FARMAKOLOGIJA KARDIOVASKULARNOG SISTEMA

SRCE centralna miina pumpa

DVOSTRUKI KRUG KRVNIH ILA: - Pluna cirkulacija - Sistemska cirkulacija

Koronarne krvne ile

Radom srca upravlja ANS - simpatikus ubrzava rad srca - Parasimpatikus usporava rad srca ANS utie na irenje i suavanje krvnih ila Aderenalin potie rad srca Bubrezi kontroliraju ukupan volumen krvi Sistem LIMFNIH ila skuplja viek tkivne tekuine i vraa u krvno-ilni sistem

Kardiovaskularne bolesti vodei uzrok smrtnosti

SRANA INSUFICIJENCIJA - najei uzrok smrti - jedan od najeih sindroma

- Mortalitet 50% oboljelih u prvih 5 godina oboljenja - gteneralizirana hipoksija

Na koji nain sa farmakolokog aspekta djelovati na problem SI ? 1) Pojaati snagu kontrakcije miokarda 2) Alternativa lijekovi koji e dovesti do rastereenja miokarda FARMAKOTERAPIJA Kardioaktivni glikozidi Vazodilatatorni lijekovi Agonisti adrenergikih -R Novi sintetski inotropni lijekovi

1) 2) 3) 4)

Na srani mii moe se djelovati lijekovima: Koji smanjuju prethodno optereenje srca smanjuju udar krvi ili Q krvi (udar krvi ili MVS (kardiotonici, glukagon, dopamin)
Lijekovima koji smanjuju naknadno optereenje srca smanjuju optereenje rpi istiskivanju iz srca kao pumpe - dilatatori arteriola (Na-nitroprusid, hidralazin, Ca-antagonisti, prazosin) - venski dilatatori (Na-nitroprusid, prazosin, org. nitrati) Lijekovima koji smanjuju V ct - diuretici

KARDIOAKTIVNI GLIKOZIDI Kongestivno zatajenje srca - kad srce ne moe izbaciti dovoljno krvi pod normalnim sranim ritmom
Biljni ili polusistetski Digitalis lanata Digitalis purpurea Strofantus Kombe, Strofantus gratus Scilla maritima morski luk

Aglikon i eerne komponente

Mehanizam djelovanja SAG

- Inhibicija membranske Na+/K+ATP R

razmjene Na i K putem Na pumpe - Inotropni efekat zbog Ca - Ca ekstracelularno edemi - K hipokalijemija

FARMAKOLOKI EFEKTI SAG INOTROPNO - Pojaava kontrakciju sranog miia kronotropno - Smanjuje brzinu rada srca dromotropno - Usporava brzinu sprovoenja impulsa batmotropno - stvaranje ekstrasistola i aritmija Zbog poboljanja funkcije stca pojaava se diureza (uklanja edeme) U veim dozama stimulira simpatikus, a u manjim parasimpatikus doprinosi smanjenju brzine rada srca

Sporedna djelovanja SAG

Neeljeni efekti od strane digestivnog sistema Th prekid davanja SAG Neeljeni efekti od strane CNS Endokrini KVS Th prekid davanja SAG i davanje KCl

Toksinost SAG 25 % bolesnika mala terapijska irina individualna varijabilnost Razlozi visoke inceidence toksinosti: istovremena primjena diuretika

Kardijalni znaci toksinosti: - sinusna bradikardija - AV blokovi - ventrikularne prematurne ekstrasistole - ventrikularna tahikardija - ventrikularna fibrilacija EKG promjene: - AV disocijacija - aritmije -depresija ST segemnta - inverzija T talasa Ekstrakardijalni znaci toksinosti:

Lijeenje intoksikacije SAG: 1. Prekid davanja SAG 2. Prekid davanja diuretika 3. FENITOIN kod atrijalne aritmije LIDOKAIN ventrikularne KCl Adr blokatori PROPRANOLOL 4. ATROPIN kod sinusne bradikardije - II i III stepen AV bloka

Za puni uinak SAG potrebno je zasienje digitalizacija - Lagana - doza odravanja (5-6 dana da doe do digitalizacije) - Nagla doze zasienja, a zatim doze odravanja - Generici ce ne mogu mijenjati

KARAKTERISTIKE
Resorpc iz GIT Djelovanje poslije: - per os - iv Max efekat: - per os - iv T Vezivanje za albumine plazme Gl put eliminacije

DIGOKSKIN
40 90 %

DIGITOKSIN
95 100 %

1,5 6 sati 5 30 min 4 6 sati 1,5 3 sata 1,6 dana 25 % bubrezi

3 6 sati 30 120 min 6 12 sati 4 8 sati 7 dana 95 % jetra

KARAKTERISTIKE

DIGOKSKIN

DIGITOKSIN

Terapijska konc u plazmi

Prosjena th doza za digitalizaciju - per os - iv Za odravanje postignutog efekta: - per os - iv

0,5 2 g/ml

10 35 g/ml

0,75 1,5 mg 0,5 1,2 mg

0,8 1,2 mg 0,85 1,22 mg

0,125 0,5 mg 0,25 mg

0,05 0,2 mg 0,10 mg

DIGOKSIN
Pojaava kontraktilnu sposobnost srca usporava frekvencu i sprovoenje impulsa umjereno diuretsko djelovanje Nus pojave svi poremeaji sranog ritma problem nesigurna bioraspoloivost neki AB KI ventrikularna fibrilacija kipoK, hiperCa, poremeaja AV sprovoenja ventrikularne tahikardije, WPW sindroma

METILDIGOKSIN

Beta-metil digoksin
Polusintetski derivat digoksina Sigurniji od digoksina Dobra resorpcija

SRANI ANALEPTICI Stimuliraju srce: + inotropno, + batmotropno 1. Vazodilatancije i SA kateholamini za th ak stanja sranog miia kardiogeni ok - ak edem plua Djeluju na a) venozni pritisak organski nitrati - furosemid b) periferni otpor - kaptopril

Agonisi 1 R u srcu DOPAMIN - poboljanje ejekcije srca - poboljanje perfuzije bubrega ( V cirkul tenosti DOBUTAMIN - smanjenje plune staze kod ak edema - smanjenje perif otpora Mehanizam djelovanja - cAMP

Lijeenje ishemije miokarda ANTIANGINOZNI farmaci Patofiziologija Autoregulacija koronarne cirkulacije HIPOKSIJA najbolji koronarni dilatator - stenoza stalna ishemija - lezije koronarki insuficijencija u naporu

