HSTOGRAM

Deiimlerin lm, kontrol edilebilir ve kontrol d sapmalarn tespiti iin kullanlr. Histogram zerinde gerektiinde kabul edilebilir alt ve st limitler belirlenip kabul edilen veya reddedilen rnler grlebilir. Ayrca retimin normal dalma uyup uymad tespit edilir.

ETELE VE FREKANS KARTI

HSTOGRAM Frekans 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 %2 696 %6 %10 %18 %24 %20 %16 %4 697 698 699 700 701 702 703 704 % Frekans 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2

Tek tip sorun zerinde gerekleme skln gsteren;

Farkl sorun tiplerinin karlatrmal tekrarn gsteren;

Verilerin analizi ve Histogram izimi iin gereken denklemler; n : veri says (rnek says) R : deiim aral R = Xmaksimum-Xminimum R= (en byk lm deeri en kk lm deeri) S : snf says S = n1/2 (rnek saysnn karekk) I : snf aral I = R/S (deiim aral / snf says)

Snflar

Alt snr

st Snr

Snf orta noktas

4,595 4,895
5,195 5,495 5,795 6,10

etele

Frekans (f)

4,45 4,75
5,05 5,35 5,65 5,95

4,74 5,04
5,34 5,64 5,94 6,25

// ////
///// //// //// //// //// // = 30

2 4
9 9 4 2 = 30

A. ki ayr ksml histogram ,

Miktar

ller

rnler iki ayr makineden gelebilir, deiik kalite kontrol elemanlarndan gelebilir ayr lm aletleri kullanlm olabilir.

B.Kesintili bir histogram:

Miktar

ller

lm deerleri alnrken veya histogram oluturulurken hatalar yaplm olabilir.

lme aletini kontrol edin, okuma metodunu kontrol edin, snf adedini deitirin, vardiya deiiklii olmu olabilir.

C.ki tepeli histogram;

Miktar

ller

ki ayr retim prosesi kullanlm olabilir (grubun dalmn tetkik edin, her grup iin ayr histogram meydana getirin.)

D.Soldan saa veya sadan sola azalan blnme:

( yatk histogram)

Miktar

ller

Muhtemelen numuneler belirli bir nokta referans alnarak seilmi olabilir. (zellikle tek tarafl bir numune alnmtr, numune alma yntemini deitirin)

Histogramda retim prosesinin yaknlk ve dalmnn,

tolerans ile karlatrlarak deerlendirilmesi,

A.Durumu;
Tolerans Sahas Miktar Aralk ( R )

ller

A durumu; lm deerlerinin dalma sahas (R), tolerans sahasnn tam ortasnda. Byle bir duruma, kk proses deiiklikleri neden olur skarta riski az.

B.Durumu;
Tolerans Sahas Miktar Aralk ( R )

ller

Her ne kadar, R, tolerans sahas iinde ise de proses ortalamas dk tolerans snrna ok yakn. retim prosesinde olabilecek en kk deiiklik yksek skartaya neden olabilir.

C. Durumu;
Miktar Tolerans Sahas Aralk ( R )

ller

Aralk (R) ve tolerans sahas birbirine eit. Hareket serbestlii hi yok. Her retim prosesi deiiklii skartaya neden olabilir.

D. Durumu;
Tolerans Sahas Miktar Aralk ( R )

ller

Tolerans sahas (R) aralktan ok daha geni.

Toleranslar daraltmaya ve/veya proses dalmn ykseltmeye yer var.

Daha hassas lm yapmaya imkan var

E.Durumu;
Tolerans Sahas Miktar Aralk ( R )

ller

retim prosesinin durumu iyi deil, proses ortalamas ok sola kaym (saa kaymas da sorun!). Prosesin tolerans ortasna ekilmesi iin dzeltici faaliyet gerekiyor.

F.Durumu;
Tolerans Sahas Miktar Aralk ( R )

ller

Prosesin dalm ok geni dalmay azaltmak iin prosesi deitir veya tolerans sahasn genilet,
mmknse spesifikasyonlar deitir

AKI DYAGRAMI
Bir rn ya da prosesle ilgili admlarn ait olduu, sistem sorumlularn, dier sistemler veya sistem elemanlar ile ilgili balantlarn tanmlar. rn ya da prosesin oluum gemiini ortaya koyar.

AKI EMASI

TANIMI
AKI EMASI, BR SRETEK AAMALARIN SEMBOLLER YARDIMIYLA GSTERLMESDR.

