Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 160

26

. LXV

, 24 2009

www.slvesnik.com.mk

280

contact@slvesnik.com.mk

521.
522.
523.
524.

525.
526.
527.

528.

529.
530.
531.


....
................................

..



.......................


.....
2009
.....................................................
2009
.....................................................
2009 ........................
-

..............................

.
2
4
29

532.
533.

43
44
44

534.
535.
536.
537.

45

538.
539.

45
540.
46
79

541.
542.

......
...

..

..


..

..


..


..


..


..

...
.............
...

98
100
158
158
159
159
159
159
159
159
160
160
1-32

. 2 - . 26


521.
75 1 2
,



,
19 2009 .
. 07-1125/1
19 2009

,
, ..


,
, ..



1
(
. 35/2008
103/2008), 99 3 :
.
, (, ,
), 75%
.


.
3 4 5,
:

,
,
.

,
,
,
.
4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 12 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 14.
2
102 2 3,
:
99 6, 7, 8, 9, 10 11

-

24 2009

,
.
3 4.
3
146 2 3 4, :
2 ,
, 100
:
, US News and
Report i Times Higher Education Supplemnet - World
University Ranking,

, ,
.
.
70%
,
.

3 4 .
3 5.
4
150 150-, :
150-
, 100 : , US News and Report i
Times Higher Education Supplemnet - World University
Ranking,

, ,
.

.

1 .
5

-,
168-, :
-

168-


, 30.000 100.000 ,
. "
6
, .

24 2009

7
1 1
2009/2010 .
8
1 2, 3 4 15 2010 .
5 15 2009 ,
167 1 3 .
9

,, ".
__________
LIGJ
PR NDRYSHIMIN DHE PLOTSIMIN E
LIGJIT PR ARSIM T LART
Neni 1
N Ligjin pr arsimin e lart (,,Gazeta zyrtare e
Republiks s Maqedonis numr 35/08 dhe 103/08), n
nenin 99 paragrafi 3, fjalt:
Programet studimore duhet t prmbajn lnd
msimore t detyrueshme dhe zgjedhore. Lndt msimore
t detyrueshme duhet t jen nga fusha prkatse e njsis
s universitetit, prkatsisht t njsis s brendshme
organizuese (institut, katedr, seksion), me ,rast
pjesmarrja e tyre sht m s shumti deri m 75% nga
numri i lndve t programit studimor. Pjesn tjetr t
programit studimor e prbjn lndt msimore zgjedhore
t cilat studentt i zgjedhin n mnyr t pavarur nga radha
e t gjitha lndve msimore t prfaqsuara n njsisit e
universitetit n prputhje me Rregulloren pr
kompatibilitet t lndve t miratuara nga ana e
universitetit.
Pas paragrafit 3 shtohen dy paragraf t rinj 4 dhe 5 si
vijojn:
Studentt e regjistruar n programe studimore n
ciklin e dyt t studimeve universitare dhe n programet
studimore pr ciklin e tret, studime pr doktorat n
universitetet shtetrore, n mnyr t pavarur i zgjedhin
lndt msimore zgjedhore nga radht e gjitha lndve
msimore zgjedhore t prfshira n programet studimore
t njsive n universitetet shtetrore.
Kur universiteti i vendit zbaton program studimor pr
marrjen e diploms s prbashkt me universitetet t huaj,
n lidhje me bashkmarrdhnien e prfaqsimit t lndve
zgjedhore dhe t detyrueshme, zbatohen dispozitat e
institucionit t arsimit t lart, ku zbatohet programi
studimor.
Paragraft 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 dhe 12, bhen
paragraf 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 dhe 14.
Neni 2
N nenin 102 pas paragrafit 2 shtohet paragraf i ri 3 si
vijon:
Dispozitat pr msim klinik nga neni 99 paragraft 6,
7, 8, 9, 10 dhe 11 nuk zbatohen pr programin studimor
pr marrjen e diploms s prbashkt, e cila realizohet
bashk me universitet e huaja, me rast zbatohen
dispozitat e institucionit t arsimit t lart, ku zbatohet
programi studimor.
Paragrafi 3 bhet paragraf 4.
Neni 3
N nenin 146 pas paragrafit 2 shtohen dy paragraf t
rinj 3 dhe 4 si vijojn:
Personave nga paragrafi 2 i ktij neni, nse u lejohet
qndrim pr thellim dhe prsosje profesionale prkatsisht

. 26 - . 3

shkencore n njrin nga 100 universitetet e para t


ranguara n listn e fundit t shpallur nga institucionet
vijuese: Instituti pr arsimin e lart pran universitetit t
Shangajit Xhio Tong, US News and Report i Times Higher
Education SupplemnetWorld University Ranking,
Ministria e Arsimit dhe Shkencs iu lejon kompensim t
harxhimeve pr qndrim n universitetin prkats pr
vendosje, ushqim, sigurim shndetsor dhe shpenzime t
rrugs. Lartsia e kompensimit t shpenzimeve pr
qndrim, verifikohet n baz t njoftimit t universitetit
prkats. Gjat kohs s qndrimit studimor personi ka t
drejt page n lartsi prej 70% t pags s fundit t paguar
para shkuarjes n qndrim pr thellim dhe prsosje
profesionale prkatsisht shkencore.
Mnyrn dhe procedurn e realizimit t s drejts nga
paragrafi 3 dhe 4 i ktij neni e prcakton ministri
kompetent pr punt e arsimit t lart.
Paragrafi 3 bhet paragraf 5.
Neni 4
Pas nenit 150 shtohet nen i ri 150-a si vijon:
Neni 150-a
Studentt e regjistruar n ciklin e dyt t studimeve
universitare dhe n ciklin e tret t studimeve pr doktorat
n universitete shtetrore, t cilt do t ken mundsi pr
qndrim studimor n nj nga 100 universitetet e para t
ranguara n listn e fundit t shpallur nga institucionet
vijuese: Instituti pr arsim t lart pran universitetit t
Shangajit Xhio Tong, US News and Report i Times Higher
Education Supplemnet World University Ranking,
Ministria e Arsimit dhe Shkencs iu lejon kompensim t
harxhimeve pr qndrim studimor n
universitetin
prkats pr vendosje, ushqim, sigurim shndetsor dhe
shpenzime t rrugs. Lartsia e kompensimit t
shpenzimeve pr qndrimin studimor, verifikohet n baz
t njoftimit t universitetit prkats.
Mnyrn dhe procedurn e realizimit t s drejts nga
paragrafi 1 i ktij neni e prcakton ministri kompetent pr
punt e arsimit t lart.
Neni 5
Pas Kreut katrmbdhjet shtohet Kreu i ri
katrmbdhjet-a, DISPOZITA NDSHKIMORE dhe
shtohet nen i ri 168-a si vijon:
Kreu katrmbdhjet-a
DISPOZITAT NDSHKIMORE
Neni 168-a
Personi juridik i cili pa baz kryen veprimtari t arsmit
t lart pa aktvendimin e marr pr akreditim dhe
aktvendimin pr fillimin me pun n pajtim me dispozitat e
ktij ligji, do t prgjigjet penalisht dhe do t dnohet me
dnim me para n lartsi s prej 30 000 deri n 100 000
euro me kundrvler n denar, kurse personi prgjegjs
me dnim me burg n kohzgjatje s paku prej nj deri tri
vjet.
Neni 6
Aktet nnligjore t parapara n kt ligj, ministri
kompetent pr punt e arsimit t lart do ti miratoj n afat
prej tre muajsh nga dita e hyrjes n fuqi t ktij ligji.
Neni 7
Institucionet e arsimit t lart do ti harmonizojn
programet studimore n pajtim me nenin 1 paragrafin 1 nga
ky ligj, m s voni deri n fillimin e vitit shkollor
2009/2010.
Neni 8
Dispozitat nga neni 1 paragrafi 2, 3 dhe 4 i ktij ligji,
do t zbatohet prej 15 gushtit 2010.

. 4 - . 26

Dispozita nga neni 5 i ktij ligji, do t zbatohet prej 15


shtatorit 2009, me ka shfuqizohet neni 167 paragrafi 1
alineja 3 e ktij ligji.
Neni 9
Ky ligj hyn n fuqi ditn e tet nga dita e shpalljes n
Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis.
__________
522.
75 1 2
,



,
19 2009 .
. 07-1126/1
19 2009

,
, ..


,
, ..


I.
1
, , .
2



.
3

:
1.
, , ;
2. , ,
;
3.
;
4.
, , ,
;
5.
;
6.
( , , ), () ;
7. -
, : , , , , -

24 2009

, , , ,
,
;
8.
;
9.

;
10. 20
: , ,
, , (, ,
, , , ,
),
, ,
, , ,
, , , , ,
, - ;
11. , : , ,
, , , , ,
, ,
, - ,
, ;
12. ,
,
, ;
13.

;
14. , , , , ,
,
, , ;
15.
, , , ;
16.

;
17.
;
18. ,
, , , ,
19. 1
31
,
.
4
, ,
.

24 2009

II.
5
, , :
:
)
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
20)
21)
22)
23)

(Cervus elaphus L.);


(Dama dama L.);
(Capreolus capreolus L.);
(Rupicapra rupicapra L.);
(Ovis musimon Schreb.);
(Ursus arctos L.);
(Sus scrofa L.);
(Lynx lynx L.);
(Canis lupus L.)
(Canis aureus L.)
(Lepus europaeus Pall.);
(Sciurus vulgaris L.);
(Fiber zibethicus L.);
(Glis glis L.);
(Citellus citellus L.);
(Lutra lutra L.);
(Vulpes vulpes L.);
(Felis silvestris Schreb.);
(Martes martes L.);
(Martes foina Erh.);
(Mustela nivalis L.);
(Mustela putorius L.)
(Meles meles L.).

:
)
24)
(Otis tarda L.)
)
25) -
(Tetrax tetrax L.);
26)
(Bonasa bonasia L.);
27)
(Phasianus sp.);
28)
(Perdix perdix L.);
29) (Alectoris greaca Meisner.);
30) - (Coturnix coturnix L.);
31) -
(Columba palumbus L.);
32) -
(Columba enas L.);
33) (Columba livia Gm.);
34)
(Streptopelia turtur L.);
35)
(Sreptopelia decaocto Friv.);
36)
(Scolopax rusticola L.);
37) (Gallinago gallinago L.);
38)
(Gallinago media-Latham.);
39) (Lymnocryptes minumus-Brunn.);
40)
(Anser anser L.);
41)
(Anser albifrons Scop.);
42)
(Anser erythropus L.);
43)
(Anser fabalis Latham.);
44)
(Tadorna tadorna L.);
45)
(Branta sp.);
46)
(Anas platyrhynchos L.);
47)
(Anas crecca L.);
48) -
(Anas acuta L.);
49)
(Anas querquvedula L.);
50) -
(Anas clupeata L.);
51)
(Aythya nyroca Guld.);
52)
(Anas penelope L.);
53)
(Anas strepera L.);
54)
(Netta rufina L.);
55)
(Aythya ferina L.);
56)
(Aythya fuligula L.);
57)

. 26 - . 5

(Cygnus cygnus L.);


58)
(Cygnus olor-Gmel.);
59)
(Crex crex L.);
60)
(Fulica atra L.);
61)
(Ciconia ciconia L.);
62)
(Ciconia nigra L.);
63) (Plegadis falcinellus L.);
64)
(Ardea cinerea L.);
65)
(Ardea purpurea L.);
66)
(Egretta alba L.);
67)
(Egretta garzetta L.);
68)
(Ardeola ralloides Scop.);
69) (Nycticorax nycticorax L.);
70)
(Ixobrychus minutus L.);
71)
(Botaurus stellaris L.);
72)
(Pelecanus onocrotalus L.);
73)
(Pelecanus crispus Bruck.);
74)
(Phalacrocorax carbo L.);
75) (Phalacrocorax pygmenus Pall.);
76)
(Podiceps cristatus L.);
77)
(Podiceps griseigena Bodd.);
78)
(Tachybaptus rufficollis Pall.);
79)
(Grus grus L.);
80)
(Larus ridibundus L.);
81)
(Larus minutus Pall.);
82)
(Ralluus aquaticus L.);
83)
(Gallinula chloropus L.);
84)
(Vanellus vanellus L.);
85)
(Burhinus oedicnemus L.);
86)
(Falco peregrinus Tunst.);
87)
(Falco subbuteo L.);
88)
(Falco biarmicus L.);
89)
(Falco columbarius L.);
90)
(Falco tinnunculus L.);
91) (Falco naumanni Fleisch.);
92)
(Falco vespertinus L.);
93) -
(Accipiter gentilis L.);
94)
(Accipiter nisus L.);
95) ()
(Accipiter brevipes L.);
96)
(Buteo buteo L.);
97)
(Buteo lagopus Brunn.);
98)
(Buteo rufinus L.);
99)
(Pernis apivoris L.);
100)
(Circus aeruginosus L.);
101)
(Circus pygargus L.);
102)
(Circus cyanesus L.);
103)
(Milvus milvus L.);
104)
(Milvus migrans Bodd.);
105)
(Aquila chrysatos L.);
106)
(Aquila heliaca Sav.);
107)
(Aquila clanga Pall.);
108)
(Hieraatus pennatus Gm.);
109)
(Pandion haliatus L.);
110)
(Haliaetus albicilla L.);
111)
(Circaetus gallicus Gm.);
112)
(Neophron perenopterus L.);
113)
(Gyps fulvus Habi.);
114)
(Aegypius monachus L.);
115) ()
(Gypatus barbatus L.);
116)
(Bubo bubo L.);
117)
(Asio otus L.);
118)
(Asio flammeus Pont.);
119) -
(Otus scops L.);
120)
(Athene noctua Scop.);
121)
(Strix aluco L.);
122)
(Tyto alba Scop.);
123)
(Corvus corax L.);
124)
(Corvus frugilegus L.);

. 6 - . 26

125)
(Corvus cornix L.);
126)
(Corvus monedula L.);
127)
(Pica pica L.);
128)
(Garrulus glandarius L.);
129)
(Coracias garrulous L.);
130) (Pyrrhocorax pyrrhocorax L.);
131)
(Pyrrhocorax graculus L.);
132) j
(Oriolus oriolus L.)
133)
(Sturnus vulgaris L.).
III.
6
:
1) o ;
2) o ;
3)

;
4) , , ;
5) ;
6)
;
7) ;
8) , ;
9) ,
;
10) - ;
11) ();
12)
13) .
7
(1) ,
, ,
.
(2) .
(3) ,
,

.
(4) ,

, ,
29 34 .
(5)
, . , .
8
(1) - .
(2) ,
( ),

24 2009

,

.
9
(1) 5
.
(2) : , ,
, , , , , ,
, , , , , ,
, -, , ,
, , -,
, , , , , ,
, ,
, , , , , , (Branta sp.),
, , , , , , , , , , ,
, , ,
, , , , , ,
, , ,
, , , , , , , , , ,
, , , , , , , , , , , , , ()
, , , , , a , ,
, ', , ,
, , , , , , ,
, , () , ,
, , -, ,
, , , , , , .
(3) : , , , , , , ,
, , ,
, , .
10
(1) ,
, ,
,
- , , .
(2) - (1)

.
11
(1) ,
.
(2) , , ,
, .

24 2009

12
(1) :
- 1 30 ,
- 1 30 ,
- -
1 30 ,
- 1 31 ,
- - 1 31 ,
- - 1 31 ,
- 1 15 ,
- 1 31 ,
- -
1 31 ,
- 1 15 ,
- 1 30 ,
- - 1 30 ,
- 1 31 ,
- 1 30 ,
- - 1 30 ,
- 1 30 ,
- , , , 15 10 ,
- 1 30
- -, , -, , , ,
, , , , , , , ,
(Branta sp.), a ,
, , , , ,
1 april 31 .
(2) (1) : ,
, , ,
.
13
: , ,
, , , , , , ,
, -, ,
, , , ,
, , ,
, , , , , , , , ,
, ,
, , ,
, , , , , , , , , , , , ,
, ,
, , , , , ,
, , , , ', , , ,
, , ,
, , , , , () ,
, , ,
-, , , , , , , ,
j , .
14
, ,
.

. 26 - . 7

15
(1) , ,
, ,

, , ,
13 ,
,
.
(2) (1)
.
(3) (1) , ,

.
16
, :
1)

;
2) , ,
, , , ;
3) ;
4) aj ;
5) ,
,

;
6) ;
7)
, ,


.
17
(1) .
(2) ,
9 (3) .
(3) (1)
.
18
(1)
.
(2)
.
19
(1) , ,
, , ,
.

. 8 - . 26

(2) ,
.
20

,
.
21

, .
22


,
, 48
,
.
23
,
.
24
(1)
, 200 .
(2)
300 .
25
(1) .
(2)


, .
26
(1)
.
(2) .
(3)
31
,
.
(4)
,
,
.
(5) , , ,
.
27
(1)
:
1) ;
2)
;

24 2009

3)

, , ;
4)
, , ;
5)

, ,
;
6) ;
7)
8)
,
(, , ).
(2)

.
IV.
28
(1) .
(2) (1) .
(3) , .
(4)
,
/ ,
.
29

, ,


,
, - .
30

:
- 1.000 , 13.000

- 2.000 , 25.000
.
31
(1)


.
(2)
: , , ,
, .
(3) :
, ,

, , ,
, , ,
(, , ).

24 2009

32
(1) : -

(2)
.
(3)
( , , ), () .
33
(1)
150 , (),
150 .
(2) (1)
, ,
.
(3)

,
() .
V.
34
(1) ()
.
(2) (1)
, .
(3) ,
.
(4)
: , 20 .
(5)

.
(6)

.
.
35
(1)
:
1) ;
2) - ;
3)
4)

.
(2)

.

. 26 - . 9

36
(1)
.
(2)

, .
(3) 30 .
(4) , .
37
(1)
.
(2) 34 (1)
, ,

.
(3) , .
(4)
, .
(5)
, .
38
(1) , .
(2)
,

.
(3)
,
, (2) .
39
(1)
,
:
1) ;
2) ;
3) , ,


4) .
(2) ,

,
38 .
(3)

, 38 ,
.

. 10 - . 26

40
(1) .
(2) (1) 20% , 30 , .
(3) (2) ,
, , .
VI.
41
, , .
42
(1)
,
.
(2)
20 .
(3) ,

, .
43
(1) 42
(1) :
.
(2)
, a .
(3)
60 (2) .
(4)
, .
(5)
, .
(6)

.
44
(1)
- , .
(2)
, (1)
.
45
(1)
, .
(2)
.

24 2009

(3)
,
.
(4) , .
(5) .
46
(1)

: ,
, , , (,
, , , ,
, ), , , ,
, , , ,
,
, , - ,
- .
(2)
: , , ,
, , , ,
, ,
, - ,
, .
47
.
48
(1) ,

,
.
(2) ,
.
(3) .
49
(1) .
(2) (1) 31
, .

24 2009

(3)
, (2) ,

.
(4) ,
30

.
(5) ,
.
50

31 .
VII.

51
.
52
, , ,
.
53
(1)
, 1 , 31 .
(2) , , .
54
:
-
,
- , , ,
,
- , , , , , , , , , , ,
, ,
,
-
,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- e
,
- ,

- 200

- 100 .

. 26 - . 11

55
(1) ,
.
(2) (1) , () , .
(3) , , , , ( 16 5)
.
56
(1)
.
(2)

- .
57
(1) .
(2)
,

.
(3) ta
.
(4)
.
(5)
.
(6) .
(7) ,

.
58
(1) 57 (4)

, .
.
(2)
(1)

/
/ .
(3) (1)
.
(4) ,

.
59

, , , , ,
, ,
.

. 12 - . 26

60
(1) .
(2) .
(3) ,
,
.
(4)
.
(5) ,
.
61
(1)
31
, ,
.
(2) , .
62
(1)
() .
(2)
,
.
(3)
.
(4)
.
(5) (4) , ,
, .
63
(1) ,
.
(2) -

.
64
(1) , ,
, , .
(2) ,
(1)
.
(3) ,

.
(4) ,
,


,
.

24 2009

(5) ,
, ,
.
65

,
.
VIII.
66

, , ,
, , .
67
(1) .
(2) :
,
, , , ,
.
68

,

,
.
69
(1) , ,
.
(2)
.
70

, ,
.
71
(1)
,
.
(2)
(1)
, .
(3)

.
72
, , .

24 2009

IX.
73
(1)
,
,
.
(2)
.
74
(1)

-
,
.
(2) , .
(3) ,
(2) ,
.
75
(1)
:
1)
,
, , ,
;
2) , ;
3) ,
,
;
4)
,
, ,
;
5) ,
,
,
;
6)
;
7)
,
;
8) , ,
9)
.
(2) (1)
.
(3) ,
, .

. 26 - . 13

76
(1) 75 (2)
, .
(2) (1)
, .
(3) ,

30 .
X.
77
(1) 6.000 8.000

, :
1)
, ( 10 (1));
2) , , ( 11 (2), 12 (1) 13);
3) ( 21);
4) ,
( 23);
5) 150
,
(),
150 ,
( 33 (1));
6)
(
35 4);
7)
( 54 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,
12 13);
8) ,
( 60 (1));
9) ( 60 (4));
10) 31
, , ( 61 (1));
11) a
( 62 (4));
12)
( 67)
13)
( 68).
(2) 4.000 6.000
(1)
.
(3) (1) 1, 2, 7, 9
11 , ,
.
(4) (1) 1, 2,
7, 11 13
,
.

. 14 - . 26

78
(1) 3.000 5.000

, :
1) ( 18 (2));
2)
19 (1) ;
3)
25 ;
4)
, ( 26
(1) (2));
5)
31
,
( 26 (3));
6) ,

(
26 (4));
7) -

, 33 ;
8) ( 40 (1) (2));
9) ( 47);
10)
( 49 (1) (2));
11) (
49 (2));
12) ( 50);
13)
( 54 7 8);
14) () ( 55 (2));
15) 55 (3) ;
16)
57 (2), (3), (4), (5) (6) ;
17) , ( 64 (1) (2));
18) ,

( 64 (3));
19)
, ( 64 (4));
20) (
70);
21)

( 71 (1));
22)
( 71 (3));
23) 75 (2)
24)
( 75 (3)).

24 2009

(2) 1.500 3.000


(1)
.
(3) (1) 2, 13, 14,
15, 18 21
, , .
79
(1) 1.500 3.000 , :
1) , , ( 11 (2));
2) 19 (1)
;
3)
( 20);
4) 48
( 22);
5) , ( 23);
6) 200 ( 24 (1));
7) 24 (2)
;
8)
( 27 (2));
9) , (),
( 33 (3));
10)
54 ;
11) ()
55 ;
12)
( 56 (1));
13) ( 57
(1));
14)
( 59);
15) ( 60 (4));
16)
( 62 (4));
17) ,
( 63);
18)
( 64 (1) (3)).
19)

( 71 (1));
20)
( 71 (3))
21)

( 75 (3)).

24 2009

(2) (1) 1, 2, 3, 6,
7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 19
, , .
80
(1) 1.500 3.000
27 (1) .
(2) (1)
, .
81
(1) 77, 78,
79 80 , (
: ).
(2) (1)
( : )
, .
(3)
, , .
(4) :
- ,
- .
(5) .
(6)

.
(7)
.
(8)
,
, , .
(9)
.
(10) ,
.
82
(1) , .
(2) :
1) ;
2) ;

. 26 - . 15

3)
;
4)
;
5) ;
6) ;
7)

8) .
(3)
(2) 3 8

, .
(4)
,
,
/ .
(5)
.
(6) , .
(7) , ,
.
(8) (7) .
(9)

,
,
.
83
(1) 79 80
, .
(2)
, , , , .
(3)
,
.
(4)
.
(5)
.

.
(6)
, ,



.

. 16 - . 26

(7) (6) .
(8)

.
84
(1) 77 78 ,
, .
(2) (1)


.
(3)
.
(4)
.
(5) , .
(6)
.
, .
.
(7) 24 (3) .
(8)
.
(9)

.
(10) ,
- ,
-

-
.
(11)
, .
(12) , .
(13)

, .
(14)
(12) ,
.
(15)

.
(16) (9)
.

