Chng V

khoan bng ng c y
Bt u t nhng nm 30 ca th k trc, song song vi phng
php khoan r!to, ng"i ta c#n p $%ng nhng phng php khoan khc,
trong & c& phng php khoan '(ng )ng c *+
,rong phng php khoan '(ng )ng c *, )ng c tru*-n
chu*.n )ng cho cho#ng khoan c& th. /0 ,u1c Bin khoan tr%c v2t
ha* )ng c i3n+ 4)ng c n0* /p nga* '5n tr5n cho#ng khoan+
,rong 6u tr7nh khoan '(ng )ng c *, c)t cn khoan kh!ng 6ua*
v0 t8o i-u ki3n /0m vi3c nh9 nh0ng cho ch:ng+
A - Khoan tuc bin
,rong nhi-u hng khoan '(ng )ng c *, hng khoan ,u1c
Bin /0 ;c s< $%ng r)ng r=i nh>t+
?m @AB3 CD s Ei5n F! CapGnciusnhikov = . nghH $Ing )ng
c ch7m . 6ua* cho#ng khoan+ ?m @ABJ ,u1c Bin ca
CapGnciusnhikov = ;c s< $%ng . khoan ging u ti5n tr5n th
gii+ ,u1c Bin n0* chK c& m)t tng, c& h)p giLm t1c+ ?& kh!ng ;c s<
$%ng r)ng r=i v7 trong ,u1c Bin m)t tng ch>t /Mng chL* vi t1c )
cao+ N#ng chL* vi t1c ) cao mang thGo cc h8t ct /0m cho cnh ,u1c
Bin r>t ch&ng m0i m#n+
?m @A3J, CD s Oumi/!p = . nghH $Ing ki.u ,u1c Bin mi
gPm nhi-u tng+ ,rong m)t ,u1c Bin c& ti @00 Q @R0 tng, cho phSp
tng c!ng su>t /5n @0 Q B0 /n, h8 th>p t1c ) 6ua* Tu1ng nh" vU* m0
kh!ng cn h)p giLm t1c na+ ,1c ) chL* ca nc r<a giLm n5n cnh
,u1c Bin 2t 'H m0i m#n+
, nm @AJ0 Q @AJ@+ Ba Vu 't u s< $%ng ,u1c Bin khoan
trong thWc t+ ?m @AJJ khoan ,u1c Bin 't u s< $%ng r)ng r=i
trong cc mM $u+ Oau chin tranh th gii /n thX B khoan ,u1c Bin
/0 m)t trong nhng phng php khoan ch *u Y Ei5n F!+
@3A
?g0* na* c>u tr:c ,u1c Bin khoan c0ng ng0* c0ng ho0n thi3n
v0 ng"i ta = ch t8o nhi-u /o8i ,u1c 'in c& Zc t2nh kD thuUt khc
nhau+
5.1 u nhc i! nguy"n #$ #% &i'c &% c(u t)*c c+a ,uc -in khoan.
5.1.1.u nhc i c+a ,uc -in khoan
Oo vi phng php khoan r!to khoan ,u1c Bin c& nhng u i.m
sau+
1. ,rong khoan ,u1c Bin c)t cn khoan kh!ng 6ua*+ No &
trong 6u tr7nh /0m vi3c c)t cn khoan chHu tLi nh9 hn+ [i3n t;ng
mMi sinh ra $o tLi tr\ng )ng Zc 'i3t /0 Xng su>t u1n s] c& gi r>t
nhM ha* 'H tri3t ti5u $^n n sW c1 v- Xt cn khoan tha hn+ Vho
phSp khoan Y nhng ) s_u /n hn+
.+ V)t cn khoan kh!ng 6ua* s] giLm ;c sW m0i m#n cho cc
') phUn ca c)t cn khoan v0 cc chi tit 6ua* ca thit 'H tr5n mZt+
3+ s< $%ng ,u1c Bin khoan . khoan Hnh hng $` hn v0
nng su>t hn+
/h c i0
1+ 4Zc t2nh ca ,u1c Bin /0 /0m vi3c vi s1 v#ng 6ua* /n, n5n
cn phLi s< $%ng nhng /o8i cho#ng c& khL nng chHu ;c nhng
v#ng 6ua* nh th+ 41i vi cho#ng ch&p Toa*, ch:ng /0m vi3c vi tLi
tr\ng /n v0 s1 v#ng 6ua* giLm+ No & /o8i cho#ng n0* kh!ng thoL m=n
vi i-u ki3n trong khoan ,u1c Bin+ ,h"i gian /0m vi3c 'H r:t ngn
$o sW m0i m#n nhanh nh>t /0 a tWa+
.+ Y m)t s1 >t $bo, #i hMi m!mGn ph /n, r>t nhi-u cc /o8i
,u1c Bin th!ng th"ng kh!ng 8t ;c nhng momGn nh vU*+
1+ cIng /0m vi3c an Hnh ca s1 v#ng 6ua* Y ,u1c Bin h9p+
?u ra ngo0i gii h8n n0* c& th. a n ngng ,u1c Bin+
2+ ,rong khoan ,u1c Bin c!ng su>t thu /Wc ca m* 'm /n
hn r>t nhi-u so vi khoan r!to+ ,rong khoan r!to, c!ng su>t thu /Wc
ch *u ti5u th% trong h3 th1ng tun ho0n+ ?hng trong khoan ,u1c
@J0
Bin ngo0i th0nh phn i3n, c!ng su>t 'm c#n cung c>p cho ,u1c
Bin v0 cho cho#ng ph + No & #i hMi nhng thit 'H 'm c& c!ng
su>t /n v0 c#n s< $%ng nhng th0nh phn c>u t8o trong h3 th1ng
tun ho0n 'Lo Lm an to0n trong i-u ki3n /0m vi3c p su>t /n ca
,u1c Bin + ,h!ng th"ng khL nng /0m vi3c ca 'm gii h8n chi-u s_u
/0m vi3c ca tu1c 'in
5+ ?hng chK ti5u cho vi3c 'Lo $dng, 'Lo 6uLn, s<a cha ,u1c
Bin a n vi3c tng gi th0nh khoan ,u1c Bin+
5.1... /guy"n #$ #% &i'c c+a tuc bin khoan.
,u1c Bin $Ing cho khoan /0 ,u1c Bin $\c nhi-u tng gi1ng
nhau, vM ca ,u1c Bin ;c n1i vi phn $i ca c)t khoan, tr%c ca
tu1c 'in n1i vi cho#ng khoan+
efi m)t tng ,u1c Bin gPm B phn ch2nh gh7nh @h+
[7nh @
@J@
ihn 6ua* ;c n1i vi tr%c goH /0 r!to+ ihn Xng *5n n1i vi vM
g\i /0 stato, stato gPm v#ng thSp g@h, trong & c& cc cnh u1n cong
gRh+ eSp trong ca cc cnh ;c /i5n kt vi nhau '(ng v#ng g3h j!to
gPm v#ng gBh,cc cnh gkh ;c u1n cong thGo chi-u ng;c vi cnh Otato+
Vc mSp ngo0i ca cnh ;c gn vi nhau 6ua mSp gJh+ lia r!to v0
stato c& khoLng hY . r!to 6ua* tW $o+
,rong cnh 6u8t ca ,u1c Bin , nng /;ng th* /Wc ca $#ng nc
r<a ;c chu*.n ho th0nh c nng . 6ua* tr%c c& mang thGo cho#ng
khoan+ Nung $Hch khoan i 6ua cc r=nh cc cnh pa/St u1n cong ca
ma stato+ N#ng $ung $Hch & n& tip t%c ai hng+ Chi ra khMi stato
vUn t1c tu*3t 1i C

0
;c coi /0 '(ng vUn t1c tu*3t 1i v0o cc r=nh
ca cc cnh pa/St u1n cong ca ma r!to C

@
g C

0
n C

@
h+ Chi v0o r!to
$#ng $ung $Hch tc $%ng Tu1ng cc cnh u1n cong ca r!to /0 cho
ma r!to 6ua*+ Chi v0o r!to ch>t /Mng tham gia hai chu*.n )ng+
Q cUn t1c tng 1i
1
U

6ua* thGo ma r!to

Q cUn t1c tng 1i
1

thGo hng ca pa/St u1n cong+ ,h0nh

phn U

/0m 6ua* ,u1c Bin khoan, vSc t ca vUn t1c tu*3t 1i tip
t%c ai hng v0 ra khMi r!to /0 C

B
vi vUn t1c n0* $#ng $ung $Hch
v0o trong r=nh ca ma Otato Y tng tip thGo+ Y _* 6u tr7nh /8i ;c
/Zp /8i+
@JB
Hnh:
5.1.1 C(u t)*c c+a ,uc -in khoan.
,rong khoan th"ng s< $%ng cc /o8i ,u1c Bino 4n v0 ?1i
5.1.3.1. Tuc Bin n.
,u1c Bin n ;c t8o th0nh '(ng vM ,u1c Bin g@h v0
n& gn chZt vi ma Otato ca ,u1c Bin+ Y ph2a '5n
trong c& tr%c ,u1c Bin gBh gn vi ma r!to+ 4. trGo tr%c
'5n trong ,u1c Bin nh" a tWa $\c gRh vi /o8i ma st tr;t kim
/o8i tr5n cao su ha* cao su tr5n cao su+ No $8ng ca a tWa
n0* n5n ng"i ta v^n g\i /0 a tWa rng /;c+ 4. gi kh!ng cho
$ung $Hch khoan T_m nhUp v0o a tWa rng /;c Y m)t s1
c>u tr:c ca ,u1c Bin a tWa ;c /p Y phn $i+
4. trnh 'H cong tr%c tu1c 'in ng"i ta />* B ha* 3 a
tWa ngang gkh+ Vc a tWa n0* ;c /p Y khoLng cch tng
1i '(ng nhau v0 gia ch:ng /0 cc tng ,u1c Bin +
Y phn tr5n ca ,u1c Bin c& u n1i chu*.n tip
. n1i vi phn $i ca c)t cn khoan+ ih2a $i c& gph+
4 gph n0* n& 'Ht k2n gia th_n tu1c 'in v0 tr%c nh" 3m
'Ht k2n g@Rh '5n trong + ,rong khi vZn v0o
,u1c Bin, Sp chZt v#ng thSp '5n ngo0i ca ma stato
. gn chZt ch:ng vi vM ,u1c Bin+ Y phn tr5n tr%c ,u1c
Bin c& rGn+ jGn n0* ;c vZn chZt v0o 1c gAh+ ?& Sp
chZt cc v0nh thSp '5n trong ca ma r!to v0o tr%c tu1c
'in, 1c h=m g@0h . gi 1c gAh+ ihn $i ca tr%c c& B /f
thot g@@h . /iu th!ng $ung $Hch Tu1ng cho#ng khoan+
,u1c Bin n th"ng $Ing /0 /o8i ,@Be
5.1.3.2. Tuc Bin ni.
,rong m)t s1 tr"ng h;p khi khoan 6ua cc tng >t
$bo, momGn 6ua* ca ,u1c Bin kh!ng . thWc hi3n 6u tr7nh
ph , ha* Y cc ging khoan s_u, /u /;ng $ung $Hch nhM, $o & gi
trH ca momGn v0 c!ng su>t kh!ng p Xng cho 6u tr7nh khoan+
@J3
Hnh
3
4. thu ;c momGn 6ua* v0 c!ng su>t /n ca ,u1c Bin m0
kh!ng tha* ai "ng k2nh ca ch:ng+ Vh:ng ta chK giLi 6u*t '(ng
cch tng s1 tng ca ch:ng /5n+ No & cn phLi ch t8o nhng ,u1c
Bin $0i, ng"i ta cqng = ch t8o nhng ,u1c Bin n @R0 tng ma+
?u ch t8o nhng ,u1c Bin c& ) $0i 6u /n, g_* kh& khn
cho vi3c n_ng thL v0 s< $%ng n& Y ging khoan, trong kh_u /p rp
vUn chu*.n v0 'Lo 6uLn+ 4. giLi 6u*t nhng kh& khn tr5n, ng"i ta
= ch t8o /o8i ,u1c Bin n1i+ V>u tr:c ca n& c& t B Q J o8n v0 ;c
n1i vi nhau t0o th0nh ,u1c Bin n1i+ efi m)t o8n /0 m)t ,u1c Bin n
c& 2t nhi-u tha* ai v- mZt c>u tr:c+
cM ca tng o8n ,u1c Bin ;c n1i vi nhau '(ng rGn+ Vc o8n
phn tr5n kh!ng c& v0 tha* v0o & /0 nhng o8n n1i
4. n1i cc tr%c ca cc o8n ,u1c Bin c& 'a phng n c>u tr:c+
a. Cc trc c ni vi nhau bng khp ni c rnh (then hoa).
,rong phng n n0*, Y cc o8n ,u1c Bin c& a tWa ch2nh /p Y
ph2a tr5n+ Vc a tWa ca cc o8n ,u1c Bin Y ph2a tr5n /0m vi3c su1t
th"i gian vi chHu tLi c& hng t tr5n Tu1ng+ No & cc chi tit ca a
tWa cqng 'H m0i m#n i r>t nhanh v0 cc chi tit ca khp n1i c& r=nh
cqng 'H m#n nhanh, n5n /o8i n0* s< $%ng h8n ch+
b. Cc trc ca cc on uc !in c ni vi nhau bng khp "a #t.
Hnh 4
,rong 6u tr7nh n1i vM /8i vi nhau th7 u n1i Wc v0 u n1i
ci n& s] Sp chZt /8i vi nhau v0 ,u1c Bin ;c gn chZt vi nhau 6ua
ch:ng+
@JJ
c. Cc trc ca cc on uc !in ni vi nhau $ua khp ni k%p.
Loi khp ni ny va k! h"p khp ni #a $%! hnh n&n c'! c(n
)*nh.
5.1.3.3. Tuc Bin c& !)'c +p,n-,n.
,rong ,u1c Bin khoan $I n ha* n1i, th0nh phn chHu m#n
nhi-u nh>t /0 a tWa ch2nh ga tWa rng /;ch+ Chi cn s<a cha ha* tha*
th a tWa, phLi tho to0n ') ,u1c Bin, vi3c n0* phLi a v0o TYng,
m>t nhi-u th"i gian+ 4. trnh phLi vUn chu*.n v0 vi3c tho /p ,u1c
Bin, ng"i ta = ch t8o ;c ,u1c Bin c& /p tr%c OpGn$Gn+
OpGn$Gn /0 tr%c c& /p srn a tWa ch2nh c& c>u tr:c )c /Up v0
/p Y ph2a $i ,u1c Bin n ha* o8n $i ca ,u1c Bin n1i+ Vh:ng Q
;c /p vi nhau '(ng khp n1i ma st ha* khp r=nh + ,rong tr"ng h;p
m#n a tWa ch2nh th7 ch:ng ta chK vi3c tha* tr%c OpGn$Gn nga* t8i
mi3ng /f khoan+ sua vi3c $Ing OpGn$Gn c& th. giLm ;c ) m>t
$ung $Hch Y +
5... Chuyn &3n c+a 4ung 45ch b"n t)ong ,uc -in .
OW chu*.n vUn ca $ung $Hch khoan 6ua /f thot nc gia cc
m8ng pa/St ca ma r!to v0 stato /0 m)t hi3n t;ng phXc t8p+ ?ghi5n
cXu 6u tr7nh chu*.n vUn ca n& nh(m Tc Hnh '(ng /t thu*t cc
gi trH ca cc th!ng s1 ho8t )ng ca ,u1c Bin khoan, ch:ng ta cn
m)t s1 giL thit nh(m n giLn ho+
Q Vh:ng ta coi r(ng $ung $Hch khoan c& ) /u th!ng tu*3t 1i,
cc /Wc cLn $o ) nht /0 kh!ng ng k.+
Q Eu /;ng ca $ung $Hch khoan 6ua cc r=nh thot nc ca ma
r!to v0 Otato /0 kh!ng ai s n Vonst+
Q Vh:ng ta TGm r(ng $#ng $ung $Hch chu*.n vUn gia khoLng
kh!ng gian ca hai mZt tr% Png t_m+ Nung $Hch cqng chL* th0nh
tng /p h7nh tr% Png t_m+ liL thu*t n0* cho phSp p $%ng Hnh
/uUt cu/ar v- m* thu /Wc+
Q 4) hY gia ma r!to v0 Otato nhM+
@JR
5...1. 67ng k8nh #$ thuy9t c+a tuc bin khoan.
4. nghi5n cXu ho8t )ng ca ,u1c Bin khoan, ta h=* tch m)t /p
h7nh tr% trung '7nh ca $#ng $ung $Hch+ Ep $ung $Hch n0* chu*.n
vUn Y "ng k2nh /t thu*t gN/th ha* "ng k2nh trung '7nh ca ,u1c
Bin+ m)t tia $ung $Hch ca mZt tr% n&i tr5n ;c coi /0 m)t tia trung
'7nh ha* m)t tia tng ng c& vUn t1c chu*.n )ng trung '7nh v0
kh!ng tha* ai thGo th"i gian+ c0 ch:ng ta giL thit r(ng cc tia $ung
$Hch tng ng n0* chu*.n )ng trong cc khoLng kh!ng gian gia
m8ng pa/St u1n cong v0 n& c& hi3u 6uL nh nhng tia thUt chu*.n
)ng t8i cc i.m khc nhau ca r=nh thot nc+

Hnh 5
eZt ct $\c ca m)t ,u1c Bin +
?h vU* "ng k2nh /t thu*t n(m gia "ng k2nh ngo0i v0
trong ca m8ng pha/Gt+ 4"ng k2nh /t thu*t c& th. t2nh '(ng B cch+
1+ 4"ng k2nh trung '7nh gia "ng k2nh ngo0i v0 "ng k2nh
trong+
$
/t
n g@h
.+ 4"ng k2nh m0 n& chia tit $i3n v0nh Tu*n gii h8n gia N
n
v0 N
t
th0nh hai phn '(ng nhau+
n , & r:t ra
$
/t
n gBh
@Jk
5....0 :' ; ;< 4=ng c+a tuc bin khoan. >h' ; gi? )@nh thot nAc
Bt)angu#a)C
[i3n $i3n ca pa/St trong m8ng ca ma r!to v0 stato /0m
giLm $i3n t2ch r=nh thot nc ca $ung $Hch+ Vh:ng ta g\i [ h3 s1
s< $%ng ca ,u1c Bin /0 t s1 gia $i3n t2ch thUt ca r=nh thot nc u
c
v0 $i3n t2ch r=nh thot nc trong i3u ki3n kh!ng c& hi3u $i3n ca
cnh pa/St+
[ n g3h
Ni3n t2ch uv
c
;c t2nh '(ng c!ng thXco uv
c
n +$
/t
+h
h Q /0 chi-u cao ngang ca r=nh pa/Sto h n
u
c
Q Ni3n t2ch thUt ca r=nh thot nco u
c
n uv
c
Q u
i
,rong & u
i
/0 $i3n t2ch ca cc cnh pa/St
u
i
n w+ h n
tQ /0 'c ca pa/Gt+
u
c
n $
/t
+h Q $
/t
+h
u
c
n uv
c
g@ Q h
[ n n @ Q gJh
w n
Hnh .
5...10 Cc ta gic &3n tc
Nung $Hch khoan sau khi i 6ua r=nh thot nc ca ma Otato+
,rong th"i i.m $ung $Hch ra khMi ma Otato, hng ca $#ng $ung
@Jp
t

$Hch tin ti hng ca pa/St Y r7a ra+ [a* n&i cch khc gi trH ca g&c
thu /Wc
t/
gn '(ng gi trH ca g&c c>u tr:c
c
, ch ) thu kh!ng
s&c+

t/
n
c
Y r=nh thot nc ca ma r! t, m)t phn t< nc tham gia B
chu*.n )ng tng 1i
Q uo cUn t1c tng 1i chu*.n )ng thGo ma r!to
Q o cUn t1c tng 1i chu*.n )ng thGo hng pa/St+
,ang h;p ca B chu*.n )ng tr5n ch:ng ta ;c vUn t1c tu*3t 1i V+
Y mfi i.m ca r=nh thot nc tng Xng vi m)t i.m ca tam
gic vUn t1c+ ci m%c 2ch nghi5n cXu sW chu*.n vUn ca $ung $Hch
'5n trong ,u1c Bin+ ?h(m Tc Hnh cc th!ng s1 ho8t )ng ca ,u1c
Bin ch:ng ta />* J i.m Zc trng n(m Y r7a ra v0 r7a v0o ca ma
Otato v0 ma r!to ca m)t tia $ung $Hch trung '7nh chu*.n )ng Y
"ng k2nh /t thu*t v0o ,u1c Bin +
Hnh /
Vh:ng ta h=* TGm khoLng cch gia hai ma r!to v0 Otato /0
kh!ng ng k., v7 vU* ch:ng ta TGm r(ng+
@Jx
0 kt hi3u o r7a v0o r=nh thot nc
Y ma Otato
Ch!ng kt hi3u o r7a ra ma
stato
@ o r7a v0o ma r!to
B+o r7a ra ma r!to
0
1
Khng k hiu
2
u
1
A
B

1
c
1

2
u
1

u
2
c
2
u
2
Q ,>t cL cc hi3n t;ng TL* ra Y r7a v0o r!to trIng vi cc hi3n t;ng
Ty* ra Y r7a ra Otato+
Q ,>t cL cc hi3n t;ng TL* ra Y r7a ra r!to trIng r7a v0o Otato+
?h vU* t8i hai i.m u v0 B ca tia $ung $Hch trung '7nh chL* Y
"ng k2nh /t thu*t ch:ng ta v] ;c hai tam gic vUn t1c+
?h vU*o ,am gic vUn t1c r7a v0o r!to trIng tam gic vUn t1c r7a ra
Otato+
,am gic vUn t1c r7a ra r!to trIng tam gic vUn t1c r7a v0o
Otato+ ?h vU* ch:ng ta c& th. v] tang h;p cc tam gic vUn
t1c t8i '1n i.m Zc trng $i $8ngo gh7nh v] '5nh
:Dnh E
V
@
n V , V
B
n V
0
, z
@
n z
0

u
@
n u , u
B
n u
0
, z
B
n z
0

, cc tam gic vUn t1c ch:ng ta r:t ra ;c cc c!ng thXc sau _*+
c7 cIng chung t1c ) 6ua* n5no
u
@
n u
B
n u
V
@
{ n V
B
{ n z
@
{ n z
B
{ n V{
V
@u
n V{ cotg
@
gRh
V
Bu
n Q gV{

cotg
B
Q uh n u Q V{ cotg
B
gkh
Vc gi trH V
@u
, V
Bu
6u*t Hnh n cc th!ng s1 ho8t )ng ca ,u1c
Bin+
5...2 65nh #u3t c+a Fu#F) &G ,uc -in 4Hc
@JA
u
C
1u

1
c
1
u
1
=u
2
=u
c
2u

2

2

1
c
2
z
thGo Hnh /t thX hai ca Gnu/Gr, /Wc tc $%ng /5n cc cnh cong
pa/St g_* n5n momGn 6ua* ca tr%c tu1c 'in /n ;c Tc Hnh '(ng
c!ng thXco
| n
?h vU* momGn 6ua* ca ,u1c Bin vi s1 tng /0 k s] /0+
e n k+ gph
,rong &o r
Gt
n 'n k2nh /t thu*t ca ,u1c Bin
, s t tr\ng v0 /u /;ng ca $ung $Hch+
?u ch:ng ta 'it ;c /u /;ng $ung $Hch /0 s, vUn t1c 6ua* u
V!ng su>t hi3u $%ng ca ,u1c Bin s] /0+
? n +e n
? n k+ gxh
p su>t '5n trong ,u1c Bin ;c 'i.u $i`n $i $8ng chi-u cao
thu /Wc ha* chi-u cao thWc+
[
thWc
n n
[
thWc
n gAh
p su>t ti5u th% '5n trong ,u1c Bin ph% thu)c v0o s1 tng ,u1c
Bin k, vUn t1c 6ua* u v0 hi3u vUn t1c V
@u
Q V
Bu

5.1. 6Ic t8nh #$ thuy9t c+a ,uc -in
g4Zc t2nh '5n trong ha* n giLn ca ,u1c Bin h+
sua Zc t2nh /t thu*t /0m vi3c ca ,u1c Bin khoan, ch:ng ta
hi.u r(ng & /0 sW 'in thi5n cc th!ng s1 ho8t )ng ca ch:ng nh
m!mGn, c!ng su>t, p su>t, hi3u su>t vi s1 v#ng 6ua*, trong i-u
ki3n /u /;ng s kh!ng ai+ ,rong khi nghi5n cXu Zc t2nh /t thu*t,
ch:ng ta 'M 6ua Lnh hYng ca cc a tWa ca ,u1c Bin+
Vh:ng ta tha* V
@u
, V
Bu
Y c!ng thXc gRh, gkh v0o c!ng thXc t2nh
e
gph

e n k+
@R0
?u nh trong th"i gian ho8t )ng tr%c ,u1c Bin kh!ng chHu tLi,
/%c & momGn ca ,u1c Bin '(ng kh!ng+ , c!ng thXc tr5n ch:ng ta
c&
V{ cotg
@
Q }
kt
~ V{cotg
B
n 0
}
kt
n V{cotg
@
~ V
{
cotg
B

c0 'i.u thXc t2nh momGn s] /0+
e n
?u nh ch:ng ta tha* } n Br
Gt
n v0 }
kt
n Br
Gt
n
kt
c0o c!ng thXc tr5n ch:ng ta thu ;c
e n C+
,rong tr"ng h;p ,u1c Bin ngng 6ua* cho chHu tLi /n n n 0
eomGn ,u1c Bin s] '(ng momGn h=m+
e

n C+
,ha* gi trH momGn h=m v0o c!ng thXc t2nh momGn, ch:ng ta c&
e n e

g@ Q h
[0m s1 e n e gnh /0 m)t h0m tu*n t2nh
n n 0 e n e

n n n
kt
e n 0
V!ng su>t ca ,u1c Bin o
? n + e n Bn+e
? n B e

gn Q h
[0m ? n ?
gnh
/0 m)t h0m para'o/ 'Uc B
,8i i.m n n 0
n n n
kt

? n 0
li trH s1 v#ng 6ua* t1i u n
0
m0 t8i & ? 8t gi trH cWc 8i s] /0 +
n 0

@ Q n 0
, & ch:ng ta su* rao n
0
n
eomGn tng Xng vi s1 v#ng 6ua* n0*, tha* n
0
v0o e ch:ng ta thu ;c
o
@R@
e
0
n
li trH c!ng su>t cWc 8i ?
0
s] /0+
?
0
n e
0
+
0
n n
Vh:ng ta TGm P thH 'in thi5n c!ng su>t+
[i3u su>t ca ,u1c Bin ch:ng ta TGm '(ng hi3u su>t thu /Wc o

t
n
th
n n
,rong &o
i
t
Q p su>t ti5u th% trong ,u1c Bin th!ng th"ng kh!ng tha* ai
thGo s1 v#ng 6ua*+
i
t
n const
s Q /u /;ng 'm+
,2ch i
t
+s n const
?h vU* 'in thi5n
t
n gnh ch *u 'in thi5n thGo ?
v0 ch:ng ta v] ;c P thH $8ng para'o/ gi1ng ?

5.2. Cc thJng ; #% &i'c c+a ,uc -in khoan
5.2.1. KhLn #oMi ,uc -in khoan.
e)t trong nhng chK ti5u ph_n /o8i ,u1c Bin khoan & /0 h3 s1
tun ho0n o
n
@RB
M
f
m
n
N=f(n)
=f(n)
m=
f(n)
Hnh
9
n
o
n
kt
gY trong ch ) /0m vi3c t1i uh ng"i ta ph_n /o8i ,u1c Bin thGo nh
sau o
@h @ ,u1c Bin tun ho0n th>p
Bh n@ ,u1c Bin tun ho0n '7nh th"ng
3h @ ,u1c Bin tun ho0n cao
c0 ,u1c Bin 1i TXng nu nh trc $i3n ca cnh pa/St ca
ma Otato gi1ng trc $i3n ca cnh pa/St ma r!to+
Vc tam gic vUn t1c ca m)t tia $ung $Hch trung '7nh, chu*.n
)ng Y mZt tr% c& "ng k2nh '(ng "ng k2nh /t thu*t ;c Tc
Hnh 6ua cc 'i.u P sauo
Hnh 10
,ha* ai gia hi3u su>t ca ,u1c Bin, p su>t 1i vi 3 /o8i
,u1c Bin nh sauo
Eo8i ,u1c Bin c& h3 s1 @ /0 /o8i ,u1c Bin chUm +
@ /0 /o8i ,u1c Bin cao t1c +
@R3
c2
c1

2
u

1
c1
c2

2
u
u

1
c1

2
c2
) !1
") =1
c) #1
Hnh 11

$
!1
=1
#1
!1
=1
#1
n
n
,rong khoan th!ng th"ng ch:ng ta ha* s< $%ng /o8i ,u1c Bin n
@
5.2... Nc 5nh cc thJng ; hoMt ng c+a ,uc -in
th!ng th"ng g n @h
Vh:ng ta v] cc tam gic vUn t1c cho m)t tia $ung $Hch trung
'7nh chu*.n vUn Y mZt tr% c& "ng k2nh '(ng "ng k2nh /t thu*t
n(m gia r=nh thot nc ca h3 pa/Gt+
Y /o8i ,u1c Bin th!ng th"ng n @ hng ca vSct vUn t1c
@
v0
V
B
song song vi tr%c ca ,u1c Bin+ ,u1c 'in /0m vi3c trong ch ) t1i
u gc!ng su>t cWc 8ih +
u
@
n u
B
n u
0
Hnh 12

, tam gic vUn t1c tr5n ch:ng ta thu ;c
@
n V
B
n V
{

V
@u
n u
0
, V
B u
n 0
cU*o }
0
n V
@u
n V{ cotg
@

mZt khc }
0
n $
Gt
+ n
0
, c_n '(ng hai phng tr7nh ta c& o
n
0
n + cotg
@
?u ch:ng ta tha* c!ng thXc o V
{
n
0

,rong &
0
/0 hi3u su>t th. t2ch ca tu!c 'ino
0
n
s
th
Q/0 /u /;ng thWc t tru*-n 6ua tu1c 'in +
s Q /0 /u /;ng tru*-n Tu1ng tu1c 'in khi cha 'H m>t mt 6ua
cc khG hY gia cc tng tu1c 'in +
u
c
Q /0 $i3n t2ch thWc ca r=nh thot nc o
u
c
n uv
c
[ n $
Gt
+ h + h+
@RJ
u
1
=u
2
=u
0

1

2
C
2

1
C
1
c0 nu ch:ng ta tha* u
c
v0o c!ng thXc tr5n _* ta thu Q
;co n
0
n +
0
s
, c!ng thXc o e
0
n n + $
Gt
B
n
kt
gn
kt
n Bn
0
h
e
0
n k +
0
B

c
s
B

,rong &
c
/0 hi3u su>t c h\c ca tu1c 'in, $o m>t nng /;ng Y
cc ma tu1c 'in v0 a tWa+
V!ng su>t cWc 8i ca tu1c 'in+
?
0
n e
0

0
n $
Gt
+ n
0
e
0
n k+ gh
B

0
+
c
+s
3
+
?
0
n k+
0
+
c
+s
3
+
, c!ng thXco
i
t
n
i
t
n k+ + s
B

,rong &o

th
Q [i3u su>t thu /Wc

t
Q [i3u su>t tu1c 'in+
t
n
0
+
c
+
th

Vc h3 s1 ca tu1c 'in+
u
n
n +
0
v0 u
p
n k+
u
e
n +
B
0
+
c

u
?
n k+
Vc th!ng s1 ho8t )ng ca tu1c 'in s] /0o
n
0
n u
n+
s
e
0
n u
e
+ s
B

?
0
n u
?
+ s
3

i
t
n u
i
+ s
B

1! 2u3no eu1n tng cc th!ng s1 ho8t )ng ca tu1c 'ino Vn tng k
O1 tng ca tu1c 'in, tng /u /;ng 'm s+ Chi tng s m!mGn v0 p su>t
s] tng thGo '7nh phng v0 c!ng su>t s tng thGo /Up phng+
@RR
43o Fc Hnh cc th!ng s1 ch ) khoan c h\c t1i u trong trQ
"ng h;p 'M 6ua sW tan th>t nng /;ng Y a tWa ch2nh+
e!mGn Y cho#ng khoan ;c t2nh '(ng c!ng thXco
e
c
n l+e
r

l Q ,Li tr\ng * Zt /5n cho#ng+
e
r
Q e! mGn ri5ng 'i.u $i`n sW tng m!mGn Y cho#ng khi tLi
tr\ng tng @ n vH ge
r
n R@RCl+mt>nh+
?u ch:ng ta 'M 6ua sW tan th>t nng /;ng Y a tWa ch2nh th7
to0n ') c!ng su>t ca tu1c 'in s] cung c>p cho cho#ng ph
?
t
n ?
c
Bn+e

g@Qh n Bnl+e
r

Vh:ng ta r:t ra l n g@ Q h
Vh:ng ta cqng c& th. v] ;c sW 'in thi5n ca l n lgnh
,8i i.m n n 0 l c& gi trH cWc 8i
Hnh 13
l n l
maT
tLi tr\ng h=m tu1c 'ino
l
maT
n
V!ng thXc l n l
maT
g@ Q h
,8i i.m n n n
kt
l n 0
c7 vU* ta v] ;c P thH 'in thi5n l n l
gnh
nh tr5n
O1 v#ng 6ua* t1i u = Tc Hnh o
?u ch:ng ta tha* n
0
v0o c!ng thXc t2nh l
ch:ng ta c& l
0
n n n n
@Rk
n
0
n
l
0
n
%
n n
kt
%
0
%
m&
n
0
?u ch:ng ta 'i.u $i`n phng tr7nh l
0
n ge
r
h vi cc gi trH
khc nhau ca s ta s] c& P thH sauo
Hnh 14
Ct /uUn o vi m)t e
r
Tc Hnh nu ch:ng ta tng /u /;ng th7 tLi
tr\ng Zt /5n cho#ng cqng s] tng /5n+
5.2.1. Cc thJng ; c+a tuc bin ch9 ng hHc ging nhau
?u nh hai tu1c 'in c& cIng /o8i tam gic vUn t1c Y "ng k2nh /t
thu*t tng Xng vi c!ng su>t cWc 8i+ Vh:ng ta n&i r(ng nhng tu1c
'in n0* ho8t )ng trong ch ) )ng h\c tng tW+ Vc h3 s1 u
n
,u
m
,
u
?
, u
i
gi1ng nhau+ Vh:ng ta c& cc 'i.u thXc sau _*o
n
n ++gh
B
n ++gh
3
n ++gh
B
,m 6uan tr\ng ca cc 'i.u thXc tr5n _* /0 trong tr"ng h;p
ch:ng ta 'it th!ng s1 ho8t )ng ca tu1c 'in gvi cIng m)t s1 tng C
@
, s
@
,
@
h th7 ch:ng ta c& th. Tc Hnh th!ng s1 cho cIng tu1c 'in >*
ha* m)t tu1c 'in khc cIng sGri vi i-u ki3n khc gC
B
, s
B
,
B
h+
Q Lnh hYng ca /u /;ng s n cc th!ng s1 /0m vi3c ca tu1c 'in
t c!ng thXc tr5n ch:ng ta c& th. r:t ra cho m)t tu1c 'ino
n
n gh
B
@Rp
%
0
%
1
%
2
%
'
(
1
(
2
(
'
M
)
M
)
(
1
!(
2
!
(
'
n gh
3
ngh
B
Ct /uUno 41i vi cIng m)t tu1c 'in, nu ta tng s /5n hai /n, s1
v#ng 6ua* tng /5n hai /n, momGn v0 p su>t tng /5n '1n /n v0 c!ng
su>t tng /5n tm /n +
5.5. Oi"n Puan giQa cc thJng ; c(u t)*c &% cc thJng ; hoMt ng c+a
tuc bin khoan.
e)t trong nhng ti5u chuyn . nh gi khL nng ho8t )ng ca
tu1c 'in khoan /0 h3 s1 )ng h\c V+ [3 s1 n0* /0 t s1 gia momGn
v0 s1 v#ng 6ua* trong ch ) /0m vi3c t1i u vi c!ng su>t /n nh>to
V n
?u chia c!ng thXc e
0
cho n
0
ta ;co
V n
[3 s1 V c0ng /n th7 tu1c 'in c0ng t1t, c0ng phI h;p vi 6u
tr7nh khoan+ ,Xc /0 s1 v#ng 6ua* c0ng 'S v0 momGn c0ng phLi /n+
Q ,hGo c!ng thXc tr5n, mu1n tng V cn phLi tng $
Gt
+ ?hng $
Gt
gii h8n 'Yi #ng k2nh ging khoan+ ,rong khi ch\n tu1c 'in ch:ng ta
ch\n "ng k2nh tu1c 'in /n nh>t cho phSp v0 trnh k9t c1, 'Lo Lm
/u th!ng $ung $Hch '5n ngo0i tu1c 'in v0 th0nh /f khoan+
Q ,ng C tXc /0 tng s1 tng tu1c 'in /5n th7 V tng /5n+ ,rong thWc
t phng n n0* s< $%ng r>t nhi-u+
Q ,ng s $^n n tng V, nhng s gii h8n 'Yi i-u ki3n khoan+
,rong tr"ng h;p hai tu1c 'in c& cIng sGri, th!ng s1 ho8t )ng ca n& s]
ph% thu)c v0o C v0 v0o s+
Ni _* s] tr7nh '0* hai tr"ng h;p phLn nh u i.m trong vi3c
$Ing tu1c 'in c& s1 tng k /n+
a4 &'u nh hai tuc bin c c(ng #eri) nhng c # t*ng k
+
v, k
-
khc
nhau. c0 hai tu1c 'in cqng cn phLi 'Lo Lm cIng momGn 6ua* '(ng
nhau+ e
0@
n e
0B
n

n
@Rx
n n
n n
n n @
Vh:ng ta TGm r(ng m)t tu1c 'in n c& s1 tng /0 k

v0 m)t
tu1c 'in n1i c& s1 tng /0 k
n
o k
n
n B k

+
Y tu1c 'in n1i s] thu ;c cc th!ng s1 sau _*o
e
o
n e
on
,s
n
n 0,ps

,n
0n
n 0,pn
o
?
on
n 0,p ?
0
, i
tn
ni
o

,rong tr"ng h;p mu1n thu ;c cIng momGn, Y tu1c 'in n1i s, ?, n
thu ;c khoLng p0 Y tu1c 'in n+
liLm s v0 n /0 m)t i-u ki3n thuUn /;i cho c!ng tc khoan+
liLm s a n giLm p su>t Y h3 th1ng tun ho0n, $^n n giLm
p su>t Y 'm m0 v^n gi ;c momGn 6ua*, nh>t /0 Y nhng ging
khoan c& chi-u s_u /n+
b) .ai tuc bin c(ng #eri n'u c c(ng c/ng #u0t. &
1+
2 &
1-
.
n
n
n n
n n
,rong i-u ki3n m)t tu1c 'in n1i k
n
n Bk

o
?
0n
n ?
o
,s
n
n0,pAR s

, n
on
n 0,pAR n
o

e
0n
n@,Bk e
0
, i
tn
n @,Bk i
t
+
Ct /uUno Vc kt 6uL tr5n cho ta th>* r(ng , hai tu1c 'in c& cIng
m)t c!ng su>t+ Y tu1c 'in n1i s< $%ng m)t /u /;ng s vi B0 'S hn
tu1c 'in n+ eomGn /n hn B0, s1 v#ng 6ua* giLm B0+
5.R. ,?i t)Hng 4Hc tc 4=ng Sung T tUa ch8nh c+a tuc bin khoan
Y a tWa ch2nh ca tu1c 'in tc $%ng m)t /Wc $\c tang h;p |
0
'ao gPmo
Q l
[
o EWc thu /Wc $o tan th>t p /Wc Y a tWa ch2nh Y ma r!to
v0 cho#ng khoan, hng tc $%ng t tr5n Tu1ng
@RA
Q l
6
o ,r\ng /;ng ca phn 6ua* 'ao gPm tr%c tu1c 'in, ma
r!to, cho#ng khoan hng tc $%ng ca l
6
/0 t tr5n Tu1ng+
Q ihLn tLi * l, hng tc $%ng t $i /5n tr5n ch:ng ta c& th.
vit ;c c!ng thXco
|
0
n gl
th
~ l
6
Q lh
?u l
th
~ l
6
l th7 |
0
c& hng t tr5n Tu1ng
l
th
~ l
6
l th7 |
0
c& hng t $i /5n
4. Tc Hnh l
th
ta c& th. s< $%ng c!ng thXc tng 1io
l
th
n
,rong &o $
Gt
Q "ng k2nh /t thu*t ca tu1c 'in+
i
0
, i
t
,i
c
Q tan th>t p /Wc Y a tWa, tu1c 'in cho#ng khoan+ BYi
v7 r(ng i
0
,

i
t
,i
c
t /3 thuUn vi v0 '7nh phng s $o & l
th
'(ng o
l
th
n a
0
s
B

,rong &o a
0
/0 h3 s1 t /3 thuUn, gi trH ca n& ph% thu)c v0o
/o8i tu1c 'in v0 /o8i cho#ng s< $%ng+
?u ch:ng ta kt hi3uo l
th
~ l
6
n l
th
th7 c!ng thXc |
0
s] /0 o
|
0
n l
th
Q l
Ni tc $%ng ca tLi tr\ng chi-u tr%c Y a tWa ch2nh, $o ma st
gia cc ma Xng *5n v0 $i )ng ca a tWa, t8i _* s] sinh ra m)t
momGn cLn v0 gi trH ca n& ;c Tc Hnh '(ng c!ng thXco
e
!
n r
!
|
!
n r
!
l
th
Q l
,rong &o
!
Q h3 s1 ma st Y a tWa
r
!
Q 'n k2nh ma st Y a tWa
Vc ma Xng *5n v0 cc ma $i )ng ca a tWa rng / ;c trong
khi 6ua* ch:ng tr;t tr5n mZt h7nh v0nh Tu*n+ 4"ng k2nh trung '7nh
ma st ca mZt n0* Wc Tc Hnh '(ng c!ng thXco
r
!
n
,rong &o + r
n
, r
t
Q 'n k2nh trong v0 ngo0i ca '- mZt ma st+
@k0
?hng nghi5n cXu th2 nghi3m = chK ra r(ng, h3 s1 ma st,
!