UAL 3M Danmanlk

Hazr.: VEHB UAL

66

ZAMAN HATTI ANALZ

Kullanm Yerleri : Herhangi bir sorunun veya iin zamana ve ilem srelerine gre hangi aamalardan getiini belirlemek iin kullanlr. NASIL YAPILIR : 1. srecini oluturan alt sreleri belirle 2.Bu srelerin tek tek tamamlanma srelerini belirle. 3.in bitirilmesi iin toplam sreyi belirle. 4.Kayp zamanlar sapta ve aykla.

Sre 1

Sre 2

Sre 3

Sre 4

Satnalma

stoklama

makine1 makine ayar makine2 mamul stok

sat

Elimine edilmesi gereken deer katmayan zamanlar

GANTT DYAGRAMI
Proje tanmlanr Amalar belirlenir.

Projeyi gerekletirmek iin yaplacak ilerin listesi yaplr.

-lerin birbirinden farkl olmasna dikkat edilir. -lerin tanmndaki ayrnt seviyesi yaplacak ilerin her biri iin ayn olmaldr.

GANTT DYAGRAMI
AMA : Takvim dzenlemek ve bir projeyi gerekletirmek iin uygulanacak ilemleri takip etmek.
Aylar ler Oc. u. Mar. ngrlen Nis. May. Haz. Gerekleen Tem. Agu. Eyl. Eki. Kas. Ara.

Byk bir izleme kolayl salayan GANTT diyagram -Bir projenin ilerleyiini planlamaya -Bir projenin ilerleyiini belli bir zaman iine yerletirmeye - ykmllklerinde grlen aykr durumlar belirlemeye ve nceden saptamaya -Verimlilii iyiletirmeye olanak verir.
UAL 3M Danmanlk Hazr.: VEHB UAL 56

KORELASYON(DAILMA-LKLENDRME) DYAGRAMI
ki deiken arasnda (rnein arlk ve boy ) ilikiyi gsterir. Sorunlarn analizinde yardmc olur. Bir deikenin,bir dierinin sebebi olduunu gstermez neden-sonu ilikilerini gsterir.

KORELASYON DYAGRAMI
Ne yapmak iin kullanlr?

Diyagramn oluturulmas : Eksenler izilir.Eksenlerin eit uzaklkta olmalar, diyagramn daha iyi okunabilmesini salar. Neden deikeni genellikle apsiste,sonu deikeni ise ordinatta yer alr. U verilerden yola karak lekler seilir. Veriler diyagrama g irilir. Tekrar eden deerler varsa her tekrar iin etrafna bir daire i zilir.

173 172 171 170 169 168 167 166 165 164 163

Boy

Arlk
50 55 60 65 70 75 80 85

UAL 3M Danmanlk

Hazr.: VEHB UAL

131

1- Deiik iliki tarzlar ortaya kabilir. "x" teki tm artlar " y" de de arta yol aar. Eer "x"kontrol altndaysa "y" de kontrol altnda olur.

y
xx x xxx xxxx xxxxx xxxx xxxxx

KORELASYON (LK) POZTF VE BELRGNDR.

2- "X" artnca "Y" de artar. Ama "X" , Y" nin tek deime nedeni olarak gzkmez y
Xx xx xx x xxx xxx xxxx xxx xxxxx xx xxxx xxx xxxxx xx X

BURADA POZTF VE BELRLEYC KORELASYON OLABLR.

3- "X" in deiimlerinden yola karak "Y"nin Deiimlerini tahmin etmek olanakszdr.

y
xx xx xx xx xx x xxx xxx xxxx xxx xxxxx xx xx Xxxx xxx xxx xxxxxx xx xx

KORELASYON (LK) YOKTUR.

4-"X" artnca "Y" azalmaya eilim gsterir. deiimlerini tahmin etmek olanakszdr
y

xx xx x xxx xx xxxx xxx xxxxxxx xxxxx x xxxxx

OLASI NEGATF BR KORELASYON (LK) VARDIR

zmn Seimi ve Planlanmas

5N 1K
Sorunu, nedeni, ya da planlanan zm eksiksiz olarak anlamaya imkan verir. Sorulara sistemli ve eksiksiz yant verilir. K : lgili KM ? N : Szkonusu olan NE ? N : Sorun NEREDE meydana geliyor?zm NEREDE uygulanyor?