24 2009

XI.
85

()
,

( 20/96, 26/96, 34/97, 69/2004, 84/2007, 113/2007
88/2008).
86
,
,

.
87

.
88
(1)

.
(2)
(1) .
89
( 20/96, 26/96, 34/97,
69/2004, 84/2007, 113/2007 88/2008).
90

.
__________
LIGJ
PR GJUETI
I. DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1
Me kt ligj rregullohen rritja, mbrojtja, gjuajtja dhe
shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj.
Neni 2
Egrsira sht n pronsi t shtetit dhe si e mir me
interes t prgjithshm pr Republikn e Maqedonis,
gzon mbrojtje t veant n mnyr dhe n kushte t
prcaktuara me kt ligj dhe Ligjin pr mbrojtjen e natyrs.
Neni 3
Nocionet e veanta t prdorura n kt ligj e kan
kuptimin si vijon:
1. Egrsira jan llojet e caktuara t kafshve dhe
shpezve, t cilat jetojn t lira n natyr ose n siprfaqe
t rrethuara, n t cilat n mnyr intensive rriten,
shumohen, mbrohen dhe gjuhen;
2. Gjueti sht kultivimi, mbrojtja, gjuajtja dhe
shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj;

24 2009

3. Koh e mosgjuajtjes sht periudha kohore pr lloje


t caktuara t egrsirave, pr t cilat sht e ndaluar gjuetia
n vendin e gjuetis;
4. Vend i gjuetis sht siprfaqja e caktuar e toks dhe
ujrave, e cila paraqet trsi natyrore dhe n t ciln
ekzistojn kushte pr mbijetes t prhershme, rritje,
mbrojtje, gjuajtje dhe shfrytzim t egrsirave;
5. Vend i hapur i gjuetis sht vendi i gjuetis n t
cilin mundsohet lvizja e papenguar e egrsirs nga njri
vend i gjuetis n tjetrin;
6. Vend i rrethuar i gjuetis sht vendi i gjuetis, i cili
sht i rrethuar me pengesa natyrore (rrjedha ujore t
gjera, hapsirat e liqeneve, shpate t larta malore), ose
pengesa artificiale (rrethoja) t cilat e pengojn ose e
zvoglojn mundsin q egrsira ta lshoj at siprfaqe;
7. Objekte teknike t gjuetis jan objektet t cilat
shrbejn pr rritjen, mbrojtjen dhe shfrytzimin e
egrsirave dhe ato jan: vendstrehimet e egrsirave, vendet
e pirjes s ujit, vendet me balt, vendet e ushqimit, depot e
ushqimit, vendet me krip, kurthat, pritat, vendetvzhgimet
pr egrsira, lloje t ndryshme t rrethojave dhe objekteve
pr vendosje;
8. Koncesion sht e drejta e shfrytzimit t egrsirave
n vendin e gjuetis;
9. Koncesionar i egrsirave n vendin e gjuetis sht
personi juridik i vendit ose i huaj, i cili nga ana e Qeveris
s Republiks s Maqedonis e ka fituar koncesionin e
egrsirave n vendin e gjuetis;
10. Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis sht
dokument plani pr periudhn prej 20 vitesh, t cilin e
miraton Kuvendi i Republiks s Maqedonis, dhe ka t bj
me gjith territorin e Republiks s Maqedonis dhe
prmban t dhna pr: zhvillimin e gjuetis, gjendjen e
tanishme t gjuetis, vendet e prcaktuara t gjuetis,
afaristt e deritanishn t vendeve t gjuetis, karakteristikat
natyrore n lidhje me mbijetesn dhe zhvillimin e egrsirave
(kushtet orografike, gjeologjike, pedologjike, hidrografike,
klima, vegjetacioni, karakteristikat demografike dhe
urbanistike), llojet e egrsirave dhe shtrirja e tyre, zonat e
ekonomis s gjuetis, gjendja numerike e tanishme, rritja
dhe mbrojtja e egrsirave, mundsit pr formimin e
vendeve shtetrore t gjuetis, rregullimi i vendeve t
gjuetis, masat mbrojtse, dmet nga egrsirat dhe ndaj
egrsirave, gjendja shndetsore e egrsirave, treguesit
ekonomiko-financiar, qllimet e ekonomizimit dhe kuadrot
shkencor e hulumtues n vendet e gjuetis;
11. Baz e veant e ekonomis s gjuetis sht
dokument plani pr periudh prej dhjet vitesh, t cilin e
miraton Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis
s Ujrave pr do vend t gjuetis n veanti, n t cilin
prfshihen t dhnat pr: kufijt, strukturn, dedikimin dhe
qasjen n vendin e gjuetis, kushtet natyrore, gjendjen
numerike, objektet teknike t gjuetis, rajonimin dhe
bonitimin e vendit t gjuetis, analizn e gjendjes s
tanishme dhe krahasimin e gjendjes numerike t egrsirs,
periudhn kohore pr arritjen e gjendjes normale t
egrsirave, rritjen e popullimeve t egrsirave, masat
rritse-mbrojtse, rregullimin e vendit t gjuetis, t hyrat
dhe t dalat;
12. Rojtar i gjuetis sht personi i uniformuar, i
autorizuar nga koncesionari i egrsirave n vendin e
gjuetis, i armatosur me arm adekuate, i cili posedon
legjitimacion pr rojtar t gjuetis dhe ka autorizime t
prcaktuara me kt ligj;
13. Inspektor i gjuetis sht personi i obliguar pr
mbikqyrjen e zbatimit t dispozitave t ktij ligji dhe
rregullave t miratuara n baz t ktij ligji;
14. Gjuajtje e egrsirave sht krkesa, pritja,
vzhgimi, prcjellja, gjuajtja dhe kapja e egrsirave t
gjalla, si dhe grumbullimi i vezve t egrsirave me pendla,
egrsirave t ngordhura dhe pjesve t tyre, brirve t rn,
lkurave dhe gzofve t rn;

. 26 - . 17

15. Shfrytzimi i egrsirave dhe pjesve t tyre sht


shfrytzimi i mishit t egrsirave, brirve, degve t
brirve, lkurave dhe gzofve;
16. Trofe t gjuetis jan pjes t egrsirave, t cilat
vlersohen n pajtim me standardet ndrkombtare t
miratuara me marrveshje t ciln e ka ratifikuar Republika
e Maqedonis dhe pr t cilat jepet list e trofeve;
17. Llojet aloktone t egrsirave, jan llojet e reja t
egrsirave t cilat nuk ekzistojn n ekosistemin e
Republiks s Maqedonis;
18. Llojet kryesore t ekonomis s gjuetis jan:
drenusha, dreri i rndomt, derri i egr, lepuri, thllza e
fushs, thnza e vendeve gurore dhe fazani;
19. Viti i gjuetis sht periudha kohore prej 1 prilli t
vitit rrjedhsderi m 31 mars t t vitit t ardhshm, n t
ciln kryhen t gjitha aktivitetet pr gjueti dhe shfrytzimin
e egrsirave, mbajtjen e evidencs dhe prgatitjen e
dokumenteve t planit.
Neni 4
Egrsira rritet, mbrohet, gjuhet dhe shfrytzohet n
vendin e gjuetis, sipas bazs s veant t ekonomis s
gjahut.
II.LLOJET E KAFSHVE DHE SHPEZVE
Neni 5
Me egrsira, sipas,ktij ligji, nnkuptohen llojet e
kafshve dhe shpezve, n vijim:
GJITAR:
a) t mdhenj
1) dreri i rndomt
2) dreri brilopat
3) kaprollja
4) dhia e egr
5) delja e egr
6) ariu
7) derri i egr
8) rrqebulli
9) ujku
10) akalli

(Cervus elaphus L)
(Dama dama L.)
(Capreolus capreolus L.)
(Rupicapra rupicapra L.)
(Ovis musimon Schreb.)
(Ursus arctos L.)
(Sus scrofa L.)
(Lynx lynx L.)
(Canis lupus L.)
(Canis aureus L.)

b) t imt:
11) lepuri
12) ketri
13) miu bizam
14) gjeri
15) citellus
16) vidra
17) dhelpra
18) macja e egr
19) shqarthi
20) kunadhja
21) nuselala e vogl
22) qelbsi
23) vjedulla

(Lepus europaeus Pall.)


(Sciurus vulgaris L.)
(Fiber zibethicus L.)
(Glis glis L.)
(Citellus citellus L)
(Lutra lutra L.)
(Vulpes vulpes L.)
(Felis silvestris Schreb.)
(Martes martes L.)
(Martes foina Erh.)
(Mustela nivalis L.)
(Mustela putorius L.)
(Meles meles L.)

SHPEZ:
a) t mdha
24) pulegra e madhe
(Otis tarda L.)
b) t imta
25) pulegra e vogl-strpikse
(Tetrax tetrax L.)
26) pula e pyjeve
(Bonasa bonasa L.)
27) fazani
(Phasianus sp.)
28) thllza e fushs
(Perdix perdix L.)
29) thllza e malit
(Alectoris greaca Meisner.)
30) shkurta
(Coturnix coturnix L.)
31) gugashi
(Columba palumbus L.)
32) pllumbi
(Columba oenas L.)
33) pllumbi i egr
(Columba livia Gm.)
34) turrtulli
(Streptopelia turtur L.)

. 18 - . 26

35) kumria
(Streptopelia decaocto Friv.)
36) puldushka
(Scolopax rusticola L.)
37) shaptorja e kodrinave ose knetave (Gallinago gallinago L.)
38) shaptorja e livadheve ose
shepka e madhe
(Gallinago media-Latham)
39) shepka e vogl (Lymnocryptes minumus-Brunn.)
40) pata e egr
(Anser anser L.)
41) pata ballbardh
(Anser albifrons Scop.)
42) pata e kuqrremt
(Anser erythropus L.)
43) pata e murrizit
(Anser fabalis Latham.)
44) pula e detit
(Tadorna tadorna L.)
45) patat e detit
(Branta sp.)
46) bajza e egr
(Anas platyrhynchos L.)
47) bajuka
(Anas crecca L.)
48) rosa amerikane
(Anas acuta L.)
49) rosa e larme
(Anas querquvedula L.)
50) rosa sqeplug
(Anas clupeata L.)
51) zhytra sybardh
(Aythya nyroca Guld.)
52) rosa fishkllore
(Anas penelope L.)
53) rosa e prhimt
(Anas strepera L.)
54) rosa me kordhel
(Netta rufina L.)
55) zhytra kokkuqe
(Aythya ferina L.)
56) zhytrame kapze
(Aythya fuligula L.)
57) mjellma sqepverdh ose
mjellma kngtare
(Cygnus cygnus L.)
58) mjellma memece
(Cygnus olor-Gmel.)
59) shkurta e madhe
(Crex crex L.)
60) bajza
(Fulica atra L.)
61) lejleku i bardh
(Ciconia ciconia L.)
62) lejleku i zi
(Ciconia nigra L.)
63) ibisi i ndritshm ose i zi
(Plegadis falcinellus L.)
64) afka e prhime
(Ardea cinerea L.)
65) afka e kuqe
(Ardea purpurea L.)
66) afka e bardha
(Egretta alba L.)
67) afka e bardha e vogl ose afka
ngjyr argjendi
(Egretta garzetta L.)
68) afka e verdh
(Ardeola ralloides Scop.)
69) afka e nats
ose krrokatsi
(Nycticorax nycticorax L.)
70) shkurta e vog
ose afka e vogl
(Ixobrychus minutus L.)
71) shkurta e madhe e ujit
(Botaurus stellaris L.)
72) pelikani ngjyrtrndafili (Pelecanus onocrotalus L.)
73) pelikani penddredha
(Pelecanus crispus Bruck.)
74) karabullaku i madh
(Phalacrocorax carbo L.)
75) karabullaku i vogl (Phalacrocorax pygmenus Pall.)
76) kredharaku i madh
(Podiceps cristatus L.)
77) Kredharaku i rndomt
(Podiceps griseigena Bodd.)
78) kredharku i vogl
(Tachybaptus rufficollis Pall.)
79) kojrrilla e hirt
(Grus grus L.)
80) pulbardha e rndomt
(Larus ridibundus L.)
81) pulbardha e vogl
(Larus minutus Pall.)
82) pula e knets
(Ralluus aquaticus L.)
83) pul jeshile
(Gallinula chloropus L.)
84) kallogjerja
(Vanellus vanellus L.)
85) kllinza
(Burhinus oedicnemus L.)
86) sokoli i hirt
(Falco peregrinus Tunst.)
87) sokoli i kreshtave
(Falco subbuteo L.)
88) sokoli i jugut
(Falco biarmicus L.)
89) sokoli i vogl
(Falco columbarius L.)
90) fajkua kthetrzi
(Falco tinnunculus L.)
91) fajkua kthetrbardh
(Falco naumanni Fleisch.)
92) fajkua kmbkuq
(Falco vespertinus L.)
93) petriti vrass i pulave
(Accipiter gentilis L.)
94) petriti vrass i zogjve
(Accipiter nisus L.)
95) petriti gishtshkurt
(Accipiter brevipes L.)
96) qifti i rndomt
(Buteo buteo L.)
97) qifti i minjve
(Buteo lagopus Brunn.)
98) qifti balash
(Buteo rufinus L.)
99) qifti
(Pernis apivoris L.)
100) huti i knetave
(Circus aeruginosus L.)
101) huti i livadheve
(Circus pygargus L.)
102) huti i fushave
(Circus cyanesus L.)

24 2009

103) kaubeti bojkafe


(Milvus milvus L.)
104) kaubeti i zi
(Milvus migrans Bodd.)
105) shqiponja e hirt
(Aquaila chrysarysatos L.)
106) shqiponja kryqsore
ose shqiponja lepurvrasse
(Aquaila heliaca Sav.)
107) shkaba
(Aquaila clanga Pall.)
108) shqiponja xhuxhe
(Hieraatus pennatus Gm.)
109) shqiponja peshkgjuajtse (Pandion haliatus L.)
110) shqiponja bishtbardh
(Haliaetus albicilla L.)
111) shqiponja gjarprvrasse (Circaetus gallicus Gm.)
112) larashi i bardh
(Neophron perenopterus L.)
113) larashi kokbardh
(Gyps fulvus Habi.)
114) larashi i zi
(Aegypius monachus L.)
115) larashi kokverdh
(Gypatus barbatus L.)
116) bufi i madh me vesh
(Bubo bubo L.)
117) bufi i pyjeve me vesh
(Asio otus L.)
118) bufi i knetave
(Asio flammeus Pont.)
119) gjoni i kopshteve
(Otus scops L.)
120) kukuvajka
(Athene noctua Scop.)
121) bufi i pyllit
(Strix aluco L.)
122) qokthi
(Tyto alba Scop.)
123) korbi
(Corvus corax L.)
124) sorra e zez
(Corvus frugilegus L.)
125) sorra e hirt
(Corvus cornix L.)
126) afka
(Corvus monedula L.)
127) laraska
(Pica pica L.)
128) grifsha
(Garrulus glandarius L.)
129) afka blu
(Coracias garrulous L.)
130) strqoka sqepkuqe (Pyrrhocorax pyrrhocorax L.)
131) strqoka
(Pyrrhocorax graculus L.)
132) bajza e art
(Oriolus oriolus L.)
133) gargulli
(Sturnus vulgaris L.)
III. KUJDESI DHE MBROJTJA E EGRSIRAVE
Neni 6
Rritja dhe mbrojtja e egrsirave prfshin:
1) sigurimin e kushteve pr rritjen dhe mbrojtjen e
egrsirave;
2) mbajtjen e gjendjes normale numrike t egrsirave
sipas kapacitetit t vendit t gjuetis;
3) riintroduksionin e llojeve themelore t ekonomise s
gjuetis n vendin e gjuetis, pr arritje m t shpejt t
kapacitetit n vendin e gjuetis;
4) krijimin e rezervateve n vendin e gjuetis pr
shumim, mbrojtje, ushqim
dhe ushqyerjeshtes t
egrsirave nn mbrojtje;
5) ndrmarrjen e masave preventive odhe tjera pr
mbrojtjen e egrsirve prej smundjeve;
6) mbajtjen e numrit t egrsirave s pambrojtje n
sasi q nuk paraqet rrezik pr egrsat e mbrojtura;
7) largimin e qenve dhe maceve bredhse;
8) sigurimin e ushqimit, qetsis dhe ujit pr egrsirat;
9) prcaktimin dhe realizimin e kohs s gjuetis,
ndalimit t prkohshme dhe t prhershme pr gjueti t
llojeve t caktuara t egrsirave;
10) ngritjen dhe mirmbajtjen e objekteve teknike t
gjuetis n vendet e gjuetis;
11) kryerjen e gjahut me qen t racore (me pedigre);
12) shfrytzimin e mjeteve adekuate pr gjueti dhe
13) ruajtjen e egrsirave n vendin e gjuetis.
Neni 7
(1) Pr rritjen dhe mbrojtjen si dhe sigurimin e
baraspeshs natyrore t egrsirave n vendet e gjuetis,
Qeveria e Republiks s Maqedonis me propozim t
ministrit pr Bujqsi, Pylltari dhe Ekonomi t Ujrave,
shpall qendra riprodhimi.
(2) Pr qendr riprodhimi mund t shpallet tr vendi i
gjuetis ose nj pjes e vendit t gjuetis, dhe e ka statusin
e vendit shtetror t gjuetis.

24 2009

(3) Qendrat e riprodhimit shrbejn vetm pr shumim,


rritje dhe mbrojtjen e egrsirave t llojeve t veanta, e me
qllim t pasurimit t vendit t gjuetis, me egrsira
atraktive ose t rralluara.
(4) T drejtat dhe obligimet ndrmjet koncesionarit t
egrsirave n vendin e gjuetis ose pjess s tij, i q
shpallet si qendr riprodhimi dhe Qeveris s Republiks
s Maqedonis, prcaktohen me marrveshje me te ciln
egrsirat n vendin e gjahut jan dhn pr shfrytzim,
gjegjsisht udhheqje, n pajtim me nenin 29 dhe nenin 34
t ktij ligji.
(5) Pr zhvillimin dhe avancimin e gjuetis si dhe pr
rritjen dhe mborjtjen e egrsirave t mbrojtura n qendra
riprodhimi, Qeveria e Republiks s Maqedonis miraton
program vjetor. Pr realizimin e ktij programi, mjetet
sigurohen nga Buxheti i Republiks s Maqedonis.
Neni 8
(1) Objektet teknike t gjuetis n vendin e gjuetis,
jan mjete themelore t vendit t gjuetis.
(2) Vlern e rrethojave pr rritjen dhe mbrojtjen e
egrsirave, rrethojave pr rritje intensive dhe gjuajtje t
egrsirave dhe t objekteve pr vendosje(shtpit e gjuetis),
pas skadimit t periudhs pr shfrytzim t egrsirave n
vendin e gjuetis, koncesionari i ri i egrsirave n vendin e
gjuetis, obligohet q tia kompensoj koncensionarit t
mparshm t egrsirave sipas vlers s tregut t prcaktuar
nga vlersuesi i autorizuar.
Neni 9
(1) Egrsirat nga neni 5 i ktij ligji jan egrsira t
mbrojtura dhe egrsira e t pambrojtura.
(2) Egrsira t mbrojtura jan: drenusha, dreri i
rndomt, dreri brilopat,dhia e egr, delja e egr, ariu,
derri i egr, lepuri, ketri, rrqebulli, vidra, akalli, gjeri,
stopolka, pulegra e madhe, pulegra e vogl-strpikse, pula
e pyejve, fazani, thllza e fushs, thllza e malit, shkurta,
pllumbi i egr, gugashi, pllumbi i egr ose pllumbi i
shpellave, turtulli, kumria, shaptorja puldushk,
puldushka e knets ose shpatit, puldushka e fushs ose
shapka e madhe, shapka e vogl, pata egr, pata
ballbardh, pata e vogl ballbardh, pata e murrizit, rosa
e detit, patat e detit (Branta sp.), rosa e egr ose bajza e
egr, bajuka, rosa amerikane ose bajza, rosa bajuka, rosa
sqeplug, rosa sybardh, rosa fishklluese, rosa e hirt,
rosa me shami, almabashi, rosa pupze, mjellmza
sqepverdh ose mjellmza knduese, mjellmza memece,
shkurta e madhe, shqarthi, lejleku i bardh, lejleku i zi,
ibisi i bardh ose i zi, afka e kuqe, afkbardha,
afkbardh e vogl ose afk ngjyrargjendi, afka e
verdh, afka e nats ose sorra, shkurta ujore e vogl ose
afka e vogl, shkurta ujore ose ahore, nositi ngjyr roz,
nositi kaurel, karabullaku i vogl, kredharku i madh,
kredharku, kredharku i vogl, kojrrila e hirt, pulbardha e
rndomt, pulbardha e vogl, lauresha e knets, lauresha
jeshile, kallogjerja, kllinza, sokoli i hirt, sokoli i
kreshtave, sokoli i jugut, sokoli i vogl, fajkoi thonjzez,
fajkoi thonjbardh, fajkoi kmbkuq, petriti vrass i
zogjve, petriti gishtshkurtr, qifti i rndomt, qifti i minjve,
dhelpra mingrnse, gjeraqina, gjeraqina e knets,
gjeraqina e livadheve, gjeraqina e fushs, qifti bojkafe,
qifti i zi, shqiponja e hirt, shqiponja kryqzuese ose
shqiponja lepurvrasse, shkaba, shqiponja
xhuxhe,
shqiponja peshkgjuajtse, shqiponja bishtbardh, shqiponja
gjarprvrasse, larashi i bardh, larashi kokbardh, larashi
i zi, larashi kokverdh, bufi veshgjat, bufi veshgjat i
pyllit, bufi i knets, gjoni i kopshtit, kukuvajka, bufi i
pyllit, huti syhapur, korbi, grifsha, afka e zez, gala
sqepkuqe, gala, bajza e art.
(3) Egrsira t pambrojtura jan: ujku, miu i bizamit,
dhelpra, shqarthi, kunadhja, nuselala e vogl, qelpsi,
karabullaku i madh, petriti vrass pulash, sorrshkina,
sorra e hirt ose grizhla, afka, laraska dhe garguli.

. 26 - . 19

Neni 10
(1) Futja e llojeve aloktone t egrsirave n vendin e
gjuetis, mund t bhet vetm n baz t lejes nga
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave, pas mendimin paraprakisht t Ministris s
Ambientit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor, n baz t
dokumentacionit profesional t dorzuar nga instituti
arsimoro-shkencor, t cilin e ka autorizuar ministri i
Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
(2) Instituti arsimoro-shkencor nga paragrafi (1) i ktij
neni, q t autorizohet duhet ta studioj problematikn e
gjuetis dhe t ket t punsuar s paku nj doktor t
shkencave nga sfera e gjuetis.
Neni 11
(1) Pr egrsirat e mbrojtura prcaktohet koha e
mosgjuajtjes, ndalimi i prkohshm ose i prhershm i
gjuetis.
(2) Gjat kohs s mosgjuajtjes, ndalimit t
prkohshm ose t prhershm t gjuetis, egrsirat e
mbrojtura nuk guxohet t gjuhen, ndiqent ose shqetsohen,
nse me kt ligj nuk sht prcaktuar ndryshe.
Neni 12
(1) Koha e mosgjuajtjes prcaktohet pr:
- drerin e vogl, prej 1 tetor deri m 30 prill,
- drenushn, prej 1 shkurt deri m 30 shtator,
- t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs, prej 1
shkurt deri m 30 shtator,
- drerin e rndomt, prej 1 shkurt deri m 31 gusht,
- drenushn-sut, prej 1 janar deri m 31 tetor,
- t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs s
rndomt, prej 1 janar deri m 31 tetor,
- drerin brilopat, prej 1 shkurt deri m 15 shtator,
- drenushn-sut brilopat prej 1 janar deri m 31 tetor,
- t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs
brilopat, prej 1 janar deri m 31 tetor,
- dashin e egr, prej 1 shkurt deri m 15 shtator,
- delen e egr, prej 1 shkurt deri m 30 shtator,
- t vegjlit njvjear dhe dyvjear t deles s egr,
prej 1 shkurt deri m 30 shtator,
- cjapin e egr, prej 1 janar deri m 31 korrik,
- dhin e egr, prej 1 janar deri m 30 shtator,
- t vegjlit njvjear dhe dyvjear t dhis s egr,
prej 1 janar deri m 30 shtator,
- derrin e egr, prej 1 shkurt deri m 30 shtator,
- lepurin, thllnzn e fushs, thllnzn e vendeve
gurore, puln e pyjeve, prej 15 dhjetor deri m 10 tetor,
- fazanin, prej 1 janar deri m 30 shtator dhe
- shkurtn, gugashin, pllumbin, pllumbin e egr,
turrtullin, kumrin, puldushkn, shpatoren e pyjeve ose t
knetave, shpatoren e fushs ose shapkn e madhe,
shapkn e vogl, patn e egr, patn ballbardh, patn e
vogl ballbardh, patn e murrizit, patn e detit (Branta
sp.), bajzn e egr,
bajukn, rosn amerikane,
rosnelarme,
almabashin, almabashin zhyts, rosn sqepholl dhe
zhytrn, prej 1 prill deri m 31 korrik.
(2) Mosgjuajtja nga paragrafi (1) i ktij neni, nuk ka t
bj me llojet e egrsirave t gjinis mashkullore dhe at:
drerin, drerin e rndomt, drerin brilopat, delen e egr dhe
derrin e egr, nse t njjtat rriten n siprfaqe t rrethuara
pr rritje intensive dhe gjuajtje t egrsirave.
Neni 13
Ndalohet n mnyr t prhershme gjuajtja e e: ariut,
rrqebullit, macess s egr,vjedulls, vidrs, akallit,
ketrit, gjerit, citellus, pulegrs s madhe, puls s voglstrpikse, ross s detit, ross sqeplug, ross fishklluse,
ross s prhimt, ross me shall, mjellms sqepverdh
ose mjellms kngtare, mjellms memece, shkurts s
madhe, lejlekut t bardh, lejlekut t zi, ibisit t bardh ose
t zi, afks s kuqe, afks s thime, afks s bardh,

. 20 - . 26

afkbardhs s vogl ose afks s argjent, afks s


verdh, afks s nats ose sorrs, shkurts s vogl ose
gats s vogl, shkurts s ujit, pelikanit roz, laradashit,
kredhsit t madh, kredhsit, kredhsit t vogl, kojrils s
hirt, pulbardhs s rndomt, pulbardhs s vogl,
laureshs
s knets, laureshs jeshile, kallogjers,
kllinzs, sokolit t hir, sokolit t kreshtave, sokolit t
jugut, sokolit t vogl, fajkoit kthetrkuqe, fajkoit
thonjbardh,
fajkoit
kmbkuq,
petritit
vrass
harabelash, petritit gishtshkurt, qiftit t rndomt, qiftit
t miut, dhelprs mingrnse, gjeraqins, gjeraqins s
knets, gjeraqins s livadheve, gjeraqins s fushs,
qiftve bojkafe, qiftve t zinj, shqiponjs s hirt,
shqiponjs kryqzuese, shkabs, shqiponjs
xhuxhe,
shqiponjs peshkgjuajtse, shqiponjs bishtbardh,
shqiponjs s gjarprinjve, larashit t bardh, larashit
kokbardh, larashit t zi, larashit kokverdh, bufit
veshgjat, bufit veshgjat t pyllit, bufit t knets,
gjonit t kopshtit, kukuvajks, bufit t pyllit, hutit syhapur,
korbit, sorrs s zez, gals shqepkuqe, gals, bajzs s
art, karabullakut t vogl dhe grifshs.
Neni 14
Ndalohet zhdukja dhe prvetsimi i t vegjlve,
zhdukja dhe prishja e shtrojeve, erdheve ose vezve t
egrsirave t mbrojtura, t prcaktuara me kt ligj.
Neni 15
(1) Pr nevojat e shkencs, msimit, kopshteve
zoologjike dhe muzeumeve natyrore shkencore, si dhe pr
qllime rritjeje dhe pr pengimin e smundjeve infektive,
mund t lejohet gjuajtja e egrsirave n kohn e ndalimit t
prkohshm, ndalimit t prhershm, n kohn e
mosgjuajtjes, si dhe kryerja e veprimeve nga neni 13 i ktij
ligji, me leje paraprake t ministrit t Bujqsis, Pylltaris
dhe Ekonomis s Ujrave.
(2) Me lejen nga paragrafi (1) i ktij neni, prcaktohet
edhe mnyra e kryerjes s gjuetis.
(3) Pr lejn nga paragrafi (1) i ktij neni, ministri i
Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, e njofton
Qeverin e Republiks s Maqedonis n afat prej tri ditsh
nga dita e miratimit t lejes.
Neni 16
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave mundet, ta:
1) vazhdoj kohn e lejuar pr gjueti t egrsirave t
mbrojtura, nse ajo sht e tejshtuar dhe e rrezikon pronn
e shfrytzuesit t toks dhe ujrave, n t cilat sht
prcaktuar vendi i gjuajtjes si dhe t tokave dhe ujrave
prreth, me mendimin paraprakisht t Ministris s
Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor;
2) shkurtoj ose ndryshoj kohn e gjuetis s llojeve t
caktuara t egrsirave t mbrojtura n koh t caktuar, pr
shkak t mbrojtjes s gjendjes s saj numerike, mbrojtjes s
shndetit t njerzve, kafshve, paraqitjes s smundjeve
ngjitse, ndotjes kimike dhe radiologjike;
3) ndaloj prkohsisht gjuetin e egrsirs s mbrojtur
t rall ose t ralluar, n rajon t caktuar ose n tr
territorin e Rpubliks s Maqedonis;
4)ndaloj prkohsisht gjuetin n rajon t caktuar, ose
n tr territorin e Republiks s Maqedonis, nse
ekziston rreziku i paraqitjes s smundjeve ngjitse, ose
paraqiten smundje ngjitse te egrsirat;
5) lejoj gjuetin e egrsirave me mbrojtje t
prhershme, nse bjn dme n vendin e gjuajtjes, ose te
shfrytzuesi, gjegjsisht pronari i toks dhe ujrave, me
mendim paraprak nga Ministria e Mjedisit Jetsor dhe
Planifikimit Hapsinor;
6) lejoj gjuetin e bartsve t infektimeve n do koh
dhe n do vend, pr egrsirat nn mbrojtje;

24 2009

7) ndaloj ndrmarrjen e veprimeve t caktuara n


siprfaqe, t dmshme pr rritjen, shumimin dhe vendosjen
e prkohshme t llojeve t egrsirave t veanta me
mendimin paraprak t Ministris s Mjedisit Jetsor dhe
Planifikimit Hapsinor;
Neni 17
(1) Pr zhdukjen e egrsirave t pambrojtura, mund t
jepet shprblim me para.
(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave, e prcakton llojin e egrsirave pa mbrojtje, nga
neni 9 paragrafi (3) i ktij neni dhe lartsin e shprblimit
me para.
(3) Mjetet pr shprblim nga paragrafi (1) i ktij neni,
sigurohen nga Buxheti i Republiks s Maqedonis.
Neni 18
(1) Egrsira e pambrojtur mund t gjuhet derisa nuk
rreyikohet ekzistenca e saj aftgjate.
(2) Pr gjuetin; e egrsirs s pambrojtur,
koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i
obliguar t mbaj evidenc.
Neni 19
(1) Ndalhet gjuetia, rritja, shitblerja e shpendve si
dhe zhdukja e erdheve, grumbullimi, prvetsimi dhe
zhdukja e zogjve dhe vezve t shpezve t cilat nuk
prfaqsojn egrsir.
(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave i prcakton llojet e shpezve t egra t cilat jan t
dobishme.
Neni 20
Ndalhet lvizja e personave me pushk dhe mjete t
tjera pr gjueti n vendin e gjuetis, pa leje pr gjueti nga
koncesioneri i egrsirave n vendin e gjuetis.
Neni 21
Koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i
detyruar q n mnyr alterinative t ndaloj gjuetin dy
vjet njri pas tjetrit, s paku n nj t katrtr e siprfaqes
s prgjithshme n vendin e gjuetis.
Neni 22
Personat juridik ose fizik t cilt prdorin mjete pr
mbrojtjen e bimve ose mjete t tjera kimike, jan t
detyruar q ta informojn koncensionerin e egrsirs n
vendin e gjuetis, s paku 48 or para prdorimit t
mjeteve, me vrejtje pr pasojat n pajtim me udhzimin
pr prdorimin e mjeteve.
Neni 23
Ndalhet djegia e kashts, barishteve dhe mbeturinave
t tjera bimore n vendin e gjuetis.
Neni 24
(1) Poseduesi i qenit t bariut nuk duhet t lejoj
lvizjen e qenit n vendin e gjuetis, n largsi m t
madhe se 200 metra nga kopeja pa shoqrim.
(2) Poseduesi i qenit ose macs nuk mund ti lshoj t
lvizin n vendin e gjuetis pa shoqrim n largsi m t
madhe se 300 metra nga vendbanimi i pronarit.
Neni 25
(1) Koncesori i egrsirs n vendin e gjuetis sht i
obliguar t organizoj shrbim t prhershm t rojes s
gjuetis.
(2) Roje gjuetie mund t jet personi q ka kryer s
paku arsim t mesm n drejtimin e pylltaris ose arsim
tjetr t mesm me provim t dhn pr gjueti n pajtim me
kt ligj dhe ti plotsoj kushtet pr mbajte t arms, n
pajtim me Ligji pr arm.

