Tussendoortjes k3

Deel 3: Derde kleuter
1. Wiskundige tussendoortjes
1.1 Domein getallen
Tikken op de rug
: onbeperkt + : vanaf 5 jaar
: zelf te bepalen : niets
De kleuters zitten in een lange slang. De laatste kleuter is de staart en tikt een bepaald aantal keer op de rug van de volgende kleuter. Die kleuter moet vervolgens hetzelfde aantal tikken geven aan de volgende kleuter. Zullen er nog evenveel tikken zijn aan de kop van de slang? Tip(s): o o o Laat eens een kleuter beginnen met een bepaald aantal tikjes te geven. Laat de kls minimum drie tikjes doorgeven. Vermeerder het aantal tikjes zodat ze geconcentreerder moeten voelen en tellen. Maak van deze activiteit een relaxactiviteit. Laat hen elkaar eens masseren. : Geconcentreerd het aantal tikken op de rug voelen en tellen.
Auteur: Astrid Meire
Raad eens hoeveel

: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetbord, toverstift Een kleuter gaat achter het magneetbord zitten en tekent met de toverstift een bepaald aantal stippen op het bord. De andere kleuters raden hoeveel stippen op het bord getekend staan. De kleuter zegt tussen welke twee getallen het cijfer zit. Tip(s): o o Ralfie kan in de oren van de kleuter een cijfer fluisteren. De kls moeten hun vinger omhoog houden als ze willen antwoorden. : vanaf 5 jaar
: Het aantal stippen op het magneetbord raden.
Cijfertje verdwenen
De KO telt tot 15, maar zegt n cijfertje niet (bv. 1, 2, 4, 5, 6, ). Kunnen de kleuters raden welk cijfer de KO vergeten zeggen is? Tip: o o o Variatie: de KO zegt n cijfer twee keer. Variatie: de KO draait twee cijfers om (bv. 1, 2, 4, 3, 5, 6, ). Zorg ervoor dat niet steeds dezelfde kleuters antwoorden, laat ook eens een stillere kleuter het cijfer zeggen. : Aandachtig luisteren om de fout in de cijferreeks te ontdekken.
Soms springen
: zelf te bepalen
: kaartjes cijferbeelden + getalbeelden tot 8 Elke kleuter krijgt een kaartje met daarop een bepaald aantal bollen + het cijferbeeld. De KO klapt vervolgens een aantal keer. De kleuters tellen stil het aantal klappen en springen recht als ze hetzelfde aantal op hun kaartje hebben. Tip(s): o o o Variatie: de KO kan klappen/stampen/springen/tikken/ Laat eens een kleuter de rol van KO innemen. Fop de kleuters door eens 20 keer achter elkaar te klappen. : Rechtspringen als je het juiste aantal stippen op je kaart hebt staan.
Goed luisteren
: zelf te bepalen
: blikje, knikkers, kaartjes cijferbeelden + getalbeelden tot 8 Alle kleuters sluiten de ogen. De KO gooit een bepaald aantal knikkers in een blikje. De kleuters in de kring moeten luisteren en in stilte tellen hoeveel knikkers er in het blikje werden gegooid. Elke kleuter krijgt een aantal kaartjes met daarop bollen en cijfers tot 8. De kleuters moeten na het luisteren het juiste kaartje met de bollen/cijfers in de lucht stoppen om te tonen hoeveel knikkers ze geteld hebben. Tip(s): o o Laat ook eens een kleuter de rol van KO innemen. Tel achteraf zeker de knikkers in het blik samen met de kleuters. : De gegooide knikkers die in het blik vallen in stilte tellen.
Dobbelsteen rollen
: onbeperkt : zelf te bepalen : dobbelsteen De KO rolt met de dobbelsteen. De kleuters tellen in zichzelf het aantal ogen op de dobbelsteen en zoeken dan in de klas het juiste aantal voorwerpen bij elkaar. Vervolgens worden alle voorwerpen per kleuter geteld. Heeft iedereen het juiste aantal voorwerpen gehaald? Tip(s): o o Rol ook eens met een cijferdobbelsteen. Laat hen voorwerpen zoeken van dezelfde soort (potloden, blokken, ). : Evenveel voorwerpen zoeken in de klas als stippen op de dobbelsteen. : vanaf 5 jaar
Dingen onder doek

: zelf te bepalen : doek, een aantal kubusjes
Er worden enkele kubusjes onder een doek gelegd. Een kleuter telt het aantal kubussen door te voelen. Dan neemt de KO bijvoorbeeld drie kubussen van onder het doek. Hoeveel zitten er nog onder? Tip(s): o o Laat een kleuter een bepaald aantal kubussen wegnemen. Laat hen duidelijk verwoorden hoeveel kubussen er lagen, hoeveel er weg zijn en hoeveel er nu nog over zijn. : Via voelen een bepaald aantal voorwerpen tellen.
Hup, van de bank!

: onbeperkt : zelf te bepalen : banken Ralfie somt allemaal voorwerpen op. De kls moeten van de bank springen als Ralfie plots een cijfer zegt, bv. 'vier!'. De kleuters klappen daarna ook vier keer in de handen. Tip(s): o o Variatie: van de bank vliegen, zitten en terug rechtstaan, handen omhoog houden, in de handen klappen, met de voeten stampen, Spelen met de beginklanken. Kleuters foppen door hen te laten denken dat Ralfie een cijfer zal zeggen: 'bal, dromedaris, ' : Van de bank springen als je een cijfer hoort. : vanaf 5 jaar
Meer of minder?
: onbeperkt : zelf te bepalen : vanaf 5 jaar
: kaartjes meer/minder + kleine wasknijpers + kubusjes Elke kleuter krijgt een kaartje waarop aan de ene kant weinig kubusjes staan en aan de andere kant veel kubusjes staan. Ze krijgen ook elk een wasknijper. De KO legt vervolgens bv. 5 kubusjes aan de ene kant van de kring. Aan de andere kant legt ze er 7. De kls knijpen hun wasknijper op de kant waar er meer/minder kubusjes staan. Heeft iedereen het juiste antwoord? Tip(s): o Laat de kls het precieze aantal kubusjes meer/minder tellen. : De wasknijper op de correcte kant van je kaart zetten.
Bellen blazen
: zelf te bepalen : een bellenblazer
De KO blaast door de bellenblazer. De kleuters proberen het aantal bellen te tellen. Welke bel is het grootst? Welke bel is het kleinst? Welke bellen zijn dik of dun? Tip(s): o o Laat om beurt een kleuter door de bellenblazer blazen. Wie blaast de grootste bellen? Wie blaast de meeste bellen? Laat hen eens zo snel mogelijk alle bellen kapot maken. : De bellen goed bekijken om de vragen van de KO te kunnen beantwoorden.
Hoe ik jou zie

