Nisan 2006 ylnda Hizbullah Genel Sekreteri Seyit Hasan Nasral-

lah yapt bir konumada srail Hapishanelerindeki esirleri ve srail'in i-

gal altnda tutmaya devam ettii eba Blgesini zgrlemek iin silahl m-
cadelenin devam edeceini iln etmiti. Hizbullah esas itibaryla Birlemi
Milletler'in 425 sayl kararn srail'in tam anlamyla yerine getirmediini ve
bu balamda srail ile Lbnan arasnda bar durumunun sz konusu olma-
1
dn dnmektedir. srail'in Lbnan'dan kt Mays 2000 tarihinden
beri bugne kadar, hi bir Lbnan hkmeti de Birlemi Milletler'in srail
Lbnan snr olarak belirledii Mavi Hatt' resmi olarak kabul etmeye yana-
mamaktadr. Bunun temel sebebi eba iftliklerinin halen srail tarafndan
igal altnda tutulmasdr. nemli bir dier sorun ise srail'in igal srasnda
Gney Lbnan'a dedii maynlarn haritasn vermek istememesidir. srail
igali sebebiyle Lbnan'da bulunan Filistinlilerin kendi yurtlarna dn ka-
rar da srail tarafndan uygulanmamaktadr. Bu durum Lbnan'nn demog-
rafik yapsnnda byk sknt yaratmakta en son Lbnan'da bulunan Neh-
ri Barid Filistin mlteci kampndaki atmalar bunun en nemli gsterge-
sidir. Bunun haricinde belirtilmesi gereken bir nokta da Hizbullah'n, 1559
sayl Birlemi Milletler Gvenlik Konseyi kararndaki tm milis kuvvetle-
rin silahszlanmas artnn, muhatabnn kendisini olmadn dnme-
sidir. Bunun sebebi Hizbullah'n kendisini milis g olarak deil direni
2
kuvveti olarak tanmlamasdr.
(*)
M. Serkan Taflolu
(*)
21. Yzyl Trkiye Enstits Milli Gvenlik ve Jeopolitik Aratmalar Masas
1
Bilkaziz, Abdullah, Hizbullah min Tahrir ila Redea( 1986- 2006), Merkez Drasa Vahde Arabi,
Beyrut, 2006, s.53
2
A.g.e., s. 62
[73]
srail ve Amerika'nn Hedefi
Hizbullah ve Direni
srail ise 26 Haziran 2006 tarihinde igal altndaki Filistin blgesindeki
Yaz Yamurlar adl askeri operasyonlara balamt. Bu askeri harektn
sebebi Hamas'n bir srail askerini rehin almas idi. Hizbullah ise 12 Tem-
muz sabah Filistin'in kuzeyinde bir blgede yapt askeri operasyon neti-
*
cisesinde 8 srail askeri lm, 21'i yaralanm ve 2 asker de rehin alnmt.
Hemen ardndan ayn gn srail Uygun Karlk adl saldr operasyonu-
nu balatmtr.