24 2009

Neni 26
(1) Roja e gjuetis shrbimin e kryen me uniform dhe
i armatosur me arm prkatse.
(2) Roja e gjuetis ka legjitimacion, q ia lshin
shfrytzuesi i egrsirs n vendin e gjuetis.
(3) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i
detyruar t mbaj evidenc pr legjitimacionet e lshuara
pr rojet e gjuetis dhe deri m 31 dhjetor n vitin n vijim
ti dorzoj t dhna pr personat t cilt posedojn
legjitimacion Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave.
(4) Nse gjat vitit ndodhin ndryshime n shrbimin e
rojes s gjuetis, shfrytzuesi i egrsirs n vendin e
gjuetis sht i detyruar q menjher ta informoj
Ministrin e Buqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave pr ndryshimet e ndodhura.
(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton ngjyrn dhe modelin e uniforms,
prmbajtjen e formularit t legjitimacionit si dhe llojin e
arms s rojes s gjuetis.
Neni 27
(1) Roja e gjuetis n kryerjen e puns s vet sht i
autorizuar t:
1) vrtetoj identitetin e do personi i cili gjuan
egrsir ose lviz n vendin e gjuetis me mjete gjuetie,
2) kryej kontroll t gjuetis dhe t dokumentacionit q
e shoqron gjahun n vendin e gjuetis;
3) kryej kontrollin e t gjitha llojeve t automjeteve
dhe ngarkesave n vendin e gjuetis me t cilat mund t
transportohet ose bartet gjahu, gjegjsisht trofeu, si dhe n
vendet ku mund t ruhet gjahu ose trofeu;
4) marr prkohsisht mjetet e prdorura ose t
dedikuara pr gjah, egrsirn e gjuajtur ose pjest e saj,
nse gjuetia ose lvizja n vendin e gjuetis sht kryer n
kundrshtim me dispozitat e ktij ligji;
5) ndaloj shkatrrimin dhe prvetsimin e egrsirs
dhe t vegjlve t saj si dhe shkatrrimin dhe prishjen e
erdheve, foleve dhe vezve t saj, n kundrshtim me kt
ligj;
6) ndaloj gjuajtjen e egrsirs n mnyr t palejuar
dhe me mjete t palejuara;
7) paraqes egrsirn e smur ose t lnduar te
koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis dhe
8) njoftoj shfrytzuesin e egrsirs n vendin e
gjuetis dhe shrbimin veterinar pr paraqitjen e
smundjeve dhe mbytjen e egrsirs dhe kafshve t tjera,
si dhe pr rrezikun e drejtprdrejt pr egrsirn nga
paraqitja e fatkeqsive elementare (vrshime, bore madhe,
zjarre dhe t njjta).
(2) Personat e ndodhur n vendin e gjuetis jan t
detyruar q rojs t gjuetis ti mundsojn kryerjen e
autorizimeve t veta dhe tia japin t dhnat e nevojshme.
IV. VENDET E GJUETIS
Neni 28
(1) Vendin e gjuetis e themelon Qeveria e Republiks
s Maqedonis n pajtim me Planin hapsinor t Republiks
s Maqedonis.
(2) Qeveria e Republiks s Maqedonis nga vendet e e
zbatuara t gjuetis nga paragrafi (1) i ktij neni prcakton
vende shtetrore t gjuetis.
(3) Me vendosjen e vendit t gjuetis prcaktohen
kufijt, siprfaqja dhe qllimi i tij.
(4) N lidhje me llojin e egrsirs q jeton ose q mund
t rritet, vendet e gjuetis mund t dedikohen pr rritjen e
egrsirs s madha dhe/ose t imt, varsisht nga llojet
kryesore t ekonomis s gjuetis.

. 26 - . 21

Neni 29
Vendet shtetrore t gjuetis me propozimin e ministrit
t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, Qeveria
e Republiks s Maqedonis ua jep pr administrim
personave juridik t cilt kryejn veprimtari me interes
publik nga sfera e pylltaris, gjuetis ose mbrojtjes s
mjedisit jetsor si dhe institucioneve pr qllime arsimoreshkencore.
Neni 30
Siprfaqja e vendit t zbatuar t gjuetis varsisht nga
lloji i egrsirs q do t rritet nuk mund t jet;
- m e vogl se 1 000 ha, as m e madhe se 13 000 ha
pr egrsira t imta, dhe
- m e vogl se 2 000 ha, as m e madhe se 25 000 ha
pr egrsira t mdha.
Neni 31
(1) N siprfaqen e prgjithshme t vendeve t gjuetis
n tr territorin e Republiks s Maqedonis, nuk jan t
prfshira pjest e natyrs q jan shpallur t mbrojtura, n
pajtim me Ligjin pr mbrojtjen e natyrs.
(2) Siprfaqja e gjuetis n vendet e gjuetis, paraqet
pjes t vendeve t gjuetis, n t cilat ekzistojn kushte
pr ekonomizim me egrsira edhe at: pyje, livadhe,
kullota, kullosa, bjerina, kallamishte dhe moale.
(3) Siprfaqe q ssht pr gjueti n vendet e gjuetis
paraqesin: vendbanimet, plantacionet shumvjeare me
pem dhe vreshtat, siprfaqet pr prodhim intenziv
bujqesor n qoft se jan t rrethuara me rrethoj, varrezat,
rrugt publike, binart hekurudhor aeroportet, objektet
ushtarake, toka e pandrtuar ndrtimore dhe siprfaqet
ujore (akumulimet, peshkoret, lumejt
dhe liqenet
natyrore).
Neni 32
(1) Vendet e gjuetis mund t jen: t hapura dhe t
rrethuara.
(2) Vend i hapur gjuetie sht vendi i gjuetis, n t
cilin sht mundsuar lvizja e papengueshme e egrsirs
nga njri vend i gjuetis n tjetrin.
(3) Vend i rrethuar gjuetie sht vendi i gjuetis q
sht i rrethuar me pengesa natyrore (ujra t gjra
rrjedhse, siprfaqe liqenore, kresht e lart malore) ose
pengesa artificiale (rrethoja) t cilat e pengojn ose e
zvoglojn mundsin q egrsira ta lshoj at siprfaqe.
Neni 33
(1) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis, mund
t rrethoj hapsir t veant jo m t madhe se 150
hektar pr rritjen, shumim, dhe mbrojtje t egrsirs
(vende t shumimit) si dhe hapsir pr rritjen intenzive
dhe gjujtje t egrsirs, madhsia e t cils nuk mund t jet
m e vogl se 150 hektar.
(2) Pr rrethimin e hapsirs nga paragrafi (1) i ktij
neni, plqimin e jep Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave.
(3) Personi fizik ose juridik, i cili nuk sht
koncesioner i egrsirs n vendin e gjuetis, nuk ka t
drejt t rrethoj hapsir t veant pr rritje, shumim dhe
mbrojtje t egrsirs (vend-shumimi) si dhe hapsir pr
rritje intenzive dhe gjuajtje t egrsirs.
V. KONCESIONI
Neni 34
(1) Egrsirn n vendin e gjuetis me leje pr
shfrytzim (koncesion), ia jep Qeveria e Republiks s
Maqedonis, personit juridik t huaj dhe t vendit, i cili i
plotson kushtet e parapara me kt ligj dhe Ligjin pr
koncension dhe lloje tjera t partneritetit privat publik.

. 22 - . 26

(2) Personat juridik t huaj nga paragrafi (1) t ktij


neni kan t drejt t marrin pjes n shpallje publike n
qoft se kan t regjistruar filiale n Republikn e
Maqedonis n pajtim me Ligjin pr shoqri tregtare.
(3) Egrsira n vendin e gjuetis, n pajtim me kt
ligj, nuk mund t jepet n nnkoncesion.
(4) Egrsirat n vendin e gjuetisl jepen n koncension
dhe at: egrsirat e imta pr koh prej 10 vjet, ndrsa
egrsirat e mdha n koh prej 20 vjet.
(5) Koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis pr t
cilin ka fituar koncension sht i detyruar q egrsirn ta
rris dhe ta mbroj n pajtim me dispozitat e ktij neni.
(6) Koncensionert e egrsirave n vendet e gjuetis
mund t bashkohen n federat t gjuetis s Maqedonis
dhe forma t tjera t bashkimit n pajtim me ligjin.
Federata e gjuetis s Republiks s Maqedonis sht
asociacion vullnetar nacional i gjuetarve n Republikn e
Maqedonis.
Neni 35
(1) Koncesioner i egrsirs n vendin e gjuetis mund
t jet personi juridik i cili plotson kushtet n vijim:
1) t jet i regjistruar pr kryerjen e veprimtaris pr
gjueti;
2) t ket mundsi matriale-teknike pr kryerjen e
veprimtaris s gjuetis;
3) t ofroj program pr mundsi zhvilluese t egrsirs
s mbrojtur n vendin e gjahut; dhe
4) t ket t punsuar s paku nj person profesionist
q e ka kryer arsimin e lart ose t mesmen nga drejtimi i
pylltaris me provimin e dhn t lnds s gjuetis.
(2) Personi juridik obligohet t siguroj garanci
bankare n lartsi t kompenzimit t parapar pr
koncension t vrtetuar n bazn e veant t ekonomis s
gjuetis pr vendin prkats t gjuetis.
Neni 36
(1) Dhnia e egrsirs n vendin e gjuetis me
koncension kryhet me an t konkursit publik.
(2) Vendimin pr shpalljen e konkursit publik pr
dhnien e egrsirs n vendin e gjuetis pr koncension e
merr Kuvendi i Republiks s Maqedonis me propozim t
ministrit t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.
(3) Konkursi publik zgjat 30 dit nga dita e shpalljes.
(4) N kushte t barabarta, prparsi ka personi juridik
i cili n tre vitet e fundit ka kryer veprimtari gjuetie.
Neni 37
(1) Si fillim i koncensionit konsiderohet dita e
prcaktuar n Vendimin e Qeveris s Republiks s
Maqedonis pr dhnien e egrsirs n vendin e gjuetis
me koncension.
(2) T drejtat dhe obligimet e ndrsjella, Qeveria e
Republiks s Maqedonis dhe personat nga neni 34,
paragrafi (1) i ktij ligji, t cilve egrsira n vendin e
gjahut u jepet n koncension, rregullohen me kontrat pr
koncension, n pajtueshmri me kt ligj dhe Ligjin pr
koncensione dhe llojet tjera t partneritetit publik privat.
(3) N kontratn pr koncension t egrsirs n vendin
e gjuetis rregullohen t drejtat, obligimet dhe prgjegjsit
e Qeveris s Republiks s Maqedonis n vendin e
gjuetis.
(4) Para nnshkrimit t kontrats pr koncension t
egrsirs n vendin e gjuetis, e njjta i drgohet Avokatit
Shtetror t Republiks s Maqedonis.
(5) Mbykqyrjen e zbatimit t marrveshjes pr
koncencension t egrsirs n vendin e gjuetis e kryen
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.

24 2009

Neni 38
(1) Nse n konkursin e shpallur nuk paraqitet subjekt i
interesuar, egrsira n vendin e gjuetis jepet pr
shfrytzim me an t ofertave.
(2) Nse shfrytzimi i egrsirs n vendin e gjuetis
nuk arrihet me marrveshje as me an t ofertave, Qeveria
e Republiks s Maqedonis prkohsisht do tia jap me
koncension t dhunshm ndrmarjes publike nga sfera e
pylltaris ose nga sfera e mbrojtjes t mjedisit jetsor.
(3) Nse egrsira n vendin e gjuetis jepet pr shfrytzim
me koncension t dhunshm, pr mnyrn e sigurimit t
mjeteve pr kryerjen e veprimtaris s gjuetis n vendin e
gjuetis, personat nga paragrafi (2) i ktij neni lidhin
marrveshje me Qeverin e Republiks s Maqedonis.
Neni 39
(1) Qeveria e Republiks s Maqedonis mund ta
ndrpres kontratn pr koncensionin t egrsirs n
vendin e gjuetis edhe para skadimit t afatit pr
koncesion, nse koncesioneri:
1) nuk i zbaton dispozitat e ktij ligji;
2) nuk i plotson obligimet e verifikuara n
marrveshjen pr koncesion;
3) rrit, mbron, gjuan dhe shfrytzon egrsir n
kundrshtim me dispozitat e bazs s veant t ekonomis
s gjuetis pr vendin prkats t gjuetis, dhe
4) nuk e zbaton programin pr mundsit e zhvillimit t
egrsirs s mbrojtur n vendin e gjuetis.
(2) Nse ndrpritet marrveshja pr koncesion, Qeveria
e Republiks s Maqedonis do t prcaktoj subjekt t
cilit do tia jap egrsirn me koncesion t dhunshm, deri
n astin e dhnies s koncesionit t egrsirs n pajtim me
nenin 38 t ktij ligji.
(3) T drejtat dhe obligimet e Qeveris s Republiks
s Maqedonis dhe subjektit, t cilit egrsira do ti jepet me
koncesion t dhunshm, deri n momentin e dhnies pr
shfrytzim t egrsirs n pajtim me nenin 38 t ktij ligji,
do t prcaktohet me marrveshje.
Neni 40
(1) Pr shfrytzimin e egrsirs n vendin e gjuetis
koncesioneri paguan kompenzim vjetor.
(2) Kompezimi nga paragrafi (1) i ktij neni verifikohet
me lartsi prej 20% nga vlera e gjuajtjes s planifikuar
vjetore e egrsirs n pajtim me bazn e veant t
ekonomis s gjuetis, ndrsa paguhet deri m 30 qershor
pr vitin rrjedhs, n llogari t Buxhetit t Republiks s
Maqedonis.
(3) Vlern e egrsirs nga paragrafi (2) i ktij neni,
sipas llojeve e prcakton Qeveria e Republiks s
Maqedonis me propozim t ministrit t Buqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
VI. BAZAT E EKONOMIS S GJUETIS
Neni 41
Rritja, mbrojtja, gjuajtja dhe shfrytzimi i egrsirs
bhet sipas bazave t prgjithshme dhe t veanta t
ekonomis s gjuetis.
Neni 42
(1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis
prputhet me Planin hapsinor t Republiks s
Maqedonis, kurse e miraton Kuvendi i Republiks s
Maqedonis.
(2) Vlefshmria e bazs s prgjithshme t ekonomis
s gjuetis sht 20 vjet.
(3) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prgatit bazn e prgjithshme t ekonomis s
gjuetis dhe ia dorzon Qeveris s Republiks s
Maqedonis pr miratim, kurse Qeveria e Republiks s
Maqedonis ia dorzon Kuvendit t Republiks s
Maqedonis pr miratim.

24 2009

Neni 43
(1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis nga
neni 42 paragrafi (1) i ktij ligji prpunohet n dy faza
edhe at: projekt dhe propozim.
(2) Qeveria e Republiks s Maqedonis merr vendim
pr vnien e projektit t bazs s prgjithshme t
ekonomis s gjuetis n shikim publik, i cili shpallet n
Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis.
(3) Projekti i bazs s prgjithshme t ekonomis s
gjuetis vihet n shikim publik s paku 60 dit nga dita e
shpalljes s vendimit nga paragrafi (2) i ktij neni.
(4) Debatin profesional pr projektin e bazs s
prgjithshme t ekonomis s gjuetis e organizon
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.
(5) N baz t mendimeve t dhna nga debati
profesional pr projektin e bazs s prgjithshme t
ekonomis t gjuetis prgatitet propozim i bazs s
prgjithshme t ekonomis s gjuetis i cili i dorzohet pr
miratim Qeveris s Republiks s Maqedonis.
(6) Mjetet pr prpunimin dhe recensimin e bazs s
prgjithshme t ekonomis s gjuetis sigurohen nga
Buxheti i Republiks s Maqedonis.
Neni 44
(1) Baza e ekonomis s gjuetis mund t ndryshohet
dhe plotsohet gjat zbatimit t saj n baz t njohurive
shkencore-hulumtuese, kushteve natyrore t ndryshuara
dhe nevojave dhe shkaqeve t tjera pr prparimin e bazs
s prgjithshme t ekonomis s gjuetis.
(2) Ndryshimin dhe plotsimin e bazs s prgjithshme
t ekonomis s gjuetis n pajtim n paragrafin (1) t ktij
neni, e kryen Kuvendi i Republiks s Maqedonis me
propozim t Qeveris s Republiks s Maqedonis.
Neni 45
(1) Bazat e veanta t ekonomis s gjuetis i miraton
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave
pr do vend t gjuetis n veanti.
(2) Vlefshmria e bazave t veanta t ekonomis s
gjuetis sht 10 vjet.
(3) Prpunimin e bazave t veanta t ekonomis s
gjuetis mund ta kryej institucioni i cili ka t punsuar s
paku pes inxhinier t pylltaris, t cilt kan s paku pes
vjet prvoj pune n lmin e gjuetis.
(4) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave pr s afrmi e prcakton prmbajtjen e bazave t
veanta t ekonomis s gjuetis.
(5) Mjetet pr prpunimin dhe recensimin e bazave t
veanta t ekonomis s gjahut jan n barr t
koncesionerit t egrsirs n vendin e gjahut.
Neni 46
(1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis
miratohet pr gjith territorin e Republiks s Maqedonis
dhe prmban t dhna pr: zhvillimin e gjuetis, gjendjen
aktuale t gjuetis, vendet e prcaktuara pr gjueti,
ekonomizuesit e deritanishm t vendeve t gjuetis,
karakteristikat natyrore lidhur me ekzistencs dhe
zhvillimit
t
egrsirs
(orografike,
gjeologjike,
pedologjike, kushtet hidrografike, klimn, vegjetacionin,
demografin dhe karakteristikat urbanistike), llojet e
egrsirs dhe shtrirjen, rajonet me ekonomi gjuetie,
gjendjen aktuale numerike, ruajtjen dhe mbrojtjen e
egrsirs, mundsit pr formimin e vendeve shtetrore t
gjuetis, rregullimin e vendeve t gjahut, masat mbrojtse,
dmet nga egrsira dhe ndaj egrsirs, gjendjen
shndetsore t egrsirs, rritjen dhe mbrojtjen e egrsirs,
treguesit financiar-ekonomik, qllimet e ekonomizimit
dhe kuadrot hulumtuese-shkencore t gjuetis.

. 26 - . 23

(2) Baza e veant e ekonomis s gjuetis miratohet


pr do vend t gjahut veas dhe prmban t dhna pr:
kufijt, strukturn, dedikimin dhe qasjen n vendin e
gjahut, kushtet natyrore, gjendjen numerike, objektet
teknike t gjahut, rajonimin dhe bonitimin e vendit t
gjuetis, analizn e gjendjes aktuale dhe krahasimin e
gjendjes normale t egrsirs, periudhn kohore pr arritjen
e numrit normal t gjendjes s egrsirs, shtimin e
popullatave t egrsirs, masat rritse-mbrojtse,
rregullimin e vendit t gjuetis, t hyrat dhe t dalurat.
Neni 47
Masat e verifikuara me bazn e veant t ekonomis
s gjuetis pr vendin prkats pr gjueti jan t obliguara
pr koncesionerin e egrsirs n vendin e gjuetis.
Neni 48
(1) Nse gjat vlefshmris s bazs s veant t
ekonomis s gjuetis ndodhin ndryshime t caktuara, t
cilat n mnyr t prhershme ose qensisht i kan
ndryshuar faktort themelor dhe e pengojn zbatimin e
tyre, koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i
obliguar q me shkrim ta informoj ministrin e Bujqsis,
Pylltaris, Ekonomis s Ujrave pr ndrprerjen e punve
dhe t propozoj plotsimin dhe ndryshimin e saj.
(2) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave sht e obliguar t kryej kontroll n vendin e
ngjarjes dhe t konstatoj nse sht i nevojshm
ndryshimi dhe plotsimi i bazs s veant t ekonomis s
gjuetis.
(3) Ndryshimi dhe plotsimi i bazs s veant t
ekonomis s gjuetis, kryhet me procedur t njjt si dhe
miratimi i bazs s veant t ekonomis s gjuetis.
Neni 49
(1) Konsensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht
i obliguar t prgatis plan vjetor pr zbatimin e bazs s
veant t ekonomis s gjuetis.
(2) Plani vjetor nga paragrafi (1) i ktij neni prgatitet
m s voni deri 31 mars t vitit n vijim dhe i dorzohet
pr mendimin Ministris s
Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave.
(3) Pa mendimin pozitiv t Ministris s Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr planin vjetor nga
paragrafi (2) i ktij neni koncensioneri i egrsirs n
vendin e gjuetis nuk mund t shfrytzoj t drejtn e
gjuajtjes s egrsirs n vendin e gjuetis.
(4) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave n afat prej 30 ditsh nga dita e pranimit t planit
vjetor pr zbatimin e bazs s veant t ekonomis s
gjuetis, do ti jap mendim koncesionerit t egrsirs n
vendin e gjuetis.
(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton prmbajtjen e planit vjetor pr
zbatimin e bazs s veant t ekonomis s gjuetis.
Neni 50
Shfrytzuesit e egrsirs n vendet e jan t detyruar
q punt e kryera n vendet e gjuetis pr vitin paraprak ti
evidentojn n bazn e veant t ekonomis s gjuetis
m s voni deri m 31 mars t vitit n vijim.
VII. GJUETIA DHE SHFRYTZIMI I EGRSIRS DHE
PJESVE T SAJ
Neni 51
Gjuetia dhe shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj n
vendin e gjuetis kryhet veas ose n grupe.
Neni 52
Me shfrytzimin e egrsirs dhe pjesve t saj,
nnkuptohet shfrytzimi i mishit, brinjve, brirve, gzofit
dhe lkurs.

. 24 - . 26

Neni 53
(1) Gjuetia dhe shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t
saj nuk sht e lidhur me vitin n vijim, por me vitin e
gjuetis me kohzgjatje prej 1 prill n vitin kalendarik n
vijim deri m 31 mars t vitit t ardhshm.
(2) T gjitha aktivitetet n vendet e gjuetis n lidhje
me realizimin e gjuajtjes vjetore, numrimit t egrsirave,
prgatitjen e dokumenteve t planeve dhe mbajtjen e
evidencs jan t lidhura me vitin e gjuetis.
Neni 54
Ndalohet gjuetia e egrsirs:
- n mnyr dhe me mjete me t cilat n mnyr masive
zhduket egrsira,
- gjat nats, gjat kohs s vrshimeve, borrave t
mdha, fatkeqsive dhe zjarreve;
- me kurthe, rrjeta, kafaze, kosha, gracka, kurthe t
gjalla dhe artificiale, prdorim i reflektorve, pasqyrave
dhe mjete t tjera me t cilat mund t verbohet egrsira,
magnetofona, kasetofon dhe gramafona, ngjitse, mjete
mashtruese, tym dhe mjete t tjera kimike, me ushqim t
helmuar;
- me pushk automatike dhe gjysmautomatike me m
shum se dy plumba;me municion q ssht pr gjuajtje;
- me t gjitha llojet e armve t ftohta;
- me helm;
- shkelje t egrsirs me automjete;
- gjuajtje e egrsirave me t gjitha llojet e barkave me
lvizje motorike;
- me qen zagar dhe pr gjuajtje t cilt nuk jan t
regjistruar n organizatat kompetente kinologjike n vend
ose jasht vendit,
- n grupe me qen, prve pr gjuajtje t derrit t egr
dhe ujkut,
- 200 metra nga vendi i ushqimit dhe pirjes s ujit t
kafshve,
- n brez prej 100 metrash nga skaji i vendbanimeve n
pjest rrafshinore.
Neni 55
(1) Gjuetia, gjegjsisht gjuajtja e egrsirs bhet me
pushk gjuetie me sam ose me karabin gjuetie.
(2) N prjashtim t paragrafit (1) t ktij neni
koncesioneri mund t bj gjueti, gjegjsisht gjuajtje t
egrsirs me hark dhe shigjet dhe t gjuaj shpezt
grabitse me (gjueti me sokola), vetm me lejen paraprake
t Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.
(3) Gjuajtja e drerit t rndomt, drerit bri lopat,
kaprollit, dhis s egr, deles s egr dhe ariut (n pajtim
me nenin 16 pika 5) bhet vetm me karabin gjuetie.
Neni 56
(1) Pr gjueti mund t shfrytzohen qent pr gjuajtje t
cilt jan t regjistruar n Organizatn kinologjike
kompetente n vend ose jasht vendit.
(2) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis n t
cilin gjuhet egrsir dythundrake, duhet t posedoj qen
pr gjuajtje-ndjeks gjaku.
Neni 57
(1) Egrsira mund t gjuhet me leje paraprake t dhn
nga koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.
(2) Leja pr gjuajtje t egrsirave sht dokument i cili
e prmban kohn e vlefshmris s tij, llojin dhe numrin e
egrsirave t lejuara pr gjueti dhe detyrimet e gjuetarit pr
kohn e gjuetis dhe pas kryerjes s gjuetis.
(3) Leja pr gjuajtjen e egrsirs vlen pr nj dit.
(4) Leja pr gjuajtjen e egrsirs mund ti jepet personit
i cili ka t dhn provimin e gjuetis.

