in nh Vit Nam

in nh du nhp vo Vit Nam t cui thp nin 1890, n nm 1923 xut hin b
phim u tin do ngi Php v ngi Vit cng thc hin. T nm 1925 xut hin
nhng hng phim Vit Nam, c nhng b phim Vit Nam hp tc vi nc ngoi.
n thi k chin tranh Vit Nam, nn in nh Cch mng min Bc vi nhng
din vin nh Tr Giang, Th Anh, o din Hi Ninh c V tuyn 17 ngy v m,
Ni gi, Em b H Ni... Min Nam vi Thm Thy Hng, Kiu Chinh, cc o din
L Hong Hoa, L Dn, L Mng Hong thc hin Chn tri tm, Loan mt nhung,
Ngi tnh khng chn dung...

Sau nm 1975, nhng o din L Hong Hoa, Nguyn Hng Sn tip tc thc hin
nhng b phim nh Vn bi lt nga, Cnh ng hoang thu ht c nhiu khn gi,
ginh c gii thng trong nhng lin hoan phim quc t. Vt qua giai on
khng hong ca thp nin 1990, gn y in nh Vit Nam ly li c khn gi vi
nhng b phim n khch nh Gi nhy, Nhng c gi chn di... Mt s b phim Vit
Nam c khn gi nc ngoi bit ti, trong nhiu phim ca cc o din Vit
kiu. Mi u xanh ca o din ngi Php gc Vit Trn Anh Hng c
c gii Oscar cho phim ngoi ng hay nht nm 1994.

Giai on khi u

in nh du nhp vo Vit Nam t rt sm. Ngy 28 thng 12 nm 1895, nn in
nh c khai sinh vi bui chiu ti qun Grand Caf Paris. Mun nht cng ch 3
nm sau , in nh du nhp vo Vit Nam. Nhng bui chiu u tin c thc
hin cc khch sn, nh hng ln nhn nhng ngy l quan trng hoc s kin chnh
tr no . Khn gi in nh hu ht l cc quan chc, vin chc, ch cng ty cng
nghip v doanh nghip, n v qun i Php chim ng thuc a. Da theo mt s
ti liu, bo ch, hi k th thnh thong c mt vi bui chiu phim ni cng cng
cho dn bn x mua v vo xem nh cc ngy hi, ch phin, quay s x. T 1898,
trn bo ch Vit Nam ng qung co nhng bui chiu phim bn v ti mt s a
im cng cng. Ri cc rp chiu bng c xy dng. Ti H Ni, rp Path bt
u hot ng t 1920, rp Tonkinois t 1921... Thi y, ngi ta gi nhng bui
trnh chiu phim l bui trnh din "tr chp bng"


Ph Hng Qut, H Ni - ni c tp Tonkinois t nm 1921

thit lp c quyn khai thc mng li chiu bng, nm 1923 ngi Php thnh
lp hng Phim v Chiu bng ng Dng (Indochine Films et Cinma, IFEC) v
nm 1930 Cng ty Chiu bng ng Dng (Societ des cinthtre dIndochine).
Mt s Hoa kiu cng b vn xy dng nhng rp nh, ch yu chiu phim thu ca
ngi Php v mt s t phim ca Hng Kng, Trung Quc. n nm 1927, ti Vit
Nam c 33 rp chiu bng cc th nh H Ni 4 rp, Hi Phng 2 rp, Hu 2 rp,
Ch Ln 4 rp, Si Gn 4 rp, Cn Th 2 rp...

Nhng nm trc 1930, mi rp ch lp t mt my chiu phim. Khi ht mt cun
phim th cc n trong rp bt sng v ngi th my thay cun phim mi chiu
tip. Mn nh c lm bng nhng mnh vi trng may li, xung quanh vin vi
xanh thm hoc en. Khn gi ngi trn nhng gh ta hoc gh bng c da lng
bng g. Sn phng chiu bng phng v mn hnh c t trn pha cao khin khn
gi b mi c khi xem phim. T na cui thp nin 1930, mt s rp mi c ban cng
v sn c lm dc, cc hng gh c b tr lch nhau. Cc rp cng c trang b
qut my v phn cp thnh hai loi: sang v bnh dn. Thi k ny khn gi bt u
c xem phim ni nhng ch gii tr thc, sinh vin, hc sinh trung hc mi nghe
c ting Php v c c ph Php ng.

