1

1.ZET

Aratrma kapsamnda DBC Mimarlk irketi BIM programn kullan, yntem
gelitirme, projelendirme, grsel sunum ve metraj hazrlama gibi konularda nasl ele
ald incelenmektedir. irketin iyi ynlerinin yan sra eksik kald ynlerde tespit
edilerek fayda deer salamak amalanmtr.

Anahtar Kelimeler: Tasarm, Esneklik, Sre Ynetimi,

2.GR

DBC Mimarlk 2013 ylnda ortakla kurulmutur. Dursun Furkan APKIN
(Y.Mimar), Bar CANPOLAT (Mimar), Can CANPOLAT (Makine Mhendisi).
Arlkl olarak mimari projelendirme hizmetleri veren irket, statik ve
elektromekanik projelendirmeler de yapmaktadr. Uzmanlk alan hastane, toplu
konut, endstriyel yaplardr. irket projelendirmenin yannda kurumlara zm
ortakl sunmakta ve yapya dair balangtan bitie kadar olan srete her trl
hizmeti vermektedir. Yap yaam dngs boyunca srelerin hepsinin ynetilmesi
ve danmanlnn yaplmas da ana faaliyet konular arasndadr. irket 2014 yl
ierisinde kurumsallaarak irket bnyesine ekip arkadalar, yardmc ekipmanlar ve
sistem kurgular eklemeyi planlamaktadr.

DBC Mimarlk arlkl olarak disiplinler aras ilikinin youn olduu projeler
retmektedir. Trkiye ve dnya genelinde hastane projeleri, et entegre, petrol
tesisleri, tekno park, toplu konut gibi yaplarn projelerini hazrlamtr. Rusya ve
Basra Krfezinde petrol ve LNG tesisleri, Rusya da dal hastaneleri ve genel
hastaneler, Nide niversitesi Teknopark yaps ve eitli projeler ile
ilgilenmektedir. Projelerin hepsi ok ortakl ve birden fazla disiplinin bulunduu bir
sreci iermektedir.

2

irket kurucu ortaklar Mimar Bar CANPOLAT ve Dursun Furkan APKIN uzun
yllardr BIM programlarn kullanmakta, kii ve kurumlara BIM eitimleri
vermektedirler. Sektre ilk girdiklerinde elle izim yapan mimarlar, daha sonralar
bilgisayar destekli 2B izim yapmaya balamlardr. 2B izimlerin birok noktada
yetersiz kalmasndan dolay Bar CANPOLAT ve Dursun Furkan APKIN BIM
programlarna ynelmi ve projelendirmelerine bu ynde devam etmilerdir.

DBC mimarlk ok uluslu ve ok ortakl birok proje gelitirmi ve gelitirmeye
devam etmektedir. irket kurucu ortaklarnn uzun yllara yayl deneyimleri ve
teknolojinin devinimine paralel olarak gelien BIM dzeyleri irketin seilmesinde
etken unsurdur. Bu kapsamda irketin birden ok kullancy (Mteri, Teknik
Ekipler, Proje paydalar vb.) dhil eden Nide niversitesi Teknopark projesi
incelenecektir.

Teknopark projesi Nide' de Nide niversitesi arazisi ierisinde yaplacaktr. Bu
arazi teknoloji gelitirme blgesi olarak tanmlanmtr. Uluslararas Bilim Parklar
Birlii (IASP)nin tanmna gre, Teknoparklarn amac niversitelerin eitim,
retim ve aratrma faaliyetlerini destekleyerek, niversitelerin verecei hizmetleri
zenginletirip etkinletirmeyi amalar. Ayrca sanayiinin rekabet gcn
artrmak,teknolojiye dayal blgesel ve ekonomik gelimeyi hzlandrmaktr.

