Aleksandra Pavlovi

Broj 28, 1950 Dekson Polok (Amerikanac, Kodi, Vajoming 19121956, Ist Hempton, Njujork)
Osnovni podaci o slici: Lokacija: Metropoliten muzej Autor: Dekson Polok Naziv dela: Broj 28 Datum: 1950.godina Tehnika: emajl na platnu Klasifikacija: slika Dimenzije: 68 1/8 x 105 in. (173 x 266.7 cm) Registarski broj: 2006.32.51

Opis dela: Ova slika je poznato remek-delo iz umetnikovog najplodnijeg dela ivota. Poto se preselio sa Menhetna u istoni Long Ajlend, Polok u svoj umetniki rad vrada tehniku kapanja i prelivanja iz 1947.godine, koju je deset godina ranije imao priliku da naui od Davida Alfara Sikuerosa. Platna koja su bila potpuno obojena, napravljena u periodu od 1947. do 1951. godine, ine njegov najvedi uspeh. Kao gotovo sve njegove njujorke kolege, Polok je zapoeo svoje apstrakcije crtanjem figura, koje su kasnije bile apstrakovane ili potpuno izbrisane. Ovo platno pokazuje na svojoj poleini tragove crtanja crnom i utom bojom koji vie nisu vidljivi na povrini, poto ih je zaklonio slojem aluminijuma, sivom i maslinastozelenom bojom koje su oivljene plavom, ruiastom i utom bojom. Polok je zavrio sliku novim crno -

belim crteom gde je ponovo uveo malo sive i bele boje u zavrnim slojevima crne. Kao i u drugim all-over slikama, on je gazio po platnu dok ju je stvarao, debelom etkom je prskao po platnu, prosipao boju iz probuene kante i tako postigao ovaj efekat. Ovde nema namernog stvaranja iluzije prostora, nema predmeta, efekata planova niti optikog fokusa slike.

Kljuni pojmovi: Dekson Polok, Broj 28, efekat all-over, kontrast, iluzija prostora, prskanje, apstraktni ekspresionizam

Kustoski komentar: Apstraktni ekspresionizam je termin prvi put upotrebljen u vezi sa slikarstvom Vasilija Kandinskog, a ameriki kritiar Robert Koats usvojio ga je 1945. godine kao odrednicu za ono to pod tim nazivom danas podrazumevamo, za grupu amerikih umetnika, uglavnom iz Njujorka, i njihovo stvaralatvo iz '40-ih i '50-ih godina. Apstraktni ekspresionizam nije stil, ne moemo govoriti o stilskoj uniformnosti, niti je u pitanju umetnika grupa, mada su umetnici uglavnom bili povezani prijateljskim ili drugaijim vezama. Uprkos nazivu nisu sv i umetnici uvek predstavljali apstraktne sadraje, niti za sva dela moemo redi da su ekspresionistika. Ipak, zajedniki su tenja da se radi na platnima izuzetno velikih dimenzija, kao i naglasak na povrini slike. Na ujednaenosti povrine, kako u pogledu izravnjenosti same strukture platna, tako i u pogledu jednake vanosti koju svaki deo platna dobija u odnosu na celinu. Moemo, konano, govoriti o zajednikoj ideji oslobaanja slikarstva, tenji ka uspostavljanju slobodne slikarske ekspresije. Dekson Polok je zasigurno najpoznatiji predstavnik ove grupe umetnika, i pretrpeo je kako najvie pohvala, tako i najvie kritika, to od strane umetnike kritike, to od strane laika. Uostalom, on i nije koristio etkicu i tafelaj, prosipao je nasumice boje po platnima prosutim po podu. Prividno nasumino nabacivanje, prskanje, izlivanje boje, Poloka i ostalih predstavnika slikarstva akcije nije nekontrolisano. Ukoliko se zadrimo na Polokovim delima, primetidemo da

takozvane prskane slike raene izmeu 1947. i 1951. godine, poseduju neto to ih ini bliskim, prepoznatljivim i jedinstvenim u odnosu na ostala dela. One nisu proizvod sluajnosti. Harold Rozenberg je odgovoran za termin slikarstvo akcije koji se najede dovodi u vezu sa Polokom. Pod njim se ne podrazumeva nekakva fizika aktivnost umetnika, ved ideja da je slika samo konani proizvod procesa stvaranja koji zajedno sa njom ini umetnost. Slika se namede kao ambijent, posmatra se oseda apsorbovan slikom. A odnos posmatraa i platna koje je ispred njega osnovna je preokupacija slikara.

