ke yazlar

Mzik hayatm balad, korkun benden!

Siz bu satrlar okurken, inanmayacaksnz ama, ben bir kayt stdyosunda rap yapyor olaca
Albm yapmyorum, yanl anlalmasn. O kadar da deil. Zaten "Trki Kazanova" adl bestey
Dinz kapnca, ben de mzie kstm bir manada. O, benim k param olabilirdi. Ksmet.
Dizim balayacak ya, onun jenerik mziinde bir blm benim sesimden dinleyeceksiniz. Me
lodik sylemeyeceim, rap yapacam. Korkmayn yani.
Mzie olan ilgim, ocukluk yllarma dayanr.
O yllarda her mark kz ocuu gibi, eve misafir, e, dost, akraba geldiinde, onlar e
grevi bana verilirdi.
Sanat taklitlerim, gsterimin belkemiini olutururdu. zellikle Nilfer'den "Greceeek g
ceeksiiiin" adl ark ve Ajda'dan "Kimler Geldi Kimler Geti" en ok istek alan paralarmd.
Misafir pek elenir pek glerdi, lgnca da alklarlard. Ben bunu Tanr vergisi yetenei
gsterinin baarsna yorardm. Ama tahmin edebileceiniz gibi, asl elence "Kimler geldi, ha
tmdan kimler geti" szleriyle balayan bir

parann drt yanda, gbekli ve ponponlu orapl bir kz ocuu tarafndan "en hisli duygula
asyd.
lkokul hayatm boyunca, snfn en alkan rencilerinden biri olarak, okula gelen mfet
mur, retmenimi rezil ettim!
Mfetti: Sen, mavi gzl, kalk bakalm...
retmen: Glse en baarl rencilerimizden, mfetti bey, hem de snf bakan.
Mfetti: Aferin. Byynce ne olacaksn? Mhendis mi? Doktor mu? Avukat m?
Glse: arkc!
Neyse ki n sramda oturan ve yine iyi bir renci olan Serap da dansz olmak istiyordu
. Oradan kurtaryorduk.
Sanat mzii denemem
Mzik defterini tamamen kapatm, kalbime gmmtm.
Ta ki...
Geen yl, g.a.g.'n ellinci programn kutladmz o anlaml gne kadar.
ov dnyas byledir ite sevgili okuyucular. Her an her ey olabilir. Sanyordum ki, g.a.g
. korosu esprisini playback falan halledeceiz.
Ben ne bileyim canl Trk sanat mzii icra edeceimi!
Hayr, hadi biz anra anra glp eleniyoruz, sazlara yazk deil mi?
Adamlar profesyonel mzisyen. Keman, darbuka, kanun manun, ne varsa kapp gelmiler
.
Bana da kabark salar yapmlar, simli bir makyaj, krmz ruj, ancak kyafet kot tirt.
aydedeceiz, sonra giyinip ekeceiz.
Ebru Gnde'in konser ncesi hli tadmdaym.
O hlimle adamlarn yanma gittim'. Saz ekibi, tam olarak g.a.g.'m hedef kitlesi d
eil tabii. Zaten geceleri altklarndan, "A, ite bu g.a.g.'daki kadn, komedyen yani, hih
ohoh"
gibi bir tepki olmad. Daha ziyade, tam da korktuum gibi, "Solist hanm byle buyursun,
La minr'den mi girelim?" biiminde gergin dakikalar yaattlar bana.
"Ben aslnda arkc deilim, komedyenim, dalgamz geeceiz" falan diyorum, kimse beni di
iyor.
Viski iin, ses alr
Daha yal ve olgun grnen kemancy yakalayp dedim ki: "Benim sesim ktdr, siz bana ka
da kaynayaym bari." Bilgelik dolu gzleriyle bana bakt ve dedi ki: "Kt ses yoktur hanme
fendi. Herkes gzel sesli doar. nemli olan sesi eitmektir. Bir iki deneme yapalm, bakn
siz de inanamayacaksnz ne gzel okuduunuza!"
O gazla, demiim ki: "La minr' falan boverin, girin, ben size yetiirim!"
ark da Trk musikisinin en zor eserlerinden biri: "Dnlmez Akamn Ufkundayz" adl sega
er. Beste Mnir Nurettin Seluk, sz Yahya Kemal Beyatl, solist Glse Birsel!
Daha ilk denemede, ki ben gerekten ruhumu katarak sylediime inanyorum, saz arkadal
arm dediler ki: "Viski getirtelim sete, sesinizi hemen aar!"
Prodksiyon alt. dakika sonra viskimi imi ve sesimden bir Muazzez Abac tns bek
girmitim.
Dnlmez Akamn Ufkundayz, benim yorumumla post-modern bir biim kazand. Neden sonra far
k ettim ki, saz arkadalarm viskiden gtrp duruyorlar. Kalbime bir bak gibi saplanan acy
, gerei kavradm: Sazlar sesime tahamml edebilmek iin viski istetmilerdi!
Keman alan iyi niyetli amca, hl umudu kesmemi. Bir yandan alarken, bir yandan kh ce
saret veren, kh acr gzlerle bana bakp tempo veriyor. Ben, viskinin de etkisiyle, dktrd
m ama, bir tane gen kanuni var, o arada, "ffff" diye fenalk geiriyor. Bu sefer bende
"Acaba Muazzez Abac kadar iyi deil miyim?" pheleri uyanyor!

nc denemede sesim ksld. "Diyaframdan sylemedi-niz mi?" gibi bir eyler gevelediler.
fram nerede bilsem, imdiye kadar Ebru Gnde olurdum, sen ne diyorsun?
Sazlar yprand ama o programda hem biz hem g.a.g. seyircisi pek elendik.
imdiyse kayt teknolojisinin nimetlerinden yararlanmaya gidiyorum.
Belki de tr yanlt. Belki de alayan gibi sesim Trk musikisine deil, rap'e daha uygun
Greceiz bakalm...
Trkiye'nin "eortman" sevgisi!
Hibir giysi bu kadar rahat ve ok amal olmad. Hibir giysi bir milletin genlerine bu k
adar iyi uyum salamad. Ve hibir giysi beni benden bu kadar almad!
Her ey o perembe gn balad.
Zannederim geen sene bahar aylarndayd.
g.a.g.'n ekim gnlerinden biriydi ve ben her zamanki gibi, kotumu tirtm, izmelerimi
ymi, evden kmak zereydim.
Birden kendimi yorgun hissettim galiba. "Nasl olsa stdyoya girer girmez stm deitirip
ssleneceim" diye dndm ve igdsel olarak, giyecek daha rahat bir eyler aradm. Mesela
an takm.
Beni biraz tanyanlar sporla aramn iyi olmadn, hatta hi aram maram olmadn bilirle
da kendime en son aldm spor giysisi, 1988 ylnda aniden aerobie balamaya karar verip edi
ndiim siyah tayt, siyah mayo ve sar tozluklardr.
yle bir aile dnn: Aabey eski milli voleybolcu, zamannda Galatasaray'n takm kaptan
eski milli basket-

bolcu, stelik bana gre 10 santim dezavantajl olmasna ramen...
Ve kardeleri, bendeniz!
Aerobik kyafetim dnda bir de yine ayn yllardan kalma, aabeyimin son bir umutla hediy
e ettii tenis ayakkablaryla tenis etei vardr. Hl saklarm. Tenis hayatm da ay srm
cburi piyano dersi gibi bir eydi benim iin.
Spor yoksa eofman da yok
Byle bir insann neden eofman olsun? Hangi sporu yapp terledin de, terin soumasn diye
zerine eofman giydin?
Ne var ki Trkiye'deki eofman, daha dorusu "eortman" kltrnden haberim yoktu o gnlerd
Trk vatanda, eofmana "eortman" der. Zannederim "ort" taks genelde spor kyafetleri
. Zaten tirt yerine de "tirt" denir. Hani ortun zerine giyilen giysi manasnda! Alakas
ktur tabii. Tpk "sweats-hirt"n de aslnda set olmamas gibi.
Uzatmayalm. O gn, ekime giderken, kimbilir ne zamandan kalma bir Adidas eofman alt
buluverdim. zerine de bir "setrt"!
Aman Allahm o ne rahatlkt yle. ekimde hikyeleri alelacele anlattm ki, bir an nce "e
manma" kavuaym!
Eve ayn kyafetle dndm. Ayn kyafetle yemee oturdum, televizyonun karsndaki kanepey
. Hayat buymu yahu! Yataa da yle girecektim ki scak gelir diye vazgetim.
Trk eofmansz olmaz
Trk ailesinde eofmann nemli bir yeri vardr. Oysa bizim aile robdambr-sabahlk ailesi
i. Kahvaltya kadar her-
kes giyinmi olur ve yatana kadar da yle giyinik dolarlard. Her kltr aileden gelir tabii
. Ben de bu yzden, eofman zevkinden bu yaa kadar mahrum kaldm idrak ettim ve aray kapa
aya karar verdim.
Ertesi gn gidip kendime rengrenk birka eofman alt aldm. Evde olduum gnler lzumsuzc
i dirhem bir ekirdek giyinmektense, bunlarla dolaacaktm.
Yllarca moda dergisi karan bir ikadn olarak sabah kalkp k giyinmek zorundaydm.
Oysa bu televizyon iinde hi kyafet almasanz da oluyor! ekimden ekime git. Aralarda d
a evde oturup yaz yaz. Hele imdi dizi de balyor. Haftada drt gn ekim ediyor.
Tam eofmanlk!
Bylece koleksiyonum da yava yava geliti. Beendiim eofmanlarn birka rengini almaya b
Yazlk ayr, ba-harlk kadife ayr, klk polar ayr. Kimi sadece alt, kimisi takm. Siyahla
embeler, krmzlar. Yanlar eritliler, fermuar-llar, srt file olanlar...
Trk eofmanlar bakadr tabii. u ev kadnlarnn giydikleri hani. Bir kere sporla uzakta
kndan alakalar yoktur bunlarn. "Aabiye" modellerdir. Kadife zerine payet ilemeler, va
tkalar, fiyonklar, zerine taklarla falan tamamlanr. Altna, bir de simli, dolgu topuk
terlik, bitti. ster evde fasulye aykla, ister komuya git, ister mantonu geir arya paza
ra k. ok amal yani.
Eofman Trk insannn genlerine de daha uygun bir giysidir. Dikkat edin, iki kuak nce
Osmanl olduu iin, takm elbiseler ireti durur bizim adamlarn zerinde. alvarla, kaftanl
cbbeyle gezmi dedeleri ne de olsa. Mesela kadnlarmz da terlikle ok rahat eder. Yazlk t
erlikler moda olduunda en ok uyan lke Trkiye olmutur herhalde.
Eofman da alvar benzerliiyle vatanda ok mutlu eder. Mesela beni!
Dpiyes, blucin, elbise hayatm bitmitir. Gndzleri eof-
mandan baka bir ey giymeyi dnmyorum. Tamamen baml oldum.
Hele bugn bir de buz mavisi kadife aldm ki. Hatta u anda zerimde...
Metrosekseller "lahmacun kulb"ne kar!
Metrosekselleri kskanmayn kardeim. Evet manikr yaptryorlar, evet alverie vakit har
, evet cilt bakmna gidiyorlar. Ve evet, gzel kadnlar onlar kapyor. aln, sizin de olu
Bir metrosekseldir gidiyor.
ki gnn birinde, bir dergiden arayp fikir alyorlar: "Met-roseksel erkekler hakknda ne
dnyorsunuz?", "Trk metrosekselleri sizce kim?", "Gzlemlerinize gre metro-seksel erke
nerelere taklyor?"
"Gzlemci"yim ya ben. Gittiim yerlerde gzm dikip teki masalara bakacam sanki. "Hmm,
k u herif kesin metroseksel, yoksa niye kol dmesi taksn. Demek ki bu kebapya metroseks
ler de taklyor, bir dergiden sorarlarsa sylerim" diye.
Bu sorular genellikle "Efendim? Duyamyorum. Dizi eki-mindeyim, iyi gnler" eklinde
yantlyorum.
Bir kere laf sakat! Bizde bir kelimenin iinde seksel mek-sel geiyorsa, insanlarn a
klna hemen bir sapklk gelir. "Metroseksel misiniz?" sorusunu bir Trk erkeine sormak iin
mangal gibi yrek lazmdr. Zaten onun iin benim gibi kadnlara sorup duruyorlar.

Ne metrosekseli? Biz Antepliyiz!
"Metroseksel misiniz?"e, klasik Trk erkeinin verecei en lml cevap, "Sen ne diyorsun
kardeee, biz Antepliyiz!" falan gibi bir eydir.
Oysa nedir metroseksel? Tra olan, sana bana zen gsteren, nazik, haval, bakml, e
rkek. Ve de asla seksel bir sapma olmadan. Hatta ok apkn bile olabilir. Kendisine ka
lm.
Kadn ruhundan anlayan, futboldan baka ilgi alanlar olan, hediye semesini, jestler
yapmasn, dinlemesini bilen erkektir metroseksel.
Fakat bildiiniz gibi, lkemizde yukarda anlattm erkeklerden pek fazla yoktur. Olanla
r da avam bir tabirle, karaborsadadrlar.
Oysa teki grup, yani di fralamay, du alp deodoran kullanmay vakit kayb olarak gre
emaya gitmek yerine, evde gbeini kayarak, eofmanla ma seyretmeyi tercih eden, ocukluun
n beri sa kesimini deitirmemi, genel olarak parfm yerine sigara kokan, beslenme dzenin
i lahmacun zerine kurmu arkadalar, elbette ki, metrosekseller-den nefret edeceklerdi
r.
Sebep aktr: Kadnlar metroseksellerin peindedir ve "lahmacun kulb" olarak isimlendir
ileceim dier grup, genel olarak havasn almaktadr!
(Yanl anlalmasn, lahmacun, ok sevdiimiz, beslenmemizin temel talarn oluturan gdala
ir! Ben bir yaam tarzndan bahsediyorum. Ayriyeten Anteplilere sevgiler!) "Metrosek
sel" kelimesini, mstehzi bir glle, sanki hafiften gay bir ierii, bir aibesi varmas
nlar da, dikkat edin, lahmacun kulbnn ak veya gizli yeleridir.
Lahmacun kulbnn oyununa gelmeyiz!
Gya metroseksellere amur atlacak da izi kalacak, biz
de kadnlar olarak diyeceiz ki, "Ayy, en iyisi sigara ve soan kokan, haftada bir gmle
k deitiren, gbekli, zevksiz, tra olmayan, kitap okumayan, kaba bir adam bulaym da, 'me
troseksel' diye dalga gemesinler!"
Lahmacun kulb, size sesleniyorum! "O da metroseksel", "Bunun iin de metroseksel diyol
-lar!" gibilerinden bir "Haval erkekleri karalama operasyonu", bir "cad av" yrtyorsunu
z, farkndayz!
Bu ayaklan yemediimiz gibi, ideal erkee de bir isim bulmu oldunuz, sa olun, var ol
un. Bundan sonra kzlar "Hayalimdeki erkek, kumral, uzun boylu, nazik, baarl, esprili
, se- vecen..." falan diye uzun uzun anlatmak yerine "Kumral, metroseksel" diyece
kler ve bitecek.
Metrosekseller, bembeyaz dileriyle srtarak gzel kadnlar kapmaya devam edecekler.
Ve bu esnada siz, yalnz banza, gazete kdnn zerinde soanl lahmacun yiyor olacak
Hani syleyeyim dedim. Belki iinizde hl kurtarlabile-cek olanlar vardr diye...
For those ofyou who don't know, metrosexual is ihe nevv catchph-rasefor those
guys who youjust can't explain nice, good looking, well-dressed, educated and s
traight.

On derste "dl treni adab"!
Belki bir gn iinize yarar. Her duruma hazrlkl olmak lazm. O gn geldiinde "Aman plake
dt," yok efendim "Konumam ardm" falan istemem! Yazyoruz, oturun okuyun.
Arada okuyucuya, seyirciye duyurmak lazm ki, doru adreste olduklarn hissetsinler.
Efendim bir iki hafta nce zel Radyo ve Televizyon Yaynclar Dernei'nin dzenledii "Y
yileri" aratrmasnn sonucunda, g.a.g., deerli halkmzn oylaryla, "En iyi elence prog
Geen sene de ayn dl biz almtk, ayptr sylemesi. Mutluyuz, gururluyuz! Son program
ani aramba gecesi, gecenin on ikisinde nefis bir de rating akmz ki, diziler arayp bulam
or. "Sa oluuuun" demek istiyorum bu vesileyle!
Getiimiz gnlerde benim iin ok manal bir dl treni vard.
g.a.g. programn sadece iki senedir yapyoruz.
Oysa on iki yldr gazeteciyim!
Ve getiimiz hafta, hayatmn ilk gazetecilik dln al-
dm. Kabata Lisesi ve Kabatallar Dernei internet oylar ve renci anketleri sonucunda, be
"2003'n En yi Kadn Gazetecisi" semiler.
dl trenine gittiimde rendim ki, erkek gazeteci kategorisinde de Hasan Pulur dl alm
ezildim anlatamam! Bir de Magazin Gazetecileri dl alnca, bu yazy yazmak zorunlu hle ge
ldi.
dl trenlerinin gzel yanlar: Gurur, mutluluk, coku.
dl trenlerinin zor yanlan: Kalabalk nne kp "olgun" konuma yapma mecburiyeti. Ger
akn, delikanl gibi konualm, insan dl aldysa, iinden gelen konuma u oluyor: "Evet, ge
sperim, haklsnz. Bunu oktan hak etmitim. Kskananlar atlasn. Elemterefi, kem gzlere
ideki dier adaylara da buradan 'nanik' yapmak istiyorum, izninizle. Medya mensupl
ar, ekin arkadalar, duymayan kalmasn. dl aldm bea. En byk benim! Heyt beaaaaa!"
nsan psikolojisi budur kardeim!
Ama maalesef kp yle eyler sylemen gerekir: "Kategorideki dier arkadalarla yarmak,
al bana bir gurur. Bu dl hepimizin. Ayrca bu dl aslnda ekibimin. Ben bir hiim. Beni
yk grdnz ya, siz benden daha byksnz. 2004 gzel olsun, el ele tutuup dans edelim. Dn
n, falan femekan..." E ne anladm ben dl cokusundan? Oldu olacak, bir cbbe edinip, da ba
a ile ekmeye falan gidelim.
dl alma trafiinin asla net olmay: Sahneye ktn. Ne yapacaksn? nce teekkr m? Yo
ra konuma m yapacaksn? dl veren adamn konumas nereye skacak? Peki gazetecilere poz
l konumadan nce mi sonra m? Her zaman karr, Oscar treninde bile, her zaman sahnede bir
rbede olur. Sinir bir durumdur.
Plaketin srekli kutunun iine dmesi: Yahu kim icat etmi bu "plaket" denen eyi? Gya ku
tu alacak, plaket kutu-

nun kapana dayanp duracak, sonra eve gtrnce de, tozlanmasn, ne bileyim yer tutmasn diy
plaketi yatrp, kutunun iinde saklayacaksn. Olmuyor iteee! Tam konuma yaparken plaket
yatveriyor kutunun iine. Hatta bazen dl alrken oluyor bu. Kaldrp dzeltiyorsun, bu sef
urmuyor, yere der gibi oluyor. Kapal tutsan dl grnmyor. Plaketi dengede tutacam diye
inlikten lafn unutuyor insan. Kim bakyor yahu bu plaket ilerine?
Sevgili okuyucularm, yukardaki k da aramba gn bama geldi.
Ancak ben yine de, dl trenlerine zevkten drt ke gidip, plaketleri almaya devam edecei
m. Layk grenlere teekkrler.
Kategorideki dier arkadalar, sizinle yarmak byk gururdu. Dnya bar, vesaire, vesai
Neden yal yiyecekler daha lezzetli?
Bilim baka ey yalla. nsan aydnlanyor, kavryor, hayatn anlamn zyor. Sadece bu kad
terinde bir tuhaflk bulunmadn, genlerinin kurban olduunu renerek, kendisiyle baryo

Teorimin doru olduunu biliyordum!
Bir belgesel seyrettim ve hayatm deiti.
Evet sevgili okuyucular, o hi dizi mizi seyretmeyip, Tele-vole'lere kzp, sadece
belgesel seyreden entel Trk var ya, ite o benim!
Yalan tabii. Ama gerekten byk zevk aldm izlerken.
"Human Instinct"ten, yani insan doasn konu alan "gd" belgeselinden sz ediyorum.
Gereklen aydnlandm. Kendimle ilgili birok cevap aldm. Size de tavsiye ederim. Mese
la, yazya giri cmlemden bahsedersek.
Neden patates kzartmas, iskender kebap, kaymakl kadayf falan halanm kabaktan daha le
zzetlidir? Ha? Size soruyorum? Obur musunuz? Salksz msnz? Hayr efendim. Sadece igdle
gre hareket ediyorsunuz.
Yal yiyen kazanr!
nsanolunun varoluundan itibaren, gszlerin yok olup, gllerin kalmas sresince, bin
u, yksek ka-

lorili, yal yiyecekleri tercih edenler, yani "kebaplar, tatlclar" hayatta kalmlar. n
ri, hani enginar mengi-nar sevenler, vcutlarnda ya depolayamadklar iin, ktlklar sras
itmiler.
Yani hepimiz, yal seven oburlarn torunlaryz ve bunun iin bugnlere gelebildik.
Ho, bundan sonras iin doktorlar tam tersini sylyor, o da ayr. Yine de artk kaymakl k
ayf yerken daha az vicdan azab duyacam. Genetik ite kardeim! Hem yarn br gn bir ktl
olur, insan neslini biz devam etti-
ririz falan...
Hanmlar, kala blgenizde biriken fazla kilolarnz cannz m skyor? Hi zlmeyin, "
edin!
Basenlere takmayn, cazibe iareti!
Hani o bayldmz Kate Moss'lar, efendim, sska mankenler var ya. Onlar hibir erkek bee
or farknda deiller! Neden? nk erkekler, birlikte olacaklar kadnlar seerken igdsel
ce belli, ama geni kalal olanlar tercih ediyorlar. nk binyllar, yle kadnlarn daha d
duunu gsteriyor. Onun iin basenlere taklmayn, yemenize bakn!
E seerken baka bir ilgin durum daha varm genlerimize yazl olan. Newcastle niversite
de yaplan bir aratrmada, bir grup kadndan gn boyunca ayn tirt giymeleri istenmi.
u tirtler farkl erkek deneklere koklatlm ve hangisinin en gzel koktuunu dndklerini
istenmi.
Yzde yze yakn bir oranla, erkekler, kendi baklk sistemlerinden en farkl olan sistem
hip kadnlarn tirtn semiler. nk farkl baklk sistemlerine sahip anne babadan ol
a kar daha direnli olurlarm ve insanolu farknda olmadan, nesillerin geliimi iin, bu s
yaparm.

gn boyunca giyilmi yzlerce tirt koklamak zorunda braklan erkek deneklere ne kadar p
dii aratrmada yazmyor! Ama ben merak ettim.
Byleyim ite, abuk subuk eylere taklyorum. Sivriyim. Ama benim hatam deil.
Kk ocuk yaramaz, byk ocuk uslu!
Efendim, ben ailenin kk ocuuyum.
Aklyorum. "gd" belgeselinin "Kazanma Hrs" blmnde yle deniyor: "ocukken, haya
en faydal kaynak, yani anne babann ilgisi iin kardelerimizle yarrz."
Bu yarta gzlemlenen de uymu: Kk ocuklar bunu, lk atma, ar hareketler, yarama
ya alrken, aabey ve ablalar da silah olarak "Sabrla beklemek, uslu olmak, yardm etmek
ya sevdiini sylemek" gibi taktikler kullanyorlarm. Bunu tamamlayan bir aratrmada da, il
k doan ocuun radikal dnceli, lgn, yeniliki olmasnn, kk kardelerine gre daha d
nmu.
Bylece benim niye kafadan kontak, aabey ve ablamnsa niye akl banda, sakin, doru dzg
sanlar olduu da ortaya kyor! Her eyin ba bilim vallahi.
NTV'de yaynlanan "gd" sayesinde kendimle bartm diyebilirim!
Siz de seyredin, sonra beni hatrlarsnz.
Bakn orijinal internet sitesinin adresini de veriyorum burada: http://www.bbc.c
o.uk/science/humanbody/tv/huma-ninstinet/
Eh, bu ke yazsnda verdiim hizmet de, benim, baka insanlara yardm igdmn bir gste
Ki, bu konu internet sitesinde var.
Bir bakn bakalm.
Tek mi, ift mi?
Yine yer yerinden oynuyor.
Sava mava deil bahsettiim, Sevgililer Gn!
Belki bu sene unutulur da, u sinir krmz kalpli eyalarla, "I love you'larla ssl vr
afrodizyak olduunu iddia eden mnlerle, ikolatalarla, gllerle muhatap olmayz diye mit e
ttim. Ama bouna!
in clk km bir kere. Son yz yldr birbirinin gznn iine bakmam kar kocala
hamburger yemekten ibaret ergenler, herkes Sevgililer Gn program peinde.
Ylbandan beter.
Restoranlarda imdiden yer yok, kulpler tklm tklm, barlar hncahn.
Neyi kutluyorsunuz kardeim?
Yaptnz ey, dnya var olduundan beri yaplyor! zel bir yetenek, sonradan renilen b
gerektirmiyor ki. Bildiin hormon, herkeste var!
Dnyallar ikiye ayrlr!
14 ubat'ta milyonlarca iftin sslenip pslenip kikirde-
yerek lokalleri doldurmas yetmiyormu gibi, o gece yalnzlar iin de partiler dzenlenmes
i gelenek oldu.
Gen bekr zgr kadnlar partileri, gen kalan bekr zgr kadnlar partileri, aranan erke
artileri, mitsiz bekrlar partileri, biz bize yeteriz partileri...
Yani, o gece sevgili deilsen, illa ki dier sevgilisizlerle birlikte ac-tatl, traj
i-komik, ama ne olursa olsun "mutluluu tam anlamyla bulamamlk" temal bir gece geirmek z
orundasn.
365 gn ehirlerde eit eit insan gezerken (bekr, evli, boanm, gecelik ilikiler ya
ak zere, evli ve sklm, k ama mutsuz, ilikide ama aldatan, taze ift olmu, kimseyi bu
seyi istememi, monogam, poligam, homoseksel, heteroseksel, nemfoman, frijit, her ne
yse...) 14 ubat gn, sadece ikiye ayrlyoruz: iftler ve tekler!
iftsen, hediye alacaksn, yemek yiyeceksin, ikolatalara, gllere, internet kartlarna
; bten, kltrn, alkanlklarn neye uygunsa, bir eylere para ve/veya zaman harcayp, ili
lmi, herkes akm gibi yapacaksn. Bu esnada bir yandan da "tek"lere bakp kendini daha iyi
, daha ansl, daha "normal" hissedeceksin.
Teksen, hayatndan ok memnun olsan bile "Acaba kardm bir eyler var m? Biri olsayd
iyi olurdu?" gibi phelere decek, isteyerek veya mecburen, senin gibi "tek"lerle prog
ramlar yapacaksn.
Eski sevgilileri anyoruz!
Halbuki Sevgililer Gn'nn mant en bandan yanl kurulmu!
Dier zel gnlere bir bakn: Anneler Gn, Babalar Gn, retmenler Gn...
zerimizde hakk olan, bize vakit ve emek harcam, ama artk eskisi gibi ilgilenemediim
iz yaknlarn hatrlanmas, onore edilmesi zerine kurulmu doru formller.

Bu manta gre, Sevgililer Gn'nde de eski sevgililerin kutlanmas gerekmez mi?
Kavgal ayrlm olabilirsiniz. retmenlerinizle ilgili son annz neydi? Veya annenizle h
i birbirinize girmediniz? Olur byle eyler. Ne de olsa eski sevgilidir, ho grmek lazm!
Tabii, benim formlmde, baz skorer arkadalar byk mkllerle karlaabilirler. "Bir g
i birine hediye alacaksn, hangisini arayacaksn. Haftalar yetmez!" diyebilirler.
Burada da ayn prensip geerli olmal.
Harcanan emek ve zaman, eski sevgililerin nceliini belirler.
En uzun beraberlikleri setikten sonra, isimleri emek kriterine gre eleyin. Gemite d
evlerinize yardm etmi, size araba kullanmay retmi, yemek yapm, evinizi yerletirmi ve
atnza buna benzer katklar olmu isimleri, o gn, en azndan bir demet iek veya bir telef
aramanz ho bir jest olacaktr! Bunlardan kendini en ok helak etmi olann da bir yemee
in. 14 ubat mana kazansn.
Ayrca eski sevgiliyle yenen yemein, klasik Sevgililer Gn programlarndan daha heyeca
nl ve daha dedikodulu olaca kesindir.
Bu zmn en parlak yan da u: Eski sevgiliyle program yapmak iin tek veya ift olmanz
etmez.
iftseniz ve imdiki sevgili su koyuverirse, suu hemen bana atabilirsiniz.
Ama zannetmiyorum. Bu deiiklik, onun da iine gelebilir!
Kahve falnn pf noktalar!
Derslere balyorum. Artk siz de evde deneyebilirsiniz. Ksa zamanda daha popler, sevi
len, aranan bir insan olmanz iten bile deil!
Trk kahvesine olan ve maraz snrlarn zorlayan merakm biliyorsunuz.
Gn iinde Trk kahvesi imeyi braktm dakikalar, gz seyirmesi, sinirlilik, arpnt, t
elirtilerinin balad anlara denk geliyor! Tadnda brakamyorum yani!
Ne var ki, birok kahve meraklsnn aksine, kahve fal dendiinde yzmde mstehzi bir gl
or!
Bana hep garip gelmitir. "Filanca sper kahve fal bakyormu" dediklerinde etrafta bi
r dalgalanma olur, insanlar sraya girer, ricalar eder, kahve fal konusunda baars yaylm
lan arkadaa trl yalakalkla fal baktrmaya alrlar! teki de kendini bir naza eker ki..
rgunum", "Arka arkaya bakamam yle", "Ancak ben bakmak istediimde doru kyor, smarlama o
az" gibilerinden... Kardeim, yapacan, kahve bulana bakarak, kafadan bir eyler atmak. N
yorgunluu?!
Fal hakuranlarn hli daha da beterdir. Tutup "Biliyor mu-
_
sunuz, her saniye u kadar yamur orman yok oluyor" desen "Hadi len" tepkisi verecek
arkadalar, nedense kahve telvesinin fincanda brakt izlerin, gelecekleriyle ilgili ipul
ar verdiine, adlar kadar emindirler!
Zaman zaman havam bulmak iin ee dosta kahve fal bakmlm vardr. Hatta ok isabetli
r yaptm syleyip, "medyum" zelliklerime sayg duyan arkadalarm bile var. Bundan gurur d
or muyum? (Palavra zelliimden deil, byle arkadalarm olmasndan.) Hayr!
Derslere balyoruz!
Olay ok basittir aslnda. Siz de, aadaki tavsiyelerle, bir kahve falcs olup, belli ba
ortamlarda popler hle gelebilirsiniz.
Fincana bakp, "Aaa, senin bir dmann var" diye balayn ve fal meraklsn o dakikada ka
"Hatta hemcinsin" diye devam edin. Herkesin gck olduu bir hemcinsi vardr mutlaka. i a
bartp "Sana yakn bir evreden, ya aile, akraba veya iyerinde" diyebilirsiniz. Baka ne
olacak ki? Ya i arkada, ya patron, ya kaynvalide, kayno, grmce mrmce...
Elbette "Nerede, hani?" falan diyen baz ukalalar kacaktr. Fincann iinde geliigzel bi
telvelenmeyi iaret ederek "E ekerim bak, ylan km, atmaca kanad km, kedi km, se
n sal kadn km" gibilerinden phe gtrmeyecek kantlar sunabilirsiniz!
Bekrlarn, genel olarak, hayatta iki byk derdi vardr: Para ve ak. Evlilerin, genel o
larak, hayatta iki byk derdi vardr: Para ve oluk ocuk.
Bu konularda herkesin skntlar ve umutlar vardr. Fal meraklsnn medeni durumuna gre,
konusunda sknt var ama alacak" ve/veya "Ak/ocuklar konusunda ufak tefek dertlerin var,
takma kafana, uzun vadeli deil, sonradan sevineceksin" deyin, ii bitirin!
Madem kahve fal biliyor ayana yatyorsunuz, jargona da
aln. Mesela, ev yerine "hane" kelimesini kullanmak, sizi sradan insandan "gizli glere
sahip gelecei gren yaratk"a terfi ettirecektir. "Evde ufak tefek dertler var" yerin
e "Hanende ufak tefek skntlar var" demenizi tavsiye ederim.
"Kalabalklar iindesin, her kafadan bir ses kyor, hep
sine kulan tka, kendi yolunda yr" tavsiyesini yapp, fin
cann bol telveli, kark desenli bir blmn delil olarak
sunmak her zaman ie yarar. Zira insan sosyal bir hayvandr
ve ister stanbul borsasnda alsn, ister otobse binsin, ister
apartmanda otursun, illa ki bir "kalabalklar iinde olma" du
rumu yaar.
Son olarak "senin yrein kabarm" kalbndan bahsetmek isterim.
Her kalp gibi, bu da klieleme tehlikesi olan bir cmledir ve kullanrken dikkat etme
niz gerekir. Mesela, fala byle balarsanz, kimse sizi ciddiye almaz. Ama sonlara doru
, cmleyi evirip evirip, "Bak, aslnda klie bir laftr ama, fincanda da gryorsun, bir yre
kabarmas var hakikaten" derseniz daha inandrc olur. Bu numaray sokak kahvelerinde kul
lanmayn. Trk kahvesinin kilosu ka para? Kahveci yrek kabarmas grnts salayacak kadar
koymamtr muhtemelen. O zaman da delil gsteremezsiniz. Evlerde baklan kahve fallarn terc
ih edin.
Artk kahve falnn kral sizsiniz. Kim tutar sizi?
Yine faydal bir yazyla karnzdaydm. Maksat okura hizmet, gerisi dnya mal ve dolaysy
da kalr...

Souk algnlnn psikolojik izdmleri!
Grdnz gibi, ilk tbbi makaleme imza atmak zereyim. Biraz heyecan var tabii, olmaz m?
yecana boaz ars, eme burun, normal arlnn kat bir kafatas da elik ediyor.
Evet efendim, salgna ben de katldm. Herkes hasta dediler, biz de geri kalmayalm d
edik.
Bylelikle konuya girmi oluyorum. sterseniz, basit bir hastaln (ki mesela ngilizcede "
common cold" yani "baya, hep grlen soukalgnl" derler, byle de tapon bir rahatszlkt
indeki etkilerini, balklar halinde inceleyelim.
Sr psikolojisi karsnda A ve B tipleri
Demin de dediim gibi, "Hastaym" dediiniz anda, "Gemi olsun"la birlikte, dettendir,
e cevap verilir: "Salgn zaten!" Ki genellikle de yledir. Ancaaak, salgn gerei, iki in
san tipinde farkl alglanr:
A tipi: "Salgn m? E iyi o zaman. Demek herkes hasta. O zaman endielenmeye gerek
yok." Bu tavr, aslnda daha geni apl dnrsek, dnyay yok olmaya gtrebilecek bir tav
dr. Bu tipler sr psikolojisini severler. "Elle gelen dn bayram" eklinde isimlendirebile
ceimiz bu bak as "Nkleer sznt m varm? E o zaman herkes lecek, ben ne yapaym?" v
n mi yarlm? Bana ne kardeim, ben deodoranm skarm, herkes skyor" noktasna kadar gide
B tipi: "Salgn m? Ne? Bu bana zel bir durum deil mi? Ben sradan mym? Yo, yoooo!" Bu
tiplerse, ikin egolarna ve elitist tavrlarna karn, dnyann gelimesini salam, lider
insanlardr. Kolektif dnmezler, bireyseldirler. Mucitler, sanatlar, byk giriimciler bu
dan kar. B tiplerinin nlleri arasnda Einstein, Marilyn Mon-roe... (birisi beni durdur
ur mu ltfen?)
Ev halk ve yaknlarla ilikiler
Hasta kii, ev iindeki sosyal tavrn deitirir. Burada "gender" tabir ettiimiz, sosyal c
insel kimliklerden bahsetmek lazmdr (vay be!). Erkekler, souk algnl srasnda, ev iind
eme, ikyet etme, ar hassasiyet, endie, panik, gibi duygular yaayp, zaman zaman hastal
lirtilerini abartma vs. tipi ocukluk yllarnn tavrlarn gsterirlerken, kadnlar farkld
siz fedakrlklar, hasta yatandan kalkp temizlik yapma, "Dur ben getiririm, iyiyim iyiy
im" tr lzumsuz ataklklar, tamamen kar tarafa kendini kt hissettirmek, vicdan azab ver
ve nekahat dneminde "Ben hastayken kendi kendime baktm, kimse ilgilenmedi" diyebil
mek iin taklan sosyal maskelerdir. Ev halk, bunlar yemeyin! Hastay, gerekirse yataa bal
ayarak, kendine ve evresine zarar vermesini engelleyin!
Kararszlk, ikilem ve endie
Souk algnl geiren ou ehir insan, doktora gitmez. Hastaln seyri esnasnda, sra
la atlatmaya

alma, hastaln ilerleyiine bozulma, antibiyotik alp almama kararszl ve bunun getird
grlr. "Antibiyotik alsam, btn vitaminleri ldryormu, ama almazsam gemeyecek" dnemi b
r kabilir. Bu noktadan sonra depresyon ve panik balar: "Bu hastalk gemeyecek galiba!"
Sonsuza kadar sren bir grip tp tarihinde grlmedii gibi, bu psikolojik yan etkiyi geir
menin tek yolu, efendi gibi doktora gitmektir!
Alkanlk tuza
Birka gn geen rahatszlklarda, kii, btn gn pijamalarla yatp televizyona bakma, 12
uma, orbann ayana gelmesi gibi, aslnda mkemmel olan hayat tarzna alabilir. Souk alg
i getikten sonra bile, bu vicdan azapsz tembelliin verdii rahatlk duygusu, kiide alkan
yaratabilir. Hasta, iyiletikten sonra bile, bu gzel yaam tarzndan kopmamak iin "Yok y
ok, yine balyor galiba, yarn da ie gitmeyeyim", "Daha tam iyileemedim, ks-ryorum biraz
tarznda yalanlara bavurabilir, hatta bunlara kendi de inanabilir. Bundan kurtulmann
tek yolu kiinin kendi elindedir. Dardan yaplacak ila ve psikolojik destek tedavisi ge
nellikle ie yaramaz!
Grdnz gibi "Baya souk algnl" sanld kadar baya bir hastalk deil! Fizikse
lojik adan, bu dnemde destek alnmasnda fayda var.
Bu da benim, tp dnyasna bir katkm olsun. Bak hasta hasta bilimin hizmetindeyim...
ilk ve son sava anm!
yandaym. Lambalarn etrafna kt saryoruz. Acaba ylba gecesi gibi bir ey mi bu
Annemler "Hatrlamana imkn yok" diyorlar.
Aslnda hakllar, nk yamdaymm. Ama bal gibi hatrlyorum ite.
Belki hatrladm blk prk karelerle, sonradan anlatlanlar bir araya gelip hikyeyi t
dr.
Yazlktaydk. Akam st, benim pek anlam veremediim bir hareketlilik balad. "Karartma v
" deyip duruyorlard etraftan. Ktlar alnp, balkonun, bahenin lambalar kapland.
Ylba gecesi gibi bir ey miydi bu karartma? Etraf ktlarla sslendiine gre...
Sonra yle dediler sanki, hayal meyal hatrlyorum: "Bu gece bir oyun oynayacaz. Hava
kararnca klar kapatp, evin iine gireceiz. Evde de k yakmayacaz. Sanki elektrikler
. Bir de televizyonu amayacaz, grlt yapmayacaz."