Esas itibar ile Hizbullah, srail Gney Lbnan'dan ekildiinden beri
**
Vaid Sadk gibi dzenli olarak bir ok askeri harekt yapmaktayd. Sz
konusu harektlardaki temel ama, srail'in Lbnan snr iinde kalan baz
blgelerde yapt askeri operasyonlara cevap vermek ve ayn zamanda srail
hapishanelerinde bulunan Lbnanl ve Arap esirlerin takasnda kullanlacak
esirler elde edilmesidir. Amerikan stihbarat kaynaklarna yaknl ile tan-
nan Amerikal Gazeteci Seymour Hersh, 21 Austos 2006 tarihli Newyork-
er'da, aslnda Amerika ynetiminin, srail askerleri karlmadan nce Lb-
nan'da Hizbullah'a kar srail ile beraber saldr pln ve karar aldn yaz-
3
mt. Florida'da yaplan st dzey gizli toplantda ran'n blgedeki en -
nemli balants olarak grlen Hizbullah direniin krlmas iin geni apta
bir askeri saldr pln hazrlanmt. Bu plna gre saldr Eyll ayndan nce
Hizbullah'a kar balatlacak, sonra duruma gre Suriye ve ran'n startejik
hedeflerine saldr bulunulacakt. Bunun iin blgedeki baz mttefik basn
organlar Hizbullah aleyhine yazlar yazmaya tevik edilecekti. Baz Arap
medya organlarnda Hizbullah'a yaplan saldrlar da bu erevede deer-
lendirmek gerekir. Msr ve Suudi Arabistan ynetimleri Hizbullah' ak bir
ekilde sulamlardr. Bunun temel sebebi Hizbullah'n blgede siyas ve
askeri olarak ykselii Msr ve Suudi Arabistan'n blgedeki etkinliinin o
derece azalmas demektir. Esas itibar ile Hizbullah'n byle bir direni ve
kar saldr gerekletireceini tahmin edemedikleri ve beklemedikleri orta-
dadr. Hizbullah'n srail saldrs karsnda gsterdii baar ve kar sald-
rlar artk Arap ve Mslman kamuoyunda nnde durulmaz bir ykseli
gstermitir. Bu durumda Hizbullah srail'in habersiz artma saldr avan-
tajn, kendi saldrarak ele alm oluyordu.
Daha nce Hizbullah ve srail arasnda esirler iin dolayl grmeler
M. Serkan Taflolu
*
Taraflar arasndaki atmann yaps gerei Psikolojik Sava asndan l ve yaral saylar
kaynaklara gre deiebilmektedir.
**
Hizbullah'n Temmuz 2006 tarihinde Filistin snrnda yapt askeri operasyon
3
Abduh, Mahmud, Ve ktirab El Sevarih Min Tel Abib, Darul Kitab ul Arabi, Beyrut, 2007, s. 66
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
olmu ve Seyit Hasan Nasrallah grmelere, Lbnan vatanda olmayan
Suriyeli ve Filistinli Arap esirleri de takasa dahil etmeyi baarmtr. 2003 y-
lndaki srail ve Hizbullah arasndaki 5. esir deiimi grmelerinde 400 A-
4
rap esirin serbest kalmas salanmtr. srail'in, Hamas'n seimlerden za-
ferle kmas sonucu, Filistin topraklarnda yapt askeri operasyonlar Ha-
mas'n etkisini ve Filistindeki direnii krmak iin yapmas kuvvetle muhte-
meldir. Bunun ardndan Hizbullah'n yapt operasyon ise Hamas'a destek
olarak alglanabilir. Nitekim daha sonra Hamas yetkileri yapt aklamalar-
da Hizbullah' Mucahit Kardelerimiz diyerek desteklediklerini ve Lbnan'-
5
daki direniin Filistindeki direnie yardm saladn aklamlardr. Hiz-
bullah yapt bu askeri operasyonla yenilenen srail Hkmetine ve blge-
de Amerika'nn Arap ynetimlerine yapt byk basklarn etkisi dnda
olduunu gstermeye almtr. Nitekim, Amerikan ynetimi Lbnan
Hkmeti ile blgedeki gruplarn - en bata Hizbullah'dan- silahszlandrl-
mas grmelerine byk bir darbe indirmi olmaktayd. Hizbullah nceki
sre iinde yzlerce Arap esiri bu yolla kurtarm, dolaysyla Seyit Hasan
Nasrallah ve Hizbullah'n blgedeki itibarn arttran nemli unsurlardan
biri olmutur. Arap hkmetleri srail'de bulunan 11.000'in zerinde Arap
srail ve Amerika'nn Hedefi Hizbullah ve Direni
4
Abduh, Mahmud, a.g.e., S.60
5
A.g.e. ,s.62
21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008 [201]
esirleri hakknda bir ey yapamaz iken, Hizbullah'n bu esirler iin savamas
Arap kamuoyunda Hizbullah'a, gn getike artan bir saygnlk kazandr-
maktadr. Hizbullah Genel Sekreteri Seyit Hasan Nasrallah, Vaid Sadk o-
perasyonu sonras yapt aklamada bu olayn gerek Filistin baznda ge-
rek Irak gerekse ran ve Suriye baznda ok byk etkileri olacaktr diyerek
6
bu hareketin planl olduunu ifade etmekteydi.