trong a ma kh!ng phLi /0 m)t h(ng s1+ li trH ca n& ph% thu)c v0o
tLi tr\ng ri5ngo i
r
n ph% thu)c s1 v#ng 6ua*, ch>t /;ng $ung $Hch,
ph% thu)c v0o '- mZt ma st+
OW tha* ai ca so vi p tLi tr\ng ri5ng ;c 'i.u thH Y P thH
tr5n, trong i-u ki3n $ung $Hch khoan v0 nc+ ,r5n P thH ch:ng ta
nhUn th>* rng khi khoan '(ng $ung $Hch sSt vi m)t tLi tr\ng ri5ng
kh!ng ai th7 s] giLm $n khi p tng /5n+ ci m)t s1 v#ng 6ua*
kh!ng ai th7 ta nhUn th>* r(ng s] giLm i khi p tng /5n n m)t
gii h8n n0o & p tip t%c tng th7 cqng c& chi-u hng tng /5n+ c0 gii
h8n n0* cqng khc nhau vi s1 v#ng 6ua* khc nhau+ ci n c0ng /n th7
gii h8n n0* sinh ra Y tLi tr\ng ri5ng c0ng /n+
Vh:ng ta c& th. giLi th2ch hi3n t;ng n0* nh sauo Chi tLi tr\ng
ri5ng tng 1i nhM, th7 Y trong cc mZt tip T:c th. hi3n m)t ch )
ma st /Mng nh vU* h3 s1 ma st s] t /3 nghHch vi tLi tr\ng ri5ng+ B-
mZt gP gh- ca cao su s] giLm i khi tLi tr\ng ri5ng tng /5n v0 h3 s1
ma st s] giLm i+
,rong th"i i.m trong & tLi tr\ng ri5ng tng /5n $o tng tLi tr\ng
Y a tWa v0 tr5n '- mZt ma st s] Tu>t hi3n nhng ph_n t< rn chXa
@k@

hnh 1*
0
$
K%+cm2
n
1
#n
2
#n
'
#n
,
trong $ung $Hch khoan v0 ch ) ma st Y _* s] chu*.n sang n<a
/Mng v0 n<a rn+ No & h3 s1 s] tng /5n +
[3 s1 ma st /n nh>t khi n n 0, h3 s1 ma st c0ng /n khi trong
$ung $Hch chXa h0m /;ng rn c0ng nhi-u, nh>t /0 Y $ung $Hch /0m
nZng v0 cc ch>t c& ) m0i m#n /n trong $ung $Hch+
5.V.- 6Ic t8nh #% &i'c tTng hW c+a tuc bin.
4Zc t2nh /0m vi3c ca tu1c 'in c#n g\i /0 Zc t2nh ngo0i
'i.u $i`n sW 'in thi5n cc th!ng s1 /0m vi3c ca tu1c 'in, e , ?,

t
,i
t
thGo s1 v#ng 6ua* trong i-u ki3n s kh!ng ai+
4Zc t2nh tang h;p khc vi Zc t2nh trong ca tu1c 'in /0 c&
- cUp n sW m>t mt ca c!ng su>t Y a tWa ch2nh, nng /;ng ti5u
th% Y cho#ng+
e Q m!mGn $o tu1c 'in sinh ra '(ng tang m!mGn ti5u th% Y
cho#ng v0 Y a tWa ch2nh+
e
t
n e
!
~ e
G
e! mGn ti5u th% Y cho#ng '(ng e
G
n l+e
r

e
r
o momGn ri5ng ph + eomGn Y tu1c 'in s] /0o
e
t
n r
!
l
th
Q l ~ le
r
ci m%c 2ch nghi5n cXu $` $0ng Zc t2nh ngo0i ca tu1c 'in
khoan ch:ng ta coi n const+ 4. Tc Hnh 'in thi5n ca momGn Y
cho#ng khoan v0 Y a tWa ch2nh thGo s1 v#ng 6ua* n, ch:ng ta cn
nghi5n cXu m>* t7nh hu1ng ca tu1c 'in trong 6u tr7nh /0m vi3c
1+ ,u1c 'in 6ua* Y '5n tr5n * /f khoan gkh!ng chHu tLi h
,rong tr"ng h;p n0* l
@
n 0 e
V@
n 0
e
t@
n e
!@
n r
!
+ l
th
O1 v#ng 6ua* ca tu1c 'in trong tr"ng h;p n0* g\i /0 s1 v#ng
6ua* khYi )ng n
k
+
No momGn cLm khng Y a tWa ch2nh+ n
k
n
kt
+
@kB
.+ Vho#ng khoan /0m vi3c Y * vi tLi tr\ng cho#ng nh9 hn tLi tr\ng
thu /Wc l
B
l
th
ta c&o e
cB
n l
B
e
r

e
!B
n r
!
gl
th
Q l
B
h+
e
tB
n r
!
gl
th
Q l
B
h ~ l
B
e
r
n
B
n
G

1. ,Li tr\ng cho#ng '(ng tLi tr\ng thu /Wco l
3
n l
th
e
!3
n0 ,e
c3
nl
th
+e
r
e
t3
n e
c3
n l
th
e
r
n
3
n n
th
s1 v#ng 6ua* thu /Wc+
2C Vho#ng khoan /0m vi3c vi tLi tr\ng cho#ng /n hn tLi tr\ng thu /Wc
l
J
l
th
+
eomGn Y cho#ng s] /0o e
cJ
n l
J
+ e
r+

e
!J
n r
!
gl
J
Q l
th
h
eomGn Y tu1c 'in s] /0o
e
tJ
n l
J
e
r
~ r
!
gl
J
Q l
th
h
BYi v7 e
tJ
e
t3
$o & n
J
?
th
Oo snh hai tr"ng h;p g@h v0 g3h th7 ch:ng ta th>* r(ngo
?u e
t
r
!
th7 s] TL* ra e
t3
e
t@
th7 ?
th
n
k
+
,r"ng h;p e
r
r
!
th7 s] TL* ra ng;c /8i+
Vh:ng ta v] P thH 'in thi5n e n gnh trong tr"ng h;p e
r
r
!

,rong khoLng B o 0 l
B
l
th
+ ?u l
B
tng $n t 0 n l
th
th7
s1 v#ng 6ua* cqng giLm $n t n
kt
n n
th
+ c0 momGn cho#ng cqng
tng t e
t@
n e
t3
+ ,rong khi & momGn a tWa giLm $n t e
t@
n
0+
@k3
n
1
0
Hnh 1.
n
th
n
k-
n
kt
M
,
'
2
n
th
n n
kt
g@ Q h
,rong tr"ng h;p Jo l
J
l
th
nu l
J
c0ng tng th7 cL e
!J
v0
e
cJ
-u tng v0 s1 v#ng 6ua* s] giLm i+
eomGn tru*-n Tu1ng cho#ng khoan '(ng hi3u gia momGn $o
tu1c 'in sinh ra tr i momGn cLm khng Y a tWao
e
c
n e
t
Q e
!
n e
t
Q r
!
+
G
th
G
e
c
n e
t
Q [ r
!
gl
th
Q lh]
e
r
+l n e
t

r
!
l
th
r
!
l
lg e
r
r
!
h n e
t

r
!
l
l n
o
r
r
M
th
G
o
r
t
M

nh_n hai v vi e
r
ta c&+
e
c
n
o
r
r
M
r
M

[e

g@ Q h r
!
l
th
] ihng tr7nh c 'Ln ca Zc
t2nh tang h;p
N>u Y ph2a tr5n tng Xng trong tr"ng h;p l l
th

N>u Y ph2a $i tng Xng tr"ng h;p l l
th

~h Y phng tr7nh tr5n khi tu1c 'in ho8t ) ng '5n tr5n * /f
khoan+
e
c
n 0 n n n
kt
tng Xng tr"ng h;p l n 0 l
th

e

g@ Q h Q r
!
l
th
n 0
@ Q n

n @ Q
gh ,rong tr"ng h;p l n l
th
tng Xng vi tr"ng h;p 3 n n n
th
e
c
n e
t
e
c
n e

g@ Q h

n @ n
Y phng tr7nh e
c
nu ch:ng ta 'M 6ua tan th>t Y a tWa
ch2nh th7 Zc t2nh ngo0i s] 'in th0nh Zc t2nh trongo
@kJ
n
k
n
kt
g@ Q h
e
c
n e

g@ Q h
'h ?ghi5n cXu sW 'in thi5n ca c!ng su>t thGo s1 v#ng
6ua*+
V!ng su>t ca tu1c 'in ;c t2nh '(ng c!ng thXco
? n +e n Bn+e
?
c
n e

g@Q
r!
l
thm

?
c
n e

gn Qh e
r!
l
thm

,i5u hao c!ng su>t Y a tWa ch2nh ;c t2nh '(ng c!ng thXc
sau o
?
!
n ?
t
Q ?
c

Bi.u $i`n '(ng P thH 'in thi5n gia c!ng su>t ca tu1c 'in,
cho#ng khoan v0 a tWa trong tr"ng h;p e
r

r!
5.E. Xuan h' giQa tuc bin! h' thng tuYn ho%n &% thi9t b5 b.
,rong khoan tu1c 'in , cc th!ng s1 /0m vi3c ca n& ph% thu)c
nhi-u nh>t /0 /i-u /;ng $ung $Hch, v0o khL nng thit 'H 'm v0 h3
th1ng tun ho0n ca $ung $Hch+
5.E.1. ,Mo cJng ;u(t thuZ #Uc cUc Mi cho tuc bin khoan.
,rong i-u ki3n p su>t Y 'm kh!ng ai i
'
n const
?u ch:ng ta tng /;ng s 6u /n th7 tan th>t p /Wc Y h3 th1ng
tun ho0n s] tng /5n v0 p su>t cung c>p cho tu!c 'in s] giLm i+ ?g;c
@kR
N
t
N
c
Hnh 1/
no
nc
nth
n
nk- nkt
n
1
N
/8i nu ch:ng ta giLm s 6u 'S th7 tan th>t p su>t Y h3 th1ng tun
ho0n cqng 'S v0 p su>t cung c>p cho tu1c 'in cqng h8n ch+ ?h vU*
phLi tPn t8i m)t s
o
t1i u, t8i & c!ng su>t thu /Wc cung c>p cho tu1c
'in c& gi trH /n nh>t +
V!ng su>t cung c>p cho tu1c 'in ;c t2nh '(ng c!ng thXc o
?
ct
n ?
0
Q ?
th
n i
'
+ s Q i
th
+ s + g@h
,an th>t th* /Wc trong h3 th1ng tun ho0n ;c Tc Hnh '(ng
c!ng thXc +
i
th
Q gB + E ~ u h s
B
gBh
,rong & B /0 h3 s1 tan th>t /Wc ph% thu)c v0o chi-u $0i cn
khoan+
B n s
tc
~ ~ a
vT
~ a
pt+
u+ /0 h3 s1 tan th>t thu /Wc kh!ng ph% thu)c v0o chi-u $0i
cn o
u n s
'm
~ s
cn
/
cn
~ a
c
V!ng thXc ?
ct
ch:ng ta c& th. vit $i $8ngo
?
ct
n i
'
+ s Q gBE ~ uh s
3
g3h
?u nh ch:ng ta 'i.u $i`n phng tr7nh tr5n $i $8ng P thH+
ci ss
0
ha* s s
0
th7 ?
ct
?
ct0
+ Hnh 15
ci s n s
maT
?
ct
n 0 'Yi v7 to0n ') c!ng su>t thu /Wc ca 'm
ti5u th% Y h3 tun ho0n +
Eu /;ng s
0
;c Tc Hnh trong i-u ki3n cWc 8i ca ?
ct
n i
'
+s Q gB + E Q uh s
3
n 0 gJh
i
'
Q 3 gB + E ~ uh s
3
0
n 0
@kk
(
(
m&
(
0
N
ct
s
0
n gRh
p su>t Y tu1c 'in s] /0
i
ct0
n i
'
Q gB+ E ~u h s
B
0
n i
'
Q gB+ E ~ uh n i
'+
i
ct0
n i
'+
gkh
?
ct
n ?
'+
gph
4. tUn $%ng ht khL nng ca 'm th7 p su>t ti5u th% thWc t Y
tu1c 'in i
t
phLi '(ng p su>t cung c>p cho tu1c 'in i
c
+
V& nghma /0 p su>t $o 'm cung c>p phLi ti5u th% ho0n to0n Y
tu1c 'in
i
t0
n i
ct0
u
p
k
0
+ s
B
n i
cto
n i
'
u
p
C
o +
n i
'
+
k
0
n gxh
c7 v* . ti5u th% c!ng su>t m0 'm cung c>p cho tu!c 'in
th7 tu1c 'in phLi c& s1 tng /0 k
0+
,h!ng th"ng ch:ng ta khoan cc tu1c 'in vi s1 tng = ;c ch
t8o srn +
c7 th chi-u s_u c& th. khoan trong i-u ki3n i
t
n

i
'+
, c!ng thXc tr5n ch:ng ta thu ;c+
B+ E ~ u n
E n gAh
Vh:ng ta h=* 'i.u $i`n phng tr7nh gRh v0 gxh+ tXc /0 s
0
n gEh v0
k
o
n gEh+ ch:ng ta s] thu ;c P thH sauo
@kp
(o=f(.)
(o/Ko
K
o
=
f
(
.
)
Hnh16
L
, P thH tr5n ch:ng ta i n kt /uUn+
Q Vhi-u s_u ca /f khoan c0ng /n th7 s1 tng tu1c 'in phLi tng
v0 /u /;ng ca tu1c 'in cn phLi giLm Tu1ng+
Vh:ng ta c& th. t2nh ;c gi trH c!ng su>t th* /Wc ti5u th% Y
tu1c 'in +
?
ct0
n i
ct0
+ s
0
n i
'

?
ct0
n g@0h
Y 'i.u thXc tr5n ch:ng ta nhUn th>* r(ng o mu1n tng ?
t0
c& hai
ccho
@ Q ,ng i
'
tXc /0 tng p su>t /0m vi3c ca 'm+
B Q liLm u v0 B tXc /0 s< $%ng cn khoan vi "ng k2nh /n, )
$0* th0nh 'S, u n1i r)ng+
ihng php hu hi3u nh>t . tng ?
t0
v^n /0 tng p su>t m*
'm+
5.E... ,Mo oFn Puay cUc Mi cho tuc bin.
R+x+B+@. ,)7ng hWK
b
[ con;t.
,rong tr"ng h;p khoan Y nhng ging khoan c& chi-u s_u /n,
nh>t /0 trong i-u ki3n cc tng >t gia+ 4. 8t ;c hi3u 6uL
cao trong khoan tu1c 'in, cn thit phLi 'Lo Lm momGn 6ua* Y
cho#ng khoan c& gi trH /n+
Vh:ng ta giL thit r(ng p su>t /0m vi3c Y 'm kh!ng ai, tXc
/0 Y m)t th"i i.m n0o & ca 6u tr7nh khoan+ i
'
n const + Vh:ng ta
s] Tc Hnh m)t gi trH ca /u /;ng s
0
m0 Y & ch:ng s] cung c>p cho
tu1c 'in momGn 6ua* /n nh>t e
ct0
c& nghma /0 ch:ng ta s] Tc Hnh
m)t gi trH ca /u /;ng s
0
m0 Y & ch:ng s] cung c>p cho tu1c 'in
momGn 6ua* cWc 8i+ ?h ch:ng ta = 'it Y phn tr5n, Y ch ) c!ng
su>t cWc 8i ca tu1c 'in, th0nh phn vUn t1co
V
@u
n u v0 V
Bu
n 0 g@@h+
e n k+ r
ct
gV
@u
Q V
Bu
+ h g@Bh+
@kx
,ha* g@@h v0o g@Bh ta ;co en k+ r
ct
+u g@3h
V!ng thXc tan th>t p su>t '5n trong tu1c 'ino
i
t
n [
th
+ n C+ gV
@u
QV
Bu
h n k+ + g@Jh+
u n g@Rh
,ha* g@Rh v0o g@3h ch:ng ta thu ;c+
e n r
ct
s+ g@kh+
p u>t cung c>p cho tu1c 'ino
i
ct
n i
'
Q gB+ E ~ u h + s
B+
g@ph+
,ha* g@ph v0o g@kh+ ch:ng ta thu ;co
en +r
ct
+ g@xh+
Bi.u $i`n ca h0m s1o e n gsh ch:ng ta ;c P thH /0o
4i-u ki3n Tc Hnh s
0
+ n 0 +
B+ i
0
s Q J gu+ E ~ Bh + s
0
3
n 0 g@Ah+
s
0
n gB0h+
p su>t cung c>p cho tu1c 'in s] /0o
i
ct0
n i
'
gu+ E ~ Bh s
0
B
n i
'
Q gu+ E ~ B h +
i
ct0
n i
'
gB@h
?
ct
n i gBBh+
?h vU* ch:ng ta i n kt /uUno . thu ;c momGn cWc 8i Y
tu1c 'in i
ct0
n i
'
ha* ?
t0
n ?
'
4. tu1c 'in ti5u th% ht c!ng su>t $o 'm cung c>p o i
t0
n i
ct0

u
p
k
0
s
B
n u
p
h
0
n
, _* ch:ng ta r:t rao
@kA
Mm&
M
Hnh20
(o
(m&
(
k
0
n gB3h+
, c!ng thXc gB0h v0 gB3h ch:ng ta cqng nhUn th>* r(ng chi-u
s_u / c0ng /n th7 s
0
c0ng giLm v0 k
0
c0ng tng+
'h+ ,rong tr"ng h;p c!ng su>t 'm kh!ng ai+ ?
'
n const +
?u Y 'i.u thXc g@xh ch:ng ta th>* i
'
n
Bi.u thXc ca momGn s] trY th0nh
e n r
ct
+ gBJh
ci ?
0
n const
n 0 ?
'
Q JgB+ E ~ u h s
0
3
n 0
s
0
n gBRh
?u ch:ng tha* s
0
v0o c!ng thXc sau o
?
t0
n ?
0
Q ?
th
n?
'
Q gB+ E ~ uh s
0
3
n ?
'
Q gB+ E ~ u h
?
ct0
n ?
'
gBkh
i
tc0
n i
b
gBph+
, c!ng thXc gkh , gB@h , gBph ch:ng ta r:t ra r(ng . s< $%ng
m)t cch h;p /t thit 'H 'm, tu1c 'in khoan phLi s< $%ng 2t
nh>t@Bp su>t 'm+ Vhi-u s_u /0m vi3c c0ng tng, $o khL nng gii
h8n ca 'm, /u /;ng $ung $Hch c0ng giLm i, s1 tng ca tu1c 'in
cqng $n $n tng /5n+ Vh:ng ta cqng s] s< $%ng t tu1c 'in n sang
tu1c 'in n1i t hai n 'a o8n+
5.\. ChHn ch9 thuZ #Uc cho tuc bin
Y phn tr5n ch:ng ta = nghi5n cXu vi3c Tc Hnh /u /;ng 'm t1i
u trong i-u ki3ni
0
n const v0 E n const
?hng thWc t c!ng su>t ca 'm kh!ng tha* ai ?
'
n const v0
chi-u s_u ging tng $n t nhM ti /n+
?h vU* c!ng su>t ca 'm ;c t2nh '(ng c!ng thXco
?
'
n ?
t
~ ?
th
n i
t
s~ i
th
s+ g@h
?
0
n u
p
+ + s
3
~ gBE ~ uh+ s
3
s
naT
n gBh
Vh:ng ta cqng Tc Hnh ;c m)t /;ng t1i thi.u s
min
cn thit .
n_ng h8t mIn khoan /5n mZto
s
min
n gN
c
B
Q N
B
h c
min
g3h+
@p0
?h vU* /u /;ng s ch\n n(m trong khoLngo
s
min
s s
naT
gJh
Vhi-u s_u /0m vi3c gii h8n vi m)t gi trH ca /u /;ng s t c!ng
thXc g@h ta r:t rao
E n gRh+
Vh:ng ta s] v] P thH 'in thi5n gia ?
'
, s, i
'
, i
t,
i
0
, n, ? thGo
chi-u s_u+
lia hai chi-u s_u /i5n t%c s
@
kh!ng ai, nu / tng /5n th7 p
su>t Y 'm s] tng /5n tin n gi trH cWc 8i i
'maT
+ ,ng Xng viQ
"ng k2nh Fi /anh
@
+ c0 c!ng su>t cqng tng /5n tin $n n gi trH
cWc 8i ca 'm+
4. giLm c!ng su>t ca 'm th7 trong khoLng E
@
E
B
ta phLi
giLm /u /;ng 'm s
B
s
@
th7 /Up tXc c!ng su>tt8i 'm cqng s] giLm
Tu1ng ?
'
giLm v0 p su>tY 'm cqng giLm Tu1ng+ ,rong 6u tr7nh
khoan vis n s
B
n const t E
@
E
B
+ ,h7 c!ng su>tca 'm cqng tng
$0n n ?
' maT
v0 p su>tY 'm cqng tng $n n gii h8n i
'maT+
c0 tng tW nh th t E
B
E
3
,rong i-u ki3n trong cc khoLng s kh!ng ai th7 cc th!ng
s1 ho8t )ng ca tu1c 'in i
t0
, ?
t0,
n
t0+
s] kh!ng ai+
5.1]. ?nh hng c+a %i ^n cc chi ti9t c+a tuc bin 9n cc thJng ;
hoMt ng c+a tuc bin.
5.1].1 _^n `a ;tat &% )J t.
@p@
.' .2 .1
(1
n1
$t1
$t2
Nt2
(2
('
n'
$t'
Nt'
$
"
'
N
"
'
N
"
2
N
"
1
$
"
1
$
"
2
Nt1
.
Hnh 21 Hnh 21
Vc ma stat! v0 r!t ca tu1c 'in 'H m0i m#n $o cc th0nh
phn ch>t rn cha trong $ung $Hch+ No ma st gia cc ma stat
v0 r!t trong 6u tr7nh /0m vi3c+ No tu1c 'in /0m vi3c vi th"i gian tQ
ng 1i /n + 4ma r!t v0 stat 'H m0i m#n nh>t /0 Y cc mZt $i ca
r7a ra, /0m tha* ai g&c c>u tr:c
c
$^n n tha*ai g&c thu
OW tng /5n ca g&c
c
s] /0m giLm ctg
c
v0 $^n ne
0
giLm , ?
0
giLm
e
0
n k
0
B

c
s
B
?
0
n C+
3
0

c
s
3

OW m0i m#n Y mZt tr5n ha* mZt $i ca ma r!t ha* stat s]
/0m tng th5m ) hY $\c ca tu1ct'in+ ,8o n5n nhng vIng 6uyn ca
$ung $Hch khoan Q No & sW m>t mt p su>t Y tu1c 'in tng /5n + 4Png
th"i n& cqng tng g&c thu /Wc
th
v0 $^n n eomGn v0 c!ng su>t
giLm +
5.1]... ?nh hng c+a %i ^n cc T tUa .
OW m0i m#n Y cc ma $i )ng Y a tWa ch2nh a n vi3c
Tu>t hi3n sW kh!ng !ng -u tr5n '- mZt tip T:c vi phn c& '\c
cao su ca ma Xng *5n, /0m tng th5m h3 s1 ma st v0 /0m tng
th5m ti5u th% nng /;ng Y a tWa+ Y cc ma Xng *5n ca cc a t8, '\c
cao su 'H $Xt 'H nha ha* 'H ph hu khi ch:ng tip T:c vi cc sLn
phym $u mM chXa trong $ung $Hch, kt 6uL /0 a n sW giLm
hi3u su>t c kh2 ca tu1c 'in +
Vc ming cao su 'H tch ra t cc ma Xng *5n ca a tWa
ch2nh n& i v0o cc r=nh thot nc ca ma r!t v0 stat g_* Lnh hQ
@pB
Hnh22

0
c
c
Yng T>u n 6u tr7nh /u th!ng ca $ung $Hch khoan, c& th. g_*
k9t tu1c 'in+
,rong tr"ng h;p '\c /&t Y tu1c 'in 'H m0i m#n, a n hi3n
t;ng m>t m)t phn /n /u /;ng $ung $Hch Y _*+ No & /u /;ng ca
$ung $Hchi Tu1ng cho#ng /0m s8ch * /f khoan 'H giLm s:t, /0m
6u tr7nh /0m s8ch * /f khoan cqng 'H h8n ch+
5.11. V3n h%nh tuc bin khoan.
5.11.1. CJng tc chuan b5 tuc bin t)Ac khi khoan.
B>t k /0 tu1c 'in mi ha* /0 tu1c 'in va s<a cha Y cc TYng
tu1c 'in, trc khi a ra s< $%ng Y ging khoan cn phLi ki.m tra thGo
:ng cc 6u* chuyn+ ,rc khi thL Tu1ng ging khoan cqng cn phLi
Tc Hnh khL nng /0m vi3c ca tu1c 'in tng Xng+
,rc khi a tu1c 'in khoan ti cc /f khoan, ng"i ta tin h0nh th< tu1c
'in thGo cc 6u* chuyn n giLn v0 tang h;p . trnh cho vi3c
chu*5n chY v! 2ch v0 phLi th< Y /f khoan+
4. th< tu1c 'in khoan thGo 6u* chuyn n giLn, th!ng th"ng ng"i ta
s< $%ng m)t thit 'H khoan cd nhM v0 phLi c& m)t m* 'm $ung
$Hch 'Lo Lm m)t /u /;ng 2t nh>t t 3R Q J0 /s vi m)t p su>t R0 Q p0
klcm
B
+
Vc 'c ki.m tra nh sauo
5.11.1.1. 1i7# !)a $8 kh9i :n; c<a !uc =in .
,u1c 'in ;c trGo Y m&c n_ng ca r#ng r\c )ng v0 ;c n1i vi
h3 th1ng tun ho0n ca $ung $Hch+ ,rc khi 't u khYi )ng 'm
cn phLi mY ho0n to0n van TL ca 'm $^n ra thIng chXa $ung
$Hch + can TL ;c &ng /8i t t v0 thGo $i Png hP o p /Wc+ ,rong
i-u ki3n th!ng th"ng tr%c tu1c 'in 't u 6ua* vi p su>t@0 Q @R
klcm
B
+ ,r%c tu1c 'in cn phLi 6ua* vi t1c ) nhanh $n -u v0
trnh giUt c%c+ Oau khi tt 'm cqng cn phLi thGo $om t1c ) $ng
ca tu1c 'in, ch:ng $ng t t kh!ng )t ng)t+
@p3
,rong khi ki.m tra nu th>* p su>t ti5u th% trong tu1c 'in 6u
/n so vi ho8t )ng '7nh th"ng ca tu1c 'in vi cIng /u /;ng v0 tr%c tu1c
'in $ng )t ng)t, chXng tM ma st '5n trong tu1c 'in /n, nh>t /0 Y a
tWa ch2nh ca n&+ ,rong tr"ng h;p n0* cn phLi tin h0nh ch8* r1t a
tu1c 'in '(ng cch 6ua* tr%c tu1c 'in nh" '0n 6ua* r!t trong khoLng
@0 Q @R ph:t+ ?u nh sau khi ch8* r!a tu1c 'in v^n kh!ng khYi )ng
;c th7 cn a /8i TYng . s<a cha+
,rong tr"ng h;p p su>t ti5u hao '5n trong tu1c 'in th< /n hn p
su>t ho8t )ng '7nh th"ng cuL n& vi cIng m)t /u /;ng s khoLng @R Q
B0 + 4i-u n0*chXng tM r(ng ma stat v0 r!t ca tu1c 'in 'H m#n
v0 tan th>t p su>t Y tu1c 'in tng /5n+
,u1c 'in cqng cn g<i /8i TYng . s<a cha+
3.++.+.-. >o : h9 -?c c<a !uc =in.
ihng php o ;c tin h0nh nh sauo ,u1c 'in trGo Y /5vat v0 thL
Tu1ng cho n khi u $i ca tr%c $Wa ho0n to0n v0o '0n 6ua* r!t,
/>* ph>n nh $>u Y mSp $i cIng ca v0o tr%c tu1c 'in + Oau &
n_ng tu1c 'in /5n khMi '0n 6ua* r!t v0 cqng Y mSp $i cIng ca
tu1c 'in , nh $>u ph>n thX B /5n tr%c tu1c 'in+ ChoLng cch B u
ph>n & ch2nh /0 ) hY $\c ca tu1c 'in+ Y m)t tu1c 'in mi ha* va
s<a cha Tong, ) hY $\c kh!ng v;t 6u 3Jmm+ ,rong tr"ng h;p )
hY $\c ca tu1c 'in kh /n, th7 cn phLi Tc Hnh ngu*5n nh_n ca
n&+ ?u nh tu1c 'in, u n1i, v0 1c ca tr%c = vZn chZt th7
ngu*5n nh_n s] /0 $o /p rp kh!ng tng Xng ca a tWa ch2nh+
3.++.+.4. >o : #@! -un; -Ach 9 7 !uc =in.
?g"i ta /p m)t $%ng c% o Y tua 'in gh7nh v] $ih
,rong tr"ng h;p /;ng $ung $Hch 'H m>t /n hn khoLng BR /u /Q
;ng Y 'm th7 cn phLi tha* th mi+ 4. nghi5n cXu Zc t2nh
ho8t )ng ca tng /o8i tu1c 'in, cn phLi c& m)t 6u* chuyn tang h;p
. th< + Y 6u* chuyn tang h;p ngo0i nhng Zc t2nh o Y 6u*
@pJ
chuyn n giLn n& c#n o th5m nhng Zc t2nh /0m vi3c ca tu1c
'in nho
,ha* ai e, ?, ca tu1c 'in thGo s1 v#ng 6ua* vi /u /;ng v0 Zc
t2nh khc nhau ca $ung $Hch+ NWa v0o c sY n0* . ch:ng ta Tc
Hnh cc th!ng s1 /0m vi3c ca tu1c 'in Y ging khoan+ B5n c8nh
thit 'H Y 6u* chuyn n giLn, 6u* chuyn tang h;p cn th5m
@ Q ,h_n tua 'in
B Q 4
3Q ,r%c
J Q cM $%ng c%
R Q B8c /&t k2n
k Q 4inh v2t
p Q 1ng TL
Q e)t $%ng c% t8o tLi tr\ng $\c+
Q N%ng c% o v0 ghi cc s1 o+ g,Li tr\ng, momGn, c!ng su>t, s1
v#ng 6ua*, p su>t vv+h+
,rong c!ng tc vUn chu*.n tu1c 'in, phLi cyn thUn nh9 nh0ng,
trnh va ch8m )t ng)t, Y hai u ca tu1c 'in phLi c& u 'Lo v3+
,rc khi thL tu1c 'in Tu1ng ging khoan, cqng cn phLi ki.m tra /8i
gi1ng nh Y 6u* chuyn n giLn+ ?u nh Y tr5n mZt tu1c 'in kh!ng
th. khYi )ng ;c, nga* cL sau khi $Ing '0n 6ua* r!t . 6ua* tr%c,
th7 tu1c 'in >* kh!ng ;c thL Tu1ng ging khoan na+
5.11... :oMt ng c+a tuc bin t)ong gi9ng khoan.
ci3c thL tu1c 'in Tu1ng ging khoan ;c tin h0nh vi m)t t1c
) va phLi+ Vn phLi thGo $i Png hP o tr\ng /;ng v0 khi ch:ng ta
th>* Png hP o tr\ng /;ng giLm i B Q 3 v8ch th7 tu1c 'in = n
@pR
Hnh23
*+ ,a tin h0nh khYi )ng tu1c 'in v0 mY r)ng "ng k2nh /f khoan
thGo "ng k2nh th!ng th"ng ca cho#ng+
Q 4. trnh v0 /o8i tr vUt ngo8i /ai c& k2ch thc /n /^n /)n v0o trong
$ung $Hch v0 c& th. a n t7nh tr8ng tc tu1c 'in, Y "ng 1ng TL
ca 'm ha* ph2a $i ca cn ch 8o v0 u n1i tr5n ca tu1c 'in
ng7 ta /p cc $%ng c% /\c+
Chi tu1c 'in gn n * th7 vUn t1c thL phLi giLm $n+ Chi tu1c
'in gn n * th7 cho 'm khYi )ng+ can TL ca 'm ra thIng
$ung $Hch ho0n to0n Y tr8ng thi mY+ can TL n0* s] ;c &ng $n
thGo tng n>c v0 s] ;c &ng ho0n to0n sau khi 'm ho8t )ng trong
khoLn R Q k ph:t+
?u th>* tu1c 'in kh!ng ho8t )ng th7 n5n thL Tu1ng cho#ngvi tLi
tr\ng 'S . giLm ) chHu tLi Y a tWa ch2nh t8i i-u ki3n nh9
nh0ng cho tu1c 'in khYi )ng+ ,hKnh thoLng . khYi )ng tu1c 'in
ng"i ta cho cho#ng khoan v ch8m nh9 Y * ging khoan+ ?hng phQ
ng php n0* ngu* hi.m $` 'H hMng cho#ng khoan+
Q ?u nh cc tr"ng h;p tr5n kh!ng th0nh c!ng th7 ch:ng ta tin h0nh
cho tu1c 'in ch8* r!a '(ng cch 6ua* c)t cn khoan nh" '0n 6ua*
r!t trong khoLng @0 Q @R ph:t v0 t8o tLi tr\ng cho cho#ng khoan+ Oau
khi cho ch8* r!a ch:ng ta s] kSo cho#ng /5n cch * khoLng @0 Q 30
m+ Y khoLng cch n0* "ng k2nh ca cho#ng tng Xng vi "ng k2nh
ca ging + Y t8i i.m n0* cho tu1c 'in khYi )ng+ ?u tu1c 'in ho8t
)ng th7 cho tin $n ti * v0 $Ing cho#ng . mY r)ng /f khoan
n "ng k2nh '7nh th"ng + Oau & tip t%c khoan '7nh th"ng+
?u tu1c 'in kh!ng khYi )ng ;c th7 phLi kSo /5n+
,rong th"i gian khoan vi3c ki.m tra ho8t )ng ca tu1c 'in cn
;c thGo $i 6ua Png hP o tr\ng /;ng, Png hP o p su>t+ Vh:ng ta
cqng 'it r(ng vi tu1c 'in th!ng th"ng, vi m)t /u /;ng $ung $Hch
kh!ng ai th7 tan th>t p /Wc trong tu1c 'in cqng kh!ngai i
t
n const
+ ?ga* cL khi ch ) khoan p $%ng c& tha* ai + ci3c tng hoZc
@pk
giLm p su>tY 'm 'o hi3u nhng h hMng Y 'm ha* h3 th1ng tun
ho0n+
,h!ng th"ng ch ) /0m vi3c ca tu1c 'in khoan ;c Tc Hnh
6ua vi3c ch\n tLi tr\ng *+ Y cc th"i i.m /0m vi3c 'an u ca
cho#ng vi nhi-u
tLi tr\ng * khc nhau+ Vh:ng ta s] ch\n tLi tr\ng m0 Lm 'Lo vUn
t1c c h\c /n nh>t+
,rc khi kSo cho#ng tip t%c cho $ung $Hch tun ho0n 2t nh>t
khoLng x @0 ph:t + Oau khi ngng 'm tin h0nh kSo cho#ng /5n
khMi */f khoan+ can TL ;c mY chK sau khi $ng 'm t 3 Q R ph:t+
Vh:ng ta phLi tin h0nh nh vU* . trnh cho mIn khoan Y
khoLng kh!ng v0nh Tu*n T_m nhUp v0o '5n trong tu1c 'in +
?h ch:ng ta 'it r(ng trong 6u tr7nh khoan, nu nh v7 /t $o
n0o & m0 ngng 'm $ung $Hch+ Nung $Hch khoan c& chXa mIn
khoan Y khoLng kh!ng v0nh Tu*n c& t tr\ng /n hn s] T_m nhUp
v0o '5n trong tu1c 'in+ ?u nh ch:ng ta cho 'm ho8t )ng trY /8i )t
ng)t, mIn khoan trong tu1c 'in s] /0m Lnh hYng T>u n tu1c 'in ha*
/0m tc tu1c 'in+
c7 vU* 6u tr7nh khYi )ng phLi tin h0nh t t '(ng cch &ng
$n tng n>c van TL Y 1ng TL ca 'm+
Oau khi kSo m)t cho#ng 'H m#n, trc khi thL m)t cho#ng mi,
tu1c 'in s] cn phLi ki.m tra /8i+ 4o ) hY $\c v0 ngang, ki.m ra tr8ng
thi ca cc u rGn n1i+ ?u nh ) hY $\c /n hn 3mm v0 ) hY
ngang /n hn Bmm so vi ) hY 'an u, hoZc rGn n1i 'H m#n, tu1c
'in phLi g<i v- TYng . ki.m tra s<a cha+
[o8t )ng kh!ng '7nh th"ng ca tu1c 'in '(ng cch thGo $i cc
Png hP o+ Vc tr"ng h;p kh!ng '7nh th"ng ca tu1c 'in th"ng gZp
trong thWc t+
5.11.2.1 5i6c gi7" p #u0t 8 b9" :ung :;ch<
V& /i5n 6uan n vi3c giLm /u /;ng 6ua tu1c 'in $o & e v0 ?
@pp
ca tu1c 'in cqng 'H giLm + ci3c giLm p su>t Y 'm $o nhng
ngu*5n nh_n o
Q Bm 'H hMngo iittong, s mi, si /anh, cc supp 'H m#n Vc suppap
ho8t )ng kh!ng Png '), tc c/a'in Y "ng 1ng h:t+ Ch2 ho $ung
$Hch khoan, s1 h0nh tr7nh ca 'm 'H giLm $o chIng $_* c!roa
tru*-n t )ng c n 'mo
Q V)t cn khoan 'H r#o jGn kh!ng k2n, cn 'H r#+
4. pht hi3n chf hY cn phLi kSo /5n . ki.m tra+
5.11.2.2 TBn; %p $u@! 9 =#o ,u1c 'H 'H tc, tc Y r=nh thot nc cuL
ma r!t, stat, Y a tWa ch2nh, Y cc 1ng /\c+
R+@@+B+3 Tuc =in kh(n; nh3n !Ci !)?n; %y !)on; !hDi ;ian 2# viEc
c& n;hFa 2 khi kGo choHn; 2In kh9i :n; !h !uc =in ho! :n; .
V& ho8t )ng th7 vUn t1c c h\c ca cho#ng cqng r>t 'S+
?gu*5n nh_n g_* n5n hi3n t;ng n0* /0o
Q ?gu*5n nh_n $o hMng cho#ng o ,h"ng gZp /0 cc n&n Toa* 'H
k9t, trong tr"ng h;p n0* #i hMi momGn 6ua* cho#ng /n v0 tu1c 'in
kh!ng Lm 'Lo ;c
Q ?gu*5n nh_n $o tu1c 'H 'H hMngo
[Mng Y a tWa ch2nh, cc mZt tip T:c c '\c cao su 'H m#n
'H rch ha* 'H $Xt ha* 'H tch ra khMi ma stat $o & nng /;ng ti5u
hao Y _* r>t /n+
4 ca tu1c 'in ha* 1c ca r!t vZn kh!ng chZt, $o & cc
ma stat 'H 6ua* $i tc $%ng ca m!mGn phLn, c#n cc ma r!t t8o
n5n m)t momGn kh!ng thoL m=n . 'Lo Lm 6u tr7nh khoan +
4ma ca tu1c 'in 'H m#n, m)t phn /n nng / ;ng sinh ra .
thng ma st gia cc ma vi nhau+
efi m)t tu1c 'in khoan cn phLi km thGo m)t /t /Hch kD thuUt thGo
$i ,t>t cL cc s1 /i3u /i5n 6uan n sW ki.m tra v0 th< tu1c 'in Y cc
6u* chuyn, Y ging, /0m vi3c ca cc tu1c 'in Y ging -u phLi ghi
/8i +
5.1.. :o%n thi'n tuc bin khoan.
OW pht tri.n ca khoan tu1c 'in $i !i vi vi3c cLi tin nhng
tu1c 'in th!ng th"ng v0 ch t8o nhng /o8i tu1c 'in mi . p Xng v0
phI h;p vi *5u cu khoan+
@px
5.1..1. C?i ti9n c(u t)*c c+a tuc bin thJng th7ng.
5.12.1.1 JCi !in c%c Fa )(!v $!a!.
,rong phng hng n0* th7 ma r!t v0 stat ;c :c trong m)t
khu!n Zc 'i3t vi ) ch2nh Tc cao+ Vc r7a ca r!t v0 stat h9p
v0 '- mZt ca cc cnh pa/2t phng hn so vi tu1c 'in th!ng th"ng+
No & $#ng $ung $Hch chL* 6ua cc tng trong tu1c 'in $` $0ng hn
v0 h8n ch ;c $#ng chL* 6u^n trong tua 'in+ [i3u 6uL /0 tng ;c
hi3u su>tca tu1c 'in, tng tuai th\ ca tu1c 'in+ [8n ch ;c sW m0i
m#n $o $ung $Hch khoan+ Vc ma stat v0 jt :c trong khu!n
Zc 'i3t c& chi-u cao 'S n5n c& th. /p ;c nhi-u tng trong cIng
chi-u $0i tr%c so vi ,ua'in khoan th!ng th"ng, $o & m0 ? tng /5n+
c^n trong phng hng cLi tin cc ma r!t v0 stat ng"i ta ch
t8o cc ma r!t v0 stat '(ng ch>t $bo, kh!ng phLi to0n ') ma ;c
ch t8o '(ng ch>t $bo m0 chK m)t phn m8ng cc cnh pa/St c#n cc
v#ng thSp th7 v^n ch t8o '(ng thSp . c& khL nng /i5n kt vi
nhau+ Y ma r!t th7 vZn 1c, ma stat th7 vZn + u i.m ca
/o8i tu1c 'in n0* /0 chHu m0i m#n cao1i vi $#ng $ung $Hch mang
thGo cc ch>t rn m0i m#n+
?h;c i.moQ 4) 'n ca n& gii h8n 'Yi i-u ki3n nhi3t ) n5n
kh!ng th. $Ing . khoan Y chi-u s_u /n+
5.12.1.2. JCi !in c@u !)Kc L !8a.
,rong tu1c 'in khoan ') phUn ch&ng 'H m#n nh>t /0 a tWa
ch2nh+ c7 vU* m\i giLi php -u nh(m tng tuai th\ ca a tWa
ch2nh+
Q NIng vUt /i3uc& '- mZt tip T:c gcao suQ thSph c& ch>t /ng
t1t+ Vao su ph ch t8o '(ng cao su chHu $u+ 4i-u n0* cqng cho
phSp s< $%ng ch>t /Mng khoan /o8i nhq tng ng;c hoZc thuUn+
Q Vh t8o /o8i a tWa chi-u tr%c tr;t c& v#ng ph cao su c& th.
tho ra ;c+ ,rong tr"ng h;p v#ng ph cao su 'H m0i m#n c& th. tho
ra;c v0 tha* th '(ng v#ng mi, nh vU* kSo $0i th"i gian /0m vi3c
ca a tWa +
@pA
Q Y m)t s1 tua 'in, a tWa ch2nh /p phn $i ,u1c Bin Y tr5n ,
nh vU* 'Lo Lm ) k2n phn $i ,B v0 h8n ch sW m>t mt $ung
$Hch 6ua +
Q a tWa chi-u tr%c ti5u th% nng /;ng /n+ c7 vU* ng"i ta ch t8o
;c nhng /o8i a tWa /n n(m trong h)p k2n ;c '!i trn+
Q ,u1c 'in c& tr%c spGn$Gn+
5.1.. .. /hQng c(u t)*c khc c+a tuc bin.
5.12.2.1 Tuc =in k! h"p.
,u1c 'in kt h;p $o vi3c $u ihp ch t8o+ ,u1c 'in n0* ;c
/p cc ma r!t v0 stat vi cnh pa/StZc 'i3t . giLm s1 v#ng
6ua*, kt h;pvi cc ma r!t v0 stat ca ,B '7nh th"ng+
sua tha* ai t/3 ca cc ma r!t v0 stat ca B /o8i n&i tr5n
ch:ng ta c& th. thu ;c ,B ho8t )ng an Hnh tng Xng vi tng /o8i
cho#ng v0 c>p >t +
5.12.2.2. Tuc =in & vM =In n;oi Nuay.
,u1c 'in c& vM '5n ngo0i 6ua* ;c sLn su>t t8i ?ga+ E0 m)t /o8i
,B c& s1 v#ng 6ua* 'S+ Y /o8i ,B n0* th_n '5n ngo0i ,B 6ua* v0 ;c
n1i vi cho#ng v0 tr%c ca ,B kh!ng 6ua* v0 n1i vi c)t cn khoan+ Nung
$Hch khoan i 6ua tr%c rfng ca tu1c 'in v0 Tu1ng phn $i ca ,B v0 ;c
chia th0nh B phn+o
e)t phn i ng;c /5n gia khoLng kh!ng gian gia th_n 6ua* v0
tr%c trong & c& /p cc cnh r!t v0 stat+ V#n phn kia th7 i thng
Tu1ng cho#ng+ ihn u ti5n ca $ung $Hch sau khi i 6ua cc tng
,B /0m 6ua* cc ma r!t v0 i ra ngo0i khoLng kh!ng v0nh Tu*n
gia ,B v0 th0nh /f khoan nhUp v0o $#ng $ung $Hch i /5n mZt >t+
BY v7 tLi tr\ng thu /Wc t8o n5n $o tan th>t p su>t trong ,B c&
tc $%ng ng;c chi-u vi tLi tr\ng $o tan th>t thu/Wc Y cho#ng, v7 vU*
a tWa ch2nh chHu tLi tr\ng nh9 hn+ ,i5u hao nng /;ng Y a tWa giLm
v0 tuai th\ ca n& $0i hn so vi tu!c 'in '7nh th"ng+
@x0
?g;c i.mo ihn $ung $Hch . ch8* ,B kh!ng th. ph%c v% cho 6:a
tr7nh r<a s8ch *+
5.12.2.3 >:n; c %y !h7 !Och. giNe Q NositivG Nisp/a*cGmGnt mu$
eotorh
,hWc t khoan = chK ra r(ng, hi3u 6uL kinh t v0 kD thuUt
khoan cao, khi s1 v#ng 6ua* ca cho#ng n(m trong khoLng @R0v+
4. c& ;c ch ) khoan nh vU* gB[h trong khoLng nm @Akk Q
@AkA= ch t8o ;c /o8i )ng c& * th. t2ch NQ@p0+
4)ng c& n0* ;c t8o th0nh '(ng stat vi cc r=nh v0 rng h7nh
Ton 1c, v- ph2a '5n trong v0 ;c n1i vi phn $i c)t cn khoan 6ua
u n1i chu*.n tip+ Otat c& @0 rng Ton 1c+ j!t Y ph2a ngo0i,
cqng c& cc rng h7nh Ton 1c+
O1 rng ca r!t 2t hn ca stat @ rng+No h7nh $8ng v0 s1 rng
kh!ng '(ng nhau ca r!t v0 stat n5n r!t s] 6ua* /3ch tr%c so vi
stt+ c7 th . tru*-n chu*.n )ng 6ua* Tu1ng cho#ng phLi 6ua
tr%c cc ng+ ih2a $i ca $)ng c& c& /p tr%c spGn$Gn+ ih2a '5n
trong rfng . $^n $ung $Hch Tu1ng cho#ng v0 '5n trong tr%c
spGn$Gn c& /p a tWa ch2nh /o8i 'i cu v0 cqng . 'Ht kin kh!ng
cho $ung $Hch khoan Tu1ng + Vc rng h7nh Ton 1c ca r!t v0
stat /i5n tip tip T:c vi nhau v0 t8o nhng 'uPng k2n thGo tng 'c
r=nh+ Chi 'm $ung $Hch khoan v0o )ng c th7 r!t s] chu*.n )ng
6ua* v0 n& s] tr;t 6ua cc rng ca stat v0 6ua & s] c& sW tW \ng
ph_n h1 $#ng +
4Zc t2nh /0m vi3c ca )ng c& * th. t2ch+
@x@
Hnh
24
n
=
1
(
2
)
n =
f($
)
M

