LI NI U

Vi s pht trin nhanh nn kinh t, cc h thng thu thp, gim st, x l d liu
v iu khin cc qu trnh cng nghip Scada (Supervisory Control And
DataAcqui si on) xut hi n ngy cng nhi u t r ong cc l nh vc
nh cng - nngnghip, khoa hc v tr, hng khng, cng ngh sinh
hc, y hc, mi trng vnhiu lnh vc khc na.SCADA l mt phn rt quan
trng trong cng nghip hin i ngy nay. H thng SCADA gip cho vic sn
xut c din ra mt cch t ng, chnh xc,linh hot v hiu qu kinh t cao.
Vic tm hiu v nm bt c SCADA l iucn thit i vi mt k s trong
lnh vc sn xut cng nghip. Bi tiu lun nyc xy dng da trn nhng
hiu bit v SCADA ca ti. Trong khun kh mt bi tiu lun, ti s i su vo
phn l thuyt, bn cnh ch a ra mt v d ngdng SCADA in hnh: l
THIT K GIAO DIN NGI-MY HMIS DNG PHN MM INTOUCH
CA WONDERWARE.Mt ln na ti xin chn thnh cm n thy L Long H,
ging vin b mn SCADA khoa in trng H Cng nghip Tp H Ch Minh
cung cp nhngt liu cng nh kin thc quan trng hon thnh ti
ny.Qu trnh thc hin bi lm cn nhiu thiu st do hn ch kin thc
ngivit mong nhn c s thng cm.







DN NHP
CHNG I:

I.1 t Vn :

Ngy nay, trong sn xut cng nghip cng nh nhng ng dng trongcc
lnh vc cng cng, t ng ha ng vai tr rt quan trng. Nhng
hthng t ng ny c th iu khin qu trnh sn xut vi tin cy
cao, nnh m khng cn hoc rt t s can thip ca con ngi. Mt h
thng nhvy c gi l h thng iu khin, mt h thng iu khin c th
thc hinc cc nhim v sau :
H thng c kh nng iu khin v gim st ti trung tm hoc t xa.
C kh nng bo ng v cnh bo cc s c xy ra.
Ghi nhn v bo co cc qu trnh hot ng ca h thng.
I.2 Tm Quan Trng V L Do Chn Ti:
1.2.1 Tm quan trng ca ti:
ti l mt th d in hnh ca vic ng dng l thuyt iu khin,gim
st vo thc t.
ti gp phn vo vic t ng iu khin v gim st cc h thngsn
xut thc t trong cng nghip.
C th ng dng ti vo cc lnh vc trong cng nghip v
cngnghip..
ti l mt ti liu rt hu ch cho nhng ai quan tm n lnh vciu
khin gim st

I.2.2 L do chn ti:
C th vn dng cc kin thc hc nh trng vo thc tin.
y l c hi ngi thc hin t nghin cu v gii quyt cc vn
t ra, ng thi cng c v m rng thm kin thc.
Lm tin nghin cu v ng dng h thng iu khin v gimst
vo h thng sn xut gp phn tng nng sut lao ng. ng dng
cvo thc t trong cng nghip v i sng.
I.3 Gii Hn Ti :
Trong phm vi ti ny do ch l M phng nn cc m hnh ng
dngc lp trnh bng b iu khin lp trnh PLC v c m phng trn
phnmm intouch .V vy cc vn c nghin cu trong ti ny l:
Gii thiu v phn mm Intouch_Wonderware.
Xy dng cc h thng iu khin sn xut.
I.4 Mc ch Nghin Cu :
Tm hiu cu trc h thng iu khin v gim st .
Ngoi ra qu trnh nghin cu thc hin ti l c hi
ngithc hin t kim tra li nhng l thuyt hc trng, ng thi pht
huytnh sng to, kh nng gii quyt vn t ra.

