BOLNIKE INFEKCIJE

Hospitalne ,
Nozokomijalne,
Kune infekcije.
1
Doc. dr Branislav Mihajlovi

BOLNIKE INFEKCIJE (BI)
U uem smislu - infekcije steene:
za vrijeme boravka u bolnici
prilikom ambulantnih posjeta ljekaru

U irem smislu- tzv. kune infekcije:
staraki i drugi domovi
vrtii i jaslice
2
DEFINICIJA
Pojava nakon 48 sati od hospitalizacije
ako do hospitalizacije nisu bile u inkubaciji
ili
Pojava nakon otpusta iz bolnice
ako je u vezi s boravkom u bolnici

3
PREDANTIBIOTSKA ERA: HIRURKE INFEKCIJE

Uzronici i bolesti isti kao i izvan bolnice
ali puno tee za ionako bolesne osobe

Semmelweiss (ginekolog)- antisepsa
hemijsko odstranjivanje mikroba

Lister (hirurg)- asepsa
pribor osloboen od mikroba (npr. sterilizacijom)

4
ANTIBIOTSKA ERA
Posebni uzronici:
Multurezistentni
Otporni na
antiseptike
Niske patogenosti

Posebni osjetljivi
bolesnici:
Umjetno ventilirani
Kateteri (venski, urinski i dr.)
Starci
Nedonoaad
Politraumatizovani
Dijabetiari
Imunosuprimirani
itd.

5
FAKTORI POVEDANOG RIZIKA ZA DOBIJANJE BI
Prenatrpanost bolnica
Brojnost dijagnostinih i terapijskih postupaka
Greke u terapijskim postupcima
Greke u njegi bolesnika
Loa organizacija posjeta
Nepotovanje osnovnih principa higijene
Boravak uenika i studenata na praksi

6
UESTALOST
Oko 10% hospitalizovanih
Razliita na razliitim odjelima:
1. Jedinice intenzivnog lijeenja
2. Novoroenaki odjeli
3. Porodilita
4. Djeji odjeli
5. Hirurgija
6. Ginekologija
7. Infektologija
7
uestalost
POSLJEDICE

Produeno lijeenje
Komplikacije
Invalidnost
Poveana smrtnost
Poveani trokovi lijeenja
8
PODJELA BI PREMA PRIMARNOM IZVORU
1. Uneene izvana
Kapljine: gripa, RSV, parainfluenza virus, varicella
Fekooralne: rotavirusne, igeloza, itd.

2. Nastale unutar bolnice
Infekcije multirezistentnim bakterijama i gljivicama
postanbiotski proljevi

3. Preneene krvlju i zagaenim instrumentima
Citomegalija, virusni hepatitis A,B,C



9
KLINIKA SLIKA BI
Infekcije mokranog sistema
Pneumonija
Sepsa
Infekcije hirurkih rana
Ostalo....
10
uestalost
Novonastala temperatura u hospitaliziranog
bolesnika
prvi i najvaiji znak
BAKTERIJSKI UZRONICI BI
GRAM POZITIVNI
GRAM NEGATIVNI
Staph. aureus
MRSA >50%
VRSA
Enteroccocus (St.fecalis)
VRE
E.coli
Pseudomonas aeruginosa
Klebisella
ESBL
Serratia
Proteus
11
URINARNE INFEKCIJE
Najbrojnije
mortalitet manji nego pneumonije i sepse

Povezane s instrumentacijom urotrakta

Gram negative bakterije i Enterococcus
12
PNEUMONIJE
Najozbiljnije BI

Prve po smrtnosti
Gram pozitivne: 5%
Gram negativne: 45-70%

Posebno rizini za penumoniju
Mehaniki ventilirani
Operacije i ozljede grudnog ka
Nepokretni bolesnici
Gojazni
13
SEPSE
Druge po smrtnosti

Podjela prema ishoditu:
1. Primarne sepse
iz intravenskih katetera
tee se prepoznaju
2. Sekundarne
iz nekog vidljivog arita
(pneumonija, urinarna infekcija, infekcija rane)
14
INFEKCIJE HIRURKIH RANA
Prvi znak: crvenilo >2cm od ruba rane
potom otok, gnojenje
mogue ishodite sepse

Uzronici
prvenstveno Staph.aureus
esto i Gram negativni uzronici
obavezno uzeti bris
15
Rana nije otvorena. Gnojni proces
je ograniena na potkoni prostor
inei fasciju pogodnom za
infekciju i dehiscenciju
16
OSTALE B I
Fekooralni prenos
Djeji odjeli: Rotavirusi, EPEC, enetrovirusne infekcije, ....
Svi odjeli: Norovirusi, igeloza, salmoneloza, .......