Teknopark irili ufakl bir ok firmaya hizmet sunacak ve farkl ihtiyalarn
karlayacak bir yapda olmak zorundadr. Bu amaca ulaabilmek iin esnek bir yap
tasarlanmtr. Yap tekno giriimciler iin ofisler, irket ofisleri, yemekhane, toplant
salonlar, ynetim blm ve ek birimlerle birlikte toplam 4500 m dir. Yap da ki
ofisler on metrekareden balayarak drtyz metrekareye kadar kabilmektedir. Yap
tasarmnda esneklik n plana kartlarak bir katta bulunan btn ofislerin
birletirilerek tek bir ofis olabilmeside salanmtr. Bu amala tesisat kanallar dikey
unsurlar olarak kurgulanm ve glgeleme ilevide eklenerek yapda kullanlmtr.
Yapnn arazi koordinatlar alnarak Revit programna girilmitir; gne, s ve rzgar
analizleri yaplarak enerji performans yksek bir yap elde edilmitir.

3

3.PROBLEM / HTYA TESPT

Geleneksel izim teknikleri ile almak uzun ve zahmetli bir sretir, ve hatalara son
derece aktr. Bu srete kaybedilen sadece zaman deildir; eldeki kaynaklar da
israf edilmekte ve verimlilik en alt seviyeye ekilememektedir. ki boyutlu izim
programlar bu srece sadece hz katmaktadr ancak bu srat BM programlaryla
kyaslanamayacak lde az, zahmetli ve ksa vadelidir.

ki boyutlu izim programlar ile allrken aadaki durumlar tasarmcy olumsuz
ynde etkilemektedir:

1. Btn tasarmlarn 2B olmas,
2. 2B izim yaplmasndan dolay yapdaki aksaklklarn ya da ktlenin tam
olarak anlalamamas, detay problemlerinin zamannda grlememesi,
3. Metraj, keif vb. dokmanlarn hazrlanabilmesi iin tekrar bir srecin
yaanmas, kullanc hatalarnn srete nemli yer tutmas,
4. Projelerde yaplan en ufak bir deiiklikte btn projenin tekrar gzden
geirilmesi ve dzenlenmesi, baz izimlere bu deiikliin yanstlmasnn
atlanmas,
5. Disiplinler aras (Mimari, Statik, Elektro Mekanik) akma testlerinin ehil
gzler ile yaplabilmesi - tam manasyla doru yaplamamas,
6. Tek bir proje stnde ayn anda birden fazla kiinin alamamas,
7. ehirler veya uluslararas proje almalarnn gerek zamanl olarak
yaplamamas,
8. Farkl paydalarn projeye tam olarak uyum salayamamas,
1

9. Teknik verilerin az olmas,
2

10. Yaplan 2B izimlerin sadece vektrel izgi olarak kalmas - akll objeler
olamamas, bu objelerin disipline zg verileri barndramamas, bu veriler
dorultusunda akll davran sergileyememesi,
3


1
Mal Sahibi, veren, naat Mhendisi, Elektrik Mhendisi, Mekanik Mhendis, Uygulama Ekipleri
2
Teknik izime kyasla BIM modelinde daha fazla bilginin barnmas. rnein Duvarlarn sadece iki
izgi olmamas. Duvarn s geirgenlik kat saysndan zerinde ki katmanlara kadar bilgileri detayl
bir ekilde ihtiva etmesi.
4

11. Dokmanlarn, teknik bilgilerin ve zelliklerin 2B izimlere eklenememesi,
12. Mahal listesi ve teknik zelliklerin el ile yazlmas - dardan teknik veri ya
da ihtiya programnn alnp entegre edilememesi, yaplan proje
deiikliklerinde bunlarn el ile dzeltilmesi, insan hatalarna ak olmas,

Yukarda bahsedilen sorunlarn zlmesi irkete srecin ksaltlmas,
ynetimi,etkinlii, hzl tasarm yaplp etkin ve proje retiminin yaplabilmesini
salamtr. irket bu sayede proje tasarm kapasitesine paralel olarak veri
bankasnda ki bilgi dzeyinide arttrmtr.