CHNG II: TNG QUAN V SCADA

I. Tng quan chung v SCADA:
a. Gii thiu chung :
H thng gim st iu khin v thu thp d liu da trn nn tng my tnh(
SCADA Supervisory Control And Data Acquisition) c pht trin thn 40
nm nay, t m hnh n l, iu hnh phn tn n kin trc mng ckh nng
truyn thng nhanh, linh ng, chnh xc v p ng c cho c nhng
khong cch xa. Theo thi gian pht trin ca mnh, ngnh khoa hc tng ha
m c th l xy dng h thng SCAD ang ngy cng vn tinhng kh
nng p ng cao hn.
Thng qua ng dng thc tin v vi nhng tnh nng u vit p
ngtrong thc t sn xut, h thng SCADA ang ngy cng khng nh
vai trquan trng trong ng dng ti cc ngnh cng nghip. Cng vi nhng tin
bkhoa hc k thut hin i, ko theo l s i ln trong ngnh cng
nghip phn mm vi ngy cng nhiu phn mm thit k SCADA ti u ra i.
p ng cho nhng yu cu kht khe v chnh xc, tit kim nhn
lc, chi ph v m bo cc tiu chun trong sn xut th ng dng SCADA
dng nh l mt s la chn hp l v hon ton thuyt phc.

b. nh ngha :
H thng SCADA Supervisory Conrol And Data Acquisition
l mt h thng iu khin gim st v thu thp d liu. iu khin y
liu khin mt cch gim st, ni mt cch khc l mt h thng h tr
conngi trong vic gim st v iu khin t xa, cp cao hn so vi
mt hthng iu khin t ng thng thng. c th iu khin v gim st t
xa th mt h thng SCADA phi c h thng truy cp, truyn ti d liu cng nh
h thng giao din tng tc ngi my (HMI Human Machine Interface).
Nu nhn nhn SCADA theo quan im truyn thng th n l mt
hthng mng v thit b c nhim v thun tu l thu thp d liu t cc trm
xa v truyn ti v khu trung tm iu hnh x l. Tr ong nhng nm gn
y s t i n b vt bc ca cng ngh truyn thng cng nghip v cng
ngh phn mm trong cng nghip, emli nhiu kh nng v nhng gii
php mi nn trng tm ca cng vic thitk xy dng h thng SCADA
l: la chn cng c phn mm thit k giaodin v cc gii php tch hp h
thng tng ng sao cho ph hp vi yu cuca tng d n thit k.
c.Chc nng v vai tr:

Mi h thng sn xut cng nghip thng c tchc theo nhiu cp qun
l. Mi cp c nhim v o lng, thu thp v iukhin gim st ring ln tng
i tng c th ca h thng. chnh v th SCADAcho mt h thng cho mt h
thng sn xut cng nghip cng phnra tng cp SCADAc th, ty vo quy m
tng cp m c nhng yu cu cth khc nhau song ni chung mi cpSCADA
l phi thc hin nhng dch vsau:
- thu thp s liu t xa (qua ng truyn s liu ) cc s liu v sn xut v
tchc vic lu tr trong nhiu loi c s s liu (s liu v lch s sn xut,vs
kin thao tc, v bo ng)
- iu khin v gim st h sn xut trn c s cc d liu thu thp c.
- thc hin cng tc truyn thng s liu trong v ngoi (c/vit s
liuPLC/RTU tr li cc bn tin yu c t cp trn v s liu v thao tc h)
Cc ng dng vo thc t v so snh vi th h c :
Cc h thng SCADA c dng cho h thng in, h thng xe la, nh
mync sch,trm x l nc sch,hng hi.Vic xy dng cc h thng
SACDA dng PLC s em li cc li th sau :
- kinh ph thp hn nhiu.
- cc h iu khin c c nhiu t,bng , kha , nt nhnDo chng rt
cngknh, chim nhu din tch. ngoi ra chng rt kh khn cho vic lp
t,kimnh , vn hnh,gim st,bo dng.
- D bo dng v thay th cc thit b.
- c bit vi h SCADA th vic thu thp lu tr ,bo co , thng k, phn
tchh thng rt d dng.

II. Kt cu ca mt h SCADA :

Gm 3 phn chnh:
a . Ph n c ng ( Ha r dwa r e ) : gm my tnh, cc RTU (Remote
terminal units) Cc thit b u cui, cc thit b giao din tng tc
vi ngi s dng, ccthit b truyn thng.


Kin trc phn cng ca mt h SCADA
+ My tnh: c vai tr l b x l chnh trong mt h thng SCADA,
thchin tc v qun l d liu thng tin, t xut ra cc dng hin th theo
mttn hiu c nh ngha trc, gip gim st vin d dng nm bt
qutrnh vn hnh v kp thi pht hin khi xy ra s c.