Kapljini prenos
Djeji odjeli: Bronhiolitis( RSV), varicela, morbili
Svi odjeli : Gripa, adenoviroze, pneumonije

Prenos krvlju
Citomegalija, virusni hepatitis B , C i D
(osobito rizini odjeli za hemodijalizu)
17
PREVENCIJA BI
18
EPIDEMIOLOKA SLUBA BOLNICE
1. Nadzor, prijavljivanje i obrada epidemija
2. Edukacija osoblja (zdravstvenog i nezdravstvenog)
3. Skrining kliconotva u osoblja
4. Praenje upotrebe antibiotika
(podaci o rezistenciji)
5. Revizija politike i procedura za kontrolu infekcija
KOMISIJA ZA BOLNIKE
INFEKCIJE
STRUNI KOLEGIJ
BOLNICE
UPRAVA BOLNICE
PREVENTIVNE MJERE
Opte:
Klinike
Bakterioloke
Higijenske

Specifine:
Imunoprofilksa
Hemoprofilaksa
19
OPTE MJERE
Klinike- otkrivanje i praenje BI

Bakterioloke- ispitivanje bakterioloke
zagaenosti:
Prostora, premeta, ureaja i instrumentarija
Osoblja (kolonizacija sluznica)
Provjera vrijednosti sterilizacije, dezinfekcije i dezinsekcije

Higijenske:
Kontrola prometa rublja, hrane i otpada
Edukacija osoblja
Izdvajanje osoblja s infekcijom i kolonizacijom
20
EDUKACIJA OSOBLJA- PRANJE
RUKU
21
1. Namoiti ruke
2. Sapunanje
(20 sek.)
4. Isprati
5. Osuiti runikom
6. Zatvoriti slavinu
runikom
3.Trljati dorzum ruku,
ruje, meu prstima,
pod noktima.
POSTUPAK
PRANJA
RUKU
POETAK
Prije pristupanja bolesniku
Nakon njege/terapije bolesnika
Prije pristupanja slijedeem bolesniku
SPECIFINE MJERE
Imunoprofilaksa
Cijepljenje:
gripa, hepatitis B,
pneumokok, meningokok

Seroprofilaksa (specifini Ig)
VZIG (varicella-zoster Ig)
HBIG (hepatitis B Ig)

22
Hemoprofilaksa
za HIV nakon ubodnog incidenta

Hirurki zahvati (antibiotska profilaksa)
Neurohirurki i operacije na krvnim sudovima
Ortopedske (komplikovane frakture,
artroplastika)
Neke ginekoloke i ORL operacije
Obrada ugriznih rana
23
Postii terapijska konc. lijeka tokom operacije i 3 sata iza nje
1 doza prije zahvata i jo jedna u toku zahvata ako due traje
NADZOR NAD INFEKCIJAMA
HIRURKE RANE KAO PARAMETAR
KVALITETA
NADZOR NAD BOLNIKIM INFEKCIJAMA
sistematino prikupljanje podataka o
infekcijama uz upotrebu standardnih definicija
infekcija
biljeenje i analiza tih podataka

