G N L D E N

E S N T L E R (VII)


S L A M

M A N

H S A N

K A N







TASAVVUF
NECDET ARDI




NECDET ARDI SERS
7













Alemde tek kurtulutur slam,
Getirdi yce aleyhisselam,
Uyanlar huzur bulur vesselam,
slam ile oluur muhabbetullah.

Ycelmek iste, yolu imandr,
Nefs-ini gemle sana dmandr,
Venefaht varlnda candr,
man ile alr sratullah.

Hakktan gelince yce bir ihsan,
Mest olur bunu anlayan insan,
Gayriyi karnca aradan,
hsan ile belirir ryetullah.

Sende zuhur bulduunda ikan,
Cmle varlm odur yakan,
ki gznden aleme bakan,
kan ile bulunur marifetullah.






























N D E K L E R



NSZ .................................. . 7
Cibril hadisi .............................. . 9
hsan kelimesin! anlamaya almak 11
Bakara Suresi bak-ara .................... . 12
Elif lam mim .............................. 13
Bilgaybideki incelik ........................ . 14
Gaybe iman ahadeti mahede ...............15
nsan ve Kurann kardelii .................. 18
Yakyam safhalar ......................... . 19
Felah bulmak ............................ . 20
Ebrahem ................................ . 20
Teslim .................................. . 21
Gizli irk ................................ . 21
hsan .................................. . 22
Vecih ................................... . 22
Muhsin ................................. . 23
Ehed enla ilahe illallah .................... . 23
Mahede ehli ............................ . 24
Mahedenin zirvesi ........................ . 24
islam ................................... . 24
ALLAHn indindeki din ...................... . 25
Kulun indindeki din ........................ . 25
Byk Ayet .............................. . 25










N S Z

Muhterem okuyucum, bu kitapk baz kimselerin iman hakkndaki sz ve
kanaatlerine cevap olarak hazrlanmtr.

Bilindii gibi imann muhtelif mertebeleri vardr ve sonu da ikandr. Biz
mslmanlarn en iyi bilmemiz gereken ilk eyin iman mevzuu olmas tabiidir. Ancak ne
yazkki bu ilkeyi genelde alkanlk ve taklid zere ilgisiz bir ekilde deerlendirmekteyiz.

ALLAH ile insan arasnda zaten mevcud, fakat perdelenmi olan batndaki ezeli birlik,
slam ile zuhura ikmaya balar, iman ile glenir. hsan ile mahede edilir, ikan ile de
birlik ve teklik tekrar meydana gelir.

mandan gaye ikilikte, (iman eden ve edilen) yaayp Haktan ayr kalmak deil, o
yoldan teklie ulamaktr.

Cenab- Haktan cmlemize gerek dinimizi anlamaya yetecek zeka ve gnl genilii
dilerim. (Rabbi zidni ilma).

lahi, bu kitaptan meydana gelecek manevi haslay Pirimizin muhterem eleri Halvai
bac validemizin ve o zamann dergahnda hizmeti gemi btn hanmefendilerin ruhlanna
hediye eyledim.

Sevgili okuyucum Bu kitabn yazlnda, diziliinde, baslnda, bastrlnda emei
ve hizmeti geenleri sayg ile yadet, gemilerine hayr dua et, ALLAH c.c. gnlnde feyz
kaplan asn.


NECDET ARDI UAK
TEKRDA


Not: Bundan sonraki kitabmz inaallah Sre-i Rahman ve Rahmann rahmeti
hakknda olacaktr.











SLM MAN HSAN KAN
BAHS


euz billhi mineeytanirraciym
bismillhirrahmanirrahiym

elhamdllillhi rabbil alemiyn
vessaltu vesselmu al resulina muhammedin
ve al alihi ve eshabihi ecmain

Muhterem okuyucum, evvela Cenab- Haktan cmlemiz iin akl, fikir, zeka ve gnl
genilii niyaz ederim.

Konumuz slam, man, hsan ve kandr.

Bu dndrc kelimelerin aklanmasmda Yahya bin Yamurdan, rivayet edilen bir
Hadis-i erifle, yce kitabmzn 2inci sresi olan Bakara suresinin ilk be ayeti ve ihsandan
bahseden dier baz ayetlerden de yararlanmak istiyoruz.

Daha ziyade dikkatimizi eken HSAN kelimesidir.

Yahya bin Yamur; Abdullah bnu mer (radyallahu anh)dan,
o da babas mer bnul-Hattab (radyallahu anh)dan rivayet ediyor.
[Babam bana unu anlatt: (zetle)
Ben Hz. Peygamber (a.s.)n yannda oturuyordum. Derken elbisesi bembeyaz, salar
simsayah bir adam yanmza gelip Hz. Peygamber (aleyhisselatu vesselam)n nne
oturduktan sonra sormaya balad:
EyMuhammediBanaslamhakkndabilgiver!
Hz. Peygamber (a.s.) aklad;
- slam, Allahtan baka ilah olmadna, Muhammedin Onun kulu ve
elisi olduuna ehadet etmen, namaz klman, zekat vermen. Ramazan orucu
tutman,gcnyettiitakdirdeBeytullahahaccetmendir.
Yabanc:
Dorusyledin diye tasdik etti.

Sonra tekrar sordu:
Banaimanhakkndabilgiver!
Hz. Peygamber (a.s.) aklad:
man, Allaha, meleklerine, kitablarna, peygamberlerine, ahiret
gnne inanmandr. Kadere yani hayr ve errin Allahtan olduuna da
inanmandr!
Yabanc yine: Doru syledin! diye tasdik etti.

Sonra tekrar sordu:
Banaihsanhakkndabilgiver!
Hz. Peygamber (a.s.) aklad:
hsan Allah sanki gzlerinle gryormusun gibi Allaha ibadet
etmendir.SenOnugrmesendeOsenigryor.

