Rilindja Europiane

Dhe Gruaja
Gjimnazi
Publik Dhaskal
Todri
Nj vshtrim I shpejt I Rilindjes
Europiane
Gruaja n Rilindje
- Roli I gruas
Gruaja n artin e Rilindjes
- Gruaja n piktur
- Gruaja n skulptur

Grua Aristokrate n Rilindje
Grua Fshatare n Rilindje
Nj vshtrim I shpejt
Rilindja Europiane

Rilindja ishte nj lvizje kulturore dhe
artistike e cila shtrihej n periudhn prej
shekullit 14 deri n shekullin 17, duke
filluar n Itali dhe duke u zhvilluar pastaj
n tr Evropn, n shkenca, ne teologji, n
letrsi dhe n art. Rilindja filloi me
rizbulimin e letrsis klasike q deri n at
koh ishte e mbajtur nga manastirt. Edhe
pse zbulimi i printimit e shpejtoi
shprndarjen e ideve ka fundi i shekullit 15,
ndryshimet e Rilindjes nuk ishin prjetuar
njtrajtsisht npr Evrop.
Dhe keshtu nj kapitull I ri
kishte filluar t shkruhej.
Si lvizje kulturore, prfshiu lulzime t reja t
literaturs amtare dhe Latine, duke filluar n
shekullin 14 me rigjallrimin e t msuarit
bazuar n burimet klasike, ku bashkkohsit iu
kredituan Petrarks, zhvillimit t perspektivs
lineare dhe pasqyrimit t nj realiteti m natyral
n piktur, dhe reforma arsimore graduale
mirpo t shtrira gjer npr Evrop. N politik
Rilindja kontribuoj n zhvillimin e marrveshjeve
diplomatike, dhe n shkenc nj rritje besimi mbi
hulumtime q do t lulzonin m von n
Revolucionin Shkencor duke filluar n shekullin
17. Tradicionalisht, ky transformim intelektual
ka rezultuar q Rilindja t shikohet si nj ur n
mes mesjetes dhe kohs moderne
Franesko Petrarka
Gruaja ne Rilindje. Roli i saj.
Jeta e gruas gjate Rilindjes.
Gjate Rilindjes , grate sherbenin thjesht per
tu martuar dhe per te krijuar familje. Puna
e tyre kryesore ishin punet e shtepise.
Ne Rilindje nese nje gruaje I jepej mundesia
per te punuar ajo paguhej me pak se sa nje
burre , qe do te thote se pjesa me e madhe e
grave ishin te papuna.
Grate qe nuk mund te martoheshin dhe nuk
kishin para u kerkohej te beheshin
murgesha ose te gjenin pune.
Jeta e grave ne Rilindje
Nderkohe qe ne mesjete roli i gruas ishte
me I madh pasi gruaja kishte per detyre te
administronte pjesen me te madhe te
prodhimin te ushqimeve, duke marre pjese
keshtu ne bisnes. Por gjate Rilindjes burrat
merreshin me tregtime individuale duke e
larguar minimizuar rolin e gruas ne
ekonomi.
Punet qe mund te benin grate ne Rilindje ishin
: Tregetare leshi ,Thikepunuese, Kasape,
Argjendare ,Tregetare hekurishtesh etj.Por
grate e zejtareve mund te merreshin dhe
me mbikqyerjen e dyqanit ose edhe ta
merrnin ate persiper nese u kishte vdekur
bashkeshorti.