Nhng phim u tin

Nhng phim u tin c sn xut Vit Nam l do ngi Php thc hin. u tin
l nhng on phim c quay s dng trong nhng cun phim gii thiu sinh
hot cc thuc a Php do hng Path pht hnh t nm 1897. Tip l nhng
phim ti liu khai thc phong cnh (Phong cnh ti Kinh Hu), phong tc, hi h,
nh m (Hi Kip bc, m ma b Thiu Hong) hoc cc nhn vt thi thng
trong x hi ng thi (B T C gi Bc K).

Trong thi gian t 1916 ti 1918, on in nh qun i Php quay 20 phim ti
liu v kinh t v du lch, t chc cc bui chiu phim cc vng nng thn, thnh
th, bin gii, tuyn truyn cho sc mnh ca ngi Php, vn ng dn thuc a i
lnh sang Php, mua cng tri ng gp cho nc Php tin hnh chin tranh.

Phim truyn u tin

B phim truyn u tin l Kim Vn Kiu do Cng ty Chiu bng ng Dng thc
hin nm 1923. Tc phm ca Nguyn Du c a ln mn bc vi din vin l cc
o kp tung ca ban Qung Lc, H Ni. Phim di 1.500m vi phn ngoi cnh
c quay cc vng ph cn H Ni. Kim Vn Kiu mc phi nhiu sai lm v ni
dung, phn din xut cng chng c g khc hn ht trn sn khu, o kp th n mc
v c ch nh ht tung.

Phim Kim Vn Kiu cng chiu ln u vi mt s khn gi hn ch v b phn ln
bo ch khi ch trch. T Hu Thanh 15 thng 3 nm 1924, vit: "Hi 4 gi ri
hm 14 Mars (thng 3) ny, Hi Indochine Film c em chp th Kim Vn Kiu ti
nh Cinma Palace ph Trng Tin. Hm y l hm chp th nn ch mi c my nh
vn chng v my nh bo Ty, Nam n xem m thi". Ngy 15 thng 3 nm 1924,
t Trung Vn: "S l ln ny l ln th nht mi c mt bn chp bng dng mt s
tch An Nam, dng con ht An Nam ng, ly nhng ni thng cnh t nhin ca An
Nam lm cnh tr, l ln u. Ci ngh chp bng xa nay ngi An Nam chng ta
cha tng bit; cc phng php, cc l li u l phi tin cp nh chuyn mn Ty,
ngi ta bo th no l phi th c th m lm. Nhng l mnh bn gp vo cho hp
vi s tch, hp vi phong tc An Nam ta, th cng phi tu nh chuyn mn ngi
ta lng ngh m chm chc m thi, ch mnh khng bt buc c ngi ta phi
theo mnh."

Sau tht bi ca Kim Vn Kiu, nm 1925 IFEC tip tc thc hin hai cun phim hi
do mt din vin ngi Hoa lai l Tou Fou ng vai chnh. Hai phim ny tip tc tht
bi. Khng nn lng, IFEC c gng lm mt b phim di v Vit Nam. l phim
Huyn thoi b [1] nm 1927 di 1.000m. Phim do Paul Numier vit kch bn da
theo mt cu chuyn dn gian. Vai chnh do Georges Spesct, mt c gi Php lai m
nhim. Cc din vin Vit ch ng vai ph. B phim ny tip tc tht bi, vai chnh
b ch l l lng, ni dng nhiu sai lc ng ngn.

B phim u tin ca ngi Vit
Nm 1925, ng Nguyn Lan Hng, ch tim nh Hng K H Ni, mi mt
chuyn vin ngi Php v dy cho mnh ri thc hin b phim hi ng tin km tu
c nga. B phim di 200m, phng theo tc phm Perrette et Le Pot de Lait (C gi
v bnh sa), truyn ng ngn ca La Fontaine. Phim th hai ca Hng K cng l
phim hi vi ta phim l C L. Nhng phim ang quay d dang li phi b, v c s
bt ng gia Hng K v din vin ng phim. Sau , Hng K cn quay phim
ti liu Ninh Lng di 2.000m v m tang vua Khi nh. Tip l phim Tn tn
c Bo i 800m v l tn phong Hong Bo i. Tuy c hoan nghnh, nhng
v khng c th trng nn khng b p vo s vn b ra thc hin phim. Phim
chiu H Ni c 27 ngy, doanh thu khong 5.000 ng tin ng Dng, trong
khi chi ph sn xut gn 30.000 ng.