Bayldm bu ie.
Akam oldu, evin iine girdik. Salonda oturuyoruz. Benim neem yerinde, kkrdayp duruyo
rum. Oyun ya bu.
Annem, babam, ablam yle deil ama. Gerginlikten patlayacak gibiler.
Meer aabeyim gelecekmi Bulgaristan'dan o gece.
Aabeyim arada sakall, arada sakalsz, bazen John Lennon gzlkleri takan, spanyol paa p
antolon giyen, gitar alan, uzun boylu bir adam benim gzmde! Arada ortadan yok olup
sonra yine geliyor. stelik de hediyelerle! Nereye gittiinden ok hediyeler ilgilendi
riyor beni! Dedim ya, yandaym.
Her dakika seyahatte. Milli voleybolcu nk. kide bir Balkan lkelerine, oraya buraya
maa gidip duruyorlar.
Ama bu defa, tam da gecesi.
Annem sylenip duruyor: "Tam srasyd man. Havaliman kimbilir ak m deil mi? Ne olac
klar? Nasl gelecekler?" diye. Daha kt ihtimalleri kimse dillendirmiyor.
Meer benim uzun boylu adam sandm aabeyim de, daha on sekiz yandaym o zaman!
Sonra aniden bahe kapsnn gcrdadn duyuyoruz ve evet, aabeyim, kapda, bavulu ve p
e fra atyor: "N'oluyor yahu? Niye kapandnz ieri? Amma korkaksnz ha!"
Annemlerin rahatlama dozundan anlyorum ki, byk badire atlatlm.
O zaman korkmaya balyorum.
Sessizce kp balkonda oturuyoruz. Yan evlerde karanlkta bahelerde oturan komulardan
bir iki sohbet, karlkl ki-kirdemeler, yavatan geveme.
Hayatmdaki ilk, ve umarm, son sava anm.
Badat'ta yaananlar Krfez Sava'yla balayan bir canl yayn elencesi havasnda seyred
O yllarda bir CNN muhabirinin "Bizden ayrlmayn" ama-
cyla, yanllkla syledii gibi: "Bu sava reklamlardan sonra da devam edecek!"
Ne gariptir ki 1974'ten beri ne kansere are bulundu ne Afrika doyuruldu.
Ama artk karartma falan yetmiyor insanlar bombardmandan korumak iin.
Artk istediin yeri, istediin zaman bombalayabilecein uydu resimleri, zel klar, kame
lar, snaklar patlatan gelitirilmi fzeler var.
yle lambalarn etrafna kt sarmakla kaamazsn.
Helal olsun! Dnya medeniyeti kendisiyle ne kadar gurur duysa az!

Assolist dinlemenin pf noktalar!
Benim gibi rezil olmayn diye yazyorum. Yannza yaklaan her assolistin niyeti kt deild
. Sadece "Semra zal yapmak" istiyor olabiliri
Her ey o dl treninde bama geldi!
zel Radyo Televizyon Yaynclar Birlii, internet kullanc oylaryla g.a.g.' en iyi el
rogram semi, sa olasn halkm!
Gzel de bir yemekli tren hazrlamlar. Gittik, oturduk. Ebru Cndbeyolu, garip ama ger
benden imza istedi. nl nlden imza ister mi? Kitab ok beenmi. Ho bir and. dlmz
Her ey gzel.
Derken son gnlerin popler assolisti kt sahneye: Umut Akyrek.
Musiki akm fazla belli ettim!
g.a.g.'n 50. programn ekiyoruz... Hep "Ben Glse Birsel ve saz arkadalarm" diyorum ya
... Haydi, dedik, Trk Sanat Mzii topluluu gibi giyinelim. Ben klasik assolist, arkad
a g.a.g. ekibi koro, ark syleyelim 50. programda. Hem ele-
niriz de. Tabii biraz klasik assolist hareketleri almam lazm. Ara taksimlerde yere,
havaya bakarak kafay sallama, elleri Emel Sayn gibi kullanma teknikleri falan...
Umut Akyrek gen ama eski usul bir assolist. Eitimli, klasik, ar... Tam hanmefendi s
anat. Sahneye kar kmaz g.a.g. ekibi "Haydi Glse," dedi, "seyret, ezberle, aynsn yapa
Diktim gzlerimi Umut Akyrek'in zerine. Hakikaten mkemmel. "Sahneyi dolduruyor" de
rler ya. Ve fakat ben Umut Akyrek'in televizyon grnts deil, gerek olduunu unutmuum! B
na bakarken, o da beni gryor tabii! Salonda benim gibi gzn alamadan bakan baka musiki
ok, takdir edersiniz ki! En ilgili dinleyen bile, arada sohbete ve/veya nndeki tan
dra dalyor!
Bu alakam Sayn Akyrek de fark etmi olmal ki, birka defa glmsedikten sonra bana dor
ye balad! Belki bo zamanlarmda skdar Musiki Cemiyeti'ne devam ettiimi falan dnd. Ve
bin hem benim endieli baklarmzn arasnda, hoop diye gelip bana elini uzatt! Bir yandan
iinde srekli "blbl" kelimesi geen bir ark sylyor.
Assolist beni sahneye karacak! Bittim!
"Semra zal" yapmak!
Bir kere bende sesin s'si yok. Olsa bile arky hayatmda ilk defa duyuyorum. Her eyi
brak, sahneye kp assolistle Trk sanat musikimizden blmler icra etmem, daha dorusu ede
mem, ve bunun kameralar tarafndan tespit edilmesi, beni imaj, karizma, kariyer asnda
n ve her adan bitirmez mi?
"Syleyemem, arky bilmiyorum, sesim yoktur, n'olur, vallahi!" eklinde gergin yalvarla
rm sonunda, Umut Akyrek, playback'e azn uydurmay brakt ve fenalk geirerek, eli hl
erinin arasndan:

"Sizi sahneye karmayacam, sadece elinizi tutmak istedim," dedi!
Allah beni kahretsin! Racondan bu kadar m habersiz olunur? Kadncaz bana "Semra zal
" yapacak. Hani assolistler devlet erkannn, hatrl misafirlerin, ne bileyim Semra zal'n
yanna gidip elini tutarak ark sylerler, o da kafasn sallayarak katlr ya. Olay bu. On
niyelik, iki kuplelik bir ey. Versene elini, ne korkuyorsun! Jestin karsnda byle mi y
aplr?
"A ok zr dilerim" diye ezildim ve g.a.g. ekibinin masaya kapanarak glmesi esnasnda
, Umut Akyrek'le "Semra zal yaptk".
Ben kiim, assolist taklidi yapmak kim.
Umut Akyrek'ten huzurunuzda zr diliyor, kendisini kutluyorum!
Alfa alfa filizine doru adm adm!
Bktm bu beslenme aratrmalarndan. Ne yiyelim kardeim? Bktm be. Kararnz verin. O g
en iskenderimi yer, kadayfma ekstra kaymak isterim. Bu kadar.

Birisi bana ne yemem gerektiini sylerse ok mutlu olacam!
imdi de en son tyler rpertici gelimeyle kar karya-yz! Hidrojene yalar, yani fast
ediimiz gdalar piirirken kullanlan, ilem grm, yksek slara dayankl yalarn kanse
Buyrun buradan yakn diyeceim, ama bu yalar yanm-yormu da!
Hamburger kftesinin, patatesin kzartld hidrojene bitkisel yalar, iinde defalarca k
ma yapld halde yanm-yor, ancak ok yksek bir sda normal yalar gibi davranyor-larm.
Yani, vcudumuzun 36-37 derece olduunu dnrsek, hidrojene yalar vcutta, yle olduklar
taklarak, obezi-teye, daha sonra da belki kansere yol aabiliyorlarm.
Ah ben bunlar biliyordum da ite...
Efendim, 94 ylnda New York'a gittim ben. Okulun ilk gn, yeni tanlan arkadalarla l
ne kld.
Broadway'in zerinde, okula birka blok uzaktaki bir "Organik Gda" lokantasna gtrdler
beni.
O gn yle dndm hatrlyorum: "Organik olmayan gda nasl bir ey ola ki? Sentetik
pilav, sentetik salata diye yemekler mi var bu Amerika'da?"
9O'l yllar Amerika'da organik tarmn, hormonsuz, kimya-salsz sebze meyve yetitirmeni
n, doal gdalarla hayvanclk yaplmasnn balayp popler olduu yllard.
Organik Gda Dkkn adl lokantaya girdik. Alt katta, hani bizim meyhaneler gibi bir c
aml buzdolab var. Oradan bakp yiyecei seiyorsun. Ya satn alp paketlettirip gidiyorsun y
a da yukar katta oturup yiyorsun.
Caml buzdolabna bakldnda, kelimenin tam anlamyla, "bu lokantada yiyecek bir halt yok
tu"! Tipsiz otlar, kepekli ekmek, birka bulama grnl karm.
Yukar kp mnden sipari verdik. Yanmdaki iki kz "alfa alfa filizli sandvi" istediler
e, herhalde nisuaz salata gibi bir eydir, hani kark yeilliin zerinde yumurta, ton bal
tin meytin vardr diye "ton bal salatas"nda karar kldm.
Sonu bir fiyaskoydu! Ben ton balnn ne id belirsiz (ve dolaysyle muhakkak organik)
s iinde ezilip perian olmu halini didiklerken, arkadalarm, iine pis kokulu tatsz tuzsuz
alfa alfa filizi doldurulmu kepek ekmeklerine yumuldular!
Hayatmda bu kadar ardm hatrlamyorum. Bir insan byle bir eyi le yemei olarak
Allah alkla terbiye etmesindi, ve daha nemlisi ben bu New York denen yerde nasl yaay
acaktm?!
kta kendimi bir in lokantasna attm ve Amerika'ya gelmi tm gmenler iin kredere
.
O dnemde Amerika'da kan yazlarn birou beslenme
zerineydi. Konservelenmi gdalarn ounda kanserojen madde bulunmutu. Sebze ve meyvelerin
iri yarlarna pheyle baklyordu. Krmz et zaten zararlyd, tavuklar eelenmeden yapay
bytlyordu, denizler kirliydi ve grne baklrsa, bu durumda alfa alfa filizli kepek ekm
enli seenekti!
Bir de tabii, en ok bu hidrojene bitkisel ya hakknda konuuluyordu.
Sadece fast food'da deil, her yerde hidrojene bitkisel ya vard. Uzun zaman dayan
abilen btn gdalarda: Cipsler, biskviler, gofretler, ikolatalar, mikrodalgada stlp yen
onmu yemekler...
Ve bu hidrojene bitkisel ya, vcut ssnda yanmad iin, hayatnn sonuna kadar, tm anl
le birlikte yayor, ayrlmaz bir paran oluyor, sonuta da seni, iman, nedense kilo veremey
en, stelik kanser olma riski yksek kalabaln arasna katyordu.
Trkiye'ye geldikten sonra, bu tr takntlarmda byk lde azalma oldu.
Zaten fast food'dan zevk almayan bir insan olarak, "ne olsa yerim" tavr iindeyd
im bir sredir.
Ancak gryorum ki hidrojene yalar konusunda bir bilinlenme var. Organik gda dkknlar
ya balad. Balmz bile seerek yiyoruz.
Ben bu gidiat biliyorum arkadalar. nce ate pahasna kk, yampiri domatesler almaya ba
az, yumurtay kyden getirteceiz. Ardndan yediimiz tavuun soyaacn isteyeceiz.
Son aamada da beni Nianta'nda bir kafede alfa alfa filizi doldurulmu ky ekmei yerken
greceksiniz.
Titrerim mcrim gibi baktka istikbalime!
Krmz hal bizi bozar!
Lzumsuz bir ey. Taklp dmece var, birbirini itmece var. Paparazzisi var, halk var. Kap
layn halfleks, hem dayankl, hem bakm kolay.
Hamdolsun bu ylki Oscar'lar da birlik beraberlik ve bar iinde teslim ettik. Ne Sean
Penn, ne Susan Sarandon-Tim Robbins ekibi, Bush ve ynetimine kfr etti. Halbuki ben
im btn gece beklediim oydu.
Yoksa Oscar'larn kime gidecei zaten belliydi. Yzklerin Efendisi silip sprecek, Charl
ize Theron ayakta alklanacak, "Souk Da" filmine mutlaka bir dl gidecekti.
Zaten her Oscar sonras, dllerden ok, hangi aktrisin ne giydii, krmz hal zerinde n
yapt konuulur.
Malumunuz, "krmz hal" olay lkemizde de balad artk. Film galalar, sadece gazetecile
lucinli genlerin, merakllarn topland, fosur fosur sigara iilen floresan kl fuaye or
kt da, krmz hal olay yle basit bir ey deil ki!
lk bakta, muhtemelen en ucuza yaanacak en byk lkstr krmz hal. Sonuta metrekare
m, on milyona m alrsn, serersin, bitti. Birden iin havas deiive-
rr.

Ancak, nemli olan halnn kendisi deil tabii, zerinde yryenler.
Zamannda, haval bir derginin editr olduum iin, yurtdnda byle krmz hahl davetl
Hem de yle Naomi'li, Elizabeth Taylor'l, Prens Char-les'l davetler yani, boru deil.
Bu esnada, krmz halnn zerinde yrme usuln de renmi bulunduk.
(unu da sylemeden geemeyeceim, dnyorum da benim nl olmadan nce ok daha ltl
vrupa'da defileler, byle haval davetler... imdi btn gn otur evde, zerinde eofmanla yaz
z. Neyse.)
Olay udur: Krmz hal, zerinde rap rap yrmek iin deil, durup fotoraf ektirmek ve
mek iin var olan bir fon. nl, krmz halya ayan attn andan itibaren, zaten yanlarda
rca basn mensubu, ona ismiyle barmaya balyor. Misal, "Charlize" dendii anda, Charlize'
in, sesin geldii yana bakp, vcudunu en fotojenik hale getirerek glmseyip poz vermesi
lazm. Bunlardan yz tane olunca yldzlarn ii zorlayor tabii. On metrelik krmz halda
eirenler var. Bir de en n srada birikmi televizyon rportajclarn ekle. Hepsi birer soru
orsa...
Yani film yldznn, Oscar gecesi, esas mesaisi bu krmz hal.
Halbuki bizde ne oluyor? Geen gn seyrettim, stanbul'da bir gala yle kalabalk ki, kr
mz hal zerinde nller birbirine arpyor, birbirinin ayana basyor. Sonra basnmz da
kim size arpt, acd m?!" gibi, dnya magazin basnnda ilk kez sorulmu sorular yneltiyor
Bu raconu da reniriz zamanla diye dnyorum.
Fakat ithal ettiimiz her kltrel olaydaki gibi, bunda da "altyap eksikliimiz var"! Y
urtd davetlerde, krmz hal, her yandan yere sabitlenir ki, topuklu ayakkablarla, hanml
halnn kvrmlarna taklp dmesinler.

Bizde, yanlmyorsam, kendi haline braklan krmz hallarn ilk kurban Yeim Salkm olmu
a galada, net hatrlamyorum, daha davetin giriinde yksek topuklu ayakkablar bir yere (b
ence halya!) taklnca dvermiti. Nazar mazar dendi ama, gerek budur!
Fark ettiyseniz, Hlya Avar ov'da da krmz hal holuu yaplm. Hani konuklar krmz
neye gelsinler, gibi bir jest.
Fakat bunun arkcs vaar, dansz vaaar.
lk hall programda, oryantal Tanyeli, gbek atarken, yedi sekiz defa, halya taklp kapa
klanmaktan son anda kurtuldu!
Benim tavsiyem, bir an nce bu Bat taklitiliinden kurtulmamzdr! Kendimize gre, orijina
l bir zm bulalm. Mesela krmz hah deil de, krmz halfleks kaplatalm gala girilerin
dmez. Ekonomiktir. Ayrca silinebilir, leke tutmaz.
zm tkenmez, insan yeter ki istesin.
Alverite "Hayr" diyebilmenin srlar!
Doldurua gelmeyin. "Ayy, ok iyi tadnz valla canm" kalb, her sat elemanna ilk i
emeyin bunlar!
Uzun zamandr alverie kmamtm. Bu yzden de sanki elenceli bir imi gibi kalm ak
Siz yle dizilerde, g.a.g.'da falan car car konutuuma bakmayn.
Aslnda yle nne gelenle sohbetler eden, durduk yerde espriler, komiklikler yapan bi
ri deilimdir. Mahcup bir insanm yerine gre.
Bu yzden alveri esnasnda da bama gelmedik kalmyor.
Az laf yapan, becerikli sat elemanlar karsnda "Ehi hh, kem km" diye kalveriyoru
Gerekten srarc bir eleman bana snowboard, lobut, kpek mamas kab ve tenis ayakkabsnd
oluan bir set (nasl setse o!) satabilir rnein. Spor yapmak ve evde hayvan beslemekl
e ilgili fikirlerim, malumunuz!
Kyafet ve kozmetik konusunda ne istediini bilmeyen, s-' rekli fikir deitiren biri
olduumdan, beni ayartmak da ok

kolaydr. Sat elemannn, kopya vermek gibi olmasn, kiisellemesi yeterli.
-Nemlendirici istiyorum, u markann busu!
-Buyrun.
Normal bir alveriin bu ekilde yrmesi gerekir deil mi? Oysa baz tecrbeli elemanlar
p giderler.
-Nemlendirici istiyorum, u markann busu!
-Gz evreniz iin ne kullanyorsunuz?
-Falancay.
-Ama o krklk iin. Sizde morluk var. Maske yapyor musunuz?
-Ha?
-Bir de tabii kapatc lazm. Bunu televizyona kan btn mterilerim kullanyorlar, (bu
yeni balad) ok memnunlar. Bitki zl olduu iin faydal, iindeki fanfin-fon granlleri d
duundan, pigmentleri alafortan-foni yapp ya kltyor!
-Haaa, hadi ya?
-Tabii, bakn (sryor) gryor musunuz?
(Aynada sadece tereddtl bir surat gryorum ama...)
-Ben bir nemlendirici...
-Bu n bir arada alrsanz, yzde yirmi indirim var, yannda da (evde yz yirmi tane ola
ekmecelerin kapanmasn engelleyen, ne kk ne byk, kullansz boy) makyaj antas veriy
-E o zaman...
-Kasaya gtryorum, gle gle kullann! Sanz iin bir ey?
-H?
Kyafet konusunda, idareyi ele alan bir eleman, bana dkkn satn aldrtabilir. Ama zevk
li ve zeki biri olacak. Yani "le bir alvar ister misin canm? ok moda bu sene, Gizem zdi
lli de ald bundan dn..." gibilerinden bir soruya benim vereceim cevap, "Haydi Allah
asmarladk" olacaktr.

Baktnz srar ediyor, favori bahanelerim olan, "Acelem var, sonra bakarm", "ok pahal, mmk
deil", "Buna ok benzeyen bir eyim zaten var", "En nefret ettiim renk budur", "Bunu
ancak annem/kzm/kz kardeim giyer" den birini seebilirsiniz.
"Sizi 16 yanda gsterdi", "Gzlerinizin rengine uydu", "Canm bu kadarck dekolteden ne
kar, herkes giyiyor?" gibilerinden kalplar yemiyoruz artk da...
ak diye ne istediimi anlayp, o tarzda alt tane kyafet getiren sat elemanndan, sadec
adalet yerini bulsun, iini iyi yapan insan kazansn diye alveri yaparm ben.

Vatikan'n neresindensin hemehrim?!
Buralardan olmak haval bir ey deildir pek. Hep bir orijinallik, bir Batllk, bir "ora
llk" aranr. Ama tabii bu kadarn da hi grmemitim.
"Nerelisin hemehrim?"
En sevdiim kalplardan biridir bu. Madem hemehrin, nereli olduu belli ite, senin ehr
inden! Veya, nereli olduunu bilmediin adama niye "hemehrim" diyorsun, hemehrim?
lkemi seviyorum!
Bir lke dnn ki, herkes aa be yukar ayn topraklardan geliyor, ama, neredeyse he
i farkl, ender bulunan bir kltrden, corafyadan geliyormu gibi anlatmay seviyor. "Efend
im benim dedemin annesi Giritli, onun iin bizde ok enteresan bir yemek kltr vardr!" gi
bilerinden. Yahu dedenin annesi 200 yl nce yaam. O kadar zaman. Bunun dedenin Artvinl
i baba taraf vaar, teki dedenin, ne bileyim Konyal annesi var, tekinin Karadenizli t
eyzesi var, yemek yapmak istemeyen yeni gelinleri var, fast food kltr vaar... O Gir
it usul yemek tarifleri 1800'lerden beri ailede kaldysa, vallahi bravo!
Bir zamanlar sahne ve sanat dnyamzn nl kadnlarn-
da Balkanlar'dan gelmi olma modas vard. Hepsi ya annenin baba tarafndan Yugoslav gmeni
, ya babann anneannesinin kuzeninden Bulgar faland ne hikmetse! Hatta yanl hatrlamyors
am, Ajda Pekkan, "Ben gmen olduum iin baz Trke kelimeleri telaffuzum ok zor, bu a
n araya Franszca ngilizce serpitiriyorum" demiti, ilgin konuma tarzn aklamak iin. B
gazeteciler abartmlard, gnahlar boynuna, ama o yllarda da uydurma magazin bu kadar yay
gn deildi. Bilmem artk.
"Benim anneannem/babaannem erkes/Grc" ifadesi de yaygndr kadnlar arasnda. erke ve
ar gzel olur derler ya.
Fakat tabii, bu kadarn hi duymamtm. Magazin azyla "sosyetenin tannm playboy'lar
engi, Pa-pa'yla akraba olduunu aklam.
Dorudur, zaten insan byle bir eyi istese de uyduramaz. Ben daha ok bir rportaj srasn
da konu buraya nasl gelir, onu merak ediyorum!
lker Mengi, gazeteciyi arayp 'Benim dedem Papa, bunu artk basnla paylamak istedim,
en beendiim gazetesiniz, onun iin ilk sizi aradm" m dedi?
Eer yleyse telefonun br ucundaki gazeteci, "Tabii tabii, benim amcam da Napolyon"
deyip kapatmad m? Neden?
Veya bambaka bir konu iin rportaja gidildi de, "Hobileriniz nelerdir, stanbul gec
e hayatnda nerelere taklmak moda?" gibi sorular sorulurken, lker Bey de "Ya, bu ara
da ben Papa'nm akrabasym" veya "Ben gece hayatndan anlamam, bana bunlarla gelmeyin,
Vatikan'la ilgili sorunuz varsa cevaplayaym" gibi bir cmleyle mi bahsi at?!
Bana hep "Aslen nerelisiniz?" diye sorup, orijinal bir cevap beklerler. "erkes
im, Grcym, Yugoslav gmeniyim, uyum buyum" gibilerinden, "istanbulluyum" deyince de asl
a tatmin olmazlar.

Ben sana nasl anlataym imdi. Bir taraf Egeli. Uak, Aydn, falan o civarlardan. teki
taraf stanbullu, ama ksmen Ordulu. Zaten onlarn da birka kuak gerisine gidersen, h-.
e, bildiin Trk.
Zaten o hava atmak ve orijinal/medeni/gzel/f ar kl grnmek iin sylenen, genellikle p
alavra veya yzde yirmi oranndaki etnik durumlardan da pek hayr gelmeyecei getiimiz gnle
rde ortaya kt.
Bilmiyorum "Aslen Vatikanl" vatandalar da yaknda bir filenme olayyla kar karya kal
Belli olmaz.
Varsayalm ki, ben ekonomistim!
Yatrmdan anlamam, ekonomik tahminler yapamam, param idare etmeyi bilmem. Ama vars
ayalm ki biliyorum, siz yine de benim yaptm yapmayn!

Bazen, yllarca Boazii'nde ne okudum ben diye dnmeden edemiyorum.
Ekonometri, matematiksel ekonomi, insan kaynaklar, istatistik gibi birbirinden
kazk dersler oku, hepsinden ge...
nsann kendisine bir faydas olur deil mi?
ok kr, "ok para kazanyorum, bu kadar byk bir serveti nereye yatrsam!" diye dertlen
nsanlardan deilim. Hani dolardaki yzde belik, onluk d-k, benim birikmi paramda p
dilmeyecek bir deiiklie sebep oluyor! Anlayn.
Yllarn istatistiklerine dayanarak unu syleyebilirim: Ben nereye yatrm yapyorsam, tak
ip edin, ve o yatrm aracndan kan!
Bir de yle bir iddial hlim vardr:
Zaten kuruun var, bu iten de anlamyorsun, brak dank kalsn, deil mi? Yok. lla d
dolar bozup bono alacam, onu ona bleceim, kafama gre tahmin-

ler yapacam, ve sonunda, balangtakinden daha az param olacak.
Ne yapalm, arac kurumlar kazansn!
Grdnz gibi, yatrm bilgisi feci, fakat btn ekonomik terimler yerli yerinde. te ek
imi byle bir eydir.
Ekonomi okuyanlar bilir. Kitaplardaki her cmle "Varsayalm ki..." diye balar. "Va
rsayalm ki, bir lkedeki tm retimciler eit rekabet iinde, hammaddeyi ayn fiyattan alyor
r, fiyatlar tamamen serbest, gelir eitsizlii yok, devlet kesinlikle iin dnda. O zaman
bu lkede..." diye gider mesela. Bulalm o lkeyi, oturalm o zaman!
Duymusunuzdur. Bir fiziki, bir kimyager, bir ekonomist ssz adaya derler. Atrlar. Bi
fasulye konservesi bulurlar. Ama nasl aacaklardr? Kimyager deniz suyu, yosun ve kum
u belli miktarlarda kartrp bir tr patlayc yapmaya alr. Denerler, patlamaz.
Fiziki konserve kutusunu bir aacn altna koyar ve aacn dallarndan birine bir ta bal
Hesaba gre o tan arl ve d asyla, konserve kutusu alacaktr.
O da olmaz.
Ekonomiste sorarlar: "Senin bir nerin var m?"
"Tabii," der ekonomist, "varsayalm ki bir konserve aacamz var..."!
Bizim kuan ekonomiyle imtihan kumbaralarla balamtr.
70'li yllarda ve daha nce ocuklara kumbara verip para biriktirmeye tevik etme deti
vard. Bankalar falan hep kumbaralar hediye ederlerdi.
Kumbaralar biliyorsunuz, byle alttan anahtarla alrd. Gtrrsn annene. Annen yle bi
ve der ki: "A daha hi para yok ki, dolsun yle aarz."
Balarsn kendini paralamaya. ikolata almazsn, bayram beklersin, bahi peinde angaryal
yaparsn...

Bir sene geer, kumbara ling ling dolar. Sen o parayla neredeyse ev, olmad bisiklet fal
an alrm diye dnrken, anne anahtar evirir, paralar dklr, saylr. Ve, ayn anne der
azk, nasl deeri dm, ocuum bunlarla ikolata al, baka bir ey alnmaz"!
Nasl ya? ikolatay daha ta o en banda, "Bekle de para biriktir" dediin zaman da alab
iliyordum ben? "Ee evladm, enflasyon ite, byle..."
Niye para biriktirttiniz kardeim o zaman?
Zannederim enflasyondan bu kadar korkmamzn sebebi, o ocukluk yllarna dayanr. Yoksa
ekonomik bir durumdur yani. Hani "canavar" ad verilmesinin sebebi falan o ocukluk
kbuslar derim ben.
Ekonomist dediin de byle olur!
Mesleki sorumluluumun bilincindeyim!
Yine sosyal ve doasal bir yarayc parmak basarak, sizi bilinlendirmeyi amalyorum se
vgili okuyucular. nk siz biz gazeteciler olmadan bilinsiz, uursuz, yle etrafta dolaan b
ir gruhsunuz. Okuyun da biraz kendinize gelin!
Arada olur byle.
Okuyucunun teki coup, enmeyip, bana uzun uzun bir mektup yazar.
Genellikle kendisi iin hayati nem tayan bir konuyu anlatmakla balar ie: Mahallede i
marsz bir blgeye yaplan kaak inaat, Amerika'nn Irak politikas, Medeni Kanun'daki deii
ler...
Kendi hayatndan da uzuun rnekler vererek konuyu pekitirir ve balar o sinirle bana
bulamaya: "Sen ne biim gazetecisinden, "O keyi igal etme"ye, "Vatan haini en-tel"den
, "Sizin gibi paras bol beyaz Trklerin alaynn..." gibi geni bir yelpazede fikirlerini
syleyenler ortaya kar tek tk de olsa.
Dertleri udur: "Neden incir ekirdeini doldurmayan komik komik yazlar yazyorsun da,
memleketin nemli meselelerine deinip halk bilinlendirmiyorsun!"

Hepsine ksaca yant vermek istiyorum bu vesileyle: Ben kimseyi bilinlendirmek istemi
yorum. Tam tersi, uursuzca glmelerini istiyorum! Arzu ederseniz sayfay evirebilirsin
iz.
Ama bazen de, byle taa kalbimin derinliklerinden veya barmdan barmdan gelen bir acy
la, toplumsal konulara eilmek, onlar irdelemek istiyorum.
rnein mesela...
Geen gn televizyonda bir belgesel seyrettim. (Malum, ben televizyonda sadece be
lgesel seyreden 70 milyon kiiden biriyim. O Televole'leri, evlilik programlarn fala
n kim seyrediyor zaten, hl bulamadlar! Son zamanlarn popler sylemiyle: Tek seyrettiim d
izi Avrupa Yakas vallahi! Pardon ne diyorduk?)
Seyrettiim belgeselde gzlemlediim kadaryla, belgesel-ciler, biraz kalpsiz insanlar
. Bunu irdelemek istiyorum bugn!
Hani hep tartlr ya, gazetecilik ahlk asndan: Diyelim ki yolda kaza geirmi, lmekt
adama rastladn, nce fotorafn m ekersin, adam m kurtarrsn, diye.
Tabii, gazetecinin durumu farkl. nce haberi yapacak ki, baskya yetisin, ne bileyi
m televizyoncuysa haber bltenine kotursun. Yine de bazen gazeteciler ruhsuz, duyar
sz olmakla eletirilir.
Halbuki belgeselcilerin tuzu kurudur! Kimsenin bir belgeselciyi "Ayol ekeceine git
kurtar" diye eletirdiini grmedim. Bu grevi ben stlenmek istiyorum. Hani keyi igal etm
ek asndan!
Biliyorsunuz iki belgeselin birinde zavall hayvancklar telef olur. Ben imdiye kad
ar en azndan yz kere, geyiklerin kaplanlar tarafndan yendiini, byk baln kk bal
dan yeni km, denize ulamaya alan su kaplumbaas yavrusunun kular tarafndan akam ye
im.
E belgeselci kardeim, elin ayan yok mu? (Belgeselcile-re cevap hakk douyor tabii!)

Yazk deil mi hayvanlara?
Hani gazeteci gibi bir vakit darln falan olsa anlayacam. Kendin anlatyorsun: " haft
, su kaplumbaalarnn yumurtadan kmasn bekliyoruz bu adada" falan diye. Haydi kaplan kov
adn, tamam, sadece martlara "kt" diyeceksin kardeim! Seyrederken, gzmzn nnde gitti
ru kaplumbaa!
Sonra da anlatyorsun: "Bu mevsimde yumurtadan kan yavrularn yarsndan fazlas martlar
yem olur" diye. E byle yaparsan tabii yem olurlar! Katliam olmu, sen orada, elinde
kamera, taklyorsun!
Belgeselcileri daha duyarl, daha bilinli olmaya davet ediyorum. Her ey an hret deil
arkadalar.
Bugn de gazeteci olarak toplumsal grevimi yerine getirdim, artk rahat rahat sine
maya gidebilirim!
SARS maskeniz ne marka?
yle antay ayakkabya uydurmakla olmuyor. Bastracaksnz paray, son moda bir maske alaca
-

Bu kadarna pes diyorum!
Uzakdoulu alveriiler, Bat lkelerinde Hermes, Louis Vuitton, Gucci gibi markalarn n
Halk Ekmek kuyruu gibi sra yaparlar, bilirsiniz.
Bir kere lks-satn alyorsan, kuyruk neyin nesi?
Gideceksin maazaya, rahat bir koltua oturacaksn. ay, kahve getirecekler. Elli tan
e model karttracaksn, bu esnada sat eleman, "Vallahi hepsini ok iyi tayorsunuz" gibi
iltifatlarla egonuzu da okayacak!
Halbuki bunlarn, o maazalarda bir ezilip bzlmesi, uslu uslu beklemesi vardr ki...
Alakgnll tavrlarna ramen, yksek bteleriyle nl markalarn gzbebei olan Uzakdou
kendilerine benzettiler! Bedenler ufald, renkler acayipleti, fiyonklar, iekler, bilm
emne. Sebep, be yllk bir trend. 18-35 ya aras Japon kadnlar, kck fosforlu bluzlar
ni etekler, platformlu ayakkablar, hap kadar marka antalar ve sapsar salaryla bir mod
a yarattlar. Liseli kz gibi gi-

yinmi pahal fahielere benzeyen, oysa renci veya meslek sahibi zengin kadnlar bunlar. O
nlara "kogal" deniyor, ve ko-gal stili, yksek tketimlerinden tr, dnya modasn ok etkil
.
imdilerde, hem kogal'larn, hem de daha akl banda giyinen Uzakdoulu marka merakllarn
eni bir heyecan var: Dnyay kasp kavuran SARS virs. Aslnda savat, mavat ok ciddiye
a, gerekten byk tehlike. Ama ben SARS'm (garip ama gerek) modaya yansyan yznden bahsede
ceim:
Getiimiz cumartesi gn, Hong Kong'daki Louis Vuit-ton maazas, snrl sayda grip mask
rdi piyasaya! Maskeler yumuak deriden yaplm, zerinde markann monogram deseni var ve kl
ipsleri de gmten! nce sadece 88 adet retilen maskeler, cumartesi len saatlerinde moda m
erakllar tarafndan talan edilerek tkendi! stelik de tanesi 230 dolardan!
Hemen ardndan Gucci'nin szcs, ksa sre iinde, ilk-bahar-yaz koleksiyonlarna bir grip
askesi ekleyeceklerini aklad. Model konusunda detay verilmedi, sadece siyah olaca syle
ndi!
Ayn anda, snrda, in'in sahte marka eyalarla nl Shen-zen ehrinde, son gnlerin en o
gren rn, sahte Burberry desenli grip maskeleri piyasaya kt! Ancak bu rn halka hitap
or, sadece 1 dolar 25 sent!
Baka bir adan baknca, ldrc hastalktan korunmak iin marka maskeler takmak, ok insa
l dzeltici bir zm gibi grlebilir. Malumunuz, Uzakdoulular elence ekilleriyle nl bir
opluluu deil. Varsa yoksa alveri ve karaoke. Batlnn savatan, hastalktan gerilen sini
i, iki iip dans ederek gevetmesine karlk, belki de ekik gzl insan da Louis Vuitton'da
ske alarak rahatlyor.
Bu arada in'in Ankara Bykelilii Mstear Chuntai:
"Gripten kurtulmak iin evinizde bir miktar sirkeyi yakn!"
nerisini getirmi. Bu Uzakdoulular, Allah bilir, bu amala da, balzamik seri sirkeleri
falan alyorlardr Fransa'dan. Hatta belki oralarda da kuyruk vardr!
Allah dnyaya salk, bar ve akl fikir versin...
59
Siz de irin'i tanyn!
Baz insanlarla tanmak ok ey ifade eder. lgin bir tecrbe, esin kayna, gelecekle ilg
rarlar iin referans noktas... irin Devrim bunlardan biridir.
1994'n k aylar.
New York'taki ilk senem.
Bir gn telefonum ald. be ay nce Amerika'ya tandm iin almay braktm Akt
evrim'le rportaj yapacaksn. ok ilgin bir hayat. Halikarnas Balks'nm yeeni, ressam Fah
a Zeid'in kz. u anda New York'ta yayor. Aileyi anlatt bir kitap yazm. Rportaj bu ha
zm" dediler ve arkada Tun Yal-man'n telefonunu verip kapattlar.
Yarm saat sonra telefonun br ucunda, irin Devrim'i rportaja ikna etmeye alyorum. Bi
reden su getiriyor, hem de o kadar yl yurtdnda yaam birinden beklenmeyecek mkemmel, ak
nsz bir Trkeyle:
-Hi vaktim yok ki benim. Tek kiilik oyunum var, kitabn tantmlar var. Ayrca, siz ka
asnz bakalm?!
-Yirmi yandaym.
-Aaa, daha ocuksunuz! Rportaj yapmay biliyor musu-
nuz r

Ya sabr ekerek, "Evet efendim, ben drt yldr gazetecilik yapyorum, merak etmeyin" diyor
um. Szleiyoruz.
Siz erkez misiniz?
Manhattan'n st ksmnda, k bir apartman. eri giriyorum. Chanel aksesuarlaryla, bakm
yalanm bir hanm. Tanr tanmaz, Devrim, eliyle hafife eneme dokunup dikkatle yzme b
-Siz erkez misiniz?
Ve cevab beklemeden, biraz ileride duran kocas Robert Trainer'a dnyor: "Bak Bob, O
smanl'da da haremdeki gzel kadnlar erkezdir"!
iyi mi?
Guetamalal fotoraf arkadam resim ekerken, bir yandan da konuuyoruz. "A Turkish Tape
ry" adl, ailesini anlatt kitap yeni km. O hikyeler de ilgin ama beni esas etkileyen
vrim'in hayat.
stanbul'da, New York'ta, Badat'ta, Mihvaukee'de gemi; maceralar, aklar, dostluklar
, partiler, k giysiler, tiyatro ve sanatla dolu, rengrenk bir hayat. Tun Yalman, Alt
emur Kl, Blent Ecevit, Fahrnnisa Zeid, evat akir Kabaaal, Freya, Mcap Ofluolu, Al
Muhsin Erturul ve daha birok nl ismin rolleri paylat bir dnem filmi adeta!
Sohbet uzuyor, ve irin Devrim bana evi gezdiriyor.
Rengrenk denmi yksek tavanl bir Manhattan apartman. irin Devrim, bana dekorasyonda
yazlardan, grilerden nefret ettiini, Osmanl'da sarlarn, yeillerin, krmzlarn ok kulla
amanlarda Trkiye'deki beyaz merakn anlamadn sylyor. Yatak odasnn tuvaletine kadar g
! Devrim, "Buras", diyor, "New York'un en manzaral tuvaleti!" ve basyor kahkahay. Ge
rekten tuvaletin duvarnda, yere yakn kk bir pencere var ve bu pencere denize bakyor!