=

f
(
$
)
N" =
con3t
(

=

f
(
$
)
2
u i.mo Q V>u tr:c n giLn, 'S, vng chc trong 6u tr2nh /0m
vi3c Q
Q eomGn v0 c!ng su>ttng vi s1 v#ng 6ua* 'S+



@xB
Chng Vb0 Ch9 khoan
Vh ) khoan /0 tang h;p cc *u t1 Lnh hYng n chK tiu
khoan +
Vc *u t1 & th"ng g\i /0 th!ng s1 ch ) khoan gPmo
@+ p /Wc * g tLi tr\ng /5n cho#ng h o l
c
B+ ,1c ) 6ua* ca cho#ng o n
3+ Eu /;ng nc r<a o s
J+ Vh>t /;ng nc r<a gt tr\ng, ) nht, ) thLi nc, Xng su>t ct
tmnh vv+h
Vh ) khoan n0o 8t n chK ti5u cao nh>t v- kh1i /;ngv0
ch>t /;ng th7 g\i /0 ch ) khoan h;p /t ghoZc ch ) khoan t1i uh +
,rong thWc t th"ng phLi khoan />* m_q, khoan trong i-u ki3n Ha
ch>t phXc t8p gsUp /f, m>t nc vv+hhoZc khoan mY /f khoan /3ch
sang /f mi Vh ) khoan $Ing trong cc tr"ng h;p & g\i /0 ch )
khoan Zc 'i3t+
R.1. Cc y9u t chHn Whng WhW khoan &% thi9t b5 4cn ng.
,rong khoan $u kh2 th!ng th"ng s< $%ng 'a phng php
khoan+ Choan r!t, khoan tu1c 'in, khoan '(ng )ng c i3n+ [ai
phng php u /0 ch *u , phng php sau ang Y trong giai o8n
th< nghi3m c!ng nghi3p+
R.1.1. Cc y9u t c b?n chHn Whng WhW khoan.
..1.1.1. >: $Pu v hnh -n; !hPn 2Q khoan.
..1.1.2. TOnh ch@! c 2R c<a @! % khoan Nua.
,r7nh ) kD thuUt khoan hi3n 8i cho phSp khoan '(ng tu1c
'in n ) s_u J000QJR00 m+ ?gu*5n nhan h8n ch chi-u s_u /0m
vi3c ca tu1c 'in /0 i-u ki3n/0m vi3c ca m* 'm+
2t khi gZp nhng vIng m0 to0n ') mZt ct Ha ch>t ca n&
c& i-u ki3n /t tYng cho m)t phng php khoan+ ,h!ng th"ng cc
o8n th2ch h;pvi khoan r!t hn /8i n(m TGn k` vi cc o8n th2ch h;p
vi khoan tua 'in+
@x3
,rong tr"ng h;p & t1t nh>t /0 ch\n phng php khoan ph1i h;p+
4. Tc Hnh cc o8n khoan '(ng r!t v0 tu1c 'in, n5n tin h0nh
khoan Png th"i ha* /n /;t hai hoZc J /f khoan+ e)t ghoZc haih /f
khoan t u n cu1i '(ng tu1c 'in v0 m)t ghoZc hai h chK khoan
'(ng r!t+ Oo snh kt 6uL khoan tng o8n cc /f khoa n0*, ch:ng ta
Tc Hnh ranh gii s< $%ng cc phng php khoan . 8t hi3u 6uL
khoan cao+
Cinh nghi3m nhi-u nm = chK ra r(ng, khi khoan nghi5ng
Hnh hng th7 chK n5n $Ing phng php khoan tu1c 'in , v7 phng
php n0* 8t cc chK ti5u kinh t kD thuUt cao hn phng php khoan
rot c& $Ing mng Ti5n+
..1.1.3 T)on; !hi! =A -Sn :n;:
,h!ng th"ng khi khoan khai thc th7 $^n )ng '(ng i3n, c#n
khi khoan thn thm $# th7 '(ng )ng c& 1t trong+
Choan $^n )ng '(ng i3n rb hn nhi-u so vi $^n )ng '(ng
)ng c 1t trong+e* khoan ch8* '(ng i3n /p rp nh9 nh0ng v0
n giLn hn, trong 6u tr7nh khoan kh!ng cn vUn chu*.n m)t m)t
kh1i /;ng $u md r>t /n, s1 ng"i ph%c v% 2t hn, *u t1 c 'Ln .
ch\n thit 'H $^n )ng /0vIng tin h0nh khoan c& nguPn i3n / i ha*
kh!ng+ ?u khoan Y gi0n m8ng i3n c!ng nghi3p v0 vi3c $^n i3n
n khoan tr"ng kh!ng chi ph2 nhi-u th7 n5n $^n )ng '(ng i3n
nga* cL /f khoan ri5ng /b+
R... Cc chd ti"u kinh t9- ke thu3t nh gi hi'u Pu? khoan gi9ng.
[i3u 6uL ca 6u tr7nh khoan ging ;c nh gi 6ua nhng
chK ti5u kinh t Q kD thuUto kh!2 /;ng v0 ch>t /;ng+
R...1.Cc chd ti"u c b?n &G ch(t #ng.
Q BLo Lm ) thng Xng hoZc hng = Hnh ca /f khoan +
Q Ch!ng /0m Lnh hYng nt2nh ch>t c /t ca tng sLn phym+
Q ihLi 8t n tng sLn phym cu1i cIng ca ging khoan+ Y chi-u
s_u thit k+
@xJ
R..... Cc chd ti"u &G khi #ng0
Vc chK ti v- kh1i /;ng ;c nh gi th!ng 6ua cc chK ti5u v-
kinh t v0 kD thuUt sau _*o
..2.2.1. T3n !c c h?c c<a choHn; khoan:
v
ch
n gmhh+gcUn t1c tin s_u ca cho#ng khi khoanh
,rong & o
h
c
, t
c
o chi-u s_u khoan ;c v0 th"i gian khoan ca cho#ng +
..2.2.2. T3n !c hiEp:
v
h
n gmhh+ gcUn t1c cho#ng trong tg @ hi3p khoanh
,
nt
o th"i gian n_ng thL c)t cn khoan v0 tha* cho#ng+
..2.2.3. T3n !c kU !hu3!:
v
t
n n gmthng Q m*hg@ thng @ m* khoan ;c,mh
Q,
s
n ,
c ~
,
nt
~ ,
t
/0 th"i gian sLn Tu>t+
,
t
th"i gian . thWc hi3n cc c!ng tc Zc 'i3t trong /f khoan,
gch1ng 1ng trm Timng, thWc hi3n cc phSp o trong /f khoan, gia
c!ng $ung $Hchh
..2.2.4. T3n !c !hn; #i:
c
mt
nn + gmthngQm*h
,

Q ,h"i gian . thWc hi3ncc c!ng tc kh!ng cn thit cho
c!ng tc khoan, nh giLi 6u*t cc sW c1 kDthuUt, s<a cha thit 'H v0
$%ng c% khoan+ ?gng /0m vi3c $o thiu nhi5n /i3u, vUt t hoZc c!ng
tc ta chXckhc
,

Q tang th"i gian . khoan ging, t khi 't 0u n khi kt
th:c+
..2.2.5. Vi% !hnh #:! #K! khoan:
V n gc?Nmh
,rong & o
V
c
gi th0nh ca cho#ng khoan+
V
0
gi th0nh trong m)t gi"/0m vi3c ca thit 'H khoan+
'ao gPmo Q BLo $dng thit 'H+
@xR
Q ,i-n sa cha cn khoan , tu1c 'in, 'Lo 6uLn thit 'H
Q ,i-n nng /;ng v0 ch>t 1t+
Q E;ng c!ng nh_n v0 chi ph2 gin tip+
R.1. ?nh hng cc thJng ; ch9 khoan 9n chd ti"u#% &i'c c+a
cho^ng.
ih hu /0 m)t 6u tr7nh r>t phXc t8p $o & c& m)t sW /i5n h3
chZt ch] gia cc th!ng s1 ca ch ) khoan, . ph_n t2ch Lnh hQ
Yng ca cc th!ng s1 ch ) khoan n chK ti5u /0m vi3c ca
cho#ng, ch:ng ta tin h0nh ph_n t2ch ri5ng 'i3t tng th!ng s1 tr5n c
sY gi cc th!ng s1 khc kh!ng ai v0 ch:ng ta cqng Tc Hnh ;c
m)t v0i /i5n 6uan gia cc th!ng s1+
R.1.1. ?nh hng c+a t?i t)Hng y 9n cc chd ti"u #% &i'c c+a
cho^ng
ih hu >t Y * /f khoan /0 kt 6uL >n )t ca rng
cho#ng v0o >t v0 sW chu*.n $"i tr5n mZt phng * ca
cho#ng khoan gchu*.n )ng 6ua* h 4) ngUp ca rng cho#ng ph%
thu)c v0o tLi tr\ng chi-u tr%c, ) cXng ca >t h7nh $8ng v0 )
m#n ca rng+ ,Li tr\ng c0ng /n th7 chi-u s_u ngUp cng /n+ ?h vU*
tLi tr\ng c0ng tng th7 vUn t1c c h\c c0ng tng+
,Li tr\ng ri5ng o l
r
n u
tT
$i3n t2ch tip T:c ca rng cho#ng vi >t
+
4. TSt sW Lnh hYng ca tLi tr\ng n chK ti5u /0m vi3c ca
cho#ng ta gi n n const+
@xk
Hnh25
%)
g
B
g
A
4
ch
51
52
5'
c'
c2
c1
"

0
Q l
r

go8n Quh
~ ?u tLi tr\ng ri5ng nhM hn ) cXng ca >t , >t 'H
ph Y mi-n ph h* '- mZt+ ,rong mi-n n0* sW tng ca v
ch
v0 tng
tLi tr\ng * thGo m)t "ng thng r>t th>p+ [i3u 6uL ph hu >t
r>t th>p , cho#ng 'H m0i m#n nhanh +
Q Chi l

go8n BQVh >t 'H ph hu trong ph8m vi ca
mi-n ph hu th. t2ch+ ,rong ph8m vi n0* v
ch
tng /5n r>t nhanh vi sW
gia tng ca tLi tr\ng thGo "ng BV+ ,rong mi-n n0* nng /;ng . ph
hu >t cqng 2t hn+ cUn t1c m0i m#n ca cho#ng cqng 'S hn+
go8n uQBh
Q lia hai mi-n n0* /0 mi-n ph hu $o hi3n t;ng mMi "ng cong
uB+
?u nh thGo $i tLi tr\ng ri5ng t8i i.m V, $Ing cho mfi s+
cUn t1c c h\c s] tng /5n r>t chUm v0 c& su hng giLm+ ?gu*5n
nh_n khi tng l
r
/u /;ng s kh!ng . r<a s8ch * /f khoan+ 4>t
'H ph hu X /8i Y * v0 /0m giLm ) ngUpca rng cho#ng v0 >t
+ No & vUn t1c c h\c khong tng /5n ;c v0 s] c& Tu hng giLm
$n + Chi nghi5n cXuv- tin ) ca cho#ng thGo t tr\ng Y cc phng
php khoan r!t v0 tu!c 'in ta c&P thH sauo
R.1... ?nh hng c+a ; &^ng Puay 9n chd ti"u #% &i'c c+a
cho^ng.
Q Ct 6uL nghi5n cXu ca sr_*nhGr = chK ra r(ngo khi khoan
'(ng cho#ng chp Toa*, nu tng s1 v#ng 6ua* n th7 ) s_u ngUp
@xp
Hnh2.: khoan Wo!o
h/6
0
h
6
g
Hnh2/: khoan !ua
=in
g
h
n
6
n/h/6
0
Hnh
25
n
h
c
h
c/
7
c
7
c
ca rng cho#ng giLm Tu1ng + ?g;c /8i khi tng s1 v#ng 6ua* s] /0m
tng s1 /n va Up ca rng cho#ng Tu1ng >t + No & tI* thu)c
*u t1 n0* ha* *u t1 khc n& s] /0m tng hi3u su>t/0m vi3c ca
cho#ng, nhng /8i /0m giLm tuai th\ ca n& r>t nhi-u+ ?h vU* khi tng
t1c ) 6ua* ca cho#ng ch&p Toa* th7 t1c ) c h\c khoan c& th.
tng hoZc giLm Tu1ng, tu thGo *u t1 n0o gtrong cc *u t1 n&i tr5nh
c& u th hn trong i-u ki3n = cho+

Chi khoan $#n hoZc $#n $bo m0 h3 s1 $bo kh!ng /n /m
th7 t1c ) c h\c khoan cWc 8i c& th. 8t ;c vi s1 v#ng 6ua* r>t /n
gh0ng ng0n v#ng trong m)t ph:t h
V#n 1i vi >t $bo, Zc 'i3t /0 >t kh!ng 'H ph hu
$#n th7 t1c ) c h\c khoan cWc 8i c& th. 8t ;c vi s1 v#ng nhM
R.1.?nh hng c+a cc thJng ; thuZ #Uc 9n cc chd ti"u #% &i'c c+a
cho^ng.
[ai chXc nng 6uan tr\ng nh>t ca $ung $Hch khoan /0 o
Q j<a s8ch * /f khoan+
Q cUn chu*.n >t ph hu Y * /f khoan /0m mZt >t +
sua r<a s8ch * /f khoan ch:ng ta hi.u r(ng cn phLi thWc hi3n
m)t tun ho0n $ung $Hch khoan vi /u /;ng, vUn t1c v#i phun v0 t2nh
ch>t ca $ung $Hch Lm 'Lo tch v0 cu1n s8ch mIn khoan Y * m)t
cch nhanh ch&ng+ ,rong tr"ng h;p n0* vUn t1c c h\c s] /0 cWc 8i+
,r"ng h;p ng;c /8i $i * /f khoan s] t2ch /uD mIn khoan g_* n5n hi3n
t;ng '2t cho#ng giLm chi-u s_u ngUp ca rng v0 vUn t1c c h\c s]
giLm+ ,&m /8i ch:ng ta phLi s< $%ng m)t /u /;ngv0 vUn t1c v#i phun /n
. Lm 'Lo vi3c s8ch * /f khoan+
@xx
R.1.1 ?nh hng )i"ng bi't c+a #u #ng &% &3n tc &^i Whun.
..3.1.1 Cnh h9n; c<a 2u 2"n;.
li n n const, l
c
n const + Vh:ng ta nhUn th>* r(ng vUn t&c c
h\c tng vi sW tng ca s+ ci m)t gi trH n0o & th7 v kh!ng tng ;c
na 'Yi v7 ch:ng = thoL m=n vi m)t tLi tr\ng v0 s1 v#ng 6ua* kh!ng
ai
Bin thi5n gia vUn t1c c h\c v0 /u /;ng thGo c!ng thXc sau
_*o
c n
,rong & o a, ' /0 hai h(ng s1 ph% thu)c v0o t2nh ch>t c /t ca
>t v0 cc 8i /;ng s, n v0 tng /o8i c>u tr:c ca cho#ng+
..3.1.2. Cnh h9n; c<a !ia -un; -ich khi )a khMi vHi phun.
sua vi3c tng vUn t1c ca $ung $Hch ra khMi v#i phun Y
cho#ng, nga* cL trong /:c gi s n const, vUn t1c c h\c cqng tng khi
v

n p0 x0 ms n& c& tc $%ng tch cc mLng = 'H ph hu Y * /f
khoan+ ,ng v

c& hi3u /Wc t1t hn tng s 'Yi v7 v

c#n v& tc $%ng

kh!ng cho mIn khoan 'Ht cho#ng+ Vh:ng ta th>* r(ng tng v
@
6u /n
th7 c
ch
tng kh!ng ng k. v0 a n tan th>t p su>t /n Y cho#ng+
R.1... ?nh hng Whi hW giQa X &% &
1
?g"i ta nghi5n cXu sW ph1i h;p gia s v0 v
@
$i $8ng cc th!ng s1
/Wc Up thu/Wc v0 c!ng su>tthu /Wc Y cho#ng+
..3.2.1. L8c 3p !huX 28c.
|
i
n n gm+ v
B
Q m+ v
@
h n s gv
B
Q v
@
h
@xA
Hnh 26
5
6
ch
Hnh 30
6
8
m+3 90 1'0
6
ch
Hnh 30
6
8
m+3
90 1'0
6
ch
,rong & o v
@
v
B
/0 vUn t1c trc v0 sau va ch8m+
o Ch1i /;ng ri5ng ca $ung $Hch+
,rc khi va Up vUn t1c v#i phun /0 v
B
sau khi va Up kh!ng ng k.+
|
i
n +s+v

su th2 nghi3m ch:ng ta th>* r(ng vUn t1c c h\c tng r>t
nhanh vi vi +s+v

n m)t gi trH nh>t Hnh n0o & th7 tng 2t+
..3.2.2. J(n; $u@! !huX 28c 9 choHn;.
?
t
n s+ i
c+
i
c
o tan th>t p /Wc Y cho#ng khoan+ i
c
n
vi + h3 s1 /u /;ng Y v#i g n 0,JB + 0,Jxh+
?
t
n +s v

B+
Ct /uUn o ch:ng ta nhUn th>* r(ng v
ch
tng vi sW tng ca ?
t
$o &
tng vi t2ch s+v

B
+
R.2. ?nh hng c+a ch(t #ng 4ung 45ch khoan 9n cc chd ti9u #% &i'c
c+a cho^ng.
R.2.1. ,)Hng #ng )i"ng c+a 4ung 45ch.
Vh:ng ta nhUn th>* r(ng nu khoan vi $ung $Hch c& tr\ng /;ng
ri5ng + cUn t1c c h\c s] /n, th"i gian khoan s] giLm+ Lnh hYng ca
1i vi v
ch
;c giLi th2ch '(ng p su>tch5nh /3ch Y * /0m mIn khoan
kh& tch ra v0 >t Y * c#n 'H nSn chZt hn nh>t /0 >t
m-m+
i n i
tt
Q i
v

i
tt
p su>tthu tmnh $o c)t p ca $ung $Hch khoan trong /f khoan +
i
v
p su>t vKa
[, , ) s_u thWc t ca ging v0 th"i gian thWc t . khoan+
@A0
Hnh 31
t
h
1
2
'
1: Khon ";ng <ung <=ch
3>t
2: Khon ";ng n?@c AB
': Khon thCi khD

0
($
tt
: $
6
E
)
(k%+cm
2
)
p su>tch5nh /3ch c& Lnh hYng n t1c ) c h\c khoan $o hai *u
t1+
..4.1.1. Thay Li : cYn; c<a @! %.
4) cXng >t Y * /f khoan ;c Tc Hnh '(ng c!ng thXco
n
0
~ kgi
tt
Q i
v

h

0
/0 ) cXng ca >t Y i-u ki3n kh2 6u*.no
k /0 m)t h3 s1 ph% thu)c v0o tng
/o8i
cho#ng khoan, ng"i ta = Tc Hnh
+
Q Vho#ng ch&p Toa* Cn R,R
Q Vho#ng kim cng C nk,R
Q Vho#ng /di ct CnR
Hnh 32
..4.1.2. Thay Li 28c ;iZ ;iZa #Cn; @! -% =A ph% huX 9 %y
;in; khoan.
?u m)t rng ca cho#ng cm v0o + B5n c8nh phn 'H
ph vd ph2a $i rng cho#ng gphn ah n& c#n kSo thGo m)t th. t2ch
'H ph hu Tung 6uanh n& g ihn 'h+ /n hn th. t2ch gah r>t nhi-u
/n+
p su>t ch5nh /3ch gia $ung $Hch khoan v0 ch>t /Mng trong
vKa c& Tu hng gi mLng >t 'H ph hu + ,rong th"i gian tc
)ngca rng, >t y* /5n r>t kh& $o /Wc ma st+ p su>t ch5nh
/3ch c0ng /n 'ao nhi5u, /:c ma st cqng /n '>* nhi5u + Oau khi rng
cho#ng r"i ra khMi ch:ng, mLng 'H ph hu cu1n $i $i tc $%ng ca
$#ng $ung $Hch /8i c0ng kh& $o /Wc ma st v0 /Wc vu!ng g&c vi n& nh
n&i Y tr5n+ 4. mLng = 'H ph hu $` $0ng cu1n i $i tc $%ng ca
$#ng $ung $Hch ha* ca rng, p su>t '- mZt tr;t phLi tng /5n v0 c_n
@A@
a
'
itt

p
$
6
'(ng vi p su>t thu tmnh ca c)t $ung $Hch+ V_n '(ng p su>t Ty*
ra $oo
Hnh 33
Q Nung $Hch khoan th>m v0o /f hang, khG nXt ca mLng 'H
ph hu, n&i t&m /8i giLm tLi tr\ng ri5ng ca $ung $Hch khoan tXc /0
giLm p su>t ch5nh /3ch i
tt
Q i
v
c#n g\i /0 p su>t gi + E0m tng th5m
hi3u 6uL ph +
R.2... 6 thot nAc c+a 4ung 45ch
?h ta = 'it ) thot nc ca $ung $Hch c0ng /n th7 p
su>tch5nh /3ch i
tt
Q i
v

c0ng 'S+ BYi v7 vUn t1c c_n '(ng p su>tc0ng

/n + No & $Ing nc /= . khoan ta thu ;cvUn t1c /n v
ch
+
?hng $ung $Hch c& ) thot nc 'S n& s] . /8i m)t m0ng sSt
c& ) th>m 'S v0 n& s] g_* m)t grG$iGn p su>t/n trong chi-u s_u
ngUp ca rng cho#ng+ [n na m0ng sSt Y * s] /0m chUm sW tip
T:c gia rng v0 v0 ch:ng hfn h;p vi mIn khoan t8o n5n m)t hfn h;p
$bo g_* kh& khn cho sW r<a ca $ung $Hch + No & nu >t Y
th0nh /f khoan an Hnh ;c th7 n5n khoan vi $ung $Hch c& ) thot
nc /n+
R.2.1. :% #ng ch(t )fn.
[0m /;ng ch>t rn 'ao gPm sSt, 'arit, ct v0 mIn khoan trong
6u tr7nh khoan+ ,ng h0m /;ng ch>t rn tXc /0 tng ca $ung $Hch
a n tng p su>tch5nh /3ch i
tt
Q i
v
, hUu 6uL /0 giLm v
ch
+ [0m /;ng
@AB
ch>t rn s] g_* m0i m#n cc ') phUn trong h3 th1ng tun ho0n+
Bm, c)t cn khoan, cho#ng khoan v+v+++
R.5. ,hi9t k9 ch9 khoan.
sua thit kS ch ) khoan ch:ng ta hi.u r(ng & /0 ch\n v0
t2nh ton cc th!ng s1 ch ) khoan m)t cch h;p /t+
Fu>t pht t *5u cu c 'Ln /0 phLi khoan /f khoan vi th"i gian
ngn nht, ch>t /;ng cao v0 tit ki3m vUt t+ ,rc khi ch\n ch $)
khoan cn phLio
1+ ?ghi5n cXu cyn thUn cc i-u ki3n Ha ch>t gHa tng kin
t8oh ca vIng s] khoan v0 t2nh ch>t c /t ca >t +
.+ NW kin cc o8n c& th. TL* ra hi3n t;ng phXc t8p+ gsUp /Y,
m>t nc, phunh v0 Tc Hnh p /Wc ca vKa khai thc+
1C+ ?ghi5n cXu khL nng cong tW nhi5n ca ging khoan, cc 'i3n
php ph#ng cong = p $%ng, hi3u 6uL ca cc phng php &+
2C+ ,u thGo i-u ki3n Ha ch>t m0o
a+ Vh\n nc r<a, Tc Hnh cc th!ng s1 ca n& . khoan cc tng
khc nhau+
'+ Vh\n phng php khoan cho tng o8n+
c+ Vh\n /o8i cho#ng . khoan cc tng+
?u khoan Y vIng m0 trc _* cha c& khoan s_u th7 phLi $Wa
v0o kt 6uL khoan Y cc vIng c& i-u ki3n Ha ch>t tng tW m0 Tc
Hnh cc i-u n&i tr5n+
,u thGo phng php khoan, t2nh ch>t >t , ch>t /;ng nc r<a,
ki.u cho#ng khoan = ch\n m0 Tc Hnhl
c
, s v0 n+ Chi & $I phng
php khoan n0o cqng cn thoL m=n cc *5u cu sauo
1. ,3n 4=ng tt nh(t kh? ngng c+a tT hW thi9t b5 khoan.
.. ChHn nAc )<a ch tZ t)Hng! nhAt &% ing ;u(tcft t`nh bj
nh(t ! n9u ch th.
1. Ou #ng nAc )<a Wh?i + )<a ;Mch y #k khoan &% a ln
khoan #"n It (t.
@A3
c7 vU*, vi3c ch\n ch ) khoan h;p /t ph% thu)c v0o phng
php khoan n5n ch:ng ta cn TSt tng phng php m)t+
R.5.1. ,hi9t k9 ch9 khoan khi khoan bng cho^n g ki cng.
V% th. ch:ng ta s] Tc Hnh cc th!ng s1 ch2nho s, l
c
, n+
..5.1.1. Lu 2"n; !)on; khoan ki# cn; "c [%c Anh Nua =i7u !hYc $au:
s n 6+ O

g/sh+
,rong &o 6 Q h3 s1 /0m s8ch * /f khoan, ;c Zc trng '(ng
t /u /;ng tr5n m)t n vH $i3n t2ch * /f khoan+ n vH o + li trH 6
$ao )ng t o0,0k 0,@0cm
3
s+cm
B
O

Q Ni3n t2ch *, /f khoan n

vH /0 cm
B
O

n C+
,rong &o
C Q [3 s1 mY r)ng * /f khoan so vi "ng k2nh cho#ng
khoan+
C Nao )ng trong khoLng @,0R @,30
N
c
Q 4"ng k2nh cho#ng kim cng+
..5.1.2. \%c Anh !Ci !)?n; %y 2In choHn;.
,Li tr\ng chi-u tr%c /5n cho#ng kim cng ;c Tc Hnh thGo
c!ng thXc sauo
l
c
n a+ + O
tT
,rong $& o h3 s1 t2nh n sW Zc trng ph hu >t Y *
v0 ) '-n ca kim cngo a n0,R 0,x
O
tT
Q Ni3n t2ch tip T:c gia kim cng v0 * /f khoan, ph%
thu)c v0o k2ch thc v0 /o8i cho#ng gc& th. tra 'Lngh+
O
tT
cqng c& th. t2nh '(ng c!ng thXc sauo
O
tT
n 0,03 + $
c
C
t
+
$
c
o 4"ng k2nh trung '7nh ca kim cng gmmh+
C
t
Q O1 kim cng Y '- mZt ph hu ph2a $i ca cho#ng +
Chi 't u khoan '(ng cho#ng mi, tLi tr\ng kh!ng ;c v;t 6u 0,R Q@
@AJ
t>n+ 41i vi >t nXt nb, tLi tr\ng n5n giLm R0 so vi g trH t2nh ton+
..5.1.3. \%c inh $ vHn; Nuay c<a choHn;.
cUn t1c 6ua* ca cho#ng kim cng c& th. Tc Hnh 6ua 'i.u
thXc
n n gvphh+
,rong &o N
c
Q "ng k2nh ca cho#ng kim cng gmh+

$
Q vUn t1c $0i gii h8n ca cho#ng +
$
n 3 R ms +
R.5... ,hi9t k9 ch9 khoan ,uJc -in.
..5.2.1. \%c Anh 2u 2"n; !)on; khoan !uc =in.
Y u o8n khoan thit k ch:ng ta c& th. t2nh ton /u /;ng /n
nh>t cho phSp s
maT++
s
maT
n /s
4Png th"i ch:ng ta cqng t2nh m)t /u /;ng t1i thi.u s
min
Lm 'Lo
r<a s8ch * /f khoan v0 n_ng h8t mIn khoan /5n mZt >t+
s
min
n 0,pxR + @0
3
gN
c
B
Q N
B
h v
min
n gN
c
B
Q N
B
h v
min
Eu /;ng ch:ng ta ch\n s] n(m trong khoLngo
s
min
s s
maT+
4. ch\n s ch:ng ta phLi $Wa v0o Zc t2nh kD thuUt ca cL
'm $ung $Hch na+ Chi ch\n ;c s ch:ng ta t2nh ton chi-u s_u
cho phSp khoan vi /u /;ng = ch\n thGo c!ng thXc+
E
c
n
?u nh chi-u s_u cho phSp m0 ch:ng ta t2nh ;c 'S hn
chi-u s_u thit k th7 kt h;p vi Zc t2nh ca m* 'm ch:ng ta
ch\n m)t /u /;ng 'S hn /u /;ng trc nhng v^n n(m trong khoLn s
min
v0
s
maT
+ 4Png th"i t2nh E
c
vi /u /;ng sau = ch\n, v0 cX th cho n ht
chi-u s_u+
?+ V!ng su>t tru*-n ca 'm gm= /Wch+

'
+ [i3u su>t ca 'm+
u+ [3 s1 tan th>t p su>t kh!ng ph% thu)c v0o chi-u $0i cn
khoan+
@AR
u n a
'm
~ a
cn
/
cn
~ a
c
~ a
t
a
c
Q h3 s1

tan th>t p su>t Y cc /f thot nc ca cho#ng+ a
c
n
|+ tang $i3n t2ch cc /f thot nc ca cho#ng+
u
p
o h3 s1 tan th>t p su>tca tu1c 'in+ i
t
n u
p +
+ s
B
+
u
p
n
Bo /0 h3 s1 tan th>t p su>tY h3 th1ng tun ho0n ph% thu)c v0o
chi-u $0i cn khoan+
Bn a
c
~ ~ a
vT
g/ Q Vhi-u $0i ca cn $Wngh
..5.2.2. \%c Anh !Ci !)?n; chi]u !)'c V
c
0 ,rc khi ch\n l ch:ng ta
cn Tc Hnh cc tLi tr\ng sau _*o
~ l
@
|+ + ,Li tr\ng 'S nh>t Lm 'Lo cho cho#ng ph hu >t
trong mi-n ph hu th. t2ch+
|o Ni3n t2ch tip T:c ca rng cho#ng v0 >t Y * /f khoan+
| n
,rong & o
{
Q h3 s1 ph ca rng , gi trH trung '7nh @,0R B+
k Q h3 s1 m0i m#n ca rng cho#ng, k n @ @,R
~ ,Li tr\ng l
B
l
B
n l
t+
N
c+
l
t
Q t tLi tr\ngo ,Li tr\ng tr5n m)t cm "ng k2nh cho#ng
N
c
Q 4"ng k2nh cho#ng, cm
~ ,Li tr\ng l
3
o ,Li tr\ng /n nh>t cho phSp Tu1ng cho#ng, th!ng th"ng
s1 /i3u $o nh0 m* 6u* Hnh gc& th. tra 'Lngh +
~ ,Li tr\ng l
J
o ,Li tr\ng ch\n /\c ngo0i thWc t thGo s1 /i3u th1ng k5 Y
cc /f khoan gn >* cho nng su>t cao nh>t+
~ Fc Hnh tLi tr\ng h=m tu1c 'ino l