+ SCADA server
SCADA server chnh l my server ca h thng SCADA trung tm
cni vi RTU hay PLC. Trong cu truc phn mm my ch server c
chcnng thu thp, chia s d li vi my Client thng qua mng internet v
gimnh lnh t cc Client trc tip n cc b iu khin, V vy trn my
server thng c dng ci t phn mm pht trin (Development), thit lp
cuhnh truyn thng kt ni vi thit b hin trng.
+SCADA Client

SCADA Client gm cc my tnh cng nghip c ni vi server bng
mng internet .cc my tnh ny s c ci cc phn mm giao din ngi-
my(Human Machine Interface ) kt ni vi cc d liu ca my server hin th
hoc iu khin.T l cc my client ny s thu thp cc trng thi v iukhin
cc b controller gin tip thng qua my server.Mi quan h gia ccclient v
server do cc k s lp trnh thit lp,ty thuc vo phn mm cngnghip s dng
trong h SCADA.

+Cc thit b giao din tng tc vi ngi s dng:
C th c thit lp trc tip ngay trn mn hnh my tnh iu khinhoc
t hng qua cc mn h nh hi n t h chuyn dng. C vai t r ch nh
t r ongvic:
X l cc tn hiu v d kin
Biu th xu hng tc ng, duy tr v thc thi thao tc
Cc hin th h tr trong gim st, iu khin tng tc trn mn hnh
b. Phn mm (Software):
Thng thng mt h thng SCADA yu cu c vn hnh bi mt phn
mm chuyn dng, c chc nng xy dng cc chng trnh hot ngda trn
giao din tng tc iu khin (Human Machine Interface), cng nh phc v cho
vic x l v lu tr nhng d liu c to ra t qu trnh vnhnh v iu khin
h thng.


Kin trc phn mm Client/Server ca h SCADA


Chng trnh gim st iu khin v thu thp d liu c xy dng da
trnc s cc d liu thi gian thc. Chng trnh y l ht nhn
thc hincc chc nng c bn ca h thng SCADA. Cc chc nng ca chng
trnh bao gm vic thu thp, lu tr, qun l, phn tch, sp xp cc thng tin
dliu, qun l tc v x l, xy dng th h thng v tng hp bo co.

c. Phn ph tr :
Bao gm cc thit b ph tr c chc nng h tr ring bit cho gim stvin
nhm ti u iu kin tng tc trong cng vic nh: bn phm, con tr,cc
Console iu khin, thit b in bo co, cc chng trnh tnh ton
III. Nhn xt s b:
Qua tm hiu c s l thuyt v SCADA, nhn nh ban u v vic
xydng mt h thng SCADA ni chung cn p ng cc yu cu sau:
Cn xc nh r tng thnh phn trong h thng, vi cc thit b
phncng c c trc tin tin hnh xy dng m hnh thc t. M hnh
thc tl c s m t d liu thc t c xut ra di dng cc
tn hiu, cc tnhiu ny lin kt vi m hnh m phng thng qua cc
bin c to bi phnmm chuyn dng.

Cn xy dng c s gii thut ph hp, tin hnh hin thc ha
tng bng vic lp m hnh m phng trn mn hnh gim st.
Kt hp vicchn bin v lp trnh tng ng vi tn hiu tc ng
t m hnh thc t ng nht m hnh m phng vi qu trnh vn hnh
ca m hnh thc t.
IV. Truyn tin trong h SCADA
a. Cc dng truyn tin trong h SCADA
Ngoi vic s dng cc my tinh cng nghip,cc server,cc thit b
mng phng theo di trung tm.Mt b phn khng th thiu c trong h
thngSCADA la h thng truyn tin.N lin quan n tnh n nh v s chnh
xc ca h thng.V vy mt h thng truyn tin c l mt h SCADA phi
tha mn cc tiu chun nh:gii tc truyn,giao thc truyn
thng,truynng b hay d b,khong cch a lH thng truyn tin c
chn phi tng thch vi thit b trng v my ch Server.Mt s thit b c
th s dng truyn d liu trong h SCADA nh sau:Modem RDT (Radio
DataTechnology)ca Anh quc c cc loi truyn sng radio,v tuyn;cc thit
bithu pht sng ca Motorola,cc b RTU,GPS.Ty theo m hnh,phm vi
catng h SCADA m ta p dng tng loi thit b trn s pht huy ht tnh
nngtc dng ca n.

