1 LINEARNA ALGEBRA:

1. Data je matrica:
A =

2 3 2
6 6 4
2 1 1

a) Nai vrednost izraza: A

2
2A+ 2E.
b) Nai: A
1
.
v) Nai: A
3
.
2. Izraqunati determinante matrica:
a)
A =

2 3 1
5 0 1
1 4 1

, B =

1 1 1
a b c
a
2
b
2
c
2

b)
C =

3 2 2 11
1 0 3 4
2 3 4 2
1 2 0 1

, D =

1 5 1 1
2 0 1 1
0 1 2 3
1 0 0 1

, F =

1 2 0 1
2 3 1 0
0 1 2 4
1 0 4 1

3. Izraqunati determinante matrica:

A =

0 ... 0
0 ... 0
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
0 0 ...
0 0 ... 0

, B =

1 2 2 ... 2
2 1 2 ... 2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2 2 2 ... 1

4. Izraqunati inverzne matrice sledeih matrica:

a)
A =

3 3 0
1 1 1
2 0 1

, B =

0 2 2
1 3 1
1 1 1

, C =

2 1 0
0 2 1
0 0 2

b)
D =

1 a 0 0
0 1 a 0
0 0 1 a
0 0 0 1

, F =

1 2 2 2
2 1 2 2
2 2 1 2
2 2 2 1

5. Izraqunati rang matrica:

a)
A =

1 1 3
2 1 3
3 1 3

, B =

2 3 16 1
1 6 3 3
1 3 2 2

, C =

1 2 1 1
2 0 1 1
0 0 2 0

b)
D =

3 1 1 4
0 4 10 1
1 7 17 3
2 2 4 3

, F =

1 2 0 1 4
1 2 3 1 5
0 4 3 0 9

6. Pomou Kramerovog pravila rexiti sisteme jednaqina:

a)
x + y z = 3
2x + y 2z = 1
2x y 3z = 4
b)
2x + y + z = 2
x + 2y + z = 3
x + y + 2z = 1
7. Rexiti homogene sisteme jednaqina:
a)
x + y + z = 0
2x + y = 0
3x + y z = 0
b)
x + 2y + z + t = 0
2x + y + z + 2t = 0
x + 2y + 2z + t = 0
x + y + z + t = 0
8. U zavisnosti od realnog parametra a rexiti sisteme jednaqina:
a)
x + y z = 1
2x + 3y + az = 3
x + ay + 3z = 2
b)
ax + y + z = 1
x + ay + z = a
x + y + az = a
2
v)
x + y + az + t = 0
x y z t = 0
ax + y + 5z + 3t = 0
x + 5y + 11z + 8t = 0
9. Koristei se Kroneker-Kapelijevom teoremom odrediti prirodu rexea sistema jednaqina:
a)
2x y + 3z = 2
x + 2y + z = 3
x + y + 4z = 5
b)
2x + 3y + z = 0
x + z = 3
5x + 9y + 4z = 2
v)
x 2y + 3z 4t = 2
3x + y z + t = 2
5y + 8z 11t = 8
10. Rexiti matriqne jednaqine:
a) A(A+B)BX = E gde su:
A =

1 0 0
0 1 0
4 0 1

, B =

1 0 2
0 1 0
0 0 1

b) 2AX +E = BX +C gde su:

A =

1 2 3
3 1 2
1 0 2

, B =

1 3 7
6 1 3
1 1 3

, C =

2 0 1
1 3 2
1 1 4

v) XAB = 0 gde su:

A =

2 1 1
2 3 0
1 2 0

, B =

1 2 1

g) AXB C = AX gde su:

A =

1 1 2
0 1 2
0 2 1

, B =

2 1 1
0 1 1
0 0 1

, C =

2 1 0
0 1 2
0 0 1

11. Date su matrice:

A =

1 2 3
2 1 4
4 2 4

, B =

2 1 3
4 2 2
1 2 2

Rexiti sledee jednaqine:

a) XA = B
b) AX = B
v) (A+A
2
)X = 2B +E
2 ANALITIQKA GEOMETRIJA:
1. Odrediti jednaqinu normale iz taqke A(2, 3, 1) na ravan : 2x +y 4z + 5 = 0.
2. Odrediti jednaqinu ravni koja sadri taqku A(1, 0, 3) i normalna je na pravu p :
x+1
2
=
y3
4
=
z3
1
.
3. Odrediti projekciju taqke P(3, 2, 4) na ravan : 6x + 2y 3z 75 = 0.
4. Odrediti jednaqinu ravni koja sadri pravu p :
x1
2
=
y+2
1
=
z3
3
i normalna je na ravan :
2x 4y +z + 5 = 0.
5. Izraqunati ugao izmeu prave p :
x
1
=
y
7
2
1
=
z2
1
i ravni : x 4y + 2z + 2 = 0.
6. Izraqunati ugao izmeu ravni : x + 2y 3z 1 = 0 i ravni : 2x 3y + 4z + 2 = 0.
7. Odrediti presek ravni : x 2y + 5z 1 = 0 i prave p :
x2
3
=
y4
7
=
z
1
.
8. Odrediti zajedniqku normalu i rastojae izmeu mimoilaznih pravih p :
x4
1
=
y+3
2
=
z12
1
i
q :
x3
7
=
y1
2
=
z1
3
.
9. Odrediti meusobni poloaj pravih p :
x2
1
=
y2
0
=
z2
1
i q :
x1
1
=
y2
0
=
z3
1
.
10. Svesti krivu drugog reda na kanonski oblik i odrediti o kojoj krivoj je req:
a) 2x
2
+ 3xy 2y
2
+ 4x + 3y 7 = 0
b) x
2
xy +y
2
3x 1 = 0
v) 4x
2
12xy + 9y
2
2x + 2y 19 = 0
3 FUNKCIJE VIXE PROMENIVIH:
1. Odrediti domen sledeih funkcija:
a) f(x, y) =
1

x
2
+y
2
a
2
, a > 0.
b) f(x, y) =
1
xy
.
v) f(x, y, z) =
1
ln(1x
2
y
2
z
2
)
.
2. Izraqunati: lim
(x,y)(+,+)
x +y
x
2
xy +y
2
.
3. Data je funkcija: f(x, y) =

2xy
x
2
+y
2
, (x, y) = (0, 0),
0, (x, y) = (0, 0).
a) Izraqunati: lim
x0
lim
y0
f(x, y) i lim
y0
lim
x0
f(x, y).
b) Ispitati neprekidnost funkcije f u (0, 0).
v) Izraqunati parcijalne izvode prvog i drugog reda za (x, y) = (0, 0).
g) Izraqunati: f

x
(0, 0) i f

x
(0, 0).
d) Izraqunati izvod funkcije f u pravcu vektora (1, 1) kroz (0, 0).
4. Data je funkcija: f(x, y) =

x
2
y
x
4
+y
2
, (x, y) = (0, 0),
0, (x, y) = (0, 0).
a) Izraqunati: lim
x0
lim
y0
f(x, y) i lim
y0
lim
x0
f(x, y).
b) Ispitati neprekidnost u (0, 0).
v) Izraqunati izvod funkcije f u pravcu vektora (1, 2) kroz (0, 0).
g) Ispitati diferencijabilnost funkcije f u (0, 0).
5. Data je funkcija: f(x, y) =

2x
2
y+y
3
x
2
+y
2
, (x, y) = (0, 0),
0, (x, y) = (0, 0).
a) Izraqunati: lim
x0
lim
y0
f(x, y) i lim
y0
lim
x0
f(x, y).
b) Ispitati neprekidnost u (0, 0).
v) Izraqunati izvod funkcije f u pravcu vektora (2, 1) kroz (0, 0).
g) Ispitati diferencijabilnost funkcije f u (0, 0).
6. Data je funkcija f(x, y) = e
2x+3y
:
a) Nai Tejlorov polinom drugog reda u okolini taqke (1, 1).
b) Nai Maklorenov polinom treeg reda.
7. Nai lokalne ekstremume sledeih funkcija:
a) f(x, y) = x
2
y
3
(6 x y).
b) f(x, y) = 2xy 3x
2
2y
2
+ 10.
v) f(x, y) = e
xy
(x
2
2y
2
).
g) f(x, y) = x
3
+ 3xy
2
15x 12y.
d) f(x, y, z) = x
2

3
2
y
2
4z
2
+xy yz 3x + 4y 3z.
8. Neka je: x
f
x
+y
f
y
= 2xy +xe
y
x
.
a) Dokazati da je jednakost taqna za f(x, y) = xy +xe
y
x
.
b) Dati izraz transformisati smenom u =
y
x
i v = xy.
9. Neka je: xz

x
+yz

y
= 2.
a) Dokazati da je jednakost taqna za z(x, y) = ln(x
2
+xy +y
2
).
b) Dati izraz transformisati smenom u = 2x i v = x +y.
10. Neka je:
f
x
+
f
y
+
f
z
= 0.
a) Dokazati da je jednakost taqna za f(x, y, z) = (x y)(y z)(z x).
b) Dati izraz transformisati smenom u = x y, v = y z i w = z x.
11. Neka je: x
2
z

xx
+ 2xyz

xy
+y
2
z

yy
= 0. Dati izraz transformisati smenom:
a) u = e
x+y
i v = e
yx
.
b) u = x
2
y
2
i v = x
2
+y
2
.
v) u = ln x i y = ln xy.
12. Nai z