Framakoterapijske mogunosti Koronarodilataori Lijekovi sa inotropnim efektom kronotropnim efektom konani efekat smanjenje sranog rada - stenoza stalna ishemija - lezije koronarki insuficijencija u naporu

 Koronarodilataori
1. Antianginalgici nitrati - nitriti 2. Lijeenje uzroka ishemije aril-alkil-amino derivati - heterociklini spojevi - - blokatori

Antianginalgici Nitrati i nitriti Gliceriltrinitrat Th anginoznih bolova - Th insuff lijevog ventrikula - Th pulminalnih edema Nus: glavobolja KI: glaukom, ops. kardiomioparije Idodorbid-dinitrat

 Antagonisti Ca deprimiraju kontrakciju miokarda Heterociklini spojevi - Dipiridamol - Karbohromen - perheksilin - inhibitori MAO - cilkandelat - nikotinska kiselina Hipodinamici - -blokatori

ANTIARITMICI

- lijekovi za lijeenje nepravilnog ritma rada srca.

etiri skupine kardiolokih lijekova:
- blokatori natrijevih i kalijevih kanala antiaritmici u uem smislu - beta-blokatori

- blokatori kalcijevih kanala

- srani glikozidi (digoksin, metildigoksin)

Aritmije nenormalan srani ritam

Atrijska fibrilacija

Ventrikularna fibrilacija

AV blok

Ekstrasistole

Paroksizmalna tahikardija WPW sindrom

 Prema Vaughan-Williamsovom sistemu antiaritmike dijelimo na etiri skupine i tri podskupine:

Ia - kinidin, spartein, ajmalin, prajmalin, lorajmin, prokainamid, diizopiramid Ib - lidokain, meksiletin, tokainid Ic - propafenon, flekainid, enkainid II - sotalol, atenolol, metoprolol (beta-blokatori) III - amjodaron, bretilij (blokatori kalijevih kanala) IV - verapamil, diltiazem (blokatori kalcijevih kanala) Za lijeenje aritmija koriste se i srani glikozidi kao digoksin i metildigoksin te adenozin. Antiaritmici skupina II su beta-blokatori Antiaritmici skupine IV su blokatori kalcijevih kanala. Po ATC klasifikaciji skupine II i IV su odvojene farmakoterapijske skupine.

Skupine I i III smatraju se antiaritmicima u uem smislu te rijei. Prokainamid i lidokain su ujedno i lokalni anestetici. Kliniki najznaajniji antiaritmici jesu diizopiramid, meksiletin, propafenon i amiodaron.

Antiaritmici Ia skupine (diizopiramid) djeluju na Na kanale od 1 do 10 sek, ali djeluju i blokirajui K kanale dolazi do produenja ukupnog vremena AP Koriste se u terapiji tahikardije i fibrilacije atrija, WPW sindroma, supraventrikularnih i ventrikularnih aritmija te ventrikularnih paroksizmalnih tahikardija. Antiaritmici Ib skupine (lidokain, meksiletin) djeluju na Na kanale kratko, manje od 1 sekunde, skrauju vrijeme trajanja AP uinak takvih lijekova je najvidljiviji kod jakih tahikardija i u tkivu koje pati od nedostaka kisika (ishemino tkivo). Koriste se u ventrikularnim aritmijama, ako su simptomi vrlo teki i ako ugroavaju ivot, prevenciji i lijeenju akutnih ventrikularnih aritmija tokom manipulacija na srcu, kardijalnih operativnih zahvata ili akutnog infarkta miokarda.

Antiaritmici Ic skupine (propafenon, flekainid)

blokiraju Na kanale vie od 10 sek. Na kanali su blokirani i u sistoli fazi podraaja i u fazi mirovanja ,to dovodi do usporenog provoenja impulsa u srcu. Koriste se u lijeenju tahikardija iz AV vora, supraventrikularnih tahikardija u WPW sindromu ili paroksizmalne fibrilacije atrija kao i za ventrikularne tahikardije. Blokirajui 1-adre receptore blokiraju utjecaj simpatikusa i usporavaju sranu frekvenciju. Kao antiaritmik koristi se uglavnom sotalol za lijeenje ventrikularnih tahikardija, prevenciji kronine i paroksizmalne fibrilacije atrija

Antiaritmici II skupine - beta-blokatori.

Antiaritmici III skupine (amiodaron, bretilij)

blokiraju K kanale, ali i Na i Ca kanale. produuju AP, ali ne mijenjaju nagib 0 faze AP Koriste se za lijeenje ventrikularnih tahikardija, poremeaja sranog ritma, povezanih sa WPW sindrom i atrijske fibrilacije i undulacije.

Kinidin
optiki izomer kinina, alkaloida iz kore kininovca (Cinchona pubescens). I kinin i kinidin su antimalarici i antiaritmici, kinin ima vie izraeno antimalarijsko djelovanje, a kinidin antiaritmijsko. Kinidin pripada Ia skupini Blokira Na kanale i usporava vrijeme provoenja i iri QRS kompleks. Inhibira izlazak K jona, pa produuje AP. Prije se upotrebljavao u lijeenju fibrilacije atrija i prevenciji ventrikularnih tahikardija. Kinidin i sam moe uzrokovati aritmije zbog produenog QT intervala i ubrzanog provoenja impulsa iz atrija u ventrikule. Moe nastati i trombocitopenija i sindrom cinhonizma. Kinidin je uglavnom naputen.

DIIZOPIRAMID
antiaritmik Ia skupine. spr eava ulazaka iona Na u sranu stanicu, smanjuje podraljivost, provodljivost i automatizam te produava repolarizaciju, produava vrijeme neosjetljivosti srane stanice na impuls i trajanje AP. Sprjeava ulazak iona Ca u sranu stanicu koristi se za lijeenje tahiaritmije i fibrilacije atrija, supraventrikularnih i ventrikularnih aritmija i ventrikul paroksizmalnih tahikardija. vaan je u spreavanju aritmija poslije infarkta miokarda i u odravanju ritma poslije elektrokonverzije. DD iznosi 400 mg. ne se smije koristiti u sluajevima bradikardija, AV bloka, kongestivnog zatajenja srca, u stanju oka. oprez kod glaukoma i retencije mokrae i recidivirajue infekcije mokranih putova. nuspojave su snieni krvni tlak i kronino poputanje srca.