Nh gy c ting vang, Nguyn Lan Hng c Tnh trng tnh Vn Nam,
Trung Quc t hng lm hai phim phng s quay ti Trung Quc. Mt trong hai
phim l m tang tng ng K Nghiu, nm 1929. Nhng sau khng thy ng
Nguyn Lan Hng lm phim tip, m tr v vi ngh nhip nh ca mnh. C nhng
kin cho rng l do l v tc ng ca ngi Php, h khng mun mt hng phim
Vit Nam thnh cng trong khi h lin tc gp tht bi. Hng phim Hng K bin
mt sau vi nm tn ti. T , hot ng sn xut phim ca ngi Vit Nam ngng
hot ng sut 7 nm lin t 1930 n 1936.
Phim ni
Nhng nm cui thp nin 1930, Vit Nam hnh thnh mt lp tr thc mi, tip thu
vn ha Php. Nhiu phong tro vn hc, sn khu, m nhc n r. T cui 1936,
nhiu nhm thanh nin c nh lm phim, bt u cho nhng phim ni u tin ca
Vit Nam.

An Nam Ngh s on do mt s thanh nin yu in nh thnh lp. H t hc in
nh qua sch v t mua t bn Php. u nm 1937, mt thng gia ngi Hoa giu
c Hi Phng tn Trnh Lm K tip xc vi An Nam Ngh s on, bn vic a
mt on din vin Vit Nam sang Hng Kng quay phim. Nhng vic khng thnh
v xy ra cuc chin Trung - Nht. An Nam Ngh s on tip tc vn ng nhng
ngi giu c H Ni b tin ra lm phim, nhng khng c kt qu.

Cui thng 11 nm 1937, An Nam Ngh s on k c mt hp ng lm phim vi
Cng ty in nh Nam Trung hoa (The South China Motion Pictures Co.) sn xut
b phim truyn di Cnh ng ma. Kch bn phim Cnh ng ma do m Quang
Thin vit, bt danh trn phim l Nguyn Vn Nam. m Quang Thin vn l mt
sinh vin Y khoa, mun qua kch bn chng minh thuyt di truyn trong y hc, nhng
Cng ty in nh Nam Trung Hoa cng o din ngi Trung Quc Trn Ph t
sa ni dung kch bn, bin n thnh mt phim trinh thm vi nhiu mu v n b.
Cc ngh s Vit Nam phn i nhng khng kt qu, phi din theo nhng ni dung
khng c t trc trong kch bn. Sau 13 ngy, Cnh ng ma hon thnh giai on
quay vo ngy 30 thng 1 nm 1938. Sau Cnh ng ma, 6 din vin ngi Vit li
Hng Kng quay tip Trn phong ba, mt phim Hng Kng nhng ni v mt
ngi Vit. Trn phong ba c gp rt hon thnh v cng chiu trc Cnh ng
ma nhng khng thnh cng, b khn gi la . Sau Trn phong ba mt thng, thng 7
nm 1938, Cnh ng ma ra mt v cng b d lun v bo ch ch trch.

Sau Cnh ng ma, cc ngh s trong An Nam Ngh s on cn tham gia hai phim
truyn ni ting Php do Hng Franco Film thc hin ti Vit Nam ri khng tip tc
hot ng na v khng c ai dm b vn ra lm phim tip. An Nam Ngh s on ch
tn ti trong 2 nm, h c ghi nhn nh nhng ngi Vit Nam u tin hp tc
lm phim vi nc ngoi.

