SELECCIN, COMENTARIO E RECREACIN DE POESAS DE AUTORAS E AUTORES GALEGOS ALUMNADO DE ESO EQUIPO DE DINAMIZACIN DA LINGUA GALEGA EQUIPO DE BIBLIOTECA IES N1 ORDES 2 3 4 Mohamm! "a#$m, M$%&' Go()*') Pa)o+, A$(oa Rama Ma#,-(), .&!$,h Mo+/&#a B&+,o I0*( Ca#(o,a Mo'$(a 1 ESO A 5 CAMPANAS DE BASTABALES Campanas de Bastabales, cando vos oio tocar, mrrome de soidades. -I- Cando vos oio tocar, campanias, campanias, sin querer torno a chorar. Cando de lonxe vos oio, penso que por min chamades, e das entraas me doio. Diome de dor ferida, que antes tia vida enteira, i hoxe teo media vida.
Solo media me deixaron os que de al me trouxeron, os que de al me roubaron. Non me roubaran, traidores, ai!, uns amores tolios, ai!, uns tolios amores.
6 "ue os amores xa fuxiron, as soidades vieron... de pena me consumiron.
II #l pola maancia subo enriba dos outeiros, lixeiria, lixeiria.
Como unha craba lixeira, para o$r das campanias a batalada pirmeira.
# pirmeira da alborada que me traen os airios por me ver m%is consolada.
&or me ver menos chorosa, nas s'as alas ma traen rebuldeira e queixumbrosa.
"ueixumbrosa e retembrando por antre a verde espesura, por antre o verde arborado.
( pola verde pradeira, por riba da vei)a llana, rebuldeira e rebuldeira. 7 -III- &asenio, pasenio, vou pola tarde calada, de *astabales camio. Camio do meu contento+ i en tanto o sol non se esconde, nunha pedria me sento. ( sentada estou mirando como a l'a vai sa$ndo, como o sol se vai deitando. Cal se deita, cal se esconde, mentras tanto corre a l'a sin saberse para donde. &ara donde vai tan soia, sin que aos tristes que a miramos nin nos fale, nin nos oia. 8 "ue si o$ra e nos falara, moitas cousas lle dixera, moitas cousas lle contara. -I,- Cada estrela, o seu diamante+ cada nube, branca pruma+ triste a l'a marcha diante. Diante marcha crarexando vei)as, prados, montes, r$os, donde o d$a vai faltando. -alta o d$a, e noite escura baixa, baixa pouco a pouco, por montaas de verdura.
De verdura e de follaxe, salpicada de fontias baixo a sombra do ramaxe.
Do ramaxe donde cantan paxarios piadores que ca aurora se levantan.
"ue ca noite se adormecen para que canten os )rilos que cas sombras aparecen. 9 -,- Corre o vento, o r$o pasa+ corren nubes, nubes corren camio da mia casa.
.ia casa, meu abri)o/ vanse todos, eu me quedo sin compaa, nin ami)o.
(u me quedo contemprando as laradas das casias por quen vivo suspirando.