Fu>t pht t c!ng thXco
e
c
n e
t
Q e
!
Ou* ra + e
r
+ l

n e

Q
r!
gl

Q l
th
h
e
r
+l

n e

Q
r!
+l

~
r!
+l
th
l

n
@Ak
,rong & o e
r
n J,R3 C+N
c
e
r
, momGn o sW tng momGn ca tu1c 'in khi tLi tr\ng tng /5n @ n
vH+
,h!ng th"ng e
r
n(m trong khoLng R @R Cl+@ t>n +
l
th
n l
v
th
~ l
6+
e

n B+e
0
e
0
n u
e
+ s
B
+
Oau khi Tc Hnh ;c tLi tr\ngh=m tu1c'in l

ch:ng ta Tc Hnh
tipo
l
e
n g0,x 0,Ah+l

,Li tr\ng Lm 'Lo cho tua'in 8t momGn

cWc 8i+
l
?
n g0,k 0,ph+l

,Li tr\ng Lm 'Lo cho tua'in 8t c!ng su>t
cWc 8i+
4. ch\n tLi tr\ng cho khoan tu1c 'in+ l ch:ng ta cn ch\n nh
sauo
l l
@
, l l
B
, l l
J
, l l
3
l l
e

l l
?+
R.5.1. Nc inh ; &^ng Puay t)ong khoan tuc bin.
Oau khi Tc inh ;c s v0 l, ch:ng ta tin h0nh t2nh vUn t1c
6ua* n+
Tu>t pht t c!ng thXco
e
t
n e
c
~ e
!
+
e

g@ Q h n e
c
~e
!
+
Ou* ra n n n
kt
Q ge
c
~ e
!
h+ ,rong & n
kt
/0 s1 v#ng 6ua* kh!ng tLi
n
kt
n Bn
0
+ ch:ng ta c& th. t2nh n
0
thGo c!ng thXc+
n
0
n u
n+
s
e
!
n
r!
l
th
Q l
e
c
n J,R3 + C + l
c
+ N
c+
Co h3 s1 c& k. n sW m0i m#n ca ch&p Toa* o kn 0,B
0,3
Vho#ng c#n mi o k n 0,@ 0,B
R.R. ,hi9t k9 ch9 khoan )Jt.
R.R.1. Nc 5nh #u #ng b.
@Ap
Vqng nh trong khoan tu1c'in , ch:ng ta cqng cn Tc Hnh s
maT
Y u khoLng thit k, s
min
+ NWa v0o Zc t2nh kD thuUt ca 'm
. ch\n s+
s
maT
s s
min
s
maT
n g/sh+
?+ V!ng su>t t )ng c n 'm gm= /Wc h
'
o hi3u su>t
tru*-n t )ng c n 'mo
0
n
u n a
'm
~ a
cn
+ /
cn+
~ a
c+
B n a
t
~ ~ a
vT
Eu /;ng t1i thi.u . n_ng mIn khoan v0 r<a s8ch *+
s
min
n 0,pxR + @0
3
gN
c
3
Q N
B
h+c
min+
ci /u /;ng s = ch\n ta c& th. Tc Hnh chi-u s_u cho phSp khoan
vi /u /;ng &o
E
c
n , m
?u E
c
cha 8t n chi-u s_u thit k, ch:ng ta ch\n /u /;ng 'S hn
nhng v^n n(m trong gii h8n s
maT
s s
min
v0 chi-u s_u cho phSp
khoan s] tng /5n+
R.R... Nc 5nh t?i t)Hng chiGu t)=c #"n cho^ng khoan.
4. Tc Hnh tLi tr\ng * /5n cho#ng khoan, ch:ng ta cn Tc
Hnh gi trH ca m>* tLi tr\ng sau+
l
@
|+
l
B
n l
t
N
c
l
3
n l
maT
l
J
,Li tr\ng ch\n /\c '(ng phng php th1ng k5+
4. ch\n l ch:ng ta cn /u t o l l
@
, l l
B
, l l
J
l l
maT
R.R.1.ChHn ; &^ng Puay n >&^ngmWh*tC.
Chi Tc Hnh s1 v#ng 6ua* h;p /t ca cho#ng, cn cn cX v0o
kinh nghi3m khoan trc & t8i vIng thGo phng php th1ng k5+ Vn phLi
t2nh n sW h8n ch $o ) '-n ca c)t cn khoan v0 c!ng su>t
@Ax
tru*-n /Wc cho cho#ng+ ?g"i ta ch\n s1 v#ng 6ua* trong m)t ph:t ca
cho#ng n(m trong khoLng A0 300 v+
Vh\n n cqng ch *u $Wa v0o s1 t1c ) ca m* khoan+ ,h!ng
th"ng m* khoan c& nhi-u t1c ), mfi t1c ) tng Xng vi m)t s1
v#ng 6ua* nh>t Hnh + NWa v0o c!ng su>t ca thit 'H, s1 v#ng
6ua* Y tng t1c ) m0 ch:ng ta c& th. t2nh ;c chi-u s_u chu*.n
t1c ) ca '0n 6ua* r!t+
,r5n c sY /Up phng tr7nh c_n '(ng c!ng su>t sauo
?
r!t
n ?
'm
~ ?
kt
~ ?
c
+
V!ng su>t ti5u hao tr5n mZt o ?
'm
n a
@
n ~ a
B
n
B
+
a
@,
a
B,
/0 h3 s1 thWc nghi3m c& th. />* thGo 'Lng $i _*o
,rong m\i tr"ng h;po
[3 s1 thWc
nghi3m
,ru*-n )ng 6ua
h)p giLm t1c hai
)ng c+
,ru*-n )ng t
)ng c '(ng $_*
ai thang
,ru*-n )ng t )ng c 6ua
h)p giLm t1c v0 ti khoan '!n
t1c )+
a@
aB
B,R + @0
QB
0,@B + @0
Q3
@,3 + @0
QB
0,@B + @0
Q3
@,@p+ @0
Q@
0, @B + @0
Qx
V!ng su>t . 6ua* c)t cn khoan kh!ng tLio
?
kt
n V+ + N
B
+n
@,p
+/
V+ E0 m)t h3 s1 ph% thu)c v0o ) cong ca ging khoan+
N+ "ng k2nh ngo0i ca cn khoan+ gmh
+ ,r\ng /;ng ri5ng ca $ung $Hch
n+ cUn t1c 6ua* ca '0n joto
/+ Vhi-u $0i cn khoan, m
?
0 g&c
0
h3 s1 V
@
3
0
@x,x + @0
QR
B
3R
0
BB,kBx,x + @0
QR
3
kA 30,x3J,3 + @0
QR
J
@0@k 3R,BJ0,3 + @0
QR
R
@pBR J@,RJk,k + @0
QR
k
Bk3R Jp,RRB,B + @0
QR
@AA
V!ng su>t ti5u hao cho ma st gia cho#ng khoan v0 >t , cho sW
ph hu >t +
?
c
n 3J,B + @0
QJ
+C+l
c
+N
c
+n
Co /0 m)t h3 s1 ph% thu)c v0o ) m0i m#n ca cho#ng +
,ha* ?
'm
, ?
kt
, ?
c
v0o phng tr7nh t2nh ?
r!
+ Vh:ng ta c& th. Tc
Hnh ;c chi-u $0i chu*.n t1c )+
E
c
n
?u chi-u s_u /f khoan /n hn chi-u s_u cho phSp th7 ch:ng ta
phLi chu*.n sang t1c ) c& s1 v#ng 6ua* nhM hn+
R.V. B< 4=ng nng hn o t)Hng #ng.
R.V.1. CJng 4=ng0
NIng . Tc Hnh tLi tr\ng tr5n m&c n_ng ca h3 pa/ng+ Fc
Hnh trH s1 p /Wc * trong m\i th"i i.m trong 6u tr7nh khoan+ 4;c
s< $%ng cL khi cXu k9t, thL 1ng trung gian v0 1ng khai thc+ ci3c ch:
t thGo $i Png hP tr\ng /;ng gi:p ch:ng ta ngn nga ;c sW c1 trong
6u tr7nh thL cn khoan v0 trong cc c!ng tc khc+ NWa v0o 'i.u P
ca Png hP tW ghi, cc cn ') kD thuUt c!ng tr7nh c& th. nghi5n cXu
6u tr7nh khoan, - ra ch ) khoan v0 ki.m tra vi3c thWc hi3n
ch:ng+
k+p+B+C(u tMo cc nng hn o t)Hng #ng0
[i3n na* ng"i ta th"ng $Ing Png hP o tr\ng /;ng '(ng thu
/Wc v0 n& ;c mc Y u cp cht+
,h0nh phn c>u t8o ca Png hP o tr\ng /;ng 'ao gPm ')
'in p g@h mc Y u cp cht, Png hP vGcn gJh v0 Png hP tW
B00
FGH cI2
BJ -Kng hK -o t)Lng A?
Mng
ghigRh, '7nh ch>t /Mng, gkh v0 m)t 'm ta* gph 'm ch>t /Mng t '7nh
gkh cho h3 th1ng 6ua "ng 1ng gxh+ BuPng 'in p 'ao gPm vM g@@h
v0 piston h7nh ma gAh '5n trong 'uPng 'in p+ N_* cp pa/ng chui
6ua r#ng r\c g@0h ca vM+
R.V.1. /guy"n #$ #% &i'c0 No $_* cp 'H u1n n5n n& tc $%ng m)t
/Wc /0m piston gm0ng mMngh gAh+ iiston s] p /5n 'uPng '(ng cao su
chXa * ch>t /Mngg@h+ Vh>t /Mng s] tru*-n Xng /Wc 6ua h3 th1ng 1ng
n Png hP chK g3h, Png hP vGcn gJh, Png hP tW ghi gRh+ Bm
ta* gph 'm ch>t /Mng t '7nh chXa gkh v0o h3 th1ng Png hP 6ua Q
"ng 1ng gxh+
eZt chia ) ca Png hP chK tr\ng /;ng g3h c& J00 v8ch chia+
,h"ng th"ng, '3 Png hP tr\ng /;ng c#n c& th5m vGcn+ cGcn /0 m)t
p k m8nh c& v#ng chia ) k2n vi J0 v8ch chia kh!ng chi s1+ ?h"
vU* $Ing cGcn5 . Tc Hnh p /Wc * thuUn /;i hn+
,o0n ') h3 th1ng thu /Wc c& chXa * nc, v- mIa !ng th7
chXa hfn h;p nc vi r;u hoZc vi g/iT5rin+ Vh>t /Mng chXa trong h3
th1ng thu /Wc phLi trung t2nh g 1i vi aTit v0 ki-mh c& h3 s1 gi=n nY
nhM, kh!ng ho0 tan cao su v0 kh!ng 'H !ng Zc+ ,h!ng th"ng s<
$%ng $ung $Hch R0 g/iT5rin trong nc /0 t1t nh>t+

eZt khco j n B|
c
+ sin
B0@
A
H
^
1c
1c
N

AOFin tDch cP 2i3ton hnh

-QO
.Rc tIc <Sng &uTng "uKng chUt
AVng N =AO2
$O AW I2 3uUt X "uKng chUt AVngO
$
su* ra+ p n |
c
/0 /Wc Y u cp cht gsXc cngh
g&c r>t nhM n5n ch:ng ta coi sin tg n
p n n
+

cU*o |
c
n
+

,r\ng /;ng Y m&c n_ng ;c t2nh '(ng c!ng thXc+
|
m
n Bn+|
c
n B+n+
n Q /0 s1 nhnh cp )ng Y h3 th1ng pa/ng+
BYi v7 g&c tha* ai thGo /Wc cng Y u cp cht n5n p su>t
Y 'uPng ch>t /Mng kh!ng t /3 thuUn vi tr\ng /;ng Y m&c n_ng+ No &
cc n>c chia Y Png hP tr\ng /;ng kh!ng phLi /0 n vH tr\ng /;ng, m0
n& /0 nhng n vH tng 1i+ Y mfi Png hP c& m)t 'Lng thu*t
minh, nh" cc 'Lng thu*t minh n0* ch:ng ta c& th. 'in cc n vH
tng Xng th0nh n vH tr\ng /;ng+
V8 4= 1+ Y m)t Png hP o tr\ng /;ng, khi cho#ng khoan trGo Y tr5n
* /f khoan, ch:ng ta \c Y Png hP o c& kp v8ch+ [3 th1ng pa/ng
/0 RTk h=* t2nho gs1 $_* cp )ng n n @0h+
ah+ ,r\ng /;ng ca c)t cn trong $ung $Hch+
'h+ ?u ch:ng ta mu1n thL tLi tr\ng Tu1ng cho#ng khoLng @0
t>n, th7 Y Png hP & cn chK 'ao nhi5u v8ch+ Bit r(ng tr\ng / ;ng
cht R00 Cl+
BLng thu*t minh
c8ch ,r\ng /;ng
@0
+
+
+
k0
p0
R00
AJR0
@@R00
ah+ k0 v8ch AJR0 Cl
p0 v8ch @@R00
e)t v8ch Y Png hP o trong khoLng n0* s] /0o
@ v8ch n n B0R Clv8ch
,r\ng /;ng Y u m&c n_ng gtr\ng /;ng cn khoan ~ l
cht
h
l n n + |
c
Q l
cht

B0B
|
c
Q EWc cng Y u cp cht khi trGo to0n ') tr\ng / ;ng c)t cn
n(m trong $ung $Hch+ gtr\ng /;ng ca kp v8ch n k0 v8ch ~ p v8chh
|
c
n AJR0 ~ p+B0R n @0+xxR kl+
l n @0+ |
c
Q R00 kl n @0x3R0 kl+
l n @0 + @0xxR Q R00 n @0x3R0 kl+
b. &'u nh ch=ng ta th7 ">t t7i tr?ng +1 t0n @ung choAng.
Vh:ng ta Tc Hnh s1 v8ch tng Xng vi tLi tr\ng@0 t>n /0o
n n n R v8ch+
?h vU* . thL tLi tr\ng @0 t>n Tu1ng cho#ng th7 s1 v8ch Y
Png hP o tr\ng /;ng s] /0 kp Q R n kB v8ch +
R.V.2. Cch Hc biu n t)Hng #ng.
NWa v0o 'i.u P tr\ng /;ng ca Png hP tW ghi , ta c& t. nh
gi ;c c!ng tc khoan, thGo $i vi3c ch>p h0nh ch \ khoan ca ta
khoan+ e\i sW tha* ai tr\ng /;ng ca c)t cn khoan trGo tr5n m&c
n_ng trong m)t ng0* 5m -u ;c ghi /8i tr5n 'i.u P+ Bi.u P /0
m)t t" gi>* h7nh tr#n tr5n & c& @00 v#ng tr#n Png t_m + VX @0 v#ng
/8i c& @ v#ng Um tng Xng vi @0 @00 ) chia ca Png hP o tr\ng
/;ng+ ?h vU* khoLng cch gia hai "ng tr#n c8nh nhau s] tng Xng vi
m)t ) chia ca Png hP o tr\ng /;ng+ c#ng tr#n ngo0i cIng ;c
chia th0nh BJ phn '(ng nhau tng Xng vi BJ gi" trong m)t ng0*
5m+ Bi.u P n0* c& c c>u 6ua* gi1ng nh c c>u ca Png hP+
?u "ng 'i.u $P ch8* song song vi "ng tr#n th7 c& nghma /0 tLi
tr\ng tr5n m&c n_ng kh!ng tha* ai trong th"i gian &+ ,7nh tr8ng
n0* c& th. TL* ra khi ngng khoan hoZc khi khoan vi tLi tr\ng kh!ng
ai+ ?u "ng 'i.u P song song vi "ng cong hng t_m th7 c&
nghma /0 c& sW tha* ai tXc th"i v- tLi tr\ng Y m&c n_ng+ Vc "ng
ca 'i.u P ghi /8i sW tha* ai cc tLi tr\ng Y m&c n_ng thGo th"i gian
+ ?5n khi nh7n v0o 'i.u P ch:ng ta c& th. Tc Hnh ;c $i`n 'in
ca /f khoan trong m)t ng0* 5m+ CSo, thL, tha* cho#ng, 'm r<a
v+v+++
p /Wc * c& th. Tc inh '(ng hi3u s1 tr\ng /;ng to0n ') c)t
cn khoan v0 tr\ng /;ng phn cn khoan trGo tr5n m&c + ,r5n 'i.u P
p /Wc * Tc inh '(ng khoLng cch gia "ng tr#n tng Xng vi )
/3ch /n nh>t ca kim Png hP v0o cu1i /:c thL cn v0 ) /3ch 'S
B03
2,
2'
22
21
20
19
1Y
19
1Z
1*
1,
1'
12
11
10
9
Y
9
Z
*
,
'
2
1
9
0
1
0
0
9
0
Y
0
Z
0
*
0
,
0
'
0
2
0
1
0
nh>t ca kim Png hP trong 6u tr7nh khoan+ 4) chia tr5n Png hP
phLi ai ra t>n+
Chng Vbb
6iGu chdnh hAng #k khoan .
,rong 6u tr7nh khoan, /f khoan c& th. c& cc hng sau _*+
@+ Ef khoan ho0n to0n thng Xng gh7nh ah+
B+ Ef khoan nghi5ng i so vi "ng thng Xng gh7nh 'h+
3+ Ef khoan cong -u trong m)t mZt phng gh7nh ch
J+ Ef khoan cong trong kh!ng gian gh7nh $h+
V.1.Chng cong cc #k khoan thong ing.
V.1.1. :3u Pu? c+a &i'c cong #k khoan.
Ef khoan thng Xng phLi c& ) /3ch 'S nh>t so vi "ng
thng Xng m0 i-u ki3n kD thuUt cho phSp+ CD thuUt khoan hi3n
8i cho phSp khoan cc /f khoan thng Xng chK cong n B
0
Q 3
0
+
B0J
" c <
Q ,rong cc /f khoan cong Zc 'i3t /0 nhng chf hng cong tha*
Mi )t ng)t, c!ng tc khoan '7nh th"ng s] gZp kh& khn+
Q ?u TL* ra Xt g=* $%ng c% khoan th7 cXu cha r>t phXc t8p+
Q ci3c ch1ng 1ng s] gZp kh& khn $o ma st vi th0nh 1ng 6u
/n+
Q ,rm Ti mng kh& 'Lo Lm ch>t /;ng Gro+
Q OW cong /f khoan /0m cho * /f khoan sai /3ch i nhi-u v0
khai thc sLn phym kh!ng :ng chf, g_* kh& khn cho c!ng tc nghi5n
cXu Ha ch>t, /0m sai /3ch khi ni3m v- '- $0* thWc ca vKa, c&
th. /0 ngu*5n nh_n g_* ra sai /m khi Tc Hnh ) s_u thL 1ng
chPng+
V.1.. . /guy"n nhLn cong #k khoan.!
Q Vc /f khoan thng Xng ha* 'H cong /3ch v7 vi3c ki.m tra
hng ca /f khoan ;c tin h0nh 2t hn so vi khi khoan nghi5ng Hnh
hng+ ,hiu ki.m tra v0 thiu cc 'i3n php ngn nga $^n n cong
/f khoan v0 * /3ch i r>t nhi-u+
Q ,rong 6u tr7nh khoan tu1c 'in, hi3n t;ng cong $o nhi-u *u
t1o e)t s1 *u t1 g\i /0 *u t1 kD thuUt ho0n to0n ph% thu)c v0o vi3c
ta chXc 6u tr7nh khoan+ Vh:ng mang t2nh ch>t ng^u nhi5n v0 c&
th. khc ph%c ;c nho VhKnh t_m thp kh!ng :ng, cn khoan /p
tr5n ,B 'H cong, rGn n1i gia cn khoan v0 u n1i tu1c 'in 'H /3ch
v+v+++
e)t s1 *u t1 khc kh!ng ph% thu)c v0o vi3c ta chXc c!ng tc
khoan v0 kh!ng th. /o8i tr ;c $Ing trong 6u tr7nh khoan, chK c&
th. t7m cch h8n ch Lnh hYng ca ch:ng m0 th!i+ Vc *u t1 & /0o
Q ,r8ng thi phn $i ca c)t cn khoan $o p /Wc * t8o ra cc
/Wc tc $%ng thGo hng vu!ng g&c vi tr%c ca cho#ng khi khoan 6ua cc
/p >t c& ) cXng khc nhau vi th n(m $1c Xng+
V.1.1. 6G Wh^ng cong #k khoan
B0R
?go0i vi3c T_* /p thit 'H cho chuyn th7 khi ch\n ') $%ng c%
. ch1ng cong, ng"i ta $Wa v0o 'a ngu*5n tc +
Q ?gu*5n tc $_* $\i
Q?gu*5n tc inh t_m cho#ng khoan trong /f khoan+
Q ?gu*5n tc hi3u Xng con 6ua* ca vUt th. 6ua* /p $i tu!c
'in
/.1.3.1. Jh?n =: -'n; c' khoan !h,o n;uyIn !_c -Py -?i:
Vc nh0 'c h\c eD cu$T v0 Eiu'inTki = - ra /t thu*t v- sW
ho8t )ng ca ') $%ng c% Y phn $i ca c)t cn khoan, khi khoan
r!t+ Et thu*t & $Wa tr5n c sY ph_n t2ch $8ng u1n ca c)t cn
khoan v&i giL thu*t /0 c)t cn khoan /u!n /u!n 6ua* Tung 6uanh tr%c
/f khoan + liL thu*t n0* cho phSp 'M 6ua Lnh hYng ca /Wc /* t_m
Tu>t hi3n khi 6ua* c)t cn khoan m0 chK nghi5n cXu sW u1n $o tc
$%ng ca tr\ng /;ng 'Ln th_n v0 p /Wc nSn chi-u tr%c+ c7 vU* to0n ')
/t thu*t ca cu$T, Eiu'inTki v0 cc kt /uUn ca ca n& ;c Xng $%ng
khi khoan '(ng cc )ng c Zt ngm trong /f khoan gtu1c 'in,
khoan i3nh
4i-u ki3n khoan t1t nh>t /0 gi cho c)t cn khoan Y $8ng
thng Xng tXc /0 khi tLi tr\ng /5n cho#ng nhM hn /Wc ti h8n 'Uc m)t+
?hng nhng tLi tr\ng nh th th"ng kh!ng . khoan, t1c ) khoan
th>p+ Chi tLi tr\ng tng $n n gi trH ti h8n th7 c)t cn khoan 'H
u1n v0 tip T:c vi th0nh /f khoan+ ,ip t%c tng tLi tr\ng /5n na, n& s]
8t ti m)t gi trH ti h8n mi, khi & c)t cn khoan 'H u1n 'Uc B, nu
c#n tng tLi tr\ng th5m na th7 s] Ty* ra u1n 'Uc 'a, 'Uc '1n+
4. gi cho /f khoan thng, t1t nh>t /0 n5n khoan vi p /Wc gn
'(ng p /Wc ti h8n 'Uc 'a, kh!ng n5n $Ing cc p /Wc * nhM, m0 vi cc
p /Wc & cn cqng = 'H u1n cong,
?u cn khoan vi p /Wc * /n th7 vi3c s< $%ng * cn
nZng cqng s] cho phSp trnh ;c hi3n t;ng u1n 'Uc cao+ gv7 u1n 'Uc
cao 1i vi cn nZng cqng #i hMi momGn /n + h
B0k
?u kh!ng th. khoan vi p /Wc * nhM hn /Wc g_* ra u1n
$\c, th7 . h8n ch hi3n t;ng u1n $\c, ng"i ta $Ing cc ') phUn
Hnh t_m /p :ng chf thGo chi-u $0i c)t cn khoan+ Vc ') phUn
Hnh t_m phLi cch cho#ng m)t khoLng /n nh>t gsao cho o8n t
cho#ng n Hnh t_m kh!ng tip T:c vi th0nh /f khoan o8n t
cho#ng n chf /p Hnh t_m ph% thu)c v0o ) cXng cn nZng,
N
ck
, g&c /3ch /f khoan v0 p /Xc *h +
Vh\n khoLng cch n0* c& th. $Wa thGo 'i.u Po
[7nh v] o Bi.u P t2nh g/h vi cho#ng n BR@mm c& cn nZng
ga, ', ch
,hGo /t thu*t th7 chK /p m)t ') Hnh t_m Y khoLng cch
h;p /t /0 + ,u* vU*, tr5n thWc t th7 vi3c /p th5m m)t s1 ') Hnh
t_m ph% ph2a tr5n ') Hnh t_m thX nh>t cqng mang /8i hi3u 6uL t1t+
Vn trnh vi3c tha* ai p /Wc /:c )t ng)t+ ci3c tha* ai l
c
trong m)t khoLng /n cn phLi tin h0nh t t, 6ua R Q @0mSt khoan+
/.1.3.2. B: -'n; c' 2# viEc -8a !h,o n;uyIn !_c Anh !P#
choHn; khoan.
,rong nhng i-u ki3n r>t $` g_* ra cong /f khoan, ') $%ng
c% $Wa tr5n ngu*5n tc $_* $\i nhi-u khi kh!ng mang /8i kt 6uL t1t+
,rong nhng tr"ng h;p & $Ing ') $%ng c% thGo ngu*5n tc Hnh t_m
cho#ng trong /f khoan th"ng thu ;c kt 6uL t1t nh>t+ v2 $%, $Ing ')
$%ng c% nh h7nh v] tr5n+ B) $%ng c% h7nh '5n $;c $Ing trong khoan tua
'in + ,u* vU* cqng c& th. $Ing ch:ng trong khoan r!t cqng cho vi
B0p
B
3
J
k
@0
@R
B
3
J
k
@0
@R
B
3
J
k
@0
@R
lcg,h
J0 30 B0 @0 J0 30 B0 @0 J0 30 B0 @0
/gmh a
'
c
0
@0
B0
30
J0
)O219 mm ")O 21Zmm c) 20'mm
kt 6uL t1t + ,rong tr"ng h;p n0* phLi tha* tu1c 'in '(ng cn nZng
c& "ng k2nh tng Xng +
[7nh a+ NIng trong i-u ki3n 2t c& khu*nh hng /0m cong /f
khoan trong >t rn chc an Hnh +
[7nh '+ NIng trong i-u ki3n $` 'H cong+
@h+Vn khoan+
BhB) phUn Hnh t_m+
3h+ Vn nng
Jh ,u1c 'in khoan+
Rh Vho#ng khoan+
kh B) chKnh t_m /p tr5n cho#ng+
4. o ) cong /f khoan, hi3n na* ng"i ta $Ing cc $%ng c% o
/3ch gkin!mGth v0 $%ng c% c& aTit /oh*ric+ N%ng c% c& aTit /oh*$ric
;c s< $ung nhi-u nh>t /0 $%ng pGtr!van+
V.1.2. ChQa cong #k khoan.
,rong 6u tr7nh khoan, /f khoan c& th. 'H cong n mXc
kh!ng th. khoan tip ;c na, v7 kD thuUt kh!ng cho phSp hoZcv7
kh!ng c& 2ch /;i thWc t na+ ,rong tr"ng h;p n0* c& th. $Ing hai cch+
@+ BM /f khoan+
B+ Vha /8i /f khoan & '(ng cch khoan /8i+
B0x
V& th. cha cong '(ng phng php khoan tu1c 'in hoZc r!t+
4. cha /f khoan, trc ht phLi o ) cong ca to0n ') phn /f
khoan, n(m tr5n chf cong nh>t, ch\n o8n /f khoan n0o thng Xng
nh>t + Y $i o8n /f khoan thng Xng ng"i ta Zt cu Timng+ Oau
khi Timng = !ng rn, ng"i ta mY /f khoan mi+
?5n mY /f khoan mi trong >t c& ) '-n th>p hn ) '-n
Ti mng+ ,1c ) c h\c khoLng @0 Q @Bcmh+ Chi mi3ng /f khoan
mi va ;c t8o th0nh, tXc /0 /:c mIn khoan kh!ng c#n Tu>t hi3n v%n Ti
mng na th7 c& th. tng p /Wc * /5n n mXc '7nh th"ng+ v
ch
c&
th. tng /5n B0cmh
Chi khoan mY /f khoan mi '(ng tu1c 'in th7 ng"i ta $Ing
cho#ng 3 ch&p Toa* th!ng th"ng+
V& th. s<a cha cong /f khoan '(ng phng php r!t+ ,r7nh tW
mY /f khoan v0 ch ) khoan cqng tng tW nh tr5n+
V... Khoan cc #k khoan nghi"ng 5nh hAng.
V...1. _=c 8ch c+a khoan 5nh hAng.
sua khoan Hnh hng ch:ng ta hi.u r(ng + Choan Ti5n /f khoan
thGo m)t hng mong mu1n v0 * ca /f khoan cch phng thng
Xng ca /f khoan m)t khoLng n0o &+ No & mu1n khoan ;c
nhng /f khoan n0* ch:ng ta phLi thi c!ng ging khoan '(ng nhng
$%ng c% v0 kD thuUt Zc 'i3t thGo mZt ct ca ging khoan cho trQ
c+
?g"i ta $Ing khoan nghi5ng Hnh hng $. o
@+Choan $i khu vWc c& nh0 Y hoZc c& cc c!ng tr7nh c!ng
nghi3p +
B+ Choan $i v7ng m /*, s!ng hP hoZc cc khG c& '" $1c
Xng+
3+ Choan t tr5n Tu1ng $i * 'i.n+
J+ Choan ngo0i 'i.n
R+ Choan Y nhng mM c& vKa cm $1c Xng +
B0A
?go0i ra khoan nghi5ng c#n ;c $Ing trong tr"ng h;p 'H k9t cc
$%ng c% trong /f khoan m0 kh!ng />* /5n ;c + Chi & ng"i ta khoan /f
khoan nhnh mi, /3ch khMi /f khoan cq+
Choan Ti5n . $Up tt cc /f khoan = 'H phun tW $o '(ng cch
khoan m)t /f khoan c& * gn * ca /f khoan ang 'H phun . 'm
$ung $Hch $Up+
V& hai phng php khoan nghi5ng Hnh hngo
/.2.1.1. ^hn; ph%p khoan n;hiIn; =`n; )(!:
4& /0 6u tr7nh u1n cong /f khoan m)t cch gin o8n, '(ng
nhi-u /n khoan /3ch hng k tip nhau+
/.2.1.2.1hoan n;hiIn; Anh hn; =`n; phn; ph%p khoan !ua =in.
,hWc ch>t ca phng php n0* /0 s< $%ng ') $%ng c% Y phn $i
ca c)t cn khoan . t8o ra tr5n cho#ng khoan m)t /Wc /0m /3ch thGo
hng vu!ng g&c vi tr%c ca n&+ EWc n0* tc $%ng kh!ng ngng trong
su1t 6u tr7nhkhoan thGo m)t g&c phng vH srn+
V..... _It cft >t)fc nC c+a cc gi9ng khoan 5nh hAng0
Vn phLi ch\n mZt ct ca cc /f khoan nghi5ng sao cho ti5u
hao vUt t v0 th"i gian khoan 2t nh>t, m0 v^n Lm 'Lo ho0n th0nh cc
nhi3m v% ca /f khoan+ ,rong khoan nghi5ng Hnh hng pha 'in
nh>t /0 cc /o8i mZt ct sau _*o gR /o8ih u B V N v0 o
eZt ct uo E0 $8ng pha 'in nh>t+ ?& gPm 'a o8n, o8n tr5n
g@h /0 o8n thng Xng, o8n gia gBh o8n cong -u tng ) /3ch,
B@0
a
r
@
B
r
@
B
r
@
B
r
@
B
3
3
3
3
r
B
r
B
r
B
J
J
R
' c $ G
B
Hnh
o8n g3h /0 o8n thng n(m nghi5ng+ N8ng mZt ct n0* ;c $Ing .
khoan nghi5ng Hnh hng v0o m)t vKa c& ) /3ch /n, khi /f khoan c&
) s_u trung '7nh+
eZt ct Bo Vqng gPm 'a o8n+ VhK khc mZt mZt ct u /0
o8n thX 3, o8n thX g3h /0 o8n cong -u giLm ) /3ch ca ging+
eZt ct n0* p $%ng Y nhng ging c& ) giLm tW nhi5n ca g&c
cong kh!ng /n, Y nhng ging khoan s_u m0 an Hnh g&c nghi5ng
kh&+
eZt ct Vo 4;c $Ing . khoan cc /f khoan nghi5ng c& chi-u
s_u /n+ eZt ct n0* c& R o8n + ?5n s< $%ng mZt ct n0* khi o8n
$i ca /f khoan ct 6ua nhi-u tng sLn phym, m0 vi3c khai thc
ch:ng ;c tin h0nh t $i /5n tr5n+
eZt ct No lPm c& J o8n c& ) s_u ti BR00m ng"i ta th"ng
$Ing mZt ct n0* . khoan nhng ging khoan n BR00m+
eZt ct o 2t pha 'in hn so vi cc $8ng mZt ct tr5n + eZt
ct n0* gPm c& B o8n o o8n @ thng Xng, o8n B u1n cong vi g&c
/3ch tng $n+ ?g"i ta khoan thGo $8ng mZt ct nh th trong tr"ng
h;p /f khoan cn phLi cm v0o vKa vi m)t g&c = Hnh trc+
Vc mZt ct n&i tr5n -u /0 nhng "ng cong n(m trong m)t
mZt phng thng Xng+
V.1. ,8nh ton &% SLy 4Ung It cft #k khoan nghi"ng.
V.1.1. _It cft #oMi A0
/.3.1.1. 1hoCn; 2Ech c<a %y 2 khoan !h,o phn; n`# n;an;:
+ l&c /3ch ca /f khoan+
?u i-u ki3n 'an u ch:ng thit ko [, u, [
B
, j
l&c o Vh:ng ta c& th. t2nh '(ng c!ng thXc
n arccos
/
@
n [
B
, /
B
n 0,0@pJR j
/
3
n
B@@

H
"
H
[
H
H
\
A'
h
N
[

A2
A1

A\
A
E n /
@
~ /
B
~ /
3

h n j+sin
[ n [
0
Q g[
B
~ hh [7nh v]
[
0
n [
B
~ h ~ h
a n j g@ Q cosh
u n [ tg u n a ~ u
V.1... _It cft #oMi -.
n A0 Q g h , n arctg
n arc cos
j
0
n j
@
~ j
B
[
p
n [ Q [
B

[7nh chiu thng Xng
h n j
@
+sin
[
@
n j
B
T gsin Q sinh
[ n [
B
~ h ~ [
@

[7nh chiu n(m ngang
a n j
@
g@ Q cosh
a
@
n j
B
T gcos Q cosh
u n a ~ a
@

Vhi-u $0i
/
@
n [
B

/
B
n 0,0@pJR j
@

/
3
n 0,0@pJR j
B

E n /
@
~ /
B
~ /
3

V.1.1._It cft #oMi C0
l&c nghi5ng /f khoan /n nh>t+
n arcsin+
j
0
n j
@
~ j
B
[ n [
0
Q [
B
Q [
3

Vhi-u $0i
B@B

/B
j@
/3
u
a
/@
h
[
@
j
o

n

j
@
~
j
B
B
[
[
B
j@

a
@
jB
jB
A0

/
@
n [
B

/
B
n 0,0@pJR j
@

/
3
n
/
J
n 0,0@pJR j
B

/
R
n [
3

E n /
@
~A /
B
~ /
3
~ /
J
~ /
R

[7nh chiu tr5n phng n(m ngang
a
@
n j
@
T g@ Q cosh
a
B
n [
@
tg
a
3
n j
B
g@ Q cosh
u n a
@
~ a
B
~ a
3
[7nh chiu mZt ct /5n phng thng Xng
h n j
@
sin
[
@
n [
0
Q [
B
Q [
3
Q gj
@
~ j
B
h sin
[
B
n j
B
sin
[
0
n [
B
~ h ~ [
@
~ [
B
~ [
3

V.1.2._It cft #oMi p0
l&c nghi5ng /n nh>t ca /f khoan
/
@
n [
B

/
B
n 0,0@pJR
j
@

/
3
n 0,0@pJR j
B

/
J
n [

Q [
B
Q h Q [
@
h
B

E n /
@
~ /
B
~ /
3
~ /
J

[7nh chiu thGo phng n(m ngang
a
@
n j
@
g@ Q cosh
a
B
n j
B
g@ Q cosh
u n a
@
~ a
B@3
[2
1 2 '
A2
A1
[1
A*
A,
A'

B
@
[
B
/3
/J
h
B
j
o

n

j
@
~
j
B
j@
aB
a@
jB
[
@
/@
/B

V.2. Khoan 5nh hAng bng tuc bin

V.2.10 Cc b WhLn #% #'ch hAng #k khoan &% WhM &i ;< 4=ng
ch*ng0
gVc ') phUn /0m /3ch trong @ khoan tu1c 'inh
4. /0m /3ch hng /f khoan khMi "ng thng Xng, ng"i ta th"ng
s< $%ng cc ') phUn /0m /3ch, r>t 2t tr"ng h;p khoan nghi5ng m0
kh!ng $Ing ') phUn /0m /3ch chK $Ing cc i-u ki3n cong tW nhi5n+
Chi s< $%ng cc ') phUn /0m /3ch, cn phLi t2nh n Lnh hYng
ca cc i-u ki3n cong tW nhi5n+ Chi g&c phng vH cho trc v0 hYng
cong tW nhi5n '(ng kh!ng th7 cc i-u ki3n tW nhi5n s] g&p phn /0m
tng th5m ) cong+
c7 vU*, cn ch\n ') /0m /3ch c& ) cong nhM hn v0 s1 /n
thL n& Tu1ng /f khoan cqng giLm i khi g&c h)i tr5n '(ng @x0
0
th7
i-u ki3n tW nhi5n s] /0m cLn trY sW cong, cn phLi tng s1 /n thL ')
/0m /3ch v0 ) u1n cong ca n&+
,rong 6u tr7nh khoan nghi5ng Q Hnh hng '(ng tu1c 'in, c&
th. s< $%ng cc ') phUn khc nhau Y phn cu1i ca c)t cn khoan
. t8o Xng /Wc /0m /3ch /5n cho#ng khoan+
a ' c $
B) $%ng c% /p
cn cong
B) $%ng c% c&
Ep pGrG kh1t
V& u n1i /3ch
t_m
V& /p ') phUn
/0m /3ch iQ@
B@J
cong
@+ Vn cong @+ 4o8n cn .
tng chi-u $0i
@+V& u n1i
/3ch t_m ki.u
?hippGn
V& /p ') phUn
/0m /3ch ki.u iQ
@
B+ ,u1c 'in B+ iGrG kh1t cong B+ Vho#ng khoan B+ ,ua 'in
3+ Vho#ng khoan 3+ ,u1c 'in 3+ Vho#ng
J+ Vn nZng
/.4.1.1. Jan con;. e)t trong nhng ki.u /0m /3ch u ti5n, 4& /0
e)t o8n cn khoan th0nh $0*, u1n cong+ Vn cong ;c /p
trWc tip tr5n tu1c 'in+ Chi thL cn cong Tu1ng /f khoan, cn cong 'H
'in $8ng tao n5n /Wc 0n hPi Sp cho#ng khoan v0o th0nh /f khoan+
gh7nh ah
No kh!ng ) cXng vng n5nn cn cong kh!ng th. /0m tng
) cong ca /f khoan /5n nhi-u+ NIng cn cong chK c& th. /0m cong
/f khoan n B0 BR
0
+ Vc cn cong kh& vUn chu*.n, kh& ch t8o
:ng g&c cong thGo *5u cu+ ,rong 6u tr7nh s< $%ng th7 g&c cong
'an u ca ch:ng 'H tha* ai+
/.4.1.2. ^,), kh! con;o Ep trWc tip tr5n tu1c 'in khoan gh7nh 'h
iGr5 kh1t cong cqng /0m vi3c thGo ngu*5n tc nh cn cong, nhng c&
th. gi g&c cong vi ) ch2nh Tc cao+ No k2ch thc nhM n5n $` vUn
chu*.n+
?h;c i.m cc iGrG kh!t congo eXc ) tng ) cong ca ging
khoan ph% thu)c nhi-u v0o ch ) khoan, ) cXng vng v0 tr\ng / Q
;ng cn khoan Y ph2a tr5n pGrG kh!t, "ng k2nh thWc t ca /f khoan+
?u $Ing pGrG kh1t cong /p v0o ,B khoan, th!ng th"ng c& th.
tng ) cong n J0 Q JR
0
+ ?hng /p vi ,B ngn th7 c& th. tng )
cong ging /5n ti A0
0

/.4.1.3. bhOp p,n 2Ech !P#.
?g"i ta cqng $Ing nhip pGn /3ch t_m . /0m /3ch /f khoan+
?hip pGn /3ch t_m gh7nh ch ;c ch t8o '(ng cch h0n m)t t>m 3m
'(ng thSp v0o nhip pGn gh ca tu1c 'in khoan+ ChoLng cch t Q
B@R
"ng t_m ca ,B n mZt ngo0i ca t>m thSp h0n /n hn 'n k2nh
ca cho#ng khoan /0 Rmm+
?hip pGn /3ch t_m c& th. $Ing . tng ) cong /5n r>t /n
hoZc $Ing khi u1n cong vi ) ch2nh Tc cao+ Vh: t /0 khi $Ing nhip
pGn /3ch t_m ') cn khoan $` 'H k9t g_* sW c1 ngu* hi.m
/.4.1.4. B: ph3n 2# 2Ech ^ c 1 dhnh -4
4_* /0 /o8i ho0n thi3n nh>t+ 4& /0 m)t o8n cn nngc& "ng
t_m ca cc u rGn nghi5ng i so vi "ng t_m ca cn+
Vc u rGn cqng nghi5ng trong m)t mZt phng v0 cIng m)t
ph2a+ i Q @ ;c /p trWc tip tr5n tu1c 'in khoan+ ?g"i ta $Ing n& .
tng ) cong n A0
0
hoZc /n hn, . ai phng vH /f khoan v0
. mY /f khoan thX B t /f khoan = khoan+ Chi $Ing i Q @ ) cong
ca /f khoan tng /5n -u Zn v0 kh!ng ph% thu)c v0o ch )
khoan+
[i3n na* ng"i ta cqng ang s< $%ng /o8i tu1c 'in cong .
khoan Hnh hng+ B) /0m /3ch , v0 ,V
/.4.1.5. B: 2# 2Ech eT v eTJ
,hWc ch>t ') /0m /3ch n0* /0 m)t u n1i cong /p gia nhip
pGn v0 th_n ca tu1c 'in+
e!mGn Ton v0 tLi tr\ng chi-u tr%c ;c tru*-n t tr%c ph2a tr5n
Tu1ng o8n tr%c ph2a $i nh" a tua 'in, a tWa n0* n1i gia phn tr%c
tr5n v0 phn tr%c $i '(ng c!n ma st+
V.2... 6 tgng hoIc gi? c7ng cong c+a gi9ng! Wh8a 4Ai ch
#fW cc b Wh3n #% #'ch ;au
4. tng g&c cong /f khoan
@+ Vho#ng ~ ,u1c 'in ~ u n1i cong v0 cn nZng
B+ Vho#ng ~ ,u1c 'in cong ~ cn nZng+
3+ Vho#ng ~ ,u1c 'in ~ $%ng c% /0m /3ch i Q @
J+ Vho#ng ~ ,u1c 'in ~ cn cong
R+ Vho#ng ~ tu1c 'in c& nhipGn /3ch t_m ~ cn nZng+
B@k
4. giLm, g&c cong /f khoan ng"i ta th"ng s< $%ng ') $%ng c% sau+
@+ 4. giLm ) cong m)t cch t to Vho#ng ~ tu1c 'in+
B+ 4. giLm nhanh ) congo cho#ng ~ cn khoan /0m '(ng
th0nh $0* $0i
3 Jm c)ng vi tu1c 'in+
3+ 4. giLm thUt nhanh g&c congo Vho#ng ~ tu1c 'in ~ $%ng c% /0m
/3ch iQ@
4. an Hnh g&c nghi5ng /f khoan ng"i ta s< $%ng ') $%ng c% sau
_*o
@+ Vho#ng ~ tu1c 'in c& h0n v#ng kim /o8i Y th_n
B+ Vho#ng Q ,u1c 'in c& /p v#ng kim /o8i gia nhip pGn v0 th_n
tua 'in
3+ Vho#ng ~ tu1c 'in c& /p gia nhipGn v0 th_n tu1c 'in ') an
Hnh hng con /n+
J+ Vho#ng ~ ,B ngn ~ Hnh t_m ~ cn nng
V.2.1.,8nh ton bn k8nh cong nhq nh(t WhjW c+a gi9ng khoan
chHn b 4=ng c= khoan #'ch &% Sc 5nh c7ng cong bj nh(t ch
th c+a b 4=ng c= khoan #'ch.
/.4.3.1. TOnh !o%n =%n kOnh con; =G nh@! cho phGp c<a ;in;
khoan +
,rong khoan Hnh hng cn phLi Tc Hnh ) cong cho phSp
ca ging khoan+ ?u nh v;t 6:a ) cong cho phSp n0* th7 s] g_*
nhng kh& khn cho 6u tr7nh khoan hoZc 6u tr7nh khai thc +
,rong 6u tr7nh khoan ) cong ging khoan 'H gii h8n 'Yi cc
i-u ki3n sau _*
Q Ch!ng v;t 6u gii h8n '-n ca cn khoan v0 cn nZng+
Q ,rnh t8o th0nh /f khoan h7nh ch7a kho +
Q ?_ng thL ') $%ng c% khoan v0 )ng c * m)t cch $`
$0ng+
Q Vh1ng 1ng $` $0ng +
B@p
V"ng ) cong ca ging /0 sW

gia tng ) cong so vi sW gia tng
chi-u s_u khoan ;c +
n n
V"ng ) cong /f khoan khi gia tng chi-u s_u khoan @0m+