Cui nm 1937, ch hng a ht Asia l Nguyn Vn inh cho ra i Hng phim
Chu (Asia Film) ti Si Gn. ng b tin mua my mc thit b t bn Php v
sn xut phim c ting c 35 mm u tin ti Vit Nam. u nm 1938, hng Asia
Film khi quay b phim en trng 35 mm Trn vi tnh c di 90 pht. o din l
Nguyn Vn Danh, tc Tm Danh xut thn t ngh s sn khu ci lng. Kch bn,
quay phim v dng phim do gim c hng l Nguyn Vn inh thc hin. Phim
c quay v lm hu k hon ton ti Vit Nam do cc chuyn vin k thut Vit
Nam m nhim m lc lng nng ct l cc k thut vin ca hng a Asia. Tuy
khng thnh cng nh mong i, nhng khi tung ra chiu vo u nm 1939, Trn vi
tnh cng thu ht c ngi xem v y l mt b phim ni 35mm u tin ti Vit
Nam, do ngi Vit Nam sn xut.

Sau Trn vi tnh, Nguyn Vn inh cn cho ra tip ba phim na do mnh t vit kch
bn, t o din, t quay phim, dng phim. l C Nga do th thnh (1939), Khc
khi hon v Tot s ma (1940). Ngh thut v k thut ca c 3 phim u khng hn
g Trn vi tnh. T nm 1940, hng phim Chu ngng hot ng cho n nhng
nm 1960, mi hot ng tr li ti Si Gn.

Nm 1939, mt hng phim mi ra i na ti Si Gn l hng Vit Nam Phim vi b
phim truyn ra mt c tn l Mt bui chiu trn sng Cu Long do Nguyn Tn Giu
vit kch bn, o din, quay phim. Phim c quay 16 mm, c di 90 pht vi m
thanh ngoi phim. Nhc, li, ting ng c thu vo a, khi chiu c bt ln cng
hnh nh. Mt bui chiu trn sng Cu Long ch ra mt c vi bui Si gn v
M Tho. Cui nm 1939, Nguyn Tn Giu li bt tay lm tip phim truyn hi Lo
thy php ru v phim ti liu o Ngang tc cnh[2]. C hai phim ny cng cht
yu nh Mt bui chiu trn sng Cu Long.

Sang nm 1940, qun Nht tin vo ng Dng, ngi Vit Nam khng cn ai ng
ra lm phim. Cc rp ch cn chiu ch yu phim Nht v cc nc ng minh ca
Nht.

Giai on 1945-1954

Ngy 2 thng 9 nm 1945, nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha c thnh lp. Tuy
kinh t Vit Nam khi kit qu v va tri qua nn i nm 1945, Chnh ph lm
thi Vit Nam vn xy dng b phn in nh v Nhip nh thuc B Thng tin -
Tuyn truyn. Hot ng ch yu ca b phn ny l t chc on chiu phim lu
ng chiu nhng ni cng cng v lp toa xe in nh i chiu phim dc Quc l
1 t Bc vo Nam vi mt my chiu Dbri 16mm v hai b phim ti liu v phi
on Phm Vn ng ti Php do Vit kiu gi v. Thi gian ny ti Php, ha s, nh
quay phim Mai Trung Th cng cc Vit kiu khc t chc nhm in nh Sao Vng,
quay c nhiu phim ti liu: H Ch Tch ti Php, Hi ngh Fontainebleau, Sinh
hot ca 25.000 Vit kiu ti Php. Trong nc cc nh lm phim cng ghi c
nhng phim lch s nh H Ch Tch t Php tr v (1946), Trn nh ti Cu Dn
(1946)...


Ngh s Kim Xun

Sau khi cuc chin Vit - Php bng n, mt s nh lm phim Cch mng c min
Nam v min Bc tip tc thc hin c nhng phim ti liu: Trn Mc Ha (1948),
Trn ng Kh (1950), Chin Thng Ty Bc (1952)... Ngy 15 thng 3 nm 1952,
trn chin khu Vit Bc, Ch tch H Ch Minh k sc lnh 147/SL thnh lp Doanh
nghip Quc gia Chiu bng v Chp nh Vit Nam. Nhng hot ng ca cc nh
lm phim in nh Cch mng thi k ny ch dng li th loi phim ti liu ngn,
nh Gi lng gi nc quay nm 1953, in Bin Ph nm 1954.

