1

6. Internet protokol
Sadr!aj poglavlja
6.1. IPv4
6.2. IPv6
Format IP datagrama (PONAVLJANJE)
ver
length
32 bita
data
(varijabilne veli"ine,
tipi"no TCP
ili UDP segment)
16-bit identifier
Internet
checksum
time to
live
32 bit source IP address
Verzija IP protokola (4 bita)
Veli"ina zaglavlja
u 32-bitnim rije"ima
(4 bita)
Maksimalan broj
preostalih hopova
(8 bita)
za
fragmentaciju/
Defragmentaciju
(16, 3, 13 bita)
Ukupna veli"ina
datagrama izra!ena
u bajtima (16 bita)
Protokol vi#eg nivoa kome
treba predati podatke
(8 bita) TCP 6, UDP 17
head.
len
type of
service
tip podataka (8 bita)
flgs
fragment
offset
upper
layer
32 bit destination IP address
Options (if any)
Npr. timestamp,
definisanje rute,
specificira listu
rutera koje
treba posjetiti.
Koliko zaglavlje sa
TCP?
! 20 bajtova TCP-a
! 20 bajtova IP-a
! = 40 bajtova +
zaglavlje nivoa apl.
2
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Preporuke za adresiranje i dodjelu imena
! Koristiti struktuirani model za adresiranje i dodjelu
imena
! Dodjela adresa i imena treba da prati odre$enu
hijerarhiju
! Unaprijed treba donijeti odluku o kori#%enju
" Centralizovanog ili distribuiranog autoriteta za dodjelu adresa i
imena
" Javnog ili privatnog adresiranja
" Stati"ke ili dinami"ke dodjele adresa i imena
Prednosti struktuiranih modela dodjele imena
i adresa
! Olak#avaju
" Razumijevanje projektne dokumentacije
" Kori#%enje softvera mre!nog menad!menta
" Prepoznavanje ure$aja u podacima dobijenim sa
protokol analizatora
" Postizanje ciljeva u smislu jednostavnosti za
kori#%enje
" Dizajniranje filtera na firewall-ovima i ruterima
" Implementaciju agregacije ruta
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
3
Javne IP adrese
! Internet Assigned Numbers Authority
(IANA) nadzire a Internet Corporation for
Assigned Names and Numbers (ICANN)
upravlja dodjelom IP adresa
! Korisnicima IP adrese dodjeljuju Internet
operatori (Internet service providers - ISP).
! Internet operatori dobijaju opsege IP adresa
od odgovaraju%eg Regionalnog Internet
Registra (RIR)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Dodjela IPv4 adresa (PONAVLJANJE)
ICANN
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
4
Regionalni Internet Registri (RIR)
APNIC (Asia Pacific Network Information Centre) Region
Azije i Pacifikan
ARIN (American Registry for Internet Numbers)
Sjeverna Amerika i dio Kariba
LACNIC (Regional Latin-American and Caribbean IP Address
Registry) Latinska Amerika i neka Karibska ostrva
RIPE NCC (Rseaux IP Europens) Evropa, Bliski Istok,
Centralna Azija
AfriNIC (African Network Information Center ) Afrika
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
IPv4: Regionalni registri (PONAVLJANJE)
www.iana.org/assignments/ipv4-address-space.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
5
Regionalni registri
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
IPv4: Regionalni registri
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
6
IPv4: Regionalni registri
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Privatne Adrese (RFC1918) (PONAVLJANJE)
! 10.0.0.0 10.255.255.255
! 172.16.0.0 172.31.255.255
! 192.168.0.0 192.168.255.255
! Intranet (mre!e iza NAT-a, mre!e
koje nijesu povezane na globalnu
mre!u)
! Ne smiju se pojaviti na Internetu
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
7
Kriterijumi za kori#%enje stati"kog ili dinami"kog adresiranja
! Broj krajnjih sistema
! Vjerovatno%a potrebe promjene IP adrese
! Potreba za visokom dostupno#%u
! Zahtjevi sa stanovi#ta sigurnosti
! Va!nost pra%enje adresa
! Potreba da krajnji sistemi zahtijevaju
dodatne informacije
" (DHCP mo!e dostaviti vi#e od samo jedne
adrese)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Dva dijela IP adrese verzije 4 (PONAVLJANJE)
Prefiks Host
32 bita
Du!ina prefiksa
M bita
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
8
Du!ina prefiksa (PONAVLJANJE)
! Svaku IP adresu prati du!ina prefiksa
" Subnet maska
" /Du!ina
! Primjeri
" 192.168.10.1 255.255.255.0
" 192.168.10.1/24
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Subnet Maska (PONAVLJANJE)
! Duga"ka 32 bita
! Specificira koji dio IP adrese odgovara mre!i/podmre!i,
a koji hostu.
