Chương 3 LUA CHON DIA DIEM

Chng 3: Xc nh a im & b tr mt bng sn xut QUN TR SN XUT
33
Chng 3
XC NH A IM V B TR MT BNG SN XUT

3.1. Xc nh a im
3.1.1. Tm quan trng ca vic xc nh a im
Khi thnh lp doanh nghip mi cng nh trong qu trnh sn xut kinh doanh ta
thng phi gii quyt vn chn a im xy dng sao cho hp l, kinh t. a
im ni y c th l v tr cc nh my, x nghip, cc kho hng, i l
a im ca doanh nghip c tc ng lu di n hot ng v li ch ca doanh
nghip. ng thi n cng c nh hng lu di n c dn quanh vng.
Xc nh a im ca doanh nghip hp l to iu kin cho doanh nghip tip xc
vi khch hng, nng cao kh nng thu ht khch hng, thm nhp v chim lnh th
trng mi, thc y sn xut kinh doanh pht trin, tng doanh thu v li nhun.
Xc nh a im doanh nghip hp l cn to ra mt trong nhng ngun lc mi
nhn ca doanh nghip. N cho php doanh nghip xc nh, la chn nhng khu vc
c iu kin ti nguyn v mi trng kinh doanh thun li, khai thc cc li th ca
mi trng nhm tn dng, pht huy tt nht tim nng bn trong.
Quyt nh v a im ca doanh nghip l mt loi quyt nh c tnh chin lc.
N nh hng ln nht n nh ph v bin ph ca sn phm cng nh cc hot
ng, giao dch khc ca doanh nghip. Xc nh a im doanh nghip l bin php
quan trng gim gi thnh sn phm. Quyt nh xc nh a im doanh nghip nh
hng mnh m n chi ph tc nghip, c bit l chi ph vn chuyn nguyn liu v
sn phm.
V vy khi chn a im ca doanh nghip ta cn tin hnh cn thn, c tm nhn
xa, xem xt mt cch ton din c k n kh nng pht trin, m rng doanh nghip
trong tng lai. Cn nu ln t nht hai phng n tnh ton so snh v mt kinh t,
k thut
Trong mi trng hp, a im c chn cn c s nht tr ca cc c quan quy
hoch v chnh quyn a phng.
3.1.2. Cc bc tin hnh chn a im
Vic quyt nh a im doanh nghip thng gn b cht ch vi bn cht ca cc
lnh vc kinh doanh v qui m doanh nghip. Chng hn, cc doanh nghip qui m
nh thng phn b t do hn, nhng cc doanh nghip ln cn phi xc nh vng
nguyn liu, nng lng v b tr thnh nhiu a im khc nhau.
Vic la chn a im doanh nghip, nht l i vi doanh nghip ln thng tin
hnh theo 2 bc:
- Xc nh khu vc a im.
- Xc nh a im c th.
Tuy nhin, c th quyt nh a im ng n, hp l cn thc hin cc bc
ch yu sau:
34
Bc 1: Xc nh mc tiu, tiu chun s s dng nh gi cc phng n xc nh
a im doanh nghip. Vn quan trng l cng vi vic xc nh ch tiu cn
phi xc nh r cc tiu chun c dng lm c s nh gi cc phng n xc
nh a im. Sau y l mt s ch tiu dng lm c s nh gi, tuy nhin cc
ch tiu ny c th thay i ty thuc vo mc tiu ca doanh nghip:
- i vi doanh nghip cng nghip: gim ti thiu cc chi ph.
- i vi doanh nghip dch v: ti a ho thu nhp.
- Kho hng, kho phn phi: gim thiu chi ph v ti a tc giao hng.
t c cc mc tiu c th ni trn s dn n kt qu cui cng l ti a ho
li nhun cho doanh nghip.
Bc 2: Xc nh v phn tch cc nhn t nh hng n a im doanh nghip.
Vic b tr doanh nghip chu nh hng ca rt nhiu nhn t khc nhau nh iu
kin t nhin, v tr a l ca vng, cc yu t kinh t, x hi v vn ho
Bc 3: Xy dng nhng phng n nh v khc nhau, y l mt trong nhng yu
cu chung ca qun l kinh t, i vi a im doanh nghip li cng quan trng
hn. Trong thc t c rt nhiu phng n xc nh a im doanh nghip, mi
phng n chnh sch u c mt tch cc v hn ch khc nhau. V vy vic xy
dng nhiu phng n l c s cho vic nh gi, la chn phng n hp l nht
vi nhng mc tiu v tiu chun ra.
Bc 4: Sau khi xy dng cc phng n xc nh a im doanh nghip, bc tip
theo l tnh ton cc ch tiu v mt kinh t. Lng ho cc yu t c th, trn c s
so snh h thng cc ch tiu ca tng phng n, tm ra nhng phng n c li
nht tnh theo cc ch tiu . Ngoi ra, cn phi nh gi y v mt nh tnh
cc yu t khc da trn nhng chun mc ra. Trong nhiu trng hp
phng n c la chn khng phi l phng n c ch tiu kinh t lng ho
cao nht, m l nhng phng n kh thi v hp l c th tho mn c nhng
mc tiu chnh ca doanh nghip ra.
3.1.3. Cc nhn t nh hng n vic chn a im
a) Cc iu kin t nhin
- a hnh, a cht, thu vn, kh tng, ti nguyn, sinh thi.
- m bo yu cu xy dng cng trnh bn vng, n nh, m bo doanh
nghip hot ng bnh thng quanh nm.
b) Cc iu kin x hi
- Tnh hnh dn s, phong tc tp qun, cc chnh sch pht trin kinh t, kh
nng cung cp lao ng v nng sut lao ng.
- Cc hot ng kinh t ca a phng v nng nghip, cng nghip, dch v.
- Cu trc h tng k thut ca a phng: in, nc, giao thng vn ti, thng
tin lin lc, gio dc

