HAUTSI DA ANPHORA
Hi hintzena
bi arraia zaharren gurutzaketa
galdu da, galdu haiz
hautsi da ANPHORA
eta mila ispilutan multiplikatua
ez haiz
azken irudi ezabatua baino
ilunaz zipriztinatuz bekokia
eta hausterrez
laberintoaren harri txintxarretan
zauritzen hire oin birjinak.
(Hitzak: Bernardo Atxaga," Etiopia"
1978; Doinua: R.Ordorika)
LIZARDI
Lizardi, Rimbaud etorri duk hitaz
galdezka
eta gu ere hire zain geundela
esan zioagu
ez hitzela aspaldi azaldu
etxetik
eta belatzean eseri gaituk denok
erlojuak janez
baina mezularia bidali diagu Alosko
torrea
eskilara luzetan
beleak uxatzen
ote hintzen ikus zezan
gero kanpaiak entzun dizkiagu
zakurrak zaunkaka
orduan sortu haiz bidetik
balantzaka
eta hirekin aurrez aurre jarri garenean
zerraldo erori haiz gure oinetan
eta gorpu gogor hintzen
udazkenaren tronoan
hertsi dizkiagu begiak
adiosik ez
eta goizaldean
muxika hezur batetan sarturik
o petit poete
pirotekniarik gabe lurperatu haugu
baratzan.
(Hitzak: B. Atxaga “Etiopia” 1978.
Doinua: M. Laboa)
http://euskaltube.com/play_audio.php
?audio=129
EGUN FINLANDIAR BAT
Egun finlandiar bat nahi nuke izan
zurekin hizketan jarraitzeko
zure hitzek on egiten didate
lasaitu egiten naute barren-barrendik
Paradisuaren gaia atera nizun
ta zuk erantzun bai,
paradisuaren fruitu eder asko daude
baina infernua ere hantxe egon daiteke
Egun finlandiar bat, egun finlandiar
luze-luze bat
Aldatu al liteke bizimoduaz erabat
zenbat aldiz hasi liteke zerotik
galdera zailak ziren baina ez zuretzat
zu nire laguna zara, maite zaitut
Mintzatu gara hamaika gauzataz
mintzatu gara drogaz ansiedadeaz
mintzatu gara askatasun pertsonalaz
libreak izan behar dugula
libre! libre! libreak!
Egun finlandiar bat...
Finlandiako zerua udako aldean
beti egoten da urdin, apal eta urdin
ta eguzkiak laranja bat emoten du
ta ilargiak ere bai, laranja bat
Egun finlandiar bat nahi nuke izan
zurekin hizketan jarraitzeko
zu nire laguna zara
maite zaitut! maite zaitut!
Egun finlandiar bat!
(Hitzak: Bernardo Atxaga," Nueva
Etiopia" 1996; Doinua: Gari)
 hortzak patata azal artean sartuz.
Baina halere, inork ez luke esango
jatun baldarra denik
instantera galtzen baitu gogoa
esate baterako zapuzten denean
esate baterako norbaitek hitz txar bat
inolako arrazoirik gabe edo,
oihuka esaten dion bakoitzean.

Duela gutxi zahartu egin zen

goizetik gauera, bapatean,
eta galdu egin zuen bizitasuna
ASMAKIZUNA eta baita estimazioa ere
adibidez eder zaleena
Etxean eta bakarrik uzten dudan adibidez aurreko garaietan,
bakoitzean, eskaileretan aurkitzen zutenean edo,
berak, bi urteko umearen buruaz, agur egiten zioten auzoena.
paseatzera noala pentsatzen du, Baina halere, inork ez luke esango
eta baita borroka egitera ere, munduak erabat ahaztu duenik,
adibidez parkera, ni akordatu egiten bainaiz berarekin
adibidez ahate harroekin esate baterako gau batzuetan
zalapartaka iturri ingurutan. esate baterako autopistatik noala
Baina halere inork ez luke esango eta gogoratu beste batzuk,
juzku txarrerako joera duenik, jakintsuagoak edo
berak ez baitaki ezer, beren semealabekin gogoratzen diren
esate baterako lanaz bezala.
esate baterako medikuetara,
buruko minez dabilelako edo, (Hitzak: Bernardo Atxaga," Nueva
joan beharra daukanaren kezketaz. Etiopia" 1996; Doinua: J. Muguruza)
Ez dio heriotzari batere beldurrik,
ez da arduratzen bonba edo poliziez,
ez da larritzen, are eta gutxiago, nonbait
adibidez Espainian
adibidez hogeigarren mende bukaeran,
isiltasunez inguratuta dauden
esterminiozko gartzelak direla eta.
Baina halere, inork ez luke esango,
bihotz gihartsukoa denik
dardar batean jartzen baitute
esate baterako petardoek
esate baterako gazte batzuk
gorriz pintatutako porteriarantz edo
bere gainetik bidaltzen dituzten baloiek.