4.YNTEM

irket bir ii aldnda mimarlar ortaklaa tasarm yaparak ilk sreci tamamladktan
sonra ikinci aamada projenin izimine geerler. Bu safhada ortaklarn msaitlik
durumuna gre projenin saysal ortama aktaran yetkilisi atanr. Dier ortak ise bu
kiiye uzaktan yardm ederek ayn anda projenin daha hzl bitirilmesi salanr.
Ancak irket alanlar arasnda tam olarak yetki, sorumluluk dalm yapmamtr.
irketin grevlerde hiyerarik dalm gz nnde bulundurmas ve tamamlamas
balang iin sancl bir sre olduu paydalar tarafndan idrak edilmitir. Bu
balamda irketin sorumluluk dalm ve hiyerarik dzenindeki sorunlarn
giderilmesi gereklidir.

irket elektro mekanik ekipler ve statik firmalarndan projelerinde faydalanmaktadr.
Bu amala alacaklar irketleri seerken BIM program kullanan paydalar
olmalarna zen gstermektedir. zm orta olduklar firmalar da bu ynde
ynlendirmektedirler. rnein Basra da yapmakta olduklar 140 yapdan oluan
petrol tesisinin statiklerini IFC formatnda kendilerine teslim etmeleri iin Prekons
firmasn ynlendirmitir. Bu sayede daha hzl ve akma testleri yaplm statik ve
mimari elde edilmitir. Metrajda ve projede gsterilen rnn aynsn sahada elde
edebilmitir. Ayrca Prekons'un alt, rn tedarik ettii firmalarn kendi

3
BIM programlarnn getirdii gruplama ve bilgilerin kullanlmas. Herhangi bir katmann sadece bir
duvar seerek btn duvarlarda deitirilebilmesi yada mahal listesinin nceden oluturularak tasarm
yaplrken btn mekanlarn hazr olmas.
5

balklar altnda BIM modellerini oluturmalar iin firmalar ile grlmtr. Bu
sayede irketin tekrardan BIM modelleri yapmadan zamandan tasarruf etmesi
salanmtr.
ekil-1 Teknopark Perspektif
irket bir izimi boyutlu yaptndan dolay kesit ve nokta detay almas ok kolay
olmutur. Alnan detay model deitiinde otomatik olarak deimektedir. Bu sayede
iki boyutlu tasarmda olduu gibi izim komple deitirilmeden anlk olarak sonu
alnabilmektedir. BIM modeli yaplan yap akll objeler ierdiinden dolay herhangi
bir cephe yada grn renklendirmek sadece detay ve grn seviyesini
deitirinceye kadar geen zaman alr. Bu da bir ka dakikadan fazla deildir.
Ayrca nternet' ten kullandklar BIM program iin zel yazlm eklentileri
indirerek ilerini daha da kolaylatrmaktadrlar. (Programlarn ak kaynak kodu
programlama dilini bilen kullanclara kendi programcklarn yazabilme esnekliini
vermektedir) rnein Nide Tekno Park projesinin yangn ka planlarnn izimi
iin bir adet eklenti kullanlmtr. Bu eklentiye ynetmelikteki bilgiler girilmi ve
30m' den uzun kalarda uyarmaya programlanmtr. Eklenti sayesinde teknik
izim kolaylkla yaplm ve hataya pay braklmamtr. BIM program her seferinde
yeni bir dosya atrmamakta bunun yerine btn veriyi tek dosyada
bulundurmaktadr. Bunun iyi yan her trl bilgiye annda ulap istenilen ilemin
gerekletirilebilmesidir ancak istenmeyen veri fazlal bilgisayarn yavalamasna
6