LIDOKAIN
Spada u Ib skupinu antiaritmika blokator je Na kanala blokadom Na kanala na povrini ivaca on djeluje kao lokalni anestetik, a blokadom natrijevih kanala u srcu kao antiaritmik. Hoe li lidokain djelovati kao lokalni anestetik ili kao antiaritmik - ovisi o nainu primjene kada se daje lokalno, u tkivo ili pored ivaca, djeluje kao lokalni anestetik. Kad se daje intravenski djeluje kao antiaritmik. Lidokain se ne moe primjenjivati u obliku tableta ili kapsula, jer nakon apsorpcije prolazi kroz jetru gdje se hidrolizira, nakon ega vie ne djeluje.

Skrauje AP i nije djelotvoran u lijeenju aritmija atrija. Ali je vrlo uinkovit u zaustavljanju ventrikularnih aritmija (fibrilacije), pogotovo u stanjima kada treba hitno reagirati, (infarkt srca i tokom operacija na srcu). Kontraindiciran je kod Adams-Stokesovog sindroma, WPW sindroma i u teim stupnjevima SA, AV ili intraventrikularnog bloka

MEKSILETIN po kemijskoj strukturi nalikuje na lidokain za razliku od lidokaina, on se u jetri ne razgrauje, pa se koristi u obliku tableta. Kao i lidokain spada u Ib skupinu - kratkotrajno blokira natrijeve kanale tokom depolarizacije staninih membrana sranog miia i usporava porast AP (0 faza), a istovremeno produuje vrijeme neosjetljivosti na impuls. Koristi se kod ventrikularnih aritmija DD iznosi 800 mg. Ne smije se davati prva tri mjeseca nakon infarkta ili pri otkazivanju srane funkcije (lijevi ventrikulski udarni volumen manji od 35%), osim u bolesnika s po ivot opasnim ventrikulskim poremeajima. ne smije se davati u sluaju kardijalnog oka ili kod postojeeg AV-bloka II i III stupnja, moe dovesti do pogoranja aritmija U rijetkim sluajevima moe doi do bradikardije, atrijske fibrilacije, palpitacija ili hipotenzije. Druge nuspojave: munina, tucanje, povraanje, pospanost, tremor, smetenost, otean govor, dvoslike i ataksija

PROPAFENON
Spada u Ic skupinu. Blokira Na, ima uinak simpatolitika tj. blokira i -adrenergike receptore. Ima djelovanje lokalnog anestetika. Blokira stvaranje i provoenje impulsa u atrijima i ventrikulima, te stoga snano djeluje pri poremeajima sranog ritma Najbolji je u prevenciji supraventrilularnih tahikardija, a koristi se i za lijeenje tahikardije iz AV vora, WPW sindroma, paroksizmalnih fibrilacija atrija te za lijeenje tekih ventrikulskih tahikardija ako ugroava ivot. DD iznosi od 300 do 600 mg, a u teim sluajevima moe se poveati i do 900 mg. Propafenon se ne smije koristiti u sluajevima zatajivanja srca, kardiogenog oka (osim ako je nastao zbog aritmije), teke bradikardije, u prva tri mjeseca nakon infarkta miokarda ili kod smanjene srane funkcije (istisna frakcija lijeve kkomore <35 %), kod teih SA, AV ili intraventrikulskih poremeaja provoenja impulsa u srcu, sindroma bradikardija-tahikardija, izrazite hipotenzije, poremeaja ravnotee elektrolita, teke opstruktivne bolesti plua i miastenija gravis. Moe pogorati aritmije moe znaajno smanjiti sranu funkciju i izazvati zastoj srca. Ostale nuspojave: GI smetnje, munina, povraanje, osjeaj punoe, opstipacija, suhoa usta, gorak okus u ustima, i parestezije, smetnje vida i vrtoglavica.

AMIODARON
Spada u III skupinu antiaritmika. ima dva mehanizma djelovanja. Po jednom on blokira K, ali i Na kanale, smanjuje utok Ca u srane stanice. Produava AP i fazu neosjetljivosti sranih stanica na impuls. djeluje i kao -blokator, tj. inhibira adrenergike alfa i beta receptore. Smanjuje potronju kisika u sranom miiu, minutni volumen srca bitno se ne mijenja Djeluje i na atrijske i na ventrikularne aritmije, Amiodaron je indiciran za lijeenje fibrilacija i undulacija atrija, tahiaritmija povezanih s WPW sindromom, paroksizmalnih tahiaritmija te aritmija nakon infarkta miokarda. Kod bolesnika sa zatajenjem srca primjena amiodarona produava preivljavanje. DD iznosi 200 mg.

Najozbiljnije nuspojave mogu biti oteenje plua, napadaji aritmije te oteenje jetre. Takoer, mogu se javiti promjene na oima, problemi s vidom, poremeaji titnjae, munina, povraanje, smetnje okusa, elavost, impotencija, reakcije preosjetljivosti.

BRETILIJ

antiaritmik koji se sve manje koristi. dvojako djelovanje - produava AP i djeluje kao -blokator AP prolongira u veoj mjeri u zdravim stanicama nego u isheminim, jedan od antiaritmijskih mehanizama, jer na taj nain smanjuje heterogenost u vremenu repolarizacije. Zbog poetnog otputanja noradrenalina moe uzrokovati hipertenziju i aritmije (ali ta faza prolazi) pone djelovati uglavnom blokirajui simpatikus - dovodi do hipotenzije Daje se intravenski. Prije se koristio u lijeenju tvrdokornih ventrikularnih aritmija, pogotovo onih koje nastaju zbog infarkta srca Danas se slabo koristi.

DEFINICIJA HIPERTENZIJE
RANIJE: 160/95 mm Hg OD 1999.: 140/90 mm Hg

OD 2003. PREMA JNC VII: prehipertenzija > 120/80 Prema ESH:

visoko normalan tlak: > 130/85

Prevalencija hipertenzije u odraslih

US podaci

Hipertenzivni

24%

76% Normotenzivni
NHANES III, Burt et al (1995)

Klasifikacija hipertenzije
JNC VII kategorija Normalan JNC VI kategorija Optimalan SKT mmHg < 120 120-139 < 130 I/ili i ili i DKT mmHg < 80 80 89 <85

Prehipertenzija
Normalan

Visoko normalan Hipertenzija:

Stepen 1 Stepen 2 Stepen 2 Stepen 3

130 - 139

ili

85 - 89

Hipertenzija:
Stepen 1 140 - 159 >/= 160 160 - 179 >/= 180 ili ili ili ili 90-99 >/= 100 100 109 >/= 110

Etiologija hipertenzije
Esencijalna 90% Renovaskularna 75% uslijed arterioskleroze Kardiovaskularna aortalna koarktacija Endokrina feokromocitom primarni hiperaldosteronizam