Ti cc thnh th ni vn thuc quyn kim sot ca Php, mng li cc rp chiu
bng do ngi Php v Hoa kiu lm ch tip tc chiu cc phim ca Php v cc
nc ng minh sn xut. in nh vn c khn gi yu thch nhng khng c b
phim Vit Nam no c thc hin.

n nm 1953, Cng ty Kim Chung in nh sn xut phim Kip hoa. Kch bn phim
do bu Long, trng on ci lng Kim Chung vit, ngh s Kim Xun trong vai
Ngc Thy. o din phim l ngi Hng Kng do ng Long mi v. Tin u t
cng l t doanh thu ca on Kim Chung. Kip hoa ginh c thnh cng, khng
ch chiu H Ni, phim cn vo Si Gn ri cc tnh min Ty. S thnh cng v
thng mi ca Kip hoa ko theo nhng t nhn khc b vn mi o din v quay
phim Hng Kng v lm phim. ng H Quang nh, ch gnh ci lng i Lin,
cng v l i Lin thc hin phim Ngh thut v hnh phc v Phm Cng - Cc
Hoa. Nhng din vin thi k ny a phn xut pht t cc on ht hoc ca s nh
Phng H, i Lin, Kim Chung, Kim Xun, Bch Hp...

Giai on 1954-1975

Hip nh Genve nm 1954 chia Vit Nam thnh Vit Nam Dn Ch Cng Ha
min Bc v Vit Nam Cng Ha min Nam. Ti min Bc, vi s lnh o ca
ng Lao ng Vit Nam, in nh c Nh nc cp kinh ph sn xut nhng b
phim mang tnh tuyn truyn, c gi l in nh Cch mng. Nhng b phim Cch
mng c mang ti cc lin hoan phim nhng nc x hi ch ngha v cng
ginh c nhiu thnh cng. min Nam, hnh thnh mt th trng in nh vi
nhiu hng phim t nhn. Th trng ny, c thi k suy thoi, c giai on pht trin
mnh m sn xut cc b phim thuc nhiu th loi, ti phong ph. Nu nh
min Bc nm 1959 mi xut hin b phim truyn u tin th min Nam, in nh
t ti thi k nh cao ngay t nm 1957 vi nhiu b phim c sn xut. Nhng
i din ca in nh min Nam ti cc lin hoan phim trong khu vc cng nhn
c nhiu gii thng.


My chiu phim 35 mm u tin do Lin X ti tr

Min Bc

Sau nm 1954, cc nh lm phim ca min Bc vn tip tc vi cc phim ti liu. Mt
vi phim ti liu ngn mang tnh lch s nh Hi ngh qun s Trung Gi, T hng
binh di ch ta, Tip qun Th v cc phim thi s v sinh hot ca t binh
u - Phi, trao tr t binh Tuyn Quang, Vit Tr, Sm Sn. Nm 1955, cc phim tp
trung phn nh cuc sng thay i sau chin tranh, chng di c, chuyn qun tp kt.
T nm 1956, phim thi s ra u hng tun. Nm 1959, b phim ti liu Nc v
Bc Hng Hi ca o din Bi nh Hc t huy chng vng lin hon phim
Moskva.

Mt phng thc ph bin in nh khi l cc bui chiu bng lu ng: phim
c chiu mt khu t trng vi mt mn nh c dng ln, my chiu c chy
nh my pht in. Nhiu n v chiu bng c thnh lp ti cc vng nng thn v
c thnh th phc v khn gi.

Nm 1956, t chc in nh c tch ring lm hai b phn: Xng phim Vit Nam
v Quc doanh pht hnh phim v chiu bng Vit Nam. Cng trong thi gian ny,
Cc in nh c thnh lp. Nm 1957 bo in nh xut hin. n nm 1959,
Trng in nh Vit Nam, Nh my c kh in nh, Xng phim Hot ho v bp
b Vit Nam, Xng phim Thi s, ti liu Trung ng ln lt ra i.

Mt s hot ng vn ngh khc c coi nh bc chun b cho phim truyn. Phan
Nghim, t Vit Bc v H Ni ci bin, quay v thu thanh ti ch v kch Lng
dn bng phim 16mm, sau ha m ti Tip Khc. o din Phm K Nam, quay
phim Trn Thnh cng cc din vin Tu Minh, Ho Tm, dng v quay tiu phm
v V Th Su. Tiu phm th hai da theo truyn ngn Th nh ca nh vn H
Phng. Tiu phm ny c mang tn Ngi chin s (cn c tn khc l C li
bn Chanh), o din Trn Cng, quay phim Khng M cng cc din vin Phi Nga,
Huy Cng, Cam Ly, Khang Hy. Tiu phm th ba c tn Nha sng ni v hot ng
ca hc sinh sinh vin ni thnh thi gian thuc quyn kim sot ca Php. o din
Phm K Nam, quay phim Thm V Hong. Cc vai chnh do Bch Vn, Trn
Phng v T Huy ng.