En sonunda istediim kitap
O gnden yaklak dokuz yl sonra, elime, ne zamandr yazlmasn istediim kitab aldm: "
irin Devrim, bu defa kendi hayatn konu etmi. ok iten bir otobiyografi.
Devrim'in kiilii gibi renkli ve artc.
New York'taki rportajdan sonra bir daha irin Devrim'le karlamadk, ama kitab okurken,
o n n sesini, etken, ortama hkim tavrlarn, fotorafya poz verirkenki profesyonelli
z daha hatrladm.
irin Devrim'le tanm olmaktan ok mutluyum. Bence kitab alp siz de tann...
Bodrum'un (bu yazya kadar) en iyi saklanan srlar!
2003 yaz itibariyle Bodrum ve evresinde bulunanlara zel hizmetim ve yerel gazetec
ilik konusunda yeni bir admdr. Buyrun.

Tabii byle balk atarm!
Geen yl Bodrum'da gittiim Gmlk'te az bilinen, sessiz, sakin Limon Cafe'yi yazmtm.
e sylenenlere gre "Limon Cafe'nin kapsnda kuyruk varm, ayrca da (ikyeti eski mteri
miyle) ortada ellerinde purolaryla lacivert blazer'l adamlar dolayormu!" Yediden yetm
ie kltr mozaii bir hedef kitlem var, ben ne yapaym?
unu da sylemeden geemeyeceim, ayn hedef kitle drt ay boyunca kitabm sat listeleri
tmakla kalmad, korsan kitaplar da sayemde birer yazlk, araba falan edindiler! Zira B
odrum Havaalam'nn kendi kitap dkknnda korsan kitab ak ak satlan baka yazar var m
epsine haram olsun, gzlerine dizlerine dursun. Yetkililer hl "Ne var canm, vatanda ka
zansn" zihniyetinde olduu ve korsan kitaplar yakalanp ihbar edildiinde 48 saat iinde ha
pisten ktklar srece, benim de elimden beddua etmekten baka bir ey gelmiyor. Ayrca insa
"Ben bir daha niye kitap

yazaym ki, manyak mym?!" diye de dnyor. Tarkan'la ortak bir problemimiz olacan hi t
mezdim!
Tabii Bodrum'un en iyi saklanan srr, havaalannda korsan kitabmn satlyor olmas deil
Muhtemelen u anda Bodrum'da in ve cinin plaj voleybolu oynuyor olmas. O Televol
e'lerin "Bodrum geceleri yklyooo, ortalk toz duman" falan demelerine bakmayn. Restora
nlar bo, plajlar sakin.
Trkbk'nn son durumunu aklyorum: Deniz kenar Etiler! Bu yl belirli yerler dnda b
iraz kam kanmca. nl seyretmeye gelenler, yksek mzik, algl malgl Trk poplu bir du
i ve nispeten sakince yemek yine Ada Otel'deki Changa'da yeniyor. Bu kydaki restor
anlara teknenin Zodiac botuyla kmyorsanz yazk size!
O zaman ne yapacaksnz? Glse'yi takip edeceksiniz. Baka blgeler de kefedeceksiniz. rn
ein Bitez-Ortakent blgesi, ki bendeniz bir sredir yllk iznimin zannediyorum bir blmn
n deil, tamamn burada kullanp bitirmi durumdaym.
Merakls iin bu hafta, bu blgenin en iyi saklanan srlar:
Palavra Balk, Ortakent: Klasik, yaln bir balk istiyorsanz buras doru adres. Bildii
Ege mezeleri, deniz brlcesi, kalamar, kabak iei dolmas, udur budur, en basit ama mthi
zetli haliyle burada. Denizin neredeyse iinde, kumlarn zerinde masalar, ancak amatr
bir servis. (0252 358 62 90)
Tantra, Ortakent: Bali'deki halaymdan beri bu kadar ihtimam, martlma, birinci snf s
ervis grmedim. Nefis bir mandalina bahesi iinde bir ta ev. Mteriden ok alan var. Hep
yaz keten kyafetler giymiler, ttsler, mumlar, Dou temas anlayacanz. Yemekler gzel, y
atlarn azck "fanfinfon" hale getirilmii. Karidesli deniz brlcesi, erikli kabak gibi. B
ir taraf restoran, bir taraf gececiler iin "lounge". Lounge'da sabah drde kadar ga
yet lezzetli attr-
malar da var. sterseniz masaj ve tai chi dersi de cabas... (0252 358 64 53)
Aripel, Bitez: Aktur Sitesi'nin iinde bilenin bildii birinci snf balk restoran. Fesle
nli i balk favorim, i karides, kalamar zgara mkemmel. Denizi tepeden gren, sssz ama
Aripel'e muhakkak rezervasyon yaptrn. (0252
343 10 16)
Bitez Dondurmacs: Bitez'de yol stnde, Bitez Plaj ayrmna gelmeden sada greceiniz sa
evaz dondurmac, zel davetlere dondurma yapan, Havana'da satlan tekilal dondurmay imal
eden yer. Aroma kullanlmyor, btn dondurmalar mevsimdeki meyvelerle yaplyor. Karadut, ky
lerden toplanp geliyor mesela. Gerekten mthi.
Daha sonra baka blgelere dadanacam, aratrmac gazeteci diye buna denir!

Trkbk'nden bildiriyorum, her ey ok "butik"!
Boncuklar, yemeniler, talar, kumlar hepsi ok butik. Ei benzen yok, acaip bir eyler
. Yazar bize ne vermek istiyor? Bodrum'da alverii unutun!
Bodrum izlenimlerim sryor. Bu hafta Trkbk'ndeyim.
Trkbk'ndeyim dediysek, aslnda bu yazy size Ortaky dolaylarndan yazyorum. Neden der
z, gazeteci adama tatil yok! Bir oradayz, bir burada sizin anlayacanz.
er drder gnlk i-arkada-aile temaslar amal stanbul ziyaretlerim sryor. Fakat ne
"yazlklk" hayalimi bu sene gerekletirdim. Allahn ve gazetedeki amirlerimin izniyle au
os ortasna kadar ke yazlarma gneyin irin tatil beldesi Bitez'den devam edeceim! Yani l
eden beri ilk kez "Akam mangalda kfte yapalm m?", "Ay bugn denize inmeyeceim, bahede ki
tap okuyaym diyorum", "Selim Bey, sizin begonviller ne gzel am maaallah, bizimkilerin
keyfi yok nedense" temal bir tatil yayorum. Yavalarm, geverim diye dnyordum, ama ne
zlklk gemi bizden. Hz bamll olumu yllardr. Gevemeyi atlayp direkt depresyon

Yine oturup yazmaya baladm, ki siz bu rnleri k sezonunda seyredip okuyacaksnz diye pla
orum.
Bu vesileyle yllardr nnden geip "Vah vah"ladm muhteem antik tiyatronun Turkcell ta
an toparlanp daha muhteem hale getirilmesinin ve bundan sonra orada bir sr gsteri sey
redecek olmamzn, Bodrum'u bana bir kez daha sevdirdiini sylemem lazm.
Her neyse, ben size Trkbk'n anlatacaktm deil mi?
Her eyden nce, evet Bodrum tenha. Trkbk derseniz, o biraz acayip bir durum.
unu syleyebilirim ki, son gnlerde Bodrum turizmini Tarkan kurtaryor! Mteri mi yok,
dkkn sinek mi avlyor, patlat bir Dudu Dudu, izdiham olsun. Kesinlikle uydurmuyorum.
Trkbk'n bilmiyorsanz gznzn nnde canlandraym. Plajsz bir deniz. Yan yana iskel
lerin yan taraf yrme yolu. O yolun iki yannda restoranlar, oteller, barlar ve bir blmd
e de sal sollu satclar. Arlkl olarak kuma, incik boncuk, elbise vs. satlyor.
Trkbk'nde yryoruz. Ortalk sakin. Derken lokal bir kalabalkla kar karya kalyoruz
mmkn deil. Herkes birbirinin stnde. Ya bedava bir ey datyorlar, ya bir nlnn zerin
ir grnt.
Buras Ship Ahoy. Trkbk'nn en eski, en popler meknlarndan biri, ve o esnada Ship Aho
da Dudu alyor! Olay bu! Herkes dans ediyor, herkes kendinden gemi. Ship Ahoy bir boy
dan bir boya olsa olsa 10 metredir, ama bizim kalabal yarmamz, yer yer taklp kalmamz, b
arky bitirmemize sebep oluyor. Yaklak be dakika! Oradan knca, Bodrum yine tenha!
Trkbk, bir nevi Etiler demitim. Her eyin ubesi var. Tike, Changa, Mey Restoran, Hav
ana...
Her eyin ubesi olunca fiyatlar da Etiler-Nianta seviyesine gelmi. Butik otellerin y
anndaki her ey "butik" ol-

mu! Bahsettiim sokak tezghlarnda oyal, pullu yemeniler soruyorsun, cevap: "30 Milyon.
ndirim mi? Sizi ailece ok seviyoruz ama olmaz! Bunlar ok butik, hibir yerde bulamaz
snz!" Yemeni yahu!
Boncuk bilezik tezghna gidiyorsun: "Tanesi 25 milyon. Bu camlar bir usta yapyor, o
k butik, zel eyler, aas kurtarmaz abla!"
imdi siz benden Trkbk'nn en iyi saklanan srlarn istersiniz! Yama yok, tavsiye etti
tez Dondurmac-s'nn nn kuyruk yapmsnz! Dondurmac bana ok mteekkir, fakat ben size
Karadut dondurmas stoklarn bir gecede bitirmisiniz yahu! yi ki yazdk, biz ne yiyeceiz?
Limon, ikolata ve kays ok kt, aman sakm yemeyin, gznz seveyim!
Yine de sizi krmayaym. Trkbk'nn en iyi saklanan srr, sahilde, yine kumlarn zerine
masalarda mthi meze ve balk yenen Hasan'n Yeri'dir.
Bodrum'un neresindensiniz? Ben iindenim!
Sadece ilgin adresler vermekle kalmyorum, kendi tezlerimle de dimalar zenginletiriy
orum. "Bodrum'da tatilde, kafasna gre yazyor, maa kapyor" diyenler utansn!

Hey gidi gnler hey. nsanlardan oluan trafik skkl kavramyla ilk tanmam, Bodrum
denk gelir. Tee, iki sene nce, o Barlar Soka'nda yryemezdiniz. Hani byle kalabalkla
vcut halinde yrrken yrrken, yolun darald noktalarda trafik tkanr, ylece durur bekle
Ve fakat, imdilerde bu trafikten eser yok. Kavga dv hari, Barlar Soka cennet gibi.
Hatta benim teorime gre yllardr dostluk ve bar iinde yaayan Barlar Soka'nda bu yl
kavgalarnn artmas da bu tenhalk yznden.
zah edeyim.
Barlar Soka'nda tabiatyla getiimiz yllarda da iki iilir, gelen geene sinir olunur,
a kza" sarklrd. Bu olaylar Bodrum'a 2003 yaznda gelmi deil. Ne var ki, yukarda anlatt
ik yznden ani hareketler yapmak, silah ekmek, hatta eli kolu hareket ettirmek tekni
k olarak imknsz-

di. insanlar vcutlarn birbirlerine yaptrp sardalya konservesi gibi yekpare yrrlerdi.
en frlatma, vurma, akma gibi hareketler de grlmemiti.
Oysa artk ortam Uzakdou dv sporlarna bile msait.
Bu yln tenhalktan ve turist kz azlndan mtevellit can skntsn da hesaba katarsak
kavga etmesin de ne yapsn.
Bu konuya da aklk getirdikten sonra, beklediiniz an geldi att, ite Bodrum'un iinin
iyi saklanan srlar! Ltfen yazdm dondurmacya yaptnz gibi talan etmeyin! "Halk Glse
ye ettii yerleri istila etti, vatanda buralardan faydalanamyor" gibi bir durum olma
sn!
Dalyanc: Ben ona Bodrum'un Costa Boda's diyorum. Hani u elle boyanan nl skandinav c
am eya markas var ya.
Engin Dalyanc okullu bir ressam. Adnan Turani'nin rencisi. imdi Bodrum'a ait bir
marka yaratm. Taklitlerini bile grm olabileceiniz eit eit balk desenli tabaklar, sa
v eyalar... Benim favorim frayla boyanm olanlar. Hibiri birbirinin ayn deil. Bir bak
lm. Cumhuriyet Caddesi'ndeki, yani Barlar Soka'ndaki ubesinin nnden gemi bile olabilir
niz. (Tel: 0252 313 02 14)
Sandaleti Ali Gven: Hl duymadysanz, duyun. Ali Gven, bana gre bir tr roman kahrama
li Usta, 1966'dan beri Bodrum'un nl sandaletlerini yapyor. Ama yle elinizi kolunuzu
sallaya sallaya gidip, sandalet alp dnemezsiniz. Ali Usta nce bir ayanza bakacak, ince
leyecek. Size en yakan modeli kafasnda izecek, ve anslysanz, (bir de tabii bu i iin i
ir bte ayrdysanz!) yedi sekiz ay sonra sandaletiniz hazr! Ama parann satn alabilecei
yi sandaletler bunlar. Vurdula denen zel kseleyi tek para olarak dikiyor. O ksele ki
dana derisinin bir yl palamut ve am kabuunun suyunda bekletilmi zel bir versiyonu. Y
al ustas da tek kalm. O ksele ustas da giderse bu i bitecek. Bu kadar zel bir sandale
yeceksiniz yani. Ali Gven'in inanlmaz
hayatndan eski Bodrum ve Londra anlar dinlemek de bonus. Ali Usta nl Trk mterileriyle
va atmay sevmiyor. Ama biz yabanclardan bir iki isim sayalm: Mick Jagger, Bianca Ja
gger, Bette Midler, Donna Karan. (Tel: 0252 313 22 16)
Alveri yeter, acktk, diyorsanz, madem paranz bitti, ok hesapl ve ok lezzetli iki
r.
Karadeniz Pidecileri: Bodrum'un iinde, ara sokaklarda birok balk, birok meyhane var
dr. ou da iyidir aslnda. Ama benim tavsiye edeceim, aa yukar on yldr, (denedik de s
adn ve kalitesini deitirmeyen Bodrum ii Karadeniz Pidecileri olacak. Bunlar yine Cumh
uriyet Cadde -si'nin Hilmi Oran Meydan'nda iki adet olarak karlkl dururlar. Ak havada a
hap banklara oturarak birinci snf, sper lezzetli Karadeniz pidesi yersiniz. Gece hay
atndan nce de, sonra da, tok tutan, enerji veren, mideyi kurtaran bir seenektir! Kym
al, sucuklu, kaarl, yumurtal veya yukardaki-lerden hepsi! Size kalm!
Dier favori dondurmacm: Bitez Dondurmacsnn yeri sapa geliyorsa, ite ikinci bir adre
s. Bodrum'un iinde, karakolun karsnda, zst'n yanndaki dondurmac tezgh, Bodrum'un o
nen ama reklam yaplmayan bir cevheridir. Denerseniz, dier rneklerine gre farkn anlarsn
Buras da karadutlu deil de, ikolatal dondurmann kitabn yazm. Pideden sonra iyi gider.
lla ki bir biti cmlesi yazmak gerekirse, Bodrum, tenhalna ramen hl kl, hl re
li okuyucular.
Zl
Bodrum'un "yklan" yerleri!
Bu yl "eme in,. bodrum out" geyikleri kanma dokundu dorusu. Genlik yllarndan beri en
orucu, en sefil, en ahane tatillerimi Bodrum'da geirdiim iin, bu yaz boynumun borcudu
r!
Yanl anlamaynz.
Bodrum'da otura otura kafay eski Bodrum evlerinin kaybolmasna, ta evlerin yklp yeri
ne site yaplmasna, una buna takm deilim. "Remzi Bey, maaallah semizotlar comu, bizim
gllerinin de tam zaman" ortamnda kalmaktan, yazlklk bama vurmad yani. Ayrca bildi
Trkiye'nin en istikrarl mimari yaplanmalarndan biri de Bodrum'dadr. En azndan "Bodrum
evi" diye bir ey var, uyduruk siteler bile onlara benzetilerek yaplyor. ok ikyeti dei
z.
Bu esnada eme'yle Bodrum'un son zamanlardaki lzumsuz karlatrlmasndan da gna geldi
irtmek isterim. anm Bodrum'un yannda dz renkli, steril, tarihsiz eme'nin laf bile edilm
ez. Tabii eme'yi tercih edenlerin de orada kalmasn ve bundan sonra hep orada tatil y
apmasn tavsiye edeceim, Bodrum tam kvamna geldi nk.
Konumuza dnyorum. Benim bahsettiim "yklma", Ay-
a Tekindor'un "yklma"s. Yani "Bodrum'da bi yer var, kzm, yklyo.oo" durumu.
Yalnz, her ne kadar damarm kesseniz kanm gazeteci aksa da, kendimi feda edip "elle
r havaya" meknlar dolatm zannedilmesin. nsaf artk, o kadar da deil! Aratrmac gazet
bir yere kadar.
Benim "ykhyoo"dan anladm da kendi tarzmda bir ykm!
imdi size bahsedeceim yerler birinci snf yemek, iyi dekorasyon ve "Trkiye'de kim k
imdir" misafirleriyle, u anda Bodrum'un en kalabalk, en "trendy", "en bi haval" yer
leri.
Grmek ve grlmek istiyorsanz, Tampa'ya gideceksiniz, o kesin. Trkbk'nn incisi, gzel
e birincisi Tampa, bu sene ald. Sahibi Ersoy etin. Evet, bilenlerin bilecei gibi de,
ekip Park amdan'm ekibi. Alt katta, deniz kysnda gzel bir bar ve Latin caz, maz, canl
mzik var. Yukarda ise restoran. zellikle restoran iadamndan sanatya "ar isimlerin" me
i. Yer bulursanz ne l.
Asl Altan yine yapacan yapt ve Trkbk'nde bir Safran at. Mzik iyi, insanlar, ite
Safran'clar. Bilmiyorsanz syleyeyim, sosyetikler+enteller+sosyetik enteller! Elencel
i yani! Yalnz o usuz bucaksz, kayalarn zerinden merdivenlerle teee sahile kadar inen
kocaman Safran nasl dolacak, onu bilemiyorum. Ha, bu arada, gndzleri Safran ayn zama
nda bir plaj!
Trkbk'ndeki Mavi Otel'in bar, yine lgn danslara m gebe? Aman Allahm. Geen yl bur
e kii gelip, mo-jito'larn da etkisiyle samba, mambo, meringue etkili, zgn figrlerimizl
e irkin danslar yaptmz hatrlyorum! Zira Latin Amerikal ahane bir grup vard ve canl
lard. Ayrca da pist tklm tklmd ve bizim dehet figrler bile arada kaynamt yanlmyo
grup yine Ma-vi'de ve insanlar dans ettirmeye devam ediyorlar. ok elenceli.


Geen senelerde mekna yakmayan uyduruk iletmeler vard Karada Marina'da Han u Bodrum
rina'nn oradaki alveri merkezinin yan bandaki deniz ustu meknda imdiyse Marna Yacht
dyla u y restoran var burada Servis y, yemekler gzel, insanlarsa kh Trk yatlar, kh
kne sahipleri Hep kalabalk ve k bir ortam Ve-lo'ya giderseniz naneli limonatadan iin
ve beni ann
Ve tabii, Gumuluk'tek Limon Geen yl Lmon'un lezzetli yemeklerini, elektrik kullanm
adan yaplan aydnlatmasn, yldzlar, muz, her eyi yazmtm zaten Limon yine ayn "Yk
r Kendi apnda "sallanp yuvarlanyor" mu demek lazm' Daha sessiz, daha "Bodrum" bir gec
e m Limon bence hl rakipsiz
eme'yi m tercih ediyorsunuz7 Ay ne kadar sevindim Paparazz diye bir yer vardr, pek
gzeldir Dalyan'da da y balk yenir Baka tavsiyem de yok Ykln karmdan1
Biz Bodrum'dayz ve buras dedikodulara ramen "yklyo-oo"!
Doaya elini ver, kolunu kaptr!
Bodrum Bodrum, tamam da, bir yere kadar. Sen ehir insansn, ne iin var bu kadar zam
an bahede bada? Baktm i rndan kyor, dndm bak, geldim imdi...

Paay zor kurtardm! Biraz daha Bodrum'da kalsaydm Glse elden gidiyordu haberiniz ol
sun.
Masum belirtilerle balad. Deniz kysna yrrken "Alla-hm bu koku nedir" diye merak ett
bir gn.
Kekik mi? Isrganotu mu? Pazarda soruyorum, etrafa soruyorum.
Derken evin yan tarafndaki talk araziyi de bahe haline getirme projesi gelitirdim.
Patrick Sskind'in Koku romanndaki adamn, kzl sal kzn kokusunu ieleme ihtiras gibi
ay, illa o otu bulup baheye dikeceim.
Yeni baheye toprak, gbre, aalar aldk. Her dikilen bitkiyle ilgili bir eyler rendik
endimi botanik ilmine daha bir yakn hissetmeye baladm. Bir gn semizotlarnm nasl abucak
yaylp bydne aryorum. Ertesi gn ilgi alanm rozet iekleri.

Gnein altnda, bahenin karsna geip, ylece saatlerce bakyorum.
Bir gn kendime bir arkada bulduumu da sandm hatta.
Evin arkasna gemiim, incir aacna bakyorum. yle bir sre baktktan sonra fark ettim k
rkamda bir karalt var. Gen, yazlk yerlere gre fazla giyimli, bir adam da benimle bir
likte incir aacna bakyor. On be dakikaya yakn yle durduk. Sonra ben glmseyip yrynce
an "yi gnler" dedi.
Peki, iyi gnler, ama sen kimsin?
Mteakip gnlerde kendisiyle srekli karlamaya baladk. Baheyi tefti saatlerim esnas
a arka bahemize bakan talkta ayakta duruyor ve bakyordu. Bir sre sonra sohbet balad, "g
.a.g.' ok seviyoruz bu arada, eim de sizin hayrannz!"; "A ok mersi".
Neden sonra doa arkadamn kim olduu ortaya kt. Arkamzdaki evde bir devlet by
m da onun korumasyd!
Austos bana doru doa sevgim ayn o arsz semizotlar gibi yaylp bymeye balad.
Hafta sonlar stanbul'dan arkadalar geliyor. lla baheyi gezdireceim.
Bu arada dikkatinizi ekerim. Dnm dnm dikili arazilerden falan bahsetmiyoruz. Yazlk
bir evin etrafnda dnen, toplasan 150 metrekare bahe.
"Bak", diyorum, "buraya bu karpuzlar hafta nce ekirdekten diktik, nasl yeerdiler, g
or musun?"
Karmdaki, "Ha iyi. Bana bak, benim yanmam lazm. Ayrca akam Tampa'da yer ayrttn m?"
bisinden duyarsz cevaplar verdiyse, onu zeytin aacndan yeni kopmu zeytinin nasl ac old
uunun demonstrasyonunu yapmayarak cezalandryorum! Brak cahil kalsn. Tampa'ym!
Tampa'ya giderken huzur veriyor muyum? Elbette hayr. Arabann camndan yine o koku
giriyor, ben durulmasn em-
rediyorum. Topuklu ayakkablarla dar kp koklayarak aratrmaya balyorum. nallah gele
se grmemitir, gren de tanmamtr!
Austos ortasna doru bir gn, kendimi duvardaki karncalar, azm ak seyrederken yakal
karnca ncy kafa ve ayaklarndan yakalam ekmeye urayorlar, kurban ise kh onlar s
rdu. Sokak kavgas myd acaba? Yoksa kabile savalar m?
Silkinip kendime geldim ve hemen uakta yer ayrttm. Bir sonraki aama Bodrum'a yerl
eip hayatm batik elbiseler iinde resim yaparak geirmekti nk!
ehre gelir gelmez de yine ruh salm yerine getiren eyler balad. Trafik, acele, topl
i, dakikada bir cep telefonu vzldamas...
Tatili tadnda keseceksin. yle aylarca doayla ba baa, ehir insann bozar.
Bu arada...
O kokulu bitkinin ne olduunu hl bulabilmi deilim. yiletiimi uradan anlyorum ki, a
rumda da deil!

Gnaydn ekibi nasl telef oldu?!
Reklam sektrne kar mym? Asla! Reklam oyuncularna kar mym? Ne mnasebet! Kendim bi
ilminde oynamaya scak bakar mym? Evet, ok scak. Sadece scak deil, daha ok sinekler!
Ben size syleyeyim, artk bu Gnaydn yazarlarndan, ben de dahil, hayr gelmez!
Yazar dediin tarlada yetimiyor ki kardeim. Biraz ihtimam gstereceksin, pohpohlayac
aksm. Sanat ruhlu insan!
nce aramba gn akam stne doru bir haber geldi: "Gnaydn'n btn yazarlar, Sabah'
rn u saatte Hadmky'de olacak!"
Tantm m? Ne filmi? Hadmky neresi?
Bu sorulara kimse kesin cevaplar vermedi. "Yahu benim yarn g.a.g. ekimim var, n
e olacak? Saati deitiremiyor muyuz? Ne giyeceiz? Konu ne?" gibi detaylarn hepsine "E
he-heh, evet, yarn Hadmky'de grrz" karlklarn aldk!
Ve ertesi gn.
le sca. Hadmky'n tali yollarnda ilerliyoruz. Tarif edilen kpry, hatta ardndan
gemiiz, ama ortada bahsedilen iftlik yok. Yine tarif zerine "sa-
daki toprak yola" girdik. Be dakikaya yakn bir ayiei tarlasnda ilerledikten sonra, fak
at o da ne, yol bitti!
Usuz bucaksz arazinin ortasndayz.
Bu bir komplo muydu? Sabah ynetimi aslnda bizden kurtulmaya m alyordu?
Bu arada bir aratrmac gazeteci olarak unu da belirtmeliyim. Hadmky'de orman vasfn ka
etmi araziler pek ok, hatta her dakika youn ekilde vasflarn kaybetmeye devam ediyorlar!
Tpk stanbul'un rant yksek baka blgeleri gibi. Her tarafta yangn, her tarafta duman.
Sa kalarak iftlik evine vardk.
Hani bu yl stanbul'da sinek yok ya. Hepsi Hadmky'de yazlkta, o yzden!
Belki iftlik bir at iftlii olduu iin, belki belediyenin hayvanseverliiyle ilgili bir
konu, bu ekimde bizi scak deil, sinekler yendi!
Gider gitmez, sa olsunlar senaryoyu anlattlar. Gnaydn yazarlar tek tek bu eve geli
yor ve evin hanm tarafndan karlanyor. Bunu gren komu ok aryor, bu kadar nlnn (
eve girmesinden ikillenip kapy alyor. Evin hanm sorular karsnda glmseyip, "te bu
bir Gnaydn uzatyor.
Ben, nl modacmz Dilek Hanif, lkeyi zayflatan Dr. Muzaffer Kuhan, tm zamanlarn en k
ma televizyon yazar Yksel Aytu ve sosyetemizin gzbebei Blent Can-kurt!
Kapda karlanma fasl ksa ve rahatt.
Ama salonda hep birlikte evin hammyla oturup ay ime blm bizi ypratt.
50 derece scakta, bir altn gn ortamnda oturmuuz.
Ynetmenin talimatna gre "doal bir ekilde, aramzda sohbet edeceiz"! En zoru da budur h
a. Repliklerimiz olsa oynayalm. "Kendiniz gibi olun" denince herkes suspus kesili
r.
Kameralar kayda girdi. Baktm ki ekip bana gveniyor.
"Yok yle," dedim. "Herkes konuacak. Gnaydn'da yazyorsan bedelini deyeceksin!"
Ben bunu syleyince, o "Ben konuamam, yapamam, edemem" diyen Blent Cankurt bir alsn! e
e, Bodrum, nerelere gidilir, anlatyor da anlatyor.
Bu arada vakit le yemei saatini gemi, alktan krlyoruz. Fakat Muzaffer Kuhan "u m
e grdnz kek ve kurabiyeler aslnda zehir! eker inslini ani artrr, damarlar bzr, i
falan diye anlattka kimse elini uzatp bir ey almaya cesaret edemiyor. ylece bakp yutk
unuyoruz.
Zaten bir sre sonra karasinek srs tatllar kefetti. Onlar erken yalanmaktan korkmuyo
ard grne baklrsa. Sonlara doru, bizim sohbetler de artk geyie dnrken, "Sayn yn
kekin st silme karasinek! Vizrden grnmyor mu acaba?"
Ynetmenin cevab Trkiye reklamclk tarihine u anda geiyor: "Evet ama sinekler kuru zm
i duruyor, problem yok!"
Yaa, Glse Hanm, sen kende eletir eletir reklamlar,
Allah da seni byle arpar!
Gnaydn reklamnn bitmi hli bakalm nasl olacak...
eme'ye neler olmu?!
Peki, haydi, Bodrum da gzel, eme de iyi. Zaten memleketin her kesi benim iin birdir,
deyip, eme izlenimlerime balyorum.
Hl vaktiniz var. Gidin grn.
"yi gelime", "dokuyu bozmadan yenileme", "kiilikli byme" konusunda eme'nin Alaat's
iye'ye ders olsun.
Alaat, sanki Trkiye falan deil. Gney talya olabilir, zengin bir spanyol kasabas ola
lir. Yazlk yerlerde grmeye altmz kemeketen burada eser yok.
Ky geliti, protesto edelim!
Yanl anlalmasn. "Buraya da market ald, eylem ya-pahm"clardan asla deilim. Kyler,
ar, gelisin, zenginlesin isterim hep. Ama atsz gecekondu apartmanlardan, derme atma dkk
lardan, lgnlar gibi para getirebilecek tarihi eserlerin yklp, aptalca binalar, uyduruk
luklar yaplmasndan da o kadar skldk ki.
eme'de de olmu bunlar. Mesela eme'nin Aya Yor-
gi'sinde be tane tarihi kilise varm. Bir tane kalm. Kimisi ev yapmak iin talarn alara
k etmi kiliseleri. Kimisi de o blge sit alan ilan edilmesin de ok inaat yaplsn diye ese
rleri ortadan kaldrm.
Ve bence bu yzden, u anda Aya Yorgi'nin deeri uzun vadede daha dk. Ama bir dakika,
ben Alaat'y anlatacam.
En iyisi batan balamak.
eme'yi nasl bilirsiniz? zmir'in yazldr, denizi rzgrldr, sosyetiktir, bu yl pop
um'u sollar gibi oldu, bunlar, deil mi?
Dalyan'da balk yenir, Aya Yorgi hem dalgasz denizi, hem haval restoranlar, barlary
la iyidir, hotur. eme arsndan sakz reeli alnr, udur budur.
Benim bildiklerim bu kadard.
Bodrum'u hibir yere deimem.
Ama eme'nin, yllardr sadece be pansiyonlu bir srf merkezi ve eski mahalleleri olan
laat's var ya... te oraya arpldm.
Alaat bir film dekoru
Dar, Arnavut kaldrm yollar. Restore edilmi, bembeyaz badanal, eski ta Rum evleri.
Grlt yok, pislik yok, curcuna yok. Turist dolu, ama meydandaki kahvede de eme'nin
halk oturuyor. Kaplarn nnde hl nineler t ii yapyor.
Adeta bir film dekoru.
O eski evlere girdiinizde aknlktan aznz ak kalyor. erisi, stanbul'da bile az
zevkle dekore edilmi. Kafeler, restoranlar, avlusu havuzlu harikulade butik otell
er.
Ben nereye geldim?!
Agrilia'y aln mesela. Yerler ini mozaik, tepede pervaneler. 1800'lerden kalma bi
r zm ve ttn deposu buras. New
York'ta grsen "Vay be," dersin, "ne kadar orijinal"! Yemekler lezzetli, votkal gel
incik erbeti bile var!
Ya da Tuval. Ta ^duvarlar, ho atmosfer, ok baarl bir tatl mns.
Sanat galerili Cafe at. Veya lksn kitabn yazm, zey-tinya merakls restoran La Fol
erinde grdm en zgn butik otellerden ikisi, Ta Otel ve O Ev. Hangi birini anlataym? Ve
bunlar ufack bir blgede yan yana.
Alaat para basyor! Gayrimenkul fiyatlar ona on bee katlanm. sizlik bitmi. Halk "k
esmen!
Yemek yedik, yemek sonras kahve itik, dolandk durduk Alaat'da. Bir trl brakamadk.
Sonra da ayn mahallede, daha geleneksel, "muhallebici" mren'den birer sakzl muhal
lebi aldk. Kapnn nne sandalyeler attrdk ve gelene geene baka baka muhallebilerimizi ye
k! ahaneydi.
Bu arada Alaat'da hafta sonlar bir de antika pazar kuruluyor. O da enteresan.
Yalnz aklnzda bulunsun. Alaat gndzleri ok scak. Bu yzden 14.00 ile 18.00 aras si
an, baz yerler kapal.
Benim grdm filmi grmek istiyorsanz Alaat'ya akam saatlerinde gidin. Piman olmazs

Kapnn nnde oturmak...
Alaat'da kapnn nne sandalye atp, gelene geene bakarak muhallebi yedik dedim ya.
Hayatmn en zevkli anlar arasnda ilk yirmiye girebilirdi bu dakikalar!
Bu noktada cizane teorimden de bahsetmek isterim.
Geliigzel seilmi herhangi bir insan iin, lezzetli bir ey yiyip iip, ayn anda oyalay
er seyretmekten oluan elencenin yerini ok az ey tutabilir.
Baknz ekirdek-televizyon, patlam msr-sinema, rak-manzara, spagetti-karnzda sohbe
rkadalar... Liste uzatlabilir. Ama ada insann ideal elencesi, bence grme ve tat alma d
ularn ayn anda beslemenin eitlemeleridir.
Dier duyu kombinasyonlar asla bunlar olamayacaklardr.
Bu elence trnn en kolay ulalr, ucuz, dertsiz ve popler olan da kapnn nnde otur
eni geeni seyretmektir.
Scak iklim insanlar, daha dorusu scak iklim insanlarnn alt ve orta snflar bunu bil
e doyasya yaarlar.
Bizim gibi "kokolar" da, burun kvrarak bu zevki skalar!
Ama bu defa biz skalamadk. Uzun yllardr zendiim, ve
lkemizde sk rastlanan bu uygulamay, mren muhallebicisinin plastik sandalyelerinde ge
rekletirdik!
Teee, yllar nce. Ar Roman filmi ekiliyor. Yer Tarlaba-. Acar gazeteci Glse, Mustafa
ltoklar'la yerinde rportaj yapmak iin gecenin bir yars Tarlaba'nda yaplan ekimlerde.
Mustafa "Susturun insanlar!" diyor. Grevliler kaplarn nnde, pencerelerde oturup, eki
mleri, zellikle de Mjde Ar ve Okan Baylgen'li sahneleri dikkatle seyreden, ama ekim
aralarnda hep bir azdan dedikoduya balayan halk susturuyorlar. t yok!
ekim balyor, fakat o da ne?
t yok derken, yzlerce, binlerce t var! Tarlaba trd-yor. Kimse konumuyor, kimse
miyor, ama oyuncularn konumalarnn altnda yle bir ses: "ttttrt-t..."!
Tarlaba halk grlt yapmyor.
Ama kimse onlar, nlleri seyrederken ekirdek tlatma zevkinden de mahrum brakamyor! M
alle alm torba torba ekirdek, oturmu kaplarn nne, sahne heyecanlan-dka tlyor da
Mustafa deliriyor!
Alaat'da kap n muhallebi keyfi yaptktan sonra, artk Tarlaba halkn ok iyi anlyo
r ne elendiler o gecelerde.
Deneyin, siz de brakamayacaksnz!
Komodo ejderi bizim evde!
effaf, gri bir srngen. Atalar kadar byk deilse de sinir bir ey. Ve benim peimde. Hi
iyorum!
nce Bodrum'da karlatk kendisiyle. Malum krlk yer, brt bcek bayram ediyor. Balkon kap
inde, ahap erevenin birka milim yamulduu bir yer bulmu, girmi.
aret parmam kadar, effaf gri bir srngen! Kertenkelelerin iyi zellii: Zararsz olmalar
nkelelerle ilgili kt zellikler listesi: irkinlikleri, ok hzl hareket etmeleri, her deli
kten gemeleri, her yere trmanmalar, srngen olmalar, bcek ldrcye bana msn
dememeleri.
Bu son zellik tarafmdan defalarca denenerek yazlmtr.
Yani kulaktan dolma deil, bilimsel bir bulgudur.
"Ejder"le Bodrum'da gn birbirimize dnyay dar ettik.
Kendisinin varln kefettiim akamdan itibaren yapt
mz organize av almalar baarszlkla sonuland.
Suratta meymenet yok!
Bir yerde durmuyor ki herif. Her defasnda ayr odada, mnasebetsiz yerlerden, ayakk
ablarn iinden, perdenin arkasndan ani klar yapyor. Ayn eyi bir kedi, bir civciv, ne
sevimli bir hayvan yapsa bamn stnde yeri var. Ama Ejder'in suratnda meymenet yok. Bir
de bcek ldrc kimyasal silahlara verdii tepkiler var ki, zannedersin zerimize atlayp b
skacak.
nc gnn sonunda, bir kovalamacann finalinde, Ejder, geldiini tahmin ettiimiz yerden
temle kvrla bkle dar kt! E kardeim, madem yolu biliyordun, derdin neydi?
Hikyenin geri kalan ok tuhaf.
Toplanp stanbul'a geldik. Aradan birka gn geti, ve, evet doru tahmin, banyoda Ejder'
le burun buruna geldim!
Dikkat ediniz. Oturduum ev stanbul'un gbeinde, cadde zeri ve drdnc katta!
Aka anlalyordu ki, Ejder bizi takip etmiti! Belki intikam peindeydi, belki niyeti iy
di ve evcil hayvanmz olma ihtiraslar vard, bilmiyorum. Merak konusu, denizi nasl atyd
Banyonun tavannda ylece durup bana bakarken, zmn diyalogda olabileceini dndm.
"Bak Ejder," dedim, "biz bu hafta sonu eme'deyiz.' Dnmze kadar ey senin. Gez dola,
nbul'un tadn kar. Ama dndmde seni burada grmek istemiyorum!" Sessizce dinledi.
Ne yazk ki dnte Ejder'i yatak odasna yerlemi buldum. Ksa bir tartmadan sonra i b
takip sonunda, Vogue dergisinin be yz sayfalk "sezon modas zel" saylarndan biri Ejder'i
n sonunu getirdi.
Yatan altnda Ejder bir yanda, kopmu kuyruu teki yanda yle kalakald(lar).