,en a noite..., morre o d$a, as campanas tocan lonxe o tocar da Ave Mara. (las tocan pra que rece+ eu non re0o, que os saloucos, afo)%ndome parece que por min t1n que re0ar. Campanas de Bastabales, cando vos oio tocar, mrrome de soidades. Ro+a'-a ! Ca+,#o, Cantares Gallegos 10 A(!#a Ca+,#o La(!$#a, 2 ESO A 11 CAMPS DE BETANZOS Desde nena vivn sempre en Betanzos. Todos os das a igrexa a axudarlle a don Paulo a preparar as cousas para a misa, ou, despois, ao rematar. Os das que mis me gustaban eran os domingos porque don Paulo dbame una pequena propina por axudarlle toda a semana. Cando tia quince anos, tiven que marc!ar a "rxentina porque meu pai conseguira al un posto de traballo, onde lle pagaban mellor ca aqu e tia mellores condici#ns. " min dbame moita mgoa marc!ar, xa non podera volver ir igrexa e axudarlle a don Paulo. O da que tiven que partir, don Paulo regaloume un reloxo que comezaba a pitar !ora na que soaban as camps de Betanzos e, ademais emita o son destas. $empre que soaba o reloxo entrbame una pena indescritible por dentro. Don Paulo seguame mandando cartas para in%ormarme de como a todo, pero a min con iso non me c!egaba. Cando %ixen os vinte anos, mia nai levoume de viaxe a Betanzos a pasar uns das. &a !aba tempo que don Paulo non me escriba, as que lle preguntara por que. "o c!egar igrexa !aba un cura novo, e eu pregunteille por don Paulo. Dxome que morrera !aba xa un!a semana e p'xenme moi triste. Dende aquela non me separei mis de Betanzos. (orena )#mez *os +, -$O B 12 ADIS ROS, ADIS FONTES Adis, ros; adios, fontes; adios, regatos pequenos; adios, vista dos meus ollos: non sei cando nos veremos. Mia terra, mia terra, terra donde me eu criei, hortia que quero tanto, figueirias que prantei, prados, ros, arboredas, pinares que move o vento, paxarios piadores, casia do meu contento, muo dos castaares, noites craras de luar, campanias trimbadoras, da igrexia do lugar, amorias das silveiras que eu lle daba meu amor, camiios antre o millo, adios, para sempre adios! Adios groria! Adios contento! 13 "eixo a casa onde nacn, deixo a aldea que cono#o por un mundo que non vin! "eixo amigos por estraos, deixo a veiga polo mar, deixo, en fin, canto ben quero... $uen pudera non deixar!... Mais son probe e, mal pecado!, a mia terra n%& mia, que hastra lle dan de prestado a beira por que camia que naceu desdichado. '&ovos, pois, que deixar, hortia que tanto amei, fogueiria do meu lar, arborios que prantei, fontia do cabaar. Adios, adios, que me vou, herbias do camposanto, donde meu pai se enterrou, herbias que biquei tanto, terria que nos criou. 14 Adios (irxe da Asuncin, branca como un serafn; l&vovos no cora#n: )eddelle a "ios por min, mia (irxe da Asuncin. *a se oien lonxe, moi lonxe, as campanas do )omar; para min, ai!, coitadio, nunca m+is han de tocar. *a se oien lonxe, m+is lonxe ,ada balada & un dolor; voume soio, sin arrimo... Mia terra, adios!, adios! Adios tam&n, queridia!... Adios por sempre qui#ais!... "goche este adios chorando desde a beiria do mar. -on me olvides, queridia, si morro de soid+s... tantas l&goas mar adentro... Mia casia!,meu lar! Rosala de Castro, Cantares Galegos 15 .oelia $nc!ez /artnez, +, -$O B 16 $ara /guez Pais, 0, -$O B 17 .