Hipertenzija - samo dio viestrukog rizinog sindroma sa tekim

posljedicama

UTJECAJ HIPERTENZIJE NA SRCE

Arterijska hipertenzija

Direktni uinci
HLV

Indirektni uinci
Bolest koronarnih arterija

Disfunkcija LV

Ishemija miokarda

Elektrina nestabilnost

Faktori kardiovaskularnog rizika

te pratee bolesti
imbenici KV rizika
nivo sist.i dijast.tlaka (stupanj I-III)
mukarci > 55 godina ene > 65 godina puenje ukupni kolesterol > 6,5 mmol/l eerna bolest obiteljska anamneza prethodnih KV bolesti

Rizik kardiovaskularnih bolesti u hipertoniara

(Framingham-ska opaanja)
CVI Periferna arterijska bolest Koronarna bolest srca
45 40 35 30

Zastojna srana insuficijencija

Normotoniari

Hipertoniari
25 20 15 10 5 0 Mukarci ene Mukarci ene Mukarci ene Mukarci ene

Kannel WB., Eur Heart J 1992; 13 (Suppl G):34-4

Relativni rizik KV i CV komplikacija u odnosu na dijastoliki tlak

4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 76 84 91 98 105

modani udar

4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 76

koronarna bolest

84

91

98

105

prosjean dijastoliki tlak (mmHg)

(S. MacMahon, 1990)

Kronobiologija
Vrno razdoblje javljanja kardiovaskularnih komplikacija

Iznenadna smrt Akutni infarkt miokarda Tipina angina pektoris Nijema ishemija Ishemini modani udar Vazospastika angina pektoris Agregabilnost trombocita
1. Mulcahy D, i sur. Lancet 1988; 2(8614): 755-759 2. Taylor CR, i sur. Am Heart J 1989; 118: 10961099 3. Marler JR, i sur. Stroke 1989; 20: 473-476 4. Ogawa H, i sur. Circulation 1989; 80(6): 16171626 5. Portaluppi F, i sur. U: White WB, ur. Blood Pressure Monitoring in Cardiovascular Medicine and Therapeutics, Totowa, NJ: Humana Press. 2000: 104-110 6. Toler GH, i sur. N Engl J Med 1987; 316:1514-1518

Oteenje ciljnih organa/kardiovaskularne bolesti

Srane bolesti HLK angina ili prethodni IM koronarna revaskularizacija zatajivanje srca CVI/TIA nefropatija bolesti perifernih arterija retinopatija
JNC VI

Uinci angiotenzina II
Angiotenzin II
Vazoaktivni Proliferativni Prooksidativni Permeativni LDL akomulacija i modifikacija

Vazokonstrikcija Ekspresija oksidacija LDL proto-onkogena i faktora rasta

Progresivna lezija intime krvne ile Ateroskleroza koronarnih krvnih ila

Hipertenzija: kontrola i lijeenje

% hipertoniara koji se lijee % u kojih je postignuta kontrola KTa
24% Kontroliran KT

29%
53% Uzimaju lijek Nije konatroliran
NHANES III, Burt et al (1995)

Pravilo polovine
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 13 14 15 20 18 22 Reguliran Nereguliran Nelijeen 53 46 Nedijagnosticiran

Mukarci

ene
Br Med J 1990

Manje od 40 % hipertoniara postigne ciljne vrijednosti tlaka

63%
Manji ili ciljni dijastoliki tlak

Iznad ciljnog dijastolikog tlaka

37%

Podaci 11 613 bolesnika iz Francuske, Njemake, Italije, panjolske i UK

Menard J., Blood Pressure 1993

Pretpostavljeno smanjenje neeljenih dogaaja redukcijom tlaka

Redukcija dijastolikog tlaka mmHg 5,0 Modani udar % Koronarna bolest % 34 21 7,5 46 29 10,6 56 37
ASH 1997

Tri cilja kod hipertoniara:

1. otkriti mogui uzrok
2. utvrditi prisutnost/odsutnost oteenja organa i kardiovaskularne bolesti, uspjenost terapije 3. utvrditi imbenike kardiovaskularnog rizika i pratee bolesti

JNC VI

Cilj prevencije i lijeenja

smanjiti morbiditet i mortalitet prevencija CVI-a, odravanje bubrene funkcije i prevencija ili usporavanje progresije zatajivanja srca promjena ivotnih navika i lijeenje

JNC VI

Farmakoloko lijeenje visina RR oteenje ciljnih organa kliniki znaci kardiovaskularnih bolesti i drugi imbenici rizika

JNC VI

Faktori koji utjeu na kontrolu krvnog pritiska

Saradnja pacijenta

Efikasnost

Prikladnost

Sporedni efekti

I Nefarmakoloke mjere restrikcija unosa soli, restrikcija tjelesne mase, fizika aktivnost, prestanak puenja i unosa alkohola, smanjenje zasienih masti u ishrani, - psiholoke metode II Famakoloke terapijske metode

IZBOR ANTIHIPERTENZIVA
Skupina Vodee
i n d . M o g u e G l a v n e M o g u e i n d . k i n d . k i n d .

CHF Dijabetes Stariji, ISH 1-Blok. Hipertrof. Dijabetes prostate Dislipid.

D i u r e t i c i

Giht

A s t m a A V

Dislipid. Seks? Ortostat. hipotenz.

D i s l i p i d . S p o r t a i

Nakon IM CHF Angina Trudnoa Tahiaritm.

D i j a b e t e s

IZBOR ANTIHIPERTENZIVA
Skupina Vodee Mogu e Glavne Mogu e ind. ind. k-ind. k-ind. ACEI
CHF, IM DM nefrop. LVH Trudnoa Hiper K + BRAS Kao za ACEI A-V blok (neDHP) Kaalj?

Kaalj uz AII ACEI antagon.

CHF LVH OAP

Ca++ antagon.

