Tipografi

Tipografi kullanarak haritay okunur yapmak.

Harita harfleri dizayn ileminin bir parasdr ve kmsenmemeli. Harita harfleri kartograf ile harita okuyucusunu bir araya getirir ve iletiim kurmalarn salar.

Tip Seimi

Tek harflerin okunakll ok nemli, zellikle kk tip yazlarda. c ve e yada i ve jnin karmamas iin harf byklne dikkat . Genilik ve ykseklie uygun harf bykl Ar kaln formlardan kann

Haritada dekoratif harf bykl kullanmayn.

Do. Dr. Saffet ERDOAN

372

Aralk

Okunakllk Harmoni oalma Uygunluu Ekonomi vegerekletirme kolayl

Do. Dr. Saffet ERDOAN 373

Kelime Boluu

Harf Boluu

Harfler
Byk ve kk harf kullanm

Genel kural : zellik iinde byk harf; dnda (ilk harf byk olarak) kk harf

Nokta detaylarn etiketlenmesi

izgi Detaylarn Etiketlenmesi

Genel kural :etiketler sabit olmal ve tanmlamay kolaylatracak kadar tekrar etmeli. Etiket iin ideal lokasyon dzlem bir zellik iin st ksmdr, mmknse yatay ekilde konmal. Nehirler iin etiket nehrin ak ynne gre yerletirilmeli.

izgi Detaylarn Etiketlenmesi

Do. Dr. Saffet ERDOAN

378

Alan Objelerin Etiketlenmesi

Harflerin eri ksmlar ince ve yumuak olmal , ve eri kelime boyunca sabit olmal sim ve etiketleri tire(-) ile ayrmayn. Eer yaz hatt dorusal deilse, yataydan saptna emin olun bir hata olarak grnmesin

Alan Objelerin Etiketlenmesi

sim ve etiketler zellik snrlar balang ve sonuna ok yakn olmamal. Soldan saa normal yazm eklinde tm yaz ilerini planla. Konum isimlerini yukardan aa olacak ekilde asla yerletirmeyin.

Do. Dr. Saffet ERDOAN

380

Ekt harita rnei...

Verilerin Snflandrlmas

Snflandrma, gerei bir haritaya zetleme metodudur. Snflandrma metodu harita grn kadar etkilidir. Snflandrma emas istenen desene gre kolayca deitirilebilir. Snflandrma veri dalmyla uyumal Snf says. Okuyucu yorumlaya bilir mi? Tavsiye edilen snf says 6 Dsnflardaki blge dalm

Ayn veri + farkl snflandrma=choropleth harita

Renkler
Renk, dizaynn en heyecan verici grnmdr Renk algs fiziksel (gz algs) ve psikolojik reaksiyondur. Renk duygular artrr.

Renk iin yan anlamlar: Dent (1999, page 295)

Renklerin tanmlanmas
Kltrel zellik. erkeklerde 7% kadnlarda 1% krlk.

Scak renkler(krmz, turuncu, sar) Souk renkler(mor,mavi,yeil) (HSV) modeli - hue, saturation, value- t

hue alglanan temel renkler deer aydnlk yada karanlk ,deiimin deer ile alglanmas zordur doygunluk saf griye gre younluk yada saflk

Dizayn ve Renk
Dzgn yap ve okunabilirlik Gelitirilen figrler ve yer ilikileri
Scak renkler figrler iin daha iyi. Souk renkler geri ekilme eilimindedir.

Akll gruplandrma renk contrast. Deer yada doygunluk tematik haritalarda gsterilir Nitelikli eilimler su iin mavi, bitkiler iin yeil; s iin krmz souk iin mavi

Kaynaklar
Borden Dent, (1995) Cartography: Thematic Map Design, fifth edition Terry Slocum, (1999) Thematic Cartography and Visualization Menno-Jan Kraak and Ferjan Ormeling, (1996) Cartography: Visualization of Spatial Data

Yazlm- Donanm
lerlediiniz yolda hi bir zorlukla karlamyorsanz, bilin ki o yol asla sizi doruya ulatrmaz ..!"