Alle kleuters zitten in de kring. Ralfie voert met de kleuters een gesprek over gelijkenissen en verschillen tussen elkaar. Hoe zien wij elkaar? Wat dragen we van kledij? Wat maakt ons anders? Wat hebben we allemaal wel of niet? Tip(s): o o Kleuters elkaar laten beschrijven, eens raden wie beschreven wordt. Elke kleuter zeker een verschil of gelijkenis laten verwoorden.
: Verwoorden van verschillen en/of gelijkenissen tussen elkaar.
Hetzelfde
: onbeperkt : zelf te bepalen : niets De kleuters mogen in de klas spullen zoeken die hetzelfde zijn van vorm/grootte/kleur/lengte/hoogte/ De voorwerpen mogen niet hetzelfde zijn! Bv.: zoek twee voorwerpen die rood zijn en even groot zijn. Tip(s): o o In groepjes voorwerpen zoeken. En of meerdere eigenschappen combineren. : vanaf 5 jaar
: Twee voorwerpen zoeken op basis van een gekregen eigenschap.
Teltoverstafje
: zelf te bepalen : teltoverstaf, kubusjes
In de kring liggen een vijftiental kubusjes. De KO laat de kleuters de kubussen tellen. De kleuters tellen de kubussen n voor n naarmate het toverstafje de kubusjes aantikt. De teltoverstaf gaat vooruit, maar soms ook achteruit. Zo moeten de kleuters verder tellen en terug tellen. Bv.: n, twee, drie, vier, drie, vier, Tip(s): o o Tik eens twee keer hetzelfde kubusje aan met het teltoverstafje. Altijd beginnen tellen van links naar rechts! : Verder tellen en terug tellen.
Magisch masker
: zelf te bepalen : magisch masker
Een kleuter zet het magisch masker op en gaat achter de tussendoortjeskast staan zodat enkel het masker zichtbaar is. De andere kleuters moeten raden wie er verdwenen is. Ze mogen ja - nee vragen stellen aan de kleuter over kledij, haarkleur, Tip(s): o Zorgen dat ze niet onmiddellijk de naam van de kleuter brullen. Eerst vragen stellen om het zeker te weten. : Vragen verwoorden i.v.m. eigenschappen van personen.
Hinkelen
: onbeperkt : zelf te bepalen : krijt De KO (of een kleuter) tekent een groot hinkelpad. De kleuters mogen vervolgens elk om beurt hinkelen. Tip(s): o o o In de vakjes worden cijfers getekend. De kleuters benoemen de cijfers samen. KO begeleidt indien nodig. Variatie: springen op twee voeten, springen op n been : Het hinkelpad correct doorlopen door op de juiste vakken te springen. : vanaf 5 jaar
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

: onbeperkt : zelf te bepalen : magisch masker De KO of een kleuter zet het magisch masker op. Dan zegt hij/zij 'ik zie, ik zie wat jij niet ziet'. De persoon geeft vervolgens een duidelijke beschrijving van een voorwerp, zonder te zeggen wat het is. De andere kleuters raden welk voorwerp het is. Ze mogen ook extra vragen stellen over het voorwerp (eigenschappen etc.). Tip(s): o o Duidelijk maken aan de kleuter met het magisch masker dat hij/zij niet mag vertellen welk voorwerp het is. Enkel beschrijven. Elk om beurt het masker opzetten zolang er tijd is. : Beschrijven van voorwerpen. : vanaf 5 jaar
Tel de kruisjes
: magnetisch bord, toverstift, cijfermagneten tot 9 Elke kleuter krijgt een cijfermagneet. Er zullen verschillende kleuters het cijfer n, twee, drie, hebben. De KO tekent vervolgens een bepaald aantal kruisjes op het magneetbord. De kleuters die denken het zelfde cijfer als het aantal kruisjes in handen te hebben, hangen hun magneet onder de kruisjes. Tip(s): o Zorgen dat er verschillende cijfers aan bod komen. Ook eens overdreven veel kruisjes tekenen om te kijken of er iemand reageert. : Kruisjes tellen.
Juiste volgorde
: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetbord, cijfermagneten, toverstift Op het magneetbord hangt een reeks cijfers. De kleuters moeten de cijfers goed bekijken om vervolgens te zeggen of ze juist of niet juist hangen. Bijvoorbeeld: 1, 2, 4, 3, 5 of 2, 1, 3, 4, 5. Tip(s): o De KO kan eens een reeks maken waarin een cijfer twee keer voorkomt. Bijvoorbeeld: 1, 2, 2, 4, 5. Welk cijfer moet vervangen worden door een ander cijfer? Schrijf het cijfer op het bord met de toverstift. : Cijferbeeld oefenen. : vanaf 5 jaar
Verbinden
: magneetbord, ronde magneten, cijfermagneten, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangt de KO groepjes van ronde magneten, aan de andere kant hangen er cijfermagneten. De kleuters mogen om beurt de groepjes bollen verbinden met het juiste cijfer. Tip(s): o Hang de bollen op het bord niet in groepjes, maar door elkaar. Zo moeten ze geconcentreerd tellen.
: Toverstift vastnemen m.b.v. de pengreep om vervolgens de bollen met de cijfers te verbinden.
Ballen hangen
: magneetbord, magnetische prenten balletjes, cijfermagneten Op het magneetbord hangen prentjes van ballen in groepjes. De kleuters krijgen allen een cijfermagneet van n tot zes. De kleuters die het zelfde cijfer als aantal ballen in handen heeft, mag zijn/haar cijfermagneet bij het groepje ballen hangen. Tip(s): o Zorg ervoor dat elke kleuter zijn/haar cijfermagneet uiteindelijk op het bord kan hangen.
: Hun cijfer bij het juiste groepje ballen hangen.
Te veel of te weinig?
: magneetbord, magnetische prenten voorwerpen, cijfermagneten Op het magneetbord hangen prenten waarop een bepaald aantal voorwerpen staat. Naast die prent hangt een cijfer. Hoeveel voorwerpen zijn er te veel? Zijn er te weinig? Welk cijfer zou op die plaats moeten hangen of hoeveel voorwerpen zouden er moeten verdwijnen/bijkomen? Tip(s): o o Zorg ervoor dat het verschil niet te groot is. Laat de kleuters duidelijk het aantal voorwerpen tellen. : Het aantal voorwerpen op de prenten tellen.
Wat ontbreekt?
: onbeperkt : zelf te bepalen : magnetische cijfermagneten, toverstift Op het magneetbord hangen cijfermagneten. Bijvoorbeeld: 1 * 3 * 5. Welke cijfers ontbreken nog? Twee kleuters mogen elk een cijfer invullen in de reeks. Tip(s): o o Te moeilijk? Groepjes stippen tekenen. Maak verschillende reeksen zodat elke kleuter minstens n keer een cijfer heeft kunnen invullen. Maak ook eens een reeks zoals de volgende: 1 * * 4 5. : Het correcte cijfer invullen met de toverstift. : vanaf 5 jaar
Bom!
: zelf te bepalen : bal, blinddoek
Alle kleuters staan in de kring, n kleuter staat in het midden en is de klok van een bom. De klok telt tot 30 in het eigen tempo. Ondertussen geven de kleuters in de kring een bal (= bom) door. Terwijl het kind tot 30 telt, mag het regelmatig roepen 'veranderen van richting', waarna de bal in de andere richting wordt doorgegeven. Als de teller bij 25 is, roept hij 'de bom staat op springen' en bij 30 roept hij 'BOEM!'. Het kind dat de bal in de hand heeft is af en moet neerzitten. Tip(s): o o Speel eerst als KO eens de klok die aftelt. Laat de kls eerst tellen tot 15. Ga dan verder. : Tellen tot 30.
Schoenenspel
: 20 minuten : niets
De KO en kleuters doen hun schoenen uit. Vervolgens worden een aantal dingen gedaan met de schoenen. De schoenen kunnen gesorteerd worden op n kenmerk (kleur/sluiting/veters/). Maak een reeks van de schoenen op grootte/maat of waarbij gekeken wordt naar het aantal vetergaten (weinig - veel). Hoe heten de verschillende soorten schoenen? Tip(s): o Laat elke kleuter iets vertellen over zijn of haar schoen. : Sorteren van schoenen op basis van een bepaald kenmerk.
Eerste, tweede, derde