Hizbullah, Amerikan ynetiminin saldr esnasnda blge hakknda yap-
*
t aklamalar Yeni Orta Dou Projesi ile ilgili olduunu dnmektedir.
Nitekim Seyit Hasan Nasrallah bir aklamsnda, srail'in saldrlar durdur-
mak istediini ama Amerikan ynetiminin sald-
rnn devam etmesi iin srail'e bask uygulad-
7
n iddia etmitir. Bu konularda daha nce A-
merikan stihbaratndan bir ok bilgi ve belge
yaynlayan Seymour Hersh, 21 Austos 2006
tarihinde Newyorker dergisinde yaynlad ya-
zsnda aslnda Amerikan ynetiminin Lbnan'-
da Hizbullah kar yaplan saldrlar daha nce
plnladn yazmt. Doal olarak Hizbullah'n
srail askerlerini karmasnn sadece bir bahane
olduunu vurgulamtr. Hizbullah'a kar askeri kuatma baarsz olunca
blgedeki baz Arap devletleri ve Lbnan i siyasetinden baz gruplarla Hiz-
bullah'a kar cephe ama almalar devam etmektedir. Lbnan'da Ameri-
kan ynetimi ile ilikileri iyi grnnen isim n plna kmaktadr: Velid
8
Canpolat, Saad Hariri ve Samir Caca. Aslnda Amerikan ynetimi Eyll
2004 tarihinde alnan Gvenlik Konseyinin 1559 sayl karardan beri Lb-
nan'da baz siyas gruplarla temas halindedir. Bundaki temel ama Hizbulla-
h'n milis gc saylp silahszlandrlmasn salamaktr. srail, Lbnan'a sal-
drd zaman Amerikan Hkmeti'nin d ileri bakan Rice'nn yeni Orta-
dou srecinin balad sylemi ile ne demek istedii daha iyi anlalmakta-
dr. Amerikan ynetimi kuvvetle muhtemel srail'in Hizbullah'a kar ama-
larn gerekletirileceini dnmtr.
Hizbullah, Amerikan y-
netiminin saldr esnasn-
da blge hakknda yapt-
aklamalar Yeni Orta
Dou Projesi ile ilgili ol-
duunu dnmektedir.
6
Menurat Fecr, Mevsua Nasrallah, Errical ellezi Yahtasr Umme, Menurat Fecr, Cuzzi Salis,
2006 h. 1427, s.59
*
Byk Ortadou Projesi
7
A.g.e., s. 65
8
Ahmet, Seyit Rafet, Hasan Nasrallah Vaid Essadk, Dar El Kitabi ElArabi, Dmk, Kahire,
2007, 233
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
M. Serkan Taflolu
Lbnan Savann srail Siyasetine Yansmalar
srail babakan Ehud Olmert Temmuz saldrs ncesinde Hizbullah
gcnn azaldn ve tam olarak teslim olmasna az kald aklamasn
9
yapmtr. Bu aklamalar ve Hizbullah'n srail saldrlarna sert karlklar
vermesi zellikle 1973 savanda bile savan ulamad i yerleim blge-
lerine Hizbullah fzelerinin ulamas srail kamuoyunda byk aknlk ve
hkmete kar kzgnlk yaratmtr. Bunun doal sonucu, srail meclisinde
soruturma komisyonlar oluturulmas olmutur. Yenilgi, doal olarak or-
du iinde de byk skntlar yaamasna sebep olmutur. Temel sorunlar e-
mirlerin ak olmamas, askeri haritalarn eski olmas yada bir ok askeri he-
defin istihbaratlarda belirtilen yerlerde olmamas; dolaysyla istihbarat za-
yfl, geni apta kara harekt emrinin ge verilmesi, bunun saldrnn ilk iki
gnnde yksek zayiat verilmesine sebep olmas, doal olarak da askerinin
moralini kmesiydi. Yedek askerlerin savaa katlmadaki isteksizleri ve
bundan dolay baz askerlerin hapse atlmas da
bata gelen sorunlardand. Daha sonra yedek
askerler Milli Savunma Bakan'na ve Genel Kur-
may Bakanna mektup gndermitir. Bu sert
10
mektup, kamuoyuna da duyurulmutur. He-
men ardndan yedek piyade birliklerindeki baz
askerler kendilerinin yedek askerlikten karl-
masn isteyen mektuplar yazmaya balamtr.