ve sistem kmelerine neden olabilmektedir. Bu yzden gereksiz bilgiler (rnein
akll objeler ve family' ler) silinmelidir.
ekil-2 Basra IFC Statik Veri (Tesla Structure)
irket izim standartlarn tam olarak oturtamamtr. Bu sebeple dier firmalar ile
sorun yaayacan gz nnde bulundurmutur. Var olan uluslar aras mesleki
standartlar alp kendilerine gre dzenlemeyi ve uygulamay planlamaktadrlar.
ekil-3 Basra IFC Statik Veri Yakn (Tesla Structure)
irket ok uluslu, uluslar aras ve yerel firmalar ile almaktadr. Bu firmalara anlk
olarak cevap verebilmek iin nternet tabanl almakta ve bu dorultuda yatrm
7

yapmaktadr. Bu almalar firmalarn dkman transferi, proje geliim srelerini,
deiiklikleri, kaynak ve dkmantasyonu kolaylkla izleyebilip,
deerlendirebilecei bir ortam salamaktadr. Paydalar sisteme girdiklerinde sadece
veri transferi yapmaz ayn zamanda veri oluturan bireyler olarak projenin etkin bir
paras olurlar. Bu sayede bilgi st dzeyde doru olur ve hzl bir ekilde yaylarak
byr. Anlk olarak etki ve tepki alnr. Ayrca yaptklar projelerin birden fazla dilde
sunulmas gerekmektedir. Bu amala excel formatnda hazrladklar mimari ihtiya
programna diledikleri lisanlar ekleyerek proje ieriinin anlk olarak deimesini
salamaktadrlar. irkete esnekliin yan sra paydalarn diledikleri dili
grebilmelerini salayarak disiplinler ve paydalar aras ilikinin kolaylamasn
salamtr.
ekil-4 Mimari Perspektif
irket BIM progrmalar sayesinde daha hzl tasarm, metraj, grselletirme ve doru
proje gelitirme yapabilmektedir. Hatalarn tesbiti ve dzeltilmesi bu sayede
kolaylamaktadr. irket ok disiplinli analiz ve dorulamay veri btnl
salayarak hzl bir biimde yapabilmektedir.

irket tasarmlarn yaparken mekana bal kalr. Bu dorultuda etkin bir ekilde
alabilmek iin ncelikli verileri toplar ve kullandklar BIM programna (Revit)
girerler. Bu sayede saysal ortamda grsel olarak arazinin birebir modelini saat, gn,
ay ve yl baznda inceleyebilmektedir.Tasarmlarnn kalitesini arttran bu zellik
8

sayesinde ekolojik yaplar elde etmekte ve daha fazla bilgiye ulaarak kaliteli rn
verdiklerine inanmaktadrlar.

irket alanlar farkl teknolojileri renmek iin standart olan yollara ek olarak
kendi anlaylar dorultusunda bilgi paylam gerekletirmitir. Bu balamda
ortaklar haftalk ve aylk olarak uzman olduklar, rendikleri konular hakknda
bilgilerini dier ortaklar ile paylamaktadrlar. rnein, haftalk toplantlarda geen
hafta ierisinde yaplanlar deerlendirildikten sonra o hafta ierisinde renilen
konudan bahsedilmmekte ve ekip arkadalar bilgilendirilmektedir. Ekip yelerinden
biri ime strktrler ile alakal olarak teknik bilgi, fiyat ve zelliklerine dair ald
bilgileri iyice sindirdikten sonra haftalk toplantda arkadalarn bu konu hakknda
bilgilendirir. Ayrca Aylk toplantda daha nceden kendisine bildirilmi olan konu
hakknda bir sunum yapmaktadr. Aylk toplantda btn ekip yeleri kendi
konularn anlatrlar.
ekil-5 Ik Raf / 3B Sistem Detay
irket tasarma ihtiya program hazrlayarak balamaktadr. Bu sre ierisinde alan
tanmlamalar, irketin kendi standartlar dorultusunda mekanlarn teknik zellikleri
ve dier bilgileri girmektedir. Bu sayede ok hzl kavramsal ve avan proje tasarm
gerekletirebilmektedir. Rusya iin hazrladklar Perinatoloji hastanesi tasarmn
bir haftada tamamlamtr. Bu sre ierisinde konteynr yap tasarmn anlamalar
iin drt gn gemi gnde ise yap tasarmn BIM program sayesinde
9

tamamlamtr. Sre ierisinde sadece tasarm deil i ve d grseller tam olarak
bitirilmitir. BIM programlar bu sayede olduka esnek bir Mimarlk firmas
olabilme imkan tanmtr.