Alle kleuters maken rijtjes van drie kleuters. De KO geeft vervolgens een opdracht aan de eerste, de tweede en de derde kleuter in de rij. Bv.: klop op de deur, loop een rondje rond de tafel, ga zitten op de bank, ga bij het raam staan, klap drie keer in je handen, De kleuters voeren de juiste opdracht uit. Tip(s): o Vertel eerst de opdrachten voor de eerste, tweede en derde kleuter, laat hen daarna de opdrachten gelijktijdig uitvoeren. : Oefenen van begrippen 'eerste', 'tweede' en 'derde'.
Splitsen
: zelf te bepalen : kubusjes, doek
In de kring liggen acht kubusjes. De kleuters tellen samen de kubussen. Vervolgens legt de KO een doek over de kubussen. En kleuter mag bijvoorbeeld drie kubussen van onder het doekje halen. Hoeveel kubussen liggen er nog onder? Tip(s): o o Afhankelijk van het niveau van de klasgroep meer of minder kubussen wegnemen. De KO kan ook eens kubussen toevoegen. : Splitsen inoefenen.
Goed gooien
: zelf te bepalen : vier dobbelstenen
De kleuters worden verdeeld in vier groepen. Elke groep krijgt een dobbelsteen. Vervolgens wordt er gerold en geteld. Welke groep heeft het meeste aantal stippen gegooid? Welke groep de minste? De groep die het minste aantal stippen gooide, moet zitten en wachten tot het volgende spel. Welke groep zal winnen? Tip(s): o o Maak het spannend! Moedig hen aan om goed met de dobbelsteen te rollen. Maak duidelijk dat het een spelletje is waarbij iedereen kan winnen. : Oefenen van begrippen 'eerste', 'tweede', 'derde' en 'vierde'.
Het doek van

: onbeperkt : zelf te bepalen : doek In de kring ligt een doek. Het is het doek van De KO zet er een getal naast. Bijvoorbeeld: het doek van vier. De kleuters mogen vervolgens in de klas drie dezelfde dingen zoeken, bv. vier legoblokken, vier scharen, vier potloden, Nadien wordt gecontroleerd of alles juist is. Tip(s): o o Laat de kinderen eventueel per twee of per drie iets zoeken. Zorg ervoor dat ze niet allen dezelfde voorwerpen nemen. : Oefenen van getallenkennis. : vanaf 5 jaar
Hoeveel staan er achter je?

: zelf te bepalen : blinddoek
En kleuter staat geblinddoekt in het midden van de kring. De KO duidt vervolgens enkele kleuters aan die stilletjes achter de geblinddoekte kleuter mogen sluipen. De geblinddoekte kleuter moet raden hoeveel kinderen achter zijn/haar rug staan. Tip(s): o Laat ook eens een aantal kinderen al achter de kleuter zitten. De KO duidt dan aan wie terug op zijn plaats mag zitten. Hoeveel kleuters blijven over?
: Aandachtig luisteren om zo te kunnen raden hoeveel kleuters achter je staan.
Pittenzakken voelen
: zelf te bepalen : pittenzakken
En kleuter ligt in het midden van de kring. De KO deelt pittenzakken uit aan de andere kleuters. Die kinderen leggen hun pittenzak heel zachtjes op het lichaam van de kleuter in de kring. Die kleuter moet het aantal pittenzakken tellen en raden hoeveel zakjes er op zijn/haar lichaam liggen. Tip(s): o o Begin met enkele pittenzakken. Tel de pittenzakken samen met de kleuters na het raden. : Geconcentreerd tellen.
Echt van klein naar groot

: magnetische prenten kleine en grote voorwerpen, magneetbord De KO legt prenten in de kring waarop voorwerpen/dieren/ staan. De kleuters hangen de prenten in volgorde van klein naar groot. Ze moeten goed kijken naar wat er op de prent staat. Bijvoorbeeld: mier, bloem, stoel, huis. Tip(s): o o Laat hen goed nadenken over de grootte van de zaken op de prenten. Leg maximum een vijftal prenten in de kring per keer.
: Nadenken over de ware grootte van voorwerpen/dieren/...
Letterlijk van klein naar groot

: magnetische prenten van voorwerpen van klein naar groot, magneetbord De KO legt prenten in de kring waarop een voorwerp staat dat steeds groter wordt afgebeeld. De kleuters hangen de prenten in de juiste volgorde op het magneetbord: van klein naar groot. Tip(s): o o Zorgen voor een duidelijk zichtbaar verschil tussen de prenten. Beginnen met een viertal prenten, daarna vermeerderen afhankelijk van het niveau van de klasgroep. : Prenten van klein naar groot op het magneetbord hangen.
Vliegenmepper?
: zelf te bepalen
: 2 vliegenmeppers, prenten cijferbeelden tot 8 De KO legt acht prenten in de kring waarop cijfers tot acht staan. Twee kleuters krijgen een vliegenmepper. De KO laat de andere kleuters om beurt een cijfer tot acht zeggen. De twee kleuters met de vliegenmepper moeten zo snel mogelijk op de juiste prent slaan. Wie als eerste drie keer op de juiste prent geslagen heeft, is de winnaar. Tip(s): o o Wissel voldoende af van kleuters. Als er een winnaar is, wordt er gewisseld. Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds hetzelfde cijfer zeggen. : Zo snel mogelijk op het juiste cijfer slaan met de vliegenmepper.
Aftelrijmpjes
: zelf te bepalen : boekje aftelrijmpjes
Ralfie en de kleuters zeggen samen leuke aftelrijmpjes op! Hoeveel rijmpjes kennen de kinderen? Weet Ralfie er meer? Zeg de aftelrijmpjes eens heel snel en eens heel traag. Eens heel luid en eens heel stil. Tip(s): o o Gebruik genoeg intonatie. Wees enthousiast! Laat de jongens en meisjes eens een wedstrijdje spelen: een aftelrijmpje zo snel/traag/luid/stil mogelijk zeggen. : Tellen oefenen op een plezierige manier.
Van donker naar licht