Ejderler lmez!
Kertenkelelerin bir baka kt zellii: Kopan paralar tek bana hareket ediyor!
Bu manzaray daha fazla seyretmektense, cesedi ortadan kaldrma ilemini zarif eime
brakrm plan yapp, yetimek zorunda olduum bir randevuya gittim...
Gece yarsna yakn. On bir buuk sular. Eve dnmz. Sprge, fara, gazete kd. Cese
.
Fakat o da ne?
Ejder yok! Kuyruk orada, ama Ejder yok!
Ara, tara, yer yarlm iine girmi. "Yaral, fazla uzaa gidemez" diye dndm ama keyfi
Ertesi sabah Beyrut'ta bir trl yakalanamayan Komodo Ejder'inin haberi kt gazeteler
de. Hani u kedileri, kpekleri yiyen.
Lbnan yetkililerini aramak istedim: "Yakalarsanz, sakn ld diye ortada brakmayn. Bunl
ar korku filmlerindeki gibi tekrar tekrar canlanyorlar" demek iin.
Ejder aramzda, biliyorum. Karncalarla, yapraklarla besleniyor, yaralar iyileiyor,
onu asla bulamayacamz bir delikte byyor ve gleniyor. Aklnda da tek dnce var: ntik
Korkuyorum...
Sezon ald, ite giymeyecekleriniz!
Yllarca moda dergisi kardk. Artk gerekleri sylemenin zaman: Moda insana yakan dei
ir! Zaten eer yleyse, bu sezon ra gibi yandnz, ikii!
Bazaar dergisini kardm gnlerdi.
Her sezon ba bir moda program arar: "Sezon modas hakknda rportaj yapacaz!"
"Aa tabii," diye hi nazlanmadan kabul edersin. Derginin reklam olacak bir kere.
Ayrca da moda dergisi editr olduunu krk ylda bir hissedeceksin.
Bizde moda dergileri ofisleri yle sizin yabanc dizilerde grdnz gibi falan deildir.
Bir kere en baba derginin kadrosu alt yedi kiidir! O alt yedi kii, zellikle dergin
in hazrlanmasna yakn gnlerde, ofiste, bir byk masann etrafndaki yerlerinde oturup yaz
arlar. yle sekreterler, asistanlar, etrafta mankenler, Sex and the City'deki gibi
nl markalarn gnderdii kyafetler filan hak getire.
Masann etrafnda toplu halde harl harl yaz yazar, birbirine laf atar, dedikodu yapa
rsn. le yemekleri de vakit ve nakit ktlndan ou zaman sandvi, salata, simit-peynirle
geitirilir.

Yani bilgisayarlar kaldr, diki makinesi koy, overlok-son t atlyesinden hallicedir o
haval dergilerin hazrlanma ortam!
Onun iin bir televizyon program rportaj falan istediinde ak diye kabul ederdik.
Rportaj var, mizanseni hazrlayalm!
Salar yaptrr, en moda mesajl kyafetleri eker, genellikle irketin nde gelenlerinden
inin haval odasn dn almak ve masann zerine derginin son saylarndan koymak suretiyle
yaparsn. "Ve ite Glse Hanm, Bazaar dergisinin filancas" dediklerinde, en k hlinle, man
ral "odanda" sanki on binlerce dolar maa alyormu ve moda dnyasn avucunun iinde tutuyor
gibi havalarla demeler verirsin!
Ve maalesef senin hevesinin aksine, gelen muhabirin modann m'siyle ilgisi bile
olmaz!
Bu sezon ne giyeceiz sohbetinden hemen sonra, muhabirin zek ve muziplik prltlaryla
dolu yznden anlarsn ki, ebleh soru geliyor: "Moda insana yakan mdr?"
Hadi n'olur evet de! De ki yzyllardr ayn demode eyleri giyen insanlar "E ben de ya
kan bulmuum, o zaman moda budur" desin, mutlu olsun!
Bir gerei aklyorum!
Moda insana yakan deildir! Gerekten deildir!
Bana en ok spanyol paa pantolonlar, dar gmlekler ve platform topuklu ayakkablar ya
kr mesela. Ama bu yl asla moda deil, giyersem de komik olurum. Ee, moda insana yakan m
ldu imdi?
Bu klie laf gereki biimde dzeltiyorum:
Moda bir endstridir, bir tasarm alandr, ekonominin nemli bir parasdr. Sokaktaki kad
n de, sezonun izgilerinden kendi vcut tipi, ya ve btesine en uygun olan
paralar edinmeye almak, bu esnada da Milla Jovovich'e ok benzediinin hayalini kurarak m
utlu olmaktr!
Bu yl ne giyilecek?
Zaten eer moda insana yakansa, bu yl modaya ok az insan uyabilecek.
Sezon modasndan rneklerle aklyorum: Bu yl tay t moda!
stelik yle eskiden olduu gibi zerine bol kazaklarla falan deil. Tayt giyiyorsun, zer
ine ksa bir bluz vs., beline kemer! Trk kadnnn dourgan kalalar iin birebir! Genetik
lerden, tayt eliyoruz.
Bu yl mikronum etekler moda!
yle dizin bir kar st falan deil. Etein kendisi bir kar olacak. Birincisi gzel, ka
k lazm, ki yine genetik zellikler, beslenme ve spor alkanlklarndan azck riskli. Daha d
emlisi, modada Trk erkei faktr! Koca, baba, sevgili, nianl, aabey... "Bu etei giy, sen
bacaklarn kra-rm"dan, "Hayatm, senin kalitene uymuyor"a geni bir muhafazakr sahtekrl
lpazesi. Ya boverin demez, ya da altna yine ok moda olan kalm mus oraplardan alacaksnz.
Bu yl dantel moda!
Bir eyin kenarnda menarnda deilse, hemen vazgein. Dantel demek +5 ila 10 yl demekti
r. Hi bulamayn. Yanzdan olgun gstermek istiyorsanz, baka!
Bu yl renkli naylon oraplar ve renkli ayakkablar moda!
Yani pembe orapla sar topuklu ayakkab giyeceksin mesela. ehirlerimizin artlar moday
illendiriyor tabii. Nianta, Etiler, Boaz dnda, hatta oralarda bile, sylediimi yap bak
Arabalardan gelen laflarla, teyzelerin "Aa ne giy-mi"leriyle, selpak ocuklarn alaylary
la ura, renkli giyineceim diye. Bir de yamur amur olsun o pembe oraplar, sar ayakkabla
gr bakalm. Veto!
Bu yl stre pantolonlarla, dizstne kadar gelen yksek
izmeler giymek moda! zerine de ksa ceketler. Dz balerin ayakkablar da moda! Ha bir de
saten dar etekler.
Veto, veto, veto! Trk kadn dar omuzlu, ince belli, geni kalal ve ksa bacakldr, yuk
ilerden kanmaldr. yle deilseniz dkkn sizin! Ben genele hitap ediyorum tabii.
O zaman ne giyeceiz?
Topuklu ayakkablara, izmelere dadanacaksnz. Yine yln modas yksek belli evaze, dizs
klerden edineceksiniz. Bunlar dar gmlekler, kazaklar, ksa ceketlerle giyeceksiniz.
60'larn izgisinde dizst geometrik desenli ceketler, paltolar da edinebilirsiniz. Ama
desenleri enine olmasn. lla saten giyeceim diyorsanz, siyah saten gmlekler aln.
Ben daha ne yapaym? Bu kadar laftan sonra sizi 120 santim kalanzla tayt giyerken
grrsem yapacaklarmdan sorumlu olmam, ona gre.
te moda budur,
ite okuyucuya hizmet budur!
Kadn yazar ac ekmeli mi?
Kltr, sanat, edebiyat dergilerini nasl bilirsiniz?
Picus yle deil ite.
Sadece 300-500 tane satan kitaplarn okuyucularna, birbirini tanyan, ayn kafelerde
ayn sohbetleri yapan kk bir gruba deil, genel anlamda "kltr tketicisine" hitap ediyor
imdiye kadarki kltr sanat dergilerinin malzemesine, popler isimlerle yaplm eenceli
rtajlar, keyifli tartmalar da eklenmi. Picus, renkli bir edebiyat dergisi. stelik ier
iinde mzik, sinema, tiyatro, resim, izgi roman vs. de var.
Vivet Kanetti, daha nce okumadm Colette adl yazarn kitaplarn tekrar eviriyormu me
Vivet'in evirisi eminim ok gzel olacak, ama yle cazip anlatm ki Colette'i, eski Azra E
rhat evirilerinden de alp hemen okumak istedim.
Colette, 1800'lerin sonunda, 1900'lerin banda Fansa'da yaam, baskn bir karakter. Baa
rl bir yazar olmann dnda ahlk kurallarm zorlayan, yaanabilecek her eyi yaayan bir k
Vivet Kanetti, bizde, iyi kadn yazar mertebesine ulamak
iin, genel olarak ac, kendini feda etme, mutsuzluk aamalarndan gemek, byle konulardan
bahsetmek, "insanln btn ykn tamak" gerektiini sylyor. Colette ise bunlarn tam te
e srdryor hayatn, arzu ettii her eyi en doal hakk kabul ediyor, mutlu, elenen bir ka
hedonist.
Ha, bakn, Picus'a da imdiye kadar km edebiyat dergilerinin Colette'i denebilir baz a
rdan.
Keyifli, renkli... Ac, arlk, karamsarlk yok!
Bakn bakalm.
Giremezsin hemehrim, ok kalabalk!
nce sanki grg kurallar, misafir arlama sanatndan girer gibi yapp, sosyo-ekonomik, p
itik mesajlara kadar varacam, te byle sa gsterir sol vururum. Korkun benden.

deal bir partinin davetli says katr?
Veya bir yemek davetinin?
Evde misafir arlamay sevenler bilir. Bunun hassas dengeleri vardr.
Bir kere, yemek daveti oturmal m olacak, ak bfe mi?
Oturmal yemek yapacaksanz, yemek masanzn boyu, dost seiminizde belirleyici olacaktr
!
Masa uzun, alabilir, on iki kiilik ve siz de kalabalk bir davet mi istiyorsunuz?
Son be yldr davet edemediiniz herkesi arp, mecburen "kaynatracaksnz"! yerinizdek
finizle liseden beri beraber "leme" aktnz arkadanz nasl kaynaacak, o sohbet yetenekl
e ve alman alkol miktarna bal tabii!
Masa sekiz kiilik mi? Kuzeninizin, hep onlarda grdnz, size gelmek iin can atan komu
rn listeden atn, zaten bir iki kii dnda kimse onlar sevmiyor!
Alt kiiden yukar kamyor musunuz? O zaman ardnz herkesin ift olmamasna dikkat
irsiniz !

"Herkes bir anda aradan ksn"clardansanz, ak bfe yapacaksnz. Alt eit salata, d
miyorum. Normalde yaptnz yemekleri daha ok yapp, bir masann zerine tabaklar ve atal b
a koyuverin, sonra keyfinize bakn!
Hanm, bfe ald, sofray kur!
Ne yazk ki, ev sahibi iin hayat kurtarc "ak bfe", Trkler tarafndan deforme edilmi
avramdr.
rnein tatil kylerinde ak bfe, ailenin kadnnn bfeden herkes iin yemek alarak, ekm
atas, kark zgarasyla sofra kurmas, bunlarn hep birlikte yenmesi demektir. Yemein sonu
anne yine kalkp bu sefer de, babann "ekerpareden bol al" gibi talimatlar eliinde orta
ya kark tatl alr. Bizde ak bfe budur!
Davetlerde de, ak bfeden tabaa bir eyler alp ayakta sohbet ederek yemek pek tercih
edilmez. Herkes, gerekirse garsona bahiler vererek, ufak bir masa sandalye edinir
ve oturarak yer.
Sizin ak bfenizde de bu muhtemelen olacaktr. Ayakta durmak, hatta kanepeler bile
tercih edilmeyecek, davetliler, en uyanklar bata olmak zere, yemeklerin konduu masann
zerindekileri ufak ufak ittirerek, geceyi bir oturmal davet haline getireceklerdi
r!
O zaman yaplacak ey udur: Masada oturabileceklerin en az iki kat insan arlmaldr,
na kalanlar salonun oturma blmnde ak bfe valyeleri olarak kalsn. Demek ki, ak bfe
az on be kiiden balayacaksn!
Kimisi de ak bfe sevmez; ek masalarla, yirmi be otuz kiiyi oturtup yemek verir!
ite burada i hassaslayor!
AB masasnda yer yok, kusura bakmayn!
Kafadan uydurmuyoruz, International Herald Tribne yazm.
Yazar Thomas Fuller unu tartyor yazda: Brksel'deki Avrupa Birlii'nin merkezi renove
ediliyor ve daha kalabalk bir topluluun buluaca ekilde tasarlanyor. Artk 15 deil 25
vrupa Birlii'nde, bu kadar byk bir kalabalk bir masann etrafnda toplanp eskisi gibi diy
alog kurabilecek mi?
Yeni AB salonunda her yerde insanlarn birbirinin yzn grmesi iin ekranlar var, ve ma
sa, biroklarna gre oval olmas gerekirken dikdrtgen!
Oxford niversitesi'nden bir profesr konuyla ilgili "Kbus gibi, bu Avrupa Birlii'n
in ileyiine byk bir darbe olabilir," diyor! Amerikal bir politik psikoloji uzman ise:
"15 kii, genel olarak kk grup dinamiinin st snrdr. Bunun zerine ktnzda yz y
tartmalar rndan kp verimsizleir" fikrinde!
Fuller'a gre eskiden diyalog ve tartmann olduu yerde artk sadece sylevler olabilir!
Aklmza hemen ayn ey geldi deil mi?
Yirmi be kiinin bile diyalog iin fazla bulunduu bir ortama biz ne zaman ve nasl gir
eriz?
Ya da, Trkiye'yle ilgili grmeler yaplrken bu kalabalk, dikdrtgen masa avantaj m olu
ezavantaj m?
Kuzenin sevilmeyen komusuna benzemeyelim?
Ak bfe mi yapsalar acaba? Belki o zaman geleneksel alkanlkla uyank davranp masaya o
ruverirdik...

Tamamen tesadf m? Yoksa...
Bu yazy okurken, alta bir de Alacakaranlk Kua-'nn mziini koyun! Diu diu diu diu, di
u diu diu!
Bahsetmek istediim trden olaylarn konu edildii haberleri, genellikle Amerikan tabl
oidlerinde okur insanlar.
Maalesef ayn tabloid gazetelerde, "Nianlsnn uzayl olduunu renince, onun antenlerin
n kadn!" trnden aratrmac gazetecilik rnekleri de olur. Hatta haberin grsel malzemeleri
e beraber. stsz bir kadnn "uzayl adamn antenlerini skerkenki robot resmi" gibi!
Baz haberler de fazla "inanlmaz ama gerek" olduklar iin, New York Times'ta falan dei
l ancak byle gazetelerde yer bulurlar. Evlat edinen bir kadn, ocuun, yedi yl nce kaybo
lan bebei olduunu renir. Veya numaralarla ilgili hikyeler. Yedinci ayn yedisinde domu,
edi defa i deitirmi adamn yedi ocuu olur ve yedi katl bir binadan derek 77 yanda
Kimi Tanr'ya balar, kimisi ansnn ak olduunu dnr. Cevab bilmiyorum! Ama herkes
ikyelerim var!
Saat kulesinin esrar!
1950'ler. Annem ve babam evlilie giden bir flrtn orta yerinde kavga edip ayrlyorla
r. Ciddi ama, bir daha birbirlerini grmemeye kararllar! Annem bir gece yle bir rya gryo
r: Beyazt'taki stanbul niversitesi saat kulesinin nnden geiyor. Saate bakyor, bire be
r. Derken kardan glerek babam gelmeye balyor. Byle bir rya.
Ertesi gn annem baka bir sebeple Beyazt'a gidiyor, ve evet, doru tahmin, bir i iin
oradan gemekte olan babamla karlayorlar. Annemin gz ister istemez saate gidiyor ve kan
onuyor: Saat tam bire be var! O gn, o karlamayla baryorlar ve birlikte 50 yl deviriy
yle bakalarnn srlarn anlatmakla olmuyor deil mi? Kendimden de rnek vereyim.
1990 yl. Boazii'nde okuyorum. Gazetecilik mazetecilik hi aklmda yok. Bir arkadam, E
in Aydn, Sabah Dergi Grubu'nun Boaziili stajyerler aradn sylyor ve bana arkada Eren
ntral numarasn veriyor. Santrali aryorum, ve "Ben bu telefonu Elvin'in arkada Eren'de
n", derken, santral yarm kulak dinleyip, beni gazeteci Erel Eryrek zannediyor. "Er
el Hanm, sizde Ercan Arkl'nn direkt hatt yok muydu?" diyor ve ben cevap veremeden karma
Ercan Arkl kyor! Normal artlarda byk ihtimalle tanamaya-cam ustamla byle karla
ii yapmaya balyorum.
Kitaptaki evde oturuyorum!
niversitenin nc yl. Master yapmak iin Los Ange-les'a gitmeyi planlyorum. O blgede
kullara bavuru yapyorum. Derken bir arkadam bana Paul Auster'n Ay Saray kitabn hediye
iyor.
Paul Auster'm hayattaki takntlarndan biri ve en sk iledii konu, zaten hayatn bu tr
rip rastlantlar. Ay Sara-y'ndaki kahraman New York'ta Columbia niversitesi'nde

okuyor. Bir gn hayatnn ok kt bir dneminde, (kitapta adres ok belirgin verilmi) 120. S
la Amsterdam Cadde-si'nin kesindeki apartmana gidiyor ve o ziyaretle hayat deiiyor.
Ayn gnlerde bana, istemediim halde, Columbia niver-sitesi'nden bir bavuru formu ge
liyor! Belki niversiteler aras bir iletiim var, bilmiyorum. Aklmda souk ve tehlikeli
zannettiim New York'a gitmek asla yok. stelik not ortalamam da Columbia'ya tutmuyo
r, ama yine de bavuruyu yapyorum.
Columbia beni kabul ediyor! Ve Los Angeles'ta bavurduum btn niversitelerden iyi ol
duu iin gitmeye karar veriyorum. niversite bana bir ev de buluyor. Nerede? 120. So-
kak'la Amsterdam Caddesi'nin kesinde!
u anda alma masamn zerinde adet vestiyer numaras var. Farkl restoranlardan cebim
alm. Olan u: Paltomuzu alp numara vermiler, kta, devaml mteri/gaze-teci/televizyon
ebeplerden numaray istemeden paltolar uzatmlar. Biz de vermeyi unutmuuz.
nemli olan u: vestiyer numaras da 25!
Nedir bu 25? Ne olacak bu 25?
Konuyla ilgilenenler, Paul Auster'm Krmz Defter'ini aln.
Fazla da kaptrmamak lazm, ama kabul edelim ki hayat cilveli bir ey!
Dondurun beni, baharda zersiniz!
Cep telefonunu "Ne?" diye amaya baladysam k gelmi demektir! O zaman beni daha fazla
sinirlendirmeyin. Kriyobiyolojiye bavururum, yazdan yaza grrz!
Bitti ite!
Gne, lk geceler, tirtle sokaklarda dolama, karpuz, balkonda uyuyakalp ister istemez
ronzlama...
Ve frtnalar balad.
Allah akna, sonbahar diye bir mevsim vard eskiden, ne oldu ona?
Kresel snma, doann dengesi falan gibi geyiklere girmek istemiyorum ama, sizce de d
aha sert mevsimler, daha tropikal yamurlar, daha sevimsiz scaklar grmyor muyuz son yl
larda?
Ben sevmiyorum k ite. yorum kardeim. Hayr buras da svire deil ki havalar soud
yakp, scak ikolata ielim! Dnyann yamuru, amuru sokaklarda. Her yl bin bir umutla, dol
eya euro zerinden son moda izme alyoruz, gn dayanyor!
Ayrca benim vcudumda serotonin dengesizlii var. Bi-
Hm adamlar incelesin. Gneli gnlerde gck bir mutluluk kelebei oluyorum: "Ne haber ekeri
Kotun ne kadar ho, nereden? Ay hava ne gzel. Akam ne yapyoruz? Ay mthi bir kitap okuy
orum. imi ok seviyorum! Dnyann en ahane baharat kavanozlar benim mutfamda! Lay lay lo
Gne gidiyor, hava kapatyorsa korkun benden!
Cep telefonunu "Ne?" diye amaya baladysam k gelmi demektir!
Tam u klar nasl abuk atlatsam da, hep yaz yaasam diye egzotik seyahat planlan yapma
balamtm ki, bilimin benim iin altn rendim.
Tom Cruise'un oynad Vanilla Sky filmini grdyseniz, anlatacaklarma ainasmzdr. Efend
son yllarda ok popler olan kriyobiyoloji adnda bir bilim dal var. Diyelim ki aresiz bi
r hastala yakalandnz. Bu kriyobiyoloji ile uraan enstitlere bavuruyorsunuz. Onlar vcu
zu zel yntemlerle donduruyor ve diyelim ki, 100 yl sonra "zyorlar"! Silkinip kendinize
geldiinizde, o amansz hastalnzn ilac bulunmu oluyor ve siz tedavinizi yaptrp yaam
n, sadece 100 yl sonrasndan devam ediyorsunuz.
Tabii bu ilemin gerekletirilmesi iin hastalanmanza gerek yok. Birok zengin iadam,
den ldkleri anda dondurulmalar sipariini vermi bile! Bylece ileride zlp, lme sebepl
o zamann gelimi tbb sayesinde ortadan kaldrarak, sonsuz hayata kavumu olacaklar.
Srtp durmayn, imdiden bunu yapm ve kendini dondurmu 100 kii var!
Projenin tbbi ynden mmkn olamayaca konusunda da baz grler dolayor tabii. Sylen
kadar dk s, baz hcreleri ldryormu.
Ayrca her ey baarl olsa bile 2000'lerde yaam bir insan, diyelim ki 2150 ylnda ani
annca o hayata nasl uyum salayacak? Uan arabalar trafii, uzayllarla arkada
olunmu, yaz tatillerinde Bodrum'a deil, Satrn'e gidiliyor... Byle pratik ve psikoloj
ik problemlerle nasl ba edilecek?
Tabii iyi ynnden bakarsanz torununuzun torununun torunuyla arkada olma imknnz var ama
...
Benim amaladm bu kadar uzun vade deil. Kepaze olurum valla. Anneannelere dnerim: "Ev
ladm bu alet ne? Nasl alyor? Neresine basyoruz? Oraya nasl gidiliyor? ocuum bir yard
kaym, bunu nasl ey yapyoruz?"
Benimki daha mtevaz bir plan.
Ekim-nisan aylar arasnda dondurulmak istiyorum! Bahar geldiinde, gne atnda zver
aten hesaplamalarma gre btem de ancak buna msait. Takdir edersiniz ki kriyobiyoloji m
aliyetli bir dal.
Bir sredir bunun hayaliyle yayorum.
Ancak bu yazy yazarken aklma kk bir prz takld.
Kriyobiyolojiye gre, insan sadece bir kere dondurulup eritiliyor. Sebebi de ba
na gre ok ak. Hani derin dondurucuya koyduun et, milfy hamuru falan da bir kere zldk
nra bir daha dondurulmaz, bozulup kokar ya...
Her sene dondur z, dondur z, ayn ey bana da olmasn?
Ben yine scak bir yere tatile mi gitsem bayramda nedir?
Evet arkadalar, hep birlikte kvryoruz!
Duyduk ki oryantal kurslar moda olmu. Haval spor kulplerinde kala titreten titreten
eymi. enmedik, belki yllardr aradmz sporumuz budur diye, gittik, yorulmadan, ekinmed
da denedik! Gazetecilik kolay m? Dnlerde bile sadece el rpan ben, bu fedakrca gazeteci
lik abamla Pulitzer bekliyorum.
"Burcu Hanm," diyorum, "ben bunu yapamam! Televizyonda yapan danszleri seyreder
ken bile bakakalyorum o ne biim bir kala kemiidir diye" eklinde srar ediyorum. Burcu,
Nuh diyor peygamber demiyor: "Ama bir deneyelim, yle sylemeyin, gayet yeteneklisin
iz, haydi, kala titretme hareketi hep birlikte" gibilerinden bir dolduru!
Hayr, arkada aras altn gnnde deiliz ki. Bulunduumuz mekn tm zamanlarn en haval
anet. Elini sallasan nlye arpyorsun. Dans edilen salonun bir duvarn da cam yapmlar m
. teki taraf da Planet'in haftann belirli gnleri sui servisi yaplan afili kafesi. Yan
i orada nller otursun, sui yiyerek ka mekik ektiklerini konu-
unlar, biz burada tam karlarnda, haydi yandan! Olacak ey mi?
Ben sadece el rpsam!
Ayrca karizma m kalr bende? Bugne kadar elimizle besleyip byttmz "gazeteci-yazar,
insan, g.a.g. ahsiyeti gzide Glse Birsel" gitsin, "Biz burada otururken karda gbek at
an sarn kz" olalm Planet taifesinin gznde. Geri bu hafta hepsi birden balyorlar orya
erslerine ama...
Zaten ne iim var benim burada canm? Sanki btn sporlar, danslar, yogalar falan yedim
yuttum, kitabn yazdm, bir oryantal kald da, onu deneyeceim!
Zar zor ikna ediliyorum.
Kafede kimse yok. Bugn sui gn deilmi. Ayrca oryantalden o kadar teknik bahsediyor ki
Burcu, beyin ameliyat yapacakmasna bir ciddiyet geliyor bana.
-Bu st paral earb, dm ve yan tam kala kemiklerinin zerine gelecek ekilde bal
-u kemikler mi hocam?
-Evet, bravo. Dizler bkk, karn ieride, st gvdeyi oynatmadan deneyelim, bir, kiii...
Yanl anlamayn, olimpiyatlara hazrlanmyoruz, kala vuruyoruz kkd k k diye! Asln
silerini grntden kart, aynann karsnda gbek atan iki kadn var ekranda!
Oryantal dansta yle ltl, stre Asena kyafetleri giyilmiyor. Gbein biraz akta olm
klar plak. Dar eofman alt veya tayt giyilmeli ki bacak hareketleri grnsn. Bir de stn
atshirt deil de daha dar bir st giymelisiniz ki omuz hareketleri belli olsun. Kalay
a da, Ka-palar'dan bulunabilen para ilemeli, tek bana bile ngr ngr sesler karta
lciymisiniz ilz-yonu yaratan earplardan balyorsunuz.

imdilerde oryantal dans, aerobik, Latin danslar, tango gibi birok spor ve dans k
ulbnde retiliyor ve merakls gnden gne artyor.
Gbek atan spastik Anglosakson turist
Bir kere ok elenceli! zellikle birka arkada gidip, oryantal kvraklnn nasl yava
imizden yok olmaya baladn grmek komik olabilir. Vcudu kvrarak yava yava yrnen "Ca
inde aynada kendime baktm ve bir Anglosakson spastikliinde olduumu grdm! Arka ayak ke
ndi zgrln ilan etmi, kala ise oynayaca yerde btn vcudu zaptetmeye alyor! Hani
esyonel danszler zorla ngiliz turistleri kaldrp gbek attrrlar, onlar da alkoln verdii
aret ve rklarnn verdii yeteneksizlikle, cilveli, sebatkr, ama odun gibi hareketler ya
parlar. Hah, o benim ite!
Yalnz Sinan etin nasl ynetmen olarak sinemada "Bir odun getirin, onu bile oynatrm" d
iyor, Burcu da yle kt. Konservatuarn bale blmnden ve spor akademisinden mezun, Anadolu
tei'nin eski danslarndan Burcu, inat etti ve baard! Dersin sonuna doru rendiim birka
ti u uca ekleyip koreografi bile yaptk. Tabii dnlerde gbek atmaya katlm orannn yzde
ikiye vard anlarda bile kenardan el rpan benim gibi bir ukalann ne iine yarayacak bu be
ceri bilmiyorum ama...
Yalnz bittim, bittim! Dersin sonunda salarm srlsklamd ve takip eden gn daha nce
u bilmediim kaslarm szlad durdu.
Oryantal, zellikle kadnlarn problemli blgelerini, yani gbei, kalalar, basenleri ve
llarn sarkan ksmlarn altrd iin, aslnda ok faydal bir spor. Ama yapamayan da ya
zmm yani.

Sahneye kacak hle gelmek iin de benim o bir buuk saatlik dersimden, haftada drt be gn,
ir buuk iki yl boyunca almak gerekiyormu. Merakls varsa duyurulur!
Ben hl ideal sporumu aramaktaym. Oryantal fena deildi aslnda da ona da nefesim yet
medi. Belki yoga gibi oturarak, yava yava yaplan falan karsa.
Hem de dnlerde falan oturduum yerden, yle ar ar...

Beslenmenin temel ta: iskender kebap!
iskender kebabm asla ihmal etmem. Neden? Ben saln dnen, uzun yaamay planlayan,
Tereya bol olsun ltfen.
Yamurlar ve souk baladnda vcudum iki biyolojik tepki verir.
Birincisi hafif depresyondur: "O filme gitmem. Zaten yorgunum. ok alyorum. Gz kenar
larm m krt? Onu sonra ben ararm. Uykum var. Bari sinemaya gidelim! Hfffsssss...."
kincisi ise, bedenimin btn organlar ve tm kimyasyla, iskender kebaba kar hissettii
, hatta maraz snrlarndaki zaaftr!
Sokaklarda yrrken, hangi semt olursa olsun, sadece kebaplardan gelen iskender kok
ularn alglarm. Kebapnn birka kilometre uzakta olmas nemli deildir, ben varln hi
Bu iskender zaafmn kaynan uzun yllardr dnrm.
zellikle krmz et ve tereyann "zehir" olarak nitelendirilmeye baland 9O'l yllar
itibaren, iskende-ri "brakma" abalarm arlk kazand.
Acaba yemein tadndan ok servis edili biimi miydi beni ayartan?

Biliyorsunuz iskender kebap ou restoranda nce nnze sossuz gelir. Bu haliyle yle ahm a
r yan da yoktur.
Kymann sktrlp ince ince kesilmii, bildiin pide, sala ve yourt. Yani tek bana
ak yle dursun, pek bir ey ifade etmeyen gdalar.
Daha sonraysa iskenderin heyecanl anlar balar. Daha uzaktan geldiini grmeden, czr c
sesi duyulur. Evet, doru tahmin, tavann iinde yanan tereya!
Garsonlarn en cesuru, elinde kzgn tereya dolu tavayla size yaklamaktadr!
Kader an balamtr! Gelecek saniyeler neler gsterecektir?!
Garsonun tecrbesi ve maharetine gre, ya mis gibi tereyal iskender yeme aday olacak
snzdr, ya da bir kaza sonucu, cazrdayan Bizans askeri!
skender kebap merakmn sebebi bu adrenalin olabilir miydi? Sonuta hayatnda byk ini
ayan, spor bile yapmayan birinden bahsediyoruz. Yaammn en heyecanl dakikalarn tekrar t
ekrar yaamak istediimden dner ve tereya kokusunu takip ediyor olabilir miydim?
Hayr!
Zira en ok beendiim iskenderciler arasnda Tevikiye'deki Hacbey'in de olduunu, ve bur
ada iskenderin tereya konmu olarak servis edildiini hatrladm ve teorim rd!
skender yiyin, ok faydal!
Derken, anti-aging patlamasyla birlikte her gazete konunun uzman doktorlar sayfa
larnda konuk etmeye balad, ve yllardr beklediim bilimsel gerekler ortaya kt:
Krmz et, yasz olmas artyla, zehir falan deil, insan vcudunun ihtiya duyduu fayd
biriydi. Tereya da belli llerde alnrsa zarardan ok fayda salyordu ve u anda tam ol
atamayacam tekli-oklu, doymu-

doymam yalarla ilgili bir denklem yznden, margarine tercih edilmeliydi
Biliyordum, biliyordum!
Yllardr beslenmemin temel tan oluturmu iskenderin kymetini, en sonunda tp da anlam
Bu bilgiyi benden nce, demin bahsettiim Hacbey Restoran rendi ve hemen mnlerin arkas
bastrd!
Mnlere gre, vejetaryenlerde inko ve B12 vitamini eksiklii grld gibi, tereya da k
alna kar mcadele veren ya asitleri iermekteydi.
Mn yllardr beklediim u vurucu cmleyle final yapyordu: "skender kebap, dner eti, p
omates sosu, tereya ve yourdu bir arada bulunduran salkl ve dengeli bir tertiptir. Pro
tein, karbonhidrat, vitamin ve mineral deerleri bakmndan mkemmel bir yemektir!"
Ne hle geldiimize bakar msnz? Gnmzde, iskender-ci, iskenderinin anti-aging rn ol
lamak zorunda braklmtr!
Iskenderi brakmaktan vazgetiim gibi, yllarca iskender yerken vicdan azab duymama y
ol aan ve imdilerde gerei kavrayan tp otoritelerine de tazminat davas amay planlyorum
Sembolik bir sava olacak bu, eer kazanrsam tazminat Hacbey'e ve ellerinde kzgn ya d
u tavalar tayan tm fedakr iskender emekilerine balayacam!
Nerede o eski Ramazanlar, efendim!
Artk 80'li yllarda doan arkadalarm olduuna gre, benim de eski Ramazanlardan bahsetme
vaktim gelmi demektir efendim. Siz imdiki genler, bilmezsiniz o yllar.
Ramazan geldi ve gazete sayfalar eski Ramazan elenceleri, yan alm nllerden Ramazan
r, nostaljik iftar mnleriyle dolup tamaya balad.
Herkes anlarn dktrrken ben durur muyum?
stelik hep 40'l, 50'li, 60'l yllarn Ramazanlarn m dinleyeceiz.
80'lerdeki Ramazanlarla niye ilgilenmiyoruz?
Benim ocukluk Ramazanlaryla ilgili aklmda ilk beliren ey, televizyonda "Hzla aan ie
grntsdr!
Zannederim 70'lerin sonu ve 80'lerin banda, TRT hep ayn grnty kulland iftar vaktind
Top atlr atlmaz, hareketli bir Islami mzik eliinde uan arlar, kelebek olan trtlla
lalar ve en ok da "grnts hzlandrlm, saniyeler iinde aan iekleri" seyrederdik. n
drt karanfil, sonra bir tarla dolusu papatya...