Angina Stariji ISH

CHF (neDHP)

Karakteristike idealnog antihipertenzivnog lijeka uinkovit kao monoterapija u > 50% bolesnika doziranje jednom dnevno 24-satna kontrola arterijskog tlaka povoljni biokemijski i metaboliki uinci regresija strukturnih oteenja, smanjuje oteenje ciljnih organa niska uestalost nuspojava i dobra podnoljivost dobro potivanje preskripcije (compliance) dobra uinkovitost u popratnim bolestima

Razlozi neprimjerenog terapijskog odgovora

pseudorezistencija - hipertenzija bijelog ogrtaa, kriva orukvica neprihvaanje th volumno optereenje - unos soli, oteenje bubrega, retencija zbog smanjenja RR, neprimjerena diuretska th uzroci vezani uz lijek - niska doza, neprimjerena kombinacija, brza inaktivacija, lijekovi - simpatomimetici, kapi za nos, kokain, kofein, kontraceptivi, steroidi, ciklosporin, antidepresivi, NSA pridruena stanja - puenje, debljanje, hiperinzulinemija, kronina bol, jaka vazokonstrikcija, organski modani deficit sekundarna hipertenzija
JNC VI

Broj tableta/dan odreuje prianjanje uz terapiju (compliance)

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 tbl / dan 2 tbl / dan 3 tbl / dan

Prianjanje lijeenju (%)

Sica DA., Drugs 1994

 Podjela antihipertenziva:

DIURETICI ANTIADRENERGIKi LIJEKOVI DIREKTNI VAZODILATATORI ACE INHIBITORI

JNC VI

I DIURETICI
Skupina lijekova koji uzrokuju poveano izluivanje urina diuretika aktivnost pojedinih tvari, pia i biljaka

biljni diuretici kofein, pirevina (Agropyron repens), breza (Betula pendula), preslica (Equisetum arvense), zeiji trn (Ononis spinosa), kopriva (Utrica dioica).
Povijest modernih diuretika poinje u XX vijeku, prvi diuretik za kliniku uporabu 1920. godine u Beu ivin organski spoj, merbafen - antisifilitino zamijenio ga je mersalil - danas zastario.

Podjela prema mehanizmu i mjestu djelovanja 1) Inhibitori karboanhidraze acetazolamid nije jak diuretik inhibira enzim karboanhidrazu (reapsorpcija NaHCO3 i sekreciju H+ iona u poetnom dijelu proksimalnog tubula. - intenzivno izluivanje HCO3, K + i Na + smanjenje izluivanja Cl- pojaana diureza Indikacije - lijeenje glaukoma

2) Diuretici Henleove petlje - furosemid

Furosemid se vee na Na+/K+/2Cl- suprijenosnik na luminalnoj membrani debelog segmenta uzlaznog kraka Henleove petlje.

3)

Tiazidi - klortiazid i hidroklorotiazid i slini diuretici klortalidon i indapamid

Mjesto djelovanja - luminalna membrana distalnog tubula, - inhibira suprijenosnik Na+ClDiuretski efekat - nije veliki (resorbirano 90% profiltriranog Na+) - hipokalijemija (kombinacija s diureticima koji uvaju kalij )

Indikacije: hipertenzije i edema.

4)

DIURETICI KOJI TEDE KALIJ

(amilorid i triamteren)

- INHIBITORI NATRIJSKIH KANALA BUBRENOG EPITELA - krajnji dio distalnog tubula i kortikalni dio sabirnih kanalia. Inhibiraju resorpciju Na+ u zamjenu za K+ i H+ slabo diuretsko djelovanje. Indikacije: sprjeavanje hipokalijemije (u kombinaciji s hidroklorotiazidima u lijeenju esencijalne HT

ANTAGONISTI ALDOSTERONA (spironolakton)

sintetski steroidi kompetitivno se veu za citoplazmatske receptore u stanicama sabirnih kanalia i onemoguavaju vezivanje aldosterona do smanjene resorpcije Na+ i smanjenjenog izluivanja K+ i H+ iona. Indikacije: HT i edemi

primarni hiperaldosteronizam

5)

Osmotski diuretici manitol

Primjenuje se IV mehanizam djelovanja - osmotsko zadravanje vode u tubularnoj tekuini. uinak - znatno uzluivanje vode (uz neznatno izluivanje Na+) Manitol - jak diuretik Indikacije: forsirana diureza ( akutno trovanje kao kemikalije, bakterijski toksini), prijetnja akutno zatajivanje bubrega

smanjenje intrakranijalnog i intraokularnog tlaka.

Torasemid
Vee se na Na+/K+/2Cl-

Potentniji je od furosemida i DDD torasemida iznosi 15 mg. Torasemid ne uzimati kod zatajenja bubrega, hepatika koma, hipotenzija, trudnoe i dojenj, srane aritmije Pri dugotrajnom lijeenju - pratiti vrijednosti elektrolita, glukoze, mokrane kiseline, kreatinina i lipida u krvi. Opasnost - hipokalemija Simptomi i znaci manjka elektrolita i volumena krvi: glavobolja, vrtoglavica, hipotenzija, slabost, pospanost, konfuzija gubitak apetita i grevi.

II Antiadrenergiki lijekovi u hipertenziji

CENTRALNI ANTIADRENERGICI ADRENERGIKI BLOKATORI Adrenergiki -blokatori Adrenergiki -blokatori Blokatori adrenergikih neurona ANTIHIPERTENZIVNI VAZODILATATORI ANTAGONISTI ANGIOTENZINA

Alfa-metil-DOPA slian di-hidroksi-fenilalaninu 2 Adr smanjen uticaj S (vazodilatacija, pad KT) U CNS-u 2 metabolika prodikta -metil-DOPAMIN -metil-NA FK: Blaga do umjerena HT KI: depresija, poremeaj jetrene funkcije Nus: bradikardija, dijareja, vrtoglavica, centralni efekti, sedacija, pospanost, glavobolja, astenija, slabost 1999. medik. groznica,reverzibilni poremeaji funkcije ISH/WHO jetre, hem.anemija

Klonidin
2 Adr smanjen uticaj S Im

(vazodilatacija, pad KT)

Smanjuje udarni V Smanjuje frekvencu Nagli prekid hipertenzivna kriza Indikacije: HT KI: depresija Nus: sedacija, suha usta, probavni poremeaji, impotencija

MOKSONIDIN
Im (vazodilatacija, pad KT

smanjuje HLV)
2 Adr
( sedacija, suha usta )

DOKSAZOSIN
Im (vazodilatacija, pad KT,

smanjuje HLV)
1 Adr u postsinaptikoj membrani, prostati, mm trigliceride i holesterol

Nus: omaglica, vrtoglavica, glavobolja, umor, pospanost, munina edem stopala i potkoljenica, zapuenost nosa ili curenje

PRAZOSIN

Adr aktivira RAS Nus: pospanost, vrtoglavica, glavobolja, slabost, povraanje, proliv, tahikardija

URAPIDIL
5-HT1A pad KT Zadrava AHT uinak i kad su blokirani 1 Adr Kapsule i i.v. Injekcije Nus: vrtoglavica, munina glavobolja alergijske reakcije palpitacije, tahi- i bradikardija