b. Truyn tin s
c. Truyn tin hin trng
1.6 Nhng yu cu chung v mt h SACDA
a.Nhng yu cu chung v phn cng:
-My tnh PC dng thu thp v iu khin phi mang tnh ph thng v
ckh nng giao tip tt vi cc hng thit b phn cng khc nhau.
-C h iu hnh a nhim c kh nng m rng v giao tip d dng vi
cc phn mm va phn cng khc.
b. Nhng yu cu chung v phn mm:
-C kh nng tng thch vi cc giao thc(Protocol)thng dng.
-D dng thit k v nng cp khi cn thit.
c. V dch v SCADA:
-C kh nng thu thp,lu tr v s dng s liu c t nht trong 1 nm.
-Cung cp s giao tip v giao din d dng cho ngi s dng v vn
hnh.Ddng cho ngi dng hin th s v th trong gim st cng nh in
boco.
-Gip thao tc iu khin t xa d dng,tuy nhin vn phi bo m theo
tciu khin bng tay.

ChuongIII TNG QUAN V INTOUCH
I.Gii thiu :
Intouch l phn mm SCADA dng to cc giao din ngi ng dng
chocc h iu hnh t window 95 tr ln, Inouch c trong cc lnh vc nh
xl thc phm, vt liu bn dn,du kh,ha hc,gas.
Phn mm Intouch 10.0 c s dng cho mn hnh vi cng ngh t
ph,tnh nng ha u vit, chc nng hon ho, d s dng ca Wonderware.
Tnh nng ha u vit to ra sc mnh v linh hot cao cho thit k
ngdng vi kt ni nhiu h thng trong cng nghip
Phn mm Intouch c bit ti nh mt phn mm chuyn dng
trong lnhvc thit k v iu khin trn nn tng SCADA. Trn thc t,
Intouch hinang c s dng trong 1/3 cc nh my cng nghip trn
th gii, v c bit ti hu nh tt c cc nc v cc ngnh cng nghip.
C c s ngdng rng ri nh trn l do Intouch c nhng c im v
tnh nng u vitsau:
Kh nng ha vi phn gii cao.
Mi trng pht trin ng dng c xu hng to iu kin cho
nhiungi s dng, gp phn nng cao nng sut cng nh k thut cng
tc trongcng vic.
Cc k hiu ha mang tnh c lp mnh m vi vic vit code
vkt ni phn cng c tch hp, c chc nng trong vic duy tr hot
ng kthut thng qua ti s dng v tiu chun ha.
Mi trng ng dng ca Intouch cho php qun l tp trung ng thitrin
khai t xa ng dng HMI ti cc trm vn hnh.
Bn cnh , Intouch cn c tnh nng x l v gim st d liu
bntrong.
Quan trng nht l cc c tnh vn hnh, cung cp, gim st r
rng,chnh xc, c kh nng m rng d liu thng tin.
Khng ch c vy, mt h thng cng nghip hay bt k dy
chuyncng nghip no cng khng duy tr hnh thc v c cu hot ng
lin tc.Vi nhng yu cu t r a v ng dng cng ngh mi ,
gi m gi t hnh sn phm, thay i mu m Th vn tt yu l phi pht
trin ng dng.Intouch gip gim chi ph khi phi tin hnh qu trnh ny v khi
chu trnh hotng thay i, k thut vin hon ton c kh nng th hin
s thay i nytrn Intouch m khng cn thay i phn mm hay tn thm bt
k chi ph nokhc.
Intouch gm c 3 chng trnh chnh :
1/ Intouch Application Manager
2/ WindowMaker
3/ WindowViewer
Intouch application manager: dng t chc cc phn mm m ngi sdng to
ra
WindowMaker : l mi trng pht trin cc ng dng ca Intouch.y l
ningi dng thit k giao din mong mun, lin kt cc hnh nh trong ngdng
vi cc thit bi ngoi vi v cc phn mm ng dng khc.
WindowViewer : l mi trng chy cc ng dng m ng dng to ra
trongWindowMaker .
II Tnh nng ca Intouch
a. Tnh Mnh m, tinh t, d s dng
Tr o n g m t d n v i y u c u p h i t h i t k m t h
t h n g g i m s t SCADA, vai tr chnh ca Intouch l thit k giao din tng
tc gia ngi vmy (HMI). Khi , phn mm ng dng s ng thi thc hin
vai tr trongc hai qu trnh thu v pht tn hiu tc ng.
Qu trnh thu c thc hin thng qua vic x l tn hiu c c
tthit b vn hnh trong thc t. Khi phn mm s ly cc tc ng thc
lmiu kin thay i cc thuc tnh c nh ngha trc (mu
sc,kch thc, khong cch, hnh dng). Cc thuc tnh ny c hin th
trctip trn mn hnh gim st.