Nm 1958, o din Mai lc lm b phim Bin ng. Kch bn do son gi ci lng
Ngc Cung vit, ni dung v cuc khi ngha tht bi Hn Khoai, C Mau nm
1940. Phim hon thnh nhng khi duyt ha m th khng c thng qua. Trong
cun sch in nh Vit Nam thu ban u o din Mai Lc vit li: "Phim khng
c thng qua v ni dung phim khng ph hp vi ng li chnh tr lc by gi,
l u tranh gii phng min Nam thng nht t nc, m phim li m t mt cuc
ni dy tht bi ti min Nam. V th b phim truyn u tay ca chng ti tht
bi...". Mt s kch bn phim truyn khc cng c vit, nhng cha kch bn no
c dng thnh phim.

Giai on 1959-1965

Nm 1959 c coi l im mc vi s ra i ca b phim truyn in nh Cch
mng u tin: Chung mt dng sng.

T nm 1958 mt b phim truyn c trin khai. Kch bn u tin mang tin
Tnh khng gii tuyn ca tc gi Cao nh Bu vit t u nm 1957, ni v mi
tnh b chia ct ca hai nhn vt Hoi v Vit sng trn i b sng Bn Hi. Ban u
Tnh khng gii tuyn ch l mt ct truyn s lc. Sau khi c gp kin, Cao
nh Bu v o Xun Tng sa cha v hon chnh kch bn i tn thnh Chung
mt dng sng.


Chung mt dng sng (1959)


V chng A Ph (1961)

Ct truyn Chung mt dng sng n gin, nhng cp n vn thi s khi .
Theo hip nh Genve, sng Bn Hi tr thnh gii tuyn tm thi phn chia hai
min Nam Bc. Hai nhn vt chnh Vn v Hoi yu nhau nhng b dng sng chia
ct. o din phim l Nguyn Hng Nghi v Phm Hiu Dn (tc Phm K Nam),
quay phim Nguyn c, ha s thit k o c. Chung mt dng sng c cng
chiu ngy 20 thng 7 nm 1959 ginh c nhiu thin cm ca khn gi.

Nm 1960[3] cng l nm nh du ca phim hot hnh vi b phim u tin ng
i thng co. Tip n cc phim Chic vng bc, Ch th i hc... c sn xut.

Sau Chung mt dng sng, cc nh lm phim Cch mng tip tc thc hin cc b
phim truyn khc. ti ln nht trong giai on ny l cuc chin tranh Vit - Php
va kt thc. T nm 1959 n 1964, c 18 b phim th 11 ni v ti trn: V
chng A Ph (1961), La trung tuyn (1961), Chim vnh khuyn (1962), Ch T Hu
(1963), Kim ng (1964)... Ngoi ra, ti xy dng x hi ch ngha min Bc
cng c cp n trong cc phim: Khi Trng (1963), C gi nng trng (1960),
Vn Cam (1960)... Cho ti tn 1964 th Chung mt dng sng vn l phim duy nht
v ti chin tranh Vit Nam.

Trong nhng nm u, ngoi Phm K Nam tng hc o din Hc vin in nh
Php (Institut des hautes tudes cinmatographiques), cc ngh s cn li ch t hc,
lm quen vi in nh bng nhng phim ti liu trc . n nm 1962 mi xut
hin lp ngh s thuc kho o din u tin ca trng in nh Vit Nam. Mt kh
khn khc l s yu km ca kch bn, l do vn hc Cch mng thi k ny cng rt
yu, mi ch yu l truyn ngn, rt t truyn di hay tiu thuyt. Trong nhng phim
thi k , V chng A Ph lm t truyn ngn cng tn ca nh vn T Hoi, Ch
T Hu, Chim vnh khuyn c xem l thnh cng.