Adam tekrar sordu:
Banakyametinnezamankopacahakkndabilgiver!
Hz. Peygamber (a.s.) bu sefer
Kyamet hakknda kendisinden sorulan, sorandan daha fazla birey
bilmiyor karln verdi.

Yabanc:
yleysekyametinalametindenhaberver! dedi.
Hz. Peygamber (a.s.) u aklamay yapt.
Bircariyeninefendisinidourmas,yalnayak,stplak,fakir,davar
obanlarnnyksekbinalaryapmadayartklarngrmendir.
Bu sz zerine yabanc kt gitti.

Hz. Peygamber (a.s.)
Eymer,sualsoranbuzatnkimolduunubiliyormusun? dedi.
Ben;
Allahverasuludahaiyibilir deyince
u aklamay yapt:
BuCebrailaleyhisselamd.Sizedininiz!retmeyegeldi:dedi ila ahr ]
*(1)
*(1) Ktb-i sitti C. 1, Sahife 50, 15. No. Hadis

ok byk anlam ve incelik tayan bu hadise Cibril hadiside denmektedir.

Aziz kardelerim. Yukarda hadis iinde geen ihsan Allah sanki gzlerinle
gryormusun gibi Allaha ibabet etmendir.
Sen Onu (imdilik) grmesen de o seni gryor, bilincine mutlaka erimemiz
gerekmektedir.

Allah bilmek, mahede etmek konusunda almas gereken nemli merhale
vardr. ,
Bunlardan birincisi Allah bilmek yani Allahn var olduunu bilmektir.
kincisi Allahn nasl bir varlk olduunu daha geni ekilde anlayarak bilmek, iman
etmektir.
ncs ise Allah mahede etmeye yolun aln bilmektir. Bylece mahede,
ahit olma olgusuna yol aar ki bu da ehed kelimesiyle manasn bulur.

Cibril hadisindeki ihsan sorusu, ya da konusu biraz daha mullendirilirse u
eklemleri yapmak gerekecektir:
hsan kelimesinin biri fiziksel yaamdaki zahir yani madd, grnr mertebede, dieri
de batn yani manev, ibret ve irfan bakmndan olmak zere iki anlam vardr.

Bunlardan madd mertebedeki zahir anlam ihsan vermek, ltfetmek, elindeki ile
karsndakine yardm etmektir.
Manev mertebedeki batn anlam ihsan ise, Allah tealay grememekle birlikte
onun tarafndan grldn bilmek ve bu ekilde dnmek demektir.

te bu nuans yakalayan kimse Cenab- Allaha giden yolun balangcn bulmu olur.
Cibril hadisindeki zellik bu hususu vurgulamakta ve bizlere btn akl ile
sergilenmektedir.

imdi, namaz klmakta olan kiinin Cenab- Allah grmesi veya Cenab- Allah
tarafndan grlmesi olayna yle bir ekilde yaklaalm.
Genelde bir kii, dier bir kiiyi veya bir eyi gryorsa hedef tutmu demektir. Bu
takdirde o grnen kiinin veya eyin de kendisini grmesi gerekir. Ya da daha ihtiyatl bir
ifadeyle, burada grebilirlik hkm geerlidir. Ancak genelde byle olmakla beraber eitli
sebeblerle hedefler kitlenemeyebilir.
Bunun pek ok sebeblerl olabilir. Hatra gelebilen olaslklar;
a) kiinin gzndeki gzlk uygun deildir,
b) gzde katarakt, miyop, hipermetrop veya asgmat rahatszl vardr,
c) hava kararm veya sisli olabilir,
d) gz kapa kapaldr,
e) krdr v.s.

Bu varsaymlara daha pek oklar eklenebilir. Ama inkar mmkn olmayan bir gerek
vardr ki o da Allah- azimanm bizleri ve her eyi her daim grmekte oluudur. te biraz
evvel ifade ettiimiz hedef kitlenmesi olay Allah c.c. tarafndan gerekletiine gre, bizlerin
de Onu grebilirlik hkm gereince grmemiz icabeder.

nsanln ezeli arzusu olan, Allah- grmek srrnn kaps, ihsan ifadesindeki gizli
mana ile aralanmtr. Ama buna ramen o kapdan girerek, Onu gremiyorsak yukarda
sraladmz veya daha sralayamadmz hallerle malulz demektir.
te balangtan beri hsan nedir? Ne demektir? diye amaya altmz konunun
nemi imdi biraz daha artmtr sanrm.

lerdeki blmlerde hsan ile ilgili izahatmza devam edecek olmakla beraber
balangta bu konu iin yararlanacamz sylediimiz Bakara suresinin ilk ayetlerine
deinelim.
Bakara suresi, bilindii gibi Kuran- Keriymin 2nci sresidir, ierisinde Hz.
Musann inekle ilgili bir hikayesi bulunduundan Bakara yani inek suresi diye
adlandrlmtr.

Bak-ara eklinde telaffuz edilmesi halinde bizleri baka bir gerekle kar karya
getiren bu sure, sanki okuyucuyu ikaz etmekte, basndan sonuna kadar bak-ara demekte
hatta daha geni manasyla da btn Kuran- Keriym-i bandan sonuna kadar bakp
aramamz istenmektedir. Yoksa onu ssl, ilemeli muhafazalara koyup duvarlara asmamz
tabii ki deil. Bakp aranlacak bir kitabn ncelikle almasnn gerekecei pek tabiidir.

Ama olgusu da ite Fatiha sresiyle, amak manasna gelen Fatiha kelimesiyle
yerine getirilmektedir. Tesadfle aklanamayacak bu oluumlarn hatrlanmasndan sonra
Bakara suresinin ilk ayetlerine yle bir gz atalm.

