CCH PHIN CHUYN A DANH GC DN TC THIU S THA THIN HU SANG TING VIT Trn Vn Sng (NCS Hc vin KHXH-

- Vin KHXH Vit Nam) 1. Dn nh 1.1. Tha Thin H ! "# t$nh %a &'n t(c) %a ng*n ng+. Hin na,) t$nh c- %!n ./ &'n t(c 0hc nha c1ng 2inh 23ng. Tr4ng %-) cc &'n t(c thi5 23 (6TTS) n-i ng*n ng+ nh-m Kat ic) chi 7*n-Kh8 m9 "# c: &'n ;<n %=a) 23ng "' %>i nh?t. Th94 23 "i th3ng 0 nm /@@A) &'n t(c Ta *i (vBi cc nh-m %=a Ch:8ngD Ta *i) Ea c*) Ea hi) c- 23 ":Fng /A...G ng:>i) &'n t(c C8 t c- 1H.I/A ng:>i v# &'n t(c Jr - V'n KiK c- 1.11H ng:>i. Ng*n ng+ cc 6TTS L %', "# nh+ng ng*n ng+ %8n "MC) th (c ti5 "4Ni hOnh cP) cMn 'm ti!t tQnh (292R i2,""a;ic)) 0h*ng c- thanh %i ) chSng cTn ;<4 ": Ch:8ng thUc ChV t3 Chi 2inh t v# t ng+ 'm hc th:>ng %a ti!t) %Wc ;it 24ng ti!t. 1./. Cch Chin 'm) Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit) "' na,) %:Fc nhiK nh# ng*n ng+ hc %Wc ;it R an t'm. Xng chS Y "# nh+ng R , %=nh c- tQnh ch?t ChC R , "in R an %!n ch Zn h-a chQnh t< tn ring 6TTS. T , nhin) L v#4 nh+ng th>i %i5m 0hc nha ) cc R , %=nh vK cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit "Ni 0h*ng th3ng nh?t1. XiK n#, ch4 th?, th[c trNng cch ghi\vi!t cc %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit %ang c- nhiK v?n %K %ng "4 ngNi) cn m(t gi<i ChC th3ng nh?t tr4ng v?n %K ch Zn h-a %=a &anh g3c 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit hin na,. 1.]. T: "i 2^ &Vng tr4ng ;#i %:Fc "?, t cc ng _n chQnhD a) T: "i %iKn &`) ghi 'm ..A %=a &anh g3c 6TTS tNi h ,n Nam X*ng v# h ,n a b:Bic ;) 6anh mVc %=a &anh g3c 6TTS %:Fc th thMC t cc ;<n %_ (J<n %_ d 'n 2[ 1AG/) J<n %_ d 'n 2[ /@@e) J<n %_ X=a "Q tPng hFC Tha Thin H ! /@@A) v# m(t 23 vn ;<n h#nh chQnh) 2ch ;4 %=a Ch:8ng. Tr4ng %-) chSng t*i %Wc ;it chS Y %!n cc cch vi!t 0hc nha %:Fc f9m "# ;i!n th5 cga m(t %=a &anh. Kh<4 2t cc cch vi!t\ghi %=a &anh g3c 6TTS L Tha Thin H ! ;hng ch+ d 3c ng+) ;#i vi!t ;:Bc % %K f ?t m(t 23 ng ,n tic v# gi<i ChC cV th5 ch4 vic Chin ch ,5n/ %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit) ti!n tBi ch Zn h-a chQnh t< %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit) giSC ti!C nhMn th*ng tin th Mn "Fi) hi R < v# c- tQnh ch Zn m[c ca4. !" Th#$ %&'n( $)$h *+,% -h.n( %h/n( nh0% 1/+ *2+ 134 54nh (/$ DTTS Vic 0h<4 2t cc cch vi!t %=a &anh trn cc ?n ChZm 0hc nha ch4 th?,) cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS L Tha Thin H ! %ang &ijn ra m(t cch thi! nh?t R n v# 0h t k tin. l %',) chSng t*i ch$ %i5m R a nh+ng tr:>ng hFC c- nhiK cch vi!t th:>ng gWC) %:Fc R i vK cc 0i5 &Nng 2a D 2.1. Cch vit t ng m hc khng thng nht
1

VK R i %=nh chQnh t< tn ring n:Bc ng4#i v# &'n t(c thi5 23) ch4 %!n na,) c- ;a vn ;<n %ng chS YD a) Mt s qui nh v chnh t trong sch gio khoa ci cch gio dc cga J( mi4 &Vc 0Q ng#, ]@-11-1AG@c ;) Qui nh v chnh t ting Vi t v! v thu"t ng# ting Vi t (;an h#nh 0nm th94 R ,!t %=nh 23 /H@\dX ng#, .-]-1AGH cga J( mi4 &Vc)c c) Qu$ t%c chnh t ting Vi t v! &hi'n chu$(n ting n)*c ngo!i ) e\/@@@ cga H(i %_ng d 3c gia ch$ %N4 ;in 24Nn T %i5n Jch 0h4a Vit Nam. Ng4#i ra) cTn c- %K t#i +in t*i chu,n ho cch vit t'n ri'ng ting d-n tc thi(u s trong v.n /n ting Vi t cga H(i Ng*n ng+ hc th (c H(i bin hiC Kh4a hc v# Ko th Mt Vit Nam(/@@1). Xng chS Y "#) nh+ng %K f ?t vK chQnh t< tn ring &'n t(c thi5 23 cga nh+ng R i %=nh trn vpn 0h*ng %Nt %:Fc 2[ th3ng nh?t ch ng. / V?n %K vi!t v# %c tn ring &'n t(c thi5 23 L tr4ng ti!ng Vit "in R an tr[c ti!C %!n cc R i tic ng+ 'm cqng nh: cc R i tic chQnh t< cga ch+ d 3c ng+. Tr4ng ;#i vi!t n#,) chSng t*i 2^ &Vng 0hi nim rChin ch ,5ns %=a &anh g3c &'n t(c thi5 23 2ang ti!ng Vit vBi nghtaD 0!t hFC Chin 'm (tran2criCti4n) "pn ch ,5n t[ (tran2"it9rati4n). Khi nim rch ,5n t[s %:Fc chSng t*i 2^ &Vng ch4 cc "4Ni ch+ vi!t c1ng h ba-tinh v# 0hc h ba-tinh.

