ประเภทของตัวแปร

ตัวแปรอิสระ (x1 ,x2,...) : Independent Variable

หรือ ตัวแปรต้น
•ตัวแปรเหตุ (Cause)
•ตัวแปรทีม ่ าก่อน (Antecedent)
•ตัวแปรทีจ ่ ัดให้กระทำา (Manipulated)
•ตัวแปรทีใ่ ช้ทำานาย (Predictor)
 ตัวแปรตาม (Y1, Y2,...)
Dependent Variable
•ตัวแปรผล (Effect)
•ตัวแปรทีต่ ามมา (Consequent)
•ตัวแปรทีถ ่ ูกทำานาย (Predicted)
•ตัวแปรกฎเกณฑ์ (Criterion)

ซ้อน (Intervening Variable)

รกระหว่างตัวแปรเหตุและตัวแปรผล
xtraneous Variable)
ระทีไ่ ม่ได้รวมไว้ในการศึกษาวิเคราะห์ขณะนัน
้ ๆ แต่เป็น
ะส่งผลต่อตัวแปรตามทีก ่ ำาลังศึกษา
ธ์ระหว่างตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม ตัวแปรแทรกซ้อนแ

ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม

ตัวแปรแทรกซ้อน
ตัวแปรเกิน
ปจจัยทีส
่ ่งผลต่อผลการเรียนของนิ สต
ิ จุฬาฯ

ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม
เพศ
อายุ ผลการเรียน GPA
การเข้าห้องเรียน

ตัวแปรแทรกซ้อน
•เวลาอ่านตำาราโดยเฉลีย ่ ต่อสัปดาห์
ตัวแปรเกิน
•สภาพร่างกาย
•การรวมกล่มุ ติวกับเพื่อน
ล มาจาก 2 แหล่งใหญ่ ๆ

ปฐมภูมิ (Primary data)

อมูลทีไ
่ ด้จากหน่วยหรือบุคคลทีต
่ อ
้ งการทำาการศึกษา เช
ภาษณ์
ลอง บันทึก

ทุติยภูมิ (Secondary data)

อมูลทีไ
่ ด้จากหน่วยงาน หรือ องค์การทีไ ่ ด้จัดเก็บข้อมูล
นประชากร จากสำานักงานสิถต ิ ิแห่งชาติ
หยัดเวลา งบประมาณ
ตรงตามต้องการ ไม่ครบถ้วน ไม่ทันสมัย
 ประชากรและตัวอย่าง (Population and Sample)

ยถึง ทุก ๆ หน่วยของข้อมูลทีส

่ นใจศึกษา

องขัง 250,000 คน
ตในห้องเรียน 51 คน
ถึง บางหน่วย หรือส่วนหนึ่งของประชากร ซึง
่ มีคุณลักษณ

ample group) เป็นจำานวนหน่วยของกล่ม

ุ ตัวอย่าง

งผู้ต้องขังในคดียาเสพติด จำานวน 500 คน

างนิ สิตในห้องจำานวน 25 คน
อย่าง: มีประสิทธิภาพ : ประหยัดงบประมาณ เวลา
ั ิ : การเก็บข้อมูลจากปร
เป็นไปได้ในทางปฏิบต
ให้ประสิทธิผล
 วิธก
ี ารสุ่มตัวอย่าง
1. วิธส
ี ุ่ม (Random methods)
2. วิธไี ม่สุ่ม (Nonrandom methods)
3. วิธผ ี สม (Mixed methods)

methods) ประกอบด้วย
ย่างแบบง่าย (Sample Random method)
กกล่มุ ตัวอย่างจากประชากรทีก่ ำาหนดไว้ โดยให้หน่วยต
อกเท่า ๆ กัน
อคติ
ยเลข ชื่อ ใส่กล่องแล้วจับสลาก
ขสุ่ม
 อย่างแบบเป็นระบบ (Systematic random method)
ลือกสุ่มตัวอย่างจากประชากรทีจ ่ ัดเรียงไว้เป็นระบบแล้ว
ป็นช่วง ๆ
ยนหมายเลข 1-500 เริม ่ สุ่มคนที่ 10 ต่อไปจะสุ่มคนทีม ่ ร
ี ะ
ไปจะเป็น 20 30 40 50 60 70 80 90 100…
วอย่างแบบยกกลุ่ม (Cluster random method)
อกกล่ม ุ ตัวอย่างจากประชากรทีอ ่ ย่รู ว
่ มกันเป็นกล่ม
ุ ๆ
มีลกั ษณะคล้ายคลึงกัน
ลุ่มใดจะนำาสมาชิกในกลุ่มนัน ้ มาศึกษาทัง ้ หมด
รศึกษาถึงปั จจัยทีส ่ ่งผลต่อประสิทธิภาพการศึกษาของน
ตจุฬา เป็นคณะต่าง ๆ ต่อมาจึงทำาการสุ่มคณะ
ณะทีส ่ ุ่มแล้ว จะศึกษานิ สิตจุฬาทัง ้ คณะ
มประชากรตามพื้นทีท ่ างภูมศิ าสตร์ จะเรียกว่า Area sam
 แบบแยกชัน ้ ภูมิ (Stratified random method)
้ หรือแบบชัน
มตัวอย่าง เมื่อสามารถใช้หน่วยทีใ่ ห้ขอ ้ มูลเป็นตัวอย่าง
งหมดออกเป็นส่วน ๆ
ระชากรจากแต่ละส่วน โดยวิธก ี ารสุ่มตัวอย่าง

