ELEKTROSTATIKA

VEBE
dr Jasna Radulovi, vanr. prof.



1. ZADATAK
Tri takasta optereenja Q
1
,Q
2
i Q
3
nalaze se u temenima
jednakostraninog trougla stranice , kao na sl.1. Odrediti
vektor Kulonove sile na naelektrisanje . Sistem se nalazi u
vakuumu. Numeriki podaci:



a
a
a
3
Q
1
Q
2
Q
2
3 1
0 13
a
Q Q
k F =
2
3 2
0 23
a
Q Q
k F =
C 10
10
2 1

= = Q Q

C 10
10
3

= Q
cm 1 = a
F F

=
13
F F

=
23
Q Q =
3
Q Q =
1
Q Q =
2
3
F

6
a a
a
N 10 9
7
2
0 23 13

= = = =
a
QQ
k F F F

30 cos 30 cos
23 13 3
F F F + =
N 10 57 , 15 30 cos 30 cos
7
3

= + =

F F F
2. ZADATAK
Dva takasta naelektrisanja Q
1
i Q
2
nalaze se na meusobnom rastojanju d, u
vakuumu. Izraunati elektrino polje u taki A, koja se nalazi na rastojanju r
1
od
naelektrisanja Q
1
i r
2
od naelektrisanja Q
2
. Numeriki podaci:

pC 60
1
= Q pC 30
2
= Q cm 5 = d cm 4
1
= r

cm 3
2
= r
m
V
10 375 , 3
2
2
1
1
0 1
= =
r
Q
k E

m
V
10 3
2
2
1
2
0 2
= =
r
Q
k E
A
1
E

2
E

1
r
2
r
d
1
Q
2
Q
m
V
10 52 , 4
2
2
2
2
1
= + = E E E
0 4 41 arccos
1
'
= =

E
E
3. ZADATAK
1. etiri takasta naelektrisanja iste vrednosti Q
A
=Q
B
=Q
C
=Q
D
=Q rasporeena su
u temenima A, B, C i D kvadrata stranice , kao na slici. Sistem se nalazi u
vakuumu. Odrediti:
potencijal u taki E (presek dijagonala kvadrata) i u taki F (sredina jedne od
stranica kvadrata), u odnosu na referentnu taku u beskonanosti.
potencijalnu razliku izmeu taaka E i F.
Numeriki podaci:
nC 10 = Q

cm 30 = a
E F
A B
C D
Q Q =
A
Q Q =
B
Q Q =
C
Q Q =
D
a
a
a
a
Reenje:
E
A B
C D
Q Q =
A
Q Q =
B
Q Q =
C
Q Q =
D
a
a
a
A
r
B
r
C
r
D
r
a
a) Potencijal u taki E
D
D
0
C
C
0
B
B
0
A
A
0 E
r
Q
k
r
Q
k
r
Q
k
r
Q
k V + + + =
Q Q Q Q Q = = = =
D C B A
2
2
D C B A
a
r r r r = = = =
. kV 2 2 , 1
2 4
2
2
4
0 0 E
= = =
a
Q
k
a
Q
k V
2 a
F
A B
C D
Q
B
Q
Q Q
a
a
a
2 a
2 5 a
2 5 a
kV 74 , 1
2
5
2
2
2
0 0 F
= + =
a
Q
k
a
Q
k V
Traena razlika potencijala je
kV 63 . 0
F E EF
= = U U U


4. ZADATAK
Ravan vazduni kondenzator prikljuen je na izvor jednosmernog napona U.
Povrina elektroda je S, a razmak izmeu ploa d. Odrediti: a) kapacitivnost
kondenzatora; b) koliinu elektriciteta na oblogama kondenzatora; c) privlanu
silu izmeu obloga kondenzatora; e) energiju kondenzatora. Poznato je:
, kV 5 = U
, cm 75
2
= S
. cm 1 = d
pF 63 , 6
10
10 75
10 85 , 8
2
4
12
0
=