Elif, Lm, Mim (Sre 2 ayet 1) huruf-u mukattaa diye tabir olunan, bugnk
bilgilerimizle aklayamadmz bu harfler Kamil insann isimlerinden bir isimdir. Bunlardan
a (elif) Ahadiyet mertebesini,
(lam) Lahut mertebesini,
(mim) Makam- Muhammediyi temsil ediyor.
Aynca bir bakma bu alemlerin koordinat noktalannda belirtmektedirler.

Elif dediimiz zaman (eski bilgilerimizi tazelemeye alrsak) bunun 12 noktadan
olutuunu, ilk 7 noktasnn ettur-u seba (yedi tur) denilen nefsin 7 mertebesini, sonra gelen
5 noktann da hazarat- hamse (be hazret) mertebesin} ifade etmekte olduunu hatrlarz.
*(2)
*(2) rfan mektebi adl kitabmzda anlatld.

Cenab- Allahn elif yani Ahadiyyeti ile tenezzlnden sonra lahut alemini, dier bir
ifadeyle Vahidiyet ve sfat alemlerini, sfat alemi de bu alemleri meydana getiriyor. Bylece
hakikat-i Muhammedi btn mertebeleriyle zuhura gelmi bulunuyor.
Bu bakmdan elif lm mim in her biri ayr bir kitap; Kuran- Keriymin kendisi bir
kitap, nsan- kamil dahi bir kitaptr.

Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 2. ayette;
zalikel kitab l reybe fiyhi huden lil mttekyne
Bu o kamil kitaptr ki ALLAH tarafndan gnderildiine ek ve phe
yotur.Takvasahiplerine(irk,gnah,vektlklerdenkorunanlara,ALLAHtan
korkan,saknanvegereigibikullukedenlere)hidayettir,yolgstericidir.

Buradaki ittikay yani saknmay manevi ynyle yorumlamak, kendi varlnn
hakikatinin, Hakkn hakikati olduunu unutmaktan saknmak, gaflete ve nefsaniyetine yenik
dmekten saknmak, varlndaki mevcudun bizatihi Hakkn varl olduunu idrak ederek
hayatm srdrmek eklinde anlamaldr.

Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 2. ayette;
elleziyne yuminune bil aybi ve yukymunessalate ve mimma rezaknahm
ynfikune
Evvela bunu, hemen btn Kuran- Keriymlerin Trke aklamalanndaki izah
ekliyle tercmesin! yapalm ve sonra da bu izahlardaki bir eksiklii ve hemen de ok nemli
bir eksiklii dile getirelim.
Genelde bu ayet O takva sahipleri, yani ittika edenler, saknanlar ki gaybe
iman edenler ve namaz dosdoru klanlar ve onlara verdiimiz nimetlerden,
nzklardanALLAHyolundasarfederler, eklinde aklanmaktadr. Ve ilk okumada da
ne demek istendiinin anlald sanlr. Oysa ki burada kck bir tak ile oynayarak mana
baka bir zemine kaydrlmaktadr.

Arapada l be taks, ile, birliktelik anlamnda kullanlr.
bil gaybi deyince de, gayb ile diye tercme edip gayb ile iman ederler
demek yerine, cmle dkl yapld zann ya da gayba imann daha inandrc bulunmas
nedeniyle gayba iman ederler eklinde tercmelerle karlalmaktadr.
Eer gayba iman ederler denmek ilenseydi ymimne bil gaybi yerine
yminnel gaybe denirdi.

Demek ki burada yce ALLAHmz tarafndan vurgulanmak istenen sadece gaybe
iman deil; kiinin kendi gayb ile iman ve gayb tasdik sz konusudur.

Az yukandaki izah tarz ALLAHn gaipte olduunu dnenler iin dorudur. Ama...
acaba... ALLAH cc gerekten sadece gaipte midir?

Kuran Keriym Nur Suresi 24. sure 35. ayette;
allah nurs semavati vel ard
ALLAHc.c.gklerinveyerinnurudur

Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 115. ayette;
ve lillahil meriku vel marib feeynema tvellu fesemme vechullahi innallahe
vasiun aliymn
Dou da bat da ALLAHndr c.c. nereye dnerseniz ALLAHn vechi
orasdr.ALLAHc.c.hereyikaplarvehereyibilir.
Bunlar ve benzeri birok ayetler ALLAHn c.c. sadece gaipte olmadnn ak
ifadeleridir.
Kuran Keriym Har Suresi 59. sure 22. ayette;
aliml aybi veehadeti
O, grleni de grlmeyeni de bilendir. dendiinde Alemlerin; biri gaip
alemi, dierinin de ehadet yani mahade alemi olmak zere iki trl olduunu reniyoruz.
Eer bir ey grlmyor veya grlemiyorsa ona iman sz konusu olabilir. Ama
grnyorsa ona iman edilmez, ahitlik edilir veya mahede edilir.

te cennet, cehennem, aln yazs, melekler, ar, srat kprs, maher v.s gibi
varlklara iman sz konusudur. Ama maddi olan varlklara ehadet edilir, mahede edilir.

Peki ehed en la ilahe illallah deyince ne oluyor?
Yani ALLAHtan cc baka ilah olmadna ahidim dediimizde, yukarda
gaiplik ve ahitlik diye vasflandrdmz hallerden ikincisini yani gryormuasna ahit
olma halini kabullenmi oluyoruz. Eer o niyetle sylemesek ahidim yerine iman
ediyorum dememiz gerekecekti.

Alemler bazndaki bu gaiplik ve mahede, aynen insanlar iin de geerlidir. Her
birimizin eti, kemii, derisi, sa zahirimiz yani ehadet alemimiz; ruhi durumumuz, aklmiz,
nefsimiz, gnlmz de gayb alemimiz olmaktadr.

Her halkarda gerek olan udur, ki mahede alemi (insann kendisi dahil) snrl yani
sonlu, gaip alemi (yine insannki dahil) snrszdr, sonsuzdur.

