SKBL2073 SEMANTIK

KETAKSAAN (ambiguity)

Leksim Ketaksaan leksikal Ketaksaan komposisi Ketaksaan kontekstual Perubahan makna & Polisemi

Leksim
Leksim adalah entiti linguistik sesuatu sistem bahasa frasa, ayat yang tertakluk pada rumus nahu bahasa tersebut Kategori nahu (kelas kata) yang menentukan bagaimana satu leksim boleh digunakan dalam ayat

 Berbeza dengan makna kamus Makna kamus selalunya ialah satu parafrasa/ definisi bagi satu-satu perkataan Tetapi makna leksikon bukan sahaja parafrasa sesuatu bagi satu perkataan tetapi juga mengandungi konsep

Contoh
Dalam bahasa Inggeris satu ekspresi boleh menjadi ahli dalam beberapa kategori: light kata kerja trasitif light the candle Kata nama a bright light Kata adjektif a light color

Leksim: bentuk bunyi & ejaan Kategori nahu Ciri nahu (bagi bahasa yang mempunyai kategori gender spt German, Rusia, Peranchis dll) Bentuk nahu (grammartical form i.e. irregular forms good, better, best) Makna leksikal

Ketaksaan leksikal
Homonim (homonymy) Polisemi (polysemy)

Homonim
i. Light (A1) = berlawanan dengan gelap ii. Light (A2) = berlawanan dengan ringan Kedua-dua adjektif ini dilabelkan homonim mutlak dua leksim yang berkongsi sifat (kategori nahu, bentuk bunyi dan ejaan)

 Light (A1) mengikut sejarah berasal dari bahasa German - istilah masa kini ialah kata adjektif licht Perkataan yang berkongsi sumber atau sejarah yang sama dikenali sebagai kognat (cognates)

Homofon
Dua leksim yang mempunyai makna yang berbeza tetapi mempunyai bentuk bunyi yang sama homofon Contoh: i. tail/tale ii. story/storey iii. write/right iv. to/too/two v. contoh BM?

Polisemi
Satu leksim dilabelkan sebagai polisemi apabila ianya mempunyai dua atau lebih makna yang berkaitan Disebabkan aspek ekonomi dalam bahasa tidak mencipta istilah baru bagi sesuatu objek/aktiviti/ pengalaman dll tetapi menggunakan istilah sedia ada pada objek/aktiviti dll yang baru oleh itu pengguna bahasa didedahkan kepada sesuatu yang telah biasa (familiar)

Contoh: light membawa makna i. A certain sort of visible radiation ii. Electric lamps iii. Traffic lights iv. Illuminated areas Jelas kesemua makna ini berkait

 Light i. Berlawanan dengan berat ii. Berlawanan dengan susah

Kekaburan
Kekaburan boleh diteliti dalam kesemua konsep yang bergantung pada ciri-ciri yang berskalar Contoh: i. Warna (hijau hijau pucuk pisang, hijau lumut dll ii. Besar iii. Baik iv. Kanak-kanak/baby - Kita menelitinya berasaskan skalar adjektif bertahap (gradable adjectives)

Ketaksaan komposisi
Ketaksaan di tahap ayat jika ayat mengandungi leksim yang taksa Contoh: Open another window. Interpretasi 1? Interpretasi 2?

 Struktur sintaksis juga boleh mendatangkan ketaksaan a. Flying planes can be dangerous.(dari Chomsky) b. John and Mary are married.

Ketaksaan kontekstual
Sesuatu ayat akan membawa makna jika ianya memenuhi beberapa syarat: i. Must not be self-contradictory i.e. false in all possible CoUs ii. Must be relevant in the given CoU Contoh: Saya tak perlukan basikal awak.

Nyahtaksaan (disambiguation)
leksim letter a. Johnny wrote a letter. b. Johnny wrote a letter to Patty. c. Gamma is the third letter of the Greek alphabet.

Perubahan makna (meanings shifts)

A. Perubahan metonimi (metonymical shift) (metonimi leksim yang merujuk kepada sesuatu entiti) a. The university lies in the eastern part of the town. (campus) b. The university has closed down the faculty of agriculture. (institution) c. The university starts again on April 15. (courses)

Perubahan metafora (metaphorical shift)

a. They were Chinas cowboys. b. The swaggering, fast-talking dealmakers threw around grand projects and big figures as if the money would never stop flowing. c. Then the sheriff came to town. d. Last week Beijing said it was shutting down one of the flashiest investment institutions.