Ayn yllarda, zamannda Direkleraras'nda gereklemi elenceleri bire bir televizyona ak
rma merak vard. Oturur, Karagz, Ortaoyunu falan seyrederdik prime-time'da! Nostalji
ye bak, heyt be!
Btn bu programlarn arasnda favorim, Nurhan Damc-olu ve kantolaryd! Hayatmn ilk da
lerini, 4-5 yalarndayken kendisinden renmiimdir. Hatta kantolar da ezberleyerek, eve g
elen misafirlere kendime gre ovlar yap-mlm da vardr. "Gsteri dnyas"na kk yata a
ani!
Ramazan ve bayram, ilgin dnemlerdir aslnda. Hani "Avrupal slam" falan diyoruz ya, i
mdi. O Batl Mslman esasnda yllardr Trk insannn ta kendisidir. Hangi Mslman lkede,
ram'nda, geleneksel olarak, derin yrtmal bir kadnn seksi arklar dinlenir ve yine gele
el olarak misafire likr ikram edilir, sorarm size?! Tabii buras bir Mslman lke deil, bi
r laik lke. Syleyeyim dedim. Arada hatrlatmakta yarar gryorum u sralarda!
Pide, glla ve akam yemeine peynir-zeytinle balamak nedense mthi bir lgnlk, byk
ibi gelirdi bana! Ailede oru tutulmazd, mide rahatszlklar yaygnd, ama iftar asla atlanm
azd!
Hayatmda ilk kez 16 yandayken oru tutmaya karar verdim. Snfta bir tr "oru modas" b
ben de heveslendim.
Ayn dnem, o yllarn en ok sevilen gofreti "Barbf'den (Hani "Barbi Barbi Barbi Barbi"
diye reklam vard, aah, ah, nostaljiye bak sen!) gnde 6-7 adet tkettiim yalara denk ge
lir. stelik sra arkadam Aye'yle le yemeinde, Beyo-lu'ndaki, artk olmayan ark Muhall
nde (nostaljinin ucu kayoor, dikaaat!) orba, yarm pili, pilav, yourt, krem okola falan
yedikten bir saat sonra!
yle bir grbz dnemimde, hayatmda ilk defa sahura kalkp, aa yukar evdeki tm yemekl
rerek uyudum.
Ertesi sabah midem kaznarak kalktm.
Saat 13.00 civar, retmenden izin alp, okulun jetonlu telefonuna gittim. Annemi ar
ayarak iftar iin istediim mny smarladm: "Yayla orbas, hnkar beendi, domatesli pilav
16.00 sularnda tahtaya bo baktm ve aklmda sadece yayla orbas olduunu fark ettim!
te yine telefona koarak, smarladm yemeklerin ne lemde olduunu sordum!
Akam eve vardmda nce, u anda hatrlamadm bir sebepten babamla kavga ettim! ftar z
iinde, nce yayla orbasnn ok sulu olduundan ikyet ettim, ardndan hnkar beendiye niy
nulduu konusunda bir tatszlk kardm ve sonrasnda film koptu. Yemek masasnda hngr hng
baladm: "Ben am, siz bana yemek yapmyorsunuz!"
O gn annem "Tamam," dedi, "ailemizin huzuru iin, sana oru yasaklanmtr!"
Hl byleyim. Kan ekerim dt m gzm bir ey grmez, n atlasam tansiyonum der, ba
Onun iin toplumun genel huzuru ve ailenin korunmas asndan, oruca heves etmiyorum!
Ama iftar dersen o baka...
Medeni cesaret cenneti!
Evet kardeim, hepiniz sper yeteneklersiniz- Dnyaya parmak srttracak sanat devlerisin
iz. Ama herkes size kar. Trkiye sizi anlamyor ve harcanyorsunuz!
Popstar yarmas son aylarn en ok konuulan televizyonculuk hadisesi oldu.
En sk yaplan yorum da uydu: "Jri yeleri, yarmaclara neden bu kadar sert davranyorl
niye azarlyorlar, ne hakla dalga geiyorlar"
Dorudur. Gerekten de zaman zaman jrinin ayar kat. Rating alnsn, orijinal formata uy
sun diye, finale kalan yarmaclar nce birka dakika fra ekilip, sonra tebrik edilmek sur
iyle alatldlar, falan filan.
Ama biraz eytann avukatln yapabilir miyim?
Allah akna, adaylarn ou iler acs deil miydi?
Popstar diyoruz kardeim! ark syleyemeyen, dans edemeyen, antipatik, tipsiz, iman vs
. popstar olur mu? Birini tuttur bari!
Ben bu aptalca kendine gvene apka karmak zorunda mym? Jri yelerinin iyi taraflarnd
alktklar gnler gibi
mi yapmalym: "zgnm olmad, ama seni medeni cesaretinden dolay tebrik ederim!"
Bu kadar iyi bir ey mi medeni cesaret?
Hibir yetenein, zelliin, tecrben yok. Ama medeni cesaretin var, bravo vallahi! nmzd
i uzun yllar boyunca hibir baltaya sap olamadan, olmay da hak etmeden, "Ben aslnda sp
erim, toplum beni anlamyor" diye gezmeye ve kefedilmeyi beklemeye devam et.
Trkiye'nin en son ihtiya duyduu ey bu!
Bana gnde en az 10 e-mail geliyor, medeni cesaretli arkadalardan. "Sper bir rekl
am senaryom var, ama reklam irketleri kabul etmedi, torpilim yok tabii", "Ben siz
den daha iyi sunuculuk yaparm, arkadalar bana hep ok gler, ama bavurdum, istemediler,
hakkm yediler", "Kafamda bir roman fikri var. Kesin bestseller, ama yaynevleri ilg
ilenmedi. Niye genlere frsat verilmiyor?", "Ben ke yazar olmak istiyorum, nereye bavur
mam gerekiyor?"
Allah mstahakknz versin!
Bu nasl bir kendine gvendir?
Trkiye'deki insanlarn ou una inandrlm bir biimde: "Sen aslnda mthi birisin,
i seni bekliyor. Ama hakkn yiyorlar!"
Kimse "Ben beyin ameliyat yapmak istiyorum ama frsat vermiyorlar", "Getirin irke
tinizin defterlerini, eitimim yok ama, doutan kabiliyetimle krk yllk muhasebeciden iyi
tutarm" demiyor.
Sanat, gazetecilik, reklamclk gibi sektrlerde "star" olmak isteyenlerden, ikyet ok!
almak, renmek, tecrbe gibi eylerle ilintili deil ya bu meslekler! Allah vergisi bir y
enein olduunu zannetmek yetiyor.
Popstar yarmasna katlp elenenlerin bazs "Eh, salk olsun, ben ansm denemitim" d
nanmak istemiyor elendiine: "Nasl olur? Siz beni beenmediniz ama ben aslnda muhteemim
, ben kendimi popstar olarak gryorum!"

Yok deve! Evet kardeim, byk bir komplonun tam or-tasndasn! Jri yeleri doduundan ber
na kl! Ender bulunan yeteneklerini toplumdan saklamaya ve Tarkan olman engellemeye
alyorlar!
Dergi karrken, dnem dnem staj yapmak iin genler gelirdi. Bir konu verirsin, aa yu
istediini anlatrsn. Bazs yeteneklidir, abuk renir, alr, abalar ve yava yava der
ur. Bazs da daha ilk gnden senin istediinden alakasz bir eyler yazar getirir. lkokul ko
mpozisyonunun, daha gzyalaryla dolu versiyonu bir kozmetik yazs mesela. Kular tyor, pa
tyalar ayor falan... Olacak i deil. Alr yazy, rensin diye, dzeltir yle gsterirsin,
"Ama benim slubumu tamamen deitirmisiniz!"
Yerim ben senin slubunu! Yahu, mrnn ilk yazs! Yaar Kemal misin sen? Hangi slup?
Belki de ihtiyacmz olan medeni cesaret deil. Medeni cesaretsizlik, azck kendini bi
lmek!
Ben (niye) evleniyorum?!
nce bu soruyu kendine bir sor bakalm gzel kzm. Elbette evlilik kutsal bir kurum ama
, geleceini de dnmelisin deil mi? Su yatan bulur. pyorum gzel kzm! mza: Glse Ab

Son zamanlarda sinirlene sinirlene seyrettiim iki program var.
Popstar'daki medeni cesaret enflasyonundan bahsetmitim. Sa olsunlar, halkmzdan byk
destek aldm!
imdi de tylerim diken diken seyrettiim ikinci programdan bahsetmek istiyorum.
"Ben evleniyorum'un btn blmlerini seyretmi deilim.
Ama takip ettiim kadaryla, bana hafakanlar basyor!
Yanl anlamayn, yer yer sklsam da, televizyonculuk asndan, en azndan rating baznda
ir program. Eer bir lyse, Biri Bizi Gzetliyor'u sevdiyseniz, buna baylyor olmanz lazm
ela.
Ben adaylardan ikyetiyim.
O olmazsa teki olur!
u anda en popler durumda gibi grnen gzel kzmz, son hafta aniden sevgili deitirdi.
Eve ilk girdii andan itibaren, adnn Tanju olduunu zannettiim, nispeten efendi ve a
kl banda ocua mektuplar yazmaya balad kzmz. "Ben kararm verdim, elektriimi aldm
du. Hatta i arabeske dklmeye bile balad. "Ben onu semiim, olay bitmi, onun yannda y
diyorum, birlikte gelecee bakabiliyorum" gibi iddial laflar da duyduk.
Sonra bu "ocuklar" kavga etti. Tam olarak sebebini bilmiyorum ama, bizim kz en s
on esas ocua "Sen erkek olsaydn, byle yapmazdn" gibi, standart Trk erkeini ok kt ey
aya srkleyebilecek laflar ederken seyrettim.
Devamndaki sahne uydu...
Efendim, bir tane kel ocuk var evde. Kel mi, kafay kaztm m emin deilim. Bu biraz BBG
evinin Edi'si gibi, byle szn saknmayan, arza, zor bir arkada. Dier olanlarla da sre
vga iinde.
Bizim kz, Tanju'yla kavgasnn hemen ardndan, bu arza ocukla puflarn zerinde yan yana
tyordu. Sa okama, sarlma gibi masum fingirdeme durumlar da var ve bizim bilmi kz "Doku
ak niye bu kadar gzel?" gibi "Kapldm gidiyorum, bahtmn rzgrna" gibi szler de syledi
ik bir sesle! Anlald ki, karar deimi. Bu sefer de tarama zrl arkadala "gelecee bak
min edeceiniz gibi u sralar hareketli bir gece hayatm yok, televizyon bandaym. Souktan
labilir.)
Duygusal ve zihinsel adan normal bir insann, iki farkl kiiye, bir hafta arayla, ha
yatnn geri kalann birlikte geirecek derecede k olmas yzde ka ihtimaldir sizce?
Bence yarmaya katlan kzlarn da derdi baka. Hayr hediyeler, paralar, dn falan da d
lar ounluk Trk gen kz gibi "lesiye evlenmek istiyorlar"!

Hatta Tina Turner'n arksndaki gibi, "Akn bununla ne ilgisi var", bizimkiler "elektrik
alsn" yeter!
u ara, anlald kadaryla memlekette gen kzlar asndan, "yrtmak", keyi dnmek i
Ya popstar olacaksn, ya evleneceksin!
Herhalde bilezik takarlar!
Yllar nceydi. Lise sonda falandk galiba. Bir arkadamz ortaokul sralarnda yazlktan
arca dalga getii, ok zengin bir ailenin ocuu istetmi ti! Biz bunun aramzda aylarca sre
k bir aka olacan zannederken, kz sevinle "evet" deyiverdi!
Belki niversite snavlarndan kamak iin, belki annenin dolduruuyla, bilmiyorum.
Ve bir gn, hibirimiz mutluluunu bozmaya kyamazken, hi beklenmedik bir anda, alatur
ka bir teyze, gerekleri kendi kelimeleriyle ifade etti: "Kzm bu yata evlenilir mi? ns
an okur, alr, bir altn bilezii olur. Hem sevmeden de evlenilmez ki"! Cevap, "akkadanak"
patlatlm bir espri olarak, anneyi ve oradaki dier teyzeleri ok gldrd, benimse kanm
du: "Eh, sevgi evlilikle byr. Ayrca herhalde bir bilezik takarlar, hahhayt!"
Ah kzlar ah! Siz okuyacak meslek sahibi olacaksnz da biz greceiz!
En byk hayaliniz evlenmek, en muhteem baarnz zengin kocalar olduu srece, biz popsta
aramaya ve birbirimizden elektrik almaya devam edelim!
Heyecanl oluyo!
Pilavn brak, etini ye!
Beni 38 beden bir kadn olarak bugnlere getiren eime, aileme, dostlarma teekkr bir bor
bilirim. Beni sizler var ettiniz!
Siz de yaadnz m bu terr?
"O pirinler arkandan alar", "Peki, pilavn brak etini ye", "Hi sebze yemiyorsun, bak
ne gzel, mis gibi bamya (ve/veya kereviz, kabak, prasa!)"...
Woody Allen'n dedii gibi: "Anne babalarmzn bize iyi dedii birok ey zararl kt: K
rsite bitirmek!"
ocukluumun bitmesinin en gzel sonularndan biri, istediimi yiyebilmem olmutur!
Bizim ev, yle kuzu etlerinin piirildii, ekmek kadayf yaplan, hep brek rek bulunan
ev deildi.
Genellikle bol bol skc sebzeler, tavuk yemekleri, yasz dana eti ve meyve zerine kur
ulmu bir diyetimiz vard.
Her ocuun kbusu yani!
Size annemden bahsetmek istiyorum.
Annem, bir kebapya gidip, yanna pilav ve patates iste-
mediini de ekleyerek, zgara bonfile smarlayan tek insandr! Balklarda mezelerin yzne b
z. Sadece zgara balk ve salata yer. Eminim gecenin bir saati uykusunda acknca, ryasnda
zeytinyal prasa, halanm havu, komposto falan gryordur!
ocukluunuzda "kabak karyesi" tabir ettiimiz, kendini yemek zanneden eyi yemeye zo
rlandysanz, ileride bir iskender tutkunu olacanz kesindir!
Ne var ki, ben de ailemle yaadm 23 yana kadar, ou zaman evde pien "tesadfen ayurv
yemekleri yemek zorunda kaldm iin, kilo problemi nedir bilmedim.
Derken New York'a tandm ve yakn arkadalarmdan biriyle ayn evde oturmaya baladk.
Kimbilir neler yiyecektik beraber!
Ne yazk ki asla yle olmad. Ev arkadam Aye, annemin daha faisti kt!
Kabak soslu makarnann, makarnasn ayrp kaban yiyen bir insan tahayyl edebilir misin
ki yl da byle geti. Ve ben yemee kp cotuum veya New York'un sokakta satlan sosis
ilerine dadandm gnler dnda, yine hayallerimi gerekletiremedim.
Evlendiim ilk aylarsa, benim iin gastronomik bir cennetti.
Her gn oturup akla hayale gelen en ar, en alengirli yemekleri yapp yeme ansm oldu b
u dnemde. eitli pilavlar, kremal makarnalar, brekler, kekler...
Evliliin altnc aynda kendimde deiiklikler hissetmeye baladm. Kyafetlerim stmde b
turka grnmeye balamt, yzm de "ay paras" kvamndayd niyeyse.
ok ender yaptm bir eyi yaparak tartldm, ve ac gerekle karlatm: Uzun yllardr
oya kmtm. Osmanl mutfann unutulmayan lezzetleriyle geen alt ay, bana sellit, basen
ve 4 kilo olarak geri dnmt!

Hemen skynetim ilan edildi ve mutfakta "kabak kalyesi" izgisine dnld!
Getiimiz hafta okuduum bir yazysa beni aileme ve Aye'ye kar bir kez daha minnettar k
d: ABD ve Fransa'nn geleneksel yemek kltrlerini inceleyen Amerikal tarihilerin aratrma
aile ile beraber yenen yemein obeziteyi engellediini ortaya koydu. Anne babalar, y
emek masasna oturduklarnda, hem kendilerini hem ocuklarn denetliyorlard!
Yani "Ispanan bitir, bacan krmayaym", sadece ocuun demir almas iin deil, kp
r yemesini engellemek iin de iyi bir yntemdi!
Beni bugnlere kadar 38 beden getiren tm aile yelerine, e, dost ve akrabalara teekkr
ler.
Siz olmasaydnz vcudum yzde 75 su, yzde 25 isken-derden oluacakt!
Sanat kimin iindir?
New York'ta ektiim "sanat sanat iindir" izgisindeki entel dantel renci filmimde, yet
enekli tiyatro rencisi Greg'e barol vermitim. Yllar sonra ayn Greg bizim kanallarn gece
yarsndan sonra krmz noktayla yaynlad baka tr "sanat" filmlerinden birinde yine ba

"naat" filmini grdm.
Filmden aklmda kalan en nemli ey oyunculuk. Emre K-nay'n, evket oruh'un, eyhsuvar A
a'n, daha ufak bir rolde olmasna ramen zellikle de Binnur Kaya'nn oyunculuu muhteem.
naat, tek meknda geen, kk bteli bamsz film izlenimi veren bir alma.
Oysa bir buuk milyon dolar harcanm.
Aklma New York'ta Hi-8 formatla ektiimiz 400-500 dolar bteli ksa renci filmleri gel
.
Bir anm nakledeyim istedim. Maksat bayram tatilinde neemizi bulalm.

lk sanat filmimi ekiyorum
Yl 1995. New York'tayz. Sinema okulunun birinci yln bitirmek iin, herkes bir arkada
senaryosunu alp film hline getiriyor.
Heves iindeyiz. Trkiye'de binlerce dolar dklen dizi projelerinde bile oyuncular gz
karar bulunurken, biz 7-8 dakikalk entipften, oluk ocuun doum gn videosundan hallice
mler iin, gnler sren oyuncu semeleri yapyoruz! Zannedersin ki eserimizle Cannes Film
Festivali'ne katlacaz.
Bu esnada New York'taki oyunculuk ortamndan da bahsetmek lazm.
New York'ta her iki kiiden biri oyuncudur! Sadece nl ve zengin olana kadar taksi
cilik, garsonluk, sekreterlik, sat elemanl falan yapmaktadrlar.
te bu oyuncu olmay kafaya koymu gruhtan her gn onlarcas okulda nceden ayarladmz
r. Ben, senaryo yazar arkadam, prodktrm (yani etrafta koturup ekibe yemek memek yapacak
olan Shari!) bir masann arkasna, Popstar jrisi gibi sra sra oturmuuz. Bir yandan vide
o kamera ak, adaylar eliyoruz.
Tiyatro rencileri, ev kadnlar, Broadway'de kk rolleri olan dans kzlar, garsonluk
oyuncu adaylar, retmenlik yapan oyuncu adaylar, hrstan kuduran oyuncu adaylar, sadece
elenmek ve ikram ettiimiz kurabiyeyle kahve iin gelen oyuncu adaylar... Hatta Sharon
Stone ve Robert de Niro'lu "Casino" filminde basbaya orta byklkte rol olan, gerek haya
tta ufak apta harbiden mafya bir oyuncu amca (ki ahbaplmz sayesinde Little Italy maha
llesinde, ismini vererek bedava pizzalar yemiliimiz vardr!) bile semelerimize katlm. Bi
ze "reddedemeyeceimiz bir teklif yapnca (hayat boyu bedava talyan yemei!), benim fil
mimde deil, ama Shari'nin ynettii filmde barol vermiiz! Yaa, ite film dnyasnn perde a
ve mafya balantlar!
Her neyse...
Benim filmimin barolnde 20'lerinin ortalarnda bir gen adam var. Ak ve dalm ailesi
kalm.
Gerzeklie bak sen!
Elinde yedi dakika falan var. Anlat ho, elenceli bir hikye, deil mi? Yok! Film renc
isisin ya, illa derin mesajlar, manalar vermek, sanat yapmak, Godard'n teknikleri
nden yrtp araya sinema konusunda fikirler sokuturmak falan lazm.
Byk yetenek: Greg
Yirmiye yakn oyuncu denedik. Sonunda New Jersey'li tiyatro rencisi Greg'de karar
kldk. Uzun boylu, yakkl, ayn zamanda yznde ackl, masum bir ifade olan, hatta lzum
a saf grnen, doal oynayan Greg'de.
Karsnda, sevgilisi rolnde, Fashion Cafe'de garsonluk yapan Erica. Bir lise basket
bol koundan baba, rlandal retmenden anne oldu.
Birka gn ektik filmi. En son hatrladm, bir arkadamn geni banyosuna anneyle babay
etleriyle sokup, kvette, ocuun mutluluu zerine satran oynadklar, inanlmayacak kadar
gya sembolik, gerekst sahnemdi!
Tam dayaklkmm.
Her neyse. Greg'in gerekten baarl oyunculuuyla derli toplu bir i oldu. Sanat filmimi
montajladm, dersten getim, falan filan.
Aradan yllar geti. Trkiye'ye dnmm, elimde kumanda, gecenin bir yars kanallar gezi
Aniden yerimden hopladm! Ekrandaki bizim Greg'di!
Mehur mu olmutu ki?
Sa alt kedeki krmz noktay grnce jeton dt. Durduum kanalda, hafta sonlar ge s
filmler gsteriliyordu ve Greg de bunlardan birinin barolndeydi.

lgiyle seyrettim!
Neyse ki sanat eserimin oyuncusu, aktivitelere bizzat katlmak yerine daha ok, gz
lemci, bir nevi deneti rolndey-
di. Evin gen ve salak vey olunu oynuyordu ve en krmz noktal sahnelerde rol almas iin
daha ok oyun gcyle filmin kalitesini ykseltip, bir hikyesi olduunu vurgulamak iin kadr
oya dahil edilmiti.
Zannederim hatr saylr bir para karl, bizim "sanatsal" Greg, bir nevi porno yldz
"lkemizde sinemann durumu" falan filan diye ikyet edip duruyoruz ya. Trkiye'deki o
yuncu adaylar kendilerini ok ansl saymallar.
Hem de ook.
This is Turkish, you know!
Trk genlerinin Avrupalnn kapsna dayand reklam sevdim. Ama benim bildiim Trk deli
kzla bara giremeyince arbede karr! Biz elenceden dn vermeyiz ve bunu en iyi bayram tat
ilinde kantladk. "Terre inat karnaval" vesilesiyle stanbul caddeleri ve trafik, austos
aynda Bodrum Barlar Soka tadn-dayd!

Son zamanlarda dikkatimi eken bir reklamdr.
Onun iin ingilizce balk attm. Hani bizim kzla bizim olan Avrupal genlerin partisine
itmiler, "Size katlabilir miyiz? Biz Trkz," diyorlar. Sarn Brad Pitt'in genlik yllar
ocuk tarafndan "Buras Avrupa, biliyor musun?" diye kapdan evrileceklerken, bizim ocuk
, (yani DJ ve oyuncu Yunus Gnce), "Gmlek iyiymi, bu da Trk, biliyor musun?" eklinde b
ir "madem yle, ite byle" an yaatyor Brad'e. Derken ierideki btn partici genlerin giy
, sahiplerini brakp bizimkilerin peinden geliyorlar ve ierideki Avrupal rlplak kaly
Derin derin konuulabilir tabii. O parti Avrupa Birlii'ni simgeliyor da, biz tek
stil rnlerimizle zaten birlie girdik mi

demek oluyor. Ya da, eer yleyse, bizimkilerin Avrupal genleri morartp haval haval mekn
rk etmesi, "Bizim Avrupa'ya falan ihtiyacmz yok, dner arkamz gideriz, olan onlara olu
r, kendileri kaybeder" gibi bir mesaj manasna m geliyor?
Ya da o kadar derinlere dalmamak lazm. Gzel reklam, ben sevdim. "Colin's btn Avru
pa'nn trendy genlerini giydiriyor" bilgisi de verilmi ite, tamamdr.
Yalnz, benim bildiim Trk genci, hele yannda kz varsa, olay mahallini bu kadar abuk
terk etmez. Girmek istedii elence meknna alnmamak, delikanl iin ailesine kfretmeye yak
ir hakarettir. Hemen kavga kar. Kapdaki Brad ve arkadalaryla yumruk yumrua giriilir. So
nra sahte geri ekilme yntemi uygulanr. "Tamam aabey, yok bir ey, anladk" eklinde ortada
n kaybolunup, mahalleden amca, karde, arkada, taksici maksici tandk ne varsa toplanlp
sopalarla gelinir ve o parti orada biter!
Trk insan elencesinden dn vermez!
Resmi daireden "Bugn git, yarn gel" diye geri evirebilirsin, kimliini sorup okula
sokmayabilirsin, hatta hasta haliyle hastane kapsndan bile vukuatsz dnebilir... Ama
o bara giremezse arbede kar!
Yeri gelmiken u tespitimi de paylaaym.
Bayram boyunca stanbul'daydm ve zannederim bana kimsenin haber vermedii bir karn
aval, enlik falan vard: "Terre inat karnaval!"
Herkes mi sokaa dklr? Herkes mi gezer tozar? Trafik kilit, elence yerleri, restora
nlar tklm tklm. Normal artlarda geceleri in cin top atan sokaklarda, yaya trafii, austo
s aynda Bodrum Barlar Soka gibi!
Dikballktan mdr, yaama sevinci midir, lgnlk mdr bilmiyorum.
Herkes sokaa dklp elenmek iin bombalarn patlamasn bekliyormu demek!
Bu Trklerle vallahi baa klmaz!
zellikle Etiler-Levent ve Beyolu civar, nispet yapar gibi kalabalk.
Son yllarn en ilgin pasif direnii mi desem, en byk toplu eylemi mi desem, milli daya
nmas m desem?
sim de koyamyorum ki. Sadece unu syleyebilirim.
This is Turkish, you know!
Yananda bir beni mutlaka olsun!
Bunu da yaadm sevgili okuyucular. Sadece srtmdan bir ben aldrdm, ama "estetik operas
yon geiren nl" psikolojisine artk vakfm.
Srtmn alt ksmnda, byke bir ben vard kendimi bildim bileli. Lzumsuz bir ey.
Gavurda "beauty mark" derler benli insanlara teselli armaan olsun diye. Yani "gz
ellik iareti".
Benim belimdeki hi yle gzel mzel deildi ite. Yllar getike de byd m ne... Aldr
m.
Bu arada mesaj verelim, benlerinizi kontrol ettirin arkadalar, ne olur ne olma
z, gne eski gne deil.
Her neyse.
ite o andan itibaren insan estetik ameliyat iinin ne tr bir illet olduunu kavrama
ya balyor. Bir kere kestiren bir daha iflah olmuyor ya. Burun ameliyatn botoks izliy
or, dudaa silikon, sonra ka asma, i rndan kyor...
(Gizlilik de nemli tabii. Herkes Zeynep zal deil ki, aslan gibi kp "unu unu yaptrd
bir de fotorafm" diye aklasn.)
Ben de baladm hemen: "Aldrmken u srtmda, kolu-
mun kenarndaki ufak olan da aldrsam m?" falan derken, i geldi burnumun zerindeki bene
kadar dayand.
Dikkatli seyirciler bilecektir. Burnumun sol kanadnda, tam hzma olmas gereken ye
rde bir ben var.
Hayatmda beni hi rahatsz etmemi, hatta sa olsun, sevenler tarafndan "Ne gzel, hzma
bi, ok egzotik" eklinde nitelendirilmi. Egzotik megzotik olduuna inanmasam da, Cindy
Crawford'n beni muamelesini yemesem de, bar iinde yaadm bir param olmutur...
Ta ki televizyon iine girene kadar.
Egzotik sevmiyoruz, przsz olsun!
Bu gsteri dnyas insan paralar! Herhangi bir ite alrken, fiziinizle ilgili alaca
m: "Sana pantolon, etekten daha ok yakyor" tr bir st kapal "Bacaklarn arpk karde!
Televizyon dnyasndaysa yapmclar, ynetmenler, mak-yzler ak konuurlar: "Bu ii yapma
n az be kilo vereceksin, sana bir ey yaptr byle olmaz, kalar da berbat!" falan gibi.
Bana byle bir yorum gelmedi akas. Ama kendimi televizyonda grp: "Yahu u beni aldrs
rtc masrafndan da kurtuluruz! Eeheheh" dediim bir gn, ekibimden "Valla bir ey kaybetme
zsin!" eklinde atlak sesler knca, "Acaba m?" dedim!
Muhtelif ap ve ebatlardaki benlerimden kurtulmak iin, nl estetik cerrah Osman Oym
ak'n kapsn aldm.
Oymak, normal artlarda ben almak falan gibi uyduruk ilerle uramyor. Genellikle kapd
an girenler, doktorun mdahalelerinden sonra, iyi manada, tannmaz hlde kyorlar.
Ancak benim zel bir durumum var: Osman Oymak beni 4 yamdan beri tanyor, nk aabeyimi
yakn arkada. Onlar Tp Fakltesi'nde okurken, birlikte ders altklar d-

nemde kendilerini ok rahatsz etmiliim, mikroskop altnda inceledikleri preparatlara "O
ne? Bu ne?" eklinde ok adamlm vardr. Hatta birka sene nce, kazk kadar hlimle, ken
labalk bir ortamda az alkanl "Osman Aabey" diye hitap ettiim iin, o belimdeki beni
dikmek istiyor da olabilir! Ama Hipokrat yemini var, dolaysyle gvendeyim.
Bir estetik cerrah ziyaret edip, ayn anda, iyi kt nl biri olmann en rahatsz edici t
af: Size bakp oraya ne iin geldiinizi tahmin etmeye alan dier hastalar.
Ameliyathaneye giderken de mecburiymi, o ameliyat geceliklerini, kt terlikleri fa
lan giyiyorsun.
Ben o kt gecelikle dolatka, herkes merakla bana bakyor. E ben de olsam ben de bakar
"Yok kardeim, yle estetik ameliyat deil, ben aldracam sadece" desem, kim inanr o hlim
?
Operasyon baaryla gerekleti. Bu esnada burnumdaki benin alnmasndan da oybirliiyle va
zgetik. Bir sre hafif iz kalrm, zaten gerek de yokmu. Tabii yahu, egzotik egzotik! Bu
televizyoncular ne anlar!
Kemik eklettim, imdi moda!
Bir hafta sonra Oymak'n ofisindeyim. Bekleme odas ok elenceli. Herkes birbirini k
esiyor. Yzmde herhangi bir ameliyattan iz olmad iin, en ok merak edilen benim. ok mu b
bir ameliyat acaba? Yoksa vcuttan ya aldrma falan m?
Bir an hanmlarla sohbet ap azck havam bulsam m diye dnyorum. "Benimki burun amel
silikondan kemik eklettim. Daha kiilikli oldu. Osmanl burnu, ok moda. Egzotik olsun
diye bir de ben koyduk!" falan diye. Ama tandk doktor, ayp olur.
En sonunda hemire gelip beklenen soruyu soruyor: "Sizin neydi?"

"Operasyon geirdim, kontrole geldim" diyorum, esrarengiz bir tavrla.
t kmyor, herkes bana bakyor.
Hemire de merakl: "Nerenizden?"
Bir es verip "Belimden" diyorum.
Merak artyor, hissediyorum. "Belinden? Belini mi inceltmi? Tralatm m acaba?!" yle b
ameliyat var m, onu da bilmiyorum geri.
Hemire tekrarlyor: "Belinizden?"
"Bir ben vard, onu aldrdm da" diyorum ve hayal krkl iinde kalan btn "artk gzel
dmda brakp dikilerimi aldrtmak iin odaya doru yryorum.
Bu nller, hani kaladan ya emdirip, "Kist aldrdm" diyorlar ya. Ben e dost zlmesin d
gerekten kist aldrsam, "Kalamdan ya emdirdim, estetik ayol, ciddi bir ey deil" falan
diye yalan sylerim.
Ama insan yaaynca anlyor vallahi.
Daktr Bilal moda dnyasnda!
Aman hayat ne rahat. Ne bo, ne hafif. Doktor Bilal'den davetiye gelmi. Gl gl gl... l
ahi sevgili okuyucular, vallahi hi gleceim yoktu. Ay sus bak, katlacam!
Nasl gevek ve gevrek bir gnmdeyim anlatamam.
Son birka aydr gn be gn, saat be saat programm belliydi. Otur yaz, git ek, eve gel,
tekrar otur yaz...
Dn, hayatn byle gemeyeceini anladm ve depresyonla kark bir srmenajn eiine gelm
ndime tatil verdim.
Bu yazy yazdktan sonra da alveri, le yemei, arkadalarla "dirink" alma, oh ne gze
y lom gibi bir programm var.
Nianta'ndaki Beymen'in kahvesine de gideceim. "Herkesler" oradaym. "Yklyomu!" Ge
baktm, kapda kuyruk vard. Sizin iin orada gzlem yapacam. Sonra belki yazarm. Ama can
terse, havam bulursam. Bugn byle, keyfimin khyas izin yapyor.
yle bir gevemiim ki, sanki dnya da benimle gevemi.
Bir davetiye gelmi rnein. Bir saat ona gldm. Yeni bir butik al. k bir yer gibi
a ev eyas da sa-
tyorlar. "Alber Home" adnda. Firmann sahipleri zarfn iine kartlarn da koymular. stte
ogosu, altta telefonlar, ube adresleri falan, ok profesyonel. Kartlarn birinde Glay
Evren ismi var. tekinde, "Dr. Bilal" yazyor!
Hani Bodrum'da yllardr sahneye kan nl arkc Doktor Bilal.
Bilal Bey orta olduu firmann kartna, zannederim prestij olsun diye soyadyla moyadyla
"Bilal Bilmemkim" deil de, sahne ismini yazm. "Vaaay, bak Doktor Bilal'in dkkny-m, kes
alna katlmalym" derim diye belki.
Bu arada "Dr. Bilal'in" doktorluu harbi! Hani "Kuum Ay-dn"m ku olmamas gibi bir dur
um deil. Adam gerekten tp fakltesi mezunu. Hatta belki doktorluk da yapyordur. Onun ii
n unvann gururla kullanyor.
Fakat beni asl kopartan, daha tatil saatlerine girmeden gnm gn eden, "Dr. Bilal" i
baresi. Yani "doktor" deil de, "Daktr Bilal" durumu. Bir Amerikan acil servis dizi
si gzmn nne geliyor, barolde Daktr Bilal.
"Daktr, ete kavgas, 16 yalarnda, zenci, hzla kan kaybediyor, ameliyathaneden beklen
iyorsunuz!"
"Ah canm, yazk ocua... Ameliyathanenin de renkleri pek soukmu. uraya glkurusu ipek
ten bir perde, ne bileyim, bizim Alber Home'dan ho bir abajur koysak. Al ekerim, b
en hallettim, sen dikiver. Aah, ah, dertleri zevk edindim, haydi efendim, hep be
raber!"
Biliyorsunuz tp okuyup baka baka meslekler yapan ok insan var. Birou sanat dnyasna
riyor, bir daha kamyor rnein.
Doktor-sanatlardan biri de Mustafa Altoklar. imdi Dr. Bilal'den bahsederken, en az o
kartvizit kadar gldm bir fotoraf geldi aklma Mustafa'nn.
be sene nce. Mustafa, Ar Roman' falan ekmi, poplerliinin tepe noktasnda. Kendis
j yapmayan kadn dergisi satmyor.

Fakat gazetelerden biri, artk sorutabilecek tm sorularn sorulduuna karar vermi ola
cak ki, bir de Dr. Mustafa'y grmek istemiler.
Mustafa Altoklar ciddi ciddi doktorluk yapmaya devam ediyor bir yandan. Fizik
tedavi zerine uzman stelik.
Gazete hastaneye gidip Mustafa'yla bir salk rportaj yapm. Boyun arlar neden olur,
iyileir, yk tarken dikkat edilmesi gerekenler falan, her ey var. Rportajn gbeindeki f
fta da, o dnemlerde her gn birbirinden muazzam kadnlarla resimleri kan Mustafa'y bu de
fa baka bir durumda gryoruz.
Bir elale gibi omuzlarndan dklen salar, bu sefer doktor nlne dklyor! Karizma t
manki klark baklarla objektife baklm ve el, "iyiletirme ann" vurgulamak iin, sedyede
n hanm hastann bacanda.
Ancak hanm, altmz amazonlardan deil! 60'larmda, olduka kilolu; ve varis oraplar
aklarndan birini Mustafa tutuyor! Yani normal artlarda hanmn yerine bir manken kzmz ols
a, baya seksi bir fotoraf kabilir. Ama Mustafa'nn o varis orapl baca iki parmayla
tutuunu, objektife baknn seksapeliyle ayn anda grdnzde, fotorafn bir mizah bayap
amyor!
Tabii, Allah da benim dilime drmesin. zellikle byle "rlaks" gnlerimde!
Akam ne yapsam acaba? Dr. Bilal'e falan m gitsem?..
Balk burcu kadnlar, birlein!
stemiyorum kardeim! Balk burcu olmaktan istifa ediyorum. Ne bu be? Azmla ku tutsam k
arizma sfr. Bak alarm ha!
Yzlerce zarf, basn blteni, mektup vesairenin iinden kp bana srtverdi. "Burlar Kit
evin Aksoy!
Astroloji tuhaf bir ey. Gazetede zaman zaman en sevdiin ke yazarn okumaya enirsin d
burcuna illa ki bir bakarsn.
Hayr gazeteci olmasam, o bur sayfasnn nasl yazldn bilmesem tamam da...
Kimi yaynlar ok ciddidir bu konuda. Mesela zamannda, Yasemin Boran, Aktel dergisi
ne gelir, bir sr, kaln, Harry Potter filminden km grnml kitap ve tarot kartlaryla
lp yle yazard kesini.
Ben Bazaar' kartrken, yurtdndan, nl bir Amerikal astrologdan gelirdi bur sayfam
der, koyardk.
Bir saymzda gecikti. Faks bir trl gelmiyor. Dergi de erken kacak. Hayal gc ve yarat
gvendiim arkadama ykledim o ay bur sayfasn! Hem de kitap ve/veya tarot kdna ihtiya
O da dergideki kzlar

baz alarak zevkle kaleme ald. Kova burcu bir arkadamz sevgilisinden mi ayrlm mesela. "
inizin bitmesi dnyann sonu deil, ayn on yedisinden sonra yeni aklara hazrlkl olun" fal
diyordu o ay dergide.
Sohbetlerde de en vakit kaybettirici konudur astroloji konusu. Bir i toplantsnda
falan, durup dururken mesela hobilerinizden, rahatszlklarnzdan, hatta ocuklarnzdan bah
setseniz, garip kaar. Bir iki dakikada sohbet kapatlr, konuya dnlr. Ama bur yle deild
"Siz hangi bursunuz?" cmlesiyle balayan sohbet sonsuza dek srebilir.
"Ay ben de lkizler'im."
"nanmyorum, sen hi kizler gibi deilsin, kizler biraz dengesiz olur!"
"Hayr Terazi dengesiz olur. Benim annem Terazi'dir mesela. Tam yani!"
"Benim kuzenimin kars Terazi, hi dengesiz deildir
ama!"
ykselen bur seviyesine dtyse, o toplantdan hayr beklemeyin bence. kn, gezin,
alan gidin. Naslsa i yaplmayacaktr artk.
"Ama o zaman onun ykseleni baka bir eydir."
"Biliyor musunuz, benim hem normal burcum, hem ykselenim Baak!"
"Ay inanmyoruuum, benim kocam Baaaaak! Nasl titiz,
nasl titiz. Sen titiz misindir?"
Yeteeeeeeer!
fkem sebepsiz deil tabii.
Bur konusunda azck eziim.
Balk burcuyum da.
Byle sohbetlerde "zavall" muamelesi grmeye altm artk. Hani astroloji muhabbetinden ka
ece, g.a.g.'daki mangalda kl brakmayan, kiilikli, haha hihi kadn olarak toplumda yer
im ahane! Gel gr ki, burcumu akladm an-
da karizma sfra iniyor! "Ben hem ksz, hem yetimim", ne bileyim "bir bacam takma" etkis
i yapyor evrede. Herkes acma, efkat ve hayal krkl dolu gzlerle szyor beni.
Neredeyse "Olsun, hayat yine de gzel", "Boveeer, Allah salk versin" falan diyecek
ler.
Bilmeyenler iin syleyeyim, Balk burcu en enayi burtur. Gya sanat manat, hayal gc
n derler ama, genel olarak tm uyuturucu bamllar, depresif tipler, psikolojik rahatszlk
r olanlar, sylenenlere gre bu burtan kar. Duygusal, sulugz, hatta "bulank zekl" oldu
le sylenir. Gerekle hayal dnyas arasndaki ayrm yapamayan, kararsz, iine kapank, kr
ar, astrolojik kaynaklara gre, bu burtan kar.
Burcumla asla hava atamadm. sterdim ki bir Akrep olaym mesela. Onlar da sevilmez
ama bir havalar vardr yani. Akrep olduunu syleyen insandan, ne kadar salak grnrse gr
bir hinlik cinlik beklersin!
Aslan burcu da olabilirdim rnein. O daha da iyidir. Lider mider.
Ksmet deilmi ite. nsan tahtn yapyor, bahtn yapamyor. al abala, okullar bitir
, kendini parala, neye yarar? "Balksn sen, balk kal" durumu var bir kere.
Birka kez "Benim ykselenim Akrep" diye kafadan atm-lm var ama... Yalan tabii. Yksel
imi bilmiyorum. nk annemler saat kata doduumu tam olarak hatrlamyorlar! "Sabaha kar
d neydi" gibi bir ifade kulland annem geen gn. lk soruumda da "Gece yarsn biraz geiy
demiti. Ama bu ilgisizlik karsnda hassasiyet gsterip burcuma yenik dmeyeceim!
Sorun u ki, ykselen burcum mehul!
Sevin Aksoy'un eserinde de Balk kadm u cmlelerle anlatlm: "Burlarn iinde en kr
n ok alayan, gzya dken kadn bu burtandr." Haydaaa!
Devam daha beter:
"Ei hissetmeden ona hkmeder, alayarak, gzyalar ile ona istediklerini yaptrr, en iyi
ilah aresizliidir!"
Ben bu kadn tansam slak odunla dverim! En sevmediim insan tipidir! Kadere bak.
"Balk kadn zor mcadeleler veremez. O en iyisi ev kadn ve annedir. (Hasbinallah!) Ke
ndisinden beklenen eer yardm ve zveri ise, bu mesleklerde baarldr, rnein yuva hocal
Beni yuva hocas olarak dnebiliyor musunuz? Gler misin, alar msn?
Yok kardeim, istemiyorum. Balk burcu olmak istemiyorum. Burcumu deitireceim.
Bundan sonra ben Akrep burcuyum, ykselenim de Aslan. Byle biline.
Tek rakibim Ajdar!
Esiz sanat, byk usta, dev yaratc Ajdar' hayranlkla alklarken bir yandan da dn
sektrde miyim?