HIDRALAZIN
NO + prisustvo endotela Dilatira arteriole

Sistolni KT

dijastolni KT

u kombinaciji Indiciran - u trudnoi Nus: glavobolja, munina, povraanje

MINOKSIDIL
aktivira Ca kanale Dilatira arteriole

Sistolni KT

dijastolni KT

Nus: zadravanje vode (+ FUROSEMID) hipertrihoza

NITROPRUSID Kompleksni neorganski spoj sa 5 cijano skupina Na so NO vazodilatacija + inhibicija agregacije Tr Ind: teke hipertenzije koje ugroavaju ivot (I.V. Infuzija) Nus: trovanje cijanidom (metabolika acidoza, aritmije, hipotenzija i smrt) Nagomilavanje tiocijanata (slabost, dezorjentacija)

DIAZOKSID
Snaan vazodilatator, u hitnim stanjima HT Hemijski slian diureticima nema diuretsku aktivnost

Aktivira K kanale
Izrazit afinitet za serumske albumine Nus: hipotenzija, srani ili modani udar

REZERPIN

Alkaloid rezerpin 1952. iz korjena Rauwolfia Ireverzibilno blokira vezikularni transporter NT kao Nor, serotonin, dopamin uticaj simpatikusa parasimpatikus KI: depresija
Nus: glavobolja, munina, povraanje

- adrenergiki blokatori
blokiraju uinak adrenalina i noradrenalina na beta adrenergike receptore (u srcu, perifernim krvnim ilama, bronhijama, pankreasu i jetri) izrazito univerzalni lijekovi u kardiologiji - aritmija, angina pectoris, kongestivno zatajenje srca, hipertenzija, prevencija infarkta lijeenje glaukoma, tireotoksikoze prevencija migrene, imena lako prepoznatljiva - beta blokatori uglavnom zavravaju sa "olol"
JNC VI

Neselektivni beta blokatori

Selektivni beta blokatori

Alfa i beta blokatori

Alprenolol Oksprenolol Pindolol Propranolol Timolol Nadolol Sotalol Mepindolol Karteolol Tertatolol Bopindolol Bupranolol Penbutolol Kloranolol

Praktolol Metoprolol Atenolol Acebutolol Betaksolol Bizoprolol Celiprolol Esmolol Espanolol Nebivolol

Labetaolol Karvedilolol

Propranolol
neselektivni inhibitor beta-adrenergikih receptora najznaajniji uinak je zatita srca od prekomjernog simpatikog uzbuenja ili cirkulirajuih kateholamina psihikog ili fizikog podrijekla. Smanjuje sranu frekvenciju i snagu srane kontrakcije. smanjuje udarni i minutni volumen i potrebu sranog miia za kisikom. polako i ravnomjerno sniava krvni tlak u bolesnika s esencijalnom i bubrenom hipertenzijom. nije prikladan za lijeenje hipertenzivnih kriza zbog sporog djelovanja

INDIKACIJE
angina pektoris, aritmija, hipertenzija, hipertrofijske opstruktivne kardiomiopatije Djelotvorna dnevna doza iznosi 160 mg.

Propranolol ne smiju koristiti pacijenti koji pate od srane dekompenzacije, kardiogenog oka, bradikardije, AV bloka II i III, bronhalne astme, KOPB, metabolike acidoze, OPREZ u lijeenju aritmija kada pacijent prima i srane glikozide U dijabetiara i kod bolesnika s jetrenim ili bubrenim bolestima. U trudnica se propranolol primjenjuje samo iznimno. Nuspoajve:
bradikardija, dekompenzacija, AV blok, hipotenzija, Raynaudov fenomen i parestezije; bronhospazam, sklonost hipoglikemiji, pogotovo kod dijabetesa tip l munina, povraanje, opstipacija; mentalna depresija, nesanica, pospanost, halucinacije, umor, purpura i eritem. Prolazi krvno modanu barijeru i ulazi u mozak gdje uzrokuje nuspojave kao depresija i none more.

Oksprenolol
ne selektivni beta blokator adrenerginih receptora s parcijalnim agonistinim djelovanjem
blokira aritmogene uinke simpatikog sistema, smanjuje sranu frekvencu, prodava vrijeme AV provoenja i refrakterno razdoblje AV vora. titi srce od adrenerginih podraaja uzrokovanih tjelesnim ili duevnim optereenjem, smanjuje optereenje srca i potronju kisika u sranom miiu.

u bolesnika s anginom pektoris smanjuje uestalost anginoznih napadaja i podnoenje veeg napora.

INDIKACIJE
hipertenzija, prevencija angine pectoris, sekundarna prevencija nakon infarkta, poremeaj sranog ritma (supraventrikularna tahikardija, fibrilacija atrija, aritmije uzrokovane glikozidima digitalisa, ventrikularna tahikardija) Djelotvorna dnevna doza iznosi 160 mg.

Atenolol
najpropisivaniji beta blokator, selektivno blokira beta-1 adrenergike receptore Atenolol smanjuje frekvencu rada srca, udarni volumen, krvni tlak,potrebu miokarda za kisikom ali i snagu sranog miia to je neeljeni uinak u pacijenata koji pate od kongestivnog zatajenja srca. S obzirom da je selektivan za beta-1 receptore (poto se ti receptori nalaze u srcu takva selektivnost jo se naziva i kardioselektivnost) atenolol je prikladniji za astmatiare i one pacijente koji pate od KOPB jer u manjim, klinikim dozama ne izaziva suavanje bronhija. treba biti oprezan jer atenolol u veoj dozi moe izazvati napad guenja.

INDIKACIJE
hipertenzije, angina pectoris, tahiaritmija. DD iznosi 75 mg. Atenolol ne smiju koristiti pacijenti koji boluju od sinus bradikardije, AVbloka II i III, kardiogenog oka.

Oprez
astma i KOBP, pacijenati koji primaju i srane glikozide ili diuretike, dijabetiari, miastenije gravis, psorijaze, Raynaudovog sindroma, hipertireoze (tireotoksikoze), oteena bubrena funkcija. Trudnice i dojilje smiju koristiti atenolol samo iznimno. NUSPOJAVE bradikardija, kongestivno srano zatajenje i hladnoa ekstremiteta (zbog smanjenja perifernog krvnog optoka), ortostatska hipotenzija, aritmije, bronhospazam, moe doi do smanjenja seksualne sposobnosti, pospanosti, problema sa spavanjem, umora ili slabosti, nervoze i nazalne kongestije.