35
c) Cc nhn t kinh t
Gn th trng tiu th
- Doanh nghip dch v: ca hng, khch sn, bnh vin, trung tm thng tin.
- Doanh nghip sn xut cc mt hng kh vn chuyn nh d v, ng lnh,
hoa ti
Trong iu kin pht trin nh hin nay, th trng tiu th tr thnh mt nhn t
quan trng nht tc ng n quyt nh a im doanh nghip. Cc doanh nghip
thng coi vic b tr gn ni tiu th l mt b phn trong chin lc cnh tranh ca
mnh. iu ny c ngha c bit quan trng i vi cc doanh nghip hot ng
trong lnh lc dch v, doanh nghip gn th trng c li th cnh tranh. xc nh
a im t doanh nghip, cn thu thp, phn tch, x l cc thng tin th trng nh:
Dung lng th trng; c cu v tnh cht ca nhu cu; xu hng pht trin ca th
trng; tnh cht v tnh hnh cnh tranh; c im sn phm v loi hnh kinh doanh...
Gn ngun nguyn liu
Nguyn liu c nh hng ln n quyt nh a im doanh nghip nh:
- Chng loi, s lng v qui m ngun nguyn liu. i vi nhiu loi hnh sn
xut kinh doanh, vic phn b doanh nghip gn ngun nguyn liu l i hi
tt yu do tnh cht ca ngnh. Chng hn, cc ngnh khai khong lun chu s
rng buc cht ch vo a im v qui m ngun nguyn liu sn c.
- Cht lng v c im ca nguyn liu s dng trong qu trnh sn xut kinh
doanh. Mt s doanh nghip hot ng c hiu qu cn phi t gn vng
ngun nguyn liu; mt s khc do yu cu v phng tin, khi lng vn
chuyn v tnh cht cng knh, d v, kh vn chuyn, kh bo qun ca
nguyn liu, i hi doanh nghip phi t gn ngun nguyn liu nh: doanh
nghip ch bin nng sn, sn xut xi mng,...Ngoi ra, cc doanh nghip s
dng ngun nguyn liu ti sng nh ch bin lng thc, thc phm, ma
ng, du tm tcng cn b tr gn ngun nguyn liu.
Nhn t vn chuyn: Chi ph vn chuyn c th chim 25% gi bn.
Gn ngun nhn cng
Thng doanh nghip t u th s dng ngun lao ng ti l ch yu. c
im ca ngun lao ng nh kh nng p ng v s lng, cht lng lao ng,
trnh chuyn mn, tay ngh nh hng trc tip ti nng sut lao ng v kt qu
hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip sau ny.
Ngun lao ng di do, c o to, c trnh chuyn mn, k nng tay ngh
cao l mt trong nhng yu t thu ht s ch ca cc doanh nghip. C nhiu ngnh
cn lao ng ph thng phi c phn b gn ngun lao ng nh nhng khu dn c;
nhng cng c ngnh cn lao ng c tay ngh cao, i hi gn thnh ph ln, gn
trung tm o to nghin cu khoa hc.
Chi ph lao ng c ngha c bit quan trng i vi quyt nh a im doanh
nghip. Chi ph lao ng r rt hp dn cc doanh nghip, cc doanh nghip thng
mun t doanh nghip mnh nhng ni c chi ph lao ng thp. Tuy nhin, khi
36
phn tch nh hng ca chi ph lao ng cn phi i i vi mc nng sut lao ng
trung bnh ca vng.
Thi lao ng i vi thi gian, vi vn ngh vic v di chuyn lao ng cng
tc ng rt ln n vic chn vng v a im phn b doanh nghip. mi vng,
dn c c thi khc nhau v lao ng, da trn nhng nn tng vn ho khc nhau.
Vic chn phng n xc nh a im doanh nghip cn phn tch y , thn trng
s khc bit v vn ho ca cng ng dn c mi vng.
3.1.4. Cc phng php xc nh a im
ra quyt nh la chn a im b tr doanh nghip c th dng rt nhiu
phng php khc nhau, cc phng php bao gm c phn tch nh tnh v nh
lng. Trong vic quyt nh la chn phng n nh v doanh nghip c nhiu yu
t mang tnh tng hp rt kh xc nh. Vic la chn cn cn nhc da trn nhiu yu
t nh tnh tng hp. Tuy nhin, mt yu t c bn trong la chn quyt nh a
im doanh nghip l to iu kin gim thiu c chi ph vn hnh sn xut v tiu
th. Nhng chi ph ny c th nh lng c, do phn ln cc k thut v phng
php gii thiu sau y c dng tnh ton v lng ho mt s ch tiu kinh t
ch yu l ch tiu chi ph ca cc phng n xc nh nh im doanh nghip. Trn
c s la chn phng n nh v c tng chi ph nh nht.
a) Phng php cho im c trng s
Mt phng php xc nh a im doanh nghip c la chn tt nht khi tnh
n y c hai kha cnh l phn tch v mt nh lng v nh tnh. Trong tng
trng hp c th c th u tin nh lng hoc nh tnh tu thuc vo mc tiu tng
qut ca doanh nghip. Phng php cho im c trng s va cho php nh gi
c cc phng n v nh tnh, va c kh nng so snh gia cc phng n v nh
lng. Phng php ny cho php kt hp nhng nh gi nh tnh ca cc chuyn
gia vi lng ha mt s ch tiu. Tuy nhin, phng php dng trng s gin n c
phn nghing v nh tnh nhiu hn. Tin trnh thc hin phng php ny bao gm
cc bc c bn sau:
(1) Xc nh cc nhn t nh hng quan trng n a im doanh nghip;
(2) Cho trng s tng nhn t cn c vo mc quan trng ca n;
(3) Cho im tng nhn t theo a im b tr doanh nghip;
(4) Nhn s im vi trng s ca tng nhn t;
(5) Tnh tng s im cho tng a im;
(6) La chn a im c tng s im cao nht.
Ba bc u ch yu do cc chuyn gia thc hin, kt qu ph thuc rt ln vo
vic xc nh, la chn cc nhn t, kh nng nh gi, cho im v trng s ca cc
chuyn gia. V vy, y c th coi l phng php chuyn gia. Phng php ny rt
nhy cm vi nhng kin ch quan.
V d 3.1: Mt doanh nghip cn chn mt a im xy dng nh my. Qua
nghin cu s b thy c th chn 1 trong 2 a im thuc 2 tnh A v B. Theo cc
chuyn gia th trng s v im s cho cc yu t ca 2 a im ny c cho nh
trong bng 3.1 sau:
37
Bng 3.1: nh gi ca chuyn gia v cc yu t li th ca 2 a im
im s
Yu t
Trng
s
a im
A
a im
B
Gi nhn cng v thi 0,25 70 60
Giao thng vn ti 0,05 50 60
Gio dc, chm sc sc kho 0,10 85 80
Cu trc thu 0,39 75 70
Ti nguyn v nng sut 0,21 60 70
Dng phng php cho im c trng s so snh hai a im ny v cho bit
nn chn a im no?
Bi gii:
gii quyt bi ton ny ta cn lp bng tnh nh sau:
im s im c trng s
Yu t
Trng
s
A B A B
Gi nhn cng v thi 0,25 70 60 0,25x70 =17,5 0,25x60 =15
Giao thng vn ti 0,05 50 60 0,05x50 =2,6 0,05x60 =3
Gio dc, chm sc sc kho 0,10 85 80 0,1x85 =8,5 0,1x80 =8
Cu trc thu 0,39 75 70 0,39x75 =29,3 0,39x70 =27,3
Ti nguyn v nng sut 0,21 60 70 0,21x60 =12,6 0,21x70 =14,7
Tng s 1,00 70,4 68
Qua tnh ton chng ta c th d dng la chn tnh A, v tnh A c tng s im
cao hn, c ngha l c nhiu li th hn.
b) Phng php im ha vn
Phng trnh xc nh im ho vn:
1
y ax (3.1) =
2
y bx +c (3.2) =
Trong :
a gi bn 1 sn phm (/ci)
b bin ph cho 1 sn phm (/ci)
c nh ph tnh cho 1 nm (/nm)
x s sn phm bn ra trong 1 nm (ci/nm)
Nh vy, vic la chn a im doanh nghip chu nh hng ch yu 2 yu t
nh ph v bin ph, nn ta dng phng trnh (3.2) xc nh a im.
38
V d 3.2: Cng ty T&T cn chn 1 a im xy dng nh my sn xut my
cng nghip loi nh. C 3 im c a ra so snh l A, B, C. Thng tin v cc a
im c cung cp nh trong bng 3.2 sau:
Bng 3.2: nh ph v bin ph n v ca cc a im
a im nh ph hng nm Bin ph 1 sn phm
A 30.000 USD 75 USD
B 60.000 USD 45 USD
C 110.000 USD 25 USD
Cng ty T&T nn chn a im no?
Bi gii:
Trng hp 1: Khi cng sut c xc nh, v d cng sut xc nh bng
2.000 sn phm/nm.
Theo phng trnh 3.2 ta c:
A
y 75 2.000 30.000 180.000 USD = + =
B
y 45 2.000 60.000 150.000 USD = + =
C
y 25 2.000 110.000 160.000 USD = + =
a im B cho tng chi ph nh nht. Vy nh my nn t ti a im B.
Trng hp 2: Khi cng sut cha c xc nh, vn s dng phng trnh 3.2,
tuy nhin cho gi tr x bin thin. Kt qu tnh ton c nh sau:
A
y 75x 30.000 = +
B
y 45x 60.000 = +
C
y 25x 110.000 = +