Btn bu anlatlanlar bir cmle ile zetlersek gerekirse diyebiliriz ki; iman gaybedir,
ehadete iman gerekmez. Bu bakmdan eer biz bu alemde Hakkn varln mahede
ediyorsak imana gerek kalmyor, iman dyor, iman grevini yerine getirmi mahedeye
dnm oluyor.

Belirli almalar ve riyazatlan sonunda Hakk mahede edemeyip ALLAHa hala
iman yollu yaklamaya alyorsak ondan epeyce uzaktayz demektir.

Hazr olana iman garip bir itir. Ama eer biz ALLAHI mahade etmeden Ehed
kelimesini sylyorsak, affnza snarak biraz yalanc ve gaflet ehli olmuyor muyuz?.....
Bizler bu aleme Cenab- ALLAHI mahede etmek ve onu tanmak iin gnderildik.
Yoksa Hak teala bizleri esma aleminde brakrd. Yani ruhlar aleminde kalrdk. Oradan da
cennete veya cehenneme gnderilirdik.

Demek ki bizler zahirimizle ehadet aleminin ve orada rabbmz mahede ediyoruz.
Gaybmzla da Hakkn varln gayb aleminde idrak ediyoruz. Neticede bunu baarabilen
veya baaramayan yine insann kendisi oluyor.

Yani kendini bilen, nefsini bilen, Rabbini de bilmi oluyor, Efendimizin buyurduklar
gibi men arefe nefsehu fekat arefe rabbehu Kim ki nefsine arif oldu o ancak
rabbinearifoldu.

Ayetin gaybe iman veya gayb ile iman diye evrilen blmnn ksa izahndan
sonra Namazlarn dosdoru klarlar ifadesin ele aldmzda; bunun da biri zahiri,
dieri batni iki anlam bulunduunu gryoruz.
Zahiri anlamda namazn kln srasnda tadil-i erkana (namazn hareketlerinin
dzenli olmas) uyulmas gerektii vurgulanmaktadr. Namazn ekli olarak dosdoru bir
ekilde nasl klnaca ok nemli bir husus olmakla beraber, bani ynden dncedeki
fikirdeki doruluk da bir o kadar, belki de daha fazla nemlidir. *(3)
*(3) Salat, Namaz kitabmzda izahat verildi
Gerekten istediimiz kadar namazn rknlerine tamamen uyalm, elimizi, ayamz,
yani dmz dzgn tutalm ama ya iimiz eriyse, dncelerimiz baka yerlerde ise,
namazmzn shhatiden emin olabilir miyiz?

Ayetin devamnda
Ve onlara verdiimiz nimetlerden, nzklardan yerli yerince infak
ederler mevcuttur.
Demek ki nafaka verecek kadar bir varla sahip olan bir mslman, bu rzkndan
dier ihtiya sahiplerini de rzklandracaktr. Bu rzk maddi olabilecei gibi kendini tanma
bilgisi, Marifetullah bilgisi gibi manevi ynleri de olabilir. nk verilen bu eit bilgide
ruhun rzkn temin etmi oluyor ki bu ebedi bir rzktr. Karn doyan bir kimsenin bir ka saat
sonra akmas mukadderdir. Ama Marifetullah olan rzk ebedi olarak verilmi veya
kazanlm rzktr.



Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 4. ayette;
velleziyne yuminune bima nzile ileyke ve ma nzile min kablike ve bil ahireti
hm yukinune
Onlar sana indirilen Kurana senden nce indirilen kitaplara iman
ederlerveahiretieksizbilirler.

Buradaki iman kelimesininde biraz almasnda fayda vardr:
mann; taklidi iman, tahkiki iman ve yakin ikan olmak zere birbirini takip eden
3 aamas vardr.
- Bunlardan taklidi olan iman aileden, yakn evreden, okuldan vs den genelde daha
ocukken iitilerek renilir.
- Bylece kiide, ALLAHn varl ve bilinci olumaya balar. Ya ilerledike
dnce ve idraktaki gelimeye paralel olarak evredeki varlklar mahede edilmeye
balanr. Bunlann varolulan, yaam ve gelime tarzlan, bir sre sonra ekil deitirmeleri
dikkati eker. Sebep sonu ilikileri kurulmaya balanr. Btn bu oluumlarn kaynann
bulunmas, ALLAH bilincini iyice gelitirir. Btn bu almalar, insann tahkik safhasn
oluturur.
- Bundan da ileri gidildiinde ikan denilen yakyn mertebesine ulalr, varln
hakikatine vakf olunur.

Gaybe, iman ile yaklalr, mahede de ise, ehadet edilir. Yani gzle grlene
ahitlik, grlmeyene de iman edilir.

mandaki 3 safhay Kuran- Keriymle somutlatrrsan;
- birinci haldeki yani taklidi iman safhasndaki kii, evet bu Kuran
Keriymdir der ve perek bann zerine koyar, hrmet eder ve bir keye brakr.
- kinci haldeki yani tahkiki iman safhasndaki kii Kuran- Keriymi alr, aar, okur,
hkmlerini yerine getirmeye alr yapabildii kadarn yapar hayli gayret sarfeder.
- nc haldeki yani ikan, yakyn safhasndaki kii iman, iman demeyelim de
iman st yaam, hadis-i erifte belirtilen, el insan vel kuran teveman dedikleri
hakikatin zuhura kmasyla olur. Yani insan ve kuran bir *(4) batnda doan ikiz
kardegibidirler
*(4) Lbb-l zn z. Sayfa 30.

Tabii ki buradaki batn, insann zahiri iin ana rahmi, batn yn ve Kuran- Keriym
iin ise Bismillahirrahmanirrahiym deki Rahmann rahmidir, yani Uluhiyetir.

Hakkn zatndan domak yani (zuhura gelmek) nedeniyle ikiz karde olan Kuran
ve insandan; Kuran- Keriyme ALLAHn kelam kelamullah denmesine karlk; insana
da habibullah, ALLAHn habibi ve Kuran- natk yani konuan Kuran denmektedir.