srail Genel Kurmay Bakan tarafndan Hava
Kuvvetlerine askeri harekat plan yapma yetkisi
verilmesi daha nce bu greve sahip olan kara
kuvvetleri komuta kademesinde byk rahatsz-
lk yaratmtr.
Lbnan saldrs esnasndan ilerinde Knesset yesinin de bulunduu
binlerce kii sava kart gsteri yapm, hkmetten esir takas iin bir an
nce Hizbullah ile grmelere balamasn istemitir. O gnlerde, srail ga-
zetelerinde yaynlanan anketlerde Ehud Olmert'in babakanlndan mem-
nun olmayanlarn oran yzde 80'e kadar kmaktayd. Lbnan saldrlar bi-
ter bitmez i Partisi iinde bakanlk yar balamtr. Hkmet ierisin-
deki skntya ek olarak Babakann da onay vermek zorunda olduu Lb-
9
Mamun Kivan, Elinakasati Istratejiye ntisar Hizbullah ala Sraa Elmerua Siyoniye, Drasat
Bahis, Sayf 2006, H. 1427,Beyrut, s. 64
10
A.g.m. s. 65
21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008 [201]
Hizbullah'n srail sald-
rlarna sert karlklar
vermesi zellikle 1973
savanda bile savan
ulamad i yerleim
blgelerine Hizbullah f-
zelerinin ulamas srail
kamuoyunda byk a-
knlk ve hkmete kar
kzgnlk yaratmtr.
srail ve Amerika'nn Hedefi Hizbullah ve Direni
nan hezimeti karsnda alan soruturma komisyonu kurulmutur. Bu ko-
misyon, askeri ve sivil istihbarat yetkililerini srail'in Gney Lbnan'dan e-
kilmesinden beri, Gney Lbnan yani Hizbullah tehdidi karsnda ne gibi
bir hazrlk yapldn soruturmaya balamr.
Askeri Harekt ve stihbarat Fiyaskosu
srail'in, Hizbullah'n askeri yapsn ve komuta kademesini tasfiye et-
mek gibi byk bir iddias bulunan Temmuz saldrs, amalar ile kyasland-
nda byk bir fiyasko ile sonulanmt. zellikle saldrs ncesi srail
ynetimi tarafndan yaplan aklamalar ok sert ve kendinden emindi. srail
Savunma bakan dorudan Seyit Hasan Nasrallah'a hitap ederken bu sal-
drnn daha ncekilere benzemeyecei ve Nasrallah'n kendi adn unuta-
mayacan sylemiti. Daha sonra srail basnna yansyan bilgiler doruy-
sa, gerekte srail istihbaratnn Hizbullah Lideri Seyit Hasan Nasrallah l-
11
drme pln yapt ortaya kmt. Bu durumun doal neticesi blge ze-
rine yaplan stratejilerin byk oranda skntya girmesidir.