งแบบหลายชัน ้ (Multistage random method)

มตัวอย่างเมื่อไม่สามารถใช้หน่วยทีใ่ ห้ขอ้ มูลเป็นหน่วยต
มของหน่วยทีใ ่ ห้ข้อมูลก่อน
มใหญ่ จนกระทัง่ กลุ่มเล็กได้ตามลำาดับ
ากรทีใ่ หญ่และกระจายหลากหลาย
การสุ่มหลายชัน ้ (Multistage)
 (Nonrandom methods)
ฎีความน่าจะเป็น
วยตัวอย่างอาจมีโอกาสเลือกทีไ ่ ม่เท่าเทียมกัน
เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบนี้ ไปใช้ในสถิตเิ ชิงอ้างอิง (inferen
มื่อมีขอ
้ จำากัดเรื่องค่าใช้จ่าย

วต้า (Quoa nonrandom method)

ดขนาดของตัวอย่างแต่ละส่วนประชากร
ย่างตามความสะดวกจากทุก ๆ ส่วนโดยไม่สุ่ม
กบริหาร เป็นภาครัฐบาล ธุรกิจส่วนตัว และภาคเอกช
วามสะดวกมากล่ม ุ ละ 100 คน
จาะจง (Judgement nonrandom หรือ Purposive method )
ล่ม
ุ ตัวอย่างทีข
่ ้ึนอย่ก
ู ับความเห็นของผู้วจ
ิ ัย
ป็นกล่มุ ตัวอย่าง

ามสะดวก (Convenien nonrandom method)

ตัวอย่างตามความสะดวก หรือ ความบังเอิญ
การสุ่มน้อยทีส
่ ุด

(Volunteer nonrandom method)

ตามความตัง ้ ใจของตัวอย่าง

ความเห็นของนิ ตยสารต่าง ๆ

Mixed sampling method )

วอย่างแบบผสมทัง ้ วิธส
ี ุ่มและไม่สุ่ม โดยพิจารณาจากข
ของตัวอย่าง
วอย่างมีขนาดใหญ่ มีแนวโน้ม
มคลาดเคลื่อนน้อยลง
มเชื่อมัน
่ สูงขึ้น
มคลาดเคลื่อนในการสุ่มตัวอย่างจะน้อยลง

ุ ตัวอย่างตามแนวคิดของ Yamane
ขนาดกล่ม

มใช้กับข้อมูลระดับช่วงมาตรา (Interval scale)

ข้อมูลระดับอัตราส่วนมาตรา (Ratio scale)*8
 ขนาดของตัวอย่าง

รของ ยามาเน่ (Yamane, 1967)

n=N

1+Ne2
อ ขนาดของตัวอย่างทีค
่ วรส่ม
ุ
อ ขนาดของประชากรทัง ้ หมด
อ ความคลาดเคลื่อนของการสุ่ม
ระชากรครัวเรือนของจังหวัดนนทบุรี มี 1,840,000
การสุ่มตัวอย่างให้มีความคลาดเคลื่อนจากการสุ่ม
ขนาดของครัวเรือนในจังหวัดนนทบุรีทีค่ วรสุ่ม คือ

840,000
+1,840,000(0.05)2

40,000
461

13 ครัวเรือน
ะชากร(N) ในการศึกษามี 15,000 คน
ารสุ่มตัวอย่างให้มค
ี วามคลาดเคลื่อนทีย่ อมรับได
ขนาดของกลุ่มตัวอย่างทีค ่ วรสุ่ม คือ

000
15,000(0.02)2

00
7

คน