" Dio koji se odnosi na mre!u/podmre!u sadr!i sve same jedinice.
" Dio koji se odnosi na host sadr!i sve nule.
" Binarni zapis se konvertuje u ta"ka-decimalnu notaciju i upisuje
prilikom konfiguracije.
! Alternativa
" Kori#%enje slash notacije (na primjer /24)
" Specificira broj jedinica
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
9
Primjer Subnet Maske (PONAVLJANJE)
! 11111111 11111111 11111111 00000000
! Kako ona izgleda u slash notaciji?
! A u ta"ka decimalnoj?
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Dizajniranje mre!a sa podmre!ama
! Utvr$ivanje
" veli"ine podmre!e
" subnet maske
" IP adresa
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
10
Adrese koje treba izbje%i prilikom realizacije
podmre!a (PONAVLJANJE)
! Adresa "iji host dio sadr!i sve jedinice
(broadcast)
! Adresa "iji host dio sadr!i sve nule (mre!a)
! Adresa "iji subnet dio sadr!i sve jedinice ili sve
nule (zavisi od vrste adresiranja)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Klase IP Adresa (PONAVLJANJE)
! Klase se trenutno smatraju kao beskorisne
! Treba ih znati jer
" Jo# uvijek se puno pri"a o njima!
" Postoji mogu%nost konfigurisanja ure$aja koji
podr!avaju classful sistem.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
11
Classful IP Adresiranje (PONAVLJANJE)
Klasa Po!etni Prvi bajt Du"ina Namjena
biti prefiksa

A 0 1-126* 8 Vrlo velike mre!e
B 10 128-191 16 Velike mre!e
C 110 192-223 24 male mre!e
D 1110 224-239 nema IP multicast
E 1111 240-255 nema Ekperimentalne svrhe



*Adrese koje po"inju sa 127 su rezervisane za lokalni IP saobra%aj unutar hosta.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Klasa Du"ina Broj adresa po mre"i
prefiksa


A 8 2
24
-2 = 16,777,214
B 16 2
16
-2 = 65,534
C 24 2
8
-2 = 254
Podjela prostora Classful Adresa (PONAVLJANJE)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
12
Classful IP je neefikasan (PONAVLJANJE)
! Klasa A koristi 50% prostora adresa
! Klasa B koristi 25% prostora adresa
! Klasa C koristi 12.5% prostora adresa
! Klase D i E koriste 12.5% prostora adresa
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Classful IP: default subnet maska (PONAVLJANJE)
! Klasa A 255.0.0.0 (/8)
! Klasa B 255.255.0.0 (/16)
! Klasa C 255.255.255.0 (/32)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
13
Classful IP: subnetting klasa C (PONAVLJANJE)
Subnet brojevi sa svim 0 ili 1 nije su dozvoljeni po defaultu
Da bi se u polju subnet dozvolile sve 0 ili 1, ruteri moraju biti adekvatno
konfigurisani
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Classless Adresiranje (RFC2050) (PONAVLJANJE)
! Prefiks/host granica mo!e biti bilo gdje
! Efikasnije
! U dijelu koji se odnosi na subnet mogu se koristiti sve
0 ili 1
! Podr!ava agregaciju adresa
" Poznatu kao
Supernetting
Classless rutiranje
Classless inter-domain routing (CIDR)
Prefiks rutiranje
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
14
Supernetting
! Pomjeriti granicu prefiksa ulijevo
! Poslovnica ogla#ava 172.16.0.0/14
! ZA&TO?
172.16.0.0
172.17.0.0
172.18.0.0
172.19.0.0
Mre"e poslovnice
Kompanijska okosnica
mre"e
Ruter poslovnice
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
172.16.0.0/14 agregacija
Drugi bajt decimalno Drugi bajt binarno
16 00010000
17 00010001
18 00010010
19 00010011

Postoje jednostavna pravila sumarizacije!