: zelf te bepalen
: magnetische prenten uilen van donker naar licht Op het magneetbord hangen prenten van uiltjes in verschillende kleuren. De kleuters rangschikken de uilen van donker naar licht. Laat hen duidelijk verwoorden wat ze doen. Tip(s): o o Help de kleuter eventueel door te zeggen dat je de uilen per twee kan vergelijken op kleur. Laat de andere kleuters helpen bij het seriren. : Seriren van donker naar licht.
Cijfermat
: zelf te bepalen : cijfermat
Op de grond ligt de cijfermat. De KO speelt verschillende spelletjes met de kleuters. Bijvoorbeeld: de KO zegt een cijfer aan elke kleuter. Vervolgens mogen ze dat aantal voorwerpen uit de klas nemen en op de juiste plaats op de mat leggen. Tip(s): o o o Zeg hen dat de voorwerpen niet al te groot mogen zijn. Ze moeten op de bol op de mat passen. Controleer samen. Laat hen steeds voorwerpen van dezelfde soort nemen. : Een bepaald aantal voorwerpen zoeken.
Groene draak
: zelf te bepalen : badmat groene draak, knijper, knikkers
Om beurt rolt een kleuter met de dobbelsteen. Vervolgens mag de kleuter met de knijper dat aantal knikkers vastknijpen en op de bolletjes op de badmat leggen. Hoe sneller de mat vol ligt met knikkers, hoe beter! Hoe lang zal het duren? Welk cijfer gooi je het best? Tip(s): o o Zorg ervoor dat de kleuters de knijper goed gebruiken. Benadruk de samenwerking. : De dobbelsteen correct hanteren en aflezen.
Evenveel?
: zelf te bepalen : magnetische prenten 'evenveel of niet'
Op het magneetbord hangen verschillende prenten waar groepen voorwerpen op staan. Aan de ene kant staan bijvoorbeeld aapjes, aan de andere kant bananen. Zijn er evenveel aapjes als bananen? Hoeveel bananen/aapjes zijn er tekort / teveel? Tip(s): o Laat zoveel mogelijk begrippen uit de kleuters komen, zoals 'teveel', 'tekort', 'evenveel', 'meer' en 'minder'. : Begrippen zoals 'evenveel', 'meer' en 'minder' gebruiken. 1.2 Domein meten
Twee dingen wegen

: onbeperkt : zelf te bepalen : kapstokbalans De kleuters zoeken elk of in groepjes twee voorwerpen die evenveel wegen. Je mag niet twee dezelfde voorwerpen nemen. De voorwerpen worden in de emmertjes van de kapstokbalans gehangen om te kijken of ze hetzelfde wegen (= controle). Tip(s): o o Laat hen de voorwerpen zoeken binnen een bepaalde tijd. Ralfie helpt de kleuters indien nodig. : vanaf 5 jaar
: Schatten welke voorwerpen evenveel wegen.
Even lang als?

: onbeperkt : zelf te bepalen : verschillende meetlinten De kleuters krijgen per groepje een meetlint met een verschillende lengte. Ze moeten in de klas iets zoeken dat precies die lengte heeft. Als ze iets gevonden hebben, laten ze hun lint achter op die plaats en komen ze terug in de kring zitten tot iedereen klaar is. Tip(s): o Lange / korte meetlinten geven. : Voorwerp zoeken dat een vooraf bepaalde lengte heeft. : vanaf 5 jaar
Potjes vullen
: dobbelsteen + prenten vol/leeg, 4 potjes, 4 lepels zandbak Op de dobbelsteen staan 3 afbeeldingen van een leeg potje en 3 afbeeldingen van een vol potje. De kleuters staan in 4 groepen rond de zandbak. Elke groep krijgt een potje en een soeplepel. Per groep gooit een kleuter met de dobbelsteen. Als er een volle pot op de dobbelsteen staat, mogen ze met hun lepel een schep zand nemen en het zand in hun potje doen. Welke groep zal als eerste een vol potje zand verzameld hebben? Tip(s): o Spanning opbouwen door hen mondeling aan te moedigen. : Potje met zand vullen m.b.v. een soeplepel.
Voelen met de handjes

: zelf te bepalen
: voeldoos, willekeurige voorwerpen met bepaalde eigenschappen In het midden van de kring staat de voeldoos. De KO haalt enkele voorwerpen uit de klas terwijl de kls hun ogen dicht houden. Als er een voorwerp in de voeldoos zit, mag een kleuter eraan voelen. Wat voel je? Is het groot? Klein? Hard? Zacht? Dik? Dun? Kort? Lang? Vierkant? Rond? Tip(s): o Gevarieerde voorwerpen gebruiken. Laten raden welk voorwerp het is nadat ze de eigenschappen beschreven hebben. : Heel goed voelen aan een voorwerp om het vervolgens te beschrijven.
Rijen maken
: zelf te bepalen : niets Ga in een rij staan van groot naar klein. Tip(s): o o o
Gebruik de meetlat aan de zijkant van de tussendoortjeskast bij twijfel om de lengtes van bepaalde kleuters te meten. Zo snel mogelijk de rij maken (binnen de minuut bijvoorbeeld). Kls laten schatten wie de grootste/kleinste kleuter zou kunnen zijn. : In een rij van groot naar klein gaan staan door samen te werken.
Meetslingers
: zelf te bepalen : meetslingers
In de kring liggen een aantal meetslingers met verschillende lengtes. Ralfie geeft opdrachtjes. Leg de meetslingers van kort naar lang. Zoek de langste meetslinger. Zoek de kortste meetslinger. Zoek iets in de klas dat even lang/kort is als deze slinger. Zoek iets dat langer/korter is dan deze slinger. Tip(s): o o Meer / minder meetlinten aanbieden. Wel / niet samenwerken. : Lengtes van de meetlinten met elkaar vergelijken om ze vervolgens van kort naar lang te leggen.
Zwaar of licht?
: zelf te bepalen
: ondoorzichtige doosjes, knikkers, kapstokbalans In de kring staan verschillende doosjes waarin knikkers zitten. Ralfie geeft de kleuters opdrachten. Zet de doosjes van licht naar zwaar. Welk doosje is het zwaarst? Welk doosje is het lichtst? Tip(s): o o o Moeilijk: alle doosjes zijn even groot. Meer/minder doosjes aanbieden. Controleren met de kapstokbalans. : De doosjes per twee met elkaar vergelijken om vervolgens te weten te komen welk doosje zwaarder of lichter weegt.
Symboolkaarten
: symboolkaarten, overzichtkaart met symbolen De KO toont de kleuters een overzicht van symbolen (gekend): vormen, grootte, kleur. Elke kleuter krijgt een symboolkaart waarop n eigenschap staat. Ze moeten dan elk een voorwerp in de klas zoeken dat die eigenschap heeft. Heeft iedereen een correct voorwerp gevonden? Tip(s): o o Kleuters eens laten samenwerken. Symbolen eerst nog eens overlopen op de overzichtkaart. : Voorwerp met een bepaalde eigenschap zoeken.
Lange haren
: zelf te bepalen : meetslingers
Wie heeft de langste/kortste haren? Ga in een rijtje staan van lang naar kort haar. Staat iedereen correct? Meetslingers gebruiken om te controleren. Tip(s): o o Zoek voorwerpen die even lang zijn als het haar van een kleuter. Gebruik hiervoor een meetslinger. Laat kleuters eerst schatten welk voorwerp even lang is als het haar.
: Goed naar elkaars haar kijken om te weten wie langer/korter haar heeft.
Verspringen
: zelf te bepalen : meetslingers, krijt, kubusjes
Alle kleuters staan achter een getekende krijtlijn. Elk om beurt mogen de kleuters springen. Als ze gesprongen hebben, leggen ze een kubusje op die plaatst. Als iedereen gesprongen heeft, meten de kleuters m.b.v. de meetslingers wie het verst gesprongen heeft. Tip(s): o o Eerst schatten: wie sprong het verst? Wie sprong niet zo ver? Welke meetslinger gebruiken we het best? Verschillende meetslingers aanbieden. : Zo ver mogelijk springen om vervolgens de afstand te meten.
In de kapstokbalans
: onbeperkt : zelf te bepalen : kapstokbalans Laat de kleuters voorwerpen zoeken in de klas die evenveel wegen. Eerst schatten ze dus welke objecten hetzelfde zijn qua gewicht, dan controleren ze het gewicht met de kapstokbalans. Laat hen ook eens in groepjes voorwerpen zoeken. Tip(s): o o De kleuters mogen niet twee dezelfde voorwerpen nemen. Zorg ervoor dat de kapstok mooi recht hangt als de emmertjes eraan hangen (mooi in balans) zodat het resultaat correct is. : Gewicht van voorwerpen schatten. : vanaf 5 jaar
Zwaarder/lichter dan
: zelf te bepalen : kapstokbalans
De KO neemt een willekeurig voorwerp uit de klas. De kls moeten iets zoeken in de klas dat zwaarder of lichter weegt dan dat voorwerp. Ze mogen het voorwerp eerst eens vasthouden zodat ze het gewicht kunnen voelen. Tip(s): o o Binnen een bepaalde tijd een voorwerp zoeken. Controleren met de kapstokbalans. : Zwaardere of lichtere voorwerpen zoeken in vergelijking met een object.
Op de wip
: onbeperkt : zelf te bepalen : wip De KO zit aan de ene kant op de wip. Hoeveel kleuters moeten er op de andere kant van de wip zitten om de KO naar omhoog te krijgen? Eerst schatten, dan uittesten. Tip(s): o o Voorzichtig zijn bij het beklimmen van de wip. Afspraken maken: elkaar niet van de wip duwen. : vanaf 5 jaar
: Enthousiast uittesten hoeveel kleuters nodig zijn om de wip omhoog te krijgen.
Binnen de tijd
: zelf te bepalen : de 4 zandlopers
De KO heeft 4 zandlopers bij (30 seconden, 1 - 2 en 3 minuten). De kleuters voeren opdrachtjes uit binnen een bepaalde tijd. Hoeveel keer kunnen ze een rondje lopen in n minuut? Kunnen ze evenveel rondjes huppelen binnen die minuut? Tip(s): o o Variatie: stappen, lopen, springen, hinkelen, konijnensprong, berengang, op n been springen, Gemaakte bewegingen binnen eenzelfde tijd vergelijken: kun je evenveel rondjes stappen als lopen in 30 seconden? Nee, meer lopen dan stappen. : Een opdracht zo vaak mogelijk herhalen binnen een bepaalde tijd.
Voor of na?
De KO zegt steeds een zin waarin de kleuters het woord 'voor' of 'na' moeten zetten. Bv.: naar het toilet gaan doen we de speeltijd (voor), spelen doen we een lesje (na), enzovoort. Tip(s): o Afhankelijk van de daglijn van de klas. Daglijn moet wel behoorlijk goed gekend zijn. : Nadenken over de volgorde van de activiteiten op een dag.
Seizoenenmeter
: seizoenenmeter, prentjes die bij de seizoenen passen De seizoenenmeter hangt aan het magneetbord. In de kring legt de KO allerhande prentjes waarop elementen staan die typerend zijn voor een bepaald seizoen. De KO hangt de pijl op de seizoenenmeter bij een seizoen. En kleuter mag dan een prentje zoeken dat past bij dat seizoen. Als het juist is, mag de kleuter de pijl van het seizoen verhangen naar een ander seizoen. Dan herhaalt het proces zich. Tip(s): o Kls laten verwoorden wat er op de prentjes staat. Duidelijk de seizoenen en de typische kenmerken uit de seizoenen benoemen. : Typische elementen uit de seizoenen verwoorden.
We zingen een liedje!