24 2009

(5) Leja pr gjuajtjen e egrsirs mund ti jepet shtetasit


t huaj nse posedon dokument adekuat pr gjueti, t
lshuar nga organi prkats n shtetin e tij dhe ftes me
shkrim t shkruar n gjuhn maqedonase dhe angleze nga
koncesioneri ose organi shtetror.
(6) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht
i obliguar t mbaj evidenc pr lejet e dhna pr gjuajtjen
e egrsirave.
(7) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit
t lejes pr gjuajtje t egrsirs n vendin e gjuetis dhe
mnyrn e mbajtjes s evidencs s lejeve t dhna pr
gjuajtjen e egrsirs.
Neni 58
(1) Provimi pr gjueti nga neni 57, paragrafi (4) i ktij
ligji jepet para komisionit profesional q e formon ministri
i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
Komisionin e prbjn pes antar nga t cilt njrin
antar e propozon Federata e gjuetis s Maqedonis.
(2) Obligimet pr dhnien e provimit t gjuetis nga
paragrafi (1) i ktij neni nuk ka t bj me persona me
prgatitje profesioniste t lart ose t mesme nga dega e
pylltaris me provim t dhn n lndn e
gjuetis/ekonomin e gjuetis dhe doktorve t mjeksis
s veterins me provim t dhn nga lnda e
gjuetis/ekonomis s gjuetis.
(3) Shpenzimet e Komisionit profesional nga paragrafi
(1) i ktij neni nuk jan barrn e kandidatit.
(4) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton prmbajtjen e programit pr dhnien e
provimit t gjuetis dhe lartsin e shpenzimeve t
Komisionit profesional pr dhnien e provimit t gjuetis.
Neni 59
U ndalohet gjuajtja e egrsirave personave n kohn e
kryerjes s detyrs zyrtare, t autorizuar pr posedim dhe
bartje t arms s zjarrit, t cilt jan t punsuar n
Ministrin e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave, Ministrin e Punve t Brendshme, Ministrin e
Mbrojtjes, Ministrin e Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit
Hapsinor dhe agjencive pr sigurimin e pronave dhe
personave, rojtarve t gjuetis, rojtarve t pyllit dhe
rojtarve t fushs.
Neni 60
(1) Trofet nga egrsira vlersohen dhe pr to jepet
flet-trofe.
(2) Vlern e trofeve t egrsirave e kryen koncesioneri i
egrsirave n vendin e gjuetis.
(3) Pr ekspozitat shtetrore ose ndrkombtare,
vlersimin e trofeve e kryen Komisioni q e formon
ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave,
nga vlersuesit e autorizuar t cilt e kan dhn provimin
pr vlersimin e trofeve t egrsirs n pajtim me
standardet ndrkombtare.
(4) Ndalohet bartja e trofeve t egrsirave nga vendi i
gjuetis pa flet- trofe.
(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit
pr flet-trofet.
Neni 61
(1) Pr t gjitha trofet e evidentuara koncesioneri i
egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar q deri n
fund t 31 marsit ti paraqes ministrit t Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave kopje t flet-trofeve,
pr do trofe ve e ve.
(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton mnyrn e mbajtjes s evidencs s
trofeve.

24 2009

Neni 62
(1) Trofe kulmor i egrsirs konsiderohet trofeu me
numr m t madh t pikve t trofeut m t fuqishm t
evidentuar (kampion) pr llojet e veanta t egrsirs n
Republikn e Maqedonis.
(2) Trofet kulmor t egrsirave i blen Republika e
Maqedonis nprmjet Ministris s Bujqsis, Pylltaris
dhe Ekonomis s Ujrave.
(3) Trofet e blera kulmor t egrsirave, Republika e
Maqedonis i ruan n Muzeun natyror-shkencor.
(4) Ndalohet bartja dhe tjetrsimi t trofeve kulmore t
egrsirave nga Republika e Maqedonis.
(5) Me prjashtim t paragrafit (4) t ktij neni,
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave
mund t lejoj tjetrsimin e trofeve kulmore n shtetet e
huaja, nse t njjtat nuk i blen Republika e Maqedonis.
Neni 63
(1) Personat q kan gjuajtur egrsira, egrsirat dhe
trofet e egrsirave jan t detyruar ti paraqesin te
koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.
(2) Pr prvetsimin e egrsirs s gjuajtur-t vrar dhe
pr trofet e egrsirs paguhet kompensim sipas lists s
mimeve t prcaktuar nga koncisioneri i egrsirs n
vendin e gjuetis.
Neni 64
(1) Egrsira e gjall, egrsira e vrar, pjest e egrsirs
dhe trofeu i egrsirs mund t mbahen, t transportohen
dhe t barten n vendin e gjuetis dhe jasht vendit t
gjuetis vetm me vrtetim t prejardhjes s egrsirs,
pjesve t egrsirs dhe trofeve t egrsirs.
(2) Vrtetimin pr prejardhjen e egrsirs, pjesve t
egrsirs dhe trofeve t egrsirs nga paragrafi (1) i ktij
neni e jep koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.
(3) Egrsira e gjall, egrsira e vrar dhe pjest e
egrsirs mund t vihen n qarkullim vetm nse
furnizohen me vrtetimin pr prejardhjen dhe vrtetimin e
kontrollimit veterinar nga inspektori veterinar.
(4) Personat juridik, t cilt jan t regjistruar pr
kryerjen e prpunimit dhe qarkullimit t egrsirs dhe
pjesve t egrsirs jan t detyruar t mbajn evidenc pr
pronarin dhe prejardhjen e egrsirs dhe pjesve t
egrsirs dhe t njjtn tia dorzojn n fund t muajit n
vijim pr muajin e kaluar Ministris s Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit
t vrtetimit pr prejardhjen e egrsirs, pjesve t
egrsirs dhe trofeve t egrsirs si dhe mnyrn e mbajtjes
s evidencs pr pronarin dhe prejardhjen e egrsirs dhe
pjesve t egrsirs.
Neni 65
Personat juridik dhe fizik t cilt kryejn qarkullimin
ose prpunimin e egrsirs ose pjesve t tyre, jan t
detyruar t posedojn vrtetim pr prejardhjen e egrsirs
q e jep koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.
VIII. DMI NGA EGRSIRA DHE EGRSIRS
Neni 66
Dmi nga egrsira sht dm q egrsira mund ta bj
mbi kulturat bujqsore, ujrat, kafsht, pyjet, egrsirat,
njerzit dhe objektet.
Neni 67
(1) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis
ndrmerr masa pr parandalimin e dmeve nga egrsirat.
(2) Masat pr parandalimin e dmit nga egrsira jan:
zvoglimi i gjendjes numerike t egrsirs deri n at
numr i cili mund t rriten n vendin e gjuetis, sigurimi i
ushqimit dhe ujit pr egrsirat n vendin e gjuetis, ruajtja

. 26 - . 25

e egrsirs n vendin e gjuetis, dbimi i egrsirs nga


vendet e rrezikuara dhe ujrat, prdorimi i mjeteve
mekanike dhe kimike mbrojtse, mjetet friksuese, t
dukshme dhe t zshme dhe t ngjashme.
Neni 68
N vendin e gjuetis n t cilin sht shpallur smundje
ngjitse ose mund t pritet paraqitja e saj, koncesioneri i
egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar t ndrmarr
masa pr zhdukjen dhe ndalimin e mtejm t smundjes
ngjitse t egrsirs, n pajtim me dispozitat pr veterinari.
Neni 69
(1) Pr dmet q i shkakton egrsira nn mbrojtje pr t
cilin verifikohet ndalimi i gjuetis, prgjegjs sht
koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis, prve n
periudhn pr t ciln sht prcaktuar ndalimi i gjuetis.
(2) Dmin q do ta shkaktoj egrsira pr t ciln sht
prcaktuar ndales e prkohshme ose e prhershme e
gjuetis kompensohet nga Buxheti i Republiks s
Maqedonis.
Neni 70
Nse koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis pr
lloj t veant t egrsirs s pambrojtur prcakton kushte
t veanta pr gjueti, me t cilat kufizohet gjuetia,
prgjigjet pr dmin e shkaktuar nga ajo egrsir.
Neni 71
(1) Personat fizik dhe juridik q do ti shkaktojn
dm egrsirs me gjueti t paligjshme ose n mnyr tjetr
jan t detyruar q tia kompensojn dmin koncesionerit
t egrsirs n vendin e gjuetis.
(2) Lartsia e kompensimit t dmit nga paragrafit (1)
t ktij neni verifikohet sipas lists s mimeve q e
miraton ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.
(3) T gjith personat fizik dhe juridik shfrytzues t
toks dhe ujrave n suaza t vendeve t gjuetis n
Republiks s Maqedonis jan t detyruar ta mbrojn
egrsirn nn mbrojtje n siprfaqet e tyre.
Neni 72
Kontestet pr kompensimin e dmit t shkaktuar nga
egrsira dhe egrsirs, si dhe pr dmin n vendin e
gjuetis, zgjidhen sipas dispozitave t prgjithshme pr
kompensim t dmit.
IX. MBIKQYRJA
Neni 73
(1) Mbikqyrjen ndaj zbatimit t dispozitave t ktij
ligji dhe t dispozitave t miratuara n baz t tij, e kryen
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave.
(2) Punt e mbikqyrjes inspektuese i kryen
Inspektorati Shtetror i Pylltaris dhe Gjuetis nprmjet t
inspektorve pr gjueti.
Neni 74
(1) Inspektor pr gjueti mund t jet personi me arsim
t lart drejtimi i pylltaris ose veterinaris ose me arsim t
lartme magjistratur nga sfera e gjuetis, me prvoj
pune s paku prej pes vjetsh n profesion.
(2) Inspektori i gjuetis ka legjitimacion q ia lshon
ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
(3) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit t
legjitimacionit nga paragrafi (2) i ktij neni, si dhe
mnyrn e lshimit dhe t trheqjes s legjitimacionit.

. 26 - . 26

Neni 75
(1) Pr kryerjen e punve n kompetenc t tij
inspektori i gjuetis sht i autorizuar:
1) ta kontrolloj zbatimin e bazave t veanta t
ekonomis s gjuetis dhe planet vjetore pr zbatimin e
bazave t veanta t ekonomis s gjuetis, t bj
kontrollin e akteve t prgjithshme t koncesionerit t
egrsirs n vendin e gjuetis, librave afariste, evidencs
dhe dokumentacionit t caktuar q ka t bj me egrsirn
dhe pjest e saj, si dhe dokumente t tjera pr shkak t
kontrollit t zbatimit t dispozitave q kan t bjn me
egrsirn dhe vendin e gjuetis;
2) ti kontrolloj vendet e gjuetis dhe objektet pr
rritjen, mbrojtjen dhe shfrytzimin e egrsirs;
3) prkohsisht t ndaloj gjuajtjen e egrsirs dhe
veprimet tjera, nse ato nuk jan n pajtim me dispozitat e
ktij ligji dhe dispozitat e miratuara n baz t tij deri n
marrjen e vendimit prfundimtar nga organi kompetent;
4) t bj kontroll n bashkpunim me inspektorin
veterinar te personat fizik dhe juridik q kryejn
qarkullim t egrsirs ose pjesve t egrsirs, prgatitjen e
egrsirs, prpunimin e lkurave, gzofit dhe trofeve t
egrsirs dhe t vrtetoj se mnyr e njjti sht
gjuajtur;
5) Prkohsisht ta sekuestroj egrsirn e gjuajtur, t
prvetsuar, t vrar n mnyr joligjore ose pjest e saj
dhe prodhimet tjera t prvetsuara nga vendi i gjuetis, si
dhe mjetet me t cilat jan kryer kto veprime joligjore deri
n marrjen e vendimit prfundimtar nga organi kompetent;
6) t'i propozoj koncesionerit ndrmarrjen e masave t
prkohshme pr parandalimin e dmeve pr Republikn e
Maqedonis;
7) ti njoftoj organet kompetente pr parregullsit e
vrejtura dhe t krkoj intervenimin e tyre, nse ai vet
nuk sht i autorizuar t intervenoj;
8) t krkoj njoftime t nevojshme nga personat
prgjegjs, dshmitart, ekspertt dhe personat e tjer kur
ajo sht e nevojshme, dhe
9) t propozoj masa pr mbrojtjen e baraspeshs
jetsore dhe natyrore n vendin e gjuetis.
(2) Pr masat nga paragrafi (1) i ktij neni inspektori i
gjuetis merr aktvendim.
(3) Konsensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis,
personat tjer fizik dhe juridik puna e t cilve i
nnshtrohet mbikqyrjes, jan t detyruar q inspektorit t
gjuetis ti mundsojn kryerjen e mbikqyrjes dhe tia
japin t dhnat dhe njoftimet e nevojshme.
Neni 76
(1) Ankesa kundr aktvendimit nga neni 75 paragrafi
(2) i ktij ligji mund ti deklarohet ministrit t Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave
(2) Ankesa e deklaruar nga paragrafi (1) i ktij neni
nuk e prolongon zbatimin e aktvendimit, nse me
moszbatimin e masave t prcaktuara do t shkaktohen
pasoja q vshtir mund t mnjanohen.
(3) Pala e paknaqur nga aktvendimi i ministrit t
Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave ka t drejt
t parashtroj padi pr kontest administrativ n afat prej
tridhjet ditsh n Gjykatn Administrative t Republiks
s Maqedonis.
X. DISPOZITAT PR KUNDRVAJTJE
Neni 77
(1) Gjob n shum prej 6 000 deri 8 000 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtje
konsensionerit t egrsirs n vendin e gjuetis ose
personit tjetr juridik nse:
1) fut lloje alohote t egrsirs n vendin e gjuetis pa
leje nga Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave (neni 10 paragrafi (1));

24 2009

2) gjuan, ndjek ose shqetson egrsirn nn mbrojtje


gjat kohs s ndalimit t gjuetis, ndaless s prkohshme
ose t prhershme pr gjueti (nenet 11 paragrafi (2), 12
paragrafi (1) dhe 13 );
3) n mnyr t ndrsjell nuk ndalon gjuetin n nj t
katrtn e siprfaqes s prgjithshme t vendit t gjuetis
(neni 21);
4) n vendin e gjuetis ndez hamullore moale, baroj
apo hedhurina t tjera bimore (neni 23);
5) ndrton vend t posam jo m t madh se 150 ha
pr ruajtjen, shumimin dhe mbrojtjen e egrsirs (vendshumime), si dhe vend pr ruajtjen intensive dhe vrasjen e
egrsirs madhsia e s cils nuk mund t jet m e vogl
se 150 ha pa plqimin e Ministris s Bujqsis, Pylltaris
dhe Ekonomis s Ujrave (neni 33 paragrafi (1));
6) nuk punson s paku nj person profesional me
arsim t kryer t lart apo t mesm nga lmi i bujqsis
me provimin e dhn nga lnda e gjuetis (neni 35 pika 4);
7) gjuan egrsir n mnyr t ndaluar apo me mjete t
ndaluara (neni 54 pikat 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9,10,11,12 dhe 13);
8) nuk bn vlersimin e trofeut t egrsirs, apo nuk
lshon list t trofeut (neni 60 paragrafi (1));
9) nxjerr trofe t egrsirs nga vendi i gjuetis pa listn
e trofeut (neni 60 paragrafi (4));
10) nuk bn evidentimin e trofeve deri m 31 mars dhe
nuk ia dorzon Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave kopje nga listat e trofeve, pr secilin
trofe veas (neni 61 paragrafi (1));
11) nxjerr apo tjetrson trofe t larta t egrsirave nga
Republika e Maqedonis (neni 62 paragrafi (4));
12) nuk ndrmerr masa pr parandalimin e dmeve nga
egrsia (neni 67); dhe
13) nuk ndrmerr masa pr zhdukjen dhe parandalimin
e prhapjes s smundjeve ngjitse (neni 68).
(2) Gjob n shum prej 4 000 deri n 6 000 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtjen
nga paragrafi (1) t ktij neni dhe personit prgjegjs t
koncesionerit t egrsirs n vendin e gjuetis apo personit
tjetr juridik.
(3) Pr kundrvajtjen e br nga paragrafi (1) pikat 1,
2, 7, 9 dhe 11 t ktij neni, do t shqiptohet edhe mas pr
kundrvajtje sekuestrimi gjahut, prkatsisht trofeut, si dhe
mjeteve dhe sendeve t prdorura pr kryerjen e
kundrvajtjes.
(4) Pr kundrvajtjen e kryer nga paragrafi (1) pikat 1,
2, 7, 11 dhe 13 t ktij neni, personit prgjegjs t
shfrytzuesit t egrsirs n vendin e gjuetis, do ti
shqiptohet edhe sanksion pr kundrvajtje ndales pr
kryerjen e punve dhe detyrave me prgjegjsi n gjueti, n
kohzgjatje prej tre deri n pes vjet.
Neni 78
(1) Gjob prej 3 000 deri n 5 000 euro me kundrvler
n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtje koncesionerit
te egrsirs n vendin e gjuetis apo personit tjetr juridik,
nse:
1) nuk mban evidenc pr gjuajtjen e egrsirs pa
mbrojtje (neni 18 paragrafi (2);
2) bn veprime n vendin e gjuetis t ndaluar me
nenin 19 paragrafi (1) t ktij ligji;
3) nuk organizon shrbimin e rojn s gjuetis apo pr
roje t gjuetis vendos person i cili nuk i plotson kushtet
nga neni 25 t ktij ligji;
4) lejon q roja e gjuetis ta kryej shrbimin pa
uniform, pa arm apo pa legjitimacion (neni 26 paragrafi
(1) dhe (2));
5) nuk mban evidenc pr legjitimacionet e lshuara
pr roje t gjuetis dhe deri m 31 dhjetor t vitit n vijim
nuk ia parashtron t dhnat pr personat t cilt posedojn
legjitimacion Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave (neni 26 paragrafi (3));

24 2009

6) nuk e informon Ministrin e Bujqsis, Pylltaris dhe


Ekonomis s Ujrave pr ndryshimet e bra t shrbimit
t rojs s gjuetis gjat vitit (neni 26 paragrafi (4));
7) gardhon vend t posam vend-shumim apo vend
pr ruajtjen intensive dhe gjuajtjen e egrsirs, n
kundrshtim me nenin 33 t ktij ligji;
8) nuk paguan kompensim vjetor pr shfrytzimin e
egrsirs n vendin e gjuajtjes apo t njjtin nuk e paguan
n afatin e caktuar (neni 40 paragraft (1) dhe (2));
9) nuk u prmbahet masave t prcaktuara n bazn e
posame t ekonomis s gjuetis (neni 47);
10) nuk prgatit plan vjetor pr realizimin e bazs s
posame t ekonomis s gjuetis apo t njjtin nuk e
prgatit n afatin e caktuar (neni 49 paragraft (1) dhe (2));
11) nuk e parashtron planin vjetor pr mendim (neni 49
paragrafi (2));
12) n bazn e posame t ekonomis s gjuetis nuk i
evidenton punt e kryera n vendin e gjuetis n afatin e
parapar (neni 50);
13) shkel egrsir me mjet transportues ose gjuan
egrsir me bark me lvizje motorike (neni 54 pikat 7 dhe
8);
14) gjuan egrsir me hark dhe shigjet dhe me
shpend grabitqar (skifter-ruajts) pa leje (neni 55
paragrafi (2));
15) lejon gjuajtjen e egrsirs n kundrshtim me
dispozitat e nenit 55 paragrafi (3) i ktij ligji;
16) lshon leje pr gjuajtje personit, n kundrshtim me
nenin 57 paragraft (2), (3), (4), (5) dhe (6) t ktij ligji;
17) nuk jep vrtetim pr prejardhjen e egrsirs, pjest
e egrsis dhe trofet e egrsis (neni 64 paragraft (1) dhe
(2));
18) lshon n qarkullim egrsir t gjall, egrsir t
vrar dhe pjes t egrsirs pa vrtetim pr prejardhjen dhe
vrtetim pr kontrollim veterinar (neni 64 paragrafi (3));
19) nuk mban evidenc pr pronarin dhe prejardhjen e
egrsirs dhe pjes t egrsirs dhe t njjtn tia dorzojn
n fund t muajit pr muajin e kaluar Ministris s
Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave (neni 64
paragrafi (4));
20) nuk e kompenson dmin e shkaktuar prej egrsirs
s pambrojtur nse krijon kushte t posame pr gjueti
(neni 70);
21) pa t drejt gjuan dhe nuk e kompenson dmin e
koncesionerit t egrsirs n vendin e gjuetis t shkaktuar
nga egrsira (neni 71 paragrafi (1));
22) shfrytzuesit e truallit dhe ujrave nuk e mbrojn
egrsirn q sht i mbrojtur n vendin e gjuetis apo
jasht tij (neni 71 paragrafi (3));
23) nuk e zbaton vendimin e inspektorit pr gjahut nga
neni 75 paragrafi (2) t ktij ligji, dhe
24) inspektorit t gjahut nuk u mundsojn mbikqyrje
apo nuk u japin t dhna t mjaftueshme dhe njoftime (neni
75 paragrafi (3)).
(2) Gjob n shum prej 1 500 deri 3 000 euro n
kundrvler me denar do ti shqiptohet pr kundrvajtjen
nga paragrafi (1) i ktij neni edhe personit prgjegjs t
koncesionerit t egrsirs n vendin e gjahut ose personit
tjetr juridik.
(3) Pr kundrvajtje t kryer nga paragrafi (1) pikat 2,
13, 14, 15, 18 dhe 21 t ktij neni, do ti shqiptohet mas
pr kundrvajtje-sekuestrim i gjahut, prkatsisht trofeut, si
dhe mjeteve dhe sendeve t prdorura pr realizimin e
kundrvajtjes.
Neni 79
(1) Gjob n shum prej 1 500 deri 3 000 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtje
personit fizik, nse:
1) Gjuan, ndjek apo shqetson egrsirn e mbrojtur
gjat kohs s gjuetis, ndaless s prkohshme ose t
prhershme pr gjueti (neni 11 paragrafi (2));

. 26 - . 27

2) kryen veprime t ndaluara me nenin 19, paragrafi (1)


t ktij ligji;
3) lviz n vendin e gjuetis me pushk apo mjete tjera
pr gjueti pa leje pr gjueti nga koncesioneri i egrsirs n
vendin e gjuetis (neni 20);
4) nuk e informon koncesionerin e egrsirs n vendin
e gjuetis pr prdorimin e mjeteve pr mbrojtje t bimve
apo mjeteve tjera kimike s paku 48 or para prdorim t
mjetit (neni 22);
5) ndez kasht, byk ose mbeturina tjera bimore n
vendin e gjuetis (neni 23);
6) n vendin e gjuetis lejon qenin e bariut t lviz m
larg se 200 m nga kopeja (neni 24 paragarafi (1));
7) pa shoqrues lejon t lvizin n vendin e gjuetis
qen dhe mace n kundrshtim me nenin 24, paragrafi 2 i
ktij ligji;
8) rojs s gjuetis nuk i mundson kryerjen e
autorizimeve t tij dhe nuk ia jep informatat e nevojshme
(neni 27 paragrafi (2));
9) rrethon vend t posam pr mbikqyrje, shumim
dhe mbrojtje t egrsirs (vend-shumime), si dhe vend pr
mbikqyrje intensive dhe gjuajtje t egrsirs (neni 33,
paragrafi (3));
10) gjuan egrsir ose kryen veprime n kundrshtim
me dispozitat nga neni 54 i ktij ligji;
11) gjuan egrsir me hark dhe shigjet dhe me shpend
grabitqar (skifter-ruajts) pa leje ose gjuan egrsir n
kundrshtim me dispozitat nga neni 55 i ktij ligji;
12) gjuan egrsir me qen t paregjistruar (neni 56
paragrafi (1));
13) gjuan egrsir pa leje pr gjueti (neni 57 paragrafi
1);
14) gjuan egrsir n kohn e detyrs zyrtare (neni 59);
15) nxjerr trofe t egrsirs nga vendi i gjuetis pa
listn e trofeve (neni 60, paragrafi (4));
16) nxjerr ose tjetrson trofe kulmore t egrsirs (neni
62, paragrafi (4));
17) nuk e lajmron dhe nuk paguan kompensim pr
egrsirn e prvetsuar, gjuajtur ose t vrar dhe trofet e
egrsirs (neni 63);
18) nuk posedon vrtetim pr prejardhjen e egrsirs
dhe pjesve t saj (neni 64, paragrafi (1) dhe (3)).
19) nuk ia kompenson shfrytzuesit t egrsirs n
vendin e gjuetis dmin e shkaktuar t egrsirs me gjueti
t paligjshme (neni 71, paragrafi (3));
20) nuk e mbron egrsirn nn mbrojtje n vendin e
gjuetis apo jasht tij n tokn dhe ujrat t cilat i
shfrytzon (neni 71, paragrafi (3));
21) inspektorit t gjuetis i mundson kryerje t
mbikqyrjes ose nuk ia jep njoftimet dhe t dhnat e
nevojshme (neni 75, paragrafi (3));
(2) Pr kundrvajtje t br nga paragrafi (1), pikat 1,
2, 3, 6, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 dhe 19 t ktij
neni do t shqiptohet edhe mas pr kundrvajtjesekuestrim i gjahut, prkatsisht trofeut, si dhe t mjeteve
dhe sendeve t prdorura pr kryerje t kundrvajtjes.
Neni 80
(1) Gjob n shum prej 1 500 deri 3 000 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtje
rojs s gjuetis nse nuk ndrmerr masa n pajtim me
nenin 27, paragrafi (1) i ktij ligji.
(2) Pr kundrvajtje t br nga paragrafi (1) t ktij
neni organi kompetent pr kundrvajtje sipas ktij ligji
kryersit do ti shqiptoj sanksion pr kundrvajtje ndales pr kryerje t detyrs roje t gjuetis n
kohzgjatje jo m pak se nj vjet, e as m shum se pes
vjet.