Cc %=a &anh g3c 6TTS %a ti!t (chg ,! 24ng ti!t) %:Fc vi!t 0hc nha tr4ng ti!ng Vit. Tr:>ng hFC n#, c- th5 r8i v#4 hai 0i5 vi!t 2a D a) Vit r0i cc -1 tit c2a cc a danh c3 nhiu -1 tit . Cch vi!t n#, th:>ng 2^ &Vng nhiK trn 2ch ;4 vBi hai &Nng 2a D - Vi!t r>i cc 'm ti!t) gi+a cc 'm ti!t c- &? n3i. Ki5 vi!t n#, cqng c- hai tr:>ng hFCD vi!t h4a ch+ ci % cga 'm ti!t thU hai) thU ;a. VQ &VD +a45u6 748o6 749ung6 +!4:;u6 74<&) 74:u14=!4 5)ng)uV# 0h*ng vi!t h4a ch+ ci % cga cc 'm ti!t thU hai) thU ;a. VQ &VD 74sa&6 +a4>u6 74tin6 74/ung6 5a4hi6 8a4>)?ng6 74/ia6 74so6 74ko6@ Cch vi!t 2a th:>ng ChP ;i!n h8n. - Vi!t r>i 0h*ng &1ng &? n3i gi+a cc 'm ti!t. Cch vi!t n#, cqng %:Fc &1ng vBi hai 0i5 vi!t 0hc nha D 0h*ng vi!t h4a ch+ ci % cga 'm ti!t thU hai) thU ;a. VQ &VD 5a hi6 7 so6 7 tin6 7 ro!ng6 7 *t6 7 /ia6 +a >u6 8a >)?ng )uV# vi!t h4a ch+ ci % cga cc 'm ti!t. VQ &VD 5a Ai6 7 5)*i6 7 <o6 7 9ung6 +a 5u6 7 :o!ng6 7 B*t6 7 9ia6 8a 5)?ng6 u Cch vi!t r>i 0h*ng &1ng &? n3i %:Fc &1ng ChP ;i!n h8n cch vi!t r>i c- &1ng &? n3i. ;) Vit >in cc -1 tit c2a a danh a tit . Cch vi!t n#, mBi %:Fc &1ng ChP ;i!n tr4ng th>i gian gn %', trn cc Ch:8ng tin th*ng tin %Ni chSng. VQ &VD 7sa&6 7tin6 +a>u6 7roang6 7*t6 5ahi6 7ko6 8a>)?ng6 7/ung6 7/ia6 7don6uCch vi!t n#, c- nhiK nvt t:8ng %_ng vBi cch vi!t ng ,n &Nng tn ring n:Bc ng4#i tr4ng ti!ng Vit. Nh: vM,) 2[ 0h*ng th3ng nh?t tr4ng cch vi!t cc %=a &anh %a ti!t "in R an %!n gi<i ChC cV th5 vK cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit) c- th5 R , vK hai tr:>ng hFCD - C1ng m(t %=a &anh nh:ng tr4ng cc vn ;<n 0hc nha "Ni %:Fc vi!t m(t cch t1, tin ;hng nhiK 0i5 0hc nha . VQ &VD +a>u (Ta b4 ) Ta-" ) Ta" ) T# b ) Tabw)) +a>o (Ta b_) Ta-"4) Ta b4)) +ara$ (Ta x',) Tar',) Ta-r',) Ta x' ) T# x' )u - C1ng m(t vn ;<n) ?n ChZm nh:ng c- nhiK %=a &anh g3c 6TTS %:Fc rEhC h4s tr4ng cch vi!t. VQ &VD 7tinC6 +a>ou6 AagiCr6 Mai9ar6 7 <hauuCqng c- nhiK tr:>ng hFC %:Fc rVit h4s tr4ng cch vi!t. VQ &VD 7 5)*i6 7 <;u6 +ruDi6 7 B*t6 +! A!1@ 2.2. Cch vit cc ph m khng thng nht EFEFGF Vit khHng thng nhIt &h -1 v! tJ hK& &h -1 ;u H th3ng 'm % tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS v# tr4ng ti!ng Vit c- nh+ng 0hc ;it nh?t %=nh. 64 vM,) 0hi vi!t cc ChV 'm n#, tr4ng ti!ng Vit th:>ng 0h*ng th3ng nh?t. - Vi!t 0h*ng th3ng nh?t r0s ha, rcs. VQ &VD LvCC>M 8akuq %:Fc vi!t th#nh LthHnM 8a =N6 =a =N6 =a =Ntc Lah?arM 8ru> %:Fc vi!t th#nh LkhCM 8run6 =a :un6 8a :un6@ - Vi!t 0h*ng th3ng nh?t r&s ha, r%s. VQ &V LvCC>M Out %:Fc vi!t th#nh LthHnM Bt6 Out6 ONtc LvCC>M 7d-ng %:Fc vi!t th#nh (thHnM a X'ng) a 6'ng).. 4 Vi!t 0h*ng th3ng nh?t rCs ha, r;s. VQ &VD LvCC>M 7/ung %:Fc vi!t th#nh LthHnM 7 9ung6 7 PungQ LkoohM 8a&Nng %:Fc vi!t th#nh LnNiM =H Pung6 =H 9ung)u - Cc tP hFC ChV 'm % "Sc thO %:Fc gi+ ng ,n) "Sc %:Fc r'm ti!t h-as) c- "Sc ;= ":Fc ;y. VQ &VD LkoohM Prang %:Fc vi!tD LnNiM Prang6 9a :!ng6 9? :angc (daqM 8>uHng %:Fc vi!tD LsHngM 8>uHng6 8! 5uHngc Lvi>M 9hadang %:Fc vi!tD LthHnM 9hadang6 9a Bang)u - Vi!t 0h*ng th3ng nh?t cc rtiKn 'm ti!t mqis. NhiK tr:>ng hFC r'm ti!t h-as th#nh nhiK 0i5 0hc nha . VQ &VD Lvi>M Rrang vi!t th#nh LthHnM S :angc vi> RgHng %:Fc vi!t th#nh LthHnM S gHng6 THn6 7 THngc LdakM M&ao vi!t th#nh LsHngM M? Pao. C- tr:>ng hFC ;y 0h*ng ghi. VQ &VD RtruHi vi!t th#nh +ruDi. EFEFEF Vit khHng thng nhIt &h -1 v! tJ hK& &h -1 cui H th3ng 'm c 3i tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS nhiK h8n h th3ng 'm c 3i tr4ng ti!ng Vit. XiK n#, &pn %!n tOnh trNng c- nhiK cch vi!t 0hc nha tr4ng %=a &anh g3c 6TTS ccc 'm c 3i 0h*ng c- tr4ng ti!ng Vit. Chzng hNnD

