Analiza domade vs.

strane
komercijalne banke u BiH
Menadment komercijalnih banaka
Studenti:
Denita eta, 2157-68311
Denana eta, 2164-68312
Mirna ehagid, 2165-68309
Samela Fiid, 2306-65616
Ismail engid, 1953
Osnovne karakteristike bankarskog sektora u
BiH
Bankarski sistem - organizacija bankarstva u nekoj
zemlji ili grupi zemalja (struktura, funkcije,
vlasnitvo i meusobna povezanost banaka)
Bankarski sistem najede ine: centralna banka,
komercijalne banke te tedne i druge financijske
institucije jedne zemlje
Bankarski sistem BiH: Centralna banka BiH,
bankarski sektor FBiH i RS, Agencije za bankarstvo,
komercijalne banke
Osnovne karakteristike poslovanja u prvoj polovini 2013.:
stagniranje rasta i ukupnog razvoja bankarskog sektora,
smanjenje depozitne osnove i stranih izvora finansiranja u
vidu kreditnih linija
Uvoenje racionalnije organizacije, reorganizacije mree
poslovnih jedinica, poboljanih sistema i upravljanje rizicima
bolja profitabilnost i finansijski rezultati
Zadovoljavajudi rast tednje, likvidnost i kapitaliziranost
bankarskog sektora
Bankarski sektor i dalje stabilan i siguran
Osnovne karakteristike bankarskog sektora u
BiH
Vanjski utjecaji na bankarski sektor
Banke zavise od kretanja na meunarodnim tritima
Promjene u zapadnoevropskim zemljama iz kojih potiu
vlasnici najvedih banaka u bh. bankarskom sektoru imaju
izuzetan uticaj na razvoj i smjer kretanja ekonomskih tokova
u BiH
Uticaji koji dolaze izvan BiH - uticaj efekta razduivanja
(nain na koji se banke u eurozoni bore protiv ekonomske
krize )
Finansijskim sistemima u regionu dominiraju banke iz
Austrije, Italije i Slovenije, jedan od razloga prelijevanja
globalne finansijske krize na zemlje regiona
Finansijska kriza - pokazala da su subsidijari velikih
evropskih banaka uveliko zavisili od stranog finansiranja u
dobrim vremenima
Nije postojao balans u finansiranju kreditnog rasta izmeu
stranog i lokalnog finansiranja
Razduivanje - proces koji de evropskim bankama omoguditi
vrdi i stabilniji poslovni model
mora idi postepeno, naroito zbog injenice da je vedina sistemski
bitnih banaka u zemljama regiona u vlasnitvu zapadno evropskih
bankarskih grupacija
nagli potezi u smislu razduivanja, rezultirali bi izuzetno nepovoljnim
efektima na likvidnost finansijskih sistema regiona, drastian pad
kreditiranja, naroito kod banaka koje nemaju alternativne izvore
finansiranja
Razduivanje evropskih bankarskih grupacija karakteristika je i
bankarskog sektora u BiH
Bh. bankarskim sistemom (u smislu vlasnitva nad kapitalom)
dominiraju zapadnoevropske bankarske grupacije, prvenstveno iz
Austrije i Italije, pri emu se rizici dijelom prelijevaju i u bh.
ekonomiju

Efekti makroekonomskih kretanja iz
inostranstvana na bankarski sektor u BiH
Efekti makroekonomskih kretanja iz inostranstva i nepovoljna
ekonomska situacija u zemlji u toku 2012. - rizik za stabilnost
finansijskog sistema u BiH
Kraj 2012. - uede strane bankarske grupacije u ukupnoj
aktivi bankarskog sektora 92% (75% BDP-a BiH); uede od
91,6% u profitu bankarskog sektora
Vedina stranih banaka se u velikoj mjeri oslanjala na strane
izvore dugoronog finansiranja, to je u datom trenutku bilo i
opravdano jer nije postojala dovoljna domada akumulacija za
kreditni rast koji se dogodio u periodu 2003-2008.