Ajdar'n hayran, hastas ve izleyicisiyim.
Biliyorsunuz nller birbirleri iin her frsatta byle iyi eyler sylemezler. Ancak sz k
usu sanat Sezen Aksu, Hlya Avar, Trkan oray gibi artk hreti, star'lk konumu, seni ka
am biriyse, vgler yadrmakta bir saknca yoktur.
Demek ki, benim tannmlmla karlatrlmayacak kadar ok hretli biri iin, hayranl
rizmam asndan bir saknca yok.
Zira Ajdar, u anda Trkiye'de benden ok daha mehur bir televizyon yldzdr!
Var m itiraz olan?
Ayn hafta iinde Metin Uca'ya, Gzel ve irkin ov'a, Hlya Avar'a, Beyaz'a, Seda Sayan'a
, Serdar Orta'a kabil-dim mi ben?
Daha dorusu sorumuz u olmal: Kim yapabildi bunu?
Tabii benim Ajdar'a olan hayranlm mzik konusunda
deil. Geri bata "Nane Nane, ahaneyim ahane" olmak zere, gerek "Alrm senden sonraaa, t
tkimi" diye giden ismini bilmediim paras, gerek Hlya Avar iin yazlm eser, bence bir
benzeri yazlamayacak dzeyde.
Ama Ajdar'n ovmenlik yetenekleri, mzik alanndaki almalarn ok geride brakyor.
Hani Jennifer Lopez'in aslnda ok iyi bir dans olmasnn, oyunculuk ve arkclyla g
gibi!
Ben Ajdar' mizah ve ovmenlik alannda bir ilk olarak gryorum.
imdiye kadar ortaya km btn televizyon yldzlarnn artc zelliklerine ve hatta
Bir kere nceden yazlm bir metin olmadan, doalama ov yapyor, ki bu ok az insanda bu
n bir yetenektir. Benim anlattklarmn ou, nceden yazdm metinlere dayanr mesela. Elimi
u kadar geliyor.
Her televizyon yldznda bir "yegnelik" olmal. Baka bir nlye benzerseniz, batan kayb
niz. Ajdar, gerek sesi, gerek dans, gerek duruuyla hi kimseye benzemiyor! Tamamen o
rijinal!
Ayrca bir "beklenmediklik", srprizlerle dolu olma zellii de var Ajdar'da. Hangi p
rogramda, ne zaman ne yapacam bilmiyorsunuz. Programn evsahibini sevecek mi? Sevmey
ecek mi? Hangi arksn syleyecek? Ne diyecek?
Ajdar, ayn zamanda orkestrayla prova yapmadan kan ender isimlerden. arknn temposu b
ile nceden, hatta ark devam ederken kestirilemiyor. Her an her ey olabilir.
Seyirci bu adrenalini kimle yayor? Cem Ylmaz? Ylmaz Erdoan? Beyaz? Hibiri. Sadece A
jdar! Yaaa, n'aber?
Ajdar'n seyirciyle ilikisi de yle bizim altmz "Beni siz var ettiniz" kvamnda de
iinde glen, alklamayan olursa serte azarlyor. Bazen toptan fra ekiyor. Okan Baylgen'
k zamanlarn andrsa da, Okan'dan ok daha ini kl, daha gergin bir tavr var. Sebe
sinirlenebiliyor, "imdi arbede kacak" diye zap yapamyorsunuz.
Ve tabii, bu kadar zelliin bir araya gelmesinin vazgeilmez sonucu: Her byk starda f
arkl llerde olan megalomani. Hlya Avar'n "En gzel benim" demesi, Tarkan'n "Ben dnya
aklamalar gibi. Ki starn zelliidir de, biraz kendini beenmi olmak. Ajdar her frsatta
Trkiye'nin popstarym, benden by yok, siz ne derseniz deyin, herkes bana baylyor" ek
konuuyor. Hakldr. Az bile sylemitir!
Bir kez daha Ajdar' alklarken, bu i byle giderse, televizyon dnyasndaki yolculuumda
ereye varrm, bylesi yeteneklerle nasl ba ederim diye de dnmeden geemiyorum.
yi olan kazansn!
g.a.g
metinleri
HAYVANLAR LEM
DOAYI KORUYALIM MI?
Doay korumak iyi de, doann hangi blmlerini koruyacamza kim karar verecek?
Bir hayvann neslinin tkenmesi niye o kadar fena, rnein? Mesela dinozorlarn nesli tk
enmi, ok mu zgnz? Yaa, imdi Taksim meydannda Beyazt'ta falan dolasayd yle be t
halk avu avu yiye yiye, deil mi?
Mesela ben belgesellerde gryorum bazen, "te bu kuun nesli tkenmek zere" falan deniyo
r ac ac. Grlen ku ise, dnyann en irkin yarat! Eci bc bir ey ve anladm kadar
ok.
Mesela, yarasann da nesli tkense, kafam kaldrp suratna bakmam, sinir eyler.
Yani btn hayvanlar nesilleri tkenmeden kurtaracak-sak, gerekten btn hayvanlar olmas
sunda kararl myz?

Mesela kalorifer bcekleri! Doalgaza ve yava yava yerden stmaya getiimize gre, kalo
r bcekleri nesillerinin tkenme tehlikesiyle kar karyadr. Ltfen bunlar alp evde besle
bytelim! (Yaa, tabii byle iren taraflar da olacak, doay korumak kolay m, hayvanlar a
a ayrm yapmak yok.)
Mesela sivrisineklerin nesli tkenmeye yz tutsa, yakalayp sivrisinekleri iftletirip
retme iftlii mi kuracaz? Do-asever aileler er beer evlat m edinecekler sivrisinekle
n kedisi gibi? "Bizde tane var, daha dn gece vnn diye byle sabaha kadar eyaptlar. na
bunlar gelecek sene 1200 tane falan olacaklar. Banyoda kvetin iinde bataklk yaptk,
orada bakyoruz. ok tatllar, byle sivri sivri, yazk. Doay ok seviyoruz ailecek."
Dilerseniz bir kural koyalm, doann sadece sempatik unsurlarn koruyalm, gerisini sal
la gitsin.
MAYMUNLARDAN KORKUN
Maymunlara byk hakszlk ediliyor kanmca.
Srekli kfr gibi kullanyoruz hayvanlar: "Ay maymun olduk valla", "Maymun suratl irkin
bir ey" falan. Kediye kpee hi byle deiliz.
Sizce ne var bu dmanln altnda?
Maymunun, biliyorsunuz, karsna getiinde, hayvan sen ne yaparsan aynsn yapyor. Elma
, kafan ka, kulaklarn tut, ayns.
Bununla ilgili bir korkumuz olabilir mi?
Ksack bir eitimle maymun bizim yaptmz her eyi niye yapmasn? Bir kere seyrettiini
ha unutmuyor hayvan, ok korkutucu. Aaladmz gibi, evlerde mevlerde de pek bulundurmuyor
bak.
Diyelim ki saldk hayvanlar, aramzda kediler kpekler gibi yayorlar.
Ne olacak?
"Patron, ben gelecek senenin btesini pazartesi kar-sam?"
"Gerek kalmad zaten, ita halletti!"
"ta m?"
"Evet. Dn seni seyretmi renmi. Aynsn yapt. Biz de zaten haftaya biraz iten karm
Biteriz hepimiz. Seyrederler, beyin ameliyat yaparlar, hi belli olmaz. Ayrca da
uzaya giden maymun says, insan saysndan daha fazla. Yani bizden ok daha grgl bir cins
ylabilirler!
Bence maymunlardan dmz patlyor ama farknda deiliz.
HAYVANA BULANMA!
Benim hayalimdeki ehir udur, hayvan mayvan olmayacak.
Neden dersen, gerek yok. Sanki arlar bizim balkondaki tozlu sardunyalardan aldk
lar zlerle sper ballar m yapacaklar? Kularn tek yapt zaten arabalarn zerine pisleyi
r bozmak!
Zaten, ben size syleyeyim, ehre taman hayvan, krsal kesimdeki o safln, masumiyetini
aybediyor, bir nevi varo hayvan oluyor.
Mesela fareler ehre gelince bir acaip oluyorlar. Hayvan tarladayken fndk gibi, eke
r bir ey. ehre bir geliyor, kedi kadar oluyor! Neredeyse sana saldrp yiyecek. O tatl o
ban kpekleri ehirde ete olup sabaha kadar havlyor, gerekirse insan sryor.
te kyden kente g, her canly bazen byle dejenere ediyor.
Ben ehir hayvanlarndan ikyetiyim arkada. Sorum u, deitiremiyor muyuz? Mesela, git d
insanlarn ya-

amad yerlere, ben Discovery Channel'da seyrediyorum kafadan atmyorum, penguenler, res
im gibi balklar, tavuskula-r... Neden sokaklarda salak salak uluyan kpekler deil de s
mokinleriyle saygdeer ve bir metropole yakr biimde gezinen penguenler yok?
Veya karasinekleri gndersek de, onlarn yerine renkli kelebeklerden alsak. Yalnz
kediler kalabilir, onlar seviyoruz. Penguenleri trmalamadklar srece bizimle yaayabilir
ler.
Bunlarn dnda hayvan dediin tehlikeli bir ey, fazla har neir olmayacaksn.
EVCL HAYVANLARDAN KARNCA
Evde kedi kpek beslemeye pek meraklyz.
Olabilir, normaldir, benim de mesela kedi besleme tecrbem vardr, ksa da olsa.
Bunlar bir ey deil. Evde ylan besleyen var. Fare besleyen var, ama farknda olmada
n, evi temizlemeyerek, peyniri ortada brakarak falan deil. Bile bile, kafeste fare
besleyen var! Kanmca fare, ylan falan lzumsuz ve sevimsizdir. Evde olmaz. Balk ve k
u ise ok daha fuzuli hayvanlardr. Ku srekli grlt yapar ve halinden mtemadiyen ikyet
asl ikyet etmesin, altn kafese koymular vatanm demi, byle nankr bir hayvandr. Besle,
an da aman yap, kafesi 14 ayar kaplat, hl "vatanm"!
Balk zaten hayvan deil. Yani bitkiden biraz daha gelimi bir organizma. 6 saniyede
bir sahip ve ev deitirebilir, nk bir ncekini hatrlamaz. Ne gibi bir sevgi ba bekliyo
? Kanmca evde beslemeye en uygun hayvan, bu konuda son derece hakszlk edilen karncal
ardr.
Karncalar mevsimlik, devremlk sistemiyle bahar ve yaz aylarnda aileler halinde g
elir, mutfaa yerleirler.
Dikkat ediniz cins kedi kpeklerin, hatta balklarn bile dolarla satld bir ortamda kar
ca bedavadr. Ama her eyden
nce temiz hayvandr, yani kediye temiz temiz derler, sonra tuvaletini falan temizle
rsin, iren. Karnca hakikaten temiz hayvandr. Tuvaleti kokmaz, hatta grnmez, ty dkmez,
prldr.
Son derece de masrafszdr, ortada braktnz ekmek krntlaryla btn koloni doyar. K
, zekidir, alkandr. Hastalanmaz, veterinerle uratrmaz. ok da dncelidir, yanllkla
ldrlm arkadalarnn yerine hemen yenilerini koyar ki eksikliini hissetmeyin diye. K
de her seviyeli iliki gibi, ii tadnda brakr, eker gider.
Karncann zerine evcil hayvan tanmam.
KEDYE SAYGI
Yabanc bir atasz vardr, merak kediyi ldrr derler.
Ben o ekilde len bir kedi grmedim. Benim grdklerim genellikle araba kazasnda gittile
r. Ama kedilerin lzumsuz bir merak vardr hakikaten.
Herhangi bir kediyi, bir arkadanzn olabilir, mr boyu bakmak iin olabilir, ilk eviniz
e getirdiiniz gn hatrlayn.
Kediler herhangi bir mekna girdiklerinde ilk i olarak her yeri dolarlar. "Birinci
oda, yatak, koltuk, masa alt, bilgisayar, kablolar, dolap arkas; ikinci oda, kane
pe, kanepe arkas" eklinde bir keif gezisi balar. Mutfak, banyo,'balkonlar, balkonlarn
bakt yer...
Ne aryorsun?
Sen kedi deil misin?
Tuvaletin buras, maman burada, bu minderde de uyuyacaksn bu kadar. Sanki evi tu
tacak, bir havalar, bir eyler.
Zaten herhangi bir kedi bir eve geldii anda, oras artk kedinin evi olur, siz mis
afir konumuna geersiniz. Yani artk kedi sizin ev hayvanmz deildir, siz onun ev insansnz
dr.
Bir bak vardr kedinin, kendine bakldn anladnda
nce gzlerini size evirir, bir sre iliklerinizi titreten donuk uzun bir bak atar, sonra
hibir ey olmam gibi mesela tylerini yalamaya dner. O esnada herhalde aklndan "Dikti g
eni seyrediyor, haddini bilmiyor, imdi akam akam sinirlenmeyeyim, hey Allahm ya" fal
an gibi bir eyler gemektedir.
TEST EDLMED
Biliyorsunuz hem yabanc, hem imdi imdi yerli olsun, parfm, sprey, krem vs. gibi rnl
erin zerinde, evrecilerin ve hayvan dostlarnn basksyla yazlm iki ibare bulunur.
Bunlardan bir tanesi "ozonla bark" ibaresidir ki, tamam anladk, yani ozon delici
spreylerden deil.
ikinci ibare ise beni hep dndrmtr: "Hayvanlar zerinde test edilmemitir".
imdi, yanlsam beni dzeltin, bu bilgi bana hep biraz tuhaf gelir. Diyelim ki hayva
nlar zerinde test edildi. Yani diyelim ki, o ibarenin sembol olan, (ki hep yledir,
bir tavan figr vardr yannda) o tavann yzne, benim nemlendiriciden srdler.
Yani tavana ne zarar verecek benim aloe veral gne korumal nemlendirici yz kremim? S
ivilce mi yapar? Cildini mi kurutur hayvann? Nedir yani? Nasl bir test bu? Hayvana
yediriyor musunuz kremi?
"Hayvanlar zerinde test edilmemitir" diyorsa, peki insanlar zerinde mi test edil
mitir? Hani "Fakir fukaraya srelim, bir ey olmazsa satarz" gibi bir durum mu var? O
zaman da insan haklar rgtlerinin ayaklanmas lazm deil mi, "Bu nemlendiriciyi nc dny
nden fakir insanlar zerinde test edemezsiniz, hepsi sivilce ve siyah nokta oldu,
tazminat davas aacaz" falan diye?
Demek ki o da yok.

E hayvanlar zerinde de, insanlar zerinde de test edilmediyse bu rn, yani hi test edil
mediyse, o zaman daha da kt. Yani ilk kurban ben miyim?!
Bu hayvanlar zerinde test edilme iinde aydnlatlmak istiyorum. Hangi rn test ediliyor
, hangisi edilmiyor?

MODERN HAYATIN CLVELER
MEDEN HLLER
imdi artk kart eklinde nfus czdanlar var. Ama yakn zamana kadar byle deildi.
Defterler vard. O defterlerde de "medeni hli" ibaresi, yanna yerletirilmi kk bir y
ardmyla aada aklanrd ve yle denirdi: "Medeni hli, yani evli mi bekr m, bo-am
Sana ne?!
Bu kadar zel bir soru var m? Boam m boanm m?
Nfus czdan nne gelene gsterdiin bir ey.
Mesela uakla yolculuk yapacaksn, polis bakyor: "Vaay yenge, demek sen boadn, helal
olsun gerekten!"
Baka renmek istediiniz bir ey var m? ok kavga ettiniz mi? Niye ayrldnz? Dnde ta
ald? Kaynvalide problemi mi? Genellikle ilikilerde terk eden mi-sinizdir, terk edi
len mi?!
Benzeri ahiret sorular baz sokak anketlerinde de vardr. Tketici anketleridir ya b
unlar. Zorla durdururlar: "yi gn-
ler, ok ksa bir anketimiz var, birka dakikanz alabilir miyiz?"
Kem km dersin ve kaybedersin. Balarlar sormaya: "amar ykarken sabuna ayr, yumuatcya
an m harcarsnz, evetse, kaar dakika, hayrsa, neden? Niye? Ve
nasl?"
"Ben amar ykamyorum, giyip giyip atyorum," deyip
kamak ister insan!
Halbuki ilkokuldaki anket defterleri ne kadar gzeldi. "En sevdiiniz renk", "En s
evdiiniz Trk hafif bat mzii sanats".
Ben anket diye buna derim. Baka ankete de cevap vermem!
MARKET KURALLARI
Btn elence ekillerimiz kurallara bal.
Spor salonuna git, kartn gster, havlu al, dolap anahtar al, ieri gir, aletleri kul
landktan sonra havlunla kurula, anahtar geri ver...
Havuzda yzeceksen daha da beter, "havuz kurallar" vardr. Ve bunlar, byk tabelalara
yazldr, yzme zevki nceden kasn diye:
"Havuzun saatleri unlardr, girmeden du alnz, ayaklarnz dezenfektanl suda ykaynz
, atlamaynz, zplamaynz, elenmeyiniz, ciddi yznz."
Baz restoranlarda kravat ve ceket zorunludur. Diskolarn kaplarnda sra beklenir, ikie
r er alrlar, bazen eliniz damgalanr. Toplama kamp gibi!
Market kurallar da vardr. Gvenlikten getiiniz falan yetmiyormu gibi, paranzla rezil
olursunuz. Paketleri aldnz, tek bo kasann nndesiniz:
"Buras ekspres kasa, paradan fazla almyoruz." Kurala bak.
Ekspres kasa!
Sen bu kasadan da mteri al, kuyruklar bitsin, hepsi ekspres kasa olsun. Ayrca ne
kadar ok alveri yaparsak o kadar iyi mteri olmaz myz? Niye az alveri yapan tevik
ok alveri yapanlara zel "birinci snf kasa", "prestij kasas", "altn kasa" falan yapma
rekmiyor mu? Gleryzl kasiyer, alveri saylrken, oturacak yer, ay ikram, ii bilmiyorl
Sen orada titriyorsun:
"Bir yourt, bir portakal suyu, iki paket cips aldm. Acaba cipsler tek para m iki
para m saylr?"
Hayat kim bu hale getirdi? Almanlar m? Bunu kim balatt? Cevap istiyorum.
EHLYET SINAVI
Ehliyetini kursa gidip alanlar bilirler. Lzumsuz bir motor dersi vardr.
Snfta toplanrsn, nnde bir arabann motoru, takm taklavat. Hoca "Bu ne? O ne?" diye
r, sen de hatrladn kadaryla, karbratr, ak falan diye ezberlediklerini sylersin.
be soru sorulur, kem km edilir. Genellikle hoca, kadn rencilerin bu kurstan sonra a
raba tamircisi olmayacan da varsayarak bir geer not verir, i biter. Yani trafik kural
larn rendiysen, arabay da iyi kullanyorsan, ehliyeti alrsn.
Bu motor kurslarndan herkesin aklnda sadece bir tek ey kalr: Vantilatr kay koparsa,
aylon orabn kar onu kullan!
ilk bakta, ok zekice bir zm, adeta bir mucize gibi grnebilir, ama pratiini merak e
rum.
Diyelim ki TEM'de araba kullanyorsun. Vantilatr kayn koptu.

imdi, bir kere vantilatr kaynn koptuunu nasl anlayacaksn?
Vantilatr nedir, ne ie yarar ki?
Arabadan indin, kaputu atn, bakyorsun. Bu kaputu ap bakma, araba bozulmasnn akabinde
bir nevi reflekstir. Yani arabann kalem pille altn dnecek tipler bile kaputu ap
caba ne grmeyi bekliyorlar? Sanki anca on, off dmesi olacak, "Ahh, araba off dmesindeym
i, on'a bastm, dzeldi" diye tamir edecekler!
Neyse. Vantilatr buldun, baktn kay kopmu. Hemen ehliyet kursunu hatrladn, zm nay
Bu durumda, mesela benim gibi haftann alt gn kot giyen nfusun ounluu ne yapacak? Be
nereden bulaym naylon orap?
Bu tamir ekli herhalde 50'lerde falan ok yaygnd, btn kadnlar srekli etek giyerken.
Baka ne demode nerileriniz olabilir? Buzlanmada akye korsenizi sarn, kaza halinde
kabark jponunuzu airbag olarak kullann!
2004'teyiz kardeim, naylon orap yle krk ylda bir.
Hadi diyelim ki, naylon orap da giyiyorsun...
TEM'de arabas bozulmu, yol kenarnda naylon orabn karan bir kadn biraz risk alm o
zce?!
Bence ehliyet kurundaki tm tamir derslerini unutun ve araba bozulduysa servisi arn.
GARP TESADFLER
Hayat garip tesadflerle doludur.
Mesela anta kaptranlarn antasnn iinde muhakkak o gn aldklar maa ve biriktirdikle
para vardr. Ben daha "Valla be milyon vard, baka da bir ey yoktu" diyene rastlamadm.
nemli bir yere ge kalmsanz muhakkak ya yol almas vardr, ya kaza olmutur, iyice g
niz.

Bilgisayarnz hayatnzn en nemli dokmann yazarken ve nedense o gn kaydetmeyi unutmu
Elektrik, zellikle istediiniz program seyretmeye baladnzda kesilir.
Kuafrden kp taksi bulamadnz gn sinsice yamur yamaya balar.
Tatil olarak setiiniz tarihlerde hava bozar. Ve imdiden syleyeyim, o piyango asla
size kmaz, kabilir diyenleri de dinlemeyin, alp para biriktirmeye uran.
Bilmiyorum, belki de ben biraz ktmserim. Belki de dnyada garip ama gzel tesadfler
de oluyor.
KONSERVE AMANIN PE NOKTASI
Biliyorsunuz dnyada tasarm, teknoloji falan ok geliti.
Dnyann en gelimi aletleri bilgisayarlarda bile artk "user friendly" yani "kullanc do
stu" dediimiz bir sistem var. Tketiciye kendini aldrtmak ve onu memnun etmek ama. O
karmak bilgisayar iki dakikada kendini sana anlatyor: "Beni buradan a, buradan kapa,
u ekilde dosya kopyalyorsun, aferin sana akl kp", falan diye insan ynlendiriyor.
Gnmzde kullanc dman tek sektr kalmtr: Ambalaj sektr.
Gerekten, ben ocukken konserve kavanozlar almazd, hl bir gelime olmad.
Uan araba yapmak zereyiz, konserve kavanozlar 1930'dan beri ayn rezalet sistem. Zo
rlarsn, sallarsn, elini kurularsn, bezle denersin, hatta evdeki yardm istenen baba,
koca, aabey gibi gl kuvvetli erkekler de arada telef olur. "Getir ben aaym" yapp bir s
kvrandktan sonra, "Yok skm" falan diye durumu rtbas etmeye alrlar, bilirsiniz.
En sonunda garanti zm olarak kavanozu scak suya tutarsn, ki genellikle bu konuda b
ir hata yaplr.

Kavanozun sadece kapa scak suya tutulmaldr ki, cam blm eski hacmini korusun, kapak genl
esin, bylece genilesin ve kolay alsn. Yani bu bak asna gre, bezelye konservesi yem
herkes snan katlarn genletiini bilecek.
Bir de arada teki artmacal kavanozlar kar. Scak suya falan tutarsn, tk yok. Onlar
baka bir fizik prensibi geerlidir. Kavanozun ii basnldr ve d basnla i basn birbi
byle kenarndan bak sokup, ba eriltme pahasna plop diye havasn almazsan kapak al
lay. imdi bunu bir pilotun bilmesi gerekir ama herhangi bir eftali kompostosu tketic
isi niye bilmek zorundadr?
DL RENME
Bir lisan bir insan derler, ama niye derler bilinmez.
Yabanc dil bilmenin faydalar bu ataszmzde gereksizce abartlmtr. Olsun, yine de zel
yaz aylarnda turistlerle iletiim asndan birok faydasn grrsnz yabanc dilin.
Benim problemim daha ok yabanc dil retme alkanlklaryla.
Btn dillerde, yabanc dil renme, nce selam kelimeleriyle balar. Gnaydn, Merhaba, Na
ibi. Bunu anladk, ok da yerinde bir seimdir. Ancak, ikinci nc sayfaya getiinizde heme
at is this, this is a pencil blm gelir ki, bu konuda bir ift lafm var. "Bu nedir? Bu
bir kalemdir. Bu bir kitaptr. Bu bir sandalyedir."
imdi ben otuzlu yalarna balam biri olarak bugne kadar byle bir cmleye gerek duydu
le bir sz bei kullandm hatrlamyorum!
Yani kalemin, defterin, sandalyenin ne olduunu anlama-yp, "Bu nedir?" diye sora
n adam varsa, o zaten yabanc dil talan renecek kapasitede deildir, ona zel eitim lazm!

Ayn ekilde karnzdaki size bu sorular sorup, siz de "Bu bir sandalye, gerekten", "Bu
bir kitap valla billa" gibi cevaplar vermek zorunda braklacaksanz, turist veya deil,
o salan dostluundan ne bir fayda grrsnz ne de bu sohbet elenceli bir yere gider.
Yani ancak ok uuk bir endstri tasarmcs olacaksn, yurtdna hibir eye benzemeyen a
tasarmlarn satacaksn, "Bu ne," diyecek mteri, "nanlmas g ama, this is a pencil" fal
eksin, ancak byle bir ortamda mmkndr.
Tabii bu kadar gereksiz bir bilgiyle balaynca, bir sr insan da dil renmekten vazgei
yor, ve dolaysyla yabanc dil bilgileri "What is this, this is a pencil"da kalyor ve
ilerlemiyor. Ondan sonra bir alveri bile yapamyorlar. Benim tavsiyem, dil renimi, "En
son kaa olur", "Maksat mteri olalm", "Al bunu helal et" gibi pratik alveri kalplar, "
uluk ne tarafa", "Burcun ne", "Ben seni nereden tanyorum?" gibi arkadalk kurma cmlel
eriyle balasn, genler yreklendirilsin.
Yoksa her turist ortamnda rezil olduumuzla kalacaz.
POLTKACILAR
nsanlar niye politikac oluyor, anlamak mmkn deil.
Bir kere erkeksen srekli takm elbise kravat, kadnsan etekli dpiyes giymek zorunda
sn ki ok skc. nk meclisin "Haydi arkadalar, bundan sonra cuma gnleri blucinle geliyo
ibi bir scak ortam yok!
Sadece klk kyafet deil, zannederim ofis ortamlarnda olan ve insana nefes aldran gey
iklerden de yoksun bir iyeri, meclis. Bir kere nnde bilgisayar yok. nternete bile gi
remiyorsun, ne yapaym ben yle ofisi! Srekli bir ciddiyet, bir mesafe. Ne bir doum gn k
utlayabilirsin, ne bir ofis partisi yapabilirsin.
Bu arada i yznden srekli Trkiye'nin eitli ky ve ka-
sabalarn ziyaret etmen lazm, ki byle ok dolaman ilere de pek enirim.
Her eyi brak, benim gibi sorumluluktan nefret eden biri iin, 70 milyonun ba arsa sor
umluluu sana atmas delirtici bir durum olabilir: "Nianlmdan ayrldm, intihar edeceim, ba
kan gelsin!?", "Hal sahada futbol oynarken bacam krdm, devlet bize yardm etsin!", "Mill
i piyangoyu bir numarayla kardm, bizi ynetenler uyuyor mu!" eklinde hakl haksz, her dur
umun faturas bana kacak. Yok ya. Ben ne yapaym yle ii?
Maalar iyi ama yle aman aman bir para da deil. E bu kadar ey de bir lojman iin ekil
mez kardeim!
Ltfen srar etmeyin, politikaya girmeyeceim.
HAYATTAN SIKILANLAR
nsanlarn lgnca elenmesi iin o kadar ok seenek var ki.
Mesela sadece aka ve parti malzemeleri satan irketler var artk. Kaynana dilleri,
sahte mrekkep fkrtan kalemler, plastik rmcekler, prt yapan minderler... Bu eyalar al
8 ya stndekiler, bu elence merakllar, aslnda aramzda yayorlar ve biz onlar tanyoru
dalar, her normal insan gibi iinde elenme ve glme gdleri tayan fakat iyerindeki disip
ciddiyet ve skclk yznden tm lgnlklarn i sonrasna saklayan tiplerdir.
Bunlar ayn zamanda eller havaya barlarnn mdavimleri, arkada aras kyafet balolarnn
nizatrleri olurlar ve kimisinin evinde karaoke makinesi bulunur.
Bunlarn arasnda elenceli mesleklerden kimseyi gremezsin. Gazeteciler, tiyatrocula
r, reklamclar, byle insanlar genellikle evlerinde oturup arkadalaryla lak lak ederle
r veya en fazla dar kp iki ierler.
Ama nerede finans mdr, hesap uzman, emlak, borsac falan var, bunlar bir araya gelip
birbirlerinin koltuklarna

prt yapan minderlerden' koyup yerlere derek glerler, birbirlerine plastik rmcek atarla
r, ikfte partileri yaparlar falan.
ten knca, btn gn biriktirdii ve harcayamad mutluluk hormonu serotonin, aniden f
deli-riyor tabii. "N'apsam eller havayaya m gitsem, maske takp arkada m korkutsam?" d
iye kopuyor. Zaten o skc gnn sonunda akam da sakin geirse birinci yln sonunda intiha
gelecek!
ACL DURUMLAR
Benden duymu olmayn ama nnde sonunda deprem olacak.
oumuz da bu olay iin imdiden deprem antamz hazrladk. Deprem antalarnn iinde, b
ila, gda, su, ddk gibi malzemelerin yannda, birka i amar, orap falan koymak da tav
liyor.
Ben koymam, imdiden syleyeyim!
Tamam nk. Deprem olmu, kurtulmusun, orabn deitirmeyi mi dneceksin?
Veya her taraf yklm, sen buzdolabyla masann arasnda mahsur kalmsn, yaralanma yok,
skvi falan her ey salam, telefonunu etmisin, bekliyorsun. Ama bir bakyorsun "Ayy, orap
lar eski, gryor musun bak! imdi Akut'ulara rezil olacaz, byle aslan gibi ocuklar. Ya
ri gelip kurtarrsa! Ya Nasuh Mahruki gelirse, inanmyorum! Ah o deprem antasna o ango
ra pembe oraplarm koyacaktm, ah kafa ah kafa!" Byle bir ey var m?
ehir enkaz olmu, "Ay iki gndr ayn orab giyiyorum". Bover. On be gn de giyebilirsi
kat hale geene kadar yolu var.
Zaten orap falan nemli deil, bizde acil durum demek makarna demektir.

Peprem antasna benim bildiim Trk, nce makarna koyar. Makarnan varsa, hibir eyden korkma
na gerek yok.
Devletle ilgili sakat bir durum mu var, "Makarna alalm". Saanak yamurlar geliyor
mu, "Aman evde makarna olsun" Deprem sinyalleri varm, "Koun makarna stoklayn"!
Deprem antasna orap yerine makarna konmasn neriyorum, en azndan psikolojik olarak ra
hatlamak iin.
TRAFK KAZALARI
Baz otoriteler ok iyi niyetli.
Vallahi. Mesela ben baz nazik uyar levhalarna, eitici hatrlatmalara baylyorum.
Hani sigara paketlerinin zerinde de "Sigara sala zararldr" yazyor ya. Hani sanki tir
yaki, ierken ierken, grecek paketteki yazy: "Bir dakka. Ne? Sigara sala zararldr? a
Ne zamandan beri? Niye kimse bunu bana sylemedi?" diye o dakika sigaray brakacak! O
nun gibi trafik tabelalar da var.
"Acele giden, ecele gider" var mesela, yine iinde "ecel" laf getiinden "Adam gibi
kullan geberirisin," mesaj veriliyor, bir nebze etkili olabilir.
Ama iyice kibar olanlar var. "Sayn src, trafik canavar olma" diye tabela var mesel
a. Adam kullanrken, sa sol, zikzak, taciz falan, bir gryor levhay: "Sayn src, trafik
var olma!"
"Haaa, ayyy, ben ne yaptm? Bak nasl mahcup oldum imdi!"
ndiriyor cam, "Hanmefendi, hani deminden beri sizi arampole yuvarlamaya alp eleniy
ya, valla kusura bakmayn, ben tabelay grmemitim. ok pardon, iyi seyirler efendim, bu
yrun yol sizin!"
Ben, byle bir adam varsa tanmak istiyorum.
Kanmca imdiye kadar grdm en etkili trafik uyars,
"Radar kontrol var" ibaresidir. Yani istersen hzl git, ama bizden kamaz, hayatn karartr
, manasnda.
Zannederim tm uyarlar bu ekilde kararl olursa, daha az trafik kazas yaanr!
MLAKATLARI
Hi gazete ilanndan i aradnz m?
ok ackl bir grntdr gerekten. Oturur, byle elinde fosforlu kalemle aradklarn iz
ucu vereyim, genellikle de ok parlak bir ey kmaz.
ilanlar ok idealist ilanlardr ve standartlar teoride ok yksektir.
"yi derecede ngilizce bilen, askerliini yapm, kararl, sosyal, insan ilikilerinde ba
esprili, prezentabl, alkan, sorumluluk alan, ileriyi gren, vizyonu geni, liderlik va
sf bulunan... santral elemanlar alnacaktr."
Haydeee.
imdi kardeim, bu zelliklere sahip birini bulursan bence genel mdr yap! Veya kzn ver
Adam telefonlara bakacak-sa, niye liderlik vasf bulunmas gerekiyor? Ne yapacak? Ar
kadalarna mdahale mi edecek? "Semra, telefonun alyor, ltfen alta aalm arkadalar
ona mesleinde yardm eden bir zellik olmayacaktr, sadece poplaritesini azaltacaktr.
ilan kriterlerine baktmzda baz gerekliliklerin ok sbjektif konular olduu da far
. Hani 30 yandan byk, askerliini yapm, tamam, onlarda tartlacak bir ey yok. Ama me
elme istei olan" denir.
Ykselme istei olmayan var mdr?
"Hayr, ben, hayat boyu bu yardmc muhasebeci asistan pozisyonunda srnmek istiyorum,
bu ie uygun deilim," diyen adayn hemen psikolojik tedavi grmesi gerekir bence.
Bir de "prezentabl" vardr.
Biliyorsunuz, prezentabl, tantrlabilir demektir szlk anlamnda ve Trkesi, giyinmesi
uanmasn, oturmasn kalkmasn bilen manasndadr.
Neye gre prezentabl? Hangi insan kendisinin prezentabl olmadna inanr?
"Aa bak btn kriterleri tutturdum ama pasakl ve irkin olduum iin ben bavurmayaym" di
cek gereki insan zaten hayatta baarl olacaktr, zlmesin.