@0
n n +
,rong &o j Q /0 'n k2nh cong ca ging khoan +
4) cong ca ging gii h8n 'Yi ) '-n ca cn khoan g1ng ch1ngho
,rong sXc '-n vUt /i3u ch:ng ta = 'it r(ng m)t thanh chHu u1n
) cong ca n& ;c Tc Hnh '(ng c!ng thXco
n n Q
jo 'n k2nh cong
eZt khc Xng su>t u1n cWc 8i s] /0 o
u
n
N Q "ng k2nh ngo0i ca cn khoan+
, hai c!ng thXc tr5n ch:ng ta c& th. su* ra 'n k2nh cong 'S
nh>t /:c cn khoan /0m vi3c trong o8n /f khoan cong+
Q ,rong tr"ng h;p o8n /f khoan cong gn $* o
j
min
n C
Q ,rong tr"ng h;p o8n /f khoan cong cch Ta *+
j
min
n
+
C
,rong &o
i
maT
Q /Wc chi-u tr%c /n nh>t tc $%ng /5n o8n cn Y phn cong ca
ging+
gE>* C Q h3 s1 $W tr '-n C n@,B @,Rh
Bn k2nh cong nhM nh>t gii h8n 'Yi ) '-n ca tu1c 'in ;c t2nh
'(ng c!ng thXc sauo
j
min
n
,rong & o
/
,
o Vhi-u $0i tu1c 'in v0 cho#ng khoan +
N
c
Q "ng k2nh cho#ng khoan+
B@x
$
,
Q "ng k2nh ca tu1c 'in khoan
Q ) u1n ca tu1c 'in+
n 0,@3+ @0
k+
6
,
,rong & o
k Q khG hY nhM nh>t gia tu1c 'in v0 th0nh ging khoan gk n R
x
mm
h+
6
,+
Q,r\ng /;ng @ cm tu1c 'in+ gClh+
Q eou/ unga klcm
B
+
/
,
Q chi-u $0i tu1c 'in+

,
Q eomGn 6un t2nh ca tu1c 'in cm
J+

,
n 0,0JA $
J
,
+
?h vU* . Lm 'Lo 6u tr7nh khoan '7nh th"ng, 'n k2nh cong ca
ging 'ao gi" cqng phLi /n hn 'n k2nh cong nhM nh>t ca ging
khoan j j
min
+ g/n hn t R n @0h
Bn k2nh cong ca ging ;c Tc Hnh '(ng c!ng thXc+
j n n
/.4.3.2. Jh?n v !Onh !o%n ;&c con; c<a =: khoan 2Ech .
a. Cho c*n cong v, *u ni cong.
?u ch:ng ta 'it "ng cong sau @0m khoan
@0
, g&c /3ch
cuL ging /0 v0 cc th!ng s1 kD thuUt ca tu1c 'in, cn khoan v0
cn nZng+ l&c /3ch ca u n1i cong gcn congh c& th. t2nh '(ng
c!ng thXco
n g' ~ B h ~ g~ g@Q h gsin +h+
,rong & o ' n r ~ / ~ c Q khoLng cch t i.m cong ca pGrGkh1t gcn
congh n cho#ng khoan+
rQ khoLng cch t i.m cong n th_n tu1c 'in+
/ Q Vhi-u $0i tu1c 'in+
V Q ChoLng cch t tu1c 'in n cho#ng khoan+
s Q ,r\ng /;ng ca tu1c 'in v0 cho#ng khoan+
6 Q ,r\ng /;ng ca @m cn nng gcn cong h+
B@A
N
c
Q "ng k2nh cho#ng khoan+
$
,
Q "ng k2nh ngo0i tu1c 'in+

$
,
t
Q tr\ng /;ng ri5ng ca $ung $Hch khoan, ca thSp+
cn
+ eomGn 6un
t2nh ca cn nZng g hoZc cn cong h+
b) Ch?n kBch thc ca *u ni C6ch tD".
4"ng k2nh ch *u ca u n1i /3ch t_m ;c Tc Hnh thGo c!ng
thXco
N
4e
n ~ ~ $
,
VQ khoLng cch t u n1i /3ch t_m n cho#ng khoan+
Vc th!ng s& n0* ch:ng ta c& th. tra 'Lng hoZc t7m tr5n P thH+
/.4.3.3. \%c Anh cDn; : con; 2n nh@! c& !h7 ! "c c<a c%c =:
-'n; c' khoan 2Ech.
,h!ng th"ng . thit k cc ging khoan Hnh hng, ch:ng ta
cqng c& th. ch\n ') $%ng c% khoan /3ch trc+ Oau & s] t2nh c"ng )
cong khi gia tng @0m khoan+
@0
, tip & /0 'n k2nh cong j v0 g&c
/3ch ca /f khoan +
a) Ei vi c*n cong v, *u ni cong.
Chi = ch\n g&c cong ca ') /0m /5ch v0 cc th!ng s1 khc ca
') $%ng c% /0m /3ch+ Vh:ng ta c& th. t2nh ;c c"ng ) cong sau @0
m khoan thGo c!ng thXc sauo

@0
n
b) Ei vi nhip pen C6ch tD" cFng > cong c thG tBnh theo c/ng thHc
#au<

@0
n Q +
?h vU* Q sau khi = Tc Hnh ;c c"ng ) cong
@0
, ch:ng ta s] Tc
Hnh ;c 'n k2nh cong ca ging thGo t2nh ton +
jn + @0+
BB0
Q Oo snh gia 'n k2nh cong thGo t2nh ton v0 'n k2nh cong cho
phSp ca ging+ 4i-u ki3n . thWc hi3n 6:a tr7nh khoan '7nh thQ
"ng+ j j
min
Eu to Vc gi trH
@0
ch:ng ta cqng c& th. thu ;c 6ua P thH hoZc
6ua 'i.u 'Lng khc nhau+
/.3.3.4. \%c Anh chi]u-i can nfn; 2_p !)In pa),kh! con;:
E
cn
n k+
,rong &o
s Q /0 tr\ng /;ng tu1c 'in v0 cho#ng
6
cm
Q tr\ng /;ng @ m cn nZng+
' Q khoLng cch t i.m cong pGrkh1t n cho#ng
V.2.2. Nc 5nh ghc Sofn c+a ct cYn khoan 4Ai tc 4=ng c+a
oFn Wh?n c+a tuc bin khoan.
,rong th"i gian khoan tu1c 'in, phn $i tr5n ca c)t cn khoan
s] chHu Ton $i tc $%ng ca momGn phLn ca tu1c 'in+ eomGn phLn
ca tu1c 'in, c& gi trH '(ng momGn Ton ca tu1c 'in nhng vi chi-u
ng;c /8i+
Ni tc $%ng ca momGn phLn phn $i ca cn khoan s] Ton v- tri
gng;c chi-u vi cho#ngh vi m)t g&c +
?u nh trong 6u tr7nh /0m vi3c c)t cn khoan kh!ng ch8m
th0nh ging khoan, tXc /0 gia c)t cn khoan v0 th0nh kh!ng tip
T:c + l&c Ton ca c)t cn khoan s] '(ngo

0
n
e
t
e!mGn phLi ca ,B+
E chi-u $0i cn khoan+
l+eo$u/ 0n hPi ngang ca thSp+

0
momGn 6un t2nh )c cWc ca cn +
0
ngN
J
n

Q V
J
t
h,
?hng thWc t c)t cn khoan $Wa v0o th0nh /f khoan, n5n g&c
s] 'H gii h8n 'Yi ma st gia cn v0 th0nh /f khoan+
li trH ca momGn ma st gia cn v0 th0nh /f khoan+
BB@
e
m
n 6+ sin+ E + + gBh+
,rong tr"ng h;p n0*, g&c Ton ca c)t cn khoan s] /0o
n n
c7 ma st vi th0nh /f khoan n5n tc $%ng ca momGn Ton gii
h8n Y m)t chi-u $0i n0o & ca cn khoan, k. t i.m $i /5n E
tc
tng
Xng vi g&c Ton c& gi trH /n nh>t+
4. Tc Hnh E
th
trong i-u ki3n
maT
, ch:ng ta giLi phng tr7nh+
n 0 e
t
Q 6+E
th
+ N++ sin n 0
l&c Ton trong tr"ng h;p n0* s] /0o

0
n
Chi )ng hng ') $%ng c% Y * ch:ng ta cqng phLi k. n g&c Ton
cn +
V.2.5. ,hi9t k9 gi9ng khoan 5nh hAng bng Whng WhW khoan tuc
bin.
4. thit k m)t ging khoan Hnh hng, ch:ng ta phLi c& cc
s1 /i3u 'an ucn thit cho c!ng tc thit k v0 t2nh tono Vhi-u
s_u ca /f khoan so vi phng thng Xngo [+
ChoLng /3ch ca * /f khoan so vi phng thng Xng u+
Vhi-u $0i o8n thng Xng u ti5n v0 phng vH ging
khoan+
Vhi-u $0i ca o8n thng Xng u tr5n kh!ng nhM hn J0 Q
R0 m+ ,h!ng th"ng chi-u $0i n0* /n hn 1ng $^n hng m)t 2t+
Q 4o8n />* ) cong ;c ch\n th!ng th"ng trong >t c& )
cXng trung '7nh+ Oau m)t hi3p khoan, ) cong ca ging c& th. 8t
;c t R Qk
0
+ ci m%c 2ch giLm th"i gian thL ') $%ng c% khoan /3ch
. />* ) cong+ gY o8n />* ) cong 'n k2nh cong ca ging j
j
min
h+ Bn k2nh cong th!ng th"ng />* khoLng gR Q @0h /n hn 'n
k2nh cong thGo t2nh ton+
BBB
Q l&c nghi5ng ca ging Y \an an Hnh ) cong th!ng th"ng /n
hn @0 Q@B
0
+
41i vi ging khoan c& mZt ct $8ng V+ 4o8n thng Xng cu1i
cIng ;c ch\n th!ng th"ng '(ng khoLng cch t n&c vKa sLn phym
tr5n cIng n * ca vKa sLn phym $i cIng+ c0 chi-u s_u thit k
th!ng th"ng />* /n hn gR Q @0 h ph#ng nhng sai /3ch +
,hX tW . thit k /f khoan Hnh hng nh sauo
@+ ?ghi5n cXu m)t cch chi tit cc t0i /i3u ca cc /f khoan =
khoan trc & trong vIng+ Fc /Up 6u* /uUt cong tW nhi5n+
?ghi5n cXu cc *u t1 c& Lnh hYng n ) cong cqng nh phng
vH+
B+ ?h" 'Ln P c>u t8o tr5n & c& Tc Hnh vH tr2 mi3ng /f
khoan v0 * /f khoan+ Fc Hnh cc s1 /i3u 'an u . t2nh ton
mZt ct ca ging+ [7nh chiu thng, chiu ngang, khoLng /3ch
*, phng vH ca ging, ) giLm g&c nghi5ng
3+ NWa v0o mZt ct Ha ch>t, i-u ki3n khoan . ch\n mZt
ct ca /f khoan h;p /t+,
J+ Fc /Up chi-u $0i cc o8n thng Xng+
R+ Vh\n ') $%ng c% khoan /3ch, Tc Hnh c"ng ) cong
@0
gha* ng;c /8i h+
k+ Fc Hnh 'n k2nh cong cho phSp j
min

NWa thGo
@0
t2nh 'n k2nh cong EC thGo t2nh ton j+
j n j
mn
OW giLm c"ng ) nghi5ng ca ging khoan Y o8n giLm )
cong ch:ng ta c& th. $Wa thGo t0i /i3u thWc t+
p+ Fc Hnh g&c nghi5ng /n nh>t ca ging khoan+ [7nh
chiuca t>tcL cc o8nth_n /f khoan thGo mZt phng n(m ngang
v0 thng Xngo ,rong m)t s1 tr"ng h;p g&c nghi5ng cho trc, ch:ng
ta cn phLi t2nh ton 'n k2nh cong j v0 c"ng ) cong
@0
+
x+ ,r5n c sY kt 6uL t2nh ton ch:ng ta $Wng mZt ct ca
BB3
ging thGo cL phng thng Xng v0 phng n(m ngang tr5n gi>*
mi/imSt thGo nhng t /3 nh>t Hnh Q Chi v] h7nh chiu /f khoan tr5n
mZt phng n(m ngang+ Fc Hnh mi3ng v0 * /f khoan+ Fc Hnh
g&c phng vH ca ging+ , i.m /0 * /f khoan
@
, v] "ng tr#n c&
'n k2nh /0 khoLng cho phSp $Hch chu*.n *, khoLng n0* ph%
thu)c v0o chi-u s_u v0 m%c 2ch /f khoan+ c#ng tr#n n0* khoanh
gii h8n cho phSp /3ch *ging+
, kb hai "ng tip tu*n vi "ng tr#n, gii h8n khoLng /3ch
cho phSp ca h7nh chiu n(m ngang ca ging+
Q c] mZt ct ca ging thGo phng
thng Xng, ch:ng ta v] hai tr%c to8 )
thGo phng thng Xng v0 n(m ngang
+ ,8i cc tr%c n0* ch:ng ta Tc Hnh to8
) ca cc i.m gii h8n cc o8n ca
/f khoan thng Xng, />* g&c nghi5ng,
an Hnh g&c nghi5ng Oau & $Wng
mZt ct ca ging+

@
Q khoLng cch t mi3ng
n * /f khoan k2 hi3u tr5n
'Ln P
u Q ChoLng /3ch *
V.2.R. ,h? 5nh hAng b 4=ng c= khoan #'ch Sung #k khoan.
/.4...1. ThC Anh hn; =: -'n; c' khoan 2Ech khi : con; c<a
;in; khoan nhM hn 5
0
.
Chi ) cong ca /f khoan cha n R
0
th7 phLi thL Hnh hng
'(ng cch thGo $i /i5n t%c t tr5n mZt >t vH tr2 ca ') phUn /0m
/3ch trong /f khoan+ Chi thL Tong th7 i-u chKnh hng ca n& :ng
hng thit k+
V& nhi-u phng php thL Hnh hngg$Ing 1ng ngm . ngm
v0o $>u Hnh hng v8ch srn tr5n cn $Wng khi thL Tu1ng /f khoan,
$Ing m* kinh vm . o /i5n t%c g&c 6ua* khi thL, $Wa v0o $>u tr5n
cn khoan+ [i3n na* ng"i ta th"ng thL ') $%ng c% khoan /3ch '(ng
phng php nh $>u cn khoan trc khi thL ng"i ta tin h0nh nh
BBJ
]

B
[1
[
N
A
"
'
2
1
$>u Y hai u cn khoan nh" c& m)t ci $dng Zc 'i3t+ Vc $^n Y
hai u phLi n(m tr5n m)t "ng sinh+
a Q cn khoan &ng $>u+
' QNdng . Zc 'i3t
@ Q 1ng thng '(ng , BQ 1ng $dng , 3 Q cn khoan+
4a cn khoan ra Zt tr5n $0n+ 4Zt $dng v0o vH tr2 . cho '\t
thu trIng vi v8ch gia ca 1ng thng '(ng + Vh:ng ta tin h0nh nh
$>u nh" mqi nh\n Y gia ca $dng Y cL B u $a m1c cn $Wng+ NWa
v0o cc "ng = v8ch ng"i ta nh $>u /5n cn khoan '(ng %c hoZc
'(ng h0n+
ihLi s1 cn khoan nh $>u . thL $%ng c% n chf u1n
cong, ngo0i ra c#n th5m p Q x cn na . tip cn cho m)t hi3p
khoan+ ,rc khi thL Hnh hng cn phLi nh $>u phng vH thit k
ca /f khoan '(ng hai ci m1c gB c\c gfh Y ngo0i /f khoan v0 m)t $>u
Y phn c1 Hnh ca '0n joto . thuUn /;i cho c!ng vi3c thL cn+
B) $%ng c% Y phn $i ca c)t cn khoan gPm c&o cho#ng
khoan, tu1c 'in khoan v0 ') phUn /0m /3ch hng+ Chi = Zt tu1c 'in
v0o cc ch>u chn hoZc tr5n 5/5vat, ng"i ta Hnh hng cho mZt /0m
vi3c ca ') khoan /3ch thGo phng vH = Hnh g$Wa v0o $>u = v8ch
tr5n '0n r!th+ ,rong /:c thL cn khoan ng"i ta nh mfi $>u ch thUp
/5n $a m1c $i ca cn khoan n1i vi ') phUn /0m /3ch, sau khi =
vZn chZt '(ng kho m*+ N>u ch thUp & phLi 1i $i3n vi $>u
v8ch ca ') phUn /0m /3ch+ NIng thc o g&c . o cung tr#n gia
$>u v8ch = c& tr5n $a m1c v0 $>u ch thUp mi nh thGo hng t $>u
v8ch n $>u ch thUp+
BBR
a
1Y0
0
90
0
,*
0
0
1'*
0
7h?@c -o g^c
7Dnh ng?Mc
chi_u
7Dnh thu`n
chi_u
Hnh
Oau khi thL cn $Wng Tu1ng, ng"i ta Zt cung tr#n = o ;c
/5n $a m1c tr5n gk. t $>u v8chh v0 nh m)t $>u ch thUp+ Oau khi =
vZn v0 Tit chZt cn $Wng tip thGo '(ng kho m*, ng"i ta nh
m)t $>u ch thUp /5n $a m1c $i ca n&+ N>u n0* phLi 1i $i5n vi $>u
ch thUp ca cn khoan $i+
4o cung tr#n gia $>u v8ch = c& v0 $>u ch thUp mi nh+ 4Zt
cung tr#n va o ;c /5n $a m1c tr5n cua cn $Wng v0 /8i nh $>u
ch thUp
N>u ch thUp Y $a m1c tr5n ca cn $Wng sau cIng s] chK hQ
ngca $%ng c% /0m /3ch Y trong /f khoan+
Oau khi = vZn chZt cn vu!ng '(ng kho m*, m)t trong cc
g&c ca n& ;c $nh $>u '(ng ph>n /5n phn c1 Hnh ca '0n r!t,
nh" c& $ng Zc 'i3t gh7nh $i a h+
@+ j!t + B 5/5vat+
3+ Vn vu!ng+
J+ Ndng c& ta* cm
R+ N>u
k+ N_* $\i+
p+ suL $\i
li *5n c)t cn khoan v0 $Ing m)t ci $dng khc gh7nh 'h .
nh $>u /5n '0n rot vH tr2 ch thUp Y $a m1c ca cn $Wng+ Oau
& ng"i ta o khoLng cch ca B $>u n0* thGo chi-u t $>u thX nh>t
BBk
'
,
Z
*
2
1
9
)
")
n $>u thX B+ 4o Tong ng"i ta To cc $>ui+ ,hL c)t cn Tu1ng,
sao cho c& th. /p ;c ch>u cZp cn vu!ng trong r!t+
?g"i ta /8i nh $>u /5n phn tmnh ca '0n r!t vH tr2 ca m)t
g&c cn vu!ng gg&c = ;c />* $>u trc kiah+ , $>u n0* ta Zt
khoLng cch = o trc gthGo hng nh trc h v0 nh $>u thX B+ Vhu*.n
$>u thX B g$>u chK vH tr2 ca ') phUn /0m /3ch h/5n phn 6ua* ca
'0n r!t+ sua* r!t thGo chi-u kim Png hP . Zt ') phUn /0m
/3ch thGo :ng hng = Hnh rPi kho r!t /8i + 4. kh< 'in $8ng
Ton 0n hPi trong cn khoan, ng"i ta kSo c)t cn khoan /5n Tu1ng
v0i /n cch * B Q 3 m+
ihng php thL Hnh hng = tr7nh '0* tr5n kh!ng nhng c& th.
$Ing cho m)t /n u m0 c#n c& th. $Ing cho cc /n sau na+ 4.
Tc Hnh vH tr2 ca ') phUn /0m /3ch tr5n * /f khoan trong cc /n
thL sau nh" c& cc $>u ch thUp+ ?g"i ta ghi /8i khoLng sai /3ch gia
hai $>u ch thUp tr5n cc $a m1c ca B cn $Wng k- nhau+ Vc
khoLng sai /3ch n0* ;c Zt n1i tip nhau tr5n 'ng gi>*, k. t m)t
v8ch kh!ng tu t+ ?u vZn 6u th7 Zt sang tri nu cha n th7
Zt sang phLi+ Oau khi thL ht cn khoan, $Wa v0o 'ng gi>* m0 Tc
Hnh hi3u s1 gia khoLng vZn 6u v0 vZn cha n + ?u
khoLng vZn 6u /n hn khoLng vZn cha ti , th7 hi3u s1 n0* ;c
nh $>u /5n $a m1c ca cn $Wng tr5n cIng thGo chi-u ng;c kim
Png hP, k. t $>u ch thUp = c& srn+ ?g"i ta cqng a $>u mi n0*
/5n '0n r!t+ ?u khoLng vZn cha ti /n hn th7 hi3u s1 tr5n ;c
nh $>u /5n $a m1c thGo chi-u kim Png hP v0 $>u n0* cqng ;c
ghi /5n '0n joto+ ,rong th"i gian kSo cn, ng"i ta Tp cc cn $Wng
thGo thX tW nh khi ch:ng n(m trong /f khoan + Chi n1i th5m cn trong
6u tr7nh khoan, vi3c nh $>u ch thUp /5n cn khoan mi a v0o v0
vi3c Hnh hng ') khoan /3ch cqng ;c tin h0nh nh tr5n+
/.4...2. >Anh hn; cho =: ph3n 2# 2Ech 9 !)In %y 2Q khoan !)on;
c%c 2Q khoan c& : con; 9 %y 2n hn 5
0
.
BBp
,rong tr"ng h;p thL ') $%ng c% khoan /3ch Y cc ging khoan c&
) cong /n hn R
0
, ch:ng ta c& th. thL cn khoan thGo cch th!ng thQ
"ng nh Y /f khoan thng Xng+ Oau & '(ng cc phng php khc
nhau ch:ng ta Tc Hnh ;c hng /0m vi3c ca ') khoan /3ch = thL
Tu1ng * v0 tin h0nh chu*.n hng /0m vi3c ca n& thGo hng phQ
ng vH ca /f khoan+ ?g"i ta s< $%ng cc phng php khc nhau nh phQ
ng php Oanghin Q Vu/ighin, um'asumop, EoskrGp Q eianhiko'T
hoZc '(ng m* o ) /3ch 3u Q @ kt h;p vi cc 1ng kh!ng c& t
t2nh + 4;c s< $%ng r)ng r=i nh>t /0 phng php Oanghin Q cu/ighin v0
um'aTum!p + ?gu*5n tc c 'Ln ca cc phng php n0* /0 so snh
cc s1 /i3u v- ) cong v0 phng vH ca /f khoan go '(ng m* o
) /3ch v0 phng vH ca hng /am vi3c ca ') khoan /3chh . i-u
chKnh ch:ng v- hng cn thit+
a) Ih9ng php ;nh hng Janghin K CuCighin.
e%c 2ch ca phng php n0* /0 nh(m
Tc Hnh g&c /3ch gia hng /0m vi3c ca ')
$%ng c% khoan /3ch v0 hng cong thWc t ca
ging Y */f khoan, nh" m* o nghi5ng
Oanghin Q Vu/ighin+
ihng php n0* ;c tin h0nh nh sauo
Y u n1i muta tr5n ca ') khoan /3ch,
ch:ng ta /p m)t v#ng nh^n vi B /di $ao c&
rng v0 u rng ;c '1 tr2 hng v- ph2a
cong cuL ') $%ng c% khoan /3ch+ sua Tc
Hnh vH tr2 ca hai /di $ao, ch:ng ta Tc Hnh
;c vH tr2 ca ') khoan /3ch+ gh7nh '5n trih+ e* sanghin Q Vu/ighin
;c
thL v0o /u!n trong c)t cn khoan nh" $_* cp mMng t 3QR mm +
V>u t8o ca m* sanghin Q cu/ighin nh sauo
BBx
]au nTi -bt A?@i
<o )cng
'
2 *
1
,
+. Cc ki" Coi L.&=t chM
-. &Np 4. ng o
3. ng thuO tinh Png .Q ( a@Bt photphohR:ric)

su tr7nh o ;c tin h0nh nh sauo Oau khi thL c)t cn khoan
ph2a $i c& /p ') khoan /3ch Tu1ng /f khoan, u n1i tr5n ca ')
khoan /3ch c& /p B /di $ao chK hng /0m vi3c ca /f khoan /3ch+
Vh:ng ta tin h0nh thL $%ng c% Oanghin Q Vu/ighin Tu1ng . o+
N%ng c% ;c thL '5n trong c)t cn khoan+ ,hL Tu1ng cho n khi
ph2a $i ') $%ng c% ch8m v#ng nh^n c& /p B /di $ao, th7 tin h0nh
thL to0n ') tr\ng /;ng Tu1ng . /di $ao in $>u /5n n:t ch7 gJh+ c0 .
*5n kh!ng chu*.n $Hch khoLng @0 Q@R ph:t cho aTit tc $%ng /5n
th0nh 1ng thu tinh+ Oau & kSo ') $%ng c% /5n mZt+ Y mZt $i ca
n:t ch7 = in $>u ca hai "ng /di $ao, ch2nh /0 phng ca ') khoan
/3ch+ ,rc khi tho 1ng thu tinh ra phLi nh $>u vH tr2 ca 1ng thu
tinh trong c1c g@h+ Oau khi tho 1ng thu tinh v0 r<a s8ch th7 ch:ng ta
th>* tr5n th0nh 1ng thu tinh c#n gi /8i m)t v#ng ng>n h7nh G/ip $o
aTit [| tc $%ng /5n th0nh 1ng th* tinh gh7nh uh+
.Mnh S
BBA

"

"

1
2

0
.Mnh ! .Mnh C
cH tr2 ca 1ng th* tinh hng thGo vH tr2 nghi5ng ca ging
khoan, mWc aTit 'ao gi" cqng Y vH tr2 n(m ngang+ No & ch:ng ta
ch& h7nh G/ip nghi5ng gh7nh Bh khi Zt 1ng thu tinh Y vH tr2 thng
Xng, i.m a v0 ' n(m tr5n mZt phng nghi5ng ca * /f khoan+
Oau khi r<a s8ch nh $>u hai i.m cWc ti.u v0 cWc 8i a, ' ch:ng ta
Zt c1c thu tinh v0o vH tr2 'an u trong m* nh Y $i /f khoan+ ,
a ta kb Tu1ng $i thGo "ng sinh ca 1ng v0 ca c1c gZp "ng tr#n in
$>u ph2a $i t8i i.m @+ , i.m @ kb 6ua tng Xng vi hng cong
ca ging khoan t8i *+ ,8i i.m 0 t_m ca *, ch:ng ta kb "ng
thng gBh song song vi $>u rng ca hai /di $ao 6ua t_m o+ [ng ca
mqi $ao chK hng /0m vi3c ca ') $%ng c% khoan /3ch vi3c+ l&c /0
g&c /3ch gi hng ca ') khoan c% v0hng cong ca /f khoan Y *
gg&c t tr%c B n tr%c @h thGo chi-u kim Png hP+g [7nh v] Vh+
?go0i thWc t . Tc Hnh g&c ng"i ta s< $%ng $%ng c% . \c
chK s1+
=4 ^hn; ph%p Anh hn; c<a g#=a[u#(p.
ihng php n0* chK khc phng php Oanghin Q Vu/ighin Y chf
c>u t8o ca ') $%ng c%+
N%ng c% um'aTum1p /0 m)t kh1i
/3ch t_m+ Ch1i nZng n0* c& th. 6ua* 6uanh
$_* cp $Ing . thL Tu1ng /f khoan n5n n&
/u!n /u!n n(m trong mZt phng cong ca
/f khoan khi & mZt phng i 6ua "ng
B30
,
'
2
1
t_m ca $_* cp v0 v8ch $>u tr5n th_n ca
$%ng c% s] /0 phng vH cong ca /f khoan+
c8ch $>u tr5n th_n g\i /0 v8ch chuyn, phn
$i ca np c& $>u '(ng ch7 gJh+ Vch Tc
Hnh vH tr2 ca ') phUn /0m /3ch '(ng $%ng
c% um'aTum1p cqng tng tW nh khi $Ing
$%ng c% ca Oanghin Q Vu/ighin + [ng ca
v8ch chuyn tr5n th_n chK hng cong ca /f
khoan+ [ng /di $ao Y $>u chK hng ') +K Thi C6ch tD" -K UDR
cp
$%ng c% /0m /3ch+ gh7nh N h 4K Cc LK E*u chM
c4 >i]u chhnh =: khoan 2Ech !)In %y 2Q khoan. .Mnh U
?h" v#ng tr#n chia ) m0 ch:ng ta Zt t>t cL cc phng vH
/5n v#ng tr#n n0*+ ihng vH thWc t ca /f khoan Y * phng vH $W
kin+ Vh:ng ta c& th. t2nh ;c g&c 6ua* c)t cn khoan thGo chi-u
kim Png hP n :ng hng cn thit+
rFng hp +<
Ch!ng tha* ai g&c phng vH /f khoan gthGo chi-u kim Png
hP t hng $ao n hng cong /f khoan+ Bit g&c n g&c /3ch gia ')
$%ng c% v0 h"ng cong /f khoan+
Q l&c
o
g&c Ton ca cn khoan $o momGn phLn ca tu1c
'in +
Q g&c phng vH ca gingo 4. Tc Hnh hng phng vH gh7nh
@h+
l&c 6ua* c)t cn khoan thGo chi-u kim Png hP ;c t2nh '(ng
c!ng thXco
n ~
0
rFng hp -< Vn tha* ai phng vH ca /f khoano
B(ng cc g&c phng vH tr5n v#ng tr#n chia ) ch:ng ta Tc
Hnh o
B3@
g@h [ng thWc t ca /f khoan
@
gBh+ [ng u1n cong /f khoan thGo $W kin
B
g3h+ [ng $ao
l&c /3ch phng vH
*

~
*
tr"ng h;p cn tng phng vH +
.Mnh + .Mnh -
Q
*
tr"ng h;p cn giLm phng vH+ l&c 6ua* c)t cn khoan trong
tr"ng h;p n0* ;c t2nh thGo c!ng thXc o n +
*
~ ~
0
+
Oau khi = t2nh ;c g&c 6ua* c)t cn khoan , ng"i ta /p v0
Tit chZt cn vu!ng, chKnh /8i vH tr2 cn khoan g. v8ch $>u tr5n
cn khoan v0 v8ch $u tr5n th_n r!t trIng nhauh
Oau khi ch:ng ta = nh $>u chK hng ca $ao /5n '0n 6ua*
r!t th7 c)t cn khoan cn phLi 6ua* m)t g&c Hnh vH tr2 $ao ghQ
ng ') khoan /3chh v- vH tr2 /0m vi3c+ ,Xc /0 6ua* '0n r!t thGo g&c
= t2nh+ eu1n th ng"i ta ai g&c o '(ng \ th0nh chi-u $0i cung
tr#n ca '0n r!t+
O n
,rong &o OQ /0 chi-u $0i cung tr#n cn phLi 6ua*+
j Q 'n k2nh "ng tr#n ca '0n r!t+
B3B
H?@ng -bt cP d<oe
-f khon
H?@ng 2h?gng 6= Ah khon

0
H?@ng
cP <o
90
0
1Y0
0
290
0
0
0
7
290
0
]
90
0

H
B
N
(')
(1)
(2)
Qg&c cn phLi 6ua*+
Vch i-u chKnh g&c phng vH Y * /f khoan+
,rong 6u tr7nh khoan, g&c phng
vH g@hca ging khoan c& th. kh!ng trIng
vi phng vH thit k+ c7 vU* cn phLi
i-u chKnh ') $%ng c% khoan /3ch Y *
Y m)t phng vH n0o & . hng /f khoan
v- phng vH thGo thit k+ eu1n /0m ;c
i-u & ch:ng ta tin h0nh nh sauo
Q c] h7nh chiu ca /f khoan thGo mZt phng n(m ngang+ /0
mi3ng /f khoan, .Mnh 4

@
/0 * /f khoan thGo thit k+ ChoLng /3ch *
guh, v0 chi-u s_u /f khoan [+
Vh:ng ta ang tin h0nh khoan 8t ;c ) s_u g[vh

* /f
khoan ang Y vH tr2
@
v

+
,r5n P thH, ch:ng ta kb tip tu*n vi "ng cong t8i i.m
@
v
ct tr%c ? v0 h;p vi ? m)t g&c
B
v c0
B
v

/0 phng vH ca hng /f
khoan t8i *+

B

/0 phng vH ca * /f khoan so vi mi3ng /f khoan+
?1i
@
vi
@
v ct tr%c ? + l&c t8o th0nh gia
@

@
v

vi ? /0 g&c

3
+ l&c phng vH chK hng cn phLi i-u chKnh /f khoan i :ng hQ
ng thit k+
V.5. Khoan 5nh hAng bng Whng WhW khoan )Jt.
V.5.1. p=ng c= #% #'ch hAng bng Whng WhW khoan )Jt.
,rong khoan r!t $%ng c% th"ng ;c s< $%ng . khoan /3ch /0
mng nghi5ng c& th. chia /0m B /oaHo
Q N%ng c% /0m /3ch hng Y ging khoan cha ch1ng 1ng+
Q N%ng c% /0m /3ch hng Y ging khoan = ch1ng 1ng+
/.5.1.14. i'n; c' 2# 2Ech hn; 9 ;in; khoan cha chn; n;:
B33

'
[
0
1
[
1
i
[
j

0
2

1
A(H)
A
0
(H
0
)
N
4
a4. j%n; n;hiIn; 2@y 2In "c 2oi h9.
eng nghi5ng nm0* ch t8o '(ng thSp, th!ng thngg thSp crom
QnikGn v0 c& $8ng h7nh $i _*o
,h_n ca mng hng ;c vt
nghi5ng v0 c& h7nh /#ng mng '5n
trong+ V& g&c vt
v
t8o th0nh vi tr%c
khoLng
v
n B 3
0+
4u n1i gcah B trong & a
v0o cho#ng gRh cn gkh v0 ;c
Hnh vH '(ng ch1t g3h+
?gu*5n tc /0m vi3co Oau khi
thL v0 Hnh hng ') $%ng c% /3ch
hng+ ,in h0nh thL m)t tLi tr\ng
cn thit . u nh\n ph2a $i
ca mng hng cm v0o >t Y
* /f khoan trnh cho mng hng 'H Toa* trong 6:a tr7nh
/0m vi3c+ ,ip t%c tng tLi tr\ng . ct ch1t
Hnh vH g3h v0 . giLi ph&ng cho#ng gRh+
Vho#ng gRh s] /0m vi3c v0 tr;t tr5n mng
. khoan /3ch /f khoan+
=4 j%n; n;hiIn; 2@y 2In "c 2oi kOn:
eng nghi5ng ;c c>u t8o '(ng thSp
ch>t /;ng t1t+
V& $8ng h7nh tr% v0 c& /f '5n trong t8o
th0nh m)t g&c vt vi tr%c ca mng hng
m)t g&c khoLng 3
0
+ Vho#ng khoan v0 cn
khoan ;c a v0o 6ua /f v0 ;c Hnh vH
nh" ch1t tW ct+
B3J
,
2
'
Z
*
1
A A:A
+. hDn -. CV.
4K Cht ;nh v; .
LK Ih*n cN" .
3 K choAng.
.Mnh a
Z
*
,
1
2
'

6
/.5.1.2. i'n; c' 2# 2Ech hn; 9 ;in; khoan * chn; n;:
,rong tr"ng h;p n0* ch:ng ta s< $%ng m* hng c1 Hnh tXc /0
kh!ng r:t /5n ;c+
eng hng c1 Hnh ;c s< $%ng Y nhng /f khoan = ch1ng
1ngv0 ch:ng ta cn Tu*5n 6ua 1ng ch1ng
. /0m /3ch hng /f khoan ha* Y nhng
tng >t r>t cXng+
,h_n g@h ca mng nghi5ng c& g&c vt
khoLng B,R
0
3
0
n<a ph2a $i c& %c /fgBh+
ih2a $i cIng . n1i vi m)t o8n cn
khoan cq gc& th. gn cho#ngh . c& khL
nng tun ho0n ggia c)t cn khoan v0
mng nghi5ng c& n1i /i-n m)t o8n 1ng gJhh+
eng hng ;c a v0o nh" nhng ch1t
Hnh vH tW ct gRh+ c0 ch:ng c& th. tW ct
vi tLi tr\ng @ B t>n+ Oau khi thL v0 Hnh
hng ') $%ng c%, tin h0nh trm Ti mng . 'ao ph ht ') $%ng c%
gm* ~ cn cq h+ Oau khi Ti mng !ng cXng gJx pB gi"h, tin h0nh
khoan
ph /f 1ng ch1ng nh" cho#ng Zc 'i3t+
V.5... Ch9 #% &i'c t)ong khoan 5nh hAng >&Ai ng nhq #"n
cC.
,h!ng th"ng trc khi thL mng hng th7 tin h0nh t8o * '(ng
cch khoan vi "ng k2nh nhM hn "ng k2nh /f khoan m)t khoLng
n0o &+ Oau & a Hnh hng ') $%ng c% khoan /3ch 'ao gPmo mng
hng g@h, cho#ng khoan rn gBh cn m-mg3h+ V& "ng k2nh nhM hn
"ng k2nh cn khoan s< $%ng @ Q B+ chi-u $0i t k xm+ 4u n1i gRh
B3R
'
2
,
9
Z
*
1
.Mnh b
.Mnh c
v0 cn khoan gkh, sau khi tin h0nh Tong cc c!ng tc tr5n th7 thL tLi
tr\ng . ct ch1t Hnh vH + ,Li tr\ng cn thit . ct ch1t Hnh
vH /0o
s n
c
n+

c
Xng su>t ct ca ng*5n /i3u /0m ch1t +
$+ 4"ng k2nh ca ch1t+
n+ O1 ch1t ginh 1c h+
Oau khi ct ch1t Tong tin h0nh khoan Ti5n vi ch ) khoan
nh sauo
n n30 Q J0 vph+
ln 0,k @,R,
s n @0 @k/s+
a) !> to CW "i b) !> "8 #Du c) !> :oa
Oau khi cho#ng khoan = 6ua ;c phn $i ca mng hng th7 c&
th. tha* ai ch ) /0m vi3c n n p0 vph, l n 3 3,R,+ c0 /u /;ng s]
tng $n n s
Hnh mXc
+
B3k
1
2
,
'
Z
*
c
a
n

m
_
m
Z

Y
m
,
2
'
1
1

1
/
*
m
c
a
n

m
_
m
c
a
n

n
b
n
g
2

,
m
c
a
n

n
b
n
g
1
2
'
Oau khi khoan 6ua * mng hng t B Q x m, kSo cn khoan /5n,
ch: t khi cho#ng ch8m u tr5n ca mng th7 tin h0nh giUt m8nh .
nha mng Ti5n /5n mZt >t+
Oau & tin h0nh mY s_u /f khoan, nh" ') $%ng c% mY s_u
gh7nh 'h+ Bao gPm cho#ng cnhg@h ha* gcho#ng ch&p Toa*h c& "ng
k2nh '(ng cho#ng khoan trc & vi o8n cn nng gBh c& ) $0i @
@,R m, v0 t B 3m cn m-m g3h v0 tr5n & /0 cn khoan gJh + Vh
) khoan ;c p $%ng /0o
n np0 Q p0vph , l n3 J, , s n s
'7nh th"ng