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
15
Pravila sumarizacije
! Broj subnetova koji mo!e biti sumarizovan mora
biti stepena 2 (na primjer 2, 4, 8, 16, 32,...).
! Relevantni bajt prve adrese u bloku koji se
sumarizuje mora biti multipl broja mre!a.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Razdvojene podmre!e
Oblast B
Podmre!e 10.108.16.0 -
10.108.31.0

Mre!a oblasti A
192.168.49.0
Oblast C
podmre!e 10.108.32.0 -
10.108.47.0

Ruter 1 Ruter 2
!ta ogla"avaju ruteri 1 i 2, ako se koristi classfull, a "ta ako se koristi
classless adresiranje?
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
16
FLSM vs VLSM Subnetting
Fixed length subnet mask subnetting (FLSM):
! Tipi"na u classful okru!enju
! Koriste je stariji protokoli (RIPv1)
! Svi mre!ni segmenti bi trebali da imaju identi"ne prefikse
! Nije prakti"an kada mre!a ima puno segmenata odvojenih ruterima
! Neekonomi"no rje#enje (npr. prefiks /24 se mora koristiti za point-
to-point link!).
Variable length subnet mask subnetting (VLSM):
! Podr!ava je ve%ina dana#njih protokola rutiranja
! Dozvoljava da mre!ni segmenti imaju varijabilne prefikse
! Prakti"na ( za point-to-point link se koristi prefiks /30)
! Manji procenat gubitka adresnog prostora.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
FLSM vs VLSM Subnetting
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
17
FLSM Subnetting (adresni plan)
Mre!ne adrese i broadcast adrese se NESMIJU koristiti za adresiranje
hostova!
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
FLSM Subnetting
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
18
VLSM Subnetting (adresni plan)
Mre!ne adrese i broadcast adrese se NESMIJU koristiti za adresiranje
hostova!
VLSM Subnetting
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
19
Adresiranje u LAN mre!ama
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Adresiranje u LAN mre!ama (VLAN)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
20
Adresiranje u WAN mre!ama
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.1. IPv4
Prakti"an problem 1
! Adresa mre!e je 172.16.0.0/18
! Postoji potreba da se podijeli na podmre!e.
! Koristiti bezklasno adesiranje...
! Svaka podmre!a ima do 600 sistema.
! Koja bi subnet maska trebala biti upotrijebljena?
! Koja je adresa prvog sistema prve podmre!e?
! Koju adresu bi koristio posmatrani sistem da
po#alje poruku svim sistemima podmre!e.
21
Prakti"an problem 2
! Adresa mre!e je 172.16.0.0/22
! Postoji 8 LAN mre!a, od kojih svaka treba da bude
posebna podmre!a.
! Koja bi subnet maska trebala biti upotrijebljena?
! Koja je adresa prvog sistema prve podmre!e?
! Koju adresu bi koristio posmatrani sistem da po#alje
poruku svim sistemima podmre!e.
Prakti"an problem 4
Mre!a kompanije VWX je prikazana na slici. Glavna lokacija
ima tri LAN mre!e sa 100, 29 i 60 hostova. Udaljena
lokacija ima dvije LAN mre!e sa 100 hostova. U mre!i su
implementirane privatne adrese. ISP je kompaniji dodijelio
mre!ni opseg 210.200.192.0/26. Napraviti FLSM i VLSM
adresne planove.
22
Zadatak za kolokvijum
Mre!a kompanije je prikazana na slici. LAN mre!e imaju 32 (LAN1), 12 (LAN2), 8
(WLAN3), 12 (LAN4), 18 (LAN5) i 4 hosta (Farma servera). U mre!i treba
implementirati privatne adrese. ISP1 je kompaniji dodijelio mre!ni opseg
111.200.12.0/26, a ISP2 196.10.124.0/25. Napraviti FLSM i VLSM adresne
planovi. Kompaniji pripadaju ruteri R1, R2, R3 i R4

! Inicijalna motivacija: 32-bitni adresni prostor
%e vrlo brzo u potpunosti biti dodijeljen.