- Kh*ng th3ng nh?t cch vi!t %3i vBi %=a &anh c- ChV 'm c 3i \-r \. C- tr:>ng hFC gi+ ng ,n c4n ch+ rrs c 3i tr4ng cch vi!t) nh:ng cqng c- nhiK tr:>ng hFC 0h*ng ghi rrs c 3i 'm ti!t. VQ &VD LvCC>M +aviar "%:Fc vi!t L>!ngM +a Vi) "Sc "Ni vi!t "# L>!ngM +a 4vi4arc L&akkongM 7nhir c- "Sc vi!t "# L>!ngM 7 Rhi) c- "Sc %:Fc vi!t L>!ngM 74 nhirc LachNhM 7nHr "Sc %:Fc vi!t "# LthcM 7 RH) c- "Sc "Ni vi!t th#nh LthcM 74nHr)u - Kh*ng th3ng nh?t cch vi!t %=a &anh c- ChV 'm c 3i \-" \. VQ &VD L&akkongM 8ru> "Sc %:Fc vi!t "# LDiM 8ru> v# 8run) c- "Sc %:Fc vi!t th#nh (%_i) =?4run. - Kh*ng th3ng nh?t cch vi!t %=a &anh c- ChV 'm v# tP hFC ChV 'm c 3i \-h \) \-ih \. NhiK tr:>ng hFC gi+ ng ,n cch vi!t cga ng ,n ng+. VQ &VD LkoohM 7/iah vi!t "# LnNiM 74 /iahc LvCC>M =haih %:Fc vi!t LthHnM =haihc LvCC>M 5oah vi!t "# LthHnM 5oahQ nh:ng cqng ctr:>ng hFC 0h*ng ghi rhs ha, rihs. VQ &VD LnNiM 74/ia6 LthHnM 53a6 LthHnM =hai)uc m(t v#i tr:>ng hFC ghi ;hng r&? hyis h4Wc r&? 2ics tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+. VQ &VD ( to31M 8at'h vi!t th#nh (suiM =a4t(Q LvCC>M 7r3h vi!t th#nh LthHnM 74r36@ 2.3. Cch vit cc nguyn m khng thng nht Cc ng*n ng+ 6TTS 0h*ng c- thanh %i nn cc ng ,n 'm c- 2[ Ch'n ;it nha vK 'm v[c v# ngin - &#i. XWc %i5m n#, tN4 nn 2[ 0hc ;it 24 vBi ti!ng Vit) &pn %!n cch vi!t ng ,n 'm tr4ng %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit 0h*ng th3ng nh?t. -Vi!t 0h*ng th3ng nh?t ras ha, r's. V dU L/H>M :"& vi!t th#nh LDiM :"&6 :V&6 :W&c LkakoongM +ara$ "Sc vi!t "# LnNiM +a :a$) "Sc vi!t th#nh LnNiM +a :-$6 +a4r-$. - Vi!t 0h*ng th3ng nh?t r9s ha, r99s. Chzng hNn) vi> =hakCC "Sc vi!t "# LthHnM =ha 8CC6 =ha4kCC) c- "Sc vi!t "# LthHnM =ha 8C. - Vi!t 0h*ng th3ng nh?t r4s ha, r44s.VQ &VD (koohM 8oonh +r'n %:Fc vi!t th#nh LnNiM 8on +r'n6 8oonh +r'n6 QuXnh +r'n c LkoohM 7 Roong %:Fc vi!t th#nh LnNiM 7 Roong6 7 Rong6 7 RHngc t?*1 Panoong "Sc vi!t "# LkhCM Pa4nong6 Pa4noong6 Pa Roong. - mhi thanh %i m(t cch t1, tin. VQ &Vc &angkong 7don "Sc vi!t "# LDiM 7 Bon) "Sc "Ni vi!t "# LDiM 7 BYnc LkoohM 7tNng %:Fc vi!t th#nh LnNiM 7 +Zng6 7 +Nng6 7 +2ngc LkoohM Prang vi!t th#nh LnNiM 9a :!ng6 9! :!ng6 9a :ang6@ 2.4. Chuyn t khng thng nht C< ch+ vi!t 6TTS "pn ch+ d 3c ng+ %K th (c h ch+ ba tinh. 64 c- 2[ 0hc nha vK %Wc %i5m ng+ 'm gi+a cc ng*n ng+ nn gi tr= cga cc c4n ch+ &1ng %5 ghi 'm cqng 0hc nha . Tr4ng R trOnh Vit h4 (d 3c ng+ h4) cc %=a &anh g3c 6TTS %` f<, ra tOnh trNng ch ,5n t[ 0h*ng th3ng nh?t. C- th5 R i vK hai &Nng chQnhD - Ch+ vi!t ba tinh cga %=a &anh g3c 6TTS nh: th! n#4 thO %:Fc vi!t nh: vM, tr4ng ti!ng Vit. X', "# tr:>ng hFC ch ,5n h4#n t4#n ch+ 6TTS 2ang ti!ng Vit. VQ &VD sui +a4 .i6 nNi M&ao6 khC Prok6 thc 7nHr6 thHn Pa4C6 nNi +aviar6 nNi 5t)ng6 khC 7tH6 Di 7/iah FFF x{ r#ng) vBi cch ghi ngu$'n dWng n!$ 2| tN4 nn nh+ng c4n ch+ fa "N v# tri vBi R , tic chQnh t< ch+ d 3c ng+) thMm chQ cTn g', 0h- 0hn ch4 vic Cht 'm %Sng cc %=a &anh g3c 6TTS trn cc Ch:8ng tin th*ng tin %Ni chSng. - Ch ,5n m(t Chn ch+ vi!t cc ng*n ng+ 6TTS 2ang ch+ d 3c ng+) c- ;Bt %i nh+ng &? ChV v3n c- tr4ng ch+ vi!t 6TTS. VQ &VD Di Prok ch ,5n th#nh P? :okc c;u 8ruHih ch ,5n th#nh =ruHi6 8ruHic thHn 7&q ch ,5n th#nh 7 Pic thHn 7r3h ch ,5n th#nh 7 :oh)u Cch ch ,5n t[ trn c- : %i5m "# gi+ %:Fc gn %Sng ng+ 'm ti!ng 6TTS) nh:ng "Ni ghi 0h*ng %Sng chQnh t< ch+ d 3c ng+ vO c- R nhiK c4n ch+ rch:a nhMC hs) %Wc ;it "# cc c4n ch+ ghi tP hFC ChV 'm "N - m(t th-i R 9n Cht 'm 0h*ng c- %3i vBi ng:>i Vit. 2.!. "hin m kt h#p v$i % chuyn &'ch (t)*ng +,p v- ngh./0