Senonakorkmadekurannatk,
gnlkabesinegirolmutabk,
devreyleolkabeninetrafn,
devrederlerbirgngeliremsizatn.

ehadet aleminde zuhura gelen bu iki zati tecelli iman yoluyla birbirlerine yaklap
hakikatlerini idrak ederler, bylece lika mlaki (buluma) yakyn meydana gelmi olur.

Yakyn mertebesinde imandan sz edilemez, nk iman (biri iman eden, dieri de
iman edilen olmak zere) ikilii gerektirir..

Halbuki tasavvufta tevhid yani birlik esas olduuna gre bu ikilik ne ekilde teklie
indirilecektir?
Bir dnrn karadan,kalsnyaradan diye ok derin ve zl bir sz vardr.
Yani kulun kendisini idrak mertebesinde aradan karmas gerekmektedir. Bu takdirde
kul var zannettii kendi varln, kafasndaki, zihnindeki izafi benliini, nefsi benliini
ortadan kaldrabilirse, ortada sadece lahi benlik kalacaktr.

te bu bakmdan gerek tevhide ulalnca iman dmektedir. man ile hareket etmeye
allyorsa ikiliin hkm srd bir yaam tarzna devam ediliyor demektir. Ancak burada
zellikle belirtmek gerekir ki, kii, kendi bulunduu yeri bilmeli, derecesini aan durumlara
tevessl etmemeleridir. Zira zemin kaygandr, klavuzsuz yola klmamahdr.

Meselelerin iyi anlalmas ve yerinde deerlendirilmesi lazmdr, eriat ve tarikat
mertebelerinde mutlaka iman vardr, hakikat ve marifet mertebelerinde ikan meydana
geldiinden; iman kendiliinden mahedeye dnmektedir.

Devam ediyoruz ve bil ahireti hm yukinune
Yani ahiretedeyaknbirimanlaimanederler, diye evirebileceimiz ayetin
son blmnde; yakyn ifadesiyle yaklarlar ve yle mahede ederler de diyebiliriz. Yani
Hazret-i Rasulllahn Kuran ve hadislere dayanarak bildirmi olduu ahiret hukukunu sanki
gryorlarm gibi yakyn olarak mahede ederler.

uras bilinmelidir, ki yakyn bilgisinin dndaki btn bilgiler naklidir. Nakledilen
bilgilerle salanlan yaknla, bilmel yakn denilirse; bunun da ilerisi, ilm-el yakyn,
ayn-el yakyn, ve Hakk-el yakyn olmak zere 3 aamas vardr. Bunlardan
ilm-el yakyn, konuya akliyle, bilgisiyle, ruhuyla o bilgiye varmak zne ulamak
demektir. Ksacas ilimle yaklamaktr.
Ayn-el yakyn, grerek yaklamay ifade eder.
Hakk-el yakyn ise bilginin sahibi olmak, kendisi olmak demektir.

Buna ekeri misal gsterirsek: Birincisi ekeri tarif etmektir, kincisi ekeri tatmaktr,
yemektir, grmektir. ncs de ekerin kendisi olmaktr, yani eker olmaktr.
te ayette bahsedilen yakyn, yakn deil, gerek yakyn hve hvesine o
olmaktr.
Ariflerden birisine yakyn nedir? diye soruldugunda,
el yakyn hvel Hak yani OHaktr cevabn vermitir.

Bylece ahireti de yakyn haliyle yaamaktadr her an lecekmi gibi yaamaktr.
Yaantsn bu dzen zerine oturtmu olan kimseler yani yakynlar, mahade ehlidirler, her
eye o mertebeden deerlendirirler.

Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 5. ayette;
ulaike ala hden min rabbihim ve ulaike hml mflihune
itebuvasftaolanlarRablerindengelenbirhidayetzeredirlerveancak
onlarfelahbulmular,kurtuluaermilerdir.

Genel anlam bu olmakla beraber, yani namazn dosdoru klp, ktlklerden
korunup, gnahlardan kandktan ve sevaplarn oalttktan sonra ALLAHa iyi bir kul olma
yolunda kendilerini kurtarmlardr.
Batni manada felah bulmak ise, kiiyi nefsinin tasallutundan, nefsi benliinden,
birimsel benliinden, izaf benliinden kurtararak yerine Hakkn kaim olmasn salamaktr.
Dier bir ifadeyle kii beeriyetinden kurtularak Ulhiyetine ykselmesi ve huzura
kavumasdr.

Rabbimizin, gerek ismi Ebrahem yani halkn babas anlamna gelen, batllann
ise, Abraham olarak telaffuz ettikleri Hazret-i brahime u hitabm hatrlayalm.

Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 131. ayette;
iz kale leh rabbh eslim kale eslemt lirabbil alemiyne
Rabbiona:Teslimolbuyurduunda.AlemlerinRabbineteslimoldum
demiti.

Bu hitapta Hazret-i brahime Rabbine teslim ol buyuruluyor. Daha akas
btn varlnla bana teslim ol, beni vekil kabul et, senin kefilin olaym,
deniyor.
Hazret-i brahimin cevab hemen Eslemt lirabbilalemiyn oluyor. Yani ben
alemlerinrabbnateslimoldum diyor.

Ama bu teslimiyetin ok nemli bir zellii var.
yle ki; Kuran Keriym Bakara Suresi 6. sure 79. ayette;
inniy vecceht vechiye lilleziy fetaressemavati vel arda haniyfen
ve ma ene minel mrikiyne
Benvechimiylebirvehekartuttumkiovecih,semavatvearzftrat
zerehalketmitir.Vebendeirkehlideil,tevhidehliyim.