: zelf te bepalen : liedjesbundel
Tijd om een liedje te zingen! De KO neemt de liedjesbundel en n kleuter mag een liedje kiezen dat zal gezongen worden. De liedjes gaan over de dagen van de week, de seizoenen, Tip(s): o Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds dezelfde liedjes kiezen.
: Enthousiast het lied meezingen.
Versjestijd
: zelf te bepalen : versjesbundel
De KO laat een kleuter een versje kiezen uit de versjesbundel. Ralfie zal het versje eerst eens voorlezen, dan proberen de kleuters al mee te doen. De versjes gaan over tijd, het weer, de seizoenen, de dagen van de week, Tip(s): o Vertel het versje voldoende traag. Ondersteun indien mogelijk met beweging. Wees ook enthousiast, zodat de kleuters sneller participeren.
: Samen het versje zeggen.
Alles groeit
: onbeperkt : zelf te bepalen : groeiprenten De KO haalt de map met groeiprenten boven. Op de prenten staat de groei van bepaalde zaken afgebeeld, bv. van ei tot kip, van baby tot volwassene, van zaadje tot plant, De kleuters rangschikken de groeiprenten. Tip(s): o o Gesprek voeren rond groeien. Groeit alles? Wat groeit er nog? Waarom groeien we? Wat filosofisch aanpakken. Kleuters duidelijk laten verwoorden wat er op de prenten staat. : vanaf 5 jaar
: Groeiprenten rangschikken.
Schatten en testen
: zelf te bepalen : 4 zandlopers
Ralfie vraagt aan de kleuters wat ze zouden kunnen doen mochten ze 30 seconden tijd hebben. De kleuters reageren en verwoorden een aantal zaken. Ze schatten dus wat ze kunnen doen in een bepaalde tijd. Vervolgens komt de testfase! De kleuters testen hun antwoord binnen die tijd. Lukt het? Is er tijd te kort/te veel? Tip(s): o Kls laten antwoorden/uittesten bij de vier verschillende zandlopers. : Schatten wat je kunt doen in een bepaalde tijd.
Snelle liedjes
De KO en de kleuters proberen zo veel mogelijk liedjes te zingen terwijl de zandlopers lopen. Hoeveel liedjes kan je zingen in een halve minuut? In n minuut? In twee minuten? In drie minuten? Zijn het dan korte of lange liedjes? Tip(s): o o Laat de kleuters eerst schatten hoeveel liedjes ze zouden kunnen zingen. Zing eens hetzelfde liedje steeds opnieuw en dan een ander, langer liedje steeds opnieuw. Wat is het verschil? : Enthousiast participeren aan het snelle zangspel.
Lopende tijd
Ralfie geeft de kleuters opdrachten die ze moeten uitvoeren zolang een zandloper loopt. Welke opdrachten lukken goed/minder goed? Gemakkelijk of moeilijk? Duurt het lang of kort? Volgende opdrachten kunnen gegeven worden: stilzitten, in de handen klappen, met de voeten op de grond stampen, tikken op je hoofd, Tip(s): o o Vergelijk de minuut stilzitten met bv. de minuut lopen. Is er een verschil in gevoel? Duidelijk de verschillen verwoorden. : De opdracht volhouden tijdens het lopen van de zandloper.
De seizoenen
: magnetische prenten seizoenen en andere, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangen vier prenten: n prent per seizoen. Aan de andere kant hangen allerhande prentjes waarop zaken staan zoals: regenlaarzen, een besneeuwd huis, een sneeuwman, een strandbal, een boom zonder blaadjes, groeiende bloemen, een ei in een vogelnest, De kleuters verbinden de prenten met het juiste seizoen. Tip(s): o Duidelijk bespreken waarom elke prent bij een bepaald seizoen hoort. : Kenmerken van de verschillende seizoenen bespreken a.d.h.v. prenten.
Kleuren
Ralfie de Rekendraak zegt een kleur, de kleuters moeten elk om beurt een iets verzinnen dat die kleur heeft. Wanneer Ralfie bijvoorbeeld 'geel' zegt, kunnen de kleuters zeggen 'zon', 'banaan', 'licht', Het kind dat als laatste nog iets kan zeggen wint. Tip(s): o o Speel het spel met verschillende kleuren. Laat ook eens een moeilijker kleur aan bod komen, zoals donkergroen of beige. Geef de kleuters genoeg denktijd. : Kleuren associren met objecten.
Leg maar op het kleur