-)*" $O/B*" Cando penso que te fuches, negra sombra que me asombras, p dos meus cabezales tornas facndome mofa. Cando maxino que es ida, no mesmo sol te me amostras, i eres a estrela que brila, i eres o vento que zoa. Si cantan, es ti que cantas, si choran, es ti que choras, i es o marmurio do ro i es a noite i es a aurora. En todo ests e ti es todo, pra min i en min mesma moras, nin me abandonars nunca, sombra que sempre me asombras. Rosala de Castro, Follas Novas 18 Carlos Graa Bolvar, 1 ESO B 19 NO DESTERRO s mias costas calada, chegas nas puntas dos ps, e coas mans tpasme os ollos preguntando: quen son eu? Pola msica da vos e as mans que tanto biquei, polo cheiro a rosas frescas que te envolve, seino ben; sei que est detrs de min o adorado corpo teu, mais non abonda con sabelo pra poderche responder !s tempests que te a"itan, o misterio que ti es, o que gardas al dentro nin o soupen nin o sei
Ramn Cabanillas 20 A MSICA MISTERIOSA Sempre se me vi!a cabeza a mesma pregunta. "on a daba apartado de min. #etumbbame todos os das e noites no meu interior. Eu son $anuel e galego dende sempre. E sempre me gustou a investigacin. %o longo dos ano fun indagando a resposta a moitos problemas cotins& souben quen roubaba os ovos, por que nos entraba auga na casa... 'odos ti!an unha resposta, excepto un& a m(sica misteriosa, un son que te envolve, non moi doado de explicar. ) coma os esbirros da *(a, ou os xemidos das tellas . Esta meloda pode ir acompa!ada de diversas formas, pero o mis frecuente a chuvia. +ero sigo sen saber que . Sempre que me preguntan, eu respondo& ,"in o souben, nin o sei-. $ais penso que alg(n da o saberei. .n da, despois de chegar da escola, o meu pai e a mi!a nai dixronme que an ter un beb. Eu quera que fose un neno, para que xogase comigo s chapas. Se fose unha irm, o (nico que fara ser pedirme que xogase con ela s bonecas. /oron pasando os das e non sabiamos se era un neno ou unha nena, era un deses misterios que co tempo se an resolver ss. .n da erguinme e non haba ningun na casa. 0a o supo!a. +ouca foi a espera cando chegaron, entre gargalladas, e un beb repoludo que non paraba de chorar. 1 primeiro que lles preguntei foi se era neno ou nena, e respondronme& ,Chmase #osala e vai ser a t(a nova irmanci!a-. Eu estaba celoso, porque ningun se fixaba en min. 2banme unha pedra de azucre cun sorriso na cara e volvan seu. Cando ti!a un ano e medio deixbanme que a collese no colo e lle dese agarimos. +ero o que mis lle gustaba, sen d(bida ningunha, era que te achegases polas s(as costas, lle tapases os ollos coas mans e lle preguntases& 21 ,quen son eu3- Ela botaba unha risa que faca que todo o seu contorno se enchese de ledicia. +ero dende iso ata hoxe xa choveu. Ela ten seis anos e eu dez. %nda as, nunca me olvidei daquel son que te envolve e non che deixa escapar. Ela tamn ti!a un gran esprito de detective e quixo resolver o enigma que tantos anos levaba a dentro, sen que ningun o soubese. Cando llo contei, ela botouse a rir e dxome& ,+arece mentira que leves tantos anos buscando a resposta a todos