! RFC 2460 i RFC 3513 (adresiranje)
! Dodatna motivacija:
" Format zaglavlja poma!e obradi/prosle$ivanju
" Promjene zaglavlja uklju"uju QoS
! IPv6 format datagrama:
" Zaglavlje fiksne-du!ine od 40B
" Nije dozvoljena fragmentacija
" Adresa du!ine 128 bita
340 282 366 920 938 463 463 374 607 431 768 211 456 adresa
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
23
Unapre$enja u odnosu na IPv4
! Pro#irenje adresnog prostoraIPv6 koristi 128-bitnu
adresu.
! Globalno jedinstvena IP adresaDodatni adresni prostor
omogu%ava da svaki interfejs ima jedinstvenu IP adresu
"ime se elimini#e potreba za NAT.
! Fiksna du"ina zaglavljaIPv6 zaglavlje je fiksno "ime se
komutacija "ini efikasnijom.
! Pobolj#an mehanizam opcijaIPv6 opcije su smje#tene u
odvojenim zaglavljima koja se nalaze izme$u IPv6 zaglavlja i
zaglavlja transportnog protokola.
! Autokonfiguracija adresaDinami"ka dodjela adresa, tako
da IPv6 hostovi mogu sami da konfiguri#u adresu sa ili bez
Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) servera.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
Unapre$enja u odnosu na IPv4
! Podr#ka dodjele labela za ozna!avanje saobra$ajnih tokovaUmjesto
polja type-of-service, IPv6 omogu%ava dodjelu labela paketima koji
pripadaju pojedinim saobra%ajnim klasama za koje korisnik zahtijeva
odre$enu vrstu servisa.
! Za#titaIPv6 podr!ava autentifikaciju (AH Authentication Header) i
za#titu privatnosti (ESP Encapsulating Security Payload).
! Pronala"enje Maximum transmission unit (MTU) na putanji - IPv6
elimini#e potrebu za fragmentacijom.
! Site multihomingIPv6 omogu%ava da hostovi i mre!e imaju vi#e IPv6
prefiksa, tj. mogu biti povezani na vi#e mre!a.
! Podr#ka za mobilnost i multicast - Mobile IPv6 dozvoljava da IPv6
"vori#ta promijene lokaciju i zadr!e postoje%u vezu jer je mobilni "vor
uvijek dostupan na permanentnoj adresi.
! Eliminisanje potrebe za broadcast-om: IPv6 smanjuje iskori#%enje
kapaciteta eliminacijom broadcast-a i njegovom zamjenom sa
multicastom
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
24
IPv6 zaglavlje
Version: verzija (4 bita)
Priority: identifikuje prioritet izme$u datagrama u toku
(8 bita)
Flow Label: identifikuje datagrame u istom toku (20 bita).
Payload length: du!ina korisnog dijela datagrama izra!ena u
bajtima (16 bita).
Next header: identifikuje zaglavlje protokola koje slijedi
poslije zaglavlja
Hop limit: broj skokova (8 bita).
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 vi#estruko zaglavlje
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
25
IPv6 adresiranje
Format:
! RFC 3513 (April 2003)
! 128 bita
! Predstavlja u vidu 8 grupa po !etiri heksadecimalna broja
! X:X:X:X:X:X:X:X
! 1111111000011010 0100001010111001 0000000000011011
0000000000000000 0000000000000000 0001001011010000
0000000001011011 0000011010110000
! FE1A:42B9:001B:0000:0000:12D0:005B:06B0
! FE1A:42B9:001B:0:0:12D0:005B:06B0 (grupa od "etiri 0 se mo!e
prikazati jednom 0)
! FE1A:42B9:1B::12D0:5B:6B0 (vi#e susjednih grupa od "etiri 0 se
prikazuje sa ::, koja se mo!e pojaviti samo jednom)
! 2001:4C::50:0:0:741
! 2001:004C::0050:0000:0000:0741
! 2001:004C:0000:0000:0050:0000:0000:0741
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 adresiranje
IPv6 prefiks:
! Sli"no kao kod IPv4: IPv6adresa/du!ina prefiksa
! 200C:001b:1100:0:0:0:0:0/40 ili 200C:1b:1100::/40
! Koristi se CIDR rutiranje
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
26
IPv6 adresiranje
Tri tipa adresa:
! unicast ozna"ava adresu jednog interfejsa na ure$aju
! multicast ozna"ava grupu interfejsa (uglavnom na
razli"itim ra"unarima) tako da paket poslat na ovu
adresu sti!e do svih adresiranih interfejsa koji
pripadaju istom multicast stablu
! anycast paket poslat na anycast adresu sti!e do jednog
od interfejsa opisanih ovom adresom (po pravilu
najbli!eg definisano pojmom rastojanja u protokolu
rutiranja)
Nema vi#e broadcast adrese. Njenu funkciju preuzima
multicast adresa, "ime se stvara mogu%nost kori#%enja
adresa koje se sastoje od svih nula i jedinica.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 adresiranje
Dodjela IPv6 adresa:
! Kombinacija alokacije i
automatske dodjele.