TELEVZYON DNYASI
YARIMALARA KAPTIRANLAR
Bence ou insann, hayatnda en korkun durumlara dt yerler televizyon yarmalar.
nller yle deil. Bir kere ou zaman ans yarmalarna falan bakalar adna giriyorsun
r bir hayr kurumuna balanyor falan. Yani bir iddia sz konusu deil.
Ama nl olmayp bilgi yarmalarna, kltrne gvenip girenler, ok tehlikeli bir oyun oy
.
nk o anda televizyon seyreden kimsenin seninle ilgili daha nceden olumu bir fikri y
ok. Heyecanlanp salaklat-n anda, Trkiye Cumhuriyeti halknn hafzasna o ekilde kazna
ondan sonra kafan kzar albm karrsn, nl olursun baka. Ama genellikle byle olmuyor!
-Kendinizi tantnz.
-Ben profesr doktor bilmemkim. Mikrobiyoloji dalnda bir numaraym. Bri ve satran oy
narm, pipo ierim.
-ok gzel. lk soru, stanbul'un fethi hangi yl?
-Bi.. 1354, ah ne dedim?!
-Yanl, 1453, gle gle.
Btn Trkiye ekran banda "Aptaal dooktor, aptaal doktor," yapacaktr! Ondan sonra isted
iin kadar satran oyna, bittin.
Bir de yarmadan hemen nce yarmacnn yaknlarna danlr.
"Gveniyor musunuz? Sizce baarl olacak m?" derler.
Akrabalar da aresiz:
"Evet, kendisi gerekten ok bilgilidir. Kesinlikle gvenimiz tamdr yani" falan diye
cevap verir. E byle deyince, adam yarmada rezil olursa sen de rezil oluyorsun!
-"Valla bence gayet orta zekl, normal bir insandr. Heves etmi. Ben katlma dedim, d
inletemedim. Kalktk geldik. Yani mucize bekliyoruz," de, ekil!
Kazanamazsa, "Ben dediydim" dersin, halk da, "Bak yenge akll, dediydi bu salak
kazanamaz diye" eklinde dnr, havandan geilmez.
Televizyon yarmalarna kendinizi kaptrmayn.
EUROVSON
Hatrlarsanz Eurovision'a bir meydan sava zihniyetiyle giderdik.
Heyecanldr aslnda Eurovision. Herkes lkesini tantr, onlarn klibi irkin olmu, bizim
sper grnm falan dersin. Trk arkclar knca herkes nefesini tutar. Alayanlar, puanl
e kfredenler, baran aran.
Ama her hezimette de bir zafer aranrd o yllarda: "Yani en azndan, gerekten, Trk ins
annn byle ada bir kii olduunu, arafl bir insan olmadn dnyaya gstermi olduk."
Hi de bile. Bak o kadar Eurovision yapld daha yeni yeni anlyorlar. Kimse seyretmi
yordu ki Eurovision'u Trklerden baka. Dnyaym.
Sonra alkanlktan herhalde, San Remo ark Yarmas da
ok poplerdi. Ne alakas varsa. Btn arkclar talyan, btn arklar italyanca. Sana ne o
belki San Remo-lular bile bu heyecanla seyretmiyordu yarmay. Ayrca ne heyecan? Nasl ol
sa sonucu biliyorsun, Al Bano-Romino Po-wer ifti kazanacak, hep yle oldu.
73 HAMBURGER REKORU
ok enteresan tipler gryorum televizyonda bazen.
Adam kafay takm, iki gkdelenin arasna kalas koymu, gn orada yayor mesela. Veya
araya gelmiler dnyann en byk puzzle'n yapyorlar, Mona Lisa eklinde, tarla kadar!
Kimisi kafaya takp arka arkaya 73 hamburger yiyor, tekisi kendini tabuta kapatp
bir gn kalyor falan. Sama sapan eyler.
Sarho olursun, bu tr gariplikler yaparsn, anlarm. Ama bu insanlar oturup karar ve
riyorlar, alyorlar, abalyorlar, azim ve istekle hedefe kilitlenip baaryorlar. Neyi? Me
la 73 hamburger yemeyi.
Kendi kendine bir gece nce ne dnyordur acaba bu adam?
"Baaracam, baaracam, btn dnya iin yapacam bunu" diye...
O hrs alp, baka bir yere ynlendirse belki ok baarl bir sporcu, beyin cerrah, akt
olur, ama o hamburger yemeyi veya ters takla atarak drt kilometre gitme rekorunu
tercih ediyor.
Ama Guiness Rekorlar kitabna gemek ya.
Ama bir eyi unutuyorlar.
Guinness Rekorlar kitabna gemek nemli deil ki, neyle getiin nemli.
leride torunlar falan ne dnecek?
Kitapta alt alta yazyor:

"Bilmemkimin, dnyann en yksek kulesini tasarlayarak bir mimari aheser yaratt.
Bilmemkimin, yazd oyun yedi bin yz defa kapal gie oynad.
Sizin dedeniz, 73 hamburger yedi."
Ltfen hrslarmz kontrol edelim. Samasapan eyler iin kendimizi paralamayalm.
"BLMSEL TESTLER"
Bilim adamlarnn da ii zor gerekten.
Sen al, abala, okullar bitir, aratrmalar yap, tezler ver. Sonunda hret ve para d
l.
Maalesef byle bir durumda tek ansn reklamlarda yer almak olabilir.
Ama reklamlarda da takdir edersiniz ki, baz elementlerin molekler dzeyde nasl dav
rand falan tantlmyor. Bir rnn var, onun baarsn gsteriyorsun doal olarak.
Mesela deterjan testlerinde muhakkak bir bilim adam bulundurulur. nk o deterjan o
laboratuvarda gelitirilmitir ve kurumun bandaki profesrden de reklamda ahit olarak yer
almas istenir.
Ben doktor olsam isyan ederim, gerekten. Senin gzlerin bozulmu, kafanda sa kalmam yl
larca aratrma yapmaktan, aryorlar: "Profesr merhaba, bilimsel bir testimiz var gelir
misiniz?"
"Hmm elbette, ne konuda?"
"99 kirli orap ykayacaz, gel. Nasl le gibi kokuyorlar valla."
Veya, "Doktor bey bakn, dinlemiyorsunuz, bak, doktor, imdi bu iki zel gn rnne mavi s
tk! Sizin bilimsel background'unuza gveniyoruz. Sizce hangisi szdrr?!"
Bilim byle meakkatli bir yolculuktur ite.
SANAT
FLM ZENGNLER
Eski Trk filmlerinde, zengin ailenin evinde bir sahne geiyorsa, arka plana bakn.
Diyelim ki sosyetik bir parti veriliyor. Arkada dans edenleri gzleyiniz. Figran
larn kyafeti kpeklere ziyafet olmakla kalmaz, bunlar stara da hayran hayran bakarla
r.
Mesela, Trkan oray, kyden gelen gen akrabay oynuyor. Sosyetik partide basma elbise
siyle salona iniyor. Evin gen olu, ki Gksel Arsoy falandr, onunla dalga gemek iin dans
a kaldryor.
imdi kyden gelmesine ramen sa ve makyaj en iyi olan Trkan oray'dr!
nk dier gariban kzlardan her biri, evinden filmlerde giydii ucuz lame tuvaletini gi
yip gelmitir, sann dip boyas bir kar kmtr, makyajn da kendi yapmtr.
Ayrca da yle bir durur bakar ki Trkan oray'a, imza istedi isteyecek!
Kardeim o kyl kz, sen sosyetiksin. Kendine gel!
R VE KTAP
iirden anlamadm gibi, sevmem de. Beni iirde tek etkileyen ey kafiyedir. Hakikaten. Sen
hem romantik, manal bir eyler yazacaksn, hem de bunlarn son heceleri ayn olacak. Ben
im baktm yerden imknsz gibi grnen bir ey. Bir bilgisayar program falan gelitirseler
Ama kafadan bulmak, hakikaten sayg gsterilmesi gereken bir yetenek.
Ancak baz iirler de kafiyesiz. Daha ada olanlar. Bunlar zm bulunuyorum. Size de k
aklayaym. Bu reeteyle siz de evde yapabilirsiniz.
Dzyaz olarak is'tediin eyi yaz. Sonra cmleleri devir, ba sonuna sonu bana. Aralard
, drt kelime, satrba-, bir kelime, satrba yap, oldu iir.
Bir de bir kez sylediin laf drt satrda bir geliigzel tekrar et.
Baknz, rnek veriyorum:
"Dn akam, canm ok skld, bir arkadam aradm. Sonra ktk beraber meyhaneye gittik
i? Hayr, henz deil. Baknz, altta mzik hayal edin.
Canm ok skld
Dn akam
Bir arkadam
Bir arkadam aradm
ktk beraber
Gittik bir meyhaneye
Dn akam
ok skld canm
Sonra
Dn akam
Bir arkadam aradm...
(Alk)
u anda pazar yazlar ve g.a.g. metinleri dnda bir de iir kitab yazmaya karar verdim.
ayrl olsun!

LHAM PERS
Sanatla uraanlar genellikle bir ilham perisinden bahsederler. Yani genel inana gre
muhtemelen uarak gezen bir kadn, aniden geliyor ve sana bir sr fikir veriyor.
in kts son zamanlarda bana da sormaya baladlar: "Esprilerinizi nereden buluyorsunuz,
ilham kaynanz ne?" falan diye.
Dolaysyla metinleri, senaryolar yazarken bende bir huzursuzluk ba gsterdi! Ya ilha
m perisi falan gelirse diye.
Bir kere, Allah korusun, ben kalp krizi geiririm!
Gecenin bir yars, sessizlikte, karanlk odada, bilgisayar nda yaz yazyorsun, anide
nde beyazlar giymi bir kadn!
"Merhaba ben ilham perisi!"
stemem yle eyler.
Hadi korkunu yendin diyelim. kide bir karacak!
Tkr tkr yazyorsun, eilmi, ekran okuyor (ki delirdiim bir olaydr) ve yle yapyor
i komik olmad, valla. Bak ben sana bir Nasrettin Hoca fkras anlataym, onu yaz. Bu kad
ar yldr ilham perisiyim, hi sekmedi, valla gven bana, herkese hitap eder!"
Hi de beceremem politik reddetmeleri. "Peri Hanm, tabii ok muhterem bir insansnz a
ma, tabii genler bir baka, yani byle daha deiik eylere glyorlar artk" falan diye hi
Yaka paa atarm dar. Usun gitsin, bana ne!
UZAYLILAR
UZAYL TARKAN
Hep sylyorum, uzayllarla ilgili bir sr yanlmz var.
Adamlar bizim hakkmzda ne dnyor? Camdan top kafal, iman, ar hareket eden, gri met
kte canllar. Ayrca da enselerinde kuyruklar var ve bu kuyruklarla uzay gemilerine b
allar!
Uzay kyafetimiz bu nk.
Ayn yanlgya biz dyor olamaz myz?
u ana kadarki bilgilerimiz nda adamlar yeil ve tonlarnda, kuru ve buruuk ciltli, s
irpiksiz, kocaman gzl, uzun parmakl, gbekli, falan filan.
Ya hepsi kostmse!
plak m gelecekler? Adamlar dnyann s ve gaz ortamna uyum salamak iin bizim oraya g
zde yaptmz gibi zel kyafetler giyiyorlarsa?
Belki adam gezegenine dnnce, ayor fermuar, soyunuyor, atyor kostm bir tarafa, "Of b
!" diye bir sigara yakyor!

Belki yeil pullu derinin altndan Tarkan gibi bir ey kyor? Hayr ksalar nk, onu bi
kostmle alakas yok!
Bu hipotezim nda bilim adamlarn aratrmaya davet ediyorum.
UZAYLILAR, GELMEYN!
imdi "Uzayllar bir tuhaf diyeceim, kulaa garip gelecek. nk ad stnde uzayl.
Benim en sinirime dokunanlar bunlarn ziyaret saatleri ve setikleri meknlar. lla
ki gece yars veya sabaha kar gelecekler ki, bunlar gren insanlarn karanlkta iyi seeme
yurgezer, ikili, uyku sersemi falan olduunu da dnmek zorunda kalacaz. Acaba grdler mi
diler mi?
Delikanl gibi gndz gzyle gelsene kardeim, niye bizi birbirimize sokuyorsun?
Bir de uzay gemilerinin indikleri meknlar.
illa ya ky yeridir, ya Arizona ldr ya bilmemne!
nsene New York'a, insene Taksim Meydan'na. Herkes bir kerede grsn, bu i bitsin.
Ayrca biz bu adamlara az tadyla hava atamayacak myz?
Trkiye'ye gelip en ucubik yerleri eken turistler, televizyon ekipleri vardr, sin
ir olursun, bunlar da daa taa geliyor!
Efendim bizim Eyfel Kulemiz vaar, gkdelenlerimiz var, Hrriyet Heykeli, Ayasofya
, koskoca medeniyet. Sen ne zannediyorsun? Gelirken haber ver gezdirelim.
Ha uzay gemisi ehre inemiyor, illa ak alan istiyor diyorsan, o da senin beceriks
izliin. Biz helikopter diye bir ey icat ettik, istersen sana da satalm, her yere in
iyor!
Ben anladm ya. Bunlar memur! be yer bellemiler, dzenli olarak gelip, oralarda duru
p, raporlarn yazp, veriyorlar.
Alkanlktan, yle gidiyor.
ISSIZ ADA
ISSIZ ADADA SEY
En geyik sorudur: ssz adaya decek olsanz, yannzda gtreceiniz ey.
Bu soruya hep ok duygusal cevaplar verilir: "Eim, kitaplarm ve pipom", "Oyuncak a
ym, makyaj malzemelerim ve battaniyem", "Kz kardeim, banyo kesem ve tenis raketim" e
klinde.
Bence soruyu anlamyorlar.
Issz adada otel veya tatil ky yok.
"Issz" derken u kastediliyor: Aa yukar be gn iinde byk ihtimalle susuzluktan
anlarn saldrsndan leceksin.
O zaman "pek kefenim, elyazmas Kuran Kerim ve arkadamn hediyesi antika tabutu gtrr
falan demek lazm ki, o da sama, nk ada ssz, gmecek kimse de yok.
Bir kere "Issz adaya decek olsan yanna ne alrdn?" sorusunun iinde bir bilmece gizli.
Yani ssz adaya dmeden nce, yanna bir eyler alacak vaktin var.

Benim cevabm udur: Deniz motoru, su, ktalar aras cep telefonu!
Ama mmkn olduu kadar abuk, adadan kurtulmak deil mi kardeim? Rasyonel olalm ltfen.
Biliyorsunuz btn ssz ada fkralarnda, nce adam ssz adaya der, bir sene sonra sar
ya da sarn kadn zaten adada bir erkein geliini beklemektedir.
Halbuki yazk Robinson Crusoe'ya!
Issz adaya dyorsun, ve adadaki teki canl, fkralardaki gibi bomba bir sarn kadn d
lla gibi bir zenci!
Robinson tabii, mecburen "Cuma'cm, canm, gel sana ngilizce reteyim" falan diye ark
ada ayana yatp, kendini kurtarm. Yoksa bu tecrbe iyice ekilmez olabilirmi Robinson i
KM YYORUZ?
Son gnlerde magazin eklerinin en kral sorusu: "Issz bir adada a kalsanz arkadanz ye
miydiniz?"
Bir kere bu sorunun cevab baka bir sorudur: Arkadalarmdan hangisini?!
nk burada belli kriterler var. Kilo durumu, ya, cinsiyet, aramzdaki manevi ilikinin
boyutu, onun bu ie ne kadar gnll olduu gibi.
Bir de baz tipler vardr, arkadalk ilikisinde illa her eyin karln ister, illa he
olacak: "Geen sefer ben seni aldm evden, bu sefer sen beni al. Ben seni iki defa a
radm, sen beni bir defa aradn. Son le yemeini ben smarladm, bunu sen smarla" gibi.
Ki, bu son verdiim rnek, ssz adada, birbirimizi yemek zereyken benim iime gelmez! Y
ani bugn benim kolumu yiyelim, yarn seninkini yeriz, olmaz!
Bir tarafn, tekine gre daha fedakr, daha verici, daha alttan alc olmas gerekir ki il
ikiler yrsn. Benim dostluktan anladm budur.

Ayrca, bu "Issz adada kimi yerdiniz?" sorusunda da ok sama bir durum var.
Issz adalarda, daha dorusu btn adalarda, her taraf denizle evrili olduu iin, balk o
r.
E ben de, balk varken, niye krmz et yiyeyim, kolesterolm niye bou bouna ykselteyim
Di mi efenim?
FLRT VE MUHALLEB
Geleneklerimize biraz sahip kmalyz.
Gelenek dediin, yllarn birikimiyle, tecrbesiyle ortaya km alkanlklardr ve ok i
ilirler. Mesela yllardr dalga geip modern hayatn bir paras olarak grmediimiz, flrt et
yeni balam iftlerin muhallebicide bulumas, aslnda son derece yerinde bir seimdir.
Siz istediiniz kadar, dalga gein, muhallebici, her adan ilikinin geleceini belirlem
eye ynelik ideal bir mekndr.
Bir kere muhallebici, insanlarn birbirini tanmalar iin tam kararnda bir vakit verir
. Amerikan usul kahve ime ok ksadr, sohbet balamadan bitebilir.
le ve akam yemekleriyse, eer iin olmayaca belliyse ikence haline gelebilir. Yani sa
tann sonuna doru kafalarn denk olmad anlaldysa, tatlya gelene kadar karlkl baya
mektir.
Oysa bir su muhallebisi smarlayp yeme vakti, tam karardr!
Eer iler iyi gidiyorsa, "Ya muhallebiden benim iim bayld, birer de tavuk pilv yesek
#mi" eklinde durum uzatlabilir arzuya gre.
Muhallebiciler, karnzdaki insan tanmak iin de test meknlardr. Kar taraf sizinle
istedi, uyumlu bir insandr. Siz su muhallebisi yerken o tutup sahanda yumurta m sma
rlad, o zaman olmaz bu i. O kadar Trk tatl-

snn arasnda krem okola yiyorsa, bilin ki azck Bat zentisi. Hanmsa ve duble kaymakl e
adayf istediyse, ilikiye uzun vadeli bakmayn, 40'a varmadan 42 bedeni bulur imdiden sy
leyelim.
Muhallebici ayn zamanda hesapl fiyatlaryla da baarsz geen flrtlerin erkek tarafna
r yk olarak dnmesini de engeller.
Muhallebiciye genellikle gndz ve akam st saatleri gidildiinden, gelecei olmayan flr
er zamannda kesilip, hl akam programn kurtarmak iin vakit de braklm olunur.
Flrt kolay bir i deildir, bu konuda geleneksel muhallebicilerden yardm alalm.
EVLENDK, MUTLU MUYUZ?
Baz insanlar evlendiklerine ok sevinirler.
Sevinmekle de kalmazlar, gelin arabasnn arkasna yazarlar: Evlendik mutluyuz!
Bir kere ok sradan, herkes bunu yazyor. Bir ey yazyorsan bir amac olmal. Mesela die
arabalara hava atma:
"Evleniyoruz, gelin doal sarn", "Evleniyoruz, dn raan'da" gibi ibareler daha etki
bilir!
Veya illa ki duygular ifade edilecekse biraz samimi olunmasnda fayda gryorum. "Ev
lendik mutluyuz", ne o yle?
"Evlendik, tereddtler var, ama ya oldu otuz be", "Evlendik, zira gelin hamile",
"Evlendik, siz ne dersiniz?" yaz, bari nikh masasna gidene kadarki srede, akll bir la
f eden olur. Son anda kurtarrsn.
Belki ben ok ruhsuzum, ama yalnz olmadm biliyorum.
OCUKLAR
KARMA AI
ocukluumuzda karma a ikencesi neydi Allah akna?
Aslnda karma a gnleri bir len havasnda balar "Olley karma a varm, ikinci derste
e gidilecek, yarn tatil!" diye bayram yaplr snfta nce.
Fakat yava yava ac gerek ortaya kmaya balar.
Bir kere sraya girersin, en byk stres budur.
Normalde adan korkmak aklna gelmez, sra ilerledike ndeki arkadan alamaya balar, b
yanklar sradan ayrlp kollarn ovuturmaya balarlar ki, onlarn as yapld bitti zanne
Seni de alr bir dnce. "Bunlar bu kadar uratna gre bende mi bir salaklk var, acab
kamaya yeltensem mi?" dersin!
A yaplr, biter, ve ac balar. O kol artk senin kolun deildir! Hareket ettike acr.
deceksin, tatil var, bir elde anta, bir elde beslenme sepeti, hangisini sakat kol
la tayacaksn?

Evde keyfin olmaz.
Karma a, yaz tatiline gidip ilk gn ayan krmaya benzer! Tembelliin tad kmaz, sen
e de normal hayata dnlm olur.
Bugn hl bu ann insan hangi hastalklara kar koruduunu renmi deilim. Karma old
stalkla ilgili olduunu da sonradan anladk. Biz o yllarda "karma" diye berbat bir has
talk olduunu zannederdik!
"Karma as", "Hindistan'da karma salgnnda 70 kii ld" gibi mesela. Yani karma oluyors
, her tarafn gnlerce acyor ve aryor, bari asn ol, bir kolla kurtul, gibilerinden!
SRPRZ YUMURTA
ocukluumun en byk hayal krkl srpriz yumurtayd!
Zannediyorum imdi de ocuklar ayn eyi yayorlardr.
ocua "srpriz" demeyeceksin!
ocuun hayat evde geiyor ve tek dayana hayal gc. Sen srpriz deyince, o zannediyor k
arkadalarla atlayp uzay mekiiyle Disneyland'a gidilecek, orada ikolatadan yaplm bir ot
elde kalnacak, Harry Potter da bunun rehberliini yapacak.
ka ka "srpriz" diye gofret karsa ocuk boynunu bker.
Bir de zorlarlar "Hadi ocuum, teekkr et" diye. Ne teekkr edecek? O, o gofretin otel
hline gidip kalacan zannediyor!
Srpriz yumurta da byleydi. inden peri kacan zannedip plastik kamyon bulunca ykl
Sonra bydk ve yemeklerle ilgili benzer hayal krklklar balad. Mesela "efin Salatas
z yumurtaya ok benzer. nsan ilk defasnda kendi kendine dnr: "Vay be, yani efin kendi s
atas, adam btn gn yemeklerin iinde ve bu-
nu yiyor. Kimbilir kendi yemek iin ne kadar mthi bir ey yapmtr" diye ve genellikle mutf
akta ne varsa doranp marulla kartrlmas ilemine efin Salatas denir!
OCUKLU ALELER
ocuklarn kesinlikle ait olmad yerler vardr hayatta.
Birincisi dnlerdir.
Dnler, tabiat itibariyle ev oturmas deil, herkesin k giyinip, iki itii, dans etti
erikin ortamlardr.
Ama nedense kimisi dne ocuk getirmekte srar eder. Aslnda genellikle tm arkada, kom
akrabalarn da ayn dnde olma durumu, ocuu brakacak yer bulamam olma ihtimalini gle
lki de sebep budur.
ocuklara, ne kadar kk olurlarsa olsunlar, dnde gze batmasnlar diye herhalde, byk
ri giydirilir!
Kzlara uzun fistolu mistolu rk tuvaletler, topuzlar; olanlara minik takm elbiseler,
minik kravatlar, papyonlar. Hani olur da ocuk olduklar fark edilmez, herkes onlar
erikin kk insanlar zanneder diye herhalde!
Ama hibir zaman ie yaramaz, nk ocuklarn sabit bir yerde oturma st snr on on be
En sakin ocuk bile nikhn kylmasnn sonuna kadar bekler ve ondan sonra hemen ortala
i olarak kendine yat bulur.
ocuklarn byle bir zellii vardr, bir tr hemehrilik gibi, birbirlerini bir labirentte
ile 30 saniye iinde bulurlar!
Ayrca ama, bykler gibi tanmak, birbirini tanmak, sohbet etmek falan olmad iin, b
gelir gelmez esas amac uygulamaya geerler: Oyun oynayarak dnn havasn bozmak.
Hemen "saklamba", "kovalama", "yakalama", "gelinliin kuyruuna taklma", "garsonlar d
irtme" gibi oyunlar balar!

Dnn son dakikalarnda da, genellikle uykusuzluun verdii huysuzlukla kavga edip, koro
halinde uluyarak alayp finali yaparlar!
ocuklar irindir mirindir, ama baz ortamlan mahvederler.
ERGEN OCUK PROBLEM
Baz psikolojik sabr ve tahamml durumlar, hep birtakm salglara balanr.
Mesela anne aday kadnlarn aniden ok mutlu, neeli, umursamaz olmalar gibi.
nk olmazsan bittin!
Karnnda basket topu, cilt bozulmu, ayrca hayat en az nmzdeki 20-25 yl, hibir zaman
kisi kadar hafif, sorumsuz ve rahat olmayacak! Bu durumda doann, senin kafay yememe
n iin bir ey bulmas lazm. Basyor hormonlar, ruh saln da, ocuu da kurtaryor.
Bence bu fenomen sadece o dnemde yaanmyor. stelik annelerle de snrl deil.
Eer evde bir ergen ocuk varsa, o evde yaayan herkese, doa, akl almaz bir sabr ve te
vekkl veriyor!
nk o zamana kadar glen, oynayan, otur deyince oturan, problemsiz, sana hayran ocuk
, ergenlik dnemine girince aniden gidiyor ve yerine bir deli geliyor!
stelik orijinal bir deli de deil, bildiin deli.
Deli dediin ne yapar? Garip garip giyinir, ona buna gerekli gereksiz barr, alar, k
endini odaya kapatr, btn gn gzn dikip bolua bakar.
Ergen bir ocuun deliden hibir eksii yoktur, fazlas vardr!
Deli en azndan haddini bilir.
Delilerle ilgili en ok sevdiim zellik de budur. Seninle kiisel tartmalara girmez, z
orla bulamazsan kendi kendine delirir.

Oysa ergen, sadece izofreni, depresyon, hatta manik depresyon zellikleriyle yetinm
ez, sana da saldrr. Anneyi babay aalar, evi aalar, arabay aalar, televizyonda sey
ram aalar. Kavgasn karr, ortaln tadn karr, sonra gider yine hcresinde aar m
r.
Bu sebeptendir ki, ergen ocuk sahibi aile yelerine Allah'n bir hikmet , salglarla
ilgili olabilir, byle bir sakinlik, bir sabr gelir.
Yoksa ergen ocuu kimse ekmez.
OKUMA BAYRAMLARI, MEZUNYETLER
Eitim sresince her basamakta insan kutlamalar yapar.
Mesela okuma bayram vardr deil mi?
lkokul birinci snfn sonunda, artk okuma yazmay rendin diye, gya sana elence dzen
Palavra, yine bir sr angarya yklenir zavall olua ocua!
Mesela iir ezberlersin mecburen. Sonra ront yaparsn. Rontlar bilir misiniz? Kzlar
erkekler konulu kyafetler giyer, mesela bahriyeli, Osmanl falan gibi ve duruma uy
gun arklar syleyip, retmenin hayal gcnn rn olan, iler acs koreografilerle dans e
ou ocuk iin arkadalarnn gznde madara olmaktr ve iren bir eydir. Gerekten.
Bu kadar zahmetin sonunda da dl olarak bir tane kyt-rk krmz kurdele takarlar sana!
sene deftere birer sayfa harf yap, eri izgi, doru izgi, bilmemne, filerle ura, ondan so
nra yetmiyormu gibi bir de bahriyeli kyafetiyle, "Gel dans edelim bom traylalom" d
iye kepaze ol, sonra al sana krmz kurdele!
nsan bir cep telefonu verir, ne bileyim bir bilgisayar oyunu verir, hadi bir ik
olata verir, az tatlansn ocuun.

Ayn ey lise mezuniyetinde de vardr.
Mezuniyet treninde cbbe ve kep giymeye hak kazanrsn.
Ay ne gzel! Ben de yllarca kimya elementleriyle, trigonometriyle, Divan edebiya
tyla falan bunun iin uratm! Kimseye yakmayan tas gibi kepi giyeyim, zerine de bir cbb
man ne gzel, hep isterdim de bak, bugne ksmetmi!
Bence lise mezuniyetinde de arzuya gre sa farkl renklere boyatma, kaztma, kpe takma
, piercing, dvme gibi grn deiiklikleri olmal ki, ocua bir dl, ne zamandr istedii
olsun.
Bu eitimle ilgili trenler kanmca yanltr, elence ve kutlama biimleri tamamen deimel
NNNLER
ocuk ninnilerini kim yazmsa, kendisiyle tanmak istiyorum.
Anonim diye bir adamm bu, birok eseri var, galiba artk yaamyor!
Ve fakat, bence en baarsz almas, dandini dandini das-tana diye balayan ninnidir.
Ninninin amac nedir? ocuu uyutmak, bir nevi mzikli masal anlatmak.
Dandini dastana diye isimlendirebileceimiz ninnide ne olur?
Bostana danalar girer! Lahanalara ynelirler. O esnada bostanc bunlar fark eder, k
ovmaya hazrlanr ve ninni biter. Dandini dandini dastana!
Ben ocuk olsam sabaha kadar uyumam!
Bostanc danalara saldrd m? Lahanalarn kata ka kurtarld? Danalar ok dayak yedi mi?
enite bulundular m? Hikye nasl bitti?
Bu sorularn hibiri, ninnide cevaplanmyor!

Yani ocuu oturt, Yldz Savalar'n seyrettir, dmanla yaplan n savann orta yerinde
erde, kapat televizyonu, ocuu uyumaya gnder, ayn ey!
Onun iin bu ninni asla baarl olamamtr. ocuk asla uyumad gibi, uluya uluya alama
der.
Zannediyorum, Anonim Bey ninniyi bitirmeden ld iin, bu yarm kalm bir eseridir! Benc
ninni, bostanc ve danalarn el skp kk bir miktar lahana karlnda anlaarak, sevgi
lduu bir finalle bitmeli ve ocuklar artk daha rahat uyumaldr!
MASALLAR
Kimse okumuyor, kitap okunmuyor, herkes ikyet ediyor.
Sebep ok basit. ocuklara ilk okuma merakn alamak iin yazlm kitaplara, yani masall
atalm.
Masala klm.
Pamuk Prenses nedir mesela?
Anne lyor, dakika bir gol bir!
vey anne manyak, "En gzel benim" diye, kz bir cad araclyla zehirletiyor! Klkedisi
adece anne kt deil, ablalar da ruh hastas!
Yaplan ikencenin, aalamann haddi hesab yok.
stelik sonu olarak bahtsz kzn bulduu prens de biraz tuhaf, kafay ayaklarla bozmu! B
dnlara ayakkab denettiriyor.
Uyuyan Gzel'de yine kurban bir gen kz! Bu sefer ilala uyutuluyor!
Hepsi birer korku filmi.
Yani bir tane mutlu masal ailesi yok mudur? Anne, baba, oluk ocuk piknie gitsinle
r, kelebek avlasnlar mesela.
Ne ki ama? ocuklar hayatn zor ve ac yanlarna da altrmak m?

Kardeim belki ocuun hayat gllk glistanlk geecek!
Hadi gllk glistanlk gemesin diyelim. Snfta kalabilir, fakirlik ekebilir, sevgilisi
rk edebilir, ama byk ihtimalle kendisini elmayla zehirletecek bir vey annesi olmaya
cak! Hayattaki en byk problemi o kkken okuduu masallarn psikolojik travmasndan kurtulm
falan olabilir!
Bu arada genellikle bu masallar da ocua uyumadan nce okunur. Skyorsa kendin yap, "yl
e bir Omen seyredeyim, sonra ml ml uyurum!"
Derdiniz ne? Ondan sonra insanlar yeteri kadar okumuyor diyorlar. Tabi okumaz
, vey anneler, cadlar, bilmenineler, pstrdnz insanlar, kitap grnce kayorlar.
OCUKLAR
Hrszla kar alarm, yangn alarm, hatta deprem alarm...
Halbuki ben en sk grlen kazalar iin bir nlem alndn zannetmiyorum.
u sahneyi hepiniz bilirsiniz: ocuklu aile olarak misafirlie gidilir. O ev de ocuk
luysa, anne babalar rahat etsinler diye, ilk nlem olarak, yeme ime bittiinde, ocukla
r oynasn-lar diye arka odaya gnderilirler.
imdi bu hareket, patlamaya hazr bir bombann pimini ekmek gibi bir eydir!
ocuu gznn nnden ayrmayacaksn. ocuk potansiyel kaza mimardr!
ocuun tek bana sesi kmyorsa korkun, birka ocuun sesi kmyorsa panikleyebilirsin
Birka ocuk, eer hemen kaynatlarsa, ki genellikle yle olur, asla sizin tahmin ettiini
z masum eyleri yapmazlar.
zellikle anneler bu konuda ok iyimserdirler nk. "Hadi bakalm oynayn uslu uslu" dedik
ten sonra seenekleri sayarlar: "Yapboz yapn, birbirinize bilmeceler sorun, legolar
la ev yapn, hadi bakalm."

Bir araya gelmi birka ocuk bunlarn hibirini yapmaz. Bunlar bykler yapar.
Anne daha odadan kar kmaz ocuklardan biri mesela yle diyecektir: "Aklma sper bir fi
geldi, masadan kanepeye tramplenle atlamaclk oynayalm."
ocuklarn uydurduu oyunlar, kulaa sanki bu samasa-pan aktivitelerden bir ticari kr e
lde edilecekmi, bunlar birer geleneksel i koluymu gibi gelir. Hayvanclk, arclk gibi, "
sadan kanepeye tramplenle atlamaclk," "atal baklarla savalk", "Masann etrafnda kusa
dnmecilik".
Aralarndan birisi byle sama ve tehlikeli bir ey teklif edince tekiler hemen "Evet,
speeer hadi" derler ve balanr. nk ocuklar terrist grup gibidirler. Kimsenin ismi cismi
yaknlk derecesi, arkadaln eski mi yeni mi olduu, sohbet, falan nemli deildir. Hedefle
ama iin allr ve eylem
gerekletirilir!
Ve elbette kaza geliyorum demez. Misafirlik genellikle maddi zayiat, krp dkme, ha
fif yaralanma, birbirini sulayarak uluya uluya alamayla sona erer ve anne babalar
asla ders almaz!
OCUK BESLENMES
Hep sylyorum, ocukluk, insan hayatn zorluklarna hazrlayan bir dnemdir ve ocukluu
n de hibir sebep yoktur.
Yani bu yalar hafif hasarla atlattysan bir daha sana hibir ey olmaz. Bir tr askerlik
veya daha da iyisi ile dnemleri diyebiliriz bu yllara.
Bebeklikteki pohpohlanma ve marklktan eser yoktur, biraz bydnde yaadn zgrlk
amad iin, hayatn berbattr.
Bu zellikleri'mesela beslenme konusunda da grebiliriz.
Bebeklikte yediin biskviler, meyveli pudingler, ikolata-
l muhallebiler ve binbir eit st tatls trndeki yiyeceklerden ocuklua geite eser kal
stelik erikin yata yapabilecein ikolata, kahve, ocakba-, ikfte, meze gibi mark
u yalarda eser yoktur.
ocukken nedense anne babalar kendi yemeyecekleri eyleri size yedirmeye urarlar.
inde, beyin, karacier olan kfteler, ezilmi spanak yemekleri, kereviz, prasa, tatsz
zsuz sebze orbalar.
Ve o anne babalar sanki sebebini bulmak ok zormu gibi hep ayn eyden ikyet ederler:
"Ay bebekken ne boazlyd bu, biraz byd nasl zor yemek yiyor." Ya, neden acaba?
Koy nne muzlu muhallebi yine yer, sen kymal kabak yemeini pre yapp ocuun boazna
ar edersen, yandaki ilk anoreksi vakasn da grebilirsin, arma!
Ltfen ocuk beslenmesine, en az kendi beslenmemiz kadar zen gsterelim, ama damak t
ad asndan.
BURAK NE YAPIYOR?
imdi, daha ziyade, ocuklar deil anne babalarn dedikodusunu yapmak istiyorum.
Tamam, anladk, ok kutsal bir durumunuz var. Aknzn meyvesi falan, ve elbette sizin oc
uunuz hem ok gzel, hem sper irin hem de stn zekl.
Fakat sonuta ocuk.
Anne babalar ocuklaryla ilgili birka konuda ok hassastrlar. Bir kere ocuu olan arkad
an varsa, illa her konumada ocuu soracaksn.
"Burak n'apyor? Allah akna syle, Burak n'apyor?"
Ya Burak ne yapacak?
Burak yanda!
Yiyor, altn kirletiyor, uyuyor ve oynuyor, genel olarak bu.
Ne diyecek anne baba cevap olarak?
"Ay iyi, ok eker, valla koturup duruyor". "Ay ok byd, kocaman oldu ablas, gel gr b
, hatta sana brakalm, oynarsn" (Tabii, deliyim nk) veya, "Ay hastaland geen hafta, ate
falan. Ki bunlarn hibiri de Burak'a zel durumlar deildir. O esnada dnya zerinde 2 yl 1
1 aylk btn ocuklar aa yukar ayn eyi yaamaktadrlar.
"Burak ne yapyor?"
Sevgilisinden ayrld, bunalma girdi, artk Bodrum'da yayor! ten atld! Kansere are
tiler'de sper ev ald! Yogaya balad!
Ne yapacak Burak? yanda herif! Nasl enteresan bir hikyesi olabilir ki ocuun?
Yine de anne babalar bir eyler bulup saatlerce esir alrlar, anlatrlar, o da ayr me
sele.
KONUANI TAHTAYA YAZARIM
Ne sinirdi ilkokulda deil mi? Konumak yasak, konuanlar da tahtaya yazarlar.
imdi, gya eitim insan gelecee hazrlayan bir ey, ama bu konuanlarn ceza almas insa
meslee hazrlyor merak iindeyim!
nk benim bildiim kadaryla size sustuunuz iin para denen bir meslek yok. En azndan
mki yle deil.
Mim sanats olmadnz srece, "Okulda sus dedilerdi, ben de btn gn susup otururum, g
r, gelsin hret" gibi bir yanlgya dmemek lazm.
Hatta aslnda tam tersi dorudur diyebiliriz.
Konuup tahtaya yazlan arkadalar, sizlerden biriyim ve sizi anlyorum! Hi endie etmey
iniz. Siz nasl olsa bir baltaya sap olacaksnz. Bu hayatta bir kere bile tahtaya yazl
mam arkada ise yaam boyunca itilip kaklacak ve byk ihtimalle 40 yanda hl anne baba
or olacak! Yalnz tah-

taya yazandan korkacaksn, onunla iyi geinin, ne olur ne olmaz!
Aslnda olay ok nettir.
Tahtaya yazdmz isimler, imdiden bir hret kazandlar, buyrun. Btn snf onlar tan
Ser-kan. imdiden isim yaptlar, u veya bu ekilde! Dierleri ise "dierleri" olarak kalac
ak.
Ayrca, o konuanlar, demek ki syleyecekleri bir ey var da konuuyorlar. Ne kadar bo o
lursa olsun, en kt ihtimalle, arkadana "Benim ilekli silgim var, bak, senin var m?" fa
lan bile diyor olsa, demek ki o ileride sosyal bir insan olacak, en azndan.
Sessiz arkadalar, sizlere de teekkr ediyoruz, belli bir ey ki mesela gazeteci olm
ayacaksnz. Avukat, doktor, mmkn deil. Sahne sanats, ynetmen, oyuncu, arkc, televiz
. Yani kendinizi bilgisayara vermediiniz srece zengin olma ihtimaliniz yok!
STN OCUKLAR
Her anne baba kendi ocuunun ok stn zellikleri olduunu dnr.
zellikle son yllarda, zel okullarla da falan i ald yrd: "Benim olum satran ampiy
iki dersi birincisi, benim ocuum tarihten hep 10 alr, tiyatroda baroller hep bizimkin
e, snf beincisi, voleybol takmnda, resmini okul sergisine aldlar..."
Herkesin ocuu muhakkak zel bir konuda ender rastlanan bir baar gstermitir! Hibir e
masa dostluk kulb yesi, temizlik kolu bakan falandr.
E okullarda bu kadar aktivite olursa, ocuk elbette bir eyde diki tutturacak!
Yani 30 kiilik snf iin 25 adet sosyal kulp aarsan, ocuk muhakkak, istese de istemese
de bir eylerin bakan ma-kan olmak zorunda, kadro fazlas var nk.