os problemas que an aparecendo e que este se che escape-. "on saba o que quera dicirme con iso, e ela contestoume que prefera esperar a ma!. Erguinme coa curiosidade detrs de min, cun peculiar cheiro a rosas frescas. Era ela. Cando me deu os bos das, a s(a voz soou acompa!ada pola musiqui!a tan misteriosa. Eu volvinlle preguntar quen era o que faca ese rudo, s veces tan enxordecedor. Ela botoume un sorriso e respondeume& ,) o que move os mu!os , o que fai que caian as follas en outono e que soen as camps da igrexa soas-. Eu, no intre no que rematou de falar, dxenlle& ,"tase que es galega-, e biqueina. Juan Luis Boado Fernndez, 2 ESO A 22 LONGA NOITE DE PEDRA O teito de pedra. De pedra son os muros i as tebras. De pedra o chan i as reixas. As portas, as cadeas, o aire, as fenestras, as olladas, son de pedra. Os corazs dos homes que ao lonxe espreitan, feitos estn tamn de pedra. I eu, morrendo nesta longa noite de pedra. Celso Emilio Ferreiro, Longa noite de pedra 23 Manuel Fuentes Fraga, 1 ESO B 24 LELA (st%n as nubes chorando por un amor que morreu. (st%n as r'as molladas de tanto que chov1u. 2ela, 2ela 2elia por quen eu morro "uero mirarme nas menias dos teus ollos. Non me deixes e ten compasin de min sen ti non podo sen ti non podo vivir. Dame alento das t'as palabras dame celme do teu cora0n dame lume das t'as miradas dame vida co teu dulce amor. A1D1Ro!#-%&) Ca+,'ao Comentario persoal/ Sorprendeume saber que esta fermosa e emblem%tica cancin )ale)a, en realidade forma parte da obra de teatro Os vellos non deben de namorarse, estreada en *uenos #ires en 3453. A(!#a Ga#2-a Ma,o, 4 ESO 25 Ma#,a La(!$#a 3$''a0#!, 1 ESO B 26 Comunicabas, cando eu che falaba dos mil telfonos que ten a vida. Intermitentemente, comunicabas e, s veces, non contestabas. Non recoecas o sinal. E cando te chamaba, de cuarto a cuarto de leito a leito, de saba a saba, ou de boca a boca, comunicabas, intermitentes, estraos sons de mudez e ausencia. Fran Alonso, De persianas, pedramol e outros nervios Jenifer Vilario, 4 ESO 27 PENLOPE Un paso adiante e outro atrs, Galiza, e a tea dos teus soos non se move. A espranza nos teus ollos se espreguiza. Aran os bois e !ove. Un bruar de nav"os moi lon#anos !e estrolla o sono mol oma un!a uva. Pro ti env$lveste en sabas de mil anos, e en sonos volves esoitar a !uva. %raguern os amios alg&n d"a a #ente 'ue levaron. (eus ) o mesmo. *uo vai, suo v)n, +,es&s -ar"a., e toda ousa !a de pagar seu desmo. (esorballando os prados omo sono, o %empo vai de Parga a Pastoriza. /aise enterrando, suo a suo, o Outono. +Un paso adiante e outro atrs, Galiza. ,os) -ar"a ("az 0astro, Nimbos 28 PENLOPE Penlope, Penlopes hai moitas, pero coma a nosa, ningunha, sen dbida. Penlope a mia avoa materna, pero para min mis ca iso, coma se fose unha rapaza mis, unha amiga na que se pode confiar. Todos os domingos reunimonos toda a familia para xantar e despois pola tarde a carn da lareira cunha boa cunca de caf para os maiores e !ola"!ao para os pequenos contamos historias e pasaxes do pasado, pero as mis aplaudidas, por min sobre todo, eran as da avoa, que contaba curtos relatos da sa infancia e os