Oau giai o8n mY s_u /f khoan, ch:ng ta kSo cn khoan /5n v0
tha* ai ') $%ng c% mY s_u '(ng ') $%ng c% $oa gh7nh ch, . mY
r)ng mi3ng /f khoan '(ng "ng k2nh '7nh th"ng ca /f khoan+ N%ng
c% 'ao gPm ') $oa g@h, cn nZng gBh $0i B Jm v0 cn khoan g3h+
V.5.1. Nc 5nh ghc #'ch c+a ng hAng

m
Q g&c tng ) nghi5ng, g&c t8o
th0nh gia tr%c ging v0 tr%c
cn khoan
/
m
chi-u $0i phnm * mng hng+
/
@
Q chi-u $0i phn * mng hng+

v
g&c vt ca mng hng+
N
g
, N, N
c
N
m
Q "ng k2nh ging, cn,
cho#ng v0 mng+ l&c
m

v+
,rong 6u tr7nh /0m vi3c, cho#ng
khoan tr;t tr5n mng nghi5ng v0 g&c

m
tng $n t 0
maT
+ ,rong th"i
i.m cho#ng khoan 8t n phn
* ca mng hng + Chi cho#ng ra khMi phn $i ca mng hng g&c
m
giLm $n v7 N N
c
v0 cn s] $Wa v0o th0nh mng+ ,rong su1t th"i
B3p
F
g
F
N

m
M
j
F
m
A
1
A
m

6
gian /0m vi3c t i.m n0* trY i
m
n const+ 4. Tc Hnh g&c

m
ch:ng ta TSt tam gic e?O+
tg
m
n eO n ~
tg
m
n n
c7
m
r>t nhM n5n cos
m
@ tg
m

m
/
@
r>t nhM so vi /
m

m
n ai ra )

m
n Rp,3 g&c vt
v
s] /0 o tg
v
n tg
v

v

v
0
n Rp,3
eZt vt g&c Ti5n ca mng hng s] /0o

v
Q
m
nRp,3+ g Q h n Rp,3 gh+
V.5.2. Nc 5nh &5 t)8 It ng hAng y #k khoan nh thay
Ti ghc Whng &5.
,rong thWc t 6u tr7nh khoan, g&c phng vH thWc ca ging
khoan n& c& khc vi g&c phng vH thit k+ No & . i-u chKnh /f
khoan :ng thGo g&c phng vH thit k ch:ng ta cn i-u chKnh
g&c phng vH thUt thGo nhi-u phng php, & /0o
Q ihng php ton h\c ca Oanghin+
Q ihng php P thH+
Oau _* chK gii thi3u phng php i-u chKnh g&c phng vH
'(ng 'i.u P gP thHh+ 4. Tc Hnh hng Zt mng nghi5ng Y $i *
/f khoan thGo phng php 'i.u P, ch:ng ta cn phLi 'it g&c thi5n
Knh 'an u ca ging khoan
@
, g&c phng vH 'an u ca ging

@
v0 g&c nghi5ng ca mng hng
m
+
X Ih9ng php tBnh ton bng Y th; #Z c ti'n h,nh nh #au<
B3x

v
Q
m
n Rp,3
Q ,r5n m)t t" gi>* mi/imSt kb tr%c to8 ) thGo cc hng ?QO, Qc+
Cb "ng thng o o
v
tng Xng hng nghi5ng 'an u ca /f khoan gg&c

@
h m0 t8i * ch:ng ta s] Zt mng hng+
Q ,r5n "ng thng n0* ch:ng ta ch\n t /3 th2ch h;p gv2 $%
@cm Q @
0
h + chi-u $0i ca o8n thng u
@
tng Xng vi g&c thi5n Knh

@
ca ging khoan+
Q E>* i.m u
@
/0m trung t_m ch:ng ta v] m)t "ng tr#n gc& cIng
t /3 vi "ng thng trc & u
@
h c& 'n k2nh j c& ) $0i '(ng g&c
nghi5ng ca m* hng + c0 t>t cL cc i.m tr5n "ng tr#n -u 'i.u
$i`n khL nng tha* ai vH tr2 Zt mng hng Y * /f khoan+
c2 $%o ch:ng ta cn tha* ai
g&c phng vH t
@

B
+ ch:ng ta
s] kb "ng thng u
B
gZp "ng
tr#n t8i u
B
+
l&c thi5n Knh ca /f khoan s] /0
o8n u
B
n
B
l&c o g&c Toa* vH tr2 mng hng
so vi hng 'an u+

B
phng vH ca /f khoan cn i-u chKnh+ .Mnh a
l&c phng vH ca mng Y * /f khoan s] /0o
m
n
@
~ gh7nh ah
Vc tr"ng h;p ri5ngo
X [ng > nghi\ng cPc i ca gi'ng ", kh/ng thaR Vi gc ph9ng
v;
B3A
i
j
N
[
4

m
[
0
A
2
A
1
N=
m
N
i
j
[
4
[
1
A
1
A
2

1
=
2
=
m
N=
m
A
0
2
A
2
A
1

0
2

2
i
N
j
[
4
.Mnh a .Mnh b

B
n u
B
n u
@
~ j+

c
n
@
~
m
+
n 0+

m
n
@
+ gh7nh 'h
li g&c thi5n Knh 'an $0u ca ging m0 tha* ai cWc 8i
g&c phng vH+ , v] cung tr#nc& 'n k2nh '(ng u ct v#ng tr#n
t_m u
@
t8i B i.m /0 u
v
B
, u
B
hng u
@
u
B
v0 u
@
u
v
B

/0 B hng Zt mng hng
g&c phng vH mi s] /0
B
hoZc
v
B

+ gh7nh c h+
,ha* ai cWc 8i g&c phng vH
, ta v] "ng tip tu*n vi "ng tr#n t_m u
@
v0 gZp "ng
tr#n t8i hai i.m u
B
v0 u
v
B

u
@
u
v
B
v0 u
@
u
B

/0 B hng c& th. Zt mng hQ
ng gh7nh $h
.Mnh :
BJ0
A
0
2
A
2
A
1

0
2min

2m&

2
i
N
j
[
4

1
[
1
Chng E
Cc hi'n tng Whic tMW t)ong Pu t)Dnh khoan &% bi'n WhW khfc
Wh=c
,rong 6u tr7nh khoan th"ng gZp cc hi3n t;ng phXc t8p g_*
kh& khn cho 6u tr7nh khoan, cc hi3n t;ng & th"ng /0o
Q OUp /Y >t Y th0nh /f khoan+
Q B& h9p th0nh /f khoan+
Q e>t nc r<a+
Q [i3n t;ng phun gNu, kh2, nch
Q C9t ') $%ng c% khoan+
E.1. B3W # (t th%nh #k khoan &% cc bi'n WhW Wh^ng ngra0
4>t 'H sUp /Y th"ng TL* ra trong hai tr"ng h;p sau _*o
aQ No tc $%ng ca nc r<a, >t Y th0nh /f khoan 'H giLm )
'-n, ch:ng 'H m>t an Hnh v0 sUp /Y Tu1ng /f khoan + 4>t 'Y
r"i, cc tng chXa mu1i, >t sSt /0 $` 'H nc tc $%ng nh>t+ Eo8i sSt
BGntonit ?a, chXa trong cc tng khi h>p ph% nc th7 ch:ng s] tng th.
t2ch /5n r>t nhi-u /n v0 g_* /Y+ 41i vicc tng chXa mu1i th!ng thQ
"ng cc tng n0* kSm chc , kh!ng an Hnh v0 c& khL nng chXa
kh2, nu khoan '(ng $ung $Hch g1c nc ng\t th7 s] g_* sUp /Y+ eXc
) sUp /Y ca >t cqng c#n ph% thu)c v0o g&c nghi5ng ca cc
tng c& khL nng g_* s%p /Y + ?u g&c nghi5ng c0ng /n th7 khL nng
s%p /Y c0ng /n+
'Q ,rong tr"ng h;p thX B gth7 p /Wc nSn ca >t /n hn
nhi-u so vi p /Wc nc r<a, sW ch5nh /3ch & c& th. a n hi3n t;ng
sUp /Yh+
,rong nhi-u tr"ng h;p th7 cL hai ngu*5n nh_n tc $%ng Png
th"i+ [i3n t;ng sUp /Y trong /f khoan th. hi3n 6ua nhng $>u
hi3u sauo
BJ@
Q p /Wc Y m* 'm tng /5n )t ng)t+
Q Nung $Hch a /5n t $i /f khoan nhi-u v%n >t +
Q ,hL $%ng c% kh!ng :ng /f khoan nu kh!ng 'm r<a+
Vc 'i3n php - ph#ng v0 ngn nga sUp /Y th0nh /f khoan+
Q Bi3n php c& hi3u 6uL nh>t /0 /0m nZng $ung $Hch v0 tng cQ
"ng phym ch>t ca n& '(ng gia c!ng ho h\c+ Nung $Hch c& ) thLi
nc nhM nh>t v0 c& t tr\ng 'Lo Lm cho p /Wc $ung $Hch cao hn p
/Wc vKa+
Q 41i vi cc tng c& chXa sSt BGntorit ?atri, ha* cc tng chXa
mu1i th7 n5n s< $%ng cc /o8i $ung $Hch '=o ho0 mu1i, $ung $Hch g1c
v!i . khoan 6ua+
ci3c $Ing $ung $Hch mZn c& anion ho0 tan n& s] c& tc $%ng
/0m cho sSt BGn$onit kh!ng 'H trng nY+ c0 $ung $Hch mZn '=o ho0
mu1n n& s] kh!ng /0m m>t an Hnh ca cc tng chXa mu1i+
ci nhng $ung $Hch g&c can Ti, 6ua tc $%ng ho h\c ca n& vi
sSt BGntonit g1c ?a s] 'iSn th0nh BGnt!nit g1c canTi /o8i sSt n0*
kh!ng g_* trng nY $i tc $%ng ca nc+
,rong 6u tr7nh khoan phLi Hnh k ki.m tra th_n /f khoan
'(ng $%ng c% o "ng k2nh+ ,in h0nh o "ng k2nh nhi-u /n
cho phSp Tc Hnh ;c cc vIng g_* sUp /Y+ Fc Hnh ;c hi3u 6uL
ca cc 'i3n php ngn nga = s< $%ng+
[3 s1 sUp /Y C ;c Tc Hnh '(ng t s1 gia th. t2ch /f khoan
thWc t ca vIng sUp /Y v0 th. t2ch /t thu*t /f khoan+
Cn
,rong & o C Q /0 h3 s1 h7nh th0nh s%p / +
c
t
Q th. t2ch thWc ca /f khoan+
c
/t
Q th. t2ch /t thu*t /f khoan+
C n n
,rong & o j
t
Q /0 'n k2nh thWc trung '7nh ca /f khoan+
j
/t
Q /0 'n k2nh trung '7nh /t thu*t ca /f khoan+
BJB
C n @ Q ling khoan kh!ng s%p /Y+
C @ Q ling khoan s%p /Y
C@ Q Ef khoan 'H '& h9p+
E... :i'n tng bh hsW th%nh #k khoan.
V& r>t nhi-u tr"ng h;p /f khoan 'H '& h9p th0nh nh>t /0 1i vi
cc tng sSt BGnt!nit trng nY $i tc $%ng ca nc ng\t+ ,rong cc trQ
"ng h;p n0*, giLi 6u*t ;c v>n - sUp /Y tXc Png th"i cqng giLi
6u*t ;c v>n - '& h9p th0nh /f khoan+ Vqng c& nhng /o8i >t
/0m giLm "ng k2nh ca /f khoan $i tc $%ng m0 nc ng\t nhng
kh!ng g_* sUp /Y nh accghi/it v0 /ignit, trong tr"ng h;p tr5n th7 c& th.
T< /t '(ng phng php $Ing $ung $Hch c& ) thot nc 'S+ ,rong tr"ng
h;p kh& hn th7 c& th. s< $%ng $ung $Hch g1c v!i Q th8ch cao+
[i3n t;ng '& h9p th0nh /f khoan nhi-u khi a n vi3c kh!ng
th. tip t%c khoan ;c na+ B& h9p /f khoan $o sW 'in $8ng $bo '&
h9p /f khoan trong tr"ng h;p n0* n5n $Ing $ung $Hch c& t tr\ng /n
a
n @,x Q B,B lcm
3
v0 c& tr"ng h;p /5n ti B,J +
41i vi cc tng mu1i 'i3n php T< /t t1t /0 $Ing $ung $Hch '=o
ho0 mu1i+
E.1. /ggn ngra &% chng (t nAc )<a.
[i3n t;ng m>t nc r<a sinh ra trong 6u tr7nh khoan th"ng gZp
r>t nhi-u, nh>t /0 khi khoan 6ua cc tng v!i+
E.1.1. Cc nguy"n nhLn ch+ y9u gLy )a hi'n tng (t nAc )<a0
a c b;uyIn nhPn -o c%c !an; @! % khoan Nua:
Vc tng c& ) th>m v0 ) rfng /n, cc tng = 'H khai thc
nhi-u, p /Wc vKa giLm Tu1ng, cc khG r=nh ;c h7nh th0nh, 6ua & nQ
c r<a chL* i ht+ [i3n t;ng m>t nc cqng sinh ra Y cc tng >t
'H h* ho8i $o chu*.n )ng kin t8o, >t nXt nb , hang h1c, hang
)ng cact+
BJ3
= c b;uyIn nhPn kU !hu3!:
Q ,r\ng /;ng ri5ng ca $ung $Hch 6u /n, p /Wc th* tmnh ca
$ung $Hch /n hn p /Wc vKa ch5nh /3ch p /Wc c0ng /n th7 m>t nc
c0ng m8nh+
Q OW t8o th0nh cc k] nXt trong >t trong 6u tr7nh khoan+ No
kSo thL ') $%ng c% khoan vi vUn t1c 6u /n g_* n5n hi3n t;ng piston
tc $%ng Tu1ng th0nh /f khoan /0m nXt nb ch:ng+
,r\ng /;ng ri5ng v0 ) nht ca $ung $Hch 6:a /n $^n n p
su>t t8i 'm /n+ , & cqng $^n n hi3n t;ng nXt nb >t v0 m>t
$ung $Hch + Vn phLi /u t r(ng, m)t tng = 'H t8o th0nh k] nXt th7
sau & s] t8o th0nh k] nXt vi p su>t 'S hn+ Vc k] nXt Tu>t hi3n $i
p /Wc cao kh!ng nhng c& th. g_* ra m>t nc m0 c& th. g_* ra cc
hi3n t;ng phXc t8p khc nh o sUp /Y, '& h9p th0nh ging khoan+
E.1... /ghi"n ciu &lng (t nAc.
4. ch1ng m>t nc c& hi3u 6uL v0 t7m 'i3n php ngn nga m>t
nc cho /f khoan sau cn phLi nghi5n cXu tang h;p nga* sau khi
khoan v0o vIng m>t nc+ V!ng tc nghi5n cXu tang h;p 'ao gPmo
@ Q ?ghi5n cXu thu )ng . t7m hi.u c"ng ) m>t nc +
BQ Fc Hnh ranh gii, ) h:t nc ca tng+
3Q Fc Hnh "ng k2nh thWc ca /f khoan Y vIng m>t nc+
Q ?ghi5n cXu thu )ng '(ng phng php Tc Hnh Zc t2nh
tng chXa nc '(ng cch thGo $i chu*.n )ng ca mWc nc )ng+
?g"i ta /0m m>t tr8ng thi c_n '(ng trong /f khoan '(ng cch a th5m
nc hoZc h8 th>p mWc nc trong &+ c0 vH tr2 ca mWc nc trong
ging khoan s] c& khu*nh hng trY v- tr8ng thi c_n '(ng cho n
khi p /Wc ca c)t ch>t /Mng trong /f khoan c_n '(ng vi p /Wc vKa+
su tr7nh ph%c hPi mWc nc ph% thu)c v0o Zc t2nh Ha ch>t
vUt /t ca vKa+ ci3c thGo $i t1c ) ph%c hPi mWc nc gi:p ch:ng ta
Tc inh ;c ) th>m tng 1i ca vKa+
BJJ
Q ci3c Tc Hnh ranh gii ca vKa m>t nc r<a c& th. tin h0nh
'(ng nhi-u phng php khc nhau nh go nhi3t ), o i3n trY,
nghi5n cXu tng m>t nc '(ng ch>t Png vH vv+h+
Fc Hnh ) h:t nc ca cc tng '(ng cch o /;ng $ung $Hch
chL* v0o vKa+
ci3c ph_n t2ch s ') phLi tin h0nh nga* t8i ging khoan + Ct
6uL ph_n t2ch ;c s< $%ng nga* $Ing . ta chXc ch1ng m>t nc+
E.1.1. KhLn #oMi &lng (t nAc.
,r5n c sY nghi5n cXu vIng m>t nc, cn phLi /Up nhng 'Lng
ph_n /o8i m>t nc v0 $Wa v0o & . ch:ng ta - ra nhng 'i3n php
ph#ng nga v0 khc ph%c ch:ng+ BLng ph_n /o8i ca [kk /0
ho0n thi3n nh>t+ c- c 'Ln n& $Wa v0o phng php ph_n t2ch kt 6uL
nghi5n cXu thu )ng Y vIng m>t nc+
cUn t1c chu.n )ng ca mWc nc c& th. 'i.u thH '(ng c!ng
thXc sau _*o
c n V+ p
n

c Q t1c ) h8 mWc nc trong /f khoan t2nh '(ng mph+
VQ h3 s1 m>t nc t2nh '(ng t1c ) h8 mWc nc khi ch5nh /3ch p
/Wc /5n vKa /0 @ n vH p su>t g@'arh+
i Q p /Wc $ /5n tng m>t nc+
n Q VhK s1 ) th>m, Zc trng cho t2nh th>m ca ch>t /Mng
thGo cc khG nXt ca vKa+
Vn phLi $Wa thGo h3 s1 V v0 chK s1 n m0 - ra 'i3n php
ch1ng m>t nc v7 r(ng cc trH s1 n0* phLn nh gin tip cc Zc t2nh
vUt /t ca vKa+
[3 s1 V v0 chK s1 n c& th. Tc Hnh '(ng phng php P thH
v0 ton P+
BJR
Vh:ng ta v] P thH 'i.u $i`n sW tng 6uan gia p /Wc $ trung
'7nh khi mWc nc n(m v0o gia khoLng p v0 V cc khoLng th"i gian t
m0 sau cc khoLng th"i gian & mWc nc h8 Tu1ng nhng khoLng [
'(ng nhau tr5n P thH t\a ) h3 s1 p c& th. t2nh thGo c!ng thXc
sauo
p n 0,@+ + g[
t
Q [
0
h+
[
t
/0 khoLng cch t mi3ng /f
khoan n mZt nc tmnh +
[
0
mWc nc t2nh ton Q khoLng
cch t mi3ng /f khoan n i.m
gia mfi o8n +
Q tr\ng /;ng ri5ng ca $ung $Hch+
,r5n tr%c tung Zt cc gi trH p, tr%c ho0nh $Zt t
?1i cc i.m nhUn ;c ch:ng ta
;c m)t "ng cong -u + ?h" c&
'i.u P = v] ng"i ta t7m ;c th"i
gian h8 mWc nc ca cc o8n c& p
su>t /5n tng m>t n&c /0 @ 'ar v0 @0
'ar+ eu1n th kSo "ng cong ct
"ng p n @ 'ar v0 p n @0 'ar+
Chi 'it khoLng cch [ v0
th"i gian h8 Tu1ng mWc nc t th7
t2nh ;c t1c ) h8 trung '7nh mfi
o8n+
v n c& th. Tc Hnh '(ng ton P+
Vc h3 s1 V, r, s
/t
gti5u hao nc r<a thGo /t thu*t hch:ng ta c& th. Tc
Hnh '(ng ton P+
E.1.2. Cc bi'n WhW Wh^ng &% chng (t nAc.
BJk
H
t
H
01
H
02
H
0'
H
0,
H
0*
t
1
H
1
t
2
H
2
t
'
H
'
t
,
H
,
t
*
H
*
H
1
H
2
H
'
H
,
H
*
t/ 2hlt
2
*
10
10 '0 20
4. khc ph%c cc hi3n t;ng m>t nc ng"i ta $Ing cc phng php
ch *u sau+
liLm p /Wc ch5nh /3ch gia /f khoan v0 vKa '(ng cch tha*
ai cc th!ng s1 ca $ung $Hch, trm cc khG r=nh ca tng m>t nc
'(ng $ung $Hch v0 va Timng Zc 'i3t+ Bm Sp cc vUt /i3u tr
v0o trong vKa+ Choan kh!ng 'm rPi ch1ng 1ng+
Q 4. ph#ng v0 ch1ng m>t $ung $Hch sSt, $ung $Hch phLi c& t
tr\ng nhM nh>t, c& ) nht, Xng su>t ct
tmnh v0 ) T:c 'in /n+ Chi m>t nc vi
c"ng ) @00 Q B00m
3
h t1t nh>t n5n r<a /f
khoan '(ng $ung $Hch sSt '\t kh2 v0 $ung
$Hch sSt nhq tng+ 4. Tc Hnh
$
ca $ung
$Hch trong i-u ki3n khoan m>t nc ta t2nh
nh sauo
[o chi-u s_u ca ging+
[
B
/0 chi-u s_u t mZt nc tmnh n * /f khoan tng Xng vi

@

phLi Tc Hnh+
i
v
n 0,@ [
@

@
n 0,@ [ +
n
@
+ lcm
3
~ e)t trong nhng phng php '2t cc khG nXt ca tng m>t nc
/0 'm v0o & cc $ung $Hch c& ) !ng tan v0 c>u tr:c t1t khi chL*
v0o k] nXt cc $ung $Hch n0* s] t8o th0nh m)t m8ng /i c>u tr:c '-n
vng+ ,rm tng m>t nc '(ng $ung $Hch Ti mng /0 'i3n php pha
'in nh>t+ ca Timng tr)n v0o $ung $Hch sSt g\i /0 gGn Timng+ 4.
c& ;c gGn Timng ng"i ta tr)n Timng trm kh! v0o $ung $Hch sSt
'Gntonit+
BJp
H
H
1

1
4i-u chKnh th"i gian !ng Zc ca cc $ung $Hch Timng
'(ng cch cho th5m cc ch>t /0m !ng nhanh gpha 'in nh>t /0 nc k2nh
c/orua canTi, T! ah+
,rong tng tr"ng h;p ri5ng, t /3 pha ch ghGn Timng v0 hfn h;p
!ng nhanh $o ph#ng th2 nghi3m Tc Hnh+
,h!ng th"ng, ng"i ta 'm hfn h;p !ng nhanh v0 gGn Timng
6ua cn khoan+ 4u cn khoan n5n Zt cao hn tng mZt nc+ E;ng
$ung $Hch Sp 'm v0o cn khoan sau hfn h;p trm '(ng th. t2ch
'5n trong c)t cn khoan+
~ Vqng c& th. $Ing phng php khoan m# gkh!ng cho nc tr0o
/5n mi3ng /f khoanh trong >t cXng nh v!i, sa th8ch Chi khoan
m# mIn khoan s] thu ;c nh" 1ng mIn+ Oau khi khoan 6ua vIng m>t
nc phLi ngng khoan . trm ghGn Timng hoZc hfn h;p !ng nhanh
cho n khi khc ph%c ;c hi3n t;ng m>t nc+ c- mZt kinh t khoan
m# chK c& /;i khi nc r<a /0 nc /=+
4. khc ph%c cc hi3n t;ng m>t nc r>t m8nh trc ht ng"i ta
phLi /0m giLm 't c"ng ) m>t nc '(ng cch 'Pi ct ha* mIn khoan
v0o vIng m>t nc hoZc '(ng cch Sp cc vUt /i3u tr gnh rm, than
'In, tr>uh v0o >* v0 sau & trm Timng /8i+ Chi Ti mng = !ng
rn th7 tin h0nh khoan '7nh th"ng Chi khoan c& th. TL* ra hai ha*
nhi-u tng m>t nc gn nhau th7 khi & phLi trm Timng cL hai tng,
u ti5n ng"i taKtm tng $i trc sau & kSo cn khoan /5n cao .
trm tng tr5n+
E.2. Kh^ng &% chng kst ct cYn khoan.
Vc ngu*5n nh_n ch2nh /0m k9t c)t cn khoan
/0 o
Q j<a /f khoan '(ng $ung $Hch sSt c& ) thLi nQ
c 6u /n, $ung $Hch n0* t8o m)t /p vM sSt $0* /5n
th0nh /f khoan, /0m thu h9p "ng k2nh /f khoan /8i+
BJx
Chi kSo cn /5n, vM sSt 'H $Pn /8i, v0 ph2a tr5n cho#ng h7nh th0nh
m)t ci n:t ng0* c0ng chZt v0 $^n n k9t+
Q 4>t $bo 'H trng nY $o nc t $ung $Hch ng>m v0o vKa $o
sW ch5nh /3ch p /Wc gia vKa v0 p /Wc c)t thu tmnh+ OW trng nY /0m
thu h9p /f khoan /8i /0m tng p /Wc m* 'm v0 k9t cn + ,r"ng h;p
n0* th!ng th"ng TL* ra Y nhng tng c& ) nghi5ng /n gh7nh ah+
Q C9t cn khoan $o mIn khoan 'H t2ch \ng /8i /0m thu h9p /f
khoan t8o th0nh nhng ci n:t v0 g_* k9t cn+ ?gu*5n nh_n t2ch
\ng mIn khoan /0 $oo
~ Ch!ng th"ng Tu*5n /\c s8ch mIn khoan ra khMi $ung $Hch, n5n
$ung $Hch /8i mang thGo nhi-u mIn khoan Tu1ng /f khoan+
~No /u /;ng 'm 6u 'S ha* cc th!ng s1 ca $ung
$Hch kh!ng phI h;p . mang ;c mIn khoan /5n
mZt gt1c ) i /5n ca nc r<a kh!ng y* mIn
khoan /5n mZt h
~ No sW sUp /Y ca >t Y m)t s1 tng
gh7nh 'h
t8i & vUn t1c i /5n ca $ung $Hch 'S, mIn
khoan 'H /ng \ng+
~ Chi khoan '(ng cc cho#ng c& "ng k2nh
khc nhau, /f khoan c& h7nh 'Uc thang, Y chf
chu*.n tip t "ng k2nh /n sang "ng k2nh
nhM mIn khoan 'H thu h9p /8i v0 g_* k9t cn
gh7nh ch+
Q V)t cn khoan 'H r# v0 nc r<a chL* 6ua chf n1i rGn ha* chf
r# ca c)t cn khoan, cho#ng khoan kh!ng ;c r<a v0 'H h9p v0o
'Yi mIn khoan+
BJA
.Mnh a
.Mnh b
Q C9t cn khoan cqng c& th. g_* ra $o
ch5nh /3ch gia p /Wc vKa v0 p /Wc nc r<a, )
$2nh ca vM sSt khi c)t cn khoan $Wa v0o th0nh
/f khoan+ gh7nh $h
Chi cn khoan ang 6ua* gh7nh $h Tung
6uanh cn khoan 'H tc $%ng 'Yi p /Wc ca nc
r<a+ Chi cn khoan Xng *5n v0 $Wa v0o th0nh /f
khoan gh7nh Gh+ ,rong 6u tr7nh khoan th7 p /Wc
vKa nhM hn p /Wc nc r<a, cho n5n phn p /Wc $
ca $ung $Hch s] Sp /5n cn khoan v0 g_* k9t cn+
,hit $i3n tip T:c gia cn khoan v0 th0nh /f khoan, c& th.
t2nh '(ng c!ng thXco
u n
c
+ N+ [+
,rong & o uo ,hit $i3n tip T:c+

c
n<a g&c tip T:c+
N+ 4"ng k2nh ca ging khoan+
[ + ) $0i ca phn tip T:c+
EWc kSo cn thit . nha cn khoan
khMi th0nh ging khoan s] /0 o
, n + u+ i+
,rong & o , Q /0 /Wc kSo +
Q h3 s1 $2nh kt gia
st v0 sSt, trung '7nho
n 0,k+
i n i
t
Q i
v
p su>t ch5nh
/3ch gia nc r<a v0 vKa+
Q C9t cn khoan trong /f khoan h7nh ch7a kho+
,h"ng TL* ra Y nhng /f khoan c& ) cong
/n+ Vn khoan c& khu*nh hng c\ Tt v0
BR0

$
6
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
6
$
6
4V 3>t
.Mnh c
.Mnh :
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
<
$
6
$
6
$
6
$
6
$
6
$

c
.Mnh e
'0o m#n v0o th0nh nhng /f h7nh ch7a kho gh7nh h+
c& c8nh gn '(ng "ng k2nh ca /f
khoan ha* /n nh>t '(ng ca u n1i+
,rong 6u tr7nh kSo thL, cn nZng c&
"ng k2nh /n hn n5n $` 'H k9t Y vIng n0*+
4. ph#ng v0 ngn nga k9t cn khoan phLio
@Q NIng $ung $Hch sSt c& ch>t /;ng cao,
t8o /p vM sSt mMng v0 chZt T2t /5n th0nh
/f khoan+
BQ BLo Lm t1c ) i /5n ca $ung $Hch
sSt /n, trc khi kSo cn /5n phLi 'm
r<a s8ch /f khoan v0 phLi i-u chKnh th!ng
s1 ca $ung $Hch cho phI h;p vi *5u cu ca thit k+
3 Q BLo Lm /\c s8ch mIn khoan ra khMi $ung $Hch+
J Q ,h"ng Tu*5n $oa /8i nhng o8n c& khL nng h7nh th0nh /p vM sSt
$0*+
R Q ,rong cc /f khoan s_u, cn phLi thGo $i nhi3t ) chL* t /f
khoan+ OW giLm nhi3t ) )t ng)t chXng tM r(ng $ung $Hch khoan
chL* 6ua cc chf r# rK ca c)t cn '5n tr5n /f khoan+
k Q 4. ngn nga k9t c)t cn khoan, khi s< $%ng $ung $Hch nZng
phLi cho th5m cc ch>t '!i trn kh!ng 6u 0,x grait, @ Q 3
Funan!n g$ung $Hch @Q3 trong nch+ , /3 pha ch $ung $Hch cho
tng tr"ng h;p ri5ng phLi ;c Tc Hnh ch2nh Tc trong ph#ng th2
nghi3m+
[i3n t;ng k9t nh9 th"ng ;c cXu cha '(ng cch $8o ') $%ng c%
gkSo thL nhi-u /nh v0 6ua* cn nh" '0n 6ua* r!t+ EWc kSo cn
khoan c& th. /n hn nhi-u so vi tr\ng /;ng 'Ln th_n ca cn khoan
nhng phLi gii h8n trong ) '-n ca n& v0 h3 th1ng pa/ng, cn thGo
$i Png hP tr\ng /;ng ?u 'i3n php $8o ') $%ng c% kh!ng c& kt
BR@
.Mnh ]
6uL m0 nc r<a v^n c#n /u th!ng th7 $Ing 'i3n php ng_m $u, nc
hoZc aTit+
E;ng $u gnc, aTith cn thit . ng_m ;c t2nhthGo c!ng thXc
sau _*o
c n gN
B
c Q
$
n
B
h[
@
~ $
B
t
+ h
@
+ m
3
,rong &
c Q th. t2ch ca ch>t /Mng . ng_m gm
3
h
N
c
Q "ng k2nh /f khoan gmh+
[
@
Q ) cao g$u , aTit, nc h $_ng /5n chung 6uanh cn khoan
gmh+
$
t
Q "ng k2nh trong ca cn khoan gmh+
h Q ) cao ca $u gaTit, nc h trong cn khoan gmh+
$
n
"ng k2nh ngo0i ca cn khoan+
,hWc t cho th>* /0 khi ng_m $u Y cc /f khoan r<a '(ng nc /=
ha* /f khoan = chXa * nc /= th7 $u 'H nai /5n r>t nhanh, trong
tr"ng h;p & . c& kt 6uL t1t cn phLi 'm v0i m
3
$ung $Hch sSt trQ
c v0 sau khi 'm $u+ Nung $Hch sSt s] h8n ch hi3n t;ng $u 'H
nai /5n v0 'i3n php ng_m $u mi c& kt 6uL+
,rong th"i gian ng_m $u, ng"i ta $W tr m)t /;ng $u gaTit, nc h
trong cn khoan, . cX sau @ Q B gi" th7 'm Sp th5m cho g$u, aTit,
nc Y ngo0i cn khoanh phn 'H k9t+
4. 'i3n php ng_m $u c& kt 6uL cn phLi Tc Hnh :ng
) s_u k9t cn khoan+ ,rong thWc t sLn Tu>t th"ng Tc Hnh )
s_u k9t '(ng cch $Wa v0o ) $=n $0i ca phn cn khoan tW $o 'H
kSo cng+ 4. Tc Hnh ch2nh Tc hn chi-u $0i phn cn tW $o gthGo
) $=n $0ih ng"i ta /0m nh sauo
@Q CSo cn /5n vi /Wc i
@
/n hn tr\ng /;ng ca to0n ') c)t cn
khoan khi cha 'H k9t /0 R v8ch chia Y Png hP tr\ng /;ng v0 nh $>u
/5n cn vu!ng ha* cn khoan v0o ngang mZt '0n roto+
BRB
B+ Q CSo th5m m)t /Wc ph% '(ng R v8ch chia Y Png hP tr\ng / ;ng
rPi /8i h8 Tu1ng n i
@
rPi nh $>u+ [ai u thX nh>t v0 thX B kh!ng
trIng nhau v7 c& /Wc kSo trong h3 th1ng r#ng r\c+
3Q Vhia !i khoLng cch gia B $>u, />* i.m gia hai $>u /0m
v8ch tr5n . t2nh ) $=n $0i+
J Q CSo cn /5n vi /Wc i
B
/n hn i
@
t @0 Q B0 v8ch Png hP o
tr\ng /;ng v0 nh $>u thX 3 /5n cn+
R Q CSo th5m m)t /Wc '(ng R v8ch rPi /8i h8 Tu1ng n i
B
rPi nh
$>u thX J /5n cn+ E>* i.m gia hai $>u gthX 3 v0 Jh /0m v8ch $i
. t2nh ) $=n $0i+
k Q 4o ch2nh Tc khoLng cch gia v8ch tr5n v0 v8ch $i ta thu
;c ) $=n $0i ca phn cn khoan 'H k9t gtW $oh+
B- $0i ca phn cn khoan tW $o gkh!ng 'H k9th ;c t2nh '(ng
c!ng thXc sau _*o
E n @,0R gmh
,rong & o E Q ) s_u 'H k9t ca c)t cn gmh+
@,0R Q h3 s1 i-u chKnh $o hi3n $i3n ca cc u n1i +
u /0 thit $i3n ca cn, cm
B
/ /0 ) $=n $0i ca phn cn khoan kh!ng 'H k9t+
i n i
B
Q i
@
t2nh '(ng Cl+
?u 'i3n php ng_m $u gaTit, nc h kh!ng c& kt 6uL th7 phLi
r<a to0n ') /f khoan '(ng $u mM hoZc nc+ VhK cho phSp r<a '(ng
nc /= khi khoan trong >t an Hnh+
,rong tr"ng h;p tun ho0n ca $ung $Hch kh!ng /u th!ng ;c
ha* /u th!ng r>t kh&, vi3c u ti-n /0 ngng 'm, sau & $8o /5n $8o
Tu1ng nhi-u /n+ ?u nh kh!ng th0nh c!ng th7 cho 'm t t $ung
$Hch, t1t nh>t /0 $Ing thit 'H 'm trm Timng, tng $n /u /;ng tng
'c cho n khi ph%c hPi /u /;ng '7nh th"ng+ ,rong '>t cX t7nh hu1ng
n0o cqng kh!ng n5n $Ing p su>t 'm 6u /n s] g_* n5n hi3n t;ng nXt nb
Y cc tng /0m m>t $ung $Hch r<a+
BR3
?u nh $Ing cc 'i3n php tr5n m0 v^n kh!ng kSo cn khoan
/5n ;c th7 phLi tho r"i tng o8n '(ng cn tri, ct cn hoZc na
m7n . tho cn khoan+
,rc khi tho o8n cn khoan 'H k9t phLi khoan r<a vM sSt 'ao
6uanh & /0 m)t 6u tr7nh m>t nhi-u th"i gian v0 2t kt 6uL nh>t+ c7
vU* nu cXu cn khoan k9t t1n nhi-u th"i gian th7 ng"i ta 'M phn
c#n /aH ca cn, a cu Timng v0 khoan Ti5n+
ci3c $Ing 'i3n php na m7n . tho cn khoan = t8o m)t 'c
tin mi cho kD thuUt cXu k9t+ ,rong phng php n0* s&ng va Up /0m
ni /Mng chf n1i rGn+ ?u nh trc /:c na m7n ta Zt v0o c)t cn
khoan m)t momGn 6ua* tri v0o u rGn cn tho, ;c giLi ph&ng khMi
/Wc nSn 'Yi tr\ng /;ng ca cn tr5n &, th7 sau khi na m7n u rGn
;c ni /Mng v0 sau & c& th. tho ra '(ng r!t m)t cch $` $0ng+ j>t
nhi-u tr"ng h;p phng php n0* cho phSp tho o8n cn tr5n chf 'H
k9t m0 kh!ng cn $Ing cn khoan tri+
E.5. Kh^ng &% chng Whun.
E.5.1. /guy"n nhLn &% hi'n tng Su(t hi'n 4Yu kh8 hoIc nAc.
,rong cc vKa khoan 6ua, c& th. c& kh2 nc hoZc $u+ sua cc
k] nXt, /f hang, kh2 T_m nhUp v0o /f khoan+ ?u p /Wc v^n /n hn
p /Wc $ung $Hch th7 kh2 y*$ung $Hch ra khMi /f khoan, g_* ra
phun kh2 v0 nhi-u kh2 s] phun $u+ [i3n t;ng phun Ty* ra kh!ng
phLi chK $o kh2 c& p /Wc T_m nhUp v0o /f khoan+ Ch2 c& th. T_m
nhUp $n $n v0o $ung $Hch, $i $8ng nhng '\t kh2 cIng $ung $Hch
i /5n, p /Wc /5n '\t kh2 giLm $n, k2ch thc ca ch:ng tng $n /5n+
Vu1i cIng, cc '\t kh2 trY n5n r>t /n chim phn /n th. t2ch v0 /0m
cho t tr\ng $ung $Hch giLm hn Tu1ng+ ,r\ng /;ng ca c)t nc kh!ng
. ch1ng /8i p /Wc ca vKa v0 hi3n t;ng phun s] TL* ra+
?c v0 $u ng>m $n v0o $ung $Hch cqng /0m giLm t tr\ng
ca n& v0 g_* phun+ [i3n t;ng phun cqng c& th. TL* ra khi mWc nc
BRJ
r<a trong /f khoan 'H h8 th>p g$o ngng tun ho0n hoZc $o kSo cn
khoan /5n m0 kh!ng 'I $ung $Hch v0o /f khoanh+
Vc $>u hi3u Tu>t hi3n kh2 nh sauo
ah Chi ph%c hPi tun ho0n, $ung $Hch i /5n mZt >t c& chXa
nhi-u kh2,+
'h Oi '\t trong /f khoan, trong tr"ng h;p kh2 T_m nhUp vi m)t
/;ng h8n ch v0 $ung $Hch sSt c& ) nht, Xng su>t ct tmnh nhM +
ch ,ng mWc nc r<a trong h1 chXa ca 'm g$I kh!ng th5m nc
r<a v0o h3 th1ng tun ho0n h+
$h V& Tu>t hi3n kh2 $o tr8m carota 'o hi3u +
E.5...Cc bi'n WhW nggn ngra &% khfc Wh=c hi'n tng Whun.
ah Q 4. ngn nga cc hi3n t;ng phun, p su>t trong /f khoan phLi
/n hn vi p su>t vKa+ ,rH s1 p /Wc $ phLi ph% thu)c v0o ) s_u /f
khoan, ) rfng v0 ) th>m ca >t Y vKa+ ?g"i ta t8o p /Wc $
'(ng $ung $Hch nZng+ Chi /0m nZng $ung $Hch sSt phLi ch: t gi
) nht ca n& nhM nh>t+ ,rong su1t th"i gian khoan 6ua, t tr\ng
$ung $Hch phLi ki.m tra th"ng Tu*5n+
'h Q ,rong tr"ng h;p kh2 T_m nhUp v0o $ung $Hch cn phLi
tin h0nh s< $%ng cc 'i3n php kh< kh2 Y tr5n mZt+ ,rong tr"ng h;p
khoan cc tng kh2 c& p /Wc /n, . h8n ch /;ng kh2 /n T_m nhUp
v0o $ung $Hch, trong th"i gian ngn, cn khoan vi t1c ) c h\c 'S
v0 /u /;ng $ung $Hch tun ho0n /n+
ch QCh!ng mY vKa c& khL nng Tu>t hi3n $u kh2 m0 trc &
kh!ng ch1ng 1ng thGo thit k +
$h Q Chi kSo cn khoan /5n phLi a th5m $ung $Hch v0o /f
khoan m)t cch /i5n t%c, kh!ng a gin o8n+
h Q V)t 1ng Hnh hng phLi ;c trm Timng n tUn mi3ng,
'Lo Lm 'Ht k2n /f khoan khi ch1ng phun $u kh2 +
Gh Q Chi t tr\ng $ung $Hch giLm i hn g0,0B hphLi t7m cch
ph%c hPi+
BRR
gh Q ihLi $W tr m)t /;ng $ung $Hch '(ng @,R 3 /n th. t2ch /f
khoan vi cc th!ng s1 6u* Hnh trong 'Lng thit k, phLi $W tr ch>t
/0m nZng +
hh Q VhK ;c kSo cn khoan /5n sau khi = 'm r<a s8ch /f
khoan '(ng $ung $Hch c& th!ng s1 nh = 6u* Hnh thGo thit k, v0
6ua* c)t cn khoan +
ih Chi $& cn, nu mWc $ung $Hch sSt Y ngo0i cn khoan
kh!ng h8 Tu1ng th7 c& nghma /0 = Tu>t hi3n hi3n t;ng piston+ ,rong
tr"ng h;p & phLi h8 c)t cn Tu1ng $i o8n Tu>t hi3n, 'm r<a rPi mi
tip t%c kSo c)t cn /5n+
kh ,rc khi mY vKa p /Wc /n, phLi Zt van ng;c Y $i cn vu!ng+
/h 4. ngn chZn hi3n t;ng phun )t ng)t, cn phLi &ng k2n /f
khoan '(ng m)t thit 'H ;c g\i /0 m* 1i p prGvGntor+ ?g"i ta =
Zt cc thit 'H 1i p khi mi 't u khoan+ Oau & 'm $ung
$Hch nZng v0o /f khoan+
E.5.1. ,hi9t b5 i W W)F&Fnto).
,hit 'H 1i p ;c /p Y mZt '2ch Y u 1ng ch1ng ca 1ng
ch1ng sau cIng = ;c trm Timng+ ,hit 'H 1i p cho phSp &ng
k2n mi3ng /f khoan trong tr"ng h;p ging khoan c& Tu>t hi3n hi3n tQ
;ng phun, v0 cho phSp 'm $ung $Hch nZng v0o ging . khc
ph%c hi3n t;ng phun+
,hit 'H 1i p mi3ng ging o
BRk
1
2
'
9
Y
Z
,
*
+ K "R i p th^ng Hng- K _R i p c ch0u c`p v,o c*n
khoan.
4 K _R i p c tht ng to,n b> CW khoan L K !7ng iau khiGn
3 K ng ni iau chbnh. c K b> phdn khe khB f K Fng ra
uc
g K "`t bBch k%p.
k + l = !)O !hi! =A i %p k
e)t thit 'H !2 p ch1ng phun c>u t8o 'Yi cc th0nh phn
ch2nh sau _*+ e* 1i p thng Xng @+ [ai m* 1i p ngang B v0
3 c& tht &ng+ e* 1i p B c& tht &ng cZp v0o cn khoan, m* 1i
p ngang 3 c& tht &ng to0n phn g&ng mi3ng /f khoanh+ [ai m*
1i p ngang ;c n1i vi nhau 6ua moson gJh+ eZt '2ch :p x .
/p thit 'H 1i p prGvGntor vi mZt '2ch ca u 1ng ch1ng+
eanion gkh ca thit 'H 1i p ;c t8o th0nh 'Yi nhi-u van cao p,
1ng n1i v0 1ng n1i i-u chKnh van TL p su>t v0 Png hP o p su>t+
,hit 'H 1i p phLi 'Lo Lm khL nng r<a /f khoan '(ng 'm khoan
vi p /Wc $ trong mi3ng /f khoan v0 nc r<a c& th. chL* 6ua h3 th1ng
mng /ng, 6ua ') kh< kh2+ Vqng cn phLi 'Lo Lm khL nng 'm
ch>t /Mng v0o khoLng tr1ng gia cn khoan v0 1ng ch1ng '(ng 'm
khoan hoZc thit 'H 'm Timng+ V& th. r<a ng;c thGo 1ng Xng
Zc 'i3t+ ?g"i ta $Ing cc 1ng n1i Zc 'i3t . i-u chKnh t1c )
$#ng ch>t /Mng t /f khoan ra v0 v7 th m0 i-u chKnh ;c p /Wc $
trong mi3ng /f khoan+
?u hi3n t;ng phun TL* ra trong th"i gian cn khoan Y trong
ging th7 vi3c u ti5n /0 phLi &ng m* 1i p thng Xng v0 sau
& 'm $ung $Hch nZng v0o /f khoan+ Chi m* 1i p ngang cn
BRp
phLi tha* '8c /&t th7 phLi &ng m* 1i p ngang c& tht &ng Y ngang
th_n cn khoan+
,r"ng h;p ging khoan phun khi cn khoan = kSo ht ra ngo0i
th7 phLi a nhanh v0o ging khoan m)t s1 'c cn $Wng rPi tin
h0nh &ng van 1i p nh = n&i Y tr5n + ,r"ng h;p kh!ng th0nh c!ng
th7 tin h0nh &ng van 1i p ngang c& tht &ng to0n phn .
&ng k2n mi3ng /f khoan+
e* 1i po
c- phng $i3n c>u tr:c, m* 1i p c& th. chia th0nh cc /o8i
thGo 'Lng $i _*o
e* 1i
p
Eo8i
Xng
*5n
,hng
Xng
4i-u khi.n '(ng c h\c /o8i u
41i p v8n nng i-u khi.n '(ng thu /Wc
c[
?(m
ngang
4i-u khi.n
'(ng c h\c
Eo8i B
@
CSp /o8i B
B
&ng khoLng
kh!ng v0ng Tu*n v0 to0n
phn+
4i-u khi.n thu /Wc Q kSp /o8i N| v0 , Q
$Ing . &ng khoLng v0nh Tu*n v0
to0n phn+
Eo8i
6ua*
4. khoan /f khoan $i p su>t+
4. khoan '(ng phng php thai kh2+
5.5.3.1. j%y i %p !hmn; Yn;.
ahQ e* 1i p /o8i u i-u khi.n '(ng c h\c
e* 1i p thng Xng /o8i u i-u khi.n '(ng c h\c ;c t8o
th0nh 'Yi cc chi tit sau+ ,h_n '(ng thSp@, conus B, hai ch] ngang 3
v0 J . th!ng vi 1ng ch1ng v0 1ng thot nc+
Y ph2a tr5n c& rGn ngo0i gRh . vZn 1c k c& "ng k2nh /n v0
r7a p+
BRx
Vonus B ;c t8o th0nh 'Yi '8c cao su @@ /p gia hai v#ng nh^n
thSp A,@0 nh" inh 1c @B+ Vomus ;c t8o th0nh t hai n<a vi thit
$i3n thng Xng+ V& th. &ng v0o mY ra nh" cc khp 'Ln /-+
.Mnh a. _R i p th^ng Hng Ca?i S (Eiau khiGn kiGu c9 h?c)
ihng php s< $%ng m* 1i p thng Xng /o8i u khi ging
khoan c& hi3n t;ng phun nh sauo
Y mi3ng /f khoan /p th_n @ vi mZt '2ch tr5n ca u 1ng
ch1ng 6ua mZt '2ch x+ ih2a tr5n th_n @ c& /p 1c k nhng kh!ng
Tit chZt+
Q CSo c)t cn khoan vi cn ch 8o /5n ph2a tr5n '0n 6ua*
r!t+
Q ?_ng conus B gn mi3ng /f khoan nh" t"i ph% v0 sau &
&ng conus v0o th_n ca cn khoan nh" ch>u Y th_n conus+
Q ,hL nh9 cn khoan sao cho conus B v0o trong th_n @ 6ua mi3ng
p ca 1c k+
Q ,hL m)t phn tr\ng /;ng ca cn khoan Tu1ng conus v0 '8c
cao su @@ 'H nSn /8i v0 Sp kh2t v0o th_n ca cn khoan+ Oau &
BRA
Y
'
,
10
1
11
*
2
Z
9
9
vZn 1c k /8i v0 mi3ng p ca 1c k cqng s] gi cho '8c cao su Y vH tr2
Sp+ 4. tho m* 1i p chK vi3c kSo cn khoan /5n,giLi ph&ng conus
khMi tr8ng thi nSn+ eY 1c k v0 sau & />* cunus ra ngo0i+
=4. j%y i %p vn nBn; 2oi TH i]u khi7n =`n; !h<y 28c
dhnh =4
4;c t8o th0nh '(ng th_n @ :c '(ng thSp+ gphn $i c& mZt
'2ch Bh v0 trong & c& Ti /anh 3 /0m vi3c, Ti /anh 3 ;c i-u khi.n
'(ng th* /Wc+ ,h0nh phn . U* k2n cn khoan /0 '8c cao su
Zc 'i3t J+
.Mnh b. _R i p vn n[ng iau khiGn bng thuO CPc (Coai 5.)
,rong tr"ng h;p cn &ng m* 1i p+ Vh:ng ta cho ch>t /Mng $i
p su>t cao v0o /f s1 R v0 pitton 3 s] chu*.n $"i /5n ph2a tr5n v0 nSn
Sp cao su J+ Vao su J 'H nSn v0 'H 'in $8ng ngang v0 p st v0o
th_n cn khoan+ Chi mY 1i p, th7 ng;c /8i tho ch>t /Mng khMi /f s1 R
v0 cho ch>t /Mng $i p su>t v0o /f s1 p v0 y* piston 3 Tu1ng, '8c
cao su J /8i trY v- vH tr2 'an u+
4o 'in )ng ca '8c cao su /n, $o & m* 1i p v8n nng c&
th. &ng vi '>t cX vH tr2 n0o ca ca c)t cn khoan gthn cn,
Bk0
2
*
1
9
Z
'
,
u n1ih v0 nga* cL khi &ng to0n phn ging khoan khi cn khoan
kSo ho0n to0n ra ngo0i+
5.5.3.2. j%y i %p n`# n;an;.
ah e* 1i p v8n nng i-u khi.n '(ng c h\c /o8i B
@
/0 m)t m*
1i p n giLn+ B5n trong th_n ca ch:ng /p cc cZp tht ;c ch
t8o $Ing . &ng v0o th_n ca cn, ha* &ng k2n to0n phn mi3ng
/f khoan gh7nh ch+
.Mnh c. Ei p c tht ng ngang thDn c*n iau khiGn bng c9 h?c