Donanm
Tek kullancl ok kullancl

Platform
Tek kullancl (personal computer, workstation) ok kullancl (LAN - local area networks) processing speed (CPU frequency in Hertz, Kilohertz, MegaHz, GigaHz) working memory (Kilobyte, MegaB, GigaB) disk storage capacity (KB, MB, GB) I/O throughput (KH, MH, GH) display resolution (CRT refresh rates of 60 MHz, RGB 1280 x 1024) operating system (MS-DOS, OS/2, UNIX, VMS) command via keyboard menu via keyboard or pointing device (cursor or mouse) icon (pictorial symbols), windows, touch panel

Performance issues

Modes of processing

Do. Dr. Saffet ERDOAN

392

Donanm
kt gereleri
data display/printing devices for both map and non-map data I/O peripherals (resolution, complexity, durability)

output media (disk, CDs, analog (videos, slides, films, papers))

dot-matrix videodisks optical disks

raster-based (CRT, LCD, video display, projection, dot-matrix, inkjet, laser, thermal wax, slide, electrostatic) vector-based (pen-plotter)

thermal wax

printed documents floppy disks CDs videotapes Do. Dr. Saffet ERDOAN 393

Yazlm
CBS gelitiricileri corafi verilerin toplanma, haritalanma ve analizlerinde kullanlabilecek ve hemen her tr uygulaycnn iini grecek ekilde yazlm paketleri hazrlayp piyasaya sunmaktadrlar. Yazlmlarda genellikle bir ana paket bir de deiik uygulama paketleri olmak zere iki ksm bulunmaktadr.
Do. Dr. Saffet ERDOAN 394

Bir CBS Yazlmnn Salayaca mkanlar

Bir CBS yazlm; Elipsoidler, Datumlar, Harita projeksiyonlar ve Koordinat sistemleri arasnda gei yapabilmeyi mmkn klmaldr.

Do. Dr. Saffet ERDOAN

395

Yazlm Pazar
GIS Vendor Marketshare 2001

Other 14% Logica 3% SICAD 5% IBM 5% MapInf o 6%

ESRI 34%

Total Revenue Estimates

2001 1,073 M 2004 2, 020 M

Leica Geosystems (ERDAS) 6% Autode sk 7% GE Netw ork Solutions 7%

Intergraph 13%

2003 Sector share Utilities Public sector Private sector 2003 Type share Software Services Data Hardware

44% 29% 24%

Do. Dr. Saffet ERDOAN

64% 24% 8% 4%

396

GIS software
CARIS Chameleon ERDAS IMAGINE ESRI

Windows
Y Y Y Y Y Java Y Y Y Java Java Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y

Mac
N Y N N Y Java Y N N Java Java N N Y N Y Y Y ? N N N N Y

GNU/L inux
Y Y N Y Y Java Y N N Java Java N Y Y N Y Y Y Y Y N N Y Y

BSD
Y Y N N Y Java Y N N Java Java N N Y N N Y Y ? N N N N N N

Unix
Y Y Y Y Y Java Y N N Java Java N Y Y N Y Y Y Y Solaris N N N Y N

Web
Y AMP N Y Java N via pyWPS N N N N Y Y AMP Y Y Y Y Y N ? Y N N N 397 Source: Wikipedia

Y a z l m

$$$$

GeoServer GeoTools GRASS IDRISI ILWIS JUMP GIS LandSerf Manifold System MapInfo MapServer Maptitude Oracle Spatial PostGIS Quantum GIS Smallworld SPRING TatukGIS TransCAD TerraView TNTmips TransModeler

Free

Do. Dr. Saffet N ERDOAN N

MapInfo

Do. Dr. Saffet ERDOAN

398

ArcGIS 10 Srmde

Do. Dr. Saffet ERDOAN

399