11
Abduh, Mahmud, a.g.e., s. 296-297
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
M. Serkan Taflolu
Lbnan ierisinde gl bir istihbarat ana sahip olduunu dnen
srail askeri istihbaratnn, Hizbullah'n askeri yap, merkezleri ve taktikleri
hakknda nasl olup da bu kadar zafiyet iine dmesi srail'in esas sorunu-
dur. zellikle srail askeri istihbaratnn Hizbullah'n televiyonu olarak bili-
nen El Menar'n vurulduunu aklamasndan sonra Seyit Hasan Nasralla-
h'n kp televizyondan srail'i tehdit etmesi byk aknlk yaratmt. Bu
arada srail ehirlerinin stne, 4000 fzenin tad 23 ton bomba d-
yordu. Bu srail kamuoyunda byk bir kayg yaratmt. srail'in kuzey e-
hirlerinden yzbinlerce kii Hizbullah'n fze saldrlarndan korunmak iin
baka yerlere gitmek durumunda kalmtr. Baz kuzey ehirlerindeki st
dzey grevlilerin de ehirlerden kamas duyulunca, srail kamuoyunda ay-
r bir aknlk ve kzgnlk olumutur. Operasyonun ilk 72 saatinde Hizbul-
lah'n askeri lojistik merkez ve ikmal hatlarnn
bir ounu etkisiz hale getirmeyi plnlayan sra-
il ordusunun, bu hedefin sadece yaklak yzde
7 sini gerekletirebilmitir. Bunun temel sebebi
Hizbullah'n srail askeri istihbaratna kar y-
rtt kar istihbarat faaliyetlerinin son dere-
ce etkili olmasdr. zellikle Hizbullah'n zaman
ierisinde sahte snaklar yapmas ve bunlarn
srail istihbaratnn eline ulamasna gz yum-
mas ve gerek askeri snaklarn ok baarl
bir ekilde gizlenmesi Hizbullah'n etkili bir e-
kilde kar saldrya gemesine imkn vermitir.
srail saldrsndan yaklak bir ay kadar nce
Lbnan stihbarat tarafndan kuvvetle muhte-
mel Hizbullah'n desteiyle nemli bir srail istihbarat halkas yakalanmtr.
Bu surete Hizbullah ve tekilat srail ordusunun ok yakn bir zamanda bir
saldr yapacan muhtemelen okumulardr.
Hizbullah'n fzeleri ile srail hcumbotlarn vuracak seviyeye gelmesi
ve savunma sistemlerinin bu fzelere kar yetersiz kalmas nemli eletiri
noktalarndan biridir. stihbarat yetkilileri tarafndan Babakan'n, Beyru-
t'un gney varolarnda bulunan camide Hizbullah komuta kademesinin
hatta Seyit Hasan Nasrallah'n da burada bulunduunu sylenerek burann
12
bombalanmasna ikna etmeleri ise, ayr bir sknt yaratmtr. Daha sonra
12
Adnan Ebu Ammar, Ettesiratul Askeriye vel Emniye LiHarbi Sadis ala Kiyan Elsraili,
Drasati Bahis, Beyrut, Sayf 2006 H. 1427, s. 87
21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008 [201]
Lbnan ierisinde gl
bir istihbarat ana sahip
olduunu dnen srail
askeri istihbaratnn, Hiz-
bullah'n askeri yap,
merkezleri ve taktikleri
hakknda nasl olup da
bu kadar zafiyet iine
dmesi srail'in esas
sorunudur.
srail ve Amerika'nn Hedefi Hizbullah ve Direni
burda st dzey komuta ynetiminden kimsenin bulunmad anlalmtr.
Hatta srail Askeri istihbaratnn elinde bir ok st dzey Hizbullah yneti-
cisinin resimlerinin bile mevcut olmad anlalmtr. stihbarat eksiklii ve
karmaas yznden Mossad ve Askeri stihbarat bakanlar srail meclisin-
de iddetli tartmalar yapmlardr. En hayat hata ise Hizbullah'n halk ara-
snda derinlii olmadnn dnlmesi ve Hizbullah lideri ile ynetim me-
kanizmas kerse rgtn zleceinin sanlmasdr. Temmuz saldrla-
rndan sonra, Hizbullah'n merkezi ss diye bir yerin olmad ve devaml
hareket halinde olduu anlalmtr. Buna bal olarak srail ordusu, hava
saldrs ile hedefledii hemen hemen hibir nemli askeri hedefi vurama-
mtr. srail'in, Lbnan alt yapsn hedeflenmesindeki temel ama, iletiim,
ulam, elektrik ve su sistemlerini vurularak, bu
durumun sebebinin Hizbullah olduu vurgula-
mak istemesidir. Bylece Lbnan iinde, bata
hristiyanlar olmak zere Hizbullah'a kar mu-
halefet yaratlmak istenmitir. Ancak ok sayda
sivilin ldrlmesi ve yaralanmas, tam tersine
srail kartln daha da iddetlendirmitir. Sa-
van son anna kadar Hizbullah fzelerinin s-
rail ehirlerini vurmasnn engellenememesi di-
er bir askeri baarszlk unsuru olmutur.