Potpis umetnika: - sa donje desne strane postoji potpis i datum: Jackson Pollock 50

Muzealizacija: galerija Beti Parsons, Njujork, kao Polokova poiljka, 1950-1952. Galerija Sidni Denis, Njujork, 1953. Gospodin i gospoa Dej. Z. Stajnberg, ikago, kupljeno od Denis, 16.marta 1953. - kao poklon Muriela Kalisa Stajnberga Njumana Metropoliten muzeju, 2006.

Mogui konteksti izlaganja: Dela Deksona Poloka Apstraktni ekspresionizam Efekat all-over Umetnost apstrakcije Amerika umetnost

Istorija izlaganja: Dekson Polok, galerija Beti Parsons, Njujork, 28.novembar 16.decembar, 1950, bez kataloga Ben on, Vilijem de Kuning, Dekson Polok, Klub umetnosti ikaga, 2-27.oktobar, 1951, izlobeni katalog broj 38 Petnaest Amerikanaca, Muzej moderne umetnosti, Njujork, 9.april-27.jul, 1952, izlobeni katalog Doroti Miler, strana 46 Ameriki izbor: kolekcija Muriel Kalis Stajnberg Njuman, Metropoliten muzej, Njujork, 21.maj-27.septembar, 1981, izlobeni katalog Vilijama Libermena, strana 156 Dekson Polok, Muzej modern umetnosti, Njujork, 28.oktobar 1998-2.februar 1999. Galerija Tejt, London, 11.mart-6.jun 1999, izlobeni katalog Kirka Varnedoa i Pepe Karmel, broj 177, strane 275 i 325 Apstraktni ekspresionizam i drugi moderni radovi: Kolekcija Muriel Kalis Stajnberg Njuman u Metropoliten muzeju, Metropoliten muzej, Njujork, 18.septembar 20073.februar 2008, izlobeni katalog Garija Tinterova, Lise Majnc Mesinder i Nan Rozental, broj 32, strane 4,5,6, 98-99, 100-101, 102-103 (esej Pepe Karmel) Literatura: Amerika moda: Novi, neniji izgled, proledne balske haljine, Vog, 1.mart 1951, strana 157 Frenk OHara, Dekson Polok (Njujork: Dord Braziler, 1959), strana 26 Brajan Robertson, Dekson Polok (Njujork: Hari N. Abrams, 1960), strane 19, 73, 96 Eleonor Pejd, Ona ivi u Muzeju umetnosti, ikago Tribjun, 13.septembar 1964, tredi deo, strana 3 Herbert Rid, Enciklopedija umetnosti (Njujork: Meredit Pres, 1966), strana 722 Frensis V. OKonor, Dekson Polok (Njujork: Muzej moderne umetnosti, 1967) strane 56, 61, 65 Italo Tomasoni, Polok (Njujork: Groset i Danlap), strana 36 Alberto Businjani, Dekson Polok (Firenca: G.C.Sansoni, 1970), strane 34, 89

Hans Namut, Radionica Deksona Poloka (Pariz: Makula, 1978), Rojalind Kraus i Frensis V. OKonor, strana 89 Monika Minan, Energini kolekcionari, Selo i grad, izdanje 132, broj 4981 (septembar 1978, strana 148) Frensis V. OKonor i Eugen Viktor Tou, Dekson Polok: katalog razumnih crtea, slika i drugih radova (Njuhevn i London: Jejl univerzitet, Pres 1978), izdanje 2, broj 260, strana 82; izdanje 4, strana 254

Teruo Fudieda, Dekson Polok (Tokio: Biducu upan-a, 1979) Dudit Goldman, Sakupljanje u ikagu: Ljubavne afere sa umetnodu, Artnjuz, izdanje 78, broj 2, februar 1979, strana 49 Alis Hes, Velike private kolekcije: vizionari ikaga, Subotnje novine, izdanje 7, broj 14, oktobar 1980, strane 72-75 Grejs Gluk, Met je dat za 12 miliona dolara umetnikoj kolekciji , Njujork tajms, 10.decembar 1980, strana 21 Anonimni, ikago daje umetnost njujorkom muzeju, ikago santajms, 11.decembar 1980, strana 8 Deri Krimins, Njena umetnost i srce, sada Njujorkova, ikago tribjun, 11.decembar 1980. M.V.NJuman, ikago, Frenklin Mint Almanak, izdanje 12, broj 4, jul-avgust 1981, strana 20 Eugen Viktor Tou, Apstraktni ekspresionisti, Metropoliten muzej, izdanje 44, broj 3, zima 1986-1987, strane 39, 24-25 Stiven Najfeh i Dord Vajt Smit, Dekson Polok: amerika saga (Njujork: Klarkson N. Poter, 1989), strana 613