Maxinski fakultet Beograd

Katedra za mehaniku fluida

06. februar 2010. god.

HIDRAULIKA I PNEUMATIKA

1.

2.

- pisani deo ispita

U hermetiqki zatvorenom ilindriqnom rezervoaru (R = 0.5 m, h = 1 m), sa polusfernim dnom prikazanom na sli i 1 nalazi se voda ( = 1000 kg/m3) i vazduh u kome vlada atmosferski pritisak pa = 105 Pa. Na
rezervoar je prikaqena piezometarska evqi a visine H = 12 m. Rezervoar poqie da se puni konstantnim
protokom V0 , sve do trenutka kada se piezometarska evqi a ne napuni vodom do vrha. Odrediti vrednost
natpritiska koji vlada u vazduhu u tom sluqaju i silu kojom voda deluje na polusferno dno. Temperatura
vazduha je konstantna.
(20 poena)
Odrediti natpritisak iznad nivoa teqnosti u rezervoaru u koji utiqe V = 20 lit/s pri kojoj e sila kojom
fluid deluje na naglo proxiree biti jednaka F = 200 N. Zanemariti sve linijske gubitke. Od lokalnih
gubitaka energije uzeti u obzir gubitak usled naglog proxiree kao i gubitak usled ulaska evovoda u
rezervoar. Poda i: D1 = 100 mm, D2 = 150 mm, H = 1 m i = 1000 kg/m3.
(20 poena)
V 0

ag repla emen
,
A
V

pm

PSfrag repla emen

V
R

Slika 1:
3.

Slika 2:

Zadatak 1.

Zadatak 2.

Pumpom se pretaqe voda ( = 1000 kg/m3) u veliki otvoreni rezervoar A sloenim evovodom (slika
7). Ventilom V1 u povratnom vodu moe se regulisati protok vode ka rezervoaru A. Poznati su sledei
poda i: H = 5 m, L = 3 m, D = 100 mm, L1 = 6 m, D1 = 60 mm, L2 = 3 m, D2 = 80 mm, s = 2.5, k = 0.3,
v = 0.8, v1 = 25, v2 = 2, = 0.5 i = 0.03 (za sve evi). Izraqunati snagu potrebnu za pogon pumpe
( = 0.75) kojom se ostvaruje protok V2 = 300 l/min ka rezervoaru A.
(20 poena)
R

PSfrag repla emen

L 1 , D1

L 2 , D2

v2
A

111
000
111111111111111111111
000000000000000000000
000
111
000
111
000
111
000
111
L, D
000
111
000
111
000
111
L, D
000
111
k
000
111
1010 1010
000
111
000
111
111111111111111
000000000000000
000
111
000
111
000
111
000
111
000
111
000
111
11
00
000
111
00
11
000
111
00
000
111
11
s
000
111
000
111
000
111
v

v1

Slika 3:

Zadatak 3.

4.

Viskoznost u a se moe odrediti mereem pada pritiska i protoka prilikom strujaa kroz kalibra ionu
ev unutraxeg preqnika D = 6 mm. Kolika je dinamiqka viskoznost u a ako je izmeren protok V =
7.3 cm3 /s, a pokazivae diferen ijalnog manometra sa ivom (m = 13600 kg/m3) h = 120 mm? Manometar
je prik uqen na deoni u evi duine L = 2 m. Gustina u a je = 900 kg/m3.
(20 poena)
L

PSfrag repla emen

~g
h
m

Slika 4:

Zadatak 4.

Na sli i 6 je prikazan jedan UHS u kome se kao izvrxni organi nalaze dva hidro ilindra i hidromotor.
Poznati su sledei poda i: hidro ilindar (D = 120 mm, D0 = 60 mm), hidromotor (q = 100 cm3/o,

= 0.98, = 0.9, M = 20 Nm), F1 = 10 kN, p = 1.5 bar (isti za oba razvodnika), pf = 0.5 bar,
d = 20 mm (za sve evi), l1 = 8 m, l2 = l3 = 1 m, l4 = 10 m, l5 = l6 = 4 m, = 900 kg/m3 i = 5 105 m2 /s.
Odrediti stepen korisnosti ovog UHS-a.
(20 poena)
rag repla emen
5.

VH

M,

D0

vk

F1

5
2

pR

pR

pf

7
8
9

Slika 5:

Zadatak 5.