Tr:>ng hFC r&=ch thas 0hi Chin 'm cc %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit 0h*ng Ch<i "# hi!m th?, trn cc vn ;<n ti!ng Vit ]. S[ rc3 Ys tN4 nn nh+ng 0!t hFC %=a &anh ccc ,! t3 tr1ng "WC) %_ng nghta tr4ng Chin ch ,5n c- "Q &4 0hch R an t chQnh nng "[c v# 0i!n thUc ng*n ng+ 6TTS cga ng:>i ghi %=a &anh. VQ &V) cc cch vi!t nNi =H +a 8oong) nNi =H =a Va6 nNi =H Va 5a Bt6 nNi =H 8a 5)?i6 Di 9o> Oo>6 Di 9o> Ohrui6 Di 9o> Prion %K ;= f9m "# nh+ng 0i5 r&=ch thas 0!t hFC vBi Chin 'm %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit) ;Li "|) tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS n#,) ,! t3 =H Lkooh6 ko3hM v# ,! t3 9o> L/H>M "# th#nh t3 ch ng ch$ rnSis v# r%_is. 6" N(789n nh:n $;4 nh<n( $)$h *+,% 134 54nh -h.n( %h/n( nh0% Th[c trNng cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ti!ng Vit thi! nh?t R n n-i trn cth5 "Q gi<i t m?, ng ,n nh'n c8 ;<nD 1h2 nht3 &4 n5ng + c th6m m ngn ng 7118 khi phin m. H ngh9 %:Fc 'm thanh cga %=a &anh g3c 6TTS nh: th! n#4 thO &1ng ch+ d 3c ng+ ghi chvC) Chin 'm "Ni nh: vM, th94 %Sng R i tic chQnh t< cga ch+ d 3c ng+. XiK %ng n-i L %', "#) 0h*ng Ch<i ai cqng c- nh+ng hi5 ;i!t 2' 2ic vK ng*n ng+ 6TTS v# c- 0h< nng ngh9) thZm 'm chQnh fc ng+ 'm %=a &anh ng ,n ng+ %5 "[a chn nh+ng 0Q t[ th3ng nh?t ch4 vic Chin 'm 2ang ch+ d 3c ng+. XiK n#, "#m n<, 2inh tr:>ng hFC c1ng m(t %=a &anh g3c 6TTS nh:ng "Ni %:Fc Chin ;hng nhiK &Nng 0hc nha tr4ng ti!ng Vit) &pn %!n tOnh trNng 0h*ng nh?t R n tr4ng cch Chin. 1h2 h/i3 &4 tn t)ng ch vit c9/ cc 7118 . Ng:>i vi!t &4 Y thUc %:Fc vai trT cga ng*n ng+ v# ch+ vi!t cc 6TTS tr4ng gia4 ti!C nn c- thi %( tr ng th#nh vBi cch vi!t %=a &anh c- tr4ng ng ,n ng+) ch?C nhMn nh+ng cch vi!t 0hc "N) 0h*ng c- tr4ng ch+ d 3c ng+ (nh: tP hFC ChV 'm) cc &? ChV %nh &? ChZm ch?t ChV 'm) ng ,n 'm) cch ghi tiKn 'm ti!t mqi) 2[ 0h*ng t:8ng %:8ng tr4ng cch ghi h th3ng cc 'm tr4ng ng*n ng+ 6TTS ;hng ch+ vi!t d 3c ng+u). X- chQnh "# ng ,n nh'n tN4 nn nh+ng cch Chin 'm) ch ,5n t[ thi! nh?t R n v# 0h*ng trit %5 tr4ng cc gi<i ChC %:a ra. 1h2 :/3 &4 tc ;<ng c9/ ch=nh t> ch ?uc ng . Tc %(ng cga cch vi!t th94 ng ,n tic chQnh t< cga ch+ d 3c ng+ th5 hin R a cc %Wc %i5mD h th3ng ;<ng ch+ ci ghi h th3ng ng+ 'm v# vn cga ti!ng Vit) tQnh Ch'n ti!t vBi vic vi!t r>i cga ti!ng Vit) thanh %i v# vic ghi &? thanh) ng ,n tic vi!t h4a tn ring. XiK n#, 2| <nh h:Lng %!n vic "[a chn cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS th94 h:Bng rVit h-as L nh+ng mUc %( 0hc nha . 1h2 t@3 &4 tc ;<ng c9/ cc ph@Ang th2c BC += . Eh:8ng thUc f^ "Q nh: th! n#4 %3i vBi %=a &anh g3c 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit (Chin 'm) Chin ch ,5n) &=ch ra ti!ng Vit) cch ghi Hn Vit h-a) vi!t th94 ng ,n &Nng) thO 2| R , %=nh cch vi!t chQnh t< %=a &anh g3c 6TTS nh: vM,) tN4 ra cc cch vi!t 0hc nha cga c1ng m(t %=a &anh g3c 6TTS tr4ng vn ;<n. =" C)$h h+9n $h78>n 134 54nh (/$ DTTS ?4n( %+,n( V+@% 4.1. D<t % ;,c ;im ng m E ch vit cc 7118 F 1h/ 1hin Gu H%4 %nh v$i ting IiJt vK ch ?uc ngL [FGFGF Rh#ng t)?ng Dng v! khc /i t v ng# -1
]

V?n %K r&=ch thas 0!t hFC vBi Chin 'm cc %=a &anh &'n t(c thi5 23 2ang ti!ng Vit "# hin t:Fng ChP ;i!n) c- th5 gWC L nhiK v1ng %=a &anh ti!ng &'n t(c 0hc nha . Chzng hNn) cc %=a &anh r2*ng Kr*ng Kn*) 2*ng Kr*ng ana) 2*ng Kr*ng E*0*) 2*ng Kr*ng Hnang) ..s(Kr*ng } 2*ng) L T', Ng ,nc r2 3i NMm Jan) nSi Eh NMm C? ) ..s(nMm } 2 3i) Ch } nSi ) L v1ng T', Jic. K5 c< %=a &anh ti!ng VitD 2*ng H:8ng miang) 2*ng C^ b4ng miang) 2*ng Ng[ H#) 2*ng Tr:>ng miang) 2*ng H_ng H#) nSi H4#nh S8n) nSi Tr:>ng S8n)u X9m thmD H4#ng Th= Ch' (/@@1)) +in t*i chu,n ho cch vit t'n ri'ng ting d-n tc thi(u s trong v.n /n ting Vi t (%K t#i cga H(i Ng*n ng+ hc Vit Nam th (c bin hiC cc h(i Kh4a hc v# Ko th Mt Vit Nam).