! Prvih nekoliko bita
(Format prefiks) se
koriste za alokaciju
adresa.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
27
IPv6 adresiranje
Unspecified Adresa
! Adresa sa svim nulama: 0:0:0:0:0:0:0:0.
! Ozna"ava da IPv6 adresa nije definisana za interfejs. Datagrame sa
ovom odredi#nom adresom ne prosle$uje IPv6 ruter.
Loopback Adresa
! IPv6 loopback adresa je 0:0:0:0:0:0:0:1.
! Njeno kori#%enje je sli"no kori#%enju IPv4 loopback adrese 127.0.0.1.
Adrese kompatibilne sa IPv4:
! Prvih 96 bita su nule
! Ostalih 32 bita su jednaki bitima odgovaraju%e IPv4 adrese
! 100.1.1.1 = 01100100 00000001 00000001 00000001=6401:0101
! 0000:0000:0000:0000:0000:0000:6401:0101 ili
! 0:0:0:0:0:0:6401:0101 ili
! ::6401:0101
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 adresiranje
IPv6 globalna adresa
! Koristi se za povezivanje na javnu mre!u.
! Ove unicast adrese su jedinstvene i na bazi njih
ruteri mogu prosle$ivati pakete.
! RFC 2374, RFC 3587
! Globalni prefiks rutiranja (generalno je du!ine 48
bita), identifikator subneta (du!ine 16 bita) i
identifikator interfejsa (du!ine 64 bita)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
28
IPv6 adresiranje
IPv6 link-local adresa
! Koriste se za adresiranje na jednom linku (mre!ni segment bez rutera,
npr. LAN).
! Zna"ajne samo za "vori#ta u okviru jedne LAN mre!e.
! Ruteri ne prosle$uju pakete sa ovim izvori#nim ili odredi#nim adresama
van linka.
! Koriste se za automatsko dodjeljivanje adresa, otkrivanje susjeda ili
kada nema rutera u mre!i.
! Ove adrese su identifikovane sa FE8 heksadecimalnim brojevima an
po"etku.
! Konfiguri#u se automatski ili manuelno.
! 1111111010 + 54 nule i 64-bitni identifikator interfejsa.
! Identifikator interfejsa se dobija automatski, komunikacijom sa
drugim "vori#tem na linku.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 adresiranje
Identifikator interfejsa
! U modifikovanom EUI-64 formatu
! Jedinstven unutar jedne podmre!e
! u=1, adresa se formira na bazi MAC adrese
(global scope)
! u=0, adresa se formira na slu"ajan na"in (local
scope)
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
29
IPv6 adresiranje
IPv6 multicast adresa
! Ista funkcija kao IPv4 multicast adresa
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 mehanizmi
ICMPv6
! RFC2463
! Sva IPv6 "vori#ta moraju imati implementiran ICMPv6
! Dijagnostika, izvje#tavanje o gre#kama, ispitivanje mogu%nosti dosezanja.
! Next header number = 58
! Informacione poruke
" Echo request
" Echo reply
! Poruke gre#ke
" Destination unreachable
" Packet too big
" Time exceeded
" Parameter problem
! The destination-unreachable poruke:
" No route to destination
" Destination administratively prohibited
" Address unreachable
" Port unreachable
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
30
IPv6 mehanizmi
IPv6 Network Discovery (ND) protokol
! IPv6 ne prepoznaje ARP protokol
! RFC 2461
! plug-and-play funkcije za otkrivanje drugog "vori#ta na
linku
! Provjera ponavljanja adresa
! Pronala!enje rutera
! Pronala!enje alternativnih ruta, ako primarna otka!e
! Odre$ivanje IPv6 adrese bez DHCP-a
! Odre$ivanje mre!nog prefiksa
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 mehanizmi
IPv6 Name Resolution
! IPv4 koristi A zapise u DNS bazu
! IPv6 koristi AAAA zapise u DNS bazu
! IPv6 koristi i A6 zapise u DNS bazu koji imaju dodatne
funkcionalnosti u odnosu na AAAA i treba da ih u
budu%nosti zamijene

6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
31
IPv6 mehanizmi
Otkrivanje MTU-a putanje
! IPv6 nema mogu%nost fragmentacije paketa od strane rutera.
