TEHNOLOGIJA

1.Za iskazivanje kvantitativnog sadrzaja supstancija u otopinaa u praksi su uo!icajeni...navedi

koji"
Za iskazivanje kvantitativnog sadraja supstancija u otopinama u praksi su
uobiajeni sljedei navodi:
- maseni udio, % (te) ili % grami supstancije u !"" g otopine
- volumni udio, % (vol) mililitri supstancije u !"" ml otopine
- molaritet, mol dm-
#
, moll-$ mnozine (broj molova) supstancije u
! """ ml otopine, odnosno mmol dm
-#
, mmol l
-!
kod elektrolitski% in&uzijski%
otopina
- molalitet, mol kg
-!
mnoine (broj molova) supstancije u ! """ g otapala'
#.$ okviru kontro%e kva%iteta injekcioni& otopina vrse se s%ijedeca ispitivanja'navedi koja(
(jednaenost sadraja ljekovite supstance i )irogeni
).*astvori se prea prijenjeno rastvaracu dije%e na
vodene (*olutio a+uosa) alko%olne (*olutio aet%anolica) glicerolne (*olutio
gl,cerolata) uljane rastvore (*olutio oleosa)
+.otopine su'de,inicija(
-topine (solutiones medicinales) tekui su bistri ljekoviti pripravci za vanjsku
i unutarnju primjenu, a sadre jednu ili vi.e supstancija otopljeni% u
odgovarajuem otapalu'
-.prednost tekuci& perora%ni& pripravaka je
)rednost tekui% peroralni% pripravaka je lak.e uzimanje,npr' kod djece i$i
odrasli% osoba s oteanim gutanjem, i individualnost doziranja' -sim toga
poetak djelovanja je bri a apsorpcijska kvota vi.a
..kako se dije%e rastvori prea nacinu ap%ikacije
rastvore za oi (*olutio op%talica) injekcione rastvore (*olutio pro
injectiones) rastvore za in%alaciju (*olutio pro in%alationes) in&uzione
rastvore ($n&undabilia)
/.kako se cuvaju i oznacavaju preparati za oci
/(01234
1ko nije drugaije propisano, preparati za oi se uvaju u sterilnoj,
%ermetiki zatvorenoj ambalai'
-Z21/101234
2a signaturi mora da bude naznaeno ime dodatog konzervansa
0.Navesti poocne aterije u kapia za oci'odnosno za podesavanje cega se koriste(
5api za oi (oculoguttae) sadre ljekovite supstancije za .irenje zjenica
(midriatici: atropin-sui&at, %omatropin-bromid i skopolamin-bromid) i$i za
suavanje zjenica (miotici: pilokarpin-klorid, neostigmin-bromid,
&izostigmin-salicilat)'
Za suzbijanje in&ekcijski% procesa osim soli srebra (nitrat, koloidni
organski spojevi) koriste se kemoterapeutici, tj' *ul&onamidi
(sul&acetamid-natrij) i antibiotici (bacitracin, kloram&enikol, neomicin-
sul&at, tetraciklin-klorid)'
anestetici (kokain-%lorid, lidokain-klorid, prokain-klorid i tetrakain-
klorid),
anti&logistici (kortikosteroidi: kortizolon-acetat i prednizolon-acetat,
deksametazon-natrij-&os&at),
adstringensi (boratna kiselina, cink-sul&at)'
11.koja ispitivanja se vrse na kapia za oci
0eliina estica' 5api za oi tipa suspenzija moraju da zadovolje slijedee
ispitivanje: odgovarajua koliina suspenzije unese se u eliju za brojanje ili
se mikropipetom nanese na mikroskopsku ploicu, i posmatra pod
mikroskopom u polju koje odgovara !" mg vrste &aze'
6istrina,sterilnost,da se muckanjem la%ko (respirguje77)
11.koje supstance se koriste kao sredstva za povisenje viskoznosti u kapia za oci
5ao sredstva za povi.enje viskoznosti koriste se %idro&ilni koloidi
polusintetskog porijekla najce.e metilceluloza u koncentraciji od ",89
% , -sim toga prikladni su i polivinilalko%ol (!,: %) te polivinilpirolidon
(#,9 %)'
1#.koje supstance se kapia za oci ogu dodati kao tenzidi"
polisorbat ;" i benzalkonij klorid
1).rok trajanja agistra%no naprav%jeni& kapi
9 dana
12.vrste preparata za nos
kapi za nos i teni spej preparati za nos,
pra.kovi za nos,
