BAB 4: KETURUNAN DAN VARIASI

4.1: Proses Pembahagian Sel

Peringka!"eringka miosis
1
Kromosom
*Struktur
bebenang halus
yang wujud dalam
nukleus sel
tumbuhan dan sel
haiwan
* Terdiri drp DNA
*Wujud
berpasangan
kecuali dalamsel
pembiakan
#en
Bahan baka dalam
kromosom yang membawa maklumat
genetik
Terdiri drp DNA
Tersusun di sepanjang
kromosom
$iosis
w Proses
pembahagian sel %n%k menghasil sel
bar% &ang mem"%n&ai bilangan
kromosom sama se"eri sel in'%k
w Berlak
u dalam sel soma semua sel dalam
badan kecuali pada sel di organ
pembiakan
w Satu
sel induk menghasilkan '%a
sel anak
w Bagi
tumbuhan berlaku di h%(%ng "%)%k *
is% kambi%m dan h%(%ng akar
w Ke"en
ingan:
w !engh
asilkan sel"sel baru untuk
pertumbuhan dan menggantikan
sel"sel mati#rosak
w
!enjamin sel anak mempunyai
si$at yang serupa dengan sel
induk
w memb
olehkan organisma menjalankan
pembiakan aseks dan %egetati$&
Nota'
Pembiakan aseks"cth' pertunasan dan
Perbe+aan 'i anara miosis 'an meiosis
Bil ,iri $iosis $eiosis
( Tujuan !enghasilkan sel"sel baru !enghasilkan sel gamet
) Tempat berlaku Dalam sel soma Dalam sel organ pembiakan
* Bilangan pembahagian bagi
nukleus sel induk
Satu kali Dua kali
+ Bilangan sel anak terhasil + ) gamet
, Bilangan kromosom dalam
sel anak berbanding dengan
sel induk
Sama Disetengahkan
- Proses penduaan kromosom Berlaku Berlaku dalam pembahagian
sel pertama
. Pindah silang kromosom Tidak berlaku Berlaku
/ 0ariasi genetik Tidak berlaku Berlaku
2
$eiosis
< Proses "embahagian
sel %n%k memben%k game -sel anak. 'engan
bilangan kromosom 'alam game 'ise"ar%hkan
< Berlaku dalam sel organ
pembiakan
1iri
2rganisma
3aiwan Tumbuhan
4antan Betina 4antan Betina
/rgan
"embiakan
testis o%ari anter 2%ari
5amet sperma o%um debung
a
o%ul
< Satu sel induk
menghasilkan em"a
sel anak
< Pin'ah silang
< berlaku semasa meiosis
< Berlaku semasa
pasangan kromosom tersusun di satah
khatulistiwa sel
< Bahan geneik daripada satu kromatid satu
kromosom bertukar dengan bahan gentik
kromosom yang lain.
< !enyebabkan 0ariasi geneik berlaku
< Ke"eningan:
< Proses yang menghasilkan game
< Bilangan kromosom dalam gamet separuh
daripada bilangan kromosom dalam sel induk&
Tujuan' !emastikan
6igot yang terhasil selepas persenyawaan
mempunyai bilangan kromosom yan sama
Peringka!"eringka 'alam meiosis
4.1: Pe2arisan Si3a
A'a '%a (enis gen: -a. gen 'ominan -b. gen resesi3
#en 'ominan: gen yang menunjukkan si$atnya tidak kira samada gen
yang
berpasangan dengannya adalah gen dominan atau gen resesi$
#en resesi3: gen yang hanya menunjukkan si$atnya jika gen yang berpasangan
dengannya adalah gen resesi$

$ekanisme Pe2arisan
Noa: (& Sa% si3a 'ika2al oleh '%a gen
)& Satu gen diwakili oleh satu huru$
*& 5en dominan diwakili dengan huru$ besar
+& 5en resesi$ diwakili dengan huru$ kecil
,& 7ombinasi gen'
a8 Si$at dominan baka tulen ' contoh' !!
b8 Si$at resesi$ baka tulen ' contoh' mm
c8 Si$at baka kacukan ' contoh' !m
#regor $en'el 9 orang yang pertama mengkaji pewarisan si$at secara teratur
dan mendalam

3
Si$at dominan Si$at resesi$
1uping telinga bebas 1uping telinga lekap
Tinggi 7erdil
Ada lesung pipit Tiada lesung pipit
:ris hitam :ris biru
Berambut kerinting Berambut lurus
Boleh menggulung lidah Tidak boleh menggulung lidah
Tangan kanan 7idal
Ka)%kan anara "okok inggi baka %len
'engan "okok ker'il baka %len