N : Sorun NE ZAMAN oluuyor?zm NE ZAMAN uygulanyor?

N : Sorun NASIL meydana geliyor?NASIL hareket ediliyor? N : NEDEN byle oluyor? NEDEN byle hareket ediliyor? Herkes her soru iin NE KADAR sorusunu sorar.

BESLENME ALIKANLIKLARINIZI DETRN lgili KM? - Salkl beslenmek ya da zayflamak isteyen kii NE yiyelim? - Yksek kalorili ve yal gdalar yerine dk kalorili az yal gdalar yiyin. Salata sebze ot miktarlarn arttrn NEREDE yiyelim? - Yemek harici attrmalar ve darda yenilen yksek kalorili gdalardan uzak durun. Sadece yemek masanzda yemek yiyin.

NN yiyelim? - ounlukla insanlar nezaket icab, hatr iin, skntsn gidermek iin ve sinirlerini yattrmak iin zararl eyler yerler. Kendinize niin yediinizi sorun ve sadece acknca yiyin ve doyunca brakn. NE ZAMAN yiyelim? - Dzenli -drt n yemek yiyin. Gndz az yemeniz gece ok yemenize neden olur. Akam 20:00den sonra bir ey yemeyin. NASIL yiyelim? - Hzl ve inemeden yemek, ok yemenize neden olur. Yava, ok ineyerek ve zevkle yemek yiyin. Yemee sakin ve ar ackmadan oturun.

zm etkileyen faktrler ak ve kesin olarak belirlenmelidir.

zm balangta belirlediimiz hedefi karlamaldr.

Hedefi karlyor mu diye sorulacaklar...

1.Kontrol: zm kontrolmz altnda m? Setiimiz zm uygulayabilmek iin gereken yetki ve kabiliyete sahip miyiz? 2.Uygunluk: Gerekten sorunu zebilecek derecede mi ? 3.Kaynak gereksinimi: zmn getirecei kazan gerekli olacak zaman, para, insan gc, malzeme vb. kaynaklar ksaca zmn maliyetinden kk m?

4.Kazan: Maliyet analizi yapld m? Btede zmn uygulanmasna harcanacak yeterli para var m?
5. Kabul edilebilirlik: zm, etkilenen personel ya da mteri tarafndan kabul edilebilir mi ?
Cevabn kesin olmamas halinde grupta ortak bir gr oluturulur.

zm planlarken, gerekli olacak ek kaynaklar ve karlalacak engeller hesaba katlmaldr. zmn etkinlii iin ; zm nceden nasl test edebilirim? Etkilenecek btn birimler ve insanlar bilgilendirildi mi? Bu bilgiler "zm Aksiyon Plan" tablosunda zetlenir.

Hedef No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Yaplacak i (Ne) Sorumlu (Kim) Planlanan tarih (Ne zaman) Tamamlanan tarih (E/H)

zmn Uygulanmas
ler planland ekilde gereklemeli, hibiri atlanmamaldr.

Herkes ne olduundan, plandan, hedeften ve uygulamann nasl gerekletiinden haberdar olmaldr. Hibir eyin garantisi yoktur. Srekli kontrol gerekir.

Kullanlan lm sistemi zmlerin etkinliini izlemede yeterli olmaldr.

Deerlendirme

1. zm plana gre uyguland m? 2. Hedef cmlede ifade edilen hedefe ulald m?

rnein; Maliyetler azald m?, Kalite gelitirildi mi? istatistiksel ya da analitik lmler kullanarak sonular deerlendirildi mi? Hedefinize belirlediiniz zamanda ulatnz m?

Hedeflenen sonular salanamadysa bir ka soru:

Sorun doru olarak tanmland m? Hedef gerekimiydi? Nedenler doru olarak tanmland m? Seilen zm uygun muydu?

Hatann hangi aamada olutuunu belirlemek iin sorun zme srecine tekrar girmek gerekir.

zmn Standart Hale Getirilmesi Hedefe ulaldnda, sorunun tekrarn nlemek iin yaplacaklar; Standart formlar gncellenir.

Grup yeleri ya da zmden etkilenen dier insanlar uyarlr, yol gsterilir.

Tecrbeler paylalarak ayn tip sorunlarn zmnde gereksiz kayplar nlenir. Bir Sorun zme Dosyas oluturularak arivlenmeli.

***

SORUNLARINIZI BR SORUN ZME KLTR NDE ZMENZ DLEYLE

Murat DOLGUN