- T ng+ 'm tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS th:>ng c- &Nng %a ti!t) %Wc ;it 24ng ti!t. Cc 'm ti!t %:Fc chia th#nh hai "4NiD tiKn 'm ti!t v# 'm ti!t chQnh. Tr4ng nh+ng t 24ng ti!t) 'm ti!t ChV %i tr:Bc 'm ti!t chQnh v# 'm ti!t chQnh "# 'm ti!t mang trng 'm t. 7* hOnh t ng+ 'm c- th5 c- tBi ;a tiKn 'm ti!t. XWc %i5m ng+ 'm n#, tr4ng ti!ng Vit 0h*ng c-. - Cc 'm c 3i tr4ng tiKn 'm ti!t Chn "Bn "# cc 'm n:Bc) "yng ~-") -r h4Wc 'm mqi ~-m) -n) -) - c m(t 23 tiKn 'm ti!t c- 'm c 3i "# ChV 'm tic h4Wc tic ft. Tr:>ng hFC %Wc ;it "# nh+ng 'm tiKn mqi (tiKn 'm ti!t mqi) vBi &Nng 'm v= hc "# \N\. \N\ L v= trQ 'm % v# %:Fc th5 hin th#nh m(t tr4ng cc 'm mqi n-i trn) th:>ng %_ng nh?t vK v= trQ c? 'm vBi ChV 'm % cga 'm ti!t chQnh %i 2a %-. XWc %i5m ng+ 'm n#, 0h*ng c- tr4ng ti!ng Vit. - H th3ng cc 'm % tr4ng ng*n ng+ 6TTS) ng4#i nh+ng ChV 'm %8n c- tr4ng ti!ng Vit) cTn c- cc tP hFC ChV 'm 0h*ng c- tr4ng ti!ng Vit ~0"-) 0r-) C"-) t"- ) ;h-) &h-) gr-)u. - S3 ":Fng ng ,n 'm tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS Ch4ng ChS v# nhiK h8n tr4ng ti!ng Vit. Cc ng ,n 'm %8n c- 2[ %3i "MC %K %Wn vK tr:>ng %() 0h ;it vK 'm v[c) 0h*ng cthanh %i c tr4ng 0hi ti!ng Vit "# ng*n ng+ c- thanh %i . - H th3ng 'm c 3i tr4ng 'm ti!t chQnh ChUc tNC h8n tr4ng ti!ng Vit) chSng c- th5 "# m(t ChV 'm h4Wc tP hFC ChV 'm. Ng4#i cc ChV 'm tic) v* thanh ~-C) -t) -c) -0) cc 'm mqi t:8ng Ung ~- m) - n) -) -) ;n ng ,n 'm ~-) - c- tr4ng ti!ng Vit) cc ng*n ng+ 6TTS cTn c- thm cc ChV 'm n:Bc) "yng ~-") -r c- chUc nng 'm c 3i) cc ChV 'm thanh h ~-h) -) tP hFC ;n ng ,n 'm ChV 'm thanh h ~-h) -. [FGFEF Rh#ng t)?ng Dng v! khc /i t v ch# vit C< ch+ vi!t 6TTS "pn ch+ d 3c ng+ %K th (c h ch+ vi!t ba tinh. X- "# cc "4Ni ch+ vi!t ghi 'm v=. Cch ghi cc t th94 ng ,n tic ng+ 'm hc. b4Ni ch+ n#, Ch<n nh t:8ng %3i %Sng ng+ 'm) Chn "Bn mi ch+ t:8ng Ung vBi m(t 'm) c- gi tr= 0h4a hc ca4 v# r?t gn vBi ;( ch+ ng+ 'm R 3c t! (0Q hi Chin 'm R 3c t!). T , c1ng h ch+ vi!t ba tinh nh:ng gi+a ch+ vi!t 6TTS vBi ch+ d 3c ng+ vpn cTn c- nh+ng 0hc ;it c8 ;<nD - X5 ghi ng ,n 'm ngin) ch+ vi!t 6TTS 2^ &Vng r&? 2ics trn cc ng ,n 'm nh: )4\6 '46 u4N6 oo4o36 a4.6 ?4-6u ng4Ni tr ch+ -6 . gi3ng ch+ d 3c ng+ - X5 ghi hin t:Fng 'm tic thanh h L c 3i 'm ti!t) ch+ vi!t 6TTS &1ng c4n ch+ rRs %5 ;i5 th=) cTn ch+ d 3c ng+ 0h*ng ghi. - NhiK 0Q hi tr4ng ;( ch+ cc ng*n ng+ 6TTS 0h*ng hK v#\h4Wc 0h*ng t:8ng Ung tr4ng ch+ d 3c ng+. Chzng hNnD nh'n %*i ng ,n 'm %5 ;i5 th= cc ng ,n 'm cng) &#i nh: CC6 oo6 ??6 aa6 uu@c cc 0Q hi ChV 'm ghvC nh: /r6 &>6 k>6 kr6 dh6 /h6@c k tha, ch4 c6 k6quc g tha, ch4 g6 ghc ng tha, ch4 ngh6 ng. Ng4#i ra) ch+ vi!t 6TTS cTn ;P 2 ng thm cc c4n ch+ v# tP hFC ch+ ]6 $6 iq6 uq6 ih %5 ghi nh+ng ChV 'm 0h*ng c- tr4ng ch+ d 3c ng+. x{ r#ng) 24 vBi ch+ d 3c ng+) ;( ch+ vi!t cga cc ng*n ng+ 6TTS L Tha Thin H ! %` c- nhiK c<i ti!n t chQnh nh+ng 0h ,!t %i5m cga ch+ d 3c ng+. S[ 0hc nha vK h th3ng 'm v= v# ChZm ch?t ng+ 'm cga chSng tr4ng cc ng*n ng+ t?t ,! &pn %!n nh+ng 0hc ;it tr4ng cch ghi 'm v= cga hai ;( ch+ c1ng h ba tinh n#,. XiK n#, 2| <nh h:Lng tr[c ti!C %!n cch Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit. 4.2. Cch phin chuyn ;'/ &/nh gc 7118 F 1h/ 1hin Gu %/ng ting IiJt Tr4ng Chn n#,) chSng t*i %K f ?t nh+ng ng ,n tic ch ng v# nh+ng gi<i ChC cV th5 C &Vng Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS L Tha Thin H ! 2ang ti!ng Vit. 4.2.1. D<t % nguyn tMc khi phin chuyn A C/ (Bn( C)D ?)% $)$h (h+ $;4 $h< E7/$ n(< . Tr4ng cc vn ;<n ti!ng Vit) cc %=a &anh g3c 6TTS %ang fvt %:Fc ghi ;hng ch+ d 3c ng+. 64 vM,) ng ,n tic n#, giSC vi!t %=a &anh g3c 6TTS Ch<i cn cU v#4 h th3ng 0Q hi v# cc R i tic th5 hin cga ch+
.

d 3c ng+) tN4 %iK 0in t3t nh?t ch4 vic ti!C nhMn th*ng tin trn cc Ch:8ng tin tr ,Kn th*ng) tr4ng cc "4Ni hOnh vn ;<n 0hc nha vi!t ;hng ch+ d 3c ng+. A C/ (Bn( C)D ?)% $)$h 1F$ *G $)$h (h+ $;4 n(789n n(<" Ng ,n tic n#, giSC ch4 vic Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS Ch<i cn cU trn %Wc %i5m ng+ 'm v# ch+ vi!t cga ng ,n ng+. Nh: vM,) cn cU chQnh fc %5 ghi cc %=a &anh g3c 6TTS Ch<i "# cch Cht 'm tr4ng ti!ng n-i cga cc &'n t(c %3i vBi %=a &anh) v# cch ghi %:Fc f9m "# t3t nh?t "# "#m th! n#4 Ch<n nh 2t %:Fc cch Cht 'm n#,. Tr4ng tr:>ng hFC c- 2[ chnh "ch v# 0hc ;it nh?t %=nh vK %Wc %i5m ng+ 'm cga ng ,n ng+ vBi ti!ng Vit thO cn chn nh+ng 0Q hi v# 'm %c gn vBi ng ,n ng+ %5 tN4 %:Fc cch %c) cch vi!t gn nh?t vBi ng ,n ng+. 4.2.2. Nhng gi>i php c th /L Cch ghi m tit t)4ng t ng m U 7(t t ng+ 'm tr4ng ng*n ng+ 6TTS (g_m tiKn 'm ti!t v# 'm ti!t chQnh) Ch<i %:Fc vi!t r>i tng 'm ti!t) vi!t h4a ch+ ci % t) gi+a cc 'm ti!t c- &? gNch n3i) c- h4Wc 0h*ng c- &? thanh. Cch vi!t n#, giSC ch4 ng:>i %c ;i!t cch ngit nh=C %Sng ch) chQnh fc h4Wc gn vBi cch ngit 'm ti!t tr4ng ng ,n ng+. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (&a0) 7sa& (2*ng) 74sa& (v99") 7/ung (th*n) 74/ung (0a044ng) 7tin (nSi) 74tin :L Cch ghi m ;Ou c9/ m tit - C4n ch+ rs th5 hin 'm v= ^ ^ v# c4n ch+ r,s th5 hin 'm v= ^ ] ^ tr4ng ch+ vi!t cc 6TTS %K %:Fc ghi ;hng c4n ch+ rgis v# r&s tr4ng ch+ d 3c ng+. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (0ar ng) _o3ng (2*ng) Tiong (t8Bm) `ong (0h9) Oong - 61ng c4n ch+ r;s %5 ghi 'm \&4\ tr4ng ch+ vi!t cc 6TTS. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (v99") Paris (th*n) 9a4rt (ah8ar) Paaoong (0h9) 9a4aong - 61ng cc ch+ ci r0) R) csH %5 ghi 'm v= ^k ^ tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (044h) 8a&Nng (nSi) =a4/ung (v99") 8' (th*n) 8' (vi") 8anHng (th*n) =a4nHng - Ch+ r&s tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS %:Fc %c "# ~&) tr4ng 0hi ch+ r&s tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+ "Ni %:Fc &1ng %5 ghi 'm ~ tr4ng ti!ng Vit. VO vM,) %5 trnh nhm "pn cch %c v# cch vi!t cc %=a &anh g3c 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit v# %5 %<m ;<4 tQnh th3ng nh?t tr4ng cch %c trn ;<n %_) chSng t*i %K ngh= tha, ch+ r&s tr4ng ng*n ng+ 6TTS ;hng c4n ch+ r%s tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+. Cch "#m n#, giSC trnh %:Fc 2[ nhm "pn 0hi %c v# Ch'n ;it %:Fc gi tr= ng+ 'm 0hc nha cga ~& v# ~ tr4ng ng*n ng+ 6TTS v# ti!ng Vit. VQ &VD m3c 6TTS (Cang04ng) 7don (v99") Out
H

Ehin ch ,5n (%_i) 74on ("#ng) But

Khi 2^ &Vng %!n ] c4n ch+ r0) c) R s %5 ghi m(t 'm v= ^ k ^ &1ng tr4ng Chin ch ,5n cc %=a &anh g3c 6TTS 2ang

ti!ng Vit %` "WC "Ni , ng ,n nh+ng hNn ch! cga ch+ d 3c ng+. T , vM,) vBi Ch:8ng ch'm Vit h4 trit %5 cc ,! t3 g3c 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit) cch "#m n#, "Ni %<m ;<4 %Sng chQnh t< ch+ d 3c ng+.