S 3.1: Mi quan h gia cng sut v chi ph sn xut ti cc a im
39
Theo biu trn ta c kt lun nh sau:
Khi cng sut < 1.000 chn v tr A.
Khi 1.000 <cng sut < 2.500 chn v tr B.
Khi cng sut > 2.500 chn v tr C.
c) Phng php ta 1 chiu
i i
1
L W d
W
=

(3.3)
Trong :
L to ca a im mi (km);
W
i
lng hng vn chuyn n c s th i (i = 1, 2, 3,, n);
d
i
ta ca c s i so vi 1 im no ly lm gc ta ;
W tng s lng hng phi vn chuyn n tt c cc c s i.
Phng php ny c p dng trong trng hp cc c s i nm trn 1 trc
no .
V d 3.3: Nh my X sn xut hp s thu 25 ML dng cho tu nh c cung cp
cho cc tnh dc ven bin. gim chi ph chuyn ch, nh my mun tm mt a
im dc trn quc l 1A lp kho phn phi. Thng tin v cc a im c cho
trong bng 3.3 sau:
Bng 3.3: Khong cch v lng hng vn chuyn t nh my n cc a im
C s hin c
(i)
Cch nh my (km)
(d
i
)
Lng vn chuyn
(w
i
)
Phan Thit 164 210
Phan Rang 310 240
Cam Ranh 355 190
Nha Trang 414 280
Tuy Ho 537 120
Quy Nhn 655 120
Qung Ngi 826 60
Nng 937 220
Tng cng W = 1.440
Vy nh my X nn chn a im no cho kinh t nht?
Bi gii:
p dng cng thc 3.3 ta c ta c s mi l:
(164 210 310 240 355 190 414 280 ... 937 220)
L 479,67 km
1.440
+ + + + +
= =
40
Vy kho phn phi nn t trong khong Nha Trang Tuy Ho, nhng gn v pha
Tuy Ha hn.
d) Phng php ta 2 chiu
Phng php ny c s dng khi cc c s c khng nm trn mt trc m phn
tn nhiu ni. Ging phng php trn, chng ta cng xt n tng quan chuyn
ch hng ho.
Cng thc tnh ta ca c s mi nh sau:

n
x ix i
i 1
1
C d W
W
=
=

V
n
y iy i
i 1
1
C d W
W
=
=
(3.4)
Trong :
C
x
Ta x ca c s mi;
C
y
Ta y ca c s mi;
d
ix
Ta x ca c s i hin c, ly theo bn ;
d
iy
Ta y ca c s i hin c, ly theo bn ;
w
i
lng hng phi vn chuyn n c s i;
W Tng s lng hng phi vn chuyn n tt c cc c s i.
V d 3.4: Nh my thuc l c kho phn phi X t ta ly theo bn l (59;
40). Kho X ny cung cp hng cho 6 i l A, B, C, D, E v F. Ta v s lng
hng cn vn chuyn n cc i l c tnh trong bng sau:
Bng 3.4: To v s lng hng vn chuyn t kho X n cc i l
C s hin c
(i)
Ta (d
i
)
(x; y)
Lng vn chuyn
(w
i
)
i l A (58; 54) 100
i l B (60; 40) 400
i l C (22; 76) 200
i l D (69; 52) 300
i l E (39; 14) 300
i l F (84; 14) 100
Tng cng W = 1.400
Nh my mun thm tra li xem v tr ca kho X ny hin nay c cn ph hp na
hay khng?

41
Bi gii:
p dng cng thc 3.4, ta tnh c ta ca kho phn phi mi l:
x
(58 100 60 400 22 200 69 300 39 300 84 100)
C 54
1.400
+ + + + +
= =
y
(54 100 40 400 76 200 52 300 14 300 14 100)
C 41
1.400
+ + + + +
= =
Nh vy to cn c (54; 41) nm cnh v tr ca kho hng X (59; 40) v th kho
hng X vn tip tc s dng c, khng cn phi xy dng kho mi.
e) Phng php bi ton vn ti
Trong phng php ta 2 chiu xt n khi lng vn chuyn, nhng cha
xt n ch ph vn chuyn. Chi ph vn chuyn khng ch ph thuc vo khi lng
vn chuyn m cn ph thuc vo phng thc vn chuyn, cht lng ng giao
thng, c ly vn chuyn
xc nh cch vn chuyn hng ho c li nht t nhiu im sn xut (cung
cp) n nhiu ni phn phi (th trng) sao cho c tng chi ph vn chuyn nh nht,
ta cn s dng phng php bi ton vn ti.
xy dng v gii bi ton vn ti cn c cc thng tin sau:
Danh sch cc n v sn xut (cung cp) hng ha;
Danh sch cc a im tiu th v nhu cu ca tng a im;
Chi ph chuyn ch mt n v sn phm t a im cung cp n ni tiu th.
Cn c vo cc thng tin , ta lp ma trn vn ti gm ngun pht (ngun cung),
ngun thu (a im tiu th) cng vi cc s liu v tng s lng cung, lng tiu
th ca tng a im v chi ph vn chuyn 1 n v sn phm.
M hnh v thut ton gii bi ton vn ti c trnh by trong mn Quy hoch
tuyn tnh. y ta ch im qua cc bc chnh ca bi ton vn ti, gii bi ton
vn ti cn thc hin 3 bc sau:
Bc 1: Tm gii php ban u.
Tm gii php ban u c th thc hin bng nhiu phng php khc nhau. y
ta ch nghin cu phng php chi ph nh nht.
Phng php ny c pht biu nh sau:
Nu bi ton c lng cung =cu th ta tin hnh gii bnh thng, nu lng cung
nh hn cu v ngc li th ta cn lp thm hng hoc ct gi vi cc c chi ph
vn chuyn n v bng 0, sau tin hnh gii nh bnh thng;
Phn pht hng ti a vo c chi ph nh nht (nu c nhiu nh vy th chn
bt k trong s );
Sau khi (hng) cung hoc (ct) cu tho mn th ta thu gn bng vn ti bng cch
b bt hng cung hoc ct cu i (ch b mt trong hai th hoc hng hoc ct);
Tip tc lp li hai bc trn y cho ti khi lng hng c phn phi ht vo cc .
Nu cha m+n1 chn th ta b sung thm mt s chn 0 cho m+n1
chn. (Trong , m l s hng, n l s ct ca ma trn bi ton vn ti).
42
Bc 2: Kim tra tnh ti u ca gii php ban u.
kim tra tnh ti u ta dng phng php th v. Phng php ny c thc
hin nh sau:
Lp trnh cc chn theo cng thc:
i j ij
u v c + =
(ch vi cc chn, tc c
ij
x 0 > )
Sau ta cho mt
i
u hay
j
v bt k bng 0 ri suy ra cc
i
u v
j
v khc.
Kim tra cc loi ( c
ij
x =0) theo cng thc:
ij i j ij
u v c A = +
Nu mi
ij
0 A s , ta c phng n ti u.
Nhng nu c, d ch mt
ij
0 A > , th phng n cha ti u.
Bc 3: Ci tin tm phng n ti u.
tm phng n mi ta v mt chu trnh kn bng cc ng ngang hoc ng nm
dc ch r gc cc chn, tc l gia 1 loi khng t ( c
ij
0 A > ) vi 1 s chn.
Bt u t loi khng t (nu c nhiu hn 1 loi khng t c
ij
0 A > th ta chn
loi khng t c
ij
0 A > max), ta nh du cng (+) tip theo nh du tr (-), (+), (-)
trn cc gc vung.
Chn trong cc c du (-) mt s min (lng iu chnh), ly s min cng vo
lng hng c du (+); ly lng hng trong cc c du (-) tr i s min .
Sau khi thc hin cc bc trn ta c phng n mi. kim tra phng n mi
ny xem ti u cha, ta li phi tip tc kim tra
ij
A ca cc loi trong phng n
mi ny. V c tip tc nh vy cho ti khi no tm c phng n ti u th thi.
V bi ton vn ti l dng bi ton lun lun c phng n ti u, do chc chn
sau mt s hu hn bc thc hin, ta s tm c phng n ti u cho gi tr hm
mc tiu l min.
V d 3.5: Cng ty Thin Hng hin c 2 nh my t ti H Ni v Thanh Ha.
Sn phm ch yu c cp cho cc i l nm Mng Ci v Vinh. Do nhu cu th
trng ngy cng tng, cng ty quyt nh lp thm 1 nh my th 3. D kin c th
t Hi Phng v Nam nh. Chi ph sn xut v chi ph vn chuyn t cc nh my
n cc i l cho theo bng 3.5 di y:
Bng 3.5: Thng tin v cc nh my v i l
Chi ph vn chuyn
(tr./tn)
Nh my
Chi ph
sn xut
(tr./tn)
Mng Ci Vinh
Cng sut
(tn/ngy)
H Ni 5,3 1,7 1,8 6
Hin
c
Thanh Ha 5,2 3,8 1,0 9
Hi Phng 5,0 0,9 2,0 5
D
kin
Nam nh 4,8 1,8 1,2 5
Nhu cu (T/ngy) 8 12 20
Theo anh (ch), nh my mi nn t u?
43