brzi povrat informacije onima koji moraju i
mogu poduzeti mjere koje upuuju na rezultate
NADZOR NAD BOLNIKIM INFEKCIJAMA I
dobijeni se podaci koriste i za procjenu
kvaliteta zdravstvenog rada u bolnici, odnosno
pokazuju slijedee parametre kvaliteta:
kvalitet klinike prakse i njege
kvalitet i primjenu propisanih preventivnih
mjera
NADZOR NAD BOLNIKIM INFEKCIJAMA II
kvalitet kontrole ili nadzora
kvalitet timskog i profesionalnog rada na
spreavanju bolnikih infekcija
kvalitet edukacije
kvalitet i kapacitet uprave bolnice
ZATO ?
poznavati bazalnu incidenciju bolnikih
infekcija u matinoj bolnici
identifikovati bolesnike i odjele s posebnim
rizikom za nastanak infekcije
otkriti promjene u pojavljivanju bolnikih
infekcija
ZATO ?
prepoznati pretee irenje infekcije ili poetka
epidemije
procjeniti potrebu uvoenja posebnih mjera
procijeniti efikasnost uobiajenih i posebnih
mjera prevencije
ZATO ?
redukovati stepen infekcija koje se mogu
izbjei
uporediti pojavu infekcija na istom odjelu u
razliito vrijeme
uporediti infekcije u razliitim bolnicama
uvjeriti zdravstvene radnike da prihvate
preporuene mjere
IZBOR STRATEGIJE NADZORA
nadzor u itavoj bolnici
(incidencija, prevalencija)
zasnovan na prioritetima (specifini
problemi, identifikacija faktora rizika)
ciljani (prema mjestu infekcije, prema odjelu,
rotirajui)
ogranien periodini nadzor
METODE
Kontinuirani nadzor nad svim bolesnicima
Svakodnevna posjeta svim odjelima pregled
laboratorijskih nalaza - zahtijeva previe
vremena
Veza s odjelima
peridina posjeta odjelima-puno vremena-
slaba osjetljivost
Laboratorijski zasnovan
osjetljivost ovisi o tome koliko se uzoraka
alje s odjela
METODE I
Laboratorijski zasnovan - veza s odjelima
posjeta odjelima na kojima ima pozitivnih nalaza
Laboratorijski zasnovan - veza s odjelima i
selektivni kontinuirani
kao gore za cijelu bolnicu plus kontinuirani
(svakodnevni na rizinim odjelima)
Mikroorganizmi za uzbunu

MINIMALNI PODACI ZA NADZOR
DEMOGRAFSKI PODACI
PODACI O BOLESNIKU I INFEKCIJI

LABORATORIJSKI PODACI
USLOVI ZA POREENJE
u ponovljenom nadzoru u istoj bolnici
prikupljati jednake podatke na jednak nain

poreenje s drugom ustanovom: raditi na
jednak nain kao i u drugoj ustanovi
NACIONALNI SISTEM NADZORA BOLNIKE
INFEKCIJE (NNIS)
ustanovljen 1970. godine u SAD-u

danas u njemu sudjeluje vie od 300 bolnica

od 1999. ne prati se vie cijela bolnica, jer
nije mogue ukljuiti faktore rizika,pa nije
mogue uporeivati bolnice meusobno
NACIONALNI SISTEM NADZORA BOLNIKE
INFEKCIJE(NNIS)
prate se sve jedinice intezivnog lijeenja za odrasle i
djecu, te za ugroenu novoroenad
prate se hirurki bolesnici:definicije infekcija i sve
ostale definicije (vrste operacija,indeks rizika) su
jednake za sve sudionike
u tabeli se ukljuuju samo oni podaci koji su dobiveni
od najmanje 20 bolnica i to onih koje su imale
najmanje 20 takvih operacija
NACIONALNI SISTEM NADZORA BOLNIKE
INFEKCIJE(NNIS)
bolesnici su stratificirani prema indeksu rizika
(0,1,2,3)*
publikovane su tabele s podacima od
1992. do 2002.**
bolnica koja se eli uporediti s tim podacima mora
provesti nadzor jednakom metodologijom
*faktori rizika:a) operacija dua od dva sata, b) kontaminirana ili prljava
inficirana operacija, c) bolesnik ima tri ili vie dijagnoza kod otpusta
HIRURKA RANA
infekcije hirurkih rana ine oko 30% svih
infekcija i stoga su znaajan cilj nadzora
ovisno o bolesnikoj populaciji, dio tih infekcija
je preventabilan tako da nadzor infekcija
hirurkih rana moe donijeti vrlo dobar
rezultat
DEFINICIJA INFEKCIJE HIRURKE RANE
Moraju odgovarati zadanim parametrima
I povrna incizijska infekcija
II duboka incizijska infekcija
III infekcija organa/prostora
uzimaju se u obzir kliniki podaci i mikrobiooloki
podaci, primjena antibiotika od strane hirurga ili
samo procjenu hirurga bez drugih podataka