(v99") PatdNh ("#ng) 9a4N (0a044ng) =hadu (nSi) =ha4u - T?t c< cc tP hFC ChV 'm % 'm ti!t tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS %K Ch<i %:Fc -1 tit ho tr4ng ti!ng Vit v# vi!t r>i cc 'm ti!t) vi!t h4a ch+ ci % t v# thm r8s L gi+a tP hFC hai ChV 'm. Ti!ng Vit 0h*ng ch?C nhMn ;?t 0O m(t tP hFC ChV 'm n#4 f ?t hin L v= trQ % 'm ti!t th5 hin R a ch+ vi!t d 3c ng+. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (&aR) P>ing (2*ng) 9?4>ing (Ca004ng) 8ru> (%_i) =?4run (044h) :>au (th*n) :?4 >au XWc ;it) %3i vBi tP hFC ChV 'm ghi ;hng cch 0!t hFC hai c4n ch+ rtrs tr4ng %=a &anh g3c C8t &j g', nhm "pn vBi 'm ^ ^ tr4ng ti!ng Vit. ChSng t*i %K ngh= Chin ch ,5n nh: cc tP hFC ChV 'm n-i trn. Chzng hNn) vi> +ru Ch<i %:Fc Chin ch ,5n th#nh thHn +04 ru) chU 0h*ng Ch<i +ru %c gi3ng 'm ^ ^ tr4ng ti!ng Vit. - Tr:>ng hFC cc %=a &anh g3c 6TTS c- chUa cc 'm tiKn mqi (tiKn 'm ti!t mqi) vBi &Nng 'm v= hc "# \N\ v# %:Fc th5 hin th#nh m(t tr4ng cc 'm mqi n-i trn ;hng cch ch+ ci in h-a N) 7) Ng) chSng t*i %K ngh= Chin ch ,5n v# vi!t "# rngs tr4ng ti!ng Vit. VQ &VD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (vi") Rgrang (th*n) bng4rang) (044h) M&ao (nSi) bng4/ao (vi") RgHng (th*n) bng4gHng. cL Cch ghi nguyn m c9/ m tit X3i vBi cc ng ,n 'm tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS t:8ng Ung vBi cc ng ,n 'm tr4ng ti!ng Vit) cch Chin ch ,5n "# gi+ ng ,n cch vi!t cc %=a &anh. CTn %3i vBi cc ng ,n 'm v# 0Q hi ng ,n 'm tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS m# 0h*ng c- v#\h4Wc 0h*ng t:8ng Ung tr4ng ti!ng Vit) chSng t*i %K ngh= nn %:a vK cc ng ,n 'm c- 2n tr4ng ti!ng Vit c- 2[ gn gqi vK c? 'm - 'm v= hc vBi ng ,n ng+. CV th5D - Jy r&? 2ics ;i5 th= %Wc %i5m ng ,n 'm ngin tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS 0hi Chin ch ,5n 2ang ti!ng Vit. Chzng hNnD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (044h) 7tNng (nSi) 74tung (ah8ar) 7vcr (0h9) 74vC (04-h) 7tNk (nSi) 74tuc - Cc ng ,n 'm nh'n %*i ;i5 th= tQnh ch?t cng tr4ng cc ng*n ng+ 6TTS ( CC6 oo6 ??6 uu6 aa6 ''FF) Chin ch ,5n th#nh cc ng ,n 'm %8n tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+ LC6 H6 ?6 a6 'MF Chzng hNnD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (a0SC) +a1/??i (%(ng) +a14/?i LdakM +arrCCnh (2*ngM +a4rCnh - Nh+ng cch ghi %=a &anh trn cc ;<n %_ nh:D oH6 Ho6 Cu6 ou6 au) ta c- th5 nght nga, %- "# cch ng:>i EhC. X3i vBi nh+ng cch ghi ng ,n 'm nh: vM, %K Ch<i %:Fc Chin ch ,5n 2ang ch+ vi!t d 3c ng+ th#nh cc ng ,n 'm t:8ng UngD H6 H6 ?6 u6 o. Chzng hNnc m3c 6TTS Ehin ch ,5n (0a044ng) +a>ou (nSi) +a4>u (;*") 7shau (%_i) 74so &L Cch ghi cc m cui c9/ m tit Cc ng*n ng+ 6TTS "# nh+ng ng*n ng+ ch:a hOnh th#nh thanh %i . 64 vM,) 2[ ving mWt thanh %i 2| %:Fc ;1 %iC L 2[ Ch4ng ChS 'm c 3i v# ng ,n 'm. X5 Chin ch ,5n cc
e