! RFC 2460 specificira da MTU svakog linka u IPv6 mre!i mora biti
1280B i vi#e.
! RFC 1981 preporu"uje da "vori#ta implementiraju mehanizam
otkrivanja MTU kako bi se prona#li linkovi sa MTU ve%im od 1280B.
! ICMPv6 packet-too-big poruka odre$uje MTU puta.
! 'vori#ta du! puta #alju ICMPv6 packet-too-big poruku hostu koji je
poslao paket koji je ve%i od MTU linka.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 mehanizmi
Dodjela adresa
! Autokonfiguracija
" Obavlja se prilikom inicijalizacije interfejsa
" Host obavlja proces detekcije ponavljanja adrese.
" Host pristupa the all-nodes multicast grupi i prima neighbor
advertisements od susjednih "vori#ta.
" Ovi paketi sadr!e prefiks mre!e.
" Host #alje a neighbor-solicitation message na adresu koju
namjerava da koristi.
" Ako ne dobije neighbor advertisement, po"inje da koristi !eljenu
IP adresu.
! DHCPv6
" DHCPv6 je nadogra$ena verzija DHCP koji pru!a dinami"ko IPv6
adresiranje.
" RFC 3315
" Pru!a dodatne funkcionalnosti.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
32
IPv6 mehanizmi
Za#tita
! IP Security (IPSec)
! RFC 2401
! IPSec se izvr#ava od strane operativnog sistema
hosta.
! Extension header i nose IPSec AH i ESP
zaglavlja.
! AH obezbje$uje autentifikaciju i integritet
(MD5).
! ESP obezbje$uje sigurnost kroz enkripciju
korisnog sadr!aja datagrama (DES-CBC).
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv6 mehanizmi
Protokoli rutiranja
! RIPng (next generation) za IPv6
! EIGRP
! OSPFv3
! IS-IS za IPv6
! BGP4
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
33
IPv4 tranzicija prema IPv6
Modeli tranzicije:
! IPv6 preko dodijeljenih WAN linkova
! IPv6 preko IPv4 tunela
! IPv6 kori#%enjem dual-stack okosnica
! Translacija protokola
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv4 tranzicija prema IPv6
IPv6 preko dodijeljenih WAN linkova:
! Koristi se IPv6 hijerarhija, adresiranje i protokoli.
! Nije model tranzicije ve% implementacija potpuno nove WAN mre!e
koja koristi IPv6.
! Nedostatak ovog modela su dodatni tro#kovi zbog iznajmljivanja
posebnih WAN linkova tokom tranzicije.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
34
IPv4 tranzicija prema IPv6
IPv6 preko IPv4 tunela:
! IPv6 se enkapsulira unutar IPv4 paketa koji se #alju preko
IPv4 WAN.
! Prednost je #to nema potrebe za paralelnim zakupom
linkova za realizaciju IPv6 WAN mre!e.
! Nedostatak je pove%anje veli"ine zaglavlja.
! Tuneli se kreiraju manuelno, poluautomatski ili automatski
(RFC 3056).
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
IPv4 tranzicija prema IPv6
IPv6 kori#%enjem dual-stack okosnica :
! Svi ruteri podr!avaju i IPv4 i IPv6.
! IPv4 se koristi izme$u IPv4 hostova, a IPv6 zme$u IPv6 hostova.
! Osnovni nedostatak je #to WAN ruteri zahtijevaju dvojno
adresiranje, a samim tim dotatne CPU i memorijske resurse.
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6
35
IPv4 tranzicija prema IPv6
Translacija protokola :
! RFC 2766
! NAT-PT (Protocol Translation) funkcioni#e sli"no
NAT mehanizmu kod IPv4
6. Internet protokol i protokoli rutiranja
6.2. IPv6