Burada irkten bahsedilmesi, muhtemelen babas Azerin put yapan birisi olduunun
vurgulanmas iindir.

nsanlarn puta, taa, gnee, hayvana v.s.ye tapmalar kaba manasyle irki
oluturuyor. Halbuki bir de peygamberimizin ben mmetimin gizli irkinden
korkarmdiye buyurduklar gizli irk olay var.

Yani semavat ve arz iindeki varlklar ayr birer varlk olarak grmek veya
dnmek. nsan, zihninde Hakk bir tarafa, dier varlklar baka bir tarafa veya taraflara
koyarsa zmmi olarak Hakktan baka varlklarn mevcudiyetini kabullenmi olur ki ite
korkulan ve insan imanda zayflatan bu irk, gizli irktir, yani ALLAHn varlnn yannda
veya karsnda veya tesinde baka varlklarn bulunduunu kabul etmektir.


Halbuki Kuran Keriym Bakara Suresi 57. sure 3. ayette;
hvel evvel vel ahr vez zahir vel batn ve hve biklli eyin aliymn
o hem evveldir, hem ahrdr, hem zahirdir, hem batndr, ve o her eyi
bilicidir, dediimizde,
Cenab- ALLAHn hem evvel, hem ahr, hem zahir, ve hem batn, ve de her eyi bilici
olduu bildiriliyorsa, o halde Hakkdan baka bir varln mevcudiyetinden bahsetmek
mmkn mdr?

te bu gerei ilk idrak eden kii hanif yani tevhid ehli Hazret-i brahimdir.
Bylece ilk defa tevhid-i efal bilinci olumu ve bundan da la faile illallah hkm
kaynan bulmu oluyor.

Makam- brahimin ileri safhalarna gelindiinde ise Cenab- Hak bu defa kullanna
Kuran Keriym Bakara Suresi 2. sure 112. ayette;
bela men esleme vecheh lillahi ve hve muhsinun
iyi bilin ki kim vechini ALLAHa teslim ederse ona ihsan olunur, diye
hitabetmektedir.
Burada vechini ifadesi yzn, alnn, kan, gzn v.s. gibi dar manasyla
yorumlanrsa ok sathi kalnm olur. Oysa ki vecih kelimesinin baka anlamlar da vardr.
Yani kii, Hakka sadece bedeni ve uzuvlanyia deil; bilgisiyle, ruhuyla, zyle, nefsiyle
hepsiyle birlikte ynelmeli ve tm varlm Ona teslim etmelidir. te bu kimseye muhsin
denilir ki ihsan alan ihsan edilen anlamn tar.

Mevzuumuzun basnda islam, iman, ihsan ve ikan derken Marifetullah yani Allah
bilgisinin ve mahedesinin, peygamber bllgisinin hakikat-i Muhammedi bilgisinin z bu
ihsan kelimesinde yatmaktadr.
Bu durumda vechini Hakka teslim eden kiiye muhsin dendiine gre, o kiiye
ihsan olunmu demektir. Olaya tersinden yaklaldnda, eer bir kimse muhsin deilse yani
ihsan olunmam ise, o kimse vechini Hakka teslim etmemi demektir.

Burada ihsann bir zelliini belirtmekte fayda vardr. Vechin Hakka teslimiyeti
devam ettii srece Zattan yaplan ihsan devaml bir ekilde oalarak artar. nk ihsan
olunan da devaml bir kapasite genilemesi olur. Ve bu al veri devaml inkiaf eder.
Halbuki babamzdan, annemizden, dedemizden intikal eden ihsanlar, milyonlar,
milyarlar dolaysyla da muhsin oluyoruz ama, onlarn yaamnn bitiminde ihsanlar da son
buluyor.

Yaantsn ibadetlerle, sohbetlerle, zikirlerle, tefekkrlerle renklendirerek srdren
kii bu defa
Kuran Keriym Araf Suresi 7. sure 56. ayette;
inne rahmetallahi kariybn minel muhsiniyne
ALLAHnrahmetiancakMuhsinlerdengelir

Dikkat edilirse bu ayet-i kerime ALLAHn rahmetinin nereden geldiini ok net bir
ekilde ifade ediyor. Tabii ki ALLAHn (genel) rahmeti gkyznden, sadan, soldan,
hocalarmzdan, alimlerimizden, sanatkarlarmzdan, tabiat ismini verdiimiz bu varlk
zuhurlarndan, her yerden gelmektedir, ancak burada bahs edilen genel rahmet deil, (ilahi ve
zati) rahmettir ki; o da ancak ve ancak en ksa yoldan muhsin kiilerin gnllerinden talip
kiilerin gnllerine gelmektedir.

hsanla ilgili baka bir ayet-i Rahman suresinde gryoruz.
Kuran Keriym Rahman Suresi 55. sure 60. ayette;
hel cezal hsani illel hsan
hsanncezasancakihsandeilmidir?
Buradaki ceza kelimesinin anlam, genelde kullanmaya altmz ceza kelimesinden
ok farkldr. Ceza, arapada karlk, her hangi bir eye karlk, edeer bir karlk anlamna
gelmektedir.

Yce ALLAH bir ayet-i kerimesinde
Kuran Keriym Beyyine Suresi 98. sure 8. ayette;
cezahm nde rabbihim cennat adnin tecriy min tahthel enhar halidiyne
fiyha ebeden
Onlarn Rablar katndaki mkafat, iinde temelli ve sonsuz
kalacaklar, ilerinden rmaklar akan adn cennetleridir. gibi veya cehennemle
cezalandraca gibi.