. 28 - . 26

Neni 81
(1) Pr kundrvajtjet e konstatuara n nenet 77, 78, 79
dhe 80 t ktij ligji procedur pr kundrvajtje mban dhe
sanksion pr kundrvajtje shqipton Ministria e Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave (n tekstin e mtejm:
organi pr kundrvajtje).
(2) Procedurn pr kundrvajtje nga paragrafi (1) i ktij
neni para organit pr kundrvajtje e mban Komisioni pr
vendosje ndaj kundrvajtjes (n tekstin e mtejshm:
Komisioni pr kundrvajtje) i formuar nga ana e ministrit
t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
(3) Komisioni pr kundrvajtje prbhet nga persona t
autorizuar t punsuar n Ministrin e Bujqsis, Pylltaris
dhe Ekonomis s Ujrave, prej t cilve njri e kryen
detyrn e kryetarit n Komisionin pr kundrvajtje.
(4) Komisioni pr kundrvajtje prbhet prej tre
antarsh nga t cilt:
- dy jurist t diplomuar, prej t cilve nj me provim
t dhn t jurisprudencs me pes vjet prvoj pune n
lmin prkats, dhe
- nj antar me arsim t lart profesional nga sfera e
pylltaris me pes vjet prvoj pune n lmin prkats.
(5) Komisioni pr kundrvajtje zgjidhet me kohzgjatje
prej tre vjetsh me t drejt t rizgjedhjes s antarve.
(6) Pr kryetar t Komisionit pr kundrvajtje mund t
zgjidhet vetm jurist i diplomuar me provim t dhn t
jurisprudencs.
(7) Organi pr kundrvajtje vendos pr kundrvajtjet e
konstatuara me kt ose me ligj tjetr dhe shqipton
sanksione pr kundrvajtje t konstatuara me kt ose ligj
tjetr.
(8) Prkrah antarve t Komisionit pr kundrvajtje
ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave
mund t caktoj sekretar t Komisionit pr kundrvajtje i
cili kryen pun administrative pr Komisionin dhe
zvends-antar, t cilt me prjashtim, marrin pjes n
punn e Komisionit pr kundrvajtje n rast t mungess s
ndonjrit nga antart.
(9) Komisioni pr kundrvajtje miraton rregullore pr
punn e vet.
(10) Kundr aktvendimeve t organit pr kundrvajtje,
me t cilin shqiptohet sanksion pr kundrvajtje mund t
parashtroj padi pr kontest administrativ para gjykats
kompetente.
Neni 82
(1) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave mund t formoj m shum komisione pr
kundrvajtje t cilat do t jen kompetente pr mbajtjen e
procedurs pr kundrvajtje pr rajone t veanta t
Republiks s Maqedonis.
(2) Antari i Komisionit pr kundrvajtje mund t
shkarkohet:
1) me kalimin e afatit pr t ciln sht emruar antar;
2) me krkes t tij;
3) me prmbushjen e kushteve pr pension t pleqris
n pajtim me ligjin;
4) nse sht dnuar me aktgjykim t plotfuqishm pr
vepr penale;
5) nse i vrtetohet paaftsi afatgjate;
6) nse konstatohet shkelje e dispozitave pr mbajtjen e
procedurs pr kundrvajtje me vendim t plotfuqishm;
7) nse nuk i plotson obligimet t cilat dalin nga puna
n Komisionin pr kundrvajtje, dhe
8) nse nuk ka paraqitur ekzistim t konfliktit t
interesave pr rastin pr t cilin vendos Komisioni pr
kundrvajtje.
(3) Propozim pr shkarkim t antarit t Komisionit pr
rastet nga paragrafi (2), pikat prej 3 deri 8 t ktij neni,
kryetari i Komisionit pr kundrvajtje i parashtron ministrit
t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

24 2009

(4) Komisioni pr kundrvajtje ka t drejt t nxjerr


dshmi dhe t mbledh t dhna t cilat jan t
domosdoshme pr konstatimin e kundrvajtjes, si dhe t
kryej pun t tjera dhe t ndrmarr veprime t verifikuara
me kt ligj, Ligjin pr kundrvajtje dhe/ose ligj tjetr.
(5) Antart e Komisionit pr kundrvajtje jan t
pavarur n punn e Komisionit pr kundrvajtje dhe
vendosin n baz t njohurive t tyre profesionale dhe
bindjeve personale.
(6) Komisioni pr kundrvajtje punon n kshill,ndrsa
vendos me shumic votash nga numri i prgjithshm i
antarve.
(7) Komisioni pr kundrvajtje mban evidenc unike t
kundrvajtjeve, sanksioneve t shqiptuara dhe vendimeve
t marra nga ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis
s Ujrave n pajtim ministrin e Drejtsis.
(8) Me aktin nga paragrafi (7) i ktij neni prcaktohet
edhe mnyra e arritjes deri tek informatat t cilat
prfshihen n evidenc
(9) Antart e Komisionit pr kundrvajtje kan t
drejt pr shprblim pr punn e tyre n Komisionin pr
kundrvajtje q e prcakton ministri i Bujqsis, Pylltaris
dhe Ekonomis s Ujrave i cili duhet t jet i arsyeshm
dhe adekuat me rndsin, vllimin e puns s antarve
dhe ndrlikimin e kundrvajtjeve.
Neni 83
(1) Pr kundrvajtjet e konstatuara n nenin 79 dhe
nenin 80 t ktij ligji, inspektori i gjuetis sht i detyruar
q kryersit t kundrvajtjes ti propozoj procedur pr
barazim para se t parashtroj krkes pr procedur pr
kundrvajtje.
(2) Kur kryersi i kundrvajtjes pajtohet me ngritjen e
procedurs pr barazim, inspektori i gjuetis prpilon
procesverbal n t cilin shnohen elementet e rndsishme
t kundrvajtjes, koha, vendi dhe mnyra e kryerjes s
kundrvajtjes, prshkrimi i ngjarjes s kundrvajtjes dhe
personat e ndodhur n vendin e ngjarjes.
(3) N procesverbal konstatohet mnyra me t ciln do
t mnjanohen pasojat e dmshme nga kundrvajtja, si dhe
mnyra e tejkalimit t pasojave nga kryerja e kundrvajtjes.
(4) Inspektori i gjuetis n procedurn pr barazim
mund ti jap kryersit t kundrvajtjes urdhrpages.
(5) Nse kryersi e pranon urdhrpagesn, sht i
detyruar q t njjtn ta nnshkruaj. Pranimi i
urdhrpagess nga kryersi i kundrvajtjes theksohet n
procesverbal.
(6) Kur si kryers i kundrvajtjes paraqitet personi
juridik, procesverbalin dhe urdhrpagesn e nnshkruan
zyrtarisht, prkatsisht personi prgjegjs i cili sht
ndodhur n vendin e ngjarjes gjat mbikqyrjes
inspektuese ose personi tjetr zyrtar apo prgjegjs i cili ka
deklaruar se ka t drejt ta nnshkruaj procesverbalin dhe
ta pranoj urdhrpagesn.
(7) Deklarata nga paragrafi (6) i ktij neni shnohet n
procesverbal.
(8) Inspektori i gjuetis sht i obliguar t mbaj
evidenc pr procedurat e ngritura pr barazimin dhe pr
prfundimin e tyre.
Neni 84
(1) Pr kundrvajtjet nga neni 77 dhe neni 78 i ktij
ligji, inspektori i gjuetis q kryersit e kundrvajtjes
mund ti ofroj ndrmjetsim dhe arritje t pajtimit me t
ciln kryersi i kundrvajtjes duhet ta paguaj gjobn,
tatimet tjera ose ti mnjanoj pasojat nga kundrvajtja.
(2) Inspektori i gjuetis pr rastet nga paragrafi (1) t
ktij neni prgatit procesverbal n t cilin konstatohet
pajtimi i t dy palve pr ngritje t procedurs pr
ndrmjetsim n t cilin nnshkruhet edhe kryersi i
kundrvajtjes.

24 2009

. 26 - . 29

(3) Procedura pr ndrmjetsim ngrihet me krkes nga


ana e inspektorit t gjuetis n afat prej tet ditve nga dita
kur sht konstatuar kryerja e kundrvajtjes.
(4) Plqimi pr ndrmjetsim duhet t arrihet n afat
prej tet ditve nga dita kur ka filluar procedura pr
ndrmjetsim.
(5) Procedura e ndrmjetsimit mbahet para Komisionit
pr ndrmjetsim e formuar nga ministri i Bujqsis,
Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.
(6) Komisioni sht i prbr nga tre antar, njri nga
t cilt e kryen funksionin e kryetarit. Antart e
Komisionit zgjidhen nga radht e npunsve shtetror t
punsuar n Ministrin e Bujqsis, Pylltaris dhe
Ekonomis s Ujrave. Kryetari i Komisionit sht jurist i
diplomuar me provim t dhn t jurisprudencs.
(7) Kryetari sht i obliguar ta filloj procedurn e
komisionit n afat prej 24 orve nga dita kur ka arritur
krkesa nga paragrafi (3) i ktij neni.
(8) Komisioni punon n mbledhjen n t ciln marrin
pjes n mnyr t detyrueshme prfaqsues t kryersit t
kundrvajtjes dhe inspektori i gjuetis.
(9) Pr pajtueshmrin e lidhur pas ndrmjetsim
prpilohet marrveshja n t cilin konstatohet pajtimi e t
dy palve.
(10) N marrveshje konstatohen obligimet e kryersit
t kundrvajtjes, e veanrisht:
- lartsia dhe mnyra e pagess s gjobs,
- lartsia dhe mnyra e pagess s detyrimeve dhe
shpenzimeve t tjera, dhe
- masat t cilat duhet ti ndrmarr kryersi me qllim
q ti mnjanoj pasojat nga kundrvajtja.
(11) N rastet n t cilat sht arritur plqim pr
ndrmjetsim, gjoba e kryersit mund t zvoglohet m s
shumti pr gjysmn e maksimumit t gjobs s caktuar pr
kundrvajtje.
(12) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s
Ujrave miraton rregullore dhe list t shpenzimeve pr
punn e Komisionit.
(13) Antart e komisionit pr ndrmjetsim kan t
drejt t shprblimit pr punn e tyre n komision e cila
duhet t jet e arsyeshme dhe adekuate me rndsin,
vllimin e puns s antarve dhe ndrlikimin e
kundrvajtjeve.
(14) Lartsia dhe lloji i shpenzimeve t konstatuara n
listn e shpenzimeve nga paragrafi (12) i ktij neni
prcaktohet n baz t shpenzimeve reale t cilat i ka
Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave
pr sigurimin e puns s komisionit pr ndrmjetsim.
(15) Komisioni pr ndrmjetsim sht i obliguar t
mbaj evidenc pr procedurat e vna pr ndrmjetsim
dhe pr prfundimin e tyre.
(16) Marrveshja nga paragrafi (9) i ktij neni ka
fuqin e dokumentit prmbarues.

Neni 87
Personat juridik t cilt administrojn me egrsin n
vendet shtetrore t gjuetis deri n miratimin e ktij ligji
vazhdojn t administrojn me egrsirn n vendin e
gjuetis deri n skadimin e afatit t marrveshjes pr
administrim me vendet shtetrore t gjuetis.

XI. DISPOZITAT KALIMTARE DHE


PRFUNDIMTARE

1
(
55/2007),
3 3 3-,
3- 3-, :
3-.
;
3-.

;
3-.
;.
11 15,00
20,00.

Neni 85
Procedurat e filluara pr dhnien n shfrytzim t
egrsirs n vendin e gjuetis (koncesion) pr tr territorin e
Republiks s Maqedonis, deri n ditn e hyrjes n fuqi t
ktij ligji do t vazhdojn n pajtim me Ligjin pr gjueti
("Gazeta zyrtare e Republiks s Maqedonis" numr 20/96,
26/96, 34/97,69/2004, 84/2007,113/2007 dhe 88/2008).
Neni 86
N qoft se marrveshja pr shfrytzimin e egrsis n
vendin e gjuetis sht e vlefshme, kurse ka skaduar afati i
vlefshmris s bazs s veant t ekonomis s gjuetis,
koncesioni do t zbatohet n pajtim me parashikimet nga
viti i fundit nga periudha e konstatuar me baz t veant t
ekonomis s gjuetis.

Neni 88
(1) Dispozitat m t prafrta t vrtetuara me kt ligj
do t miratohen m s voni n afat prej nj viti nga dita e
hyrjes n fuqi t ktij ligji.
(2) Deri n hyrjen n fuqi t dispozitave nga paragrafi
(1) i ktij neni zbatohen dispozitat e prhershme.
Neni 89
Me hyrjen n fuqi t ktij ligji pushon t vlej Ligji pr
gjueti ("Gazeta zyrtare e Republiks s Maqedonis"
numr 20/96, 26/96, 34/97, 69/2004, 84/2007, 113/2007
dhe 88/2008).
Neni 90
Ky ligj hyn n fuqi ditn e tet nga dita e shpalljes n
Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis".
__________
523.
75 1 2
,



,
19 2009 .
. 07-1129/1
19 2009

,
, ..


,
, ..

. 30 - . 26

2
7 : .
3
8 1 :
.
4
13 13-, 13-
13-, :
13-
, ,

.
,

, .

.
13-
:
1) ;
2) ;
3) 50 ;
4) a a
5) .
13-

,
,
.
5
16
:
.
6
19 2
: /
.
7
20 2
: /
.
8
21 2
: /
.
2 3, :
:
1) ;
2)
3) .
3 4.
9
22 1 2
.

24 2009

10
23 1 :
, / .
11
27 6 7,
:


.
12
38 1 2,
:
,
, 8 .
2 3 3 4.
13
51 2 3 4, :

.
.
3
.
14
59 :
, ,
54
58 .
15
66 66-, :
,, 66-
,
, .
16
67 3, 4, 5, 6 7 .
17
67 67-, 67, 67-, 67-, 67- 67-, :
,, 67-

,
.
:
1)
;
2) (, , );
3) ;
4) ;

24 2009

5) ,
6) .
67-
, .
,
,
, :
1) ( , , , )
( , ,
) - ;
2)
15 Kw -
;
3)
15 kW -
;
4) 2 1 , , : -
5) - .
2
, ,

.
67-
(, , , , ),

.
,
,

.
67-
67-,
67- 67- ,
.

.

,

.
67-
.


.
2
.

1 :

. 26 - . 31

1)
;
2)
3)
.
67-
,


:
- ,
-
- .

,
31 3 .

: ,
, , , ,
.
,
.
.

, .
5
.
4
.
18
68 3 4,
:

,
,
-
, , .
4 5.
5 6
,,
: /
.
6 7.
19
69 :
,
, .

:
- ( , , , ),
- (, , , ),
-
,
-

. 32 - . 26

-
, .

: ,
, , , 30 .
3 :
-
( ),
,
.

1
.
20
70 1 2,
:

1 , .
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 10
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 11.
21
70 70- 70, :
,, 70-


.
1


.
.
70 -

,
.
22
71 1 5 :
5) ; .
23
73 3 : .
24
74 :

.

:
1) 18 ;
2) ;

24 2009

3)
4)
.
25
74 74-, :
74-

,

.


, :
- ,
- 30 2
,
- / ,
,
- 1

-
.

, .

.
o
.
o
.
6
: , , , .
2
.
, ,
, ,
,

.
26
78 1 2,
:

1
.
2 3.
27
82 2 : :
.
5 : .

24 2009

28
253 1 2,
:


, , ,

.
29
254 1 3
: .
30
281 2 :


,
,
.
,

.
2 3, :


.
3 4.
31
281 281-, :
281-
,
, , ,
100
.
1 ,
.

,
30 .
32
300 1 1 2
: 25 3 : ( 28 1).
2 1.
3 1 3.
4 2 4.
1 2 3,
:
1
300 600

.
1
500 1.000
.
2 3 4 5.

. 26 - . 33

33
301 :
2.500 3.000
, :
- , , , , ( 6 2),
- ( 7),
- ( 8 1 1 2),
- , ( 10 1),
-

( 10 4),
- 13
1 2 ,
- 13-
,
- ( 14 1),
-
,
( 15 1),
- , , ,
( 17 1),
-
, ( 17 2),
-
( 19 2),
- ( 20 2),
- ( 21 2),
- , ,

( 22 1),
- ( 24 1),
-
23 25 1 ,
- ,

( 26 1),
- (
26 2),
- (
38 2),
-
, ,
,
( 40),
-
( 42),
-
( 43 1),

. 34 - . 26

-
( 44 1),
- ( 44 2),
-
45 ,
- ( 48
2),
-
( 51 3),
- ( 53 1),
- ( 60),
-
( 66
2),
-
( 67-
1),
- ( 67- 3),
-
,

( 68 6),
- ( 69 3),
- 70
1 2 ,
-

( 70),
- 72 3 ,
-
( 74
1),
-
( 77
1),
-
, ( 80),
-
( 81 1),
-
( 82 1),
- 83 1
1 2 ,
- 83 1 ( 83
2),
-
87 ,
-
88 3 4, 89, 90, 91, 92 261
1 1 ,
- (
94 1),
- , ,
( 96
2),
- (
98),
-
251 ,
- , 254 1, 3 4 ,

24 2009

- (
256),
-
257
- 277
.
1 300 600
.
1


.
34
303 :
500 1.500
, :
- , , , , ( 6 2),
- ( 7),
- ( 8 1 1 2),
- , ( 10 1),
-

( 10 4),
- 13
1 2 ,
- 13-
,
- ( 14 1),
-
,
( 15 1),
- , , ,
( 17 1),
-
, ( 17 2),
-
( 19 2),
- ( 20 2),
- ( 21 2),
- , ,

( 22 1),
- ( 24 1),
-
23 25 1 ,
-
,

( 26 1),

24 2009

- (
26 2),
- (
38 2),
-
, ,
,
( 40),
- 42
,
-
( 43 1),
-
( 44 1),
- ( 44 2),
-
45 ,
- ( 48
2),
-
( 51 3),
- ( 53 1),
- ( 60),
-
( 66
2),
-
( 67-
1),
- ( 67- 3),
-
,

( 68 6),
- ( 69 3),
- 70
1 2 ,
-

(
70-),
- 72 3 ,
-
( 74
1),
-
( 77
1),
-
, ( 80),
-
( 81 1),
-
( 82 1),
- 83 1
1 2 ,
- 83 1 ( 83
2),
-
87 ,

. 26 - . 35

-
88 3 4, 89, 90, 91, 92 261
1 1 ,
- (
94 1),
- , ,
( 96
2),
- (
98),
-
251 ,
- ( 254),
- (
256),
-
257
- 277
.
1
,

a .
35
304 :
300 500
, :
- , , , , ( 6 2),
- 13
1 2 ,
-
13- ,
- 13 ,
- 13-
,
- ( 24 1),
-
23 25 1 ,
- ,

( 26 1),
- (
26 2),
- (
38 2),
-
, ,
,
( 40),
- 42
,
-
( 43 1),
-
( 44 1),
- ( 44 2),
-
45 ,

. 36 - . 26

- ( 48
2),
-
( 51 3),
- ( 53 1),
-
( 66
2),
-
( 67-
1),
- ( 67- 3),
-
,

( 68 6),
- ( 69 3),
- 70
1 2 ,
-
( 70-),
- 72 3 ,
-
( 74
1),
-
( 77
1),
-
, , ( 80),
-
( 81 1),
-
( 82 1),
- 83 1
1 2 ,
- 83 1 ( 83
2),
-
87 ,
-
88 3 4, 89, 90, 91, 92 261
1 1 ,
- (
94 1),
- (
98),
-
251 ,
-
257 ,
- 277

- 281- 1
.
1 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9,
13, 15, 20, 23, 25, 30 42 ,

200
,

.

24 2009

2
, .
36
304 304-, :
304-
301 1 6, 7,
16, 17, 19, 23, 24, 25, 34, 41, 43 44 303 1
6, 7, 16, 17, 19, 23, 24, 25, 34, 41, 43 44
,
600
,
,
.
1
,
.
37
3 38, 6 1 2, 13 1, 16 1, 17 1 3,
21 1, 2 3, 22 1, 25
1, 282 1, 292 1, 295
1 2 296 1 7 .
38


.
1
.
39

.
___________
LIGJ
PR NDRYSHIMIN DHE PLOTSIMIN E LIGJIT
PR LUNDRIM T BRENDSHM
Neni 1
N Ligjin p lundrim t brendshm (Gazeta zyrtare e
Republik s Maqedonis numr 55/2007), n nenin 3
pas piks 3 shtohen tri pika t reja 3-a, 3-b dhe 3-v, si
vijon:
3-a. Linj ndrkombtare lundruese sht linja ujore
n t ciln sht i lejuar lundrimi i objekteve lundruese nn
t gjith flamujt.
3-b. Linj ndrshtetrore lundruese sht rruga ujore n
t ciln sht i lejuar lundrimi i objekteve lundruese nn
flamurin e Republiks s Maqedonis dhe t shtetit kufitar
n at linj ujore.
3-v. Linj shtetrore lundruese sht linja ujore n t
ciln pa leje t veant sht i lejuar lundrimi vetm i
objekteve lundruese nn flamurin e Republik s
Maqedonis.
N pikn 11 numri 15,00 zvendsohet me numrin
20,00.

24 2009

Neni 2
N nenin 7 fjalt: q kryejn transport n lundrimin e
brendshm dhe shlyhen.
Neni 3
N nenin 8 paragrafi 1 fjalt: q kryejn transport n
lundrimin e brendshm dhe shlyhen.
Neni 4
Pas nenit 13 shtohen tre nene t reja 13-a, 13-b dhe 13v, si vijon:
Neni 13-a
Skijim dhe aktivitete t tjera n uj mund t kryhen
vetm gjat dits, gjat shikueshmris s mir, n zona t
prcaktuara pr at aktivitet dhe t shnuara n mnyr t
prcaktuar.
Objekt lundrimi i cili trheq skiator n uj nse nuk
ndodhet n zonn e prcaktuar pr at aktivitet doemos
duhet t lundroj n largsi t sigurt nga objektet tjera
lundruese, bregu ose ata q lahen.
Objekti lundrues nuk guxon t trheq litar nse nuk e
mban skiatori n uj.
Neni 13-b
Nuk lejohet lundrimi n drras:
1) n hyrje t portit;
2) n plazh t shnuar;
3) n largsi m t vogl se 50,00 metra nga bregu;
4) n linj lundruese n plazh natyror t parrethuar dhe
t parregulluar, dhe
5) kalim t ngusht dhe kanal n t cilin lundrohet.
Neni 13-v
Nuk lejohet kthimi me rrjeta t trhequra nga objektet
lundruese q lundrojn njri afr tjetrit, dhe me pajisje
peshkimi t vendosur n linj lundruese, n afrsi t saj dhe
n vende t prcaktuara pr qndrim t objekteve
lundruese.
Neni 5
N nenin 16 pika n fund t fjalis shlyhet dhe shtohen
fjalt: dhe mbrojtja e ujit dhe e bregut nga ndotja.
Neni 6
N nenin 19 paragrafi 2 n fund t fjalis pika
zvendsohet me presje dhe shtohen fjalt: me krkes t
personit juridik dhe/ose fizik t cilit i sht dhn n
administrim.
Neni 7
N nenin 20 paragrafi 2 n fund t fjalis pika
zvendsohet me presje dhe shtohen fjalt: me krkes t
personit juridik dhe/ose fizik t cilit i sht dhn n
administrim.
Neni 8
N nenin 21 paragrafi 2 n fund t fjalis pika
zvendsohet me presje dhe shtohen fjalt: me krkes t
personit juridik dhe/ose fizik t cilit i sht dhn n
administrim.
Pas paragrafit 2 shtohet paragraf i ri 3, si vijon:
Nuk lejohet larja dhe notimi:
1) jasht plazhit t shnuar;
2) n linj lundruese t plazhit natyror t parrethuar dhe
t parregulluar dhe
3) n kalim t ngusht dhe kanal n t cilin lundrohet.
Paragrafi 3 bhet paragraf 4.
Neni 9
N nenin 22 paragrafi 1 dhe 2 fjala detajore shlyhet.

. 26 - . 37

Neni 10
N nenin 23 paragrafi 1 ndryshon, si vijon:
Qeveria e Republiks s Maqedonis mundet ta
kufizoj lundrimin pr objektet lundruese n ujra t
caktuara t brendshme, nse sht rrezikuar mjedisi jetsor
dhe/ose natyror.
Neni 11
N nenin 27 pas paragrafit 6 shtohet paragraf i ri 7, si
vijon:
Qeveria e Republiks s Maqedonis i prcakton
kushtet dhe mnyrn pr ardhjen dhe qndrimin e jahtve
ose barkave t huaja t dedikuara pr sport dhe rekreim n
ujrat e brendshme n Republikn e Maqedonis.
Neni 12
N nenin 38 pas paragrafit 1 shtohet paragraf i ri 2, si
vijon:
Kryerjen e vozitjes provuese n anije, pronari i anijes
sht i detyruar ta lajmroj n Kapedani, m s voni 8 dit
para zbatimit t saj.
Paragraft 2 dhe 3 bhen paragraf 3 dhe 4.
Neni 13
N nenin 51 pas paragrafit 2 shtohen dy paragraf t
rinj 3 dhe 4, si vijon:
T dhnat n dokumentet dhe librave e anijeve
doemos duhet t inkorporohen rregullisht dhe sipas
renditjes n formular t prcaktuar t cilt munden t
ngrihen n Kapedani. Pronari i anijes pr dokumentet dhe
librat e anijes paguan kompensim t cilin e prcakton
Qeveria e Republiks s Maqedonis n baz t
shpenzimeve reale pr shtypjen e tyre.
Mjetet nga kompensimi nga paragrafi 3 t ktij neni
jan t hyra t Buxhetit t Republiks s Maqedonis.
Neni 14
Neni 59 ndryshon, si vijon:
Formn, prmbajten, mnyrn e plotsimit dhe t
mbajtjes s dokumenteve dhe librave t anijes nga nenet 54
deri n 58 t ktij ligji e prcakton ministri i Transportit
dhe Lidhjeve.
Neni 15
Pas nenit 66 shtohet neni i ri 66-a, si vijon:
Neni 66-a
Personat q gjenden n bark me forc motorike ujore
reaktive, drrasa pr lundrim ose objekte t tjera lundruese
t ktij tipi, n vete doemos duhet t ken breza pr
shptim.
Neni 16
N nenin 67 paragraft 3, 4, 5, 6 dhe 7 shlyhen.
Neni 17
Pas nenit 67 shtohen gajsht nene t reja 67-a, 67-b,
67-v, 67-g, 67-d dhe 67-gj, si vijon:
Neni 67-a
Kontrolli themelor i barks bhet n t that dhe n uj
para regjistrimit t barks n regjistrin e barkave, si dhe pas
do riparimi t barks ose ndryshimit t destinimit ose
rajonit t tij t lundrimit.
Me kontrollin themelor kontrollohet:
1) konstruksioni dhe kualiteti i ndrtimit t trupit t
barks;
2) verifikimi i veorive lundruese t barks bazhdarimi (dimensioneve, shtytjes, bartjes, dhe stabilitetit
t barks);
3) rregullshmria e shtytsit meknik;

. 38 - . 26

4) rregullshmria e aparateve t barks;


5) kualiteti, sasia dhe renditja e pajisjes s barks.
6) konstrukcioni dhe kauliteti pr mbrojtjen nga
ndotja.
Neni 67-b
Me kontroll t rregullt prcaktohet gjendja e trupit,
shtytsit mekanik dhe pajisjes s barks.
Kontrolli i rregullt i barks bhet n uj, n afatin e
prcaktuar t shnuar n lejen pr lundrim, e t prcaktuar
sipas dedikimit t barks, edhe at:
1) barks pr qllime ekonomike (transport t mallrave,
peshkim, nxjerrje t rrs, gurit dhe ngjashm) dhe barks
pr nevoja publike (pr mbikqyrje inspektuese, doganore,
policore dhe ngjashm) - n do dy vjet;
2) barks pr qllime joekonomike me gjatsi mbi pes
metra dhe forc t shtytsit mekanik mbi 15kw - n do dy
vjet;
3) barks pr qllime joekonomike me gjatsi nn pes
metra dhe forc t shtytsit mekanik nn 15 kW - n do
pes vjet;
4) me prjashtim t paragrafit 2 pika 1 t ktij neni,
barks s dedikuar pr qllime ekonomike edhe at: bartje
t udhtarve dhe skijim n uj - do vit; dhe
5) motoskafit dhe skuterit - do vit.
Me prjashtim t paragrafit 2 t ktij neni kontrolli i
rregullt prve n uj, mundet t kryhet edhe n t that,
nse vrtetohet se gjendja e barks sht e atill q
imponon kryerjen e kontrollit teknik edhe n t that dhe
n rast kur bhet fjal pr kontrollin e barks s regjistruar
pr kryerjen e veprimtaris ekonomike.
Neni 67-v
Kontrollit t jashtzakonshm i nnshtrohet barka e
regjistruar n regjistrin e barkave kur ka psuar fatkeqsi
(ndeshje, sht fundosur, sht zhytur, sht dmtuar, sht
djegur dhe ngjashm), si dhe n rast kur ekziston dyshim
me arsye se barka nuk i plotson kushtet e prcaktuara sa i
prket aftsis pr lundrim.
Kontrolli i jashtzakonshm bhet n uj, ndrsa
mundet t bhen edhe n t that, nse vrtetohet se
gjendja e barks sht e atill q imponon kryerjen e
kontrollit teknik edhe n t that dhe n rast kur bhet fjal
pr kontrollin e barks s regjistruar pr kryerjen e
veprimtaris ekonomike.
Neni 67-g
Nse gjat kontrollit t barks nga neni 67-a, 67-b dhe
neni 67-v konstatohen mangsi t cilat qensisht e
rrezikojn aftsin e saj pr lundrim, pronarit t barks do
ti urdhrohet q menjher ta mnjanoj mangsin. Nse
mangsia nuk mnjanuar Kapedania do ta ndaloj
lundrimin dhe do ta trheq lejen pr lundrim.
Nse gjat kontrollit vrtetohet se barka ka mangsi t
cilat qensisht nuk e rrezikojn aftsin e saj pr lundrim,
pronarit t barks do ti urdhrohet q n afat t caktuar ti
mnjanoj mangsit e konstatuara me rast n regjistrin e
barkave inkorporohet vrejtje zyrtare.
Neni 67-d
Pr kontrollin e barks paguhet kompensim.
Kompenzimi prckatohet sipas kritereve t prcaktuara
n baz t dedikimit t barks dhe fuqis s motorit t
barks.
Lartsin e kompenzimit n baz t kritereve nga
paragrafi 2 t ktij neni e prcakton Qeveria e Republiks
s Maqedonis.
Liriohen nga pagesa e kompenzimit nga paragrafi 1 t
ktij neni objektet lundruese t:
1) organeve t administrats shtetrore gjat kryerjes s
punve nga kompetenca e tyre;