Bi gii:
gip cng ty Thin Hng xc nh c v tr t nh my mi, ta lp v gii 2
bi ton vn ti. Sau so snh v chn ra phng n no c tng chi ph thp nht.
BI TON TH NHT: V tr t Hi Phng
+ Bc 1: Tm gii php ban u
v
1
v
2

Mng Ci Vinh Cng sut
7 7,1
H Ni 3

3

6 u
1

9 6,2
Thanh Ha

9

9 u
2

5,9 7
Hi Phng 5

5 u
3

Nhu cu 8 12 20
+ Bc 2: Kim tra tnh ti u ca gii php ban u
i j ij
u v c + = , ta c:
u
1
+v
1
=7
u
1
+v
2
=7,1
u
2
+v
2
=6,2
u
3
+v
1
=5,9
Cho
1
u 0 = ta tnh c cc gi tr
i
u v
j
v khc nh sau:
u
1
+v
1
=7 v
1
=7
u
1
+v
2
=7,1 v
2
=7,1
u
2
+v
2
=6,2 u
2
=6,2 7,1= 0,9
u
3
+v
1
=5,9 u
3
= 5,9 7 = 1,1
Sau khi tnh c cc
i
u v
j
v ta kim tra cc loi (
ij
x =0) theo cng thc:
ij i j ij
u v c A = + ;
Nu mi
ij
0 A s , ta c phng n ti u.
Nhng nu c d ch mt
ij
0 A > th phng n cha ti u, ta tin hnh ci tin
phng n nh sau:
21 2 1 21
u v c 0,9 7 9 2,9 0 A = + = + = <

32 3 2 32
u v c 1,1 7,1 7 1 0 A = + = + = <

Ta thy mi
ij
0 A < , nn phng n l ti u.
Vy tng chi ph (TC
1
) =3 7 3 7,1 9 6,2 5 5,9 127,6 + + + = triu ng/ngy
BI TON TH HAI: V tr t Nam nh
+ Bc 1: Tm gii php ban u
44
v
1
v
2

Mng Ci Vinh Cng sut
7 7,1
H Ni 6

6 u
1

9 6,2
Thanh Ha 2

7

9 u
2

6,6 6
Nam nh

5

5 u
3

Nhu cu 8 12 20
+ Bc 2: Kim tra tnh ti u ca gii php ban u
i j ij
u v c + = , ta c:
u
1
+ v
1
= 7
u
2
+ v
1
= 9
u
2
+ v
2
= 6,2
u
3
+ v
2
= 6
Cho
1
i
u v
j
v khc nh sau:
v
1
= 7; u
2
= 2;
v
2
= 4,2; u
3
= 1,8.
Kim tra cc loi, tnh
ij
A cho cc loi ( cha chn).
12 1 2 12
u v c 0 4,2 7,1 2,9 0 A = + = + = <

31 3 1 31
u v c 1,8 7 6,6 2,2 0 A = + = + = >

V
31
0 A > nn phng n cha ti u. Do ta phi chuyn sang bc 3 tm
phng n ti u.
+ Bc 3: Ci tin tm phng n ti u.
T (3;1) c
31
0 A > ta v 1 chu trnh kn bng cc ng ngang, dc v ch v
cc chn, ln lt nh du bt u t loi khng t nh du (+), tip theo l cc
du (-), (+), (-), (+) ta c bng sau:
v
1
v
2

Mng Ci Vinh Cng sut
7 7,1
H Ni 6

6 u
1

9 6,2
Thanh Ha
2

7

9 u
2

6,6 6
Nam nh

5

5 u
3

Nhu cu 8 12 20
Sau khi ly cc s c du (-) tr i lng iu chnh (s min trong cc c du
tr l 2) v cc s c du (+) cng vi lng iu chnh ta c phng n mi trong
bng sau:
45
v
1
v
2

Mng Ci Vinh Cng sut
7 7,1
H Ni 6

6 u
1

9 6,2
Thanh Ha

9

9 u
2

6,6 6
Nam nh 2

3

5 u
3

Nhu cu 8 12 20
Tip tc lp trnh cc chn theo cng thc:
i j ij
u v c + = , ta c:
u
1
+v
1
=7 ; u
2
+v
2
=6,2
u
3
+v
1
=6,6 ; u
3
+v
2
=6
Cho
1
i
u v
j
v khc nh sau:
v
1
=7; u
3
= 0,4; v
2
=6,4; u
2
= 0,2.
Kim tra cc loi th li phng n:
12 1 2 12
u v c 0 6, 4 7,1 0, 7 0 A = + = + = <
21 2 1 21
u v c 0, 2 7 9 2, 2 0 A = + = + = <