dif#ciles tempos que pasaban daquela. $u sempre pensei que se refer#a crise econmica de $spaa, pero isto comezou no ano %&&' e iso foi no ()*& e pico. +n domingo como calquera outro estabamos a avoa e mis eu na lareira soas. $u pedinlle, rogueille e ata lle supliquei para que me contase unha das sas historias, pero non unha calquera, eu quer#a escoitar ,,- historia.,/ a sa vida ao completo, a que escola #a, quen eran as sas mellores amigas, se tia algunha mascota, que adoitaba almorzar0 $n resumo, quer#ao saber todo, e o que mis me intrigaba era o que pasou realmente en $spaa anos 29 atrs, porque sempre que falaban diso mandbanme marchar para o saln co resto dos meus curmns coa escusa de que unha rapaza de (& anos demasiado nova para o#r os contos dos maiores. Pero esa tarde a avoa cedeu e, aproveitando que non hab#a ningun puido contalo con mis calma. .,1os meus tempos todo era moi diferente aos de agora/ son polos opostos, branco e negro, d#a e noite, non hab#a smartphones, nin tablets, nin ordenadores0 1ada diso, os rapaces divert#anse xogando na ra ata que anoitec#a. 1ingun enviaba 2hats-pps para preguntarse que tal estn ou preguntar que fac#an como se non tivesen nada mis que facer. 3ende o ano ()*4 ata o ()*) en $spaa produciuse a chamada 5uerra !ivil na que morreron entre 6&&.&&& e (.&&&.&&& de persoas, e, acabada a guerra, o xeneral 7rancisco 7ranco gobernou $spaa nunha ditadura que durar#a ata a sa morte no ano ()86. - guerra eu non a presenciei, pero a ditadura si porque nac#n no 9&. 7oron uns anos duros, pero pagou a pena seguir adiante,, 7iquei abraiada coas palabras da avoa, pola sa meixela corr#a unha bgoa que parou nos seus beizos que me estaban a mostrar un sorriso. Lara Botana Barbeito, 2 ESO B 30 O diario da irm de Penlope uns tempos moi lonxanos, !i!"a uha rapaza nunha casi#a en $astoriza, chambase $enlope. A s%a irm maior t"#alle contado moitas cousas que "an pasando na actualidade, pero a que mis lle chamou a atencin foi que a xente non pod"a dicir o que pensaba, senn que ti#an que pensar o mesmo que un home que, segundo a s%a irm, era o que mandaba. $enlope pensaba& ' (ue par!ada) *omo !ai mandar un s home en todo un pa"s+, $ero era as", era a realidade. -n d"a $enlope decidiu acabar con aquilo. .%a irm dixralle que ti#a un diario no que escrib"a todo o que pensaba do tema, e que, se se fixese p%blico todo o que po#"a al" e se descubrise quen o escribira, poder"a ata ir ao crcere. /ntn $enlope colleu ese diario sen que s%a irm a !ira e anotou todo o que po#"a. Ao d"a seguinte na escola p%xose a berrar dicindo todo o que anotara o d"a anterior. Os compa#eiros estaban totalmente de acordo con $enlope, e puxronse a berrar con ela. Os profesores quedaron abraiados, todo o colexio protestando contra a censura e a ausencia de liberdade de expresin) 31 /nseguida sa"u nas noticias e, ao !elo, os nenos e nenas dos distintos lugares de 0alicia, e incluso de toda /spa#a, fixeron o mesmo. 