Burada da ihsann karlnn yine ihsan olaca ifade edilmektedir. Yani muhsin
olan bir kimse, muhsin olduktan sonra vermeye baladnda yaam ihsana dnm oluyor,
hsan sahibi oluyor. Verebildii kadar veriyor, bunun karlnda da alabildii kadar alyor ve
bu hal sreklilik kazanyor.
Bu yaant iersinde artk kii ehed en lailahe illallah dedii zaman gerekten
mahede sahibi oluyor ve imana ihtiyac kalmyor:
man safhasn yaayan kii, aslnda kesret aleminin ehlidir. nk iman olgusunda
daha evvel de belirttiimiz gibi biri iman eden, dieri iman edilen olmak zere iki varln
mevcudiyeti szkonusu olmaktadr.

ehed en lailahe illallah ve ehed enne Muhammeden Resulllah diyen kii bunu
gerek manasyle sylyorsa o artk iman safhasn am, gaiblii geride brakm, kesretten
kurtulmu, Vahdeti bulmu, mahede ehli olmutur.

Ve yine baka bir ayet-i kerime de
Kuran Keriym Araf Suresi 7. sure 172. ayette;
ve ehedehm ala enfsihim
kendi nefisleri zerine ahit olurlar denmektedir, man ederler
denmemektedir.

Eer nefisleri zerine iman ederler denseydi kiinin bu kadar terakkiden sonra
yeniden dersine birinci snftan balamas gibi olurdu. Oysa ki ihsan - muhsin dnm
yukarda belirtildii gibi sonsuza kadar kapasite artn ierir.

Mahede halinin zirvesini ifade eden u ayet btn bu anlatlanlar ne gzel
zetlemektedir.
Kuran Keriym Ali mran Suresi 3. sure 18. ayette;
ehidallah enneh la ilahe illa hve
ALLAHahittirkiALLAHtanbakailahyoktur,ancakALLAHvardr.

Szmz bitirmeden evvel konumuzun balangcnda Cibril Hadisinde yerini alan
slam kelimesini de bir nezbe amakta fayda grmekteyim.
slam, selamdan, selametten, teslim olmaktan kaynaklanan bir kelimedir. ALLAHn
birliine inanmak ve Ona irk komamaktr.

slam dininin zahiri, eriat- Muhammedi; batn ise, hakikati Muhammedidir.
kisini birlikte yrtmek ise, kemalattr.
slam ayn zamanda Adem (a.s.)dan Muhammed (a.s.)a kadar bir semavi sistemin
ismidir. Cenab- Hakk; brahimiyet - Museviyet - seviyet - Muhammediyet diye
ayr ayr dinler vazetmemitir.

Kuran Keriym Ali mran Suresi 3. sure 19. ayette;
inned diyne ndellahil islam
Allahnindinde(yannda)dinslamdr.
Allahn indindeki (yanndaki) din islam olmakla beraber; acaba kulun indindeki din
nedir, nasldr?

te Museviyet, seviyet vs. dinler bu safhada ortaya kmaktadr. nk kul, zahir hali
daha kolay benimsemekte ve her kitap sahibi peygambere ayr bir din ismi yaktrmaktadr.
Hz. brahimin getirdii tevhid-i efal hukukunu, Hz. Musann getirdii tenzih
hukukunu, Hz. sann getirdii tebih hukukunu, Hz. Muhammedin getirmi olduu
tevhid ve vahdet hukukunu, mmetleri, peygamberlerinin isimlerine izafeten
brahimilik, Musevilik, sevilik, Muhammedilik olarak isimlendirmilerdir ve
bylece kullarn yanndaki dinler ortaya kmtr. Halbuki ALLAH birdir ve ayette
belirtildii gibi indindeki (yanndaki) din de birdir, o da slamdr.

Hz. Adem (a.s.) ile balayan ALLAHI c.c. bilme ve bulma olgusu; Hz. Muhammed
(a.s.). ile kemale erdi; o yzden son peygamber olmutur. lahi srlar zuhura karm gizli bir
ey brakmamtr, yeter ki biz kulak, gz, gnl ve akl ayarlanmz gzel yapalm, ayan
bozuk cihaz gerekleri yanstamaz.

Kuran- Keriym peygamberler kssalar ile bir hak yolcusunun seyr-i slukunu
nasl yapacan ok ak bir ekilde gstermektedir. Bir arif kiinin nezaretinde yeterli srede
10 - 20 sene aras olabilir, istisnalar hari, bazen daha ksa veya daha uzun da olabilir.

Ksaca zetlersek; gafletine tevbe edip mertebei Ademiyyette venefaht ile
uurlanmaya balayan kii, nefs temizliine ynelir, kendini anlamaya balar, Hakka teslim
olmaktan baka aresinin olmadn idrak eder. Teslimi klli ile teslim olur, daha sonra
vechini (btn varln) Hakka teslim eder. Bunun karl ihsandr;
Cibril hadisinde bu olgu ok muhteem bir ekilde ifade edilmitir. Benlik
perdesinin kalkmaya balad ilahi zat mahedeye dnk oluumlarn yer ald bir
mertebedir.

Mertebe-i brahimiyette dostluk hullesini giyer gerek tevhide ular.
Mertebei Museviyette eymen vadisinde gerek tenzihe ular.
Mertebei seviyette Ruhl kudsten destek alr.
Mertebei Muhammediyye de ise, seyr-i zirveye kp miracn yapar.

Bylece byk ayet olan kendini ve Rabbini mahede etmi daha dnyada iken
ruyetullaha ulam olur. te slam ALLAHn yolunu ilk aamasndan balatp zirveye
yani zatna kadar ulatran sistemin ismidir. Bu oluumlar btn varlkta da ALLAH (c.c)y
mahede etmek iin dzenlenmitir.

ALLAH c.c. kendini bildirmeyi diledi ve bilebilecek olan halife insan halk etti
(yaratma deil) ve onda en geni manada zuhur etti.
Bu hakikatleri bilen ayn; bilinen gayr oldu.
Bilen de vechini at; bilinen de hicaplad yani perdeledi.

Ne zaman ki bu perdeleri aacaz ite o zaman u dnya hayatmzn ne kadar deerli
bir ey olduunu anlayacaz.