Eta jan, lehertu arte jango luke,

haragia, gazta eta berriro haragia
bere plateratik edo nire eskutik
eta baita zabor poltsetatik ere
adibidez Bilbon, HEGAL EGITEN
adibidez eskale batekin lehian
Neukan guzti zen amets bat, amets bat, Esnatu da trikua habi
beti egoten nintzen hosto lehorrez
haren bizita zai (Bis) egindakoan,
Ai! ene ama euriak eta baso ilunak
seinalatzen zizkidanez eta dakizkien hitz
ez, ez dira etorriko inoiz guztiak ekartzen ditu
Etzazu holako ametsik egin ez gogora;
Mantzo zihoan denbora niretzat
lehioak jarrita euriari begira gutxi gora behera,
eta jendeak zion: "mutil horrek aditzak barne,
amets bat bakarrik dauka" hogeitazazpi hitz.

Baina egun bate esnatzerakoan Eta gero pentsatzen du:

txantxangorri bat ikusi nuen gelan Amaitu da negua,
ta gero beste beste bat eta beste bat
inguratua nengoen ... Ni trikua naiz, Bi
sapelaitz gora dabiltza
OH TXANTXANGORRIAK hegaletan;
GELAKO SAPAIAN
GELAKO SAPAIAN Marraskilo, Zizare,
OH TXANTXANGORRIAK Zomorro, Armiarma,
GELAKO SAPAIAN Igel,

Orain herritik mutil bat falta da Zein putzu edo zulotan

ez dago inor bere etxeko lehioan ezkutatzen zarete?
baso ilunetan dabil hegaletan
txantxangorriak bezala Hor dago erreka, Hau da
Orain ba du bihotz nimino bat nire erresuma, Goseak
eta bi hegal bi hegal euriz bustiak nago.
Bularra du ere gorri kolorekoa eta
eta txantxangorria da Eta berriro dio: Hau da
nire erresuma, Goseak
TXANTXANGORRIA NAIZ nago,
BASO ILUNETAN
BETE ZAIT AMETSA Marraskilo, Zizare,
BASO ILUNETAN Zomorro, Armiarma,
TXANTXANGORRIA NAIZ Igel,
BASO ILUNETAN
BETE ZAIT AMETSA Zein putzu edo zulotan
TXANTXANGORRIA NAIZ ezkutatzen zarete?
TXANTXANGORRIA NAIZ
HEGAL EGITEN HEGAL EGITEN Ordea bertan gelditzen
HEGAL EGITEN da bera ere hosto lehor
balitz,

http://www.youtube.com/watch? artean ez baita eguerdia

v=JQoTSfMkS9g baino, lege zahar batek

TRIKUARENA galerazi egiten baitizkio

eguzkia, zerua eta sapelaitzak.
 Baina gaua dator, joan dira http://zubitegia.armiarma.com/egileak/0
sapelaitzak, eta trikuak, 0197.htm

Marraskilo, Zizare, Zomorro,

Armiarma, Igel, http://www.susa-
literatura.com/emailuak/etiopia/
Erreka utzi eta mendiaren
pendizari ekiten dio,
http://www.youtube.com/watch?
bere arantzetan seguru nola v=ihDHcKzCMGc
egon baitzitekeen

Gerlari bat bere eskutuaz, http://euskaltube.com/play_audio.php?

Espartan edo Corinton; audio=130

Eta bapatean, zeharkatu egiten

du http://www.argia.com/multimedia/bideo
a/bernardo-atxaga
belardiaren eta kamio
berriaren arteko muga,
http://www.atxaga.org/
Zure eta nire denboran sartzen
da pauso bakar batez;

Eta nola bere hiztegi

unibertsala ez den

azkeneko zazpi mila uneotan

berritu,

ez ditu ezagutzen gure

automobilaren argiak,

ez da ohartzen bere
heriotzaren hurbiltasunaz ere.

w1990

Musika: Ruper Ordorika

(1995)

Jabier Muguruza (1996)

© Bernardo Atxaga