Smanjenje i poskupljenje kreditnih linija iz inostranstva -
oteano finansiranje u domadem bankarskom sistemu
Uede prekograninog finansiranja, od poetka krize 2008.
do kraja 2012., smanjilo se za 10% (grafikon 1.)

izvor: http://www.cbbh.ba/files/financial_stability_report/fsr_2012_hr.pdf)

Grafikon 1.:
najveda povlaenja stranih sredstva zabiljeena su
u posljednjem kvartalu 2011. i u prvom kvartalu
2012.
pad strane pasive je djelimino kompenzovan:
rastom domadih depozita,
uvoenje racionalnije organizacije rada u vedini banaka,
reorganizacije mree poslovnih jedinica,
poboljanjesistema i praksi upravljanja rizicima, prije
svega kreditnim, naroito kod banaka u stranom
vlasnitvu

Struktura bankarskog sektora FBiH
30. 06. 2013. u FBiH bankarsku dozvolu imalo je 17
banaka (broj banaka je manji u odnosu na 31. 12. 2012.)
20.06.2013. ukinuta bankarska dozvola i otvoren
likvidacioni postupak nad Postbank BH d.d. Sarajevo
Broj organizacionih dijelova banaka iz RS u FBiH (24)
neznatno je promijenjen u odnosu na 31. 12. 2012.
godine, kada je bilo 25 organizacionih dijelova, to je
smanjenje od 4%.
30. 06. 2013. sedam banaka iz F BiH imale su 49
organizacionih dijelova u RS, a osam banaka je imalo 11
organizacionih dijelova u Brcko Distriktu.
Pet banaka iz RS imale su 24 organizaciona dijela u F BiH

Struktura vlasnitva nad bankama (30. 06. 2013.)
u privatnom i preteno privatnom vlasnitvu 16 banaka (94,1%)
u dravnom i preteno dravnom vlasnitvu 2 1 banka (5,9%)
Od 16 banaka u preteno privatnom vlasnitvu
est banaka je u vedinskom vlasnitvu domadih pravnih i fizikih
osoba (rezidenata),
10 banaka u vedinskom stranom vlasnitvu
Ako se analizira samo strani kapital, po kriteriju zemlje porijekla
dioniara, sa 30. 06. 2013. godine stanje je neznatno promijenjeno
u odnosu na kraj 2012. godine:
najvede ucede stranog kapitala od 61,9% imaju dioniari iz
Austrije,
uede dioniara iz Hrvatske - 9,1%,
Njemake - 7,7%,
ostale zemlje imale su pojedinano ucede manje od 5%


Struktura stranog kapitala po zemljama u FBiH
Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf
Ako se uzmu u obzir kapitalne veze, struktura stranog
kapitala moe se promatrati i po kriteriju zemlje sjedita
majke-matice, odnosno grupe u ijem su vedinskom
vlasnitvu (direktno ili indirektno preko lanica iz grupe)
banke u FBiH

Prema ovom kriteriju:
ucede bankarskih grupa i banaka iz Austrije iznosi 54,2%,
italijanske banke - 16,3%,
ostale zemlje su imale pojedinano uede manje od 7%,
od 2012. pojavljuje se uede Rusije od 4,7% (Ruska banka
Sberbank kupila je 2012. Volksbank International iz Austrije, u
ijem je vlasnitvu Volksbank BH d.d. Sarajevo)


Struktura stranog kapitala po zemljama-sjedistu
grupe
Pored zemalja sjedita grupacije ije su lanice banke iz FBiH,
ukljuene su i zemlje iz kojih su svi ostali strani dioniari
banaka iz FBiH

Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf
Struktura vlasnitva prema ukupnom kapitalu
Struktura vlasnitva - s aspekta finansijskih
pokazatelja, odnosno prema vrijednosti

Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Struktura vlasnitva kapitala banaka u FBiH
U prvoj polovini 2013. ukupan kapital povedan je za 2% ili 48
miliona KM
Najvedi pozitivan uticaj na kapital imao je tekudi finansijski
rezultat - dobit od 83 miliona KM
Posmatrano kroz uede dravnog, privatnog i stranog kapitala
u dionikom kapitalu banaka - detaljnija slika o strukturi
vlasnitva kapitala banaka u FBiH


Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Struktura vlasnitva - dioniki kapital
Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Trini udjel prema vlasnitvu
U bankama u F BiH na dan 30.06. 2013. bilo je
ukupno zaposleno 7.115 radnika
dravnim bankama - 3%,
privatnim bankama - 97%.


Zaposleni u bankama u FBiH
Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Finansijski pokazatelji poslovanja banaka

Bilansna suma bankarskog sektora na kraju prve polovine
2013. iznosila je 14,9 milijardi KM, to je manje za 0,8% ili
122 miliona KM nego na kraju 2012.