atmalar sonunda, zellikle 1967 ve 1973 savalar sonras srail ordu-
sunun srail topraklarn ve halkn koruyucu imaj byk lde zedelen-
mitir. Hizbullah saflarnda bulunan dnyann bir ok yerinde gayri nizam
savalara katlm savalarn tecrbeleri de bu son saldrda fazlasyla his-
sedilmitir. Bilhassa piyade birliklerine kurulan pusularda zayiatlarn artmas
ve pk sayda tankn kullanlmaz hale gelmesi, eenlerin Ruslara kar ok
sk kulland omuzda tanan anti-tank roketlerinin etkili bir ekilde kulla-
nlmas sonucu olmutur. Hizbullah gece gr gzlkleri sayesinde gecele-
ri pek ok pusu gerekletirme imkn bulmutur. zellikle srail hcum
botu vurulmadan nce Seyit Hasan Nasrallah'n televizyondan hcum bo-
tun vurulacan bildirmesi ve hemen ardndan da vurulmas srail askerleri
ve kamuoyu zerinde psikolojik bask yaratmtr. Bu durum ayn zamanda
Hizbullah'n kendi arasndaki iletiimi srail askeri istihbaratna kar son de-
rece gelitirdiini ortaya koymutur. srail youn hava saldrsnda 15000 u-
aktan, 150000 karadan top at yapmasna ramen hedefledii ok az as-
13
keri blgeyi imha edebilmitir.
13
Raid, Amir, Aam ala Ennasr, Ebyad Esved, Siyasiye ktisadiye Sekafiye Suriye Mustakille,
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
En hayat hata ise Hiz-
bullah'n halk arasnda
derinlii olmadnn d-
nlmesi ve Hizbullah
lideri ile ynetim meka-
nizmas kerse rgtn
zleceinin sanlmasdr.
M. Serkan Taflolu
te yandan, srail Genel Kurmay Bakan'nn Lbnan sava balad
gn borsa oynad sylentileri orduya olan eletirileri daha da arttrmtr.
srail sava boyunca toplam kayplarn 114 asker ve 41 sivil olarak akla-
mtr. Fakat Amerikan stihbaratna yakn kaynaklarn srail'in toplam asker
kaybnn 343 l; yaral saysn ise 617 olarak aklamtr. Ayn zamanda
14
118 tank imha edilmi 48 tank ise ar hasar alp kullanlamaz hale gelmitir.
srail ordusunu daha da rencide eden, Seyit Nasrallah'a suikast plnnn or-
taya kmas zerine Seyit Nasrallah'n srail snrna yakn bir ehirden Binti
Cibeyl'de Vaid Sadk harektnn ehitlerinin birinci anma ylnda srail
babakan ve ordusuna hitaben Dnyann en gl ordusu olduunu iddia
eden ordunun amac beni sokaklarda dolatrmamakm, ben sokaklarda
15
dolayorum bu onlar iin ar ve utan olmal demitir.
Sonu
Suriye, srail igali sonucu blgede glenen
Snni ve ii slami hareketler ile dorudan ve
dolayl olarak atmtr. zellikle kendisine
Hizbullah' bir ok ynden tehdit olarak algla-
mas, Sovyetler birliinin dalmas, Krfez sa-
vandan sonra Amerika'nn blgede artan siya-
s, ekonomik ve askeri gc karsnda, Hizbul-
lah' kendisi iin stratejik bir denge unsuru ola-
rak grmeye balamtr. Hizbullah ayn zaman-
da blgede srail aleyhine kar istihbarat al-
mas yapmakta, bir ok srail ajann yakalayp
sorgulamakta, bazlarn Suriye'ye teslim etmekte bazlarn da takas iin
kullanmaktadr. Amerika'nn Irak' igalinin ardndan, srail Hizbullah'n I-
rak'ta igal kuvvetlerine kar savatn ve direnii rgtledii ynnde bil-
giler yaymaktadr. Hatta el-Kaide ve Hizbullah'n ortak hareket iine girip
eylemler yaptklar ynnde makaleler yazlmaktadr. Hizbullah rgt her
aklamasnda kendilerinin Irak'ta bir faaliyetleri olmadn, igale kar ol-
duklarn ama Irak halknn direnilerine sayg duyduklarndan sz etmek-
tedirler.