poluvrsti preparati za nos,
preparati za ispiranje nosa,
.tapii za nos
1+.sta ora !iti naznaceno na signaturi kapi za nos
2a signaturi mora da bude naznaeno: naziv upotrijebljenog konzervansa,
preparata koji ispunjava za%tjeve za sterilnost oznaava se da je sterilan'
1-.koja otapa%a pri izradi kapi za nos se preporucuju
)ri izradi kapi za nos (r%inoguttae) kao otapalo za ljekovite supstancije
preporua se izotonina, eu%idrina otopina &os&atnog, boratnog i$i citratnog
pu&era' 2aje.e se ipak koristi voda i glicerol ili nji%ove mje.avine
1..vrste preparata za usi
- kapi i sprej preparati za u.i
- poluvrsti preparati za u.i
- pra.kovi za u.i
- preparati za ispiranje u.iju
- tamponi za u.i
1/.de,inicija za o,tao%oske inserte
-&talmolo.ki inserti su sterilni, vrsti ili poluvrsti preparati odre<ene
veliine i oblika, namijenjeni za primjenu u konjuktivalnu vreicu' ( principu
se sastoje iz rezervoara ljekovite supstance koji je ugra<en u matriks ili je
obloen membranom koja kontroli.e osloba<anje'
10.sta ora !iti oznaceno na signaturi o,tao%oski& inserata
2a signaturi mora da bude naznaeno:
ukupna koliina ljekovite supstance po jednom insertu
koliina ljekovite supstance koja se osloba<a u jedinici vremena'
#1.od konzervansa kapi za oci oda!iru se oni koji sigurno dje%uju na patogene skupine koji&
!akterija"
)seudomonas aeruginosa
#1.vrste rekta%ni& preparata
supozitorije,
kapsule za rektalnu primenu,
rastvori i suspenzije za rektalnu primenu,
pra.kovi i tablete iz koji% se izra<uju rastvori i suspenzije za rektalnu
primenu,
poluvrsti preparati (masti, gelovi),
rektalne pene,
rektalni tamponi'
##.koje us%ove pod%oga ora ispunjavati da !i se %ijek os%o!odio iz supozitorije
=a bi se lijek oslobodio podloga mora ispunjavati uslove da:
se topi ili rastvara na temperaturi rektuma (oko #>,9
"
?)
je dovoljno vrsta i da u momentu aplikacije ne dolazi do de&ormacije
ima o.tar prelaz izme<u vrstog i tenog stanja (odnosno da je interval
izme<u temparatura topljenja i ovr.avanja mali)
je kompatibilna sa velikim brojem @1*
se ne mijenja pod djejstvom vazdu%a i svjetlosti
ima visok vodeni broj
potpomae djelovanje @1*
#).kako se dije%e pod%oge za supozitorije
lipo&ilne - kakao maslo, sintetike smje.e triglicerida i %idrogenovana biljna
ulja
%idro&ilne podloge - elatin, glicerolne i makrogolne podloge.
#2.supozitorije se proizvode prijeno s%jedeci& postupaka
*upozitorije se proizvode primjenom slijedei% postupaka:
!' Auno - pri emu se dobija proizvod koji nije dobrog oblika, a i @1* se ne
moe dobro dozirati'
8' )resovanje - naje.e primjenjuje u apotekama, pri emu se koristi ure<aj
koji je slian .pricu' Basa se izvue primjenom .prica, sjee se na eljenu
duinu i supozitorija se runo oblikuje'
#' $zlivanje u kalupe C primjenjuje se u industrijskoj proizvodnji supozitorija'
Basa mora da bude dobro %omogenizovana, odnosno &armakolo.ki aktivna
supstanca dobro dozirana' Bije.anje mase traje neprekidno tokom procesa
izlivanja' 5alupi se izra<uju od 1l, mesinga ili plastine mase, a premazuju se
sredstvom koje olak.ava istiskivanje &ormirane supozitorije'
#+.ko%ika ora !iti teperatura u prostorijaa pogona za izradu %ijekova
8"-88 stepena celzijusa
#-.kako se do!iva voda za injekcije"
0oda za injekcije (1+ua pro injection) se dobiva destilacijom svjee
proi.ene vode' Zato su sinonimi vode za injekcije redestilirana voda (1+ua
redestilata) i dvostruko destilirana voda (1+ua bidestilata)' )ropisi za istou