V din vin, ngoi nhng ngh s sn khu chuyn sang in nh nh Phi Nga, Danh
Tn, Tu Minh, Trung Tn, Vn Phc, Mai Chu, Thu An... giai on ny xut hin
nhng gng mt mi s l tr ct ca in nh Cch mng giai on sau: Tr Giang,
Lm Ti, c Hon...

Giai on 1965-1975

T cui nm 1964, M bt u nm bom min Bc, chin tranh Vit Nam bc vo
thi k khc lit nht. in nh min Bc vi nhim v tuyn truyn bt u quay li
ti v cuc chin ang din ra. Giai on ny i ng lm phim a dng v
trng thnh hn. Ngoi lp ngh s th nht, xut hin lp ngh s th hai l nhng
ngi c o to ti trng in nh Vit Nam kha u tin. Th h ngh s th
ba l nhng nh lm phim hc i hc in nh Moskva v nc nm 1962.

Giai on ny, phim ti liu vn ng vai tr quan trng. Mt s phim t gii
thng ti cc lin hoan phim quc t nh: Ly thp Vnh Linh ca o din Ngc
Qunh t huy chng vng Lin hoan phim Moskva nm 1971, u sng ngn gi
ca o din Ngc Qunh, Du kch C Chi ca o din Trn Nhu, ng ra pha
trc ca o din Hng Sn cng thnh cng ti cc k Lin hoan phim Moskva.
Nhng ngi dn qu ti ca o din Trn Vn Thy ot gii B Cu Bc ti Lin
hoan phim Quc t Leipzig nm 1970...

Ngnh phim hot hnh cng ginh c hai gii thng quc t. Ni tri l cc phim
Mo con, Chuyn ng Ging, Con so bit ni, Km Ph - Nng Ng, Con kh lc
loi.


p phch V tuyn 17 ngy v m (1972) Nht Bn

Ni gt Chung mt dng sng, nm 1965 Hng phim truyn Vit Nam sn xut phim
Trn v tuyn 17 vi hai o din L Thi Bo v Nht Hin. Phim b nh gi l n
gin, khng li du n g. Nm 1966, hng thc hin phim Ni gi da trn v kch
cng tn ca tc gi o Hng Cm. o din b phim l Huy Thnh vi quay phim
Nguyn ng By. y l b phim u tin ca min Bc ni v cuc chin tranh v
ly bi cnh min Nam. Ni gi cn gii thiu cho khn gi hai ti nng din xut l
Th Anh, trong vai Trung u Phng v Thy Vn, vai ch Vn.

Nm 1972, o din Hi Ninh thc hin b phim V tuyn 17 ngy v m. y l b
phim truyn di 2 tp u tin ca Vit Nam do Hng phim truyn Vit Nam sn xut.
Vai chnh Du trong phim do din vin Tr Giang th hin. V tuyn 17 ngy v m
ginh c gii ca Hi ng ho bnh Th gii Lin hoan phim Quc t Moskva
nm 1973. Cng trong lin hoan phim ny, Tr Giang t gii n din vin xut sc.
Nm 1974, o din Hi Ninh tip tc c mt phim ng ch khc l Em b H Ni.
Ngoi hai din vin ni ting l Tr Giang v Th Anh, vai em b H Ni do din vin
Lan Hng din xut. B phim c xem l khc ha thnh cng i sng ca H
Ni trong nhng ngy chu tn cng ca khng qun Hoa K.

Mt s b phim ng ch khc ca giai on ny c th k n: n hn li ln
(1974) ca o din Trn V, Tin tuyn gi (1969) ca Phm K Nam. Ngoi nhng
b phim di, in nh min Bc cn sn xut cc b phim ngn vi mc ch tuyn
truyn nh C gio Hnh (1967), Bin gi (1967), Mt chin cng (1968), Em Phc
(1969), Bc tranh li (1970), Ch Nhung (1970)...

T nm 1970, Lin hoan phim Vit Nam bt u c t chc v nh k 2 nm mt
ln. Ln th nht c t chc ti H Ni, gii Bng sen vng c tng cho ba b
phim Ni gi, Ngi chin s tr v Nguyn Vn Tri.

Trong giai on 1965 n 1975, tng cng in nh min Bc sn xut 49 phim
truyn.