: zelf te bepalen
: kleurendraaischijf, schaal met bollen, foam bollen De KO legt een schaal in de kring waarop gekleurde bollen staan. Elke kleuter krijgt bollen in foam in diezelfde kleuren. Door middel van een draaischijf wordt bekeken welke kleur bollen op de schaal gelegd mogen worden. De kleuter die als laatste nog een vormpje in zijn handen heeft, wint. Tip(s): o Geef elke kleuter bollen van verschillende kleuren.
: Inoefenen van de kleuren.
Kleurendobbelsteen
: zelf te bepalen : kleurendobbelsteen
Een kleuter gooit met de kleurendobbelsteen. Vervolgens voeren ze opdrachten uit, zoals een voorwerp in de klas zoeken dat het kleur heeft of vertellen wie het kleur in zijn kleren heeft. Tip(s): o Laat hen eens zo snel mogelijk een voorwerp zoeken van die bepaalde kleur. Wie heeft als eerste iets gevonden en zit snel terug op zijn plaats?
: Kleuren benoemen.
Vormenspel
: zelf te bepalen : doek, vormen van foam
De KO legt enkele vormen van foam in de kring: een rechthoek, een vierkant, een cirkel, een vijfhoek, ... De kleuters bespreken samen met de KO de vormen. Vervolgens verstopt de KO n van de vormen onder een doek. Een kleuter mag vervolgens met de handen onder het doek proberen voelen welke vorm verstopt zit. Tip(s): o Zorg ervoor dat het doek niet doorzichtig is.
: Vormen voelen met de handen.
Allemaal treintjes
De kleuters vormen treintjes van verschillende aantallen. Daarna geeft de KO opdrachten: de kortste trein mag rijden. De trein van vier kinderen mag rond de tafel rijden. Het derde kind mag uitstappen. Wie staat in het midden? De kinderen van de langste trein mogen eens zwaaien. Enzovoort. Tip(s): o o Zorg ervoor dat elke kleuter eens iets heeft mogen doen. Varieer de opdrachten. : Wiskundige begrippen inoefenen: kortste, langste, midden, derde, ...
Balletjes gooien
: zelf te bepalen
: gekleurde balletjes, potjes in drie verschillende groottes, tape In de zaal staan zes x drie potjes in verschillende groottes naast elkaar (6 kleuren). Voor elke reeks staat een lijn in tape. De kleuters krijgen elk enkele balletjes. Ze moeten zo snel mogelijk elk hun balletjes in de juiste potjes werpen. Wie kan zijn balletje in een klein potje gooien?Zitten er meer balletjes in de grote of in de kleine potjes? Tip(s): o Er moet genoeg plaats zijn, gebruik de zaal. : Gekleurde ballen in de juiste gekleurde potjes werpen.
1.3 Domein ruimte
Plattegrond
: zelf te bepalen : magneetbord, toverstift
De KO heeft Ralfie verstopt in de klas terwijl de kls hun ogen dicht hielden. Vervolgens tekent de KO op het magneetbord een simpele plattegrond van de klas. De KO tekent een kruis op de plaats waar Ralfie verstopt zit. Zullen de kleuters hem vinden m.b.v. de plattegrond? Tip(s): o o o Eerst de weg laten beschrijven, dan een kleuter de weg laten afstappen. KO kan heel duidelijk of wat abstracter de plattegrond tekenen. Met / zonder mondelinge toelichting van wat er op de plattegrond getekend staat. : Plattegrondkaart volgen om een bepaald voorwerp te vinden.
Staan in een vorm

Ralfie vertelt de kls dat ze zo snel mogelijk in een bepaalde vorm moeten staan. Tip(s): o Verschillende vormen gebruiken: cirkel, driehoek, vierkant, ruit : Samenwerken om zo snel mogelijk in de juiste vorm te gaan staan.
Kijk naar de pijl

: zelf te bepalen : pijl op stok
De KO heeft een pijl mee op een stok. De pijl kan dus naar boven, onder, links en rechts gehouden worden. Alle kleuters staan verspreid door elkaar. Ze kijken naar de KO. Als de KO de houding van de pijl verandert, moeten de kleuters n sprong in die richting maken. Bv.: KO houdt pijl naar rechts, kls springen naar rechts. Tip(s): o o o Laat een kleuter de pijl hanteren. Laat hen meerdere sprongen maken, aantal op voorhand afspreken. Laat hen in die richting klappen in de handen, golven maken met de armen : Kijken naar de richting van de pijl om vervolgens de opdracht uit te voeren.
Verstoppertje
: onbeperkt : zelf te bepalen : niets We verstoppen lichaamsdelen! Ralfie vraagt aan elke kleuter om beurt om iets op een bepaalde manier te verstoppen. Bijvoorbeeld: verstop je arm onder iets. Verstop je been achter iets. Verstop je hoofd onder iets. Verstop je vinger in iets. Verstop je wimpers achter iets. Tip(s): o Geef gevarieerde opdrachten. Zorg ervoor dat de kleuters hun fantasie nog kunnen gebruiken bij het zoeken van een verstopplaats. : De opdracht correct uitvoeren door het gevraagde lichaamsdeel te verstoppen. Auteur: Astrid Meire : vanaf 5 jaar
We zingen een liedje!

: zelf te bepalen : liedjesbundel
Tijd om een liedje te zingen! De KO neemt de liedjesbundel en n kleuter mag een liedje kiezen dat zal gezongen worden. De liedjes gaan over het lichaam. De kleuters maken (eventueel) de bewegingen die in het liedje voorkomen. Tip(s): o Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds dezelfde liedjes kiezen.
: Enthousiast het lied meezingen.
Versjestijd
: zelf te bepalen : versjesbundel
De KO laat een kleuter een versje kiezen uit de versjesbundel. Ralfie zal het versje eerst eens voorlezen, dan proberen de kleuters al mee te doen. De versjes gaan over het lichaam. De kleuters maken de bewegingen mee die al dan niet in het versje voorkomen. Tip(s): o Vertel het versje voldoende traag. Ondersteun indien mogelijk met beweging. Wees ook enthousiast, zodat de kleuters sneller participeren.
: Samen het versje zeggen.
Nabootsen
: zelf te bepalen : bewegingsprenten
Ralfie toont een prent aan de kleuters waarop een bepaalde houding/beweging staat. De kleuters bootsen de houding/beweging na. Tip(s): o o Laat de kleuters lang genoeg dezelfde houding aannemen. Zo zie je goed welke kleuters de houding onder de knie hebben / er last mee hebben. Laat eens een kleuter de prent kiezen.
: De houding op de prent correct en voldoende lang nabootsen.
Wat hoort waar?