V mi
ij
0 A s
nn phng n ti u.
Vy tng chi ph (TC
2
) =6 7 9 6,2 2 6,6 3 6 129 + + + = triu ng/ngy
So snh (TC
1
) vi (TC
2
) ta thy: TC
1
<TC
2
, v vy ta nn chn a im mi l Hi
Phng xy nh my. Phng n v tr Hi Phng s tit kim hn Nam nh l
1,4 triu ng/ngy (nu 1 nm lm vic 300 ngy th s tit kim c 420 triu
ng/nm).
3.2. B tr mt bng sn xut
3.2.1. Tm quan trng ca b tr mt bng sn xut
B tr mt bng l s sp xp cc loi my mc, vt dng, khu vc sn xut ca
cng nhn, khu vc phc v khch hng, khu vc cha nguyn vt liu, li i, vn
phng lm vic, phng ngh, phng n....Trong hoch nh qui trnh sn xut, chng ta
la chn hay thit k sn xut cng vi thit k sn phm v tin hnh a cng ngh
mi vo vn hnh. Thng qua mt bng, ngi ta tin hnh sp xp cc qui trnh
trong v xung quanh nh my, khng gian cn thit cho s vn hnh cc qui trnh ny
v cc cng vic ph tr khc.
Vic b tr mt bng nn kt hp cht ch vi chin lc tc nghip nhm m bo
u tin cnh tranh. V vy cn ch n cc yu t nh h gi thnh sn phm, phn
phi nhanh chng v kp thi, cht lng sn phm, dch v cao v linh hot v loi
sn phm, sn lng...
B tr sn xut trong doanh nghip c ngha rt quan trng, n va nh hng trc
tip n hot ng hng ngy, li va c tc ng lu di trong qu trnh pht trin sn
xut kinh doanh ca cc doanh nghip. C th:
46
B tr ng s to ra nng sut, cht lng cao hn, nhp sn xut nhanh hn,
tn dng v huy ng ti a cc ngun lc vt cht vo sn xut nhm thc hin
nhng mc tiu kinh doanh ca doanh nghip.
B tr sn xut nh hng trc tip, mnh m n chi ph v hiu qu hot ng
sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip.
Trong nhiu trng hp, s thay i b tr sn xut s dn n nhng vn tm
l khng tt, gy nh hng xu n nng sut lao ng.
Hot ng b tr sn xut i hi s n lc, u t rt ln v sc lc v ti chnh.
y l mt vn di hn nu sai lm s kh khc phc hoc rt tn km.
3.2.2. Cc dng b tr mt bng sn xut c bn
C nhiu cch b tr mt bng sn xut khc nhau, di y chng ta s ln lt
kho st tng cch b tr: theo sn phm, theo cng ngh, theo v tr c nh v kiu b
tr kt hp.
a) B tr theo sn phm
Theo cch b tr ny th cc thit b trong mt dy chuyn sn xut c b tr theo
mt chui cc nguyn cng cn thit thc hin sn phm. B tr theo sn phm
thng c s dng khi dng sn phm hay dch v yu cu c quy m sn xut ln
v nhanh. V vy, dng ny i hi sn phm hay dch v phi c tiu chun ha
cao, tc l qu trnh ch to phi tiu chun ha cao.
Cng vic s c chia ra thnh hng lot cc nhim v c tiu chun ha. Do
cho php chuyn mn ha c v nhn s v thit b. Ch c mt hoc rt t cc sn
phm rt ging nhau nn d sp xp b tr mt bng tng ng vi yu cu cng ngh
ca sn phm hay dch v.
Dy chuyn c th c b tr theo ng thng hoc c dng ch U, L, W, M...

S 3.2: S dy chuyn sn xut b tr theo ng thng
Loi hnh dy chuyn hnh ch U c nhiu u im hn so vi dy chuyn ng
thng. l nhng u im v kh nng di chuyn ca cng nhn v my mc trong
qu trnh sn xut, di ni lm vic, chi ph vn chuyn, s hp tc v tnh linh hot
trong qu trnh thc hin cc nhim v sn xut.

S 3.3: S dy chuyn sn xut b tr theo hnh ch U
1 2 3 4
5
6
7
8 9 10 11
Sn phm
hon chnh
Nguyn
liu
Ni
lm
vic 1
Ni
lm
vic 2
Ni
lm
vic 3
Ni
lm
vic n
47
B tr sn xut theo sn phm c nhng u, nhc im sau:
u im:
Tc sn xut sn phm nhanh;
Chi ph n v sn phm thp;
Chuyn mn ha lao ng, gim chi ph v thi gian o to; tng nng sut;
Vic di chuyn ca nguyn liu v sn phm c d dng;
Mc s dng thit b v lao ng cao;
Hnh thnh thi quen, kinh nghim v c lch trnh sn xut n nh;
D dng trong hch ton, kim tra cht lng, d tr v kh nng kim sot hot
ng sn xut cao.
Nhc im:
H thng sn xut khng linh hot vi nhng thay i v khi lng, chng loi
sn phm, thit k sn phm;
H thng sn xut c th b gin on khi c mt cng on b trc trc;
Chi ph bo dng, duy tr my mc thit b ln;
Khng p dng c ch khuyn khch tng nng sut lao ng c nhn.
b) B tr theo qu trnh
B tr theo qu trnh hay cn gi l b tr theo chc nng (functional layouts) s gp
cc thit b tng t nhau thnh cc khu vc gia cng (work centers) theo qu trnh
hay chc nng m my thc hin.
V d, tt c cc my mi c tp trung thnh 1 khu vc, cc my tin c tp
trung thnh 1 khu vc gia cng khc v cc my nghin thnh 1 khu vc khc na,
B tr theo qu trnh c s dng ph bin trong mi trng phi sn xut nh bnh
vin, trng hc, ngn hng, ca hng sa cha xe hi, th vin, ca hng o qun.
c im:
Gin on;
Thc hin mt chui cc cng vic khc nhau (cn gi l ca hng cng vic
job shop);
C nng sut tng i thp;
Cc sn phm khc nhau s c nhng yu cu gia cng khc nhau, v cc thit
b c s dng cho mc ch chung nn cng nhn trong cc khu vc thng
phi c k nng cao.
B tr sn xut theo qu trnh c nhng u, nhc im sau:
u im:
H thng c th m bo cho cc nhu cu gia cng khc nhau;
Khi mt thit b h hng, h thng vn c th hot ng;
Cc thit b dng cho mc ch chung nn thng r hn cc thit b chuyn
dng, d dng bo tr hn v chi ph bo tr cng r hn;
C th kch thch cng nhn pht trin.
48
Nhc im:
Chi ph hng tn kho cc sn phm d dang cao;
Mc s dng cc thit b thp;
Chi ph cho vn chuyn hng cao do s dng khng hiu qu;
Mc phc tp ca cng vic s lm gim tm kim sot v v vy chi ph
kim sot s tng ln;
Do cn phi ch c bit ti tng sn phm hay dch v v do sn lng thp
nn chi ph cng cao hn;
Yu cu cng nhn c k nng cao nn chi ph hun luyn cng cao hn.
c) B tr theo v tr c nh
B tr theo v tr c nh l dng b tr, trong cc sn phm hay cng trnh c
nh ti mt ch khng th di chuyn c. Do cc sn phm thng rt nng, cng
knh hoc d v nn cng nhn, thit b, vt t c mang n v tr sn xut. B tr
theo v tr c nh c s dng trong nhiu cng trnh xy dng ln (nh cao c, nh
my nng lng, p nc), ch to tu thy, ch to my bay. Mc s dng thit
b cho cch b tr theo v tr c nh l thp, v thng cc thit b c thu mn
hoc k hp ng ph v chng c s dng ch trong thi on m thi. Cng nhn
i hi c k nng rt cao c th thc hin cc nhim v chuyn bit. Lng ca
cc cng nhn ny cng cao hn mc lng trung bnh. Xem xt im ha vn ca b
tr theo v tr c nh, chi ph c nh c th tng i thp (do cng ty ch thu mn
thit b), nhng chi ph bin i s cao (do lng cng nhn, chi ph thu mn v di
chuyn thit b cao).
Trong thc t, chng ta thng gp nhiu t chc phi sn xut cng s dng loi b
tr mt bng c nh v tr ny trong cng vic dch v ca mnh chng hn nh: xe cu
ha, xe cnh st, xe cu thng mang ngi v thit b n tn ni phc v, hoc l
cc dch v sa cha nh ca, sn qut vi, k vch trn ng giao thng...
Mc tiu ca nh sn xut l ti thiu ha khi lng vn chuyn.