4. $Hch chu*.n cZp tht B trong tr"ng h;p cn thit &ng
hoZc mY chK cn 6ua* ta*i-u khi.n m0 tr5n & n<a ti3n rGn '5n
phLi v0 n<a ti3n rGn '5n tri+ ,ru*-n chu*.n )ng 6ua* cho tr%c 6ua*
i 6ua t ph2a '5n ngo0i+ O P 'i.u $i`n cZp tht . &ng ngang
th_n cn khoan+
e* 1i p &ng k2n to0n phn mi3ng /f khoan c& c>u tr:c tQ
ng tW nh m* 1i p tr5n+ nhng cZp tht kh!ng c& /f Y gia m0 k2n
ho0n to0n+
'h e* 1i p n(m ngang i-u khi.n '(ng th* /Wc /o8i N|+
gh7nh $h
?gu*5n /t ho8t )ng ca m* 1i p n0* r>t n giLn, nh h7nh v] $i
_*+
Bk@
1
2
,
2
'
9
Z
'
'
'
Z
*
*
1
1
]^ng
MX
7hmng
<au
.Mnh :. _R i p n" ngang ng "8 bng thuO CPc (Coi UQ)
VZp tht @ c& th. chu*.n $"i nh" tr%c ca piston B trong Ti /anh
3+ iitston B ho8t )ng ;c nh" ch>t /Mng $i p su>t ;c $^n v0o ph2a
mZt phLi ha* mZt tri ca pitton+ Chi &ng m* 1i p, cho ch>t /Mng
v0o 1ng $^n J+ Chi ') phUn i-u khi.n th* /Wc hMng th7 c& th.
i-u khi.n '(ng c h\c nh" ma v0 ta* 6ua* k 6ua rGn v! cWc p+
BkB
Chng bN
BU c t)ong cJng tc khoan! bi'n WhW nggn ngra
&% ciu chQa ch*ng
\.1. Cc 4Mng ;U c! nguy"n nhLn &% bi'n WhW nggn ngra ch*ng
Vc $8ng sW c1 kD thuUt Y * ;c ph_n thGo nhi-u /o8i sau _*o
g=* cn khoan,cn nZngv0 cn ch 8o, Xt v0 tu)t cc pGrGkh!t v0
cc u n1i {am1c+
Q ji cho#ng khoan v0 u />* m^u
Q ji tu1c 'in khoan
Q ji $%ng c% khoan v0 cc vUt khc Tu1ng /f khoan+
Q OW c1 vi 1ng ch1ng v0 trm Ti mng+
a4 V*y can khoan.
l=* cn khoan, cn nZng, cn ch 8o, cc pGrGkh1t, u n1i
$am1c phn nhi-u $o ch ) /0m vi3c kh!ng phI h;p+ Vn khoan 'H
khu*t tUt trong 6u tr7nh sLn Tu>t, $o & Tu>t hi3n sW tUp trung Xng
su>t $^n n Xt hoZc tu)t rGn cn+
Q 4Xt g=* cn khoan, $o hi3n t;ng .oi sinh ra, hi3n t;ng mMi ca
c)t cn khoan /0 $o tc )ng /Up /8i ca cc tLi tr\ng kSo, Ton, u1n
c)ng vi giao )ng ca c)t cn khoan trong 6u tr7nh /0m vi3c+
Q 4Xt g=* c& th. $o hi3n t;ng n m#n cn khoan $o cc ch>t ho
h\c, i3n ho sinh ra trong $unh $Hch khoan+ 4. ph#ng trnh cc
hi3n t;ng n0*, $ung $Hch khoan cn phLi chXa $i p ha* tr5n p ?a
V/+ BYi v7 $ung $Hch mu1i ?aV/ p c& khL nng n m#n r>t /n+ ,h"i
gian /0m vi3c ca cn khoan trong m!i tr"ng n m#n s] giLm i
khhoLng @@ /n so vi trong m!i tr"ng kh!ng n m#n+ No & ch:ng ta
cn ch: t nhi-u trong kh_u i-u ch $ung $Hch+ OW m0i m#n ca
c)t cn khoan c#n $o cc ch>t m0i m#n c& trong $ung $Hch v0 $o ma
st ca c)t cn khoan v0 th0nh /f khoan trong 6u tr7nh /0m vi3c+ 4.
trnh cc hi3n t;ng n0*+ Nung $Hch khoan phLi /\c s8ch nhng ch>t c&
Bk3
) cXng /n+ li cho vH tr2 /f khoan thng Xng+ ,Li tr\ng * phLi
'S hn x0 , tr\ng /;ng ca cn nZng . trnh cho c)t cn 'H cong
v0 m1t an Hnh+ ,yi tr\ng chi-u tr%c v;t 6u tLi tr\ng gii h8n ca rGn
cqng /0 ngu*5n nh_n g_* n5n sW c1 tu)t cn khoan+
4Xt ha* tu)t cn khoan Y cc u n1i gia m1c th!ng th"ng $o $a
m1c 'H khu*t tUt+ ,Li tr\ng chi-u tr%c v;t 6u tLi tr\ng gii h8n ca
rGn, vv++++
=4 +8 c i vi choHn; khoan v au 2@y #Su
OW c1 1i vi cho#ng khoan th"ng TL* ra $o vi3c s< $%ng kh!ng
h;p /t, $o tc $%ng /5n cho#ng vi tLi tr\ng tLi tr\ng 6u /n v0 $o
cho#ng /0m vi3c 6u /_u Y * /f khoan, $o cho#ng 'H hMng h&c,
khu*t tUt trong 6u tr7nh ch t8o cc ch&p Toa* 'H k9t Y trong a d
ca ch:ng+ Vc $8ng sW c1 1i vi cho#ng khoan th"ng /0 'H vd cho#ng
Xt th_n, vd v#ng 'i, tu)t u n1i+ OW c1 1i vi cho#ng khoan nhi-u
nh>t v^n /0 ri ch&p Y * /f khoan, $o m#n a tWa ha* ngng tr%c+
4Xt g=* cc u />* m^u c& th. sinh ra Y th_n, u n1i v0 c&
th. Y cc ch&p Toa*+ OW Xt g=* nL* sinh ra $o khi a n& v0o /0m vi3c
v0 'H k9t Y ging $o "ng k2nh /f khoan 'H '& h9p /8i+ No p $%ng
ch ) /0m vi3c kh!ng phI h;p vi n& 1i vi tng /o8i+ No kh!ng ki.m
tra v0 th< trc khi a cho#ng Tu1ng /0m vi3c+
c4 Wi c%c -'n; c' [un; %y.
OW ri cc $%ng c% Tu1ng * c& th. g_* n5n nhng hUu 6uL
ht sXc nZng n- trong 6u tr7nh khoan + ?hng vUt ri nh cn
khoan, cn nZng cc pGrGkh!t, cho#ng khoan ha* '>t cX cc $%ng c%
kim /o8i n0o Tu1ng /f khoan nh ':a, ch>u chn, 1ng c!ng v0 cc $%ng
c% khc+
?hng sW c1 n0* $o nhi-u ngu*5n nh_n g_* n5n
Q Vc $%ng c% 'H /Mng trong 6u tr7nh /0m vi3c
Q Ch!ng gi cyn thUn Y mi3ng /f khoan trong th"i gian n_ng thL
cqng nh khi kSo ht cn ra khMi mi3ng /f khoan+
BkJ
Q ,hao tc n_ng thL sai trong 6u tr7nh n_ng v0 tho vZn cn
Q E0m vi3c thiu ch: t Y mi3ng /f khoan+
Vn khoan c& th. 'H ri, 'Yi 6u tr7nh n_ng thL c/Gvat 'H hMng+
[a* trong 6u tr7nh n_ng thL kh!ng ch: t &ng c/Gvat+ Vqng c& th.
g_* ra $o thao tc n_ng thL cn khoan 'H tho rGn+ ,rong khi ri
cho#ng khoan 'H cm Tu1ng * v0 cn 'H cong v0 c& tr"ng h;p
kh!ng th. n0o />* /5n ;c+
Vn nZng 'H ri c& th. $o kh!ng s< $%ng cc ch>u chn Zc
'i3t $Ing cho cn nZng+
V#n ri cc $%ng c% khc c& th. $o nhng s su>t, ha* $o 'H h
hMng trong 6u tr7nh /0m vi3c+ [Uu 6uL ca n& c& th. g_* n5n k9t
cn, ri Tu1ng *+ ?gn cLn 6u tr7nh tip t%c khoan+
\... p=ng c= ciu chQa ;U c &% cch ;< 4=ng ch*ng.
\...1. ti?i Puy9t ;U c i &Ai cYn khoan.
,rong tr"ng h;p cn khoan 'H Xt ha* tu)t rGn Y vIng u n1i
g Xt Y u n1i $a m1c, ha* Y vIng chPn $0* Y u cn khoan, cn
nZng+ 4. 't n1i vi phn cn khoan c#n /8i ng"i ta $Ing mGtric
g h7nh $ih+

_%t trBch
4o $8ng c>u tr:c h7nh c!n ca mGttric, v0 '5n ngo0i c& ti3n rGn+
eGttric ;c a v0o '5n trong cn khoan 'H Xt+ Ni tc $%ng 6ua* v0
tLi tr\ng nSn+ Y nhng ging khoan c& "ng k2nh /n ng"i ta s< $%ng
mGt tric c& /oa Hnh hng+ Eoa v0 1ng Hnh hng c& tc $%ng hng
u cn Xt v0o tm /f khoan :ng vH tr2 /0m vi3c ca mGt tr2ch+
BkR
2
1
,rong tr"ng h;p cn khoan 'H Xt Y th_n, ha* nhng cn
khoan s< $%ng mGt tr2ch . cXu nhng kh!ng th0nh c!ngng"i ta $Ing
c!/!c!n . ti3n rGn '5n ngo0i cn khoan+
V!/!c!n cqng c& hai /o8io
Q Eo8i c& /p /oa Hnh hng
Q Eo8i kh!ng /p /oa Hnh hng+
C/ C/ c/n
V! /! c#n ;c ch t8o '(ng thSp Zc 'i3t v0 nhi-u k2ch thc
khc nhau $0nh cho tng /o8i cn khc nhau+ Y ph2a tr5n mGttric ha*
c! /! c!n 'ao gi" cqng phLi /p u n1i an to0n+ 4u n1i an to0n
$Ing . tho cn khoan khMi $%ng c% cXu trong tr"ng h;p cn khoan
kh!ng th. /!i /5n ;c+
Chi giLi ph&ng cn khoan khMi $%ng c% cXu, ch:ng ta kSo cn
sao cho tLi tr\ng chi-u tr%c t8i i.m & '(ng kh!ng v0 6ua* c)t cn
khoan . tho phn $i ca u n1i an to0n Y /8i vi $%ng c% cXu v0
n<a phn tr5n ;c kSo /5n vi cn khoan+
4u n1i an to0n ;c t8o 'Yi hai phn @ v0 B v0 ;c /i5n kt vi
nhau 6ua rGn c& thit $i3n h7nh thang v0 'c rng /n+ c7 vU* ;c tho
'Yi m! mGn 'S hn+
~ ,rong tr"ng h;p cn 'H Xt Y ging khoan c& "ng k2nh /n,
u cn 'H 'in $8ng ha* 'H Xt kh!ng Png -u, khi /0m vi3c vi
c!/! c!n kh!ng an to0n ng"i ta s< $%ng m)t $%ng c% mi g\i /0 1ng
hom giM+ 1ng hom giM ;c ch t8o '(ng 1ng ch1ng th0nh $0*+ '5n
trong ca n& c& th. Tu*5n 6ua u m)t cn 'H Xt n(m trong ging
khoan+ 1ng hom giM cho phSp Tu*5n 6ua n& m)t o8n cn khoan c&
) $0i Am 'Yi v7 r(ng ch>u chK 't ;c Y u n1i Zc 'i3t+
khi u cn 'H Xt Tu*5n 6ua 1ng hom giM, ch>u @ mY ra+ Chi
kSo 1ng hom giM /5n th7 ch>u @ &ng /8i v0 't v0o phn $i ca u
n1i mupta+ 4o8n /&t cao su s] 'Ht gia mupta v0 1ng hom giM+ ,rong trQ
Bkk
"ng h;p kh!ng th. kSo /5n ;c v0 mu1n giLi ph&ng n& khMi o8n cn
'H Xt th7 chK vi3c 6ua* n& v- phLi hoZc tri th7 cc ch1t B s] khSp
/8i v0 giLi ph&ng khMi cn+ 1ng hom giM $Ing . cXu cc o8n cn c&
chi-u $0i 'S+
~ ?u chf g=* ca cn khoan kh!ng phng v0 c& th. nXt $\c,
th7 $Ing 1ng ch%p m0 cn khoan c& th. chui 6ua, c& /p th5m m)t
o8n 1ng th2ch h;p+ 1ng ch8p c& th. cZp v0o $i $a m1c v0 mupta Y
gn chf g=* nh>t, hoZc cZp v0o th_n cn khoan $i tc $%ng ca tLi
tr\ng kSo nh" ch>u chn /0m vi3c trong m)t ci a h7nh n&n+ ?gu*5n
tc gi1ng nh ch>u chn Y mi3ng /f khoan+ NIng 1ng ch8p cqng c& th.
cho phSp 'm r<a+
~ ,rong m)t s1 tr"ng h;p . Tc Hnh thUt ch2nh Tc $8ng v0
vH tr2 ca u cn khoan 'H g=*, ng"i ta s< $%ng cc mLnh '(ng ch7
ha* prarai/ . in $>u g&ng $>uh cn t8o '"i
th_n @, ch7+ eo$G/
ch7 ;c a Tu1ng ging khoan u cn
khoan 'H g=* s] ;c in v0o mZt $i ca
ca mo$G/ ch7+
~ ,rong m)t s1 tr"ng h;p $>u cn
khoan g^* $Wa v0o thn /f khoan Y vIng >t
'H s%p /Y+ ,rc khi $Ing $%ng c% . cXu
ng"i ta $Ing m&c . a u cn v0o trung t_m ging, nh" c& m&c
cn khoan h7nh Ton+
,rong tr"ng h;p kh!ng th. kSo cn khoan 'H k9t /5n ;c, sau
khi = $Ing cc 'i3n php cXu cha nh ng_m $u, aTit, nc v0 'n
m7n kh!ng c& kt 6uL ng"i ta $Ing $ao ct cn . ct v0 />* cn
khoan /5n+ Nao ct cn khoan gPm /o8i o
Q Nao ct cn khoan '5n ngo0i+
Q Nao ct cn khoan '5n trong+
Bkp
1
2
Ung c in :0u
+ K ng th%p
-K _o:RC chM
=4 ViCi Nuy! $8 c vi choHn; khoan v c%c v3! ki# 2oi )i [un; 2Q
khoan.
,rong tr"ng h;p cho#ng khoan 'H Xt ha* t;t Y u n1i, ?u vH
tr2 ca n& Y th thng Xng+ ?g"i ta $Ing eGt tr2ch Zc 'i3t .
cXu + ?u nh kh!ng th. cXu ;c '(ng phng php n0* th7 ng"i ta
$Ing cc pha* Zc 'i3t . khoan ph+ Oau & cc phoi 'H ph ;c
/>* /5n nh" u ch%p ha* $oa nam ch_m+
4u ch%po
4u ch%p h7nh B'o V>u t8o '(ng m)t
o8n 1ng ch1ng, ph2a $i c& rng ca+ Chi thL
u ch%p Tu1ng /f khoan, $i tc $%ng ca tLi
tr\ng /0m cc rng 'H 'in $8ng ch%p /8i v0 't
cc vUt Y * ging khoan v0o &+
Noa nam ch_m gh7nh 3h+
c& '5n trong m)t nam ch_m r>t m8nh,
ph2a $i c& $oa . $oa s8ch mIn khoan
\ng Y trong + Chi 6ua* v0 tun ho0n $ung
$Hch, cc vUt '(ng kim /o8i s] ;c nam
ch_m h:t v0 $2nh chZt v0o n&+
Vh:ng ta cqng c& th. $Ing u ch%p
ha* $oa nam ch_m . />* /5n cc vUt kim
/o8i ri Tu1ng * /f khoan ha* ch&p Toa*
hoZc a 'i ca cho#ng n(m Y /8i *+
,rong tr"ng h;p Y >t m-m cc vUt kim /o8i ri Tu1ng /f
khoan c& th. y* v0o th0nh /f khoan '(ng cc cho#ng u!i c Zc
'i3t+
c4 +8 c i vi c%c -'n; c' "c a vo ;in; khoan nhD -Pyc%p.
,rong tr"ng h;p cc $%ng c% ;c a v0o mi3ng /f khoan nh" $_*
cp+ ,rong tr"ng h;p cp 'H Xt ha* vUt Y /8i * /f khoan vi m)t o8n
Bkx
Hnh 2b
1
2
Hnh 3
1- Nam chm
2- L i doa
Hnh a Hnh b
Con Acn
cp, ng"i ta s< $%ng cc $%ng c% nh m&c . c: + V& hai /o8i m&c nh
h7nh $i _*o
Q e&c m)t cnh h7nh gah
Q e&c hai cnh h7nhg 'h
e&c ;c /p Y phn $i
ca cn khoan+ Ni tc $%ng 6ua*
ca cn khoan, cp s] 6u>n Tung
6uanh m&c v0 ;c kSo /5n tr5n mZt+
-4 +8 c i vi n; chn;.
,rong tr"ng h;p c)t 1ng ch1ng 'H k9t trong 6u tr7nh thL, th7
$Ing /Wc kSo kt h;p vi tun ho0n . kSo n& /5n+ ?hng /Wc kSo phLi
nhM hn /Wc kSo cho phSp ca 1ng ch1ng ha* ca h3 th!ng pa/ng +
Vqng c& th. $Ing phng php ng_m $u, nc hoZc aTit . cXu+
,rong tr"ng h;p kh!ng th. cXu ;c th7 . ngu*5n c)t 1ng Y vH tr2
k9t v0 tin h0nh trm Timng, trong tr"ng h;p n0* phLi tha* ai c>u
tr:c /f khoan+
,rong tr"ng h;p 1ng ch1ng 'H '&p mSo, ch:ng ta s] $Ing $%ng
c% Up hoZc $%ng c% 6ua* . cXu+ gh7nh ch
,h!ng th"ng ng"i ta $Ing
$%ng c% 6ua* . cXu + BYi v7 ') $%ng c%
n0* /0m vi3c nh9 nh0ng hn kh!ng
g_* $ao )ng Lnh hYng n 1ng ch1ng +
OW c1 pha 'in nh>t 1i vi 1ng
ch1ng /0 tu)t ch_n v0 c0 m#n 1ng+
Vh_n 'H tu)t trong tr"ng h;p v7
phn $i ca 1ng ch1ng kh!ng ;c
gi chc v7 Timng 'H y* /5n tr5n hoZc v7 Timng Tung 6uanh ch_n
kh!ng !ng+ ,rong 6u tr7nh khoan Zc 'i3t /0 khoan r!t,
mupta ca cn khoan c\ v0o ch_n v0 /0m tu)t n& ra+
BkA
.Mnh c
OW c1 ch_n ca 1ng ;c cXu cha '(ng cho#ng h7nh thp+
NIng cho#ng n0* . a ch_n v- vH tr2 thng Xng . c& th.
thL /\t choong khoan '7nh th"ng+ Bi3n php ngn nga t1t nh>t /0 tng
) '-n vng $i ca 1ng trung gian ha* Hnh hng +
,4 JYu chZa $8 c i vi !uc =in khoan.
OW c1 tu)t rGn tu1c 'in c& th. cXu cha kh nhanh ch&ng '(ng
cc 'i3n php sauo $Ing ca/2p . vZn cc u rGn 'H tu)t+ NIng 1ng
ch%p Zc 'i3t . ch%p v0o $i ai 1c h=m ca tu1c 'in hoZc $Ing
mGtric Zc 'i3t . cXu+
,rong khoan tu1c 'in , nu cho#ng khoan 'H k9t th7 c: cha s]
kh& khn hn+ ,rong tr"ng h;p n0* kh!ng th. giLi ph&ng cn khoan
'(ng cch 6ua* c)t cn khoan, 'Yi v7 khi 6ua* c)t cn khoan th7 chK
vM tu1c 'in 6ua* c#n cho#ng v^n Xng *5n + BYi v7 vU* . c& th.
6ua* ;c cho#ng khoan cn phLi /0m k9t tr%c tu1c 'in trong vY ca
n&+ eu1n th ng"i ta thL v0o trong cn khoan nhng vUt nhM '(ng
kim /o8i+ Vn phLi 'm r<a . cc vUt nhM n0* chui v0o trong tu1c
'in+ Chi $Ing rot . 6ua* c)t cn khoan vi t1c ) nhM cc vUt kim
/o8i s] ri v0o gia cc cnh tu1c 'in ca tng tr5n v0 ph hu cc cnh
n0*+ Vc mLnh v%n ca cnh tu1c 'in /8i chui Tu1ng tng $i v0 /0m k9t
r!t rong stat+ Oau khi /0m k9t tr%c tu1c 'in trong vM ca n&, ng"i ta
cXu cho#ng khoan nh trong tr"ng h;p khoan r!t, tXc /0 '(ng cch
6ua* c)t cn khoan, v7 /:c n0* 6ua* cn khoan /0 6ua* /u!n cL tua
'in
;4 1hoan 2Ech $an; #:! =In
,rong tr"ng h;p kh!ng th. cXu cha ') $%ng c% 'H k9t /5n,
hoZc nu cXu cha th7 t1n r>t nhi-u th"i gian, ng"i ta $Ing 'i3n
php khoan /3ch, tXc /0 khoan th_n /f khoan thX B+ ei3ng ca /f
khoan thX B phLi cao hn u ') $%ng c% 'H k9t+
Bp0
,h!ng th"ng ng"i ta a cuTimng tr5n u ') $%ng c% 'H
k9t v0 sau khi Timng = )ng rn th7 khoan mY /f '(ng r!t ha*
tu1c 'in +
eY /f mi '(ng phng php khoan r!t /0 m)t 6u tr7nh gin
o8n+ ,rong phng php n0* th"ng s< $%ng cc mng khoan Ti5n+ eng
khoan Ti5n c& trang 'H cc ') phUn gi chZt trong /f khoan . ch1ng
Toa* mng v0 cc ') phUn . />* mng /5n khMi /f khoan+
Chi n(m trong /f khoan mng nghi5ng s] hng cho /f khoani
/3ch sang m)t ph2a+ ,h!ng th"ng ng"i ta mY /f '(ng cho#ng c& "ng
k2nh nhM sau & $oa r)ng v0 khoan tip '(ng cho#ng khoan c& Q
"ng k2nh /n+
4. mY /f khoan /3ch '(ng tu1c 'in, ng"i ta thL Hnh hng c)t
cn khoan c& /p cn cong hoZc p5r5 kh1t cong, sau & tin h0nh
khoan+
Bp@
Chng N
Khoan #(y cu &% &da ;?n Wha
1].1. Khoan #(y cu.
,rong th"igian khoan, nh>t /0 Y cc ging khoan t7m kim thm
$#, . nghi5n cXu cc tng >t khoan 6ua nho
Q ?ghi5n cXu th0nh phn th8ch h\c+
Q iht hi3n nhng khoan sLn T& t2ch chXa trong & +
Q ?ghi5n cXu t2nh ch>t c /t ca >t khoan 6ua +
eu1n vU*, ch:ng ta phLi />* m^u >t khoan 6ua nh" nhng
1ng m^u+ Ei />* '(ng 1ng m^u c& h7nh tr% "ng k2nh nhM v0
chi-u $0i /n+ ,r5n phng $i3n c>u tr:c ch:ng ta chia 1ng m^u th0nh
'a /o8i+o
Q B) 1ng m^u n+
Q B) 1ng m^u kSp+
QB) 1ng Zc 'i3t+
B) 1ng m^u gPm cc th0nh phn ch2nh sau _*+
@+ Q Vho#ng khoan m^u+
BQ ,h_n
3 Q 1ng Wng m^u+
JQ c#ng '. m^u+
1].1.1. - ng cu n0 >haC
B) 1ng m^u n ;c s< $%ng Y nhng
tng chc Zc+ ?& ;c t8o th0nh 'K 1ng
Wng m^u @, phn tr5n c& u n1i B . n1i vi
c)t cn khoan, c#n ph2a $i n1i vi u khoan
m^u 3+ ih2a trong ca 1ng Wng m^u c& /p
v#ng 'b m^u v0 gi m^u J+ ,un ho0n ca $ung
$Hch khoan 6ua khoLng kh!ng v0nh Tu*n gia
BpB
'
,
1
2
Hnh a
,
*
9
2
'
1
/i m^u v0 1ng Wng m^u+ Ei m^u c& "ng k2nhnhM hn "ng k2nh
ca 1ng Wng m^u+
1].1... - #(y cu kjW0 >hbC
B) />* m^u kSp ;c s< $%ng r)ng r=i Y cc
ging khoan $u kh2 + B) />* m^u kSp ;c c>u
t8o '(ng hai 1ng Png t_m+ 1ng m^u @ v0 1ng
Wng m^u B, '5n tr5n 1ng Wng m^u B c& van k
chi cho $ung $Hch Y '5n trong 1ng Wng m^u i
ra v0 kh!ng cho $ung $Hch t '5n ngo0i T_m
nhUp v0o 1ng+ 4u n1i 3 . n1i vi c)t cn
khoan+ 4u khoan m^u J v0 'b m^u v0 gi m^u
R+ ,un ho0n ca $ung $Hch i 6ua gia khoLng
kh!ng gia hai 1ng+
c- phng $i3n c>u tr:c, ') />* m^u kSp cqng
chia /0m hai /o8io
ah B) />* m^u kSp c& 1ng Wng m^u 6ua*
Png th"i vi 1ng m^u+
'h B) />* m^u kSp c& 1ng Wng m^u kh!ng 6ua* Png th"i vi
1ng m^u g1ng Wng m^u 6ua* tW $oh+
Y /o8i n0* hai 1ng /i5n 6uan vi nhau 6ua v#ng 'i trung gian+ B)
/>* m^u n0* gi:p gi:p ch:ng ta />* ;c nhng /i m^u ngu*5n $8ng
hn so vi ') />* m^u Y tr5n+ ,h"ng $Ing . />* m^u Y cc tng >t
kSm /i5n kt+
4u khoan m^u c& th. /0 /o8i cnh $9t, ch&p Toa* ha* u
khoan m^u kim cng+
1].1.1. - #(y cu #unn >b #(y cu tho #"n cC.
B) />* m^u n0* /0 m)t ') />* m^u kSp, m0 u khoan m^u v0
1ng m^u ;c /p Y phn $i ca c)t cn khoan+ V#n ') 1ng Wng
Bp3
.Mnh b
m^u 'ao gPm 1ng Wng m^u, ') phUn i-u khi.n $#ng $ung $Hch
v0 v#ng 'b m^u ;c a Tu1ng nh" $#ng $ung $Hch tun ho0n+
Chi /i m^u = v0o ht trong 1ng Wng m^u ng"i ta /^* ') m^u
Wng m^u /5n '(ng m)t $%ng c% Zc 'i3t thL v0o trong cn khoan
'(ng $_* cp +
u i.m ca ') />* m^u n0* /0 />* m^u vi m)t chi-u s_u /n+
giLm ;c th"i gian n_ng thL, tng ;c vUn t1c c h\c+ ?h;c i.m ca
n& /0 />* ;c nhng /i m^u c& "ng k2nh r>t 'S+
1].1.2. - #(y cu 5nh hAng0
4_* /0 ') />* m^u Zc 'i3t c& hai ha* 'a 1ng Png t_m v0 c&
$%ng c% . o ) nghi5ng vKa+ B) />* m^u n0* s< $%ng vi m%c
2ch />* m^u v0 . Tc Hnh hng nghi5ng v0 g&c nghi5ng ca
tng tng Xng+
1].1.5. O(y cu bng khoan tuc bin0
,rong khoan tu1c 'in, ng"i ra ch t8o nhng tu!c 'in Zc 'i3t
. khoan />* m^u+ ,h_n tu1c 'in, ') phUn />* m^u v0 cho#ng /0
m)t kh1i Png ') nh>t Hnh, 'Lo Lm /0m vi3c vi t1c ) khoan
cao+
1]... &da tYng ;?n Wha.
sua mY vKa tng sLn phym ch:ng ra hi.u r(ng t>t cL cc c!ng
tc ;c thWc hi3n trong th"i i.m cho#ng khoan 't u khoan v0o
tng sLn phym cho n khi a ging khoan v0o khai thc+ eY vKa
tng sLn phym 'ao gPm cc c!ng tc sau _*o
Q Choan 6ua tng sLn phym+
Q ,in h0nh c!ng tc o v0 th< vKa tng sLn phym . thu ;c
nhng ti tXc cn thit . thit k khai thc ging khoan+
Q V>u tr:c ging khoan Y tng sLn phym+
Q ,8o i-u ki3n . ch>t /Mng chL* t tng sLn phym v0o /f
khoan +sua cc c!ng tc mY vKa tng sLn phym phLi 8t ;c hai *5u
cuo
BpJ
Q ihLi Lm 'Lo h3 s1 sLn phym /n nh>t 1i vi tng sLn phym+
Q ihLi thu ;c tin tXc thUt ch2nh Tc ca tng sLn phym+
1]...1. Khoan Pua tYng ;?n Wha.
a. Jhh $ khai !h%cn hE $ !Ln !h@!.
[3 s1 sLn phym
p
;c Hnh nghma 6ua /u /;ng thu ;c khi c&
sW ch5nh /3ch @ n vH p su>to

p
n n
,rong &o
6
a
Q /u /;ng tu*3t 1i ca ging khoan +
i Q Vh5nh /3ch p su>t gia vKa v0 * ging khoan+
k Q 4) th>m tu3t 1i ca tng sLn phym+
h Q B- $0* tng sLn phym+
Q 4) nht tu*3t 1i ca $ung $Hch chL* t vKa v0o ging
khoan
r
v
Q Bn k2nh ca vKa $u trong ph8m vi Lnh hYng ca ging
khoan+
r
g
Q Bn k2nh ging khoan+
?u nh trong th"i gian khoan, nc /\c $ung $Hch th>m v0o vKa
sLn phym vi khoLng cch n0o & c& 'n k2nh /0 r
0
, v0 /0m giLm )
th>m ca vKa t k n k
0,
h3 s1 sLn phym
p
s] 'H giLm + 4. thu ;c
/u /;ng 6
a
cn ti5u th% m)t p su>t ph% p
0
, c& nghma /0o

