steroid, ancaloid trong phn t c nhiu nguyn t C*, cho nn vic nghin cu v mt ha hc lp th nhng hp cht loi ny l rt quan trng. hp cht c n nguyn t C* bt i khc nhau th c: N=2 n ng phn, mi ng phn c nhng tnh cht ha l khc nhau. V vy, nh tnh, nh lng mt cht ha hc c th s dng phng php xc nh cu hnh da vo cc dng ng phn ca cht . Trong , phng php xc nh cu hnh qua ng phn dia c s dng mt cch rng ri.
ng phn lp th l mt kiu ng phn tn ti cc hp cht ging nhau v cng thc cu to nhng khc nhau v s phn b ca nguyn t hay cc nhm chc trong khng gian. ng phn lp th gm 2 nhm: ng phn i quang v bt i quang. ng phn i quang (enantiomer) l hai ng phn i xng nhau qua gng. ng phn bt i quang (diastereomer) l nhng ng phn cn li ca ng phn lp th, c 2 C* bt i xng tr ln, khng i xng qua gng. nh ngha:Vy ng phn bt i quang (diastereomer) l nhng ng phn cn li ca ng phn lp th, c 2 C* bt i xng tr ln, khng i xng qua gng.
Trong mi trng i xng tnh cht ca cc ng phn i quang l ging nhau, cn cc ng phn lp th khng i quang (ng phn dia) th hon ton khc nhau v tnh cht vt l, ha hc. Trong phn t i quang khong cch gia cc nguyn t hay nhm nguyn t l ging nhau. Do , kh nng phn ng vi tc nhn i xng l hon ton ging nhau. Nhng cc dng vi cc tc nhn bt i xng th kh nng phn ng ca cc i quang li khc nhau ( th d trong phn ng ha sinh thng ch c mt trong hai i quang tham gia phn ng vi enzyme). iu ny gii thch s khc nhau v mi, v v dc l ca cc i quang. Cn cc ng phn bt i quang, khong ch gia cc nguyn t (hay nhm nguyn t) khc nhau nn c s khc nhau v si, nhit nng chy, tnh tan v cc c trng v ph nng lng t do ca ng phn bn i qunag khng ging nhau nn chng c kh nng phn ng khc nhau.
Xc nh cu hnh phn dia xc nh cu hnh phn t c trung tm RCxy, ngi ta tm cch tp phn t ng phn dia c 2 trung tm bt i xng RCab-CxyR. Khi cu hnh ca ng phn dia ny v xc nh cu hnh ca trung tm RCab th xc nh c cu hnh ca trung tm RCxy. Th d: xc nh cu hnh acid (-) mandelic, tin hnh chuyn thnh amid ri chuyn thnh ceton, sau cng vi vi ArMgBr theo quy tc Cram ri thy phn thu c mt ng phn dia chnh l cht cht D(+)-threo-1,2-diphenyl-1- metyletan-1,2-diol. Vy acid (-)mandelic c cu hnh D
ng dng: nh tnh cc hp cht hu c. T c phng php thch hp iu ch, tch chit cc cht trong kim nghim v bo ch thuc. u im: ch hi :D Nhc im: li phi ch hi :p