Aktiva banaka prema vlasnisnikoj strukturi



Izvor: http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2013_bos.pdf

Struktura bankarskog sekotra RS
Privatne komercijalne banke u RS
10 banaka s vedinskim privatnim kapitalom, uz
dominaciju sudjelovanja stranog privatnog kapitala
Privatne komercijalne banke u RS su: Balkan
Investment Bank AD Banja Luka, Bobar banka ad
Bijeljina, Hypo Alpe-Adria-Bank a.d. Banja Luka,
Komercijalna banka AD Banja Luka, MF banka a.d.
BanjaLuka, NLB Razvojna banka, Nova banka ad
Banja Luka, Pavlovid International Banka.d., Unicredit
Bank a.d. Banja Luka


Struktura bankarskog sekotra RS
2010. - banke su nastavile
sa otvaranjem novih
poslovnih jedinica, ali
istovremeno su zatvarale
neprofitabilne poslovne
jedinice
31.12.2010. - broj
poslovnih jedinica isti kao
krajem 2009.
Navedene banke su u u
domadem i inostranom
vlasnitvu
Dominantno mjesto u
vlasnikoj strukturi zauzima
Austrija sa uedem od
46,69%.


Izvor: Agencija za bankarstvo RS http://www.abrs.ba
Lider bankarskog sistema RS-a - UniCredit Bank Banja Luka
kderka UniCredit Bank Austria AG, lanice UniCredit Group
UniCredit Bank Austria AG je vedinski vlasnik UniCredit Bank a.d. Banja Luka,
sa 98,37% ueda u osnovnom (akcionarskom) kapitalu Banke i istim
procentualnim uedem u akcijama sa pravom glasa
Poslovna mrea UniCredit Bank a.d. Banja Luka - centrala u Banjaluci i 38
poslovnih jedinica (31 filijala i 7 agencija)
Od 01. juna 2008. Nova Banjaluka Banka posluje pod nazivom UniCredit
Bank Banja Luka
Dobit prije oporezivanja - 15,4 mil.KM: porez na dobit 1,6 mil KM, neto
dobit 13,8 mil KM
Bruto dobit - veda za 65% u odnosu na 2011. to jasno pokazuje da je
UniCredit Banka nastavila sa pozitivnim trendovima i dobrim rezultatima
zapoetim u prethodnim godinama

Sve se vie namede kao ozbiljan kandidat za jednog od lidera u bankarskom
sektoru i nosioca razvoja ekonomije u cjelini
Hypo Alpe-Adria-Bank a.d. Banja Luka - prisutna
na tritu Republike Srpske od 2002., preuzet
vedinski dio akcija tadanje Kristal banke a.d.
Banja Luka
Ostvareni rezultat u 2012. je znatno slabiji nego
godinu ranije
Neto dobit - 7,8 miliona KM
31. decembra 2012., Banka pored sjedita u
Banjoj Luci, ima i 43 poslovnice irom Bosne i
Hercegovine (BiH)
Zakljuak
Nerazvijenost domadeg trita kapitala - uvjetuje
zavisnost bh. finansijskog sistema od stranih ulaganja i
finansiranja iz inostranstva
BiH, kao mala otvorena ekonomija, nema dovoljno
vlastitih izvora da finansira postojedi nivo investicija, te je
prinuena da se oslanja prvenstveno na banke u stranom
vlasnitvu
Dominantnost stranih bankarskih grupacija u BiH uvjetuju
da efekti makroekonomskih kretanja iz inostranstva i
nepovoljna ekonomska situacija u zemlji u toku
prethodnih godina to za posljedicu ima rizike po
stabilnost finansijskog sistema u BiH

Bh. bankarskim sistemom, u smislu vlasnitva nad
kapitalom, dominiraju zapadno evropske
bankarske grupacije, prvenstveno iz Austrije i
Italije, pri emu se rizici dijelom prelijevaju i u bh.
ekonomiju
Kraj 2012. - strane bankarske grupacije su imale
uede u ukupnoj aktivi bankarskog sektora od
92% (75% BDP-a BiH) i uede od 91,6% u profitu
bankarskog sektora, to se moe smatrati velikim
problemom u funkcionisanju bankarskog sektora
u BiH

Literatura:
http://www.unicreditbank-bl.ba/obanci.html
http://www.abrs.ba
http://www.fba.ba/images/Publikacije_Banke
/INFORAMCIJA_BANKARSKI_SISTEM_30_06_2
013_bos.pdf
http://www.cbbh.ba/files/financial_stability_r
eport/fsr_2012_hr.pdf