Professional Documents
Culture Documents
Biologia PR 2013
Biologia PR 2013
WPISUJE ZDAJCY
KOD
PESEL
Miejsce
na naklejk
z kodem
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
POZIOM ROZSZERZONY
MAJ 2013
Czas pracy:
150 minut
Liczba punktw
do uzyskania: 60
MBI-R1_1P-132
Zadanie 1. (1 pkt)
Tkanka tuszczowa jest utworzona z komrek gromadzcych tuszcz. Jej gwn funkcj jest
magazynowanie substratw energetycznych. Wystpuje w rnych miejscach organizmu,
wic spenia te inne funkcje.
Podaj przykad miejsca wystpowania tkanki tuszczowej w organizmie czowieka
i funkcj tej tkanki zwizan z podan lokalizacj, inn ni magazynowanie substratw
energetycznych.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 2. (1 pkt)
Po zakoczeniu wzrostu komrki rolinne si rnicuj. W trakcie tego procesu jest
budowana wtrna ciana komrkowa, w skad ktrej mog wchodzi rne substancje
wpywajce na waciwoci ciany komrkowej, takie jak kutyna, lignina lub suberyna.
Podkrel nazwy tych tkanek rolinnych, ktrych przystosowanie do penionej funkcji
polega na obecnoci cian komrkowych zbudowanych gwnie z ligniny.
drewno,
korek,
kolenchyma,
yko,
miazga,
sklerenchyma
Zadanie 3. (2 pkt)
Pynno bony to zdolno lipidw i biaek bonowych do przemieszczania si w obrbie
paszczyzny dwuwarstwy. Stopie pynnoci jest czynnikiem istotnym dla funkcji bony i musi
by utrzymany w okrelonych granicach.
Na schemacie przedstawiono model budowy bony komrkowej komrki zwierzcej.
Na podstawie: http://cronodon.com/BioTech/Membranes.html
Zadanie 4. (2 pkt)
W otoczce jdrowej obecne s pory, jakich nie maj bony innych organelli komrkowych.
Przez te niewielkie otwory transportowane s rnego rodzaju substancje z jdra
komrkowego do cytoplazmy i z cytoplazmy do jdra. Liczba porw w otoczce jdrowej jest
rna w rnych rodzajach komrek i zaley od ich aktywnoci metabolicznej.
a) Podaj po jednym przykadzie substancji, ktre przenikaj
z jdra komrkowego do cytoplazmy ......................................................................................,
z cytoplazmy do jdra komrkowego ..................................................................................... .
b) Wyka zwizek pomidzy aktywnoci metaboliczn komrki a zwikszon liczb
porw w otoczce jej jdra.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5. (2 pkt)
Uczniowie przygotowali pokaz ilustrujcy zjawisko osmozy. Trzy woreczki (A, B, C)
z tworzywa o wasnociach bony pprzepuszczalnej, stanowice modele komrek, wypenili
roztworami glukozy o steniach 1%, 5% oraz 10%. Szczelnie zamknite woreczki umiecili
w zlewce z 5% roztworem glukozy.
Zestaw do tego pokazu przedstawiono na rysunku.
Roztwr, w ktrym
znajduje si komrka
hipertoniczny
Kierunek
przepywu wody
Objto komrki
do komrki
i z komrki
B
C
Nr zadania
Wypenia
Maks. liczba pkt
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
zwikszy si
1.
1
2.
1
3a)
1
3b)
1
4a)
1
4b)
1
5.
2
Zadanie 6. (2 pkt)
W inynierii genetycznej w celu otrzymania okrelonych substancji, np. biaek, najczciej
wprowadza si geny eukariontw do komrek bakteryjnych, ktrych hodowla jest tania,
a jednoczenie efektywna, poniewa otrzymuje si duo organizmw w niewielkiej objtoci.
Jednak w niektrych sytuacjach konieczne jest wprowadzanie genw do komrek
eukariotycznych, np. przy wytwarzaniu hormonu erytropoetyny (EPO), ktry jest glikoprotein
powstajc z udziaem struktur Golgiego.
a) Wyjanij, dlaczego glikoproteina EPO nie moe by wytwarzana z wykorzystaniem
komrek prokariotycznych.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) Oce prawdziwo stwierdze dotyczcych erytropoetyny. Wpisz w odpowiednie
miejsca tabeli liter P, jeli stwierdzenie jest prawdziwe, lub liter F, jeli
stwierdzenie jest faszywe.
P/F
1.
2.
3.
Zadanie 7. (2 pkt)
Na uproszczonym schemacie przedstawiono jeden ze szlakw metabolicznych aminokwasu
fenyloalaniny.
Zadanie 8. (1 pkt)
W tabeli przedstawiono dane dotyczce czasu trwania faz pracy komr serca czowieka
przy normalnym oraz przyspieszonym ttnie.
70
Czas skurczu
komr (s)
0,28
Czas rozkurczu
komr (s)
0,58
150
0,25
0,15
Ttno
Na podstawie danych z tabeli okrel, na czym polega zmiana w pracy komr serca, gdy
ttno jest przyspieszone.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9. (2 pkt)
Serce, wyizolowane z organizmu czowieka, np. przeznaczone do transplantacji, nadal kurczy
si rytmicznie, jeeli zostanie umieszczone w odpowiednich warunkach. Odpowiada za to
ukad bodcowo-przewodzcy, zbudowany ze zmodyfikowanych wkien miniowych serca.
Na schemacie przedstawiajcym budow serca opisano elementy ukadu bodcowo-przewodzcego.
6a)
1
6b)
1
7a)
1
7b)
1
8.
1
9a)
1
9b)
1
15
30
60
90
120
90
120
135
100
80
75
2,9
10,1
12,2
10,5
5,0
2,9
Warto Km(mol/l)
6,5 x 10-5
7,1 x 10-5
1,2 x 10-5
4,7 x 10-5
Numer
Zwizki chemiczne
A. redukcja
1. ATP
B. fosforylacja
2. ADP
C. dehydrogenacja
3. NAD
4. NADH
A. ................
B. .................
Nr zadania
Wypenia Maks. liczba pkt
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
10.
2
C. ................
11.
1
12.
1
13.
1
14.
1
Funkcja tkanki
A
B
b) Spord cech budowy korzenia widocznych na rysunku podaj jedn, ktra wiadczy
o tym, e zilustrowano na nim budow pierwotn tego organu.
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
Wypenia Maks. liczba pkt
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
15.
1
16.
1
17a)
1
17b)
1
18a)
2
18b)
1
10
rnego
typu
diaspory,
czyli
struktury
suce
11
19a)
1
19b)
1
20.
1
21a)
1
21b)
1
22.
1
12
13
21
75
1,5
3,5
95
23a)
1
23b)
1
24a)
2
24b)
1
25.
1
26.
1
27.
1
14
Model dziedziczenia I
Model dziedziczenia II
zdrowy
b) Okrel prawdopodobiestwo (w %) wystpienia choroby u kolejnego dziecka
w pokoleniu F1, w obu zilustrowanych przypadkach.
Model dziedziczenia I ..............................
15
2. ................................................................
28a)
1
28b)
1
29a)
1
29b)
1
30.
2
31a)
1
31b)
1
32.
1
16
B. mechaniczna
C. sezonowa
D. siedliskowa
17
Nr zadania
Wypenia Maks. liczba pkt
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
33a)
1
33b)
1
34a)
1
34b)
1
35.
2
36a)
1
36b)
1
36c)
1
18
BRUDNOPIS