Bisoprolol
visoko selektivni beta-blokator posebno visok afinitet za beta-1 receptore i vrlo nizak afinitet za beta-2 receptore u glatkom miiju bronha i krvnih ila i za beta-2 receptore enzimatske metabolike regulacije. Bisoprolol smanjuje odgovor na simpatiku aktivnost blokadom beta-1 receptora, to smanjuje broj otkucaja srca u minuti i kontraktilnost, smanjuje potronju kisika u sranom miiu Pri akutnoj primjeni smanjuje frekvenciju srca, udarni volumen i stoga minutni volumen. Pri hroninoj primjeni, poetni porast perifernog otpora pada. Najvei antihipertenzivni uinak postie nakon 2 sedmice

INDIKACIJE
hipertenzija i angine pectoris. u dozama od 5 do 10 mg. Koristi se za dugorono lijeenje. Bisoprolol se ne smije primjeniti u sluaju trudnoe i dojenja, nelijeenog oteenja sranog miia, u oku, AV bloku II i III, tekom SA bloku, bradikardiji s manje od 50 otkucaja srca u minuti, hipotenziji, bronhalnoj astmi,

OPREZ poremeaj funkcije jetre ili bubrega, u dijabetikih bolesnika s varijacijama vrijednosti eera u krvi, u bolenika s metabolikom acidozom, AV blokom I i s Prinzmetalovom anginom te u bolesnika s psorijazom.

NUSPOJAVE
umor, vrtoglavica, glavobolja, poremeaj spavanja, depresivno raspoloenje. Povremeno proljev, opstipacija, munina, bolovi u trbuhu i kone reakcije. pad krvnog tlaka, bradikardija ili smetnji AV provoenja .

Povremeno se moe javiti trnjenje i hladnoa u krajnjim dijelovima udova

u starijih bolesnika koji imaju eernu bolest, moe se smanjiti tolerancija glukoze.

KARVEDILOL
neselektivni beta blokator i blokira alfa-1 receptore i - irenje krvnih ila. moan antioksidant, smanjuje periferni vaskularni otpor putem vazodilatacije i blokade renin-angiotenzinaldosteronskog sustava (zbog beta blokade). On je optiki aktivan spoj s dva enantiomera (R i S), a dolazi kao smjesa tih dviju spojeva, tj. kao racemat. Za beta blokadu je uglavnom odgovoran S(-) enantiomer smanjuje krvni tlak, a brzina rada srca je lagano smanjena. za lijeenje hipertenzije, stabilne angine pectoris, nijemoj ishemiji sranog miia, nestabilnoj angini i ishemikoj disfunkciji lijeve komore DD 37,5 mg Karvedilol ne smiju koristiti bolesnici s dekompenziranim zatajenjem srca IV stupnja, AV blokom II ili III, teke bradikardije, kardiogenog oka, sindroma bolesnog sinusnog vora, teke hipotenzije, astmatiara, pacijenata s KOBP i oteene jetre.

OPREZ
pacijenti s kongestivnim zatajenjem srca, dijabetes melitusom, KOPB, perifernim vaskularnim bolestima

NUSPOJAVE
omaglica, poremeaji vida, glavobolje i zamor, bradikardija, posturalna hipotenzija, edem munina, proljev, povraanje, trombocitopenija, hiperglikemija, poveanje tjelesne mase i hiperkolesterolemija

teka Ht i HT-a kriza

Antiadrenergici koji djeluju centralno Selektivni agonisti imidazolinskih receptora moksonidin Antiadrenergici koji djeluju periferno Blokatori alfa-adrenergikih receptora doksazosin prazosin urapidil Antihipertenzivi i diuretici u kombinaciji Rezerpin s diureticima rezerpin+dihidroergokristin+klopamid
JNC VI

Doksazosin
smanjuje krvni tlak kao rezultat smanjenja vaskularnog otpora tj. irenja krvnih ila. krvne ile iri selektivnom i kompetitivnom blokadom postsinaptikih alfa-1adrenergikih receptora irenjem krvnih ila smanjuje se otpor proticanju krvi (periferni vaskularni otpor) i krvni tlak poinje padati. doksazosin uzrokuje smanjenje ukupnih triglicerida i ukupnog kolesterola. doksazosin blokira i alfa-1-adrenergike receptore u miinoj stromi i kapsuli prostate, te u vratu mokranog mjehura. Tako u bolesnika sa simptomatskom benignom hiperplazijom prostate postie olakanje simptoma.

INDIKACIJE hipertenzija i benigna hiperplazija prostate za muke pacijente koji u isto vrijeme pate od hipertenzije i benigne hiperplazije prostate ("jednim udarcem dvije muhe"). Uobiajena je doza 2 do 4 mg / dan.
Nuspojave omaglica prilikom ustajanja iz sjedeeg ili leeeg poloaja, vrtoglavica, glavobolja, umor/pospanost, slabost, edemi stopala ili potkoljenica, munina, zaepljenost nosa i/ili curenje iz nosa (rinitis). Iznimno su rijetki sluajevi inkontinencije mokrae.

Kalcijevi antagonisti
hipertenzija, angina pectoris i aritmije Prvi put su Hass i Hartfelder 1962. godine primijetili da verapamil usporava rad srca i slabi snagu kontrakcije srca, 1967. Fleckenstein otkrio da je mehanizam verapamila blokiranje utoka kalcijevih iona u stanice sranog miia. poetkom devedesetih godina XX stoljea nifedipin, diltiazem i verapamil uli u 20 najpropisivanijih lijekova u SAD-u. Po kemijskoj strukturi pet skupina blokatora kalcijevih kanala: dihidropiridini: nifedipin, amlodipin, lacidipin, nikardipin, nimodipin, nitrendipin, felodipin, izradipin, nisoldipin, nilvadipin, manidipin, barnidipin i lerkanidipin fenilalkilamini: verapamil, galopamil diarilaminopropilaminski esteri: bepridil, fendilin benzotiazepini: diltiazem benzimidazolom supstituirani tetralini: mibefradil JNC VI

Amlodipin
blokator kalcijevih kanala iz skupine dihidropiridina. glavna karakteristika je dugo djelovanje. Koi utok kalcijevih iona kroz spore kalcijeve kanale u stanice sranog miia i glatkih miia krvnih ila. uzrokuje irenje perifernih arteriola, i smanjenje perifernog vaskularnog otpora Amlodipin iri koronarne arterije i arteriole u normalnom i isheminom podruju te smanjuje sranu potronju energije i potrebu sranog miia za kisikom.