24 2009

2) Kryqi i Kuq, dhe


3) prfaqsit e huaja diplomatike nn kusht t
reciprocitetit.
Neni 67-gj
Persona juridik dhe fizik q duan t ndrtojn bark,
para fillimit t ndrtimit jan t detyruar q n Kapetani ta
paraqesin ndrtimin e barks dhe t dorzojn projekt pr
ndrtim me:
- plan pr ndrtim me prerje t brinjs kryesore,
- plan pr vendosjen e pajisjes dhe personave, dhe
- prshkrim t ndrtimit.
Mbikqyrjen e drejtprdrejt mbi ndrtimin e barks e
bn Kapedania, prkatsisht organizata e autorizuar nga
neni 31 paragrafi 3 t ktij ligji. Pas mbarimit t ndrtimit
lshohet dftes pr ndrtim e cila prmban t dhna pr:
prodhuesin, vendin dhe vitin e ndrtimit, tipin e barks,
dimenzionet themelore, materialin nga i cili sht ndrtuar,
numrin e personave dhe ngarkesn q barka sht e aft ti
transoprtoj.
Poseduesi i barks i cili bn riparimin e barks, para
fillimit t riparimit sht i detyruar q t njjtn ta paraqes
n Kapedani.
Pr kryerje t mbikqyrjes mbi ndrtimin e barks dhe
lshimin e deftess pr ndrtimin e barks paguhet
kompenzim.
Kompenzimi prcaktohet sipas kritereve t prcaktuara
n baz t tipit, konstruktit dhe dimenzioneve t barks.
Lartsin e kompenzimit sipas kritereve nga paragrafi 5
t ktij neni e prckaton Qeveria e Republiks s
Maqedonis.
Mjetet nga paragrafi 4 i ktij neni jan t hyra t
Buxhetit t Republiks s Maqedonis.
Neni 18
N nenin 68 pas paragrafit 3 shtohet paragraf i ri 4, si
vijon:
N Republikn e Maqedonis regjistrohen barka,
pronart e t cilave kan vendbanim, prkatsisht seli n
Republikn e Maqedonis, barka n pronsi t prfaqsive
diplomatike-konsullore dhe misioneve t shteteve t huaja,
prfaqsive t organizatave ndrkombtare n Republikn
e Maqedonis dhe t prfaqsive t huaja tregtare,
kulturore dhe t tjera.
Paragrafi 4 bhet paragraf 5.
N paragrafin 5 i cili bhet paragraf 6 n fjalin e par
pas fjals lundrim pika zvendsohet me presje dhe
shtohen fjalt: numri i udhtarve dhe/ose sasia e
ngarkess e cila me bark nuk guxon t transportohet dhe
pajisja e nevojshme e barks.
Paragrafi 6 bhet paragraf 7.
Neni 19
Neni 69 ndryshon si vijon:
Krkesa pr regjistrim t par t barks si dhe pr
ndryshimi i t dhnave t barks n regjistrin e barkave,
pronari i barks e parashtron n Kapedani.
Ndaj krkess pr regjistrim t par t barks n
regjistrin e barkave paraqitet:
- dokument me t cilin dshmohet pronsia e barks
(kontrat pr shit-blerje, fatur, deklarat doganore,
deklerat pr ndrtim dhe tjera);
- dokument me t cilin dshmohet aftsia pr lundrim e
barks (certifikat, atest, procesverbal pr kontroll t kryer,
dftes pr ndrtim);
- vrtetim pr shlyerjen e barks nga regjsitri i shtetit t
huaj,
- polic pr sigurim; dhe
- dshmi nga Regjistri qendror pr regjistrimin dhe
gjendjen rrjedhse t personit juridik, nse personi juridik
bn regjistrim t objektit lundrues.

24 2009

Krkesa pr regjsitrimin e t dhnave pr ndryshimet e


bra n regjistrin e barkave parashtrohet n rast t
ndryshimit t t dhnave pr. pronsin, karakteristikat
teknike t barks, konstruksionin e barks, motorin e
barks dhe ndryhsime t tjera q shnohen n regjistrin e
barkave, n afat rpej 30 ditsh nga dita e ndryshimit t
br.
Ndaj krkess nga paragrafi 3 t ktij neni
bashkngjitet:
- dokumenti me t cilin vrtetohet ndryshimi i
shkaktuar (akt t organit kjompetent), dokumentoi me t
cilin dshmohet ndryshimi i aftsis pr lundrim t barks,
ose ndrrimi i motorit.
Pr krkesat pr regjistrimin e t dhnave pr shkak t
ndryshimeve t shkaktuara n regjistrin e barkave nga
paragrafi 1 i ktij neni Kapedania lshon aktvendim.
Neni 20
N nenin 70 pas paragrafit 1 shtoht paragraf i ri 2, si
vijon:
Aftsin trupore dhe shpirtrore t personave nga
paragrafi 1 i ktij neni e prcakton organizata shndetsore,
e cila pr kontrollin e kryer lshon certifikat
shndetsore.
Paragraft 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 dhe 10 bhen paragraf
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 dhe 11.
Neni 21
Pas nenit 70 shtohen dy nene t reja 70-a dhe 70-b, si
vijon:
Neni 70-a
Nga dhnia e provimit pr lshimin e certifikats pr
aftsim pr t drejtuar me barkn lirohen personat q kan
fituar titullin antar t ekuipazhit t barks n lundirmin e
brenshm dhe detar.
Personave nga paragrafi 1 i ktij neni Kapedania u
lshon certifikat pr t drejtuar me bark pas krkess s
parashkruar me shkrim dhe dshmis s paraqitur pr
titullin antar t ekuipazhit t anijes n lundirmin e
brendshm dhe detar.
Certifikata pr aftsi pr drejtuar me bark e lshuar
nga ana shteti i huaj pranohet nn kusht t reciprocitetit.
Neni 70-b
Barka nuk guxon ti besohet pr t drejtuar at personit
i cili nuk ka certifikat pr drejtuar me bark, i cili sht
nn ndikim t alkoolit ose t ndonj mjetit tjetr dehs.
Neni 22
N nenin 71 paragrafi 1 pika 5 ndryshon, si vijon:
5) drrasa pr lundrim dhe lundra me lopatza.
Neni 23
N nenin 73 paragrafi 3 fjalt: n varshmri t
pajisjeve motorike makinerike shlyhen.
Neni 24
Neni 74, ndryshon, si vijon:
Pr lundrim t sigurt anija doemos duhet t ket
numr prkats t antarve t ekuipazhit t cilt posedojn
certifikat pr titullin e fituar pr kryerjen e punve n
anije.
Me certifikat pr titull antar t ekuipazhit t anijes
mundet t pajiset personi i cili i ka plotsuar kto kushte:
1) t jet mbi moshn 18 vjeare,
2) t jet i aft dhe shndosh psikofi-zikisht,

. 26 - . 39

3) t ket t mbaruar s paku arsimin e mesm, dhe


4) t ket dhn provim pr titull prkats antar t
ekuipazhit t anijes.
Neni 25
Pas nenin 74 shtohet nen i ri 74-a, si vijon:
Neni 74-a
Certifikatn pr titullin e fituar antar t ekuipazhit t
anijes e lshon Kapedania, n baz t vrtetimit pr provim
t dhn pr titullin prkats antar t ekuipazhit t anijes.
Aftsimin profesional t kandidatve pr marrjen e
certifikats pr titullin prkats antar t ekuipazhit t
anijes e bn personi juridik i autorizaur nga minsitri i
Transportit dhe Lidhjeve, i cili disponom me:
- nimr t mjaftueshm t ligjruesve t aftsuar
profesionalisht,
- minimum 30m2 hapsir t pajisur pr mbajtjen e
trajnimit,
- literatur dhe/ose udhzime, filma msimor dhe
pajisje tjtr prkatse dhe aparate,
- minimum 1 objekt lundrues pr kryerjene trajnimit
praktik, dhe
- teknologji informatike ose pajisje tjetr pr mbajjten e
evidencs.
Provimi pr fitimin e titullit antar t ekuipazhit t
anijes jepet n Kapedani, para komisionit t formuar nga
ministri i Transportit dhe Lidhjeve.
Antart e komisionit pr punn e vet marrin
kompensim.
Kandidatve t cilt e japin provimin ju jepet vrtetim
pr provimin e dhn pr titullun prkats antar t
ekuipazhit t anijes.
Pr trajnim dhe dhnien e provimit paguhet kompensim
dhe mjetet jan t hyra t Buxhetit t Republiks s
Maqedonis.
Lartsia e kompensimit pr aftsim profesional nga
paragrafi 6 t ktij neni doemos duhet t jet n kornizat e
shpenzimeve t bra pr: trajnim, literatur, matrial t
harxhuar, shpenzime pr komisionin pr provim dhe t
tjera. Listn e shpenzimeve e prcakton personi juridik nga
paragrafi 2 t ktij neni me pajtimin paraprak t ministrit t
transportit dhe Lidhjeve.
Llojet e titujve antar t ekuipazhit t anijes, kushtet e
veanta pr fitimin e llojeve t titujve t caktuara, punt t
cilat antari i ekuipazhi t anijes nga lloji i caktuar i titulit
q mundet ti kryej, mnyrn, procedurn dhe programin
pr dhnien e provimit pr marrjen e e certifikats pr
fitimin e llojit t caktuar t titullit, formn dhe prmbajtjen
e vrtetimit pr provimin e dhn dhe certifikats pr
titullin e fituar antar t ekuipazhit t anijes, i prcakton
ministri i Transportit dhe Lidhjeve.
Neni 26
N nenin 78 pas paragrafit 1 shtohet paragraf i ri 2, si
vijon:
Pr kontrollin e kryer shndetsor organizata
shndetsore nga paragrafi 1 t ktij neni lshon certifikat
pr aftsin shndetsore dhe psiko-fizike t antarve t
ekuipazhit t anijes.
Paragrafi 2 bhet paragraf 3.
Neni 27
N nenin 82 paragrafi 2 pas fjalve: librez anijeje
shtohen fjalt: dhe leja pr hipje n anije.

. 40 - . 26

N paragrafin 5 pas fjals hipje shtohen fjalt: n


anije dhe mnyrn dhe procedurn pr trheqjen dhe
ndryshimin e tyre.
Neni 28
N nenin 253 shtohet paragraf i ri 2 si vijon:
Rendi i lundrimit pr transport udhtarsh t linjs i
cili kryhet n rajonin e komuns e lejon dhe e vrteton
komuna, kurse pr transportin e linjave ndrkomunale,
ndrshtetrore dhe ndrkombtare, rendin e lundrimit e
lejon dhe e vrteton Ministria e Transportit dhe Lidhjeve".
Neni 29
N nenin 254 paragrafi 1 dhe 3 fjala prcaktuar
zvendsohet me fjalt: lejuar dhe vrtetuar:
Neni 30
N nenin 281 paragrafi 2 ndryshohet, si vijon:
Zhytje n ujrat e brendshm mund t bhet me leje
vjetore pr zhytje t ciln e lshon Lidhja e organizatave
pr aktivitete nnujore, pr persona q posedojn
certifikat pr zhytje, t lshuar nga asociacioni i pranuar
ndrkombtar pr zhytje. Lidhja e organizatave pr
aktivitet nnujore t Maqedonis sht e detyruar q gjat
lshimit t lejes pr zhytje ta njoftoj personin t cilit ia
lshon lejen, pr vendet e ndaluara pr zhytje dhe pr
vendet e lejuara pr zhytje t organizuara.
Pas paragrafit 2 shtohet paragraf i ri 3, si vijon:
"Lidhja e organizatave pr aktivitet nnujore e
Maqedonis sht e detyruar q do pr vjet ta njoftoj
Ministrin e Transportit dhe Lidhjeve pr numrin e lejeve
pr zhytje t lshuara n vitin paraprak.
Paragrafi 3 bhet paragraf 4.
Neni 31
Pas nenit 281 shtohet nen i ri 281-a, si vijon
Neni 281-a
Zhytje nuk mund t bhet n port, hyrje n port,
vendankorim, n zon kufitare, si dhe n largsi s paku
100,00 metra nga anija e ankoruar ushtarake dhe objekteve
ushtarake n breg.
Me prjashtim nga paragrafi 1 i ktij neni, zhytja
lejohet nse realizohet pr nevoja t Policis dhe Ushtris
s Republiks s Maqedonis.
Persona q kryejn aktivitete nn uj gjat kohs s
zhytjes, jan t detyruar q pas vetes t trheqin ballon t
portokallt me diametr jo m t vogl se 30,00 cm.
Neni 32
N nenin 300 paragrafi 1 alineja 1 bhet aline 2 dhe
fjalt n kllapa neni 25 paragrafi 3 zvendsohen me
fjalt: (neni 28 paragrafi 1).
Alineja 2 bhet aline 1.
N alinen 3 fjalt n kllapa paragrafi 1
zvendsohen me fjaln paragrafi 3,
N alinen 4 fjalt n kllapa paragrafi 2
zvendsohen me fjaln paragrafi 4
Pas paragrafit 1 shtohen dy paragraf t rinj 2 dhe 3 si
vijon:
Pr kundrvajtje nga paragrafi 1 i ktij neni edhe
personit prgjegjs te personi huaj juridik do ti kumtohet
gjob n shum prej 300 deri n 600 euro me kundrvler
n denar.
Pr kundrvajtje nga paragrafi 1 i ktij neni personit t
huaj fizik do ti kumtohet gjob n shum prej 500 deri n
1 000 euro me kundrvler n denar
Paragraft 2 dhe 3 bhen paragraf 4 dhe 5.

24 2009

Neni 33
Neni 301 ndryshohet, si vijon:
Gjob n shum prej 2 500 deri n 3 000 euro me
kundrvler n denar do ti kumtohet pr kundrvajtje
personit juridik t vendit, nse:
- n ujrat e brendshme ndrmerr pun me t cilat e
sjell n rrezik jetn dhe shndetin e njerzve, u shkakton
dme porteve, venddimrimeve, vendankorimeve, plazheve
dhe objekteve lundruese dhe e ndot ambientin jetsor (neni
6 paragrafi 2),
- nuk organizon dhe nuk siguron kryerje t prhershme
t kontrollit t sigurimit t lundrimit dhe nuk mundson
shfrytzimin e rrugve pr lundrim (neni 7),
- nuk organizon kryerje t prhershme t kontrollit t
punve q kan t bjn me lundrimin dhe nuk mban
evidencn e t dhnave me rndsi pr sigurimin e
lundrimit (neni 8 paragrafi 1 pika 1 dhe 2),
- rrugt lundruese nuk i rregullon, mirmban dhe
shnon me objekte pr garantimin e siguris s lundrimit
(neni 10 paragrafi 1),
- bn ndryshimin e rrugve lundruese dhe objekteve pr
garantimin e siguris s lundrimit pa marrjen e plqimit
paraprak dhe shpalljen me an t mjeteve t informimit
publik (neni 10 paragrafi 4),
- me objekt lundrues lundron n kundrshtim me nenin
13 paragraft 1 dhe 2 t ktij ligji;
- peshkon n kundrshtim me nenin 13-v t ktij ligi;
- mban pa leje gara sportive dhe tjera (neni 14
paragrafi 1),
- pas mbajtjes s manifestimit n afatin e prcaktuar
nuk i mnjanon shenjat, aparatet dhe objektet q jan
vendosur n lidhje me mbajtjen e manifestimit (neni 15
paragrafi 1),
- portet, venddimrimet, vendankorimet dhe plazhet
nuk i mirmban, pajis dhe shnon pr lundrim t sigurt
(neni 17 paragrafi 1),
- nuk mundson shfrytzim n kushte t njjta t bregut
operativ, aparateve dhe stabilimenteve n port (neni 17
paragrafi 2),
- shfrytzon pa leje port ose venddimrim (neni 19
paragrafi 2),
- shfrytzon pa leje vendankorim (neni 20 paragrafi 2),
- shfrytzon pa leje plazhin (neni 21 paragrafi 2),
- ndrton port, venddimrim, vendankorim dhe plazh
ose vendos objekt lundrues ose pr not n kundrshtim me
planin urbanistik (neni 22 paragrafi 1),
- nuk i zbaton rregullat e prcaktuara t lundrimit dhe
sinjalet dhe shenjat e prcaktuara pr lundrim t sigurt dhe
t rregullt (neni 24 paragrafi 1),
- nuk u prmbahet kufizimeve pr ndalimin e lundrimit
nga nenet 23 dhe 25 paragrafi 1 i ktij ligji,
- me krkes t Kapitaneris nuk mnjanon nga rruga
pr lundrim objektin lundrues t dmtuar, t mbetur ose
fundosur i cili e pengon ose rrezikon sigurimin e lundrimit
pse paraqet rrezik pr ndotje (neni 26 paragrafi 1),
- n rrug lundrimi lshon objekte q pengojn dhe
rrezikojn sigurimin e lundrimit (neni 26 paragrafi 2),
- nuk paraqet kryerjen e lundrimit provues t anijes
(neni 38 paragrafi 2),
- bn ndryshime ose riparime n konstruktin e trupit t
anijes, makinave, aparateve dhe pajisjes s anijes, pa
plqim paraprak t personit t autorizuar juridik (neni 40),
- anijetari nuk e mban anijen dhe pajisjen e saj
gjithmon t aft pr lundrim (neni 42),
- transporton me anije udhtar mbi numrin e lejuar
(neni 43 paragrafi 1),
- renditja e ngarkess n anije nuk i siguron
karakteristika lundruese t anijes (neni 44 paragrafi 1),
- ngarkon anije jasht kufijve t ngarkess s lejueshme
(neni 44 paragrafi 2),

24 2009

- nuk vepron n pajtim me kufizimet nga neni 45 i ktij


ligji,
- nuk posedon dftes pr gjedhim (neni 48 paragrafi
2),
- dokumentet dhe librat e anijes nuk i mban me rend
dhe n rregull (neni 51 paragrafi 3),
- dokumentet dhe librat e anijes nuk gjenden n anije
dhe nuk jan t kapshme pr kontroll (neni 53 paragrafi 1),
- prdor objekt lundrues pa miratimin pr lokacion dhe
destinacion t caktuar (neni 60),
- bark pa mekanizmin e vet shtyts lundron jasht
kufijve t lejuar pr lundrim (neni 66 paragrafi 2),
- para fillimit t ndrtimit t barks nuk e paraqet
ndrtimin dhe nuk parashtron projekt pr ndrtimin (neni
67-gj paragrafi 1)
- nuk paraqet riparimin e anijes para fillimit t riparimit
(neni 67-gj paragrafi 3),
- me bark transporton udhtar ose mas ngarkese mbi
numrin e lejuar, nuk ka pajisje t duhur pr barkn dhe n
barkn me t ciln lundron nuk ka leje lundrimi (neni 68
paragrafi 6),
- n afat t parapar nuk paraqet krkes pr
regjistrimin e ndryshimeve t bra n bark (neni 69
paragrafi 3),
- me barkn drejton personi n kundrshtim me nenin
70 paragraft 1 dhe 2 t ktij ligji,
- barkn ia beson pr drejtim personit t paaft
profesionalisht pr drejtues barke ose sht nn ndikimin e
alkoolit ose mjetit tjetr dehs (neni 70 b),
- nuk vepron n pajtim me nenin 72 paragraf 3 t ktij
ligji,
- anije n lundrim nuk ka numr t prcaktuar t
antarve t
ekuipazhit me prgatitje profesionale
prkatse (neni 74 paragrafi 1),
- anijetari nuk mundson t kryhet kontroll mjeksor i
antarve t ekuipazhit t anijes (neni 77 paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit gjat kohs s rojs e lshon pa
leje hapsirn prkatsisht vendrojn (neni 80),
- nuk organizon roje n anijen e ankoruar n rrugn e
lundrimit (neni 81 paragrafi 1),
- antar i ekuipazhit t anijes nuk ka librez pr anije
ose leje pr ngjitje n anije (neni 82 paragrafi 1),
- antar i ekuipazhit t anijes nuk e lajmron
udhheqsin e anijes pr ngjarje n anije nga neni 83
paragrafi 1 pika 1 dhe 2 t ktij ligji,
- udhheqsi i anijes nuk e lajmron Kapitanerin pr
ngjarje nga neni 83 paragrafi 1 i ktij ligji (neni 83
paragrafi 2),
- udhheqsi i anijes punon n kundrshtim me nenin
87 t ktij ligji,
- udhheqsi i anijes nuk ndrmerr masa t prcaktuara
n nenet 88 paragraft 3 dhe 4, 89, 90, 91, 92 dhe 261
paragrafi 1 alineja 1 e ktij ligji,
- anija nuk valon flamurin e Republiks s Maqedonis
(neni 94 paragrafi 1),
- anija, trheqsi, shtytsi ose objekti lundrues t
regjistruar n regjistrin prkats nuk ka shenj (neni 96
paragrafi 2),
- anija nuk sht regjistruar n regjistrin e anijeve (neni
98),
- bn transport t udhtarve dhe mallrave pa leje nga
neni 251 t ktij ligji,
- nuk e paraqet rendin e ndryshuar, prkatsisht t
anuluar t lundrimit nga neni 254 paragraft 1, 3 dhe 4 t
ktij ligji,
- nuk pranon pr transport udhtar ose sende (neni
256),
- transporton persona ose sende n kundrshtim me
nenin 257 t ktij ligji, dhe
- ndrmerr pun n kundrshtim me nenin 277 t ktij
ligji.

. 26 - . 41

Pr kundrvajtjen nga paragrafi i ktij neni gjob n


shum prej 300 deri n 600 euro me kundrvler n denar
do ti shqiptohet personit prgjegjs n personin juridik.
Prkrah gjobs nga paragrafi 1 i ktij neni personit
juridik mund ti shqiptohet sanksion pr kundrvajtje
ndales e prkohshme t kryerjes s veprimtaris n
kohzgjatje prej gjasht muaj deri n nj vit.
Neni 34
Neni 303 ndryshohet si vijon:
Gjob n shum prej 500 deri m 1 500 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet tregtarit individual,
nse:
- nse n ujrat e brendshme ndrmerr pun me t cilat
e rrezikon jetn dhe shndetin e njerzve, shkakton dme
n porte, venddimrime, vendankorime, plazhe dhe objekte
lundruese si dhe ndot ambientin jetsor (neni 6 paragrafi
2),
- nuk organizon dhe nuk siguron kryerje t prhershme
t kontrollit t siguris s lundrimit dhe nuk mundson
shfrytzimin e rrugve lundruese (neni 7),
- nuk organizon kryerje t prhershme t kontrollit t
punve t cilat kan t bjn me sigurin e lundrimit dhe
nuk mban evidencn e t dhnave me rndsi pr sigurin e
lundrimit (neni 8 paragrafi 1 pika 1 dhe 2),
- nuk i rregullon, mirmban dhe shnon rrugt
lundruese me objekte pr garantimin e siguris n lundrim
(neni 10 paragrafi 1),
- bn ndrrimin e rrugve lundruese dhe objekteve pr
garantimin e siguris n lundrim pa marrjen e plqimit
paraprak dhe shpalljen me an t mjeteve t informimit
publik (neni 10 paragrafi 4),
- lundron me objekt lundrues n kundrshtim me nenin
13 paragrafi 1 dhe 2 t ktij ligji,
- peshkon n kundrshtim me nenin 13-v t ktij ligji,
- mban manifestime sportive dhe tjera pa leje (neni 14
paragrafi 1),
- pas mbajtjes s manifestimit n afatin e prcaktuar
nuk i mnjanon shenjat, aparatet dhe objektet q jan
vendosur n lidhje me mbajtjen e manifestimit (neni 15
paragrafi 1),
- nuk i mirmban, pajis dhe shnon pr lundrim t
sigurt portet, venddimrimet, vendankorimet dhe plazhet
(neni 17 paragrafi 1),
- nuk mundson shfrytzim n kushte t njjta t bregut
operativ, aparateve dhe stabilimenteve n port (neni 17
paragrafi 2),
- shfrytzon portin ose venddimrimin pa leje (neni 19
paragrafi 2),
- shfrytzon vendankorimin pa leje (neni 20 paragrafi
2),
- shfrytzon plazhin pa leje (neni 21 paragrafi 2),
- ndrton n kundrshtim me planin urbanistik port,
venddimrim, vendankorim dhe plazh ose vendos objekt
lundrues dhe notues (neni 22 paragrafi 1),
- nuk i aplikon rregullat e prcaktuara t lundrimit dhe
sinjalet dhe shenjat e prcaktuara pr lundrim t sigurt dhe
t rregullt (neni 24 paragrafi 1),
- nuk u prmbahet kufizimeve pr ndales lundrimi nga
nenet 23 dhe 25 paragrafi 1 t ktij ligji,
- me krkes t Kapitaneris nuk i mnjanon nga rruga
pr lundrim objektin e dmtuar, fundosur apo zhytur q e
pengon ose rrezikon sigurin n lundrim ose paraqet rrezik
pr ndotje (neni 26 paragrafi 1),
- n vij pr lundrim lshon objekte q e pengojn ose
rrezikojn sigurin e lundrimit (neni 26 paragrafi 2),
- nuk paraqet kryerjen e vozitjes testuese t anijes (neni
38 paragrafi 2),
- bn ndryshime ose riparime n konstruktin e trupit t
anijes, makinerive, aparateve dhe pajisjes s anijes, pa
plqim paraprak t personit t autorizuar juridik (neni 40),