S 3.4: B tr c nh v tr
u im:
Hn ch ti mc ti a vic di chuyn i tng ch to, nh m gim thiu
h hng i vi sn phm v chi ph vn chuyn;
Do sn phm khng phi dch chuyn t phn xng ny sang phn xng khc,
nn vic phn cng lao ng c lin tc, khng phi o to li th mt khi
thay i mt hot ng mi.
Cc nh thu
My mc thit b
Nguyn vt liu
Cng nhn
49
Nhc im:
Do cng vi mt s lng cng nhn nht nh m li c th lm nhiu cng
vic khc nhau, nn ta cn th c k nng v a nng, loi th ny kh tm v
hng lng cao;
Vn chuyn cng nhn, my mc thit b n ni lm vic c th tn km nhiu chi ph;
Mc s dng my mc thit b thp v thit b c th mt vi ngy sau mi
dng n.
d) B tr hn hp
Ba loi hnh b tr sn xut nu trn l nhng kiu t chc kinh in thun tu v mt
l lun. Trong thc t thng s dng cc hnh thc b tr hn hp vi s kt hp cc
loi hnh trn nhng mc v di dng khc nhau. Cc kiu b tr hn hp ny
pht huy nhng u im ng thi hn ch nhng nhc im ca tng loi hnh b tr
trn. Do chng c dng ph bin hn v trong nhiu trng hp ngi ta c gng
thit k phng n kt hp tt nht ng vi tng lnh vc sn xut kinh doanh c th. L
tng l la chn c h thng b tr va linh hot va c chi ph sn xut thp.
V d, cch b tr c bn trong siu th l b tr theo cng ngh, tuy nhin, a s cc
thit b vn chuyn nh bng ti dng thanh ln trong phng cha hng v bng ti
dng cao su ti quy tnh tin. Trong bnh vin cng s dng c bn dng b tr theo
cng ngh, mc d vic chm sc bnh nhn l theo phng n b tr c nh trong
cc y t, bc s, thuc men v trang thit b c bit c mang ti bnh nhn.
3.2.3. Thit k b tr sn xut trong doanh nghip
b tr mt bng sn xut ngi ta ln lt sp xp th my mc, bn gh v cc
thit b khc nhiu v tr khc nhau sau la chn phng c dng di chuyn vt
liu v cng nhn t ni ny qua ni khc l nh nht. Phng php ny thng hu
dng khi ta b tr my mc v phng tin sn xut vo mt phng, ta nh c sn v
ta bit c r rng hnh nh mt bng .
a) Thit k b tr theo sn phm
Cn bng dy chuyn sn xut l mc tiu trung tm ca b tr mt bng theo sn
phm. Cc yu t nh thit k sn phm, nhu cu th trng i vi sn phm nh
hng quyt nh cui cng n qui trnh cng ngh v nng lc sn xut. Ngoi ra,
ngi ta cng xc nh s lng cng nhn, my mc vn hnh bng tay hay t ng
v cc cng c khc cn thit sn xut.
Cn bng dy chuyn sn xut: L phn tch dy chuyn sn xut, phn chia
nhng cng vic c thc hin theo tng khu vc sn xut, mi khu vc sn xut
m nhim mt nhim v ging nhau, tp hp nhm khu vc sn xut ng nht ny
thnh trung tm sn xut. Mc tiu ca phn tch dy chuyn sn xut l xc nh bao
nhiu khu vc sn xut cn phi c v nhim v no c giao cho tng khu vc. V
th, s lng cng nhn v my mc thit b c gim thiu nhng vn m bo khi
lng sn phm sn xut theo yu cu.
Trong cn bng dy chuyn sn xut, ngi ta c gng phn cng cng vic cho cc
khu vc sn xut sao cho t c thi gian ri nht. iu ny c ngha l cng vic ti
50
mi khu vc sn xut cng gn vi chu k cng tt nhng khng c vt qu thi
gian .
Trong thc t cn bng dy chuyn sn xut l vn phc tp v kh khn. C rt
nhiu phng n b tr khc nhau v rt him c phng n tt hn tt c cc phng
n khc. Mt khc, khi b tr phi m bo cc yu cu v trnh t cc cng vic, yu
cu ca cng ngh. V vy, ngi ta c th dng my tnh xc nh phng n ti u
v mt s ch tiu nh lng nhng khng th ti u khi kt hp cc yu cu nh tnh
khc. Do , phng php trc quan th ng sai c p dng rng ri v ph bin
nht v cch tnh n gin mc d n khng cho gii php ti u. Mc ch ca
phng php ny l loi bt khi lng cc phng n cn xem xt, la chn trong s
cc phng n kh thi mt phng n hp l tho mn nhng mc tiu yu cu ca
doanh nghip.
Phng php trc quan th ng sai s dng trong cn bng dy chuyn sn xut
bao gm cc bc c th sau:
(1) Xc nh cc nhim v phi thc hin hon thnh mt sn phm ring bit.
(2) Xc nh trnh t cng vic phi thc hin.
(3) V s trnh t cc cng vic (vng trn tng trng cho cng vic, cc mi tn
cho bit trnh t trc sau ca cng vic).
(4) c lng thi gian thc hin cc cng vic.
(5) Tnh ton thi gian chu k (T
CK
) theo cng thc 3.5:

T
SX
Thi gian lm vic thc t trong k
T
CK
=
d
=
S sn phm cn SX trong k
(6) Tnh ton s khu vc sn xut ti thiu (N
min
) theo cng thc 3.6 nh sau:
T
tg
Tng thi gian thc hin tt c cc cng vic
N
min
=
T
ck

=
Thi gian chu k
(7) B tr cc khu vc sn xut theo nguyn tc:
+Cng vic no c thi gian bng hoc xp x thi gian chu k, b tr ring 1 khu vc.
+ Cng vic no c thi gian < thi gian chu k v c lin h vi nhau v mt cng
ngh, ghp thnh 1 khu vc sao cho tng thi gian ca chng bng hoc xp x
thi gian chu k.
+ Cng vic no c thi gian > thi gian chu k, gii quyt bng 2 cch:
Phn chia cng vic thnh cc cng vic b phn c thi gian bng hoc xp
x thi gian chu k.
B tr nhiu my ng thi thc hin cng vic , thi gian thc hin s bng
c s ca my b tr.
(8) Tnh hiu qu s dng dy chuyn (my mc, thit b hoc cng lao ng)
Tng thi gian thc hin tt c cc cng vic
Hiu qu
(E)
=
Thi gian chu k s khu vc sn xut thc t
x

100
(3.7)
(3.5)
(3.6)
51
Nu c nhiu phng n b tr s lng khu vc lm vic, vic la chn phng n
tt nht c th da vo ch tiu E. Phng n no c E tt nht (ln nht) s l phng
n ti u.
V d 3.6: Thi gian lp rp hon thnh sn phm X l 66 pht. Cc cng vic
c thi gian v th t thc hin theo bng 3.6 sau:
Bng 3.6: Thi gian v th t thc hin cc cng vic
Cng vic Thi gian (pht) Th t thc hin
A 10 -
B 11 Sau A
C 5 Sau B
D 4 Sau B
E 12 Sau A
F 3 Sau C, D
G 7 Sau F
H 11 Sau E
I 3 Sau G, H
66
Cho bit:
Cng sut yu cu: 40 sn phm/ngy;
Thi gian lm vic: 8 gi/ngy.
Hy b tr mt bng lp rp 40 sn phm X trong ngy.
Bi gii:
Bc 1: V s trnh t cc cng vic

Bc 2: Xc nh thi gian chu k sn xut theo cng thc 3.5:
SX
T
Thi gian lm vic thc t trong ngy
T
CK
=
d
=
S sn phm cn SX trong ngy
8 gi x 60 pht
T
CK
=
40
=
12 pht
A
B
E
D
C
F
H
G
I
52
Bc 3: Xc nh s khu vc sn xut ti thiu (N
min
) theo cng thc 3.6:
tg
T
66
N
min
=
CK
T
=
12
=
5,5 ~ 6 khu vc
Bc 4: B tr cc khu vc lm vic:

Bc 5: Xc nh hiu qu ca dy chuyn theo cng thc 3.7:
91,7% 100
66
=
=
6 12
E
b) Thit k b tr sn xut theo qu trnh
Mt trong nhng u im ca b tr theo qu trnh l kh nng tho mn c rt
nhiu nhng i hi khc nhau v ch bin. Khch hng hoc nguyn liu trong h
thng sn xut ny i hi x l ch bin theo th t khc nhau dn n c nhiu ng
di chuyn khc nhau trong h thng. Do c rt nhiu ng i khc nhau ca sn phm
hoc khch hng nn trong loi hnh b tr ny u tin cn ch v xem xt tnh cht
ca u ra. C hai loi u ra l hng theo sn phm v hng theo khch hng. Nu
u ra hng theo sn phm th phi tm con ng chuyn ng ca nguyn liu, bn
thnh phm l ngn nht gia cc ni lm vic. i vi h thng hng theo khch
hng, cn tm phng n c khong cch di chuyn gia cc ni lm vic ca khch
hng l ngn nht. Trong c hai trng hp, chi ph vn ti hoc chi ph thi gian l vn
quan trng. V vy, mt trong nhng mc tiu l b tr theo qu trnh ti thiu ho
khong cch hoc chi ph vn chuyn nguyn liu, bn thnh phm trong phn xng.
iu ny thng c thc hin bng vic phn b cc b phn c nhng cng vic lin
quan vi nhau nhiu th lung cng vic cng gn nhau cng tt.
tin hnh thit k theo qu trnh, cn phi thu thp phn tch nhng thng tin ch
yu sau:
Mc ch ca b tr sn xut m doanh nghip t ra;
Danh mc, v tr, ln ca cc b phn, cc ni lm vic v nh xng cn c b tr;
Xc nh mi quan h gia cc b phn. y l cc mi quan h v cng ngh nh
s ph hp, tnh tng thch v trnh t tin hnh;
Lung cng vic d kin trong tng lai gia cc ni lm vic;
Khong cch gia cc v tr v chi ph trn mt n v khong cch di chuyn
sn phm gia cc b phn;
A
B
E
D
C
F
H
G
I
53
Danh mc nhng yu t c bit khc nh thit b nng, nhng i hi v cu trc
nn mng;
Tng s vn u t dnh cho b tr sn xut.
Trong thc t hin nay, cc doanh nghip thng p dng mt s phng php ph
bin sau:
(1) Phng php lng ho (Ti thiu ho chi ph hoc khong cch vn chuyn)
Phng php ny coi chi ph vn chuyn hoc khong cch gia cc b phn l tiu
chun quan trng la chn phng n thit k b tr sn xut. Tng chi ph vn
chuyn sn phm c lng ho mt cch c th theo cng thc 3.8 sau:
K
|
|
.
|
\
|
=

= =
n
1 i
n
1 j
ij ij
Q . L C
(3.8)
Trong :
n S ni lm vic;
Q
ij
S sn phm vn chuyn gia cc ni lm vic i v j;
L
ij
Khong cch gia ni lm vic i v j;
K Chi ph vn chuyn mi n v sn phm trn 1 n v khong cch.
V chi ph vn chuyn mi n v sn phm trn 1 n v khong cch nh nhau
nn n gin ho vn v bt cc php tnh ton, ta c th khng tnh n chi ph
trong cng thc trn.
Trong m hnh ny, ngi ta cng dng phng php th ng sai hoc kinh
nghim cm quan la chn phng n b tr. iu c ngha l n khng tm
c gii php ti u m l mt gii php kh thi hp l tho mn nhng i hi m
doanh nghip t ra. Phng php thc hin bao gm cc bc sau:
Xc nh phng n b tr th ban u i vi doanh nghip cn b tr mi hon ton.
Trong trng hp c phng n b tr hin ang hot ng, mun ci tin c
phng n tt hn, tit kim hn ta s dng phng n nh gii php th ban u.
p dng cng thc 3.8 tnh tng chi ph cho gii php ban u hoc gii php
hin ti.
Ci tin gii php ban u hnh thnh phng n b tr mi. Tnh tng chi ph ca
cch b tr ny. So snh vi phng n ban u.
hiu r phng php ny ta c v d 3.8 sau:
V d 3.7: Mt phn xng c mt bng chiu di 18m, chiu ngang 12m, c b
tr thnh 6 b phn c kch thc bng nhau v bng 6m x 6m theo s sau:
I II III
IV V VI
Chi ph vn chuyn 1 n v hng gia 2 b phn lin k 1 USD
Chi ph vn chuyn 1 n v hng gia 2 b phn khng lin k 2 USD
Khi lng hng vn chuyn gia cc b phn c cho theo bng di y:
54
Bng 3.7: Ma trn khi lng hng vn chuyn gia cc b phn
1 2 3 4 5 6
1 50 100 0 0 20
2 30 50 10 0
3 20 0 100
4 50 0
5 0
6
Hy xem xt vic b tr cc b phn hp l cha? Cn b tr li nh th no?
Bi gii:
Bc 1: V s gin lc biu th khi lng hng vn chuyn gia cc b phn
v tnh tng chi ph vn chuyn ni b.
I
100
50
20
30
50
10
20
100
50
IV
V
VI
III
II

TC(1) = (50 x 1) +(100 x 2) +(20 x 2) +(30 x 1) +(50 x 1) +(10 x 1) +(20 x 2) +
(100 x 1) +(50 x 1) = 570 USD
Nhn xt:
Hu ht cc khi lng vn chuyn ln (> 50 n v) u c t gn nhau.
Ch c khi lng vn chuyn gia b phn I v III l 100 nhng li t xa
nhau, v vy ta cn b tr li.
Bc 2: V s gin lc biu th khi lng hng vn chuyn gia cc b
phn theo phng n mi v tnh tng chi ph vn chuyn ni b.
I I
I
I I I
I V V
VI
30
50
20
100
10
20
100
50
50

55
TC(2) =(50 x 1) +(100 x 1) +(20 x 1) +(30 x 2) +(50 x 1) +(10 x 1) +(20 x 2) +
(100 x 1) +(50 x 1) = 480 USD
Nh vy, phng n ny tt hn phng n hin ti.
Bc 3: Bng php th ng v sai (hoc s dng chng trnh phn mm POM)
s tm ra c cch b tr mt bng c tng chi ph vn chuyn nh nht.
(2) Phng php tng qut (Xc nh v tr gn nhau mt cch nh tnh).
Mc d cch tip cn theo phng php lng ha trn c s dng kh nhiu,
nhng n c hn ch l ch thc hin c mt mc tiu ti mt thi im nht nh.
Tuy nhin, trong thc t b tr mt bng sn xut c rt nhiu mc tiu t ra v hu
nh khng c mt ch tiu lng ho c th phn nh c y cc mc tiu .
Chng hn nh trong mi trng hot ng vn phng, yu cu phi b tr mt bng
sao cho dng thng tin phi lu chuyn c hiu qu nht. S truyn thng tin c
thc hin bng nhiu cch:
m thoi, trao i trc tip tng c nhn;
Telephone hay computer;
Giy t, th tn, ti liu,;
Th tn in t;
Tho lun nhm hay gp g.
Trong cc phng n b tr, nhng b phn no c mi quan h vi nhau nhiu cn
t gn nhau.
V d 3.8: Ti mt vn phng ca cc k s t vn v k thut, ngi ta thit lp
mt s b tr theo mi quan h gia cc nhn vin nh sau:

S 3.5: S mi quan h gia cc b phn
Mi hnh thoi th hin mi quan h gia cc nhn vin vi nhau hoc nhn vin
vi mt khu vc lm vic nht nh no trong vn phng. Trong mi s c 2 phn
c phn bit bng ng gch tch ri (---), phn trn th hin mi quan h c k
hiu bng mt mu t (v d: A, I, U,), phn di ghi bng ch s (1, 2, 3, ) th
hin nguyn nhn ca mi quan h nh th no.
56
+ V mi quan h, chia thnh cc mc v k hiu cc mc theo bng 3.8:
Bng 3.8
K hiu Mc quan h cng vic
A Hon ton cn thit
E c bit quan trng
I Quan trng
O Quan h bnh thng
U Khng quan trng
X Khng mong mun
+ K hiu cc ch s gii thch nguyn nhn ca mi quan h theo bng 3.9 sau:
Bng 3.9
K hiu Nguyn nhn
1 Quan h c nhn trong cng vic
2 S tin li
3 Ting n (s gy n o)
4 nh sng (nhu cu nh sng)
5 Chia s dng c, dng
6 Tip khch thng xuyn
7 Nhu cu vn chuyn dng c
+B tr cc v tr lm vic ca tng nhn vin c th thc hin theo cc phng n sau:
- Cc bn lmvic b tr thnh hng trong 1 din tch m (khng phn chia, ngn cch).
- Cc bn lm vic hoc cc khu vc lm vic c ngn cch bi k sch, t ti
liu hay vt trang tr.
- Cc khu lm vic c ngn cch bng cc vch bng kim loi, g hoc bng
knh, cao t 1,2m 2,4m.
- Ngn cch cc khu vc lm vic bng nhng phng ring bit nu cng vic i
hi s yn tnh v tp trung tuyt i (v d: phng ca cc nh qun tr, phng
chuyn gia, phng th qu,).