%=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit) chSng ta 2| Ch<i f^ "Q nh+ng tr:>ng hFC 'm c 3i 0h*ng c- tr4ng ti!ng Vit nh: th! n#4 X', "# v?n %K c- "| &pn %!n nhiK cch ghi %=a &anh g3c 6TTS 0h*ng th3ng nh?t hin na,. VBi Ch:8ng ch'm rVit h4s t3i %a cc %=a &anh g3c 6TTS m# 0h*ng Ch<n nh 2ai "ch %Wc %i5m ng+ 'm ti!ng &'n t(c) chSng t*i %K ngh= cch Chin ch ,5n cc 'm c 3i nh: 2a D cc ChV 'm c 3i cga ng*n ng+ 6TTS ch$ %:Fc Chin ch ,5n th#nh I ChV 'm c 3i ti!ng Vit %:Fc th5 hin ;hng cc c4n ch+ tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+ 2a %',D &6 t6 ch6 c6 16 n6 nh6 ng. CV th5D 4 EhV 'm \- 0 \ 0hi %Ung c 3i 'm ti!t %:Fc ghi "# rcs tr4ng ch+ d 3c ng+D m3c 6TTS Ehin ch ,5n (Ca004ng) Prok (%_i) 9?4roc (04-h) atS0 (nSi) 74tNc 4 EhV 'm \ -" \ 0hi %Ung c 3i 'm ti!t %:Fc ghi "# rns tr4ng ch+ d 3c ng+D m3c 6TTS Ehin ch ,5n (Ca004ng) 8ru+ (%_i) =?4run (v99") 7]i'+ (th*n) 74di'n - EhV 'm tic hng \- h\ 0hi %Ung L c 3i 'm ti!t thO ghi ;hng r&? 2ics tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+D m3c 6TTS Ehin ch ,5n (Cang04ng) 7/iah (%_i) 74/a (t4-m) 8at'h (2 3i) =a4t (v99") 7r3h (th*n) 74r3 - EhV 'm \-r\ 0hi %Ung c 3i 'm ti!t thO ;y) 0h*ng ghi tr4ng ti!ng VitD m3c 6TTS Ehin ch ,5n (044h) +avia) (nSi) +a4via (044h) 7ha) (nSi) 74ha (Ca004ng) 7nhi) (%_i) 74nhi - EhV 'm c 3i tic thanh h \-\ %:Fc ;i5 hin trn ch+ vi!t ;hng c4n ch+ rRs L c 3i 'm ti!t thO ghi ;hng r&? nWngs tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+D m3c 6TTS Ehin ch ,5n (t4-m) Phoq (2 3i) Phd (v99") 7hooq (th*n) 74h (t8Bm) +araq (0h9) +a4rW H" I,% J7n ..1.X` c- nh+ng vn ;<n R , %=nh cch vi!t cch %c tn ring 6TTS tr4ng ti!ng Vit. Nh:ng c- th5 nhMn th?,) L tng th>i %i5m 0hc nha ) chSng ta nhMn %:Fc nh+ng %K f ?t v# gi<i ChC Chin ch ,5n 0h*ng gi3ng nha ) tN4 nn 2[ 0h*ng th3ng nh?t vK cch vi!t tn ring 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit. Vic cn thi!t Ch<i gi+ gOn 2[ tr4ng 2ng cga ti!ng Vit v# nh c ti!C fSc) va, m:Fn) "#m Ch4ng ChS v3n t ti!ng Vit tr4ng ;3i cNnh h(i nhMC R 3c t! "# hai v?n %K " *n " *n %i %*i vBi nha tr4ng giai %4Nn hin na,. 64 vM,) vic %K f ?t m(t ng ,n tic Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit " *n c- tQnh c?C thi!t v# cqng 0h*ng Ch<i &j gO %5 c- %:Fc m(t Y 0i!n th3ng nh?t. Tr:Bc v?n %K n#,) cch "[a chn m(t Ch:8ng thUc f^ "Q Chin ch ,5n %=a &anh g3c 6TTS tr4ng ;#i vi!t n#,) n-i th94 cch n-i cga ng*n ng+ hc f` h(i) %- "# 2[ "[a chn cga nh+ng 2[ "[a chn tr4ng 0hi cTn cth5 c- nh+ng 2[ "[a chn 0hc. mi<i ChC m# ;#i vi!t %:a ra vBi mVc %Qch g-C Chn ch Zn h-a %=a &anh g3c 6TTS tr4ng vn ;<n ti!ng Vit hin na,. ../.VBi Ch:8ng ch'm rVit h-a t3i %as) cch vi!t %=a &anh g3c 6TTS 2ang ti!ng Vit %:Fc %K f ?t tr4ng ;#i vi!t c- th5 t-m ":Fc tr4ng cc ng ,n tic 2a D
G

- Vi!t r>i tng 'm ti!t) vi!t h4a ch+ ci % t) gi+a cc 'm ti!t c- &? gNch n3i) ch4Wc 0h*ng c- &? thanh. - Cc ChV 'm) ng ,n 'm %Ung % 'm ti!t tr4ng ng*n ng+ 6TTS 0h*ng c- h4Wc 0h*ng t:8ng Ung tr4ng ti!ng Vit %K %:Fc ghi ;hng cc c4n ch+ t:8ng Ung c- 2n tr4ng ch+ d 3c ng+ h4Wc "[a chn cc c4n ch+ Ch<n nh gn %Sng cch %c) cch vi!t cga ng ,n ng+ %5 tha, th!. - T?t c< cc tP hFC ChV 'm % 'm ti!t tr4ng ng*n ng+ 6TTS %K Ch<i %:Fc -1 tit ho 0hi %i v#4 ti!ng Vit ;hng cch thm r8s L gi+a tP hFC hai ChV 'm. - Cc ChV 'm c 3i cga ng*n ng+ 6TTS ch$ %:Fc Chin ch ,5n th#nh I ChV 'm c 3i ti!ng Vit %:Fc th5 hin ;hng cc c4n ch+ tr4ng ch+ vi!t d 3c ng+D &6 t6 ch6 c6 16 n6 nh6 ng. ..]. Cn thi!t f', &[ng m(t c 3n +e i(n chnh t a danh ngHn ng# O++< ) %5 chQnh thUc h-a cch vi!t cc tn ring 6TTS) tin "Fi ch4 vic tra cU v# ti!C nhMn) tra4 %Pi th*ng tin tr4ng vn ;<n ti!ng Vit. TKI LIU THAM IHNO CHPNH 1. J( T#i ng ,n v# 7*i Tr:>ng (/@11)) Qu$ nh Qu$ chu,n kf thu"t quc gia v chu,n h3a a danh &hc v cHng tc th!nh >"& /n D) Th*ng t: 23 /]./@11\TT-JTN7T) m` 23D dCVN ]eD/@11\JTN7T) 1@G tr. /. J( mi4 &Vc) wJKHXHVN (1AG@)) Mt s qu$ nh v chnh t trong sch gio khoa ci cch gio dc) 11\1AG@. ]. J( mi4 &Vc (1AGH)) Qu$ nh v chnh t ting Vi t v! v thu"t ng# ting Vi t & dng trong cc sch gio khoa6 /o v! v.n /n c2a ng!nh gio dc ) d ,!t %=nh 23 /H@\ dX ng#, .\]\1AGH cga J( tr:Lng J( mi4 &Vc. H. J( mi4 &Vc v# X#4 tN4 (/@@])) Qu$ nh tW1 th0i v vit hoa t'n ri'ng trong sch gio khoa6 d ,!t %=nh 23 @e\/@@]\ dX-Jm6XT ng#, 1]\@]\/@@] cga J( tr:Lng J( mi4 &Vc v# X#4 tN4. .. H4#ng Th= Ch' chg ;in (/@@1 M6 +in t*i chu,n ho cch vit t'n ri'ng ting d-n tc thi(u s trong v.n /n ting Vi t ) XK t#i th (c bin hiC cc H(i Kh4a hc v# Ko th Mt Vit Nam) X` nghim th . I. H(i %_ng d 3c gia ch$ %N4 ;in 24Nn t %i5n Jch 0h4a Vit Nam (1AA.)) Qu$ t%c chnh t v! &hi'n chu$(n t'n ri'ng v! thu"t ng# ting n)*c ngo!i) H\1AA.) H# N(i. e. Nh# f ?t ;<n gi4 &Vc (/@@/)) Qu$ nh tW1 th0i v chnh t trong sch gio khoa 1*i ) H# N(i. G. X4#n Vn EhSc (/@@.)) rCh Zn h4 chQnh t< tn ring &'n t(c thi5 23 tr4ng ti!ng Vits) RgHn ng# LGGM6 trFgh4ijF A. V{ X 'n d ! (1AAG)) V t'n ri'ng trong cc ngHn ng# d-n tc thi(u s tr'n sch /o ting Vi t) rTi!ng Vit trn cc Ch:8ng tin th*ng tin %Ni chSngs) H# N(i) trang G/-GG. 1@. H# Hc TrNc (/@1@)) 5ch sk > >u"n v! thlc timn &hi'n chu$(n cc ngHn ng# tr'n th gi*i) Nf; Tri thUc) H# N(i. Q"TG+ J+@7 %+,n( AnhR 11. C42t9""4 N.a. (1AA1)) 8atu Oictionar$ L8atu4 ViCtna1CsC4 nng>ishM) S mm9r n2tit t9 4 bing i2tic2. 1/. Ea " Si&9"" (/@@I)) 7 Mon 4 8h1Cr co1&arativC dictionar$ ) Eaciic bing i2tic2) x929arch Sch44" 4 Eaciic an& a2ian St &i92) Th9 a 2tra"ian Nati4na" wniv9r2it,. 1]. wnit9& Nati4n2 (/@@I)) Manua> oor thC nationa> standardipation oo gCogra&hica> na1Cs ) wnit9& Nati4n2 mr4 C 4 fC9rt2 4n m94graChica" nam92) N9 4r0) 1eA CC. TSM TTT
A