Qu trnh pht l qu trnh tc ng tr li thit b v c tin hnh binhn
vin gim st. y thc cht l qu trnh m phn mm nhn quyt nhthc thi,
chuyn ha thnh tn hiu v a ti cc bin tc ng trc tipvo quy
trnh vn hnh ca dy chuyn sn xut.

Nh vy, tnh nng c bn ca Intouch khi c ng dng trong vicxy
dng mt h thng SCADA thc cht l vai tr ca mi trng trung gianm thng
qua thc hin c c hai chiu tc ng: thu v pht tn hiu.
Kh nng ha Archestra A phn gii mnh m
Mi trng pht trin v sp xp cho nhiu ngi s dng, thn thin, linh
hotnng cao cho nng sut k thut cng tc.
Tnh m rng cp cao t HMI node n gin cho cc gii php gim st
cpdoanh nghip s dng Wonderware System Platform 3.0.
Cc c tnh vn hnh cung cp gim st r rng, chng n, chnh xc,
m rng s lng thng tin.
Phn mm Intouch 10.0 gip k s hot ng c nng sut v sng to hntrong
vic xy dng ng dng HMI, SCADA v MES trc gic, an ton, tincy v c
kh nng bo tr, ng thi gim chi ph pht trin ng dng


b. Tnh nng gim st t ph:

Phn mm Intouch 10.0 gip bn nhanh chng v d dng pht trin hin th
ha cho cc qu trnh cng nghip thi gian thc ca bn. Intouch 10.0 cungcp
ton b ha t k hiu nh hnh cung, hnh cong v iu khin thngdng
Microsoft Window cng nh kh nng to dng phc tp bng cch kthp cc
hnh dng n gin hn. Bn cnh , thao tc ha tin tin cungcp iu khin
mnh m v chnh xc, thng qua tnh linh hot bn trong hayv ha nh tnh
trong sut, ng, hng, kch c, v tr, c th thy ccho php k s th hin
kh nng tng tng v sng to a ra mitrng t ng ha mt nt c
trng, tnh thit thc v hiu qu.
c. Th vin k hiu sn sng cho s dng : wizards
Intouch 10.0 c trang b mt th vin k hiu Archestra cha n hn 500
khiu ha ArchestraA thit k chuyn dng, hu ht c u c tnh nng
theoyu cu c hp thnh, cho php bn truy cp drag-and-drop (ko v
th) xy dng cc yu t k thut. Cc k hiu c th c s dng bn
ngoicc b phn k thut hay c nh chnh theo yu cu. Bn cng c th
bsung k hiu th h mi hay k hiu c chnh sa, hay to ra cc th vin
khiu c bit ph hp vi yu cu k thut v pht trin ca bn.



Cc chc nng gc ph hp vi vic cung cp thng tin v cht lng cho
dliu thu thp di dng thch hp lm cho vic gim st v phn ng vi sthay
i cht lng d liu thc s d dng.
Mi trng ha ca Intouch 10.0 cung cp tnh nng mnh m v l s lachn
u vit s dng hay trn ha vect, ha nh phn, iu khin NET, iu
khin ActiveX th h c.



K hiu Archestra h tr trc tip iu khin NET nhng, bn c th t do
m rng ng dng khng gii hn m khng phi lp trnh. Chng cng cung
cptruy cp iu khin tiu chun nh Web Browser, ng dng mn hnh, cng
cv bn , cc thnh phn ERP v bt k ng dng khc to ra iu khin
theo NET.