Dmik, 2007-7-8, s. 19
14
brahim, Seyit Kamil, Elasar Eddimografiye ve Eliktisadiye Lintisar Elmukaveme
Ellbnaniye ala Elkiyani Essiyoniye, Drasaati Bahis, Beyrut, Sayf 2006 H. 1427 s. 115
15
Essevre, 29-7-2007, s. 11
Sovyetler birliinin dal-
mas, Krfez savandan
sonra Amerika'nn bl-
gede artan siyas, ekono-
mik ve askeri gc kar-
snda, Hizbullah' kendisi
iin stratejik bir denge
unsuru olarak grmeye
balamtr.
21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008 [201]
srail ve Amerika'nn Hedefi Hizbullah ve Direni
El-Kaide ve Hizbullah gibi itikadi ve siyas olarak birbirine son derece
zt olan iki hareketin birlikte hareket etmesi zellikle Hizbullah'n iinde bu-
lunduu hassas konum da gz nne alnrsa zor gzkmektedir. srail, Ben
Gurion dneminden beri uygulanan kar cepheyi yarma siyasetini bugn
de btn gcyle uygulamaya almaktadr. Irak'n igali, srail devleti iin
nemli tarihi bir frsat ortaya karmtr. srail, Amerika'ya direnen Snni ve
ii slami hareketleri, Amerikan ve dnya kamuoyuna zgrlk kart hare-
ketler olarak tantmaya almtr. En nemlisi Krtler ile olan ittifakn
glendirmitir. Dolaysyla blge devletleri stndeki rahatszl daha da
artrmtr. Bu balamda srail, El-Kaide ve Hizbullah' ayn ekilde gstere-
rek Hizbullah'n uluslararas terrist bir rgt olduunu savunmaktadr.
Bundaki ama ilerde Hizbullah'a kar olabilecek muhtemel bir askeri ope-
rasyonda kendine uluslararas merutiyet salamaktr.
Amerika'nn Mslman Ortadou lkele-
rindeki demokrasi ve zgrlklerin gelitiril-
mesi sylemi, blgedeki slami hareketlerin za-
yflamasna deil muhtemelen siyaset sahne-
sinde daha da glenmelerine yol aacaktr. Ce-
zayir'den Suudi Arabistan'a bu lkelerde slami
hareketler silahl mcadele iinde bulunmakta-
dr. Sz konusu projeyle blgede demokrasi ve
zgrln gelitirilmesi demek, blge lkele-
rinde bulunan ve hepsinin hemen hemen ortak
bir yan olan srail kartl syleminin, daha da
glenmesine neden olacaktr. Halbuki Ameri-
kan ynetiminin Byk Ortadou Projesi di-
ye ortaya koyduu blgedeki Mslman lkele-
rine demokrasi ve zgrlk getirme syleminin
dier bir amac, srail Devleti'nin blgedeki var-
lna yasallk kazandrlmas ve srail'in blgeye siyas, iktisad ve kltrel
olarak entegre edilme projesidir. Ayn zamanda Batya meydan okuyan sla-
mi hareket ve anlayn idi edilerek Amerikan ynetimi ve srail ile uyum-
latrlmasdr. Bunun iin hedef lkeler Irak'tan sonra ran ve Suriye olarak
gzkmektedir. Son olarak AB ynetimi de ran'n nkleer almalar ko-
nusunda sert aklamalarda bulunmu, ran ynetimi ise daha fazla zerle-
rine gelinmemesi sinyalini vermitir. Esas itibar ile Amerikan ynetimi ile
AB ynetiminin Tahran'dan istekleri ayn olup sadece usulleri farkllk gs-
termektedir. Temel sorun udur ki; blge lkelerine demokrasi gelmesin-
den sonra dahi bu lkelerde faaliyet gsteren slami hareketlerin srail'in
Irak'n igali, srail devle-
ti iin nemli tarihi bir
frsat ortaya karmtr.
srail, Amerika'ya dire-
nen Snni ve ii slami
hareketleri, Amerikan ve
dnya kamuoyuna z-
grlk kart hareketler
olarak tantmaya al-
mtr. En nemlisi
Krtler ile olan ittifakn
glendirmitir.