Vit Nam "# m(t R 3c gia %a &'n t(c) %_ng th>i "# m(t R 3c gia %a ng*n ng+ v# vn h-a. Tr4ng %-) &4 ng:>i Kinh chi!m %Ni %a 23 nn ti!ng Vit %:Fc f9m "# ti!ng ChP th*ng) "# ng*n ng+ R 3c gia) ng*n ng+ gia4 ti!C ch ng gi+a cc c(ng %_ng R 3c gia &'n t(c ?,. vO vM,) v?n %K va, m:Fn v# ti!C fSc gi+a ti!ng Vit v# cc ng*n ng+ &'n t(c thi5 23 "# ChP ;i!n v# t?t ,! %5 "#m gi# ch4 v3n t v[ng cga mi ng*n ng+ tr4ng R trOnh gia4 ti!C. Cc &'n t(c v# ng*n ng+ th:>ng c- nh+ng R , tic va, m:Fn) & nhMC cc t ng4Ni "aic h4 Ch1 hFC vBi nh+ng R , tic ng+ 'm-'m v= hc) ng+ nghta) ng+ ChC v# cc R , tic ch+ vi!t) cqng nh: cc R , tic hOnh 'm v= hc cga ti!ng m % %5 nh+ng t Chi ;<n %=a ?, va 0h*ng "#m f4 tr(n h th3ng ng*n ng+ v3n c- cga &'n t(c va %<m ;<4 nh c th*ng tin nhanh ch-ng) chQnh fc) Ch1 hFC vBi tMC R n) th-i R 9n ng*n ng+ cga &'n t(c mOnh. C- r?t nhiK v?n %K ng*n ng+ hc %Wt ra tr4ng R tOnh f^ "Q cc hin t:Fng vN, m:Fn. Tr4ng ;#i vi!t n#,) chSng t*i ch$ f9m fvt %Wt v?n %K Chin ch ,5n (c- Chin 'm "pn ch ,5n t[) cc %=a &anh &'n t(c th (c nh-m ng*n ng+ Kat ic L Tha Thin H ! 2ang ti!ng Vit. CV th5 "# cc %=a &anh t ti!ng Ec c*) Ta *i) C8 t v# Jr - V'n KiK - nh+ng c: &'n n-i ng*n ng+ 7*n-Kh8 m9) th (c ng+ h Nam . V?n %K Chin ch ,5n tn ring n-i ch ng) %=a &anh &'n t(c 2ang ti!ng Vit) n-i ring) L n:Bc ta %` c- t "' ) 24ng L mi th>i 0k "=ch 2^ cch Chin ch ,5n ?, "Ni r?t 0hc nha . d a &+ "i %=a &anh ch4 ChvC) chSng t*i th^ %K f ?t m(t gi<i ChC cV th5 ch4 vic Chin ch ,5n %=a &anh cc ng*n ng+ Kat ic L Tha Thin H ! 2ang ti!ng Vit va %Sng v# gn vBi ng+ 'm cga cc ng*n ng+ &'n t(c n#,) va gi+ gOn %:Fc 2[ tr4ng 2ng cga ti!ng Vit tr4ng giai %a hin na,. TNm aNH Th9 Vi9tnam929 i2 a m "ti-rac9 C94C"9) ith &i9r9nt "ang ag92 an& c "t r92) 4 hich) th9 C"ain2m9n acc4 nt 4r a "arg9 Cart. Th9r94r9 Vi9tnam929 i2 r9gar&9& a2 nati4na" "ang ag9) th9 c4mm4n "ang ag9 4r m t a" c4mm nicati4n ;9t99n th9 &i9r9nt racia" c4mm niti92 4 th9 c4 ntr,. Th9 ;4rr4ing Cractic9 an& int9racti4n ;9t99n Vi9tnam929 an& th9 9thnic gr4 C2 "ang ag92 i2 in9vita;"9 an& c4n29R 9nt", R it9 C4C "ar 24 a2 t4 9nrich th9 v4ca; "ar, 4 9ach "ang ag9 in th9 c4 r29 4 int9racti4n. ach C94C"9) an& it2 "ang ag9) ha2 it2 4n 2tan&ar&2 4r ;4rr4ing an& a&mi22i4n 4 a"i9n 4r&2 in 4r&9r that th9 a&mitt9& 4r&2 c4n4rm t4 CrinciC"92 4 it2 Ch4n9tic2-m4rCh4"4g,) 29mantic2) grammar) riting m9th4& m4rCh4Ch4n4"4g, 4 it2 m4th9r t4ng 9) an& that th9 a"i9n 4r&2 i"" n4t C29t th9 C94C"92 nata" "ing i2tic 2,2t9m an& 4n th9 4th9r han& 9n2 r9 R ic0 an& 9fact c4mm nicati4n that i2 in 099Cing ith it2 c 2t4m2 an& it2 "ing i2tic ha;it2. n &9a"ing ith th9 ;4rr4ing Cractic9 ;9t99n "ang ag92) r929arch9r2 hav9 t4 c4C9 ith vari4 2 "ing i2tic i22 92. n thi2 artic"9) 9 i"" 4n", 2t &, th9 ca292 4 tran2"it9rati4n (ith ;4th tran2criCti4n an& tran2"it9rati4n) 4 9thnic gr4 C2 g94graChica" nam92 int4 Vi9tnam929) in Cartic "ar th9 tran2"it9rati4n 4 g94graChica" nam92 4 th9 Eac4h) Ta4ih) Kat an& Jr -Van Ki9 "ang ag92) C94C"9 h4 ha2 "iv9& 4r ag92 an& 2C9a02 74n-Khm9r "ang ag9 4 th9 a 2tr4-a2iatic ami",. n 4 r c4 ntr,) th9 tran2"it9rati4n 4 Cr4C9r n4 n2 in g9n9ra") an& 4 g94graChica" nam92 4 9thnic gr4 C2 int4 Vi9tnam929 in Cartic "ar) a2 2tart9& a "4ng tim9 ag4) ; t th9 tran2"it9rati4n m4&92 chang9& r9mar0a;", in &i9r9nt C9ri4&2 4 hi2t4r,. n c4n2i&9rati4n 4 th9 acc9Cta;"9 g94graChica" nam92) th9 a th4r ma092 an att9mCt h9r9 t4 2 gg92t a 2C9ciic m9th4& 4r tran2"it9rati4n 4 g94graChica" nam92 4 Kat ic "ang ag92 int4 Vi9tnam929 that 9n2 r92 th9 c4rr9ct m9aning 4 th9 n9 nam92 an& at th9 2am9 tim9 h9"C2 Cr929rv9 th9 2imi"arit, in Cr4n nciati4n) a2 9"" a2 th9 c"arit, 4 Vi9tnam929.

1@