Grate me te diferencuara ne
tregun e punes.
Grate me se shumti siguronin
ushqimin
Edukimi I gruas
Ne kohet e hereshme gruas nuk I jepej shume rendesi ,
prandaj dhe arsimimi I gruas nuk ishte I nevojshem
per to.
Ndersa ne Rilindje , grate e shtresave te larte
arsimoheshin deri ne nje mase te caktuar.Kurse grate e
shtresave me te ulta u jepej arsimim vetem nese do te
beheshin murgesha. Nese jo , arsimimi I vetem qe
merrnin ishte nga nenat e tyre rreth si te beheshin gra
te denja per shtepi dhe nena te ardhshme .
Grate qe punonin punesoheshin shpesh here per pune
ferme. Grate kane qene gjithnje numri me I madh I
sherbetoreve te shtepiave. Kur nje familjeje I duheshin
para dergonin vajzen per te sherbyer ose per te bere
punet e perditshme. Pra arsimimi qe merrnin disa
gra ishte vetem se si te bente keto pune.
Grate arsitokrate arsimoheshin
Disa gra punonin si sherbyese
Gra te famshme gjate Rilindjes
Elizabeta e 1 lindi ne 7 shtator te vitit 1533.
Babai I saj deshironte te kishte nje djale qe te
trashegonte fronin por pati vetem dy vajza ,
nje prej te cilave ishte Elizabeta e pare. Ajo
sundoi ne kohen e Rilindjes dhe u be nje nga
figurat me te rendesishme ne historine e
Anglise.
Edhe motra e mbretereshes Elizabete sundoi
gjate Rilindjes por sundimi I saj nuk zgjati
shume dhe u arrestua me vone nga vete motra
e saj.
Jeta e perditshme ne Rilindje
Grate e shtresave ne ulta
banonin ne shtepi shume te vogla
dhe shpesh here me 4 apo 5
njerez qe banonin ne te njejten
shtepi.
Meqe ato nuk arsimoheshin e
kalonin pjesen me te madhe te
kohes duke gatuar dhe pastruar.
Pjesen me te madhe te dites e
kalonin brenda ne shtepi.

Grate e shtresave me te ulta

Martesa e gruas ne Rilindje
Martesat zakonisht vonoheshin ne
varesi te ndarjes se klasave. Pra martesa
nuk behej deri kur cifti te perballonte te
siguronte jetesen dhe te kishin nje
shtepi.
Gjate koheve te veshtira numri I
lindjeve ulej pasi martesat vonoheshin
edhe me shume .Kurse ne kohe te mire
kur gjendja ekonomike ishte e mire
numri I lindjeve rritej pasi ciftet mund
ta perballonin krijimin e nje familjeje.
Martesa e nj gruaje
aristokrate
Gruaja n artin e Rilindjes

Edhe sot ne prdorim termin Njeriu I Rilindjes pr dik
q sht krijues apo artistik. N origjinal Uomo del
Rinascimento dhe n anglisht The Renaissance Man
dallohet qart se sht mashkulli I cili kishte peshn
kryesore edhe n art. Kjo dshmon edhe m shum
inferioritetin e grave ndaj meshkujve dhe n aspektin e
artit. Emra t mdhenj si Leonardo da Vinci
Mikelanxhelo Caravaggio, e bn m t vshtir
krijimin e konceptit t Gruas s Rilindjes. Madhshtia
e tyre eklipsoi dhe ato pak femra t cilat ndoqn rrugn e
artit. Por jo t gjitha Femrat iu pruln fatit t tyre. Edhe
pse ato nuk mund te merrnin mesime ne pikture si
benin meshkujt, disa prej tyre t cilat posedonin talentin
dhe pasionin per artin guxuan dhe kontribuan n
piktur skulpture etj.

Burimi:
http://.students.sbc.edu/drahman08/omenand
meninrenaissanceart(ithimages).html
Levina Teerlinc Autoportret
Levina Teerlinc
Levina Teerlinc, vajza m e
madhe e piktorit Simon
Bening. E njohur shum pak
n karriern e saj t hershme,
por n 1545 ajo u ftua n
oborrin mbretror t Henrit
VIII, ku edhe u emruar The
Royal Paintrix
Levina Teerlinc Mbretresha
Elizabet I 1545
Burimi http://.artcyclopedia.com/hot/omen-
artists-of-the-renaissance-1.html
Artiste t tjera Femra
Caterina van
Hemessen
Sofonisba Anguissola
Lady in costume
Filipi I dyte I Spanjes
Por femrat jo vetm bnin art, ato u bn
gjithashtu subjekti I artit. Femra u b subjekt si
n piktur ashtu edhe n skulptur:
Leonardo Da Vini, I
paprshkrueshm
me fjal, ishte autor I
veprs unike Mona
Lisa n t djatht.
Pra nj grua bhet
subjekti I nj pikture
aq kolosale.
Venus of Urbino
"The Nun"
Gruaja n Skultpur
The Renaissance Woman Paulina Borghese
The Renaissance Woman Renaissance Movement
Rilindja Dhe Gruaja
Punoi:
Skerdjan Gurabardhi
Ersi Musta
Alban Sulaj
Igli Bedeli
Ardit Tahiri
The thing women have
yet to learn is nobody
gives you power. You just
take it.