1

KOCAEL NVERSTES
Mhendislik Fakltesi Makina Mhendislii Blm
Mukavemet I (2A/2A-) Vize Cevaplar

6 Kasm 2010
ZM 1:
a)
2
6bar 0.6 MPa 0.6 N / mm = =
1. Yntem: basntan dolay silindirde oluan levhay evresel ynde ekmeye alan
kuvvet;
( ) ( ) ( )
2
4
0.6 / *4500 *1000
*
135*10
2 2
N mm mm mm
P A
F N = = =
Yaptrc levhada hesaplanan bu kuvvetin oluturaca kayma gerilmesi;
( )
4
2
yaptrc
F 135*10
3 N / mm
A 4500 (mm) *100 mm
= = =
2.Yntem:
2
PD 0.6*1000
42.86 N/ mm
2t 2*7

= = = olarak bulunur. Silindirin ak olduu noktada

silindire gelen evresel gerilme yaptrlan para ile karlanmaktadr. Burada kuvvetler eit
olacandan

silindir yapan yzey silindir yzey yzey
F F *A = *A =
2
yzey yzey
42.86*4500*7 *4500*100 3.0 N / mm = = olarak bulunur.

b)
2
PD 0.6*1000
42.86 N/ mm
2t 2*7

= = =
2
Z
PD 0.6*1000
21.43 N/ mm
4t 4*7
= = =
( ) ( )
5
z z z
3
1 1
21.43 0.3 42.86 4.28*10
E
200*10

= = =
z z
L
olduundan L L L 0.19 mm.
L

= =
apta meydana gelen ekil deiimi
( )
4
z
1
1.82 10
E


=
( )
ev
ev
L D
D
yazlabileceinden
L D D
D D D 0.18 mm

= = =

=


ZM 2:
a) Eksen takm ekildeki gibi seilirse cvata grubunun arlk merkezi

2

( )
n
i 1
n
i 1
i i
1 1 2 2 3 3 4 4 5 5
i
1 2 3 4 5
i
1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
A
x
*x
A *x A *x A *x A *x A *x
A A A A A
A
A *0 A *0 A *0 A *120 A *120
48 mm
A A A A A
=
=
=
+ + + +
=
+ + + +
+ + + +
= =
+ + + +

( )
n
i 1
n
i 1
i i
1 1 2 2 3 3 4 4 5 5
i
1 2 3 4 5
i
1 2 3 4 5
1 2 3 4 5
A * y
A * y A * y A * y A * y A * y
y
A A A A A
A
A *80 A *0 A *80 A * 40 A * 40
0
A A A A A
=
=
=
+ + + +
=
+ + + +
+ +
= =
+ + + +

Arlk merkezi [48,0] noktasndan geer.

( ) ( )
( ) ( )
X G G
X X
G G G
d d
F 0 P P F 0 F 0
M 0 M 6750*120 6750*90 M 1, 417, 500 Nmm
+
+
= + = =
= =

( )
G
y
F kesme kuvvetinden dolay 5 cvataya gelen kesme kuvveti deeri ( )
i
F

( )
G
y
1 2 3 4
'
5
F
0
F F F F F 0 N
n 5

= = = = = = =
( )
G
d
M dndrme momentinden dolay cvatalara gelen kesme kuvveti deeri;
( )
( )
G
d
i i
n
2 2
i i
i 1
M
F R
x y
=

=
+

1
' '
1
F
M
y
G
' '
3
F
' '
2
F
x
120 mm
3
P
0
80 mm
80 mm
48 mm
' '
4
F
4
40 mm
''
5
F
5
40 mm
P
100 mm
72 mm
3
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
5
2 2
i i
i 1
2
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
x y
33280 mm
80 48 0 48 80 48 40 72 40 72
=
+ =
=

+ + + + + + + + +

( ) 1 1
2 2
1
1, 417, 500
F F F 3, 973.7 N
33, 280
80 48

= = = +
( ) 2 2
2 2
2
1, 417, 500
F F F 2, 044.5 N
33, 280
0 48

= = = +
( ) 3 3
2
3
1, 417, 500
F F F 3, 973.7 N
33, 280
80 48

= = = +
( ) 4 4
2 2
4
1, 417, 500
F F F 3, 508.2 N
33, 280
40 72

= = = +
( ) 5 5
2 2
5
1, 417, 500
F F F 3, 508.2 N
33, 280
40 72

= = = +
b)
1
1 2 2
3, 973.7
50.6
10
4 4
F
MPa
d

= = =
2
2 2 2
2, 044.5
26.0
10
4 4
F
MPa
d

= = =
3
3 2 2
3, 973.7
50.6
10
4 4
F
MPa
d

= = =
4
4 2 2
3, 508.2
46.7
10
4 4
F
MPa
d

= = =
5
5 2 2
3, 508.2
46.7
10
4 4
F
MPa
d

= = =
En byk kayma gerilmesi 1 ve 3 numaral cvatalarda meydana gelmektedir.
AK
maks AK maks AK
*S 50.6*1.5 75.9 MPa
S

=

ZM 3: Eksenel yk altnda normal gerilme
2
cos
F
A
= forml ile hesaplanr.
Formlde kullanlan a kuvvete paralel yzeyin normali ile yaplan adr. Parada normal
gerilmenin 20 MPa amamas iin
20
16
1.25
AK
em em
MPa
S

= = = olduu gz
nne alnarak 10 = iin

( )
maks
2 2
16* 50*100
*A
P 82, 487.30 N
cos cos 10

= = =

bulunur.

Eksenel yk altnda kayma gerilmesi cos sin
F
A
= forml ile hesaplanr. Kayma
gerilmesinin 5 Mpa amamas iin
AK
em em
5
4MPa
S 1.25

= = = olduu
gznne alnarak 10 = iin
( )
maks
4* 50*100
*A
P 116, 952.18 N
cos *sin cos10 *sin10

= = =

bulunur.
4
Parada P kuvvetinin alabilecei en byk deer P=82,487.30 N bulunur.

zm 4:
a) Soldaki delikli ksm iin hesaplama yaparsak
5
0.0625 2.65
80
r
grafikten K bulunur
d
= =
2
1 1
min
36000
* 2.65* 119.25 /
(90 10) *10
F
K N mm
A
= = =

Sadaki ksm iin hesaplama yaparsak
90 12
1.5 0.2 1.62
60 60
D r
grafikten K bulunur
d d
= = = =
2
2 2
min
36000
* 1.62* 97.2 /
60*10
F
K N mm
A
= = =
b) Gerilmenin ayn olaca r deerini hesaplarken
D
d
oran deimeden
r
d
oran deitii iin
K oran deiecektir.

min
*
maks
P
K
A
= olduundan
36000
119.25 * 1.9875
60*10
K K = = eitliini salayacak
r
d
oran tablodan seilirse

0.12 60*0.12 7.2
r
r r mm
d
= = = bulunur.
Dikkat edilirse pah yarapnn azaltlmas gerilme deerini arttrmtr.