Tinggi baka tulen ; 7erdil baka tulen
TT tt









Tt Tt Tt Tt
Semua tinggi baka tidak tulen
Ka)%kan anara "okok inggi baka
ka)%kan 4i'ak %len sesama sen'iri
Tinggi baka tak tulen ; Tinggi baka tak tulen
TT tt









TT Tt Tt tt
Tinggi tinggi tinggi kerdil
Nisbah si$at ' * tinggi ' ( kerdil
Nisbah gen ' ( TT' )Tt ' (tt
meiosis
T
TT
T t
t
T
Ting
gi
t t
4.5: Penen%an Seks Anak 'an Ke(a'ian Kembar Pa'a $an%sia
Penen%an Seks Anak
!!!
#ambar ra(ah skema "enen%an seks anak
4
Kromosom man%sia
Sel badan
)* pasang kromosom
)) pasang autosom ( pasang kromosom seks
menentukan menentukan seks
si$at indi%idu
kromosom 6 kromosom 7
sai< lebih besar
drp kromosom =8
$ungsi $ungsi
Kan'%ngan kromosom
Bil >elaki Perempuan
( Testis ++? ;= """""""""""""
) 2%ari """""""""" ++ ? ;;
* Sperma
Ada )
jenis8
)) ? ;
atau
)) ? =
"""""""""""""
+ 2%um
ada (
jenis8
""""""" )) ? ;
8anina anak 'ien%kan oleh (enis kromosom
seks &ang 'iba2a oleh s"erma
4ika sperma yang mengandungi )) ? ; kromosom
bersenyawa dengan o%um@ maka anak "erem"%an dilahirkan&
4ika sperma yang mengandungi )) ? = kromosom
bersenyawa dengan o%um@ maka anak lelaki dilahirkan
Nisbah mendapat anak lelaki dan anak perempuan
ialah 1:1 4 9:;: 9:;
Pemben%kan kembar
Perbe+aan anara kembar seiras 'an kembar ak seiras
Bil ,iri Kembar seiras Kembar ak seiras
( Bilangan sperma dan o%um terlibat ( sperma dan (
o%um
Dua sperma dan )
o%um
) Bilangan <igot terhasil ( )
* 6igot terhasil membahagi dua =a Tidak
+ 7andungan kromosom dan gen Sama Berlainan
5
dalam kedua"kedua <igot
, Perkongsian plasenta oleh kedua"
dua bayi dalam kandungan&
Berkongsi plasenta !empunyai
plasenta tersendiri&
- Seks kedua"dua bayi Sama Sama atau
berlainan
. Si$at $i<ikal antara kedua"dua bayi Sama Berlainan
4.4 : $%asi
maksud
$%asi
Pen&aki b
Pen&aki baka
Penyakit yang diwarisi dari satu generasi ke satu generasi

6
Perubahan spontan yang
berlaku terhadap kromosom
atau gen yang boleh
mengubah si$at organisma
4enis
$%asi Kromosom
Terjadi apabila perubahan berlaku pada struktur
atau bilangan kromosom
1ontoh penyakit' Sindrom Down@ Sindrom Turner@
Sindrom 7line$elter
Tidak diwarisi
$%asi #en

Terjadi
apabila
peruba
han
berlaku
pada
Aaktor penyebab
mutagen8
(& sinaran radioakti$ '@ @
)& bahan kimia toksik spt
ben<ena@ racun herba@
$ormaldehid boleh
menyebabkan penyakit
kanser dan kecacatan $etus
*& 1ahaya berkeamatan
tinggi 9merosakkan sel kulit
dan kanser kulit
$%an: organisma &ang
mengalami m%asi
7esan
7ebaikan 7eburukan
!eningkatkan
%ariasi dalam
populasi
!enyebabkan
kecacatan dan
penyakit @maut
Bil Penyakit 3uraian
( albino Disebabkan mutasi yang berlaku pada
gen pada autosom yang mengawal warna kulit
Pesakit tidak dapat menghasilkan pigmen melanin yang
memberikan warna kepada kulit@ rambut dan mata
) hemo$ilia Darah pesakit lambat membeku
4ika berlaku kecederaan@ pesakit akan mengalami
pendarahan yang banyak
Disebabkan oleh mutasi gen pada kromosom seks ;
* Buta warna Penghidap tidak dapat membe<akan antara warna
merah dan hijau
Disebabkan oleh kekurangan sel kon yang peka kepada
warna pada retina mata pesakit
Dikawal oleh gen resesi$ yang dibawa oleh kromosom
seks ;
+ Anemia sel sabit !utasi pada gen yang membentuk hemoglobin
3emoglobin yang dihasilkan adalah tidak normal dan
menyebabkan sel darah merah berbentuk sabit
Sel darah merah berbentuk sabit tidak cekap dalam
pengangkutan oksigen& !enyebabkan pesakit
mengalami anemia
, Sindrom Down Disebabkan oleh mutasi kromosom
Penyakit yang disebabkan oleh kelebihan satu
kromosom pada kromosom ke")( dalam sel badan
4uga dikenali sebagai mongolisme
1iri"ciri'
a8 terencat akal
b8 pertumbuhan terbantut
c8 mata sepet
d8 mempunyai jari pendek serta kecil
e8 mulut yang sentiasa ternganga
$8 lidah terjelir
Pe2arisan Pen&aki Baka
#en resesi3 yang mengawal penyakit baka di bawa
oleh kromosom seks 6 saha(a