tada su stroi, a ispituje se i na pirogene supstancije
#..vrste preparata za oci
kapi za oi,
losioni za oi,
poluvrsti preparati za oi,
o&talmolo.ki inserti
#/.kako se cuvaju i oznacavaju preparati za oci
/(01234
1ko nije drugaije propisano, preparati za oi se uvaju u sterilnoj,
%ermetiki zatvorenoj ambalai'
-Z21/101234
2a signaturi mora da bude naznaeno ime dodatog konzervansa
#0.de,inicija po%ucvrsti& preparata za oci
)oluvrsti preparati za oi su sterilne masti, kremovi ili gelovi, a primjenjuju
se u konjuktivu oka' *adre jednu ili vi.e ljekoviti% supstanci koje su
rastvorene ili dispergovane u odgovarajuoj podlozi i imaju %omogen izgled'
)odloga ne smije da iritira konjuktivu'
)1.%ijekovia se u sis%u Zakona o sta%janju %ijekova u proet satraju3
Dijek je svaka supstanca ili kombinacija supstanci, namijenjena za lijeenje
ili spreavanje bolesti kod ljudi' ( lijek se ubraja svaka supstanca ili
kombinacija supstanci koje se mogu primijeniti na ljudima radi postavljanja
dijagnoze, obnavljanja ili modi&iciranja &iziolo.ki% &unkcija, te radi postizanja
drugi% medicinski opravdani% ciljeva
31.klasifikacija i podjela farmacetskih preparata se vrsi prema:
!) 3aini dejstva
slabog dejstva monokomponentni (prosti)
jakog dejstva sa dvije ili vi.e 1)$ (sloeni)
veoma jakog dejstva
posebnu grupu ine radioaktivni i opijatni preparati
8) 2amjeni
za spolja.nju upotrebu
za unutra.nju upotrebu
#) 5orisniku
za %umanu upotrebu,
za veterinarsku upotrebu
:)*astavu
)rosti $ slozeni
9)2acinu izrade
-&icinalni,magistralni,gotov lijekovi
E)=isperznom sistemu
3onske disperzije,suspenzije,molekulske disperzije,emulzije,aerosoli,gelovi
>) 1gregatnom stanju
)reparati u gasovitom stanju
poluvrsti preparati
preparati u tenom stanju
preparati u vrstom stanju
32.u zavisnosti od stepena usitnjenosti disperzne faze i nacina povezivanja disperznim
sredstvom tecni ijekovi mogu biti:
!' pravi rastvori koji se dijele na molekulske disperzione sisteme (srednji prenik estica <1
m! i jonske disperzione sisteme (srednji prenik estica <"#"1 m!
8' rastvori visokomolekularni% jedinjenja koja sadr$e makromolekularnu difilnu grupu
kao disperznu fazu# predstavljaju homogene sisteme koji ne dijalizuju i imaju tendenciju ka
stvaranju molekulskih kompleksa
#' koloidni rastvori (srednji prenik estica 1 % 1"" nm!# su heterogeni sistemi# slabo
difunduju i ne dijalizuju (samo najsitnije estice!# talo$e se i estice su vidljive pod
ultramikroskopom i elektronskim mikroskopom# pokazuju &ro'n%ovo kretanje i prolaze kroz
najfinije filtre# odn. (ltrafiltre
:' emulzije (srednji prenik estica "#1 % )" m! se sastoje iz dvije tene faze koje se ne
mije*aju
9' suspenzije (srednji prenik estica "#1 % 1" m! se sastoje iz usitnjene vrste faze u tenosti
i predstavljaju heterogene sisteme# mutne su a estice sendimentiraju# mogu se vidjeti pod
mikroskopom# ne dijalizuju i ne difunduju
)).de,inicija parentera%ni& preparata
)arenteralni preparati su sterilni preparati koji se primjenjuju putem injekcije,
in&uzije ili implantacijom u ljudsko ili ivotinjsko tijelo'
)2.sta!i%nost parentera%ni& otopina sa tero%a!i%ni supstancaa se postize kako
)+.%ose oso!ine ratsvora su
nepogodni su za transport ,zauzimaju mnogo prostora ,pogodni su za razvoj
mikroorganizama , te.ko im se prekriva neprijatan miris i ukus ,ne
karakteri.e i% stabilnost
)-.sta predstav%ja jeri%o stepena cistoce vazdu&a u pogonu za proizvodnju %ijekova"
)redstavlja broj cestica u odredenoj zapremini vazdu%a'