5. NDE TEKNOPARK PROJES' NDE BIM UYGULAMASI:

Nide Tekno Park projesiyle ilgili karlalan ilk zorluk tasarm srecinden, ihale
srecine kadar bir aylk sre ierisinde projenin teslim edilmesi gereklilii. Yaplan
n grmeler dorultusunda iki tasarm alternatifi ynetici irkete sunuldu.
Projelendirme sresinin daha uzun srmesi ngrlenbirinci alternatif sre snr
yznden elendi.
ekil-6 Akll Veri zellikleri
Yaplan tasarm alternatiflerinde Nidenin corafi konumu ve hava artlar dikkatle
gz nnde bulunduruldu. Yaz, k ve bahar aylar iin ayr ayr glge almalar
yapld. Yaz aylarnda direk gn nn ieri girmesi yatay ve dey elemanlarla
engellenirken, daha kaliteli i ortam aydnlatmas k raflar ile saland.

Yap nitelii gerei ynetici irketin en nem verdii taleplerden birisi yapnn hayat
boyunca oluabilecek deiikliklere minimum maliyet ile cevap verilebilmesi idi.
Aks sistemindeki modlasyon ve i mekn-asma tavan-zemin ilikisinin doru bir
10

ekilde kurgulanmas ile her katta 21m-700m arasnda deiebilen meknlar elde
edildi.
ekil-7 Perspektif
Proje ekipleri drt ayr ehirde alt. Bunlar arasndaki iletiimin salanmas
standart sistemlerle mmkn olamazd. Farkl disiplinlerin e zamanl olarak ayn
proje zerinde almas projelendirme srecinin ok ksa srmesindeki en byk
etkenlerdendi.
ekil-8 Teknopark Kat Plan
hale srecine hazrlk amacyla proje tasarm sresince, sunucu sisteminde bulunan
teknik artnameler ile balantl elemanlar kullanld. Bu sayede Ankara ve stanbul
11

ofisinden srece dhil olan mimar ve paydalar duvar, kap gibi mimari elemanlarn
zelliklerine proje zerinden ulaabilirken, mekanik ekip s kayp hesaplarn yine
bu verilere ulaarak yapabildiler.
ekil-9 Alfresco nternet Sistemi
Genel proje tartmalar ve istenen revizyonlar iin yine ayn sunucu sisteminde
oluturulan tartma gruplar (discussion board) ve yetkilendirilmi revizyon takip
sistemi (workflows) kullanld. Bu sayede hangi ii kimin, hangi tarihe kadar
yapaca, bu deiiklie kimin onay veya ret verecei bilgisi tek noktadan salanr.
ekil-10 Alfresco Dash Board Kullanc Arayz
12

Mterinin sre kstlamalar yznden gerek projeden, gerekse revizyonlardan e
zamanl olarak haberdar olmas gerekmekteydi. Mterinin sisteme uygun yetkilerle
eklenmesi (consumer) ile proje ve revizyonlar, grev listesi ile beraber takip
edebilmesi saland. Bu sayede oluturulan tartma grubuna mterinin aktif
katlm da salanm oldu.

Sre ileyii u ekilde tanmlanabilir.