: zelf te bepalen
: prentjes van voorwerpen die op bepaalde plaatsen in huis horen De KO heeft prenten in haar hand waarop zaken staan die op een bepaalde plaats in huis thuishoren. Bijvoorbeeld: prent van een kookpan, een televisie, een bed, een knuffelbeer, De kleuters vertellen prent voor prent in welke kamer het voorwerp hoort te zijn. Ze vertellen ook wat er in die kamer allemaal gebeurt. Tip(s): o Vraag naar de ervaringen van de kleuters. Bv.: 'In de keuken kun je inderdaad koken, heb jij dit al eens gedaan?'
: Prenten van voorwerpen aan de juiste kamer linken.
Kijk goed en doe maar na

: onbeperkt : zelf te bepalen : prenten Ralfie plaatsen De KO haalt prenten boven waarop Ralfie allerhande dingen doet: hij zit op de stoel, hij verstopt zich achter de bank, hij kruipt onder de tafel, De kleuters imiteren wat Ralfie doet op de prent. Ze doen dit zo snel mogelijk. De KO en Ralfie kijken of de kleuters alles juist doen. Tip(s): o o De kleuters duidelijk laten verwoorden wat er op de prent staat. Vragen naar andere mogelijkheden i.p.v. bv. verstoppen achter een bank. Waar kun je jezelf nog verstoppen? : Plaatsbegrippen hanteren en beleven. : vanaf 5 jaar
Ra, ra, wie ben ik?

: onbeperkt : zelf te bepalen : niets Ralfie beschrijft een kleuter in de kring door te zeggen waar hij/zij zit, wat hij/zij draagt van kledij, De kleuters raden over welke kleuter Ralfie het heeft. Tip(s): o Zoveel mogelijk plaatsen ruimtebegrippen hanteren! Bv.: de kleuter zit op de bank, naast een jongen met een groene broek. : vanaf 5 jaar
: Plaatsbegrippen correct interpreteren om te weten te komen over wie het gaat.
Verder en dichter
: zelf te bepalen : prenten Ralfie verder/dichter
De KO toont prenten waarop Ralfie verder/dichter staan. De kleuters rangschikken de prenten van ver naar dicht. De KO kan de kleuters dan ook eens zelf dicht of ver laten staan tegenover een bepaald punt. Tip(s): o Kleuters zeker zelf ver/dicht laten staan. Dit spelletje spelen als een 'snelspel': Dichter, verder, verder, dichter, Kls foppen door 2 x hetzelfde te zeggen. : De begrippen verder/dichter begrijpen.
Bouw maar na
: kleine bouwblokjes, prenten bouwwerkjes En kleuter heeft een prent van een bouwwerk vast, een andere kleuter heeft blokjes bij zich. De kleuter met de prent beschrijft wat er op de prent staat. Bv.: beneden 4 rode blokjes naast elkaar, daarboven liggen nog eens 4 gele blokjes, De andere kleuter moet het bouwwerk proberen bouwen a.d.h.v. de instructies. Tip(s): o KO helpt indien nodig. Toch proberen de kleuters de opdracht zo zelfstandig mogelijk te spelen. : De instructies van de instructiekleuter goed opvolgen zodat het bouwwerk er net zo uit ziet als op de prent.
Waar zit Ralfie?

: onbeperkt : zelf te bepalen : prenten Ralfie voorwerpen De KO toont prenten waar Ralfie op staat. Ralfie zit op de tafel, zit achter de bal, De kleuters beschrijven waar Ralfie zit ten opzichte van de voorwerpen/meubels op de prent. Tip(s): o Laat de kleuters duidelijk de plaatsen beschrijven. Ruimte- en plaatsbegrippen beschrijven. Geef hen genoeg tijd om te antwoorden. : Beschrijven waar Ralfie zit ten opzichte van een bepaald voorwerp. : vanaf 5 jaar
Plattegrond
: plattegrond van de klas, velcro kruis, Ralfie De KO heeft een plattegrond van de klas bij waarop een kruisje hangt op een bepaalde plaats. De kleuters moeten de plattegrond correct bekijken en volgen om de 'schat' te vinden. Op die plaats heeft de KO Ralfie verstopt. Tip(s): o o o Zorg voor een duidelijke plattegrond. Help de kleuters indien nodig. Teken eens met een toverstift een weg die ze moeten volgen, zodat ze niet steeds onmiddellijk naar het kruis lopen. : De plattegrond bekijken en gebruiken om het kruisje te vinden.
Vormen leggen
: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetvormen De KO laat twee kleuters per keer een figuur maken van vormmagneten op het magneetbord. De kleuters moeten dus goed nadenken over welke vormen ze zullen gebruiken om hun figuur zo duidelijk mogelijk te maken. Volgende figuren kunnen gemaakt worden: een vlinder, een mens, een bloem, een boom, een auto, een hond, een huis, Tip(s): o o Andere kleuters mondeling laten helpen. Binnen een bepaalde tijd je figuur zo goed mogelijk maken. : Vormen zodanig leggen dat je er een figuur in herkent. : vanaf 5 jaar
Kijkende dieren
: onbeperkt : zelf te bepalen : magnetische prenten dieren, magneten Op het magneetbord hangen prenten van dieren die een bepaalde kant op kijken. Alle dieren kijken bijvoorbeeld naar rechts, terwijl er n naar links kijkt. Een kleuter hangt een magneet onder het ene dier dat de andere kant op kijkt. Tip(s): o o Samen eens naar dezelfde kant kijken zoals de dieren op de prenten. Hang volgende prenten op: vier dieren kijken naar de ene kant, twee dieren kijken naar de andere kant. Hebben we maar n magneet nodig? : Magneet hangen onder het dier dat de andere kant op kijkt. : vanaf 5 jaar
Schaduwspel
: magnetische prenten voorwerpen + schaduw, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangen schaduwprenten onder elkaar. Aan de andere kant hangen gekleurde prenten van voorwerpen onder elkaar. De kleuters verbinden om beurt een schaduwprent met een gekleurde prent. Tip(s): o o Laat de kleuters de vorm van het voorwerp beschrijven. Wat weten ze over het voorwerp? Gesprekje voeren.
: Schaduwvorm met de juiste gekleurde prent verbinden.
Natekenen
: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetbord, toverstift De KO tekent twee keer een raster van zes vakjes op het magneetbord. In het ene raster tekent de KO een voorwerp (bv. de maan, een huis, een hoed, ). En kleuter mag het voorwerp van de KO natekenen in het lege raster. De andere kleuters helpen en beslissen of de tekening goed is of wanneer er nog verbetering nodig is. Tip(s): o o Laat verschillende kleuters dingen natekenen. Laat de kleuters bepalen wat de KO moet tekenen. : Voorwerp natekenen in een raster. : vanaf 5 jaar
Teken de andere helft