Geri kalan be kii de hibir aktivite veya derste sivrilme-diyse, anne babalar zaten
"E ok ilgin ve zel bir ocuk, arkadalarndan farkl kendi dnyasnda, herhalde sanat ola
e bir teselli iine girecekler, kaar yok.
Yani ocuun "bundan adam olmayacak" etiketini kazanma ve sonrasnda srpriz yapma ans im
diki zamanlarda hi kalmamtr diyebiliriz!
Bu ilk bakta iyi bir ey gibi grnse de gelecek yllarda, ocuk "doay koruyanlar kolu"
yardmclndan ayrlp, gerek hayata girdii zaman hayal krkl olabilir.
Yani gerekten ender bulunan yeteneklerden deilse, anne babalarn "Ayy, bu kkken ne ka
dar parlak bir ocuktu, "Yallar kardan karya geirelim kolu bakanyd", "Bir liderdi.
teyi bile bitirmedi, ola ola zel bir irkette sat eleman oldu. Ne hata yaptk? Belki de s
tn ocuklar iin hazrlanm zel bir eitim almalyd" yorumu kesin!
Yani imdiki ocuklarn bazlar iin, 20-25 yalarnda bir hayal krklnn getirecei de
imal maalesef.
Tabii szm zel yetenekler, dahiler iin geerli deil.
MY NAME IS...
Dil renmek yle kolay bir i deildir.
Neler ekersin, zellikle de kkken.
Yabanc dille eitim yapan kolejlerin, Anadolu liselerinin ilk ylnda, daha ilk gnden
itibaren ngilizce konuma mecburiyeti gelir. Trke konumak yasaktr, yabanc dili abuk r
e. Peki bu yasak gerek hayata nasl geecektir?
Tut ki on iki yandasn, ngilizcede sfr kilometresin. Trke yasak.
Yannda da tanmadn bir arkadan oturuyor. lk gn "Hello, my name is bilmemne"yi renm
di, every-body, birbirinizle tann" dendi, ki yle denir. Birbirine dnp byle salak salak
el skrsn:

"Hello my name is Glse."
"Hello my name is Aye."
Eee? Bu arkadalk nereye gidebilir?!
Tanma aamasn bylece atlattk tamam, kaynama aamasnda ne yapacaz? Yarn bekleyip
mi aacaz: "Aye, this is a pencil!"
Bu mu sohbet? Yanndaki "Ulan amma mega salan yanna dtk daha ilk gnden" demez mi?
"Yaa, this is a table" diye cevap m verecek?
ubat tatiline kadar syleyeceklerimiz hep imdiki zamanda m gemek zorunda?
ngilizce fiil ekmeyi renmedik diye gemie ve gelecee ait bir eyler anlatamayacak my
Sama bir yasaktr, ayrca da tekrar ediyorum, yabanc dil renmek bunlara ramen zordur.
GZELLK, SALIK
JAPONLAR NYE YALANMAZ?
Biliyorsunuz anti aging, yani yalanmama, hep gen kalma olay, ald yrd.
Zeytinya yiye yiye bir hl oluyoruz, umarm bir ie yarar.
Fakat sayn tp otoriteleri, buradan size bir soru yneltmek istiyorum:
Hayat boyu tereya yemeyince mrm alt ay falan uzaya-caksa ben yokum! Bana be yllk gar
anti veriyorsan, iskender, irmik helvas ve tereyal pilavdan vazgeeceim. Mrn krn ediyo
, imdiden syle, bu ie hi girmeyeyim, adam gibi hayatm yaayaym.
Evet. Biliyorsunuz Japonlar uzun yayor. Hatta hani 125 yanda ikiz nineler var mehu
r, onlar da Japon.
Tp diyor ki, efendim bunlar balk yiyor, pirin yiyor, ondan yalanmyor falan.
Aslnda neden uzun yaadklarnn cevab ok basit ve yine ben buldum!

Biliyorsunuz Japonlar bizim gibi deil. Bir kere minik insanlar, elleri ayaklar
kck, boylar ksa. Dolaysyla mesela 300 metrelik bir mesafeyi bir Japonla bir Trkn ayn
ir Trk dnyaya bedeldir o ayr, konumuz d, onu sylemiyorum, ama byle bir durumda minik a
aryla Japon, Trkten birka dakika sonra hedefe varacaktr.
Biliyorsunuz Japonlarda ay seremonisi diye bir ey vardr. Japon kadn geiyor tepsini
etrafna, kimonolarla falan, biri ay yapran koyuyor, teki yapyor, teki servis ediyor, s
am veriyorlar falan, saatlerce.
Biz ne yapyoruz? "Olum 2 tavan kan," ocuk tak getiriyor koyuyor.
Btn bu mant hayata yayn!
Evet, Japonlarn her ey iin daha ok vakte ihtiyalar var. Doada her ey byle adil ve
tl.
Japon bahelerini duymusunuzdur. El kadar bir kum havuzu, iki al, adam elli altm yl
yla urar. Gelenek byle.
E imdi Japonun mr senin kadar olsa, her Japon bahenin yarsna gelmeden lr. 110-125 y
aayacak ki ilerini halletsin. Buna zaten en batan Japonca renmenin ne kadar zor olduun
u da ekleyin!
Bu anti aging tespitimi de yine bilim dnyasyla bedava paylayorum, maksat insanla hi
zmet.
KELLN DAYANILMAZ CAZBES!
Kellik, erkekler iin elbette biraz cazibenin yitirilmesi demek.
stelik tam olarak da aresi bulunmu deil.
Bu yzden kel erkekler iin "Hormonlar ok fazla, yani ok erkekler, bu yzden salar dk
ibi, artk bilmem doru mu yalan m, birtakm laflar ortaya atlmtr.

Yalnz hemen eklemem lazm, bu bilgi kel erkekler iin ok nemli olabilir, ama kadnlar pek
etkilemiyor!
Yani "Bunu on yl daha yazalm, syleyelim, bak bakalm kel erkekler kadnlarn gznde sal
klerden daha seksi ve cazip oluyor mu, olmuyor mu", gibi bir iddiaya girimeyin. O
lmayacak!
Bu tr laflar tesellidir arkadalar. Ksa boylu kadnlar iin de hi yalanmaz derler. Hayr
fendim, yalanrlar. Ama yzlmne vurduunuzda daha az bir blge yalanr tabii, onu kast e
baka!
alk seksidir; byk burun, gl kiilik gstergesidir. Hayr efendim, bunlarn hibiri
im!
Sizi de kellik konusunda kendinizi bilmeye ve gerekleri grmeye davet ediyorum.
EKRAN GZELLER
nl ve gzel kadnlar btn dnyay yakndan ilgilendirir.
Ne giymiler, ne karmlar, vcut lleri kam, ne yiyorlarm, herkes pek merakldr.
Zaman zaman da, bu kadnlarla ilgili, gzelliklerini kaybetmeye baladklar ynnde birtak
haberler kar.
Sradan insanlarn hayatna bir nebze olsun mana katma amacyla yaplan bu haberlerde,
o nl gzel kadn ya iman-lamtr, ya krmtr, ya da "aman makyajsz hali ne kadar ir
Claudia Schiffer krt, Naomi kilo ald gibi bu haberlerde, bir de bu muhteem kadnlarn
esadfen uykusuz bir gnlerinde, makyajsz, klksz, alveri merkezinden karken ters ad
aflar kullanlr.
Normal, ev kadnlar falan da baylrlar bu fotoraflar birbirlerine gstermeye. "Bak Naom
i'ye, bngl bngl olmu, ya, e ya tabiii, bir de ocuk doursun grrm ben onu. Ben de Ali
ce inceciktim, ayn byle" falan eklinde.

Tabii sen Alican'dan nce Naomi'ydin, biz farknda deildik!
Bir de ayn kadnlarn nly gerek hayatta grp beenmeme sohbetleri vardr. "Ben onu so
, hi gzel deil, nasl irkin nasl irkin. Televizyonda tl perdenin arkasndan ekiyorlarm
bi sohbetleri duymusunuzdur.
Bir de dnem dnem sellit tartmalar ba gsterir bu muhabbetlerde. "Ay o gzel mi ayol?
taraf sellit, resmini ekmiler gazetede grdm" falan diye anlatr baz kadnlar. Kardeim
in 95 kilosun 1.45 boya! Byklarn da kocandan daha gr! Ne selliti? Selilt senin hayatta
bana gelen en gzel ey olabilir!
Hep birlikte itiraf edelim ve barmza ta basalm, resimlerde, televizyonda falan gzel
grnen kadnlar ounlukla gerekten gzeldir, nokta!
SOSYAL LKLER
OTLAKI KLTR
Sigarann kendisi yeterince kt bir alkanlk deilmi gibi, tiryakilerde bir de birbirin
n .otlanma alkanl vardr!
O ne tr bir bamllksa, sokakta, kafede, hi tanmadnz insanlar bile bazen, "Pardon
ranz var m?" gibi lzumsuz samimi isteklerde bulunurlar.
Sigara otlanmak ok tuhaf bir sosyal davrantr!
Kimse kimseye "Bak czdanndan para aldm, tamam m? Parfmn kullanyorum, fst fst fst
Paltonu giyip gittim, hadi bye bye" gibi laubali "alverip gidivermeler" yapmaz!
Ama sigara sanki btn toplumun maldr.
Ortada duruyorsa birisinindir ama ayn zamanda herkesindir. Otlak izin almaz, sad
ece kstaha bilgilendirir: "Aldm bir tane" eklinde.
Sigarann yan etkilerinden biri anlalyor ki yzszlktr!
BUR SOHBETLER
Olur da yolda rastlarsnz, sohbet alr falan, ltfen benimle astroloji sohbetine girme
yin, rica ediyorum!
in gcn ortasnda, veya nemli bir sohbette, durduk yerde balar bu iin merakls:
-Sen Yenge misin?
-(Hayr insanm!) Hayr, Balk burcuyum.
Bilirkii susmaz:
-Tamam ite, Balk. Nasl, ayn. Su grubu. Benim ablam da Balk...
Ondan sonra iin yoksa yarm saat dinle!
O ablasn anlatr, teki "Benim bir arkadamn kardei de Balk, o da byle ift kiilikl
vam eder, oradan Olak'lara sranr, oradan Baak'lara... Herkes kendini anlatr, kendini b
irbirine anlattrr, kizler, Boa derken bir sessizlik olur....
Sen tam "Hah" dersin, konuya dnyoruz. Derkeeeen...
Pat:
-Peki ykselenin ne?
Allahm, bir yarm saat daha!
Astroloji kadar gerzeke bir ey var m? (Astrologlar bana e-mail yollamayn, okumam.
)
Yani ayn 20 gn iinde domu btn dnyallarn, hayalperest ve sanat ruhlu olma ihtima
Hadi onu brak, gazetelerin bur kelerine bakarsak, mesela dnyadaki 24 ubat -20 Mart
aras domu btn insanlar o gn, "Akama doru kar cinsten biriyle ani bir yaknlama iin
ilirler?!
Yani dnyadaki milyonlarca insan ayn gn ayn saatlerde nasl fingirdeyebilir?!
PARA PUL
LKSN BEDEL
Ucuzluklar takip eder misiniz, bilmiyorum.
Ben kazklanmaktan nefret ederim.
Aslnda kazklanacanz nceden hissedip nlem almann yollar vardr.
Mesela sat eleman, kravat olsun, peynir olsun, muamba olsun, ayakkab olsun, sataca
utlu objeyi, sa eli arkada, sol eli nde ve ikisi de objenin altnda kalarak sunuyors
a bittiniz! Kazklanacaksnz demektir.
Hele parmaklarn zarife ve kesik kesik hareketlerle oynatarak maln zelliklerini anla
tyorsa, arkanza bakmadan kan.
Ucuzluklarda maln zellii anlatlmaz. Gmlek dokuz milyon be yz, pantolon on iki milyon
be yz falan yazar.
"Eskitilmi in ipeinden, el dikili, sedef dmeli, mintan yaka, duble manetli gmlek" f
an diyorsa, gerisini dinleme, hemen uza! Fazla bilgi veriliyorsa, pheleneceksin.
Ayn ey restoranlar iin de geerlidir. Hesapl yerlerde,
mn, net ve ksadr: Sahanda yumurta u kadar, ehriye orbas bu kadar.
Fazla teferruat, yemein geldii lke, hazrlan ekli, rh durumu, karakter zellikleri a
orsa, bir kola iip kan! "Morel mantaryla tatlandrlm, dereotu presinde bekletilmi, k
omates yatanda krpe pili gs", restoran dilinde, "Domatesli tavuk yiyeceksin, ama isters
en ayn paraya tavuk iftlii de kurabilirsin" demektir!
Bu kyam da unutmayn!
BORSA, YATIRIM
Borsaclar, yatrm uzmanlar, benim sinirime dokunuyor!
Boalar, aylar gibi garip garip terimler, ksaltmalar, ADEL, BOLUC, CEMTS falan...
lla bunlar ezberleyeceksin. Ezberlemekle kalmayp grnce hemen tanman lazm, nk televi
altndan hzl hzl geiyor! "Borsadan para kazana-caksan bunlar zmek zorundasn" demeye
yorlar. Ama senin gzn korksun, paran bunlar alsn yatrsn, sen ilerine karma, bu.
Kendi dilsiz alfabelerini bile yaratmlar, hareketlerle anlayorlar, srf bakas zemes
iye.
Her meslek byledir. Dardan adamlar, olay anlamasn da ilerini tek balarna beceremes
r, bunlar para kazansn diye mesleki terimler, garip garip laflar bulmulardr. Avukat
lk, doktorluk, mimarlk hepsi.
"Rizale-i yu davas, antidot, kontrendikasyon, ni, yma plan" falan derler ki, hani "
Bouna urama anlamazsn, biz o kadar yl okuduk da sylyoruz, uzmanna brak, ver parasn
manasnda.
Hatta daha az eitim gereken iler bile byledir: "Kontrol kalemi, balata, buji, sou
k lehim", gibi terimler, tamamen ustalara bir kariyer ve servet yaratmak iin uydu
rulmutur!
Bir tek gazeteciler normal konuur mterisiyle, yani oku-
yucuyla. Onun iin insanlar "Onun yazd yazy ben de yazarm" diye bo bo konuurlar.
Yazamazsn kardeim!
Ka stun santime, ka puntodan yazacaksn, spotunu, arabaln nasl atacaksn, haberini
5N lK's eksiksiz mi? Yaa, haydi bakalm, grelim seni.
N'oldu? Yazamyorsun, n'oldu hayrola?!
Grdnz gibi, bizimki de uzmanlk, sadece bunlar uluorta syleyip hava atmay sevmiyoru
HAVALI RESTORANLAR
k restoranlara gitmilii olanlar bilir. Bilenler bilmeyenlere anlatsn.
Bu tr restoranlarda akam yemeiyle ilgili tuhaf terimler, garip durumlar vardr.
Mesela ilk yenen yemein ad, "itah ac"dr. Listede de, itah aclar diye yazar.
Ne yazk ki ben bu yemeklerden hibirinin itah ac bir etkisini grmediim gibi, genelli
e bu n yemek beni tkar ve esas yemek iin hissettiim tm itah ldrr!
Ama itah amaksa neden bir urup veya vitamin tr bir yardm alnmadn hep merak etmi
zndan bu ilk yemeklerin iine bir para katlabilir, bylece mteri bo vaatlerle kandrlma
Bu restoranlarda gelen hesaba baktnzda "kuver" ad altnda bir masraf greceksiniz ki, l
fen masadakilere dnp, "Kim yedi lan bu kuveri, hem de drt tane birden yuh!" eklinde
bir kabalk yapmayn.
Kuver, kiralk evlerdeki hava paras gibi, aslnda pek bir karl olmayan, ekmek su ve t
ak anan masada olmasndan kaynaklanan bir masraf kapsdr, itiraz etmeyiniz.
Baka bir masraf kaps da bu tr yerlerdeki vestiyerdir. Her gn evde kendi banza bedav
yaptnz, paltoyu ask-

ya asmak, sonra da alp giymek eyleminin lks ve para kapan hlidir vestiyer. Ona da se
sinizi karmayn, beni rezil etmeyin!
Yalnz tabii byle lks yerlerde, yemee oturur oturmaz sizi ayartan bir durum olur:
Sanki siz oraya bedava yiyip imeye gitmisiniz gibi, hibir ey sylemeden, masanza ekmek-
tereya, bardanza su konur, hatta bazen, "efimizin ikram" diye ufak tefek ne id belir
yecekler de getirilir.
Bunlara kanp "Ooh, bizi burada tanyorlar, torpilliyiz torpilli" gibi bir havaya
girmeyin.
Bir de sakn uyanklk yapp masadaki bedavalar yiyip itikten sonra, "Yok biz doyduk zat
en, sa olun, kalkyoruz" gibi bir grgszlk de denemeyin.
Bacaklarnz krarm!
CAT IKARANLAR
TEMBEL MUCTLER
catlarn neredeyse hepsi, insanolunun tembellii yznden ortaya km.
Hepimiz ok enerjik, alkan, kouturan insanlar olsaydk uzaktan kumanda, internet, diki
makinesi, amar makinesi, hibirine gerek kalmazd!
"Beyler, bunun ad hesap makinesi. Artk ilemleri bu yapacak!"
"Olmaz! Biz kafamzdan yapmaya devam edelim. Hem beyin jimnastii oluyor, deil mi
arkadalar. Paralayn makine-yi!"
"Hanm, bak ne icat ettim. Bulak makinesi! ine bulaklar koyuyorsun, o ykyor! Devri
ak devrim!"
"Bilmem. Hi gerek yok ki. Ben elimde ykarm. Bylesi daha zevkli, almak gibisi yok"!
yi ki tembel yaratklarz, iyi ki parmamz kmldatmak istemiyoruz. Bylece her gn yen
at kyor.

TUHAF CATLAR
Tm zamanlarn en mthi icad neydi sizce?
Bilgisayar? Hayr, nk kullanmas zor, herkes renemiyor.
Araba? Hayr, nk tehlikeli bir ara, kazalar biliyorsunuz.
amar, bulak makinesi, mikrodalga frn? Asla. Gayet skc, banal aletler.
Tm zamanlarn en mthi icad, bence, genellikle ofislerde masa stlerinde ss olarak dura
n, sallanan toplardr.
Hani bir kaide zerinde dengede durur, metal ubuun ucundaki topa bir kere dokundu
ktan sonra saatlerce, sonsuza kadar, sallanr. te o.
Neden derseniz kullanmas kolaydr, sadece topa dokunuyorsun, bu adan gayet kullanc d
ostu bir alet denebilir!
Hibir tehlikesi yoktur, ayrca son derece elencelidir, kendini kaptrrsan saatlerce
seyredebilirsin.
Ama btn bu sebeplerden en mthi icat olduunu sylemiyorum.
Bir dnn. Bir kere dokunarak sonsuza kadar, sen durdurana kadar hareket elde ediyor
sun. Al bu prensibi, arabalara, televizyonlara, her eye uygula. Ne petrol lazm ne
bir ey. te sonsuz enerji!
Bu icadm da, benim iin kk ama insanlk iin byk bir adm oldu. Hayrl olsun.
SPOR HAYATIMIZ
TEHLKEL MACERALAR
Tehlikeli doa maceralar yapanlara ok glerim.
Bunlar dnlerinde, eller paralanm, cilt soyulmu, kilo vermi ekilde anlatrlar: "Katm
'ya gittik, orada bir hafta akta kampta yattk. Bcekler falan soktu abi, nceden a olmut
ama bir arkada hastaland. Yine de, bir gece, var ya (var ya'ya da dmammdr!) byle bir
kaplan grdk, ocuklaryla, yedi sekiz metreden, var ya, hepsine dedi!"
E, ben de grdm!
stelik iftlemesini grdm, avlanmasn grdm, yemek yemesini grdm, hem de 50 santi
evizyonda!
Hatta bu esnada meyveli yourt yedim.
Belgesel dediimiz ey bunun iin var kardeim. Sen evinde otur, rahat rahat seyret di
ye. Herkes kalkp Afrika'da, orada burada telef olmasn diye. Adamlar profesyonel, 5
0 kii, araba, ekip, kamera, udur budur kalkp gidiyorlar, ekip ge-

tiriyorlar. Sen ekmeini evde mi yapyorsun, kyafetlerini kendin mi dikiyorsun? i uzmann
a brakacaksn, bunu bilir bunu sylerim.
ORTAOKUL SPORLARI
Spor yaptmz ve yapmadmz dnemlerle ilgili bir dengesizlik var.
Dikkat ediniz, insan bir yaa kadar mecburi spor yapmak zorundadr. lkokulda sabah
sabah insana zorla kltr fizik yaptrrlar, teneffste zorla snftan kartlp, bahedeki
l oyunlara katlmak mecburiyetinde braklrsn. Sonra ortaokulda lisede falan beden eitimi
mecburidir, bir de not verirler. O dnemde sporcu olmayan bir insann kbuslar balar. Li
sede beden eitiminden doru dzgn bir not getirmek iin doutan dekatloncu olmak lazmdr!
sporu yapacaksn, mecbursun.
Kh voleybol, kh basket, kh takla atacaksn, kpr kuracaksn, bir yandan denge tahtasn
inde ahenkle dans edeceksin.
Bunlarn hepsini yapabiliyorsam niye bir de niversiteye hazrlanyorum? Niye iletmeye
girmeye alyorum? Devlet bize yardm etsin, olimpiyatlara katlalm, Allah Allah.
Sadece lise byle atletik biimde gemez, daha bebekken bebeklere yaptrlan zorunlu ji
mnastikler vardr biliyorsunuz! Bebee her gn zorla kol ama, bacak kapama gibi strechi
ng hareketleri empoze edilir ve asla fikri sorulmaz.
Ondan sonra ne olur? insann en atletik, en sk yalar biter, otuzlara yaklalr ve mecb
i spor sona erer. Halbuki esas imdi balamaldr.
Ofislere mecburi beden hocas ve denge tahtas koyulmasn talep ediyorum. Ben artk of
iste almyorum ya, maksat seyredip elenelim.
HAKEM DE OYNASIN AZICIK
Futbol malaryla ilgili anlamadm eyler var.
Bir kere ofsaytn ne olduunu sadece ben deil, dnya zerindeki birok kii anlamyor, onda
bahsetmeyeceim, bir girersek konuya bir daha kamayz.
im sahalarn niye patlcan gibi kuak kuak, byle akl koyulu olduunu da merak ediyoru
a ama, o da deil konumuz.
Ben hakemlere byk hakszlk edildii kanaatindeyim!
Sahaya doru sylenen sloganlardan sz etmiyorum.
Fark ettim ki futbol hakemi, dier birok sporda olduu gibi tepelerde bir yerde ot
urup seyreden, ahkam kesen bir insan
deil.
Futbolda o srekli kfr yiyen hakem futbolcular kadar kouyor. at orada, at orta sahad
a. nanlmaz bir performans.
Buna ramen hakemlerin deeri bilinmiyor.
Daha bir tane spor spikerinin kalkp, "Hakem kouyor, hzland, oyuncular geti, topa ya
klayor, ceza sahasnn hemen dnda, nefis bir almla takm kaptann geti, ve evet, yanl
ar kartn kard, bravo hakem!" falan dediini duymadm.
Adam 90 dakika dili darda kouyor, stelik dier futbolcular gibi yalandan yere yatp kv
narak dinlenme, sinirlenip barp arma gibi bir lks de yok.
Dakikalarca sakin sakin topun arkasnda koacak, stelik bir kere vuramadan. Verin
azck da o oynasn, yazk deil mi?
Hakemlerin kymetini bilelim, futbolu sevelim.
'1
SEYAHATLER
UAK YEME
Uak yolculuklarndaki yemek tepsileri beni intihara srklyor.
Yani endstri tasarm bu kadar gelimi. Rahat koltuklar, kocaman tabaklar, her ey alr
nr, bilgisayarlar artk bir gerzein bile anlayabilecei kadar kolay. Ama uak yemei tepsi
si ve ieriini kim tasarlamsa, herhalde 1900'lerin bandan beri ayn!
Bir kere her ey kk: Kk ieler, kk atal bak, kk dikdrtgen tabak, kk fin
n kendiyle gurur duymutur ama, bir kere o ahengi bozdun mu, bir daha hibir ey yerin
e oturmuyor! Yapboz gibi.
atal ban naylondan kardn, naylonu ne yapacaksn? Ekmei fincann iine sokmular,
kalacak? O oraya, bu buraya, deitir deitir, hep bir para artyor! Delirmek iten deil,
k testi gibi.
Belki de insanlar yolculukta oyalansn diye yapyorlar.
Bir de tepsiyi geri almaya geldiinde hostesin bak vardr. Her ey yenmi bitmi ve yerl
yerindeyse glmser.
Ama tut ki sen zek testini zemedin ve bardaklar tabak-
lar, naylonlar, atal bak, buruuk peete, karmakark, s-tste, le gibi tepsiye ylm
urat asar!
nk onunda o tepsileri sdrmas gereken byle kat kat yapboz arabas vardr, ve senin t
ukar doru itiinden, bir kata smaz. O yzden de "Bitirdin uan sistemini, insan gibi y
anasnda i eker.
Diyelim ki koridor tarafnda deil, cam kenarnda oturdunuz ve yemekler datld. Ama sizi
n tuvalete gitmeniz lazm.
Zamannda yapsanza.
imdi skysa tepsiyi al, masay kapa, yanmdakinden izin iste, o tepsisini alsn, masasn
kapasn, ikiniz birlikte kalkn, tepsinizi kendi masanza eilerek geri koyun, yannzdaki o
tursun, ve artk zgr msnz?
Yooo.
Koridorda yiyecek arabas var. Servisin bitmesini bekleyeceksiniz.
AYNI BZM...
Farkl kltrlere almak zor.
Mesela bizde dier kltrlerin pisliiyle ilgili bir taknt vardr. nsanlar ok sk ykan
e tkren vardr, umumi tuvaletlerin durumundan bahsetmeyeceim, ama baka milletlerin tem
izlik alkanlklar zellikle ev hanmlarn pek irendirir.
"Ay Almanya'ya gittik biz, orada eve ayakkabyla giriyor onlar, detleri yle, nasl
irendim" gibi.
Bize gre bizden baka herkes biraz pistir, kabul edelim. yle bir takntmz vardr nedense
.
Bizden dudakiler zaten pistir de bize gre, batdakiler de o kadar temiz deildir.
Amerikal desen hamburgeri elle yiyip, elini kotuna siler, Avrupal kadn pedikr yap
trmaz, onlarda Arap sabunu yok, bunlar nevresim kullanmaz, falan filan...

Bu farkllklara ramen yurtdna gidip gelen herkes de, oray bizden bir eye benzeterek
latr.
"Orada byle yksek bir tepe var, amlca Tepesi gibi. Oraya ktk! Ravioli yiyin dediler,
bizdeki mantnn peynirlisi oluyor! ok k insanlar vard, biri nlym, orann Hlya Avar
Ayn bizim imece sistemi, ayn bizim rak, ayn bizim i pilav, ayn bizim Bodrum...
Kardeim orjiinal hibir ey grmediniz mi, oraya ait, bizde olmayan mesela?
Yok, her ey, "Aaa ayn bizim bilmemne"!
O zaman niye gittin o kadar yolu?
MUHTEEM TATLLER
Tatil planlarken dikkat etmeniz gerekenleri sralyorum.
lanlara bakarken biliyorsunuz, eitli tatil terimleri gze arpar: Tam pansiyon, 5 ge
ce 4 gn, falan gibi.
Bunlarn arasnda baz baka terimler vardr ki, kesinlikle kanmanz gerekir.
Bunlarn banda "Animasyon" gelir. "Ay ne elenceli" gibi grnse de, aslnda animasyon,
yerde, yumurta atma, garip kyafetlerle dans etme, ip ekme gibi ocuk oyunlarnn byklere,
grevliler tarafndan zorla oynatlmas anlamna gelir. Kann!
Otelin zelliklerinde yldz mldz grnmyor da, nitelemeler "irin, scak, aile ortam,
ibi sfatlardan oluuyorsa, anlayn ki scak su, klima, temiz araf tamamen ansa bal.
"0-6 ya aras ocuklar bedava!"
te bu, grdnz anda, arkanz dnp hayatnz pahasna kamanz gereken bir ibaredir.
ssizlik, huzur ve temizlik konusunda standartlarnz baya drmeniz lazm ve havuzun da am
k oran olduka yksek olacak!

Bunlar aklnzda tutun. Yaz yaklap tatil planladnzda bana dua edeceksiniz.
SEYAHAT ARKADAI
Yalnz seyahat etmenin en zor taraflarndan biri udur: Yalnz seyahat eden dier insan
lar!
Biliyorsunuz insanolu eit eit. Bunun sessizi var, utangac var, gevezesi var, arkada
canls var Allah korusun, ve zellikle bunlar seyahatte hi ekilmez.
Otobste, trende uakta yan yana dtnde, bu arkadalar baz zelliklerinden tanyabili
Bagajn koydun, oturdun. Yannda birisi, ve fakat elinde ne kitap var, ne gazete, n
e walkman, stelik camdan dar bile bakmyor. Gz mitli bir tebessm eliinde dier yolcu
ellikle de sende. Bittin! Bence o anda bileti yak ve al antan in.
nk bu arkada, vasta hareket eder etmez, nce zararsz grnen bir "yi yolculuklar"la
ak...
"Orada m oturuyorsunuz, burada m oturuyorsunuz, ne i yapyorsunuz, a benim bir ark
adam da o sektrde yle byle" derken, ne getiin yerleri grebileceksin, ne iki dakika hu
iinde kitabna bakabileceksin!
Bu tipler zoraki be sohbetten sonra, bu ilikiyi gerek bir dostluk zannederek tale
pkr olmaya da balarlar.
"Tatlnz yemeyecekseniz alabilir miyim? Kitabnza, (hatta senli benli olduk ya kitabn
a) bakabilir miyim?"
Derken, birbirini tanmayan ama yan yana oturan iki yolcu arasndaki kutsal oturm
a mesafesi, o grnmez fiziksel snr da yava yava kapanmaya balar, bir sre sonra bakms
da uyuyor!
Tat aralarndaki dar alanlarda ilk uyuyan kazanr, nk sadece bir kiinin kayklabilec
r alan vardr.
En kts de, yava yava, yolcular ve grevlilerin de sizi bir ikili, yakn arkada, ift
grmeye balamas olur.

.
Zoraki arkada tuvalete gider, hostes gelip sana sorar, "Arkadanz kahve veya ay ala
cak m?"!
"Ne bileyim ben, arkadam yok benim, yalnz seyahat ediyorum, ve keke etmeseydim"!
Seyahat gzel eydir ama zaman zaman yorar.
KURUDUM, BTTM!
Uak yolculuu zaten bal bana zevksiz bir ey.
Biliyorsunuz uaklar aslnda bilinmeyen bir rka ait, daha 212 minik insanlar iin ya
plmtr. Pigmelerin daha minyonlar iin falan olabilir!
Uaklarda her ey olmas gerekenin yzde altm boyu-tundadr. Koltuklar, masa, yemek tepsi
, antalarn konduu "ba st blmeler".
O uak yanlardan ellier santim geni olsa umayacak m? Kardeim yapsanza unu azck fer
endi gibi oturalm.
Ayn zamanda uaklarn bir Kerbela zellii de vardr.
Hem yazlar hem klar, uaklar scak ve kurak meknlardr. Yemek kuru kuru, karton gibi g
ir, su istersin, plastik bebek bardaklarnda, yarm verirler. Havadan insann cildi ku
rur. Tuvalete gidersin, sanki kuraklk kmtr. Suyu idareli kullanacaksn. Sv sabunu elin
sn, muslua basarsn, saniyen var, ya da sabunlu ellerle tekrar basacaksn. Ve deneyimle
rime gre defadan aza eller durulanmyor. Nedir bu?
Koyun kardeim arkaya bir su deposu, ka kuru? Ayptr ya, salgn hastalk olacak!
Btn bunlar yetmiyormu gibi, her uakta, zaman zaman koro halinde alasnlar diye, beli
rli aralklarla serpitirilmi huysuz ocuklar bulunur.
ocuklarnsa kesin uaklarla bir problemi vardr.
Uaa girerken, bakarsn dnyann en irin ocuu, etrafa glyor, melek gibi. Uak bir hav
ene kadar ocuun iine eytan girer! O ne barmalar, o ne sonsuz alamalar, o
zellikle uak hava boluuna girdiinde sanki kt bir ey olacakm da onu hissediyormu gib
er rpertici lklar atmalar!
Nasl susturacaksn ocuu? Normal insan deil ki, "Bak sakin ol, dnyadaki herhangi bir
insann uak kazas geirme ihtimali, araba kazas geirme ihtimalinin yz binde biri bile de
" desen, "Ha, e iyi o zaman" deyip susacak m?!
Yine bayram seyran olacak, seyahate gidilecek de, gitme-sek mi n'apsak. nk kt yolcu
luk da hi ekilmiyor.
HNDSTAN'A SEVGLERLE
Hindistan, biliyorsunuz, ok egzotik bir lke.
Ve bana kalrsa Hint filmleri Hindistan'dan bile daha egzotik. Muhakkak seyretmis
inizdir, hi seyretmediyseniz "Ava-re"yi grmsnzdr, ok elenceli ve deerli eserlerdir b
Bir kere mesela, bu filmlere baklrsa, Hintliler dnyann en hzl hareket eden ve en hzl
oyunup giyinen insanlardr! Bir bakmsn pembe sarili kzla pembe kaftanl ocuk ayrda ar
rkada pembe kyafetli danslar. Nakarat bitiyor, hop aniden hep birlikte bu sefer neh
ir kysnda dans ediyorlar hem de mavi elbiselerle! Ayol kostm ne zaman deitirdin?
Hint filmlerinin ikinci en belirgin zellii pme sahnesi olmamasdr. arklar sylenir,
an- ak edilir, tam pecekken, Hintli kz ani ve cilveli bir hareketle frt diye kafasn
arafa evirip, evik bir hamleyle kaar!
Bu bir flrt yntemi olarak grnse de, aslnda kltrn zellikleriyle ilgilidir kanmca.
rsunuz Hint yemekleri olduka baharatl ve sarmsakldr.
Yani "Gel bir peyim", "Hmm, ay pme imdi sarmsak yedim" gibisinden bir durum da ola
bilir!
Bu sahnenin hemen ardndan, kadn kaar, dalar bayrlar,
ayrlar, adam kovalar. Tam pecekken, tak, yine kadn kamaya balar.
Dnyann en kalabalk lkesinde kadn m yok? Brak kardeim, belli ki kz istemiyor! Git d
Ganj Nehri kysnda sana kz m yok?
Hindistan' daha gitmeden seviyorum.
Ercan Arkl'ya
Kaza geiren Ercan Arkl deilmi!
Dn ok garip bir ey oldu!
New York'tan bir okul arkadam arad ve eski patronumla u anda bulunduklar davette t
antn, dergilerden bahsederken konunun bana geldiini, onun yannda olduunu syleyip, g
ip istemediimi sordu!
Telefonun dier ucunda Ercan Arkl vard!
Aramzdaki konumay zetleyerek size de aktarmak istiyorum:
-Hay Allah, ben bu serseme syledim kimseyle grmem diye ama yine aram, getirdi telef
onu, elime tututurdu. Ne haberler?
-Nasl ne haberler? ok geiriyorum Ercan Bey! Sizin cenazenize gittik, duman olduk
, siz lmediniz mi?
-Bak... Peki bak, anlatacam ama aramzda kalsn ha!
-Tamam, anlatn, lmediniz mi?
-Yavrucuum geen sene de konumutuk. Benim niyetim artk her eyi brakp scak, gzel bir
re, Bali'ye maliye yerlemekti, biliyorsun. Bu son birka yl ok tatsz ge-

ti. O akam st, baktm yine stanbul'a scak basm. Kalkp Bodrum'a gitsen, artk o da skt
er, ayn insanlar, etraf da yaland! Yarn br gn deprem olacak, bil-memne. Kendi kendime d
edim ki, hayat ksa, burada hyar gibi yalanacamza, gidip uzuun bir tatil yapaym, her yl
aka bir yerde yaarm.
-len kimdi pekiyi?
-Sen beni dinle. Tam bunlar dnyorum, bir yandan da yryorum, kardaki pastanenin nn
. Dur dedim uradan biraz krokan alaym. Yahu hakikaten nefis yapyorlar.
-Ercan Bey, kalp krizi geiriyorum, sadede gelelim.
-Bak imdi gensin tahamml ediyorlardr, ama yalannca, byle herkesin szn kesersen bay
anlar syleyeyim!
-Tamam, pardon, dinliyorum.
-Ben krokan alrken bir bar ar oldu. Adamn birine otobs arpm. Fakat yavrucuum
z. Tipi, st ba, ayn ben. Dedim ki, bunun gibi frsat bir daha ele gemez. Atla git. Allah
asmarladk seremonisi, her gittiin yerden ei dostu ara, geyik yap. kide bir telefon me
saj denen sinir eyle, e-maille, derginin, gazetenin tirajn, kapan susunu busunu gndere
kler, sinirleneceim, kafanda yine i, buradan kopamayacaksm. Hemen karar verdim. Eya
bile toplamadm, buradan alyorum.
-Yahu srndrdnz bizi.
-Bana bak, nasld cenaze?
-Kalabalkt. Herkes oradayd valla, cenaze deil parti olsa ok elenirdiniz.
-Kzm, asl elence buralarda vallahi, baka bir ey. Yeni dergiler falan karmlar, muht
aplar aldm. Esas buras. Bakaym bir sre sonra tatilden sklrsam yepyeni bir konseptle bur
alarda dergi kartmay dnyorum.
-Akolsun yahu, nasl aladk.

-Eh tabii, iyice alasaydnz, ayp denen bir ey var! yle irkin erkek kalabal falan yokt
mi?
-Yok, hatta daha ok kadnd galiba!
-yi, aferin! k myd herkes?
-Yahu srndk diyorum, ne kl?
-Kes tra Allahakna!
-imdi New York'ta m yaayacaksnz?
-Dur bakalm, aratryorum imdi. nce bir Gney Amerika'ya geeyim diyorum. Burada ho bir
pla tantm, onlarla nce Brezilya'ya gideceiz. Hep scak yerleri gezeceim. Sen bana u Mau
tius'da bir restorandan bahsetmitin, syle bakaym onu.
-Alain Ducasse'n yeriydi, bir otelin iinde. Ercan Bey, dergiler ne olacak peki?
-Bak ben sana bir ey syleyeyim, bu kadar zamandr benimle alan insanlar, hl bensiz bu
yapamyorlarsa ne hlleri varsa grsnler zaten! Sizleri yetitirdik yavrucuum, greceiz ba
lm o kadar ukalalnzn altnda hakikaten bir eyler var m!
-Greceiz tabii, merak etmeyin! zlerek unu aklyorum, ben bu konumay kemde yazaca
-Alaklk etme!
-Ne yapalm, bu ii siz rettiniz. Yazmazsam atlarm.
-nanmazlar.
-Olsun.
-yi hadi yaz, peki. Byk skse yaparsn, ben sana syleyeyim. Paral yaz bari, rahat okun
n.
-Soru cevap dnyorum.
-O da iyi. Bana bak, usturuplu yaz yalnz, bir daha dnmeyeceim diye rezil etme ben
i. Dedikodu blmlerini falan kar.
-Tabii, biraz sansrleyeceim.
-Hadi yavrucuum, bu kzn telefonu kapanacak. Bir de, bak ben sana bir ey syleyeyim, u
g.a.g.'da seni stten ek-

meinler, tanmasam kim bu bastbacak ey derim. Muhakkak syle bak. Hadi canm bye bye.
-Bir daha gremezsek iyi elenceler, iyi tatiller Ercan
Bey. Ama herhalde grrz, hepimizin uzun vadede plan
ayn...
BTT