1. Mteriye kullanc ad ve yetki verilmesi,
2. Mterinin kullanc ad ile sisteme girmesi (Alfresco),
3. Sistemde yaplan deiikliklerin, projelerin ve teknik btn bilgilerin mteri
tarafndan takibi,
4. Mterinin uyar, dzeltme ya da dier isteklerinin sistem zerinden anlk
olarak bildirilmesi ve proje ile ilgili paydalarn uyar mesajlarn anlk olarak
almas,
5. Uyarlar dorultusunda yaplan deiikliklerin sisteme konmas,
6. Mterinin gerek duyduu bilgi ve projelerin kendi sistemine indirmesi ve
kullanmas.


ekil-11 Teknopark Metraj
13

6.SONULAR VE IKARILAN DERSLER

DBC Mimarlk ihtiya duyduklar zelliklerin farkna vararak BIM programlarna
geii yapmtr. Bu gei sonrasnda irket mteri, teknik ekip ve paydalar ile
daha etkin bir ekilde almaya balamtr. irketin tasarm kapasitesi ve i hacmi
genilemi; buna paralel olarak yaptklar iin kaliteside ykselmitir.

DBC Mimarlk ekolojik yap tasarmyla ilgilenmekte ve bir ok firmaya zel
hizmetler sunmaktadr. Bu balamda ihtiyalarn tam manasyla karlayabilmek ve
her firma iin yerelleebilmek iin kullandklar BIM programnn zelliklerinden
sonuna kadar faydalanmaktadr. Teknik bilgileri paydalardan saladktan sonra
saysal ortamda mekan elde etmekte ve tekrardan kurgulamaktadr.

irket bir ok ynden BIM programn etkin bir ekilde kullanmakta ve deer
salamaktadr. DBC mimarln izim standartlarnn olmamas, i dalmlarnn
tam olarak netletirilmemesi irketin srelerinin uzamasna ve karkla neden
olmaktadr. Bu sebeple irketin eksikliklerini giderecek dorultuda planlama yapmas
faydal olacaktr.



14

ekil-12 Teknopark Vaziyet






ekil-13 Teknopark Ynetim Kat Plan



15

ekil-14 Teknopark Grn





ekil-15 Teknopark Sistem Detay



16

ekil-16 Teknopark Grn





ekil-17 Teknopark Renkli Grn



17

ekil-18 Teknopark Renkli Kesit







ekil-19 Teknopark Yangn Plan
18

DBC MMARLIK KURUCU ORTAKLARI

Bar CANPOLAT (Mimar)
2001 ylnda T Mimarlk Fakltesini bitirdi. 1997 ylndan beri Bina Bilgi
Sistemleri ile ilgili almalar yrtyor. Yurt ii ve yurt dnda birok hastane ve
endstriyel yap projesine imza att. Balkan blgesinde byk lekli endstriyel
yap projelerinin ynetiminde bulundu. 2011 ylnda Trkiyeye dnd ve Bar
Mimarlk irketini kurdu. 2013 ylnda DBC Mimarlk irketini ortaklaryla birlikte
kurarak mimari proje hizmeti dnda byk firmalara zm ortakl sunmaya
balad.

Can CANPOLAT (Makine Yksek Mhendisi)
2004 ylnda Erciyes niversitesi Mhendislik Fakltesini bitirdi. 2010 ylnda
Gebze Yksek Teknoloji Enstitsn de Sinsaodial Formdaki Kala Protezinin Sonlu
Elemanlar Yntemi ile Optimizasyonu konulu tezini teslim ederek Yksek Lisans
derecesini tamamlad. 2006 ylndan beri sektrde proje ve uygulama ilerinde proje
mhendisi, mekanik efi ve kontrol mhendisi olarak grevler ald. 2013 ylnda
DBC Mimarlk irketini ortaklaryla birlikte kurdu.

Dursun Furkan APKIN (Yksek Mimar)
2006 ylnda ise Beykent Mimarlk Fakltesini bitirdi. 2011 ylnda Ekolojik Yapm
sistemlerinin Mimari Tasarma Etkisini inceleyen tezini baaryla teslim ederek
Yksek Lisans derecesini tamamlad. 1999 ylndan beri sektrde bir ok firmada
teknisyen, mimar ve ynetici olarak farkl grevler stlendi. Uzmanlk alan
hastaneler, toplu konut, endstriyel yaplar ve alveri yaplardr. 2013 ylnda
ortaklaryla birlikte DBC mimarl kurdu.