ! ai ndryshim do t zbatohet.Kjo prfshin dhe ushtrimin e autoritetit zyrtar apo t pushtetit t ligjruar duke ofruar shprblim t ve"ant apo duke kr"nuar me ndshkim. manovrn politike agjenti i ndryshimit punon n mnyr indirekte pr t prfituar avantazhe t ve"anta mbi njerz t tjer dhe pr kt arsye ti bj ata t ndryshojn. Ky fakt prfshin dhe pazarllkun, marrjen e kontrollit mbi burimet kryesore, formimin e alean"ave apo dhe dhnia e favoreve t vogla. 3do strategji e detyrimit me for" zakonisht prodhon rezultate t limituara. >dhe pse mund t provohet n mnyr t shpejt, shum njerz i prgjigjen detyrimit me for" larg nga frika apo shpresa se mund t shprblehen. 4ezultati i pritur sht nj pl!im i prkohshm medshirat e agjentit t ndryshimit2 sjellja e re vazhdon pr sa koh ! jan prezent si shprblimi dhe ndshkimi. Pr kt arsye detyrimi me for" mund t jet i dobishm pr shkrirjen, pra duke , ndihmuar njerzit t thyejn modelet e vjetra dhe t fitojn impulse ne provimimin e modeleve t reja.+gjentet e ndryshimit t "ilt prdorin nj strategji t bindjes ra"ionale prpi!en t sjellin nj ndryshim prmes bindjes sipas njohurive t ve"anta t t dhnave empirikale dhe argumentave t arsyetueshme. j agjent i ndryshimit i "ili ndjek kt strategji beson se njerzit jan n mnyr t trashgueshme t arsyetueshm dhe jan t drejtuar nga arsyeja n veprimet ! ndrmarrin dhe n vendim% marrje. nj kohe kur strategjia e bindjes ra"ionale sht e suksesshme, ajo ndihmon si n shkrirjen dhe ngrirjen e nj situate t ndryshimit. @egjithse m e ngadalt se detyrimi me for" ajo mund t rezultoj n nj koh m t gjat dhe nj ndryshim m t brendshm. j strategji e ndarjes s pushtetit angazhon njerzit n nj pro"es bashkpunues n identifikimin e vlerave, supozimeve dhe !llimeve ku prkrahja pr ndryshim do t shfa!et natyrshm.Pro"esi sht i ngadalt por krkon nj prkushtim t lart.+jo mbshtetet n prfshirjen e t tjerve n ekzaminimin e nevojave dhe vlerave personale,normave t grupit dhe !llimeve operuese pr sa koh ato bazohen tek "shtjet e gatshme. Pushteti sht i shprndar nga agjenti i ndryshimit dhe nga persona t tjer ndrsa ato punojn s bashku pr t zhvilluar nj konsensus t ri pr t prkrahur ndryshimin e nevojshm. Pr shkak se krkohen nj nivel i lart i prfshirjes kjo strategji konsumon zakonisht nj koh t konsiderueshme.Po me rndsi ndarja e pushtetit ka gjasa t rezultoj n nj koh m t gjat dhe n nj ndryshim t brendshm, ! nnkupton se t tjeret identifikohen pozitivisht me to. +ta duhet t ken aftesi t punojn n mnyr efektive n grupe. j agjent i ndryshimit i "ili ndan pushtetin fillon me njohjen e asaj ! njerzit kan nevoja t shumllojshme dhe motiva"ione komplekse. +iLajo beson se njerzit sillen si" bjn pr shkak t normave so"ial%kulturore dhe prkushtimit ndaj pritshmrise s t tjerve. dryshimet n organizat jan t kuptuar n pashmangshmrin e prfshirjes s ndryshimit n sjellje, vlera dhe marrdhnie domethnse e jo vetm n ndryshime t njohurive, informa"ioneve apo arsyetimeve intelektuale pr veprime dhe n praktik. Prandaj, kur krkojm t ndryshojm t tjert, ky agjent ndryshimesh sht tepr i ndjeshm ndaj presionit ! grupi mund t prkrah apo frenoj ndryshimin.#jat puns me njerz "do prpjekje bhet me !llim pr t marr opinionet e tyre, t identifikohen ndjenjat dhe pritshmria dhe t prfshihen ato n mnyr t plot n pro"esin e ndryshimit. ga studimet rezulton se sjellja politike mund t 'oj drejt konflikteve, ndjenjave t trajtimit jo t barabart, ulje t motiva"ionit

dhe ulje t efikasitetit organiza"ional -+llen, 4.A., @adison, D.6., Porter, 6.A., 4enMi"k, P.+., G @ayes, 5.T. -78B8... drkoh nj rritje e kuptueshmris s sjelljes politike mund t siguroj nj insajt pr sjellje t tjera n organizata, por edhe pr t modifikuar dhe ulur efektin negativ t sjelljeve t tilla n organizat.Kon"epti i pushtetit ashtu edhe politika n organizata, prmban implikime shpesh negative.@egjithat ato jan thjesht prshkruese t disa aspekteve t sjelljes s individve n organizata.@ena(hert dhe punonjsit duhet t jen t ndrgjegjshm pr pushetin dhe sjelljen politike n organizata n mnyr ! t kuptojn plotsisht sjelljen organizative. donjher njerzit e prdorin pushtetin n mnyra t pandershme ose t dmshme.#jithashtu, sjellja politike mund t jet jo produktive pr nj organizat.@ena(hert dhe punonjsit duhet t prpi!en t shmangin rezultateve t tilla, por ato nuk mund t ndryshojn realitetin duke refuzuar t pranojn ekzisten"n e dallimeve t pushtetit apo sjelljes politike.

R"("r"n)a
+llen, 4.A., @adison, D.6., Porter, 6.A., 4enMi"k, P.+., G @ayes, 5.T. -78B8.. Erganizational Politi"s: Ta"ti"s and "hara"teristi"s of its a"tors. 3alifornia @anagement 4evieM, ;;, BB%9H. +rkin, 4.@. -7897.. $elf%presentation styles. ,n :.T. Tedes"hi ->d.., ,mpression @anagement Theory and $o"ial Psy"hologi"al 4esear"h -pp. H77%HHH.. eM Jork: +"ademi". 5eeman, D. 4., and $harkey, T. A. The use and abuse of "orporate politi"s. Business Horizons, @ar"hN+pril 789B, ;B. (or 3ohen, +. 4., and 5radford, D. 6. ,nfluen"e Mithout authority: The use of allian"es, re"ipro"ity, and e("hanges to a""omplish Mork. Organizational Dynamics, Ainter 7898, 772 :udge, Timothy +., and /erbert #. /eneman, ,,,. Staffing Organizations. 5oston, @+: @"#raM%/ill%,rMin, ;<<=. 6u"as, :ames 4. -7889.. Balance of Power. eM Jork: +meri"an @anagement +sso"iation. @ayes, 5.T., G +llen, 4.A. -78BB.. ToMard a definition of organizational politi"s. +"ademy of @anagement 4evieM, ;, =B;%=B9. Pfeffer, :. -788;.. @anaging Mith poMer: Politi"s and influen"e in organizations. 5oston, @+: /arvard 5usiness $"hool Press. Jukl, #., #uinan, P. :., and $ottolano, D. ,nfluen"e ta"ti"s used for different obje"tives Mith subordinates, peers, and superiors. Group & Organization Management, 788K, ;<, ;BK2