1odos os nenos do pa"s protestando contra algo que, todos pensaban, pero non se atre!"an a dicilo. on s buscaban o dereito a dicir o que pensaban, tamn quer"an a igualdade social da muller, a democracia, etc. Os pais dbanse conta de que non pod"an controlar os seus fillos e, ademais, o que estes ped"an non estaba mal, de xeito que co paso do tempo os pais "anse unindo protesta cos seus fillos, protesta que $enlope comezara, non sabendo mis que unhas historias que s%a irm lle contara, e acabou por ser o centro de atencin de todos os medios de comunicacin. Ao cabo de dous anos de protestas, folgas, e todo tipo de manifestacins, conseguiron rematar con aquilo e con!erter /spa#a nun pa"s libre, con igualdade para todos. / que ser"a de ns se $enlope non reaccionara+ Vanina Milena lvarez Prado, 2 ESO B 32 PENLOPE Penlope. Este o meu nome. Teo oito anos e son filla de pais galegos. on teo una !ida pe"fe#ta$ po"%ue a mia nai mo""eu #ando lle p"a#ti#a&an a #es'"ea pa"a %ue eu na#ese. ("ieime e !i!o #os meus a!)s mate"nos e o meu pai *ois$ na !ila de Pa"ga.Todos n)s t"a&allamos a te""a pa"a pode" #ome"$ a pesa" de %ue o t"a&allo moito e apenas temos pa"a #ome" algo %uente. Polas ma's a+uda&a a limpa" a #asa e polas ta"des o meu a!) p"opo,ame e+e"#i#ios de l)+i#a$ %ue me gusta&an moito. Pe"o todo isto "ematou #ando #-egou un-a #a"ta do +ene"al,simo ."an#o pedindo %ue$ o&"igato"iamente$ o meu a!) e *ois de&e",an i" ' gue""a pa"a defende" a s/a pat"ia du"ante un ano. 0o d,a seguinte ma"#-a"on #on l'g"imas nos ollos pe"o sen di#i" nada$ #oe#endo %ue o seu futu"o ,a se" moi in+usto. 0 mia a!oa e mais eu ma"#-amos dende a nosa #asa ata a !,a do t"en$ #amiando det"'s deles. 1amos #ollidas da man e a a!oa ,a #-o"ando. Eu #onfia&a en %ue "eg"esa",an. 0os t"es meses #-ega un-a #a"ta %ue #onta %ue o a!) e *ois mo""e"on nun intento de defensa. Eu non #onta&a #on iso. 2uedamos soas a mia a!oa mais eu. on sa&iamos %ue fa#e". 0 mia a!oa le!antouse$ #olleu un so&"e #un-as #antas pesetas e ma"#-amos ' "oma",a da Pasto"i3a$ #un-as "amas de "omeu nas mans$ #amiando 's &ei"as da !,a do t"en$ e sopo"tando a n&oa e os !entos de di"e##i)n oeste. 33 4ol!emos polo se"'n e #eamos un-as "os%uillas %ue #omp"amos na festa. 5ns #antos d,as m'is ta"de da fin da "oma",a$ apa"e#eu un-a mon+a di#indo %ue me !ia &us#a" po"%ue e"a o"fa. Eu non me %ue",a sepa"a" da mia a!oa$ %ue me despediu #on &'goas %ue %ue&"antan ped"as. 6oeulle moito %ue me fose$ pe"o ela non p"otesta&a$ ela pe"mitiulle ' mon+a %ue me le!ase. 0%uela &eata non me dei+a&a de inte""oga" du"ante todo o #amio$ pe"o eu non lle #ontesta&a. 1amos montadas nun-a #a""ua+e ti"ada po" #a&alos. *e!oume ata un-a sala do o"fanato +unto #on out"as #antas nenas. Todas se ",an de min$ e+#epto un-a "o+a$ %ue tamn e"a o&+e#to de &u"la das out"as "apa3as. 6u"miamos +untas$ fala&amos da nosa !ida... Eu &ota&a en falta a mia a!oa$ pe"o ela non$ po"%ue todos os seus familia"es fale#e"on. 5n d,a a#o"deime do meu a!)$ e tamn dos seus p"o&lemas de l)+i#a. P"egunteille se me %ue",a a+uda" nun plan pa"a ma"#-a" de al,$ po"%ue nos t"ata&an mal$ d'&annos #un l'tego se deso&ede#iamos as mon+as$... 7oteime un-a ta"de a pensa" todo o plan #oa a+uda da mia amiga. 8 d,a seguinte pola noite ma"#-a"iamos. .oi &astante f'#il es#apa"$ e non nos ,an &ota" en falta. 