INDIKACIJE
hipertenzija i to kao jedini lijek za reguliranje krvnog tlaka Ili kombinirana primjena s tiazidskim diureticima, alfa blokatorima, beta blokatorima ili ACE inhibitorima DD iznosi 5 mg.

Lijek se ne smije primjenjivati u trudnica i dojilja, oprez kod pacijenata s oteenom jetrom. nuspojave su glavobolja, edem, umor, pospanost, munina, bolovi u trbuhu, crvenilo, palpitacija i omaglica.

ACE inhibitori u hipertenziji

Indikacije

poputanje srca disfunkcija LV nakon infarkta miokarda dijabetika nefropatija

Kontraindikacije trudnoa hiperkalijemija stenoza renalnih arterija

ISH/WHO 1999.

Properties of ACE Inhibitors Based On Pharmacology and Clinical Trial Evidence

Category I ACE Inhibitor Lowers Blood Pressure Lowers Proteinuria II ACE Inhibitor Lowers Blood Pressure Lowers Proteinuria Reduces Mortality in CHF Reduces Nephropathy Progression III ACE Inhibitor Lowers Blood Pressure Lowers Proteinuria Reduces Mortality in CHF Reduces Nephropathy Progression Tissue Selectivity Bioavailability > 50% Once Daily Dosing
Captopril Enalapril Lisinopril Fosinopril Perindapril Benazepril Ramipril Trandolapril Cilazapril Quinapril Benazepril Captopril Enalapril Lisinopril Ramipril Trandolapril

Dual Mode of Excretion##

Ramipril Trandolapril##

Bakris GL

Prednosti primjene ACEI dugog djelovanja u lijeenju hipertenzije

Bolji compliance bolesnika
Mogunost manjih trokova (manje tableta/dan)

Balansirana kontrola hipertenzije, tijekom koje ne dolazi do velikih varijacija tlaka Zatita od iznenadne smrti, IM, ili modanog inzulta koje se povezuje s naglim porastom KTa nakon jutarnjeg ustajanja
AM J Health Sys Pharm, 2000

ACE inhibitor

t (h) 2,0 4,0 11,0 12,0 13,0 9,0 12,0 16-24

Mnogi ACE inhibitori imaju polifazinu (viefaznu) kinetiku eliminacije ali kliniki znaajno je poluvrijeme izluivanja (t ) koje je esto pokazatelj duljine antihipertenzivnog djelovanja.

kaptopril cilazapril enalapril fosinopril lizinopril perindopril ramipril trandolapril (Gopten)

Drugs 1995; 49: 516-535

DUALNI PUT ELIMINACIJE

RAMIPRIL FOSINOPRIL TRANDOLAPRIL

70% BUBREGOM 50% BUBREGOM 33% BUBREGOM

Efekat angiotenzina II na AT1 i AT2 receptore

AT1
Vazokonstrikcija Otputanje aldosterona Oksidativni stres Otputanje vazopresina Aktivacija SNS Inhibicija otputanja renina Reapsorpcija renalnog Na+ i H2O Stanini rast i proliferacija

AT2
Vazodilatacija Antiproliferativni efekat Apoptoza Antidiuretski efekat Sinteza bradikinina Otputanje NO

Siragy H. Am J Cardiol. 1999;84:3S-8S.

OSNOVNA DJELOVANJA ACEI

Dilatacija arteriola i venula
Smanjenje perifernog otpora, smanjenje sranog optereenja Snienje i sistolikog i dijastolikog KTa
ALI BEZ DJELOVANJA NA SRANU FREKVENCIJU!

Porast minutnog volumena Poveanje protoka krvi kroz bubrege Poveanje izluivanje natrija Ne poveava se tonus simpatikusa
Nema ortostatske hipotenzije, nema CNS nuspojava

FARMAKOLOKE OSOBITOSTI
Biokemijska mjerenja aktivnosti ACE pokazala su da je ACE tkivni enzim Samo se <10% ACE nalazi cirkulirajui u plazmi!

Klinika djelovanja ACEI ovise najvie o razini lijekova u tkivima!

Klinika djelovanja ACEI ovise najvie o razini lijekova u tkivima!

ACE-inhibitori u terapiji AH
lijek izbora za arterijsku hipertenziju renoprotekcija utjecaj na inzulinsku rezistenciju smanjenje mase LK nema kliniki znaajne razlike izmeu razliitih ACE - inhibitora ALI trough to peak omjer; liposolubilnost

Trough-Peak omjer ACE inhibitora*

Lijek Studije (n) Fosinopril 1 Ramipril 2 Trandolapril 4 Trough-Peak omjer (%) 64 50-63 50-100

Enalapril
Lisinopril Benazepril Captopril Quinapril Moexipril

6
8 1 1 3 2

40-79
30-70 40 25 <10-40 0-9

* Piepho RW. Am J Health-Syst Pharm 2000; 57: S3-S7

Gopten - regulacija tlaka tijekom 24h ali i due u sluaju proputene doze
L. Vaur i sur. J Cardiovasc Pharmacol 1995;26:127-131

(n=40)

Promjene sist. tlaka

Peak
0

Trough

Trough + 24 h

Promjena sistolikog tlaka (mmHg)

-5

-10

Enalapril
-15
*

Trandolapril
*P <0.05 vs enalapril

-20

Vaur L. et al. J Cardiovasc Pharmacol. 1995; 26:127-131. Meredith P. J Hypertens. 1998;16 (suppl 1);S59-S64.

T/P omjer i promjene sist.tlaka

0 0

Promjena sistolikog tlaka (mmHg)

-10

-5

-20

-10 Trough

Lisinopril
-30 24% 34% 57% 55% -15

Peak
86%

Trandolapril
81% 85%

85%

T:P Omjer
Meredith PA. J Hypertens. 1997;11:39-43

Promjene mase lijevog ventrikula

0 -5 -10 -15 -20 -25 Diuretik

p<0,05 p<0,01 p<0,01 X + 95% CI (Bonferroni correction)

blokator CaB ACEI

Trandolapril: Hipertrofija lijeve klijetke

155
150

Indeks mase LK

145

140

135

130 0
DeLuca N. Am J Cardiol. 1992;70:52D-59D.

12

Mjeseci

Nuspojave ACE inhibitora

PEACE TRAIL Prevention of Events with Angiotensin Converting Enzyme Inhibition

utvrditi da li dodavanje ACE inhibitora standardnoj terapiji u bolesnika s:
poznatom koronarnom boleu i ouvanom funkcijom lijevog ventrikla

smanjuje rizik
kardiovaskularne smrtnosti ili pojave infarkta miokarda