Hz. Muhammed s.a.v. ve Kuran ile btn hakikat ortaya konduundan daha baka bir
peygamber ve kitabn gelmesi mmkn deildir. Eer byle bir eyler varsa kknden yanl
ve aldatmacadr, nk Kuran zattr ve Ona ilave edilecek baka hi bir ey yoktur, ancak
bizim Onu iyi inceleyip anlamamza ihtiyacmz vardr.

Bu saha sonsuz bir deryadr, gayemiz o deryadan alnan bir avu su ile yzmz
ykayp gzlerimizi Hakkn eliyle benliimizden mehs etmektir. ALLAHu teala gayretli
olanlar basardan basirete ulatrsn.

Ehlllahtan birisine sormular ALLAHI grmek mmkn m? diye o da cevap
vermi, ALLAHI grmemek mmkn m? diye.

Daha ileride ineallah Cevab- Hak izin verirse bu mevzu ile alakal daha geni
kapsaml bir yaz meydana getirebiliriz, daha fazla bilgi almak isteyenler de Mbarek
Geceler isimli kitabmzn mirac blmne bakabilirler.

Bu risale imann hakikatleri ynnde pheleri bulunan baz kimselerin sorulan
zerine yazlmaya alld. Gayret bizden tevfik ve ihsan ALLAHdandr.

Muhterem okuyucum bu risaleyi sabrederek eer sonuna kadar okuyabildinse ltfen
n yargl davranma iyi anlamaya al ki ufkun ve gnln genilesin bu, hayata daha deiik
ynlerden bakmaya almalsn.

Rabbimizden cmlemize ilim bereketleri vermesini niyaz ederim. Hoakaln, dosta
kaln.


06.09.1996 Cuma
El fakir
NECDET ARDI UAK
TERZ BABA
TEKRDA






































KAYNAKLAR :

1. KUR'N ve HADS
2. VEHB : HAK'kn hibe yoluyla verdii ilim.
3. KESB : alarak kazanlan ilim.
4. NAKL : Muhtelif eserlerden ve sohbetlerden, mahede ile toplanan ilim.



DAHA EVVELCE IKAN KTAPLARIMIZ
(GNLDEN ESNTLER)

1. NECDET DVAN
2. HACC DVANI
3. RFAN MEKTEB HAK YOLU'nun seyr defteri
4. LBBL LB - ZN Z Osmanlcadan eviri
5. SALT NAMAZ VE EZAN' MUHAMMEDI'nin baz hakikatleri
6. SLAMDA MBAREK GECELER VE HAKKATLARI
7. KELME- TEVHD DEK YNLERYLE



ZERNDE ALITIIMIZ KTAPLARIMIZ
8. CBRL VE HAKKATLER
9. SURE- YUSUF VE DERVLK
10. ALTI PEYGAMBER VE DAHA BAZILARI
11. SURE- YUSUF ve DERVLK
12. ALTI PEYGAMBER ve daha bazlar




NECDET ARDI
ERTURUL MAH. HSEYN PEHLVAN CAD.
NO. 35/A 59-100 TEKRDA
TEL. EV : 0 - 282 - 261 43 18
: 0 - 282 - 261 32 40















KTABIN YAZARI

1938 senesinde Tekirdanda ocuklu bir ifti ailesinin ortanca ocuu olarak
dnyaya geldi.
ilkokulu bitirince terzilik mesleine yneldi. Bu arada eitimini zel olarak
gelitirmeye alt.

O zamann eski cami imam ve Kuran kursu retmeni olan Muhterem, Hafz Behet
Toy Hocaefendiden Kuran ve tecvit dersleri ald.
Ayn senelerde iftlikn camii imam olan Muhterem Ahmet Elita Hocaefendiden
arapa ve tefsir dersleri almaya balad.

Onsekiz yalanna geldiginde Marifetullah (ALLAH BLGS)nl renmeyi
iddetle arzulamaya balad.
Bu arada aratrmalarm srdrrken, bir vesile ile zamann byk alimi ve
mutasavvufu Muhterem Mehmet Hazmi Tura Efendinin sohbetlerine katlmaya balad.
Kendisi Beyazt Camiinde Mesnevi okutur ve de Sleymaniye Ktphanesinin
mdrlgn yapmakta idi. Zatndan byk feyz ve bigller ald.

Vefatndan sonra yerine geen hallfesi Mehmet Nusret Tura Efendiye intisab etti ve
onun yannda uzun seneler tasavvuf almalar yapt.

Mehmet Nusret Efendi zamann ok yce insanlanndan tasavvuf bilgini, hak a,
Peygayber tutkunu bir zat idi. 1977 senesinde kendinde bulunan maddi manevi emanetleri ve
grevini yazarmza devretti. Ksa bir sre sonra da Ahirete intikal etti. ALLAH gani gani
rahmet eylesin...

Ayrca birok Arif ve Kamil zatlarla da grt.
1964 senesinde evlendi, iki erkek ocuu var. Halen hem tasavvufla, hem de terzilikle
uramaktadr.
Yaynlanm yedi kitab vardr. Kitaplar Gnlden Esintiler bal ile kmaktadr.
Daha birok kitab yaymlamaya hazrlyor.
ALLAH c.c. cmlemize dnya ve ahiret ilerinde kolaylklar versin.













ALLAHa ulaan yolda 4 esas vardr.
1 - slam olmak, kurtuluun tek yolu olduunu anlamak.
2 - man etmek, slamn getirdii kurallara iman yoluyla yaklamak.
3 - hsan srryla Hakk mahedeye balamak.
4 - kan ile de gerek tevhidi (birlii) oluturmaktadr.

Sadece ekil ve duyguda deil, akl ve gnlde de mmin ve muvahhid olmamz
lazm gelmektedir.
Tefekkr hayatmz gelitirdiimiz kadar slam ykseltmi olacaz.
Onun gerek gayesi Ruyetullahtr ve o da akl- klle ulamakla mmkn
olmaktadr.