1amos ata Pa"ga$ #as de mia a!oa todo o tempo andando. (ando #-egamos ' #asa$ a a!oa emo#ionouse ao !e" %ue "eg"esa"a$ e ademais t"a,a un-a amiga %ue %ue",a !i!i" #onnos#o du"ante o "esto da !ida. Eu t"'toa #oma un-a i"m'. Juan Luis Boado Fernndez, 2 ESO A 34 J.J, Jones, ver a realidade J.J. Jones, un lder metido no medio da pasividade dun pobo no que s se manifestaba algunha xente aliada da oposicin e cuxa maiora de habitantes pensaba: Sempre houbo tempos malos e sempre pasaron e negbanse a ver a realidade. ! clase media xa desaparecera. !gora s quedaba unha gran bandada de pobres entre os que destacaban catro avestruces que tras as preciosas plumas de cores agachaban seres demonacos. J.J Jones era un deses que evitaba mirar para o que en tempos pasados fora un gran pas. !s s"as medidas eran tiranas, a dicir verdade non faca mis nada que subir impostos e facer recortes nas poucas cousas que hoxe en da anda eran p"blicas. #nha ma$ levantouse e dirixiuse a un gran centro comercial que agora estaba case deserto. !nda as estaba decorado cos tpicos adornos de %adal& normal xa era decembro. 'cupou un lugar preto dun (ap %oel que reparta caramelos ao tempo que os rapaces lle contaban o que quereran polo %adal. Sentou e come)ou a escoitar as queixas das persoas sen prestar moita atencin. *odos dican o mesmo: que non ti$an traballo, que o pas non ava)aba,... +a estaba a piques de marchar cando se lle presentou ante el un rapa) duns nove anos. , ! cola para falar con (ap %oel- ,. esa de a ,dixo J.J. Jones. ,%in sequera (ap %oel pode darme o que quero, pois s vostede pode facer que o da de %oiteboa poida cear e que cando estou pedindo na r"a a xente coma vostede deixe de verme con cara de noxo. 35 /stas palabras romperon o cadeado que manti$a preso o seu cora)n, de tal maneira que ao chegar casa non puido evitar abrir o armario onde gardaba o alcohol. 0ando a botella a pola metade, as palabras do rapa) dbanlle voltas na cabe)a. 1irixiuse coci$a onde agarrou un coitelo. (or "ltimo pensou nas cousas que fixera, en todas as vidas que ignorara,... %ese mesmo intre o coitelo atravesoulle o cora)n e mentres caa ao chan pensou como aquel rapa) puidera cunhas cantas palabras abrirlle o mundo. Noe!ia Sn"#ez Mar$%nez, 2 ESO B 36 PENLOPE 9a est' #ansa de %ue todos lle digan o %ue ten %ue fa#e": sa&e %ue po" un-a pa"te teen "a3)n$ pe"o -ai algo %ue lle di %ue 9o'n$ o seu -ome !ai "eg"esa" e todo !ai !ol!e" se" #oma antes. ;ai sete anos %ue o ma"ido de Pnelope ma"#-ou a 0lemaa en &us#a de t"a&allo$ ao p"in#ipio todo ,a &en$ fala&an po" telfono$ mand'&anse #a"tas$ mant,anse en #onta#to. El #-am'&aa todas as noites semp"e ' mesma -o"a$ as no!e en punto$ e #ont'&alle todo o %ue fi+e"a ese d,a. E as, segui"on du"ante t"es anos$ ata %ue un d,a pasa&an +a !inte minutos das no!e e Penlope non "e#i&i"a #-amada ningun-a. 9a desespe"ada$ despois de tempo$ #-amouno ela e soou un-a !o3 di#indo %ue ese +a non e"a o telfono de 9o'n. Pasa"a un ano e a po&"e mulle" non sa&,a nada de 9o'n. 5n d,a$ Penlope ti!o a idea de manda"lle un-a #a"ta %ue ata ago"a non ti!o "esposta. E p"egunta"aste %ue #omo sei esta -isto"ia$ non< Pois sa&es po" %ue< Po"%ue eu son Penlope$ si$ son eu e esta -isto"ia un #a#-io da mia !ida$ esta -isto"ia %ue tia pinta de a#a&a" moi mal$ ao final$ non foi as,= aga"dei a 9o'n un ano m'is e #ando esta&a a punto de dei+a" de espe"a" soou o tim&"e... >i$ e"a 9o'n$ o meu %ue"ido ma"ido. 6monos un-a ape"ta %ue de&eu du"a" #omo %uin#e minutos$ po" moito %ue o ap"eta&a non o pod,a #"e". 