. 42 - . 26

- anijetari nuk vepron n pajtim me nenin 42 t ktij


ligji,
- transporton me anije udhtar mbi numrin e lejuar
(neni 43 paragrafi 1),
- renditja e barrs s anijes nuk i siguron karakteristikat
lundruese t anijes (neni 44 paragrafi 1),
- ngarkon anijen jasht kufijve t lejueshm pr
ngarkim (neni 44 paragrafi 2),
- nuk vepron n pajtim me kufizimet nga neni 45 i ktij
ligji,
- nuk posedon dftes pr gjedhim (neni 48 paragrafi
2),
- dokumentet dhe librat e anijes nuk i mban me rend
dhe n rregull (neni 51 paragrafi 3),
- dokumentet dhe librat e anijes nuk jan n anije dhe
nuk jan t kapshme pr kontroll (neni 53 paragrafi 1),
- prdor objekt pr notim pa leje pr lokacion dhe pr
qllim t caktuar (neni 60),
- anija lundron jasht kufijve t lejuar pr lundrim pa
mekanizmin e vet lvizs (neni 66 paragrafi 2),
- para fillimit t ndrtimit t anijes nuk e paraqet
ndrtimin dhe nuk dorzon projekt pr ndrtim (neni 67-gj
paragrafi 1),
- nuk paraqet riparimin e anijes para fillimit t riparimit
(neni 67-gj paragrafi 3),
- transporton me anije udhtar ose sasi ngarkese mbi
numrin e lejuar, nuk ka pajisje t nevojshme pr anijen dhe
nuk ka leje pr lundrim n anijen q lundron (neni 68
paragrafi 6),
- n afatin e parapar nuk ka paraqitur krkes pr
regjistrimin e ndryshimeve t ndodhura t anijes (neni 69
paragrafi 3),
- personi e drejton anijen n kundrshtim me nenin 70
paragraft 1 dhe 2 t ktij ligji,
- ia beson drejtimin e anijes personit i cili nuk sht i
aftsuar profesionalisht pr drejtues t anijes ose sht n
ndikimin e alkoolit ose mjetit tjetr dehs (neni 70-b),
- nuk vepron n pajtim me nenin 72 paragrafi 3 t ktij
ligji,
- anija n lundrim nuk ka numr t prcaktuar t
antarve t ekuipazhit me prgatitje adekuate profesionale
(neni 74 paragrafi 1),
- anijetari nuk mundson kryerjen e kontrollit
shndetsor t antarve t ekuipazhit(neni 77 paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit e lshon pa leje hapsirn
prkatsisht vendin e rojs n kohn e rojs (neni 80),
- nuk organizon roje n anije t ankoruar gjat
lundrimit (neni 81 paragrafi 1),
- antar i ekuipazhit t anijes nuk ka librez pr anije
ose leje pr ngjitje n anije (neni 82 paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit t anijes nuk e lajmron drejtuesin
e anijes pr ngjarje n anije nga neni 83 paragrafi 1 pikat 1
dhe 2 t ktij ligji,
- drejtuesi i anijes nuk e lajmron Kapitanerin pr
ngjarje nga neni 83 paragrafi 1 i ktij ligji (neni 83
paragrafi 2),
- drejtuesi i anijes punon n kundrshtim me nenin 87
t ktij ligji,
- drejtues i anijes nuk ndrmerr masa t prcaktuara me
nenet 88 paragraft 3 dhe 4, 89, 90, 91, 92, dhe 261
paragrafi 1 alineja 1 e ktij ligji,
- anija nuk valon flamurin e Republiks s Maqedonis
(neni 94 paragrafi 1),
- anije, trheqs, shtyrs, ose objekt lundrues t
regjistruar n regjistrin prkats nuk kan shenj (neni 96
paragrafi 2),
- anija nuk sht regjistruar n regjistrin e anijeve (neni
98),
- bn transport t udhtarve pa leje nga neni 251 t
ktij ligji,

24 2009

- nuk paraqet rendin e ndryshuar t lundrimit (neni


254),
- nuk pranon pr transport udhtar ose send (neni
256),
- transporton persona ose sende n kundrshtim me
nenin 257 t ktij ligji, dhe
- ndrmerr pun n kundrshtim me nenin 277 t ktij
ligji.
Prve gjobs nga paragrafi 1 i ktij ligji tregtarit
individual mund ti shqiptohet sanksion pr kundrvajtje
ndalim i prkohshm ushtrim i aktivitetit n kohzgjatje
nga gjasht muaj deri n nj vit.
Neni 35
Neni 304 ndryshohet si vijon:
Gjob n shum prej 300 deri m 500 euro me
kundrvler n denar do ti shqiptohet pr kundrvajtje
personit fizik, nse:
- n ujrat e brendshme ndrmerr pun me t cilat e
rrezikon jetn dhe shndetin e njerzve, u shkakton dm
porteve, venddimrimeve, vendankorimeve, plazheve dhe
objekteve lundruese dhe e ndot ambientin jetsor (neni 6
paragrafi 2),
- me objekt lundrues lundron n kundrshtim me nenin
13 paragraft 1 dhe 2 t ktij ligji,
- realizon skijim dhe aktivitet tjera ujore n
kundrshtim me nenin 13-a t ktij ligji,
- realizon surfing n drras n kundrshtim me nenin
13-b t ktij ligji,
- peshkon n kundrshtim me nenin 13-v t ktij ligji,
- nuk i aplikon rregullat e prcaktuara dhe sinjalet e
prcaktuara dhe shenjat pr lundrim t sigurt dhe t rregullt
( neni 24 paragrafi 1),
- nuk u prmbahet kufizimeve pr ndalim lundrimi nga
nenet 23 dhe 25 paragrafi 1 t ktij ligji,
- me krkes t Kapitaneris nuk largon nga vija e
lundrimit objekt lundrues t dmtuar, t zhytur ose
fundosur q e pengon ose e rrezikon sigurin e lundrimit
ose paraqet rrezik pr ndotje (neni 26 paragrafi 1),
- n vij lundrimi lshon sende q e pengojn ose
rrezikojn sigurin n lundrim (neni 26 paragrafi 2),
- nuk paraqet kryerjen e vozitjes provuese t anijes
(neni 38 paragrafi 2),
- bn ndryshime ose riparime n konstruktin e trupit t
anijes, makinerive, aparateve dhe pajisjeve t anijes, pa leje
paraprake t personit t autorizuar (neni 40),
- anijetari nuk vepron n pajtim me nenin 42 t ktij
ligji,
- transporton me anije udhtar mbi numrin e lejuar
(neni 43 paragrafi 1),
- renditja e ngarkess t anijes nuk i siguron cilsit
lundruese t anijes (neni 44 paragrafi 1),
- ngarkon anijen jasht kufijve t lejuar pr ngarkim
(neni 44 paragrafi 2),
- nuk vepron n pajtim me kufizimet nga neni 45 i ktij
ligji,
- nuk posedon dftes pr gjedhim (neni 48 paragrafi
2),
- dokumentet dhe librat e anijes nuk i mban rregullisht
me rend dhe n rregull (neni 51 paragrafi 3),
- dokumentet dhe librat nuk ndodhen n anije dhe nuk
gjenden n dispozicion pr kontroll (neni 53 paragrafi 1),
- anija lundron pa mekanizmin e saj lvizs jasht
kufijve t lejuar pr lundrim (neni 66 paragrafi 2),
- para fillimit t ndrtimit t anijes nuk e paraqet
ndrtimin dhe nuk paraqet projekt pr ndrtim (neni 67- gj
paragrafi 1),
- nuk paraqet rimodelimin e anijes para fillimit t
riparimit (neni 67- gj paragrafi 3),

24 2009

- transporton me anije udhtar mbi numrin e lejuar ose


sasi ngarkese, nuk ka pajisje t nevojshme pr anije dhe n
anijen e cila lundron nuk ka leje pr lundrim (neni 68
paragrafi 6),
- n afatin e parapar nuk paraqet krkes pr
regjistrimin e ndryshimeve t ndodhura n anije (neni 69
paragrafi 3),
- me anijen drejton personi n kundrshtim me nenin
70 paragraft 1 dhe 2 t ktij ligji,
- anijen ia beson pr drejtim peronit i cili nuk sht i
aftsuar profesionalisht pr drejtues anijeje ose sht nn
ndikimin e alkoolit ose mjetit tjetr dehs (neni 70-b),
- nuk vepron n pajtim me nenin 72 paragrafi 3 t ktij
ligji,
- anija n lundrim nuk ka numr t prcaktuar t
antarve t ekuipazhit me prgatitje adekuate profesionale
(neni 74 paragrafi 1),
- anijetari nuk mundson kryerjen e kontrollit
shndetsor t antarve t ekuipazhit t anijes (neni 77
paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit gjat kohs s rojs e lshon
ambientin prkatsisht vendrojn pa leje (neni 80),
- nuk organizon roje n anijen e ankoruar gjat
lundrimit (neni 81 paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit t anijes nuk ka librez pr anije
ose leje pr ngjitje na anije (neni 82 paragrafi 1),
- antari i ekuipazhit t anijes nuk e lajmron drejtuesin
e anijes pr ngjarje n anije nga neni 83 paragrafi 1 pikat 1
dhe 2 t ktij ligji,
- drejtuesi n anije nuk e lajmron Kapitani pr ngjarje
nga neni 83 paragrafi 1 i ktij ligji (neni 83 paragrafi 2),
- drejtuesi i anijes punon n kundrshtim me nenin 87
t ktij ligji,
- drejtuesi n anije nuk ndrmerr masa t prcaktuara
n nenet 88 paragraft 3 dhe 4, 89, 90, 91, 92 dhe 261
paragrafi 1 alineja 1 e ktij ligji,
- anija nuk valon flamurin e Republiks s Maqedonis
(neni 94 paragrafi 1),
- anija nuk sht regjistruar n regjistrin e anijeve (neni
98),
- bn transport t udhtarve dhe mallrave pa leje nga
neni 251 t ktij ligji,
- transporton udhtar ose sende n kundrshtim me
nenin 257 t ktij ligji,
- ndrmerr pun n kundrshtim me nenin 277 t ktij
ligji, dhe
- bn zhytje n kundrshtim me nenin 281-a paragrafi
1.
Pr kundrvajtjet nga paragrafi 1 alinet 1, 2, 3, 4, 5, 7,
9, 13,15, 20, 23, 25, 30 dhe 42 t ktij ligji, inspektori pr
siguri n lundrim t brendshm mund t shqiptoj gjob n
vendngjarje n shum prej 200 eurosh me kundrvler n
denar personit fizik me rast kryersit t kundrvajtjes do
ti dorzoj thirrje pr pagesn e gjobs n afat prej tet
ditsh nga dita e dorzimit t thirrjes.
Nse kryersi nuk e paguan gjobn nga paragrafi 2 i
ktij neni n afat t prcaktuar n thirrje, inspektori do t
parashtroj krkes pr inicimin e procedurs pr
kundrvajtje.
Neni 36
Pas nenit 304 shtohet neni i ri 304-a si vijon:
Neni 304-a
Pr kundrvajtjet nga neni 301 paragrafi 1 alineja 6, 7,
16, 17, 19, 23, 24, 25, 34, 41, 43 dhe 44 dhe neni 303
paragrafi 1 alinet 6, 7, 16, 17, 19, 23, 24, 25, 34, 41, 43
dhe 44 t ktij ligji, inspektori pr siguri n lundrimin e

. 26 - . 43

brendshm mund ti shqiptoj gjob n vendngjarje n


shum prej 600 euro me kundrvler n denar personit
publik n personin juridik, prkatsisht personit t
punsuar si tregtar individual, me rast kryersit t
kundrvajtjes do ti dorzoj thirrje pr pagesn e gjobs
n afat prej tet ditsh nga dita e dorzimit t thirrjes.
Nse kryersi nuk e paguan gjobn nga paragrafi 1 i
ktij neni n afatin e prcaktuar me thirrje, inspektori do t
parashtroj krkes pr inicimin e procedurs pr
kundrvajtje.
Neni 37
N nenin 3 pika 38, neni 6 paragraft 1 dhe 2, neni 13
paragrafi 1, neni 16 paragrafi 1, neni 17 paragrafi 1 dhe 3,
neni 21 paragraft 1, 2 dhe 3, neni 22 paragrafi 1, neni 25
paragrafi 1, neni 282 paragrafi 1, neni 292 paragrafi 1, neni
295 paragrafi 1 dhe paragrafi 1 pika 2 dhe neni 296
paragrafi 1 pika 7 fjala kanali i vogl zvendsohet me
fjaln plazh.
Neni 38
Dispozitat m t afrta t parapara me kt ligj do t
miratohen n afat prej tre muajsh nga dita e hyrjes n fuqi
t ktij ligji.
Deri n miratimin e dispozitave nga paragrafi 1 i ktij
ligji do t zbatohen dispozitat q kan qen n fuqi deri n
ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji.
Neni 39
Ky ligj hyn n fuqi ditn e tet nga dita e botimit n
Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis.
__________

524.
10 2 ( . 24/07 88/08), , 30.01.2009 ,



1.
(
. 03/09) 1 I -
33 34
:
T-1/40 II . ;.
II - 9 .
2. , .
. 19-368/1
30 2009


,
- , ..

. 44 - . 26

525.
19 7
( .
39/2005 04/2008), ,
17.02.2009 ,



1

50% 20%

: - :
-- 30%
: --- 1
( ) 2002 90 91 00,
500 .
2
1 , (first come first served).

24 2009

3 (
) 15 .
5

15 .

.


.
6
,
, ,
3 .
,

.


.

3


, EXIM (
: ), .
1 :
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- .
1 .


1
.
,

1

.
1 ,
.

1




31.12.2006 .

4
3
.
3

().

2

31.12.2006
:

7
1 31.08.2009 .
8

.
. 19-629/1
17 2009



,
- , ..
_____________

526.
36, 3
( 59/2000, 12/2003, 55/2005
37/2006), 8 ..
(
29/2005) 2
(
37/96, 25/99, 81/99, 49/2000, 6/2002
74/2005), , 19 2008 ,

24 2009

(
, , ) 2.559.898.733,00
.
( )
3.109.391.900,00
.
3
,
49.063.832,32 :


..
15.07.2004 ..
( . 83/04
24.11.2004 ), 2004 ,
13.383.575,00 818.925.430,00 ,
.
,
, 1991-1995 ,

, 22.505.575,00

( 51%
5 3,567% ).

1996
13.174.682,32,
.
4

, .
5

.
6

.
. 19-935/1

19 2009
,

- , ..
__________
527.
7
(
. 52/05) 39 3
2009
( .
166/08) , 17.02.2009

. 26 - . 45

2009
1. 2009 (
.3/09) 1
5 :
2008/2009 ,
1.800 . 2009 , ,
, 2008/2009
II, III IV 4.500 , I 9.000 .
2009 , 2009/2010 ,
,

III IV 4.950 ,
I II 9.900 .
6 :

2009 2009/2010
:
2.
.
.19-682/1
17 2009



,
- , ..
_____________

528.
6 2 ( . 37/98 40/03) 39
3
2009 ( . 166/08), , 17.02.2009 ,

2009
1. 2009 ( . 3/09)
5 1 :
2009 ,
, , 2008/2009 3.410 ,
CEPUS
,
6.820 .

3.750
2009 , 2009/2010 .
6 :

2009
2009/2010 :.
2.
.
. 19-683/1
17 2009



,
- , ..

. 46 - . 26

529.


2009

24 2009

24 2009

. 26 - . 47

. 48 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 49

. 50 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 51

. 52 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 53

. 54 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 55

. 56 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 57

. 58 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 59

. 60 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 61

. 62 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 63

. 64 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 65

. 66 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 67

. 68 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 69

. 70 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 71

. 72 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 73

. 74 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 75

. 76 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 77

. 78 - . 26

24 2009

7.

.
. 19-495/1
17 2009


,
- , ..

24 2009


530.

. 26 - . 79

. 80 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 81

. 82 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 83

. 84 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 85

. 86 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 87

. 88 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 89

. 90 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 91

. 92 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 93

. 94 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 95

. 96 - . 26

24 2009

24 2009

. 25-180/2
2009

. 26 - . 97

,
, ..

. 98 - . 26

24 2009

531.
25 3 ( . 63/07), ,




1

( . 97/07) 2 1 11
12 :
(
. 105/07) , 1.
12,13 14 13,14 15.
2 12 , : 13 : 13 14.
2
1 1 .
3

.
. 25-2391/1
17 2009

,
, ..

24 2009

. 26 - . 99

. 100 - . 26


532.
49 4
( . 106/07),

1
.
2
:
1. :
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- .
2. ;
3. ;
4. ;
5. ;
6. ;
7.
;
8. ,
;
9.
;
10. ;
11. ;
12.
;
13.
;
14. ;
15.

;
16. ;
17. .
3

1 .
4

.
. 15-1463/1
18 2009

,
- , ..

24 2009


() ,
.

, , .
,
,
.
, .

(GMP) ,
. 2003/94/ ,
91/412/
. ,


.
40 2001/83/ 44 2001/82/ 2004/27/, 2004/28/.
,

.

: . I
. I

2003/94/. 1

.
.
, I,
. ,
( .
, ).
, .

, , .
.

24 2009

, ,
, , , ,
.


,
CEN/ISO . ,
CEN/ISO, , .
CEN/ISO ,
.

,
, .

o
, . .
I -

1.

(
: ) . ,
,
, . ,
, , . ,
(GMP),
.
.

.
1.1. , .

1.2.

. , .
:

. 26 - . 101

(GMP) (GLP);


GMP;
;
,

();
, ;
;
, ;
,

;
(), .
(GMP)
1.3.


, .
.
:
1)
;

;
2) ;
3) , :
) ;
) ;
) ;
) ();
)
;
) ;
4)
, ;
5)
;
6)
( ),
, ,

.

;
7) ,
,
;

. 102 - . 26

8)
;
9)
;
10)
;

.

1.4.
, , , ,
, .
:
1) , , ,
(), ,
(bulk) , .
2) , (), ,
, ,
;
3) ;
4) ( )
, . ;
5)
,
,
, .
6)
, ,
.
.
7)

,



;
8)

.
.

1.5. ,

,

24 2009

.
,
,
. :
1)
, ;
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) , , , , ;
7)

;
8) , , ;
9) ;
10)
,

;
11) .
HVAC, , .;
12) .
,
,


. .

.
,
.
( . , , ..)

,
.
,

,
.
2.


, . -

24 2009

,
. .
,
,
.

2.1.
, .
.
2.2.
.

. ,
.
.

2.3. ,
(QP).
. . 2.5, 2.6, 2.7
.
2.4. (
51 2001/83/) :
1) / ,
2) ,
,
3) ,
,
,
,

.

,
49 2001/83/ ,
.
, .
2.5. :
1) ,
, ,
2) , ,
3)

,

. 26 - . 103

4)
,
5) ,
6) ,
,
2.6.
:
1)
, , ,
,
2)
,
3) ,
4) , , , ,
5) (
),
6)
,
7) ,
8) ,
;
6.
2.7.
. :
1) ,
,
2)
, ,
3) ,
4) ,
5)
,
6) ,
7)
,
8) , ,
9) ,
10) , .

2.8.
( ), .
2.9.
,
. ,
.

.
.

. 104 - . 26

2.10. ,
.
, , , .
2.11.

.
, . .
2.12. .

2.13.
,
.
.
.
2.14.
. .
, ,

.
2.15.


.
2.16. .
2.17.
, , , ,
.
,
.
2.18.
.
2.19.
.
2.20. . ,
.
3.

,
, ,
.
() , ,
.


3.1.

.

24 2009

3.2.
,
. , , .
3.3. , ,
,

.
3.4.

.
3.5.
.
,
,
.

3.6.
,

, (. ) (. ).
, , ,
, ,

. , ,
.

.
3.7.
.
3.8.


,


.
3.9. , , (bulk),
(, ) ,
, ,
.
3.10. , ,
.

. ,
.
3.11. (.
U - ).
, .
3.12. (
, , ) , .

24 2009

3.13.
,
.
3.14.
(, , , )

.
3.15.

.
3.16.
,
.
3.17. .

3.18. : (), , (bulk)
, , ,
, .
3.19. , , .
(. , ),
.
3.20.
.

,
.
3.21. ( ),
, .
.
3.22.
.
,

.
3.23.
,
.
3.24.
.
3.25. , .

3.26. .
,
.
3.27.
. . , .

. 26 - . 105

3.28. , , ..
.
3.29.
, , .

3.30.
.
3.31. , . .
3.32. ,
, .
,
.
3.33. , .

3.34. ,
.
3.35.
.
3.36. .
,
.
3.37. .
3.38.
.
3.39.


.
3.40. .
3.41. , .
.
3.42. , .
3.43. ,

,

.
3.44. ,

.
4.

. 106 - . 26

. , ,
,
.
.

4.1.

.
.
, . , .
, ,
, , , .. ()
, ,
.
4.2. ,
, .

.
4.3. ,
.
4.4. . ,
. . . .
4.5. . ,
.
4.6. , , ,
.
.
4.7. /
, .
, .
4.8.
,
. .
4.9.
, , ,
.
,
, , .
, . ,

24 2009

back-up ,
,
.
.

4.10. , .
, (bulk).


4.11. , , , :
1) :
;
, ;
,
.
2) ;
3) ;
4) ;
5) ().

4.12.
,
.
.

4.13.
:
1) ( );
2) () ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) , ;
7) .


. .
4.14. :
1) ,
;
2) , ;

24 2009

. 26 - . 107

3) ,
, ,
;
;
4) ()
(), , .
4.15. :
1)
;
2) ( . , , , );
3)
( . ,
, , .);
4) , ;
5) ,
, ,
;
6) .

3) ;
4)
(. );
5) ,
, (
);
6) , ;
7) ,
;
8)
;
9)
.

4.18.
.
,

.
,
(bulk)
. ,

,
, .
,
,
, :
1) ;
2) ()
;
3) ;
4)
;
5) , ;
6) ,
;
7) , , ;
8) ,
;
9) bulk , , ,
.

4.16. ,
.
:
1) ;
2) ;
3) , () ;
4)
, , , ;
5) ,

;
6)
,

() ;
7) ,
;
8)
.

4.17.
.

.
,
,

. , ,
, , :
1) ;
2) ,
;

. 108 - . 26

4.19. ,


.
4.20. :
1)
;
2) / ( )
3) ;
4) , ;
5)
;
6) ;
7) ;
8) (. ).
4.21.
, ,
.

4.22. , (),
,

.
( 6.13)

4.23. ,
.
. ( 6.17)

4.24. ,
.
4.25.
( 8).
4.26.
, , :
- ,
- ,
- , ,
- , , , ,
- / ,
- ,
- ,
- ,
- .
4.27.
.

24 2009

4.28.
, , ,
, .
4.29. , ,
.
5.



,
,
.

5.1.
.
5.2. ,
, ,
, , , ,
,
.
5.3. . , .
5.4.
,
, , .
5.5. ,
,
,
.
5.6. (bulk)
.
5.7.
,


.
5.8.
()
.
5.9.
,

.
5.10. ,
.
5.11.
,
.
.
5.12. (), (),
,
, . ,
.

24 2009

5.13. , ,
.
,
( , ,
, , ....).
5.14.
.
5.15. .
, ,
, .
5.16.
.
5.17.
.


5.18. . , , ,
,
.

. , , , .
,
.
5.19. :
1) (
, , ) ( )
;
2) (), ;
3) ;
4)
;
5) , ;
6) ;
7) ()
.
5.20. ,
.

5.21.
. .

. 26 - . 109

5.22.
,
. ,

, .
5.23. ,
,
, ,
.
5.24. , , , .

5.25.
,

.
5.26.

, .
5.27. () ,
.
5.28.
,
, .
5.29. .
:
- , ;
- ;
- (. , , , );
-
.
,
.
5.30.
. (bulk)
,
(6.13).
5.31. .
5.32. , , ,
.
5.33.
().
5.34. ,
.
:
(bulk)
5.35. , a

. 110 - . 26

, ,

.
5.36.
.
5.37. .
5.38.
, ,
( ).
5.39. .

5.40. ,
.
5.41.

.

, , .

, .
5.42.
.
5.43.
, ,
.

5.44. , . , .
5.45. ,
(),
,
, ,
.
.
5.46. ,
, .
5.47.
,
, .
5.48.
. .
5.49. ,
.
,

.

24 2009

5.50.
(. , ), ,
.
, .
5.51.
()
.
, .
5.52. -,
.
5.53. .
5.54. :
1) ,
2) ,
3) ,
4) ,
5) ().

.
5.55.

,
. ,
.
5.56.

,
.
5.57. ,
, .
, .

5.58. , ,
.
5.59.
, 6 ( ).
5.60. ,
,
.
,
5.61.
, .
, .
.

24 2009

5.62. ,

,
, .
,
.
5.63.

,
. , , .
.
5.64.
,
.
5.65.
, ,
. , ,

.
,
, , . ,
,
. .
6.

,
,
, , ,

, ,
.
,
.
(
1).

6.1.
.

,
.
, .

. 26 - . 111

6.2. 2 . ,
,
,
, , , .

.
6.3. , , , ( ), .
6.4.
, , .

6.5.

,
3.
6.6. ,
, .
7, ,
.

6.7. 4.
:
,
,
(
),

,
,
, ,
.
6.8.
,
, 5 .
6.9. ( . , , ..)

( ).
6.10. ,
, .

. 112 - . 26

6.11. ()

:
,
,
,
, ,
- ,
- ,
,
,
,

.
6.12.
. ,
(.
).
6.13. , ,
, .
6.14.
.

. (
, )
, . , , . ()

, (
19).

6.15.
. ,
, ,
.
6.16.

.
.
6.17. .
:
)
,
) /
,
) ,
) ,
,
) ,

24 2009

) ,
) ,
) (
) .
6.18.
( ), ,
.
6.19. , ,
.
.
6.20.

. , . ,
.
6.21.
(.
) .
. , .
6.22. ,
. ,
.

6.23. ,
,
(:
, ..).
6.24.
,
, ,
.
6.25. ,
, (). , , ,
,

.
.
6.26. ,

. (
)

3 15.

24 2009

6.27.
:
- ,
,
;
- , ,
;
- ;
-
;
- ;
- ;
- ;
-

;
- .
6.28. (long term) ,

, .
6.29.


. ,
,
. ,
,

(risk-benefit).
,
,
.
6.30. , ,
. ,
. ,
, .
6.31.

, . (bulk) , . ,
, .
6.32.
, ,

. 8
.
6.33. ,
, .

. 26 - . 113

7.


, , , . o
.
.

7.1.
, .
7.2.
.

7.3.


.
7.4.


.

,
,
.
7.5.
, ,

.

7.6. , .
.
7.7. ,
.
7.8.

, . .
7.9.
,
.

. 114 - . 26

7.10.
,

.

,
.
7.11.


.
7.12. , , , , ,

. ,
.
7.13. , ,
, .
,


.
7.14.

.
7.15. ,
( )
.
8.

,
.

,
.

8.1. ,
.
8.2.
, , .
8.3.
. .

24 2009

8.4.
,
,
.

.
8.5.
, ,
.
8.6.

,
.
8.7. .
8.8.

, ,
.

8.9.
,

,
.
8.10. ,
, , .
8.11. , .
8.12.

,
.
8.13.



(, ,
, ),
.
8.14.
,

.
8.15.
, , .
8.16.
.
9.

,
.
9.1., , , , , , , -

24 2009

,
, ,

.
9.2. , ,
.
.
9.3. . ,
. , .
II -
1 -




. , .
. .

.
:

,
..
. ,
EN/ISO 14644-1.

1.
,
( ).

.
2. ,
, . ,
,
, .
3.
.
,
.
(in
operation),
(at rest).
, .

. 26 - . 115

.

.

:
:
,
,
. ,

0,45 m/s 20% .
.
B: ,
.
C D:
.

:
(b)
(b)

/m3 ()
0.5 (d)
5
0.5 (d)
5

3 500
1()
3 500
1()
B (c)
3 500
1()
350 000
2 000
C (c)
350 000
2 000
3 500 000 20 000

D (c)
3 500 000 20 000


(f)
(f)
:
(a) ,
, .


, B.
, 1 m3
B, C.
(b) ,
, , 15 20 , . , ,

,
.

, ,
.

US
209 ISO
: B 100,
3.5, ISO 5; C 10
000, 5.5, ISO 7 D 100 000, 6.5, ISO 8.
(c) B, C D ,

,
.
,
HEPA , B, C.

. 116 - . 26

(d)
EN/ISO 14644-1 0,5 m.
(e) 5 . , 1 /m3.

.
(f) .
,
, .
.

:

C
D

C
D


(
11)
,
,
.