----------------------------------

57
CU HI N TP CHNG 3

1. Tm quan trng ca vic xc nh a im doanh nghip (nh my) l g? Quyt
nh v vic xc nh a im doanh nghip thng c tin hnh khi no?
2. Cho bit trnh t cc bc trong xc nh a im doanh nghip?
3. Hy cho bit nhng nhn t no nh hng n vic chn a im t doanh nghip?
4. Phng php cho im c trng s bao gm nhng bc no? Phng php ny
c s dng khi no?
5. Cho bit mc ch, iu kin p dng ca phng php to 1 chiu v to 2 chiu.
6. Cho bit mc ch, iu kin p dng ca phng php bi ton vn ti. thc
hin phng php ny cn bit nhng thng tin no?
7. B tr mt bng sn xut l g? Hy cho bit tm quan trng ca b tr mt bng sn xut?
8. C nhng dng b tr mt bng sn xut c bn no? Cho bit u, nhc im ca
tng dng b tr mt bng sn xut trn?
9. Mc tiu ca bi ton cn bng dy chuyn sn xut l g?
------------------------

BI TP CHNG 3

Bi 1: Do bnh vin a khoa tnh qu ti, u ban nhn dn tnh Khnh Ho quyt nh
chn 1 trong 3 a im xy 1 bnh vin bnh dn nhm chm sc tt hn sc kho
ca nhn dn trn a bn tnh Khnh Ho l th x Cam Ranh, huyn Ninh Ho v
huyn Khnh Vnh. U ban da vo 4 ch tiu nh gi v ng vi mi ch tiu tu
theo mc quan trng ca n c h s tng ng nh sau:
V tr c kh nng
Yu t
H
s
Cam Ranh Ninh Ho Khnh Vnh
1) Thun ng cho nhiu ngi 5 9 7 7
2) Tin n b t ai 3 6 10 3
3) a im yn tnh trong lnh 3 5 2 7
4) D tm cn b chuyn mn 2 3 6 2
Theo cc anh (ch) a im no c hy vng c chn nht?
Bi 2: Nh my bia Koda c kho phn phi t to (57; 42) kho ny cung cp
hng ho cho 6 i l, ta cc i l v lng hng ho vn chuyn cho nh sau:

58
Cc i l To (x; y) Lng vn chuyn/thng
i l 1 (55; 52) 450 tn
i l 2 (69; 52) 410 tn
i l 3 (28; 74) 250 tn
i l 4 (61; 42) 370 tn
i l 5 (39; 14) 300 tn
i l 6 (84; 14) 280 tn
Anh (ch) hy gip nh my thm tra li xem v tr ca kho hin ti c cn ph hp
na hay khng? Nu kho hng hin ti khng cn ph hp na th nn t kho hng
mi u?
Bi 3: Cng ty Hong Hi hin c 2 c s sn xut t ti a im A v B. Sn phm
ca 2 c s sn xut ch yu cung cp cho 3 a im l I, II, III. Do nhu cu th trng
ngy cng gia tng, nn cng ty quyt nh s xy dng thm mt c s sn xut na
ti a im C hoc D. Bit chi ph sn xut, chi ph vn chuyn t c s sn xut n
tng ni tiu th nh sau:
CP vn chuyn (triu /tn)
C s sn xut
CP sn xut
(triu /tn)
I II III
Sn lng
(tn/ngy)
A 8,2 0,8 0,6 0,9 18
Hin c
B 7,3 1,0 1,1 1,4 26
C 7,4 0,9 1,1 1,2 10
D kin
D 7,0 1,3 1,2 1,0 10
Nhu cu (tn/ngy) 12 14 28
Theo anh (ch) cng ty nn chn a im C hay D xy dng c s mi?
Bi 4: Trong mt phn xng sn xut, d nh b tr 6 khu vc lm vic sao cho tn t
chi ph vn chuyn ni b nht. Kch thc ca phn xng 18m x 13m. Khi lng
bn thnh phm vn chuyn gia cc khu vc lm vic d kin nh sau:
1 2 3 4 5 6
1 40 120 160 80 20
2 140 20 120 140
3 25 20 80 70 50
4 30 10 60 90
5 10 60 70
6 40 10 20
Cho bit:
Chi ph vn chuyn 1 n v hng gia 2 b phn lin k 1 USD.
Chi ph vn chuyn 1 n v hng gia 2 b phn khng lin k 2 USD.
59
S b tr hin ti ca phn xng:
I II III
IV V VI
Nu b tr mt bng theo s hin ti ni trn th tng chi ph s l bao nhiu? Anh (ch)
hy a ra mt phng n b tr khc hiu qu hn?
Bi 5: Dy chuyn lp rp toa xe ca nh my GL gm c cc cng vic vi thi gian
thc hin c cho nh sau:
Cng
vic
M t cng vic
Cng vic
trc
Thi gian thc
hin (giy)
A nh v trc sau v dng tay sit 4 ai c vo bu long - 45
B a trc sau vo A 11
C Sit cht ai c vo bu long gi trc sau B 9
D
nh v cm trc trc v dng tay sit 4 ai c vo
bu long
- 50
E Sit cht ai c vo bu long cm trc trc D 15
F nh v bnh sau s 1 v gn cht np y u trc C 12
G nh v bnh sau s 2 v gn cht np y u trc C 12
H nh v bnh trc s 1 v gn cht np y u trc E 12
I nh v bnh trc s 2 v gn cht np y u trc E 12
J
nh v trc iu khin trn cm trc trc v dng
tay sit 4 ai c vo bu long
F, G, H, I 8
K Sit cht cc ai c vo bu long J 9
Bit rng: Nhu cu hng ngy l 504 toa;
Thi gian lm vic hng ngy l 420 pht.
Yu cu:
1. Xc nh thi gian chu k lp rp.
2. Cn bng dy chuyn sn xut v xc nh s khu vc lm vic thc t.
3. Tnh hiu qu v phn trm thi gian nhn ri ca dy chuyn sau khi cn bng.
Bi 6: Cng ty Tun Ngc b tr cc b phn vn phng sao cho thun li trong cng
vic cng nh truyn t v tip nhn thng tin gia cc phng l nhanh nht. Bit rng
mi quan h gn gi gia cc phng nh sau:
Mc gn gi ngha Mc gn gi ngha
1 Rt quan trng 4 t quan trng
2 Quan trng 5 Khng quan trng
3 Bnh thng
60

Theo anh (ch) cng ty Tun Ngc nn b tr cc phng ban nh th no cho hp l nht?

-----------------------------

Chương 3 LUA CHON DIA DIEM

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chương 3 LUA CHON DIA DIEM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chng 3: Xc nh a im & b tr mt bng sn xut QUN TR SN XUT

You might also like