9o'n esti!o se#uest"ado du"ante #at"o anos$ #at"o longos anos sen telfono #o %ue pode" fala"$ sen amigos$ sen nada. Esti!o a punto de mo""e" moitas !e#es$ pe"o a%u, est'$ #omigo e #os nosos dous fillos. 0 espe"a pagou a pena. Lu"%a Sou$o &iei$es 2 ESO A 37 ENTRE TO'OS Esta a -isto"ia duns #ampesios %ue !i!,an nun-a pe%uena aldea$ feli#es e sen nada %ue teme". 5n d,a #-ega"on ad!e"ten#ias de %ue un e+"#ito se a#e"#a&a polo no"te ' s/a aldea. ingun se p"eo#upou. Pa"a %ue algun %ue"e",a fa#e"lle algo a una min/s#ula aldea< T"es d,as despois #-egou al, un "ei #o seu e+"#ito e someteu a aldea. 0 pa"ti" de ent)n todo o %ue se #ulti!a&a nas te""as e"a pa"a o "ei$ e+#eptuando una pe%uena pa"te pa"a os #ampesios$ pe"o esta pa"te non lles #-ega&a pa"a #ome" &en. 0g's d/as pe"soas$ todos di#,an %ue iso e"a o %ue %ue",a 6eus$ %ue non pod,an fa#e" nada. Eses dous #ampesios intent'&ano. 5n d,a %ui+e"on #oa"lle un #aldei"o #on se"pes ao "ei nos seus apousentos$ pe"o #ando ,an #onseguilo$ pa"ounos un ga"da e p"eguntoulles %ue fa#,an al,. Ti!e"on %ue di#i" %ue lle le!a&an of"endas ao "ei e da"lle #ase toda a "oupa %ue le!a&an en#ima$ e+#epto a inte"io". 6espois disto$ o "ei sospeitou e dupli#ou os ga"das do #o""edo". 5n-a semana despois$ desapa"e#e"on no &os%ue un-as -o"as. (ando "eg"esa"on$ le!a&an nun-a #esta un mont)n de #ogomelos !elenosos. En!i'"onllos ao "ei #omo of"enda$ pe"o o mona"#a tia #atado" e #ando !iu %ue se po,a !e"de$ ti"ou os #ogomelos. ? "ei deti!o todos os @agasallosA %ue lle en!ia&an. 38 6espois disto$ os !e#ios #ome3a"on a %ue"e" a+uda". Ent"e todos$ idea"on un plan no #al tian %ue p"ende" lumen en !a"ios puntos do #astelo ' !e3. 0s, os ga"das non o da",an apagado e o "ei te",a %ue i"se. 0s, foi$ o #astelo a"deu e o "ei non !ol!eu po" esas te""as e os #ampesios segui"on #oas s/as !idas. Ma$eo Rodr%(uez B!an"o, 2 ESO A 39 Poes%as e au$ores se!e""ionados )u%*en$e $an$o, +eni,a Rosa!%a de Cas$ro Ca+-anas de Bas$a.a!es Rosa!%a de Cas$ro Adi/s r%os, adi/s 0on$es Rosa!%a de Cas$ro Ne(ra So+.ra Rosa!%a de Cas$ro No des$erro Ra+/n Ca.ani!!as Lon(a noi$e de -edra Ra+/n Ca.ani!!as Le!a A0onso '1 Rodr%(uez Cas$e!ao Co+uni"a.as Fran A!onso Pen2!o-e 3os2 Mar%a '%az Cas$ro 40 A!u+nado -ar$i"i-an$e &anina Mi!ena 4!5arez Prado 2 ESO B Juan Luis Boado Fernndez 2 ESO A Lara Bo$ana Bar.ei$o 2 ESO B I5n Carno$a Mo!ina 6 ESO A Andrea Cas$ro Landeira 2 ESO A Manue! Fuen$es Fra(a 6 ESO B Andrea 7ar"%a Ma$o 8 ESO A Lorena 7/+ez R%os 2 ESO B Mi(ue! 7onz!ez Pazos 6 ESO A Car!os 7ra,a Bo!%5ar 6 ESO B Mo#a++ed 9ari+ 6 ESO A Mar$a Landeira &i!!a5erde 6 ESO B Sara M%(uez Pais 6 ESO B Judi$# Mos:uera Bus$o 6 ESO A Ainoa Ra+os Mar$%nez 6 ESO A Ma$eo Rodr%(uez B!an"o 2 ESO A Noe!ia Sn"#ez Mar$%nez 2 ESO B Lu"%a Sou$o &iei$es 2 ESO A Jeni0er &i!ari,o Jarazo 8 ESO A