.
( 12)


4.
,
.
5. , ,
(: ).
.
,
. , .
,
, .
, :


()

(cfu/m3
90m)
cfu /4 (b)



( mm)
cfu/


5
cfu/

B
C
D

<1
10
100
200

24 2009

<1
5
50
100

<1
5
25
50

<1
5
-

:
(a) .
(b)
4 .
6.
.
, .

7. ,
,
, . . .
,
. , ,

.
, ,
. , ,

.
. ,
D.
8. .
,

, ,
.
9.


/.
//
10. , , ,

, , .
, ,
, /.
,
,
. , ,

24 2009


,
D.
, : ,

,
,
,
, .


11.
,
D,

.
(


)
.


.

,


,
, .
, ,
.

12. ,
D. ,
,
, .
, , ,
, .
,
.
,
, , ,
.
, ,
, ,
,
.

13.
, .
, .

. 26 - . 117

14. (
) .
. ( )
.
15. , , , .
16. .
,
. , .
,
.
17. , .
18.
, .
19.
.
.
:
D: , ,
.
, .
, .
: , .
, ,
,
.
/: ,
, . .
. , .
.
20.
,
.
/ ,
, .
, .
21. . . .
.

. 118 - . 26

22. ,
, ,

,
.
23.
, , .

.
.
24.
.
25. , ,
, .
26. / .

(air breaks).

(), .
27.

,

.
.

, .

.
() .
28. . (interlock ) ,
.
29.

,
.
10 15 .

,

. . ,
,
,

.
.
30. , .

,
, .

24 2009

31. ( ) . ,
.
.

32.

,
( . ).
33. ,
. , .
34. , , ,
/ ,
/ .
35.
,
.
. ,
,
70 .
36. , , ,
, ,
, .
.

37. .
.
,
. ,
.
38.
.


, . ,
.
39. ,
.

40.
,

.
41.

.

24 2009

, .
42. (media fill).

, , , . . ,
,
. ()
,
HVAC ,
, .

.
. ,
.
, ,
0.1%
95%.
.
.
43.
.
44. , , .
.
45.
,
.
.
46.
.
, .
47. ,

.
48. ,
.
49. , ,
.
50. , , ,

, .
51.

, .
,

.
52. ,
(bioburden).
, -

. 26 - . 119

,
. , . , ,
,
.
53. , , ,
,
,
.
.
54.
. ,
.

55. .

.
,
. ,

.
56. , ,
,
.
, ,
. .
57. ,
.
58. , .
59. .

, .
,
.
60.
.
,
,
. ,

, ( )
,
,
.
61.
.
.

. 120 - . 26


62.

.
, ,
.
63. , , .
64. , , .

.
65. ,
.
.

66.
.
. , ,
. , .

. ,
,
. ,
.
67. ,
,
, . ,
.
68.
.

69.

. HEPA
. , , .

70.
. -

24 2009

,
.
.
71.
. , ,
.

, . ,
.
.
72.
.
73.

.
74.
.


.
75.
.

76. .

.
77.
.


, .

.
78. , .


.
79.
, .
.
80.
, ,
, ,
.
81. , , . .

24 2009



82.
.
.
,

0.22 ( ),
.

, .
.
83.
,
,
.
.
84.
.
85.
, ,
bubble point ( ),
. bulk
, ,
.
.
. .
86.
, .
87. ,
.

88.
, . ( .
) 100%
.
.
89.
,
.
90. .
, .
,

. , ,
. .

. 26 - . 121


91.

, .
.
92. ,

.
93.

,
, :
) ,

,
) ( ),
.
2 -


,

. .
1
:
) , - ;
) , ;
) ;
)
.
( ) ).
_____________
1
) ) : , , , , ,
( ).
:

,
. .
- (
, 3).



.
,
, ,
.

. 122 - . 26


,
,
.
,
.
().

- . , .

1.
( , )

. .
2.
, , ,
, , , , ,
,
, .
3. . , , , ,
( ).

, , . ,
.
4.
, . BCG

.
5.

,
.
, ,
, .

24 2009


6.


,

.
7. ,

,
,
, .

,
.
8. , BCG
.
9.
Bacillus anthracis, Clostridium botulinum
Clostridium tetani .
10.
,


.
11. ,
,


- .
12.
, ,
. .
13.
, .
,
.
14. .
.
15. ( . ). .
16.
, .
17. ,
.
.

24 2009

. .
18.
.
19. , .
20. , ,
( .). ,
.

21.
. ,
- , - ,
- , ,
- .

. , , - , - .
22. , ,
86/6097. ,
,

.
,
, .

.
, 7.

23.
, ,
,
, .
24. , (bulk).


25. , .
,

. ,
.
26. , ,
.

( . ).

. 26 - . 123


27.

, ,

, , , .
28. (, )

. () .
29.
. .
, .
30.

, , .
,
( . ,
) ,
.
31. . , . .

.
.
32.
. . .

,
.
33.
. ,
.

34. ,
. , .
35.
, , , .


.

. 124 - . 26

36.
, , .
37. , ( in city). ,
, in-line , , , ,
. .
38.
.
39.
,

.
40. , ,
,
. .
, , .

41.
, .
( . ), , .
42.
, , .
43.
,
. .
44. ,
.
3 -

.
.
,
. . ,
,
.
.

24 2009

1. (
)


. .

2. , , ,
, .

.
3. ,

. , .
4. , ,
, 1 (
).

HEPA- .

D.
5.
,
,

.
,
.

7. , ,

,
.

8.
,
,
(QP), .

()
,

, .
a
,
.

24 2009

9.
,
.

10.
.


.

.
4 -

1.
,
. , ,
.
,
. ,
. (GMP), , .
2.
2.1.
,
.
2.2.



.
3.
3.1.
3.1.1.
/ .

,
.
3.1.2.
, , .

.
3.1.3. :

. 26 - . 125

) ;
)

( . , , , , ).
, ,
, , , .
3.2
3.2.1.
.
3.2.2.
. , . ,

,
(
).
3.2.3.
.
3.2.4.
.

, .
.
3.2.5.
.
,

.
4.
4.1.

.
:
- ;
- ;
- ;
- ;
-
;
- ;
- ;
- ;
- ( , ,
.);
-
;
- ,
,
;

. 126 - . 26

-
;
- ;
-
;
-
, .
5.
5.1. .
5.2.
5.2.1.


, ( .
).

, .5.2.2. ,

, .
.
5.2.3.
. ,
.
5.2.4.

.
,
. ,
. ,
.
5.2.5. ,
,
.
5.2.6.
.
5.2.7.

.
5.2.8.
.
5.2.9. , , ,
.
5.2.10. ,

,
.
.
,
.
5.2.11.
.
.
:

24 2009

- ;

-
.
5.2.12. ,

.
5.3.
5.3.1.
.
5.3.2. .

.
, .
5.3.3. , , ( 3.2.2).
.
5.3.4.

.

.
. .
5.3.5. :
- ;
-
.
,
.
5.3.6. :
-
(>3 5 ) ;
- ,
. , ;
-
;
- ,
, ,
; , ;
-

;
- , ;
- .
5.3.7.

.
500 ppm v/v 200 ( ).

24 2009

:
- 150 ,
-
( 7 , ).
() ,
150 , .
, .
5.3.8. . ,
.
5.3.9. . ,

.
6.
6.1.
.
6.2.
. ,
.
6.3.
( 5.2.12).
6.4.
,

, .
6.5.

,
.
, .
6.6.

, ,
.
,
.
6.7. ( . , )
.
6.8. ,
.
6.9.
,

. 26 - . 127

, .
,
.
6.10. ,
.
6.11. , ,
,

.
,
.
6.12. ,
.
7.
7.1. , .
7.2.
. , ,
,
.
7.3. ,

- .
7.4.
.

.


,
.

150 .
.


.
1,013 (101,325 kPa +150 3 (300 kPa) + 50 0 (ISO
10286).


,
, ,
, , .

.
.
,
-50 0 (ISO
10286).

. 128 - . 26

, , ,
,
.

1,013 -150 0.

. .

.
.

,
, .
.
, .
,
, .
:
- ,
- ,
, .

.

,
.


.

( )
-50 0.
.


( 3 5
) .
,
.
5

,
, ,
.

24 2009


1.
.
,
. ,


.
.
2. ,
.
3. , ,
, . , .

4. , ,
,
, , .. .


5.
( 4, 4.11)
( )
, :
- ( ,
);
- (
, , , , ,
.);
-
;
- ,
;
- ;
- , , .
;
-

;
- ;

24 2009

. 26 - . 129

-
, ( ), , , ;
-
;
- .
, , . , .

1.

. :
- ;
- ;
- ;
- ;
-
, ;
- , ;
-
.

6.

, ,
, ,
.

, , (
, III
).

2. ,
. , ,
.
3. :
- ,
;
- ;
- ;
-
.

,

:
- ;
- ,


( ) .
:
-
( .), ;
- .
4.
.

.
.

7.
,
. .

8.

, , ,
, .
9.
,
.
6

,
. . .
:

6,
6.11 6.14.
.

. 130 - . 26


, ,
.


: , ,
( ,
),


.

.
7
,

,
, .
.

1.

.
, ,
.
2., ,
.
,
,
.
3. .
.

4.
. ,
.
,
.
5.
.
6. ,
.

24 2009

7. (, .)

.
8.
.
.
,
.
9.
, .
8


.

.
.

1. :
) (
). () ,
, , .
, .
) ( ).

, .
, .

2. ,
.
3.
,
D
( ).

4.
.
,
.
.

24 2009

5. ( . )
0,2 . , .
6. ,
,

( . ). ,
,

, . .

.
7.
.
8. , , . 100% -
.
9.
.
,

.
9 -


, ,
.
,

. ,

.

1. ..
.

.

, , .

2. ,
, .

. 26 - . 131

,
, , ,
, , , ,
.

3.

.
4.
( ), . , ,
,
,
.
5. .

.
6.
,
.
7.
, ,
. ,

.
8. . , ,
. , ,
.
.
9. (
. , .),
. .
10.

.
.

.

( ).
11.

, , .
12. .

. 132 - . 26

13. 4.9
,
.
, .
,
.
14.
. , .
15. , ,
, . . , , , .
16.
.
.
17.
,
.
18.
,

( 7).
19.
,
(QP) ,
.
10 -

:
,
,

(CPMP - ).


,
, ,
. :
( ) . :
1) :


.

24 2009

2) : ,
.
3) :
( ), .

1.
( ),
.
2.
.
( )
.
3. , , .

4. .

, .
5. . , .
6. , .
, .
7. ,
, ,
,
, .
8.
,

, .

9.
,
.

.
10.
, , .

24 2009

11.
:
) ;
)
;
,

.

;
)
( ) ( );
) ( );
) ;
) ,
, , .
,
() ()
.


12. , . ,
.
, .
13. :
) ;
) ;
) ;
) .

14.
, :
) ;
) ;
) ,
;
) ,
,
.
15.
,
.
16.

,

. 26 - . 133


,

.

17. ,

.
, .
,
.
18. . ,
1 1 0,5 m
20 cm, ,
.

,

,
10 cm.
19.
, .
20. . ,
, . , .
21. , ,
,

.
22.
, . ,

.

23.
:
) : , , ;
) ;
) ;
) , ;
) .

. 134 - . 26

24.
.

25.


,
.
: 18 21.
26.
,
. , , .

27.
(.. ). . , .

28. , .
, ,
.
.

29.
.
30. , .

.
31.
. .
32.

,
,
.
33. , -

24 2009


.
,
, .
34. .
( 31) ( 28).

35. ,
.
36. ,

.
37. .
.
38. ,
.
39. ,

. .

40. .
41. , , . , ,
, .

42. ,
. .
43.
.
44.
,
. .
45. ,



, .

24 2009


46. .

, .
11-


.


.
.


.



, . ,
.
,
,
, , , . ,
,


.



.

.

.
, ,
.
:
, .

. 26 - . 135


, ,
. . , ,
, .
.




.
,
, , , , ,
,
.
, ,
.
.
, , ,
, , ,
, .

( . ),
.


.

, ,
.


.
.
, .
,

, 13.1 2001/20/.
, , .

. 136 - . 26

24 2009

.


, ,
, .
,
, .

.
.
, ,
, ,
.

6. ( , , , ), ,


.

. , ,
, .
, .
.
7. ,
.

1. , , , ,


.
2.
, .

8.
, , , .
(
) .

.

3.

.
4.
; , ,

.

5. ,

,
. , ,
. , .
,
.


9.
,
.

:
- , , , bulk ;
- ;
- ;
- ;
-
;
- ( - );
- ;
- .

.
. .

,

.

24 2009


10. . ,
.


.
11.

, , , .

12.
.
,
,

,
.
.
,

13.

,
.


.
14.

91/356,
.


15.

.

16.
,
.
,
.

,

.
.

. 26 - . 137

17.

,
,
. ,

. , ,

,
,
, .
18. .

.
, ,
, .
,
,

.

19. ,


( .
, , ).
20. ,
,
.
,
, ,

. ,

.

21. , ,
.
, .

22. , , ,

, .
.

. 138 - . 26

23. , . , , ,
.
24.
,
,
(
) .
,
.
25.
.

.

26.
91/356
. ,
( . ):
- , ,

( ,
);
- , ,
,
, , ;
- , ;
-
,
,
,
;
- ,
( );
- ( );
- (
);
- ;
- ;
- ( , )
;
- , ;
27. - ,

-

24 2009

,

.
28. .
26
(
29 30).
.1. .
29. ,
,
26, (
) :
- ,

;
- ,
( ),
, ;
- , ;
-
, , ,
;
- ,
.
30.
, 26,
.

:
- ,
;
- (
) , ;
- , ;
-
, ,
,
;
- ,
.
31. . , ,
.
32.
14
2001/20/,
( ):
- ,
;

24 2009

-
, .
33. ,
.
, .
. ,
,


. ,

. , ,
, . .
,
.

34.
,
.
35.
9
2001/20/.
.
36. , ,
91/356 .
37.
,
,

,
.

38.
( 43)
13.3
2001/20/.
39.
40.

, . .2 :

. 26 - . 139

1) ,
, 13.3 () 2001/20/.
2)
80()
2001/82/
, , ,
, .
( 9).
3) ,

13.3() 2001/20/.

, . (),
,

. ,

.
.
,
( 40).
4) ,


,
13.3 ()
2001/20/.
40. :
- , ,
, ,
. ,
, , , ;
- ;
- , ;
- ;
- , ;
- ;
- ;
-
;
-
, ;

. 140 - . 26

24 2009

- , ,
GMP ;
- ,
.
, (
) .

, 9(2) 2001/20/.
41. , ,
16
, .
42. ,
, , .

, .

,
, ,
.

.

43.
, , .
44.
:
9 ( )
2001/20/.
.

, .
45.
,
.
46.
,
.
47.

. . , . ,

.
-

51.
.
52. , , .
.

48.

( ).
,
, .

49. ,
(
).
.
50.
,
.

53. . . , , . , ,

. , . .
54.

. ,
,
.

24 2009

. 26 - . 141

. 142 - . 26

24 2009

24 2009

. 26 - . 143

. 144 - . 26

12 -

75/318/, , ,
. ,
. ,
,
.
,
.
, .
, , .
,
,
.
89/381/

. : 29
1998

(98/463/) , , (
)
(WHO Technical Report Series 840, 1994)
CPMP,
(CPMP/BWP/269/95).

.
,
. ,
, .

() ,

.

(, , , )
,
, .

24 2009


89/381/.
:
1.
,
( , , , , ,
) , , ,
,
;
2.

.
3.
,
.
4.


.
5.
, ( 5.65 ).

6.
, , . ,
. , .
7. , ,

.
.
8. ,

.
.

9.

, . II

- (III/5272/94).

24 2009

10. : 29 1998
(98/463/).
11.
, . .
12.

,
.
13. ,
, ,
.
,
.

14. ,


, (
).
.
15. :


,
,
:
- ;
- ,
;
-
(HBV, HCV, HAV
-, -, - , HIV 1 2
);
- Creutzfeldt-Jakob
(CJD vCJD);
-
-, , .

,
.
6
. , . , , , , . ,
, HIV
, ,
, -

. 26 - . 145


.
CPMP/BWP/269/95.

16.
, , , :
- HbsAg,
- HIV 1 HIV 2,
- HCV.

, ( ).
17.
,
,
.
.
18. ( . )
,
,
:
- HbsAg,
- HIV 1 HIV 2,
- HCV.
.
19. HCV
RHA,
(NAT) ,
.
20.
.
21. ,
,

,
, ,
, ,

(), .
22.
,

D, . , ,
. . , ,
1.

. 146 - . 26

23.

.
24.
,

.

25. , , . . .
,

26.
, .
13-

1. .
,
.
,
.
, , .

2. .
(VMP) .
3. (VMP) , , .
4. (VMP)
:
- ,
- ,
- , , ,
-
,
- ,
- ,
- .
5. ,
.

24 2009

6.
.
. .
7.
, ,
, , , ,

.
, ,
, .
8. ,

.


9. ,
(DQ) , .
10. () .

11. (IQ)
,
.
12. (IQ)
, , :
- , , ;
-
, ,
- ,
- .

13. (OQ)
.
14. (OQ) ,
:
- , ,
- - ( ), .
15.
,
, .
, .

24 2009

. 26 - . 147

-
,
- ,
,
- ,
- ,
- ,
- ( ).
25. (
), - . , .
, .
26.
.
27.
, ,
.

20.

.
,
.
21.
,
( ). , , ( ).
( ).
22. ,
, , . .
23. , ,
,
.

28. .
29. ,
.
30. () .


16. (PQ) .
17. (PQ)
, :
- , ,
(), , ;
- .
18. (PQ) ,
OQ.
( ),

19.


. , , ,
, .

( )
24. () , , :
- ,
-
, ,
- , (
, , ) ,
-
,
- ,


31.

, .
32.

.
33.
, : , ,
, ,
,
, .
34.
,


.
35. ,

, ,
.

. 148 - . 26


36.
. ,
,
. ,
.
37. , -. ,

.
38. .
. ,
.
.
39.
.
() , .
40.
.
41. -
.
42. -
,

, .

43.
()

,
, , ( ),


. , .
44. , .
, ,
, . .

24 2009

45. , ,
, , , .
,
, , , .


,
,
.

.
(IQ) ,
, ,
,
.

,
, , ,
.
(PQ) ,
, ,
.
(DQ) ,
.


,
,
.
(OQ) ,
, ,
, .
( ) .. .
,

, .

, ,

.
, ,
( . , , ..).
.

24 2009


.

.. .


.
,
, , .
14 -



1.
1.1. , GMP,

(QP)

( )
(),
.
51 2001/83/ 55
2001/82/.
1.2. 14


,
bulk .
/,
.
14
,

11 GMP.
1.3. . , e 11 5.4 109 110 2001/83/.
1.4.

.

.
2.
2.1. /

, ,
/ .
2.2.
:

. 26 - . 149

- , , , ,
GMP GMP
, .
-
,


, .
3.
3.1. ,

() . , GMP
,
.
3.2.
(QP)
.

. (QP) ,

(QP) .
3.3.


,
GMP
.
3.4. , .
4.
4.1. , ,
,
.

.
, ,
,
(QP) ,
, .
4.2.
/. ,

,
,
-

. 150 - . 26


. ,
,
, (QP)
.
4.3. (QP) ,
,

. ,

.

.
.
4.4. , 4.3.
(QP)
. , ,
7. GMP.
(QP),
,
.
; , ,

, .
4.5.
bulk,
.. , , GMP, ,
(QP),
, .
4.6. ..
,
9
GMP.
4.7. (QP)
,
,

,
/ (
).
4.8.
,
,
,
.
5.

5.1.
,
. -

24 2009

,

, (QP),

, , , . , .
5.2. .
,
(

),
(QP).
,
,


.
5.3. . .
(QP) , , (QP) ,
. (QP)
.
5.4. bulk ()
, . , ,

, () ,

() .
5.4.1.
(QP)
bulk, . , QP



() bulk.
5.4.2. (QP)

(),

. , QP

bulk
(QP)
bulk.
5.4.3.
() , ,

24 2009

,
bulk,
, bulk.
QP
bulk. bulk
, ,
.
5.5. bulk ()
,
.
, ,
bulk, ()
.
5.5.1. (QP) (),
,
bulk,
(QP) bulk.
5.5.2.
,
bulk,
. bulk.
,

bulk .
.
5.6.

,
. , , , ,
. ,
(QP)


.
, (QP)
,
.
, .
5.7.
,
.
(QP), -

. 26 - . 151


.
(QP)
. , (QP)

.
6.

6.1 :
6.1.1.
,
.
6.1.2.
(QP)
/.
6.1.3. ( 7. ),
,
(QP).
.
6.1.4. ,
, .
6.2. - ,
(QP) . (QP) ,
, (
/).
6.3.

.
6.3.1. (QP) ,
,

. , (QP) , ,

,
, .
6.3.2. 6.3.1.
/
, . (QP) 6.3.1.
, .

. 152 - . 26

6.3.3.

, (QP),
,

,
/. (QP)
,

.
,
.
6.4.
/
6.4.1.

/. , . , . ,
,

/.
6.4.2.
,
,
,
,
, .
,
.
7.

()
7.1. ,

/,

, /.
,


GMP , . ,
,
, / ,
8 .
7.2. ,

, ,
6. .

24 2009

8. ,

8.1.
, (QP)
, ,
:
)

( , );
) GMP , GMP
GMP
;
) ,
;
)

, . ,
()
,
.
) , ,
,

.
)
;
)
;
)
.


.
8.2 , 4.3
,
,
.
8.3

,
.
8.4. (QP)

, ,
, (QP)
.

24 2009

, (QP)

.
9.

,
. ,
GMP.
bulk -
,


. ( bulk , ,

- bulk, , ).
,
,
51 2001/83/
55 2001/82/,
.

GMP ,
.

. 1 3 3.2.2.5
2001/83/ 2
2001/82/. ,

.
, 40.3
2001/83/ 44.3
2001/82/,
.
- ,
51(2) 2001/83/
55(2) 2001/82/.
(QP)
48 2001/83/
52 2001/82/.
15 -

1.
1.1. :

(GMP)
.

. 26 - . 153

1.2.

GMP,
.
2.
2.1.

,

.
2.2. , . ,

GMP .
3.

3.1.
,
,
.
, , , .
3.2. , ,

.
3.3.



.
3.4.

.
3.5.

:
, .
3.6.

, , , .
, , .
3.7.
, .
3.8. GMP.

. 154 - . 26

3.9.
GMP, ,


.
3.10. , ,
.
3.11. .
3.12.
, ,
.
3.13.
.
3.14. .
.
3.15.
.

.
3.16. , :
- ;
- ;
- ;
- .
, ,
.
,
.
:

CPMP/QWP/3015/99 (CPMP ) 2001.
16


,
,
.

11.

, .

24 2009

2.1 : , . ,
:
- : ,
, .
,

( . ) .
- : .
, . , , , , , ,
.
.

.
, ,

. , .
2.2 , ,
7 8, ,
,
( 3.2 ) .

, .


.

3.1 .

.
3.2 ,
, ,
( ,
)
.
,
.
.

24 2009

4.1
, , .
4.2 ,
, , , .
4.3 , .

( .
).
,

.

.
4.4
, ,

.

5.1
.
5.2 (
. , ).

6.1

,
,
7
.

.
, .
6.2

. ,
.
6.3.
,
.

. 26 - . 155

-
7.1.

. , .
, .
7.2.
:
7.2.1. (MPA), . ( 6) ,
.
7.2.2.
(MPA),
,
.

( ) .
.
7.2.3.

.
-
8.1. ,


.

.
.
8.2. 8.1,

( 7.2.2.),
.
8.3.
, .
8.4.
, , , , ,

.

,
9.1.
, , , .

. 156 - . 26

9.2. , , ,
,
.

(
)
.


10.1
,
,
, .
,

( GMP )
.
,
, .
10.2
.
. ,
,
,
.
10.3.

. ,
.


GMP.
.
,

, .
.

.
:
( )
, ()
.
- 700
.

24 2009

: , ,

.
- 700 .

.
, ,
,
.

, ,
.
, . ,
. , , ,
.

, .

.

,

, .
:
1 GMP.
, ( )


, ( ).
,
.

.

.

.
,
.


.
, ,
.
.

,
. -

24 2009

, ,
. , . () ,
.


, . , , , - 700 . ,
.
,
.
, .
, ,
,
.
, , , , , .

,

.
- 1 GMP.

(
D
)
. . ,

.

.
in vitro .
.
.
.

. 26 - . 157


,
, .

.

, .

.

(bulk).

( ).
,
,
, .
:
, , .

,
.
(bulk) .
,
,
.

, , .


,

.

, , .


,
, .

.
,
, , , , ,
, .

. 158 - . 26

.

( ).


.


.
,

.
:
,
, .
, ,
.

1 2001/83/,
2003/63/ ,
: ( )


, .
.
4 GMP.
() ,
,
.
. .
, , .
.
,
.
14 , , , , ,

,

.

24 2009


, . ,
. .



.
_____________

533.
152, 1 ( .
40/2008), ,



.
5
.
1 ,

, (
. 34/72 13/78).
. 09-3398/1
20 2009
,

, ..
____________
534.
152, 1 ( .
40/2008), ,




.
5
.
1 ,

, (
. 34/72 13/78).
. 09-3399/1
20 2009

,
, ..

24 2009

535.
160, 3 ( .
40/2008), ,




.


.
1 ,

,
(
. 34/72 13/78).
. 09-3400/1
20 2009
,

, ..
__________
536.
152 1 ( .
40/2008),



- .
5-

.
1 ,

,
(
. 34/72 13/78).
. 09-3401/1
20 2009
,

, ..
____________
537.
160 3 ( .
40/2008),





.
.

. 26 - . 159

1 ,

,
(
. 34/72 13/78).
. 09-3402/1
20 2009
,

, ..
____________
538.
160 3 ( .
40/2008),





.
.
1 ,

,
( .
34/72 13/78).
. 09-3403/1
20 2009
,

, ..
____________
539.
160 3 ( .
40/2008),

- .
.
1 ,

,
( .
34/72 13/78).
. 09-3404/1
20 2009
,

, ..
____________
540.
160 3 ( .
40/2008),

. 160 - . 26

- .
.
1 ,

,
(
. 34/72 13/78).
. 09-3405/1
20 2009
,

, ..
____________

541.
34 5 ( .35/2005 50/2006),
, 18.02.2009 ,


,
. .2 ,
,
,
11.03.2009 , .
, .
.

10.12.2008 , , , 34 5
( .35/2005
.50/2006), .
.01-217
18 2009



,
, ..

542.
, 222 ( . 38/2005
110/2008) 20 1 3 . 02-1643/4
19.06.2006 , ,
23.02.2009 ,

1. I 7
1 17
,

( ) . 08-631/1 16.02.2009 ( . 72 16.02.2009 ),
, : ... . , ;...
: ... . , ;....
2. O , ,
. 08-631/1 16.02.2009 (
. 72 16.02.2009 ) .

, , ( )
. 08-631/1 16.02.2009 , . 72 16.02.2009 .
I 7 1 17 , , : ... . , ;... : ... . , ;....
, 222
20 1
3 ,
, .
O , , ,

. 08-631/1 16.02.2009 .
. 03-748/1

23 2009
,

, ..
:
, 15
K- J , , 08-631/1 16.02.2009 .

: , ..-

www.slvesnik.com.mk
contact@slvesnik.com.mk

24 2009

. " " . 29. 51.


- .
: +389-2-5512400.
: +389-2-5512401.
2009 9.200,00 .
.
15 .
-: 300000000188798.
, - .
: , .

You might also like