: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetbord, toverstift De KO tekent een raster van zes vakjes op het magneetbord. De KO tekent vervolgens de helft van een figuur in de drie linkervakjes. Een kleuter vervolledigt de tekening. Tip(s): o o Laat de kleuters bepalen wat de KO moet tekenen. Moedig hen aan de figuur zo correct mogelijk na te tekenen. : vanaf 5 jaar
: Zich concentreren tijdens het tekenen van de andere helft van het voorwerp.
Doolhof
: onbeperkt : zelf te bepalen : magneetbord, toverstift De KO tekent een doolhof op het magneetbord. De kleuters bekijken het doolhof en zoeken de juiste weg. De kleuter die de weg als eerste denkt te weten, mag met de toverstift de weg op het bord tekenen. Tip(s): o o o Maak het niet te gemakkelijk. Zorg voor voldoende wegen die zogezegd leiden naar het einde. Moedig de kleuters aan om snel de juiste weg te vinden. Zorg dat ze je niet te duidelijk zien tekenen. Je tekent best eerst de juiste weg. : Geconcentreerd de wegen van het doolhof aflopen om de juiste weg te vinden. : vanaf 5 jaar
Draaien maar
: onbeperkt : zelf te bepalen : wijsrol De KO heeft een wijsrol in haar hand. De kleuters staan allen op een lange rij. De KO legt de rol op de grond en draait ermee. De kleuters stappen vervolgens n stap in de richting waarin de rode kant van de wijsrol wijst. Tip(s): o o Laat eens een kleuter met de wijsrol draaien. Stimuleer hen om hun stap in de juiste richting te zetten. Laat hen eerst goed kijken en laat hen ook de richting verwoorden (vooruit, achteruit, ). : Een stap zetten in de richting waarin de wijsrol wijst. + : vanaf 5 jaar
Ga allemaal daar staan!

Ralfie geeft de kleuters opdrachtjes. Ze moeten recht staan en op bepaalde plaatsen gaan staan, liefst zo snel mogelijk. Enkele voorbeelden: ga allemaal bij de deur staan, ga allemaal achter X staan, ga allemaal op een stoel zitten, ga allemaal snel op de grond liggen, ga allemaal in het midden van de klas staan, ga allemaal tussen X en Y zitten, enzovoort. Tip(s): o Laat hen de opdrachten eerst op een normaal tempo uitvoeren. : Verschillende plaatsen in de ruimte innemen.
Volg het geluid

De KO staat op een ruime plaats (speelplaats, turnzaal, ). De kleuters staan in het midden van de ruimte en houden hun ogen toe met hun handen. De KO maakt vervolgens een geluid (klappen in de handen, stampen met de voeten, ), waarna de kleuters het geluid moeten volgen met gesloten ogen. Tip(s): o o Laat het geluid duidelijk horen. Maak lang genoeg het geluid zodat de kleuters tijd hebben om in de juiste richting te stappen. : In de richting van het geluid stappen met de ogen toe.
Zet maar daar

: zelf te bepalen : Ralfie, potje
Ralfie ligt in het midden van de kring. De KO geeft vervolgens een potje aan een kleuter. De KO vraagt de kleuter het potje op een bepaalde plaats te zetten: voor Ralfie, achter Ralfie, onder Ralfie, naast Ralfie, op Ralfie, schuin van Ralfie, Tip(s): o o Laat elke kleuter om beurt een opdrachtje uitvoeren. Laat daarna een andere kleuter nog eens verwoorden waar het potje staat t.o.v. Ralfie. Vraag aan de kleuters in de kring of het potje voor iedereen 'juist' staat. Ziet iedereen hetzelfde? : In concrete situaties ruimtelijke begrippen correct gebruiken.
Waar staat alles op de prent?

: zelf te bepalen : magnetische vertelprent dieren
De KO hangt een vertelprent aan het magneetbord. Op de prent staan verschillende dieren en andere elementen. De KO stelt vervolgens vragen. Welk dier staat boven de giraf? Hoeveel dieren staan naast de boom? Staan er meer dieren aan de bovenkant of aan de onderkant van de prent? Enzovoort. Tip(s): o o Laat de kleuters zoveel mogelijk begrippen verwoorden. Vraag aan de medekleuters of het antwoord van hun vriendje juist is. : Verschillende ruimtelijke begrippen correct gebruiken.
Reeksen aanvullen
: magnetische prentjes (bloem, bal, ster), magneetbord Op het magneetbord hangen prentjes van voorwerpen in een bepaalde reeks. Bijvoorbeeld: bloem, bal, ster, bloem, bal. Onderaan hangen de prentjes nog eens. De kleuters hangen om beurt het juiste volgende prentje op het bord om de reeks verder te zetten. Tip(s): o o o Maak de reeks moeilijker/gemakkelijker naargelang het niveau van de groep. Maak magneetprentjes in thema om reeksen mee te maken. Gebruik eens vormen om reeksen mee te maken. : Reeksen verder zetten.
Verstoppertje
We spelen samen verstoppertje! De KO laat een kleuter tot vijftien tellen, terwijl de andere kleuters zich verstoppen. De kleuters die gezien zijn, mogen op de grond zitten. Tip(s): o o o Laat hen een grote ruimte gebruiken. Help de kleuter die zoekt indien nodig. Moedig alle kleuters aan zich heel goed te verstoppen zodat ze niet meer zichtbaar zijn. : Gebruik maken van de beschikbare ruimte om je volledige lichaam te verstoppen.

Tussendoortjes k3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Tussendoortjes k3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tussendoortjes k3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Deel 3: Derde kleuter

: zelf te bepalen : niets

Auteur: Astrid Meire

Raad eens hoeveel

: Het aantal stippen op het magneetbord raden.

: zelf te bepalen : niets

Auteur: Astrid Meire

Auteur: Astrid Meire

Dingen onder doek

: zelf te bepalen : doek, een aantal kubusjes

Auteur: Astrid Meire

Hup, van de bank!

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : een bellenblazer

Hoe ik jou zie

: zelf te bepalen : niets

: Verwoorden van verschillen en/of gelijkenissen tussen elkaar.

Auteur: Astrid Meire

: Twee voorwerpen zoeken op basis van een gekregen eigenschap.

: zelf te bepalen : teltoverstaf, kubusjes

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : magisch masker

Auteur: Astrid Meire

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

Auteur: Astrid Meire

: Toverstift vastnemen m.b.v. de pengreep om vervolgens de bollen met de cijfers te verbinden.

Auteur: Astrid Meire

: Hun cijfer bij het juiste groepje ballen hangen.

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : bal, blinddoek

Auteur: Astrid Meire

Eerste, tweede, derde

: zelf te bepalen : niets

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : kubusjes, doek

: zelf te bepalen : vier dobbelstenen

Auteur: Astrid Meire

Het doek van

Hoeveel staan er achter je?

: zelf te bepalen : blinddoek

: Aandachtig luisteren om zo te kunnen raden hoeveel kleuters achter je staan.

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : pittenzakken

Echt van klein naar groot

: Nadenken over de ware grootte van voorwerpen/dieren/...

Auteur: Astrid Meire

Letterlijk van klein naar groot

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : boekje aftelrijmpjes

Van donker naar licht

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : cijfermat

: zelf te bepalen : badmat groene draak, knijper, knikkers

Auteur: Astrid Meire

: zelf te bepalen : magnetische prenten 'evenveel of niet'

Twee dingen wegen

: Schatten welke voorwerpen evenveel wegen.

Auteur: Astrid Meire