= =

d
S
C c a)
C 10 15 , 33 10 5 10 63 , 6
9 3 12
= = = CU Q
b)
. N 10 28 , 8
2
3
0
2

= =
S
Q
F
c
c)
J 10 87 , 82
2
6
= =
QU
W d)
5. ZADATAK
Odrediti ekvivalentne kapacitivnosti za veze kondenzatora prikazane emama
na slikama:
C
C C
C C
C
C
C
C C
C
C
C
C
C
C
C
a)
b)
c)
;
2
2 C
C
C C
C
e
=

=
( )( )
;
4
C
C
C C C C
C
e
=
+ +
=
; 2
2
2 C C
C
C C
C
e
= +

=
d)
.
3
5
3
2 C
C
C
C C
C
e
= +

=
6. ZADATAK
Ravan vazduni kondenzator kapacitivnosti
0
C
povrine jedne elektrode
S
prikljuen je na napon
. U
a) Odrediti koliinu elektriciteta, povrinsko naelektrisanje, elektrino polje i
energiju kondenzatora.
b) Ako se u kondenzator ubaci dielektrik relativne dielektrine konstante
a napon je i dalje prikljuen, odrediti koliko e se promeniti kapacitivnost,
koliina elektriciteta, elektrino polje i energija u odnosu na veliine pod a).
r
c
Poznato je:
pF 10
0
= C
2
cm 100 = S V 1000 = U
4 =
r
c
C 10 10 10 10
8 3 12
0 0

= = = U C Q
2 4
8
0
0
m
C
1
10 100
10
=

= =

S
Q
o
m
kV
9 , 112
10 854 , 8
10 10

12
6
0
0
0
0
0
=

= = =

o
S
Q
E
J 5 10 5
2
10 10
2
6
3 8
0
0
= =

= =

U Q
W
a)
b)
0 0 0 1
4 C C
d
S
C
r r
= = = c c
0 0 1 1
4 4 Q U C U C Q = = =
0
0
0
0
1
1
4
4

E
S
Q
S
Q
d
U
E
r
= = = =
c
0
0 1
1
4
2
4
2
W
U Q U Q
W = = =

7. ZADATAK
Tri kondenzatora poznatih kapacitivnosti, prikljuena su na izvor napona U i
povezana kao na slici.
Odrediti:
a) koliine elektriciteta, b) napone i c) energije svih kondenzatora;

Poznato je:
1
C
2
C
3
C
U +
F 6
1
= C
F 8
2
= C
F 10
3
= C
kV 1 = U
4 =
r
c
( ) F 14 10 8 6
6
2 1 12
= + = + =

C C C
F 83 , 5
24
10 14
3 12
3 12
=

=
+
=
C C
C C
C
e
1
C
2
C
3
C
U
12
U
1
Q
3
Q
2
Q
12
C
3
C
e
Q
e
Q
e
Q
e
C
12
U
U U
+
+ +
mC 5 , 2 10 42 , 0 10 6
3 6
12 1 1
= = =

U C Q
mC 36 , 3 10 42 , 0 10 8
3 6
12 2 2
= = =

U C Q
V 580 420 1000
12
3
3
3
= = = = U U
C
Q
U
( )
J 521 , 0
10 6 2
10 5 , 2
2
6
6
2
1
2
1
1
=


= =

C
Q
W
( )
J 705 , 0
10 8 2
10 36 , 3
2
6
6
2
2
2
2
2
=


= =

C
Q
W
( )
J 699 , 1
10 10 2
10 83 , 5
2
6
6
2
3
2
3
3
=


= =

C
Q
W
mC 83 , 5 1000 10 83 , 5
6
= = =

U C Q
e e
mC 83 , 5
3 12
= = =
e
Q Q Q
V 420
10 14
10 83 , 5
6
3
12
12
=

= =

C
Q
U
e