4.9 Kesan Pen&eli'ikan #eneik
Sumbangan
7
4antina 5en pada kromosom seks Tara$ kesihatan
Lelaki
;= Normal
Lelaki
;
b
= Pengidap
Perempuan
;; Normal
Perempuan
;;
b
Pembawa
Perempuan
;
b
;
b
Pengidap
Perkahwinan antara lelaki normal dengan perempuan
pembawa buta warna

>elaki normal ; Perempuan pembawa buta warna
;= ; ;;
b

; = ; ;
b
;; ;;
b
;=

;
b
= Anak
Perempuan Perempuan >elaki >elaki
Normal pembawa normal buta warna
Perkahwinan antara lelaki buta warna dengan
perempuan pembawa buta warna
>elaki buta warna ; Perempuan pembawa
buta warna
;
b
= ; ;;
b
;
b
= ; ;
b
;;
b
;
b
;
b
;= ;
b
=
Perempuan perempuan lelaki lelaki
Pembawa buta warna normal buta warna
:nduk
!eiosis
5amet
persenyawaan
Per%baan
+ Penghasilan insulin oleh
bakteria untuk merawat
pesakit kencing manis&
+ Penghasilan susu oleh biri"
biri untuk merawat pesakit
hemo$ilia
+ Pengesanan penyakit baka
lebih awal dan merawat
penyakit keturunan dan
kecacatan gen
Peranian
Penemuan kaedah kacukan
-"embiakbakaan. ke atas
tanaman dan ternakan untuk
menghasilkan baka haiwan
dan tumbuhan yan mempunyai
ciri"ciri'
a8 mengeluarkan hasil yang
berkualiti dan banyak
b8 3asil membesar dan
matang dengan cepat
c8 !empunyai ketahanan
yang kuat terhadap
serangan penyakit dan
perubahan cuaca
1ontoh'
a8 padi !B)(C kacukan
antara !B(,( dan !B
(*.
b8 4agung !asmadu
4agung manis meDico
dengan jagung manis
Taiwan
c8 7elapa sawit tenera
kelapa sawit Dura dan
Pisi$era8
d8 >embu !ar$iwal
lembu tempatan dengan
lembu Eropah
4.<: Variasi 'i Kalangan =i'%"an
Variasi : Perbe+aan si3a sem%la (a'i anara in'i0i'% 'alam s"esies &ang sama
8enis
Variasi Selan(ar Variasi Tak Selan(ar
Tidak menunjukkan perbe<aan yang
n&aa dan ea"
Dipengaruhi oleh faktor persekitaran
eperti suhu! air! "ahaya dan
pemakanan
Tidak boleh diwarisi
,onoh:
a8 tinggi b8 berat badan
c8 kecerdasan d8 warna kulit

Perbe<aan yang n&aa dan ea"

Ti'ak dipengaruhi oleh $aktor
persekitaran
Dipengaruhi oleh 3akor geneik
Boleh di2arisi
,onoh:
a8 kumpulan darah b8 warna mata
c8 kebolehan d8 cap ibu jari
menggulung
lidah
m
#
Noa: ,ara mengenali (enis 0ariasi
selan(ar:
si3a boleh ber%bah se"an(ang ha&a
bar gra3 'il%kis ra"a
Noa: ,ara mengenali (enis 0ariasi
Tak selan(ar:
si3a i'ak boleh ber%bah se"an(ang
ha&a
bar gra3 'il%kis i'ak ra"a
Noa: Pemarkahan %n%k gra3 bar 4hisogram4gra3 "alang

(& Selalu jumlah ) markah diperuntukan
)& ( markah untuk plot
*& ( markah untuk lebar bar yang sama
Ke"eningan Variasi:
m Pengubahsuaian diri dengan perubahan persekitaran memastikan kemandirian
spesies
m !embolehkan kita mengenali antara setiap indi%idu dalam satu populasi
m !enghasilkan spesies atau %arieti tumbuhan dan haiwan yang baru
$