Wonderware Development Studio duy tr v m rng tnh nng d s
dngtruyn thng ca Wonderware v gi y l c mi trng pht trin tch
hp ph bin cho Wonderware Platform 3.0 v Intouch 10.0 cp ngun,
tincy, tnh m rng cp cho k s v nh pht trin t ng dng HMI nhnht
n mng t ng ha cp doanh nghip, tt c u nm trong mt bcng c thch
hp duy nht


Archestra IDE trong c Intouch 10.0 v System Platform 3.0 cung cp cc
ctnh mnh m cho nhiu ngi s dng, thot v ng k i tng v k
hiu pht trin, bo co ha li cho nh pht trin v nhng thay i ng k
cacc thnh vin trong nhm s dng.
Intouch 10.0 HMI cho php bn nhanh chng to ra ng dng tun theo
cctiu chun cng ty linh hot c trin khai chin lc thng qua mt
tchc s dng cc thit b thch hp nht.
Phn mm Intouch 10.0 cung cp gim st d n theo trt t gip Intouch 10.0HMI
a c s d liu vo qun l theo nhm c t chc sn n ginha khi to
v duy tr ng dng Intouch 10.0.



III. Cc bin thc thi trong Intouch.
1 .S lc:
C th hiu mt cch n gin, bin thc thi y l cch thc
thit b v phn mm c th ni chuyn vi nhau. Cch thc ny c c thha
bng quan st trc quan trn c s logic lp trnh theo tng tc hai chiusau:


T , c th nhn ra vn ct li trong vic xy dng h thng
SCADAthc cht l qu trnh xy dng giao thc lin kt gia m hnh thc t
vm hnh m phng thng qua cc bin tc ng.
Nguyn l trn y khng phi l nguyn l thit k v vn hnh caring
Intouch hay bt k mt phn mm no, l c s cho mi ng dng chng i
xy dng trn nn tng SCADA.
gii bi ton v vic xc nh v xy dng bin tc ng trong bt kmt
d n thit k SCADA no, chng ta xt n mt v d n gin vi
ccd kin ban u l thng tin v cc thnh phn lin quan bn trong nh
sau:
a) Thit b vn hnh: l mt khi lp trnh logic vi cc ng I/O. Thit
b hotng da trn cc iu kin c lp trnh sn theo nguyn
tc: nhn v xuttn hiu. Tn hiu nhn l tn hiu lnh, tn hiu xut l tn
hiu thc thi tngng.
b) Phn mm: khi xt ti phn mm mt cch c lp vi thit b th phn
mmch c chc nng to giao din sao cho ging vi m hnh thc
t, t tinhnh lp trnh bn trong phn mm m phng qu
trnh thc thi ca mhnh thc t.
.=>K t h p h a i i u k i n t r n y , c h n g t a a r a l i g i i
c h o b i t o n x c nh bin tc ng nh sau:
cc bin tc ng ly t chnh tn hiu xut/nhp s c gn lm tn cho
cc i tng trong lptrnh m phng .
2 . Cc thuc tnh hin th trn Intouch.
Cc thuc tnh hin th trn giao din tng tc ca phn mm trn thct l
vic p ng cc trng thi theo nhng iu kin lp trnh nh sn.
Cc trng thi p ng c thc hin trong chng c lin quan ti cc yu tsau:
Mu sc (Color):
C th ni, ngay t thi k u mu sc c s dng trong gim stlp
trnh SCADA. hnh thc n gin, mi tc ng s tng ng vi
mtmu sc hin th nht nh. S thay i tn hiu tc ng s dn ti s thay
imu sc trn mn hnh gim st. S thay i ny rt d nhn thy v
cn cvo c th bit c trng thi vn hnh hin ti.
Kch thc (Object size):
Khi cn m phng nhng qu trnh dch chuyn theo xu hng
khnggian v thi gian, hin thc ha chuyn ng ca s vt v
s kin, phnmm Intouch cho php lp trnh vin to ra s thay i v
mt kch thc (di, rng, chiu cao, b ngang, b dc) tng ng vi
tng giai on v thiim ca qu trnh chuyn ng.

IV. Thit k giao din cho H Thng ng Hp Sn Phm.