x
, z

xx
i z

xy
, ako je:
a) 3x
2
+ 4y
2
z
2
+ 2x +y 4z = 3.
b) xyz = cos(x +y +z).
4 INTEGRALI:
1. Izraqunati dvostruke integrale funkcije f(x, y) po oblasti D, ako je:
a) f(x, y) = 13xy i D = {(x, y) : 0 x 1, x
3
y

x}.
b) f(x, y) = e
2xy
i D = {(x, y) : 1 x 5, x y x
3
}.
v) f(x, y) = sin(x
2
+y
2
) i D = {(x, y) : 1 x
2
+y
2
9}.
g) f(xy) =
1
xy
i D = {(x, y) : 1 x +y 2, 2x y 3x}.
2. Izraqunati dvostruke integrale funkcije f(x, y) po oblasti D, ako je:
a) f(x, y) = x
3
5y i D ograniqena sa x = y
2
i x = 2 3y
2
.
b) f(x, y) = x i D ograniqena krunicom x
2
+y
2
= 16.
v) f(x, y) = y + 1 i D ograniqena krunicom x
2
+y
2
= 9 i pravama y = x i y = 0, za x,y > 0.
g) f(x, y) = xy i D ograniqena sa xy = 1 i x +y =
5
2
.
3. Izraqunati trostuki integral funkcije f(x, y, z) = 2yz po oblasti: {(x, y, z) : 0 x 2, 0 y
2x, 0 z x + 2}.
4. Izraqunati trostruke integrale funkcije f(x, y, z) = z po oblasti D, koja je ograniqena sa:
a) z
2
= 9x
2
+ 9y
2
i z = 3..
b) z = 4x
2
+ 4y
2
i z = 6.
5. Izraqunati trostruke integrale funkcije f(x, y, z) po oblasti D, ako je:
a) f(x, y, z) = x + 2y i D ograniqena sa y = x
2
, y = 5, z = 1 i z = 0.
b) f(x, y, z) = 2x
2
+ 2y
2
i D ograniqena x
2
+y
2
= 4, z = 2 i z = 8.
6. Izraqunati zapreminu tela ograniqenu povrxima:
a) z = x
2
+y
2
i z = 36 3x
2
3y
2
.
b) z =

x
2
+y
2
i z = 7.
7. Izraqunati zapreminu tela {(x, y, z) : x
2
+y
2
z
2
, x
2
+y
2
2x, z 0}.
8. Izraqunati krivolinijski integral:
a) funkcije f(x, y) =

x
2
+y
2
, gde je : x
2
+y
2
= 4x.
b) funkcije f(x, y) = x +y, gde je rub trougla ABC : A(0, 0), B(0, 1), C(1, 0).
9. Izraqunati krivolinijski integral:
a) funkcije f(x, y, z) = x
2
, gde je presek sfere x
2
+y
2
+z
2
= 1 i ravni x +y +z = 0.
b) funkcije f(x, y, z) = z, gde je presek povrxi x
2
+y
2
= z i y
2
= 2x, polazei od taqke (0, 0, 0) do
taqke (2, 2, 2

2).
10. Izraqunati krivolinijski integral:
a) F = (x
2
y, xy
2
), gde je : x
2
+y
2
= 16, od taqke (4, 0) do (0, 4).
b) F = (x
2
2xy, y
2
2xy), gde je = {(x, y) : y = x
2
, |x| 1}.
v) F = (2 y, x), gde je zadata: x(t) = t sin(t), y(t) = 1 cos(t), t [0, 2].
g) F = (y, x), gde je zadata: x(t) = a cos(t), y(t) = b sin(t), t [0, ].
11. Izraqunati krivolinijski integral funkcije F = (e
x
sin(y) 2y, e
x
cos(y) 2) po goroj polukru-
nici, zadatom x
2
+y
2
= 3x, polazei od taqke (3, 0) do taqke (0, 0).
12. Izraqunati krivolinijski integral:
a) F = (x
2
, y
2
, z
2
), gde je kriva orijentisana suprotno smeru skazake na satu i dobijena u preseku
sfere x
2
+y
2
+z
2
= 1 i cilindra x
2
+y
2
= x za z > 0.
b) F = (z y, x z, y x), gde je kriva orijentisana suprotno smeru skazake na satu i dobijena
u preseku x
2
+ (y 3)
2
= 9 i z = 5.
13. Izraqunati povrxinski integral:
a) funkcije f(x, y, z) = x
2
+y
2
po x
2
+y
2
z 1.
b) funkcije f(x, y, z) = z po z =
1
2
(x
2
+y
2
), z [
1
2
, 1].
14. Izraqunati povrxinski integral:
a) F = (
1
x
,
1
y
,
1
z
) po spoaxoj strani x
2
+y
2
+z
2
= 9.
b) F = (xy, y
2
, y
2
) po spoaxoj strani x
2
+y
2
+z
2
= 3.
v) F = (xz, x
2
y, y
2
z) po spoaxoj strani povrxi z = x
2
+y
2
, x 0, y 0.