Groepsdynamica

Groepsprocessen

Groepsrollen & Gedragsvormen

Groepsrollen
• Taakrollen

• Procesrollen

• Dysfunctionele rollen
 1. Taakrollen

Uitvoeren van de groepstaak

Initiatief nemen, actief zijn
 Zoeken van
informatie en meningen
geven van Informatie
geven van Mening
 Uitwerken

Coordineren

Samenvatten
 2. Procesrollen

Verbeteren sociaal-emotioneel klimaat

aanmoedigen
Deuropener zijn
Regels en procedures benoemen
 Volgen
• meegaan met groepsbesluiten

• Luisteren tijdens groepsdiscussies

• Accepteren van andere ideeen

Groepsgevoel benoemen
Meta-communicatie
3. Dysfunctionele
rollen

Zelfgericht gedrag, negatief

agressief
 blokkeren
• Prive-ervaringen die niet relevant zijn

• Hardnekkig doordiscussieren

• Afwijzen van ideeen zonder nadenken

 rilvaliteit
• Wedijveren
• Punten scoren
• Aftroeven
• Hoogste woord
 Sympathie zoeken
• Klagen

• Zielig doen

• Jezelf kleineren
 stokpaardjes

• Alleen eigen ideeën / filosofieën inbrengen

en ondersteunen
 Clown uithangen

• Na-apen, grappen maken, gekke

gezichten trekken

• Onderbreekt steeds het groepsgebeuren

 Aandacht trekken
• Luid spreken
• Geluiden maken
• Ongewoon gedrag vertonen
Demonstratief terugtrekken
Gedragsvormen
Worden veroorzaakt door vragen

Wie ben ik in de groep?

Wat wil ik van de groep?
Hoeveel macht heb ik in de groep?
Hoe open kan ik zijn?
Etc.
 Antwoorden zorgen voor bepaald
gedrag:
• Fight

• Flight

• Pairing

• Dependency

• Counter- dependency
 Fight: vechtgedrag
Gespannen situatie 

Agressie / aanvallen

Domineren

Rivaliteit / bespotten
 Flight: vluchtgedrag
• Problemen ontwijken

• Terugtrekken

• Geintjes maken

• afdwalen
 Pairing: paarvorming
• Overeenstemming zoeken

• Intiem raken met elkaar

• Ondersteuning zoeken en bieden

Dependency: afhankelijkheid
• Leunen op gezagsfiguur of regels

• Zoeken naar structurering

• Wachten op maatregelen van de leider

 Counter-dependency:
tegenafhankelijkheid
• Aanvallen van de leider

• Rebellie

• Weerstand tegen gezag

• Weerstand tegen de regels

• Verzet tegen structuurpogingen

 Hebben we tijd over?
Oefening
Jijzelf in de groep?
Eigen basisgroep:
Proces- en taakrollen? Dysfunctionele
rollen?
Fight, flight, pairing?

Beschrijf wat je herkent, beschrijf je basisgroep

a.d.h.v. dit college.