p
n
,rH s1 ca p su>t ph% s] t2nh '(ng c!ng thXco
p
0
ng /n+ h
c0 'i.u thXc Y trong ngoZc /n+ n N
g\i /0 h3 s1 tan th>t ca ging khoan+ N t _* ta c& th.
nhUn th>*o
?u vIng Tung 6uanh /f khoan kh!ng 'H ti5m nhi`m 'Yi $ung
$Hch khoan k n k
0
th7 h3 s1 sLn phym N v0 p
0
s] tri3t ti5u+
BpR
?u nh k
0
k th7 p
0
0 th7 i-u & chXng tM r(ng vIng Tung
6uanh /f khoan = 'H Lnh hYng 'Yi $ung $Hch khoan, $^n n sW
giLm /u /;ng khai thc nu ch:ng ta v^n gi ngu*5n ch5nh /3ch p su>t+
[a* phLi ti5u hao th5m p su>t ph% . gi ngu*5n / u /;ng khai thc+ c7
th . thu ;c /u /;ng N thUt nhM th7 phLi s< $%ng $ung $Hch khoan
thUt t1t, kh!ng g_* nhi`m 'yn cho vKa sLn phym+
=. Cnh h9n; c<a -un; -Ach khoan i vi hE $ !Ln !h@! i.
?h ch:ng ta = 'it, . trnh hi3n t;ng phun ca $u v0 kh2,
trong 6u tr7nh khoan phLi Lm 'Lo Lm i-u ki3n p /Wc c)t thu
tmnh ca $ung $Hch /n hn p /Wc vKa+ Ni Lnh hYng ca p s>t ch5nh
/3ch n0*, $ung $Hch khoan s] c& Tu hng T_m nhUp v0o cc tng
thym th>u+
48i a s1 cc tr"ng h;p th"ng gZp trong thWc t /0o cc tng sLn
phym c& ) th>m k khoLng t 0,@ Q @0 $arT*, $o & cc h8t kGo ca
$ung $Hch khoan kh!ng th. T_m nhUp v0o vKa vi khoLng cch /n
m0 chK vi khoLng cch r>t 'S khoLng g0,B 0,krghv0 t8o th0nh m0ng
vM sSt '5n trong c)ng vi khoLng m0ng vM sSt Tung 6uanh th0nh /f
khoan+ sua m0ng vM sSt n0*, pha ph_n tn ca $ung $Hch khoan s]
/\t v0o vKa v0 /0m nhi`m 'yn vIng Tung 6uanh /f khoan+ i c0ng /n
'ao nhi5u th7 vIng nhi`m c0ng /n '>* nhi5u+
e0ng vM sSt '5n trongo 4. trnh Lnh hYng cho mi-n Tung 6uanh
/f khoan m0ng vM sSt phLi Lm 'Lo ) th>m 'S nh>t . kh!ng cho
phSp /\c m)t /;ng nc /n t $ung $Hch v0o vKa+ e0ng vM sSt phLi
mMng v0 '-n vng . kh!ng $` 'H ph ho8i $i tc $%ng 6ua* v0 kSo
thL c)t cn khoan+
?c /\c trong $ung $Hch khoan s] th>m s_u vi khoLng cch /n hn
v0o mi-n Tung 6uanh /f khoan gc& khi /5n n h0ng mSt h v0 /0m tng
h3 s1 tan th>t N $o cc hi3n t;ng sau _*o
Q E0m giLm ) th>m tng 1i ca vKa 1i vi $u gk
$
h
Bpk
Q ?c /\c t $ung $Hch c)ng vi $u th! trong vKa s] t8o nhq tng
an Hnh, c& ) nht cao, /0m trY ng8i cho $u chL* t vKa v0o ging
khoan+
Q Ni tc $%ng ca nc /\c t $ung $Hch c)ng vi nc khong t
vKa s] /0m kt ta cc mu1i kh!ng tan, /0m tc tng phn ha* to0n
phn cc khG nXt ca vKa v0o ging+
Q Y cc vKa sLn phym c& TGn k] cc tng sSt, $i tc $%ng ca nc
/\c ch:ng s] tng th. t2ch v0 /0m thu nhM k2ch thc cc k5nh r=nh ca
$u chL* v0o ging +
4. giLm Lnh hYng T>u ca $ung $Hch 1i vi h3 s1 tan th>t N
trong thWc t phLi tin h0nh cc 'i3n php sau _*o
Q O< $%ng cc $ung $Hch c& t2nh ch>t kGo ph_n tn t1t c& th.
t8o th0nh m0ng sSt mMng, '-n vng v0 kh!ng th>m Y '- mZt ca
vKa khai thc v0 c& ) thot nc 'S+
Q lia c!ng $ung $Hch khoan vi cc ch>t ho8t t2nh '- mZt .
h8n ch t8o th0nh nhq tng $u, nc an Hnh+
Q Y cc vKa c& TGn k] cc tng sSt n5n s< $%ng cc $ung $Hch
Zc 'i3t g$ung $Hch '=o ho0 mu1i, $ung $Hch g1c canTi $ung $Hch
Xc chh cc $ung $Hch n0* s] /0m h8n ch sW trng nY ca cc th0nh
phn sSt+
Q liLm n mXc t1i a
$
, giLm p /Wc $ . giLm B ca $ung
$Hch+
Q liLm th"i gian tip T:c gia $ung $Hch v0 tng sLn phym
'(ng cch tng t1c ) khoan+
Nung $Hch /t tYng . mY vKa sLn phym /0 $ung $Hch $u mM
ha* sLn phym $u mM+ O< $%ng $ung $Hch khoan '(ng $u mM 'H
h8n ch 'Yi v7 ch:ng kh!ng c& t2nh ch>t T:c 'in v0 $` g_* hoL
ho8n, cho kt 6uL o Ha vUt /t kh!ng ch2nh Tc, ! nhi`m m!i tr"ng,
tng gi th0nh khoan, T< /t mIn khoan kh& khn vv+++
Bpp
O< $%ng $ung $Hch nhq tng ng;c gnhq tng an Hnh nc
trong $u vi h0m /;ng khoLng R0 nch . mY vKa sLn phym cqng
r>t t1t 'Yi v7 pha /\c v^n /0 $u+
1]..... ,h< &i? ;?n Wha
4. 'it ;c khL nng khai thc ca vKa sLn phym v0 cc ch>t
/i3u chXa trong cc vKa+ ?g"i ta cqng tng $Ing kh nhi-u phng php
nh />* m^u ph_n t2ch, cc phng php o Ha vUt /t vv+++ 4. Tc
Hnh ;c khL nng khai thc ca vKa v0 . nghi5n cXu cc t2nh ch>t
vUt /t ca vKa ng"i ta $Ing ') $%ng c% Zc 'i3t . th< vKa+
Vc $%ng c% n0* ;c a v0o ging khoan nh" cn khoan hoZc
$_* cp carota ?h" ') $%ng c% n0* m0 ta c& th.o
Q ,8o $#ng ch>t /Mng v0 kh2 chL* t vKa th2 nghi3m v0 /f
khoan+
Q Fc Hnh cc th!ng s1 vUt /t ca vKa g p /Wc vKa, h3 s1 sLn
phymh
Q E>* m^u ch>t /Mng ca vKa
V& hai /o8i $%ng c% th< vKa ch2nh+
Q Eo8i $%ng c% ;c a v0o ging nh" cn khoan
Q Eo8i $%ng c% ;c a v0o ging nh" $_* cp carota
10.2.2.1. B: -'n; c' !ho vha a vo ;in; khoan nhD can khoan.
41i vi /o8i $%ng c% n0*, $Wa thGo cch thXc ngn cch tng sLn
phym vi ging khoan c#n /8i, ch:ng ta chia /0m hai /o8i
Q N%ng c% th< vKa c& pakGr h7nh c!n gn&nh
Q N%ng c% th< vKa c& pakGr h7nh tr%+
Bpx
a c i'n; c' !ho vha c& pak,) hnh c(n dn&n4 c dhnh a4
N%ng c% th< vKa c& pakGr h7nh
c!n 'ao gPm cc ') phUn sau _*o 1ng
/\c g@h pakGr h7nh c!n vi '8c cao sug3h+
can c_n '(ng gJh $Ing . c_n '(ng p
su>t Y $i v0 tr5n pakGr trong 6u tr7nh
kSo thL v0 trc /:c tho pakGr+ can gi gRh
v0 van th!ng gkh+ ,rc khi thL ') $%ng c%
th< vKa Tu1ng m)t /f khoan, cn khoan
6ua tng sLn phym m)t /f c& "ng
k2nh nhM hn "ng k2nh /f khoan, v0
t8o th0nh ngdng c<a gBh . Zt pakGr+
iakGr phLi ;c Zt Y tng chc Zc
ph2a tr5n tng sLn phym, nh(m ngn
cch t1t tng sLn phym v0 phn c#n /8i
ca ging +
Q ?gu*5n tc /0m vi3c ca ') $%ng c%
th< vKa nh sau+
4a ') $%ng c% th< vKa v0o ging khoan sao cho pakGr g3h Zt
v0o ngdng c<a gBh '5n tr5n tng sLn phym+ ,rong su1t th"i gian th<
van c_n '(ng gJh mY, van gi v0 van /u th!ng gRh,gkh &ng, gi cho
$ung $Hch khoan kh!ng v0o ;c '5n trong cn khoan+
Q ,ip t%c thL m)t tLi tr\ng Tu1ng ') $%ng c% th< vKa, n& s] t8o
i-u ki3n . pakGr 'Ht k2n Y ngdng c<a gBh+ Ni tc $%ng ca tLi
tr\ng n5n van c_n '(ng gJh s] &ng /8i, ngn cch tng sLn phym Y $i
pakGr vi khoLng kh!ng ngo0i cn+
Q ,ip t%c tng tLi tr\ng khoLng J R t>n, van gi s] mY ra, trong
th"i i.m n0* ch>t /Mng Y ph2a $i pakGr s] v0o trong ') th< vKa v0
thng n van /u th!ng gkh+
BpA
Z
*
,
'
2
1
Hnh a
Q Oau & mY van /u th!ng k '(ng m)t $%ng c% thL t tr5n mZt
Tu1ng v0 t8o i-u ki3n cho $#ng ch>t /Mng chL* t vKa v0o '5n trong
cn khoan+
Q Oau khi kt th:c th"i gian th< vKa tin h0nh />* ') $%ng c%
th< vKa /5n, kSo cn khoan /5n u ti5n, &ng van gi gRh sau & mY
van c_n '(ng gJh . c_n '(ng p su>t tr5n v0 $i pakGr+
?h;c i.m ca $%ng c% />* m^u c& pakGr h7nh c!n /0 kh!ng
'Lo Lm ) k2n ca pakGr v0 phLi khoan /f khoan vi "ng k2nh 'S
cho n5n giLm vUn t1c thng m8i ca 6u tr7nh khoan+
= c B: -'n; c' !ho vha c& pak,) hnh !)'. dh =4
4. trnh cc nh;c i.m ca ') $%ng
tr5n, trong th"i gian gn _* ng"i ta s<
$%ng r)ng r=i ') $%ng c% th< vKa c& pakGr
h7nh tr%+ B) $%ng c% n0* c& khc vi ')
$%ng c% trc v- c>u tr:c phn $i ca
ch:ng+
B) $%ng c% th< vKa c& pakGr h7nh
tr% gh7nh $ih 'ao gPm ch_n @ g c>u t8o
'(ng cn nZng v0 cIng vi n& ') $%ng c%
th< vKa a v0o * /f khoanh+ 1ng /\c gBh
pakGr g3h+ can c_n '(ng gJh, van gi gRh v0
van /u th!ng+ B) $%ng c% th< vKa vi pakGr
h7nh tr% a th< v0o ging khoan nga* sau
khi khoan 6ua tng sLn phym+ Vhi-u $0i
ca ch_n @ ;c ch\n sao cho pakGr 3
n(m Y tng chc Zc v0 kh!ng thym th>u+
E0m k2n pakGr vi th0nh /f khoan '(ng cch thL m)t tLi tr\ng
nSn Tu1ng $%ng c% />* m^u+ Ni tc $%ng ca tLi tr\ng nSn '8c cao su
3 'H Sp /8i v0 nY ph7nh ra Sp chZt v0o th0nh /f khoan+
Bx0
1
2
'
,
*
Z
Hnh b
Oau khi /0m k2n pakGr vi th0nh /f khoan, ngu*5n /t /0m vi3c
ca ') $%ng c% th< vKa c& pakGr h7nh tr% gi1ng h3t nh ') th< vKa c&
pakGr h7nh c!n+
Vc ') $%ng c% th< vKa hi3n 8i c& /p th5m cc p k tW ghi Y
ch_n $Wa @ ph2a $i 1ng /\c B+ sua 'i.u P tW ghi ca p k ch:ng ta
c& th. 'it ch2nh Tc gi trH nh p su>t vKa, h3 s1 sLn phym, v0
cqng nh cc giai o8n ho8t )ng ca ') $%ng c%
4P thH $i _* 'i-u $i`n 'in thi5n p su>t trong 6u tr7nh /0m
vi3c ca ') $%ng c% th< vKa+
.Mnh c
Q ChoLng 0u tng Xng vi th"i gian thL $%ng c% th< Tu1ng ging+
4i.m u /0 p su>t Y * g Y vKa sLn phymh
Q ChoLng uB tng Xng vi sW tha* ai )t ng)t p su>t $i pakGr
trong th"i i.m mY van gi+
Q ChoLng BV tng Xng khoLng ph%c hPi p /Wc cho n th"i
i.m 't u mY van /u th!ng Y i.m V+
Q ,rong th"i i.m mY van /u th!ng p su>t giLm )t ng)t t V
Tu1ng N
Q 4"ng cong N tng Xng vith"i gian ch>t /Mng chL* t vKa v0o
'5n trong cn+
Bx@
$/ t
t 7hni gin (h)
[
A
B
C
F
i
1
%
H
6o
m
X

6

n

n
p
2
m
X

6

n

A
?
u

t
h

n
g
I
2

k
q

t
R

g
h
i

Q , i.m 't u kSo ') $%ng c% /5n g &ng van gih v0
i.mtmY van c_n '(ng v0 sau & p k tW ghi to0n ') p su>t p
su>t ca c)t $ung $Hch trong ging khoan+
Q ChoLng l[+ tng Xng vi th"i i.m kSo ') $%ng c% /5n mZt+
c. B: -'n; c' !ho vha a vo ;in; khoan nhD -Py c%p ca)o!a.
dhnh -4
V>u t8o ch2nh ca ') $%ng c% 'ao gPm '7nh Wng m^u @, g/p
Y ph2a $i ca ') $%ng c%h c& $ung t2ch
khoLng @RB0/+ e)t pakGr Zc 'i3t ;c
t8o th0nh '(ng '8c cao su B v0 ch1t gi 3+
N%ng c% ;c thL Tu1ng ging khoan nh"
cp Vuj,u J
?gu*5n tc /0m vi3c ') $%ng c% nh
sauo
Q Oau khi thL $%ng c% th< v0o ging
khoan Y tng sLn phym, $Ing h3 th1ng
i-u khi.n th* /Wc . Hnh hng pakGr
Y th0nh /f khoan+
Q Oau & t8o $#ng chL* t vKa v0o '7nh Wng m^u '(ng cch
%c /f '(ng /uPng kh2 tUp trung
Q Oau khi />* * 1ng m^u, tin h0nh tho pakGr nh" h3 th1ng
i-u khi.n thu /Wc a ch:ng /5n mZt+
1]...1. C(u t)*c c+a gi9ng khoan &da ;?n Wha .
V>u tr:c ca ging khoan Y tng sLn phym ph% thu)c v0o mXc
) /i5n kt >t ca tng sLn phym+ Vc tng sLn phym c& TGn
k9p cc /p c& chXa ch>t /u khc ha* kh!ng ,h!ng th"ngc& 'a /o8i
c>u tr:c ca ging khoan Y tng sLn phym+
a4 J@u !)Kc c<a ;in; khoan kh(n; ;ia c !an; $Cn php#.
dhnh a4.
BxB
1
2
'
,
Hnh d
V>u tr:c n0* gh7nh ah ;c p $%ng trong tr"ng h;p Y tng sLn
phym cqng nh $i tng sLn phym vng chc an Hnh trong 6u
tr7nh khai thc+ ,rong tr"ng h;p n0* ca 1ng ch1ng khai thc n(m
Y vch tr5n ca tng khai thc v0 trm Timng Y sau 1ng ch1ng+ Chai
thc $u ;c tin h0nh tr5n to0n ') $i3n t2ch mY ca ging khoan+
=4 J@u !)Kc ;in; khoan chh ;ia c 9 !an; $Cn php# dhnh =4.
V>u tr:c n0* ca ging khoan ;c s< $%ng Y cc tng sLn
phym kSm '-n vng + ci c>u tr:c n0* c)t 1ng khai thc phn $i c&
/p 1ng /\c g h7nh '
@
h ha* m)t o8n 1ng /<ng ;c %c /f srn tr5n
mZt v0 trGo Y ph2a $i c)t 1ng khai thc+ ,rm Ti mng ;c tin h0nh Y
phi '5n tr5n tng sLn phym+ ,rong tr"ng h;p n0* khai thc $u cqng
;c tin h0nh tr5n to0n ') $i3n t2ch mY ca ging+
c4 J@u !)Kc c<a ;in; khoan =ao ;l# ;ia c v n;Bn c%ch ;iZa
c%c vha =`n; cC chn; n; v !)%n; [i #Bn; dhnh c4
Eo8i c>u tr:c n0* r>t th"ng gZp Y thWc t v0 ;c s< $%ng trong
tr"ng h;p tng sLn phym TGn k] vi cc tng chXa ch>t /u khc+
ci c>u tr:c n0*, ca 1ng ch1ng khai thc n(m Y * ca
vKa sLn phym, sau khi ch1ng 1ng khai thc tin h0nh trm Ti mng tr5n
to0n ') chi-u cao ca vKa+ Oau c!ng tc trng Ti mng c)t 1ng khai
thc tin h0nh %c /f c)t 1ng ch1ng . t8o cc k5nh r=nh . $u chL*
t vKa v0o ging khoan+ ,rong tr"ng h;p n0* /u /;ng ca $ung $Hch s]
gii h8n 'Yi s1 /;ng v0 "ng k2nh cc /f %c 6ua th_n 1ng ch1ng, v0nh
Ti mng v0o vKa+
Bx3
Hnh a Hnh b1 Hnh b2 Hnh c
1]...2. 6=c #k ng chng
4%c /f 1ng ch1ng /0 . t8o ra nhng /f
thng 6ua 1ng ch1ng, v0nh Ti mng v0o vKa
. $u kh2 c& th. chL* t vKa v0o '5n trong
/f khoan+ ,r5n thWc t ng"i ta s< $%ng 3 /o8i
$%ng c% %c /f+
Q N%ng c% %c /f '(ng u 8n
Q N%ng c% %c /f '(ng /uPng kh2 na tUp
trung
Q N%ng c% %c /f '(ng phng php th* /Wc
a. i'n; c' 'c 2Q =`n; au n dhnh a4
N%ng c% %c /f '(ng u 8n th"ng c&
h7nh tr%, c& chi-u cao khoLng 3m v0 ;c ch
t8o '(ng cc /o8i thSp Zc 'i3t v0 a Tu1ng
ging khoan nh" cp i3n carota v0 m)t t"i /p Y tr5n mZt cIng m)t
h3 th1ng i-u khi.n+ Y '5n trong $%ng c% %c /f c& cc /uPng 8n,
trong & Zt cc k2p na, thu1c na, u 8n+ N%ng c% %c /f '(ng
u 8n c& th. chia th0nh hai /o8io
Eo8i 'n Png th"i g kh!ng tW )ngh+
Eo8i 'n thX tW gtW )ngh
q4 i'n; c' 'c 2Q =`n; au n =_n
ln; !hDi
,rong /o8i n0* cc u 8n ;c 'n
i t th_n ca ') $%ng c% v0o vKa hu nh
TL* ra cIng m)t /:c+ B) $%ng c% n0* 'ao
gPm t @0 @R kh1i h7nh tr% v0 n1i vi nhau
'(ng rGn+ e)t kh1i h7nh tr% /0 m)t 'uPng
8n gh7nh 'h+ Bao gPm 'uPng ch* ;c /p
Y ph2a tr5n ca ') $%ng c% v0 ;c tru*-n Tu1ng cc 'uPng 8n 6ua
BxJ
1
,
2
'
*
*
Hnh =
Hnh a
cc 1ng $^n /<a R, 'uPng ch* @, /0m u 8n B 'n i v0 /<a /8i ;c
tru*-n Tu1ng 1ng $^n /<a R tru*-n Tu1ng 'uPng 8n tip thGo+
,h"i gian na ca t>t cL u 8n TL* ra r>t nhanh, ng"i ta TGm
nh n& na Png th"i+
N%ng c% %c /f /o8i n0* c& c>u tr:c n giLn nhng c& nh;c i.m
/0 t>t cL u 8n cIng na Png th7 n5n Lnh hYng /n n ) '-n
ca 1ng ch1ng cqng nh v#ng Ti mng+
q4 i'n; c' 'c 2Q =`n; au n =_n !h,o !hY
!8 i]u khi7n.
Eo8i $%ng c% n0* cc u 8n ;c 'n i
thGo thX tW i-u khi.n t tr5n mZt n5n trnh ;c
cc nh;c i.m ca $%ng c% trc+
4. i-u khi.n na, mfi 'uPng 8n ;c
/p m)t $_* ch* chUm v0 chK na khi ;c >u
v0o m8ch i3n nh" m)t ') ph_n '1 i3n /p Y
ph2a tr5n ') $%ng c% v0 i-u khi.n t tr5n mZt+
Eo8i $%ng c% %c /f 'n thGo thX tW i-u khi.n e Q @ ca
jumania 'ao gPmo m)t 1ng h7nh tr%, trong & /p cc th0nh phn
na thGo h7nh sau _* gh7nh ch+
[i3u 6uL ca $%ng c% %c /f '(ng u 8n th"ng kh!ng 8t *5u
cu,+ v7 khi Up v0o 1ng ch1ng nng /;ng ca 8n 'H giLm i r>t
nhanh+
=4 i'n; c' 'c 2Q =`n; 2uln; khO nL !3p !)un;.dhnh -4
[i3n na* ng"i ta = s< $%ng r)ng r=i
cc $%ng v% %c /f kh!ng c& u 8n+ ,rong
tr"ng h;p n0* 1ng ch1ng'H %c thng kh!ng
phLi /0 u 8n m0 '(ng m)t /uPng kh2 na
tUp trung h7nh th0nh khi na cc kh1i thu1c
na Hnh hng+
BxR
1
'
2
,
Hnh c
1-dy chy chm
2- ng thp
3- !n
"- #$ng n%
&- Ntd' cao '
1
2
'
Hnh d
1- #$ng n%
2- ch( )*m
3- )$ng +h, -nh h
.ng
?g"i ta Zt v0o $%ng c% %c /f cc kh1i thu1c na c& m)t chf
/m Y ph2a 1i $i3n vi k2p na+ Chi hi3n t;ng na Ty* ra s] h7nh
th0nh m)t /uPng kh2 Hnh hng, c& sXc _m Tu*5n r>t /n+
NIng phng php %c /f kh!ng c& u 8n, c& th. %c /f m0
kh!ng /0m h hMng c)t 1ng ch1ng v0 v0nh Timng+ ?go0i ra, phng
php n0* 'Lo Lm mY vKa m)t cch chc chn v0 /0m tng ) th>m
ca >t $o h7nh th0nh cc k] nXt s_u hn so vi khi %c '(ng u
8n+
c4 >'c 2Q =`n; phn; ph%p !huX 28c.
4. n_ng cao ch>t /;ng ca khu vWc * /f khoan, gn _* ng"i
ta = s< $%ng r)ng r=i m)t phng php mY vKa mi & /0 phng php
thu /Wc+ NIng 1ng $^n kh2 Sp . thL Tu1ng /f khoan m)t ') phUn
phun nc gPm c& /f phun+ Chi 'm ch>t /Mng v0 ct v0o 1ng $^n vi p
su>t cao, ch:ng s] 'n ra khMi /f khoan vi t1c ) r>t /n v0 ct s] /0m
thng 1ng ch1ng, Ti mng cqng nh >t tr5n th0nh /f khoan+
ihng php %c /f '(ng thu /Wc ct c& nhi-u u i.m hn cc
phng php khc, 1ng ch1ng v0 v0nh Timng kh!ng 'H nXt khi %c
/f, c& th. i-u chKnh "ng k2nh v0 ) s_u cc /f, c& th. %c /f
n(m ngang hoZc thng Xng+ ?h;c i.m ca phng php n0* /a gi
th0nh cao, thit 'H mZt cPng k-nh+
Q Chi %c /f 1ng ch1ng ng"i ta phLi /p tr5n mi3ng /f khoan
ccthit 'H 1i p cho phSp &ng k2n /f khoan khi c& Tu>t hi3n $u
khi sau khi 'n+
Q ,rong 6u tr7nh %c /f ging khoan /u!n /u!n . * $ung
$Hch . t8o 1i p /5n vKa+
Q ,rong mfi tr"ng h;p tu thGo t2nh ch>t t2ch t% ca vKa, c>u
tr:c ca ging khoan, nhi3t ) v0 p su>t trong vIng m0 ch\n /o8i
$%ng c% %c /f v0 mUt ) %c /f g s1 /f %c tr5n @ mh cho th2ch h;p+
Bxk
chng 11
Khoan bin
,rong nhng nm gn _* /;ng $u th gii khai thc Y cc mM
n(m $i 'i.n c0ng ng0* c0ng tng+ Vhim khoLng hn BR tang sLn
/;ng to0n phn h0ng nm+ Vho n na* = c& tr5n pR nc c& ho8t )ng
t7m kim thm $# v0 khai thc cc mM $u n(m $i 'i.n+
,rong nhi-u nm ti hng khoan 'i.n s] c0ng ng0* c0ng pht
tri.n+ V>u tr:c ca ' khoan, thit 'H khoan, kD thuUt v0 c!ng ngh3
khoan c0ng ng0* c0ng ;c cLi tin v0 hi3n 8i ho+
No cc chK ti5u ph% cho c!ng tc thit k ch ta\ cc gi0n
khoan 'i.n, i-u ki3n tW nhi5n Y tr5n 'i.n r>t khc nghi3t ggi&, '=o,
s&ng, $#ng nc 'i.n, chi-u s_u ca nc, n m#n thit 'H ca m!i trQ
"ng nc 'i.nh+ li0n khoan Y Ta >t /i-n, $o & c!ng tc vUn chu*.n
vUt /i3u thit 'H, con ng"i v+v+++ gZp nhi-u kh& khn+ No & gi th0nh
ca khoan 'i.n t hn r>t nhi-u so vi khoan Y tr5n c8n+ ci mSt
khoan '(ng nhau Y /#ng >t gi th0nh khoan 'i.n s] tng /5n thGo
chi-u s_u ca mWc nc 'i.n + N& & ti5u ph2 cho 6u tr7nh khoan
'i.n r>t /n+ ?hng ng;c /8i ti5u ph2 cho 6u tr7nh khai thc /8i r>t th>p+
c7 vU* gi th0nh m)t t>n $u />* Y 'i.n s] rb hn Y >t /i-n+ 4a n
/;i nhuUn kinh t khai thc Y 'i.n v^n r>t cao+
Vc ging khoan thm $# hoZc khai thc th"ng n(m Y khoLng
chi-u s_u mWc nc $i J00m+
Y cc /p nc s_u, . tin h0nh cc c!ng tc /p rp, ki.m tra,
s<a cha cc thit 'H Zt ngm $i 'i.n, hi3n gi" ng"i ta s< $%ng v!
tu*n i-u khi.n v0 th; /Zn+ c7 i-u ki3n /0m vi3c ca c!ng nh_n
/Zn gZp nhi-u kh& khn nh>t /0 Y ) s_u ca nc r>t /n+ c7 vU* gn
_* ng"i ta = ch t8o ra ;c cc ng"i m* /0m vi3c $i 'i.n c& th.
n ) sau @000m nh ,G/GnautGg ihp h uutGgeDh eo'ot
Bxp
11.1. p%n khoan bin.
Y khoan 'i.n, thit 'H ph% tr;, chf Y v0 /0m vi3c sinh ho8t ca
cn ') c!ng nh_n -u Zt tr5n $0n ' khoan 'i.n c& c>u tr:c Zc
'i3t+
Vc $0n khoan 'i.n c& th. chia th0nh nm /o8i ch2nh sau _*o
Q N0n c1 Hnh
Q N0n khoan ch7m+
Q N0n tW n_ng +
Q N0n tW n_ng+
Q N0n nai+
Q N0n 'n ch7m+
14 in c Anh ;c gi '(ng J ch_n '(ng kim /o8i ha* '(ng
'Gt!ng v0 ;c &ng Tu1ng * 'i.n+ Eo8i $0n ' n0* ;c s< $%ng Y )
s_u mWc nc 'i.n gkhoLng k0Q A0 m h+ Ep rp /o8i $0n ' n0* kh&
khn v0 t1n kSm gh+ah+
24 in ch#:
Eo8i $0n n0* c& J n x ch_n, nai "ng thng Xng, h7nh tr%,
kh!ng a nc v0o '5n trong ch:ng trong th"i gian $i chu*.n, 'Lo
Lm cho '0n nai . m&c ch:ng v0o t0u . kSo ch:ng i + ,rong
th"i gian /0m vi3c ng"i ta 'm * nc v0o cc ch_n+ c0 $0n t t
ch7m Tu1ng * Y vH tr2 /0m vi3c+ Eo8i $0n n0* s< $%ng h8n ch v7
/0m vi3c kSm an Hnh v0 gii h8n Y ) s_u mWc nc 'i.n khoLng J0
Q k0 m+ gh+'h
N0n tW n_ng ;c /p t 3 n R ha* nhi-u cc ch_n tW n_ng,
cc ch_n n0* ;c i-u khi.n '(ng thu /Wc hoZc '(ng i3n+
,rong th"i gian $i chu*.n $0n Y t th nai, v0 ch_n Y vH tr2
n_ng /5n+ 4. cm n& Tu1ng * 'i.n Y vH tr2 /0m vi3c, chK vi3c h8
cc ch_n Tu1ng v0 cm n& Tu1ng * 'i.n, v0 $0n s] n_ng /5n
khoLng @B B0 m tr5n mWc nc+
Bxx
Eo8i $0n n0* c& th. s< $%ng Y chi-u s_u ca mWc nc 'i.n n
A0 @00m+ [i3n na* $0n tW n_ng /0 /o8i ;c $Ing pha 'in nh>t tr5n
th gii+ Eo8i $0n n0* /0m vi3c an Hnh+ Vh_n ca n& cm s_u v0o
* 'i.n khoLng @0 @R m+ c7 vU* cho phSp n& /0m vi3c trong
nhng i-u ki3n th"i tit T>u+ Vho phSp n_ng $0n cao hn trong trQ
"ng h;p s&ng 'i.n $, gi th0nh rb hn cc /o8i $0n khc+
N0n tW n_ng c& 3 u i.m ch2nh
ah cUn chu*.n v0 /p rp nh9 nh0ng+
'h+ Vm vng chc tr5n * 'i.n+
ch + N0n c& khL nng tW n_ng /5n ) cao cn thit . ch1ng
s&ng /n+
3. in nLi c !u khoan.
E0 nhng chic t0u c& c>u tr:c Zc 'i3t vi k2ch thc @00
@@0m chi-u $0i v0 B0 BR m chi-u r)ng+ ,r\ng /;ng @0+000 Q @B+000
t>n+ ?& c& th. tW $* chu*. n ha* nh" cc t0u khc m&c v0o . kSo+
,r5n t0u c& /p t>t cL cc thit 'H khoan ph% tr;, chf Y /0m vi3c ca
cn ') c!ng nh_n+ Eo8i $0n n0* cqng ;c s< $%ng r)ng r=i v0 $Ing .
khoan Y vIng 'i.n c& chi-u s_u mWc nc /n+ Ni chu*.n nhanh v0 $`
$0ng+ ?hng ryt $` nh8* cLm vi s&ng v0 gi&, $o & th"i gian cht
kh!ng /0m vi3c nhi-u+
4. in khoan noa ch#.
N0n khoan n0* ;c s< $%ng pha 'in hn so vi cc /o8i t0u
khoan v0o khoan Y chi-u s_u c& mWc nc 'i.n /n+
,r5n $0n khoan n0* c& th. />p t>t cL cc thit 'H khoan, thit
'H ph% tr; cqng nh chf Y ca cc cn ') c!ng nh_n khoan+ N0n khoan
;c gi 'Yi m)t ') ch_n nai, 'ao gPm cc ch_n nai h7nh tr% thng
Xnggvi "ng k2nh p @@m v0 chi-u cao t 30 3Rmh+ ci3c /i5n kt
'5n $i '(ng nhi-u cc 1ng n1i n(m ngang h7nh tr% vi "ng k2nh t R
p m+ ,rong th"i gian $* chu*.n ') ch_n nai n0* nai /5n cch mZt
BxA
nc khoLng gkQ x mh+ ,rong th"i gian /0m vi3c, ng"i ta 'm v0o '5n
trong ') ch_n nai n0* * nc v0 ch_n nai n0* 'H ch7m Tu1ng cch
mZt nc khoLng @R BR m+ c7 vU* tng ) an Hnh $i tc $%ng ca
s&ng v0 gi&+ Vhi-u cao ca ch_n so vi mZt nc 'i.n c& th. /5n ti @R
@x m+ N0n khoan ;c gi Y vH tr2 /0m vi3c nh" cc ') phUn $_*
ch(ng ;c nGo vi * 'i.n+ Eo8i $0n n<a ch7m hi3n 8i c& th. tW $i
)ng Q vi c!ng su>t khoLng R000 kR00 m= /Wc v0 c& th. /0m vi3c Y
chi-u s_u ca mZt mWc nc t B00 J00m+ N0n c& chi-u $0i khoLng
x0@00 m, chi-u r)ng t k0 Q p0 m, v0 c& th. chHu ;c tr\ng /;ng
thit 'H t B000 Q BR00 t>n+
11.. - ,hi9t b5 khoan .
Y cc $0n khoan Xng *5n, thit 'H khoan ;c /p tr5n $0n
khoan sau khi $0n khoan = $Wng Y vH tr2 /0m vi3c v0 ;c tho $d sau
khi kt th:c 6u tr7nh khoan+ ,rong khi & cc $0n khoan $i )ng,
thit 'H khoan ;c /p vmnh vi`n tr5n $0n khoan, v0 ;c $i chu*.n
Png th"i vi $0n khoan t Ha i.m khoan n0* n Ha i.m
khoan khc+
,rong cL hai tr"ng h;p tr5n, thit 'H khoan ;c /p v^n /0 /o8i
'7nh th"ng ch8* '(ng ta h;p m*o 4i5{Gn Q 4i3n v0 c& c!ng su>t ca
thit 'H /n gJ000 Q k000 m/h v0 cho phSp khoan n chi-u s_u
gk000 Q p000mh+li th0nh ca thit 'H chim khoLng B0 Q 30 gi
th0nh ca to0n ') $0n khoan+
11.1. Cc thi9t b5 #fW )W i'ng #k khoan.
Vc thit 'H /p rp Y phn tr5n ca ging khoan 'i.n 'ao gPm
o
Q 4u 1ng ch1ng gu '2t h+
Q V)t 1ng 'ao gc)t 1ng n0* ;c ch1ng 6ua phn nc 'i.nh+
Q ,hit 'H ch1ng phun g1i p prGvGntorh+
BA0
V>u tr:c v0 phng php /p rp, vUn h0nh ch:ng ph% thu)c v0o
chi-u s_u ca mWc nc v0 tng /o8i $0n khoan 'i.n +
,h!ng th"ng c& B phng php /p rp u 1ng ch1ng v0 thit
'H 1i p ch1ng phungprGvGntorh
@+ 4u 1ng ch1ng v0 thit 'H 1i p gprGvGntorh th!ng th"ng /p
Y tr5n mWc nc 'i.n
EoaH n0* th!ng th"ng ;c s< $%ng Y cc $0n khoan ;c $Wng Y
* 'i.n v0 chi-u s_u ca mWc nc 'i.n @00m
B+ 4u 1ng ch1ng v0 thit 'H 1i p ;c /p Zt ngm $i *
'i.n /o8i n0* th!ng th"ng ;c s< $%ng . khoan nhng ging khoan
c& chi-u s_u mWc nc 'i.n @00m+
-%i t3W0 u,8nh bGn ct ng chng khc0 12R.
Vhi-u s_u thLo E n 3x00m

$
n @,33lcm
3

0
n 0,x lcm
3
i
v
n Jk0 klcm
B
B- $0* tng sLn phym ' n @R0m
-%i gi?i0
1. TOnh c:! n; !h,o %p $u@! =&p #Go:
~ Vhi-u cao h8 mWc ch>t /Mng trong ging g1ng ch1ngho
[
0
n [ n +3x00 n BR33m
g,2nh p su>t '&p mSo 1i vi 1ng @Jk Y 'Lng sauh ,hSp Nh
BLng @

@mm
k p x A @0 @@ @B
i
'm
, klcm
B
@A0 BRR 3B0 3pR J30 JxR RJ0

~ ,2nh chi-u s_u cho phSp h8 c)t 1ng @Jk thGo c!ng thXco
[ n gY vIng kh!ng c& ch>t /Mngh
ha* [ n , m
[
N
k
n n @BJB m
BA@
[
N
p
n n @kkp m
[
N
x
n n B0ABm
[
N
A
n n BJRBm
[
N
@0
n n Bx@@
?hng n chi-u s_u BR33m th7 '5n trong 1ng c& ch>t /Mng
g
0
n 0,xlcm
3
h cho n5n nu thL 1ng c& n @0mm th7 chi-u s_u thL
cho phSp s] /0o
[
N
@0
n n 3B@0 m
[
N
@@
n n J@@0m
?hng n chi-u s_uo 3kR0m /0 't u v0o ti vKa sLn phym
n5n h3 s1 an to0n /:c n0* phLi />* /n hn, n
B
n @,3 v7 th ta t2nh
[
N
@@
n n 3B@0m
V& nghma /0 thSp mc N chi-u $0* n @@mm c& th. h8 n
chi-u s_u o 3kR0m+
[
N
@B
n n J030m
v0 />* [
N
@B
n 3x00m
,ang h;p kt 6uL t2nh Y 'Lng gBh $i _*o
BLng gBh
,hX tW
1ng
B- $0*
thSp N
gmmh
Vhi-u s_u thL m
Vhi-u
$0i gmh
,r\ng /Q
;ng
@mgkgh
,r\ng /Q
;ng gt>nh
t n
@ k 0 @BJB @BJB B@,k Bk,x0
B p @BJB @kkp JBR BJ,A @0,k0
3 x @kkp B0AB JBR Bx,0 @@,A0
J A B0AB BJRB 3k0 3@,3 @@,Bk
R @0 BJRB 3B@0 pRx 3J,J Bk,@3
k @@ 3B@0 3kR0 JJ0 3p,R @k,R0
p @B 3kR0 3x00 @R0 J0,k k,0A

@0A,@x
2. TOnh c:! n; !h,o !Ci !)?n; kGo Y!:
Q ,Li tr\ng ph% sinh ra khi 'm trmo s
ph%
n gi
th
~ i
$
h
i
th
n 0,0B T [ ~ @k n 0,0B T 3x00 ~ @k
BAB
i
$
n @R B0 klcm
B
gn:t tr5n t /5n n:t $i Y v#ng tngh
s
ph%
n g0,0B T 3x00 ~ @k ~ @Rh T T @B,B
B
n @B+J00 kl n @B,J t>n
cU* tLi tr\ng thWc t tc $%ng /5n rGn n1i ca 1ng gn mi3ng
ging khoan /0o
s

n @0A,@x ~ @B,J n @B@,Rx gt>nh

FGm tham khLo 'Lng g3h $i _* v- gii h8n '-n kSo ca 1ng
@Jk thSp N c& '- $0* th0nh khc nhauo
BLng 3
mm
k p x A @0 @@ @B
s
kSo, t>n
Rk p@ xR @00 @@R @30 @JR
~ ,2nh h3 s1 tW tr '-n kSo gn mi3ng 1ng c& n kmm ;c
t2nho
n
k
@
n n @,3
Y ph2a $i ca 1ng c& n km /0o gs
@
Q /0 tr\ng /;ng ca o8n 1ng
c&
n kmmh
n
k
@
n n @,3
,ng tW ta t2nho
gph2a tr5nh n
p
@
n n @,3
gph2a $ih n
p
@
n @,3
gph2a tr5nh n
x
@
n n @,3
gih2a $ih n
x
@
n n
n @,3x @,3
?h vU*o 1ng c& n Amm c& th. /p v0o c)t 1ng t o8n thX J
trY /5n+
,a 't u t2nho /
N
A
n n n @Jp m
Y _*o s n s

Q gs
@
~ s
B
~ s
3
h n @B@,k Q gBk,x ~@0,k~@@,Ah
npB,3
BA3
6
A
n 3@,3 kg Q ,r\ng /;ng @m 1ng c& '- $0* n Amm
Q O1 m c#n /8i phLi tha* '(ng '- $0* /n hn /0 B0AB Q @Jp n
@AJRm
/
N
@0
n n n 33Jm+
Q O1 m c#n /8i phLi tha* '(ng '- $0* /n hn /0o
@AJR Q 33J n @k@@m
/
N
@@
n n 30pm
Q O1 m c#n /8i /0o
@k@@ Q 30p n @30Jm
/
N
@B
n n 3B0m
Q O1 m c#n /8i /0o
@30J Q 3B0 n AxJm
B_* gi" phLi chu*.n sang thSp C c& ) '-n cao hn thSp N ta
s] t2nho
/
C
@0
n n @@km
Q O1 m c#n /8io AxJ Q @@k n xkx m
/
k
@@
n n J@@m
Q O1 m c#n /8i /0o xkx Q J@@ nJRpm+
/
k
@B
n n 3xxm
Q O1 mSt c#n /8i /0o JRp Q 3xx n kAm
B_* gi" chu*.n sang thSp c& ) '-n cao hn thSp C ta s]
t2nho
/

@B
n n BxJm
cU* ta chK />* /

@B
n kAm /0
Ct 6uL t2nh ton '-n c)t 1ng ;c tang h;p /8i Y BLng gJh
BLng tang h;p t2nh '-n c)t 1ng @Jk Y 'Lng sauo
BLng J
BAJ
,hX tW
1ng
gmmh
mSt
thSp
Vhi-u s_u thL,
m
Vhi-
u $0i,
gmh
,r\ng /Q
;ng @m
1ng gkgh
,r\ng /Q
;ng 1ng,
gt>nh
, n
@ @B 0 kA kA J0,k B,x0
B @B C kA JRp 3xx J0,k @R,x0
3 @@ C JRp xkx J@@ 3p,R @R,J0
J @0 C xkx AxJ @@k 3J,J J,00
R @B N AxJ @30J 3B0 J0,k @3,00
k @@ N @30J @k@@ 30p 3p,R @@,R0
p @0 N @k@@ @AJR 33J 3J,J @@,R0
x A N @AJR BJRB R0p 3@,3 @R,A0
A @0 N BJRB 3B@0 pRx 3J,J Bk,@3
@0 @@ N 3B@0 3kR0 JJ0 3p,R @k,R0
@@ @@ N 3kR0 3x00 @R0 J0,k k,0A
@3x,kB
3. TOnh c:! n; !h,o %p $u@! nL =In !)on;:
n
3
n n n R,x @,3+
Ct /uUno V)t 1ng = ch\n '-n+
BAR