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
M. Serkan Taflolu
varln nasl kabul edecei ya da nasl kabul ettirileceidir.
srail ynetimi Temmuz 2006 hezimetinin telafisi iin yeni bir saldr
iin tm gc ile almaktadr. zellikle am'da arabasnn koltuk baln
yerletirilen bir patlayc ile ldrlen Eymad Mugniye bunun nemli a-
dmlarndandr. Eymad Mugniye srail'in Lbnan igali srasnda Hizbulla-
h'n nemli askeri ve taktik beyinlerinden biridir. Dier iki kardei de sui-
kastlerde ldrlen Mugniye Hizbullah ve direni hareketinin en nemli
perde arkas isimlerinden biridir. Her ne kadar srail resmi olarak bu suikast
stlenmese de, yntem ve hedefin kimlii olayn faillerini ortaya koymakta-
dr. Mossad'n 2002 Austos'undan beri bakanln yrten Meir Dagan
dneminde 6 nemli direniin kilit isimleri ldrlmtr. Aralk 2002
Remzi Nahara, Mart 2003 Ebu Muhammed El-Msri, Austos 2003 Ali
Hseyin Salih, Temmuz 2004 Galib Avali, Eyll 2004 zettin eyh Halil,
Mays 2006 Mahmud Mecjub arabalarna konulan patlayclar sonucu l-
drlmlerdir. Bunlardan en nemli isim phesiz ki srail'in Lbnan igali
dneminde, Amerikan ve srail varlna en fazla zarar veren Eymad Mug-
niyedir. Nitekim Amerikan ynetimi am'da Mugniye'nin ldrlmesinin
ardndan, Dnyann bir terristten kurtulduunu ve adaletin yerini bulduu
aklamasn yapmtr. Ayn gece srail Savunma Bakan Ehud Barak'n
21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008 [201]
srail ve Amerika'nn Hedefi Hizbullah ve Direni
Mossad Bakan ile zel olarak grmesi ve grevinin uzatlmas durumu
ortaya net bir ekilde koymaktadr.
srail ordusunda son Lbnan savandan dolay byk rahatsz-
lk vardr. Ordu iinde artk Hizbullah ile deil dorudan Suriye ve ran'a
kar mcadeleye girilmesi gerektiini dnenler bulunmaktadr. Bu apta
bir sava ancak Amerikan ynetiminin ran karsnda uygulayaca strateji
balamnda deerlendirmek gerekir. Eer Amerikan ynetimi ran'a saldr
karar alrsa, srail'de Suriye ve Lbnan'a geni apta bir saldry tekrar d-
nebilir. Amerikan ynetiminin srail'e 10 yl iinde yaplacak askeri yardm
yzde 25 arttrmas bu konuda baz pheler olumasna sebep olmaktadr.
srail, 1967 sonras igal ettii Golan tepelerinde son 5 yln en byk askeri
tatbikatn yapmaktadr. srail ve Suriye arasnda bir barn olmamas ve bir
nevi sava hali olmas da blgeyi tetikte tutan dier bir unsurdur. Bununla
beraber Hizbullah karsnda ak bir yenilgi alan srail ordusuna
kar blgede bak deimitir. Bu durum srail'e kar silahl direni ha-
reketlerini daha da tevik edip cesaretlendirecektir. Bu adan srail ordusu
bu malbiyetin rvann almak istemektedir. srail iin, gayri nizam silahl
islami direni hareketinin glenmesi, blgede srail'in varlna en byk
tehdittir. Ve artk bu direniin sembol ismi Seyit Hasan Nasrallah ah-
snda Hizbullah'dr.
[200] 21. YZYI L Ocak / ubat / Mart 2008
M. Serkan Taflolu